agromechanika

64
Valtra N 111e Opona Continental Agrotron X720 Indeks 212261 ISSN 1895–5029

Upload: 4green

Post on 09-Mar-2016

242 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

Auto&Vehicles

TRANSCRIPT

Page 1: AGROmechanika

Valtra N 111e Opona Continental Agrotron X720

Inde

ks 2

1226

1 IS

SN

189

5–50

29

01-05 (Agro_8/10) 22.7.10 10:46 Page 1

Page 2: AGROmechanika

01-05 (Agro_8/10) 22.7.10 9:57 Page 2

Page 3: AGROmechanika

O d r e d a k c j i

Pieniàdze „wiszà” w powietrzu opon

ZawartoÊç tego wydania AGROme-chaniki zaskoczy wielu. Tym razemnasze ∏amy opanowa∏y nie maszy-ny, ale... opony – testy, porównaniai porady eksploatacyjne, którychpró˝no szukaç gdzie indziej. Wydaje si´, ˝e kiedyÊ rolnicy mieli∏atwiej. JeÊli ju˝ potrzebowali kupiçopon´, do wyboru by∏ zwykle jedentyp, przewa˝nie z d´tkà i nikt niezastanawia∏ si´ nad znaczeniem ta-jemniczych s∏ów „radialna” i „dia-gonalna”. WartoÊç ciÊnienia w koleby∏a tylko jedna i zawsze s∏uszna –do oporu. RzeczywiÊcie by∏o ∏atwiej.Ale czy korzystnie?W dzisiejszym rolnictwie bez oponani rusz. A bez w∏aÊciwie dobrane-go ogumienia nawet nie ma co ma-rzyç o dobrych efektach uprawy.Nawet przy p∏ugach zwraca si´uwag´ na odpowiednie opony. Ob-ni˝one zu˝ycie paliwa, wi´ksza si∏auciàgu, mniejsze ugniatanie glebyczy wy˝sze plony – oto efekty stoso-wania ogumienia dostosowanegodo konkretnych warunków pracynie tylko ciàgnika.W ostatnich latach w polskich go-spodarstwach pojawi∏o si´ sporonowych traktorów, z których wielewyposa˝ono w opony niskociÊnie-niowe. Czy wszyscy wiedzà o ichw∏aÊciwoÊciach? Raczej nie, boznajomoÊç zagadnienia w tym za-kresie jest jeszcze niewielka. Do te-matu opon wraca si´ najcz´Êciejwtedy, gdy stajà si´ one „∏yse”i traktor, zamiast ciàgnàç p∏ug lubagregat, buksuje w miejscu. A to

tylko jeden z wielu problemów –czubek góry lodowej.Coraz g∏oÊniej mówi si´ o tym, by ograniczaç ugniatanie gleby.„NiskociÊnieniowà” edukacj´ sta-rajà si´ przeprowadzaç choçby fir-my oponiarskie, ale te najcz´Êciejskupiajà si´ na zaletach swoichproduktów. A tymczasem, ˝eby zde-cydowaç si´ na opon´ niskociÊnie-niowà potrzeba nie tylko wiedzy,ale równie˝ pieni´dzy. Dotychczas niewiele mówi∏o si´o negatywnym wp∏ywie wy˝szego ciÊnienia na struktur´ gleby, plonyczy zu˝ycie paliwa. Gdy dobrzeprzyjrzymy si´ problemowi, szybkodochodzi si´ do wniosku, ˝e jest tojeden z ∏atwiejszych sposobów, abyzyski sta∏y si´ wy˝sze. Ale trzebamieç ÊwiadomoÊç, ˝e zakup oponnowej generacji to pokaêna inwesty-cja, która zwraca si´ w ciàgu przy-najmniej kilku sezonów. Zacznijmyzatem od poszerzania wiedzy.

TToommaasszz FFaabbiijjaaƒƒsskkiiZast´pca redaktora naczelnego

01-05 (Agro_8/10) 22.7.10 9:58 Page 3

Page 4: AGROmechanika

01-05 (Agro_8/10) 22.7.10 9:59 Page 4

Page 5: AGROmechanika

TestW∏aÊciwy dobór opon 34Jaka opona b´dzie najlepsza do naszego ciàgnika? O odpowiedêb´dzie ∏atwiej po lekturze testu pi´ciu opon w rozmiarze 38 cali.

Guma do maszyn klasy 250 KM 38Continental SVT 650/85 R38 to propozycja dla najwi´kszych ciàgników. SprawdziliÊmy jà w pracy.

Gumy do beczek, przyczep i wozów 40Najwi´ksze beczkowozy i przyczepy o ∏adownoÊci 20–30 ton sà „obute” najcz´Êciej w opony o rozmiarze 30,5 cala. PoddaliÊmy testowi pi´ç modeli w tym rozmiarze ró˝nych firm.

Z archiwum X 46Prosty, oszcz´dny i silny. Czy takie ciàgniki jeszcze istniejà? SprawdziliÊmy, czy taki jest Deutz-Fahr Agrotron X720.

Czterocylindrowiec do codziennego u˝ytku 50Czterocylindrowy ciàgnik ma byç przede wszystkim uniwersalny.Jaka jest Valtra N 111e Advance wyposa˝ona w ∏adowacz?SprawdziliÊmy jà w pracy.

¸agodne ruchy skrzyde∏ 54Kosiarki Disco 8400 Contour to nowoÊç w ofercie firmy Claas.WypróbowaliÊmy zestaw o szerokoÊci roboczej ponad 8 m.

Sprawdzi si´ w gospodarstwie 58Kosa spalinowa to ju˝ sta∏y element parku maszynowego w wi´kszoÊci gospodarstw. JeÊli ktoÊ szuka czegoÊ nowego,proponujemy zerknàç na model 333 R firmy Husqvarna.

Energia odnawialnaTechniczna strona produkcji trzciny 60Rolnictwo brazylijskie to potentat w produkcji trzciny cukrowej.Piszemy o procesie zbioru i s∏u˝àcych do tego maszynach.

S p i s t r e Ê c i

AktualnoÊci 6Park maszynowyTrendy w oponach rolniczych 14Nowoczesne ciàgniki i maszyny rolnicze wymagajà równie nowoczesnych opon. SprawdziliÊmy, co oferujà w tym sezonie wiodàcy producenci.

Co mo˝e Optitrac R+? 16W sk∏ad serii opon rolniczych Optitrac firmy Goodyear wchodzi kilka typów opon, w tym nowoÊç – Optitrac R+.

Optymalne u˝ytkowanie opon to o 10% ni˝sze zu˝ycie paliwa 18Wiadomo, ˝e odpowiednie ciÊnienie w oponach to m.in. mniej zu˝ytego paliwa czy wi´ksza si∏a uciàgu. Wi´cej na ten temat w relacji z pokazu zorganizowanego przez firm´ Michelin.

Nowa opona od Klebera 22AGROmechanika jako pierwsza prezentuje nowy produkt –szerokoprofilowà opon´ Gripker firmy Kleber.

Adaptery do zbioru kukurydzy na ziarno 24Do zbioru kukurydzy na ziarno potrzebne sà specjalne przystawki. Którà wybraç? Prezentujemy ofert´ firm dzia∏ajàcych na polskim rynku.

Seria 40 – dojrza∏a konstrukcja 29Bawarski producent ∏adowarek podwórzowych, firma Thaler, poszerza ofert´. Na rynek trafia najwi´ksza ∏adowarka z serii 40.

Gdy kamera kieruje pojazdem 32Zamiast oczu – kamera i ciàgnik wszystko widzi. Niemo˝liwe? To si´ da zrobiç za pomocà systemu Eye-Drive firmy Agrocom.

AGROmechanika 8/2010 5

RedakcjaMicha∏ Zabost – redaktor naczelny / editor-in-chief:

tel. 605 535 [email protected]

Tomasz Fabijaƒski – z-ca redaktora naczelnego / deputy editor-in-chief:

tel. 609 502 [email protected]

❚ dr in˝. Adam [email protected]

❚ dr in˝. Jacek [email protected]

❚ Jaros∏aw [email protected]

❚ Emil UÊ[email protected]

Adres redakcji:ul. Kaliska 1 m. 8, 02-316 Warszawa

tel. 22 659 21 92, -93, fax 22 822 66 49

Adres do korespondencji:AGROmechanika

Skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa

Dzia∏ reklamy:Olga Jeziorska

tel. kom. 609 783 332tel. 22 883 39 52, fax 22 822 66 49

e-mail: [email protected]∏ promocji:

Aneta Sikoratel. kom. 603 744 343

tel. 22 659 21 97, fax 22 822 66 49e-mail: [email protected]

Dzia∏ prenumeraty:Barbara Mamcarz

tel. kom. 693 074 669tel. 22 659 36 50, fax 22 822 66 49

e-mail: [email protected] graficzny: Adam Fajewcow

Agnieszka Budzicz Sk∏ad i ∏amanie: Agnieszka Budzicz

Zdj´cie na ok∏adce: Piotr Kalinowski

Strona internetowa:www.agromechanika.net.pl

Wydawca:Oficyna Wydawnicza Oikos Sp. z o.o.

Zarzàd:Jacek K∏udka, Witold ¸asica

Adres wydawcy:ul. Kaliska 1 m. 7, 02-316 Warszawatel. 22 822 03 34, fax 22 822 66 49

www.oikos.net.pl

Copyright by Oikos

Nak∏ad: 10 000 egz.

ISSN 1895-5029

Druk: Miller Druk Sp. z o.o.

Warszawa, ul. Jagielloƒska 82

Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoÊci za treÊç og∏oszeƒ i reklam.

Nades∏anych materia∏ów nie zwracamy. Zastrzegamy sobie prawo do redagowania listów.

Opinie wyra˝ane przez autorów na ∏amachAGROmechaniki nie zawsze sà zgodne

z poglàdami redakcji.

AGROmechanika Technika w gospodarstwie

01-05 (Agro_8/10) 22.7.10 13:23 Page 5

Page 6: AGROmechanika

6 AGROmechanika 8/2010

Agromarket na Gol´cinie

A k t u a l n o Ê c i

Pod koniec maja projekt praktycznego szkolenia uczniów w ZespoleSzkó∏ Technicznych na poznaƒskim Gol´cinie zrealizowa∏a firma Agro-market Jaryszki.

Fot.

Zabo

st

Po kwietniowych pokazachKuhna w Zespole Szkó∏ Tech-nicznych w Poznaniu cyklszkoleƒ na terenie szko∏y prze-prowadzi∏ drugi z partnerówprogramu Klasa Patronacka –Agromarket Jaryszki. W dniach27–28 maja odby∏y si´ pokazypracy ciàgników i maszyn rol-niczych z oferty firmy. Uczniowie z Technikum Me-chanizacji Rolnictwa i Techni-kum Agrobiznesu mieli mo˝li-woÊç poznania mo˝liwoÊciciàgników Deutz-Fahr, maszynzielonkowych i rozsiewaczynawozów Kverneland. Facho-wymi informacjami na temat

sprz´tu s∏u˝yli kompetentnipracownicy firmy Agromarket.

Lepsze od lekcjiEfektywnoÊç tej formy naucza-nia zaskakuje nawet samychautorów programu. Podczaspokazów dzieje si´ bowiemrzecz dziwna – ci uczniowie,którzy niech´tnie s∏uchajà na-uczycieli na tradycyjnie prowa-dzonych lekcjach, wykazywalidu˝e zainteresowanie prezenta-cjà – pada∏o wiele merytorycz-nych pytaƒ. M∏odzi, którzy wià-˝à swojà przysz∏oÊç z pracàw gospodarstwie, jest ch∏onnatakich wiadomoÊci. Wielu ju˝

Zespó∏ odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie szkolenia(od lewej): Jan Skrzypczak (Agromarket), Karol Weso∏owski (ZST Go-l´cin), Micha∏ Ratajczak (Agromarket), Jakub Wawrzyniak (Agromar-ket) i Przemys∏aw Konderak (Agromarket).

teraz stara si´ o fundusze unij-ne, m.in. z programu „M∏odyRolnik”, dlatego takie informa-cje pozwolà im racjonalnie wy-korzystaç uzyskane Êrodki.Jednak najwi´kszym zaintere-sowaniem cieszy∏y si´ próbypracy na ciàgnikach Deutz--Fahr. Szczególnie d∏ugie ko-lejki ustawi∏y si´ do ∏adowarkiteleskopowej tej marki, zapomocà której trzeba by∏o wykonaç precyzyjne zadanie.Du˝e zainteresowanie wzbu-dzi∏y równie˝ pokazy maszynzielonkowych.Agromarket to rodzinna firmahandlowo-us∏ugowa. W∏aÊci-ciele, Ewa i Miros∏aw Skrzyp-czakowie, inwestujà w rozwójprzedsi´biorstwa. Miros∏awSkrzypczak, który jest absol-wentem gol´ciƒskiej szko∏y,od razu przekona∏ si´ do ideiKlas Patronackich. Dobrze bo-

Równie˝ dziewcz´ta odwa˝nie pró-bowa∏y swoich si∏ na ciàgnikachi ∏adowarce. Próby pracy przebie-ga∏y pod czujnym okiem pracowni-ków Agromarketu i nauczycieli.

wiem rozumie koniecznoÊçkszta∏cenia m∏odzie˝y w szko-∏ach rolniczych na nowo-czesnym sprz´cie rolniczym.Uczniowie klasy III TechnikumMechanizacji Rolnictwa odby-wali praktyki zawodowe w ser-wisie firmy, które b´dà kontynu-owane w latach nast´pnych. ❚

Karol Weso∏owski

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:05 Page 6

Page 7: AGROmechanika

A k t u a l n o Ê c i

NowoÊci w Przedsi´biorstwie RomanowskiSpotkania organizowane przezfirm´ Romanowski dla najlep-szych klientów jest okazjà napog∏´bienie wiedzy z zakresurolnictwa i czasem Êwietnejzabawy. Tegoroczny piknik od-by∏ si´ w stadninie koni w Su-∏owie i obfitowa∏ w wiele no-woÊci i emocji. Po raz pierwszy najlepsi part-nerzy biznesowi mieli szans´wygraç nowà Toyot´ Yaris.Szcz´Êcie uÊmiechn´∏o si´ doJózefa Maczugi z przedsi´bior-stwa rolnego Arenda Sp. z o.o.Marka Toyota to jedna z trzech,które ostatnio pojawi∏y si´w ofercie Przedsi´biorstwa Ro-manowski. Pozosta∏e to Horschi Challenger.

W czasie trwania imprezy naterenie wystawowym mo˝naby∏o zapoznaç si´ z pe∏nà ofer-tà maszyn. Dominowa∏y, rzeczjasna, ciàgniki McCormick,których firma z Bartoszyc jestwy∏àcznym importerem. Jed-nak najwi´ksze wra˝enie nazwiedzajàcych robi∏y najpot´˝-niejsze maszyny: wóz prze∏a-dowczy Horsch i ciàgnik gà-sienicowy Challenger.Ekspozycj´ maszyn uzupe∏ni∏pokaz zorganizowany przez fir-m´ Michelin, który mia∏ poka-zaç, jak wielkoÊç ciÊnieniaw oponach wp∏ywa na iloÊç zu-˝ywanego paliwa podczas za-biegów agrotechnicznych. Napoletku doÊwiadczalnym cià-

gnik McCormick, wyposa˝onyw specjalny miernik paliwa, pracowa∏ na odcinku 100 mz ciÊnieniem najpierw 1,8 bar,a póêniej 0,8 bar w praktycznietakich samych warunkach.Przy ni˝szym ciÊnieniu spalaniespad∏o o 14%, co w przelicze-niu na 1000 mth daje oszcz´d-noÊci rz´du 10 000 z∏. W obuprzejazdach zmierzono czas – wyeliminowanie poÊlizgu

Roman Romanowski przekazuje symboliczny kluczyk do samochoduToyota Yaris tegorocznemu zwyci´zcy loterii Józefowi Maczudze z fir-my Arenda.

R e k l a m a

równie˝ znaczàco go skróci∏o.Kolejnà prezentacj´ przeprowa-dzi∏a firma BASF, która równie˝wspó∏pracuje z Przedsi´bior-stwem Romanowski. Na polet-kach w Su∏owie zaprezentowa-no uprawy rzepaku i pszenicyozimej. Imponujàco wyglàdajà-ce ∏any poddane by∏y takiemusamemu re˝imowi technolo-gicznemu, jak wszystkie tegotypu uprawy w firmie. ❚

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 16:27 Page 7

Page 8: AGROmechanika

8 AGROmechanika 8/2010

A k t u a l n o Ê c i

Firma John Deere dzia∏a w rol-nictwie od ponad 170 lat,w tym od ponad pó∏ wiekuw Europie i ju˝ 10 lat w Pol-sce. Po koniec maja polskieprzedstawicielstwo tej global-nej marki Êwi´towa∏o 10 rocz-nic´ dzia∏alnoÊci w Polce. DziÊtrudno niektórym uwierzyç, ˝e tak pot´˝na firma, którana polskim rynku jest dobrzeznana i kojarzona z wysokà jakoÊcià maszyn, stawia∏apierwsze kroki w naszym kra-ju jako joint-venture ze spó∏kàRolimpex.Jak mówi Miros∏aw Leszczyƒ-ski, dyrektor generalny i pre-zes zarzàdu John Deere Pol-ska, 10 lat to okazja do reflek-sji nad przesz∏oÊcià i osiàgni´-ciami, a tak˝e doskona∏a mo˝-liwoÊç wytyczenia jasnychkierunków na przysz∏oÊç.Po dekadzie dzia∏alnoÊci biz-nesowej John Deere Polskakieruje do swoich obecnychi przysz∏ych klientów przes∏a-nie, które zawiera si´ w haÊle„10x10x10”. Co oznacza owatajemnicza formu∏a? Jest to10 punktów, wypracowanych

w ciàgu 10 lat, które b´dàprzyÊwiecaç firmie w kolej-nych, co najmniej 10 latach:1. Mówimy j´zykiem ziemi –poprawa wyposa˝enia tech-nicznego w gospodarstwachprzez dostarczanie rozwiàzaƒpodwy˝szajàcych standardypracy i wydajnoÊci.2. Stawiamy na edukacj´ –dzielenie si´ wiedzà i wspiera-nie m∏odych ludzi interesujà-cych si´ nowoczesnà technikà.3. Partnerstwo dla sukcesu –prowadzenie transparentnegobiznesu na jasnych zasadachi dostarczanie jak najlepszychproduktów i us∏ug.

4. Wsparcie i obs∏uga – nie tyl-ko zajmujemy si´ nowymi ma-szynami z aktualnej oferty, alerównie˝ pomo˝emy przy star-szych modelach lub nieofero-wanych w Polsce.5. Dopasowanie oferty do ka˝-dego klienta – szeroka gamaciàgników i maszyn oraz ca∏ywachlarz systemów dla rolnic-twa precyzyjnego opar tychna GPS.6. Innowacje z górnej pó∏ki –John Deere przeznacza na ba-dania i rozwój 4,5 mln dolarówdziennie.7. JakoÊç i niezawodnoÊç –oferowanie produktów wyso-

kiej jakoÊci jest bardzo istotnezarówno dla producenta jaki dla u˝ytkownika – obaj muszàmieç pewnoÊç, czy zagwaran-tujà wysokà wydajnoÊç w poluw ró˝nych warunkach pracy.8. Otwarta komunikacja – wy-korzystywanie wielu narz´dzii kana∏ów komunikacyjnych,aby dostarczyç informacjeo produktach, nowoÊciach,sieci dilerskiej itp.9. ProfesjonaliÊci ró˝nych wy-miarów – ka˝dy fachowiecznajdzie w firmie John Deerepartnera dla wspólnych wy-zwaƒ, m.in. ciàgniki o mocy55–330 KM, kombajny z trze-ma systemami om∏otu, maszy-ny do zielonki.10. DoÊwiadczona sieç diler-ska – z firmà John Deere Pol-ska wspó∏pracuje obecnie 19firm dilerskich z w∏asnymi od-dzia∏ami, które sà rozmiesz-czone w ca∏ym kraju. W sumiedaje to 74 punkty sprzeda˝y.Wiele z nich przygotowanychjest wed∏ug wysokich stan-dardów John Deere, wprowa-dzanych w sieci dilerskiej od2007 r. ❚

10x10x10 – formu∏a sukcesu John Deere Polska

Po udanej premierze na ubie-g∏orocznej Agritechnice, w∏o-ski producent siatek do owija-nia balotów, firma Novatex,planuje ekspansj´ na rynki Eu-ropy wschodniej. Od 1977 r.,Novatex udoskonala swojeprodukty, czyniàc je wyjàtko-wo wytrzyma∏ymi i zdolnymido ca∏kowitego pokrycia balo-tu. Niektóre z innowacyjnychrozwiàzaƒ firmy zapisa∏y si´w historii produkcji siatek dobalotów:• seria Winner by∏a pierwszà

trójkolorowà siatkà stoso-wanà w technologii Edge-

-to_Edge, czyli do ca∏kowi-tego pokrycia balotu, ∏àcz-nie z kraw´dziami;

• seria Triomphe to najbardziejwytrzyma∏a z siatek (ponad300 kg), obecnie dost´pnarównie˝ w wersji trójbarwnej;

• seria Butterfly to najnowszyprodukt Novatexu, cechujà-ca si´ najmniejszà g´sto-Êcià, a zatem i masà. Rolkao d∏ugoÊci 2400 m wa˝y za-ledwie 24 kg, a obcià˝eniegraniczne wynosi 270 kg.

Eksport si´ga 70% ogólnejwartoÊci sprzeda˝y siatek fir-my Novatex. ❚

Siatki Novatex na rynkach wschodniej Europy

Butterfly to najnowsza seria siatek Novatexu– rolka o d∏ugoÊci 2400 m wa˝y zaledwie 24 kg.

Podczas uroczystoÊci urodzinowej John Deere Polska dilerom zosta∏ywr´czone certyfikaty.

Siatki Novatex na rynkach wschodniej Europy

Butterfly to najnowsza seria siatek Novatexu– rolka o d∏ugoÊci 2400 m wa˝y zaledwie 24 kg.

Fot.

Zabo

st

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:06 Page 8

Page 9: AGROmechanika

Firma Lehmann Agrotechnikajest dobrze znana polskim rol-nikom, zw∏aszcza z rejonuWielkopolski i terenów sà-siednich. Du˝e gospodarstwakorzystajà z oferowanegoprzez nià us∏ugowego zbioruzbó˝, rzepaku i kukurydzy. Aleto nie jedyny powód popular-noÊci firmy. Od lat wiadomo,˝e jeÊli ktoÊ chce kupiç u˝y-

wany kombajn czy sieczkar-ni´ Claasa, u Lehmanna znaj-dzie maszyn´ zarówno spraw-dzonà, jak i za przyzwoità cen´. Gdy zatem Claas otwo-rzy∏ w zesz∏ym roku polskieprzedstawicielstwo w Niepru-szewie pod Bukiem, wÊródpojawiajàcych si´ spekulacji,by∏ jeden pewnik – wÊród di-lerów z pewnoÊcià nie za-

braknie firmy Lehmann Agro-technika. Taka opinia w bran˝y technikirolniczej by∏a niezbitym dowo-dem, ˝e firma prowadzonaprzez dwóch wspólników – Se-bastiana Lehmanna i Piotra Ko-wal´ – awansem zosta∏a uzna-na za czo∏owy serwis Claasa,zanim naprawd´ zdà˝y∏a si´ wy-kazaç. Nierzadko s∏ychaç bo-wiem g∏osy, e z ka˝dym powa˝-niejszym problemem wszyscydilerzy uderzà po wsparcie doLehmanna, bo ten w maszynachClaasa ma doÊwiadczenie.Pod koniec maja wspólnicydokonali uroczystego otwarcianowej siedziby firmy LehmannAgrotechnika. MieÊci si´ onaw bardzo reprezentacyjnymbudynku w Niepruszewie, do-

A k t u a l n o Ê c i

AGROmechanika 8/2010 9

Nowy budynek firmy Lehmann Agrotechnika ma powierzchni´ blisko1500 m2. Umieszczono w nim 6 stanowisk serwisowych.

Na Wydziale In˝ynierii Produk-cji Szko∏y G∏ównej Gospodar-stwa Wiejskiego w Warszawie26 maja br. odby∏a si´ XIXKrajowa i V Mi´dzynarodowaKonferencja Studentów pt.:„Problemy In˝ynierii Rolniczeji LeÊnej”. G∏ównymi organiza-torami Konferencji by∏ Samo-rzàd Studentów WIP oraz Ko∏oNaukowe WIP wraz z Dzieka-nem Wydzia∏u. Patronatem honorowym imprez´ obj´lirównie˝ Minister Rolnictwai Rozwoju Wsi Marek Sawicki,Minister Nauki i Szkolnictwa

Wy˝szego prof. dr hab. Barba-ra Kudrycka oraz JM RektorSzko∏y G∏ównej GospodarstwaWiejskiego w Warszawie prof.dr hab. Alojzy Szymaƒski.Uczestnikami konferencji bylistudenci m.in. z Polski, S∏owa-cji, Czech, Turcji i Niemiec. Jejcelem by∏o zapoznanie si´z osiàgni´ciami naukowymii badawczymi oraz integracjatych Êrodowisk. Konferencja zosta∏a podzielo-na na dwie ró˝ne sekcje: A –Ekologiczne i finansowe aspek-ty produkcji oraz B – In˝ynieria

w rolnictwie i leÊnictwie. Przed-stawiono 32 referaty, spoÊródktórych wyró˝niono szeÊç.

Po cz´Êci oficjalnej odby∏o si´coroczne ognisko z okazji DniWIP. ❚

Jednà z wyró˝nionych prac by∏a „Ocena korzyÊci wynikajàcych z za-stosowania systemów zmiany ciÊnienia opon w warunkach RepublikiCzeskiej”. Autor referatu Malek Michael reprezentowa∏ Czeski Uniwer-sytet Przyrodniczy w Pradze.

XIX Krajowa i V Mi´dzynarodowa Konferencja Naukowa Studentów

Lehmann Agrotechnika ma nowà siedzib´

Firma, której wspó∏w∏aÊcicielem jest Sebastian Lehmann, to – w opiniispecjalistów z bran˝y – czo∏owy diler Claasa w Polsce. T pozycj´ za-wdzi´cza ogromnemu doÊwiadczeniu, zdobytemu we wczeÊniejszejsprzeda˝y maszyn u˝ywanych tej marki.

Fot.

Zabo

st, F

abija

ƒski

s∏ownie o krok od siedzibyClaas Polska. Nowy budynekbiurowo-serwisowy ma po-wierzchni´ 1440 m2. Halawarsztatowa wyposa˝ona jestw szeÊç stanowisk napraw-czych, a sam serwis bazujena 15 doÊwiadczonych me-chanikach. JeÊli chodzi o cz´Êç us∏ugowà,Lehmann Agrotechnika dyspo-nuje m.in. oÊmioma kombaj-nami zbo˝owymi i czteremasieczkarniami samobie˝nymioraz kombajnem buraczanymRopa. Rocznie firma wykonujeus∏ugowy zbiór zbó˝ na po-wierzchni 5–8 tys. ha w Polscei za granicà. Firma zatrudnia30 osób. W ofercie znajdujàsi´ równie˝ maszyny Merlo,Lemken, Horsch i Tebbe. ❚

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:07 Page 9

Page 10: AGROmechanika

A k t u a l n o Ê c i

10 AGROmechanika 8/2010

Nie tak dawno, bo w czerwcowym numerzeAGROmechaniki, pisaliÊmy o platformachdo transportu bel s∏omy. Od tego czasu ofer-ta rynkowa powi´kszy∏a si´ o nowy produkt.Firma Zas∏aw z Zagórza zaprezentowa∏a platform´, którà mo˝na trans-portowaç nie tylko bele. Ciekawymi rozwiàzaniami, o których wartowspomnieç, sà: zbiornik na wod´ z dozownikiem myd∏a do mycia ràkoraz pod∏oga wykonana ze sklejki z powierzchnià antypoÊlizgowà.

Ciekawostki maszynowe z Opolagry

W dzisiejszych czasach ka˝da szanujàca si´ firma ma stron´ in-ternetowà z bogatà ofertà multimediów. Dzi´ki temu ca∏a gamasprz´tu dost´pna jest na monitorze komputera. Jednak wi´k-szoÊç rolników nadal ceni sobie mo˝liwoÊç zobaczenia maszynna ˝ywo i w akcji. Na tegorocznej Opolagrze mo˝na by∏o zoba-czyç i oceniç wiele ciekawych maszyn.

Na Opolagrze zaprezentowano bardzo szerokà ofert´ sprz´tu uprawo-wego gliwickiego Mandamu z nowoÊcià Eko – chwastownikiem MBCoraz krótkà bron´ talerzowà GAL ze sprz´giem do siewnika.

Wózki podnaczepowe to przysz∏oÊç transportu w najwi´kszychgospodarstwach. Potwierdza to, cieszàcy si´ du˝ym zaintereso-waniem, wózek Mario firmy Mega.Dla mniejszych gospodarstw firmaz Nysy produkuje beczkowozy o nie-du˝ych pojemnoÊciach.

Olivier Vasseur z Mani-tou Polska prezentujenowink´, w którà mo˝-na wyposa˝yç ∏adowar-ki Mustang. Montowaneza pomocà Êrub prze-d∏u˝enie wysi´gnikazwi´ksza ich wysokoÊçpodnoszenia.

Fot.

Fabi

jaƒs

ki

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:08 Page 10

Page 11: AGROmechanika

A k t u a l n o Ê c i

AGROmechanika 8/2010 11

Czeski producent p∏ugów, firma Opall Agri, zaprezentowa∏a p∏ug Jupi-ter II z rzadko spotykanym urzàdzeniem zwanym rozdrabniaczem bry∏,który produkuje firma Kerner.

Zielono-czerwona kolorystyka jest charakterystyczna dla kolejnegoproducenta bran˝y uprawowej, który chce si´ daç bli˝ej poznaç pol-skim rolnikom. Firma Regent (Austria) zaprezentowa∏a agregaty upra-wowo-siewne, agregaty uprawowe oraz p∏ugi.

Agro Eko z Kietrza, diler firm Lemken i Maschio Gaspardo, stworzy∏aciekawà kombinacj´ uprawowo-siewnà, w sk∏ad której wesz∏y: agregatbierny Quarz oraz siewnik Nina z redlicami talerzowymi. Cena takiegozestawu wynosi 60 000 z∏ netto.

Wa∏y no˝owe to alternatywa dla rozdrabniaczy i mulczerów nap´dza-nych WOM-em. Wa∏ MaxiCut 600 o szerokoÊci roboczej 5,80 m, ob-cià˝ony wodà, wa˝y ponad 6 ton. Aby uzyskaç optymalnà pr´dkoÊç ro-boczà 18–25 km/h wymagany jest co najmniej 150-konny ciàgnik.Resztki po˝niwne (Êciernisko rzepakowe, kukurydziane czy poplony)rozdrabnia 15 no˝y umieszczonych na ka˝dym walcu.

Opolszczyzna z przyleg∏ymi regionami, do których nale˝y zaliczyçrównie˝ Czechy i wschodnie landy Niemiec, to obszary z przewagà go-spodarstw wielkopowierzchniowych. Nie dziwi wi´c, ˝e firma Väder-stad prezentowa∏a na swoim stoisku maszyny w rozmiarze XXL.Na zdj´ciu najszerszy agregat uprawowy Carrier 1225 na podwoziutransportowym tandem, wyposa˝ony w zgrzeb∏o i wa∏ stalowy.

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:08 Page 11

Page 12: AGROmechanika

12 AGROmechanika 8/2010

Tradycjà stajà si´ organizo-wane corocznie pod koniecczerwca dni otwarte w firmieKuhn. W tym roku ju˝ po raz

drugi firma mia∏a przyjemnoÊçzaprosiç swoich klientów dosiedziby w Jelonku ko∏o Pozna-nia. Przyby∏ych goÊci wita∏ sam

dyrektor zarzàdzajàcy, ArturSzymczak, który przedstawi∏równie˝ za∏og´ firmy. Po cz´Êcioficjalnej przyszed∏ czas napodsumowanie dotychczaso-wych osiàgni´ç i planów roz-woju zwiàzanych ze zwi´ksza-jàcà si´ sprzeda˝à. Kolejnym punktem programuby∏a prezentacja najnowszychmaszyn – opryskiwaczy przy-czepianych, a tak˝e p∏ugóworaz agregatów uprawowych(szeroko omówiono wa∏yuprawowe dost´pne w oferciefirmy oraz siewniki zbo˝owei punktowe). Nast´pnie przed-stawiono maszyny z linii dozbioru zielonek: od kosiarekpoczynajàc, poprzez przetrzà-sarki, zgrabiarki i prasy, naowijarkach do balotów koƒ-czàc. Jako ostatnie zaprezen-towano rozsiewacze do nawo-zów, zarówno dla ma∏ych go-

spodarstw, jak i wielkoobsza-rowych – du˝e z przyczepà za-∏adowczà. Nast´pnie Andrzej Gr´baczomówi∏ maszyny z oferty firmyJohn Deere dost´pne w siecisprzeda˝y Kuhn. Prezentacjaobejmowa∏a ciàgniki od serii 5,po najwi´ksze – 8R. Przedsta-wiono równie˝ ofert´ kombaj-nów zbo˝owych, sieczkarnido kukurydzy, pras zwijajàcychi opryskiwaczy przyczepia-nych z logo jelenia.Po zakoƒczeniu prezentacjiwÊród przyby∏ych goÊci od-by∏o si´ losowanie nagródufundowanych przez firm´Kuhn. Nast´pnie wszyscyuczestniczyli w pikniku, pod-czas którego zatroszczono si´równie˝ o dzieci. Przez ca∏àimprez´ mia∏y one mo˝liwoÊçodkrywania swoich talentówmalarskich. ❚

Dzieƒ otwarty firmy Kuhn

Maszyny firmy Kuhn zaprezento-wa∏ dyrektor zarzàdzajàcy ArturSzymczak, a ciàgniki i maszynyJohn Deere – Andrzej Gr´bacz.

W oparciu o doÊwiadczeniazdobyte przez 40 lat w produk-cji terenowych wózków wid∏o-wych firma Ausa stworzy∏a no-wà ∏adowark´. Maszyna ∏àczyw sobie cechy terenowychwózków z zaletami boczne-go ramienia z p∏ytà czo∏owà,umo˝liwiajàcego zastosowanieró˝nego rodzaju osprz´tu. Takw∏aÊnie brzmi najkrótsza cha-rakterystyka najbardziej kom-paktowego podnoÊnika – Tau-rulift T133H.Nowa ∏adowarka ma zaledwie1,4 m szerokoÊci, a jej d∏ugoÊçto nieca∏e 2,6 m (bez wide∏).Przy tak niewielkich gabarytachi masie zaledwie 2,2 t, TauruliftT133H podnosi ci´˝ar 1300 kgna maksymalnà wysokoÊç2,7 m. WielkoÊç i waga maszy-ny pozwalajà na swobodny

transport nawet na przyczepcesamochodowej.Taurulift T133H jest nap´dzany3-cylindrowym silnikiem Ku-bota o mocy 23 KM. Dost´pnesà wersje z nap´dem 4x4 lubtylko na przednià oÊ. TauruliftT133H ma nap´d hydrosta-tyczny, a jego maksymalnapr´dkoÊç wynosi 20 km/h.Du˝y przeÊwit pod pojazdem –270 mm – oraz zdolnoÊç poko-nywania wzniesieƒ si´gajàcanawet 31%, zapewniajà nie-zwyk∏e w∏aÊciwoÊci terenowe.Przedni nap´d ze wzmocnio-nym mostem produkcji Ausysprawia, i˝ maszyna jest w sta-nie pokonaç trudny terenz maksymalnym obcià˝eniem.Taurulift T133H ma kabin´ wy-suni´tà do przodu, co zapew-nia dobrà widocznoÊç oraz

w∏aÊciwà ergonomi´ pracy.Jak deklaruje producent, ma-szyna ta zda egzamin przy

wszelkich pracach prze∏adun-kowych w miejscach, gdzieprzestrzeƒ jest ograniczona. ❚

Najmniejsza Ausa

Taurulift T133H ∏àczy w sobie cechy terenowych wózków z zaletamibocznego ramienia z p∏ytà czo∏owà, umo˝liwiajàcego zastosowanieró˝nego rodzaju osprz´tu.

Kompaktowe wymiary maszyny oraz jej masa pozwalajà na swobod-ny jej transport nawet na przyczepce samochodowej.

A k t u a l n o Ê c i

Fot.

firm

owe

Fot.

Wo∏

osow

icz

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:09 Page 12

Page 13: AGROmechanika

Zach´ceni ofertà i wynikamiubieg∏orocznej aukcji w Kry-spinowie, którà organizowa∏dom aukcyjny Richie Bros.,postanowiliÊmy wybraç si´tam równie˝ w tym roku. Tym,którzy nie wiedzà, o co chodzi,t∏umaczymy, ˝e na ubieg∏o-rocznej aukcji rolnicy moglikupiç za niewielkie pieniàdzeciàgniki, maszyny uprawowei wiele innego sprz´tu przydat-nego w gospodarstwie. Niestety, w tym roku oferta nieby∏a ju˝ tak atrakcyjna dla kup-ców z bran˝y rolniczej. Maszyn

A k t u a l n o Ê c i

AGROmechanika 8/2010 13

Zwyci´zcy lipcowej edycji konkursu AGROmechanika & John Deere

Serdecznie gratulujemy wszystkim zwyci´zcom. Dzi´kujemy naszym Czytelnikom za udzia∏ w konkursie i zapraszamydo uczestnictwa w kolejnych.

Redakcja AGROmechaniki

KONKURS

❚ Micha∏ Krajka, P´powo❚ Tomasz Markiewicz, Âwidnica❚ Przemys∏aw Próchniak,

Koƒskowola❚ Pawe∏ Tabaka, Przasnysz❚ Sebastian Zborowski,

Bogdaniec

❚ Maciej Stasiak, Kurów❚ Andrzej Misz, Strzelce Opolskie❚ Urszula Marzec, Czernichów❚ Grzegorz Rutkowski, G∏owno❚ Micha∏ Bartnicki, Burzenin

Najsilniejszym rolniczym akcen-tem na aukcji w Kryspinowie by∏ydwa ciàgniki gàsienicowe JohnDeere. Maszyny z 2000 r. prezen-towa∏y si´ dobrze. Jedyne zastrze-˝enie mo˝na by∏o mieç do zu˝y-tych gàsienic. Ka˝dy z ciàgnikówzosta∏ sprzedany za 17 500 euro.

R´baki to coraz popularniejszemaszyny w gospodarstwach rol-nych. W Kryspinowie za sprz´tJunkkari zap∏acono 1200 euro.Za drugi – mniejszy, ale za tona ko∏ach i przystosowany do ho-lowania samochodem – nowyw∏aÊciciel zap∏aci∏ 600 euro.

Do rozwiàzywania k∏opotów trans-portowych wewnàtrz gospodar-stwa najbardziej pomocny by∏byMule 2510 firmy Kawasaki. Za po-jazd w doÊç dobrym stanie nowynabywca zap∏aci∏ jedyne 700 euro.

Kolejnym urzàdzeniem ze stajniJohna Deere’a by∏a kosiarka ko-munalna F1145 z 1995 r. Maszy-na przystosowana do pracy nadu˝ych powierzchniach w do-brym stanie technicznym zosta∏awylicytowana za 1750 euro.

rolniczych by∏o niewiele, a i ce-ny jakby wy˝sze. Wszystkieprzydatne w gospodarstwiemaszyny przedstawiamy po-ni˝ej wraz z wylicytowanymicenami. Mamy jednak równie˝ dobrewiadomoÊci. Pierwsza to taka,˝e kolejna szansa na okazyjnezakupy w Kryspinowie pojawisi´ ju˝ jesienià. A druga, ˝e domaukcyjny Richie Bros. przymie-rza si´ do zorganizowania typo-wo rolniczej aukcji w Polsce, nawzór aukcji maszyn i ciàgnikóww Meppen (Niemcy). ❚

Choç ∏adowarki burtowe to maszy-ny typowo budowlane mo˝naznaleêç dla nich zaj´cie w ka˝dymgospodarstwie, np. w ciasnychoborach czy chlewniach przy usu-waniu obornika. Na aukcji sprze-dano kilka takich nowych nie u˝y-wanych maszyn firmy Bobcat po21 000 euro.

W poszukiwaniu okazji

Fenomen aukcji przeprowadzanych przez dom aukcyjny Richie Bros.

to przede wszystkim brak cen minimalnych i szansa na zakupy za niewielkie pieniàdze.

Fenomen aukcji przeprowadzanych przez dom aukcyjny Richie Bros.

to przede wszystkim brak cen minimalnych i szansa na zakupy za niewielkie pieniàdze.

W poszukiwaniu okazji

Fot.

Fabi

jaƒs

ki

06-13 (Agro_8/10) 22.7.10 9:10 Page 13

Page 14: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

14 AGROmechanika 8/2010

W spó∏czesne konstrukcje oponznacznie ró˝nià si´ od tych

sprzed kilkunastu lat. Nie chodzi tutylko o zdecydowany wzrost gabary-tów, czyli to, co naj∏atwiej zauwa-˝yç. Ró˝nice dotyczà g∏ównie stoso-wanych materia∏ów.Moce wspó∏czesnych klasycznychciàgników dochodzà do ok. 400 KM,a ca∏a ta moc musi zostaç efektywnieprzekazana na pod∏o˝e przy okreÊlo-nej pr´dkoÊci i stopniu poÊlizgu, przyoptymalnym ciÊnieniu w oponiei, tym samym, jak najmniejszym mo˝-liwym nacisku jednostkowym na pod-∏o˝e. Tu konieczne sà dobre opony.Nowa generacja mieszanek gumo-wych i elementów konstrukcji noÊnejpozwalajà na coraz d∏u˝szà i wydaj-niejszà prac´ pod obcià˝eniem tysi´cy

kilogramów i setek koni mechanicz-nych, przy stosunkowo niskim ciÊnie-niu, bo poni˝ej 1 bara, czyli wartoÊcido niedawna jeszcze trudnej do wy-obra˝enia przy temperaturze kon-strukcji przekraczajàcej 100°C w naj-bardziej obcià˝onych miejscach.Podstaw´ elementów si∏owych kon-strukcji stanowià w∏ókna sztuczne,teoretycznie te same, co kilkanaÊcielat wczeÊniej, ale o znacznie popra-wionych parametrach. Tak˝e kla-syczny sk∏ad mieszanki gumowejopracowano ponad 100 lat temu, alewcià˝ nie ustajà prace nad nowymimieszankami o coraz lepszych, spe-cjalnych w∏aÊciwoÊciach. W kontek-Êcie opon rolniczych oznacza toopracowanie mieszanek gumowychpozwalajàcych na efektywnà prac´

nie tylko w polu, lecz tak˝e na utwar-dzonej drodze, czy w transporcie.Najwa˝niejsze trendy dotyczàceopon rolniczych i przemys∏owych to:• sta∏e ciÊnienie robocze poni˝ej

1 bara;• wy˝sze pr´dkoÊci pracy osiàgane

na drogach i w polu;• wy˝sze przebiegi na szosie przy

obni˝onym ciÊnieniu;• ograniczenia w Êrednicy zewn´trz-

nej opony, wynikajàce z limitówwymiarów traktorów;

• wi´ksza si∏a urzàdzenia powodu-jàca popraw´ trakcji opony;

• wy˝sza wydajnoÊç opon, wynika-jàca ze wzrostu kosztów paliwai pracy;

• ograniczanie wp∏ywu opon naÊrodowisko naturalne, m.in. gleb´i plony.

Poni˝ej prezentujemy sztandaroweprodukty czterech firm oponiarskichwiodàcych na polskim rynku (ka˝daprodukuje kilka marek opon). ■

Emil UÊcimiak

Trendy w oponach rolniczychRynek opon rolniczych w Polsce rokuje dobrze – ok. 60%gruntów w kraju to tereny rolnicze. Firmy oponiarskieprzeÊcigajà si´ w tworzeniu nowych technologii, z któ-rych korzystajà tak˝e polscy rolnicy.

Trelleborg TM 900 High Power to seria opon przezna-czona do ciàgników o mocy 200–360 KM. W zale˝-noÊci od rozmiaru, opony mogà pracowaç z ciÊnie-niem ju˝ od 0,4 bara, natomiast maksymalne ciÊnie-nie wynosi ponad 3 bary. Dopuszczalna pr´dkoÊç,z jakà mo˝na si´ poruszaç, to 65 km/h. Seria TM 900charakteryzuje si´ równie˝ dobrymi w∏aÊciwoÊciamisamoczyszczàcymi oraz niskimi oporami toczenia.

Najnowszym produktem firmy Goodyear sà oponyz rodziny Optitrac R+. W technologii R+ zastoso-wano wi´kszà obj´toÊç powietrza w oponie, moc-niejsze materia∏y osnowy oraz innà budow´ stopkiAero-Tie In (technologia stosowana w oponach Go-odyear do samolotów). Maksymalna pr´dkoÊç po-ruszania si´ na tych oponach to 70 km/h. Wi´cej in-formacji o tej serii na str. 16.

Michelin Xeobib to nowa gama produktów na obieosie ciàgnika stanowiàca zamienniki do tradycyjnychopon serii 65. Wymagajà one jednak zmiany obr´czyna szersze. Pasujà do wszystkich ciàgników o mocy130–210 KM. Jest to pierwsza w Êwiecie opona, któ-ra niezale˝nie od wykonywanej pracy, pr´dkoÊci i ob-cià˝enia potrzebuje sta∏ego niskiego ciÊnienia poni˝ej1 bara. W oponie wykorzystano technologi´ Ultraflex,która cechuje si´ nowym profilem bie˝nika z p∏askimczo∏em i wzmocnionymi barkami. Konstrukcja ta na-daje oponie wysokà stabilnoÊç termicznà i wi´kszàodpornoÊç na uszkodzenia mechaniczne.

Firma Bridgestone sprzedaje opony rolnicze podmarkà Firestone. Opony radialne serii Performer 85zast´pujà popularne w rolnictwie R6000 i R8000. Per-former 85 udoskonalono poprzez zastosowanie nowejtechnologii klocków Firestone Dual Angle, dzi´ki któ-rym obszar kontaktowy z pod∏o˝em zosta∏ powi´kszo-ny o 4,2%. Technologia ta pozwala ograniczyç naru-szanie struktury gleby oraz u∏atwia samooczyszczanieopony. Konstrukcja karkasu ma wi´kszy promieƒ ko-rony, dajàc p∏askà i szerokà powierzchni´ bie˝nika.Dziesi´cioprocentowy wzrost ugi´cia poprawia kom-fort kierowcy, ograniczajàc wibracje na drodze.

14-17 (Agro_8/10) 21.7.10 9:28 Page 14

Page 15: AGROmechanika

14-17 (Agro_8/10) 21.7.10 9:30 Page 15

Page 16: AGROmechanika

16 AGROmechanika 8/2010

S eria Optitrac obejmuje 7 typówopon radialnych do ciàgników

i maszyn rolniczych: wàskie, stan-dardowe, szerokie, superszerokie,nadwymiarowe, mocno nadwymia-rowe oraz ekstremalnie nadwymia-rowe. Optitrac R+ nale˝y do oponmocno nadwymiarowych. Ten rodzajogumienia przeznaczony jest przedewszystkim do ciàgników pracujà-cych w transporcie, których mocmieÊci si´ w dwóch przedzia∏ach:100–200 KM i powy˝ej 200 KM.Opony, jak deklaruje producent, mo-gà byç u˝ywane nawet przy pr´dko-Êciach si´gajàcych 70 km/h.

Co sprawia, ˝e te opony sprawdzajàsi´ w pracach transportowych? Tech-nologia R+ polega na zastosowaniuwi´kszej obj´toÊci powietrza w opo-nie, bardziej wytrzyma∏ych materia-∏ów oraz zmodyfikowaniu konstruk-cji stopki. Wszystko to ma pomócw zwi´kszaniu osiàgów Optitrac R+.Potwierdza si´ to w danych technicz-nych – dla przyk∏adu, opony o roz-miarze 540/65R28 cechuje indeksnoÊnoÊci na poziomie co najmniej142D, czyli dopuszczalne obcià˝enieopony nie wi´ksze ni˝ 2650 kg przypr´dkoÊci maks. 65 km/h. ■

Opr. kw

Co mo˝e Optitrac R+?/Goodyear Optitrac R+/ W sk∏ad oferowanej przez firm´Goodyear serii opon rolniczych Optitrac wchodzi kilka ty-pów opon. WÊród nich jest nowoÊç – Optitrac R+. Do ja-kich zastosowaƒ jest dedykowana?

Opony Optitrac R+ to wi´ksza obj´toÊç powietrza, bardziej wytrzyma∏e materia∏y

konstrukcyjne oraz zmodyfikowana budowastopki, co – zdaniem producenta –

przek∏ada si´ na zwi´kszanie osiàgów opon tej serii.

wi´ksze pr´dkoÊci jazdy – do 70 km/h wi´ksze pr´dkoÊci jazdy – do 70 km/hwi´kszà o 9% noÊnoÊç wi´kszà o 31% noÊnoÊç przy takim samym ciÊnieniu przy takim samym ciÊnieniuni˝sze o maks. 0,4 bara ciÊnienie robocze ni˝sze o maks. 0,8 bara ciÊnienie roboczeprzy tej samej noÊnoÊci przy tej samej noÊnoÊci

Zastàpienie standardowej opony przez:Optitrac R+ tego samego rozmiaru Optitrac R+o mniejszej Êrednicy obr´czy

pozwala na: pozwala na:

540/65R28 142D/145A8 1415 4228540/65R30 150D/153A8 1465 4381540/75R28 149D/152A8 1500 4477600/70R30 152D/155A8 1602 4780710/65R30 165D/168A8 1686 5008620/75R30 163D/166A 1692 5032650/65R34 161D/164A8 1718 5138650/75R34 162D/165A8 1836 5483650/75R38 169D/172A8 1941 5800800/70R38 173D/176A8 2055 6132650/85R38 173D/176A8 2059 6147710/70R42 173D/176A8 2043 6118710/75R42 175D/178A8 2157 6450* LI/SS – indeks noÊnoÊci/indeks pr´dkoÊci; ** OD – Êrednica zewn´trzna w mm; *** RC – obwód toczenia w mm

Rozmiar LI/SS* OD** RC***

Rozmiary i parametry opon Optitrac R+

❚ Wykonane z wykorzystaniem nowoczesnych technologiiz najnowszych mieszanek gumowych:– zwi´kszona noÊnoÊç– odporne na uderzenia

❚ Zoptymalizowany kszta∏t opony i jej odcisku:– równomierny rozk∏ad ciÊnienia– minimalny nacisk na gleb´– przekazywanie si∏y

❚ Ciàg∏a rzeêba w postaci spiralnych wyst´pów:– zwi´kszony komfort jazdy– równomierne Êcieranie– poprawione w∏aÊciwoÊci trakcyjne

❚ Odcisk opony (poprawione asymetryczne kszta∏ty wy-st´pów):– wi´kszy uciàg– wzór bie˝nika sprzyjajàcy samooczyszczaniu si´– wi´ksza stabilnoÊç

❚ Poprawiona g∏´bokoÊç bie˝nika:– d∏u˝sza eksploatacja– wi´kszy uciàg na gruncie

G∏ówne cechy opon Optitrac R+

Fot.

firm

owe

P a r k m a s z y n o w y

Rozmiary i parametry opon Optitrac R+

14-17 (Agro_8/10) 22.7.10 10:18 Page 16

Page 17: AGROmechanika

14-17 (Agro_8/10) 21.7.10 9:32 Page 17

Page 18: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

18 AGROmechanika 8/2010

F rancuska firma oponiarska Mi-chelin wykazuje du˝à aktywnoÊç

w dzia∏aniach na rzecz oszcz´dzaniapaliwa. Od lat przybli˝a rolnikomekonomiczne korzyÊci z w∏aÊciwegou˝ytkowania opon i wykazuje op∏a-calnoÊç inwestowania w dro˝sze, aleefektywniej pracujàce opony nisko-ciÊnieniowe. U˝ywanie wydajnychnowoczesnych opon, w których nie-rzadko mo˝na stosowaç wyjàtko-wo niskie ciÊnienie, jest ekonomicz-ne nie tylko ze wzgl´du na ich du˝à˝ywotnoÊç.Na pokazach, w których uczestniczàrolnicy i przedsi´biorcy Êwiadczàcy

us∏ugi rolnicze, mo˝na sprawdziç,w jaki sposób technika jazdy i rodzajopony wp∏ywajà na zu˝ycie paliwana drodze i na polu. Na pokazie korzystano z ciàgników Fendt Varioo nap´dzie bezstopniowym, w któ-rych technika jazdy równie˝ mawp∏yw na zu˝ycie paliwa.

Na drodze z 21-tonowà przyczepàPierwsza cz´Êç pokazów obejmowa∏ajazdy drogowe dwoma ciàgnikamiVario 818 i 930, do których doczepio-no dwie 21-tonowe wywrotki Kram-pe. Za∏o˝enie by∏o takie, ˝e przy cz´-

stych jazdach drogowych wy˝sze ci-Ênienie w oponach przyczepy sprzyjazmniejszeniu zu˝ycia ON.SzeÊciokilometrowe rundy przynio-s∏y ciekawe rezultaty. Dopóki silniki przek∏adnia ciàgnika 818 Vario by∏yzimne, zu˝ycie ON si´ga∏o 4,3 l/6 km,czyli 25,1 l/h. Przy rozgrzanych ze-spo∏ach zu˝ycie wynosi∏o 22,8 l/h,a wi´c o 9% mniej.Je˝eli traktorzysta utrzymywa∏ pr´d-koÊç obrotowà 1600 obr./min zamiast2200 obr./min, pr´dkoÊç jazdy nie by-∏a mniejsza. Zu˝ycie ON zmniejsza∏osi´ natomiast o 11%, osiàgajàc po-ziom 19,8–20,6 l/h.Je˝eli traktorzysta, majàc na uwadzeochron´ gleby na polu, zmniejszy∏ ciÊnienie w oponach przyczepy do2,1 b, musia∏ si´ liczyç z wi´kszymzu˝yciem ON na drodze (24,6 l/hprzy 1600 obr./min). Jednak w przy-padku regularnej eksploatacji mie-szanej, drogowo-polowej, stosowa-nie obni˝onego ciÊnienia mo˝e byçnawet korzystniejsze. Redukcja zu-˝ycia paliwa na polu, si´gajàca nawet36%, z regu∏y z nawiàzkà kompensu-je wzrost zu˝ycia paliwa na drodze,kszta∏tujàcy si´ na poziomie 10%.

Optymalne u˝ytkowanie opon to o 10% ni˝sze zu˝ycie paliwa /Oszcz´dzanie paliwa/ Rosnàce w zastraszajàcym tem-pie ceny oleju nap´dowego zmuszajà rolników do szuka-nia oszcz´dnoÊci. Jednym ze sposobów jest w∏aÊciweu˝ytkowanie opon, które pozwoli na znaczne ogranicze-nie zu˝ycia paliwa.

Na drodze op∏aca si´ stosowaç w oponachprzyczepy ciÊnienie 4,0 b. W razie mieszanej(drogowo-polowej) eksploatacji przyczepybez instalacji do regulacji ciÊnienia w opo-nach korzystniejsze jest ciÊnienie 2,3 b.

Silnik/przek∏adnia zimne ciep∏e ciep∏e ciep∏e ciep∏eCzas jazdy (min) 12:00 10:30 10:16 10:20 10:40Pr´dkoÊç obrotowa silnika (obr./min) 2200 2200 1600 1600 1600Zu˝ycie ON (l) 4,3 3,9 3,4 3,8 4,1CiÊnienie w oponach przyczepy (b) 4,0 4,0 4,0 4,0 2,1Zu˝ycie ON (l/h) 25,1 22,8 19,8 20,6 24,6

Jazda 1 2 3 4 5

Ciàgnik z 21-tonowà wywrotkà na drodze: 4,0 b zamiast 2,1 b = spadek zu˝ycia ON o 3 l/h

System Airbooster firmy Tigges i widoczny nazdj´ciu zestaw Traktionsbox firmy Strotmann(zawory szybko∏àczàce, manometr i przy∏à-cze hamulcowe) u∏atwiajà regulacj´ ciÊnieniapowietrza w oponach (koszt ok. 150 euro).

Fot.

dlz

18-21 (Agro_8/10) 21.7.10 12:20 Page 18

Page 19: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

Opony na poluW drugiej cz´Êci pokazu mo˝na by-∏o poznaç efekty zmiany ciÊnieniaw oponach ciàgnika wykonujàcegoci´˝kà prac´ pociàgowà na polu. Wy-niki pomiarów wykaza∏y wyst´powa-nie znacznych ró˝nic (p. tab. „Cià-gnik na polu: 0,4 b zamiast 1,7 b =spadek zu˝ycia ON o 45%”). Przyuciàgu 2800 kN i ciÊnieniu 1,7 b z ty-∏u i z przodu notowany by∏ 57% po-Êlizg. Odpowiada∏o to zu˝yciu 80 lON/ha. Po obni˝eniu ciÊnienia do1,2 b poÊlizg znacznie si´ zmniejszy∏,spadajàc do poziomu 21% (48 l/ha).Przy ciÊnieniu 0,8 b utrata trakcjisi´gn´∏a jeszcze 18% (45 l/ha). Je˝e-li stosowano opony wysokiej klasyi mo˝na by∏o obni˝yç ciÊnienie do0,4 b, zu˝ycie ON wynosi∏o 44 l/ha,a przy optymalnej pr´dkoÊci obroto-wej silnika (1600 obr./min) spada∏onawet do 33 l/ha.

Z przyczepà na poluTrudno w to uwierzyç, ale przy ci-Ênieniu 4,0 b w oponach przyczepy310-konny ciàgnik Vario 930 (ogu-mienie 710/70 R42 z ty∏u i 600/65R34 z przodu) nie móg∏ ruszyçz miejsca z pe∏nà 21-tonowà wy-wrotkà – zakopywa∏ si´. Natomiastpo obni˝eniu ciÊnienia w oponachprzyczepy do 1,2 b ciàgnà∏ jà przy-zwoicie, wykazujàc zaledwie 20%

Ciàgnik na holu zapewnia∏ sta∏eobcià˝enie maszyny ciàgnàcej(2800 daN). Po obni˝eniu ci-Ênienia z 1,7 b do 0,4 b poÊlizgzmniejsza∏ si´ do 9% i zu˝ycieON mala∏o o 45%. Przy utrzy-mywaniu optymalnej pr´dkoÊciobrotowej (1400 obr./min) mo˝-liwe jest zmniejszenie zu˝yciaON nawet o 59%.

Ciàgnik na polu: 0,4 b zamiast 1,7 b = spadek zu˝ycia ON o 45%

Pr´dkoÊç obrotowa silnika (obr./min) 2100 2100 2100 2100 1400CiÊnienie w opo-nach (b):

– z przodu 1,7 1,7 1,2 0,8 0,4 0,4– z ty∏u 1,7 1,7 1,2 0,8 0,4 0,4

Pr´dkoÊç (km/h) 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5PoÊlizg (%) 57,5 21,0 18,1 9,0 9,0Uciàg (kN) 2800 2800 2800 2800 2800Zu˝ycie ON (l/ha) 80 48 45 44 43* przejazd bez obcià˝enia

Przejazd 1a* 1b 1c 2a 2b 2c

SPROSTOWANIE

W poprzednim wydaniu AGROmechaniki (7/2010) w artykule „Popyt na Êrednià moc cz. 4”pojawi∏ si´ niezamierzony b∏àd. W tabeli na str. 28 zosta∏y podane niew∏aÊciwe ceny ciàgnikówNew Holland. Produkty tej marki sà pozycjonowane w z∏otówkach. Prawid∏owe ceny ciàgnikówNew Holland to: 152 600 z∏ dla modelu T5050 oraz 117 100 z∏ dla modelu TD 5050. Podanekwoty sà wartoÊciami netto. Za b∏àd przepraszamy.

Redakcja

R e k l a m a➠

18-21 (Agro_8/10) 21.7.10 12:21 Page 19

Page 20: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

20 AGROmechanika 8/2010

poÊlizg. Przy ciÊnieniu 2,0 b zu˝ycieON przez ciàgnik 818 na poluzmniejszy∏o si´ z 7,0 do 4,5 l/km(oszcz´dnoÊç rz´du 36%).

Orka z ∏àcznikiem górnymw otworze pod∏u˝nymCz´sto zaleca si´, by przy orce ∏àcz-nik górny zawieszaç ruchomow otworze pod∏u˝nym. Nie powin-no si´ jednak tego robiç. Zamoco-wanie ∏àcznika w sposób ustalonyi wykorzystanie mo˝liwoÊci regula-cji uciàgu pozwala na zaoszcz´dze-nie nawet 10% ON.

PodsumowanieOptymalne u˝ytkowanie opon po-zwala na znaczne obni˝enie zu˝yciepaliwa. Ârednio mo˝na zaoszcz´dziç10%, co w obecnych warunkachoznacza kilkutysi´czne oszcz´dnoÊci.JednoczeÊnie trzeba zaznaczyç, ˝eoptymalne u˝ytkowanie opon (wy-magajàce czasem stosowania wyjàt-kowo niskiego ciÊnienia powietrza)jest mo˝liwe na d∏u˝szà met´ tylkow przypadku u˝ywania ogumieniawysokiej klasy. Jedynie takie ogu-mienie zapewnia w∏aÊciwà kombi-nacj´ parametrów technicznychz ˝ywotnoÊcià. ■

Opr. tf

Je˝eli na polu w oponach 21-tonowej wywrotki (ogumienie600/55 R26.5) stosowane by∏o ciÊnienie drogowe (4,0 b), to310-konny ciàgnik Vario 930 (ciÊnienie 0,7 b z przodu i 0,9 bz ty∏u) zakopywa∏ si´ przy próbie ruszenia z miejsca. Po obni-˝eniu ciÊnienia w oponach przyczepy do 1,2 b, poÊlizg zmniej-sza∏ si´ do 20% i zestaw sprawnie porusza∏ si´ do przodu.

Ciàgnik z przyczepà na polu: 4,0 b = niemo˝noÊç ruszenia z miejsca, 1,2 b = dobry uciàg

CiÊnienie w oponach przyczepy 4,0 b

CiÊnienie w oponach przyczepy 1,2 b

G∏´bokoÊç kolein (cm) 22 10PoÊlizg (%) 100 20CiÊnienie w oponach ciàgnika (b)

– z przodu 0,7 0,7– z ty∏u 0,9 0,9

CiÊnienie w oponach przyczepy (b) 4,0 1,2

Jazda 1 2

Je˝eli przy pracy p∏ugiem zawieszanym ∏àcznik górny by∏ umieszczany w otworze pod∏u˝-nym, niemo˝liwe by∏o efektywne przeniesienie masy narz´dzia na ciàgnik i tym samymzwi´kszenie jego trakcji. BezpoÊrednie porównanie wykaza∏o, ˝e przy ustalonym ∏àcznikugórnym i dobrze wyregulowanej hydraulice mo˝na zaoszcz´dziç 10% ON.

¸àcznik górny w otworze pod∏u˝nym: zu˝ycie ON wi´ksze nawet o 10%

CiÊnienie w oponach przyczepy (b) 4,0 2,0Zu˝ycie ON (l/km) 7,0 4,5Zu˝ycie ON (%) 100 64

Zestaw 1 2

W przypadku 21-tonowej wywrotki z ciÊnie-niem w oponach 4,0 b (zestaw po lewej stro-nie) na polu wyst´powa∏ du˝y poÊlizg i zu˝y-cie ON by∏o wi´ksze o 36% ni˝ w przypadkuprzyczepy z ciÊnieniem w oponach 2,0 b.

18-21 (Agro_8/10) 21.7.10 12:21 Page 20

Page 21: AGROmechanika

18-21 (Agro_8/10) 21.7.10 12:22 Page 21

Page 22: AGROmechanika

22 AGROmechanika 8/2010

Nnazwa opony (Gripker) zosta∏awy∏oniona na drodze g∏osowania

wÊród osób odwiedzajàcych targi SIMA 2009. Do wyboru by∏y trzy pro-pozycje: Softker, Maxiker i Gripker. Og∏oszenie wyników g∏osowania3000 rolników mia∏o miejsce pod-czas hanowerskich targów Agri-technica, odbywajàcych si´ w paê-dzierniku ubieg∏ego roku. Zwyci´-˝y∏a nazwa Gripker, zdobywajàc42% g∏osów. Wtedy równie˝ poraz pierwszy Kleber zademonstro-wa∏ nowà opon´. Oficjalna premie-ra Kleber Gripker mia∏a miejscew dniach 2–3 czerwca, podczasfrancuskich targów Salon de l’Her-be, które odby∏y si´ w miejscowoÊciVillefranche d’Allier.

W∏aÊciwoÊci GripkeraAle nazwa to nie wszystko. OponyGripker sà dobrze przystosowanedo u˝ytku drogowego, o czym Êwiad-czy indeks pr´dkoÊci D, czyli dopusz-czenie do jazdy ciàgnikiem z pr´d-koÊcià nawet 65 km/h. Jak twierdziproducent, specyficzne ukszta∏towa-nie bie˝nika Kleber Gripker pozwo-

li∏o zmniejszyç wibracje przenoszonez silnika do kabiny ciàgnika.Dzi´ki owemu bie˝nikowi oponaKleber Gripker nie wp∏ywa destruk-cyjnie na powierzchni´ gleby i u˝yt-ków zielonych. Bardziej zaokràglo-ne klocki bie˝nika i szeroki karkaspomagajà zminimalizowaç uszko-dzenia systemów korzeniowych ro-Êlin i zwi´kszyç w∏aÊciwoÊci samo-czyszczàce opony. Ciàgniki wyposa˝one w nowy KleberGripker cechuje lepszy uciàg. Wp∏y-wa to m.in. na wydajnoÊç zabiegówuprawowych, np. orki. Wysokie kloc-ki o ostrych kraw´dziach zapewnia-jà, co prawda, lepszy uciàg, jedno-czeÊnie zmniejszajà uszkodzenia roÊlin i pastwisk powstajàce podczasprzejazdów ciàgników. Ponadto ela-styczna konstrukcja pozwala na rów-nomierny rozk∏ad nacisku opony napod∏o˝e, co z kolei przek∏ada si´ naszersze i p∏ytsze koleiny, ochron´ gle-by i mniejsze zniszczenia roÊlin.

Gama coraz szerszaW 2010 r. na rynek b´dà sukcesyw-nie trafiaç kolejne modele Gripkera.

Docelowo ma byç 13 rozmiarów:440/65R24, 480/65R24, 540/65R24,440/65R28, 480/65R28, 540/65R28,540/65R30, 540/65R34, 600/65R34,540/65R38, 600/65R38, 650/65R38i 650/65R42. Warto dodaç, ˝e nowyGripker jest rozszerzeniem ofertyKleber dla rolników, która sk∏ada si´jeszcze z 3 modeli opon:• Kleber Topker – do ciàgników o mo-cy od 180 KM, ∏àczàcy uciàg przyci´˝kich pracach polowych z wytrzy-ma∏oÊcià. Opona zosta∏a stworzonado najmocniejszych ciàgników pra-cujàcych z ci´˝kim osprz´tem. Jestodporna na du˝e obcià˝enia przyniskim ciÊnieniu powietrza i skracaczas prac polowych, skutecznie prze-noszàc moment obrotowy dzi´kimniejszemu poÊlizgowi.• Kleber Fitker – opony serii 70do ciàgników o Êredniej mocy(70–180 KM), których g∏ównà zale-tà jest wszechstronnoÊç u˝ytkowa-nia. Dzi´ki temu mogà byç z powo-dzeniem stosowane do wielu pracrolniczych. Opona charakteryzujesi´ wytrzyma∏oÊcià, niezawodnoÊciài trwa∏oÊcià. • Kleber Traker – opony serii 85 doma∏ych i Êrednich ciàgników o mocy60–160 KM, wyznaczajàce nowy

/Kleber Gripker/ Szerokoprofilowa opona Gripker to ab-solutna nowoÊç firmy Kleber (grupa Michelin) dedykowa-na dla gospodarstw o profilu mieszanym. Jak twierdziproducent, chroni ona gleb´ i pastwiska, zapewniajàcprzy tym lepszy uciàg. Dost´pna na rynku europejskim,jest przeznaczona do ciàgników o mocy 80–180 KM.AGROmechanika ma przyjemnoÊç zaprezentowaç t´opon´ jako pierwsza w Polsce.

P a r k m a s z y n o w y

Nowa opona od Klebera

Opony Kleber Gripker sà dost´pne w 13 roz-miarach. Oprócz nowoczesnego wyglàdu,Gripker ma dodatkowo trzy wypustki pomi´dzyklockami. To znak rozpoznawczy marki Kleber.

Sp e c j a l n i e d l a A GROme c h an i k i

S p e c j a l n i e d l a A GROme c h an i k i

22-23 (Agro_8/10) 21.7.10 9:35 Page 22

Page 23: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

Marka Kleber jest obecna w europejskim rolnic-twie ju˝ od 1948 r. Opracowanie pierwszej opo-ny bezd´tkowej w 1961 r. zrewolucjonizowa∏osegment rolniczy. Od tego czasu Kleber nie-ustannie wprowadza na rynek produkty corazbardziej dostosowane do wymogów rolników.S∏ynà one z jakoÊci i sà ∏atwo rozpoznawalnedzi´ki trzem wypustkom pomi´dzy klockami (toznak rozpoznawczy marki).❚ 1911 r.: W Colombes, na przedmieÊciach Pa-

ry˝a powstaje fabryka opon Goodrich, którejpierwszy produkt opuszcza hal´ produkcyjnà8 grudnia.

❚ 1945 r.: Przeprowadzka pod koniec II wojnyÊwiatowej na Avenue Kl¯ber w Pary˝u. Temuwydarzeniu towarzyszy zmiana nazwy na Kle-ber-Colombes oraz powstanie nowego logo.

❚ 1948 r.: Premiera pierwszej opony rolniczej.❚ 1950 r.: Maurice Herzog, pracownik Kleber,

prowadzi francuskà ekspedycj´ w Himalaje.Wraz z Louisem Lachenal 3 czerwca 1950 r.zdobywa szczyt Annapurny, czym rozs∏awiaFrancj´, francuski Klub Alpejski i Kleber-Co-lombes.

❚ 1951 r.: Pierwsza opona bezd´tkowa. Kleberrewolucjonizuje przemys∏ opon rolniczych,produkujàc pierwszà opon´ rolniczà ze zinte-growanà d´tkà. Dzi´ki technologii, firma zdo-bywa pozycj´ lidera wÊród innych producen-tów opon.

❚ 1968 r.: Marka zmienia nazw´ na Kleber.SzeÊç lat po zmianie nazwy firmy na Pneu-matiques, Caoutchouc Manufactur¯ et Pla-stique Kleber-Colombes w 1962 r., firma de-cyduje si´ skróciç nazw´ marki do Kleber.

❚ 1970 r.: Kleber wypuszcza na rynek swojàpierwszà radialnà opon´ rolniczà, SuperTracsol.

❚ 1971 r.: Maskotkà marki zostaje pies bokser,poniewa˝ cechy tej rasy (np. niezawodnoÊç,si∏a i szybkoÊç) znakomicie pasujà do oponKleber.

❚ 1981 r.: Kleber przechodzi w r´ce Grupy Mi-chelin.

❚ 2010 r.: Premiera Kleber Gripker, szerokiej opo-ny serii 65 do ciàgników o mocy 80–180 KMu˝ywanych w gospodarstwach uprawowo-ho-dowlanych.

Kamienie milowe w historii opon Kleberstandard wytrzyma∏oÊci i ˝ywotno-Êci. Opona zwi´ksza wydajnoÊç po-przez du˝y uciàg, szczególnie namokrym pod∏o˝u, i noÊnoÊci pozwa-lajàcej na wi´ksze obcià˝enie cià-gnika, a przez to na zmniejszenieliczby przejazdów. ■

Opr. kw

Opony nowej gamy sà dobrze przystosowanedo u˝ytku drogowego, o czym Êwiadczy in-deks pr´dkoÊci D, czyli dopuszczenie do jaz-dy ciàgnikiem z pr´dkoÊcià nawet 65 km/h.

Fot.

firm

owe

R e k l a m y

22-23 (Agro_8/10) 21.7.10 9:42 Page 23

Page 24: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

24 AGROmechanika 8/2010

BISOAustriacka firma BISO Schrattenec-ker Erntetechnik GmbH, którejprzedstawicielem w Polsce jest fir-ma Raitech, to znany producentadapterów do zbioru ró˝nych gatun-ków roÊlin, np. soi, s∏onecznika,zbo˝a czy rzepaku. W ofercie marównie˝ przystawki do zbioru kuku-rydzy na ziarno o nazwie BISO

wa sztucznego, dzi´ki czemu sà lek-kie i mo˝na je ∏atwo demontowaçdo prac konserwacyjnych.

CapelloPrzystawki do kukurydzy Capelloo nazwie Quasar przystosowane sàdo wspó∏pracy z ka˝dym kombaj-nem i majà szerokà gam´ modeli sta-∏ych oraz sk∏adanych. Oferta obej-muje przystawki od 4 do 12 rz´dów.W Polsce dost´pne sà jedynie wersjedo 8 rz´dów. System tnàcy w przystawkach Cape-lo to rozwiàzanie sk∏adajàce si´z dwóch wa∏ków wciàgajàcych, wy-posa˝onych w cztery ostrza pokry-te wolframem, oraz docinacz hory-zontalny, który na polskim rynku jest na wyposa˝eniu standardo-wym. Ostatnio firma dokona∏a pew-nych modernizacji, m.in. zastosowa-no przek∏adni´ smarowanà zanurze-niowo, która jest wykonana w 100%z aluminium. W wyposa˝eniu znajduje si´ rów-nie˝ podajnik Êrubowy o du˝ej Êred-nicy i skrzy˝owanym Êlimaku poda-jàcym, który zapewnia równomier-ne podawanie materia∏u. Podajnikzabezpieczony jest za pomocà ogra-nicznika momentu obrotowego. Po∏o˝enie ostrzy na wa∏kach regulo-wane jest w zale˝noÊci od stanu ∏a-nu kukurydzy. W przystawkach Ca-pello odbywa si´ poprzez zmian´ po∏o˝enia p∏yt m∏ócàcych kukury-dz´, regulowanych bezpoÊrednioz kabiny operatora. Obudowy wyko-nane sà z polietylenu i ∏atwo je zde-montowaç. Zapewniajà swobodny

Adaptery do zbiorukukurydzy na ziarno

Firma Kemper, nale˝àca do firmy John Deere,najbardziej znana jest z produkcji

przystawek bezrz´dowych do zbioru kukurydzy na kiszonk´. W swojej ofercie

ma równie˝ przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno.

Austriacka firma BISO w swojej bogatej ofercie ma m.in. przystaw-ki do kukurydzy Corn Power.

Corn Power, które wy-st´pujà w wersjach 6-, 8- i 12-rz´dowych. Cechami cha-rakterystycznymiprzystawek Corn Power sà:hydraulicznie regulowane listwy po-dajàce, centralne smarowanie i czte-ry norze tnàce na wa∏ku. Rozdziela-cze rz´dów sà wykonane z tworzy-

Efektywny zbiór kukurydzy na ziarno wymaga wyposa˝e-nia kombajnu zbo˝owego w specjalnà przystawk´ obry-wajàcà kolby. Poni˝ej przedstawiamy ofert´ wybranychfirm specjalizujàcych si´ w produkcji takich narz´dzi.

Fot.

Skud

lars

ki, f

irmow

e

Firma Kemper, nale˝àca do firmy John Deere,najbardziej znana jest z produkcji

przystawek bezrz´dowych do zbioru kukurydzy na kiszonk´. W swojej ofercie

ma równie˝ przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno.

24-27 (Agro_8/10) 21.7.10 9:47 Page 24

Page 25: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

AGROmechanika 8/2010 25

dost´p do ∏aƒcuchów zbierajàcychi wa∏ków tnàcych.

DominoniW∏oska firma Dominoni oferuje za-równo przystawki do zbioru kuku-rydzy na ziarno z mo˝liwoÊcià ada-ptacji do zbioru s∏onecznika, jaki specjalne do zbioru s∏onecznika.Oferta do zbioru kukurydzy obej-muje przystawki od 4 do 12 rz´dów(od 6 rz´dów sk∏adane) przystoso-wane do ka˝dego typu kombajnu. Przystawki Dominoni, zdaniemKrzysztofa Zdziarskiego z firmy Go-spodarstwo Us∏ugowe GrzegorzÂwierkot, to urzàdzenia cechujàcesi´ nieskomplikowanà konstrukcjài stosunkowo niewysokimi kosztamieksploatacji. Od konkurencji ró˝niàsi´ wyd∏u˝onymi wa∏kami wciàgajà-cymi o pi´ciu p∏etwach, utwardza-nych poprzez napawanie. Stosowanesà równie˝ indywidualnie wy∏àczaneprzek∏adnie z mo˝liwoÊcià pozosta-wienia w ca∏oÊci s∏omy kukurydzia-nej (np. na cele energetyczne) orazsprz´g∏o zapadkowe zabezpieczajàcesekcje robocze. Przystawki Domino-ni otrzymujà nap´d poprzez wa∏ekprzekaênikowy (przystawki od 5 rz´-dów – z dwóch stron). Opcjonalniewyposa˝one mogà byç m.in. w pod-cinacz horyzontalny, indykator dowizualnej kontroli kàta nachyleniazespo∏u Êcinajàcego i smarowanie∏aƒcuchów w kàpieli olejowej.

GeringhoffJednym z bardziej znanych produ-centów adapterów do kukurydzy naziarno jest firma Geringhoff, któraw swojej ofercie ma równie˝ hederydo zbioru zbó˝ oraz s∏onecznika.W Polsce adaptery do zbioru kukury-dzy Geringhoff oferowane sà najcz´-Êciej w 4- i 5-rz´dowych wersjachsztywnych, a tak˝e 6-, 8-, 12-rz´do-wych sk∏adanych. Dost´pne sà rów-nie˝ szersze adaptery, np. 18-rz´do-wy RD 1800B.Adaptery Geringhoffa sà wyposa˝o-ne w kilka systemów ci´cia: Rota

Disc, PCA, Horizon Star oraz MaisStar (MS i MS-SC). Najbardziej popularnym systememci´cia wÊród polskich rolników, we-

d∏ug Mariusza Kubiaka z firmy Rol-masz-Pol, generalnego importeraGeringhoff na Polsk´, jest Rota-Disc.To trójwalcowy system sk∏adajàcy si´

Firma Capello w swojej ofercie ma przystawk´ Quasar od 4 do 12 rz´dów. W Polsce dost´p-ne sà jedynie wersje do 8 rz´dów.

Dominoni oferuje m.in. przystawki do zbioru kukurydzy od 4 do 12 rz´dów, przystosowane doka˝dego typu kombajnu.

24-27 (Agro_8/10) 21.7.10 9:48 Page 25

Page 26: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

26 AGROmechanika 8/2010

z dwóch wa∏ków zbierajàcych o ró˝-nej Êrednicy i umieszczonego poni˝ejwa∏ka z pi´tnastoma dyskowymi tar-czami rozdrabniajàcymi. Tarcze roz-drabniajàce obracajà si´ odwrotnie

do przep∏ywu zbieranego materia∏u,rozdrabniajà w sposób ciàg∏y wcià-gni´te ∏odygi kukurydzy i rozrzucajàpoci´te kawa∏ki w poprzek i wzd∏u˝.Na koƒcu Êlimaków wciàgajàcych

Liczba rz´dów 6 8 6 8 6 10 6 10 6 8 6 8(sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sztywna) (sk∏adana) (sk∏adana) (sztywna) (sztywna) (sk∏adana)

Odleg∏. mi´dzy rz´dami [cm] 70/75/80 70/75/80 70–80 70–80 70–80 70–80 70,75 70,75 70 i 76,2 70 i 76,2 70–80 70–80SzerokoÊç [m] 4,4–4,9 5,8–6,5 4,4–4,9 4,47–8,01 4,55–4,9 4,2–7,8 4,25 7,15 4,61 6,13 4,57 6,07Szer. trans-portowa [m] 4,4–4,9 3,0–3,3 4,4–4,9 3,0–3,3 4,55–4,9 b.d. 4,25 3,7 3,22 6,13 3,3 3,3Masa [kg] 1885–1935 3000–3350 1960 2980 1750 3130 1380 2500 2250 2480 2350 2950

Geringhoff Capello Quasa Dominoni Oros KemperMS-SC II MS-SC II RD 600 RD 800 F6 R8 GL 906 GL 910 Tornado Cornado Corn Star Corn Star

600 800 FB FB 6700 8600 206 208

Tab. 1 Parametry wybranych przystawek

Firma Geringhoff oferuje trzy rozwiàzania techniczne w produkowanych przez siebie przystaw-kach. System Maise Star (fot. z lewej) to rozwiàzanie dla gospodarstw, które wykorzystujà s∏o-m´ jako os∏on´ antyerozyjnà lub karm´ dla byd∏a. Dzi´ki systemowi Horizon Star (fot. Êrodko-wa) uzyskiwane jest dobre rozdrobnienie resztek roÊlin oraz nisko przyci´te Êciernisko. Trzecisystem PC/PCA (fot. z prawej) to technologia jednowalcowa, która równie˝ zapewnia równo-miernoÊç ci´cia.

znajdujà si´ urzàdzenia do oddziela-nia Êcierni, co ma na celu zapobiega-nie zapychaniu si´. System ten za-pewnia lepsze rozdrobnienie i lepszerozprowadzenie poci´tego materia-∏u. Jest on w du˝ym stopniu bezob-s∏ugowy, gdy˝ odpadajà wszelkieczynnoÊci regulacji, a pokrywy we-wn´trzne i zewn´trzne otwierajà si´bez narz´dzi. Do zdj´cia ∏aƒcuchówwciàgajàcych wystarcza jedynie do-starczona przez producenta dêwi-gnia kàtowa.Kolejny system, PC/PCA, to techno-logia jednowalcowa zapewniajàcarównomierne ci´cie. W sk∏ad zespo∏uroboczego wchodzi Êlimakowa g∏owi-ca z no˝em odcinajàcym, stalnicaz zamocowanymi na niej no˝amiw kszta∏cie litery U i wirnik z osadzo-nymi w nim listwami nagarniajàcymi.Zasada dzia∏ania polega na tym, ˝e∏odyga kukurydzy zostaje wprowa-dzona przez cz´Êç Êlimakowà do sek-cji tnàcej, odci´ta przez specjalne no-˝e, a nast´pnie przeciàgni´ta przezzespó∏ no˝y umocowanych na stalni-cy, gdzie nast´puje ci´cie na drobnekawa∏ki. W stosunku do poprzednichsystemów charakteryzuje si´ on wy˝-szymi oporami ci´cia, ale jego zaletàjest taƒsza eksploatacja. W ofercie firmy sà równie˝ adapteryz system Mais Star MS, które nie sàwyposa˝one w urzàdzenia do roz-drabniania s∏omy kukurydzianej.Jest to oferta dla tych gospodarstw,które wykorzystujà s∏om´ jako os∏o-n´ antyerozyjnà lub karm´ dla by-d∏a. W sk∏ad systemu MS wchodzàdwa walce zbierajàce, wyposa˝one

24-27 (Agro_8/10) 21.7.10 9:49 Page 26

Page 27: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

w cztery no˝e listwowe,które Êcinajà p´d roÊlinyna krótkie kawa∏ki. Innaodmiana adapterów MaisStar o nazwie MS-SC jestwyposa˝ona w podcinaczhoryzontalny, który za-pewnia niskie Êcierniskoi rozrzuca poci´te przezno˝e kawa∏ki roÊlin. Kolejnym produktem jestadapter z systemem Hori-zon Star, w sk∏ad którego – oprócz trzech walcy (po-dobnie jak w Rota-Disc) –wchodzi jeszcze horyzon-talny podcinacz Êcierniska.W tym systemie uzyskujesi´ dobre rozdrobnienieresztek roÊlin oraz niskoprzyci´te Êciernisko. Firma Geringhoff prowadzite˝ prace nad adapteremumo˝liwiajàcym Êcinanies∏omy kukurydzianej narzàd pod zbiór prasà.

KemperNale˝àca do Johna De-ere’a firma Kemper zna-na jest rolnikom przedewszystkim z bezrz´do-wych przystawek do kuku-rydzy dla sieczkarni. Ofe-ruje ona równie˝ adapterydo zbioru kukurydzy naziarno Corn Star 206 (6rz´dów) i 208 (8 rz´dów).Wed∏ug przedstawicieli fir-

my, ich produkty mogàefektywnie pracowaç pod-czas zbioru w zakrzy-wionych rz´dach, a tak˝eukoÊnych. Dzieje si´ takdzi´ki nowatorskiemu sys-temowi Êcinania roÊlin,w którym wyeliminowa-no wciàgacze ∏aƒcuchowe.Zamiast nich wykorzysta-no Êlimak wciàgajàcy orazrotor z szeÊcioma palcami,który obracajàc si´ z pr´d-koÊcià ok. 50 obr./min,najpierw naprowadza ro-Êliny do szczeliny obry-wajàcej kolb´, a nast´p-nie oberwane kolby prze-mieszcza do poprzecznegoprzenoÊnika Êlimakowego.Pod spodem znajduje si´docinacz z dwoma lubtrzema no˝ami. W opiniiproducenta, system teneliminuje problemy z p´-kajàcymi i wyciàgni´tymi∏aƒcuchami, co zmniejszaawaryjnoÊç przystawekpodczas pracy na polu.

Oros-LinamarNa Polagrze Premiery 2010mia∏a miejsce prezentacjaprzystawek firmy Oros.Firma, pochodzàca z W´-gier, dzia∏a w trzech bran-˝ach: cz´Êci do maszyn budowlanych, samochodo-wych oraz w rolnictwie.

W´gierska firma Oros-Linamar dobrze znana jest amerykaƒskim farme-rom. Na targach Polagra Premiery zaprezentowa∏a si´ polskim rolnikom.

R e k l a m a

W bran˝y rolnej udzia-∏owcem Orosa jest amery-kaƒska firma Linamar. W´grzy produkujà przy-stawki zarówno do kuku-rydzy, jak i s∏onecznikado ka˝dego typu kombaj-nów. W ofercie znajdujàsi´ adaptery od 2 do 12rz´dów na ramie sztyw-nej. Na rynek amerykaƒ-ski przeznaczono rów-nie˝ przystawki 14-, 16-i 24-rz´dowe.Zespó∏ roboczy przysta-wek Oros stanowi prostysystem o nazwie SRS.Sk∏ada si´ on z dwóchwalców z zamontowanymina nich p∏etwami tnàcymioraz umieszczonego podwalcami podcinacza. No-˝e podcinacza majà po-dwójne ostrze i sà utwar-dzone. System ten jest ∏a-

twy do monta˝u i demon-ta˝u. Nie ma równie˝ pro-blemu z wymianà p∏etwrolek Êcinajàcych i ele-mentów je ∏àczàcych. Obecnie adaptery firmyOros oferowane sà jakonowe jednostki, w któ-rych dokonano szereguzmian wewnàtrz kon-strukcji majàcych na celuzmniejszenie ich masy.Zastosowano m.in. po-krywy z tworzywa sztucz-nego oraz aluminioweobudowy skrzyƒ przek∏a-dniowych. Naciàganie ∏aƒ-cuchów wciàgajàcych od-bywa si´ automatycznieza pomocà uk∏adu bezob-s∏ugowego. Ka˝da z sekcjima indywidualne zabez-pieczenia przed przecià-˝eniem. ■

dr in˝. Jacek Skudlarski

24-27 (Agro_8/10) 21.7.10 9:50 Page 27

Page 28: AGROmechanika

¸ adowarki Thaler zdoby∏y uznaniew Niemczech i w Polsce przede

wszystkim z powodu dobrego sto-sunku jakoÊci do ceny. W ofercie fir-my sà – produkowane ju˝ od pewne-go czasu – trzy grupy ∏adowarekz serii: 12, 20 i 30 oraz ostatniowprowadzony – nowy model serii 40o zmienionej konstrukcji. Warto w tym miejscu wspomnieço nazewnictwie stosowanym przezproducenta: seria oznaczona jestdwucyfrowo, a bezpoÊrednio za niàznajduje si´ wartoÊç mocy silnikaw KM. Za ukoÊnikiem podane sà li-tery oznaczajàce wersj´ wyposa˝e-nia pojazdu:• A – standardowa d∏ugoÊç wysi´-

gnika + standardowa mechanika∏y˝ki typu „P”;

• Z – mechanika ∏y˝ki typu „Z”(budowlana);

• T – uk∏ad teleskopowy – wyd∏u˝o-ny wysi´g;

• K – nap´d przedniej osi wa∏ekkardana (dotyczy serii 20).

Serce ThaleraDo zasilania uk∏adu nap´dowegowykorzystywane sà popularne wyso-kopr´˝ne silniki Perkinsa serii 400.Sà to jednostki 2-, 3- lub 4-cylindro-we o rz´dowym uk∏adzie cylindrów.Cz´Êç modeli tej serii wyposa˝a-na jest w do∏adowanie turbinowez obejÊciowym uk∏adem regulacji ciÊnienia do∏adowania. Dzi´ki kom-paktowej budowie i uniwersalnemumocowaniu sà ∏atwe w monta˝u na-wet w niewielkich pojazdach. Uk∏ad wtrysku wyposa˝ony jestw zintegrowanà z korpusem t∏oczko-wà pomp´ sekcyjnà. Dzi´ki temupompa nie zajmuje du˝o miejsca i po-zwala na zachowanie zwartej bry∏ysilnika. Pomimo wykorzystania pom-py t∏oczkowej silnik spe∏nia amery-kaƒskà przejÊciowà norm´ TIER IVdla silników o mocy poni˝ej 50 kW.U˝ytkownicy chwalà je jako nieza-wodne i tanie w eksploatacji jednost-ki nap´dowe. Producent silnika dajegwarancj´ na 2000 mth lub 2 lata.

Wszystkie modele ∏adowarek wypo-sa˝one zosta∏y w nap´d hydrome-chaniczny, pozwalajàcy na p∏ynnàzmian´ pr´dkoÊci bez zmniejsza-nia sprawnoÊci ogólnej uk∏adu na-p´dowego. Silnik spalinowy nap´-dza t∏oczkowà pomp´ hydraulicznào zmiennej wydajnoÊci. Pompa t∏o-czy olej hydrauliczny do silnika hy-drostatycznego. Moment obrotowywytworzony w silniku hydrostatycz-nym przekazywany jest do przed-niego i tylnego mostu. W najmniejszych ∏adowarkach 2022i 2026 przedni most nap´dza od-dzielny silnik hydrauliczny, umiesz-czony w pobli˝u w∏aÊciwej prze-k∏adni g∏ównej. W pozosta∏ych modelach ∏adowarek zastosowanojeden silnik hydrostatyczny zblo-kowany z mechanicznà przek∏ad-nià dwustopniowà, pe∏niàca rów-nie˝ funkcj´ rozdzielenia nap´duna przód i ty∏. Dzi´ki temu maksy-malna pr´dkoÊç jazdy wzros∏a do16–20 km/h. Nap´d do przedniego

Seria 40– dojrza∏a konstrukcja/¸adowarki Thaler/ Oferta bawarskiego producenta ∏a-dowarek wzbogaci∏a si´ o kolejne maszyny. Do produko-wanych dotychczas serii: 12, 20 i 30 do∏àczy∏a kolejna –40, której modele znacznie ró˝nià si´ budowà uk∏adu na-p´dowego i jezdnego od swoich mniejszych braci.

Masa w∏asna (kg) 2650 3240Masa robocza (kg) 2950 3580D∏. ca∏kowita bez osprz´- 3740/ 4220/tu/z osprz´tem (mm) 4670 5000Wys. podnoszenia ∏y˝ki w poziomie (mm) 3140 3160Punkt obrotu szufli (mm) 3100 3310Kàt skr´tu (∏amania) nadwozia 45° 55°Kàt podbierania przy ziemi 40 40Masa przewa˝ajàca wid∏y paletowe przy maks. skr´cie (kg) ok. 1300 1600Kàt wysypu w maks. podniesieniu 45° 56°

Model KL 451 A, KL461 A 4061 A

Podstawowe parametry techniczne ∏adowarek Thaler serii 40.

W mostach nap´dowych ∏adowarek serii 40 mo˝na stosowaç mechanizm ró˝nicowy o ograniczonym

poÊlizgu (LSD). Umo˝liwia on przeniesienie na jedno ko∏o momentu obrotowego wy˝szego (maks. 60%)

ni˝ moment podawany na drugie ko∏o tej samej osi.

P a r k m a s z y n o w y

28 AGROmechanika 8/2010

W mostach nap´dowych ∏adowarek serii 40 mo˝na stosowaç mechanizm ró˝nicowy o ograniczonym

poÊlizgu (LSD). Umo˝liwia on przeniesienie na jedno ko∏o momentu obrotowego wy˝szego (maks. 60%)

ni˝ moment podawany na drugie ko∏o tej samej osi.

Podstawowe parametry techniczne ∏adowarek Thaler serii 40.

28-31 (Agro_8/10) 22.7.10 10:25 Page 28

Page 29: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

mostu przekazywany jest odkrytymwa∏em nap´dowym, wyposa˝onymw bezobs∏ugowe przeguby kardana.Oba mosty, zamocowane sztywnona ramie, wyposa˝ono w sto˝kowemechanizmy ró˝nicowe.

Uk∏ad nap´dowy¸adowarka serii 400 jest znaczniebardziej dojrza∏à konstrukcjà ni˝ jejpoprzednicy. Jej silnik – w odró˝nie-niu od wczeÊniejszych modeli –umiejscowiono poprzecznie do osijazdy. Takie rozwiàzanie w ma∏ychmaszynach roboczych uznawane jestza korzystniejsze, przede wszystkimze wzgl´du na mo˝liwoÊç przesuni´-cia Êrodka ci´˝koÊci w kierunku ty∏umaszyny bez zmiany jej gabarytów.Poza tym pozwala to ograniczyçwp∏yw momentu stycznych si∏ bez-w∏adnoÊci, które powodujà pojawie-nie si´ nieprzyjemnych drgaƒ po-przecznych pojazdu. W mniejszychmodelach ∏adowarek umieszczeniesilnika rz´dowego poprzecznie by∏otrudne do realizacji ze wzgl´du namniejszà szerokoÊç ramy noÊnej.Nowe ustawienie silnika wymusi∏okoniecznoÊç zmiany sposobu nap´duwentylatora ch∏odnicy. W mniejszychmodelach nap´d uzyskuje si´ zapoÊrednictwem paska klinowegoz wa∏u g∏ównego silnika. W „czter-dziestkach” po pozostawieniu ch∏od-

nicy w dotychczasowym miejscu, tensposób nie by∏ mo˝liwy. Konstruktorzy zdecydowali si´ zasto-sowaç nap´d hydrostatyczny wenty-latora ch∏odnicy. W obudowie silnikaspalinowego umieszczono pomp´ z´-batà, nap´dzanà bezpoÊrednio z ko∏a zamachowego, która t∏oczy olej dosilnika hydraulicznego wyposa˝one-go w wentylator, umieszczonegow pobli˝u ch∏odnicy. To rozwiàzaniejest cz´sto spotykane w uk∏adachch∏odzenia maszyn roboczych.

Jak to dzia∏aw „czterdziestce”?Zaletà tego typu nap´du jest mo˝li-woÊç regulacji pr´dkoÊci obrotowejwentylatora tak, aby silnik szybkosi´ nagrzewa∏ i jego temperatura –niezale˝nie od obcià˝enia – by∏asta∏a. W tym modelu jednak tegobrakuje, a w chwili rozruchu, przych∏odnym silniku wentylator ch∏od-nicy pracuje pe∏nà mocà.Uk∏ad filtracji powietrza dolotowe-go silnika wyposa˝ony jest w systemsamooczyszczania, który wykorzy-stuje podciÊnienie wywo∏ane pracàwentylatora ch∏odnicy. Mo˝e dlate-go producent zdecydowa∏ si´ na cià-g∏y nap´d wentylatora. Zespó∏ dwóch pomp hydrostatycz-nych umieszczonych szeregowo po-zosta∏ niezmieniony. Silnik jest bez-

poÊrednio sprz´gni´ty z pompàt∏oczkowà osiowà o zmiennej wy-dajnoÊci, która wytwarza ciÊnienienap´dzajàce uk∏ad jezdny ∏adowar-ki. Pomp´ wyposa˝ono w wa∏ prze-lotowy po∏àczony z wa∏em pompyz´batej, nap´dzajàcej hydraulik´ ro-boczà. Silnik hydrostatyczny jazdyzamocowano wzd∏u˝nie przy osi tyl-nej. Po∏àczona z nim dwustopniowaprzek∏adnia przekazuje symetrycz-nie nap´d do dwóch osi nap´do-wych. Nap´d przedniej osi przeno-szony jest za pomocà bezobs∏ugowe-go wa∏u kardana.

Dyferencja∏ LSDNowoÊcià jest mo˝liwoÊç zastoso-wania w mostach nap´dowych me-chanizmu ró˝nicowego o ograniczo-nym poÊlizgu (LSD). Pozwala onprzenieÊç moment obrotowy na jed-no ko∏o maksymalnie o 60% wy˝sze-go ni˝ podawany na drugie ko∏o tejsamej osi. Przewag´ uk∏adu LSD nad tradycyj-nym sto˝kowym mechanizmem ró˝-nicowym widaç w chwili, gdy jednoz kó∏ osi traci przyczepnoÊç. W takiejsytuacji pojazd przestaje si´ poru-szaç, ale w przypadku uk∏adu LSDnawet przy pe∏nym poÊlizgu jednegoz kó∏ moment obrotowy przekazy-wany jest do drugiego ko∏a. Uk∏adyLSD, w przeciwieƒstwie do sztywnej

R e k l a m a➠

28-31 (Agro_8/10) 21.7.10 10:06 Page 29

Page 30: AGROmechanika

30 AGROmechanika 8/2010

blokady mostów, nie powodujà k∏o-potów z utrzymaniem toru ruchu pojazdu w czasie jazdy po ∏uku. Zewzgl´du na wygod´ u˝ytkownikauk∏ad LSD jest coraz cz´Êciej sto-sowany w pojazdach pracujàcychw gorszych warunkach terenowych,wypierajàc 100% (sztywne) blokowa-nie mechanizmu ró˝nicowego. W ∏adowarce serii 400 mo˝na zasto-sowaç obr´cze 15- lub 17-calowe,dzi´ki czemu zwi´ksza si´ przeÊwitkó∏. Pewnà niedogodnoÊç stanowibrak mo˝liwoÊci ∏atwej zmiany roz-stawu kó∏ poprzez odwrócenie obr´-czy. Zamocowanie wahliwe osi tylnejpozwala na zredukowanie ko∏ysaniapoprzecznego pojazdu przy pokony-waniu niewielkich nierównoÊci, co –w po∏àczeniu z nisko umieszczonymÊrodkiem ci´˝koÊci – pozwala opera-torowi czuç si´ pewnie. Hydraulikarobocza zosta∏a wyposa˝ona w aku-mulatory pneumo-hydrauliczne, któ-re zmniejszajà drgania wywo∏aneruchami obcià˝onego wysi´gnika.

Elementy robocze – hydraulika si∏owa¸adowarki Thalera wyposa˝ane sàw trzy podstawowe typy zespo∏ów∏adujàcych: • typ P – podstawowy uk∏ad kine-

matyczny wykorzystujàcy do ob-rotu ∏y˝ki zespó∏ dêwigni jedno-stronnej. Dzi´ki du˝emu kàtowipodbierania (do 40°) ∏y˝ka mo˝ebyç wype∏niona do kraw´dzi,a jednoczeÊnie opró˝niç si´ przymaksymalnym uniesieniu;

• typ Z – budowlany. Dzi´ki prze∏o-˝eniu dêwigni dwustronnej zosta∏azwi´kszona si∏a podrywania ∏adun-ku ∏y˝kà. Stosowany tam, gdzie wy-magana jest przede wszystkim du-˝a si∏a odwarstwiania od pod∏o˝a;

• typ teleskopowy umo˝liwia zwi´k-szenie zasi´gu o ponad 1 m (wyso-koÊç podnoszenia 4,2 m). Opcjo-nalnie zespó∏ za∏adowczy wyposa-˝ony jest w pneumo-hydraulicznet∏umiki drgaƒ o dwustopniowymzakresie t∏umienia.

NadwozieStalowa, spawana z gru-

bych p∏yt rama budzi za-ufanie. Kanciaste kszta∏ty

nadwozia przypominajà kon-strukcje sprzed kilku lat, a w obu-

dowie ma∏o jest charakterystycznychdla wspó∏czesnych modeli zaokrà-gleƒ i ∏agodnych przejÊç pomi´dzyp∏aszczyznami. Wszystkie nowo wyprodukowaneurzàdzenia Thalera spe∏niajà wy-magania dyrektywy maszynowejROPS/TOPS i FOPS dla ∏adowarekpodwórzowych. Wysoko umieszczo-ny fotel operatora zapewnia dobràwidocznoÊç, równie˝ na narz´dzie.W po∏àczeniu z prawid∏owo dobra-nym miejscem zamocowania mani-pulatora tworzy ergonomiczne sta-nowisko pracy.

EksploatacjaSeria 400 wyposa˝ona zosta∏a w pe∏-nà klatk´ bezpieczeƒstwa. Zespolo-na dêwignia sterowania hydraulikàroboczà i nap´dowà p∏ynnie reagujena nawet niewielkie wychylenia ma-nipulatora sterujàcego. Jednym s∏o-wem, czu∏oÊç uk∏adów sterujàcychhydraulikà zosta∏a dobrze dobrana. Mi∏ym zaskoczeniem jest zwrotnoÊçmaszyny. Przy znacznie wi´kszychrozmiarach promieƒ wewn´trznyskr´tu wynosi tylko 92 cm. Znacznykàt podbierania pozwala na ca∏ko-wite nape∏nienie ∏y˝ki i ∏atwe jejopró˝nienie. Dost´p do silnika i uk∏adu nap´dowe-go jest ∏atwy dzi´ki odchylanej tylnejos∏onie i bocznym okienkom rewizyj-nym umieszczonym w ramie. ¸a-dowarka ma kilkanaÊcie punktów wymagajàcych smarowania podczascodziennej obs∏ugi i a˝ prosi si´, abyzastosowaç system centralnego sma-rowania. Miejsce zamocowania aku-mulatora pod ramà ∏adowarki jestnieco dyskusyjne. Dobrze równie˝ by-∏oby zamontowaç uk∏ad pomiaru po-ziomu oleju hydraulicznego jako je-den z podstawowych elementów. ■

dr in˝. Adam Ekielski

¸adowarka z serii 400 jest znacznie bardziej dojrza∏à konstrukcjà ni˝ jej poprzednicy. Zamoco-wanie wahliwe osi tylnej pozwala na zredukowanie ko∏ysania poprzecznego pojazdu w czasiepokonywania niewielkich nierównoÊci, co – w po∏àczeniu z nisko umieszczonym Êrodkiem ci´˝-koÊci – pozwala poczuç si´ pewnie operatorowi (fot. owalna). W odró˝nieniu od poprzednichkonstrukcji silnik zosta∏ umieszczony poprzecznie do osi jazdy (fot. z lewej). Hydraulik´ roboczàwyposa˝ono w akumulatory pneumo-hydrauliczne zmniejszajàce drgania wywo∏ane ruchami ob-cià˝onego wysi´gnika (fot. Êrodkowa). Do obs∏ugi s∏u˝y wielofunkcyjny d˝ojstik (fot. z prawej).

Fot.

Ekie

lski

P a r k m a s z y n o w y

28-31 (Agro_8/10) 21.7.10 10:07 Page 30

Page 31: AGROmechanika

28-31 (Agro_8/10) 21.7.10 13:32 Page 31

Page 32: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

32 AGROmechanika 8/2010

Wpoczàtkowej fazie rozwoju ro-Êlin, gdy rozwijajà si´ one nad

i pod powierzchnià gleby, prowadze-nie pojazdów w rz´dach, np. podczaspiel´gnacji mechanicznej, wymagaszczególnej ostro˝noÊci. GPS nie dajegwarancji, ˝e m∏ode, delikatne siewkinie zostanà uszkodzone. A co ze zbio-rem zielonki z pokosu za pomocàsieczkarni samobie˝nej z jednoczesnàkontrolà stanu nape∏nienia przycze-py? Nawet doÊwiadczonym operato-rom sieczkarni z trudem przychodzipo∏àczenie tych dwóch czynnoÊci,a jeÊli ju˝, to niemal zawsze kosztemzmniejszenia wydajnoÊci.Ale wróçmy do upraw rz´dowych.Tu operator ciàgnika musi nie tylkotrzymaç si´ dok∏adnie w Êladach,lecz tak˝e bardzo ostro˝nie poru-szaç si´ mi´dzy roÊlinami. Ludzkieoko cz´sto zawodzi, a ponadto kon-trolowanie narz´dzia zagregowane-go z ciàgnikiem lub kilku parame-trów pojazdu poch∏ania du˝à cz´Êçuwagi operatora. Wystarczy chwila

Gdy kamera kieruje pojazdem/Agrocom Eye-Drive/ Mimo ˝e technologie GPS rozwija-jà si´ niezwykle dynamicznie, a spektrum ich zastosowa-nia jest coraz szersze, to jednak w niektórych warunkach,np. w ∏anach rozwijajàcych si´ roÊlin lub pod koronamidrzew, metody prowadzenia satelitarnego majà ograni-czone mo˝liwoÊci. Tu potrzeba innego wsparcia.

nieuwagi, by tor jazdy ciàgnikaprzesunà∏ si´, a ko∏a zacz´∏y gnieÊçrz´dy roÊlin. Dlatego oczom kierow-cy przyda si´ pewne wsparcie. Mo˝eto byç kamera 3D. Jednym (o ile niejedynym) z rozwiàzaƒ pomocnychw prowadzeniu pojazdów w takichwarunkach jest system AgrocomEye-Drive.

Jak to dzia∏a?System ten nie opiera si´ na prowa-dzeniu z u˝yciem sygna∏u satelitar-nego, ale wykorzystuje trójwymiaro-wà kamer´ LPS. Skrót LPS oznaczasystem lokalnego pozycjonowania,który wskazuje ciàgnikowi drog´za pomocà kamery Agrocom Eye--Drive. To niewielkie urzàdzenie,montowane z przodu pojazdu, którerejestruje struktur´ pola przed cià-gnikiem lub kombajnem, rozpozna-jàc Êcie˝ki przejazdowe, mi´dzyrz´-dzia lub pokosy zielonki. To w∏aÊnieone stanowià dla systemu punkt od-niesienia.

W sk∏ad systemu Eye-Drive wcho-dzi: kamera LPS, monitor sterujàcy,skrzynka rozdzielcza, zawór steru-jàcy E-Drive z czujnikiem. Czujnikobcià˝enia siedziska i czujnik ruchukierownicy gwarantujà bezpieczeƒ-stwo i komfort pracy.Uzyskany z kamery obraz jest prze-twarzany przez jednostk´ sterujàcà,a impulsy potrzebne do korekty po-zycji sà przesy∏ane przez skrzynk´rozdzielczà do zaworu hydrauliczne-go. W efekcie tor jazdy ciàgnika jestrównoleg∏y do linii rz´dów roÊlin lubpokosów.

Wszechstronne zastosowanieSystem Agrocom Eye-Drive mawszechstronne zastosowanie: w sie-wie, sadzeniu, opryskach, nawo˝e-

Prowadzenie z u˝yciem trójwymiarowej ka-mery mo˝na zastosowaç równie˝ do siecz-karni samojezdnych, zw∏aszcza podczaszbioru dwuetapowego.

❚ zabiegi ochrony roÊlin;❚ nawo˝enie;❚ natryskiwanie;❚ opryskiwanie pasowe;❚ mechaniczna piel´gnacja upraw;❚ zbiór zielonki z pokosu za pomocà siecz-

karni samojezdnej;❚ prasowanie;❚ zbiór pokosu przyczepà samozbierajàcà;❚ dwuetapowy zbiór np. rzepaku (om∏ot z po-

kosu);❚ rozpoznawanie Êladu znacznika siewnika;❚ rozpoznawanie warstwy ornej.

Zastosowanie systemu Eye-Drive:

System Agrocom Eye-Drive nie opiera si´ na sygnale satelitarnym, alewykorzystuje trójwymiarowà kamer´ LPS.

Fot.

Fabi

jaƒs

ki, K

oron

czok

32-33 (Agro_8/10) 22.7.10 10:28 Page 32

Page 33: AGROmechanika

P a r k m a s z y n o w y

niu czy innych zabiegachpiel´gnacyjnych. W trosceo stan gleby i rosnàce ro-Êliny pozwala na automa-tycznà jazd´ w istniejà-cych Êcie˝kach przejazdo-wych (np. w zbo˝ach),w rz´dach roÊlin (np. w bu-rakach cukrowych, ku-kurydzy, truskawkach, wa-rzywach), redlinach (np. w ziemniakach), kopcach(np. w szparagach). Funkcja rozpoznawaniaÊladu znacznika umo˝li-wia automatyczne prowa-dzenie z +/-3-centymetro-wà dok∏adnoÊcià ciàgnikazagregowanego z siewni-kiem czy sadzarkà zgodniez poprzednim przejazdem.Dzi´ki takim u∏atwieniomoperator mo˝e si´ koncen-trowaç wy∏àcznie na usta-wieniach i pracy poszcze-gólnych sekcji roboczych.Jak twierdzi producent, na-wet mniej doÊwiadczenikierowcy sà w stanie wyko-rzystaç zalety tego syste-mu, optymalnie i sprawniewykonujàc swoje zadaniaprzy znaczàco mniejszympoziomie zm´czenia.Technologia Eye-Drive po-zwala uniknàç problemów,które czasem sp´dzajà

sen z powiek u˝ytkowni-kom satelitarnych uk∏adówprowadzenia. Mianowicie,w przypadku Eye-Drive nietrzeba martwiç si´ o zak∏ó-cenia w odbiorze sygna∏ukorekcyjnego, które wywo-∏ywane sà przez zadrzewie-nia, jonosfer´ oraz pochy-∏oÊci i zag∏´bienia terenu.Eye-Drive jest równie˝ ak-tywny przy nieznacznychpr´dkoÊciach roboczych(ju˝ od 100 m/h), co jestbardzo istotne np. podczassadzenia. Nie trzeba te˝p∏aciç za ˝aden sygna∏, jakw przypadku GPS-u.

Mi´dzy pojazdamiAgrocom Eye-Drive jestsystemem niezale˝nym odproducenta oraz typu za-stosowanego ciàgnika. Dlau˝ytkowników, którzychcieliby go wykorzysty-waç na wielu ciàgnikach,istnieje mo˝liwoÊç dopo-sa˝enia ich w zamontowa-ne na sta∏e elementy hy-drauliki oraz okablowania.Elementy przenoÊne syste-mu, jak kamera i monitorsterujàcy, mo˝na w prostysposób przenosiç z maszy-ny na maszyn´. W ten spo-sób, przy zaanga˝owaniu

Agrocom Eye-Drive jest systemem niezale˝nym od modelu ciàgnika. Ka-mer´ i monitor mo˝na w prosty sposób przenosiç z ciàgnika na ciàgnik.

Eye-Drive nie dba o zak∏ócenia sygna∏u korekcyjnego, które wywo∏ywanesà przez zadrzewienia, jonosfer´ oraz pochy∏oÊci i zag∏´bienia terenu.

dodatkowych 30% pier-wotnej inwestycji, drugiciàgnik jest tak˝e gotowydo pracy.Monitor sterujàcy moco-wany jest przyssawkà,a kamer´ LPS montujesi´ w systemie „plug &

play”. System Eye-Drivekosztuje ok. 11 tys. euro.Co wa˝ne, mo˝na go po-∏àczyç z prowadzeniemsatelitarnym w systemDuo-Drive, o którym na-piszemy wkrótce. ■

kwR e k l a m a

32-33 (Agro_8/10) 21.7.10 12:05 Page 33

Page 34: AGROmechanika

T e s t

34 AGROmechanika 8/2010

J eszcze kilka, kilkanaÊcie lat temuwszystko by∏o jasne: opony by∏y

standardowe i kropka. Przy zakupiewystarczy∏o tylko dobraç je do roz-miaru felg. Wymiary podawano wów-czas w calach (np. 20.8 R38), a uwa-g´ nale˝a∏o zwróciç (dziÊ tak˝e nale-˝y o tym pami´taç!) na wyprzedzenieobrotu przednich kó∏ (zazwyczaj 2%)przy nap´dzie na wszystkie ko∏a i wy-braç odpowiednie ogumienie na ko∏aprzednie. Z czasem ciàgniki stawa∏ysi´ coraz wi´ksze, a opony szersze.Zacz´to tak˝e podawaç wymiary cz´-Êciowo w systemie metrycznym.Obecnie opona standardowa maoznaczenie 520/85 R38, gdzie: „38”oznacza Êrednic´ felgi (tak jak wcze-Êniej w calach), „520” – szerokoÊçopony w milimetrach, „85” – stosu-nek wysokoÊci przekroju do jego sze-

rokoÊci w procentach. Je˝eli na fel-dze ma byç za∏o˝ona szersza opona –co jest w ograniczonym stopniumo˝liwe – to obwód toczenia, a wi´ci wysokoÊç przekroju, nie mo˝e si´zmieniç. JeÊli jednak szerszy jestbie˝nik, to zmienia si´ stosunek wy-sokoÊci do szerokoÊci.Po standardowej oponie 520/85 R38nast´pnà pod wzgl´dem szerokoÊcijest 580/70 R38, a kolejnà (przy tym

samym obwodzie toczenia) – 650/65R38. Jeszcze szersza jest opona Xe-obib 710/60 R38 oferowana przez fir-m´ Michelin. Ma ona taki sam obwódtoczenia, co opona standardowa, alenie pasuje ju˝ na standardowà felg´(tylko na DW 25 A x 38). Jest to k∏o-potliwe, a tak˝e kosztowniejsze.

Dlaczego szerokie opony?Im szersza opona, tym z regu∏ywi´ksza jest jej noÊnoÊç. Maksymal-ne dopuszczalne obcià˝enie oponystandardowej wynosi 3650 kg przy40 km/h. NoÊnoÊç opony MichelinMultibib 650/65 R38 si´ga 4520 kgprzy 40 km/h, a wi´c o 870 kg wi´-cej. Ten sam ciàgnik mo˝e zatemdêwigaç na tylnej osi o 1740 kg wi´-cej pod warunkiem, ˝e oÊ ma odpo-wiednià konstrukcj´.Za stosowaniem szerokich oponprzemawia równie˝ aspekt ochrony

W∏aÊciwy dobór opon

Które opony sprawdzajà si´ najlepiejw danych warunkach eksploatacji ciàgni-ka? Jakie zalety majà opony szerokiew porównaniu ze standardowymi? Poni˝ejprzedstawiamy wyniki porównawczegotestu opon o ró˝nej szerokoÊci.

„osiemdziesiàtka – mniejsze gospodarstwa rolne solidna budowa; uciàg odpowiednipiàtka” – ciàgniki rzadziej u˝ytkowane do potrzeb„siedemdziesiàtka” – uprawa roli i chów zwierzàt du˝y uciàg; mniejsza g∏´bokoÊç kolein;

du˝a noÊnoÊç; du˝a ˝ywotnoÊç„szeÊçdziesiàtka – rozleg∏e uprawy du˝y stopieƒ ochrony gleby; bardzopiàtka” – cz´ste jazdy drogowe du˝y uciàg; du˝a ˝ywotnoÊç„szeÊçdziesiàtka”, – gleby bardzo podatne bardzo niskie ciÊnienie powietrza w oponachnp. Michelin na szkody na polu i na drodze (<1 b), wysoki poziomXeobib – uprawa bezorkowa komfortu i du˝a stabilnoÊç jazdy, ∏atwa

obs∏uga; doskona∏y uciàg; ochrona gleby

Seria G∏ówny obszar zastosowania CechyTab. 1. Kiedy jaka opona?

Testowane opony wed∏ug malejàcej szerokoÊci: „60”, „65”, „70” i standardowa „85”. Test wykaza∏,˝e wyst´pujà mi´dzy nimi ró˝nice w zakresie poziomu komfortu jazdy i stopnia ochrony gleby.

We wspó∏pracy z:

W∏aÊciwy dobór opon

Które opony sprawdzajà si´ najlepiejw danych warunkach eksploatacji ciàgni-ka? Jakie zalety majà opony szerokiew porównaniu ze standardowymi? Poni˝ejprzedstawiamy wyniki porównawczegotestu opon o ró˝nej szerokoÊci.

34-37 (Agro_8/10) 21.7.10 10:25 Page 34

Page 35: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 35

gleby (a w∏aÊciwie mniejszego nega-tywnego wp∏ywu): im szersza opo-na, tym z regu∏y wi´ksza powierzch-nia podparcia i tym mniejsze zag´sz-czanie gleby. JednoczeÊnie dzi´kiwi´kszej noÊnoÊci przy tej samej ma-sie mo˝liwe jest obni˝enie ciÊnieniapowietrza, co dodatkowo zwi´kszapowierzchni´ podparcia i tym sa-mym ogranicza zag´szczanie gleby.

Ochrona gleby i uciàgIm szersza opona, tym wi´ksza jestpowierzchnia podparcia i tym mniej-sze zag∏´bianie si´ opony w gleb´.Dzi´ki temu mo˝e ona przenosiçwi´cej si∏y uciàgu. W zastosowaniach rolniczych de-cydujàcà rol´ odgrywa ciÊnieniew oponach. Na drodze, przy du˝ejpr´dkoÊci jazdy i du˝ym obcià˝eniu,ciÊnienie powietrza powinno byçdu˝e. Na polu, przy wolnej jeêdzie,mo˝na je obni˝yç, przez co opo-na „wyd∏u˝a si´”, powierzchniapodparcia staje si´ wi´ksza i wi´cejklocków zaz´bia si´ z glebà. W re-zultacie zwi´ksza si´ uciàg i zmniej-sza poÊlizg, a przez to maleje zu˝y-cie paliwa. Wzrost uciàgu o 10%oznacza tak˝e, ˝e t´ sam´ prac´ mo-˝e wykonaç mniejszy o 10% cià-gnik, który – na dodatek – zu˝ywamniej paliwa ni˝ ciàgnik wi´kszy.Wielu rolników decyduje si´ nakompromis, stosujàc ciÊnienie po-Êrednie. Na drodze jest ono nieco zaniskie, co zwi´ksza zu˝ycie oponi zmniejsza stabilnoÊç jazdy, nato-

miast na polu jest za wysokie, coogranicza przenoszenie si∏y uciàgu,zwi´ksza poÊlizg i zu˝ycie paliwa. Topokazuje, jak wa˝ne jest odpowied-nie ciÊnienie powietrza w oponach.

W∏aÊciwe ciÊnienieCiÊnienie powietrza w oponach jestcz´sto o wiele za wysokie. To ozna-cza niepotrzebne straty finansowei obni˝ony poziom komfortu jazdy.Nierzadko jeszcze stosuje si´ ciÊnie-nie 1,6 b, pomimo ˝e na drodze wy-starcza 1,2 b, a na polu – zazwyczaj0,8 b. Nie mo˝na daç si´ zmyliç sil-nemu spr´˝ynowaniu opony, bo totypowa cecha nowoczesnych opon(w osnowie stosowane sà nowe, ela-styczniejsze materia∏y, które „wy-d∏u˝ajà” opon´). Optymalnym roz-wiàzaniem jest stosowanie urzàdze-nia do regulacji ciÊnienia powietrzaw oponach lub przynajmniej syste-mu Air Booster, za pomocà któregomo˝na szybko korygowaç ciÊnienie.

Porównanie oponTest porównawczy obejmowa∏ oponyo ró˝nych przekrojach, ale o rozmia-rach cz´sto stosowanych w ciàgni-kach o mocy w zakresie 120–180 KM,a mianowicie: na oÊ tylnà – opona20.8 R38 (przy szerokoÊci poda-nej w milimetrach odpowiada onaobecnej oponie standardowej 520/85R 38), na oÊ przednià – opona 16.9R28 (420/85 R 28). Odpowiednie pary opon szerokicho ni˝szych przekrojach („70”, „65”

i „60”) majà w przybli˝eniu taki samobwód toczenia i dlatego mo˝na jestosowaç w tym samym ciàgniku na-wet na felgach o ró˝nej szerokoÊci.Poniewa˝ firma Michelin w czasietestu nie oferowa∏a jeszcze opony„70”, zastàpi∏a jà opona Fitker firmyKleber (marka nale˝àca do koncer-nu Michelin). Obecnie firma Miche-lin ma ju˝ w swojej ofercie opon´„70” (Omnibib). Testowi poddano nast´pujàce opony:• Michelin Agribib 20.8 R38,• Kleber Fitker 580/70 R38,• Michelin Multibib 650/65 R38,• Michelin Xeobib VF 710/60 R38.W ramach porównania przeprowa-dzano próby uciàgu na wolnym po-wietrzu, jak równie˝ wykonywanopomiary powierzchni podparcia orazstopnia zag∏´biania si´ klocków i pólmi´dzy nimi w gleb´ (w hali z rynno-wym pod∏o˝em piaskowym). Ponad-to na poligonie doÊwiadczalnym fir-

„60” „65” „70” „85”50

60

70

80

90

100

110G∏´bokoÊç pod klockami (mm)

„60” „65” „70” „85”10

20

30

40

50

60G∏´bokoÊç pod polami mi´dzy klockami (mm)

„60” „65” „70” „85”3000320034003600380040004200440046004800

Powierzchnia podparcia (cm )2

Ryc. 2. G∏´bokoÊç kolein i powierzchniapodparcia.

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

5500

5 10 15 20 25 30 35

PoÊlizg (%)

„65” 1,1 b„60” 0,8 b„70” 1,4 b„85” 1,5 b

Obcià˝enie = 3850 kg WilgotnoÊç gleby~26%

Uciàg w daN (dekaniuton; 1 daN = 1,01972 kg)

Ryc. 1. Pomiary uciàgu.

34-37 (Agro_8/10) 22.7.10 16:38 Page 35

Page 36: AGROmechanika

T e s t

36 AGROmechanika 8/2010

my Michelin przeprowadzono próbykomfortu i stabilnoÊci jazdy.

Kulisy testuPróby przeprowadzano zimà na gle-bach gliniastych o wilgotnoÊci ok.26%, a wi´c o wartoÊci bliskiej gra-nicy nasycenia. Jako maszyn´ cià-gnàcà zastosowano ciàgnik JohnDeere 4650 wyposa˝ony we wszelkimo˝liwy sprz´t pomiarowy. Za ma-szyn´ hamujàcà s∏u˝y∏ ciàgnik FendtVario 930 (ciàgnik John Deere, wy-posa˝ony w ró˝ne testowane opony,ciàgnà∏ Fendta, co umo˝liwia∏outrzymanie sta∏ej pr´dkoÊci jazdypodczas poszczególnych sekwencjipomiarowych). Wykorzystujàc zestaw tych dwóchciàgników przeprowadzono ∏àcznie 4 cykle prób przyspieszania i zwal-niania z poÊlizgiem od 0 do 30% dlaka˝dej opony. WartoÊci uciàgu poda-no przy poÊlizgu wynoszàcym 10, 15,20, 25 i 30%. Stosownie do zmierzo-nego obcià˝enia ko∏a (3850 kg) na-stawiono ciÊnienie powietrza w opo-nach, korzystajàc z informacji poda-nych w technicznych poradnikachoponowych. Przy tym samym obcià-

˝eniu ko∏a i ciÊnieniu wykonano tak-˝e jazdy pomiarowe na rynnowympod∏o˝u piaskowym. Szczegó∏owedane o rozmiarze felg, ciÊnieniu po-wietrza w oponach i przenoszonej sile uciàgu przy okreÊlonym stopniupoÊlizgu podano w tabeli 3.

Odchylenie krytyczneAby móc w∏aÊciwie zinterpretowaçuzyskane wyniki, trzeba uwzgl´dniçodchylenie standardowe. Je˝eli jestono mniejsze od tzw. odchylenia kry-tycznego, nie ma podstaw do twier-dzenia, ˝e ró˝nice mi´dzy wartoÊcia-mi rzeczywiÊcie wyst´pujà. W opar-ciu o liczne pomiary trzeba ustaliçwartoÊç Êrednià (im wi´cej pomia-rów, tym b´dzie dok∏adniejsza). Je˝e-li wartoÊci Êrednie ustalone dladwóch opon mieszczà si´ w grani-cach odchylenia krytycznego, nie

mo˝na twierdziç, e wyst´pujà ró˝ni-ce mi´dzy tymi oponami. Na wyniki testu wp∏yw ma wieleczynników. Przy pomiarach uciàgupodstawowymi czynnikami sà glebai jej wilgotnoÊç. WartoÊci odchyle-nia krytycznego, stosowane w te-Êcie, podano w tabeli 2.Na rycinie 1. przedstawiono zmie-rzone wartoÊci si∏y uciàgu w zale˝-noÊci od poÊlizgu. Krótkie pionowelinie na krzywych pokazujà zakresodchyleƒ od wartoÊci Êredniej. Je˝e-li wartoÊci ustalone dla innej oponyznajdujà si´ poza tym zakresem, toró˝ni si´ ona w sposób istotny – jestrzeczywiÊcie lepsza lub gorsza.W zwiàzku z tym nie mo˝na z ca∏àpewnoÊcià twierdziç, ˝e opona „70”jest gorsza od „65”, pomimo ˝e ryci-na na to wskazuje.Wyraênie jednak widaç, ˝e wraz zewzrostem szerokoÊci opony zwi´kszasi´ przenoszona si∏a uciàgu. Opona„60” we wszystkich stopniach poÊli-zgu przenosi o 30–43% wi´cej si∏yuciàgu ni˝ opona standardowa. Wyni-ki „65” sà o 15–34% lepsze od wyni-ków opony 520/85 R38. Opona „70”ma o 8–10% lepszy wynik od „85”.

Ochrona glebyPoza uciàgiem wa˝nà kwestià jestochrona gleby. Na rynnowym pod-

10% 12,9%15% 8,6%20% 6,2%25% 6,2%30% 5,9%

PoÊlizg WielkoÊç odchylenia

Tab. 2. Odchylenie krytyczne.

Do prób polowych wykorzystano dobrze do-cià˝one ciàgniki, aby uzyskaç maksymalnàefektywnoÊç pracy opon.

Rynna wype∏niona plastycznym pod∏o˝empiaskowym pozwoli∏a na dok∏adny pomiarÊladów opon.

Fot.

dlz

Ryc. 3. Porównanie g∏´bokoÊci kolein.

34-37 (Agro_8/10) 22.7.10 16:39 Page 36

Page 37: AGROmechanika

∏o˝u piaskowym o wilgotnoÊci 5%sprawdzano oddzia∏ywanie profilina gleb´. Âlady pozostawiane w gle-bie mo˝na by∏o ∏atwo zmierzyç. Narycinie 2. pokazano dane dotyczàceg∏´bokoÊci kolein i powierzchni pod-parcia przy obcià˝eniu ko∏a wyno-szàcym 3850 kg i stosownym ciÊnie-niu powietrza w oponach, zalecanymw poradnikach technicznych. Wyraê-nie widaç, ˝e wraz ze zwi´ksze-niem szerokoÊci opony, zmniejsza si´stopieƒ jej zag∏´biania w gleb´. Na rycinie 3. pokazano g∏´bokoÊç ko-lein ró˝nych opon w zestawieniuz g∏´bokoÊcià kolein opony „85”.G∏´bokoÊç zag∏´biania si´ w gleb´ pólmi´dzy klockami maleje w stopniuwi´kszym ni˝ proporcjonalny wrazze wzrostem szerokoÊci opony.Test majàcy oceniç poziom komfortui stabilnoÊci jazdy przeprowadzonona asfaltowej drodze i na trasie slalo-

mowej. KolejnoÊç wyników by∏a takasama, jak w przypadku porównaniauciàgu i stopnia ochrony gleby.

PodsumowanieIm szersza opona, tym efektywniej-sza jest jej praca, choç z pewnoÊciàwp∏ywajà na nià tak˝e inne czynni-ki. Opony o mniejszym stosunkuwysokoÊci do szerokoÊci sà bardziejzaawansowane technologicznie. Test dobitnie wykaza∏, ˝e opony sze-rokie warte sà swojej wy˝szej ceny,jednak muszà byç one dostosowanedo warunków eksploatacji (p. tab. 1). Z pewnoÊcià nie warto zak∏adaçopon szerokich na ciàgnik pracujà-cy w obejÊciu. Stosowanie takiegoogumienia jest tym korzystniejsze,im wi´ksze jest zapotrzebowaniena si∏´ uciàgu i im cz´Êciej jeêdzi si´po drogach. ■

fe, tf

Dane techniczneLiczba/wysokoÊç klocków 46/57 mm 40/56 mm 42/56 mm 44/54 mmIndeks noÊnoÊci 153 A8/150B 155 A8/155B 157D 160DNoÊnoÊç (kg) przy 40 km/h 3650 3880 4520 4500NoÊnoÊç (kg) przy 50/65 km/h 3350/– 3880/– 4330/4125 4500/4500Rozmiar felgi DW 18 L x 38 DW 18 L x 38 DW 20 A x 38 DW 25 A x 38CiÊnienie powietrza przyobcià˝eniu ko∏a 3850 kg i 30 km/h 1,5 b 1,4 b 1,1 b 0,8 bCena netto (euro) ok. 1416 ok. 1690 ok. 1979 ok. 2254

Powierzchnia podparcia i ochrona glebyCa∏kowita powierzchnia podparcia na pod∏o˝u piaskowym 3346 cm2 3572 cm2 3933 cm2 4511 cm2

G∏´bokoÊç kolein pod klockami (obcià˝enie 3850 kg) 104 mm 93 mm 80 mm 67 mmG∏´bokoÊç kolein pod polami mi´dzy klockami 51 mm 37 mm 26 mm 18 mmOcena stopnia ochrony gleby ••• ••• •••• •••••

Komfort i stabilnoÊç jazdyKomfort 6 6,66 7,66 8,66StabilnoÊç 5,66 7 8 8,66Wra˝enie ogólne 5,66 6,66 8 8,66Ocena parametrów jazdy ••• •••• ••••• •••••

UciàgUciàg (daN) przy poÊlizgu 10% 2108 2321 2240 3021Uciàg (daN) przy poÊlizgu 15% 2715 2928 3106 3713Uciàg (daN) przy poÊlizgu 20% 3179 3466 3607 4271Uciàg (daN) przy poÊlizgu 25% 3504 3825 4000 4661Uciàg (daN) przy poÊlizgu 30% 3749 4130 4258 4900Ocena uciàgu ••• •••• •••• •••••

Marka Michelin Kleber Michelin MichelinAgribib Fitker Multibib Xeobib

20.8 R 38 580/70 R 38 650/65 R 38 710/60 R 38

Tab. 3. Porównanie czterech opon o ró˝nej szerokoÊci.

34-37 (Agro_8/10) 21.7.10 10:27 Page 37

Page 38: AGROmechanika

T e s t

38 AGROmechanika 8/2010

Od 2004 r. sekcja opon rolniczychContinental nale˝y do czeskiej

firmy Mitas a.s. – przedsi´biorstwa,które wyspecjalizowa∏o si´ w opo-nach rolniczych. Oprócz branduContinental i marki w∏asnej Mitas,do firmy nale˝à tak˝e opony rolni-cze Semperit i Euzkadi. Mitas, poza prawami do marki Con-tinental, przejà∏ tak˝e zak∏ad pro-dukcji opon w czeskich Otrokovi-cach, gdzie powstajà m.in. oponySVT (Super Volume Tyre). Na rynkudost´pne sà dwie wersje tych opon:do maszyn do zbioru plonów i dotraktorów o mocy ponad 180 KM.

Nawet do 65 km/hOpony SVT oferowane sà w 17 roz-miarach: od 500/85 R24 do 710/75R42. Jeden z podstawowych roz-miarów to 650/85 R38. Ârednica ze-wn´trzna 2070 mm jest ju˝ standar-dem w klasie 250 KM. Opona o profilu „85” przeznaczonajest g∏ównie do pracy na polu. Ma-jàc szerokoÊç 650 mm, pasuje jesz-cze do bruzdy. Znaczna pojemnoÊçpowietrzna (1200 l) zapewnia opo-nie du˝à noÊnoÊç (indeks obcià˝enia173, maks. 6500 kg). Wielkogabary-towe opony o profilu „85” wyd∏u˝a-jà si´ po obni˝eniu ciÊnienia powie-trza. W ten sposób znaczàco zwi´k-sza si´ ich powierzchnia przyleganiado pod∏o˝a. W∏aÊciwoÊç t´ wykazywa∏a równie˝

testowana przez nas opona 650/85R38. Przy ciÊnieniu 0,9 b i ob-

cià˝eniu ko∏a 4140 kg po-wierzchnia przylegania

do twardego pod∏o˝awynosi∏a 4052 cm2. Todobry wynik, choçnie rekordowy w tejklasie (osnowa opo-ny SVT jest sto-

sunkowo

sztywna), konstruktorzy wybrali bo-wiem rozwiàzanie kompromisowe,majàc na uwadze równie˝ stabilnàjazd´ drogowà. Indeks pr´dkoÊci zo-sta∏ zwi´kszony do poziomu D. Tymsamym opona 650/85 R38 mo˝e byç

Guma do maszyn klasy 250 KM/Polowa próba eksploatacyjna/ Za sprawà opon SVT650/85 R38 marka Continental wesz∏a do trudnego seg-mentu rynku ogumienia do du˝ych ciàgników. Podczastestu opon SVT wykorzystaliÊmy 300-konny ciàgnik wy-posa˝ony w przek∏adni´ bezstopniowà.

Eksploatacja na poluDu˝a noÊnoÊç (do 6500 kg), solidna trakcjai dobre samooczyszczanie. Powierzchniaprzylegania opony pod obcià˝eniem do pod∏o˝a jest przeci´tna.

Eksploatacja na drodzeOpona 650/85 R38 raczej nie s∏u˝y do u˝ytkowania na drodze. Osnowa jest stosunkowo sztywna, a amortyzacja w∏asna – przeci´tna. Dobre parametry ruchu obrotowego. Pr´dkoÊç eksploatacyjnado 65 km/h.

Eksploatacja na u˝ytkach zielonychPowierzchnia przylegania opony do pod∏o˝ai amortyzacja w∏asna sà przeci´tne. Bie˝niknie jest zbyt agresywny.

Ocena ogólnaOpona SVT 650/85 R38 pasuje do klasy 250 KM. Stosunkowo sztywna osnowa zapewnia stabilnà jazd´ na drodze. Na polupowierzchnia przylegania opony do pod∏o˝ajest przeci´tna. Trakcja i samooczyszczaniesà bez zarzutu.

Dane techniczne Ârednica zewn´trzna 2070 mmSzerokoÊç znamionowa 650 mmIndeks noÊnoÊci 173Maksymalna noÊnoÊç 6500 kgIndeks pr´dkoÊci D (maks. 65 km/h)Liczba klocków 2x22Cena rynkowa netto 2975 euro/szt.

Oceny w teÊcie

We wspó∏pracy z:

Zadaniem szeÊciokàtnej stopki jest zapew-nienie lepszego osadzenia opony i zapobie-ganie jej przesuwaniu na feldze, nawet przyniskim ciÊnieniu roboczym.

38-39 (Agro_8/10) 21.7.10 10:43 Page 38

Page 39: AGROmechanika

u˝ytkowana przy pr´dko-Êci jazdy do 65 km/h.Konstrukcyjnà osobliwo-Êcià opony SVT jest sze-Êciokàtna stopka, która mazapewniaç stabilne osadze-nie opony na feldze. Do-brze pe∏ni swojà funkcj´.Kiedy pracowaliÊmy pó∏za-wieszonym kultywatoremTerrano 6 FX firmy Horsch,przy ciÊnieniu powietrza0,7 bara mogliÊmy prze-nosiç ca∏à moc ciàgnika napod∏o˝e bez obracania si´felgi w oponie.

Odpowiednia trakcjaU˝yty przez nas ciàgnik by∏dobrze zbalastowany: ob-cià˝niki ko∏owe z ty∏u 2 x 700 kg, docià˝enie czo-∏owe 2000 kg. àczna masawynosi∏a 12 780 kg, przyczym na oÊ tylnà przy-pada∏o 7400 kg. Na nor-malnych glebach opona650/85 R38 by∏a w staniesprostaç mocy 300 KM ge-nerowanej przez ciàgnik.Jedynie na bardzo twardympod∏o˝u, kiedy zaz´bianiebie˝nika jest niewystarcza-jàce lub jest bardzo wilgot-no, opona osiàga granic´swoich mo˝liwoÊci.

Samooczyszczanie oponyw warunkach wilgotnychuznajemy za zadowalajàce.Stosunkowo sztywna osno-wa zapewnia stabilnà jazd´na drodze. Na ogó∏ jest tak,˝e na zakr´cie opony „85”o wysokim boku szybciejosiàgajà granic´ swoichmo˝liwoÊci ni˝ opony „70”.Amortyzacja w∏asna i zwià-zany z nià poziom komfor-tu jazdy sà przeci´tne. Opo-ny SVT, za∏o˝one z ty∏u,od samego poczàtku wyko-nywa∏y dok∏adny, pozba-wiony bicia ruch obrotowy.Natomiast przednie ko∏a(Conti AC 65, 600/65 R34)wykazywa∏y bicie promie-niowe 4,5–5,0 mm i musie-liÊmy je wymieniç. Podwzgl´dem cichobie˝noÊciopona SVT nie odbiega odkonkurencji.

PodsumowanieDzi´ki SVT 650/85 R38marka Continental z po-wodzeniem funkcjonujena rynku ogumienia dodu˝ych ciàgników. Opo-na ma stosunkowo sztyw-nà osnow´, która za-pewnia stabilnà jazd´ podrodze.

Profil „85” jest przezna-czony do u˝ytkowaniag∏ównie na polu. Po-wierzchnia przyleganiado pod∏o˝a przy ciÊnieniu0,9 bara i obcià˝eniu ko∏a4140 kg wynosi 4052 cm2.To odpowiednia, chocia˝nie rekordowa wartoÊç.NoÊnoÊç opony kszta∏tujesi´ na dobrym, standardo-wym poziomie – „650”SVT ma indeks pr´dkoÊciD (65 km/h).Swego rodzaju defektemjest to, ˝e po kilkudnio-wym postoju ciàgnikaopony pracujà nierów-no na pierwszych kilo-metrach ze wzgl´du na„p∏aszczyzny postojowe”.Po 3 km ruch obrotowysi´ wyrównuje.Opony Continental sà sto-sowane jako fabryczne

wyposa˝enie przez takiefirmy, jak: Claas, Deutz--Fahr, Fendt i John Deere.Pod wzgl´dem cenowym(2975 euro netto) opo-na plasuje si´ w górnejcz´Êci Êrodkowego seg-mentu rynku. Niestety,nie mieliÊmy podstaw dooceny charakterystyki zu-˝ycia opony. Jednak bio-ràc pod uwag´ konstruk-cj´ i cen´, opona SVT niepowinna zawodziç. ■

gp, tf

Parametry toczenia opon SVT650/85 R38, za∏o˝onych z ty∏u,by∏y bez zarzutu. Przednie opo-ny 600/65 R34 pracowa∏y tro-ch´ nierówno, wykazujàc biciepromieniowe.

SzerokoÊç opony SVT 650/85R38, mierzona na brzegach kloc-ków i na osnowie, wynosi od-powiednio 632 i 674 mm. PrzyciÊnieniu 0,9 b i obcià˝eniu ko∏a4140 kg powierzchnia przyleganiaopony do pod∏o˝a to 4052 cm2.

Opona SVT 650/85 R38 mastosunkowo sztywnà osnow´,która zapewnia stabilnà jazd´po drodze, ale te˝ ograniczawielkoÊç powierzchni przyle-gania do pod∏o˝a. Znamiono-wa szerokoÊç opony wynosi650 mm, a wysokoÊç przekro-ju stanowi 85% jej szerokoÊci.

R e k l a m a

T e s t

Fot.

dlz

38-39 (Agro_8/10) 22.7.10 16:24 Page 39

Page 40: AGROmechanika

T e s t

40 AGROmechanika 8/2010

Opony do przyczep stosowanychw rolnictwie powinny cechowaç

si´ uniwersalnoÊcià. Na drodze po˝à-dany jest niedu˝y opór toczenia,sprzyjajàcy ograniczeniu zu˝ycia pa-liwa. Wymaga si´ te˝ wi´kszej odpor-noÊci na zu˝ycie, bo pozwala to nazwi´kszenie ˝ywotnoÊci opon. Muszàsi´ one równie˝ dobrze sprawowaçprzy pr´dkoÊç jazdy 50–60 km/h.W polu liczy si´ z kolei du˝a po-wierzchnia przylegania opony do pod-∏o˝a. Im wi´kszy jest bowiem Êlad,tym mniejszy nacisk na pod∏o˝e i g∏´-bokoÊç koleiny. Ograniczanie szkódglebowych wymaga stosowania du-˝ych opon o niewysokim ciÊnieniu ro-boczym. Jednak obni˝one ciÊnieniew oponach nie zapewnia im odpo-wiedniej noÊnoÊci na drodze przypr´dkoÊci 40 km/h. Poza tym przycze-pami z obni˝onym ciÊnieniem w opo-nach nie mo˝na pewnie sterowaç zewzgl´du na brak odpowiedniej sztyw-noÊci ogumienia. Cz´sto wi´c pozo-stajà dwa rozwiàzania: jazdaw polu ze zbyt du˝ymciÊnieniem w opo-

nach lub zakup instalacji do regulacjiciÊnienia w oponach.Na rynku opon do przyczep wiele si´dzieje. Wiele wozów asenizacyjnychwyposa˝anych jest w ogumienieo rozmiarze 750/60 30.5. W przesz∏o-Êci dominowa∏y opony diagonalne.Obecnie coraz cz´Êciej stosowane sàopony radialne. Ich zaletà jest stabil-ny bie˝nik, który zmniejsza opór to-czenia. Ponadto majà wi´kszà po-wierzchni´ przylegania do pod∏o˝a,wi´kszà noÊnoÊç i lepiej pracujà tak-˝e przy du˝ej pr´dkoÊci jazdy.

Testowana piàtkaPrzedmiotem testu by∏o pi´ç modeliopon (wszystkie dost´pne w Pol-sce). Firma Michelin dostarczy∏a ra-dialne opony CargoXbib, firma Trel-leborg – opony Twin Radial (radial-na) i Twin Implement (diagonalna),a firma Alliance – diagonalne opony

Alliance 328 i radialne Alliance 390.Interesowa∏y nas takie parametry,jak: opór toczenia oraz si∏a uciàguna drodze i w polu. MogliÊmy przeprowadziç test w for-mie prób praktycznych, poniewa˝Uniwersytet w Hohenheim dyspo-nuje sprz´tem pozwalajàcym na po-miar si∏y uciàgu podczas eksploata-cji pojazdu. Firma Kotte odda∏a namdo dyspozycji wóz asenizacyjny zezbiornikiem aluminiowym o pojem-noÊci 18 500 l, a firma Fendt – cià-gnik 820 Vario. Sprz´t pomiarowyzosta∏ zamontowany mi´dzy zacze-pem kulowym a dyszlem wozu ase-nizacyjnego. Wyposa˝enie ciàgnikazosta∏o uzupe∏nione o laptop i prze-twornik analogowo-cyfrowy.Oprócz si∏y uciàgu mierzyliÊmy po-wierzchni´ przylegania opony dopod∏o˝a przy dwóch wartoÊciach ciÊnienia powietrza. WybraliÊmy te,które – zgodnie z informacjamiw podr´cznikach producentów – po-winny byç stosowane przy obcià˝e-niu ko∏a 6,3 t i pr´dkoÊci jazdy 10i 40 km/h (0,7–1,6 b, p. tabele).

Gumy do beczek, przyczep i wozów/Test porównawczy opon/ PoddaliÊmy testowi pi´ç par30,5-calowych opon do wozów asenizacyjnych i przy-czep klasy 20–30 t. Jak sprawuje si´ rozmiar 750/60 30.5na polu i na drodze? Jak du˝e sà ró˝nice mi´dzy opona-mi radialnymi i diagonalnymi? Odpowiedzi poni˝ej.

We wspó∏pracy z:

Przyczepami z obni˝onym ciÊnieniem w oponach nie mo˝na

pewnie sterowaç ze wzgl´du na brak odpowiedniej sztywnoÊci ogumienia.

Przyczepami z obni˝onym ciÊnieniem w oponach nie mo˝na

pewnie sterowaç ze wzgl´du na brak odpowiedniej sztywnoÊci ogumienia.

40-45 (Agro_8/10) 21.7.10 11:14 Page 40

Page 41: AGROmechanika

T e s t

Wi´cej na temat metody pomiarumo˝na przeczytaç w ramkach.

Pomiary na poluMasa wype∏nionego wodà wozu ase-nizacyjnego firmy Kotte wynosi∏a 26 500 kg, a obcià˝enie ko∏a si´ga∏o6100 kg. Odpowiadajàce takiemu ob-cià˝eniu ciÊnienie powietrza w opo-nach przy pr´dkoÊci jazdy 40 km/h(jazda drogowa) i 10 km/h (jazdaw polu) zosta∏o okreÊlone na podsta-wie poradników technicznych opra-cowanych przez producentów.Regulacj´ ciÊnienia w oponach u∏a-twia∏y przy∏àcza systemu Airboosterfirmy PTG. Dzi´ki wi´kszemu prze-krojowi w porównaniu z normalny-mi zaworami mo˝liwe by∏o szybszekorygowanie ciÊnienia. Jeszcze bar-dziej komfortowe jest nastawianieciÊnienia za pomocà specjalnej in-stalacji do regulacji ciÊnienia w opo-nach, którà oferujà takie firmy, jak:PTG, Hude czy Krude.W wozie asenizacyjnym firmy Kottestosowana by∏a jednoprzewodo-wa instalacja z podwójnà spr´˝arkàfirmy Krude. Tego typu instalacjaz osià tandemowà kosztuje od 6800do 10 650 euro w zale˝noÊci odwyposa˝enia.Doposa˝enie pojazdu w instalacj´do regulacji ciÊnienia w oponach jestzasadniczo mo˝liwe. Jednak wtedywykonuje si´ – najcz´Êciej w osiach– otwory, przez które prowadzonyjest przewód ∏àczàcy spr´˝ark´z oponà. Jednak ten sposób nie jestpolecany.

Aby ustaliç wielkoÊç powierzchni przyleganiaopon do pod∏o˝a, wykonywaliÊmy ich odciskina twardym pod∏o˝u, ka˝dorazowo przy ciÊnie-niu drogowym i ciÊnieniu polowym. W tym ce-lu wydêwigaliÊmy podnoÊnikiem samochodo-wym jednà oÊ przyczepy, powlekaliÊmy klockiopony farbà dyspersyjnà, a nast´pnie opusz-czaliÊmy podnoÊnik tak, aby ko∏o wywiera∏ope∏ny nacisk na p∏yt´ wiórowà.Po ponownym wydêwigni´ciu osi robiliÊmyzdj´cia otrzymanych odcisków aparatem cy-frowym. Poddajàc obraz analizie komputero-wej, ustalaliÊmy powierzchni´ przylegania

klocków do pod∏o˝a, a wi´c powierzchni´ pod-parcia opony na pod∏o˝u twardym. OkreÊlali-Êmy równie˝ powierzchni´ obwiedniowà, czy-li odcisk opony na pod∏o˝u spr´˝ystym. (jh)

Pomiar powierzchni przylegania do pod∏o˝a

Trelleborg Twin Impl.CiÊnienie 1,0 b

Trelleborg Twin Impl.CiÊnienie 1,4 b

Alliance Profil 390CiÊnienie 0,85 b

Alliance Profil 390CiÊnienie 1,4 b

Michelin CargoXbibCiÊnienie 1,0 b

Michelin CargoXbibCiÊnienie 1,4 b

Trelleborg Twin R.CiÊnienie 1,0 b

Trelleborg Twin R.CiÊnienie 1,6 b

Alliance Profil 328CiÊnienie 0,75 b

Alliance Profil 328CiÊnienie 1,4 b

CargoXbib Profil 390 Twin Radial Profil 328 Twin Implement

R e k l a m a

40-45 (Agro_8/10) 22.7.10 16:44 Page 41

Page 42: AGROmechanika

T e s t

wartoÊci wyjÊciowej). Jest to zresztàtypowe dla opon radialnych ze stalo-wymi wk∏adkami pasowymi.Opona Michelin dobrze wypad∏a podwzgl´dem oporu toczenia. Na poluuprawionym kultywatorem przy ci-Ênieniu 1,0 b zapotrzebowanie na si∏´uciàgu kszta∏towa∏o si´ na poziomie20,2 kW. Na drodze opór toczenia wy-nosi∏ 6,9 kW przy pr´dkoÊci 10 km/h(1. miejsce) i 15,2 kW przy pr´dkoÊci20 km/h (3. miejsce). ❚

Michelin CargoXbibOpona CargoXbib zosta∏a zaprojek-towana z myÊlà o ochronie glebyprzy du˝ej noÊnoÊci i ma∏ym oporzetoczenia (du˝a powierzchnia przyle-gania do pod∏o˝a). Stalowe wk∏adkipasowe majà zapobiegaç przebiciombie˝nika i zwi´kszyç poziom nieza-wodnoÊci opony. Rzeêba bie˝nika cechuje si´ stosun-kowo du˝ym udzia∏em klocków.Przy ciÊnieniu 1,4 b, jakie jest wy-magane przy obcià˝eniu 6 t i pr´dko-Êci 40 km/h, opona ma najwi´kszàpowierzchni´ przylegania klockówdo pod∏o˝a i najwi´kszà ca∏kowitàpowierzchni´ przylegania. Je˝eli ci-Ênienie obni˝y si´ do poziomu 1,0 b,wymaganego przy jazdach na poluz pr´dkoÊcià 10 km/h, opona Cargo-Xbib uzyskuje wynik dajàcy jej 3.miejsce. Powierzchnia przyleganiado pod∏o˝a wzrasta wówczas jedy-nie o 13%. To najmniejszy przyrost(uzyskany jednak przy najwi´kszej

Dane techniczneÂrednica zewn´trzna 1680 mmSzerokoÊç 760 mmMaksymalna pr´dkoÊç 65 km/hIndeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D

Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t)

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 bPow. przylegania klocków 1822 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3437 cm2

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 bPow. przylegania klocków 2105 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3876 cm2

Si∏a uciàguZapotrzebowanie na si∏´ uciàgu• w polu przy ciÊnieniu:

– 1,4 b (7 km/h) 15,5 kW– 1,0 b (7 km/h) 20,2 kW

• na drodze przy pr´dkoÊci:– 10 km/h 6,9 kW– 20 km/h 15,2 kW

Cena netto ok. 1680 euroPodsumowanie

CargoXbib ma du˝à powierzchni´ przyleganiado pod∏o˝a przy niewielkim oporze toczeniana drodze i na polu. Zaletà jest równie˝ du˝atrwa∏oÊç, ale cena nie nale˝y do najni˝szych.

CargoXbib 750/60 R 30.5

Porównanie oponW naszej pracy za punkt odniesie-nia przyj´liÊmy diagonalnà opon´Alliance 328. ZdecydowaliÊmy si´na nià, poniewa˝ jest to starsza kon-strukcja i oczekiwaliÊmy, ˝e oponyradialne b´dà zasadniczo na jej tlewypada∏y lepiej. Oceniajàc wyni-ki, przyj´liÊmy poziom wartoÊci pa-rametrów opony Alliance 328 za100% i obliczyliÊmy procentowe od-chy∏ki wartoÊci parametrów pozo-sta∏ych opon. ■

fe, tf, mz

Do pomiarów oporu toczenia wykorzystywali-Êmy ciàgnik Fendt Vario 820 i, jako przyczep´,wóz asenizacyjny Kotte o pojemnoÊci 18,5 m3.Zbiornik ca∏kowicie wype∏niliÊmy wodà (zmierzo-ne obcià˝enie ko∏a wynosi∏o wtedy 6100 kg).Si∏y pociàgowe, wyst´pujàce mi´dzy ciàgni-kiem a przyczepà, mierzyliÊmy za pomocà trój-sk∏adowego przetwornika si∏owego z czujnika-mi tensometrycznymi. Przetwornik ten umie-ÊciliÊmy mi´dzy panwià sprz´gu a dyszlem.Dzi´ki wykorzystaniu standardowego z∏àczaÊrubowego sprz´gu przyrzàd pomiarowy niewp∏ywa∏ w istotny sposób na parametry jazdyzestawu pojazdów. Zainstalowany w kabinieciàgnika system rejestrowa∏ dane pomiarowe

w trakcie jazdy (cz´stotliwoÊç 100 Hz). Na as-falcie wykonywaliÊmy jazdy pomiarowe z pr´d-koÊcià 10 i 20 km/h, a na uprawionym kultywa-torem Êciernisku – 7 km/h. CiÊnienie powietrzaw oponach obni˝yliÊmy zgodnie z zaleceniamiproducentów, uwzgl´dniajàc nacisk osi i zakrespr´dkoÊci. Ponadto w celach porównawczychwykonaliÊmy pomiary na polu, stosujàc ciÊnie-nie drogowe.Aby w mo˝liwie maksymalnym stopniu wyeli-minowaç wp∏yw nachylenia terenu na wynikipomiarów, przeprowadzaliÊmy po dwie jazdypomiarowe na tym samym odcinku – razw jednà, raz w drugà stron´. Za wynik przyj-mowaliÊmy wartoÊç Êrednià. (jh)

Pomiar oporu toczenia

Przy pe∏nym zbiorniku obcià˝enie jednegoko∏a wynosi∏o 6,1 t. Do tej wartoÊci dostoso-waliÊmy ciÊnienie powietrza w oponach.

Fot.

dlz

40-45 (Agro_8/10) 22.7.10 10:34 Page 42

Page 43: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 43

Trelleborg Twin RadialW przeciwieƒstwie do pozosta∏ychopon model Twin Radial ma nylono-we wk∏adki pasowe. Udzia∏ klockóww ca∏kowitej powierzchni przyle-gania do pod∏o˝a wynosi ok. 40%.Wybrana przez nas obwiedniowametoda pomiaru ca∏kowitej po-wierzchni przylegania opony do pod-∏o˝a mog∏a jednak wykazywaç pew-ne b∏´dy. WartoÊci zmierzone na pod-∏o˝u piaskowym by∏yby ewentualnienieco wi´ksze. Otwarta forma klocków ma zapew-niaç dobre samooczyszczanie. NiemieliÊmy jednak mo˝liwoÊci ocenytej cechy. Je˝eli opony firmy Trelleborg majàbyç stosowane w przyczepie, to na-le˝y je zak∏adaç odwrotnie do kie-runku bie˝nika. ZgodnoÊç z kie-runkiem bie˝nika dotyczy tylko kó∏nap´dowych. W porównaniu z oponà Alliance328 (punkt odniesienia), przy ci-Ênieniu 1,6 b opona Trelleborg mapowierzchni´ przylegania klockówdo pod∏o˝a mniejszà o 24%, a przy

Dane techniczneÂrednica zewn´trzna 1665 mmSzerokoÊç 780 mmMaksymalna pr´dkoÊç 65 km/hIndeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D

Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t)

CiÊnienie powietrza wymaganeprzy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 bPow. przylegania klocków 1811 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3019 cm2

CiÊnienie powietrza wymaganeprzy pr´dkoÊci 10 km/h 0,85 bPow. przylegania klocków 2250 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3705 cm2

Si∏a uciàguZapotrzebowanie na si∏´ uciàgu• w polu przy ciÊnieniu:

– 1,4 b (7 km/h) 21,4 kW– 0,85 b (7 km/h) 29,8 kW

• na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 10,9 kW– 20 km/h 22,9 kW

Cena netto ok. 1580 euroPodsumowanie

Stalowe wk∏adki pasowe zapewniajà dobrà prac´ zw∏aszcza na drodze. Po obni˝eniu ciÊnienia powierzchnia przylegania dopod∏o˝a zwi´ksza si´ o 690 cm2, towarzyszy temu wzrost zapotrzebowania na si∏´ uciàgu.

Profil 390 750/60 R 30.5

przy obcià˝eniu 6 t ni˝ firma Miche-lin. To wyjaÊnia wi´kszy o 24% przy-rost powierzchni przylegania dopod∏o˝a (2. miejsce w rankingu). Zewzgl´du na zaokràglone barki ca∏ko-wita powierzchnia przylegania opo-ny do pod∏o˝a przy ciÊnieniu drogo-wym (1,4 b) jest stosunkowo ma∏a.Uwaga ta odnosi si´ tak˝e do po-wierzchni przylegania notowanejprzy ciÊnieniu polowym i to pomimojej 23-procentowego wzrostu. Opór toczenia na polu przy ciÊnieniudrogowym si´ga∏ 21,4 kW (wartoÊçprzeci´tna). Zapotrzebowanie nasi∏´ uciàgu na polu przy ciÊnieniu0,85 b wynosi∏o blisko 30 kW (naj-wi´ksza wartoÊç). Przyczynà tegomóg∏ byç wi´kszy stopieƒ odkszta∏-cania si´ opony. Opór toczenia nadrodze wynosi∏ 10,9 kW przy pr´dko-Êci 10 km/h i 22,9 kW przy 20 km/h(wartoÊci ponadprzeci´tne). ❚

Alliance Profil 390Radialna opona oznaczona Allian-ce 390 ma niekierunkowà rzeêb´bie˝nika ze stalowymi wk∏adkamipasowymi. Szeroka powierzchniaprzylegania do pod∏o˝a i zaokràglo-ne barki majà ograniczaç uszko-dzenia darn tak˝e na glebach roz-mi´k∏ych. Du˝e bloki bie˝nika ma-jà z kolei zapewniaç równomiernyrozk∏ad nacisku na pod∏o˝e, dobreparametry jazdy drogowej i du˝à˝ywotnoÊç. Opona ta ma podobnà powierzchni´przylegania klocków do pod∏o˝a jakopona Michelin. Przy ciÊnieniu dro-gowym (1,4 b) powierzchnia przyle-gania do pod∏o˝a wynosi 1811 cm2

(wynik nieco gorszy ni˝ w Michelin),zaÊ przy ciÊnieniu polowym (0,85 b)– 2250 cm2 (wynik nieco lepszy).Firma Alliance podaje jednak mniej-szà wartoÊç ciÊnienia wymaganego

Dane techniczneÂrednica zewn´trzna 1675 mmSzerokoÊç 754 mmMaksymalna pr´dkoÊç 65 km/hIndeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 181 D

Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t)

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,6 bPow. przylegania klocków 1347 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3345 cm2

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 bPow. przylegania klocków 1759 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 4325 cm2

Si∏a uciàguZapotrzebowanie na si∏´ uciàgu• w polu przy ciÊnieniu:

– 1,6 b (7 km/h) 21,5 kW– 1,0 b (7 km/h) 20,4 kW

• na drodze przy pr´dkoÊci:– 10 km/h 7,3 kW– 20 km/h 19,9 kW

Cena netto ok. 1610 euroPodsumowanie

Opona radialna z opaskà nylonowà, która ma bie˝nik o du˝ym stopniu otwartoÊci i cechuje si´ bardzo du˝à ca∏kowità powierzchnià przylegania do pod∏o˝a, co sprzyja ochronie gleby. Opór toczenia jest przeci´tny.

Twin Radial 750/60 R 30.5 ciÊnieniu 1,0 b – mniejszà o 29%.Po obni˝eniu ciÊnienia powietrzapowierzchnia przylegania klockówdo pod∏o˝a roÊnie o 30%. Przy ciÊnieniu 1,6 b opona Twin Ra-dial plasuje si´ pod wzgl´dem wielko-Êci ca∏kowitej powierzchni przylega-nia do pod∏o˝a na 2. miejscu w ran-kingu (3345 cm2), a przy ciÊnieniu1,0 b – na 1. miejscu (4325 cm2).Wzrost powierzchni przylegania si´-ga 980 cm2. Opór toczenia, wynoszà-cy 20,4 kW przy ciÊnieniu 1,0 b,kszta∏tuje si´ na poziomie opony Michelin. Na drodze przy ciÊnieniu1,6 b zapotrzebowanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o 7,3 kW przy pr´dkoÊci10 km/h (2. miejsce) i 19,9 kW przypr´dkoÊci 20 km/h (4. miejsce). ❚

40-45 (Agro_8/10) 21.7.10 11:18 Page 43

Page 44: AGROmechanika

Trelleborg Twin ImplementDiagonalna opona Twin Implementma cz´sto stosowany bie˝nik o rzeê-bie flotacyjnej. Ze wzgl´du na lep-sze samooczyszczanie, firma Trelle-borg zaleca odwrotne zak∏adanieopon na ko∏a przyczep. Przy ciÊnieniu drogowym (1,4 b) po-wierzchnia przylegania klocków opo-ny do pod∏o˝a wynosi∏a 1531 cm2

przy obcià˝eniu 6 t (2. miejsce). Poobni˝eniu ciÊnienia do 1,0 b po-wierzchnia zwi´kszy∏a si´ o 16% (tow∏aÊciwie zbyt ma∏y przyrost, jakna opon´ diagonalnà). Ca∏kowita po-wierzchnia przylegania opony dopod∏o˝a wzros∏a z 2907 cm2 przy

ciÊnieniu drogowym (1,0 b) do3578 cm2 przy ciÊnieniu 1,0 b, cooznacza 23-procentowy przyrost.Pod tym wzgl´dem Twin Implementust´powa∏ pozosta∏ym oponom.Opór toczenia wypad∏ ju˝ lepiej.Na polu zapotrzebowanie na si∏´uciàgu wynosi∏o 26,7 kW przy ciÊnie-niu drogowym 1,4 b (5. miejsce)i 18,5 kW przy ciÊnieniu polowym (2. miejsce). Na drodze zapotrzebo-wanie na si∏´ uciàgu wynosi∏o 9,0 kWprzy pr´dkoÊci 10 km/h (Êredni wy-nik) i 10,9 kW przy pr´dkoÊci 20 km/h (1. miejsce). Takich wyni-ków mo˝na by∏o w∏aÊciwie oczekiwaçpo oponach radialnych. ❚

T e s t

44 AGROmechanika 8/2010

Alliance Profil 328Diagonalna opona Alliance 328 zo-sta∏a wybrana jako punkt odniesie-nia w naszym porównaniu, ponie-wa˝ opony do przyczep nadal majàw wi´kszoÊci budow´ diagonalnà.Ponadto wyszliÊmy z za∏o˝enia, ˝eopony radialne b´dà uzyskiwa∏y lep-sze wyniki od opony diagonalnej.W rzeczywistoÊci nie potwierdzi∏osi´ to. Opona Alliance 328 nie tylkodorównywa∏a konkurencji, ale rów-nie˝ wyprzedza∏a jà w pojedynczychprzypadkach.Przy ciÊnieniu drogowym (1,2 b)i pr´dkoÊci 40 km/h opona Alliance328 plasowa∏a si´ dok∏adnie w Êrod-ku rankingu i to pod wzgl´dem za-równo powierzchni przyleganiaklocków do pod∏o˝a, jak i ca∏kowi-tej powierzchni przylegania oponydo pod∏o˝a. Jednak podczas pomia-rów pracy na polu sytuacja zmieni∏a

si´ diametralnie. Przy obni˝onymciÊnieniu ca∏kowita powierzchniaprzylegania do pod∏o˝a wynosi∏ablisko 4200 cm2 (2. miejsce), a po-wierzchnia przylegania klocków si´-ga∏a 2467 cm2 (1. miejsce). Wzrostpowierzchni przylegania klockówi ca∏kowitej powierzchni przylega-nia wynosi∏ odpowiednio 39%i 33%. Wp∏yw na taki wynik makonstrukcja Êcianek bocznych opo-ny Alliance 328. Opór toczeniaprzyjmowa∏ korzystne wartoÊci. Przy obni˝onym ciÊnieniu zmierzy-liÊmy najmniejsze zapotrzebowaniena si∏´ uciàgu w polu (17,3 kW).Przy ciÊnieniu drogowym w poluopona Alliance 328 zaj´∏a drugiemiejsce w klasyfikacji (17,6 kW).Na drodze zapotrzebowanie na si∏´uciàgu wynosi∏o Êrednio 13,4 kWprzy pr´dkoÊci 20 km/h (2. miejsce)i 10,9 kW przy 10 km/h (4. miejsce).❚

Dane techniczneÂrednica zewn´trzna 1650 mmSzerokoÊç 750 mmMaksymalna pr´dkoÊç 40 km/hIndeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 178 A8

Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t)

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,4 bPow. przylegania klocków 1531 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 2907 cm2

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 1,0 bPow. przylegania klocków 1789 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3578 cm2

Si∏a uciàguZapotrzebowanie na si∏´ uciàgu • w polu przy ciÊnieniu:

– 1,4 b (7 km/h) 26,7 kW– 1,0 b (7 km/h) 18,5 kW

• na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 9,0 kW– 20 km/h 10,9 kW

Cena netto ok. 1230 euroPodsumowanie

Opona diagonalna o umiarkowanej cenie,która cechuje si´ du˝à powierzchnià przylegania klocków do pod∏o˝a oraz niedu˝ym oporem toczenia po drodze i poluprzy odpowiednim ciÊnieniu powietrza.

Twin Implement 750/60 30.5

Dane techniczneÂrednica zewn´trzna 1670 mmSzerokoÊç 750 mmMaksymalna pr´dkoÊç 65 km/hIndeks noÊnoÊci/pr´dkoÊci (Load/Speed Index) 172 D

Powierzchnia przylegania do pod∏o˝a (obcià˝enie ko∏a 6 t)

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 40 km/h 1,2 bPow. przylegania klocków 1774 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 3141 cm2

CiÊnienie powietrza wymagane przy pr´dkoÊci 10 km/h 0,7 bPow. przylegania klocków 2467 cm2

Ca∏kowita pow. przylegania 4197 cm2

Si∏a uciàguZapotrzebowanie na si∏´ uciàgu• w polu przy ciÊnieniu:

– 1,2 b (7 km/h) 17,6 kW– 0,7 b (7 km/h) 17,3 kW

• na drodze przy pr´dkoÊci: – 10 km/h 10,9 kW– 20 km/h 13,4 kW

Cena netto ok. 1225 euroPodsumowanie

Opona, stanowiàca punkt odniesienia, zasad-niczo wypad∏a w teÊcie ca∏kiem nieêle. W po-jedynczych przypadkach górowa∏a nawet nad– teoretycznie lepszymi – oponami radialnymi.

Profil 328 750/60 30.5

W wozach asenizacyjnych naprawd´ wartostosowaç instalacj´ do regulacji ciÊnieniapowietrza w oponach.

Podczas testu trzeba by∏o wydêwigaç ka˝dybeczkowóz, aby móc zmieniç w nim opony.

40-45 (Agro_8/10) 21.7.10 11:19 Page 44

Page 45: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 45

Cz´Êci do ciàgników:PRONAR-MTZ, URSUS-MF, ZETOR, T-25, DT-75, T-150K, K-700A, LTZ55, JUMZ-6, ETC-165/1607maszyn rolniczych produkcji krajowej oraz:• p∏ugów: B-200/201, PHX, KUHN,• sieczkarni: E-281, JOHN DEERE, CLAAS,• kosiarek: E-301-303,• przyczep: HW-6011, HL-8011, HTS100, T-088,

PRT-10,• ∏adowaczy: T-174, UNHZ,• kombajnów: FORTSCHRITT, CLAAS,

JOHN DEERE

Ciàgniki: JD, PRONAR, KIOTI, URSUS,BELARUS, ZETOR, FASTRAC, FARMTRAC

Maszyny: AKPIL, POM AUGUSTÓW, EXPOM, JCB, JOSKIN, KUHN, RAUCH, SAMASZ, SIPMA,UNIA GROUP, WARFAMA, WELGER, HYDRAMET,MANDAM, STRAUTMANN, MESKO-ROL

tel.: 67 262 08 26, fax: 67 268 55 60e-mail: [email protected]

www.agroma-wagrowiec.pl

Oferuje

Rozdrabniacze s∏omy do Bizona Z-056/Z-058/Z-050/Z-040/SAMPO, rozdrabniacze s∏omy do Claasa,sieczkarnie s∏omy do Fortschritta E512/E514,kosiarki rotacyjne, sto∏y do rzepaku, zgniataczeziarna, kultywatory podorywkowe, agregatyuprawowe, owijarki bel i g∏´bosze. Wszystkie nowe i na gwarancji. Dowóz ca∏y kraj. Tel.: 695 735 429.

O g ∏ o s z e n i e

40-45 (Agro_8/10) 21.7.10 11:19 Page 45

Page 46: AGROmechanika

T e s t

46 AGROmechanika 8/2010

Model Agrotron X720 to impo-nujàcy ciàgnik. W oczy rzuca-

jà si´ przede wszystkim pot´˝ne, 38-calowe ko∏a przednie i du˝a wy-sokoÊç konstrukcyjna. Aby spe∏niçwymogi normy emisji spalin IIIa, na-st´pca modelu Agrotron 265 musia∏zostaç wyposa˝ony m.in. w wi´kszypakiet ch∏odnic. Poniewa˝ nie mo˝-na by∏o znacznie zwi´kszyç szero-koÊci maszyny ze wzgl´du na du˝eko∏a przednie, konstruktorzy pod-wy˝szyli mask´ silnika. W rezultaciemodel X720 prezentuje si´ jeszczemasywniej ni˝ poprzednik.Agrotron X720 jest dosyç niezwyk∏àmaszynà ze wzgl´du na montowanàw nim przek∏adni´. To ostatni z du-˝ych ciàgników, w którym stosujesi´ tradycyjne prze∏àczanie grup ty-pu „2 x H” i 4 biegi prze∏àczalnepod obcià˝eniem. Tym samym tegociàgnika nie mo˝na zaliczyç do naj-nowoczeÊniejszych konstrukcji, mi-mo ˝e jest wyposa˝ony w progra-mowalny system automatyczne-go prze∏àczania biegów. Alew∏aÊnie ta cecha – prosta tech-nika za niewygórowanà cen´– przyciàga wielu klientów.

Silnik DeutzSerce modelu X720 to sil-nik Deutz TCD 2013L06 o pojemnoÊciskokowej 7,1 l. Wy-

posa˝ono go w system 4-zaworowyi zewn´trznà recyrkulacj´ spalin.Moc generowana na stanowisku ha-mowniczym i w praktyce eksploata-cyjnej by∏a odpowiednia. Maksymalny moment obrotowy, wy-noszàcy 1034 Nm (wartoÊç zmierzo-na), przypada na 1600 obr./min.Zgodnie z informacjà producenta,przedzia∏ sta∏ego momentu obro-towego si´ga 1000–1600 obr./min.Potwierdzi∏y to wyniki uzyskane nastanowisku hamowniczym (przynaj-mniej poczàwszy od 1200 obr./min –najmniejszej zmierzonej przez naspr´dkoÊci obrotowej). Moment obro-towy ∏agodnie opada dopiero od1600 obr./min. Przy 2100 obr./minna WOM-ie notowanych jest jeszczedobrych 848 Nm. Silnik nie zu˝ywa

du˝o paliwa.

Zu˝ycie ON, zmierzone przez nasna stanowisku hamowniczym przyznamionowej pr´dkoÊci obrotowej(2100 obr./min) i mocy 186 kW, wy-nosi∏o 243 g/kWh. Odpowiada tow przybli˝eniu informacji podanejw prospekcie (i tak powinno byç).

„Uczciwa” mocKto b´dzie szuka∏ w modelu X720trybu Boost, ten go nie znajdzie. Mo-˝e si´ to wiàzaç z – ustalonym przezfirm´ ZF – limitem mocy przek∏adniT7300 KM. Podawana przez pro-ducenta maksymalna moc ciàgni-ka Deutz-Fahr wynosi 202 kW/ 275 KM (2000/25/EC) i jest niewie-le mniejsza od wyznaczonego limitu(280 KM). Zmierzona przez nas mocmaksymalna wynosi∏a 190 kW i przy-pada∏a przy 1900 obr./min. To odpo-wiednie wartoÊci. Ponadto jednost-kowe zu˝ycie paliwa zdecydowaniemieÊci∏o si´ w „zielonym zakresie”(239 g/kWh). System zarzàdzaniasilnikiem (Deutz Power Control) re-guluje moc nadwy˝kowà odpowied-nio do obcià˝enia.Podczas prób praktycznych modelX720 zaskakiwa∏ umiarkowanym,a nawet ma∏ym zu˝yciem paliwa.Transportujàc materia∏ na kiszonk´przyczepà o podwoziu tandemo-wym (pojemnoÊç 40 m3), zu˝ywali-

Z archiwum X/Deutz-Fahr Agrotron X720/ Ka˝dego, kto patrzy na tytu∏tego artyku∏u i myÊli, ˝e to opowiadanie fantastyczno-na-ukowe, musimy nieco przytemperowaç. Model AgrotronX720 – najsilniejszy, 275-konny ciàgnik ze stajni Deutz-Fahr– okaza∏ si´ bowiem ca∏kiem konkretnà maszynà.

We wspó∏pracy z:

Du˝e ko∏a przednie ograniczajà zwrotnoÊç. Praca narz´dziami pó∏zawieszanymi wymagazr´cznoÊci w kierowaniu ciàgnikiem.

Du˝e ko∏a przednie ograniczajà zwrotnoÊç. Praca narz´dziami pó∏zawieszanymi wymagazr´cznoÊci w kierowaniu ciàgnikiem.

46-49 (Agro_8/10) 21.7.10 15:13 Page 46

Page 47: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 47

Êmy przeci´tnie 16 l ON/h. Ciàgniknie spala∏ du˝o tak˝e przy pracy 5-metrowà kompaktowà bronà ta-lerzowà – przy p∏ytkiej uprawie by-∏o to 30 l ON/h. Nieco wi´ksze zu-˝ycie wyst´powa∏o przy pracachz WOM-em, kiedy ciàgnik by∏ agre-gowany z zestawem 6-metrowej bro-ny wirnikowej i 6-metrowego siew-nika uniwersalnego. Pod pe∏nym obcià˝eniem modelX720 wyczuwalnie „przegryza si´”przez szerokie pasmo pr´dkoÊci ob-rotowej. WOM-owa pr´dkoÊç 1000obr./min uzyskiwana jest przy 1900obrotach silnika, a wi´c w punkcie,w którym zanotowaliÊmy maksymal-nà moc podczas naszych pomiarów.To dobry wynik.

Sprz´g∏o hydrauliczneW modelu X720 stosowana jest do-brze znana przek∏adnia ZF T7300z 40 biegami do przodu i 40 do ty-∏u (∏àcznie z pe∏zajàcymi). Prze∏o˝e-nia za∏àczane sà w tradycyjnym sys-temie „2 x H” przy jednoczesnymu˝yciu sprz´g∏a no˝nego lub przyci-sku sprz´g∏owego na dêwigni zmia-ny biegów. Biegi prze∏àczalne podobcià˝eniem zmieniane sà przyci-skami +/- na dêwigni zmiany bie-gów lub d˝ojstikiem. W przeciwieƒstwie do mniejszegoX710 model X720 ma sprz´g∏o hy-drauliczne. I to si´ czuje. Zarównopod obcià˝eniem, jak i na luzie bie-gi za∏àczajà si´ „mi´kko” i niemalniezauwa˝alnie. Mniej podoba∏a nam si´ r´cznazmiana biegów. Dêwignia nie dzia-∏a zbyt precyzyjnie, zw∏aszcza przyszybkim prze∏àczaniu biegów w gó-r´ i w dó∏. Na polu ma to mniejszeznaczenie, ale przeszkadza pod-czas transportu drogowego. Wol-na zmiana biegów odbywa si´ ju˝sprawniej.Przek∏adni´ nawrotnà obs∏uguje si´za pomocà dêwigni po lewej stroniekierownicy lub przycisków „doprzodu/do ty∏u” na d˝ojstiku. Bra-kowa∏o nam zintegrowanego z re-

wersem hamulca postojowego, któ-ry u∏atwia∏by ruszanie na stoku.

Automatyczna zmiana biegów Cztery biegi prze∏àczalne pod obcià-˝eniem, dost´pne w ka˝dej grupie,mogà byç zmieniane w trybie auto-matycznym dzi´ki systemowi APS.Aby go aktywowaç, trzeba przez conajmniej 2 sekundy naciskaç przy-cisk guzikowy znajdujàcy na d˝oj-stiku z lewej strony. Z menu obejmujàcego 6 zakresówprze∏àczania pod obcià˝eniem mo˝-na wybraç i zapisaç dwa zakresy.Wywo∏uje si´ je poprzez naciÊni´cieprzycisku „Prog” na panelu sterow-niczym na pod∏okietniku, a wybieraporuszajàc d˝ojstikiem do przodulub do ty∏u.Momenty prze∏àczania mo˝na zmie-niç r´cznie. Prze∏àcznik obrotowy„Sens” znajduje si´ poni˝ej przyci-sku „Prog”. Obrót w lewo powodu-je przemieszczenie momentu prze-∏àczenia w gór´, obrót w prawo –w dó∏. W gruncie rzeczy jest to pro-ste prze∏àczanie Power/Eco.

Komfort jazdy i kabinaPod wzgl´dem poziomu komfortu jaz-dy niewiele mieliÊmy do zarzuceniamodelowi X720. Pozytywny wp∏ywna parametry jazdy ma z pewnoÊcià

SilnikDeutz TCD 2013 L06 4VNorma emisji spalin TIER IIIaLiczba cylindrów 4/turboPojemnoÊç skokowa 7,1 lCh∏odzenie cieczMoc znamionowa (2000/25/EC) 191 kW/260 KMZnamionowa pr´dkoÊç obrotowa 2100 obr./minMoc maksymalna 202 kW/275 KMMaks. moment obrotowy 1047 NmWzrost momentu obrotowego 36%Przedzia∏ sta∏ego momentu obrotowego 1000–1600 obr./minPrzedzia∏ sta∏ej mocy 1750–2050 obr./minPojemnoÊç zbiornika paliwa 585 lCz´stotliwoÊç wymiany oleju silnik. 500 h

Przek∏adnia / WOMTyp przek∏adni cz´Êciowo prze∏à-

czalna pod obcià˝e-niem, 6 grup biegów

Liczba biegów (przód/ty∏) 40/40 (wraz z bie- gami pe∏zajàcymi)

Maks. pr´dkoÊç jazdy 40/50 km/hPr´dkoÊci WOM-u 1000/540E

Uk∏ad hydraulicznyOsobna pompa w standardziePodnoÊnik z ty∏u kat. II/IIIMaks. udêwig ty∏/przód 10,5/5,0 tLiczba zaworów sterujàcych z ty∏u/ 4 dwustr. dzia∏./opcjaz przodu – 1 dwustr. dzia∏.Wydatek pompy // ciÊnienie 120 l/min // 200 bZasób/pobieralna iloÊç oleju hydr. 60/50 l

Pozosta∏e daneMasa w∏asna 10 000 kgDopuszczalna masa ca∏kowita 14 000 kgWysokoÊç/szerokoÊç 3305/2750 mmRozstaw osi 3095 mmOgumienie z przodu 600/65 R38Ogumienie z ty∏u 710/70 R42Poziom g∏oÊnoÊci w kabinie 72,8 dB (A)

Cena nettoWersja podstawowa 170 180 euroOgumienie w wersji testowanej 1800 euroPó∏aktywna amortyzacja kabiny 1200 euroPrzedni podnoÊnik + WOM 7100 euroDocià˝enie czo∏owe 1400 kg 3500 euroSpr´˝arka w standardzieCena wersji testowanej 183 780 euro

Agrotron X720 – dane techniczne

Silnik o pojemnoÊci 7,1 l, wyposa˝ony w sys-tem Common Rail i zewn´trznà recyrkulacj´spalin, wykazywa∏ dobrà charakterystyk´mocy. PojemnoÊç zbiornika paliwa (585 l)odpowiada wspó∏czesnym standardom. Wej-Êcie nie jest idealne dla niskich traktorzy-stów, a dolny stopieƒ ulega zabrudzeniu.

Fot.

dlz

46-49 (Agro_8/10) 21.7.10 15:13 Page 47

Page 48: AGROmechanika

T e s t

48 AGROmechanika 8/2010

nie tylko znaczny rozstaw osi (blisko3,1 m) i du˝e ogumienie przednie.Kabina by∏a wyposa˝ona w nowà, re-gulowanà amortyzacj´ pó∏aktywnà.Podczas testu kilkakrotnie zmieniali-Êmy ustawienie amortyzacji, abyprzeciwdzia∏aç rozko∏ysywaniu ma-szyny wskutek nak∏adania si´ reso-rowania osi przedniej i amortyzacjikabiny. ByliÊmy zaskoczeni efektyw-noÊcià pracy amortyzacji i precyzjàjej dostosowywania si´ do najró˝-niejszych warunków eksploatacji.

Solidny podnoÊnikNiemal nie mieliÊmy powodów donarzekania na podnoÊnik. Z ty∏umodel X720 dêwiga maksymalnie10,5 t, z przodu – 5 t. Pod tymwzgl´dem ciàgnik nie musi obawiaçsi´ konkurencji. Panel do obs∏ugiEHR-u jest przejrzysty. Uk∏ad hydrauliczny modelu X720jest stosunkowo skromny. Stosowanemogà byç tylko 4 zawory sterujàcez ty∏u i jeden z przodu. Do wi´kszo-Êci prac to wystarczy. Je˝eli jednakw gr´ wchodzi u˝ywanie hydraulicz-nego ∏àcznika górnego, to do obs∏uginarz´dzi zawieszanych pozostajà tyl-ko 3 przy∏àcza – to za ma∏o, choçbyw przypadku niektórych agregatówuprawowo-siewnych czy pó∏zawie-szanych p∏ugów z hydraulicznà regu-lacjà szerokoÊci skiby. Podawana przez producenta wydaj-noÊç pompy wynosi 120 l/min przy200 barach. To dobra wartoÊç.Zbiornik oleju (60 l, maks. pobiera-na iloÊç to 50 l) z ∏atwo dost´pnymwlewem znajduje si´ nad prawà po-chwà tylnego mostu. Uk∏ad kiero-wania obs∏uguje osobna pompao wydajnoÊci 57 l/min.

Nat´˝enie przep∏ywu mo˝na regulo-waç osobno w ka˝dej z 4 par zawo-rów sterujàcych. S∏u˝à do tego prze-∏àczniki obrotowe znajdujàce si´pod schowkiem w prawym pod∏o-kietniku. Za pomocà prze∏àcznikaobrotowego koryguje si´ równie˝ re-gulacj´ czasowà (zawór 1 i 2).

Ogumienie ogranicza zwrotnoÊçModel X720 p∏aci za swoje du˝e ko-∏a przednie ograniczonà zwrotno-Êcià. Przy dopuszczalnej szerokoÊcizewn´trznej i najmniejszym ogumie-niu ciàgnik skr´ca – dzi´ki odchyl-nym b∏otnikom – maks. o 52°. Jednakpromieƒ skr´tu modelu X720 z ogu-mieniem 600/65 R38 si´ga 7,4 m. Przy pracach transportowych niedu˝ewychylenie kó∏ nie ma wi´kszego zna-

Pulpit do sterowania EHR-em, umieszczony naprawej konsoli bocznej, ma zgrabny uk∏ad (fot.z lewej). Po prawej stronie w dolnym rz´dzieprzycisków znajduje si´ prze∏àcznik do nasta-wiania amortyzacji kabiny.

Silnik6-cylindrowy silnik z systemem 4-zaworowymi recyrkulacjà spalin pracuje ekonomicznie i generuje solidnà moc. Przedzia∏ pr´dkoÊci obrotowej ze sta∏ym momentem obrotowymjest szeroki. Trybu Boost nie ma. W zbiornikumieÊci si´ 585 l paliwa.

Przek∏adniaPrzek∏adnia cz´Êciowo prze∏àczalna podobcià˝eniem (40/40) ma 6 grup biegówi prze∏o˝enie pe∏zajàce. Przy szybkiej r´cznejzmianie biegów za∏àczanie odbywa si´ ci´˝-ko. Sprz´g∏o hydrauliczne zapewnia ∏agodnàzmian´ biegów prze∏àczalnych pod obcià˝e-niem. Moment prze∏àczania mo˝na nastawiç.G∏ówny przedzia∏ roboczy obejmuje 3 grupy.Przek∏adnia nawrotna dzia∏a ∏agodnie, ale niema pozycji postojowej.

Hydraulika/podnoÊnik4 zawory sterujàce z ty∏u to za ma∏o. Osobnapompa osiàga solidnà wydajnoÊç (120 l/min).Regulacja iloÊciowa mo˝e byç stosowana wewszystkich 4 zaworach sterujàcych, regulacjaczasowa tylko w 2. Du˝y udêwig z ty∏u – maks.10,5 t. Udêwig z przodu – 5 t.

WOMSeryjnie stosowane sà dwie pr´dkoÊci(1000/540E). Za∏àczanie odbywa si´ komfor-towo prze∏àcznikiem przechylnym na prawejkonsoli bocznej. WOM-owa pr´dkoÊç 1000 obr./min przypada przy pr´dkoÊci obro-towej silnika 1900 obr./min. Seryjnie stoso-wana jest automatyka WOM-u.

Kabina i obs∏ugaKabina jest osadzona bardzo wysoko, co utrud-nia ni˝szym traktorzystom wchodzenie do niej.Pó∏aktywna amortyzacja kabiny sprawowa∏asi´ bardzo dobrze. Kabina jest wyjàtkowo prze-stronna i jasna, ale nie wszystkie materia∏y wy-koƒczeniowe sà wysokiej jakoÊci. Do obs∏ugimo˝na si´ szybko wdro˝yç. Systemy zarzàdza-nia pracà na uwrociach i automatycznej zmianybiegów sà zrozumia∏e.

FunkcjonalnoÊçPrzy odpowiednim zbalastowaniu ciàgnika38-calowe ogumienie kó∏ przednich zapew-nia dobrà trakcj´. Jednak promieƒ skr´tu jest wi´kszy ni˝ w przypadku maszyn konku-rencji. Masa u˝yteczna 4000 kg to za ma∏o,jak na t´ klas´ mocy.

Oceny w teÊcie

D˝ojstikiem zmienia si´ biegi prze∏àczalnepod obcià˝eniem oraz obs∏uguje system za-rzàdzania pracà na uwrociach i uk∏ad hy-drauliczny (fot. z lewej). Pod pod∏okietnikiemznajduje si´ centrala regulacji hydrauliki i au-tomatycznej zmiany biegów (fot. z prawej).

Z ty∏u sà tylko 4 pary zaworów sterujàcych –to ma∏o. Udêwig tylnego podnoÊnika 10,5 tjest odpowiedni do tej klasy ciàgników.

46-49 (Agro_8/10) 21.7.10 15:14 Page 48

Page 49: AGROmechanika

T e s t

Z przodu udêwig X720 wynosi 5000 kg – tobardzo dobra wartoÊç. Dzi´ki wzmocnionejbudowie miski olejowej nie jest koniecznadodatkowa rama.

R e k l a m a

st´pnie wykonuje si´ i zarazem zapi-suje kolejne operacje. Sekwencja po-kazywana jest na wyÊwietlaczu. W ce-lu jej wywo∏ania ponownie naciskasi´ przycisk aktywacyjny i tylko nakrótko przesuwa dêwigni´ w lewàstron´. Po aktywowaniu w ten sposóbzarzàdzania pracà na uwrociach mo˝-na wywo∏ywaç poszczególne funkcjepoprzez ruch d˝ojstikiem w lewo.Zarzàdzanie pracà na uwrociach u∏a-twia obs∏ug´ maszyny tym bardziej,˝e dzi´ki dêwigni wielofunkcyjnejmo˝na jednà r´kà kontrolowaç tak˝eprze∏àczanie biegów.

Podsumowanie Sformu∏owanie koƒcowej oceny cià-gnika Deutz-Fahr Agrotron X720 nieby∏o dla nas ∏atwe. Z jednej strony,ciàgnik ujmuje nowoczesnym i wyjàt-kowo ekonomicznym silnikiem. Du-˝e ogumienie zapewnia skuteczneprzenoszenie energii na pod∏o˝e (pod

czenia, o ile w gr´ nie wchodzi ma-newrowanie na ciasnych podwó-rzach. Na polu, zw∏aszcza przy pracyd∏ugimi narz´dziami pó∏zawiesza-nymi, potrzeba jednak troch´ czasudo oswojenia si´ z takim promieniemskr´tu. Podczas testu nie∏atwo namby∏o zawracaç pó∏zawieszonym 6-me-trowym zestawem z siewnikiem, wy-posa˝onym w podwozie z ty∏u, na24-metrowym uwrociu.

System „step by step”W modelu X720 nie stosuje si´ au-tomatycznego systemu zarzàdza-nia pracà na uwrociach. Zaprogra-mowane operacje muszà byç krokpo kroku wywo∏ywane za pomocàdêwigni jazdy. W celu wprowadzenia sekwencji dosystemu trzeba naciskaç przycisk ak-tywacyjny z ty∏u dêwigni wielofunk-cyjnej i jednoczeÊnie dociskaç jàprzez 3 sekundy w lewà stron´. Na-

warunkiem odpowiedniego zbalasto-wania). Z drugiej strony, w ciàgnikumontowana jest nie najnowocze-Êniejsza przek∏adnia, a z ty∏u sà tylko4 pary zaworów sterujàcych. Do obs∏ugi tego modelu nie trzeba si´d∏ugo wdra˝aç. Ciàgnik X720 pasujewi´c g∏ównie do gospodarstw, w któ-rych obs∏ugujàcy go traktorzyÊci b´dàsi´ cz´sto zmieniali, a prostot´ przed-k∏ada si´ nad elektronik´. ■

mu/tf

46-49 (Agro_8/10) 21.7.10 15:15 Page 49

Page 50: AGROmechanika

T e s t

50 AGROmechanika 8/2010

O ferowane przez Valtr´ modeleEcoPower sà maszynami odpo-

wiednimi na czas wzrastajàcych cenpaliw. „EcoPower” oznacza w tymprzypadku tyle, co „pe∏na moc i wi´k-szy moment obrotowy przy zreduko-wanej pr´dkoÊci obrotowej i mniej-szym zu˝yciu paliwa”. Wyposa˝onyw system Common Rail silnik Sisu,o pojemnoÊci skokowej 4,4 l, osià-ga moc 91 kW/124 KM przy 1800obr./min w trybie Eco i o 2 KM mniejprzy 1200 obr./min w trybie Power.

Si∏a dwóch charakterystykCiàgnik ma dwie charakterystykipracy silnika. Podczas transportulub przy pracach z WOM-em nasta-wia si´ tryb Power. Do orki i kulty-watorowania stosuje si´ tryb Ecoz wi´kszym momentem obrotowymi mniejszà pr´dkoÊcià obrotowà.W transportowym trybie Boost 4-cy-lindrowy silnik generuje na wale

korbowym maksymalnie 98 kW/ 133 KM przy 2200 obr./min. Maksy-malny moment obrotowy, wynoszà-cy 570 Nm, przypada w trybie Ecoju˝ przy 1200 obr./min. W trybie Po-wer przy 1500 obr./min moment ob-rotowy wynosi „tylko” 500 Nm zewzgl´du na wi´kszà pr´dkoÊç obro-towà. W sumie silnik jest bardzo dy-namiczny, zw∏aszcza w zakresiemniejszych obrotów.Zbiornik paliwa ma pojemnoÊç 220 l. To w zupe∏noÊci wystarcza,poniewa˝ ciàgnik Valtry nie zu˝ywadu˝o ON – podczas naszego testu9–14 l/h. Model 111e wykorzysty-waliÊmy g∏ównie przy koszeniu, za-kiszaniu zielonki i zwo˝eniu s∏omy.Ciàgnik dobrze sobie radzi∏ tak˝ez kultywatorem. Dost´p do jednostki nap´dowej Sisupodczas konserwacji jest bardzo ∏a-twy. Szkoda tylko, ˝e do otwarcia po-krywy bocznej potrzebny jest dodat-

kowy klucz, a mocowanie os∏ony by-∏o – w naszej opinii – zbyt stabilne.

36-biegowa przek∏adniaW ciàgniku stosowana jest spraw-dzona przek∏adnia z 3 grupami bie-gów, 4 biegami g∏ównymi i 3 biegamiprze∏àczalnymi pod obcià˝eniem.Grupy H i M mogà byç cz´Êciowoprze∏àczane automatycznie, jednakgrup´ biegów pe∏zajàcych (wyposa-˝enie seryjne) za∏àcza si´ r´cznie.W sumie dost´pnych jest wi´c 36biegów do przodu i do ty∏u. System automatycznej zmiany bie-gów dzia∏a prawid∏owo. Do wyborusà 3 tryby pracy. W pierwszym trybiemomenty prze∏àczania w gór´ i w dó∏sà zadawane przez elektroniczny sys-tem ciàgnika i nie mo˝na ich zmie-niaç. Zale˝à one od pr´dkoÊci obro-towej i stopnia obcià˝enia silnika.W trybie drugim istnieje mo˝liwoÊçprogramowania momentów prze∏à-czania za poÊrednictwem terminalu. Tryb trzeci umo˝liwia automatycz-ne ruszanie z miejsca (po zatrzyma-niu ciàgnika hamulcem, a nast´p-nie jego zwolnieniu maszyna ruszabez koniecznoÊci naciskania sprz´-g∏a). Tryb ten bardzo si´ przydawa∏ m.in. przy pracy z prasà zwijajàcà.Przed obwiàzywaniem zwijek siatkàwystarczy lekko nacisnàç hamuleci ciàgnik zatrzymuje si´. Mo˝nawtedy w∏àczyç obwiàzywanie, a powyrzuceniu zwijki ruszyç, nie u˝y-wajàc sprz´g∏a.

Czterocylindrowiec do codziennego u˝ytku/Valtra N 111e/ Moc maksymalna 133 KM i bogate wyposa-˝enie to nie wszystko, co oferuje Valtra N 111e AdvanceEcoPower. Ta zwrotna maszyna nadaje si´ do najró˝niej-szych prac na podwórzu, zw∏aszcza w gospodarstwachz u˝ytkami zielonymi.

We wspó∏pracy z:

50-53 (Agro_8/10) 21.7.10 11:37 Page 50

Page 51: AGROmechanika

T e s t

Sprz´g∏o nogà lub przyciskiemBiegi prze∏àcza si´, korzystajàc zesprz´g∏a no˝nego lub z guzika sprz´-g∏owego na dêwigni zmiany biegów.Do korzystania z guzika traktorzystabardzo szybko si´ przyzwyczajai trudno mu si´ póêniej bez tej funk-cji obejÊç. Zmiana biegów prze∏à-czalnych pod obcià˝eniem odbywasi´ bardzo sprawnie i „mi´kko”.Z przek∏adnià nawrotnà Power-Shuttle zintegrowany jest hamulecpostojowy. Zmiana kierunku jazdyodbywa si´ p∏ynnie i, oczywiÊcie,bez u˝ycia sprz´g∏a. Dêwignia kie-runkowskazu znajduje si´ po pra-wej stronie kierownicy (poczàtkowomyli si´ z nià rewers). Praktycznymrozwiàzaniem jest redukcja obrotówbiegu ja∏owego po za∏àczeniu ha-mulca postojowego. Dzi´ki temuoszcz´dza si´ paliwo.Sprz´g∏o no˝ne (mokre sprz´g∏ocierne wielop∏ytkowe) reaguje bar-dzo szybko i ma krótki skok. Opera-tor musi mieç du˝à wpraw´, abyprecyzyjnie obs∏ugiwaç sprz´g∏o np.przy uk∏adaniu bel w stosy. W mo-delach Eco nie ma, niestety, sprz´-g∏a hydraulicznego, które u∏atwiaprecyzyjne ruszanie.S∏abym punktem ciàgnika jest zbytczu∏y peda∏ gazu. Silnik reaguje na-wet na nieznaczny nacisk na peda∏.

Przy bardzo dobrze resorowanej osiprzedniej, amortyzowanej kabiniei pneumatycznym fotelu zdarza si´,˝e na kiepskich drogach polnych le-wa stopa zaczyna skakaç na peda-le gazu, a tym samym, niestety, tak-˝e ca∏y ciàgnik. Je˝eli traktorzystasiedzi prawid∏owo i przy dodawa-niu gazu trzyma pi´t´ na pod∏o-dze, mo˝liwa jest stabilniejsza jaz-da ciàgnika.

Dwa tempomatyU˝ywajàc tempomatu unika si´ucià˝liwego dodawania gazu. Dowyboru sà dwa tempomaty: jedendo pr´dkoÊci jazdy, drugi do pr´d-koÊci obrotowej silnika. Oba za∏à-cza si´ i programuje na pod∏okietni-ku. Prze∏àczanie odbywa si´ na pra-wym s∏upku B (przyda∏aby si´ tak˝emo˝liwoÊç prze∏àczania na pod∏o-kietniku).

PodnoÊnik czo∏owy o udêwigu 35 kN obs∏u-giwany jest za pomocà d˝ojstika umieszczo-nego na prawym pod∏okietniku.

Dop∏ata za oÊ przednià z zawieszeniem hy-dropneumatycznym i poziomowaniem wyno-si ok. 4000 euro.

Na b∏otniku umieszczone sà elementy zdal-nej obs∏ugi tylnego podnoÊnika i WOM-u.

Przy∏àcza hydrauliczne sà logicznie zgrupowa-ne, ale trudno si´ je sprz´ga z jednej strony.

Fot.

dlz

➠R e k l a m a

50-53 (Agro_8/10) 21.7.10 11:38 Page 51

Page 52: AGROmechanika

52 AGROmechanika 8/2010

Je˝eli traktorzysta chce r´cznie stero-waç gazem, musi chwyciç ga∏k´ obro-towà na prawej konsoli. System tenspe∏nia swojà funkcj´, ale praktycz-niejsze jest rozwiàzanie, które firmaValtra zastosowa∏a w nowych mode-lach Versu (r´czne sterowanie gazemprzeniesione na prawy pod∏okietnik).

Wersja „40 km/h”TestowaliÊmy ciàgnik w wersji osià-gajàcej pr´dkoÊç 40 km/h (opcjo-nalnie dost´pna wersja 50 km/h).Resorowana oÊ przednia i amorty-zowana kabina zapewniajà wysoki komfort jazdy. W przeciwieƒstwie do innych ciàgni-ków Valtra, model 111e wyposa˝o-ny jest nie w pneumatyczne, leczw hydropneumatyczne zawieszenieosi przedniej (produkowanej przezAGCO). Oprócz resorowanej osiprzedniej stosowane sà amortyzato-ry drgaƒ podnoÊnika i mechanicz-na amortyzacja kabiny. Hydraulicznehamulce wielop∏ytkowe zapewniajàniezb´dny efekt zwalniania, reagujàcbardzo szybko i w sposób bezpoÊred-ni. Bardzo nam si´ to podoba∏o.

Trzy pr´dkoÊci WOM-uStandardowo stosowane sà pr´dko-Êci WOM-u 540E i 1000 obr./min.Je˝eli chce si´ uzyskaç pr´dkoÊç 540obr./min, nale˝y prze∏àczyç ciàgnikna tryb Eco ze zredukowanà pr´d-koÊcià obrotowà. WOM 1000/750dost´pny jest tylko w trybie Po-wer. Brakowa∏o nam prze∏àcznikaWOM-u na pod∏okietniku. Mo˝-na jednak wspomóc si´ systememzarzàdzania pracà na uwrociach. Po-

nadto dost´pna jest jeszcze automa-tyczna funkcja obs∏ugujàca WOM. WOM mo˝na w∏àczaç i wy∏àczaç natylnym b∏otniku. Aby go w∏àczyç,trzeba wst´pnie odpowiednio usta-wiç prze∏àcznik w kabinie i naciskaçprzycisk przez 3 sekundy. Intere-sujàcym rozwiàzaniem jest, znajdu-jàcy si´ z ty∏u, awaryjny wy∏àcznik

WOM-u. To wtyczka, którà wyciàgasi´ w razie niebezpieczeƒstwa.

Pi´ç zaworów sterujàcychZ ty∏u znajdujà si´ cztery zaworysterujàce oraz jeden zawór „on-off”,obs∏ugujàcy hydrauliczny ∏àcznikgórny. Dwa zawory sterujàce obs∏u-giwane sà za pomocà d˝ojstika na

Pod∏okietnik z monitorem i d˝ojstikiem sta-nowi central´ sterowniczà ciàgnika Valtra.

Na ekranie mo˝na kontrolowaç prac´ prze-k∏adni i zu˝ycie paliwa.

Na konsoli znajdujà si´ m.in. elementy obs∏ugiEHR-u, nap´du na wszystkie ko∏a i przek∏adni.

Z ty∏u znajdujà si´ cztery przy∏àcza hydrau-liczne podwójnego dzia∏ania. Udêwig wynosi6000 daN (opcjonalnie – 8100 daN).

Mechaniczna amortyzacja kabiny wspó∏graz resorowaniem osi przedniej i ca∏à kon-strukcjà pojazdu.

Jan Kempiƒski prowadzi 45-hektarowe gospodarstwo we wsi Le-onia, woj. wielkopolskie; kierunek produkcji – byd∏o mlecznei chów opasów.„Gdy pod koniec ubieg∏ego roku kupowa∏em Valtr´ N111e Advancewyposa˝onà w fabryczny ∏adowacz czo∏owy wielu kolegów dziwi∏osi´, po co mi kolejny ciàgnik z ∏adowaczem, skoro mia∏em ju˝ w go-spodarstwie 3-letnià Valtr´ A95. W moim przypadku specyfika pro-dukcji powoduje, ˝e takie rozwiàzanie sprawdza si´ najlepiej, a ma-szyny sà intensywnie wykorzystywane – Valtra A95 ma ju˝ nakr´co-ne ponad 4 tys. mth, a N111 po 7 miesiàcach – prawie 400 mth.Valtra N111 Advance w okresie zimowym pracowa∏a przede wszystkim z wozem paszowym, mie-szajàc dziennie 2,5 t TMR. Na jeden cykl mieszania wraz dojazdami do pryzm z kiszonkà, które sàoddalone od zabudowaƒ, zu˝ywa∏a 3 l oleju nap´dowego. Jak na ciàgnik z Finlandii przysta∏o, nie by-∏o problemów z odpalaniem nawet przy 25-stopniowych mrozach. Gdy przysz∏a wiosna „enka” pra-cowa∏a z zestawem kosiarek czo∏o/bok. Przednia „mi´kka” oÊ i amortyzowana kabina sprawiajà, ˝epraca przebiega w komfortowych warunkach i bardzo sprawnie, oszcz´dzajàc cenny czas.”

Valtra N 111e Advance w opinii u˝ytkownika

T e s t

50-53 (Agro_8/10) 21.7.10 11:39 Page 52

Page 53: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 53

pod∏okietniku. Do obs∏ugi pozosta-∏ych s∏u˝à dêwignie po prawej stro-nie pod∏okietnika. Regulacja przy∏à-czy hydraulicznych odbywa si´ zapoÊrednictwem terminalu na pra-wym pod∏okietniku. IloÊç oleju (10, 50 lub 100%) nasta-wia si´ bezpoÊrednio obrotowymprze∏àcznikiem. Mo˝na te˝ zadawaçparametry iloÊciowe i czasowe indy-widualnie. Istnieje tak˝e mo˝liwoÊçzaprogramowania pozycji p∏ywajàcejlub sta∏ej pracy silników olejowych.Dost´pne sà trzy jednostki pami´cio-we (M1, M2 i M3). Dodatkowo mo˝-na zablokowaç zawory, aby zapobiecniew∏aÊciwej obs∏udze. Trzeba si´przyzwyczaiç do tego, e pozycj´ p∏y-wajàcà zaworów mo˝na ustawiaç je-dynie w sposób indywidualny.Za pomocà d˝ojstika mo˝na obs∏ugi-waç dwa przy∏àcza z ty∏u, podnoÊnikczo∏owy (i jeden zawór podwójnegodzia∏ania) lub ∏adowacz czo∏owy. Topraktyczne rozwiàzanie.Oprócz parametrów hydraulicznychna terminalu pokazywane sà: za∏à-czony bieg, pr´dkoÊç jazdy, zu˝ycieON przeci´tne lub na hektar itp. To,jakie informacje sà wyÊwietlane,mo˝na wybraç w menu.

Du˝y udêwig podnoÊnikaZgodnie z danymi producenta,udêwig modeli Advance wynosimaksymalnie 6000 daN (opcjonal-nie 8100 daN). Podczas naszego te-stu ciàgnik nie by∏o przypadku, ˝eby

ciàgnik osiàgnà∏ granic´ swoichmo˝liwoÊci, ale nie zawieszaliÊmyna nim zbyt ci´˝kich narz´dzi. Za-sadniczo udêwig jest odpowiedni,jak na t´ klas´ mocy.Testowana przez nas maszyna by∏awyposa˝ona w instalacj´ hydraulicz-nà typu Load Sensing, osiàgajàcàwydajnoÊç 115 l/min przy ciÊnieniu205 barów. W tej klasie mocy to bar-dzo dobre wyposa˝enie.Przeciwleg∏e umiejscowienie przy∏à-czy na bloku hydraulicznym nie jestnajlepszym rozwiàzaniem. Przy∏àczasà wprawdzie ∏adnie zgrupowane, aledop∏yw i odp∏yw znajdujà si´ z pra-wej i lewej strony ∏àcznika górnego.Ze wzgl´du na lekkie odchylenie nazewn´trz nie mo˝na sprzàc z jednejstrony obydwu przy∏àczy i trzebaokrà˝yç zawieszane narz´dzie. PodnoÊnik czo∏owy o udêwigu 3500 daN jest oferowany wrazz przednim WOM-em 1000. Wypo-sa˝enie seryjne obejmuje zdalnesterowanie i dodatkowy zawór po-dwójnego dzia∏ania. Testowany model mia∏ ogumienie600/65 R38 z ty∏u i 480/65 R28z przodu. Ciàgnik jest bardzo zwrot-ny (promieƒ skr´tu – 4,70 m), wi´cidealny do takich czynnoÊci, jakprzetrzàsanie czy zgrabianie oraz doprac ∏adowaczem czo∏owym. Przy masie w∏asnej 4950 kg ciàgnikmo˝e byç stosowany na u˝ytkachzielonych i jako maszyna uniwersal-na, poniewa˝ w tych przypadkachpotrzebna jest mniejsza waga. Do-puszczalna masa ca∏kowita wynosi9000 kg. Masa rozporzàdzalna si´gawi´c dobrych 4 t (opcjonalnie – 5 t).

Podsumowanie Model Valtra 111e to zwrotny, dyna-miczny i ekonomiczny ciàgnik. Bar-dzo dobre resorowanie osi przedniejwspó∏gra z amortyzacjà kabiny, za-pewniajàc wysoki komfort jazdy. Praktycznym rozwiàzaniem jest przy-cisk sprz´g∏a na dêwigni zmiany bie-gów, co pozwala na wygodne r´czneprze∏àczanie biegów, je˝eli taki tryb

jest konieczny. Bardzo podoba∏a namsi´ dêwignia PowerShuttle zintegro-wana z hamulcem postojowym. Doobs∏ugi peda∏u gazu i sprz´g∏a trzebasi´ jednak przyzwyczaiç.Ulepszenia wymaga klimatyzacja,która pracuje o wiele za g∏oÊno. In-stalacja hydrauliczna jest wydajna,jednak dop∏yw i odp∏yw trudnosprzàc z jednej strony. ■

fe, tf

Silnik1)

Sisu Diesel 44 CWAMoc znamionowa w trybie Power (2200 obr./min) 90 kW/122 KMMoc znamionowa w trybie Eco (1800 obr./min) 91 kW/124 KMMoc maks. w transporto-wym trybie Boost 98 kW/133 KMMaks. moment obrotowyw trybie Power (1500 obr./min) 500 NmMaks. moment obrotowy w trybie Eco (1200 obr./min) 570 NmWzrost momentu obrotowego 35%Spadek pr´dkoÊci obrotowej 32%PojemnoÊç skokowa 4400 cm3

Liczba cylindrów/ch∏odzenie 4/turbo/cieczPrzek∏adnia / WOM

Liczba biegów: przód/ty∏ 36/36Pr´dkoÊci WOM-u 540, 540E

i 1000Uk∏ad hydrauliczny1)

Maks. udêwig z ty∏u 6000/8100 daNMaks. udêwig z przodu 3500 daNWydatek pompy 115 l/minZasób/pobieralna iloÊç oleju hydr. 65/40 l

Pozosta∏e dane1)

Masa w∏asna 4950 kgDopuszczalna 9000/masa ca∏kowita 10 000 kgOgumienie: przód//ty∏ 480/65 R 28 //(testowany model) 600/65 R 38Poziom g∏oÊnoÊci w kabinie 72 dB (A)PojemnoÊç zbiornika paliwa 220 l

Cena katalogowa nettoValtra N 111e Advance Eco 77 063 euroResorowana oÊ przednia i amortyzowana kabina 3895 euroAutomatyczny system klimatyzacji 967 euroPrzedni podnoÊnik i WOM2) 5458 euroReflektory ksenonowe 862 euro¸adowacz czo∏owy – komplet2) 8888 euroCena katalogowa netto 100 293 euro1) dane producenta, 2) cena pakietowa

Valtra N 111e Advance EcoPower– dane techniczne

Dynamiczny 4-cylindrowy silnik Sisu o po-jemnoÊci skokowej 4,4 l ma moc znamiono-wà 124 KM/91 kW.

50-53 (Agro_8/10) 21.7.10 11:40 Page 53

Page 54: AGROmechanika

T e s t

54 AGROmechanika 8/2010

F irma Claas ma d∏ugà tradycj´w produkcji kosiarek. Mimo sku-

pienia si´ na inwestycjach w dzia-∏ach ciàgników i samobie˝nych ma-szyn do zbioru plonów, przedsi´bior-stwo nie zaniedba∏o sekcji sprz´tudo zbioru zielonki. Du˝ym sukcesem by∏o wprowadze-nie na rynek w 2006 r. serii Contourz odcià˝eniem hydropneumatycznym.W 2009 r. seria ta zosta∏a uzupe∏nio-na m.in. o model Disco 8400 Contour.Maszyn´ t´ wypróbowaliÊmy przydrugim pokosie w zestawie z nowàkosiarkà czo∏owà Disco 3100 F Profilo ∏àcznej szerokoÊci roboczej 8,10 m.

Hydropneumatyczne odcià˝enieG∏ównym elementem dwóch 3-me-trowych tylnych jednostek koszà-cych jest hydropneumatyczne odcià-˝enie belki tnàcej ActiveFloat. Po-nadto ka˝dà wyposa˝ono w cylinderhydrauliczny jednostronnego dzia∏a-nia z w∏asnym obiegiem, który mo˝ebyç zasilany ciÊnieniowo lub odcià-˝any za poÊrednictwem jednego cià-gnikowego zaworu sterujàcego, tak-˝e podczas jazdy i to niezale˝nie od

siebie. Dwa manometry pokazujàaktualne ciÊnienie.W normalnych warunkach eksplo-atacji ciÊnienie odcià˝ania powinnowynosiç 80 b, co odpowiada doci-skowi ok. 200 kg. Poczàwszy odciÊnienia 140 b, belka zaczyna „p∏y-waç” bez kontaktu z pod∏o˝em, np.przy koszeniu obrze˝y. Firma Claaszaleca, ˝eby zawsze stosowaç mak-symalne ciÊnienie odcià˝ania. Za-pewni to mniejsze zu˝ycie cz´Êcii dok∏adnà prac´ przy niedu˝ym za-potrzebowaniu na moc.

Mechaniczne zabezpieczenie najazdoweW przeciwieƒstwie do wielu innychmaszyn z odcià˝eniem hydropneu-matycznym, kosiarka Contour maczysto mechaniczne zabezpieczenienajazdowe. Jego podstawowym ele-mentem jest zapadka napi´ta za po-mocà gumowego amortyzatora.W razie najechania na przeszkod´,jednostka koszàca odchyla si´ nietylko do ty∏u (maks. 25°), ale rów-nie˝ do góry. Umo˝liwia to trzy-punktowe zawieszenie (pochyloneo 15° do przodu), za pomocà które-

go jednostka koszàca zamocowanajest do ramy. Zaletà tego rozwiàzania jest bardzolekka konstrukcja zabezpieczenianajazdowego i nieliczne punkty ob-rotu oraz cz´Êci ruchome. Wadà jestz kolei to, ˝e jednostka koszàca niewraca samoczynnie do pozycji robo-czej: trzeba po∏o˝yç belk´ tnàcà naziemi i ca∏kowicie zlikwidowaç ci-Ênienie odcià˝ania. Zapadka ustalasi´ ponownie po cofni´ciu ciàgnika.

Belka tnàca P-CutW modelu Disco 8400 Contourstosuje si´ belk´ tnàcà P-Cut. JejosobliwoÊcià jest specjalne wypro-filowanie przedniej cz´Êci stronyspodniej, które ma u∏atwiaç samo-oczyszczanie. P∏ozy zaopatrzone sà w os∏ony zestali Hardox. Tylne jednostki ko-szàce modelu Disco 8400 Contourmajà po 7 dysków tnàcych. Nap´d(1000 obr./min) odbywa si´ za po-Êrednictwem pierwszego dysku, sta-nowiàcego zarazem b´ben pokoso-wy. Tak˝e skrajny dyskjest seryjnie wyposa-˝any w b´ben. Dzi´kitemu szerokoÊç po-

¸agodne ruchy skrzyde∏/Próba polowa/ Od 2006 r. w ofercie firmy Claas znajdujàsi´ kosiarki Disco Contour z hydropneumatycznym odcià-˝eniem i mechanicznym zabezpieczeniem najazdowym.WypróbowaliÊmy model Disco 8400 Contour, który nie-dawno uzupe∏ni∏ t´ seri´ maszyn.

We wspó∏pracy z:

Model Disco 8400 Contour to nowoÊçwÊród maszyn do zbioru zielonki,

oferowanych przez firm´ Claas. SzerokoÊç robocza ca∏ego zestawu

koszàcego si´ga 8,10 m.

Standardowy terminalCST to panel dotykowy.Âwiecàce si´ diody po-kazujà, która funkcjazosta∏a aktywowana.

¸agodne ruchy skrzyde∏

Model Disco 8400 Contour to nowoÊçwÊród maszyn do zbioru zielonki,

oferowanych przez firm´ Claas. SzerokoÊç robocza ca∏ego zestawu

koszàcego si´ga 8,10 m.

54-57 (Agro_8/10) 22.7.10 10:39 Page 54

Page 55: AGROmechanika

kosu mo˝e wynosiç 1,80 m przyuk∏adaniu szerokim. Odchylne tar-cze pokosowe, umieszczone z leweji prawej strony, u∏atwiajà do∏àczaniesi´ do sàsiedniego przejazdu.ByliÊmy zadowoleni z jakoÊci kosze-nia lucerny i roÊlin ∏àkowych (drugipokos). Majàc do dyspozycji ciàgniko mocy 140 KM, bez k∏opotów osià-galiÊmy pr´dkoÊç jazdy 15–16 km/h.Je˝eli ∏an nie jest zbyt bujny i nie mamiejsc wylegania, to przy pr´dkoÊcinieprzekraczajàcej 15 km/h uzyski-waliÊmy dobrà jakoÊç ci´cia tak˝eprzy pr´dkoÊci obrotowej WOM-u900 obr./min, a to dzi´ki du˝ej pr´d-koÊci obwodowej dysków tnàcych.Obni˝enie o 200 obrotów pr´dkoÊciobrotowej pozwala na zmniejszeniezu˝ycia paliwa nawet o 10%.

System szybkiej wymiany no˝yDo seryjnego wyposa˝enia modeluDisco 8400 Contour nale˝y systemszybkiej wymiany no˝y. Dzi´ki niemuwymiana no˝y o d∏ugoÊci 115 mmi gruboÊci 4 mm odbywa si´ bardzosprawnie. Jednocz´Êciowa spr´˝ynazaciskowa z hartowanej stali o gru-

boÊci 5 mm zaopatrzona jest z obustron w os∏ony przed cia∏ami obcymi.Spoina z w´glika wolframu zwi´kszaodpornoÊç na zu˝ycie.Za pomocà dêwigni wyciàga si´ z ∏o-˝yska wspó∏pracujàcego sworzeƒ no-˝owy, który jest napawany na spr´˝y-n´ zaciskowà, i wyjmuje nó˝ do góry(∏atwiejszà wymian´ trudno sobiewyobraziç). W pozycji roboczej swo-rzeƒ wchodzi do ∏o˝yska wspó∏pra-cujàcego na g∏´bokoÊç 7 mm i w tensposób zabezpiecza po∏àczenie no˝az dyskiem. Czo∏owà i tylnà jednostk´koszàcà wyposa˝ono w wyjmowanàskrzynk´ z dwoma przegrodamina no˝e lewe i prawe. Bardzo namsi´ to podoba∏o.

Miejsce zadanego prze∏omuModu∏y ∏o˝yskowe sà jednakowe wewszystkich dyskach bez wzgl´duna to, czy obracajà si´ w lewà, czyw prawà stron´. Tak˝e te elementyzosta∏y zaprojektowane z myÊlào mniejszym zu˝yciu i wi´kszej ˝y-wotnoÊci. Mimo mniejszej Êrednicyrozmiar ∏o˝ysk zosta∏ przesz∏o dwu-krotnie zwi´kszony.

Odcià˝enie belek tnàcych zapewniajà hydrauliczne cylindry (strza∏ka). WielkoÊç ciÊnienia po-kazujà dwa czytelne manometry (fot. z prawej).

Podczas transportu tylne jednostki koszàce, amortyzowane w ustawieniu koƒcowym, pochylajà si´nieco do wewnàtrz. Mechanicznà blokad´ transportowà (fot. z prawej) zwalnia si´, u˝ywajàc ci´gna.

Fot.

dlz

54-57 (Agro_8/10) 21.7.10 11:51 Page 55

Page 56: AGROmechanika

T e s t

56 AGROmechanika 8/2010

Mechanizm z elementem Êcinanym(system Safety Link) zabezpieczazespó∏ nap´dowy przed przecià˝e-niem w wyniku najazdu na prze-szkod´. Miejsce zadanego prze∏omuznajduje si´ bezpoÊrednio na trzoniez´bnika. W razie p´kni´cia z´bniki dysk tnàcy przytrzymywane sà Êrubà, dzi´ki czemu unika si´ do-datkowych uszkodzeƒ w nast´p-stwie stykania si´ cz´Êci. W przypad-ku uszkodzenia modu∏y ∏o˝ysko-we mogà zostaç w ca∏oÊci wyj´te.W tym celu trzeba zwolniç 6 po∏à-czeƒ Êrubowych.

Disco 3100 F ProfilJako czo∏owà jednostk´ koszàcàstosowaliÊmy model Disco 3100 FProfil, zawieszany w sposób trady-cyjny za pomocà trójkàta szybko-sprz´gu i dwóch spr´˝yn odcià˝ajà-cych. Jednostka koszàca osadzonajest na centralnym wale wahliwym,amortyzowanym za pomocà dwóchkrótkich spr´˝yn spiralnych. Belkatnàca ma dodatkowo niezale˝ne za-wieszenie dwustronne. Przegubyobrotowe z prawej i lewej strony sàzlokalizowane centralnie (patrzàcz boku), wi´c belka jest w po∏owiepchana, a w po∏owie ciàgniona.W warunkach testu rozwiàzanie todobrze si´ sprawdza∏o.Przed odstawieniem kosiarki ko-nieczne jest ustalenie pochyleniabelki tnàcej. S∏u˝y do tego dêwignia

znajdujàca si´ na górze, po prawejstronie, obok centralnego przegubuwahliwego. Ten mechanizm ryglujà-cy mo˝e byç równie˝ wykorzystywa-ny do wysokiego koszenia lub doograniczenia ruchu belki tnàcej kudo∏owi w przypadku pracy na nie-równym terenie.

Zapotrzebowanie na mocZapotrzebowanie zestawu koszà-cego na moc nie jest zbyt du˝e.Wprawdzie nie mieliÊmy zamonto-wanych kondycjonerów, ale byliÊmyzaskoczeni tym, jak dobrze radzi∏ so-bie z koszeniem 140-konny czterocy-lindrowiec. Granic´ swoich mo˝li-woÊci osiàga∏ dopiero przy pr´dkoÊciblisko 15 km/h w bujnym ∏anie i toprzy szerokoÊci roboczej dobrych8 m. Tak˝e rozk∏ad masy by∏ odpo-wiedni. Z pojawiajàcym si´ odcià˝e-niem osi przedniej da si´ wytrzymaç.Jednak przy stosowaniu kondycjone-rów lepiej jest agregowaç kosiark´z silniejszym i ci´˝szym ciàgnikiem.

Szer. robocza zestawu 8,10 mSzer. robocza tylnych 2 x 3,0 mjednostek koszàcych nak∏adanie si´ (brutto) 2 x 24 cmSzer. robocza czo∏owejjednostki koszàcej 3,0 mLiczba dysków 7/2 x 7 – przód/ty∏ (po 2 no˝e na dysk)

Pr´dkoÊç obrotowa WOM-u 1000 obr./minKopiowanie terenu – zawieszenie centra-tylne jednostki koszàce lne, odcià˝enie

hydropneumatyczneKopiowanie terenu – centralne zawiesze-czo∏owa jednostka nie wahliwe, 2 prze-koszàca guby obrotowe

na belce tnàcejUrzàdzenie pokosowe – 2 b´bny pokosowe,czo∏owa jednostka 1 tarcza pokosowakoszàcaMasa ca∏kowita 2500 kg (przód/ty∏) (700/1800 kg)Zapotrzebowanie na moc min. 130 KMPrzy∏àcza hydrauliczne 2 zawory jedno-

stronnego dzia∏aniaCena katalogowa netto

Disco 8400 Contour 30 090 euroDisco 3100 F Profil 11 590 euro¸àcznie 41 680 euro

Claas Disco 8400 Contour – dane techniczne

Monta˝ i demonta˝Belk´ tnàcà modelu Disco 3100 F Profil trzeba przed odstawieniem zablokowaç, co nie sprawia k∏opotów. Mocowanie napodnoÊniku czo∏owym. Prosta regulacja odcià˝enia spr´˝ynowego. Tylne jednostkikoszàce wyposa˝one sà w podpor´ odstaw-czà. Cylindry odcià˝ajàce nie muszà byç blokowane.

JakoÊç ci´cia/wydajnoÊçDok∏adne ci´cie tak˝e przy pr´dkoÊci obrotowej 900 obr./min i pr´dkoÊci jazdy do 15 km/h. Przy znamionowej pr´dkoÊciobrotowej koszenie jeszcze sprawniejsze.Przy niedu˝ych iloÊciach materia∏u tylne jednostki koszàce uk∏adajà pokos nierówno.Poza tym wyjàtkiem, uk∏adanie pokosu jest bez zarzutu. Z ty∏u mo˝liwe tylko uk∏adanie szerokie.

Kopiowanie terenuObs∏ugiwane w trakcie jazdy odcià˝enie hydropneumatyczne zapewnia bardzo dobrekopiowanie terenu przez tylne jednostki koszàce, a tak˝e ochron´ darni. Zabezpiecze-nie najazdowe czysto mechaniczne. Belka tnàca nie wraca samoczynnie do pozycji roboczej. Kopiowanie terenu przez model Disco 3100 F nieco powy˝ej standardu w tej klasie sprz´tu.

Obs∏uga/konserwacjaSolidna konstrukcja o du˝ej odpornoÊci nazu˝ycie. Seryjnie stosowany system szybkiejwymiany no˝y. Co najmniej co 200 godzinpracy konieczna wymiana oleju w uk∏adzienap´dowym i belce tnàcej.

Zapotrzebowanie na mocNiedu˝e zapotrzebowanie na moc. Dobryrozk∏ad masy. Do obs∏ugi wystarczajà dwazawory sterujàce jednostronnego dzia∏ania(odcià˝enie i sk∏adanie).

Oceny w teÊcie

Mechaniczne zabezpieczenie najazdowe maprostà i solidnà konstrukcj´. Po jego wyzwo-leniu trzeba jednak cofnàç ciàgnik, ˝eby za-padka ponownie si´ ustali∏a.

Seryjnie stosowany jest system szybkiej wy-miany no˝y. Spr´˝yna zaciskowa z napawa-nym sworzniem no˝owym podnoszona jestza pomocà dêwigni.

54-57 (Agro_8/10) 21.7.10 11:52 Page 56

Page 57: AGROmechanika

Logiczna obs∏ugaW modelu Disco 8400 Contour se-ryjnie instaluje si´ standardowy ter-minal CST. Za pomocà 6 przyciskówtypu soft (z w∏asnymi lampkami kon-trolnymi, ale bez wyÊwietlacza) wy-wo∏uje si´ funkcje obs∏ugiwane hy-draulicznie. Aby je uaktywniç trzebaw∏àczyç odpowiedni zawór sterujàcyciàgnika. W przypadku tylnych jednostek ko-szàcych mo˝na osobno obs∏ugiwaçodcià˝anie hydropneumatyczne i wy-dêwiganie. Dobrym rozwiàzaniemjest zastosowanie specjalnego przy-cisku do jednoczesnej zmiany doci-sku obydwu jednostek koszàcych.Istnieje mo˝liwoÊç korzystaniaz prostej funkcji automatycznegowykaszania klinów. Je˝eli jest onaaktywowana w danej jednostce ko-szàcej, to po wydêwigni´ciu maszy-ny operator musi wpierw ustawiçkolejny raz pozycj´ p∏ywajàcà (jed-nostka pozostaje wydêwigni´ta).Dzi´ki temu nadal pracujàca jed-nostka koszàca zostaje automatycz-

nie aktywowana i mo˝e byç wy-dêwigana na uwrociu bez dodatko-wego u˝ywania terminalu CST.

Podsumowanie Model Disco 8400 Contour dobrzewypad∏ w teÊcie. Jego mocne stronyto dobra jakoÊç ci´cia i doskona-∏e kopiowanie terenu (hydropneu-matyczne odcià˝anie tylnych jedno-stek koszàcych). Swoboda ruchuczo∏owej jednostki koszàcej rów-nie˝ jest bez zarzutu. Zabezpiecze-nie najazdowe tylnych jednostekkoszàcych dzia∏a w sposób mecha-niczny (lekka, bezobs∏ugowa kon-strukcja), ale po wyzwoleniu wyma-ga cofni´cia ciàgnika. Pozytywnie oceniamy konstrukcj´belki tnàcej (zmniejszona zu˝ywal-noÊç) i seryjnie stosowany systemszybkiej wymiany no˝y. Niestety,wymiana oleju w belce tnàcej i uk∏a-dzie nap´dowym konieczna jest co200 godzin eksploatacji i/lub przedka˝dym sezonem. ■

mu, mz

Solidny centralny przegub obrotowy zapew-nia Profil odpowiednià wahliwoÊç.

Dwa boczne przeguby obrotowe umo˝liwia-jà kopiowanie terenu przez belk´ tnàcà.

Amortyzator zapewnia buforowanie belki tnàcej wzd∏u˝nie do kierunku jazdy. Blokada postojo-wa znajduje si´ po lewej stronie obok koz∏a zawieszenia.

54-57 (Agro_8/10) 21.7.10 11:53 Page 57

Page 58: AGROmechanika

T e s t

58 AGROmechanika 8/2010

O ferta urzàdzeƒ, zwanych – za-le˝nie od producenta – wyka-

szarkami lub kosami spalinowymi,jest bardzo bogata. Spora ich cz´Êçnale˝y do segmentu o pojemnoÊci35 cm3. Wykaszarki z tej grupy tozwykle pogranicze klasy amatorskieji profesjonalnej. W przypadku tych urzàdzeƒ poten-cjalni u˝ytkownicy na pierwszym

planie stawiajà najcz´Êciej parametrmocy. Tu Husqvarna z modelem333R ma si´ czym pochwaliç, bo2,2 KM mocy wyjÊciowej to wartoÊçcz´stokroç powy˝ej oczekiwaƒ. Tenmodel mo˝na Êmia∏o zarekomendo-waç do u˝ytku w gospodarstwach.

Mocy wystarczyWykaszark´ 333R poddaliÊmy in-tensywnej próbie praktycznej.

Urzàdzenie pracowa∏o przez kilka-naÊcie godzin (praca ciàg∏a, z prze-rwami na tankowanie i zmiany na-rz´dzia tnàcego), koszàc ok. 4 tys. m2

zaroÊli, z∏o˝onych z wysokich trawwyk∏oszonych z du˝ym udzia∏emkupkówki, perzu, ∏opianu oraz m∏o-dych odrostów dzikiego bzu. Coistotne, testowany model by∏ obs∏ugi-wany przez ca∏y czas przez tego sa-mego operatora.Dwusuwowy silnik o pojemnoÊci34,6 cm3 zapewnia wystarczajàco du-˝o mocy. Okazuje si´, ˝e 1,6 kW

(2,2 KM) umo˝liwia wydajne kosze-nie zaroÊli bez najmniejszego „zajàk-ni´cia” silnika, nawet w przypadkug´stego ∏anu perzu, którego k∏àczazawsze uporczywie próbujà owijaçsi´ na tarczy. Silnik X-Torq, wykonany ze stopualuminium i magnezu, cechuje ob-ni˝ona emisja spalin. Motor pracujebardzo kulturalnie i szybko reagujena „polecenia” operatora wydawaneza pomocà manetki gazu. Charakte-ryzuje go wy˝szy moment obrotowyw szerszym zakresie obrotów, co po-zwala uzyskaç maksymalnà mocpodczas pracy. W ciàgu 12-godzinejpracy wykaszarka zu˝y∏a 5-litrowyzapas mieszanki.Dobra ocena nale˝y si´ wykaszarceza rozruch: zimny silnik zaskakiwa∏na ssaniu najwy˝ej za trzecim szarp-ni´ciem linki startera. Z kolei roz-grzany silnik „odpala∏” zawsze zapierwszym i to przewa˝nie lekkimpociàgni´ciem.

Sprawdzi si´w gospodarstwie/Husqvarna 333R/ Wykaszarki z uniwersalnej klasy 35 cm3

cieszà si´ nies∏abnàcym powodzeniem wÊród u˝ytkowni-ków, którzy chcà mieç urzàdzenie solidne, a jednoczeÊnieza niewygórowanà cen´. Do tego segmentu nale˝y tak˝etestowana przez nas Husqvarna 333R.

Wykaszark´ nap´dza silnik X-Torq o mocy1,6 kW (2,2 KM). Metalowa os∏ona pod sil-nikiem dodatkowo chroni elementy, takie jakzbiornik paliwa.

Wysoka podpórka r´kojeÊci (fot. z lewej) i os∏ona typu Combi (fot. Êrodkowa) znacznie u∏atwia-jà prac´, ale liczne ˝∏obienia i otwory sprzyjajà gromadzeniu si´ drobin skoszonych roÊlin, wi´cwymagajà czyszczenia. Docisk tarczy tnàcej wykonany jest z tworzywa sztucznego; po zaled-wie kilku godzinach pracy widaç by∏o na nim liczne Êlady zu˝ycia (fot. z prawej).

Fot.

kw

58-59 (Agro_7/10) 22.7.10 11:37 Page 58

Page 59: AGROmechanika

T e s t

AGROmechanika 8/2010 59

Do koszenia powierzchni, na którychprzewa˝a∏y wyroÊni´te trawy, u˝ywa-liÊmy pó∏automatycznej g∏owicy ˝y∏-kowej. Trzeba przyznaç, ˝e dobrze spisywa∏a si´ w doÊç trudnych, jakna nià, warunkach. Jednak du˝o bar-dziej przypad∏a nam do gustu cztero-ostrzowa tarcza tnàca, która Êwietnieradzi∏a sobie ze zdrewnia∏ymi ∏odyga-mi ∏opianu i bzu, a ponadto nieêleuk∏ada∏a skoszone roÊliny na pokosy.Warto dodaç, ˝e to narz´dzie tnàcespisuje si´ du˝o lepiej ni˝ trójzàb.

Wygodna pracaKonstruktorzy Husqvarny zadbalitak˝e o kilka szczegó∏ów, dzi´ki któ-rym praca modelem 333R nie jestucià˝liwa. Pierwszy z nich, to wyso-ka podpórka uchwytu, wykonana zestopu magnezu, która daje u˝ytkow-nikowi wi´kszà swobod´ ruchówpodczas pracy na pochy∏ym terenie.W tym rozwiàzaniu nie podoba∏onam si´ jedynie to, ˝e podpórka maotwartà budow´ (kratk´) od stronynarz´dzia tnàcego i wyrzucane skraw-

ki koszonej roÊlinnoÊci gromadzà si´w otworach kratownicy. A to wyma-ga dodatkowego czyszczenia.Podobne zastrze˝enia mieliÊmy doos∏ony elementu tnàcego Combi –skoszona trawa osadza∏a si´ w licz-nych ˝∏obieniach. Dobrym rozwià-zaniem tej os∏ony, jest mo˝liwoÊç jejstosowania zarówno z no˝em dotrawy, jak i g∏owicà ˝y∏kowà (po za-pi´ciu dodatkowej nak∏adki).W modelu 333R zadbano te˝ o po-rzàdne prowadzenie linek od r´ko-jeÊci do silnika – oplot ustabilizowa-no solidnie w dwóch miejscach. Bar-dzo dobrze oceniliÊmy te˝ wy∏àcznikpowracajàcy automatycznie do po-zycji wyjÊciowej. Dzi´ki szelkomBalance 35, oferowanym w standar-dzie, masa tej doÊç lekkiej wykaszar-ki (6,1 kg) dobrze rozk∏ada si´ naciele operatora.

PodsumowanieHusqvarna 333R to wykaszarka,która spe∏ni oczekiwania wi´kszoÊcipó∏profesjonalnych u˝ytkowników.Silnik wykonany ze stopu aluminio-wo-magnezowego umo˝liwia prac´ciàg∏à. Moc 2,2 KM zapewnia wy-starczajàco du˝à wydajnoÊç, w zwiàz-ku z czym wykaszarka radzi sobiez naprawd´ du˝ymi zaroÊlami. Zu-˝ycie paliwa mo˝na uznaç za przy-

PojemnoÊç skokowa 34,6 cm3

Moc wyjÊciowa 1,6 kW/2,2 KMPr´dkoÊç przy mocy maks. 8400 obr./minMaks. zalecana pr´dkoÊç silnika 11 500 obr./minPojemnoÊç zbiornika paliwa 0,6 lZu˝ycie paliwa 480 g/kWhJa∏owe obroty 2900 obr./minPoziom ciÊnienia akustyczne-go przy uchu operatora 95 dB (A)Równowa˝ny poziom drgaƒ (ahv, eq), uchwyt lewy/prawy 3,4/4,1 m/s2

Gaênik Zama C1QUk∏ad zap∏onowy Walbro CDEmisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç CO) 196 g/kWhEmisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç HC) 32 g/kWhEmisja zanieczyszczeƒ (przeci´tna iloÊç NOx) 2 g/kWhPrze∏o˝enie 1:1,4Kàt przek∏adni 35°G∏owica ˝y∏kowa T35 M12Nó˝ do trawy Multi 300-3

(trójzàb)Szelki Balance 35Ci´˝ar (bez urzàdzenia tnàcego) 6,1 kgCena brutto 1900 z∏

Husqvarna 333R – dane techniczne

Os∏on´ mocuje si´ i demontuje bardzo szyb-ko za pomocà tylko jednej Êruby.

Prawa r´kojeÊç uchwytu roboczego dobrzele˝y w d∏oni. Âwietnym rozwiàzaniem jestprzesuwny w∏àcznik, który samoczynniewraca do pozycji ON (w∏àczony).

Na pochwa∏´ zas∏uguje prowadzenie i moco-wanie przewodu z linkami sterujàcymi.

Ca∏kowita masa 333R to nieco ponad 6,1 kg.Dzi´ki uprz´˝y Husqvarna Balance 35, ci´˝arrozk∏ada si´ doÊç dobrze na ciele operatora.

Elementy obs∏ugowe silnika (np. pompka pa-liwa, dêwignia ssania, Êwieca zap∏onowa) sàdobrze rozlokowane. Dost´p do pokr´te∏ re-gulacyjnych jest równie˝ bardzo ∏atwy. Po-krywy sà w kilku miejscach blokowane za-trzaskami, które umo˝liwiajà szybki dost´pdo niektórych podzespo∏ów.

zwoite (5 l/12 h intensywnej pracy).Dzi´ki dobremu roz∏o˝eniu masy(uprzà˝), wykaszarka nie obcià˝azbytnio kr´gos∏upa kosiarza. Cenaurzàdzenia jest równie˝ przyst´pna.Model 333R z g∏owicà ˝y∏kowà, trój-z´bem, zapasem ˝y∏ki, ochronnika-mi s∏uchu i okularami ochronnymikosztuje 1900 z∏ brutto. ■

kw

58-59 (Agro_7/10) 22.7.10 11:38 Page 59

Page 60: AGROmechanika

60 AGROmechanika 8/2010

Zbiologicznego punktu widzenianazwa „trzcina cukrowa” jest

b∏´dna. Zgodnie z prawid∏owà no-menklaturà, roÊlina nazywa si´ cukrowcem lekarskim (Saccharumofficinarum L.) i jest gatunkiem by-liny nale˝àcym do rodziny wiechli-nowatych (Poaceae). Dodajmy, ˝edo tej samej rodziny nale˝y m.in.pszenica czy kukurydza. Trzcina cukrowa uprawiana jest nie-mal w ca∏ej strefie tropikalnej. ¸o-dyga jest nierozga∏´ziona, osiàgawysokoÊç nawet 8 m i ma Êrednic´2–7 cm. LiÊcie trzciny osiàgajà d∏u-goÊç 50–200 cm przy szerokoÊci4–10 cm. Co istotne – brzegi liÊci sà bardzo ostre. Wszystkie te cechysprawiajà, ˝e trzcina wymaga spe-cjalistycznego sprz´tu, zarówno do

E n e r g i a o d n a w i a l n a

1. Za∏o˝enie plantacji trzciny cukrowej tokoszt ok. 3 tys. dol. USD, a utrzymanie (na-wo˝enie, ochrona, zbiór) to 1,5 tys. dol. USDna rok. Plantacj´ trzciny prowadzi si´ przez 5 lat. Po likwidacji uprawy pole przesiewasi´, np. sojà, i po 3 miesiàcach, po jej zbio-rze, znów zak∏ada plantacj´ trzciny. Nasadze-nia mogà odbywaç si´ r´cznie (1a) lub za po-mocà specjalnych maszyn (1b). Obsadatrzciny to 80 tys. roÊlin/ha.

2. Ponad po∏owa trzciny w Brazylii zbierana jest r´cznie, ale plany zak∏adajà, ˝e do 2014 r.si∏´ roboczà wyeliminuje si´ ca∏kowicie. Bardzo ostre liÊcie, zranienia maczetami i w´˝e przy-czyniajà si´ do wysokiej ÊmiertelnoÊci robotników pracujàcych na plantacjach przy zbiorzer´cznym. Dlatego ze wzgl´dów bezpieczeƒstwa plantacje trzciny sà przed zbiorami wypalanelub desykowane. Pracownik podczas zbioru r´cznego zarabia 400–700 dol. USD na miesiàc.

Europejscy producenci bu-raka cukrowego i cukruwcià˝ majà obawy przed im-portem sacharozy produko-wanej z trzciny cukrowej,z której pochodzi ponad po-∏owa Êwiatowego cukru. Mie-liÊmy okazj przyjrzeç si , jak– m.in. od strony technicznej– wyglàda produkcja trzcinyi cukru trzcinowego.

Techniczna strona

produkcji trzciny

1a 1b

Fot.

Zabo

st

Techniczna strona

produkcji trzciny

60-61 (Agro_5/10) 22.7.10 12:11 Page 60

Page 61: AGROmechanika

E n e r g i a o d n a w i a l n a

AGROmechanika 8/2010 61

7. Widok rampy roz∏adunkowej w jednejz brazylijskich „przetwórni” trzciny. Przyczepyopró˝niane sà za pomocà specjalnych dêwi-gów, a ∏odygi trafiajà na lini´ produkcyjnà.

6. Trzcina „spod kombajnu” trafia na zestawy transportowe. Ka˝da z takich przyczep ma ∏a-downoÊç ok. 8 t. Poniewa˝ ciàgniki w Brazylii nie sà dopuszczone do jazdy po drogach pu-blicznych, trzcin´ trzeba prze∏adowaç na 40-tonowe przyczepy, transportowane przez ci´˝a-rówki do fabryki cukru lub bioetanolu.

5. ¸odygi trzciny po zbiorze kombajnem sà ci´te na kawa∏ki o d∏ugoÊci 30–50 cm. Najpierw odci-nane sà górne partie roÊlin. W zebranych w ten sposób ∏odygach znajduje si´ zaledwie 2% zanieczyszczeƒ w postaci liÊci. Kombajny do zbioru trzciny pracujà w sezonie przez okràg∏à dob´.

4. Jeden kombajn do zbioru trzciny to rów-nowartoÊç co najmniej miliona z∏otych, alezast´puje prac´ 80 osób. Najcz´Êciej spoty-kane sà maszyny jednorz´dowe.

3. Âci´ta r´cznie trzcina jest uk∏adana w nie-wielkie stosy i zbierana za pomocà sprz´tu∏adujàcego.

zak∏adania plantacji, jak i jej utrzy-mania oraz zbioru.Najwi´kszym Êwiatowym producen-tem cukru trzcinowego jest Brazylia,tu˝ za nià plasujà si´ Indie. Wypro-dukowanie 50 kg cukru trzcinowegoto koszt ok. 25 reali brazylijskich(ok. 12 dol. USD). W sprzeda˝y zaÊ50-kilogramowy worek cukru kosz-tuje ok. 70 reali (ok. 40 dol. USD).Plon trzciny to Êrednio 80 t/ha,a uzysk z ka˝dej tony surowca to130 kg sacharozy lub 90 l etanolu. ■

mz

60-61 (Agro_5/10) 22.7.10 12:12 Page 61

Page 62: AGROmechanika

Tu kupisz AGROmechanik´:

0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 8 7 7 4 2 9

02-316 WARSZAWA , KALISKA 1 M. 7

tytu∏em

nr rachunku zleceniodawcy (przelew) / kwota s∏ownie (wp∏ata)

I.k. nr rachunku odbiorcy

nazwa odbiorcy cd.

nazwa odbiorcy

OIKOS SP. Z O.O.

6 9

Zamawiam prenumerat´ miesi´cznika AGROmechanika

Op∏ata:

piecz´ç data i podpis(y) z leceniodawcy

PW P L Nkwotawaluta

*

nazwa zleceniodawcy cd.

nazwa zleceniodawcy

*W –

wp∏

ata

gotó

wko

wa

*

P –

pol

ecen

ie p

rzel

ewu

s tempeldzienny

op∏ata

nr rachunku odbiorcy

odbiorca

kwota

zleceniodawca

s∏ownie

imi´

nazwisko

nazwa firmy

adres

OIKOS SP. Z O.O.

69 1440 1299 0000 0000 0187 7429

1 4 4 0 1 2 9 9

o rocznà o pó∏rocznà od numeru ...............................

AGROmechanika dost´pna jest w prenumeracie oraz w sprzeda˝y egzemplarzo-wej w wybranych punktach kolporta˝u sieci RUCH, KOLPORTER i EMPIK. Cena 1 egzemplarza w prenumeracie wynosi 5,40 z∏ a w sprzeda˝y detalicznej– 5,90 z∏.

pó∏roczna (6 numerów) 32,40 z∏ –

roczna (12 numerów) 64,80 z∏ 48,60 z∏

Prenumerata AGROmechaniki prenumerata oferta dla studentówna 2010 rok zwyk∏a i uczniów*

Prenumerata

I. Prenumerata realizowana przez Oficyn´ Wydawniczà OIKOSZamówienia na prenumerat´ mo˝na sk∏adaç:❚ Wp∏acajàc odpowiednià kwot´ na konto Oficyny Wydawniczej

Oikos Sp. z o.o., ul. Kaliska 1 m. 7, 02-316 Warszawa nr 69 1440 1299 0000 0000 0187 7429Wp∏aty na prenumerat´ mo˝na dokonywaç wy∏àcznie przekazem pocztowym lub przelewem bankowym

❚ telefonicznie od poniedzia∏ku do piàtku w godz. 8-16, tel. 22 659 36 50, tel. kom. 0 693 074 669

❚ faksem: 22 822 66 49❚ listownie na adres: AGROmechanika, skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa❚ e-mailem: [email protected]❚ na stronie: www.agromechanika.net.plNa wyraêne ˝yczenie wystawiamy faktury VAT. Prosimy o podanie swojego numeru NIP.

II. Prenumerata pocztowaPrzedp∏aty przyjmowane sà co najmniej na jeden kwarta∏ w urz´dach poczto-wych oraz przez listonoszy w terminach:❚ do 25 lutego 2010 na II kwarta∏ lub II, III i IV kwarta∏ 2010❚ do 25 maja 2010 na III kwarta∏ 2010 lub II pó∏rocze 2010❚ do 25 sierpnia 2010 na IV kwarta∏ 2010❚ do 25 listopada 2010 na I kwarta∏, I pó∏rocze lub ca∏y kolejny rok 2011

* Nale˝y przes∏aç ksero, skan lub zdj´cie wa˝nej legitymacji studenckiej lub szkolnej na adres e-mail: [email protected] lub listownie na adres:AGROmechanika, skr. poczt. 54, 00-973 Warszawa z dopiskiem „Prenumeratastudencka lub uczniowska”. Podane ceny obowiàzujà do 31.12.2010 r.

AGROmechanika dost´pna jest w salonach: Empik,Kolporter i Ruch na terenie ca∏ego kraju.

Bia∏ystok, CHU Dojlidy SP, Dojlidy Fabryczne 1

Bielsk, FUH ROBEX, ul. Rewolucji Paêdziernikowej 6

Brzeziny, PPHU FARMASZ, Stare Koluszki 28

Czarnocin, INVEST-ROL Piotr MaÊlanka, ul. G∏ówna 154

¸´czyca, PHU ZIMEX Halina Zimoch, Leszcze 29

¸osice, ROLMIX Sp.J., ul. Targowa 27

Mszana Dolna, Sklep Firmowy Ursus, ul. Starowiejska 24 a

Siemianowice Âlàskie, AGRO-SILESIA, ul. ˚niwna 5

Strzelce Opolskie, AGROSERWIS, Pl. Targowy 11

Strzelno, PW ROL-MECH, ul. Parkowa 11

Suwa∏ki, ARTPROL Ceckowscy Sp. J., ul. Baka∏arzewska 19A

Âniadowo, AGRO-ROLNIK Sp. z o.o., ul. KoÊcielna 10

Wàgrowiec, PH „Agroma-Wàgrowiec” S.A., ul. Rogoziƒska 1

Zbuczyn, POLFARMER Sp. z o.o., Borki Kosy 65

62- (Agro_8/10) 21.7.10 14:47 Page 62

Page 63: AGROmechanika

62- (Agro_8/10) 21.7.10 14:48 Page 63

Page 64: AGROmechanika

62- (Agro_8/10) 21.7.10 14:49 Page 64