จิตวิทยาการเรียนรู้2
TRANSCRIPT
![Page 1: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/1.jpg)
จตวทยาการเรยนร Psychology of learning
![Page 2: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/2.jpg)
ความหมายของการเรยนร ความหมายของคำาวา “การเรยนร” มนกจตวทยาไดใหความหมายของการเรยนรไวหลายทานในทนจะสรปพอเปนแนวทางใหเขาใจดงนคอ การเรยนร หมายถง การทมนษยไดรบรถงสงแวดลอมทอยรอบตวเขา โดยเรมตนตงแตการมปฏสนธอยในครรภมารดาเรอยไป จนกระทงคลอดมาเปนทารกแลวอยรอด ซงบคคลกตองปรบตวเพอใหตนเองอยรอดกบสงแวดลอมทงภายในครรภมารดาและเมอออกมาอยภายนอกเพอใหชวตดำารงอยรอดทงนกเพราะการเรยนรทงสน
![Page 3: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/3.jpg)
การเรยนร มความหมายลกซงมากกวาการสงสอน หรอการบอกเลาใหเขาใจและจำาไดเทานน ไมใชเรองของการทำาตามแบบ ไมไดมความหมายตอการเรยนในวชาตางๆเทานน แตความหมายคลมไปถง การเปลยนแปลงทางพฤตกรรมอนเปนผลจากการสงเกตพจารณา ไตรตรอง แกปญหาทงปวงและไมชชดวาการเปลยนแปลงนนเปนไปในทางทสงคมยอมรบเทานน การเรยนรเปนการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม การเรยนรเปนความเจรญงอกงาม เนนวาการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเปนการเรยนรตองเนองมาจากประสบการณ หรอการฝกหด และพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปนนควรจะตองมความคงทนถาวรเหมาะแกเหตเมอพฤตกรรมดงเดมเปลยนไปสพฤตกรรมทมงหวง กแสดงวาเกดการเรยนรแลว
![Page 4: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/4.jpg)
การเรยนร หมายถง กระบวนการเปลยนแปลงของกจกรรมในการแสดงปฏกรยาตอบสนองตอสถานการณอยางใดอยางหนง การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรมอนมผลมาจากการไดมประสบการณ การเรยนร หมายถง กระบวนการททำาใหเกดกจกรรม หรอ กระบวนการททำาใหกจกรรมเปลยนแปลงไปโดยเปนผลตอบสนองจากสภาพการณหนงซงไมใชปฏกรยาธรรมชาตไมใชวฒภาวะและไมใชสภาพการเปลยนแปลงของรางกายชวครงชวคราวทเนองมาจากความเหนอยลาหรอฤทธยา
![Page 5: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/5.jpg)
การเรยนร หมายถง กระบวนการทเนองมาจากประสบการณตรงและประสบการณออกระทำาใหอนทรยเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมคอนขางถาวร
การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงคอนขางถาวรในพฤตกรรม ซงเปนผลของการฝกหด
จากความหมายของการเรยนรขางตนอาจสรปไดวา การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรมอนเปนผลจากการทบคคลทำากจกรรมใดๆ ทำาใหเกดประสบการณและเกดทกษะตางๆ ขนยงผลใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมคอนขางถาวร
![Page 6: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/6.jpg)
จดมงหมายของการเรยนรพฤตกรรมการเรยนรตามจดมงหมายของนกการ
ศกษาซงกำาหนดโดย บลม และคณะ (Bloom and Others ) มงพฒนาผเรยนใน ๓ ดาน ดงน
๑. ดานพทธพสย (Cognitive Domain) คอ ผลของการเรยนรทเปนความสามารถทางสมอง ครอบคลมพฤตกรรมประเภท ความจำา ความเขาใจ การนำาไปใช การวเคราะห การสงเคราะหและประเมนผล
![Page 7: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/7.jpg)
๒. ดานเจตพสย (Affective Domain ) คอ ผลของการเรยนรทเปลยนแปลงดานความรสก ครอบคลมพฤตกรรมประเภท ความรสก ความสนใจ ทศนคต การประเมนคาและคานยม๓. ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) คอ ผลของการเรยนรทเปนความสามารถดานการปฏบต ครอบคลมพฤตกรรมประเภท การเคลอนไหว การกระทำา การปฏบตงาน การมทกษะและความชำานาญ
![Page 8: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/8.jpg)
องคประกอบของการเรยนร1. สงเรา ( Stimulus ) เปนตวการททำาใหบคคลม
ปฏกรยาโตตอบออกมาและเปนตวกำาหนดพฤตกรรมวาจะแสดงออกมาในลกษณะใด สงเราอาจเปนเหตการณหรอวตถและอาจเกดภายในหรอภายนอกรางกายกได เชน เสยงนาฬกาปลกใหเราตน กำาหนดวนสอบเราใหเราเตรยมสอบ
2. แรงขบ ( Drive ) ม 2 ประเภทคอแรงขบปฐมภม ( Primary Drive ) เชน ความหวความกระหาย การตองการพกผอน เปนตน และแรงขบทตยภม ( Secondary Drive ) เปนเรองของความตองการทางจตและทางสงคม เชน ความวตกกงวล ความตองการความรก ความปลอดภย เปนตน แรงขบทงสองประเภทเปนผลใหเกดปฏกรยาอนจะนำาไปสการเรยนร
![Page 9: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/9.jpg)
3. การตอบสนอง ( Response ) เปนพฤตกรรม
ตางๆ ทบคคลแสดงออกมาเมอไดรบการกระตนจากสงเราตางๆ เชน คน สตว สงของ หรอสถานการณ อาจกลาวไดวาเปนสงแวดลอมทรอบตวเรานนเอง
4. แรงเสรม ( Reinforcement ) สงทมาเพมกำาลงใหเกดการเชอมโยงระหวางสงเรากบการตอบสนอง เชน รางวล การตำาหน การลงโทษ การชมเชย เงน ของขวญ เปนตน
![Page 10: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/10.jpg)
ธรรมชาตของการเรยนรธรรมชาตของการเรยนรโดยทวไปนกจตวทยาเชอวา
มนษยจะมการเรยนรไดก ตอเมอมนษย ไดทำากจกรรมใดๆ แลวเกดประสบการณ ประสบการณทสะสมมามากๆ และหลายๆ ครงทำาใหมนษยเกดการเรยนรขนและเกดการพฒนาสงทเรยนรจนเกดเปนทกษะ และเกดเปนความชำานาญ ดงนนการเรยนรของมนษยกจะอยกบตวของมนษยเรยกวาการเปลยนแปลงพฤตกรรมทคอนขางถาวร ดงนนหวขอทนาศกษาตอไปคอธรรมชาตของการเรยนรของมนษยมอะไรบาง ในทนขออธบายเปนขอๆ คอ
![Page 11: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/11.jpg)
1. การเรยนรคอการเปลยนแปลงพฤตกรรมคอนขางถาวร
2. การเรยนรยอมมการแกไข ปรบปรงและเปลยนแปลง โดยการเปลยนแปลงนนๆ จะตองเนองมาจากประสบการณ
3. การเปลยนแปลงชวครงชวคราวไมนบวาเปนการเรยนร
4. การเรยนรในสงใดสงหนงยอมตองอาศยการสงเกตพฤตกรรม
5. การเรยนรเปนกระบวนการททำาใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม และกระบวนการเรยนรเกดขนตลอดเวลาทบคคลมชวตอย โดยอาศยประสบการณในชวต
![Page 12: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/12.jpg)
6. การเรยนรไมใชวฒภาวะแตอาศยวฒภาวะ วฒภาวะคอระดบความเจรญเตบโตสงสดของพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญาของบคคลในแตละชวงวยทเปนไปตามธรรมชาต แตการเรยนรไมใชวฒภาวะแตตองอาศยวฒภาวะประกอบกน
7. การเรยนรเกดไดงายถาสงทเรยนเปนสงทมความหมายตอผเรยน
8. การเรยนรของแตละคนแตกตางกน9. การเรยนรยอมเปนผลใหเกดการสรางแบบแผน
ของพฤตกรรมใหม10. การเรยนรอาจจะเกดขนโดยการตงใจหรอเกด
โดยบงเอญกได
![Page 13: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/13.jpg)
กระบวนการของการเรยนร กระบวนการของการเรยนรมขนตอนดงนคอ1. มสงเรา( Stimulus ) มาเราอนทรย ( Organism ) 2. อนทรยเกดการรบสมผส ( Sensation ) ประสาทสมผสทงหา ตา ห จมก ลน ผวกาย3. ประสาทสมผสสงกระแสสมผสไปยงระบบประสาทเกดการรบร ( Perception ) 4. สมองแปลผลออกมาวาสงทสมผสคออะไรเรยกวาความคดรวบยอด( Conception ) 5. พฤตกรรมไดรบคำาแปลผลทำาใหเกดความคดรวบยอดกจะเกดการเรยนร ( Learning )6. เมอเกดกระบวนการเรยนรบคคลกจะเกดการตอบสนอง ( Response ) พฤตกรรมนนๆ
![Page 14: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/14.jpg)
ตวอยางเชน เราฝกสตวใหสามารถทำากจกรรมใดๆ กไดอาจ
เปนการเลนลกบอลโยนหวง หรอใหนกพราบจกบตรส หรอหดใหลงชมแฟนซวาดรปภาพตางๆ หรอใหนกแกวเฝาบานโดยสงเสยงรองเวลาทคนแปลหนาเขาบาน กจกรรมตางๆ เหลาน จะตองมกระบวนการคอมสงเรามาเราอนทรย ถาในทนอนทรยคอตวแลคคน ตวแลคคนกจะรสก การเกดความรสกเราเรยกวาเกดการรบสมผส จะดวยทางตา ห จมก ลน ผวกาย
![Page 15: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/15.jpg)
ตวอยาง(ตอ)ประสาทสมผสจะทำาใหเกดการรบร สมองกจะแปลความหมาย พฤตกรรมทสมองแปลความหมายเรยกวาเกดการเรยนร จะใหเรยนรไดตองทำาบอยๆ โดยนกจตวทยาใหแลคคนจบลกบอลบอยๆ พรอมใหแรงเสรมดวยอาหารทเจาแลคคนชอบ กอนใหอาหารกใหเจาแลคคนจบลกบอลบอยๆ ทำาซำาๆ หลายครงเจาแลคคนกจะเกดการเรยนรวาถาทำากจกรรมจบลกบอลแลวพฒนาไปถงขนโยนลกบอลเขาหวงกจะไดอาหาร การเรยนรกจะเกดขน คอถาเจาแลคคนหวกจบลกบอลโยนหวงเปนตน
![Page 16: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/16.jpg)
การนำาความรไปใช๑. กอนทจะใหผเรยนเกดความรใหม ตองแนใจวา
ผเรยนมความรพนฐานทเกยวของกบความรใหมมาแลว๒. พยายามสอนหรอบอกใหผเรยนเขาใจถงจดมง
หมายของการเรยนทกอใหเกดประโยชนแกตนเอง
![Page 17: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/17.jpg)
๓. ไมลงโทษผทเรยนเรวหรอชากวาคนอนๆ และไมมงหวงวาผเรยนทกคนจะตองเกดการเรยนรทเทากนในเวลาเทากน
๔. ถาสอนบทเรยนทคลายกน ตองแนใจวาผเรยนเขาใจบทเรยนแรกไดดแลวจงจะสอนบทเรยนตอไป
๕. พยายามชแนะใหผเรยนมองเหนความสมพนธของบทเรยนทมความสมพนธกน
![Page 18: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/18.jpg)
ลกษณะสำาคญ ทแสดงใหเหนวามการเรยนรเกดขน จะตองประกอบดวยปจจย ๓ ประการ คอ
๑. มการเปลยนแปลงพฤตกรรมทคอนขางคงทน ถาวร
๒. การเปลยนแปลงพฤตกรรมนนจะตองเปนผลมาจากประสบการณ หรอการฝก การปฏบตซำาๆ เทานน
๓. การเปลยนแปลงพฤตกรรมดงกลาวจะมการเพมพนในดานความร ความเขาใจ ความรสกและความสามารถทางทกษะทงปรมาณและคณภาพ
![Page 19: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/19.jpg)
ทฤษฎการเรยนร ( Theory of Learning ) ตามทเราใหความหมายของการเรยนรวา การเปลยนแปลงพฤตกรรมของอนทรยทคอนขางถาวร แตสงทเราควรศกษาคอเรองของทฤษฎการเรยนร เพราะทฤษฎเปนคำาอธบายทมระบบแบบแผน ชวยใหเกดความเขาใจและสามารถนำาไปใชควบคม หรอทำานายพฤตกรรมไดอกดวย เพราะทฤษฎการเรยนรจะชวยอธบายถงกระบวนการ วธการและเงอนไขททำาใหเกดการเรยนร รวมทงอธบายถงสภาพสงแวดลอมทมอทธพลตอบคคลอกดวย ซงในทนจะอธบายโดยสงเขป คอ
![Page 20: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/20.jpg)
ทฤษฎการเรยนรแบบวางเงอนไข ( Conditioning Theory )
การเรยนรแบบวางเงอนไข เปนการเรยนรทเกดเนองมาจากการตอบสนองของอนทรยทมตอสงเราตงแตสองสงขนไป โดยสงเราหนงเปนสงเราทไมมอทธพลทำาใหเกดพฤตกรรมทตองการคอไมสามารถดงการตอบสนองออกมาไดถาไมมเงอนไข เรยกวา สงเราทตองการเงอนไขหรอสงเราเทยม สวนอกสงเราหนงเปนสงเราทอนทรยพอใจสามารถดงการตอบสนองออกมาไดเอง เรยกวาสงเราทไมตองการวางเงอนไขหรอสงเราแทเหตทนำาสงเราทอนทรยพอใจมาเขาคกบสงเราทไมมอทธพลทำาใหเกดพฤตกรรมทตองการ กเพอใหสามารถดงการตอบสนองทตองการออกมาไดจนในทสดปฏกรยาตอบสนองนนคอนขางคงทนถาวร แมจะนำาสงเราแทหรอสงเราทเปนเงอนไขออกไปแลวปฏกรยาตอบสนองเชนเดมกยงมอยเรยกวา ไดเกดการเรยนรแลว โดยจะอธบายทฤษฎการวางเงอนไขทงสองแบบคอ
![Page 21: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/21.jpg)
การวางเงอนไขแบบคลาสสค ( classical Conditioning )
นกสรรวทยาชาวรสเซย (1849 - 1936) ไดทำาการทดลองเพอศกษาการเรยนรทเกดขนจากการเชอมโยงระหวางการตอบสนองตอสงเราตามธรรมชาตทไมไดวางเงอนไข (Unconditioned Stimulus = UCS) และสงเรา ทเปนกลาง (Neutral Stimulus) จนเกดการเปลยนแปลงสงเราทเปนกลางใหกลายเปนสงเราทวางเงอนไข (Conditioned Stimulus = CS) และการตอบสนองทไมมเงอนไข (Unconditioned Response = UCR) เปนการตอบสนองทมเงอนไข (Conditioned Response = CR) ลำาดบ
![Page 22: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/23.jpg)
หลกการเกดการเรยนรทเกดขน คอ การตอบสนองทเกดจากการวางเงอนไข (CR) เกดจากการนำาเอาสงเราทวางเงอนไข (CS) มาเขาคกบสงเราทไมไดวางเงอนไข (UCS) ซำากนหลายๆ ครง ตอมาเพยงแตใหสงเราทวางเงอนไข (CS) เพยงอยางเดยวกมผลทำาใหเกดการตอบสนองในแบบเดยวกน
![Page 24: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/24.jpg)
กฎของการวางเงอนไขแบบคลาสสก ถาตองการทำาใหการตอบสนองเงอนไขยงคงมตอไปกจำาเปนจะตองนำาสงเราทไมวางเงอนไขมาควบคกบสงเราทวางเงอนไขซำาอก การใหสงเราทไมไดวางเงอนไขควบคกบสงเราทวางเงอนไขจะเสรมแรงความสมพนธของสงเราทงสอง ถาหากใหแตสงเราทวางเงอนไขซำาแลวซำาอกโดยปราศจากสงเราใจทไมวางเงอนไขการตอบสนองจะออนลง และจะเกดขนนอยลงเมอฟาลลอฟสนกระดง ( สงเราใจทวางเงอนไข ) ซำาแลวซำาอกโดยไมใหอาหารแกสนข ( สงเราใจทไมไดวางเงอนไข ) นำาลายของสนขจะมปรมาณนอยลงๆ การลดลงของการตอบสนองทเรยนรแลวนกจตวทยา เรยกวา การลดภาวะ ( extinction )
![Page 25: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/25.jpg)
การวางเงอนไขแบบการกระทำา ( operant Conditioning )
การตอบสนองในแบบของการวางเงอนไขแบบคลาสสกนนเปนไปโดยเจาตวควบคมการตอบสนองโดยตรงไมไดสวนการตอบสนองในแบบการวางเงอนไขนน เราสามารถควบคมการกระทำาของตนเองได เราทำาอะไรหลายอยางเพราะเรารสกวาการกระทำานนจะใหผลดตอเราและเราทำาอะไรหลายอยางเพอหลกเลยงประสบการณทไมด เราสามารถเปลยนพฤตกรรมของเราไดเมอเราไดรบผลดจากการกระทำา หรอเมอกระทำาแลวเราถกลงโทษการเรยนรทางการวางเงอนไขแบบการกระทำาอาจเรยกอกอยางหนงวา instrumental learning การตอบสนองตอเงอนไขแบบนเราตองมการกระทำา ( operate ) ตอสงแวดลอม กฎของการวางเงอนไขแบบการกระทำาจะอธบายถงการปรบพฤตกรรม ( shaping behavior ) และการปรบพฤตกรรม (behavior modification ) โดยการใชผลของการกระทำาทจะไดรบการเสรมแรงหรอไดรบการลงโทษตามมา
![Page 26: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/26.jpg)
สกนเนอร ( B.F. Skinner ) ไดทดลองเอาหนไปใสในกรงทดลองเรยกวา Skinner box กลองนเปนกลองทปดมดชดเสยงรอดออกไมไดภายในมคานอนเลกๆและถวยใสอาหาร สงทผทดลองตองการใหหนทถกใสลงไปกคอ กดคานเพอทจะไดรบอาหาร ในตอนแรกทหนถกนำาไปใสกลองมนจะแสดงการตอบสนองหลายอยางทไมเกยวกบการกดคาน เชน วงไปรอบๆ กลอง พยายามปนผนงหอง หรอเกาตวเอง เปนตน ในทสดหนกกดคานโดยบงเอญ ผลทตามมาคอมอาหารเมดเลกๆ ตกลงมาในถวยอยางอตโนมต หนไดรบเมดอาหารเปนรางวลหลงจากนนหนกดคานอกและไดรบอาหารอกตอเนองกนไป หนมความสามารถในการกดคานไดเรวขนและถยงขนการตอบสนองทไมเกยวของหายไป
![Page 27: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/27.jpg)
เงอนไขทจำาเปนในการวางเงอนไขแบบการกระทำามปจจยสำาคญ 3 เรองคอ
1. การเสรมแรง (Reinforcement )2. ความตอเนอง ( Contiguity )3. การฝกหด ( Practice )
![Page 28: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/28.jpg)
ความแตกตางระหวางการวางเงอนไขแบบคลาสสคกบการวางเงอนไขแบบการกระทำา
การวางเงอนไขแบบคลาสสคนนเปนการตอบสนองของอนทรยเกดขนโดยมไดอยภายใตการควบคมของอนทรย การตอบสนองเกดขนเพราะถกสงเราไปดง ( elicit ) ออกมา เชนการทนำาลายไหลของสนข เปนการใชสงแวดลอมในรปของสงเราตางๆทนำามาเปนตวกระทำาตออนทรย สวนการวางเงอนไขแบบการกระทำาเปนการตอบสนองของอนทรยทเกดขนโดยทการตอบสนองเกดขนเพราะอนทรยเปนผสง ( emit ) ออกมาและไมไดขนอยกบสงเราโดยตรง เชนการกดคานของหน หรอการจกแผนสของนกพราบ อาจกลาวไดวา อนทรยเปนผแสดงอาการกระทำาตอสงแวดลอม
![Page 29: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/29.jpg)
ทฤษฎสงเสรมแรง (Reinforcement Theory ) เบอรฮส เฟดเดอรค สกนเนอร (Burrhus Federick Skinner) นกจตวทยาพฒนาทฤษฎสงเสรมแรงเรยกวา สงเสรมแรงทางบวก(Positive Reinforcement) ใชหลกการจงใจแตละบคคลใหทำางานไดอยางเหมาะสม โดยชการออกแบบและจดสภาพแวดลอมในการทำางานใหมบรรยากาศนาทำางาน ในการยกยองชมเชยบคคลทมประสทธภาพในการทำางานด และใชการลงโทษซงทำาใหเกดผลลบแกบคคลทมประสทธภาพในการทำางานตำามาก
![Page 30: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/30.jpg)
สกนเนอรไดทำาการจงใจในขนทสงกวาใหการยกยอง
ชมเชยแกพนกงานททำางานมประสทธภาพด โดยจดใหมการวเคราะหสภาพการทำางาน เพอหาสาเหตวาทำาไมพนกงานจงตองทำางานเหมอนอยางเดมทเคยทำาอย สกนเนอรเปนผเรมใหเกดการเปลยนแปลงในการทำางานโดยใหพนกงานแจงปญหาทเกดขนในหนวยงานและอปสรรคทมาขดขวางในการทำางาน มการจดตงเปาหมายในการทำางานขน
![Page 31: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/31.jpg)
โดยเฉพาะใหมการรวมมอของพนกงาน มการชวยแหลอพนกงานในการทำางานมการจดใหมการรายงานผลปอนขอมลสงกลบแบบธรรมดาอยางรวดเรวฉบพลน ทำาใหประสทธภาพการทำางาน ถงแมวาบางครงการทำางานจะไมไดประสทธภาพในการทำางานตามเปาหมายทตงไว มหลายอยางทจะชวยเหลอพนกงานทำางานได การจงใจททำางานดกมคำายกยองชมเชย และพบวาจะเปนประโยชนตอบรษทอยางมากถาสามารถจงใจใหพนยกงานใหความรวมมอในการทำาหนาทใหขาวสารอยางสมบรณเกยวกบปญหาทของบรษท โดยเฉพาะในสวนทเกยวของกบตวพนกงาน
![Page 32: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/32.jpg)
เทคนคการทำางานทมชอเสยงเกอบทงหมดจะเปนแบบงายสำาหรบการทำางาน นกวทยาศาสตรทางดานพฤตกรรมและผจดการเปนจำานวนมากตางมความสงสยในเรองประสทธภาพการทำางาน แตมบรษททมชอเสยงในการทำางานคนพบวา การจงใจพนกงานใหทำางานอยางมประสทธภาพตองใชแนวทางการใหผลประโยชนตอบแทน แนวทางการจงใจของสกนเนอรทใชไดผล ตองมการจดการทด เนนการขจดอปสรรคทขดขวางประสทธภาพการทำางาน ควบคมการทำางานโดยผานกระบวนการรายงานผลปอนขอมลขาวสารสงกลบ และขยายการตดตอสอสารใหทวถงกบพนกงานทกคน
![Page 33: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/33.jpg)
สงเสรมแรงและการลงโทษ(Reintorcement and Punishment) การใหรางวลและการใหโทษในหนวยงาน องคการเปนททราบกนดวา มผลกระทบตอพฤตกรรมของบคคล ถาเราตองการใหบคคลทำางานในแนวทางทเหมาะสม เรากควรจงใจบคคลเหลานนโดยการใหสงเสรมแรงเอใหเขาทำางานใหตามทเราตองการ จากผลการศกษาเปนจำานวนมากแสดงใหเหนวา การผบรหารมการใชวธการใหรางวลและการใหโทษ
![Page 34: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/34.jpg)
ยอมมผลกระทบโดยตรงตอประสทธภาพการทำางาน และความพอใจในการทำางานในกลมบคคล ผรวมงาน การใหรางวลอยางเหมาะสมคอ ใหรางวลแกผทำางานทมผลงานด และไมใหรางวลแกบคคลททำางานไมมประสทธภาพ ผบรหารทไมรจกใหรางวลอยางเหมาะสมจะทำาใหบคคลททำางานเกดความรสกไมพอใจวา ไมไดรบความยตธรรม ทำาใหผลผลตมแนวโนมลดลง และทำาใหกลมของผใตบงคบบญชาเกดความรสกไมพอใจมากขน ดงนนการรจกใชการใหรางวลอยางเหมาะสมจะชวยทำาใหเกดความพอใจในการทำางานและเพมประสทธภาพการทำางาน
![Page 35: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/35.jpg)
สงลอใจ (Incentives ) สงลอใจ จดวาเปนการจงใจโดยการใหรางวล นบวามความสำาคญตอการกระตนพฤตกรรมสเปนซ(Spence) เชอวา สงลอใจของทฤษฏการจงใจประกอบดวย ลทธพฤตกรรมและแนวทางความเขาใจตงอยบนสมมตฐานทวา พฤตกรรมเปนสงชนำาไปสจดหมายปลายทางและบคคลนนกมความพยายามทจะทำาใหไดรบประเภทสงลอใจทางบวก(สงทปรารถนา) และพยายามหลกเลยงสงลอใจทางลบ(สงทไมปรารถนา)
![Page 36: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/36.jpg)
ประเภทของสงลอใจ (Types of Incentives) สงลอใจอาจจดแบงเปน 5 ประเภทคอ ประเภทท 1 สงลอใจปฐมภม(Primary Incentives) เปนสงลอใจทสามารถทำาใหเกดความพงพอใจในดานความตองการทางดานสรระ เพอความมชวตอยรอด ไดแก ปจจย 5 คอ อาหาร,เสอผา,ทอยอาศย,ยารกษาโรคและความตองการทางเพศ
![Page 37: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/37.jpg)
ประเภทท 2 สงลอใจทตยภม(Secondary Incentives) เปนสงลอใจททำาใหเกดประสบการณแปลกใหม และมการเราใจใหเกดการเปลยนแปลงในหนาทการทำางานทตรงกบความสนใจ ความถนด ทาทายความสามารถหรอเปนงานใหมทลดความจำาเจซำาซาก ททำาใหเกดความหนาเบอหนายตอผปฏบตงานหรอเปนงานทมการแขงขนใชความรความสามารถ ซงตรงกบลกษณะทเปนบคคลทมความกระตอรอรน มความขยนหมนเพยร ตงใจการทำางานอยางจรงจง
![Page 38: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/38.jpg)
ประเภทท 3 สงลอใจทางสงคม (Social Incentives) เปนสงลอใจทเกยวกบการใหการยอมรบยกยองนบถอ ใหความไววางใจ ใหความเชอถอ ใหอสรภาพและการแสดงความคดเหนเสนอแนะทดในการทำางาน โดยกระทำาใหเปนทปรากฏและรจกแกเพอนรวมงาน ผบรหารงาน และบคคลทเรายอมรบและนบถอน เปนบคคลทมผลงานดเดน มความประพฤตเปนตวอยางทดไดจะทำาใหผรวมงานดมความรสกวาตนสำาคญตอหนวยงาน และจะมกำาลงในการทำางานเพมมากขน
![Page 39: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/39.jpg)
ประเภทท 4 สงลอใจทเปนเงน (Monetary Incent
ives) สงลอใจทเปนเงนเปนการใหผลประโยชนตอบแทนแกบคคลททำางานมผลงานดหรอผลผลตเพมขน หรอมผลกำาไรเพมมากขนเพอเปนสงลอใจใหบคคลททำางานดอยแลว หรอบคคลททำางานยงไมถงเกณฑระดบดไดมของขวญและกำาลงใจเพมขนทจะอทศทงสตปญญา พลงรางกายใหแกการทำางานอยางเตมท
![Page 40: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/40.jpg)
(ตอ)สงลอใจทเปนเงน ไดแก คาจาง คาลวงเวลา
สวสดการ โบนส และรางวลเปนตน สงลอใจทเปนเงนนมอทธพลตอบคคลททำางาน ถาไดรบการเอาใจใสดแลจากผบรหารกสามารถจดเปนผลประโยชนตอบแทนใหแกผปฏบตงานไดอยางเหมาะสม จะทำาใหผปฏบตงานมความรสกวาผบรหารมความยตธรรมในการบรหารงานและจะทำาใหเกดความพอใจทจะทำางานใหมผลงานหรอผลผลตและกำาไรเพมมากขน เปนสดสวนโดยตรงกบผลประโยชนตอบแทนทผปฏบตงานไดรบ
![Page 41: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/41.jpg)
ประเภทท 5 สงลอใจทเปนกจกรรม(Activity Incentives) เปนสงลอใจทเกยวกบกจกรรมทำางานตามตำาแหนงหนาท ผบรหารงานมหนาทจะตองจดการใหผทำางานไดทำางานตรงกบความรความสามารถ ความสนใจ ความถนด เพอเปนการจงใจในการทำางาน ผบรหารงานสามารถจดใหมการแขงขนในการทำางาน โดยกำาหนดเปาหมายเปนจำานวนผลงานหรอผลผลตภายในเวลาเทาใดและกำาหนดการใหรางวลแกผทำางานทสามารถทำางานไดตามเกณฑทกำาหนดไว วธดงกลาวนจะเปนการจงใจผทำางานเกดความรสกอยากจะทำางานใหมผลงานหรอผลผลตเพมขน
![Page 42: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/42.jpg)
ทฤษฎปญญาสงคม (Social Learning Theory)Albert Bandura (1962 - 1986) นกจตวทยา
ชาวอเมรกน เปนผพฒนาทฤษฎนขนจากการศกษาคนควาของตนเอง เดมใชชอวา "ทฤษฎการเรยนรทางสงคม" (Social Learning Theory) ตอมาเขาไดเปลยนชอทฤษฎเพอความเหมาะสมเปน "ทฤษฎปญญาสงคม" ทฤษฎปญญาสงคมเนนหลกการเรยนรโดยการสงเกต (Observational Learning) เกดจากการทบคคลสงเกตการกระทำาของผอนแลวพยายามเลยนแบบพฤตกรรมนน ซงเปนการเรยนรทเกดขนในสภาพแวดลอมทางสงคมเราสามารถพบไดในชวตประจำาวน เชน การออกเสยง การขบรถยนต การเลนกฬาประเภทตางๆ เปนตน
![Page 43: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/43.jpg)
ขนตอนของการเรยนรโดยการสงเกต๑. ขนใหความสนใจ (Attention Phase) ถาไมม
ขนตอนน การเรยนรอาจจะไมเกดขน เปนขนตอน ทผเรยนใหความสนใจตอตวแบบ (Modeling) ความสามารถ ความมชอเสยง และคณลกษณะเดนของตวแบบจะเปนสงดงดดใหผเรยนสนใจ
๒. ขนจำา (Retention Phase) เมอผเรยนสนใจพฤตกรรมของตวแบบ จะบนทกสงทสงเกตไดไวในระบบความจำาของตนเอง ซงมกจะจดจำาไวเปนจนตภาพเกยวกบขนตอนการแสดงพฤตกรรม
![Page 44: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/44.jpg)
๓. ขนปฏบต (Reproduction Phase) เปนขนตอนทผเรยนลองแสดงพฤตกรรมตามตวแบบ ซงจะสงผลใหมการตรวจสอบการเรยนรทไดจดจำาไว
๔. ขนจงใจ (Motivation Phase) ขนตอนนเปนขนแสดงผลของการกระทำา (Consequence) จากการแสดงพฤตกรรมตามตวแบบ ถาผลทตวแบบเคยไดรบ (Vicarious Consequence) เปนไปในทางบวก (Vicarious Reinforcement) กจะจงใจใหผเรยนอยากแสดงพฤตกรรมตามแบบ ถาเปนไปในทางลบ (Vicarious Punishment) ผเรยนกมกจะงดเวนการแสดงพฤตกรรมนนๆ
![Page 45: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/45.jpg)
หลกพนฐานของทฤษฎปญญาสงคม ม ๓ ประการ คอ ๑. กระบวนการเรยนรตองอาศยทงกระบวนการทาง
ปญญา และทกษะการตดสนใจของผเรยน๒. การเรยนรเปนความสมพนธระหวางองคประกอบ
๓ ประการ ระหวาง ตวบคคล (Person) สงแวดลอม (Environment) และพฤตกรรม (Behavior) ซงมอทธพลตอกนและกน
![Page 46: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/46.jpg)
![Page 47: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/47.jpg)
๓. ผลของการเรยนรกบการแสดงออกอาจจะแตกตางกน สงทเรยนรแลวอาจไมมการแสดงออกกได เชน ผลของการกระทำา (Consequence) ดานบวก เมอเรยนรแลวจะเกดการแสดงพฤตกรรมเลยนแบบ แตผลการกระทำาดานลบ อาจมการเรยนรแตไมมการเลยนแบบการนำาหลกการมาประยกตใช
๑. ในหองเรยนครจะเปนตวแบบทมอทธพลมากทสด ครควรคำานงอยเสมอวา การเรยนรโดยการสงเกตและเลยนแบบจะเกดขนไดเสมอ แมวาครจะไมไดตงวตถประสงคไวกตาม
![Page 48: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/48.jpg)
๒. การสอนแบบสาธตปฏบตเปนการสอนโดยใชหลกการและขนตอนของทฤษฎปญญาสงคมทงสน ครตองแสดงตวอยางพฤตกรรมทถกตองทสดเทานน จงจะมประสทธภาพในการแสดงพฤตกรรมเลยนแบบ ความผดพลาดของครแมไมตงใจ ไมวาครจะพรำาบอกผเรยนวาไมตองสนใจจดจำา แตกผานการสงเกตและการรบรของผเรยนไปแลว
๓. ตวแบบในชนเรยนไมควรจำากดไวทครเทานน ควรใชผเรยนดวยกนเปนตวแบบไดในบางกรณ โดยธรรมชาตเพอนในชนเรยนยอมมอทธพลตอการเลยนแบบสงอยแลว ครควรพยายามใชทกษะจงใจใหผเรยนสนใจและเลยนแบบเพอนทมพฤตกรรมทด มากกวาผทมพฤตกรรมไมด
![Page 49: จิตวิทยาการเรียนรู้2](https://reader033.vdocument.in/reader033/viewer/2022051617/55a42ae01a28ab595c8b4570/html5/thumbnails/49.jpg)
หนงสออางองกนยา สวรรณแสง.จตวทยาทวไป
General psychology . กรงเทพมหานคร : อกษรพทยา, 244 หนา, 2538.
ทพย นาถสภา. บทความประกอบหมวดวชาการศกษา วชาจตวทยาการศกษา. พระนคร :หนวย ศกษานเทศ กรมการฝกหดคร, 2513.
พชญสร โควตระกล และ สธรา เผาโภคสถตย. จตวทยาทวไป.กรงเทพมหานคร : เทพรตนพบลชชงกรป,200 หนา , 2538.