การประยุกต์ใช้ big data · การประยุกต์ใช้...

52
การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้านการเงินการบัญชีของสหกรณ์ เพื่อยกระดับศูนย์วิเคราะห์ภาวะเศรษฐกิจและการเงินสหกรณ์ของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ กนกพรรณ ชานาญกิจ ข้อมูลทางด้านการเงินการบัญชีของสหกรณ์นับได้ว่าเป็นข้อมูลมีนัยสาคัญในการบริหาร จัดการประเทศทั้งในระดับจุลภาค และมหภาค ทั้งนี้เนื่องจากจานวนสมาชิกสหกรณ์ทั่วประเทศมีมากกว่า 10 ล้านคน จากจานวนสหกรณ์ทุกประเภทรวมกันกว่าหมื่นแห่งทั่วประเทศ และมีปริมาณธุรกิจหลาย หมื่นล้านบาทที่หมุนเวียนอยู่ในระบบสหกรณ์ ดังนั้นหากข้อมูลทางด้านการเงินการบัญชีของสหกรณ์ได้มี การถูกรวบรวมอย่างเป็นระบบ และจัดเก็บไว้ที่ศูนย์กลางข้อมูล โดยมีการประมวลผลข้อมูลของสหกรณ์ได้ ทั้งในระดับตาบล อาเภอ จังหวัด ภาค หรือภาพรวมในระดับประเทศ ก็จะทาให้ผู้บริหารเห็นถึงปริมาณ ธุรกิจ (ข้อมูลปริมาณธุรกิจของสหกรณ์) ฐานะของสมาชิกสหกรณ์ (ปริมาณเงินฝากและเงินกู้) ตลอดจน ภาวการณ์ตลาดของสินค้า โดยเฉพาะสินค้าเกษตรต่าง ๆ (ข้อมูลการรวบรวม การแปรรูป ตลอดจนการ จาหน่ายสินค้าเกษตรต่าง ๆ ) ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นข้อมูลที่สามารถสะท้อนออกมาได้จากงบการเงินของ สหกรณ์ การที่จะให้ข้อมูลที่มีการรวบรวมมาจากสหกรณ์ทั้งประเทศผ่านข้อมูลจากการสอบบัญชี ซึ่งเป็นภารกิจหลักของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์อยู่แล้วนั้น มาใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างแท้จริงจะต้องมีปัจจัย ที่จะต้องกาหนดและพัฒนาเพิ่มเติมอีก 2 ประการ คือ การกาหนดมาตรฐาน ( Standard) การบันทึก ข้อมูลเข้าสู่ระบบ โดยเฉพาะในส่วนของรหัสสินค้าเกษตรประเภทต่าง ๆ มีการบันทึกข้อมูลปริมาณธุรกิจ ของสินค้าเกษตรในแต่ละประเภทด้วยรหัสมาตรฐานเดียวกัน และประการที่สอง คือ การบริหารจัดการ ข้อมูลที่มีขนาดใหญ่ (Big Data) ที่จะต้องมีการประมวลผลและการวิเคราะห์ข้อมูลที่รวดเร็ว และแม่นยา การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีทางด้าน Big Data มาช่วยสนับสนุนการบริหารจัดการ จัดทา มาตรฐานข้อมูล และวิเคราะห์ฐานข้อมูลทางด้านการเงินการบัญชีของสหกรณ์ซึ่งมีขนาดข้อมูลที่เพิ่มขึ้น เรื่อย ๆ ทั้งข้อมูลในอดีตที่มีการจัดเก็บย้อนหลัง และแนวโน้มข้อมูลที่จะมีขนาดเพิ่มขึ้นในอนาคตอย่าง ต่อเนื่อง จะช่วยให้มีความเข้าใจถึงรูปแบบข้อมูลในอดีต (Understand Past) สามารถติดตามสถานการณ์ ปัจจุบัน (Monitor Present) และคาดการณ์อนาคต (Forecast Future) เพื่อนาข้อมูลดังกล่าวมา ประยุกต์ใช้ในการตัดสินใจได้อย่างแท้จริง ด้วยเหตุผลที่กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ได้มีการจัดเก็บข้อมูลทางด้านการเงินของสหกรณ์ใน รูปแบบอิเล็กทรอนิกส์มานานมากกว่า 10 ปีนั้น ทาให้กรมตรวจบัญชีสหกรณ์มีข้อมูลขนาดใหญ่ และเป็น ข้อมูลที่มีคุณภาพ โดยปัจจัยที่สาคัญที่ทาให้ข้อมูลทางด้านการเงินสหกรณ์มีความพร้อมในการประยุกต์ใช้ แนวคิดด้าน Big Data เพื่อนามาใช้จัดการฐานข้อมูลเพื่อนาไปสู่การจัดตั้งศูนย์วิเคราะห์ภาวะเศรษฐกิจ

Upload: others

Post on 11-Jul-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

การประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ เพอยกระดบศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ

กนกพรรณ ช านาญกจ

ขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณนบไดวาเปนขอมลมนยส าคญในการบรหาร

จดการประเทศทงในระดบจลภาค และมหภาค ทงนเนองจากจ านวนสมาชกสหกรณทวประเทศมมากกวา 10 ลานคน จากจ านวนสหกรณทกประเภทรวมกนกวาหมนแหงทวประเทศ และมปรมาณธรกจหลายหมนลานบาททหมนเวยนอยในระบบสหกรณ ดงนนหากขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณไดมการถกรวบรวมอยางเปนระบบ และจดเกบไวทศนยกลางขอมล โดยมการประมวลผลขอมลของสหกรณไดทงในระดบต าบล อ าเภอ จงหวด ภาค หรอภาพรวมในระดบประเทศ กจะท าใหผบรหารเหนถงปรมาณธรกจ (ขอมลปรมาณธรกจของสหกรณ) ฐานะของสมาชกสหกรณ (ปรมาณเงนฝากและเงนก) ตลอดจนภาวการณตลาดของสนคา โดยเฉพาะสนคาเกษตรตาง ๆ (ขอมลการรวบรวม การแปรรป ตลอดจนการจ าหนายสนคาเกษตรตาง ๆ ) ซงลวนแลวแตเปนขอมลทสามารถสะทอนออกมาไดจากงบการเงนของสหกรณ

การทจะใหขอมลทมการรวบรวมมาจากสหกรณทงประเทศผานขอมลจากการสอบบญชซงเปนภารกจหลกของกรมตรวจบญชสหกรณอยแลวนน มาใชใหเกดประโยชนอยางแทจรงจะตองมปจจยทจะตองก าหนดและพฒนาเพมเตมอก 2 ประการ คอ การก าหนดมาตรฐาน (Standard) การบนทกขอมลเขาสระบบ โดยเฉพาะในสวนของรหสสนคาเกษตรประเภทตาง ๆ มการบนทกขอมลปรมาณธรกจของสนคาเกษตรในแตละประเภทดวยรหสมาตรฐานเดยวกน และประการทสอง คอ การบรหารจดการขอมลทมขนาดใหญ (Big Data) ทจะตองมการประมวลผลและการวเคราะหขอมลทรวดเรว และแมนย า

การประยกตใชเทคโนโลยทางดาน Big Data มาชวยสนบสนนการบรหารจดการ จดท ามาตรฐานขอมล และวเคราะหฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณซงมขนาดขอมลทเพมขนเรอย ๆ ทงขอมลในอดตทมการจดเกบยอนหลง และแนวโนมขอมลทจะมขนาดเพมขนในอนาคตอยางตอเนอง จะชวยใหมความเขาใจถงรปแบบขอมลในอดต (Understand Past) สามารถตดตามสถานการณปจจบน (Monitor Present) และคาดการณอนาคต (Forecast Future) เพอน าขอมลดงกลาวมาประยกตใชในการตดสนใจไดอยางแทจรง ดวยเหตผลทกรมตรวจบญชสหกรณไดมการจดเกบขอมลทางดานการเงนของสหกรณในรปแบบอเลกทรอนกสมานานมากกวา 10 ปนน ท าใหกรมตรวจบญชสหกรณมขอมลขนาดใหญ และเปนขอมลทมคณภาพ โดยปจจยทส าคญทท าใหขอมลทางดานการเงนสหกรณมความพรอมในการประยกตใชแนวคดดาน Big Data เพอน ามาใชจดการฐานขอมลเพอน าไปสการจดตงศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจ

Page 2: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-2-

และการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณมความเปนไปไดเปนอยางสง ในฐานะทเปนหนวยงานของภาครฐ เปนหนวยงานทมความเกยวของโดยตรงกบสหกรณ และสมาชกสหกรณทวประเทศหลายลานคน จ าเปนจะตองมความเขาใจอยางถองแทเกยวกบปญหาของสมาชกสหกรณโดยเฉพาะสวนทเปนเกษตรกรผมรายไดนอย โดยขอมลจากการสอบบญชซงกรมตรวจบญชสหกรณไดมการจดเกบผานศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณนน จ าเปนจะตองมการบรหารจดการดวยเทคโนโลยทไดรบการยอมรบ เชน Big Data เพอจะสามารถน าขอมลจ านวนมากทกรมตรวจบญชสหกรณไดมการจดเกบมาวเคราะหรปแบบ และหาค าตอบทถกตองในดานตาง ๆ เพอสนบสนนการด าเนนนโยบายของภาครฐไดอยางมประสทธภาพ โดยกระบวนการบรหารจดการ Big Data ทางดานซอฟทแวรจะตองครอบคลมตงแต Data Standard Data Mining Data Warehouse ตลอดจนเรอง Data Security และการวเคราะหดานฮารดแวรทเหมาะสมเพยงพอตอการน าเทคโนโลย Big Data มาใช

ขนตอนและวธการด าเนนการเพอประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ และน าไปสการพฒนาศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณไดตามเปาหมายทก าหนดไวนน จะตองมการก าหนดขนตอนการด าเนนการทเปนไปตามมาตรฐาน และสามารถน ามาปฏบตไดจรง ทงนการด าเนนการประยกตใช Big Data ใหประสบความส าเรจนน จ าเปนอยางยงทจะตองมการก าหนดเปาหมาย รวมถงยทธศาสตรและกลยทธทจะท าใหบรรลเปาหมายนน นอกเหนอจากเพยงแคเทคโนโลยหรออปกรณททนสมยเพยงอยางเดยว การก าหนดบคลากรตงแตระดบผบรหาร จนถงผปฏบตงานทจะมาขบเคลอนใหสามารถน า Big Data มาประยกตใชกบองคกรไดนนกถอไดวาเปนอกปจจยหนงทมความส าคญ เพราะ Big Data มใชเปนเพยงแคการก าหนดรปแบบรายงานทตองการ หรอการสรางแผนภม แต Big Data หมายถงการคนหา “ค าตอบ” จากขอมล ซงจะเหนไดอยางชดเจนวาไมเพยงแคเทคโนโลยเทานน แตเปนเรองของกลยทธดวย ขนตอนการด าเนนการ

กจกรรม รายละเอยด 1. ก าหนดเปาหมายและความ

ตองการในการน า Big Data มาใช การก าหนดเปาหมาย และความตองการ “ค าตอบ” จากการใช Big Data เปนเรองทส าคญ และเปนจดเรมตนท จะท าใหกระบวนการตาง ๆ รวมถงวธด าเนนการเปนไปอยางถกทศทาง ไมท าใหเกดเปาหมายการน า Big Data มาใชทไมชดเจน มการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา และไมสอดคลองกบภารกจหลกขององคกร

Page 3: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-3-

กจกรรม รายละเอยด 2. ก าหนดชดขอมล และมาตรฐาน

ของขอมลทจะน ามาใชในการสราง Big Data

การก าหนดกลยทธทางดานขอมล (Data Strategy) เปนอกขนตอนหนงทจะตองมการด าเนนการใหมความชดเจน ทงในเรองของชดขอมล และมาตรฐานของขอมลทตองการจะรวบรวม

3. ศกษาแนวทางการประยกตใชขอมลจากกระดาษท าการอเลกทรอนกสเพอจดท า Big Data

ศกษาระบบกระดาษท าการอเลกทรอนกส (Input Form) ซงเปนขอมลตนทาง

4. ศกษาระบบคลงขอมลกลางทางดานการเงนของสหกรณ (CAD Center)

ศกษาระบบคลงขอมลกลางทางดานการเงนของสหกรณ (CAD Center) ซงเปนคลงขอมลทจดเกบขอมลจากระบบกระดาษท าการอเลกทรอนกส (Input Form)

5. เลอกเทคโนโลยทจะน ามาใชในการด าเนนการ

ก าหนดเทคโนโลยทเหมาะสมทงทางดานซอฟทแวร และฮารดแวรเพอพฒนาระบบ Big Data โดยจะเนนเทคโนโลยแบบเปด (Open Source) ซงมตนทนในการพฒนาทไมสง คมคาตอการลงทน

6. ออกแบบสถาปตยกรรมดาน Big Data ทเหมาะสมส าหรบองคกร

สถาปตยกรรมทางดาน Big Data ทเลอกใชมผลโดยตรงตองบประมาณทจะตองใชในการด าเนนการ ถงแมวาจะเลอกใชซอฟทแวรบนเทคโนโลยแบบ Open Source ซงมตนทนทไมสง แตหนวยงานกจะตองลงทนในสวนของอปกรณเครองคอมพวเตอรแมขายเพอรองรบการจดเกบและประมวลผลขอมล การออกแบบสถาปตยกรรม Big Data ทเหมาะสมตอหนวยงาน และเปาหมายการน าไปใชจงเปนอกขนตอนหนงทมความส าคญ

7. การน าเสนอแกผบรหารเพอขอค าแนะน า และการสนบสนนในการด าเนนการ

จดท าเปนรายงานสรป และเอกสารน าเสนอแกผบรหาร โดยระบรายละเอยดในดานตาง ๆ ทไดศกษามาในขนตอนกอนหนานใหครบถวน เพอใหไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบสง ซงการสนบสนนจากผบรหารจะเปนปจจยหนงทส าคญในการสรางความส าเรจใหแกโครงการ Big Data เนองจากโครงการดงกลาวจะตองมการรวบรวมขอมลจากหนวยงานภายในกรมตรวจบญชสหกรณทเกยวของ และจะตองมการเชอมโยงขอมลจากหนวยงานภายนอกในชด

Page 4: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-4-

กจกรรม รายละเอยด ขอมลบางสวนทมความจ าเปนในการน ามาใชในการวเคราะห “ค าตอบ”

8. จดจางทปรกษาเพอออกแบบและพฒนาระบบ Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ และปรบปรงศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจ และการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ

ด าเนนการจดซอจดจางทปรกษาเพอมาด าเนนโครงการ Big Data ใหเปนไปตามเปาหมายและกลยทธทางดานขอมลทไดวางเอาไว

9. ทบทวน และสรปผลการ ด าเนนงาน

ทบทวน และสรปผลการด าเนนงาน ประโยชนทไดรบจากการด าเนนโครงการ Big Data

วธการด าเนนการ

กจกรรม วธการด าเนนการ 1. ก าหนดเปาหมายและความตองการ

ในการน า Big Data มาใช 1. ศกษาภารกจหลกของกรมตรวจบญชสหกรณ 2. ศกษาความตองการ และค าตอบทผบรหารตองการใน

การน า Big Data มาใชงาน โดยด าเนนการในลกษณะการสมภาษณ

3. ศกษาจากองคกรหรอหนวยงานทมภารกจทใกลเคยงกนทงของไทย และตางประเทศ เพอก าหนดเปาหมายทเปนไปไดในการน า Big Data มาใชงาน

4. ศกษาและวเคราะหนโยบายของรฐบาลทเกยวของ เพอใหผลส าเรจของโครงการสอดคลองกบเปาหมายของรฐบาล

2. ก าหนดชดขอมล และมาตรฐานของขอมลทจะน ามาใชในการสราง Big Data

1. วางกลยทธทางดานขอมล (Data Strategy) ทมความชดเจนทงในเรองของชดขอมลทจะรวบรวม และมาตรฐานของชดขอมล

2. ก าหนดชดขอมลทตองการจะรวบรวมเพอสราง Big Data และเปนขอมลทมความจ าเปนในการน าไปส “ค าตอบ” จาก Big Data โดยชดขอมลสามารถแบงได 2 ประเภท

Page 5: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-5-

กจกรรม วธการด าเนนการ คอ ขอมลทกรมตรวจบญชสหกรณมอยแลว เชน ขอมลทางดานการเงนของสหกรณ และขอมลทจะตองรวบรวมเพมเตม เชน ขอมลภาวะเศรษฐกจของประเทศ เปนตน

3. ก าหนดมาตรฐานของขอมลทจะจดเกบ เชน รหสสนคาเกษตร รหสพนท เปนตน ซงในสวนนจะตองมการบรณาการรวมกบหนวยงานภายในกระทรวงเกษตรและสหกรณอน ๆ ในการก าหนดใหเปนไปในทศทางเดยวกน

3. ศกษาแนวทางการประยกตใชขอมลจากกระดาษท าการอเลกทรอนกสเพอจดท า Big Data

1. ศกษาคมอการใชงานระบบกระดาษท าการอเลกทรอนกส 2. ศกษาเอกสารการวเคราะหและออกแบบระบบ 3. ศกษารปแบบการจดเกบฐานขอมล และชดขอมลทมการ

จดเกบ 4. ศกษาระบบคลงขอมลกลาง

ทางดานการเงนของสหกรณ (CAD Center)

1. ศกษาคมอการใชงานระบบคลงขอมลกลางทางดานการเงนของสหกรณ (CAD Center)

2. ศกษาเอกสารการวเคราะหและออกแบบระบบ 3. ศกษารปแบบการจดเกบฐานขอมล และชดขอมลทมการ

จดเกบ 5. เลอกเทคโนโลยทจะน ามาใชใน

การด าเนนการ 1. ส ารวจและวจยเทคโนโลยทไดรบความนยม และม

เสถยรภาพในการใชงาน โดยเนนเทคโนโลยแบบเปด (Open Source) ซงมตนทนในการพฒนาทไมสง

2. ศกษามาตรฐานทางดานขอมลจากหนวยงานภาครฐทมภารกจในการก าหนดมาตรฐานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เชน ส านกงานพฒนารฐบาลดจทล (องคการมหาชน) เพอเปนขอมลประกอบในการคดเลอกเทคโนโลยหรอมาตรฐานทเหมาะสม และมความปลอดภย

3. สบคนขอมลจากองคกรหรอหนวยงานทมภารกจทใกลเคยงกนทงของไทย และตางประเทศ เพอศกษาเปรยบเทยบ และวเคราะหผลลพธทเกดขนของการน าเทคโนโลยตาง ๆ ของ Big Data ไปใชงาน

Page 6: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-6-

กจกรรม วธการด าเนนการ 6. ออกแบบสถาปตยกรรมดาน Big

Data ทเหมาะสมส าหรบองคกร 1. ออกแบบสถาปตยกรรมดาน Big Data เบองตนท

เหมาะสมส าหรบองคกรจากผลงานวจยทจดท าขน 2. ศกษาและวเคราะหสถาปตยกรรมของหนวยงานตาง ๆ

ทงภาครฐ และเอกชนทมการน า Big Data ไปใชงานอยางเปนรปธรรม

3. ศกษาและสรปงบประมาณทจ าเปนตองใชในการด าเนนงาน ประกอบไปดวย

คาใชจายในการจดจางทปรกษา

คาใชจายในการออกแบบและวเคราะหระบบ

คาใชจายทางดานซอฟทแวร

คาใชจายทางดานฮารดแวร

คาใชจายทางดานการอบรม ซงใหค านงถงการพฒนาบคลากรของกรมตรวจบญชสหกรณใหมความรทางดานศาสตรของขอมล (Data Science) ในยคของ Digital Economy ซงบคลากรของภาครฐตองมความพรอมทางดานการน าขอมลมาใชงานไดอยางมประสทธภาพ

7. น าเสนอแกผบรหารเพอขอค าแนะน า และการสนบสนนในการด าเนนการ

1. รวบรวมขอมล และผลการวจยทงหมดจดท าเปนรปเลมเพอน าเสนอแกผบรหาร โดยสรปเปน Input (สงทตองม) Process (การประมวลผล) และ Output (ผลลพธทจะได) อยางกระชบและชดเจน เพอใหเกดความเขาใจไดงาย

2. มการน าเสนองบประมาณทจะตองใช พรอมทงประโยชนทจะไดรบจากการลงทน

8. จดจางทปรกษาเพอออกแบบและพฒนาระบบ Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ และปรบปรงศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ

1. ก าหนดขอบเขตงานใหสอดคลองกบผลงานวจยทไดจดท า พรอมทงสบคนขอมลเพมเตมในกรณทมแนวทาง มาตรฐาน หรอเทคโนโลยใหม ๆ ณ ชวงเวลาทมการจดจาง เพอรางขอบเขตงานใหมความทนสมย และตอบโจทยความตองการของหนวยงานมากทสด

2. ก าหนดขอบเขตงานทส าคญ ๆ ประกอบดวย

ออกแบบสถาปตยกรรมดาน Big Data ของกรมตรวจ

Page 7: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-7-

กจกรรม วธการด าเนนการ บญชสหกรณ

วางแผนทศทางทางดานกลยทธขอมลของกรมตรวจบญชสหกรณในระยะเวลา 5 ป (CAD Big Data Roadmap)

ออกแบบและพฒนาระบบ Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ

ออกแบบและปรบปรงศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณใหท างานรวมกบระบบ Big Data ทพฒนาขน โดยใหระบบรองรบการวเคราะหขอมลเชงท านาย (Predictive Analytics) เพอใชในการพยากรณ (Forecast) แนวโนมในอนาคต

9. ทบทวน และสรปผลการด าเนนงาน 1. ก าหนดตวชวด และระยะเวลาการทบทวน และสรปความส าเรจของโครงการทชดเจน

2. มการก าหนดบคลากรทจะด าเนนการบรหารจดการระบบใหมการใชงานอยางตอเนอง และมการวดผลทเปนรปธรรม

การสรปผลการศกษาและวเคราะหเพอใหสามารถเขาใจไดงาย จะขอแบงออกเปน 3 สวน ตามโมเดลการวเคราะหระบบทเปนมาตรฐานคอ Input-Process-Output (IPO) Model ซงเปนโมเดลทนยมในการอธบายกระบวนงานทางดานสารสนเทศ โดยจะขอสรปตามโมเดล IPO ดงตารางตอไปน

IPO Model Component

ผลการศกษา/วเคราะห

Input 1. ขอมลตนทางส าหรบการจดท าระบบ Big Data จะมาจากระบบกระดาษท าการอเลกทรอนกส (Input Form) ทกรมตรวจบญชสหกรณมการจดเกบอยแลว

2. การ Migrate ขอมลยอนหลงครงแรก จะน าเขาขอมลจากระบบคลงขอมลกลางทางดานการเงนของสหกรณ (CAD Center) ซงไดมการน าเขาขอมลจากระบบ Input Form เปนปจจบนอยแลว ท าใหไมตองไปน าขอมลเขาใหมทงหมดจาก Input Form โดยก าหนดใหมการน าเขาขอมลทางการเงนของ

Page 8: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-8-

IPO Model Component

ผลการศกษา/วเคราะห

ทกสหกรณทผานการสอบบญชโดยกรมตรวจบญชสหกรณยอนหลงอยางนอย 10 ป

3. ในการท างานของระบบ Big Data หลงจากทมการ Migrate ขอมลในระยะแรก ตอไปจะเปนการน าเขาขอมลทเกดขนใหมจากระบบ Input Form โดยตรง เพอใหระบบ Big Data เปนระบบฐานขอมลเดยวในการจดเกบขอมลทางดานการเงนของสหกรณ

Process 1. เทคโนโลยทจะน ามาใชในการประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณเพอยกระดบศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณทเลอกใชคอ Hadoop ซงเปนเทคโนโลยแบบเปด (Open Source) ทมตนทนในการพฒนาไมสง และไดรบความนยมมากทสด (ดรายละเอยดดานเทคนคในหวขอ “การน า Hadoop มาใชในการจดท า Big Data”)

2. ก าหนดใหมการใชเครองคอมพวเตอรแมขายจ านวน 5 เครองเพอใหสอดคลองกบมาตรฐานท Hadoop ก าหนดไว โดยประกอบไปดวย เครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Master จ านวน 1 เครอง เครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Secondary Master จ านวน 1 เครอง และเครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Slave ซงมเนอทความจขนาด 4 TB จ านวน 3 เครอง

3. การศกษา วเคราะห และพฒนา จะใชวธการจดจางทปรกษาเพอด าเนนการ โดยจะมการก าหนดขอบเขตงานใหมการอบรมใหบคลากรของกรมตรวจบญชสหกรณไดเรยนรเกยวกบศาสตรทางดานขอมล (Data Science) และ Big Data เพอเตรยมความพรอมในการดแล ก ากบ และตดตามระบบตอไป

Output 1. มระบบ Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ

2. มศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ เชอมโยง “ค าตอบ” มาจากระบบ Big Data เพอน ามาเปนขอมลสนบสนนการตดสนใจใหแกผบรหารและผทเกยวของ และเปนขอมลสนบสนนนโยบายดาน Digital Economy แกรฐบาล

3. ศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ

Page 9: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-9-

IPO Model Component

ผลการศกษา/วเคราะห

มระบบการประมวลผลทรองรบทงการออกรายงานทวไป และรายงานการวเคราะหขอมลเชงท านาย (Predictive Analytics) เพอใชในการพยากรณ (Forecast) แนวโนมในอนาคต

การน า Hadoop มาใชในการจดท า Big Data เทคโนโลยทจะน ามาใชในการประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมล

ทางดานการเงนการบญชของสหกรณเพอยกระดบศนยวเคราะหภาวะเศรษฐกจและการเงนสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณทเหมาะสมทสดนนคอ Hadoop ซงเปนเทคโนโลยแบบเปด (Open Source) ซงมตนทนในการพฒนาทไมสง และไดรบความนยมมากทสด

รปท 1 การท างานของ Hadoop Hadoop เปนซอฟตแวรโอเพนซอรสส าหรบจดเกบขอมลขนาดใหญมาก และรองรบทง

ขอมลทอยในรปแบบทมโครงสราง (Structured Data) เชน ฐานขอมลรายชอลกคาทมการจดเกบอยางเปนระเบยบ และทมโครงสรางทไมแนนอน (Unstructured Data) เชน ขอมลรปภาพ วดโอ เสยง หรอขอมลทหลากหลายจากสอสงคมออนไลน (Social Data) ไดรบการพฒนาโดย Apache Software Foundation และแมจะเปนซอฟทแวรในลกษณะโอเพนซอรส แตกเปนซอฟทแวรทางดาน Big Data ทไดรบการยอมรบ มความนาเชอถอ เหนไดจากการทมองคกรระดบโลกซงมการบรหารจดการขอมลขนาดใหญมากไดมการน าไปใช เชน Facebook Amazon Google Alibaba Yahoo IBM และอน ๆ อก

Page 10: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-10-

มากมาย ลกษณะการจดเกบขอมลดวย Hadoop จะเปนลกษณะทเรยกวา Hadoop Distributed File System (HDFS) โดย HDFS จะไมไดมองขอมลในแบบทระบบฐานขอมลทวไปมอง แตจะมองขอมลทงหมดในรปแบบของไฟล โดยไมวาขอมลจะมาในรปแบบใด HDFS จะแบงขอมลนน ๆ เปนไฟลขนาดเลก (Block) และท าการจดเกบแยกเปนคลสเตอร (Cluster) หรอจะเรยกวาแยกขอมลออกเปนสวน ๆ เปนชนเลก ๆ แลวแยกกนจดเกบกไดเชนกน ซงอาจจะมเครองคอมพวเตอรแมขายจ านวนมากกวา 1 เครองในการจดเกบ Block ตาง ๆ ของขอมลลงในคลสเตอร ขอมล 1 Block อาจจะมขนาดไดถง 128 MB หรอมากกวา ซงจะมากกวาการจดเกบขอมลลงฐานขอมลในแบบปกต ท าใหสามารถรองรบฐานขอมลขนาดใหญได

รปท 2 อธบายการจดเกบไฟลในรปแบบ HDFS อยางงาย

การบรหาร จดเกบ และเรยกใชขอมลของ Hadoop จะมกระบวนการทเรยกวา

MapReduce ในการจดการขอมล โดยขอมลขนาดใหญจะมการแบงออกเปนสวนยอย ๆ โดยกระบวนการนจะท างานพรอม ๆ กนเพอใหสามารถท างานไดเรว โดยการแบงกลมขอมลนจะเรยกวาการ Map โดยจะแบงกลมตามความเหมาะสมของขอมล สวนการ Reduce นนจะเปนกระบวนการสดทายเพอเรยกดผลลพธของการประมวลผล หากจะสรปเปนความเขาใจงาย ๆ การ Map คอการแบงขอมลขนาดใหญออกเปนกลมยอย ๆ ตามตรรกะทก าหนดไว โดยขอมลทแบงเปนกลมยอย ๆ อาจจะถกจดเกบอยบนเครองคอมพวเตอรแมขายหลายเครอง ไมจ าเปนทจะตองอยเครองเดยวกน สวนนเปนการท างานในลกษณะ Cluster จากนนสวนการ Reduce จะเปนการน าขอมลทถกจดเกบมาสรปใหเหลอเพยงค าตอบเดยวทตองการ สวนการ Reduce มกจะเปนการหาผลรวม คาตาง ๆ เพอน ามาใชในการท างานจรง

Page 11: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-11-

รปท 3 การประมวลผลในรปแบบ MapReduce

การน าเทคโนโลย Hadoop มาใชในการบรหารจดการ Big Data สถาปตยกรรมฮารดแวรของระบบ Hadoop จะประกอบดวยเครองคอมพวเตอรแมขายจ านวนอยางนอย 5 ตว เพอใหมความสมบรณแบบตามมาตรฐานทไดแนะน าไว โดยจะมเครองทท าหนาทเปน Master และมเครองทเปน Secondary Master เพอส ารองในกรณทเครอง Master หลกมปญหา เครอง Master จะมหนาทหลกในการระบต าแหนงของขอมลและ Task ทกระจายในการประมวลผลของ Hadoop ในสวนของ MapReduce กลาวงาย ๆ คอควบคมการประมวลผลในภาพรวมของ Hadoop จงถอวาเครอง Master มความส าคญเปนอยางยง สวนเครองคอมพวเตอรแมขายทใชในการจดเกบขอมลเราจะเรยกวาเครอง Slave ซงโดยปกต Hadoop จะก าหนดใหมการเกบขอมลซ ากน 3 แหง ซงกหมายความวาจะตองมเครอง Slave จ านวน 3 เครองเปนอยางนอย หากตองการเกบขอมลมากยงขน หรอตองการประมวลผลขอมลใหเรวยงขนกจะตองเพมจ านวนเครอง Slave ทงนขนาดของขอมล Big Data ทจะจดเกบไดจะขนอยกบขนาดความจของเครอง Slave รวมกนหารดวยจ านวนขอมลทตองการเกบซ าซงโดยปกตจะก าหนดไว 3 ชด ซงการเกบขอมลในระดบใหญ เชน ขอมลการเพาะปลกสนคาเกษตรทกประเภท จ านวน 20 ปยอนหลง อาจจะตองการเครอง Slave เปนจ านวนหลายสบเครอง โดยสรปจะมการใชเครองคอมพวเตอรแมขายจ านวน 5 เครองเพอใหสอดคลองกบมาตรฐานท Hadoop ก าหนดไว โดยประกอบไปดวย

1. เครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Master จ านวน 1 เครอง 2. เครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Secondary Master จ านวน 1 เครอง 3. เครองคอมพวเตอรแมขายทใชท าเปน Slave ซงมเนอทความจขนาด 4 TB

จ านวน 3 เครอง

Page 12: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-12-

รปท 4 สถาปตยกรรมฮารดแวรของระบบ Hadoop

ในสวนของสถาปตยกรรมทางดานซอฟทแวรทจะน ามาใชนน จะเปนการใชระบบ Hadoop เวอรชน 2.0 ซงเปนเวอรชนทมความเสถยรภาพ และสามารถประมวลผลขอมลไดหลากหลายและรวดเรวกวาในเวอรชนแรก และเนองจาก Hadoop เปนระบบทมความซบซอนในการใชงาน จงไดมการก าหนดใหมการน าซอฟทแวรทมการพฒนาขนเพอสนบสนนให Hadoop สามารถใชงานไดอยางยงขนคอ Hive HBase และ Hue โดยสรปแลว จะไดมการน าซอฟทแวรทเกยวของมาเพอประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมลทางดานการเงนการบญชของสหกรณ ประกอบดวย ตาราง 4 - 1 ซอฟทแวรทเกยวของเพอประยกตใช Big Data ในการบรหารจดการฐานขอมล

ชอซอฟทแวร ค าอธบาย Hadoop 2.0 เปนโปรแกรมแกนหลกในการบรหารจดการ Big Data ซงประกอบดวยโมดลยอยคอ

HDFS และ MapReduce Hive เปนเครองมอส าหรบผตองการสบคนขอมลทเกบใน HDFS ดวยค าสงคลายกบ SQL

ในลกษณะการ Query ซงจะท าใหนกพฒนามความสะดวกมากขนในการเรยกใชโมดล MapReduce ซงปกตจะเปนค าสงเฉพาะทนกพฒนาโปรแกรมทวไปอาจจะไมมความถนด Hive มค าสงโดยเฉพาะทชอวา Hive Query Language (HQL)

Page 13: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-13-

ชอซอฟทแวร ค าอธบาย HBase เปนเครองมอทจะท าให Hadoop สามารถอานและเขยนขอมลแบบ Realtime

Random Access ในลกษณะ NoSQL Database ซงหมายถงฐานขอมลทไมจ ากดรปแบบ อาจจะเปนไฟลรป หรอไฟลวดโอได

Hue มาจากค าวา Hadoop User Experience ท าให User interface ของ Hadoop ใชงานไดงายกวาการใชค าสง command line

สรปแนวทางของ Thailand 4.0 เปนยคทเทคโนโลยมสวนรวมในการพฒนาประเทศทม

การเชอมโยงไปถงการปรบฐานอตสาหกรรม น าประเทศไปสการใชเทคโนโลยเพอทกภาคการผลต ไมเวนแมกระทงภาคการบรการ ซงภาครฐตองการจะใชงานเทคโนโลยในทกภาคสวน (Digital Economy) ในการน าเทคโนโลยมาใชเพอใหเกดประโยชนสงสดตอการบรการมหลายปจจยทเกยวของ โดยเฉพาะความรความเชยวชาญดานเทคโนโลย เพราะทายทสดเทคโนโลยกเปนเพยงตวแปรหนงของความส าเรจในอนาคต โดยใชเทคโนโลย นวตกรรม เปนเครองมอในการขบเคลอนเศรษฐกจ ดงวลทวา “การพฒนาสความมนคง มงคง และยงยน ดวยการสรางความเขมแขงจากภายใน ขบเคลอนตามแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ผานกลไกประชารฐ” โดยความมงมนของรฐบาล คอการขบเคลอนเศรษฐกจดวยนวตกรรมภายใตลกษณะการจดการขอมลทมปรมาณมหาศาล และประโยชนการเขาสโลกยคใหมของขอมล “บกดาตา” (Big Data) เพอเตรยมการรบมอกบขอมลปรมาณมากเกนกวาขดความสามารถในการประมวลผลของระบบฐานขอมลธรรมดาจะรองรบได ปรมาณขอมลมาก ๆ จะมอตราการเพมขอมลอยางรวดเรวมากและมรปแบบทไมมโครงสรางหรอกงโครงสราง ซงไมสามารถอยในระบบฐานขอมลทจะจดเกบขอมลได หนวยงานภาครฐจ าเปนตองคนหาค าตอบจากขอมลมหาศาลดงกลาวดวยเทคโนโลย เชงวเคราะห (Analytical Use) เพอสะทอนใหเหนถงขอมลเชงลกและพยากรณคาดการณในอนาคตไดอยางรวดเรว ปจจยความส าเรจของการน าเทคโนโลย Big Data มาสนบสนนการบรหารจดการ การบรการอยางเปนรปธรรม ผบรหารจะตองใหความส าคญและมความเขาใจในการน าเทคโนโลย Big Data ไปสการประมวลผลเพอหา “ค าตอบ” ทมคณคา (Value) และประยกตใชเพอประกอบการตดสนใจ สนบสนนกรอบ Value-Based Economy ของรฐบาล เพอใหเกดประโยชนสงสดในภาพรวมการใชงานขอมลจาก Big Data ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ กรมตรวจบญชสหกรณ ในฐานะศนยขอมลทางการเงนของสหกรณและกลมเกษตรกร ไดประยกตใชเครองมอทางการเงนสรางระบบเตอนภยเพอการเฝาระวงทางการเงนของสหกรณและกลมเกษตรกรมากกวา 10 ป มฐานขอมลทางการเงนทใชในการวเคราะหภาวะเศรษฐกจการเงนของสหกรณและกลมเกษตรกร ไดสรางคาอางองทเปนคามาตรฐานเพอพฒนาเสถยรภาพทางการเงนสหกรณและกลมเกษตรกรสความเขมแขงอยางยงยน มการเปรยบเทยบเปนระยะ ๆ ทกป เพอเฝาเสถยรภาพทางการเงน

Page 14: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-14-

เบองตน ดงนน ผลจากการประมวลขอมลทางการเงนเชงวเคราะหของสหกรณและกลมเกษตรกรสามารถน าไปปรบใช เพอใหเกดประโยชนตอการพฒนาปรบปรงระบบงานของกรมตรวจบญชสหกรณ ซงมความพรอมในดานปรมาณขอมล (Data Quantity) และคณภาพขอมล (Data Quality) ทจดระบบมาตรฐานและรวบรวมจดเกบรกษาอยางปลอดภย จะน าไปสการขยายฐานขอมลเพอการพฒนาการใชเทคโนโลย Big Data ของสหกรณและกลมเกษตรกร อยางไรกตาม เพอใหเกดประโยชนตอการใชงานขอมลฯ รวมกนระหวางหนวยงานในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ จ าเปนอยางยงตองบรณาการขอมลและก าหนดมาตรฐานรหสขอมลสนคาเกษตรใหเปนไปในทศทางเดยวกน โดยค านงถงรหสมาตรฐานสากลทใชทวโลก เพอใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลการใชงานอยางแทจรง

----------------------------------

Page 15: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

การวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพย และสหกรณเครดตยเนยน ทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป

กนกพรรณ ช านาญกจ

เนองจากกจการสหกรณในปจจบนมความส าคญตอระบบสถาบนการเงนไทยโดยรวม

และมการเตบโตอยางรวดเรว โดยสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนเปนประเภทของสหกรณทมมลคาทางธรกจทสง ดวยเงนทนหมนเวยนในระบบจ านวนมากดงกลาว ท าใหในชวงหลายปทผานมาไดมเหตการณซงสงผลกระทบตอความเชอมนของระบบสหกรณไทย โดยสาเหตสวนใหญมาจากความไมโปรงใสในการบรหารงาน และมการเงนทนสหกรณไปใชในทางทไมเหมาะสม ดวยเหตดงกลาว ทางคณะรฐมนตรจงไดเหนชอบใหมการก าหนดแนวทางในการปฏรประบบบรหารจดการและก ากบด แลกจการสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน โดยไดออกระเบยบเพอใหมการบรหารและการก ากบดแลทมประสทธภาพ ใหเทยบเทาการก ากบดแลสถาบนการเงนและสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยในระยะแรกใหเรมตนในกลมสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป ดงนนเพอใหกรมตรวจบญชสหกรณ ซงมภารกจในการตรวจสอบบญชของสหกรณ มเครองมอทมประสทธภาพในการตดตาม และวเคราะหความผดปกตของขอมลทางการเงนทรวดเรว ทนตอชวงเวลาทเกดความผดปกต และสามารถเขาไปแกไขปญหาไดอยางทนทวงทกอนทจะเกดผลกระทบตอสมาชกสหกรณในวงกวางนน ขอมลจากการสอบบญชทไดจากการบนทกขอมลในระบบฐานขอมลทางการเงนการบญชของสหกรณซงเปนการเกบขอมลปละหนงครงตามปบญชของสหกรณนนไมเพยงพอ และอาจจะไมทนตอเวลาทจะน าไปสการตดตาม วเคราะห และแกไขปญหาได ดงนนเพอใหมระบบทสามารถวเคราะหเตอนภยไดทนตอเหตการณ การน าแนวคดเรองการวเคราะหการเตอนภยทางการเงนของสหกรณ โดยการขอความรวมมอจากสหกรณในการสงขอมลทางการเงนเปนรายเดอน จงจะเปนแนวทางทมความเปนไปไดในการด าเนนการ และมการก าหนดแนวทางในการจดเกบขอมลดงกลาวอยางตอเนอง เพอทระบบจะไดท าการวเคราะห และแจงเตอนถงความผดปกต โดยสามารถแสดงขอมลในรปแบบของการค านวณอตราสวนทางการเงน และการแสดงขอมลในรปแบบของแผนภมแสดงแนวโนมการเกดปญหา เปนตน โดยผทเกยวของยงสามารถน าผลของการวเคราะหไปสการพยากรณเตอนภยลวงหนาไดทนทวงท การวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไปนน เกดจากการททางคณะรฐมนตรจงไดเหนชอบใหมการก าหนดแนวทางในการปฏรประบบบรหารจดการและก ากบดแลกจการสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน โดยไดออกระเบยบเพอใหมการบรหารและการก ากบดแลทม

Page 16: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-2-

ประสทธภาพ ใหเทยบเทาการก ากบดแลสถาบนการเงนและสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยในระยะแรกใหเรมตนในกลมสหกรณออมทรพย และสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป ซงระเบยบดงกลาวมวตถประสงคเพอตดตามความโปรงใส การน าเงนทนไปใช และการบรหารจดการในดานการเงนของสหกรณ ทงนเพอใหเกดกระบวนการทจะมการจดการกบปญหาตาง ๆ ทางดานการเงน หรอการทจรตกอนทจะกลายเปนปญหาใหญ และกระทบตอสมาชกสหกรณในวงกวาง การปฏรปสหกรณออมทรพย และสหกรณเครดตยเนยนของภาครฐ รฐบาลมนโยบายในการปฏรประบบการบรหารจดการและก ากบดแลสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนใหมความโปรงใส และมประสทธภาพยงขน กระทรวงการคลงไดเสนอแนวทางในการปฏรประบบการบรหารจดการและก ากบดแลกจการสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน โดยคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบแนวทางดงกลาว เมอวนท 7 มนาคม 2560

โดยกระทรวงการคลงไดเสนอแนวทางไว 4 แนวทาง ประกอบดวย 1. ใหมการก ากบดแลกจการทางการเงนของสหกรณฯ โดยน าหลกการการก ากบดแล

สถาบนการเงนของ Basel Committee on Banking Supervision (Basel I) มาปรบใชใหเหมาะสมกบสหกรณ ซงมการแบงสหกรณเปน 2 ระดบตามขนาดสนทรพยของสหกรณ คอ

สหกรณ ขนาดใหญทมสนทรพยมากกวา 5,000 ลานบาท

สหกรณ ขนาดเลกทมขนาดสนทรพยนอยกวา 5,000 ลานบาท โดยหลกเกณฑการก ากบดแลทางการเงนส าหรบสหกรณขนาดใหญจะมความ

เขมงวดกวาสหกรณขนาดเลก เนองจากสหกรณขนาดใหญมธรกรรมทางการเงนทซบซอนและมความเชอมโยงกบสหกรณอนๆ ทางการเงน เชนการฝากเงน การใหก มากกวาสหกรณขนาดเลก หากมการทจรตหรอความผดพลาดเกดขนสหกรณขนาดใหญอาจจะท าใหเกดความเสยงตอระบบสหกรณ และสมาชกสหกรณไดมากกวา

2. จดท ารางระเบยบนายทะเบยนสหกรณวาดวยการก ากบดแลกจการทางการเงนของสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยน ซงประกอบดวย 4 หมวด คอ

หมวดดานธรรมาภบาล เชน การใหมการถวงดลอ านาจในสหกรณในการปลอยสนเชอ การก าหนดใหงบการเงนของสหกรณเปนไปตามมาตรฐานบญชไทย เปนตน

หมวดดานความเสยง ดานเครดต เชน ปรบปรงแนวทางการจดชนสนเชอใหสะทอนถงความสามารถในการช าระหนอยางแทจรง การกนส ารองใหสอดคลองกบคณภาพสนเชอ การก าหนดอตราสวนหนตอทนใหไมเกน 1.5 เทา การก าหนดใหภาระหนตอรายไดของสมาชกตอรายไดรวมใหไมเกนรอยละ 70 เปนตน

Page 17: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-3-

หมวดความเสยงดานสภาพคลอง เชน แกไขการก าหนดนยามสนทรพยทสหกรณสามารถนบเปนสนทรพยสภาพคลองได ก าหนดใหสหกรณด ารงสนทรพยสภาพคลองขนต าเทากบรอยละ 6 เปนตน

หมวดความเสยงดานปฏบตการ เชน ก าหนดแนวทางปฏบตในการควบคมภายใน (Internal Control) ทชวยลดความเสยงจากความผดพลาดในการด าเนนการและการทจรตของคณะกรรมการและผบรหารสหกรณ เปนตน

3. ปรบปรงโครงสรางระบบการก ากบดแลสหกรณฯ ใหมความเปนอสระและคลองตว โดยเหนควรใหแยกโครงสรางการก ากบดแลความมนคงของสหกรณ ออกจากหนวยงานทท าหนาทสงเสรมสหกรณ เพอใหการก ากบดแลมความเปนอสระและคลองตว โดยการจดตงคณะกรรมการก ากบและตรวจสอบการประกอบกจการทางการเงนของสหกรณฯ ขนเพอมหนาทในการพฒนาหลกเกณฑการก ากบและตรวจสอบการประกอบกจการทางการเงนของสหกรณเปนการเฉพาะ โดยใหแยกออกจากคณะกรรมการพฒนาการสหกรณแหงชาตทท าหนาทสงเสรมและพฒนาระบบสหกรณเปนหลก และองคประกอบของคณะกรรมการดงกลาวควรมผแทนจากองคกรก ากบดแลทางการเงนและมกรรมการผทรงคณวฒทมความรความเชยวชาญดานการเงนการธนาคาร โดยตองไมเปนผบรหารสหกรณ หรอผน าทอยในกระบวนการสหกรณเพอปองกนความขดแยงทางผลประโยชน

4. พฒนาฐานขอมลและระบบสารสนเทศของสหกรณฯ ใหมประสทธภาพและมความทนสมย โดยก าหนดใหสหกรณ น าสงขอมลทจ าเปนตอการก ากบและตรวจสอบกจการของสหกรณเพอใหหนวยงานทก ากบดแลสามารถตดตามฐานะและผลการด าเนนงานการประกอบกจการทางการเงนของสหกรณไดอยางใกลชดและมประสทธภาพมากขน ตลอดจนมขอมลทางการเงนทจะใชในการออกหลกเกณฑการก ากบดแลความมนคงทางการเงนทเหมาะสม

ค าสงกรมตรวจบญชสหกรณ ท กษ 0404/ว 79 ลงวนท 13 มถนายน 2560 ค าสงกรมตรวจบญชสหกรณ ท กษ 0404/ว 79 ลงวนท 13 มถนายน 2560 ไดมการแจงตอประธานกรรมการสหกรณ ในเรองใหมการจดท าและเปดเผยรายการยอแสดงสนทรพยและหนสน โดยมการก าหนดรปแบบรายการยอแสดงสนทรพยและหนสนพรอมทงค าอธบาย และในเอกสารแนบดงกลาวไดมการก าหนดอตราสวนทางการเงนทจะใชในการวเคราะหเตอนภย ตลอดจนรปแบบของแผนภมทใชน าเสนออตราสวนดงกลาว (ดภาคผนวก) อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio)

อตราสวนทางการเงน (Finance Ratio Analysis) เปนการวเคราะหขอมลในงบการเงน เพอแสดงใหเหนถงความสมพนธของรายการ 2 รายการ ในงบการเงนโดยน ารายการหนงไปหารอก

Page 18: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-4-

รายการหนง อาจเปนรายการในงบแสดงฐานะการเงน หรองบก าไรขาดทน หรอทงสองงบ โดยจะแสดงในรปรอยละอตราสวนหรอสดสวน ผลลพธทไดจะสามารถบอกใหทราบไดดกวาการอานตวเลขในงบการเงนทงจ านวนการหาความสมพนธนนอาจจะหาความสมพนธของแตละรายการในงบเดยวกนหรอจะหาความสมพนธของรายการหนงทอยในงบแสดงฐานะการเงนและอกรายงานหนงอยในงบก าไรขาดทนกได การวเคราะหอตราสวนทางการเงนจ าเปนตองท าการเปรยบเทยบ กบขอมลในอดต หรอเปรยบเทยบกบอตราสวนมาตรฐานหรออตราสวนถวเฉลยของอตสาหกรรม เพอใหทราบถงสถานะการเงน จดแขงจดออนของกจการ และแนวโนมในอนาคตของกจการท าใหผบรหารสามารถก าหนดแผนการบรหารการเงนใหเกดประสทธภาพได

อตราสวนทางการเงนแบงออกเปน 4 ประเภทดงตอไปน 1. อตราสวนเพอการวเคราะหสภาพคลอง (Liquidity Ratios) การวเคราะหสภาพ

คลองนเปนการวดความสามารถของกจการในการจายช าระหนระยะสน เจาหนระยะสน เชน เจาหนการคา ซงจะใหความส าคญกบกระแสเงนสดและเงนทนหมนเวยนของกจการ ซงเปนแหลงทมาของเงนสดในระยะสน สภาพคลอง (Liquidity) หมายถง ความสามารถในการเปลยนสภาพสนทรพยใหเปนเงนสดเพอน าไปช าระหนสนระยะสน สนทรพยใดทสามารถเปลยนเปนเงนสดไดงายและรวดเรวถอวาสนทรพยนนมสภาพคลองสง

กจการทมสนทรพยทสามารถเปลยนเปนเงนสดไดงายเปนจ านวนมาก กจการนนจะมสภาพคลองสงอตราสวนแสดงถงสภาพคลอง เปนอตราสวนทแสดงถงความคลองตวในการด าเนนงานของกจการ หมายถง ความสามารถในการจายช าระหนสนเมอถงก าหนดไดและจายคาใชจายในการด าเนนงานตาง ๆ ทเกดขน อตราสวนนยงแสดงถงความสามารถในการกยมระยะสน และความเสยงระยะสนของผใหสนเชอ (Short-term Risk) การทกจการสามารถจายช าระหนระยะสนไดทนเวลา ท าใหเกดความนาเชอถอ มเครดตด มชอเสยง สงผลตอการด าเนนงานของกจการเปนไปอยางราบรนตามวตถประสงค

อตราสวนทใชวดสภาพคลอง มดงน 1.1 อตราสวนทนหมนเวยน (Current Ratio)

อตราสวนทนหมนเวยน ค านวณโดยน าสนทรพยหมนเวยน หารดวยหนสนหมนเวยน เปนอตราสวนทใชวด ความสามารถในการช าระหนระยะสน บอกใหทราบวา กจการมสนทรพยหมนเวยนเปนกเทาของหนสนหมนเวยน และเมอกจการจายช าระหนระยะสนแลว ยงมสนทร พยหมนเวยนเหลอส าหรบใชในการหมนเวยนในการด าเนนงานหรอไม ถาคาทค านวณไดสงเทาใด แสดงวากจการมสนทรพยหมนเวยนทประกอบไปดวย เงนสด ลกหน และสนคาคงเหลอมากกวาหนระยะสน ท าใหคลองตวในการช าระหนระยะสนมคอนขางมาก

Page 19: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-5-

สนทรพยหมนเวยน คอ สนทรพยทสามารถแปลงสภาพเปนเงนสดไดในเวลาอนรวดเรวและมคาใกลเคยงเงนสด ไดแก เงนสด หลกทรพยในความตองการของตลาด ลกหน สนคาคงเหลอ

หนสนหมนเวยน คอ หนสนทมก าหนดช าระคนภายในระยะเวลา 1 ป ไดแก เงนเบกเกนบญช เจาหนการคา ตวเงนจาย หนสนระยะยาวทครบก าหนดไถถอน

1.2 อตราสวนทนหมนเวยนอยางถงแกน (Quick Ratio or Acid Test Ratio) เปนอตราสวนทคลายกบอตราสวนทนหมนเวยน คอ ใชสนทรพยหมนเวยน

เปรยบเทยบกบหนสนระยะสน แตในการค านวณสนทรพยหมนเว ยนนนรวมแตสนทรพยทถอวาเปลยนเปนเงนสดไดงายรวดเรว เรยกวา สนทรพยหมนเวยนเรว (Quick Assets) กลาวคอ ไมรวมสนคาคงเหลอและไมรวมคาใชจายลวงหนาเพราะถอวาสนคาคงเหลอหากออกจ าหนายทนททงหมดกอาจจะไดราคาไมดสนคาคงเหลออาจขายไดชาหรอขายไมออกในชวงภาวะเศรษฐกจตกต า หรออาจเปนสนคาตกรนหรอลาสมย คาใชจายลวงหนากไมสามารถเปลยนเปนเงนสดได

อตราสวนทนหมนเวยนอยางถงแกน บอกใหทราบวา ณ วนทวเคราะหงบการเงน กจการมสนทรพยทเปลยนสภาพเปนเงนสดไดเรวเปนกเทาของหนสนหมนเวยนอตราสวนน จะใชในการวดความสามารถในการช าระหนระยะสนไดดกวาอตราสวนเงนทนหมนเวยน

ดงนน สนทรพยหมนเวยนทใชในการค านวณอตราสวนเงนทนหมนเวยนเรวจะประกอบดวยเงนสดและเงนฝากธนาคาร เงนลงทนระยะสน และลกหนการคา ซงมสภาพคลองมากกวาสนคาคงเหลอและคาใชจายลวงหนา

1.3 อตราการหมนเวยนของลกหน (Account Receivable Turnover) เปนอตราสวนทใชวดสภาพคลองของลกหนในรอบระยะเวลาบญชหนงจะเกบ

เงนจากลกหนไดกรอบ อตราหมนเวยนของลกหนค านวณโดยใชยอดขายเชอสทธหารดวยยอดคงเหลอของบญชลกหนถวเฉลย

อตราการหมนเวยนของลกหน แสดงใหเหนถงความสามารถทจะแปรลกหนเปนเงนสดไดรวดเรวเปนกครงเมอเทยบกบการขายเชอและค านวณออกเปนจ านวนวนทจะเกบหนได ในการค านวณการหมนเวยน ลกหนอาจใชลกหนการคาถวเฉลยกได

ลกหนถวเฉลย ค านวณไดจากยอดลกหนตนปบวกยอดลกหนปลายปหาร 2 อตรา สวนนบอกใหทราบวาในชวงเวลาทท าการวเคราะห กจการไดขายสนคาเปนเงนเชอและสามารถเรยกเกบหนจากลกหนไดกครงในรอบระยะเวลาบญช

อตราสวนการหมนเวยนของลกหนยงสงยงด แสดงวา แสดงถงความสามารถในการบรหารลกหนไดด หรอลกหนของกจการเปนลกหนทดในชวงเวลาทกจการมการขายสนคาเปนเงนเชอ

Page 20: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-6-

และเกบหนจากลกหนไดเรว นนคอ ลกหนของกจการมความคลองตวสง ถาอตราสวนการหมนเว ยนของลกหนนอย แสดงวา ชวงเวลานนกจการมการขายสนคาเปนเงนเชอ และเกบเงนจากลกหนไดชา

1.4 อตราการหมนเวยนของเจาหน (Account Payable Turnover) อตราสวนนจะวดสภาพคลองของกจการในการจายช าระหนเจาหน ในการ

ค านวณ หาคาอตราการหมนเวยนของเจาหน จะเอายอดซอสนคาเชอจากงบก าไรขาดทน มาหารดวยยอดเจาหนในงบแสดงฐานะการเงน โดยอาจใชยอดเจาหนปลายปหรอยอดเจาหนเฉลย อตราการหมนเว ยนของเจาหนสงแสดงวากจการยอดซอสนคาเปนจ านวนมาก การจายช าระหนท าไดเรว แสดงถงกจการมสภาพคลองในการจายช าระหนเจาหนไดด มประสทธภาพสง

การวดประสทธภาพในการช าระหนสามารถค านวณออกมาในรปของจ านวนวนไดเชนกน โดยน าจ านวนวนในรอบระยะเวลาบญช หารดวย อตราการหมนเวยนของเจาหน กจการทมประสทธภาพในการช าระหนด จะมระยะเวลาในการช าระหนสน คอใชเวลาในการช าระหนทนอย เรยกไดวามสภาพคลองเจาหนจะพงพอใจทจะใหเครดต แตถาอตราการหมนเวยนของเจาหนต า หรอใชระยะเวลาใน การช าระหนทนาน เจาหนกอาจไมพจารณาในการใหเครดตตอไป

1.5 อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (Inventory Turnover) เปนอตราสวนทใชวดสภาพคลองของสนคาคงเหลอเปนการวดจ านวนครงทขาย

ไดของสนคาในรอบระยะเวลาบญช อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ ค านวณโดยใชตนทนสนคาขายหารดวยถวเฉลยสนคาคงเหลอ ผลลพธจากการค านวณอตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอบอกใหทราบวาในงวดของการวเคราะหกจการสามารถน าสนคาคงเหลอขายไปไดกครง

หากอตราสวนสงกแสดงวามสนคาคงเหลอนอย ประสทธภาพดานการขายอยในเกณฑดสนคานนอยในความตองการของตลาดและอาจแสดงใหเหนวาสนคาอาจไมเพยงพอตอความตองการ และหากอตราสวนต ากแสดงวาสนคาคงเหลอมอยมาก ยงตองปรบปรงประสทธภาพดานการตลาด หรอสนคาไมอยในความตองการของตลาด หรอมการเกบสนคาไวนานจนเกนไปและอาจชใหเหนวามสนคามากเกนไปควรจะไปลงทนดานอน

2. อตราสวนเพอการวเคราะหความสามารถในการช าระหน (Leverage Ratios or Financial Ratio)

โครงสรางทางการเงนของกจการไดมาจาก 2 แหลง คอ ไดมาจากการลงทนของเจาของสวนหนงและไดจากการกอหน การกยมบคคลภายนอก หากสดสวนโครงสรางทางการเงนของกจการ มาจากการกอหนมากกวาเงนทนจากเจาของ กจการกจะมความเสยงสง อตราสวนเพอวเคราะหความสามารถในการช าระหน พจารณาจากหนสน และสวนของเจาของ รวมทงความสามารถในการจายดอกเบยประกอบดวย

Page 21: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-7-

2.1 อตราสวนหนสนตอสนทรพย (Debt Ratio) อตราสวนนแสดงใหเหนวาจ านวนสนทรพยทงหมดทกจการมอยนน มการใชเงนทนจากการกยมบคคลภายนอกมากนอยเพยงใด หรออกนยหนงท าใหทราบวามสวนของเจาของมาลงทนในสนทรพยมากนอยเพยงใด ถาอตราสวนนสงแสดงวาเงนทน ามาลงทนในสนทรพยสวนมากมาจากการกยมซงจะเปนสงบอกถงความเสยงทางดานการเงน

2.2 อตราสวนหนสนตอสวนของเจาของ (Debt to Equity Ratio) เปนอตราสวนเปรยบเทยบระหวางหนสนกบสวนของเจาของ แสดงใหทราบวาเงนทนทกจการใชในการด าเนนงานนนไดมาจากหนสนคดเปนอตราสวนเทาใดเมอเทยบกบสวนของเจาของ หากอตราสวนนสงแสดงวากจการใชเงนทนจากหนสนสงเมอเทยบกบการลงทนของเจาของกจการจะมความเสยงทางการเงนสง โอกาสทจะหาเงนทนเพมเตมจากเจาหนจะมนอยลง ผลลพธทไดบอกใหทราบวา กจการมแหลงทมาของเงนทนจากหนสน และสวนของผถอหนเปนเทาไร

2.3 อตราสวนหนสนระยะยาวตอสนทรพย (Long –Term Debt to Assets) เปนอตราสวนเปรยบเทยบระหวางหนสนระยะยาวกบสนทรพย แสดงใหทราบวามการน าหนสนระยะยาวมาลงทนในสนทรพยเทาใด เพราะหนสนระยะยาวเปนหนสนทมก าหนดระยะเวลาในการช าระหนเกนกวา 1 ป แตมภาระทตองจายช าระ คอ ดอกเบยจาย หากอตราสวนนสง แสดงถงกจการมความเสยงสง

2.4 อตราสวนแสดงความสามารถในการจายดอกเบย (Times Interest Earned) เปนอตราสวนเปรยบเทยบระหวางก าไรจากการด าเนนงาน หรอก าไรกอนหกดอกเบยจายและภาษเงนได หากอตราสวนนสงแสดงวากจการมความสามารถในการจายช าระดอกเบยไดมาก ในแงของเจาหน ถาอตราสวนนสงแสดงวากจการมความสามารถในการจายดอกเบยสง เจาหนจะมนใจไดวาจะไดรบช าระหนผลลพธบอกใหทราบวากจการมผลก าไรกอนหกดอกเบยและภาษเงนไดเปนกเทาของดอกเบยจาย แสดงถงความสามารถในการช าระคาใชจายตามขอผกพนประจ างวด และแสดงใหเหนวากจการจะตองท าก า ไรเทาใด จงจะไมเดอดรอนในการจายคาใชจายตามขอผกพน มผลกระทบตอนโยบายของการจายเงนปนผล และนโยบายอน ๆ ของกจการ

3. อตราสวนเพอการวเคราะหความสามารถในการท าก าไร (Profitability Ratios) อตราสวนเพอวเคราะหความสามารถในการท าก าไรนใชวดความสามารถในการท า

ก าไรของกจการ กจการทมก าไรสงกจะแสดงถงความสามารถในการช าระหนแกเจาหน และตอบแทนตอผเปนเจาของ เจาหนระยะยาวจะค านงถงความสามารถในการช าระหนทงเงนตนและดอกเบยและอตราสวนนกยงใชวดความสามารถในการบรหารของฝายบรหารดวย

3.1 อตราก าไรขนตน (Gross Profit Margin) อตราสวนนแสดงใหเหนวา กจการมประสทธภาพในการบรหารงานดานการขาย การจดซอสนคามาเพอขายเปนอยางไร หรอการจดเตรยมวตถดบเพอการผลตมประสทธภาพเพยงใด เปนตน อตราสวนนจะแสดงใหเหนวา กจการมก าไรขนตนเปนจ านวนเทาใดเมอเทยบกบยอดขายสทธ เปนการชใหเหนถงประสทธภาพในการหาก าไรขนตน ซงเปนก าไร

Page 22: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-8-

กอนหกคาใชจายในการขายและบรหาร ตนทนทางการเงนและภาษเงนได อตราสวนนจะแสดงใหเหนถงนโยบายการตงราคา และการบรหารการผลตคาแสดงตวเลขในอตราสวนนควรสง เพราะหมายถงวากจการมประสทธภาพในการหาก าไรขนตนเมอเทยบกบยอดขายสทธไดด หากคาแสดงตวเลขต า หมายถงกจการไมมประสทธภาพในการท าก าไรขนตนในการค านวณหาอตราก าไรขนตน เปนการน าก าไรขนตนมาหารดวยยอดขายสทธ คณดวย 100 คาทไดจะอานเปนเปอรเซนตหรอรอยละ นอกจากนอตราสวนนยงท าใหทราบอตราสวนของตนทนขายกบยอดขายสทธไดอกดวย โดยพจารณาจากความสมพนธของยอดขายสทธ ตนทนขายและก าไรขนตน

3.2 อตราก าไรจากการด าเนนงาน (Operating Profit Margin) เปนอตราสวนทแสดงใหเหนประสทธภาพในการหาก าไร โดยการเปรยบเทยบก าไรจากการด าเนนงานกบยอดขายสทธ ชใหเหนถงประสทธภาพในการหาก าไรหลงจากหกคาใชจายในการด าเนนงานแลว คาแสดงตวเลขในอตราสวนนควรจะสงเพราะหมายถงประสทธภาพในการหาก าไรจากการด าเนนงานไดด แตถาคาอตราสวนนต าแสดงถงประสทธภาพในการหาก าไรต า กจการอาจประสบปญหามคาใชจายในการด าเนนงานสง จงควรปรบลดคาใชจายตาง ๆ ลง ในการค านวณอตราก าไรสทธจากการด าเนนงาน เปนการน าเอารายการในงบก าไรขาดทน คอก าไรสทธจากการด าเนนงาน มาหารดวยยอดขายสทธ คาทอานไดเปนเปอรเซนตหรอรอยละ

3.3 อตราก าไรสทธ (Net Profit Margin) เปนอตราสวนทแสดงใหเหนผลก าไรสทธหลงจากหกคาใชจายตาง ๆ แลววามจ านวนเทาใด เมอเทยบกบยอดขายสทธอตราสวนนจะแสดงใหเหนวามการบรหารงานมประสทธภาพเพยงใดและสามารถด าเนนงานใหบรรลเปาหมายไดเพยงใด คาแสดงตวเลขในอตราสวนนควรจะสง เพราะหมายถงประสทธภาพในการหาก าไรสทธเมอเทยบกบยอดขายสทธไดด หากคาแสดงตวเลขต าหมายถงกจการไมมประสทธภาพในการหาก าไรสทธ ในการค านวณหาอตราก าไรสทธเปนการน าเอาก าไรสทธหลงหก คาใชจายในการด าเนนงาน ตนทนทางการเงนและภาษเงนไดแลว มาหารดวยก าไรสทธ คณดวย 100 คาทอานไดเปนเปอรเซนตหรอรอยละ

3.4 อตราผลตอบแทนจากสนทรพย (Return on Assets หรอ ROA) เปนอตราสวนทแสดงใหเหนถงประสทธภาพของการน าเงนมาลงทนในสนทรพย วากอใหเกดผลก าไรมากนอยเพยงใด สนทรพยรวมดงกลาว หมายถง สนทรพยซงกจการใชงานอยเทานน ไมรวมสนทรพยทกจการไมไดใชงาน หรอสนทรพยถาวรทอยระหวางการสราง ซงทงคนไมมสวนเกยวของกบผลงานประจ างวดเลย ดงนนถาน าสนทรพยดงกลาวมาค านวณ ในการวเคราะหสมรรถภาพในการหาก าไรกจะไดผลทคลาดเคลอนไป อตราสวนนแสดงใหเหนผลตอบแทนทไดจากการลงทนทงสนหรอการใชสนทรพยวา ไดผลตอบแทนเพยงพอหรอไม อตราสวนนเปนอตราสวนหนงทฝายบรหารใชควบคมการด าเนนการหรอการวางแผนโดยตรง อตราสวนนเรยกอกอยางหนงวา อตราผลตอบแทนจากการลงทน (Return on Investment: ROI) เปนการชใหเหนถงประสทธภาพในการหาก าไรสทธ เพอมาตอบแทนการลงทนในสวนของสนทรพย

Page 23: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-9-

ทงสน คาแสดงตวเลขในอตราสวนนควรสง เพราะหมายถงวากจการมประสทธภาพในการหาก าไรสทธเพอมาตอบแทนสวนของสนทรพยทงสนไดคมคากบการลงทน หากคาทไดต า หมายถงกจการไมมประสทธภาพในการหาก าไรสทธในการค านวณอตราสวนผลตอบแทนจากสนทรพย เปนการน าเอาก าไรสทธจากงบก าไรขาดทน หารดวยยอดรวมสนทรพยทงสนในงบแสดงฐานะการเงน คณดวย 100 คาทอานไดเปนเปอรเซนต หรอรอยละ

3.5 อตราผลตอบแทนตอสวนของเจาของ (Return on Owners’ Equity หรอ ROE) เปนอตราสวนทจะแสดงใหทราบวาสวนของเจาของทมอยนน จะท าใหเกดผลก าไรเปนจ านวนเทาใด โดยสวนของเจาของประกอบดวย สวนทน ก าไรสะสม และเงนส ารองตาง ๆ ไมรวมหนสนระยะสนหรอหนสนระยะยาวแตประการใด อตราสวนนเปนการวดผลตอบแทนตอเจาของหรอผถอหน คอ ผลตอบแทนจากการลงทนของผถอหนโดยเฉพาะ แสดงใหเหนความสามารถของฝายบรหารทจดใชสนทรพยใหมประโยชนใหมากทสด และกเงนจากบคคลภายนอกมาใชในการด าเนนงานใหไดผลประโยชนมากกวาดอกเบยทตองจายไป ในกรณทมเงนปนผลหนบรมสทธจ าเปนตองหกเงนปนผลหนบรมสทธจากก าไรสทธกอนใหไดก าไรทเปนของผถอหนสามญ หากอตราสวนนสงแสดงถงประสทธภาพในการหาก าไรสงดวย คาแสดงตวเลขในอตราผลตอบแทนตอสวนของเจาของควรจะสง เพราะแสดงถงประสทธภาพในการหาก าไรสทธในการหาก าไรสทธเพอมาตอบแทนสวนของเจาของไดด หากคาแสดงตวเลขต า หมายถง กจการไมมประสทธภาพในการหาก าไรสทธ ในการค านวณอตราผลตอบแทนตอสวนของเจาของ เปนการน าเอารายการในงบก าไรขาดทน ไดแก ก าไรสทธมาหารดวย สวนของเจาของในงบแสดงฐานะการเงน คณดวย 100 คาทอานไดเปนเปอรเซนต หรอรอยละ

3.6 อตราก าไรตอหน (Earnings per Share: EPS) เปนการวดความสามารถในการท าก าไร โดยพจารณาผลตอบแทนทผถอหนสามญจะไดรบ ถาอตราก าไรตอหนสง แสดงวากจการมประสทธภาพในการท าก าไรด สามารถใหผลตอบแทนตอผถอหนสามญในราคาทสง ก าไรสทธทจะน ามาค านวณ คอ ก าไรสทธหลกหกภาษเงนไดนตบคคล หลงหกเงนปนผลของหนบรมสทธจากก าไรสทธประจ าปกอน เพอใหไดจ านวนก าไรของผถอหนสามญ ในการค านวณก าไรตอหน บางครงผวเคราะหอาจใชก าไรกอนหกดอกเบยและกอนภาษเงนไดเพอดความสามารถในการท าก าไรของฝายบรหาร

4. อตราสวนแสดงประสทธภาพในการด าเนนงาน (Efficiency Ratios) เปนการวเคราะหเพอใหทราบวากจการไดมการน าสนทรพยทงหมดทกจการมอย ทงสนทรพยหมนเวยนและสนทรพยไมหมนเวยน มาใชในการด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพมากนอยเพยงใด อตราสวนทใชในการค านวณเปนการหาความสมพนธระหวางยอดขายกบสนทรพยแตละประเภท ถากจการสามารถใชสนทรพยทมอยอยางมประสทธภาพ อตราสวนนจะสง แสดงถงสนทรพยทกจการมอยกอนนใหเกดยอดขายมาก แตถาอตราสวนทค านวณไดต า แสดงถงกจการไดมการใชประโยชนในสนทรพยทลงทนไปนนยงไมคมคา หรอมการลงทนในสนทรพยมากเกนไป

Page 24: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-10-

อตราสวนทแสดงถงประสทธภาพในการด าเนนงาน ประกอบดวย 4.1 อตราการหมนเวยนของลกหน (Account Receivable Turnover) อตราสวนน

แสดงใหเหนถงประสทธภาพในการจดการลกหนวามประสทธภาพหรอไม กจการสามารถเกบเงนจากลกหนไดหรอไม ถาอตราสวนนสงหมายถง กจการมประสทธภาพในการจดการลกหน หรอลกหนของกจการเปนลกหนทดมคณภาพ

4.2 อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (Inventory Turnover Ratio) อตราสวนนเปนการวดประสทธภาพในการบรหารจดการสนคาคงเหลอ ถาอตราสวนนสงหมายถง กจการมประสทธภาพในการจดการสนคาคงเหลอไดด สนคามการหมนเวยนสง

4.3 อตราการหมนเวยนของสนทรพยถาวร (Fixed Asset Turnover Ratio) ผลลพธบอกใหทราบวา ความสามารถของกจการในการใชสนทรพยถาวร มประสทธภาพเพยงใด กอใหเกดยอดขายเทาใด ถาอตราสวนทไดมคามาก แสดงวา กจการมการใชสนทรพยถาวรอยางมประสทธภาพ ถาอตราสวนทไดมคานอย แสดงวา กจการใชสนทรพยถาวรอยางไมมประสทธภาพและถาหากมการซอสนทรพยเพมมากขน และอตราสวนทไดนอยลง ยอมแสดงใหเหนวากจการนนมสนทรพยถาวรเกนความจ าเปน จะตองพยายามหาวธทจะใชสนทรพยถาวรมากขน หรออาจจะขายสนทรพยถาวรทไมมความจ าเปนตองใชออกไป ในกรณทไมสามารถค านวณหาสนทรพยถาวรในราคาทนทซอมาไดใหใชราคาตามมลคาบญชของสนทรพยถาวรนน ๆ

4.4 อตราการหมนเวยนของสนทรพยรวม (Total Assets Turnover) ผลลพธบอกใหทราบวา ความสามารถของกจการในการใชสนทรพยทงสนอยางมประสทธภาพเพยงใด หรออาจกลาวไดวากจการมการใชสนทรพยไปและจะกอใหเกดยอดขายเทาใด ถาอตราสวนทค านวณไดมจ านวนครงสง แสดงถงประสทธภาพในการใชสนทรพยทงหมด เมอเทยบกบยอดขาย ถาอตราสวนนต า แสดงวากจการมสนทรพยมากเกนความตองการ การใชสนทรพยรวมไมมประสทธภาพ กจการนนจะตองพยายามหาวธทจะใชสนทรพยถาวรมากขน หรออาจจะขายสนทรพยถาวรทไมมความจ าเปนตองใชออกไป กระบวนการจดการคลงขอมล

ระบบคลงขอมล (Data Warehouse) คอ ระบบการจดเกบรวบรวมขอมลจากฐานขอมลทมการบนทกเขามาเปนรายการ (Transactional Data) ใหมารวมเปนศนยกลางขอมลทมมาตรฐาน และรปแบบการจดเกบขอมลไปในทศทางเดยวกน โดยลกษณะการจดเกบจะเกบอยในรปแบบทพรอมออกรายงาน และมการจดเกบยอนหลงเปนจ านวนหลายๆ ป ซงการ Query ขอมลจากคลงขอมลจะท าใหสามารถประมวลผลออกรายงาน และสรางระบบชวยสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) ใหสามารถท างานไดอยางรวดเรว นอกจากนยงสามารถน าขอมลดงกลาวมาใชในการวเคราะหขอมลแบบหลายมต (Multidimensional Analysis) การพยากรณ (Forecasting) การท า Data Mining เปนตน และทส าคญคลงขอมล ยงสามารถเปนขอมลตงตนสามารถการน าไปสการสราง Big Data ได

Page 25: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-11-

Bill Inmon ซงไดรบการขนานนามวา บดาแหงคลงขอมล ไดใหค านยามของคลงขอมลวา “Data warehouse is a collection of data in support of management’s decision that have 4 characteristics (1) subject-oriented (2) integrated (3) nonvolatile and (4) time variant” ซงหมายถงวาคลงขอมลคอการรวบรวมขอมลเพอการตดสนใจ โดยมคณสมบตทส าคญ 4 ประการคอ

1. Subject-oriented หมายถง ขอมลทเกดขนในระดบปฏบตการ (Transaction) สวนใหญจะมเปนจ านวนมาก มการเกบรวบรวมขอมลทหลากหลาย เชนขอมลทางการเงนของสหกรณ กจะมการจดเกบรายละเอยดเปนจ านวนมาก แตกมไดหมายถงวาขอมลทงหมดดงกลาวจะถกน ามาใชในการวเคราะหหรอการตดสนใจ ดงนนขอมลในคลงขอมลจงเลอกเกบขอมลเฉพาะในสวนทน ามาใชในเชงวเคราะหหรอเชงตดสนใจ เชน ขอมลยอดขายของสหกรณ อาจจะเกบเฉพาะยอดรวม แตมไดเกบขอมลยอดรายเปนรายสนคาแตละชนด เปนตน

2. Integrated หมายถง ขอมลทจะเชอมโยงมาใสไวในคลงขอมลอาจจะมาจากหลากหลายแหลงขอมล เชน ขอมลจากหลายสหกรณ ซงอาจจะใชโปรแกรมระบบบญชตางกน ท าใหจะตองมการสรางระบบการจดเกบขอมลใหขอมลเหลานนจดเกบในมาตรฐานเดยวกน เชน ขอมลป พ.ศ. และ ค.ศ. เปนตน

3. Nonvolatile หมายถง ขอมลทมการจดเกบในคลงขอมล มกจะเปนขอมลทไมมการเปลยนแปลงแลว หรอถาจะมกเปนสวนทนอยมาก เชน เปนขอมลงบการเงนของสหกรณทปดงบไปแลว ตวเลขจะไมมการเปลยนแปลงแลว เปนตน

4. Time Variant หมายถง ขอมลทจดเกบในระบบคลงขอมลนน เกอบจะทงหมดจะตองมการจดเกบขอมลปจจบน และขอมลยอนหลง เพอดรปแบบ (Pattern) ของขอมล เพอใชในการวเคราะหใหมความถกตองในการตดสนใจมากยงขน เชนการจดเกบขอมลก าไร/ขาดทน ยอนหลง 10 ของสหกรณ เปนตน

การน าเสนอขอมลในลกษณะ Dashboard (Visualization) การจดเกบขอมล การสรางคลงขอมล ตลอดจนการประมวลผลขอมลนบไดวามความส าคญในกระบวนการของระบบสารสนเทศเพอการตดสนใจ แตสงทส าคญอกอยางหนงคอ “การน าเสนอขอมล” โดยเฉพาะการน าเสนอขอมลการวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป ซงมขอมลจ านวนมาก มตวเลขทจดเกบระดบหลายพนลานบาท ซงหากน าทกสหกรณมารวมกน หรอวเคราะหรวมกน เชนการกเงน หรอฝากเงนระหวางสหกรณ กจะท าใหมผลลพธการค านวณระดบหลายหมนลานบาทได การน าเสนอขอมลใหมความเขาใจไดงาย และมการน าองคประกอบทนาสนใจ เชนรปภาพ แผนภม หรอภาพในลกษณะ Info graphic เปนเรองทส าคญไมนอยไปกวาการจดเกบและ

Page 26: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-12-

ประมวลผลขอมล และอาจจะเปนสงทส าคญทสด เนองจากผบรหารมกจะตองการรายงานหรอภาพสรปทเขาใจไดงาย และมงไปทประเดนทตองการจะน าเสนอจรงๆ ในปจจบนเทคโนโลยในดานการน าเสนอขอมลนนมเปนจ านวนมาก โดยภาพรวมมกจะถกเรยกวา “Data Visualization” โดยแนวคดดาน Data Visualization ทจะน ามาใชในการน าเสนอขอมลการวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) นนจะจดท าในลกษณะ Dashboard โดย Dashboard แบงออกเปน 3 ประเภทใหญๆ คอ

1. Strategic dashboard จะเปนขอมลทใชส าหรบประกอบการวางแผนดานกลยทธ 2. Analytical dashboard จะเปนขอมลทใชส าหรบประกอบการวเคราะห 3. Operational dashboards จะเปนขอมลทใชส าหรบประกอบการปฏบตงาน โดยในรายงานฉบบนจะน าเอา Analytical Dashboard มาใชเปนหลก เนองจาก

เกยวของกบการน าอตราสวนทางการเงนมาวเคราะห และตดตามก ากบสหกรณเปนหลก การวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพยและสหกรณ

เครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป เปนจดเรมตนทดของการก ากบและผลกดนธรกจสหกรณไปสการสรางความโปรงใสและธรรมาภบาล สรางความเชอมนใหแกระบบสหกรณ จากผลการศกษาสามารถวเคราะหแนวทางทสามารถน าแนวคดดงกลาวไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรม โดยมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยในการจดเกบ ประมวลผล และออกรายงานเตอนภยทางการเงน ซงสามารถสรปเปนแนวทางทมนยส าคญไดดงตอไปน

1. อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio) ทเลอกใชในการวเคราะห 2. เทคโนโลยทใชในการจดเกบขอมล 3. เทคโนโลยทใชในการประมวลผลขอมลทจดเกบตามอตราสวนทางการเงนทก าหนด 4. เทคโนโลยทใชในการจดท าหนา Dashboard เพอแสดงผลสวนการเตอนภยทางการเงน

1. อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio) ทเลอกใชในการวเคราะห อตราสวนทางการเงน (financial ratio) เปนการน าตวเลขทอยในงบการเงนมาค านวณหาอตราสวนตางๆ เพอใชในการวเคราะหศกยภาพของสหกรณในดานตางๆ หรอน าไปเปรยบเทยบกบสหกรณอนๆ หรอคามาตรฐานของสหกรณในพนทนนๆ เปนตน ขณะเดยวกนอตราสวนทางการเงนยงสามารถน ามาใชในการเปรยบเทยบกบผลการด าเนนงานในอดต ท าใหผทเกยวของสามารถน ามาใชวเคราะห ประเมนผล พยากรณ หรอ “เตอนภย” แกสหกรณไดอยางมนยส าคญ การเลอกอตราสวนทางการเงนเพอใหในการวเคราะหการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไป จงเปนสงทส าคญ เพราะการเลอกอตราสวนทถกตองจะชวยใหผลการวเคราะหมความถกตองไปดวยเชนเดยวกน (Right Ratio, Right Answer and Right Decision) ส าหรบการเลอกอตราสวนทางการเงนเพอใหในการวเคราะหการเตอนภยทางการเงนตามผลการศกษาฉบบนไดเลอกอตราสวนทางการเงนดงตอไปน

Page 27: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-13-

1. ดานการใหเงนก เพอวเคราะหความเคลอนไหวของเงนใหกและสดสวนของเงนใหก

อตราสวนของเงนใหกตอสนทรพยทงสน

อตราการเตบโตของเงนใหก

อตราสวนเงนใหกตอเงนรบฝาก

อตราสวนลกหนทไมกอใหเกดรายไดตอเงนใหก 2. ดานเงนรบฝาก เพอวเคราะหความเคลอนไหวของเงนรบฝาก

อตราการเตบโตของเงนรบฝาก 3. ดานความเพยงพอของทน เพอวเคราะหแหลงทมาของเงนทนและความสามารถใน

การช าระหน

อตราสวนหนสนตอทนเรอนหนและทนส ารอง

อตราสวนทนทงสนตอสนทรพยทงสน 4. ดานสภาพคลอง เพอวเคราะหแหลงทมาของเงนทนและความสามารถในการช าระหน

อตราสวนเงนสดและเงนฝากธนาคารตอเงนรบฝาก

อตราสวนเงนสดและเงนฝากธนาคารตอสนทรพยทงสน

อตราสวนสภาพคลอง (เงนสด + เงนฝากธนาคาร) / (เงนรบฝาก + เงนกยม + ทนเรอนหน)

5. ดานการลงทน เพอวเคราะหการใชเงนทนของสหกรณ

อตราสวนเงนลงทน

อตราสวนเงนฝากสหกรณอน 6. ดานการท าก าไร เพอวเคราะหความสามารถในการท าก าไรของสหกรณ

อตราสวนก าไรสทธตอทนทงสน

อตราสวนก าไรสทธตอสนทรพยทงสน

2. เทคโนโลยทใชในการจดเกบขอมล ระบบการจดเกบขอมลคอระบบทออกแบบมาเพอใหผทเกยวของเขามาบนทกขอมลจากงบการเงนของสหกรณกลมเปาหมาย เพอน าขอมลเหลานมาใชในการวเคราะหตอไป โดยมการก าหนดใหพฒนาระบบการจดเกบขอมลในลกษณะ Web Based Application ในลกษณะ Responsive Web เพอใหผทบนทกขอมลสามารถบนทกขอมลไดจากทงเครองคอมพวเตอร หรอโทรศพทมอถอแบบ Smart Phone โดยเครองมอทก าหนดเพอใชในการพฒนาระบบการจดเกบขอมล ประกอบไปดวย

1. ระบบการเขยนโปรแกรมดวยภาษา PHP 2. ภาษา AJAX เพอเพมความสะดวกในการใชงาน

Page 28: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-14-

3. ฐานขอมล MySQL

ระบบบนทกขอมลจะมการออกแบบใหมการตรวจสอบความผดพลาดของการปอนขอมล โดยระบบจะถกออกแบบใหสามารถปอนวธการค านวณเพอตรวจสอบความผดปกตของขอมลได เชน ขอมลหนสน บวกทน จะตองเทากบสนทรพย เปนตน

รปท หนาจอการบนทกขอมล

3. เทคโนโลยทใชในการประมวลผลขอมลทจดเกบตามอตราสวนทางการเงนทก าหนด การประมวลผลขอมลทมการบนทกเขาสระบบจากระบบการบนทกขอมลนน จะมการสรางระบบ

คลงขอมล (Data Warehouse) เพอจดเกบขอมลทมการบนทกเขามาไวใหอยในรปแบบทสะดวกในการประมวลผล และเมอมการเรยกประมวลผลจะสามารถท างานไดอยางรวดเรว โดยการออกแบบคลงขอมลนน จะมการออกแบบใหมการจดเกบขอมลแบงเปน 6 ตาราง (Table) ดงตอไปน ตารางการออกแบบคลงขอมล

ชอตาราง ค าอธบาย คยทมนยส าคญ wh_loan เกบขอมลการกเงน รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ wh_deposit เกบขอมลการฝากเงน รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ wh_capital เกบขอมลเรองทน รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ wh_liquidity เกบขอมลสภาพคลอง รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ

Page 29: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-15-

ชอตาราง ค าอธบาย คยทมนยส าคญ wh_invest เกบขอมลการลงทน รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ wh_profit เกบขอมลการท าก าไร รหสสหกรณ, ปบญช, วนสนปบญช,

รหสพนทของสหกรณ

รปการออกแบบคลงขอมล

เครองมอทก าหนดเพอใชในการพฒนาคลงขอมล ประกอบไปดวย

1. ระบบการเขยนโปรแกรมดวยภาษา PHP 2. ฐานขอมล MySQL 3. โปรแกรม SQLyog ชวยในการเขยน Query ขอมล 4. โปรแกรม Visual Paradigm ชวยในการออกแบบคลงขอมล เมอมการสรางคลงขอมลแลว ในสวนของการประมวลผลกจะมการพฒนาระบบขนมา โดยระบบจะ

ท าการเรยกขอมลจากคลงขอมลขนมาเพอค านวณตามอตราสวนทางการเงนทไดมการก าหนดไว โดยระบบจะออกแบบใหรองรบการค านวณ 2 วธ ประกอบไปดวย

Page 30: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-16-

1. การประมวลผลตามสง (On demand processing) โดยจะเปนการประมวลผล ทก ๆ ครงทมการเรยกดขอมล จะใชในกรณทมการเรยกดขอมลเปนรายสหกรณ เนองจากขอมลรายสหกรณจะมขนาดไมใหญ สามารถประมวลผลแบบ Real-time ได โดยไมท าใหการออกรายงานชา

2. การประมวลผลแบบกลม (Batch processing) เปนการประมวลผลเพอจดเกบผลลพธไวกอน เมอมการเรยกใชขอมล กจะน าผลลพธจากทประมวลผลไวไปแสดงไดทนท ท าใหการออกรายงานสามารถท าไดอยางรวดเรว การประมวลผลในลกษณะนจะใชในกรณทเปนการประมวลผลขอมลทรวมกนเชน ขอมลของสหกรณทงจงหวด ทงภาค หรอทงประเทศ เปนตน

เครองมอทก าหนดเพอใชในการพฒนาระบบประมวลผล ประกอบไปดวย

1. ระบบการเขยนโปรแกรมดวยภาษา PHP 2. ฐานขอมล MySQL 3. โปรแกรม SQLyog ชวยในการเขยน Query ขอมล

รปหนาจอรายการอตราสวนทางการเงนทรอการประมวลผล

Page 31: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-17-

รปท หนาจอผลลพธการประมวลผลขอมลอตราสวนทางการเงน

4. เทคโนโลยทใชในการจดท าหนา Dashboard เพอแสดงผลสวนการเตอนภยทางการเงน ผลการศกษาพบวาการน าเสนอในลกษณะ Dashboard เปนรปแบบทไดรบความนยม และสามารถ

สอสารใหผทเกยวของ หรอผบรหารเขาใจไดงาย จากรายงานของเวบไซต Orbis Research ซงเปนเวบไซตทรวบรวมขอมลทางการตลาดทมขนาดใหญ ไดระบวาในป 2560 ขนาดตลาดของการน าเสนอขอมลในลกษณะ Data Visualization (ซงกหมายถงการน าเสนอขอมลในรปแบบทเนนความสวยงาม มองคประกอบทเขาใจงาย เชน Info graphic หรอ Dashboard) มมลคา 4.51 พนลานเหรยญสหรฐ และมการคาดการณวาตลาดจะขยายไปถง 7.76 พนลานเหรยญสหรฐในป 2566

เครองมอทใชในการพฒนาระบบ Dashboard มเปนจ านวนมาก และมตงแตใชงานงาย ไปจนถงระบบทมความซบซอน จากการทดสอบการใชงานและวเคราะหความเหมาะสมในดานตาง ๆ เชน การลงทน ความงายในการใชงาน รปแบบของการแสดงผล พบวาระบบทเหมาะสมในการน ามาประมวลผลเพอสราง Dashboard จากคลงขอมลส าหรบระบบการเตอนภยทางการเงน (Financial Alert) ส าหรบสหกรณออมทรพยและสหกรณเครดตยเนยนทมสนทรพยตงแต 5,000 ลานบาทขนไปนน คอเครองมอจดท า Dashboard ทชอวา BizSmartFlow โดยเปน Framework ทพฒนาโดย PHP ซงเปนเครองมอมาตรฐานทกรมตรวจบญชสหกรณใชอยแลว

เครองมอทก าหนดเพอใชในการพฒนาระบบประมวลผล ประกอบไปดวย

1. ระบบ BizSmartFlow 2. ฐานขอมล MySQL

Page 32: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

-18-

รปท หนาจอ Dashboard ทแสดงขอมลจากการประมวลผล

----------------------------------

Page 33: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

ก าหนดแนวทางทเปนมาตรฐานในการบ ารงรกษา โปรแกรมระบบบญชสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณ (Software Maintenance Process)

กนกพรรณ ช านาญกจ

ปจจบนกรมตรวจบญชสหกรณมการใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณแกสหกรณทมความประสงคขอใชบรการโปรแกรมทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณเปนจ านวนมาก เนองจากเปนโปรแกรมทไมเสยคาใชจาย และมการใหบรการวางระบบบญชพรอมการตดตงโปรแกรม การสอนการใชงานโปรแกรม เพยงแตแจงความจ านงตอเจาหนาทของกรมตรวจบญชสหกรณทอยในเขตพนทรบผดชอบ เจาหนาทกจะด าเนนการตรวจความพรอมซงตองเปนไปตามทกรมตรวจบญชสหกรณก าหนด

จากการใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณทมเปนจ านวนมาก แตสดสวนของผใหบรการโปรแกรมมจ านวนนอย การใหบรการดานการแกไขปญหาซงอาจเกดจากตวโปรแกรม หรอจากผใชงานโปรแกรมของสหกรณทมการเปลยนแปลงตวบคคล หรอจากการขาดความเขาใจในกระบวนการปฏบตงาน ท าใหผใหบรการโปรแกรมของกรมตรวจบญชสหกรณไมสามารถแกไขปญหาไดอยางทนทวงท สหกรณจงอาจเกดความไมมนใจในการใหบรการโปรแกรมของกรมตรวจบญชสหกรณได ปญหาดงกลาวจงควรท าการวเคราะหปญหา และรวบรวมปญหาทเกดขน แลวท าการวเคราะหหาเหตของปญหา และแนวทางแกไข แลวน าปญหาและแนวทางแกไขมารวบรวมบรหารจดการเปนขอมลส าหรบใหบรการในการแกไขปญหาในกรณตาง ๆ ผานสออเลกทรอนกส Coop Hub Helpdesk เพอใหผพบปญหาโปรแกรมระบบบญชทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ สามารถคนหาจากองคความรทบนทกไว และแกไขปญหาไดเอง ใหทนทวงท รวดเรว โดยไมกอเกดความเสยหายตอสหกรณ และลดภาระของผใหบรการโปรแกรมทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ กรมตรวจบญชสหกรณไดมการพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรส าหรบสหกรณแบบครบวงจร (Full Accounting Software: FAS) และยงเปนระบบทไดรบรางวลดเดน ประเภทนวตกรรมการใหบรการจากส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ หรอ ก.พ.ร. โดยมสหกรณทน าโปรแกรมระบบบญชของกรมตรวจบญชสหกรณไปใชเปนจ านวนมาก ดงนนนอกเหนอจากการพฒนาโปรแกรมใหมคณสมบตและประสทธภาพทดขน การบ รหารจดการกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวร (Software Maintenance Process) เพอใหบรการแกสหกรณทน าโปรแกรมไปใชไดกนบเปนเรองทส าคญ มาตรฐานสากล ISO/IEC 14764 : 2006

ISO/IEC 14764: 2006 เปนมาตรฐานทส าคญส าหรบการบรหารจดการกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวร (Software Maintenance Process) ทไดรบการยอมรบอยางสง ซงกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวรนนเปนหนงในหากระบวนการหลกของมาตรฐาน ISO/IEC 12207 กระบวนการ พฒนาซอฟตแวร (Systems and software engineering)

Page 34: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

2

รปกระบวนการพฒนาซอฟตแวร (Systems and software engineering)

Page 35: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

3

กระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวรนนประกอบดวยกจกรรมและงานทจ าเปนในการแกไขหรอปรบเปลยนซอฟตแวรทมอยซงตองมการรกษาความสมบรณของซอฟตแวรอยางเสถยรภาพโดยอยในความรบผดชอบของผดแลบ ารงรกษา

รปกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวร (Software Maintenance Process)

กระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวรมกระบวนดงน

1. Process Implementation ในระหวางการด าเนนการ ผดแลบ ารงรกษาจะตองก าหนดแผนการด าเนนการและขนตอนท

จะตองท าในระหวางขนตอนการบ ารงรกษา แผนการบ ารงรกษานนตองสามารถด าเนนการควบคไปกบแผนการพฒนาซอฟตแวร ปจจยส าหรบการด าเนนการตามกระบวนการนประกอบดวย ขอบเขตการด าเนนงาน เอกสารการออกแบบระบบ และรายงานการแกไขหรอรายงานปญหาการใชงาน เพอใหบรรลผลส าเรจในการบ ารงรกษา ผดแลบ ารงรกษาจะตองมแผนการและขนตอนการบ ารงรกษา การจดท าขนตอนการท าการแกไขการใชงานหรอปญหาการใชงาน การจดการและพฒนาแผนการจดการการก าหนดคา (Configuration Management)

ผลลพทของกจกรรมนไดแก

1.1. แผนการบ ารงรกษา 1.2. แผนการฝกอบรม 1.3. ขนตอนการบ ารงรกษา 1.4. แผนการจดการโครงการ 1.5. ขนตอนการแกปญหา 1.6. แผนการวดผล 1.7. คมอการบ ารงรกษา 1.8. แผนส าหรบขอเสนอแนะของผใช 1.9. แผนการปรบเปลยน 1.10. การประเมนการบ ารงรกษา

Page 36: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

4

1.11. แผนการจดการการก าหนดคา 2. Problem and Modification Analysis

กจกรรมการวเคราะหปญหาและการแกไขในขอนจะเรมหลงจากการแกไขหรอปรบเปลยนซอฟตแวรและจะมการแกไขซ าอกเมอพบปญหา ในระหวางกจกรรมน ผดแลบ ารงรกษาจะตองวเคราะหปญหาการใชงาน แกไขและตรวจสอบปญหา พฒนาตวเลอกส าหรบการแกไข มเอกสารการแกไขปญหาการใชงาน และไดรบการอนมตการแกไข

3. Modification Implementation ผดแลบ ารงรกษาจะตองด าเนนการพฒนาและทดสอบการแกไขหรอปรบเปลยน

ซอฟตแวรใหเปนไปตามการวเคราะหปญหา 4. Maintenance Review/Acceptance

หลงจากการแกไขแลวจะตองมการทบทวนเพอยอมรบวาการแกไขหรอปรบเปลยนนนมความถกตองและมนใจวาเปนไปตามมาตรฐาน

5. Migration ในชวงชวตของซอฟตแวรอาจตองมการแกไขหรอปรบเปลยนเพอใหสามารถใชงานทดขน อาจม

การโยกยายขอมลหรอซอฟตแวรจากสภาพแวดลอมเดมไปสสภาพแวดลอมใหมทมปจจยทตางกน ผดแลบ ารงรกษาตองก าหนดการด าเนนการทจ าเปนในการยายขอมลอยางเสรจสมบรณ ดงนนเอกสารส าหรบขนตอนการโยกยายขอมลจงเปนสงจ าเปนทผดแลบ ารงรกษาตองท า

6. Retirement เมอซอฟตแวรหมดอายการใชงาน ซอฟตแวรดงกลาวจะตองออกจากระบบไป ดงนนควรมการ

วเคราะหเพอชวยในการตดสนใจถอนออกจากระบบ หากมผลกระทบกบเทคโนโลยทลาสมย มการเปลยนไปใชเทคโนโลยใหมๆ โดยพฒนาซอฟตแวรตวใหม หรอพฒนาซอฟตแวรใหมเพอมาตรฐานหรออ านวยความสะดวกในการบ ารงรกษาของผขาย

รปประเภทการบ ารงรกษา

ประเภทของการบ ารงรกษาซอฟตแวรมดงน

1. Corrective การบ ารงรกษาในรปแบบนมอตรารอยละ 21 เปนการบ ารงรกษาแบบแกไขขอผดพลาดทพบใน

การท างานประจ าวนหรอพบปญหาจากการใชงานจรง

Page 37: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

5

2. Preventive การบ ารงรกษาในรปแบบนมอตรารอยละ 4 เปนการบ ารงรกษาเพอปองกนความผดปกต โดย

ปกตจะท าการบ ารงรกษาเมอพบและแกไขความผดพลาดทเกดขนจรงหรอความผดพลาดทอาจเกดขนซงยงระบไมได การบ ารงรกษาในรปแบบนจะกระท าตามชวงเวลาทวางแผนไวเพอรองรบการใชงานอนจะสงผลใหการท างานหยดชะงกและเกดความเสยหายตอผใชได

3. Perfective การบ ารงรกษาในรปแบบนมอตรารอยละ 50 เปนการแกไขหรอปรบปรงเพอเพมประสทธภาพ

การท างานใหกบซอฟแวรใหมความสมบรณมากยงขน เชน การปรบปรงเพอใหระบบประมวลผลไดเรวขนตรงกบความตองการของผใชงาน หรอท าใหผใชงานมความสะดวกในการใชงานมากยงขน เปนตน

4. Adaptive การบ ารงรกษาในรปแบบนมอตรารอยละ 25 เปนการแกไขหรอปรบเปลยนเมอกระบวนการท างาน นโยบาย หรอสงแวดลอมเปลยนไป สงผลใหความตองการของผใชงานเปลยนไปดวย จงตองมการปรบปรงซอฟตแวรเพอใหสามารถท างานภายใตเงอนไขทเปลยนไป

การบ ารงรกษาในรปแบบ Perfective และ Adaptive จะมคาใชจายและเวลาคอนขาง มากสงผลตอคาใชจายในการด าเนนงาน ควรใชผลการวเคราะหความสามารถในการบ ารงรกษาเพอชวยในการวางแผนการบ ารงรกษา ทงนควรใหความส าคญในการพฒนากลยทธการบ ารงรกษาโดยมแนวคดการบ ารงรกษา แผนการบ ารงรกษา และการวเคราะหทรพยากร

การก าหนดแนวทางทเปนมาตรฐานในการบ ารงรกษาโปรแกรมระบบบญชสหกรณ ของกรมตรวจบญชสหกรณ (Software Maintenance Process) มดงน

1. ก าหนดแนวทางทเปนมาตรฐานในการวเคราะหและรวบรวมความตองการ ปญหาของโปรแกรม และคณสมบตใหมๆ ของโปรแกรมระบบบญชสหกรณ โดยมการน าเอกสารทเปนมาตรฐานมาก ากบกระบวนการท างาน เชน Change Request Traceability Record Test Report และ Version Control เปนตน

2. ก าหนดแนวทางในการแกไขปญหาของโปรแกรมระบบบญชสหกรณไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบผลการวเคราะหทไดมการจดท าอยางเปนมาตรฐาน

3. ใหมการพฒนาระบบ COOP Hub Helpdesk เพอเปนศนยกลางรบแจงปญหาในการใชงานโปรแกรม และคนหาแนวทางการแกไขปญหาทไดมการบนทกไวในลกษณะขององคความรทสบคนไดงายผานคอมพวเตอร หรอ Mobile Device

4. ลดขนตอน และสามารถตดตามการวเคราะหและแกไขปญหาไดอยางรวดเรว และมประสทธภาพ ระบบการใหบรการโปรแกรมระบบบญชทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ

กรมตรวจบญชสหกรณมภารกจในการตรวจสอบบญชและวางระบบบญชใหแกสหกรณและกลมเกษตรกร ในภารกจการวางระบบบญชนนกรมตรวจบญชสหกรณไดพฒนาโปรแกรมระบบบญชคอมพวเตอรเพอใชเปนเครองมอในการปฏบตงาน และไดมการพฒนาโปรแกรมระบบบญชมาอยางตอเนอง และไดจดลขสทธโปรแกรมระบบบญชสหกรณออมทรพย (ลขสทธเลขท 239080) และโปรแกรมระบบบญชสหกรณภาคเกษตรครบวงจร (ลขสทธเลขท 239081) ไวดวยแลว ปจจบนมสหกรณและกลมเกษตรกรทใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณทงสน 2,929 แหง ดวยจ านวนผรบบรการจ านวนมากน จงมความจ าเปนทจะตองใหความส าคญกบการบรการหลงการตดตง

Page 38: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

6

เพอใหสหกรณและกลมเกษตรกรไดรบการบรการทด กรมตรวจบญชสหกรณจงไดก าหนดแนวปฏบตในการใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ ตามหนงสอท กษ 0400.7/ว 8 ลงวนท 28 กนยายน ซงไดก าหนดผใหบรการและหนาทความรบผดชอบ และก าหนดขนตอนการใหบรการ ประกอบดวย การขอใชโปรแกรม การตดตงโปรแกรม และการใหบรการแกไขปญหา

ผใหบรการและหนาทความรบผดชอบ กรมตรวจบญชสหกรณก าหนดใหส านกงานตรวจบญชสหกรณ (ระดบจงหวด) ส านกงานตรวจบญช

สหกรณท 1 – 10 (ระดบภาค) และกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ เปนหนวยปฏบตงานใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ โดยมหนาทความรบผดชอบ ดงน

1. ส านกงานตรวจบญชสหกรณ (ระดบจงหวด) หวหนาส านกงานตรวจบญชสหกรณมอบหมายขาราชการในสงกดเปน “IT Provider” ท าหนาทใน

การใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณในเขตพนท และก ากบการท างานของทมงาน นอกจากน ยงก าหนดใหมระบบการท างานในลกษณะของการมสวนรวมกนระหวางผสอบบญชกบ IT

Provider เพอใหสหกรณไดรบการบรการโปรแกรมระบบบญชอยางรวดเรวและสมฤทธผล 2. กลมเทคโนโลยสารสนเทศ ส านกงานตรวจบญชสหกรณท 1 - 10

ผอ านวยการส านกงานตรวจบญชสหกรณท 1 – 10 มอบหมายขาราชการในกลมเทคโนโลยสารสนเทศ เปน “IT Mobile” ท าหนาทในการก ากบ ใหค าปรกษา และชวยเหลอการใหบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณแก IT Provider รวมถงด าเนนการเพอมอบสทธการใชโปรแกรมใหแกสหกรณ และมอบหมายขาราชการในกลมเทคโนโลยสารสนเทศ เปน “IT Learning” ท าหนาทในการพฒนาองคความรและทกษะดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณใหแกสหกรณและบคลากรในเขตพนท รวมถงการพฒนาฐานขอมลองคความรดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณเพอสนบสนนใหงานสงเสรมการใชโปรแกรมระบบบญชคอมพวเตอรเปนไปอยางมประสทธภาพ

การขอใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณ โปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณนพฒนาขนเพอใหบรการแกสหกรณและ

กลมเกษตรกร โดยก าหนดใหสหกรณและกลมเกษตรกรทมความประสงคจะใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณใหยนแบบขอใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณตอหวหนาส านกงานตรวจบญชสหกรณ ในจงหวดทสหกรณไดจดทะเบยนสหกรณไว

การใหบรการตดตงโปรแกรมระบบบญชสหกรณ

การใหบรการตดตงโปรแกรมระบบบญชสหกรณ เปนการด าเนนการ เพอใหสหกรณสามารถใชโปรแกรมระบบบญชในการบรหารจดการงานได จงตองด าเนนการ 5 ขนตอน โดยเรมตนทตรวจสอบการขอใชโปรแกรม การประเมนความพรอม การตดตงโปรแกรม การถายโอนและปรบเปลยนระบบ และสนสดทการมอบสทธการใชโปรแกรม ดงรายละเอยดตอไปน

1. ตรวจสอบการขอใชโปรแกรม การตรวจสอบใบขอใชโปรแกรมเพอใหไดความมนใจวาสหกรณจะสามารถด าเนนการตามขนตอนเพอ

บรรลเปาหมายของการตดตงโปรแกรมระบบบญชเพอการบรหารจดการได โดย IT Provider ทไดรบมอบหมายจากส านกงานตรวจบญชสหกรณ จะตรวจสอบความถกตอง ครบถวนของค าขอใชโปรแกรมทสหกรณยนมา และเสนอหวหนาส านกงานตรวจบญชสหกรณเพออนมตค าขอใช

Page 39: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

7

2. ประเมนความพรอมการใชโปรแกรม เปนการด าเนนการเพอใหไดความมนใจวาสหกรณมความพรอมในการใชโปรแกรม โดยพจารณา

ความพรอม 5 ดาน ไดแก ความพรอมดานเครองคอมพวเตอรและอปกรณ (Hardware) ดานซอฟตแวรทจ าเปนตองใชรวมกบโปรแกรมระบบบญช (Software) ดานขอมลทจะน าเขาระบบ (Data ware) ดานบคลากรทจะตองปฏบตงานรวมกบโปรแกรมระบบบญช (People ware) และดานระบบงานหรอระเบยบวธปฏบต (Procedure)

3. ตดตงโปรแกรม

การตดตงโปรแกรมระบบบญชสหกรณ คอการท IT Provider ซงไดรบการมอบหมายจากส านกงานตรวจบญชสหกรณ ไดด าเนนการน าโปรแกรมระบบบญชสหกรณระบบใดระบบหนงไปตดตงบนเครองคอมพวเตอรของสหกรณเพอใหสหกรณสามารถน าโปรแกรมดงกลาวไปใชในการบรหารจดการระบบบญชไดอยางมประสทธภาพ โดยมรายละเอยดการปฏบตงานดงน

3.1 กรณการตดตงมปญหา จะมการบนทกปญหา ในทกๆ ครงทมการเขาแกไขปญหา และประสาน IT Mobile เพอหาแนวทางในการแกไขปญหา เมอสามารถแกไขปญหาไดใหบนทกวธการแกไขปญหา

3.2 หาก IT Provider และ IT Mobile ไมสามารถแกไขไดใหประสานกบศนยเทคโนโลยสารสนเทศ กลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอร เพอเขารวมการแกไขปญหา เมอสามารถแกไขปญหาไดใหบนทกวธการแกไขปญหา

4. ถายโอนขอมลและปรบเปลยนระบบ

การถายโอนขอมลและการปรบเปลยนระบบเปนการสอนแนะ ชวยเหลอ สนบสนน โดยกรมตรวจบญชสหกรณแกสหกรณทน าระบบโปรแกรมบญชสหกรณไปใชงาน เพอน าไปสการใชงานโปรแกรมบญชสหกรณอยางมประสทธภาพ ซงจะมการด าเนนการโอนยายขอมลจากระบบเดมเขาสระบบใหม และการบนทกรายการทางการเงนทเกดขนหลงจากการโอนยายขอมลจนถงปจจบน และสามารถใชระบบใหมไดอยางถกตอง

ในการถายโอนขอมลและปรบเปลยนระบบน เปนขนตอนทสหกรณจะตองมสวนรวมในการด าเนนการโดยจดใหมบคลากรทเหมาะสมและเพยงพอทจะด าเนนการใหแลวเสรจในระยะเวลาทก าหนด ส าหรบ IT Provider จะตองคอยใหค าปรกษาแกเจาหนาทของสหกรณอยางใกลชดเพอใหสหกรณสามารถน าโปรแกรมบญชสหกรณไปใชไดอยางมประสทธภาพ ส าหรบ IT Mobile จะมบทบาทในการก ากบ ดแล ตรวจสอบ รวมทงตดตามผลการปฏบตงาน ในแตละขนตอนของ IT Provider

ในกรณทสหกรณไมอาจจะด าเนนการถายโอนขอมลไดภายในระยะเวลาทก าหนด ให หวหนาส านกงานตรวจบญชสหกรณพจารณาเพอใหความชวยเหลอโดยมอบหมายให IT Provider

Page 40: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

8

รวมกบสายสอบบญชเขาปฏบตงานรวมกบเจาหนาทของสหกรณ ทงน โดยค านงถงผลสมฤทธของการใชโปรแกรมระบบบญชในการบรหารจดการของสหกรณเปนปจจยหลก ในขนตอนของการปรบเปลยนระบบซงเปนขนตอนสดทายของการใหบรการตดตงโปรแกรมระบบบญชสหกรณ จะตองจดใหมการท างานรวมกนระหวางสหกรณ ผสอบบญชและ IT Provider โดยก าหนดเปนแผนปฏบตการปรบเปลยนเปนรายระบบ และในกรณทเปนสหกรณขนาดใหญทมลกษณะซบซอนอาจจ าเปนตองไดรบความชวยเหลอจาก IT Mobile เมอสหกรณไดด าเนนการปรบเปลยนระบบแลวเสรจ และไดมการตดตามการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณครบ 3 เดอนนบตงแตวนทปรบเปลยนระบบแลวเสรจ ให IT Provider รวบรวมเอกสารทงหมดจดเกบลงแฟมประวต และท าเอกสารเสนอขออนมตการมอบสทธ ในการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณ ตอผอ านวยการส านกงานตรวจบญชสหกรณท 1 – 10

3.5 การมอบสทธในการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณ 3.5.1 IT Mobile ตรวจสอบเอกสารในแฟมประวตทงหมด และเสนอขออนมตการมอบสทธในการ

ใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณ เพออนมตในการจดท าใบมอบสทธในการใชงานโปรแกรมบญชสหกรณ พรอมทงบนทกขอมลการอนมตลงระบบ CAD_Soft

3.5.2 กลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอร ตรวจสอบขอมลผาน CAD_Soft และด าเนนการออกหมายเลขการใหสทธการใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ เสนอตออธบดกรมตรวจบญชสหกรณ เพอลงนามในใบมอบสทธการใชโปรแกรมและด าเนนการมอบใหสหกรณตอไป เมอไดออกใบมอบสทธการใชโปรแกรมใหสหกรณใดแลวจะตองมหมายเลขการใหบรการ (Support Reference Number) เพอใหสหกรณใชอางองในการใชบรการหลงการตดตงโปรแกรม และกรมตรวจบญชสหกรณใชอางองส าหรบการใหบรการและประวตการดแลรกษาระบบบญชของแตละสหกรณ

การใหบรการแกไขปญหาใหแกสหกรณทใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณ

การใหบรการสหกรณทใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณ เปนภารกจทส าคญเพราะมผลตอการปฏบตงานของสหกรณ มกจกรรมดงตอไปน

4.1 รบแจงปญหาจากการใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณ

สหกรณทใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ สามารถตดตอขอค าแนะน า ความชวยเหลอ และเสนอแนะประเดนทโปรแกรมควรจะเพมเตมหรอปรบปรง ผาน IT Provider

4.2 การจดระดบและผรบผดชอบในการแกไขปญหา

การแกไขประเดนปญหาตางๆ ทเกดขนจากการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณสามารถก าหนดไดดงน

4.2.1 ระดบ 1 ในกรณทสหกรณขอค าแนะน า และตดขดปญหาพนฐานเนองมาจากสหกรณขาดความเขาใจในวธการใชงาน IT Provider สามารถด าเนนการใหค าแนะน าหรอแกไขไดทนท

Page 41: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

9

4.2.2 ระดบ 2 ในกรณทปญหามความซบซอน และ IT Provider ไมสามารถแกไข หรอใหค าปรกษาได IT Provider จะตองประสานงานกบ IT Mobile เพอปฏบตการรวมกนในการแกไขปญหา

4.2.3 ระดบ 3 ในกรณทปญหามความซบซอนมากเกยวของกบทางเทคนค หรอเปนปญหาของโปรแกรมเอง IT Provider สามารถประสานงานกบเจาหนาทของ กลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ เพอปฏบตงานรวมกนในการแกไขปญหา

วธการใหบรการแกไขปญหาของ IT Provider IT Mobile หรอเจาหนาทของ กลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ นน อาจด าเนนการไดหรอวธขนอยกบสถานการณของปญหาและความจ าเปน เชน การใหบรการแกไขปญหาโดยการบรการทางไกล (Remote Service) การใหสหกรณสงฐานขอมลพรอมเอกสารทเกยวของมาใหเจาหนาทด าเนนการ และสงกลบคนสหกรณเมอการด าเนนการแกไขแลวเสรจ หรอใหบรการแกไขปญหาให ณ ทท าการสหกรณ

4.3 การตดตามผลการแกไขปญหา และบนทกลงระบบองคความร

เพอใหมการรวบรวมปญหาและแนวทางการแกไขอยางเปนระบบ IT Learning จะท าหนาทรวบรวม จดหมวดหมและน าเสนอขอมลเกยวกบโปรแกรมระบบบญชสหกรณรวมถงขอมลการแกไขปญหาการใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณใหเปนระบบองคความรดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณเพอใชเปนสอในการพฒนาบคลากรเกยวของและเกบไวใชอางองในการแกไขปญหาในอนาคตไดอยางรวดเรวยงขน ส าหรบการฝกอบรมและการพฒนาทกษะดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณ IT Learning เปนผด าเนนการฝกอบรม รวมถง ออกแบบ พฒนารปแบบและวธการในการพฒนาทกษะดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณเพอใหสหกรณสามารถใชระบบไดอยางถกตอง และสามารถดแลรกษาระบบบญชใหสามารถท างานไดอยางตอเนอง

ระบบจดการฐานขอมล ( Database Management System) หรอทเรยกวา ดบเอมเอส (DBMS)

ระบบจดการฐานขอมล คอซอฟตแวรส าหรบบรหารและจดการฐานขอมล เปรยบเสมอนสอกลางระหวางผใชและโปรแกรมตาง ๆ ทเกยวของกบการใชฐานขอมล ซงมหนาทชวยใหผใชเขาถงขอมลไดงายสะดวกและมประสทธภาพ การเขาถงขอมลของผใช อาจเปนการสรางฐานขอมล การแกไขฐานขอมล หรอการตงค าถามเพอใหไดขอมลมาโดยผใชไมจ าเปนตองรบรเกยวกบรายละเอยดภายในโครงสรางของฐานขอมล เปรยบเสมอนเปนสอกลางระหวางผใชและโปรแกรมตาง ๆ ทเกยวของกบการใชฐานขอมลซงตางจากระบบแฟมขอมลทหนาทเหลานจะเปนหนาทของโปรแกรมเมอร

หนาทของระบบการจดการฐานขอมล 1. แปลงค าสงทใชจดการกบขอมลภายในฐานขอมล ใหอยในรปแบบทฐานขอมลเขาใจ 2. น าค าสงตาง ๆ ซงไดรบการแปลแลว ไปสงใหฐานขอมลท างาน เชน การเรยกใช (Retrieve)

จดเกบ (Update) ลบ (Delete) เพมขอมล (Add) เปนตน 3. ปองกนความเสยหายทจะเกดขนกบขอมลภายในฐานขอมล โดยจะคอยตรวจสอบวาค าสงใดท

สามารถท างานได และค าสงใดทไมสามารถท างานได 4. รกษาความสมพนธของขอมลภายในฐานขอมลใหมความถกตองอยเสมอ

Page 42: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

10

5. เกบรายละเอยดตาง ๆ ทเกยวของกบขอมลภายในฐานขอมลไวในพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) ซงรายละเอยดเหลานมกจะถกเรยกวา เมทาดาตา (MetaData) ซงหมายถง "ขอมลของขอมล"

6. ดแลการใชงานใหกบผใช ในการตดตอกบตวจดการระบบแฟมขอมลได โดยจะท าหนาทตดตอกบระบบแฟมขอมลซงเสมอนเปนผจดการแฟมขอมล (file manager) น าขอมลจากหนวยความจ าส ารองเขาสหนวยความจ าหลกเฉพาะสวนทตองการใชงาน และท าหนาทประสานกบตวจดการระบบแฟมขอมลในการจดเกบ เรยกใช และแกไขขอมล

7. ควบคมการใชขอมลพรอมกน (Concurrency Control) ในระบบคอมพวเตอรทใชอยปจจบน โปรแกรมการท างานมกจะเปนแบบผใชหลายคน (Multi User) จงท าใหผใชแตละคนสามารถเรยกใชขอมลไดพรอมกน ระบบจดการฐานขอมลทมคณสมบตควบคมการใชขอมลพรอมกนน จะท าการควบคมการใชขอมลพรอมกนของผใชหลายคนในเวลาเดยวกนได โดยมระบบการควบคมทถกตองเหมาะสม เชน ถาการแกไขขอมลนนยงไมเรยบรอย ผใชอน ๆ ทตองการเรยกใชขอมลนจะไมสามารถเรยกขอมลนน ๆ ขนมาท างานใด ๆ ได ตองรอจนกวาการแกไขขอมลของผทเรยกใชขอมลนนกอนจะเสรจเรยบรอย จงจะสามารถเรยกขอมลนนไปใชงานตอได ทงนเพอปองกนไมใหเกดปญหาการเรยกใชขอมลทไมถกตอง

8. ควบคมระบบความปลอดภยของขอมลโดยปองกนไมใหผทไมไดรบอนญาตเขามาเรยกใชหรอแกไขขอมลในสวนปองกนเอาไว พรอมทงสรางฟงกชนในการจดท าขอมลส ารอง

9. ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชพรอม ๆ กนหลายคน โดยจดการเมอมขอผดพลาดของขอมลเกดขน

ระบบจดการฐานขอมลทนยมใชกนในปจจบน 1. ออราเคล (Oracle) 2. ไมโครซอฟท เอสควแอล เซรฟเวอร (Microsoft SQL Server) 3. มายเอสควแอล (MySQL) 4. ไมโครซอฟต แอคเซส (Microsoft Access) 5. ไอบเอม ดบท (IBM DB/2) 6. ไซเบส (Sybase) 7. PostgreSQL 8. Progress 9. Interbase 10. Firebird 11. Pervasive SQL 12. แซพ ดบ (SAP DB)

มาตรฐานทใชในการบรหารจดการกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวร (Software Maintenance Process)

มาตรฐานทส าคญส าหรบการบรหารจดการกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวร (Software Maintenance Process) ไดแก ISO/IEC 14764: 2006 ซงเปนมาตรฐานทไดรบการยอมรบ

Page 43: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

11

อยางสง ซงกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวรนนเปนกระบวนการหลกของมาตรฐาน ISO/IEC 12207 กระบวนการ พฒนาซอฟตแวร (Systems and software engineering) ผลการศกษาเกยวโปรแกรมระบบบญชทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ

กรมตรวจบญชสหกรณไดมการพฒนาโปรแกรมทางดานบญชเพอใหบรการแกสหกรณและกลมเกษตรกร โดยโปรแกรมมชอวา FAS (Cooperative Full Pack Accounting Software : FAS) เปนโปรแกรมระบบบญชทใชส าหรบธรกจสหกรณ แบบครบวงจร ประกอบดวยระบบหลกๆ 5 ระบบ ไดแก

- ระบบสมาชกและหน (Member : Mem) - ระบบเงนใหก (Loan : Loan) - ระบบเงนรบฝาก (Deposit : Dep) - ระบบสนคา (Inventory : Invent) - ระบบบญชแยกประเภท (General Lager : GL) ลกษณะเดนและส าคญคอแตละระบบจะตองเชอมโยงเขาดวยกน เพอใหสามารถใช

ขอมลรวมกนได เพอปองกนการน าขอมลเขาซ าซอน โดยม GL เปนศนยรวมดวยลกษณะเชนนจงเออใหสหกรณสามารถปดบญชและดงบการเงนไดทกวน โดยกระบวนการบ ารงรกษาซอฟตแวรในปจจบนของกรมตรวจบญชสหกรณตงแตตอนตดตง จนถงการใหบรการในปจจบนมรายละเอยดดงตอไปน

1. การแจงปญหาจากการใชบรการโปรแกรมระบบบญชสหกรณ 1.1 สหกรณทใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ สามารถตดตอขอค าแนะน า ความชวยเหลอ และเสนอแนะความตองการเพมเตม ผาน IT Provider โดยสหกรณจะตองระบหมายเลขการใหบรการ (Support Reference Number) อางองในการขอใชบรการทกครง 1.2 IT Provider จะตองท าการบนทกรายละเอยดของการขอใชบรการของสหกรณทกครงในระบบฐานขอมลสหกรณทใชเทคโนโลยการบญช (CAD Soft)

2. การใหบรการแกไขปญหาทไดรบแจง การแกไขประเดนตางๆ ทเกดขนจากการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณสามารถก าหนดระดบได ดงน 2.1 ระดบ 1 ในกรณทสหกรณขอค าแนะน า และตดขดปญหาพนฐานอนเนองมาจากสหกรณขาดความเขาใจในวธการใชงาน IT Provider สามารถใหค าแนะน าหรอแกไขไดทนท 2.2 ระดบ 2 ในกรณทปญหามความซบซอน และ IT Provider ไมสามารถแกไขหรอใหค าปรกษาได IT Provider จะตองประสานงานกบ IT Mobile เพอปฏบตการรวมกนในการแกไขปญหา

Page 44: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

12

2.3 ระดบ 3 ในกรณทปญหามความซบซอนมากเกยวของทางเทคนค หรอเปนปญหาของโปรแกรมเอง ให IT Provider ประสานงานกบเจาหนาทของกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณนอกภาคการเกษตรและกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณภาคการเกษตร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอปฏบตงานรวมกนในการแกไขปญหา การแกไขปญหาของ IT Provider, IT Mobile หรอ เจาหนาทของกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณนอกภาคการเกษตรและกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณภาคการเกษตร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ สามารถเลอกด าเนนการได โดยวธดงตอไปน ทงน ขนอยกบสถานการณของปญหาและความจ าเปน 2.3.1 เขาสโปรแกรมระบบบญชสหกรณโดยการบรการทางไกล (Remote Service) เพอแกไขปญหา 2.3.2 ใหสหกรณสงเอกสารหรอฐานขอมลทเกยวของมายงเจาหนาท และท าการแกไขกอนสงกลบใหแกสหกรณ 2.3.3 เดนทางไปยงสหกรณเพอชวยแกไขปญหา เมอมการด าเนนการใดๆ เกยวกบการใหบรการแกสหกรณในแตละกรณ IT Provider, IT Mobile หรอ กลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณนอกภาคการเกษตรและกลมพฒนาระบบบญชคอมพวเตอรสหกรณภาคการเกษตร ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ จะตองเขามาบนทกเหตการณของแตละกรณใหเปนปจจบนผานระบบฐานขอมลสหกรณทใชเทคโนโลยการบญช (CAD Soft) ทกครงทมการด าเนนการ 3. การตดตามผลการแกไขปญหา และบนทกผลการแกไขลงระบบองคความร เมอประเดนปญหาไดรบการแกไขแลว ผทด าเนนการแกไขแลวเสรจจะตองท าการบนทกวธการแกไขและผลของการแกไข เขาสระบบฐานขอมลสหกรณทใชเทคโนโลยการบญช (CAD Soft) 3.1 ให IT Learning ด าเนนการรวบรวม จดหมวดหมและน าเสนอขอมลเกยวกบโปรแกรมระบบบญชสหกรณ รวมถงขอมลการแกไขปญหาการใชโปรแกรมระบบบญชสหกรณใหเปนระบบองคความรดวยโปรแกรมระบบบญชสหกรณเพอใชเปนสอในการพฒนาบคลากรทเกยวของและเกบไวใชอางองในการแกไขปญหาในอนาคต 3.2 สหกรณและเจาหนาทของกรมตรวจบญชสหกรณสามารถเขาสระบบฐานขอมลสหกรณทใชเทคโนโลยการบญช (CAD Soft) ในสวนของระบบองคความรเพอสบคนขอมลเกยวกบการแกไขปญหาการใชงานโปรแกรมระบบบญชสหกรณของกรมตรวจบญชสหกรณไดโดยผานเครอขายอนเทอรเนต

Page 45: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

13

3.3 ให IT Learning ด าเนนการฝกอบรม รวมถง การออกแบบ การพฒนารปแบบและวธการในการพฒนาทกษะดานโปรแกรมระบบบญชสหกรณเพอใหสหกรณสามารถใชระบบไดอยางถกตองและสามารถดแลรกษาระบบบญชใหสามารถท างานไดอยางตอเนอง ผลการวเคราะหการออกแบบระบบการใหบรการโปรแกรมระบบบญชทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ Coop Hub Helpdesk

ผลการวเคราะหการออกแบบระบบการใหบรการโปรแกรมระบบบญชทพฒนาโดยกรมตรวจบญชสหกรณ Coop Hub Helpdesk จะมแนวทางการออกแบบดงตอไปน

1. ผแจงปญหา (สหกรณ) กรอกขอมลปญหาทเกดขน โดยกรอกรายละเอยดปญหาทเกดขนในแบบฟอรมรบแจงปญหาและตดตามงาน

รปหนาจอการรบแจงปญหา

Page 46: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

14

2. ผรบเรอง (กรมตรวจบญชสหกรณ) ไดรบการแจงเตอนวามการแจงปญหาเขามา

รปหนาจอการรบแจงปญหาและตดตามงาน

Page 47: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

15

3. ผรบเรอง (กรมตรวจบญชสหกรณ) วเคราะหปญหา และมอบหมายงาน

รปหนาจอการวเคราะหและมอบหมายงาน

4. เมอผทไดรบมอบหมายใหแกปญหา แกปญหาแลวเสรจ กจะด าเนนการรายงานการแกไขปญหาไปยง ผรบเรอง

รปหนาจอรายงานการแกไขปญหา

Page 48: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

16

5. ผรบเรอง แจงผลการแกไขไปยงผแจงปญหา (สหกรณ)

รปหนาจอแจงผลการแกไข

Page 49: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

17

6. ผทเกยวของเรยกดรายงาน Dashboard รายงานจ านวนการแกปญหา จ าแนกตามผรบเรอง

รปหนาจอรายงาน Dashboard

7. ผทเกยวของเรยกดรายงาน Dashboard รายงานจ านวนการรบเรองรายเดอน

จ าแนกรายวน

รปหนาจอรายงาน Dashboard

Page 50: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

18

8. ผทเกยวของเรยกดรายงาน Dashboard รายงานจ านวนการรบเรอง/แกไขปญหาในแตละวน จ าแนกรายคน

รปหนาจอรายงาน Dashboard

ผลการวเคราะหสวนการจดเกบองคความร ประเดนปญหาตางทจะมการถาม แกไขปญหา และใหบรการผานระบบ CAD Coop Hub Helpdesk นน จะออกแบบใหสามารถจดเกบเปนองคความร เพอใหสบคนได เชน เมอมปญหาในเรองเดมทเคยเกดขน ผทรบปญหาสามารถสบคนวธการแกไขปญหาไดจากระบบองคความรไดทนท

1. การออกแบบฐานขอมลเพอจดเกบองคความร การออกแบบฐานขอมลเพอจดเกบองคความรจะม Field ในการจดเกบขอมลดงตอไปน

ตารางการออกแบบฐานขอมล ชอ Field ค าอธบาย ค าอธบาย

km_pk เปน Primary Key ของตารางขอมล

เปนคยหลกของตารางขอมล

km_program โปรแกรมบญช องคความรนเปนของ โปรแกรมบญชใด เชน สมาชก เงนรบฝาก สนคา เปนตน

km_type ประเภทของปญหา ประเภทของปญหา เชน ดานการตดตง ดานการใชงาน ดานการส ารองขอมล เปนตน

km_question ค าถามทถาม เปนค าถามทถาม เชน เวลาส ารองขอมลแลวไฟลส ารองขอมลจะไปเกบอยทไหน

km_answer ค าตอบทเลอกมาเกบในองค เปนค าตอบ เชน ไฟลทส ารองขอมลแลว

Page 51: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

19

ชอ Field ค าอธบาย ค าอธบาย ความร จะไปจดเกบท....

km_link_case เกบการเชอมโยงไปยงค าถามตนฉบบ

เปนรหสทจดเกบเพอเชอมโยงไปยงค าถามตนฉบบทเคยถามไว

km_tag เปนดชนค าคน หรอทมกจะเรยกวา Tag

เปนดชนค าคน หรอทมกจะเรยกวา Tag เพอเกบค าคนสนๆ ทผใชงานมกจะใชสบคนเกยวกบค าถามน

2. การสบคนจากระบบองคความร

การออกแบบระบบการสบคนจากองคความร จะออกใหเปนลกษณะการสบคนได 2 ลกษณะ คอ

การสบคนโดยค าคน (Keywords Search) เปนการสบคนโดยพมพค าคนไปโดยตรง คลายกบการใชงานระบบสบคนของ Google จากนนโปรแกรมจะไปคนหาขอมลทมค าคนนนๆ

การสบคนตามกลม (Hierarchy Search) เปนการคนหาตามล าดบกลมของขอมล เชน คนหาตามโปรแกรมกอน จากนนเลอกประเภทของปญหา เชน คนหาเกยวกบโปรแกรมระบบสนคา และเลอกประเภทปญหาดานการส ารองขอมล เปนตน

รปการสบคนจากระบบองคความรโดยค าคน

Page 52: การประยุกต์ใช้ Big Data · การประยุกต์ใช้ Big Data ในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทางด้าน

20

รปการสบคนจากระบบองคความรตามล าดบชน

---------------------------------