บทท 5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาอทธพลของการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย ตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย ผวจยจงไดท าการพฒนาโมเดลความสมพนธเชงสาเหตระหวางการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย และท าการตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ สรปผลการวจย ผลการวจยเรองอทธพลของการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกาย ตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการ ออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย ความสมพนธของตวแปรทง 4 สรปไดดงน 1. ผลการพฒนาแบบสอบถามทง 4 ฉบบ ทใชในการศกษาครงน พบวา กระบวนการในการพฒนาแบบสอบถามนนใชวธการเดยวกน มเพยงแบบสอบถามเพยงฉบบเดยวทผานการพฒนามาแลว ดงนนแบบสอบถามอก 3 ฉบบทน ามาพฒนาเพอใชในการศกษาครงนไดรบการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาดวยวธการแปลกลบ ซงพบวา มความเทยงตรงเชงเนอหาทดและทดสอบความเชอมนดวยวธการทดสอบความสอดคลองภายใน โดยใชเกณฑยอมรบทคามากกวา .70 พบวา มคาความเชอมนตงแต .80 จนถง .92 จงแสดงใหเหนวา แบบสอบถามทง 4 ฉบบมความเชอมนอยในเกณฑด (กลยา วานชยบญชา, 2553) นอกจากนจากผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนเพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของตวแปรแฝงทง 4 ตวแปรแฝงประกอบดวย โมเดลการรบรสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจใน การออกก าลงกาย พบวา คาดชนความสอดคลองของโมเดลการวดตวแปรทกตวอยในเกณฑมาตรฐาน แสดงวา เครองมอวจยมความตรงทงเชงเนอหาและความตรงเชงโครงสรางรวมทง ความเชอมนทดตามหลกการวจยจงสามารถน าไปใชวดองคประกอบในตวแปรแฝงของแตละตวแปร ไดจรง

73

2. ผลการศกษาอทธพลของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตระหวางการรบรการ สนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย กบความตองการพนฐานทางจตวทยาใน การออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย ตามโมเดล ทผวจยพฒนาขนสามารถสรปตามสมมตฐานการวจยดงน สมมตฐานการวจยขอท 1 การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงและทางออมตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการ ออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย ความตงใจในการออกก าลงกาย โดยทางออม ผานความตองการพนฐานทางจตวทยา และแรงจงใจไปสความตงใจในการออกก าลงกาย ขณะทการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย ไมสงผลทางตรงตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย แตสงผลทางออมผานความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายไปยงแรงจงใจในการออกก าลงกาย สมมตฐานการวจยขอท 2ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงและทางออมตอความตงใจในการออกก าลงกาย โดยทางออมผานแรงจงใจในการออกก าลงกาย ไปสความตงใจในการออกก าลงกาย สมมตฐานการวจยขอท 3แรงจงใจในการออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงตอ ความตงใจในการออกก าลงกาย 3. ผลการวเคราะหความสอดคลองโมเดลความสมพนธเชงสาเหตระหวาง การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย กบความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกายกบขอมลเชงประจกษหลงจากทปรบเปนโมเดลปรบแกแลว พบวา โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษอยในเกณฑยอมรบได และมคาสมประสทธการท านาย เทากบ .28, .48, และ .49 ตามล าดบ แสดงวาโมเดลสามารถอธบายถงอทธพลของการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย กบความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกายและความตงใจในการออกก าลงกายได และสามารถท านายถงความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และ ความตงใจในการออกก าลงกายไดรอยละ 28, 48, และ 49 ตามล าดบ แสดงใหเหนวา ตวแปร ทง 3 ตวสามารถรวมกนท านายความตงใจในการออกก าลงกายของนกเรยนไดรอยละ 49 เมอพจารณาจากคาอทธพลรวม พบวา ตวแปรการรบรการสนบสนนความเปนอสระ ในตนเองในการออกก าลงกาย มอทธพลตอตวแปรความตองการพนฐานทางจตวทยาในการ

74

ออกก าลงกายสงทสด มคาอทธพลรวมเทากบ .53 รองลงมา คอ ความตงใจในการออกก าลงกายและแรงจงใจในการออกก าลงกาย มคาอทธพลรวมเทากบ .43 และ .37 ตามล าดบ สวนตวแปร ทมอทธพลรวมตอความตงใจในการออกก าลงกายนน พบวา ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายมอทธพลรวมตอความตงใจในการออกก าลงกายสงทสด (.54) รองลงมา คอ การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย (.43) และแรงจงใจในการ ออกก าลงกาย (.43) ตามล าดบ ผลการวจยแสดงใหเหนวา พฤตกรรมของ “คร” มผลท าใหเกดการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายและสงผลถงความสมพนธใน 4 ลกษณะ ดงน 1. การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย สงผลตอ ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และ ความตงใจในการออกก าลงกาย 2. ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย สงผลตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย 3. แรงจงใจในการออกก าลงกายสงผลตอความตงใจในการออกก าลงกาย 4. ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายเปนตวกลางทเชอมระหวางการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายกบแรงจงใจในการออกก าลงกาย และมผลตอการน าไปใชสงเสรมความตงใจในการออกก าลงกาย จากการศกษาครงน จงสรปไดวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองใน การออกก าลงกาย มผลท าใหเกดการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการ ออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย แตอยางไร กตามความตงใจในการออกก าลงกายในการศกษาครงนไมไดเกดจากปจจยทางดานการรบร การสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายเพยงอยางเดยว แตสามารถเกดจากการไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจ ในการออกก าลงกาย มากกวารบรจากการสนบสนนความเปนอสระในตนเองเพยงอยางเดยว อภปรายผลการวจย การศกษาถงอทธพลของการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกาย ตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการ ออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย โดยใชโมเดลความสมพนธเชงสาเหตกบ

75

ขอมลเชงประจกษ ในครงนกรอบแนวคดหรอโมเดลสมมตฐานไดมาจากการทบทวนวรรณกรรม เอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบทฤษฎความมงมนในตนเอง (Deci & Ryan, 1985, 2000) มาสงเคราะห แลวน ามาเทยบเคยงและประยกตใช ผลการวจยมประเดนทน ามา อภปรายผล ดงน สมมตฐานการวจยขอท 1 การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงและทางออมตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการ ออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย ความตงใจในการออกก าลงกาย โดยออมผาน ความตองการพนฐานทางจตวทยา และแรงจงใจไปสความตงใจในการออกก าลงกายผลการวจยเปนไปตามสมมตฐานการวจย มประเดนน ามาอภปรายดงน 1. การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายสงผล ทางตรงตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย ตามแนวคดของทฤษฎความมงมนในตนเอง เสนอวา มนษยทกคนมความตองการพนฐานทางจตวทยา และความตองการพนฐานทางจตวทยามความสมพนธตอความรสกในการรบรไปถงจตวทยาทางดานสขภาพ การเพมขนของการมสขภาวะทด และสงผลตอความรสกในความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา (Deci & Ryan,1985; Ryan & Deci, 2000 a) สภาพแวดลอมทางสงคมจงมผลตอการสนบสนนหรอยบยงความตองการนน ๆ และสงผลยอนกลบไปสพฤตกรรมสขภาพ ระดบความตองการของกระบวนการทางจตวทยาหรอความตองการทางจตวทยาจงสงผลตอความพงพอใจ และแรงจงใจในการมหรอไมมพฤตกรรมสขภาพ เชน การออกก าลงกายหรอไมออกก าลงกาย เปนตน ดงนนสงทระบถงระดบของการแสดงออก ทางพฤตกรรมจงเปนสงทแสดงใหเหนถงการไดรบการตอบสนองตอความพงพอใจ และเปน แรงจงใจทแตกตางกนของแตละบคคลไปสการแสวงหาหรอถอนตวออกจากพฤตกรรมสขภาพ การไดรบการเตมเตมจากความตองการพนฐานทง 3 ดาน ประกอบดวย การมอสระ การรบรวาเปนคนมความสามารถ และการมปฏสมพนธรวมกบคนอน ถอวาเปนสงทมความจ าเปนและเปนสงทมประโยชนมากทสดตอการมสขภาวะทดในกระบวนการทางจตวทยา (Deci & Ryan, 2000, 2002) จากเหตผลดงกลาวนเองจงยนยนไดวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย เชน วธการสอน และการแนะน า (Moustaka et al., 2012; Edmunds et al., 2008) และการใหขอมลยอนกลบ การใหเหตผล (Reeve et al., 2002) การรบฟง การไดรบ ค าชมเชย การไดรบรวาตนเองมความสามารถ การใหโอกาสหรอทางเลอกในการตดสนใจ และหลกเลยงการใชค าพดทกดดนหรอการออกค าสง (Lim & Wang, 2009) พรอมการรบฟงดวย

76

ความใสใจจาก “คร” (Deci & Ryan, 2002) “คร” ถอวาเปนผทมสวนเกยวของกบวถชวตของคน ในสงคมตงแตเกดจนตาย เปนผทมโอกาสในการปลกฝงความคด ทศนคต พฤตกรรมในการ ด าเนนชวต ความเขาใจอนดเกยวกบวฒนธรรมในสงคม เชน วฒนธรรมทางศาสนา รวมไปถงพฤตกรรมสขภาพ เชน การรบประทานอาหาร ตลอดจนการออกก าลงกายผานหลกการทางศาสนา (Greenfield & Marks, 2007) โดยเฉพาะกบกลมคนทมความศรทธา ผานค าสงสอนหรอการ โนมนาวไปสการท ากจกรรมทางกาย การรกษาสขภาพ รวมไปถงพฤตกรรมสขภาพดานตาง ๆ (Chaudhry & Li, 2010) ท าใหเชอฟงตอหลกค าสอนของ “คร” ในการปฏบตอยางเครงครด รวมทง สงเสรมหรอสรางวฒนธรรมภายในกลมใหมความสนใจรกษาสขภาพ เชน การออกก าลงกาย (Ahmad & Harrison, 2007) ดงนน “คร” จงถอวาเปนคนรอบขางทมความส าคญกบบรบทในชมชน และสงผลตอการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองจากค าสอนผานหลกการทางศาสนา และถอวาเปนอทธพลจากสภาพแวดลอมทางสงคมอกกลมหนงในการตอบสนองความพงพอใจทกระตนใหคนมเปาหมายอยบนพนฐานความตองการทางจตวทยาและไดรบแรงจงใจทมาจากการเออใหไปสพฤตกรรมตามความตองการ รวมทงการไดเลอกกจกรรมอยางมอสระ การมปฏสมพนธกนในสงคม และการมความสามารถในการปฏบตกจกรรม (Ryan & Deci, 2000 b; Hagger & Chatzisarantis, 2008; Dugdill et al., 2009, pp. 22-23) การไดรบการสนบสนนความเปนอสระในตนเองจากสภาพแวดลอมทางสงคมจงเปดโอกาสใหบคคลมแรงจงใจตาม ความสนใจ ไดรบการตอบสนองความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยาทอยภายในตนเอง (Deci & Ryan, 2002 b; Ryan, Williams, Patrick, & Deci, 2009) การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองจากคนรอบขางทมความส าคญ สงผลและสงเสรมตอการรบรความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา (Vallerand et al., 2008) และกระตนใหคนตอบสนองความพงพอใจของตนเองเพอไปสเปาหมายทอยบนความตองการพนฐานทางกระบวนการจตวทยา รวมทงมผลตอแรงจงใจในการก าหนดตนเองเพอมงมนใหออกก าลงกายส าเรจตามเปาหมาย (Hagger & Chatzisarantis, 2008) การไดรบการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง และความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยานนจงมความสมพนธเชงบวก และเปนตวท านายถงความมงมนในตนเองทสงผลตอออกก าลงกาย อยางตอเนอง การวางแผนจดโปรแกรมการออกก าลงกายนนใหไดรบประโยชนผานความพงพอใจ ตอความตองการขนพนฐานทางจตวทยา เปนสงทสงเสรมใหเกดความมงมนในตนเอง (Edmunds et al., 2007) การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองส าหรบนกเรยนทมาจากครในโรงเรยน เชน การสอน การใหขอมลยอนกลบทด จงเปนสงทชวยในการสงเสรมหรอท าใหนกเรยนมเปาหมาย

77

ทชดเจนในการออกก าลงกาย รวมทงปฏบตตนเองใหส าเรจเชนเดยวกบการศกษาของ Taylor and Lonsdale (2010) ทพบวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองมความสมพนธกบ ความพยายามในการออกก าลงกาย และยงพบวาการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองนน มความสมพนธกบการรบรความพงพอใจ แสดงใหเหนวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระ ในตนเองสงผลใหเกดการรบรความพงพอใจตอการตอบสนองความตองการพนฐานทางจตวทยา และสงผลใหเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายอยางตอเนอง สรปไดวา การรบรตอการสนบสนนความเปนอสระในตนเองมความสมพนธกนตอความตองพนฐานทางจตวทยา และเปนสวนหนงทท าใหเกดพฤตกรรมในการออกก าลงกาย และถอวาเปนสงทชวยในการสรางพฤตกรรมในการออกก าลงกาย รวมทงสงผลใหเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายอยางตอเนอง 2. การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย สงผลทางตรงตอความตงใจในการออกก าลงกาย การศกษาถงปจจยทมผลตอความตงใจในการออกก าลงกายเปนการท าใหทราบถง การท านายพฤตกรรมการออกก าลงกายได จงถกน าแนวคดของการเกดความตงใจในการ ออกก าลงกายจากทฤษฎพฤตกรรมตามแผนของ Ajzen (1991) กลาววา ความตงใจยงมมากเทาไหร บคคลยงมแนวโนมทจะกระท าพฤตกรรมนนมากเชนกน ความตงใจของพฤตกรรมตามแนวทางของการศกษาตามทฤษฎนจงเชอวาบคคลมเหตผลจากการไดรบขอมล และมการประเมนผลจากขอมลทตนเองมอย และพจาณาถงผลของการกระท า รวมไปถงการรบรภายนอก กอนการตดสนใจแสดงพฤตกรรม นอกจากทฤษฎพฤตกรรมตามแผนแลว ทฤษฎความมงมนในตนเองนนกสามารถน ามาอธบายพฤตกรรมความตงใจในการออกก าลงกายไดเชนกน ทฤษฎ ความมงมนในตนเองอธบายถงความสมพนธของแรงจงใจกบสภาพแวดลอมทางสงคม (Ryan & Deci, 2000 a) โดยกลาวถงกระบวนการสงคมจากผน าหรอผทมอ านาจตามบรบทนน ๆ เปนผทมสวนในการหลอหลอม ความคด ทศนคต และพฤตกรรม ดงนน ความตงใจในการออกก าลงกายซงเปนเหตผลทจะเกดขนในอนาคต ตองอาศยโอกาสหรอปจจยดานอน ๆ เพอชวยใหบคคลไดแสดงพฤตกรรม เชน แรงจงใจจากสภาพแวดลอมทางสงคม (Chatzisarantis et al., 2006) “คร” ถอวาเปนผหนงในสงคมโรงเรยนทมอทธพลกบนกเรยน และสงคมตามบทบาททางวฒนธรรมถอเปนจดเชอมตอทส าคญผานความเชอและความศรทธาทมค าชแนะภายใตการเชอมโยงกบค าสอนและหลกการปฏบตทางศาสนาทเกยวของกบวถการด าเนนชวตโดยรวมไปถงอทธพลทางดานการศกษา ดานการสงเสรมสขภาพ และผลทเกดขนของสขภาพโดยเฉพาะผาน

78

ชมชนทมความศรทธา (Toni-Uebari & Inusa, 2009) ผานค าสงสอนหรอการโนมนาวไปสการท ากจกรรมทางกาย การรกษาสขภาพ รวมไปถงพฤตกรรมสขภาพดานตาง ๆ (Chaudhry & Li, 2010) เชน การออกก าลงกาย (Netz et al., 2011) สรางความตระหนกรในตนเองไปสการเปลยนแปลง พฤตกรรมดานสขภาพ (O’ Donnell, 2006) ดงนน ในการศกษาจากนกเรยนกลมตวอยางทม การปฏบตตนตามหลกการ และค าสอนทางศาสนาอยางเครงครด จงเปนชมชนทมความศรทธา เพราะฉะนน “คร” ซงเปนผทมความใกลชด จงถอวาเปนผทมผลตอทศนคต แรงจงใจ รวมไปถง การสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายใหกบนกเรยน เพอใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย แรงจงใจทเกดขนจาก “คร” จงเปนผลทเกดจากการสงเสรมหรอใหความรทมาจาก การสอน การใหขอมลยอนกลบใหรบรวาตนเองเปนผทมความสามารถ การสรางความรสกมคณคาหรอภาคภมใจในตนเอง (Hein & Hagger, 2007) การไดรบทางเลอกทอสระ (Lonsdale et al., 2009) การใหขอมลทมคณคาหรอมประโยชน (Ourda & Barkoukis, 2006) การใหโอกาสส าหรบทางเลอกและมสวนในการตดสนใจ มหรอเตรยมเหตผลโดยใหค าอธบายถงความหมายหรอคณคาจากสงทบคคลไดเลอก เชน การแนะน าหรอสงสอน และโนมนาววาเรองของพฤตกรรมทางดานสขภาพนนเปนสงทส าคญ พรอมกบการใหขอมลยอนกลบเชงบวกเพอเออหรอสงเสรมใหรสกถงทศทางการกระท าเพอใหรบรถงความสามารถในการปฏบต (Ryan & Deci, 2000 b) การไดรบเหตผล พรอมรบฟงดวยความใสใจ (Reeve et al., 2002) และการใหความหมายในการเปลยนแปลงพฤตกรรมโดยปราศจากความกดดน (Deci & Ryan, 2002) การรบรการสนบสนนความอสระในตนเองจงเปนตวท านายถงอทธพลทางตรงตอความตงใจในการเขารวมกจกรรม ทางกาย และท านายถงอทธพลทางออมผานทศนคต นอกจากนยงชใหเหนวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองชวยอธบายถง อทธพลของสภาพแวดลอมทางสงคมเชน การสอสารดวยการใชค าพดทโนมนาวมผลตอการรบรอสระในตนเอง ทศนคต ความตงใจ และ การท ากจกรรมทางกาย (Chatzisarantis, Hagger, & Smith, 2007; Chatzisarantis et al., 2008; Chatzisarantis, Hagger, Wang, & Thogersen-Ntoumanis, 2009; Fortier, Kowal, Lemyre, & Orpana, 2009) และน าไปสการไดรบความพงพอใจในความตองการจากไดรบปฏสมพนธทด และเพมความรสกของความสมพนธนนจากความรสกถงความเปนสวนหนง ของสงคม (Belongingness) และไปสการเรมตน และความตงใจในการปฏบตพฤตกรรมดวยความมอสระ (Deci & Ryan, 1987) สอดคลองกบการศกษาของ Hagger, Chatzisarantis and Biddle (2002) ทพบวา การไดรบขอมลเพอใหทางเลอกในการตดสนใจมอทธพลตอการมอสระ

79

ในตนเองส าหรบเดกในการท ากจกรรม ท าใหมผลไปถงทศนคต และการรบรความสามารถในการ ควบคมพฤตกรรมตนเอง สงผลตอแรงจงใจ และความตงใจในการออกก าลงกายดงนน การไดรบ ขอมลยอนกลบทดจาก “คร” ในการสงสอน ค าแนะน า การใสใจ และหวงใย โดยเชอมโยงกบ หลกการปฏบตทางศาสนาทด ท าใหนกเรยนรสกถงการมคณคาในตนเอง สงเสรมหรอไดรบ การตอบสนองตอความตองการทอยภายในของตนเอง เชน ท าใหนกเรยนรบรวาสามารถหรอ ปฏบตการออกก าลงกายไดส าเรจ ท าใหนกเรยนไดรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง และกระตนใหนกเรยนเกดความตงใจในการออกก าลงกาย คนรอบขางทมความส าคญในสภาพแวดลอมทางสงคมจงชวยสงเสรมการรบรอสระในตนเอง และมสวนในการควบคมพฤตกรรมเพอใหการปฏบตกจกรรมเปนไปตามเปาหมาย การรบรถงความเปนอสระในตนเองจงเกดจากปจจยทเปนเรองของสอสาร เชน การใหเหตผล การสงสอนหรอการโนมนาว การใหโอกาส การใหขอมลยอนกลบ เปนตน เปนผลใหเกดการปรบพฤตกรรม ความคด และอารมณ รวมไปถงความตงใจ การเพมขนของพฤตกรรมและการปฏบตกจกรรมทตอเนองเปนระยะเวลาทยาวนานขน สงผลตอสขภาพทงทางรางกายและกระบวนการทางจตวทยา ไดแก การสรางแรงจงใจ เพมความสนใจและการเรยนร ลดความกดดนและความตงเครยด ชวยพฒนาอารมณ สรางความรสกการมคณคาในตนเอง (Deci & Ryan, 1987) โดยเฉพาะทศนคตทด ในการออกก าลงกายสงผลตอแรงจงใจแบบมอสระ ตอความตงใจในการปฏบตรวมไปถงความตงใจในการเพมระดบของกจกรรมทางกาย (Fortier et al., 2009; Hagger, Chatzisarantis, Barkoukis, Wang and Baranowski (2005) และจากการศกษาของ Brickell, Chatzisarantis and Pretty (2006) ไดแสดงใหเหนถงความสอดคลองของ ทศนคต การรบรความสามารถในการควบคม มผลตอการท านายความตงใจแบบมอสระ และมาตรฐานทางสงคมมผลตอการท านายความตงใจแบบถกก าหนด และการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองสามารถท านายถง ความตงใจแบบมอสระไดและการศกษาของ Lim and Wang (2009) ทพบวา การรบรการ สนบสนนความเปนอสระในตนเองนนมความส าคญทสงเสรมใหเกดรปแบบของความมงมนใน ตนเองของการก ากบพฤตกรรม (Self-determined forms of behavior regulations) ในการเรยน พลศกษา และมผลไปสความตงใจในการท ากจกรรมทางกายจากเหตผลทกลาวมาขางตนจงถอวา ความมงมนในตนเองเปนสวนหนงในการท าความเขาใจหรออธบายถงสาเหตของการเกดแรงจงใจ และพฤตกรรมการออกก าลงกายเชน ความตงใจในการออกก าลงกายได สรปไดวา “คร” ถอวาเปนสวนส าคญของโรงเรยนทมผลตอการสรางทศนคตทดใหกบเดกในการออกก าลงกายซงเกดมาจากการมปฏสมพนธระหวางกนและกน การไดรบความเอาใจใส

80

การชมเชย และการไดรบเหตผลทมาจากความเขาใจในวฒนธรรมทดของ”คร” ในการโนมนาวเดก ใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย และเปนสงทชวยใหเดกรบรถงกบสนบสนนความเปนอสระ ในตนเองในการออกก าลงกาย สงผลไปสความตงใจในการออกก าลงกาย 3. การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย ไมสงผลทางตรงตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย ซงไมเปนไปตามสมมตฐานการวจย แตพบวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย สงผลทางออมผานความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายไปยงแรงจงใจในการออกก าลงกายมประเดนน ามาอภปรายดงน ทฤษฎความมงมนในตนเองเปนทฤษฎหลกและส าคญทางจตวทยา (Deci & Ryan, 2008) ทใชอธบายถงแรงจงใจ และสภาพแวดลอมทางสงคมทสงอทธพลเพอเพมการปฏบต และการเจรญเตบโตของกระบวนการจตวทยา โดยใหความหมายของแรงจงใจ และความหลากหลายจากแหลงของแรงจงใจภายนอก โดยอธบายถงบทบาทของแรงจงใจภายใน และลกษณะของแรงจงใจภายนอกในดานการพฒนาความคดและสงคม รวมไปถงความแตกตางของแตละบคคลในการปฏบตพฤตกรรมทฤษฎความมงมนในตนเองจงเปนทฤษฎทแสดงใหเหนถงประเดนความส าคญของการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองเพอท าความเขาใจถงแรงจงใจ และบคลกภาพ ไปสการก ากบหรอก าหนดพฤตกรรมตนเองในการปฏบตการก าหนดตนเองจงถอวามบทบาทส าคญในการน ามาใชปรบและรกษาระดบของพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพ เชน การออกก าลงกาย (Daley & Duda, 2006) การศกษาถงแรงจงใจ จงมความส าคญในการประเมนถงความแตกตางของเปาหมายหรอเหตผลในการออกก าลงกายทแตกตางกนของบคคลและสนบสนนใหบคคลมการคงสภาพของแรงจงใจในการออกก าลงกายไปยงการก าหนดตนเอง ในการออกก าลงกายไดอยางตอเนอง Vallerand et al. (2008) กลาววา ทฤษฎความมงมนในตนเอง เปนทฤษฎทแสดงให เหนถง ความส าคญจากบทบาทของสภาพแวดลอมทางสงคม ไดแก คนรอบขางทมความส าคญวา เปนผทมความส าคญตอการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง และน าไปสแรงจงใจในการก าหนดตนเองไปยงพฤตกรรมการออกก าลงกาย สอดคลองกบทฤษฎดงกลาวและพบวาการศกษาของ Silva, Markland, Viera, Coutinho, Carraca, Palmeira et al. (2010) ไดแสดงใหเหนถง พฤตกรรมการก ากบตนเองในการออกก าลงกายไดรบอทธพลมาจากการรบรถงการสนบสนน ความเปนอสระ และการสนบสนนความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา เชน จากการรบรถงการเปนคนทมความสามารถ เปนตน รวมไปถงไดรบการตอบสนองความพงพอใจตอ ความตองการของตนเองเปนสงทชวยในการสรางบรรยากาศจงใจในการออกก าลงกาย รวมทง

81

สรางแรงจงใจจากการรบรถงความสามารถในควบคมพฤตกรรมตนเอง และบรรทดฐานทางสงคม กอใหเกดความตงใจเพอใหเกดการเรยนร และปฏบตกจกรรมนนจนส าเรจตามสงทไดตงใจ (Chatzisarantis et al., 2008) จากการศกษาครงนพบวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกาย ไมสงผลทางตรงตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย อาจเนองมาจากการไดรบการสนบสนนจากสภาพแวดลอมทางสงคมมผลตอการเพมขนหรอสงเสรมลกษณะภายในตนเอง เชน การรบรคณคา เปาหมาย และความเชอท าใหมผลตอการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองและการมปฏสมพนธกบผอน ไปสการก ากบความมงมนในตนเอง (Self-determine regulation) เรยกวา การมลกษณะจากภายในตนเอง (Internalization) ทเกดขนจากความตองการทอยากเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเอง ซงการเปลยนแปลงทเกดขนนนเมอบคคลไดยอมรบสงท มอทธพลเหนอกวาตนเอง และตรงกบความตองการทอยภายใน รวมทงคานยม ดงนน พฤตกรรม ทเปลยนไปจงมลกษณะทสอดคลองกบคานยมทบคคลนนมอยเดม ความพงพอใจจงขนอยกบ การไดรบการตอบสนองตอพฤตกรรมนน ๆ และการเปลยนแปลงดงกลาวนนมผลตอความคด ความรสกและพฤตกรรม รวมไปถงทศนคตทดในการท ากจกรรม การเพมขนหรอลดลงจากความสอดคลองภายในตนเองดวยการก ากบพฤตกรรมจากการถกจงใจทเกดขนมสาเหตมาจากปจจยทางภายนอก ซงเกดขนโดยสภาพแวดลอมทางสงคม (Ryan & Deci, 2000 a) ทเรมตนจาก การทบคคลมหรอแสดงพฤตกรรมมาจากการไดรบการกลาวถงคณคาในตนเองจากผอน เชน ท าใหคนมการปรบพฤตกรรมหรอคนหาความหมายของ การพฒนาตนเองการปรบลกษณะของแรงจงใจทมาจากการยอมรบในตนเอง (Deci & Ryan, 1985, 2002; Ryan & Deci, 2000 b) แสดงใหเหนวา การตอบสนองตอความตองการพนฐาน ทางจตวทยา เชน การไดรบการยอมรบจากผอนวาตนเองเปนผทมความสามารถท าใหสงผลตอแรงจงใจ ซงสอดคลองกบการศกษาในครงน ทพบวา นกเรยนมการรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย แตไมสงผลตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย โดยตรง แตออมผานการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แสดงใหเหนวา การเกดแรงจงใจของนกเรยนนนมเหตผลจากปจจยภายนอก เชน ไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยา ทถอวาเปนสงทเชอมระหวางการรบรถงการสนบสนน ความเปนอสระในตนเอง กบแรงจงใจในการออกก าลงกาย สอดคลองกบ Ryan and Deci (2000 b) ทกลาววา การมปฏสมพนธกนระหวางบคคลกบสภาพแวดลอมทางสงคมมผลตอการไดรบการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง ทมาจากการไดรบความพงพอใจตอความตองการ

82

จากการกระท านน ๆ แลวสงผลตอการเพมขนของแรงจงใจ การเปลยนแปลงของกระบวนการจตวทยา การพฒนาตนเองและผลของพฤตกรรม เชน การออกก าลงกาย แลวมคนอนชมวาท าไดด หรอสดสวนด เปนตน จากการศกษาของ Taylor, Ntoumanis, Standage and Spray (2010) ทศกษาถงการท านายแรงจงใจของเดกในการเรยนวชาพลศกษา ทมผลตอความพยายาม และความตงใจในการออกก าลงกาย พบวา เดกมแรงจงใจเกดขนจากตนเอง แตผลจากการมปฏสมพนธของนกเรยนในชนเดยวกนสงผลตอแรงจงใจในความพยายามทจะออกก าลงกาย และความตงใจการออกก าลงกาย เปนตน เชนเดยวกบการศกษาของ Wilson, Mack, Blanchard and Gray (2009) ทพบวา บทบาททส าคญของการรบรความพงพอใจตอความตองการพนฐานนนมความสมพนธกบการเพมความรสก และการลดความรสกทเปนลบในการออกก าลงกาย แสดงใหเหนวา การรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายสงผลตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย แตเมอมการน ามาศกษารวมกบความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายนน ท าใหไมสงผลทางตรงตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย แตออมผานความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย ดงทการศกษาของ Hassandra, Goudas and Chroni (2003) ทพบวา ปจจยทสงเสรมตอแรงจงใจในการเรยนวชาพลศกษา และไปสการเพมขนของการท ากจกรรมทางกายม 2 องคประกอบ ไดแก ความแตกตางของบคคลในการเขารวม เชน การรบรวาตนเองเปนผทมความสามารถ การมรปรางทด การมอสระในตนเอง และอกดานทพบคอ ปจจยจากสภาพแวดลอมทางสงคม เชน การไดรบการสนบสนนจากครอบครว สอ การยอมรบทางสงคม และหลกการ ทางวฒนธรรม ดงนน การศกษาในครงนนอกจากไดกลาวถงกลมคนดงกลาวขางตนแลว ยงม คนรอบขางทมความส าคญกบคนในบรบททางสงคมอกกลมหนง และถอวาเปนผทมสวนเกยวของกบวถชวตของคนในสงคมตงแตเกดจนตาย เปนผทมโอกาสในการปลกฝงความคด ทศนคต พฤตกรรมในการด าเนนชวต ความเขาใจอนดเกยวกบวฒนธรรมในสงคม เชน วฒนธรรม ทางศาสนา รวมไปถงพฤตกรรมสขภาพ เชน การรบประทานอาหาร ตลอดจนการออกก าลงกาย ดวยเหตนพฤตกรรมของ “คร” ถอวาเปนสงทแสดงออกตอการยอมรบตามหลกการทางวฒนธรรมภายใตเงอนไขหรอหลกการทางศาสนา แตไมสามารถแสดงพฤตกรรมในการออกก าลงกาย หรอเปนแมแบบใหกบนกเรยนไดเหมอนกบผปกครอง ครพลศกษา และเพอน ในการออกก าลงกาย ซงหลกการทางศาสนานนถงแมสนบสนนหรอสงเสรมใหคนออกก าลงกาย รวมไปถงอทธพลตอพฤตกรรมทางดานสขภาพ ทงในเรองของการควบคมอาหาร และกจกรรมทางกายโดยการก าหนดถงการสนบสนนทางสงคม การสรางเครอขายทางสงคม แตกมการควบคมพฤตกรรมของคนใน

83

ชมชนใหเปนไปตามหลกการทางศาสนา (Kim & Sobal, 2004) ผลการศกษาจงไมสงผลทางตรง ตอแรงจงใจเหมอนกบการศกษาอน ๆ ทผานมา เพราะเปนผลทางออมทตองท าใหนกเรยนรบรถงความพงพอใจผานการไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยา โดยถอวาเปน สงทเตมเตมตอแรงจงใจและเปนตวกลางทเกดขนในการรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง ความพงพอใจตอความตองการดานการมอสระ และดานการมความสามารถในการเรยนวชา พลศกษา สงผลตอการจงใจในการปฏบตกจกรรมทางกายหลงจากเวลาเลกเรยน โดยเฉพาะอยางยง ดานการมความสามารถนนมผลตอลกษณะของแรงจงใจแบบมอสระทงทางตรงและทางออม ซงมาจากการไดรบโอกาสใหไปสความพงพอใจตอการมความสามารถทงในการเรยนวชาพลศกษา และการท ากจกรรมทางกาย (Barkoukis, Hagger, Lambropoulos, & Tsorbatzoudis, 2010) จากทกลาวมาขางตน ทฤษฎความมงมนในตนเองจงเปนสวนหนงในการท าความเขาใจ และอธบายถงแรงจงใจและพฤตกรรมการออกก าลงกาย ซงสามารถสรปออกมาเปนปจจยหลก 3 ประการ ดงน 1) อธบายถงปรากฏการณหรอเหตการณทเกดขน และท านายพฤตกรรมการ ออกก าลงกาย รวมไปถงปจจยจากสภาพแวดลอมทางสงคม เชน การใหรางวล การใหขอมลยอนกลบทางบวก วธการสอน และเกดขนจากตวบคคลเอง เชน ความตองการความพงพอใจพนฐานทางจตวทยา และสงผลไปยงแรงจงใจหรอการก ากบตนเองในการออกก าลงกาย เชน ความมงมนในตนเองในการก าหนดพฤตกรรมตนเองใหออกก าลงกายจนส าเรจ รวมไปถงเปนตวเชอมทสงผลถงความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา 2) อธบายถงโครงสรางของลกษณะเหตการณทมผลตอพฤตกรรม และปจจยดานอน ๆ เชน สภาพแวดลอมทางสงคม ทสงผลหรอรวมไปถงการผานตวกลาง คอ การไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐาน ทางจตวทยา และเชอมตอกบรปแบบหรอแรงจงใจไปยงพฤตกรรม หรอความตงใจ และสดทาย 3) ใชเปนแนวทางทถกตองของโครงสรางแรงจงใจส าหรบนกจตวทยา เพอน าไปปฏบตในการสงเสรมการออกก าลงกาย โดยมเปาหมายไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรม โดยเรมตนจาก การสรางแรงจงใจเพอใหบคคลเรมตนออกก าลงกาย และมการออกก าลงกายไดอยางตอเนอง (Hagger & Chatzisarantis, 2008) จากบทความนเองแสดงใหเหนวา การรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย อาจสงผลทางตรงหรอทางออมตอแรงจงใจ โดยมการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาเปนสงทเชอมตอกบรปแบบของแรงจงใจไปยงพฤตกรรม หรอความตงใจในการออกก าลงกาย สรปไดวา การสงเสรมหรอการสนบสนนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายนน การรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายจาก “คร” ในการพดชกจง

84

หรอโนมนาวในการออกก าลงกายการสงเสรมเพอใหรบรถงการตอบสนองตอความพนฐาน ทางจตวทยา เชน การชมเชยใหรบรวาเปนผทมความสามารถในการออกก าลงกายหรอการให แนะน าวาการออกก าลงกายหรอการรกษาสขภาพเปนสงทดตามหลกการปฏบตทางศาสนา เปนผลท าใหนกเรยนเกดความพงพอใจ และเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายตอไป สมมตฐานการวจยขอท 2 ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงและทางออมตอความตงใจในการออกก าลงกาย โดยออมผานแรงจงใจในการออกก าลงกาย ไปสความตงใจในการออกก าลงกาย ผลการวจยเปนไปตามสมมตฐานการวจย 1. ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายสงผลทางตรงตอ แรงจงใจในการออกก าลงกาย จากผลการวจยทพบวาความตองการพนฐานทางจตวทยามผลโดยตรงตอแรงจงใจในการออกก าลงกายในกลมนกเรยนครงน แสดงใหเหนวา ความพงพอใจเปนสงชวยเพมระดบของแรงจงใจ และชวยเพมระดบของกจกรรม การใหบคคลไดปฏบตหรอก าหนดตนเองใหไดรบ ความพงพอใจ (Needs satisfaction) โดยการเออหรอจากการไดรบโอกาสเพอไปสเปาหมาย ทอยบนความตองการพนฐานทางจตวทยา น าไปสการออกก าลงกายหรอการท ากจกรรมทางกาย (McDavid et al., 2012) จากการศกษาของ Hassandra et al. (2003) พบวาปจจยทชวยสงเสรมแรงจงใจในการเรยนวชาพลศกษา และน าไปสการเพมขนของการท ากจกรรมทางกายม 2 องคประกอบคอ 1) ความแตกตางในการรบรของบคคลในการเขารวมกจกรรม เชน รบรวาตนเองเปนผทมความสามารถ มรปรางทด และมอสระในตนเอง เปนตน และ 2) ปจจยจาก สภาพแวดลอมทางสงคม เชน การไดรบการสนบสนนจากครอบครว สอ การยอมรบทางสงคม และหลกการทางวฒนธรรม “คร” จงถอวามสวนในการสรางแรงจงใจใหเกดขน และมผลตอ การสรางการตระหนกรในตนเอง ความเขาใจในเรองวฒนธรรมทดมสวนชวยในการสนบสนน ความตงใจ และมผลไปสพฤตกรรมการออกก าลงกาย การใชความเชอทางศาสนาทมอยโดยใชวธการสอสารดวยขอความชกชวนหรอโนมนาวจากผน าทางศาสนาทเฉพาะเจาะจงกบพฤตกรรมสขภาพ ใหปฏบตพฤตกรรมตามแนวทางการสงเสรมสขภาพไดอยางเหมาะสม และเปนไปตามลกษณะทางวฒนธรรมทางสงคม โดยเฉพาะกลมเปาหมายทมความศรทธาทางศาสนา ในการเปลยนทศนคต ความเชอ และสงเสรมพฤตกรรมสขภาพ เชน การรบประทานอาหาร รวมไปถงการออกก าลงกาย ความเขาใจในบรบททางวฒนธรรมจงท าใหทศนคต และพฤตกรรมมความสมพนธกบสขภาพถอวาเปนหลกการส าคญของการสงเสรมการออกก าลงกายตามวฒนธรรมดวยการค านงถงมาตรฐานทางสงคม ความเชอ และ การปฏบต (Dutta, 2007) สอดคลองกบการศกษา Taylor, Ntoumanis and Smith (2009)

85

ทพบวา ความเขาใจหรอการรบรมาตรฐานทางสงคมดนน ถอวาเปนสวนหนงในการสรางความสมพนธทดกบกลมทออกก าลงกายหรอการเรยนพลศกษา และเปนกลยทธตอการสราง แรงจงใจ รวมทงบรรยากาศการจงใจในการท ากจกรรมดงนน การใชขอความทสนบสนนหรอ สงเสรมสขภาพโดยผน าทางศาสนาหรอตวแทนทางศาสนาถอวาเปนสอทส าคญในการสรางแรงจงใจ น าไปสความเขาใจ กระตนใหเกดการปฏบต และสงผลถงพฤตกรรมสขภาพของคน ในศาสนา Ahmad and Harrison (2007) กลาววา ผน าทางศาสนามผลตอการสรางแรงจงใจในการท ากจกรรมทางกายหรอการสงเสรมสขภาพ รวมทงสรางการตระหนกรในตนเอง ผน าทางศาสนาถอวาเปนผทมความเหมาะสมตอการสงเสรมและเพมทศนคตทด ท าใหเกดแรงจงใจในการท า กจกรรมทางกายหรอการออกก าลงกาย สรางการตระหนกรในตนเองตอพฤตกรรม สอดคลองกบการศกษาของ Brown and Ryan (2003) ทพบวา ผน าทางศาสนามบทบาททส าคญตอการสรางความตระหนกรในตนเองใหกบคนในชมชน มการรบรตวเองดวยการปฏบต โดยก าหนดและรบรถงพฤตกรรมของตนเองในการท ากจกรรมนน ๆ จนเปนผลส าเรจนอกจากนยงชใหเหนวา การรบร การสนบสนนความเปนอสระในตนเองชวยอธบายถง อทธพลของสภาพแวดลอมทางสงคมเชน การสอสารดวยการใชค าพดทโนมนาวมผลตอการรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเอง ทศนคต ความตงใจ และการท ากจกรรมทางกาย (Chatzisarantis et al., 2007; Chatzisarantis et al., 2008; Chatzisarantis et al., 2009; Fortier et al., 2009) การไดรบความพงพอใจหรอ การตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาเปนสงทสงเสรมใหเกดความมงมนในตนเอง และท าใหเกดแรงจงใจตอพฤตกรรมการออกก าลงกาย (Edmunds et al., 2007) ทกคนมความตองการพนฐานทางจตวทยาและมความสมพนธตอความรสกในการรบรไปถงจตวทยาสขภาพการเพมขนของการมสขภาวะทดและสงผลตอความรสกในความพงพอใจตอความตองการพนฐานในความตองการเปนคนทมความสามารถรสกถงการมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมทางสงคมและปรารถนาถงผลของความส าเรจความรสกของการรบรวาตนเอง เปนผทมความสามารถคอสงทจ าเปนส าหรบบคคลไปสความทาทายการเรยนรและการพฒนาความตองการความมอสระในตนเองหมายถงการทบคคลไดเรมตนในการปฏบตดวยตนเอง ซงเปนความรสกจากการสงเสรมถงความจ าเปนส าหรบการจงใจพฤตกรรมใหปฏบตอยางตอเนอง และความตองการในการมปฏสมพนธกบผอนคอความพงพอใจเมอบคคลมความรสกถงการตดตอกน ดวยความใกลชดกบคนอนและรสกถงการมสวนรวมในสภาพแวดลอมทางสงคม (Deci & Ryan, 1985; Ryan & Deci, 2000 a) จากการศกษาของ Wilson et al. (2009) ทพบวา บทบาททส าคญ

86

ของการรบรความพงพอใจตอความตองการพนฐานนนมความสมพนธกบการเพมความรสก และการลดความรสกทเปนลบในการออกก าลงกาย การไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐาน ทางจตวทยา จงถอวาเปนสงทเตมเตมตอแรงจงใจและเปนตวกลางทเกดขนในการรบรการ สนบสนนความเปนอสระในตนเองกบแรงจงใจในการออกก าลงกาย ความพงพอใจตอความตองการดานการมอสระและดานการมความสามารถในการ เรยนวชาพลศกษามผลตอการจงใจในการปฏบตกจกรรมทางกายหลงจากเวลาเลกเรยน โดยเฉพาะอยางยงดานการมความสามารถนนมอทธผลตอแรงจงใจแบบอสระทงทางตรงและ ทางออม ซงเกดขนจากการไดรบโอกาสใหไปสความพงพอใจตอการมความสามารถทงในการเรยนวชาพลศกษาและการท ากจกรรมทางกายประสบการณในการเรยนวชาพลศกษาจงสมพนธกบแรงจงใจในการออกก าลงกายดานการรบรความสามารถของตนเองการรบรความเปนอสระและการมปฏสมพนธกบผอนรวมทงความสนกสนานจงไดถกน าใชในการท านายถงแรงจงใจตอการก าหนดตนเองในการออกก าลงกายและเปนปจจยตอการท ากจกรรมทางกายในเวลาวางของนกเรยน (Edmunds et al., 2010; Barkoukis et al., 2010; Cox, Smith, & Williams, 2008) ความสมพนธของการรบรความพงพอใจกบแรงจงใจในการก ากบพฤตกรรมตนเอง ถอวามผลตอการสนบสนนการก ากบการก าหนดตนเองเพอใหออกก าลงกายอยางตอเนองรปแบบของการตอบสนองเปนสงทชวยพฒนาแรงจงใจใหเกดขนเชน การไดรบความพงพอใจทไดแสดงความสามารถ ดงนน การสรางแรงจงใจในการก าหนดตนเองและสงเสรมใหบคคลก าหนดตนเองในการออกก าลงกายใหสม าเสมอจงตองผานการไดรบการตอบสนองความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางกระบวนการจตวทยา (Edmunds et al., 2007; Wilson & Rogers, 2008) อยางเชน การศกษาของพสมย วฒนสทธ (2552) ทพบวา อทธพลของเพอนและผปกครอง มผลตอ การสงเสรมการเคลอนไหวรางกายของเยาวชนไทย ผานการรบรความสามารถทางกาย และ ความสนใจ การไดรบอทธพลจากผปกครองและเพอนในการใหขอมลยอนกลบเชงบวก (การรบรความสามารถทางกาย) มผลตอการสงเสรมใหเยาวชนไทยมการเคลอนไหวหรอกจกรรมทางกาย แสดงใหเหนวา การรบรจากผปกครองหรอเพอนในการชมเชยความสามารถมผลตอพฤตกรรม และความสนใจในการปฏบตกจกรรมทางกายเปนตน จากเหตผลดงกลาวขางตนเหนไดวา คนรอบขางทมความส าคญเปนสวนหนงในตอบสนองความพงพอใจตอความตองการพนฐาน เชนเดยวกบ “คร” สอดคลองกบการศกษาของ Ahmad and Harrison (2007) ทพบวา ผน า ทางศาสนามผลตอการสรางแรงจงใจในการท ากจกรรมทางกายหรอการสงเสรมสขภาพ รวมทงสรางการตระหนกรในตนเอง และผลจากการสรางความตระหนกรในตนเองนนจงไปสการ

87

เปลยนแปลงพฤตกรรมดานสขภาพ (O’ Donnell, 2006) โดยเฉพาะผานชมชนทมความศรทธา (Toni-Uebari & Inusa, 2009) เชน การออกก าลงกาย (Netz et al., 2011) และจากการศกษาของ Kim and Sobal (2004) ทพบวา การเขารวมกจกรรมทางศาสนาอยางตอเนอง เปนสงทแสดงใหเหนถงวาบคคลมการรบรและไดพจารณาวา ศาสนามความส าคญในการด าเนนชวต นอกจากนยงพบวา คนทเขารวมการปฏบตศาสนกจอยางตอเนองนนมความสมพนธกบการท ากจกรรมทางกายในระดบปานกลาง และระดบหนกซงถอวาเปนระดบทเพยงพอกบการรกษาสขภาพ จากการศกษาในครงน สรปไดวาความส าคญของการไดรบการตอบสนองตอ ความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยามผลตอแรงจงใจในการออกก าลงกาย และสงผลใหเกดพฤตกรรมในการก าหนดตนเองเพอไปสเปาหมาย รวมทงก ากบพฤตกรรมตนเองในการท ากจกรรมทางกายหรอออกก าลงกายใหส าเรจตามเปาหมายทวางไวชวยสรางความตระหนกรตอตนเองในการดแลสขภาพและสงผลถงความตงใจในการออกก าลงกายหลงจากเลกเรยนหรอนอกโรงเรยนอยางตอเนองและสม าเสมอจนประสบความส าเรจตามเปาหมาย 2. ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายสงผลทางตรงตอ ความตงใจในการออกก าลงกาย ความตงใจในการออกก าลงกาย เปนสงทใชในการท านายถงพฤตกรรมทจะเกดขนในอนาคต ตามทฤษฎความมงมนในตนเอง ไดกลาวถงปจจยจากการเออทางสงคมหรอวฒนธรรม และภายใตความรสกของบคคลตอความตงใจ และการเรมตน ไปสการมสขภาวะทด และคณภาพของการแสดงความสามารถ ภายใตเงอนไขจากการสนบสนนประสบการณของบคคลในการมอสระการมความสามารถ และการมปฏสมพนธไปสการเพมขนความตงใจในการปฏบต คณภาพของลกษณะแรงจงใจ การคงอย และการเพมขนในการปฏบตกจกรรม รวมไปถงความคด ความรสก และพฤตกรรม (Ryan & Deci, 2000 a) การเกดขนของกระบวนการทางจตวทยาจากความรสกของตนเอง เชน แรงจงใจภายในจงมสวนในการเพมความตงใจทท าใหคนออกก าลงกายหรอการเลนกฬา การรสกถงความสามารถในการควบคมพฤตกรรม การเออจากสภาพแวดลอมทางสงคมจงสงผลตอการไดรบความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา ไดแก การมอสระ การเปนผทมความสามารถ และการมปฏสมพนธกบผอน สงผลตอแรงจงใจภายใน และสงผลตอการก าหนดตนเองในการก ากบพฤตกรรม (Self-determined of behavioral regulation) (Ryan & Deci, 2000 b) ตามทฤษฎความมงมนในตนเอง การไดรบการสนบสนนจากสงแวดลอมทางสงคม หรอคนรอบขางทมความส าคญนนจงสงผลใหบคคลเกดการรบรจากตนเอง และบคคลอน ๆ ท าใหเกดความตองการถงผลส าเรจในการท ากจกรรม ความตงใจถอเปนสงทแสดงใหเหนถงความการทจะ

88

ท าใหกจกรรมนนเปนผลส าเรจตามทวางไว ซงเกดจากการรบรวาตนเองเปนผทมความสามารถ น าไปสความทาทาย การเรยนร และการพฒนา ความตองการความมอสระในตนเองและท าใหบคคลไดเรมตนในการปฏบตดวยตนเอง ซงเปนความรสกทไดรบจากทางเลอกกจกรรมดวยตนเอง และตามความสนใจของตนเอง พรอมกบไดรบการสนบสนน ท าใหจงใจตนเองใหปฏบตพฤตกรรมอยางตอเนอง และการมปฏสมพนธกบผอน ท าใหไดรบความพงพอใจเมอมการปฏสมพนธดวยความใกลชด และรสกถงการมสวนรวมในสภาพแวดลอมทางสงคม การมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมทางสงคมเปนผลทเกดขนจากการไดรบการสนบสนนทมาจากการไดรบการตอบสนองความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยาและมผลตอการเพมขนของแรงจงใจตามกระบวนการจตวทยา เชน การไมมแรงจงใจ จนถงการมแรงจงภายใน การพฒนาตนเองทงทศนคต และบคลกภาพ และผลของพฤตกรรม เชน ความตงใจในการออกก าลงกาย เปนตน (Ryan & Deci, 2000 b) สอดคลองกบการศกษาของ Barkoukis et al. (2010) พบวา ความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยานน สามารถใชในการท านายแรงจงใจแบบอสระ (Autonomous motivation) ในการเรยนวชาพลศกษา รวมไปถงความตงใจในการออกก าลงกายและการท ากจกรรมทางกาย เชนเดยวกบ Hagger et al. (2002) ทพบวา สงทเปนอทธพลไปสความตงใจในการออกก าลงกายส าหรบวยเดก คอ การไดรบอสระในการเลอกกจกรรม ทางกายหรอการออกก าลงกายทมาจากผใหค าแนะน าและคอยใหความชวยเหลอ อ านวยความสะดวกในการปฏบต รวมทงสงเสรมหรอเพมการรบรความเปนอสระในตนเองส าหรบเดก นอกจากน ในการศกษาของ Hagger and Chatzisarantis (2009) ทพบวา การรบรความพงพอใจตอ ความตองการพนฐานทางจตวทยา มอทธพลไปสความตงใจในการออกก าลงกาย สอดคลองกบการศกษาของ Taylor et al. (2010) ทศกษาถงการท านายแรงจงใจของเดกในการเรยนวชา พลศกษา ทมผลตอความพยายามและความตงใจในการออกก าลงกาย ผลการวจยพบวา เดกมแรงจงใจในการออกก าลงกายเกดขนมสาเหตมาจากการรบรดวยตนเอง และผลจากการปฏสมพนธกบนกเรยนในชนเรยนเดยวกนสงผลกบแรงจงใจใหเกดขน รวมทงความพยายาม ในการท ากจกรรม และความตงใจในการออกก าลงกาย และจากการศกษาของ Brickell, Chatzisarantis and Pretty (2006) ทพบวา อทธพลของการสนบสนนทางสงคมสามารถพฒนา ความตงใจในการออกก าลงกายจากการถกก าหนดไดรวมทงชวยสงเสรมแรงจงใจภายนอก เชน ความรสกตอความพยายามหรอชวยเพมความสนกทลดนอยลงจากการเขารวมกจกรรมการ ออกก าลงกาย ซงถอวาเปนปจจยหนงทมผลไปสความตอเนองและเพมการปฏบตในการท า กจกรรมใหเพมขนนอกจากนการศกษาในครงนยงพบอกวา ความสอดคลองของทศนคต การรบร

89

ความสามารถในการควบคมมผลตอการท านายความตงใจแบบอสระ และมาตรฐานทางสงคมมผลตอการท านายความตงใจแบบถกก าหนดดวยเหตน ตวแทนทางศาสนาซงถอวาเปนตวแทนของศาสดาตามหลกการทางศาสนาในการใหความรและค าสงสอนทางศาสนาในดานตาง ๆ รวมไปถง เรองของความคด แรงจงใจ ความรสก ซงเกดขนจากประสบการณในการเขารวมปฏบตกจกรรม ทางศาสนาของแตละบคคล (Soenens et al., 2012) ในการยอมรบและเขาใจถงมาตรฐาน ทางสงคมทเกยวของกบหลกการทางศาสนา จงถอวาเปนสงทมประสทธภาพในการน าไปใชเปนกลยทธการสงเสรม และปองกนพฤตกรรมทเกยวของกบสขภาพ (Koening, McCullough, & Larson, 2001 cited in Ahmad & Harrison, 2007) และมผลไปสความตงใจและสรางความตระหนกรของคนในชมชนในเรองของการรกษาสขภาพ เชน การออกก าลงกาย (World Health Organization, 2007) การใหผน าทางศาสนาซงเปนผทมอทธพลกบคนในชมชนและสงคมตามบทบาททางวฒนธรรมไดมสวนรวมในการเสรมสรางกจกรรมทางกายเปนองคประกอบทส าคญ ในการสรางทศนคตทดตอการท ากจกรรมทางกาย การเรยนพลศกษาและการกฬา (Shuval, Weissblueth, Brazis, Araida, Faridi, Ali, & Katz, 2008) และรวมวางแผนในการสงเสรมกจกรรมทางกายกบคนในครอบครวหรอบคลากรทางสขภาพ ท าใหคนมความใสใจ และรวมปฏบตจนถงเปาหมายของโปรแกรม (ทพยวด พนธภาค, 2552; วรรษาโรจ เทพพพธ และคณะ, 2547) ดงนน สงแวดลอมทางสงคมเปนสงทชวยสนบสนนการเตมเตมตอความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา และเปนสงทสนบสนนตอการเปลยนแปลงตนเองดวยการชใหเหนถงทสอดคลองกบความตองการภายในตนเอง “คร” จงถอวามสวนในการสรางแรงจงใจใหเกดขน และมผลตอการสรางการตระหนกรในตนเอง ความเขาใจในเรองวฒนธรรมทดมสวนชวยในการสนบสนนความตงใจ และมผลไปสพฤตกรรมการออกก าลงกาย การใชความเชอทางศาสนาทมอยโดยใชวธการสอสารดวยขอความชกชวนหรอโนมนาวจากผน าทางศาสนาทเฉพาะเจาะจงกบพฤตกรรมสขภาพ ใหปฏบตพฤตกรรมตามแนวทางการสงเสรมสขภาพไดอยางเหมาะสม และเปนไปตามลกษณะทางวฒนธรรมทางสงคม โดยเฉพาะกลมเปาหมายทมความศรทธาทางศาสนา ในการเปลยนทศนคต ความเชอ และ สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ เชน การรบประทานอาหาร รวมไปถงการออกก าลงกาย ความเขาใจใน บรบททางวฒนธรรมจงท าใหทศนคต และพฤตกรรมมความสมพนธกบสขภาพถอวาเปนหลกการส าคญของการสงเสรมการออกก าลงกายตามวฒนธรรมดวยการค านงถงมาตรฐานทางสงคม ความเชอ และการปฏบต (Dutta, 2007)

90

สรปไดวา การไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยา เปนการรบรถงความรสกทเกดขนจากทงตนเอง และผอนในการตอบสนองความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการใหขอมลยอนกลบเพอตอบสนองตอความพงพอใจทไดรบจากการท ากจกรรม ซงมความสอดคลองกบความตองการของตนเองจนเปนผลใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย 3. ความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกายสงผลทางออม ผานแรงจงใจในการออกก าลงกาย ไปยงความตงใจในการออกก าลงกาย ความตงใจในการออกก าลงกาย สามารถเปนตวท านายถงพฤตกรรมการออกก าลงกายได และการทอยในสภาพแวดลอมทางสงคมทเปนอสระทเออใหเกดพฤตกรรมการออกก าลงกาย การไดรบขอมลหรอไดรบการจงใจอยางตอเนอง เนองจากการไดรบทางเลอกทหลากหลายของกจกรรม การสอสารดวยการโนมนาวเพอใหเหนถงความสนกและความส าคญในการท ากจกรรมรวมทงรบรวาบคคลรอบขางทมความส าคญตองการหรออยากใหแสดงพฤตกรรมดงน Vallerand et al. (2008) กลาววา การรบรความพงพอใจเปนสงทชวยกระตนเพอใหบคคลไดปฏบตหรอก าหนดตนเองใหไดรบความพงพอใจเพอใหไปสเปาหมายทอยบนความตองการพนฐานทางจตวทยา ทประกอบดวย การตดสนใจอยางมอสระในตนเอง การมปฏสมพนธกนในสงคม และการเปนคน ทมความสามารถ (Hagger & Chatzisarantis, 2008; Dugdill et al., 2009, pp. 22-23) ไปยง การออกก าลงกาย หรอการท ากจกรรมทางกาย (McDavid et al., 2012) ความสมพนธระหวางการรบรความพงพอใจและแรงจงใจ มผลไปสความมงมนในการก าหนดตนเองในการออกก าลงกาย รวมทงความตงใจในการออกก าลงกาย ซงเปนผลมาจากประสบการณทไดรบความเปนอสระในตนเอง และหลกเลยงพฤตกรรมทถกควบคม (Wilson & Rodgers, 2008; 2004; Chatzirantis, Biddle, & Meek, 1997) นอกจากน พฤตกรรมการก ากบตนเองแรงจงใจแบบอสระมผลตอพฤตกรรมความตงใจ ท าใหบคคลมความตงใจในการออกก าลงกาย และมแรงจงใจในการปฏบตกจกรรมอยางตอเนอง รวมไปถงสามารถท านายถงความตงใจในการออกก าลงกาย (Chatzisarantis & Biddle, 1998; Fortier et al., 2009; Biddle, Soos, & Chatzisarantis, 1999) สอดคลองกบการศกษาของ Barkoukis et al. (2010) พบวา ความพงพอใจนนสามารถใชในการท านายแรงจงใจแบบอสระในการเรยนวชาพลศกษา รวมไปถงการท ากจกรรมทางกาย เชนเดยวกบปจจยทางดานการมความสามารถ และการมปฏสมพนธกบผอนนน เปนสวนหนงในการท านายถงแรงจงใจแบบอสระ และความตงใจไปสการออกก าลงกาย และ การท ากจกรรมทางกาย

91

จากการศกษาของ Silva et al. 2010) พบวาการก ากบพฤตกรรมตนเองในการออกก าลงกายไดรบอทธพลจากการทรบรถงความเปนอสระ และการเปนคนทมความสามารถ การตอบสนองความตองการ รวมไปถงความพงพอใจตอความตองการมสวนชวยในการสรางบรรยากาศจงใจในการออกก าลงกาย ความส าคญของแรงจงใจแบบอสระในตนเอง (การก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเอง การก ากบจากการเหนสงทสอดคลองในตนเองและการก ากบตนเองจากแรงจงใจภายใน) จงเปนสงทชวยในการเพมหรอกระตนการท ากจกรรมทางกายใหมการปฏบตอยางสม าเสมอ (Teixeira, Carraça, Markland, Silva, & Ryan, 2012) การศกษาของ Suwannawat, Vongjaturapat and Sooksawang (2012) พบวาในกลมคนไทยทออกก าลงกาย มแรงจงใจภายนอกในดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเองมคามากทสด รองลงมาคอ ดานการก ากบตนเองจากแรงจงใจภายใน และดานการก ากบจากการเหนสงทสอดคลองในตนเองและในการศกษาของ Rodgers et al. (2010) ทพบวา การสงเสรมหรอการกระตนแรงจงใจในดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเอง และการก ากบจากแรงจงใจภายใน มความส าคญในการเพมแรงจงใจในชวงเรมตนออกก าลงกาย และเพมการก าหนดตนเองในการ ออกก าลงกายใหมพฤตกรรมอยางตอเนองเมอระยะเวลาทยาวนานมากขน ปจจยในเรองของแรงจงใจมความส าคญในการสงเสรมการออกก าลงกายม ความสมพนธกบปจจยภายนอก เชน สภาพแวดลอมทางสงคม คอ การไดรบการยอมรบจากผอน ในสงตนเองก าลงท าหรอปฏบต และไดรบค าแนะน าใหเหนถงความสอดคลองของสงทตนเองสนใจตามลกษณะของเหตผลในการก าหนดตนเองและลกษณะของแรงจงใจมผลไปสรปแบบของความตงใจในการออกก าลงกายดวยตนเองการรบรถงความพงพอใจตอความตองการพนฐาน ทางจตวทยาจงสงผลตอการเพมความรสกทางบวก อารมณ และพฤตกรรมการออกก าลงกาย รวมไปถงลดความรสกทเปนลบในการออกก าลงกาย (Brickell & Chatzisarantis, 2007; Wilson et al., 2009) การรบรความสามารถ และการรบรอสระในตนเองมผลตอสขภาวะทด เชน ความรสกทางบวก (ความพงพอใจ ความยนด ความสนก) และความรสกทางลบ (ความกลว ไมพอใจ) ในชวงเรมตนของการออกก าลงกาย (Wilson et al., 2003; Wilson, Longley, Muon, Rodgers, & Murray, 2006; Wilson et al., 2009) และดานการมปฏสมพนธกบผอนเปนเหตผล ทส าคญในการรกษาระดบของการออกก าลงกาย (Edmund et al., 2007) แสดงใหเหนวา การสงเสรมแรงจงใจมความส าคญในชวงเรมตนของการออกก าลงกายใหมการปฏบตอยางสม าเสมอ และสงผลตอการออกก าลงกายอยางตอเนองเมอระยะเวลายาวนานขนรวมทงชวยปองกนการเลก ออกก าลงกาย (Edmunds et al., 2007) จากการมปฏสมพนธกบผอนทด เชน การเนนถงการม สวนรวมในระหวางการออกก าลงกาย (Gillison et al., 2011)

92

การใหผน าทางศาสนาทเปนผมอทธพลทางความคดกบคนในชมชนและสงคมตามบทบาททางวฒนธรรม วางแผนการสงเสรมกจกรรมทางกายรวมกบครอบครวและบคลากร ทางสขภาพ (ทพยวด พนธภาค, 2552; วรรษาโรจ เทพพพธ และคณะ, 2547) สอดคลองกบการศกษาของ Ahmad and Harrison (2007) ทพบวา ผน าทางศาสนามผลตอการสรางแรงจงใจในการท ากจกรรมทางกายหรอการสงเสรมสขภาพ รวมทงสรางการตระหนกรในตนเอง ดงนนผน า ทางศาสนาถอวาเปนผทมความเหมาะสมตอการสงเสรมและเพมทศนคตทด ท าใหเกดแรงจงใจในการท ากจกรรมทางกายหรอการออกก าลงกาย สรางการตระหนกรในตนเองตอพฤตกรรม และมสวนตอการสรางความพงพอใจตอความตองการพนฐานทางจตวทยา รวมทงแรงจงใจแบบอสระ ทใชท านายถงผลทเกดขนจากการออกก าลงกายสอดคลองกบการศกษา Taylor, Ntoumanis and Smith (2009) ทพบวา ความเขาใจหรอการรบรมาตรฐานทางสงคมดนน ถอวาเปนสวนหนงในการสรางความสมพนธทดกบกลมทออกก าลงกายหรอการเรยนพลศกษา และเปนกลยทธตอการสราง แรงจงใจ รวมทงบรรยากาศการจงใจในการท ากจกรรมดงนน การใชขอความทสนบสนนหรอ สงเสรมสขภาพโดยผน าทางศาสนาหรอตวแทนทางศาสนาถอวาเปนสอทส าคญในการสราง แรงจงใจ น าไปสความเขาใจ กระตนใหเกดการปฏบต และสงผลถงพฤตกรรมสขภาพของคนใน ศาสนา จากการศกษาในครงนจงแสดงใหเหนวาการตอบสนองตอความตองการพนฐาน ทางจตวทยา รวมไปถงการท าความเขาใจถงแรงจงใจในการก ากบพฤตกรรมทางกายและก าหนดตนเองไปสพฤตกรรมทสมพนธกบสขภาพ ไปสการแกไขปญหาหรอปฏบต เชน ความตงใจทจะไปออกก าลงกาย (Ryan & Deci, 2000 a, Ntoumanis, 2001, Biddle & Mutrie, 2008, p. 36) เมอบคคลรบรหรอตระหนกรวาตนเองมภาวะน าหนกเกนท าใหรบรวาตนเองตองไปออกก าลงกาย และเมอมบคคลรอบขางทมความส าคญไดชใหเหนถงวธในการลดน าหนก พรอมกบมสวนรวม ในการแสดงความคดเหนถงวธการปฏบต และใหทางเลอกพรอมกบการตดสนใจดวยตนเอง อยางอสระพคอยใหขอมลยอนกลบทดหรอเปนบวก เชน ใหรบรถงการมความสามารถ และมสวนรวม กบคนในกลมตามสงทตองการเปนผลใหบคคลตดสนใจ และมความตงใจทจะออกกก าลงกาย เพอใหการลดน าหนกส าเรจตามเปาหมาย จงสรปไดวา “คร” เปนผทมสวนในการสงเสรมหรอกระตนใหบคคลไดรบการตอบสนองตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย ดวยการพดโนมนาวหรอชกจงเพอใหเหนสงทเปนเปาหมายหรอคณคาของการออกก าลงกายเปน ผลใหเกดแรงจงใจในการแสดงพฤตกรรมเพอทตงใจไปออกก าลงกาย เชน รบรถงความสนก การไดออกก าลงกายรวมกบผอน การไดออกก าลงกายแลวท าใหส าเรจโดยทมบคคลรอบขาง

93

คอยใหขอมลยอนกลบ เปนสงทชวยสงเสรมใหเกดการเหนคณคาและความส าคญในการ ออกก าลงกาย จงท าใหเกดผลไปสความตงใจในการออกก าลงกาย สมมตฐานการวจยขอท 3 แรงจงใจในการออกก าลงกาย มอทธพลทางตรงตอความตงใจในการออกก าลงกาย ผลการวจยเปนไปตามสมมตฐานการวจย แรงจงใจในการออกก าลงกายสงผลทางตรงตอความตงใจในการออกก าลงกาย ความตงใจในการออกก าลงกายเปนเหตผลทจะเกดพฤตกรรมการออกก าลงกายขนในอนาคต การจะท าใหบคคลมการตดสนใจวาจะออกก าลงกายตองอาศยโอกาสหรอปจจยดานอน ๆ เพอชวยใหบคคลไดแสดงพฤตกรรม เชน แรงจงใจจากสภาพแวดลอมทางสงคม (Chatzisarantis et al., 2006) การศกษาถงแรงจงใจจงมความส าคญในการประเมนถงความแตกตางของเปาหมายหรอเหตผลในแตละบคคลส าหรบการออกก าลงกายและสนบสนนใหบคคลมการคงสภาพของแรงจงใจในการออกก าลงกายไปยงการก าหนดตนเองในการออกก าลงกายไดอยางตอเนองการสงเสรมแรงจงใจทมอสระในตนเองนนถอเปนความส าคญของความมงมนไปสการคงอยหรอยดตดในการออกก าลงกายและการสนบสนนถงการมปฏสมพนธทางบวกจากผอนในระหวางการออกก าลงกายมสวนชวยปองกนการเลกออกก าลงกาย (Gillison et al., 2011) เมอน าทฤษฎพฤตกรรมตามแผนมาประยกตใชในการศกษารวมกบทฤษฎความมงมนในตนเองนน พบวา ในดานการก ากบตนเองแบบถกก าหนดนนสามารถน าไปใชในการท านาย พฤตกรรมการออกก าลงกายไดนอย เนองจากความตงใจไมคงท เปนเพราะวาการสรางนสยทจงใจ ใหคนไดปฏบตมวธการไมคงท ซงการสรางนสยของความตงใจจะคงทไดเมอมการไดรบขอมลอยางตอเนอง และมผลไปถงความตอเนองกนของการเกดแรงจงใจ ความตงใจในการออกก าลงกายสามารถน าไปใชในการท านายพฤตกรรมการออกก าลงกาย เปนผลมาจากประสบการณทไดรบความเปนอสระในตนเอง และหลกเลยงพฤตกรรมทถกควบคม (Chatzirantis et al., 1997) นอกจากน พฤตกรรมการก ากบตนเองในดานความเปนอสระมผลตอพฤตกรรมความตงใจ ท าใหบคคลมความตงใจในการออกก าลงกาย และมแรงจงใจในการปฏบตกจกรรมอยางตอเนอง (Chatzisarantis & Biddle, 1998) รวมไปถงแรงจงใจดานความมงมนในตนเองจากพฤตกรรม การก ากบตนเองสามารถท านายถงความตงใจในการออกก าลงกาย (Fortier et al., 2009; Biddle et al., 1999) โดยมเหตผลของการก าหนดตนเองและแรงจงใจ ในดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเอง และดานการก ากบตนเองจากแรงจงใจภายใน มผลไปสการเรมตนทจะ ออกก าลงกายตามความตงใจของตนเองทมาจากการไดรบขอมลและการใหทางเลอกทหลากหลาย ในการตดสนใจมอทธพลตอการสนบสนนเดกในการท ากจกรรมทางกาย การออกก าลงกายสงตาง ๆ

94

เหลานท าใหมผลตอทศนคตทด และรบรถงความสามารถในการควบคมพฤตกรรมใหตอเนอง ในการออกก าลงกาย (Brickell & Chatzisarantis, 2007; Hagger et al., 2002) จากการศกษาของ Silva et al. (2010) พบวาพฤตกรรมการก ากบตนเองในการออกก าลงกายไดรบอทธพลมาจากการรบรถงการสนบสนนความเปนอสระและการรบรถงการเปนคนทมความสามารถการสนบสนนความตองการพนฐานทางจตวทยารวมไปถงการรบรความพงพอใจตอความตองการมสวนชวยในการสรางบรรยากาศจงใจในการออกก าลงกาย และแรงจงใจในการก าหนดตนเองนนมความสมพนธกบความตงใจในการออกก าลงกายแสดงใหเหนวาความตงใจในการออกก าลงกายเปนผลทเกดขนมาจากแรงจงใจและน าไปสพฤตกรรมการก าหนดตนเองในการออกก าลงกายความสมพนธของแรงจงใจในดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเองและดานการก ากบจากแรงจงใจภายในนนเปนปจจยในการท านายและมผลตอความตงใจในการออกก าลงกายดวยตนเองรวมไปถงพฤตกรรมการออกก าลงกาย (Brickell & Chatzisarantis, 2007) สอดคลองกบการศกษาของ Ryan et al. (1997) ทพบวา ความตอเนองในการออกก าลงกายนน มความสมพนธกบแรงจงใจของตนเอง ในดานความสนกสนาน การมความสามารถ และการมปฏสมพนธกบสงคม มากกวาดานภาพลกษณหรอสมรรถภาพทางกาย และการศกษาของ Ingledew and Markland (2008) ทพบวา การจงใจทไดรบมาจากการสงเสรมทางสงคมนน มผลตอการเพมขนของการก ากบตนเองจากแรงจงใจภายใน รวมทงสรางแรงจงใจ จากการรบร ถงความสามารถในควบคมพฤตกรรมตนเอง และบรรทดฐานทางสงคม กอใหเกดความตงใจเพอใหเกดการเรยนร และปฏบตกจกรรมจนส าเรจตามสงทไดตงใจ (Chatzisarantis et al., 2008) สรปไดวา แรงจงใจทเกดขนสามารถเกดขนไดทงจากแรงจงใจภายใน และเกดขนจากแรงจงใจภายนอกทไดรบการสนบสนนจากสงแวดลอมทางสงคม ดวยเหตน แรงจงใจจากความมงมนในตนเองในการก าหนดการออกก าลงกายสามารถเกดขนไดจากการก ากบตนเอง 2 รปแบบ คอ 1) แรงจงใจจากการมอสระในการตดสนใจดวยตนเอง ประกอบดวย ดานการก ากบจากแรงจงใจภายใน ดานการก ากบจากการเหนสงทสอดคลองในตนเอง และดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเอง และ2)แรงจงใจจากการถกก าหนด ทประกอบดวย ดานการก ากบจากการถกกดดนใหยนยอมและดานการก ากบจากภายนอก (Deci & Ryan, 2008) ไปยงทศนคต (Lim & Wang, 2009) และพฤตกรรม เชน กจกรรมทางกายหรอการออกก าลงกาย รวมไปถงความตงใจในการออกก าลงกาย (Hagger & Chatzisarantis, 2009) พฤตกรรมการก ากบตนเองแบบอสระมผลตอพฤตกรรมความตงใจท าใหบคคลมความตงใจในการออกก าลงกายและมแรงจงใจในการปฏบตกจกรรมอยางตอเนอง (Chatzisarantis &

95

Biddle, 1998) รวมไปถงแรงจงใจในความมงมนในตนเองจากพฤตกรรมการก ากบตนเองสามารถ ท านายถงความตงใจในการออกก าลงกาย (Fortier et al., 2009; Biddle et al., 1999) ดงทการศกษาของ Brickell and Chatzisarantis (2007) ทพบวาเหตผลของการก าหนดตนเองและแรงจงใจดานการก ากบจากการเหนความส าคญดวยตนเองและดานการก ากบตนเองจากแรงจงใจภายในนนมผลไปสรปแบบของความตงใจในการออกก าลงกายดวยตนเองและการศกษาของ Verloigne et al. (2011) ทมการศกษาเกยวกบการท ากจกรรมทางกายในเดก ทเปนโรคอวน พบวา ระดบของรปแบบแรงจงใจแบบอสระทอยในระดบทสงมความสมพนธกบระดบของการท ากจกรรมทางกายทสง และระหวางการศกษานนยงพบวามการเพมขนของระดบแรงจงใจแบบอสระ และแรงจงใจจากการถกก าหนดซงชวงเรมตนของการเขารกษานนแรงจงใจในการออกก าลงกายแบบอสระอยในระดบทต า แตมการเพมขนของระดบคะแนนดานการก ากบจากการถกกดดนใหยนยอมในระหวางการทดลอง และสงทนาสนใจในการศกษาคอการใหความรกบเดกในระหวางการทดลองเปนสงทมความจ าเปน ดงนน แรงจงใจทเกดขนจงสามารถเกดขนไดจากตนเองรสกถงความพงพอใจในการออกก าลงกาย เชน ความสนกสนาน ท าใหมผลตอการปฏบตพฤตกรรมอยางตอเนอง นอกจากนสงแวดลอมทางสงคม เชน การใหความร การใหขอแนะน า กสามารถปรบเปลยนแรงจงใจใหนกเรยนสามารถปรบทศนคต พฤตกรรม รวมไปถงความตงใจได สอดคลองกบการศกษาของ Hagger et al. (2005) ทชใหเหนวา อทธพลของสภาพแวดลอม ทางสงคมเชน การสอสารดวยการใชค าพดทโนมนาวมผลตอการรบรอสระในตนเอง ทศนคต ความตงใจ และการท ากจกรรมทางกาย (Chatzisarantis et al., 2007; Chatzisarantis et al., 2008; Chatzisarantis et al., 2009; Fortier et al., 2009) นอกจากน ทศนคต บรรทดฐาน ทางสงคม และแรงจงใจแบบอสระ ยงมผลตอความตงใจในการเพมระดบของกจกรรมทางกาย (Fortier et al., 2009) สอดคลองกบการศกษาของ Fortier et al. (2009) ทพบวา ทศนคต การรบรความสามารถในการควบคม และแรงจงใจแบบอสระมความสมพนธกบพฤตกรรม ความตงใจ สภาพแวดลอมทางสงคมทมความเกยวของในการสงเสรมกจกรรมทางกาย การออกก าลงกาย รวมถงพฤตกรรมทางดานสขภาพอกบรบทหนง คอ สถาบนทางศาสนา ถอวาเปนกระบวนการสงคมหนง ทมสวนในการสรางความสมพนธในสงคม บรรทดฐานทางสงคม คณคา ทศนคต และประสบการณ ใหกบสมาชกในชมชน รวมทงพฤตกรรมทเกยวของกบสขภาพ ผานหลกการทางศาสนา (Greenfield & Marks, 2007) วฒนธรรมทางศาสนา คอ สงทมความส าคญ และเปนหลกการพนฐานในการด ารงชวตทางสงคม และชวยในการอธบายทศนคต

96

และพฤตกรรม ทมสวนในการสรางลกษณะนสยเฉพาะของกลมทางสงคม และองคกร รวมไปถงการพจารณาเหตผลจากความรสกของชมชน ในการก าหนดตนเองใหอยในมาตรฐานวฒนธรรม ทางสงคม ความเชอ และการปฏบต วฒนธรรมทมลกษณะเฉพาะสามารถสงเสรมการสนบสนนถง ความสนใจในกลม (Ahmad & Harrison, 2007) ในโรงเรยนทมวฒนธรรมทางสงคมโดยเฉพาะ อยางยงในดานศาสนาทเดนชด เชน โรงเรยนวถพทธ โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม และโรงเรยนในเครอคาทอลก ทน าเรองศาสนามาเปนสวนหนงในการบรณาการรวมกบการจดการเรยนการสอนในสายสามญศกษา และถอหลกการน าปฏบตมาใชในอยางจรงจง และเครงครด ผสอนศาสนาจงถอวาเปน ผน าในสงคมโรงเรยนอกกลมหนงทมอทธพลตอความคด ความรสก และพฤตกรรมของเดกในโรงเรยนโดยการสงสอนและอบรมผานความเชอทางศาสนา (Greenfield & Marks, 2007)การใหความรและค าสงสอนทางศาสนาในดานตาง ๆ รวมไปถงเรองของความคด แรงจงใจ ความรสกซงเกดขนจากประสบการณในการเขารวมปฏบตกจกรรมทางศาสนาของ แตละบคคล (Soenens et al., 2012) และถอวาเปนสงทมประสทธภาพในการน าไปใชเปนกลยทธการสงเสรม และปองกนพฤตกรรมทเกยวของกบสขภาพ (Koening, McCullough, & Larson, 2001 cited in Ahmad & Harrison, 2007) การให “คร” ซงเปนผทมอทธพลกบเดกนกเรยนตามบทบาททางวฒนธรรมไดมสวนรวมในการเสรมสรางกจกรรมทางกายเปนองคประกอบทส าคญ ในการสรางทศนคตทดตอการท ากจกรรมทางกาย การเรยนพลศกษาและการกฬา (Shuval et al., 2008) สอดคลองกบการศกษาของ Ahmad and Harrison (2007) ทพบวา ผน าทางศาสนา มผลตอการสรางแรงจงใจในการท ากจกรรมทางกายหรอการสงเสรมสขภาพ รวมทงสรางการ ตระหนกรในตนเอง ดงนนจากแรงจงใจทเกดขนจากการสรางความตระหนกรในตนเอง จงท าให นกเรยนอยากเปลยนแปลงตนเองใหไปสพฤตกรรมทางดานสขภาพทดขน เชน การลดน าหนก ดวยการออกก าลงกายจงตงใจทจะไปออกก าลงกาย เปนตนจากการศกษาในครงนจงเปนไปตาม สมมตฐานของการวจย สรปไดวา แรงจงใจมผลทท าใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย จากปจจย 2 ประการ คอ 1) เกดจากความสนกสนานหรอความพงพอใจในการท ากจกรรม และ 2) เกดจากการท “คร” ไดใหความรและขอแนะน าใหเหนถงความส าคญและประโยชน ในการออกก าลงกาย เปนผลใหเกดทศนคตทด และมผลไปสพฤตกรรม และความตงใจในการออกก าลงกาย

97

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช จากผลการวจยทพบวา การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการ ออกก าลงกายมอทธพลตอความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจ ในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกาย ผวจยจงมขอเสนอแนะจากน าผลการศกษาวจยไปใช ดงน 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย หนวยงานทด าเนนการเกยวกบสงเสรมการออกก าลงกายในโรงเรยน หรอกลมคนทมลกษณะเฉพาะวฒนธรรม เชน กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข กระทรวงการทองเทยวและกฬา ส านกงานการสงเสรมสขภาพ (สสส.) หรอหนวยงานทเกยวของอน ทเปนหนวยงานหลกและมความเกยวของในการสงเสรมการออกก าลงกายใหกบนกเรยนในโรงเรยน สามารถน าผลการศกษาในครงนไปประยกตใช โดยการพจารณาถงการเปดโอกาสใหกบ “คร” ในการโนมนาว ชกจง และมสวนรวมกบการวางแผนโปรแกรมการออกก าลงกาย ใหกบนกเรยนหรอกลมคนทมลกษณะเฉพาะทางวฒนธรรม ซงจะเปนประโยชนในการสงเสรมการออกก าลงกายและพฒนาสขภาพใหประสบความส าเรจตามภารกจหลกของแตละองคกรในการสงเสรมสขภาพของคน ในชาตตอไป 2. ขอเสนอแนะเชงปฏบต 2.1 การรบรการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกาย จาก “คร” เปนสงทส าคญ การใหครมสวนรวมในการใหก าลงใจ การใหขอมลยอนกลบทดและมความเกยวของกบพฤตกรรมสขภาพ เชน การออกก าลงกาย ตามหลกการทางศาสนาจะเปนผลใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย 2.2 อทธพลจาก “คร” ทเปนผมความใกลชดและมความส าคญกบนกเรยนทมลกษณะเฉพาะทางวฒนธรรม จะเปนสอกลางในการกระตนและสนบสนนตอความตองการ พนฐานทางจตวทยา เชน การชมเชย การมสวนรวม รวมถงความหวงใย การใหเหตผลทด ในการออกก าลงกาย จะเปนสงทท าใหเกดแรงจงใจ และมผลไปสความตงใจทจะออกก าลงกาย ใหประสบความส าเรจตามเปาหมาย 2.3 การศกษาเรองของแรงจงใจเปนสงทมความส าคญในการหาความแตกตางของบคคลในการเขารวมการออกก าลงกาย รวมไปถงความตงใจในการออกก าลงกาย โดยเฉพาะแรงจงใจแบบมอสระเปนตวท านายทดในการศกษาถงความตงใจในการออกก าลงกาย รวมไปถงพฤตกรรมการออกก าลงกาย ดงนนในการสงเสรมการออกก าลงกาย โดยเนนทความสนกสนาน

98

การชกน าหรอโนมนาวใหเหนถงความส าคญ คณคา ประโยชน และมความสอดคลองกบ ความตองการของตวบคคลเปนสงทสงเสรมใหเกดแรงจงใจในการออกก าลงกาย 2.4 การไดรบความพงพอใจตอความตองพนฐานทางจตวทยามผลตอแรงจงใจใน การออกก าลงกาย และสงผลใหเกดพฤตกรรมในการก าหนดตนเองเพอใหท าตามเปาหมายท วางไวรวมทงสรางบรรยากาศการจงใจและสงผลถงความตงใจในการออกก าลงกายหลงจาก เลกเรยนหรอนอกโรงเรยนอยางตอเนองและสม าเสมอจนประสบความส าเรจตามเปาหมาย 2.5 การสงเสรมหรอการสนบสนนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายนน การรบรถงการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายจาก “คร” ในการพดชกจงหรอโนมนาวในการออกก าลงกาย เชน การชมเชยใหรบรวาเปนผทมความสามารถในการ ออกก าลงกาย หรอการใหแนะน าวาการออกก าลงกายหรอการรกษาสขภาพเปนสงทดตามหลกการปฏบตทางศาสนา จะเปนการสงเสรมใหรบรถงการตอบสนองตอความพนฐาน ทางจตวทยาท าใหนกเรยนเกดความพงพอใจ และเกดแรงจงใจในการออกก าลงกายตอไป 2.6 แรงจงใจมผลทท าใหเกดความตงใจในการออกก าลงกาย จากปจจย 2 ประการ คอ 1) เกดจากความสนกสนานหรอความพงพอใจในการท ากจกรรม และ 2) เกดจากการท “คร” ไดใหความรและขอแนะน าใหเหนถงความส าคญและประโยชน ในการออกก าลงกาย เปนผลใหเกดทศนคตทด และมผลไปสพฤตกรรม และความตงใจในการออกก าลงกาย ดงนนการจดกจกรรมเพอสงเสรมการออกก าลงกายใหกบเดกนกเรยนนนตองใหมความสนกสนาน เพอเออให นกเรยนเกดความพงพอใจตอกจกรรม และการไดรบการสนบสนน โอกาส ความรและค าแนะน ารวมทงค าชมเชย เปนสงทจะท าใหนกเรยนเกดพฤตกรรมการออกก าลงกาย ขอเสนอแนะในการวจยตอไป 1. การศกษาครงนผวจยตองการทดสอบอทธพลจาก “คร” ตามแนวทางทฤษฎ ความมงมนในตนเองวาเปนบคคลรอบขางทมความส าคญ และมผลตอทศนคต รวมทง การออกก าลงกาย จงก าหนดลกษณะเฉพาะของกลมตวอยางเปนนกเรยนในโรงเรยนทม ความเครงครดในเรองของการปฏบตทางศาสนา ดงนน ในการศกษาครงตอไปควรมการศกษาเปรยบเทยบกบโรงเรยนทเปนระบบสามญปกต เพอศกษาความแตกตางถงอทธพลจาก “คร” และน ามาพฒนาโมเดลใหมความสมบรณยงขน 2. การศกษาครงนผวจยตองการทดสอบอทธพลจาก “คร” ตามแนวทางทฤษฎ ความมงมนในตนเอง วาเปนบคคลรอบขางทมความส าคญ มผลตอทศนคต และการออกก าลงกาย จงก าหนดลกษณะเฉพาะของกลมตวอยางใหเปนผทมการออกก าลงกายมากกวา 3 วนตอสปดาห

99

ดงนน ในการศกษาครงตอไปควรมการศกษาเปรยบเทยบกบกลมอน ๆ ทมความถในการออกก าลงกายทแตกตางกนหรอมลกษณะเฉพาะทางวฒนธรรมทแตกตางกน เชน การนบถอศาสนา เพอน ามาพฒนาโมเดลใหมความสมบรณยงขน 3. การศกษาครงนด าเนนการเกบรวบรวมขอมลการศกษาถงการรบรการสนบสนน ความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงจากในโรงเรยน ดงนนในการศกษาครงตอไปควรมการน าไปใชศกษาในชมชน สถานทออกก าลงกายอน ๆ รวมทงวยท างานหรอวยสงอาย เพอน าไปหาสาเหตหรอเหตผลของการไดรบการสนบสนนความเปนอสระในตนเองในการออกก าลงกายไดอยางถกตองและตรงกบความตองการในการออกก าลงกาย และพฒนาไปสพฤตกรรมสขภาพตอไป 4. ควรมการศกษาหรอเปรยบเทยบถงปจจยทเกยวของกบการรบรการสนบสนน ความเปนอสระในตนเองโดยเลอกหรอทดสอบตวแปรอนทมอทธพลกบการรบรการสนบสนน ความเปนอสระในตนเองความตองการพนฐานทางจตวทยาในการออกก าลงกาย แรงจงใจในการออกก าลงกาย และความตงใจในการออกก าลงกายเชน วฒนธรรม ศาสนา หรอเพศ เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดล และน ามาพฒนาโมเดลใหสมบรณยงขน 5. การศกษาครงนเพอพฒนา และทดสอบโมเดล ดงนนการศกษาครงตอไปอาจมการ เพมตวแปรในการศกษาถงบคคลรอบขางทมความส าคญกลมอน ๆ ในโรงเรยนทมลกษณะเฉพาะทางวฒนธรรม เชน ครพลศกษา พอแม และเพอน เพอศกษาหรอพฒนาโมเดลเชงสาเหตในการสงเสรมการออกก าลงกายตอไป