Η ζωή χωρίς ηλεκτρικό!

Στα αρχαία χρόνια δεν υπήρχε ηλεκτρισμός, όπως σήμερα. Όμως οι άνθρωποι της εποχής ήθελαν να φωτίσουν τα σπί-τια τους και τους ναούς τους! Χρησιμοποιούσαν, λοιπόν, τα _____________ , μικρά πήλινα, μεταλλικά ή πέτρι-να δοχεία στα οποία έβαζαν _____________ και φυτίλι. Η φλόγα τους φώτιζε το χώρο για πολλές ώρες!

Το καθημερινό τους φαγητό δεν το ετοίμαζαν σε ηλεκτρικούς φούρνους και χύτρες ταχύτητας, αλλά σε πήλινες ____________ που τοποθετούσαν πάνω στη φωτιά ή πάνω σε φορητούς πήλινους _____________, τα πύραυνα. Από το φαγητό τους έλειπαν οι ντομάτες, οι πατάτες, οι μπανάνες, το ρύζι, η ζάχαρη και πολλά άλλα τρόφιμα που έχουμε σήμερα! Και φυσικά ούτε λόγος για σοκολάτα. Απολάμβαναν όμως, σχεδόν καθημερινά, μέλι, σύκα, λάδι, φακές και ψωμί.

Μπορείτε να φτιάξετε ένα αρχαίο γλύκισμα, τα Κόκκωρα! Οι κάτοικοι της αρχαίας Δήλου έκαναν αυτό το πιάτο προσφορά στη θεά Ίριδα!

Σε ένα μικρό πιάτο τοποθετείστε ένα σύκο. Βάλτε γύρω ψίχα τριών καρυδιών. Περιχύστε τα με καλό μέλι. Καλή όρεξη!

λυχνάρια, λάδι, χύτρες, φούρνους

Και βέβαια… αφού ο γάμος ήταν μία από τις σημαντικές στιγμές στη ζωή των αρχαί-ων Αθηναίων! Πριν από το γάμο ο γαμπρός και η νύφη έκαναν λουτρό με το νερό της ιερής _____________, Καλλιρόης. Το νερό μεταφερόταν σε ειδικά αγγεία που ονομάζονταν _____________. Παρατηρήστε την εικόνα!

Οι φιλενάδες της νύφης κουβαλούν _____________ και στολίδια για να εί-ναι πανέμορφη στην πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής της, όπως και σήμερα! Οι αρχαίοι δεν είχαν φωτογραφικές μηχανές για να απεικονίσουν το γάμο τους…. διακοσμούσαν λοιπόν τα αγγεία αυτά με ωραίες σκηνές γάμου ανάμεσα σε θνητούς ή _____________.

Αφού τα χρησιμοποιούσαν, τα χάριζαν στο ιερό της Νύμφης και της ζητούσαν να ζήσουν αγαπημένοι.

Παντρεύονταν η Ισμήνη και ο Ορέστης;

πηγής, λουτροφόροι, στεφάνια, θεούς

Οι αρχαίοι συνήθιζαν να χαρίζουν στη θεά Αθηνά μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα. Αρχικά ήταν λι-γοστά. Σιγά σιγά γίνονταν ολοένα και περισσότερα. Έτσι η Ακρόπολη θύμιζε τελικά ένα υπαίθριο μουσείο!

Παρατηρήστε δύο από τα αγάλματα της Ακρόπολης που έχουν σχεδόν έναν αιώνα διαφορά μεταξύ τους…

Ο «Μοσχοφόρος» (εικ. 1) είναι ένας νεαρός άνδρας, δηλαδή ένας _____________ των αρχών του 6ου αιώνα π.Χ., της _____________ εποχής. O νεαρός ονομά-στηκε έτσι γιατί κουβαλάει στους ώμους του ένα _____________ για θυσία, ως δώρο στην Αθηνά. Στέκεται όρθιος με το _____________ πόδι μπροστά από το δεξί. Τόσο ο ίδιος, όσο και το μοσχαράκι του χαμογελούν ελαφρά («αρχαϊκό μειδία-μα»), ευτυχισμένοι για την ιερή πράξη της θυσίας που θα ακολουθήσει.

Όσο πλησιάζουμε στο τέλος της αρχαϊκής εποχής, οι καλλιτέχνες καταφέρνουν σι-γά-σιγά να φέρουν τα έργα τους πιο κοντά στην πραγματικότητα και τα αγάλματα αλλάζουν (Κλασική Εποχή)! Ένα τέτοιο καινούριο άγαλμα είναι το «παιδί του Κρι-τίου» (εικ. 2). Απεικονίζεται πιο χαλαρό από το Μοσχοφόρο. Στηρίζεται στο αριστερό του πόδι και λυγίζει το _____________. Δεν φορά _____________. Στο μεταξύ έχει χαθεί το αρχαϊκό _____________.

Αγάλματα στα αρχαία ιερά!

κούρος, αρχαϊκής, μοσχαράκι, αριστερό, δεξί, ιμάτιο, χαμόγελο

Στην αίθουσα των αρχαϊκών γλυπτών, σε ένα μακρύ βάθρο είναι τοποθετημένα πολλά αγάλματα στη σειρά. Χρησιμο-ποιείστε τη φαντασία σας! Δείτε πως όλα μαζί γεμίζανε έναν τριγωνικό χώρο, το αέτωμα του Αρχαίου Ναού της Αθηνάς που χτίστηκε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ.! Εκείνη την επο-χή οι ναοί συχνά διακοσμούνταν με θέματα από τη μυθολογία. Εδώ το θέμα είναι η Γιγαντομαχία, η μυθική μάχη μεταξύ των Ολύμπιων θεών, των θεών του φωτός, και των _____________, των θεών του σκοταδιού που ήταν κι αυτοί αθάνατοι και παιδιά της _____________. Στο κέντρο ξεχωρίζει η θεά _____________ η οποία φοράει την αιγίδα της, μία κάπα με πολλά _____________. Επιτίθε-ται στον αντίπαλό της, το γίγαντα _____________, του οποίου σώζεται μόνο το πόδι. Οι Ολύμπιοι έθαψαν τους γίγαντες κάτω από βουνά και νησιά για να τους εξαφανίσουν. Οι αρχαίοι πίστευαν πως όταν κάποιοι θαμμένοι γίγαντες, όπως ο γνωστός μας Εγκέλαδος, κουνιούνται προκαλούν σεισμούς!

Μήπως έχετε δει τέτοιες παραστάσεις και σε άλλα σημεία του μουσείου;

Ποιος νίκησε; Οι θεοί ή οι Γίγαντες;

γιγάντων, Γης, Αθηνά, φίδια, Εγκέλαδο

Είμαι μία από τις όμορφες κόρες του ιερού της Ακρόπολης! Κάποιος κάτοικος της αρχαίας Αθήνας με έδωσε _____________ την _____________ επο-χή για να ευχαριστήσει τη θεά _____________. Είμαι πλούσια στολισμένη, με _____________ στο χέρι μου και λεπτοδουλεμένα ρούχα ______ με πολ-λά χρώματα. Το _____________ που κρατώ στο χέρι μου είναι η δική μου προσφορά στη θεά! Μαζί με τις άλλες νεαρές μου φίλες στολίζουμε το αρχαίο ιερό. Είμαστε η μόνιμη συντροφιά της θεάς ανάμεσα στους μεγάλους και μικρούς _____________ της Ακρόπολης.

Θυμάσαι τι δώρα κρατούν οι φίλες μου για τη θεά;

Γνώρισε μια νεαρή Αθηναία!

ανάθημα, αρχαϊκή, Αθηνά, βραχιόλι, ζωγραφισμένα, μήλο, ναούς

Από τα κτίρια του ιερού του 5ου αιώνα π.Χ., θα έκλεβε σίγουρα την παράσταση ο πιο παράξενος ναός της Αθηνάς, το _____________. Ο αρχαίος επισκέπτης θα στεκόταν με θαυμασμό μπροστά στις _____________ λυγερόκορμες κόρες, τις λεγόμενες _____________, που στόλιζαν τη νότια πλευρά του! Ήταν κατα-σκευασμένες από _____________ όπως και ο ναός ολόκληρος, και στήριζαν μια στέγη αντικαθιστώντας τις συνηθισμένες κολώνες! Σήμερα τα χέρια τους δεν έχουν σωθεί, κάποτε όμως θα κρατούσαν με αυτά _____________ για προσφο-ρές στο μυθικό Αθηναίο _____________ Κέκροπα.

Πόσα πράγματα ακούμε γι’ αυτές ακόμη και σήμερα!

Οι πιο πολυ- συζητημένες Κόρες!

Ερέχθειο, έξι, Καρυάτιδες, μάρμαρο, αγγεία, βασιλιά

Πέρασε μέσα από τις κολώνες του Παρθενώνα και κοίταξε ψηλά! Πάνω στον τοίχο του ναού σαν μια ανάγλυφη ταινία, η ζ _ _ _ _ _ ς διακοσμεί το κύριο μέρος του κτιρίου. Έχει μήκος 160 μέτρα! Οι παραστάσεις της έχουν ως θέμα την περίφημη γιορτή των Μ _ _ _ _ _ ν Π _ _ _ _ _ _ _ _ _ ν που ήταν αφιερωμένη στην προστάτιδα θεά της πόλης, την Α _ _ _ ά. Ήταν το πιο χαρμόσυνο γεγονός της Αθήνας κάθε τέσσερα χρόνια. Στη ζωφόρο οι πολίτες ανεβαίνουν στο ιερό επάνω σε ά _ _ _ α, άρματα, ή πεζοί. Οδηγούν ζώα και κουβαλούν σκεύη για τη μεγάλη θ _ _ _ α στο βωμό. Με τον κεντημένο π _ _ _ ο θα στολίσουν το αρχαίο ξ _ _ _ _ ο άγαλμα της θεότητάς τους.

Μπορείς να μαντέψεις πόσοι άνθρωποι χωράνε σ’ αυτή την ατέλειωτη ταινία;

Όλη η πόλη γιορτάζει...

ζωφόρος, Μεγάλων Παναθηναίων, Αθηνά, άλογα, θυσία, πέπλο, ξύλινο

Βγες έξω από τον Παρθενώνα και πρόσεξε τι βρίσκεται ανάμεσα στις κολώνες! Θα δεις τις _____________, δηλαδή τετράγωνες πλάκες με_____________ παραστάσεις που απεικονίζουν το αγαπημένο θέμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, τον αγώνα.

Στη νότια πλευρά θα θαυμάσεις τη μυθική μάχη ανάμεσα στους Θεσσαλούς Λαπί-θες και τους _____________, φανταστικά πλάσματα που ήταν μισά άνθρωποι και μισά _____________. Το κακό συνέβη κατά τη διάρκεια του γάμου του βασιλιά των Λαπιθών, Πειρίθου, αδελφικού φίλου του ήρωα Θησέα, όταν ένας Κένταυρος ήπιε λίγο παραπάνω κρασί και κυνήγησε τη σύζυγο ενός Λαπίθη...

Οι πολιτισμένοι Λαπίθες δίνουν σκληρή μάχη για να αντιμετωπίσουν τους άγριους Κενταύρους... Θα τα καταφέρουν;

Πολιτισμένοι Λαπίθες εναντίον άγριων Κενταύρων!

μετόπες, ανάγλυφες, Κενταύρους, άλογα