1

เอกสารประกอบการเรยน หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3

การพฒนาทองถนดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และระบบสหกรณ

จดท าโดย นางสาวณฏกฤตา ซ าศาสตร

ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการ โรงเรยนผาเสวยรงสรรค จงหวดกาฬสนธ

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24

5 เลมท

ก

ค าน า

เอกสารประกอบการเรยน หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 5 เรอง การพฒนาทองถนดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและระบบสหกรณ จดท าขน เพอใชประกอบการจดการเรยนรในเนอหา หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว นกเรยนสามารถศกษาเรยนรไดดวยตนเอง เอกสารประกอบการเรยนน มการเรยบเรยงและสรปเนอหาทเขาใจงายมภาพประกอบ ทสวยงาม พรอมทงมแบบฝกหดทสงเสรมกระบวนการคดใหนกเรยนไดฝกปฏบตตามค าแนะน า ในบทเรยน จนเกดความเขาใจอยางถองแท และสามารถสรปองคความรจากบทเรยนไดอยาง มประสทธภาพ ผเขยนหวงเปนอยางยงวาเอกสารประกอบการเรยนเลมนจะเกดประโยชนสงสดตอนกเรยนท าใหนกเรยนสามารถสรางองคความรดวยตนเองอยางถกตอง มการพฒนากระบวนการคดอยาง เปนระบบ ณฏกฤตา ซ าศาสตร

ข

สารบญ

เรอง หนา ค าน า ก สารบญ ข สารบญภาพ ค ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบคร 1 ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบนกเรยน 2 แบบทดสอบกอนเรยน 3 แนวทางการจดการเรยนร 5 บทท 1 เรอง ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหาโดยใชหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 7 แบบฝกหดทายบทท 1 เรอง ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหา โดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 20 บทท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาในระดบตาง ๆ 23 แบบฝกหดทายบทท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนา ในระดบตาง ๆ 33 บทสรป 35 แบบทดสอบหลงเรยน 36 อภธานศพท 38 บรรณานกรม 39 ภาคผนวก เฉลยแบบฝกหดทายบทท 1 ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหา โดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 42 เฉลยแบบฝกหดทายบทท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยง กบการพฒนาในระดบตาง ๆ 45 เฉลยแบบทดสอบ 48 กระดาษค าตอบ 49 แบบบนทกสรปผลการเรยน 50

ค

สารบญภาพ เรอง หนา ภาพท 1 ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) พ.ศ. 2551-2560 8 ภาพท 2 พช ศก.อวม 19 จงหวดวกฤตแลง สพรรณ-โคราชขาดน า 5 แสนไร 8 ภาพท 3 ปญหายาเสพตด 9 ภาคท 4 ปญหาการขายบรการทางเพศ 9 ภาพท 5 สภาพปาไมถกท าลาย 10 ภาพท 6 ปญหาอทกภย 11 ภาพท 7 ปญหาภยแลง 11 ภาพท 8 เหตการณกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย เขายดสนามบนสวรรณภม พ.ศ. 2551 12 ภาพท 9 เหตการณกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต ชมนมทแยกราชประสงค กรงเทพฯ เดอน เมษายน 2553 12 ภาพท 10 หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามพระราชด าร ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช 14 ภาพท 11 สหกรณวดจนทร ไมจ ากดสนใช” จงหวดพษณโลก 22 ภาพท 12 ชมชนบานบว ตนแบบวถพอเพยง 32

1

ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบคร 1. เอกสารประกอบการเรยนเลมน ใชเพอประกอบในการจดการเรยนรหนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 หรอใชสอนซอมเสรมและใหนกเรยนศกษาเรยนรดวยตนเอง 2. ครควรศกษาแผนจดการเรยนร หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 ใหเขาใจ โดยเฉพาะในสวนของกระบวนการเรยนรทสอดคลอง กบกจกรรมขณะทนกเรยนศกษาเอกสารประกอบการเรยน 3. ครแนะน าใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนในค าแนะน าส าหรบนกเรยน อยางครบถวนจนเกดความเขาใจและสามารถปฏบตไดถกตอง 4. เมอครใชประกอบในการจดการเรยนร หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 ครควรแนะน าใหการชวยเหลอ และใหการเสรมแรงนกเรยน ในขณะศกษาเอกสารประกอบการเรยนเลมนดวย

อานกอน

น าไปใชนะคะ

2

ขอใหปฏบตตามค าแนะน า

อยางเครงครดนะครบ

ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบนกเรยน 1. เอกสารประกอบการเรยน หนวยเศรษฐศาสตรใกลตว รายวชา ส23101 สงคมศกษา 5 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 5 เรอง การพฒนาทองถนดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและระบบสหกรณส าหรบนกเรยนเลมน มไวเพอใหนกเรยนไดศกษาเรยนร นอกเหนอจากหนงสอบทเรยนหรอสอการสอนอน ๆ ทครใชจดการเรยนร 2. นกเรยนปฏบตตามขนตอนในการศกษาเอกสารประกอบการเรยน เลมท 5 เรอง การพฒนาทองถน ดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและระบบสหกรณ ดวยตนเองดงน 2.1 ศกษาสาระส าคญ จดประสงคการเรยนร และสาระการเรยนรใหเขาใจกอนท าแบบทดสอบกอนเรยน 2.2 ท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน 10 ขอ เพอทดสอบความรพนฐาน และตรวจสอบเฉลยในภาคผนวก 2.3 ศกษาเอกสารประกอบการเรยน เลมท 5 เรอง การพฒนาทองถนดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและระบบสหกรณ ตงแตตนจนจบใหเขาใจอยางถองแท เมอไมเขาใจใหนกเรยนยอนกลบมาศกษาซ าอกจนกวาจะเขาใจ

2.4 เมอนกเรยนพบค าศพททยากตอความเขาใจใหศกษาจากอภธานศพททายเลม 2.5 ท าแบบฝกหดท 1-2 อยางตงใจ และตรวจค าเฉลยทถกตองในภาคผนวกและบนทกคะแนนไว 2.6 ท าแบบทดสอบหลงเรยนจ านวน 10ขอ และตรวจสอบเฉลยในภาคผนวก

3. ดผลคะแนนทนกเรยนท าแบบฝกหดและแบบทดสอบหลงเรยน จนกวาจะผานเกณฑรอยละ 80

3

แบบทดสอบกอนเรยน

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ

1. การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชใหไดผล ควรเรมตนอยางไร ก. เรมตนทผน าทองถนเพราะมความใกลชดกบประชาชน ข. เรมตนทตวเอง ท าความเขาใจ ยอมรบและปฏบตในชวตประจ าวน ค. เรมตนทสถาบนครอบครวเพราะเปนสถาบนแรกในการปลกฝงจตส านก ง. เรมตนทรฐบาลโดยก าหนดนโยบายทชดเจน

2. “เศรษฐกจพอเพยง” ในความหมายระดบประเทศ คอขอใด ก. พฒนาประเทศตามวถชวตดงเดม ข. ชะลอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ค. การสงออกมากกวาบรโภคภายในประเทศ ง. ผลตสนคาบรการเลยงตนเองและสงออกสรางรายได

3. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เรมก าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบทเทาใด

ก. ฉบบท 10 ข. ฉบบท 9 ค. ฉบบท 8 ง. ฉบบท 7

4. ความพอเพยงในจตใจ หมายถงขอใด ก. มความประพฤตทดงาม ข. การพออย พอม พอกน ค. ปฏบตงานดวยความซอสตยสจรต ง. สามารถเผชญกบความยากล าบากอยขางเขมแขง

5. การสรางความพอเพยงดานจตใจของประชาชน สถาบนทางสงคมในขอใด ทมบทบาทส าคญทสด

ก. สถาบนครอบครว ข. สถาบนศาสนา ค. สถาบนการศกษา ง. สถาบนการปกครอง

4

6. เพราะเหตใด เกษตรกรทด าเนนรอยตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จงตองรวมมอจดตงสหกรณ ก. เพอสงเสรมการออมทรพย ข. เพอรวมมอกบทางราชการ ค. เพอยกกระดบคณภาพชวตใหดขน ง. เพอใหเกษตรกรชวยเหลอซงกนและกน

7. ขอใดคอลกษณะขอเสนอแนะส าหรบเกษตรกรในการสรางเครอขายกลมอาชพ ก. รวมพลงเพอพฒนาสงคม ข. เนนความประหยดขจดการใชจายฟมเฟอย ค. รวมพลงเฉพาะกลมอาชพเดยวกน จดสวสดการและการศกษาใหแกสมาชก ง. ประสานความรวมมอกบภาคธรกจ ภาครฐ และเอกชนในดานเงนทน การตลาด และขอมลขาวสาร

8. บคคลใดเปนสมาชกตามหลกการสหกรณ ก. โตงชวนเอกไปสมครเปนสมาชกสหกรณบรการ ข. โหนงเปนสมาชกสหกรณรานคาตามคนในครอบครว ค. นอยเปนชาวสวนจงไปสมครเปนสมาชกสหกรณประมง ง. แตมโดนบงคบจากเพอนในกลมใหเปนสมาชกสหกรณออมทรพย

9. ขอใดกลาวผด ก. สมาชกสหกรณมสทธออกเสยงเทากน ข. สหกรณเปนองคกรประชาธปไตย ค. ผถอหนสงสดจะไดรบต าแหนงประธานสหกรณ ง. สมาชกทกคนมสวนรวมในการก าหนดนโยบายสหกรณ

10. ปจจบนปญหาทองถนทส าคญและรนแรงทสดของไทย จ าเปนตองไดรบการแกไขอยางเรงดวน คอ ขอใด ก. ปญหาคณภาพชวต ข. ปญหาความยากจน ค. ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ง. ปญหาการแตกแยกทางความคดทางการเมอง

5

แนวทางการจดการเรยนร มาตรฐานการเรยนร

ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการ ของเศรษฐกจพอเพยงเพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ ตวชวด

ม.3/1 มสวนรวมในการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ม.3/2 วเคราะหความสมพนธระหวางแนวคดเศรษฐกจพอเพยงกบระบบสหกรณ จดประสงคการเรยนร

1. วเคราะหปญหาทองถนในดานสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอมโดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. บอกแนวทางวธการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได 3. อธบายหลกการส าคญของระบบสหกรณ 4. วเคราะหความสมพนธระหวางแนวคดเศรษฐกจพอเพยงกบระบบสหกรณได

5. ยกตวอยางของชมชนทน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงกบระบบสหกรณไปประยกต ใชในการพฒนาเศรษฐกจได

6

สาระการเรยนร

1. ส ารวจสภาพปจจบนปญหาทองถนทงทางดานสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอม 2. วเคราะหปญหาของทองถนโดยใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3. แนวทางการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. แนวคดของเศรษฐกจกบการพฒนาในระดบตาง ๆ 5. หลกการส าคญของระบบสหกรณ 6. ความสมพนธระหวางแนวคดเศรษฐกจพอเพยงกบหลกการและระบบของสหกรณเพอประยกตใชในการพฒนาเศรษฐกจชมชน สาระส าคญ

การพฒนาทองถนใหมความเจรญกาวหนามความส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมโดยรวมของประเทศ เนองจากทองถนในแตละแหงลวนมความแตกตางกน ดงนนการสรางชมชนทองถนใหเขมแขงจงถอวาเปนการพฒนาประเทศ ใหเจรญกาวหนา การน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงอนเปนหลกปรชญาทใชด าเนนชวต ใหพงตนเองไมท าใหผอนเดอดรอน ท าประโยชนใหสงคมและชมชน รวมทงหลกการ ของระบบสหกรณมาใชเพอแกไขปญหาตางๆจงเปนแนวทางทควรศกษา

พรอมแลว ไปศกษาบทเรยนกนดกวา

7

บทท 1 เรอง ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหา โดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สภาพปญหาทองถนในปจจบน การพฒนาทองถนจดวามความส าคญกบประเทศเปนอยางมาก แตบรบทและสภาพแวดลอมของแตละทองทมความแตกตางกนจงท าใหสภาพปญหาทเกดขนแตกตางกนตามไปดวย โดยการพฒนาทองถนของไทยจะเนนการแกปญหาหลก 3 ดาน คอ ดานเศรษฐกจ ดานสงคม และดานสงแวดลอม สอดคลองกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทเนนการใชหลกการด าเนนชวตทจะน าไปสมตบรบทของทองถน ทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม 1. ปญหาทางเศรษฐกจ เนองจากประชากรสวนใหญของประเทศไทยประกอบอาชพเกษตรกรรม รายไดทใชเลยงครอบครวขนอยกบปรมาณผลผลตและราคาของสนคา ทมกผนผวนขนลงอยเสมอ ท าใหรายไดไมเพยงพอตอการด ารงชวตประจ าวน อนน ามาซงปญหาส าคญทางเศรษฐกจ 2 ประการ คอ 1.1 ปญหาการกระจายรายได กลยทธการพฒนาประเทศทใหความส าคญ กบภาคอตสาหกรรม กอใหเกดความไมเปนธรรมในการกระจายรายไดระหวางภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรมอยางเหนไดชด แนวโนมในปจจบนสดสวนของการผลตในภาคอตสาหกรรมและภาคการบรการเพมมากขน สวนสดสวนการผลตของภาคเกษตรกรรมลดลง แตอาชพเกษตรกรยงคงมจ านวนมากในสงคมไทย ซงยงขาดการสงเสรมในดานเทคโนโลยการผลตและตลาดในการจ าหนายสนคา

8

ภาพท 1 ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) พ.ศ. 2551-2560 ทมา : http://www.onep.go.th/env_data/2016/01_2/

1.2 ปญหาความยากจน แมปญหาความยากจนมแนวโนมดขนในปจจบน โดยมสดสวนคนจนลดลง แตคนจนสวนใหญทอาศยอยในชนบท ประกอบอาชพหลก ทางการเกษตร มรายไดนอย และหวหนาครวเรอนมการศกษาชนประถมหรอไมมการศกษาท าใหขาดโอกาสในการเพมพนรายได เกดความเหลอมล าของรายไดระหวางกลมตาง ๆ ของสงคม นอกเหนอจากความไมเทาเทยมกนของรายไดระหวางบคคลทเพมมากขนแลว ความไมเทาเทยมของรายไดทกระจายระหวางภมภาคกเพมมากขนดวย

ภาพท 2 พช ศก.อวม 19 จงหวดวกฤตแลง สพรรณ-โคราชขาดน า 5 แสนไร ทมา : https://www.prachachat.net/local-economy/news-229683

ปญหาความยากจน มกเกดขนในภาคเกษตร

9

2. ปญหาดานคณภาพชวต ถงแมวาปจจบนคนไทยจะมอายยนยาวขน เนองจากการพฒนาทางดานสาธารณสข แตกระแสวตถนยมและบรโภคนยม รวมทง การเปนสงคมเมองมากขน มผลท าใหวถชวตของประชากรไทยโดยเฉพาะในชมชนเมอง เปลยนแปลงอยางรวดเรว ปญหาสขภาพจตมมากขน ปญหาสารเสพตด ปญหาอาชญากรรม ปญหาขายบรการทางเพศเพมขน สงผลใหเกดปญหาทางสงคมตามมา

ภาพท 3 ปญหายาเสพตด

ทมา : http://songkran007.blogspot.com/

ภาคท 4 ปญหาการขายบรการทางเพศ

ทมา : https://www.sanook.com/news/5014882/

10

3. ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยทผานมา กอใหเกดการขยายตวดานการผลตสนคาและบรการโดยมงเนนใหความส าคญเรองความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการเพมรายได ของประชากร ซงมการใชทรพยากรธรรมชาตเปนปจจยในการผลตอยางฟมเฟอย ขาดการวางแผนทด ดงนน ทรพยากรธรรมชาตจงเสอมโทรมและลดลงอยางรวดเรว ตามปรมาณการผลตสนคาและบรการทเพมมากขน

ภาพท 5 สภาพปาไมถกท าลาย

ทมา : http://ewt.prd.go.th/ewt/prchaiyaphum/ewt_news.php?nid=3831

ความเจรญทางเศรษฐกจ

ท าใหทรพยากรถกใชเปนจ านวนมาก

11

4. ปญหาภยพบตทางธรรมชาต เนองจากมการใชทรพยากรจ านวนมากเพอผลตสนคาและบรการท าใหทรพยากรธรรมชาตเสอมโทรมลง เกดความผนผวนทางธรรมชาต จงเกดสภาพความแหงแลง ขาดแคลนน า อทกภยและวาตภย ตามมา สรางความเสยหายตอชวตและทรพยสน และตอผลผลตตาง ๆ จ านวนมาก

ภาพท 6 ปญหาอทกภย ทมา : https://www.partiharn.com/contents/1804

ภาพท 7 ปญหาภยแลง

ทมา : https://moneyhub.in.th/article/water-crisis-2559/

12

5. ปญหาการแตกแยกทางความคด ปจจบนสงคมไทยก าลงเผชญกบความแตกแยกทางความคดในขนทรนแรงเพราะปญหาทางการเมอง มการแบงฝายเปนสตาง ๆแมแตในทท างาน ในสถาบนการศกษา หรอครอบครวเดยวกนกตาม สงผลใหเกดวกฤตการณทางการเมองอยางตอเนอง นบตงแตการท ารฐประหารในป 2549 มาถง การกอมอบยดสนามบน ท าเนยบรฐบาล ยานชมชนธรกจใจกลางเมอง กอใหเกดความเสยหายทางเศรษฐกจคดเปนเงนหลายแสนลานบาท มจ านวนผเสยชวต และบาดเจบมากทสดในประวตศาสตรของไทยและนบวนเหตการณความรนแรงอนเนองมาจากการขดแยงทางความคดยงหาทางออกไมพบ

ภาพท 8 เหตการณกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย เขายดสนามบนสวรรณภม พ.ศ. 2551 ทมา : https://th.wikipedia.org/wiki/

ภาพท 9 เหตการณกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต ชมนมทแยกราชประสงค กรงเทพฯ เดอน เมษายน 2553

ทมา : https://www.thairath.co.th/content/1286264

13

6. ปญหาคณภาพทางการศกษา จากผลการทดสอบทางการศกษาแหงชาตผลคะแนนการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ซงจดทดสอบโดยส านกทดสอบทางการศกษาแหงชาต (สทศ.) ตงแตปการศกษา 2552 - 2554 นน ไดสะทอนคณภาพการศกษาไทยออกมาวา ผลการสอบมคาเฉลยรวมทงประเทศ ไมถงรอยละ 50 จากขอมลดงกลาวจะเหนไดวาระบบการศกษาไทยก าลงตกต าลงเรอย ๆ เพราะสงคมเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรวท าใหระบบการศกษาปรบตวไมทนกบการเปลยนแปลง จากการรวบรวมขอมลคณภาพหรอผลลพธทางการศกษาทสะทอนออกมาท าใหมองเหนคณภาพการศกษาของไทยทยงตองพฒนาเพอใหสามารถแขงขนกบนานาชาตได กลาวโดยสรปสภาพปญหาของทองถนในปจจบนเกดจากการพฒนาประเทศ ทผานมาไมสามารถบรรลความส าเรจตามเปาหมายทก าหนดทศทางการพฒนาไว ดงนนรฐจงไดก าหนดยทธศาสตรในการพฒนาโดยค านงถงการสรางความสมดลและภมคมกน ทยงยน โดยเนนการพงตนเองใหมากขน ทงนจงไดมการน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการพฒนาโดยบรรจไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 9 เปนตนมา

รกนแลวนะ หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง บรรจอยในแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตฉบบทเทาไร

14

การพฒนาทองถนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจพอเพยง เปนหลกปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพล อดลยเดช ทรงพระราชทานไวเพอใชเปนแนวทางในการพงพาตนเอง ปฏบตตน ด าเนนชวตอยางรเทาทนการเปลยนแปลงของสภาวการณโลก มงเนนการรอดพนจากภยและวกฤตตางๆใชประโยชนจากทรพยากรทมอยใหคมคามากทสด เพอความมนคงและความยงยน ในการพฒนา

ภาพท 10 หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตามพระราชด าร ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

ทมา : http://wiki.stjohn.ac.th/groups/poly_ordinarycourse1/

15

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1. ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ 2. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางรอบคอบ 3. การมภมคมกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต โดยมเงอนไขของการตดสนใจและด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยง 2 ประการ ดงน 1. เงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตาง ๆ ทเกยวของรอบดาน ความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในการปฏบต 2. เงอนไขคณธรรมทจะตองเสรมสราง ประกอบดวย มความตระหนก ในคณธรรม มความซอสตยสจรต มความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการด าเนนชวต

16

จากแนวพระราชด ารเรองเศรษฐกจพอเพยง สามารถน ามาใชเปนหลกการ ด าเนนชวต ไดดงน 1. การพงพาตนเองเปนหลก เปนการรจกน าเอาทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประโยชนสงสด เชน ศกยภาพของทองถน ทรพยากรทมในทองถน การอนรกษทรพยากรธรรมชาตในทองถน เพอน ามาใชสนองความตองการพนฐานของชวตอยางพอประมาณ ไมฟงเฟอ ไมเบยดเบยนตนเอง ผอนและสงแวดลอม 2. การพงพากนเองเปนหลก คอการรวมกลมชวยเหลอซงกนและกนของชาวบาน โดยหลกความสามคคในหมคณะ ความเออเฟอเผอแผ ค านงถงประโยชนสวนรวมเปนส าคญ เชน รวมมอจดตงกลมผลตสนคา จดตงกลมอาสาปองกนภยหรอกลมอนรกษ 3. การมหลกการจดการทด เปนการน าความรความสามารถและประสบการณ มาใชบรหารจดการทรพยากรทมอยดวยความไมประมาท มการสรางเครอขายเชอมโยงระหวางกลมตาง ๆ เชน กลมเงนทน กลมธรกจ องคกรภาครฐ เพอสนบสนนดานการลงทน การตลาดและการพฒนาคณภาพชวตโดยรวม

17

แนวทางการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง แนวทางการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงดานสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอม มดงน 1. การสรางแรงผลกดน เปนการแสวงหาแรงผลกดนในการเปลยนแปลงตนเอง ครอบครว และชมชนทองถนของตน ซงอาจเกดจากความศรทธาในแนวความคดความเชอตอบคคล หรอผลทบงเกดตอชมชนทเปนตนแบบของชมชนทองถนทพงพาตนเองจนประสบความส าเรจ การสรางความเขมแขงทางจตใจน เรยกวา การระเบดจากขางใน อนน าไปสการพงตนเองและท าใหงายตอการปฏบตตนโดยอาศยแนวทางจากบคคลหรอองคกรทเปนตนแบบ 2. การปรบเปลยน จากแรงผลกดนในการเปลยนแปลงน าไปสการปรบเปลยน ไปสหนทางทดขนทงในระดบตนเอง ครอบครวและชมชน ทงน เรมจากการระเบด จากขางใน รจกแกปญหาทจดเลกๆกอนและท าอยางเปนขนตอนมการวางแผนทอาศยระยะเวลาแบบคอยเปนคอยไป เพอใหตนเองพออยพอกนพงตนเองไดโดยไมเดอดรอน 3. การแลกเปลยนเรยนร เมอพงพาตนเองไดแลวจ าเปนตองอาศยกลมหรอเครอขาย เพอเชอมโยงน ามาพฒนาในระดบทสงขน ซงในขนตอนนพระบาทสมเดจ พระเจาอยหว ทรงมพระราชด ารไววา การขาดทนคอก าไร เพราะจะท าใหเราเกดการเรยนรจากประสบการณจรง ไมยดตดต าราควรศกษาจากภมปญญาทองถนนนๆควบคไปดวย การมสวนรวมในการพฒนาโดยการระดมความคดรวมกนของคนในชมชนหรอจากทกภาคสวนไมวาจะเปนการจดเวทเสวนา การศกษาดงาน เปนตน

18

4. การวางแผนชมชน เมอสมาชกในชมชนไดแลกเปลยนเรยนรรวมกน แลวน ามาจดท าแผนการพฒนาชมชนหรอทองถนของตนเอง เพอใหการพฒนานนมทศทางทชดเจน โดยแผนชมชนนนควรยดหลก การระเบดจากขางใน มงประโยชน สวนใหญ ของคนเปนหลก ศกษาขอมลอยางเปนระบบ เนนการมสวนรวมของประชาชนในทองถน มการพฒนาอยางเปนองครวม คอ ไมเนนดานใดดานหนงแตเปนการพฒนาไปพรอม ๆ กนทกดาน 5. การประยกตปฏบตจรง โดยการเรมน าแผนชมชนมาใชปฏบตจรง ค านงถงประเดนตอไปน ไดแก ค านงถงความแตกตางดานภมสงคม เพราะความแตกตางของ แตละพนทอาจจ าเปนตองปรบเปลยนการปฏบตใหเขากบพนท การท าใหงาย คอ การน าหลกการมาปฏบตใหงายตอการลงมอท าจรง การท าตามล าดบขนตอน ไมยดตดต ารา และท างานดวยความสข 6. วถการพฒนาทยงยน เปนเปาหมายสดทายของการพฒนาตามหลกปรชญา ของเศรษฐกจพอเพยงโดยการเนนหลกความรรก สามคค การมองเหนประโยชนสวนรวมเปนส าคญ เนนการประหยดและเรยบงาย ไมยดตดต ารา

ลองน าไปใชกนนะครบ

19

แผนผงกระบวนการพฒนาชมชนทองถนตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทมา : หนงสอเรยน สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาท 3.วฒนาพานช, 2555, หนา 141.

การสราง แรงผลกดน การ

ปรบเปลยน การแลกเปลยน เรยนร

การจดท า แผนชมชน

การประยกต ปฏบตจรง

วถการพฒนา ทยงยน

แผนภมกระบวนการพฒนาชมชนทองถนตามแนวทางหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงพอเพยง

- ระเบดจาก ขางใน - พงตนเอง - ท าใหงาย

- ระเบดจาก ขางใน - แกปญหา จดเลก - ท าตามล าดบ ขนตอน -พออย พอกน

- ขาดทน คอก าไร - ไมตดต ารา - มสวนรวม

- ระเบดจาก ขางใน - มงประโยชน คนสวนใหญ - ศกษาขอมล เปนระบบ - มสวนรวม - องครวม

- ภมสงคม - ท าใหงาย - ท าตามล าดบขน - ไมตดต ารา - ท างานอยางม ความสข

- ร รก สามคค - ประโยชน สวนรวม - ประหยด เรยบงาย ไดประโยชน สงสด - ไมตดต ารา

20

แบบฝกหดทายบทท 1 เรอง ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหา โดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

1. ใหนกเรยนวเคราะหสาเหตและผลกระทบตาง ๆ ของไทยลงในกรอบแผนผงดานลาง (7 คะแนน)

ปญหา

ดานสงคม

ดานเศรษฐกจ

ดานสงแวดลอม

คณภาพชวต

คณภาพการศกษา

แตกแยกทางความคด

การกระจายรายได

ความยากจน

ภยพบตทางธรรมชาตธรรมชาต

การเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

สาเหต............................

สาเหต.............................

สาเหต..............................

สาเหต...............................

สาเหต...........................

สาเหต............................

สาเหต...............................

21

2. ใหนกเรยนอานขาวดานลางแลวตอบค าถามตอไปน (3 คะแนน) เกดเหตแกสรวในนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง แพทยระบ มคนงานบาดเจบแสบคอ ห จมก 43 ราย อาการสาหส 31 ราย เกดเหตแกสรวภายในบรษทอดตยาเบอรลา ในนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง มผบาดเจบจากการไดรบกลน เบองตนถกน าสงโรงพยาบาลมาบตาพด จ านวน 43 ราย มอาการสาหสตองท าการสงตอไปรกษายงโรงพยาบาลอนๆ ในจงหวดระยอง แลว 31 ราย น.พ.สรทน มาลหวล ผอ.โรงพยาบาลมาบตาพด กลาววา ผบาดเจบสวนใหญเปนคนงานกอสรางทอยในบรษท ซงมอาการแนนหนาอก แสบจมก หายใจไมออก ตองใหออกซเจน และสงตอไปยงโรงพยาบาลอนๆ เพอปองกนไมใหผบาดเจบไดรบสารเคมซ าอก เนองจากเปนสารโซเดยมไฮโดรซลไฟต ผลตสารคลอรน ซงยงคงมผบาดเจบ ทงจากในโรงงานและชมชนรอบๆ ทยอยเขามารกษาตวกนอยางตอเนอง ดานนางมณฑา ประณทนรพาล ผวาการการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) เปดเผย กบส านกขาวไอ.เอน.เอน. กรณเหตสารเคมรวไหลจากโรงงานนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง ทเกดขนในชวงบายของวนนวา สารดงกลาว เปนคลอรนเหลว เมอมการรวไหลจะระเหยเปนกาซ มกลนและกอใหเกดอาการระคายเคอง ซงขณะนสามารถควบคมการรวไหลใหอยในวงจ ากดแลว และไดสงการใหโรงงานดงกลาว ยตการด าเนนงานชวคราว รวมทงมอบหมายใหทมประจ าศนยเฝาระวงเขาท าการตรวจสอบเพอไมใหลามไปยงบรเวณพนทอน ส าหรบเหตทเกดขนจากการตรวจสอบของ กนอ. มผไดรบผลกระทบ 34 ราย ไดน าตวสงโรงพยาบาลรบการตรวจรกษาและกลบบานไดแลว 9 ราย นอนพกรกษาตว 25 ราย สวนใหญมอาการแนนหนาอก แสบจมก หายใจไมสะดวก โดยไดอพยพพนกงานโรงงานใกลเคยงในรศม 300 เมตร ออกนอกพนทแลว

ทมา : http://news.sanook.com/region/

22

1. จากขาวนกเรยนคดวาเหตการณแกสรวเกดขนเพราะสาเหตใด 2. นกเรยนคดวาเหตการณดงกลาวสงผลกระทบกบใครบาง 3. ใหนกเรยนน าแนวคดของหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชแกปญหาดงกลาว

โอโฮ!ท าไมงาย จงเลย ตองถกหมดแน ๆ เลย

ไปดเฉลยกนดกวา

23

บทท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาในระดบตาง ๆ

แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาระดบตาง ๆ 1. แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาระดบตนเอง เปนการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตประจ าวนโดยยดหลกความพอเพยง ดงน 1.1 การสรางความพอเพยงดานจตใจ คอการทมจตใจเขมแขง อดทน มความซอสตยสจรต มเจตนาทบรสทธไมเอาเปรยบบคคลอน มจตใจทเอออาทร 1.2 การสรางความพอเพยงดานสงคม มปฏสมพนธทดกบบคคลรอบขาง มความเหนอกเหนใจกน ชวยเหลอเกอกลกน มความสามคคและเหนแกประโยชนสวนรวม 1.3 การสรางความพอเพยงดานสงแวดลอม โดยการใชทรพยากรธรรมชาต ทมอยใหเกดประโยชนคมคาสงสด 1.4 การสรางความพอเพยงทางดานเทคโนโลย เปนการรจกประยกตใชเทคโนโลยตาง ๆ ใหมประโยชนตอชวตประจ าวนอยางเหมาะสม 1.5 การสรางความพอเพยงทางดานเศรษฐกจ เปนการวางแผนการใชจาย ใหมความสมดล ยดหลกความประหยด มธยสถ และเหลอเงนออมไวเพออนาคต 1.6 ยดหลกการพงพาตนเอง พงผอนใหนอยลง คนหาและน าศกยภาพทม ในตนเองออกมาใชใหมากทสด 1.7 สรางภมคมกนทดในตว โดยใชปญญาในการด าเนนชวต มเหตมผล ไมประมาทลมหลงไปตามกระแสนยมตางๆ

24

2. แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาระดบชมชน เมอบคคลสามารถด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบตนเองไดแลว ในขนตอนนจะสงเสรมใหมการรวมกลมในระดบชมชน เชน วสาหกจชมชน กจการสหกรณ จดหาแหลงเงนทนตางๆทงธนาคาร หางราน และบรษทมารวมในการลงทน เพอพฒนาสนคาใหมคณภาพดขน 3. แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาระดบประเทศ เมอจดตงเปนกลมความรวมมอในระดบชมชนแลวจงขยายผลผลตจากชมชนออกสตลาดในระดบประเทศและตางประเทศโดยกลมชมชนรวมมอทงภาครฐ เอกชน ในการขยายตลาด เพอการสงออกผลผลตสรางรายไดใหกบประเทศ

ชมชนของเราอยดวยกนอยางเออเฟอ พงพาอาศยกน ชมชนของเราจง

เขมแขง!!

25

หลกการส าคญของระบบสหกรณ

ความหมายของระบบสหกรณ สหกรณ (Cooperatives) หมายถง การรวมกลมของบคคลเปนสมาคมหรอองคการดวยความสมครใจ โดยด าเนนกจการทางเศรษฐกจรวมกนอยางเปนอสระ และมวธการควบคมซงกนและกนตามแนวทางประชาธปไตย เพอใหบรรลจดมงหมาย ทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมรวมกน ลกษณะส าคญของสหกรณ 1. เปนธรกจการคา ด าเนนกจกรรมเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจหรอเพมรายไดใหแกสมาชก 2. ไมแสวงหาก าไร ด าเนนกจกรรมเพอชวยเหลอสมาชกเปนส าคญ การแสวงหาก าไรเปนเปาหมายรอง 3. มสมาชกเปนเจาของ สมาชกตองรวมกนท างานในสหกรณในฐานะเจาของ 4. ความสมครใจ การเขาเปนสมาชกและการเขารวมในกจกรรมตาง ๆ ของสมาชก ตองเปนไปโดยความสมครใจ 5. ควบคมสมาชกดวยหลกประชาธปไตย 6. มผลประโยชนรวมกนและแบงปนผลประโยชนตามสดสวน สมาชกจะไดรบผลตอบแทนจากการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจรวมกน เชน ไดรบเงนปนผลประจ าป โดยจะแบงปนตามสดสวน สมาชกทซอสนคาจากสหกรณรานคาจ านวนมากยอมจะไดรบเงนปนผลมาก เปนตน

26

กจการสหกรณในประเทศไทย ก าเนดสหกรณในประเทศไทย สหกรณแหงแรกของไทย คอ “สหกรณวดจนทร ไมจ ากดสนใช” จดทะเบยน เมอวนท 26 กมภาพนธ พ.ศ. 2459 ในสมยรชกาลท 6 อยในทองทต าบลวดจนทร อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก รเรมจดตงโดย “กรมหมนพทยาลงกรณ” ตอมาไดรบ ยกยองใหเปนพระบดาแหงกจการสหกรณของไทย สาเหตทประเทศไทยน าระบบสหกรณเขามาใชในสมยนน เกดจากภาวะความ บบคนทางเศรษฐกจ ทชาวนาไดรบ เชน ถกเอารดเอาเปรยบจากนายทน ฝนแลง ท านา ไมไดผล ความยากจน และขาดแคลนเงนทน เปนตน ประเภทของกจการสหกรณในประเทศไทย 1. สหกรณการเกษตร เปนองคกรทผประกอบอาชพเกษตรกรรมรวมกนจดตงขน โดยจดทะเบยนเปน นตบคคลตอนายทะเบยนสหกรณตามกฎหมายวาดวยการสหกรณ สหกรณการเกษตรแหงแรกของไทยทจดตงขน คอ “สหกรณวดจนทร ไมจ ากดสนใช” จงหวดพษณโลก จดทะเบยนจดตงเมอ พ.ศ. 2459

ภาพท 11 สหกรณวดจนทร ไมจ ากดสนใช จงหวดพษณโลก เปนสหกรณแหงแรกของประเทศไทย

ทมา : http://www.sahakornthai.com/watchan/index.php

27

วตถประสงคของสหกรณการเกษตร มงใหสมาชกด าเนนธรกจรวมกน ชวยเหลอซงกนและกน เพอแกไขปญหาในการประกอบอาชพ ดงน 1) ใหบรการสนเชอเพอการเกษตร และรบฝากเงนจากสมาชก 2) จดหาวสดการเกษตร เชน ปย ยาฆาแมลง และเมลดพนธมาจ าหนาย 3) จดหาตลาดเพอจ าหนายผลผลต โดยไมตองพงพอคาคนกลาง 4) สงเสรมใหความรเรองการเกษตรแผนใหม 5) ใหการศกษา อบรม และทศนศกษาดงานเกยวกบกจกรรมสหกรณแกสมาชก 2. สหกรณประมง สหกรณประมง เปนสหกรณทจดตงขนในหมชาวประมง เพอรวมมอกนแกไขปญหาและอปสรรคในการประกอบอาชพการท าประมง สหกรณประมงแหงแรกทจดตงขน คอ “สหกรณประมงพษณโลก จ ากด” ตงขนเมอ พ.ศ.2492 ณ จงหวดพษณโลก วตถประสงคของสหกรณประมง 1) จดหาวสด อปกรณการท าประมง และอน ๆ มาจ าหนายใหสมาชก 2) จดหาตลาดหรอจดจ าหนายสตวน าและผลตภณฑจากสตวน าตาง ๆ ของสมาชก ใหแกประชาชนผบรโภคในราคายตธรรม 3) จดหาเงนกใหสมาชกกไปลงทนประกอบอาชพ และรบฝากเงนจากสมาชก 4) ใหการสงเคราะหสมาชกและครอบครวทประสบภยพบตตาง ๆ 5) ใหบรการความรดานวชาการและธรกจการประมงแกสมาชก เชน การเพาะเลยงสตวน า การแปรรปผลผลต และการน าเทคโนโลยการจบสตวน ามาใช เปนตน

28

• จดหาทดน• จดสาธารณปโภคพนฐาน

การจดนคม

• รวบรวมสมาชก• ด าเนนธรกจ การจดสหกรณ

3. สหกรณนคม สหกรณนคม เปนสหกรณทเกดจากการสนบสนนของทางราชการ มงจดสรรทดนท ากนใหแกราษฎรพรอมทงจดสรางสาธารณปโภคและสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ใหแกผเขาอยอาศย สหกรณนคมแหงแรกของไทย เกดขนทอ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน เมอ พ.ศ. 2478 โดยจดซอทดนราชพสดของกระทรวงการคลง จ านวน 4,109 ไร มาจดสรรใหแกสมาชก วตถประสงคของสหกรณนคม 1) เพอจดสรรทดนท ากนแกราษฎร จดใหมสาธารณปโภคทจ าเปนแกผอาศย 2) รวบรวมสมาชกทมาอาศยกอตงเปนสหกรณโดยใชวธการเดยวกนกบสหกรณการเกษตรทกประการ 4. สหกรณออมทรพย สหกรณออมทรพย เปนสถาบนการเงนรปแบบหนง เกดจากการรวมตวจดตงโดยกลมบคคลซงมอาชพเดยวกนหรออยอาศยในชมชนเดยวกนเพอสงเสรมการ ออมทรพย ของสมาชกและชวยเหลอสมาชกใหมแหลงเงนกเมอถงคราวจ าเปน สหกรณออมทรพยแหงแรกทจดตงขน คอ “สหกรณขาราชการสหกรณ จ ากด” จดตงขนเมอป พ.ศ. 2492 โดยขาราชการในกรมสหกรณสมยนน ในปจจบนมการจดตงสหกรณออมทรพยในหนวยราชการและรฐวสาหกจตาง ๆ อยางแพรหลาย เพอชวยเหลอดานสวสดการแกขาราชการ

29

สวนสหกรณออมทรพยของชมชนแหงแรก จดตงขนโดยประชาชนในแหลงชมชนแออดยานหวยขวาง ดนแดง กรงเทพมหานคร เมอป พ.ศ. 2508 มชอเรยกวา “เครดตยเนยนแหงศนยกลางเทวา” แตไมไดจดทะเบยนตามกฎหมาย และสหกรณออมทรพย ทเกดจากการรวมตวของประชาชนและจดทะเบยนถกตองเปนแหงแรก เกดขนทจงหวดอบลราชธาน เมอปพ.ศ. 2522 มชอเรยกวา “สหกรณเครดตยเนยนแมมล จ ากด ” วตถประสงคของสหกรณออมทรพย 1) สงเสรมการออมทรพย สมาชกจะตองออมทรพยกบสหกรณโดยปฏบต 2 วธ คอ การซอหนอยางนอย 1 หน แตจะตองไมเกนกวา 1 ใน 5 ของจ านวนหนทงหมด และอกวธหนง คอการฝากเงนโดยไดรบผลตอบแทนเปนดอกเบยในอตราเดยวกบธนาคารพาณชยหรอสงกวา 2) การใหบรการเงนก สหกรณออมทรพยจะน าเงนคาหนและเงนฝาก ของสมาชกมาหมนเวยนใหสมาชกทมความเดอดรอนไดกยม โดยคดอตราดอกเบยต ากวาเงนกจากเอกชน 5. สหกรณรานคา สหกรณรานคา เปนสหกรณทเกดจากการรวมตวจดตงของผบรโภค เพอจดหาสนคาอปโภคและบรโภคมาจ าหนายแกสมาชกและบคคลทวไป มการจดทะเบยนตามกฎหมายของสหกรณและมสภาพเปนนตบคคล สหกรณรานคาแหงแรก เกดขนโดยความรเรมของชาวบานในทองถนทอ าเภอเสนา จงหวดพระนครศรอยธยา เมอป พ.ศ. 2480 แตไมนานกลมเลกกจการไป ในปจจบน มสหกรณรานคาทมชอเสยงหลายแหง เชน รานสหกรณวทยาลยเทคนคลพบร และรานสหกรณกรงเทพ จ ากด วตถประสงคของสหกรณรานคา 1) จดหาสนคา สงของเครองใชทสมาชกตองการจ าหนาย โดยเนนคณภาพและ มราคาไมแพงกวาทองตลาด 2) ชวยจ าหนายผลตภณฑของสมาชกโดยแบงผลก าไรใหทงสองฝาย ตามขอก าหนด

30

สหกรณรานคา

3) เผยแพรใหความรดานการคาและการสหกรณแกสมาชก 6. สหกรณบรการ สหกรณบรการ เปนสหกรณทเกดจากการรวมตวของประชาชนทมอาชพเดยวกน ไมนอยกวา 10 คน ขนไป ซงไดรบความเดอดรอนจากการประกอบอาชพ จดตงขนเพอชวยเหลอซงกนและกนในการแกไขปญหาตาง ๆ และมงใหเกดความมนคงในรายได เชน สหกรณรถแทกซ สหกรณนกเขยน สหกรณผผลตและคาน าแขง เปนตน สหกรณบรการแหงแรกทจดตงขน คอ “สหกรณผท ารมบอสรางจ ากด” จงหวดเชยงใหม เมอ พ.ศ. 2484 ในปจจบน สหกรณบรการทประสบความส าเรจ ในการด าเนนกจการ ไดแก สหกรณแทกซรวมมตร จ ากด และสหกรณสราษฎรธาน จ ากด วตถประสงคของสหกรณบรการ 1) ใหบรการดานการประกอบอาชพตามประเภทธรกจทไดจดตงขน 2) จดหาอปกรณและสงของเครองใชทจ าเปนในการประกอบอาชพมาจ าหนาย ใหแกสมาชก 3) รบฝากเงน ใหสมาชกกเงน และสงเสรมดานสวสดการตาง ๆ แกสมาชก 4) ชวยเหลอสมาชกดานกฎหมายและคดความตาง ๆ

31

ความสมพนธระหวางแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบหลกการและระบบ ของสหกรณเพอประยกตใชในการพฒนาเศรษฐกจชมชน การด าเนนงานแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบหลกการของสหกรณมความสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ดงน 1) แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงมงใหประชาชนรวมกลมกนได ตามความสมครใจ ซงสอดคลองกบการด าเนนการของสหกรณทเปดรบสมาชกทกเพศทกวย 2) สงเสรมใหมการรบฟงความคดเหนของคนอนในสงคมและการตดสนใจ โดยใชเหตผล ซงสอดคลองกบหลกการของสหกรณทสมาชกมความเสมอภาคกน 3) แนวคดของเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมใหประชาชนไดศกษาหาความร ใหเทาทนการเปลยนแปลงอยเสมอ ซงสอดคลองกบหลกการของสหกรณทสงเสรม ใหสมาชกไดมการศกษา อบรม เพอเพมพนความร 4) แนวคดของเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมใหประชาชนมการรวมมอกนชวยเหลอซงกนและกนในทกดาน ซงสอดคลองกบหลกการของสหกรณเรองสมาชกจะตองรวมมอกนทางดานเศรษฐกจโดยเปนทงผใหและผรบ 5) แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงสงเสรมใหมการขยายความรวมมอกน ของสหกรณเมอมการด าเนนการทเขมแขงแลวกเปนการขยายวสาหกจชมชนใหกวางขวางขนซงสอดคลองกบหลกการของระบบสหกรณในเรองความรวมมอกนระหวางสมาชก 6) แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงเรองความซอสตยสจรต ไมโลภอยากไดของผอนมาเปนของตนเองสอดคลองกบหลกการของระบบสหกรณ

32

ชมชนบานบว พะเยา ตนแบบวถพอเพยง

ชมชนบานบว หม 4 ต าบลบานตน อ าเภอเมองพะเยา จงหวดพะเยา เปนหนงชมชนทไดนอมน าหลกการทรงงานหรอศาสตรพระราชาแปรสการปฏบตสรางจดเปลยนจากอดตทชาวบานสะสมปญหาดานสขภาพ มสารพษในรางกายถงรอยละ 90 ของประชากร อนเปนผลขางเคยงมาจากการใชปยและยาฆาหญาในการท านา สโครงการลด ละ เลกสารเคม นอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของในหลวงรชกาลท 9 มาปรบใชปฏวตชมชน จนสามารถสรางปรากฏการณใหบานบวในวนน ยนหยดเปนหมบานทผลตขาวอนทรยสงขายไปทวประเทศ ควบคกบการเปนแหลงหตถกรรมจกสานเขง ตะกราไมไผรายใหญ ทใชภมปญญาดงเดม สรางรายไดอยางเปนกอบเปนก าใหกบชาวชมชน และตอยอดสการเปนหมบานทองเทยวเชงเกษตร ดวย 11 ฐานการเรยนรทเชอมโยงสวถชมชน ภายใตตนทนทางวฒนธรรมและประเพณทองถนทชาวบานยดมน

ภาพท 12 ชมชนบานบว ตนแบบวถพอเพยง ทมา : https://thaiesaneat.blogspot.com/2017/10/blog-post_46.html

ผลส าเรจทเดนชด คอ การสงเสรมอาชพ และการพฒนาคณภาพชวตแบบมสวนรวม ภายใตหลกของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เกดจากความรวมแรงรวมใจและจตส านก ของคนในชมชน ผานการใชเวทประชาคมมการบรหารจดการชมชน รวมกนคด รวมกนท า และรวมกนแกไขปญหา รวมทงรวมกนรกษาคณคาทางสงคมทดงามท าใหชมชนบานบวไดรบรางวลชนะเลศถวยพระราชทานของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ในฐานะหมบานตนแบบเศรษฐกจพอเพยงดเดนระดบประเทศ เมอป 2553 ถอเปนชมชนตนแบบการพฒนาระดบพนท “พะเยาโมเดล”และอกหลาย ๆ รางวล

33

แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาตนเอง

ดานจตใจ

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

........................

........................

ดานสงคม

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

...............................................

ดานเทคโนโลย

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

........................

.........................

ดานเศรษฐกจ

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

...............................................

พงตนเอง

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

........................

........................

สรางภมคมกนทด

ในตว

แนวปฎบตตน

........................

........................

........................

........................

........................

........................

...............................................

แบบฝกหดทายบทท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาในระดบตาง ๆ

1. ใหนกเรยนวเคราะหแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาตนเองลงในกรอบ

ดานลาง (2 คะแนน)

34

2. ใหนกเรยนยกตวอยางกลมชมชนทใชแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงมาพฒนาชมชน (2 คะแนน) 3. การน าแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการพฒนาประเทศสงผลดอยางไรบาง (2 คะแนน) 4. ใหนกเรยนเขยนสรปหลกการของระบบสหกรณมาพอสงเขป (2 คะแนน) 5. วธการของระบบสหกรณสามารถน ามาประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางไร (2 คะแนน)

35

บทสรป

การพฒนาทองถนของประเทศไทยนน ไดแบงการพฒนาออกเปน 3 ดานทส าคญ คอ 1. ดานเศรษฐกจ 2. ดานสงคม 3. ดานสงแวดลอม โดยเนนการมสวนรวม ของประชาชนซงอาศยอยในชมชนตางๆเพราะเปนผเขาใจสภาพปญหาของชมชนตนเอง ไดดทสด หลกปรชญาของเศรษฐกจพอพยง เปนพระราชด ารในพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวรชกาลปจจบน ไดถกน ามาประยกตใชในการแกปญหาของทองถน เชน การใชหลกการพงตนเองท าใหชมชนเขมแขง การยดหลกความพอประมาณไมเบยดเบยนผอน การด าเนนชวตโดยใชหลกความรความสามารถควบคกบหลกคณธรรมจรยธรรม การยดหลกความสามคคของคนในชมชน เปนตน นอกจากนระบบสหกรณไดน ามาใชในการจดการชมชนใหมความเขมแขงโดยชมชนจดตงสหกรณตามประเภททสอดคลองกบบรบทในทองถนของตนเอง บรหารโดยสมาชก กระจายผลประโยชนและแบงปนกนอยางทวถง นบเปนตวอยางวธการหนงในการสรางความเขมแขงใหกบชมชน

36

แบบทดสอบหลงเรยน ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ

1. “เศรษฐกจพอเพยง” ในความหมายระดบประเทศ คอขอใด ก. พฒนาประเทศตามวถชวตดงเดม ข. ชะลอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ค. การสงออกมากกวาบรโภคภายในประเทศ ง. ผลตสนคาและบรการเลยงตนเองเปนส าคญ

2. เพราะเหตใดเกษตรกรทด าเนนรอยตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจงตอง รวมมอจดตงสหกรณ ก. เพอรวมมอกบทางราชการ ข. เพอสงเสรมการออมทรพย ค. เพอยกกระดบคณภาพชวตใหดขน ง. เพอใหเกษตรกรชวยเหลอซงกนและกน

3. ขอใดคอลกษณะส าคญส าหรบเกษตรกรในการสรางเครอขายกลมอาชพ ก. รวมพลงเพอพฒนาสงคม ข. เนนความประหยดขจดการใชจายฟมเฟอย ค. รวมพลงเฉพาะกลมอาชพเดยวกน จดสวสดการและการศกษาใหแกสมาชก ง. ประสานความรวมมอกบภาคธรกจ ภาครฐ และเอกชนในดานเงนทน การตลาดและขอมลขาวสาร

4. การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชใหไดผล ควรเรมตนอยางไร ก. เรมตนทตวเอง ท าความเขาใจ ยอมรบและปฏบตในชวตประจ าวน ข. เรมตนทรฐบาล โดยก าหนดนโยบายทชดเจน ค. เรมตนทสถาบนครอบครวเพราะเปนสถาบนแรกทปลกฝงความคด ง. เรมตนทผน าทองถน เพราะมความใกลชดกบประชาชน

37

5. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เรมก าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบทเทาใด

ก. ฉบบท 7 ข. ฉบบท 8 ค. ฉบบท 9 ง. ฉบบท 10

6. การสรางความพอเพยงดานจตใจของประชาชน สถาบนใดทมบทบาทส าคญทสด ก. สถาบนศาสนา ข. สถาบนการปกครอง ค. สถาบนการศกษา ง. สถาบนครอบครว

7. ความพอเพยงในจตใจ หมายถงขอใด ก. การพออย พอม พอกน ข. มความประพฤตทดงาม ค. ปฏบตงานดวยความซอสตยสจรต ง. สามารถเผชญกบความยากล าบากอยางเขมแขง

8. ปจจบนปญหาทองถนทส าคญและรนแรงทสดของไทย จ าเปนตองไดรบการแกไขอยางเรงดวน คอ ขอใด ก. ปญหาความยากจน ข. ปญหาคณภาพชวต ค. ปญหาการแตกแยกทางความคดทางการเมอง ง. ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

9. บคคลใดเปนสมาชกตามหลกการของสหกรณ ก. โหนงเปนสมาชกสหกรณรานคาตามคนในครอบครว ข. โตงชวนเอกไปสมครเปนสมาชกสหกรณบรการ ค. นอยเปนชาวสวนจงไปสมครเปนสมาชกสหกรณประมง ง. แตมโดนบงคบจากเพอนในกลมใหเปนสมาชกสหกรณออมทรพย

10. ขอใดกลาวผด ก. สหกรณเปนองคกรประชาธปไตย ข. สมาชกสหกรณมสทธออกเสยงเทากน ค. ผถอหนสงสดจะไดรบต าแหนงประธานสหกรณ ง. สมาชกทกคนมสวนรวมในการก าหนดนโยบายสหกรณ

38

อภธานศพท

1. การกระจายรายได คอ การเปรยบเทยบสดสวนรายไดทประชาชนแตละกลมไดรบ โดยพจารณาจากรายไดเฉลยตอหวในแตละจงหวดหรอแตละภมภาค โดยแบงเปนเขตเมองและเขตชนบท 2. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต คอ การวางนโยบายมาตรการทางเศรษฐกจและสงคมในการพฒนาประเทศโดยก าหนดเปนกรอบและแนวทางในการพฒนาประเทศในแตละชวงระยะเวลา 5 ป ปจจบนประเทศไทยอยในระหวางการใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560 – 2564) 3. วสาหกจชมชน คอ กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการหรอการอน ๆ ทด าเนนการโดยคณะบคคลทมความผกพน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใด หรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายไดและเพอการพงพาตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน 4. สหกรณเครดตยเนยน คอ สหกรณทมวตถประสงคเพอสงเสรมการออมของสมาชกโดยจายผลตอบแทนเปนเงนปนผลตามจ านวนหนทถอและการใหสนเชอแกสมาชก เงนทนของเครดตยเนยน มาจากการขายทนเรอนหนใหแกสมาชกหรอบคคลทวไป ประเทศไทยมการจดตงเครดตยเนยนและมกฎหมายรองรบ 5. โฮมสเตย คอ การทองเทยวรปแบบหนง ทใหนกทองเทยวไดมโอกาสเขาไปใชชวตความเปนอยรวมกบคนในทองถน อยบานเดยวกน ท ากจกรรมตาง ๆ รวมกน เปนการทองเทยวเชงนเวศทใหความส าคญกบการท าตวใหกลมกลนกบสงแวดลอมและอนรกษธรรมชาต

39

บรรณานกรม กว วรกวนและคณะ. (2555). หนงสอสาระการเรยนรพนฐาน สงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 3 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม. พมพครงท 1 : กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ.

เกษมสนตวระกลและคณะ. (2546). พจนานกรมศพทเศรษฐศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ฐานขอมลเพอการรายงานสถานการณคณภาพสงแวดลอมของประเทศไทย. การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม. http://www.onep.go.th/env_data/category/1/ (27 มนาคม 2561)

ไทยรฐ. เหตการณกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต. https://www.thairath.co.th/content/1286264 (29 มนาคม 2561)

ประชาชาตธรกจ. พชศก.อวม 19จงหวดวกฤตแลง สพรรณ-โคราชขาดน า5แสนไร. https://www.prachachat.net/local-economy/news-229683

(3 เมษายน 2561) ปาฏหารย. ฝนตกน าทวม ปญหาใหญประเทศไทย.

https://www.partiharn.com/contents/1804 (10 เมษายน 2561) ผจดการออนไลน. ปญหาการขายบรการทางเพศ.

http://www.manager.co.th/indochina/ viewnews.aspx?NewsID=9560000069065 (28 มนาคม 2561)

วกพเดย. กลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยเขายดสนามบนสวรรณภม พ.ศ. 2551. https://th.wikipedia.org/wiki/ (29 มนาคม 2561)

วกพเดย. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. http://wiki.stjohn.ac.th/groups/poly_ ordinarycourse1/wiki/e86f0/14_.html (3 เมษายน 2561)

วชตวงศ ณ ปอมเพชร. (2555). เศรษฐศาสตรส าหรบเยาวชน. กรงเทพฯ : ส านกพมพแสงดาว จ ากด.

สงกรานต. การปองกนและแกไขปญหายาเสพตด. http://songkran007.blogspot.com/ (28 มนาคม 2561)

สนกดอดคอม. “วคตอเรยซเครท” เปดเสนทางคามนษยลงอางอาบอบนวด. https://www.sanook.com/news/5014882/ (10 เมษายน 2561)

40

สหกรณไทยดอดคอม. ประวตของสหกรณ.

http://www.sahakornthai.com/watchan/index.php (10 เมษายน 2561)

ส านกงานประชาสมพนธจงหวดชยภม. ชยภมประกาศยดคนปาภเปง 2 หมนไร หลงถกนายทนบกรกหนก. http://ewt.prd.go.th/ewt/prchaiyaphum/ewt_news.php?nid=3831

(28 มนาคม 2561) อนเตอรสเปซ. กร คาดการณ ผลกระทบภยแลง.

https://moneyhub.in.th/article/water-crisis-2559/ (28 มนาคม 2561) เอมไทย. สภาพปาไมถกท าลาย. jhttp://picpost.mthai.com/view/54302

(27 มนาคม 2561)

41

ภาคผนวก

42

เฉลยแบบฝกหดทายบทท 1 เรอง ปญหาทองถนและวธการแกไขปญหาโดยใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

1. ใหนกเรยนวเคราะหสาเหตและผลกระทบตางๆของไทยลงในกรอบแผนผงดานลาง (7 คะแนน)

ปญหา

ดานสงคม

ดานเศรษฐกจ

ดานสงแวดลอม

คณภาพชวต

คณภาพ

การศกษาการศกษา แตกแยกทางความคด

การกระจายรายได

ความยากจน

ภยพบตทางธรรมชาต

การเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

สาเหต 1.สงคมไทยเปลยนจากสงคมชนบทเปนสงคมเมองมากขน 2.เปนสงคมบรโภคนยมท าใหเกดปญหาอนๆตามมา

สาเหต คณภาพการศกษาตกต าจากการปรบตวไมทนตอการเปลยนแปลงสถานการณโลก

สาเหต เกดปญหาทางการเมองทตางมความคดเหนไมตรงกน

สาเหต ใหความส าคญกบการพฒนาอตสาหกรรมมากเกนไป

สาเหต 1.เกษตรกรมรายไดนอย 2.ขาดโอกาสในการเพมรายได เพราะการศกษาต า

สาเหต มนษยใชทรพยากรมากเกนไปท าใหทรพยากร เสอมโทรมเกดวกฤตการณสงแวดลอม

สาเหต มนษยใชทรพยากรมากเกนไป ใหความส าคญกบการพฒนาดานเศรษฐกจมากกวาการรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

43

2. ใหนกเรยนอานขาวดานลางแลวตอบค าถามตอไปน (3 คะแนน) เกดเหตแกสรวในนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง แพทยระบ มคนงานบาดเจบแสบคอ ห จมก 43 ราย อาการสาหส 31 ราย เกดเหตแกสรวภายในบรษทอดตยาเบอรลา ในนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง มผบาดเจบจากการไดรบกลน เบองตนถกน าสงโรงพยาบาลมาบตาพด จ านวน 43 ราย มอาการสาหสตองท าการสงตอไปรกษายงโรงพยาบาลอนๆ ในจงหวดระยอง แลว 31 ราย น.พ.สรทน มาลหวล ผอ.โรงพยาบาลมาบตาพด กลาววา ผบาดเจบสวนใหญเปนคนงานกอสรางทอยในบรษท ซงมอาการแนนหนาอก แสบจมก หายใจไมออก ตองใหออกซเจน และสงตอไปยงโรงพยาบาลอน ๆ เพอปองกนไมใหผบาดเจบไดรบสารเคมซ าอก เนองจากเปนสารโซเดยมไฮโดรซลไฟต ผลตสารคลอรน ซงยงคงมผบาดเจบทงจากในโรงงานและชมชนรอบ ๆ ทยอยเขามารกษาตวกนอยางตอเนอง ดานนางมณฑา ประณทนรพาล ผวาการการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) เปดเผย กบส านกขาวไอ.เอน.เอน. กรณเหตสารเคมรวไหลจากโรงงานนคมอตสาหกรรมเหมราชมาบตาพด จ.ระยอง ทเกดขนในชวงบายของวนนวา สารดงกลาว เปนคลอรนเหลว เมอมการรวไหลจะระเหยเปนกาซ มกลนและกอใหเกดอาการระคายเคอง ซงขณะนสามารถควบคมการรวไหลใหอยในวงจ ากดแลว และไดสงการใหโรงงานดงกลาว ยตการด าเนนงานชวคราว รวมทงมอบหมายใหทมประจ าศนย เฝาระวงเขาท าการตรวจสอบเพอไมใหลามไปยงบรเวณพนทอน ส าหรบเหตทเกดขนจากการตรวจสอบของ กนอ. มผไดรบผลกระทบ 34 ราย ไดน าตวสงโรงพยาบาลรบการตรวจรกษาและกลบบานไดแลว 9 ราย นอนพกรกษาตว 25 ราย สวนใหญมอาการแนนหนาอก แสบจมก หายใจไมสะดวก โดยไดอพยพพนกงานจากโรงงานใกลเคยงในรศม 300 เมตร ออกนอกพนทแลว

ทมา : http://news.sanook.com/region/

44

1. จากขาวนกเรยนคดวาเหตการณแกสรวเกดขนเพราะสาเหตใด ความไมปลอดภยในกระบวนการท างานของโรงงานอตสาหกรรม 2. นกเรยนคดวาเหตการณดงกลาวสงผลกระทบกบใครบาง

1. สขภาพของคนงานและของคนในชมชนโดยรอบทไดรบสารเคม 2. ภาพพจนขององคกรทงบรษทเอกชนและหนวยงานราชการทเกยวของ เชน ส านกงานนคมอตสาหกรรมเหมราช มาบตาพด จ.ระยอง และบรษทอดตยา เบอรลา เคมคอล โรงงานทปลอยใหเกดสารเคมรวไหล 3. ประเทศไทยเพราะนกลงทนทจะเขามาลงทนถาระบบความปลอดภยใน

3. ใหนกเรยนน าแนวคดของหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชแกปญหาดงกลาว

โรงงานและหนวยงานทรบผดชอบควรด าเนนการตามหลกปรชญาเศรษฐกจ พอเพยง ดงน 1. ความพอประมาณ โรงงานควรพจารณาถงศกยภาพของเครองจกรและก าลงคน ในการผลตสารเคมวาเพยงพอหรอไมในการด าเนนการผลตใหปลอดภย ทงนส านกงานนคมอตสาหกรรมในฐานะเปนผก ากบดแลโรงงานกควรมกระบวนการในการตรวจสอบและควบคมอยางเขมงวด 2. ความมเหตผล การด าเนนการผลตสารเคมนนไดสงผลกระทบตอสขภาพของคน ในชมชนอยแลว ดงนนโรงงานควรมองเหนสขภาพของคนในชมชนเปนเรองส าคญ ควรมกระบวนการขนตอนผลตทปลอดภยตามหลกมาตรฐานสากล 3. การมภมคมกนทดในตว คนงานและคนในชมชนควรศกษาเรองการปฏบตตน เมอเกดสารเคมรวไหลเมอเกดเหตการณดงกลาวขนจะไดแกปญหาไดถกตองเพราะสารเคมแตละประเภทมวธการแกไขเมอไดรบสารพษตางกน ดงนนเงอนไขความรทส าคญคอ การใหความรเรองสารเคมและการปองกนแกไขเมอเกดภยจามสารเคมรวไหลโดยโรงงานหรอส านกงานสาธารณสข หนวยงาน ทเกยวของตาง ๆ ซงจะกอใหเกดเงอนไขคณธรรมรวมกน นนคอ ความเหนอกเหนใจซงกนและกนระหวางชมชนและโรงงานทอยอาศยและใชทรพยากรรวมกน

45

แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาตนเอง

ดานจตใจ

แนวปฎบตตน

มองโลกในแงดไมเอาเปรยบผอน มจตใจทเออเฟอ ม

ความอดทน และซอสตย

สจรต

ดานสงคม

แนวปฎบตตน

มปฏสมพนธทดกบ

บคคลรอบขาง เหนอกเหนใจผอน

ดานเทคโนโลย

แนวปฎบตตน

ใชเทคโนโลย

อยางเหมาะสม

และเพอการเรยนรอยางสรางสรรค

ดานเศรษฐกจ

แนวปฎบตตน

วางแผนการ ใชจาย

ประหยด และมเงน

ออม

พงตนเอง

แนวปฎบตตน

น าศกยภาพในตวออกมาใชใหมาก

ทสด

สรางภมคมกนทด

ในตว

แนวปฎบตตน

ใชหลกเหตผลในการด าเนนชวต ไมลมหลงไปตามกระแสนยม

เฉลยแบบฝกหดทายท 2 เรอง แนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาในระดบตาง ๆ

1. ใหนกเรยนวเคราะหแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงกบการพฒนาตนเองลงในกรอบ

ดานลาง (2 คะแนน)

46

2. ใหนกเรยนยกตวอยางกลมชมชนทใชแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงมาพฒนาชมชน (2 คะแนน)

ชมชนบานจ ารงหมท 7 ต าบลเนนฆอ อ าเภอแกลง จงหวดระยอง ทน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาบรณาการหลายรปแบบ ดงน 1. กลมผใชน ากบอาหารมออรอย 2. เกบขยะไปฝากทธนาคารขยะและสงแวดลอม 3. โฮมสเตยเพอการเรยนรชวตตามวถของชมชน 4. สจจะออมทรพย พนธะสญญาแหงชมชน 5. พงพงองกน แบงปนเพอนบาน มการจดตงธนาคารปแสม 6. วทยชมชน สอชมชน เพอชมชน โดยชมชน

3. การน าแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการพฒนาประเทศสงผลดอยางไรบาง (2 คะแนน)

ท าใหประเทศพงพาตนเองไดแมอยในชวงวกฤตทางเศรษฐกจเพราะคนในประเทศรจกการพอประมาณ มเหตผล มภมคมกนทดทงทางดานเศรษฐกจและสงคม โดยกนและใชอยางเพยงพอไมโลภ รจกออม ดงนนแมเกดความผนผวนทางเศรษฐกจประเทศจะไดรบความเดอดรอนนอยทสด

4. ใหนกเรยนเขยนสรปหลกการของระบบสหกรณมาพอสงเขป (2 คะแนน)

1. สหกรณด าเนนกจกรรมเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจหรอเพมรายไดใหแก สมาชก 2. ไมแสวงผลก าไรด าเนนกจกรรมเพอชวยเหลอสมาชกเปนส าคญ การแสวง ผลก าไรเปนเปาหมายรอง 3. สมาชกเปนเจาของสมาชกตองรวมกนท างานในสหกรณ ในฐานะเจาของ 4. มความสมครใจการเขาเปนสมาชกและการเขารวมในกจกรรมตางๆ ของ สมาชกตองเปนไปโดยความสมครใจ 5. ควบคมสมาชกดวยหลกประชาธปไตย 6. มผลประโยชนรวมกนและแบงปนผลประโยชนตามสดสวน

47

5. วธการของระบบสหกรณสามารถน ามาประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางไร (2 คะแนน)

คนในชมชนรวมกลมเปนสมาคมหรอองคการดวยความสมครใจ และด าเนนกจการ ทางเศรษฐกจรวมกนอยางเปนอสระ และมวธการควบคมซงกนและกนตามแนวทางประชาธปไตย ซงการรวมกลมนขนอยกบสภาพแวดลอมทแตกตางกนของชมชนตลอดจนความพรอมและโอกาสในการจดตงเปนกลมสหกรณประเภทตาง ๆ ท าใหคนในชมชนมการรวมมอรวมใจกนสรางความสามคค และแมวาไมไดรวมกนจดตง เปนองคกรการใชหลกการของระบบสหกรณในการท างานหรอปฏสมพนธกนจะท าใหสมาชกมการพงพาอาศยกนไดมากขน

ตอบถกอกแลว เยยมมากเลย

48

เฉลยแบบทดสอบ แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน

1. ข 1. ง 2. ง 2. ง 3. ข 3. ง 4. ง 4. ก 5. ก 5. ค 6. ง 6. ง 7. ง 7. ง 8. ก 8. ค 9. ค 9. ข 10. ง 10. ค

เกงมากครบตอบถกทกขอเลย

49

กระดาษค าตอบ ชอ-สกล ชน ม. / เลขท

แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9

10 10

50

แบบบนทกสรปผลการเรยน

ประเมนผล แบบทดสอบกอนเรยน

แบบทดสอบหลงเรยน

การพฒนา

คะแนนเตม 10 10 คะแนนทได

ประเมนผล แบบฝกหด ทายบทท 1

แบบฝกหด ทายบทท 2

รวมคะแนน

คะแนนเตม 10 10 20 คะแนนทได