sententia nostrae

Sententia NostraeLatin 4--2014-15 Dr. Patrick

Gratia dīs, menti quolibet ire licet. Ovidius

Gratia dis = Gratia deis ago. Quolibet = ubique placet In mente, libertatem habemus. Possumus mente fingere. Menti licet ad loca bona, mala, obscena, et imaginationis ire.

Gratia gratiam parit.Gratia = favorparit = fert infantes in mundo.Mater et pater infantes pariunt.canis canem parit.ursus ursum parit.Homo hominem parit.

Non gladio, sed gratiā.Habemus victoriam, non gladio, sed gratiā.Anglice, est sententia quae fert: “plus muscarum melle quam aceto captare potes.”Quid sententia vult dicere?persuasimus aliis . . .

Musica laetitiae comes, medicina dolorum. Iohannes Vermeer

comes = amicusdolor = tristitia, vulnera, insanitasQuid sententia vult dicere?Musica nos laetos facit. Musica nos sanat.Cur? quomodo?

Liber medicina animi.animus = spiritus, cor, mens, id quod hominem animat. Id quod facit ut homo inspiret et exspiret.Qui libri sunt medicina tibi?Cur medicina tibi hi libri? Quomodo?

Vita misero longa, felici brevis.--Publilius

Syrus

Vita est longa--cui? Viro misero (vel feminae miserae).Vita est long viro misero.Vita est brevis--cui? viro felici (vel feminae felici)Cur vita misero viro longa est?Cur vita felici viro brevis est?

Non scholae sed vitae discimus

Cur discimus?Discimus ut scholam serviamus?Discimus ut vivamus?Discimus non scholae, sed vitae.

Si multis placuerit vita tua, tibi placere non poterit.

Si vita tua multis placuerit . . . vita tua tibi placere non poterit.

Possumus omnibus placere?Si omnibus placere conar

mihi numquam placere possim.Debemus nobis solis placere?

Sapientis est mutare consilium.

--Seneca

Stultus numquam consilium mutat. Asinus numquam consilium mutat.Cuius modus est consilium mutare?Sapientis est mutare consilium.

Sapiens a se ipso pendet.Stultus ab aliis dependet.Infans a matre et patre dependet.Ignorans ab aliis dependet.Sapiens a nemini dependet.Sapiens a se ipso pendet.Explica cur sapiens a se pendet.

Labor gloriae paterQuid est pater gloriae?Cur labor gloriam parit?Necesse est nobis laborare ut nobilia attingamus?Consentisne annon?

Quam cito transit gloria mundi. Thomas a Kempis

Quam = howcito = celeriterQuam celeriter gloria mundi transit.Transit = mutatQuam celeriter res mutant. Omnia semper mutant. Buddha

Ne ad pugnam vocet aquilam luscinia.

Luscinia = avis cantansAquila = avis pugnans

ad caelos volanscaelus = caelumvolans/volare = id quod aves in caelo agunt .

Cur haec imago hominibus interest?Explicate quid sententia signficet.

ex labore dulcedodulcedo = benignitas, gratia, aliquid bonum ex animo

Labor est pater gloriae. Estne quoque pater dulcedinis? Explica.

Qui non laborat, non manducat.--Francois

Rebelais

manducare = comedere

consentis? dissentis? Cur?Romani consentirent? Dissentirent? Cur?Cur haec sententia nobis interest?

Aut rex aut asinus. Erasmus in the Adages

Rex est omnisAsinus est nihil.aut . . . aut ?Potes habere regem aut nihil.

Quo altior mons, tanto profundior vallis.

quo . . . tanto = in which way . . . in such a waymons est altus.vallis est profunda.quo altior mos est, tanto profundior vallis est.e.g.stercus quo plus moveatur, tanto plus foetet

Non faciunt meliorem equum aurei freni.L. Annaeus

Seneca

Aurei freni =

Aurei freni non faciunt meliorem equum.

Qui leviter credit, deceptus saepe redit.

Aesopus

leviter = facileredit = revenitSimiliter: de omnibus interroga!

Discipulus est prioris posterior dies.

Publilius Syrus

Dies est discipulusPosterior dies est discipulusPosterior dies est discipulus cuius?Posterior dies est discipulus prioris.Prioribus discimus.

Natura abhorret a vacuo. Aristotle

abhorret = ab + horretQuid horret? Mons Vesuvius horret et tum dispolosit.Terra horret.Natura a vacuo abhorret.Quid est vacuum homines terret.Placet tibi quid non explicemus?

Si satis est, multum est. Aesopus

Si tu satis habes, quid necesse tibi est?Responde in libello.

Non verbis sed rebusQuomodo debemus vitam agere?Verbis? an rebus?Responde in libello.

In propria pelle quiesce. Aesopus

propria = one’s ownpellis = skin, coat, furQuid significat? Age vitam laete an misere? Ubi agis vitam?In vita ipsa tua.

Lupus pilum mutat, non mentem.Erasmus in the Adages

Pilus = capillus Lupus pilum mutat.Lupus mentem non mutat. (mens = ingenium)Necesse nobis est videre inenium lupi, hominis ne decipiamus.Quomodo “lupi” pilos mutant?Lupus similis ovi videtur?

Proximus sum egomet mihi.Terrentius, “Andria”

egomet = ego ipseEgo ipse sum proximus mihi.Ego me scio melius quam omnes.

Alienis malis discimus.Erroribus discimus.Difficultatibus discimus.Doloribus discimus.Alienis factis discimus.

Animum debes mutare, non caelum. Horatius

Potesne caelum mutare?Potesne tempestatem mutare?Potesne staturam tuam mutare?Deinde, debes animum mutare.

Corrige praeteritum, rege praesens, cerne futurum

Corrigere = facere rectumregere = gubernare (quid rex facit)cernere = constituerepraeteritum = heri, dies perfectipraesens = hodie, nunc, haec horafuturum = cras, dies non iam praesentes et perfecti

Hodie vivendum, omissa praeteritorum cura.

Necesse est tibi hodie vivere.Necesse est tibi demittere curas prateritorum.

Ex granis acervus

Dictatio incipit.1. Dictatio is a listening, writing and comprehension exercise.2. You will hear the sentence three times. Write and spell the best you can in pencil.3. You will see the sentence on the screen. Correct anything you need to below your attempt in ink.4. Everything correct? Write “optime!” below your sentence.5. Ask about anything you do not completely understand.

Pardus maculas non deponit.

Timor mortis morte peior.

Omnium rerum principia parva sunt.Cicero

Necessitas artis magistra

Lucrum cum iactura famae damnum est, non lucrum.

Nocumentum documentum.

Nemo est supra leges.

Cibus non qui plurimus, sed qui suavissimus

In idem flumen bis non descendimus.

Heraclitus

Libertas optima rerum

Dives est qui nihil cupit.

Arcum nimia frangit intensio

Assidua stilla saxum excavat.

Omne vivum ex ovo.William Harvey

Bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis. Jesus, Gospel of John

Vento navigat suo.