teacher training (leiden, nl) - session 2 part 1
Post on 15-May-2015
175 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Teacher Training - Hogeschool LeidenSessie 2
Inspiring every child with our wonderful cosmos
Wouter Schrier, National Project ManagerUniverse Awareness/Leiden University, NLe. schrier@strw.leidenuniv.nlt. @unawe | @unawe_nlf. facebook.com/unawew. http://www.unawe.nl
“EERSTE kwartier”
“Volle Maan” “LAATSTE kwartier”
SCHIJNGESTALTES
MAANvan de
MIDDAG/AVOND
NACHT NACHT/OCHTEND
MAANPLANEET
STER*vs.
vs.
*(op correcte afmetingsschaal)
MAANPLANEETSTER
vs.
vs.
‘Natuurlijke satelliet ’Hemellichaam dat in een baan om
een planeet beweegt.
Reflecteert ster-licht, zend zelf niet uit.
‘Dwaal ster ’Hemellichaam in baan om een ster dat
zwaar genoeg is om onder zijn eigen
zwaartekracht bolvormig te worden.
Reflecteert ster-licht, zend zelf niet uit.
Massieve, lichtgevende bol plasma die
bijeengehouden wordt door zijn eigen
zwaartekracht. Uitgezonden energie
wordt opgewekt door kernfusie.
1
Onderzoekend leren
Helpen zelf een antwoord te vinden op hun vragen: * Niet losstaande feiten: leer verbanden te zien * Laat leerling zelf het probleem structureel benaderen * Gebruik operationele vragen * Stimuleer kritisch nadenken
Werkvorm die kinderen aanspoort de wereld om zich heen op een actieve manier te onderzoeken/ontdekken
? ? ? ?
?
“Waarom is de Maan rood tijdens een
maansverduistering?”
WAT zien we?
WELKE factoren/elementen spelen een rol?
WAT weten we over deze factoren/elementen?
Verdonkerde Maan, rode bol
Aarde, Zon, Maan, schaduw
“Waarom is de Maan rood tijdens een
maansverduistering?”
Schaduw van de Aarde
Waarom is de Maan niet donker?
“Waarom is de Maan rood tijdens een
maansverduistering?”
WAT zien we?
WELKE factoren/elementen spelen een rol?
WAT weten we over deze factoren/elementen?
Verdonkerde Maan, rode bol
Aarde, Zon, Maan, schaduw
Zon fungeert als achtergrondlicht, Maan is in de schaduw van de Aarde, de Aarde heeft een atmosfeer
N2
“Waarom wordt de hemel rood bij zonsondergang?”
N2
“Waarom is overdag de lucht blauw?”
N2
“Waarom is overdag de lucht blauw?”
WAT zien we?
WELKE factoren/elementen spelen een rol?
- Blauw licht vanuit elke richting
-Zonlicht -Lucht / Atmosfeer -Onze ogen
N2
“Waarom is overdag de lucht blauw?”
WAT weten we over deze factoren/elementen?
Zonlicht Bestaat uit meerdere kleuren, die samen optellen tot wit
N2
“Waarom is overdag de lucht blauw?”
WAT weten we over deze factoren/elementen?
Atmosfeer Laag van verschillende gassen (deeltjes van stikstof, zuurstof, ........)
“Waarom is overdag de lucht blauw?”
De zonnestralen worden verstrooid door de lucht en door stofdeeltjes in de atmosfeer
O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
O2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
N2
Blauw licht wordt verstrooid in alle richtingen, en lijken daarom vanuit alle kanten te komen: blauwe hemel
18
N2
“Dus: Waarom wordt de hemel rood bij zonsondergang?”
De zon staat veel lager aan de hemel. Zijn stralen leggen een langere afstand af door de atmosfeer: Alle kleuren, behalve rood, worden zo erg verstrooid, dat alleen het rode licht overblijft: rode lucht.
“Dus: Hoe vertalen we dit naar een rode maansverduistering?”
Atmosfeer van de Aarde
Mysterie opgelost!
21
ZONNESTELSELhet
☑Aantal planeten
☑Relatieve afmetingen
☒Relatieve afstanden☒Planeetbanen
Mercurius
Venus
Aard
eMars
Jupiter
Saturn
us
Uranus
Neptunus
ACTIVITEIT 4.3SEEING PLANETS
Sterren fonkelen: planeten niet! AARD-ATMOSFEER
Aard
e
Jupiter
Neptunus
150.000.000 km
ASTRONOMISCHE EENHEIDIS
1 A.E.
0.71 A.E.
0.3 - 0.46 A.E.
1.7 A.E.
5.2 A.E.
9.5 A.E.
19 A.E.
30 A.E.
0.3 - 0.46 A.E.
MERCURIUSGeen atmosfeer - Veel impact-kraters - Extreme temperatuursverschillen
+ Overdag ~ 380 ºC+ Nacht ~ -180 ºC
1e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
88 Aarde-dagen
AFSTAND TOT ZON
~50.000.000 km (0.3-0.5 A.E.)
DIAMETER4.880 km (0.38x Aarde)
VENUS
- ‘Zuster’ planeet van de Aarde
- Geologisch zeer actief: Vulkanen
- Dik wolkendek: Extreem broeikaseffect
+ Koolstofdioxide: ~500 ºC
2e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
~225 Aarde-dagen
AFSTAND TOT ZON
~108.000.000 km (0.71 A.E.)
DIAMETER12.102 km (0.95x Aarde)
f de Zon
DE AARDELeven
DIAMETER12.400 km
3e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
365,24 dagen
AFSTAND TOT ZON
~150.000.000 km (1 A.E.)
- Vloeibaar water- Atmosfeer met zuurstof - Broeikaseffect
SCHRIKKELJAARElke 4 jaar een
MARS
DIAMETER6.800 km (0.53 aarde)
4e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
687 Aarde-dagen
AFSTAND TOT ZON~228.000.000 km (1.7 A.E.)
Rode kleur door ijzeroxide (roest!)
Olympus: hoogste berg op een planeet in zonnestelsel - 22.000 meter
In het verleden misschien vloeibaar water?
JUPITER5e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
11.9 Aarde-jaren
AFSTAND TOT ZON~779.000.000 km (5.2 A.E.)
Grootste planeet in Zonnestelsel
Gasreus
‘Rode vlek’: gigantische storm die al meer dan 400 jaar rondraast
60+ manen DIAMETER
140.000 km (~10x Aarde)
0 01 2 66 62 27 13
MANEN
ZONNESTELSELin ons
SATURNUS- Draait snel rond eigen as (~11 uur)
DIAMETER120.500 km (~9x Aarde)
6e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
~30 Aarde-jaren
AFSTAND TOT ZON~1.400.000.000 km (9.5 A.E.)
- Ringen
- Lage dichtheid (< water)
Leven
tientallen tot honderden meters dik!
URANUS
DIAMETER
~50.000 km (4x Aarde)
7e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
~84 Aarde-jaren
AFSTAND TOT ZON~2.900.000.000 km (19 A.E.)
- Ligt op zijn zij
- Koudste planeet (min -224 ºC)
NEPTUNUS8e planeet vanaf de Zon
LENGTE JAAR
~165 Aarde-jaren
AFSTAND TOT ZON~4.500.000.000 km (30 A.E.)
- ‘Zusterplaneet’ van Uranus
- Voorspeld a.d.h.v. berekeningen, NIET observatie
- Extreem weer: wind > 2.100 km/u
DIAMETER
49.400 km (~4x Aarde)
ACTIVITEIT 4.1KNOW YOUR PLANETS
Planet Card Game (Front)
132
Background Science
There is one very special experiment that an astronaut carried out during a
moon landing more than 40 years ago. He held a feather in one hand and a
hammer in the other, and then released both objects simultaneously. Which
one reached the ground first? They both hit the floor at the same time! If
there’s no atmosphere, the feather doesn’t experience any air friction, just like
the hammer would barely feel any on earth. In a vacuum, all objects fall at the
same speed, regardless of their mass.
When astronauts landed on the Moon, they had a lot of fun jumping on the
lunar surface. Due to the weak gravitation, they could effortlessly jump very
far and high. They felt extremely light.
How much an object weighs on another celestial body depends on the so-called
gravity acceleration. The higher this value, the stronger the celestial body
attracts this object, i.e. the more it weighs. Note that the ‘mass’ of an object is
always the same anywhere in the universe. One kilogram of sugar remains one
kilogram of sugar. It just appears as if it had less mass on the Moon, because it
weighs less there. The Moon attracts one kilogram of sugar with less force than
the Earth does.
To see how much one kilogram of sugar and a child of 30 kilograms weigh on
the surface of each planet, see the table below.
Celestial body
Gravity acceleration at the equator [m/s2]
MultiplierExample 1 kg sugar [apparent kg]
Example 30 kg child [apparent kg]
SunMercuryVenusEarthMoonMarsJupiterSaturnUranusNeptunePluto
273.73.78.879.811.623.7124.7910.448.6911.150.7
27.90.380.910.170.382.531.060.891.140.07
27.90.380.910.170.382.531.060.891.140.07
83711.427305.111.475.931.826.734.22.1
On the Moon, a child with a mass of 30 kg would weigh only 0.17 x 30 kg = 5.1
kg, while on Jupiter it would weigh as much as an adult weighs on Earth: 2.36
x 30 kg = 70.8 kg.
Other sources: An astronaut carries out a famous experiment on the Moon
with a feather and a hammer: http://goo.gl/TIvEI
ACTIVITEIT 4.8LIGHTER OR HEAVIER
Gewicht is afhankelijk van zwaartekracht
Zwaartekracht hangt af van:- Massa van het object - Afstand tot het object
Hoe zwaarder, hoe sterker de zwaartekrachtHoe dichterbij, hoe sterker de zwaartekracht
Afstanden
- Constante snelheid gebruiken in afstandsmaat
- Snelheid van het licht ≈ 300.000 km per seconde
8 rondjes om de Aarde in 1 seconde
Aarde - Maan ≈
Aarde - Zon ≈
Zon - Neptunus ≈
Astronomische afstanden zijn GIGANTISCH
~1.1 lichtseconde~8.5 lichtminuten
~4.25 lichtuur
1 lichtseconde
1 lichtminuut
1 lichtuur
1 lichtjaar
≈
≈
≈
≈
300.000 km18.000.000 km
1.080.000.000 km9.460.000.000.000 km
Leiden: ~50-100 sterrenLa Palma (~2500m.): 2000+ sterren
LICHTvervuiling
EEN HEMEL VOL STERREN
Afstand tot de meest nabije ster - Proxima Centauri :
4,4 LICHTJAAR (!!)
1 lichtjaar ≈ 9.460.000.000.000 km
Extreem VEEL lege ruimte tussen sterren!http://workshop.chromeexperiments.com/stars/
ORIENTATIE
Oude zeelui oriënteerden zich aan de hand van de sterren
..
STERRENBEELDEN
Eeuwenlang een belangrijke rol:
- Onderwerp van verhalen en mythes
- Godsdienst/Spiritualiteit
- Navigatie
12 sterrenbeelden met bijzondere eigenschap
DIERENRIEM
ACTIVITEIT 5.1VISIBILITY OF CONSTELLATIONS
ORIENTATIE
Net als de zon bewegen de sterren ook over de nachthemel
..
Behalve de Poolster- Staat in het verlengde van de Aard-as- Staat dus altijd in het NOORDEN
POOLSTER
Hebben sterren in een sterrenbeeld iets met elkaar te maken?
lichtjaar
ACTIVITEIT 5.4CONSTELLATION SHAPES
De vorm van sterrenbeelden
Wij
schorpioen
Amazone
Waterslang
Venezuela
Kinder-draagzak
top related