Эрүүл мэндийн үнэлгээЖирэмсний үеийн үнэлгээ

Ulaanbaatar University,

School of Nursing

Жирэмсний үеийн үнэлгээний ерөнхий ойлголт

• Жирэмсэн эмэгтэй=ураг эхийн хэвлийд байх үе=жирэмсний туршид

• Жирэмсний хугацаанд болон жирэмсний анхны үзлэг аль аль нь эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээний хамгийн чухал хэсэг юм.

• Эх хүүхэд хоёулаа эрүүл саруул байх.

• Эх хүүхэд 2 жирэмсний үед болон төрсний дараа адилхан эрсдэлтэй байдаг.

• Нэмэлт эрсдлүүд гарч ирж болзошгүй байдаг.

• Тохирсон сувилахуйн тусламж, сувилгааны төлөвлөгөөг боловсруулж гаргах хэрэгтэй.

• Эцэг эх болоход нь бэлдэх.

Үе шат

• Жирэмсэн эхийн анхны эрүүл мэндийн үзлэг.

• 6 сар хүртэл сард 1 удаа

• 7-9 сар хүртэл сард 2 удаа

• 10 сард 7 хоногт 1 удаа

• Хэрэв ямар нэг хүндрэл гарвал шууд эмнэлэгт үзүүлэх (цус алдалт, хэвлийгээр өвдөх, ус гарах гэх мэт )

Жирэмсний үеийн аюултай шинж тэмдэгүүд

Нэн даруй эмнэлгийн тусламж авах хэрэгтэй. 1. Хараанд өөрчлөлт орох: бүрэлзэх, олон жижиг цэг

харагдах, 2 харах “солир”.2. Үтрээний цус алдалт: шинэ, хуучин3. Нүүр, ууц нуруу, хуруунууд хавагнах.4. Толгой өвдөх: давтамжтай, хүчтэй, үргэлжилсэн.5. Үтрээнээс ус гарах.6. Хүчтэй хэвлийн өвдөлт.7. Ханиад, халууралт, шээхэд хорсох.8. Ходоод өвдөх “3сарын хугацаанд”.9. Булчин татах. 10. Жирэмсний үеийн бөөлжилт болон бөөлжис

цутгах.

Жирэмсэн эхийн анхны эрүүл мэндийн үзлэг

• Үзлэг болон өвчний түүхэд үнэлгээ хийх.

• Эрүүл мэндийн түүх:

- Сарын тэмдэг: анхны сарын тэмдэг хэдэн настайд үзэгдсэн, тогтмол үзэгддэг эсэх, үргэлжлэх хугацаа, сүүлийн сарын тэмдэг хэзээ хэдий хэмжээгээр үзэгдсэн.

Эрүүл мэндийн түүх

Бэлгийн замаар дамжих халдвар

• Жирэмслэлтээс сэргийлдэг арга: эм, бэлгэвч,IUD.

• Лабораторийн шинжилгээ: тэмбүү, ДОХ, HPV, HSV ,гепатит B ба C.

• Цусны шинжилгээ: цусны ерөнхий шинжилгээ, Hb, Ht, цусны бүлэг.

• Шээсний шинжилгээ

• Умайн хүзүүний хавдар, бусад хавдар: умайн хүзүүний хавдрын эсийн шинжилгээ.

Өмнөх жирэмслэлтийн үе

Эх барихуйн түүх

• Primigravida; анхны жирэмслэлт

• Multigravida; хоёр дахь болон дараагийн жирэмслэлт

• G(gravida); олон удаа жирэмслэж байгаа эсэх

• Өмнөх жирэслэлтийн үед цус алдаж байсан эсэх.

• Толгой өвдөх, даралт ихсэх, нүд бүрэлзэх.

• Хэвлийн болон бусад хэсгийн өвдөлт.

• Жирэмсний шижин.

• Хүүхдийн төрөх үеийн жин.

• Өмнөх төрөлтийн үеийн хэлбэр:

Эмнэлэг болон хагалгааны түүх

• Зүрх судасны өвчин.

• Амьсгалын замын өвчин.

• Шээсний замын халдвар.

• Бамбайн болон бусад дааврын эмгэг.

• Хийлгэж байсан хагалгаа, нойрсуулалт, судсаар шингэн сэлбэж байсан эсэх.

• Бусад хүүхэд насны өвчин.

Бусад түүх

• Гэр бүлийн түүх: Удамшлын өвчтэй хүн байсан эсэх.

• Зуршил: тамхи, архи хэрэглэдэг эсэх.

• Хоол тэжээл: хоолны зуршил.

• Хэтрүүлэн хэрэглэдэг зүйлс: байнга хэтрүүлэн хэрэглэдэг зүйлс.

• (refer assessment tool 12.1 Orshan

p 457-458)

Бодит үзлэг

• Ерөнхий судалгаа: хоол, арьсны цэвэр байдал, гадаад төрх байдал, ааш зан, сэтгэл хөдлөл.

• Амин үзүүлэлт ба артерийн даралт Wt, Lt.

• Арьс: жирэмсний үеийн арьсны хүрэн нөсөө, хэвлийн бор зураас, жирэмслэлтийн дараах зураасан сорив, мэс заслын болон бусад сорив, няцралт, судсаар хэрэглэдэг эм.

• Хөх: хөхны толгойны эргэн тойрны зураас томорсон, хөхний толгой нөсөөтөж , хөхний толгойн тойронд гүвдрүү гарна, хөхнөөс уураг гарах.

• Зүрх ба уушиг: систолын шуугианы цохилтоос зүрхний эзэлхүүн ихсэнэ.

• Хэвлий: жирэмсний дараах зураасан сорви ба хэвлийн бор зураас, ургын өндөр, леаполдын байрлал.

• Бэлэг эрхтэн: үтрээ болон умайн хүзүүний өөрчлөлт, умайн хүзүүний хорт хавдрын тархац.

Leopold Maneuvers

Лиополдын арга