ا  ا  ا

ٴ   م   ا د    م ت    ا

       2013

ن(     م  ۔ ا    را ءا  (

م  قل ان صالتی ونسکی و محيای ومماتی رب العالمين رةا )6:163۔ (

     آ   م   رة ا   ی  ز اور  ی     دے     "ان           اس      ی  وت   اور  و  رب  ں  م    ا     ۔و    راہ   اور اس    ا      ا   اور   ہ ر ا ز "ں اور 

م ( ت ا    -  ازآ  رو )162 5ا

    ت     و  ب آ رے        ر ملسو هيلع هللا ىلص اس آ  ۔آ ل   ا       ن     ا     م        وہ ملسو هيلع هللا ىلص ۔ اس دور آ      اور                  ن       د  ا   س ز ک   ل   ر      ا ملسو هيلع هللا ىلص  آ  ا  وہ        دت اور      دق       اور آپ    ز    ملسو هيلع هللا ىلص  رو    ر    ر

  ا      اور     ا   ا ب   آ د   و  ا   ا ب   اس    ا      ا  اور  د آ  و   دق  م   ۔ن ملسو هيلع هللا ىلص ار   دو   آ  ز  ۔اس         ملسو هيلع هللا ىلص         ا      اس آ   م  م       

ان   ۔ ع        ی آج     د    ا     ۔ ا   :

د "   مت   ا ء   م  "  ا

    ری ز   م   ا د      ہٴ ات         آ           ت اور  ا     اس  م      ی   ت  د اس       و    ا  اور  زل     ا    د     ت      دت دی۔ر

م 573ہ ( )1906رچ  9، ا

            ت  ازہ اس   ا     م   ا       م   ا ک     1889ت       ا  آپ ٴ  اور  د ر      ا     اذن    ا         ز   آ ہ اس             ص  ر    ت  اس 

 وہ ے      ت 

ردی ٴ” ت اور       اور د   د   دہ   ز       د اور   او ت اور ا   ل اور ا   ن اور ا    ا م  ا۔  “

)   اول     ا )337ر

 دل   درد  : ا

۔ 19  زور ں        ف    ۔     زد ر  ر        ن  و   را     آ ی    ن وح    ک   و    ، ان          ل و دو  اور        ر،   ں   اور     و  د     

ا  ا ہ      م   ا ح     اور   درد ا    دل  م   ا د    ت       د   ۔ اس    ، اس  ر  ۔ آپ          ی   اس درد  ازہ آپ   ا    :

 ا ”     ڑے             ۔ اور    ر   ا     ں           ا     س     ک    گ ا   ں  ا   ے  ے  ور  ں         م  دہ ا ر ز   وڑ اور 

 د          وہ    ل   آل ر  وہ       اور    اور ا ر   اور اس    ل   ر          م د  ملسو هيلع هللا ىلص د            اور دل رو رو  اور  زہ    ن           

رے   اور        ں  ری آ   ں  رے  گ       ا      د ا         وں    اور د  وا         ال  م ا رے   اور  ر   ن      ی ذ    اور   ڈا ے  ے          د

    ل  رے ر       ں اور اس   ان     د  دل  ر   اور اس       ر   ، ملسو هيلع هللا ىلص  وا    ۔ “د

)     ا   م ۔ رو ت ا   )51- 52 5آ

ب      زار   م  ا

      ر   ا ازہ آپ   ا    اس              م   ا د   ت     زار   اس  م   ا ۔ ا   آپ      :ر

  اا   ن   و     ا  د دو 

ر د  ا  ،   ا ت ا

۔   د از  غ  رے دل ود   ں       دو   ،   روں  د      ا ت اور د     ن د د

   :

    ز   د  اس  ے آ

ان   و     رد          د

 رات        ن د  د   دن 

ار   ں          رج  ے  اے 

   د             دل 

ر  ا   ج  ہ    ن  ی  اے 

 اور   م   اور آپ ا ار ر     ں   را  آپ    ب  م   وہ درد و  در و    ا  اور  ح     آب         ب د      ا   ض  ںؤ آ ۔       

   د           د

ر ب و  ں  ے   اے     

 ر        اس  رے  ے  اے 

ں         ر ور       اس درد 

 دے  د  رب    ن و      اس د

    ی د دے     د  

    م   ا   م   ا ک    ت       و زاری  ر        ، ا   ر   ت  وز   ان د    ر        ۔اور ا  ر        اس    ی   آ    ز

      م   ا

  ت         ۔             اور اس  ہ   آ          د  اور ذر       م  ت  ا         دل  م   ا د  ن     ظ  س ا   م   ا ک            ن    ں     ا  اس 

  ں۔ آپ   :

ع ”  ا ن    ات  ا    اور    ن         ا         ک     ا ش    ردری  ی  ا   ش     اور      ا    ا     ر   اس  ۔ اور اس      ن  ا اس      ا اور    

  س آج د             دہ دو  ز    اس        وں       وہ  ں  ع    م  ان ؟    ا  ۔ وہ  ی   اور    ھ      ن اس    ا ۔ اور     اس            ا۔ اور اس   

                  ر دو  اس  ۔    ت اس     اور  ا       اس         اور   وں۔       اور    ں اور وہ  وم ر    اس    ع     و   ا دل ان  ۔          

     ان  ل     آ ں      ۔      ن  ی      را    اور  ر   ۔ان  ب      د    اد  ا  دا  ان       ا  ان  ا      اور   اور  “۔ 

)    ا    ،رو )345- 344۔17ار

ن  ، وہ  ف       آ   ا       د   ہ     درد اور     آپ  د    ان   اور و    ذا  ا  ر      :۔ آپ 

ات ”   ری ا ۔  ا  را     را     اس  ر    ا  اور   د  ا س            ا رے       د  م و    ا           ۔ اور      ن د    ا          دو ۔

     ز ۔ ے  اب     وہ  ف دوڑو۔     !اس  و  ۔ اے    ۔                 ا     را   وں  دی    زاروں       دف  دوں۔    ں   د ی  ح اس    وں اور 

۔ ن    ں        وں  ج       دوا  ۔ اور    “گ 

)  ا   ح،رو )21-22۔19 

۔ ج       و  وہ      ن        م   ا        ا  ا د  اس ار

ٴ ظ  آپ   ا د ا م ۔   ا

  و    اس         آپ    ح     اور  پ    م   ا ر      دل  م   ا   د    ت   ری  ی اور ا          ا م   ا د    ت  د  ۔           و    ا ازہ   ا ہ   

ٴ         م    ط  ءاور ا  ا  در   ر   ا ت  ت و ا    ا  آپ    م     ا رگ و ر  ف       ر   ۔ و            ادا     ف اور ز ف     وہ آپ          ا     ا  اس 

ں۔     ت  د ات و وا ار

  م   ا د    :ت 

ں  ”            اس و       اس      ر   اس         ا م  ش ا    ا  اس               ..... ا ری        م      ے    ے    ا    ن     ا    اس راہ  ا

           د  اس       ا  د     م  ںؤ روح   ا م  ق  ق و    ت    اور اری  ی    ں     .....اور     رک           اب    ر     آپ   اس  م  دوں۔ اس 

 اور      د  ا      ز  و رک ز ش اور     اور در ف         ا   ز   ا۔   “

)    ا   م ، رو ت ا   )36-35 5آ

     درد   اور    : آپ 

”   وا ک   اور اس     ا    د     ا            ح    وں          ر  رے ا د      اور دورہ ک اور    د       دے  ن  ی ز  ا   ا    ۔ ا     ں   ، ا       

۔ و   رے  اہ    د      ز      اور ا    “

)  )292-291 3ت 

ر آپ     ش         و  ز     ۔  د ازہ   ا  ۔ذرا اس       :

اب اور  ”        اس و وے     د          ا       ش   وہ         ا     اس و   رک      م   ا          اور د       “ہ 

)   دوم  )100ت 

۔    ح  ر اس   ا ت     آپ ا     : ا

”      ا   ت   اور   اس را        اور         ا ں اور  ر    را     اس راہ  د    ر      ا ں     آرزو ر  ۔  ں  ہ  وں اور ز   ں اور  ہ   ز        ا        و  ز اہ 

وے         ت    ق ا ا  ر   “

)    دوم  )99- 100ت 

       روا     ا   ت    رگ     ا م   ا ک     ت   آپ       : ا

۔  ”     م     د     ۔           و  ا     س آ  ا     ب        ل    ا ۔ ا ار      ،           اور و رج    ں     د ف   اور    ۔   اور   :  ور 

     د  : ۔    م   وہ    ں ،      ام     اور       او  ا   ے  م آ وری     د۔      روک       راہ     د ۔         ز      اور د  “

د  (   ت   ت        ا   م از  )28 ا

ں ٴ ا   رہ    م  : ا

  ن    ظ  ہ ان ا    اور      ا   ب  ت    رگ   اور   ا م   ا د    : ۔ ت 

 ا ” د    ہ ت    ت   او          آپ    ر  ش اس    م   ا   ت    م وے     غ  ا د   ش   اس     “

)    دوم   اول       ب   از  )150ت  ا

ت          ی روا ر      ا    ت       ا م   ا ک   :

”   ہ       و       ش ا ر   اس     د  د ں    ں   اور    م   ا غ  ے د    غ   د  “

)   )19238وری 714ا

ا       ن ا زا  :٭

   ت  ن        ن ا زا    ے    م   ا د 

ے  ” ے  ش دو   ت   اور  ے    ش ا     ری د    ا   ش  ر   اس  ت  ف    ک ری  ا     آپ     “

)   اول     ا )115-114ر

اف  ا و    :٭ا

      ت ا ب      ا   ب  :ت 

”    وہ     آ   ر    ت      ت  ت اور          وا   م اور   ا د    ت  اس    ت اور اس      وا   ت اور        ۔    م   ا      آپ       اور 

        ز   ء ں    ں                    ن        وا   دی۔  وع وری    م   اس    ز      زا      ض  وری     ا م    ا   ے  “دو

 ت ا (  دوم   اول         ب  )149 از 

ا ی  م  ازہ   ا  ۔ اس     ر ف   اس   و ح     اور    ر        م   ا د    در ت ن ۔ وہ         روا           ی  م        :

ر  ” ۔    وں ۔       اب  و  ض      ت                ے وا    د ا        س  م  ںؤا      ا ی  ۔      ںؤ   وا       ۔    ر د

   ۔ آپ    ف       ”      و           ی   “ ت   وا  آ   ۔   ں          ت   !  ا ! ۔ ا    ۔  ش     اور      ۔ وا  د    

ق            ے دل   اور  “ ری 

)   ی  )309 ت ا

ٴ   اس  ا    ر اس و رت ا    ا م     1885 ا ن     ا ت     اور  ا    ا آپ ٴ    د   ف    ر   وہ   دی       ان  ار د  د  ا م   ا ک    ت               ی 

    ۔ اس  ص  ر    ت  ان  اور 

ش ”   ے دل               اور    ر               ا م      ا  ا اے ار اور ان    م   ا         اور اس    م   ا        ا  اس    م ڈا  ا  اب     

ری          ں  ۔“ 

 اول (    ا )265ر

ک  ا    د

  ۔     ز      ا  ر   ا   ت     وا  ا ک   اور ا         : د

ت ”      د               ن   ز     ں       ر ن  زک    زک  س  اٴ س   اور     اور  ر   ر   ں  ت     ۔۔۔۔     ر   ر دہ   اور    ۔     

 ۔۔۔۔      ت        ق  ں     م          ر    ر     ۔ ا    د  ا    ا   ۔        : ذرا 

”    اور       !       “

)   د     ت  )23ت 

 ردا   ں   وا     د

م   ا ک      ٴ ت   د             ت  رف            ازہ اس   ا م   ا      ا   ت  ۔    د از   ا  آپ  رہ    ں     وا

”           ے۔        ش  دو        اور     ر ی   آپ             ں  ں اور ا      دے    ل       ا      د      ا       ر ور  ں  

ٴ   ۔ ا   م      دہ   ز        د  اور   ،د “ آپ 

)   د     ت  )50ت 

ں ا     دو 

ٴ  ۔    ب       ر ب    ر          اج ا   ت    رگ     ا م   ا ک      ت       ات     وہ ا   ا   م  :ا

”       ت آپ ا ں اور آ   م   رد اور ا ں    دہ   ز  اور رات اور دن         اور  ملسو هيلع هللا ىلص ری     اور  ری     اور  د      ا     آن  ت اور   و ت ر  

 و    اور اس    ر       رہ   د    ۔ د ںؤ  چ    ںؤ       د  آپ        اور دوران  ل   ا  و  ۔ اور         آپ         د اری      اب اور ا  ا ا

 “

)   اول  ی  )11ة ا

    ا    ت   ا   ا   ت    م   ا م   ا ک    ت         ا     ن     ن  ح   اس      ت 

 اور  ”      د     ن   آ     ے  ے      ں   آ ں  ے   اور  ہ    اد  ی  د ف   ا     “ اور اس 

د  (   )61ت 

     

ب  ”   ذی اور   وہ  ں  ت ا”  د ر “ ا  ۔ اس   آ   ،  ت  ل     دل آزاری، اور       ا     آپ     د :  اس 

 را آرام  ”  “

)  د     )61ت 

   د ت  وا

ت  ری     آپ      ن  ر اور ا  ا ف    م   ا د    ت      ا ہ        م  وع  ا ہ م   ا ری ز    ا  آپ      اہ      آ   ب      ۔ آپ   آرزو   اور د    آپ   دی۔ ن    راہ 

 :

  ہ د د  ا   

م    آ م دل ا    ا ا

۔  آ ت      ش  ۔ اے      ے دل     ۔  ا     راہ     د     ن  ی   

ر    ا ٴ آ      ا    د ت  ۔  وا       ت  اور وا     ا   م   ا

:۔   ن         ز ا  ا ر     م   د    د ی  ت  ٭

 اور  ”   ا      ر ا   م  ة وا  ا د    ت     م       رات  س    ر          اور ا   پ ر   اری        ت       رات   آد    د       ۔ ا       و   ت درد            آب        ں         ف      ے   دو

  پ    اس و ا  ری  ف     ا   ا اور دل         اور   ڈر       د    اس  ۔      ر۔  ر    وہ  م   ة وا  ا د    ت      ں  ۔   ر ت       

 ا ر       اس وا      ر        رہ د      اس  ں  ی آ    رات       ذ م  ة وا    م  ة وا  ا د    ت  ۔   دورہ  ہ  دہ و  ےا درد      ”   اس و    !  د ں 

م   ا    و       ت    ؟ ا     ان     آر م   ا  اس و      اور    د آ    ۔    د ار    ح   اس       درد    م   ا  اور            ری        “ل آ

)  م    ی  )29ت ا

ل ٴ    ا م   ا

   ز ا ر ا  ا   ڑ  م   ا     رت ا ی     ا             م   ا د    ت      ت    ا     د  ی ار      آ                     ا۔ آپ       د    اس  ۔ آپ    از  

    اور   د ت  ا      ا    اس  ۔ آپ   آ م   ا  وا ی  ح                     ا ا    ا         م   ا     ں۔ آپ  ر        د        ورت  ی      ا ی 

  ا      ۔  وں     د و۔    ر         اس                    ۔ آپ      ا۔         س  ت ا        آ م   ا  وا   رت ا ی         

 اول (    ا ر   )114ا

 اس ر         آپ      ز   آ د      ع   د   س ر م اور   ا   م   ا د      ت  وٴ   د  اس       ر ٴ      آپ   اس  م د ا         د آپ    ۔   د     م  ل   ا

۔    آ     ح رو ری 

      اج ا   :ت 

ہ ”   ی                 اور ا     .....    ر ی آپ  ز ا ہ ا        ذ  روز  ا    س  رے         اور   اور       ہ  ی    ۔ آپ ا  ا   ض       

 آپ    رہ    ۔ رات    ن دے د  آپ اور          ن     ا          د آؤ            ر         م    ۔   آ   ں اور      م   ا   ۔     

  ت  ت   اور   د  د      ا      ملسو هيلع هللا ىلص آن           اور   ا ں   ۔                         ک اور    ۔              “ ا

)    اول  ی  )16ة ا

    ن    ی ر    ا   ت 

د  ”     ف        ا    ر   اس  م   ا د    ت   دورہ   درد     د  ا      وا  ور           د          ۔   اس    د  اض   ا   م   ا   د   ار   ۔ آپ   

      ر اس و     ض      ۔    ف   اور دورہ     آ    ن  ے      اب دت   آ   ۔  ں د  اض  د ملسو هيلع هللا ىلص  ا   رآپ   ا           ا ا     ۔    ں 

  رہٴ ”   ا! اے   “ آزار اے  ۔  وع     آ   ن    دی اور آپ  وع        ش ا

 اور  ش آ   ر      ت  ا  ا       ۔۔۔۔۔  د آ اض   ا  ا   ۔   ر  اور   ر آپ ۔   ۔ اور دورہ   آ گ      ۔ اور    ا     ے زور   اور    “ را 

)  رم    ی   38- 39ت ا رم      ب ا )145-146،ا

    ن     اور وا  ا   ت 

”  م   ا د    ت       د  ا     دق    م ڈا ن     اور  .   م   ء    اور  ر     ر     ۔ (ڈا     ی      ر           (     ر  

ت ۔    م  اض ا  ا   ۔ اس  ۔اے   ا ۔   آ  آر  ا ۔ اس و     ا    ڈا      ا        اس آر  ۔    اب د     ں۔ ڈا ا  ی           ذرا  ۔ آپ ان   

اب   ڑ دی اور ا   ا ی    را      د     ت  ۔  ش       ڈا اور    وع    د    ا۔ و     ہ     آ ر     وہ آر   ن       ر  ا    اس             ڈا  

    ا وا   وں      م    ں  ں   وہ دو  ۔   ا  ا     ۔“ر 

رم  (   ی  )36ت ا

رگ   اور    ا    روا     ر    ت 

”     ف او  اور        ر        ن   دا  ۔ ڈو      ا   م   ا د    ت   دن  ا  ۔ وہ آ ا  ر   ا ر  ۔     آ   ر    و ڈا    ا       ۔  ۔ اس ا        س      ر

 ،  ر  ر      ل   اس          ۔      ے    ۔  خ   اور       ر  را ر  ۔   د    ذ   ں، اس    ں       اس و   رہ     ۔     دے  ف اب 

   اور  ں                 اس     د ۔  وع    اب د  اور    ا ر “ا

رم  (   ی  )134ت ا

    دق      :ت 

”        ت    رون  ام ا    ا              د   ا ا ی   ۔       ۔    م   ا د    ت  ۔          ں ا ۔          ض    م     

     آ ر   ا     ا  ی            م   ا      وا    اور          اور ؟     ن         

 اور    ر   ا         ن     ا     ا ی  ت    ی           د ا     د   ظ   ا     رت          م        ”   اس        ا  ا    

۔          م “   ا د    ت        رہ  ف ا      اس ا م    ی    اس              آپ    ن      م   ا د    ت     ۔    ڑ د م        ت     

م       ڑا۔    

۔        ڑ    ر            ض       دو    د :ا

۔   رش آ           پ   روز د ں      ن  د   ڑ  “را 

)      )126ذ

 اور  ہ          م  ا

  د     ت   و    آپ  چ اور    ۔   اور  ل    م   ا   ری د         ی د       م  ان         ا  ر دق      ت             روا  د ازہ ا  ا   ب     اس   ۔ آپ   ر دا

۔ دہ 

  ن   آپ  ب     ا ر ۔        ہ   س ا   م   ا   د   ت     وہ  د  ا  وں  م          د   ار    دی۔آپ  ب زور دار د         ۔ دروازہ  وف     

     دروازہ    ۔    آ ض     اور  ن      ا    ا   ی           وا  د د  ی  ی   ا    ا  ان    ں   آج      ض  ی          ر        ا   ی  و

اب     ی  ا اور وہ   ر   ش دی۔اس       اس  ں   اور ا ا   ہ    ت  ۔   ان     اور  ا     ر      ض        ر     و  م  را                ن 

ن  رپ             وہ              ن   ا    اور  ح زور دار دروازہ     اس !

 اول  ( ی  ت ا   )290۔ 289ا

  ۔آپ  ل         آ   م   ا رپ    ر            ر   ا    اس  م   ا ک    ت   م  ش ا   رپ  را            ی اور           د   ت   اس   آپ    ں  ر   ا ۔

 اور  ا    د   م   ا ک      ے      ۔ ا   ر     اور    ں  د  آپ     اس   از  م  ا      ا ری د       رپ  را  ۔اور  ری  ۔    آ ل 

ری د            ری 

    ہ  ں   ری ز    آپ    ۔  رت    د        م   ا   ری ز   م   ا ک    ت   وہ ز وع       ز ا  ا  آپ      د    ۔    ڑے آ ر  د      ز ا ۔ ا ری ر   ت  ی   آ

۔  ن  د  ۔  گ دوڑ  ری    و    ت   او  آپ  ت  ۔ ان    ا         ت  د  اور            ا د  ۔ اور وا   د در ۔ س         ا ہ      م   ا        اور   

۔ م د  ا  

 دو ۔ ا وف          م  ع ا  د     رو  ا     دہ ا رگ           ا   ر   ذرا  ات ا    ف  ۔  رے  ے  ی دو  اور دو    ر                ۔    ر ن  ے         

 او         ۔  ری ر د            دی     اور    ز ،           ۔    ڈ ر دوات            ا  ۔آپ          ر ی  ت  ن و     م    ی   آ  ۔ ا       ری 

   روز    1908  25ف ا        ا  آپ    ل    ۔     ل   ا  آپ        م    آ    ا ۔اور  د          ن             ت  ی   آ    ز  ۔آپ   ر     ت 

۔ ر      م   ا ء    ری ز   م   ا د    ت       

ں    ار    دق آ م 

ٴ       م   ا   د     ت    ا   ر اس و ار     ا م   1893 ا    ا  آپ ب  راء م ” ا ت ا   اءاور “ آ ب       ا ن   ز   م       ا  آپ  ب   ۔ اس   

ص  ر     ۔ اس  م         ا23      ت   ا  آپ      م      ر  و ر       اس ز ص 

ک  ل   ر م دی  ت ا  د ظ  از اور ا  ا  ا           م      ار     و ملسو هيلع هللا ىلص آ      ز  ا    وہ         د ۔ آپ      :ی 

يا مليکة االرض اسلمی تسلمين

               آپ    ت اور    ۔    ظ ر   ی   اور  ۔  ن     !     م  اے ز   دل   آپ    ا   م   ا  و ا      دار   آ ت     د ، وہ آپ    د    اس آواز  ۔آپ  ن 

ل  ار      د ر ا       ا  اور  ل   ار           س  ت ا     ر  و       ا    ۔

ت  رگ         ا ر د    ر     ار     ا ر   ا     اں آپ   آف    م    ا   اور    ت  اج    د  ز  آپ   

 اور ”   م     آپ    م د   م   ا   ر  و              ا  آپ        م   ا د

            “ ۔و

)   اول     ا )٧٧٤۔٦٧٤ر

  م   ا د    ت       و م   ا    اور       1897ا  ا               ر  و  م ت ا  د از  ش ا   ر  ی  دو             م      ء    ازاں ر  اس 1899دی۔  ر    ں

   ر ر      دد     ۔“ رہ ”م   

 اور      د    از ا  ا ا     م   ا ۔  ر    م   ا  اور    ش     آپ  ں    دو  ادارہ  د  ن   ۔ ا  آ     ل   اس        دت   

ر      ا  د    راہ     د

 د   ان   اس   آپ  ف     ا   وز  ن ا ر ا         م   ا  ء   م   ا د     ت   م  ن ا  اور د     ا  و  آپ            ت   و  آپ    ع  ب د    ا   ذ      

ان” ا       ا م   ”اور “ ا      آپ “ا     ۔ اور  د    ب   ”  ا  و     ن  وی   د   ں  در   ف اس “  ی   ۔دو   ۔ ا ر ر           دا      اور   د     ا  

ا  اور ر  ذ م   ا د    ح         ر       ں   د  ا        آپ       اور    ر    ت   وا  ا   ۔    رت      آ ی   آ           ر   ا زک ر ر   اس     

ر     ل     اور آزار        م   وہ ا   وز  ن ا  ا    رد   ء   ا     ی ا    ۔          آ  ت   و      ا ں۔    ض  ل     ا  اس       

 ا ک       ا  ا  ا          ا        روا      ا  ر     ا ی  م ت    وہ              اب    ت  ۔   آ             اور   آ           ا

  آن  ر ا ب     اس و ت  ۔     آر   ں  ری اور     وار  ا       م   ا ک   ن   ا     ا      ا    ۔ آپ    :ر

گ د”  !       راہ       ا       ں     ۔           ی    ں            “

               ا  :

”    ۔ وہ ا         ر    ا   ا    ۔          ا     ا  ر  ا   “ر

)   اول  )306- 305ت 

ظ ر       ا  و ر  ذ د   و  وا       ن   ا    آپ   ا  راہ  م   ا      د   !اور د

د ا و      :

   ازل   ر      د م ا  ا د    ت  ۔            ں   وا  آ ف      ا      ری ٴ    آپ  ا                 اور   ا     ی       اور   آز   ر      م   ا

 ا  اور    د   ف را  ا       ں     ا  و   ۔ آپ   د  آ ق      د  س    م ں۔     ت  ا  ا     ۔  اف   ا ت  د اس  و

:۔        ا    ر  آر  ا ت   و آپ 

 ا” ی دم   آ  ا ۔ زا    ش    د ذرا  و   ں  اروں   اور   ر  ڈ  “

)  ر”ر )ر“ ا

    ح ا   :۔ H.A.WALTER ا    

أ”    ا    زا   د       ار  اور ا     ف    ں     ا ں   ا  ت ۔      “

و(    ا ی ر )ا

:۔     ر  ن ا ی   ا   اور ا

۔”     وج     ا    اور  ف     ر  ا        آگ  ں    ں اور    م  “زا 

ٹ۔د( )زن 

ت د ا  ا      د ر      ،    ں  ءوالفضل ما شھدت بہ االعداو

ر     ن  اد  ری       د

ک ل   اور ر آن    م،  ا رات  ۔ ا   د        ز ا  ا   ز آ م   ا   م   ا ک    ت  ملسو هيلع هللا ىلص  وا ف     ر         ف           د ۔   د رت      ت  ا   ت  ا ا

ب  را   ا    ا ت  و  ص  ص ا        ا  اور آپ  را ش        م  ت ا    دل   آپ   ۔  ز   آ        ا  ا در      اب      ا  اور   ان د م آج   ا  د     ب  ن   ا    ا

۔

 و     ں  دہ  ن    م   وہ ا  ا  دی  ت   د م   ا      آپ  ا          ب  ں    د     دہ ا   رے     از      د   ں      ا   اں            ا         ان    د

      م د ر ا        ا       ار رو  دس      اد  ری    ری     ا     د د ڑ     دں۔ ر 

   ے آپ   دو  اور           ی       د دہ ن     ا  اور ا   ف ا   ۔ ا   ت        ا ۔ آپ  ر      ن         آپ ا   ی    م   ا     ر   آ   ب    م   ا ء

اد  أری       ا   ان   اس      دی  ۔    ت 

ت  د         ا  

 آپ  ۔        م   ا     ا   م اور   ا  ا دی        م   ا د    س   ت ا    ز اور آ ٴ     ۔     ری ز    ا        اس   ۔ آپ      ھ    ن     ا   پ  م آپ   ا

۔    آ     ر    ان       ا   ز

ے ز ت دی اور   د     ر     ا        د  آپ             ا ض اس  ل     ا  دی ۔ اس  از  وردار اں ۔  ب 1893     ا م ”  آپ  ت ا   : “ آ

”       ب         اس   اور        دی       آر       و  اہ وہ              اب اا       اور دے        ر   وہ ا   ںؤ۔ ا    ا         ا ں   ل   

ر       دوں    ا    اس        ار رو  دس      اد  م     ا ں             وان اد   ر   اس       دوں  اس     اس    “ا 

)    اول  رات  )349-350 ا

ب      ا۔ آپ    ر                     ۔  م      ا        د ت    د   :آپ 

     آ         آز

            

:ا

  م   ا ء   م  ة وا  ا ی  م  د و ا   س  ت ا   ن  م ا  ا          اس   آج  اور         آ ی   ا  ا        آپ  ، ا     ں   ان        ۔   ہ    ا م اور  دل ،

      رے آ  اور   ا   م   ا  آپ       ملسو هيلع هللا ىلص    ا س راہ    م   ا       م       

    ۔ اور ا  د ن   ذرہ   ا  ا ں  ں اور  ا داد   اور     ا  ا   ، و   ری ز        د     آ      ا ل دور ی   آ م  ءا ۔                ۔   دہ      ا ان           ر

 ۔    آ   م ا رے  اور

ب ا را  ر ،      را     دارو! د     ۔ آؤ د    ر         !م ، ان    م   ا   اور ؤ  د   ن   و       ا   ۔ا        آ اروں    ی  ر ا    اور   اور     و ان     ! ۔ د

ری   اور     وار آ دا رو!    ی      اے        و اور ملسو هيلع هللا ىلص د دی    م   ا    دو ۔    ر   دو ن     اس راہ       ا   ا           !ری د

  راور          ا  در ب  ں ۔ا       ا از   د  ا م   ا ک    ت       آ        ے درد         ،     ں   ،       م   ا ک    ت  ۔   د   ں   د :اور ا

”        وہ ا   ر   ا   ا ہ   دوں ۔آ ت    وں اور     و      ا ں    ض      ا   ا ے اور     و  ز  ا      وہ ا   ر        ی ز  ا    ت   اور    ت       ا  ی  ت ،  ی   ،  ی ز         ے         اور   وہ اس در وے         اور  اس 

 ا ز ی   ں ،       ا ب   ۔ ا ل ا  روح  ح اس      ا ت ا  اور          ۔        ز  ، وہ          ا   ،        ا  ن  ا

  :آپ 

ا         د  ،    ر   ے     ،    ں۔    ض     ا    ز  ا    و    ز           و  ز   ا   اور         ا   ے اس                  ر د  ا  ا

۔   “ر

)   دوم  )100ت 

                ۔ آا

و آخر دعوانا ان الحمد رب العالمين