an. et vol. cvii 7 augusti n. 2015 8 acta ... - la santa sede · duodevicesimi saeculi facere, ita...

128
ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico Città del Vaticano – Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA FRANCISCI PP. LITTERAE DECRETALES Quibus beato Ludovico a Casaurea Sanctorum honores decernuntur. FRANCISCUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM « Dominus dulcissimo amore ad se vocavit et interminata caritate me in vitae itinere direxit... ». Hanc per professionis fidei luculentam affirmationem in suo testamento scriptam, Pater Ludovicus a Casaurea praecise exprimit mysterium gra- tiae quae, e divina caritate exorta, vitam implevit suam. Etenim Dominus dignatus est Beatum Ludovicum verum Sancti Francisci Assisiensis filium duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- nem foveret Eiusque membris patientibus liberaliter serviret. Beatus Ludovicus natus est die XI mensis Martii anno MDCCCXIV in Casau- rea, prope Neapolim, ex parentibus Vincentio Palmentieri et Candida Zenga, et, nomine Archangeli imposito, postridie baptizatus est. In disciplinam fabri tignarii brevi receptus, ad vitam deinde religiosam allectus est dum conventum Franciscanorum ad Sanctum Antonium dicatum in oppido Afra- gola prope Neapolim frequentabat. Habitum seraphicum accepit in Lauro Nolae die XVII mensis Iunii anno MDCCCXXXII. Sacerdos die IV mensis Iunii An. et vol. CVII 7 Augusti 2015 N. 8

Upload: truongtuong

Post on 01-Nov-2018

246 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E

Directio: Palazzo Apostolico – Città del Vaticano – Administratio: Libreria Editrice Vaticana

ACTA FRANCISCI PP.

LITTERAE DECRETALES

Quibus beato Ludovico a Casaurea Sanctorum honores decernuntur.

FRANCISCUS EPISCOPUS

ServuS Servorum Dei

aD perpetuam rei memoriam

« Dominus dulcissimo amore ad se vocavit et interminata caritate me

in vitae itinere direxit... ».

Hanc per professionis fidei luculentam affirmationem in suo testamento

scriptam, Pater Ludovicus a Casaurea praecise exprimit mysterium gra-

tiae quae, e divina caritate exorta, vitam implevit suam. Etenim Dominus

dignatus est Beatum Ludovicum verum Sancti Francisci Assisiensis filium

duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio-

nem foveret Eiusque membris patientibus liberaliter serviret.

Beatus Ludovicus natus est die XI mensis Martii anno MDCCCXIV in Casau-

rea, prope Neapolim, ex parentibus Vincentio Palmentieri et Candida Zenga,

et, nomine Archangeli imposito, postridie baptizatus est. In disciplinam

fabri tignarii brevi receptus, ad vitam deinde religiosam allectus est dum

conventum Franciscanorum ad Sanctum Antonium dicatum in oppido Afra-

gola prope Neapolim frequentabat. Habitum seraphicum accepit in Lauro

Nolae die XVII mensis Iunii anno MDCCCXXXII. Sacerdos die IV mensis Iunii

An. et vol. CVII 7 Augusti 2015 N. 8

Page 2: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

720 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

anno MDCCCXXXVII consecratus, praecipue se dedidit studio et institutioni

disciplinarum chemiae, mathematicae et physicae.

Anno autem MDCCCXLVII, dum in ecclesia Neapolitana Sancti Ioseph de

Ruffi vel, ut vulgo dicitur, Sacramentinarum, orabat, immensa gratia nova

et insolita infusus est. Haec re vera fuit eius « lavatio », videlicet initium iti-

neris ad bonum fratrum curandum prorsus directi. Ipse testimonium praebet

de hoc miro eventu: « Ratio mea, fide illustrata, inducta est ad Christum

pauperesque Eius amandos, et ideo totam voluntatem meam direxit ad

caritatem faciendam erga Deum et proximum ».

Curam deinde imprimis dedit fratribus suis infirmis, pro quibus valetudi-

narium in Capodimonte construxit nomine La Palma. Anno MDCCCLIV, incepit

amplecti infantes Africanos servitudine demptos. Hoc modo inchoatum est

opus versus Moretti, ut dicuntur; quod opus, iuxta Patris Ludovici consilium

ad African evangelizandam, destinabatur ad iuvenes Africanos educendos

ut fierent Apostoli in Africam, ita ut « Africa ab Africa converteretur ».

Venerabili Sorore Anna Lapini, fundatrice Sororum Franciscalium a Sacris

Stigmatibus, adiuvante, simile opus instituit pro infantibus femininis Moret-

te dictis anno MDCCCLIX. Cum egregiam operam semper Ecclesiae in Africa

aedificandae daret, constituit etiam missionem in regione Scellal; quam

regionem ille ipse, etsi brevi, visitavit mense Ianuario anni MDCCCLXVI. Primi

collaboratores Patris Ludovici provenerunt ex Tertio Ordine Saeculari Sancti

Francisci, quos multum cohortabatur ad bonum hominum promovendum.

Nonnulli deinde eorum adsciti sunt in duas Congregationes Tertii Ordinis

regularis a Patre Ludovico institutas: altera Fratrum a Caritate, vulgo Bigi,

quae exstitit ab anno MDCCCLIX usque ad annum MCMLXXI, et altera Sororum

a Sancta Elisabeth, vulgo Bigie, anno MDCCCLXII instituta.

Laesus amore Dei – ut ipse dicebat – nihil rogavit nisi ardorem ad opera

caritatis facienda: « Anima mea liquescebat ob amorem erga Iesum Christum,

et flagrantissimo igne intus ardescebam propter amorem erga pauperes

Christi ». Quapropter, ingeniosus et studiosus, latissimam seriem aliorum

operum excogitavit quibus remedium indigentibus sui temporis afferret:

opera, exempli gratia, Accantoncelli ut pueri tecto carentes adiuvarentur.

Constituit etiam domos aetate provectis, oecotropheos, scholas, fundos, hos-

pitia pueris, societates operum misericordiae, domos typographicas, globos

musicorum et alia opera caritatis. Anno MDCCCLXXI fundavit Assisii domum

Page 3: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 721

caecis ac surdis mutisque. Anno MDCCCLXXVII exstruit Florentiae ecclesiam

Sacratissimo Cordi Iesu dicatam. Immensum desiderium boni aliorum cu-

randi movit cum etiam ad culturam humanam promovendam, quam habuit

tamquam peculiarem viam ad fidem christianam alendam humanitatemque

fovendam. Inter collaboratores et amicos eius adnumerantur etiam praeclari

homines illo tempore, quorum multi fuerunt etiam Sancti. Artissimo amici-

tiae vinculo coniunctus est cum Sancta Catharina Volpicelli, Fundatrice In-

stituti Ancillarum a Sacratissimo Corde, necnon Beato Bartholomaeo Longo,

Fundatore Sanctuarii Operumque Beatae Virginis Rosarii Pompeii. Beatus

Ludovicus mortuus est Neapoli in Hospitio Nautis di Posillipo, quod ultimum

opus erat ex corde suo natum, nautis aetate vectis destinatum, die XXX

mensis Martii anno MDCCCLXXXV, die scilicet secunda Hebdomadae Sanctae.

Fama sanctitatis post eius obitum late percrebrescente, Processus Or-

dinarius Informativus rite est institutus mense Augusto anni MDCCCLXXXV.

Peractus est deinde Processus Apostolicus ab anno MCMVIII ad annum MCMXVI;

qui Processus extensus est ab anno MCMXX ad annum MCMXXVIII. Omnibus his

canonice agendis feliciter actis, Decretum deinde editum est super virtutibus

a Beato Paulo VI die XIII mensis Februarii anno MCMLXIV. Postea Decretum

super miro proditum est die XI mensis Iulii anno MCMXCII. Sanctus Ioannes

Paulus II praesidit Sollemni Ritui Beatificationis ante Basilicam Petrianam

die XVIII mensis Aprilis anno MCMXCII, die scilicet Dominica in Albis.

Ad eiusdem Beati canonizationem obtinendam, mira coniecta sanatio

cuiusdam infantis, die XII mensis Iunii anno MCMXCIV impetrata, relata est

ad Congregationem de Causis Sanctorum. Hac de sanatione instructus est

Processus canonicus apud curiam ecclesiasticam dioecesis Cerretanae-The-

lesinae-Sanctae Agathae Gothorum. Hoc processu expleto, favorabilique voto

habito et Consilii Medicorum die XVI mensis Ianuarii anno MMXIV et Consul-

torum Theologorum die VI mensis Martii anno MMXIV, Patres Cardinales et

Episcopi congregati sunt in Sessione Ordinaria die XV mensis Aprilis anno

MMXIV. Posito dubio an de miraculo divinitus patrato constaret, responsum

affirmativum prolatum est. Decretum super miro promulgatum est die XVI

mensis Aprilis anni insequentis. Tandem, post suffragium die XII mensis

Iunii anno MMXIV in Consistorio datum, statuimus ut ritus Canonizationis

Beati Ludovici a Casaurea fieret die XXIII mensis Novembris anno MMXIV,

Dominica Sollemnitatis Domini Nostri Iesu Christi Universorum Regis.

Page 4: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

722 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Hodie igitur hanc formulam inter Sacra protulimus:

Ad honorem Sanctae et Individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei ca-

tholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini nostri Iesu

Christi, beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatio-

ne praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum

Nostrorum consilio, Beatos Ioannem Antonium Farina, Cyriacum Eliam

Chavara a Sacra Familia, Ludovicum a Casaurea, Nicolaum a Longobardis,

Euphrasiam a Sacro Corde et Amatum Ronconi Sanctos esse decernimus et

definimus, ac Sanctorum Catalogo adscribimus, statuentes eos in universa

Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii

et Spiritus Sancti.

Qui igitur evangelicam sitit perfectionem Regnumque appetit Dei, admi-

retur huius Sancti virtutes alliciaturque ad eas amplectendas, ut, ad Sancti

Francisci Assisiensis exemplar adhaerescens, Iesum Christum sectari con-

tendat, operositatem apostolicam incumbat, orationis usum adsidue frequen-

tet, germanam caritatem excolat et vera utatur paenitentia et abnegatione

christiana. Spiritus Sanctus, per intercessionem Sancti Ludovici a Casaurea,

obsequium fidei in omnium hominum cordibus suscitet animasque eorum

voluntate Dei serviendi et diligendi insufflet.

Quae autem his Litteris decrevimus, nunc et in posterum rata et firma

esse volumus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.

Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo et tertio mensis Novembris,

anno Domini bis millesimo decimo quarto, Pontificatus Nostri secundo.

EGO FRANCISCUS

Catholicae Ecclesiae Episcopus

Marcellus Rossetti, Proton. Apost.

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 65.762

Page 5: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 723

CONSTITUTIO APOSTOLICA

NUCENSIS

In Mexico nova conditur dioecesis Nucensis.

FRANCISCUS EPISCOPUS

ServuS Servorum Dei aD perpetuam rei memoriam

Quo satius consuleretur spirituali bono Christifidelium sibi creditorum,

Venerabilis Frater Iosephus Ulixes Macias Salcedo, Archiepiscopus Me-

tropolita Hermosillensis, audita Conferentia Episcoporum Mexici, ab hac

Apostolica Sede enixe petivit ut quodam dismembrato territorio ab eadem

archidioecesi nova conderetur dioecesis. Nos quidem, audita faventi senten-

tia Venerabilis Fratris Christophori Pierre, Archiepiscopi titulo Gunelensis

et in Mexico Apostolici Nuntii, de Consilio Congregationis pro Episcopis

admotae postulationi animarum saluti valde profuturae libenter conceden-

dum esse putamus. Summa igitur Nostra potestate sequentia decernimus.

Ab archidioecesi Hermosillensi separamus territorium, prout in praesens

lege civili circumscribitur, municipiorum, qui patrio sermone nuncupantur:

Agua Prieta, Altar, Atil, Bacoachi, Caborca, Cananea, Fronteras, Imuris,

Naco, Nacozari de García, Nogales, Oquitoa, Pitiquito, Santa Crux, Sáric,

Trincheras et Tubutama, atque ex ita distracto territorio novam constituimus

dioecesim Nucensem, cuius sedem in urbe Nucensi ponimus, ibique exstans

paroeciale templum, Deo in honorem Dominae Nostrae de Guadalupe dica-

tum, ad gradum et dignitatem Cathedralis ecclesiae evehimus mandantes ut

in eadem Capitulum Canonicorum, ad normam iuris, instituatur. Ceterum

novam dioecesim Nucensem suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Her-

mosillensi eiusque Episcopum metropolitico iuri Archiepiscopi pro tempore

ipsius metropolitanae Ecclesiae subicimus. Congruae quidem sustentationi

Praesulis novae dioecesis provideatur Curiae emolumentis, fidelium obla-

tionibus ac portione ei obveniente ex divisione, ad normam canonis 122

Codicis Iuris Canonici facienda, bonorum quae hactenus Mensae (illic dictae

« Mitra ») Hermosillensi pertinuerunt. Ut Pastori novae dioecesis in eius

regimine validum tribuatur adiutorium, Consilium Presbyterale, Collegium

Page 6: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

724 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Consultorum et Consilium a rebus oeconomicis quam primum instituan-

tur. In iis autem quae respiciunt ad Seminarii dioecesani aedificationem

atque ad sacrorum alumnorum institutionem, serventur praescripta iuris

communis, prae oculis habitis normis ac regulis a Congregatione pro Cle-

ricis statutis. Insuper variis rationibus permanens educatio presbyterorum

procuretur et cum fas erit, selecti sacerdotes ad studia complenda Romam

mittantur. Simul ac dioecesis erectio ad effectum deducta fuerit, sacerdotes

illi adscripti censeantur Ecclesiae in cuius territorio ecclesiasticum officium

detinent; ceteri autem sacerdotes Seminariique alumni incardinati maneant

vel incardinentur Ecclesiae in cuius territorio legitimum habent domicilium.

Acta et documenta quae ad noviter constitutam dioecesim eiusque clericos,

fideles et bona temporalia forte respiciunt, a Curia Hermosillensi ad Curiam

Nucensem quam primum transmittantur. Ad haec omnia perficienda depu-

tamus memoratum Apostolicum Nuntium, vel, absente eo, illum, qui curat

negotia Apostolicae Nuntiaturae in Mexicana Natione, eisdem tribuentes

necessarias et opportunas facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo

agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposi-

to ad Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae

exsecutionis, cum primum fas erit, remittendi. Hanc denique Constitutionem

Nostram nunc et in posterum ratam esse volumus, contrariis quibuslibet

rebus non obstantibus.

Datum Romae, apud S. Petrum, die undevicesimo mensis Martii, in

sollemnitate Sancti Ioseph, Sponsi Beatae Mariae Virginis et Patroni Uni-

versalis Ecclesiae, anno Domini bis millesimo decimo quinto, Pontificatus

Nostri tertio.

De mandato Summi Pontificis

petruS card. parolin

Secretarius Status

Marcellus Rossetti, Proton. Apost.Leonardus Sapienza, Proton. Apost.

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 66.333

Page 7: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 725

LITTERAE APOSTOLICAE

I

Venerabilibus Dei Servis Mauro Palazuelos Maruri et XVII Sociis ex Ordine Sancti Benedicti Beatoram honores decernuntur.

FRANCISCUS PP.

Ad perpetuam rei memoriam. — « Qui enim voluerit animam suam sal-

vam facere, perdet eam; qui autem perdiderit animam suam propter me et

evangelium, salvam eam faci et » (Mc 8, 35).

Hac in brevi prolatione, ex Evangelio secundum Marcum excepta, prae-

cipue refulgent vita et mors Martyrum Monasterii El Pueyo; vita scili-

cet Domino integre consecrata martyrioque in fine decorata. Sanguine ob

amorem Iesu Christi versato hi pii monachi sic plenam ac definitivam Deo

consecrationem panxerunt suam.

Plene conscii se tamquam martyres obituros esse paratique talem ad

mortem amplectendam, intrepide quidem morti occurrerunt, scientes se

ab altera ad alteram vitam, sane meliorem, transituros. Intellexerunt enim

operae pretium esse se hanc terrestrem vitam perdere ut illam sempiternam

adipiscerentur Christumque postremo et certo incurrerent, cui vitam suam

per vota monastica dicaverant. Enimvero contigit in novissimis diebus te-

rrestris eorum vitae, immo vero eo ipso tempore quo in occursum mortis

veniebant, ut reapse quirent observare praecepta quae sanctus Benedictus

sua in Regula illis tradidit: « Ecce pietate sua demonstrat nobis Dominus

viam vitae. ... Succinctis ergo fide vel observantia honorum actuum lumbis

nostris, per ducatum Evangelii pergamus itinera eius, ut mereamur eum qui

nos vocavit in regnum suum videre. ... Christo omnino nihil praeponant,

qui nos pariter ad vitam aeternam perducat » (S. Benedicti regula, prologus

et caput LXXII).

Martyres de El Pueyo tali fortitudine talique gaudio occurrerunt morti

quoniam sciebant se eo modo ad vitam aeternam esse perventuros seseque

felicissime conspectum inituros Patris necnon congressum cum Christo Ma-

treque Sanctissima Eius.

Page 8: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

726 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Holocaustum beati martyris Mauri Palazuelos eiusque XVII Sociorum,

Benedictinorum Monasterii Dominae Nostrae de El Pueyo Barbastri, oblatio

reapse fuit totius communitatis, scilicet XVIII monachorum qui coenobialem

vocationem usque ad finem sunt obsecuti; quorum solummodo tres aliis in

locis sunt comprehensi aliisque a fratribus separati, qui tamen non minus

atrociter occisi sunt suam propter fidem suumque statum religiosum.

Prior communitatis, pater Maurus Palazuelo Maruri, O.S.B., trucidatus

suis cum XIV fratribus, numquam ferventius vel intimius antea inchoavit

cantum Salve Regina quam ipso die martyrii; quo die illum cantum Maria-

lem cecinerunt utpote novissimum actum venerationis ac postremam vale-

dictionem Matri de El Pueyo dum se ipsius Beatissimae Mariae tenerrimis

amplexibus in caelo committebant.

Hi universi monachi praeclarum reliquerunt plenae fidelitatis exemplum,

quod totam vitam, dono Domino oblatam, coronavit. Enimvero parati fuerunt

ad martyrium suscipiendum post XXXVI dies in carcere peractos. Magnum

quidem exemplum praebuerunt fidei ac spei, nullo modo dubitantes se,

tutela Mariae Sanctissimae munitos, manibus Dei concredere.

Monachi qui occisi sunt intra muros coemeterii in oppido Barbastro

regionis Oscensis die XXVIII mensis Augusti anno MCMXXXVI sunt:

1. Maurus Palazuelos Maruri (Abel Angelus), O.S.B., sacerdos, natus in

Peñacastillo, Cantabriae, die XXVI mensis Octobris anno MCMIII.

2. Honoratus Suárez Riu (Antonius), O.S.B., sacerdos, natus in Torres del

Obispo, Oscae, die V mensis Februarii anno MCMII.

3. Leander Cuesta Andrés (Ioannes), O.S.B., sacerdos, natus in Rupelo,

in regione Burgensi, die XXXI mensis Maii anno MDCCCLXX.

4. Raimundus Lladós Salud (Antonius), O.S.B., sacerdos, natus in

Lluçars, Illerdae, die XV mensis Decembris anno MDCCCLXXXI.

5. Laurentius Sobrevía Cañardo (Turibius), O.S.B., sacerdos, natus

Oscae, die XVI mensis Aprilis anno MDCCCLXXIV.

6. Iacobus Pardo López, O.S.B., sacerdos, natus in Palacios de Benaver,

in regione Burgensi, die XXV mensis Iulii anno MDCCCLXXXI.

7. Ferdinandus Salinas Romeo, O.S.B., sacerdos, natus in Pozán de Vero,

Oscae, die XXXI mensis Maii anno MDCCCLXXXIII.

Page 9: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 727

8. Dominicus Caballé Brú (Iacobus), O.S.B., sacerdos, natus in Vilalba

dels Arcs in regione Tarraconensi, die XXV mensis Maii anno MDCCCLXXXIII.

9. Angelus Fuertes Boira (Antonius), O.S.B., frater, natus Caesaraugu-

stae, die II mensis Augusti anno MDCCCLXXXIX.

10. Hildefonsus Fernández Muñiz (Iulius), O.S.B., sacerdos, natus in Mu-

ros de Nalón, in provincia Asturiae, die XXIV mensis Iulii anno MDCCCXCVII.

11. Anselmus Palau Sin (Marianus), O.S.B., sacerdos, natus in Torres del

Obispo, in provincia Oscae, die IX mensis Augusti anno MCMII.

12. Ramirus Sanz de Galdeano Mañeru (Raimundus), O.S.B., sacerdos,

natus in Villatuerta, in provincia Navarrae, die XXX mensis Augusti anno MCMX.

13. Rosindus Donamaría Valencia (Martinus), O.S.B., subdiaconus, na-

tus in San Martín de Unx, in provincia Navarrae, die III mensis Novembris

anno MCMIX.

14. Laurentius Ibáñez Caballero (Leontius), O.S.B., sacerdos, natus in

Cubillejo de Lara, in regione Burgensi, die XI mensis Septembris anno MCMXI.

15. Aurelius Boix Cosials (Angelus Carmelus), O.S.B., sacerdos, natus

in Pueyo de Marguillén, in provincia Oscae, die II mensis Septembris anno

MCMXIV.

Martyrium quoque subierunt, aliis locis aliisque diebus, hi monachi eius-

dem monasterii:

16. Vincentius Burrel Enjuanes, O.S.B., frater, natus in Juseu, in pro-

vincia Oscae, die XXVIII mensis Decembris anno MDCCCXCVI, occisus die XXVI

mensis Iulii anno MCMXXXVI in Barbastro, Oscae.

17. Laurentius Santolaria Ester, O.S.B., natus in Torres de Alcanadre, in

provincia Oscae, die XX mensis Aprilis anno MDCCCLXXII, occisus die V mensis

Augusti anno MCMXXXVI in Cantera, prope locum ortus supradictum.

18. Marianus Sierra Almázor, O.S.B., sacerdos, natus in Alquézar, in pro-

vincia Oscae, die XXV mensis Februarii anno MDCCCLXIX, in coemeterio oppi-

di vulgo Barbastro, in provincia Oscae, occisus die IX mensis Augusti anno

MCMXXXVI.

Fama martyrii horum monachorum protinus diffusa est atque perduravit

in dies. Quapropter inchoata est Inquisitio dioecesana apud Curiam Epis-

copalem Barbastrensem, quam causam validam recognovit Congregatio de

Causis Sanctoram die XXV mensis Februarii anno MM. Consultores deinde

Page 10: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

728 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Theologi, Peculiari in Congressu diei XXIII mensis Iunii anno MMX congregati,

votum favorabile protulerunt de martyrio, quod votum Patres Cardinales

atque Episcopi, in Sessione Ordinaria die XXI mensis Martii anno MMXIII

habita, confirmaverunt. Ideo Nos die III mensis Iunii eiusdem anni iussimus

ut Congregatio de Causis Sanctoram decretum super martyrio adscriberet

et statuimus ut beatificationis ritus die XIII mensis Octobris anno MMXIII in

urbe Tarraconensi Hispaniae celebraretur.

Hodie igitur, Tarracone in Hispania, de mandato Nostro, Venerabilis

Frater Noster Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, Praefectus Congregationis

de Causis Sanctoram, textum Litterarum Apostolicaram legit, quibus Nos

Venerabiles Dei Servos Maurum Palazuelo Maruri et XVII Socios ex Ordine

Sancti Benedicti in Beatoram numeram adscribimus:

Nos, vota Fratrum Nostrorum Iesu García Burillo, Episcopi Abulen-

sis, Alfonsi Milián Sorribas, Episcopi Barbastrensis-Montisonensis, Aloisii

S.R.E. Cardinalis Martínez Sistach, Archiepiscopi Barcinonensis, Marii Iceta

Gavicagogeascoa, Episcopi Flaviobrigensis, Iosephi Emmanuelis Lorca Pla-

nes, Episcopi Carthaginensis in Hispania, Antonii Angeli Algora Hernan-

do, Episcopi Civitatis Regalensis, Demetrii Fernández González, Episcopi

Cordubensis, Iosephi Mariae Yanguas Sanz, Episcopi Conchensis, Raimun-

di del Hoyo López, Episcopi Giennensis, Ioannis Piris Frígola, Episcopi

Ilerdensis, Antonii Mariae S.R.E. Cardinalis Rouco Varela, Archiepiscopi

Matritensis, Iesu Stephani Catalá Ibáñez, Episcopi Malacitani, Salvatoris

Giménez Valls, Episcopi Minoricensis, Attilani Rodríguez Martínez, Episcopi

Seguntini-Guadalaiarensis, Iacobi Pujol Balcells, Archiepiscopi Tarraconen-

sis, Iosephi Angeli Saiz Meneses, Episcopi Terrassensis, Caroli Emmanuelis

Escribano Subías, Episcopi Terulensis et Albarracinensis, Braulii Rodriguez

Plaza, Archiepiscopi Toletani, Henrici Benavent Vidal, Episcopi Dertosensis,

Caroli Osoro Sierra, Archiepiscopi Valentini, necnon plurimorum aliorum

Fratrum in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Con-

gregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica

facultatem facimus ut Servi Dei:

— Iosephus Maximus Moro Briz et IV Socii, presbyteri dioecesani;

— Maurus Palazuelos Maruri et XVII Socii, ex Ordine Sancti Benedicti;

— Iacobus Puig Mirosa et XVIII Socii, e Congregatione Filiorum Sacrae

Familiae Iesu, Mariae et Ioseph, necnon Sebastianus Llorens Telarroja,

laicus;

Page 11: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 729

— Maria a Monte Serrato (in saeculo: Iosepha Maria Columnaris García

Solanas) et VIII Sociae, religiosae professae Instituti Minimarum Discal-

ceatarum Sancti Francisci de Paula, necnon Lucretia García Solanas, laica

et vidua;

— Mauritius (in saeculo: Alexander) Íñiguez de Heredia Alzola et XXIII

Socii, religiosi professi ex Ordine Hospitalario Sancti Ioannis de Deo;

— Iosephus Guardiel Pujol, presbyter dioecesanus;

— Raimundus Ioachimus Castaño González et Iosephus Maria González

Solis, presbyteri professi ex Ordine Fratrum Praedicatorum;

— Antonius Faúndez López, presbyter, et unus Socius, professi ex Ordine

Fratrum Minorum, necnon duo presbyteri dioecesani;

— Hermenegildus ab Assumptione B.M.V. (in saeculo: Hermenegildus

Iza y Aregita) et V Socii, ex Ordine Sanctissimae Trinitatis;

— Carmelus Maria Moyano Linares et IX Socii, presbyteri professi ex

Ordine Carmelitarum;

— Iosephus Xavier Gorosterratzu et V Socii, e Congregatone Sanctissimi

Redemptoris;

— Emmanuel Basulto Jiménez, Episcopus Giennensis, necnon III

presbyteri dioecesani, unus seminarii alumnus et unus laicus;

— Victoria a Iesu (in saeculo: Francisca Agnes Maria ab Antiqua) Valver-

de González, religiosa Pii Instituti Calasanctiani Filiarum a Divina Pastora;

— Salvius Huix Miralpeix, Episcopus Illerdensis;

— Iosephus Nadal i Guiu et Iosephus Jordán Blecua, presbyteri dioe-

cesani;

— Ioannes a Iesu (in saeculo: Vilaregut Farré) et III Socii, ex Ordine

Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, necnon

Paulus Segalá Solé, presbyter dioecesanus;

— Marianus Alcalá Pérez et XVIII Socii, ex Ordine Beatae Mariae Vir-

ginis de Mercede Redemptionis Captivorum;

— Chrysanthus (in saeculo: Casimirus González García), Aquilinus,

Cyprianus Iosephus et LXIII Socii, ex Instituto Fratrum Maristarum a

Scholis, necnon Raimundus Aemilianus Hortelano Gómez et Iulianus Agui-

lar Martín, laici;

— Emmanuel a Sacra Familia (in saeculo: Emmanuel Sanz Domínguez),

presbyter professus et reformator Ordinis Sancti Hieronymi;

Page 12: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

730 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

— Andreas a Palazuelo (in saeculo: Michael Franciscus González Gon-

zález) et XXXI Socii, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum;

— Theophilus Fernández de Legaria Goñi et IV Socii, presbyteri pro-

fessi e Congregatione Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis

perpetuae Ss. Sacramenti altaris;

— Albertus Maria Marco Alemán et VIII Socii, ex Ordine Carmelitarum

ab Antiqua Observantia, necnon Augustinus Maria García Tribaldos et XV

Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum;

— Orentius Aloisius (in saeculo: Antonius Sola Garriga) et XVIII Socii,

ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum, necnon Antonius Mateo

Salamero, presbyter dioecesanus, et Iosephus Gorostazu Labayen, laicus;

— Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociae, e Societate

Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul;

— Aurelia (in saeculo: Clementina) Arambarri Fuente et III Sociae, re-

ligiosae professae Congregationis Servarum Mariae Ministrantium Infirmis;

— Maria Assumpta (in saeculo: Iulianna González Trujillano) et II So-

ciae, religiosae professae Congregationis Missionariarum Franciscalium a

Matre Divini Pastoris;

— Ioannes Huguet Cardona, presbyter dioecesanus;

— Iosephus Maria Ruiz Cano, Iesus Hannibal Gómez Gómez, Thomas

Cordero Cordero et XIII Socii, e Congregatione Missionariorum Filiorum

Immaculati Cordis B.M.V.;

— Emmanuel Borrás i Ferré, Episcopus Auxiliaris Tarraconensis, Aga-

pitus Modestus (in saeculo: Modestus Pamplona Falguera), ex Instituto Fra-

trum Scholarum Christianarum, et CXLV Socii, presbyteri et Seminarii

alumni dioecesani, necnon religiosi ex Instituto Fratrum Scholarum Chris-

tianarum, ex Ordine Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de

Monte Carmelo, ex Ordine Sancti Benedicti, ex Ordine Fratrum Minorum

Capuccinorum, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis

B.M.V., e Tertio Ordine Carmelitarum a Magisterio;

— Fortunatus Velasco Tobar et XIII Socii, e Congregatione Missionis;

— Ioachimus Jovaní Marín et XIV Socii, e Sodalitate Sacerdotum Ope-

rariorum Dioecesanorum Cordis Iesu;

— Richardus Gil Barcelón, presbyter professus e Congregatione Parvi

Operis a Divina Providentia, necnon Antonius Arrué Peiró, laicus;

Page 13: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 731

— Iosepha Martínez Pérez et XI Sociae, e Congregatione Filiarum a

Caritate, necnon Dolores Broseta Bonet, laica;

qui in Hispania vicesimo saeculo sanguinem suum effuderunt ad testi-

monium perhibendum Domino Iesu, Beatorum nomine in posterum appel-

lentur, eorumque festum die sexta Novembris in locis et modis iure statutis

quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.

Quae vero per has Litteras decrevimus et nunc et in posterum firma

esse volumus, rebus quibuslibet contrariis non obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo piscatoris, die XIII

mensis Octobris, anno MMXIII Pontificatus Nostri primo.

De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status

c petruS parolin

Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 21.092

Page 14: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

732 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

II

Venerabili Dei Servo Iosepho Gabrieli del Rosario Brochero presbytero caeli-tum Beatorum tribuitur dignitas.

FRANCISCUS PP.

Ad perpetuam rei memoriam. — « Nolite sperare in violentia et in rapi-

na nolite decipi; divitiae si affluant, nolite cor apponere. Semel locutus est

Deus, duo haec audivi: quia potestas Deo est, et tibi, Domine, misericordia;

quia tu reddes unicuique iuxta opera sua » (Ps 62, 11-13).

Totum se Dei voluntati, ut instrumentum, commisit Venerabilis Dei

Servus et id propositum per totam vitam tenuit, qui, quodcumque agebat,

summam divinam mercedem est lucratus et, cum Domini amorem inter

homines diffunderet, eiusdem particeps fuit.

Die XVI mensis Martii anno MDCCCXL Sanctae Rosae de Rio Primero, apud

Cordubam in Argentina pientissima ex familia ortus est, quae exemplo in

virtutibus fideique principiis eum instituit. Anno MDCCCLVI cum flagranter

vocationem perciperet, seminarium est ingressus et die IV mensis Novembris

anno MDCCCLXVI sacris ordinibus est auctus. Prima sua pastoralia munia apud

ecclesiam Cathedralem Cordubensem gessit. Studia produxit, donec doctoris

gradum in philosophia consequeretur, doctrina philosophica pellectus, quam

Societatis Iesu sodales modo reversi Cordubam restituerunt. Studiorum exin-

de praefectus apud Seminarium Maius electus est. Anno MDCCCLXIX Sancti

Alberti Cordubae est nominatus parochus, cui lata urbis pars coniungeba-

tur. Impensam operam dedit Evangelio nuntiando populoque instituendo,

sancti Ignatii exercitationibus spiritalibus usus, quibus complures fideles

interfuerunt, et sic multi ad fidem sunt conversi. Dei Servus in socialibus

materialibusque rebus territorium sibi demandatum promovendum curavit,

templa, cappellas, ruris scholas aedificando atque vias illius loci in monti-

bus sternendo. In primis exercitationum spiritalium domum condidit, cui

duo domicilia addidit, alterum pro religiosis mulieribus, alterum pro sacer-

dotibus. Multos annos sine intermissione gregem sibi commissum curavit,

complura patrando ut cresceret ac spiritale materialeque bonum proseque-

Page 15: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 733

retur. Anno MCMVIII propter locorum insalubritatem et aegrotorum propin-

quitatem, spreto periculo ac Domini vineae studiosus, lepra est correptus.

Sic parochi munus deponere debuit, eodem tamen fervore suam perducens

missionem. Die XXVI mensis Ianuarii anno MCMXIV in oppido Villa del Trán-

sito apud Cordubam de hoc mundo demigravit.

Eius sanctitatis fama perstante, die XVIII mensis Iulii anno MCMLXXIV

apud dioecesim Cordubensem in Argentina Processus Ordinarius de eius-

dem sanctitate est actus. Die II mensis Februarii anno MMIV Consultores

Theologi, in Peculiari Congressione coadunati favens suffragium tulerunt

atque idem iudicarunt Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria

die II mensis Aprilis anno MMIV, ita ut eius virtutes per Decretum diei XIX

mensis Aprilis anno MMIV, a Summo Pontifice Ioanne Paulo II declararentur

heroum in modum exercitae. Beatificationis causa asserta sanatio exhibita

est, quam Medici Consultores die X mensis Maii anno MMXII ad scientiam

inexplicabilem iudicarunt. Theologi Consultores, in Congressione Peculiari

coadunati die VII mensis Iunii anno MMXII Venerabilis Dei Servi intercessioni

eam tribuerunt et idem iudicarunt Patres Cardinales et Episcopi in Sessione

Ordinaria die VI mensis Novembris anno MMXII. Summus Pontifex Benedictus

XVI die XX mensis Decembris anno MMXII facultatem fecit ut Congregatio de

Causis Sanctorum ipsum Decretum evulgaret atque statuit ut beatificationis

ritus in oppido Villa Cura Brochero, Cordubae in Argentina die XIV mensis

Septembris anno MMXIII ageretur.

Hodie igitur de mandato Nostro Venerabilis Frater Noster Angelus S.R.E.

Cardinalis Amato, Congregationis de Causis Sanctorum Praefectus, textum

Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos in Beatorum numerum Venera-

bilem Dei Servum Iosephum Gabrielem del Rosario Brochero adscribimus:

Nos, vota Fratrum Nostrorum Caroli Iosephi Ñáñez, Archiepiscopi Cor-

dubensis in Argentina, et Iacobi Olivera, Episcopi Crucis Axeatae, nec non

plurimorum aliorum Fratrum in Episcopatu multorumque christifidelium

explentes, de Congregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate

Nostra Apostolica facultatem facimus ut Venerabilis Dei Servus Iosephus Ga-

briel del Rosario Brochero, presbyter dioecesanus, fidelis Evangelii minister,

Christi dilectionis in pauperes testis, Beati nomine in posterum appelletur,

eiusque festum die sexta decima mensis Martii in locis et modis iure statu-

tis quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.

Page 16: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

734 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Decet prorsus insignem hunc caelitem magnificare, qui eximias intrepi-

dae fidei testificationes exhibuit, cum suam vitam inpenderet in beneficium

fidelium et in salutarem Evangelii veritatem demonstrandam. Quae omnia

doctus, actuosus, assidua precatione aeger, usque egit. Exoptamus igitur ut

eximia eius exempla magno sint hominibus qui nunc sunt emolumento, quo

ipsi Christi vultum clarius conspiciant.

Haec vero quae hodie statuimus firma usquequaque esse volumus ac

valida fore iubemus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XIV

mensis Septembris, anno MMXIII, Pontificatus Nostri primo.

De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status

c petruS parolin

Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 1.143

Page 17: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 735

III

Venerabilibus Servis Dei Richardo Gil Barcelón et Antonio Arrué Peiró Bea-torum Martyrum honores decernuntur.

FRANCISCUS PP.

Ad perpetuam rei memoriam. — « Quoniam melior est misericordia tua

super vitas, labia mea laudabunt te. Sic benedicam te in vita mea et in

nomine tuo levabo manus meas » (Ps 63, 4-5).

Gaudium et pax, quibus pleni Venerabiles Servi Dei Richardus Gil Bar-

celón et Antonius Arrué Peiró ad martyrium pervenerunt, coronam consti-

tuebant laudis Domini quam illi cotidie in sequela Christi offerebant atque

in testificatione suae fidei.

Pater Richardus Barcelón die XXVII mensis Octobris anno MDCCCLXXIII

in loco v. Manzanera, provinciae Terulensis, in Hispania, natus est. Anno

MDCCCLXXXVI in Seminarium ingressus est. Anno MDCCCXCIII nomen militiae

dedit atque in Philippinas missus est, ubi eodem tempore Ordinis Fratrum

Praedicatorum Facultatem Theologicam frequentavit et die XXIV mensis

Septembris anno MCMIV sacerdos ordinatus est. Anno MCMV in Hispaniam

reversus, vitam religiosam suscepit apud memoratum Ordinem, sed profes-

sionem non emisit. Semper suam definitivam quaerens vocationem, etiam

Capuccinos Tertiarios frequentavit et, aliquos per menses, vitam duxit ere-

miticam. Anno MCMIX decrevit Romam petere, in simplicitate et humilitate

peregrinatoris, in prece et paenitentia. Hic Venerabilis Servus Dei convenit

sanctum Aloisium Orione, qui eum suum in Institutum recepit, in Par-

vum videlicet Opus Divinae Providentiae, atque eum in novitiatum misit

Dertonae, ubi postea vota nuncupavit religiosa. Anno MCMX capellanus fuit

Messanae; ab anno MCMXI ad annum MCMXII assignatus est orphanotrophio

sancti Prosperi in urbe Rheginensi; ab anno MCMXIII ad annum MCMXXIII

ministerium Cassani exercuit. Ab anno MCMXXIII ad annum MCMXXIV fuit in

Monte Mario, Romae, primum apud orphanotrophium et deinde in paroecia

suburbana viae Appiae. Multis muneribus expletis, anno MCMXXX sanctus

Aloisius Orione misit eum in Hispaniam ut ibi Domum Instituti aperiret.

Page 18: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

736 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Sic pater Richardus opera caritatis pro pauperibus Valentiae explere coepit,

in difficultatibus perseverans et cum multis sacrificiis, sacerdotes loci in

eorum ministerio iuvans. Vexatio Marxistarum in Ecclesiam semper acrior

fiebat, tamen Servus Dei, quem iuvenis laicus Antonius Arrué Peiró iuva-

bat, semper ianuam domus apertam habuit, omnes cibo vel domo egentes

accipiens, spiritali modo illos qui patiebantur consolans.

Venerabilis Servus Dei Antonius Arrué Peiró, die IV mensis Aprilis anno

MCMVIII in oppido Bilbilitano apud Caesaraugustam natus, alumnus fuit in col-

legio Maristarum in schola primaria, ubi congruam necessariamque obtinuit

doctrinam; deinde patrem iuvit carpentarium atque in officina funeraria.

Anno MCMXXVIII mortuus est pater Antonii qui in perdifficilem condicionem

psychologicam cecidit, etiamsi iuvenis humilis mansit, bonus et in opera di-

ligens. Anno MCMXXXI Valentiae a patre Richardo receptus est cui desiderium

manifestavit se consecrandi Domino in Parvo Opere Divinae Providentiae.

Propositum eius vera vocatio fuisse videbatur, constanti confirmata studio

in vita christiana et caritativa communitatis. Dispositum est pro eo iter in

Italiam ut inciperet congruam institutionem religiosam: iter tamen numquam

perfectum est ob invexationes semper asperiores in Ecclesiam.

Licet hostilitates in religionem semper fortiores fierent, Venerabiles

Servi Dei, in operibus caritatis coniuncti, sua in apostolatus navitate per-

severabant, conantes, quantum fieri potuit, prudentiam in opera demons-

trare, numquam renuntiantes propositis Christi asseclarum. Milites com-

munistae bis domum Servorum Dei venerunt, sed eos detinere ob populi

oppositionem non potuerunt. Tertium postremo die III mensis Augusti anno

MCMXXXVI venerunt. Domi tantummodo patrem Richardum invenerunt qui

ab illis captus est et, considerata eius magna paupertate, conabantur eum

in propriam aciem amplecti. Rogaverunt igitur eum ut clamaret Vivat res-

publica, sed Servus Dei, renuens, vocavit: Vivat Christus Rex. Antonius,

cum comprehensionem patris Richardi novisset, statim ad milites venit ut

eandem sustineret sortem. Sequenti die, e custodia in locum appellatum El

Saler educti sunt, ubi, post adhortationem ut clamarent Vivat F.A.I. (scilicet

Foederatio Anarchista Internationalis), illi, sine haesitatione, responderunt:

Vivat Christus Rex, dum pater Richardus in manibus crucem amplectebatur.

Postquam crudeliter sunt occisi.

Page 19: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 737

Martyrii fama effecit ut Archiepiscopus Valentinus Processum Informa-

tivum initiaret, qui a Congregatione de Causis Sanctorum Decreto die XIX

mensis Novembris anno MCMXCIX validus recognitus est. Consultores Theologi

in Congressu peculiari die XXVIII mensis Septembris anno MMX sententiam

faventem de martyrio dederunt et Patres Cardinales et Episcopi in Sessione

Ordinaria die XXIX mensis Octobris anno MMXII congregati, censuerunt verum

martyrium mortem Venerabilium Servorum Dei fuisse. Benedictus XVI,

Veneratus Decessor Noster, die XX mensis Decembris anno MMXII, Congre-

gationi de Causis Sanctorum facultatem dedit ut Decretum super martyrio

promulgaret atque decrevit ut sollemnis Beatificationis ritus Tarracone, in

Hispania, die XIII mensis Octobris anno MMXIII perageretur. Demum Nosmet

Ipsi, approbantes quod a Nostro Decessore decretum iam erat, Litteras

Apostolicas subsignavimus.

Hodie igitur de mandato Nostro Venerabilis Frater Noster Angelus S.R.E.

Cardinalis Amato, S.D.B., Congregationis de Causis Sanctorum Praefectus,

Tarracone textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos in Beatorum

numerum Venerabiles Servos Dei Richardum Gil Barcelón et Antonium

Arrué Peiró adscribimus:

Nos vota Fratrum Nostrorum Iesu García Burillo, Episcopi Abulensis,

Alfonsi Milián Sorribas, Episcopi Barbastrensis-Montisonensis, Aloisii S.R.E.

Cardinalis Martínez Sistach, Archiepiscopi Barcinonensis, Marii Iceta Ga-

vicagogeascoa, Episcopi Flaviobrigensis, Iosephi Emmanuelis Lorca Planes,

Episcopi Carthaginensis in Hispania, Antonii Angeli Algora Hernando, Epis-

copi Civitatis Regalensis, Demetrii Fernández González, Episcopi Cordu-

bensis, Iosephi Mariae Yanguas Sanz, Episcopi Conchensis, Raimundi del

Hoyo López, Episcopi Giennensis, Ioannis Piris Frígola, Episcopi Illerdensis,

Antonii Mariae S.R.E. Cardinalis Rouco Varela, Archiepiscopi Matritensis,

Iesu Stephani Catalá Ibáñez, Episcopi Malacitani, Salvatoris Giménez Valls,

Episcopi Minoricensis, Attilani Rodríguez Martínez, Episcopi Seguntini-Gua-

dalaiarensis, Iacobi Pujol Balcells, Archiepiscopi Tarraconensis, Iosephi

Angeli Saiz Meneses, Episcopi Terrassensis, Caroli Emmanuelis Escribano

Subías, Episcopi Terulensis et Albarracinensis, Braulionis Rodríguez Plaza,

Archiepiscopi Toletani, Henrici Benavent Vidal, Episcopi Dertosensis, Caroli

Osoro Sierra, Archiepiscopi Valentini, necnon plurimorum aliorum Fratrum

in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Congregationis

Page 20: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

738 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem

facimus ut Servi Dei:

— Iosephus Maximus Moro Briz et IV Socii, presbyteri dioecesani;

— Maurus Palazuelos Maruri et XVII Socii, ex Ordine Sancti Benedicti;

— Iacobus Puig Mirosa et XVIII Socii, e Congregatione Filiorum Sacrae

Familiae Iesu, Mariae et Ioseph, necnon Sebastianus Llorens Telarroja,

laicus;

— Maria a Monte Serrato (in saeculo: Iosepha Maria Columnaris García

Solanas) et VIII Sociae, religiosae professae Instituti Minimarum Discal-

ceatarum Sancti Francisci de Paula, necnon Lucretia García Solanas, laica

et vidua;

— Mauritius (in saeculo: Alexander) Íñiguez de Heredia Alzola et XXIII

Socii, religiosi professi ex Ordine Hospitalario Sancti Ioannis de Deo;

— Iosephus Guardiel Pujol, presbyter dioecesanus;

— Raimundus Ioachimus Castaño González et Iosephus Maria González

Solis, presbyteri professi ex Ordine Fratrum Praedicatorum;

— Antonius Faúndez López, presbyter, et unus Socius, professi ex Ordine

Fratrum Minorum, necnon duo presbyteri dioecesani;

— Hermenegildus ab Assumptione B.M.V. (in saeculo: Hermenegildus

Iza y Aregita) et V Socii, ex Ordine Sanctissimae Trinitatis;

— Carmelus Maria Moyano Linares et IX Socii, presbyteri professi ex

Ordine Carmelitarum;

— Iosephus Xavier Gorosterratzu et V Socii, e Congregatone Sanctissimi

Redemptoris;

— Emmanuel Basulto Jiménez, Episcopus Giennensis, necnon III

presbyteri dioecesani, unus seminarii alumnus et unus laicus;

— Victoria a Iesu (in saeculo: Francisca Agnes Maria ab Antiqua) Valver-

de González, religiosa Pii Instituti Calasanctiani Filiarum a Divina Pastora;

— Salvius Huix Miralpeix, Episcopus Illerdensis;

— Iosephus Nadal i Guiu et Iosephus Jordán Blecua, presbyteri dioe-

cesani;

— Ioannes a Iesu (in saeculo: Vilaregut Farré) et III Socii, ex Ordine

Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, necnon

Paulus Segalá Solé, presbyter dioecesanus;

— Marianus Alcalá Pérez et XVIII Socii, ex Ordine Beatae Mariae Vir-

ginis de Mercede Redemptionis Captivorum;

Page 21: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 739

— Chrysanthus (in saeculo: Casimirus González García), Aquilinus,

Cyprianus Iosephus et LXIII Socii, ex Instituto Fratrum Maristarum a

Scholis, necnon Raimundus Aemilianus Hortelano Gómez et Iulianus Agui-

lar Martín, laici;

— Emmanuel a Sacra Familia (in saeculo: Emmanuel Sanz Domínguez),

presbyter professus et reformator Ordinis Sancti Hieronymi;

— Andreas a Palazuelo (in saeculo: Michael Franciscus González Gon-

zález) et XXXI Socii, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum;

— Theophilus Fernández de Legaria Goñi et IV Socii, presbyteri pro-

fessi e Congregatione Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis

perpetuae Ss. Sacramenti altaris;

— Albertus Maria Marco Alemán et VIII Socii, ex Ordine Carmelitarum

ab Antiqua Observantia, necnon Augustinus Maria García Tribaldos et XV

Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum;

— Orentius Aloisius (in saeculo: Antonius Sola Garriga) et XVIII Socii,

ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum, necnon Antonius Mateo

Salamero, presbyter dioecesanus, et Iosephus Gorostazu Labayen, laicus;

— Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociae, e Societate

Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul;

— Aurelia (in saeculo: Clementina) Arambarri Fuente et III Sociae, re-

ligiosae professae Congregationis Servarum Mariae Ministrantium Infirmis;

— Maria Assumpta (in saeculo: Iulianna González Trujillano) et II So-

ciae, religiosae professae Congregationis Missionariarum Franciscalium a

Matre Divini Pastoris;

— Ioannes Huguet Cardona, presbyter dioecesanus;

— Iosephus Maria Ruiz Cano, Iesus Hannibal Gómez Gómez, Thomas

Cordero Cordero et XIII Socii, e Congregatione Missionariorum Filiorum

Immaculati Cordis B.M.V.;

— Emmanuel Borrás i Ferré, Episcopus Auxiliaris Tarraconensis, Aga-

pitus Modestus (in saeculo: Modestus Pamplona Falguera), ex Instituto Fra-

trum Scholarum Christianarum, et CXLV Socii, presbyteri et Seminarii

alumni dioecesani, necnon religiosi ex Instituto Fratrum Scholarum Chris-

tianarum, ex Ordine Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de

Monte Carmelo, ex Ordine Sancti Benedicti, ex Ordine Fratrum Minorum

Capuccinorum, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis

B.M.V., e Tertio Ordine Carmelitarum a Magisterio;

Page 22: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

740 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

— Fortunatus Velasco Tobar et XIII Socii, e Congregatione Missionis;

— Ioachimus Jovaní Marín et XIV Socii, e Sodalitate Sacerdotum Ope-

rariorum Dioecesanorum Cordis Iesu;

— Richardus Gil Barcelón, presbyter professus e Congregatione Parvi

Operis a Divina Providentia, necnon Antonius Arrué Peiró, laicus;

— Iosepha Martínez Pérez et XI Sociae, e Congregatione Filiarum a

Caritate, necnon Dolores Broseta Bonet, laica;

qui in Hispania vicesimo saeculo sanguinem suum effuderunt ad testi-

monium perhibendum Domino Iesu, Beatorum nomine in posterum appel-

lentur, eorumque festum die sexta Novembris in locis et modis iure statutis

quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.

Dum quidem illorum conspicimus vitam et martyrium, ad altiorem usque

imitationem Christi incitamur et proprii status perfectionem prosequendam

invitamur.

Quod autem decrevimus, volumus et nunc et in posterum tempus vim

habere, contrariis rebus quibuslibet non obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die decima tertia mensis Octo-

bris, anno Domini bis millesimo tertio decimo, Pontificatus Nostri primo.

De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status

c petruS parolin

Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 48.077

Page 23: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 741

IV

Dei Servis Melchiorae ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociis e Societate Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul Beatorum Martyrum honores decernuntur.

FRANCISCUS PP.

Ad perpetuam rei memoriam. — « Haec est enim caritas Dei, ut man-

data eius servemus; et mandata eius gravia non sunt, quoniam omne, quod

natum est ex Deo, vincit mundum; et haec est victoria, quae vicit mundum:

fides nostra. Quis est qui vincit mundum, nisi qui credit quoniam Iesus est

Filius Dei? » (1 Io 5, 3-5).

Amor Dei potissimum ostenditur per sollertiam custodiendi Eius man-

data tamquam signa amoris ac fortitudinis quibus vincitur mundus. Sic

vixerunt Soror Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno eiusque XIV Sociae.

Quotidiana fidelitas ad Evangelium optima fuit illis praeparatio ad victo-

riam fidei in tempore persecutionis et martyrii adipiscendam. Itaque haec

Apostoli Ioannis verba omnino implentur per martyrium quod hae Filiae a

Caritate Matriti subierunt. Operibus caritatis ob vocationem suam et condi-

cionem vitae deditae, plena ad Iesum fidelitate vixerunt et propter amorem

maiorem in Dei Filium quam in propriam vitam, sanguinem effuderunt.

Etenim anno MCMXXXVI Matriti erant XLI communitates ac XX in regionibus

vicinis, ubi MCCXCII sorores munere fungebantur in valetudinariis, collegiis ac

scholis, gerontotrophiis et sanitariis, hospitiis, orphanotrophiis, refectoriis

publicis; simulque socialia alia opera exsequebantur. Deinde vero sunt ex-

pulsae e suis domibus refugium aliorsum quaerentes. Plus quam DC sorores

comprehensae sunt et CCXX morte occubuerunt post exitum ex carcere.

Inter XV martyres, VI missionem caritatis suam exercebant utpote magis-

trae ac educatrices, III tamquam nutrices in publicis orphanotrophiis vel

asylis, et VI fuerunt caritatis testes variis in valetudinariis.

Soror Melchiora ab Adoratione et eius XIV sociae, fide in redemptri-

cem Iesu Christi amoris fortitudinem suffultae, insimulationes, calumnias,

carceres, vexationes, immania tormenta passae sunt, ac tandem manuballista

sunt necatae propter suam vitam consecratam et absolutam deditionem

Page 24: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

742 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

caritatis erga pauperes. Persecutorum tamen miserentes, instar professionis

fidei in Deum, exclamaverunt: « Vivat Christus Rex! »

Earum nomina atque nativitatis et martyrii loci sunt:

1. Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno, H.C., nata in Sos del Rey

Católico, Caesaraugustae, die IV mensis Ianuarii anno MDCCCXCIV; martyrium

passa est in Puerta de Hierro, Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

2. Maria Severina Díaz-Pardo Gauna, H.C., nata in Victoria, Alavae,

die XXIII mensis Octobris anno MDCCCXCV; martyrium passa est in Puerta de

Hierro, Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

3. Maria Dolores Barroso Villaseñor, H.C., nata in Bonares, Onubae,

die IV mensis Octobris anno MDCCCXCVI; martyrium passa est in Puerta de

Hierro, Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

4. Stephania Saldaña Mayoral, H.C., nata in Rabé de las Calzadas,

Burgi, die I mensis Septembris anno MDCCCLXXIII; martyrium passa est in

Puerta de Hierro, Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

5. Maria Assumpta Mayoral Peña, H.C., nata in Tardajos, Burgi, die

XVIII mensis Augusti MDCCCLXXIX; martyrium passa est in Puerta de Hierro,

Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

6. Dolores Ursula Caro Martín, H.C., nata in Granátula de Calatrava, in

provincia Civitatis Regalensis die XXI mensis Octobris anno MDCCCXCIII; marty-

rium passa est in Vallecas, Matriti, die III mensis Septembris anno MCMXXXVI.

7. Maria Concepta Pérez Giral, H.C., nata Matriti, die X mensis Ianuarii

anno MDCCCLXXXVII, martyrium passa est in Vallecas, Matriti, die III mensis

Septembris anno MCMXXXVI.

8. Andreina Calle González, H.C., nata in Plasencia, provinciae Caceren-

sis, die XXVI mensis Februarii anno MCMIV; martyrium passa est in Vallecas,

Matriti, die III mensis Septembris anno MCMXXXVI.

9. Modesta Moro Briz, H.C., nata in Santibañez de Béjar, Salmanticae,

die XI mensis Iulii anno MCMI; martyrium passa est Matriti circa Km. 6 in

via Toletana, die XXXI mensis Octobris anno MCMXXXVI.

10. Columna Isabella Sánchez Suárez, H.C., nata Matriti, die V mensis

Novembris anno MCMVI, martyrium passa est Matriti circa Km. 6 in via

Toletana, die XXXI mensis Octobris anno MCMXXXVI.

Page 25: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 743

11. Iosepha Gironés Arteta, H.C., nata in Garísoain, Navarrae, die XVII

mensis Martii anno MCMVII, martyrium passa est in Las Vistillas, Matriti,

die XXII mensis Novembris anno MCMXXXVI.

12. Laurentia Díaz Bolaños, H.C., nata in Guía, Palmae in Insulis Ca-

nariis, die X mensis Augusti anno MDCCCXCVI; martyrium passa est in Las

Vistillas, Matriti, die XXII mensis Novembris anno MCMXXXVI.

13. Gaudentia Benavides Herrero, H.C., nata in Valdemorilla, Legione,

die XII mensis Februarii MDCCCLXXVIII; martyrium passa est Matriti, die XI

mensis Februarii anno MCMXXXVII.

14. Ioanna Pérez Abascal, H.C., nata Matriti, die XX mensis Octobris

anno MDCCCLXXXVI; martyrium passa est in Pozo del Tío Raimundo, Matriti,

die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

15. Raimunda Cao Fernández, H.C., nata in La Rúa de Valdeorras, Au-

riae, die XI mensis Septembris anno MDCCCLXXXIII; martyrium passa est in

Pozo del Tío Raimundo, Matriti, die XII mensis Augusti anno MCMXXXVI.

Fama martyrii harum Servarum Dei ilico diffusa est atque posterius in

dies increvit. Anno MCMXLI instructa est collectio testimoniorum ac docu-

mentorum super earum martyrio, ita ut causa beatificationis inchoaretur

in Curia Archidioecesis Matritensis; qua quidem inter annos MCMXCVIII et

MCMXCIX expleta, Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum die VIII

mensis Aprilis anni MMXI actus est et die XXIX mensis Octobris anni MMXII

habita est Patrum Cardinalium atque Episcoporum Sessio Ordinaria. Prae-

decessor Noster Benedictas XVI die XX mensis Decembris anno MMXII iussit

ut Congregatio de Causis Sanctorum Decretum super martyrio conscriberet

ac deinde statuit ut beatificationis ritus in Hispania die XIII mensis Octo-

bris anno MMXIII celebraretur. Nos Ipsi designavimus urbem Tarraconensem

tamquam eiusdem celebrationis sedem.

Hodie igitur, Tarracone in Hispania, de mandato Nostro, Venerabilis

Frater Noster Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, Praefectus Congregationis

de Causis Sanctorum, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos

Dei Servas Melchioram ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Socias e Socie-

tate Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul in Beatorum numerum

adscribimus:

Nos, vota Fratrum Nostrorum Iesu García Burillo, Episcopi Abulen-

sis, Alfonsi Milián Sorribas, Episcopi Barbastrensis-Montisonensis, Aloisii

Page 26: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

744 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

S.R.E. Cardinalis Martínez Sistach, Archiepiscopi Barcinonensis, Marii Iceta

Gavicagogeascoa, Episcopi Flaviobrigensis, Iosephi Emmanuelis Lorca Pla-nes, Episcopi Carthaginensis in Hispania, Antonii Angeli Algora Hernan-do, Episcopi Civitatis Regalensis, Demetrii Fernández González, Episcopi

Cordubensis, Iosephi Mariae Yanguas Sanz, Episcopi Conchensis, Raimun-di del Hoyo López, Episcopi Giennensis, Ioannis Piris Frígola, Episcopi

Ilerdensis, Antonii Mariae S.R.E. Cardinalis Rouco Varela, Archiepiscopi

Matritensis, Iesu Stephani Catalá Ibáñez, Episcopi Malacitani, Salvatoris

Giménez Valls, Episcopi Minoricensis, Attilani Rodríguez Martínez, Episcopi

Seguntini-Guadalaiarensis, Iacobi Pujol Balcells, Archiepiscopi Tarraconen-sis, Iosephi Angeli Saiz Meneses, Episcopi Terrassensis, Caroli Emmanuelis

Escribano Subías, Episcopi Terulensis et Albarracinensis, Braulii Rodriguez

Plaza, Archiepiscopi Toletani, Henrici Benavent Vidal, Episcopi Dertosensis, Caroli Osoro Sierra, Archiepiscopi Valentini, necnon plurimorum aliorum Fratrum in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Con-gregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus ut Servi Dei:

— Iosephus Maximus Moro Briz et IV Socii, presbyteri dioecesani;— Maurus Palazuelos Maruri et XVII Socii, ex Ordine Sancti Benedicti;— Iacobus Puig Mirosa et XVIII Socii, e Congregatione Filiorum Sacrae

Familiae Iesu, Mariae et Ioseph, necnon Sebastianus Llorens Telarroja, laicus;

— Maria a Monte Serrato (in saeculo: Iosepha Maria Columnaris García Solanas) et VIII Sociae, religiosae professae Instituti Minimarum Discal-ceatarum Sancti Francisci de Paula, necnon Lucretia García Solanas, laica et vidua;

— Mauritius (in saeculo: Alexander) Íñiguez de Heredia Alzola et XXIII

Socii, religiosi professi ex Ordine Hospitalario Sancti Ioannis de Deo;— Iosephus Guardiel Pujol, presbyter dioecesanus;

— Raimundus Ioachimus Castaño González et Iosephus Maria González

Solis, presbyteri professi ex Ordine Fratrum Praedicatorum;— Antonius Faúndez López, presbyter, et unus Socius, professi ex Ordine

Fratrum Minorum, necnon duo presbyteri dioecesani;

— Hermenegildus ab Assumptione B.M.V. (in saeculo: Hermenegildus Iza y Aregita) et V Socii, ex Ordine Sanctissimae Trinitatis;

— Carmelus Maria Moyano Linares et IX Socii, presbyteri professi ex

Ordine Carmelitarum;

Page 27: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 745

— Iosephus Xavier Gorosterratzu et V Socii, e Congregatone Sanctissimi Redemptoris;

— Emmanuel Basulto Jiménez, Episcopus Giennensis, necnon III presbyteri dioecesani, unus seminarii alumnus et unus laicus;

— Victoria a Iesu (in saeculo: Francisca Agnes Maria ab Antiqua) Valver-de González, religiosa Pii Instituti Calasanctiani Filiarum a Divina Pastora;

— Salvius Huix Miralpeix, Episcopus Illerdensis;— Iosephus Nadal i Guiu et Iosephus Jordán Blecua, presbyteri dioe-

cesani;— Ioannes a Iesu (in saeculo: Vilaregut Farré) et III Socii, ex Ordine

Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, necnon Paulus Segalá Solé, presbyter dioecesanus;

— Marianus Alcalá Pérez et XVIII Socii, ex Ordine Beatae Mariae Vir-ginis de Mercede Redemptionis Captivorum;

— Chrysanthus (in saeculo: Casimirus González García), Aquilinus, Cyprianus Iosephus et LXIII Socii, ex Instituto Fratrum Maristarum a Scholis, necnon Raimundus Aemilianus Hortelano Gómez et Iulianus Agui-lar Martín, laici;

— Emmanuel a Sacra Familia (in saeculo: Emmanuel Sanz Domínguez), presbyter professus et reformator Ordinis Sancti Hieronymi;

— Andreas a Palazuelo (in saeculo: Michael Franciscus González Gon-zález) et XXXI Socii, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum;

— Theophilus Fernández de Legaria Goñi et IV Socii, presbyteri pro-fessi e Congregatione Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis perpetuae Ss. Sacramenti altaris;

— Albertus Maria Marco Alemán et VIII Socii, ex Ordine Carmelitarum ab Antiqua Observantia, necnon Augustinus Maria García Tribaldos et XV Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum;

— Orentius Aloisius (in saeculo: Antonius Sola Garriga) et XVIII Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum, necnon Antonius Mateo Salamero, presbyter dioecesanus, et Iosephus Gorostazu Labayen, laicus;

— Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociae, e Societate Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul;

— Aurelia (in saeculo: Clementina) Arambarri Fuente et III Sociae, re-ligiosae professae Congregationis Servarum Mariae Ministrantium Infirmis;

— Maria Assumpta (in saeculo: Iulianna González Trujillano) et II So-ciae, religiosae professae Congregationis Missionariarum Franciscalium a

Matre Divini Pastoris;

Page 28: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

746 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

— Ioannes Huguet Cardona, presbyter dioecesanus;— Iosephus Maria Ruiz Cano, Iesus Hannibal Gómez Gómez, Thomas

Cordero Cordero et XIII Socii, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B.M.V.;

— Emmanuel Borrás i Ferré, Episcopus Auxiliaris Tarraconensis, Aga-

pitus Modestus (in saeculo: Modestus Pamplona Falguera), ex Instituto Fra-

trum Scholarum Christianarum, et CXLV Socii, presbyteri et Seminarii

alumni dioecesani, necnon religiosi ex Instituto Fratrum Scholarum Chris-

tianarum, ex Ordine Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de

Monte Carmelo, ex Ordine Sancti Benedicti, ex Ordine Fratrum Minorum

Capuccinorum, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis

B.M.V., e Tertio Ordine Carmelitarum a Magisterio;

— Fortunatus Velasco Tobar et XIII Socii, e Congregatione Missionis;

— Ioachimus Jovaní Marín et XIV Socii, e Sodalitate Sacerdotum Ope-

rariorum Dioecesanorum Cordis Iesu;

— Richardus Gil Barcelón, presbyter professus e Congregatione Parvi

Operis a Divina Providentia, necnon Antonius Arrué Peiró, laicus;

— Iosepha Martínez Pérez et XI Sociae, e Congregatione Filiarum a

Caritate, necnon Dolores Broseta Bonet, laica;

qui in Hispania vicesimo saeculo sanguinem suum effuderunt ad testi-

monium perhibendum Domino Iesu, Beatorum nomine in posterum appel-

lentur, eorumque festum die sexta Novembris in locis et modis iure statutis

quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.Quae vero per has Litteras decrevimus et nunc et in posterum firma

esse volumus, rebus quibuslibet contrariis non obstantibus.Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XIII

mensis Octobris, anno MMXIII, Pontificatus Nostri primo.

De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status

c petruS parolin

Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 20.930

Page 29: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 747

V

Venerabili Dei Servae Mariae Teresiae Bonzel Fundatrici Instituti sororum Pauperum Franciscalium ab Adoratione Perpetua de Olpe caelitum Beatorum tribuitur dignitas.

FRANCISCUS PP.

Ad perpetuam rei memoriam. — « Venite, benedicti Patris mei; posside-

te paratum vobis regnum a constitutione mundi. Esurivi enim, et dedistis

mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi bibere; hospes eram, et collegistis

me; nudus, et operuistis me; infirmus, et visitastis me; in carcere eram, et

venistis ad me » (Mt 25, 35).

Venerabilis Dei Serva Maria Teresia Bonzel sibi haec Evangelii verba

tribuit atque per vitam operaque in pauperes, pupillos aegrosque amorem

est testata, et his prae oculis habitis, Congregationem Sororum Pauperum

Franciscalium ab Adoratione Perpetua de Olpe condidit. Ex amore in Eu-

charistiam et adoratione, quam sibi filiabusque voluit perpetuam, hausit

vim ad fragrantiam caritatis Christi diffundendam, aetate interveniente

difficiliore Germaniae Ecclesiae.

Die XVII mensis Septembris anno MDCCCXXX in oppido Olpe Vestfaliae

archidioecesis Paderbornensis in Germania ex piis, divitibus ac nobilibus

parentibus Friderico Edmundo et Angela Maria Liese nata est. Postridie

in paroeciali templo est baptizata atque nomen ei inditum Maria Christina

Villelma. Anno MDCCCXXXVII patrem nondum triginta annos natum amisit.

Post primum litterarum ludum in Collegium recepta est Ursulinarum Colo-

niensium. Subsequenti anno familiam repetiit ut matri sororique infirmae

assideret. Eodem cordis morbo correpta, cum religiosa fieri non posset, una

cum aliis iuvenibus Congregationem vel Ligam Marialem condidit, cuius so-

dales peculiari in Virginem Mariam pietate, officio altare mense Maio et aliis

Marialibus festivitatibus evenientibus parandi necnon agendis misericordiae

operibus ad corpus attinentibus obstringebantur. Anno MDCCCL missioni in-

terfuit a Franciscalibus Patribus paratae, qua sic tacta est ut sequenti anno

in Tertium Ordinem sancti Francisci ingrederetur, nomen sumens Mariam

Page 30: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

748 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Teresiam. Rogavit et obtinuit ut inter Salesianas sorores haberet locum, sed

pridie quam ingrederetur aegrotavit. Sanata, Dei Serva intellexit asseclam

sancti Francisci Assisiensis se Domino dicare debere. Una cum duabus sociis

Aquisgranam se contulit, apud domum principem Sororum Pauperis Iesu

Infantis, ut illius religiosae vitae rationem per menstruum spiritalis exerci-

tationis curriculum experiretur. Luxemburgensis Episcopi Ioannis Theodori

Laurent et beatae Franciscae Schervier suasu, Venerabilis Dei Serva regu-

lam Tertii Ordinis sancti Francisci sicut normam novae institutionis elegit.

Prima statuta confecit una ex primis sociis, soror Clara Pfänder, quae vero

rationem regulae sancti Augustini est secuta. De hac re doluit Teresia, quae

tamen novum statutum humiliter, ab Episcopo comprobatum, accepit. Anno

MDCCCLXIII intestinae de regendo instituto ortae difficultates effecerunt ut

se ab illo seiungeret atque novam Congregationem conderet, cui nomen

indidit « Pauperes Franciscales ab Adoratione Perpetua », quas rexit usque

ad mortem eisque fuit exemplo. Venerabilis Dei Serva una cum sororibus,

bello saeviente Francogallico et Prussiano (annis MDCCCLXX-MDCCCLXXI) mi-

litibus sauciatis curandis operam dedit, ita ut ab ipsa imperatrice publice

laudata sit. Illo ipso tempore Congregatio spiritalem formam habuit, quam

Venerabilis Dei Serva voluit, cuius proprium est vitam contemplativam et

activam studio ac mira opera composite agere. Tamen eo quod Otto von

Bismarck, Prussiae Cancellarius, clero se praebuit infensum, mater Maria

Teresia Bonzel suam operam omnino impediri animadvertit. Sed cum non-

nullas sorores missionarias in Americam Septentrionalem mitteret, obtinuit

ut nova Congregatio ultra propagaretur. Anno MDCCCLXXXVI apud oppidum

Mülheim primum Capitulum Generale congregavit, ubi Generalis Antistita

est ab omnibus electa. Die XIII mensis Aprilis anno MDCCCXCVII Congregatio

pro Religiosis decretum edidit novum laudans Institutum. Die XXII mensis

Ianuarii anno MCMV Dei Serva cum sororem quandam inviseret tabido morbo

correptam, graviter aegrotare coepit atque, postremis Sacramentis susceptis,

die V mensis Februarii anno MCMV de hoc mundo demigravit.

Cum Servae Dei sanctitatis fama cresceret, Informativus Processus apud

Curiam Paderbornensem est constitutus, qui die XXIX mensis Iulii anno

MCMLXX ad finem est perductus quemque validum agnovit Congregatio de

Causis Sanctorum. Consultores Theologi die XXIII mensis Iunii anno MCMIX

eius virtutes herorum in modum exercitas agnoverunt atque idem senserunt

Page 31: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 749

Patres Cardinales Episcopique in Sessione Ordinaria die XVI mensis Mar-

tii anno MMX coadunati. Decessor Noster Benedictus XVI facultatem fecit

ut Congregatio de Causis Sanctorum hac de re Decretum die XXVII men-

sis Martii anno MMX evulgaret. Asserta exhibita est sanatio quam Medici

Consultores die I mensis Decembris anno MMXI ad scientiam inexplicabilem

putaverunt. Theologi Consultores in Congressione Peculiari die VI mensis

Octobris anno MMXII talem sanationem Venerabilis Dei Servae intercessio-

ni assignaverunt atque idem iudicarunt Patres Cardinales et Episcopi in

Sessione Ordinaria die XV mensis Ianuarii anno MMXIII. Nos Ipsi facultatem

dedimus ut Congregatio de Causis Sanctorum de hac re Decretum ederet

atque statuimus ut beatificationis ritus Paderbornae die X mensis Novembris

anno MMXIII celebraretur.

Hodie igitur de mandato Nostro Venerabilis Frater Noster Angelus S.R.E.

Cardinalis Amato, Congregationis de Causis Sanctorum Praefectus, textum

Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos in Beatorum numerum Vene-

rabilem Dei Servam Mariam Teresiam Bonzel adscribimus:

Nos, vota Fratris Nostri Ioannis Iosephi Becker, Archiepiscopi Metro-

politae Paderbornensis, necnon plurimorum aliorum Fratrum in Episco-

patu multorumque christifidelium explentes, de Congregationis de Causis

Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus ut

Venerabilis Serva Dei Maria Teresia (in saeculo: Regina Christina Villelma

Bonzel), virgo, Fundatrix Instituti Sororum Pauperum Franciscalium ab

Adoratione Perpetua de Olpe, quae fervori divinorum mysteriorum con-

templationis zelum adiunxit caritatis erga pauperes et patientes, Beatae

nomine in posterum appelletur, eiusque festum die nona Februarii in locis

et modis iure statutis quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii

et Spiritus Sancti.

Praeclara haec mulier insignes dedit religiosae pietatis operositatisque

testificationes quae totam suam vitam Deo omnino addixit atque, Christi

Ecclesiaeque amore incensa, vitam contemplativam et activam exegit. Exop-

tamus igitur ut salutifera eius exempla magno sint hominibus qui nunc sunt

emolumento, quo ipsi, compluribus iactati difficultatibus, spiritales fructus

uberius consequantur.

Haec vero quae hodie statuimus firma prorsus esse volumus ac valida

fore iubemus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.

Page 32: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

750 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die X mensis

Novembris, anno MMXIII, Pontificatus Nostri primo.

De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status

c petruS parolin

Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 48.232

Page 33: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 751

HOMILIAE

Iter apostolicum in Aequatoriam, Boliviam et Paraguaiam

I

Occasione Eucharisticae Celebrationis apud hortos vulgo « Parque del Bicen-tenario », Quiti (in Aequatoria).*

La palabra de Dios nos invita a vivir la unidad para que el mundo crea.

Me imagino ese susurro de Jesús en la última Cena como un grito en

esta misa que celebramos en « El Parque del Bicentenario ». Imaginémoslos

juntos. El Bicentenario de aquel Grito de Independencia de Hispanoamérica.

Ése fue un grito, nacido de la conciencia de la falta de libertades, de estar

siendo exprimidos, y saqueados, « sometidos a conveniencias circunstanciales

de los poderosos de turno ».1

Quisiera que hoy los dos gritos concorden bajo el hermoso desafío de la

evangelización. No desde palabras altisonantes, ni con términos complicados,

sino que nazca de « la alegría del Evangelio », que « llena el corazón y la vida

entera de los que se encuentran con Jesús. Quienes se dejan salvar por Él

son liberados del pecado, de la tristeza, del vacío interior, del aislamiento,

de la conciencia aislada ».2 Nosotros, aquí reunidos, todos juntos alrededor

de la mesa con Jesús somos un grito, un clamor nacido de la convicción

de que su presencia nos impulsa a la unidad, « señala un horizonte bello,

ofrece un banquete deseable ».3

« Padre, que sean uno para que el mundo crea », así lo deseó mirando al

cielo. A Jesús le brota este pedido en un contexto de envío: Como tú me has

enviado al mundo, yo también los he enviado al mundo. En ese momento,

el Señor experimenta está experimentando en carne propia lo peorcito

de este mundo al que ama, aun así, con locura: intrigas, desconfianzas,

traición, pero no esconde la cabeza, no se lamenta. También nosotros cons-

tatamos a diario que vivimos en un mundo lacerado por las guerras y la

violencia. Sería superficial pensar que la división y el odio afectan sólo a

* Die 7 Iulii 2015.1 Evangelii gaudium, 213.2 Ibid., 1.3 Ibid., 14.

Page 34: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

752 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

las tensiones entre los países o los grupos sociales. En realidad, son ma-

nifestación de ese « difuso individualismo » que nos separa y nos enfrenta,4

son manifestación de la herida del pecado en el corazón de las personas,

cuyas consecuencias sufre también la sociedad y la creación entera. Pre-

cisamente, a este mundo desafiante, con sus egoísmos, Jesús nos envía,

y nuestra respuesta no es hacernos los distraídos, argüir que no tenemos

medios o que la realidad nos sobrepasa. Nuestra respuesta repite el clamor

de Jesús y acepta la gracia y la tarea de la unidad.

A aquel grito de libertad prorrumpido hace poco más de 200 años no

le faltó ni convicción ni fuerza, pero la historia nos cuenta que sólo fue

contundente cuando dejó de lado los personalismos, el afán de liderazgos

únicos, la falta de comprensión de otros procesos libertarios con característi-

cas distintas pero no por eso antagónicas.

Y la evangelización puede ser vehículo de unidad de aspiraciones, sen-

sibilidades, ilusiones y hasta de ciertas utopías. Claro que sí; eso creemos

y eso gritamos. Ya dije: « Mientras en el mundo, especialmente en algunos

países, reaparecen diversas formas de guerras y enfrentamientos, los cris-

tianos insistimos queremos insistir en nuestra propuesta de reconocer al

otro, de sanar las heridas, de construir puentes, de estrechar lazos y de

ayudarnos « mutuamente a llevar las cargas ».5 El anhelo de unidad supone

la dulce y confortadora alegría de evangelizar, la convicción de tener un

inmenso bien que comunicar, y que comunicándolo, se arraiga; y cualquier

persona que haya vivido esta experiencia adquiere más sensibilidad para las

necesidades de los demás.6 De ahí, la necesidad de luchar por la inclusión

a todos los niveles, ¡luchar por la inclusión a todos los niveles! Evitando

egoísmos, promoviendo la comunicación y el diálogo, incentivando la cola-

boración. Hay que confiar el corazón al compañero de camino sin recelos,

sin desconfianzas. « Confiarse al otro es algo artesanal, porque la paz es

algo artesanal »,7 es impensable que brille la unidad si la mundanidad espi-

ritual nos hace estar en guerra entre nosotros, en una búsqueda estéril de

4 Cf. ibid., 99.5 Ibid., 67.6 Cf. ibid., 9.7 Ibid., 244.

Page 35: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 753

poder, prestigio, placer o seguridad económica. Y esto a costillas de los más

pobres, de los más excluidos, de los más indefensos, de los que no pierden

su dignidad pese a que se la golpean todos los días.

Esta unidad es ya una acción misionera « para que el mundo crea ». La

evangelización no consiste en hacer proselitismo, el proselitismo es una

caricatura de la evangelización, sino evangelizar es en atraer con nuestro

testimonio a los alejados, en es acercarse humildemente a aquellos que

se sienten lejos de Dios y de en la Iglesia, acercarse a los que se sienten

juzgados y condenados a priori por los que se sienten perfectos y puros.

Acercarnos a los que son temerosos o a los indiferentes para decirles: « El

Señor también te llama a ser parte de su pueblo y lo hace con gran respeto

y amor ».8 Porque nuestro Dios nos respeta hasta en nuestras bajezas y en

nuestro pecado. Este llamamiento del Señor con qué humildad y con qué

respeto lo describe el texto del Apocalipsis: « Mirá, estoy a la puerta y lla-

mo, si querés abrir… ». No fuerza, no hace saltar la cerradura, simplemente,

toca el timbre, golpea suavemente y espera ¡ése es nuestro Dios!

La misión de la Iglesia, como sacramento de la salvación, condice con

su identidad como Pueblo en camino, con vocación de incorporar en su

marcha a todas las naciones de la tierra. Cuanto más intensa es la comunión

entre nosotros, tanto más se ve favorecida la misión.9 Poner a la Iglesia

en estado de misión nos pide recrear la comunión pues no se trata ya de

una acción sólo hacia afuera… nos misionamos también hacia adentro y

misionamos hacia afuera manifestándonos como se manifiesta « una madre

que sale al encuentro, como se manifiesta una casa acogedora, una escuela

permanente de comunión misionera ».10

Este sueño de Jesús es posible porque nos ha consagrado, por « ellos

me consagro a mí mismo dice, para que ellos también sean consagrados

en la verdad ».11 La vida espiritual del evangelizador nace de esta verdad

tan honda, que no se confunde con algunos momentos religiosos que brin-

dan cierto alivio; una espiritualidad quizás difusa. Jesús nos consagra para

8 Ibid., 113.9 Cf. Juan pablo II, Pastores gregis, 22.

10 Doc. de Aparecida, 370.11 Jn 17, 19.

Page 36: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

754 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

suscitar un encuentro personal con Él, persona a persona, un encuentro

que alimenta el encuentro con los demás, el compromiso en el mundo y la

pasión evangelizadora.12

La intimidad de Dios, para nosotros incomprensible, se nos revela con

imágenes que nos hablan de comunión, comunicación, donación, amor. Por

eso la unión que pide Jesús no es uniformidad sino la « multiforme armonía

que atrae ».13 La inmensa riqueza de lo variado, de lo múltiple que alcanza

la unidad cada vez que hacemos memoria de aquel jueves santo, nos aleja

de la tentación tentaciones de propuestas unicistas más cercanas a dicta-

duras, a ideologías, o a sectarismos. La propuesta de Jesús, la propuesta

de Jesús es concreta, es concreta, no es de idea. Es concreta: andá y hacé

lo mismo, le dice a aquel que le preguntó ¿Quién es tu prójimo? Después

de haber contado la parábola del buen samaritano, andá y hacé lo mismo.

Tampoco la propuesta de Jesús es un arreglo hecho a nuestra medi-

da, en el que nosotros ponemos las condiciones, elegimos los integrantes

y excluimos a los demás. Una religiosidad de élite… Jesús reza para que

formemos parte de una gran familia, en la que Dios es nuestro Padre, y

todos nosotros somos hermanos. Nadie es excluido y esto no se fundamenta

en tener los mismos gustos, las mismas inquietudes, los mismos talentos.

Somos hermanos porque, por amor, Dios nos ha creado y nos ha destinado,

por pura iniciativa suya, a ser sus hijos.14 Somos hermanos porque « Dios

infundió en nuestros corazones el Espíritu de su Hijo, que clama ¡Abba!,

¡Padre! ».15 Somos hermanos porque, justificados por la sangre de Cristo

Jesús,16 hemos pasado de la muerte a la vida haciéndonos « coherederos » de

la promesa.17 Esa es la salvación que realiza Dios y anuncia gozosamente la

Iglesia: formar parte del de un « nosotros » que llega hasta el nosotros divino.

Nuestro grito, en este lugar que recuerda aquel primero de libertad,

actualiza el de San Pablo: « ¡Ay de mí si no evangelizo! ».18 Es tan urgente

y apremiante como el de aquellos deseos de independencia. Tiene una

12 Cf. Evangelii gaudium, 78.13 Ibid., 117.14 Cf. Ef 1, 5.15 Ga 4, 6.16 Cf. Rm 5, 9.17 Cf. Ga 3, 26-29; Rm 8, 17.18 1 Co 9, 16.

Page 37: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 755

similar fascinación, tiene el mismo fuego que atrae. Hermanos, tengan los

sentimientos de Jesús. ¡Sean un testimonio de comunión fraterna que se

vuelve resplandeciente!

Y qué lindo sería que todos puedan pudieran admirar cómo nos cu-

idamos unos a otros. Cómo mutuamente nos damos aliento y cómo nos

acompañamos. El don de sí es el que establece la relación interpersonal que

no se genera dando « cosas », sino dándose uno a sí mismo. En cualquier

donación se ofrece la propia persona. « Darse », darse, significa dejar actuar

en sí mismo toda la potencia del amor que es el Espíritu de Dios y así dar

paso a su fuerza creadora. Y darse aún en los momentos más difíciles como

aquel Jueves Santo de Jesús, donde Él sabía cómo se tejían las traiciones y

las intrigas pero se dio y se dio, se dio a nosotros mismos con su proyecto

de salvación. Donándose el hombre vuelve a encontrarse a sí mismo con su

verdadera identidad de hijo de Dios, semejante al Padre y, como él, dador

de vida, hermano de Jesús, del cual da testimonio. Eso es evangelizar, ésa

es nuestra revolución —porque nuestra fe siempre es revolucionaria—, ése

es nuestro más profundo y constante grito.

Page 38: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

756 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

II

Occasione Eucharisticae Celebrationis, Nationali Congressu Eucharistico ineunte in urbe Sancta Cruce de Serra (in Bolivia).*

Hemos venido desde distintos lugares, regiones, poblados, para celebrar

la presencia viva de Dios entre nosotros. Salimos hace horas de nuestras

casas y comunidades para poder estar juntos, como Pueblo Santo de Dios.

La cruz y la imagen de la misión nos traen el recuerdo de todas las co-

munidades que han nacido en el nombre de Jesús en estas tierras, de las

cuales nosotros somos sus herederos.

En el Evangelio que acabamos de escuchar se nos describía una situa-

ción bastante similar a la que estamos viviendo ahora. Al igual que esas

cuatro mil personas, estamos nosotros queriendo escuchar la Palabra de

Jesús y recibir su vida. Ellos ayer y nosotros hoy junto al Maestro, Pan

de vida.

Me conmuevo cuando veo a muchas madres cargando a sus hijos en las

espaldas. Como lo hacen aquí tantas de ustedes. Llevando sobre sí la vida

y el futuro de su gente. Llevando sus motivos de alegría, sus esperanzas.

Llevando la bendición de la tierra en los frutos. Llevando el trabajo realizado

por sus manos. Manos que han labrado el presente y tejerán las ilusiones del

mañana. Pero también cargando sobre sus hombros desilusiones, tristezas

y amarguras, la injusticia que parece no detenerse y las cicatrices de una

justicia no realizada. Cargando sobre sí el gozo y el dolor de una tierra.

Ustedes llevan sobre sí la memoria de su pueblo. Porque los pueblos tienen

memoria, una memoria que pasa de generación en generación, los pueblos

tienen una memoria en camino.

Y no son pocas las veces que experimentamos el cansancio de este ca-

mino. No son pocas las veces que faltan las fuerzas para mantener viva la

esperanza. Cuántas veces vivimos situaciones que pretenden anestesiarnos

la memoria y así se debilita la esperanza y se van perdiendo los motivos

de alegría. Y comienza a ganarnos una tristeza que se vuelve individualista,

que nos hace perder la memoria de pueblo amado, de pueblo elegido. Y esa

* Die 9 Iulii 2015.

Page 39: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 757

pérdida nos disgrega, hace que nos cerremos a los demás, especialmente

a los más pobres.

A nosotros nos puede suceder lo que a los discípulos de ayer, cuando

vieron esa la cantidad de gente que estaba ahí. Le piden a Jesús que los

despida: « Mandálos a casa », ya que es imposible alimentar a tanta gente.

Frente a tantas situaciones de hambre en el mundo podemos decir: « Perdón,

no nos dan los números, no nos cierran las cuentas ». Es imposible enfrentar

estas situaciones, entonces la desesperación termina ganándonos el corazón.

En un corazón desesperado es muy fácil que gane espacio la lógica que

pretende imponerse en el mundo, en todo el mundo, en nuestros días. Una

lógica que busca transformar todo en objeto de cambio, todo en objeto de

consumo, todo negociable. Una lógica que pretende dejar espacio a muy

pocos, descartando a todos aquellos que no « producen », que no se los con-

sidera aptos o dignos porque aparentemente « no nos dan los números ». Y

Jesús, una vez más, vuelve a hablarnos y nos dice: « No, no, no es necesario

excluirlos, no es necesario que se vayan, denles ustedes de comer ».

Es una invitación que resuena con fuerza para nosotros hoy: « No es

necesario excluir a nadie. No es necesario que nadie se vaya, basta de des-

cartes, denles ustedes de comer ». Jesús nos lo sigue diciendo en esta plaza.

Sí, basta de descartes, denles ustedes de comer. La mirada de Jesús no

acepta una lógica, una mirada que siempre « corta el hilo » por el más débil,

por el más necesitado. Tomando « la posta » Él mismo nos da el ejemplo,

nos muestra el camino. Una actitud en tres palabras, toma un poco de pan

y unos peces, los bendice, los parte y entrega para que los discípulos lo

compartan con los demás. Y este es el camino del milagro. Ciertamente no

es magia o idolatría. Jesús, por medio de estas tres acciones, logra trans-

formar una lógica del descarte, en una lógica de comunión, en una lógica

de comunidad. Quisiera subrayar brevemente cada una de estas acciones.

Toma. El punto de partida, es tomar muy en serio la vida de los suyos.

Los mira a los ojos y en ellos conoce su vivir, su sentir. Ve en esas miradas

lo que late y lo que ha dejado de latir en la memoria y el corazón de su

pueblo. Lo considera y lo valora. Valoriza todo lo bueno que pueden aportar,

todo lo bueno desde donde se puede construir. Pero no habla de los obje-

tos, o de los bienes culturales, o de las ideas; sino habla de las personas.

La riqueza más plena de una sociedad se mide en la vida de su gente, se

Page 40: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

758 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

mide en sus ancianos que logran transmitir su sabiduría y la memoria de

su pueblo a los más pequeños. Jesús nunca se saltea la dignidad de nadie,

por más apariencia de no tener nada para aportar y o compartir. Toma

todo como viene.

Bendice. Jesús toma sobre sí, y bendice al Padre que está en los cie-

los. Sabe que estos dones son un regalo de Dios. Por eso, no los trata

como « cualquier cosa » ya que toda vida, toda esa vida, es fruto del amor

misericordioso. Él lo reconoce. Va más allá de la simple apariencia, y en

este gesto de bendecir y alabar, pide a su Padre el don del Espíritu Santo.

El bendecir tiene esa doble mirada, por un lado agradecer y por el otro

poder transformar. Es reconocer que la vida siempre es un don, un regalo

que, puesto en las manos de Dios, adquiere una fuerza de multiplicación.

Nuestro Padre no nos quita nada, todo lo multiplica.

Entrega. En Jesús, no existe un tomar que no sea una bendición, y

no existe una bendición que no sea una entrega. La bendición siempre es

misión, tiene un destino, compartir, el condividir lo que se ha recibido,

ya que sólo en la entrega, en el compartir es cuando las personas encon-

tramos la fuente de la alegría y la experiencia de salvación. Una entrega

que quiere reconstruir la memoria de pueblo santo, de pueblo invitado a

ser y a llevar la alegría de la salvación. Las manos que Jesús levanta para

bendecir al Dios del cielo son las mismas que distribuyen el pan a la mul-

titud que tiene hambre. Y podemos imaginarnos, podemos imaginar ahora

cómo iban pasando de mano en mano los panes y los peces hasta llegar a

los más alejados. Jesús logra generar una corriente entre los suyos, todos

iban compartiendo lo propio, convirtiéndolo en don para los demás y así

fue como comieron hasta saciarse, increíblemente sobró: lo recogieron en

siete canastas. Una memoria tomada, una memoria bendecida, una memoria

entregada siempre sacia al pueblo.

La Eucaristía es el « Pan partido para la vida del mundo », como dice el

lema del V Congreso Eucarístico que hoy inauguramos y tendrá lugar en

Tarija. Es Sacramento de comunión, que nos hace salir del individualismo

para vivir juntos el seguimiento y nos da la certeza de lo que tenemos, de

lo que somos, que si es tomado, si es bendecido y si es entregado, con el

poder de Dios, con el poder de su amor, se convierte en pan de vida para

los demás.

Page 41: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 759

Y la Iglesia celebra la Eucaristía, celebra la memoria del Señor, el sa-

crificio del Señor. Porque la Iglesia es comunidad memoriosa. Por eso fiel

al mandato del Señor, dice una y otra vez: « Hagan esto en memoria mía »1

Actualiza, hace real, generación tras generación, en los distintos rincones

de nuestra tierra, el misterio del Pan de vida. Nos lo hace presente, nos

lo entrega. Jesús quiere que participemos de su vida y a través nuestro se

vaya multiplicando en nuestra sociedad. No somos personas aisladas, sepa-

radas, sino somos el Pueblo de la memoria actualizada y siempre entregada.

Una vida memoriosa necesita de los demás, del intercambio, del en-

cuentro, de una solidaridad real que sea capaz de entrar en la lógica del

tomar, bendecir y entregar, en la lógica del amor.

María, al igual que muchas de ustedes llevó sobre sí la memoria de su

pueblo, la vida de su Hijo, y experimentó en sí misma la grandeza de Dios,

proclamando con júbilo que Él « colma de bienes a los hambrientos »,2 que

Ella sea hoy nuestro ejemplo para confiar en la bondad del Señor, que hace

obras grandes con poca cosa, con la humildad de sus siervos. Que así sea.

1 Lc 22, 19.2 Lc 1, 53.

Page 42: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

760 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

III

Dum Summus Pontifex apud Mariale Sanctuarium in urbe vulgo Caacupé (in Paraguaia) Eucharistiam celebrat.*

Estar aquí con ustedes es sentirme en casa, a los pies de nuestra Ma-

dre, la Virgen de los Milagros de Caacupé. En un santuario los hijos nos

encontramos con nuestra Madre y entre nosotros recordamos que somos

hermanos. Es un lugar de fiesta, de encuentro, de familia. Venimos a pre-

sentar nuestras necesidades, venimos a agradecer, a pedir perdón y a volver

a empezar. Cuántos bautismos, cuántas vocaciones sacerdotales y religiosas,

cuántos noviazgos y matrimonios nacieron a los pies de nuestra Madre.

Cuántas lágrimas y despedidas. Venimos siempre con nuestra vida, porque

acá se está en casa y lo mejor es saber que alguien nos espera.

Como tantas otras veces, hemos venido porque queremos renovar nues-

tras ganas de vivir la alegría del Evangelio.

Cómo no reconocer que este Santuario es parte vital del pueblo paragua-

yo, de ustedes. Así lo sienten, así lo rezan, así lo cantan: « En tu Edén de

Caacupé, es tu pueblo Virgen pura que te da su amor y fe ». Y estamos hoy,

como el Pueblo de Dios, a los pies de nuestra Madre a darle nuestro amor y fe.

En el Evangelio acabamos de escuchar el anuncio del Ángel a María que

le dice: « Alégrate, llena de gracia. El Señor está contigo ». Alégrate, María,

alégrate. Frente a este saludo, ella, quedó desconcertada y se preguntaba

qué quería decir. No entendía mucho lo que estaba sucediendo. Pero supo

que venía de Dios y dijo « sí ». María es la madre del « sí ». Sí, al sueño de

Dios,; sí, al proyecto de Dios; sí, a la voluntad de Dios.

Un « sí » que, como sabemos, no fue nada fácil de vivir. Un « sí » que no

la llenó de privilegios o diferencias, sino que, como le dirá Simeón en su

profecía: « A ti una espada te va a atravesar el corazón ».1 ¡Y ¡vaya que se

lo atravesó! Por eso la queremos tanto y encontramos en ella una verda-

dera Madre que nos ayuda a mantener viva la fe y la esperanza en medio

de situaciones complicadas. Siguiendo la profecía de Simeón nos hará bien

repasar brevemente tres momentos difíciles en la vida de María.

* Die 11 Iulii 2015.1 Lc 2, 35.

Page 43: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 761

1. Primero: el nacimiento de Jesús. « No había un lugar para ellos ».2 No

tenían una casa, una habitación para recibir a su hijo. No había espacio

para que pudiera dar a luz. Tampoco familia cercana: estaban solos. El único

lugar disponible era una cueva de animales. Y en su memoria seguramente

resonaban las palabras del Ángel: « Alégrate María, el Señor está contigo ».

Y Ella podría haberse preguntado: « ¿Dónde está ahora? ».

2. Segundo momento: la huida a Egipto. Tuvieron que irse, exiliarse. Ahí

no solo no tenían un espacio, ni familia, sino que incluso sus vidas corrían

peligro. Tuvieron que marcharse a tierra extranjera. Fueron migrantes per-

seguidos por la codicia y la avaricia del emperador. Y ahí ella también

podría haberse preguntado: « ¿Y Dónde está lo que me dijo el Ángel? ».

3. Tercer momento: la muerte en la cruz. No debe existir una situa-

ción más difícil para una madre que acompañar la muerte de su hijo. Son

momentos desgarradores. Ahí vemos a María, al pie de la cruz, como toda

madre, firme, sin abandonar, acompañando a su Hijo hasta el extremo de

la muerte y muerte de cruz. Y allí también podría haberse preguntado:

¿Dónde está lo que me dijo el Ángel? Luego la vemos conteniendo y soste-

niendo a los discípulos.

Contemplamos su vida, y nos sentimos comprendidos, entendidos. Po-

demos sentarnos a rezar y usar un lenguaje común frente a un sinfín de

situaciones que vivimos a diario. Nos podemos identificar en muchas situa-

ciones de su vida. Contarle de nuestras realidades porque ella las comprende.

Ella es mujer de fe, es la Madre de la Iglesia, ella creyó. Su vida es

testimonio de que Dios no defrauda, que Dios no abandona a su Pueblo,

aunque existan momentos o situaciones en que parece que Él no está. Ella

fue la primera discípula que acompañó a su Hijo y sostuvo la esperanza

de los apóstoles en los momentos difíciles. Estaban encerrados con no sé

cuántas llaves, de miedo, en el cenáculo. Fue la mujer que estuvo atenta y

supo decir —cuando parecía que la fiesta y la alegría terminaba—: « mirá

no tienen vino ».3 Fue la mujer que supo ir y estar con su prima « unos tres

meses »,4 para que no estuviera sola en su parto. Esa es nuestra madre, así

de buena, así de generosa, así de acompañadora en nuestra vida.

2 Lc 2, 7.3 Jn 2, 3.4 Lc 1, 56.

Page 44: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

762 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Y todo esto lo sabemos por el Evangelio, pero también sabemos que,

en esta tierra, es la Madre que ha estado a nuestro lado en tantas situa-

ciones difíciles. Este Santuario, guarda, atesora, la memoria de un pueblo

que sabe que María es Madre y que ha estado y está al lado de sus hijos.

Ha estado y está en nuestros hospitales, en nuestras escuelas, en nuestras

casas. Ha estado y está en nuestros trabajos y en nuestros caminos. Ha

estado y está en las mesas de cada hogar. Ha estado y está en la formación

de la patria, haciéndonos nación. Siempre con una presencia discreta y si-

lenciosa. En la mirada de una imagen, una estampita o una medalla. Bajo

el signo de un rosario sabemos que no vamos solos, que Ella nos acompaña.

Y, ¿por qué? Porque María simplemente quiso estar en medio de su

Pueblo, con sus hijos, con su familia. Siguiendo siempre a Jesús, desde la

muchedumbre. Como buena madre no abandonó a los suyos, sino por el

contrario, siempre se metió donde un hijo pudiera estar necesitando de

ella. Tan solo porque es Madre.

Una Madre que aprendió a escuchar y a vivir en medio de tantas difi-

cultades de aquel « no temas, el Señor está contigo ».5 Una madre que con-

tinúa diciéndonos: « Hagan lo que Él les diga ».6 Es su invitación constante

y continua: « Hagan lo que Él les diga ». No tiene un programa propio, no

viene a decirnos nada nuevo; más bien, le gusta estar callada, tan solo su

fe acompaña nuestra fe.

Y ustedes lo saben, han hecho experiencia de esto que estamos com-

partiendo. Todos ustedes, todos los paraguayos, tienen la memoria viva

de un Pueblo que ha hecho carne estas palabras del Evangelio. Y quisiera

referirme de modo especial a ustedes mujeres y madres paraguayas que, con

gran valor y abnegación, han sabido levantar un País derrotado, hundido,

sumergido por una guerra inicua.

Ustedes tienen la memoria, ustedes tienen la genética de aquellas que

reconstruyeron la vida, la fe, la dignidad de su Pueblo, junto a María. Han

vivido situaciones muy pero muy difíciles, que desde una lógica común sería

contraria a toda fe. Ustedes al contrario, impulsadas y sostenidas por la

Virgen, siguieron creyentes, inclusive « esperando contra toda esperanza ».7

5 Cf. Lc 1, 30.6 Jn 2, 5.7 Rm 4, 18.

Page 45: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 763

Y cuando todo parecía derrumbarse, junto a María se decían: No temamos,

el Señor está con nosotros, está con nuestro Pueblo, con nuestras familias,

hagamos lo que Él nos diga. Y allí encontraron ayer y encuentran hoy la

fuerza para no dejar que esta tierra se desmadre. Dios bendiga ese tesón,

Dios bendiga y aliente la fe de ustedes, Dios bendiga a la mujer paraguaya,

la más gloriosa de América.

Como Pueblo, hemos venido a nuestra casa, a la casa de la Patria pa-

raguaya, a escuchar una vez más esas palabras que tanto bien nos hacen:

« Alégrate, el Señor está contigo ». Es un llamado a no perder la memoria,

a no perder las raíces, los muchos testimonios que han recibido de pueblo

creyente y jugado por sus luchas. Una fe que se ha hecho vida, una vida

que se ha hecho esperanza y una esperanza que las lleva a primerear en la

caridad. Sí, al igual que Jesús, sigan primereando en el amor. Sean ustedes

los portadores de esta fe, de esta vida, de esta esperanza. Ustedes, para-

guayos, sean forjadores de este hoy y mañana.

Volviendo a mirar la imagen de María los invito a decir juntos: « En tu

Edén de Caacupé, es tu pueblo Virgen pura que te da su amor y fe ». Todos

juntos: « En tu Edén de Caacupé, es tu pueblo Virgen pura que te da su amor

y fe ». Ruega por nosotros, Santa Madre de Dios, para que seamos dignos

de alcanzar las promesas y gracias de nuestro Señor Jesucristo. Amén.

Page 46: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

764 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ALLOCUTIONES

Iter apostolicum in Aequatoriam, Boliviam et Paraguaiam

I

Ad Clericos, Consecratas Personas necnon Sacerdotii Candidatos, apud Sanc-tuarium vulgo El Quinche (in Aequatoria).*

Buenos días, hermanos y hermanas.

En estos dos días, 48 horas, que tuve contacto con ustedes, noté que

había algo raro —perdón—, algo raro en el pueblo ecuatoriano. En todos

los lugares donde voy, siempre el recibimiento es alegre, contento, cordial,

religioso, piadoso, en todos lados. Pero acá había en la piedad, en el modo,

por ejemplo, en pedir la bendición desde el más viejo hasta la ‘wawa’, que

lo primero que aprendé es hacer así. Había algo distinto, yo también tuve la

tentación, como el obispo de Sucumbíos, de preguntar: ¿Cuál es la receta de

este pueblo? ¿Cuál es? Y me daba vuelta en la cabeza y rezaba; le pregunté a

Jesús varias veces en la oración: ¿Qué tiene este pueblo de distinto? Y esta

mañana, orando, se me impuso aquella consagración al Sagrado Corazón.

Pienso que se lo debo decir como un mensaje de Jesús: Todo esto de

riqueza que tienen ustedes, de riqueza espiritual, de piedad, de profundidad,

viene de haber tenido la valentía —porque fueron momentos muy difíciles—,

la valentía de consagrar la nación al Corazón de Cristo, ese Corazón divino

y humano que nos quiere tanto. Y yo los noto un poco con eso: divinos y

humanos. Seguro que son pecadores, yo también pero… pero el Señor perdo-

na todo y… ¡Custodien eso! Y después, pocos años después, la consagración

al Corazón de María. No olviden: esa consagración es un hito en la historia

del pueblo de Ecuador y de esa consagración siento como que les viene

esa gracia que tienen ustedes, esa piedad, esa cosa que los hace distintos.

Hoy tengo que hablarles a los sacerdotes, a los seminaristas, las reli-

giosas, a los religiosos y decirles algo. Tengo un discurso preparado, pero

no tengo ganas de leer. Así que se lo doy al Presidente de la Conferencia

de Religiosos para que lo haga público después.

* Die 8 Iulii 2015.

Page 47: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 765

Y pensaba en la Virgen, pensaba en María. Dos palabras de María —acá

me está fallando la memoria pero no sé si dijo alguna otra, ¿eh?—: « Hágase

en mí ». Bueno sí, pidió explicaciones de por qué la elegían a ella, al ángel.

Pero dice: « Hágase en mí ». Y otra palabra: « Hagan lo que Él les diga ».

María no protagonizó nada. Discipuleó toda su vida. La primera discípula

de su Hijo. Y tenía conciencia de que todo lo que ella había traído era pura

gratuidad de Dios. Conciencia de gratuidad. Por eso, « hágase », « hagan »,

que se manifieste la gratuidad de Dios. Religiosas, religiosos, sacerdotes,

seminaristas, todos los días vuelvan, hagan ese camino de retorno hacia

la gratuidad con que Dios los eligió. Ustedes no pagaron entrada para

entrar al seminario, para entrar a la vida religiosa. No se lo merecieron.

Si algún religioso, sacerdote o seminarista o monja que hay aquí cree que

se lo mereció, que levante la mano. Todo gratuito. Y toda la vida de un

religioso, de una religiosa, de un sacerdote y de un seminarista que va por

ese camino —y bueno, ya que estamos, digamos: y de los obispos— tiene

que ir por este camino de la gratuidad, volver todos los días: « Señor, hoy

hice esto, me salió bien esto, tuve esta dificultad, todo esto pero… todo

viene de Vos, todo es gratis ». Esa gratuidad. Somos objeto de gratuidad de

Dios. Si olvidamos esto, lentamente, nos vamos haciendo importantes. « Y

mirá vos, a este… qué obras que está haciendo y… » o « Mirá vos a este lo

hicieron obispo de tal… qué importante, a este lo hicieron monseñor, o a

este… ». Y ahí lentamente nos vamos apartando de esto que es la base, de lo

que María nunca se apartó: la gratuidad de Dios. Un consejo de hermano:

todos los días, a la noche quizás es lo mejor, antes de irse a dormir, una

mirada a Jesús y decirle: « Todo me lo diste gratis », y volverse a situar.

Entonces cuando me cambian de destino o cuando hay una dificultad, no

pataleo, porque todo es gratis, no merezco nada. Eso hizo María.

San Juan Pablo II, en la Redemptoris Mater… que les recomiendo que

la lean. Sí, agárrenla, léanla. Es verdad, el Papa San Juan Pablo II tenía

un estilo de pensamiento circular, profesor, pero era un hombre de Dios;

entonces hay que leerla varias veces para sacarle todo el jugo que tiene.

Y dice que quizás María —no recuerdo bien la frase; estoy citando, pero

quiero citar el hecho— en el momento de la cruz de su fidelidad hubiera

tenido ganas de decir: « ¡Y éste me dijeron que iba salvar Israel! ¡Me en-

Page 48: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

766 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

gañaron! ». No lo dijo. Ni se permitió… pensarlo, porque era la mujer que

sabía que todo lo había recibido gratuitamente. Consejo de hermano y de

padre: todas las noches resitúense en la gratuidad. Y digan: « Hágase, gra-

cias porque todo me lo diste Vos ».

Una segunda cosa que les quisiera decir es que cuiden la salud, pero

sobre todo cuiden de no caer en una enfermedad, una enfermedad que es

media peligrosa para… o del todo peligrosa para los que el Señor nos llamó

gratuitamente a seguirlo o a servirlo. No caigan en el alzheimer espiritual,

no pierdan la memoria, sobre todo la memoria de dónde me sacaron. La

escena esa del profeta Samuel cuando es enviado a ungir al rey de Israel: va

a Belén, a la casa de un señor que se llama Jesé, que tiene 7 u 8 hijos —no

sé—, y Dios le dice que entre esos hijos va estar el rey. Y, claro, los ve y

dice: « Debe ser este », porque el mayor era alto, grande, apuesto, parecía

valiente… Y Dios le dice: « No, no es ese ». La mirada de Dios es distinta

a la de los hombres. Y así los hace pasar a todos los hijos y Dios le dice:

« No, no es ». Se encuentra con que no sabe qué hacer el profeta; entonces

le pregunta al padre: « Che, ¿no tenés otro? ». Y le dice: « Sí, está el más

chico ahí cuidando las cabras o las ovejas ». « Mandálo llamar », y viene el

mocosito, que tendría 17, 18 años —no sé—, y Dios le dice: « Ese es ». Lo

sacaron de detrás del rebaño. Y otro profeta cuando Dios le dice que haga

ciertas cosas como profeta: « Pero yo quién soy si a mí me sacaron de detrás

del rebaño ». No se olviden de dónde los sacaron. No renieguen las raíces.

San Pablo se ve que intuía este peligro de perder la memoria y a su

hijo más querido, el obispo Timoteo, a quien él ordenó, le da consejos

pastorales, pero hay uno que toca el corazón: « No te olvides de la fe que

tenía tu abuela y tu madre », es decir: « No te olvides de dónde te sacaron,

no te olvides de tus raíces, no te sientas promovido ». La gratuidad es una

gracia que no puede convivir con la promoción y, cuando un sacerdote, un

seminarista, un religioso, una religiosa entra en carrera —no digo mal, en

carrera humana—, empieza a enfermarse de alzheimer espiritual y empieza

a perder la memoria de dónde me sacaron.

Dos principios para ustedes sacerdotes, consagrados y consagradas: to-

dos los días renueven el sentimiento de que todo es gratis, el sentimiento de

gratuidad de la elección de cada uno de ustedes, —ninguno la merecimos—,

Page 49: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 767

y pidan la gracia de no perder la memoria, de no sentirse más importan-

te. Es muy triste cuando uno ve a un sacerdote o a un consagrado, una

consagrada, que en su casa hablaba el dialecto o hablaba otra lengua, una

de esas nobles lenguas antiguas que tienen los pueblos —Ecuador cuántas

tiene—, y es muy triste cuando se olvidan de la lengua, es muy triste cuando

no la quieren hablar. Eso significa que se olvidaron de dónde los sacaron.

No se olviden de eso, pidan esa gracia de la memoria, y esos son los dos

principios que quisiera marcar.

Y esos dos principios, si los viven —pero todos los días, es un trabajo

de todos los días, todas las noches recordar esos dos principios y pedir la

gracia—, esos dos principios, si los viven, les van a dar en la vida, los van

a hacer vivir con dos actitudes.

Primero, el servicio. Dios me eligió, me sacó ¿para qué? Para servir. Y

el servicio que me es peculiar a mí. No, que tengo mi tiempo, que tengo

mis cosas, que tengo esto, que no, que ya cierro el despacho, que esto,

que si tendría que ir a bendecir las casas pero… no, estoy cansado o… hoy

pasan una telenovela linda por televisión y entonces —para las monjitas—,

y entonces: Servicio, servir, servir, y no hacer otra cosa, y servir cuando

estamos cansados y servir cuando la gente nos harta.

Me decía un viejo cura, que fue toda su vida profesor en colegios y uni-

versidad, enseñaba literatura, letras, un genio… Cuando se jubiló le pidió al

provincial que lo mandara a un barrio pobre, a un barrio… de esos barrios

que se forman de gente que viene, que emigran buscando trabajo, gente muy

sencilla. Y este religioso una vez por semana iba a su comunidad y hablaba;

era muy inteligente. Y la comunidad era una comunidad de facultad de

teología; hablaba con los otros curas de teología al mismo nivel, pero un día

le dice a uno: « Ustedes que son… ¿Quién da el tratado de Iglesia aquí? El

profesor levanta la mano: « yo ». « Te faltan dos tesis ». « ¿Cuáles? ». « El santo

Pueblo fiel de Dios es esencialmente olímpico, o sea, hace lo que quiere, y

ontológicamente hartante ». Y eso tiene mucha sabiduría, porque quien va

por el camino del servir tiene que dejarse hartar sin perder la paciencia,

porque está al servicio, ningún momento le pertenece, ningún momento le

pertenece. Estoy para servir, servir en lo que debo hacer, servir delante

del sagrario, pidiendo por mi pueblo, pidiendo por mi trabajo, por la gente

que Dios me ha encomendado.

Page 50: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

768 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Servicio, mezclálo con lo de gratuidad y entonces… aquello de Jesús:

« Lo que recibiste gratis dalo gratis ». Por favor, por favor, no cobren la

gracia; por favor, que nuestra pastoral sea gratuita. Y es tan feo cuando

uno va perdiendo este sentido de gratuidad y se transforma en… Sí, hace

cosas buenas, pero ha perdido eso.

Y lo segundo, la segunda actitud que se ve en un consagrado, una

consagrada, un sacerdote que vive esta gratuidad y esta memoria —estos

dos principios que dije al principio, gratuidad y memoria— es el gozo y la

alegría. Y es un regalo de Jesús, ese, y es un regalo que Él da, que Él nos

da si se lo pedimos y si no nos olvidamos de esas dos columnas de nuestra

vida sacerdotal o religiosa, que son el sentido de gratuidad, renovado todos

los días, y no perder la memoria de dónde nos sacaron.

Yo les deseo esto. Sí, Padre, usted nos habló que quizás la receta de

nuestro pueblo era… somos así por lo del Sagrado Corazón. Sí, es verdad

eso, pero yo les propongo otra receta que está en la misma línea, en la

misma del Corazón de Jesús: sentido de gratuidad. Él se hizo nada, se

abajó, se humilló, se hizo pobre para enriquecernos con su pobreza. Pura

gratuidad. Y sentido de la memoria… y hacemos memoria de las maravillas

que hizo el Señor en nuestra vida.

Que el Señor les conceda esta gracia a todos, nos la conceda a todos los

que estamos aquí, y que siga —iba a decir premiando—, siga bendiciendo a

este pueblo ecuatoriano a quiene ustedes tienen que servir y son llamados

a servir, lo siga bendiciendo con esa peculiaridad tan especial que yo noté

desde el principio al llegar acá. Que Jesús los bendiga y la Virgen los cuide.

* * *Recemos todos juntos al Padre, que nos dio todo gratuitamente, que nos

mantiene la memoria de Jesús con nosotros. [Padre nuestro…] Los bendiga

Dios Todopoderoso, el Padre y el Hijo y el Espíritu Santo. Y, por favor, por

favor, les pido que recen por mí, porque yo también siento muchas veces

la tentación de olvidarme de la gratuidad con la que Dios me eligió y de

olvidarme de dónde me sacaron. Pidan por mí.

Page 51: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 769

II

Ad Participes II Conventus Mundialis Motuum Popularium in urbe Sancta Cruce de Serra (in Bolivia).*

Hermanas y hermanos, buenas tardes

Hace algunos meses nos reunimos en Roma y tengo presente ese primer

encuentro nuestro. Durante este tiempo los he llevado en mi corazón y en

mis oraciones. Y me alegra verlos de nuevo aquí, debatiendo los mejores

caminos para superar las graves situaciones de injusticia que sufren los

excluidos en todo el mundo. Gracias, Señor Presidente Evo Morales, por

acompañar tan decididamente este Encuentro.

Aquella vez en Roma sentí algo muy lindo: fraternidad, garra, entrega,

sed de justicia. Hoy, en Santa Cruz de la Sierra, vuelvo a sentir lo mismo.

Gracias por eso. También he sabido por medio del Pontificio Consejo Justi-

cia y Paz, que preside el Cardenal Turkson, que son muchos en la Iglesia

los que se sienten más cercanos a los movimientos populares. Me alegra

tanto ver la Iglesia con las puertas abiertas a todos ustedes, que se invo-

lucre, acompañe y logre sistematizar en cada diócesis, en cada Comisión

de Justicia y Paz, una colaboración real, permanente y comprometida con

los movimientos populares. Los invito a todos, Obispos, sacerdotes y laicos,

junto a las organizaciones sociales de las periferias urbanas y rurales, a

profundizar ese encuentro.

Dios permite que hoy nos veamos otra vez. La Biblia nos recuerda que

Dios escucha el clamor de su pueblo y quisiera yo también volver a unir

mi voz a la de ustedes: las famosas « tres T »: tierra, techo y trabajo, para

todos nuestros hermanos y hermanas. Lo dije y lo repito: son derechos

sagrados. Vale la pena, vale la pena luchar por ellos. Que el clamor de los

excluidos se escuche en América Latina y en toda la tierra.

1. Primero de todo, empecemos reconociendo que necesitamos un cam-

bio. Quiero aclarar, para que no haya malos entendidos, que hablo de los

problemas comunes de todos los latinoamericanos y, en general, también

* Die 9 Iulii 2015.

Page 52: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

770 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

de toda la humanidad. Problemas que tienen una matriz global y que hoy

ningún Estado puede resolver por sí mismo. Hecha esta aclaración, propongo

que nos hagamos estas preguntas:

— ¿Reconocemos, en serio, que las cosas no andan bien en un mundo

donde hay tantos campesinos sin tierra, tantas familias sin techo, tantos

trabajadores sin derechos, tantas personas heridas en su dignidad?

— ¿Reconocemos que las cosas no andan bien cuando estallan tantas

guerras sin sentido y la violencia fratricida se adueña hasta de nuestros

barrios? ¿Reconocemos que las cosas no andan bien cuando el suelo, el agua,

el aire y todos los seres de la creación están bajo permanente amenaza?

Entonces, si reconocemos esto, digámoslo sin miedo: necesitamos y

queremos un cambio.

Ustedes —en sus cartas y en nuestros encuentros— me han relata-

do las múltiples exclusiones e injusticias que sufren en cada actividad

laboral, en cada barrio, en cada territorio. Son tantas y tan diversas como

tantas y diversas sus formas de enfrentarlas. Hay, sin embargo, un hilo

invisible que une cada una de las exclusiones. No están aisladas, están

unidas por un hilo invisible. ¿Podemos reconocerlo? Porque no se trata de

esas cuestiones aisladas. Me pregunto si somos capaces de reconocer que

esas realidades destructoras responden a un sistema que se ha hecho glo-

bal. ¿Reconocemos que ese sistema ha impuesto la lógica de las ganancias

a cualquier costo sin pensar en la exclusión social o la destrucción de la

naturaleza?

Si esto es así, insisto, digámoslo sin miedo: queremos un cambio, un

cambio real, un cambio de estructuras. Este sistema ya no se aguanta, no

lo aguantan los campesinos, no lo aguantan los trabajadores, no lo aguan-

tan las comunidades, no lo aguantan los pueblos… Y tampoco lo aguanta

la Tierra, la hermana madre tierra, como decía san Francisco.

Queremos un cambio en nuestras vidas, en nuestros barrios, en el pago

chico, en nuestra realidad más cercana; también un cambio que toque al

mundo entero porque hoy la interdependencia planetaria requiere respuestas

globales a los problemas locales. La globalización de la esperanza, que nace

de los Pueblos y crece entre los pobres, debe sustituir a esta globalización

de la exclusión y de la indiferencia.

Page 53: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 771

Quisiera hoy reflexionar con ustedes sobre el cambio que queremos y

necesitamos. Ustedes saben que escribí recientemente sobre los problemas

del cambio climático. Pero, esta vez, quiero hablar de un cambio en otro

sentido. Un cambio positivo, un cambio que nos haga bien, un cambio

—podríamos decir— redentor. Porque lo necesitamos. Sé que ustedes buscan

un cambio y no sólo ustedes: en los distintos encuentros, en los distintos

viajes he comprobado que existe una espera, una fuerte búsqueda, un anhelo

de cambio en todos los pueblos del mundo. Incluso dentro de esa minoría

cada vez más reducida que cree beneficiarse con este sistema, reina la

insatisfacción y especialmente la tristeza. Muchos esperan un cambio que

los libere de esa tristeza individualista que esclaviza.

El tiempo, hermanos, hermanas, el tiempo parece que se estuviera ago-

tando; no alcanzó el pelearnos entre nosotros, sino que hasta nos ensañamos

con nuestra casa. Hoy la comunidad científica acepta lo que desde hace ya

mucho tiempo denuncian los humildes: se están produciendo daños tal vez

irreversibles en el ecosistema. Se está castigando a la Tierra, a los pueblos

y a las personas de un modo casi salvaje. Y detrás de tanto dolor, tanta

muerte y destrucción, se huele el tufo de eso que Basilio de Cesarea —uno

de los primeros teólogos de la Iglesia— llamaba « el estiércol del diablo »,

la ambición desenfrenada de dinero que gobierna. Ese es « el estiércol del

diablo ». El servicio para el bien común queda relegado. Cuando el capital

se convierte en ídolo y dirige las opciones de los seres humanos, cuando

la avidez por el dinero tutela todo el sistema socioeconómico, arruina la

sociedad, condena al hombre, lo convierte en esclavo, destruye la fraternidad

interhumana, enfrenta pueblo contra pueblo y, como vemos, incluso pone

en riesgo esta nuestra casa común, la hermana y madre tierra.

No quiero extenderme describiendo los efectos malignos de esta su-

til dictadura: ustedes los conocen. Tampoco basta con señalar las causas

estructurales del drama social y ambiental contemporáneo. Sufrimos cierto

exceso de diagnóstico que a veces nos lleva a un pesimismo charlatán o a

regodearnos en lo negativo. Al ver la crónica negra de cada día, creemos

que no hay nada que se puede hacer salvo cuidarse a uno mismo y al pe-

queño círculo de la familia y los afectos.

¿Qué puedo hacer yo, cartonero, catadora, pepenador, recicladora frente

a tantos problemas si apenas gano para comer? ¿Qué puedo hacer yo arte-

Page 54: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

772 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

sano, vendedor ambulante, transportista, trabajador excluido, si ni siquiera

tengo derechos laborales? ¿Qué puedo hacer yo, campesina, indígena, pes-

cador, que apenas puedo resistir el avasallamiento de las grandes corpora-

ciones? ¿Qué puedo hacer yo desde mi villa, mi chabola, mi población, mi

rancherío, cuando soy diariamente discriminado y marginado? ¿Qué puede

hacer ese estudiante, ese joven, ese militante, ese misionero que patea las

barriadas y los parajes con el corazón lleno de sueños pero casi sin ninguna

solución para sus problemas? Pueden hacer mucho. Pueden hacer mucho.

Ustedes, los más humildes, los explotados, los pobres y excluidos, pueden

y hacen mucho. Me atrevo a decirles que el futuro de la humanidad está,

en gran medida, en sus manos, en su capacidad de organizarse y promover

alternativas creativas, en la búsqueda cotidiana de las « tres T ». ¿De acuer-

do? Trabajo, techo y tierra. Y también, en su participación protagónica en

los grandes procesos de cambio, cambios nacionales, cambios regionales y

cambios mundiales. ¡No se achiquen!

2. Segundo. Ustedes son sembradores de cambio. Aquí en Bolivia he

escuchado una frase que me gusta mucho: « proceso de cambio ». El cambio

concebido no como algo que un día llegará porque se impuso tal o cual

opción política o porque se instauró tal o cual estructura social. Dolorosa-

mente sabemos que un cambio de estructuras que no viene acompañado de

una sincera conversión de las actitudes y del corazón termina a la larga o

a la corta por burocratizarse, corromperse y sucumbir. Hay que cambiar el

corazón. Por eso me gusta tanto la imagen del proceso, los procesos, donde

la pasión por sembrar, por regar serenamente lo que otros verán florecer,

remplaza la ansiedad por ocupar todos los espacios de poder disponibles

y ver resultados inmediatos. La opción es por generar procesos y no por

ocupar espacios. Cada uno de nosotros no es más que parte de un todo

complejo y diverso interactuando en el tiempo: pueblos que luchan por

una significación, por un destino, por vivir con dignidad, por « vivir bien »,

dignamente, en ese sentido.

Ustedes, desde los movimientos populares, asumen las labores de siempre

motivados por el amor fraterno que se revela contra la injusticia social.

Cuando miramos el rostro de los que sufren, el rostro del campesino ame-

nazado, del trabajador excluido, del indígena oprimido, de la familia sin

Page 55: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 773

techo, del migrante perseguido, del joven desocupado, del niño explotado,

de la madre que perdió a su hijo en un tiroteo porque el barrio fue copado

por el narcotráfico, del padre que perdió a su hija porque fue sometida a

la esclavitud; cuando recordamos esos « rostros y esos nombres », se nos

estremecen las entrañas frente a tanto dolor y nos conmovemos, todos nos

conmovemos… Porque « hemos visto y oído » no la fría estadística sino las

heridas de la humanidad doliente, nuestras heridas, nuestra carne. Eso es

muy distinto a la teorización abstracta o la indignación elegante. Eso nos

conmueve, nos mueve y buscamos al otro para movernos juntos. Esa emo-

ción hecha acción comunitaria no se comprende únicamente con la razón:

tiene un plus de sentido que sólo los pueblos entienden y que da su mística

particular a los verdaderos movimientos populares.

Ustedes viven cada día empapados en el nudo de la tormenta humana.

Me han hablado de sus causas, me han hecho parte de sus luchas, ya desde

Buenos Aires, y yo se lo agradezco. Ustedes, queridos hermanos, trabajan

muchas veces en lo pequeño, en lo cercano, en la realidad injusta que se

les impuso y a la que no se resignan, oponiendo una resistencia activa al

sistema idolátrico que excluye, degrada y mata. Los he visto trabajar in-

cansablemente por la tierra y la agricultura campesina, por sus territorios

y comunidades, por la dignificación de la economía popular, por la inte-

gración urbana de sus villas y asentamientos, por la autoconstrucción de

viviendas y el desarrollo de infraestructura barrial, y en tantas actividades

comunitarias que tienden a la reafirmación de algo tan elemental e innega-

blemente necesario como el derecho a las « tres T »: tierra, techo y trabajo.

Ese arraigo al barrio, a la tierra, al oficio, al gremio, ese reconocerse

en el rostro del otro, esa proximidad del día a día, con sus miserias, por-

que las hay, las tenemos, y sus heroísmos cotidianos, es lo que permite

ejercer el mandato del amor, no a partir de ideas o conceptos sino a partir

del encuentro genuino entre personas. Necesitamos instaurar esta cultura

del encuentro, porque ni los conceptos ni las ideas se aman. Nadie ama

un concepto, nadie ama una idea; se aman las personas. La entrega, la

verdadera entrega surge del amor a hombres y mujeres, niños y ancianos,

pueblos y comunidades… rostros, rostros y nombres que llenan el corazón.

De esas semillas de esperanza sembradas pacientemente en las periferias

olvidadas del planeta, de esos brotes de ternura que lucha por subsistir en

Page 56: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

774 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

la oscuridad de la exclusión, crecerán árboles grandes, surgirán bosques

tupidos de esperanza para oxigenar este mundo.

Veo con alegría que ustedes trabajan en lo cercano, cuidando los brotes;

pero, a la vez, con una perspectiva más amplia, protegiendo la arboleda.

Trabajan en una perspectiva que no sólo aborda la realidad sectorial que

cada uno de ustedes representa y a la que felizmente está arraigado, sino

que también buscan resolver de raíz los problemas generales de pobreza,

desigualdad y exclusión.

Los felicito por eso. Es imprescindible que, junto a la reivindicación de

sus legítimos derechos, los pueblos y organizaciones sociales construyan una

alternativa humana a la globalización excluyente. Ustedes son sembradores

del cambio. Que Dios les dé coraje, les dé alegría, les dé perseverancia y

pasión para seguir sembrando. Tengan la certeza que tarde o temprano

vamos a ver los frutos. A los dirigentes les pido: sean creativos y nunca

pierdan el arraigo a lo cercano, porque el padre de la mentira sabe usurpar

palabras nobles, promover modas intelectuales y adoptar poses ideológicas,

pero, si ustedes construyen sobre bases sólidas, sobre las necesidades reales

y la experiencia viva de sus hermanos, de los campesinos e indígenas, de

los trabajadores excluidos y las familias marginadas, seguramente no se

van a equivocar.

La Iglesia no puede ni debe estar ajena a este proceso en el anuncio

del Evangelio. Muchos sacerdotes y agentes pastorales cumplen una enorme

tarea acompañando y promoviendo a los excluidos de todo el mundo, junto

a cooperativas, impulsando emprendimientos, construyendo viviendas, tra-

bajando abnegadamente en los campos de salud, el deporte y la educación.

Estoy convencido que la colaboración respetuosa con los movimientos popu-

lares puede potenciar estos esfuerzos y fortalecer los procesos de cambio.

Y tengamos siempre en el corazón a la Virgen María, una humilde mu-

chacha de un pequeño pueblo perdido en la periferia de un gran imperio,

una madre sin techo que supo transformar una cueva de animales en la

casa de Jesús con unos pañales y una montaña de ternura. María es signo

de esperanza para los pueblos que sufren dolores de parto hasta que brote

la justicia. Yo rezo a la Virgen María, tan venerada por el pueblo boliviano

para que permita que este Encuentro nuestro sea fermento de cambio.

Page 57: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 775

3. Tercero. Por último quisiera que pensemos juntos algunas tareas

importantes para este momento histórico, porque queremos un cambio posi-

tivo para el bien de todos nuestros hermanos y hermanas. Eso lo sabemos.

Queremos un cambio que se enriquezca con el trabajo mancomunado de los

gobiernos, los movimientos populares y otras fuerzas sociales. Eso también

lo sabemos. Pero no es tan fácil definir el contenido del cambio —podría

decirse—, el programa social que refleje este proyecto de fraternidad y

justicia que esperamos; no es fácil de definirlo. En ese sentido, no espe-

ren de este Papa una receta. Ni el Papa ni la Iglesia tienen el monopolio

de la interpretación de la realidad social ni la propuesta de soluciones a

problemas contemporáneos. Me atrevería a decir que no existe una receta.

La historia la construyen las generaciones que se suceden en el marco de

pueblos que marchan buscando su propio camino y respetando los valores

que Dios puso en el corazón.

Quisiera, sin embargo, proponer tres grandes tareas que requieren el

decisivo aporte del conjunto de los movimientos populares.

3.1. La primera tarea es poner la economía al servicio de los pueblos:

Los seres humanos y la naturaleza no deben estar al servicio del dinero.

Digamos « NO » a una economía de exclusión e inequidad donde el dinero

reina en lugar de servir. Esa economía mata. Esa economía excluye. Esa

economía destruye la madre tierra.

La economía no debería ser un mecanismo de acumulación sino la ade-

cuada administración de la casa común. Eso implica cuidar celosamente

la casa y distribuir adecuadamente los bienes entre todos. Su objeto no

es únicamente asegurar la comida o un « decoroso sustento ». Ni siquiera,

aunque ya sería un gran paso, garantizar el acceso a las « tres T » por las

que ustedes luchan. Una economía verdaderamente comunitaria, podría

decir, una economía de inspiración cristiana, debe garantizar a los pueblos

dignidad, « prosperidad sin exceptuar bien alguno ».1 Esta última frase la dijo

el Papa Juan XXIII hace cincuenta años. Jesús dice en el Evangelio que,

aquel que le dé espontáneamente un vaso de agua al que tiene sed, le será

tenido en cuenta en el Reino de los cielos. Esto implica las « tres T », pero

1 Juan XXIII, Enc. Mater et Magistra [15 mayo 1961], 3: AAS 53 [1961], 402.

Page 58: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

776 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

también acceso a la educación, la salud, la innovación, las manifestaciones

artísticas y culturales, la comunicación, el deporte y la recreación. Una

economía justa debe crear las condiciones para que cada persona pueda

gozar de una infancia sin carencias, desarrollar sus talentos durante la

juventud, trabajar con plenos derechos durante los años de actividad y

acceder a una digna jubilación en la ancianidad. Es una economía donde

el ser humano, en armonía con la naturaleza, estructura todo el sistema

de producción y distribución para que las capacidades y las necesidades

de cada uno encuentren un cauce adecuado en el ser social. Ustedes, y

también otros pueblos, resumen este anhelo de una manera simple y bella:

« vivir bien », que no es lo mismo que « pasarla bien ».

Esta economía no es sólo deseable y necesaria sino también es posible.

No es una utopía ni una fantasía. Es una perspectiva extremadamente re-

alista. Podemos lograrlo. Los recursos disponibles en el mundo, fruto del

trabajo intergeneracional de los pueblos y los dones de la creación, son

más que suficientes para el desarrollo integral de « todos los hombres y de

todo el hombre ».2 El problema, en cambio, es otro. Existe un sistema con

otros objetivos. Un sistema que además de acelerar irresponsablemente los

ritmos de la producción, además de implementar métodos en la industria y

la agricultura que dañan a la madre tierra en aras de la « productividad »,

sigue negándoles a miles de millones de hermanos los más elementales

derechos económicos, sociales y culturales. Ese sistema atenta contra el

proyecto de Jesús, contra la Buena Noticia que trajo Jesús.

La distribución justa de los frutos de la tierra y el trabajo humano no

es mera filantropía. Es un deber moral. Para los cristianos, la carga es

aún más fuerte: es un mandamiento. Se trata de devolverles a los pobres

y a los pueblos lo que les pertenece. El destino universal de los bienes

no es un adorno discursivo de la doctrina social de la Iglesia. Es una

realidad anterior a la propiedad privada. La propiedad, muy en especial

cuando afecta los recursos naturales, debe estar siempre en función de las

necesidades de los pueblos. Y estas necesidades no se limitan al consu-

mo. No basta con dejar caer algunas gotas cuando los pobres agitan esa

2 pablo VI, Enc. Popolorum progressio [26 marzo 1967], 14: AAS 59 [1967], 264.

Page 59: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 777

copa que nunca derrama por sí sola. Los planes asistenciales que atienden

ciertas urgencias, sólo deberían pensarse como respuestas pasajeras, coyun-

turales. Nunca podrían sustituir la verdadera inclusión: esa que da el trabajo

digno, libre, creativo, participativo y solidario.

Y, en este camino, los movimientos populares tienen un rol esencial, no

sólo exigiendo y reclamando, sino fundamentalmente creando. Ustedes son

poetas sociales: creadores de trabajo, constructores de viviendas, producto-

res de alimentos, sobre todo para los descartados por el mercado mundial.

He conocido de cerca distintas experiencias donde los trabajadores uni-

dos en cooperativas y otras formas de organización comunitaria lograron

crear trabajo donde sólo había sobras de la economía idolátrica. Y vi que

algunos están aquí. Las empresas recuperadas, las ferias francas y las co-

operativas de cartoneros son ejemplos de esa economía popular que surge

de la exclusión y, de a poquito, con esfuerzo y paciencia, adopta formas

solidarias que la dignifican. Y, ¡qué distinto es eso a que los descartados

por el mercado formal sean explotados como esclavos!

Los gobiernos que asumen como propia la tarea de poner la economía

al servicio de los pueblos deben promover el fortalecimiento, mejoramiento,

coordinación y expansión de estas formas de economía popular y produc-

ción comunitaria. Esto implica mejorar los procesos de trabajo, proveer

infraestructura adecuada y garantizar plenos derechos a los trabajadores

de este sector alternativo. Cuando Estado y organizaciones sociales asumen

juntos la misión de las « tres T », se activan los principios de solidaridad

y subsidiariedad que permiten edificar el bien común en una democracia

plena y participativa.

3.2. La segunda tarea es unir nuestros pueblos en el camino de la paz

y la justicia.

Los pueblos del mundo quieren ser artífices de su propio destino. Quieren

transitar en paz su marcha hacia la justicia. No quieren tutelajes ni inje-

rencias donde el más fuerte subordina al más débil. Quieren que su cultura,

su idioma, sus procesos sociales y tradiciones religiosas sean respetados.

Ningún poder fáctico o constituido tiene derecho a privar a los países po-

bres del pleno ejercicio de su soberanía y, cuando lo hacen, vemos nuevas

Page 60: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

778 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

formas de colonialismo que afectan seriamente las posibilidades de paz y

de justicia, porque « la paz se funda no sólo en el respeto de los derechos

del hombre, sino también en los derechos de los pueblos particularmente

el derecho a la independencia ».3

Los pueblos de Latinoamérica parieron dolorosamente su independencia

política y, desde entonces, llevan casi dos siglos de una historia dramática

y llena de contradicciones intentando conquistar una independencia plena.

En estos últimos años, después de tantos desencuentros, muchos países

latinoamericanos han visto crecer la fraternidad entre sus pueblos. Los go-

biernos de la Región aunaron esfuerzos para hacer respetar su soberanía, la

de cada país, la del conjunto regional, que tan bellamente, como nuestros

padres de antaño, llaman la « Patria Grande ». Les pido a ustedes, hermanos

y hermanas de los movimientos populares, que cuiden y acrecienten esta

unidad. Mantener la unidad frente a todo intento de división es necesario

para que la región crezca en paz y justicia.

A pesar de estos avances, todavía subsisten factores que atentan contra

este desarrollo humano equitativo y coartan la soberanía de los países de

la « Patria Grande » y otras latitudes del planeta. El nuevo colonialismo

adopta diversas fachadas. A veces, es el poder anónimo del ídolo dinero:

corporaciones, prestamistas, algunos tratados denominados « de libre co-

mercio » y la imposición de medidas de « austeridad » que siempre ajustan

el cinturón de los trabajadores y los pobres. Los obispos latinoamericanos

lo denunciamos con total claridad en el documento de Aparecida cuando

se afirma que « las instituciones financieras y las empresas transnacionales

se fortalecen al punto de subordinar las economías locales, sobre todo, de-

bilitando a los Estados, que aparecen cada vez más impotentes para llevar

adelante proyectos de desarrollo al servicio de sus poblaciones ».4 En otras

ocasiones, bajo el noble ropaje de la lucha contra la corrupción, el narco-

tráfico o el terrorismo —graves males de nuestros tiempos que requieren

una acción internacional coordinada—, vemos que se impone a los Estados

medidas que poco tienen que ver con la resolución de esas problemáticas

y muchas veces empeoran las cosas.

3 Pontificio Consejo « Justicia y Paz », Compendio de la Doctrina Social de la Iglesia, 157.4 V Conferencia General del Episcopado Latinoamericano [2007], Documento Conclusivo,

Aparecida, 66.

Page 61: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 779

Del mismo modo, la concentración monopólica de los medios de co-

municación social, que pretende imponer pautas alienantes de consumo y

cierta uniformidad cultural, es otra de las formas que adopta el nuevo

colonialismo. Es el colonialismo ideológico. Como dijeron los Obispos de

África en el primer Sínodo continental africano, muchas veces se pretende

convertir a los países pobres en « piezas de un mecanismo y de un engra-

naje gigantesco ».5

Hay que reconocer que ninguno de los graves problemas de la humanidad

se puede resolver sin interacción entre los Estados y los pueblos a nivel

internacional. Todo acto de envergadura realizado en una parte del planeta

repercute en todo en términos económicos, ecológicos, sociales y culturales.

Hasta el crimen y la violencia se han globalizado. Por ello, ningún gobier-

no puede actuar al margen de una responsabilidad común. Si realmente

queremos un cambio positivo, tenemos que asumir humildemente nuestra

interdependencia, es decir, nuestra sana interdependencia. Pero interacción

no es sinónimo de imposición, no es subordinación de unos en función de

los intereses de otros. El colonialismo, nuevo y viejo, que reduce a los países

pobres a meros proveedores de materia prima y trabajo barato, engendra

violencia, miseria, migraciones forzadas y todos los males que vienen de la

mano… precisamente porque, al poner la periferia en función del centro, les

niega el derecho a un desarrollo integral. Y eso, hermanos, es inequidad y

la inequidad genera violencia, que no habrá recursos policiales, militares

o de inteligencia capaces de detener.

Digamos « NO », entonces, a las viejas y nuevas formas de colonialismo.

Digamos « SÍ » al encuentro entre pueblos y culturas. Felices los que tra-

bajan por la paz.

Y aquí quiero detenerme en un tema importante. Porque alguno podrá

decir, con derecho, que, cuando el Papa habla del colonialismo se olvida de

ciertas acciones de la Iglesia. Les digo, con pesar: se han cometido muchos

y graves pecados contra los pueblos originarios de América en nombre de

Dios. Lo han reconocido mis antecesores, lo ha dicho el CELAM, el Consejo

5 Juan pablo II, Exhort. ap. postsinodal Ecclesia in Africa [14 septiembre 1995], 52: AAS 88 [1996], 32-33; Id., Enc. Sollicitudo rei socialis [30 diciembre 1987], 22: AAS 80 [1988], 539.

Page 62: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

780 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Episcopal Latinoamericano, y también quiero decirlo. Al igual que san Juan

Pablo II, pido que la Iglesia —y cito lo que dijo él— « se postre ante Dios

e implore perdón por los pecados pasados y presentes de sus hijos ».6 Y

quiero decirles, quiero ser muy claro, como lo fue san Juan Pablo II: pido

humildemente perdón, no sólo por las ofensas de la propia Iglesia sino por

los crímenes contra los pueblos originarios durante la llamada conquista

de América. Y junto a este pedido de perdón y para ser justos, también

quiero que recordemos a millares de sacerdotes, obispos, que se opusieron

fuertemente a la lógica de la espada con la fuerza de la cruz. Hubo pecado,

hubo pecado y abundante, pero no pedimos perdón, y por eso pedimos

perdón, y pido perdón, pero allí también, donde hubo pecado, donde hubo

abundante pecado, sobreabundó la gracia a través de esos hombres que

defendieron la justicia de los pueblos originarios.

Les pido también a todos, creyentes y no creyentes, que se acuerden

de tantos obispos, sacerdotes y laicos que predicaron y predican la Buena

Noticia de Jesús con coraje y mansedumbre, respeto y en paz —dije obispos,

sacerdotes, y laicos, no me quiero olvidar de las monjitas que anónimamente

patean nuestros barrios pobres llevando un mensaje de paz y de bien—,

que en su paso por esta vida dejaron conmovedoras obras de promoción

humana y de amor, muchas veces junto a los pueblos indígenas o acom-

pañando a los propios movimientos populares incluso hasta el martirio. La

Iglesia, sus hijos e hijas, son una parte de la identidad de los pueblos en

latinoamericana. Identidad que, tanto aquí como en otros países, algunos

poderes se empeñan en borrar, tal vez porque nuestra fe es revoluciona-

ria, porque nuestra fe desafía la tiranía del ídolo dinero. Hoy vemos con

espanto cómo en Medio Oriente y otros lugares del mundo se persigue, se

tortura, se asesina a muchos hermanos nuestros por su fe en Jesús. Eso

también debemos denunciarlo: dentro de esta tercera guerra mundial en

cuotas que vivimos, hay una especie —fuerzo la palabra— de genocidio en

marcha que debe cesar.

A los hermanos y hermanas del movimiento indígena latinoamericano,

déjenme trasmitirles mi más hondo cariño y felicitarlos por buscar la conjun-

6 Juan pablo II, Bula Incarnationis mysterium, 11.

Page 63: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 781

ción de sus pueblos y culturas, eso —conjunción de pueblos y culturas—, eso

que a mí me gusta llamar poliedro, una forma de convivencia donde las partes

conservan su identidad construyendo juntas una pluralidad que no atenta,

sino que fortalece la unidad. Su búsqueda de esa interculturalidad que combi-

na la reafirmación de los derechos de los pueblos originarios con el respeto a

la integridad territorial de los Estados nos enriquece y nos fortalece a todos.

3.3. Y la tercera tarea, tal vez la más importante que debemos asumir

hoy, es defender la madre tierra.

La casa común de todos nosotros está siendo saqueada, devastada, veja-

da impunemente. La cobardía en su defensa es un pecado grave. Vemos

con decepción creciente cómo se suceden una tras otras las cumbres in-

ternacionales sin ningún resultado importante. Existe un claro, definitivo

e impostergable imperativo ético de actuar que no se está cumpliendo. No

se puede permitir que ciertos intereses —que son globales pero no univer-

sales— se impongan, sometan a los Estados y organismos internacionales,

y continúen destruyendo la creación. Los pueblos y sus movimientos están

llamados a clamar a movilizarse, a exigir —pacífica pero tenazmente— la

adopción urgente de medidas apropiadas. Yo les pido, en nombre de Dios, que

defiendan a la madre tierra. Sobre éste tema me he expresado debidamente

en la Carta Encíclica Laudato si’, que creo que les será dada al finalizar.

4. Para finalizar, quisiera decirles nuevamente: el futuro de la humani-

dad no está únicamente en manos de los grandes dirigentes, las grandes

potencias y las elites. Está fundamentalmente en manos de los pueblos,

en su capacidad de organizarse y también en sus manos que riegan con

humildad y convicción este proceso de cambio. Los acompaño. Y cada uno,

repitámonos desde el corazón: ninguna familia sin vivienda, ningún campe-

sino sin tierra, ningún trabajador sin derechos, ningún pueblo sin soberanía,

ninguna persona sin dignidad, ningún niño sin infancia, ningún joven sin

posibilidades, ningún anciano sin una venerable vejez. Sigan con su lucha

y, por favor, cuiden mucho a la madre tierra. Créanme —y soy sincero—,

de corazón les digo: rezo por ustedes, rezo con ustedes y quiero pedirle a

nuestro Padre Dios que los acompañe y los bendiga, que los colme de su

amor y los defienda en el camino dándoles abundantemente esa fuerza que

Page 64: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

782 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

nos mantiene en pie, esa fuerza es la esperanza. Y una cosa importante: la

esperanza no defrauda. Y, por favor, les pido que recen por mí. Y si alguno

de ustedes no puede rezar, con todo respeto le pido que me piense bien y

me mande buena onda. Gracias.

Page 65: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 783

III

Ad Residentes Sedis Probitati Restituendae nuncupatae vulgo Palmasola in urbe Sancta Cruce de Serra (in Bolivia).*

Queridos hermanos y hermanas, ¡buenos días!

No podía dejar Bolivia sin venir a verlos, sin dejar de compartir la fe y

la esperanza que nace del amor entregado en la cruz. Gracias por recibirme.

Sé que se han preparado y rezado por mí. Muchas gracias.

En las palabras de Mons. Jesús Juárez y en el testimonio de los herma-

nos que han intervenido he podido comprobar cómo el dolor no es capaz

de apagar la esperanza en lo más profundo del corazón, y que la vida sigue

brotando con fuerza en circunstancias adversas.

¿Quién está ante ustedes?, podrían preguntarse. Me gustaría responder-

les la pregunta con una certeza de mi vida, con una certeza que me ha

marcado para siempre. El que está ante ustedes es un hombre perdonado.

Un hombre que fue y es salvado de sus muchos pecados. Y es así como me

presento. No tengo mucho más para darles u ofrecerles, pero lo que tengo

y lo que amo, sí quiero dárselo, sí quiero compartirlo: es Jesús, Jesucristo,

la misericordia del Padre.

Él vino a mostrarnos, a hacer visible el amor que Dios tiene por nos-

otros. Por vos, por vos, por vos, por mí. Un amor activo, real. Un amor

que tomó en serio la realidad de los suyos. Un amor que sana, perdona,

levanta, cura. Un amor que se acerca y devuelve dignidad. Una dignidad

que la podemos perder de muchas maneras y formas. Pero Jesús es un

empecinado de esto: dio su vida por esto, para devolvernos la identidad

perdida, para revestirnos con toda su fuerza de dignidad.

Me viene a la memoria una experiencia que nos puede ayudar: Pedro

y Pablo, discípulos de Jesús también estuvieron presos. También fueron

privados de la libertad. En esa circunstancia hubo algo que los sostuvo,

algo que no los dejó caer en la desesperación, que no los dejó caer en la

oscuridad que puede brotar del sin sentido. Y fue la oración. Fue orar.

Oración personal y comunitaria. Ellos rezaron y por ellos rezaban. Dos

* Die 10 Iulii 2015.

Page 66: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

784 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

movimientos, dos acciones que generan entre sí una red que sostiene la

vida y la esperanza. Nos sostiene de la desesperanza y nos estimula a se-

guir caminando. Una red que va sosteniendo la vida, la de ustedes y la de

sus familias. Vos hablabas de tu madre [dirigiéndose a la persona que ha

dado su testimonio al principio]. La oración de las madres, la oración de

las esposas, la oración de los hijos, y la de ustedes: eso es una red, que va

llevando adelante la vida.

Porque cuando Jesús entra en la vida, uno no queda detenido en su

pasado sino que comienza a mirar el presente de otra manera, con otra

esperanza. Uno comienza a mirar con otros ojos su propia persona, su

propia realidad. No queda anclado en lo que sucedió, sino que es capaz

de llorar y encontrar ahí la fuerza para volver a empezar. Y si en algún

momento estamos tristes, estamos mal, bajoneados, los invito a mirar el

rostro de Jesús crucificado. En su mirada, todos podemos encontrar espa-

cio. Todos podemos poner junto a Él nuestras heridas, nuestros dolores, así

como también nuestros errores, nuestros pecados, tantas cosas en las que

nos podemos haber equivocado. En las llagas de Jesús encuentran lugar

nuestras llagas. Porque todos estamos llagados, de una u otra manera. Y

llevar nuestras llagas a las llagas de Jesús. ¿Para qué? Para ser curadas,

lavadas, transformadas, resucitadas. El murió por vos, por mí, para darnos

su mano y levantarnos. Charlen, charlen con los curas que vienen, charlen.

Charlen con los hermanos y las hermanas que vienen, charlen. Charlen con

todos los que vienen a hablarles de Jesús. Jesús quiere levantarlos siempre.

Y esta certeza nos moviliza a trabajar por nuestra dignidad. Reclusión

no es lo mismo que exclusión —que quede claro—, porque la reclusión forma

parte de un proceso de reinserción en la sociedad. Son muchos los elemen-

tos que juegan en su contra en este lugar —lo sé bien, y vos mencionaste

algunos con mucha claridad [dirigiéndose de nuevo a la persona que ha dado

su testimonio al principio]—: el hacinamiento, la lentitud de la justicia, la

falta de terapias ocupacionales y de políticas de rehabilitación, la violencia,

la carencia de facilidades de estudios universitarios, lo cual hace necesaria

una rápida y eficaz alianza interinstitucional para encontrar respuestas.

Sin embargo, mientras se lucha por eso, no podemos dar todo por per-

dido. Hay cosas que hoy podemos hacer.

Page 67: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 785

Aquí, en este Centro de Rehabilitación, la convivencia depende en parte

de ustedes. El sufrimiento y la privación pueden volver nuestro corazón

egoísta y dar lugar a enfrentamientos, pero también tenemos la capacidad

de convertirlo en ocasión de auténtica fraternidad. Ayúdense entre ustedes.

No tengan miedo a ayudarse entre ustedes. El demonio busca la pelea,

busca la rivalidad, la división, los bandos. No le hagan el juego. Luchen

por salir adelante unidos.

Me gustaría pedirles también que lleven mi saludo a sus familias. Algunas

están aquí. ¡Es tan importante la presencia y la ayuda de la familia! Los

abuelos, el padre, la madre, los hermanos, la pareja, los hijos. Nos recuerdan

que merece la pena vivir y luchar por un mundo mejor.

Por último, una palabra de aliento a todos los que trabajan en este

Centro: a sus dirigentes, a los agentes de la Policía penitenciaria, a todo el

personal. Ustedes cumplen un servicio público y fundamental. Tienen una

importante tarea en este proceso de reinserción. Tarea de levantar y no

rebajar; de dignificar y no humillar; de animar y no afligir. Este proceso

pide dejar una lógica de buenos y malos para pasar a una lógica centrada

en ayudar a la persona. Y esta lógica de ayudar a la persona los va a salvar

a ustedes de todo tipo de corrupción y mejorará las condiciones para todos.

Ya que un proceso así vivido nos dignifica, nos anima y nos levanta a todos.

Antes de darles la bendición me gustaría que rezáramos un rato en si-

lencio, en silencio cada uno desde su corazón. Cada uno sepa cómo hacerlo...

Por favor, les pido que sigan rezando por mí, porque yo también tengo

mis errores y debo hacer penitencia. Muchas gracias.

Y que Dios nuestro Padre mire nuestro corazón, y que Dios nuestro

Padre, que nos quiere, nos dé su fuerza, su paciencia, su ternura de Padre,

nos bendiga. En el nombre del Padre y del Hijo y del Espíritu Santo. Y no

se olviden de rezar por mí. Gracias.

Page 68: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

786 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

IV

Occasione Salutationis Summi Pontificis advenientis in Paraguaiam.*

Señor Presidente Autoridades de la República Miembros del Cuerpo diplomático Señoras y señores:

Saludo cordialmente a Vuestra Excelencia, Señor Presidente de la

República, y le agradezco las deferentes palabras de bienvenida y de afecto

que me ha dirigido, en nombre también del gobierno, de las altas magis-

traturas del Estado y del querido pueblo paraguayo. Saludo también a los

distinguidos miembros del Cuerpo diplomático y, a través de ellos, hago

llegar mis sentimientos de respeto y aprecio a sus respectivos países.

Un « gracias » especial para todas las personas e instituciones que han

colaborado con esfuerzo y dedicación en la preparación de este viaje y a

que me sienta en casa. Y no es difícil sentirse en casa en esta tierra tan

acogedora. Paraguay es conocido como el corazón de América, y no sólo

por la posición geográfica, sino también por el calor de la hospitalidad y

cercanía de sus gentes.

Ya desde sus primeros pasos como nación independiente, y hasta épocas

muy recientes, la historia de Paraguay ha conocido el sufrimiento terrible

de la guerra, del enfrentamiento fratricida, de la falta de libertad y de la

conculcación de los derechos humanos. ¡Cuánto dolor y cuánta muerte! Pero

es admirable el tesón y el espíritu de superación del pueblo paraguayo para

rehacerse ante tanta adversidad y seguir esforzándose por construir una

Nación próspera y en paz. Aquí —en el jardín de este palacio que ha sido

testigo de la historia paraguaya: desde cuando sólo era ribera del río y lo

usaban los guaraníes, hasta los últimos acontecimientos contemporáneos—

quiero rendir tributo a esos miles de paraguayos sencillos, cuyos nombres

no aparecerán escritos en los libros de historia, pero que han sido y segui-

rán siendo verdaderos protagonistas de su pueblo. Y quiero reconocer con

emoción y admiración el papel desempeñado por la mujer paraguaya en

* Die 10 Iulii 2015.

Page 69: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 787

esos momentos tan dramáticos de la historia, de modo especial esa guerra

inicua que llegó a destruir casi la fraternidad de nuestros pueblos. Sobre

sus hombros de madres, esposas y viudas, han llevado el peso más grande,

han sabido sacar adelante a sus familias y a su País, infundiendo en las

nuevas generaciones la esperanza en un mañana mejor. Dios bendiga a la

mujer paraguaya, la más gloriosa de América.

Un pueblo que olvida su pasado, su historia, sus raíces, no tiene futuro,

es un pueblo seco. La memoria, asentada firmemente sobre la justicia, alejada

de sentimientos de venganza y de odio, transforma el pasado en fuente de

inspiración para construir un futuro de convivencia y armonía, haciéndonos

conscientes de la tragedia y la sinrazón de la guerra. ¡Nunca más guerras

entre hermanos! ¡Construyamos siempre la paz! También una paz del día

a día, una paz de la vida cotidiana, en la que todos participamos evitando

gestos arrogantes, palabras hirientes, actitudes prepotentes, y fomentando

en cambio la comprensión, el diálogo y la colaboración.

Desde hace algunos años, Paraguay se está comprometiendo en la cons-

trucción de un proyecto democrático sólido y estable. Y es justo reconocer

con satisfacción lo mucho que se ha avanzado en este camino gracias al

esfuerzo de todos, aun en medio de grandes dificultades e incertidumbres.

Los animo a que sigan trabajando con todas sus fuerzas para consolidar

las estructuras e instituciones democráticas que den respuesta a las ju-

stas aspiraciones de los ciudadanos. La forma de gobierno adoptada en

su Constitución, « democracia representativa, participativa y pluralista »,

basada en la promoción y respeto de los derechos humanos, nos aleja de

la tentación de la democracia formal, que Aparecida definía como la que

se « contentaba con estar fundada en la limpieza de procesos electorales ».1

Esa es una democracia formal.

En todos los ámbitos de la sociedad, pero especialmente en la actividad

pública, se ha de potenciar el diálogo como medio privilegiado para favo-

recer el bien común, sobre la base de la cultura del encuentro, del respeto

y del reconocimiento de las legítimas diferencias y opiniones de los demás.

No hay que detenerse en lo conflictivo, la unidad siempre es superior al

conflicto; es un ejercicio interesante decantar en el amor a la patria, en

1 Cf. Aparecida, 74.

Page 70: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

788 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

el amor al pueblo, toda perspectiva que nace de las convicciones de una

opción partidaria o ideológica. Y en ese mismo amor tiene que ser el im-

pulso para crecer cada día más en gestiones transparentes y que luchan

impetuosamente contra la corrupción. Sé que existe una firme voluntad

para desterrar hoy la corrupción.

Queridos amigos, en la voluntad de servicio y de trabajo por el bien

común, los pobres y necesitados han de ocupar un lugar prioritario. Se

están haciendo muchos esfuerzos para que Paraguay progrese por la senda

del crecimiento económico. Se han dado pasos importantes en el campo de

la educación y la sanidad. Que no cese ese esfuerzo de todos los actores

sociales, hasta que no haya más niños sin acceso a la educación, familias

sin hogar, obreros sin trabajo digno, campesinos sin tierras que cultivar y

tantas personas obligadas a emigrar hacia un futuro incierto; que no haya

más víctimas de la violencia, la corrupción o el narcotráfico. Un desarrollo

económico que no tiene en cuenta a los más débiles y desafortunados, no

es verdadero desarrollo. La medida del modelo económico ha de ser la

dignidad integral de la persona, especialmente la persona más vulnerable

e indefensa.

Señor Presidente, queridos amigos. En nombre también de mis hermanos

Obispos del Paraguay, deseo asegurarles el compromiso y la colaboración

de la Iglesia católica en el afán común por construir una sociedad justa

e inclusiva, en la que se pueda convivir en paz y armonía. Porque todos,

también los pastores de la Iglesia, estamos llamados a preocuparnos por la

construcción de un mundo mejor.2 Nos mueve a ello la certeza de nuestra

fe en Dios, que quiso hacerse hombre y, viviendo entre nosotros, compartir

nuestra suerte. Cristo nos abre el camino de la misericordia, que asenta-

do sobre la justicia, va más allá, y alumbra la caridad, para que nadie se

quede al margen de esta gran familia que es el Paraguay, al que aman y

quieren servir.

Con la inmensa alegría de encontrarme en esta tierra consagrada a la

Virgen de Caacupé —y quiero recordar también especialmente a mis her-

manos paraguayos de Buenos Aires, de mi anterior diócesis; ellos tienen la

parroquia de la Virgen de los Milagros de Caacupé—, imploro la bendición

2 Cf. Evangelii gaudium, 183.

Page 71: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 789

del Señor sobre todos ustedes, sobre sus familias y sobre todo el querido

pueblo paraguayo. Que Paraguay sea fecundo, como lo indica la flor de la

pasiflora en el manto de la Virgen y, como esa cinta con los colores para-

guayos que tiene la imagen, así se abrace a la Madre de Caacupé. Muchas

gracias.

Page 72: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

790 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

V

Ad Iuvenes iuxta Fluminis Paraguay Ripam vulgo Costanera, Assumptione (in Paraguaia).*

Queridos jóvenes, buenas tardes.

Después de haber leído el Evangelio, Orlando se acercó a saludarme y

me dijo: « Te pido que reces por la libertad de cada uno de nosotros, de

todos ». Es la bendición que pidió Orlando para cada uno de nosotros. Es

la bendición que pedimos ahora todos juntos: la libertad. Porque la libertad

es un regalo que nos da Dios, pero hay que saber recibirlo, hay que saber

tener el corazón libre, porque todos sabemos que en el mundo hay tantos

lazos que nos atan el corazón y no dejan que el corazón sea libre. La ex-

plotación, la falta de medios para sobrevivir, la drogadicción, la tristeza,

todas esas cosas nos quitan la libertad. Así que todos juntos, agradecién-

dole a Orlando que haya pedido esta bendición, tener el corazón libre, un

corazón que pueda decir lo que piensa, que pueda decir lo que siente y que

pueda hacer lo que piensa y lo que siente. ¡Ese es un corazón libre! Y eso

es lo que vamos a pedir todos juntos, esa bendición que Orlando pidió para

todos. Repitan conmigo: « Señor Jesús, dame un corazón libre. Que no sea

esclavo de todas las trampas del mundo. Que no sea esclavo de la comodi-

dad, del engaño. Que no sea esclavo de la buena vida. Que no sea esclavo

de los vicios. Que no sea esclavo de una falsa libertad, que es hacer lo que

me gusta en cada momento ». Gracias, Orlando, por hacernos caer en la

cuenta de que tenemos que pedir un corazón libre. ¡Pídanlo todos los días!

Y hemos escuchado dos testimonios: el de Liz y el de Manuel. Liz nos

enseña una cosa. Así como Orlando nos enseñó a rezar para tener un corazón

libre, Liz con su vida nos enseña que no hay que ser como Poncio Pilato:

lavarse las manos. Liz podía haber tranquilamente puesto a su mamá en

un asilo, a su abuela en otro asilo y vivir su vida de joven, divirtiéndose,

estudiando lo que quería. Y Liz dijo: « No, la abuela, la mamá… ». Y Liz se

convirtió en sierva, en servidora y, si quieren más fuerte todavía, en sirvienta

* Die 12 Iulii 2015.

Page 73: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 791

de la mamá y de la abuela. ¡Y lo hizo con cariño! Hasta tal punto —decía

ella—, que hasta se cambiaron los roles y ella terminó siendo la mamá de

su mamá, en el modo como la cuidaba. Su mamá, con esa enfermedad tan

cruel que confunde las cosas. Y ella quemó su vida, hasta ahora, hasta los

25 años, sirviendo a su mamá y a su abuela. ¿Sola? No, Liz no estaba sola.

Ella dijo dos cosas que nos tienen que ayudar: habló de un ángel, de una

tía que fue como un ángel; y habló del encuentro con los amigos los fines

de semana, con la comunidad juvenil de evangelización, con el grupo juvenil

que alimentaba su fe. Y esos dos ángeles —esa tía que la custodiaba y ese

grupo juvenil— le daban más fuerza para seguir adelante. Y eso se llama

solidaridad. ¿Cómo se llama? [Responden los jóvenes: « Solidaridad »]. Cuando

nos hacemos cargo del problema de otro. Y ella encontró allí un remanso

para su corazón cansado. Pero hay algo que se nos escapa. Ella no dijo:

« Hago esto y nada más ». ¡Estudió! Y es enfermera. Y haciendo todo eso,

la ayuda, la solidaridad que recibió de ustedes, del grupo de ustedes, que

recibió de esa tía que era como un ángel, la ayudó a seguir adelante. Y

hoy, a los 25 años, tiene la gracia que Orlando nos hacía pedir: tiene un

corazón libre. Liz cumple el cuarto mandamiento: « Honrarás a tu padre y

a tu madre ». Liz muestra su vida, ¡la quema!, en el servicio a su madre.

Es un grado altísimo de solidaridad, es un grado altísimo de amor. Un

testimonio. « Padre, ¿entonces se puede amar? ». Ahí tienen a alguien que

nos enseña a amar.

Primero: libertad, corazón libre. Entonces, todos juntos: [Los jóvenes

repiten cada frase] « Primero: corazón libre ». « Segundo: solidaridad para

acompañar ». Solidaridad. Eso es lo que nos enseña este testimonio. Y a

Manuel no le regalaron la vida. Manuel no es un « nene bien ». No es un

« nene », no fue un « nene », no es un chico, un muchacho hoy, a quien la vida

le fue fácil. Dijo palabras duras: « Fui explotado, fui maltratado, a riesgo

de caer en las adicciones, estuve solo ». Explotación, maltrato y soledad. Y

en vez de salir a hacer maldades, en vez de salir a robar, se fue a trabajar.

En vez de salir a vengarse de la vida, miró adelante. Y Manuel usó una

frase linda: « Pude salir adelante porque en la situación en que yo estaba

era difícil hablar de futuro ». ¿Cuántos jóvenes, ustedes, hoy tienen la po-

sibilidad de estudiar, de sentarse a la mesa con la familia todos los días,

tienen la posibilidad de que no les falte lo esencial? ¿Cuántos de ustedes

Page 74: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

792 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

tienen eso? Todos juntos, los que tienen eso, digan: « ¡Gracias Señor! » [Los

jóvenes repiten: « ¡Gracias Señor! »]. Porque acá tuvimos un testimonio de

un muchacho que desde chico supo lo que era el dolor, la tristeza, que fue

explotado, maltratado, que no tenía qué comer y que estaba solo. ¡Señor,

salvá a esos chicos y chicas que están en esa situación! Y para nosotros,

¡Señor, gracias! ¡Gracias, Señor! Todos: ¡Gracias, Señor!

Libertad de corazón. ¿Se acuerdan? Libertad de corazón; lo que nos

decía Orlando. Servicio, solidaridad; lo que nos decía Liz. Esperanza, tra-

bajo, luchar por la vida, salir adelante; lo que nos decía Manuel. Como ven,

la vida no es fácil para muchos jóvenes. Y esto quiero que lo entiendan,

quiero que se lo metan en la cabeza: « Si a mí la vida me es relativamente

fácil, hay otros chicos y chicas que no le es relativamente fácil ». Más aún,

que la desesperación los empuja a la delincuencia, los empuja al delito,

los empuja a colaborar con la corrupción. A esos chicos, a esas chicas, les

tenemos que decir que nosotros les estamos cerca, queremos darles una

mano, que queremos ayudarlos, con solidaridad, con amor, con esperanza.

Hubo dos frases que dijeron los dos que hablaron, Liz y Manuel. Dos

frases, son lindas. Escúchenlas. Liz dijo que empezó a conocer a Jesús,

conocer a Jesús, y eso es abrir la puerta a la esperanza. Y Manuel dijo:

« Conocí a Dios, mi fortaleza ». Conocer a Dios es fortaleza. O sea, conocer

a Dios, acercarse a Jesús, es esperanza y fortaleza. Y eso es lo que necesi-

tamos de los jóvenes hoy: jóvenes con esperanza y jóvenes con fortaleza. No

queremos jóvenes « debiluchos », jóvenes que están ahí no más, ni sí ni no.

No queremos jóvenes que se cansen rápido y que vivan cansados, con cara

de aburridos. Queremos jóvenes fuertes. Queremos jóvenes con esperanza

y con fortaleza. ¿Por qué? Porque conocen a Jesús, porque conocen a Dios.

Porque tienen un corazón libre. Corazón libre, repitan. [Los jóvenes repiten

cada una de las palabras] Solidaridad. Trabajo. Esperanza. Esfuerzo. Conocer

a Jesús. Conocer a Dios, mi fortaleza. Un joven que viva así, ¿tiene la cara

aburrida? [respuesta de los jóvenes: « No »] ¿Tiene el corazón triste? [respuesta

de los jóvenes: « No »]. ¡Ese es el camino! Pero para eso hace falta sacrificio,

hace falta andar contracorriente. Las Bienaventuranzas que leímos hace

un rato son el plan de Jesús para nosotros. El plan... Es un plan contra-

corriente. Jesús les dice: « Felices los que tienen alma de pobre ». No dice:

« Felices los ricos, los que acumulan plata ». No. Los que tienen el alma de

Page 75: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 793

pobre, los que son capaces de acercarse y comprender lo que es un pobre.

Jesús no dice: « Felices los que lo pasan bien », sino que dice: « Felices los

que tienen capacidad de afligirse por el dolor de los demás ». Y así, yo les

recomiendo que lean después, en casa, las Bienaventuranzas, que están en

el capítulo quinto de San Mateo. ¿En qué capítulo están? [respuesta de los

jóvenes: « quinto »] ¿De qué Evangelio? [respuesta de los jóvenes: « San Mateo »].

Léanlas y medítenlas, que les va a hacer bien.

Tengo que agradecer a vos, Liz; te agradezco, Manuel; e te agradezco,

Orlando. Corazón libre, que es lo que debe ser.

Y me tengo que ir [jóvenes: « No! »]. El otro día, un cura en broma me

dijo: « Sí, usted siga haciéndole… aconsejando a los jóvenes que hagan lío.

Siga, siga. Pero después, los líos que hacen los jóvenes los tenemos que

arreglar nosotros ». ¡Hagan lío! Pero también ayuden a arreglar y a orga-

nizar el lío que hacen. Las dos cosas: hagan lío y organícenlo bien. Un lío

que nos dé un corazón libre, un lío que nos dé solidaridad, un lío que nos

dé esperanza, un lío que nazca de haber conocido a Jesús y de saber que

Dios, a quien conocí, es mi fortaleza. Ese es el lío que hagan.

Como sabía las preguntas, porque me las habían pasado antes, había escrito

un discurso para ustedes, para dárselo, pero los discursos son aburridos, así

que, se lo dejo al Señor Obispo encargado de la Juventud para que lo publique.

Y ahora, antes de irme, [« No! »] les pido, primero, que sigan rezando

por mí; segundo, que sigan haciendo lío; tercero, que ayuden a organizar

el lío que hacen para que no destruya nada. Y todos juntos ahora, en si-

lencio, vamos a elevar el corazón a Dios. Cada uno desde su corazón, en

voz baja, repita las palabras:

« Señor Jesús, te doy gracias por estar aquí. Te doy gracias porque me

diste hermanos como Liz, Manuel y Orlando. Te doy gracias porque nos

diste muchos hermanos que son como ellos. Que te encontraron, Jesús. Que

te conocen, Jesús. Que saben que Vos, su Dios, sos su fortaleza. Jesús, te

pido por los chicos y chicas que no saben que Vos sos su fortaleza y que

tienen miedo de vivir, miedo de ser felices, tienen miedo de soñar. Jesús,

enseñános a soñar, a soñar cosas grandes, cosas lindas, cosas que aunque

parezcan cotidianas, son cosas que engrandecen el corazón. Señor Jesús,

danos fortaleza, danos un corazón libre, danos esperanza, danos amor y

enseñános a servir. Amén ».

Page 76: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

794 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Ahora les voy a dar la bendición y les pido, por favor, que recen por mí

y que recen por tantos chicos y chicas que no tienen la gracia que tienen

ustedes de haber conocido a Jesús, que les da esperanza, les da un corazón

libre y los hace fuertes.

* * *

Page 77: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 795

VI

Ad Participantes Conventum Modern Slavery and Climate Change: the Com-mitment of the Cities.*

Buenas tardes, bienvenidos.

Les agradezco sinceramente, de corazón el trabajo que han hecho. Es

verdad que todo giraba alrededor del tema del cuidado del ambiente, de esa

cultura del cuidado del ambiente. Pero esa cultura del cuidado del ambiente

no es una actitud solamente —lo digo en buen sentido— « verde », no es una

actitud « verde », es mucho más. Es decir, cuidar el ambiente significa una

actitud de ecología humana. O sea, no podemos decir: la persona está aquí

y el Creato, el ambiente, está allí. La ecología es total, es humana. Eso es

lo que quise expresar en la Encíclica « Laudato Sì »: que no se puede separar

al hombre del resto, hay una relación de incidencia mutua, sea del ambiente

sobre la persona, sea de la persona en el modo como trata el ambiente; y

también, el efecto de rebote contra el hombre cuando el ambiente es mal-

tratado. Por eso, frente a una pregunta que me hicieron yo dije: « no, no

es una encíclica ‘verde’, es una encíclica social ». Porque dentro del entorno

social, de la vida social de los hombres, no podemos separar el cuidado del

ambiente. Más aun, el cuidado del ambiente es una actitud social, que nos

socializa en un sentido o en otro —cada cual le puede poner el valor que

quiere— y por otro lado, nos hace recibir —me gusta la expresión italiana

cuando hablan del ambiente— del « Creato », de aquello que nos fue dado

como don, o sea, el ambiente.

Por otro lado, ¿por qué esta invitación que me pareció una idea —de la

Academia Pontificia de las Ciencias, de monseñor Sánchez Sorondo— muy

fecunda, de invitar a los alcaldes, a los síndicos de las grandes ciudades y

no tan grandes, pero invitarlos aquí para hablar de esto? Porque una de las

cosas que más se nota cuando el ambiente, la Creación, no es cuidada es

el crecimiento desmesurado de las ciudades. Es un fenómeno mundial, es

como que las cabezas, las grandes ciudades, se hacen grandes pero cada vez

* Die 21 Iulii 2015.

Page 78: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

796 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

con cordones de pobreza y de miseria más grandes, donde la gente sufre

los efectos de un descuido del ambiente. En este sentido, está involucrado

el fenómeno migratorio. ¿Por qué la gente viene a las grandes ciudades, a

los cordones de las grandes ciudades, las villas miseria, las chabolas, las

favelas? ¿Por qué arma eso? Simplemente porque ya el mundo rural para

ellos no les da oportunidades. Y un punto que está en la encíclica, y con

mucho respeto, pero se debe denunciar, es la idolatría de la tecnocracia.

La tecnocracia lleva a despojar de trabajo, crea desocupación, los fenóme-

nos desocupatorios son muy grandes y necesitan ir migrando, buscando

nuevos horizontes. El gran número de desocupados alerta. No tengo las

estadísticas— pero en algunos países de Europa, sobre todo en los jóvenes,

la desocupación juvenil, de los 25 años hacia abajo, pasa del 40 por ciento y

en algunos llega al 50 por ciento. Entre 40, 47 y —estoy pensando en otro

país— 50; estoy pensando en otras estadísticas serias dadas por los jefes

de gobierno, los jefes de Estado directamente. Y eso proyectado hacia el

futuro nos hace ver un fantasma, o sea, una juventud desocupada que hoy

¿qué horizonte y qué futuro puede ofrecer?, ¿qué le queda a esa juventud?

O las adicciones, o el aburrimiento, o el no saber qué hacer de su vida

—una vida sin sentido, muy dura—, o el suicidio juvenil —las estadísticas

de suicidio juvenil no son publicadas en su totalidad—, o buscar en otros

horizontes, aún en proyectos guerrilleros, un ideal de vida.

Por otro lado, la salud está en juego. La cantidad de enfermedades

« raras », así se llaman que vienen de muchos elementos de fertilización de

los campos —o vaya a saber, todavía no saben bien las causas—, pero de un

exceso de tecnificación. Entre los problemas más grandes que están en juego

es el oxígeno y el agua. Es decir, la desertificación de grandes zonas por la

deforestación. Acá al lado mío está el cardenal arzobispo encargado de la

Amazonia brasilera, él puede decir lo que significa una deforestación hoy

día, en la Amazonia, que es el pulmón del mundo, Congo, Amazonia, grandes

pulmones del mundo. La deforestación en mi patria hace unos años —hace

8 o 9 años— me acuerdo que hubo del Gobierno Federal a una Provincia,

hubo un juicio para detener una deforestación que afectaba a la población.

¿Qué sucede cuando todos estos fenómenos de tecnificación excesiva, de no

cuidado del ambiente, además de los fenómenos naturales, inciden sobre la

migración? El no haber trabajo, y después la trata de las personas. Cada

Page 79: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 797

vez es más común el trabajo en negro, un trabajo sin contrato, un trabajo

arreglado debajo de la mesa. ¡Cómo ha crecido! El trabajo en negro es

muy grande, lo cual significa que una persona no gana lo suficiente para

vivir. Eso puede provocar actitudes delictivas y todo lo que sucede en una

gran ciudad por esas migraciones provocadas por la tecnificación excisiva.

Sobre todo me refiero al agro o la trata de las personas en el trabajo mi-

nero, la esclavitud minera todavía es muy grande y es muy fuerte. Y lo

que significa el uso de ciertos elementos de lavado de minerales —arsénico,

cianuro— que inciden en enfermedades de la población. En eso hay una

responsabilidad muy grande. O sea que todo rebota, todo vuelve. Es el

efecto rebote contra la misma persona. Puede ser la trata de personas por

el trabajo esclavo, la prostitución, que son fuentes de trabajo para poder

sobrevivir hoy día.

Por eso me alegra que ustedes hayan reflexionado sobre estos fenómenos.

Yo mencioné algunos, no más, que afectan a las grandes ciudades.

Finalmente, yo diría que sobre esto hay que interesar a las Naciones

Unidas. Tengo mucha esperanza en la Cumbre de París, de noviembre, que

se logre algún acuerdo fundamental y básico. Tengo mucha esperanza, pero

sin embargo, las Naciones Unidas tienen que interesarse muy fuertemente

sobre este fenómeno, sobre todo, en la trata de personas provocada por

este fenómeno ambiental, la explotación de la gente. Recibí hace un par de

meses a una delegación de mujeres de las Naciones Unidas encargadas de

la explotación sexual de los niños en los países de guerra. O sea, los niños

como objeto de explotación. Es otro fenómeno. Y las guerras son también

elemento de desequilibrio del ambiente.

Quisiera terminar con una reflexión que no es mía, es del teólogo y

filósofo Romano Guardini. Él habla de dos formas de « incultura »: la incul-

tura que Dios nos entregó para que nosotros la transformáramos en cultura

y nos dio el mandato de cuidar, y hacer crecer, y dominar la tierra; y la

segunda incultura, cuando el hombre no respeta esa relación con la tierra,

no la cuida —es muy claro en el relato bíblico que es una literatura de tipo

místico allí—. Cuando no la cuida, el hombre se apodera de esa cultura y la

empieza a sacar de cauce. O sea, la incultura: la saca de cauce y se le va

de las manos y forma una segunda forma de incultura: la energía atómica

es buena, puede ayudar, pero hasta aquí, sino pensemos en Hiroshima y

en Nagasaki, o sea ya se crea el desastre y la destrucción, por poner un

Page 80: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

798 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ejemplo antiguo. Hoy día, en todas las formas de incultura, como las que

ustedes han tratado, esa segunda forma de incultura es la que destruye

al hombre. Un rabino del medioevo, más o menos de la época de Santo

Tomás de Aquino —y quizás alguno de ustedes me lo escuchó— explicaba

en un « midrash » el problema de la torre de Babel a sus feligreses en la

sinagoga, y decía que construir la torre de Babel llevó mucho tiempo, y

llevó mucho trabajo, sobre todo hacer los ladrillos —suponía armar el fan-

go, buscar la paja, amasarla, cortarla, hacerla secar, después ponerla en el

horno, cocinarla, o sea que un ladrillo era una joya, valía muchísimo— y

lo iban subiendo, al ladrillo, para ir poniendo en la torre. Cuando se caía

un ladrillo era un problema muy grave, y el culpable o el que descuidó el

trabajo y lo dejó caer, era castigado. Cuando se caía un obrero de los que

estaban construyendo no pasaba nada. Este es el drama de la « segunda

forma de incultura »: el hombre como creador de incultura y no de cultura.

El hombre creador de incultura porque no cuida el ambiente.

Y ¿por qué ésta convocatoria de la Academia Pontificia de las Cien-

cias a los síndicos, alcaldes, intendentes de las ciudades? Porque ésta con-

ciencia si bien sale del centro hacia las periferias, el trabajo más serio y

más profundo, se hace desde la periferia hacia el centro. Es decir, desde

ustedes hacia la conciencia de la humanidad. La Santa Sede o tal país, o

tal otro, podrán hacer un buen discurso en las Naciones Unidas pero si el

trabajo no viene de las periferias hacia el centro, no tiene efecto. De ahí

la responsabilidad de los síndicos, de los intendentes, de los alcaldes de

las ciudades. Por eso les agradezco muchísimo que se hayan reunido como

periferias sumamente serias de este problema. Cada uno de ustedes tiene

dentro de su ciudad cosas como las que yo he dicho y que ustedes tienen

que gobernar, solucionar, etcétera. Yo les agradezco la colaboración. Me

dijo monseñor Sánchez Sorondo que muchos de ustedes han intervenido

y que es muy rico todo esto. Les agradezco y pido al Señor que nos dé a

todos la gracia de poder tomar conciencia de este problema de destrucción

que nosotros mismos estamos llevando adelante al no cuidar la ecología

humana, al no tener una conciencia ecológica como las que nos fue dada

al principio para transformar la primera incultura en cultura, y frenar ahí,

y no transformar esta cultura en incultura.

Muchísimas gracias.

Page 81: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 799

VII

Ad Pueros Altaris Ministros Sacram Internationalem Peregrinationem Ro-mam facientes.*

Cari Ministranti, buonasera!

1. Vi ringrazio per la vostra numerosa presenza, che ha sfidato il sole

romano d’agosto. Ringrazio il Vescovo Nemet, vostro Presidente, per le

parole con cui ha introdotto questo incontro. Vi siete posti in cammino da

diversi Paesi per il vostro pellegrinaggio verso Roma, luogo del martirio

degli Apostoli Pietro e Paolo. È significativo vedere che la prossimità e

familiarità con Gesù Eucaristia nel servire all’altare, diventa anche l’oc-

casione per aprirsi agli altri, per camminare insieme, per scegliere mete

impegnative e trovare le forze per raggiungerle. È fonte di autentica gioia

riconoscersi piccoli e deboli ma sapere che, con l’aiuto di Gesù, possiamo

essere rivestiti di forza e intraprendere un grande viaggio nella vita in sua

compagnia.

Anche il profeta Isaia scopre questa verità, vale a dire che Dio purifi-

ca le sue intenzioni, perdona i suoi peccati, risana il suo cuore e lo rende

idoneo a svolgere un compito importante, quello di portare al popolo la

parola di Dio, divenendo strumento della presenza e della misericordia di-

vina. Isaia scopre che, ponendosi con fiducia nelle mani del Signore, tutta

la sua esistenza ne viene trasformata.

2. Il brano biblico che abbiamo ascoltato ci parla proprio di questo.

Isaia ha una visione, che gli fa percepire la maestà del Signore, ma, al

tempo stesso, gli rivela quanto Egli, pur rivelandosi, rimanga distante. Isaia

scopre con stupore che è Dio a fare la prima mossa —non dimenticatevi di

questo: sempre è Dio a fare la prima mossa nella nostra vita— scopre che è

Dio ad avvicinarsi per primo; egli si accorge che l’azione divina non viene

impedita dalle sue imperfezioni, che è unicamente la benevolenza divina

a renderlo idoneo alla missione, trasformandolo in una persona del tutto

* Die 4 Augusti 2015.

Page 82: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

800 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

nuova e quindi capace di rispondere alla sua chiamata e di dire: « Eccomi,

manda me ».1

3. Voi, oggi, siete più fortunati del Profeta Isaia. Nell’Eucaristia e negli

altri sacramenti sperimentate l’intima vicinanza di Gesù, la dolcezza ed ef-

ficacia della sua presenza. Non incontrate Gesù posto su un irraggiungibile

trono alto ed elevato, ma nel pane e nel vino eucaristici, e la sua Parola non

fa vibrare gli stipiti delle porte ma le corde del cuore. Come Isaia, anche

ciascuno di voi scopre che Dio, pur facendosi in Gesù vicino e chinandosi

con amore verso di voi, rimane sempre immensamente più grande ed oltre

le nostre capacità di comprenderne l’intima essenza. Come Isaia, anche voi

fate l’esperienza che l’iniziativa è sempre di Dio, poiché è Lui che vi ha

creati e voluti. È Lui che, nel battesimo, vi ha resi nuove creature ed è

sempre Lui ad attendere con pazienza la risposta alla sua iniziativa e ad

offrire perdono a chiunque glielo chiede con umiltà.

4. Se non opponiamo resistenza alla sua azione Egli toccherà le nostre

labbra con la fiamma del suo amore misericordioso, come fece con il pro-

feta Isaia e questo ci renderà idonei ad accoglierlo e a portarlo ai nostri

fratelli. Come Isaia, anche noi siamo invitati a non rimanere chiusi in noi

stessi, custodendo la nostra fede in un deposito sotterraneo nel quale riti-

rarci nei momenti difficili. Siamo invece chiamati a condividere la gioia di

riconoscersi scelti e salvati dalla misericordia di Dio, ad essere testimoni

che la fede è capace di dare nuova direzione ai nostri passi, che essa ci

rende liberi e forti per essere disponibili e idonei alla missione.

5. Com’è bello scoprire che la fede ci fa uscire da noi stessi, dal nostro

isolamento e, proprio perché ricolmi della gioia di essere amici di Cristo

Signore, ci fa muovere verso gli altri, rendendoci naturalmente missionari!

Ministranti missionari: così vi vuole Gesù!

Voi cari ministranti, più sarete vicini all’altare, più vi ricorderete di

dialogare con Gesù nella preghiera quotidiana, più vi ciberete della Parola

e del Corpo del Signore e maggiormente sarete in grado di andare verso

il prossimo portandogli in dono ciò che avete ricevuto, donando a vostra

volta con entusiasmo la gioia che vi è stata donata.

1 Is 6, 8.

Page 83: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 801

Grazie per la vostra disponibilità a servire all’altare del Signore, facendo

di questo servizio una palestra di educazione alla fede e alla carità verso il

prossimo. Grazie di aver anche voi iniziato a rispondere al Signore, come

il Profeta Isaia: « Eccomi, manda me ».2

2 Is 6, 8.

Page 84: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

802 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

NUNTIUS

Ad Eminentissimum Dominum Petrum Kodwo Appiah S.R.E. Cardinalem Turkson, Praesidem Pontificii Consilii Iustitiae et Pacis.

Al Venerato Fratello Cardinale Peter Kodwo Appiah Turkson Presidente del Pontificio Consiglio della Giustizia e della Pace

Signor Cardinale,

sono lieto di far giungere il mio saluto e il mio incoraggiamento ai par-

tecipanti all’incontro dei rappresentanti di comunità interessate da attività

minerarie, organizzato dal Pontificio Consiglio della Giustizia e della Pace

in collaborazione con la rete latinoamericana Iglesias y Minería sul tema

« Uniti a Dio ascoltiamo un grido ».

Venite da situazioni differenti e in diversi modi sperimentate le riper-

cussioni delle attività minerarie, siano esse condotte da grandi compa-

gnie industriali, da artigiani o operatori informali. Avete voluto riunirvi

a Roma, in questa giornata di riflessione che si ricollega ad un passaggio

dell’Esortazione apostolica Evangelii gaudium,1 per far riecheggiare il gri-

do delle numerose persone, famiglie e comunità che soffrono direttamente

o indirettamente a causa delle conseguenze troppo spesso negative delle

attività minerarie. Un grido per i terreni perduti; un grido per l’estrazione

di ricchezze dal suolo che paradossalmente non ha prodotto ricchezza per

le popolazioni locali rimaste povere; un grido di dolore in reazione alle

violenze, alle minacce e alla corruzione; un grido di sdegno e di aiuto per

le violazioni dei diritti umani, clamorosamente o discretamente calpestati

per quanto concerne la salute delle popolazioni, le condizioni di lavoro,

talvolta la schiavitù e il traffico di persone che alimenta il tragico fenomeno

della prostituzione; un grido di tristezza e di impotenza per l’inquinamento

delle acque, dell’aria e dei suoli; un grido di incomprensione per l’assenza

di processi inclusivi e di appoggio da parte di quelle autorità civili, locali e

nazionali, che hanno il fondamentale dovere di promuovere il bene comune.

1 Cfr nn. 187-190.

Page 85: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 803

I minerali e, più generalmente, le ricchezze del suolo e del sottosuolo

costituiscono un prezioso dono di Dio, di cui l’umanità fa uso da millenni.2 I

minerali, difatti, sono fondamentali per numerosi settori della vita e dell’at-

tività umana. Nell’Enciclica Laudato si’ ho voluto rivolgere un pressante

appello a collaborare nell’aver cura della nostra casa comune, contrastan-

do le drammatiche conseguenze del degrado ambientale nella vita dei più

poveri e degli esclusi, e avanzando verso uno sviluppo integrale, inclusivo

e sostenibile.3 L’intero settore minerario è indubbiamente chiamato a com-

piere un radicale cambiamento di paradigma per migliorare la situazione

in molti Paesi. A ciò possono dare il loro contributo i Governi nei Paesi

di origine delle società multinazionali e di quelli in cui esse operano, gli

imprenditori e gli investitori, le autorità locali che sorvegliano lo svolgimen-

to delle operazioni minerarie, gli operai e i loro rappresentanti, le filiere

di approvvigionamento internazionali con i vari intermediari e coloro che

operano sui mercati di queste materie, i consumatori di merci per la rea-

lizzazione delle quali ci si è serviti di minerali. Tutte queste persone sono

chiamate ad adottare un comportamento ispirato dal fatto che costituiamo

un’unica famiglia umana, « che tutto è in relazione, e che la cura autentica

della nostra stessa vita e delle nostre relazioni con la natura è inseparabile

dalla fraternità, dalla giustizia e dalla fedeltà nei confronti degli altri ».4

Incoraggio le comunità rappresentate in questo incontro a riflettere su

come possono interagire costruttivamente con tutti gli altri attori coinvol-

ti, in un dialogo sincero e rispettoso. Auspico che questa occasione possa

contribuire ad una maggiore consapevolezza e responsabilità su questi temi:

è partendo dalla dignità umana che si crea la cultura necessaria per af-

frontare la crisi attuale.

Prego il Signore perché il vostro lavoro di questi giorni sia ricco di frutti,

e perché tali frutti possano essere condivisi con tutti coloro che ne hanno

bisogno. Vi chiedo per favore di pregare per me e con affetto benedico voi,

le vostre comunità di appartenenza e le vostre famiglie.

Dal Vaticano, 17 luglio 2015

FRANCISCUS PP.

2 Cfr Gb 28, 1-10.3 Cfr n. 13.4 Ibid., 70.

Page 86: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

804 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

CONVENTIO

Inter Sanctam Sedem et Rempublicam Tzadianam De Iuridico Statu Ecclesiae Catholicae in Republica Tzadiana

ACCORD

entre le Saint-Siège et la République du Tchad sur le Statut Juridique de l’Église Catholique au Tchad

Le Saint-Siège et la République du Tchad, ci-après dénommés Hautes

Parties contractantes:

affirmant qu’ils sont, chacun dans son propre domaine, souverains,

indépendants et autonomes, et qu’ils coopèrent pour la promotion de la

dignité de la personne humaine et pour la construction d’une société plus

juste et pacifique;

tenant compte des principes internationalement reconnus en matière

de liberté religieuse;

tenant compte pour le Saint-Siège, Autorité suprême de l’Église ca-

tholique, des Documents du Concile Œcuménique Vatican II et du droit

canonique, et pour la République du Tchad, des normes constitutionnelles

en vigueur, notamment le caractère laïc de l’État;

considérant que la présence et l’action de l’Église catholique sur le ter-

ritoire du Tchad depuis plus de quatre-vingt ans ont respecté les Autorités

civiles et traditionnelles, la diversité culturelle et la pluralité religieuse du

pays, et ont contribué au développement spirituel, social, éducatif et culturel

du peuple tchadien;

et désireux de fixer le cadre juridique des relations entre l’Église ca-

tholique et l’État tchadien, sont convenus de ce qui suit:

article 1

De la personnalité juridique de l’Eglise catholique

et des institutions ecclésiastiques

§ 1. La République du Tchad reconnaît la personnalité juridique à ca-

ractère public que l’Église catholique possède par nature.

Page 87: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 805

§ 2. La République du Tchad reconnaît aussi la personnalité juridique

publique de toutes les institutions de l’Église catholique, ci-après dénom-

mées institutions ecclésiastiques, qui possèdent cette prérogative en droit

canonique: Conférence épiscopale, Provinces ecclésiastiques, Archidiocèses,

Diocèses, Prélatures territoriales ou personnelles, Vicariats et Préfectures

apostoliques, Administrations apostoliques érigées de façon stable, Missions

sui iuris, Ordinariat militaire et Ordinariat pour les fidèles d’autres rites,

Abbayes territoriales, Paroisses, Instituts de vie consacrée et Sociétés de vie

apostolique. Toutes ces institutions-ci restent régies par leurs règles propres.

§ 3. Lorsque le Saint-Siège ou l’Eglise catholique au Tchad érigent,

modifient ou suppriment les institutions ecclésiastiques résidentes dans le

pays, concernées par le § 2 du présent article, ils en informent aussitôt

l’Etat tchadien, qui en prend acte.

§ 4. L’Église catholique peut librement ériger, modifier ou supprimer

d’autres institutions ecclésiastiques non mentionnées dans le § 2 du présent

article. Il s’agit des institutions liées à sa mission spirituelle et à ses acti-

vités éducatives, sanitaires, de développement et de communication sociale,

conformément aux articles 6, 7, 8 et 10 ci-dessous. Leur reconnaissance aura

lieu au moment de leur notification à l’État tchadien, qui en prend acte.

§ 5. Toutes les institutions ecclésiastiques bénéficient des droits dont

bénéficient les institutions reconnues d’utilité publique en droit tchadien

et peuvent acquérir, posséder, disposer et aliéner des biens mobiliers et

immobiliers ou des droits patrimoniaux, percevoir dons et legs, et créer des

fondations dans le cadre des législations canonique et tchadienne.

§ 6. Il appartient exclusivement à l’Autorité ecclésiastique de fixer libre-

ment et conformément à la discipline canonique, les lois et règlements de

ses institutions dans le domaine de sa compétence, même pour l’attribution

du patrimoine d’une institution ecclésiastique en cas de démembrement ou

suppression.

article 2

Des nominations, transferts, destitutions et renonciations

§ 1. Toutes les nominations ecclésiastiques ainsi que l’attribution des

charges ecclésiastiques sont exclusivement réservées à l’Église catholique,

en conformité avec les normes du droit canonique.

Page 88: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

806 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

§ 2. La nomination, le transfert, la destitution et l’acceptation de la renonciation des Évêques appartiennent exclusivement au Saint-Siège.

§ 3. Avant la publication de la nomination d’un Evêque diocésain ou d’une personne à lui assimilée selon le droit canonique, le Saint-Siège fera connaître confidentiellement le nom de l’élu à l’État tchadien.

article 3

De la liberté de profession de foi, de culte, d’action et de communication

§ 1. La République du Tchad garantit aux fidèles catholiques la liberté de professer publiquement leur foi.

§ 2. La République du Tchad garantit à l’Église catholique la liberté de s’organiser selon le droit canonique, d’accomplir sa mission pastorale et d’exercer le culte.

§ 3. L’Évêque diocésain ou la personne à lui assimilée selon le droit ca-nonique, dans l’exercice de sa mission, pourra inviter des prêtres, membres d’Instituts religieux et laïcs n’ayant pas la nationalité tchadienne à offrir leur service pastoral sur le territoire de sa circonscription ecclésiastique et demander, en leur nom, le visa permanent ou temporaire, selon les cas.

§ 4. La République du Tchad garantit à l’Église catholique, tant à ses fidèles en général qu’aux responsables et aux membres des institutions ecclésiastiques, la liberté de communiquer et de se maintenir en relation avec le Saint-Siège, avec les Conférences Épiscopales d’autres pays, tout comme avec les personnes et organismes présents à l’intérieur ou à l’ex-térieur du pays.

article 4

Des lieux et des objets de culte

§ 1. Dans le cadre de sa législation, la République du Tchad assure la protection des lieux de culte de l’Église catholique et leurs dépendances et annexes, et aussi les symboles, images et objets de culte contre toute violation, mépris ou utilisation non sacrée.

§ 2. Les lieux de culte et leurs dépendances et annexes ne peuvent être destinés à d’autres usages, de façon permanente ou temporaire, que pour de graves motifs et avec l’accord explicite de l’Évêque diocésain ou de la personne à lui assimilée selon le droit canonique dont ils dépendent.

Page 89: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 807

§ 3. Aucun édifice ou objet destiné au culte catholique ne peut être dé-

truit, occupé, transporté, faire l’objet de travaux, réquisitionné, exproprié

ou être destiné par l’État et les organismes publics à d’autres finalités sans

l’accord préalable de l’Autorité ecclésiastique compétente en vue aussi de

l’indemnisation correspondante. Aucune utilisation non religieuse ne sera

pratiquée sans que les biens concernés ne soient privés de leur caractère

religieux par l’Autorité ecclésiastique.

article 5

Des propriétés et des constructions

§ 1. La République du Tchad facilitera l’inscription dans le registre

foncier de toutes les propriétés des différentes institutions ecclésiastiques.

§ 2. L’Église catholique a le droit de construire des lieux de culte, des

dépendances, des annexes et d’autres édifices, de les agrandir et d’en mo-

difier la configuration.

§ 3. Tenant compte de la finalité religieuse et sociale des propriétés

des institutions ecclésiastiques, elles sont exonérées de tout impôt foncier.

article 6

Des institutions éducatives et sanitaires

L’Église catholique a le droit de créer et gérer des institutions éducati-

ves et sanitaires selon les dispositions particulières, fixées par des accords

bilatéraux qui seront conclus entre les Hautes Parties contractantes. Ces

accords remplaceront les respectives conventions existantes entre l’Etat

tchadien et la Conférence Épiscopale du Tchad.

article 7

Des institutions de développement et d’assistance sociales

L’Église catholique a le droit de créer et gérer des institutions de déve-

loppement et d’assistance aux plus démunis, aux personnes en détresse ou

vulnérables, et pour la promotion de la dignité humaine. Des dispositions

particulières seront fixées par un accord bilatéral qui sera conclu entre les

Hautes Parties contractantes.

Page 90: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

808 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

article 8

Des moyens de communication sociale

§ 1. L’Église catholique a la liberté d’éditer, de publier, de divulguer,

de diffuser et de vendre livres, journaux, revues et matériel audiovisuel ou

multimédia et en général la liberté d’organiser toute activité étroitement

liée à sa mission spirituelle.

§ 2. Il est garanti à l’Église catholique un libre accès aux moyens publics

et privés de communication sociale: journaux, radio, télévision et moyens

télématiques, et le droit de créer et de gérer directement ses propres mo-

yens de communication sociale, conformément au droit canonique et à la

législation civile en vigueur.

§ 3. Des dispositions particulières seront fixées par un Accord bilatéral

qui sera conclu entre les Hautes Parties contractantes.

article 9

De la participation de l’État aux œuvres de bien commun

La République du Tchad et l’Autorité ecclésiastique compétente fixeront,

d’un commun accord, la participation financière que l’État tchadien pour-

rait, dans la limite de ses possibilités budgétaires, fournir aux institutions

ecclésiastiques qui œuvrent au service du bien commun de la société, dans

les domaines prévus dans les articles 6, 7, et 8.

article 10

Des services pastoraux dans les institutions publiques ou privées

§ 1. La République du Tchad reconnaît et garantit à l’Église catholique

le droit d’exercer ses responsabilités pastorales envers ses fidèles engagés

dans les forces armées et les forces de défense et de sécurité, ainsi que

ceux qui séjournent dans des établissements pénitentiaires et hospitaliers,

comme dans les instituts d’assistance médicale et sociale, de nature publi-

que ou privée.

§ 2. Les activités pastorales exercées dans les institutions publiques

évoquées au § 1 du présent article, sauf pour ce qui pourrait concerner la

Page 91: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 809

création d’un éventuel Ordinariat Militaire, feront l’objet d’un accord entre

l’Etat tchadien et la Conférence Épiscopale du Tchad. Avant la signature

de cet accord la Conférence Épiscopale du Tchad demandera l’approbation

du Saint-Siège.

article 11

Des associations de fidèles

La République du Tchad reconnaît et protège le droit de fidèles catho-

liques de s’associer selon les normes du droit canonique pour des activités

spécifiques de la mission de l’Église, tout en étant soumises à la législation

tchadienne des associations en ce qui concerne leur personnalité juridique

civile et les aspects civils de leurs activités.

article 12

De la loi du travail

§ 1. Conformément aux prescriptions canoniques, l’Église catholique s’en-

gage à respecter la loi tchadienne du travail par rapport à ses employés.

§ 2. Le lien existant entre les clercs ou les fidèles consacrés et les

institutions ecclésiastiques est de caractère religieux et non contractuel au

sens de la loi du travail.

§ 3. Les fidèles laïcs qui aident l’Eglise catholique dans les domaines

apostolique, pastoral, liturgique, catéchétique, d’assistance, de promotion

sociale ou similaires rendent ces services comme bénévoles, sauf en cas

d’inscription comme employés, de contrat écrit de travail ou de bulletins

de paye.

article 13

Des activités lucratives

Toute activité lucrative d’une institution catholique ou d’une association

de fidèles catholiques, canoniquement reconnue, aura comme unique but

de soutenir les activités non lucratives de l’Église catholique, le clergé et

les religieux et religieuses.

Page 92: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

810 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

article 14

Des procès judiciaires

§ 1. Pour toute dénonciation, information ou poursuite concernant un

clerc, un religieux ou une religieuse, sur le fondement d’éventuels com-

portements incompatibles avec les lois pénales tchadiennes, les Autorités

judiciaires feront connaître aussitôt à l’Évêque diocésain ou à la personne

à lui assimilée selon le droit canonique du lieu du domicile de l’intéressé

les motifs de telles procédures.

§ 2. Dans le cas d’un Évêque diocésain ou de la personne à lui assimilée

selon le droit canonique, le Saint-Siège sera aussitôt informé.

§ 3. Le secret de la confession sacramentelle est absolu et inviolable.

Le clerc ne peut faire l’objet d’aucune poursuite à cet effet.

§ 4. La responsabilité pénale pour les infractions commises par les

clercs, fidèles consacrés et sujets laïcs, aussi bien œuvrant dans l’exercice

de leur mission ou à la charge de l’Église catholique et de ses organismes

ou instituts, est exclusivement personnelle et les peines conséquentes peu-

vent être infligées seulement aux personnes physiques qui les ont commises.

Dans de tels cas, des dégâts conséquents aux infractions pénales répon-

dent exclusivement les personnes physiques responsables avec leurs biens

personnels.

article 15

Des accords complémentaires

§ 1. Au présent Accord pourront s’adjoindre des accords complémentaires

entre les Hautes Parties contractantes.

§ 2. Les matières d’intérêt commun qui demanderaient des solutions

nouvelles ou complémentaires devront être étudiées par une commission

mixte, créée à cet effet. Cette commission soumettra ses propositions à

l’approbation des Autorités dont elle dépend.

§ 3. Toute éventuelle convention entre l’État tchadien ou ses différents

Organes à tous les niveaux et la Conférence Épiscopale du Tchad ou les

autres institutions ecclésiastiques respectera les termes du présent Accord.

Page 93: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Acta Francisci Pp. 811

article 16

De l'interprétation et de l'application

Le Saint-Siège et la République du Tchad s’accordent pour régler par la

voie diplomatique tous les différends qui pourraient surgir dans l’interpréta-

tion et dans l’application des dispositions contenues dans le présent Accord.

article 17

Des situations préexistantes

Seules les situations juridiques, dérivant des accords préexistant de col-

laboration entre la République du Tchad et la Conférence Épiscopale du

Tchad, non contraires au présent Accord, sont maintenues. La date de

référence juridique des institutions ecclésiastiques déjà existantes est celle

de leur érection canonique.

article 18

De l'entrée en vigueur

Le présent Accord sera ratifié selon les procédures prévues par les

règles propres aux Hautes Parties contractantes et entrera en vigueur dès

l’échange des instruments de ratification.

Signé à N’Djaména, le 6 novembre 2013 en double original en langue

française.

Instrumenta ratihabitionis Conventionis inter Apostolicam Sedem atque

Rempublicam Tzadianam constitutae, accepta et reddita mutuo fuerunt Ne-

diamenae die XXII mensis Iunii anno MMXV, a quo ipso die Conventio

vigere coepit ad normam articuli XVIII eiusdem Pactionis.

Pour le Saint-Siège

Jude Thaddeus Okolo

Jude Thaddeus Okolo

Pour la République du Tchad

Moussa Faki Mahamat

Moussa Faki Mahamat

Page 94: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

812 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ACTA CONGREGATIONUM

CONGREGATIO DE CAUSIS SANCTORUM

GAUDISIENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Margaritae a Sacro Corde Iesu (in

saeculo: Virginiae de Brincat) Fundatricis Congregationis Sororum Franciscalium

a Corde Iesu (1862-1952)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Amorem amemus! qui non amatur latens, amemus amorem! Quem et

amantes, ut a quovis ametur patens ubicumque, curemus amorem ».

Cuius filia fuit devota fidelisque assecla, qui ardorem caritatis cumulavit

in animo atque a Deo sese « amore deperire » quaeritavit, sancti Francisci

Assisiensis spiritum Mater Margarita a Sacro Corde cumulate effinxit et

in eadem sententia nihil aliud fecit quam ipsius Seraphici Patris suspirium

resultare illud: « Amorem amemus! ».

Quod conversationis eius cardo fuit summaque spiritualitatis et apos-

tolatus radix. Nam, flamma caritatis opera Instituti ab ea fundati summo-

pere inflavit eiusdemque, ut victima amoris et expiationis fieret, intimius

suffulsit voluntatem.

Serva Dei die 28 mensis Novembris anno 1862 in parvulo vico Kercem

ad insulam Gaulum archipelagi Melitensis ex operosa agricolarum familia

christiana pietate admodum informata nata est. Ad regenerationis fontem

eodem die ortus ducta, Virginiae Iosephae Mariae Ioannae sumpsit nomina.

Die 15 mensis Aprilis anno 1871, sacramentum Confirmationis et aliquibus

diebus post Primam Communionem recepit. Iam inde ab adulescentia adeo

vocationem ad vitam virginis sacratae sponsae Christi percepit, ut quattuor-

decim modo annos nata a confessario iam voti castitatis private profitendi

haberet licentiam, quod initium fuit super viam perfectionis.

Page 95: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 813

Die 8 mensis Decembris anno 1877, sodalis Consociationem Duodecim

Stellarum Sacri Cordis Iesu ingressa est, quae iuvenes mulieres complecteba-

tur operibus caritatis et catechesi tradendae iuxta spiritualitatis expiationis

rationes vacantes. Hac ex consociatione, anno 1879, Reverendus Dominus

Iosephus Diacono, presbyter adiutor, Parvum Opus Magistrarum e Tertio

Ordine Sancti Francisci apud modestam domum civitatis Victoriae super

insulam Gaulum inchoavit.

Die 15 mensis Augusti anno 1881, Virginia admissa quoque est, ut habi-

tum religiosum intra novam illam parvam communitatem indueret. Exinde,

in vitam simplicitatis et humilitatis, Beata Maria Virgine tamquam virtutum

sumpta speculo, omnino concessit. Primis votis religiosis professis, die 15

mensis Augusti anno 1883, officio ministrae a secretis commissa est, in quo

adeo prudentia et indefessa fide praestitit, ut pertinentibus ad surgentem

institutionem aerumnis ipsa subsisteret.

Die 8 mensis Decembris anno 1887, post Constitutiones recognitas, Serva

Dei vota perpetua professa est uti primitiae religiosarum ineuntis Con-

gregationis, nomen sumens Margaritae a Sacro Corde. Fides et fortitudo

praecipuae fuerunt virtutes, quibus ea fulsit, praesertim cum innumeras

propter difficultates atque incommoda Reverendus Dominus Diacono no-

vam exstincturus erat Congregationem: tum Mater Margarita huic consilio

instanter fortiterque adversata est, omnia Operis suscipiens onera divinae

tantum Providentiae confisa. Proinde, modo viginti septem annos nata elec-

ta est Superiorissa Generalis et Congregationi moderandae consuluit, quae

iam e quattuor coniungebatur communitatibus, et in hoc munere exercendo,

brevibus tantum interpositis moris, triginta amplius annos confirmata est.

Serva Dei virtutes suas humanitatis et spiritus quaesiit consummare, ut

egregie Ecclesiae loci necessitatibus responderet, praesertim quoad chris-

tianam iuvenum institutionem ac familiarum morum provectum. Peculiari

studio sacerdotes maxime coluit filialique pietate et obsequio gessit. Intra

Institutum maternitatem suam spiritualem orationi oblationique expiatoriae

Sacro Cordi Iesu innisam effudit et summo cum muneris sui officio filias

paravit, ut ad vineam dominicam, peregrinae et pauperes sicuti verae sancti

Francisci discipulae, mitterentur. Institutum citius crebruit atque Corcyram

Siciliamque et Aethiopiam contigit.

Page 96: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

814 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Omnibus in adiunctis Mater Margarita auxilium invenit iugis —diurnae

scilicet et nocturnae— orationis, cuius gratia praesentiam Dei admodum

experiebatur. Anima insuper fuit substantialiter eucharistica et omnimodo

enixa est, ut in unaquaque fundatione Sanctissimum Sacramentum adesset

et Sorores ex precatione et eucharistica adoratione sollicitudinem valerent

haurire Deo efferendo atque amando idoneam.

Vertices contemplationis attigit intimarumque rerum caelestium mysti-

carum contemplationum, ardentibus cordis eius sententiis testibus, quibus

socias adhortabatur, dicens: « Amoris fructus est quod saepius flagrari vi-

deor ... O si in oceanum infiniti amoris, aeterni amoris immergerimur illud!

Adusque insaniam eum amemus! ».

Sponsali amori Iesu summa castitate cogitationum et operum consensit.

Dei amantissima, eundem tamquam « amorem aeternum, omnipotentem et

infinitum », « oceanum immensae bonitatis », « abyssum perpetuae mansue-

tudinis », « gremium paternum atque aeternum », « largitorem omnium bono-

rum », « misercordiam divinam et infinitam » intellexit. Pauperculi Assisiensis

illius ingressa vestigiis, laetam et benignam paupertatem conversationis

testimoniique sui et evangelici nuntii tradendi quasi magnam chartam fecit.

Summa fuit dilectio eius erga Summum Pontificem, quem genuina devo-

tione fovit. Die 17 mensis Septembris anno 1921, in Audientia a Benedicto

Papa XV concessa accepta est, ut Decretum Laudis Congregationis excipe-

ret. Die 21 mensis Maii anno 1927, Mater Margarita Domum Christo Regi

dicatam voto potita est in Urbe fundandi.

Mense Aprilis anno 1924, Superiorissae Generalis cessato munere, virtu-

tes conversationis religiosae suae testata est communitatibus Domus Adora-

tionis insula Melitae, Domus in civitate Xaghra insulae Gauli et Novitiatus

in Urbe.

Anno 1940, gravi cordis infirmitate correpta est et reliquam vitam apud

valetudinarii cubiculum Victoriae intra moenia Domus Matris instructum in

parva cella prope cappellam degit. Novissimas dilecti sui Instituti hinc con-

spicere perseveravit, omnibus fidei et fortitudinis praebens testimonium. Deo

propter omnia, quae ipsi concederat, pergrata, spem suam aluit advolandi

ad Dominum, cui mane diei 22 mensis Ianuarii anno 1952 obviam prodiit.

Ob indesinentem eius et in dies progredientem sanctitatis famam, Causa

Beatificationis et Canonizationis apud Curiam Archiepiscopalem Gaudisien-

Page 97: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 815

sem inita est per celebrationem Inquisitionis dioecesanae a die 14 mensis

Iulii anno 1987 ad diem 22 mensis Ianuarii anno 2000, cuius auctoritas et

vis iuridica a Congregatione de Causis Sanctorum die 11 mensis Decembris

anno 2000 probatae sunt.

Positione confecta, die 12 mensis Aprilis anno 2013 in Congressu Pecu-

liari Consultorum Theologorum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta

consuetudinem, an Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset.

Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria diei 21 mensis Ianua-

rii anno 2014, cui egomet ipse Angelus Cardinalis Amato praefui, professi

sunt Servam Dei virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum

heroum exercuisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die

declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in

Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-

rantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servae Dei Margaritae a

Sacro Corde (in saeculo: Virginiae de Brincat), Fundatricis Instituti Sororum

Franciscalium a Corde Iesu, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 98: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

816 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ROMANA seu TURRITANA

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Elisabethae Sanna Christifidelis Lai-cae, Viduae, Tertiariae professae Ordinis Minorum S. Francisci, Sodalis Unionis Apostolatus Catholici a S. Vincentio Pallotti conditae (1788-1857)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Velim plenum caelum, vacuum purgatorium, clausum infernum ».

Haec verba, a Serva Dei Elisabetha Sanna patri eius spirituali sancto

Vincentio Pallotti recitata, altitudinem demonstrant eius animi, fervida fide

animati atque magno apostolatus universalis desiderio. Totam per vitam illa

se in indefatigabili immolabat ministerio ut beneficia maiori personarum

numero praeberet.

Serva Dei in Codrongianos, intra fines Archidioecesis Turritanae, die 23

mensis Aprilis anno 1788 est nata, in familia rustica satis locupleti: pater

munus etiam syndici istius pagi exercuit. Tres menses nata, variola est cor-

repta atque capacitatem amisit brachia levandi, etiamsi ditibus difficulter

uti valuit. Nulla accepit scolastica rudimenta, quod fuit illo tempore valde

frequens, potissimum quod pertinet ad feminas; illiterata igitur mansit.

Iuvenis viro nupsit bene de rebus oeconomicis constituto atque magnanimo

et, quamvis infirma esset, potuit quinque fìlios generare et instituere. Iter

matrimoniale valde harmoniose vixit, etiamsi iam ab adulescentia signa

animadvertit religiosae vocationis. Postquam vidua mansit Tertio Ordini

Franciscali adhaesit atque votum castitatis nuncupavit, exercitare pergens

notionem spiritualis maternitatis erga puellas et mulieres suae terrae, mi-

nime neglectis domesticis rebus et administrandis camporum fundis.

Anno 1831, postquam alimento et curae filiorum prospiceret, navem

conscendit peregrinationem in Terram Sanctam actura, sed, ob calamitosum

traiectum, Romam tantummodo pervenit neque Sardiniam ob graves valetu-

dinis perturbationes redire potuit. In Urbe professionem fecit franciscalem

Tertii Ordinis atque se totam orationi dicavit et aegrotantium, pauperum

pupillorumque ministerio, reticulum agens atque beneficientiae pauca sua

lucra offerens. Inter primos nomen dedit Unioni Apostolatus Catholici sancti

Vincentii Pallotti, quem providentiali modo cognovit ac veluti spiritualem

moderatorem elegit.

Page 99: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 817

Eius modesta domus sanctuarium fidei fuit et spiritualitatis. Serva Dei

sollicita erat de pace in familiam ferenda, de peccatoribus ad rectam viam

reducendis, de apparationibus pro ecclesia Sanctissimi Salvatoris in Unda

procurandis. Eius spiritale iter non solum noverat usuales temptationes,

sed etiam formas vexationis diabolicae: haud rare daemon ei turpissimis

sub imaginibus apparebat, et nonnumquam ei gulam in actu suffocationis

stringebat, provocans livores, extraordinariam inflationem vultus aliaque

signa. Corporis morbis additae sunt desolationes, spirituales ariditates et

calumniae ex parte illorum qui, in circumstantiis socialibus-politicis tempore

Italicae Nationis restitutionis, se declarabant adversus Papam et Ecclesiam;

Serva Dei tamen patienter et sereno animo omnia Domino concredidit in

actu fiduciosae commissionis.

Peculiare omnino iter Servae Dei apparet, cuius vita variis in circum-

stantiis existentiae evenit. Testimonium christianum in familia secutus est

status viduae qui pro Elisabetha novum incitamentum constituit ad munus

apostolicum. Etiamsi multum passa est cum domum redire non posset, nulli

periculo animum submisit, sed sciebat se Deo committere, novas condiciones

accipere, aliis servire et fidelitatem erga praecepta Evangelii et Ecclesiae

iugiter servare. Intensa fuit eius fides, alta devotio eucharistica et Maria-

lis, constans orationis spiritus, magnanimum studium servitii. Necessitates

omnium advertens, tum in provincia familiari tum in illa sociali, libenter

aliis tradebat quae ipsa accipiebat. Resplendet in ea spes, quae in se ipsa

est virtus peregrinatorum: et revera tota Servae Dei vita peregrinatio fuit

quae culmen suum postrema in statione habuit Romae apud Successorem

Petri. Sua in vita suoque in spiritali itinere adimplere ipsa videtur eventus

peregrinationis biblicae veluti adfirmatio primatus Dei super omnes even-

tus humanos: « Laetatus sum in eo quod dixerunt mihi: “In domum Domini

ibimus” » (Ps 122, 1).

Elisabetha Romae die 17 mensis Februarii anno 1857 pie in Domino

obdormivit atque in ecclesia iam memorata Sanctissimi Salvatoris in Unda

est sepulta.

Post obitum Servae Dei, eius sanctitatis fama ita magna fuit ut, paucis

mensibus transactis, Cardinalis Vicarius Romae Postulatorem pro beatifi-

cationis Causa nominaret. Processus Ordinarius ab anno 1858 ad annum

1862 est peractus. Sequentibus annis Processus Apostolici sunt celebrati:

Page 100: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

818 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

super fama in genere et super virtutibus, conclusi cum paratione Positionis

super virtutibus. Tamen, varias ob rationes, Causa retenta est, sed fama

sanctitatis Elisabethae numquam cessavit. Studium Causae iterum ab anno

1990 est actum, atque alia magni momenti documenta reperta sunt, usque

ad illud tempus incognita. Iuridica validitas Processus Turritani die 11 men-

sis Martii anno 1994 a Congregatione de Causis Sanctorum est recognita.

Annis 1990-1996 Nova Positio super virtutibus est parata. Sessio Consul-

torum Historicorum die 22 mensis Aprilis anno 1997 est peracta. Peculiaris

Consultorum Theologorum Congressus die 20 mensis Novembris anno 2012

positive edixit de virtutibus Servae Dei. Patres Cardinales et Episcopi in

Sessione Ordinaria die 21 mensis Ianuarii anno 2014 congregati, me, Angelo

Cardinale Amato, moderante, edixerunt Servam Dei heroico modo virtutes

theologales, cardinales iisque adnexas excoluisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

me, subscriptum Cardinalem Praefectum, accurata relatione, Sanctitas Sua,

vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodier-

no die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate

tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia,

Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servae Dei

Elisabethae Sanna, Christifidelis Laicae, Viduae, Tertiariae professae Ordinis

Minorum S. Francisci, Sodalis Unionis Apostolatus Catholici a S. Vincentio

Pallotti conditae, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 101: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 819

AMAZONENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Seraphinae Cinque (in saeculo: Noë-mis) Sororis professae e Congregatione Sororum Adoratricum Sanguinis Christi (1913-1988)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Quam bonus Deus! ».

Haec, quae in ore Servae Dei Seraphinae Cinque (in saeculo: Noëmis)

iugiter recurrebant, verba tamquam summa exstant clarae eius et benig-

nae fidei in Deo, quae ad omnia laeta tristiave sub luce divinae caritatis

legenda eam duxit.

Serva Dei die 31 mensis Ianuarii anno 1913 Uricuritubae ad ripas Ama-

zonii fluminis e familia ab Italia oriunda nata est et ad regenerationis

fontem nomen Noëmis sumpsit. Cum parentes maximi cacai facti essent

productores ex universa Amazoniae regione, quo nuperrime tantum migra-

verant, genere ipsa locuples erat, quapropter optima Serva Dei imbuta est

christiana culturalique ac civili institutione, quae Manausii, ubi quattuor

annos scholam primariam frequentavit, apud Collegium Sororum a Sancta

Dorothea recepit, quod dein consentiente patre deseruit, cum spes vitae

religiosae amplectendae clare se aperuit. Studiis exinde in schola publica

perfectis, titulum magistrae scholae elementaris adepta est.

Munus statim docendi eidem commissum est primum in recessibus silvae

et, biduo post, Manausii, ubi operam pluribus in Institutis usque ad annum

1946 dedit, cum ad Civitates Foederatas Americae Septentrionalis una cum

Sororibus Adoratricibus Sanguinis Christi profecta est, quae interdum in

Brasilia condiciones ad missionem in valle Amazoniae ineundam ante exis-

timaverant. Nam, Servae Dei numquam anhelitum defecerat, ut religiosa

fieret, immo, eodem tempore, sive cum iuvenis studiis dedita erat sive

oneribus magistrae functa, ad navitates paroeciae et catechesim tradendam

sicut et diversas ad consociationes admodum attendit. De urbis pauperibus

praeterea moliebatur egenis, quos quo magis adiuvaret ministrae subsidiariae

infirmorum consecuta est titulum.

Dein, Serva Dei vota religiosa perpetua profiteri valuit, nomen sumens

Seraphinae, et arduo mandata est officio curandi, ut scholae Sororum Ado-

Page 102: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

820 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ratricum a Statu Brasiliensi recognocerentur; et cum infirmorum ministrae

munera summa cum peritia simul et ardore exerceret, mulierum sarcinis

praesertim praegnationis oneratarum culmen iamiam facta est eminens et

signifer lucerna. Reliquos sedecim annos vitae, ab anno scilicet 1971 adus-

que annum 1987, Altamiram in Paraënsi dicione missa est, ubi vespertinis

horis in schola praeciperet aegrotisque apud nosocomium dioecesanum sub-

veniret, quod Episcopus ipse, Missionarius e Congregatione Pretiosissimi

Sanguinis, gerebat.

Eodem tempore, territorium illud eventu quodam summae magnitudinis

socialis signatum est, molitione scilicet viae, quae universam Amazonicam

Silvam transit. Cum innumeris enim in familiis inceptum illum potioris vi-

tae magnam suscitavit spem, ad loca permulti migraverunt Amazoniae, qui

autem immanes in difficultates incederunt, quasi ab omnibus derelicti et

certae morti destinati. Quibus Soror Seraphina auxilium refugiumque obtulit

omnibus et ipsa, stipem pro pharmacis alimentisque et vestibus emendis

quaeritans, mendicum genus vitae incohavit.

Hac a Parvula Sorore tam gracili et eximia pietate suffulta in proxi-

mum quemque, qui illis in inhumanis adiunctis viveret, populus magis in

dies sivit commoveri. Soror Seraphina Episcopum huc suasit, ut hospitium

quoddam pro egentissimis et praesertim pro mulieribus exstrueret, quae de

silva post dies itineris in trabariis vel alio simplicissimo vehiculo devectae

pervenirent, ut in valetudinario Altamirae parerent. Quod autem anno 1984

tantum valuit, etiamtum ineptis modestissimisque semper sedibus adhibitis.

Suavis Servae Dei indoles et fortis profundae eiusdem spiritualitati mire

adhaesit et implicans genuit amore refertum exemplar conversationis. Opus

eius pro bono humanitatis limpido intellectui fidei innitebatur, quem iam

infans domi sibi conciliaverat et suipsius cum Christo magis magisque cor-

roborare valuit occursum Verbo Dei, oratione et Eucharistiae participatione

enutritum. In Sororum Adoratricum Sanguinis Christi actuositatis gratia et

virtute Serva Dei aërem profecto invenerat menti ac rationibus suis spiritua-

libus omnino consentaneum in simplicitate puritateque et corporis animae-

que necessitatum populi sui sollicitudine perficiendis. Omnibus in adiunctis

numquam defecit, quominus sive doctrinae in paroecia tradendae ardore

fungens officio sive uti fundatrix animatrixque diversarum consociationum

Page 103: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 821

ecclesialium, necnon milium alumnorum sedula institutrix atque pauperum

infirmorumque indefessa ministra Evangelii nuntium iugiter ferret.

Dimidio fere anno 1987, Serva Dei, gangliorum lymphaticorum tumoris

signis ostensis, Altamiram deseruit et infra annum acria inter corporis

tormenta transactum Manausii die 21 mensis Octobris anno 1988 peregri-

nationem suam in mundo consummavit.

Hanc ob sanctitatis famam Causa Beatificationis et Canonizationis apud

Curias Archiepiscopales Amazonensem et Belemensem de Pará atque Prae-

laturam Territorialem Xinguensem inita est per celebrationem Inquisitionis

dioecesanae a die 7 mensis Iulii anno 2000 ad diem 29 mensis Septembris

anno 2003, cuius auctoritas et vis iuridica a Congregatione de Causis Sanc-

torum die 17 mensis Decembris anno 2004 probatae sunt. Positione confecta,

die 28 mensis Septembris anno 2012 in Congressu Peculiari Consultorum

Theologorum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta consuetudinem, an

Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset. Patres Cardinales

et Episcopi in Sessione Ordinaria diei 7 mensis Ianuarii anno 2014, cui

egomet ipse Angelus Cardinalis Amato praefui, professi sunt Servam Dei

virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum heroum exercuisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die

declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in

Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-

rantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servae Dei Seraphinae

Cinque, Sororis professae Instituti Sororum Adoratricum Sanguinis Christi,

in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 104: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

822 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

VERONENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Iosephi Girelli Sacerdotis Dioecesani

(1886-1978)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« In carcere eram, et venistis ad me » (Mt 25, 36b).

Servus Dei Iosephus Girelli, sextum misericordiae opus, nempe detentos

in carcere visitandi, sibi assumpsit, suae operositati omnimodum caritatis

vigorem adiungens et insimul laicos instituens christifideles ad missiones

detentis in carcere ferendas. Apud scholam Iesu et Francisci Assisiensis,

didicit solam caritatem, fraternum nempe et christianum amorem, abyssum

qua mundus carceris a mundo libertatis separatur replere posse. Quamobrem

non tantum condicionem vitae reclusorum cognoscere voluit, verum etiam

iisdem adsidere ut eorum vitae et tribulationum particeps fieret.

Iosephus Girelli die 10 mensis Ianuarii anno 1886 Veronae natus est,

et, paulo post, die 17 eiusdem mensis baptismatis lavacro ablutus est in

ecclesia Sanctae Mariae Magdalenae in pago v. Dossobuono, qui pars est

urbis Villafranca Veronensis. Hic enim mense Maio anno 1892 ad primum

eucharisticum convivium accessit. Expletis elementariis curriculis, studia

Veronae prosecutus est apud Institutum Stigmatum. Deinde indicia per-

sentiens sacerdotalis vocationis, frequentavit Seminarium dioecesanum, ubi

studia secundaria perfecit et theologica. Die 7 mensis Augusti anno 1910

sacro presbyteratus ordine est insignitus.

Primum mandatum implevit se conferens in Villam Atesinam, viculum

Provinciae Rhodigiensis, dioecesis Veronensis, qua vicarius cooperator pa-

roeciae. Mense Augusto anno 1918 tamquam rector ingressus est, et, ipso

tempore quo erigebatur ad gradum paroeciae anno 1928, uti parochus in

locum Rosegaferro, ex Villafranca Veronensi, ubi moratus est usque ad annum

1951, uberes spirituales colligens fructus. Hic enim ab anno 1933 perfecit et

disposuit Piam Unionem Sacerdotalem pro gratuitis missionibus in Institutis

carcerariis, in quibus pastorali opere maxime praestitit.

In eius spiritu clarius in dies persuasio eminebat Iesum in terram ad-

venisse ad salvandum quod perierat, ad errantem ovem quaerendam, ad

Page 105: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 823

misericordiam latroni paenitenti ferendam; quin etiam Dominum hominibus,

maxime miseris ac derelictis similem fieri non erubuisse. Servus Dei in

reclusis vultum Domini dolentis contemplabatur. Quapropter mense Iulio

anno 1934 primam duplicem missionem promovit destinatam iis qui Par-

mae in institutis poenalibus et iudiciariis retinebantur. Aliquot post annos,

hoc pastorale ministerium in dies celerius propagatum est, ita ut carceres

attingeret Romae, Venetiarum, Planasiae, Augustae Taurinorum, Brixiae,

Gorgonae, pagi Castiadas, Francorum Castri, Aemiliae ... Hic missionalis

apostolatus apud carceres non impedivit eum quominus assistentiam et

servitium proprium communitati paroeciali praestaret, non obstante periodo

illa, annis 1939-1945, qua alterum bellum mundanum grassabatur. Servus

Dei ductor et tutissimum praesidium exstitit erga fideles sibi suaeque sol-

licitudini concreditos.

Quo apostolatum apud reos et captivos melius explicaret, e paroeciali

munere eximi petivit, ut propositum aleret Deo se vovendi in Instituto

Pauperum Servorum Divinae Providentiae, quod Sanctus Ioannes Calabria

condiderat. Quod tamen propositum, attenta peculiari condicione in qua

Dioecesis versabatur parochi praesentia indigens, ad effectum perduci nequi-

vit. Nihilominus Servus Dei, mandato sui Episcopi obtemperans, novatis

viribus pastorale ministerium exercere perrexit. Totam vitam insumpsit in-

serviens omnibus qui, variis de causis, deiectionem intra parietes carceris

patiebantur; et hanc sensibilem curam in animum infudit plurium sacerdo-

tum et laicorum, quos ad hoc grave ministerium alliciebat.

Peculiari eius charismate ac constanti vita orationis nitebatur, ex qua

fortitudinem et iudicii perspicuitatem hauriebat. Servus Dei apud scholam

Iesu Crucifixi formatus ac penitus particeps mysterii eucharistici hominibus

corpore et spiritu dolentibus proximum humiliter se fecit, ita ut omnibus

minister, amicus et frater fieret. Manus Divinae Providentiae in dolore

contemplans, reclusos hortabatur ut oppeterent et superarent sensus de-

trectationis, rebellionis et angoris; ut frangerent inquietudinem et angustias,

ita ut sese aperirent ad fiduciam et ad spem, quas ipsemet tam in corde

quam in modo sese gerendi nutriebat.

Bello nuper composito ac ruderum congerie acerbisque vulneribus sig-

nato, Episcopus Veronensis die 4 mensis Augusti anno 1947 approbavit

Statutum pro Missionibus gratuitis in praeventionis ac poenae sedibus ser-

Page 106: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

824 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

vandum. Inter proposita illius Operis, quod ex Servi Dei caritate ortum est,

praeter missiones in locis custodiae, requirebatur ut sodales darent operam

iuvandis familiis captivorum ac peculiarem in modum iis qui, poena iam

soluta, e carcere dimittebantur. Eodem fere tempore instituit Commentarium

bimestre cui titulus « Croce Bianca », ut instrumentum communicationis inter

reclusos eorumque familias haberetur.

Quandoquidem missionalis apostolatus inter reclusos et assistentia ad

sodales Piae Unionis increscebat, Servus Dei a munere paroeciali exonerari

obtinuit. Qua de re anno 1951 paroeciam reliquit ac sedem statuit in pago

v. Ronco all’Adige, ubi spiritualis curae munus in relaxationis Hospitio as-

sumpsit. Hic enim Domum condidit Sancti Ioseph excipiendis reclusis de

vinculis dimissis. Apostolica eius navitas celeriter diffusa est et ideo in dies

maiora creverunt subsidia, ita ut anno 1957 in lucem erigi potuerit Sextum

Opus, scilicet, consociatio laicorum qui promptos se praeberent ad missiones

apud reos promovendas. Huic Sedi aliae sunt additae domus, quarum fuit

hospitio excipere eos qui frequentiores libertate fruebantur. Mense Iunio

anno 1959 Servus Dei ob Meritum Civile Redemptionis Socialis aureo no-

mismate necnon diplomate ab Italico Gubernio est honestatus.

Praeterea, ne extremis quidem vitae annis defecerunt eum iuventus ani-

mi, luciditas mentis ac serenitas spiritus ad gloriam Dei et ad servitium

tenuiorum omnino dediti. Permanens eius gestus subridens ex artissima

communione cum Corde Christi ob amorem sauciato proveniebat. Humilis,

silens ac simplex eius apostolatus, quem per duodeseptuaginta annos vitae

sacerdotalis exercuit, coram omnibus qui eum cognoverant luculenter patuit.

Mense Septembri anno 1977, Servus Dei se recessit in hospitium Sacri

Cordis pagi Negrar, Veronae. Die 1 mensis Maii anno 1978, dum ad altare

accederet, sacris vestibus indutus ad Eucharistiam celebrandam, animam

Domino tradidit.

Sanctitatis fama perpensa, apud ecclesiasticam Curiam Veronensem a die

10 mensis Aprilis anno 2002 ad diem 30 mensis Aprilis anno 2005 instructa

est Inquisitio dioecesana, cuius iuridicam auctoritatem haec Congregatio

approbavit, Decretum edens die 9 mensis Iunii anno 2007. Exarata Positione,

ut de more disceptatum est de virtutibus heroico in gradu a Servo Dei exer-

citis. Die 26 mensis Februarii anno 2013 Consultores Theologi in Peculiari

Congressu congregati faventem tulerunt sententiam. Purpurati Patres et

Page 107: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 825

Episcopi in Sessione Ordinaria habita die 7 mensis Ianuarii anno 2014, cui

egomet, Angelus Card. Amato, praefui, agnoverunt Servum Dei heroicum

virtutum theologalium, cardinalium eisque adnexarum fastigium attigisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die

declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in

Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tem-

perantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Iosephi

Girelli, Sacerdotis Dioecesani, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 108: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

826 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

BONAËRENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae Benedictae Arias Fundatricis

Sororum Ancillarum Iesu in Sacramento (1822-1894)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Dirigatur oratio mea sicut incensum in conspectu tuo, elevatio manuum

mearum ut sacrificium vespertinum » (Ps 141, 2).

Serva Dei Maria Benedicta Arias, humilis ac simplex necnon paenitens

ac pia mulier, sanctae Ecclesiae fidelissima sanctitatis viam percurrit. De eu-

charistica spiritualitate sane deprompsit magnanimitatem et vim tum egen-

tissimis se dicandi, tum maternam sollicitudinem erga pupillas aegrotosque

exprimendi. Divina gratia eius cor convertit quasi in pretiosum turibulum,

ex quo perpetuo halavit Sanctissimi Sacramenti adorationis laudisque odor,

necnon magnanimae actuum reparationis, una cum Christo Crucifixo, ad

consequendam fratrum in corpore et spiritu vulneratorum salutem.

Serva Dei die 3 mensis Aprilis anno 1822 in loco vulgo La Carlota,

provinciae Río Cuarto intra Argentinae fines, vitam iniit. Die 30 mensis

Maii eiusdem anni Baptismatis ac Confirmationis sacramenta recepit. Cum

puellae innuptae esset filia ideoque reiecta ab originis familia, humilibus

coniugibus, olim servis natione Africanis, est assignata. Parentes adoptivi,

qui Saltae constiterant, perpauperes erant at boni christiani. Qui vero eam

et amore sunt amplexi et fide imbuerunt.

Anno 1840, matre adoptiva mortua, Serva Dei inire petiit societatem

piarum mulierum, quae Bonaëropoli in exercitiorum domo, instituta a Ve-

nerabili Maria Antonia de la Paz y Figueroa, vitam communem, sine votis

religiosis, ducebant. In hoc loco misero et austero Maria Benedicta, per

triginta annos, operosam, humilem, paenitentem, temperantem, orationis

amantem se praebuit. Magistrae, Secretariae et Oeconomae munera in spi-

ritu evangelici ministerii explevit.

Anno 1845, in Bonaërensi coenobio Sancti Francisci, vestem Francisca-

lem induit et, die 10 mensis Maii anno 1846, veluti tertiaria Ordinis Fra-

trum Minorum vota nuncupavit. Anno 1862 Confraternitati a Sanctissimo

Sacramento, in Cathedrali ecclesia Bonaërensi erectae, nomen dedit ita ut

Page 109: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 827

adorationis, etiam nocturnae, vigilias prope altare crebriores redderet. Ex

hac profunda cum Domino unionis vita eam cepit desiderium communita-

tis domus exercitiorum convertendae in congregationem religiosam. Anno

1870, ut rem obtineret ac manifestam Archiepiscopi Bonaërensis haesita-

tionem superaret, Romam petiit. Beatus Pius PP. IX, in audientia illae

concessa, eiusdem animum confirmavit et novo instituto benedixit. Serva

Dei iter perrexit peregrinans ad Terram Sanctam ibique futurae Congre-

gationis Regulas scripsit. Postquam domum rediit, die 9 mensis Novembris

anno 1871 dioecesanam obtinuit approbationem Instituti Ancillarum Iesu

in Sacramento, quod Sanctissimum Sacramentum diu noctuque adoraret,

puellis orphanis, pauperibus, aegrotis, iuvenibus matribus innuptis subveni-

ret necnon operam in nosocomiis navaret. Die 21 mensis Novembris anno

1876 professionem religiosam, una cum primis tredecim sodalibus, emisit.

Etsi Antistita Generalis, quin pro consororibus ac puellis orphanis mendi-

caret non recusavit. In moderanda congregatione prudentiam sapientiamque

praestavit atque calumnias et obtrectationes patienter toleravit. Saltae et

in Civitate Bolivarensi novas domos religiosas erexit. Heroico cum animo

consensit ut operam sanitariam et auxiliarem daret in Bonaëropolis syphi-

locomio ac valetudinario, locis famosis ac pestilentiosis, quorum curam alia

instituta religiosa non acceperant.

Serva Dei spiritales singulorum illic iacentium conditiones respiciebat,

illorum mentes ad propriae humanae dignitatis sensum revocabat eosdemque

ad sacramenta recipienda disponebat. Urbs Bonaëropolis stupebat operam

apostolicam Matris Benedictae Arias eiusque consororum, quae ad animas

Deo acquirendas unice vivebant. Filias suas fundatrix hortabatur, dicens:

« Omnia summa bona facite », iisdemque verum Ecclesiae thesaurum mons-

trabat: « Ad pauperes, filiae, ad pauperes; pauperes semper quaerite ».

Die 25 mensis Decembris anno 1893, incendio orto in cappella Domus

nuncupatae de Jesús, Mater Benedicta superfuit graviter usta. Inde eius

valetudo paulatim est aggravata. Cum omnibus membris caperetur, totam

Divinae Voluntati, amplius orando et adorando, se commisit. Die 25 mensis

Septembris anno 1894, sicuti praedixerat, caelesti Sponso obviam hilare ivit.

Ob eius sanctitatis famam, ab anno 1937 usque ad annum 1940 apud Cu-

riam Archidioecesis Bonaërensis celebratus est Processus Ordinarius, cuius

validitas iuridica per Decretum die 2 mensis Maii anno 1998 a Congregatione

Page 110: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

828 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

de Causis Sanctorum est recognita. Positione confecta, disceptatum est, iuxta

consuetudinem, an Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset.

Die 31 mensis Ianuarii 2013 habitus est Congressus Peculiaris Consultorum

Theologorum prospero cum exitu. Patres Cardinales et Episcopi in Sessio-

ne Ordinaria diei 21 mensis Ianuarii anno 2014, cui egomet ipse Angelus

Cardinalis Amato praefui, professi sunt Servam Dei virtutes theologales,

cardinales iisque adnexas in modum heroum exercuisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die

declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in

Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tem-

perantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servae Dei Mariae

Benedictae Arias, Fundatricis Sororum Ancillarum Iesu in Sacramento, in

casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 111: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 829

VICTORIENSIS

Beatificationis Seu Declarationis Martyrii Servi Dei Petri Asúa Mendía Sacerdotis

Dioecesani († 1936)

DECRETUM SUPER MARTYRIO

« Si Christi causa est, me non piget mori (...). Si propter fidem me per-

sequuntur, benedictus sit Deus ».

Haec sunt aliqua postrema verba Servi Dei Petri Asùa Mendia suam

illimem conscientiam declarantia atque generosam dispositionem ad sig-

nificandam, morte cruenta, propriam fidelitatem Christo et Ecclesiae in

perdifficilibus adiunctis cuiusdam persecutionis religiosae.

Primo dimidio saeculi XX, Ecclesia Catholica in Hispania reapse aggre-

dita est ferociter, tum physice a Militiis AnarcoMarxistis, tum iuridice et ad-

ministrative legislatione libertatem religiosam et cultus exercitium vetante.

Sacerdotes et Episcopi, una cum Religiosis et apostolice consociatis fuerunt

methodice accusati, minati, ac saepe coacti ad paroecias et communitates

relinquendas, in carcerem coniecti, denique necati. Ecclesias et coementeria

contaminata, profanata et demolita sunt. Cultus libertas primum restricta

et postea suppressa est. Multae terroris ac seditionis fuerunt victimae, quae

verticem consecutae sunt anno 1936, in cuius aestate circiter septuaginta

neces quotidianas exsequebantur. Servus Dei Petrus Asúa Mendía pertinet ad

Hispaniae christianorum martyrum gloriosum exercitum, interfectus propter

unicam culpam identitatis suae catholicae et sacerdotalis.

Servus Dei natus est in loco v. d. Valmaseda apud civitatem Vizcaya

in Hispania, die 30 mensis Augusti anno 1890. Studia primaria frequenta-

vit in pago natali apud gymnasium Congregationis Hijas de la Cruz; sed

baccalaureatum obtinuit in schola Societatis Jesu apud Orduña. Profectus

ad civitatem Matritensem anno 1904, lauream obtinuit in Architectura et

professionis architecti exercitium incepit, instituens et aedificans structuras

religiosas in pago natali et in Flaviobrigensi et Victoriensi civitatibus; anno

1915 nominatus est architectus titularis Dioeceseos Victoriensis quae, illo

Page 112: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

830 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

tempore, includebat territoria nunc dioecesium Flaviobrigae et Sancti Se-

bastiani. Simul, assiduam cum Deo in oratione unionem pleniorem fecit et

strenue Adorationem Eucharisticam Nocturnam SS.mo Sacramento evexit.

Anno 1919, maturata vocatione ad sacerdotium, admissus est in semina-

rium Matritense et presbyter ordinatus est die 14 mensis Ianuarii anno

1924. Postea, ministerio apostolico et pastorali strenue inservivit, minime

indulgens activitatem architectonicam in dioecesi explicatam, qua de causa

novum seminarium et multas ecclesias et oratoria restauravit. Anno 1930,

nominatus est Cubicularius a Secretis Suae Sanctitatis.

Ineunte Hispanico civili bello (1936-1939), Dominus Petrus, dum vitam

ageret cum propria familia in pago natali, in carcerem coniectus est ad

publicas interrogationes sustinendas in quibus aperte declaravit personalem

adhesionem Christo Domino et Ecelesiae; enimvero, periculum extremum

adens, aggressus est sacerdotale ministerium. Praeclarus atque aestimatione

dignissimus erat ob apostolatum suum et multa opera pastoralia utilia ad

pauperiores auxiliandos; humilis ac austerus sacerdos, Evangelium prae-

dicabat vitae sanctitate, catechetica instructione et praevalente cura in

favorem moligentium. Plus violenta condicio socialis Hispaniae ingraves-

cebat, amplius Dominus Petrus spiritualiter et psychologice animum pa-

rabat: hac ratione, martyrii eventum eum non deprehendit. Nominatim,

inde a prima provocatione Militiarum dum in domo familiari habitabat,

harum perturbationes comminationesque placidum animum Servi Dei non

tetigerunt qua de causa apostolatum sereno spiritu non intermittit. Post

ultimam celebrationem Sanctae Missae in domicilio parentum, die 25 mensis

Augusti anno 1936, transtulit domicilium ad pagum Erandio apud Flavio-

brigam, ubi commoravit cum duobus avunculis. Detectus die 29 mensis

Augusti, in carcerem in Liendo apud Santanderiensem civitatem coniectus

est; tormentis interrogatus et morte damnatus, scopleto suplicium sumpsit

ipso die 29 mensis Augusti anno 1936. Mortuus est postquam inimicos suos

veniam indulsisset.

Fama martyrii Servi Dei ita crevit in communitate ecclesiali, ut apud

Curiam dioecesanam Victoriensem, a die 14 mensis Decembris anno 1960

usque ad diem 23 mensis Iunii anno 1962, Processus Informativus Ordina-

rius celebratus est, quem subsecuta, apud Curiam ipsam et a die 20 mensis

Page 113: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 831

Martii usque ad diem 1 mensis Septembris anno 2004, Inquisitio dioecesana.

Haec Congregatio de Causis Sanctorum, decreto diei 30 mensis Novembris

anno 2007, fìdem recognovit Processui et Inquisitioni. Positio confecta, iuxta

suetum morem, die 9 mensis Februarii anno 2012, Congressus Peculiaris

Consultorum Theologorum factus est, in quo propitium votum emanatum.

Patres Cardinales et Episcopi, in Sessione Ordinaria die 7 mensis Ianuarii

anno 2014 a me Card. Angelo Amato recta, recognoverunt Servum Dei

supplicium sumpsisse adhaesionis et fidelitatis Christi et Ecclesiae causa.

De hisce omnibus rebus, referente subscripto Cardinali Praefecto, cer-

tior factus Summus Pontifex Franciscus, vota Congregationis de Causis

Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die declaravit: Constare de

martyrio eiusque causa Servi Dei Petri Asúa Mendía, Sacerdotis Dioecesani,

in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 114: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

832 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

QUEBECENSIS

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Marcellae Mallet Fundatricis Congre-

gationis Sororum a Caritate de Québec (1805-1871)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Magna potentia Dei solius et ab humilibus honoratur » (Eccli 3, 21).

Serva Dei Marcella Mallet Dominum magnificavit per humilitatem et

laetitiam vitae et promptam se fecit actioni divinae gratiae, ut potentia

Altissimi mira caritatis prò pusillis et pauperibus agere perseveraret.

Serva Dei die 26 mensis Martii anno 1805 in vico v. d. Cóte-des-Neiges

prope Marianopolim in Canada nata est. Adhuc parvula patre et sex fratri-

bus orbata est, cui dolori summa adicitur inopia, quae familiam eius valde

opprimebat. Simul cum uno imperdito fratre avunculorum commissa est

curis, quorum gratia Marcella adulescentiam laetam vivere valuit, sed nulla

frequentata schola, modo matura aetate ipsa per se legere ac scribere didicit.

Anno 1824, cum se ad vitam religiosam vocatam esse animadverteret,

etsi resistente familia, Congregationem Sororum a Caritate de Marianopoli

anno 1734 a Sancta Margarita d’Youville fundatam ingressa est. Informa-

tionis tempore, admodum enisa est, ut amorem erga Dominum Iesum co-

leret, cuius viscera benignitatis et actus mansuetudinis ipsa in officiis suis

coquae, infirmorum ministrae et sacristae exercendis aemulari contendit.

Suas propter aequitatis una et elegantiae dotes Serva Dei, annis 1840-1849,

vocata est, ut administratricis atque, ab anno 1845, Superiorissae adiutricis

quoque fungeretur muneribus.

Anno 1849, Archiepiscopus Quebecensis ab Instituto Sororum a Caritate

petiit, ut opus prò iuvenibus instituendis et pauperibus adiuvandis Quebe-

copoli inirent. Petitione accepta, Mater Generalis tantae novae quinque

religiosas destinavit missionis, cuius Servam Dei Moderatricem nominavit.

Sorores civitatem saeva typhi lue invenerunt vestatam et confestim orpha-

nis filiis migrantium ex Hibernia innumerisque aegrotis benigne deservire

ceperunt. Communitas, interdum, quae Constitutionum Sororum a Caritate

perducebat observantiam, potestati archiepiscopali subiecta est. Hoc revera

consilium novum Institutum religiosum ab alio Marianopolitano seiunctum

excussit, quod Servam Dei fundatricem et Superiorissam Generalem habuit.

Page 115: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 833

Annis 1857-1866, quinque factae sunt fundationes, quae Servae Dei potes-

tatem praebuerunt peculiaris suae patefaciendae et spiritualis maternitatis

aperiendae atque insignis erga proximum ac praesertim pauperes caritatis.

Adiunctum proprium ac novae Congregationis virtus, praeter onera sancti-

ficationis singulorum sodalium, orphanis derelictisque et infirmis opitulandi

navitate eluxerunt, quos Sorores in eorundem tectis visitabant.

Serva Dei mulier magni fxiit vigoris et indefessae prò fratrum egenorum

bono navitatis. Spiritualitas eius caritati vicissim summa et fida oblatione

Deo infmitaque eius compassione suffultae et profonda pietate erga Sacra-

tissimum Cor Iesu enutritae innitebatur. Puerorum senumque et infirmorum

curae addictissima, Marcella tantum in servitium indolem suam profudit

fortem ac benignam, mitem atque strenuam, humilem ac firmam, tenacem

in oboedientia Regulae et in actionem Spiritus promptam.

Solitudinis, ingratitudinis et discordiae calvarium comperit, sed his om-

nibus in adiunctis viam evangelicae perfectionis perquisivi. Serena remis-

saque et in ore iugiter in aerumnis etiam et contentionibus exornata risu,

simplex eloquio ac sese offerendo prolixa, ardentem amorem erga Iesum

eucharisticum ostendit altamque et filialem erga Beatam Mariam Virginem

devotionem et tempus passionis intimius cum Domino communicans experta

est, rerum caelestium mysticae contemplationis quasi attacta umbra.

Aerumnis difficultatibusque grassantibus, Serva Dei incrementa Instituti

et Constitutionum scriptum magnas inter poenas ac dissensiones prosecu-

ta est, quae ad summum fastigium devenerunt anno 1866, cum defectus

institutionis causa sive ex Superiorissae officiis sive Consiliariae dimissa

est. Quam humiliationem animi fortitudine, humilitatis virtute et profonda

suipsius oblatione Deo oppetiit, Sororibus sociis patientiae, verae et ex-

tremae immunitatis interioris ab ipso Opere suo et genuinae oboedientiae

simplicitate morum intimoque gaudio coniunctae praebito exemplo.

Anno 1868, tumore correpta est, qui atrocibus vehementibusque doloribus

eam vexavit: quae vero Serva Dei pro pauperum necessitatibus obtulit, pro

Congregatione ab ipsa fundata et, ab anno 1870, pro Summo Pontifice Pio IX.

Serva Dei die 9 mensis Aprilis anno 1871 Quebecopoli in Domino quievit,

dominica Paschae in Resurrectione Domini.

Ob sanctitatis famam, Causa Beatifìcationis et Canonizationis apud

Curiam Archiepiscopalem Quebecensem inita est per celebrationem Inqui-

sitionis Dioecesanae a die 6 mensis Octobris anno 1992 ad diem 8 men-

Page 116: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

834 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

sis Februarii anno 1993, cuius auctoritas et vis iuridica a Congregatione

de Causis Sanctorum die 26 mensis Novembris anno 1993 probatae sunt.

Positione confecta, die 11 mensis Aprilis anno 2000 Sessio Consultorum

Historicorum habita est et die 1 mensis Iunii anno 2012 in Congressu Pe-

culiari Consultorum Theologorum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta

consuetudinem, an Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset.

Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria diei 21 mensis Ianuarii

anno 2014, cui egomet ipse Angelus Cardinalis Amato praeftxi, professi

sunt Servam Dei virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum

heroum exercuisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

infrascriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die

declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in

Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tem-

perantia et Fortitudine iisque adnexis in gradu heroico Servae Dei Marcellae

Mallet, Fundatricis Congregationis Sororum a Caritate de Québec, in casu

et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 27 mensis Ianuarii a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 117: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 835

SANCTI IOSEPHI IN BRASILIA

Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae Teresiae a Iesu Eucharistico (in saeculo: Dulcis Rodrigues Dos Santos) Fundatricis Congregationis Sororum Parvarum Missionariarum a Maria Immaculata (1901-1972)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Quamdiu fecistis uni de his fratribus meis minimis, mihi fecistis » (Mt

25, 40).

Serva Dei Maria Teresia a Iesu Eucharistico die 20 mensis Ianuarii anno

1901 lucem vidit in civitate Sancti Pauli in Brasilia, minor nata ex septem

filiis quos christiani coniuges Brasilius Rodrigues dos Santos et Helena

Herold, anno 1888 matrimonio coniuncti, a Deo receperunt. Die 29 mensis

Iunii anno 1902 baptizata, nomen ei impositum fuit Dulcis. Die 1 mensis

Septembris 1912 prima vice ad sacram Eucharistiam admissa ftiit ac die 22

mensis Ianuarii anno 1913, in ecclesia cathedrali Saneti Pauli, sacramentum

Confìrmationis recepit. Assidue scholas frequentavit ac diplomate Magisterii

insignita fuit anno 1919.

Dum ad Christum Iesum pressius sequendum se sentiens vocata, inter

moniales Carmelitas Discalceatas cooptari intendebat, gravi morbo phthi-

sis correpta, non in monasterium sed in valetudinarium in civitate Sancti

Iosephi in Brasilia (v.d. São José dos Campos) situm, pergere debuit, die 7

mensis Iunii 1922. Ibi per triennium propriae saluti consulere debuit, at,

fere ab initio, salutem proximorum, potius quam propriam, curare videba-

tur, praesertim spiritualem, morti proximos adistens et omnibus Christiana

caritate inserviens. Exemplo suo etiam alias, praesertim iuvenes eodem

morbo affectas, movens, maxime indigentibus et derelictis auxilio erat et

paulatim considerare coepit morbum suum tamquam signum Divinae Provi-

dentiae, quae eam in illum locum duxerat ut spem christianam spe salutis

destitutis restitueret.

Sub fine anni 1925 in civitatem Sancti Pauli reversa est ut curam gere-

ret propriae matris, quae graviter aegrotabat et tandem die 28 insequentis

mensis Ianuarii animam Deo reddidit. Paucis mensibus transactis, Serva

Dei, etsi iam fìrmiori salute gaudebat, iterum in civitatem Sancti Iosephi

rediit ut adulescentulas phthisi laborantes adiuvaret. Itaque anno 1927 do-

mum aperuit in qua puerulas phthisi laborantes recipere incoepit. Anno

Page 118: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

836 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

1928 monasterium Carmelitarum Discalceatarum ei licentiam ingrediendi

concessit, sed propriam vocationem coram Deo discernens, decrevit inter

aegrotantes manere et vitam, quasi veram missionariam, prò miseris et

indigentibus cuiuscumque generis impendere.

Episcopus Dioeceseos Taubatensis, iudicans zelum Servae Dei secun-

dum Deum esse et videns quod aliae etiam iuvenes ei adiutorium libenter

praebebant, decrevit anno 1932 « Piam Associationem Mariae Immaculatae »

instituere, quae curam tam materialem quam spiritualem pauperum phthisi

laborantium haberet. Die 15 mensis Augusti anni 1932 Serva Dei et eius

sociae habitum album cum caeruleo cingulo induerunt ac, verba « Miseri-

cordia et Veritas » ut signum sibi proponentes, novo ardore servitium prò

infirmis prosequutae sunt et indigentibus.

Anno 1933, Serva Dei extruere incoepit novum valetudinarium, Mariae

Immaculate dicatum, ubi mulieres phthisi laborantes, ex quocumque loco

venientes, gratis et amore recipere poterant. Insequenti anno Episcopus

Constitutiones nascentis Congregationis, a Serva Dei redactas, ad Sedem

Apostolicam transmisit et die 27 mensis Iunii anno 1936 Sancta Sedes illas

approbavit. Caerimonia pro erectione canonica Congregationis locum ha-

buit die 8 mensis Novembris anno 1936 ac die 6 mensis Decembris Serva

Dei nominata fuit Superior Generalis, nomen suscipiens Teresiae a Iesu

Eucharistico.

Prima domus, extra civitatem Sancti Iosephi a nova Congregatone fun-

data, inaugurata fuit die 21 Novembris anni 1939 in urbe Sancti Pauli;

agebatur de valetudinario pro infirmis phthisi laborantibus, qui plures erant

in eo loco ac aerumnis pieni.

Mater Teresia et Sorores multa pati debuerunt in novis fundationibus

aggrediendis, sed, fraterno amore et heroica patientia, insidias sive hominum

sive Maligni superantes, animos infirmorum sibi conciliabant et salutem

tam corporum quam animarum fructuose promovebant, ita ut cum Apostolo

dicere nobis liceat: « Infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia » (1 Cor

1, 27), si consideremus quod fundationes ab ipsis factae numerum triginta

et octo attigerunt.

Die 11 mensis Februarii anno 1952 Sancta Sedes Decretimi Laudis

concessit, quo Congregatio devenit Institutum Iuris Pontificii, inde emi-

sit Decretum Approbationis Definitivae Congregationis Sororum Parvarum

Missionariarum a Maria Immaculata.

Page 119: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 837

Tandem Serva Dei, postquam totam vitam prò aegrotis et indigenti-

bus impenderat, semper evangelium fìdeliter sequens ac omnium virtutum

exemplum propriis et extraneis praebens, die 8 mensis Ianuarii anno 1972

ad celestem Sponsum convolavit, filiabus sequens spirituale Testamentum

relinquens: « Sanctae estote. Fideles estote Summo Pontifici, Ecclesiae ac

Constitutionibus. Sanctissimum Sacramentum et Virginem Mariam vere di-

ligite. Unionem servate, et beatae eritis ».

Fama sanctitatis, qua in vita gaudebat, post mortem celeriter crevit. Ob

eam rem Causa Beatiticationis et Canonizationis apud Curiam Episcopalem

Sancti Iosephi in Brasilia inita est per celebrationem Inquisitionis dioe-

cesanae a die 17 mensis Augusti anno 1997 ad diem 25 mensis Novembris

anno 2001, cuius auctoritas et vis iuridica ab hac Congregatione de Causis

Sanctorum decreto diei 2 mensis Maii anno 2003 probatae sunt. Positione

confecta, die 21 mensis Maii anno 2013 in Congressu Peculiari Consultorum

Theologorum prospero cum exitu disceptatum est, iuxta consuetudinem, an

Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset. Patres Cardinale et

Episcopi in Sessione Ordinaria diei 4 mensis Martii anno 2014, cui egomet

ipse Angelus Cardinalis Amato praefui, professi sunt Servam Dei virtutes

theologales, cardinales iisque adnexas in modum heroum exercuisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno

die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate

tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Ius-

titia, Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servae

Dei Mariae Teresiae a Iesu Eucharistico (in saeculo: Dulcis Rodrigues Dos

Santos), Fundatricis Congregationis Sororum Parvarum Missionariarum a

Maria Immaculata, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 3 mensis Aprilis a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 120: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

838 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

ROMANA

Canonizationis Beati Nicolai a Longobardis (in saeculo: Ioannis Baptistae Clementis Saggio) Oblati Professi ex Ordine Minimorum (1650-1709)

DECRETUM SUPER MIRACULO

Beatus Nicolaus (in saec.: Ioannes Baptista Clemens Saggio) die 6 mensis

Ianuarii anno 1650 natus est Longobardis, parvo vico intra fines provinciae

Consentiae in Italia. Puer arva cum patre severe operatus est; exinde, anno

1668, ad ramum saecularem Fratrum Minimorum Sancti Francisci de Paula

se aggregavit et, paucis post annis, quo propius suam sequeretur vocatio-

nem, protoconventum Paulae ingressus est. Die 29 mensis Septembris anno

1671, vota Minimorum professus est et illinc munera exercens humillima,

etsi in doctrina tradenda maxime praestabat et schola eius et a pueris et

ab eorum parentibus admodum existimabatur, varias apud communitates

vixit. Peculiari dilectione pauperes coluit, quibus omnibus sive animae sive

corporis in necessitatibus subvenit. Anno 1683, Roma Lauretum peregri-

natus est, ut prò Vindobona et Europa Christiana ex obsidione copiarum

Othomanorum eximenda a Beata Maria Virgine intercessionem invocaret.

Multis etiam mysticis contemplationibus honestatus est. Mense Ianuarii anno

1709, hostiam se obtulit pro Ecclesia, ut nova Urbis praedatio vitaretur,

et, consecuto die 3 mensis Februarii eiusdem anni, ultimis sacramentis re-

ceptis, Crucifixum osculatus est et in Domino quievit. Fama sanctitatis in

saecula perseveravit. Summus Pontifex Pius VI anno 1786 eum in numerum

beatorum rettulit.

Canonizationis respectu, Causae Postulatio iudicio huius Congregationis

de Causis Sanctorum assertum subiecit mirum eiusdem Beati intercessioni

tributum incolumitatis eventum, qui ineunte aestate anni 1938 in vico eius

natali occurrit. Nam, iuvenis decem et septem annos natus, qui in reficienda

ecclesia loci uti operarius discipulus laborabat, e contignatione ad altitudi-

nem duodecim metrorum collocata ruinae tabulae cuiusdam causa delapsus,

humi proruit et super aggerem arenae, caementi et lapidum praeacutarum

conflatum cecidit. Confestim autem iuvenis a terra resurrexit ac nihil damni

se perculsum intellexit esse nulloque corpus dolore corripi vel obice motum

Page 121: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio de Causis Sanctorum 839

praepediri: signum tantum metuendi illius praecipitii levis fuit genus per-

frictio, quam percussa ei in deiectu trabs procuderat.

Iuvenis, vero, qui nec conscientiam nec rationem amiserat praeceps,

sponte ad divinum auxilium confugere statuerat per Beati intercessionem,

cuius iam ex pueritia erat devotissimus, ut e gravi illa calamitate evaderet

illaesus. Et revera se a casu ilio omni vigore sustulit refertus atque, nullo

deinceps quoque obrepto damno, omnes vitae consuetudines resumpsit et,

praetermissa omni medicorum pervestigatione, licet protinus suetas navi-

tates iam repetere vellet, a magistro operis persuasus ad easdem tantum

consecuto die rediit. Etiam postea nihil ex deiectu ilio exstitit et ipsa inse-

quentia examina radiorum emissionis ope instructa cuiuscumque laesionis

ostenderunt vestigium, nec damna psychica quidem umquam conspecta sunt.

De hoc miro habito incolumitatis casu apud Curiam Archiepiscopalem

Consentinam – Bisinianensem a die 24 mensis Maii anno 2008 ad diem 15

mensis Iunii anno 2009 Inquisitio Dioecesana celebrata est, cuius auctoritas

et vis iuridica a Congregatione de Causis Sanctorum decreto diei 11 mensis

Martii anno 2011 probatae sunt.

Acta dein collecta examini et iudicio Dicasterii Medicorum Collegium

subiecta sunt, quod in Sessione diei 13 mensis Decembris anno 2012 casum

inexplicabilem secundum hodiernam scientiam medicam fuisse affirmavit.

Die 28 mensis Novembris anno 2013, Congressus Peculiaris Consultorum

Theologorum factus est ac, die 4 mensis Martii anno 2014, Sessio Ordinaria

Patrum Cardinalium et Episcoporum, cui egomet ipse Angelus Cardinalis

Amato praefui, et in utroque coetu sive Consultorum sive Cardinalium et

Episcoporum, posito dubio an de miraculo divinitus patrato constaret, res-

ponsum affìrmativum prolatum est.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per

subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota

Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno

die declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per intercessionem Beati

Nicolai a Longobardis (in saec.: Ioannis Baptistae Clementis Saggio), Oblati

Professi ex Ordine Minimorum, videlicet de «assenza di qualsivoglia signifi-

cativa lesività sia somatica sia psichica in un giovane, in conseguenza della

precipitazione da grande altezza».

Page 122: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

840 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Hoc autem decretimi publici iuris fieri et in acta Congregationis de

Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 3 mensis Aprilis a.D. 2014.

angeluS card. amato, S.D.b.Praefectus

L. G S.

G marcelluS bartolucci

Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis

Page 123: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio pro Episcopis 841

CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

VERONENSIS et VICENTINAE de finium mutatione

DECRETUM

Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Exc.mi PP. D.D.

Iosephus Zenti, Episcopus Veronensis, et Beniaminus Pizziol, Episcopus

Vicentinus, ab Apostolica Sede unanimi consensu exspostulaverunt ut memo-

ratarum circumscriptionum ecclesiasticarum fines paululum immutarentur.

Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem animarum

bono profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Fran-

cisco, divina Providentia PP., tributarum, oblatas preces accipiendas censuit.

Quapropter praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub

plumbo Litterae datae forent, ab dioecesi Veronensi seiungit et dioecesi

Vicentinae adnectit territorium Paroeciae Sanctae Mariae Magdalenae, in

portione vulgo nuncupata « Caselle di Pressana », in pago vulgo dicto « Pres-

sana (VR) ».

Ad haec perficienda Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum P. D.

Adrianum Bernardini, Archiepiscopum titulo Faleritano et in Italia Aposto-

licum Nuntium, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam

subdelegando ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica

dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Congregationem pro Epis-

copis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.

Contrariis quibusvis minime obstantibus.

Datum Romae, ex aedibus Congregationis pro Episcopis, die 8 Augusti 2014.

marcuS card. ouellet

Praefectus

c ilSon De JeSuS montanari

a Secretis

Page 124: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

842 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

PROVISIO ECCLESIARUM

Latis decretis a Congregatione pro Episcopis, Sanctissimus Dominus

Franciscus Pp., per Apostolicas sub plumbo Litteras, iis quae sequuntur

Ecclesiis sacros praefecit Praesules:

die 3 Iulii 2015. — Titulari episcopali Ecclesiae Lestronensi, R.D. Ans-

garium J.L. Florencio, e clero archidioecesis Palensis, ibique Sancti Ioannis

seminarii Rectorem, quem deputavit Auxiliarem archidioecesis Caebuanae.

— Titulari episcopali Ecclesiae Gisipensi, R.D. Dionysium C. Villarojo, e

clero archidioecesis Caebuanae, hactenus paroeciae Nostrae Dominae Sacri

Cordis Curionem, quem deputavit Auxiliarem eiusdem archidioecesis.

die 4 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Laurentii, Exc.mum D. Ioa-

chimum Hermetem Robledo Romero, hactenus Episcopum Carapeguanum.

die 7 Iulii. — Ordinariatui Militari in Re Publica Chiliensi, Exc.mum

D. Iacobum Silva Retamales, hactenus Episcopum titularem Belensem et

Auxiliarem Vallis Paradisi.

die 8 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Sobralensi, Exc.mum D. Iosephum

Aloisium Gomes de Vasconcelos, hactenus Episcopum titularem Canapi-

tanum et Auxiliarem archidioecesis Fortalexiensis.

— Ordinariatui Militari Venetiolae, R.D. Benedictum Adamum Méndez

Bracamonte, e clero Ordinariatus Militaris, hactenus Administratorem dioe-

cesanum eiusdem Ordinariatus.

die 10 Iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Rothomagensi, Exc.mum D,

Dominicum Lebrun, hactenus Episcopum Sancti Stephani.

die 14 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Carpitanae, R.D. Georgium

Henricum Concha Cayuqueo, O.F.M., hactenus Ministrum Provincialem Or-

dinis Fratrum Minorum in Chilia, quem constituit Auxiliarem archidioecesis

Sancti Iacobi in Chile.

die 15 Iulii. — Titulari Episcopali Ecclesiae Castrensi in Sardinia, R.D.

Dominicum Meier, O.S.B., hactenus Vicarium Iudicialem in archidioecesi

Paderbornensi, quem deputavit Auxiliarem eiusdem archidioecesis.

Page 125: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Congregatio pro Episcopis 843

die 15 Iulii 2015. — Titulari episcopali Ecclesiae Sitensi, R.D. Odonem

Bentz, hactenus Rectorem Seminarii Maioris Moguntini, quem deputavit

Auxiliarem eiusdem dioecesis.

— Cattedrali Ecclesiae Cadurcensi, R.D. Laurentium Camiade, e clero

dioecesis Agennensis, ibique hactenus Vicarium Generalem.

die 18 Iulii. — Episcopali Ecclesiae Octeriensi, R.D. Conradum Melis, e

clero dioecesis Uxellensis-Terralbensis, hactenus in eadem Parochum necnon

Vicarium Episcopalem pro Evangelizatione et Institutione.

— Cathedrali Ecclesiae Patavinae, R.D. Claudium Cipolla e clero dioe-

cesis Mantuanae, hactenus ibidem Parochum et pro Actione Pastorali Vi-

carium Episcopalem.

die 21 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Trofimianensi, R.D. Io-

sephum V. Brennan, e clero archidioecesis Angelorum in California, ibique

Vicarium Generalem et Moderatorem Curiae, quem deputavit Auxiliarem

eiusdem archidioecesis.

— Titulari episcopali Ecclesiae Macrianensi in Mauretania, R.D. Ro-

bertum E. Barron, e clero archidioecesis Chicagiensis, hactenus Rectorem

Seminarii Maioris et Praesidem Universitatis Sanctae Mariae ad Lacum in

civitate vulgo dieta Mundelein, quem deputavit Auxiliarem archidioecesis

Angelorum in California.

— Titulari episcopali Ecclesiae Cellae Sancti Auxilii, R.D. Davidem G.

O’Connell, e clero archidioecesis Angelorum in California, ibique hactenus

Curionem paroeciae Sancti Michaelis, quem deputavit Auxiliarem eiusdem

archidioecesis.

die 24 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Cucutensi, Exc.mum D. Victorem

Emmanuelem Ochoa Cadavid, hactenus Episcopum Malagensem-Soatensem.

die 28 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Ilerdensi, Exc.mum D. Salvatorem

Giménez Valls, hactenus Episcopum Minoricensem.

die 1 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Midilensi, R.D. Albertum

Ortega Martín, Nuntium Apostolicum, quem archiepiscopali dignitate ornavit.

die 4 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Margaritensi, Exc.mum D. Fer-

dinandum Iosephum Castro Aguayo, hactenus Episcopum titularem Ampo-

rensem et Auxiliarem archidioecesis Caracensis.

Page 126: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

844 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Il Sommo Pontefice Francesco ha compiuto un Viaggio Apo-stolico in Ecuador, Bolivia e Paraguay dal 5 al 13 luglio.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Breve Apostolico il Santo Padre Francesco ha nominato:

1 agosto 2015 Il Rev.do Mons. Alberto Ortega Martín, Consigliere di Nun-ziatura, elevandolo in pari tempo alla sede titolare di Midila, con dignità di Arcivescovo, Nunzio Apostolico in Giordania e in Iraq.

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Francesco ha nominato o confermato:

4 luglio 2015 S.E.R. Mons. Jean Laffitte, Vescovo tit. di Entrevaux, Se-gretario del Pontificio Consiglio per la Famiglia, Prelato del Sovrano Militare Ordine di Malta.

20 » » L'Ill.mo Dott. Salvatore Vecchio, finora Direttore delle Risorse Umane dell’Ospedale Pediatrico Bambino Gesù, Roma, Direttore dell’Ufficio del Lavoro della Sede Apo-stolica, per un quinquennio.

31 » » Il Prof. Mario Chiavano, già Docente Ordinario di Diritto Processuale Penale nell’Università di Torino e Docente della medesima materia presso la LUMSA di Roma, Giu-dice Aggiunto del Tribunale dello Stato della Città del Vaticano.

1 agosto » L’Ill.mo Prof. Alfredo Pontecorvi, Professore Ordinario di Endocrinologia e Direttore della I Scuola di Specializ-zazione in Endocrinologia e Malattie del Metabolismo, Policlinico Universitario Agostino Gemelli, Università Cattolica del Sacro Cuore, Roma, Direttore della Dire-zione di Sanità ed Igiene del Governatorato dello Stato della Città del Vaticano, per un quinquennio.

Page 127: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

Diarium Romanae Curiae 845

4 agosto 2015 L’Ill.mo Prof. Fabrizio Soccorsi, Primario emerito di epa-tologia dell’Ospedale San Camillo di Roma e Consulente della Direzione di Sanità ed Igiene del Governatorato dello Stato della Città del Vaticano, Suo Medico personale.

6 » » ha rinnovato la Commissione Speciale per la Liturgia pres-so la Congregazione per le Chiese Orientali, che risulta così composta: S.E.R. Mons. Marini Piero, Arciv. tit. di Martirano, Presidente; Rev.do Sac. Cummings McLean, Segretario; Rev.do P. Abraha Tedros, O.F.M. Cap.; Rev.do P. Giraudo Cesare, S.I.; Rev.do P. Pott D. Thomas, O.S.B.; Rev.do P. Archim. Nin Manuel, O.S.B.; Rev.do P. Iacopino Rinaldo, S.M.; Rev.do Mons. Pallath Paul.

Page 128: An. et vol. CVII 7 Augusti N. 2015 8 ACTA ... - La Santa Sede · duodevicesimi saeculi facere, ita ut ipse intimam cum Crucifixo communio- ... narium in Capodimonte construxit nomine

846 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

NECROLOGIO

7 luglio 2015 Mons. Luigi Martella, Vescovo della diocesi di Molfetta-Ruvo-Giovinazzo-Terlizzi (Italia).

11 » » Sua Em.za il Card. Giacomo Biffi, del tit. dei Ss. Giovanni Evangelista e Petronio (Italia).

12 » » Mons. Omar Félix Colomé, Vescovo em. di Cruz del Eje (Argentina).

22 » » Mons. Simon Pierre Saint-Hillien, C.S.C., Vescovo di Hinche (Haiti).

24 » » Sua Em.za il Card. William Wakefield Baum del tit. di S. Croce in via Flaminia (Stati Uniti di America).

28 » » Mons. Fransiskus Xaverius Rochrjanta Prajasuta, M.S.F., Vescovo em. di Banjarmasin (Indonesia).

3 agosto » Mons. Salvatore Cassisa, Arcivescovo em. di Monreale (Italia).