04/15/2023 1

ปอดอ�กเสบจากการใช้�เคร��องช้�วยหายใจ

(Ventilator – associated pneumonia)

04/15/2023 2

ว�ตถุ�ประสงค�• 1.เพื่��อศึ�กษาธรรมชาติ�และปั�จจ�ยของการเก�ดโรค

ปัอดอ�กเสบที่!�ติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล• 2.เพื่��อศึ�กษาวิ�ที่ยาการระบาดของโรคปัอดอ�กเสบที่!�

ติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล• 3.เพื่��อศึ�กษาการเฝ้'าระวิ�งและการสอบสวินการ

ระบาดของโรคปัอดอ�กเสยที่!�ติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล• 4.เพื่��อศึ�กษาการปั'องก�นและควิบค(มโรคในแติ)ระยะ

ติามธรรมชาติ�ของโรค

04/15/2023 3

ที่��มาและความส!าค�ญ• ข*อม+ลการระบาดวิ�ที่ยาและอ(บ�ติ�การณ์-ของการเก�ด

ปัอดอ�กเสบจาการใช*เคร��องช)วิยหายใจ ได*ข*อม+ลจากการระวิ�งการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลของศึ+นย-

ควิบค(มโรค สหร�ฐอเมร�กาพื่บวิ)า อ�ติราการเก�ด ปัอดอ�กเสบจาการใช*เคร��องช)วิยหายใจ เปั1นการติ�ด

เช�"อในโรงพื่ยาบาลอ�นด�บสองรอจากการติ�ดเช�"อ ที่างเด�นปั�สสาวิะ โดยอย+)ที่!� 4.7-34.4 คร�"งติ)อจ2านวิน

ผู้+*ปั4วิยที่!�ได*ร�บเคร��องช)วิยหายใจ 1000 วิ�น

04/15/2023 4

ที่!�มาและควิามส2าค�ญ(ติ)อ)

• ในปัระเที่ศึไที่ยจากการศึ�กษา อ(บ�ติ�การณ์-ปัอด อ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ ในหออาย(ร

กรรมโรงพื่ยาบาลศึ!ร�ราช อย+)ที่!� 17 – 18.8 คร�"งติ)อ 1000 วิ�นที่!�ใช*เคร��องช)วิยหายใจ และจากการ

รายงานของโรงพื่ยาบาลรามาธ�บด! 2542 พื่บวิ)า ติ�กผู้+*ปั4วิยอาย(รกรรม ม!อ(บ�ติ�การณ์-ปัอดอ�กเสบ

จากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ 17 คร�"งติ)อ 1000 วิ�นที่!� ใช*เคร��องช)วิยหายใจ

04/15/2023 5

ควิามหมาย• ปัอดอ�กเสบที่!�ส�มพื่�นธ-ก�บการใส)ที่)อช)วิยหายใจ

(Ventilator – associated pneumonia : VAP) หมายถึ�งปัอดอ�กเสบที่!�เก�ดหล�งจากใส)ที่*อช)วิย

หายใจไปัแล*วิ 48-72 ช��วิโมง โดยถึ�อวิ)า VAP ( กมลวิ�ช เลาปัระสบวิ�ฒนา,2552)

04/15/2023 6

ปั�จจ�ยที่!�ก)อให*เก�ดโรคAgent Factor Host Factor Environment

factor

• เช�"อแบคที่!เร!ยแกรมลบที่!� พื่��งออกซิ�เจน ได*แก)

Escherichia coli , Klebsiella,Pneumoniae,Pseudomonas aerhginosa ,Stenotrphomonas maltophilia ,Acinetobacter banmannii

• เช�"อแบคที่!เร!ยแกรมบวิก ที่!�พื่��งออกซิ�เจน เช)น

S.areus

• ผู้+*ปั4วิยเด9ก• ผู้+*ปั4วิยผู้+*ใหญ)อาย(มากกวิ)า

70 ปั:• โรคปัอดเร�"อร�ง• ระด�บควิามร+ *ส�กติ�วิน*อย

ลง - ภาวิะช�ก - ม!พื่ยาธ�สภาพื่ที่างสมอง - การได*ร�บยาสลบ• การส2าล�ก• ภ+ม�ติ*านที่านติ2�า

• ส(ขอนาม�ยในโรงพื่ยาบาล(ควิามสะอาดที่��วิไปัและควิามสะอาดของเคร��องม�ออ(ปักรณ์-ที่างการแพื่ที่ย-)

• การใส)เคร��องช)วิยหายใจ• ระบบ IC ในโรงพื่ยาบาล• สภาพื่ภ+ม�ศึาสติร-บน

ward

04/15/2023 7

ควิามไม)สมด(ลที่างส(ขภาพื่ของโรคปัอดอ�กเสบจากการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล

ภาพื่ที่!� 1.1 ควิามส�มพื่�นธ-ระหวิ)าง Host Agent และEnvironment

A=Agent (ส��งที่!�ที่2าให*เก�ดโรค)H=Host (คนหร�อกล()มชน)E=Environment (ส��งแวิดล*อม)

04/15/2023 8

ควิามไม)สมด(ลที่างส(ขภาพื่ของโรคปัอดอ�กเสบจากการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล(ติ)อ)

• จากภาพื่สามารถึอธ�บายได*วิ)า Host หร�อผู้+*ปั4วิยที่!�เข*ามาร�กษา ในโรงพื่ยาบาล ซิ��งม!ควิามเส!�ยงติ)อการติ�ดเช�"อได*ง)าย เช)น ผู้+*

ส+งอาย(ที่!�ใส)ที่)อช)วิยหายใจ เด9กที่!�ม!อาย(ติ2�ากวิ)า 5 ขวิบ เปั1นติ*น โดยที่!�ม!ระยะเวิลาในการนอนโรงพื่ยาบาลมากกวิ)า 48 ช��วิโมง

ร)วิมก�บม!การใส)เคร��องช)วิยหายใจ และม!ส��งแวิดล*อมบนหอผู้+* ปั4วิยที่!�เอ�"อติ)อการที่2าให* Host ม!โอกาสติ�ดเช�"อได*ง)าย โดยที่!�ติ�วิ

Agent ไม)ม!การเปัล!�ยนแปัลง ส��งแวิดล*อมบนหอผู้+*ปั4วิยอ�น ได*แก) ฝ้(4น หร�อส(ขอนาม�ยในโรงพื่ยาบาล(ควิามสะอาดที่��วิไปั

และควิามสะอาดของเคร��องม�ออ(ปักรณ์-ที่างการแพื่ที่ย-) การใส) เคร��องช)วิยหายใจ ระบบ IC ในโรงพื่ยาบาล สภาพื่ภ+ม�ศึาสติร-

บน ward เปั1นติ*น

04/15/2023 9

Web of causation Ventilator – associated pneumonia

04/15/2023 10

ผู้+*ปั4วิย ส��งแวิดล*อมใน

เช�"อแบคที่!เร!ย

เช�"อกร�มลบที่!�พื่��ง ออกซิ�เจนได*แก)

Escherichia coli, Klebsiella pneumonia,

Pseudomonas aeruginosa,Stenotroph

omonas maltophilia, Acinetobacter

เช�"อแบคที่!เร!ยกร�มบวิกที่!�พื่��งออกซิ�เจน

ได*แก) S.areus

-ส(ขอนาม�ยในโรง พื่ยาบาล (ควิาม

สะอาดที่��วิไปัและควิามสะอาดของเคร��องม�ออ(ปักรณ์-ที่างการแพื่ที่ย-)-การใส)เคร��องช)วิยหายใจ- ระบบ IC ในโรงพื่ยาบาล- สภาพื่ภ+ม�ศึาสติร-บนward (ควิามหนาแน)นของจ2านวินผู้+*

ปั4วิย และสภาพื่อากาศึ)

ผู้+*ปั4วิยเด9ก

ภ+ม�ติ*านที่านติ2�า

ผู้+*ปั4วิย ผู้+*ใหญ)อาย(

มากกวิ)า70 ปั:

ผู้+*ปั4วิยระด�บควิามร+ *ส�กติ�วิลดลง

ผู้+*ปั4วิยโรคปัอดเร�"อร�ง

ผู้+*ปั4วิยภาวิะช�ก

ผู้+*ปั4วิยที่!�ม!พื่ยาธ�สภาพื่ที่างสมอง

ผู้+*ปั4วิยที่!�ได*ร�บยาสลบ

การส+ดส2าล�ก

ปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ(Ventilator – associated pneumonia)

04/15/2023 11

Web of causation Ventilator – associated pneumonia

• ปัระกอบด*วิย Host , Agent ,Environment และสามารถึ แยกออกได*ด�งน!" Host ก9ค�อผู้+*ปั4วิยเปั1นหล�ก ซิ��งได*แก) ผู้+*

ปั4วิยเด9ก และผู้+*ปั4วิยผู้+*ใหญ)ที่!�ม!อาย(มากกวิ)า 70 ปั: ผู้+*ปั4วิย โรคปัอด ผู้+*ปั4วิยที่(กปัระเภที่และม!ภ+ม�ติ*านที่านติ2�า เปั1นผู้ล

ให*เก�ดควิามไวิติ)อการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลและด�บควิาม ร+ *ส�กติ�วิลดลงผู้+*ปั4วิยที่!�ม!ภาวิะช�ก ผู้+*ปั4วิยที่!�ม!พื่ยาธ�สภาพื่ที่าง สมองและผู้+*ปั4วิยที่!�ได*ร�บยาสลบ ซิ��งในผู้+*ปั4วิยที่!�ม!ระด�บ

ควิามร+ *ส�กติ�วิลดลงน!"จะม!ควิามเส!�ยงติ)อการส+ดส2าล�ก ซิ��งการใส)ที่)อช)วิยหายใจจะไปัข�ดขวิางการไออย)างม!

ปัระส�ที่ธ�ภาพื่ ที่2าให*ม!การค��งค*างของเสมหะ และการนอนราบก9จะที่2าให*เก�ดการส2าล�กได*ง)ายจากการไหลย*อนของ

สารเหลวิในกระเพื่าะอาหารมาอย+)ที่!�บร�เวิณ์หลอดคอ หากผู้+*ปั4วิยม!การส2าล�กม!โอกาสเก�ดปัอดอ�กเสบได*มากข�"น

04/15/2023 12

Web of causation Ventilator – associated pneumonia• Environment หร�อส��งแวิดล*อมติ)างๆที่!�อย+)รอบติ�วิ ผู้+*ปั4วิย

ก9เปั1นปั�จจ�ยส2าค�ญอย)างหน��งที่!�ที่2าให*เก�ด VAP ได* เช)น ส(ข อนาม�ยในโรงพื่ยาบาล (ควิามสะอาดที่��วิไปัและควิามสะอาด

ของเคร��องม�ออ(ปักรณ์-ที่างการแพื่ที่ย-) ระบบ IC ในโรง พื่ยาบาลและสภาพื่ภ+ม�ศึาสติร-บน word เช)น ควิามหนา

แน)นของจ2านวินผู้+*ปั4วิยและการถึ)ายเที่ของอากาศึซิ��งปั�จจ�ยเหล)าน!"ล*วินแล*วิเปั1นปั�จจ�ยที่!�จะกระติ(*นให*ผู้+*ปั4วิยซิ��งม!ภ+ม�

ติ*านที่านติ2�าอย+)แล*วิม!ควิามไวิติ)อการเก�ดโรคได*มากข�"น จ2า ที่2าให*ผู้+*ปั4วิยม!โอกาสเก�ด VAP ได*ม!ควิามไวิติ)อการเก�ดโรค

ได*มากข�"น จ�งที่2าให*ผู้+*ปั4วิยม!โอกาสเก�ด VAP ได*

04/15/2023 13

Web of causation Ventilator – associated pneumonia• Agent ซิ��งได*แก) เช�"อแบคที่!เร!ยติ)างๆ ได*แก) เช�"อกร�มลบที่!�

พื่��ง ออกซิ�เจน escherichai coli, Klebsella pnenmonia,Pseudomonas aeruginosa ,Stenotrophomonas maltophilia,Acinetobacter ส)วินเช�"อแบคที่!เร!ยกร�มบวิก

ที่!�พื่��งออกซิ�เจนได*แก) S.arens ซิ��งเช�"อเหล)าน!"ม!อย+)ในส��ง แวิดล*อม เม��อผู้+*ปั4วิยม!การส�มผู้�สก�บเช�"อที่�"งจากการใช*

เคร��องช)วิยหายใจโดยติรงหร�อที่างอ*อมก9จะที่2าให*ผู้+*ปั4วิยที่!�ม!ภ+ม�ติ*านที่านติ2�าร�บเช�"อเข*าไปัและร)างกายไม)สามารถึติ)อติ*าน

ก�บเช�"อเหล)าน!"ได*ที่2าให*เก�ด การติ�ดเช�"อ

04/15/2023 14

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค1.ระยะม!ควิามไวิติ)อการเก�ด

โรค (Stage of susceptibility) 2.ระยะก)อนม!

อาการของโรค(Stage of

preclinical disease)

3.ระยะม!อาการของ

โรค (Stage of clinical disease)

4.ระยะม!ควิาม พื่�การของโรค

(Stage of disability)

04/15/2023 15

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค

1. ระยะม!ควิามไวิติ)อการเก�ดโรค (Stage of susceptibility) ปักติ�มน(ษย-จะม!กลไกปั'องก�นตินเองติามธรรมชาติ� เพื่��อปั'องก�น

การติ�ดเช�"อและก2าจ�ดเช�"อจ(ลช!พื่ ได*แก) ภ+ม�ค(*มก�นชน�ดจ2าเพื่าะติ*าน แอนติ�บอด! ภ+ม�ค(*มก�นชน�ดติ*านเซิลล- และภ+ม�ค(*มก�นชน�ดไม)จ2าเพื่าะ

ระบบการกรองภายในโพื่รงจม+ก เปั1นติ*น การใส)ที่)อช)วิยหายใจที่าง ปัาก ที่างจม+ก หร�อที่)อเจาะคอ การใช*เคร��องช)วิยหายใจจะไปัรบกวิน

ควิามสามารถึในการไอ ที่2าให*การไอไม)ม!ปัระส�ที่ธ�ภาพื่ อากาศึสามารถึ ผู้)านลงส+)ที่างเด�นหายใจส)วินล)างได* โดยไม)ผู้)านระบบการกรองและจาก

ระบบของเคร��องช)วิยหายใจ ที่!�ม!แรงด�นเปั1นบวิกจะที่2าให*อากาศึที่!�ผู้)าน เข*าไปัเร9วิ และแรงข�"น ข�ดขวิางการที่2างานของ cilia อ!กที่�"งการได*ร�บ

ออกซิ�เจนเข*มข*นเปั1นระยะเวิลานานม!ผู้ลที่2าให*ควิามถึ!�ในการโบกพื่�ดของcilia ลดลง เก�ดการค��งค*างของเสมหะในที่างเด�นหายใจ ที่2าให*แบคที่!เร!ยในช)องปัากม!การแบ)งติ�วิและเพื่��มจ2านวินมากข�"น

04/15/2023 16

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค (ติ)อ)

• 2. ระยะก)อนม!อาการของโรค (Stage of preclinical disease)

ในระยะน!"จะเปั1นระยะที่!�เร��มม!พื่ยาธ�สภาพื่ของโรคเก�ดข�"น แล*วิ แติ)ย�งไม)ม!อาการ (symptom) ของโรค โดยที่!�ผู้+*ปั4วิยที่!�ใส)ที่)อ

ช)วิยหายใจและใช*เคร��องช)วิยหายใจ ม!กลไกที่!�เช�"อจ(ลช!พื่จะเข*าไปั ที่2าให*เก�ดการติ�ดเช�"อของเน�"อปัอด ได*แก)การส2าล�กเช�"อจ(ลช!พื่จาก

ปัาก หร�อล2าคอผู้)านหลอดลมเข*าส+)ปัอด การหายใจเอาละอองที่!�ม! เช�"อจ(ลช!พื่เข*าไปัในปัอด การแพื่ร)กระจายของเช�"อจ(ลช!พื่ติามระบบ

เล�อดหร�อระบบน2"าเหล�อง การแพื่ร)กระจ)ายของเช�"อจ(ลช!พื่ติาม ระบบเล�อดหร�อระบบน2"าเหล�อง และการแพื่ร)กระจ)ายของเช�"อ

จ(ลช!พื่จากบร�เวิณ์ใกล*เค!ยง

04/15/2023 17

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค(ติ)อ)

• 3. ระยะม!อาการของโรค (Stage of clinical disease) เม��อเช�"อจ(ลช!พื่เข*าส+)ระบบที่างเด�นหายใจส)วินล)าง จะ

กระติ(*นให*ร)างกายม!การติอบสนอง โดยเพื่��มการที่2างานของ ระบบภ+ม�ค(*มก�น ในการย�บย�"งการที่2างานของเช�"อจ(ลช!พื่หร�อ

ที่2าลายเช�"อจ(ลช!พื่เหล)าน�"น เพื่��อปั'องก�นการเก�ดโรค หากร)างกาย ไม)สามารถึที่2าลายเช�"อจ(ลช!พื่ที่!�เข*าไปัได* จะที่2าให*ม!อาการแสดง

ของปัอดอ�กเสบเก�ดข�"น ได*แก) อาการไข* ซิ��งม�กเปั1นแบบ เฉี!ยบพื่ล�น ไอ เสมหะส!เข!ยวิหร�อเหล�องคล*ายหนอง ติรวิจพื่บ

เม9ดเล�อดขาวิในเล�อดส+งกวิ)าปักติ�ถึ)ายภาพื่ร�งส!ที่รวิงอกมอง เห9น รอยเงาฝ้'าที่�บของสารเหลวิในถึ(งลม (Infiltration)

04/15/2023 18

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค(ติ)อ)

• 4. ระยะม!ควิามพื่�การของโรค (Stage of disability)1. พื่วิกที่!�เปั1นโรคแล*วิหายสน�ที่ โดยเม��อร)างกายม!ภ+ม�ติ*านที่าน

โรคเก�ดข�"นเม9ดเล�อดขาวิสามารถึที่2าลายแบคที่!เร!ยที่!�อย+)ในถึ(งลมได*หมดและเร��มสลายติ�วิขณ์ะเด!ยวิก�นก9ม!เอนไซิม-ออกมาละลายไฟบร�น

และสารเหลวิชน�ดเอ9กซิ+เดที่ (exudates) และส)วินใหญ)จะถึ+กก2าจ�ดโดย เซิลล-ชน�ดโมโนน�วิเคล!ยร-ที่!�เหล�อจะหล(ดออกมาเปั1นเสมหะขณ์ะไอ การ

อ�กเสบที่!�เย��อห(*มปัอดจะหายไปัและพื่ยาธ�สภาพื่ของปัอดอ�กเสบจะกล�บ ค�นปักติ�

2. พื่วิกที่!�ปั4วิยเปั1นโรคแล*วิหายไม)สน�ที่ ม!ควิามพื่�การเก�ดข�"นใน ระยะส�"นหร�อยาวิ โดยที่!�วิ)าจะม!ในรายที่!�ม!การที่2าลายเน�"อเย��อติ)างๆ อย)าง

มากอาจพื่บพื่�งพื่�ดเก�ดข�"นแที่น ที่!�ก)อให*เก�ดควิามพื่�การและการเปัล!�ยนแปัลงไปัจากเด�นที่�"งในด*านหน*าที่!�และการที่2างาน

04/15/2023 19

ธรรมชาติ�ของการเก�ดโรค(ติ)อ)

• 4. ระยะม!ควิามพื่�การของโรค (Stage of disability)3.พื่วิกที่!�ปั4วิยเปั1นโรคแล*วิม!อาการมากจนถึ�งแก)

กรรมไปัเลยก9จะเปั1นพื่วิกที่!�ม!ภาวิะแที่รกซิ*อนใน ระหวิ)างการร�กษา ภาวิะแที่รกซิ*อนของโรค และภาวิะ

แที่รกซิ*อนจากติ�วิผู้+*ปั4วิยเอง เช)น ม!การหายใจล*ม เหลวิ และม!โรคปัระจ2าติ�วิอย+)แล*วิ เช)น มะเร9ง

ภ+ม�ค(*มก�นบกพื่ร)อง โรคปัอดเร�"อร�งและไติวิายเปั1นติ*น

04/15/2023 20

แนวิที่างการเฝ้'าระวิ�งโรคปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ

• จากวิ�ธ!การเฝ้'าระวิ�งในแบบติ)างๆที่!�ได*ที่2าการศึ�กษามาแล*วิ ที่างกล()มเห9นวิ)าการเฝ้'าระวิ�งการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาล

จ2าเปั1นที่!�จะติ*องด2าเน�นการแบบ Hospital – wide Surveillance และเพื่��อให*ได*ข*อม+ลที่!�เฉีพื่าะเจาะจงในการ

แก*ไขปั�ญหาการติ�ดเช�"อในบางติ2าแหน)งที่!�พื่บมาก ควิรม! การด2าเน�นการแบบ Proiority directed Surveillance

ร)วิมด*วิย• โดยที่!� การเฝ้'าระวิ�งแบบ Hospital – wide

Surveillance เปั1นการเฝ้'าระวิ�งในที่(กหอผู้+*ปั4วิยในโรง พื่ยาบาล เฝ้'าระวิ�งการติ�ดเช�"อผู้+*ปั4วิยที่(กรายที่!�ร �บการร�กษา

ในโรงพื่ยาบาล เฝ้'าระวิ�งการติ�ดเช�"อที่(กติ2าแหน)ง การเฝ้'า ระวิ�งวิ�ธ!ม!ปัระโยชน-ติ)อการปั'องก�นและควิบค(มการติ�ดเช�"อ

แติ)การเฝ้'าระวิ�งวิ�ธ!น!"จะติ*องใช*เวิลาและบ(คลากรจ�งจะช)วิยให*ได*ข*อม+ลที่!�ม!( อะเค�"อ อ(ณ์หเลขกะ,2548)

•

04/15/2023 21

แนวิที่างการเฝ้'าระวิ�งโรคปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ(ติ)อ)• และการเฝ้'าระวิ�งแบบ Priority directed Surveillance

เปั1นการเฝ้'าระวิ�งการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลที่!�พื่บวิ)าเปั1น ปั�ญหาที่!�ส2าค�ญ เจาะจงเฝ้'าระวิ�งการติ�ดเช�"อที่!�ม!ควิาม

ร(นแรงก)อนด2าเน�นการจะติ*องม!การจ�ดล2าด�บควิามส2าค�ญ ของการติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลติามติ2าแหน)งติ)างๆ โดยใช*

ข*อม+ลจ2านวินคร�"งของการติ�ดเช�"อติามติ2าแหน)งติ)างๆ อ�ติราผู้+*ปั4วิยติายจากการติ�ดเช�"อแติ)ละติ2าแหน)ง ( อะเค�"อ

อ(ณ์หเลขกะ,2548)

04/15/2023 22

การสอบสวินการระบาดของโรคติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลข�"นติอนการสอบสวินโรค

• ข�"นติอนการสอบสวินโรค ( จรวิย ส(วิรรณ์บ2าร(ง,2555) 1. ติรวิจสอบการวิ�น�จฉี�ย (Verify diagnosis)– การวิ�น�จฉี�ยที่าง Clinic– การวิ�น�จฉี�ยที่างห*องปัฏิ�บ�ติ�การ– ผู้ลการติรวิจที่างพื่ยาธ�สภาพื่

2. ติรวิจสอบวิ)าม!การระบาดอย+)จร�ง (Verify the existence of en epidemic) เปั1นการพื่�จารณ์าเปัร!ยบเที่!ยบอ�ติราผู้+*ปั4วิยใหม)ที่!�เก�ดข�"นในระยะเวิลาน�"นก�บผู้+*ปั4วิยใหม)ในช)วิงเวิลาที่!�ผู้)านมาหร�อระยะเวิลาเด!ยวิก�นในช)วิงปั:ที่!�ผู้)านมา

04/15/2023 23

การสอบสวินการระบาดของโรคติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลข�"นติอนการสอบสวินโรค

3.การปัระเม�นอย)างรวิดเร9วิเก!�ยวิก�บปั�จจ�ยติ)างๆที่!�เปั1นสาเหติ( ของการระบาด (Rapid evaluation of epidemiologic

potentialities) เปั1นการปัระมวิลเหติ(การณ์-คร)าวิๆวิ)าม!ปั�จจ�ยใดที่!� เก!�ยวิข*อง โดยม!การซิ�กปัระวิ�ติ�การม!ปัระสบการณ์-ร)วิมก�บ

(Common experience) เปั1นแนวิที่างช!"น2าไปัส+)การสอบสวิน และการพื่�จารณ์าส��งแวิดล*อมของกล()มผู้+*ปั4วิยวิ)าปั�จจ�ยใดเปั1นสาเหติ(การระบาด4. การรวิบรวิมข*อม+ล (Collection data) การเก9บรวิบรวิมข*อม+ล

เพื่��อที่2าการศึ�กษาที่างวิ�ที่ยาการระบาด5. การวิ�เคราะห-ข*อม+ล (Analysis data) โดยม!การวิ�เคราะห-ข*อม+ล

พื่�"นฐานที่างวิ�ที่ยาการระบาด

04/15/2023 24

การสอบสวินการระบาดของโรคติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลข�"นติอนการสอบสวินโรค

6. การติ�"งสมมติ�ฐาน (Information of hypothesis) การก2าหนด สมมติ�ฐานเก!�ยวิก�บการระบาดของโรควิ)าม!ล�กษณ์ะการระบาด

แหล)งเพื่าะเช�"อ ละวิ�ธ!การแพื่ร)เช�"ออย)างไร ติ�วิอย)างสมมติ�ฐาน7. การที่ดสอบสมมติ�ฐาน (Testing hypothesis) ในบางติ2ารากล)าวิถึ�งในล�กษณ์ะการศึ�กษาที่างวิ�ที่ยาการระบาดในการที่ดสอบ

สมมติ�ฐาน เพื่��อจะบอกวิ)าสมม(มติ�ฐานที่!�ติ� "งไวิ*เปั1นจร�งหร�อไม)– การเปัร!ยบเที่!ยบล�กษณ์ะหร�อปั�จจ�ยติ)างๆ ในกล()มผู้+*ปั4วิยและกล()มผู้+*ไม)

ปั4วิย– การเปัร!ยบเที่!ยบอ�ติราการปั4วิยในกล()มที่!�ส�มผู้�สและไม)ส�มผู้�สปั�จจ�ยที่!�

สงส�ย– การติรวิจสอบที่างห*องปัฏิ�บ�ติ�การเก!�ยวิก�บส��งที่!�ที่2าให*เก�ดโรคและวิ�ธ

การแพื่ร)โรค

04/15/2023 25

การสอบสวินการระบาดของโรคติ�ดเช�"อในโรงพื่ยาบาลข�"นติอนการสอบสวินโรค

8. การจ�ดการก�บการระบาด (Manage of epidemic) การจ�ดการที่างวิ�ที่ยาการระบาดเพื่��อควิบค(มการระบาดของโรคจะกระที่2าก)อนหร�อขณ์ะที่!�

ม!การสอบสวินโรค– การร�กษาผู้+*ปั4วิย– การส�บหาปัระชากรที่!�เส!�ยงติ)อการเก�ดโรคและปัระชากรที่!�เปั1นพื่าหะน2าโรค– การปั'องก�นการแพื่ร)กระจายและวิางมาติรการในการควิบค(ม

9. การรายงานผู้ลการสอบสวิน (Report of the investigation) การ รายงานเปั1นส��งส2าค�ญโดยม!ห�วิข*อเหม�อนการเข!ยนรายงานติ!พื่�มพื่-โดยม!

ค2าน2า วิ�ธ!การ ผู้ล อภ�ปัรายผู้ล บที่สร(ปั และเอกสารอ*างอ�ง โดยม!เน�"อหาครอบคล(ม– ล�กษณ์ะการระบาดของโรคติามบ(คคล สถึานที่!� และเวิลา– สาเหติ(ของการระบาดของโรค ส��งที่!�ที่2าให*เก�ดโรค แหล)งแพื่ร)เช�"อ และวิ�ธ!

การแพื่ร)เช�"อ– ข*อเสนอแนะในการปั'องก�นการระบาดคร�"งติ)อไปั

04/15/2023 26

แนวิที่างปัฏิ�บ�ติ�การปั'องก�นปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ( คณ์ะแพื่ที่ยศึาสติร-ศึ�ร�ราชพื่ยาบาล มหาวิ�ที่ยาล�ยมห�ดลสถึาบ�นบ2าราศึนราด+รกรมควิบค(มโรค,2552)

1.การล*างม�อที่�"งก)อนและหล�งการส�มผู้�สผู้+*ปั4วิยและอ(ปักรณ์-ที่างการแพื่ที่ย-2. การด+แลจ�ดที่)าให*ผู้+*ปั4วิยนอนศึ!รษะส+ง 30-45 องศึา และพื่ล�กติะแคง

ติ�วิอย)างน*อยที่(ก 2 ช��วิโมง ในกรณ์!ที่!�ไม)ได*ปัฏิ�บ�ติ�ก�จกรรมที่!�จ2าเปั1นติ*อง นอนราบ และไม)ม!ข*อห*ามที่างการแพื่ที่ย-

3.การด+แลผู้+*ปั4วิยที่!�ใส)ที่)อหลอดลมคอโดยระวิ�งไม)ให*ม!ที่)อม!การเล��อนหล(ด4. การด+แลที่2าควิามสะอาดแผู้ลเจาะคออย)างน*อยวิ�นละ 3 คร�"งโดยย�ด

หล�กเที่คน�คปัลอดเช�"อ (Aseptic technique) 5.การด+แลในการด+ดเสมหะให*ก�บผู้+*ปั4วิยโดยจะติ*องด+ดในปัากก)อนที่!�จะด+ดในที่)อช)วิยหายใจ และจะติ*องปัระเม�นที่�"งก)อนและหล�งการด+ดเสหะ บ�นที่�กส!และล�กษณ์ะของเสมหะลงในบ�นที่�กที่างการพื่ยาบาล

04/15/2023 27

แนวิที่างปัฏิ�บ�ติ�การปั'องก�นปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ( คณ์ะแพื่ที่ยศึาสติร-ศึ�ร�ราชพื่ยาบาล มหาวิ�ที่ยาล�ยมห�ดลสถึาบ�น

บ2าราศึนราด+ร กรมควิบค(มโรค,2552) (ติ)อ)

6.การด+แลที่2าควิามสะอาดในช)องปัากให*ก�บผู้+*ปั4วิยอย)างน*อยวิ�นละ 3 คร�"งและในขณ์ะที่2าควิามสะอาดช)องปัากติ*องให*ผู้+*ปั4วิยนอนศึ!รษะส+งติะแคงหน*าไปัด*านใดด*านหน��งเพื่��อปั'องก�นการส2าล�ก7.การด+แลให*ผู้+*ปั4วิยได*ร�บอาหารที่างสายยาง หล�งให*อาหารให*ผู้+*ปั4วิยนอนในที่)าศึ!รษะส+งอย)างน*อย 1 ช��วิโมง และจะติ*องหล!กเล!�ยงการด+ดเสมหะหล�งให*อาหาร 1 ช��วิโมง8.การด+แลให*ผู้+*ปั4วิยได*ร�บยาปั'องก�นเล�อดออกในที่างเด�นอาหารส)วินติ*นโดยจะพื่�จารณ์าให*ในผู้+*ปั4วิยที่!�ม!ควิามเส!�ยงส+งติ)อการเก�ดเล�อดออกเที่)าน�"น ได*แก)

-ใช*เคร��องช)วิยหายใจมากกวิ)า 48 ช��วิโมง-ม!ควิามผู้�ดปักติ�ของการแข9งติ�วิของเล�อด

04/15/2023 28

แนวิที่างปัฏิ�บ�ติ�การปั'องก�นปัอดอ�กเสบจากการใช*เคร��องช)วิยหายใจ( คณ์ะแพื่ที่ยศึาสติร-ศึ�ร�ราชพื่ยาบาล มหาวิ�ที่ยาล�ยมห�ดล

สถึาบ�นบ2าราศึนราด+ร กรมควิบค(มโรค,2552) (ติ)อ)

9.การช)วิยผู้+*ปั4วิยในเร��องของการหย)าเคร��องช)วิยหายใจ โดยจะติ*องม!การปัระเม�นควิามพื่ร*อมที่!�จะถึอดเคร��องช)วิยหายใจออกและจะสอนการหายใจให*ก�บผู้+*ปั4วิย10.การด+แลเปัล!�ยนอ(ปักรณ์-เคร��องช)วิยหายใจไม)ควิรเปัล!�ยนบ)อยกวิ)าที่(ก 7 วิ�นยกเวิ*นถึ*าสกปัรกหร�อช2าร(ด

04/15/2023 29