kan yoluyla bula şşşşan enfeksiyonlardan korunma ve riskli...

Kan Yoluyla Bulaşşşşan Enfeksiyonlardan Korunma ve

Riskli Yaralanmalarıııın İİİİzlenmesi

Sağğğğlıııık Çalışışışışanlarıııında Enfeksiyon Riski

Kan yoluyla bulaşşşşan hastalııııklar

Sağğğğlıııık çalışışışışanlarıııında majör bulaşşşş kaynağığığığı kanla veya kanla kontamine olmuşşşş vücut sııııvıııılarıııı ile temas

Hastalardan bulaşşşşabilecek diğğğğer enfeksiyon hastalııııklarıııı (hava yoluyla bulaşşşşan enfeksiyonlar, vb.)

Bulaş Riski

� HBsAg-pozitif, HBeAg pozitif: %37-62

� HBsAg-pozitif, HBeAg-negatif: %23-37

� Hepatit B, cansız yüzeyler üzerinde oda sıcaklığında en az bir hafta canlılığını korur.

� Kronik hepatit gelişme riski (%3-10)

- Siroz, hepatosellüler karsinom

� Hepatit D enfeksiyonu için hepatit B taşıyıcılığıgereklidir

Bulaş Riski

� Hepatit C: %2-3

� Hepatit C, ortamda uzun süre canlı kalmaz

� Kronik hepatit (≈≈≈≈%80-90)

� Siroz

� Hepatosellüler karsinom

Bulaş Riski

� HIV

- İğne batması: %0,3

- Mukozal temas: %0,09 (%0,006-%0,5)

� HIV, ortamda uzun süre canlı kalmaz.

� Tedavi almayanlarda AIDS’e progresyon

� Antiretroviral tedavi ile sonuçlar başarılı

Hasta Mahremiyeti

Hastaya ait tüm bilgiler gizli tutulmalıdır.

Hastabaşı panolarına, dosya veya gözlem kağıtları üzerine, vb. yerlere hastanın hepatit-HIV markerları ile ilgili bilgi yazılmamalıdır.

Korunma

1-Kişisel korunma

2-Hastadan hastaya bulaşın önlenmesi

-Sterilizasyon-dezenfeksiyon-Ortam temizliğğğği- Atıııık yönetimi

Kişisel Korunma

1-Standart önlemlere uyulması

2-El hijyeni

3-Kesici-delici alet yaralanmalarının önlenmesi

-Tııııbbi atıııık-evsel atıııık ayrıııımıııınıııın yapıııılmasıııı-Kesici-delici alet kutularıııınıııın kullanıııılmasıııı-İğİğİğİğne uçlarıııınıııın kapatıııılmamasıııı

4-Aşışışışı: Sadece Hepatit B için mümkün

-Tüm sağğğğlıııık çalışışışışanlarıııı aşışışışılanmalıııı

Kişisel Korunma

5-Kesici-delici alet yaralanmalarının takibi

-İİİİlk müdahale-Kayııııt tutulmasıııı-Danışışışışmanlıııık hizmeti

6-Riskli temas sonrasıııı profilaksi

-Hepatit B: Hepatit B immünglobulini + hepatit B aşışışışısıııı-Hepatit C: Mümkün değğğğil

-HIV: Risk grubunun belirlenmesi, gerekli görülürse antiretroviral tedavi, sonuçlar başşşşarıııılıııı

Standart önlemlerHastanın

tanısına ve

enfeksiyonu

olup

olmadığına

bakılmaksızı

n bütün

hastalara

uygulanan

önlemlerdir

Standart önlemler1-Kanla, her türlü vücut

sıvısı ve ter dışında her

tür vücut salgısı ile,

2-Mukoza ile,

Bütünlüğü bozulmuş ciltle

temas sırasında steril

olmayan ELDİVEN

giyilmelidir.

Temas sonrasında eldiven

çıkarıldıktan sonra EL

HİJYENİ sağlanmalıdır.

Standart önlemler3-Hasta üzerinde

kirli bir alandan

temiz bir alana

geçerken

eldivenler

değiştirilerek el

hijyeni

sağlanmalıdır.

Standart önlemler

4-Vücut sıvı veya salgılarının çevreye sıçrama veya yayılma ihtimali olan durumlarda eldivene ek olarak diğer kişisel korunma malzemeleri (önlük, maske veya gözlük) kullanılmalıdır.

Standart önlemler

Kan ve diğer vücut sıvı/salgılarının çevreye sıçrama/püskürme ihtimali olan durumlarda (endotrakeal aspirasyon, endotrakeal entübasyon, vasküler invaziv girişimler, vb. ) cerrahi maske + gözlük veya siperli maske kullanılmalıdır.

Standart önlemlerHer tür spinal girişim

sırasında (miyelogram, lomber ponksiyon, spinal anestezi, vb.) işlemi yapan kişi cerrahi masketakmalıdır.

Standart önlemler

5-Solunum hijyeni: Öksüren/hapşıran hastaların çevreye yayabileceği infeksiyöz

partiküllerin Acil Servis’in triyaj veya hasta kabul alanı ve

poliklinik alanları gibi giriş noktalarında kontrolünü

sağlayabilmek için Öksüren/hapşıran hastalara ağızlarını kağıt

mendil/peçete ile kapatmaları konusunda eğitim verilmeli.

Standart önlemler

Öksüren/hapşıran hastalara mümkünse cerrahi

maske taktırılmalı ve diğer hastalarla aralarında

en az bir metre mesafe olacak şekilde

yerleştirme yapılmalı

Standart Önlemler

Güvenli Enjeksiyon Uygulamaları

Her tür parenteral enjeksiyon sırasında steril, tek

kullanımlık enjektör ucu ve enjektör kullanılmalı,

bir kez kullanılmış veya herhangi bir nedenle

sterilitesi bozulmuş enjektör/enjektör uçları

kesinlikle kullanılmamalıdır.

Standart Önlemler

Güvenli Enjeksiyon Uygulamaları

Kesici-delici aletler, kesici-delici uçları

vücudun herhangi bir bölümüne dönük

şekilde elden ele transfer edilmemelidir.

Her tür kesici-delici alet özel kesici-delici

alet kutularına atılmalıdır.

Standart Önlemler

Güvenli Enjeksiyon Uygulamaları

Multidoz flakonlara her giriş için yeni ve

steril bir enjektör ve enjektör ucu

kullanılmaı, giriş öncesinde flakonun

diyaframı alkolle silinmelidir.

Standart Önlemler

Hastanın marker sonuçlarının negatif olması, enfekteolmadığı anlamına gelmez.

Đnkübasyon süreleri:

Hepatit B=50-180 günHepatit C=30-150 günHIV=30-90 gün

Tanımlar

Kan yoluyla bulaşan enfeksiyonlar yönünden riskli yaralanma:

� Perkütan yaralanma (iğğğğne batmasıııı, veya kesici-delici bir aletle yaralanma gibi)

� Ter dışıışıışıışında diğğğğer vücut sııııvıııılarıııı/salgıııılarıııı ve kanıııın mukoza ile temas etmesi

� Ter dışıışıışıışında diğğğğer vücut sııııvıııılarıııı/salgıııılarıııı ve kanıııın bütünlüğğğğübozulmuşşşş cilt ile temas

Hastane ortamıııında çalışışışışan kanla ve vücut sııııvıııılarıııı ile temasıııı olan herkesin (kontratlııııhizmetler ve öğğğğrenciler dahil) HBs Ag, anti-HBs Ab, anti-HCV belirleyicileri bilinmelidir.

Riskli Yaralanma Anında Yapılması Gerekenler

Yaralanmanın meydana geldiği cilt bölgesi su ve sabunla yıkanmalı

Mukozal temas durumunda, kan veya vücut sıvısı ile temas eden mukoza bölgesi bol su ile yıkanmalı

Yaralanmanın meydana geldiği bölge sıkılarak kanatılmamalı

Yaralanmanın meydana geldiği bölgenin yıkandıktan sonra antiseptik solüsyonla silinmesinde sakınca yok (ek korunma sağlamıyor)

Riskli Yaralanma Anında Yapılması Gerekenler

� Yaralanmanın meydana geldiği bölgeye çamaşır suyu vb. kostik maddeler ve dezenfektan solüsyonlar sürülmemeli

� Yaralan kişinin markerları bilinmiyor ise hemen kan alınarak HBsAg, anti-HBs Ab, anti-HCV Ab bakılmalı