การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยน ดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

โดย นางสาวดารารตน มากมทรพย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2553

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยน ดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

โดย นางสาวดารารตน มากมทรพย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2553

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

A STUDY OF CRITICAL THINKING EFFECTS AND LEARNING ACHIEVEMENT WITH BLENDED LEARNING BY USING PROBLEM SOLVING PROCESS IN

SELECTION AND UTILIZATION OF INSTRUCTIONAL MEDIA SUBJECT OF UNDERGRADUATE STUDENTS

By Dararat Makmeesub

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree MASTER OF EDUCATION

Department of Education Technology Graduate School

SILPAKORN UNIVERSITY 2010

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “การศกษาผลการ

คดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหาวชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร” เสนอโดย

นางสาวดารารตน มากมทรพย เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

.……………………………………………

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย

วนท ......... เดอน ........................... พ.ศ. ……….

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

1. รองศาสตราจารยสมหญง เจรญจตรกรรม

2. อาจารย ดร.อนรทธ สตมน

3. ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรศกด อนอารมยเลศ

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ

............................................................. (ประธานกรรมการ)

(รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม)

........ / ................. / .................

...................................................... (กรรมการ) ....................................................... (กรรมการ)

(อาจารย ดร.ปณตา วรรณพรณ) (รองศาสตราจารยสมหญง เจรญจตรกรรม)

........ / ................. / ................. ........ / ................. / .................

...................................................... (กรรมการ) ....................................................... (กรรมการ)

(อาจารย ดร.อนรทธ สตมน) (ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรศกด อนอารมยเลศ)

........ / ................. / ................. ........ / ................. / .................

50257204 : สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

ค าส าคญ : การคดอยางมวจารณญาณ/การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา/การเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน

ดารารตน มากมทรพย : การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยน แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร. อาจารย ทปรกษาวทยานพนธ : รศ.สมหญง เจรญจตรกรรม, อ.ดร.อนรทธ สตมน และ ผศ.ดร.ธรศกด อนอารมยเลศ. 276 หนา.

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน

กอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจด การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 3) เพอศกษาความคดเหนของ

นกศกษาทมตอการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ประชากรทใชใน

การวจยครงน เปนนกศกษาปรญญาตร ชนปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากรทลงทะเบยนเรยนในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จ านวน 22 คน ระยะเวลาในการทดลอง

10 สปดาห

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสราง 2) แผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดย

ใชกระบวนการแกปญหา 3) แบบวดการคดอยางมวจารณญาณ Cornell Critical Thinking Test Level Z 4) แบบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยน วชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 5) แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหา วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน รอยละ คาดชนประสทธผลและคะแนนพฒนาการ

ทางการเรยนร

ผลการวจยพบวา

1. คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหา มคะแนนเฉลยกอนเรยนเทากบ 25.90 คดเปนรอยละ 49.81 และคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 42.35 คดเปนรอยละ 81.44

โดยมคาดชนประสทธผลความกาวหนาทางการคดวจารณญาณเทากบรอยละ 63

2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหามคะแนนเฉลยกอน

เรยน 12.00 คดเปนรอยละ 30.00 และผลการเรยนรหลงเรยนมคะแนนเฉลยเทากบ 28.41 คดเปนรอยละ 71.03 โดยมคาดชน

ประสทธผลความกาวหนาผลสมฤทธทางการเรยนเทากบรอยละ 59

3. ความคดเหนของนกศกษาทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา พบวา 3.1 กอนการจดการเรยนการสอน มคาเฉลย () เทากบ 3.77 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ .71 อยใน

ระดบด 3.2 การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน มคาเฉลย () เทากบ 3.81 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ

.83 อยในระดบด 3.3 การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา มคาเฉลย () เทากบ 3.73 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ()

เทากบ .65 อยในระดบด

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2553

ลายมอชอนกศกษา .................................................

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ………………. 2. ………..……… 3. ……………………

ง

50257204 : MAJOR : EDUCATIONAL TECHNOLOGY KEYWORD : CRITICAL THINKING/BLENDED LEARNING BY USING PROBLEM

SOLVING PROCESS/SELECTION AND UTILIZATION OF INSTRUCTIONAL MEDIA

DARARAT MAKMEESUB: A STUDY OF CRITICAL THINKING EFFECTS AND LEARNING ACHIEVEMENT WITH BLENDED LEARNING BY USING PROBLEM SOLVING PROCESS IN SELECTION AND UTILIZATION OF INSTRUCTIONAL MEDIA SUBJECT OF UNDERGRADUATE STUDENTS. THESIS ADVISORS: ASSOC.PROF.SOMYING JAROENJITTAKAM, ANIRUT SATIMAN, Ed.D., ASST.PROF.TEERASAK UNAROMLERT, Ph.D. 276 pp.

The objective of this research were to: 1) Compare students pretest and posttest

critical thinking score with blended learning by using problem solving process 2) Compare students pretest and posttest learning achievement with blended learning by using problem solving process 3) Study students opinion on blended learning by using problem solving process for undergraduate students. The population in this study consisted of 22 undergraduate students level 4 in second semester academic year 2010 at the Department of Education Technology Faculty of Education Silpakorn University from enrolled the Selection and Utilization of Instructional Media Subject course. Student studied with blended learning by using problem solving process for ten weeks.

The Instrument in this research were 1) A structured interview 2) Lesson plan on blended learning by using problem solving process 3) Cornell Critical Thinking Test Level Z 4) The achievement test for Selection and Utilization of Instructional Media Subject and 5) Questionnaire form on students opinion blended learning by using problem solving process. The data analysis were mean, standard deviation, percentage, effectiveness index and gain score.

The results of the research were: 1. Critical thinking score of students with blended learning by using problem solving

process mean score of pretest amount 25.90 percentage was 49.81 and mean score of posttest amount 42.35 percentage was 81.44 effectiveness index of critical thinking percentage was 63.

2. Learning achievement of students with blended learning by using problem solving process mean score of pretest amount 12.00 percentage was 30.00 and mean score of posttest amount 28.41 percentage was 71.03 effectiveness index of learning achievement percentage was 59.

3. The students opinion for blended learning by using problem solving process were as follows:

3.1 Pre-learning ( = 3.77, = .71) was good level. 3.2 Blended learning ( = 3.81, = .83) was good level. 3.3 Problem solving process learning ( = 3.73, = .65) was good level.

Department of Educational Technology Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2010 Student’s signature ................................................. Thesis Advisors’ signature 1. ………………. 2. ………..……… 3. ……………………

จ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงมาดวยความกรณาอยางยงของรองศาสตราจารยสมหญง

เจรญจตรกรรม อาจารยทปรกษาวทยานพนธ อาจารย ดร.อนรทธ สตมน และผชวยศาสตราจารย

ดร.ธรศกด อนอารมณเลศ ทปรกษาวทยานพนธรวมททานทงสองไดใหความเอาใจใสเปนอยางด

สาหรบคาแนะนา คาปรกษา เพอแกไขปรบปรงงานวจยในครงน ตลอดจนคณะกรรมการการสอบ

วทยานพนธทกทาน รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม และอาจารย ดร.ปณตา วรรณพรณ

กรรมการผทรงคณวฒ ทกรณาใหคาแนะนาเพมเตมสาหรบวทยานพนธใหมความสมบรณมากขน

ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง ณ โอกาสนดวย

ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยประทน คลายนาค อาจารยสาธต จนทรวนจ

อาจารยวรวฒ มนสขผล ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรชญนนท นลสข อาจารย ดร.สรพล บญลอ

ผเชยวชาญและผทรงคณวฒทกรณาใหคาแนะนาการตรวจสอบเครองมอสาหรบวจย ขอกราบ

ขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา, อาจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ

ทอนเคราะหใหศกษาวจยตลอดจนใหความชวยเหลอในการวจยครงนใหสาเรจลลวงดวยด

ขอกราบขอบพระคณคณาจารย สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร ทกทานทใหความร ใหกาลงใจและความอนเคราะหแกผวจยตลอดมา

ขอบคณนกศกษาสาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ชนปท 3 – 4 ทใหความรวมมอแกผวจย

ในการเกบรวบรวมขอมลเปนอยางดยงตลอดระยะเวลาการทดลอง ตลอดจนรนพภาคปกต

ภาคพเศษทคอยใหกาลงใจและใหความชวยเหลอเปนอยางด

ความสาเรจในครงนไดมาดวยกาลงใจจากคนสาคญและครอบครวทอบอนทชวยเปน

พลงใจ เปนแรงผลกดนใหประสบความสาเรจ ขอกราบขอบพระคณคณพอ คณแม ผใหผยงใหญ

ทสงเสรมใหขาพเจาไดรบการศกษาตงแตแรกเรมจนถงวนน

ฉ

ช

สารบญ

บทคดยอไทย………………………………………………………………………………... บทคดยอภาษาองกฤษ………………………………………………………………………. กตตกรรมประกาศ................................................................................................................... สารบญตาราง………………………………………………………………………………... สารบญแผนภาพ...................................................................................................................... บทท

1 บทน า……………………………………………………………………………. วตถประสงคในการวจย…………………………………………………….. สมมตฐานในการวจย……………………………………………………….. ขอบเขตของการวจย………………………………………………………… นยามศพทเฉพาะ……………………………………………………………. กรอบแนวคดทใชในการวจย………………………………………………..

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ…………………………………………………… การคดอยางมวจารณญาณ…………………………………………………… การเรยนการสอนแบบผสมผสาน…………………………………………… กระบวนการแกปญหา………………………………………………………. หลกสตรศกษาศาสตรบณฑต……………………………………………….. งานวจยทเกยวของ...........................................................................................

3 วธด าเนนการวจย..................................................................................................... ประชากรทใชในการวจย...…………………………………………………..

ตวแปรทใชในการวจย………………………………………………………. ระเบยบวธการวจย…………………………………………………………... เครองมอทใชในการวจย…………………………………………………….. ขนตอนการสรางและและตรวจสอบเครองมอทใชใน

การวจย………………………………………………………………. วธด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล………………………………... การวเคราะหขอมล…………………………………………………………..

หนา ง จ ฉ ฌ ฏ 1 10 10 10 12 15 16 17 37 53 69 70 81 81 81 82 82

83 98 109

ซ

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล……………………………………………………………..

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางม

วจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา…………………………….

ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลง

เรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหา…………………...........................................................

ตอนท 3 ความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร………….

5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ........................................................................... สรปผลการวจย................................................................................................ อภปรายผล....................................................................................................... ขอเสนอแนะทวไป.......................................................................................... ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป..............................................................

บรรณานกรม...........................................................................................................................

ภาคผนวก................................................................................................................................ ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญ ................................................................. ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย .......................................................... ภาคผนวก ค ผลการตรวจสอบคณภาพเครองมอ ……………………………………..

ภาคผนวก ง ภาพประกอบจากการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดย

ใชกระบวนการแกปญหา…………………………………………....

ประวตผวจย............................................................................................................................

หนา 111

112

114

117 121 122 123 130 131

132

144 145 149 242

270

276

ฌ

สารบญตาราง

ตารางท 1

2

3

4

5

6

7

8

9 10

11

12

กระบวนการผสมผสานความรของ Marzano…………………………………….

องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดย

เนนการพฒนาการเรยนดานทกษะ (Skill driven learning) ตามแนวคดของ

Valiathan…………………………………………………………………...

องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดย

เนนการพฒนาการเรยนดานเจตคต (Attitudel Driven Learning) ตาม

แนวคดของ Valiathan……………………………………………………..

องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดย

เนนการพฒนาการเรยนดานความสามารถ (Competency Driven Learning)

ตามแนวคดของ Valiathan……………………………………..................

องคประกอบของการออกแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานขนการ

พฒนาของ The Training Place (2004)…………………………………….

การสงเคราะหขนตอนในกระบวนการแกปญหา………………………………...

ลกษณะกจกรรมการเรยนรแบบแกปญหาทสงเสรมการเรยนการสอนตามแนว

การสรางความรดวยตนเอง…………………………………………………

แผนการทดลองแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design…………….........

กจกรรมการเรยนในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง……………………….

การออกแบบกจกรรมการเรยนรในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการ

สอน………………………………………………………………………..

องคประกอบของการคดอยางมวจารณญาณและขอค าถามในแบบวดการคด

อยางมวจารณญาณตามแนวคดของ Ennis (1985)…………………………

บทบาทผสอนและบทบาทผเรยนในการจดการเรยนการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหา………………………………………………

หนา 27

45

46

47

50 57

62 82

86

87

92

100

ญ

ตารางท

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

ขนตอนการจดกระบวนการเรยนการสอนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหา…………………………………………..

ผลการเปรยบเทยบคะแนนการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงเรยนดวยการ

หาความกาวหนาของผลการคดอยางมวจารณญาณ…………………….

ผลการวเคราะหคาดชนประสทธผลของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณ.........

แสดงผลการเปรยบเทยบคะแนนจากการวดผลการเรยนรของนกศกษากอนและ

หลงเรยนดวยการหาความกาวหนาของผลการเรยนร…………………..

แสดงผลการวเคราะหคาดชนประสทธผลของคะแนนจากการวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน.................................................

แสดงการวเคราะหความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบ

ปรญญาตร………………………………………………………………

สรปประเดนสมภาษณดานเนอหาเกยวกบรายวชาการเลอกและการใชสอการ

เรยนการสอน…………………………………………………………..

สรปประเดนสมภาษณดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหา………………………………………………….

ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณแบบม

โครงสรางดานเนอหา..............................................................................

ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณแบบม

โครงสรางดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหา...........................................................................

ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยนรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน…………………………………………………………………

หนา

101

112

114

115

116

118

159

166

243

245

248

ฎ

ตารางท

24

25

26

27

ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความคดเหนท

มตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา……………

ผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบ........

คะแนนการมสวนรวมกจกรรมการเรยนรแบบอเลรนนงรายวชา 468 301 การ

เลอกและการใชสอการเรยนการสอนจ าแนกตามรายการประเมน……...

คะแนนระดบการคดวจารณญาณของนกศกษาจากการประเมนขอความตาม

กรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989) จ าแนกเปนรายครงการ

แสดงความคดเหน……………………………………………………...

หนา

253

256

267

269

ฏ

สารบญแผนภาพ

แผนภาพท

1

2

3

4

5 6

7

8

9

10

11

12

13

14

กรอบแนวคดในการวจย…………………………………………………….

โครงสรางทฤษฎทางสตปญญาสามเกลยว (Sternberg 1985, อางถงใน

ศศกานต วบลยศรนทร 2543 :17)……………………………………

การสรปขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง…………………..

การสรปขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหา………………………………………………..

การสรปขนตอนเกยวกบการวดการคดอยางมวจารณญาณ……….………….

การสรปขนตอนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

กอนและหลงเรยน……………………………………………………

การสรปขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา ……………………………..

การสรปขนตอนวธด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล........................

หนาจอสมครสมาชกและหนาจอเขาสระบบบรหารจดการเรยนร (LMS)

เขาถงไดท http://elearning.educ.su.ac.th/..........................................

หนาจอระบบบรหารจดการเรยนร (LMS) รายวชา 468 301

การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ............................................

หนาจอการตงกระท........................................................................................

หนาจอการแสดงความคดเหนของนกศกษา...................................................

หนาจอการทดสอบการคดวจารณญาณ กอนเรยน – หลงเรยน

เขาถงไดท http://61.19.250.201/~panitawc/elearning/course/

view.php?id=31…………………………………………………….

ภาพการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน............................................................

หนา

15

25

85

90 93

95

98

108

271

272

273 274

274 275

บทท 1 บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

ในปจจบนนความเจรญกาวหนาทางดานวทยาการและเทคโนโลยตางๆ มผลตอ การเปลยนแปลงของสงคมเปนอยางมากประกอบกบเทคโนโลยเองกไดมการพฒนาใหสอดคลองกบความตองการของมนษยอยเสมอ ดงนน การใฝหาความรทเพมขนและตอเนองตลอดเวลาจงเปนการเรยนรตลอดชวต ซงท าใหคนในสงคมมการพฒนาตนเองอยเสมอ เมอคนในสงคมมการพฒนาตนเองแลวจะสงผลใหสงคมมการพฒนาตามไปดวย (สพตรา ชาตบญชาชย 2548: 26-28) การศกษาจงเปนเครองมอส าคญของการพฒนาคนใหมความร ความสามารถ มทกษะในการแกปญหา และด าเนนชวตไดอยางมความสข การจดการศกษาในปจจบนมจดเนนส าคญคอ การฝกใหผเรยน คดเปน แกปญหาเปน ไมวาจะเปนการจดการศกษาในระดบใดกตามเพราะการทคนเราจะด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข จ าเปนตองรจกคดวเคราะหและเลอกสรรสงทเหมาะสมกบตนเองมากทสด เฉพาะอยางยงในสภาพปจจบนทสงคมและสงแวดลอมมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวอยตลอดเวลาจ าเปนตองมศกยภาพทจะพฒนาตนเองใหมากยงขน การจดการศกษาในอนาคตยงตองเนนพฒนาคนใหมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและมทกษะในการแกปญหาทมความซบซอนไดอยางมประสทธภาพ

การเรยนรในกระแสโลกาภวตนยคศตวรรษท 21 ซงเปนสงคมฐานความร (Knowledge based society) ทขบเคลอนดวยพลงความคดสรางสรรคและแขงขนดวยศกยภาพความรและ ภมปญญาผสานกบความกาวหนาของเทคโนโลยโดยเฉพาะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร จงท าใหมการเปลยนแปลงอยางกาวกระโดดและทศนะใหมเกยวกบการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ทฤษฎการสรางความร และเนนกระบวนการเรยนรมากกวากระบวนการสอน ผเรยนสามารถเรยนรในแนวทางของตนเอง ตามความสนใจ ดวยการส ารวจตรวจคนและทดลอง เรยนรจากการปฏบต ปฏบตเพอใหเกดการเรยนร เรยนรจากการมสวนรวม เรยนรจากการสะทอนความคด และการเรยนรรวมกนอยางมปฏสมพนธ (ชฎาภรณ สงวนแกว 2551 : 1) อาจกลาวไดวา ทกษะทางการเรยนรในศตวรรษท 21 นนประกอบไปดวย การคดอยางมวจารณญาณ การแกปญหา การเรยนรแบบรวมมอ การคดสรางสรรค การเปนผน า การน าไปประยกตใช การตดตอสอสาร (George Manthey 2008 : 1) ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบ 2542 มาตรา ท 24 ทมงเนนใหผเรยนเรยนรดวยตนเองเพอเปนการฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ

1

2

การเผชญสถานการณและการประยกตใชความรเพอน ามาใชเพอปองกนและแกปญหาได (ราชกจจานเบกษา 2542 : 24) โดยสงเหลานจ าเปนตองใชกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ เปนทกษะพนฐานทงสน นอกจากนยงก าหนดมาตราของผเรยนใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 คอ มาตรฐานท 4 ใหผเรยนมความสามารถคดวเคราะห คดสงเคราะหมวจารณญาณ มความคดรเรมสรางสรรค ไตรตรองและมวสยทศน ดงนนการพฒนาความสามารถทางดานการคดน นควรเนนการพฒนากระบวนการคดอยางมวจารณญาณซงมเปาหมายเพอใหไดความคดทผานการพจารณาถงขอมล หลกฐานและเหตผลมาอยางรอบคอบแลว ซงความคดทไดนจะสามารถน าไปใชไดอยางกวางขวางในทก ๆ สถานการณเพราะการกระท าใด ๆ กตองผานการคดทรอบคอบกอน ทงนเพราะการคดอยางมวจารณญาณเปนพนฐานของการคดทงปวง กลาวคอเมอบคคลคดเรองใดเรองหนงและไดความคดทผานกระบวนการคดอยางมวจารณญาณมาแลว ความคดนนจะสามารถน าไปใชในกระบวนการอนๆ ตอไปได เชน น าไปใชในการตดสนใจ น าไปใชในการแกปญหา น าไปปฏบต น าไปศกษาวจยตอ เปนตน (ชลลดา ลขสทธ 2548 : 2)

การคดอยางมวจารณญาณ (Critical thinking) เปนการคดทมจดมงหมายเพอหาขอสรป ทสมเหตสมผลโดยการพจารณาไตรตรอง วเคราะห สงเคราะห ประเมนคาและตดสนเกยวกบขอมลหรอสภาพการณทปรากฏโดยอาศยความร ความคดและประสบการณของตนเองประกอบการคดนน นอรส (Norris 1985: 40-45) กลาววา การคดอยางมวจารณญาณเปนสาระส าคญของจดมงหมายทางการศกษาและเปนเงอนไขจ าเปนส าหรบการจดการศกษาและเปนสทธอนชอบธรรมของผเรยนทจะไดรบการพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ เนองจากการคดอยางมวจารณญาณเปนสงทมคณคาในตนเอง และเปนเครองหมายของบคคลทไดรบการศกษา ซงสอดคลองกบความคดของสกนเนอร (Skinner 1976) ทกลาววา การพฒนาความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณเปนนโยบายหลกทางการศกษาและโรงเรยนทงหลายไมวาจะมปรชญาการศกษาในแนวใด จ าเปนตองเนนจดมงหมายในเรองนเพราะทางการคดอยางมวจารณญาณเปนพนฐานทส าคญของวตถประสงคทางการศกษาอนๆ ซงสอดคลองกบแนวคดของ มลเลอรและแบดคอค (Miller and Badcock 1996) ทกลาววาการคดอยางมวจารณญาณเปนทกษะประเภทหนงทมความส าคญตอการด ารงชวตในสงคมและถอวาเปนคณลกษณะของผเรยนตามจดมงหมายของการศกษาในปจจบน

จากแนวคดขางตนสรปเปนนยามของการคดอยางมวจารณญาณในการวจยครงนไดวา การคดอยางมวจารณญาณ เปนความสามารถในการน าความรและประสบการณมาใชในการพจารณาไตรตรองความนาเชอถอของขอมลและแหลงขอมล เพอสรางขอสรปทสมเหตสมผลและ

3

น าไปใชในการเลอกรบขอมลขาวสารเหลานน วตสนและเกรเซอร (Watson and Glaser 1980 : 150) กลาววา การคดอยางมวจารณญาณประกอบดวยทกษะการคด 5 ทกษะไดแก 1) การอปนย 2) การระบสมมตฐาน 3) การนรนย 4) การลงขอสรปโดยหลกตรรกศาสตร 5) การประเมนขอโตแยง นอกจากน เอนนส (Ennis 1989 : 6) ไดอธบายถงการคดอยางมวจารณญาณในลกษณะทเปนความสามารถทางการคด 5 ดานไดแก 1) การระบปญหา 2) การพจารณาความนาเชอถอของขอมลและแหลงขอมล 3) การเสนอแนวทางแกปญหา 4) การลงขอสรปในเชงอปนยและนรนย 5) การท านายผลทจะเกดตามมา

การจดการเรยนรใหผเรยนไดรบการพฒนากระบวนการคดอยางมวจารณญาณน น จากการศกษาเอกสารพบวา นกจตวทยาไดสรางทฤษฎการเรยนรของมนษยไวหลายทฤษฎดวยกนในปจจบนทฤษฎการเรยนรกลมประมวลขาวสารขอมลเปนทฤษฎในกลมปญญานยมทไดรบความสนใจมากทสด ทฤษฎนเนนถงการเรยนรของมนษยวาเปนองคประกอบทเปนกระบวนการทางสองทท างานสมพนธกนโดยมองคประกอบหลก 2 สวนคอ สวนทเปนสารสนเทศหรอขอมล (Information) และสวนทเปนกระบวนการจดกระท ากบขอมลหรอสวนประมวลผลขอมล ( Processing )โดยประสาทสมผสจะท าหนาทรบขอมลหรอสงเราเขามาแลวสงใหสมองจดกระท ากบขอมลอยางสลบซบซอนซงความสามารถทางสมองนาจะมลกษณะของการผนแปรและขนาดของความสมพนธกบความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของมนษยดวยเพราะการคดอยางมวจารณญาณเปนการท างานของสมองทตองใชโครงสรางทางปญญา (Cognitive structure) และกจกรรมทางสมอง (Activities of mind) เปนกลไกทางปญญาของมนษยทเกยวของกบการแกปญหาและการตดสนใจ (สมพร หมานมา 2549 : 1) กระบวนการพฒนาโครงสรางทางปญญาภายในของบคคลมการปฏสมพนธกบสงตางๆ รอบตวซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตทเนนบทบาทใหผเรยนเปนศนยกลางและสรางองคความรดวยตนเองผสมผสานกบการจดประสบการณการเรยนรตางๆ ใหมการเชอมโยงระหวางประสบการณเดมกบประสบการณใหม ท าใหผเรยนเกดการเรยนร คนคด สรางและสรปความรขนดวยตนเองและสามารถน าไปประยกตใชไดจรงเรยกวา แนวคดคอนสตรคตวสตทเชอวาการเรยนรเปนกระบวนการทเกดขนภายใน ซงผเรยนเปนผสรางความรจากสงทพบเหนกบความรความเขาใจทมมากอนโดยพยายาม น าความเขาใจเกยวกบเหตการณและประสบการณทตนพบเหนมาสรางเปนโครงสรางทางปญญา (Cognitive structure) โดยน า Cognitive constructivism มพนฐานมาจากแนวคดของ ยน เพยเจท (Jean Piaget) ทเชอวาการกระตนผเรยนใหเกดความขดแยงทางปญญา (Cognitive conflict) ผเรยนตองพยายามปรบโครงสรางทางปญญาใหเขาสสมดล โดยวธการดดซมและการปรบเปลยนโครงสรางทางปญญาจนกระทงผเรยนสามารถปรบโครงสรางทางปญญาเขาสสภาวะสมดลหรอ

4

สามารถทจะสรางความรใหมขนมาได จากการเผชญกบสถานการณปญหาทชวยกระตนใหเกดความขดแยงทางปญญาดงกลาวขางตน เปนสงเรมตนส าหรบการฝกฝนการคด ความช านาญ การพจารณาไตรตรอง การศกษาขอเทจจรง การวเคราะหและสงเคราะหในการแกปญหา (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต 2546 : 52) สอดคลองกบ วทลย เกรสน เอช. (Wheatley Grayson H. 1991 : 9 – 21) กลาววา การเรยนรจะเกดขนในสถานการณทสงเสรมใหเกดการเรยนรเมอไดเผชญกบงานหรอสถานการณทเปนปญหาดวยตนเอง และหาวธการแกปญหาดวยตวผเรยนเอง ซงงานหรอปญหาอาจมาจากชวตประจ าวนของผเรยนกได การมปฏสมพนธในกลมท าใหผเรยนมโอกาสอธบายและเสนอความคดเหนของตนเองตอกลม ตลอดจนการแลกเปลยนความคดเหนในชนเรยนจะท าใหผเรยนเขาใจถงกระบวนการสรางความรมโนคตดวยตนเองและเกดความเขาใจลกซงมากยงขน

ดงนน การจดเรยนการสอนโดยใชกระบวนการแกปญหา (Problem solving process) จงมสวนชวยพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ เนองจากการคดแกปญหาเปนการคดพจารณาไตรตรองอยางพนจพเคราะห (ประพนธศร สเสารจ 2543: 103) นอกจากน กระบวนการแกปญหายงเปนกระบวนการขนส าคญของการเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลก จงกลาวไดวาการแกปญหาตองอาศยกระบวนการแกปญหาทมการวางแผนอยางรอบคอบรดกมทกขนตอนอยางมเหตผลหรอตองใชวจารณญาณในการแกปญหา ซงวจารณญาณเปนความสามารถทางการคดอยางหนงทสงเสรมการแกปญหาใหไดค าตอบทถกตองหรอไดขอสรปทสมเหตสมผล ในลกษณะเชนนถอไดวาค าตอบหรอขอสรปเปนผลมาจากความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณในกระบวนการแกปญหา นอกจากน พอล (Paul 1985: 36-39) กลาววา ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณนนสามารถสรางใหเกดขนไดในกระบวนการเรยนการสอนแบบแกปญหา และยทธวธทบคคลจะสามารถตดสนใจในการแกปญหาใหเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพกไดแกการใชกระบวนการคดอยางมวจารณญาณสอดคลองกบ มยร หรนข า (2543: 3) กลาววา การคดอยางมวจารณญาณยงมความสมพนธตอความสามารถในการคดแกปญหาเปนกระบวนการทชวยใหแกปญหาและตดสนใจไดอยางถกตองโดยอาศยกระบวนการในการท าความเขาใจสถานการณปญหาทพจารณาจากขอมลอยางละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ และถาบคคลมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณเมอพบปญหาหรอขอโตแยงหรอขอมลขาวสารใดๆ กจะใชกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ ท าใหสามารถพจารณาลงขอสรปและตดสนใจอยางถกตองมเหตผลและสามารถแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ ดงนนในการแกปญหาจะใชการคดอยางมวจารณญาณเปนหลกในการคดและเปนเครองมอส าคญในการแกปญหา (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต 2540: 161)

5

จากการศกษาหลกการ แนวคดทฤษฎการเ รยน รการสรางความ รดวยตนเอง(Constructivist theory) พบวา เปนการจดการเรยนรโดยยดผเรยนรเปนส าคญทเนนการฝกฝนทกษะส าคญ คอกระบวนการคด การเผชญสถานการณ การประยกตความรมาใชเพอแกปญหา ผสอนเปลยนบทบาทมาเปนเพยงผชวยโดยหาวธการจดขอมลขาวสารใหมความหมายแกผเรยนหรอใหโอกาสผเรยนไดมโอกาสคนพบดวยตนเอง ผเรยนจะตองเปนผลงมอกระท าหรอแกไขปญหานนเองไมวาผสอนจะใชวธสอนอยางไร เมอผเรยนถกกระตนดวยปญหาแลวผเรยนจ าเปนทจะตองหาวธการแกปญหาโดยผเรยนจะตองมองเหนปญหา รจกซกถาม คดวเคราะห พจารณาหาเหตผลและเสาะแสวงหาความรเพอเชอมโยงความคดไปสแนวทางทจะแกปญหาดวยตนเอง ซงการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหานนบทบาทของผสอนเนนใหผเรยนคดแกปญหาอยางเปนกระบวนการมขนตอน มเหตผล โดยเรมตงแตมการก าหนดปญหา วางแผนแกปญหา ตงสมมตฐาน เกบรวบรวมขอมล พสจนขอมล วเคราะหขอมลและสรปผล (สวทย มลค า 2547: 32) สอดคลองกบ ดวอ (Dewey 1975) กลาววา ขนตอนในการแกปญหามดงน เรมจากการก าหนดขอบเขตของปญหา ต งสมมตฐานในการแกปญหา ทดลองและรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล สรปผล นอกจากน กลฟอรด (Guildford 1971) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไวโดยเรมจากขนเตรยมการ ขนการวเคราะหปญหา ขนเสนอแนวทางในการแกปญหา ขนตรวจสอบผล ขนการน าไปประยกตใหม

ปจจบนไดมการน าเทคโนโลยสารสนเทศเขามามสวนรวมกบการจดการเรยนการสอนไดแก การเรยนรแบบอเลรนนงซงเปนกระบวนการเรยนรดวยการน าเทคโนโลยคอมพวเตอรและเครอขายมาใชเปนเครองมอชวยในการจดกระบวนการเรยนการสอนโดยผเรยนสามารถเขาถงแหลงการเรยนรและสามารถเรยนรไดดวยตนเองผานระบบอนเทอรเนต ผเรยนจะเรยนตามความสามารถและความสนใจของตนเองโดยเนอหาของบทเรยนประกอบดวยขอความ รปภาพ เสยง วดโอและมลตมเดยอนๆ จะถกสงไปยงผเรยนผานเวบบราวเซอรโดยผเรยน ผสอนและเพอนรวมชนทกคนสามารถตดตอปรกษาแลกเปลยนความคดเหนระหวางกนไดเชนเดยวกบการเรยนในชนเรยนปกตโดยอาศยเครองมอตดตอททนสมย ส าหรบทกคนทสามารถเรยนรไดทกเวลา และทกสถานท (Learn for all : anyone anywhere and anytime) ซงการใหบรการการเรยนแบบอเลรนนงมองคประกอบทส าคญ 3 สวนโดยแตละสวนจะตองไดรบการออกแบบเปนอยางด เพราะเมอน ามาประกอบเขาดวยกนแลวระบบทงหมดจะตองท างานประสานกนไดอยางลงตวดงน 1) เนอหาของบทเรยน 2) ระบบบรหารการเรยน ท าหนาทเปนศนยกลาง ก าหนดล าดบของเนอหาในบทเรยนเรยกระบบนวา ระบบบรหาร การเรยน (Learning management system : LMS) 3) การตดตอสอสาร การเรยนแบบ e-Learning น ารปแบบการตดตอสอสารแบบ 2 ทางมาใชในการ

6

ตดตอสอสารอาจแบงไดเปน 2 ประเภทคอ 1) ประเภท Real time ไดแก Chat (Message, voice), Web board/Text slide, Real time Annotations, Interactive poll, Conferencing และอนๆ 2) ประเภท Non Real Time ไดแก Web Board, e-Mail (สาโรช โศภรกข 2550 : 31-32) นกการศกษาสาขาตางๆ ไดน าหลกการของทฤษฎการสรางความรดวยตนเองมาพฒนารปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทเรยกวาสงแวดลอมทางการเรยนรตามแนวคดการสรางความรดวยตนเอง(Constructivists learning environment) โดยการน าหลกการทฤษฎการสรางความรดวยตนเองมาออกแบบรวมกบคณลกษณะของสอ โดยเฉพาะอยางยงสอการเรยนรบนเครอขายดวยคณลกษณะของสอ (Media attribution) และระบบสญลกษณ (Media symbol system) ทสามารถน าเสนอผานเครอขายคอมพวเตอรเปดโอกาสใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองซงอาศยหลกการน าเสนอแบบไฮเปอรเทกซ ทประกอบดวยขอมลทเปนโหนดหลกและโหนดยอย สามารถเชอมโยงซงกนและกนเรยกวา ไฮเปอรลงค ท าใหผเรยนเขาถงแหลงขอมลอกมากมาย นอกจากนการเรยนรผานสอการเรยนรบนเครอขายยงชวยใหผเรยนและผสอนสามารถมปฏสมพนธกนโดยผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงซงกนและกนผานกระดานสนทนา (กฤตยา กองอมและสมาล ชยเจรญ 2550: 52) การโตตอบจดหมายอเลกทรอนกส การสนทนา และบรการจากเวลด ไวด เวบ เปนตน

การจดการศกษาในระดบอดมศกษาไดมการจดกระบวนการเรยนการสอนใหเปนไปตามการปฏรปการเรยนการสอนเชนกน เนองจากการศกษาในระดบอดมศกษาเปนแหลงสราง องคความรและทรพยากรมนษยทส าคญของสงคม รปแบบของการจดการศกษาทสามารถสงเสรมการเรยนรของผเรยนโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการคนควาขอมลในการเรยนรดวยตนเอง ตอบสนองแนวคดในการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง ผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดทกเวลา ทกสถานท โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศใหเปนประโยชน ซงสอการเรยนรตางๆ เหลานสามารถกระตนใหผเรยนสามารถเรยนรและแกปญหาไดอยางอสระ (คณะกรรมการการศกษาแหงชาต 2543 : 86-107) สอดคลองกบ ผลการประชมระดบชาตเกยวกบคณลกษณะบณฑต สรปไดวา สถาบนอดมศกษาควรเนนใหผเรยนมการท างานรวมกน เพอใหเกดการเรยนร ซงกนและกน เรยนรการใชชวตในสงคมรวมกบผอน เพอใหผเรยน คดเปน ท าเปน ขยน อดทน ท างานรวมกบผอน พงพาตนเองและชวยเหลอผอนได สอดคลองกบหลกการเรยนแบบรวมมอ เปนวธการจดการเรยนการสอนทมงเนนใหผเรยนไดท างานรวมกนเปนกลมยอย สงเสรมสนบสนนการเรยนรซงกนและกน เพอการบรรลเปาหมายรวมของกลม สงผลตอการพฒนาวฒภาวะและทกษะดานสงคม อารมณ ในการท างานและอยรวมกบผอนในสงคม การเรยนรแบบอเลรนนง (e-Learning) สามารถน าการเรยนรแบบรวมมอทใชในหองเรยนปกตไปใชใน การออกแบบกจกรรมการเรยนร ทงในรปแบบการเรยนการสอนบนเครอขายอนเทอรเนตหรอการฝกอบรมบน

7

เวบไดเปนอยางด โดยอาศยศกยภาพของเครองมอตดตอสอสารตางๆ เชน ไปรษณยอเลกทรอนกส กระดานสนทนา หองสนทนา เปนตน มาใชในการปฏสมพนธระหวางกน ไดแก ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบผสอน ผเรยนกบผเชยวชาญและคนอนๆ ซงสามารถกระท าไดในรปแบบประสานเวลา และแบบไมประสานเวลา (มณฑรา พนธอน 2551: 7)

การจดการเรยนการสอนผานเครอขาย (Web based instruction) จงเปนการผนวกคณสมบตไฮเปอรมเดยเขากบคณสมบตของเครอขายเวลด ไวด เวบ เพอสรางเสรมการเรยนในมตทไมมขอบเขตจ ากดดวยระยะทางและเวลาทแตกตางกนของผเรยน (Learning without boundary) และผเรยนสามารถเลอกบทเรยนทน าเสนออยในรปแบบไฮเปอรมเดยเปดโอกาสใหผเรยนสามารถควบคมการเรยนไดดวยตนเอง เลอกล าดบเนอหาบทเรยนตามความตองการ เรยนตามก าหนดเวลาทเหมาะสมและสะดวกของตนเอง กจกรรมการเรยนการสอนจงเปนไปอยางทวถง ขอจ ากดบางประการของการจดการเรยนการสอนผานเครอขายส าหรบการศกษาทางไกล ผสอนและผเรยนอาจไมไดพบหนากนเลย รวมทงการพบกนระหวางผเรยนคนอนๆ วธการนจงอาจท าใหผเรยนบางคนรสกอดอดและไมสะดวกในการเรยนเพอใหไดประโยชนในการสอนมากทสด ผสอนจ าเปนตองใชเวลามากในการเตรยมการสอนทงในดานเนอหา การใชโปรแกรมและคอมพวเตอร และในสวนของผเรยนจ าเปนตองเรยนรเชนกนการถามและตอบค าถาม บางครงไมเกดขนในทนท อาจท าใหเกดความไมเขาใจอยางถองแทไดผสอนไมสามารถควบคมการเรยนไดเหมอนชนเรยนปกตผเรยนตองรจกควบคมตวเองในการเรยนจงจะประสบความส าเรจในการเรยนได (กดานนท มลทอง 2543: 351; วรางคณา หอมจนทร 2542: 44) จากขอจ ากดของการจดการเรยนการสอนผานเครอขายสามารถแกปญหาไดโดยการปรบเปลยนรปแบบจากการเรยนการสอนบนเครอขายเปนการเรยนการสอนทผสมผสานการเรยนบนเครอขายและการเรยนการสอนในหองเรยนเขาดวยกน

การเรยนแบบผสมผสาน (Blended learning) เปนการน าเอาจดแขงของการเรยนในหองเรยนมารวมกบขอดของการเรยนบนเครอขาย ซงเปนรปแบบการจดการเรยนการสอนทเปนทางเลอกใหมส าหรบการจดการศกษาทกระดบโดยเฉพาะการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ปจจบนมการน าการเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสานมาใชในการจดการศกษาหลายระดบซงในการน าการเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสานมาใชในการจดการศกษาแตละระดบนน การออกแบบการเรยนการสอน (Instructional design) ถอเปนปจจยส าคญทจะก าหนดวาจะมการผสมผสานในระดบใด รปแบบใด การออกแบบวธการเรยน วธการสอน กจกรรมการเรยนการสอนและเครองมอสนบสนนการเรยน ในการน าขอดของการเรยนการสอนบนเครอขายและการเรยนในชนเรยนแบบดงเดมมาเสรมเตมเตมจดดอยซงกนและกนเพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ โดยใชสงอ านวยความสะดวกในอนเทอรเนตเปนสอและเครองมอใน

8

สภาพแวดลอมของการเรยนการสอนบนเครอขาย เพอสนบสนนการเรยนโดยเนนปฏสมพนธจากการเรยนแบบออนไลนและการมสวนรวมในหองเรยนแบบดงเดม (ปณตา วรรณพรณ 2551: 7-9) การเรยนการสอนแบบผสมผสาน สามารถพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนรททาทายตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคลและศกยภาพทางการเรยนรของผเรยน ท าใหผเรยนสามารถพฒนาความสามารถในการเรยนรของตนเองไดดขน (Driscoll 2002) นอกจากนการเรยนแบบผสมผสานยงมสวนชวยสนบสนนการมปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยนดวยกน และผเรยนกบผสอนโดยการตดตอแบบสวนตว ชวยใหการเรยนรดขน (Thorne 2003)

จอหนสน แมคฮวโก และ ฮอลล (Johnson, McHugo and Hall 2006: 73) ไดน าการเรยนแบบผสมผสานมาใชในการจดการศกษาระดบอดมศกษาพบวา การเรยนการสอนแบบผสมผสานสามารถพฒนาใหผเรยนเกดความเขาใจทลกซงในองคความรทเรยนไดมากกวาการเรยนออนไลนและการเรยนในหองเรยนแบบดงเดมเพยงอยางเดยว เนองจากการเรยนแบบผสมผสานเปนการรวมเอาขอทดทสดของวธการเรยนในชนเรยนแบบดงเดมและระบบการเรยนบนเครอขายเขาดวยกน โดยผเรยนสามารถฝกปฏบตภายในหองปฏบตการ และฝกทบทวนความรในเนอหาน าไปใชในการแกปญหาในการเรยนไดตามความตองการของผเรยนอยางอสระดวยการเรยนแบบออนไลนโดยมตวชวยเหลอเปนผคอยชแนะเมอเกดปญหา ซงการเรยนแบบนสามารถพฒนาทกษะการแกปญหาของผเรยนไดดวยตนเอง

จากการศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของสรปไดวา การจดการเรยนรแบบผสมผสานน

สอดคลองกบทฤษฎการสรางความรดวยตนเองเนองจากกจกรรมในการเรยนรใหความส าคญตอ

ผเรยนและสภาพจรง (Authentic) ซงถอวาเกดจากความสนใจทมาจากภายในชวยสงเสรมการคด

อยางมวจารณญาณ (Encourage critical thinking) เพราะภารกจการเรยนรตามแนวทฤษฎการสราง

ความรดวยตนเองผานการลงมอกระท าของผเรยนอยางตนตว มการถายโยงความรและสราง

ความหมายในการเรยนรของตนเอง (สมาล ชยเจรญ 2551:109) การจดสงแวดลอมบนเครอขาย

แบบผสมผสานจงเปนสงทชวยสนบสนนการสรางความเขาใจ ถายทอดความคดเหนระหวางผสอน

กบผเรยนและ ผเรยนกบผเรยน ชวยสงเสรมการคดและการแกปญหาทเกดขนได ดงนน การเรยน

แบบผสมผสานจะตองตระหนกถงการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนและสงแวดลอมทเปน

การกระตนผเรยน ดงดดใจใหผเรยนอยากเรยนร การจดการเรยนรโดยใชสถานการณปญหาและ

จดสงแวดลอมในการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหาจะสงผลใหผเรยนเกดทกษะในการ

แกปญหาและสามารถพฒนาใหผเรยนเกดการคดอยางมวจารณญาณได (Oliver 2006 ; Johnson,

9

McHugo Hall 2006) นอกจากน สายชล จนโจ (2550: 134) ยงไดกลาวถงการจดการเรยนดวย

รปแบบการเรยนแบบผสมผสานวาชวยใหผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทจดการเรยนการสอน

ดวยกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสานนนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาการเรยนในชนเรยน

ปกต สอดคลองกบ แรนด การรสน (Randy Garrison 2004: 95-105) ทไดกลาวสรปไววาการเรยนแบบ

ผสมผสานมความสอดคลองกบการเรยนแบบดงเดมในระดบอดมศกษาและสามารถพสจนไดถง

ศกยภาพของการเรยนในรปแบบผสมผสานซงมประสทธภาพและประสทธผลทเพมมากขนซงเปน

การจดประสบการณการเรยนรทมคณประโยชนในการจดการเรยนการสอน

การจดการเรยนการสอนในหลกสตรศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา (หลกสตรปรบปรง) ฉบบป พ.ศ. 2547 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ไดเปดสอนรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน (Selection and utilization of instructional media) เปนลกษณะวชาบงคบ ซงเปนการศกษาเกยวกบทฤษฎ หลกการเรยนรและกระบวนการสอความหมายของมนษย เนนการถายทอดความรโดยอาศยสอเปนบรณาการ เพอสรางมโนทศน เกณฑการพจารณาเลอกสอและประเมนประสทธภาพของสอเปนรปธรรม จากการวเคราะหวตถประสงคเชงพฤตกรรมของผเรยนในการอธบายถงหลกการ เกณฑการเลอก การใชและการประเมนประสทธภาพสอการเรยนการสอน การวเคราะหและสรปหลกเกณฑ การเลอกสอการสอนประเภทตางๆ การอภปรายแสดงความคดเหนถงทศทางและแนวโนมดาน การใชสอการเรยนการสอนและการด าเนนโครงการดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนประเภทตางๆไดซงมความสอดคลองกบการจดการเรยนรดวยสถานการณปญหาและการเรยน โดยใชกระบวนการแกปญหาประกอบดวย 6 ขนตอนคอ 1) ขนระบปญหา 2) ขนวเคราะหปญหา 3) ขนสรางทางเลอก 4) ขนด าเนนการตามทางเลอก 5) ขนสรปผล 6) ขนน าไปประยกตใชจะสงผลใหผเรยนเกดการแกปญหาและสามารถสงเสรมใหผเรยนพฒนาการคดอยางมวจารณญาณได

จากจดประสงคของรายวชาทกลาวมาขางตน ผวจยในฐานะทเปนนกเทคโนโลยการศกษา

จงมความสนใจทจะน ากระบวนการแกปญหามาใชในการเรยนรแบบผสมผสานโดยการออกแบบ

กจกรรมการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง ในการวจยครงนผวจยได

น ากระบวนการแกปญหามาใชในการจดการเรยนแบบผสมผสานดวยการเรยนในชนเรยนและ

การเรยนแบบอเลรนนง เพอศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยน

ส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร เปนการ

สงเสรมใหผเรยนไดใชกระบวนการแกปญหาในการเรยนร ซงจะท าใหผเรยนเกดการคดอยางม

10

วจารณญาณสงผลใหมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน มความสามารถในการแกปญหา และมการ

เรยนรรวมกน น ามาสผลเชงประจกษทไดรบไปพฒนาการจดการเรยนรในระดบอดมศกษาใหม

ประสทธภาพ ซงสอดคลองกบ ทศนา แขมมณและคณะ (2544: 148-154) ทกลาวไววา การจดการ

เรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญจะชวยใหผเรยนมสวนในกระบวนการเรยนรใหผเรยนสามารถสราง

ความรดวยตนเอง ท าความเขาใจ สรางความหมายของสาระขอความรใหแกตนเอง มการ

ปฏสมพนธตอกนและกน แลกเปลยนขอมล ความร ความคดและประสบการณแกกนและกน

รวมทงมบทบาทมสวนรวมในกระบวนการเรยนรมากทสดและสามารถน าความรทไดไปใชใน

ชวตประจ าวน ซงจะท าใหผเรยนไดพฒนาการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยน ร

วตถประสงคในกำรวจย

1. เพอเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจด การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

3. เพอศกษาความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร สมมตฐำนในกำรวจย

1. คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกศกษาทจด การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา สงกวากอนเรยน

2. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา สงกวากอนเรยน

3. นกศกษามความคดเหนตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาอยในระดบด ขอบเขตของกำรวจย

1. ประชำกรทใชในกำรวจย การวจยค รง นผ ว จยได เ ลอกใชก ลมประชากรไดแ ก นก ศกษาปรญญาตร

คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร ทลงทะเบยนเรยนในวชา

11

468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทงหมดจ านวน 22 คน

2. ตวแปรทศกษำ 2.1 ตวแปรอสระ (Independent variable)

การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 2.2 ตวแปรตาม (Dependent variable)

2.2.1 คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา ปรญญาตรทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

2.2.2 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

2.2.3 ความคดเหนของนกศกษาทม ตอการจดการเ รยนแบบผสมผสาน โดยใชกระบวนการแกปญหา

3. เนอหำทใชในกำรวจย ในการวจยผวจยไดใชเนอหาในรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน (Selection and utilization of instructional media) สาขาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ใชเวลาจ านวน 30 ชวโมง (10 สปดาห) โดยประมาณ ในการทดลองประกอบไปดวยเนอหาดงตอไปน

3.1 บทบาท ความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 3.2 แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 3.3 การรบ การเรยนร และการสอความหมาย 3.4 ทฤษฎการเรยนการสอน 3.5 การออกแบบการเรยนการสอน 3.6 การเลอก การใชสอการสอนและการจดหาสอการเรยนการสอน 3.7 เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยนการสอน 3.8 การวจยดานสอการเรยนการสอน 3.9 การวจยดานเทคโนโลยการศกษา

12

นยำมศพทเฉพำะ 1. กำรเรยนแบบผสมผสำน (Blended learning) หมายถง การจดกจกรรมการเรยนร

แบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนรแบบอเลรนนง โดยผวจยไดน าระบบบรหารจดการเรยน

(LMS) มาใชในการออกแบบและจดกจกรรมการเรยนผานเครองมอการตดตอสอสาร ชวย

สนบสนนผเรยนในการเรยนร ไดแก กระดานสนทนา ไปรษณยอเลกทรอนกส โดยทผสอนและ

ผเรยนมปฏสมพนธกนผานระบบ LMS รวมไปถงระบบการประเมนผลและการตรวจสอบการ

เขารวมกจกรรมการเรยน

2. กระบวนกำรแกปญหำ (Problem solving ) หมายถง การเรยนการสอนทเนนใหผเรยน

ไดฝกแกปญหาตางๆ จากสถานการณโดยผานกระบวนการคดอยางเปนระบบ ผลทไดจะชวยพฒนา

ใหผเรยนสามารถตดสนใจไดอยางมเหตผลประกอบดวย 6 ขนตอนคอ

ขนท 1 ขนระบปญหา ผเรยนศกษาจากการสถานการณทเปนปญหาและท าความเขาใจสามารถสรปและก าหนดประเดนปญหา

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา พจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา ล าดบความส าคญของปญหาวาสงใดเปนสาเหตทส าคญของปญหา

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก เสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของวธการ

ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก ปฏบตตามวธการทไดเลอกและบนทกผลการปฏบตงานไวเพอท าการตรวจสอบผลลพธโดยค านงถงวตถประสงค

ขนท 5 ขนสรปผล สงเคราะหความรทไดจากการปฏบต โดยการจดท าเปนรายงาน เพอท าการสรปผลทไดจากการปฏบตตามวธการ

ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช น าผลและวธการทไดจากการสงเคราะหน าไปประยกต ใชจรง

3. กำรเรยนแบบผสมผสำนโดยใชกระบวนกำรแกปญหำ หมายถง การจดการเรยนในชนเรยนคขนานกบการจดการเรยนแบบอเลรนนงโดยใชกระบวนการแกปญหาในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จ านวน 10 สปดาห โดยผสมผสานในลกษณะแนวตงคอ กจกรรม การเรยนในชนเรยนมความสอดคลองและคขนานกบกจกรรมการเรยนแบบอเลรนนงประกอบดวย

3.1 การจดการเรยนในชนเรยน ในภาคทฤษฎ ประกอบดวย กจกรรมการเรยน แบบบรรยาย อภปราย กระบวนการกลม แลกเปลยนแสดงความคดเหนรวมกนในชนเรยน สดสวนการเรยนในชนเรยนคดเปนรอยละ 50

13

3.2 การเรยนแบบอเลรนนง ในภาคฝกปฏบต ประกอบดวย กจกรรมการศกษาคนควา ทบทวนความรดวยตนเอง อภปราย ฝกปฏบต แลกเปลยนแสดงความคดเหนรวมกนผานกระดานสนทนาหรอใชเครองมอตดตอสอสารบนเครอขายในการเรยนรและระบบ LMS สดสวนการเรยนแบบอเลรนนงคดเปนรอยละ 50

4. กำรคดอยำงมวจำรณญำณ (Critical thinking) หมายถง การคดอยางเปน

กระบวนการทเนนการตดสนใจ หาเหตผลวามขอเทจจรงเพยงใด เปนความสามารถในการคด

พจารณา ไตรตรองอยางรอบคอบโดยอาศยการพจารณาขอมลจากเรองทก าลงพจารณาโดยใช

ความร ความคด และประสบการณของตนเปนพนฐานอยางมเหตผลเพอน าไปสการตดสนใจน า

วธการทถกตองไปใชในการแกไขปญหา

5. คะแนนควำมสำมำรถทำงกำรคดอยำงมวจำรณญำณ หมายถง คะแนนทไดจากการ

ท าแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ จากการศกษารปแบบแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ

Cornell Critical Thinking Test, Level Z ใชส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นกศกษา

ระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา ( Ennis and Millman, 1985 ) เปนค าถามแบบปรนย 3 ตวเลอก

ซงประกอบดวยขอค าถาม 52 ขอ ใชเวลาในการท า 50 นาท โดยมงศกษาทกษะการคดอยางม

วจารณญาณตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989) ใน 6 องคประกอบ ดงน

5.1 การสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) หมายถง

ความสามารถในการน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอย โดยใชหลกการเหตผลทาง

ตรรกศาสตรเพอสรปผลทตามมาจากขอสรปนนๆ ได

5.2 การใหความหมาย (Semantics) หมายถง ความสามารถในการบอกค าเหมอน

หรอค าทมความหมายคลายกนได จ าแนกและจดกลมสงทเหมอนกนได สามารถใหนยามเชง

ปฏบตการและยกตวอยางสงท “ใช” และ “ไมใช” ได

5.3 การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility

of sources and observation) หมายถง ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล

รายละเอยดของขอมลโดยการ สงเกตและการแปลความหมายรวมกบการสงเกต การตดสนผลของ

ขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองโดยใชประสาทสมผสทง 5 ได

14

5.4 การสรปแบบอปนย(Infer and judge inductive conclusions) หมายถง

ความสามารถในการหาเหตผลเพอน าไปสขอสรปโดยการยกตวอยางรายละเอยดยอยๆ ของเนอหา

อยางครอบคลมและเพยงพอทจะสรปและลงความเหนจากขอสรปนนๆ ได

5.5 การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning

experiments and predict probable consequences) หมายถง ความสามารถในการพจารณาทางเลอก

ทสมเหตสมผลทสดจากแหลงขอมลและหลกฐานทมอย เพอน าไปสการสรปค าตอบทสมเหตสมผล

5.6 การนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)

หมายถง ความสามารถในการใชเหตผลเพอก าหนดปญหา ท าความตกลงเกยวกบความหมาย

ของค า ขอความและก าหนดเกณฑอธบายสาเหตและระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวได

6. ผลสมฤทธทำงกำรเรยน หมายถง คะแนนผลการเรยนรของนกศกษาทไดจากการท า

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ดานความร

ความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมนคา หลงจากการ

จดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา เรองการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน

7. ควำมคดเหน หมายถง ความรสกความนกคดทมตอการจดการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหา ซงวดโดยใชเกณฑในการวดของลเคอรท (Likert) 5 ระดบ ไดแก

ระดบดมาก ด ปานกลาง พอใช ปรบปรง

8. นกศกษำ หมายถง ผทก าลงศกษาระดบปรญญาตรชนปท 4 คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทลงทะเบยนเรยนรายวชา 468 301 การเลอก

และการใชสอการเรยนการสอน (Selection and Utilization of Instructional Media)

15

กรอบแนวคดทใชในกำรวจย

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

กำรเรยนแบบผสมผสำน (Drisscoll 2002; Garrison 2008;

Rovai and Jordan2004)

เปนการบรณาการการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนงเขาไวดวยกน โดยอาศยเทคนค วธการทดของการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนผานชองทางและเครองมอสอสารทางอนเทอรเนตทหลากหลายในหองเรยนอเลรนนงโดยใชระบบบรหารจดการเรยนร (Learning Management System: LMS)

กระบวนกำรแกปญหำ (Bloom 1965;Guildford 1971;

ทศนา แขมมณ 2547)

เปนกระบวนการจดการเรยนรทเนนใหผเรยนคดแกปญหา

อยางเปนกระบวนการประกอบดวย 6 ขนตอนคอ

1) ขนระบปญหา 2) ขนวเคราะหปญหา 3) ขนสราง

ทางเลอก 4) ขนด าเนนการตามทางเลอก 5) ขนสรปผล

6) ขนน าไปประยกตใช

กำรคดอยำงมวจำรณญำณ

(Norris and Ennis 1989; ปณตา วรรณพรณ 2551)

เปนกระบวนการคดขนสงทประกอบดวย การคดวเคราะห

สงเคราะหและตดสนใจแกปญหาเมอเผชญกบสถานการณ

ปญหา ประกอบดวย 6 องคประกอบ ไดแก 1) การสรปแบบ

นรนย 2) การใหความหมาย 3) การพจารณาความนาเชอถอ

ของแหลงขอมล และการสงเกต 4) การสรปแบบอปนย

5) การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย

6) การนยามและการระบขอสนนษฐาน

กำรจดกจกรรมกำรเรยนแบบผสมผสำนโดยใ ชกระบวนกำรแกปญหำส ำหรบนกศกษำระดบปรญญำตร

คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวย การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร ผวจยไดศกษาคนควาเอกสาร วรรณกรรมและผลงานวจยทเกยวของโดยมรายละเอยดดงน

1. การคดอยางมวจารณญาณ 1.1 ความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ 1.2 ทฤษฎทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ 1.3 กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ 1.4 การวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

1.5 การพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ 2. การเรยนการสอนแบบผสมผสาน

2.1 ความหมายและแนวคดเกยวกบการเรยนแบบผสมผสาน 2.2 องคประกอบของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน 2.3 รปแบบของการจดการเรยนการสอนแบบผสมผสาน 2.4 ระดบการผสมผสาน 2.5 การออกแบบการเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสาน

3. กระบวนการแกปญหา 3.1 ความหมายของกระบวนการแกปญหา 3.2 ความสามารถในการแกปญหา 3.3 ขนตอนในกระบวนการแกปญหา 3.4 ขอแนะนาเกยวกบกระบวนการแกปญหา 3.5 แนวทางการพฒนาการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา 3.6 การจดการเรยนรแบบแกปญหาทสนบสนนการเรยนรแบบสรางความร

ดวยตนเอง 3.7 การวดและการประเมนผลการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา

16

 

17

4. หลกสตรศกษาศาสตรบณฑต 4.1 ปณธานของคณะศกษาศาสตร 4.2 คาอธบายรายวชา 4.3 วตถประสงคเชงพฤตกรรม 4.4 โครงสรางหลกสตร/เวลาเรยน

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ 5.2 งานวจยทเกยวของกบการเรยนแบบผสมผสาน 5.3 งานวจยทเกยวของกบกระบวนการแกปญหา

1. การคดอยางมวจารณญาณ

1.1 ความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ การคดอยางมวจารณญาณ มาจากคาภาษาองกฤษวา “Critical Thinking” การคดอยางม

วจารณญาณเปนการคดอยางมทศทางเปนการคดอยางมเหตผลซงมผเรยกแตกตางกน ไดแก ความคดแบบวพากษวจารณ การคดเปน การคดอยางมเหตผล การคดวเคราะหวจารณ การคดวจารณญาณ ซงในการวจยในครงนผวจยไดใชคาวา การคดอยางมวจารณญาณ

นกจตวทยา นกการศกษาและผเชยวชาญเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณหลายทานทงในประเทศและตางประเทศไดใหความหมายเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณไวดงน

อรพรรณ ลอบญธวชชย (2544: 6-7) ไดใหคานยามเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณวา เปนการใชปญญาในการพจารณาไตรตรองอยางสขม รอบคอบ มเหตผล มการประเมนสถานการณ เชอมโยงเหตการณ มการตความสรปความ โดยอาศยความร ความคด และประสบการณของตนในการสารวจหลกฐานอยางละเอยดถกตอง เพอนาไปสขอสรป และขอตดสนใจทสมเหตสมผล

มยร หรนขา (2544: 18) ไดศกษาเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณและสรปไววา การคดอยางมวจารณญาณเปนกระบวนการคดขนสง มความซบซอน โดยเรมทประเดนปญหา ขอโตแยงหรอความไมแนใจ โดยอาศยความร ความคด และประสบการณของบคคลในการทาความเขาใจโดยผานกระบวนการรวบรวมและเชอมโยงขอมลทมอยอยางละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจเชอหรอไมเชอ กระทาหรอไมกระทา ซงตองผานขนตอนหรอกระบวนการในการลงขอสรปอยางมเหตผล มสตสมปชญญะ และการคดอยางมวจารณญาณยงมความสมพนธกบการคดแกปญหาโดยการคดอยางมวจารณญาณเปนหลกและเปนเครองมอในการคดแกปญหา

 

18

ศนศนย ฉตรคปต และอษา ชชาต (2544: 31-32) กลาววาการคดอยางมวจารณญาณ คอ การคดวเคราะห สงเคราะห และตดสนใจแกปญหาโดยยดหลกการคดดวยเหตผลจากขอมลทเปนจรงมากกวาอารมณและการคาดเดา พจารณาความเปนไปไดในแงมมตางๆ วาอะไรคอความจรงอะไรคอความถกตอง คดดวยความรอบคอบ ระมดระวง ใชสตปญญาและทกษะการคดไตรตรองอยางมวจารณญาณมากกวาการใชอารมณททาใหเกดความลาเอยงเกดอคต ซงจะมผลเสยตอการตดสนใจ ดงนนการคดอยางมวจารณญาณจงเปนการคดทเปดกวางมเปาหมายแนนอน มเหตผล มความถกตองแมนยา สามารถตรวจสอบความคดและประเมนความคดของตนเองได

พลกฤช ตนตญานกล (2547: 16) ไดทาการศกษาเกยวการคดอยางมวจารณญาณและไดสรปไววา การคดอยางมวจารณญาณ หมายถง กระบวนการคดพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบเกยวกบสถานการณปญหาทปรากฏโดยมการรวบรวมขอมล และหลกฐานทมความนาเชอถอมาเพอสนบสนนเพอนาไปสขอสรปทสมเหตสมผลหรอการตดสนใจแกปญหาในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม

ปณตา วรรณพรณ (2551: 105) ไดพฒนารปแบบการเรยนเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณโดยไดใหความหมาย การคดอยางมวจารณญาณไววา การคดอยางมวจารณญาณ หมายถง การคดหรอกระบวนการคดโดยใชขอมล ขอความร ประกอบการคดพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบในการทาความเขาใจกบเรองราว แลวนามาต งเปนสมมตฐานจากเรองราวนน เพอนามาใชในการวเคราะห แปลความหมายและสรปขอมลอยางสมเหตสมผล เพอนาผลทได จากการสรปมาประเมนและตดสนใจในการปฏบตตอสถานการณหนงๆ

วตสน แอนด เกรเซอร (Watson and Glaser 1964: 10) ไดใหความหมายของการคดอยางมวจารณญาณในลกษณะของกระบวนการคดทประกอบดวย เจตคต ความร และทกษะ โดยเนนทเจตคตในการแสวงหาความร การยอมรบการแสวงหาหลกฐานมาสนบสนนขออาง ใชความรในการอนมาน การสรปความ การประเมน และตดสนความถกตองของขอความอยางเหมาะสมโดยเนนองคประกอบ 5 ประการคอ

1. การสรปอางอง (Inference) 2. การยอมรบขอตกลงเบองตน (Recognition of Assumption) 3. การอนมาน (Deduction) 4. การแปลความ (Interpretation) 5. การประเมนขอโตแยง (Evaluation of Arguments)

 

19

เอนนส (Ennis 1985: 1) ไดศกษาเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณมานานกวา 30 ป ไดอธบายวา การคดอยางมวจารณญาณในลกษณะทเปนการคดเชงเหตผล ไตรตรองอยางมสตใชเหตผลในการตดสนใจวาควรเชอควรปฏบตอยางไร โดยเนนประเดนสาคญ 4 ประการคอ

1. การคดทใชเหตผล 2. การคดทมการไตรตรอง ตรวจสอบเหตผลทงของตนเองและผอน 3. การคดทเนนการมสตสมปชญญะ 4. การคดทเปนการตดสนวาอะไรควรเชอควรปฏบตอยางไร อลฟาโร-เลฟเร (Alfaro-Lefevre 1995 : 11) ไดกลาวถงความสมพนธของการคดอยางม

วจารณญาณและการคดแกปญหาไววา การแกปญหาจะมขอจากดทเรมตนจากปญหาและจบลงดวยการแกปญหาแตการคดอยางมวจารณญาณเปนการคดทครอบคลมมากกวาการคดแกปญหาเฉพาะเรองและไมจาเปนตองเรมทปญหา อาจเรมจากเรองทวๆ ไป แตเนนการปรบปรงอยางตอเนอง โดยไมจาเปนวาจะมปญหาเกดขนหรอไม การคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหาเปนกระบวนการทสมพนธกนดงน

1. การแกปญหาตองการการคดแบบมวจารณญาณ (ผ ทไมใชนกแกปญหาแบบวจารณญาณจะไมสนใจวาการคดแบบวจารณญาณจะมผลตอคาตอบของปญหา)

2. การคดอยางมวจารณญาณทผานการพจารณารบรอยางด จะไมทาใหเกดการผนแปรตอคาตอบของปญหาทได

3. การแกปญหาจะใชการคดอยางมวจารณญาณเปนหลกในการคด ดงนนการคดอยางมวจารณญาณจงเปนเครองมอทสาคญในการแกปญหา ดวยเหตนทงสองวธจงเปนสงทจะตองใชรวมกนไมใชแยกกน

จากการศกษาความหมายเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณทงในประเทศและตางประเทศสามารถสรปความหมายของการคดอยางมวจารณญาณไดวา การคดอยางมวจารณญาณเปนกระบวนการคดขนสงทประกอบดวย การคดวเคราะห สงเคราะห และตดสนใจแกปญหาเมอเผชญกบสถานการณปญหา การคดอยางมวจารณญาณจงมความสมพนธกบการคดแกปญหาอยางมสตสมปชญญะ มเหตและผลในการไตรตรองขอมลทมความนาเชอถอเพอนาไปสขอสรปในการแกปญหาเมอเผชญกบสถานการณปญหาไดอยางเหมาะสม

 

20

1.2 ทฤษฎทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ 1.2.1 ทฤษฎทางเชาวนปญญาของกลฟอรด

กลฟอรด (Guildford 1967: 218-237) มความเชอวา ความสามารถทางสมองสามารถปรากฏไดจากการปฏบตงานตามเงอนไขทกาหนดใหในลกษณะของความสามารถดานตางๆ ทเรยกวาองคประกอบและสามารถตรวจสอบความสามารถนดวยแบบสอบทเปนมาตรฐาน กลฟอรดเสนอโครงสรางทางสตปญญา โดยอธบายวา ความสามารถทางสมองของมนษย ประกอบดวยสามมต (Three Dimensional Model) คอ มตดานเนอหา (Contents) มตดานปฏบตการ( Operations) และมตดานผลผลต (Products)

มตดานเนอหา (Contents) หมายถง วตถหรอขอมลตางๆ ทรบรใชเปนสอเพอกอใหเกดความคด แบงออกเปน 5 ชนด ดงน

1. เนอหาทเปนรปภาพ (Figural content) ไดแก วตถทเปนรปธรรมตางๆ ซงสามารถรบรไดดวยประสาทสมผส

2. เนอหาทเปนเสยง (Auditory content) ไดแก สงทอยในรปของเสยงทมความหมาย 3. เนอหาทสญลกษณ (Symbolic content) ไดแก ตวเลข ตวอกษร และสญลกษณทสราง

ขน เชน พยญชนะ ระบบจานวน 4. เนอหาทเปนภาษา (Semantic content) ไดแก สงทอยในรปของภาษาทมความหมาย 5. เนอหาทเปนพฤตกรรม(Behavior content)ไดแก สงทไมใชถอยคาแตเปนการแสดงออก

ของมนษย เจตคต ความตองการ รวมทงปฏสมพนธระหวางบคคล ม ตดานปฏบตการ ( Operations) หมาย ถง กระบวนการ คด ต างๆ ทส ร าง ขนมา

ซงประกอบดวยความสามารถ 5 ชนดดงน 1. การรบรและการเขาใจ (Cognition) เปนความสามารถทางสตปญญาของมนษยในการ

รบรและทาความเขาใจ 2. การจา (Memory) เปนความสามารถทางสตปญญาของมนษยในการสะสม เรองราว

หรอขาวสาร และสามารถระลกไดเมอเวลาผานไป 3. การคดแบบอเนกนย (Divergent thinking) เปนความสามารถในการตอบสนองตอสงเรา

และแสดงออกมาในหลายๆ แบบ หลายวธ 4. การคดแบบเอกนย (Convergent thinking) เปนความสามารถในการสรปขอมลทดและ

ถกตองทสด 5. การประเมนคา (Evaluation) เปนความสามารถทางสตปญญาในการตดสนสงทรบร

จาได หรอกระบวนการคดนนมคณคา มความถกตองเหมาะสม หรอมความเพยงพอหรอไม

 

21

มตดานผลผลต (Products) หมายถง ความสามารถทเกดขนจากการผสมผสานมตดานเนอหาและดานปฏบตการเขาดวยกนเปนผลผลต เมอสมองรบรวตถ/ขอมล ทาใหเกดการคดในรปแบบตางๆ กนสามารถใหผลออกตางๆ กน 6 ชนด ดงน

1. หนวย (Units) เปนสงทมคณสมบตเฉพาะตว และมความแตกตางจากสงอน 2. จาพวก (Classes) เปนกลมของสงตางๆ ซงมคณสมบตบางประการรวมกน 3. ความสมพนธ (Relations) เปนการเชอมโยงสองสงเขาดวยกน เชน เชอมโยงคา 4. ระบบ (System) เปนแบบแผนหรอรปแบบจากการเชอมโยงสงหลายๆ สงเขาดวยกน 5. การแปลงรป (Transformation) เปนการเปลยนแปลง การหมนกลบ การขยายความ

ขอมลจากสภาพหนงไปยงอกสภาพหนง 6. การประยกต (Implication) เปนผลการคดทคาดหวง หรอการทานายจากขอมลท

กาหนดให ทงสามมตประกอบกนเขาเปนหนวยจลภาคจานวน 150 หนวย แตละหนวยม 3 มตตอมา

กลดฟอรดเพมความสามารถดานการปฏบตการ โดยแยกความจา (Memory) ออกเปน 2 อยางคอ ความจาในชวงสน (Short-term memory) และความจาระยะยาว (Long-term memory) คอเปนการใหเวลาในจานานๆ ดงนนทฤษฎใหมของกลฟอรดจงมจานวน 180 หนวย

นอกจากน กลฟอรด ยงไดอธบายรปแบบของการคดแกปญหาโดยทวๆ ไปวาเปนกระบวนการของความสามารถทางสมองดานปฏบตการ ไดแก การรและความเขาใจ (Cognition) การจา (Memory) การคดแบบอเนกนย (Divergent thinking) การคดแบบเอกนย (Convergent thinking) และการประเมนคา (Evaluation) ความสามารถทง 5 อยางนจะปฏบตการรวมกน ซงพอสรปเปนขนตอนดงน

1. เมอบคคลไดพบกบปญหาจากสงแวดลอม (Input) ความสามารถของสมองในสวนของการจาจะปฏบตการรวมกบการรบร (Cognition) และการคด (Production) เพอทาความรจกสงตางๆ ทเกยวกบโครงสรางของปญหาและสภาพทกอใหเกดปญหา (ปญหาเปนมตดานเนอหา) โดยการแปลงรป (Transformation) ใหเขากบความรทมอยแลวในสวนของความจาซงบางครงอาจมการแกไขขอมล แลวนาเขาไปเกบไวในสวนของความจาเพมขน

2. ความสามารถของสมองในสวนของการประเมนคาเชอมโยงระหวางศนยกลางของการปฏบตการ คอ สวนของการร และการคดแบบเอกนย และแบบอเนกนยกบความจาจะทาการประเมนและบางครงกมการกลนกรองเพอแยกประเภทขอมลทเกยวของและไมเกยวของกบปญหาความสามารถของสมองสวนของการประเมนคานเปนสวนทคอนขางกระจาย เพอใหตรวจสอบขอมลเปนไปในทกทศทาง ปฏบตการของการประเมนคาจะไมมผลกระทบตอหนวยของการจา

 

22

3. บางครงบคคลตองรบขาวสารอนจากสงแวดลอม (Input II, Input III คอขาวสารหลายๆ ขาวสารจากสงแวดลอม) เขาไวในสวนของความจาโดยผานการรและการกลนกรองขาวสารใหม แบบเดยวกบปญหาเดม

4. ทางออกของปญหา เปนการสนสดกระบวนการแกปญหา ในปญหาหนงๆ อาจมทางออกหลายทาง ทางออกท 1 อาจถกปฏเสธ ทางออกท 2 เปนทางเลอกได แตไมด หรอเปนทางออกของปญหาทเคยกระทามาแลวอาจทบทวนใหม และกลบไปสขนตอนหยดพก ทางออกท 3 เปนทางแกปญหาทนาพอใจ

5. ลกษณะสาคญของกระบวนการแกปญหาคอมชวงกวาง และขอมลมการยอนกลบแตละการรและการคด มวงจร จากการร (การคด) ไปยงความจา ไปสการประเมน และกลบมาทการร (การคด) ใหม อาจทาซ ากนหลายๆ ครง วงจรอาจกวางมากโดยรวมเอาการรการคดคแรก คท 2 คท 3 คท 4 และคอนๆ เขาไวดวยกน วงจรเหลานจะยดหยนตามลาดบของเหตการณ

6. ในกระบวนการแกปญหา จะใชการคดแบบเอกนย และอเนกนยสลบกน ตามลกษณะของปญหาทตองการคาตอบแบบใด บางปญหาจะตองใชการถายโยงเกยวของกนทงสองแบบในการระลกขอมล จดสาคญทแตกตางกนระหวางความคดทงสองคอ แบบของวธคดคาตอบทตองการ ความสมบรณและเฉพาะเจาะจงใชวธคดแบบเอกนย ถาตองการคาตอบทมจานวนมากกใชวธคดแบบอเนกนย นอกเหนอจากวธคดทตางกนแลวกระบวนการตางๆ ในการแกปญหากเปน สงเดยวกน

การคดอยางมวจารณญาณจงเปนการผสมผสานกน ระหวางองคประกอบทเปนมตตามแนวคดของกลฟอรดทอธบายวา เมอบคคลพบกบปญหาจากสงแวดลอมบคคลจะทาความรจกกบสงตางๆ ทเกยวกบโครงสรางของปญหาและสภาพทกอใหเกดปญหา โดยการแปลงรปใหเขากบความรทมอยในสวนของความจา ซงบางครงอาจมการแกไขปญหาและหาทางออกของปญหาซงในปญหาหนงๆ อาจมทางออกหลายทางโดยทกระบวนการแกปญหานนอาจจะใชการคดทงแบบเอกนยและอเนกนยสลบกนตามลกษณะของปญหาวาตองการคาตอบแบบใด ดงท กลฟอรด ไดวเคราะหองคประกอบ พบวา องคประกอบทมความสาคญสาหรบการคดวจารณญาณนนแบงได 3 องคประกอบคอ 1) องคประกอบดานพทธปญญา 2) องคประกอบดานการแกปญหา แบงเปนการคดแบบเอกนย และการคดแบบอเนกนย และ 3) องคประกอบดานการประเมน ดงนนในการฝกเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของกลฟอรด จงทาไดโดยการจดสภาพการณโดยใหผเรยนพฒนาความสามารถใน 3 มต ไดแก มตดานเนอหา คอ เรมใหขอมลทกอใหเกดการคด แลวใหนกเรยนไดใชความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณตามมตดานกระบวนการคดซงกคอ การจา การรและเขาใจ การคดเอกนย การคดอเนกนย และการประเมนคา และผลจากการใช

 

23

ความสามารถในการคดเกยวกบเนอหาซงเปนการผสมผสานมตดานเนอหาและดานกระบวนการจะไดผลผลตคอ ผลทไดจากการคด

1.2.2 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท ( Piaget 1977: 15-20) จะมองวาการคดเปน

กระบวนการทางเชาวนปญญาของมนษยและเปนระบบทสลบซบซอนและมความสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอม โดยโครงสรางทางความคดของมนษยจะมการเปลยนแปลงและพฒนาขนเปนลาดบโดยอาศยปฏสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอมและมความเชอวามนษยมแนวโนมพนฐานทตดตวมาแตกาเนด 2 ชนดคอ การจดและรวบรวม (Organization) หมายถง การจดและรวบรวมกระบวนการตางๆ ภายในอยางมระบบตอเนองและปรบปรงตลอดตราบทยงมปฏสมพนธกบสงแวดลอมและการปรบตว (Adaptation) หมายถงการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมเพอใหเกดภาวะสมดล (Equilibration) ซงการปรบตวประกอบดวย 2 กระบวนการคอ

1. การดดซมเขาโครงสราง (Assimilation) หมายถง การตความ หรอรบเอาขอมลจากภายนอกเขาสโครงสรางทางความคด โดยอาศยความรทมอย หรอวธการทมอย

2. การปรบโครงสราง (Accommodation) หมายถง การสงเกตคณสมบตตามความเปนจรงของวตถ หรอสงแวดลอม แลวปรบโครงสรางทางความคดของเราใหสอดคลองกบความเปนจรง

โครงสรางทางการคดจะเกดขนจากกระบวนการดดซมโครงสรางและกระบวนการปรบโครงสรางซงจะมการปรบปรงเปลยนแปลงตลอดเวลาและพฒนาเปนลาดบขน กลาวคอ เมอบคคลพบกบขอมลหรอสถานการณขดแยงคาถามหรอปญหาจะเกดภาวะไมสมดล (Disequilibrium) เราจะใชกระบวนการดดซมและปรบโครงสรางเพอใหเกดภาวะสมดล (Equilibrium) ขน บคคลจะใชกระบวนการทงสองในการสรางระบบการคดดวยการใชกระบวนการดงกลาวทาใหบคคลสามารถพฒนาความสามารถในการคดอยางรอบคอบสมเหตสมผล เพอสรางความเขาใจเกยวกบโลกรอบตวไดและเปนกระบวนการทเกดขนตลอดเวลาเพอทาความเขาใจเกยวกบสงแวดลอมทาใหเกดโครงสรางทางการคด ตามแนวคดของเพยเจท กลาวถงพฒนาการทางสตปญญาของจะคอยๆ พฒนาและเปนกระบวนการทปรบปรงอยางตอเนองและเปนไปตามลาดบขนตอนดงน

ขนท 1 ประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimotor intelligence) เรมตงแตแรกเกดจนถง 2 ขวบ เปนขนทเดกสามารถแสดงออกทางการเคลอนไหว เดกจะมปฏกรยาตอบสนองตอสงแวดลอมดวยการกระทา และเปนระยะทเดกยดตนเองเปนศนยกลาง

ขนท 2 กอนการปฏบตการ (Preoperational though) เรมตงแตอาย 2-7 ป เปนขนทเดกสามารถใชภาษาและสญลกษณมากขน การเรยนรเปนไปอยางรวดเรว ภาษาจะเปนเครองมอทชวย

 

24

ใหเดกเกดมโนทศนเกยวกบสงตาง ๆ พฒนาการทางการคดของเดกในขนนยงไมมเหตผลเดกยงยดตดกบการรบรของตนเอง

ขนท 3 ปฏบตการดวยรปธรรม (Concrete operational) เรมตงแต อาย 7-11 ป ขนนเดกสามารถสรางภาพแทนในใจได และคดไดอยางมเหตผล การคดจะยดตนเองเปนศนยกลางนอยลงสามารถแกปญหาทเปนรปธรรมได เขาใจหลกการคงอยของสสารวาสสาร หรอสงของใดแมจะเปลยนสภาพไปกยงคงปรมาณเทาเดม สามารถคดยอนกลบได จดประเภทของสงของรวมทงมความเขาใจในเรองการเปรยบเทยบ

ขนท 4 ปฏบตการดวยนามธรรม (Formal operational) อายตงแต 11-15 ปขนไป เปนขนทเดกสามารถเขาใจสงทเปนนามธรรม มการคดอยางมเหตมผล ในการแกปญหาสามารถคดแบบวทยาศาสตรได สามารถคดดวยการสรางภาพขนแทนในใจ ความสามารถทจะคดพจารณาเกยวกบสงทเปนนามธรรม สามารถคดสรางทฤษฎและทดสอบแบบวทยาศาสตรไดการคดในขนนเดกจะไมยดตดอยกบขอมลทมาจากการสงเกตเพยงดานเดยว และเปนการคดทอยในรปของการตงสมมตฐาน เดกในวยนมความคดเปนตวของตวเอง และสามารถเขาใจความคดของผอนดวย

1.2.3 ทฤษฎสตปญญาตามแนวคดดานกระบวนการประมวลขอมล

สเตรนเบรก ( Sternberg 1985) ไดเสนอแนวคดเกยวกบสตปญญาโดยใชชอวาสตปญญาสามเกลยว (Triarchic theory) ซงประกอบดวยทฤษฎยอย 3 ทฤษฎไดแก

1. ทฤษฎยอยของความสอดคลองกบบรบทสงคม (Contextual subtheory) เปนความสามารถของสตปญญาทเกยวกบบรบททางสงคม และวฒนธรรมของบคคล พฤตกรรมทเฉลยวฉลาดในบรบทของสงคมทเกยวของกบการปรบปรงเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงแวดลอมการเลอกสงแวดลอมทอานวยประโยชนสงสด มากกวาทจะทาตามความเคยชนและการดดแปลงสงแวดลอมในขณะนนใหเหมาะสมกบทกษะ ความสนใจ และคานยมของตน

2. ทฤษฎยอยประสบการณ (Experiential subtheory) ไดอธบายวางาน หรอประสบการณจะกาหนดใหคนแสดงความเฉลยวฉลาดออกมาไดดทสด โดยงานหรอสถานการณนนตองมลกษณะคอนขางแปลกใหมแตไมใชสงใหมทงหมด หรอเมอเขาอยในกระบวนการของการปฏบตทตองเปนไปโดยอตโนมตในการทางานทกาหนดให

3. ทฤษฎยอยกระบวนการคด(Componential subtheory)ไดอธบายวาโครงสรางและกลไกทอยเบองหลงพฤตกรรมทางปญญา กระบวนการคดแยกเปนสวนทเปนตวควบคมทงหมดซงควบคมกระบวนการประมวลความรของบคคล และชวยใหบคคลดาเนนการคดและประเมนผลทไดจากการคด สวนทเปนการปฏบตงานจะดาเนนงานไปตามแผนทควบคมจดการไวแลวและสวนททาให

 

25

ไดความรเปนสวนทเลอกความร จาได ประมวลความรใหม แลวเลอกเปรยบเทยบความรใหมกบความรเดม เพอรบเอาความรใหมเขามาไวในระบบความจา

ทฤษฎยอยทงสามนสามารถ อธบายกระบวนการคดทเกยวของกบการเปลยนแปลง การเลอก และการดดแปลงสงแวดลอมของบคคล ดงแผนภาพท 2

แผนภาพท 2 โครงสรางทฤษฎทางสตปญญาสามเกลยว (Sternberg 1985, อางถงใน ศศกานต วบลยศรนทร 2543 :17)

สเตรนเบรก (Sternberg 1985, อางถงใน เพญพศทธ เนคมานรกษ 2537: 18) เชอวา การคด

อยางมวจารณญาณเปนการคดทอยในสวนทเปนตวควบคม ซงควบคมกระบวนการประมวลความรของบคคลและชวยใหบคคลดาเนนการคด และประเมนผลทไดจากการคดเปนกระบวนการขนสงทไดจากการวางแผน ตดตาม และประเมนการปฏบตงาน เปนกระบวนการทรบผดชอบในการกาหนดวาจะทาอยางไรกบงาน เพอใหงานนนดาเนนไปไดถกตอง

ทฤษฎสตปญญาสามเกลยว (The Triarchic Theory of Human Intelligence)

ทฤษฎยอยของความสอดคลองกบบรบทสงคม (Contextual Subtheory)  

ทฤษฎยอยประสบการณ (Experiential Subtheory) 

ทฤษฎยอยกระบวนการคด(Componential Subtheory) 

1. การปรบตว 2. การเลอกสงแวดลอม 3. การปรบแตง

สงแวดลอม

1. ความสามารถการแกปญหาแปลกใหม

2. ความสามารถในความคลองของการประมวลผลขอมล

1. ดานการคดขนสง 2. ดานการปฏบต 3. ดานการแสวงหา

ความร

 

26

1.3 กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ ผวจยไดศกษาเกยวกบกระบวนการคดอยางมวจารณญาณซงเปนการคดในระดบสงทตอง

ใชทกษะการคดพนฐานตางๆ ในการดาเนนการแตละขนตอน จากการศกษาพบวา ไดมนกการศกษา ผเชยวชาญทงในและตางประเทศนาเสนอกระบวนการคดอยางมวจารณญาณไวดงน

เพญพศทธ เนคมานรกษ (2537: 28-31) ไดทาการสงเคราะหกระบวนการคดอยาง มวจารณญาณ จากแนวคดของผเชยวชาญเกยวกบกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ สรปไดวา การคดอยางมวจารณญาณ ประกอบดวย 7 องคประกอบ ไดแก

1. การระบประเดนปญหา เปนการทาความเขาใจกบประเดนปญหา ขอคาถามขออางหรอขอโตแยง ซงตองอาศยความสามารถในการพจารณาขอมลหรอสภาพการณทปรากฏเพอกาหนดประเดนปญหา ขอสงสย ประเดนหลกทควรพจารณา รวมทงความหมายของคาหรอความชดเจนของขอความดวย

2. การรวบรวมขอมล เปนการรวบรวมขอมลทเกยวของโดยพจารณาจากแหลงขอมล ตาง ๆ ทมอย การรวบรวมขอมลสามารถทาไดโดยการสงเกตทงทางตรงและทางออม รวมทง การ ดงขอมลจากประสบการณเดมทมอย

3. การพจารณาความนาเชอถอของขอมล โดยการพจารณาความนาเชอถอของแหลงทมาของขอมล การประเมนความถกตองของขอมล และการพจารณาความพอเพยงของขอมลทงในแงของปรมาณและคณภาพตามประเดนทพจารณา

4. การระบลกษณะขอมล เปนการแยกแยะความแตกตางของขอมลวาขอมลใดเปนขอคดเหน ขอเทจจรง และการจดลาดบความสาคญของขอมลเพอเปนแนวทางในการตงสมมตฐาน

5. การตงสมมตฐาน เปนการกาหนดขอบเขต แนวทางของการพจารณาหาขอสรปของคาถาม ประเดนปญหา หรอขอโตแยง ซงตองอาศยความสามารถในการเชอมโยงความสมพนธและการตงสมมตฐาน

6. การลงขอสรป โดยการพจารณาเลอกใชวธการทเหมาะสมจากขอมลทปรากฏในการ ลงขอสรปโดยการใชเหตผลทงแบบอปนย และนรนย

7. การประเมนขอสรป เปนการประเมนความสมเหตสมผลของขอสรป โดยอาศยความสามารถในการวเคราะหและการประเมน

ศนศนย ฉตรคปต และอษา ชชาต (2544: 32-36) ไดกลาววา กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ มสวนประกอบ 3 สวนดงน

 

27

1. กระบวนการทางานของการคดมอย 2 สวนคอ 1.1 กระบวนการผสมผสานความร (Cognitive Operations) คอ การใชทกษะพนฐาน

ตางๆ ในการยอยขอมล และใชยทธวธตางๆ ในการสรางความรขนมาใหม มารซาโน (Marzano 1992, อางถงใน ศนสนย ฉตรคปต และอษา ชชาต 2544:33) กลาว

วา กระบวนการผสมผสานความรจะเกยวของกบการใชทกษะพนฐานตางๆ ในการยอยขอมล และใชยทธวธตางๆ ในการสรางความรขนมาใหม ดงตารางท 1

ตารางท 1 กระบวนการผสมผสานความรของ Marzano

กระบวนการผสมผสานความร ทกษะพนฐานในการยอยขอมล ยทธวธในการสรางความรขนมาใหม

การเปรยบเทยบ การจดหมวดหม การคาดคะเน การพจารณาจากขอเทจจรง การวเคราะหขอผดพลาดของเหตผล การสรางขอถกเถยง การวเคราะหขอสนนษฐาน การวเคราะหระบบ

การตดสนใจ กรตรวจสอบสถานการณ การทดลอง การแกปญหา การประดษฐคดคน

1.2 กระบวนการจดการและควบคมความคด(Metacognitive Operations)กระบวนการ

นสะทอนใหเหนถงความคด ซงมขนตอนการทางานดงนคอ 1.2.1 วางแผน ปรบยทธวธและทกษะพนฐานทเกยวของกบการคดเพอใหเกด

ผลสาเรจ 1.2.2 ประเมนการทางานของความคดตนเอง 1.2.3 ควบคมกระบวนการทางานของความคด ปรบเปลยนความคดตามผลของ

การประเมนเปนระยะๆ การพฒนากระบวนการจดการและควบคมความคดคอ ใหอสระในการคด ฝกใหใชทกษะ

พนฐานสาหรบการคดอยางมวจารณญาณ ทงในการยอยขอมลและการสรางความรใหมใหพดถงความคดของตนเองและลงมอกระทาตามความคดของตน รวมถงสามารถควบคมความคดและปรบเปลยนความคดของตนได

 

28

2. การกอเกด (Disposition) ยทธวธทสนบสนนใหเกดความคดและพฤตกรรมทฉลาดไดแก รจกเลอกใชขอมลทนาเชอถอ มองหาหลกฐานมาสนบสนน เปดใจกวาง รบฟงความคดเหน ตงใจทางานจนเสรจ เปลยนความคดเหนเมอมเหตผลทควรรบฟง ไมดวนตดสนความหากยงไมมหลกฐานเพยงพอ

3. ความร (Knowledge) คอ สงทเราไดรบรซงอาจจะมาจากการจา มาจากการนาความรใหมมาผสมผสานกบความรเดม

ไบเออร (Beyer 1995, อางถงใน ศนสนย ฉตรคปต และอษา ชชาต 2544:36) กลาววา ความคดของคนเราจะเกดขนไมไดหากไมมความร เพราะการคดเปนกระบวนการซบซอนและตองอาศยการระลกถงความรทมอย ความรแบงเปน 3 แบบคอ 1) ความรทเปนประสบการณโดยตรง 2) ความรทเปนเรองเฉพาะตวบคคล และ 3) ความรทเกยวกบเนอหาของการคด

เอนนส (Ennis 1995 อางถงใน ศภธดา ศรพงษววฒน 2548: 18-20) การคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของ ประกอบดวยขนตอน ดงน

1. สามารถกาหนดหรอระบประเดนคาถามหรอปญหา ระบปญหาสาคญไดชดเจน ระบเกณฑเพอตดสนคาตอบทเปนไปได

2. สามารถคดวเคราะหขอโตแยง ระบขอมลทมเหตผลหรอนาเชอถอได ระบขอมลทไมมเหตผลหรอไมนาเชอถอได ระบความเหมอนและความแตกตางของความคดเหนหรอขอมลทมอยได สรปได

3. สามารถถามดวยคาถามททาทาย และการตอบคาถามไดอยางชดเจน ตวอยางคาถาม ทใช เชน

ทาไม ประเดนสาคญคออะไร ขอความทกาหนดน หมายความวาอะไร ตวอยางทเปนไปไดมอะไรบาง ความคดเหนของทานตอเรองนคออะไร ใหพจารณาวามความแตกตางกนหรอไมอยางไร ขอมลทมเหตผลคออะไร ขอความทกาหนดน “………….” ทานมความคดเหนวาอยางไร

 

29

ทานมความคดเหนอน ๆ เพมเตมอกหรอไมอยางไร 4. สามารถพจารณาความเชอถอของแหลงขอมล

เปนขอมลจากผเชยวชาญทนาเชอถอ เปนขอมลทไมมขอโตแยง เปนขอมลทไดรบการยอมรบ เปนขอมลทสามารถใหเหตผลวาเชอถอได

5. สามารถสงเกตและตดสนผลขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองโดยใชเกณฑตอ ไปน

เปนขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองใชประสาทสมผสทง 5 ไมใชเพยงได ยนมาจากคนอน

การบนทกขอมลเปนผลจากการสงเกตดวยตนเองและมการบนทกทนทไมทงไวนานแลวมาบนทกภายหลง

6. สามารถนรนยและตดสนผลการนรนย คอ สามารถนาหลกการใหญไปแตกเปนหลก ยอย ๆ ได หรอนาหลกการไปประยกตใชในสถานการณตาง ๆ ได

7. สามารถอปนย และตดสนผลการอปนย คอ ในการสรปอางองไปยงกลมประชากรนน กลมตวอยางตองเปนตวแทนของประชากรและกอนทจะมการอปนยนน ตองมการเกบรวบรวมขอมลอยางถกตองตามแผนทกาหนด และมขอมลเพยงพอตอการสรปแบบอปนย

8. สามารถตดสนคณคา สามารถพจารณาทางเลอก โดยมขอมลพนฐานเพยงพอ สามารถชงน าหนกระหวางดและไมดหรอผลดและผลเสยกอนตดสนใจ

9. สามารถใหความหมายคาตาง ๆ และตดสนความหมาย เชน ทกษะตอไปน สามารถบอกคาเหมอน คาทมความหมายคลายคลงกน สามารถจาแนก จดกลมได สามารถใหคาอธบายเชงปฏบตการได ยกตวอยางทใชและทไมใชได

10. สามารถระบขอสนนษฐานได 11. สามารถตดสนใจเพอนาไปปฏบตได เชน ทกษะตอไปน

การกาหนดปญหา การเลอกเกณฑตดสนผลทเปนไปได กาหนดทางเลอกอยางหลากหลาย

 

30

เลอกทางเลอกเพอปฏบต ทบทวนทางเลอกอยางมเหตผล

12. การปฏสมพนธกบผอน เดรสเซล และเมยฮว (Dressel and Mayhew 1957: 179-181) ไดเสนอแนวคดเกยวกบ

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณดงน 1. ความสามารถในการนยามปญหา เปนความสามารถในการวเคราะหขอความหรอ

สถานการณตางๆ ทเปนปญหาแลวสามารถบอกลกษณะของปญหาทเกดขนได และการนยามปญหานนมความสามารถมากสาหรบการอานและฟงเรองราวตางๆ

2. ความสามารถในการเลอกขอมลทเกยวของกบปญหา เปนความสามารถในการพจารณาและเลอกขอมลเพอนามาแกปญหาไดอยางถกตอง การพจารณาความพอเพยงของของมล การจดระบบของขอมล และความสามารถในการมองเหนวาอะไรคอปญหาทแทจรง

3. ความสามารถในการตระหนกในขอตกลงเบองตน เปนความสามารถในการพจารณาแยกแยะวาขอความใดเปนขอตกลงเบองตนและขอความใดไมใชขอตกลงเบองตนของขอความหรอสถานการณทกาหนดให ความสามารถนมความสาคญเพราะวาทาใหมองเหนความแตกตางของขอมลเพอลงความเหนวา ควรจะยอมรบหรอไม

4. ความสามารถในการกาหนดและเลอกสมมตฐาน เปนความสามารถในการกาหนดหรอเลอกสมมตฐานจากขอความหรอสถานการณ ใหตรงกบปญหาในขอความหรอสถานการณนนๆ ความสามารถนมความสาคญเพราะทาใหมความรอบคอบและมความพยายามในการคดถงความเปนไปไดของการแกปญหา หรอความเปนไปไดของสมมตฐาน

5. ความสามารถในการลงขอสรปอยางสมเหตสมผล เปนความสามารถในการคดพจารณาขอความเกยวกบเหตผล โดยคานงถงขอเทจจรงทเปนสาเหต ความสามารถนมความสาคญเพราะทาใหสามารถลงความเหนตามความจรงจากหลกฐานหรอขอมลทมอย

ทศนา แขมมณ (2547: 304-305) ไดกลาวถง ขนตอนการคดอยางมวจารณญาณและเกณฑความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณไวดงน

ขนตอนการคดอยางมวจารณญาณ 1. ตงเปาหมายในการคด 2. ระบประเดนในการคด 3. ประมวลขอมลทงทางดานขอเทจจรงและความคดเหนทเกยวของกบประเดนทคด

ทงกวาง ลก และไกล

 

31

4. วเคราะห จาแนกแยกแยะขอมล จดหมวดหมของขอมล และเลอกขอมลทจะนามาใช

5. ประเมนขอมลทจะใชในแงความถกตอง ความเพยงพอ และความนาเชอถอ 6. ใชหลกเหตผลในการพจารณาขอมลเพอแสวงหาทางเลอก/คาตอบทสมเหตสมผล

ตามขอมลทม 7. เลอกทางเลอกทเหมาะสมโดยพจารณาถงผลทจะตามมา และคณคาหรอความหมาย

ทแทจรงของสงนน 8. ชงน าหนก ผลได ผลเสย คณ-โทษ ในระยะสนและระยะยาว 9. ไตรตรอง ทบทวนกลบไปมาใหรอบคอบ 10. ประเมนทางเลอกและลงความเหนเกยวกบประเดนทคด

เกณฑความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณผทคดอยางมวจารณญาณจะมความสามารถดงน 1. สามารถกาหนดเปาหมายในการคดอยางถกตอง 2. สามารถระบประเดนในการคดอยางชดเจน 3. สามารถประมวลขอมล ทงทางดานขอเทจจรง และความคดเหนเกยวกบประเดนท

คด ทงทางกวาง ทางลกและไกล 4. สามารถวเคราะหขอมล และเลอกขอมลทจะใชในการคดได 5. สามารถประเมนขอมลได 6. สามารถใชหลกเหตผลในการพจารณาขอมล และเสนอคาตอบ/ทางเลอกท

สมเหตสมผลได 7. สามารถเลอกทางเลอก/ลงความเหนในประเดนทคดได

1.4 การวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ผวจยไดศกษาเกยวกบการวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณสาหรบนกศกษา

ในระดบอดมศกษา จากนกการศกษาตางๆ ดงมรายละเอยดดงน อรพรรณ ลอบญธวชชย (2538, อางถงใน มยร หรนขา 2544: 33-34) ไดสรางแบบวด การ

คดอยางมวจารณญาณสาหรบนกศกษาพยาบาล โดยวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ 7 ประการดงน

1. ความสามารถในการระบประเดนปญหา เปนความสามารถในการทาความเขาใจสถานการณหรอขอมลทปรากฏและระบประเดนปญหานน

 

32

2. ความสามารถในการรวบรวมขอมล เปนความสามารถในการสบคนขอมลจากแหลงตางๆ จากการสงเกตทางตรงและทางออม และการดงประสบการณเกยวกบเหตการณทไดจากการสงเกต การสนทนา

3. ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอแหลงขอมล เปนความสามารถในการพจารณา ประเมนตรวจสอบ ตดสนขอมลทงเชงคณภาพและปรมาณ

4. ความสามารถในการระบลกษณะของขอมล เปนความสามารถในการจาแนก ประเภทของขอมล ระบแนวคดทอยเบองหลงขอมลทปรากฏ ความสามารถในการพจารณาแยกแยะ เปรยบเทยบความแตกตางของขอมล การตความ การประเมน การสงเคราะห การระบขอตกลงเบองตน

5. ความสามารถในการตงสมมตฐาน เปนความสามารถในการกาหนดขอบเขตแนวทางพจารณาหาขอสรปของปญหา ความสามารถในการคดถงความสมพนธเชงเหตผลระหวางขอมลทมอยเพอระบทางเลอกทมความเปนไปได

6. ความสามารถในการลงขอสรป เปนความสามารถในการหาขอสรปของปญหาโดยใชเหตผลเชงนรนยและอปนย

7. ความสามารถในการประเมนผล เปนความสามารถในการพจารณา ตดสนใหคาความถกตอง สมเหตสมผล การวเคราะหและการประเมนไตรตรองอยางรอบคอบ

ปณตา วรรณพรณ (2551: 280) ไดทาการศกษาแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานคอ Cornell Critical Thinking Test Level Z (Ennis and Millman 1985) ใชวดการคดอยางมวจารณญาณสาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา รวมถงผใหญ ประกอบดวยคาถามแบบปรนย 3 ตวเลอก จานวน 52 ขอ ใชเวลาในการทา 50 นาท โดยมคาความเทยงอยระหวาง 0.50 – 0.77 และไดนาแบบวดมาตรฐานดงกลาว มาแปลเปนภาษาไทยโดยผเ ชยวชาญดานภาษา ศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดคาความเทยงเทากบ 0.75 โดยวดการคดอยางมวจารณญาณ 6 ดาน ตามแนวคดของ Ennis (1985) ไดแก

1. การสรปแบบนรนย หมายถง ความสามารถในการนาหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอย โดยใชหลกการเหตผลทางตรรกศาสตรเพอสรปผลทตามมาจากขอสรปนนๆ ได

2. การใหความหมาย หมายถง ความสามารถในการบอกคาเหมอน หรอคาทมความหมายคลายกนได จาแนกและจดกลมสงทเหมอนกนได สามารถใหนยามเชงปฏบตการและยกตวอยางสงท “ใช” และ “ไมใช” ได

 

33

3. การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต หมายถง ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล รายละเอยดของขอมลโดยการ สงเกตและการแปลความหมายรวมกบการสงเกต การตดสนผลของขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองโดยใชประสาทสมผสทง 5 ได

4. การสรปแบบอปนย หมายถง ความสามารถในการหาเหตผลเพอนาไปสขอสรปโดยการยกตวอยางรายละเอยดยอยๆ ของเนอหาอยางครอบคลมและเพยงพอทจะสรปและลงความเหนจากขอสรปนนๆ ได

5. การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการทานาย หมายถง ความสามารถในการพจารณาทางเลอกทสมเหตสมผลทสดจากแหลงขอมลและหลกฐานทมอย เพอนาไปสการสรปคาตอบทสมเหตสมผล

6. การนยามและการระบขอสนนษฐาน หมายถง ความสามารถในการใชเหตผลเพอกาหนดปญหา ทาความตกลงเกยวกบความหมายของคา ขอความและกาหนดเกณฑอธบายสาเหตและระบขอสนนษฐานจากนยามทกาหนดไวได

เอนนส และมลลแมน (Ennis and Millman 1985, อางถงใน ชลลดา ลขสทธ 2548: 72-73) ไดพฒนา Cornell Critical Thinking Test ขนตามแนวทฤษฎของเอนนส แบบสอบไดระบถงผคดอยางมวจารณญาณนน จะตองมสมรรถภาพในการตดสนไดวาสงเหลานเกดขนหรอไม ซงม 10 ลกษณะ ดงน

1. ขอความทใชสบเนองมาจากขอความทกาหนดให (Premises) 2. สงทกลาวถงเปนขอตกลงเบองตน (Assumption) 3. สงทสงเกตไดมความตรง (Validity) 4. สงทถกกลาวหาเชอถอได (Reliable) 5. การสรปอางองเบองตนมความถกตอง (Simple generalization) 6. สมมตฐานมความสมเหตสมผล (Hypothesis) 7. ทฤษฎทใชมความเหมาะสม (Theory) 8. ประเดนโตแยงขนกบประเดนทคลมเครอ (Ambiguity) 9. ขอความทใชมความเฉพาะและชดเจน (Specific) 10. การใชเหตผลไดตรงประเดน (Relavant) แบบสอบ Cornell Critical Thinking Test ทง Level X และ Level Z เหมาะสาหรบใชกบ

กลมตวอยางคนละกลม และสมรรถภาพทมงวดมความแตกตางตามกลมตวอยางทใช

 

34

แบบสอบ Cornell Critical Thinking Test , Level X ใชสาหรบนกเรยนระดบประถมศกษาปท 4 ถงมธยมศกษา ประกอบดวย ขอสอบแบบเลอกตอบ 71 ขอ โดยวดองคประกอบของการคด ดานคอ ดานการตดสนสรปการอางองแบบอปนย การตดสนความนาเชอถอของแหลงขอมล และการสงเกต การนรนย และระบขอตกลงเบองตน ซงสมรรถภาพทมงวดครอบคลม 7 ลกษณะ ยกเวนสมรรถภาพท 7 ,8 และ 9

แบบสอบ Cornell Critical Thinking Test , Level Z ใชสาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา รวมทงผใหญประกอบดวยขอสอบแบบเลอกตอบ 52 ขอ โดยวดองคประกอบของการคด 7 ดาน คอ การนรนย (Deduction) การใหความหมาย (Meaning) ความนาเชอถอของแหลงขอมล (Credibility) การสรปโดยอางเหตผลทสนบสนนดวยขอมล (Inductive Inference, Prediction and Hypothesis Testing) การนยามและการใชเหตผลทไมปรากฏ (Assumption Identification) ซงสมรรถภาพทมงวดครอบคลมทง 10 ลกษณะยกเวนสมรรถภาพท 7 และเนนนอยลงสาหรบสมรรถภาพท 3 และ 4

สาหรบคณภาพของแบบสอบ Cornell Critical Thinking Test นนแบบสอบ Level X มคาความเทยงอยในชวง 0.67 – 0.90 สวน Level Z มคาความเทยงอยในชวง 0.50 – 0.77 ในดานความตรงของแบบสอบมการศกษาทางดานเนอหา ความตรงตามเกณฑและการวเคราะหตวประกอบ

วตสน แอนด เกรเซอร (Watson and Glaser 1964, อางถงใน ประภาศร รอดสมจตร 2542 : 17-18) ไดสรางแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ มชอวา Watson – Glaser Critical Thinking Appraisal ใชกบนกเรยนเกรด 9 ถงวยผใหญ แบบสอบนม 2 แบบมลกษณะเปนคขนานกน คอ แบบ A และแบบ Bในแตละแบบประกอบดวย 5 แบบสอบยอย (subtest) มขอสอบรวมทงหมด 80 ขอ แตละแบบสอบยอยวดความสามารถตาง ๆ ดงน

1. ความสามารถในการสรปอางอง 2. ความสามารถในการระบขอตกลงเบองตน 3. ความสามารถในการนรนย 4. ความสามารถในการแปลความ 5. ความสามารถในการประเมนขอโตแยง ในการศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยบทเรยนบน

เครอขายแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 4 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทรในครงน ผวจยไดใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐาน Cornell Critical Thinking Test Level Z (Ennis and Millman 1985) ของ ปณตา วรรณพรณ ซงแปลเปน

 

35

ภาษาไทยโดยผเชยวชาญดานภาษา ศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยวดการคดอยางมวจารณญาณ 6 องคประกอบ ไดแก 1) การสรปแบบนรนย 2) การใหความหมาย 3) การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต 4) การสรปแบบอปนย 5) การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการทานาย 6) การนยามและการระบขอสนนษฐาน

1.5 การพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ เออญาต ชชน (2535) ไดเสนอการฝกคดอยางมวจารณญาณตามแนวทฤษฎ Robert H.

Ennis โดยมขนตอนดงน 1. ขนเตรยมความพรอมใหนกศกษาอานสถานการณปญหา 2. ขนกจกรรมรายบคคล

2.1 ขนทาความเขาใจปญหาใหอานจบใจความสาคญของปญหา 2.2 ขนหาขอมลพนฐานใหอานคาถามเพอพจารณาความนาเชอถอของขอมล 2.3 ขนสรปอางองเปนการลงความเหนโดยใชเหตผลมาหาขอสรปโดยมการสรป

โดยใชเหตผลเชงอนมาน อปมาน และการตดสนคณคา 2.4 ขนอธบายความหมายและกาหนดขอสนนษฐาน 2.5 กลยทธและกลวธแกปญหา

3. ขนทากจกรรมกลมใหนกศกษาแบงกลมยอยนงรวมกลมปรกษาหารอเพอตอบคาถาม 4. ขนเสนอผลความเหนกลมใหนกศกษาสงผแทนมาเสนอความคดเหนหนาชนเรยน เพญพศทธ เนคมานรกษ (2537 : 57 – 62) ไดพฒนารปแบบพฒนาการคดอยาง

มวจารณญาณสาหรบนกศกษาคร ซงรปแบบการสอนดงกลาวประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก ขนท 1 ขนเสนองาน เปนขนของการสรางแรงจงใจใหกบผเรยนเพอใหผเรยนเหนคณคา

ของสงทเรยน โดยการเสนอสถานการณปญหา ประเดนทชวนสงสย เพอกระตนใหผเรยนไดทาความเขาใจกบประเดนปญหา

ขนท 2 ขนฝกความสามารถในการคด แบงออกเปน 3 กจกรรม คอ 1. กจกรรมฝกคดเปนรายบคคล เปนการจดกจกรรมตาง ๆ เพอใหผเรยนไดคดตาม

สถานการณหรอปญหาทกาหนดให โดยใหพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล การระบลกษณะของขอมลการตงสมมตฐาน การสรปแบบอปนยและนรนย และการประเมนขอสรปโดยผสอนเปนผจดสภาพการณใหเออตอการเรยน

 

36

2. กจกรรมการฝกคดกลมยอย เปนการแบงกลมใหผเรยนบอกผลของการคดของตนแกสมาชกในกลม เพอใหผเรยนไดแสดงความคดเหน และรบฟงการคดเหนของคนอน

3. กจกรรมการเสนอผลการคด เปนการใหผเรยนเสนอผลสรปการคดของแตละกลมตอกลมใหญ เพอใหผเรยนไดประเมนผลการคดวามสวนเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร ทาไมจงเหมอน ทาไมจงแตกตาง

ขนท 3 ขนประเมนกระบวนการคด เปนการประเมนการคดของผเรยนวามวธการหรอกระบวนการอยางไร เปนไปตามจดมงหมายของกจกรรมหรอไม

ทศนา แขมมณ (2544 : 75-77) ไดกลาวถงวธการสอนโดยใชกรณตวอยางไววาเปนวธการสอนทชวยใหผเรยนไดฝกทกษะการคดวเคราะห การคดอยางมวจารณญาณ และการคดแกปญหา ชวยใหผเรยนมมมมองทกวางขน ซงมขนตอนทสาคญสรปไดดงน

ขนท 1 การเตรยมการ ผสอนตองเตรยมกรณตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบความเปนจรง เปนเรองทมสถานการณปญหาขดแยง อาจนา เรองจรงมาเขยนเปนกรณตวอยาง หรออาจใชเรองจากหนงสอพมพ ขาว เหตการณ รวมทงจากสอตาง ๆ เชน ภาพยนตร วดทศน เปนตน จากนนผสอนจะตองเตรยมประเดนคา ถามสา หรบการอภปรายเพอนา ไปสการเรยนรทตองการ

ขนท2 การนาเสนอกรณตวอยางวธนาเสนอทาไดหลายวธ เชน การพมพเปนขอมลมาใหผเรยนอาน การเลากรณตวอยางใหฟง หรอนา เสนอโดยการใชสอ ไดแก สไลด วดทศน ภาพยนตร หรออาจใหผเรยนแสดงเปนละครหรอบทบาทสมมตกได

ขนท 3 การศกษากรณตวอยางและการอภปราย ผสอนควรแบงผเรยนออกเปนกลมยอยและใหเวลาอยางเพยงพอในการศกษากรณตวอยางและคดหาคา ตอบ โดยผเรยนแตละคนควรมคาตอบของตนเตรยมไวกอน แลวจงอภปรายเปนกลม และนา เสนอผลการอภปรายระหวางกลม เปนการแลกเปลยนกน ผสอนพงตระหนกวาการสอนโดยวธการใชกรณตวอยางมไดมงทคา ตอบใดคา ตอบหนง คา ถามสา หรบการอภปรายน ไมมคา ตอบทถกหรอผดอยางชดเจนแนนอน แตตองการใหผเรยนเหนคา ตอบทหลากหลาย ซงจะชวยใหผเรยนมความคดทกวางขนมองเหนปญหาในแงมมทหลากหลายขน อนจะชวยใหการตดสนใจมความรอบคอบมากขน

อรพรรณ ลอบญธวชชย (2538) ไดศกษาเกยวกบการพฒนาความคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลโดยมขนตอนของวธการสอน 3 ขนตอนในการฝกคอ

1. ขนเสนอสถานการณ 2. ขนฝกความสามารถในการคดเปนรายบคคล ความสามารถในการคดเปนกลม 3. ขนการอภปรายสรปเพอประยกตสการพยาบาล

 

37

โดยเนนปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยนตามแนวคดของ McDonald ซงเนนองคประกอบ 3 ประการคอ ผเรยน ผสอน และบรรยากาศในการเรยนการสอนทเนนความเปนมนษย ความปลอดภย การเปดโอกาส ความสะดวกสบาย และแรงจงใจภายในของผเรยน 2. การเรยนการสอนแบบผสมผสาน

2.1 ความหมายและแนวคดเกยวกบการเรยนแบบผสมผสาน (Blended Learning) นกการศกษาหลายทานไดใหความหมายและแนวคดของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน

ไวหลายแนวคดดงน เจนเนตร มณนาค (2545: 66) ไดใหความหมายของการเรยนการสอนแบบผสมผสานวา

หมายถง การผสานกนระหวางสอการสอนหลากหลายชนดไมวาจะเปนการสอนทมผสอนยนบรรยายใหการอบรม หรอการสอนแบบใหทาเวรคชอรปทมผรคอยตอบคาถามอยางแจมแจง หรอการอานจากตารารวมทงการใชอเลรนนง

กนกพร ฉนทนารงภกด (2548: 75) ไดสรปตามแนวคดการเรยนแบบผสมผสานไววา เปนการบรณาการการเรยนออนไลนผานระบบเครอขาย (Online learning) และการเรยนในหองเรยนแบบดงเดม (Tradition classroom) ทมการเรยนแบบเผชญหนา (Face to face meetings) เขาดวยกนโดยใชสงอานวยในอนเทอรเนตเปนสอและเครองมอ ในสภาพแวดลอมการเรยนการสอนอเลกทรอนกสเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน โดยเนนการมปฏสมพนธจากการเรยนแบบออนไลน และการมสวนรวมในการเรยนแบบดงเดม เพอพฒนาใหเกดการเรยนรททาทายและตอบสนองตอความตองการสวนบคคลของผเรยน ทาใหผเรยนพฒนาความสามารถในการเรยนรของตนเองไดดยงขน

ปณตา วรรณพรณ (2551: 30) ไดสรปเกยวกบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานไววา เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนความยดหยน มการผสมผสานยทธวธในการเรยนการสอนทหลากหลายเขาดวยกนโดยใชสอการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และรปแบบการเรยนการสอนทหลากหลายทงการเรยนการสอนแบบออนไลนและการเรยนการสอนแบบเผชญหนา เพอตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน โดยมจดมงหมายใหผเรยนทกคนสามารถบรรลเปาหมายของการจดการเรยนการสอน

การนแฮม และ โรเบรต เคลตา (Garnham and Robert Kaleta 2002 : Online) กลาววา การเรยนบนเวบแบบผสมผสานเปนการเรยนทดทสดเนองจากเปนการผสมผสานการจดการเรยนการสอนโดยการเลอกใชคณลกษณะทดทสดของการสอนในหองเรยนและคณลกษณะทดทสดของการสอนออนไลนเขาดวยกน เพอใหผเรยนสามารถเรยนรไดอยางอสระ ทาใหเกดการเรยนรท

 

38

กระฉบกระเฉง (Active learning) สามารถพฒนาผเรยนใหเปนผทมความกระฉบกระเฉงในการเรยน (Active learner) และสามารถลดเวลาในการเขาชนเรยนได

ดรสคอลล (Driscoll 2002, อางถงใน ปณตา วรรณพรณ 2551: 27-30) ไดแบงแนวคดของการเรยนบนเวบแบบผสมผสานไว 4 แนวคด ดวยกนคอ

1. แนวคดผสมผสานเทคโนโลยการเรยนสอนบนเวบ (Web based technology) กบการเรยนในชนเรยนแบบดงเดม เพอใหบรรลเปาหมายของการจดการศกษา ดรสคอลล ไดใหนยามของการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานวาเปนการรวมหรอผสมเทคโนโลยของเวบกบการเรยนในชนเรยนแบบดงเดม เชน การเรยนในหองเรยนเสมอนแบบสด (Live virtual classroom) การเรยนดวยตนเอง (Self paced instruction) การเรยนรรวมกน (Collaborative learning) วดโอสตรมมง (Streaming video) เสยงและขอความ เปนตน

2. แนวคดการผสมผสานวธสอนทหลากหลายเขาดวยกนดรสคอลล ไดใหนยามของการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานวาเปนการผสมผสานวธสอนทหลากหลายเขาดวยกน เชน แนวคดสรางสรรคนยม (Constructivism) แนวคดพฤตกรรมนยม (Behaviorism) และแนวคดพทธนยม (Cognitivism) เพอใหไดผลลพธจากการเรยนทดทสด ซงอาจใชหรอไมใชเทคโนโลยการสอนกได สอดคลองกบแนวคดของ Bonk และ Graham (2004) การเรยนการสอนแบบผสมผสานเปนการผสมผสานระบบการเรยน (Learning system) ทหลากหลายเขาดวยกนเพอเปนการแกปญหาทหลากหลายในการเรยน

3. แนวคดการผสมผสานเทคโนโลยการเรยนการสอนทกรปแบบกบการเรยนการสอนในชนเรยนแบบดงเดมทมการเผชญหนาระหวางผเรยนกบผสอน ซงเปนมมมองทมผยอมรบกนอยางแพรหลายมากทสด ดรสคอลล ไดใหนยามของการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานวาเปนการผสมผสานเทคโนโลยการสอนในทกรปแบบ เชน วดโอเทป ซดรอม การเรยนการสอนผานเวบ ภาพยนตร ซงสอดคลองกบ Smith (2001) ใหนยามไววาการเรยนการสอนแบบผสมผสานเปนการจดการเรยนการสอนทางไกลโดยใชเทคโนโลยททนสมย เชน โทรทศน อนเทอรเนต ขอความเสยง (Voice mail) และการประชมทางโทรศพท ผสมผสานกบการจดการศกษาแบบดงเดม

4. แนวคดการผสมผสานเทคโนโลยการเรยนการสอนกบการทางานจรง ไวท ลอค และเจลฟ (White lock and Jelf 2003 : 99-100) ไดใหความหมายของการเรยน

แบบผสมผสานไววา เปนการรวมของการเรยนแบบดงเดมดวยวธการเรยนออนไลนบนเวบ การรวมการใชสอ และเครองมอในสภาพแวดลอมการเรยนการสอนอเลกทรอนกส และเปนการรวมวธการสอนหลากหลายวธโดยไมคานงถงการใชเทคโนโลย ซงสอดคลองกบ Bersin (2003) ท

 

39

กลาววาการเรยนแบบผสมผสานเปนสวนหนงของการฝกอบรมในองคกร เปนการผสมผสานการเรยนผานระบบอเลกทรอนกสและสออนๆ ในการสงผานความรในการฝกอบรม

โรไว และ จอรแดน (Rovai and Jordan 2004 : 1, 3-4) กลาววา การเรยนบนเวบแบบผสมผสานทาใหผเรยนมจตสานกตอการมสวนรวมในชมชนการเรยน (Sense of community) มากกวาการเรยนในสภาพแวดลอมของหองเรยนปกต และการเรยนแบบออนไลนเพยงอยางเดยว (Fully online) การเรยนแบบผสมผสานจงเปนวธการเรยนทยดหยนดวยการออกแบบหลกสตรทสนบสนนเวลาและสถานทการเรยนทตางกนจงชวยใหเกดความสะดวกในการเรยนผานระบบออนไลนไดแมไมไดตดตอผานการเผชญหนากนภายในหองเรยนปกตกตาม

เบอรซน (Bersin 2004: Online) ไดระบวาการนาการเรยนการสอนออนไลนเขามาผสมผสานรวมกบการเรยนในชนเรยนแบบด งเดมนนจะตองคานงถงการออกแบบและกาหนดกจกรรม 3 ประการไดแก 1) การออกแบบและกาหนดกจกรรมทเปนแบบฝกหรอการทบทวนความรใหแกผเรยน 2) การออกแบบและกาหนดกจกรรมทใหผเรยนไดมการเรยนรรวมกน (Collaboration) เพอเสรมสรางทกษะทางสงคม และ 3) การออกแบบและกาหนดกจกรรมการเรยนรหลกทจะชวยใหผเรยนไดเรยนรตามทไดตงวตถประสงคไว

สมาคมสโลน (Allen and Seaman 2005: Online) ไดใหความหมายของการเรยนการสอนแบบผสมผสานวามสดสวนของเนอหาทนาเสนอทางอนเทอรเนตเปนรอยละ 30-79 และมการนาเสนอเนอหาผานทางอนเทอรเนต มการใชกระดานสนทนาออนไลน รวมกบการเรยนการสอนในหองเรยน สวนทมสดสวนของเนอหาทนาเสนอทางอนเทอรเนตนอยกวารอยละ 30 นน จดเปนการใชเทคโนโลยเวบชวยการเรยนการสอน แมวาจะมการใชระบบบรหารจดการเรยนร มการนาเสนอเนอหาผานทางอนเทอรเนต แตจะมปรมาณกจกรรมทนาเสนอทางออนไลนไมมาก และยงคงเนนการเรยนการสอนในหองเรยนเปนหลกอย

การรสน (Garrison 2008: 5) ไดกลาวถงการเรยนแบบผสมผสานไววา เปนการรวมแนวคดของการเผชญหนาของการเรยนแบบดงเดมและการเรยนแบบออนไลนเขาไวดวยกนโดยมหลกการพนฐานจากการสนทนาแบบเผชญหนาและการตดตอสอสารแบบออนไลนเปนการบรณาการผสมผสานเอาขอดทเปนจดแขงของแตละรปแบบการเรยนรมาใชรวมกนไดอยางเหมาะสมภายใตสภาพแวดลอมและวตถประสงคการเรยนร ซงสงสาคญทสดในการเรยนแบบผสมผสานคอ การคานงถงหลกการพนฐานในการออกแบบเกยวกบการจดโครงสรางการเรยนร วธการสอนและการเรยนร ขอสงเกตทสาคญในการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานคอ แนวคดเกยวกบการบรณาการ การเรยนแบบเผชญหนาของการเรยนแบบดงเดมและการเรยนแบบออนไลน โดยการคานงถงการออกแบบ การปรบปรงโครงสรางหลกสตรและชวโมงทใชตดตอในการเรยนแบบเผชญหนา

 

40

จากการศกษาแนวคดและความหมายของการจดการเรยนแบบผสมผสานจากนกการศกษาตางๆ ท งในประเทศและตางประเทศ สามารถสรปความหมายของการเรยนแบบผสมผสาน “Blended learning” ไดวาเปนการบรณาการการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบออนไลนเขาไวดวยกน โดยอาศยเทคนควธการทดของการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบออนไลนผานวธการเรยนร ชองทางและสอการเรยนรทหลากหลาย ซงการวจยในครงนผวจยไดใชการเรยนแบบผสมผสานดวยการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบออนไลนโดยใชกระบวนการแกปญหาในการจดการเรยนร และใชชองทางการตดตอสอสารรวมถงสอการเรยนรทหลากหลายในการจดกจกรรมการเรยนการสอน

2.2 องคประกอบของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน โรไวและจอรแดน (Rovai and Jordan 2004 : Online) กลาววาองคประกอบของการจดการ

เรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน ประกอบดวย 4 องคประกอบ ดงน 1. การผสมผสานสอผสมและทรพยากรเสมอนในระบบเครอขายอนเทอรเนต (Blended

multimedia and virtual internet resources) ประกอบดวย 1.1 วดทศน หรอดวด 1.2 การทศนศกษาเสมอน 1.3 เวบไซตแบบปฏสมพนธ 1.4 ซอฟตแวร 1.5 สอวทยกระจายเสยงและโทรทศน

2. การผสมผสานโดยใชเวบไซตสนบสนนการเรยนการสอนในหองเรยน (Classroom websites) ในการสรางสงแวดลอมในการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานสาหรบประกาศงานทมอบหมาย รบ-สงการบาน การทดสอบการประกาศผลการเรยนและนโยบายของชนเรยน เปนตน โดยผสอนอาจจะตองสรางเวบไซตเพอการเรยนการสอนดวยตนเองหรออาจจะทาการเชอมโยงไปยงเวบไซตทเกยวของกได

องคประกอบทสาคญของการใชเวบไซตสนบสนนการเรยนการสอนในหองเรยน (Web-enhanced classroom) เพอใหการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานประสบผลสาเรจไว 4 องคประกอบดวยกน ไดแก 1) สวนบรหารจดการระบบ (Administration) 2) สวนการวดผลและประเมนผล (Assessment) 3) สวนนาเนอหา (Content) และ 4) สวนชมชนการเรยนร (Community) (Schmidt 2002: Online)

 

41

3. การผสมผสานโดยใชระบบบรหารการจดการเรยนร (Course Management Systems : CMS/Learning Management Systems : LMS) ในการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานผสอนใชระบบบรหารจดการเรยนรเพอชวยในการตดตอสอสาร และการบรหารจดการกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยน เชน การแจกเอกสารประกอบการสอน การกาหนดวนสดทายของการสงงานทมอบหมาย การรวบรวมงานทมอบหมาย (Schmidt 2002) การแจงงานทมอบหมายลวงหนา การแจงประกาศตางๆ การสงไปรษณยอเลกทรอนกสถงผเรยนเปนรายบคคล การแจงขอมลเกยวกบรายละเอยดการสอน และนโยบายในการใหระดบผลการเรยน รวมถงการจดการขอมลสวนบคคลของผเรยน เชน ขอมลสวนตว เวบบลอก ขอมลพฤตกรรมการเรยนและรายงานความกาวหนาในการเรยนเปนตน (Zirke 2003)

4. การผสมผสานโดยใชการอภปรายแบบประสานเวลาและการอภปรายแบบไมประสานเวลา (Synchronous and Asynchronous Discussions) เปนรปแบบของการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานทเปนการผสมผสานการจดกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยนแบบดงเดมกบการเรยนแบบออนไลนเขาดวยกน การใชเทคโนโลยของการเรยนแบบออนไลนเขามาเตมในสวนของสงแวดลอมในการเรยนแบบเผชญหนา ทาไดโดยการประยกตใชการอภปรายแบบประสานเวลาและการอภปรายแบบไมประสานเวลา โดยผสอนเปนกาหนดหวขอในการสนทนา คอยอานวยความสะดวกในระหวางการสนทนา โดยพยายามจดบรรยากาศในการเรยนใหเหมอนกบการสนทนาระหวางผเรยนในหองเรยน

องคประกอบของการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานตามแนวคดของ ธอรน (Thorne 2003, อางถงใน ปณตา วรรณพรณ 2551 : 33-37)

ธอรน (Thorne 2003) แบงองคประกอบของการเรยนบนเวบแบบผสมผสานเปน 12 กลม โดยจดเปน 2 องคประกอบหลก ไดแก องคประกอบออนไลน 6 กลม และองคประกอบออฟไลน 6 กลม ดงน

1. องคประกอบออฟไลน (Offline) ประกอบดวย 6 กลมไดแก 1.1 การเรยนในททางาน (Work place learning) ประกอบดวย

1.1.1 ผจดการเรยนการสอนตอเปนผพฒนาการเรยนการสอน 1.1.2 การเรยนรในขณะปฏบตงาน 1.1.3 การฝกงาน 1.1.4 การตดตามผล 1.1.5 การมอบหมายงาน 1.1.6 การตรวจงานทมอบหมาย

 

42

1.2 ผสอน ผชแนะหรอทปรกษาในหองเรยนแบบเผชญหนา (Face to face tutoring, Coaching or Motoring) ประกอบดวย

1.2.1 การสอน 1.2.2 การชแนะ 1.2.3 การใหคาปรกษา 1.2.4 การประเมนผลแบบ 360 องศา

1.3 หองเรยนแบบดงเดม (Classroom) ประกอบดวยกจกรรมการเรยนการสอนดงน 1.3.1 การสอนแบบบรรยายหรอการนาเสนองาน 1.3.2 การนาเสนอเนอหาบทเรยน 1.3.3 การฝกปฏบตการ 1.3.4 การสมมนา 1.3.5 การแสดงบทบาทสมมต 1.3.6 สถานการณจาลอง 1.3.7 การประชม

1.4 สอสงพมพ (Distributable print media) ประกอบดวยสอสงพมพดงน 1.4.1 หนงสอ 1.4.2 นตยสาร 1.4.3 หนงสอพมพ 1.4.4 สมดฝกหด 1.4.5 วารสาร 1.4.6 แบบบนทกการเรยนร

1.5 สออเลกทรอนกส (Distributable electronic media) ประกอบดวยสอ อเลกทรอนกสดงน

1.5.1 เทปคาทเซทท 1.5.2 ซดเสยง 1.5.3 วดทศน 1.5.4 ซดรอม 1.5.5 ดวด

1.6 สอวทยกระจายเสยงและวทยาโทรทศน (Broadcast media) ประกอบดวยสอ วทยกระจายเสยงและวทยาโทรทศน ดงน

 

43

1.6.1 วทยโทรทศน 1.6.2 วทยกระจายเสยง 1.6.3 วทยโทรทศนแบบปฏสมพนธ

2. องคประกอบออนไลน(Online) ประกอบดวย 6 กลมไดแก 2.1 เนอหาการเรยนบนเครอขาย (Online learning content) ประกอบดวย

2.1.1 แหลงทรพยากรพนฐานสาหรบการเรยน 2.1.2 การปฏสมพนธสาหรบเนอหาทวไป 2.1.3 การปฏสมพนธสาหรบเนอหาเฉพาะดาน 2.1.4 การสนบสนนการเรยน 2.1.5 สถานการณจาลอง

2.2 ผสอนอเลกทรอนกส ผชแนะอเลกทรอนกส หรอทปรกษาอเลกทรอนกส (e- Tutoring, e-Coaching or e-Motoring) ประกอบดวย

2.2.1 ผสอนอเลกทรอนกส 2.2.2 ผชแนะอเลกทรอนกส 2.2.3 ผใหคาปรกษาอเลกทรอนกส 2.2.4 การใหผลปอนกลบแบบ 360 องศา

2.3 การเรยนรรวมกนแบบออนไลน (Online collaborative learning) ประกอบดวย 2.3.1 การรวมมอแบบไมประสานเวลา ไดแก ไปรษณยอเลกทรอนกส กระดาน

ประกาศ 2.3.2 การรวมมอแบบประสานเวลา ไดแก การพดคยโดยการพมพตวอกษร การ

ใชขอมลรวมกน การประชมโดยใชเสยง การประชมผานวดทศน และหองเรยนเสมอน 2.4 การจดการความรแบบออนไลน (Online knowledge management) ประกอบดวย

2.4.1 การสบคนโดยใชความรเปนฐาน 2.4.2 เทคโนโลยเหมองขอมล 2.4.3 การจดเกบเอกสารและการคนคน 2.4.4 การซกถามผเชยวชาญ

2.5 เวบไซต ประกอบดวย 2.5.1 เครองมอทใชในการสบคนขอมลทจดเกบอยในเครอขายคอมพวเตอร 2.5.2 เวบไซต 2.5.3 กลมผใชงาน

 

44

2.5.4 เวบไซตดานธรกจ 2.6 การเรยนผานอปกรณเคลอนทแบบไรสาย (Mobile learning) ประกอบดวย

2.6.1 การเรยนผานเครองคอมพวเตอรแบบแลปทอป 2.6.2 การเรยนผานเครองคอมพวเตอรขนาดพกพา 2.6.3 การเรยนผานโทรศพทเคลอนท

รปแบบของการผสมการเรยนรทประสบผลสาเรจน นจะตองมความสมดลระหวาง การเรยนรแบบออนไลน และการเรยนรแบบด งเดม รวมถงสวนประกอบดงตอไปน (กนกพร ฉนทนารงภกด 2548 : 95)

1. การประกอบระหวางสองรปแบบการเรยนรเขากบสมดลระหวางการเรยนออนไลนและการเรยนรแบบเผชญหนา (Face to face) การใชไอซทเปนสวนประกอบหนงของการเรยนร การเรยนแบบออนไลน ถกจดใหเปนองคประกอบทสงเสรมการเรยนแบบเผชญหนาเปนสงหนงของจดประสงคเหมาะสม ผเรยนจะตองเรยนรผานกจกรรมหรอการชแนะ การอภปรายในการเผชญหนากนระหวางการเรยนออนไลนผเรยนเปนกรอบใหผสอน โดยเกดขนในเวลาเดยวกนหรอตางเวลากน

2. แหลงทรพยากร ควรจดการวางแผนกจกรรมตามลาดบ เพอสรางสถานการณในสงซงผ เรยนรทสามารถเขาถงวชาในทางออนไลน ซงตนกาเนดขอมลขาวสารอนๆ และกจกรรมการเรยนรโดยการทดลองทาจรง การรวมความรเขาดวยกน การเรยนรทมปญหาเปนพนฐานหรอกจกรรมอนๆ เทคโนโลยตองเปนเครองมองายๆ เหมาะสาหรบจดมงหมายการสอน การเรยนรคอความพยายามสวนแบงระหวางผเรยน และคร ผเรยนจะสรางความกาวหนาความรดวยตนเอง

3. ความเปนอสระของผเรยนร ผสอนจานวนมากคดวา ความเปนอสระของผเรยนเปนความสามารถของเขาทจะจดการกบตวเอง จากการวจยตามสภาพจรงเปนการสอนทถกใชในลกษณะเนอหา โดยปราศจากการตรวจสอบขอมลขาวสาร การสนบสนนนนเครองมอจาเปนทจะเปลยนพวกเขาในความร หรอความชานาญ ความเปนอสระของผเรยน ความตงใจ ความสามารถของเขานนจะมสวนอยในกระบวนการเรยนรและจดมงหมาย รวมถงการเรยนรในการเขาทางานรวมกน

4. การมปฏสมพนธตอกนระหวางผสอนและผเรยน

2.3 รปแบบของการจดการเรยนการสอนแบบผสมผสาน วาเลยธแทน (Valiathan2002, อางถงใน ปณตา วรรณพรณ 2551: 40,42-45) ไดเสนอ

รปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดยพฒนาจากรปแบบการเรยนแบบออนไลนและการเรยนในช นเรยนแบบด งเดม โดยใชซอฟตแวรสาหรบการเรยนรรวมกน

 

45

หลกสตรการเรยนการสอนบนเวบ ระบบอเลกทรอนกสเพอสนบสนนการเรยนร และการจดองคความรประกอบดวยการเรยนแบบเผชญหนาในหองเรยน การเรยนบนเวบแบบสด และการเรยนดวยตนเองบนเวบ

รปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานของ Valiathan น นเนนการพฒนาการเรยนดานทกษะ (Skill driven learning) การพฒนาการเรยนดานเจตคต (Attitude driven learning) และการพฒนาการเรยนดานความสามารถ (Competency driven learning) จากแนวคดของ Valiathan สามารถแสดงไดดงตารางท 2 ตารางท 2 องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดยเนน

การพฒนาการเรยนดานทกษะ (Skill driven learning) ตามแนวคดของ Valiathan องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน

การประกาศ (Announcement)

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- การแจงเตอนผานไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail push)

- จดหมาย - โทรศพท

การแจงภาพรวมในหองเรยน (Overview session)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - การสมมนาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต (Webinar)

- การเรยนในหองเรยนแบบดงเดม (Traditional classroom)

การเรยนดวยตนเอง (Self paced learning)

- การเรยนบนเวบ (Web based tutorial)

- หนงสออเลกทรอนกส(e-Books) - ระบบอเลกทรอนกสเพอสนบสนนการเรยน (EPSS)

- สถานการณจาลอง (Simulations)

- บทความ - หนงสอ - การสอนงาน - การฝกอบรมระหวางปฏบตงาน

การตอบขอซกถาม (Query resolution)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - คาถามทถามบอย (FAQ) โปรแกรมสนทนาแบบประสานเวลา (Instant messenger)

- การประชมแบบเผชญหนา

การสาธต (Demonstration)

- การประชมผานเวบ - สถานการณจาลอง

- การเรยนในหองเรยนแบบดงเดม (Traditional classroom)

 

46

ตารางท 2 (ตอ) องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน

การฝกปฏบต (Practice)

- สถานการณจาลอง - การมอบหมายงานในสมดฝกหด (Workbook assignment)

การแจงผลปอนกลบ (Feedback)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail)

- การประชมแบบเผชญหนา - ใบรายงานผลการเรยน

(Print report) การจบบทเรยน (Closing session)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - การสมมนาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

- การเรยนในหองเรยนแบบดงเดม (Traditional classroom)

การรบรองผลการเรยน (Certification)

- การทดสอบผานเวบ (Web based test)

- การทดสอบในหองเรยน

ตารางท 3 องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดยเนน

การพฒนาการเรยนดานเจตคต (Attitudel Driven Learning) ตามแนวคดของ Valiathan องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน

การประกาศ (Announcement)

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- การแจงเตอนผานไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail Push)

- จดหมาย

การแจงภาพรวมในการเรยน (Overview session)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - การสมมนาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

- การเรยนในหองเรยนแบบดงเดม (Traditional Classroom)

การเรยนดวยตนเอง(Self paced learning)

- การเรยนบนเวบ (Web Based Instruction)

- หนงสออเลกทรอนกส - ระบบอเลกทรอนกสเพอสนบสนนการเรยน (EPSS)

- สถานการณจาลอง (Simulations)

- บทความ - หนงสอ - สมดฝกหด (Workbooks)

 

47

ตารางท 3 (ตอ) องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน

การตอบขอซกถาม (Query resolution)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - คาถามทถามบอย (FAQ) - โปรแกรมสนทนาแบบประสานเวลา (Instant messenger)

- การประชมแบบเผชญหนารวมกบผเชยวชาญ (Face to Face Meeting with Expert)

การประเมนผล (Assessment)

- สถานการณจาลอง (Simulations) - การทดสอบ (Print Test)

การเรยนรวมกน (Collaborative Session)

- การสมมนาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

- การสนทนา (Chat)

- บทบาทสมมตกบเพอน (Role Playing with Peers)

การฝกปฏบต (Practice)

- สถานการณจาลอง (Simulations) - บทบาทสมมตกบเพอน

ผลปอนกลบและการจบบทเรยน (Feedback and closing session)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - การสมมนาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

- การเรยนในหองเรยนแบบดงเดม

ตารางท 4 องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานโดยเนน

การพฒนาการเรยนดานความสามารถ (Competency Driven Learning) ตามแนวคดของ Valiathan

องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน การชแนวทางในการเรยน (Assign guides or mentors)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - โทรศพท

การสรางชมชนการเรยนร (Create a community)

- พนทบนอนเทอรเนตหรออนทราเนต

- การเรยนเปนกลม

การฝกปฏบต (Practice)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - เวทอภปราย (Discussion forums)

- การประชมแบบเผชญหนา - การฝกปฏบตการ

 

48

ตารางท 4 (ตอ) องคประกอบ ใชเทคโนโลยเปนฐาน ไมใชเทคโนโลยเปนฐาน

- สถานการณจาลอง (Simulations) การอภปราย (Hold discussion)

- เวทอภปราย - การสนทนา

- การประชมแบบเผชญหนา - ฝกปฏบตการ - โทรศพท

การลงขอสรปเกยวกบปญหา (Resolve queries)

- ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-Mail) - โปรแกรมสนทนาแบบประสานเวลา

- การประชมแบบเผชญหนา

รปแบบการเรยน - เกบรวบรวมขอมลในการเรยนโดยใช LMS/LCMS

- เอกสารทางราชการ (White papers)

บารนม และ พารมาน (Barnum and Paarmann 2002, อางถงใน กนกพร ฉนทนารงภกด

2548: 94-95) เสนอแนวคดเกยวกบรปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน วาประกอบดวย 4 องคประกอบดงน

1. การสงผานขอมลโดยใชเวบ (Web based delivery) 2. กระบวนการเรยนแบบเผชญหนา (Face to face processing) 3. การสรางความสามารถในการเขาถงระบบ (Creating deliverables) 4. การสงเสรมกระบวนการเรยนรรวมกน (Collaborative extension of learning)

2.4 ระดบการผสมผสาน การเรยนการสอนบนเวบผสมผสานนน มระดบการใชสอออนไลนเปนตวจดระดบการ

เรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน กลาวคอ มระดบการใชสอการเรยนการสอนออนไลนมากเพยงใด กจะเรยกการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานตามลกษณะน นๆ ดงน (กนกพร ฉนทนารงภกด 2548: 95)

1. Informational: ออนไลน 5-10% ใชชนเรยนมากกวา e-Learning โดยใชในสวนของประมวลการสอน ตารางเวลา ประกาศขาว

2. Supplemental: ออนไลน 5-10% เกบสารสนเทศ เชน เอกสารอานประกอบ เอกสารประกอบการสอน การเชอมโยงไปยงเวบไซต

 

49

การตดตอทางอเมล 3. Blended: ออนไลน 50-60% เปนการเรยนในชนเรยน 50% และออนไลน 50%

ใชแทนการเรยนในชนเรยน (บรรยาย/สมมนา/ปฏบต) ศกษาสอออนไลนแทนฟงบรรยาย อภปราย ทาแบบทดสอบ แบบฝกหดออนไลน

4. Distance: ออนไลน 90-100% มการเรยนในชนเรยนนอยมาก หรอไมมเลย เปนโปรแกรมเรยนออนไลนเตมรปแบบ มหาวทยาลยไซเบอรไทย ยงมอยนอยมาก

2.5 การออกแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน ในการออกแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานทประสบผลสาเรจนกออกแบบ

การเรยนการสอนตองคานงถงจดประสงคของการเรยนทกาหนดไว ระยะเวลาในการเรยน รวมถงความแตกตางของรปแบบการเรยนรของผเรยน เพอใชเปนขอมลพนฐานในการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอน การออกแบบบทเรยนและการประเมนผลการเรยน จากจดเดนของการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานททาใหความสมพนธระหวางผเรยนกบผสอนและเพอผเรยนคนอนๆ ใกลชดกนมากขน ทาใหผเรยนสามารถแลกเปลยนประสบการณระหวางกนไดโดยสะดวก สามารถเขาใจเพอนรวมชนเรยน และเคารพเพอนรวมชนเรยนมากขน สงผลใหผเรยนมความมนใจในตนเองมากขน นอกจากนผเรยนยงไดรบผลปอนกลบจากการเรยนไดโดยทนท ซงเปนการสงเสรมพฒนาการในการเรยนของผเรยนแตละคนใหเตมตามศกยภาพทผเรยนแตละคนม ผเสนอแนวทางในการออกแบบบทเรยนบนเวบแบบผสมผสานดงน

The Training Place (2004, อางถงใน ปณตา วรรณพรณ 2551: 48-51) ไดเสนอแนวทางในการพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน โดยพฒนาจากรปแบบการออกแบบระบบการเรยนการสอน ADDIE ประกอบดวย 5 ขนตอนดงน

ขนท 1 การวเคราะหและการวางแผน (Analysis and Planning) การวเคราะหผเรยน การปฏบตการ องคกร รปแบบการเรยนและความตองการ

ของระบบ เพอใชในการพฒนาหลกสตร วเคราะหทรพยากรทสนบสนนตอการจดกจกรรมการเรยน วเคราะหความตองการของผเรยน การวางแผน การนาไปใช การทดสอบและ

การประเมนผล

 

50

การวเคราะหแผนงาน กระบวนการทางาน การนาไปใชในภาพรวม เพอนาไปสการสรางวงจรในการพฒนาและปรบปรงแบบกระบวนการทางานทวางไว

การวเคราะหความตองการขององคกร ขนท 2 การออกแบบ (Design solutions)

กาหนดจดประสงคการเรยนร (Objective) การออกแบบใหตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน การออกแบบประเภทของการเรยนร (Taxonomy) การออกแบบบรบททเกยวของ ไดแก บาน การทางาน การฝกปฏบต หองเรยน/

หองปฏบตการ และการเรยนรรวมกน การออกแบบผเรยน (Audience) ไดแก การเรยนดวยการนาตนเอง การเรยนแบบ

เพอนชวยเพอน การเรยนแบบผฝกสอนและผเรยน การเรยนแบบผใหคาปรกษากบผเรยน ขนท 3 การพฒนา (Development) แบงเปน 3 องคประกอบ ไดแก องคประกอบแบบไม

ประสานเวลา (Asynchronous) องคประกอบแบบประสานเวลา (Synchronous) และองคประกอบแบบเผชญหนา (Face to face) ดงตารางท 5 ตารางท 5 องคประกอบของการออกแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานขนการ

พฒนาของ The Training Place (2004) องคประกอบแบบไมประสานเวลา

(Asynchronous) องคประกอบแบบประสานเวลา

(Synchronous) องคประกอบแบบเผชญหนา

(Face to face) - ไปรษณยอเลกทรอนกส - กระดานขอความ - เวท เสวนาและการสนทนาแบบปฏสมพนธ

- เครองมอทใชองคความรเปนพนฐาน

- ระบบ อ เ ล กทรอ นก ส เพ อสนบสนนการเรยน

- ระบบบรหารจดการเนอหาเรยนร

- ระบบบรหารจดการเรยนร

- การประชมผานเสยง - การประชมผานวดทศน - การประชมผานดาวเทยม

- Online breakout rooms and labs - หองเรยนเสมอน - การประชมผานระบบออนไลน - การอภปรายออนไลน

- หองเรยนแบบดงเดม - หองปฏบตการ - การเผชญหนา - การประชม - มหาวทยาลย - ทปรกษา - การเรยนแบบเพอนชวย

เพอน - กลมผเชยวชาญ

- ทมสนบสนน

 

51

ตารางท 5 (ตอ) องคประกอบแบบไมประสานเวลา

(Asynchronous) องคประกอบแบบประสานเวลา

(Synchronous) องคประกอบแบบเผชญหนา

(Face to face) - เ ค ร อ ง ม อ นพน ธ เ วบ (Web

authoring tools) - บราวเซอร - ระบบตดตามความกาวหนาของผเรยน

- บทความ - ซดรอม - วดทศน - แผนวดทศน - วดโอสตรมมง - การฝกอบรมบนเวบ - การตดตามงานทมอบหมาย การทดสอบ

- การแนะนาการเรยน

- การทดสอบกอนเรยน - การสารวจ - การชแนะแบบมสวนรวม - เครองมออานวยความสะดวกในการเรยนร

- การประชมทมการบนทกเสยงและฟงซาได

ขนท 4 การนาไปใช (Implementation) ในการนาระบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานไปใช ตองกาหนดประเดนแนว

ทางการนาไปใช การวางแผนการนาไปใช การวางแผนการใชเทคโนโลย และการวางแผนในประเดนอนๆ ทอาจเกยวของใหชดเจน เพอใหผทเกยวของกบการนาระบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานไปใช ไดแก ผเรยน เพอนรวมเรยน ผสอน และสถาบนการศกษา เกดการ

 

52

ยอมรบและมความเขาใจทถกตอง เพอใหการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานบรรลเปาหมายทกาหนดไว

ขนท 5 การประเมนผล (Evaluation) การวดและการประเมนผลสาหรบการจดการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานทาโดย

การประเมนผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนโดยเทยบกบเกณฑมาตรฐาน รวมถงการประเมนคาใชจายในการพฒนาระบบการเรยนการสอน

อลวาเรซ (Alvarez 2005: Online) เสนอแนวคดเกยวกบขนตอนการออกแบบบทเรยน บนเวบแบบผสมผสานวาประกอบดวย 7 ขนตอนดงน

1. การกาหนดจดมงหมายในแตละขนตอนการเรยนและพจารณาลาดบขนตอนในการเรยน

2. การจดกจกรรมระหวางการจดการเรยนการสอน 3. การกาหนดทกษะ ความรพนฐานทจาเปนตองรกอนการเรยน (ถาม) 4. การกาหนดจดมงหมายของการเรยน 5. การจดการเนอหาและกจกรรมการเรยนการสอน 6. การกาหนดกลยทธในการประเมนผล

ปจจยสาคญทควรคานงถงในการออกแบบระบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสาน

ใหประสบผลสาเรจไดแก (Singh and Reed 2001, อางถงใน ปณตา วรรณพรณ 2551 : 52) 1. ปจจยดานผเรยน เนองจากความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน นกออกแบบการเรยนการสอนควร

ออกแบบบทเรยนใหมรปแบบทยดหยน และมความหลากหลายเพอใหสอดคลองกบวธการเรยน รปแบบการเรยนร รปแบการคด ความสามารถในการเรยนร และบคลกภาพของผเรยนแตละคน เพอใหผเรยนทมความแตกตางกนเกดการเรยนรไดอยางเทาเทยมกนตามศกยภาพของตนเอง

2. ปจจยดานเนอหา เนองจากเนอหาทใชในการเรยนการสอนมความแตกตางกน ดงนนนกออกแบบการเรยน

การสอนควรออกแบบกจกรรมการเรยนใหสอดคลองกบลกษณะเนอหาเพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดดทสด เนอหาทเหมาะสมกบการเรยนแบบออนไลนคอ เนอหาทมความซบซอนตองการคาอธบายเพอความกระจางในการเรยนจากผสอน และการฝกปฏบตการ

 

53

3. ปจจยดานระบบโครงขายพนฐาน เนองจากความสามารถในการเขาถงระบบการจดการเรยนรบนเวบแบบผสมผสานท

แตกตางกน นกออกแบบการเรยนการสอนควรออกแบบบทเรยนโดยคานงถงความสามารถของระบบโครงขายพนฐาน ระกอบดวย ความเสถยรของระบบ การเชอมตอกบระบบเครอขาย ความเรวในการสงผาน รบและสงขอมล รปแบบของสอสาหรบบทเรยนบนเวบ

3. กระบวนการแกปญหา

การวจยครงนผวจยไดใชกระบวนการแกปญหาในการจดการเรยนรรวมกบบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนต ในการศกษาเกยวกบกระบวนการแกปญหาผวจยไดแบงออกเปนหวขอตางๆ ประกอบดวย

3.1 ความหมายของกระบวนการแกปญหา ความสามารถในการแกปญหานนเปนทกษะทตองมการฝกฝนอยเสมอไดมนกจตวทยาและ

นกการศกษาหลายทานไดใหทรรศนะ ความหมาย และลกษณะของการแกปญหาไวตางๆกนดงน กมลทพย ตอตด (2544: 44-45) สรปเกยวกบกระบวนการแกปญหาไดวา การแกปญหา

เปนกระบวนการทางเชาวนปญญา เปนพฤตกรรมทมแบบแผนหรอวธดาเนนการทสลบซบซอนโดยอาศยการคดและวเคราะหจากประสบการณเดม เปนพฤตกรรมทมวธการ ขนตอนในการแกปญหา เพอใหบรรลถงจดมงหมายทตองการ ซงสามารถสรปลกษณะของการแกปญหาไดดงน

1. การแกปญหาเกดขนภายในดวยการใชระบบทางปญญาของผแกปญหา 2. การแกปญหาเปนกระบวนการเพราะตองมการจดกระทาตามความรของผแกปญหา 3. การแกปญหามแนวทางเพราะผแกปญหาใชความพยายามทจะเอาชนะอปสรรคและ

ไปสจดมงหมาย นลวรรณ วานชสขสมบต (2548 : 68) ไดศกษาและรวบรวมความหมายเกยวกบการ

แกปญหาแลวสรปไดวาเปนกระบวนการทางานทสลบซบซอนของสมองทตองอาศยสตปญญา ทกษะ ความร ความเขาใจ ความคด การรบร ความชานาญ รปแบบพฤตกรรมตางๆ ประสบการณเดมทงจากทางตรง (เรยนรดวยตนเอง) และทางออม (มผอบรมสงสอน) มโนมต กฎเกณฑ ขอสรป การพจารณา การสงเกต และการใชกลยทธทางปญญาทจะวเคราะห สงเคราะห ความรความเขาใจตางๆ อยางมวจารณญาณ มเหตผลและจนตนาการเพอหาแนวปฏบตใหปญหานนหมดสนไป บรรลจดมงหมายทตองการและไดมาซงความรใหม

สโทลเบอรก (Stollburg, 1956 : 225-228) ใหความเหนเกยวกบกระบวนการแกปญหาวา ปญหาทเกดขนและวธการแกปญหานน ผแกปญหาแตละคนยอมมลกษณะเฉพาะบคคล การ

 

54

แกปญหาจงไมเหมอนกนการแกปญหาไมมขนตอนทแนนอนและไมเปนไปตามลา ดบกอนหลง นอกจากนการ แกปญหายงขนอยกบ ประสบการณของแตละบคคล วฒภาวะทางสมอง สภาพการณทแตกตาง และกจกรรมความสนใจของแตละคนทมตอปญหานน

จากการศกษาการใหความหมายเกยวกบกระบวนการแกปญหาจากนกวชาการและ นกการศกษาทงในและตางประเทศ สรปไดวา กระบวนการแกปญหา เปนการเชอมโยงระหวางประสบการณเดมและประสบการณใหมเมอเผชญหนากบปญหาหรอสถานการณในตวบคคลเกดเปนกระบวนการทางสมองในการคดอยางมระบบเพอหาเหตและผลไปสการปฏบตเพอสรางเปนความรใหม

3.2 ความสามารถในการแกปญหา การใชความคดเชงวเคราะหขอมลอยางมเหตผล ในการแสวงหาคาตอบหรอหาทางออก

โดยใชประสบการณและขอมลในการพจารณา เพอขจดและแกปญหาทเกดขนประกอบกบการคดอยางมวจารณญาณ นอกจากน จาเนยร ชวงโชต (2521: 13) กลาววา ความสามารถในการแกปญหานนของบคคลนนขนอยกบองคประกอบหลก 2 ประการ คอ ลกษณะของปญหาและตวผ แกปญหาดงน

3.2.1 ลกษณะของปญหาทมผลตอการแกปญหา ไดแก จานวนทางเลอกในการแกปญหา การแนะนาของผเสนอปญหา การเรยงลาดบปญหา ความคลายคลงของปญหาและคาตอบ

3.2.2 ลกษณะความแตกตางของผแกปญหา ความสามารถทวไป เชนความสามารถในการคด การตดสนใจ เปนตน วย ผใหญสามารถแกปญหาไดดกวาเดก เพศ ในบางปญหา ชาย – หญง จะมความสามารถในการแกปญหาตางกน แรงจงใจ ความตองการทจะแกปญหา บคลกภาพ ความยดหยนในการแกปญหา

จรรจา สวรรณทต (2529 : 375-377) กลาวถงองคประกอบตางๆ ทมความสาคญตอความสามารถในการแกปญหาดงตอไปน

1. ระดบสตปญญา องคประกอบทางพนธกรรม บคคลทมปญญาดจะมความสามารถในการแกปญหาอยในระดบสง

 

55

2. อารมณและแรงจงใจของผเรยนเปนองคประกอบทมความสาคญและมอทธพล เพราะประสบการณทางอารมณบางอยางอาจทาใหการแกปญหาบางเรองงายขน เชน ความสนกสนาน เพลดเพลน การมแรงจงใจในทางบวก เชน แรงจงใจทจะเรยนรการแกปญหาดวยตนเอง นอกจากนนการสอนและคาแนะนาจากครผสอนหรอผทคอยชใหเหนแนวทางในการแกปญหา อาจชวยกระตนและจงใจใหบคคลกระทาการแกปญหาตอไปโดยไมตดขด

3. องคประกอบทางสภาพแวดลอม เชน การอบรมเลยงดและฝกฝน เพราะผมปญญาดทกคนไมไดมความสามารถเทากนหมดในดานของการแกปญหา ทงนเพราะถกอบรมเลยงดมาแตกตางกน ในกรณทเดกมสตปญญาดและไดรบการอบรมเลยงดมาโดยวธทถกตอง ไดรบการสนบสนนใหใชเหตผลและใหเดกมโอกาสฝกแกปญหาดวยตนเองตงแตเยาววย ชวยใหเขาไดใชความสามารถในตนเองอยางเตมท

4. โอกาสและประสบการณเรยนร เดกทมโอกาสหรอไดรบโอกาสในการใชความสามารถของตนในการแกปญหาและตดสนใจมาตงแตเลกๆ โดยเรมจากครอบครว จนกระทงเตบโตขนอยในโรงเรยนและสถาบนการศกษาระดบสงตอเนองกนมาโดยตลอด กเปนทเชอแนวาเดกนนจะเตบโตมทกษะและความสามารถในการรคดและลงมอกระทาตอการแกปญหาและสามารถตดสนใจเรองตางๆ ได

5. สงคมและสอมวลชน เชน การโฆษณา อาจจะมผลทาใหเกดการตดสนใจในการแกปญหาดวยตนเองมาตงแตเยาววย อกทงยงขนอยกบความยากงายของสถานการณปญหาทพบประกอบกบความสอดคลองของปญหากบแรงจงใจของผแกปญหา และจานวนปญหากมอทธพลตอการแกปญหาดวย ดงนนการจดกจกรรมสงเสรมใหเดกฝกแกปญหาดวยตนเองอยางเหมาะสมกจะเปนการพฒนาความสามารถในการแกปญหาใหเดกมากยงขน

3.3 ขนตอนในกระบวนการแกปญหา กระทรวงศกษาธการ (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต 2540 : 215) ไดเสนอ

กระบวนการแกปญหามขนตอนดงน 1. กาหนดประเดนปญหาจากการทผเรยนสงเกตศกษาขอมล รบรและทาความเขาใจ

ปญหา จนสามารถสรปและกาหนดประเดนปญหาขนได 2. ผเรยนวเคราะหโดยการอภปราย หรอแสดงความคดเหนเพอแยกแยะประเดนปญหา

สภาพ สาเหต และลาดบความสาคญของปญหา 3. ผเรยนสรางทางเลอกในการแกปญหาดวยการตงสมมตฐาน 4. ผเรยนตรวจสอบสมมตฐานดวยการลงมอปฏบต

 

56

5. สรปผล สงเคราะหความรดวยตนเอง ทศนา แขมมณ (2547 : 312 – 313) กลาวถง กระบวนการแกปญหาวา กระบวนการนเปน

กระบวนการทตองการใหผเรยนไดเกดความคดหาวธการแกปญหาตางๆ มขนตอนดงน 1. สงเกต ใหผเรยนไดศกษาขอมล รบร และทาความเขาใจปญหาจนสามารถสรปและ

สรปในปญหานน 2. วเคราะห ใหผเรยนไดอภปราย หรอแสดงความคดเหนเพอแยกแยะประเดนปญหา

สภาพ สาเหต และลาดบความสาคญของปญหา 3. สรางทางเลอก ใหผเรยนแสวงหาทางเลอกในการแกปญหาอยางหลากหลายซงอาจม

การทดลอง คนควา ตรวจสอบ เพอเปนขอมลประกอบการทากจกรรมกลม และควรมการกาหนดหนาทในการทางานใหแกผเรยนดวย

4. เกบขอมลประเมนทางเลอก ผเรยนปฏบตตามแผนงานและบนทกการปฏบตงานเพอรายงานตรวจสอบความถกตองของทางเลอก

5. สรป ผเรยนสงเคราะหความรดวยตนเอง ซงอาจจดทาในรปของรายงาน บลม(Bloom 1956: 62) ไดกลาวถงขนตอนของกระบวนการคดแกปญหานนมอย

6 ขนตอน คอ ขนท 1 เมอผเรยนไดพบกบปญหา ผเรยนจะคดคนสงทเคยพบ เคยเหนและเกยวของกบ

ปญหา ขนท 2 ผเรยนตองใชประโยชนจากขนท 1 มาสรางรปแบบของปญหาขนใหม ขนท 3 การแยกแยะของปญหา ขนท 4 การเลอกใชทฤษฎ หลกการ ความคด และวธการทเหมาะสมกบปญหา ขนท 5 การใชขอสรปของวธการมาแกปญหา ขนท 6 ผลทไดจากการแกปญหา นอกจากน บลม ไดอธบายเพมเตมวาความสามารถทางสมองทนามาใชคดแกปญหาใน

ขนทหนงถงขนทสเปนสวนของการนาไปใช ขนทหาและขนทหกเปนสวนของความเขาใจ สวนความรความจานบวาเปนพนฐานสาคญตอการคดแกปญหา ความสามารถในการวเคราะห เปนความสามารถทางสมองอกอยางหนงทนามาใชในกระบวนการคดแกปญหา

กลฟอรด (Guildford 1971:130) กลาววา กระบวนการในการแกปญหานนควรประกอบดวยกระบวนการตางๆ ตามลาดบขนตอนดงน

1. ขนเตรยมการ (Preparation) หมายถง ขนในการตงปญหาหรอคนหาปญหาทแทจรงของเหตการณนนคออะไร

 

57

2. ขนในการวเคราะหปญหา (Analysis) หมายถง ขนในการพจารณาดวามสงใดบางทเปนสาเหตสาคญของปญหา หรอสงใดบางทไมใชสาเหตทสาคญของปญหา

3. ขนในการเสนอแนวทางในการแกปญหา (Production) หมายถง การหาวธการแกปญหาใหตรงสาเหตของปญหาแลวออกมาในรปของวธการ ผลสดทายกจะไดผลลพธออกมา

4. ขนตรวจสอบผล (Verification) หมายถง ขนในการเสนอกฎเกณฑเพอการตรวจสอบผลลพธทไดจากการเสนอวธแกปญหา ถาพบวา ผลลพธนนยงไมไดผลทถกตองกตองมการเสนอวธแกปญหานนใหม จนกวาจะไดวธการทดทสด หรอถกตองทสด

5. ขนในการนาไปประยกตใหม (Reapplication) หมายถง การนาวธการทถกตองนาไปใชในโอกาสขางหนา เมอพบกบเหตการณคลายคลงกบปญหาทเคยพบเหนมาแลว

ดวอ ( Dewey 1975, อางถงใน นลวรรณ วานชสขสมบต 2547 : 76)ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไวดงน

1. การกาหนดขอบเขตของปญหา (Location of Problem) 2. ตงสมมตฐานการแกปญหา (Setting up of Hypothesis) 3. ทดลองและรวบรวมขอมล (Experimenting and Gathering Data) 4. วเคราะหขอมล (Analysis of Data) 5. สรปผล (Conclusion) จากแนวคดขนตอนกระบวนการแกปญหาขางตน ผวจยไดทาการสงเคราะหขนตอนใน

กระบวนการแกปญหาไดดงตารางท 6

ตารางท 6 การสงเคราะหขนตอนในกระบวนการแกปญหา กระทรวง ศกษาธการ

(2534)

ทศนา แขมมณ (2547)

บลม (Bloom 1956)

กลฟอรด (Guildford 1971)

ดวอ (Dewey 1975)

ขนตอนกระบวนการแกปญหาทใช ในการวจย

1. กาหนดประเดนปญหาจากการสงเกต ศกษาขอมล รบรและทาความเขาใจปญหาจนสามารถสรปและกาหนดประเดน

1. สงเกต ศกษาขอมล รบร และทาความเขาใจปญหาจนสามารถสรปในปญหานน 2. วเคราะห ผเรยนไดอภปราย

ขนท 1 เมอผเรยนไดพบกบปญหา ผเรยนจะคดคนสงทเคยพบ เคยเหนและเกยวของกบปญหา ขนท 2 ผเรยน

1. ขนเตรยมการ ตงปญหาหรอคนหาปญหาทแทจรง 2. ขนในการวเคราะหปญหา 3. ขนในการเสนอแนวทางในการ

1. การกาหนดขอบเขตของปญหา 2. ตงสมมตฐานในการแกปญหา 3. การทดลองและรวบรวม

ขนท 1 ขนระบปญหา ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา ขนท 3 ขนสรางทางเลอก ขนท 4

 

58

ตารางท 6 (ตอ) กระทรวง ศกษาธการ

(2534)

ทศนา แขมมณ (2547)

บลม (Bloom 1956)

กลฟอรด (Guildford 1971)

ดวอ (Dewey 1975)

ขนตอนกระบวนการแกปญหาทใช ในการวจย

ปญหาขนได 2. วเคราะหโดยการอภปราย หรอแสดงความคดเหนเพอแยกแยะประเดนปญหาสภาพสาเหตและลาดบ ความสาคญของปญหา

ผเรยนสรางทางเลอกในการแกปญหาดวยการตงสมมตฐาน

ผเรยนตรวจสอบสมมตฐานดวยการลงมอปฏบต

สรปผล สงเคราะหความรดวยตนเอง

หรอแสดงความคดเหนเพอแยกแยะประเดนปญหา สภาพ และลาดบความสาคญของปญหา 3. สรางทางเลอกใหผเรยนอยางหลากหลาย 4. เกบขอมลประเมนทางเลอก และบนทกการปฏบตงาน เพอรายงานตรวจสอบความถกตองของทางเลอก 5. สรป ผเรยนสงเคราะหความรดวยตนเอง ซงอาจจดทาในรปของรายงาน

ตองใชประโยชนจากขนท 1 มาสรางรปแบบของปญหาขนใหม ขนท 3 การแยกแยะของปญหา ขนท 4 การเลอกใชทฤษฎ หลกการ ความคด และวธการทเหมาะสมกบปญหา ขนท 5 การใช ขอสรปของวธการมาแกปญหา ขนท 6 ผลทไดจากการแกปญหา

แกปญหา 4. ขนตรวจสอบผล ทไดจากการเสนอวธแกปญหา 5. ขนในการนาไปประยกตใหม

ขอมล 4. การวเคราะหขอมล 5. สรปผล

ขนดาเนนการตามทางเลอก ขนท 5 ขนสรปผล ขนท 6 ขนนาไปประยกตใช

จากตารางท 6 ขนตอนกระบวนการแกปญหาทจะนาไปใชในการวจยครงนไดแก ขนท 1 ขนระบปญหา ผเรยนศกษาจากการสถานการณทเปนปญหา และทาความเขาใจ

สามารถสรปและกาหนดประเดนปญหา

 

59

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา ผเรยนพจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา ลาดบความสาคญของปญหาวาสงใดเปนสาเหตทสาคญของปญหา

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก ผเรยนเสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของวธการ

ขนท 4 ขนดาเนนการตามทางเลอก ผเรยนปฏบตตามวธการทไดเลอกและบนทกผลการปฏบตงานไวเพอทาการตรวจสอบผลลพธโดยคานงถงวตถประสงค

ขนท 5 ขนสรปผล ผเรยนสงเคราะหความรทไดจากการปฏบต โดยการจดทาเปนรายงานเพอทาการสรปผลทไดจากการปฏบตตามวธการ

ขนท 6 ขนนาไปประยกตใช ผเรยนนาผลและวธการทไดจากการสงเคราะหนาไปประยกตใชจรง

3.4 ขอแนะนาเกยวกบกระบวนการแกปญหา การดาเนนการแกปญหาใหบรรลเปาหมาย จะตองตระหนกในขอควรระมดระวงและสงท

ควรคานงถงตามขอแนะนาบางประการ (ศวาพร ศรมงคล 2550 : 37) ดงน 1. การระบปญหาจะตองชดเจนไมใชปญหาแตเพยงผวเผน และเพอความถกตองจะตองละ

เวนในสงตอไปน 1.1 ไมนาอาการมาระบปญหา เชน ไมระบวา “ปญหางานวจยลาชา” เพราะ “ลาชา”

เปนเพยงอาการ จะตองระบใหแนชดวางานอะไรลาชด เชน งานเบกจายคาวสดอปกรณการเรยน 1.2 ไมนาอดตมาระบปญหา แมวาปญหาในอดตยงปรากฏอยบาง แตเมอเทยบแลว

ปจจบนและอนาคตยงมปญหาอนทสาคญกวา จงควรคานงถงสภาพในปจจบนและอนาคตมากกวา 1.3 ไมนาทางเลอกมาเปนปญหา เชน ไมระบวา “ปญหางบประมาณการวจยไม

เพยงพอ” เพราะมลกษณะตรงไปตรงมาเสมอนจงใจใหแกปญหาดวยการเพมงบประมาณ จงนาทางเลอกมาแกปญหา

1.4 พยายามแบงออกเปนปญหายอยหลายๆ ปญหา โดยพยายามชางสงเกตและตองไวตอปญหา

1.5 ไมดวนสรปลงความเหน เพราะปญหาแบบเดยวกนสาเหตอาจจะตางกนได 2. ระมดระวงหลมพรางในระหวางสาเหตและขณะเลอกปญหา เชน

2.1 หลงประสบการณ บคคลสงอายมประสบการณมากเพราะทางานมานานมกมอทธพลอางประสบการณขมขหรอกลาวอางผอน ทาใหมความสรางสรรคอาจจะชะงกงนไมกลา

 

60

โตแยงและถามคนประเภทนมากการระบสาเหตและทางเลอกจะเปนสงทมาจากประสบการณเดมทงสน

2.2 หลงวชาการ บคคลทมความรมากแตขาดประสบการณเพราะอายนอยกจะอางหลกวชาการขมหรอกลาวอางผอนตลอดเวลา เปนเหตใหดอยกวาไมกลาเสนอขอคดเหน ฉะนนทงสาเหตและทางเลอกจงเนนเฉพาะเชงวชาการ บางครงอาจไมสามารถนามาประยกตกบความจรงไดเพราะมไดมองถงความเปนไปได

2.3 พยายามหาขอมลใหมากทสด ไมควรยตการหาสาเหตหรอทางเลอกเมอคดคนไดเพยงจานวนหนง ทงนเพราะในระยะแรกสาเหตและทางเลอกทพบ มกเปนสงททกคนคนพบมองเหนไดงายแตมใชสาเหตหรอทางเลอกทแทจรงทงนเพราะ สาเหตและทางเลอกทแทจรงนนมกจะซอนเรน มฉะนนปญหาคงไดรบการแกไขเรยบรอยไปแลว

3.5 แนวทางการพฒนาการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา การสอนแบบแกปญหา เปนการสอนทเกยวของกบกระบวนการคดอนเนองมาจากความ

สงสยจากสงทเกดขนแลวนา ไปสการลงขอสรปทจะเปนประโยชนตอการนา ไปใชในการแกปญหาในสถานการณอนในอนาคตโคชฮาร (Kochhar 1982, อางถงใน ประจวบจตร คาจตรส 2537: 39) ตลอดจนการฝกการคดการตดสนใจ การแกปญหาอยางมระเบยบแบบแผนและมขนตอนใหเกดขนในตวของผเรยน จอหน ดวอ (John Dewey อางถงใน พบลศร วาสนสมสทธ 2526: 80) ไดอธบายลกษณะการคดแกปญหา โดยเรมจากผเรยนมความสงสย ลงเล สบสน ซงเปนตนเหตใหเกดการคด จากนนจงเรมเสาะหาหรอสบสวน เพอหาขอมลทจะพสจนและขจดขอสงสย แนวคดนจงกลายเปนพนฐานของทฤษฎเกยวกบการคดโดยใชเหตผล ซงนกการศกษารนหลงๆ ไดเรยกชอตางๆ กน เชน การคดแบบวทยาศาสตร การคดแบบอปนย และการคดแกปญหา เปนตน ในการจดการเรยนการสอนเพอย วยใหนกเรยนไดใชกระบวนการแกปญหาโดยจดสถานการณทเปนสถานการณใหมๆ และวธแกปญหาไดหลายๆ วธ มาใหผเรยนฝกฝนในการแกปญหา ปญหาทผสอนไดหยบยกมาใหผเรยนไดฝกฝนนน นอกจากจะเปนปญหาใหมทผเรยนยงไมเคยประสบมากอน ควรเปนปญหาทไมพนวสยของผเรยนหรอ กลาวอกนยหนงปญหานนตองอยในกรอบของทกษะทางเชาวนปญญาของผเรยนการฝกคดแกปญหานน ผสอนควรจะไดแนะใหผเรยนไดตปญหาใหแตกกอนวาเปนปญหาทเกยวกบอะไร และถาเปนปญหาใหญกแตกออกเปนปญหายอยๆ แลวคดแกปญหายอยแตละปญหา และเมอแกปญหายอยไดหมดทกขอกเทากบแกปญหาใหญไดนนเอง จดบรรยากาศของการเรยนการสอน หรอจดสงแวดลอมซงเปนสภาพภายนอกของผเรยนใหเปนไปในทางเปลยนแปลงไดไมตายตว มบรรยากาศเออตอการแสดงความคดเหนอยางเสร

 

61

เชน การยอมรบฟงความคดเหนทแตกตางและขดแยง ผเรยนจะเกดความรสกวาเขาสามารถคดคนเปลยนแปลงอะไรไดบาง ในบทบาทตางๆ กนเพอแกปญหาหลายๆ วธ ทางดานวธสอนและการสงเสรมความสามารถในการแกปญหานน ธอรนไดรค (Thorndike 1950, อางถงใน นลวรรณ วานชสขสมบต 2547: 81) กลาววา การเรยนรขอเทจจรงกบการนาขอเทจจรงไปใชเพอแกปญหาใหมเปนกระบวนการทแตกตางกน การเรยนรจากการแกปญหาไดสาเรจจากสถานการณหนงไมไดหมายความวาตองแกปญหาในสถานการณอนไดเสมอไป ในการแกปญหานนจาเปนตองอาศยขอเทจจรง แตกถอวายงไมเพยงพอสาหรบการแกปญหาจงจาเปนอยางยงทตองมการสงเกตพจารณา คดเลอกแนวทางทเปนประโยชนตอการแกปญหา หรอการสอนทบอกแนวทางและขอเทจจรงในการแกปญหานน ไมสามารถทจะชวยใหผเรยนสามารถแกปญหาได ควรฝกใหผเรยนรจกสงเกต และคดหาแนวทางในการแกปญหาดวยตนเอง

เงอนไขการแกปญหา (Conditions for Problem Solving) ผเรยนจะคดแกปญหาตางๆ ไดตองมเงอนไขในการแกปญหาคอ สภาพภายใน เปนลกษณะทผเรยนมความฉบไวทางสตปญญา มความรวดเรวในการพจารณาความแตกตาง มความรวดเรวในการต งสมมตฐานและมความสามารถการระลกถงกฎตางๆ ทไดเรยนรมาแลว ซงสงเหลานเปนสวนหนงทชวยใหการแกปญหางายและรวดเรว สภาพภายนอก ไดแก การสอความหมาย ซงเปนเงอนไขอกประเภทหนง ชวยในการแกปญหาของผเรยน การสอความหมายในทนคอ การสอนการใชภาษา การถามคาถาม สงเหลานกระตนใหผ เ รยนระลกถงกฎทเกยวของในการแกปญหาตางๆ พฤตกรรม เปนลกษณะเฉพาะทผเรยนสามารถสรางแนวการใชกฎเกณฑทซบซอน เพอแกปญหาใหม โดยอาศยการเชอมโยงความคดตางๆ เขาดวยกน แลวสรปกฎของวธการแกปญหาแตละครงไว เพอถายโยงการแกปญหาครงนไปใชใหม ในสถานการณทคลายคลงกน (อารมณ สวรรณปาล 2523 : 55-57)

3.6 การจดการเรยนรแบบแกปญหาทสนบสนนการเรยนรแบบสรางความรดวยตนเอง การเรยนรแบบแกปญหา (Problem Solving) เปนกระบวนการทเปดโอกาสใหผเรยน

สามารถประยกตความรและทกษะไปใชในการแกปญหาทเปนสภาพชวตจรง (Real World Problem) ซงจะอยในบรบททมการปฏบตจรง (Brigh 1995, อางถงใน นลวรรณ วานชสขสมบต 2547 : 88) และกระบวนการแกปญหายงชวยสนบสนนการเรยนรผานกจกรรมตามวตถประสงคทเหมาะสมกบสถานการณทมรปแบบอยในบรบทตามสภาพจรงซงมประยกตมาจากความร ขอคนพบหรอแนวทางทไดจากการศกษา เปนการเรยนรทสรางขนจากประสบการณและขอคนพบเชงประจกษและพบวาการเรยนรจะเพมมากขน ถาผเรยนไดรบแรงจงใจเพมขน และพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณตลอดจนสงเสรมความเขาใจทลกซงในเนอหาทสาคญ

 

62

เมอการเรยนรแบบแกปญหานามาเปนเครองมอเพอใหผเรยนสามารถสรางความรดวยตนเองตามแนวการสรางความรดวยตนเอง ภายใตสภาพการเรยนรและสภาพปญหาจรงผเรยนจะสะทอนวธการโดยนาความรทไดในชนเรยนไปใชแกปญหานนในชวตประจาวน ซงเปนปญหาทมโครงสรางซบซอนกวาปญหาทเกดขนในช นเรยนและผเรยนจะใชแนวทางการแกปญหาทหลากหลายมากขนในการแกปญหานน ไมเคล ฮนนาฟน (Michael Hannafin 1999) ไดนาเสนอการจดสภาพการเรยนรตามแนวการสรางความรดวยตนเองทเนนทฤษฎการคดแบบอเนกนย (Divergent thinking) เปนการอธบายความสามารถทางสตปญญาของมนษยทจะตอบสนองตอสงเรา โดยวธการและแนวคดทหลากหลาย (Multiple perspective) ซงจะทาใหประสทธภาพของการแกปญหาทมลกษณะโครงสรางซบซอนเพมมากขน

คนนงแฮม (Cunningham 1993) ไดกลาวถง หลกการออกแบบการเรยนรตามแนวการสรางความรดวยตนเอง

1. จดใหมประสบการณในกระบวนการสรางความร 2. จดประสบการณใหเขาถงแนวคดทหลากหลาย 3. การเรยนรทอยในสภาพการณจรงและบรบทของปญหาทตรงกบสภาพจรง 4. สงเสรมใหตระหนกถงการมสวนรวมในกระบวนการเรยนร 5. สงเสรมการเรยนรทแวดลอมดวยประสบการณทางสงคม 6. สงเสรมใหมรปแบบทหลากหลายดวยประสบการณทางสงคม 7. สงเสรมใหมรปแบบทหลากหลายในการนาเสนอ 8. กระตนใหเกดความรเกยวกบขอคนพบของตนเองในกระบวนการสรางความร นลวรรณ วานชสขสมบต (2547 : 89) ไดสรปเกยวกบลกษณะกจกรรมการเรยนรแบบ

แกปญหาทสงเสรมการเรยนการสอนตามแนวการสรางความรดวยตนเองไวดงตารางท 7

ตารางท 7 ลกษณะกจกรรมการเรยนรแบบแกปญหาทสงเสรมการเรยนการสอนตามแนวการสรางความรดวยตนเอง

องคประกอบของการเรยนรทสงเสรมการสรางความรดวยตนเอง

กจกรรมการเรยนรแบบแกปญหา

บรบทสภาพจรง (Authentic Contexts) - นาเสนอเนอหาทมการกาหนดวตถประสงคทชดเจน - ปญหาตองมความเกยวของและมความหมายตอผเรยน

กจกรรมการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic - นาเสนอปญหาทเปนสภาพจรง

 

63

ตารางท 7 (ตอ) องคประกอบของการเรยนรทสงเสรมการสราง

ความรดวยตนเอง กจกรรมการเรยนรแบบแกปญหา

activities) - เปนปญหาทใหแสวงหาคาตอบอยางเปดกวาง - ปญหามลกษณะกจกรรมการเรยนรทไมมโครงสราง

การกระทาดวยความชานาญ (Expert performance)

- แนะนาตวอย า งการแกปญหา ทจะ เ ปนแนวทางในกระบวนการแกปญหาของผเรยนใชแหลงขอมลเพมเตมเพอแสวงหาคาตอบของสมมตฐาน

มมมองทหลากหลาย (Multiple perspective) - ใชแหลงขอมลทหลากหลายในการแสวงหาขอมลหรอความรใหมๆ - มการเปลยนแปลงสมาชกในกลม เพอใหเกดมมมองทหลากหลาย - สามารถนาเสนอแนวทางทเปนไปไดและหลากหลายในการแกปญหา

การรวมมอ (Collaborative) - ใชกจกรรมกลมเปนฐานในการสงเสรมทกษะการแกปญหาอยางรวมมอ - ใชปญหาแบบเปดคอ ตองมการตดสนในโดยใชการระดมสมอง อภปรายในกลมเปนฐาน

การไตรตรอง (Reflection) - ใชการประเมนโดยกลมเพอสรางกระบวนการไตรตรอง - ใหความหมายของสงทศกษาเพอสรางความเขาใจทตรงกน

การนาเสนอความรและขอคนพบของตนเอง (Articulation)

- ใชกระบวนการกลมเปนฐานเพอกระตนใหมการนาเสนอแนวทางการแกปญหา - มการสรปแนวทางการแกปญหารวมกนโดยนาเสนอแนวความคดของตนเองและอภปราย

 

64

ตารางท 7 (ตอ) องคประกอบของการเรยนรทสงเสรมการสราง

ความรดวยตนเอง กจกรรมการเรยนรแบบแกปญหา

เพอหาขอสรป การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment)

- ประเมนท งกระบวนการเรยนรและผลงานของผเรยน - ประเมนโดยสมาชกในชนเรยน เพอพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

ฮานนาฟน (Hannafin 1990) ไดเสนอหลกการจดสภาพการเรยนรตามแนวการสรางความร

ดวยตนเองทใชกระบวนการแกปญหาเปนฐานไวดงน 1. การเขาสบรบท (Enabling context) เปนการจดสภาพแวดลอมเพอการเรยนรแบงเปน

1.1 บรบทจากภายนอก (Externally imposed) คอ การกาหนดเปาหมายหรอสถานการณปญหาหลกทตองการใหผเรยนศกษา เปนการสรางประเดนปญหาทหลากหลายและอยในความสนใจของผเรยน เพอกระตนใหผเรยนกระตอรอรนทจะแสวงหาคาตอบ เพอชวยผเรยนในการอางองหรอเชอมโยงเขากบประสบการณหรอความรทมอยเดม

1.2 บรบทภายใน (Internally imposed) คอ เนอหาหรอสถานการณปญหาไดจากผเรยน โดยผานการนาเสนอหรอเปนปญหาของผเรยนเอง หรอพบเหนจรงในชวตประจาวนซงแตกตางกนตามความสนใจรายบคคล ประเดนทสนใจและตองการศกษา

1.3 บรบททแตละคนสรางขนมา (Individually generated) คอ ปญหาหรอบรบททมความซบซอนมากขน เมอสถานการณทเปนกรณศกษาไดรบการแกไขจากแนวทางทไดสรางขนเปนการเพมความซบซอนหรอขยายบรบทของปญหาโดยผเรยนเองโดยประยกตการแกปญหาไปใช

2. แหลงการเรยนร (Resources) 2.1 แหลงการเรยนรคงท (Static resource) ไมมการเปลยนแปลง เชน เนอหาทเปน

หลกการ ทฤษฎ หรอกฎเกณฑทนามาใชในการอางอง เปนตน 2.2 แหลงการเรยนรพลวตร (Dynamic resource) เปนแหลงขอมลทมการเปลยนแปลง

ตลอดเวลา เชน ขอมลทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ เปนตน 3. เครองมอ (Tools) คอ วธการหรอแนวทางเพอชวยผเรยนในการจดกระทากบขอมลทม

อย แบงออกเปน 3.1 เครองมอกระบวนการ (Processing tool) สนบสนนกระบวนการเรยนรของผเรยน

 

65

3.1.1 เครองมอทใชในการคนหา (Seeking tool) เชน อนเทอรเนต เวบไซตทชวยในการคนหา (Search engine)

3.1.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล (Collecting tool) เชน การระดมสมอง การทาแผนผงความคด (Concept mapping)

3.1.3 เครองมอทชวยในการจดระเบยบขอมล (Organization tool) เพอชวยนาเสนอความสมพนธระหวางแนวคดกบขอมลทมอย เชน โปรแกรม การจดเกบฐานขอมล

3.1.4 เครองมอทชวยในการบรณาการ (Integration tool) เพอชวยเชอมโยงความรใหมกบความรเดมทมอย

3.1.5 เครองมอทชวยในการสราง (Generating tool) ชวยสรางสงใหมทคดหรอคนพบ เชน โปรแกรมกราฟก โปรแกรมการสรางชนงาน

3.2 เครองมอจดกระทา (Manipulation tool) เพอชวยในการทดสอบความตรงหรอทดสอบสมมตฐานจากกรอบแนวคดทฤษฎทกาหนดไว

3.3 เครองมอสอสาร (Communication tool) เพอใชสอสารระหวางผเรยนกบผเรยนหรอระหวางผเรยนกบผสอน

4. การชวยเหลอ (Scaffolding) เปนการแนะนาหรอสนบสนนการเรยนรของผเรยน 4.1 ชวยเหลอดานการสรางความคดรวบยอด (Conceptual scaffolding) 4.2 ชวยเหลอดานความคด (Metacognitive scaffolding) 4.3 ชวยเหลอดานกระบวนการ (Procedual scaffolding) เปนการแนะนาวธการใช

แหลงเรยนรและเครองมอ 4.4 ชวยเหลอดานกลยทธ (Strategic scaffolding) คอ การแนะนาวธการหรอ

กระบวนการในการแกปญหา นอกจากน สมาล ชยเจรญ และคณะ (2547) ไดทาการศกษาการออกแบบการเรยนการ

สอนตามแนวการสรางความรดวยตนเอง เพอสงเสรมความสามารถในการแกปญหา โดยเปนการออกแบบการเรยนการสอนทใชสถานการณปญหาทมความซบซอน ทาใหผเรยนเกดปญหาและความขดแยงโดยทผเรยนเปนผกาหนดวตถประสงคหรอเปาหมายในการเรยนเอง มสภาพการเรยนรแบบตนตวและเนนสภาพจรง มองคประกอบสามารถสรปรายละเอยดไดดงน

1. กรณศกษาและสถานการณปญหาหลกทตองศกษา เพอใชเปนแรงกระตนและผลกดนใหผเรยนนาความคดหรอประสบการณทมอยเดมมาใชแกปญหา ดงนนลกษณะของปญหาคอ ตองมความนาสนใจ ทาทายและนาคนหาคาตอบ เกยวของสมพนธกบผเรยน โดยผเรยนจะแสดงความสามารถในการแกปญหาโดยการระบประเดน โครงสราง และเสนอแนวทางในการแกปญหา

 

66

ดวยตนเอง ดงท โจนาสเซน (Jonassen 1997) กลาววา ลกษณะของปญหาทใชในการเรยนการสอนเพอใหผเรยนสรางความรดวยตนเองนนม 3 องคประกอบดวยกนคอ

บรบทของปญหา คอ มการอธบายบรบทของปญหาทเกดขน เชน ปญหาเดยวกนแตตางสงคมหรอวฒนธรรมกน ทาใหบรบทของปญหาตางกน ดงน นจงตองมการอธบายสภาวะทแวดลอมปญหาทงหมดเพอทาใหผเรยนเขาใจสภาพปญหาไดอยางถองแทและหาแนวทางการแกปญหาทถกตองและตรงกบสาเหตของปญหาอยางแทจรง

การนาเสนอปญหาหรอการจาลองเหตการณ เพอดงดดหรอกระตนความสนใจของผเรยนเปนการกระตนทเนนสภาพจรง (Authentic) หมายถง การนาเสนอสงแวดลอมทอยในสภาพจรงหรอการถกกระตนดวยกจกรรมททาทายความคดทสามารถเกดขนไดในชวตจรง (Honebien, Duffy and Fishman 1993; Savery and Duffy 1996) ซงรวมถงปญหาทมความเกยวของหรออยในความสนใจสวนตวของผเรยนดวย

พนทสาหรบการแกปญหา หมายถง ทวางทเหมาะในการทากจกรรมเพอใหผเรยนมการเรยนรอยางตตว มปฏสมพนธกบสงแวดลอมหรอสามารถจาลองสถานการณปญหาใหใกลเคยงสภาพจรงมากทสด (Perkins, 1991) โดยพนทสาหรบการปฏบตกจกรรมหรอทดสอบสมมตฐานเพอการแกปญหานนตองเปดโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตกบสออปกรณไดอยางทวถงและใหผลทไดนนอยในสภาพจรงหรอเกดขนไดจรงดวย

2. กรณศกษาหรอสถานการณปญหาทเกยวของ เพอใหผเรยนนาแนวทางจากกรณศกษาทไดเปนฐานความคดนาไปสแนวทางการแกปญหาใหมๆ หรอเปนการชวยใหผเรยนเขาประเดนปญหาชดเจนขน โดยมวตถประสงคสาคญดงน

2.1 เพอชวยใหผเรยนจดจาไดดขน เพราะการเรยนรทดทสด คอ การทผเรยนสรางความหมายของขอคนพบหรอความรนนดวยตนเอง จากการทตนเองเขาไปมสวนรวมหรอเกยวของกบขอคนพบจากปญหาทเกดขน ซงเปนประสบการณหรอความรทผเรยนไมเคยมเปนการกระตนใหผเรยนเปรยบเทยบขอมลหรอแหลงอางองเดมทเคยใช โพลยา (Polya 1957) กลาววา โดยธรรมชาตแลว เมอมนษยไดเผชญกบสถานการณปญหาในครงแรก กจะพยายามนกถงวธการทเคยใชเพอลองนามาแกปญหานน นนคอการประยกตโดยนาความรเดมมาใชในการแกปญหานนเอง

2.2 สนบสนนความยดหยนทางปญญา (Cognitive flexibility) เพราะการใชตวอยางหรอกรณศกษาทเกยวของหรอใกลเคยงกบปญหาทกาลงศกษาอยจะเปนการเพมฐานขอมลหรอความรเดมเพอนามาใชในการคดหาแนวทางการแกปญหาทมความหลากหลายเพมมากขน (Spiro, Vispoel, Schmitz, Samarapunggavan and Boerger 1987; Jonassen 1993)

 

67

3. แหลงขอมลในการแกปญหาหรอแสวงหาเหตผลเพอตอบขอขดแยงทเกดขนผเรยนจาเปนตองการขอมลเพอนาไปอางองหรอตอบขอสงสยผานการจดกระทาขอมลเพอตรวจสอบสมมตฐานทกาหนดไว ลกษณะขอมลจงตองมความหลากหลาย ผเรยนสามารถเลอก คนหาและจดกระทาขอมลตามตองการเพอชวยผเรยนแกปญหา แหลงขอมลทเขาถงงายจะชวยผเรยนพฒนาการคดและกลนกรองอยางมวจารณญาณเพอไดขอมลทตองการและสนบสนนการแกปญหา

4. เครองมอในการสรางความรทางปญญา (Cognitive tool) เปนการชวยเหลอผเรยนในการนาเสนอปญหาใหออกมาเปนรปธรรมทชดเจน และเขาใจงาย เชน โปรแกรมการสรางชนงานนาเสนอ การนาเสนอปญหาในรปแผนผงความคด (Concept mapping) หรอเปนการชวยผเรยนเกบรวบรวมขอมลทจาเปนในการแกปญหา แบงออกเปน

4.1 เครองมอสรางการนาเสนอปญหาหรอภารกจ เปนเครองมอทชวยสรางภาพจาลองทางปญญา ภาพทเปนรปธรรมหรอกจกรรม เชน โปรแกรมสรางภาพกราฟก เปนตน

4.2 เครองมอจาลองความรคงทและความรทเปนพลวตร เปนเครองมอทชวยอธบายความคดแบบมวจารณญาณหรอการนาเสนอแนวคดรวบยอดของผเรยน เชนโปรแกรมสรางเอกสารและฐานขอมล เพอสงเสรมการคดเชงเหตผลและสรางความสมพนธระหวางวตถประสงคกบแหลงขอมลทม

5. เครองมอทใชในการสนทนาและรวมมอแกปญหา (Scardamalia , Bereiter and Lamon 1994) กลาววา เครองมอทสนบสนนการแกปญหาดวยการแลกเปลยนความรกนนน คอมพวเตอรเปนเครองมอทถอวาไดผลทสด เพราะสงเสรมการแบงปนขอมล ความคดเหนและสงเสรมกระบวนการสรางความร (Metaknowledge) ดวยการใหผเรยนมสวนรวม (Slatin 1992)

6. การนาไปใชในสงคมหรอบรบทจรง โดยแนวทางการแกปญหาทคนพบอาจไมสามารถนาไปใชแกปญหาจรงได เนองจากการไมศกษาปจจยหรอขอจากดของสภาพแวดลอมหรอบรบทจรงๆ ในการนาไปใช ดงนนกระบวนการแกปญหาทใชในการเรยนการสอนควรอยในสภาพแวดลอมจรง และมการทดสอบเพอการนาไปใชแกปญหาอยางไดผล

3.7 การวดและการประเมนผลการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา 3.7.1 การวดและประเมนผลผเรยนตามสภาพจรง

เปนการประเมนผลผเรยนโดยใชเครองมอทหลากหลายวธ โดยเนนกระบวนการแกปญหาซงมลกษณะสาคญดงน

1. เนนการประเมนทดาเนนการไปพรอมๆ กบการจดกจกรรมการเรยนการสอนซงสามารถทาไดตลอดเวลาทกสภาพการณ

 

68

2. เนนการประเมนทยดพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนจรงๆ 3. เนนการพฒนาจดเดนของผเรยน 4. ใชขอมลทหลากหลาย ดวยเครองมอทหลากหลายและสอดคลองกบวธการประเมน

ตลอดจนจดประสงคในการประเมน 5. เนนคณภาพผลงานของผเรยนทเกดจากการบรณาการความร ความสามารถหลายๆ ดาน 6. ประเมนดานความคด เนนความคดเชงวเคราะห สงเคราะห 7. เนนใหผเรยนประเมนตนเอง และมสวนรวมในการประเมนของผเรยน การวดและประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนการแสดงออกของผเรยนรอบดาน

ตลอดเวลา ใชขอมลและวธการหลากหลาย ดวยวธการและเครองมอดงน 1. ศกษาวตถประสงคของการประเมน เปนการประเมนเพอพฒนาผเรยนรอบดาน ดงนน

จงใชวธการทหลากหลายขนอยกบจดประสงค เชน การสงเกต การสมภาษณ การตรวจผลงาน การทดสอบ บนทกจากผเกยวของ การรายงานตนเองของผเรยน แฟมสะสมผลงาน เปนตน

2. กาหนดเครองมอในการประเมน เ มอกาหนดวตถประสงคของการประเมน ใหเปนการประเมนพฒนาการของผเรยนรอบดานตามสภาพจรงไดแก

2.1 การบนทกขอมล จากการศกษา ผลงาน โครงงาน หนงสอทผเ รยนผลต แบบบนทกตางๆ ไดแก แบบบนทกความรสก บนทกความคด บนทกของผเกยวของ (ผเรยน เพอน ผสอน ผปกครอง) หลกฐานรองรอยหรอผลงานจากการรวมกจกรรม เปนตน

2.2 แบบสงเกต เปนการสงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรมของผเรยน 2.3 แบบสมภาษณ เปนการสมภาษณความรสก ความคดเหน ท งผ เ รยนและ

ผเกยวของ 2.4 แฟมสะสมผลงานทรวบรวมผลงานหรอตวอยางหรอหลกฐานทแสดงถง

ผลสมฤทธ ความสามารถ ความพยายาม หรอความถนดของบคคลหรอประเดนสาคญทตองเกบไวอยางเปนระบบ

2.5 แบบทดสอบ เปนเครองมอวดความร ความเขาใจทยงคงมความสาคญตอการประเมนสาหรบผประเมน ประกอบดวย ผเรยนประเมนตนเอง ผสอน เพอน/กลมเพอน ผปกครองและผเกยวของกบผเรยน

 

69

3.7.2 การนาแนวคดการประเมนผลผเรยนตามสภาพจรงไปใชในการจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา

1. กอนนาไปใช ผสอนตองเรยนรเกยวกบแนวทางการประเมนตามสภาพจรงทสาคญทสดคอ การศกษาดวยตนเองและลงมอปฏบตจรง พฒนาความรจากการลงมอปฏบต

2. การแนะนาใหผเรยนจดทาแฟมสะสมงาน ซงแฟมสะสมผลงานของผเรยนนอกจากจะแสดงพฒนาการของผเรยนแลว ยงเปนการสะทอนการสอนของผสอน เพอจะนาไปปรบปรงการเรยนการสอนตอไป

หลกการเบองตนของการจดทาแฟมสะสมงาน มดงน รวบรวมผลงานทแสดงถงพฒนาการดานตางๆ รวบรวมผลงานทแสดงลกษณะเฉพาะของผเรยน ดาเนนการควบคกบการเรยนการสอน เปนตวอยางหลกฐานทแสดงความสามารถดานกระบวนการและผลผลตมงเนนในสงทผเรยนเรยนร

ความสาคญของแฟมสะสมผลงาน คอ การรวบรวมขอมลของผเรยน ทาใหผสอนไดขอมลทมประโยชนเกยวกบพฒนาการการเรยนรของผเรยนรายบคคล และนาเอาขอมลนนมาใชปรบปรงการจดกจกรรม การเรยนร เพอพฒนาผเรยนแตละคนไดเตมศกยภาพของตนเอง 4. หลกสตรศกษาศาสตรบณฑต

หลกสตรระดบปรญญาตร ศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา (หลกสตรปรบปรง) ฉบบป พ.ศ. 2547 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

4.1 ปณธานของคณะศกษาศาสตร คณะศกษาศาสตรมงผลตบณฑตใหเปนผรอบรและลกซงในศลปวทยาการ มทกษะและ

สามารถประยกตศลปวทยาการสการปฏบตอยางมประสทธภาพ มคณธรรม จรรยา และศรทธาในอาชพ ในฐานะผทจะเปนบคลากรทางการศกษาและสมาชกทดของสงคมไทย

4.2 พนธกจของคณะศกษาศาสตร

4.2.1 ผลตบณฑตทางการศกษาและสาขาวชาทเกยวของใหมความเปนเลศในวชาชพตามมาตรฐานสากล

4.2.2 พฒนาคณะวชาสความเปนผนาในการพฒนาบคลากรทางการศกษา 4.2.3 พฒนาคณะวชาสความเปนผนา ผผลต และสรางสรรคนวตกรรมทางการศกษา 4.2.4 พฒนาการบรหารจดการใหมประสทธภาพ รวมทงนาระบบเทคโนโลย

สารสนเทศใชในการบรหารจดการ

 

70

4.2.5 อนรกษและสงเสรมศลปวฒนธรรมอนดงามของทองถนในภมภาคตะวนตกและภมภาคอนของประเทศ

4.2.6 พฒนาคณะวชาใหเปนแหลงเรยนรตลอดชวตระดบทองถน ระดบภมภาคและระดบชาต

รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน (Selection and Utilization of Instructional Media) 3 (3-0-6) ซงเปนกลมวชาเอก ในกลมวชาเอกบงคบ 51 หนวยกต

4.3 คาอธบายรายวชา ทฤษฎ หลกการเรยนรและกระบวนการสอความหมายของมนษย เนนการถายทอดความร

โดยอาศยสอเปนบรณาการ เพอสรางมโนทศน เกณฑการพจารณาเลอกสอและประเมนประสทธภาพของสอเปนรปธรรม

4.4 วตถประสงคเชงพฤตกรรม 4.4.1 อธบายความสาคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมยและความสาคญ

ของสอการเรยนการสอนได 4.4.2 อภปรายถงทฤษฎ หลกการเรยนรและกระบวนการสอความหมายของมนษยได 4.4.3 เปนผถายทอดความรโดยใชสอไดอยางมประสทธภาพ 4.4.4 อธบายถงหลกการ เกณฑการเลอก การและการประเมนประสทธภาพสอการเรยน

การสอนได 4.4.5 วเคราะหและสรปหลกเกณฑการเลอกสอการสอนประเภทตางๆได 4.4.6 อภปรายแสดงความคดเหนถงทศทางและแนวโนมดานการใชสอการเรยนการสอน

ได 4.4.7 ดาเนนโครงการดานการเลอกสอและการใชสอการเรยนการสอนประเภทตางๆ ได

5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ มยร หรนขา (2544 : 120) ไดศกษาเกยวกบผลการใชรปแบบพฒนาการคดอยางม

วจารณญาณทมตอความสามารถในการคดแกปญหาในบรบทชมชนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จากผลการวจยทระดบนยสาคญทางสถตท .05 พบวา

 

71

1. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณไมแตกตางกบนกเรยนทไมไดรบการสอน

2. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณสงกวากอนการทดลอง

3. นกเรยนทไมไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณไมแตกตางกบกอนการทดลอง

4. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดแกปญหาในบรบทชมชนสงกวานกเรยนทไมไดรบการสอน

5. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดแกปญหาในบรบทชมชนสงกวากอนการทดลอง

6. นกเรยนทไมไดรบการสอนโดยใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองมความสามารถในการคดแกปญหาในบรบทชมชนไมแตกตางกบกอนการทดลอง

ทศนย ขารกษา (2548:119) ผวจยไดสรางรปแบบและกจกรรมการเรยนการสอนบนเวบโดยใชโมเดลซปปาเพอพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณ สาหรบนสตระดบปรญญาบณฑต การศกษานอกระบบโรงเรยน คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทลงทะเบยนเรยน วชา การศกษาทางไกล จานวน 20 คน โดยใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณของ เพญพศทธ เนคมานรกษ สาหรบวดพฒนาการของการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ หลงเรยน ซงสรางจากแนวคด Critical Thinking Abilities ของ Ennis จานวน 56 ขอ ซงผานการตรวจสอบคณภาพความถกตองโดยผเชยวชาญดานการคดอยางมวจารณญาณ พบวา คะแนนเฉลยของนสตการระบประเดนปญหา การระบลกษณะของขอมล การลงขอสรปแบบอปนย การลงขอสรปแบบนรนย ดานการประเมน และคะแนนเฉลยรวมของการคดอยางมวจารณญาณหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบคะแนนเฉลยของการรวมรวมขอมล การพจารณาความนาเชอถอของขอมล การตงสมมตฐาน กอนและหลงการทดลองพบวาไมแตกตางกน พอสรปไดวา การคดอยางมวจารณญาณนนตองอาศยระยะในการฝกทกษะตางๆ มาก เนองจากดวยเวลาอนจากดจงทาใหการคดอยางมวจารณญาณพฒนาไดไมเตมท

ชลลดา ลขสทธ (2548: ง,161) ไดทาการศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนบนเวบโดยใชหลกการจดกจกรรมแบบ 4 MAT เพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณสาหรบนสตปรญญาบณฑตสาขาวทยาศาสตรกายภาพและเทคโนโลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผลการวจยพบวา

 

72

1. เครองมอทเหมาะสมมากทสดสาหรบการสนทนารวมกนและการระดมสมองบนเวบคอ โปรแกรมสนทนา วธการทเหมาะสมมากทสดในการสงแผนทความคดคอ สงทางไปรษณยอเลกทรอนกส และกระดานสนทนา วธการทเหมาะสมมากทสดในการนาเสนอเนอหาของผสอนและการนาเสนอผลงานคอ รปแบบโปรแกรม Animation และโปรแกรมเพอการนาเสนอ และวธการทเหมาะสมมากทสดในการอภปรายแสดงความคดเหนคอ ปานกระดานสนทนาประจาวชา

2. จากการนารปแบบการเรยนการสอนบนเวบโดยใชหลกการจดกจกรรมแบบ 4 MAT เพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณไปทดลองใชกบนสตชนปท 2 จานวน 35 คน โดยทาการเปรยบเทยบคะแนนความคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงเรยน พบวา กลมตวอยางทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอนบนเวบ โดยใชหลกการจดกจกรรมแบบ 4 MAT มคะแนนเฉลยการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

อรณศร ศรชย สมาล ชยเจรญ และสมปต ตญตรยรตน (2549:52) ไดศกษาการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนทเรยนดวยมลตมเดยตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสต อาศยหลกการ Meaningful Learning สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยการวจยครงนมงศกษาความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณโดยอาศยพนฐานของ Ennis (2000) ใน 15 ดาน วเคราะหจากการสมภาษณนกเรยน และจากคาตอบของนกเรยนทตอบผานกระดานสนทนา ผลปรากฏวา การคดอยางมวจารณญาณของผเรยน 9 ดาน ไดแก องคประกอบหลก 3 พนฐานคอ

1. พนฐานสาหรบการทาใหกระจาง 4 ดาน ไดแก การมงเนนคาถาม การวเคราะหขอโตแยงตางๆ โดยใชเหตผล การตงคาถามและตอบคาถามเพอใหเกดความกระจาง และการนยามศพทไดชดเจนและประเมนการนยามศพท

2. พนฐานสาหรบการตดสนใจ 2 ดาน ไดแก การตดสนความนาเชอถอของแหลงขอมล และการสงเกตและการตดสนรายงานความนาเชอถอ

3. พนฐานสาหรบการลงขอสรป 2 ดาน ไดแก การใหเหตผลเชงอนมาน และการประเมนคณคาและผลของการตดสนใจ

องคประกอบรองคอ สงสนบสนนการคดอยางมวจารณญาณ 1 ดาน ไดแก การดาเนนการในลกษณะทาทางทเปนลาดบอยางเหมาะสมกบสถานการณ

ฮดจนส และอเดลแมน (Hudgins and Edelman 1988: 262-273) ไดศกษาผลทกษะการสอนการคดอยางมวจารณญาณโดยใชเทคนคการนาตนเองของผเรยนเกรด 4 และเกรด 5 ผเรยนกลมทดลองไดฝกทกษะในการนาตนเอง ซงประกอบดวยกระบวนการควบคมและกระบวนการตรวจสอบการคดของตนเอง ซงผเรยนจะตองนามาใชในการควบคมความสามารถในการกาหนด

 

73

เปาหมายของงาน การปฏบตงานใหบรรลเปาหมายทวางไว การตดตามผลการปฏบตงานตลอดจนตรวจสอบการคดของตนเอง ผลการศกษาพบวา ผเรยนทไดรบทกษะการสอนคดอยางมวจารณญาณโดยใชเทคนคการนาตนเองมการคดอยางมวจารณญาณสงกวากลมควบคมในดานการนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณไปใชในการแกปญหา การเลอกใชขอมลใหสอดคลองกบสภาพปญหาและคณภาพคาตอบของปญหา

มลเลอร (Miller 1992) ไดศกษาวเคราะหปฏสมพนธระหวางการคดอยางมวจารณญาณ การคดสรางสรรค และเชาวนปญญาทมตอการคดแกปญหา จากผลการวจย พบวา

1. เชาวนปญญาและการคดอยางมวจารณญาณมความสมพนธกบการคดแกปญหาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. ไมพบความสมพนธระหวางการคดสรางสรรคกบการคดแกปญหา 3. เชาวนปญญาและการคดอยางมวจารณญาณมผลตอการคดแกปญหา 4. การคดสรางสรรคไมมผลตอการคดแกปญหา

บองค และเรโนลด (Bonk and Reynold 1997, อางถงใน สมปอง เพชรโรจน 2549: 85) ไดสรปวา การนาการเรยนการสอนบนเวบมาใชในการเรยนการสอนไดอยางเปนระบบและมการออกแบบทดทาใหผเรยนสามารถเกดการเรยนรในการคดระดบสง ไดแก การคดวจารณญาณ (Critical Thinking) การคดสรางสรรค (Creative Thinking) และการรวมมอกนทางานเปนทม (Teamwork)

5.2 งานวจยทเกยวของกบการเรยนแบบผสมผสาน สายชล จนโจ (2550 : 134) ไดศกษาและพฒนาเกยวกบรปแบบการเรยนการสอนแบบ

ผสมผสานซงประกอบดวย การสอนแบบบรรยายปฏสมพนธ การสอนแบบชแนะ การสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานระบบเครอขายและการสอนแบบมสวนรวมผานเครอขายคอมพวเตอร โดยมนกศกษาชนปท 1 ทลงทะเบยนเรยนวชาการเขยนโปรแกรมภาษา คอมพวเตอร 1 แบงผเรยนออกเปน 2 กลมคอ กลมทเรยนดวยรปแบบการเรยนแบบผสมผสานและกลมทเรยนตามกจกรรมการเรยนรตามปกต จากผลการวจยพบวา

1. ผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกลมทดลองทจดการเรยนการสอนดวยกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสานทพฒนาขนกบกลมควบคม พบวา มผลสมฤทธทางการเรยนของกลมทดลองสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนของกลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. ความคงทนทางการเรยนรของกลมผเรยนทจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบผสมผสานทพฒนาขนพบวา กจกรรมการเรยนการสอนแบบผสมผสานทพฒนาขนพบวา กจกรรม

 

74

การเรยนการสอนแบบผสมผสานทพฒนาขนเปนกจกรรมททาใหผเรยนมความคงทนทางการเรยน เมอระยะเวลาผานไป 7 วน ผลสมฤทธของกลมผเรยนลดลง 5.96 ซงลดลงไมเกนเกณฑทกาหนดไว (10%) และเมอระยะเวลาผานไป 30 วน ผลสมฤทธของกลมผเรยนลดลง 24.74 ซงลดลงไมเกดเกณฑทกาหนดไว (30%)

ปณตา วรรณพรณ (2551: 283-287) ไดทาการศกษาและพฒนาเกยวกบรปแบบการเรยนบนเวบแบบผสมผสานโดยใชปญหาเปนหลกเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณของนสตปรญญาบณฑต โดยมวตถประสงคของรปแบบการเรยนบนเวบแบบผสมผสานโดยใชปญหาเปนหลกคอเพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ โดยแบงออกเปน 2 ขนตอนคอ 1) ขนการเตรยมการกอนการเรยนการสอนและ 2) ขนการจดกระบวนการเรยนการสอน การวดและประเมนผลใชการวดพฒนาการของการคดอยางมวจารณญาณและการประเมนตามสภาพจรง โดยมกลมตวอยางทใชคอนสตระดบปรญญาบณฑต ทลงทะเบยนวชาการผลตสออเลกทรอนกสเพอการศกษา จานวน 38 คน ซงจากผลการวจยพบวา นสตปรญญาบณฑตทเรยนตามรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขนมคาเฉลยของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณในดานการสรปแบบนรนย การใหความหมาย การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล และการสงเกต การสรปแบบอปนย การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการทานาย และการนยามและการระบขอสนนษฐานสงกวาคาเฉลยของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท .01

ฮารวย ซงฮ (Harvey Singh 2003: 51-54) ไดนาเสนอเกยวกบการเรยนการสอนแบบผสมผสานมตและองคประกอบของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน จากงานวจยพบวา มตของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน Blended Learning เปนการมปฏสมพนธในชนเรยนและมการปฏสมพนธผานทาง e-Learning เพอการเรยนการสอนและการฝกอบรม มตของการเรยนการสอนแบบผสมผสานมดงน

1. การผสมผสานการเรยนแบบออฟไลนและออนไลน โดยการเรยนออนไลนผานอนเทอรเนตหรออนทราเนต และสาหรบการเรยนแบบออฟไลนผเรยนและผสอนจะมาจดการระบบการเรยนผานทางออนไลน

2. การผสมผสานการเรยนดวยตนเองและการเรยนแบบรวมมอ การเรยนดวยตนเองผเรยนจะศกษาหาความรตามความประสงคของตนเองเปนการจดการและควบคมตนเอง สวนการเรยนแบบรวมมอจะมเพอนหรอกลมบคคลททาใหเกดการปฏสมพนธและทาใหเกดการสอสารระหวางผเรยนดวยกน อนจะกอใหเกดการแบงปนความร การผสมผสานระหวางการเรยนดวยตนเองและการเรยนแบบรวมมอจะทาใหเกดการเปลยนแปลงหรอความคดสรางสรรคใหมๆ ขนมา ทาใหไดความรใหมหรอผลตภณฑใหมในองคกร

 

75

3. การผสมผสานระหวางการเรยนแบบมโครงสรางและแบบไมมโครงสราง โดยรปแบบของการเรยนรไมไดเกดจากการเรยนทมโครงสรางหรอแบงออกเปนสวนยอยเหมอนในหนงสอ ในความเปนจรงการเรยนรสามารถเกดไดจากการเรยนรแบบไมมโครงสรางโดยการทมปฏสมพนธกน การพบปะ การสนทนาหรอจดหมายอเลกทรอนกส การผสมผสานระหวางการสนทนาและเนอหาการเรยนจะเปนหนทางทสนบสนนใหเกดการสรางความรขนมาได

4. การผสมผสานเนอหาทวไปและเนอหาเฉพาะ โดยเนอหาทเรยนแบบทวไปหรอแบบเฉพาะนนไมจาเปนวาจะตองเปนขององคกรตนเอง อาจเกดจากการไปซอหรอใชเนอหาขององคกรอนกได

5. การเรยนแบบผสมผสานแบบฝกปฏบตและการลงมอทา การเรยนแบบผสมผสานเปนการเรยนรทเกดจากการไดฝกฝนและลงมอปฏบต โดยการมอบหมายชนงานใหโดยมการสนบสนนดานเครองมอทใชในการทางานของผเรยนและสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมใหผเรยน

โรไว และ จอรแดน (Rovai and Jordan 2004: 9,11) ไดศกษาความเปนชมชนแหง การเรยนรระหวางการเรยนในชนเรยนปกต การเรยนแบบผสมผสาน และการเรยนออนไลนเพยงอยางเดยว โดยใชกลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 3 จานวน 68 คน และอาสาสมครอก 86 คน แบงเปนผเรยนทเรยนในชนเรยนแบบดงเดม 26 คน เปนอาสาสมคร 24 คน ผทเรยนบนเวบแบบผสมผสาน 28 คน อาสาสมคร 23 คน เรยนดวยวธการผสมผสานทงในแบบชนเรยนปกตและแบบออนไลน ผทออนไลนอยางเดยว 25 คน อาสาสมคร 21 คน เรยนผานระบบ Blackboard และการเรยนแบบออนไลนโดยใชแบบวด CCS เปนเครองมอวดลกษณะความเปนชมชนในชนเรยนในการวดการตดตอสมพนธและการเรยนรของผเรยน จากการวจยพบวา การเรยนบนเวบแบบผสมผสานนนสามารถสรางความรสกการเรยนรแบบเปนชมชนการเรยนรไดมากกวารปแบบอนๆ โดยทาใหบรรยากาศการเรยนเนนผเรยนเปนศนยกลางการเรยนรมากขน โดยจะเนนทการเรยนแบบกระตอรอรนโดยใชกระบวนการการเรยนแบบรวมมอ และสรางสงคมแหงความรความเขาใจใหเกดขน

จอหนสน แมคฮวโก และ ฮอลล (Johnson, McHugo and Hall 2006: 73) ไดเสนอแนะแนวทางการออกแบบกจกรรมการเรยนในการนาการเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสานมาใชในการจดการศกษาระดบอดมศกษาไววา รปแบบการเรยนการสอนใชทรพยากรออนไลน เชน เนอหาวชา งานทมอบหมาย เครองมอสนบสนนการเรยนรรวมกน การประเมนการเรยนการสอนออนไลนรวมกบการเรยนแบบบรรยายในชนเรยนแบบด งเดมทเนนการเรยนแบบเผชญหนา เนอหาของบทเรยนแบบออนไลน จะครอบคลมเนอหาทเรยนในหองเรยนแบบดงเดมแทนการเรยนแบบเผชญหนา โดยการออกแบบจะตองคานงถงสงแวดลอมในการเรยนใหใกลเคยงกบ

 

76

หองเรยนแบบดงเดมโดยการถามปญหา การมอบหมายงานและการสรางชนงาน พบวา การเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสานสามารถพฒนาใหผเรยนเกดความเขาใจทลกซงในองคความรทเรยนไดมากกวาการเรยนออนไลนและการเรยนในหองเรยนแบบดงเดมเพยงอยางเดยว เนองจากการเรยนการสอนบนเครอขายแบบผสมผสานเปนการรวมเอาขอทดทสดของวธการเรยนในชนเรยนแบบดงเดมและระบบการเรยนบนเครอขายเขาดวยกน โดยผเรยนสามารถฝกปฏบตภายในหองปฏบตการ และฝกทบทวนความรในเนอหานาไปใชในการแกปญหาในการเรยนไดตามความตองการของผเรยนอยางอสระดวยการเรยนแบบออนไลนโดยมตวชวยเหลอเปนผคอยชแนะเมอเกดปญหา ซงการเรยนแบบนสามารถพฒนาทกษะการแกปญหาของผเรยนไดดวยตนเอง

โอลเวอร (Oliver 2006: 6-7) ไดศกษาเกยวกบการนาวธการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานมาใชเพอสนบสนนการเรยนโดยใชปญหาเปนหลก ผลการวจยพบวา การนาการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานมาใชเพอสนบสนนการเรยนโดยใชปญหาเปนหลก สามารถทาไดโดยใชการเรยนการสอนบนเวบรวมกบการเรยนการสอนในหองเรยน การเรยนการสอนบนเวบใชในการนาเสนอสถานการณปญหาประจาสปดาห นาเสนอเนอหาทผเรยนจาเปนตองใชในการแกปญหา สรางชองทางในการตดตอสอสารระหวางผเรยนกบผสอนและเพอนชนเรยน และการนาเสนอผลจากการแกปญหาในชนเรยนโดยใหเพอนรวมหองอภปรายผลการนาเสนอรวมกน จากนนใหผเรยนนาเสนอผลงานผานเวบเพจทผเรยนพฒนาขน ในการวจยครงนไดใชเวลาในการทดลอง 10 สปดาห พบวา ผเรยนมทศนคตในทางบวกตอวธการเรยนทพฒนาขนและมความเหนวาการเรยนบนเวบแบบผสมผสาน

ฮารดเลย (Hadley 1998: Abstract) ไดศกษาการนาเทคโนโลยมาประยกตใชกบการเรยนการสอนของผสอน โดยศกษาปฏสมพนธในการมสวนรวมในการใช e-Mail หองสนทนา และเวบไซต ทเกยวของระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน และผเรยนกบแหลงขอมล พบวา e-Mail ใชในการสนบสนนการตอบคาถามและเปนการเพมโอกาสใหผสอนและผเรยนมปฏสมพนธกนมากขนมความเขากนไดดขน ลดความเกรงกลวของผเรยนทมตอผสอน หองสนทนา ชวยขยายขอบเขตในการสนทนาโตตอบ และขอบเขตของขอคาถาม ชวยลดขอจากดในการแสดงความคดเหนเกยวกบบทเรยนและความลาชาในการสนทนา สวนปฏสมพนธระหวางผเรยนกบแหลงขอมลจาก WWW ชวยเพมความสนใจ ซงเปนเทคโนโลยทไดรบความนยมมากทสด ทาใหผเรยนสามารถเขาถงแหลงขอมลไดทกเวลา

 

77

5.3 งานวจยทเกยวของกบกระบวนการแกปญหา ประยร บญใช (2544 : บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนารปแบบการเรยนการสอนตามแนวคด

ประสบการณการเรยนรผานสอกลางเพอสรางเสรมความสามารถในการคดแกปญหาและผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาของนกศกษาในสถาบนราชภฏ พลการศกษาพบวา นกศกษาทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอนตามแนวประสบการณการเรยนรผานสอกลางไดคะแนนความสามารถในการคดแกปญหาสงกวากฎเกณฑทกาหนด คอ รอยละ 60 และสงกวานกศกษาทเรยนโดยใชการเรยนแบบปกตอยางมนยสาคญทระดบ .01

สรวงสดา ปานสกล (2545: บทคดยอ) ไดนาเสนอรปแบบการเรยนรกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค แบบรวมมอในองคกรบนอนเทอรเนต กลมตวอยางคอ เจาหนาทของกรมประชาสมพนธ จานวน 20 คน ผลการวจยพบวา การศกษารปแบบการเรยนรการแกปญหาเชงสรางสรรคม 5 ขนตอนตามลาดบไดแก 1) การคนหาความจรง 2) การคนหาปญหา 3) การคนหาความคด 4) การคนหาคาตอบ และ 5) การคนหาคาตอบทเปนทยอมรบ รปแบบการเรยนรม 3 สวนคอ องคประกอบรปแบบการเรยนร วธการเรยนร และกจกรรมการเรยนร การเรยนแบบรวมมอเปนสภาพการเรยนรเปนกลมเลก โดยอาศยเทคนคคดเดยว คดค รวมกนคดและกรณศกษา เพอใชนาเสนอสถานการณและสภาพปญหาใหผเรยนไดแกปญหาอยางมเหตผลและเหมาะสมทสดในสภาวการณนน

ผลการทดลองพบวา กลมตวอยางมทกษะกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ .05

สภทร จนปร (2546: 93-94) ไดทาการศกษาเกยวกบผลของการเรยนรจากสอบนเครอขายทพฒนาตามแนวคอนสตรคตวสตในวชาสอการสอน สาหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ซงผลการวจยพบวา รปแบบการทาความเขาใจในการเรยน สรปไดเปน 3 รปแบบตามลกษณะระดบของสถานการณปญหา คอ ระดบท1 ระดบปญหาธรรมดา ผเรยนศกษารายละเอยดจากธนาคารขอมลในตาราและกรณตวอยาง เพอนาไปเชอมโยงกบสถานการณปญหา เขาฐานใหความชวยเหลอ อภปราย ซกถาม และสรปเปนคาตอบทสมบรณ ระดบท 2 ระดบปญหาทซบซอนขน ผเรยนตงสมมตฐานคาตอบจากปญหา บรณาการแนวคดจากการศกษากรณตวอยาง ทาการศกษารายละเอยดทสอดคลองกบสมมตฐานจากธนาคารขอมลนามาวเคราะหปญหาและอภปรายแลวสรปคาตอบ ระดบท3 ระดบปญหาทซบซอนมากทสด ผเรยนรวบรวม เรยบเรยงและจดหมวดหมความรทไดรบเพอประยกตใชในการแกปญหา ศกษาคนควาเพมเตมจากตวอยางแผนการเรยนรและในเวบไซตอนๆ แลวนามารวมมอกนอภปราย ซกถาม นาไปจดกจกรรมในแผนการเรยนรไดสาเรจ (3) การศกษาความคดเหนของผเรยน พบวา ผเรยนสวนใหญมความคดเหนเกยวกบสอบนเครอขายท

 

78

พฒนาตามแนวคอนสตรคตวสตในดานรปแบบของสอ ดานเนอหา และดานสงเสรมการเรยนร อยในระดบมาก โดยมความคดเหนอนๆ คอ ผเรยนไดรวมมอกนอยางแทจรงในการอภปรายเสนอความคดเหน ใหเหตผลซงกนและกน แบงปนความคดกบคนอนๆ ชวยเหลอกนในกลม รสกสนกสนาน มความกระตอรอรนทาทายในการแกปญหาทเปนสถานการณทเปนจรง ทเปนอยในปจจบนและมความยากขนไปเรอยๆ อกทงผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง คนหาคาตอบเอง ผเรยนสามารถจาเนอหาและวธการไดด เพราะผานการแกปญหาจรง

นลวรรณ วานชสขสมบต (2547: ง) ทาการศกษาและพฒนารปแบบการเรยนการสอนคอมพวเตอรตามแนวคอนสตรคตวสตดวยการจดการเรยนรแบบแกปญหา ไดรปแบบการเรยนการสอนทคอมพวเตอรตามแนวคอนสตรคตวสตดวยการจดการเรยนรแบบแกปญหา ประกอบดวย 3 สวนคอ

1. การเตรยมการเรยนการสอน แบงเปน การเตรยมเนอหาและสถานการณปญหาตองมลกษณะทาทายใหผเรยนแสวงหาคาตอบ เปนเหตการณปจจบนหรอใกลเคยงกบชวตประจาวนผเรยนโดยการใหผเรยนรวมกนนาเสนอปญหาเพอใชเปนกรณศกษาในชนเรยน เปนการสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในการสรางความรดวยตนเอง บรรยากาศ สภาพแวดลอมเออตอการทากจกรรมกลมและมความเปนประชาธปไตย

2. กระบวนการเรยนการสอน แบงออกเปน 3 ขนตอนคอ 2.1 ขนการระดมความคด ตรวจสอบประสบการณ สรปความรเดมของผเรยน โดย

การใชกจกรรมกลม การอภปรายลาดบเหตการณเพอใหผเรยนใชความรทมอยเดมหาสาเหตของปญหา

2.2 ขนเปลยนแปลงโครงสรางทางปญญา คอ การใหผเรยนแสวงหาคาตอบโดยใชกระบวนการแกปญหาเปนเครองมอจนไดแนวทางแกปญหาใหมๆ จากการบรณาการความรเดมกบความรใหมเขาดวยกน

2.3 ขนนาความรไปประยกตใช เปนขนของการนาเสนอผลงานหรอแนวทางของแตละกลมยอยและในชนเรยนรวมกนประเมนแนวทางการแกปญหาในบรบททใกลเคยงกนแตมความซบซอน หรอยากขน

3. การวดและการประเมนผล แบงออกเปน การวดผเรยนวาบรรลตามวตถประสงคของหนวยการเรยนวาสามารถสรางความรดวยตนเองหรอไมจากการสงเกตพฤตกรรมในชนเรยน การประเมนผลงานแฟมสะสมสวนตว (Portfolio) แบบประเมนความสามารถและการแสดงออกของผเรยน (Performance Assessment) รวมทงการวดทกษะความสามารถในการแกปญหาของผเรยน รวมทงการใหผเรยนประเมนตนเองดวย โดยการประเมนทงหมดอยภายใตการประเมนตามสภาพ

 

79

จรง (Authentic Assessment) ซงรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขนนไดผานการประเมนและรบรองโดยผทรงคณวฒรวมทงสน 5 ทาน

นตยา โสรกล (2547: 120) ไดศกษาผลการใชการสอนแนะในการเรยนรดวยกรณศกษาบนเวบทมตอการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา นกเรยนทมรปแบบการคดแตกตางกนเมอเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาบนเวบทมการสอนแนะตางกนมคะแนนการแกปญหาแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยทนกเรยนทมรปแบบการคดแบบฟลด ดเพนเดนซ (FD) เมอเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาบนเวบทมการสอนแนะมคะแนนการแกปญหาสงกวากนนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาบนเวบทไมมการสอนแนะ และนกเรยนทมรปแบบการคดแบบฟลด อนดเพนเดนซ (FI) เมอเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาบนเวบทไมมการสอนแนะมคะแนนการแกปญหาสงกวานกเรยนทเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาบนเวบทมการสอนแนะ

กเลน ตณนรเศรษฐ (2548: บทคดยอ) ไดทาการศกษาเกยวกบผลของการเรยนบนเครอขายตามแนวคอนสตรคตวสต วชา 212 300 สอการสอน เรอง สอประเภทเครองมอ สาหรบนกศกษาระดบปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน โดยมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะการชวยเหลอและรปแบบการใชฐานความชวยเหลอ พบวา ลกษณะการชวยเหลอทผเรยนไดจากการใชฐานความชวยเหลอ จากหลกการของ Hannifin ไดแก 1) Conceptual Scaffolding 2) Met cognitive Scaffolding 3) Procedural Scaffolding และ 4) Strategic Scaffolding ซงพบวา ฐานความชวยเหลอ Conceptual Scaffolding ชวยใหผเรยนสามารถสรางกรอบแนวคด และเชอมโยงกรอบแนวคดยอยเพอใชในการแกปญหา ฐานความชวยเหลอ Met cognitive Scaffolding ชวยใหผเรยนทบทวนวธการคดแกปญหาควบคมการเรยนรดวยตนเองใหอยในเวลาทกาหนด และฐานความชวยเหลอ Strategic Scaffolding ชวยใหผเรยนแกปญหาไดเรวขนจากการแนะวธคดใหผเรยน โดยบอกใบคาสาคญทเกยวกบเนอหา จากนนผเรยนเขาไปศกษาเนอหาจากแหลงการเรยนร เพอนามาใชแกปญหา จากการวจยพบวา รปแบบทผเรยนเขาไปใชฐานความชวยเหลออย 3 รปแบบ ดงน คอ

รปแบบท 1 ผเรยนเขาไปใชเพอยนยนคาตอบหลงจากทเขาไปในสถานการณปญหาแลว เนองจากผเรยนมพนฐานความรเดมมากอน

รปแบบท 2 ผเรยนเขาไปใชฐานความชวยเหลอเนองจากไมเขาใจสถานการณปญหา เพราะไมมพนฐานความรเดม ดงนนจงตองการกรอบแนวคด และภาพรวมเพอชวยในการตดสนใจ

รปแบบท 3 ผเรยนสงคาตอบเพอใหผเชยวชาญแนะนาการแกปญหา จากนนจงเขาไปศกษาตามคาแนะนาของผเชยวชาญ การทผเรยนมรปแบบการใชฐานความชวยเหลอแตกตางกนเนองจากความแตกตางทางดานความรเดมหรอประสบการณเดมของแตละคน

 

80

เชอรแมน (Sherman 1977 : 63 ) ไดทาการวจยเพอศกษาคาสหสมพนธภายในคณลกษณะ 3 อยางในการแกปญหาคอ 1) การเตรยมความพรอมของการแกปญหา 2) ความสามารถในการเสนอวธแกปญหา และ 3) ความสามารถในการประเมนผลการแกปญหา ของนกเรยนชนประถมศกษา จานวน 127 คน ในรฐนวยอรค พบวา ความสามารถมารถทง 3 อยางตางมความสมพนธกน

จากการศกษาทฤษฎ เอกสารตางๆ และงานวจยทงในและตางประเทศทเกยวของกบการคดอยางมวจารณญาณ การเรยนแบบผสมผสานและกระบวนการแกปญหา พบวา การเรยนแบบผสมผสานดวยการเรยนแบบออนไลนและการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนชวยสนบสนนใหผเรยนสามารถสรางความรดวยตนเองอกทงยงสนบสนนการทางานเปนทม ชวยเสรมสรางการมปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยนและผเรยนกบผสอนทาใหเกดการสอสารกอใหเกดการแบงปนความร นอกจากนจะทาใหเกดการเปลยนแปลงหรอความคดสรางสรรคใหมๆและการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหายงมสวนชวยในการสนบสนนกระบวนการคดขนสง ในการคดวเคราะห สงเคราะห และการคดอยางมวจารณญาณ ในรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน (Selection and Utilization of Instructional Media) สาหรบนกศกษาระดบปรญญาตรเนองจากผเรยนจะตองสามารถอธบายถงหลกการ เกณฑการเลอก การใชและการประเมนประสทธภาพสอการเรยนการสอน การวเคราะหและสรปหลกเกณฑการเลอกสอการสอนประเภทตางๆ การอภปรายแสดงความคดเหนถงทศทางและแนวโนมดานการใชสอการเรยนการสอน และการดาเนนโครงการดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนประเภทตางๆ

ดงนน ผวจยจงไดทาการศกษาเกยวกบการเรยนแบบผสมผสานและการใชกระบวนการแกปญหาเพอศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณ โดยใชกระบวนการแกปญหาซงประกอบดวย 6 ขนตอนคอ 1) ขนระบปญหา 2) ขนวเคราะหปญหา 3) ขนสรางทางเลอก 4) ขนดาเนนการตามทางเลอก 5) ขนสรปผล 6) ขนนาไปประยกตใช เพอศกษาความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาดวยการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

81

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

การวจยครงผวจยไดศกษาเกยวกบผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทาง การเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เพอเปรยบเทยบผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาปรญญาตรทเรยนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาทผวจยไดพฒนาขน ผวจยไดด าเนนการศกษาคนควาโดยแบงเปนขนตอนดงน

1. ประชากรทใชในการวจย 2. ตวแปรทใชในการวจย 3. ระเบยบวธการวจย 4. เครองมอทใชในการวจย 5. ขนตอนการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการวจย 6. วธด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล 7. การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย

1. ประชำกรทใชในกำรวจย

การวจยครงนผวจยตองการศกษาเกยวกบผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา ดงนน ผวจย จงไดเลอกกลมประชากรเพอใชในการวจย ไดแก นกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 4 คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร ทลงทะเบยนเรยนในวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทงหมดจ านวน 22 คน เนองจากกลมประชากรมความสอดคลองกบความเปนมาและความส าคญของปญหาในการวจยในครงน

2. ตวแปรทใชในกำรวจย

ตวแปรทใชในการศกษาครงน 2.1 ตวแปรอสระ (Independent Variable)

การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

82

2.2 ตวแปรตาม (Dependent Variable) 2.2.1 คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาปรญญาตรทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 2.2.2 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาปรญญาตรทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

2.2.3 ความคดเหนของนกศกษาปรญญาตรทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 3. ระเบยบวธกำรวจย

เนองจากการด าเนนการวจยครงนมกลมประชากรเปนกลมทดลองเพยงกลมเดยว ผวจยจงใชแบบแผนการวจยแบบกอนทดลอง (Pre Experimental Research) เนองจากไมมการการสม (Non Randomization) และไมมกลมควบคม (Non Control Group) โดยใชแผนการทดลองแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design มรปแบบการวจยดงน (มาเรยม นลพนธ 2547 : 142-144) ตารางท 8 แผนการทดลองแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design

สอบกอน ทดลอง สอบหลง T1 X T2

T1 หมายถง การทดสอบกอนเรยน (Pre-test) X หมายถง การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหา T2 หมายถง การทดสอบหลงเรยน (Post-test)

4. เครองมอทใชในกำรวจย

1. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง 2. แผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 3. แบบวดการคดอยางมวจารณญาณ 4. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 5. แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

83

5. ขนตอนกำรสรำงและตรวจสอบคณภำพเครองมอทใชในกำรวจย 5.1 แบบสมภำษณแบบมโครงสรำง ผวจยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางนเพอวตถประสงคในการน าไปใชในการสอบถาม

ความคดเหนและขอเสนอแนะของผเชยวชาญเพอเปนแนวทางในการออกแบบกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนมขนตอนในการสรางดงน

5.1.1 ศกษาเนอหา ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

5.1.2 น าทฤษฎและขอมลทไดจากการศกษาและการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) มาสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง โดยศกษาวธการสรางแบบสมภาษณจากเอกสารต าราทเกยวของ เพอน ามาสรางประเดนสมภาษณผเชยวชาญ 2 ดานคอ ดานเนอหารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน และดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

5.1.3 น าแบบสมภาษณทผวจยสรางขนใหผเชยวชาญ จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ทง 2 ดาน น ามาหาคาดชนความสอดคลอง (Item Object Congruence) โดยใหผเชยวชาญพจารณาดงน

+1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาขอค าถามแตละขอสอดคลองกบเนอหา 0 หมายถง ไมแนใจวารายการพจารณาขอค าถามแตละขอสอดคลองกบ

เนอหา -1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาขอค าถามแตละขอไมสอดคลองกบ

เนอหา 5.1.4 น าขอมลทไดจากผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาเฉลยของขอค าถาม โดยคดเลอก

ขอทมคาดชนความสอดคลองตงแต .50 ขนไปไวใชในแบบสมภาษณและปรบปรงแกไขขอค าถามทยงไมสมบรณตามค าแนะน าผลการพจารณาของผเชยวชาญ พบวาไดคา IOC ของแบบสมภาษณแบบมโครงสรางดานเนอหาและดานออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหามคาเฉลยเทากบ .96 และ .93 ตามล าดบซงสงกวาเกณฑทก าหนด โดยมขอเสนอแนะเพมเตมของอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญในสวนของรปแบบ การปฏสมพนธระหวางการเรยนแบบออนไลนระหวางผเรยนกบผเรยนและผเรยนกบผสอนและควรเพมเตมขอค าถามเกยวกบหวขอ เรอง การคดอยางมวจารณญาณ น าขอเสนอแนะทไดมาปรบปรงเพอใชในการสรางแบบสมภาษณผเชยวชาญในขนตอไป

84

5.1.5 น าแบบสมภาษณแบบมโครงสรางทผานการปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไปสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหา จ านวน 3 ทานและผเชยวชาญดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการการแกปญหา จ านวน 3 ทาน เพอใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนตอไปโดยมผลการสมภาษณโดยแบงออกเปน 2 ดานไดแกดานเนอหาและดานออกแบบการเรยนแบผสมผสานพอสรปไดดงน

ดานเนอหา การจดการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบออนไลนควรค านงถงลกษณะของเนอหาเปนส าคญ เนอหาทเหมาะสมกบการจดการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนควรเนนการฝกปฏบต การระดมสมอง และเนอหาทเหมาะกบการเรยนแบบอเลรนนงคอเนอหาทเปนหลกการและทฤษฎ ผวจยควรใชสอทมความหลากหลายและเปดโอกาสใหผเรยนน าเสนอความคดผานชองทางการสอสาร เชน Web board, e-Mail, Chat, Website ในการเชอมโยงไปยงแหลงการเรยนรภายนอก และควรวดและประเมนผลตามสภาพจรง (ดงรายละเอยดภาคผนวก ข หนา 159-165)

ดานออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา สรปไดวาการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานนนระดบการผสมผสานควรดจากลกษณะของเนอหา โดยน าเสนอเนอหาจากงายไปยาก จดรปแบบการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหาซงประกอบไปดวย 6 ขนไดแก ขนท 1 ขนระบปญหา ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา ขนท 3 ขนสรางทางเลอก ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก ขนท 5 ขนสรปผล ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช ควรมสอประกอบการเรยนหลากหลายและควรมการวดและประเมนผลในสภาพจรง (ดงรายละเอยดภาคผนวก ข หนา 166-170)

ผวจยสรปการจดกจกรรมการเรยนออกเปน 2 รปแบบดงนคอ การเรยนในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง สรปไดดงน

1. การเรยนในชนเรยน ประกอบดวยกจกรรม การปฐมนเทศกอนการเรยน การฝกปฏบต สบคนและศกษาเรยนรดวยตนเอง อภปราย น าเสนอผลงาน ระดมสมอง

2. การเรยนแบบอเลรนนง ประกอบดวยกจกรรม การฝกปฏบต

85

สบคนและศกษาเรยนรดวยตนเอง อภปราย น าเสนอผลงาน การสงงาน

แผนภาพท 3 ขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

ศกษาเนอหารายวชา ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการออกแบบ การจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

น าทฤษฎและขอมลทไดจากการศกษาและการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) มาสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอน ามาสรางประเดนสมภาษณผเชยวชาญ 2 ดานคอ ดานเนอหา และดานการออกแบบการการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

น าขอมลทไดจากผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาเฉลยของขอค าถาม โดยคดเลอกขอทมคาดชนความสอดคลองตงแต .5 ขนไปปรบปรงแกไขขอค าถามทยงไมสมบรณ

ไดแบบสมภาษณแบบมโครงสรางทผานการปรบปรง

น าแบบสมภาษณไปสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหาและดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) แลวน ามาหาคาดชนความสอดคลองของแบบสมภาษณดานเนอหา (IOC) เทากบ .96 และคาดชนความสอดคลองของแบบสมภาษณดานออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา (IOC) เทากบ .93

86

5.2 แผนกำรจดกำรเรยนรแบบผสมผสำนโดยใชกระบวนกำรแกปญหำ ส าหรบการวจยครงนผวจยไดออกแบบกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานดวยการเรยนแบบ

เผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนงโดยใชกระบวนการแกปญหาโดยมวธด าเนนการดงน

5.2.1 ศกษารปแบบการจดการเรยนแบบผสมผสาน จากเอกสารตางๆ และงานวจยทเกยวของ โดยผวจยไดน าเอาหลกการส าคญของการเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง มาใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา ดงสรปไดในตารางท 9 ตารางท 9 กจกรรมการเรยนในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง

การเรยนในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online) 1. การสอนแบบบรรยายและการน าเสนองาน 2. การน าเสนอเนอหา 3. การฝกปฏบต 4. การชแนะและการใหค าปรกษา 5. กจกรรมกลม/การระดมสมอง 6. การอภปราย 7. การมอบหมายงาน 8. การตรวจงานทมอบหมาย 9. การประเมนผลตามสภาพจรง

1. การสบคนและการแกปญหา 2. การเรยนรรวมกนแบบประสานเวลาและ ไมประสานเวลา 3. ปฏสมพนธ 4. การสอบถามผเชยวชาญ 5. การอภปราย 6. การสงงาน 7. การตดตามและประเมนผลตามสภาพจรง

5.2.2 ผวจยท าการออกแบบกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาจากผลการสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหาและดานออกแบบการเรยนแบบผสมผสาน ดงตารางท 10

87

ตารางท 10 การออกแบบกจกรรมการเรยนรในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยน การสอน

เรอง บทบำท ควำมส ำคญของเทคโนโลยและนวตกรรมกำรศกษำ การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- ชแจงประมวลรายวชา แนะน ารปแบบการเรยนการสอน - ทดสอบความรพนฐานกอนเรยน (Pre test) - มอบหมายภาระงานการสบคน

- ปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา - ศกษาเรยนรดวยตนเอง /สบคน - อภปรายรวมกนผานกระดานสนทนา

เรอง แนวโนมกำรใชเทคโนโลยและนวตกรรมกำรศกษำ การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- การน าเสนอผลงาน - อภปราย ซกถาม - การบรรยาย - กรณศกษา - ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณ (Pre test)

- การน าเสนอผลการสบคน - อภปรายรวมกนบนกระดานสนทนา - กจกรรมกลม - อภปรายและแสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา - น าเสนอแผนผงความคด

เรอง กำรรบ กำรเรยนร และกำรสอควำมหมำย การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- กรณศกษา - อภปราย/ บรรยาย - ประเดนซกถาม - มอบหมายภาระงานการสบคน

- ตงกระทจากการศกษากรณศกษา - อภปรายรวมกนผานกระดานสนทนา - ศกษาเรยนรดวยตนเอง/สบคน

เรอง ทฤษฎกำรเรยนกำรสอน การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- น าเสนอผลการสบคน - การบรรยาย - วดทศน - มอบหมายภาระงานกลม

- อภปรายและแสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

88

ตารางท 10 (ตอ) เรอง กำรออกแบบกำรเรยนกำรสอน การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- น าเสนอผลการสบคน - การอภปราย - การบรรยาย - มอบหมายภาระงานการสบคน

- ศกษาเรยนรดวยตนเอง/สบคน - กจกรรมกลมออนไลน

เรอง กำรเลอก กำรใชสอกำรสอนและกำรจดหำสอกำรเรยนกำรสอน การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- สถานการณปญหา - การระดมสมอง - การบรรยาย - การอภปราย

- การน าเสนอผลการสบคนแหลงเรยนรบนกระดานสนทนา - แสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

เรอง เกณฑกำรเลอกและกำรประเมนสอกำรเรยนกำรสอน การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- บรรยาย - กจกรรมกลมในชนเรยน - ระดมสมอง

- กจกรรมกลมออนไลน

เรอง กำรวจยดำนสอกำรเรยนกำรสอน การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- บรรยาย - น าเสนอผลงาน - อภปรายในชนเรยน - มอบหมายภาระงานการสบคน

- การน าเสนอผลงาน - อภปรายและแสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

เรอง กำรวจยดำนเทคโนโลยกำรศกษำ การเรยนแบบเผชญหนาในชนเรยน (Offline) การเรยนแบบอเลรนนง (Online)

- น าเสนอผลการสบคน - ภาระงานกลม

- กจกรรมกลมออนไลน - ศกษาเรยนรดวยตนเอง/สบคน

89

5.2.3 น าขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหามาวเคราะหเพอก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม เกณฑการวดและประเมนผล

5.2.4 ศกษาเอกสารการเขยนแผนการจดการเรยนรและด าเนนการสรางแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาประกอบดวย 6 ขนตอน ไดแก 1) ขนระบปญหา 2) ขนวเคราะหปญหา 3) ขนสรางทางเลอก 4) ขนด าเนนการตามทางเลอก 5) ขนสรปผล 6) ขนน าไปประยกตใช

5.2.5 ออกแบบการสอน และเขยนแผนการสอน ก าหนดกจกรรมการเรยนร แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาตามรปแบบทไดว เคราะหจากการสมภาษณผเชยวชาญและอาจารยทปรกษา

5.2.6 น าแผนการสอนและเนอหาบทเรยนใหผเชยวชาญดานเนอหารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนทมความเชยวชาญดานประสบการณทางการสอนและการจดการเรยนแบบผสมผสาน จ านวน 3 ทาน ท าการตรวจสอบเนอหา แลวน าขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไขใหสอดคลองกบเนอหาและกจกรรมทใชในการจดการเรยนแบบผสมผสาน

5.2.7 ด าเนนการเขยนแผนการจดการเรยนรรวมกนกบอาจารยผสอนประจ ารายวชา 5.2.8 ใหผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา(Content Validity) แลวจง

น ามาหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) โดยใหผเชยวชาญพจารณาโดยมเกณฑในการประเมนดงน

+1 หมายถง แนใจวาแผนการจดการเรยนรสอดคลองกบเนอหา 0 หมายถง ไมแนใจวาแผนการจดการเรยนรสอดคลองกบเนอหา -1 หมายถง แนใจวาแผนการจดการเรยนรไมสอดคลองกบเนอหา

พบวาดชนความสอดคลอง (IOC) ทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญดานเนอหาแลว มคาเฉลยเทากบ 1.00

5.2.9 น าแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาทปรบปรงแกไขเรยบรอยแลว ใหผเชยวชาญดานเนอหาและดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสาน ตรวจสอบความถกตองเหมาะสมและความสมบรณ

5.2.10 น าแผนการจดการเรยนรทจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาไปใชเปนเครองมอในการวจย

90

แผนภาพท 4 สรปขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ศกษาและวเคราะหโครงสรางหลกสตร จดประสงค ค าอธบายรายวชาและเนอหาวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

ศกษาคนควารวบรวมขอมลทเกยวกบการคดอยางมวจารณญาณ จากเอกสารตางๆ และงานวจยทเกยวของ

ศกษาผลการเรยนรทคาดหวง จดประสงคการเรยนร เนอหาสาระการเรยนร และก าหนดกจกรรมการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา แลวด าเนนการเขยน

แผนการจดการเรยนร

น าแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ใหผเชยวชาญตรวจสอบคาดชนความสอดคลอง (IOC) โดยเฉลยเทากบ 1.00

ออกแบบแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

น าแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

น าแผนการสอนและเนอหาบทเรยนใหผเชยวชาญดานเนอหารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบเนอหา ปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ

ด าเนนการเขยนแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

91

5.3 แบบวดกำรคดอยำงมวจำรณญำณ ในการศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณผวจยไดใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ

มาตรฐาน Cornell Critical Thinking Test Level Z (Ennis and Millman 1985) ใชวดการคดอยางมวจารณญาณส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา รวมถงผใหญ ของ ปณตา วรรณพรณ ซงแปลเปนภาษาไทยโดยผเชยวชาญดานภาษา ศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ประกอบดวยค าถามแบบปรนย 3 ตวเลอก จ านวน 52 ขอ ใชเวลาในการท า 50 นาท มคาความเทยงเทากบ .75 ในการวจยครงนผวจยวดการคดอยางมวจารณญาณ 6 องคประกอบ ไดแก

1. การสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) หมายถง ความสามารถในการน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอย โดยใชหลกการเหตผลทางตรรกศาสตรเพอสรปผลทตามมาจากขอสรปนนๆ ได

2. การใหความหมาย (Semantics) หมายถง ความสามารถในการบอกค าเหมอน หรอค าทมความหมายคลายกนได จ าแนกและจดกลมสงทเหมอนกนได สามารถใหนยามเชงปฏบตการและยกตวอยางสงท “ใช” และ “ไมใช” ได

3. การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต(Determine credibility of sources and observation) หมายถง ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล รายละเอยดของขอมลโดยการ สงเกตและการแปลความหมายรวมกบการสงเกต การตดสนผลของขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองโดยใชประสาทสมผสทง 5 ได

4. การสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions) หมายถง ความสามารถในการหาเหตผลเพอน าไปสขอสรปโดยการยกตวอยางรายละเอยดยอยๆ ของเนอหาอยางครอบคลมและเพยงพอทจะสรปและลงความเหนจากขอสรปนนๆ ได

5. การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and predict probable consequences) หมายถง ความสามารถในการพจารณาทางเลอกทสมเหตสมผลทสดจากแหลงขอมลและหลกฐานทมอย เพอน าไปสการสรปค าตอบทสมเหตสมผล

6. การนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)หมายถง ความสามารถในการใชเหตผลเพอก าหนดปญหา ท าความตกลงเกยวกบความหมายของค า ขอความและก าหนดเกณฑอธบายสาเหตและระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวได

โดยวดการคดอยางมวจารณญาณตามองคประกอบการคดอยางมวจารณญาณ 6 ดาน ตามแนวคดของ Ennis (1985) ดงตารางท 11

92

ตารางท 11 องคประกอบของการคดอยางมวจารณญาณและขอค าถามในแบบวดการคดอยางมวจารณญาณตามแนวคดของ Ennis (1985)

องคประกอบของการคดอยางมวจารณญาณ ขอค าถาม คะแนน 1. การสรปแบบนรนย 1-10 10 2. การใหความหมาย 11-21 11 3. การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต 22-25 4 4. การสรปแบบอปนย 26-38 13 5. การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย 39-42 4 6. การนยามและการระบขอสนนษฐาน 43-52 10

รวมคะแนน 52

ในการด าเนนการวจยเพอศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 4 ผวจยมขนตอนการด าเนนการดงน

5.3.1 เตรยมความพรอมของหองปฏบตการคอมพวเตอรโดยตดตอเจาหนาทผดแลหองปฏบตการคอมพวเตอร ตรวจสอบความพรอมของเครองคอมพวเตอร การเชอมตอระบบเครอขายอนเทอรเนต และโปรแกรมทเกยวของ

5.3.2 ปฐมนเทศผเรยนกอนการทดลองโดยอธบายเกยวกบการใชงานระบบบรหาร การจดการเรยนร (LMS) ในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน การวดผลและประเมนผล

5.3.3 ด าเนนการทดลองโดยท าการวดการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนกอนการเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา โดยใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking Test Level Z เขาถงไดท http://61.19.250.201/~panitawc/elearning/course/view.php?id=3

5.3.4 ผเรยนด าเนนกจกรรมการเรยนตามกระบวนการจดการเรยนสอนทก าหนดไวตามแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาระยะเวลาทใชในการทดลองโดยประมาณ 10 สปดาห

5.3.5 เมอสนสดการด าเนนกจกรรมการเรยน จงท าการวดการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนหลงเรยนดวยแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking Test Level Z

93

5.3.6 เกบรวบรวมขอมลและท าการตรวจใหคะแนนจากแบบวดการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงการทดลอง โดยขอทตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน คะแนนเตม 52 คะแนนรวบรวมขอมลทไดเพอน าไปวเคราะหผลในขนตอไป

แผนภาพท 5 สรปขนตอนเกยวกบการวดการคดอยางมวจารณญาณ 5.4 แบบวดผลสมฤทธทำงกำรเรยนกอนและหลงเรยน วชำ 468 301 กำรเลอกและกำรใช

สอกำรเรยนกำรสอน ในการสรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน ผวจยไดท าการสรางเปนแบบทดสอบวดผลการเรยนร ชนดแบบอตนย จ านวน 4 ขอ ใชส าหรบกอนเรยนและหลงเรยน โดยมขนตอนในการด าเนนการสรางดงน

เตรยมความพรอมของหองปฏบตการคอมพวเตอรและ ตรวจสอบความพรอมของเครองคอมพวเตอร

ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนกอนเรยน โดยใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking Test Level Z

ด าเนนกจกรรมการเรยนตามแผนการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนหลงเรยน โดยใชแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking Test Level Z

รวบรวมขอมลและท าการตรวจใหคะแนนเพอน าไปวเคราะหผลในขนตอไป

ศกษาแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐาน Cornell Critical Thinking Test Level Z (Ennis and Millman 1985) ของ ปณตา วรรณพรณ ซงแปลเปนภาษาไทยโดย ศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ประกอบดวยค าถามแบบปรนย 3 ตวเลอก จ านวน 52 ขอ ใชเวลาในการท า 50 นาท มคาความเทยงเทากบ .75

94

5.4.1 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธจากเอกสารต าราทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบ

5.4.2 วเคราะหเนอหา สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร วชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน แลวน าผลการวเคราะหไปสรางแบบทดสอบแบบอตนยใหมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรทตองการวด

5.4.3 สรางแบบทดสอบแบบอตนย จ านวน 10 ขอ ใหครอบคลมและสอดคลองกบเนอหาจดประสงคการเรยนร แลวท าการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบของรบรคสในการประเมนผล

5.4.4 น าแบบทดสอบและเกณฑการใหคะแนนทสรางขนไปใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญ จ านวน 3 ทานตรวจสอบความทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) แลวน ามาหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) โดยใชเกณฑการประเมนดงน

+1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาในแบบทดสอบสอดคลองกบเนอหา 0 หมายถง ไมแนใจวารายการพจารณาในแบบทดสอบสอดคลองกบเนอหา -1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาในแบบทดสอบไมสอดคลองกบเนอหา จากการหาคาดชนความสอดคลองของขอสอบเปนรายขอทงหมด 10 ขอ มคาเฉลยเทากบ

.67 พบวาคาดชนความสอดคลองทมคาอยระหวาง .33-1.00 ท าการคดเลอกขอค าถามทน าไปใชไดมจ านวนทงสน 6 ขอ โดยผวจยไดท าการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะขอผเชยวชาญ แลวจงท าการจดพมพขอสอบตามรปแบบการพมพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

5.4.6 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนประจ ารายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนไปทดสอบกบนกศกษาทเคยเรยนวชานมาแลว จ านวน 23 คน

5.4.7 เกบรวบรวมกระดาษค าตอบและขอสอบท าการตรวจใหคะแนนโดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบทผวจยสรางขนแลวท าการวเคราะหหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของขอสอบรายขอ พบวา แบบทดสอบนมคาความยากงาย (p) ระหวาง .58 – .81 และคาอ านาจจ าแนก (r) ระหวาง .07 ถง .24 แลวท าการเลอกขอสอบทมคาความยากงาย (p) ระหวาง .20 – .80 และคาอ านาจจ าแนก (r) ระหวาง .20 – 1.00 ไดขอสอบทมคาความยากงายและคาอ านาจจ าแนกทเหมาะสมจ านวน 4 ขอ

5.4.8 น าแบบทดสอบไปหาคาความเชอมนโดยวธการหาคาสมประสทธอลฟาของ ครอนบราค (Cronbach) มคาเทากบ .96

5.4.9 น าแบบทดสอบไปทดลองใชกบประชากรทใชในการวจย

95

แผนภาพท 6 สรปขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน

ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจากเอกสารต ารา ทเกยวกบการสรางแบบทดสอบ

วเคราะหเนอหา จดประสงคการเรยนร วชาการเลอกและการใชสอการเรยน การสอน สรางแบบทดสอบแบบอตนย จ านวน 10 ขอโดยครอบคลมเนอหา และ

จดประสงคการเรยนรแลวน าไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบ

ผเชยวชาญดานเนอหา จ านวน 3 ทานท าการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) มคาดชนความสอดคลองเฉลยเทากบ .67

น าแบบทดสอบไปทดสอบกบนกศกษาทเคยเรยนวชาการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนมาแลว

สรางเกณฑการตรวจใหคะแนนในการประเมนผลแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน

น าแบบทดสอบไปหาคาความเชอมนโดยวธการหาคาสมประสทธอลฟาของ ครอนบราค (Cronbach) มคาเทากบ .96

ตรวจใหคะแนนโดยใชเกณฑการตรวจใหคะแนนทผวจยสรางขนแลวท าการหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) รายขอ โดยคดเลอกขอสอบทมความยากงาย (p) ระหวาง .58 - .81 และคาอ านาจจ าแนก (r) ระหวาง .07 ถง .24 คดเลอกขอสอบทมคาความยากงายและคาอ านาจจ าแนกทเหมาะสมไดทงหมด 4 ขอ

น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนไปใชกบประชากรทใชในการวจย

96

5.5 แบบสอบถำมควำมคดเหน แบบสอบถามความคดเหน เปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนโดยมวตถประสงค

เพอใชสอบถามความคดเหนของนกศกษาระดบปรญญาตรหลงจากทไดเรยนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา เรอง การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ซงแบบสอบถามทจะใหผเรยนประเมนนมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เปนแบบสอบถามแบบปลายปด แลวแปลความหมายของแบบสอบถามความคดเหน โดยใช คะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหขอมลมาเทยบกบเกณฑของ Best ตามแนวคดของ Likert (ประคอง กรรณสต 2542 : 73) ดงน

มความเหมาะสมในระดบดมาก คาคะแนน 5 มความเหมาะสมในระดบด คาคะแนน 4 มความเหมาะสมในระดบปานกลาง คาคะแนน 3 มความเหมาะสมในระดบพอใช คาคะแนน 2 มความเหมาะสมในระดบปรบปรง คาคะแนน 1

โดยวเคราะหความคดเหนตามเกณฑของเบสตดงน คาคะแนนเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบดมาก คาคะแนนเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบด คาคะแนนเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบปานกลาง คาคะแนนเฉลย 1.50 – 2.40 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบพอใช คาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบปรบปรง

97

ขนตอนในกำรสรำงแบบสอบถำมควำมคดเหน 5.5.1 ศกษาทฤษฎ วธการสรางแบบสอบถามความคดเหนจากเอกสารและงานวจย

ตางๆ เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามความคดเหน 5.5.2 สรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดกจกรรมการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาดวยเกณฑในการประเมนความคดเหน 5 ระดบ ไดแก ดมาก ด ปานกลาง พอใช และปรบปรง

5.5.3 น าแบบสอบถามความคดเหนทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญเพอท าการตรวจสอบคา IOC พบวามคาดชนความสอดคลองโดยเฉลยเทากบ .97 โดยใหผเชยวชาญพจารณาดงน

+1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาในแบบสอบถามความคดเหนสอดคลองกบเนอหา

0 หมายถง ไมแนใจวารายการพจารณาในแบบสอบถามความคดเหนสอดคลองกบเนอหา

-1 หมายถง แนใจวารายการพจารณาในแบบสอบถามความคดเหนไมสอดคลองกบเนอหา

5.5.4 น าแบบสอบถามความคดเหนมาท าการปรบปรงใหเหมาะสมตามค าแนะน าและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ

5.5.5 น าแบบสอบถามความคดเหนทพรอมใชไปตรวจสอบความเหมาะสมของภาษาเพอท าการแกไขปรบปรงกอนน าไปใชกบกลมประชากรหลงจากทไดเรยนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาเรยบรอยแลว

98

แผนภาพท 7 สรปขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดย

ใชกระบวนการแกปญหา

6. วธด ำเนนกำรวจยและกำรเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดวางแผนการด าเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล โดยมล าดบขนตอนดงน

6.1 ขนกำรวเครำะหและกำรวำงแผน

ผวจยไดท าการศกษาเนอหา ทฤษฎ งานวจยทเกยวของกบการออกแบบการเรยนการสอน

แบบผสมผสาน (Blended Learning) กระบวนการแกปญหา (Problem Solving) และการคดอยางม

วจารณญาณ (Critical Thinking) เพอวเคราะห สงเคราะหหลกการและแนวคดทไดเพอรวบรวม

เปนองคความรทใชในการด าเนนการวจย ผวจยไดท าการวเคราะห ผเรยน หลกสตร เนอหา เพอ

น ามาสรางประเดนสมภาษณในแบบสมภาษณแบบมโครงสราง สมภาษณผเชยวชาญ 2 ดานคอ

ดานเนอหารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จ านวน 3 ทานและดานการออกแบบ

ศกษาทฤษฎวธการสรางแบบสอบถามความคดเหนจากเอกสารและงานวจยตางๆ เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามความคดเหน

สรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาโดยมเกณฑในการประเมนความคดเหน 5 ระดบโดยใชเกณฑ

ในการวดของลเคอรท

น าแบบสอบถามความคดเหนมาท าการปรบปรงใหเหมาะสม ตามค าแนะน า และขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ

น าแบบสอบถามความคดเหนไปใชจรง

ผเชยวชาญท าการตรวจสอบคา IOC ของแบบสอบถามความคดเหน มคาเฉลยเทากบ .97

99

การเรยนการสอนแบบผสมผสานเพอใชเปนแนวทางในการออกแบบแผนการจดกจกรรมการ

เรยนร จ านวน 3 ทาน

6.2 ขนกำรออกแบบ

ผวจยไดก าหนดรปแบบการเรยนการสอนของการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดย

ใชกระบวนการแกปญหาจากการสมภาษณผเชยวชาญทางดานเนอหาและดานการออกแบบการ

เรยนการสอนแบบผสมผสาน แลวน าขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหามา

วเคราะหเพอก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม เกณฑการวดและประเมนผล ออกแบบการสอน

และเขยนแผนการสอน ก าหนดกจกรรมการเรยนรในชนเรยนและกจกรรมการเรยนรแบบ

อเลรนนง ผสมผสานในลกษณะแนวตงคอ กจกรรมการเรยนในชนเรยน มความสอดคลองและ

คขนานกบกจกรรมการเรยนแบบอเลรนนง เปนระยะเวลา 10 สปดาห โดยแบงสดสวนการเรยนใน

ชนเรยนออกเปนรอยละ 50 และสดสวนการเรยนแบบอเลรนนงรอยละ 50 เพอศกษาผลการคด

อยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาตามรปแบบทไดวเคราะหจากการสมภาษณผเชยวชาญและอาจารยทปรกษา

6.3 ขนกำรพฒนำ

ในการวจยครงนผวจยไดท าการพฒนาเครองมอทใชในการวจยดงตอไปน

6.3.1 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

6.3.2 แผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

6.3.3 แบบวดการคดอยางมวจารณญาณ Cornell Critical Thinking Test, Level Z

6.3.4 แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการ

เรยนการสอน

6.3.5 แบบสอบถามความคดเหน

6.4 ขนด ำเนนกำรทดลอง

6.4.1 ขนเตรยมการ 6.4.1 ผ วจยน าจดหมายราชการจากบณฑตวทยาลยไปถงคณบดคณะ

ศกษาศาสตร เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

100

6.4.1.2 ผวจยตดตอประสานงานกบอาจารยผสอนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน และเจาหนาทผดแลหองปฏบตการคอมพวเตอรเพอเตรยมสถานท ก าหนดวนและเวลาทใชในการทดลอง

6.4.1.3 เตรยมสถานททใชในการทดสอบการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษากอนเรยน ณ หองปฏบตการคอมพวเตอร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร เครองคอมพวเตอร จ านวน 22 เครอง โดยจดใหผเรยน 1 คน ประจ าเครองคอมพวเตอร 1 เครอง

6.4.2 ขนด าเนนการทดลอง 6.4.2.1 ปฐมนเทศนกศกษาปรญญาตร ชนปท 4 กลมประชากรทใชในการ

ทดลองโดยผวจยด าเนนการทดลองรวมกบอาจารยผสอนประจ ารายวชา ชแจงวตถประสงค แนะน าการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา โดยผวจยไดก าหนดบทบาทผสอนและบทบาทผเรยนไวดงตารางท 12

ตารางท 12 บทบาทผสอนและบทบาทผเรยนในการจดการเรยนการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ขนตอนการจด การเรยนการสอน

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

ขนการปฐมนเทศ (การเรยนในชนเรยน)

- ชแจงและแนะน าเกยวกบระบบการจดการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา การสงงาน การตรวจงาน การแจงผลการเรยน การวดและประเมนผล

- รบฟงและท าความเขาใจเกยวกบการใชระบบการจดการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา การสงงาน การตรวจงาน การแจงผลการเรยน การวดและประเมนผล - ซกถามขอสงสยเกยวกบการใชระบบการจดการเรยนร (LMS) และวธการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ขนการฝกปฏบต (ก าร เ ร ยนในช นเรยน)

สาธตการใชงานระบบ LMSรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน การขอค าปรกษาและค าแนะน าจากผสอน การกระตนผเรยนระหวางการเรยนร

ผเรยนเขาสระบบการจดการเรยนรรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

101

ตารางท 12 (ตอ) ขนตอนการจด

การเรยนการสอน บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

ขนการจดกลมผเรยน (การเรยนในชนเรยน)

ใหผเรยนแบงกลมตามความสมครใจ แลวตงชอกลม ก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบของสมาชกในกลม แลวโพสชอกลม รายชอสมาชกลงบนกระดานสนทนาในระบบการจดการเรยนร

ผเรยนแบงกลมตามความสมครใจ ต งชอกลม ก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบของสมาชกในกลม พ รอมท ง โพส ชอก ลม ร า ย ช อสมาชกและหนาทความรบผดชอบลงในกระดานสนทนาในระบบการจดการเรยนร

6.4.2.2 ใหนกศกษาท าแบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนเรยนและ

แบบทดสอบวดการคดอยางมวจารณญาณ เขาถงไดท http://61.19.250.201/~panitawc/elearning/ course/view.php?id=3

6.4.2.3 นกศกษาเรมกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาโดยด าเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนรซงมขนการจดกระบวนการเรยนการสอนดงตารางท 13

ตารางท 13 ขนตอนการจดกระบวนการเรยนการสอนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสาน โดยใชกระบวนการแกปญหา

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง ศกษาเนอหา ทฤษฎ(ภาคทฤษฎ)

- ผเรยนรบฟงบรรยายจากอาจารยผสอนประจ ารายวชาโดยใชสอประกอบการเรยนการสอนในเนอหา แตละหนวย

- การเรยนในชนเรยน - การเรยนแบบ อเลรนนง - ระบบการจดการเรยนการสอน

- ผเรยนตอบค าถาม/อภปราย - ผเรยนสามารถเขาสระบบบรหารการจดการเรยนร

102

ตารางท 13 (ตอ) ขนท 1 ขนระบปญหำ

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง - ศกษากรณศกษา (ภาคปฏบต) - ท าความเขาใจและก าหนดประเดนปญหา

- ผเรยนศกษาและท าความเขาใจปญหาสถานการณปญหาประจ าหนวยการเรยน - ผเรยนรวมกนแลกเปลยนความคดเหนกบสมาชกภายในกลม อภปรายรวมกนเพอท าความเขาใจและก าหนดประเดนปญหาผานทางกระดานสนทนา - ผเรยนแตละกลมสรปและก าหนดประเดนปญหาจากสถานการณปญหาทไดจากการอภปรายรวมกนภายในกลมและสงใหผสอนผานกระดานสนทนา

- การเรยนในชนเรยน - การเรยนแบบ อเลรนนง - ระบบการจดการเรยนการสอน - กรณศกษา - กระดานสนทนา - การสงงานในชนเรยน - การสงงานผานกระดานสนทนา

- ผเรยนเขาใจและสามารถสรปและก าหนดประเดนปญหาจากสถานการณปญหาประจ าหนวยการเรยนได - ผเรยนมปฏสมพนธรวมกนผานกระดานสนทนา - ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการใหความหมาย (Semantics)

ขนท 2 ขนวเครำะหปญหำ กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง

ว เ ค ร า ะ ห ส ภ า พประเดนปญหา และ จดล าดบความส าคญของปญหา

- ผเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายระดมสมองในชนเรยนเพอวเคราะหสภาพประเดนปญหา

- การเรยนในชนเรยน - ระบบบรหารการจดการเรยนร - กระดานสนทนา

- ผเรยนสามารถพจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา ล าดบความส าคญของปญหาได

103

ตารางท 13 (ตอ) ขนท 2 ขนวเครำะหปญหำ (ตอ)

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง - สมาชกแตละกลม

รวมกนอภปรายเพอจดล าดบความส าคญวาสงใดเปนสาเหตทส าคญของปญหา

- สรปผลวเคราะหสภาพประเดนปญหา ผานกระดานสนทนา

- การสงงานผานกระดานสนทนา

- ผเรยนมสวนรวมในชนเรยนดวยวธการระดมสมองเพอวเคราะหปญหา

- ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน

ขนท 3 ขนสรำงทำงเลอก (ตอ) กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง

การเสนอแนวทางทในรปของวธการทใชในการแกปญหา

- สมาชกแตละกลมรวมกนอภปรายระดมสมองรวมกนในชนเรยนเพอก าหนดวตถประสงคในการเสนอทางเลอกหรอวธการเพอแกปญหา - แตละกลมสงสรปผลวธการทดทสดโดยเลอกจากการระดมสมองอภปรายรวมกนภายในกลมใหผสอนในชนเรยนหรอผานกระดานสนทนา

- การเรยนในชน เรยน - ระบบการจดการเรยนการสอน - กระดานสนทนา - การสงงานผาน กระดานสนทนา

- ผเรยนสามารถน าเสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของวธการได- ผเรยนมสวนรวมในชนเรยนดวยวธการระดมสมองเพอน าเสนอทางวธการแกปญหา - ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and predict probable consequences)

104

ตารางท 13 (ตอ) ขนท 4 ขนด ำเนนกำรตำมทำงเลอก

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง ปฏบตตามว ธการ ทเลอกไวโดยค านงถงวตถประสงค

- ผเรยนแตละกลมรวมกนคนควาขอมลจากแหลงขอมลทเกยวของกบวตถประสงคทก าหนดไวตามวธการทไดจากการอภปรายความรทไดจากขนการสรางทางเลอก - ผเรยนรวมกนสบคนขอมลตามหวขอทไดรบมอบหมาย แลวรวมกนแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา - แตละกลมสรปผลทไดจากการสบคนขอมลทไดพรอมระบแหลงขอมลทนาเชอถอสงใหผสอนผานกระดานสนทนา

- การเรยนแบบ อเลรนนง - ระบบการจดการเรยนการสอน - การเรยนแบบ อเลรนนง - กระดานสนทนา - การสงงานผานกระดานสนทนา - แหลงขอมล

- ผเรยนสามารถสบคนขอมลสอดคลองกบวตถประสงคทตงไว เพอน ามาสงเคราะหเปนความรทไดจากการ ปฏบต - ผเรยนมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการสบคนขอมลจากแหลงขอมลตางๆ - ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation)

ขนท 5 ขนสรปผล กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง

สงเคราะหความรทไดจากการปฏบต โดยการสรปผลทไดจาก

- สมาชกแตละกลมรวมกนระดมสมองรวมกนในชนเรยน

- การเรยนในชนเรยน

- ผเรยนสามารถสรปการเรยนร หลกการและแนวคดทไดจาก

105

ตารางท 13 (ตอ) ขนท 5 ขนสรปผล (ตอ)

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง การปฏบตตามวธการ เพอสรปการเรยนร

หลกการและแนวคดทไดจากการศกษาสถานการณปญหา - น าเสนอการสรปผลการเรยนรทไดจากการศกษาสถานการณปญหา การระบประเดนปญหา การ วเคราะหปญหา การสรางทางเลอก วตถประสงค เกยวกบหลกการ ขนตอนและวธการแกปญหา ใหผสอนในชนเรยนเพอท าการตรวจผลงาน แลวจงน าไปปรบปรงแกไขใหถกตองแลวน าสงบนกระดานสนทนา

- ระบบการจดการเรยนการสอน - การสงงานผานกระดานสนทนา - กระดานสนทนา - แหลงขอมล (Resources)

การศกษาในสถานการณปญหาได - ผเรยนสามารถอธบาย และสรปแนวทางหรอวธการในการแกปญหาไดอยางมสมเหตสมผล - ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and predict probable consequences) ดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions)

ขนท 6 ขนน ำไปประยกตใช กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง

น าเสนอแนวทางการแกปญหาทไดและการน าไปประยกตใชในรปแบบของการท าโครงการ

- ตวแทนแตละกลมน าเสนอผลงานทไดจากการท าโครงการวจย - สมาชกในกลม

- การเรยนในชนเรยน - การน าเสนอผลงาน - การเรยนแบบ

- ผเรยนสามารถสรปแนวทางในการแกปญหาและแนวทางในการประยกตใชในสถานการณอนท

106

ตารางท 13 (ตอ) ขนท 6 ขนน ำไปประยกตใช (ตอ)

กจกรรมการเรยน วธการเรยน เครองมอ ผลการเรยนรทคาดหวง รวมกนอภปราย

แสดงความคดเหน ขอเสนอแนะ และสรปผลการเรยนร รวมกนในชนเรยน/กระดานสนทนา - แตละกลมรวมกนปรบปรงแกไขงานตามขอเสนอแนะ เมอเสรจสมบรณแลวจงสงงานน าเสนอในชนเรยน

อเลรนนง - ระบบการจดการเรยนการสอน- กระดานสนทนา - การสงงานในชนเรยน

เกยวของได - ผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) และดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions) ดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation) และดานการใหความหมาย (Semantics)

6.4.2.4 เมอนกศกษาเรยนจบแลว ผวจยใหนกเรยนท าแบบทดสอบวดผล

สมฤทธการเรยนหลงเรยนและแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ 6.4.2.5 ใหนกศกษาท าแบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาหลงท าแบบวดการคดอยางมวจารณญาณเสรจแลว 6.4.2.6 เกบรวบรวมขอมลของนกศกษากลมประชากรทใชในการทดลอง

แลวน าผลการทดสอบวดการคดอยางมวจารณญาณและผลการวดผลการเรยนรกอนเรยนและหลงเรยน ไปวเคราะหขอมลทางสถตตอไป

107

6.5 ขนกำรวเครำะหผลและสรปผลกำรทดลอง

6.5.1 วเคราะหและสรปผลคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณ

หลงเรยนของนกศกษาระดบปรญญาตรทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหาจากแบบวดการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยน

6.5.2 วเคราะหและสรปผลคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกศกษา

ระดบปรญญาตรทเรยนดวยการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

จากแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนกอน

เรยนและหลงเรยน

6.5.3 วเคราะหและสรปผลความคดเหนของนกศกษาระดบปรญญาตรทมตอการ

เรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาจากแบบสอบถามความคดเหน

108

แผนภาพท 8 สรปขนตอนวธด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล

ขนกำรออกแบบ น าขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหาและดานการออกแบบจ านวน 6 ทานใน ออกแบบสดสวนกจกรรมการเรยนในชนเรยนคดเปนรอยละ 50 และการเรยนแบบอเลรนนงคดเปนรอยละ 50 เปนเวลาระยะ 10 สปดาห

ขนกำรพฒนำเครองมอทใชในงำนวจย 1. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง 2. แผนการจดการเรยนรดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 3. แบบวดการคดอยางมวจารณญาณ 4. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 5. แบบสอบถามความคดเหน

ขนกำรวเครำะหและกำรวำงแผน ท าการศกษาเนอหา ทฤษฎ งานวจยทเกยวของกบการออกแบบการเรยนแบบผสมผสาน(Blended Learning) กระบวนการแกปญหา (Problem Solving) และการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) เพอน ามาสรางประเดนสมภาษณในแบบสมภาษณแบบมโครงสรางเพอใชในการสมภาษณผเชยวชาญ 2 ดานคอ ดานเนอหา และดานการออกแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสาน

ขนกำรวเครำะหและสรปผลกำรทดลอง 1. คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกศกษาระดบปรญญาตรทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาจากแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ 2. คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกศกษาระดบปรญญาตรทเรยนดวยการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา จากแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 3. ผลความคดเหนนกศกษาของนกศกษาระดบปรญญาตรทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาจากแบบสอบถามความคดเหน

ขนด ำเนนกำรทดลอง 1. ขนการเตรยมการ

1.1 ขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลโดยท าจดหมายราชการจากบณฑตวทยาลยถงคณบดศกษาศาสตร

1.2 ตดตอประสานงานกบอาจารยผสอนประจ ารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน, เจาหนาทผดแลหองปฏบตการคอมพวเตอร ก าหนดวนเวลาทใชในการทดลอง 2. ขนด าเนนการทดลอง

2.1 ปฐมนเทศนกศกษาชนปท 4 กลมประชากรทใชในการทดลอง โดยผวจยด าเนนการทดลองรวมกบอาจารยผสอน ประจ ารายวชา (ชแจงวตถประสงค แนะน ากจกรรมการเรยนการสอน ฯลฯ)

109

7. กำรวเครำะหขอมล 7.1.1 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงค (Index of Item

Objective Congruence : IOC) (มาเรยม นลพนธ 2547 : 177)

IOC = N

R

เมอ IOC = ดชนความสอดคลองของขอค าถามกบเนอหาตามความ คดเหนของผเชยวชาญ

R = ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N = จ านวนผเชยวชาญ

7.1.2 วเคราะหคาดชนประสทธผล (Effectiveness Index: E.I.)

E.I. = รอยละของผลรวมของคะแนนหลงเรยน – รอยละของผลรวมของคะแนนกอนเรยน 100 – รอยละของผลรวมของคะแนนกอนเรยน

7.1.3 วเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาดวยคาเฉลย () และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () (กลยา วานชยบญชา 2548: 48-49)

- คาเฉลย () โดยการค านวณจากสตร ดงน

= N

XN

i

i1

เมอ = คาเฉลยเลขคณต

N

i

iX1

= ผลรวมของขอมลทงหมด

N = จ านวนประชากรทงหมด

- สวนเบยงเบนมาตรฐาน () โดยค านวณจากสตร ดงน

=

N

XN

i

i

1

2

110

เมอ = คาเบยงเบนมาตรฐานของกลมประชากร Xi = คาของขอมลของหนวยท i = คาเฉลยของกลมประชากร N = จ านวนขอมลทงหมดของกลมประชากร

N

i 1

= ผลรวมทงหมดตงแตหนวยท i

เกณฑการแปลความหมายตามเกณฑของลเคอรท (Likert Scale) ดงน คาคะแนนเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบดมาก คาคะแนนเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบด คาคะแนนเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบปานกลาง คาคะแนนเฉลย 1.50 – 2.40 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบพอใช คาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง นกศกษามความเหนตอการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาโดยเฉลยอยในระดบปรบปรง

111

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยในครงนเปนการเปรยบเทยบผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทาง

การเรยนทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอ

การเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตรช นปท 4 ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร เปนกลมประชากร จ านวน 22 คน ซงผวจยไดด าเนนการ

ตามขนตอนการวจยโดยมวตถประสงคของการวจยดงน

1. เพอเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

3. เพอศกษาความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

ในการวเคราะหผลขอมลการวจย ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหโดยแบงออกเปน 3

ตอนดงน

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณ

กอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษา

ทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดย

ใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

112

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอน

เรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

การเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลง

เรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาเปนเวลา 10 สปดาห

โดยมนกศกษาทเขารบการทดสอบความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและ

หลงเรยน จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 90.91 โดยผวจยไดท าการวดการคดอยางมวจารณญาณ

6 องคประกอบไดแก การสรปแบบนรนย การใหความหมาย การพจารณาความนาเชอถอของ

แหลงขอมลและการสงเกต การสรปแบบอปนย การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการ

ท านาย การนยามและการระบขอสนนษฐาน ดงแสดงในตารางท 14

ตารางท 14 ผลการเปรยบเทยบคะแนนการคดอยางมวจารณญาณกอนและหลงเรยนดวยการ

หาความกาวหนาของผลการคดอยางมวจารณญาณ

เลขท

ผลคะแนนสอบ คะแนน

ความกาวหนา

(X2- X1)

กอนเรยน (X1)

(คะแนนเตม

52 คะแนน)

หลงเรยน (X2)

(คะแนนเตม

52 คะแนน)

1 25 44 +19

2 27 38 +11

3 22 35 +13

4 16 52 +36

5 22 51 +29

6 21 25 +4

7 23 46 +23

8 18 28 +10

9 32 44 +12

10 29 41 +12

113

ตารางท 14 (ตอ)

เลขท

ผลคะแนนสอบ คะแนน

ความกาวหนา

(X2- X1)

กอนเรยน (X1)

(คะแนนเตม

52 คะแนน)

หลงเรยน (X2)

(คะแนนเตม

52 คะแนน)

11 20 40 +20

12 44 49 +5

13 25 50 +25

14 34 43 +9

15 29 43 +14

16 23 42 +19

17 34 48 +14

18 22 30 +8

19 22 50 +28

20 30 48 +18

คะแนนรวม 518 847

คะแนนเฉลย 25.90 ( 1 ) 42.35 ( 2 )

คดเปนรอยละ 49.81 81.44

จากตารางท 14 พบวาผลการคดวจารณญาณกอนเรยนโดยรวมมคะแนนเฉลย ( 1 )เทากบ

25.90 คดเปนรอยละ 49.81 และผลการคดวจารณญาณหลงเรยนโดยรวมมคะแนนเฉลย ( 2 )

เทากบ 42.35 คดเปนรอยละ 81.44

โดยทวไปเกณฑทใชก าหนดการแปลผลความกาวหนาของผลการเรยนรก าหนดไวท

รอยละ 20 หรอ 25 ขนไป (พชต ฤทธจรญ 2549: 78-79) ในทนผวจยไดก าหนดเกณฑไวท

รอยละ 25

114

จากผลการวเคราะหขอมลในตารางท 15 คะแนนเตมของการแบบวดการคดวจารณญาณ

52 คะแนน ดงนนคะแนนเกณฑผานการประเมนจงเทากบ ( 52100

25x ) 13 คะแนน เมอพจารณา

จากคะแนนความกาวหนาของผลการเรยนรเปนรายบคคลพบวา นกศกษาไดคะแนนการคด

วจารณญาณเพมขนทกคนตงแต +4 ถง +36 ซงพบวามนกศกษาทไดคะแนนความกาวหนาต ากวา

13 คะแนน จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 40 และมนกศกษาทไดคะแนนความกาวหนาสงกวา 13

คะแนน จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 60

ตารางท 15 ผลการวเคราะหคาดชนประสทธผลของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณ

จ านวนนกศกษาท

ท าการทดสอบการ

คดวจารณญาณ

คะแนนเตม รอยละของผลรวม

คะแนนกอนเรยน

รอยละของผลรวม

คะแนนหลงเรยน

คาดชน

ประสทธผล

(E.I.)

20 52 49.81 81.44 .63

จากตารางท 15 เมอวเคราะหคาดชนประสทธผลคะแนนการคดอยางมวจารณญาณของ

นกศกษา จ านวน 20 คน ทท าการทดสอบดวยแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ Cornell Critical

Thinking Test, Level Z มคะแนนพฒนาการคดวจารณญาณรอยละของผลรวมคะแนนหลงเรยนสง

กวากอนเรยนรอยละ 81.44 มคาดชนประสทธผลของความกาวหนาทางพฒนาการเรยนรเทากบ

.63 หรอคดเปนรอยละ 63

จากคาดชนประสทธผลของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณสรปไดวานกศกษามคะแนน

การคดวจารณญาณเพมขนรอยละ 63

ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษา

ทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา จ านวน 22 คนคดเปนรอยละ 100 ดงแสดงใน

ตารางท 16

115

ตารางท 16 ผลการเปรยบเทยบคะแนนจากการวดผลการเรยนรของนกศกษากอนและ

หลงเรยนดวยการหาความกาวหนาของผลการเรยนร

เลขท

ผลคะแนนสอบ

คะแนนความกาวหนา

(X2- X1)

กอนเรยน (X1)

(คะแนนเตม

40 คะแนน)

หลงเรยน (X2)

(คะแนนเตม

40 คะแนน)

1 13 26 +13

2 12 24 +12

3 14 30 +16

4 11 38 +27

5 13 28 +15

6 11 37 +26

7 12 31 +19

8 10 24 +14

9 12 28 +16

10 13 27 +14

11 14 34 +20

12 12 26 +14

13 10 25 +15

14 11 24 +13

15 13 26 +13

16 10 23 +13

17 12 33 +21

18 13 31 +18

19 10 26 +16

116

ตารางท 16 (ตอ)

เลขท

ผลคะแนนสอบ

คะแนนความกาวหนา

(X2- X1)

กอนเรยน (X1)

(คะแนนเตม

40 คะแนน)

หลงเรยน (X2)

(คะแนนเตม

40 คะแนน)

20 13 22 +9

21 14 29 +15

22 11 33 +22

คะแนนรวม 264 625

คะแนนเฉลย 12.00 ( 1 ) 28.41( 2 )

คดเปนรอยละ 30.00 71.03

จากตารางท 16 ผลการเรยนรของนกศกษา จ านวน 22 คนพบวา คะแนนกอนเรยน

โดยรวมมคะแนนเฉลย ( 1 ) เทากบ 12.00 คดเปนรอยละ 30.00 และผลการเรยนรหลงเรยน

โดยรวมมคะแนนเฉลย ( 2 ) เทากบ 28.41 คดเปนรอยละ 71.03

ในการวดผลการเรยนรรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน มคะแนนเตม 40

คะแนน ดงน น เกณฑผานการประเ มนของคะแนนความกาวหนา จง เ ทากบ( 40100

25x )

10 คะแนน เมอพจารณาจากคะแนนความกาวหนาของผลการเรยนรเปนรายบคคลพบวา นกศกษา

ไดคะแนนการคดวจารณญาณเพมขนทกคนตงแต +9 ถง +27 โดยมนกศกษาทไดคะแนน

ความกาวหนาต ากวา 10 คะแนน จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 4.55 และมนกศกษาทไดคะแนน

ความกาวหนาสงกวา 10 คะแนน จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 95.45

117

ตารางท 17 ผลการวเคราะหคาดชนประสทธผลของคะแนนจากการวดผลสมฤทธทางการเรยน

กอนเรยนและหลงเรยน

จ านวนนกศกษา คะแนนเตม รอยละของผลรวม

คะแนนกอนเรยน

รอยละของผลรวม

คะแนนหลงเรยน

คาดชน

ประสทธผล

(E.I.)

22 40 30.00 71.02 .59

จากตารางท 17 เมอวเคราะหคาดชนประสทธผลคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของ

นกศกษา จ านวน 22 คน ทท าการทดสอบดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชา 468

301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนรอยละของผลรวมคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

รอยละ 71.02 มคาดชนประสทธผลของพฒนาการเรยนรเทากบ .59 หรอคดเปนรอยละ 59

จากคาดชนประสทธผลของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสรปไดวานกศกษามคะแนน

ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงขนรอยละ 59

ตอนท 3 ความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร การศกษาความคดเหนของนกศกษาทเ รยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนส าหรบนกศกษาระดบ

ปรญญาตร ผวจยท าการเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามความคดเหนแลวท าการวเคราะห

ขอมลโดยใชคาเฉลย () และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () ดงแสดงในตารางท 18

118

ตารางท 18 การวเคราะหความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

รายการประเมน ระดบ

ความคดเหน

1. กอนการจดกระบวนการเรยนการสอน

1.1 การปฐมนเทศ ชแจงเกยวกบรปแบบการเรยนการสอน

3.73

0.63 ด

1.2 การสมครลงทะเบยนเขาสระบบบรหารจดการเรยนร

(LMS) 3.82 0.80 ด

1.3 การเขาสระบบ LMS ในรายวชาการเลอกและการใช

สอการเรยนการสอน 4.00 0.69 ด

1.4 การวดการคดอยางมวจารณญาณ 3.55 0.67 ด

รวมเฉลย 3.77 0.71 ด

2. การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน

2.1 รปแบบการน าเสนอเนอหา หลกการและทฤษฎ 3.81 0.83 ด

2.2 กจกรรมการระดมสมอง 3.82 0.85 ด

2.3 ชองทางทใชในการตดตอสอสารรวมกนระหวางผสอน

กบผเรยนและผเรยนกบผเรยน 3.84 0.84 ด

2.4 การศกษาเนอหาเพมเตมนอกเหนอจากทอาจารย

น าเสนอไปแลว 3.84 0.83 ด

2.5 สงเสรมใหนกศกษาไดฝกปฏบตไดมากขน 3.81 0.81 ด

2.6 สงเสรมใหนกศกษาไดน าเสนอผลงานไดมากขน 3.79 0.83 ด

2.7 สงเสรมใหนกศกษาไดแสดงความคดเหนรวมกน

มากขน 3.75 0.83 ด

2.8 นกศกษามสวนรวมในกจกรรมการเรยนมากขน 3.72 0.84 ด

2.9 นกศกษามความเขาใจในเนอหาภาคทฤษฎมากขน 3.62 0.81 ด

2.10 นกศกษามความเขาใจในเนอหาภาคปฏบตมากขน 3.67 0.81 ด

119

ตารางท 18 (ตอ )

รายการประเมน ระดบ

ความคดเหน

2.11นกศกษามความกระตอรอรนในการเรยนมากขน 3.67 0.79 ด

2.12 นกศกษามความสามารถในการแกปญหามากขน 3.61 0.75 ด

2.13 นกศกษาไดฝกทกษะการคดวจารณญาณมากขน 3.77 0.75 ด

รวมเฉลย 3.81 0.83 ด

3. การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา

3.1 ขนท 1 ระบปญหา

- การศกษาจากการสถานการณทเปนปญหาและท า

ความเขาใจสามารถสรปและก าหนดประเดนปญหา

3.73 0.65 ด

3.2 ขนท 2 วเคราะหปญหา

- พจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา ล าดบ

ความส าคญของปญหาวาสงใดเปนสาเหตทส าคญของปญหา

3.69 0.67 ด

3.3 ขนท 3 สรางทางเลอก

- เสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของ

วธการ

3.66 0.68 ด

3.4 ขนท 4 ด าเนนการตามทางเลอก

- ปฏบตตามวธการทไดเลอกและบนทกผลการ

ปฏบตงานไวเพอท าการตรวจสอบผลลพธโดยค านงถง

วตถประสงค

3.64 0.69 ด

3.5 ขนท 5 สรปผล - สงเคราะหความรทไดจากการปฏบต โดยการ

สรปผลการ แลวน าเสนอดวยการรายงานผล 3.59 0.73 ด

120

ตารางท 18 (ตอ )

รายการประเมน คาระดบ

3.6 ขนท 6 น าไปประยกตใช

- น าผลและวธการทไดจากการสงเคราะหน าไป ประยกต ใช

จรง

3.55 0.67 ด

รวมเฉลย 3.73 0.65 ด

จากตารางท 18 ผวจยไดท าการศกษาความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร สามารถสรปผลการวเคราะหแบงออกเปน 3 รายการดงน 1) กอนการจดการเรยนการสอน พบวา ความคดเหนของนกศกษาทมกอนการจดการเรยนการสอน มคาเฉลย ( = 3.77) เทากบ 3.77 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( = 0.71) เทากบ 0.71 มความคดเหนอยในระดบด 2) การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน พบวา ความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน มคาเฉลย ( = 3.81) เทากบ 3.81 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( = 0.83) เทากบ 0.83 มความคดเหนอยในระดบด และ 3) การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา พบวา ความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา มคาเฉลย ( = 3.73) เทากบ 3.73 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( = 0.65) เทากบ 0.65 มความคดเหนอยในระดบด

บทท 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวย การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชาการเลอกและการใชสอการเรยน การสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร เนองจากการด าเนนการวจยในครงนผวจยไดท าการเลอกกลมประชากรเปนกลมทดลองเพยงกลมเดยวโดยใชรปแบบการวจยแบบกอนการทดลอง (Pre Experimental Research) แผนการทดลองแบบ The One-Group Pretest-Posttest Design มวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา 2)เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา และ 3) ศกษาความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ประชากรทใชในการวจยครงคอ นกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร ทลงทะเบยนเรยนในวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทงหมดจ านวน 22 คน

เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอใชในการ

สอบถามความคดเหนและขอเสนอแนะของผเชยวชาญโดยแบงออกเปน 2 ดานคอ ดานเนอหาท

ผานการตรวจคาดชนความสอดคลองจากผเชยวชาญ จ านวน 3 ทานมคาเฉลยเทากบ .96 และดาน

การออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาทผานการตรวจคาดชนความ

สอดคลองจากผเชยวชาญ จ านวน 3 ทาน มคาเทากบ .93 2) แผนการจดการเรยนรแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหา ทผานการตรวจสอบคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 และผวจยได

ด าเนนการเขยนแผนการจดการเรยนรรวมกบอาจารยผสอนประจ ารายวชาการเลอกและการใชสอ

การเรยนการสอน ซงมความเชยวชาญดานเนอหาและการใชการจดการเรยนแบบผสมผสานเปน

อยางด 3) แบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐาน Cornell Critical Thinking Test Level Z

(Ennis and Millman 1985) ของ ปณตา วรรณพรณ ซงแปลเปนภาษาไทยโดยผเชยวชาญดานภาษา

ศนยการแปลและการลามเฉลมพระเกยรต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

121

122

ประกอบดวยค าถามแบบปรนย 3 ตวเลอก จ านวน 52 ขอ มคาความเทยงเทากบ .75 4) แบบวด

ผลสมฤทธทางการเรยนวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เปนแบบทดสอบ

วดผลการเรยนร ชนดแบบอตนย จ านวน 4 ขอ ใชส าหรบกอนเรยนและหลงเรยน ทผานการตรวจ

คาดชนความสอดคลองไดเทากบ .67 และผานการน าไปทดลองใชกบนกศกษาระดบปรญญาตร

สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาทเคยเรยนวชา468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

มาแลว จ านวน 23 คน แลวจงน าไปหาคาความเชอมนโดยวธการหาคาสมประสทธอลฟาของ

ครอนบราค (Cronbach) มคาความเชอมนเทากบ .96 5) แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาทผานการตรวจคาดชนความสอดคลองไดเทากบ .97

วเคราะหขอมลโดยใช รอยละของคะแนนความกาวหนาของผลการเรยนร, คาดชนประสทธผล,

คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สรปผลการวจย

การวจยเรอง การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวย

การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร สามารถสรปผลการวจยไดดงน

1. คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกศกษาทจด

การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหามคะแนนเฉลยหลงเรยน( 2 = 42.35)

คดเปนรอยละ 81.44 สงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน ( 1 = 25.90) คดเปนรอยละ 49.81 โดยมคา

ดชนประสทธผลของคะแนนการคดอยางมวจารณญาณแสดงความกาวหนาทางพฒนาการเรยนร

เพมขนรอยละ 63

2. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหามคะแนนเฉลยหลงเรยน( 2 = 28.41) คดเปนรอยละ 71.03 สงกวาคะแนน

เฉลยกอนเรยน ( 1 = 12.00) คดเปนรอยละ 30.00 โดยมคาดชนประสทธผลของคะแนนผลสมฤทธ

ทางการเรยนแสดงความกาวหนาทางพฒนาการเรยนรเพมขนรอยละ 59

3. ความคดเหนของนกศกษาทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

123

3.1 กอนการจดการเรยนการสอน มคาเฉลย () เทากบ 3.77 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ .71 อยในระดบด

3.2 การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน มคาเฉลย () เทากบ 3.81 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ .83 อยในระดบด

3.3 การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา มคาเฉลย () เทากบ 3.73 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ .65 อยในระดบด

กลาวคอความคดเหนของนกศกษาทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาอยในระดบด ซงสอดคลองกบสมมตฐานในการวจยคอนกศกษามความคดเหนตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาอยในระดบด อภปรายผล

1. คะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาทจดการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหามคะแนนเฉลยหลงเรยน( 2 = 42.35) คดเปนรอยละ

81.44 สงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน ( 1 = 25.90) คดเปนรอยละ 49.81 ซงยอมรบสมมตฐานการ

วจยทก าหนดไว เพราะการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาตามทผวจยได

ออกแบบกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยการจดกจกรรมการเรยนในชนเรยนและการเรยน

แบบอเลรนนงโดยใชกระบวนการแกปญหา ซงประกอบดวย 6 ขนตอนไดแก 1) ขนระบปญหา 2)

ขนวเคราะหปญหา 3) ขนสรางทางเลอก 4) ขนด าเนนการตามทางเลอก 5) ขนสรปผล และ 6)

ขนน าไปประยกตใช ซงในการจดกจกรรมการเรยนในชนเรยน เปนกจกรรมระหวางผสอนและ

ผเรยนในภาคทฤษฎประกอบดวยการบรรยาย การอภปราย กระบวนการกลม แลกเปลยนแสดง

ความคดเหนรวมกนในช นเรยน และการจดกจกรรมการเรยนแบบอเลรนนง เปนกจกรรม

ภาคปฏบตโดยใหผเรยนท ากจกรรมการเรยนรดวยตนเองประกอบดวย กจกรรมการศกษาคนควา

และการปฏบตงาน ผเรยนไดใชเครองมอตดตอสอสารบนเครอขายในการเรยนรและระบบบรหาร

จดการเรยนร (LMS) โดยทผสอนกบผเรยนและผเรยนกบผเรยนมปฏสมพนธซงกนและกน เปน

การเรยนในอกรปแบบหนงทสงเสรมการคดวจารณญาณของนกศกษา สอดคลองกบ กนกพร

ฉนทนารงภกด (2548:95) กลาววา รปแบบของการผสมผสานการเรยนรตองมความสมดลระหวาง

การเรยนรแบบออนไลนและการเรยนรแบบดงเดมกลาวคอ การประกอบระหวางสองรปแบบการ

124

เรยนร คอการเรยนรแบบออนไลนและแบบเผชญหนา โดยใช ICT เปนสวนประกอบหนงของการ

เรยนร โดยการเรยนออนไลนถกจดใหเปนองคประกอบเพอสงเสรมในการเรยนแบบเผชญหนา

และการมปฏสมพนธตอกน การมปฏสมพนธระหวางครและผเรยน การสงผานความร การ

ตดตามผเรยนสม าเสมอ และการปรบตวในการกอสรางความรของผเรยน

จากผลการวจยพบวาการแสดงความคดเหนรายครงของนกศกษาสงผลตอการมสวนรวม

ในกจกรรมการเรยนแบบอเลรนนง สงเสรมการมปฏสมพนธกนระหวางผเรยนกบผเรยนไดเปน

อยางดสอดคลองกบ Clyde (1996) ไดกลาววาการแสดงความเหนในแตละครงสนบสนนการคด

อยางมวจารณญาณเนองจาก นกศกษาตองรวบรวมขอมลหลกฐาน ส าหรบการโตแยง มการ

ประเมน การวจารณ การอานขอความทแสดงความคดเหน และสงเคราะหความคดเหนเพอหา

ขอสรป

พงค และ มลลช (Pink and Mallich 2004:101) ไดศกษาแนวทางในการจดการเรยนแบบ

ผสมผสานโดยเนนผเรยนเปนศนยกลางกบการใชเทคโนโลยสงผลตอความสามารถของผเรยน

พบวา ลกษณะของการจดการเรยนแบบผสมผสานชวยพฒนาความสามารถของผเรยนดงตอไปน

ความมสวนรวมในหลกของการเรยนร

แนวโนมความตองการในการเรยนรทมากขน

การชวยผเรยนใหประสบผลส าเรจใหเกดความเชอมนในตนเอง

กระตนการเรยนรการคนพบของผเรยน

ชวยผสอนใหเกดการพฒนาการมปฏสมพนธกบผเรยน

เพมความสามารถในตวบคคลใหคนพบกระบวนการเรยนร

นอกจากนยงพบวาผลจากการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหาชวยใหนกศกษาม

ผลการคดวจารณญาณสงขน สอดคลองกบ เสาวลกษณ รตนชวงศ (2551: 89) ไดกลาวถงลกษณะ

การแสดงออกของผทมการคดวจารณญาณไวดงน

ความสามารถในการพจารณาตดสนความถกตองนาเชอถอของขอมล เลอกขอมลทม

ความส าคญไดอยางถกตองและมการแสวงหาขอมล

ความสามารถในการจ าแนกไดวาขอความใดเปนขอตกลงเบองตนทยอมรบกอนมการ

โตแยงหรอคาดคะเนไว

125

ความสามารถในการตดสนใจไดวาขอเทจจรงใดสนบสนน คดคานหรอไมเกยวของกบ

ขอสรปทคาดคะเนไว

ความสามารถในการหาขอสรปจากขอมลทมอยไดโดยอาศยเหตผลทพอเพยง

ซงจากลกษณะการแสดงออกของผทมการคดอยางมวจารณญาณดงกลาวสอดคลองกบ

ทกษะทางการคดวจารณญาณตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis ไดแก

การสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) หมายถง ความสามารถใน

การน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอย โดยใชหลกการเหตผลทางตรรกศาสตรเพอสรปผลท

ตามมาจากขอสรปนนๆ ได

การใหความหมาย (Semantics) หมายถง ความสามารถในการบอกค าเหมอน หรอค าทม

ความหมายคลายกนได จ าแนกและจดกลมสงทเหมอนกนได สามารถใหนยามเชงปฏบตการและ

ยกตวอยางสงท “ใช” และ “ไมใช” ได

การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of

sources and observation) หมายถง ความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล

รายละเอยดของขอมลโดยการ สงเกตและการแปลความหมายรวมกบการสงเกต การตดสนผลของ

ขอมลทไดจากการสงเกตดวยตนเองโดยใชประสาทสมผสทง 5 ได

การสรปแบบอปนย(Infer and judge inductive conclusions) หมายถง ความสามารถในการ

หาเหตผลเพอน าไปสขอสรปโดยการยกตวอยางรายละเอยดยอยๆ ของเนอหาอยางครอบคลมและ

เพยงพอทจะสรปและลงความเหนจากขอสรปนนๆ ได

การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and

predict probable consequences) หมายถง ความสามารถในการพจารณาทางเลอกทสมเหตสมผล

ทสดจากแหลงขอมลและหลกฐานทมอย เพอน าไปสการสรปค าตอบทสมเหตสมผล

การนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)หมายถง

ความสามารถในการใชเหตผลเพอก าหนดปญหา ท าความตกลงเกยวกบความหมายของค า

ขอความและก าหนดเกณฑอธบายสาเหตและระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวได

2. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกศกษาทจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหามคะแนนเฉลยหลงเรยน( 2 = 28.41) คดเปนรอยละ71.03 สงกวาคะแนน

126

เฉลยกอนเรยน ( 1 = 12.00) คดเปนรอยละ 30.00 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยทก าหนดไว เพราะ

การคดอยางมวจารณญาณ เปนการคดวเคราะห สงเคราะหและตดสนใจแกปญหาโดยยดหลกการ

คดดวยเหตผลจากขอมลทเปนจรง มความถกตองแมนย า สามารถตรวจสอบความคดและประเมน

ความคดของตนเองได (ศนศนย ฉตรคปต และอษา ชชาต 2544 : 31-32) สงผลตอความสามารถ

ทางการคดวจารณญาณซงในการวจยครงนผวจยไดศกษาลกษณะของการคดอยางมวจารณญาณ

ตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989) โดยแบงออกเปน 6 องคประกอบ ไดแก 1) การ

สรปแบบนรนย 2) การใหความหมาย 3) การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการ

สงเกต 4) การสรปแบบอปนย 5) การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย และ 6) การ

นยามและการระบขอสนนษฐาน ซงในการวจยครงนผวจยไดใชกระบวนการแกปญหาในการจด

กจกรรมการเรยนแบบผสมผสานดงกลาวขางตนซงจากผลคะแนนความสามารถทางการคดอยางม

วจารณญาณอาจกลาวไดวาการสอนโดยใชกระบวนการแกปญหานนมความสมพนธกบการคด

อยางมวจารณญาณ ถงแมวาการแกปญหาจะเรมตนจากปญหาและจบลงดวยการแกปญหาสการน า

ขอสรปทไดไปประยกตใช แตกระบวนการแกปญหาทใชในการแกปญหานนไดผานกระบวนการ

คดแกปญหาเพอใหไดซงขอสรปหรอความคดรวบยอด แตการคดอยางมวจารณญาณเปนการคดท

ครอบคลมมากกวาการคดแกปญหาเฉพาะเรองและไมจ าเปนตองเรมทปญหา สอดคลองกบ

อลฟาโร-เลฟเร (Alfaro-Lefevre 1995: 11) ไดกลาวถงความสมพนธของการคดอยางมวจารณญาณ

และการคดแกปญหาไวดงน1) การแกปญหาตองการการคดแบบมวจารณญาณ (ผทไมใชนก

แกปญหาแบบวจารณญาณจะไมสนใจวาการคดแบบวจารณญาณจะมผลตอค าตอบของปญหา) 2)

การคดอยางมวจารณญาณทผานการพจารณารบรอยางดจะไมท าใหเกดการผนแปรตอค าตอบของ

ปญหาทได และ 3) การแกปญหาจะใชการคดอยางมวจารณญาณเปนหลกในการคด ดงนนการคด

อยางมวจารณญาณจงเปนเครองมอทส าคญในการแกปญหา ดวยเหตนทงสองวธจงเปนสงทจะตอง

ใชรวมกนไมใชแยกกน ซงสอดคลองกบการศกษางานวจยทเกยวของพบวา การคดอยางม

วจารณญาณมลกษณะรวมถงลกษณะของการคดแกปญหา (Strieb 1992) ซงมความหมายสอดคลอง

กบ Millman (1992) ไดกลาววา การคดอยางมวจารณญาณมความสมพนธอยางมากตอ

ความสามารถในการคดแกปญหา

127

เพอใหเหนชดเจนวาการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหามความสมพนธกบการคดอยางมวจารณญาณอยางไร ในการอภปรายผลเกยวกบความสมพนธของการคดอยางมวจารณญาณไวดงน

ขนท 1 ขนระบปญหา ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนดวยการเรยนในชนเรยน หลงจากการเสนอสถานการณปญหาหรอกรณศกษาแลว โดยนกศกษาจะท าความเขาใจปญหาบอกรายละเอยดพนฐานของปญหาทพบแสดงใหเหนถงความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification) เปนความสามารถในการใชเหตผลเพอก าหนดปญหา ท าความเขาใจและยอมรบเกยวกบอยางมความหมาย สามารถอธบายสาเหตและระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวไดแลวจงจดท าแผนทความคด

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา เปนการจดกจกรรมการเรยนในชนเรยนภายหลงจากทไดรบการเสนอสถานการณปญหาหรอกรณศกษาโดยนกศกษาท าการพจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา เพอหาเหตผลเกดการเชอมโยงการเรยนรจากประสบการณการเรยนรของนกศกษาแลวท าการวเคราะหประสบการณมาสการสรางความคดรวบยอด แสดงใหเหนถงความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย(Infer and judge inductive conclusions) เปนความสามารถในการหาเหตผลเพอหาขอสรปจากใหญๆ ไปหาขอสรปยอยๆไดและความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) เปนความสามารถในการน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอยๆ ได โดยสงเกตจากการอภปรายรวมกนในชนเรยนและแสดงความคดเหนเพอหาขอสรปรวมกนผานกระดานสนทนา

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก เสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของวธการโดยการศกษา คนหวาเพมเตม จากแหลงการเรยนรตางๆ รวมไปถงแหลงเรยนรทางอนเทอรเนต แลวท าการแปลความหมายแสดงถงความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation) เปนความสามารถในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล รายละเอยดของขอมลแลวท าการแปลความหมายรวมกบการสงเกต และความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการใหความหมาย (Semantics) เปนความสามารถในการจ าแนก จดกลม ใหค านยามเชงปฏบตการและยกตวอยางได หลงจากนนจงท าการพจารณาทางเลอกจากขอมลพนฐาน พจารณาวาอะไรจะเปนผลทเกดขนและชงน าหนกระหวางดและไมด หรอผลดและผลเสยกอนการตดสนใจ

ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก ผเรยนท าการสรางชนงานจากการศกษาคนควา และจากการแนะน าใหค าปรกษาแกผเรยน การระดมสมองในการท ากจกรรมกลม การอภปราย การแสดงความคดเหนภายในชนเรยนและผานทางกระดานสนทนา ซงชวยใหผเรยนไดมโอกาสตอ

128

ยอดทางความรและประสบการณทางการเรยนรเพอสะทอนความคด ความเขาใจ ความซาบซงและความถนด และความสนใจของผเรยนแตละคน เพอน ามาซงองคความรทมความหมายของ แตละบคคล (Morris and Mc Carthy 1990) แลวท าการก าหนดแนวทางทใชในการแกปญหา โดยเลอกเกณฑหรอก าหนดทางเลอกทดทสดเพยงวธเดยวได แลวท าการทบทวนทางเลอกอยางมเหตผล เปนความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation) ในการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมล รายละเอยดของขอมลแลวท าการแปลความหมายรวมกบการสงเกต ความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย(Infer and judge inductive conclusions) เปนความสามารถในการหาเหตผลเพอหาขอสรปจากใหญๆ ไปหาขอสรปยอยๆไดและความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) เปนความสามารถในการน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอยๆ ได

ขนท 5 ขนสรปผล ผเรยนท าการสรปผลจากการเรยนรหลกการ แนวคดจากกระบวนการศกษาสถานการณปญหาหรอกรณศกษา การศกษาคนควาเพมเตม การอภปรายรวมกนในชนเรยนหรอจากกระดานสนทนา ซงเปนผลจากการจดการเรยนแบบผสมผสานทมงเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนดวยการสรางสงแวดลอมและบรรยากาศในการเรยนร วธการสอนของผสอน รปแบบการเรยนรของผเรยน สอการเรยนการสอน ชองทางการสอสาร และรปแบบปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผสอน ผเรยนกบผเรยนและผเรยนกบเนอหา ผเรยนกบบรบทในการเรยนรทหลากหลายซงตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคล (กนกพร ฉนทนารงภกด 2548: 76) ชวยใหผเรยนเกดความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and predict probable consequences) ในการพจารณาทางเลอกทสมเหตสมผลทสดจากแหลงขอมลและหลกฐานทมอย เพอน าไปสการสรปค าตอบทสมเหตสมผล ความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions) เปนความสามารถในการหาเหตผลเพอหาขอสรปจากใหญๆ ไปหาขอสรปยอยๆไดและความสามารถทางการคดวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions) เปนความสามารถในการน าหลกการใหญไปแตกเปนหลกการยอยๆ ได

ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช ผเรยนน าผลทไดจากการสรปและวธการตางๆ ทไดจากกระบวนการเรยนรผานการสงเคราะหแลวน าไปประยกตใชในสถานการณอนๆ แลวน าเสนอออกมาในรปแบบตางๆ เชน การน าเสนอผลงานในเรองตางๆ การน าเสนอแผนผงความคด การน าเสนอโครงการสการท าวจยในขนตอไป ซงผสอนสามารท าการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยนตามสภาพจรง แสดงถงความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนครบทง 6 ดาน

129

ไดแก 1) ดานการสรปแบบนรนย 2) ดานการใหความหมาย 3) ดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต 4) ดานการสรปแบบอปนย 5) ดานการสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย และ 6) ดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน

3. ความคดเหนของนกศกษาทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

3.1 ความคดเหนของนกศกษาทมกอนการจดการเรยนการสอน ซงประกอบดวย การปฐมนเทศ การชแจงรปแบบการเรยนการสอน ขนตอนการสมครลงทะเบยนเขาสระบบ LMS ในรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน การชแจงเกยวกบการวดความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณ โดยมคาเฉลยของความคดเหนอยในระดบด ( = 3.77, = .71) สอดคลองกบ Gabriele (2005) ไดกลาววา ปจจบนนคนสวนใหญสามารถเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศไดงาย สามารถมปฏสมพนธกบผคนผานเครอขายอนเทอรเนตได การเรยนจะใหอะไรมากกวาการมปฏสมพนธและการท างานรวมกน ในขนแรกจะแจงใหผเรยนไดทราบและเขาใจถงความส าคญของการน าอนเทอรเนตมาใช รวมถงแผนการเรยน ขอบเขตของเนอหา พฤตกรรมทคาดหวง และการใชเครองมอตางๆ ในการเรยน

3.2 ความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน ประกอบดวย รปแบบการน าเสนอเนอหา หลกการและทฤษฎ กจกรรมการระดมสมอง ชองทางทใชในการตดตอสอสารรวมกนระหวางผสอนกบผเรยนและผเรยนกบผเรยน การศกษาเนอหาเพมเตมนอกเหนอจากทอาจารยน าเสนอไปแลว สงเสรมใหนกศกษาไดฝกปฏบตไดมากขน สงเสรมใหนกศกษาไดน าเสนอผลงานและแสดงความคดเหนรวมกนมากขนนกศกษามสวนรวมในกจกรรมการเรยนมากขน นกศกษามความเขาใจในเนอหาภาคทฤษฎมากขนนกศกษามความเขาใจในเนอหาภาคปฏบตมากขน โดยมคาเฉลยของความคดเหนอยในระดบด ( = 3.81, = .83) ซงสอดคลองกบการศกษางานวจยทพบวา การเรยนแบบผสมผสานนนสามารถพฒนาใหผเรยนเกดความเขาใจทลกซงในองคความรทเรยนไดมากกวาการเรยนออนไลนและการเรยนในหองเรยนเพยงอยางเดยว โดยผเรยนสามารถฝกปฏบตและฝกทบทวนความรในเนอหาน าไปใชในการแกปญหาในการเรยนไดตามความตองการของผเรยนอยางอสระ ซงการเรยนแบบนสามารถพฒนาทกษะการแกปญหาของผเรยนไดดวยตนเอง (Johnson, McHugo and Hall 2006) และพฒนาใหเกดการเรยนรททาทายและตอบสนองตอความตองการสวนบคคลของผเรยน ท าใหผเรยนพฒนาความสามารถในการเรยนรของตนเองไดดขน (กนกพร ฉนทนารงภกด 2548: 75)

3.3 ความคดเหนของนกศกษาทมตอการจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา ประกอบดวย ขนท 1 ระบปญหา (การศกษาจากการสถานการณทเปนปญหาและท าความเขาใจ

130

สามารถสรปและก าหนดประเดนปญหา) ขนท 2 วเคราะหปญหา (พจารณาแยกแยะสภาพประเดนปญหา ล าดบความส าคญของปญหาวาสงใดเปนสาเหตทส าคญของปญหา) ขนท 3 สรางทางเลอก (เสนอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาในรปของวธการ) ขนท 4 ด าเนนการตามทางเลอก (ปฏบตตามวธการทไดเลอกและบนทกผลการปฏบตงานไวเพอท าการตรวจสอบผลลพธโดยค านงถงวตถประสงค) ขนท 5 สรปผล (สงเคราะหความรทไดจากการปฏบต โดยการสรปผลการ แลวน าเสนอดวยการรายงานผล) และขนท 6 น าไปประยกตใช (น าผลและวธการทไดจากการสงเคราะหน าไปประยกต ใชจรง) มคาเฉลย () เทากบ 3.73 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน () เทากบ .65 อยในระดบด ซงสอดคลองกบงานวจยทพบวา การจดกจกรรมการเรยนการสอน ถาฝกใหผเรยนมประสบการณการคดแกปญหาอยางมหลกการใชเหตผล และเปนระบบอยเสมอแลว จะสงผลใหผเรยนเกดการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาสงขน (Hoolowell 1977: 57)

ขอเสนอแนะทวไป

จากผลการวจยเรอง การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยน

ดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร มขอเสนอแนะดงน

1. ในกรณทผวจยไมไดด าเนนการสอนดวยตวเองนนควรด าเนนการเขยนแผนการจดการ

เรยนรรวมกนกบอาจารยผสอนประจ ารายวชาเพอใหมความเขาใจทตรงกนในการออกแบบการ

เรยนการสอนระหวางกจกรรมการเรยนการสอนและเนอหาทใชในการเรยนการสอน

2. ผวจยและหรอผสอนควรท าการชแจงขอตกลงรวมกนกบผเรยนเขาใจกอนทกครงกอน

การด าเนนการทดลอง และเวลาทใชในการเรยนหรอรวมกจกรรมออนไลนไมนอยกวารอยละ 70

3. ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนควรสรางบรรยากาศทเปนกนเองระหวางผเรยน

และผสอนโดยใชการพดคย การใชค าถามใหผเรยนไดใชกระบวนการคด กระตนความสนใจดวย

สอการสอน กจกรรมทมความหลากหลายและควรสรางขอค าถามทมความสอดคลองกบเนอหา

และสอความหมายไดชดเจนเพอดความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนระหวาง

การจดการเรยนการสอน

131

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาเกยวกบระยะเวลาทใชในการจดกจกรรมระหวางการเรยนในชนเรยน

และการเรยนแบบอเลรนนงทสงผลตอการคดอยางมวจารณญาณ

2. ควรมการศกษาการเรยนการสอนแบบผสมผสานในรปแบบอนทสงเสรมการคดแบบ

อน เชน การคดสรางสรรค การคดแกปญหา เปนตน

3. ควรมการศกษาวจยเกยวกบการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหาในรายวชาอน

132

บรรณานกรม

ภาษาไทย

กนกพร ฉนทนารงภกด. “การพฒนารปแบบการเรยนบนเวบแบบผสมผสานดวยการเรยน

การสอนแบบรวมมอในกลมการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาตอน

ปลาย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

กมลทพย ตอตด. “ผลของการฝกกระบวนการสบสอบทมตอความสามารถในการคดเชงเหตผลและ

ความสามารถ ในการคดแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6.” วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2544.

กฤตยา กองอมและสมาล ชยเจรญ. “การคดอยางมวจารณญาณของผเรยนทเรยนดวยสงแวดลอม

ทางการเรยนรบนเครอขายทพฒนาตามแนวคดคอนสตรคตวสตในกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2.” วารสารเทคโนโลยทางปญญา 2,1 (มกราคม-

มถนายน2550): 49-57.

กลยา วานชยบญชา. สถตส าหรบงานวจย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

กดานนท มลทอง. เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. กรงเทพฯ: อรณการพมพ, 2543.

. เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2544.

กเลน ตฒนรเศรษฐ. “ผลของการเรยนบนเครอขายตามแนวคอนสตรคตวสต วชา 212 300 สอการ

สอน เรอง สอประเภทเครองมอ.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย

การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน,2539.

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต. การปฏรปการเรยนรผเรยนส าคญทสด. กรงเทพฯ : ส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543.

133

ชฎาภรณ สงวนแกว. การจดการเรยนรสองสถานะ Dual Mode Leaning Management [Online]

accessed 1 October 2009. Available from http://www.patai.ac.th/files/Dual-Mode-

School-20081023.pdf

ชลลดา ลขสทธ. “การน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนบนเวบโดยใชหลกการจดกจกรรมแบบ

4 MAT เพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณส าหรบนสตปรญญาบณฑตกลมสาขา

วทยาศาสตรกายภาพและเทคโนโลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย.” วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษ า บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

จารวรรณา ภทรวาวน. “การสรางชดฝกปฏบตการเพอพฒนาทกษะการมสวนรวมในดานสงคมดาน “การเปนสมาชกทมประสทธภาพในกลม” ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนมธยมวดมงกฎกษตรย กรงเทพมหานคร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2532.

จตรา เบญทอง. “ผลของสงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขายทพฒนาตามแนวคอนสตรคตวสต

เรองทฤษฏคอนสตรคตวสตและการออกแบบการสอน.” รายงานการศกษาอสระปรญญา

มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2548.

เจนเนตร มณนาค, “จากอเลรนนงสการเรยนการสอนแบบผสมผสาน.” e-Economy 2,41 (ธนวาคม

2545) : 65-68.

ใจทพย ณ สงขลา. “การสอนผานเครอขายเวลด ไวด เวบ.” วารสารครศาสตร 27, 3 (มนาคม –

มถนายน 2542):18-28.

ถนอมพร เลาหจรสแสง. “การสอนบนเวบ (Web-Based Instruction) นวตกรรมเพอคณภาพการเรยนการสอน.” วารสารศกษาศาสตรสาร 28,1 (มกราคม - มถนายน 2544): 87-94.

ทศนย ข ารกษา. “การน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนบนเวบโดยใชโมเดลซปปาเพอพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณส าหรบนสตปรญญาบณฑตกลมสาขาวชาสงคมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

ทศนา แขมมณ และคณะ. วทยาการดานการคด. กรงเทพฯ: บรษทเดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท

จ ากด, 2544.

ทศนา แขมมณ. ศาสตรการสอน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2547.

134

นลวรรณ วานชสขสมบต. “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนคอมพวเตอรตามแนวคอนสตรคต

วสตดวยการจดการเรยนรแบบแกปญหา ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 ตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสต

ทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547.

นตยา โสรกล. “ผลการใชการสอนแนะในการเรยนรดวยกรณศกษาบนเวบทมตอการแกปญหาของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมรปแบบการคดตางกน.” วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2547.

น ามนต เรองฤทธ. “การพฒนาบทเรยนผานเวบวชาเทคโนโลยการถายภาพเรอง กลองถายภาพและ

อปกรณในการถายภาพ ส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ภาควชาเทคโนโลยทาง

การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2546.

บญเรอง เนยมหอม. “การพฒนาระบบการเรยนการสอนทางอนเทอรเนตในระดบอดมศกษา .”

วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2540.

ปณตา วรรณพรณ. “การพฒนารปแบบการเรยนบนเวบแบบผสมผสานโดยใชปญหาเปนหลก

เพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณของนสตปรญญาบณฑต.” วทยานพนธปรญญา

ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2551.

ประจวบจตร ค าจตรส. “หนวยท 8 การสอนแบบสบเสาะหาความร.” ใน ประมวลสาระชดวชา

สารตถะและวทยวธทางวชาวทยาศาสตร,1-63.นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

,2537.

ประพนธศร สเสารจ. คดเกง สมองไว. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2543.

135

ประภาศร รอดสมจตร. “การพฒนาโปรแกรมสงเสรมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6โดยใชแนวคดหมวกหกใบของ DEBONO.”

วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2542.

ประยร บญใช. “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนตามแนวประสบการณการเรยนรผานสอกลาง

เพอเสรมสรางความสามารถในการคดแกปญหาและผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาของ

นกศกษาในสถาบนราชภฏ.” วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและ

การสอน บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544.

พรพรรณ พงประยรพงศ. “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนคอมพวเตอรตามแนวคอนสตรค

ตวสตดวยการจดการเรยนรแบบสบสอบ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 ตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547.

พลกฤช ตนตญานกล. “ผลของการจดกจกรรมการเรยนการสอนสงคมศกษาดวยการฝกการคด

อยางมวจารณญาณทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการแกปญหา.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547.

พชต ฤทธจรญ. การวจยเพอพฒนาการเรยนรปฏบตการวจยในชนเรยน. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2549.

พบลศร วาสนสมสทธ. “หนวยท 6 การพฒนาทกษะในวชาสงคม.” ใน เอกสารการสอนชดวชาการสอนสงคมศกษา, 51-60. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2526.

พมพพนธ เดชะคปต. การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ : แนวคด วธการ เทคนคการสอน 2.

กรงเทพฯ : ส านกพมพ บรษทเดอะมาสเตอรกรป เมเจนเมนท จ ากด, 2544.

เพญพศทธ เนคมานรกษ. “การพฒนารปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณส าหรบนกศกษาคร.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2537.

136

มณฑรา พนธอน. “การศกษาผลการเรยนรดวยบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนตแบบรวมมอโดย

ใชเวบบลอกของนกศกษาระดบปรญญาตรมหาวทยาลยศลปากร.” วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2551.

มยร หรนข า. “ผลการใชรปแบบพฒนาการคดอยางมวจารณญาณทมตอความสามารถในการคด

แกปญหาในบรบทชมชนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3.” วทยานพนธปรญญา

ครศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2544.

มาเรยม นลพนธ. เอกสารประกอบการสอน รายวชา 464 460 วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและ

สงคมศาสตร. นครปฐม : โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนาม

จนทร, 2547.

รจรา ธนสลงกร. “ผลของสงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขายทพฒนาตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสต ส าหรบนกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา.” รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2549.

วรางคณา หอมจนทน. “ผลของโปรแกรมการเรยนการสอนผานเวบแบบเปดและปดและระดบ

ผลสมฤทธทางการเรยนทมตอผลสมฤทธทาการเรยนวชาภาษาองกฤษของนกเรยน

มธยมศกษาปท 2.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑต

วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2542.

วชรา เลาเรยนด. เทคนคและยทธวธพฒนาทกษะการคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ.

ภาควชาหลกสตรและวธสอน สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม, 2548.

วฒนาพร ระงบทกข. แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : บรษท

แอลท เพรส จ ากด, 2542.

วชดา รตนเพยร. “การเรยนการสอนผานเวบ : ทางเลอกใหมของนกเทคโนโลยการศกษาไทย.” ใน

เอกสารโสตเทคโนฯสมพนธแหงประเทศไทย, 29-31. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2542.

137

วชดา รตนเพยร , “การเรยนการสอนผานเวบ : ทางเลอกใหมของนกเทคโนโลยการศกษาไทย,” ครศาสตร. 7 (มนาคม-เมษายน 2542): 27-35.

ศนศนย ฉตรคปต และอษา ชชาต. รายงานเรองฝกสมองใหคดอยางมวจารณญาณ (Critical

thinking). กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2544.

ศวาพร ศรมงคล. “การเรยนรมโนมตและความสามารถในการคดแกปญหา เรองพนธะไอออนกของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยใชรปแบบการเรยนรกระบวนการแกปญหา.” รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2550.

ศศกานต วบลยศรนทร. “ผลของการใชรปแบบการสอนตามแนวทฤษฎสามเกลยวของสเตรนเบรกในวชากลมสรางเสรมประสบการณชวตทมตอความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรคและผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2543.

ศภางค ไทยสมบรณสข. “การพฒนารปแบบการเรยนแบบรวมมอแบบรวมกลมเรองการบรหาร

โครงการในหองเรยนเสมอนจรงส าหรบนสตระดบปรญญาตร คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547.

ศภธดา ศรพงษววฒน. “ศกษาการคดอยางมวจารณญาณของผเรยนทใชการเรยนรบนเครอขายท

ออกแบบตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสต เรอง สอการเรยนร ของนกศกษาปรญญาตร

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.” รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2548.

สมพร หมานมา. “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเทอรเนต วชาหองสมด

กบการรสารสนเทศ หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง ส านกงานคณะกรรมการการ

อาชวศกษา.” วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย

คอมพวเตอร บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2549.

138

สมปอง เพชรโรจน. “การน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนบนเวบโดยใชการจดการเรยนรแบบ

สบสอบเพอการแกปญหาเชงสรางสรรค เรองภาวะมลพษทางอากาศ ส าหรบนสต

ปรญญาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

โสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2549.

สรวงสดา ปานสกล. “การน าเสนอรปแบบการเรยนรกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคแบบ

รวมมอในองคกรบนอนเทอรเนต.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศน

ศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2545.

สรพงษ สมสอน. “ผลการเรยนแบบการใชปญหาเปนฐานโดยใชคอมพวเตอรทมตอการคดอยางม

วจารณญาณ.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546.

สายชล จนโจ. “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานรายวชาการเขยน

ภาษาคอมพวเตอร I สาขาคอมพวเตอรธรกจ.” ปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชา

คอมพวเตอรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ,

2550.

สาโรช โศภรกข. “ความแตกตางทดเหมอนคลายกนระหวางเทคโนโลยการศกษากบเทคโนโลย

สารสนเทศ.” วารสารเทคโนโลยทางปญญา 2,1 (มกราคม-มถนายน2550): 31-32.

สพตรา ชาตบญชาชย. กระบวนการเรยนร : แนวคด ความหมาย และบทเรยนในสงคมไทย. กรงเทพฯ : ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

สภทร จนปร. “ผลของการเรยนรจากสอบนเครอขายทพฒนาตามแนวคอนสตรคตวสตในวชาสอ

การสอน ส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

เทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2546.

สมาล ชยเจรญ. เทคโนโลยการศกษา หลกการ ทฤษฎ สการปฏบต. ขอนแกน: คลงนานาวทยา,

2551.

. ทฤษฎการเรยนร คอนสตรคตวสต. ขอนแกน: ภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2547. (อดส าเนา)

139

สรพล บญลอ. “การพฒนารปแบบการสอนโดยใชหองเรยนเสมอนจรงแบบใชปญหาเปนหลกใน

ระดบอดมศกษา.” วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2550.

สวทย มลค า. กลยทธการสอนคดแกปญหา. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากดภาพพมพ, 2547.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด. กรงเทพฯ:

โรงพมพไอเดย สแควร, 2540.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. โครงการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน. กรงเทพฯ :

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2542.

. รวมปฏรปการเรยนรกบครตนแบบ” การปฏรปการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การ

สอนแบบ “กระบวนการคด”. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, 2546.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ราชกจจานเบกษา ฉบบกฤษฎกา. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว, 2542.

อรพรรณ ลอบญธวชชย. การคดอยางมวจารณญาณ : การเรยนการสอนทางพยาบาลศาสตร.

กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ, 2543.

อรณศร ศรชย สมาล ชยเจรญและสมปต ตญตรยรตน. “การคดอยางมวจารณญาณของผเรยนท

เรยนดวยมลตมเดยทพฒนาตามทฤษฎคอนสตรคตวสต อาศยหลกการ Meaningful

Learning เรองสารทใชในชวตประจ าวน.” วารสารเทคโนโลยทางปญญา 2,1 (มกราคม-

มถนายน 2549):52.

อารมณ สวรรณปาล. ทกษะเชาวปญญา. กรงเทพฯ : หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา, 2523. เอกภพ อนทรภ. “การพฒนาบทเรยนผานเวบ เรอง การผลตสไลด ส าหรบนกศกษา คณะ

ครศาสตร สถาบนราชภฏสวนสนนทา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

เทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2547.

เออญาต ชชน. “ผลของการฝกการคดอยางมวจารณญาณตามแนวทฤษฎของโรเบรต เอช. เอนนส

ทมตอความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล.” ปรญญา

มหาบณฑต ภาควชาจตวทยา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2535.

140

ภาษาตางประเทศ

Alfaro-Lefevre, R. Critical Thinking in Nursing : A Practical Approach. Philadelphia : W.B.

Saunders Company, 1995.

Alfred, P. Rovai and Hope M. Jordan. “Blended Learning and Sense of Community: A

comparative analysis with traditional and fully online graduate courses” International

Review of Research in Open and Distance Learning 5,2 (August 2004): 1-13.

Allen, I. E. and Seaman, J. Growing by Degrees: Online education in the United States [Online].

Accessed 29 October 2009. Available from http://www.sloanc.org/publications/survey/

pdf/growing_by_degrees.pdf

Alvarez, S. Blended learning solutions [Online]. Accessed 1 November 2009. Available from http://coe.sdsu.edu/eet/articles/blendedlearning/start.htm

Barrows.H.S. & Tamblyn, R.M. Problem-based learning: An approach to medical education. New

York: Springer, 1980.

Bersin, J. The blended learning book: Best practices, proven methodologies, and lessons learned. San Francisco, Calif: Pfeiffer, 2004.

Bloom, Benjamin A. Taxonomy of Education Objective Handbook I : Cognitive Domain. New York : David Mc Kay Company, 1956.

Cunningham, D.J., & Knuth, R. “Tools for constructivism.”, In T. Duffy, J. Lowyck & D. Jonassen, edus. Design environments for constructive learning, Berlin : Springer, 1993.

Dressel, P.L. and Mayhew. General Education : Explorations in Evaluation. 2nd ed. Washington

D.C.: American Council on Education, 1957.

Driscoll, M. “Defining Internet-Based and Web-Based Training.” Performance Improvement.

36 (April 1997): 5-9.

. “Blended Learning: Let’s get beyond the hype.” Learning and Training Innovations

Newsline. [Online]. Accessed 29 October 2009. Available from

http://www.ltimagazine.com/ ltimagazine/article/articleDetail.jsp?id=11755

141

D. Randy Garrison. “Blended learning: Uncovering its transformative potential in higher education.” The Internet and Higher Education . 7( 2) 2004: 95-105.

Ennis, R.H. Critical Thinking And Subject-Specificity : Clarification and needed Research. CA : Midwest Publication, 1989.

. “A Logical Basic for Measuring Critical Thinking Skill.” Educational Leadership.

(October 1985) : 45-48.

Fogarty Robin. Problem-based Learning and Other Curriculum Models for the Multiple

Intelligences Classroom. USA : Skylight, 1997.

Garnham, C., & Kaleta, R. “Introduction to hybrid courses.” Teaching with Technology Today.

8(6). [Online] Accessed 30 October 2009 Available from http://www.uwsa.edu/ttt/

articles/garnham.htm

Garrison, Norman D. Vaughan. Blended Learning in Higher Education. Printed in the United

States of America, 2008.

George Manthey. “Attaining 21st century skills in a complex world.” Leadership 38,2 (November

2008): 15.

Guilford, J.P. The Nature of Human Intelligence. Newyork : McGrow-Hill, 1967.

Guildford. Theanalysis of intelligence. New York : McGraw-Hill,1971. Hadley, Nancy jane. “The Effects of Technology Support System on Achievement and Attitudes

of Preservice Teacher (Computer Mediated Instruction)” Dissertation Abstracts

International, 1998. (Mimeographed)

Hannafin, M. J. “Open-ended learning environments: Foundations, assumptions, and implications for automated design.” In R. Tennyson (Ed.), Perspectives on automating instructional design, 101-129. New York : Springer –Verlag,1995.

Hannum, W. Web based instruction lessons [Online]. Accessed 11 September 2009. Available

from http://www.soe.unc.edu/edci111/8-98/index_wbi2.htm

Harvey Singh. “Building Effective Blended Learning Programs.” Educational Technology 43,6

(November-December 2003):51-54.

142

Hollowell, Kothleen Am. "A Flow Chart Model of Cognitive Process in Mathematical Ploblem – Solving. "Disserttation Abstarcts International, 1977.

Hudgin, B.B. and Edelman, S. “Children’s Self Directed Critical Thinking.” Educational

Research 81,5 (May-June 1988): 262-273.

Johnson, K., McHugo, C., and Hall, T. Analysing the efficacy of blended learning using

Technology Enhanced Learning (TEL) and m-Learning delivery technologies. [Online].

Accessed 29 October 2009.Availablefrom:http://www.ascilite.org.au/conferences/

sydney06/proceeding/pdf_papers/p73.pdf

Jonassen, D.H. “Evaluating constructivist learning.” In T. M. Duffy (Ed.), Constructivism and the

technology of instruction. New Jersey : Lawrence Erlbaum Associates Publishers,

1992.

Jonassen, D.H. “Designing Hypertext for learning.” In Scanion Eand O’ Shea, T.(Ed). New Directions In Educational Technology. Berlin : Springer Verlag,1993.

Khan, B.H. Web-based instruction. Englewood Cliffs, NJ : Educational Technology Publications,

1997.

McLellan, H. Situated learning perspectives. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications, 1996.

Miller, M.A., and Badcock, D.E. Critical Thinking Applied to Nursing. Missouri : Mosby –

Yearbook, 1996.

Norris, S.P. “Synthesis of Research on Critical Thinking.” The Educational Leadership. (May

1985).

Paul, W., Richard. “Bloom’s Taxonomy and Critical Thinking Instruction.” Educational Leadership. 42 (May 1985): 36 - 39.

Piaget, J. The origin of Intelligence in the child. United States of America: Published in Penguin

Education, 1977.

143

Rovai, A.P., & Jordan, H.M. Blended learning and sense of community: A comparative analysis

with traditional and fully on-line graduate course. [Online]. Accessed 30 October 2009.

Available from http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/192/795

Schmidt, K. The Web-Enhanced Classroom [Online]. Accessed 1 November 2009. Available from http://www.nait.org/jit/Articles/schmidt011802.pdf

Sherman, Marsha Sue Berkwity. “Selected Affective Characteristic and Creative Problem

Solving Performance in Grifted Elementary School Children” Disertation Abstracts

International, 1977. (Mimeographed)

Skinner, B.S. “Cognitive Development: Pre – requisite Thinking.” The Clearing House. 49

(March 1976)

Sternberg, R.J. Beyond IQ : A triarchic theory of human intelligence. Newyork : Cambridge

University Press, 1985.

Stollburg, R.J. 1956. “Problem Solving, The Process Games in Science Teaching.” The Science Teacher. 23 (September 1956): 225-228.

Thorne, K. Blended Learning: how to integrate online and traditional learning. London: Kogan,

2003.

Watson, G. and Glaser, E.M. Watson – Glaser Critical Thinking Appraisal Manual. New York :

Harcourt, Brace and World, Inc., 1964.

Wheatley, G.H. “Constructivist Perspective and Mathematics.” Science Education.,1991.

Whitelock, D. and Jelfs, A. “Editorial: Journal of Educational Media Special Issue on Blended

Learning.” Journal of Educational Media. 28(2-3), 2003: 99-100.

144

ภาคผนวก

145

ภาคผนวก ก

รายนามผเชยวชาญ

146

รายนามผเชยวชาญในการตรวจสอบแบบประเมนคาดชนความสอดคลองของแบบสมภาษณ แบบมโครงสราง การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาวชา การเลอกและการใช

สอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

รองศาสตราจารยประทน คลายนาค

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยสาธต จนทรวนจ

อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยวรวฒ มนสขผล

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

รายนามผเชยวชาญดานเนอหารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

147

รายนามผเชยวชาญดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ผชวยศาสตรจารย ดร.อนชย ธระเรองไชยศร

รองผอ านวยการโครงการมหาวทยาลยไซเบอรไทย ส านกงานคณะกรรมการการ

อดมศกษา

ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรชญนนท นลสข

อาจารยประจ าภาควชาครศาสตรเทคโนโลย คณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลย

เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

อาจารย ดร.สรพล บญลอ

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

รายนามผเชยวชาญในการตรวจสอบแบบประเมนคาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา รายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการ

สอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยสาธต จนทรวนจ

อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

148

รายนามผเชยวชาญในการตรวจสอบแบบประเมนคาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยน รายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษา

ระดบปรญญาตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยสาธต จนทรวนจ

อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

รายนามผเชยวชาญในการตรวจสอบแบบประเมนคาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกศกษาทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา รายวชาการเลอก

และการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

รองศาสตราจารยประทน คลายนาค

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ

อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยสาธต จนทรวนจ

อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

149

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการวจย

150

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

แบบสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหา

เรอง การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

หวขอวจย

การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของ

นกศกษาระดบปรญญาตร

วตถประสงค

1. เพอเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

3. เพอศกษาความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหานกศกษาระดบปรญญาตร

นางสาวดารารตน มากมทรพย (ผวจย)

นกศกษาระดบปรญญาโท

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

151

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

1. เพศ ชาย หญง

2. วฒการศกษา ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

3. สาขาวชาทจบการศกษา

……………………………………………………………………………………………………

4. ประสบการณ/ความรความสามารถ/ความเชยวชาญเฉพาะดาน

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

5. หนวยงานทสงกด

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

สวนท 2 ดานเนอหา

1. ทานคดวาเนอหาทใชในการวจยมความเหมาะสมหรอไม

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

2. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนทควรจดการเรยน

แบบอเลรนนง

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

152

3. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนทควรจดการเรยน

ในชนเรยน

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

4. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางทควรเนนการคดอยางมวจารณญาณและควรออกแบบกจกรรมการ

เรยนการสอนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

5. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอนออนไลนทเหมาะสมกบเนอหาควรเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

6. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอนในชนเรยนทเหมาะสมกบเนอหาควรเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

7. ทานคดวาการออกแบบสถานการณปญหาในกจกรรมการเรยนรควรมรปแบบอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

8. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบใดทเหมาะสมกบกระบวนการกลม

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

153

9. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบใดทเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอนแบบแกปญหา

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

10. ทานคดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธของวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนควรม

รปแบบอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

ขอเสนอแนะเพมเตม

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ ........................................................ ผใหสมภาษณ

(......................................................)

ต าแหนง ...................................................

.......... / ........... / ..............

154

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง

แบบสมภาษณผเชยวชาญดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหา

หวขอวจย

การศกษาผลการคดอยางมวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนดวยการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของ

นกศกษาระดบปรญญาตร

วตถประสงค

1. เพอเปรยบเทยบคะแนนความสามารถทางการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหาส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

3. เพอศกษาความคดเหนของนกศกษาทเรยนดวยการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหานกศกษาระดบปรญญาตร

นางสาวดารารตน มากมทรพย (ผวจย)

นกศกษาระดบปรญญาโท

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

155

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

1. เพศ ชาย หญง

2. วฒการศกษา ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

3. สาขาวชาทจบการศกษา

……………………………………………………………………………………………………

4. ประสบการณ/ความรความสามารถ/ความเชยวชาญเฉพาะดาน

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

5. หนวยงานทสงกด

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

สวนท 2 ดานออกแบบ

1. ทานคดวารปแบบการปฐมนเทศควรมลกษณะเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

2. ทานคดวาการฝกปฏบตผเรยนควรมรปแบบอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

3. ทานคดวาการจดกลมผเรยนควรมวธการอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

156

4. ทานคดวาระดบการผสมผสานทเหมาะสมของการจดการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

5. ทานคดวารปแบบการน าเสนอเนอหาควรมลกษณะอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

6. ทานคดวาการจดล าดบเนอหาในการออกแบบกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

7. ทานคดวารปแบบการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

8. ทานคดวารปแบบการเรยนแบบใดในการจดการเรยนแบบผสมผสานทเหมาะสมกบการเรยนร

โดยใชกระบวนการแกปญหา

ขนท 1 ขนระบปญหา

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

157

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

ขนท 5 ขนสรปผล

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

9. ทานคดวาสอประกอบส าหรบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหานนท

เหมาะสมนนควรมลกษณะเปนอยางไร

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

10. ทานคดวาการวดและประเมนผลส าหรบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

เพอศกษาการคดวจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนทเหมาะสมนนควรมลกษณะเปน

อยางไร

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

158

ขอเสนอแนะเพมเตม

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ ........................................................ ผใหสมภาษณ

(......................................................)

ต าแหนง ...................................................

.......... / ........... / ..............

159

ตารางท 19 สรปประเดนสมภาษณดานเนอหาเกยวกบรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอน

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 1. ทานคดวาเนอหาทใชในการวจยมความ

เหมาะสมหรอไม

- เนอหาทใชมความเหมาะสมในการท าวจย เนองจาก เนอหาสาระสามารถใชรปแบบการสอนทงออนไลนและเผชญหนาชนเรยน ซงสอดคลองกบผลลพธของรายวชาทตองตองการใหผเรยนสามารถเลอกและใชสอไดอยางเหมาะสม ซงตองผานกระบวนการคดและการตดสนใจ - จากประสบการณของผสอนในการสอนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนมความเหนวา ควรเพมเตมเนอหาเกยวกบปรชญาการศกษา ในหวขอเรอง แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในยคศตวรรษท 21 เนองจากการทผเรยนจะเรยนรเกยวกบแนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษานน ผเรยนจะเรยนรวาอนาคตเปนอยางไรนน จ าเปนตองรปจจบน รอดต ผเรยนจงจ า เ ปนตอง ร สง ทอย เ บองหลงจากนกการศกษาเลอกใชเทคโนโลยการศกษาในทรรศนะทตางๆ กน เนองจากปรชญาการศกษานนอยเบองหลงการวางแผนการจดการเรยนการสอน และเหนวาควรเพมเนอหาในเรองของจรยธรรมในการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จากการสมภาษณจงพอสรปเนอหาทใชในการวจยโดยมหวขอเนอหาดงตอไปน

1. ภาระงาน บทบาท ความส าคญของเทคโนโลย

และนวตกรรมการศกษา

2. แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษาในยคศตวรรษท 21

160

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 3. การรบร การเรยนร และการสอความหมาย

4. ทฤษฎการเรยนการสอน 5. การออกแบบการเรยนการสอน 6. การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

ตามแนวคดตางๆ 7. การเลอกการใชสอการสอนและจดหาสอ

การเรยนการสอน 8. เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยน

การสอน 2. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของ

วชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนทควรจดการเรยนแบบอเลรนนง

- เนอหาทเหมาะสมตอการจดการเรยนแบบอเลรนนงควรเปนเนอหาทเปนหลกการ ทฤษฎ ไดแก

1. ภาระงาน บทบาทและความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

2. แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในยคศตวรรษท 21

3. การรบร การเรยนร และการสอความหมาย 4. การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนตาม

แนวคดตางๆ 5. การเลอกการใชสอการสอนและจดหาสอการ

เรยนการสอน 6. เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยน

การสอน

161

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 3. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของ

วชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนทควรจดการเรยนในชนเรยน

- การจดการเรยนในชนเรยนนน ควรดจากลกษณะของเนอหา โดยมขอสงเกตส าหรบการจดการเรยน ในชนเรยนควรเปนหวขอหรอเนอหาทตองลงมอปฏบต โดยเฉพาะปฏบตเปนกลม โดยใหดความเหมาะสมวาควรจดการเรยนแบบอเลรนนงหรอจดการเรยนในชนเรยน โดยหวขอทควรจดการเรยนในชนเรยนนนมดงตอไปน

1. ปรชญาทางการศกษา (ในหวขอ แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในยคศตวรรษท 21)

2. ทฤษฎการเรยนการสอน 3. การออกแบบการเรยนการสอน

4. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางทควรเนน

การคดอยางมวจารณญาณและควร

ออกแบบกจกรรมการเรยนการสอน

อยางไร

- จากเนอหาทใชในการวจย ผเชยวชาญมความเหนวา หวขอตอไปนผวจยควรเนนการคดอยางมวจารณญาณ

1. แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในยคศตวรรษท 21

2. การรบร การเรยนร และการสอความหมาย 3. ทฤษฎการเรยนการสอน 4. การออกแบบการเรยนการสอน 5. การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนตาม

แนวคดตางๆ 6. การเลอกการใชสอการสอนและจดหาสอการ

เรยนการสอน 7. เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยนการ

สอน - การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนควร

ด าเนนการตามกระบวนการทสงผลใหเกดการคดอยางมวจารณญาณ

162

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 5. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอน

แบบอเลรนนงทเหมาะสมกบเนอหาควร

เปนอยางไร

- กจกรรมการเรยนการสอนออนไลนทเหมาะสมกบเนอหาควรมลกษณะดงน อาจารยผ สอนประจ ารายวชา เปนในลกษณะของคลปวดโอสน ๆ ในการน าเขาสบทเรยน - น า เ สนอ โด ย ใ ช โ ป ร แก รมก า รน า เ สนอ Presentation , PDF, Multimedia โดยมการน าเสนอเรองอยางเปนล าดบขนตอน - การก าหนด Assignment และการอภปราย - ภาพตวอยางวดโอประกอบ ในวธการสอนแบบตางๆ เปนสอประกอบการบรรยายในบทเรยนออนไลน - เปดโอกาสใหผเรยนน าเสนอความคดผานชองทางการสอสาร เชน Web board, e-Mail, Chat, Website ในการเชอมโยงไปยงแหลงการเรยนรภายนอก

6. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอน

ในชนเรยนทเหมาะสมกบเนอหาควรเปน

อยางไร

- กจกรรมการเรยนการสอนในชนเรยนควรมลกษณะดงน คอ ควรเปนรปแบบการบรรยาย การอภปราย ผสอนควรก าหนดสถานการณจ าลองขนภายใน ช นเรยน มอบหมายงานใหผเ รยนแลวก าหนดใหผเรยนไดเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา ไปศกษาคนควา วเคราะห แลวน าเสนอผลงาน และประเมนผลงาน

7. ทานคดวาการออกแบบสถานการณ

ปญหาในกจกรรมการเรยนรควรมรปแบบ

อยางไร

- กจกรรมการเรยนรทจดในการเรยนการสอนนนควรเปนไปตามขนตอนของกระบวนการแกปญหาทง 6 ขนตอน ซงประกอบดวย

1. ขนระบปญหา 2. ขนวเคราะหปญหา

163

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 3. ขนสรางทางเลอก

4. ขนด าเนนการตามทางเลอก

5. ขนสรปผล 6. ขนน าไปประยกตใช

ดงนนในการก าหนดสถานการณปญหานนจงขนอยกบลกษณะของเนอหาในแตละตอน - การก าหนดสถานการณ ปญหา ควรก าหนดสถานการณปญหาทสามารถเกดขนไดจรง หรอน ากรณตวอยางมาน าเสนอ หรอควรเปนปญหาของ ผเรยนเอง เนองจากถาผเรยนเกดปญหานนเองกจะมความเขาใจเปนอยางดและมความมงมนทจะแกปญหา

8. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบใด

ทเหมาะสมกบกระบวนการกลม

- เนอหาทใชในการวจยทเหมาะแกการจดกระบวนการกลม ไดแก

1. แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษาในยคศตวรรษท 21

2. การออกแบบการเรยนการสอน 3. การเลอกการใชสอการสอนและจดหาสอการ

เรยนการสอน 4. เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยนการ

สอน ดงน นรปแบบการจดกจกรรมท เหมาะสมกบ

กระบวนการกลมควรมลกษณะดงน - ใหผเรยนไดรวมกนน าเสนอปญหา ตงปญหา แลวอภปรายรวมกนใหแสดงความคดเหนรวมกน - จดกจกรรมโดยใหผเรยนไดใชกระบวนการกลมในการเรยนรซงสามารถใชไดทงทฤษฎและปฏบต - เนอหาภาคทฤษฎ ควรใชกระบวนการกลม ในการ

164

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ

เสาะแสวงหาความรรวมกน ชวยกนสรป วเคราะห และรวมกนน าเสนอ - เนอหาภาคปฏบต ควรใหผเรยนไดท างานรวมกน โดยแบงภาระหนาทในการท างาน (กระบวนการก ลมสามารถใชไดท งการ เ รยน แบบอเลรนนงและการเรยนในชนเรยน)

9. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบ

ใดทเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอน

แบบแกปญหา

- เนอหาทเหมาะส าหรบการจดการเรยนการสอนแบบแกปญหาไดแก การออกแบบยทธศาสตรการสอน, การเลอกและใชสอโดยใชกจกรรมทตองใหผ เรยนประสบกบเหตการณยงยาก หรอใหผเรยนรวมกนแกปญหาทตองการแกไขมากทสดในเรองของสอการเรยนการสอนแลวใหผเรยนท าการวเคราะห เสนอแนะวธการแกปญหานนๆ (ควรใหผเรยนเปนผ ก าหนดปญหาดวยตนเอง โดยผสอนคอยท าการชแนะวาเหมาะสมหรอไมอยางไร)

10. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบ

ใดทเหมาะสมกบการเรยนรดวยตนเอง

- เนอหาทเปนหลกการและทฤษฎ ควรเปนการบรรยายจากผสอน แลวใหผเรยนศกษาคนควาเพมเตมหรอทบทวนความรจากการเรยนแบบ อเลรนนง

11. ทานคดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ของวชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนควรมรปแบบอยางไร

- ดานการวดและประเมนผลผวจยควรใชการประเมนผลทมความหลากหลายโดยดจากการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการเรยน การรวมกจกรรมการเรยน เปนตน การวดและประเมนผลโดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ควรเปนแบบอตนย เพอใหผเรยนไดแสดงความร ความเขาใจ ผานการคดวจารณญาณ วเคราะห ไตรตรอง แลวน าเสนอออกมาอาจจะก าหนดเปนสถานการณแลวใหผเรยนแสดงแนวคดจากสถานการณ

165

ตารางท 19 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ - การออกแบบทดสอบวดผลสมฤทธ สามารถ

ออกแบบเพอวดการคดอยางมวจารณญาณไดดวยเชนกน โดยคาน าหนกขนอยกบ วตถประสงค และเนอหาในการจดการเรยนการสอน - การวดและประเมนผลโดยใชการประเมนผลตามสภาพจรงโดยดจากการมสวนรวมในการเรยนการสอนทงการเรยนแบบออนไลนและแบบเผชญหนาในชนเรยน - การประเมนผลงานทไดรบการมอบหมายใหท าโดยดทงกระบวนการและผลลพธ

166

ตารางท 20 สรปประเดนสมภาษณดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหา

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 1. ทานคดวารปแบบการปฐมนเทศควรม

ลกษณะเปนอยางไร

- ควรท าการปฐมนเทศในชนเรยนเพอท าการชแจงท า

ความเขาใจเกยวกบรปแบบการเรยนและการใช

เครองมอตางๆ ในการเรยนรออนไลน ชแจงขอตกลง

รวมกนเบองตนระหวางผสอนและผเรยน การแกไข

ปญหาเบองตอน โดยอาจจดเปนตารางก าหนดการ

เรยนการสอนใน Course syllabus

2. ทานคดวาการฝกปฏบตเขาสแหลง

เรยนรผเรยนควรมรปแบบอยางไร

- ควรชแจงในการปฐมนเทศกอนการเรยนครงแรก

เชน นกศกษาจะตองท าการโพสตบนกระดานสนทนา

ตามความถทก าหนดไว รวมไปถงกจกรรมอนๆ ดวย

- ควรท าการฝกปฏบตในชนเรยน แลวใชการเรยน

ออนไลนเปนตวชวยในการท าแบบฝกหด การบาน

ตางๆ ทบทวนสรปความรความเขาใจบนเวบส าหรบ

การเรยนแบบอเลรนนง

3. ทานคดวาการจดกลมผเรยนควรม

วธการอยางไร

- ไมแนะน าใหผเรยนแบงกลมตามความสมครใจ

เนองจากจะมปญหาในเรอของการจดกลมผเรยนกลม

เกงจะอยกบกลมเกง ควรใชการสมหรอเกณฑในการ

แบงกลมผเรยนในการแบงกลมผเรยนโดยชแจงให

ผเรยนไดรบทราบขอตกลงเบองตนกอนการเรยน

- ใหผเรยนแบงกลมเองโดยสมครใจ ไมแนะน าให

อาจารยเปนผแบงกลม กลมทแบงควรมจ านวน 3-5

คน (ควรเปนเลขค เนองจากมความเกยวของกบการ

ตดสนใจในการท างานกลมรวมกนของนกศกษา)

และนยมคละตามความสามารถของผเรยนคอ เกง

167

ตารางท 20 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ ปานกลาง และออน แตถาเปน 5 คนจะใหมเดกเกง 1

คน ปานกลาง 3 คนและออน 1 คน เพอเปนการ

ชวยกน และความมความหลากหลายในกลมคอคละ

เพศหญงและชายโดยในทนผสอนควรท าการแนะน า

หรอท าขอตกลงในเบองตนเกยวกบการแบงกลม

ผเรยนกอนการจดการเรยนการสอน หากแบงโดยใช

เกณฑหรอวธการในการแบงกลมอาจสงผลกระทบคอ

ผเรยนอาจไมใหความรวมมอในการเรยน แตส าหรบ

งานวจยในครงนไมควรเนนการเรยนแบบกลมมาก

นก ควรเนนทตวรายบคคลเนองจากวจารณญาณเกดท

ตวบคคลไมไดเกดจากกลมผลกดนคอผเรยนควร

เรยนรดวยตนเองมากกวากระบวนการกลม

4. ทานคดวาระดบการผสมผสานท

เหมาะสมของการจดการเรยนการสอน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหาควรเปนอยางไร

- ระดบการผสมผสานทเหมาะสมของการจดการ

เรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหาระดบผสมผสานควรเปน 50:50

- ผสมผสานในลกษณะใด ผสมผสานแนวนอนหรอ

แนวตง ซงการเรยนแบบผสมผสานแนวตง หมายถง

การเรยนในช นเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง

คขนานกนไปทกสปดาห กลาวคอ จดการเรยนในชน

เรยนควบคไปกบการเรยนแบบอเลรนนงมกอยใน

ลกษณะในหองเรยนจดกจกรรมอยางไรในการเรยน

แบบอเลรนนงกจดกจกรรมแบบน นเชนเดยวกน

กลาวคอเปนกจกรรมการเรยนทมความตอเนองกนกบ

ในการเรยนในชนเรยน และการเรยนแบบผสมผสาน

168

ตารางท 20 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ แนวนอน หมายถง ใชเวลาเปนเกณฑ เชน ใชเวลา

สอน 6 ชวโมง ดงนน เรยนในชนเรยน 3 ชวโมง แลว

อก 3 ชวโมงเรยนแบบอเลรนนง กลาวคอเปนลกษณะ

ของ Block course

5. ทานคดวารปแบบการน าเสนอเนอหา

ควรมลกษณะอยางไร

- รปแบบการน าเสนอเนอหาควรมลกษณะเปนแบบ

ประสานเวลาและแบบไมประสานเวลา เอกสารการ

สอนอาจจะเปนพวก Power point ใหเรยนรจากแหลง

เรยนรคอ เปน Self paced course โดยอาจจะม

บางอยางเปน On demand คอวดโอการสอนทครท าไว

ใชแชทรม หรอเสยง

- จดการเรยนการสอนตามขนกระบวนการแกปญหา

ทง 6 ขนตอนทใชในการวจยครงนโดยการเรยนใน

ช นเ รยน ควรน าเสนอเนอหา แบบบรรยายน า

น าเสนอสถานการณปญหาใหผเรยนไดคดวเคราะห

และการเรยนแบบอเลรนนง น ากระบวนการคนควา

หาค าตอบ

6. ทานคดวาการจดล าดบเนอหาในการ

ออกแบบกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน

โดยใชกระบวนการแกปญหาควรเปน

อยางไร

- ใชปญหาเปนหลกกอนเพอกระตนความสนใจ แลว

ใหอภปรายเพอใหไดแนวทางโดยท าตามขนตอน

กระบวนการแกปญหาทง 6 ขนตอน

7. ทานคดวารปแบบการจดการเรยนรโดย

ใชกระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

- ใชแบบประสานเวลา ในชวโมง แบบไมประสาน

เวลานอกเวลาเรยนโดยสามารถตดตามประเมนผลได

169

ตารางท 20 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ 8. ทานคดวารปแบบการเรยนแบบใดใน

ก า ร จด ก า ร เ ร ย น แบบผสมผส าน ท

เ ห ม า ะ ส ม ก บ ก า ร เ ร ย น ร โ ด ย ใ ช

กระบวนการแกปญหา

ขนท 1 ขนระบปญหา

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก

ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก

ขนท 5 ขนสรปผล

ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช

- ขนการระบปญหาควรเปนการเรยนในช นเรยน

ซงในการสรางประเดนปญหาควรมความชดเจน

ไมก ากวม กลาวคอไมชน าใหวจารณญาณในทางบวก

หรอทางลบ เชน การเปดวดโอใหด แลวดวา การจด

กจกรรมในช นเรยนหรอการเรยนแบบอเลรนนง

เหมาะสมกวากน

- ข นการว เคราะหปญหาควรเปนการเรยนแบบ

อเลรนนง โดยดจากการเขยนและการพดหรอรองรอย

การแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา เนองจาก

ตองใชเวลาในการคดวเคราะห

- ข นการสรางทางเ ลอกควรเปนการเ รยนแบบ

อเลรนนงในการคนควาหาขอมลและท าการศกษา

ดวยตนเองโดยใหกรอบแนวคด หรอเอกสารหลกใน

การคนควา

- ขนด าเนนการตามทางเลอก ควรเปนการเรยนแบบ

อเลรนนงและการเรยนในชนเรยน ส าหรบศกษาดวย

ตนเอง และในสวนของการน าเสนอในชนเรยน

- ขนสรปผล ควรเปนการเรยนแบบอเลรนนงและการ

เรยนในชนเรยน สรปผลและน าเสนอในชนเรยน

- ขนการน าไปประยกตใช ควรเปนการเรยนในชน

เรยนจะมความเหมาะสมกวา

9. ทานคดวาสอประกอบส าหรบการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหานนทเหมาะสมนนควรมลกษณะ

- ควรเปนสอทสามารถเรยนรดวยตนเองไดเปน Self

paced course โดยเนอหาอาจจะมทงขอความ เสยง

ภาพ เปนตน โดยสอจะตองเบดเสรจในตวของมนเอง

170

ตารางท 20 (ตอ)

ประเดนการสมภาษณดานเนอหา สรปขอมลทไดจากการสมภาษณ เปนอยางไร โดยสอทเหมาะสมควรจะเปนประเภทไหนนนขนอย

กบเนอหาในเรองนนๆ เชน เอกสารประกอบการสอน

เปน PDF หรออาจจะเปน Power point ประกอบการ

บรรยายของอาจารย โดยมรปแบบปฏสมพนธ ท

เหมาะสมเปน Chat room และ Web board ส าหรบ

การปฏสมพนธแบบประสานเวลาและไมประสาน

เวลา

10. ทานคดวาการวดและประเมนผล

ส าหรบการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาเพอศกษาการคด

วจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนท

เหมาะสมนนควรมลกษณะเปนอยางไร

- การวดประเมนผลตามสภาพจรง การประเมนจาก

การ เขา เ วบไซต ก ารประ เ มนการ คดอย า ง ม

วจารณญาณ ขอสอบหรอแบบวดตวอนๆ ควรมแบบ

วดทเปนขอเขยน การประเมนผลงานของนกศกษา

ดจากรองรอยการปฏบตงาน เชนดจากรองรอยการ

ปฏบตงานในชนเรยนและการเรยนแบบอเลรนนง

ขอเสนอแนะในการจดการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

1. ในการเลอกกลมประชากร/กลมตวอยางทใชในการจดการเรยนการสอนแบบออนไลน

นน อาจมปญหาเกยวกบผเรยนบางคนไมไดถกฝกมาเพอการเรยนแบบออนไลน จงเปนพนฐานใน

การท าวจยทส าคญอยางหนงซงไมควรมองขาม

2. ความเรวอนเทอรเนตทจะมาเปนตวแปรแทรกซอน ฉะนนสอจงควรจะเปนพวก PDF

หรอ Power point ส าหรบดาวนโหลดมาเกบไว และการก ากบตวเองของผเรยนในการใช

อนเทอรเนต

3. ในจดการเรยนโดยมการน าเสนอปญหาใหกบผเรยนนนในการน าเสนอปญหาควรให

ผเรยนไดมองเหนแนวทางในการหาค าตอบ ผสอนจงควรเสนอแนะแนวทางใหแกผเรยน

171

แผนการจดการเรยนรท 1 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

เรอง บทบาท ความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา เวลาเรยน 3 ชวโมง

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 วนพธท 2 มถนายน 2553

สาระส าคญ

การน าเทคโนโลยทเนนวธการ ระบบ เทคนคและวธการตางๆ มาใชในการจดกจกรรม

การเรยนการสอนเพอใหการศกษามประสทธภาพเพอใหสอดคลองกบการจดการศกษาและการ

เรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 หมวด 9 เทคโนโลย

เพอการศกษา

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมย

2. อภปรายเกยวกบบทบาท ความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

จดประสงคการเรยนร

1. สามารถอธบายความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมยได

2. วเคราะหสภาพปญหาเกยวกบการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

สาระการเรยนร

1. ความหมายของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 9 เทคโนโลยการศกษา

3. บทบาทนกเทคโนโลยการศกษา

172

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า

1.1 ปฐมนเทศกอนเรยน (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. แจกเอกสารประมวลรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ชแจงประมวลรายวชา รปแบบการเรยนการสอน ก าหนดวนและเวลาในการจดก จกรรมการ เ ร ยนการสอน ก ารวดผลประเมนผล 3. แจงทอย URL ในการเขาถงระบบบรหารจดการเรยนรในการเรยนแบบอเลรนนงท http://elearning.educ.su.ac.th พรอมทงแจงการเขาวธการสมครเพอเขาสระบบ

1. ศกษาประมวลรายวชา 2. รบฟงค าชแจงเกยวกบประมวลรายวชา รปแบบการเรยนการสอน ก าหนดวนและเวลาในการจดกจกรรมการเรยนการสอน การวดผลประเมนผล 3. จดบนทกทอย URL ในการเขาถงระบบบรหารจดการเรยนรในการเรยนแบบอเลรนนงและวธการสมครเพอเขาสระบบ 4. ประเดนซกถามขอสงสยเกยวกบประมวลรายวชา

1.2 ทดสอบความรพนฐานกอนเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301

การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ชแจงผเรยนเกยวกบการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนเปนขอสอบชนดอตนย จ านวน 4 ขอ เวลาทใช 60 นาท เปนเนอหาทเ กยวกบรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ท าการจดเกบรวบรวมแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน น าไปตรวจใหคะแนนแลวจดเกบ

1. รบฟงค าชแจงเกยวกบการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน 2. ท าแบบทดสอบใหเสรจตามเวลาทก าหนดแลวท าการสงใหกบผสอน

173

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน

2.1 ขนระบปญหา (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. น าสนทนาเกยวกบปญหาการใชเทคโนโลย

และนวตกรรมการศกษา

2. น าเสนอกรณศกษาเกยวกบปญหาการใช

เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

3. มอบหมายภาระงานดงตอไปน

3.1 ภาระงานรายกลม ชแจงใหผเรยนแบงกลมๆ ละ 3-5 คน เพอท าการวเคราะหกรณศกษาเกยวกบปญหาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในรปแบบแผนผงความคด (Mind mapping) แลวท าการสงผลงานในหองท างานกลมออนไลน

3.2 ภาระงานรายบคคล ชแจงใหผเรยนท าการสบคน และศกษา เกยวกบปญหาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาเพมเตม แลวเตรยมน าเสนอในการเรยนครงตอไป พรอมทงน าเสนอบนกระดานสงงาน และอภปรายรวมกนบนกระดานสนทนา

1. รบฟง และรวมสนทนาแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 2. รบฟงและท าความเขาใจในภาระงานทไดรบมอบหมาย 3. ซกถามขอสงสย 4. แบงกลมๆ ละ 3-5 คน

2.2 ขนวเคราะหปญหา (การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. กระตนใหผเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาการใช เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

1. ศกษาท าความเขาใจเ กยวกบกรณศกษาปญหาการใช เทคโนโล ย และนวตกรรมการศกษา 2. ระดมสมองวเคราะหกรณศกษาเกยวกบปญหาการใช เทคโนโลย และนวตกรรมการศกษา

174

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 3. จดท าแผนผงความคด (Mind mapping) แลว

สงบน 4 . ส บคน ขอ ม ล เ ก ย ว กบ ปญห าก า ร ใ ชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 5. น าขอมลทศกษาดวยตนเองเสนอบนกระดานสงงาน 6. รวมอภปรายแสดงความคดบนกระดานสนทนารวมกบเพอนอยางนอย 3 คน

3. ขนสรปผล (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. อธบายเพมเตมเ กยวกบบทบาทการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาส าหรบการจดการศกษาในปจจบนและเปดโอกาสใหผเรยนไดซกถามแลวท าการตอบขอซกถามตางๆ 2. ทบทวนเกยวกบภาระงานทมอบหมาย

- รบทราบ ซกถาม และปฏบตตามภาระงานทไดรบมอบหมาย

สอการเรยนการสอน 1. ประมวลการสอนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ใบกจกรรมเรอง กรณศกษาปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 3. กระดานสนทนา 4. ระบบการจดการเรยนร (LMS)

175

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมยได

- การท าใบกจกรรม

- การตรวจการท าใบกจกรรม

2. วเคราะหสภาพปญหา

เกยวกบการใชเทคโนโลยและ

นวตกรรมการศกษาได

- การท าแผนผงความคด - การตรวจแผนผงความคด

3. ทกษะการคดวจารณญาณดาน

การนยามและการระบขอ

สนนษฐาน (Definition and

assumption identification)

- การท าใบกจกรรม

- การตรวจการท าใบกจกรรม

เกณฑการใหคะแนน

- เกณฑการใหคะแนนจากการมสวนรวมในการเรยนแบบอเลรนนง (การรวมอภปราย

แสดงความคดเหนและการสงงานบนกระดานสนทนา ผานเกณฑรอยละ 70)

- เกณฑการตรวจแผนผงความคด (ผาน/ไมผาน)

176

ประมวลการสอน (Course Syllabus)

1. รหสวชา 468 301

2. ชอวชา(ภาษาไทย) การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

(ภาษาองกฤษ) (Selection and Utilization of Instructional Media)

3. จ านวนหนวยกต 3(3-0-6)

4. คณะศกษาศาสตร ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

5. ภาคการศกษา ตน

6. ปการศกษา 2553

7. ชอผสอน ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

e-mail : thapanee@su.ac.th

อาจารยน ามนต เรองฤทธ

e-mail : rnammon@gmail.com

นางสาวดารารตน มากมทรพย (ผชวยสอน)

e-mail : ddm.dararat@gmail.com

8. ลกษณะวชา วชาบงคบ

9. ชอหลกสตร ศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

10. วชาระดบ ปรญญาตร

11. จ านวนชวโมงทสอน/สปดาห 3 คาบ ตอ สปดาห

12. เนอหารายวชา (Course description)

ทฤษฎ หลกการเรยนรและกระบวนการสอความหมายของมนษย เนนการถายทอดความร

โดยอาศยสอเปนบรณาการ เพอสรางมโนทศน เกณฑการพจารณาเลอกสอและประเมน

ประสทธภาพของสอเปนรปธรรม

177

13. วตถประสงคทวไปและ/หรอวตถประสงคเชงพฤตกรรม

เพอใหผเรยนสามารถ

1. อธบายความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมยและความส าคญของ

สอการเรยนการสอนได

2. วเคราะหแนวโนมการเปลยนแปลงของนวตกรรมและเทคโนโลยการศกษาไดอยางม

หลกการ

3. อภปรายถงทฤษฎ หลกการเรยนรและกระบวนการสอความหมายของมนษยได

4. เปนผถายทอดความร โดยใชสอไดอยางมประสทธภาพ

5. อธบายถงหลกการ เกณฑการเลอก การใชและการประเมนประสทธภาพสอการเรยน

การสอนได

6. วเคราะหและสรปหลกเกณฑการเลอกสอการสอนประเภทตาง ๆ ได

7. อภปรายแสดงความคดเหนถงทศทางและแนวโนมดานการใชสอการเรยนการสอนได

8. ด าเนนโครงการดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนประเภทตาง ๆ ได

178

14. ตารางก าหนดกจกรรมการเรยนการสอนรายสปดาห

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

1

2 ม.ย. 53

เนอหา

บทบาท ความส าคญของเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษา

สอการเรยน

- ใบกจกรรมเรอง กรณศกษาปญหาดาน

เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

กจกรรมการเรยน

- ชแจงประมวลรายวชา แนะน ารปแบบการเรยน

การสอน

- ทดสอบความรพนฐาน (Pre test)

กจกรรมการเรยน

- ศกษากรณศกษาปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษา

- ศกษาเรยนรดวยตนเอง /สบคน

179

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

2

9 ม.ย. 53

เนอหา

ปรชญาการศกษา/บทบาทและแนวโนมการใช

เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

สอการเรยน

- Power point ประกอบการบรรยายเรอง ปรชญา

การศกษา

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนอท 1 การศกษาคนควาบทบาทและ

แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

- อภปรายซกถาม/ บรรยาย

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนอผลการสบคน

- อภปรายรวมกนบนกระดานสนทนา

- ศกษาจากกรณศกษา

- อภปรายรวมกนบนกระดานสนทนา

- น าเสนอแผนผงความคด

- ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณ (Pre test)

180

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

3

16 ม.ย. 53

เนอหา

การรบร /การเรยนร /การสอความหมาย

สอการเรยน

- สออเลกทรอนกสเรอง การรบร การเรยนรและ

การสอความหมาย

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

กจกรรมการเรยน

- บรรยาย/อภปราย

- กจกรรมกลม

- ประเดนซกถาม

กจกรรมการเรยน

- อภปรายรวมกนผานกระดานสนทนา

- ศกษาคนควาทฤษฎการสรางความร(รายบคคล)

4

23 ม.ย. 53

เนอหา

ทฤษฎการเรยนการสอน

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนอท 2 ทฤษฎการเรยนการสอนและทฤษฎ

สรางความรดวยตนเอง

- กจกรรมกลม /อภปราย

กจกรรมการเรยน

- กรณศกษา

- กจกรรมกลมออนไลน

181

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

สอการเรยน

- สออเลกทรอนกสประกอบการบรรยายเรอง

ทฤษฎการสรางองคความร

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS) -

สถานการณปญหา

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

5

30 ม.ย. 53

เนอหา

การออกแบบการเรยนการสอน

กจกรรมการเรยน

- การบรรยาย

- การอภปราย

กจกรรมการเรยน

- การศกษาเรยนรดวยตนเอง

- สบคนแหลงการเรยนร

- กจกรรมกลมออนไลน

182

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

สอการเรยน

- สออเลกทรอนกสประกอบการบรรยายเรอง

ระบบการออกแบบการเรยนการสอน

- วดทศน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

6

7 ก.ค. 53

เนอหา

การเลอก การใชสอและการจดหาสอการเรยน

การสอน

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนอ

- การบรรยาย

- สถานการณปญหา

- กจกรรมกลม

กจกรรมการเรยน

- กจกรรมกลมออนไลน

- การน าเสนอบนกระดานสนทนา

- แสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

183

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

สอการเรยน

- สออเลกทรอนกสประกอบการบรรยายเรอง

หลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

7

14 ก.ค.

53

เนอหา

เกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

สอการเรยน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

กจกรรมการเรยน

- บรรยาย

- ศกษาคนควา

กจกรรมการเรยน

- ศกษาดวยตนเอง

- กจกรรมกลมออนไลน

184

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

8

21 ก.ค.

53

เนอหา

การวจยดานสอการเรยนการสอน

สอการเรยน

- สออเลกทรอนกส เรองวจยสอการเรยนการสอน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

กจกรรมการเรยน

- บรรยาย

- เสนอหวขอโครงการ

กจกรรมการเรยน

- ศกษาดวยตนเอง

- กจกรรมกลมออนไลน

- สบคน

9

28 ก.ค.

53

เนอหา

การศกษางานวจยดานสอการเรยน

การสอน

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนองานวจยดานสอการเรยนการสอน

- อภปราย

กจกรรมการเรยน

- น าเสนองานวจยดานสอการเรยนการสอน

บนกระดานสนทนา

- แสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

185

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

สอการเรยน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

10-11

4 – 11

ส.ค. 53

ปฏบตกจกรรมกลม

-

กจกรรมการเรยน

- กจกรรมกลมออนไลน

12

18 ส.ค.53

เนอหา

โครงการดานการเลอกและการใชสอการสอน

กจกรรมการเรยน

- กจกรรมกลมในชนเรยน

- การน าเสนอความคบหนาครงท 1

- ประเดนซกถาม

กจกรรมการเรยน

-

186

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

สอการเรยน

- ระบบบรหารการจดการเรยนร (LMS)

- กระดานสนทนา

- แหลงสบคนอนเทอรเนต

13

25 ส.ค.

53

ปฏบตกจกรรมกลม

-

กจกรรมการเรยน

- กจกรรมกลมออนไลน

14

1 ก.ย. 53

น าเสนอโครงการดานการเลอกและใชสอการเรยน

การสอน

กจกรรมการเรยน

- การน าเสนอโครงการ

- อภปราย

- ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณ

กจกรรมการเรยน

- น าเสนอโครงการดานการเลอกและใชสอการเรยน

การสอนบนกระดานสนทนา

- แสดงความคดเหนรวมกนบนกระดานสนทนา

187

สปดาหท หวเรอง กจกรรมการเรยน

การเรยนในชนเรยน การเรยนแบบอเลรนนง

15

8 ก.ย. 53

สรปเนอหารายวชา - ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยน

-

16

15 ก.ย. 53

ทดสอบความรหลงเรยน - ทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

-

188

15. วธจดการเรยนการสอน

การเรยนแบบผสมผสาน (การเรยนแบบอเลรนนงและการเรยนในหองเรยน) การบรรยาย และการบรรยายเชงอภปราย การระดมสมองและการอภปรายกรณศกษา การสรปประเดนส าคญ หรอการน าเสนอ การเรยนรเปนรายบคคล (Individual Study) การเรยนรแบบแสวงหาความรไดดวยตนเอง (Self - Study) การเรยนรโดยใชกระบวนการแกปญหา (Problem Solving) การเรยนรจากการท างาน(Work – Based Learning) การเรยนรทเนนการวจยเพอสรางองคความร(Research – Based Learning)

16. สอการสอน

สอน าเสนอในรปแบบ PowerPoint และ วดทศน สออเลกทรอนกส / เวบไซต /ฐานขอมล ระบบบรหารการเรยนการสอน (LMS) เอกสารค าสอน และเอกสารสงพมพทเกยวของ

17. การวดผลการเรยน

1. คะแนนระหวางภาค 3 หวขอยอย รวม 60 %

1.1 รายงานยอยการคนควา 4 หวขอ ตามทก าหนดในกจกรรมการเรยนการสอน ก าหนดสงรายงานภายในสปดาหทจดกจกรรมการเรยนการสอน(งานเดยว) 15 %

1.2 กจกรรมกลมดานการเลอกและการใชสอ ในชนเรยน (งานกลม 3 –5 คน) 15 % 1.3 โครงการดานการเลอกใชสอแตละประเภท (งานกลม 3 - 5 คน) 30 %

2. คะแนนสอบปลายภาค 40 %

รวม 100 %

189

18. เกณฑการประเมน

คะแนน (รอยละ) เกรด

80 ขนไป A

75 –79 B+

70 - 74 B

65 – 69 C+

60 - 64 C

55 - 59 D+

50- 54 D

ต ากวา 50 F

19. หนงสออานประกอบ

หนงสอบงคบ จนทรฉาย เตมยาคาร. การเลอกใชสอทางการศกษา กรงเทพมหานคร : ส านกพมพ

โอเดยนสโตร , 2533.

ศรพงศ พยอมแยม. การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน . กรงเทพมหานคร : ส านกพมพ

โอเดยนสโตร , 2533.

หนงสออานเพมเตม สนอง อนละคร. เทคนควธการและนวตกรรมทใชจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนนกเรยน

เปนศนยกลาง . กรงเทพมหานคร : หจก. อบลกจออฟเซทการพมพ, 2544.

หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ. การจดการเรยนการสอนทเนนนก

เรยนเปนศนยกลาง . กรงเทพมหานคร : กรมสามญศกษา .2542. Januszewski, Alan . Educational technology : the development of a concept .Englewood,

Colo. : Libraries Unlimited, 2001. Maier ,Pat and Warren Adom. Integrating technology in learning & teaching : a practical

guide for educators ,London : Kogan Page, 2000.

190

Reiser, Robert and Dempsey, John. Trends and issues in instructional design and technology

,Saddle River, N.J. : Merrill Prentice-Hall, 2002.

Morrison ,Gary , Ross, Steven and Kemp Jerrold . Designing effective instruction, New York :

John Wiley, c2001.

และเอกสารประกอบการสอนจากผสอน

สออเลกทรอนกสหรอเวบไซตทเกยวของ เวบไซตภาษาองกฤษ โดยใช Search Engine เชน www.google.com www.yahoo.com เปนตน

Reference Databases :

http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww/jumpstart.jhtml

http://www.sciencedirect.com/

http://www.thailis.or.th/

191

ใบกจกรรม

กรณศกษาปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

ปญหาการใชเทคโนโลยในการจดการเรยนการสอน

(กรณศกษาการสอนวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษา)

จากการศกษาสภาพและปญหาการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในการเรยนการสอนวทยาศาสตรทเขารวมโครงการเครอขายคอมพวเตอรเพอโรงเรยนไทย กระทรวงศกษาธการ มขอสงเกตทพบดงตอไปน

1. สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศสารสนเทศและการสอสารในการเรยนการสอนวทยาศาสตร ครวทยาศาสตรสามารถใชคอมพวเตอรเพอสรางสอการเรยนการสอนอยางงายได และในการจดกจกรรมพบวาครวทยาศาสตรใชเทคโนโลยสารสนเทศสารสนเทศและการสอสารเพอน าเสนอเนอหาบทเรยน และใชในการบนทกผลการทดลองในบทเรยน

2. ปญหาการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในการเรยนการสอนวทยาศาสตรพบวา ม จ านวนหองปฏบตการคอมพวเตอรทมอย ไมเพยงพอตอความตองการใชงานในเวลาเดยวกน จ านวนเครอง คอมพวเตอรไมเพยงพอกบความตองการของครและนกเรยน จ านวนอปกรณทใชรวมกบคอมพวเตอรไมเพยงพอ ดานงบประมาณ พบวา งบประมาณการจดซอคอมพวเตอรไมเพยงพอ ดานการบรหารจดการพบวาโรงเรยนขาดการฝกอบรมครแกนน าเพอชวยเหลอครคนอน ขาดการจดท าแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการเรยนการสอนของแตละรายวชา ดานความรความเขาใจ พบวา ครวทยาศาสตรในการสรางสอการสอนบนเวบ การใชสอสารและสบคนสารสนเทศบนอนเทอรเนต ปญหาเกยวกบความรเบองตนในการท างานของอปกรณทใชรวมกบคอมพวเตอร ดานทกษะของครวทยาศาสตรพบวามปญหาดานการสรางโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน ดานเจตคต พบวา ครวทยาศาสตรฯ มเจตคตทางบวกตอการน าเทคโนโลยสารสนเทศฯ มาใชในการเรยนการสอนทกดาน แตขณะเดยวกนพบวา ครวทยาศาสตร ยงมความวตกกงวลในการใช และขาดความมนใจในแกปญหาขณะใช รวมทงครวทยาศาสตรฯ มความรสกลงเล และอายทจะใชคอมพวเตอรตอหนานกเรยน ในระดบมากเชนกน

จากกรณศกษาดงกลาวใหนกศกษาระบปญหาทพบแลวออกแบบเปนแผนทความคด

(Mind Mapping) เกยวกบการวเคราะหปญหาเพอหาสาเหตของปญหาการใชเทคโนโลยในการ

จดการเรยนการสอน

192

แผนการจดการเรยนรท 2 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

เรอง แนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

หลกการ แนวคดปรชญาทางการศกษาทสงผลตอแนวโนมในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

ผลการเรยนรทคาดหวง

บอกแนวโนมการเปลยนแปลงของนวตกรรมและเทคโนโลยการศกษาไดอยางมหลกการ

จดประสงคการเรยนร

1. สามารถอธบายแนวโนมในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

2. สามารถวเคราะหแนวโนมในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

สาระการเรยนร

1. หลกการ แนวคด ความส าคญของปรชญาการศกษา 2. ววฒนาการของเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 3. แนวโนมเทคโนโลยการศกษาในอนาคต

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า

1.1 ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยน (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ชแจงผเรยนเกยวกบการท าแบบวดการคดอ ย า ง ม ว จ า ร ณ ญ า ณ เ ข า ถ ง ไ ด ท http://www.panitaw.com/elearning/ และแจงชอผใชและรหสผานแกนกศกษา 2. ชแจงผเรยนเกยวกบแบบวดการคดอยางม

1. รบฟงและท าการเขาสระบบท http://www.panitaw.com/elearning/ 2. ท าแบบทดสอบใหเสรจตามเวลาทก าหนดแลวท าการสงค าตอบผานระบบใหกบผสอน 3. รบทราบผลคะแนนการคดอยางม

193

1.1 ทดสอบการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยน (ตอ) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

วจารณญาณกอนเรยน เปนขอสอบชนดปรนย 3 ตวเลอก จ านวน 52 ขอ เวลาทใช 60 นาท เ ปนแบบวดการ คดอย า งม ว จ า รณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking test, Level Z (Ennis and Millman, 1985) 3. ตรวจสอบ และจดเกบขอมลผลการคดอยางมวจารณญาณกอนเรยนของนกศกษาในระบบ แลวท าการแจงผลคะแนนการคดอยาง มวจารณญาณใหนกศกษาไดรบทราบ

วจารณญาณกอนเรยน

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. สนทนา ซกถามเกยวกบการรวมกจกรรมออนไลนของนกศกษาจากสปดาหท1 ทผานมา 2. เปดโอกาสใหผเรยนน าเสนอผลการสบคนปญหาการใช เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 3. กระตนใหผเรยนรวมกนอภปรายในประเดนทน าเสนอ 4 . น า เสนอกรณ ศกษา เ ร อง ปญหาดานเ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ น วต ก ร ร ม ก า ร ศ ก ษ า ตงประเดนค าถามเกยวกบกรณศกษา 5. เปดโอกาสใหแตละกลมน าเสนอแผนผง

1. สนทนาตอบขอซกถาม ตงประเดนซกถามรวมกน 2. ผเรยนน าเสนอผลการสบคนปญหาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการ ศกษา เ ปนรายบคคล 3. ผเรยนและผสอนอภปรายรวมกน 4. รวมกนตอบค าถามทผสอนตงประเดนถามค าถามเกยวกบกรณศกษา 5. ตวแทนกลมแตละกลมน าเสนอแผนผงความคดของกลม 6. รบฟงขอเสนอแนะ แลวน าไปปรบปรง

194

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน ความคด 6. ใหขอเสนอแนะ เพอท าการปรบปรงผลงานเพอน าสงบนกระดานสงงาน 7. อภปรายรวมกนเ กยวกบกรณศกษา ทยกตวอยาง 8. บรรยายเกยวกบแนวคดปรชญาการศกษา และความส าคญของพระราชบญญตการศกษา พ.ศ.2542 หมวด 9 เทคโนโลยการศกษา

ผลงานใหถกตอง 7. ผเรยนและผสอนอภปรายรวมกนเกยวกบกรณศกษา 8. ฟงบรรยายเกยวกบแนวคดปรชญาการศกษา และความส าคญของพระราชบญญตการศกษา พ.ศ.2542 หมวด 9 เทคโนโลยการศกษา

2.1 ขนสรางทางเลอก (การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. รวบรวมแนวทางแกไขจากแผนผง

ความคดทแตละกลมไดท าการเสนอทางเลอก

แลวจดท าเปนแบบส ารวจทางเลอกในการ

แกปญหาจากกรณศกษา ออนไลน เขาถงไดท

http://elearning.educ.su.ac.th/mod/resource/ view.php?inpopup=true&id=1924 เพอส ารวจความคดเหนเกยวกบทางเลอกเพอเปนแนวทางแกปญหาจากกรณศกษา 2. เกบขอมลและท าการบนทกผลการม สวนรวมแสดงความคดเหนในการเรยนแบบ อเลรนนง 3. ตรวจการสงงานบนกระดานสงงาน (รายบคคล/รายกลม)

1. ปรบปรงแผนผงความคด แลวสงบนกระดานสงงาน 2. เลอกท ารายการเพอแสดงความคดเหนเปนรายบคคลในแบบส ารวจทางเ ลอกในการแกปญหาจากกรณศกษา ออนไลน เขาถงไดท http://elearning.educ.su.ac.th/mod/resource/ view.php?inpopup=true&id=1924

195

3. ขนสรปผล (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- อภปรายและสรปประเดน แนวโนมทางเทคโนโลยการศกษาจากหลกการ แนวคดปรชญาการศกษาและพระราชบญญตการศกษา พ.ศ.2542 หมวด 9 เทคโนโลยการศกษา

- รวมอภปรายกบผ สอนเพอสรปประเดน แนวโนมทางเทคโนโลยการศกษาจากหลกการ แนวคดปรชญาการศกษาและพระราชบญญตการศกษา พ.ศ.2542 หมวด 9 เทคโนโลยการศกษา

สอการเรยนการสอน

1. Power point ประกอบการบรรยายเรอง ปรชญาการศกษา

2. กระดานสงงาน

3. ระบบการจดการเรยนร (LMS)

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายแนวโนมในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

4. การอภปราย - การตรวจผลการอภปรายบนกระดานสนทนา

2. วเคราะหแนวโนมในการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

- การท าแผนผงความคด - การตรวจแผนผงความคด

3. ทกษะการคดวจารณญาณดานการใหความหมาย (Semantics)

- การท าแบบส ารวจ - การตรวจผลการท าแบบส ารวจ

4. ทกษะการคดวจารณญาณดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)

5. การอภปราย - การตรวจผลการอภปรายบนกระดานสนทนา

196

เกณฑการประเมน

- เกณฑการใหคะแนนจากการมสวนรวมในการเรยนแบบอเลรนนง (การรวมอภปราย

แสดงความคดเหน การท าแบบส ารวจ และการสงงานบนกระดานสนทนา ผานเกณฑรอยละ 70)

- เกณฑการตรวจแผนผงความคด (ผาน/ไมผาน) - เกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

197

(เขาถงไดท http://elearning.educ.su.ac.th/mod/resource/view.php?inpopup=true&id=1924)

198

แผนการจดการเรยนรท 3 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง การรบร การเรยนร และการสอความหมาย เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

หลกการ แนวคดการรบร การเรยนร ความหมายของการสอความหมาย องคประกอบ รปแบบ ประเภทของการสอความหมาย การน าหลกการการรบร การเรยนรและการสอความหมายไปประยกตใช

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกแนวคดทไดจากหลกการการรบร การเรยนร และกระบวนการสอความหมายได

2. อภปรายเกยวกบทฤษฎ หลกการรบร การเรยนรและกระบวนการสอความหมายได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายแนวคดเกยวกบการรบรและการเรยนรได

2. เพอใหนกศกษาสามารถบอกแนวคดการรบรและการเรยนรไปประยกตใชใน

กระบวนการสอความหมายได

3. เพอใหนกศกษาอภปรายแสดงความคดเหนเกยวกบหลกการรบร การเรยนรและ

กระบวนการสอความหมายได

สาระการเรยนร

1. การรบร 1.1 ความหมายของการรบร 1.2 กระบวนการรบร 1.3 อทธพลของสงเราทมตอการรบร

2. การเรยนร 2.1 ความหมายของการเรยนร 2.2 กระบวนการเรยนร 2.3 พฤตกรรมการเรยนร

199

3. การสอความหมาย 3.1 ความหมายของการสอสาร

3.2 กระบวนการสอความหมาย

3.3 วธการสอสาร

3.4 รปแบบของการสอความหมาย

3.5 ประเภทของการสอความหมาย

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ทบทวนความรและขอสรปทไดเกยวกบ การใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 2. เกรนน าเขาสบทเรยนพดคยซกถามผเรยนเกยวกบการรบและการเรยนรเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร 3. บรรยายเกยวกบการรบร การเรยนร และการสอความหมาย พรอมทงน าเสนอเกยวกบตวอยางภาพประกอบทแสดงถงการรบร 4. น าเสนอกรณศกษาเปนวดทศนสอโฆษณาเกยวกบการรบรและการสอความหมายพดคยซกถามผเรยนเกยวกบวดทศนทน าเสนอเปนตวอยางมรปแบบเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร 5. ใหผเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบวดทศนทน า เสนอ มความเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

1. รวมกนทบทวนความรและขอสรปเกยวกบ การใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา 2. รวมกนแสดงความคดเหน/ตอบค าถามเ กยวกบการรบและการเรยนร เหมอนหรอแตกตางกนอยางไร 3. ดภาพประกอบพรอมทงรวมกนตอบค าถามจากภาพประกอบทสามารถรรบรไดวาเปนภาพอะไร 4. รบฟงและดวดทศนพรอมท งตอบค าถามหลงจากการดวดทศนทน าเสนอเปนกรณศกษา 5. อภปรายรวมกนในชนเรยน

200

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 6. มอบหมายใหผเรยนรวมกนต งกระทบนกระดานสนทนาเปนรายบคคล จากกรณศกษาเกยวกบการรบรและการสอความหมาย

6. ผเรยนแตละคนตงกระทบนกระดานสนทนาจากกรณศกษาเกยวกบการรบรและการสอความหมาย

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน 2.1 ขนวเคราะหปญหา(การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - รวบรวมกระท บนกระดานสนทนาจากกรณ ศกษาเ กยวกบการ รบ รและการ สอความหมาย - ตรวจการมสวนรวมในกจกรรมออนไลนของนกเรยนเปนรายบคคล

- ต งกระทบนกระดานสนทนาพรอมทงแสดงความคดเหนทม ตอว ดทศน ทไดศกษาเ ปนกรณศกษา

3. ขนสรปผล (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - อภปราย และสรปเกยวกบการรบร การเรยนร และการสอความหมาย

- รวมอภปรายและรบฟงสรปเกยวกบการรบร การเรยนร และการสอความหมาย - จดบนทกความรทไดรบจากการเรยนร

สอการเรยนการสอน

1. Power point ประกอบการบรรยายเรอง การรบร การเรยนรและการสอความหมาย 2. กรณศกษา : วดทศนสอโฆษณา 3. กระดานสนทนา 4. ระบบการจดการเรยนร (LMS)

201

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายแนวคดเกยวกบการรบรและการเรยนรได

- นกศกษาตงกระทและแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา

- การตรวจกระทบนกระดานสนทนา

2. บอกแนวคดการรบรและการเรยนรไปประยกตใชในกระบวนการสอความหมายได

- นกศกษาแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา

- การตรวจการแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา

3. การอภปรายเกยวกบหลกการรบร การเรยนรและกระบวนการสอความหมายได

- นกศกษาแสดงความคดเหนรวมกนอยางนอย 3 คน

- การตรวจการแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนา

เกณฑการประเมน

- เกณฑการตรวจการตอบกระทสนทนา การมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการ

สงงานลงบนกระดานสนทนา ผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

202

แผนการจดการเรยนรท 4 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง ทฤษฎการเรยนการสอน เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

หลกการ แนวคด ทฤษฎเกยวกบการสอนโดยการสรางองคความร น าแนวคดทสรปไดจากหลกการและทฤษฎน าไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกแนวคดทไดจากหลกการทฤษฎการเรยนการสอนแบบสรางองคความร

2. อภปรายถงทฤษฎการเรยนการสอนแบบสรางองคความรได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายทฤษฎการเรยนการสอนโดยเนนการสรางองคความร

2. เพอใหนกศกษาสามารถวเคราะหพรอมทงสรปแนวคดทไดจากทฤษฎการเรยนการ

สอนโดยเนนการสรางองคความร

สาระการเรยนร

1. ทฤษฎการเรยนการสอน 2. ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ทบทวนและเชอมโยงความรจากการเรยนเ ร อ ง ก า ร ร บ ร ก า ร เ ร ยน ร แ ละก า ร ส อความหมาย เขาสเรองทฤษฎการเรยนการสอน

1. รวมกนทบทวนความรเกยวกบการเรยนเรองการรบร การเรยนรและการสอ

203

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 2. ซกถามผ เ รยนเกยวกบทฤษฎการเรยน การสอน แลว ชวยกนยกตวอยางทฤษฎ การเรยนการสอนรวมกนในชนเรยน แลวใหผเรยนท าการสบคนทฤษฎการเรยนการสอนสงบนกระดานสงงาน

2. ตอบค าถามแลวชวยกนยกตวอยางทฤษฎ การเรยนการสอน รบทราบเกยวกบภาระงานทไดรบมอบหมายรายบคคล

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน/การเรยนแบบอเลรนนง) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ใหผเรยนดวดทศนเกยวกบทฤษฎการเรยนการสอนประกอบการเรยนร 2. ผสอนและผเรยนอภปรายรวมกนในชนเรยนเกยวกบวธสอนทไดจากการดวดทศน 3. ตรวจการสงงานวธสอนบนกระดานสงงาน 4. ใหผเรยนท ากจกรรมกลมออนไลนโดยดาวนโหลดใบกจกรรม แลวสงในหองท างานกจกรรมกลมออนไลน

1. ชมวดทศนเกยวกบทฤษฎการเรยนการสอน 2. อภปรายรวมกนในชนเรยน 3. สบคนทฤษฎการเรยนการสอน แลวสงงานวธสอนบนกระดานสงงาน 4. ดาวนโหลดใบกจกรรมแลวท ากจกรรมกลมออนไลนเสรจแลวจงสงงานในหองท างานกจกรรมกลมออนไลน

3. ขนสรป (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ใหผเรยนแบงกลมๆ ละ 3 – 5 คนระดมสมองเพอรวมกนระบสภาพปญหาเกยวกบการศกษาไทยในปจจบน 2. ตรวจงานภายในช นเรยนเกยวกบสภาพปญหาเกยวกบการศกษาไทยในปจจบน

1. แบงกลม 3 – 5 คนระดมสมองรวมกนภายในกลมเพอระบสภาพปญหาเกยวกบการศกษาไทยในปจจบน 2. สงงานภายในชนเรยน

204

สอการเรยนการสอน

1. โปรแกรมน าเสนอเนอหาประกอบการบรรยาย (Power point) เรอง “ทฤษฎการสรางองคความร (Construction Theory)

2. วดทศนเรอง Love of Learning 3. ใบกจกรรม 4. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 5. กระดานสนทนา 6. แหลงการเรยนร

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายทฤษฎการเรยนการสอนโดยเนนการสรางองคความร

- การซกถาม

- ประเดนค าถาม

2. เพอใหนกศกษาสามารถวเคราะหพรอมทงสรปแนวคดทไดจากทฤษฎการเรยนการสอนโดยเนนการสรางองคความร

- นกศกษาท าใบกจกรรม

- การตรวจใบกจกรรมบนกระดานสงงาน

3. ทกษะการคดวจารณญาณดานการ

นยามและการระบขอสนนษฐาน

(Definition and assumption

identification)

- นกศกษาท าใบกจกรรม

- การตรวจใบกจกรรมบนกระดานสงงาน

เกณฑการประเมน

- เกณฑการตรวจการตอบกระทสนทนา การมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการ

สงงานลงบนกระดานสนทนา ผานเกณฑรอยละ 70

205

แผนการจดการเรยนรท 5 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง การออกแบบการเรยนการสอน เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

การน าแนวคด หลกการ ขนตอนกระบวนการ วธการระบบมาประยกตใชในการออกแบบการเรยนการสอนเพอใหการสอนบรรลเปาหมายทก าหนด โดยอาศยระบบทมขนตอนในการพฒนาใหมคณภาพดขนอยางตอเนอง

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกหลกการและวธการออกแบบการเรยนการสอนได

2. อภปรายเกยวกบหลกการออกแบบการเรยนการสอนได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาอธบายหลกการในการออกแบบการเรยนการสอนได

2. เพอใหนกศกษาวเคราะหการออกแบบการเรยนการสอนได

สาระการเรยนร

1. ระบบการเรยนการสอน 1.1 ความหมายของระบบ 1.2 องคประกอบของระบบ

2. การออกแบบการเรยนการสอน 2.1 ความหมายของการออกแบบการเรยนการสอน 2.2 แบบจ าลองการออกแบบการเรยนการสอน

206

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหผเรยนแตละกลมน าเสนอผลการท า ใบกจกรรมหนาชนเรยน 2. ผสอนและผเรยนท าการอภปรายรวมกนในชนเรยน

1. แตละกลมน าเสนอผลการท าใบกจกรรมหนาชนเรยน 2. อภปรายรวมกน

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน/การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ตรวจการน า เสนอหวขอบนกระดานสนทนา

1. สบคน ศกษาแลกเปลยนเรยนรรวมกน 2. น าเสนอหวขอเรอง/แนวคดทฤษฎหลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนกอนแลวจงน าเสนอแนวคดทฤษฎหลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนในรปแบบ Power point 3. สงไฟล Power point บนกระดานสนทนา

3. ขนสรป (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ผสอนบรรยายในหวขอเรองการออกแบบการเรยนการสอน 2. มอบหมายใหผเรยนแตละกลมสบคนแนวคดทฤษฎหลกการเลอกและการใชสอการเ รยนการสอน แลวใหแตละกลมเตรยมน าเสนอในรปแบบ Power point แตใหน าเสนอแนวคดทฤษฎหลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนบนกระดานสนทนา

1. รบฟงบรรยาย จดบนทก 2. รบทราบภาระงานกลม

207

สอการเรยนการสอน

1. โปรแกรมน าเสนอเนอหาประกอบการบรรยาย (Power point) เรอง “การออกแบบการเรยนการสอน”

2. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 3. แหลงการเรยนร

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายหลกการในการออกแบบการเรยนการสอนได

- นกศกษาน าเสนอหนาชนเรยน

- การตรวจการน าเสนอหนาชนเรยน

2. วเคราะหและยกตวอยางประกอบการออกแบบการเรยนการสอนได

- นกศกษาท าแผนผงความคด

- การตรวจแผนผงความคด

3. ทกษะการคดวจารณญาณดานการใหความหมาย (Semantics)

- นกศกษาน าเสนอหนาชนเรยน

- การตรวจการน าเสนอหนาชนเรยน

4. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions)

- นกศกษาท าแผนผงความคด

- การตรวจแผนผงความคด

เกณฑการประเมน

- เกณฑการตรวจการตอบกระทสนทนา การมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการ

สงงานลงบนกระดานสนทนา ผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการตรวจแผนผงความคด (Mind mapping)

208

แผนการจดการเรยนรท 6 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง การเลอก การใชสอการสอนและการจดหาสอการเรยนการสอน

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

หลกการในการเลอกสอการเรยนการสอน องคประกอบของการเลอกสอการเรยนการสอน

และระบบการเลอกการใชสอการเรยนการสอน ความสมพนธของการเลอกประเภทของสอ

คณสมบตเฉพาะของสอและจดประสงคของการเรยนการสอน วธการจดหา เลอกใชสอการเรยน

การสอนไดอยางมจรยธรรม

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกหลกการเลอกการใชและการจดหาสอการเรยน การสอนได

2. บอกหลกการในการน าเสนอสอการเรยนการสอนได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายหลกการเลอก การใชและการจดหาสอการเรยนการ

สอนได

2. เพอใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกในการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนได

3. เพอใหนกศกษาสามารถสรปหลกการเลอก การใช และการจดหาสอการเรยนการสอน

ได

สาระการเรยนร

1. หลกการใชสอการเรยนร 2. หลกการพจารณาการเลอกใชสอการเรยนร 3. แบบจ าลองการเลอกและการใชสอ (ASSURE MODEL) 4. จรยธรรมในการเลอก การใช และการจดหาสอการเรยนการสอน 5. วธการจดหาสอการเรยนร 6. หลกการออกแบบสอการเรยนร

209

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - ผสอนพดคย ซกถาม ทบทวนความรจากเนอหาเรองการออกแบบการเรยนการสอนเพอเขาสเรองหลกการเลอก การใชและการจดหาสอการเรยนการสอน

- รบฟง ตอบค าถาม

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน/การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. บรรยายโดยใชสอ Power point เรองหลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ใหผเรยนแบงกลมๆ ละ 3-5 คน เพอปฏบตกจกรรมกลมโดยใหแตละกลมระดมสมองรวมกนระหวางสมาชกในกลมจากการเรยนรในเรองการออกแบบการเรยนการสอน และเรองหลกการเลอกใชสอการเรยนการสอน โดยใหผเรยนสรางบรบทเพอใชเปนสถานการณปญหาเกยวกบการเรยนการสอน

1. รบฟงและจดบนทก 2. แบงกลมๆ ละ 3-5 คนระดมสมองรวมกนระหวางสมาชกในกลมสรางบรบทเพอใชเปนสถานการณปญหาเกยวกบการเรยนการสอน

2.1 ขนระบปญหา

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - ตรวจความคบหนาของการท างานในช นเรยน พรอมทงใหค าแนะน าในการท างาน

- ระบปญหาทไดจากสถานการณปญหาทสรางขนรวมกบสมาชกในกลม

2.2 ขนวเคราะหปญหา บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- ตรวจความคบหนาของการท างานในช นเรยน พรอมทงใหค าแนะน าในการท างาน

- ระดมสมองรวมกนภายในกลมเพอท าการ วเคราะหหาสาเหตจากสถานการณปญหา

210

2.3 ขนสรางทางเลอก บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- ตรวจงานบนกระดานสงงาน 1. ระดมสมองรวมกนภายในกลมเพอท าการ หาวธการแกปญหาจากสถานการณปญหา 2. สบคนจากแหลงขอมลตางๆ 3. ส ร ปท า ง เ ล อกส า ห รบแก ปญห า จ า กสถานการณปญหาการเรยนการสอนทก าหนดโดยใชหลกการเลอกใชสอการเรยนการสอน 4. สงงานบนกระดานสงงาน

3. ขนสรป (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. อภปรายและสรปเกยวกบแนวคด หลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ตรวจความคบหนาของการท างานในชนเรยน

1. รวมกนอภปรายและสรปแนวคด หลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. สงความคบหนาของการท างานในชนเรยน

สอการเรยนการสอน

1. โปรแกรมน าเสนอเนอหาประกอบการบรรยาย (Power point) เรอง “หลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน”

2. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 3. กระดานสนทนา 4. แหลงการเรยนร

211

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายหลกการเลอก การใชและการจดหาสอการเรยนการสอนได

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

2. วเคราะหหลกในการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนได

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

3. สรปหลกการเลอก การใช และการจดหาสอการเรยนการสอนได

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

4. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions)

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

5. ทกษะการคดวจารณญาณดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation)

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

6. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions)

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

7. ทกษะการคดวจารณญาณดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)

- การน าเสนอสถานการณปญหา

- การตรวจการน าเสนอสถานการณปญหา

212

เกณฑการประเมน

- เกณฑการมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการสงงานลงบนกระดานสนทนา

ผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการตรวจผลงาน

213

แผนการจดการเรยนรท 7 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง เกณฑการเลอกและการประเมนสอการเรยนการสอน

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

แนวทางการประเมนผลสอการเรยนการสอนจากการวเคราะหผลดวยการวดผลโดยใช

เครองมอวดเพอน ามาใชพจารณาโดยอาศยเกณฑในการตดสนวาสอนนมคณคามากนอยเพยงใด

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. วเคราะหและสรปหลกเกณฑการเลอกสอการเรยนการสอนได

2. บอกเกณฑการเลอก การใช และการประเมนประสทธภาพสอการเรยนการสอนได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายหลกเกณฑในการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

ได

2. เพอใหนกศกษาสามารถวเคราะหเกณฑการประเมนประสทธภาพสอการเรยนการสอน

ได

สาระการเรยนร

1. ระบบการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. การเตรยมและการน าเสนอสอการเรยนการสอน

2.1 กลยทธในการน าเสนอสอ 2.2 ความสามารถในการน าเสนอสอของผสอน 2.3 การใชสอการสอนในระยะตางๆ 2.4 เกณฑทวไปในการเลอกและใชสอการเรยนการสอน

3. การประเมนผลสอการเรยนการสอน 3.1 การประเมนคณลกษณะของสอ 3.2 การประเมนประสทธผลการเรยนรจากสอ

214

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ตรวจการน าเสนอหนาชนเรยน ใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางใหนกศกษาท าการปรบปรงแกไขใหถกตอง 2. อภปรายผลการน าเสนอสถานการณปญหารวมกน

1. แตละกลมน าเสนอสถานการณปญหาเกยวกบการเรยนการสอนหนาชนเรยน 2. อภปรายรวมกนในชนเรยน

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน/การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. บรรยายการประเมนผลสอการเรยน การสอน 2. ยกตวอยางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน 3. มอบหมายใหนกศกษาระดมสมองรวมกนภายในกลมสรางเกณฑการประเมนสอจากสถานการณปญหาทตนเองสรางขน

1. รบฟงและจดบนทก 2. จดบนทกหลกการแนวคดเกณฑการประเมนสอ 3. ระดมสมองรวมกนภายในกลมเพอสรางเกณฑการประเมนสอจากสถานการณปญหาทตนเองสรางขน

2.1 ขนวเคราะหปญหา

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - ตรวจความคบหนาของการท างานในช นเรยน พรอมทงใหค าแนะน าในการท างาน

- วเคราะหจากสถานการณปญหาเพอท าการออกแบบเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

215

2.2 ขนสรางทางเลอก บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- ตรวจความคบหนาของการท างานในช นเรยน พรอมทงใหค าแนะน าในการท างาน

1. ศกษาจากตวอยางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอนทหลากหลาย 2. เ ลอกและท าการประยกตใชเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอนทสอดคลองกบสถานการณปญหาของกลมตนเอง

2.3 ขนด าเนนการตามทางเลอก

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน - ตรวจงานบนกระดานสงงาน

1. สรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอนส าหรบสถานการณปญหาของกลมตนเอง 2. สงงานบนกระดานสงงาน

3. ขนสรป (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. สรปแนวคดหลกการในการสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน 2. ตรวจความคบหนาของการท างานในชนเรยน

1. รบฟงแนวคด หลกการในการสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน 2. สงความคบหนาของการท างานในชนเรยน

สอการเรยนการสอน

1. โปรแกรมน าเสนอเนอหาประกอบการบรรยาย (Power point) เรอง การประเมนผล สอการเรยนการสอน

2. ตวอยางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน 3. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 4. กระดานสนทนา 5. แหลงการเรยนร

216

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายหลกเกณฑในการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนได

- การสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

- การตรวจเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

2. วเคราะหเกณฑการประเมนประสทธภาพสอการเรยนการสอนได

- การสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

- การตรวจเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

3. ทกษะการคดวจารณญาณดานการใหความหมาย (Semantics)

- การสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

- การตรวจเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

4. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions)

- การสรางเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

- การตรวจเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

เกณฑการประเมน

- เกณฑการมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการสงงานลงบนกระดานสนทนา

ผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการตรวจผลงาน

217

แผนการจดการเรยนรท 8 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง วจยดานสอการเรยนการสอน

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

ศกษาเกยวกบความหมายของการวจย การวจยดานสอการเรยนการสอน ประเภทของการ

วจย รปแบบการวจยดานสอการเรยนการสอน ตลอดจนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

และแนวโนมการวจยสอการเรยนการสอน

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกความหมายของการวจยได

2. บอกประเภทของการวจยดานสอการเรยนการสอนได

3. บอกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายรปแบบการวจยดานสอการเรยนการสอนได

2. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลวจยได

สาระการเรยนร

1. ความหมายของการวจย

2. ประเภทของการวจย

3. รปแบบการวจย

4. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

218

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ตรวจการน าเสนอหนาชนเรยน 2. อภปรายผลการน าเสนอเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอน

1. ตวแทนจากทกกลมน าเสนอเกณฑการประเมนสอการเรยนการสอนหนาชนเรยน 2. อภปรายรวมกนในชนเรยน

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. บรรยายเรอง วจยสอการเรยนการสอน 2. น าเสนอตวอยางวจยสอการเรยนการสอน 3. ใหผเรยนแบงกลมเพอรวมกนระดมสมองคดโครงการวจยเกยวกบการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 4. ใหขอเสนอแนะแกนกศกษาเกยวกบการท าวจยสอการเรยนการสอน

1. รบฟงและจดบนทก 2. แบงกลมระดมสมองคดโครงการวจยเกยวกบการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 3. ปรกษาอาจารยผสอนเกยวกบการท าวจยสอการเรยนการสอน

2.1 ขนระบปญหา

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหค าปรกษาแกนกศกษาในการเสนอหวขอเรองวจยสอการเรยนการสอน 2. ตรวจความคบหนาของการท างานในชนเรยน

1. ระดมสมองรวมกบสมาชกภายในกลม คดทบทวนเ กยวกบ ปญหาการใชนวตกรรมการศกษา ปญหาสภาพการเรยนการสอน โครงการวจยเกยวกบการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน 2. ท าความเขาใจกบปญหาทไดจากการระดมสมองรวมกบสมาชกในกลม

219

2.2 ขนวเคราะหปญหา บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ใหค าปรกษาแกนกศกษาในการเสนอหวขอเรองวจยสอการเรยนการสอน 2. ตรวจความคบหนาของการท างานในชนเรยน

- ท าการวเคราะหปญหา ทระบไดรวมกนกบสมาชกในกลม

2.3 ขนสรางทางเลอก

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหค าปรกษาแกนกศกษาในการเสนอหวขอเรองวจยสอการเรยนการสอน 2. ตรวจความคบหนาของการท างานในชนเรยน 3. ตรวจการน าเสนอชอโครงการบนกระดานน าเสนอหวของานวจย

1. แบงหนาทรวมกนกบสมาชกในกลมท าการสบคนและศกษาจากงานวจยดานสอการเรยนการสอน 2. ระดมสมองรวมกนคดเพอหาวธการหรอแนวทางทหลากหลายเพอแกปญหาทสมาชกในกลมระบได รวมกน 3. น าไปเสนอเพอขอค าปรกษาตออาจารยผสอน 4. น าขอเสนอแนะทไดมาท าการปรบปรง เพอเตรยมเขยนเคาโครงเสนอโครงการวจยดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน แลวน าเสนอชอโครงการบนกระดานน าเสนอหวของานวจย

3. ขนสรป (การเรยนในชนเรยน/การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. มอบหมายใหนกศกษาแตละคนท าการสบคนงานวจยสอการเรยนการสอนแลวสงบนกระดานสงงานรายบคคล 2. ใหแตละกลมน าเสนอชอโครงการวจยการ

1. สบคนและท าการศกษางานวจยสอการเรยนการสอน สงผลการสบคนงานวจยบนกระดานสงงานรายบคคล 2. เสนอชอโครงการวจยการเลอกและการใชสอ

220

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน เลอกและการใชสอการเรยนการสอน บนกระดานน าเสนอหวของานวจย

การเรยนการสอน บนกระดานน าเสนอหวของานวจย

สอการเรยนการสอน

1. โปรแกรมน าเสนอเนอหาประกอบการบรรยาย (Power point) เรอง การวจยสอการเรยนการสอน

2. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 3. กระดานสนทนา 4. แหลงการเรยนร

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายรปแบบการวจยดานสอ

การเรยนการสอนได

- นกศกษาท าการสรปผลการสบคนงานวจย

- การตรวจสรปผลการสบคนงานวจย

2. อธบายเครองมอทใชในการเกบ

รวบรวมขอมลวจยได

- นกศกษาท าการสรปผลการสบคนงานวจย

- การตรวจสรปผลการสบคนงานวจย

3. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions)

- นกศกษาท าการสรปผลการสบคนงานวจย

- การตรวจสรปผลการสบคนงานวจย

เกณฑการประเมน

- เกณฑการมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและการสงงานลงบนกระดานสนทนา

ผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

221

แผนการจดการเรยนรท 9 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง การวจยดานเทคโนโลยการศกษา

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

ทศทางและแนวโนมการวจยดานสอการเรยนการสอน เสนอเคาโครงการวจยดานสอการ

เรยนการสอนและการด าเนนโครงการดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. อภปรายแสดงความคดเหนถงทศทางและแนวโนมดานการใชสอการเรยนการสอนได

2. ด าเนนโครงการดานการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนประเภทตาง ๆ ได

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายขนตอนการด าเนนการวจยสอการเรยนการสอนได

2. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายขนตอนการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมลได

3. เพอใหนกศกษาสามารถวเคราะหขอมลจากการวจยได

4. เพอใหนกศกษาสามารถสรปและอภปรายผลจากการวจยได

สาระการเรยนร

ทศทางและแนวโนมการวจยดานสอการเรยนการสอน

กจกรรมการเรยนร

1. ขนน า (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหนกศกษาน าเสนอผลการสบคนงานวจยเปนรายบคคล 2. อภปรายผลการสบคนงานวจย

1. น าเสนอผลการสบคนงานวจยเปนรายบคคล 2. อภปรายรวมกนในชนเรยน

222

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

3. ชแจงเกยวกบก าหนดการน าเสนอโครงการ, การสอบปลายภาคเรยน(ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน) และการทดสอบการคดวจารณญาณหลงเรยน 4. แจงใหนกศกษาทราบเกยวกบผลการตรวจหวขอโครงการทไดน าเสนอวาผานหรอไมผาน 5. ใหค าปรกษา ขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขโครงการ

3. รบทราบก าหนดการน าเสนอโครงการ, การสอบปลายภาคเรยน(ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน) และทดสอบการคดวจารณญาณหลงเรยน 4. รบทราบผลการตรวจหวขอโครงการทไดน าเสนอวาผานหรอไมผาน 5. ขอค าปรกษา ขอเสนอแนะจากอาจารยทปรกษาเพอท าการปรบปรงแกไขโครงการ

2. ขนกจกรรมการเรยนการสอน (การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหนกศกษาท าการศกษาตวอยางงานวจยสอการเรยนการสอน เพอเปนแนวทางในการท าโครงการวจย 2. ใหนกศกษาทปรบปรงแกไขหวขอโครงการวจยเรยบรอยแลวท าการดาวนโหลดแบบฟอรมการน าเสนอโครงการวจยจากหนาเวบเพจระบบ LMS เพอเขยนใบเสนอโครงการวจย 3. ตรวจใบเสนอโครงการวจย

1. ศกษาตวอยางงานวจยสอการเรยนการสอน เพอเปนแนวทางในการท าโครงการวจย 2. ปรบปรงแกไขหวขอโครงการวจย 3. ดาวนโหลดแบบฟอรมการน าเสนอโครงการวจยจากหนาเวบเพจระบบ LMS 4. เขยนใบเสนอโครงการวจย 5. สงใบเสนอโครงการวจยตามวนและเวลาทก าหนด

223

2.1 ขนด าเนนการตามทางเลอก บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- ใหค าปรกษา ขอเสนอแนะในการท าวจย 1. สมาชกในกลมรวมกนศกษาเอกสารและขอมลทเกยวของ 2. ระดมสมองสรางเครองมอวจย เพอใชเกบรวบรวมขอมลในหวขอวจยของกลมตนเอง 3. น าเครองมอทสรางไดไปเสนอตออาจารยทปรกษา เพอตรวจสอบความถกตองเหมาะสม 4. ปรบปรงแกไขเครองมอตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา 5. น าเครองมอทแกไขเสรจเรยบรอยไปหาคณภาพโดยผเชยวชาญ 6. น าเครองมอทผานการหาคณภาพของเครองเรยบรอยแลวไปใชจรงกบกลมตวอยางและหรอกลมประชากรทใชในการวจย

2.2 ขนสรปผล บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

- ใหค าปรกษา ขอเสนอแนะในการท าวจย 1. สมาชกในกลมเกบรวบรวมขอมลทไดจากกลมตวอยางและหรอกลมประชากรทใชในการวจยมาท าการวเคราะหขอมล 2. สรปผลขอมลทไดในรปแบบของตาราง, แผนภม เปนตน

2.3 ขนน าไปประยกตใช บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ใหค าปรกษา ขอเสนอแนะในการท าวจย 2. ตรวจรปเลมวจยฉบบสมบรณ

1. สมาชกในกลมชวยกนท าการสรป และอภปรายผล ใน รป เ ลมว จย พ รอมท ง ใหขอเสนอแนะทไดจากการวจย 2. สงรปเลมวจยฉบบสมบรณใหแกอาจารยทปรกษา

224

3. ขนสรปผล (การเรยนในชนเรยน) บทบาทผสอน บทบาทผเรยน

1. ใหนกศกษาแตละกลมน าเสนอผลการวจย 2. ซกถามและอภปรายรวมกนในชนเรยน

1. น าเสนอและรายงานผลการวจย 2. รวมกนอภปรายและตอบขอซกถาม

สอการเรยนการสอน

1. ตวอยางงานวจยและแนวโนมการวจยดานสอการเรยนการสอน

2. ระบบการจดการเรยนร (LMS) 3. กระดานสนทนา 4. แหลงการเรยนร

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายขนตอนการด าเนนการ

วจยสอการเรยนการสอนได

- นกศกษาตอบค าถามไดถกตอง - นกศกษาท าโครงการวจย

- ประเดนค าถาม - การตรวจโครงการวจย

2. อธบายขนตอนการสราง

เครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมลได

- นกศกษาตอบค าถามไดถกตอง - นกศกษาท าโครงการวจย

- ประเดนค าถาม - การตรวจโครงการวจย

3. วเคราะหขอมลจากการวจยได - นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

4. สรปและอภปรายผลจากการวจย

ได

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

5. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions)

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

225

การวดและประเมนผล (ตอ)

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 6. ทกษะการคดวจารณญาณดานการพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation)

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

7. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปแบบอปนย (Infer and judge inductive conclusions)

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

8. ทกษะการคดวจารณญาณดานการสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning experiments and predict probable consequences)

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

9. ทกษะการคดวจารณญาณดานการนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)

- นกศกษาท าวจยสอการเรยนการสอน

- การตรวจวจยสอการเรยนการสอน

เกณฑการประเมน

- เกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

226

แผนการจดการเรยนรท 10 รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน เรอง ทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนและทดสอบการคดวจารณญาณ (หลงเรยน)

เวลาเรยน 3 ชวโมง ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

สาระส าคญ

ประเมนผลการเรยนรประจ ารายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนโดยการ

ทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนและทดสอบการคดวจารณญาณ

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. บอกแนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาได

2. บอกหลกการออกแบบการเรยนการสอนได

3. บอกหลกการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนได

4. บอกการด าเนนการวจยได

5. ทกษะการคดวจารณญาณ

จดประสงคการเรยนร

1. เพอใหนกศกษาอธบายแนวโนมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา พรอม

ยกตวอยางประกอบได

2. เพอใหนกศกษาอธบายหลกการและทฤษฎการออกแบบการเรยนรไปประยกตใชผาน

สอไดอยางมระบบ

3. เพอใหนกศกษาอธบายหลกการเลอกและการใชสอสอการเรยนจากหลกการและ

แนวคดตางๆ พรอมยกตวอยางประกอบได

4. เพอใหนกศกษาอธบายขนตอนการด าเนนการวจยสอการเรยนการสอนได

5. เพอประเมนทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

สาระการเรยนร

1. ประเมนผลการเรยนรรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอนหลงเรยน 2. ประเมนผลการคดวจารณญาณหลงเรยน

227

กจกรรมการเรยนร

1. ทดสอบความรหลงเรยนดวยแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา 468 301 การเลอก

และการใชสอการเรยนการสอน (การเรยนในชนเรยน)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ชแจงผเรยนเกยวกบการท าแบบทดสอบวด ผ ลส ม ฤท ธ ท า ง ก า ร เ ร ย นหล ง เ ร ย น เปนขอสอบชนดอตนย จ านวน 4 ขอ เวลาทใชสอบ 3 ชวโมง 2. ท าการจดเกบรวบรวมแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน น าไปตรวจใหคะแนนแลวจดเกบ

1. รบฟงค าชแจงเกยวกบการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน 2. ท าแบบทดสอบใหเสรจตามเวลาทก าหนดแลวท าการสงใหกบผสอน

2. ทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (การเรยนแบบอเลรนนง)

บทบาทผสอน บทบาทผเรยน 1. ใหนกศกษาท าแบบวดการคดอยางมวจารณญาณ เขาถงไดท http://www.panitaw.com/elearning/ 2. ชแจงผเรยนเกยวกบแบบวดการคดอยางม วจารณญาณหลงเรยน เปนขอสอบชนดปรนย 3 ตวเลอก จ านวน 52 ขอ เวลาทใช 60 นาท เปนแบบวดการคดอยางมวจารณญาณมาตรฐานแบบทวไป Cornell Critical Thinking test, Level Z (Ennis and Millman, 1985) 3. ตรวจสอบ และจดเกบขอมลผลการคดอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกศกษาในระบบ

1. รบฟงและท าการเขาสระบบท http://www.panitaw.com/elearning/ 2. ท าแบบทดสอบใหเสรจตามเวลาทก าหนดแลวท าการสงค าตอบผานระบบใหกบผสอน

สอการเรยนการสอน

ระบบการจดการเรยนร (LMS)

228

การวดและประเมนผล

สงทตองการวด วธการวด เครองมอวด 1. อธบายแนวโนมการใช

เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา

พรอมยกตวอยางประกอบได

- นกศกษาท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

2. อธบายหลกการและทฤษฎการ

ออกแบบการเรยนรไปประยกตใช

ผานสอไดอยางมระบบ

- นกศกษาท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

3. อธบายหลกการเลอกและการใช

สอสอการเรยนจากหลกการและ

แนวคดตางๆ พรอมยกตวอยาง

ประกอบได

- นกศกษาท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

4. อธบายขนตอนการด าเนนการวจย

สอการเรยนการสอนได

- นกศกษาท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาการเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

5. ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ - นกศกษาท าแบบวดการคดวจารณญาณหลงเรยน

- แบบวดการคดอยางมวจารณญาณ

เกณฑการประเมน

- เกณฑการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนผานเกณฑรอยละ 70

- เกณฑการท าแบบวดการคดวจารณญาณหลงเรยนผานเกณฑรอยละ 70

229

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ขอสอบวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน จ านวน 1 หนา

สอบวนพธท 22 กนยายน 2553 เวลา 13.30 – 16.30 น. 3 ชวโมง

ชอ – สกล ……………..………………………………รหสประจ าตว……………………………

ค าชแจง ใหนกศกษาตอบค าถามตอไปนใหไดค าตอบทครบถวนสมบรณ

1. หากทานไดรบมอบหมายใหจดสมมนาในศตวรรษท 21ทานจะมหลกการในการสอความหมาย

เพอการประชาสมพนธการสมมนาในครงนอยางไร และอธบายขนตอนการเลอกและการใชสอ

ประกอบการสมมนาโดยละเอยด

2. ในฐานะททานเปนนกเทคโนโลยการศกษาทานคดวาแนวโนมในการน าเทคโนโลยและ

นวตกรรมสอการเรยนการสอนมาใชในการพฒนาการเรยนรจะมวธการอยางไรบางเพอให

สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 9

3. ทานมหลกการหรอแนวคดอยางไรในการเลอกและการใชสอมาใชในการออกแบบการเรยนการ

สอนใหแกผเรยน อธบายพรอมยกตวอยางประกอบ

4. ใหทานอธบายเกยวกบโครงการดานการเลอกและใชสอการเรยนการสอนตามทกลมของทานไดท าการเสนอ พรอมทงอธบายขนตอนการด าเนนงานใหเขาใจพอสงเขป

230

แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ในชองระดบความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหา วชา การเลอกและการใชสอการเรยนการสอนของนกศกษาระดบปรญญาตร

ตามความคดเหนของทาน

ความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสาน

ระดบความคดเหน

ดมาก

(5)

ด

(4)

ปานกลาง

(3)

พอใช

(2)

ปรบปรง

(1)

1. กอนการจดกระบวนการเรยนการสอน

1. 1 การปฐมนเทศ ชแจงเกยวกบ

รปแบบการเรยนการสอน

1.2 การสมครลงทะเบยนเขาสระบบ

บรหารจดการเรยนร (LMS)

1.3 การเขาสระบบ LMS ในรายวชาการ

เลอกและการใชสอการเรยนการสอน

1.4 การวดการคดอยางมวจารณญาณ

2. การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน

2.1 รปแบบการน าเสนอเนอหา

หลกการ และทฤษฎ

2.2 กจกรรมการระดมสมองในชนเรยน

และในระบบ LMS

2.3 ชองทางทใชในการตดตอสอสาร

รวมกนระหวางผสอนกบผเรยนและผเรยน

231

ความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสาน

ระดบความคดเหน

ดมาก

(5)

ด

(4)

ปานกลาง

(3)

พอใช

(2)

ปรบปรง

(1)

กบผเรยนในระบบ LMS

2.4 นกศกษาสามารถศกษาคนควา

เนอหาเพมเตมนอกเหนอจากทอาจารย

น าเสนอไปแลว

2.5 สงเสรมใหนกศกษาไดฝกปฏบต

ไดมากขน

2.6 สงเสรมใหนกศกษาไดน าเสนอ

ผลงานไดมากขน

2.7 สงเสรมใหนกศกษาไดแสดงความ

คดเหนรวมกนมากขน

2.8 นกศกษามสวนรวมในกจกรรมการ

เรยนมากขน

2.9 นกศกษามความเขาใจในเนอหา

ภาคทฤษฎมากขน

2.10 นกศกษามความเขาใจในเนอหา

ภาคปฏบตมากขน

2.11 นกศกษามความกระตอรอรนใน

การเรยนมากขน

2.12 นกศกษามความสามารถในการ

แกปญหามากขน

2.13 นกศกษาไดฝกทกษะการคด

วจารณญาณมากขน

232

ความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสาน

ระดบความคดเหน

ดมาก

(5)

ด

(4)

ปานกลาง

(3)

พอใช

(2)

ปรบปรง

(1)

3. การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา

3.1 ขนท 1 ระบปญหา (เชน กรณศกษา

ปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษา, การสรางบรบทในรปแบบ

สถานการณปญหาเกยวกบการเลอกและใช

สอ, การสบคนงานวจยดานสอการเรยนการ

สอน)

3.2 ขนท 2 วเคราะหปญหา (เชน

กรณศกษาปญหาดานเทคโนโลยและ

นวตกรรมการศกษาแลวน าเสนอเปน Mind

Mapping, การสรางเกณฑการเลอกและใช

สอ)

3.3 ขนท 3 สรางทางเลอก (เชน การ

สรางบรบทในรปแบบสถานการณปญหา

เกยวกบการเลอกและใชสอ หลงจากท าการ

ระบปญหาและวเคราะหปญหา เพอก าหนด

ทางเลอกทหลากหลาย)

3.4 ขนท 4 ด าเนนการตามทางเลอก

(เชน การสรางบรบทในรปแบบสถานการณ

ปญหาเกยวกบการเลอกและใชสอ หลงจาก

ท าการระบปญหา วเคราะหปญหา สราง

ทางเลอกเพอเลอกวธการทดทสดและ

233

ความคดเหนทมตอการเรยนแบบผสมผสาน

ระดบความคดเหน

ดมาก

(5)

ด

(4)

ปานกลาง

(3)

พอใช

(2)

ปรบปรง

(1)

เหมาะสมทสดส าหรบแกปญหา)

3.5 ขนท 5 สรปผล (การน าเสนอผล

การสบคนตางๆรวมกนในชนเรยนและใน

ระบบ LMS เชน การน าเสนอปญหาการใช

เทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา การ

น าเสนอทฤษฎการสอนตางๆ ทเนนการ

สรางความรดวยตนเอง การน าเสนอผลการ

สบคนงานวจย เปนตน)

3.6 ขนท 6 การน าไปประยกตใช (การ

น าเสนอการแกปญหาดานการเลอกและการ

ใชสอการเรยนการสอนในรปแบบของ

โครงการวจยดานสอการเรยนการสอน)

234

เกณฑการตรวจใหคะแนน

ขอค าถามทใชในการสอบ 5 4 3 2 1 คาน าหนก คดเปนคะแนน ขอท1. หากทานไดรบมอบหมายใหจดสมมนาในศตวรรษท 21ทานจะมหลกการในการสอความหมายเพอการประชาสมพนธการสมมนาในครงนอยางไร และอธบายขนตอนการเลอกและการใชสอประกอบการสมมนาโดยละเอยด

อธบายและบอกหลกการแนวคดในการสอความหมายขนตอนการเลอกและใชสอแลวท าการสรปไดอยางมเหตมผลถกตองครบถวนสมบรณ

อธบายและบอกหลกการแนวคดในการสอความหมายขนตอนการเลอกและใชสอไดอยางถกตองแลวท าการสรปไดอยางมเหตมผล

อธบายและบอกหลกการแนวคดในการสอความหมายขนตอนการเลอกและใชสอไดถกตองบางสวนแลวท าการสรปไดอยางมเหตมผล

อธบายและบอกหลกการแนวคดในการสอความหมายขนตอนการเลอกและใชสอแลวท าการสรปไดถกตองอยางนอย 1 สวน

อธบายและบอกหลกการแนวคดในการสอความหมายขนตอนการเลอกและใชสอแลวท าการสรปไดไมถกตอง

2 10

ขอท2. ในฐานะททานเปนนกเทคโนโลยการศกษาทานคดวาแนวโนมในการน าเทคโนโลยและนวตกรรมสอการเรยนการสอนมาใชในการพฒนาการเรยนรจะมวธการอยางไรบางเพอให

อธบายและบอกถงแนวโนมวธการพฒนาการเรยนรไดถกตองและสอดคลองกบพ.ร.บ. หมวด9พรอมทงยกตวอยางประกอบไดอยางเหมาะสม

อธบายและบอกถงแนวโนมวธการ พฒนาการเรยนรไดและสอดคลอง กบพ.ร.บ. หมวด9 พรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตอง

อธบายและบอกถงแนวโนมวธการ พฒนาการเรยนรไดและสอดคลอง กบพ.ร.บ. หมวด9 พรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตองบางสวน

อธบายและบอกถงแนวโนมวธการ พฒนาการเรยนรไดและสอดคลอง กบพ.ร.บ. หมวด9 พรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตอง

อธบายและบอกถงแนวโนมวธการ พฒนาการเรยนรไดไมถกตองรวม ทงไมสอดคลองกบพ.ร.บ. หมวด9 และยกตวอยางประกอบ

2

10

235

ขอค าถามทใชในการสอบ 5 4 3 2 1 คาน าหนก คดเปนคะแนน สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 9

ถกตอง มเหตมผลครบถวนสมบรณ

มเหตมผลครบถวนสมบรณ

อยางนอย 1 สวน ไดไมถกตองหรอไมครบถวน

ขอท3.ทานมหลกการหรอแนวคดอยางไรในการเลอกและการใชสอมาใชในการออกแบบการเรยนการสอนใหแกผเรยน อธบายพรอมยกตวอยางประกอบ

อธบายและบอกหลกการ แนวคด เกยวกบการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนส าหรบการออก แบบการเรยนการสอนไดถกตอง พรอมทงยกตวอยางประกอบ ไดอยางเหมาะสมถกตอง มเหต มผลครบถวนสมบรณ

อธบายและบอกหลกการ แนวคด เกยวกบการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนส าหรบการออก แบบการเรยนการสอนไดพรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตอง มเหตมผลครบถวนสมบรณ

อธบายและบอกหลกการ แนวคด เกยวกบการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนส าหรบการออก แบบการเรยนการสอนไดพรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตองบางสวน

อธบายและบอกหลกการ แนวคด เกยวกบการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนส าหรบการออก แบบการเรยนการสอนไดพรอมทง ยกตวอยางประกอบไดถกตอง อยางนอย 1 สวน

อธบายและบอกหลกการ แนวคด เกยวกบการเลอกและการใชสอ การเรยนการสอนส าหรบการออก แบบการเรยนการสอนไดไมถกตอง รวมทงยกตวอยางประกอบได ไมถกตองหรอไมครบถวน

2 10

236

ขอค าถามทใชในการสอบ 5 4 3 2 1 คาน าหนก คดเปนคะแนน ขอท4.ใหทานอธบายเกยวกบโครงการดานการเลอกและใชสอ การเรยนการสอนตามทกลมของทานไดท าการเสนอ พรอมทง อธบายขนตอนการด าเนนงานใหเขาใจพอสงเขป

อธบาย บอกขนตอนและสรป เกยวกบรายละเอยดของโครงการ วจยไดถกตอง สอความหมายได เขาใจชดเจน ครบถวนสมบรณ

อธบาย บอกขนตอนและสรป เกยวกบรายละเอยดของโครงการ วจยไดถกตองบางสวน สอความ หมายไดเขาใจไดอยางงาย

อธบาย บอกขนตอนและสรป เกยวกบรายละเอยดของโครงการ วจยไดถกตองสอความหมายเขาใจ ไดถกตองเพยงบางสวน

อธบาย บอกขนตอนและสรป เกยวกบรายละเอยดของโครงการ วจยไดถกตองสอความหมายเขาใจ ไดถกตองอยางนอย 1 สวน

อธบาย บอกขนตอนและสรป เกยวกบรายละเอยดของโครงการ วจยไดถกตองบางสวน สอความ หมายไดไมถกตอง

2 10

237

เกณฑการตรวจแผนผงความคด

รายการประเมน เกณฑการประเมน

ผาน ไมผาน 1. ดานเนอหา ขอมลครอบคลมทกประเดน

หลากหลายถกตองครบถวนสมบรณ

ขอมลไมครอบคลมทกประเดน หลากหลายขาดความถกตอง

2. ดานรปแบบ มประเดนหลก ประเดนรองและประเดนยอยชดเจนเขาใจงาย

ขาดความชดเจนของขอมลไมมประเดนหลก ประเดนรองและประเดนยอย

3. ดานการสรปขอมล น าเสนอขอมลมความถกตองชดเจน เปนระบบระเบยบและสอดคลองกนทกรายการ

น าเสนอขอมลไดไมถกตองขาดความเปนระบบระเบยบและไมสอดคลองกน

238

เกณฑการตรวจใหคะแนนการมสวนรวมกจกรรมการเรยนรแบบอเลรนนง

รายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

รายการประเมน เกณฑการประเมน ระดบ

คะแนน

1. การสงงาน - สงงานตามภาระงานทไดรบมอบหมายโดยแนบไฟลเปน ไฟล

power point, word หรอ แนบ link ครบทกครง

2

- สงงานตามภาระงานทไดรบมอบหมายโดยแนบไฟลเปน

ไฟล power point, word หรอ แนบ link เปนบางครง

(ไมต ากวารอยละ 70)

1

- สงงานตามภาระงานทไดรบมอบหมายโดยแนบไฟลเปน ไฟล

power point, word หรอ แนบ link นอยครง

(ต ากวารอยละ 70)

0

2. การอภปราย - รวมอภปราย และรวมกจกรรมกบสมาชกครบอยางนอย 2 คน

เกนรอยละ 70 ของการจดการเรยนอเลรนนง

2

- รวมอภปราย และรวมกจกรรมกบสมาชกไมครบ 2 คน 1

- ไมรวมอภปราย และรวมกจกรรมกบเพอน 0

3. กจกรรมกลม

ออนไลน

- รวมกจกรรม และ ท ากจกรรมกลมออนไลนตามภาระงานท

ไดรบมอบหมายทกครง

2

- รวมกจกรรม และ ท ากจกรรมกลมออนไลนตามภาระงานท

ไดรบมอบหมายบางครง

1

- ไมเขารวมกจกรรม และ ท ากจกรรมกลมออนไลนตามภาระ

งานทไดรบมอบหมาย

0

4. การเสนอ

หวของานวจย

- รวมกจกรรมและน าเสนอหวของานวจยบนกระดานน าเสนอ

หวของานวจย

2

- รวมกจกรรมแตขาดการน าเสนอหวของานวจยบน 1

239

รายการประเมน เกณฑการประเมน ระดบ

คะแนน

กระดานน าเสนอหวของานวจย

- ไมรวมกจกรรมและขาดการน าเสนอโครงการบน

กระดานสนทนา

0

5. การตงกระทสนทนา - เขารวมกจกรรมดวยการต งกระทเพอสรางประเดน

ส าหรบการสนทนา และรวมแสดงความคดเหนกบเพอน

สมาชก

2

- เขารวมกจกรรมดวยการต งกระทเพอสรางประเดน

ส าหรบการสนทนา แตขาดการรวมแสดงความคดเหนกบ

เพอนสมาชก

1

- ขาดการเขารวมกจกรรมต งกระทเพอสรางประเดน

ส าหรบการสนทนาและขาดการรวมแสดงความคดเหน

กบเพอนสมาชก

0

240

เกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

ระดบ องคประกอบ

ดานการคดวจารณญาณ ตวชวด คะแนน

1 การใหความหมาย (Semantics)

- การเขยนขอความความทมใจความเหมอนกบหวขอทแสดงความคดเหนไมไดเปนการแสดงความคดเหนโตแยงกบหวขอทแสดงความคดเหนสามารถบอกและหรอจดกลมในสงทเหมอนหรอแตกตางกนได

1

2 การนยามและการระบขอสนนษฐาน (Definition and assumption identification)

- เขยนขอความเพอแสดงความคดเหนเชงเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางมเหตผลโดยใชทฤษฎหรอหลกการและเหตผลเพอก าหนดปญหา ระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวได

1

3 การสรปแบบอปนย(Infer and judge inductive conclusions)

- การเขยนขอความโตแย งหรอแสดงความคดเหนเชงเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางมเหตผลดวยการยกตวอยางประกอบการอธบายและลงความเหนจากขอสรปนนๆ ได

1

4 ดานการสรปแบบนรนย (Infer and judge deductive conclusions)

- การเขยนขอความโตแย งหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผลโดยใชหลกการหรอทฤษฎทเกยวของวเคราะหเปนหลกการยอยทเกยวของกบหวขอแสดงความคดเหนทมความนาเชอถอและมแหลงอางองเชงประจกษ

1

5 การพจารณาความนาเชอถอของแหลงขอมลและการสงเกต (Determine credibility of sources and observation)

- การเขยนขอความโตแยงหรอแสดงความคดเหนเชงเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางมเหตผลโดยใชหลกการหรอทฤษฎทเฉพาะเจาะจงหรอหลกฐานเชงประจกษท เ กยวของกบหวขอแสดงความคดเหนมาอางองจากหลายแหลง

1

6 การสรปโดยการทดสอบสมมตฐานและการท านาย (Induction planning

- การเขยนขอความเพอแสดงความคดเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางมเหตผลจากแหลงขอมลและหลกฐานเชงประจกษทเกยวของกบหวขอแสดง

1

241

ระดบ องคประกอบ

ดานการคดวจารณญาณ ตวชวด คะแนน

experiments and predict probable consequences)

ความคดเหนแสดงถงความนาเชอถอและไดรบการยอมรบมาอางองในการสรปค าตอบ

เกณฑการตรวจใหคะแนน

1. ผตรวจใหคะแนนการเขยนของนกศกษาโดยการอานวเคราะหเนอหาขอความท

นกศกษาแสดงความคดเหนบนกระดานสนทนาและการท าใบกจกรรมแลวเทยบกบเกณฑการ

ประเมนแตละระดบ หากขอความมเนอหาอยในองคประกอบดานการคดวจารณญาณระดบใด ให

ผตรวจใหคะแนนทละขนรวมกนจนถงขนสงสดเพอคดเปนระดบคะแนนการแสดงความคดเหน

ของนกศกษาในแตละขอความนน

2. การแสดงความคดเหน 1 หวขอ นกศกษาแตละคนจะมระดบการคดอยางม

วจารณญาณระดบสงสดเพยงระดบเดยวเทานน

242

ภาคผนวก ค

ผลการตรวจสอบคณภาพเครองมอ

243

ตารางท 21 ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

ดานเนอหา

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

ความสอดคลองของขอมลทวไปของผตอบแบบ

สมภาษณ

1. เพศ

2. วฒการศกษา

3. สาขาวชาทจบการศกษา

4. ประสบการณ/ความรความสามารถ/ความ

เชยวชาญเฉพาะดาน

5. หนวยงานทสงกด

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

0

+1

+1

+1

+1

+1

1.00

1.00

1.00

1.00

0.67

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

ความสอดคลองของประเดนสมภาษณดานเนอหา

1. ทานคดวาเนอหาทใชในการวจยมความ

เหมาะสมหรอไม

2. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของวชาการเลอก

และการใชสอการเรยนการสอนทควรจดการเรยน

แบบอเลรนนง

3. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางของวชาการเลอก

และการใชสอการเรยนการสอนทควรจดการเรยน

ในชนเรยน

4. ทานคดวาเนอหาเรองใดบางทควรเนนการคด

อยางมวจารณญาณและควรออกแบบกจกรรมการ

เรยนการสอนอยางไร

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

0

+1

+1

+1

+1

1.00

1.00

1.00

0.67

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

244

ตารางท 21 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

5. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอน

ออนไลนทเหมาะสมกบเนอหาควรเปน

อยางไร

6. ทานคดวากจกรรมการเรยนการสอน

ในชนเรยนทเหมาะสมกบเนอหาควรเปน

อยางไร

7. ทานคดวาการออกแบบสถานการณ

ปญหาในกจกรรมการเรยนรควรมรปแบบ

อยางไร

8. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบใด

ทเหมาะสมกบกระบวนการกลม

9. ทานคดวากจกรรมในเนอหารปแบบใด

ทเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอน

แบบแกปญหา

10. ทานคดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ของวชาการเลอกและการใชสอการเรยน

การสอนควรมรปแบบอยางไร

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

245

ตารางท 22 ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

ดานการออกแบบการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

ความสอดคลองของขอมลทวไปของผตอบแบบ

สมภาษณ

1. เพศ

2. วฒการศกษา

3. สาขาวชาทจบการศกษา

4. ประสบการณ/ความรความสามารถ/ความ

เชยวชาญเฉพาะดาน

5. หนวยงานทสงกด

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

0

+1

+1

+1

+1

+1

1.00

1.00

1.00

1.00

0.67

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

ความสอดคลองของประเดนสมภาษณดานการ

ออกแบบ

1. ทานคดวารปแบบการปฐมนเทศควรมลกษณะ

เปนอยางไร

2. ทานคดวาการฝกปฏบตผเรยนควรมรปแบบ

อยางไร

3. ทานคดวาการจดกลมผเรยนควรมวธการ

อยางไร

4. ทานคดวาระดบการผสมผสานทเหมาะสมของ

การจดการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

5. ทานคดวารปแบบการน าเสนอเนอหาควรม

ลกษณะอยางไร

+1

+1

+1

+1

+1

0

0

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

0.67

0.67

1.00

1.00

1.00

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

246

ตารางท 22 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

6. ทานคดวาการจดล าดบเนอหาในการ

อ อ ก แ บ บ ก จ ก ร ร ม ก า ร เ ร ย น แ บ บ

ผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

ควรเปนอยางไร

7. ทานคดวารปแบบการจดการเรยนรโดย

ใชกระบวนการแกปญหาควรเปนอยางไร

8. ทานคดวารปแบบการเรยนแบบใด

ในการจดการเรยนแบบผสมผสานท

เหมาะสมกบการเรยนรโดยใช

กระบวนการแกปญหา

ขนท 1 ขนระบปญหา

ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา

ขนท 3 ขนสรางทางเลอก

ขนท 4 ขนด าเนนการตามทางเลอก

ขนท 5 ขนสรปผล

ขนท 6 ขนน าไปประยกตใช

9. ทานคดวาสอประกอบส าหรบการเรยน

แบบผสมผสานโดยใชกระบวนการ

แกปญหานนทเหมาะสมนนควรมลกษณะ

เปนอยางไร

10. ทานคดวาการวดและประเมนผล

ส าหรบการเรยนแบบผสมผสานโดยใช

กระบวนการแกปญหาเพอศกษาการคด

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

น าไปใชได

247

ตารางท 22 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

วจารณญาณและผลสมฤทธทางการเรยนท

เหมาะสมนนควรมลกษณะเปนอยางไร

248

ตารางท 23 ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

เรยนรายวชา 468 301 การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

จดประสงค ขอท ระดบ

พฤตกรรม

ผเชยวชาญ IOC =

N

R หมายเหต 1 2 3

1. ภาระงาน

บทบาท

ความส าคญของ

เทคโนโลยและ

นวตกรรม

การศกษา

1.1 เพอใหผเรยน

สามารถอธบาย

ความส าคญของ

เทคโนโลยและ

นวตกรรม

การศกษารวมสมย

ได

1.2 เพอใหผเรยน

สามารถอธบาย

ความส าคญของสอ

การเรยนการสอน

ได

2. แนวโนมการใช

เทคโนโลยและ

นวตกรรม

การศกษาในยค

ศตวรรษท 21

1. ใหทานอธบาย

ความหมายเกยวกบ

เทคโนโลยและ

นวตกรรมการศกษา

รวมสมย

- ความร

ความจ า

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2. ในฐานะททานเปน

นกเทคโนโลยการศกษา

ทานคดวาแนวโนมใน

การน าเทคโนโลยและ

นวตกรรม สอการเรยน

การสอนมาใชในการ

พฒนาการเรยนรจะม

วธการอยางไรบาง

เพอใหสอดคลองกบ

พระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542 หมวด 9

เทคโนโลยเพอ

การศกษา อธบายพรอม

ยกตวอยางประกอบ

- การ

วเคราะห

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3. ในการน าเทคโนโลย

และนวตกรรม

การศกษารวมสมยมา

ประยกตใชในการ

เรยนร ทานคดวาจะเกด

- การ

วเคราะห

+1 +1 0 .67 น าไปใชได

249

ตารางท 23 (ตอ)

จดประสงค ขอท ระดบ

พฤตกรรม

ผเชยวชาญ IOC =

N

R หมายเหต 1 2 3

2.1 เพอใหผเรยน

สามารถอธบาย

และบอกแนวโนม

การเปลยนแปลง

ของนวตกรรมและ

เทคโนโลย

การศกษาจาก

แนวคดของตนเอง

ไดอยางมหลกการ

ประโยชนตอการพฒนา

การศกษาอยางไร

3. การรบ การ

เรยนร และการสอ

ความหมาย

3.1 เพอให

ผเรยนมความร

ความเขาใจเกยวกบ

กระบวนการสอ

ความหมาย

4. ทฤษฎการเรยน

การสอน

4.1 เพอใหผเรยนม

ความรความเขาใจ

ในหลกการของ

ทฤษฎการเรยนการ

สอนแบบตางๆ

4. หากทานอยใน

องคกรหนงโดยทานม

หนาทในการจดการ

ฝกอบรมเชงปฏบตการ

ทานจะมหลกการและ

กระบวนการในการสอ

ความหมายในการ

ฝกอบรมเชงปฏบตการ

ไดอยางไรบาง อธบาย

พรอมยกตวอยาง

ประกอบ

- การ

น าไปใช

+1 +1 0 .67 น าไปใชได

250

ตารางท 23 (ตอ)

จดประสงค ขอท ระดบ

พฤตกรรม

ผเชยวชาญ IOC =

N

R หมายเหต 1 2 3

5. การออกแบบ

การเรยนการสอน

5.1 เพอใหผเรยน

สามารถน า

หลกการและ

ทฤษฎการ

ออกแบบการ

เรยนรไป

ประยกตใชผานสอ

ไดอยางมระบบ

5. ทานมวธการอยางไร

ในการออกแบบการ

สอนใหแกผเรยนท

เรยนรดวยตนเองผาน

ทางไกล อธบายพรอม

ยกตวอยางประกอบ

- การ

น าไปใช

+1 +1 -1 .33 ใชไมได

6. การเลอกและ

การใชสอการเรยน

การสอนตาม

แนวคดตางๆ

6.1 เพอใหผเรยน

มความรความ

เขาใจเกยวกบการ

เลอกและการใช

สอการเรยนการ

สอนตามแนวคด

ตางๆ

7. การเลอก การใช

สอการสอนและ

จดหาสอการเรยน

การสอน

6. ในการเลอกและการ

ใชสอการเรยนการสอน

นนควรค านงถง

จรยธรรมขอใดบางเปน

ส าคญ

- การ

วเคราะห

0 +1 0 .33 ใชไมได

7. ทานคดวาการ

ออกแบบการเรยนการ

สอนและการเลอกใช

สอนนมความสมพนธ

กนอยางไรบาง

- การ

วเคราะห

+1 +1 0 .67 น าไปใชได

จากสถานการณตอไปนตอบค าถาม

ขอ 8-10

“จากสภาพการศกษาของไทยและ

ปญหาผลตผลทางการศกษาการเรยน

การสอนโดยยดครเปนศนยกลางการ

251

ตารางท 23 (ตอ)

จดประสงค ขอท ระดบ

พฤตกรรม

ผเชยวชาญ IOC =

N

R หมายเหต 1 2 3

7.1 เพอใหผเรยน

มความรความ

เขาใจเกยวกบการ

เลอกและการใช

สอการเรยนการ

สอนตามแนวคด

ตางๆ

7.2 เพอให

ผเรยนสามารถ

อธบายหลกการ

เลอกใชสอการ

เรยนการสอนได

7.3 เพอใหผเรยน

สามารถน า

หลกการออกแบบ

สอไปประยกตใช

ในการจดหาสอได

อยางมระบบ

เรยนรสงผลใหเกดปญหาทางการ

เรยนการสอน ท าใหผเรยนขาด

โอกาสในการตดสนใจดวยตนเอง

เพราะมโอกาสไดปฏบตกจกรรมท

ตองตดสนใจดวยตวเองนอยมาก จง

สงผลถงระดบอดมศกษาท าใหผเรยน

ตดสนใจแกไขปญหาดวยตนเอง

ไมได”

8. ในฐานะททานเปน

นกเทคโนโลยการศกษา

จะน าหลกการออกแบบ

การเ รยนการสอนมา

ใชไดอยางไร อธบาย

โดยละเอยด

- การ

วเคราะห

+1 +1 -1 .33 ใชไมได

9. ทานมหลกการใน

การเลอก การใชและ

การจดหาสอการเรยน

การสอนมาใชอยางไร

อธบายโดยละเอยด

- การ

วเคราะห

- การ

น าไปใช

+1 0 0 .33 ใชไมได

10. จากสถานการณท

ก าหนดใหทานเขยนใน

รปแบบของโครงการ

การเลอกและการใชสอ

การเรยนการสอนโดย

- การ

วเคราะห

- การ

น าไปใช

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

252

ตารางท 23 (ตอ)

จดประสงค ขอท ระดบ

พฤตกรรม

ผเชยวชาญ IOC =

N

R หมายเหต 1 2 3

ใชกระบวนการ

แกปญหา

- การ

สงเคราะห

- การ

สราง

ชนงาน

253

ตารางท 24 ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความคดเหนทมตอ

การเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

1. กอนการจดการเรยนการสอน

1.1 การปฐมนเทศ ชแจงเกยวกบรปแบบการ

เรยนการสอน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

1.2 การสมครลงทะเบยนเขาสระบบบรหาร

จดการเรยนร (LMS)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

1.3 การเขาสระบบ LMS ในรายวชาการเลอก

และการใชสอการเรยนการสอน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

1.4 การวดการคดอยางมวจารณญาณ +1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2. การจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสาน

2.1 รปแบบการน าเสนอเนอหา หลกการ และ

ทฤษฎ

0 +1 +1 .67 น าไปใชได

2.2 กจกรรมการระดมสมองในชนเรยนและใน

ระบบ LMS

0 +1 +1 .67 น าไปใชได

2.3 ชองทางทใชในการตดตอสอสารรวมกน

ระหวางผสอนกบผเรยนและผเรยนกบผเรยนใน

ระบบ LMS

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.4 นกศกษาสามารถศกษาคนควาเนอหา

เพมเตมนอกเหนอจากทอาจารยน าเสนอไปแลว

+1 0 +1 .67 น าไปใชได

2.5 สงเสรมใหนกศกษาไดฝกปฏบตไดมากขน +1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.6 สงเสรมใหนกศกษาไดน าเสนอผลงาน

ไดมากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

254

ตารางท 24 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

2.7 สงเสรมใหนกศกษาไดแสดงความคดเหน

รวมกนมากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.8 นกศกษามสวนรวมในกจกรรมการเรยน

มากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.9 นกศกษามความเขาใจในเนอหาภาคทฤษฎ

มากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.10 นกศกษามความเขาใจในเนอหา

ภาคปฏบตมากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.11 นกศกษามความกระตอรอรนในการเรยน

มากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.12 นกศกษามความสามารถในการแกปญหา

มากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

2.13 นกศกษาไดฝกทกษะการคดวจารณญาณ

มากขน

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3. การจดการเรยนโดยใชกระบวนการแกปญหา

3.1 ขนท 1 ระบปญหา (เชน กรณศกษาปญหา

ดานเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษา, การสราง

บรบทในรปแบบสถานการณปญหาเกยวกบการ

เลอกและใชสอ, การสบคนงานวจยดานสอการ

เรยนการสอน)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3.2 ขนท 2 วเคราะหปญหา (เชนกรณศกษา

ปญหาดานเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาแลว

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

255

ตารางท 24 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

IOC = N

R หมายเหต 1 2 3

น าเสนอเปน Mind Mapping, การสรางเกณฑการ

เลอกและใชสอ)

3.3 ขนท 3 สรางทางเลอก (เชน การสราง

บรบทในรปแบบสถานการณปญหาเกยวกบการ

เลอกและใชสอ หลงจากท าการระบปญหาและ

วเคราะหปญหา เพอก าหนดทางเลอกท

หลากหลาย)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3.4 ขนท 4 ด าเนนการตามทางเลอก (เชน การ

สรางบรบทในรปแบบสถานการณปญหาเกยวกบ

การเลอกและใชสอ หลงจากท าการระบปญหา

วเคราะหปญหา สรางทางเลอกเพอเลอกวธการทด

ทสดและเหมาะสมทสดส าหรบแกปญหา)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3.5 ขนท 5 สรปผล (การน าเสนอผลการ

สบคนตางๆรวมกนในชนเรยนและในระบบ LMS

เชน การน าเสนอปญหาการใชเทคโนโลยและ

นวตกรรมการศกษา การน าเสนอทฤษฎการสอน

ตางๆ ทเนนการสรางความรดวยตนเอง การ

น าเสนอผลการสบคนงานวจย เปนตน)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

3.6 ขนท 6 การน าไปประยกตใช (การ

น าเสนอการแกปญหาดานการเลอกและการใชสอ

การเรยนการสอนในรปแบบของโครงการวจยดาน

สอการเรยนการสอน)

+1 +1 +1 1.00 น าไปใชได

256

ตารางท 25 ผลการวเคราะหคาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบ

ขอท p r แปลผล หมายเหต

1 .81 .07 คอนขางงาย, จ าแนกไดไมด ใชไมได

2 .65 .23 ความยากปานกลาง, จ าแนกด น าไปใชได

3 .74 .13 ความยากปานกลาง, จ าแนกไดไมด ใชไมได

4 .60 .23 ความยากปานกลาง, จ าแนกด น าไปใชได

5 .58 .24 ความยากปานกลาง, จ าแนกด น าไปใชได

6 .58 .22 ความยากปานกลาง, จ าแนกด น าไปใชได

ผลการวเคราะหคาสมประสทธอลฟาของครอนบราค (Cronbach)

257

ตวอยางการตรวจใหคะแนนตามเกณฑการประเมนขอความตามกรอบแนวคดของ Norris and Ennis (1989)

การแสดงความคดเหนครงท1:กรณศกษาปญหาการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษารวมสมย

คนท ขอความของนกศกษาและเหตผลการประเมน คะแนน 1 ขาดบคลากรทมความรซงจะใชงานเทคโนโลย

ปจจบนเทคโนโลยและนวตกรรมตางๆดานการศกษามการพฒนาอยางรวดเรว มความหลากหลายของเทคโนโลย ดวยความหลากหลายนท าใหบคลากรหรอผใชงาน กบเทคโนโลยไมสอดคลองกน คอ เทคโนโลยพฒนารปแบบตางๆไปไกลแตตวผใชงานไมไดพฒนาไปตามเทคโนโลยจนท าใหขาดบคลากรทมความรความเขาใจ ในเรองเทคโนโลยและนวตกรรม ตวอยางเชน ปจจบนมการพฒนาโปรแกรมตางๆขนมาเพอใชในการศกษาซงจะชวยใหการเรยนการสอนมความหลากหลาย มความสนกสนานมากขน ตวโปรแกรมมลกเลนตางๆมากมาย แตผใชโปรแกรม ขาดความรความเขาใจอยางละเอยดในลกเลนตางๆของโปรแกรม ผใชรจกเพยงบางลกเลนของโปรแกรมเทานน ท าใหไมสามารถสรางสรรคงานทดทสดเทาทโปรแกรมนนจะท าได หรอผใชงานไมสามารถใชงานโปรแกรมนนไดอยางเตมประสทธภาพ แนวทางการแกปญหา หนวยงานทเกยวของทางการศกษาควรจดอบรมบคลากรหรอผใชโปรแกรม ใหสามารถใชงานโปรแกรมแตละโปรแกรมไดเปนอยางด มความร ความเขาใจ ท าใหสามารถใชโปรแกรมไดอยางเตมความสามารถและมประสทธภาพเทาทแตละโปรแกรมจะท าได ซงจะสงผลใหการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในปจจบนเกดประโยชนมากยงขน อางอง http://www.northeducation.ac.th/etraining/courses/3/ itedu/chap1/index01_3.php

เหตผลการใหคะแนน อยในเกณฑระดบ 4 คอ การเขยนขอความโตแยงหรอแสดงความคดเหนอยางม

เหตผลโดยใชหลกการหรอทฤษฎทเกยวของกบการวเคราะหเปนหลกการยอยเกยวของกบหวขอแสดงความคดเหนทมความนาเชอถอและมแหลงอางองเชงประจกษ

วเคราะหดงน 1. เปนการโตแยงเชงเหนดวย “หนวยงานทเกยวของทางการศกษาควรจดอบรม

บคลากรหรอผใชโปรแกรม ” 2. เขยนขอความแสดงความคดเหนอยางมเหตผลเกยวของกบหวขอทแสดงความ

4

258

คนท ขอความของนกศกษาและเหตผลการประเมน คะแนน

คดเหน “ท าใหสามารถใชโปรแกรมไดอยางเตมความสามารถและมประสทธภาพเทาทแตละโปรแกรมจะท าได ซงจะสงผลใหการใชเทคโนโลยและนวตกรรมการศกษาในปจจบนเกดประโยชนมากยงขน”

3. มแหลงอางองเชงประจกษ “http://www.northeducation.ac.th /etraining/courses/3/itedu/chap1/index01_3.php”

2 ปญหาการปฎเสธและการไมยอมรบนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา เมอมผคนคดหานวตกรรมมาใชไมวาในวงการใดกตาม มกจะไดรบการตอตานหรอ

การปฏเสธ อน เนองมาจากสาเหตหลายประการดวยกนดงน 1) ความเคยชนกบวธการเดมๆทตนเองเคยใชและ บคคลผนนกมกทจะยนยนในการใชวธการนนตอไป 2) ความไมแนใจในประสทธภาพของนวตกรรม แมบคคลผนนจะทราบขาวสารของนวตกรรมนนๆ ในแงของประสทธภาพวาสามารถน าไปใชแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดเปนอยางดกตาม 3) ความรของบคคลตอนวตกรรม เนองจากนวตกรรมเปนสงทโดยมากแลวบคคลสวนมากมความรไมเพยงพอแกการทจะเขาใจในนวตกรรมนนๆ ท าใหมความรสกทอถอยทจะเขาใจ 4) ขอจ ากดทางดานงบประมาณ แมจะมองเหนวาชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพสงขนจรงกตาม

ความคดเหนและขอเสนอแนะในการน าไปใชแกปญหาจากกรณศกษากลาวคอ… บคคลจะปฏเสธนวตกรรมเนองดวยสาเหตหลก 4 ประการ ดงนนในการทจะ

กระตนใหบคคลยอมรบนวตกรรมนน ๆ ตองแกไขปญหาหลกทง 4 ประการ โดยจะกลาวถงกระบวนการยอมรบนวตกรรมซงแบงออกเปน 5 ขนตอนคอ

1) ขนตนตว (Awareness) ในขนนเปนขนของการทผรบไดรบรขาวสารเกยวกบนวตกรรมนน ๆ

2) ขนสนใจ (Interest) เปนขนทผรบนวตกรรมเกดความสนใจวาจะสามารถแกไขปญหาทก าลงประสบอยไดหรอไม กจะเรมหาขอมล

3) ขนไตรตรอง (Evaluation) ผรบจะน าขอมลทไดมาพจารณาวาจะสามารถน ามาใชแกปญหาของตนไดจรงหรอไม

4) ขนทดลอง (Trial) เมอพจารณาไตรตรองแลวมองเหนวามความเปนไปไดทจะชวยแกไขปญหาของตนได ผรบกจะน าเอานวตกรรมดงกลาวมาทดลองใช

5) ขนยอมรบ (Adoption) เมอทดลองใชนวตกรรมดงกลาว แลวหากไดผลเปนทพอใจ นวตกรรมดงกลาวกจะเปนทยอมรบน ามาใชเปนการถาวรหรอจนกวาจะเหนวา ดอยประสทธภาพ หากไมเกดประสทธภาพนวตกรรมดงกลาวกจะไมไดรบการยอมรบจากบคคลนน

5

259

คนท ขอความของนกศกษาและเหตผลการประเมน คะแนน

อางอง : http://ibeachh.multiply.com/journal/item/34 http://www.nrru.ac.th/preelearning/rungrot/page10008.asp เหตผลการใหคะแนน

อยในเกณฑระดบ 5 คอ เขยนขอความโตแยงหรอแสดงความคดเหนเชงเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางมเหตผลโดยใชหลกการหรอทฤษฎทเฉพาะเจาะจงหรอหลกฐานเชงประจกษทเกยวของกบหวขอแสดงความคดเหนมาอางองจากหลายแหลง

วเคราะหดงน

1. ระบหลกฐานเชงประจกษจากแหลงอางองจากเวบไซตมากกวา 1 แหลง แลวจงเขยนขอความเชงเหนดวยหรอสอดคลองกนกบเหตผลคอ “บคคลจะปฏเสธนวตกรรมเนองดวยสาเหตหลก 4 ประการ ดงนนในการทจะกระตนใหบคคลยอมรบนวตกรรมนน ๆ ตองแกไขปญหาหลกทง 4 ประการ”

2. เขยนโดยใชหลกการเฉพาะเจาะจง “กระบวนการยอมรบนวตกรรมซงแบงออกเปน 5 ขนตอน ...”

3 ปญหาเทคโนโลยกบความหางไกลของชนบทกอใหเกดความเหลอมล าทางสงคม

เนองจากปจจบนเทคโนโลยเขามามบทบาทส าคญในการด ารงชวตและถอวาเปนปจจยหลกอกหนงปจจยทชวยอ านวยความสะดวกสบาย อกทงยงเปนแหลงบนเทงและเปนชองทางในการตดตอสอสารของบคคลในสงคม เปนแหลงศกษาหาความรไดอยางไมจ ากดเวลาและสถานท ทงหมดทกลาวมานคอขอดของเทคโนโลย หากแตวาเทคโนโลยไมไดครอบคลมทกพนทในประเทศ ท าใหเกดชองวางของบคคลในสงคมเมองและบคคลในสงคมชนบทอยางชดเจน ความเหลอมล าทางสงคมทเกดจากเทคโนโลยจงเปนปญหาหนงทบคคลในสงคมสวนใหญมองขาม ซงอาจเกดไดจากหลายสาเหต ดงน

1. การศกษาทไมไดมโอกาสทเทาเทยมกน การจดการการศกษาทไมไดมาตรฐานเดยวกนทงประเทศ

2. ระบบสาธารณปโภคและระบบสอสารทยงไมครอบคลมพนทชนบท สงผลใหพนทในชนบทไดรบเทคโนโลยทลาหลงหรอไมมการเขาถงของเทคโนโลย

3. การประชาสมพนธ การเผยแพร และความรวมมอจากทางรฐบาลและเอกชน 4. ชองวางระหวางคนทมฐานะร ารวยและฐานะยากจน ดงนน แนวทางการแกไขปญหาเทคโนโลยกบความหางไกลของชนบททกอใหเกด

ปญหาความเหลอมล าทางสงคม ควรแกไขปญหาดงน

2

260

คนท ขอความของนกศกษาและเหตผลการประเมน คะแนน

1. ควรมการประชาสมพนธ การเผยแพร และไดรบความรวมมอจากทางรฐบาลและเอกชนทจะรวมกนกระจายเทคโนโลยสชนบท

2. วางระบบสาธารณปโภคและระบบสอสารใหครอบคลมพนทในชนบทเพอใหเทคโนโลยไดเขาถงบคคลในสงคมชนบทไดอยางทวถง กระจายการศกษา ความรสชนบท มการจดการการศกษาทวางมาตรฐานเดยวกนทงประเทศ โดยมผเชยวชาญในแตละสาขารวมกนวางแผนการจดการใหเหมาะสมกบบคคลในชนบทแลวคอยๆพฒนาอยางตอเนองใหเทาเทยมกบสงคมเมอง

เหตผลการใหคะแนน อยในเกณฑระดบ 2 คอ เขยนขอความเพอแสดงความคดเหนเชงเหนดวยหรอไม

เหนดวยอยางมเหตผลโดยใชทฤษฎหรอหลกการและเหตผลเพอก าหนดปญหา ระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวใหได

วเคราะหดงน 1. เปนการเขยนขอความเชงโตแยง “หากแตวาเทคโนโลยไมไดครอบคลมทกพนท

ในประเทศ ท าใหเกดชองวางของบคคลในสงคมเมองและบคคลในสงคมชนบทอยางชดเจน

ความเหลอมล าทางสงคมทเกดจากเทคโนโลย” 2. เขยนขอความทใหเหตผลสอดคลองกนกบความคดเหน “ดงนน แนวทางการ

แกไขปญหาเทคโนโลยกบความหางไกลของชนบททกอใหเกดปญหาความเหลอมล าทางสงคม ควรแกไขปญหาดงน … ”

3. ระบขอสนนษฐานจากนยามทก าหนดไวใหได โดยสงเกตไดจากการเขยนขอความดงน “ความเหลอมล าทางสงคมทเกดจากเทคโนโลยจงเปนปญหาหนงทบคคลในสงคมสวนใหญมองขาม ซงอาจเกดไดจากหลายสาเหตดงน”

261

ตวอยางขอความแสดงความคดเหนของนกศกษา

การแสดงความคดเหนครงท 2: จากสถานการณทก าหนดให (ครใหม)

นกศกษาคนท 1 จากปญหาการเรยนการสอนทไมสามารถใชอนเทอรเนตได หากขาพเจาเปนครผสอนจะมวธการ

ด าเนนการเรยนการสอนโดยการใชอนเทอรเนตผานเครองมออเลกทรอนกสทปจจบนมการพฒนาไดอยางรวดเรว โทรศพทมอถอทสามารถเชอมตออนเทอรเนตได เชน I-phone และ Blackberry ทสามารถใชเชอมตออนเทอรเนตไดอยางสะดวกรวดเรว กสามารถเอามาใชแกปญหาเฉพาะหนากบการเรยนการสอนได โดยการใชโทรศพทเชอมตอกบคอมพวเตอรและเครองฉายโปรเจคเตอร แลวเขาไปในบลอกตางๆ เพอสอนนกเรยนใหนกเรยนไดเหนไดเขาใจระบบตางๆ

นกศกษาคนท 2 ถาขาพเจาเปนครใหมจะมวธด าเนนการเรยนการสอนดงน การเรยนการสอนนนมความจ าเปนตองใช

อนเทอรเนตในการฝกปฏบตการใชโปรแกรมจงจ าเปนตองใชอนเทอรเนตจากแหลงอนทไมใชศนยคอมพวเตอรคอ ใหครผสอนใชอปกรณโทรศพทมอถอตอเขากบคอมพวเตอรเพอใชเปนเครองตวอยางในการท ากจกรรมตางๆ โดยสมมตใหนกเรยนทกคนก าลงออนไลนรวมดวยแลวฉายแสดงการเขาใชโปรแกรมและวธการสงงานขนจอฉายหนาชนเรยน เมอครไดอธบายและแสดงการท างานตางๆ เสรจแลว เมอนกเรยนเกดความเขาใจ ครมอบหมายงานในการใชงานโปรแกรม โดยใหนกเรยนแบงกลมแลวสงตวแทนออกมาน าเสนอผานเครองฉายหนาชนเรยน โดยเพอนรวมชนสามารถมองเหนไดทกคน เมอทกกลมน าเสนอผลงานเสรจแลวใหนกเรยนทงหมดรวมกนอภปรายในหองและท าแบบแบบประเมนทครแจกให โดยครผสอนตองอธบายการท างานทผานอนเทอรเนตใหนกเรยนเขาใจตลอดเวลาและก าชบใหกลบไปศกษาดวยตนเองโดยใหนกเรยนทบทวนและท าความเขาใจมากอนลวงหนาส าหรบการเรยนในครงตอไป

นกศกษาคนท 3 ในกรณทขาพเจาเปนครและตองด าเนนการสอนในชวโมงตอไปอยางไรเพอใหผเรยนสามารถเขาใจและ

ฝกการท าบลอกในการน าเสนอผลงานการปฏบต และใช Google tools ดวย Google document ในการท าแบบประเมนแตไมสามารถใชงานอนเทอรเนตได

ขาพเจาจะน าเอกสารค าอธบายทไดจดเตรยมไวแลวน าขนบน Web board เพอใหนกเรยนสามารถดาวนโหลดได ใหนกเรยนเอาไฟลเอกสารจากครไปถายเอกสารแลวน ามาแจกเพอน ในขณะนนครกตออนเทอรเนตจากมอถอเขา Laptop แลวตอเขาเครองโปรเจคเตอรใหเพอนน าเอกสารทไปถายเอกสารมาแจกเพอน และครกท าการสอนแสดงตวอยางวธการจดท าบลอกเปนขนตอนและอธบายขนตอนการท าแบบประเมนใน Google document เมอสอนเสรจครกมอบหมายการบานใหสงตามระยะเวลา (สปดาหหนา) ทไดก าหนดไว และเปดโอกาสใหนกเรยนสอบถามปญหาไดใน Web board (นอกเวลาเรยน)

262

การแสดงความคดเหนครงท 3 : กรณศกษาการรบรจากสอโฆษณา

นกศกษาคนท 1 จากคลปวดโอทง 2 มเปาหมายเดยวกนคอรณรงคใหผหญงเลกสบบหร เพราะบหรมภยรายมากมาย การ

สบบหรไมสามารถท าใหอะไรดขนไดมแตโทษอยาเชนหวขอตอไปน "ผหญงสบบหร" มโอกาสเปนโสดสงจากขอมลส านกงานสถตแหงชาต (ส ารวจเมอป 2544) ระบวาคนไทยทวประเทศสบบหรรอยละ 22.5 หรอคดเปนจ านวน 10.6 ลานคน อตราการสบบหรของผหญงคดเปนรอยละ 2.6 ของผหญงทงหมด ผเชยวชาญและทปรกษาองคการอนามยโลก วเคราะหวา การสบบหรของผหญงไทยมอตราทสงมากขน (อตราผหญงสบบหรเพมสงมากกวาผชาย) เมอประเมนจากพฤตกรรมการสบบหรทก าลงเปนอยคาดการณวาใน 20 ปขางหนาอตราการสบบหรของผชายจากรอยละ 42.6 (ในป 2543) จะลดลงเหลอรอยละ 25.0 ในป 2568 ในขณะทอตราการสบบหรของผหญงจะเพมขนจากรอยละ 2.6 เปนรอยละ 15.0 ในป 2568 ทนาเปนหวงกคอกลมวยรนหญงก าลงนยมสบบหรมากขน

มลนธรณรงคเพอการไมสบบหรรวมกบส านกวจยเอแบคโพลล มหาวทยาลยอสสมชญ ไดท าการส ารวจเรอง "ทศนคตตอการสบบหรของผหญงไทย : กรณศกษาประชาชนอาย 15-30 ปในเขตกรงเทพมหานคร" โดยท าการส ารวจในชวงเดอนกรกฎาคม-สงหาคม 2548 จากประชาชนทวไปอาย 15-30 ป จ านวน 661 ตวอยาง และกลมหญงอาย 15-30 ป ทสบบหรจ านวน 419 ตวอยาง ผลส ารวจประเดนส าคญสรปไดดงน เหตผลส าคญทท าใหผหญงตดสนใจสบบหรในครงแรกคอรอยละ 51.8 มความเครยด/กลมใจ/รสก หงดหงด รอยละ 28.4 ทดลองแลวรสกชอบรสชาตของบหร รอยละ 24.8 คดวาการสบบหรไมใชสงเลวรายเปนเรองธรรมดา รอยละ 21.7 เพอนชกชวนใหสบบหร/สบตามเพอน รอยละ 21.0 มเวลาวาง ไมรจะท าอะไรจงสบบหรเปนการฆาเวลา รอยละ 19.1 สบแลวรสกวาท าใหบรรยากาศการสงสรรคมความเพลดเพลน รอยละ 17.4 เหนคนทวไปเขาสบกบเลยสบตาม รอยละ 12.9 ตองการแสดงออกซงความเปนตวของตวเอง รอยละ 11.0 ตองการประชดชวต/ประชดสงคม เพอความสะใจ และรอยละ 10.0 ตองการความสดชน/กระปรกระเปรา/กระฉบกระเฉง …

นกศกษาคนท 2 จากการศกษากรณศกษาจากวดทศนทงสองแลว พบวา ในกรณศกษาท 1 ทเปนสปอตโฆษณาจากทาง

สสส. ซงน าเสนอผานมมมองความรก ความหวงใยของผชาย ดวยค าพดตางๆเชงขอรอง ออนวอน โดยพดออกมาจากความรสกขางใน ทไมอยากใหผหญงทตนเองรกนนสบบหร เมอดฉนชมสปอตโฆษณาชดนแลว กรสกเกดค าถามขนในใจวาโฆษณานจะชวยใหผหญงทถกกลาวถงในคลปนน เลกบหรไดจรงหรอไม แลวสามารถท าใหผหญงทไมไดรจกกบผชายในคลปนนเลยเลกสบบหรไดหรอเปลา และกตงประเดนวาท าไมจงตองเนนการรณรงคหามผหญงสบบหรเปนหลก ทงๆทสถตของปกอนๆพบวาจ านวนผชายทสบบหรนนมเพมขนเรอยๆ และมจ านวนมากกวาผหญงหลายเทา

เมอไดมาคนหาขอมลเกยวกบวนงดสบบหรโลกจงชวยคลคลายขอสงสยได โดยเมอเขาไปทเวบขององคการอนามยโลก (WHO) กพบกบค าขวญวนงดสบบหรโลก ประจ าป 2010 คอ Gender and tobacco with an emphasis on marketing to women (หญงไทยฉลาด ไมเปนทาสตลาดบหร) ในปนเองทองคการอนามยโลกเลอก ทมการรณรงคการไมสบบหรของปนไปท "เพศกบบหรโดยเฉพาะการโฆษณาบหรแกสตร" เหตผลจรงๆ กคอวา

263

เนองจากตลาดบหรของผชายนนเตมแลว บรษทบหรไมสามารถขยายตลาดไปไดมากกวาน หรอขยายไปกไมเพมคมทนกบทโปรโมทไป บรษทบหรจงหาทางเปดตลาดใหม นนคอตลาดของ "ผหญง" ตามสถตขององคการอนามยโลกระบวา ถานบประชากรทงหมดทงโลก ผชายสบบหร 40% สวนผหญง 9% ถานบเฉพาะผสบบหรเอง ผหญงมสดสวน 20% ของผสบบหรทงหมด จงท าใหมชองวางอกมากในการท าตลาดยาสบส าหรบผหญง

ดงนนฝายการตลาดของบรษทผผลตบหรหรอยาสบอนๆ จงเรมหนมาท าตลาดบหรส าหรบผหญง เชน การท าบหรรสผลไม หรอบหรกลนหอมโดยโฆษณาไปวามน "อนตรายนอยกวา" หรอการโฆษณาวาผหญงสบบหรแลวเท มเสนห เซกซ หรอเทาเทยมกบผชาย ซงในความเปนจรงไมวาบหรรสชาตไหนหรอแบบใด กมอนตรายเทาเทยมกนทงสน (บหรแบบเบานนจรงๆ อนตรายกวาดวยซ า เพราะดวยผลทางจตวทยาทวามน "เบา" คนสบเลยสบมากมวนขนกวาเดม เลยไดรบสารพษเขาไปมากกวาเดม) หรอการน าเสนอผลตภณฑใหมทท าใหดเท ดทนสมย แตมพษรายเชนเดยวกบบหร เชน บาราก เปนตน

นอกจากน บรษทผผลตบหรยงพยายามตตลาดลาง (ผมรายไดนอย) โดยพยายามท าใหเหนวา ผหญงทสบบหรนนคอ "ชนชนสง" ของสงคม เพราะวาในปจจบนผหญงเรมมก าลงซอมากขน มอ านาจในการตดสนใจในการใชเงนมากขน ซงท าใหเปนอนตรายมาก เพราะเนองจากรายไดของคนในตลาดลางนนนอยอยแลว หากตองมาเสยเงนกบบหรแลว กจะไมมเงนไปสรางประโยชนอนใดไดอก และนคอสาเหตทท าใหองคการอนามยโลกในปนออกโครงการรณรงคไมสบบหรส าหรบผหญงโดยเฉพาะ แตเมอยอนมามองทโฆษณาของเมองไทย จากความคดเหนของเพอนๆทรวมกนอภปรายกนในหองเรยนเมอวนศกร กพบวาโฆษณานอาจจะดขดๆกบความรสกของใครหลายๆคนในตอนแรก แตถาไดทราบถงจดประสงคหลกทองคการอนามยโลกตองการจะสอแลว จะชวยใหมความเขาใจมากขนวาท าไมถงตองรณรงคใหหญงไทยไมตกเปนเหยอของบหร

ในกรณศกษาท 2 ทเปนโฆษณาเลกบหรโดยด าเนนเรองดวยตวการตนเปนหลก ซงจะท าใหกลมเปาหมายของผชมโฆษณาชดนกวางมากขน เขาถงทงเดกและผใหญ เพราะการน าการตนมาใชจะชวยใหดงาย เขาใจงาย ไมซบซอน สงผลใหนาตดตามวาจะเปนอยางไรตอไป และยงมการเลนค าวา "เจง" และ "เก" พรอมทงภาพจบของแตละตอนทน าภาพผปวยมาน าเสนอ เพอสะทอนใหเหนถงความนากลวจากการสบบหร และตองการลบลางคานยมผดๆเพอแสดงใหเหนวา "บหรไมท าใหใครเจงและไมท าใหใครเก" แหลงขอมล : http://www.who.int/tobacco/wntd/2010/en/index.html

นกศกษาคนท 3 กระทรวงสาธารณสข และหนวยงานทเกยวของไดเรมหนมารณรงคปองกนผหญงไทยจากภยราย บหร

โดยชใหเหนโทษของการสบบหรในผหญง อางองผลการวจยทชชดวา ผหญงสบบหรอายสนลงเฉลย 11 ป และผหญงทสบบหรเสยงตอการเกดโรคตางๆ มากกวาผชาย จากงานวจยพบวาผหญงทสบบหรจะเกดมะเรงปอดจากการสบบหรไดงายกวาผชาย ซงเปนผลจากความแตกตางของฮอรโมนเพศหญงกบเพศชาย

- หญงทสบบหรและกนยาคมก าเนดดวย ยงเพมความเสยงในการเกดโรคหวใจตบ - ผหญงมโอกาสเกดมะเรงปากมดลกจากการสบบหร - ผหญงทสบบหรเกดโรคกระดกพรนงาย และรนแรงมากกวาผชาย - แมทสบบหร เพมความเสยงทลกสาวจะกลายเปนคนสบบหรในอนาคต - ผหญงทสบบหร 20 มวนตอวน มโอกาสเปนโรคสะเกดเงนมากกวาผหญงทไมสบบหร 3.3 เทา

264

- สบบหร 1 ซองตอวน เพมอตราเสยงแผลหายชา 3 เทา - สบบหรเกน 50 ซองตอป จะมรอยเหยวยนบนใบหนามากกวาผทไมสบบหรไดถง 4.7 เทา บหรมภยรายเชนนสงคมควรหาทางปองกนลกสาวและลกชายวยรน โดยเฉพาะคนในครอบครวควร

ปลกฝงคานยมรกสขภาพ ชใหเหนโทษของบหร และสรางทศนคตใหเดกๆ เหนวา การสบบหรไมใชเรองโกเกส าหรบวยรนยคใหมอกตอไปแลว

การแสดงความคดเหนครงท 4:งานวจยดานสอการเรยนการสอน

นกศกษาคนท 1 ความคดเหนตองานวจย : งานวจยนเปนงานวจยทเกยวกบการปฏสมพนธทางการเรยนแบบออนไลน

โดยใชสถานการณมาเปนตวก าหนดทกษะการสอสารระหวางบคคลของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนทาศาลาประสทธศกษา จงหวด นครศรธรรมราช เพราะปจจบนความกาวหนาของเทคโนโลยและการสอสารสมยใหมนนไดกาวหนาไปอยางรวดเรว และถกน ามาใชกบการเรยนการสอนออนไลน เพอตอบสนองความตองการของผเรยนทไมสามารถมาเรยนแบบเหนหนาครผสอน(Face To Face) ได จงมการสรางเทคโนโลยทตอบสนองความตองการในรปแบบของการปฏสมพนธระหวางครผสอน ผเรยน และผเรยนดวยกนเอง อกทงยงมสถานการณจ าลองในรปแบบของมลตมเดย เพอกระตนและเราความสนใจของผเรยนโดยการใชเหตการณมาเลยนแบบใหมลกษณะคลายคลงกบความเปนจรง เพอใหผเรยนไดแกปญหาจากการโตตอบกบสถานการณ และใชเครองมอสอสารบนเวบมาอภปราย วเคราะห และสรปเพอน าไปใชในชวตประจ าวน ซงการเรยนแบบปฏสมพนธทางการเรยนแบบออนไลนนสามารถท าใหผเรยนเกดความกลาทจะแสดงออก หรอซกถามในสงทตนเองยงไมร โดยใชค าพดมาเรยบเรยงเปนตวหนงสอ การใชEmotion เปนตวแสดงถงอารมณความรสก

จากการศกษางานวจยนเปนการแบงผเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนทาศาลาประสทธศกษา จงหวด นครศรธรรมราช ออกเปน 2 กลม กลมละ 35 คน และใหท าแบบวดทกษะการสอสารระหวางบคคลกอนเรยน การด าเนนงานกจะแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองนนกจะใชกจกรรมปฏสมพนธทางการเรยนออนไลนในสถานการณจ าลอง สวนกลมควบคมนนกจะจดกจกรรมการเรยนทจดท าโดยองคการแพท (Path) มาใชในการสอน ผลทไดพบวากลมทดลองมคะแนนเฉลยสงกวากลมควบคมอยทระดบ 0.5 พบวา ผเรยนทเรยนดวยกจกรรมปฏสมพนธทางการเรยนออนไลนในสถานการณจ าลองในชวงเรมตนไมเคยมความรในเรองการปฏเสธทเหมาะสมถก ตองสงผลใหผเรยนไมมนใจในการปฏเสธและมกไมปฏเสธในสงทไมเหนดวย และในระหวางกจกรรมการเรยนทมการจ าลองสถานการณผเรยน ไดฝกทกษะการปฏเสธ ไดเหนตวอยางการปฏเสธทถกตอง ชวยใหผเรยนไดลองผดลองถก มอสระในการเรยน ไดฝกการสอสารและแกปญหาเฉพาะหนาท าใหผเรยนมความรสกรวมไปกบ กจกรรม แตงานวจยนไมสามารถวดความแตกตางดานความรความสามารถ, ดานบคลกภาพได และระยะเวลาทใชในการวจยนนอาจเพมระยะเวลาในแตละทกษะได เนองจากการฝกแตละทกษะในงานวจยนนใชระยะเวลาในการฝกฝนไมเทากน

265

นกศกษาคนท 2 จากงานวจยเรอง รปแบบกราฟฟกทสงผลตอการเรยนรดานพทธพสย ในบทเรยนคอมพวเตอรชวย

สอน เรองภมภาคเอเชยใต

ขอสรป บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสยสงกวา การเรยนการสอนแบบ

ปกต โดยเปรยบเทยบจากคะแนนหลงการเรยนมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทาง สถต และผลสมฤทธทางการเรยนรในเชงพนทนนแตกตางกนเลกนอยอยางไมม นยส าคญทางสถต ท าใหสามารถสรปไปสขอเสนอแนะในการวจย คอ ในดานความสะดวกในการใชบทเรยน ทผเรยนสามารถเรยนบทเรยนนไดทกเวลา ทกสถานท ตามความพรอมและความตองการของผเรยนเอง ไมมขอจ ากดเรองเวลาในการเรยน และในดานปจจยอนๆ ทอาจมผลตอการเรยนรของผเรยน เชน ความชอบ หรอทศนคต แรงจงใจทมผลตอการเรยนรโดยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอน ามาปรบปรงและน ามาใชใหสอดคลองกบความตองการของผเรยนมากยง ขน

สรปแนวคดทไดจากงานวจยทไดจากการสบคน งานวจยชนนเปนการวจยทพฒนากระบวนการรปแบบใหมๆขนมาเพราะเลงเหนถงปญหาในการใชสอ

การสอนแบบเดมๆในรายวชา ส 203 เรอง ภมภาคเอเชยใต โดยผวจยไดน าบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทมการน ารปแบบกราฟฟกมาออกแบบและใชงานบนคอมพวเตอรในระบบมลตมเดย มาใชเปนเครองมอในการวจยในครงน นอกจากนยงไดมการตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญกอนน าไปทดลองใชกบกลมตวอยาง จากงานวจยท าใหทราบวาการท น ากราฟฟกมาออกแบบใน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน นน ชวยสงผลใหบทเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนรดานพทธพสยสงกวาการเรยนการสอนแบบปกต และ ในการท าวจยเกยวกบบทเรยนตางๆบนสออเลกทรอนกสนน กอนทจะผลตและพฒนาบทเรยน ผวจยตองค านงถงอปกรณ และความทนสมยของอปกรณทสถานศกษาม เพอท าใหสามารถเลอกสอ เพอการออกแบบและผลตบทเรยนนนๆ ใหมความเหมาะสม และสามารถใชประโยชนไดอยางมประสทธภาพมากขน

นกศกษาคนท 3 งานวจยการจดกจกรรมสงเสรมการอานโดยใชภมปญญาลานนา ส าหรบนกเรยนระดบประถมศกษาน

เปนงานวจยทน าจดเดนของภมปญญาทองถนลานนามาประยกตใชเปนสอในการสงเสรมการอานไดอยางเหมาะสมและดมาก สอทใชในการสงเสรมการอานนนเปนสอทมอยแลว คอ ภมปญญา เปนสอทหาไดงายทวไปบรเวณภาคเหนอของประเทศไทย ขอดของวจยชนน คอ สามารถท าใหเดกไดฝกการอานในสงทเดกชอบและคนเคยมากอนและท าใหเดกฝกการอานไดดกวาการใชแบบเรยนในโรงเรยน ซงเดกชนประถมศกษาปท 5 เหมาะทเปนกลมเปาหมายในการวจยนมาก เนองจากเดกในวยนไดเรยนรพฒนาการการอานมาพอสมควรแลวในชวงชนประถมศกษาปท 1 – 4 เมอถงชนประถมศกษาปท 5 นกเรยนในวยนเหมาะส าหรบการอานเพอแสวงหาความรดวยตนเองมากขน การจดกจกรรมสงเสรมการอานโดยภมปญญาลานนา ดานการใชปรศนาค าทาย สภาษตลานนา เพลงพนบานลานนา นทานพนบานลานนา และค าอบาว – อสาวลานนานนนอกจากจะสามารถสงเสรมทกษะการอานของนกเรยนไดแลวยงสามารถสงเสรมการอนรกษภมปญญาทองถนและสงเสรมแนวคด คตธรรม ขอเตอนใจ

266

และคณธรรมตางๆทสอดแทรกอยในภมปญญาลานนาไดอกดวย นอกจากนการน าภมปญญาทองถนมาใชเปนการประหยดงบประมาณในการสรางสอและท าวจยในครงนไดดวย เนองจากเปนสอทมอยแลวเพยงแคน ามาพฒนามาเปนกจกรรมกสามารถท าใหเดกไดฝกการอานไดแลว

จากผลการวจยจะเหนไดวาเดกนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนรจากการจดกจกรรมสงเสรม การอานโดยภมปญญาลานนา จ านวน 13 กจกรรม มความสามารถในการอานจบใจความสงขนกวากอนการทดลอง แสดงวาสอทใชสามารถท าใหนกเรยนมความสามารถในการอานไดดขน ทงนในอาจจะเปนเพราะตวสอภมปญญาลานนาซงเปนสอทนกเรยนรจกมาบางหรอคนเคยกนแลว และอกปจจยหนงอาจจะมสาเหตจากความชนชอบในภมปญญาลานนาของเดกนกเรยนเอง เพราะเดกสามารถท าอะไรไดดในสงทตนชอบ คดวาวจยชนนทงชอเรองทมความเหมาะสม สน กะทดรด ไดใจความ กลมตวอยางทเหมาะทงวยและพฒนาการ ตวแปรทหาไดงายและเหมาะสมในการจดกจกรรม ตลอดจนวธการวจยโดยการจดกจกรรมใชภมปญญาพนบานในการสงเสรมการอานแกนกเรยน สงทอยากเพมเตมในวจยชนนคออยากใหมการวจยในเรองการประยกตใชกจกรรมวาเหมาะสมกบหลกสตรหรอไมเเละอกอยางหนงคอการท าเเบบทดสอบทตองมความสอดคลองกบกจกรรมทท าดวย อยางไรกตามวจยชนนสามารถท าใหเราไดรวาการเรยนนนไมจ าเปนตองศกษาจากในหองเรยนตลอดเวลา แตเราสามารถศกษาไดจากสงรอบๆตวเราอยางเชนภมปญญาลานนาทน ามาจดกจกรรมสงเสรมการอานนนเอง

267

ตารางท 26 คะแนนการมสวนรวมกจกรรมการเรยนรแบบอเลรนนงรายวชา 468 301 การเลอกและ

การใชสอการเรยนการสอนจ าแนกตามรายการประเมน

คนท

รายการประเมน รวม

คะแนน

(10)

การสงงาน

(2)

การอภปราย

(2)

กจกรรมกลม

ออนไลน

(2)

การเสนอหวขอ

งานวจย

(2)

การตง

กระทสนทนา

(2)

1 2 2 1 2 2 9

2 2 2 2 2 2 10

3 2 2 2 2 2 10

4 2 2 2 2 2 10

5 2 2 1 2 2 9

6 2 2 1 2 2 9

7 2 2 1 2 2 9

8 0 0 1 2 0 3

9 2 2 1 2 2 9

10 2 2 1 2 0 7

11 2 2 2 2 2 10

12 1 0 1 2 0 4

13 2 2 1 2 2 9

14 2 2 1 2 0 7

15 2 2 2 2 2 10

16 2 2 2 2 2 10

17 2 2 2 2 2 10

18 2 1 2 2 2 9

268

ตารางท 26 (ตอ)

คนท

รายการประเมน รวม

คะแนน

(10)

การสงงาน

(2)

การอภปราย

(2)

กจกรรมกลม

ออนไลน

(2)

การเสนอหวขอ

งานวจย

(2)

การตงกระ

ทสนทนา

(2)

19 2 1 1 2 2 8

20 2 1 1 2 2 8

21 1 1 1 2 2 7

22 2 2 1 2 2 9

269

ตารางท 27 คะแนนระดบการคดวจารณญาณของนกศกษาจากการประเมนขอความตามกรอบ

แนวคดของ Norris and Ennis (1989) จ าแนกเปนรายครงการแสดงความคดเหน

คนท

การแสดงความคดเหน คะแนนเตม

24

คะแนน

ครงท 1

(6)

ครงท 2

(6)

ครงท 3

(6)

ครงท 4

(6)

1 4 2 5 2 13 2 5 2 5 2 14 3 2 1 4 2 9 4 4 2 5 2 13 5 2 1 1 1 5 6 2 1 4 2 9 7 4 2 1 2 9 8 1 2 1 - 4 9 5 2 4 2 13 10 2 1 1 - 4 11 5 2 4 2 13 12 1 1 - - 2 13 2 2 1 2 7 14 2 2 1 - 5 15 3 2 4 2 11 16 4 2 5 2 13 17 3 1 4 2 10 18 4 2 5 2 13 19 2 1 - - 3 20 1 1 - - 2 21 2 1 - - 3 22 4 2 4 2 12

270

ภาคผนวก ง

ภาพประกอบจากการจดกจกรรมการเรยนแบบผสมผสานโดยใชกระบวนการแกปญหา

271

แผนภาพท 9 หนาจอสมครสมาชกและหนาจอเขาสระบบบรหารจดการเรยนร (LMS) เขาถงไดท

http://elearning.educ.su.ac.th/

272

แผนภาพท 10 หนาจอระบบบรหารจดการเรยนร (LMS) รายวชา 468 301

การเลอกและการใชสอการเรยนการสอน

273

แผนภาพท 11 แสดงหนาจอการตงกระท

274

แผนภาพท 12 แสดงหนาจอการแสดงความคดเหนของนกศกษา

แผนภาพท 13 แสดงหนาจอการทดสอบการคดวจารณญาณ กอนเรยน – หลงเรยน เขาถงไดท

http://61.19.250.201/~panitawc/elearning/course/view.php?id=31

275

แผนภาพท 14 ภาพการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน

276

ประวตผวจย

ชอ – สกล นางสาวดารารตน มากมทรพย

วน เดอน ป 12 กรกฎาคม 2528

ทอยปจจบน 6/1 หม 4 ต าบลทงนอย อ าเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม

รหสไปรษณย 73000

E-mail ddm.dararat@gmail.com

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2537-2542 ส าเรจการศกษาระดบประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาล

สธธร ต าบลพระปฐมเจดย อ าเภอเมองนครปฐม จงหวด

นครปฐม

พ.ศ. 2542-2547 ส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนพระปฐม

วทยาลย ต าบลพระปฐมเจดย อ าเภอเมองนครปฐม จงหวด

นครปฐม

พ.ศ. 2547-2550 ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลรตนโกสนทรศาลายา คณะบรหารธรกจ สาขาระบบ

สารสนเทศ

พ.ศ. 2550-2554 ส าเรจการศกษาหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศลปากร

พ.ศ. 2553-2554 ส าเรจการศกษาหลกสตรประกาศนยบตรบณฑต

สาขาวชาชพคร มหาวทยาลยศลปากร