iiAnang ambal ang Dios: Magandang balita Biblia

New Testament in Caluyanuncopyright © 1990 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: CaluyanunTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License:Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the text to different file formats, as long as you do notchange any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, providedthat you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the

Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Caluyanun

© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with thoseScriptures and documents. For other uses, please contact the respective copyright owners.2014-08-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 29 Dec 2019a785ac52-a767-5414-8c04-dd00eeefe02c

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Marcos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Lucas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Binoatan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2481 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2722 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295Galacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310Efeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319Filipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327Colosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3331 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3382 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3431 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3462 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358Filemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3811 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3872 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3941 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3982 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4043 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406Apokalipsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 1:23

Ang Mayad nga Barita sonokay

MateoAnang ginalinan ni Jesu-Cristo(Lu. 3:23-38)

1 Maman dia anang ginalinan niJesu-Cristo. Si Jesu-Cristo nga diaanang kaapo-apoan ni David kag siDavid isara sa anang mga kaapo-apoan ni Abraham.

2 Si Abraham anang tatay ni Isaac,si Isaac anang tatay ni Jacob, kag siJacob anang tatay ni Juda kag anangmga kabogto. 3 Si Juda nakapanga-sawa kay Tamar kag darwa andangbata, si Fares kag si Zara. Si Farestatay ni Esrom, kag si Esrom tatay niAram. 4 Si Aram tatay ni Aminadab,si Aminadab tatay ni Naason, kag siNaason tatay ni Salmon. 5 Si Salmonnakapangasawa kayRahab kag si Boazandang naging bata. Si Boaz tatay niObed. Si Ruth anang nanay ni Obed,kag si Obed tatay ni Jesse, 6kag si Jessemaman anang tatay ni Aring David.

Kag si David nga dia tatay niSolomon. Kag anang nanay niSolomon ara iba kondi ang babai ngadati asawani Orias. 7Si Solomon tatayni Roboam, si Roboam tatay ni Abias,kag si Abias tatay ni Asa. 8Si Asa tatayni Josafat, si Josafat tatay ni Joram,kag si Joram tatay ni Ozias. 9 Si Oziastatay ni Jotam, si Jotam tatay ni Acaz,kag si Acaz tatay ni Esequias. 10 SiEsequias tatay niManases, si Manasestatay ni Amos, si Amos tatay ni Josias,11 kag si Josias tatay ni Jeconias kaganang mga kabogto. Maman datoang tyimpo nga ang mga taga-Israelginbiag ang mga taga-Babilonia kaggindara sanda doto sa Babilonia.

12 Ang sanda doto ron sa Babilo-nia naging bata ni Jeconias si Salatielnga tatay ni Zorobabel, 13 si Zorob-abel tatay ni Abiud, si Abiud tatayni Eliaquim, kag si Eliaquim tatay ni

Azor. 14 Si Azor tatay ni Sadoc, siSadoc tatay ni Aquim, kag si Aquimtatay ni Eliud. 15 Si Eliud tatay niEleazar, si Eleazar tatay ni Matan, siMatan tatay ni Jacob, 16 kag si Ja-cob tatay ni Jose nga asawa ni Maria.Kag si Maria nga dia maman anangnaging nanay ni Jesus nga ginatawagnga Cristo. 17 Gani alin kay Abra-ham asta kay David 14 ka magbarataang nagdarason-dason. Kag alin kayDavid asta sa oras nga gindara sandasa Babilonia, 14 ra ka magbarata angnagdarason-dason. Kag alin rumandoto asta ibata si Cristo 14 ra ka mag-barata ang nagdarason-dason.

Anang Pagkabata ni Cristo(Lu. 2:1-7)

18Toladia anang pagkabata ni Jesu-Cristo. Si Maria nga anang nanayginpangako ron kay Jose nga mag-ing anang asawa. Piro bago sandanagdapun nasapoan ni Maria ngatana nagabudus run paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo. 19 Karon,si Jose nga anang maging asawa taonga matarung. Kag tungud ngasi Maria nagabudus run bisan arasanda pa nagdapun indi tana runmagpakasal kanana, piro indi na ragosto nga mauyaan si Maria. Ganinaisip na nga bulagan na tana sasikrito. 20 Mintras ginabinag-binagni Jose anang imoon, may sangkaangil nga alin sa Ginoo ang nag-pakita kanana sa damgo kag nagkoondayon kanana, makon na, “Jose, ikawnga isara sa anang mga kaapo-apoanni David, indi kaw magkaadluk ngapangasawaun si Maria tungud nganagpanamkun tana paagi sa Ispir-ito Santo. 21 Lalaki anang magingbata, kag aranan mo nga Jesus, tun-gud nga lowasun na anang mga taosa andang mga sala.” 22 Dia tanannatabo agudmatoman anang ginkoonang Ginoo paagi sa propita nga na-gakoon, 23 “Magabudus ang sangkadaraga kagmagabata lalaki, kag tawa-gun tana nga Emmanuel” (nga ananggostong ambalun, “Ang Dios kaiban

Mateo 1:24 2 Mateo 2:16ta”). 24 Gani pagkabogtaw ni Josegintoman na ang ginambal kananaanang angil ang Ginoo, kag ginba-ton na si Maria bilang anang asawa.25 Piro ara gid magtandug si Jose kayMaria mintras ara pa nabata anangginabudus nga dato. Kag pagkabata,ginaranan na nga Jesus.

2Ginsimba si Jesus angmga Lalaki nga

alin sa Mororan1 Si Jesus ginbata sa Betlehem

sa probinsya ang Judea sa tyimponi Aring Herodes. Pagkabata kayJesus may mga tao nga nagapani-lag sa mga bitoon nga nagabot saJerusalem. Alin sanda sa sangka logarsa mororan kampi ang Jerusalem.2 Nagpamangkot sanda sa mga tao,makon, “Diin dun ang nabata nga ariang mga Judio? Nakita namun anangbitoon pagmora, gani nagayan kamidigi agud magsimba kanana.”

3 Pagkabati ni Aring Herodessa barita nga dia, indi tana runmapabutang, pati ang tanan nga mgatao sa Jerusalem. 4 Gani ginpatawagna ang tanan nga mga manogdomaranga mga pari kag mga manogtodloang Kasogoan kag nagpamangkotkananda kon diin mababata angCristo. 5 Makon nanda, “Doto saBanwa ang Betlehem nga sakup angJudea, tungud nga maman dia angnasolat ang ona paagi sa propita nganagakoon,6 ‘Kamo nga mga taga-Betlehem nga

nagaoli sa probinsya ang Juda,Indong banwa indi ra gid magpaori sa

mga banwa nga nagapangonasa Juda;

Tungud nga dian kanindo magaalinang manogdomara

nga magaasikaso sa akun mga tinaonga mga Israelita.’ ”

7 Pagkabati dato ni Herodes gin-patawag na dayon sa sikrito ang mgatao nga dato nga nagabot alin samororan kag ginpamangkot na sandakon kano gid naggoa ang bitoon nga

andang ginakoon nga andang nakita.8 Pagkatapos ginpaayan na sanda saBetlehem, makon na, “Sigi, panawkamo kag pangitaun nindo gid angbata. Kag kon makita nindo tanagani, paulamun nindo ako ra, agudmakaayan ako ra doto kag magsimbakanana.” 9-10 Pagkaambal ang arinagpanaw sanda. Kag mintras naga-panaw sandanakita nanda ruman angbitoon nga dato nga andang nakita.Gani nalipay sanda nga mayad. Nag-pangona kananda ang bitoon asta saanang logar ang bata, kag pagabotdoto nagtadung. 11 Pagsulud nandasa kamalig nakita nanda ang bata kaganang nanay nga si Maria. Kag na-glood sanda kag nagsimba sa bata.Ginbokasannandadayon andangmgadara, kag nagrigalo sanda sa bata angbolawan, insinso, kag ang paamot ngamira.

12 Pagoli nanda sa andang logar ibarun nga dalan andang ginagian ayginpaandaman sanda ang Dios paagisa damgo nga indi sanda run magba-lik kay Herodes.

Ang Pagpalagyaw sa Egipto13 Pagkatapos nga nakaalin sanda,

anang angil ang Ginoo nagpakita kayJose sa damgo kag nagkoon, “Pagban-gon, daraa ang bata kag anang nanaykag magpalagyaw kamo sa Egipto.Kag doto kamo lang anay magtinirmintras ara ako pa nagkoon kanindonga magalin, tungud nga papangi-taun run ni Herodes ang bata nga danagud patayun.”

14 Gani ang gabi mismo nga datonagbangon si Jose kag gindara na angbata kag anang nanay doto sa Egipto.15Doto sanda nagtinir asta napatay siHerodes.

Dia natabo agud matoman anangginkoon ang Ginoo paagi sa propitanga nagakoon, “Gintawag ko akunbata alin sa Egipto.”

Ang Pagpamatay ang Bata16 Pagkaulam ni Herodes nga gin-

loko tana gali ang mga tao nga dato

Mateo 2:17 3 Mateo 3:11nga alin sa mororan, nasilag tananga mayad. Nagmandar tana ngapamatayun ang tanan nga mga batanga lalaki sa Betlehem kag sa anangpalibot nga mga logar, alin sa darwaka toig paubus. Ginpaimo na datoagud mapatay si Jesus. Tungud ngasono sa anang naulaman sa mga taonga nagabot doto alin sa mororan,aros darwa run ka toig ang nakalubasalin andang pagkakita ang bitoon.

17 Sa natabo nga dato natomananang gintagna ni propita Jeremiasnga nagakoon,18 “May nabatian nga pagpanangis

kag pagwawaw sa banwa angRama.

Ay nagapanangis si Raquel para saanang mga bata.

Nagapanangis tana kag indi run gidmapaugpay anang buut

Tungud nga anang mga bata patayrun.”

Ang Pagbalik alin sa Egipto19 Karon, pagkapatay ni Herodes,

anang angil ang Ginoo nagpakita ru-man kay Jose sa damgodoto sa Egipto,20 makon na, “Pagbangon kag daradayon ang bata kag anang nanaykag magbalik kamo sa Israel tungudnga napatay run ang nagingabot ngapatayun ang bata.” 21 Gani nagban-gon si Jose kag gindara na ang batakag anang nanay pabalik sa Israel.

22 Piro pagkabati ni Jose nga siArquelao maman run ang nagsali saanang tatay bilang ari sa Judea, ginad-lukan tana nga magoli doto. Kag maypaandam kanana ang Dios sa damgo,gani nagdiritso sanda run lang saprobinsya ang Galilea. 23 Kag dotosanda nagoli sa banwa ang Nazaret.Gani natoman anang ginkoon angmga propita ang ona nga tatawaguntana nga Nazareno.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manog-

bunyag(Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1 Karon, nagabot ang tyimpo ngasi Juan nga manogbunyag nagayansa naligwin nga logar doto sa Judeakag doto tana nagompisa wali sa mgatao, makon na, 2 “Maginulsul kamokag bayaan nindo ron indong mgasala, ay madali run lang magari angDios digi sa kalibotan.” 3 Si Juan gidanang ginakoon ni propita Isaias angmagkoon tana nga,“May nagasinggit sa naligwin nga

logar, makon na,‘Ipriparar nindo anang aragian ang

Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali

tana run lang magabot.’ ”4 Si Juan nga dia, anang lambong

bolbol ang kamilyo nga ginabul kaganang akus panit. Anang pagkaunapan kag dugus. 5 Doro gid ngamga tao alin sa Jerusalem kag sa mgabanwa ang Judea kag sa mga banwanga marapit sa Soba ang Jordan angnagarayan doto kanana. 6 Ginakonanda andang mga sala kag ginbun-yagan na sanda sa Soba ang Jordan.

7 Nakita ni Juan nga doro nga mgaPariseo kag mga Saduseo ang na-gaarayan doto nga maparabunyag.Makon na kananda, “Kamo nga laiang mga magkal, basi nagayan kamodigi? Sino ang nagkoon kanindo ngamakakapalagyaw kamo sa anang silotang Dios nga madali run lang mag-abot? 8 Kon matood nga kamo nag-inulsul run sa indong mga sala pam-atodi nindo sa indong mga inimoan.9 Indi kamo magsarig nga indi kamopagasilotan tungud nga kamo anangmga kaapo-apoan ni Abraham. Aymiski ang mga bato nga dia poidi ngaimoon ang Dios nga anang mga batani Abraham kon gosto na. 10 Tandaannindo dia: ang wasay ginaanda run saanang pono gid ang mga kaoy. Angkada kaoy nga ara nagapamonga angmayad nga bonga pokanun kag ipilaksa kalayo.

11 “Kamo ginabunyagan ko sa to-big bilang pagpakilala nga kamo na-

Mateo 3:12 4 Mateo 4:14gainulsul run sa indongmga sala, piroang masonod kanakun mas gamananpa kanakun kag bisan maging anangsorogoon indi ako pa gani poidi.Tana magabunyag kanindo sa Ispir-ito Santo kag kon indi, sa kalayo.12Tungud nga bubulagun na ang mgamatarung kag ang mga malain ngamga tao, pario tana sa tao nga na-gapaangin anang inani agud bulagunang timgas sa opa. Ang timgas ibu-tang na sa bodiga, piro ang opa tanasonogon na sa kalayo nga indi map-atay.”

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mc. 1:9-11; Lu. 3:21-22)

13 Karon, nagalin si Jesus sa Galileakag nagayan tana ra doto kay Juansa Soba ang Jordan agud magpabun-yag. 14 Indi andan magbunyag siJuan ay makon na, “Basi mapabunyagkaw kanakun? Ako tana gani ang ki-nanglan nga magpabunyag kanimo.”15 Piro makon ni Jesus kanana, “Sigilang, tungud nga maman dia angdapat ta nga imoon agud matomananang gosto ang Dios.” Gani nagpa-sogot si Juan kag ginbunyagan na siJesus. 16 Pagkatapos nga nabunyagansi Jesus, nagtakas tana alin sa tobig.Kag nagabri dayon ang langit kagnakita ni Jesus anang Ispirito angDiosnga nagtugpa kanana nga midyo sasalampati. 17 Kag may nabatian tanadayon nga limug alin sa langit nga na-gakoon, “Maman dia akun pinalangganga Bata. Nalilipay ako nga mayadkanana.”

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mc. 1:12-13; Lu. 4:1-13)

1 Pagkatapos dato, gindara dayonang Ispirito Santo si Jesus sa nalig-win nga logar agud solayun ni Sa-tanas. 2 Sa sulud ang 40 ka adlawkag 40 ka gabi nagpoasa si Jesus, kaggingutum tana. 3 Nagparapit kananasi Satanas kag nagkoon, makon na,“Abi kon ikaw manda anang Bata angDios, imoa abi nga tinapay ang mga

bato nga dan.” 4 Piro makon ni Je-sus kanana, “Ang Kasolatan nagakoonnga ang tao bukun lang sa pagkaunmaboboi, kondi kinanglan na ra angtanan nga anang ambal ang Dios.”

5 Pagkatapos dato, gindara tanadayon ni Satanas sa Balaan nga Sio-dad, doto sa borobongan gid ang tim-plo. 6 Kag makon na dayon kay Je-sus, “Kon ikaw manda anang Bataang Dios, abi paglokso paidalum. Aykabay may nakasolat sa Kasolatannga, ‘Sosogoon ang Dios anang mgaangil agud bantayan kaw. Sambotonkaw nanda agud bisan imong siki indimatigbak sa bato.’ ”

7Piro makon ni Jesus kanana, “Maynakasolat ra sa Kasolatan nga na-gakoon, ‘Indi mo pagtirawan ang Gi-noo nga imong Dios.’ ”

8 Pagkatapos dato gindara na pagid si Jesus sa mataas gid nga bokid,kag ginpakita na kanana ang tanannga mga ginarian sa kalibotan kagkon paiwan kasadya. 9 Makon dayonni Satanas kanana, “Ang tanan ngadan itaw ko kanimo konmaglood kawkag magsimba kanakun.” 10 Makondayon ni Jesus kanana, “Satanas, pa-galin digi kanakun! Ay may nakasolatsa Kasolatan nga nagakoon, ‘Simbaunmo ang Ginoo nga imong Dios kagtana lang gid imong sirbian.’ ”

11 Nagalin dayon si Satanas; kaganangmga angil angDios nagabot kagnagasikaso kay Jesus.

Sa Galilea Ginompisaan ni Jesusanang Obra

(Mc. 1:14-15; Lu. 4:14-15)12 Pagkabati ni Jesus nga napriso

si Juan nga manogbunyag, nagbaliktana sa probinsya ang Galilea. 13 Piroara tana runnagtinir saNazaret kondinagdiritso tana sa banwa ang Caper-naum. Dia nga banwa sa obayunang Dagat ang Galilea kag sakupanang tiritorio ang Zabulon kag Nap-tali. 14 Maman dia ang natabo agudmatoman anang gintagna ni propitaIsaias, ay makon na,

Mateo 4:15 5 Mateo 5:815 “Ang mga taga-Zabulon kag taga-

Naptali nagaoli marapit sabaybay kag sa loyo ang Sobaang Jordan.

Dia nga mga tiritorio sakup angGalilea nga ginaolian ang mgabukun Judio.

16 Piro bisan ang mga tao sa mgalogar nga dia naduduluman,makakakita sanda ang solonga masanag gid.

Ang mga naduduluman nga ginaad-lukan nga mapatay masana-gan run.”

17 Doto sa logar nga dato nagompisarun wali si Jesus; makon na sa mgatao, “Maginulsul kamo kag bayaannindo ron indong mga sala, ay ma-man run dia ang oras nga ang Diosmagaari run digi sa kalibotan.”

Gintawag ni Jesus ang Apat kaMangingisda

(Mc. 1:16-20; Lu. 5:1-11)18 May adlaw nga si Jesus naga-

panaw doto sa baybay ang Dagat angGalilea nakita na ang magkabogtonga mangingisda nga si Simon ngaginatawag ra nga Pedro kag ananglibayun nga si Andres. Nagaladladsanda andang lambat ay sanda mgamanogpangisda. 19 Makon ni Je-sus kananda, “Dali, pagsonod kamokanakun ay bukun dun isda indongpangitaun kondi todloan ko kamongamagpangita ang mga tao nga magingakun mga somolonod.” 20 Kag gin-bayaan nanda nga lagi andang mgalambat kag nagsonod kanana.

21 Pagkatapos, nagpadayon tana saanang pagpanaw kag sa onaan nakitana ra angmagkabogto nga si Santiagokag si Juan nga mga bata ni Zebe-deo. Sanda nga darwa pati andangtatay nga si Zebedeo doto sa sakayannga nagapona andang mga lambat.Gintawag ni Jesus ang magkabogto22 kag ginbayaan nanda ra nga lagiandang sakayan kag andang tatay kagnagtabid kay Jesus.

Nagtodlo kag Nagpangayad si Jesus(Lu. 6:17-19)

23 Kag naglibot si Jesus sa bilognga Galilea nga nagatodlo sa anangmga simbaan ang mga Judio. Gin-wali na kananda ang Mayad ngaBarita parti sa anang pagari ang Dios.Kag ginpangayad na ang mga taosa tanan nga klasi nga masakit kagbalatian. 24 Naging bantog tana sabilog nga Syria, gani ginpandara angmga tao kanana ang tanan nga mgamasakitun; bisan ang mga nagaantosnga mayad tungud sa andang mgamasakit, ang mga ginasuludan angmga malain nga ispirito, ang mgakoyapun kag ang mga paralitiko. Kagsanda tanan ginpangayad ni Jesus.25 Doro gid ang mga tao nga nag-tarabid kay Jesus, mga taga-Galilea,taga-Decapolis, taga-Jerusalem, taga-Judea, kag ang iba alin sa tabok angSoba ang Jordan.

5Anang Ginwali ni Jesus sa Bokid

1 Pagkakita ni Jesus sa doro ngamga tao nagtokad tana sa bokid kagnagpongko doto. Anang mga so-molonod nagparapit kanana 2 kaggintodloan na sanda dayon, makonna,3“Masoirti angmga tao nga nakaulam

nga kolang sanda sa Dios,ay kabilang sanda sa anang ginarian

ang Dios.4Masoirti ang mga nagakasubu,ay lilipayun sanda ang Dios.5Masoirti ang mga malolo,ay magiging anda ang bilog nga kali-

botan.6 Masoirti ang mga tao nga gosto

gid magimo anang kabubutunang Dios,

ay boligan sanda ang Dios agudmaimo nanda andang ginaan-dum nga dato.

7Masoirti ang mga maloloyon,ay kaloyan sanda ra ang Dios.8 Masoirti ang mga tao nga limpyo

andang tagiposoon,

Mateo 5:9 6 Mateo 5:24ay makikita nanda ang Dios.9 Masoirti ang mga tao nga nagaimo

paagi nga magkarasogot angmga ara nagairintindian,

ay ibibilang sanda nga anang mgabata ang Dios.

10 Masoirti ang mga tao nga gi-naingabot tungud sa andangpagsonod sa anang kabubutunang Dios,

ay kabilang sanda sa anang ginarianang Dios.

11 “Masoirti kamo kon tungud saindong pagsonod kanakun kamo gi-napasipalaan, ginaingabot, kag gi-naambalan ang tanan nga klasi ngamgamalain ngamga ambal nga porosbotig. 12 Maman da dia andang gin-imo ang ona sa mga propita. Ganimagkalipay kamo nga mayad tungudnga mabaul nga balus indong maba-baton doto sa langit.”

Asin kag Solo(Mc. 9:50; Lu. 14:34-35)

13 “Kamo nga akunmga somolonodmaman ang pinakaasin digi sa kalib-otan. Piro kon magrimo anang lasaang asin, ara run may maimo paramapabalik anang dati nga lasa. Ganiindi run mapolosan kondi ginapilakrun lang kag ginalapak-lapakan angmga tao.

14 “Indong kaalimbawa pario ra sasolo nga nagasanag sa mga tao digi sakalibotan. Ang banwa nga ginpatin-dug sa ibabaw ang bokid indi matago.15 Ara ra may nagasindi ang solo kagtakluban ang surukuban, kondi gina-tongtong gid sa torongtongan agudmasanagan ang tanan sa sulud angbalay. 16 Gani toladan ra indongimoon. Pasanagun nindo indong solosa mga tao, agud makita nanda in-dong mga inimoan nga mayad kagdayawon nanda indong Tatay sa lan-git.”

Ang Panodlo Parti sa Kasogoan17 “Indi kamo gid maguna-una nga

ako nagayan digi agud doraun angKasogoan kag anang mga panodloang mga propita. Nagayan ako digi

agud matoman dato. 18 Sa ma-tood tana, mintras dian ang langitkag ang logta ara gid parti sa Kaso-goan nga madodora. Miski ang mgaparti nga midyo bukun importantiindi gid madoraan andang kinaolo-gan mintras ara pa natotoman angtanan nga dapat matoman. 19 Ganiang bisan sino nga magsoway bisanang pinakamaistan nga parti ang Ka-sogoan, kag magtodlo ra sa iba ngamagsoway, tana ang pinakakubus saanang ginarian ang Dios. Piro angbisan sino nga magtoman ang Ka-sogoan, kag magtodlo ra sa iba ngamagtoman, kikilalaun tana sa anangginarian ang Dios. 20 Gani ginasogi-dan ko kamo nga kinanglan indongpagsonod sa anang kabubutun angDios maglabaw pa sa anang pagsonodang mga manogtodlo ang Kasogoankag ang mga Pariseo, ay kon indi,indi kamomapabilang sa mga tao ngaginaarian ang Dios.”

Panodlo Parti sa Kasilag21 Makon pa ni Jesus, “Nabatian

nindo nga atun mga kaolang-olanganang ona ginkonan nga indi sanda da-pat magpatay andang isigkatao, ayang bisan sino ngamagpatay sisintin-syaan ang silot sa ukuman. 22 Pirodadi sogidan ko kamo nga ang bisansino nga nasisilag sa anang kapariosisintinsyaan ang silot sa ukuman.Kag ang bisan sino nga magboy-ayaw anang kapario nga nagakoonnga tana kabos-kabos, dadaraun tanasa mataas gid nga ukuman agudsintinsyaan. Kag ang bisan sinonga magkoon sa anang kapario ngatana omang-omang gid, sintinsyaantana sa nagadaba-daba nga kalayo saimpyirno. 23 Gani miski doto ka runsa altar nga nagadara imong alad saDios kag may madumduman kaw ngamay malain nga buut imong kapariokanimo, 24 isala mo anay imong in-ogalad marapit sa altar kag ayananmo nga lagi ang tao nga dato kagmagpakigosay kanana. Pagkatapos

Mateo 5:25 7 Mateo 5:42bago kaw garingmagbalik sa altar kagmagalad imong inogalad sa Dios.

25 “Kon may magakosar kanimo,magpakigariglo kaw nga lagi kananamintras ara kamo pa kaabot sa korti.Ay kon kamo doto ron sa wis basikon iintriga kaw ang wis sa polis kagprisoon kaw dayon. 26 Kag sigoradogid nga indi kawmakagoamintras aramo pa nabayadan ang tanan imongmolta.”

Ang Panodlo Kontra sa Pagolid saBukun Imong Asawa

27 “Nabatian nindo nga ang onaginkonan ang mga tao nga indi sandamagpanginbabai. 28Piro dadi sogidanko kamo nga ang lalaki nga nagasu-lung sa babai nga may malain ngaandum, pario ron da sa nagapangin-babai tana. 29 Gani kon imong toonga mata maman ang kabangdanannga ikaw nagakasala, lukada kag ip-ilak. Ay mas mayad pa nga madoraang sangka parti imong lawas kaysakomplito imong lawas piro ipilak kawsa impyirno. 30 Kag kon imong toonga alima maman ang kabangdanannga ikaw nagakasala otoda kag ipi-lak. Ay mas mayad pa nga madoraang sangka parti imong lawas kaysakomplito imong lawas piro ipilak kawsa impyirno.”

Ang Panodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:9; Mc. 10:11-12; Lu. 16:18)

31 “Gintodlo ra ang ona nga konang lalaki gosto nga magpakigbulagsa anang asawa, dapat tawan na ka-solatan bilang pamatood nga sandanagbulag run. 32 Piro dadi sogidanko kamo nga kon bulagan ang lalakianang asawa nga ara ra nagpangin-lalaki, tana mismo ang nagatolod saanang asawa nga magkasala ay ma-paasawa tana ruman kag magaolid sabukun anang matood nga asawa. Kagang bisan sino nga magpangasawa sababai nga dato nga ginbulagan anangasawa nagakasala ra sa pagpakigolidkanana.”

Ang Panodlo Parti sa Pagsompa

33 Makon pa ni Jesus, “Nabatiannindo ra nga atun mga kaolang-olangan ang ona ginkonan nga konang tao may ginpangako kag gin-sompaan na pa sa anang aran angGinoo, kinanglan tomanun na gid.34 Piro dadi sogidan ko kamo ngakon kamomagpangako, indi kamo gidmagsompa. Indi kamo ron magkoonnga ‘Dan pa ang langit’ ay dian anangtrono ang Dios, 35 okon ‘Dan pa anglogta’ ay dan anang ginatongtongananang siki. Indi kamo ra maggamitang Jerusalem sa indong pagsompatungud ngamaman dan anang siodadang bantog nga ari. 36 Indi kamora magkoon nga, ‘Bisan mapatay akopa,’ ay bisan sangka book lang ganiindi mo mapapoti okon mapaitum.37 Ang dapat tana, magkoon kaw nga‘Uu’ kon uu kag ‘Indi’ kon indi; aykon dogangan nindo pa mga sompa-sompa, alin run dan kay Satanas.”

Indi kamo Magbatok sa Indong Ka-pario

(Lu. 6:29-30)38 “Nabatian nindo ra ang pan-

odlo ang ona nga, ‘Ang nakalotakanang mata anang kapario, lotakunra anang mata; kag ang nakabingawanang ipun anang kapario, bingawonra anang ipun.’ 39 Piro dadi sogi-dan ko kamo nga indi nindo pag-balusi malain ang nagaimo malainkanindo. Kon tampalingun kaw satoo, agoantaun mo lang bisan tam-palingun kaw pa sa wala. 40 Kag konmay magdimanda kanimo agud bu-lun imong pinakakamisita, itaw ronlang kanana pati imong lambong konbulun na ra. 41 Kon may soldadongamagrugus kanimongapapasanunkaw anang karga mga sangka kilo-mitro, imoa nga darwa. 42 Tawi angnagapangayo kanimo, kag pauramaang magauram.”

Igogmaa Nindo Indong Kaaway(Lu. 6:27-28, 32-36)

Mateo 5:43 8 Mateo 6:1043 “Nabatian nindo ra ang pan-

odlo ang ona nga nagakoon, ‘Igog-maa nindo indong amigo, kag du-muti nindo indong kaaway.’ 44 Pirodadi ginakonan ko kamo, igogmaanindo indong kaaway. Bisan paang mga nagaingabot kanindo ipang-amoyo nindo. 45 Kag kon imoonnindo dia, maging matood kamo ngamga bata indong Tatay nga sa langit(tungud nga pario kamo kanana ngamayad indong pagtratar sa tanan).Ay bukun lang sa mga mayad ngamga tao anang ginapasirakan anangadlaw kondi pati sa mga malain. Kagbukun lang sa mga matarung anangginatawan ang oran kondi pati samga bukun matarung. 46 Indi kamomagisip nga may balus kamo ngapaaboton alin sa Dios kon mayadkamo ra lang sa mga tao nga mayadkanindo. Ay miski ang mga manog-sokot ang bois nga ginabilang nindonga malain nga mga tao toladan raandang ginaimo. 47 Kag kon indongmga kabogto lang indong ginabogno,ano gid indong ginaimo nga masmayad kaysa iba? Bisan ang mgatao nga ara nagakilala sa Dios toladanra andang ginaimo. 48 Gani magingmayad kamo, pario sa indong Tataynga sa langit nga ara gid kasawayansa anang pagogali.”

6Ang Pagtaw sa Iba

1 “Magandam kamo ay basi konindong ginaimo sa pagpakadiosnonpakita-kita lang sa mga tao. Ay konpakita-kita lang gani, ara kamo gidbabatonon nga balus alin sa indongTatay nga sa langit.

2 “Gani kon kamo nagalimos indinindo ipanogid-sogid pario anang gi-naimo ang iba nga nagapakita-kitalang sa mga simbaan kag sa mgadalan. Toladan andang ginaimo aguddayawon sanda angmga tao. Piro angmatood tana, bukun sanda sinsiro sa

andang ginaimo. Kag tungud nga gin-dayaw sanda run ang mga tao, naba-ton nanda run andang balus. Ganiara sanda run paaboton alin sa Dios.3 Kamo tana, kon kamo nagabolig samga malisud, indi nindo ron pagi-paulam bisan pa sa indong pinakama-suud nga amigo. 4 Kag kon sa sikritoindong pagtaw indong bolig, nakikitadan indong Tatay nga sa langit, kagtana maman ang mabalus kanindo.”

Panodlo Parti sa Pangamoyo(Lu. 11:2-4)

5 “Kag kon kamo magpangamoyo,indi kamo magwad sa anang ginaimoang mga tao nga poros lang pakita-kita andang ginaimo. Gosto nandamagpangamoyo nga nagatindug samga simbaan kag sa mga kanto angmga karsada agud makita ang mgatao nga sanda diosnon. Sa matoodtana, nabaton nanda run anang pag-dayaw ang mga tao kananda. Ganiara sanda run paaboton alin sa Dios.6 Piro kamo tana, kon kamo mag-pangamoyo, magsulud kamo sa in-dong koarto kag magpanirado. Kagdoto kamomagpangamoyo sa indongTatay nga sa langit nga indi makita.Kag indong Tatay nga nakakakita in-dong ginaimo sa sikrito maman angmagabalus kanindo.

7 “Kon kamo nagapangamoyo, indikamo maggamit doro nga mga aram-balun nga ara polos. Dan toladananang ginaimo ang mga tao ngaara nagakilala sa Dios. Ay andangpagsarig sasabatun sanda ang Dioskon malawig andang mga pagpang-amoyo. 8 Indi nindo pagwadun an-dang ginaimo. Ay atung Tatay kaulamrun nga lagi kon ano atun mga ki-nanglan bisan ara kita pa kapang-amoyo. 9 Gani magpangamoyo kamotoladia;‘Amun Tatay nga sa langit,Kabay pa nga taodon kaw ang mga

tao,10 Kabay pa nga magari kaw ron digi

kanamun,

Mateo 6:11 9 Mateo 6:27Kag kon paiwan nga imong kabubu-

tun ginatoman doto sa langit,Kabay pa nga tomanun ra digi sa kali-

botan.11 Tawi kami amun kinanglan nga

pagkaun sa adlaw nga dia,12 Patawada kami sa amun mga sala,Ay ginpatawad namun ra ang

nagkasala kanamun.13 Indi mo kami pagipadaug sa mga

pagsolay,Kondi lowasa kami kay Satanas.[Tungud nga ikaw ang Ari, ang Mak-

agagaum, kag ang Darayawonasta sa ara kataposan. Amin.]’

14 Kon ginapatawad nindo angmga tao nga nagkasala kanindo,patawadun kamo ra indong Tataynga sa langit. 15 Piro kon indi kamomagpatawad kananda, indong Tatayindi ra magpatawad kanindo.”

Panodlo Parti sa Pagpoasa16 “Kag kon kamo magpoasa,

indi kamo magwad sa mga taonga nagapakita-kita lang nga sandanagapoasa agud dayawon sanda.Nagalagaw sanda lang nga ara na-gapangramos kag ara nagapanodlayagud maulaman ang iba nga sandanagapoasa. Sa matood tana, nabatonnanda run anang pagdayaw angmga tao kananda, gani ara sandarun paaboton alin sa Dios. 17 Pirokon kamo tana ang magpoasa,magpangramos kamo kag sodlayunnindo indong book, 18 agud ara maymakaulam nga kamo nagapoasa loassa indong Tatay nga indi makita.Kag tana nga nakakakita indongmga ginaimo sa sikrito maman angmagabalus kanindo.”

Ang Manggad sa Langit(Lu. 12:33-34)

19 “Indi kamo magtipon ang mang-gad para sa indong kaogalingun digisa kalibotan, tungud nga digi kutku-tun ang mga sapat-sapat, kag konindi, tuktukun ra lang. Okon maimora nga suludun ang takawan indongbalay kag takawon. 20 Indong imoon

tana, magtipon kamo indong mang-gad doto sa langit, ay doto ara maynagapangutkut, ara tuktuk, kag indimakasulud ang takawan. 21 Ay kondiin indong manggad doto ra pirmiindong tagiposoon.”

Ang Mata Pinakasolo ang Lawas(Lu. 11:34-36)

22 “Atun mata anang pinakasoloatun lawas. Gani kon masanag imongpanulung nasasanagan run da imongbilog nga lawas. 23 Piro kon imongpanulung madulum naduduluman raimong bilog nga lawas. Gani kon angginakoon nga solo nga dian kanimoara nagataw kasanag, tay masyadokadulum imong kaimtangan.”

Sino atun Dapat Sirbian, Ang Diosokon ang Manggad?

(Lu. 16:13; 12:22-31)24 “Ara tao nga makasirbi ang dun-

gan sa darwa ka agalun, ay angmatatabo marimoan tana sa isara kagmagapalangga sa isara; magakampitana sa isara kag magapakalain saisara. Kamo indi ra makasirbi angdungan sa Dios kag sa manggad.

25 “Maman dan nga nagakoon akokanindo nga indi kamo magsari pal-ibug kon sa diin kamo mabuul in-dong kaunun agud maboi kamo. Indikamo ra magsari palibug kon sa diinkamo mabuul indong ilambong. Aykon kamo ginatawan na kaboi kaglawas indi maimo nga indi na kamopagtawan pagkaun kag indong in-oglambong. 26 Sulunga nindo angmga pispis nga nagarulupad. Arasanda nagatanum, ara sanda nagaani,kag ara sanda nagatipon bisan anosa bodiga. Piro sono sa bugna in-dong Tatay sa langit ginatawan nasanda andang pagkaun. Kag kabaymas palangga kamo kaysa mga pispis.27 Kag bisan magpalibug kamo paramapalabug indong kaboi, indi nindora gid mapapalabug bisan maistanlang.

Mateo 6:28 10 Mateo 7:1228 “Kag basi nagapalibug kamo gid

kon sa diin kamo mabuul indong il-ambong? Sulunga nindo lang balaang mga bolak nga nagatobo bisandiin. Ara sanda nagapangabudlay;kag ara sanda ra nagapamudbud.29 Piro sa matood tana, bisan angbantog kag manggaranun nga ari ngasi Solomon, anang mga lambong indigid makapario sa anang kasadya angbisan isara sa mga bolak. 30 Ganikon ginapasadya ang Dios ang mgailamonon nga boi dadi, piro maboay-boaymalalayung ra lang kag totodan,ta kondi mas labi run gid kamo ngaanang palambongan. Ang kaistan in-dong pagsarig sa Dios. 31 Indi kamomagsari-palibug kon sa diin kamomabuul indong kaunun kag inumun,kag indong ilambong. 32 (Mamandia anang ginapalibugan pirmi angmga tao nga ara nagakilala sa Dios.)Kaulam indong Tatay nga sa langitnga kinanglan nindo ang mga butangnga dia. 33 Indong imoon tana, onaunnindo anay anang ginarian kag konano ang mga mayad nga imoon sonosa anang kabubutun, kag indong mgakinanglanun nga dan, tanan itaw nakanindo. 34 Gani indi kamo magsaripalibug parti sa indong paraaboton,kondi isipun nindo garing kon dianrun. Indi kinanglan nga dogangannindo pa ang paralibugan nga sadadi.”

7Indi Nindo Pakalainun ang Iba(Lu. 6:37-38, 41-42)

1 “Indi nindo pakalainun ang ibaagud indi kamo ra pagpakalainun angDios. 2 Ay kon ano indong gami-tun sa pagpakalain sa iba maman radato anang gamitun ang Dios sa pag-pakalain kanindo. Kon sa surukuban,ang surukuban nga indong ginagamitsa iba maman ra ang surukuban ngagamitun ang Dios kanindo. 3 Basi gi-napamolalungan mo gid ang maistannga poling sa anang mata imong ka-pario, piro ara mo ginasapaka imong

poling nga midyo sa tablon kabaul?4 Paiwan imong pagkoon kanana nga‘Abi bulun ko imong poling,’ kon saimong mata mismo may poling ngamidyo tablon anang kabaul? 5 Ganisino ka gid nga nagapakalain saimong kapario nga ikaw gani sobrapa kanana? Dapat tana bulun moanay ang poling nga daw tablon diansa imong mata, agud masadya imongpagsulung, kag bago mo garing bulunanang poling nga maistan imong ka-pario.

6 “Indi kamo magtodlo anang mgapanodlo ang Dios sa mga tao nga aranaliag magpamati. Kon imoon nindodan, midyo sa ginapilak nindo sa mgaayam ang mga butang nga parti saDios. Kag ang matatabo, balikidunkamopa kag kagatundayon. Midyo radan sa ginpilak nindo indongmgapir-las sa mga baboy, pagkatapos lapak-lapakun nanda ra lang.”

Magpangayo, Magpangita kag Mag-panoktok

(Lu. 11:9-13)7 “Magpangayo kamo sa Dios kag

tawan kamo. Magpadayon kamo gidsa pagparapit kanana parti sa in-dong mga kinanglan kag tigayononna kamo. Magpangamoyo kamo saDios kag sabatun na kamo. 8 Tungudnga ang tanan nga nagapangayo saDios nakakabaton. Ang mga naga-parapit tigayonon. Kag ang mganagapangamoyo sabatun. 9 Kamongamga ginikanan, kon nagapangayoang pagkaun indong bata ginatawannindo ang bato? 10 Kon nagapangayoisda ginatawan nindo ang magkal?Syimpri ara! 11 Ta kon kamo ngamga makasasala antigo magtaw angmayad nga mga butang sa indongmga bata, sigorado gid nga indongTatay nga sa langit magataw ra angmayad nga mga butang sa mga naga-pangayo kanana.

12 “Kon ano indong gosto ngaimoon kanindo indong kapario, ma-man da indong imoon kananda. Ma-man dia ang osto nga pagtoman sa

Mateo 7:13 11 Mateo 8:4Kasogoan nga ginbilin ni Moises kagsa mga panodlo ang mga propita.”

Ang Masipot nga Poirtaan(Lu. 13:24)

13 “Magsulud kamo sa masipot ngapoirtaan, tungud nga ang mawayangnga poirtaan kag malapad nga dalanmaman ang nagapaayan sa impyirno,kag doro ang nagaagi sa dalan ngadan. 14 Piro ang masipot tana ngapoirtaan kag malisud nga dalan na-gapaayan sa kaboi nga ara kataposan,kag malaka ang nagaagi dian.”

Ang Kaoy Nakikilala sa anang Bonga(Lu. 6:43-44)

15 “Magandam kamo sa mga taonga sala andang mga panodlo. Dianga mga tao midyo mga tomoloo konsulungun mo piro ang matood tanapario sanda sa mapirintas nga mgasapat. 16Makikilala nindo sanda paagisa andang mga inimoan. Pario ra dansa mga ilamonon nga may siit, aranapopolosi andang bonga. 17-18 Angkaoy nga ara dipirinsya, masadyaanang bonga, kag indi makapamongaang marimo. Piro ang kaoy tananga may dipirinsya, marimo anangbonga, kag indi makapamonga angmasadya. 19 Ang tanan nga kaoynga ara nagapamonga ang masadyanga bonga ginatapas kag ginasonogdayon. 20 Gani ang mga tao nga salaandang panodlo makikilala nindo saandang mga inimoan.”

Ang Nagaimo Malain Indi Pagki-lalaun ang Dios

(Lu. 13:25-27)21 “Doro nga mga tao ang na-

gatawag kanakun nga, ‘Ginoo,’ piroara nagakaologan nga sanda makak-abilang run sa mga tao nga ginaarianang Dios. Ang mga tao lang gid tananga nagatoman anang gosto akunTatay nga sa langit maman angmaka-sulud sa anang ginarian. 22 Kon mag-abot ang adlaw ang pagukum doroang magakoon kanakun nga, ‘Ginoo,kabay sa imong arannagsogid kami samga tao imong ambal, nagpagoa kami

angmgamalain nga ispirito, kag doronga mga milagro amun ginpangimo.’23 Sasabatun ko dayon sanda nga, ‘Araako gid kakilala kanindo. Parayukamo kanakun, kamo nga manogimoang malain!’ ”

Paanggid Parti sa Darwa ka Tao ngaNagpatindug ang Balay

(Lu. 6:47-49)24 “Gani ang bisan sino nga nagapa-

mati kag nagasonod sa akunmga pan-odlo nga dia, anang kaalimbawa pariosa tao nga maaram nga nagapatin-dug anang balay sa pondasyon ngabato. 25 Kag bisan magoran todo kagmagbaa, kag magbira-bira uyup angangin nga mabaskug, indi magubatungud nga ginpatindug sa marigunnga pondasyon nga bato. 26 Piro angtao tana nga nakabati akun mga gi-natodlo, garing ara nagasonod, mag-ing pario sa tao nga kabos-kabos nganagapatindug anang balay sa baras.27 Kag kon magoran todo kag mabaa,kag magbira-bira uyup ang angin ngamabaskug, maguguba anang balay,kag magarinagamak asta mawasak.”

Anang Awtoridad ni Jesus28 Pagkatapos ambal ni Jesus parti

sa mga butang nga dato, natingalanga mayad ang mga tao 29 tungudnga nagtodlo tana nga may awtori-dad, kag bukun pario sa andang mgamanogtodlo ang Kasogoan.

8Ang Tao nga Aroon Ginayad ni Jesus(Mc. 1:40-45; Lu. 5:12-16)

1 Pagkatapos anang pagtodlo niJesus doto sa bokid, naglusub tanakag doro nga mga tao ang nag-sonod kanana. 2 Karon, may sangkaaroon nga nagparapit kanana kag na-glood, kag nagkoon, “Ginoo, nagapatiako nga mapaayad mo ako sa akunmasakit nga marisna kon gosto mo.”3 Gintandug tana dayon ni Jesus nganagakoon, “Gosto ko. Sigi, maayadkaw ron.” Kag lagi-lagi nagayad tanasa anang aro. 4 Kag ginbilinan tana

Mateo 8:5 12 Mateo 8:21dayon ni Jesus, makon na, “Indi kawgid magpamarita bisan kino, kondimagdiritso kaw sa pari kag magpa-sulung kanana. Pagkatapos magaladkaw dayon ang alad nga ginsogo niMoises agud mapamatodan ang mgatao nga mayad ka run.”

Anang Sorogoon ang Kapitan Gi-nayad ni Jesus

(Lu. 7:1-10)5 Karon, ang nagapasulud run si

Jesus sa banwa ang Capernaum, maynagparapit kanana nga sangka tao.Dia nga tao kapitan ang bali 100 kasoldado nga Romano. Makon na nganagapakitloy, 6 “Ginoo, akun soro-goon doto sa balay nagamasakit. Inditana run makaolag kag sugung anangpamatyag.” 7Makon ni Jesus kanana,“Sigi, maayan ako sa imong balay kagayadun ko tana dayon.” 8 Piro makonanang sabat ang kapitan, “Ginoo,bukun ako bagay nga magsulud kawpa sa akun balay. Magambal ka langkag magaayad run akun sorogoon.9Naulaman ko dia tungud nga ako saidalum ra ang opisyalis, kag may mgasinakupan ako ra nga mga soldado.Gani kon magkoon ako sa isara ngamagpanaw, nagapanaw tana. Kagkon magkoon ako sa isara nga mag-parapit, nagaparapit tana. Kag konano akun ginasogo sa akun oripun,ginaimo na ra. Gani nagapati ako ngakon ano imong iambal matotoman.”10 Pagkabati dato ni Jesus natingalatana ngamayad. Kagmakon na dayonsa mga tao nga nagatabid kanana,“Ara ako pa gid kakita tao sa Israelnga may pagtoo nga pario dia. 11Ganitandaan nindo dia! Doro nga mgatao nga bukun Judio ang magaalinsa mororan kag kasalupan kag mag-ing kaiban sanda nanday Abraham,Isaac, kag Jacob sa ponsyon doto saanang ginarian ang Dios sa langit.12 Piro doro nga mga kaapo-apoanni Israel nga ginpripararan ang Diosanang ginarian ang ipipilak sa goa,doto samadulum ngamarayu sa Dios.

Kagmagapanangis sanda gid tana kagmagabagrut andang ipun.” 13Makondayonni Jesus sa kapitan, “Pagoli run.Nagtoo kaw, gani matatabo imongginapangayo.” Kag dato nga lagi na-gayad anang sorogoon ang kapitan.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus(Mc. 1:29-34; Lu. 4:38-41)

14 Nagayan si Jesus sa anang balayni Pedro. Pagabot na doto nakitana nga anang panogangan ni Pedronga babai nagaingga tungud nga mayragnat. 15 Gintandug ni Jesus anangalima ang babai, kag lagi-lagi na-gayad. Kag nagbangon tana kag gin-pripararan na pagkaun sanday Jesus.

16 Pagkasirum, doro nga mga taonga may malain nga ispirito ang gin-pandara kay Jesus. Sangka pagambalna lang nagralayas ang mga malainnga ispirito, kag ang mga nagama-rasakit ginpangayad na ra tanan.17 Ginimo na dato agud matomananang gintagna ni propita Isaias nganagakoon,“Tana gid ang nagayad atun mga

masakit,Kag ginbuul na atun mga balatian.”

Pagsonod kay Jesus(Lu. 9:57-62)

18Pagkakita ni Jesus nga dorong taoang nagtiripon doto kanana, ginsogona anang mga somolonod nga mag-priparar ay matabok sanda sa loy-ong baybay. 19 Karon may sangkamanogtodlo ang Kasogoan nga nag-parapit kanana kag nagkoon, makonna, “Maistro, masonod ako kanimoabir kon diin kaw magayan.” 20 Piromakon ni Jesus kanana, “Ang mgasinggarong may boo nga ginaolian,kag ang mga pispis may pogad, piroAkongaNaging Tao, ara ako balay ngaakun gid nga sarang ko mapawayan.Ta, matabid kaw pa kanakun?” 21Maysangka somolonod ra si Jesus nganagkoon,makonna, “Ginoo, abimaoliako anay, kag kon mapatay run akuntatay kag maipalubung ko bago ako

Mateo 8:22 13 Mateo 9:6masonod kanimo.” 22 Makon ni Je-sus kanana, “Ang mga tao nga pataysa panulung ang Dios maman imongpalubungun ang mga patay. Ikawtana magsonod kanakun.”

Ginpapoas ni Jesus ang Mabaskugnga Angin

(Mc. 4:35-41; Lu. 8:22-25)23 Nagsakay dayon si Jesus sa

sakayan kag anang mga somolonodnagtabid ra kanana. 24 Mintrasnagapalayag sanda, golpi langnga nagdurus, kag aros indi runkitaun andang sakayan sa daloyon.Piro si Jesus tana nagakatorog.25 Gani ginparapitan tana anang mgasomolonod kag ginpokaw. Makonnanda, “Ginoo, tabang! Malolonodkita run!” 26Makon ni Jesus kananda,“Ay dan basi ginaadlukan kamo?Kolang indong pagtoo.” Nagbangontana dayon kag ginsaway na angangin kag ang mga daloyon ngamagpoas. Kag golpi lang nganaglinaw. 27 Natingala nga mayadanang mga somolonod. Makonnanda, “Ano nga tao dia nga bisanang angin kag ang dagat nagatomankanana?”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Taonga May Malain nga Ispirito

(Mc. 5:1-20; Lu. 8:26-39)28 Pagabot nanda sa loyong baybay

nga sakup ang Gadareno, ginsolang-solang si Jesus ang darwa ka taonga nagalin sa mga kowiba nga ru-lubungan. Ang darwa nga dato katao pario nga may mga malain ngaispirito. Masyado sanda kaisug, ganinaadlukan ang mga tao nga magagidoto. 29 Pagkakita nanda kay Je-sus nagsinggit sanda, makon, “Ikawnga Bata ang Dios, ano imong labutkanamun? Nagayan kaw digi agudsilotan kami? Bukun pa gani angoras.” 30 Karon, doto sa marayu-rayu doro nga mga baboy ang naga-paranginaun. 31Nagpakitloy ang mgamalain nga ispirito nga nagakoon,“Kon pagoaun mo gid man kami, abi

togoti kami nga magsulud doto samga baboy nga dato.” 32 Makon niJesus kananda, “Ala sigi doto kamo!”Gani naggoa sanda sa darwa ka taokag nagsulud sanda sa mga baboy.Kag nagdaragoyon dayon ang tanannga mga baboy palusub sa matidluknga banggilid diritso sa tobig kagnagkaralumus.

33 Ang mga manogsagod tanaang baboy nagdaralagan sa kaadlukpaayan sa banwa kag pagabot nandadoto nagpamarita sanda kon ano angnatabo sa mga baboy kag sa darwa katao nga dati may malain nga ispirito.34 Gani ang tanan nga tao sa banwanagarayan kay Jesus kag nagpakitloynga kon maimo magalin tana doto saandang logar.

9Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mc. 2:1-12; Lu. 5:17-26)

1 Gani nagsakay ruman sanday Je-sus sa sakayan kag nagpalayag sandapabalik. Kag pagabot nanda dotonagoli dayon si Jesus sa anang banwa.2 Ang tana doto ron, may mga taonga nagabot nga nagakantoang angtao nga paralitiko. Pagkakita ni Jesusnga mabaul andang pagtoo kanana,nagkoon tana sa paralitiko, makonna, “Magkalipay kaw, imong mgasala ginpatawad run.” 3 Karon, maymga manogtodlo doto ang Kasogoannga nakabati, gani makon nanda saandang una-una lang, “Anang gi-naambal ang tao nga dia kontra saDios.” 4 Naulaman ni Jesus konano andang ginaisip, gani makonna kananda, “Basi nagaisip kamoang marimo? 5 Diin bala ang masmaulas, ang magkoon sa paralitikonga ‘Imongmga sala ginpatawad run,’okon ang magkoon nga ‘Pagtindugkag magpanaw’? 6 Dadi pamatodanko kanindo paagi sa pagayad ang par-alitiko nga dia nga Ako nga NagingTao may gaum digi sa logta sa pag-patawad ang mga sala.” Kag makon

Mateo 9:7 14 Mateo 9:20-21na dayon sa paralitiko, “Pagtindug,daraa imong iringgaan kag magoli.”7 Kag nagtindug ra nga lagi ang taokag nagoli. 8 Pagkakita dato ang mgatao ginkulbaan sanda, kag gindayawnanda ang Dios ay nagtaw tana anggaum nga toladato sa mga tao.

Gintawag ni Jesus si Mateo(Mc. 2:13-17; Lu. 5:27-32)

9 Pagalin ni Jesus doto nakita naang manogsokot ang bois nga si Ma-teo nga nagapongko sa anang opisina.Makon ni Jesus kanana, “Dali, pag-sonod kanakun.” Kag nagtindug radayon si Mateo kag nagsonod kay Je-sus.

10 Karon, ang si Jesus kag anangmga somolonod nagakaun sa balayni Mateo, doro nga manogsokotang bois kag iba pa nga ginakilalakono nga mga makasasala angnagabot kag nakaiban nanda sapagkaun. 11 Kag dia nakita angmga Pariseo. Gani ginpamangkotnanda anang mga somolonod, makonnanda, “Basi nagadapun sa pagkaunindong manogtodlo sa mga taonga dan nga mga makasasala?”12 Dato nga pamangkot nabatianni Jesus, gani ginsabat na paagi sapaanggid, makon na, “Bukun angmga tao ngamayad andang lawas angnagakinanglan ang manogbolong,kondi ang nagamasakit. 13 Osisaanindo kon ano anang kaologan anangginakoon ang nakasolat sa Kasolatannga, ‘Bukun indong mga alad akungosto kondi indong kalooy sa isarakag isara.’ Ara ako nagayan digi agudtawagun ang mga tao nga nagakabigsa andang kaogalingun nga sandamatarung, kondi nagayan ako tanadigi para sa mga tao nga nagaako ngasanda makasasala.”

Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mc. 2:18-22; Lu. 5:33-39)

14 May mga somolonod si Juannga manogbunyag nga nagayan dotokay Jesus kag nagpamangkot, makonnanda, “Kami kag ang mga Pariseo

pirmi nga nagapoasa. Piro basiimong mga somolonod tana ara na-gapoasa?” 15 Makon ni Jesus nganagsabat kananda, “Ipabutang tamaykasal. Syimpri indi maimo nga mag-pangasubu ang mga bisita mintraskaiban nanda pa ang nobyo. Piromagaabot ang adlaw nga ang nobyobulun run kananda, kag bago sandamagaporoasa.”

16 Nagsogid ra si Jesus ang mgapaanggid agud itodlo kananda ngaindi maimo nga dapunun anang mgapanodlo kag ang dati nga mga pan-odlo ang mga Judio. Makon na, “Angbago nga tila nga ara pa mapakurubukun mayad nga itambul sa lagi ngalambong, tungud nga kon bonakanrun ang tinambulan nga lambong,magakuru ang bago nga tila kag ma-gairit ang tinambulan. Kag magabaulrun gid anang gisak. 17Maman ra danang matatabo kon ibutang ang bagonga bino sa lagi nga suruludan ngapanit. Mabobostik ang suruludan,kag maooyang ang bino. Kag indi runda mapolosan ang suruludan. Ganikinanglan gid nga ang bago nga binoibutang sa bago ra nga suruludan ngapanit agud ara may maiwan.”

Anang Bata ang Judio nga OpisyalKag ang Babai nga Ginatagasan

(Mc. 5:21-43; Lu. 8:40-56)18 Mintras nagaambal pa si

Jesus, may Judio nga opisyal nganagabot. Naglood tana kay Jesuskag nagpakitloy, makon na, “Akunbata nga babai bago lang gid napatay,piro kon ayanan mo kag itongtongimong alima kanana, nagapati akonga maboboi tana ruman.” 19 Ganinagtindug si Jesus kag magtabidkanana. Anang mga somolonodni Jesus nagtabid ra. 20-21 Mintrasnagapanaw sanda, may babai nganagaparapit gid sa anang likodkampi ni Jesus. Dato nga babaiginatagas-tagasan ang dogo sa suluddosi ka toig. Naisip na nga kontana makatandug lang gid sa anang

Mateo 9:22 15 Mateo 10:2lambong ni Jesus magaayad tana.Gani gintandug na anang sidsidanang lambong ni Jesus. 22 Naglisodayon si Jesus kag pagkakita na sababai makon na, “Nene, magkalipaykaw, imong pagtoo kanakun angnagpaayad kanimo.” Kag lagi-laginagayad ang babai nga dato.

23Nagdayon sanday Jesus sa anangbalay ang opisyal, kag pagsulud nadoto nakita na nga doto ron ang mgamosikiro para sa patay kag ang mgatao nga nagakinagolo. 24 Gani makonna sa mga tao, “Abi paggoa kamoanay, ay bukun patay ang bata kondinagakatorog tana lang.” Kag ginkad-lawan nanda si Jesus. 25 Pagkapagoani Jesus sa mga tao, nagsulud tanadayon sa anang koarto ang bata.Ginkaputan na anang alima kag nag-bangon dayon ang bata. 26 Kag angnatabo nga dia nabantog sa tanan ngamga banwa sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag27Pagalin ni Jesus sa logar nga dato,

may darwa ka bolag nga nagsonodkanana nga nagasinggit. Makonnanda, “Ikaw nga manonobli anangginarian ni David, abi kaloyi kamira!” 28 Pagabot ni Jesus sa balaynga anang ginadayonan, nagparapitkanana ang darwa nga dato ka bolag.Ginpamangkot na sanda, makon na,“Nagapati kamo bala nga mapaayadko kamo?” Makon nanda, “Uu, naga-pati kami.” 29 Kag gintandug dayonni Jesus andang mata kag magkoon,“Sono sa indong pagtoo maman daang matatabo kanindo.” 30 Kag na-gayad ra nga lagi andang mata kagnakakita sanda run. Ginbilinan sandadayon ni Jesus nga indi sanda gidmagpanogid-sogid bisan kino. 31 Piroandang ginimo tana, nagpanaw sandakag ginpamarita nanda sa bilog ngalogar nga dato kon ano anang ginimoni Jesus kananda.

Ginayad ni Jesus ang Apa32 Pagkaalin nanda, may gindara

kay Jesus nga sangka apa nga

ginsuludan ang malain nga ispirito.33 Pagkatapos nga napagoa ni Jesusang malain nga ispirito, nakaambalra nga lagi ang apa. Natingala ngamayad ang mga tao. Makon nanda,“Alin pa ang ona ara kita may nakitanga pario dia sa bilog nga Israel.”34 Piro nagkoon ang mga Pariseo,makon, “Anang manogdomara angmga malain nga ispirito mamanang nagataw gaum kanana agudmapalayas na ang mga malain ngaispirito.”

Nalooy si Jesus sa mga tao35 Naglibot si Jesus sa mga banwa

kag mga bario kag nagtodlo tana saanang mga simbaan ang mga Judio.Ginwali na angMayadngaBarita partisa anang pagari ang Dios, kag gin-pangayad na ang mga tao sa sari-sari nga mga masakit kag mga bal-atian. 36 Pagkakita na sa doro ngamga tao, nalooy tana kananda tungudnga doro andang mga paralibuganpiro ara may nagabolig kananda.Andang kaalimbawa pario sa mgakarniro nga ara may nagabantay.37 Gani nagkoon tana sa anang mgasomolonod, makon na, “Doro angmga tao nga priparado ron sa pag-baton ang Mayad nga Barita. An-dang kaalimbawa pario sa araniunnga kaostoan run gid nga aniun.Malapad ang araniun, garing malakaang nagaani. 38 Gani magpangamoyokamo sa Dios nga tagya ang araniunnga magpadara tana pa gid ang mgamanogani.”

10Ang Dosi ka Apostolis(Mc. 3:13-19; Lu. 6:12-16)

1 Gintawag ni Jesus anang dosika somolonod kag ginpanawan nasanda gaum nga magpalayas ang mgamalain nga ispirito sa mga tao ngaandang ginsuludan, kag ginpanawanna sanda ra ang gaum nga magayadang bisan ano nga klasi nga masakitkag balatian. 2 Maman dia anang

Mateo 10:3 16 Mateo 10:23aran ang dosi ka apostolis: ona satanan, si Simon nga gintawag ni Jesusnga Pedro kag anang libayun nga siAndres; kabilang ra anang darwa kabata ni Zebedeo nga si Santiago kaganang libayun nga si Juan; 3 sonodsi Felipe, si Bartolomeo, si Tomas, siMateo nga manogsokot ang bois, siSantiago nga bata ni Alfeo, si Tadeo,4 si Simon (dati nga ribildi sa gobyirnoang Roma), kag si Judas Iscariote ngamaman ang nagtraidor kanana.

Anang Obra ang Dosi(Mc. 6:7-13; Lu. 9:1-6)

5Bago papanawon ni Jesus ang dosinga dato ginbilinan na sanda anay;makon na, “Indi kamo magayan saanang logar ang mga bukun Judiookon sa mga banwa ang Samaria;6 kondi sa anang mga kaapo-apoanlang ni Israel kamo magpangwalian.Andang kaalimbawa pario sa mgakarniro nga nagtaralang. 7 Sogidannindo sanda nga oras run dia ngaang Dios magaari run sa mga tao.8 Ayadun nindo ang mga masakitun,boiun nindo ang mga patay, ayadunnindo ra ang mga aroon, kag palaya-sun nindo ang mga malain nga ispir-ito sa mga tao nga andang ginsulu-dan. Ginbaton nindo sa Dios nga libri,gani itaw nindo ra nga libri. 9 Indikamomagimorat ngamagdara koarta10okon bag okon irilisan nga lambongokon sandalyas okon baston, tungudnga ang tao nga nagapangabudlay da-pat gid man nga tawan anang mgakinanglanun.

11 “Kon magabot kamo sa sangkabanwa okon sa sangka bario, mag-pangita kamo ang tao nga mayad ngadayonan. Kag doto kamo magdayonasta kamo magalin sa logar nga dato.12 Pagsulud nindo sa balay nga naga-baton kanindo bindisyonan nindoang mga nagaoli doto. 13 Karon, konang panimalay nga dato mga mayadnga tao, dan bindisyonan sanda angDios, piro kon bukun, bawiun nindoron lang indong pagbindisyon. 14Kon

may mga panimalay okon banwanga indi gid magbaton kanindo okonindi gid magpamati sa indong gina-sogid, bayai nindo ron lang, kag pa-galin nindo tapokan nindo ang yaboksa indong siki bilang tanda kontrakananda. 15 Sa matood tana, ang silotnga andang mababaton sa Adlaw angPagukum sobra pa sa silot nga maba-baton ang mga taga-Sodoma kag angmga taga-Gomora.”

Ang Paraaboton nga Pagingabot(Mc. 13:9-13; Lu. 12:12-17)

16 “Tandaan nindo dia! Indongkaalimbawa pario sa mga karniro ngaakun ginapadara sa mga mapirin-tas nga sapat. Gani magmaaramkamo pario sa mga magkal, piro mag-ing pario kamo ra sa mga salam-pati nga ara nagaimo ang malain.17 Magandam kamo kananda ay pan-dakupun nanda kamo kag daraunsa andang mga manogsintinsya kagpanganoton nanda kamo doto sa an-dang mga simbaan. 18 Iakosar nandakamo sa mga gobirnador kag mga aritungud nga kamo nagatoo kanakun,kag doto magasogid kamo ang Mayadnga Barita kananda pati sa andangmga tinao nga bukun Judio. 19 Konkamo ginaimbistigar run indi kamomagpalibug kon ano indong iambal,kag kon paiwan indong panabat; tun-gud nga kon kamo doto ron angIspirito Santo maman ang magatodlokanindo indong iambal. 20 Gani in-dong iambal bukun indo kondi anaang Ispirito nga alin sa indong Tatay.Tana ang magaambal paagi kanindo.

21 “Sa mga adlaw nga dato maymga tao nga ipapatay nanda bisanandang kabogto gid. May mga tataynga ipapatay nanda andangmga bata.Kagmaymga bata ngamagakontra saandang mga ginikanan, kag ipapataynanda sanda. 22 Dumutan kamo angtanan tungud nga kamo akun mgasomolonod. Piro ang magpadayonnga magsonod kanakun asta sa kat-aposan maman ang malowas. 23 Kon

Mateo 10:24 17 Mateo 10:42kamo ingaboton sa sangka banwa,magpalagyaw kamo sa isara. Ay samatood tana, indi nindo pa malibotang tanan nga mga banwa ang Israelbago Ako nga Naging Tao makabalik.

24 “Ara istodyanti nga nagalabaw saanang maistro, kag ara ra oripun nganagalabaw sa anang agalun. 25 Ganidapatmaging kontinto ang istodyantikon tana tratarun pario sa anangmaistro, kag ang oripun kon tanatratarun pario sa anang agalun. Konako gani nga pinakatatay ang pani-malay gintawag nga Satanas, mas so-bra pa dian andang itawag kanindonga akun mga somolonod.”

Ang Dapat Kaadlukan(Lu. 12:2-7)

26 “Gani indi kamo magkaadluk samga tao. Ay ara sikrito nga ginatagonga indi maggoa kag maulaman saori. 27 Ang mga butang nga kanindoko lang gid ginasogid, isogid nindo satanan. Kag ang mga butang nga akunginaotik kanindo, ibantala nindo samga tao. 28 Indi kamo magkaadluksa mga tao nga makapatay indonglawas piro indi makapatay indongkalag. Dapat tana ang Dios mamanindong kaadlukan, tungud nga tanaang sarang makadora indong lawaskag indong kalag nga ipilak doto saimpyirno. 29Kabay ang kabarato langgid anang bayad ang pispis nga mair-intuk kon ibaligya. Piro ara gid pispisnga nagalagpak sa logta kon bukunanang pagbuut indong Tatay. 30 Kagkon parti kanindo, bisan indong bookbilang na tanan. 31 Gani indi kamomagkaadluk, ay mas palangga kamokaysa mga pispis.”

Ang Pagkilala kay Cristo(Lu. 12:8-9)

32 “Ang bisan sino nga nagasogidsa mga tao nga ako anang Ginoo, ki-lalaun ko ra nga tana akun sa anangatobangan akun Tatay nga sa langit.33 Piro ang bisan sino nga nagapang-inwara sa mga tao nga ako anang

Ginoo, indi ko tana ra pagkilalaun saatobangan akun Tatay nga sa langit.”

Ang Panimalay Magaaraway Tun-gud kay Cristo

(Lu. 12:51-53; 14:26-27)34 “Indi kamo maguna-una nga na-

gayan ako digi sa kalibotan agud indirun magaraway ang mga tao. Ara akonagayan digi para magdara kalinung.35 Nagayan ako digi agud magkontraang mga bata nga lalaki sa andangtatay, ang mga bata nga babai sa an-dang nanay, kag angmga omagad ngababai sa andang ogangan nga babai.36 Anang maging kakontra ang taoanang pamilya mismo.

37“Piro ang nagapalabi anang tatayokon anang nanay kaysa kanakunindi poidi kanakun. Kag ang nagapal-abi sa anang bata kaysa kanakun indira piodi kanakun. 38 Ang bisan sinonga indi magsonod kanakun bisan pakon kamatayun anang atobangan indipoidi kanakun. 39 Ang mga tao nganagapanigoro andang kaboi digi sakalibotan nga diamadodora pa ra gid;piro ang mga ara nagapanginayangandang kaboi tungud sa andang pag-sonod kanakun maman ang makaka-baton ang kaboi nga ara kataposan.”

Ang mga Balus(Mc. 9:41)

40 “Ang tao nga nagabaton kanindonagabaton ra kanakun. Kag ang mganagabaton kanakun nagabaton ra sanagpadara kanakun. 41 Ang tao nganagabaton anang manogambal angDios tungud nga manogambal tanagani ang Dios, magabaton ra balusalin sa Dios pario anang babatononanang manogambal ang Dios. Kagang nagabaton ang matarung nga taotungud gani nga tanamatarung,mag-abaton ra balus alin sa Dios parioanang babatonon ang matarung ngatao. 42Kag ang bisan sino ngamagtawbisan sangka baso lang gid nga tobig

Mateo 11:1 18 Mateo 11:19sa isara sa akun pinakakubus nga so-molonod tungud nga tana akun so-molonod, dan nga tao indi gid mado-raan anang balus.”

11Ang mga Ginsogo ni Juan nga

Manogbunyag kay Jesus(Lu. 7:18-35)

1 Pagkatapos nga mapasanag ni Je-sus anang mga bilin sa anang dosi kasomolonod nagayan tana sa palibotnga mga banwa para magtodlo kagmagwali sa mga tao.

2Pagkabati ni Juan nga manogbun-yag doto sa prisoan parti sa anangmga ginimo ni Jesus, ginpaayan nakay Jesus anang mga somolonodpara magpamangkot. 3Makon nandakay Jesus, “Abi sogidi kami konikaw maman run amun ginapaabotokon mapaabot kami pa ang iba?”4 Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Pagbalik kamo kay Juan kagsogidan nindo tana kon ano akunginaimo nga indong nakita kag konano akun ginaambal nga indongnabatian. 5 Konon nindo tana ngaang mga bolag nakakakita, ang mgapiang nakakapanaw, ang mga bungulnakakabati, angmga aroon nagaayad,ang mga patay naboboi, kag angMayad nga Barita ginawali sa mgamarilisud. 6Kagmasoirti angmga taonga ara nagadoda kanakun.”

7 Pagkalombos anang mga so-molonod ni Juan, nagpamangkot siJesus samga tao; makon na, “Pagayannindo kay Juan sa naligwin nga logar,ano indong ginapaabot nga makita?Nagayan kamo doto agud makitanindo ang tao nga nagapaayon-ayonpario sa kogon kon uyupun angangin? 8 Nagayan kamo doto agudmakita nindo ang tao nga maraalunanang lambong? Bukun ra, ay angtao nga toladan makikita lang tana sapalasyo. 9 Abi sogidi nindo ako konbasi nagayan kamo doto. Para makitaanang propita ang Dios? Tama,propita tana manda kag sobra tana

pa gani. 10 Ay tana maman anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nganagakoon, ‘Paonaun ko kanimo akunmanogbarita agud ipriparar na imongaragian.’ ” 11 Kag makon pa ni Jesus,“Sa matood tana, asta dadi ara maynabata sa kalibotan nga maglabawkay Juan nga manogbunyag. Piro angtao dadi nga nagapasakup sa anangginarian ang Dios, bisan tana angpinakakubus, mas labaw pa kay Juan.12 Alin anang pagompisa wali ni Juanasta dadi, ang mga tao nagarugusnga pasuludun sanda ang Dios saanang ginarian. 13 Ay bago magabotsi Juan, ang tanan nga mga propitakag ang Kasogoan nagatodlo ron ngalagi parti sa anang pagari ang Dios.14 Kag kon patiun nindo andang mgaginakoon, si Juan ara iba kondi si Eliasnga gintagna nga magaabot. 15 Ganibinag-binagun nindo dia nga mayad.

16 “Ta, sa ano ko kabay ipaang-gid ang mga tao sa tyimpo nga dia?Midyo sanda sa mga bata nga naga-porongko sa plasa. Makon ang sangkagropo sa isara, 17 ‘Gintokaran na-mun kamo ang sonata nga pangkasal,garing ara kamo magsaot. Ginkan-taan namun kamo ang kanta parasa patay, piro ara kamo ra mag-panangis.’ 18 Ang mga tao dadi to-ladan ra, ay pagabot ni Juan, nakitananda nga nagapoasa tana kag aranagainumangmga irinumunnga kar-ilingin, gani nagakoon sanda nga tanamay malain nga ispirito. 19 Kag Akonga Naging Tao, pagabot ko, nakitananda nga ako nagakaun kag na-gainum, gani nagakoon sanda ngaako kono takaban kagmanogpalingin.Nagakoon sanda ra nga ako anangamigo ang mga tao nga makasasalapario ang mga manogsokot ang bois.Piro indi bali, anang inimoan ang taomaman ang nagapamatood kon ostoanang ginaimo okon bukun.”

Ang mga Banwa nga indi Magpatikay Jesus

(Lu. 10:13-15)

Mateo 11:20 19 Mateo 12:7-820 Pagkatapos dato nagambal si Je-

sus kontra sa mga banwa nga anangginpangimoan ang kadoroan anangmga milagro tungud nga ara sandagid magirinulsul sa andang mga sala.21 Makon na, “Kailo kamo nga mgataga-Corazin! Kag kailo kamo ranga mga taga-Betsaida! Ay kon angmga milagro nga akun ginpangimodian kanindo ginimo ko sa Tiro kagsa Sidon, boay sanda run andanmaglambong ang lambong nga sakokag magbutang abo sa andang olo bi-lang pagpakilala nga sanda nagainul-sul run sa andang mga sala. 22 Ganidumdumun nindo nga sa adlaw ngaang Dios magukum, ang silot ngapara kanindo sobra pa sa silot ngapara samga taga-Tiro kag taga-Sidon.23 Kag kamo nga taga-Capernaum,indong pagsarig dayawon kamo angtanan. Piro sa impyirno kamo gidtana itatagbung! Ay kon ang mgamilagro nga akun ginpangimo diankanindo ginimo ko sa Sodoma, andanasta dadi dian pa ang Sodoma! 24Ganidumdumun nindo nga sa adlaw ngaang Dios magukum, ang silot nga in-dong batonon sobra pa sa silot ngapara sa taga-Sodoma.”

May Kapawayan kay Jesus(Lu. 10:21-22)

25 Kag nagpangamoyo dayon si Je-sus nga nagakoon, makon na, “Itay,nga tagya ang langit kag logta, gi-nadayaw ta kaw tungud nga angkamatoodan nga gintago mo sa mgamaaram kagmay tinonan ginpasanagmo sa mga tao nga midyo sa mgabata. 26 Salamat gid, Itay, nga to-ladato imong gosto.”

27 Pagkatapos makon ni Jesus samga tao doto, “Ang tanan nga bu-tang gintogyan kanakun akun Tatay.Ang Tatay lang ang nakakikilala gidkanakun nga anang bata. Kag angnakakikilala gid sa Tatay ako lang ngaanang bata kag ang mga tao nga akungosto nga pakilalaun sa Tatay.

28 “Pagrapit kamo kanakun,tanan kamo nga ginapilayan kagginabugatan kag papawayun kokamo. 29 Magsonod kamo kagmagpatodlo kanakun ay ako malolokag mabuut. Makapaway kamo, 30 ayakun mga sogo madali nga tomanunkag maugan lang akun ginapaimo.”

12Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inog-

paway(Mc. 2:23-28; Lu. 6:1-5)

1 May pira ka adlaw pagkataposdato, ang Adlaw nga Inogpaway,nagagi sanday Jesus sa katrigoan.Gutum anang mga somolonod, ganinagpangutul sanda anang mga waykag magkaun. 2 Pagkakita dato angmga Pariseo makon nanda kay Jesus,“Sulunga bala anang ginaimo imongmga somolonod. Kabay dadi Adlawnga Inogpaway. Kontra sa Kasogoanandang ginaimo nga dan.” 3 Ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Basibawal? Ara nindo bala nabasai saKasolatan anang ginimo ni David angona ang gingutum tana kag anangmga kaiban? 4 Kabay nagsulud sandasa anang balay ang Dios kag ginkaunnanda doto ang pagkaun nga ginaladsa Dios. Kag ara sanda nagkasalabisan kontra gani sa Kasogoan angmagkaun dato, loas lang ang mgapari. 5 Kag isara pa, ara nindo rabala nabasai sa anang mga ginsolatni Moises nga ang mga pari mismo satimplo nagasoway angKasogoan kadaAdlaw nga Inogpaway tungud ngaara sanda nagapaway? Piro dato araginabilanga nga sala para kananda.6 Ang matood tana may digi dadinga mas importanti kaysa sa timplo.7-8 Ay Ako nga Naging Tao may gaumnga magkoon kon ano ang tama ngaimoon sa Adlaw nga Inogpaway. Aranindo andan pagpakalaina ang mgatao nga ara sala kon naintindiannindo anang ginakoon ang Dios saKasolatan nga ‘Ara ako naliag saindong mga alad, kondi gosto ko

Mateo 12:9 20 Mateo 12:27tana nga maging maloloyon kamo saindong kapario.’ ”

Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mc. 3:1-6; Lu. 6:6-11)

9 Pagkatapos dato nagalin dayonsi Jesus doto kag magayan sa isarasa anang mga simbaan ang mga Ju-dio. 10 Karon may tao doto nga ukruanang alima. Kag may mga tao radoto nga nagapanilag kag nagapan-gita paagi agud iakosar nanda si Je-sus sa anang ginaimo. Gani nag-pamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Ano kabay, bawal ang mag-ayad ang masakitun kon Adlaw ngaInugpaway?” 11 Makon ni Jesuskananda, “Alimbawa abi may karnirokamo nga naolog sa boo sa Adlawnga Inogpaway. Ano, pabayanannindo lang tungud Adlaw nga Inogp-away? Natoral indi. 12 Piro ang taomas importanti kaysa karniro. Ganiara ta ginasowaya ang Kasogoan konnagabolig kita sa atun kapario abirkon Adlaw nga Inogpaway.” 13Makondayon ni Jesus sa tao nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima.” Kagginonat na ra gani, kag nagayad ngapario ron sa anang isara nga alima.14 Nagaralin dayon ang mga Pariseokag nagsorogidanun sanda kon pai-wan nanda ipapatay si Jesus.

Anang Pinili nga Sorogoon ang Dios15 Pagkaulam ni Jesus sa anang

plano ang mga Pariseo, nagalin tanasa logar nga dato. Dorong mgatao ang nagsonod kanana kag angtanan nga mga nagamarasakit gi-nayad na. 16 Piro ginbilinan nasanda nga indi sanda magpanogid-sogid parti kanana 17 agud matomananang koon ang Dios paagi sa propitaIsaias. Makon na,18 “Maman dia akun ginpili nga soro-

goon.Palangga ko tana kag nalilipay ako

nga mayad kanana.Paagobayan ko tana sa akun Ispirito.

Kag pasanagan na ang mga tao satanan nga logar ang parti sakatarungan.

19 Indi tana magpakigdiskosyon angmainit sa mga tao,

Okon magsinggit,Okon magdiskorso sa mga karsada.20 Indi na pagpabayanan ang mga

maroya sa pagtoo,Ay boboligan na ang tanan bisan

ang tao nga maistan lang gidanang pagtoo kanana.

Indi tana magtadung asta matomananang mga sogo ang Dios.

21Kag ang mga tao sa tanan nga logarmagasarig kanana.”

Si Jesus kag si Satanas(Mc. 3:20-30; Lu. 11:14-23)

22 Karon may gindara kay Jesusnga tao nga bolag kag apa tungudnga ginsuludan tana ang malain ngaispirito. Ginayad ni Jesus ang taonga dato kag lagi-lagi nakaambaltana kag nakakita. 23 Natingala angtanan, kag makon nanda, “Ano kabay,maman run dia anang pinakaapo niAring David nga mapanobli anangginarian?” 24 Pagkabati ang mgaPariseo makon nanda, “Dan nga taonagapalayas ang mga malain ngaispirito tungud nga gintawan tanagaum ni Satanas. Ay si Satanas ma-man anang manogdomara ang mgamalain nga ispirito.” 25 Naulamanni Jesus andang mga una-una, ganimakon na kananda, “Kon anangmga pomoloyo ang sangka ginarianmagburulag-bulag kag magaraway,dan nga ginarian madodora. Pariora dan ang matabo sa bisan anonga banwa okon pamilya konanang mga sinakupan magaraway.26 Gani kon paagi sa anang gaumni Satanas nagapalayas ako anangmga sinakupan, tay ginarangga nalang anang kaogalingun nga ginarian.27 Kag kon anang gaum ni Satanasakun ginagamit para magpalayasang mga malain nga ispirito, ta sinoang nagataw gaum sa indong mga

Mateo 12:28 21 Mateo 12:44somolonod nga nagapalayas ra angmgamalain nga ispirito? Indongmgasomolonod mismo nagapamatoodnga sala kamo. 28 Karon, tungudnga paagi sa anang Ispirito angDios nagasobol ako ang mga malainnga ispirito, dia nagapamatood ngaanang ginarian ang Dios nagabot ronkanindo.

29 “Napirdi ko ron si Satanas. Ma-man dan napapalayas ko anang mgasinakupan. Tungud nga ara tao ngasarang makasulud sa anang balayang mapurus nga tao agud bulun naanang pagkabutang kon indi na anaypaggaposon ang tao nga dan.

30 “Ang ara nagakampi kanakunnagakontra kanakun. Kag ang aranagabolig kanakun sa pagtipon anangmga tao ang Dios nagaparapta lang.31 Gani sogidan ko kamo; ang taosarang mapatawad sa bisan ano ngasala, bisan magyagota tana. Piro angnagayagota sa Ispirito Santo indi gidmapatawad. 32 Ang bisan sino ngamagambal malain kontra Kanakunnga Naging Tao mapapatawad; piroangmagambalmalain kontra sa Ispir-ito Santo indi gid mapapatawad astakon sano.”

Ang Kaoy Makikilala Paagi sa anangBonga

(Lu. 6:43-45)33 “Makakoon kita nga masadya

ang kaoy kon makita ta nga masadyaanang bonga, okon marimo ang kaoykon makita ta nga marimo anangbonga. Ay ang kaoy nakikilala saanang bonga. 34 Kamo mga liwatang magkal. Kag tungud nga kamomalain, paiwan indong pagambal angmayad? Ay kon ano ang sa tagi-posoon maman ra ang nagagoa sababa. 35 Ang tao nga mayad nagaam-bal ra ang mayad, ay mayad anangginaisip. Piro ang tao nga malainnagaambal ang malain, ay marimoanang ginaisip. 36 Sa matood tana,sa Adlaw ang Pagukum ang kada is-ara magapanabat sa Dios sa anangmga ginambal nga ara polos. 37 Ay

dipindi sa imong mga ginambal konikaw silotan okon indi.”

Ginpangayoan si Jesus Milagro(Mc. 8:11-12; Lu. 11:29-32)

38May mga manogtodlo ang Kaso-goan kag mga Pariseo nga nagkoonkay Jesus, makon nanda, “Manog-todlo, abi pakitai kami ra tandaalin sa langit?” 39 Makon ni Je-sus kananda, “Ang mga tao lang ngamalain kag nagtalikod sa Dios ang na-gapangayo anay milagro bago sandamagtoo. Piro ara iba nga milagroakun ipakita kanindo kondi ang mi-lagro nga natabo kay propita Jonas.40 Kon paiwan nga si Jonas tatlo kaadlaw kag tatlo ka gabi sa sulud anangtian ang isda, dan toladan ra angmatatabo Kanakun nga Naging Tao.Aymagatinir ako ra tatlo ka adlaw kagtatlo ka gabi sa idalum ang logta. 41SaAdlaw ang Pagukum ang mga taga-Ninive magabasol kanindo ay sandatana, pagkabati nanda anang wali niJonas, nagirinulsul. Kag dadi ganisobra pa kay Jonas ang digi, piro indikamomagpati sa anangmga panodlo.42 Sa adlaw nga dato mababanaw angRayna ang Salatanan kaiban nindonga mga tao sa dadi kag basolonna kamo ra. Ay tana nagalin saanang logar gid sa salatanan agudmagpamati sa anang kaaram ni AringSolomon. Piro dadi may nagatodlodigi nga sobra pa kay Solomon, pirokamo tana indimagbaton anang gina-todlo.”

Kon Maggoa ang Malain nga Ispirito(Lu. 11:24-26)

43 “Kon ang malain nga ispiritomaggoa sa tao nga anang ginsuludan,nagapanlagoyawan tana sa mga logarnga ara tobig ay nagapangita tana anglogar nga anangmapawayan. Kag konindi tana makakita anang parawayan44 maisipan na nga mabalik tana runlang sa anang ginalinan. Kag konsa anang pagbalik makita na nga anglogar nga anang ginalinan ara maynagaistar, limpyo kag naimus ang

Mateo 12:45 22 Mateo 13:14tanan, 45 mapanaw tana dayon kagmapangagad pito pa gid ka mga ispir-ito nga mas malain pa kaysa kanana.Kag masulud sanda dayon sa tao ngadato kag olian. Kag ang tao nga datomaging mas malain pa gid kaysa dati.Dan toladan ra ang matatabo sa mgatao dadi, magadogang pa gid andangkalain.”

Anang Nanay kag mga Kabogto niJesus

(Mc. 3:31-35; Lu. 8:19-21)46 Mintras nagaambal pa si Je-

sus, nagabot anang nanay kag anangmga kabogto. Doto sanda sa goanagaulat ay may inogambal sandakanana. 47 Makon ang sangka taokanana, “Imong nanay kag imongmga kabogto nagatirindug doto sagoa. Gosto nanda nga magpakigsogi-danun kanimo.” 48 Nagsabat si Jesuskanana, makon na, “Naulaman mobala kon sino gid akun nanay kagakun mga kabogto?” 49 Pagkataposgintodlo na dayon anang mga so-molonod kag makon na, “Dia tanamaman akun nanay kag akun mgakabogto. 50Ay ang bisan sino nga na-gaimo anang kabubutun akun Tataysa langit, maman akunnanay kagmgakabogto.”

13Paanggid Parti sa Tao nga Nagpang-

gas(Mc. 4:1-9; Lu. 8:4-8)

1 Ang adlaw ra nga dato, paggoa niJesus sa balay nagayan tana sa binitang baybay kag magpongko. 2 Pirotungud nga gintiripokpokan tana angdoro gid nga mga tao, somakay tanasa sakayan nga nagapondo kag dotonagpongko. Ang mga tao tana dotosa baybay nagaparamati mintras na-gatodlo tana. 3 Doro nga mga butanganang gintodlo kananda paagi sa mgapaanggid nga pario dia: makon na,

“May sangka mangongoma nganagpanggas. 4 Sa anang pagpang-gas, ang iba nga bini nagtugpa sabinit ang dalan, kag gintoka ang mga

pispis. 5 Ang iba nagtugpa sa kaba-toan. Ang logta doto manipis lang.Gani madali nga nagtobo ang binitungudngamanabawang logta. 6Piropaginit ang adlaw, nagkaralayung, ayanang gamot manabaw. 7 Ang iba pagid nga bini nagtugpa sa logar ngadorong ilamonon nga masiit. Ganipagrabong ang mga ilamonon nalu-mus ang ginpanggas. 8 Piro ang ibatana nagtugpa samayad nga logta kagdia tana nagpamonga. Ang iba tama-tama lang anang bonga, ang iba doro,kag ang iba doro gid. 9 Ta binag-binagun nindo gid indong nabatiannga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mc. 4:10-12; Lu. 8:9-10)

10 Nagparapit dayon kay Jesusanang mga somolonod kag nag-pamangkot. Makon nanda, “Basinagaambal kaw sa mga tao paagisa mga paanggid?” 11 Makon niJesus kanada, “Tungud nga angmga tinago ang ona parti sa anangpagari ang Dios ginasogid kanindonga akun mga somolonod agudmaintindian nindo, piro sa iba tanaara ginasogidan ang diritso. 12 Ayang tao nga may naulaman run ngakamatoodan kag anang ginasonoddogangan pa gid ang Dios anangpagintindi, kag doro anang idogangkanana. Piro ang tao tana nga aranagasonod sa anang naulaman ngakamatoodan, pati anang naulamannga maistan bubulun pa kanana.13 Gani nagaambal ako kanandapaagi sa mga paanggid tungud ngasigi andang sulung piro indi sandamakakita, kag sigi andangpamati piroindi makaintindi. 14 Gani natomankananda anang ginkoon ang Dios angona paagi sa propita nga si Isaias. Aymakon na,‘Sigi indong pamati piro indi kamo

gid makaintindi,Kag sigi indong sulung piro indi

kamo gid makakita ang kam-atoodan.

Mateo 13:15 23 Mateo 13:3215 Tungud nga nagturugas anang olo

ang mga tao nga dia, kag indimagpati.

Gintabonan nanda andang mgatalinga,

Kag ginpuyung nanda andang mgamata.

Ay sabun makakita sanda kag maka-bati,

Kag maintindian kag magliso dayonkanakun,

Kag ayadun ko sanda.’16 Piro,” makon ni Jesus, “kamo tananga nagasonod kanakun masoirti, aykamonakakikita kag nakababati. 17Samatood tana, doro nga mga propitakag mga matarung nga mga tao angona ang nagarandum nga makakitakag makabati indong nakikita kagnababatian dadi, piro ara natabo saandang tyimpo.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan(Mc. 4:13-20; Lu. 8:11-15)

18 “Gani, pamatii nindo dia kag too-nan nindo kon ano anang kaologanang paanggid parti sa tao nga nag-panggas. 19 Ang tao nga nagapamatiang minsai parti sa anang pagari angDios piro ara kaintindi, pario sa anangbinit ang dalan nga gintugpaan angbini. Nagaabot kanana si Satanas, kagginaagawna ang ginpanggas sa anangtagiposoon. 20Ang kabatoan nga ma-nipis lang ang logta nga gintugpaanang bini pario sa tao nga nakabatiang minsai parti sa pagari ang Dios.Nagbaton tana nga lagi nga may kali-pay. 21 Garing bukun gid tuduk saanang tagiposoon, gani ara lang boayanang pagtoo. Pagabot ang kalisudokon pagingabot tungud sa anangambal ang Dios nga anang ginabaton,ginabayaan na nga lagi anang pag-too. 22 Ang logar nga dorong masiitnga mga ilamonon nga gintugpaanang bini pario sa tao nga nakabati raanang ambal ang Dios. Garing tungudsa mga paralibugan sa pangaboi kagandum nga magmanggad nalilipatanna anang ambal ang Dios nga anangnabatian kag ara napolosi. 23 Piro

ang mayad nga logta nga gintugpaanang bini pario sa tao nga nagpamatigid kag nagaintindi anang ambal angDios. Gani napolosan na gid anangambal ang Dios sa anang pagkaboi.Ang iba sa mga tao nga dia tama-tama lang andang napolosan sa an-dang nabatian, ang iba doro, kag angiba doro gid.”

Ang Paanggid Parti sa Bugang24 Nagpadayon si Jesus sa anang

pagtodlo sa mga tao paagi sa paang-gid. Makon na, “Anang pagari angDios pario sa tao nga nagpanggasang mayad nga bini sa anang logta.25 Pagkatapos nga tana nakapanggas,pagkagabi mintras tana nagakatorog,may tao nga may dumut kanana nganagayan ra doto kag nagpanggas angbugang kag magoli. 26 Nagtoroboang tanum, kag pagbonga bago panakita angmga bugang. 27Gani anangmga sorogoon nagayan kanana kagnagkoon, makon, ‘Kabay mayad ngabini atun ginpanggas sa imong logta.Ta diin kabaynagalin angmgabugangnga dato?’ 28 Makon andang agalun,‘Ang tao ngamay dumut kanakun angnagimo dan.’ Gani nagpamangkotsanda sa andang agalun kon pang-gaboton nanda. 29 Makon andangagalun, ‘Indi lang ay basi konmagabotnindo pati ang tanum. 30 Pabayaninindo ron lang asta magabot angtigarani. Sa tigarani ko garing kononang mga manogani nga panggabotonanay ang mga bugang kag bugkusunagud sonogon. Pagkatapos bago koipatipon kananda ang tubas sa akunbodiga.’ ”

Paanggid Parti sa Bosol nga Mostasa(Mc. 4:30-32; Lu. 13:18-19)

31 Ginsogidan na sanda ra angpaanggid nga dia, makon na, “Anangpagari ang Dios pario sa bosol ngamostasa nga ginpanggas ang sangkatao sa anang logta. 32 Anang bosolang mostasa maman ang maistan gidsa tanan nga bosol. Piro kon mag-tobo ron gani maman gid ang mataas

Mateo 13:33 24 Mateo 13:49sa mga laswa, kag midyo ron sakaoy anang kataas. Bisan gani angmga pispis sarang run makapogad saanang mga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok(Lu. 13:20-21)

33 Ginsogidan na sanda pa gidsangka paanggid, makon na, “Anangkaalimbawa anang pagari ang Diospario ra sa pampaabok nga ginlakutang babai sa sangka labador nga arinakag anang ginmasa, kag nagabokdayon ang tanan nga ginmasa.”

Kon Basi Paanggid anang Gingamitni Jesus sa Pagtodlo

(Mc. 4:33-34)34 Ginpaagi ni Jesus sa mga

paanggid ang tanan nga anang mgapanodlo parti sa anang pagari angDios. Ara tana may ginambal sa mgatao nga bukun paagi sa paanggid.35 Ginimo na dato agud matomananang ginkoon ang Dios paagi saanang propita ang ona nga nagkoon,“Akomagaambal paagi sa mga paang-

gid,Isogid ko ang mga butang nga ara pa

gid naulami alin pa ang pag-imo ang kalibotan.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologanang Paanggid Parti sa Bugang

36Pagkatapos dato ginbayaan ni Je-sus ang mga tao kag nagsulud tanasa balay. Anang mga somolonodnagsulud ra doto kag nagpamangkotkanana, makon nanda, “Sogidi kamiabi kon ano anang kaologan angpaanggid nga dato parti sa bugang.”37 Makon na, “Ang tao nga dato nganagpanggas ang mayad nga bini araiba kondi Ako nga Naging Tao. 38Anglogta nga ginpanggasan maman angkalibotan. Ang mayad nga bini araiba kondi ang mga tao nga naga-pasakup sa anang pagari ang Dios.Kag angmga bugangmaman angmgatao nga mga sinakupan ni Satanas.39 Si Satanas tana maman ang taonga may dumut nga nagpanggas angmga bugang. Ang tigarani, anang

kataposan run ang kalibotan, kag angmga manogani ara iba kondi ang mgaangil. 40 Kon paiwan nga ang bugangginagabot kag ginasonog dayon, dantoladan ra angmatatabo sa kataposanang kalibotan. 41 Ako nga NagingTaomagapadara akunmga angil agudtiponon kag paalinun sa akun ginar-ian ang tanan nga nagaimo malainnga nagiging kabangdanan ra nga angiba magkasala. 42 Kag ipilak sandadayon sa kalayo sa impyirno. Kagdotomagaparanangis sanda kagmag-abaragrut andang mga ipun. 43 Angmga matarung tana magasanag ngamidyo sa adlaw doto sa anang ginar-ian andang Tatay. Ta binag-binagunnindo gid indong nabatian nga dia!”

Paanggid Parti sa Manggad nga Gin-lubung

44 “Anang pagari ang Dios pariora sa manggad nga ginlubung salogta nga nadiskobri ang sangka tao.Anang ginimo, gintampukan na ru-man. Nalipay tana nga mayad. Ganipagoli na ginbaligya na anang tanannga pagkabutang kag ginbakal nadayon ang logta nga dato.”

Paanggid Parti sa Pirlas45 “Anang kaalimbawa anang

pagari ang Dios pario ra sa nigosyantinga nagapangita ang mga pirlas.46 Pagkakita na ang maraalun gid ngapirlas, nagoli tana kag ginbaligya naanang tanan nga pagkabutang kagginbakal na dayon ang pirlas ngadato.”

Paanggid Parti sa Lambat47 “Anang pagari ang Dios pario ra

sa lambat nga ginaladlad sa dagat, kagsari-sari nga mga isda ang nabubuul.48 Kon doro ron nga isda sa lam-bat ginabutung pabaybay. Kag na-gaporongko dayon ang mga tao agudpiliun ang isda. Ang mayad nga mgaisda ginabutang nanda sa mga baskit,piro ang marimo tana ginapamilaknanda. 49 Toladan ra ang matatabosa kataposan ang kalibotan. Ang mgaangil maabot digi agud ipabulag ang

Mateo 13:50 25 Mateo 14:12mga tao nga malain sa mga tao ngamayad. 50Kag angmga taongamalainipilak dayon sa kalayo sa impyirno.Kag magaparanangis sanda kag mag-abaragrut andang ipun.”

51 Nagpamangkot dayon si Jesuskananda, makon na, “Ta naintin-dian nindo tanan akun ginambalkanindo?” Makon nanda, “Uu.”52 Makon roman ni Jesus, “Gani angkada manogtodlo nga may natonanparti sa anang pagari ang Dios pariosa tagbalay nga doro anang pagkabu-tang. Ay bukun lang ang dati ngamga butang anang ginatodlo kondipati run da ang bago.”

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mc. 6:1-6; Lu. 4:16-30)

53-54 Pagkatapos nga nakatodlosi Jesus ang mga paanggid ngadia, nagayan tana dayon sa anangbanwa. Kag nagtodlo tana ra dotosa anang simbaan ang mga Judio.Ang mga nakabati sa anang mgaginatodlo nagkaratingala. Kagnagparamangkotan sanda, makonnanda, “Diin tana kabay nakabuulanang kinaraman nga dan, kaganang abilidad nga magimo ang mgamilagro? 55 Kabay anang bata ra langdan ang panday. Anang nanay kabaysi Maria kag anang mga kabogtosanday Santiago, Jose, Simon, kagsi Judas? 56 Kag anang mga kabogtonga babai digi ra nagaoli. Diin tanakabay kabuul anang abilidad ngadan?” 57 Gani indi sanda magpatikanana. Makon ni Jesus kananda,“Ang propita ginataod bisan diin loaslang sa anang kaogalingun nga banwakag panimalay.” 58 Maman dato ngapira lang gid kabilog angmgamilagronga anang ginimo doto, tungud ngaindi sanda magtoo kanana.

14Ang Pagpatay kay Juan nga Manog-

bunyag(Mc. 6:14-29; Lu. 9:7-9)

1 Ang mga adlaw nga dato siHerodes nga manogdomara ang

Galilea nakabati parti kay Jesus.2 Gani nagkoon tana sa anang mgaopisyalis, makon na, “Sigoro dia siJuan ngamanogbunyag nga nabanaw.Maman dan nga may gaum tana ngamagimo ang mga milagro.”

3-4 Si Juan ginpadakup ni Herodestungud nga ginkonan na tana nga,“Kontra sa Kasogoan imong pagoroa-sawa kay Herodias.” Ay si Herodesnga dia anang bayaw mismo ni Hero-dias, tungud nga asawa tana anangkabogto nga si Felipe. Kag tungudsa anang ginambal nga dato ni Juan,ginpadakup tana ni Herodes kag gin-papriso dayon. 5 Ipapatay andan niHerodes si Juan, garing naadlukantana ra sa mga Judio tungud nga gi-nakabig nanda si Juan nga propita.

6 Pagabot anang komplianyo niHerodes ang daraga nga bata ni Hero-dias nagsaot para sa mga bisita nganagtambong doto kag nalipay gid ngamayad si Herodes. 7 Gani makonna, “Sigi, magpangayo kaw kanakunbisan ano kag itaw ko kanimo, kagginasompa ko dan nga imoon ko.”

8 Sa sugiut anang nanay nagsabatang daraga, makon na, “Itaw modadi kanakun anang olo ni Juannga manogbunyag nga nagabutangsa bandiado.” 9 Pagkabati dato niAring Herodes naborido tana. Pirotungud nga nakapanompa tana kagnabatian mismo anang mga bisita,ginpaimo na anang ginapangayo angdaraga. 10 Ginpaotod na anang olo niJuan doto sa prisoan. 11 Ginbutangnanda dayon sa bandiado kag gindarasa daraga. Kag gintaw ra dayon angdaraga sa anang nanay. 12 Ananglawas tana ni Juan ginbuul anangmga somolonod kag ginlubung nandadayon. Pagkatapos nagayan sandakay Jesus kag ginsogid kanana angnatabo kay Juan.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000(Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

Mateo 14:13 26 Mateo 14:3613Pagkabati dato ni Jesus, nagsakay

tana sa sakayan kag nagayan sa nalig-win nga logar. Piro pagkabati angmga tao alin sa sari-sari nga mgabanwa nga si Jesus nakaalin run,nagbagtas sanda paayan sa anangarayanan. 14 Pagsalta ni Jesus, nakitana ang doro gid nga mga tao. Nalooytana nga mayad kananda, gani gin-pangayad na ang mga masakitun ngaandang gindara doto.

15 Pagkaapon, nagparapit kananaanang mga somolonod. Makonnanda, “Madali run lang masalupang adlaw, kag ara paman bario ngamarapit-rapit digi. Paayana run angmga tao samga bario agudmakabakalsanda andang pagkaun.” 16Makon niJesus kananda, “Indi kinanglan ngapaalinun sanda. Kamo mismo angmagtaw pagkaun kananda.” 17Makonnanda, “Os, lima lang gid kabilog atuntinapay digi kag darwa ka bilog ngaisda.” 18Makon ni Jesus kananda, “Abidaraa nindo digi.” 19 Kag ginkonanna ang mga tao nga magporongko sailamonon. Pagkabuul na ang lima kabilog nga tinapay kag darwa ka bilognga isda nagtangra tana sa langit,kag ginpasalamatan na dato sa Dios.Pagkatapos ginpiak-piak na dayonang tinapay kag gintaw sa anang mgasomolonod kag ginpanagtag nanda samga tao. 20 Ang kada isara nakakaunkag nabosog. Kag pagkatapos nganakakaun run ang tanan, gintiponnanda ang mga nabilin, kag bali dosika baskit ang napono. 21 Ang mgalalaki lang nga nagkaun bali 5,000 ngalagi, poira pa ang mga babai kag mgabata.

Si Jesus Nagpanaw sa ibabaw angTobig

(Mc. 6:45-52; Jn. 6:15-21)22Pagkatapos dato ginsogo ni Jesus

anang mga somolonod nga magsakaysa sakayan kag magona doto sa tabokmintras ginapaoli na pa ang mga tao.23 Kag pagkatapos nga makapanawang mga tao nagtokad tana sa bokid

nga tana lang agud magpangamoyo.Nagabian tana doto. 24Kag sa oras ngadato ang sakayan nga ginasakayananang mga somolonod doto ron satunga ang laod kag ginasampi-sampingamayad ang daloyon ay kontra angangin. 25Ang kasanagun run nagayansi Jesus doto kananda nga nagapanawsa ibabaw ang tobig. 26 Pagkakitaanang mga somolonod nga may na-gapanaw sa ibabaw ang tobig ginad-lukan sanda. Kag nagsiringgit sanda,makon nanda, “Morto!” 27 Makonnga lagi ni Jesus kananda, “Indi kamomagkaadluk, ako dia!” 28 Makondayon ni Pedro, “Ginoo, abi kon ikawmanda dan, paayana ako dian kanimonga nagapanaw ra sa ibabaw ang to-big.” 29Makon ni Jesus kanana, “Sigidali!” Gani naglosong si Pedro sasakayan kag nagpanaw sa ibabaw angtobig paayan kay Jesus. 30Piro pagka-marasmas ni Pedro nga mabaskugang angin, ginadlukan tana kag amat-amat tana nga nagpaidalum. Ganinagsinggit tana, makon na, “Ginoo,tabangi ako!” 31 Kag ginkirabot tanara nga lagi ni Jesus. Pagkatapos,makon na kay Pedro. “Basi nag-doda kaw? Ang kaistan imong pagtookanakun.” 32 Pagsakay nanda ngadarwa sa sakayan golpi nga naglinaw.33 Kag ginsimba tana ang mga tao sasakayan, makon nanda, “Matood ragid nga ikaw anang Bata ang Dios.”

Ginayad ni Jesus angmgaMasakitunsa Genesaret

(Mc. 6:53-56)34Pagabot nanda sa loyo, nagpondo

sanda sa Genesaret. 35 Nakilala ngalagi si Jesus angmga tao doto kag gin-pamarita nanda sa palibot nga mgalogar nga doto ron si Jesus. Gani gin-pangdara ang mga tao ang tanan ngamay masakit kanana. 36 Ginpangabaynanda si Jesus nga kon maimo, to-gotan na ang mga masakitun ngamagtandug kanana, bisan sa anangsidsid run lang anang lambong. Kagang tanan nga nakatandug nagayad.

Mateo 15:1 27 Mateo 15:2215

Anang Panodlo ang mga Malam(Mc. 7:1-13)

1Pagkatapos datomaymga Pariseokag mga manogtodlo ang Kasogoanalin sa Jerusalem nga nagparapit kayJesus kag nagpamangkot. 2 Makonnanda, “Basi ginasoway imong mgasomolonod anang mga soronodonatun mga kaolang-olangan? Ay arasanda nagapangogas andang alimasono sa nakaogalian bago magkaun.”3 Makon ni Jesus kananda, “kamotana, basi ginasoway nindo ra anangsogo ang Dios tungud sa indong pag-sonod indong mga soronodon ngadan. 4 Ay makon ang Dios, ‘Taodaimong tatay kag nanay,’ kag ‘Angnagaambal malain kontra sa anangtatay okon nanay dapat patayun.’5 Piro kamo tana nagatodlo nga konang tao may inogbolig sa anang mgaginikanan ginatogotan nindonga indirun magbolig kon magkoon tana saanang mga ginikanan nga, ‘Dia an-dan akun inogbolig kanindo, gar-ing indi ko ron makataw kanindo aynakapabulag ko ron para sa Dios.’6Maman dan indong paagi agud indinindo masonod anang ginatodlo angDios para masonod nindo indongmga pinalaton-laton nga soronodon.7 Mga salimpapaw! Matood ra gidanang koon ang Dios parti kanindopaagi kay Isaias. Makon na,8 ‘Ang mga tao nga dia nagataod

kanakun sa baba lang.Piro ang matood tana andang tagi-

posoon marayu kanakun.9 Ara polos andang pagsimba

kanakun,ay andang mga ginatodlo mga soron-

odon nga ginimo-imo langang mga tao.’ ”

Ang mga Butang nga Nagapakasalasa Tao

(Mc. 7:14-23)10 Gintawag ni Jesus ang mga tao

nga magparapit kanana. Kag makonna dayon kananda, “Pagpamati kamo

kag intindiun nindo akun iambalkanindo. 11 Ang mga butang nganagasulud sa anang baba ang tao aranagapalain kanana, kondi ang mgamarimo nga mga ambal nga nagagoasa anang baba.”

12 Lagat-lagat nagparapit kanandaanang mga somolonod kag nagkoon,“Ta kaulam ka ra nga nagsakit anangbuut ang mga Pariseo sa imongginambal nga dato?” 13 Nagsabat siJesus, makon na, “Ang kada tanumnga ara pagtanuman akun Tatay ngasa langit sigorado nga gagaboton.14 Pabayani nindo sanda lang. Mgabolag sanda nga manogagobayang mga bolag. Kag kon angbolag maman da ang magagobaysa bolag, pario sanda nga maologsa boo.” 15 Makon dayon ni Pedrokay Jesus, “Abi pasanagan kanamunanang kaologan ang paanggid ngadato kaina.” 16 Makon ni Jesuskananda, “Pati kamo ara pa ranakaintindi? 17Ara kamo bala kaulamnga ang bisan ano nga nagasuludsa baba nagadiritso sa tian kagsa ori nagagoa dayon sa lawas?18 Piro ang nagagoa tana sa babasa tagiposoon nagaalin, kag mamanang nagapalain sa tao. 19 Tungudnga dian sa anang tagiposoon angtao nagaalin ang malain nga mgauna-una, ang pagpatay, ang pag-panginbabai okon pagpanginlalaki,ang pagolid sa bukun anang asawa,ang pagpanakaw, ang pagtistigo angbotig, kag ang pagambal ang malainkontra sa anang kapario. 20 Mamandia ang nagapalain sa tao kag bukunnga kon ara tana kapangogas anangalima bago magkaun.”

Anang Pagtoo ang Babai ngaCananean

(Mc. 7:24-30)21Nagalin si Jesus sa logar nga dato

kag nagayan tana sa mga logar ngamarapit sa mga siodad ang Tiro kagSidon. 22Karonmay sangka babai ngaCanaanun nga nagaoli sa logar nga

Mateo 15:23 28 Mateo 16:1dato. Nagayan tana kay Jesus nga na-gapakitloy. Makon na, “Ginoo, ikawnga manogpanobli anang ginarian niDavid, abi kaloyi ako ra! Akun batanga babai ginsuludan ang malain ngaispirito kag sugung anang pamati.”23 Piro ara nagsapak si Jesus. Anangmga somolonod nagparapit kananakag magkoon, “Paalina ang babai ngadan, way sigi anang sonod kanatunkag nagalingaw!” 24 Gani makondayon ni Jesus, “Ako ginpadara digiagud pangitaun kag boligan ang mgaIsraelita nga pario sa mga karnironga nagkaradora.” 25 Piro nagparapitpa gid ang babai kay Jesus kag na-glood kanana nga nagakoon, makon,“Ginoo, boligi ako ra!” 26 Makonni Jesus kanana, “Bukun mayad ngabulun anang pagkaun ang mga batakag itaw sa mga ayam.” (Naulamanang babai kon ano anang gostong am-balun ni Jesus, nga boligan na anayang mga Judio kag bago garing angbukun Judio.) 27 Gani makon angbabai, “Tama dan Ginoo, piro bisanang mga ayam nagakaun ra ang mgapagkaun nga nagakaraolog sa lamisaandang agalun.” 28 Makon dayonni Jesus kanana, “Ang kabaul imongpagtoo! Gani mababaton mo imongginapangayo kanakun.” Kag dato ngalagi nagayad anang bata.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus29Nagalin doto si Jesus kagnagobay

sa baybay ang Dagat ang Galilea. Angori nagtokad tana sa bokid kag nag-pongko doto. 30 Doro nga mga taoang nagarayan doto kanana. Gin-dara nanda ang mga piang, ang mgapingkaw, ang mga bolag, ang mgaapa kag doro pa gid nga masakitun.Ginpamutang nanda lang sa sikianni Jesus kag ginpangayad na sandatanan. 31 Natingala nga mayad angmga tao ay nakita nanda nga angmga apa nakaaambal run, mayad runanang alima ang mga pingkaw, angmga piang nakapapanaw ron kag ang

mga bolag nakakikita run. Kag gin-dayaw nanda ang Dios nga ginasimbaanang mga kaapo-apoan ni Isreal.

Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mc. 8:1-10)

32 Gintawag ni Jesus anang mgasomolonod kag magkoon kananda,“Nalooy ako sa mga tao nga dia, aytatlo ron dia ka adlaw nga nagkaibansanda kanakun kag ara sanda runmaymakaun. Indi ko gosto nga paoliunsanda nga ara kakaun ay basi kondoplayun sanda sa dalan.” 33 Makonanang mga somolonod kanana. “Tasa diin kita mabuul digi sa naligwinnga logar ang pagkaun nga maga-igo sa karaku nga dia nga mga tao?”34 Nagpamangkot kananda si Jesus,makon na, “Pira ka bilog indong tina-pay dian?” Makon nanda, “Pito kabilog nga tinapay kag pira lang gidka bilog nga isda nga mairintuk.”35 Makon dayon ni Jesus sa mga tao,“Abi pagporongko kamo sa logta.”36 Kag ginbuul na dayon ang pito kabilog nga tinapay kag ang mga isdakag nagpasalamat sa Dios. Pagkat-apos, ginpamisang-pisang na datokag gintaw sa anang mga somolonod.Kag anang mga somolonod ang nag-panagtag sa mga tao. 37 Tanan sandanakakaun kag nabosog. Pagkataposginpanipon nanda ang tinapay ngasobra, kag nakapono sanda pito kabaskit. 38 Mga 4,000 ka lalaki angnakakaun poira pa ang mga babai kagmga bata.

39 Pagkatapos dato ginpaoli dayonni Jesus ang mga tao. Tana tananagsakay sa sakayan kagmagtabok salogar ang Magadan.

16Nagpangayo Milagro ang mga

Pariseo kag Saduseo(Mc. 8:11-13; Lu. 12:54-56)

1 May mga Pariseo kag mgaSaduseo nga nagayan kay Jesusagud tirawan tana. Makon nanda,“Kon ikaw ginpadara manda ang

Mateo 16:2 29 Mateo 16:20Dios, abi pagimo ang milagro alinsa Dios.” 2 Makon ni Jesus kananda,“Kon nagainalup ang adlaw kag anglangit mapola, nagakoon kamo nga‘Mayad ang tyimpo aruman.’ 3 Kagkon aga pa kag ang langit mapolakag magalum, nagakoon kamo nga‘Maoran dia dadi.’ Kon magsulungkamo sa langit naulaman nindo konmagainit okon magaoran, piro samga tyimpo tana nga dia indi kamomakaintindi ang mga tanda sa mganagakaratabo. 4 Kamo nga mga taosa dadi, masyado kamo kalain kagbukun matutum sa pagsonod sa Dios.Nagapangayo kamo milagro, piro araiba nga milagro akun ipakita kanindokondi ang milagro nga natabo kayJonas.” Kag nagalin tana dayon.

Anang Paandam ni Jesus sa anangmga Somolonod Parti sa anang Ginatodloang mga Pariseo kag mga Saduseo

(Mc. 8:14-21)5 Nagtabok sanday Jesus sa loyo,

piro anang mga somolonod nalipatmagbalon ang pagkaun. 6 Makon niJesus kananda, “Magandam kamonga mayad sa anang pampaabokang mga Pariseo kag mga Saduseo.”7 Pagkabati dato anang mga so-molonod, makon nanda, “Sigoroginambal na dia tungud nga arakita nakadara ang tinapay.” 8 Pironaulaman ni Jesus kon ano andangginaisip. Gani makon na kananda,“Basi nagabarais-baisan kamo? Konara kamo dara nga tinapay maiwangid? Ara kamo pa gid pagsarigkanakun ay? 9 Ara nindo pa gidbala naintindii nga indi kita dapatmagpalibug parti sa tinapay? Aranindo bala nadumdumi ang limaka bilog nga tinapay nga akunginpamiakpiak agud makakaun ang5,000 ka tao? Nalipatan nindo ronbala kon pira ka baskit indongnaponosa mga nabilin nga tinapay? 10 Aranindo ra bala nadumdumi nga sa pitoka bilog nga tinapay ginpakaun koang 4,000, kag pira pa ka baskit ang

sobra? 11 Ara kamo bala kaintindinga bukun tinapay akun gostongambalun pagkoon ko nga ‘Magandamkamo sa anang pampaabok ang mgaPariseo kag mga Saduseo?’ ” 12 Kagbago nanda pa naulaman nga bukungali ang pampaabok nga ginagamit satinapay andang dapat likawan kondianang panodlo ang mga Pariseo kagmga Saduseo.

Kon Sino si Jesus Sono kay Pedro(Mc. 8:27-30; Lu. 9:18-21)

13 Karon, ang doto ron sanday Je-sus sa logar ang Cesarea sa Filiposnagpamangkot tana sa anangmga so-molonod, makon na, “Sino Ako ngaNaging Tao sono sa anang pagkaki-lala ang mga tao?” 14 Makon nanda,“May mga nagakoon nga ikaw si Juanngamanogbunyag. Ang iba nagakoonnga ikaw si Elias. Kag may ibapa gid nga nagakoon nga ikaw siJeremias, kag kon bukun, basta isarasa mga propita.” 15 Makon ni Jesuskananda, “Piro para kanindo, sinoako?” 16 Nagsabat si Pedro, makonna, “Ikaw ang Cristo nga anang gin-pangako ang Dios nga magari, anangBata ang Dios nga boi!” 17 Makonni Jesus kanana, “Simon nga bata niJonas, masoirti kaw, tungud nga dianga butang bukun tao ang nagsogidkanimo kondi akun Tatay nga sa lan-git. 18 Ikaw ginatawag ko nga Pe-dro nga kon sayodon bato. Kag saibabaw ang pondasyon nga dia ngabato patindugun ko ang mga tao ngamagatoo kanakun kag bisan ananggaum ang kamatayun indi makadaugkananda. 19 Kanimo ko itaw ang aw-toridad sa anang ginarian ang Dios.Ang bisan ano nga imong itogot ngaimoondigi sa kalibotanmaman ra angitogot angDios, kag ang bisan ano ngaindi mo pagitogot maman ra ang indipagitogot ang Dios.” 20 Pagkataposginbilinan dayon ni Jesus anang mgasomolonod nga indi sanda gid mag-sogid bisan kino nga tana ang Cristo.

Mateo 16:21 30 Mateo 17:10Ginsaysay ni Jesus nga Tana Maga-

antos kag Patayun dayon(Mc. 8:31–9:1; Lu. 9:22-27)

21 Alin dato ginsaysay ni Jesus saanang mga somolonod kon ano angmatatabo kanana. Makon na, “Ki-nanglan gid nga ako magayan saJerusalem. Doto magaantos akonga mayad sa anang imoon kanakunanang mga manogdomara ang mgaJudio, ang mga monogdomara ngapari, kag ang mga manogtodlo angKasogoan. Papatayun nanda ako,piro sa ikatlo ka adlaw mababanawako.” 22 Pagkakoon na dato gindaratana ni Pedro sa marayu-rayu kagsawayun; makon na, “Iparayu langimong ginambal nga dan. Indi pagi-togot ang Dios nga matabo dan kan-imo.” 23Nagliso si Jesus kag nagkoonkanana, “Parayu kaw kanakun Sa-tanas. Ginapamalabagan mo ako ngamagimo anang kabubutun ang Diostungud nga imong naisipan nga danbukun anang gosto ang Dios kondimaman dan anang gosto ang tao!”

24 Makon dayon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Kon may tao ngagostomagsonod kanakun, indi na rundapat pagisipun anang kaogalingun,kondi kinanglan magtoman kanakunabir kon kamatayun anang aboton sapagsonod kanakun. 25 Ay ang bisansino nga nagakanogon anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapapataypa ra gid. Piro ang bisan sino nga pri-parado nga mapatay tungud kanakunmakakaangkun ang kaboi nga ara kat-aposan. 26 Ano gid anang mabubuulang tao kon maangkun na ang tanannga butang digi sa kalibotan, piromadora ra lang anang kaboi? Aragid! Ay ara gid pagkabutang ngasarang na nga itaw agud mabawi naruman anang kaboi. 27 Ay Ako ngaNaging Tao magabalik digi sa kalib-otan nga nagalanyag sa anang gaumakun Tatay, kag kaiban ko ra anangmga angil. Kag balusan ko dayon angtanan nga tao sono sa andang mgainimoan. 28 Sa matood tana, may

mga tao digi dadi nga indi mapataymintras indi nanda makita Ako ngaNaging Tao nga nagabalik digi bilangAri.”

17Nagbago anang Itsora ni Jesus(Mc. 9:2-13; Lu. 9:28-36)

1 Pagkalubas ang anum ka adlawgindara ni Jesus si Pedro kag angmagkabogto nga si Santiago kag siJuan sa mataas nga bokid. Sanda-sanda lang gid ang nagayan doto.2 Ang doto sanda run, mintras naga-sulung sanda kay Jesus, nagiba anangitsora. Anang oyaun nagsanag ngamidyo ron sa adlaw, kag anang lam-bong nagpoti nga nagasirak. 3 Kaggolpi lang nga nakita nanda ra siMoises kag si Elias nga nagpakig-sogidanun kanana. 4 Makon dayonni Pedro kay Jesus, “Ginoo, mayaddigi kami. Kon maliag kaw, maimoako digi tatlo ka kamalig, ang saka-bilog kanimo, ang sakabilog kay Moi-ses, kag ang sakabilog kay Elias.”5 Ara tana pa katapos anang am-bal nga dato ginlikupan sanda angpanganod nga masilaw kag nabatiannanda dayon ang limug nga alin sapanganod nga nagakoon, “Maman diaakun pinalangga nga Bata. Nalilipayako nga mayad kanana. Pamatiannindo tana!” 6Pagkabati dato nandayPedro nagdapa sanda sa sugung ngakaadluk. 7 Ginrapitan sanda ni Jesuskag gintandug nga nagakoon, “Ban-gon kamo! Indi kamo magkaadluk!”8 Pagsulung nanda ara sanda ibangnakita doto kondi si Jesus run lang.

9 Ang nagalusub sanda run sabokid, ginkonan sanda ni Jesus,makon na, “Indi kamo gid magsogidbisan kino parti sa indong nakitamintras Ako nga Naging Tao arapa mabanaw.” 10 Pagkataposnagpamangkot kanana anang mgasomolonod, makon nanda, “Basikabaynagakoon angmgamanogtodloangKasogoannga kinanglanmagabotanay si Elias bago magabot ang

Mateo 17:11 31 Mateo 17:27Cristo?” 11 Makon ni Jesus kananda,“Pario anang koon ang Kasolatanmaabot ra gani si Elias agud ipripararang tanan nga butang. 12Piro sogidankokamo, si Elias nakaabot ron. Garingara tana lang bala nakilala ang mgatao kag ginimo nanda andang gostonga imoon kanana. Kag maman radan andang imoon Kanakun ngaNaging Tao. Paantoson nanda akora.” 13 Kag bago pa naangupananang mga somolonod nga si Juannga manogbunyag maman anangginatomod.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga mayMalain nga Ispirito

(Mc. 9:14-29; Lu. 9:37-43)14 Pagabot nanda doto sa dorong

tao may sangka lalaki nga nagpara-pit kay Jesus kag naglood nga na-gakoon, makon na, 15 “Ginoo, abikaloyi ra akun bata nga lalaki. Koya-pun tana kag kon aboton gani sugunggid anang pamati. Pirmi tana gidnga natotomba sa kalayo kag pirmi ranga naoolog sa tobig. 16 Gindara kotana sa imong mga somolonod, piroindi sanda makapaayad.” 17 Makondayon ni Jesus, “Kamo nga mga tao satyimpo nga dia, ara kamo gid pagtoo,kag baliskad indong ginaisip kag gi-naimo. Asta sano pa akun pagantoskanindo? Dara nindo digi kanakunang bata!” 18 Kag ginsaway dayon niJesus ang malain nga ispirito doto sabata kag naggoa ra nga lagi. Kag saoras nga dato nagayad ang bata.

19 Ang sanda-sanda run lang nag-parapit kay Jesus anang mga so-molonod kag nagpamangkot, makonnanda, “Basi kabay indi namun ma-pagoa ang malain nga ispirito ngadato sa bata?” 20 Makon ni Jesuskananda, “Tungud nga kolang indongpagtoo. Sa matood tana, kon kamomay pagtoo nga bisan pario langsa anang bosol ang mostasa anangkabaul, sarang kamo ronmakakoon sabokid nga dia ngamagsaylo sa sangkalogar, kag dan magasaylo. Ara gid

butang nga indi nindo maimo.” [21 Garing ang toladato nga klasi ngamalain nga ispirito indi nindo bastamapagoa kon indi kamo magpang-amoyo kag magpoasa.]

Ginsambit Ruman ni Jesus ang Partisa anang Kamatayun

(Mc. 9:30-32; Lu. 9:43b-45)22 Pagtiripon anang mga so-

molonod doto sa Galilea, makon niJesus kananda, “Ako nga Naging Taokinanglan nga iintriga sa mga tao23 nga magapatay kanakun. Piro saikatlo ka adlaw mababanaw ako.”Naborido gid anang mga somolonod.

Ang Pagbayad ang Bois Para sa Tim-plo

24 Pagabot nanday Jesus sa Caper-naum, si Pedro ginparapitan ang mgamanogsokot ang bois para sa timplokag ginpamangkot. Makon nanda,“Nagabayad ra indong manogtodloang bois para sa timplo?” 25Makon niPedro kanana, “Uu, nagabayad tana.”

Pagsulud ni Pedro sa balay gin-pamangkot tana nga lagi ni Jesus.Makon na, “Simon, kon sa kanimoabi, sino anang ginapabayad ang mgaari digi sa kalibotan ang bois, an-dang mga bata okon iba?” 26 Makonanang sabat ni Pedro, “Syimpri angiba.” Makon ni Jesus, “Kon toladatonagakaologan nga andang mga bataindi gani kinanglan nga magbayad.27Garing kon indi kita magbayad basikon maglain andang buut kanatun,gani magayan kaw sa dagat kag mag-pamonit dayon. Ang ona nga isda ngaimong madawi bosik-sikun mo anangbaba kagmakikitamodoto ang koartanga bastanti run nga ibayad para saatun bois nga darwa. Bulun mo kagibayad dayon sa mga nagasokot angbois para sa timplo.”

18Ang Pinakaimportanti sa anang Gi-

narian ang Dios(Mc. 9:33-37; Lu. 9:46-48)

Mateo 18:1 32 Mateo 18:171 Sa oras nga dato nagparapit kay

Jesus anang mga somolonod kag nag-pamangkot, makon nanda, “Sino gidkabay ang labaw sa tanan sa anangGinarian ang Dios?” 2 Anang gin-imo ni Jesus gintawag na ang batanga maistan kag ginpatindug na saandang tunga. 3 Makon na dayonkananda, “Sa matood tana, kon kamoindi magbago kag maging pario samairintuk nga mga bata, indi kamogid mapabilang sa mga tao nga anangginaarian ang Dios. 4 Ay ang tao nganagapaubus pario sa bata nga dia,ma-man ang ginabilang nga pinakalabawsa anang Ginarian ang Dios. 5 Kagang bisan sino nga tungud sa anangpagtoo kanakun nagabaton kag na-gaasikaso sa bata nga toladia nagaba-ton ra kanakun.”

Ang mga Pagsolay(Mc. 9:42-48; Lu. 17:1-2)

6 “Piro ang bisan sino nga mag-ing kabangdanan nga ang mga batanga dia magbaya sa andang pagtookanakun mas mayad pa nga igotananang liug kag itagkus dayon sa galin-gan nga bato kag ipandag sa laod.7 Kailo ra ang mga tao digi sa kalib-otan ay ang pagsolay pirmi gid nganagaabot kananda. Kon sa bagay dianga mga butang matatabo gid man.Piro kailo gid ang tao nga nagasolaysa anang kapario.

8 “Kon imong alima okon siki angmaging kabangdanan nga ikaw mag-baya kanakun, otoda run lang kagipilak! Mas mayad pa nga sakabiloglang imong alima okon siki kag maykaboi kaw nga ara kataposan kaysakomplito imong alima kag siki piroipilak ka ra lang sa kalayo nga arakataposan. 9 Kag kon imong matamaging kabangdanan nga ikaw mag-baya kanakun, lukada kag ipilak! Aymas mayad pa nga sakabilog langimong mata kag may kaboi kaw ngaara kataposan kaysa komplito imongmata piro ipilak ka ra lang sa kalayosa impyirno.”

Paanggid parti sa Karniro ngaNadora

(Lu. 15:3-7)10“Magandamkamonga indi nindo

gid pagtamayun bisan ang sakabilogsamairintuk nga dia ngamga bata. Aysa matood tana anang mga angil angDios nga nagabantay kananda pirmidoto sa akun Tatay nga sa langit. [11 Ay Ako nga Naging Tao nagayandigi sa kalibotan agud lowasun angmga tao nga nagkaradora tungud saandang mga sala.]

12 “Kon may tao nga may 100 kakarniro kag nadora ang sakabilog,ano kabay anang imoon? Sigoradogid nga bayaan na ang 99 nga naga-parangarab sa mga bokid-bokid kagpangitaun na ang karniro nga nadora.13 Kag kon anang makita malilipaytana nga mayad. Sa matood tana masmalilipay tana sa sakabilog nga datonga nadora nga anang nakita kaysa 99nga ara nadora. 14 Toladan ra anangnababatyagan indong Tatay nga salangit. Indi na gid gosto nga madoraang bisan sangka bata nga maistan.”

Kon Nagkasala Kanimo Imong Ka-pario nga Tomoloo

15“Kon imong kapario nga tomoloomagkasala kanimo, ayanan mo tanakag sogidan mo dayon anang ginimonga sala. Piro dia imoon mo ngakamo-kamo lang. Kon tana mag-pakigosay kanimo, ta kondi maga-ayadan kamo roman, kag mapabalikmo tana sa Dios. 16 Piro kon indi tanamagpakigosay kanimo, magdara kawsangka tomoloo pa gid okon darwaman agud masonod mo ang sono sanakasolat sa Kasolatan nga ang mgabutang nga indong ambalan mapam-atodan ang darwa okon tatlo ka tao.17 Piro kon indi tana pa gid mag-pamati kananda isogid sa tanan ngamga tomoloo sa andang ginatiripo-nan. Kag kon indi tana pa gid mag-pamati kananda, ayawnindo tana runpagsapaka kondi ibilang nindo tanarun lang nga pario sa mga tao nga

Mateo 18:18 33 Mateo 19:3ara nagakilala sa Dios okon pario samga manogsokot ang bois nga naga-pandaya kag mga traidor.”

Ang Ginadilian kag ang Ginatogot18“Ang bisan ano nga indong itogot

digi sa kalibotanmaman ra ang itogotang Dios, kag ang bisan ano nga indinindo pagitogot maman ra ang indipagitogot ang Dios.

19 “Kag gosto ko ra nga maulamannindodia, nga kon angdarwa kanindodigi sa kalibotan magkasogot parti sabisan ano nga indong pangayoon sapangamoyo, dan imoon kanindo akunTatay nga sa langit. 20 Ay kon diinang darwa okon tatlo nga nagatiripontungud kanakun, ako kaiban nandara.”

Paanggid Parti sa Sorogoon nga IndiMagpatawad

21Nagparapit si Pedro kay Jesus kagmagpamangkot, makon na, “Ginoo,kon akun kapario nga tomoloo pirminga nagakasala kanakun, kapira kogid tana dapat patawadun? Pito kabisis?” 22 Makon ni Jesus kanana,“Bukun lang asta sa ikapito ka bisis,kondi asta sa 77 ka bisis. 23 Ay anangpagari ang Dios pario sa natabo sasangka ari nga nagaosisa ang mgaotang kanana anang mga sorogoon.24 Mintras nagaosisa tana andangmga otang, may gindara kanana ngasorogoon nga anang otang minilyon.25Kag tungud nga indi tana run mak-abayad nagsogo ang ari nga ibaligyatana bilang oripun pati anang asawakag anang mga bata. Kag ibaligya raang tanan na nga pagkabutang agudmabayadan na anang otang. 26Anangginimo ang sorogoon nga dato, na-glood tana sa ari kag magpakitloy,makon na, ‘Pasinsyaa ako lang anaydadi, ay bayadan ko ra dan kanimotanan!’ 27 Kag nalooy ang ari kanana,gani ginpatawad na tana kag ara tanarun pagpabayada anang otang, kondiginpaoli run lang.

28 “Pagoli ang tao nga dato na-soblang na anang kapario nga soro-goon nga may otang kanana ngamaistan lang gid. Gindakup na angsorogoon nga dato nga may otangkanana kag ginkuga na dayon nga na-gakoon, ‘Bayadi ako ron imong otangkanakun!’ 29 Kag naglood kananaanang kapario nga dato nga soro-goon nga nagapakitloy, makon na,‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, aybayadan ko ra dan kanimo!’ 30 Piroindi tana gidmagpasogot. Anang gin-imo tana, ginpapriso na ang sorogoonnga dato nga may otang asta mak-abayad. 31 Pagkakita dato ang iba pagid ngamga sorogoonnaglain andangbuut, gani ginayanan nanda andangagalun nga ari kag ginsogidan partisa natabo nga dato. 32 Ginpatawagang ari anang sorogoon nga datokag magkoon, ‘Masyado kaw kalainnga sorogoon. Kabay ginpatawad takaw sa imong otang kanakun tungudnga nagpakitloy kaw kanakun. 33 Tabasi ara mo pagkaloyi imong kaparionga sorogoon pario akun pagkalooykanimo?’ 34 Doro gid anang kasilagang ari kanana. Ginpapriso na tanakag ginpasilotan asta mabayadan natanan anang otang kanana.” 35Makondayon ni Jesus kananda, “Dan toladanra anang imoon akun Tatay nga salangit sa kada isara kanindo kon kamoindi magpatawad sa indong kaparioang tuduk gid sa indong tagiposoon.”

19Anang Todlo ni Jesus Parti sa Pagbu-

lagan ang Magasawa(Mc. 10:1-12)

1Pagkatapos nga si Jesus nakatodloang mga butang nga dato, nagalintana sa Galilea kag nagayan sa mgalogar nga sakup ang Judea sa tabokang Soba ang Jordan. 2 Dorong mgatao ang nagsonod kanana, kag gin-pangayad na sanda sa andang mgamasakit.

3 Karon, may mga Pariseo nganagayan ra doto kanana. Gosto

Mateo 19:4 34 Mateo 19:20nanda nga magpangita paagi agudmaiakosar nanda tana. Nagpa-mangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Nagatogot bala angKasogoannga bulagan ang lalaki anang asawasa bisan ano nga kabangdanan?”4 Nagsabat si Jesus, makon na, “Arakamo gid bala kabasa sa Kasolatannga pagimo ang Dios ang tao ginimona sanda nga lalaki kag babai?5 Kag pagkatapos makon na, ‘Mamandan nga bayaan ang lalaki anangtatay kag nanay kag magdapuntana dayon sa anang asawa, kagsanda nga darwa maging isara runlang.’ 6 Gani bukun sanda run darwakondi isara. Kon maman dan, takondi indi dapat bulagun ang taoang gindapun ang Dios.” 7 Makonroman ang mga Pariseo kanana,“Ta basi nagakoon si Moises ngapoidi nga bulagan ang lalaki anangasawa, basta tawan na lang tanaang kasolatan nga sa pagkamatoodbulag sanda run?” 8 Makon niJesus kananda, “Gintogotan kamo niMoises nga bulagan indong asawatungud nga matugas indong olo.Piro bukun toladan anang plano angDios alin pa ang ompisa. 9 Mamandan nga nagakoon ako kanindo ngakon ang lalaki magbulag sa anangasawa nga ara ra nagpanginlalaki,pagkatapos magpangasawa tanaang iba, nagapanginbabai tana.[Kag ang magpangasawa sa babainga ginbulagan nagakasala ra sapagpanginbabai.”]

10 Makon dayon anang mgasomolonod ni Jesus, “Kon toladiagali ang may asawa, mayad pa indirun lang magpangasawa.” 11 Makonanang sabat ni Jesus, “Indi danmabaton ang tanan loas sa mgatao nga maman dato anang bugnaang Dios kananda. 12 May sari-sari nga kabangdanan kon basi maymga lalaki nga indi makaasawa; angiba natao nga indi makaasawa; angiba indi makaasawa tungud ngaginkapon sanda; kag ang iba pa

gid indi magpangasawa tungud saandang pagpanikasug para sa anangginarian ang Dios. Ta, ang makaimodia nga indi mag- pangasawa, indimagpangasawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairin-tuk nga mga Bata

(Mc. 10:13-16; Lu. 18:15-17)13 Karon, may mga tao nga nag-

dara ang mga bata nga mairintukkay Jesus agud tongtongan anang al-ima kag ipangamoyo. Piro ginsawaysanda anangmga somolonod ni Jesus.14 Garing makon ni Jesus kananda,“Pabayani nindo lang ang mga batanga magparapit digi kanakun. Indinindo sanda pagbawali, ay kabilangsa anang ginarian ang Dios ang mgapario kananda.” 15 Kag gintongtongdayon ni Jesus anang alima sa mgabata kag ginbindisyonan na sanda.Kag pagkatapos dato nagpanaw tanadayon.

Ang Tao nga Manggaranun(Mc. 10:17-31; Lu. 18:18-30)

16 May sangka tao nga nagparapitkay Jesus kag nagpamangkot, makonna, “Maistro, ano kabay ang mayadnga dapat ko nga imoon agudmakabaton ako ang kaboi nga ara kat-aposan?” 17 Makon ni Jesus kanana,“Basi nagpamangkot kaw kanakunkon ano ang mayad? Sakabilog langang mayad, kag dan ara iba kondi angDios. Kon gosto mo nga makabatonkaw ang kaboi nga ara kataposantomanun mo anang mga sogo.”18 Nagpamangkot ruman ang tao ngadato, makon na, “Ano ngamga sogo?”Makon ni Jesus kanana, “Indi kawmagpatay, indi kaw magpanginbabaiokon magpanginlalaki, indi kawmagpanakaw, indi kaw magtistigosang botig, 19 taodon mo imong tataykag imong nanay, kag igogmaunmo imong kapario pario imongpagigogma imong kaogalingun.”20 Makon ang lalaki nga dato ngabataun pa, “Ang tanan nga dannatoman ko ron. Ta ano pa ang

Mateo 19:21 35 Mateo 20:10kolang kanakun?” 21 Makon niJesus kanana. “Ta kon gosto monga ara kaw ron gid kakolangansa panulung ang Dios, pagoli kagibaligya mo imongmga pagkabutang,kag anang bayad ipanagtag mo dayonsa mga pobri. Sa toladia nga paagimagamanggaranun kaw doto salangit. Pagkatapos, magbalik kaw kagmagsonod kanakun.” 22 Pagkabatiang lalaki nga dato nagalin tana ngamasubu ay doro anang manggad.

23 Gani makon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Sa matood tana,mabudlay para sa manggaranun ngatao ang magpasakup sa anang pa-gari ang Dios. 24 Mas maulas pagani nga magagi ang sapat nga kam-ilyo sa anang boo ang dagum kaysamagpasakup ang manggaranun saanang pagari ang Dios.” 25 Pagkabatidato anang mga somolonod, natin-gala sanda nga mayad. Gani nag-pamangkot sanda, makon, “Ta kontoladan, sino ron lang kabay angmal-owas?” 26 Ginsulung sanda ni Jesuskag magkoon, “Kon sa mga tao langindi gid maimo, piro sa Dios tana angtanan nga butang sarang maimo.”

27 Makon dayon ni Pedro kanana,“Ta kami, ginbayaan namun angtanan kag nagsonod kanimo. Taano amun mabubuul nga balus?”28 Makon ni Jesus kananda, “Samatood tana, magaabot ang adlawnga bagoon ang Dios ang kalibotannga dia, kag Ako nga Naging Taomagapongko sa akun trono agudmagari. Sa adlaw nga dato, kamo nganagsonod kanakun magapongko sadosi ka trono agud ukuman nindoanang dosi ka tribo ang Israel. 29 Kagang bisan sino nga nagbaya anangbalay, anang mga kabogto, anangtatay, anang nanay, anang mgabata, okon anang mga logta tungudkanakun sigorado nga mas doro pagid anang babatonon nga balus, kagtawan pa kaboi nga ara kataposan.30 Doro nga mga tao nga ginakilala

nga importanti dadi angmagagoa ngabukun, kag doro ang ara ginasapakadadi ang magagoa nga importanti.”

20Ang mga Nagaobra sa Obasan

1 Makon ni Jesus kananda, “Anangpagari ang Dios pario sa tao nga mayasinda. Aga tana pa gid nagpanawkagnagpangita ang mga tao nga maobrasa anang logta nga may mga tanumnga obas. 2 Nagkarasogot sanda angmga tao nga ona na nga nagkarakita,nga andang sool sono ra sa inadlawang mga tao doto sa logar nga dato.Kag ginpadara na sanda dayon dotosa anang kaobasan. 3Datongmga alasnoibi run ang adlaw nagayan tana samaymga tindaan kagmaymga nakitatana doto nga mga tao nga nagairis-tambay ay ara sanda obra. 4 Makonna kananda, ‘Pagobra kamo doto saakun kaobasan, ay soolan ta kamoang osto.’ 5 Gani nagayan sanda dotokag nagobra. Pagabot ang ogtongadlaw nagbalik ruman ang asindirosa may mga tindaan, kag may mgatao tana ruman nga nakita kag anangginpaobra. Kag maman ra anang gin-imo pagabot ang mga alas tris angapon. 6 Pagabot ang alas singko nag-balik tana ruman samaymga tindaankag may nakita tana pa gid nga mgatao nga nagaistambay. Makon nakananda, ‘Ay dan basi nagistambaykamo lang digi sa bilog nga adlaw?’7Makon nanda nga nagsabat, ‘Tamai-wan kami, ay ara may nagapaobrakanamun.’ Gani ginkonan na sandangamagayan doto sa anang kaobasankag magobra.

8 “Pagsirum, makon ang asindirosa anang kapatas, ‘Ta tawaga run angmga nagaorobra kag soolan. Onaunmo bayad ang naori gid magobra kagpasonod asta sa mga naona mago-bra.’ 9 Ang mga nagsulud sa obraang mga alas singko ron gintawanandang sool para sa sangadlaw ngaobra. 10 Pagabot nga soolan run ang

Mateo 20:11 36 Mateo 20:30mga aga pa gid magobra nagaisipsanda nga mabaul andang mababa-ton kaysa mga tao nga naori mago-bra. Piro ang kada isara kananda gin-soolan ra ang para sa sangadlaw ngaobra. 11 Pagkabaton nanda dato, na-griklamo sanda sa asindiro. 12Makonnanda, ‘Ang mga naori sangka oraslang andang obra, piro kami tana san-gadlaw gid amun paolas kag painit,pagkatapos pario ra lang imong soolkanamun!’ 13 Makon na sa isarakananda, ‘Amigo, ara ta kaw pag-dayaa. Kabay nagkasogot kita ngasoolan ta kaw ang para sa sangadlaw.14 Batona lang ang kantidad nga parasa imong inobraan kag magoli. Aygosto ko tana nga soolan ang naoringa dia magobra pario ra akun gi-nataw kanimo. 15 Pagosto ako kabaykon ano akun imoon sa akun koartaay akun. Basi kon nainggit kaw langtungud nga mayad ako kananda?’ ”16Makondayonni Jesus, “Dan toladanra sa oring mga adlaw. Ang mga araginasapaka dadimaman angmagagoanga importanti, kag ang mga tao ngaginakilala nga importanti dadi angmagagoa nga bukun importanti.”

Ikatlo nga Pagsambit ni Jesus Parti saanang Kamatayun

(Mc. 10:32-34; Lu. 18:31-34)17 Ang sanday Jesus nagapaayan

run sa Jerusalem, ginpabulag naanang mga somolonod sa mga taoay may inogsogid tana kananda.18 Makon na, “Dia kita nagapaayanrun sa Jerusalem. Pagabot ta dotoAko nga Naging Tao iintriga sa mgamanogdomara nga mga pari kagmga manogtodlo ang Kasogoan, kagsisintinsyaan nanda ako nga patayun.19 Iintriga nanda ako dayon sa mgabukun Judio agud yagotaun nandaako, anoton, kag pagkatapos ilansangdayon sa kros. Piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.”

Pangabay anang Asawa ni Zebedeo(Mc. 10:35-45)

20 Nagparapit kay Jesus anangasawa ni Zebedeo kaiban anangdarwa ka bata nga lalaki. Nagloodtana kay Jesus ay may ginapangabaytana. 21 Gani makon ni Jesus kanana,“Ano imong gosto?” Makon anangasawa ni Zebedeo, “Kon maimo, konmagari ka run gani, papongkoon mora akun darwa nga dia ka bata saimong kilid; ang isara sa too kag angisara sa wala.” 22 Piro ginsabat sandani Jesus, makon na, “Ara kamo kaulamkon ano indong ginapangayo. Ano,masarangan nindo ang mga pagantosngamadali ko ron lang nga antoson?”Makon nanda, “Uu. Masarangannamun.” 23 Makon roman ni Jesus,“Masarangan nindo manda, pirobukun ako ang nagapili kon sino angmapongko sa akun too okon sa akunwala. Dan nga mga porongkoan parasa mga tao nga ginatiganaan akunTatay.”

24 Pagkaulam ang napolo kasomolonod kon ano andang gin-pangayo, naglain andang buut samagkabogto. 25 Gani gintawagsanda tanan ni Jesus kag magkoonkananda, “Naulaman nindo nga angmga manogdomara digi sa kalibotannga dia may gaum sa andang mgasinakupan kag pagosto sanda langkon ano andang ipaimo kananda.26 Piro iba tana ang kanindo. Aykon sino kanindo ang gosto ngamaging importanti, dapat tana angmaging sorogoon anang mga kaiban.27 Kag kon sino kanindo ang gostonga maging labaw sa tanan, dapattana ang maging oripun anang mgakaiban. 28 Dan toladan akun ginimo,Ako nga Naging Tao ara nagayan digisa kalibotan para magpasirbi kondiparamagsirbi kagmagtaw akun kaboiagudmatobos ang doro ngamga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag(Mc. 10:46-52; Lu. 18:35-43)

29 Ang nagapagoa run sanday Je-sus sa Jerico doro nga mga tao angnagsonod kanana. 30 Karon, maydarwa doto ka bolag nga nagapongko

Mateo 20:31 37 Mateo 21:16sa binit ang dalan. Nabatian nandanga si Jesus nagaagi, gani nagsinggitsanda, makon, “Ginoo, nga kaliwatni David kag manonobli anang ginar-ian, abi kaloyi kami ra!” 31 Ginsawaysanda ang mga tao nga magipus. Piroandang ginimo tana, tinodoan nandapa gani andang singgit nga nagakoon,“Ginoo, nga kaliwat ni David, kaloyikami ra!” 32 Nagtadung si Jesus,gintawag sanda kag magkoon, “Anoindong gosto nga imoon ko kanindo?”33 Makon nanda, “Ginoo, gosto na-mun nga makakita!” 34 Nalooy siJesus kananda, gani gintandug na an-dangmgamata, kag lagi-lagi nakakitasanda; kag nagtabid sanda dayonkanana.

21Anang Pagsulud ni Jesus sa

Jerusalem(Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-

19)1Datong marapit sanda run lang sa

Jerusalem kag nagainamput sa barioang Bitpage sa may Bokid ang mgaOlibo, ginpaona ni Jesus anang darwaka somolonod. 2 Makon na kananda,“Pagayan kamo sa bario nga dian saonaan. Pagabot nindo doto makikitanindo nga lagi ang asno nga nagaigotkag anang bata doto ra. Obadunnindo kag daraun digi kanakun. 3Konmay magpamangkot kanindo partidigi konon nindo lang nga kinanglanang Ginoo, kag dan ipadara na ra ngalagi kanindo.”

4 Dia natabo agud matoman anangginambal ang propita nga nagkoon,5 “Koona nindo ang mga taga-Sion

nga digi run indong Ari,Mapinaubusun tana, ay nagaabot

tana nga nagasakay sa bataunpa nga asno!”

6 Gani nagpanaw ang darwa ngadato ka somolonod kag gintomannanda anang sogo ni Jesus. 7 Gindarananda ang asno pati anang batadoto kay Jesus. Andang lambongmaman andang ginbutang nga

ampilo kag ginsakayan dayon niJesus. 8 Dorong tao ang nagtiripondoto. Andang ginimo, ginumladnanda andang lambong sa dalan.Ang iba nagtapas anang mga sangaang mga kaoy kag ginladlad nandara sa dalan bilang pagpadungug kayJesus. 9 Nagsiringgit ang mga taonga nagaona pati ang nagasonodkanana nga nagakoon, “Dayawonang manonobli anang ginarian niDavid! Ginakaloyan ra gid ang Diosanang ginsogo nga nagaabot dadi digikanatun! Dayawon ang Dios!”

10 Pagabot ni Jesus sa Jerusalemnagkinagolo ang mga tao doto.Makon nanda, “Sino ang tao ngadan?” 11 Makon ang mga tao ngakaiban ni Jesus, “Maman dan angpropita nga si Jesus nga taga-Nazaretnga sakup ang Galilea.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mc. 11:15-19; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-

22)12 Nagsulud si Jesus sa timplo kag

ginpalayas na doto ang mga taonga nagaparamakal kag nagabarali-gya. Ginpamaliskad na anang mgalamisa ang mga manogbaylo angkoarta pati anang mga porongkoanang mga tao nga nagapamaligya angmga salampati. 13Makon na kananda,“Kabay nagkoon ang Dios sa Kasola-tan nga anang balay dapat tawagunnga balay nga parangamoyoan. Piroginaimo nindo tana nga parantagoanang mga tolisan!”

14 May mga bolag kag mga lo-pog nga nagayan kanana doto satimplo kag ginpangayad na sanda.15 Ginugutan ang mga manogdomaranga mga pari kag ang mga manog-todlo ang Kasogoan pagkakita nandasamgamakatiringala ngamgabutangnga anang ginapangimo kag pagka-bati nanda nga nagasiringgit angmgabata doto sa timplo nga nagakoon,“Dayawon ang manonobli anang gi-narian ni David!” 16 Gani makonnanda kay Jesus, “Nababatian mo rakon ano andang ginakoon?” Makon

Mateo 21:17 38 Mateo 21:32ni Jesus, “Uu. Basi, ara kamo gidkabasa sa Kasolatan nga nagakoonnga miski ang mga bata nga mair-intuk gintodloan ang Dios nga mag-dayaw kanana?” 17 Kag ginbayaansanda dayon ni Jesus. Nagoa tanasa siodad ang Jerusalem kag nagpa-Betania kag doto tana nagkatorog.

Ginsompani Jesus angKaoy nga Igira(Mc. 11:12-14, 20-24)

18 Pagkaaga, ang nagapabalik runsi Jesus sa siodad ang Jerusalemgingutum tana. 19 Karon, may nakitatana nga kaoy nga igira marapit sadalan. Gani ginparapitan na, piroara tana gid may nakita nga bongakondi mga daon lang gid. Makonna dayon sa kaoy, “Alin dadi indi karun gid magbonga!” Kag nalayungnga lagi ang igira. 20 Pagkakitadato anangmga somolonod natingalasanda nga mayad. Makon nanda,“Paiwan nga nalayung nga lagi angigira?” 21 Makon ni Jesus kananda,“Sa matood tana, kon may pagtookamo kag indi kamo gid magpandoa-doa, maiimo nindo ra akun ginimonga dia sa kaoy nga igira. Kag bukunlang dan kondi makakoon kamo bisansa bokid nga dan nga ‘Magalin diankagmagsaylo sa dagat,’ kagmatabo radan. 22Angbisan anonga indongpan-gayoon sa indong pangamoyo maba-batonnindogid, bastamagtoo kamo.”

Pamangkot Parti sa Anang Awtori-dad ni Jesus

(Mc. 11:27-33; Lu. 20:1-8)23 Nagsulud ruman si Jesus sa tim-

plo kag gintodloan na ang mga tao.Karon may mga manogdomara dotonga mga pari kag mga manogdomaraangmga Judio nga nagparapit kananakag nagpamangkot, makon nanda,“Ano imong awtoridad nga nagaimokaw ang mga butang nga imongginaimo digi sa timplo, kag sino angnagtaw kanimo ang awtoridad ngadan?” 24 Makon ni Jesus kananda,“May pamangkot ako ra anaykanindo. Kag kon masabat nindo dia,

sabatun ko kamo ra kon ano akunawtoridad sa pagimo ang mga butangnga dia. 25 Akun pamangkot mamandia: kino magalin anang awtoridad niJuan sa pagpangbunyag, sa Dios okonsa tao?” Nagbais-baisan sanda anaynga sanda-sanda lang kon ano andangisabat; makon nanda, “Kon magkoonkita nga ‘Alin sa Dios,’ makoon tananga, ‘Ta basi ara kamo nagpati kayJuan?’ 26 Kag kon magkoon kita ranga ‘Alin sa tao,’ dilikado kita ra samga tao ay nagapati sanda nga siJuan anang propita ang Dios.” 27Ganiandang sabat run lang kay Jesus,“Ilam, ara kami kaulam.” Makon rani Jesus kananda, “Ta indi ko kamo rapagsogidan kon kino nga awtoridadko ginaimo ang mga butang nga dianga akun ginaimo.”

Paanggid parti sa Magkabogto28 Kag makon ra ni Jesus kananda,

“Kon sa kanindo, ano kabay dia? Maysangka tao nga may darwa ka batanga lalaki. Ginayanan na ang gorangkag magkoon, makon na, ‘Doy, mag-ayan kaw dadi sa atun kaobasan kagmagobra.’ 29Makon anang bata, ‘Indiako!’ Piro ang ori nagbago anangisip kag nagayan tana sa andangkaobasan kag magobra. 30 Nagayanra ang tatay sa libayun kag ginko-nan na ra pario anang ginkoon sagorang. Makon anang sabat anglibayun, ‘Uu, tay,’ piro ara tana nag-toman. 31 Ta diin digi sa darwa angnagtoman anang sogo anang tatay?”Makon nanda, “Ang gorang.” Makonni Jesus kananda, “Sa matood tana,maona pa kanindo nga makasulud saanang ginarian ang Dios ang mga taonga pario sa mga manogsokot angbois kag mga babai nga nagabaligyaandang dungug. 32 Ay si Juan ngamanogbunyag nagayan digi kag nag-todlo kanindo ang osto nga paagiagud maging matarung kamo sa pan-ulung ang Dios, piro ara kamo nag-pati kanana. Ang mga manogsokottana ang bois kag ang mga babai nganagbaligya andang dungug nagpati

Mateo 21:33 39 Mateo 22:6kanana. Kag bisan nakita nindo dia,ara kamo gid nagbago indong isip kagmagpati kanana.”

Paanggid parti sa Mga Agsador(Mc. 12:1-12; Lu. 20:9-19)

33 Makon ni Jesus kananda, “Pa-matii nindo ang isara pa gid ka paang-gid. May sangka tao nga may logtanga ginpatanuman na obas. Gin-pakodalan na, kag nagpaimo tanamabaul nga boo sa mabaul nga batobilang purugaan ang obas. Nag-patindug tana ra ang mataas ngabalay nga ralantawan ang bantay.Pagkatapos ginpaagsaan na dayonkag nagayan sa marayu nga logar.34Datong inogpopo ron ang obas, gin-sogo na anang mga sorogoon nga bu-lun anang parti sa patubas. 35 Garingpagabot doto ang mga sorogoon, gin-pandakup sanda ang mga agsador.Ginbalbal nanda ang sakabilog, gin-patay nanda ang sakabilog, kag gin-bato nanda ang sakabilog pa gid.36 Pagkatapos dato nagsogo romanang tagya ang iba pa nga mga soro-goon nga mas doro pa gid kaysa sanaona. Piro toladato ra andang gin-imo kananda. 37 Ang ori anang batarun gid anang ginsogo, ay makonna, ‘Indi maimo nga indi nanda pag-taodon akun bata.’ 38 Piro pagkakitaang mga agsador nga anang bata runang nagabot, makon nanda, ‘Dia angmanogpanobli ang kaobasan. Dali,patayun ta agud maging atun anangsorobliun.’ 39 Gani gindakup nandatana kag gindara doto sa goa angkaobasan kag ginpatay nanda dayon.”

40 “Ta,” makon ni Jesus, “kon mag-balik anang tagya ang kaobasan, anokabay anang imoon sa mga agsadornga dato?” 41 Makon nanda, “Pa-matayun na gid ang mga agsadornga dato nga malain kag indi na gidpagkaloyan. Kag anang kaobasanpaagsaan na dayon sa agsador ngamataw anang parti kada patubas.”42 Makon ni Jesus kananda, “Kabay

nabasa nindo anang ginakoon sa Ka-solatan nga,‘Angbatonga ginsikway angmgapan-

dayMaman gid ang naging pondasyon

nga bato.Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun!’ ”43 Makon pa gid ni Jesus kananda,“Maman dan nga anang Ginarian angDios bulun kanindo kag itaw sa mgatao nga nagaimo anang mga gina-paimo. [ 44 Ang bisan sino ngamaglagpak sa bato nga dia maga-karabari, piro ang lagpakan ang batonga dia matudtud gid.]”

45 Pagkabati ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga Pariseoang mga paanggid ni Jesus, nasatu-man nanda nga sanda anang ginato-mod. 46 Gani gosto nanda run gidandan nga dakupun si Jesus, piro gi-naadlukan sanda sa mga tao tungudnga ginakilala nanda nga propita siJesus.

22Paanggid Parti sa Ponsyon(Lu. 14:15-24)

1Nagtodlo roman si Jesus kanandapaagi sa paanggid. 2 Makon na,“Anang pagari ang Dios pario sanatabo sa sangka ari nga nagpripararang ponsyon para sa kasal anangbata nga lalaki. 3 Ginsogo na anangmga sorogoon nga tawagun run angmga tao nga anang ginpangimbitar.Garing ara sanda naliagmagtambong.4 Gani ginsogo na ruman ang ibapa gid nga sorogoon. Makon na,‘Konon mo ang mga ginpangimbitarnga ginpamatay ko ron ang mgabaka pati ang iba nga mga sapat ngaakun ginpatambuk kag priparado ronang pagkaun. Gani magayan sandarun digi kag magpamonsyon.’ 5 Piroang mga tao nga ginpangimbitar aranagsapak. Sigi tana andang asikasoandang obra. Ang isara nagayan saanang mga tanum, kag ang isara saanangnigosyo. 6Ang iba tana, andang

Mateo 22:7 40 Mateo 22:28

ginimo, gindakup nanda anang mgaginsogo ang ari kag ginpasipalaannanda kag ginpamatay. 7Gani nasilagnga mayad ang ari. Ginsogo na anangmga soldado nga pamatayun angnagpamatay anangmga sorogoon kagsonogon andang banwa. 8Pagkataposgintawag na dayon anang mgasorogoon kag magkoon, makon na,‘Ang pagkaun sa kasal akun batapriparado ron, garing ara kointaang mga ginpangimbitar. 9 Pagayankamo ron lang sa mga karsada ngadoro ang nagaagi kag imbitara nindodigi ang tanan nga indong makita.’10 Gani nagpanaw ang mga sorogoonkag nagayan sanda sa mga karsada,kag tanan nga andang nakita mayadokon malain ginimbitar nanda. Kagnapono tao ang ponsyonan.

11 “Malagat-lagat nagsulud ang ariay gosto na nga makita ang mgabisita. Karon, may nakita tana dotonga tao nga ara nagilis ang lambongnga para sa ponsyon. 12 Gani makonang ari kanana, ‘Amigo, basi nakasu-lud kaw digi nga ara nakailis ang lam-bong nga para sa ponsyon?’ Piro angtao nga dato ara gid limug-limug ayara tana isabat. 13 Makon dayon angari sa anang mga sorogoon, ‘Gaposanindo anang alima kag anang sikikag ipilak doto sa goa sa madulum.Doto magapanangis tana kag maga-pabagrut anang ipun.’ ” 14Pagkataposmakon dayon ni Jesus, “Doro anangginatawag ang Dios sa anang ginar-ian, piro maistan lang ang mga napilinga makasulud.”

Pamangkot Parti sa Pagbayad angBois

(Mc. 12:13-17; Lu. 20:20-26)15 Nagalin ang mga Pariseo kag

nagplano sanda kon paiwan nandamadakup si Jesus paagi sa anangambal. 16 Ginsogo nanda dayon angiba sa andang mga somolonod kagang pira ka mimbro anang partidoni Herodes. Pagabot nanda kayJesus nagpamangkot sanda, makon,“Maistro, naulaman namun nga

poros matood imong ginasogid.Ginatodlo mo ang kamatoodan partisa anang gosto ipaimo ang Dios samga tao. Kag indi kawmadara-dara saananggosto angmga tao abir kon sinosanda. 17Abi kon sa kanimo, osto balanga kita bilang mga Judio magbayadang bois sa Impirador ang Roma okonindi?” 18 Naulaman ni Jesus andangkatoyoan nga marimo. Gani makonna kananda, “Mga botigun kamo. Basiginatirawan nindo ako nga dakupunpaagi sa indong pagpamangkotnga dan? 19 Abi pakitaan nindokanakun ang koarta nga ginagamitsa pagbayad ang bois.” Kag ginpakitananda ang koarta. 20 Makon ni Jesuskananda, “Kinong itsora dia kagkinong aran?” 21Makon nanda, “Anaang Impirador.” Gani makon ni Jesuskananda, “Ta kondi itaw nindo saImpirador ang ana ang Impirador,kag itaw nindo ra sa Dios ang ana angDios.” 22Pagkabati nanda anang sabatni Jesus natingala sanda nga mayad.Gani ginbayaan nanda tana run lang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mc. 12:18-27; Lu. 20:27-40)

23 Ang adlaw ra nga dato may mgaSaduseo nga nagarayan kay Jesus.Dia nga mga tao ara nagapati ngaang mga tao mababanaw. Makonnanda, 24 “Maistro, si Moises nagkoonnga kon ang lalaki may asawa kagmapatay tana nga ara kapabata, da-pat anang kabogto roman ang ma-pangasawa sa anang asawa nga na-balo agud makapabata tana para saanang kabogto. 25 Karon, ang onamay pito digi ka magkarabogto ngalalaki. Ang gorang gid nagpangasawa,garing napatay tana nga ara kapa-bata. Gani ang balo ginpangasawaanang kabogto nga sonod kanana.26 Kag ang ikarwa nga dato napatayra nga ara kapabata. Gani ginpanga-sawa ruman ang ikatlo kag maman raang natabo kanana kag sa tanan ngamagkarabogto asta sa ikapito. 27 Angori ang babai napatay ra. 28 Karonkon magabot ron ang pagkabanaw

Mateo 22:29 41 Mateo 23:5kino tana nga asawa, ay sanda tanannakapangasawa sa babai nga dato?”

29 Makon ni Jesus kananda, “Salakamo gid, tungud nga ara kamokaintindi kon ano anang ginakoonang Kasolatan. Kag ara kamo rakaintindi anang gaum ang Dios. 30Aysa adlaw ang pagkabanaw, ang mgatao indi run magarasawa, tungud ngapario sanda run sa mga angil sa lan-git. 31 Kon parti sa pagkabanaw,nakabasa kamo ra kabay anang gi-nambal ang Dios kanindo. 32 Kabaymakon na, ‘Ako anang Dios ni Abra-ham, kag anang Dios ni Isaac, kaganang Dios ni Jacob.’ Piro dia ngamga tao patay run. Garing ang Diosbukun Dios angmga patay, kondi Diostana ang mga boi. Dia nagapama-tood kanatun nga ang mga napataynaboboi.” 33 Pagkabati dato ang mgatao natingala sanda sa anang mgapanodlo.

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mc. 12:28-34; Lu. 10:25-28)

34 Pagkabati ang mga Pariseo ngaang mga Saduseo ara gid may maimokay Jesus, nagtiripon sanda rumankag nagayan kanana. 35 Isara samga manogtodlo ang Kasogoan ma-man ruman ang nagpamangkot kayJesus agud dakupun tana sa anangsabat. 36 Makon na, “Maistro, anogid kabay ang pinakaimportanti ngasogo sa Kasogoan?” 37Makon ni Jesuskanana, “ ‘Igogmaun mo ang Ginoonga imong Dios nga tuduk sa imongtagiposoon kag sa bilog mo nga kalag,nga imong isip pirmi gid kanana.’38 Maman gid dia ang pinakaimpor-tanti nga sogo sa tanan. 39 Kagang masonod toladato ra, ‘Igogmaunmo imong kapario pario imong pagi-gogma sa imong kaogalingun.’ 40Angtanan nga Kasogoan nga ginsolat niMoises pati anang mga panodlo angmga propita digi nagalin sa darwangadia ka sogo.”

Pamangkot Parti sa Cristo(Mc. 12:35-37; Lu. 20:41-44)

41 Bago nagburulag ang mgaPariseo nagpamangkot si Jesuskananda, 42 makon na, “Kon sakanindo ano indong pagkakilala saCristo? Kino tana nga kaliwat?”Makon nanda, “Kay David.” 43Makondayon ni Jesus kananda, “Kon tanaanang kaliwat ni David, ta basi siDavid nga ginbugnaan ang IspiritoSanto nagtawag kanana nga Ginoo?Ay makon na,44 ‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,Asta pasokoon ko kanimo imong mga

kaaway.’45 Karon, kon gintawag na tana ngaGinoo, paiwannga tana anang kaliwatlang gid ni David?” 46 Kag ara gidmay nakasabat kay Jesus sa anangpamangkot nga dato. Kag alin datoara run gidmay nagpangaas ngamag-pamangkot kanana.

23Magandam sa mga Pariseo kag mga

Manogtodlo ang Kasogoan(Mc. 12:38-39; Lu. 11:43, 46; 20:45-46)

1 Nagambal dayon si Jesus samga tao kag sa anang mga so-molonod. 2 Makon na, “Ang mgamanogtodlo ang Kasogoan kag mgaPariseo maman ang ginsarigannga magsaysay anang Kasogoan niMoises. 3 Gani tomana nindo andangginatodlo kanindo, piro indi nindopagsonodon andang ginaimo tungudnga iba andang ginaimo sa andangginaambal. 4 Nagaimo sanda angmga malisud nga mga soronodonnga ginapasonod sa mga tao, pirobisan maistan lang gid nga boligara sanda gid may ginaimo agudmasonod andang ginapasonod. 5 Angtanan nga andang ginaimo pakita-kita lang sa mga tao. Ginapalapadnanda ang mga kaon-kaon ngaburutangan ang mga pili nga mgadinalan nga alin sa Kasolatan ngaandang ginabugkus sa andang dai kagsa andang butkun. Kag ginapalabugnanda pa ang mga ramoy-ramoy sa

Mateo 23:6 42 Mateo 23:24

anang sidsid andang mga lambongagud konon nga sanda kono mgadiosnon. 6 Kon sa mga ponsyon kagsa mga simbaan, gosto nanda gid ngamagpongko sa mga porongkoan ngapara samga dungganun. 7Kon samgalogar nga ginatiriponan ang mga tao,gosto nanda gid nga taodon sanda kagtawagun nga ‘Maistro.’ 8 Piro kamotana, indi kamo magpatawag nga‘Maistro,’ ay magkarabogto kamo kagsakabilog lang indong manogtodlo.9 Indi kamo ra magtawag sa bisankino digi sa logta nga ‘Tatay,’ aysakabilog lang gid indong Tatay, kagtanamaman ang doto sa langit. 10Kagindi kamo magpatawag nga ‘Agalun,’ay sakabilog lang indong agalun.Dan ara iba kondi ang Cristo. 11 Konsino kanindo ang nagasirbi sa anangkaiban maman ang pinakaimportantikanindo. 12 Ang nagapataas-taasanang kaogalingun panabaun angDios. Piro ang nagapaubus tanamaman anang imoon ang Dios ngapinakamataas sa tanan.”

Pakita-kita lang andang Ginaimo(Mc. 12:40; Lu. 11:39-42, 44, 52; 20:47)

13 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang! Ay ginasiradoan nindo anangpoirtaan anang ginarian ang Dios samga tao. Indi kamo ra magsulud, piroginapamalabagan nindo pa ang mgatao nga nagaimorat nga magsulud.

[ 14 “Kailo kamo ra ngamgamanog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang. Ay ginabuul nindo anang pagk-abutang ang mga babai nga balo, kagginatabon-tabonan nindo lang paagisa indong malawig nga mga pangadi.Gani mabaul nga silot indong maba-baton!]

15 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang! Ay ginaalid nindo ang bilognga kalibotan agud makabinsir kamo

bisan sangka tao sa indong pagpara-tian. Piro konmakombinsir nindo rongani ginaimo nindo tana nga sobra pakanindo anang kalain kag bagay ngaipilak sa impyirno. 16 Kailo kamo ra,kamo ngamga bolag ngamgamanog-todlo. Ay nagatodlo kamo nga ‘konang tao magsompa sa timplo, indibali nga indi na pagtomanun anangginsompa. Piro kon tana magsompasa bolawan nga doto sa timplo, ki-nanglan tomanun na gid anang gin-sompa.’ 17 Boang-boang kamo kagbolag. Ay diin ang mas importanti,ang bolawan okon ang timplo nganagapabalaan sa bolawan nga dato?18 Kag nagatodlo kamo ra nga ‘konang tao magsompa sa altar, indi balikon indi nanda pagtomanun anangginsompa. Piro kon magsompa tanasa alad nga nagatongtong sa altar ki-nanglan tomanun na gid anang gin-sompa.’ 19 Mga bolag kamo! Diinang mas importanti, ang alad okonang altar nga nagapabalaan sa alad?20 Maman dan nga kon ang tao mag-sompa sa altar, nagasompa tana saaltar kag sa tanan nga alad nga saaltar. 21Kag kon ang taomagsompa satimplo, nagasompa tana sa timplo kagsa Dios nga nagaoli doto sa timplo ngadato. 22 Kag kon ang tao magsompasa langit, nagasompa tana sa anangtrono angDios, kag sa Diosmismonganagapongko doto.

23 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang. Ay nagataw kamo sa Dios in-dong ikanapolo bisan sa mga pan-lakut sa pagkaun, piro ara nindo gina-sonoda ang mas importanti nga mgasogo parti sa matarung nga pagk-aboi, pagkamaloloyon, kag ang sogonga kamo dapat masarigan. Da-pat magtaw kamo manda indongikanapolo piro indi nindo ra pag-pabayanan ang mas importanti ngamga sogo. 24 Bolag kamo manda ngamga manogtodlo. Indong ginaimo

Mateo 23:25 43 Mateo 24:2

nga dan pario sa ginasara nindo angsapat-sapat sa indong mga irinumun,piro ginagapil nindo ra inum angmabaul gid nga sapat.

25 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang! Ay ginalimpyo nindo ananggoa ang mga baso kag mga ping-gan piro ang matood tana, sa suludindong tagiposoon marisna ay mgaakug kamo kag ginapangrugus nindoang mga tao agud mabuul andangpagkabutang. 26 Bolag kamo nga mgaPariseo! Limpyoa nindo anay ang sasulud ang baso kag ang sa goa maga-limpyo ra.

27 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang! Ay pario kamo sa mga pantionnga ginpintaan ang poti kag masadyanga sulungun sa goa, piro sa suludtana maboro kag poros tolan angpatay. 28 Kamo toladan gid ay konsulungun kamo ang mga tao midyoosto indong ginaimo piro angmatoodtana, poros pakita-kita lang, ay sa su-lud indong tagiposoonmasyadokamokalain nga mga tao.”

Gintagna ni Jesus nga Sanda Silotan(Lu. 11:47-51)

29 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseo.Indong pagtoo sa Dios pakita-kitalang! Ay ginapaobra nindo kag gi-naponian anang pantion ang mgatao nga matarung kag mga pro-pita, 30 kag nagakoon kamo nga konkamo andan boi sa tyimpo indongmga kaolang-olangan, ara nindo pag-pataya ang mga propita pario an-dang ginimo. 31 Ta, ginaako nindomismo nga kamo anang mga kaliwatmanda angmga tao nga nagapamatayang mga propita, kondi napanoblinindo ra andang mga ogali. 32 Sigi,taposa nindo anang ginompisaan in-dong mga kaolang-olangan! 33 Pariokamo sa magkal, anang lai kamo ang

mga madalit nga mga magkal. Indikamo gid makapalagyaw sa silot saimpyirno. 34 Gani pamati kamo, akomagapadara kanindo ang mga pro-pita kag maaram nga mga tao kagmga manogtodlo. Ang iba kanandapapatayun nindo. Ipalansang nindosanda sa kros. Kag ang iba pangan-oton nindo sa indong mga simbaankag bisan diin sanda nga logar mag-palagyaw lalagasun nindo. 35Mamandia nga kamo ang sisilotan sa pag-pamatay ang tanan nga mga tao ngamatarung alin pa kay Abel asta kayZacarias nga bata ni Baraquias, ngaindong ginpatay sa anang ulut angtimplo kag ang altar nga ginaaladan.36 Sa matood tana, kamo nga mgatao sa tyimpo nga dia maman angmasabat sa tanan nga dia nga mgasala.”

Anang Gogma ni Jesus sa mga Taga-Jerusalem

(Lu. 13:34-35)37 “Kamo nga mga taga-Jerusalem,

basi ginapamatay nindo angmga pro-pita kag ginapambato anang mga gi-napadara angDios kanindo? Boay runakun andum nga tiponon kamo kagatipanun pario sa inaan nga manoknga nagatipon anang mga pisu saidalum anang mga pakpak, garingindi kamo kanakun! 38 Dadi, baalakamo ron sa indong kaogalingun.Pabayanan kamo ron lang nga mag-bagsak indong logar. 39 Ay indi nindoako ron gid makita asta magabot angadlaw nga magkoon kamo nga, ‘Daya-won ang nagaabot nga ginpadara angGinoo.’ ”

24Ginambal ni Jesus nga ang Timplo

Maguguba(Mc. 13:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Naggoa si Jesus sa timplo kagmintras nagapanaw tana nagparapitkanana ang mga somolonod kag gin-todlo nanda kanana anang mga balayang timplo. 2Makonni Jesus kananda,“Sulunganindodan tanan. Samatood

Mateo 24:3 44 Mateo 24:24

tana, magakararompag ang tanan kagara gidmaymabilin ngamga bato nganagakamada.”

Mga Kalisud kag mga Pagingabot(Mc. 13:3-13; Lu. 21:7-19)

3Mintras nagapongko si Jesus dotosa Bokid ang mga Olibo, nagparapitkanana anang mga somolonod angsanda-sanda run lang. Makon nanda,“Abi sogidi kami kon sano matataboang mga butang nga dato nga imongginkoon? Ano ang mga tanda ngaikaw madali run magbalik digi kagmatapos ang tyimpo nga dia?”

4Nagsabat si Jesus kananda, “Mag-andam kamo nga ara may makapata-lang kanindo. 5Aydoro angmagaabotkag kada isara magakoon nga sandakono ako, ay magakoon sanda ngasanda maman ang Cristo, kag doroandang mapatalang. 6 Makakabatikamo mga gira dian sa indong mara-pit kag makakabarita kamo nga dotosa marayu nagagira ra. Piro indikamo magpakulba ay dia kinanglannga matabo gid man, piro bukun padan ang kataposan. 7 Magaarawayangmga nasyon kagmagaaraway angmga ginarian. May mga gutum kagmga linog nga magaabot sa bisan diinnga logar. 8 Piro dia tanan ompisa palang ang mga kalisud nga magaabot.

9 “Sa mga adlaw nga dato dudumu-tan kamo ang tanan nga mga tao tun-gud nga kamo akun mga somolonod.Dadakupun nanda kamo kag iintrigadayon sa mga tao nga magasilotkanindo kag ang iba kanindo pap-atayun gid. 10 Kag kon magabot ronang mga pagingabot nga dan, doroang magatalikod sa andang pagtoo.Dudumutan nanda kag tatraidoranandang kapario nga tomoloo. 11 Kagmagagoa ra angmga botigun ngamgapropita kag doro andang papatalan-gun. 12 Kag tungud nga bisan diinmalain run gid anang ginaimo angmga tao, anang gogma ang doro ngamga tomoloo magalasay. 13 Piro angnagapadayon tana asta sa kataposan

malolowas. 14 Kag bago pa magaabotang kataposan kon ang Mayad ngaBarita parti sa anang pagari ang Diosmaiwali run sa bilog nga kalibotanagud makaulam ang tanan nga mgatao.

Ang Pinakamaraway nga Manog-pangrangga

(Mc. 13:14-23; Lu. 21:20-24)15 “Ang propita nga si Daniel nag-

tagna parti sa pinakamaraway ngamanogpangrangga. (Ang nagabasaanang gintagna magangup gid konano anang kaologan.) Kag kon diamakita nindo nga doto ron sa sagradonga logar, 16 kamo nga nagaolisa Judea dapat magparalagyaw sakabokidan. 17 Ang tao nga mataboannga sa goa anang balay indi run mag-paawat sulud para magbuul anangpagkabutang. 18 Kag ang mataboannga nagaobra sa anang logta indi rundapat magoli para magbuul ananglambong. 19 Sa mga adlaw nga datokailo ra ang mga nagaburudus kagang mga nagaparatiti tungud ngamalilisudan sanda sa pagpalagyaw.20 Ipangamoyo nindo nga indongpagpalagyaw indi makatabo satigraramig okon sa Adlaw ngaInogpaway. 21 Ay sa tyimpo ngadato masyado gid kalisud anangmaagian ang mga tao. Ara pa gidmay natabo sa kalibotan nga pariosa matatabo nga dato, kag ara run damaymatatabo pa ngamagapario datoasta kon sano. 22 Ang matood tana,kon ara ginpatagud ang Dios ang mgaadlaw nga dato nga maabot, ara gidmay mabilin nga tao. Piro tungudsa anang kalooy sa anang mga piniliginpatagud na.

23“Gani konmaymagkoon kanindonga ‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Dototana!’ indi kamo magpati. 24 Aymagagoa ang bukun matood nga mgaCristo kag ang bukun matood ngamga propita. Magaimo sanda mgamilagro kag mga katiringalaan sa ka-toyoan nga patalangun, kon maimo,

Mateo 24:25 45 Mateo 24:46bisan pa anang mga pinili ang Dios.25 Gani tandaan nindo gid! Ginasogidko ron nga lagi kanindo ang mga bu-tang nga dia mintras ara pa natatabo.

26“Gani kon alimbawamaymga taonga magkoon kanindo nga ‘Si Cristodoto sa naligwin nga logar,’ indi kamogid magayan doto. Kag kon maymagkoon nga, ‘Dian tana sa sulud nganagapantago,’ indi kamo gidmagpati.27 Ay kon Ako nga Naging Tao mag-balik run, makikita ang tanan tungudnga maging pario sa kilat nga ananglanyag nakikita sa mororan asta sakasalupan.

28 “May orobatun nga nagakoon,‘Kon diin ang may patay nga sapat,doto ra nagatiripon ang mga wak.’ ”

Anang Pagbalik ni Jesus Digi sa Kali-botan

(Mc. 13:24-27; Lu. 21:25-28)29 “Pagkatapos lang ang mga

kalisud sa tyimpo nga dato, angadlaw magadulum kag ang bolanindi run magsanag, kag ang mgabitoon magakaraolog. Ang mga diansa langit magataralang sa andangdati nga ginaagian. 30 Kag makikitadayon sa langit nga Ako nga NagingTao nagabalik run sa kalibotan.Kag ang tanan nga tao sa kalibotanmagaparanangis sa kaadluk konmakita nanda ako ron nga nagaabotsa mga panganod nga may gaumkag nagalanyag nga mayad. 31 Samabaskug nga tonog ang trompitasogoon ko dayon akunmga angil agudtiponon akun mga pinili nga mga taoalin sa tanan nga logar sa kalibotan.”

Ang Kaoy nga Igira(Mc. 13:28-31; Lu. 21:29-33)

32 “Magtoon kamo liksyon sa kaoynga igira. Kabay kon anang mgasanga magpangogbos ron naulamanta nga madali run lang ang tingadlaw.33 Dan toladan ra, kon makita nindogani nga nagakaratabo ron ang mgabutang nga dia nga akun ginasogidkanindo,maulamannindongamadaliako ron lang magabot. 34 Sa matood

tana, dia tanan magakaratoman bagomapatay ang mga tao nga dia sa dadi.35Madodora ang langit kag ang logta,piro akun mga ambal indi gid maimonga indi matoman.”

Ara may Nakaulam kon sano Maba-lik si Jesus

(Mc. 13:32-37; Lu. 17:26-30, 34-36)36 “Kon parti sa oras kag adlaw

akun pagabot, ara gid may nakaulambisan ang mga angil sa langit okonAko nga Bata ang Dios, kondi angAmay lang. 37 Ay anang imoon angmga tao sa tyimpo nga Ako nga Nag-ing Tao mabalik maging pario saanang ginaimo ang mga tao sa anangtyimpo ni Noe. 38 Ay bago magabotang gonaw ara sanda iba nga ginaisipkondi ang magpagosto sa pagkaun,paginum, kag pagasawa asta sa ad-law nga si Noe nagsulud sa arka.39 Ara sanda gid kaulam kon ano angmatatabo asta magabot ang gonawkag nagkaralumus sanda tanan. To-ladato ra ang matatabo kon Ako ngaNaging Tao magabot. 40 Sa adlawnga datomaimo ngamaymatataboannga darwa ka lalaki nga nagaobra sataramnan; ang isara bulun kag angisara ibilin. 41 May darwa ka babainga nagagaling; ang isara bulun kagang isara ibilin. 42 Gani magban-tay kamo, ay ara kamo kaulam konsano nga adlawmaabot indongGinoo.43 Tandai nindo dia: kon naulamanlang ang tagbalay kon anong oras sagabi maabot ang takawan, sigoradonga bantayan na gid agud indi maka-sulud ang takawan sa anang balay.44 Gani magbantay kamo pirmi, ay saoras nga ara nindo ginadaumdauma,magaabot Ako nga Naging Tao.”

Ang Sorogoon nga Masarigan(Lu. 12:41-48)

45 “Ang masarigan kag maaram ngasorogoon maman anang ginapili angtagbalay nga magdomara sa anangkapario nga mga sorogoon. Kagtana ang nagataw kananda andangpagkaun sa tama nga oras. 46Masoirti

Mateo 24:47 46 Mateo 25:20ang sorogoon nga dan kon sa pag-balik anang agalun maabotan tananga ginaimona ang ginpaimokanana.47 Sigorado gid nga imoon tana rungid anang agalun nga manogdomarasa anang tanan nga pagkabutang.48 Piro kailo ra ang bukun mayadnga sorogoonnga kon paglarga anangagalun maisipan na nga maboay tanapa magbalik, 49 gani maompisa tanarun magpamintas sa anang kaparionga mga sorogoon kag magpakig-barkada sa pagkaun kag paginum samgamanogpalingin. 50Maabot anangagalun sa oras nga ara na gid ginad-umduma. 51 Kag silotan tana dayonanang agalun. Ipadara tana sa mgatao nga andang pagtoo sa Dios pakita-kita lang, kag doto may pagpanangiskag pagbagrut ang ipun.”

25Paanggid Parti sa Napolo ka Daraga

1 “Kon magabot ang adlaw ngadato, anang pagari ang Dios ma-paanggid sa napolo ka daraga nganagadara andang solo ay masolangsanda sa nobyo. 2 Ang lima kanandakabos-kabos kag ang lima kanandamay isip. 3 Ang lima nga datonga kabos-kabos nagdara andang sologaring ara nagdara risirba nga langisnga kon maobos ang sa solo mayitogong sanda ruman. 4 Ang mgadaraga tana nga may isip nagdarara andang solo kag nagdara pa gidlangis. 5 Kag tungud nga maboaymagabot ang nobyo gindoyog sandakag natorogan sanda tanan.

6 “Pagtungang gabi run maynagsinggit, makon, ‘Dagi run angnobyo. Dali kamo, solanga nindoron!’ 7 Ang napolo nga dato kadaraga nagborogtaw kag ginpripararnanda andang mga solo. 8 Makondayon ang mga daraga nga kabos-kabos sa mga daraga nga may isip,‘Abi, tawi kami ra indong langis ayamun solo nagapiraw-piraw ron.’9 Makon ang mga daraga nga may

isip, ‘Indi maimo ay kon tungaannamun kamo pa parario kita ngakokolangun. Pagayan kamo ronlang sa mga nagatinda kag magbakalang para kanindo.’ 10 Pagkaalin angmga kabos-kabos agud magbakalang langis maman da anang pagabotang nobyo. Kag ang lima tana nganakapangaman nakatabid kanana sasulud ang ponsyonan. Pagkasuludnanda, ginsiradoan dayon angpoirtaan.

11 “Lagat-lagat nagabot ra andangkaiban nga mga daraga nga nagbakalang langis, kag nagpanawag sanda,makon, ‘Sir, sir, pasuluda kami ra.’12 Piro makon ang nobyo, ‘Ara ako gidkakilala kanindo.’ ” 13 Makon dayonni Jesus, “Maman dan nga kinanglangid ngamagbantay kamo ay ara kamokaulam kon sano nga adlaw okon orasako maabot.”

Paanggid parti sa Tatlo ka Sorogoon(Lu. 19:11-27)

14 “Anang pagari ang Dios pario sasangka tao nga parapanawon sa ibanglogar. Gani gintawag na anang mgasorogoon kag ginpiar na kanandaanang koarta agud inigosyo nanda.15 Ang kada isara kananda gintawanna sono sa andang masarangan sapagnigosyo. Ang isara gintawan na5,000, ang isara 2,000, kag ang isarapa gid gintawan na 1,000. Pagkat-apos nagpanaw tana dayon. 16 Angsorogoon nga nakabaton 5,000 nag-nigosyo nga lagi kag nakaganansiatana pa gid 5,000. 17 Maman raanang ginimo ang nakabaton 2,000,kag nakaganansia tana 2,000. 18 Piroang nakabaton 1,000 nagpanaw kagnagkotkot sa logta, kag ginlubung nadayon ang koarta nga dato nga gintawanang agalun nga inognigosyo.

19 “Ang ori nagbalik andangagalun nga dato nga nagpanaw kaggintawag na anang mga sorogoonagud magsomada sanda anangkoarta nga ginpanigosyo kananda.20Ang sorogoon nga nakabaton 5,000nagparapit kag gintaw na sa anang

Mateo 25:21 47 Mateo 25:41agalun ang 5,000 pati ang 5,000 pagid nga anang ganansya. Makonna, ‘Kabay gintawan mo ako 5,000.Way dagi nakaganansia ako 5,000pa.’ 21 Makon anang agalun kanana,‘Mayad kawnga sorogoon! Masarigankaw! Kag tungud nga masarigankaw kag mayad magpatikang angmaistan nga kantidad, dadi piaranta kaw ang mas mabaul pa gidnga kantidad. Dali, magkalipaykaw kaiban ko!’ 22 Ang sorogoonnga nakabaton 2,000 nagparapit ra.Makon na sa anang agalun, ‘Kabaygintawan mo ako 2,000. Way daginakaganansia ako 2,000 pa.’ 23Makonanang agalun kanana, ‘Mayad kawnga sorogoon! Masarigan kaw!Kag tungud nga masarigan kaw kagmayad magpatikang ang maistannga kantidad, dadi piaran ta kawron ang mas mabaul nga kantidad.Dali, magkalipay kaw kaiban ko!’24 Kag nagparapit ra ang sorogoonnga nakabaton 1,000. Makon na,‘Naulaman ko nga mapintas kawkag ara kalooy nga tao, ay ginabuulmo anang ganansya ang iba nganagpangabudlay. 25 Gani ginadlukanako. Maman dan nga ginlubungko sa logta imong koarta. Dagi raimong koarta.’ 26 Makon anangagalun, ‘Malain kaw kag tamad ngasorogoon! Kon naulaman mo ngaginabuul ko anang ganansya ang ibanga nagapangabudlay, 27 ta kondidapat ginbutang mo akun koartasa bangko agud kon magbalik akomabubuul ko akun koarta pati anangsaka.’ 28 Makon na dayon sa ibangmga sorogoon, ‘Sigi bula nindo anangkoarta kag itaw sa sorogoon ngamay 10,000. 29 Ay ang kada isaranga masarigan tawan pa gid asta samagdoro gid ang kanana, piro angindi masarigan, pati ang maistan ngaginpiar kanana bulun pa gid. 30 Kagang sorogoon nga dato nga ara polosipilak nindo sa madulum gid doto sagoa. Doto tana magapanangis kag

magapabagrut anang ipun.’ ”Ang Kataposan nga Pagukum

31 “Kon Ako nga Naging Tao mag-abot ron bilang Ari kaiban ang tanannga mga angil mapongko ako dayonsa akun trono nga arianun. 32 Kagang tanan nga tao sa kalibotan mag-atiripon agud magatobang kanakun.Kag bulagun ko sanda dayon sa darwaka gropo pario anang pagbulag angmanogbantay ang mga karniro samga kambing. 33 Ang mga tao ngaandang kaalimbawa mga karniro ibu-tang ko sa akun too kag ang mgatao nga andang kaalimbawa mgakambing ibutang ko sa akun wala.34 Pagkatapos, bilang Ari magakoonako samga tao nga sa akun too, ‘Kamonga ginpakamayad ang Dios nga akunTatay, panoblia nindo ang ginariannga ginpriparar para kanindo alin paang pagimo ang kalibotan. 35 Ayang gingutum ako ginpakaun nindoako, kag ang ginwaw ako ginpainumnindo ako. Ang ako ara gid ki-lala ginpadayon nindo ako sa indongbalay; 36 ang ako ara lambong gin-palambongan nindo ako; akun pag-masakit ginatipan nindo ako; kagakun pagkapriso ginbisita nindo ako.’37 Magasabat ang mga matarung ngasa akun too, ‘Ginoo, kano kaw na-mun nakita nga nagutum kag gin-pakaun, okon nawaw kag ginpainum.38 Kano kaw namun nakita nga arakaw darayonan kag ginpadayon kawnamun sa amun balay, okon ara kawlambong kag ginpalambongan kawnamun? 39 Kano ka ra namun nakitanga nagmasakit okon napriso kagginbisita kaw namun?’ 40 Kag akonga Ari masabat, ‘Sa matood tana,kon ano indong ginimo sa akun mgakabogto bisan sa pinakakubus sa pan-ulung ang mga tao, ginimo nindo dankanakun.’

41 “Kag magakoon ako dayon samga tao nga sa akun wala, ‘Alin kamodigi kanakun, kamo nga ginsompaang Dios! Doto kamo sa kalayo nga

Mateo 25:42 48 Mateo 26:16nagadabadaba nga ara kataposan ngaginpriparar para kay Satanas kag saanang mga angil. 42 Tungud ngagingutum ako piro ara nindo akogid pagpakauna, ginwaw ako kag aranindo ako pagpainuma. 43 Datongara ako kilala ara nindo ako gidpagpadayona sa indong balay; angara ako lambong ara nindo ako pag-palambongi; pagmasakit ko kag angpagkapriso ko ara nindo ako pagati-pana.’ 44 Kag magasabat sanda radayon, makon, ‘Ginoo, kano kaw na-mun nakita nga gingutum okon gin-waw, okon ara madayonan, okon aralambong, okon nagamasakit, okonnapriso nga ara kami nagbolig kan-imo?’ 45 Kag Ako nga Ari magasabatnga, ‘Sa matood tana, datong aranindo pagboligi akun mga kabogto,bisan ang pinakakubus sa panulungang mga tao, daw ako ron da angara nindo pagboligi.’ 46 Kag diasanda paalinun kag sisilotan ang silotnga ara kataposan. Piro ang mgamatarung tana tatawan kaboi nga arakataposan.”

26Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1Pagkatapos nga nakatodlo si Jesusang mga butang nga dia, nagkoontana sa anang mga somolonod,makon na, 2 “Naulaman nindo ngadarwa run lang ka adlaw bagomagabot ang Pista anang Paglubasang Angil, kag Ako nga Naging Taoiintriga run sa mga tao agud ilansangsa kros.”

3 Sa oras ra nga dato dotosa anang palasyo ni Caifas ngapinakamataas nga pari nagtiriponang mga manogdomara nga mgapari kag anang mga manogdomaraang mga Judio. 4 Ginmitingan nandakon paiwan nanda madakup si Jesusnga indi maulaman ang mga tao, kagpagkatapos patayun dayon. 5 Makonnanda, “Indi ta lang pagtaboon sa

pista ay basi kon magkinagolo angmga tao.”

Si Jesus Ginboboan ang Agoa sa Beta-nia

(Mc. 14:3-9; Jn. 12:1-8)6 Ang si Jesus doto sa banwa ang

Betania, sa balay ni Simon nga datiaroon, 7 may nagparapit kanananga sangka babai. May dara tananga tibod-tibod nga may sulud ngamaraalun nga agoa. Ginbobo nadato sa anang olo ni Jesus mintrasnagakaun. 8 Pagkakita dato anangmga somolonod ginugutan sanda.Makon nanda, “Basi ginoyanganna lang? 9 Sarang andan dankabaligya sa mabaul nga kantidadkag anang bayad ipanaw sa mgapobri!” 10 Naulaman ni Jesus konano andang ginambal, gani nagkoontana kananda, makon na, “Basiginatoblag nindo tana? Mayadanang ginaimo nga dia kanakun.11 Ang mga pobri pirmi nindo ngamakakaiban, piro ako tana indi nindopirmi makakaiban. 12 Ginboboan naako ang agoa agud ipriparar akunlawas sa akun lubung. 13 Sa matoodtana, bisan diin iwali ang Mayad ngaBarita sa bilog nga kalibotan, anangginimo nga dia kanakun masasambitra bilang andumanan kanana.”

Si JudasNagpasogot nga Traidoron siJesus

(Mc. 14:10-11; Lu. 22:3-6)14 Karon, ang isara sa dosi ka apos-

tolis nga anang aran si Judas Iscariotenagayan sa mga manogdomara ngamga pari. 15Makon na kananda, “Piraindong ibayad kanakun kon iintrigako kanindo si Jesus?” Ginbilangannanda nga lagi si Judas 30 ka bilognga pilak nga koarta. 16 Kag alindato nagpangita tana kaigayonan konpaiwan na maintriga si Jesus.

Nagsogid si Jesus nga TanaTraidoron

(Mc. 14:12-21; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn.13:21-30)

Mateo 26:17 49 Mateo 26:3717Ang primiro nga adlaw ang Pista

angTinapaynga ara Pampaabok, nag-parapit kay Jesus anang mga so-molonod kag nagpamangkot, makonnanda, “Sa diin mo gosto nga mag-priparar kami atun yapon sa Pistaanang Paglubas ang Angil.” 18Makonanang sabat ni Jesus, “Magayan kamosa siodad doto sa tao nga akun gin-sogid kanindo kag konon nindo tananga ang manogtodlo nagkoon nganagabot ron ang oras nga tana pa-patayun. Magasilibrar tana konoang Pista anang Paglubas ang Angildigi sa imong balay kaiban anangmga somolonod.” 19 Gintoman datoanang mga somolonod, kag ginpri-parar nanda doto ang yapon para sapista nga dato.

20 Pagkasirum, si Jesus kag anangdosi ka somolonod nagiriyapon.21 Mintras nagakaun sanda, siJesus nagkoon, “Sogidan ko kamoang matood, isara kanindo angmagatraidor kanakun.” 22 Pagkabatidato anang mga somolonod naboridosanda nga mayad kag nagburulus-bulus sanda pamangkot kanana,makon nanda, “Ginoo, bukun ako,ano?” 23 Makon ni Jesus kananda,“Isara sa mga nagasaro kanakun samangkok ang magatraidor kanakun.24 Ako nga Naging Tao mapapataysono sa tagna ang Kasolatan, pirokailo ra ang tao nga magatraidorkanakun. Mas mayad pa kon ara tanarun lang nabata.” 25Makon dayon niJudas nga traidor, “Sir, bukun ako,ano?” Makon ni Jesus kanana, “Ikawang nagakoon dan.”

Ang Pagkomonion(Mc. 14:22-26; Lu. 22:14-20; 1 Cor.

11:23-25)26 Mintras nagakaun sanda,

nagbuul si Jesus ang tinapay.Ginpasalamatan na dato sa Dioskag ginpamisang-pisang na dayon.Pagkatapos gintaw na sa anangmga somolonod nga nagakoon,“Pagbuul kamo kagmagkaun, mamandia akun lawas.” 27 Pagkatapos

nagbuul tana dayon ang irinumunkag nagpasalamat ruman sa Dios,kag gintaw na dayon kananda nganagakoon, “Maginum kamo tanandigi, 28 tungud nga maman diaakun dogo nga iola agud doro angmapatawad sa andang mga sala. Dianagapamatood nga may bago ronnga kasogtanan ang Dios sa mga tao.29Kag sogidan ko kamo, alin dadi indiako ron maginum anang duga angobas. Bago ako mainum ruman konmagkaraiban kita run nga maginumang bago doto sa anangGinarian akunTatay.” 30Nagkanta sanda dayon mgapagdayaw sa Dios, kag pagkataposnagayan sanda sa Bokid ang mgaOlibo.

Gintagna ni Jesus nga IpanginwaraTana ni Pedro

(Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)

31Makon ni Jesus kananda, “Karonsa gabi tanan kamo magabarayakanakun, ay makon ang Dios saKasolatan, ‘Papatayun ko angmanogbantay kag magarapta angmga karniro.’ 32 Piro pagkatapos ngaako mabanaw maona ako kanindodoto sa probinsya ang Galilea.”33 Makon ni Pedro kay Jesus, “Bisansanda tanan magbaya kanimo akotana indi gid!” 34Makon ni Jesus kayPedro, “Ang matood tana, sa gabi ranga dia, bago magtorok ang manok,katlo mo ako ron ipanginwara ngaara kaw kakilala kanakun.” 35Makonpa gid ni Pedro, “Indi ta kaw gidipanginwara, abir patayun nanda akopa kaibanmo!” Kag toladato ra anangkoon ang tanan nga mga somolonod.

Si Jesus Nagpangamoyo sa Getse-mane

(Mc. 14:32-42; Lu. 22:39-46)36 Nagayan sanda dayon sa

logar nga kon tawagun Getsemane.Pagabot nanda doto, makon niJesus sa anang mga somolonod,“Pagpongko kamo digi mintrasnagapangamoyo ako doto sa onaan.”37 Kag gindara na si Pedro kag anang

Mateo 26:38 50 Mateo 26:56darwa ka bata ni Zebedeo. Nagabotang kagolo sa anang isip kag masubutana gid. 38 Makon na kananda,“Daw sa mapatay ako dadi sa kalisud.Magulat kamo digi kag magirugkamo polaw kanakun.” 39 Kagnagayan tana dayon sa onaan-onaankag magpangamoyo nga nagadapa.Makon na, “Itay, abi kon maimoilikaw kanakun ang pagantos ngamagaabot. Piro bukun akun gostoang dapat imoon, kondi kon ano angimong kabubutun.”

40 Pagbalik na sa anang mga so-molonod naabotan na sanda nga na-gakatorog. Gani makon na kay Pe-dro, “Ay dan, indi kamo gid makairugpolaw kanakun bisan sangka oraslang? 41 Magpolaw kamo kag mag-pangamoyo nga indi kamo madaugang panolay. Naliliag kamo ra andanmagpangamoyo garing indong lawasmasyado karoya.”

42 Kag nagpanaw roman si Je-sus sa onaan-onaan kag nagpang-amoyo. Makon na, “Itay kon ki-nanglan nga pasanun ko ang pagan-tos nga dan, imong kabubutun ma-man imong tomanun.” 43 Nagbaliktana ruman sa anang mga somolonodkag naabotan na sanda ruman nganagakatorog, ay nadoyog sanda gidnga mayad.

44 Gani ginbayaan na sanda kagnagbalik tana ruman. Nagpang-amoyo tana sa ikatlo ka bisis kaganang pangamoyo pario ra ang sadati. 45 Pagkatapos nagbalik tana ru-man sa anang mga somolonod kagmagkoon, “Ta nagakaratorog kamopa ra gid kag nagapawayway? Su-lunga nindo! Maman run dia angoras nga Ako nga Naging Tao iintrigarun sa mga makasasala! 46 Ta run!Way, dagi run ang tao nga matraidorkanakun!”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mc. 14:43-50; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-

12)

47 Mintras nagaambal pa si Jesusnagabot si Judas nga isara sa dosi kamga somolonod. Kag kaiban na angdorong mga tao nga may dara ngamga ispada kagmga inoglampus. Ma-man dato ang mga tao nga ginpadaraang mga manogdomara nga mga parikag mga manogdomara ang mga Ju-dio. 48 Karon, si Judas nga traidornagkoonnga lagi samgamanogdakupkon ano anang isinyas, nga kon sinoanang arukan maman dato andangdakupun. 49 Gani pagabot ni Ju-das diritso tana nga lagi kay Jesuskag magkoon, “Manogtodlo, mayadnga gabi.” Kag ginarukan na dayon.50 Makon ni Jesus kanana, “Amigo,sigi, imoa run kon ano imong gi-nayan digi.” Kag ginparapitan nandasi Jesus kag gindakup. 51 Isara saanang kaiban ni Jesus ang naggabotanang ispada kag ginlabo na anangoripun ang pinakamataas nga parikag natigbas anang talinga. 52Makonni Jesus kanana, “Ibalik sa tagubanimong ispada! Ang nagagamit angispada sa ispada ra mapapatay. 53Arakaw sigoro kaulam nga sarang akomakapangayo bolig sa akun Tatay kaglagi-lagi padaran na ako sobra dosi kabatalyon ngamga angil. 54Garing kontoladan akun imoon paiwan anangpagkatoman ang Kasolatan nga tola-dia ang dapat matabo?”

55 Makon dayon ni Jesus sa mgatao, “Basi kinanglan gid nga magdarakamo pa ang mga ispada kag mgainoglampus sa pagdakup kanakun?Ano ako tolisan? Kabay adlaw-adlawdian ako sa timplo nga nagatodlo kagdoto kamo ra. Ta basi ara nindoako nga lagi pagdakupa? 56 Piro diatanan nagakaratabo agud matomanang ginsolat ang mga propita sa Ka-solatan parti kanakun.” Pagkaambaldato ni Jesus ginbayaan tana anangmga somolonod kag nagparalagyawsanda tanan.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mc. 14:53-65; Lu. 22:54-55, 63-71; Lu.

Mateo 26:57 51 Mateo 26:75

18:13-14, 19-24)57 Kag gindara dayon si Jesus ang

mga nagdakup kanana doto kayCaifas nga maman ang pinakamataasnga pari. Doto ra nagtiripon angmga manogtodlo ang Kasogoan kaganang mga manogdomara ang mgaJudio. 58 Si Pedro nagsonod ra,garing marayu anang antad kayJesus. Pagabot nanda sa balay angpinakamataas nga pari, nagsuludtana sa lagwirta kag nagpongko tanadoto kaiban ang mga goardia agudmakita na kon ano ang matatabo kayJesus. 59 Ang mga manogdomaranga mga pari kag ang tanan ngamimbro ang konsilyo ang mgaJudio nagpangita ang mga botignga ibidinsya kontra kay Jesus agudipapatay nanda tana. 60 Piro bisandoro ang nagparapit kag nagsogidang botig kontra kay Jesus, ara sandara gid may nakita nga ibidinsya agudsarang nanda tana nga ipapatay.Ang ori may darwa ka tao nganagprisintar, 61 kag makon nanda,“Nabatian namun ang tao nga dianga nagkoon nga sarang na kono ngagubaun anang timplo ang Dios kag sasulud tatlo ka adlaw patindugun naruman.”

62 Gani nagtindug ang pinaka-mataas nga pari kag magpamangkotkay Jesus, makon na, “Ta ara kawisabat sa mga akosasyon nga dankontra kanimo?” 63Ara gid naglimug-limug si Jesus. Makon roman angpinakamataas nga pari, “Sogidikami sa atobangan ang Dios nganagapamati. Ano, ikaw ra gid balaang Cristo nga Bata ang Dios?”64Makon ni Jesus kanana, “Ginambalmo, kag sogidan ko kamo, alin dadimakikita nindo Ako nga Naging Taonga nagapongko sa anang too angMakagagaum nga Dios, kag makikitanindo ako ra sa mga panganodsa langit nga nagabalik digi sakalibotan.”

65 Pagkabati dato ang pinaka-mataas nga pari ginisak na anang

lambong sa anang kasilag nganagakoon, “Nagpasipala tana saDios! Indi ta run kinanglan ang mgatistigos! Nabatian nindo ron mismoanang pagpasipala sa Dios! 66 Ta anosa kanindo?” Makon nanda, “Dapatpatayun tana.”

67 Kag gindoraan nanda dayonanang oyaun kag ginboroligansombag. Kag ang mga nagsampalkanana 68 nagkoon, “Abi, kon ikawgidmanda ang Cristo, pintoa kon sinoang nagsampal kanimo.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mc. 14:66-72; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-

18, 25-27)69 Si Pedro tana doto pa ra gid sa

lagwirta nagapongko. Karon, maynagparapit kanana nga sorogoon ngababai ang Pinakamataas nga Pari.Makonna, “Kabay kaiban kawni Jesusnga taga-Galilea?” 70 Piro ginpang-inwara dato ni Pedro sa tanan ngamga tao doto sa goa. Makon na,“Ara ako kaulam kon ano imong gi-nakoon.” 71 Kag nagayan tana dayonsa may poirtaan. Nakita tana angsangka sorogoon roman nga babai,kag makon na sa mga tao doto, “Dianga tao anang kaiban ra ni Jesus ngataga-Nazaret.” 72Kag nagpanginwararuman si Pedro nga nagakoon, “Araako baya kakilala sa tao nga dan ngaindong ginakoon. Sompa pa!” 73 Kaglagat-lagat nagparapit kay Pedro angmga tao doto. Makon nanda, “Anangkaiban ka ra gid ni Jesus, ay anangponto indong ambal pario.” 74 Kagnagpanompa run gid si Pedro nganagakoon, “Mapatay ako pa! Araako gid baya kakilala sa tao nga dannga indong ginakoon.” Pagkataposna ambal, nagtorook nga lagi angmanok. 75 Kag nadumduman dayonni Pedro anang ginambal ni Jesuskanana nga, “Bago magtorook angmanok, katlomo ako ron ipanginwaranga ara kaw kakilala kanakun.” Ganidayon tanang goa kag nagpanangisnga mayad.

Mateo 27:1 52 Mateo 27:2027

Si Jesus Gindara kay Pilato(Mc. 15:1; Lu. 23:1-2; Jn. 18:28-32)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmitingang mga manogdomara nga mga parikag anang mga manogdomara angmga Judio kon ano andang imoonpara maipapatay nanda si Jesus.2Pagkatapos gingapos nanda tana kaggindara nanda dayon doto kay Pilatonga Gobirnador kag ginintriga dayonkanana.

Anang Kamatayun ni Judas(Bin. 1:18-19)

3 Pagkaulam ni Judas nga nag-traidor kay Jesus nga ginsintinsyaanrun si Jesus nga patayun, nagnusultana kag nagayan sa mga manogdo-mara nga mga pari kag mga manog-domara nga mga Judio agud ioli ang30 ka bilog nga pilak nga koarta.4 Makon na, “Nagkasala ako tungudnga ginintriga ko kanindo ang tao ngaara gid sala.” Makon nanda, “Anora amun labut? Baala kaw dian!”5Sinaboag ni Judas ang koarta doto sasulud ang timplo. Naggoa tana dayonkag ginbitay na anang kaogalingun.

6 Kag ang koarta nga nagrapta gin-pamorot ang mga manogdomara ngamga pari. Makon nanda, “Dia ngakoarta indi maimo nga ibutang saburutangan ang koarta ang timploay kontra dia sa atun kasogoan tun-gud nga maman dia ang koarta ngaginbayad agud ipapatay ang sangkatao.” 7 Ang ori nagkarasogot sandanga ang koarta nga dato ibakal ananglogta ang manogimo ang koron agudimoon nanda nga rulubungan parasa mga taga-ibang logar. 8 Mamandan nga asta dadi ang logta nga datoginatawag nga Nadogoan nga Logta.

9Doto sa natabo nga dato natomananang gintagna ni propita Jeremiasnga nagkoon, “Ginbuul nanda ang 30ka bilog nga pilak nga koarta ngaginkarasogotan anang mga kaapo-apoan ni Israel nga ibakal kanana,10 kag ang koarta nga dato maman

andang ginbakal anang logta angmanogimo ang koron, sono sa anangsogo kanakun ang Ginoo.”

Ginimbistigar ni Pilato si Jesus(Mc. 15:2-5; Lu. 23:3-5; Jn. 18:33-38)

11 Karon, ang si Jesus doto ron kayPilato ginpamangkot tana ni Pilato,makon na, “Ikaw gali anang ari angmga Judio?” Makon anang sabatni Jesus, “Ginambal mo.” 12 Garingsa anang mga akosasyon ang mgamanogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mgaJudio kontra kay Jesus ara tana gidnagsabat kananda. 13 Gani makonni Pilato kanana, “Basi ara kaw gidnagasabat sa andang mga akosasyonnga dia kontra kanimo?” 14Kag ara ragid nagsabat si Jesus, gani natingalanga mayad ang Gobirnador.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mc. 15:6-15; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–

19:16)15Nakaogalian ang Gobirnador nga

kada Pista anang Paglubas ang Angilnagabolyaw tana sangka priso nga gi-napangayo ang mga tao. 16 Sa orasnga dato may bantog doto nga prisonga anang aran si Barabas. 17 Datongnagatiripon ron ang mga tao, nagpa-mangkot si Pilato, makon na, “Sinoindong gosto nga akun bolyawan, siBarabas okon si Jesus nga ginatawagnga Cristo?” 18Ay naulaman ni Pilatonga naakig ang mga manogdomarakay Jesus, maman dato nga ginakosarnanda si Jesus doto kanana.

19 Mintras nagapongko si Pilatodoto sa ukuman, ginpasogoan tanaanang asawa nga nagakoon, “Indi mogid pagpasilabutan angmatarung ngadan nga tao, ay kagabi sugung akunpamati tungud sa akun damgo partikanana.”

20 Piro anang ginimo ang mgamanogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mgaJudio, ginkombinsir nanda ang mgatao nga si Barabas andang pangayoonnga bolyawan kag si Jesus tana

Mateo 27:21 53 Mateo 27:43ipapatay. 21 Gani nagpamangkotroman ang Gobirnador, makon na,“Sino sa darwa nga dia indong gostonga akun bolyawan?” Makon nanda,“Si Barabas!” 22 Makon ni Pilato, “Taano tana akun imoon kay Jesus ngaginatawag nga Cristo?” Nagsabatsanda tanan, “Ilansang sa kros!”23 Makon ni Pilato kananda, “Aybasi, ano nga sala anang naimo?”Kag nagbaskug pa gid andangpagsiringgit, makon, “Ilansang sakros!” 24 Pagkakita ni Pilato ngaara tana run maimo ay ang mga taonagakinagolo ron, nagpabuul tanaang tobig kag nagpangogas mismosa atobangan ang mga tao. Makonna, “Ako ara sarabatun sa anangkamatayun. Kamo ang baala. Limpyoakun alima.” 25 Makon anang sabatang mga tao, “Sigi, kami ang baala.Kami kag amunmga bata maman angmapanabat sa anang kamatayun.”26 Kag ginbolyawan dayon ni Pilatosi Barabas. Piro si Jesus tana anangginpaanot kag ginintriga sa mgasoldado agud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mc. 15:16-20; Jn. 19:2-3)

27 Kag gindara ang mga soldado siJesus doto sa palasyo ang Gobirnador,kag nagtiripon doto kanana angsangka batalyon nga mga soldado.28 Ginobaan nanda tana kag gin-pasoksokan ang kapa nga granati.29 Pagkatapos nagimo sanda angkoro-korona nga poros siit kagginsoksok nanda dayon sa anang oloni Jesus. Kag ginpakaputan nandasa anang too nga alima ang baston-baston. Pagkatapos naglood-loodsanda dayon kanana kag nagyagotanga nagakoon, “Dayawon anangAri ang mga Judio!” 30 Gindoraannanda tana dayon kag ginbuul anangginakaputan nga baston-bastonkag ginpikan lampus anang olo.31 Pagkatapos andang yagota, ginobananda ang kapa kag ginpasoksokroman anang lambong. Gindara

nanda tana dayon sa goa agudilansang sa kros.

Ginlansang nanda si Jesus sa Kros(Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-

27)32 Ang doto sanda run sa dalan

sa goa ang siodad may nasoblangsanda nga tao nga si Simon nga taga-Cirene. Ginpirit nanda tana nga mag-pasan anang kros ni Jesus. 33 Pagabotnanda sa logar nga ginatawag Golgota(nga kon sayodon logar nga midyo sabongo), 34 ginpainum nanda si Jesusang bino nga may lakut nga mapait.Piro pagkatiraw na dato, ara na runpaginuma.

35 Ginlansang nanda tana dayonsa kros. Pagkatapos ginparti-partinanda anang mga lambong paagi sapagbonot-bonot. 36 Kag pagkataposdato nagporongko sanda kag mag-bantay kanana. 37 Sa anang oloannagbutang sanda angkaratola sa kros.Ginsolat nanda doto ang akosasyonkontra kanana nga nagakoon, “Ma-man dia si Jesus nga anang Ari angmga Judio.” 38 May darwa ra dotoka tolisan nga andang ginpadunganlansang kay Jesus. Ang isara sa anangtoo kag ang isara sa anang wala.

39 Ang mga tao nga nagarulubasdoto sa marapit nagtarango-tangoandang olo nga nagainsolto kag na-gayagota kay Jesus. 40 Makon nanda,“Gubaun mo kabay ang timplo kagsa sulud tatlo ka adlaw patindugunmo roman. Ta abi lowasa run imongkaogalingun! Abi kon ikaw mandaanang Bata ang Dios, paglosong diansa kros!” 41 Kag toladato ra anangyagota ang mga manogdomara ngamga pari, ang mga manogtodlo angKasogoan, kag ang mga manogdo-mara ang mga Judio. 42 Makonnanda, “Ginlowas na ang iba, piroindi tana makalowas anang kaogalin-gun! Kabay Ari tana kono ang Is-rael! Ta maglosong tana sa kros,kag matoo kita kanana! 43 Nagakoontana nga nagasarig tana sa Dios, kag

Mateo 27:44 54 Mateo 27:65anang Bata tana kono ang Dios! Takondi lowasun tana ang Dios konpalangga na tana manda!” 44 Toladanra anang yagota ang mga tolisan ngaginlansang kaiban na.

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-

30)45 Pagabot ang ogtong adlaw nag-

dulum ang kalibotan sa sulud tatloka oras. 46 Kag pagalas tris ang aponnagsinggit si Jesus ang mabaskug,makon na, “Eli, Eli, lama sabactani?”Anang gostong ambalun dato, “Diosko, Dios ko, basi ginpabayanan moako?” 47 Makon ang iba nga na-gatirindug doto nga nakabati anangginsinggit, “Ginatawag na si Elias!”48 May sangka tao doto nga nagdala-gan kag nagbuul isponga. Gintosmogna dato sa maaslum nga bino kaggintakud na sa sangka sanga kag gin-sulsul na dayon sa anang baba ni Jesusagud supsupun na. 49 Piro makonang iba, “Sulungun ta abi kon maabotmanda si Elias agud lowasun tana.”50 Kag nagsinggit tana ruman angmabaskug kag nabogto anang ginawa.

51 Kag sa oras ra nga dato angkortina sa sulud ang Timplo angJerusalem nagisak sa tunga alin saibabaw paidalum. Ay naglinog kagpati ang mga pangpang nagkarabuka52 asta ang mga rulubungannagkaraabrian. Doro nga mga taonga nagtoo sa Dios nga patay run angnagkarabanaw. 53 Ay pagkabanaw niJesus naggoa sanda sa andang mgarulubungan kag nagsulud sanda sabalaan nga siodad ang Jerusalem kagdorong tao ang nakakita kananda.

54 Pagkakita ang kapitan kaganang mga soldado nga nagabantaykay Jesus ang paglinog kag sa mganagkaratabo ginkulbaan sanda ngamayad. Makon nanda, “Matoodra gid nga anang Bata tana angDios!” 55 Doto sa marayu-rayumay mga babai nga nagasurulung.Sanda maman ang nagtarabid kagnagasikaso kay Jesus alin pa sa

Galilea. 56 Kabilang kananda si MariaMagdalena, si Maria nga anang nanayni Santiago kag ni Jose, kag anangasawa ni Zebedeo.

Paglubung kay Jesus(Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-

42)57 Pagkaapon may nagabot nga

sangka manggaranun nga taga-Arimatea. Anang aran si Jose kagisara tana ra sa anangmga somolonodni Jesus. 58 Ginayanan na si Pilatokag ginpangayo na anang bangkay niJesus. Kag nagsogo si Pilato nga itawkanana. 59 Pagkabuul ni Jose anangbangkay ni Jesus ginbarubudan naang bago nga panaptun nga poti.60 Si Jose nga dia may bago lang ngaginpaimo nga rulubungan para saanang kaogalingun. Ang rulubungannga dato boo nga ginimo sa pangpangang banggilid kag midyo ron sa giub.Doto na ginpasulud anang bangkayni Jesus. Kag nagpaligid tana dayonang mabaul nga bato bilang anangtakup ang ginlubungan. Pagkataposnagpanaw tana dayon. 61 Nagpasaladoto si Maria nga taga-Magdalakag ang isara pa gid nga Maria.Nagapongko sanda nga nagatobangsa ginlubungan.

Ginpagoardian ang Rulubungan62 Ang madason nga adlaw, adlaw

dato nga Sabado, ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga Pariseonagayan kay Pilato. 63Makon nanda,“Alangdun nga Gobernador, nadum-duman namun nga ang boi pa angtao nga dato nga manogpatalang,nagkoon tana nga tana kono maba-banaw pagkatapos tatlo ka adlaw.64 Gani mayad sigoro pabantayanmo ang ginlubungan kanana sa su-lud tatlo ka adlaw, ay basi kon angbangkay takawon anang mga so-molonod kag sogidan nanda dayonang mga tao nga nabanaw tana. Kagkon dia matabo magagoa nga an-dang panloko maging mas sobra pasa dati.” 65Makon ni Pilato kananda,

Mateo 27:66 55 Mateo 28:19“May goardia kamo. Kamo mismoang magpabantay sono sa indongnaulaman.” 66 Gani nagayan sanda saginlubungan, kag ginmarkaan nandaanang takup agud maulaman konmay magbokas. Kag ginsala nandadayon doto andang mga goardia.

28Nabanaw si Jesus(Mc. 16:1-10; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inog-paway, aga pa gid ang Domingo, na-gayan si Maria nga taga-Magdala kagang isara pa nga Maria doto sa gin-lubungan ay gosto nanda magsulung.2 Karon golpi lang nga naglinog angmabaskug, ay nagtugpa anang angilangGinoo alin sa langit kag ginpaligidna ang bato nga nagatakup sa gin-lubungan kag ginpongkoan na dayon.3 Anang itsora masyado ka solaw ngadaw kilat, kag anang lambong mapotigid nga mayad. 4 Ang mga goardianga nagabantay doto nagkurulkug sakaadluk kag nagkaradismayo.

5 Makon ang angil sa mga babai,“Indi kamo magkaadluk. Naulamanko kon basi nagayan kamo digi. Gi-napangita nindo si Jesus nga gin-lansang sa kros. 6 Ara tana rundigi tungud nga nabanaw tana parioanang ginkoon kanindo. Dali kamodigi, sulunga nindo ang ginbutan-gan kanana.” 7 Pagkatapos makonang angil kananda, “Ta ayani nindonga lagi anang mga somolonod, kagsogidan nindo sanda nga nabanawtana run, kag maona tana doto saGalilea. Doto nindo tana makikita.Indi nindo paglipatan akun ginsogidnga dia kanindo.” 8 Gani dali-dalisanda nga nagalin doto sa ginlubun-gan. Ginaadlukan sanda piro nalipaysanda ra nga mayad sa barita ngadatomintras nagadalagan sanda agudsogidan anang mga somolonod.

9Malagat-lagat nasoblang nanda siJesus nga nagpangomosta kananda.Kag nagparapit sanda dayon kay Jesuskag maglood kanana. Ginakus nanda

anang siki ni Jesus kag nagsimbasanda dayon kanana. 10 Makon niJesus kananda, “Indi kamo magkaad-luk. Ayani nindo akun mga kabogtokag konon nindo sanda nga magayansanda doto sa Galilea. Doto makikitananda ako.”

Anang sogid ang mga Goardia11 Pagkaalin ang mga babai sa gin-

lubungan, ang iba nga mga goar-dia nagpanaw ra kag nagayan dotosa siodad kag ginsogid nanda samga manogdomara nga mga pari angtanan nga natabo doto sa ginlubun-gan. 12 Gani nagmiting ang mgamanogdomara nga mga pari kaibanang mga manogdomara ang mga Ju-dio. Kag nagkarasogot sanda ngatawan dorong koarta ang mga sol-dado agud indi sanda magsogid konano gid ang matood nga natabo.13 Gintodloan nanda ang mga sol-dado kon ano andang isogid sa mgatao. Makon nanda, “Sogidan nindoangmga tao ngamintras nagakatorogkamo kagabi nagabot anang mga so-molonod kag gintakaw nanda anangbangkayni Jesus. 14Kagkonalimbawamabatian dia ang Gobirnador kamirun ang baala kanana agud indi kamomaiwan.” 15Gani ginbaton nanda angkoarta kag gintoman nanda dayonang ginapasogid kananda. Gani astadadi maman ra dia nga istorya anangginapalapnag ang mga Judio.

Nagpakita si Jesus sa Anang mgaSomolonod

(Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49; Jn. 20:19-23; Bin. 1:6-8)

16 Karon, nagayan ang onsi ka so-molonod ni Jesus doto sa Galilea, sabokid nga anang ginkoon kananda.17 Pagkakita nanda kanana nagsimbasanda, piro ang iba tana nagpandoa-doa nga si Jesus gid andang nakita.18 Nagparapit si Jesus kananda kagmagkoon, makon na, “Ang tanan ngagaum sa langit kag sa logta gintawkanakun. 19 Gani ayani nindo angmga tao sa tanan nga mga banwa.

Mateo 28:20 56 Mateo 28:20Kag imoon nindo sanda nga akunmgasomolonod. Bunyagan nindo sandasa aran ang Amay, ang Anak, kag angIspirito Santo. 20Todloannindo sandanga tomanun ang tanannga akungin-sogo kanindo. Kag dumdumun nindonga ako kaiban nindo pirmi asta sakataposan ang kalibotan.”

Marcos 1:1 57 Marcos 1:19

Ang Mayad nga Barita sonokay

Marcos

Anang Pagwali ni Juan nga Manog-bunyag

(Mt. 3:1-12; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)1Maman dia ang Mayad nga Barita

parti kay Jesu-Cristo nga Bata angDios. 2 Nagompisa dia ang matomananang gintagna ni Isaias nga propita.Ang ona pa gid ginsolat ni Isaiasanang ambal ang Dios sa anang Batanga nagakoon: “Paonaun ko kanimoakun manogbarita agud ipriparar naimong aragian. 3 Ang tao nga diamaman ang magawali mabaskug ngamababatian ang mga tao sa naligwinnga logar; magakoon tana, ‘Ang Ginooparaaboton ron. Awani nindo anangaragian.’ ”

4-5 Kag dia natoman gani anangpagabot ni Juan nga manogbunyag sanaligwin nga logar. Dorong tao angnagarayan doto kanana nga alin satanan nga banwa ang Judea, kag dorogid ang alin sa Jerusalem. Ginwaliansanda dayon ni Juan nga dapat inul-sulan nanda run kag magparabunyagdayon agud ipakita nga ginabayaannanda run andang mga sala, kagpatawadun sanda ang Dios. Kagang mga tao nga nagkilala nga sandanagkasala ginbunyagan na sa sobaang Jordan. 6 Anang lambong ni Juanbolbol ang sapat nga kamilyo ngaginabul kag anang akus panit. Anangginakaun apan kag dugus. 7 Pirmi nanga ginasambit sa anang pagsaysaynga nagakoon, “May maabot nga na-gasonod kanakun nga mas gamananpa kanakun kag indi ako bagay bisanmaging anang sorogoon.” 8 Makonna pa, “Ako nagabunyag kanindo satobig, piro tana magabunyag kanindosa Ispirito Santo.”

Ang Pagbunyag kag Pagsolay kay Je-sus

(Mt. 3:13–4:11; Lu. 3:21-22; 4:1-13)9 Sa mga tyimpo nga dato nagabot

doto si Jesus alin saNazaret nga sakupang probinsya ang Galilea, kag nag-pabunyag tana kay Juan sa soba angJordan. 10 Pagtakas ni Jesus sa tobig,lagi-lagi nakita na nga nagabri anglangit, kag ang Ispirito Santo nag-tugpa kananangamidyo sa salampati.11 Kag nabatian ang limug nga alin salangit nga nagakoon, makon, “Ikawmaman akun pinalangga nga Bata.Nalilipay ako nga mayad kanimo.”

12 Dato ra nga lagi ginpaayan tanaang Ispirito Santo sa naligwin ngalogar. 13 Kag doto tana nagtinir sasulud 40 ka adlaw nga ginsolay niSatanas. May mga mapintas nga mgasapat doto, piro ginboligan tana angmga angil.

Gintawag ni Jesus ang Apat kaManogpangisda

(Mt. 4:12-22; Lu. 4:14-15; 5:1-11)14 Pagkapriso kay Juan nga

manogbunyag, nagayan si Jesus saGalilea kag nagpangwalian doto partisa Mayad nga Barita nga alin sa Dios.15 Makon na, “Maman run dia angoras nga anang gintagna ang mgapropita ang ona. Marapit run gid ngamagari ang Dios. Gani inulsuli nindoindong mga sala kag magtoo kamo saMayad nga Barita.”

16 May sangka adlaw nga mintrasnagapanaw si Jesus sa baybay ang Da-gat ang Galilea, nakita na ang magk-abogto nga si Simon kag si Andresnga nagapangisda. Dia sanda mgamanogpangisda. 17 Makon ni Je-sus kananda, “Dali, pagtabid kamokanakun ay bukun run isda indongpangitaun kondi todloan ko kamongamagpangita ang mga tao nga magingakun mga somolonod.” 18 Kag gin-bayaan nanda nga lagi andang mgalambat kag nagsonod kanana.

19 Pagkatapos, nagpadayon tanapanaw, kag sa onaan nakita na raang magkabogto nga si Santiago kag

Marcos 1:20 58 Marcos 1:41si Juan nga mga bata ni Zebedeo.Doto sanda sa andang sakayan nganagapamona andang mga lambat.20 Pagkakita na kananda gintawag nasanda ra. Kag lagi-lagi ginbayaannanda ra andang tatay nga si Zebedeodoto sa sakayan kag nagtabid kay Je-sus. Ang mga tao nga andang gina-solan maman ang nabilin nga kaibanandang tatay.

Ang Tao ngamayMalain nga Ispirito(Lu. 4:31-37)

21 Nagayan sanday Jesus sa banwaang Capernaum. Pagabot ang Sabadonga maman ang Adlaw nga Inogp-away ang mga Judio, nagsulud si Je-sus sa simbaan ang mga Judio kagnagtodlo. 22 Natingala nga mayadang mga tao nga nakabati kananatungud nga nagtodlo tana nga mayawtoridad, kag bukun pario sa mgamanogtodlo ang Kasogoan.

23 Sa mga tao doto nga nagatiriponmay doto nga may mga malain ngaispirito nga nagsinggit 24 nga na-gakoon, “Jesus nga taga-Nazaret, anoimong labut kanamun? Nagayankaw bala digi agud madora kami?Naulaman ko kon sino kaw. Ikawang matarung nga bata ang Dios.”25 Ginsaway ni Jesus ang malain ngaispirito, makon na, “Pagipus dian kagmaggoa sa tao nga dan!” 26 Ang taonga dato ginpakulkug nga mayad angmalain nga ispirito nga nagasinggitnga nagagoa kanana. 27 Natingalanga mayad ang mga tao, gani makonnanda, “Ano kabay dia? Bago dianga klasi nga mga pagpanodlo. Bisanangmgamalainnga ispirito ginaman-daran na kag nagatoman kanana.”28 Gani madali nga nagrapta angbarita parti kay Jesus sa bilog ngaprobinsya ang Galilea.

Ginpangayad ni Jesus ang Dorongmga Tao

(Mt. 8:14-17; Lu. 4:38-41)29 Pagkagoa nanda sa anang sim-

baan ang mga Judio, nagayan sandasa anang balay ang magkabogto nga

si Simon kag si Andres. Nagtabid rasi Santiago kag si Juan. 30Ang oras ranga dato nagaingga anang panogan-gan nga babai ni Simon ay may rag-nat. Ginsogidan nanda si Jesus ngaanang panogangan nga babai ni Si-mon nagamasakit. 31 Gani ginparap-itan tana ni Jesus kag ginkaputan naanang alima kag pabangonon. Dato ranga lagi nagayad tana kag ginimusanna pagkaun sanday Jesus.

32 Pagkasirum ginpangdara angmga tao kanana ang tanan nganagamarasakit kag ang mga maymalain nga ispirito. 33 Doro gid ngamga tao sa banwa ang nagtiriponsa atobangan ang balay. 34 Dorongnagamarasakit anang ginpangayadsa sari-sari nga mga masakit kagdoro ra nga mga malain nga ispiritoanang ginpalayas. Ara na pagtogotinga magambal ang mga malain ngaispirito ay kilala nanda gid kon sinotana.

Nagwali si Jesus sa Galilea(Lu. 4:42-44)

35 Ang madason nga adlaw, madu-lumdulum pa, nagbangon si Jesus kagnagayan sa naligwin nga logar kagnagpangamoyo. 36 Pagkaaga ginpan-gita tana ni Simon kag anang mgakaiban. 37 Pagkakita nanda kay Jesusmakon nanda, “Ginapangita kaw angtanan.” 38 Piro makon na kananda,“Ta run, maayan kita sa marapit ngamga banwa agud makawali ako radoto, aymaman dia ang kabangdanankon basi nagayan ako digi sa kalib-otan.” 39 Gani ginlibot ni Jesus angbilog nga Galilea nga nagawali sa mgasimbaan ang mga Judio kag naga-palayas ang mga malain nga ispiritosa mga tao nga andang ginsuludan.

Ginayad ni Jesus ang Aroon(Mt. 8:1-4; Lu. 5:12-16)

40 May aroon nga nagparapit kayJesus. Naglood tana nga nagapak-itloy, makon na, “Nagapati ako ngamapaayad mo ako sa akun masakitngamarisna kon gostomo.” 41Nalooy

Marcos 1:42 59 Marcos 2:16nga mayad si Jesus kanana. Ganigintandug na nga nagakoon, “Gostoko. Sigi, mayad kaw ron.” 42 Kag lagi-lagi nadora anang aro kag naglimpyoanang panit. 43 Ginpaandaman nadayon ang aroon nga dato, makonna, 44 “Indi kaw gid magpanogid-sogid bisan kino, kondi magdiritsokaw sa pari kagmagpasulung kanana.Kag magalad kaw dayon ang aladnga ginsogo ni Moises agud mapam-atodan ang mga tao nga mayad karun.” 45 Piro anang ginimo tana angtao nga dato, nagpanaw tana kagginpamarita na ang natabo kanana.Gani naglapnag ang barita parti sanatabo nga dato asta nga si Jesus indirun makaayan sa mga banwa ay na-gadaragusu nga mayad ang mga taokanana. Doto tana run lang nagtinirsa naligwin nga logar. Piro padayonpa ra gid anang pagayan ang mga taodoto kanana alin sa iba-ibang mgalogar.

2Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mt. 9:1-8; Lu. 5:17-26)

1 Magpira ka adlaw, nagbalik si Je-sus sa Capernaum. Naglapnag angbarita nga tana doto sa anang balay.2 Gani dorong tao ang nagtiripondoto asta nga napono ang balay kagbisan sa goa ang poirtaan nagadu-rukdukan ang mga tao. Ginsaysayna kananda anang Ambal ang Dios.3 Karon may nagabot ra doto ngaparalitiko nga ginakarantoangan angapat ka tao. 4 Piro tungud nga na-gagurutuk ang mga tao indi sandamakaparapit kay Jesus. Gani an-dang ginimo, gingoaban nanda angatup doto sa anang tungud ni Je-sus. Pagkatapos gintonton nandadayon ang paralitiko nga nagainggasa anang iringgaan. 5 Pagkakitani Jesus nga mabaul andang pag-too kanana, makon na sa paralitiko,“Imong mga sala ginpatawad run.”6 May mga manogtodlo ang Kaso-goan nga nagaporongko doto nga

nakabati. Sa andang isip-isip langmakon nanda, 7 “Basi kabay nagam-bal toladan ang tao nga dia? Kon-tra sa Dios anang ambal nga dan, ayara may makapatawad ang mga salakondi ang Dios lang.” 8 Naulamanra nga lagi ni Jesus andang ginaisip.Gani makon na kananda, “Basi na-gaisip kamo toladan? 9 Diin balaang mas maulas, ang magkoon saparalitiko nga ‘Imong mga sala gin-patawad run,’ okon ang magkoonnga ‘Pagtindug, kag dara imong ir-inggaan kag magpanaw’? 10 Dadipamatodan ko kanindo paagi sa pa-gayad ang paralitiko nga dia nga Akonga Naging Tao may gaum digi sakalibotan sa pagpatawad ang mgasala.” 11 Makon na dayon sa paral-itiko, “Pagtindug, dara imong iring-gaan kag magoli!” 12Mintras nagasu-rulung sanda, nagtindug ang parali-tiko kag gindara na anang iringgaankag naggoa. Tanan sanda natingalanga mayad kag gindayaw nanda angDios. Makon nanda, “Ara kita pa gidkakita ang toladia.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Lu. 5:27-32)

13 Pagkatapos dato nagbalik ru-man si Jesus sa baybay ang Dagatang Galilea. Dorong tao ang na-garayandoto kanana, gani gintodloanna sanda. 14Pagkatapos dayon tanangpanaw kag nakita na ang manog-sokot ang bois nga si Levi nga batani Alfeo. Doto tana nagapongko sasulud anang opisina. Makon ni Jesuskanana, “Dali, pagsonod kanakun.”Kag nagtindug ra dayon si Levi kagnagsonod kanana.

15 Mintras nagakaun si Jesus kaganang mga somolonod doto sa balayni Levi, doro andang kaiban ngamga manogsokot ang bois kag ibapa nga ginakilala kono nga mgamakasasala, ay doro ron ang naga-soronod kanana. 16 May doto ra ngamga manogtodlo ang Kasogoan nga

Marcos 2:17 60 Marcos 3:2mga Pariseo. Nakita nanda si Je-sus nga nagakaun kaiban ang mgatao nga andang ginabilang nga mgamakasasala pario sa mga manogsokotang bois. Nagpamangkot sanda saanangmga somolonod,makonnanda,“Basi nagadapun tana kaun sa to-ladan nga mga tao?” 17 Dato ngapamangkot nabatian ni Jesus, ganiginsabat na sanda paagi sa paang-gid; makon na, “Bukun ang mga taonga mayad andang lawas ang nagaki-nanglan angmanogbolong, kondi angnagamasakit. Gani ara ako nagayandigi agud tawagun ang mga tao nganagakabig sa andangkaogalingunngasanda matarung, kondi nagayan akotana digi para samga tao nga nagaakonga sanda makasasala.”

Ang Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Lu. 5:33-39)

18 Anang mga somolonod ni Juannga manogbunyag kag ang mgaPariseo nagaporoasa sono sa anangginatodlo ang mga Judio. Maymga tao nga nagparapit kay Jesuskag nagpamangkot, makon nanda,“Ay basi anang mga somolonod niJuan kag ang mga somolonod angmga Pariseo nagaporoasa, piro angkanimo tana ara?” 19 Makon ni Jesusnga nagsabat kananda, “Ipabutang tamay kasal. Syimpri indi maimo ngamagporoasa ang mga bisita mintraskaiban nanda pa ang nobyo. 20 Piromagaabot ang adlaw nga ang nobyobulun run kananda, kag bago sandamagaporoasa.”

21Ginsogidan sanda ra ni Jesus angmga paanggid agud itodlo kanandanga indi maimo nga dapunun anangbago nga panodlo kag ang dati ngamga panodlo ang mga Judio. Makonna, “Ang bago nga tila nga ara pamapakuru bukun mayad nga itam-bul sa lagi nga lambong, tungud ngakon bonakan run ang tinambulan ngalambong magakuru ang bago nga tilakag magigisi ang lagi nga panaptun.Kag magabaul run gid anang gisak.

22 Maman ra dan ang matatabo konibutang ang bago nga bino sa lagi ngasuruludan nga panit. Mabobostik angsuruludan kag ang bino maoola, kagpario nga indi run mapolosan. Ganikinanglan gid nga ang bago nga binoibutang sa bago ra nga suruludan ngapanit.”

Ang Pamangkot Parti sa Adlaw ngaInogpaway

(Mt. 12:1-8; Lu. 6:1-5)23 May sangka Sabado nga nakaagi

sanday Jesus sa katrigoan, kagmintras nagalubas sanda, anangmga somolonod nagparangutulanang mga way ang trigo. 24 Ganimakon ang mga Pariseo kay Jesus,“Sulunga anang ginaimo imong mgasomolonod! Basi nagapangutul sandaang trigo? Kabay bawal ang magimopario dan sa Adlaw nga Inogpaway?”25 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Ara nindo gid bala mabasai anangginimo ni David nga atun kaolang-olangan ang tana kag anang mgakaiban gingutum kag nagakinanglansanda pagkaun? 26 Dia natabo angsi Abiatar maman ang pinakamataasnga pari. Kabay nagsulud si Davidsa balay ang Dios kag nagkaun angtinapay nga ginaalad sa Dios nga sonosa Kasogoan bawal nga ipakaun saiba, ay dato nga tinapay para langgid sa mga pari. Kag gintawan napa anang mga kaiban.” 27 Makon pani Jesus kananda, “Ang Adlaw ngaInogpaway ginimo para sa tao, bukunnga ang tao ginimo para sa Adlawnga Inogpaway. 28 Gani, Ako ngaNaging Tao may gaum nga magkoonkon ano ang tama nga imoon bisan pasa Adlaw nga Inogpaway.”

3Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mt. 12:9-14; Lu. 6:6-11)

1 Nagayan ruman si Jesus sa sim-baan ang mga Judio kag may tao dotonga ukru anang alima. 2 Tungudnga dato Adlaw nga Inogpaway, may

Marcos 3:3 61 Marcos 3:24mga Pariseo doto nga nagabantaykanana kon ayadun na ang tao ngadato para may kaso sanda kontrakanana. 3 Makon ni Jesus sa taonga ukru anang alima, “Abi pagayandigi sa atobangan.” 4 Pagkatapos,nagpamangkot tana sa mga Pariseo,makon na, “Ano anang ginatogot angKasogoan sa Adlaw nga Inogpaway:ang magimo ang mayad sa mga tao,okon ang magimo ang malain? Angmagbolig ngamaglawig andang kaboiokon ang magpatay?” Ang mgatao nga dato ara gid naglimuglimug.5 Ginsulung sanda ni Jesus nga maykasilag, piro masubu tana ra sa katu-gas andang mga tagiposoon. Makonna dayon sa lalaki nga ukru anang al-ima, “Abi onata imong alima!” Kag gi-nonat na ra gani, kag anang alima na-gayad. 6Pagkatapos dato, naggoa angmga Pariseo sa andang ginatiripo-nan kag nagpakigkita sa anang mgasinakupan ni Aring Herodes. Nag-sorogidanun sanda dayon kon paiwannanda ipapatay si Jesus.

Dorong mga Tao sa Baybay7 Si Jesus kag anang mga so-

molonod nagarayan sa baybay angDagat ang Galilea. Nagsonod kanandaang doro nga mga tao nga alin saGalilea kag sa Judea. 8 Doro ra angnagaralin sa Jerusalem, sa Idumea, saloyo ang Jordan kag sa palibot angTiro kag Sidon ay nabaritaan nandaanang ginapangimo. 9 Tungud sakadoroon ang mga tao ginkoonanna anang mga somolonod ngamagpriparar ang sakayan parakanana, agud nga kon magsinagusukanana ang mga tao may masakayantana. 10 Tungud nga doro anangginpangayad, tanan nga may masakitnagadurukdukan agud makatandugkanana. 11 Kag kada makita tanaang mga tao nga may malain ngaispirito, nagadapa sanda kanana kagnagasinggit nga nagakoon, “Ikawmaman anang Bata ang Dios!” 12 Piroginpaandaman na ang mga malain

nga ispirito nga indi magsogid konsino tana.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Lu. 6:12-16)

13 Pagkatapos dato, nagtokad si Je-sus sa bokid kag gintawag na anangmga gosto nga piliun. Gani nagpara-pit sanda kanana. 14 Kag pagkat-apos, nagpili tana dosi nga anangmaging kaiban kag agud sogoon ngamagpangwalian. 15 Dia nga mgatao gintawan na ra gaum agud mag-palayas ang mga malain nga mgaispirito. 16 Maman dia ang dosinga anang napili: una si Simon(nga anang giningaranan nga Pedro);17 dason anang mga bata ni Zebe-deo nga sanday Santiago kag Juan(nga giningaranannga Boanerges ngaang gostong ambalun, mga bata angdagub); 18 kaiban ra sa mga napilisanday Andres, Felipe, Bartolome,Mateo, Tomas, Santiago nga bata niAlfeo, Tadeo, Simon (nga dati nga ri-bildi sa gobyirno ang Roma), 19 kag siJudas Iscariote nga maman ang nag-traidor kanana.

Si Jesus kag si Satanas(Mt. 12:22-32; Lu. 11:14-23; 12:10)

20Pagkatapos, nagoli dayon sandayJesus. Kag nagtiripon roman doto angmga tao, gani sanday Jesus ara runtyimpo bisan magkaun. 21 Pagkabatianang pamilya parti sa anang mgaginaimo ni Jesus, nagayan sanda dotoagud bulun tana ay nagkoon ang mgatao nagaomang-omang tana.

22 Makon ra ang mga manogtodloang Kasogoan nga nagaralin saJerusalem, “Ginsoot tana ni Satanasnga anang manogdomara ang mgamalain nga ispirito. Gani paagi saanang gaum ni Satanas ginapalayasna ang mga malain nga ispirito.”23Gani gintawag ni Jesus ang mga taonga magparapit kanana. Pagkataposnagambal tana kananda paagi sa mgapaanggid, makon na, “Indi maimonga si Satanas magtabog anang mgakaiban. 24 Alimbawa abi, kon ang

Marcos 3:25 62 Marcos 4:11mga pomoloyo ang sangka ginarianmagburulag-bulag kag magaraway,dan nga ginarian indi makapadayon.25 Pario ra sa sangka pamilya: konang mga tao sa pamilya magburulag-bulag kag magaraway, mararanggaang pamilya. 26 Gani toladan ra angmatabo kon si Satanas kag anangmga sakup magburulag-bulag kagmagaraway; anang ginarian indimagpadayon kondi maburulag.

27 “Piro ang matood,” makon niJesus, “napirdi ko ron si Satanas. Ma-man dan ang kabangdanan ngamaka-palayas ako anang mga somolonod.Ay ara tao nga makasulud sa anangbalay angmapurus nga tao agudmag-buul anang mga pagkabutang konindi na anay paggaposon ang mapu-rus nga tao. Piro kon magapos na runang mapurus nga tao, pagosto tanarun kon ano anang imoon sa balaynga dato.

28 “Sa matood tana, tanan ngaklasi nga sala kag mga pagambal angmalain kontra sa Dios mapapatawad,29 piro ang bisan sino nga nagaambalmalain kontra sa Ispirito Santo indigid mapatawad. Dia nga klasi ngasala indi mapatawad asta kon sano.”30 Ginambal dia ni Jesus ay nagakoonang mga manogtodlo ang Kasogoannga tana may malain nga ispirito.

Anang Nanay kag mga Kabogto niJesus

(Mt. 12:46-50; Lu. 8:19-21)31 Nagabot dayon anang nanay

kag anang mga kabogto ni Jesus.Mintras nagatirindug sanda doto sagoa angbalay ginpatawagnanda tana.32Dorong tao doto ang nagaporongkosa anang palibot ni Jesus. Makonang mga tao kanana, “Imong nanaykag imong mga kabogto dian sa goakag ginapatawag kaw.” 33 Makon nanga nagsabat, “Naulaman nindo balakon sino akun nanay kag akun mgakabogto?” 34 Nagsulung tana sa mgatao nga nagaporongko sa anang pal-ibot kag nagkoon, “Dia tana mamanakun nanay kag akun mga kabogto!

35 Ang bisan sino nga nagaimo anangkabubutun ang Dios maman akunnanay kag mga kabogto.”

4Ang Paanggid Parti sa Manogpang-

gas(Mt. 13:1-9; Lu. 8:4-8)

1 May sangka okasyon, nagtodloroman si Jesus sa baybay. Doro gidang mga tao nga nagtiripon doto saanang palibot. Gani nagsakay tanasa sakayan nga nagapondo kag nag-pongko doto. Ang mga tao tana nag-pabilin sa baybay. 2 Dorong mga bu-tang anang gintodlo kananda paagi sasari-sari nga mga paanggid. 3Makonna kananda, “Pamati kamo bala! Maysangka mangongoma nga nagpang-gas. 4 Sa anang pagpanggas, ang ibanga bini nagtugpa sa dalan kag diagindapo ang mga pispis kag gintoka.5 Ang ibang bini nagtugpa sa kaba-toan nga tapaw lang gid ang logta,kag tungud nga manabaw ang logtaara lang boay magtobo. 6 Garingpagabot ang tig-irinit nagkaralayungkag tungud nga kolang anang gamot,nauga. 7 Ang ibang bini nagtugpasa logar nga dorong ilamonon ngamasiit, kag pagrabong ang ilamononnalumus ang tanum, gani ara nakapa-monga. 8 Ang iba nagtugpa sa mayadnga logta, kag dia nagtorobo kag nag-paramonga. Ang iba tama-tama langanang bonga, ang iba doro, kag angiba doro gid.” 9 Makon pa ni Jesuskananda, “Dapat intindiun nindo angindong nabatian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Lu. 8:9-10)

10Pagoroli ang mga tao, anang dosika apostolis kag ang iba pa ra nganagtarabid kanana nagparamangkotkon ano anang kaologan ang paang-gid nga dato. 11 Makon ni Jesuskananda, “Ang mga tinago ang onaparti sa anang pagari ang Dios gi-nasogid kanindo ang diritso, piro sa

Marcos 4:12 63 Marcos 4:30ibang tao tana tanannga butang gina-sogid kanandapaagi samgapaanggid,12 agud nga,Sigi andang sulung piro indi sanda

makakita,Kag sigi ra andang pamati piro indi

sanda ra makaintindi,Ay kon andang maintindian, mainul-

sul sanda kag patawadunsanda ang Dios.”

Ginsaysay ni Jesus ang PaanggidParti sa Manogpanggas

(Mt. 13:18-23; Lu. 8:11-15)13 Nagpamangkot dayon si Jesus

kananda, makon na, “Ta kon kamoindi ra makaintindi ang paanggid ngadato, paiwan indong pagkaintindiang iba ko pa nga mga paanggid?14 Anang gostong ambalun akunpaanggid maman dia: anang gina-panggas ang mangongoma ara ibakondi anang ambal ang Dios. 15 Angmgabini nganagtugpa sa dalan ambalang Dios nga nabatian ang mga tao,garing nagaabot ra nga lagi si Satanaskag ginaagaw na anang ambal angDios nga ginpanggas sa andang mgatagiposoon. 16 Ang mga bini ra tananga nagtugpa sa kabatoan ambal angDios nga nabatian ang mga tao ngalagi-lagi ginbaton nanda nga maykalipay. 17 Garing bukun tuduk saandang tagiposoon, gani ara langboay andang pagtoo. Pagabot angkalisud okon pagingabot tungud saanang ambal ang Dios nga andangginbaton, nagabaya sanda nga lagisa andang pagtoo. 18 Ang mga bininga nagtugpa sa may mga masiitnga ilamonon ambal ang Dios nganabatian ang mga tao, 19 piro tungudsa mga paralibugan sa pangaboikag pagimorat sa pagmanggad, kagsobra nga andum sa iba pa nga mgabutang, nalipatannanda anang ambalang Dios nga andang nabatian kagara napolosi. 20 Piro ang mga bininga nagtugpa sa masadya nga logtaambal ang Dios nga nabatian angmgatao kag ginbaton nanda sa andangtagiposoon kag napolosan nanda

gid. Ang iba tama-tama lang andangnapolosan sa andang nabatian, angiba doro, kag ang iba doro gid.”

Paanggid Parti sa Solo(Lu. 8:16-18)

21 Pagkatapos dato sigi pa gidanang ambal ni Jesus kananda,makon na, “Kon ang tao magsindiang solo, ara na ginataklubi okonginabutang sa idalum ang katri, kondiginatongtong gid sa torongtongan.22 Maman ra dan nga ara gid tinagonga indi maggoa sa ori, kag ara likumparti sa anang pagari ang Dios ngaindi maboyagyag. 23 Dapat binag-binagun nindo gid indong nabatiannga dia.” 24 Makon na pa, “Pamatiinindo ako nga mayad, tungud ngamagataw angDios kanindo pagintindisono sa indong pagpamati kagdogangan na pa gani. 25 Ay angtao nga may naulaman run ngakamatoodan kag ana nga ginasonod,dogangan pa gid ang Dios anangpagintindi. Piro ang tao tana nga aranagasonod sa anang naulaman ngakamatoodan, pati anang naulamannga maistan bubulun pa kanana.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Nag-tobo

26 Makon pa gid ni Jesus, “Anangpagari ang Dios pario sa tao nganagpanggas. 27 Mintras nagapa-dayon tana sa anang obra kada ad-law kag sa anang pagkatorog kadagabi, ang mga bini nga anang gin-panggas padayon nga nagatobo bisanara na maulami kon paiwan. 28 Anglogta mismo maman ang nagapatobosa mga tanum: primiro magoroaanay andang tobo, dasonmapandaon,pagkatapos magoroa andang bonga.29Kag kon loto ron gani ginaani anangtagya tungud nga araniun run.”

Ang Paanggid Parti sa Bini ngaMostasa

(Mt. 13:31-32, 34; Lu. 13:18-19)30 Makon ni Jesus nga nagpa-

mangkot kananda, “Sa ano ta kabayipatolad anang pagari ang Dios?

Marcos 4:31 64 Marcos 5:13Ano nga paanggid atun gamitunagud ipasanag?” Makon na dayon,31 “Pario dia sa bini nga mostasa ngamaman ang maistan gid sa tanan ngabini nga ginapanggas ang mga tao.32 Piro kon ipanggas run, nagatobokag nagalabaw pa sa tanan nga mgalaswa nga asta ang mga pispis sarangmakapogad sa nalalandongan anangmga sanga.”

33 Doro pa gid nga mga paanggidnga pario dia anang gingamit ni Je-sus sa anang pagpanodlo sa mga tao,kompormi sa andang masaranganlang nga maintindian. 34 Ara tananagambal sa mga tao nga ara na-gagamit paanggid, piro ginapasanagna tanan sa anang mga somolonodkon sanda-sanda run lang.

Ginpapuut ni Jesus ang Bagyo(Mt. 8:23-27; Lu. 8:22-25)

35 Pagkasirum ang adlaw ra ngadato, makon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Dali, matabokkita.” 36 Gani ginbayaan ang mgasomolonod ang dorong mga tao nganagatiripon kag nagsakay sanda sasakayan nga ginasakayan ni Jesuskag naglarga. May mga sakayanra doto nga nagpadungan kananda.37 Kag mintras nagapalayag sanda,golpi lang nga nagdurus. Sigi angsampi ang mabaraul nga daloyon,kag aros maponoan ang sakayan.38 Piro si Jesus tana doto sa boliang sakayan nagakatorog nga mayolonan. Ginpokaw nanda tana.Makon nanda, “Malolonod kita run!Bali ara lang bala dia kanimo?”39Gani nagbangon tana kag ginsawayna ang angin, makon na, “Angin,puut!” kag ang angin nagpuut.Makon na ra sa dagat, “Dagat,paglantap!” Kag naglantap. 40Makondayon ni Jesus kananda, “Ay basiginapangadlukan kamo? Ano, arakamo pa ra gid pagtoo kanakun?”41 Kag mabaul gid andang katingalakanana. Makon nanda sa isara kagisara, “Sino gid kabay dia nga bisan

ang angin kag ang dagat nagatomankanana?”

5Ginayad ni Jesus ang Tao nga may

mga Malain nga Ispirito(Mt. 8:28-34; Lu. 8:26-39)

1 Pagkatapos dato nakaabot sandasa loyong baybay ang Dagat angGalilea, sa logar angmga taga-Gerasa.2 Osto lang nga makasalta si Jesus sasakayan, ginsolang-solang tana ngalagi ang tao ngamaymalain nga ispir-ito. 3Ang tao nga dato nagaoli sa mgakowiba nga rulubungan. Ara run taonga makagapos kanana, bisan kadinapa. 4 Kon kapira run gingapos anangmga siki kag anang mga alima, pirokada gaposon tana, ginapamogto nalang ang mga kadina pati ang mgaposas sa anang mga siki. Ara run gidmay makapugung kanana. 5 Adlaw-gabi, sa mga kowiba nga rulubungantana man okon sa mga bokid, pirmitana nga nagasinggit kag ginagurutna anang lawas ang bato.

6Pagkakita na kay Jesus sa marayu,nagdalagan tana paayan kanana kagnaglood. 7-8Makon dayon ni Jesus samalain nga ispirito nga nagaoli sa taonga dato,makonna, “Ikawngamalainnga ispirito, paggoa sa tao nga dan!”Dayong singgit ang tao, makon na,“Jesus nga Bata ang Dios nga labawsa tanan, ano imong labut kanakun?Nagapakitloy ako kanimo sa aran angDios nga indi mo ako pagsilotan.”9 Ginpamangkot tana dayon ni Jesus,makon na, “Sino imong aran?” Kagnagsabat tana, makon na, “Akun aransi Panung ay doro kami.” 10 Kagnagpakitloy tana ngamayad kay Jesusnga indi sanda lang pagpalayasun salogar nga dato.

11 Doto sa marapit nga banggiliddoro ngamga baboy ang nagaparang-inaun. 12 Nagpakitloy kay Jesus angmga malain nga ispirito nga togotansanda nga magsulud sa mga baboynga dato. 13 Gani gintogotan nasanda. Kag naggoa ang mga malain

Marcos 5:14 65 Marcos 5:34nga ispirito sa tao nga dato kag nag-surulud sa mga baboy. Kag angtanan nga mga baboy doto nga mgadarwa ka libo nagdaragoyon palusubsa matidluk nga banggilid diritso satobig kag obos nagkaralumus.

14 Nagdaralagan sa kaadluk angmga manogsagod ang mga baboy kagginpamarita nanda sa mga tao sabanwa kag sa bokid ang mga natabonga dato. Gani nagarayan ang mgatao doto kay Jesus agud sulungunkon ano ang natabo. 15 Pagabotnanda doto nakita nanda ang taonga dati may mga malain nga ispir-ito. Nagapongko tana nga may lam-bong ron kag osto ron anang pin-sar. Gani ginkulbaan sanda. 16 Angmga nakakita mismo sa natabo angnagsaysay sa mga tao nga bago langnagarabot doto kon ano ang natabosa tao nga dati may mga malain ngaispirito kag sa mga baboy. 17 Ganitungud sa mga natabo nga dato nag-pakitloy sanda kay Jesus nga magalinsa andang logar.

18 Datong masakay run si Jesussa sakayan, ang tao nga dato ngamay mga malain nga ispirito anaynagpakitloy kanana nga kon maimopatabidun tana. 19 Garing ara tanapagtogoti ni Jesus, kondi makon nakanana, “Magoli kaw sa imong pam-ilya kag sogidan mo sanda kon anoanang ginimo ang Ginoo kanimo kagkon paiwan tana nalooy kanimo saimong dati nga kaimtangan.”

20Gani nagpanaw ang tao nga datokag nagayan sa probinsya ang De-capolis (kon kanatun pa “Napolo kaBanwa”). Kag doto ginbarita na konano anang ginimo ni Jesus kanana.Kag ang tanan nga nakabati kanananatingala nga mayad.

Ang Bata ni Jairo kag ang Babai ngaNagtandug sa Lambong ni Jesus

(Mt. 9:18-26; Lu. 8:40-56)21 Pagkatabok roman ni Jesus sa

loyong baybay, doro roman nga mgatao ang nagtiripon doto kanana.

22-23 Nagayan ra doto si Jairo ngasangkamanogdomara sa simbaan angmga Judio. Pagkakita na kay Jesusnaglood tana kanana kag nagpakitloy,makon na, “Akun bata nga dalagitatagomatayun doto sa balay. Abi konmaimo pagtabid ra anay kanakun kagitongtong imong alima kanana agudmagayad tana kag maboi!” 24 Ganinagtabid si Jesus kanana. Kag dorogid nga mga tao ang nagtarabid rakay Jesus kag nagadurukdukan sandadoto kanana.

25 May babai doto nga dosi katoig run nga ginatagas-tagasan angdogo. 26 Doro gid anang nagastossa anang pagpabolong sa iba-iba ngamga manogbolong. Nagastos na runtanan anang pagkabutang, piro sabaylo nga magayad, nagdogang pagani anang masakit. 27 Nabatian naang mga barita parti kay Jesus, ganinagpanalut-salut tana sa dorong mgatao agud makaparapit tana sa ananglikod ni Jesus. 28 Sa anang unaunalang makon na, “Kon matandug kobisan anang lambong ron lang, mag-aayad ako.” 29 Gani ginimoratan nanga makatandug sa anang lambongni Jesus kag lagi-lagi napuut ang pag-tagas anang dogo, kag nabatyaganna nga nagayad tana run sa anangmasakit. 30 Nabatyagan ni Jesus ngamay gaum nga naggoa kanana, ganinagliso tana kag nagkoon, “Sino angnagtandug akun lambong?” 31Makonanang mga somolonod, “Dorong taoang nagadurukdukan dian kanimo,gani basi nagapamangkot ka pa gidkon sino ang nagtandug kanimo?”32 Piro nagpanulung-sulung tana pagid kon sino ang nagtandug kanana.33 Tungud nga naulaman ang babaikon ano ang natabo kanana, nagpara-pit tana kay Jesus nga nagakurudug sakaadluk. Naglood tana kag nagsogidang matood. 34Makon dayon ni Jesuskanana, “Nene, nalowas kaw tungudsa imong pagtoo. Pagoli run kag indika run magpalibug sa imong masakit

Marcos 5:35 66 Marcos 6:12ay mayad ka run.”

35 Mintras nagaambal tana pa sababai may nagarabot nga pira katao alin sa anang balay ni Jairo.Makon nanda kay Jairo, “Patay runimong bata. Indi run pagbudlaya angmanogtodlo.” 36 Piro ara nagsapaksi Jesus sa andang barita nga dato.Makon na kay Jairo, “Indi kawmagkaadluk. Magtoo ka lang.” 37Ganinagdayon sanda ra gid. Piro aratana run may ginpatabid loas kayPedro kag ang magkabogto nga siSantiago kag si Juan. 38 Pagabotnanda sa balay ni Jairo nakita niJesus nga ang mga tao nagakinagolo.Ang iba nagaparanangis kag ang ibanagatiriyabaw gid. 39 Nagsulud tanasa balay kag makon na sa mga tao,“Basi nagarilingaw kamo kag naga-paranangis? Bukun patay ang bata;nagakatorog lang.” 40 Ginkadlawannanda si Jesus. Gani ginpagoa na angtanan nga mga tao kag ginpasuludna sa koarto ang bata anang tatay,anang nanay, kag ang tatlo nga anangkaiban. 41 Pagkatapos ginawidanna dayon anang alima ang bata kagmagkoon, “Talitha, Koum,” nga konkanatun pa, “Nene, pagbangon!”42 Kag lagi-lagi nagbangon angdalagita kag nagpanaw-panaw. (Angdalagita nga dato nagaidad dosi katoig). Tungud sa natabo nga dia,natingala sanda nga mayad. 43 Piroginbilinan na sanda nga indi gidmagpanogid-sogid bisan kino partisa natabo. Kag ginkonan na sandadayon nga tawan pagkaun ang bata.

6Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Lu. 4:16-30)

1 Pagkatapos dato, nagoli si Jesussa anang banwa. Nagtabid ra kananaanang mga somolonod. 2 Pagabotang Adlaw nga Inogpaway nagtodlotana sa anang simbaan ang mga Ju-dio. Dorong tao doto ang naka-bati kanana kag natingala sanda nga

mayad. Makon nanda, “Basi doroanang naulaman ang tao nga dia? Sadiin tana kabay nakabuul anang ki-naraman? Kag basi nakakaimo tanaang mga milagro? 3 Kabay mamandia ang panday nga bata ni Mariakag anang mga kabogto si Santiago,si Jose, si Judas kag si Simon. Kaganang mga kabogto nga babai digira nagaoli.” Gani indi sanda mag-pati kanana. 4 Makon dayon ni Jesuskananda, “Ang propita ginataod gidloas lang sa anang kaogalingun ngabanwa kag anang mga paryinti kagpanimalay.” 5 Maman dato nga aratana kaimo ang mga milagro doto salogar nga dato, loas sa pira ka tao langnga nagamarasakit nga anang gin-tongtongan anang alima kag ginayad.6 Natingala tana nga indi sanda mag-too kanana.

Ginpadara ni Jesus anang Dosi kaSomolonod,

(Mt. 10:5-15; Lu. 9:1-6)Pagkatapos dato naglibot si Je-

sus sa mga bario nga nagapanodlo.7 Gintawag na anang dosi ka so-molonod kag ginpadara na sanda ngatag-darwadarwa. Ginpanawan nasanda gaum kontra sa mga malainnga ispirito. 8 Ginbilinan na sandanga indi sanda magdara bisan anosa andang pagpanaw kondi bastonlang gid. Ginkonan na sanda ngaindi magdara pagkaun, koarta okonbag. 9 Sarang sanda makasandalyas,piro indi magdara ang irilisan ngalambong. 10 Kag makon na dayonkananda, “Kon padayonon kamo sasangka balay, doto kamo ron langgid magdayon asta magalin kamo salogar nga dato. 11 Piro kon ang mgatao sa sangka logar indi magbatonkanindo kag indi magpamati sa in-dong ginasogid, bayai nindo ron lang,kag pagalin nindo tapokan nindo angyabok indong siki bilang tanda kon-tra kananda.” 12 Gani nagparanawsanda kag nagparangwalian nga angmga tao dapat maginulsul sa andang

Marcos 6:13 67 Marcos 6:31

mga sala. 13Dorong malain nga ispir-ito andang ginpalayas kag dorongmasakitun andang ginpanglugudanang langis kag nagarayad.

Ang Pagpatay kay Juan nga Manog-bunyag

(Mt. 14:1-12; Lu. 9:7-9)14Nakaabot kay Aring Herodes ang

mga barita parti kay Jesus tungudnga bantog tana run. Ang iba na-gakoon nga si Jesus nga dia si Juanngamanogbunyag nga nabanaw, ganimaman dan nga nakakaimo tana mgamilagro. 15 Piro nagakoon ang ibanga tana si Elias nga propita. Kagnagakoon pa gid ang iba nga iba tananga propita pario anang mga propitaang Dios ang ona.

16 Piro pagkabati ni Herodes samga barita nga dia, makon na, “Na-banaw si Juan nga akun ginpaoto-dan anang olo.” 17-18 Ginpaotod niHerodes anang olo ni Juan tungud saanang dumut ni Herodias kanana, aytoladia ang natabo: si Herodes ngadia, ginpangasawa na si Herodias ngaasawa anang kabogto nga si Felipe.Karon, nagkoon si Juan kay Herodesnga bukun mayad nga pangasawaunna anang asawa anang kabogto. Ganitungud kay Herodias ginpadakup niHerodes si Juan kag ginpapriso. 19Kagtungud sa anang dumut ni Herodiaskay Juan gosto na nga ipapatay, gar-ing indi na ra maimo tungud nga inditana pagtogotan ni Herodes. 20 Aynaadlukan ra si Herodes kay Juan tun-gudnganaulamannanga si Juandios-non kag matarung nga tao. Gani gin-pangapinan ni Herodes si Juan agudindi maiwan. Gosto ni Herodes ngamagpamati sa anangmga wali ni Juanbisanmatood nga anangmga nababa-tian nagagolo anang isip.

21 Piro nagabot ra gid ang oras ngaginaulat ni Herodias. Dia natabo angmagkomplianyo si Herodes. Nagpon-syon si Herodes kag ginpangimbitarna ang mga nagadomara sa banwaang Galilea, ang mga kapitan ang

mga soldado, kag ang mga ginakilalanga mga tao doto. 22 Ang oras runang ponsyon, nagsulud anang batanga daraga ni Herodias kag nagsaot.Kag nalipay nga mayad si Herodespati anang mga bisita. Gani nagkoonsi Herodes sa daraga; makon na,“Pagpangayo kanakun bisan ano ngaimong naliagan kag itaw ko kan-imo.” 23 Kag makon na pa gid sadaraga nga nagasompa, “Bisan anoimong pangayoon kanakun itaw kokanimo, bisan katunga pa akun ginar-ian.” 24 Naggoa ang daraga kag nag-pamangkot sa anang nanay kon anoanang pangayoon. Kag ginkoonantana anang nanay nga pangayoon naanang olo ni Juan nga manogbunyag.25 Gani nagdali-dali tana balik sa ari.Pagabot na doto, makon na, “Gostoko nga itaw mo kanakun dadi ngalagi anang olo ni Juan nga manog-bunyag nga nagabutang sa bandi-ado.” 26 Pagkabati dato ang ari na-borido tana nga mayad, piro tun-gud nga nakasompa tana kag naba-tian mismo anang mga bisita, indi nagosto nga marangga anang pangakosa daraga. 27Gani lagi-lagi ginsogo naang sangka soldado nga daraun dotokanana anang olo ni Juan. Nagayanang soldado sa prisoan kag ginotodna anang olo ni Juan. 28 Pagkatapos,ginbutang na sa bandiado kag gintawsa daraga, kag gintaw ra dayon angdaraga sa anang nanay. 29 Pagkabatianang mga somolonod ni Juan sanatabo, ginayanan nanda kag ginbuulanang lawas kag ginlubung.

Ginpakaun ni Jesus ang Lima ka Libo(Mt. 14:13-21; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

30 Nagbaralik kay Jesus ang mgaapostolis nga nagparangwalian. Gin-sogid nanda kanana ang tanan ngaandang naimo kag mga gintodlo.31 Sa kadoroon ang mga tao nga na-gaarabot kag nagaaralin, ara sandarun tyimpo bisan sa pagkaun. Ganimakon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Ta run, maayan kita sa

Marcos 6:32 68 Marcos 6:55-56naligwin nga logar agud makapaway-way kamomaistan.” 32Gani nagsakaysanda sa sakayan kag nagpaayan sanaligwin nga logar.

33 Garing doro ang nakakitakananda andang pagalin kag nakilalasanda ang mga tao. Gani nagdar-alagan ang mga tao alin sa iba-ibang mga banwa paayan sa logarnga ginapaayanan nanday Jesus kagnaona sanda pa doto. 34 Pagsalta niJesus nakita na ang doro gid nga mgatao nga nagtiripon doto kag nalooytana kananda, ay pario sanda sa mgakarniro nga ara manogbantay. Kaggintodloan na sanda ang sari-saringa mga butang. 35 Ang apon rongid, nagparapit kanana anang mgasomolonod. Makon nanda, “Apon rondia, kag digi kita paman sa naligwinnga logar. 36 Paayana run ang mgatao sa mga bario kag sa mga sityosa palibot agud makabakal sandaandang pagkaun.” 37 Piro makon niJesus kananda, “Kamo mismo angmagtaw pagkaun kananda.” Makonnanda kay Jesus, “Ano, mapanawkami kag magbakal ang tinapay ngaanang kantidad bali walo ka bolannga soildo ang sangka tao agudipakaun kananda?” 38 Makon niJesus kananda, “Pira ka bilog indongtinapay dian? Abi, sulunga nindo.”Pagkatapos nga andang maosisa,makon nanda, “Lima ka tinapay kagdarwa ka bilog nga isda.”

39 Ginsogo dayon ni Jesus anangmga somolonod nga papongkoonang mga tao gropo-gropo sa mgailamonon. 40 Gani nagporongkoang mga tao, tag-100 kag tag-50. 41 Pagkatapos, ginbuul dayonni Jesus ang lima ka bilog ngatinapay kag darwa ka bilog nga isda,kag nagtangra tana sa langit kagginpasalamatan na dato sa Dios.Ginpamisang-pisang na dayon angtinapay kag gintaw na sa anang mgasomolonod agud itaw sa mga tao. Kagtoladato ra anang ginimo sa isda.42 Kag nakakaun sanda tanan kag

nagkarabosog. 43 Pagkatapos nganakakaun run ang tanan, gintiponnanda ang mga nabilin nga tinapaykag isda kag bali dosi ka baskit andangnapono. 44 Sa mga nagkaraun, angmga lalaki lang lima ka libo nga lagi.

Si Jesus Nagpanaw sa Ibabaw angTobig

(Mt. 14:22-33; Jn. 6:15-21)45Pagkatapos dato, ginsogoni Jesus

anang mga somolonod nga magsakaysa andang sakayan kag magona dotosa tabok, sa banwa ang Betsaida,mintras ginapaoli na ang mga tao.46 Kag pagkatapos nga makaalin angmga tao nagtokad tana sa bokid agudmagpangamoyo. 47 Pagkagabi, angsakayan doto ron sa tunga ang laod,piro si Jesus tana doto pa ra gid satakas nga tana lang. 48Nakita na ngaginaugtasan sanda run ang gayong aykontra ang angin. Ang kasanagun runnagayan tana doto kananda nga naga-panaw sa ibabaw ang tobig. Malubastana run lang andan kananda, 49 piropagkakita nanda kanana nga naga-panaw sa ibabaw ang tobig, ginpan-gadlukan sanda nga mayad, ay an-dang pagsarig morto. Gani nagsir-inggit sanda. 50 Piro makon ra ngalagi ni Jesus kananda, “Indi kamomagkaadluk! Ako dia! Magpakaisugkamo!” 51 Nagsakay tana dayon sasakayan kag nagpoas ang angin. Kagnatingala sanda nga mayad. 52 Aybisan nakita nanda ang milagro ngaanang ginimo sa tinapay ara sanda para gid kaintindi anang kaologan dato,ay naduluman pa andang isip.

Ginpangayad ni Jesus ang mgaMasakitun sa Genesaret

(Mt. 14:34-36)53Pagabot nanda sa loyong baybay,

doto sanda nagpondo sa Genesaret.54 Pagkasalta nanda, nakilala nga lagiang mga tao si Jesus. 55-56 Ganinagdarali-dali sanda ayan sa pali-bot nga mga logar kag ginpamutangnanda sa iringgaan ang mga masaki-tun kag ginpandara nanda kay Jesus.

Marcos 7:1 69 Marcos 7:18Doto sa logar nga dato, miski sa diintana magayan, sa sityo, sa bario okonsa banwa, basta nabaritaan nanda ngadoto si Jesus ginpandara nanda an-dangmasakitun doto kanana, sa logarnga ginatiriponan ang mga tao. Kagnagparakitloy sanda kay Jesus ngakon maimo, patandugun na ang mgamasakitun bisan sa sidsid run langanang lambong. Kag ang tanan nganakatandug nagayad.

7Anang Gintodlo ang mga Malam(Mt. 15:1-9)

1 May mga Pariseo kag pira kamga manogtodlo ang Kasogoannga nagabot alin sa Jerusalem nganagtiripon doto kay Jesus. 2 Kagnapanilagan nanda nga ang iba saanang mga somolonod nagakaraunnga ara nagaparangogas andangalima. Dia kontra sa anang panodloang mga Pariseo.

3Bukun lang angmgaPariseo kondiang tanan nga mga Judio indi ramagkaun kon indi gid anaymakapan-gogas andang alima sono sa andangsoronodon nga ginsonod sa andangmga kaolang-olangan. 4 Indi sandara magkaun miski ano nga nagalin samga baraligyaan kon indi nanda anaymaogasan. Kag doro pa gid andangmga soronodon pario sa pagpangogasang mga tasa, koron, kag mga sawaynga mga suruludan.

5 Gani nagparamangkot kay Jesusangmga Pariseo kag angmgamanog-todlo ang Kasogoan; makon nanda,“Ay basi imong mga somolonod aranagasonod sa mga soronodon atunmga kaolang-olangan? Nagakaraunsanda nga ara kaparangogas andangmga alima.” 6 Ginsabat sanda niJesus nga nagakoon, “Ara gid ma-tood nagsala si Isaias nga propita saanang gintagna parti kanindo ngamga salimpapaw. Makon ang Dios saanang ginsolat ni Isaias:‘Ang mga tao nga dia nagataod

kanakun sa baba lang,

Piro ang matood tana andang tagi-posoon marayu kanakun.

7 Ara polos andang pagsimbakanakun,

Ay andang mga ginatodlo mga soron-odon nga ginimo-imo langang mga tao.’

8 Ginasikway nindo anang sogo angDios, kag anang mga tradisyon tanaang mga tao maman indong gina-sonod.”

9 Makon pa ni Jesus kananda,“Antigo kamo gid magpaito agudsikwayun anang ginapatoman angDios paramasonod nindo indongmgatradisyon. 10 Pario abi dia: si Moisesnagkoon nga ‘dapat taodonmo imongtatay kag imong nanay.’ Kag ‘angtao nga nagaambal malain kontrasa anang tatay okon nanay dapatpatayun.’ 11 Piro kamo nagatodlo ngakon ang tao may inogbolig sa anangmga ginikanan kag magkoon tananga ‘korban dia’ (nga anang gostongambalun ‘dia inogtaw sa Dios’)12 ara nindo ron tana ginatogoti ngamagbolig sa anang mga ginikanan.13 Gani tungud sa indong ginpanoblinga dan nga tradisyon ginaimo nindonga ara polos anang ambal ang Dios.Kag doro pa gid nga toladan indongginaimo.”

Ang mga Butang nga Nagapalain saTao

(Mt. 15:10-20)14-16 Kag gintawag ruman ni Jesus

ang mga tao kag ginkonan na sanda;makon na, “Pamati kamo bala tanankanakun, kag binag-binagun nindogid akun iambal. Ara butang nga na-gasulud sa tao nga nagapalain kananakondi ang mga nagagoa kanana.”

17 Pagkatapos ginbayaan na angmga tao kag nagsulud tana sa balay.Ang sa sulud tana run, anang mgasomolonod nagparamangkot kananakon ano anang kaologan anangpaanggid nga dato. 18 Makon niJesus kananda, “Basi, ara kamo rakaintindi? Ara nindo bala naulaminga ang bisan ano nga ginakaun

Marcos 7:19 70 Marcos 7:37indi makapalain sa tao, 19 ay ara ranagasulud sa anang tagiposoon kondisa anang tian kag nagagoa dayon saanang lawas.” (Sa anang ambal ngadan naulaman ta nga ginakabig niJesus nga ang tanan nga pagkaunpoidi nga kaunun.) 20 Makon na pa,“Ang nagagoa sa tao maman angnagapalain kanana sa panulung angDios. 21 Ay alin sa anang tagiposoonang tao nagagoa ang malain nga mgauna-una pario ang pagolid sa bukunanang asawa, ang pagpanakaw, angpagpatay, 22 ang pagpanginlalakiokon ang pagpanginbabai, angpaginakug, ang pagimo ang tananngaklasi nga malain, ang pagpandaya,ang pagbinastos, ang paginggit, angpagambal angmalain kontra sa anangkapario, ang pagadak, kag kon anopa nga mga kalokoan. 23 Ang tanannga dia nga mga malain nagaalin sasulud anang tagiposoon ang tao, kagmaman ang nagapalain kanana.”

Anang Pagtoo ang Babai nga bukunJudio

(Mt. 15:21-28)24 Nagalin tana dayon doto sa

probinsya ang Galilea kag nagayansa mga logar nga sakup ang Tiro.Pagabot na doto nagdayon tana sasangka balay kag indi na gosto ngamaulamanangmga taongadoto tana.Garing indi matago ang barita ngadoto tana. 25-26 Karon, may babaidoto nga nakabati nga doto si Jesus.Dia nga babai taga-Fenicia nga sakupang Siria kag anang ambal Griego.Bukun tana Judio. May bata tananga babai nga ginsoot ang malainnga ispirito. Gani nagayan tana ngalagi kay Jesus, naglood tana, kag nag-pakitloy nga kon maimo sobolon nara ang malain nga ispirito sa anangbata. 27Piromakon ni Jesus kanana sapaanggid, “Kinanglan nga pakaununanay ang mga bata, ay bukun mayadnga bulun anang pagkaun ang mgabata kag itaw sa mga ayam.” Naula-man ang babai kon ano anang gos-tong ambalun ni Jesus, nga boligan na

anay ang mga Judio kag bago garingang bukun Judio. 28 Gani makon angbabai kanana, “Tama dan Ginoo, pirobisan ang mga ayam nagakaraun daang mga pagkaun nga nagakaraologalin sa mga bata nga nagakaraun salamisa.” 29 Makon dayon ni Jesuskanana, “Tungud sa imong sabat ngadan, sarang ka run makaoli. Angmalain nga ispirito naggoa run saimong bata.” 30 Nagoli ang babaikag naabotan na anang bata nga na-gaingga sa katri, kag ang malain ngaispirito nakagoa run kanana.

Ginayad ni Jesus ang Bungul kag Apa31 Pagalin ni Jesus sa mga logar

nga sakup ang Tiro, nagagi tana saSidon kag sa probinsya ang Decapo-lis. Pagkatapos nagdiritso tana saDagat ang Galilea. 32 May tao dotonga bungul kag apa nga gindara angmga tao doto kay Jesus. Nagpakit-loy sanda kanana nga itongtong naanang alima sa tao nga dato ngabungul kag apa. 33 Ginpabulag tanani Jesus sa kadoroan, kag gingorona anang mga todlo sa anang mgatalinga. Pagkatapos gindopraan naanang todlo kag ginlugudan anangdila ang lalaki nga dato. 34 Kagnagtangra dayon si Jesus sa langitkag magginawa malawig. Makon nadayon kanana, “Effata!” Kon kanatunpa, “Pagabri!” 35 Pagkatapos dato,nakakabati tana run kag nagtadlunganang pagambal. 36 Ginbilinan nadayon ang mga tao nga indi sandamagpanogid-sogid bisan kino parti sanatabo. Piro bisan iwanun na bawalnagdogang gani andang pagpamaritasa mga tao. 37 Natingala nga mayadang mga tao. Makon nanda, “Bisanano anang imoon, masadya. Miskiang mga bungul ginapabati na kagang mga apa ginapaambal na.”

8Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mt. 15:32-39)

Marcos 8:1 71 Marcos 8:211 May pira ka adlaw, nagtiripon

roman ang dorong mga tao kay Je-sus. Ang ara sanda run pagkaungintawag ni Jesus anang mga so-molonod kag ginkonan na sanda,makon na, 2 “Nalooy ako sa mgatao nga dia, ay tatlo ron dia ka ad-law nga nagkaiban sanda kanakunkag ara sanda run may makaun.3 Kon paoliun ko sanda nga gutumsabun doplayun sanda sa dalan aymarayu gid anang ginalinan ang ibakananda.” 4 Nagsabat anang mgasomolonod kanana, makon nanda,“Ta sa diin kita kabay makabuul angpagkaun digi sa naligwin nga dianga logar nga ipakaun sa mga taonga dia?” 5 Piro nagpamangkot tanakananda, makon na, “Pira ka bilogindong tinapay dian?” Makon nanda,“Pito.”

6 Pagkatapos dato ginpapongko naang mga tao. Kag ginbuul na dayonang pito ka bilog nga tinapay, kagnagpasalamat sa Dios. Ginpamisang-pisang na dayon ang mga tinapaykag gintaw sa anang mga somolonodagud ipanagtag sa mga tao. 7 Maypira sanda ra ka bilog nga isda ngamairintuk. Gani ginpasalamatan nara dato kag gintaw sa anang mga so-molonod agud ipanagtag ra sa mgatao. 8 Nagkaraun ang mga tao kagnagkarabosog. Pagkatapos, gintiponnanda ang tinapay nga sobra, kagnakapono sanda pito ka baskit. 9 Angmga tao nga nakakaun mga 4,000.Pagkatapos dato, ginpaoli ni Jesus angmga tao 10 kag nagsakay tana kaibananangmga somolonod sa sakayan kagnagpa-Dalmanuta.

Ang mga Pariseo Nagpangayo Mila-gro

(Mt. 16:1-4)11 Pagabot nanda doto, may mga

Pariseo nga nagarayan kay Jesus kagnagpakigdiskosyon kanana. Nagpan-gayo sanda milagro kanana bilangpamatood nga tana ginpadara mandaang Dios. 12 Garing nagpangayay siJesus kag nagkoon, “Basi kabay pirmi

nagapangayo mga milagro ang mgatao sa tyimpo nga dia? Sa matoodtana, ara gid milagro nga ipakitakananda!” 13Ginbayaan na dayon angmga Pariseo nga dato. Nagbalik tanasa sakayan kag nagtabok roman saloyong baybay.

Anang Pangpaabok ang mga Pariseokag ni Herodes

(Mt. 16:5-12)14 Nalipatan anang mga so-

molonod nga magdara tinapay.Andang tinapay nga nadara dotosa sakayan sangka bilog lang gid.15 Ginpaandaman sanda ni Jesusnga indi sanda dapat magsonod samarimo nga ogali ang iba. Ginambalna dia paagi sa paanggid, makonna, “Magandam kamo nga mayad saanang pampaabok ang mga Pariseokag anang pampaabok ni AringHerodes.” Garing ara sanda kaulamnga dato paanggid lang. 16 Ganinagbarais-baisan sanda, makonnanda, “Ginambal na dato ay arakita kadara tinapay.” 17 Naulamanni Jesus kon ano andang ginabarais-baisan. Gani nagkoon tana kananda,makon na, “Ay basi ginabarais-baisannindo nga ara kamo tinapay? Indikamo pa gid makaintindi? Ara kamonagaisip ay? 18-19 May mga matakamo, indi kamo makakita? May mgatalinga kamo, indi kamo makabati?Ara nindo gid bala nadumdumi angmagpamisang-pisang ako lima kabilog nga tinapay para sa 5,000?Pira ka baskit ang napono sa indongnatipon nga sobra?” Makon nandanga nagsabat, “Dosi!” 20 “Kag angmagpamisang-pisang ako pito kabilog nga tinapay para sa 4,000,pira ka baskit ang sobra nga indongnatipon?” Makon nanda, “Pito.”21 Makon dayon ni Jesus, “Ta, dapatmaintindian nindo ron nga bukuntinapay akun gostong ambalun?”

Ginayad ni Jesus ang Bulag sa Bet-saida

Marcos 8:22 72 Marcos 8:3822Pagabot nanda sa banwa ang Bet-

saida may mga tao doto nga nagdaralalaki nga bolag kay Jesus. Nagpak-itloy sanda dayon kanana nga konmaimo tandugun na ang bolag ngadato agud makakita. 23 Gani ginaw-idan na anang alima ang bolag ngadato kag gindara na doto sa goa angbanwa. Pagabot nanda sa goa angbanwa gindoraan na anang mga mataang tao nga dato nga bolag. Pagkata-pos gintongtong na dayon anangmgaalima kanana kag nagpamangkot konmay nakikita tana run. 24 Nagtangraang lalaki kagmagkoon, “Kakikita akoron mga tao, garing midyo sa mgakaoy nga nagaparanaw.” 25 Gani gin-tongtong roman ni Jesus anang al-ima sa anang mga mata ang bolag.Pagkatapos nagpanulung-sulung ngamayad ang bolag nga dato kag na-gayad anang mga mata, kag masanagrun anang panulung sa tanan ngabutang. 26Bago tana ginpaoli ni Jesusginkonan na tana nga indi tana dapatmagagi sa banwa kag magpanogid-sogid sa mga tao.

Anang Ginambal ni Pedro Parti kayJesus

(Mt. 16:13-20; Lu. 9:18-21)27 Pagkatapos dato, si Jesus kag

anang mga somolonod nagayan samga bario nga sakup ang Cesaria Fil-ipos. Mintras nagaparanaw sandanagpamangkot si Jesus sa anang mgasomolonod, makon na, “Sono sa mgatao, sino ako kono?” 28Makon nanda,“May mga nagakoon nga ikaw si Juannga manogbunyag. Ang iba na-gakoon nga ikaw si Elias, kag angiba pa gid nagakoon nga ikaw is-ara sa mga propita ang Dios angona pa.” 29 Nagpamangkot tanadayon kananda, makon na, “Piro parakanindo sino ako?” Nagsabat si Pe-dro, makon na, “Ikaw ang Cristo ngaanang ginpangako ang Dios nga ma-gari.” 30 Nagpaandam dayon si Jesuskananda nga indi sanda gid magsogidbisan kino parti kanana.

Si Jesus Nagambal parti sa anangPagantos kag anang Kamatayun

(Mt. 16:21-28; Lu. 9:22-27)31 Makon dayon ni Jesus kananda,

“Ako nga Naging Tao kinanglannga magantos nga mayad sa anangimoon kanakun anang mga manog-domara ang mga Judio, ang mgamanogdomara nga pari, kag angmga manogtodlo ang Kasogoan.Isikway nanda ako kag patayun,piro pagkatapos tatlo ka adlawmababanaw ako.” 32 Ginpasanag nadia nga mayad kananda. Pagkabatidato ni Pedro, gindara na si Jesus samarayu-rayu kag ginsaway na tananga indi dato maimo. 33 Piro naglisosi Jesus kag nagatobang sa anangmgasomolonod, kag ginsaway na si Pedronga nagakoon, “Parayu kaw kanakunSatanas! Ay imong naisipan nga danbukun anang gosto ang Dios kondimaman dan anang gosto ang tao.”

34 Gintawag na dayon ang mgatao kaiban anang mga somolonodnga magparapit kanana. Makon nakananda, “Kon may tao nga gostomagsonod kanakun, indi na run dapatpagisipun anang kaogalingun, kondikinanglan magtoman kanakun abirkon kamatayun anang aboton sa pag-sonod kanakun. 35 Ay ang bisansino nga nagakanogon sa anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapap-atay pa ra gid. Piro ang bisan sinonga priparado nga mapatay tungudkanakun kag sa Mayad nga Baritamakaangkun ang kaboi nga ara kat-aposan. 36 Ano gid anang mabubuulang tao kon maangkun na ang tanannga butang digi sa kalibotan, piromadora ra lang anang kaboi? Aragid! 37 Ay ara gid pagkabutang ngasarang na nga itaw agud mabawi naruman anang kaboi. 38Ang bisan sinonga magkauya kanakun kag sa akunmga panodlo sa tyimpo nga dia ngaang mga tao malain kag naboyo sasala ikauya ko ra kon Ako nga NagingTaomagbalik run nga nagalanyag nga

Marcos 9:1 73 Marcos 9:20may gaum alin sa Amay, kag kaibanko anang mga angil.”

91 Makon pa ni Jesus kananda, “Sa

matood tana, may mga tao digi dadinga indi mapatay mintras indi nandamakita anang pagari ang Dios nganagaabot nga may gaum.”

Ang Pagoman anang Itsora ni Jesus(Mt. 17:1-13; Lu. 9:28-36)

2 Pagkalubas ang anum ka adlawgindara ni Jesus si Pedro, si Santiago,kag si Juan sa mataas nga bokid. Angdoto sanda run, mintras nagasulungsanda kay Jesus, nagiba anang itsorani Jesus. 3Anang lambong nagpoti gidkag masolaw. Ara gid may manog-pamonak nga makapapoti pario datodigi sa kalibotan. 4 Pagkatapos nakitananda dayon si Elias kag si Moi-ses nga nagapakigsogidanun kanana.5Makon ni Pedro kay Jesus, “Maistro,mayad digi kami. Maimo kami tatloka kamalig, ang sakabilog kanimo,ang sakabilog kay Moises, kag angsakabilog kay Elias.” 6 Maman diaanang koon ay indi na maulaman konano anang dapat iambal tungud ngasugung andang kakulba. 7Karon, maynagabot nga panganod kag ginliku-pan sanda. Alin doto sa panganodnga dato may limug nga nagam-bal. Makon ang limug, “Maman diaakun pinalangga nga Bata. Pama-tian nindo tana!” 8 Pagkatapos datonagpanulung-sulung sanda sa andangpalibot, piro ara sanda run may ibanga nakita kondi si Jesus lang.

9 Ang nagalusub sanda run sabokid, ginkonan sanda ni Jesus,makon na, “Indi kamo gid magsogidbisan kino parti sa indong nakitamintras Ako nga Naging Tao arapa mabanaw.” 10 Gani ara nandagid pagsogidan ang mga natabo ngadato. Piro nagparamangkotan sandanga tatlo kon ano anang gostongambalun nga tana kono mabanaw.11 Pagkatapos, nagpamangkot sandakay Jesus, makon nanda, “Basi kabay

nagakoon ang mga manogtodlo angKasogoan nga kinanglan magabotanay si Elias bago magabot angCristo.” 12-13 Makon na kananda,“Osto dan, kinanglan nga magabotanay si Elias agud ipriparar na angtanan nga mga butang. Piro sogidanko kamo, si Elias nagabot ron. Kagginimo ang mga tao kanana andanggosto sono sa nasolat parti kanana.Piro basi nasolat ra nga Ako ngaNaging Tao kinanglan nga magantosdorongmga butang kag sikwayun angmga tao?”

Ginayad ni Jesus ang Bata nga mayMalain nga Ispirito

(Mt. 17:14-21; Lu. 9:37-43a)14 Pagabot nanday Jesus sa anang

mga somolonod nga nasala, nakitananda nga dorong mga tao angnagatiripon doto kananda. May piraka mga manogtodlo ang Kasogoannga nagapakigdiskosyon sa mgasomolonod. 15 Pagkakita ang mgatao kay Jesus natingala sanda ngamayad, gani nagdaralagan sandapaayan kanana agud solang-solanguntana. 16Nagpamangkot dayon si Jesuskananda, makon na, “Ano indongginadiskosyonan?” 17May sangka taodoto sa nagatiripon nga nagsabat,makon na, “Maistro, gindara kodigi kanimo akun bata nga lalakiay ginsuludan tana ang malain ngaispirito nga nagpaapa kanana. 18 Konang malain nga ispirito magabotkanana, natotomba tana sa logta kagnagabora, kag nagabaragrut ra anangmga ipun. Pagkatapos nagatiskugtana dayon. Ginpangabay ko imongmga somolonod nga palayasun nandaang malain nga ispirito sa akun batanga dia, piro indi sandamakasarang.”19 Makon dayon ni Jesus, “Kamo ngamga tao sa tyimpo nga dia, ara kamogid pagtoo! Asta sano pa kabay akunpagantos kanindo? Dara nindo digiang bata.” 20 Gani gindara nandaang bata doto kanana. Pagkakitaang malain nga ispirito kay Jesus,

Marcos 9:21 74 Marcos 9:39ginpakulkug na nga lagi ang bata.Kag nagligid-ligid ang bata sa logtanga nagabora. 21 Nagpamangkot siJesus sa anang tatay, makon na, “Pirarun kaboay nga nagatoladan angbata?” Makon anang tatay ang bata,“Alin ang maistan tana pa. 22 Pirmitana lang ginapalokso ang malainnga ispirito sa kalayo kag sa tobigagud patayun. Piro kon may maimokaw, abi kaloyi kag tabangi kamira!” 23 Makon ni Jesus kanana, “Basinagkoon kaw nga kon may maimoako? Ang tanan nga butangmaimo kosa tao nga nagatoo kanakun.” 24 Lagi-lagi nagsabat anang tatay ang bata,makon na, “Nagatoo ako, piro kolangpa. Dogangi akun pagtoo.”

25 Pagkakita ni Jesus nga nag-daragoyon ron ang mga tao paayankanana, nagkoon tana sa malain ngaispirito, “Ikaw nga ispirito nga na-gapaapa kag nagapabungul sa batanga dia, ginamandaran ko ikaw ngamaglayas sa bata nga dia kag indika run gid magbalik-balik kanana!”26 Nagsinggit ang malain nga ispir-ito kag ginpakulkug na nga mayadang bata bago naggoa sa bata. Angbata midyo patay, gani makon angkadoroan, “Patay run!” 27 Piro ginka-putan ni Jesus anang alima ang batakag ginpabangon, kag nagtindug angbata.

28 Pagkasulud ni Jesus sa balaynga andang ginadayonan nag-paramangkot kanana anang mgasomolonod ang sanda-sanda runlang, makon nanda, “Basi kabay indinamun mapagoa ang malain ngaispirito nga dato?” 29 Makon nakananda, “Dato nga klasi nga malainnga ispirito mapagoa lang paagi sapangamoyo.”

Nagambal Ruman si Jesus Parti saAnang Kamatayun

(Mt. 17:22-23; Lu. 9:43b-45)30 Pagkatapos dato, nagalin sanda

sa logar nga dato kag nagagi saGalilea. Indi na gosto nga maulaman

angmga tao nga doto tana, 31ay naga-todlo tana sa anang mga somolonod.Makon na kananda, “Ako nga NagingTao iintriga samga tao kag papatayunnanda, piro pagkatapos tatlo ka adlawmababanaw ako.” 32 Garing anangmga somolonod ara kaintindi kon anoanang gostong ambalun. Piro naalan-gan sanda ra magpamangkot kananakon ano dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Lu. 9:46-48)

33 Pagabot nanda sa Capernaum,ang doto sanda run sa balay,nagpamangkot si Jesus kanandakon ano andang ginbarais-baisan sadalan mintras nagaparanaw sanda.34 Piro nagiripus sanda lang ay nauyasanda tungud nga ginbarais-baisannanda kon sino kananda ang labawsa tanan. 35 Gani nagpongko siJesus kag gintawag na anang dosi kaapostolis. Makon na dayon kananda,“Kon sino kanindo ang gosto ngamaging manogdomara, kinanglanmagpaubus tana kag maging soro-goon ang tanan.” 36 Nagbuul tanadayon ang bata nga maistan kagginbutang na sa andang tunga.Pagkatapos ginsabak na dayon angbata kag nagkoon kananda, makonna, 37 “Ang bisan sino nga tungud saanang pagsonod kanakun nagabatonkag nagaasikaso sa mga bata ngatoladia nagabaton ra kanakun. Kagang nagabaton kanakun nagabatonra sa nagpadara kanakun.”

Ang Bukun Kontra kanatunKadampig Natun

(Lu. 9:49-50)38Makon ni Juan kanana, “Maistro,

nakakita kami ang tao nga naga-sobol angmgamalain nga ispirito kagimong aran anang ginagamit. Gin-bawalan namun tana nga indi tanadapatmagimo toladato ay bukun tanaatun kaiban.” 39 Piro makon ni Jesus,“Indi nindo tana pagbawali ay aramay nagaimo milagro sa akun arannga maambal dayon malain kontra

Marcos 9:40 75 Marcos 10:12kanakun. 40 Ay ang bisan sino ngaara nagakontra kanatun nagadampigkanatun. 41 Sa matood tana, angbisan sino nga magtaw kanindo bisansangka baso lang nga tobig tungudnga kamo nagadara akun aran, dannga tao indi gid madoraan anangbalus.”

Ang mga Pagsolay(Mt. 18:6-9; Lu. 17:1-2)

42 “Piro ang bisan sino nga mag-ing kabangdanan nga ang mga batanga dia magbaya sa andang pagtookanakun, mas mayad pa nga igotananang liug ang galingan nga bato kagipandag sa laod. 43-44 Kon imongalima ang maging kabangdanan ngaikaw magbaya kanakun, otoda! Masmayad pa nga sakabilog lang imongalima kag may kaboi nga ara kata-posan kaysa komplito imong alimapiro maayan kaw ra lang sa impyirno.Doto ang kalayo indi gid mapatay.45-46 Kag kon imong siki ang mag-ing kabangdanan nga ikaw magbayakanakun, otoda! Mas mayad panga sakabilog lang imong siki kagmay kaboi nga ara kataposan kaysakomplito piro ipilak ka ra lang saimpyirno. 47Kag kon imongmatama-man ang maging kabangdanan ngaikaw magkasala, lukada! Mas mayadpa nga magsulud kaw sa anang gi-narian ang Dios nga sakabilog langimong mata kaysa komplito imongmata nga ipilak kaw sa impyirno.48 Doto ‘oolodon sanda asta kon sanokag ang kalayo ara ra napaparung.’

49 “Kon paiwan nga ang pagkaunginabutangan ang asin agud indimarangga, kag ang bolawan gina-paagi sa kalayo para maglimpyo, to-ladan ra ang imoon kanindo. Pa-paagiun kamo ra ang Dios sa mgapagtiraw agud maging mayad indongkaboi. 50 Ang asin mayad, piro konang asin magtabang run gani, ararun gid may maimo para mapabalikanang dati nga lasa. Dapat magingpario kamo sa asin, nga indong mga

inimoan pirmi nga makabolig sa mgatao agud maging mayad sanda. Kagdapat pirmingmayad indong rilasyonsa isara kag isara.”

10Si Jesus Nagtodlo Parti sa Pagbula-

gan(Mt. 19:1-12; Lu. 16:18)

1 Nagalin dayon si Jesus sa Caper-naum kag nagayan sa mga logar ngasakup ang Judea, kag nagtabok tanasa soba ang Jordan. Doro roman ngamga tao ang nagtiripon doto kananakag pario sa anang naanadan, gintod-loan na sanda.

2 May mga Pariseo ra nga na-garayan doto. Gosto nanda nga mag-pangita paagi agud maiakosar nandatana. Gani nagpamangkot sandakay Jesus, makon nanda, “Nagato-got bala ang Kasogoan nga bulaganang lalaki anang asawa?” 3 Ginsabatsanda ni Jesus paagi sa sangka pa-mangkot, makon na, “Ta ano anangsogo kanindo ni Moises?” 4 Makonnanda, “Si Moises nagtogot nga anglalaki makaimo kasolatan sa pagbu-lagan, pagkatapos poidi na run bu-lagan anang asawa.” 5 Makon ni Je-sus kananda, “Tungud nga matugasindong olo maman dan nga ginsolatni Moises kanindo ang kasogoan ngatoladato. 6 Piro ompisa ang pagimoang kalibotan, ‘ginimo sanda ang Diosnga lalaki kag babai.’ 7 ‘Maman dannga bayaan ang lalaki anang tatay kagnanay kag magpakigdapun sa anangasawa, 8 kag sanda nga darwa magingisara run lang.’ Gani bukun sanda rundarwa kondi isara run lang. 9Ta kondiindi dapat nga bulagun ang tao anggindapun ang Dios.”

10 Pagabot nanda sa balay nag-pamangkot roman anang mga so-molonod parti sa butang nga dato.11Makon na kananda, “Kon ang lalakimagbulag sa anang asawa kag mag-pangasawa ang iba, nagapanginbabaitana kag nagakasala sa anang datinga asawa. 12 Kag kon bulagan ang

Marcos 10:13 76 Marcos 10:31

babai anang asawa kag magpaasawasa iba, tana nagapanginlalaki ra kagnagakasala sa anang dati nga asawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang Mairin-tuk nga mga Bata

(Mt. 19:13-15; Lu. 18:15-17)13 May mga tao nga nagdara an-

dang mga bata nga mairintuk kayJesus agud bindisyonan na. Garingginsaway sanda ang mga somolonod.14 Pagkakita ni Jesus sa natabo gin-ugutan tana kag nagkoon tana samgasomolonod, makon na, “Pabayaninindo ang mga bata nga magpara-pit kanakun. Indi nindo sanda pag-bawali, ay kabilang sa anang ginar-ian ang Dios ang mga pario kananda.15 Ang matood tana gani, ang bisansino nga indi magpasakup sa anangpagari ang Dios pario anang pag-pasakup ang mga bata nga dia indigid mapabilang sa anang ginaarianang Dios.” 16 Ginsabak na dayon angmgabata. Pagkatapos gintongtongnaanang alima kananda kag ginbindisy-onan na.

Ang Tao nga Manggaranun(Mt. 19:16-30; Lu. 18:18-30)

17 Datong mapanaw ron sanday Je-sus, may tao nga nagdalagan paayankanana kag naglood. Nagpamangkotdayon ang tao nga dato, makon na,“Mayad nga maistro, ano kabay akunimoon agudmakabaton ako ang kaboinga ara kataposan?” 18 Makon niJesus kanana, “Basi nagakoon kawnga ako mayad? Ara kabay iba ngamayad kondi ang Dios lang. 19 Konparti sa imong pamangkot nga dan,naulaman mo ra kabay anang gi-nakoon ang Kasogoan: ‘Indi kawmagpatay, indi kaw magpanginbabaiokonmagpanginlalaki, indi kawmag-panakaw, indi kaw magtistigos angbotig, indi kaw magpangdaug-daug,taodon mo imong tatay kag imongnanay.’ ” 20 Makon na nga nagsabatkay Jesus, “Maistro, dan tanan gi-natoman ko alin ang maistan akopa.” 21 Ginsulung tana ni Jesus nga

may pagpamalangga kag magkoon,“Sangka butang run lang ang kolangkanimo. Pagoli kag ibaligya imongpagkabutang, kag ang bayad ipanag-tag mo dayon sa mga pobri. Paagidigimagingmanggaranunkaw sa lan-git. Pagkatapos, magbalik kaw kagmagsonod kanakun.” 22Naborido ngamayad ang tao pagkabati na dato, kagnagalin tana nga masubu, ay doroanang manggad.

23 Pagkatapos nga makaalin angtao nga dato, nagpanulung-sulungsi Jesus sa palibot kag magkoon saanang mga somolonod, “Malisud ragid para sa mga manggaranun angmagpasakup sa anang pagari angDios.” 24 Natingala ang mga so-molonod sa anang ginambal. Ganimakon na pa gid, “Malisud matoodang magsulud sa anang ginarian angDios. 25 Mas maulas pa gani nga ma-gagi ang sapat nga kamilyo sa anangboo ang dagum kaysa magpasakupang manggaranun sa anang pagariang Dios.” 26 Kag natingala sanda pagid nga mayad. Gani makon nanda,“Ta kon toladan sino ron lang kabayang malowas?” 27 Ginsulung sandani Jesus kag nagkoon, “Sa mga taodia imposibli, piro sa Dios tana araimposibli; ay ang tanan nga butangmaimo na.”

28 Makon ni Pedro kanana, “Takami, ginbayaan namun ang tanankag magsonod kanimo.” 29 Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, aratao nga nagbaya anang balay, mgakabogto, nanay, tatay, mga bata, okonmga logta tungud kanakun kag saMayad nga Barita, 30 nga indi mak-abaton mas doro pa gid nga balussa tyimpo nga dia: mga balay, mgakabogto, mga nanay, mga bata, mgalogta, kag pati ra mga pagingabot,kag sa paraaboton nga mga adlawmakabaton tana ra kaboi nga ara kat-aposan. 31 Doro nga mga tao ngaginakilala nga importanti dadi angmagagoa nga bukun, kag doro angara ginasapaka dadi angmagagoa nga

Marcos 10:32 77 Marcos 10:50importanti.”

Ikatlo nga Pagsogid ni Jesus Parti saanang Kamatayun

(Mt. 20:17-19; Lu. 18:31-34)32Ang sa dalan sanda run nga naga-

paayan sa Jerusalem, si Jesus nagaonakananda. Anang mga somolonod gi-napangkulbaan kag ang iba nga na-gasoronod kanana ginapangadlukanrun gid ay nagapaayan sanda saJerusalem. Ginpabulag na rumananang dosi ka somolonod kag ginsogi-dan na sanda kon ano ang matatabokanana. 33 Makon na kananda, “Kitadadi nagapaayan sa Jerusalem kagdoto Ako nga Naging Tao itogyansa mga manogdomara nga mga parikag mga manogtodlo ang Kasogoan.Pagkatapos sisintinsyaan nanda akokamatayun kag iintriga sa mga taonga bukun Judio. 34 Yagotaun nandaako, doraan, anoton, kag patayundayon. Piro pagkatapos tatlo ka adlawmababanaw ako.”

Ang Ginapangayo ni Santiago kag niJuan

(Mt. 20:20-28)35 Nagparapit kanana si Juan kag

si Santiago nga mga bata ni Zebedeokag nagkoon, “Maistro, may gostokami andan nga pangayoon kanimo.”36 Makon ni Jesus kananda, “Ta anoindong gosto nga imoon ko parakanindo?” 37 Makon nanda, “Konmagari kaw ron doto sa imong gi-narian, papongkoon mo kami ngadarwa sa imong kilid; ang isara kana-mun sa imong too, kag ang isara saimong wala.” 38 Piro makon ni Jesuskananda, “Ara kamo kaulam kon anoindong ginapangayo. Masarangannindo bala ang mga pagantos nga an-toson ko? Kagmasarangannindo balaang mga kalisud nga akun maagian?”39 Makon nanda, “Uu, masarangannamun.” Makon dayon ni Jesuskananda, “Kon sa bagay, masarangannindo manda ang mga pagantos kagang mga kalisud nga akun maagian.40 Piro bukun ako ang nagapili konsino ang mapongko sa akun too kag

sa akun wala, ay dia may mga ginpri-pararan run.”

41 Pagkabati ang napolo ka so-molonod kon ano andang ginpan-gayo, naglain andang buut kay San-tiago kag kay Juan. 42 Gani gintawagsanda tanan ni Jesus kag magkoonkananda, “Naulaman nindo nga angmga manogdomara digi sa kalibotannga dia may gaum sa andang mgasinakupan kag pagosto sanda langkon ano andang ipaimo kananda.43 Piro iba tana ang kanindo. Ay konsino kanindo ang gosto nga magingimportanti, dapat tana ang magingsorogoon anang mga kaiban. 44 Kagkon sino kanindo ang gosto nga mag-ing labaw sa tanan, dapat tana angmaging oripun ang tanan. 45Ay bisanAko gani nga Naging Tao ara nagayandigi sa kalibotan para magpasirbi,kondi paramagsirbi kagmagtawakunkaboi agud matobos ang doro ngamga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Bolag nga siBartimeo

(Mt. 20:29-34; Lu. 18:35-43)46Nagabot sanda sa Jerico. Pagkat-

apos, mintras nagapagoa run si Jesussa banwa nga dato kaiban anang mgasomolonod kag ang dorong mga tao,may sangka bolag nga manogpakil-imos nga nagapongko doto sa binitang dalan. Si Bartimeo dato nga batani Timeo. 47Pagkabati na nga nagaagisi Jesus nga taga-Nazaret, nagsinggittana nga nagakoon, “Jesus, nga kali-wat ni David kagmanonobli anang gi-narian, abi kaloyi ako ra!” 48Doro ngamga tao doto ang nagsaway kanananga magipus. Piro gintodoan na pagani singgit nga nagakoon, “Kaliwatni David, kaloyi ako ra!” 49Nagtadungsi Jesus kag nagkoon, “Paayana nindodigi kanakun ang tao nga dan.” Ganigintawag nanda ang bolag. Makonnanda, “Magkalipay kaw, tindug runkag magayan kay Jesus ay ginap-atawag kaw.” 50 Gani ginwaslik naanang kapa kag nagdali-dali parapit

Marcos 10:51 78 Marcos 11:17kay Jesus. 51 Makon dayon ni Je-sus kanana, “Ano imong gosto ngaimoon ko kanimo?” Makon ang bo-lag, “Ginoo, gosto ko nga makakitaruman.” 52 Makon dayon ni Je-sus kanana, “Imong pagtoo mamanang naglowas kanimo. Sigi, panawron.” Kag lagi-lagi nakakita tana kagnagsonod dayon kay Jesus sa anangpaarayanan.

11Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-

19)1 Datong marapit sanda run sa

Jerusalem nga nagainamput sanda samga banwa ang Betfage kag Betaniasa may Bokid ang mga Olivo, gin-paona ni Jesus anang darwa ka so-molonod. 2Makon na kananda, “Pag-ona kamo doto sa masonod nga bario.Pagsulud nindo doto, makikita nindonga lagi ang bataun pa nga asno ngaara pa gid masakayi nga nagaigot.Obadun nindo kag daraun digi. 3 Konmaymagpamangkot kanindokonbasiginaobad nindo, sabatun nindo ngakinanglan ang Ginoo kag ibalik ranga lagi pagkatapos.” 4 Gani nag-panaw sanda kag pagabot nanda dotosa banwa nakita nanda ang bataunpa nga asno sa binit ang dalan nganagatagkus sa poirtaan. Gani gi-nobad nanda dayon. 5 Mintras na-gaobad sanda may mga nagatirindugdoto nga nagparamangkot kananda,makon nanda, “Oy, ano indong gi-naimo dian? Basi ginaobad nindoang asno?” 6 Kag ginsabat nandaang mga tao sono sa anang bilin niJesus. Gani gintogotan sanda angmgatao. 7 Pagkatapos dato gindara angdarwa ka somolonod ang asno kay Je-sus. Pagabot doto ginampiloan nandaandang mga lambong kag ginsakayandayon ni Jesus paayan sa Jerusalem.8 Dorong mga tao ang nagladlad an-dang mga lambong sa dalan, kagang iba, andang ginladlad tana, angmga sanga ngamarabong anang daon

nga andang gintapas sa mga kaoy.Dia ginimo nanda bilang pagpadun-gug kanana. 9 Ang nagaorona kayJesus pati ang nagasoronod nagsir-inggit nga nagakoon, “Dayawon angDios! Ginakaloyan ra gid ang Diosanang ginsogo nga nagaabot dadi digikanatun! 10 Ginakaloyan ra gid angDios anang ginarian atun kaolang-olangan nga si David nga ginapatin-dug ruman! Dayawon ang Dios salangit!”

11 Pagabot nanday Jesus sa banwaang Jerusalem, nagsulud tana sa tim-plo. Nagpanulung- sulung tana satanan nga mga butang doto sa sulud.Pagkatapos, tungud nga madali runlang masalup ang adlaw, naggoa tanakag nagayan sa Bitania kaiban anangdosi ka apostolis.

Ginpakalain ni Jesus ang Igira(Mt. 21:18-19)

12 Pagkaaga, pagalin nanda sa Be-tania pabalik sa Jerusalem, gingutumsi Jesus. 13 May nalantawan tananga kaoy nga igira nga marabong.Gani ginayanan na kon may bonga.Garing ara tana gid may nakita ngabonga kondi poros lang daon, aybukun pa anang oras nga inogpa-monga. 14 Makon dayon ni Jesussa igira, “Alin dadi ara run tao ngamakakaun imong bonga!” Anang am-bal nga dia nabatian anang mga so-molonod.

Nagayan si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

15 Pagabot nanda sa Jerusalem,nagsulud tana sa timplo. Ginpalayasna doto ang mga tao nga nagabar-aligya kag nagabarakal sa sulud angtimplo. Ginpamaliskad na ra anangmga lamisa ang mga manogbaylo angkoarta pati anang mga porongkoanang mga manogbaligya ang mgasalampati nga inogalad. 16 Kag inditana magtogot nga ang mga taomagagi sa sulud ang timplo nganagadara andang mga inogbaligya.17 Pagkatapos dato gintodloan na ang

Marcos 11:18 79 Marcos 12:1mga tao doto sa timplo. Makon na,“Kabay nagkoon ron nga lagi ang Diossa Kasolatan nga anang balay logarnga parangamoyoan para sa tanannga nasyon. Piro ginimo nindo tananga parantagoan ang mga tolisan.”

18 Anang ginimo nga dato ni Jesusnabatian ang mga manogdomara ngamga pari kag mga manogtodlo angKasogoan. Gani nagpangita sandapaagi agud patayun tana. Garingnaadlukan sanda ra kanana ay angmga tao tana naliliag sa anang pan-odlo.

19 Pagkasirum, si Jesus kag anangmga somolonod nagalin doto sa sio-dad.

Ang Liksion sa Igira(Mt. 21:20-22)

20 Pagkaaga, ang nagabalik sandarun sa Jerusalem, doto sanda rumannagagi sa may igira nga kaoy kagnakita nanda nga nalayung run anangdaon, kag pati anang gamot nagku-rupus. 21Nadumduman ni Pedro angnatabo. Gani makon na kay Jesus,“Ginoo, sulunga ang kaoy nga igiranga imong ginsompa! Nalayung run!”22 Makon ni Jesus kananda, “Magtookamo sa Dios! 23 Sa matood tanakon may pagtoo kamo, sarang kamomakakoon sa bokid nga dan nga ‘Ma-galin dian kag maglokso sa dagat,’kag kon kamo ara nagapangdoadoakondi nagapati nga dia matatabo,matatabo gani sono sa indong am-bal. 24 Gani ginasogidan ko kamo ngabisan ano indong pangayoon sa Diossa pangamoyo, magtoo kamo nganabaton nindo ron, kag dan maba-baton nindo. 25 Kag kon kamo na-gapangamoyo, patawada nindo anayang mga nakaimo sala kanindo agudindong mga sala patawadun ra in-dong Tatay nga sa langit. [ 26 Ay konkamo ara nagapatawad sa iba, indikamo ra pagpatawadun indong Tataynga sa langit.”]

Ang Pamangkot parti sa Gaum niJesus

(Mt. 21:23-27; Lu. 20:1-8)27 Pagabot nanda sa Jerusalem,

nagbalik si Jesus sa timplo. Kagmintras nagapanaw-panaw tana dotosa sulud ang timplo, nagparapitkanana ang mga manogdomaranga mga pari kag mga manogtodloang Kasogoan kag anang mgamanogdomara ang mga Judio.28 Nagparamangkot sanda kay Jesus,makon nanda, “Ano imong awtoridadnganagaimokawangmgabutangngaimong ginaimo digi sa timplo? Sinoang nagtaw kanimo ang awtoridadnga dan nga magimo imong ginaimodigi?” 29 Makon ni Jesus kananda,“Mapamangkot ako ra kanindo.Sabatunnindo ako anaybago ko kamosabatun kon ano akun awtoridad sapagimo ang mga butang nga dia.30 Akun pamangkot maman dia: kinomagalin anang awtoridad ni Juansa pagbunyag, sa Dios okon sa tao?Sabata nindo ako!” 31 Nagbarais-baisan sanda anay nga sanda-sandalang kon ano andang isabat. Makonnanda, “Kon magkoon kita nga ‘Alinsa Dios,’ makoon tana nga, ‘Ta basiara kamo nagpati kay Juan?’ 32 Pirokon magkoon kita nga ‘Alin sa tao,’masisilag kanatun ang mga tao.”(Naadlukan sanda sa mga tao aynagpati sanda nga si Juan anangpropita ang Dios.) 33 Gani ginsabatnanda si Jesus, “Ilam, ara kamikaulam.” Makon ra ni Jesus kananda,“Ta indi ko kamo ra pagsogidan konkino nga awtoridad ko ginaimo angmga butang nga akun ginaimo.”

12Ang mga Paanggid Parti sa mga

Agsador(Mt. 21:33-46; Lu. 20:9-19)

1 Nagistoria dayon si Jesus sa mgatao paagi sa mga paanggid, makonna, “May sangka tao nga may logtanga ginpatanuman na obas. Gin-pakodalan na, kag nagpaimo tana

Marcos 12:2 80 Marcos 12:18mabaul nga boo sa mabaul nga batobilang purugaan ang obas. Nag-patindug tana ra ang mataas ngabalay nga ralantawan ang bantay.Pagkatapos ginpaagsaan na dayonkag nagayan sa marayu nga logar.2 Datong inogpopo ron ang obas,ginsogo na anang sorogoon sa mgaagsador agud bulun anang parti sapatubas. 3 Garing pagabot doto angsorogoon, gindakup nanda tana kagginbalbal, kag ginpaoli nga ara giddara. 4 Ginsogo roman anang tagyaang obasan ang sangka sorogoon pagid, piro ginpakauyan nanda kag gin-lampusan anang olo. 5 Nagsogo tanapa gid ibang sorogoon kag dia gin-patay nanda run gid. Doro pa gidanang ginsogo ang tagya nga dato.Ang iba ginbalbal nanda, kag ang ibaginpatay. 6 Ang ori, ara tana rungid sorogoon nga masosogo. Ganiginsogo na anang pinalangga ngabata. Anang pagsarig taodon nandatana ay anang bata run gid. 7 Piropagkakita ang mga agsador sa anangbata, makon nanda sa isara kag isara,‘Dia run ang manogpanobli. Dali,patayun ta kag maging atun anangsorobliun.’ 8 Gani gindakup nandatana kag ginpatay. Doto nanda tanagindara sa goa ang obasan.”

9 Nagpamangkot si Jesus sa mgatao, makon na, “Ta ano kabayanang imoon kananda anang tagyaang kaobasan? Sigorado gid ngaayanan na anang mga agsador kagpamatayun. Kag paagsan na dayon saiba anang obasan.” 10 Makon dayonni Jesus, “Nabasa nindo kabay saKasolatan nga nagakoon,‘Angbatonga ginsikway angmgapan-

dayMaman gid ang naging pondasyon

nga bato.11 Maman dia anang ginimo ang Gi-

noo,Kag makatiringala kanatun.’ ”

12 Naulaman ang mga manogdo-mara nga mga Judio nga sanda gid

anang ginatomod sa anang paang-gid nga dato. Gani gosto nanda ngadakupun si Jesus, garing ginaadlukansanda sa mga tao. Gani ginpabayanannanda tana run lang kag nagaralin.

Ang Pamangkot Parti sa Pagbayadang Bois

(Mt. 22:15-22; Lu. 20:20-26)13 Ginsogo nanda ang pira ka

Pariseo kag pira ka mimbro anangpartido ni Herodes nga dakupun siJesus sa anang ambal agud iakosarnanda tana. 14 Gani nagayansanda kay Jesus kag magpamangkot,makon nanda, “Maistro, naulamannamun nga poros matood imongginasogid. Indi kaw madara-darasa anang gosto ang mga tao abirkon sino sanda, kondi kon anoanang kabubutun ang Dios sa taomaman gid imong ginatodlo. Abi,kon sa kanimo, osto bala nga kitabilang mga Judio magbayad bois saImpirador ang Roma? Dapat balakita magbayad okon indi?” 15 Pirotungud nga naulaman na nga ibaandang katoyoan,makonna kananda,“Basi ginatirawan nindo nga dakupunako sa indong pamangkot nga dan?Abi darai nindo ako digi koarta aysulungun ko.” 16 Gani gindaraannanda tana. Pagkatapos nga anangmasulung nagpamangkot tana dayon,makon na, “Kinong itsora dia kagkinong aran?” Makon nanda nganagsabat, “Ana ang Impirador.”17Makon dayon ni Jesus kananda, “Takondi itaw nindo sa Impirador angana ang Impirador kag itaw nindo rasa Dios ang ana ang Dios.” Kag saanang sabat nga dia natingala sandanga mayad kanana.

Ang Pamangkot Parti sa Pagka-banaw

(Mt. 22:23-33; Lu. 20:27-40)18 Pagkatapos dato ang mga Sa-

duceo roman ang nagarayan kay Je-sus. Dia nga mga tao ara naga-pati nga ang mga tao mababanaw.

Marcos 12:19 81 Marcos 12:3619 Makon nanda, “Maistro, si Moi-ses nagsolat kanatun nga kon map-atay ang lalaki nga ara pa nakapa-bata sa anang asawa, dapat anangkabogto roman angmagpangasawa saanang asawa nga nabalo agud maka-pabata tana para sa anang kabogto.20 Karon, may pito ka magkarabogtonga poros lalaki. Ang panganay nag-pangasawa kag napatay nga ara naka-pabata. 21 Gani ang balo ginpanga-sawa ang madason nga kabogto angnapatay. Piro napatay tana ra ngaara nakapabata sa babai nga dato.Gani ang balo ginpangasawa rumanang ikatlo kag maman da ang natabo.22 Asta ang ikapito napatay ra ngaara gid may nakapabata. Ang oriang babai napatay ra. 23 Karon, konmagabot ron ang pagkabanaw, kinotana nga asawa, ay sanda nga pitonakapangasawa kanana?”

24 Makon ni Jesus kananda, “Salakamo gid, tungud nga ara kamokaintindi kon ano anang ginakoonang Kasolatan. Kag ara kamo rakaintindi anang gaum ang Dios. 25Aykon ang mga patay mabanaw, indisanda run magarasawa, tungud ngapario sanda run sa mga angil sa lan-git. 26 Kag kon parti sa mga pataynga mababanaw, nakabasa kamo rakabay anang ginsolat ni Moises partisa anang naagian sa nagadabadabanga palongpong. Doto nagkoon angDios kay Moises, makon na, ‘Akoanang Dios ni Abraham, kag anangDios ni Isaac, kag anangDios ni Jacob.’27 Piro dia nga mga tao patay runbago dia solatun ni Moises. Garingang Dios bukun Dios ang mga patay,kondi Dios tana ang mga boi. Dianagapamatood kanatun nga ang mganapatay naboboi. Gani sala kamo gidngamayad sa indong panodlo nga arapagkabanaw.”

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mt. 22:34-40; Lu. 10:25-28)

28May sangka manogtodlo ang Ka-sogoan doto nga nakabati andang

diskosyon. Nabatian na nga masadyaanang sabat ni Jesus. Gani nagparapittana kag nagpamangkot ra, makonna, “Ano gid kabay ang pinakaimpor-tanti sa tanan nga sogo?” 29Nagsabatsi Jesus, makon na, “Ang pinakaim-portanti nga sogo maman dia: ‘Pa-mati kamo nga mga taga-Israel! AngGinoo nga atun Dios sangka Ginoolang. 30Gani kinanglan igogmaun moang Ginoo nga imong Dios nga tuduksa imong tagiposoon, sa bilog mo ngakalag, sa tanan nga imong ginaimo,kag imong isip pirmi gid kanana.’31 Ang madason nga pinakaimpor-tanti nga sogomaman dia: ‘Igogmaunmo imong kapario pario imong pagi-gogma sa imong kaogalingun.’ Ararun iba nga kasogoan nga labaw pasa darwa nga dia.” 32 Makon angmanogtodlo ang Kasogoan kanana,“Osto kaw maistro. Matood imongkoon nga may sangka Dios lang kagara run iba. 33 Kag ang pagigogmakanana nga tuduk sa tagiposoon, satanan nga ginaimo, kag pirmi kananaang isip, kag ang pagigogma sa atunkapario pario atun kaogalingun masimportanti pa kaysa tanan nga aladnga sinonog kag iba pa ngamga alad.”34 Pagkabati ni Jesus nga tama gidanang mga sabat, makon na kanana,“Marapit ka run lang sa anang ginar-ian ang Dios.” Pagkatapos dato ararun gid may nagpangas nga magpa-mangkot kay Jesus.

Ang Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Lu. 20:41-44)

35 Ang nagatodlo tana run sa tim-plo makon na, “Basi nagakoon angmga manogtodlo ang Kasogoan ngaang Cristo anang kaliwat ni David?36Konmatood nga tana anang kaliwatlang gid ni David basi si David mismonga ginagobayan ang Ispirito Santonagkoon nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun tooAstamapasoko ko kanimo imongmga

kaaway’?

Marcos 12:37 82 Marcos 13:937 Kon gintawag tana ni David ngaanang Ginoo, paiwan nga tana anangkaliwat lang gid ni David?”

Nagpaandam si Jesus Kontra saManogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Lu. 20:45-47)Doro nga nga tao ang naliag nga

mayad magpamati kay Jesus. 38 Saanangmgapagtodlomakonna, “Mag-andam kamo sa mga manogtodlo angKasogoan nga gosto maglagaw nganagasoksok ang malabug nga lam-bong. Kon sa mga logar nga gi-natiriponan angmga tao, gostonandanga taodon sanda gid. 39 Kon samga simbaan okon sa ponsyon, gi-napili nanda gid angmga porongkoannga para sa mga dungganun nga tao.40 Ginaobos nanda buul anang mgapagkabutang angmga balo nga babai,kag ginatabon-tabonan nanda langandang ginaimo paagi samalawig ngamga pangadi. Mas mabaul nga silotandang babatonon.”

Anang Alad ang Babai nga Balo(Lu. 21:1-4)

41Nagpongko si Jesus sa tupad angginaologan ang koarta doto sa timplokag ginpanilagan na ang mga tao nganagaorolog andangmga koarta sa bu-rutangan. Doro nga mga manggara-nun angnagorologmabaraul ngamgakantidad. 42 May babai ra nga balonga pobri ang nagparapit kag nagologdarwa lang ka sinsilyo nga maistananang kantidad. 43 Pagkatapos datogintawag ni Jesus anang mga so-molonod kag nagkoon kananda, “Samatood tana, sa panulung ang Dios,mas doro anang ginolog ang pobringa balo nga dato kaysa tanan nganagorolog. 44 Ay sanda tanan nagtawtungud nga abonda sanda, piro tanatana nagtaw anang bilog nga pagk-abutang bisan malisud tana.”

13Nagambal si Jesus Parti sa Pagguba

ang Timplo(Mt. 24:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Ang nagagoa run si Jesus satimplo makon ang isara sa anangmga somolonod kanana, “Maistro, su-lunga bala ang timplo nga dia. Anggingamit nga mga bato mabaraul kagmasadya ang pagkaimo.” 2 Makon niJesus kanana, “Ang timplo nga dannga ginimo samabaraul ngamga batomagakararompag sa paraaboton kagara gidmaymabilin ngamga bato nganagakamada.”

Mga Kagamo kag mga Pagingabot(Mt. 24:3-14; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus saBokid ang mga Olivo nga nagaato-bang sa timplo, nagparapit si Pedro,si Santiago, si Juan kag si Andres kagmagpamangkot kanana ang sanda-sanda run lang, 4 makon nanda, “Abisogidi kami kon sano matatabo angmga butang nga dato. Ano ang mgatanda nga madali run lang mataboimong ginakoon nga dato tanan?”

5 Gani makon ni Jesus kananda,“Magandam kamo nga aramaymaka-patalang kanindo. 6 Ay doro ang ma-gaabot kag kada isara magakoon ngasanda kono ako, kag doro andangma-patalang. 7 Kag kon makabati kamoang mga gira sa indong marapit kagmakabarita kamo nga doto sa marayunagagira ra, indi kamo magkaadluk,ay dia kinanglan ngamatabo gidman,piro bukun pa dan ang kataposan.8 Magaaraway ang mga nasyon kagmagaaraway ang mga ginarian. Maymagaabot nga mga linog sa iba-ibangmga logar kag may magaabot ngamga gutum. Piro dia nga mga butangompisa pa lang ang mga kalisud ngamagaabot.

9 “Andaman nindo indong kao-galingun, ay pandakupun kamo kagdaraun sa mga manogsintinsya, kagpanganoton kamo sa anang mga sim-baan ang mga Judio. Magaatobangkamo samga ari kag sa iba pa ngamgamanogdomara ang banwa tungudngakamonagatoo kanakun. Kag dotoma-sogidan nindo sanda parti kanakun.

Marcos 13:10 83 Marcos 13:3110 Bago magabot ang kataposan, ki-nanglan iwali ang Mayad nga Baritaparti kanakun sa tanan nga mgabanwa. 11Kon pandakupun kamo kagdaraun sa korti, indi kamo magpal-ibug kon ano indong isabat mintrasara pa, ay kon sa oras nga kamokinanglan magambal, iambal nindolang anang ginapaambal kanindo angIspirito Santo. (Ay bukun kamo angmaambal kondi ang Ispirito Santopaagi kanindo.) 12 Sa mga adlawnga dato may mga tao nga ipap-atay nanda bisan andang kabogtogid. May mga tatay nga ipapataynanda andang mga bata. Kag maymga bata nga magakontra sa andangmga ginikanan, kag ipapatay nanda.13 Dumutan kamo ang tanan tungudnga kamo akun mga somolonod. Piroang nagapadayon tana asta sa kata-posan maman ang malolowas.

AngMakaaradluk nga Pinakamalain(Mt. 24:15-28; Lu. 21:20-24)

14 “Kon makita nindo ron angpinakamaraway nga manogpan-grangga nga nagatindug sa logarnga indi na dapat tindugan,” (kamonga nagabasa, intindiun nindo konano anang kaologan dia), “sa orasnga dato, ang mga nagaoli sa Judeadapat magparalagyaw ron sa mgabokid. 15 Ang tao nga mataboannga sa goa anang balay indi runmagpaawat sulud para magbuul angbisan ano. 16 Kag ang mataboan nganagaobra sa anang logta indi rundapat magoli para magbuul ananglambong. 17 Sa mga adlaw nga datokailo ra ang mga nagaburudus kagang mga nagaparatiti tungud ngamalilisudan sanda sa pagpalagyaw.18 Ipangamoyo nindo nga dia indimatabo sa tigraramig. 19 Ay samga adlaw nga dato magaabotang kalisud nga ara pa gid nataboalin anang pagimo ang Dios angkalibotan asta dadi. Kag ara rungid may makapapario dato asta konsano. 20 Ang matood tana, kon

ara ginpatagud ang Dios ang mgaadlaw nga dato nga maabot, ara maymabilin nga tao. Piro tungud saanang kalooy sa anang mga pinili,ginpatagud na ang mga adlaw ngadato.

21 “Kag kon may magkoon kanindonga ‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Dototana!’ indi kamo magpati. 22 Aymagagoa ang bukun matood nga mgaCristo kag ang bukun matood ngamga propita. Magaimo sanda mgamilagro kag mga katiringalaan sa ka-toyoan nga patalangun, kon maimo,anang mga pinili ang Dios. 23 Ganimagbantay kamo! Ginasogid ko ronnga lagi kanindo ang mga butang ngadia mintras ara pa matabo.”

Anang Pagbalik ni Jesus sa Kalibotan(Mt. 24:29-31; Lu. 21:25-28)

24 “Piro pagkatapos ang mgakalisud sa mga adlaw nga dato, angadlaw magadulum, kag ang bolanindi run magsanag, 25 kag ang mgabitoon magakaraolog. Ang mga diansa langit magataralang sa andangdati nga ginaagian. 26 Kag Ako ngaNaging Tao makikita dayon sa mgapanganod nga nagabalik run digisa kalibotan nga may gaum kagnagalanyag. 27 Sogoon ko akun mgaangil agud tiponon akun mga pinilinga mga tao alin sa tanan nga logarsa kalibotan.”

Ang Liksion sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Lu. 21:29-33)

28 “Magtoon kamo liksyon sa kaoynga igira. Kabay, kon anang mgasanga magpangogbos ron naulamanta nga madali run lang ang tingad-law. 29 Dan toladan ra, kon makitanindo nga nagakaratabo ron ang mgabutang nga dia nga akun ginasogidkanindo,maulamannindongamadaliako ron lang magabot. 30 Sa matoodtana, dia tanan nga mga butang ma-gakaratoman bago mapatay ang mgatao nga dia sa dadi. 31 Madodoraang langit kag ang logta, piro akun

Marcos 13:32 84 Marcos 14:11mga ambal indi gid maimo nga indimatoman.”

Ara may Nakaulam ang Adlaw okonang Oras

(Mt. 24:36-44)32 “Kon parti sa adlaw okon sa oras

akun pagabot, ara gid may nakaulambisan ang mga angil sa langit okonAko nga Bata ang Dios, kondi angAmay lang. 33 Gani magbantay kamokag magandam, ay ara nindo naulamikon sano ako maabot. 34 Pario ako satao nga naglarga paayan sa marayunga logar. Pagalin na sa anang balay,ginintriga na sa anang mga sorogoonangmga orobraun kag kada isaramayana-ana nga obra. Kag ginkonan naang goardya sa poirtaan nga mag-bantay. 35 Gani magbantay kamo, ayara kamo kaulam kon sano mabalikanang tagya ang balay, maimo nga saapon, sa tungang gabi, sa kasanagunokon sa aga. 36 Basi kon sa anangpagbalik maabotan na kamo nga na-gakaratorog. 37 Akun ginakoon ngadia kanindo ginakoon ko sa tanan:magbantay kamo!”

14Ang Plano kontra kay Jesus(Mt. 26:1-5; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Darwa run lang ka adlaw bagomagabot anang mga pista ang mgaJudio nga ginatawag nga Pista anangPaglubas ang Angil kag Pista angTinapay nga Ara Pampaabok. Angmga manogdomara nga mga pari kagang mga manogtodlo ang Kasogoanmay toyo nga patayun si Jesus. Ganinagapangita sanda paagi kon paiwannanda madakup si Jesus nga indimaulaman ang mga tao. 2 Makonnanda, “Indi ta lang pagtaboon sapista, ay basi kon magkinagolo angmga tao.”

Si Jesus Ginboboan Paamot sa AnangOlo

(Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8)3 Ang doto si Jesus sa Betania,

mintras nagakaun tana sa anangbalay ni Simon nga aroon nga

anang ginayad, may sangka babainga nagabot. May dara tana ngatibod-tibod nga pono maraalungid nga agoa. Dia nga agoa alingid sa maamot nga tanum ngaginatawag nga “nardo”. Pagrapitna kay Jesus ginpusa na anang liug-liug ang tibod-tibod kag pagkataposginbobo na dayon ang agoa sa anangolo ni Jesus. 4 May mga tao dotonga ginugutan kag nagsorogidanunsanda, “Basi ginoyangan na langang agoa? 5 Sarang andan danmaibaligya sa kantidad nga balisangka toig nga soildo kag anangbayad ipanaw sa mga pobri.” Kagginpangisugan nanda ang babai.6 Piro makon ni Jesus kananda, “Basiginatoblag nindo tana? Pabayaninindo lang. Mayad anang ginimonga dia kanakun. 7 Ang mga pobripirmi nindo nga makakaiban kagsarang kamo makabolig kananda sabisan anong oras nga gosto nindonga magbolig, piro ako tana indinindo pirmi makakaiban. 8 Dia ngababai nagimo anang masaranganpara kanakun. Ginlugudan na agoaakun lawas agud ipriparar para saakun lubung. 9 Kag sa matood tana,bisan diin sa bilog nga kalibotan ngaiwali ang Mayad nga Barita, anangginimo nga dia kanakun masasambitra bilang andumanan kanana.”

Si JudasNagpasogot nga Traidoron siJesus

(Mt. 26:14-16; Lu. 22:3-6)10Si Judas Iscariote nga isara sa dosi

ka apostolis nagayan sa mga manog-domara nga mga pari agud iintrigasi Jesus kananda. 11 Pagkabati angmga manogdomara nga mga pari konano anang katoyoan ni Judas nalipaysanda nga mayad kag ginpangakoannanda nga tawan tana koarta. Ganialin dato nagpangita si Judas kaigay-onan kon paiwan na maintriga si Je-sus kananda.

Marcos 14:12 85 Marcos 14:31Anang Yapon nanday Jesus sa Pista

anang Paglubas ang Angil(Mt. 26:17-25; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn.

13:21-30)12 Nagabot ang ona nga adlaw ang

Pista ang Tinapay nga Ara Pam-paabok. Maman dia ang adlaw nga gi-naalad angmga karniro nga ginakaunpara sa Pista anang Paglubas angAngil. Gani anang mga somolonod niJesus nagpamangkot kanana, makonnanda, “Sa diin nga balay imonggostonga magpriparar kami atun yaponsa Pista anang Paglubas ang Angil?”13 Gani ginsogo na ang darwa saanang mga somolonod, makon na,“Pagayan kamo doto sa siodad angJerusalem. Pagabot nindo doto ma-sosolang nindo ang tao nga nagadaraang banga nga may tobig. Sonodanindo tana 14 kag kon diin nga balaytanamagsulud, toladia indong iambalsa tagbalay, ‘Ang Manogtodlo naga-pamangkot kon diin ang koarto ngaanang kaunan kaiban anang mga so-molonod para sa pagsilibrar ang Pistaanang Paglubas ang Angil.’ 15 Ipakitana dayon kanindo ang mawayangnga koarto sa ibabaw nga komplitoang kagamitan kag priparado ron.Doto kamo magimus atun yapon.”16 Nagpanaw ang darwa nga anangginsogo, kag pagabot nanda sa sio-dad nakita nanda ang tanan sonosa anang ginkoon ni Jesus kananda.Kag doto sanda nagpriparar andangyapon para sa pista.

17 Pagkasirum, nagabot si Jesuskag anang dosi ka somolonod.18 Mintras nagakaraun sanda salamisa, makon ni Jesus, “May isogidako kanindo nga matatabo dadi.Isara kanindo nga kaiban ko dadi sapagkaun maman ang magatraidorkanakun.” 19 Pagkabati dato anangmga somolonod, naborido sanda kagkada isara kananda nagpamangkotkanana, makon nanda, “Bukun ako,ano?” 20 Makon ni Jesus kananda,“Ang magatraidor kanakun isarasa kanindo nga dosi nga nagasaro

kanakun sa mangkok. 21 Ako ngaNaging Tao mapapatay sono sa tagnasa Kasolatan, piro kailo ra ang tao ngamagatraidor kanakun! Mas mayad pakon ara tana run lang nabata.”

Ang Pagkomonion(Mt. 26:26-30; Lu. 22:15-20; 1 Cor.

11:23-25)22 Mintras nagakaraun sanda,

nagbuul si Jesus ang tinapay.Ginpasalamatan na dato sa Dioskag ginpamisang-pisang na dayon.Pagkatapos ginapanaw na sa anangmga somolonodnga nagakoon, “Kaunkamo, maman dia akun lawas.”23 Pagkatapos nagbuul tana dayonang irinumun kag nagpasalamatruman sa Dios, kag ginpanaw nakananda. Kag sanda tanan naginumdayon. 24 Makon na kananda,“Maman dia akun dogo nga iola parasa dorong tao. Dia nagapamatood ngamay bago nga kasogtanan ang Dios samga tao. 25 Sa matood tana, ako indirun magoman inum ang irinumunnga alin sa obas asta sa adlaw ngamagainum ako ang bago sa anangginarian angDios.” 26Nagkanta sandadayon mga pagdayaw sa Dios, kagpagkatapos nagayan sanda sa Bokidang mga Olivo.

Ginsogid ni Jesus ang Pagpangin-wara ni Pedro

(Mt. 26:31-35; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)

27 Makon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Tanan kamo magabayakanakun, ay makon ang Dios sa Kaso-latan, ‘Patayun ko ang manogbantaykag magararapta ang mga karniro.’28 Piro pagkatapos nga ako mabanaw,maona ako kanindo doto sa probin-sya ang Galilea.” 29 Makon ni Pedrokanana, “Bisan sanda tanan magbayakanimo ako tana indi gid.” 30 Makonni Jesus kanana, “Ang matood tana,karon mismo sa gabi bago maka-torook ang manok karwa, katlo moako ron ipanginwara nga ara kaw kak-ilala kanakun.” 31 Piro nagparugusgid si Pedro, makon na, “Indi ta kaw

Marcos 14:32 86 Marcos 14:51gid ipanginwara abir patayun nandaako nga kaiban kanimo.” Kag mamanra anang koon ang tanan nga mgasomolonod.

Nagpangamoyo si Jesus sa Getsemani(Mt. 26:36-46; Lu. 22:39-46)

32 Nagayan sanda dayon sa logarnga ginatawag nga Getsemani.Pagabot nanda doto, makon niJesus sa anang mga somolonod.“Pagpongko kamo digi mintrasnagapangamoyo ako.” 33Piro gindarana si Pedro, si Santiago, kag siJuan doto sa onaan. Nagabot angkagolo sa anang isip. 34 Makon nakananda, “Midyo mapatay ako dadisa kalisud. Magpasala kamo digikag magbantay.” 35 Pagkaayan na samarayu-rayu, nagdapa tana sa logtakag nagpangamoyo nga kon maimopalampasun lang ang pagantos ngaanang ginaatobang. 36 Makon na,“Amay, ang tanan nga butang maimomo. Gani kon maimo ilikaw mo angpagantos nga nagaabot kanakun.Piro bukun akun gosto ang dapatmatoman kondi ang kanimo.”

37 Nagbalik tana sa anang tatlo kasomolonod kag naabotan na sandanga nagakaratorog. Makon na dayonkay Pedro, “Simon, ay dan, nagaka-torog kaw? Indi ka gid makapo-law bisan sangka oras lang?” 38 Kagmakon na kananda, “Magpolaw kamokag magpangamoyo nga indi kamomadaug ang panolay. Naliliag kamora andan magpangamoyo garing in-dong lawas masyado karoya.”

39 Nagayan ruman si Jesus saonaan-onaan kag nagpangamoyo.Anang pangamoyo pario ra ang dati.40Pagkatapos nagbalik tana ruman saanang mga somolonod kag naabotanna sanda ruman nga nagakatorog,ay nadoyog sanda gid nga mayad.Kag indi nanda maulaman kon anoandang isabat.

41 Sa anang ikatlo nga pagbalikmakon na kananda, “Ta, nagakara-torog kamo pa ra gid kag naga-

parawayway? Osto ron dan! Mamanrun dia ang oras nga Ako nga NagingTao iintriga run sa mga makakasala.42 Ta run! Way, dagi run ang tao ngamatraidor kanakun.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-

12)43 Mintras nagaambal pa si Jesus

nagabot si Judas nga isara sa dosi kasomolonod. Dorong tao anang kaibankag may dara sanda nga mga ispadakag mga inoglampus. Ginsogo sandaang mga manogdomara nga mga parikag mga manogtodlo ang Kasogoankag mga maulam-ulam nga mga Ju-dio. 44Nagsogid nga lagi si Judas ngatraidor sa mga manogdakup kon anoanang isinyas. Makon na, “Ang taonga akun arukan maman ang tao ngaindong ginapangita. Dakupa nindotana kag daraun nga ginagoardyaannga mayad.”

45 Gani pagabot ni Judas, diritsotana nga lagi kay Jesus kag nagkoon,“Manogtodlo!” Kag ginarukan nadayon. 46 Pagkatapos dato gindakupnanda si Jesus. 47 Piro may isarasa anang mga kaiban ni Jesus nganaggabot anang ispada kag ginlabona anang sorogoon ang pinakamataasnga pari kag natigbas anang talinga.48 Makon dayon ni Jesus sa mga nag-dakup kanana, “Ano, ako tolisan ngakinanglan nindo gid nga magdara paang mga ispada kag mga inoglam-pus sa pagdakup kanakun? 49 Kabayadlaw-adlaw dian ako sa timplo nganagatodlo kag doto kamo ra. Ta basiara nindo ako nga lagi pagdakupa?Garing kinanglan nga dia mataboagud matoman ang mga nakasolatsa Kasolatan parti kanakun.” 50 Kagginbayaan tana dayon anang mga so-molonod kag nagparalagyaw sandatanan.

51May sangka soltiro doto nga nag-sonod kay Jesus nga nagapangalikup-kup lang ang manipis nga lino ngapanaptun. Gindakup tana ra ang mga

Marcos 14:52 87 Marcos 14:72soldado, 52 garing nakapangimodlostana kag nagpalagyaw nga oblas, aynaawidan nanda anang ginapanga-likupkup.

Si Jesus sa Atobangan ang Konsilyo(Mt. 26:57-68; Lu. 22:54-55, 63-71; Jn.

18:13-14, 19-24)53 Gindara nanda si Jesus sa anang

balay ang pinakamataas nga pari.Doto nagatiripon ang mga manogdo-mara ngamga pari, angmgamaulam-ulam ang mga Judio, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. 54 Si Pe-dro tana nagsonod ra, garing dototana lang sa marayu-rayu. Nagsu-lud tana sa anang lagwirta ang balayang pinakamataas nga pari kag nag-pongko sa anang ginapongkoan angmga goardya agud magpainit-init sakalayo. 55 Karon, ang mga manogdo-mara nga mga pari kag ang tanan ngamimbro ang Konsilyo ang mga Judionagpangita mga ibidinsya kontra kayJesus agud mapatay nanda tana, piroara sanda gid may nakita. 56Doroma-tood ang nagtistigo ang botig kontrakanana piro ara nagsirinanto andangmga sogid.

57 May mga tao pa gid doto nganagtistigo ra ang botig kontra kayJesus, makon nanda, 58 “Nabatian na-mun tana nga nagakoon nga gubaunna kono ang timplo nga dia nga gin-patindug ang tao, kag sa sulud tatloka adlaw patindugun na ang iba ngatimplo nga bukun tao ang maimo.”59 Piro pati andang mga sogid ara ranagirinsakto.

60 Nagtindug sa tunga ang pinaka-mataas nga pari kag nagpamangkotkay Jesus, makon na, “Ta, ara kawgid isabat sa mga akosasyon ngadan kontra kanimo?” 61 Ara gidnaglimug-limug si Jesus. Gani gin-pamangkot tana ruman ang pinaka-mataas nga pari, makon na, “Ikawbala ang Cristo nga Bata ang Daraya-won nga Dios?” 62 Makon ni Je-sus kanana, “Uu, ako matood, kagAko nga Naging Tao makikita nindo

nga nagapongko sa anang too angMakagagaum nga Dios, kag makikitanindo ako ra sa mga panganod sa lan-git nga nagabalik digi sa kalibotan.”63 Pagkabati dato ang pinakamataasnga pari, ginisak na anang lambongsa kasilag kag nagkoon, “Indi ta runkinanglan ang iba pa nga mga tisti-gos. 64 Nabatian nindo mismo dadianang pagpasipala sa Dios. Ano sakanindo?” Kag ginsintinsyaan nandatana nga patayun.

65 Ang iba kananda nagdopra kayJesus. Gintabonan nanda anang mgamata kag ginsombag. Makon nandadayon, “Pintoa kon sino ang nagsom-bag kanimo?” Pagkatapos ginbuultana ang mga goardya kag ginpikaannanda tana sampal.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-75; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-

18, 25-27)66 Si Pedro tana doto pa sa lagwirta

kag nagagi ang isara sa mga babainga sorogoon ang pinakamataasnga pari. 67 Pagkakita na kayPedro nga nagapainit-init sa kalayo,ginpamolalungan na kag magkoon,“Kabay kaiban kaw ni Jesus nga taga-Nazaret?” 68 Piro nagpanginwaratana nga nagakoon, “Ara ako gidkaulam kon ano imong ginaambal.”Pagkaambal dato ni Pedro nagayantana sa poirtaan ang kodal. Saoras ra gid nga dato nagtorook angmanok. 69 Doto nakita tana rumanang sorogoon nga babai, kag makonna sa mga tao doto, “Dia nga taoisara ra sa anang mga kaiban niJesus.” 70 Piro nagpanginwara rumansi Pedro. Lagat-lagat makon angmga tao doto, “Anang kaiban ka ragid ay taga-Galilea ka ra.” 71 Pironagpanompa run gid si Pedro nganagakoon, “Mapatay ako pa! Ara akogid baya kakilala sa tao nga dan ngaindong ginakoon.” 72 Pagkatapos naambal nagtorook roman ang manok.Kag nadumduman dayon ni Pedroanang ginambal kanana ni Jesus ngabago magtorook ang manok karwa,

Marcos 15:1 88 Marcos 15:21ipanginwara na tana tatlo ka bisis.Kag nagpanangis tana dayon.

15Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2, 11-14; Lu. 23:1-5; Jn.

18:28-38)1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting

ang mga manogdomara nga mga parikaiban ang mga manogdomara angmga Judio, ang mga manogtodlo angKasogoan kag ang iba pa nga mgakonsyal ang mga Judio. Gingaposnanda si Jesus kag gindara doto kayPilato nga gobirnador kag ginintrigadayon kanana. 2 Ginpamangkot tanani Pilato, makon na, “Ikaw gali anangAri ang mga Judio?” Makon ni Jesuskanana, “Ginambalmo.” 3Doro anangginbintang ang mga manogdomaranga mga pari kontra kay Jesus. 4Ganiginpamangkot tana ruman ni Pilato,makon na, “Ta ara kaw gid may isabatsa mga bintang nga dan? Doro gidandang ginabintang kontra kanimo.”5 Piro ara gid magsabat si Jesus, ganinatingala nga mayad si Pilato.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mt. 27:15-26; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–

19:16)6 Karon, kada Pista anang Paglubas

ang Angil nakaogalian ni Pilato ngamagbolyaw sangka priso nga ginpan-gayo ang mga tao nga bolyawan.7 Natabo ra dato nga may sangka taodoto nga anang aran si Barrabas. Dianga tao ginpriso kaiban ang mga taonga nakapatay pagribildi nanda sagobyirno. 8 Dorong tao ang nagpara-pit kay Pilato kag nagpangabay ngaimoon na ruman sa toig nga datoanang dati nga ginaimo. 9 Makonna kananda, “Gosto nindo bala ngabolyawan ko anang Ari ang mga Ju-dio?” 10 Ay naulaman ni Pilato nganaakig kay Jesus ang mga manog-domara nga mga pari, maman datonga ginakosar nanda si Jesus dotokanana. 11 Piro anang ginimo angmga manogdomara nga mga pari,

ginkonan nanda ang mga tao ngasi Barrabas andang pangayoon kagbukun si Jesus. Kag maman da ganiandang ginimo. 12 Ginpamangkot niPilato ang mga tao, makon na, “Taano akun imoon sa tao nga indongginakoon nga anang Ari ang mga Ju-dio?” 13 Nagsiringgit ang mga tao,makon nanda, “Ilansang sa kros!”14Makon ni Pilato kananda, “Ay basi,ano nga sala anang naimo?” Pirotinodoan nanda pa gid singgit nga na-gakoon, “Basta ilansang tana sa kros!”15Gani tungud nga gosto ni Pilato ngapaoyonan ang mga tao, ginbolyawanna si Barrabas. Piro si Jesus tanaanang ginpaanot kag ginintriga samga soldado agud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mt. 27:27-31; Jn. 19:2-3)

16 Gindara ang mga soldado si Je-sus sa sulud anang palasyo ang go-birnador kag gintawag nanda angbilog nga batalyon nga mga soldadonga magtiripon doto. 17 Pagkataposginsokloban nanda tana ang kapanga granati kag nagimo sanda koro-korona nga poros siit kag ginsoklobnanda dayon sa anang olo ni Jesus.18 Pagkatapos, dayon sandang soro-salodo kanana nga nagakoon, “Daya-won anang Ari angmga Judio!” 19Kagginpikaan nanda tana lampus angbaston-baston sa anang olo kag gin-doraan nanda pa. Ginlood-loodannanda ra tana kag ginsorosimba bi-lang insolto kanana. 20 Pagkataposandang yagota kanana, ginoba nandaang kapa nga granati kag ginpasok-sok roman anang lambong. Gindarananda tana dayon sa goa ang banwaagud ilansang sa kros.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-

27)21 Ang sa dalan sanda run, na-

soblang nanda ang sangka tao ngaalin sa bokid. (Anang aran ang taonga dato si Simon nga taga-Cirene,nga tatay ni Alejandro kag ni Rufo).

Marcos 15:22 89 Marcos 15:42-43Ginpirit nanda tana nga magpasananang kros ni Jesus. 22 Kag gin-dara nanda dayon si Jesus sa logarnga kon tawagun Golgota (nga ananggostong ambalun, logar nga midyosa bongo.) 23 Pagabot nanda dotogintawan nanda si Jesus ang bino ngamay lakut nga mira, piro ara pag-inuma ni Jesus. 24 Kag ginlansangnanda tana dayon sa kros. Pagkata-pos ginparti-parti nanda anang lam-bong paagi sa pagbonot-bonot, agudmaulaman kon ano anang mabuulang kada isara. 25 Mga alas noibiang aga nanda ginlansang si Jesus.26 Ang nakasolat sa karatola sa krosbilang bintang kontra kanana na-gakoon, “Anang Ari ang mga Judio.”27 May darwa ra doto ka tolisan ngaginlansang sa kros, ang isara sa anangtoo kampi ni Jesus kag ang isara saanang wala. 28 [Sa toladia nga paaginatoman ang tagna nga nasolat saKasolatan nga nagakoon, “Ginbilangtana nga isara sa mga kriminal.”]

29 Ang mga tao nga nagarulubasdoto sa marapit nagtarango-tangoandang olo nga nagainsolto kag na-gayagota kay Jesus. Makon nanda,“Ay dan, gubaunmo kabay ang timplokag sa ikatlo ka adlaw patindugunmoroman. 30 Ta kondi maglosong kawdian sa kros kag lowasun imong kao-galingun!” 31 Maman ra dato anangyagota ang mga manogdomara ngamga pari kag mga manogtodlo angKasogoan. Makon nanda sa isarakag isara, “Ginlowas na ang iba, piroindi tana makalowas anang kaogalin-gun. 32 Sulungun ta abi dadi konmakalosong sa kros ang Cristo nga Arikono ang Israel, kag kon makalosongtana matoo kita kanana.” Pati anangmga kaiban nga ginlansang nagin-solto ra kanana.

Ang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-

30)33 Pagogto ang adlaw, nagdulum

ang kalibotan sa sulud tatlo ka

oras. 34 Kag pagalas tris ang aponnagsinggit si Jesus ang mabaskug,makon na, “Eloi, Eloi lema sabac-tani?” Anang gostong ambalun,“Dios ko, Dios ko, basi ginpabayananmo ako?” 35 Makon ang iba nganagatirindug doto nga nakabati saanang ginsinggit, “Ginatawag na siElias.” 36 Domalagan ang sangka taokag nagbuul isponga kag gintosmogna sa maaslum nga bino. Pagkataposgintakud na sa sangka sanga agudipasupsup kay Jesus. Makon na,“Sulungun ta anay kon maabot siElias agud bulun tana sa kros ngadan.” 37 Nagsinggit todo si Jesus kagnabogto dayon anang ginawa.

38 Kag sa oras nga dato, ang ko-rtina sa sulud ang timplo sa Jerusalemnagisak sa tunga, alin sa ibabawpaidalum. 39 Anang kapitan ang mgasoldado nga nagatindug sa atobanganang kros nga ginalansangan kay Jesusnakakita kon paiwan nabogto anangginawa ni Jesus. Makon na, “Matoodra gid nga ang tao nga dia anang Bataang Dios!” 40 Sa marayu-rayu maypira ra ka babai nga nagalantaw sanagakaratabo. Ang iba kananda si Sa-lome, si Maria nga taga-Magdala, kagsi Maria nga anang nanay ni Jose kagni Santiago nga anang libayun. 41Angdoto pa si Jesus sa Galilea dia ngamga babai nagatawas kag nagaboligkanana. Kag may iba pa ra nga mgababai doto nga nagtabid kay Jesusanang pagayan sa Jerusalem.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-

42)42-43 Nataboan nga ang adlaw nga

napatay si Jesus adlaw nga inogpri-parar para sa pista. Apon ron kagtungud nga ang madason nga adlawAdlaw ron nga Inogpaway, nagpatu-tum si Jose nga taga-Arimatea ngamagayan kay Pilato agud pangayoonanang bangkay ni Jesus. Si Jose ngadia isara sa mga ginataod nga mim-bro ang Konsilyo kag isara ra sa mganagapaabot anang pagari ang Dios.

Marcos 15:44 90 Marcos 16:1744 Pagkabati ni Pilato nga si Jesuspatay run, natingala tana. Gani gin-patawag na anang opisyal ang mgasoldado kag ginpamangkot na konpatay run gani si Jesus. 45 Pagkataposnga mabatian ni Pilato anang sogidang opisyal nga patay run si Jesus,gintogotan na si Jose nga bulun anangbangkay. 46 Gani nagbakal si Jose angmaraalun nga tila nga poti. Kag gin-patangtang na dayon anang bangkayni Jesus sa kros kag ginbarubudanang tila nga dato nga anang ginbakal.Pagkatapos ginpabutang na dayon sarulubungan nga midyo sa giub ngagingoab sa bato. Kag nagpaligid tanadayon ang mabaul nga bato bilangtakup sa anang poirtaan ang rulubun-gan. 47 Nagasulung ra doto si Marianga taga-Magdala kag si Maria ngananay ni Jose, gani nakita nanda kondiin ginlubung si Jesus.

16Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-8; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inog-paway, si Maria nga taga-Magdala, siMaria nga nanay ni Santiago kag siSalome nagbarakal paamot nga in-oglugud sa patay ay maayan sanda saginlubungan kay Jesus agud lugudananang bangkay. 2 Ang adlaw angDomingo, aga sandapa gidnagayan saginlubungan. 3-4 Mintras nagapanawsanda, makon nanda, “Ta sino kabayatun pangabayun ngamagpaligid angbato nga nagatakup sa ginlubungan?”(Ay masyado ka baul anang takupnga dato nga bato). Piro pagabotnanda doto, nakita nanda nga angbato ginpaligid run. 5Gani dayon san-dang sulud sa ginlubungan kag nakitananda ang sangka lalaki nga bataunpa, mapoti anang lambong kag na-gapongko sa too kampi. Kag ginpan-gadlukan sanda nga mayad. 6Makondayon ang lalaki nga dato kananda,“Indi kamomagkaadluk! Ulam ko nga

ginapangita nindo si Jesus nga taga-Nazaret nga ginlansang sa kros. Aratana run digi! Nabanaw tana run!Dali kamo, sulunga nindo ang ginbu-tangan kanana.” 7 Pagkatapos ngaandang nakita dato makon na, “Tapanaw kamo, sogidi nindo anangmgasomolonod kag labi run gid si Pedronga maona si Jesus doto sa Galilea,kag doto nindo tana makikita sonosa anang koon kanindo.” 8 Gani nag-goroa ang mga babai sa ginlubungankag nagdaralagan ay nagakurudugsanda sa kulba. Ara sanda gid mayginsogidan ay ginpangadlukan sandagani.

9 [Timprano pa gid ang Domingonabanaw si Jesus. Primiro gidnagpakita tana kay Maria nga taga-Magdala nga anang ginsobolanang pito ka malain nga ispirito.10 Pagkatapos ginayanan ni Mariaanang mga somolonod ni Jesus nganagaparaborido kag nagaparanangiskag ginsogidan na sanda. 11 Garingara sanda nagpati sa anang sogid ngasi Jesus boi kag nagpakita kanana.12 Pagkatapos dato, nagpakita si Jesussa iba nga itsora sa anang darwaka somolonod mintras nagapaayansanda sa bokid. 13 Gani nagbalik saJerusalemanangdarwaka somolonodkag ginsogidan nanda andang mgakaiban nga si Jesus nagpakitakananda, piro ara sanda ra nagpati.

14 Ang ori nagpakita ruman si Je-sus sa onsi ka somolonod mismomintras nagakaraun sanda. Gins-abdung na sanda tungud nga arasanda pagtoo kag tungud sa katu-gas andang mga tagiposoon, ay arasanda nagpati sa anang sogid angmganakakita kanana pagkatapos nga tananabanaw. 15 Pagkatapos dato makonni Jesus kananda, “Panaw kamo sabilog nga kalibotan kag iwali angMayad nga Barita parti kanakun satanan nga mga tao. 16 Ang bisan sinonga magtoo kag mabunyagan mal-owas, piro ang indi magtoo silotan.17 Ang mga tanda nga dia makikita

Marcos 16:18 91 Marcos 16:20sa mga tao nga nagatoo kanakun:paagi sa akun gaum magapalayassanda ang mga malain nga ispiritosa mga tao nga andang ginsuludan;magaambal sanda sa ibang mga am-bal nga ara nanda natoni; 18 konmakakaput sanda ang mga magkalokon makainum sanda bisan ano ngailo indi sanda maiwan; kag kon itong-tong nanda andang alima sa mganagamasakit, magaayad.”

Si Jesus Gindara sa Langit(Lu. 24:50-53; Bin. 1:9-11)

19 Pagkaambal kananda ni Jesusgindara tana paibabaw sa langit kagnagpongko dayon sa anang too angDios. 20 Nagparangwalian dayonanang mga somolonod sa bisan diinnga logar kag ginboligan sanda angGinoo. Kag ginpamatodan na anangginawali angmga somolonod paagi samga tanda nga andang naimo.]

Lucas 1:1 92 Lucas 1:22

Ang Mayad nga Barita sonokay

LucasPaona

1Taraodon nga Teofilo:Doro ron ang mga nagsolat parti

sa mga butang nga nagkaratabo digikanatun. 2 Ginsolat nanda ang partikay Jesus nga ginsaysay ra kanatunang mga tao nga nakakita mismo angmga nagkaratabo alin pa ang omp-isa, nga maman ra ang nagasogid angMayad nga Barita. 3 Kag ginosisa kogid dia tanan alin ra ang ona pa, kagnaisip ko nga isolat ang nagkaratabokag isaysay angmaatag kanimo 4agudmasigoro mo nga matood manda angmga butang nga ginasogid kanimo.

Nagpakita ang Angil kay Zacarias5 Ang si Herodes ang ari sa Judea,

may pari doto nga anang aran siZacarias. Isara tana sa gropo ni Abias.Anang asawa si Elizabet nga alin rasa lai ang mga pari. 6 Ang mag-asawa nga dia pario nga nagakaboiang matarung sa panulung ang Diosay ginasonod nanda ang tanan ngaanang mga sogo. 7 Garing ara sandabata tungud nga si Elizabet bawas kagpario sanda nga malam run.

8 Karon nagabot ang adlaw ngaanang gropo ron nanday Zacariasang magasirbi sa Dios doto sa tim-plo. 9 Nagboronot-bonot ang mgapari sono sa andang nakaogalian kagsi Zacarias maman ang napili ngamagsonog ang insinso sa altar. Ganinagsulud tana doto sa timplo angGinoo. 10 Mintras nagasonog tanaang insinso doto sa sulud, dorongmga tao doto sa goa ang nagaparang-amoyo sa Dios. 11Malagat-lagat nag-pakita kanana anang angil ang Gi-noo nga nagatindug sa too kampiang altar nga anang ginasonogan anginsinso. 12 Pagkakita ni Zacarias

sa angil nagolpian tana kag ginad-lukan. 13 Piro nagkoon ang angilkanana, makon na, “Zacarias indikaw magkaadluk! Ginsabat ang Diosimong pangamoyo; si Elizabet ngaimong asawamagabata lalaki. Arananmo nga Juan. 14 Malilipay kaw ngamayad kanana kag doro nga mgatao ang malilipay ra sa anang pagk-abata. 15 Ay magiging mataas tanasa panulung ang Ginoo. Indi tanadapat maginum ang bino okon bisanano nga irinumun nga makarilingin.Alin lagi sa anang tian anang nanaydian run kanana ang Ispirito Santo.16 Kag paagi sa anang mga panodlodoro anang mga kaapo-apoan ni Is-rael anang pabalikun sa Ginoo ngaandang Dios. 17 Maoona tana sa Gi-noo agud ipriparar na ang mga taopara sa anang pagabot ang Ginoo.Itaw kanana ang Dios ang Ispirito kagang gaum nga pario ang sa kay Eliasang ona. Pabalikun na anang kaloloang mga ginikanan sa andang mgabata, kag ang mga tao nga ara na-gatoman sa Dios ana ra nga pabalikunsa matarung nga pagisip.”

18 Makon ni Zacarias sa angil, “Tapaiwan ko masigoro nga matataboimong ginaambal nga dan, aykami nga magasawa malam run?”19Nagsabat ang angil, makon na, “Akosi Gabriel nga sorogoon ang Dios, kagdoto ako pirmi sa anang tupad. Tanaang nagsogo kanakun nga sogidankaw ang mayad nga barita nga akunginsogid kanimo. 20 Piro tungud ngaara kaw nagpati sa akun ginsogidmagaapa kaw asta sa adlaw ngamatoman akun ginsogid kanimo, aydia matotoman gid tana konmagabotron ang adlaw nga gintaning angDios.”

21Ang mga tao tana sa goa, sigi runandang ulat kay Zacarias, kag natin-gala sanda kon basi naboay tana rundoto sa sulud ang timplo. 22Pagkagoana indi tana run makaambal. Sigi runlang anang sinyas sa mga tao. Ganinasatuman nanda nga may ginpakita

Lucas 1:23 93 Lucas 1:48kanana ang Dios doto sa sulud angtimplo. Alin dato naging apa tanarun.

23 Pagkatapos anang torno sapagsirbi doto sa timplo, nagoli tana.24 Magpira ka adlaw, nagpanamkungani si Elizabet nga anang asawa.Kag sa sulud lima ka bolan ara tananaggoa-goa sa balay. 25 Makon na,“Ginkaloyan ako ra gid ang Ginooay dadi ginlibri na ako ron sa akunkauruyan sa mga tao tungud nga akobawas.”

Anang Pagkabata ni Jesus26 Ang mga anum ka bolan anang

budus ni Elisabet, ginsogo romanang Dios ang angil nga si Gabrielnga magayan sa Nazaret nga sangkabanwa sa Galilea. 27 Ginpaayan tanadoto sa daraga nga anang aran siMaria. Si Maria nga dia karasalunrun kay Jose, nga isara sa anangmga kaapo-apoan ni aring David.28 Gani nagayan ang angil nga siGabriel kay Maria kag nagkoon,makon na, “Maria, magkalipay kaw,ay ang Ginoo kaiban mo kag ikawanang ginkaloyan.” 29 Pagkabati datoni Maria naglibug anang olo, kagginbinag-binag na kon ano ananggostong ambalun. 30 Gani makonang angil kanana, “Maria indi kawmagkaadluk. Mabaul nga dunguganang gintaw ang Dios kanimo.31 Magabudus kaw kag magabatalalaki. Kag kon mabata tana run gani,aranan mo tana nga Jesus. 32Magingbantog tana kag kikilalaun nga anangBata ang Dios nga labaw sa tanan.Kanana ipasobli angGinoongDios angginarian anang kaolang-olangan ngasi David. 33 Magaari tana sa anangmga kaapo-apoan ni Jacob asta konsano; anang ginarian magapadayonnga ara kataposan.”

34 Makon ni Maria sa angil, “Tapaiwan dia ay ako ara pa asawa?”

35 Nagsabat ang angil, makon na,“Ang Ispirito Santo magakunsad kan-imo, kag magalikup dayon kanimo

anang gaum ang Dios nga labaw satanan. Maman dan nga diosnon angbata nga imong ibata kag tawagunnga anang Bata ang Dios. 36 Isipabala imong paryinti nga si Elisabet.Nagkoon ang mga tao nga indi tanamagbata tungud nga malam tana rungid. Piro dadi anum run ka bolananang budus, 37 tungud nga sa Diostana, ang tanan sarang maimo.”

38Gani makon ni Maria, “Sorogoonako lang ang Ginoo. Kabay pa ngamatoman kanakun imong ginambal.”Kag nagalin dayon ang angil.

Ginbisita ni Maria si Elizabet39 Magpira ka adlaw nagimus si

Maria kag nagdali-dali ayan sa sangkabanwa nga may dorong bokid ngasakup ang Judea. 40 Kag doto nag-sulud tana sa anang balay nandayZacarias kag nagpangamosta kay Eliz-abet. 41Pagkabati ni Elizabet sa anangpagpangamosta niMaria, golpi ra nganagolag mabaskug ang bata sa anangtian, kag gingauman si Elizabet angIspirito Santo. 42 Kag sa mabaskugnga limug nagambal tana dayon,makon na, “Sa tanan nga babai ikawlang ang ginbindisyonan angDios angtoladia! Kag ginbindisyonan na raimong ginabudus nga dan. 43Mabauldia nga dungug kanakun tungud ngaako ginbisita anang nanay akun Gi-noo. 44Naulamanko angparti kanimotungud nga pagkabati ko imong pan-gomosta, ang bata sa akun tian golpinga nagolag ang mabaskug sa anangkalipay. 45 Masoirti kaw gid tungudnga nagpati kaw nga ang ginpabaritakanimo ang Ginoo matotoman!”

Anang kanta ni Maria Bilang Pag-dayaw46Makon dayon ni Maria,“Nagadayaw ako gid sa Ginoo!47 Kag nagakalipay ako nga mayad

tungud sa Dios nga akunMan-lolowas.

48 Ay gindumdum na ako nga anangkubus nga sorogoon.

Lucas 1:49 94 Lucas 1:74Alin dadi ang tanan nga mga tao ma-

gakoon nga masoirti ako,49 Tungud sa mga makatiringala

nga mga butang nga ginimokanakun ang Makagagaumnga Dios.

Matarung tana, kag taraodon labawsa tanan.

50Alin pa ang ona ginakaloyan na angmga tao nga nagataod kanana.

51 Ginpakita na nga tana gamananpaagi sa anang mga inimoan.

Gintabog na ang mga tao nga mataasandang pabutang sa andangkaogalingun.

52Ginpaalin na angmga gamanan ngamga ari sa andang trono.

Kag ginpataas na ang mga kubus an-dang kaimtangan.

53 Gintawan na ang mayad nga mgabutang ang mga pobri,

Piro ang mga manggaranun tana gin-paalin na lang nga ara giddara.

54-55 Kita nga anang mga sorogoon,nga mga kaapo-apoan ni Is-rael, ana nga ginboligan.

Ay ara na paglipati anang pangakosa atun mga kaolang-olangan,nga si Abraham kag sa anangmga lai kaloyan na sa ara kat-aposan!”

Maman dia anang ginpangambal niMaria. 56 Kag nagtinir tana doto kan-day Elizabet mga tatlo ka bolan bagotana nagoli.

Ang Pagkabata ni Juan nga Manog-bunyag

57 Karon nagabot ron ang oras ngainogbata ni Elizabet, kag nagbata tanalalaki. 58 Pagkabati anang mga ka-malay kag mga paryinti nga tanaginkaloyan nga mayad ang Ginoo,nagkalipay sanda kaiban ni Elizabet.

59 Datong walo ron ka adlaw angbata, nagabot anangmgakamalay kagmga paryinti agud toriun ang batasono sa andang nakaogalian. Aranannanda tana andan nga Zacarias parioanang aran anang tatay, 60garing indimagkompormi si Elizabet. Makon

na, “Indi maimo, Juan tana angiaran kanana.” 61 Makon nanda,“Basi dato? Ara kamo gid paryintinga toladan anang aran.” 62 Kagginsinyasan nanda anang tatay angbata kon ano anang gosto nga iaransa anang bata. 63 Nagsinyas tana ranga tawan tana ang sorolatan kagnagsolat tana dayon nga Juan anangaran. Kag natingala sanda nga tanan.64 Pagkatapos dato nakaambal runsi Zacarias nga nagadayaw sa Dios.65Ginkulbaan andangmga kamalay sabarita parti sa mga butang nga datonga natabo, kag naging bantog ra satanan nga mabokid-bokid nga mgalogar ang Judea. 66 Kag ang tanannga mga tao nga nakabarita nagisipnga mayad. Makon nanda, “Magingano kabay ang bata nga dia kon tanamagbaul?” Ay nasatum ang mga taonga kaiban na ang Ginoo.

Ang Tagna ni Zacarias67 Si Zacarias nga anang tatay

gingauman ang Ispirito Santo kagnagkoon tana dayon, makon na,68 “Dayawon ta ang Ginoo nga anang

Dios ang Israel!Ay gindumdum na kag ginlibri kita

nga anang mga sinakupan.69 Ginpadara na run kanatun ang

makagagaum ngamanlolowasnga isara sa anang mga kali-wat anang sorogoon anay ngasi David.

70 Dia maman ra nga lagi anangginkoon paagi sa anang mgapropita.

71 Nagpangako tana nga lowasun nakita sa atun mga kaaway

Kag sa mga tao nga nagadumutkanatun.

72 Nagkoon tana ra nga kaloyan naatun mga kaolangan,

Kag indi na gid paglipatan anang pan-gako kananda.

73 Maman dan anang ginsompa saatun kaolang-olangan nga siAbraham,

74Nga lowasunna kita gid sa atunmgakaaway

Lucas 1:75 95 Lucas 2:13

Agud makasimba kita nga ara kaad-luk.

75 Kag maging balaan kag matarungkita sa anang panulung saatun pangadlaw-adlaw ngapagkaboi digi sa kalibotan.”

76Pagkatapos dato nagambal dayon siZacarias sa anang bata, makonna,

“Ikaw tana, Juan, tatawagun ngaanang propita ang Dios, angDios nga labaw sa tanan;

Ay magaona kaw sa Ginoo agud sogi-dan mo ang mga tao nga mag-priparar sanda para sa anangpagabot.

77 Magatodlo kaw sa anang mga taonga sanda malolowas sa an-dang mga sala,

Kon sanda magpangayo patawad saDios.

78 Ay atun Dios maloloyon kag mai-gogmaun.

Ipadara na ang Manlolowas nga mag-ing pario sa anang pagmoraang adlaw

79 Nga magasirak sa mga tao nga samadulum kag naadlukan sakamatayun.

Magatodlo tana kanatun kon pai-wan maging masadya atun ri-lasyon sa Dios kag sa atun ka-pario.”

Maman dia anang ambal ni Zacarias.80 Karon, ang bata nga si Juan nag-

baul kag naging mabaskug sa ispirito.Nagtinir tana sa naligwin nga logarasta sa adlaw nga tana nagompisa ngamagtodlo anang ambal ang Dios saanang kapario nga mga Israelita.

2Anang Pagkabata ni Jesus(Mt. 1:18-25)

1 Sa mga tyimpo nga dato, ang Im-pirador angRomanga si Augusto nag-imo kasogoan nga ang tanan nga mgapomoloyo sa anang ginarian magpal-ista. 2 (Maman dato ang ona nga sin-sos ang si Cirenio ang gobirnador saprobinsya ang Syria. 3Gani nagoli ang

tanan nga tao sa anang kaogalingunnga banwa agud magpalista.)

4 Maman dato nga si Jose nga na-gaoli sa banwa ang Nazaret nga sakupang Galilea nagbalik sa Betlehem ngasakup anang probinsya ang Judea,tungud nga isara tana sa anang mgakaliwat ni aring David nga nabata salogar nga dato. 5 Gindara ni Joseanang maging asawa nga si Marianga nagabudus agud magpalista ra.6 Kag mintras doto sanda sa Betle-hem nagabot anang oras nga inog-bata. 7 Kag nagbata tana gani kaganang bata lalaki. Maman dato anangpanganay nga bata. Kag ginpotos nasa lampin kag ginpaingga sa suludang pasongan nga ginapakaunan angmga ayup, ay doto sanda sa kamalignga para sa mga ayup tungud nga aralogar para kananda sa mga balay ngadarayonan.

Ang mga Angil Nagpakita sa mgaManogbantay ang mga Karniro

8 Marapit ra sa banwa ang Betle-hemmaymga manogbantay ang mgakarniro nga nagaporolaw sa datagay ginabantayan nanda andang mgakarniro. 9 Nagpakita kananda angsangka angil ang Ginoo kag ginliku-pan sanda anang sanag ang Ginoo.Ginpangadlukan sanda nga mayad,10 piro makon ang angil kananda,“Indi kamo magkaadluk, ay nagayanako digi kanindo agud sogidan kamoang mayad nga barita nga magatawmabaul nga kalipay sa tanan nga mgatao. 11 Nabata dadi indong Man-lolowas sa anang banwa ni AringDavid. Tana ang Ginoo nga ginpili angDios nga magari. 12 Ang tanda bilangpamatood sa akun ginakoon mamandia: makikita nindo ang bata nga gi-napotos ang lampin kag nagaingga sapasongan.”

13 Pagkatapos ambal ang angil ngadato, golpi lang nga nagpakita angdoro gid nga mga angil kag nagirugkanana nga nagadayaw sa Dios nganagakoon:

Lucas 2:14 96 Lucas 2:3414 “Dayawon ang Dios sa langit,Digi sa logta malinung run anang

kaimtangan ang mga tao ngaanang naliagan!”

15 Pagkatapos dato, nagbalik angmga angil doto sa langit. Kagpagkaalin nanda, makon ang mgamanogbantay ang mga karniro,“Dali, maayan kita sa Betlehem kagsulungun ta ang natabo nga dianga anang ginpasogid kanatun angGinoong Dios!”

16Gani dali-dali sanda nga nagayansa Betlehem kag pagabot nandadoto nakita nanda si Maria kag siJose, kag ang bata nga nagaingga sapasongan. 17 Kag ginsaysay nandaanang ginambal ang angil partisa bata. 18 Natingala nga mayadang tanan nga nakabati sa anangginbarita ang mga manogbantay angmga karniro. 19 Gintipigan ni Mariaang mga butang nga dia sa anangtagiposoon kag ginaisip na pirmi.20 Nagbalik sa andang logar ang mgamanogbantay nga dato ang mgakarniro nga nagadayaw nga mayadsa Dios tungud sa tanan nga andangnabatian kag nakita nga sono gid saanang ginsogid kananda ang angil.

Ginaranan ang Bata nga Jesus21 Pagabot ang ikawalo ka adlaw

nga nabata ang lapsag gintori nandakag ginaranan nga Jesus. Maman diaang aran nga ginkoon ang angil ngaiaran sa bata bago tana ginpanamkun.

Gindara si Jesus sa Timplo22 Karon, nagabot ang adlaw nga

si Jose kag si Maria magaalad runsa timplo ang Jerusalem para toma-nun anang Kasogoan ni Moises partisa babai nga bagong nagbata agudmaging limpyo sanda. Kag gindarananda ra ang bata sa Jerusalem agudialad sa Ginoo. 23 Ay nakasolat saanang Kasogoan ang Ginoo nga “Angkada panganay nga lalaki ialad sa Gi-noo.” 24 Kag agud maging limpyo siMaria nagalad sanda sono sa nakaso-lat sa anang Kasogoan ang Ginoo, nga

“Darwa ka ladu okon darwa ka bataunnga salampati.”

25 Doto sa Jerusalem may taonga anang aran si Simeon. Dianga tao matarung kag diosnon kagnagaulat tana nga matoman angtagna nga boligan ang Dios ang mgataga-Israel sa andang kasubu. Diankanana ang Ispirito Santo 26 nganagpaayag kanana nga indi tanamapatay mintras ara na pa makitaanang ipadara ang Ginoong Dios ngamagaari. 27 Karon, ginpasulud tanaang Ispirito Santo doto sa timplo.Kag doto ra gindara si Jesus anangmga ginikanan agud sonodon nandaanang ginkoon sa Kasogoan parakananda. 28 Pagkakita ni Simeon sabata, ginbuul na kag nagdayaw tanasa Dios; makon na,29 “Dadi Ginoo, poidi mo ako ron nga

bawiun,Tungud nga natoman run imong gin-

pangako kanakun.Mataway run akun isip.30 Ay dadi nakita ko ron mismo ang

Manlolowas31Nga imong gintigana para sa tanan

nga mga tao.32 Tana ang magataw kasanag sa

anang mga isip ang mgabukun Judio nga ara kakilalakanimo,

Kag magataw ra dungug kanamunnga mga kaapo-apoan ni Is-rael, nga imongmga pinili ngamga tao.”

33Natingala ngamayad anang tataykag anang nanay ang bata sa anangginambal nga dato ni Simeon parti sabata. 34 Ginpangamoyo sanda ni Si-mon nga bindisyonan sanda ang Dios.Pagkatapos nagkoon tana kay Marianga anang nanay ang bata, makon na,“Imong bata nga dia maman anangginpili ang Dios nga magapanaba kagmagapataas ang doro sa Israel. Mag-ing tanda tana nga alin sa Dios, kagdoro ang magaambal malain kontra

Lucas 2:35 97 Lucas 3:3kanana. 35 Ipakita na ang mga ma-rimo nga isip ang mga tao ay ma-gakontra sanda kanana. Kag ikawbilang anang nanay magabatyag angkasubu nga midyo ginabono imongtagiposoon.”

36 May sangka propita ra doto ngababai nga anang aran si Ana. Batatana ni Fanuel nga anang kaapo-apoan ni Aser. Ang daraga tana paginpangasawa tana, piro pito langka dagon andang pagdapunan bilangmagasawa 37 kag nabalo tana. Dadi 84anyos tana run kag pirmi tana doto satimplo, ay adlaw gabi ara tana iba ngaginaimo kondi ang magsimba sa Diospaagi sa mga pagpoasa kag pagpang-amoyo. 38 Nagparapit tana kandayJose kag nagpasalamat sa Dios tungudsa bata. Kag nagambal tana ra partikay Jesus sa mga tao nga nagapaabotang adlaw nga libriun ang Dios angmga kaapo-apoan ni Israel.

Ang Pagbalik sa Nazaret39Pagkatapos nga natoman nanday

Jose kag Maria ang tanan nga gina-paimo anang Kasogoan ang Ginoo,nagoli sanda sa Galilea, sa andangbanwa nga Nazaret. 40 Ang bata nag-baul kag nagbaskug kag nagaram ngamayad; kag ginbindisyonan tana angDios.

Si Jesus sa Timplo41 Kada toig anang mga ginikanan

ni Jesus nagaayan sa Jerusalem agudmagpamista sa Pista anang Paglubasang Angil. 42Kag ang si Jesus dosi runka toig nagpamista sanda ra parioandang nakaogalian. 43 Pagkataposang pista nagoli sanda, piro si Jesustana nagpasala sa Jerusalem. Ara dianaulami anang mga ginikanan, 44 ayandang pagsarig nagatabid tana rasa andang mga kaiban nga nagaoroli.Gani sangka adlaw gid andang panaw.Ang ori ginpangita nanda si Jesus saandangmgaparyinti kagmga kakilala45 kag bago nanda pa naulamannga ara tana gali nakatabid. Ganinagbalik sanda sa Jerusalem agud

pangitaun tana. 46 Ang ikatlo ronka adlaw bago nanda tana nakitadoto sa timplo nga nagapongkokaiban ang mga manogtodlo angKasogoan. Nagapamati tana kagnagapamangkot kananda. 47 Angtanan nga nagaparamati kanananatingala gid sa anangmga naulamankag mga sabat. 48 Pagkakita kananaanang mga ginikanan, natingalasanda ra nga mayad. Kag makonanang nanay kanana, “Basi ginimomo dia kanamun ni tatay mo?Ginkulbaan kami nga mayad sa amunpagpangita kanimo!” 49 Makon niJesus kananda, “Ta basi ginpangitanindo ako? Ara kamobala kaulamngadapat digi ako sa anang balay akunTatay?” 50 Piro ara sanda kaangupkon ano anang gostong ambalun.

51 Kag nagtabid run da lang si Je-sus sa anang mga ginikanan paoli saNazaret, kag nagsonod tana sa tanannga andang gosto. Dia tanan ngamga butang gintipigan ni Maria saanang tagiposoon. 52 Nagdogang pagid anang kaaram ni Jesus kag pa-dayon anang pagbaul, kag nalilipaygid nga mayad ang Dios kag ang mgatao kanana.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manog-

bunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Jn. 1:19-28)

1-2 Pagkalubas ang pira ka toig,may ginambal ang Dios kay Juan ngabata ni Zacarias doto sa naligwinnga logar. Dia natabo sa ika-15 katoig anang pagdomara ni Tiberio bi-lang Impirador ang Roma. Sa ty-impo ra nga dato si Poncio Pilato anggobirnador sa probinsya ang Judea,kag si Herodes ang manogdomara saGalilea. Si Felipe tana nga kabogto niHerodes maman ang manogdomarasa mga probinsya ang Iturea kag Tra-conite; kag si Lisanias maman ang saprobinsya ang Abilinia. Si Anas kagsi Caifas ang mga pinakamataas ngapari. 3 Tungud sa anang ginambal

Lucas 3:4 98 Lucas 3:20ang Dios kay Juan nagayan tana samga logar nga marapit sa Soba angJordan kag nagpangwalian. Nagkoontana sa mga tao nga dapat inulsulankag bayaan nanda run andang mgasala, kag magparabunyag dayon agudpatawadun sanda angDios. 4Sa anangginaimo nga dia ni Juan natomananang ginsolat ni propita Isaias nganagakoon,“May nagasinggit sa naligwin nga

logar,‘Ipriparar nindo anang aragian ang

Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali

tana run lang magabot!5Ang kadamadaralum nga logar tam-

pukan nindo,Kag ang kada bokid kag bongyod

tapanun nindo.Tadlunga nindo ang mga kilo,Kag kayadun nindo ang mga lobak-

lobak.6Kagmakikita ang tanan nga mga tao

kon ano anang imoon angDiossa paglowas kananda.’ ”

7 Dorong tao ang nagarayan kayJuan agud magpabunyag. Makon niJuan kananda, “Kamo nga liwat angmgamagkal, basi nagayan kamo digi?Sino ang nagkoon kanindo nga maka-palagyaw kamo sa anang silot angDios nga madali run lang magabot?8 Ipakita nindo nga kamo naginul-sul run sa indong mga sala paagisa indong mga inimoan. Indi kamomagsarig nga indi kamo pagsilotantungud nga kamo anang kaliwat niAbraham. Ay miski ang mga batonga dia poidi nga imoon ang Diosnga anang mga bata ni Abraham kongosto na. 9 Tandaan nindo dia: angwasay ginaanda run sa kaoy nga aranagapamonga ang mayad nga bongaagud pokanun kag sonogon.”

10 Makon ang mga tao kay Juan,“Ta kon toladan, ano amun imoon?”11 Makon ni Juan, “Kon sino kanindoang darwa anang lambong, itaw naang sakabilog sa ara lambong. Kagkon sino kanindo ang may pagkaun,

tawan na ra ang ara.” 12 May mgamanogsokot ra ang bois nga nagayankay Juan agud magpabunyag. Makonnanda kay Juan, “Sir, ano amunimoon?” 13 Makon ni Juan, “Konkamo nagasokot ang bois, indi kamomagpanokot ang sobra kondi kon piraanang ginapasokot ang gobyirno ma-man ra lang indong bulun.” 14 Maymga soldado ra nga nagpamangkotkon ano ra anang gosto ang Dios parakananda. Makon ni Juan kananda,“Indi kamo magsari pamaug sa mgatao okon magimo-imo mga bintangkontra kananda agud makapangoartakamo. Maging kontinto kamo sa in-dong soildo.”

15 Pagkabati ang mga tao sa anangmga panodlo ni Juan, ginisip nandanga basi kon si Juan nga dia ma-man run anang ginpili ang Diosnga magaari nga andang ginapaabot.16 Piro makon ni Juan kananda, “Akonagabunyag kanindo sa tobig, piromay maabot nga mas gamanan pakanakun. Indi ako pa gani bagay bisanmaging anang sorogoon. Ang mgatao nga magtoo kanana bubunyaganna sa Ispirito Santo; piro ang inditana, bubunyagan na sa kalayo. 17 Aybubulagun na ang mga matarung kagang mga malain nga mga tao, pariotana sa tao nga nagapaangin ananginani agud bulagun ang timgas sa opa.Ang timgas ibutang na sa anang bod-iga piro ang opa tana sonogon na sakalayo nga indi mapatay.”

18 Mintras ginatodlo ni Juan angMayad nga Barita samga tao ginasug-yut na sanda ra nga tomanun nandaang mga butang nga anang ginatodlokananda. 19 Bisan pa gani si Herodesnga manogdomara sa Galilea gins-away na tungud nga ginapanginbabaina anang bayaw nga si Herodias kagsa doro pa gid nga anang malain ngamga inimoan. 20 Kag ang ori nagdo-gang pa gid anang sala ni Herodes, ayginpapriso na si Juan.

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mt. 3:13-17; Mc. 1:9-11)

Lucas 3:21 99 Lucas 4:921 May adlaw nga nagapangbun-

yag si Juan sa mga tao kag si Jesusnagpabunyag ra kanana. Pagkata-pos, mintras nagapangamoyo si Jesus,nagabri ang langit 22 kag nagtugpakanana ang Ispirito Santo sa pormaang salampati. Kag may limug dayonnga nabatian alin sa langit nga na-gakoon, makon, “Ikaw maman akunpinalangga nga Bata. Nalilipay akonga mayad kanimo.”

Ang Listaan anangGinalinan ni Jesus(Mt. 1:1-17)

23 Mga 30 anyos anang idad ni Je-sus bago tana magompisa imo anangginapaimo ang Dios kanana. Sonosa anang pagkaulam ang mga tao, siJesus anang bata ni Jose nga bata niEli. 24 Si Eli bata ni Matat. Si Matatbata ni Levi. Si Levi bata ni Melqui.Si Melqui bata ni Jana. Si Jana batani Jose. 25 Si Jose bata ni Matatias. SiMatatias bata ni Amos. Si Amos batani Nahum. Si Nahum bata ni Esli. SiEsli bata ni Nage. 26 Si Nage bata niMaat. Si Maat bata ni Matatias. SiMatatias bata ni Semei. Si Semei batani Jose. Si Jose bata ni Juda. 27 SiJuda bata ni Joana. Si Joana bata niResa. Si Resa bata ni Zorobabel. SiZorobabel bata ni Salatiel. Si Salatielbata ni Neri. 28 Si Neri bata ni Melqui.Si Melqui bata ni Adi. Si Adi bata niCosam. Si Cosam bata ni Elmodam.Si Elmodam bata ni Er. 29 Si Er batani Josue. Si Josue bata ni Eliezer. SiEliezer bata ni Jorim. Si Jorim batani Matat. Si Matat bata ni Levi. 30 SiLevi bata ni Simeon. Si Simeonbata niJuda. Si Juda bata ni Jose. Si Jose batani Jonan. Si Jonan bata ni Eliaquim.31 Si Eliaquim bata ni Melea. Si Meleabata ni Mainan. Si Mainan bata niMatata. Si Matata bata ni Natan. SiNatan bata ni David. 32 Si David batani Jesse. Si Jesse bata ni Obed. Si Obedbata ni Boaz. Si Boaz bata ni Salmon.Si Salmon bata ni Naason. 33 Si Naa-son bata ni Aminadab. Si Aminadabbata ni Admin. Si Admin bata ni Arni.Si Arni bata ni Esrom. Si Esrom batani Fares. Si Fares bata ni Juda. 34 SiJuda bata ni Jacob. Si Jacob bata niIsaac. Si Isaac bata ni Abraham. Si

Abraham bata ni Tare. Si Tare bata niNacor. 35 Si Nacor bata ni Serug. SiSerug bata ni Ragau. Si Ragau bata niPeleg. Si Peleg bata ni Heber. Si Heberbata ni Sala. 36 Si Sala bata ni Cainan.Si Cainan bata ni Arfaxad. Si Arfaxadbata ni Sem. Si Sem bata ni Noe. SiNoe bata ni Lamec. 37 Si Lamec batani Metusalem. Si Metusalem bata niEnoc. Si Enoc bata ni Jared. Si Jaredbata niMahalaleel. SiMahalaleel batani Cainan. 38Si Cainan bata ni Enos. SiEnos bata ni Set. Si Set bata ni Adan.Si Adan bata ang Dios.

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mt. 4:1-11; Mc. 1:12-13)

1 Pagkatapos nga nakapabunyagrun si Jesus, nagalin tana doto sa Sobaang Jordan nga ginagauman tana angIspirito Santo. Kag gindara tana angIspirito Santo sa naligwin nga logar.2 Doto ginsolay tana ni Satanas sa su-lud 40 ka adlaw. Kag sa mga inadlawnga dato ara gid nagkaun si Jesus,gani gingutum tana.

3 Makon ni Satanas kanana, “Abikon ikaw gid anang Bata ang Dios,imoa abi nga tinapay ang batonga dan.” 4 Piro makon ni Jesuskanana, “Ang Kasolatan nagakoonnga ‘Ang tao bukun lang sa pagkaunmaboboi.’ ”

5 Pagkatapos dato gindara tana niSatanas sa mataas nga logar, kag sasangka pamisuk lang gid ginpakita nakay Jesus ang tanan ngamga ginariansa bilog nga kalibotan. 6 Makon nadayon kay Jesus, “Ikaw akun padoma-raun sa tanan nga dan ngamga ginar-ian pati andangmanggad, tungud ngadan tanan gintaw kanakun kag poidiko ra itaw sa bisan kino nga gosto konga tawan. 7 Gani dan tanan mag-ing imo konmagsimba kawkanakun.”8 Ginsabat tana ni Jesus, makon na,“Ang Kasolatan nagakoon, ‘Simbaunmo ang Ginoo nga imong Dios kagtana lang gid imong sirbian.’ ”

9 Pagkatapos dato gindara tana pagid ni Satanas doto sa Jerusalem,

Lucas 4:10 100 Lucas 4:29doto sa borobongan gid ang timplo.Kag makon na dayon kay Jesus, “Konikaw gid anang Bata ang Dios, abipaglokso alin digi paidalum. 10 Aykabay may nakasolat sa Kasolatan,‘Sosogoon ang Dios anang mga angilagud bantayan kaw. 11 Sambotonkaw nanda agud bisan imong siki indimatigbak sa bato.’ ” 12 Piro ginsabattana ni Jesus, makon na, “May naka-solat ra sa Kasolatan nga nagakoon,‘Indi mo pagtirawan ang Ginoo ngaimong Dios.’ ” 13 Pagkakita ni Satanasnga indi na gid masolay si Jesus gin-bayaan na tana anay.

Ginompisaan ni Jesus anang Obra(Mt. 4:12-17; Mc. 1:14-15)

14Pagkatapos dato nagbalik si Jesussa Galilea nga may gaum ang IspiritoSanto. Kag ang barita parti kanananaglapnag doto sa bilog nga logar ngadato. 15 Nagtodlo tana sa anang mgasimbaan ang mga Judio kag gindayawtana ang tanan.

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Mc. 6:1-6)

16 Nagayan dayon si Jesus saNazaret. Maman dia ang logar ngaanang ginbaulan. Sono sa anangnakaogalian, pagabot ang Adlaw ngaInogpaway, nagayan tana sa anangsimbaan ang mga Judio. Nagtindugtana agud magbasa sa Kasolatan.17 Gintaw nanda kanana anang solatni propita Isaias. Ginbokasan nakag pagkakita na anang ginapangitaginbasa na dayon ang nakasolat nganagakoon;18 “Anang Ispirito ang Ginoo digi

kanakun.Ay ako ginpili na nga magwali ang

Mayad nga Barita sa mga po-bri.

Ginpadara na ako agud ibantala samga biag nga libri sanda run,

Kag sa mga bolag nga sanda makakitarun,

Kag sa mga ginapigus nga libri sandarun da.

19 Ginpadara na ako agud ibantala samga tao nga maman run dia

ang oras nga sanda lowasunrun ang Ginoo.”

20 Pagkabasa ni Jesus dato, gin-baroron na anang ginbasa kag gin-balik sa kabolig. Nagpongko tanadayon agud magompisa todlo. Kagnagsulung nga mayad kanana angtanan nga mga tao. 21 Makon na,“Ang Kasolatan nga dia nga indongnabatian natoman run dadi.” 22 Kaggindayaw tana ang tanan. Midyoindi sanda makapati nga makasaysaytana ang toladato kasadya. Makonnanda, “Kabay anang bata ra langdan ni Jose.” 23 Makon ni Jesuskananda, “Sigorado gid nga sam-bitun nindo kanakun ang orobatunnga nagakoon, ‘Ikaw nga manogbo-long, bolonga anay imong kaogalin-gun.’ Indong gostong ambalun ngaang mga butang nga indong nabatiannga akun ginpangimo sa banwa angCapernaum dapat imoon ko ra digimismo sa akun logar. 24 Piro angmatood tana ara propita nga ginaki-lala sa anang kaogalingun nga banwa.25 Indong ginaimo dadi pario ra angnatabo ang ona sa tyimpo ni Elias ngapropita. Kabay ara pagpaorana angDios sa sulud tatlo ka toig kag tungakag sugung ang gutum nga naagianang mga tao. Dorong mga balo ngababai sa bilog nga Israel sa tyimponga dato ang nagutuman. 26 Pirotungudnga ara sandanagatoo saDios,ara gid pagsogoa ang Dios si Eliasagud boligan ang bisan sino kananda;kondi ginsogo tana sa sangka balo ngababai nga bukun Judio nga nagaolisa banwa ang Sarepta nga sakup angSidon. 27 Toladan ra ang natabo satyimpo ni Eliseo nga propita. Doronga mga aroon doto sa Israel, piroara gid may ginayad kananda tungudnga ara sanda nagatoo sa Dios. SiNaaman tana nga bukun Judio ngataga-Syria maman anang ginayad.”28 Pagkabati dato ang mga tao nasilagsanda gid nga mayad. 29 Nagtirindugsanda kag gingoyod nanda si Jesus

Lucas 4:30 101 Lucas 5:3pagoa sa banwa paayan sa timpas, (ayandang banwa sa ibabaw ang bokidmismo). Gosto nanda nga iboslog siJesus doto. 30 Piro anang ginimo niJesus, lomosot tana sa kadoroan kagbinayaan na sanda.

Ang Tao ngamayMalain nga Ispirito(Mc. 1:21-28)

31 Alin doto, naglusub si Jesus sabanwa ang Capernaum nga sakup angGalilea. Pagabot ang Adlaw nga In-ogpaway nagtodlo tana sa anang sim-baan ang mga Judio. 32Natingala ngamayad ang mga tao sa anang mgapanodlo tungud nga may awtoridadtana kon magambal. 33 Karon, dotosa simbaan may tao nga ginsuludanang malain nga ispirito. Nagsinggittana todo; makon na, 34 “Aroy! Jesusnga taga-Nazaret, ano imong labutkanamun? Nagayan kaw bala digiagud madora kami? Naulaman kokon sino kaw. Ikaw anang matarungnga Bata ang Dios.” 35 Ginsaway niJesus ang malain nga ispirito; makonna, “Pagipus dian kag maggoa satao nga dan!” Kag doto mismo satunga ang kadoroan ginpalagombaang malain nga ispirito ang tao kagnaggoa dayon, piro ara ramaiwan angtao nga dato. 36Natingala nga mayadang mga tao doto, kag makon nandasa isara kag isara, “Ano kabay angdian sa anang ambal ang tao nga dan?Ay may awtoridad tana kag gaumnga magmandar sa mga malain ngaispirito nga maggoa, kag nagatomansanda.” 37 Kag ang barita parti kayJesus naglapnag sa tanan nga mgalogar sa palibot.

Ginayad ni Jesus angmgaMasakitun(Mt. 8:14-17; Mc. 1:29-34)

38 Naggoa si Jesus sa anang sim-baan angmga Judio kag nagayan tanasa anang balay ni Simon. Nataboannga anang ogangan ni Simon ngababai mataas anang ragnat, gani gin-pangabay nanda si Jesus nga konmaimo ayadun na tana. 39Nagparapittana kag nagtindug sa kilid anang

ginainggan kag ginsaway anang rag-nat. Nagayad tana kag nagbangonnga lagi, kag ginimusan na pagkaunsanday Jesus.

40 Pagkasirum, doro gid nga mgatao ang nagdara andang mga masak-itun doto kay Jesus. Gintongtongni Jesus anang alima sa kada isarakananda kag nagayad sanda tanan.41 Pati ang mga malain nga ispiritoginpagoa na sa dorong mga tao. Kagmintras nagagoa ang mga malain ngaispirito nagasinggit sanda kay Jesus,makon nanda, “Ikaw anang Bata angDios!” Piro ginsaway sanda ni Jesusnga indi sanda run magambal tungudnga naulaman nanda nga tana angCristo nga anang ginpili ang Dios ngamagari.

42Ang kasanagun run naggoa si Je-sus sa banwa nga dato kag nagayan sanaligwin nga logar. Ang mga tao nag-pangita kanana kag pagkakita nandanagpakitloy sanda nga indi tana ma-galin doto sa andang logar. 43 Piromakon ni Jesus kananda, “Kinanglaniwali ko ra sa ibang mga banwa angMayad nga Barita parti sa anang pa-gari ang Dios, tungud nga mamandia ang kabangdanan nga ginpadarana ako.” 44 Gani nagpadayon si Je-sus sa anang pagpangwalian sa anangmga simbaan ang mga Judio doto saprobinsya ang Judea.

5Nagpili si Jesus anang mga So-

molonod(Mt. 4:18-22; Mc. 1:16-20)

1 May adlaw nga si Jesus nagayandoto sa baybay anang lagona angGenesaret. Dorong tao ang nagdara-gusu doto kanana tungud nga gostonanda nga magpamati sa anang mgaginatodlo nga alin sa Dios. 2 Karon,may nakita si Jesus nga darwa kasakayan doto sa baybay nga ararun tao ay nagrolosong ang mgamangingisda agud ogasan andangmga lambat. 3 Kay Simon ang isarasa mga sakayan nga dato. Doto tana

Lucas 5:4 102 Lucas 5:21nagsakay kag ginpangabay na dayonsi Simonnga itolod-tolodmaistan angsakayan. Kag nagpongko si Jesus sasakayan kag nagtodlo sa mga tao.

4 Pagkatapos na todlo, nagkoontana dayon kay Simon, makon na,“Simon, mapalaod kita kag itaktaknindo dayon indongmga lambat agudmakabuul kamo isda.” 5Makon dayonni Simon kay Jesus, “Ginoo, sanggabigid tana amun pangisda kagabi piroara kami gidmay nabuul. Piro tungudnga nagkoon kaw nga itaktak, itaktakko.” 6 Kag nagpalaod sanda kag gin-taktak nanda dayon andangmga lam-bat. Dorong isda andang nabuul kagaros magkaragisi andang mga lam-bat. 7 Gani ginpaypayan nanda an-dangmga kaiban sa isara nga sakayanagud boligan sanda. Pagabot andangmga kaiban nga dato ginpono nandaisda ang darwa ka sakayan, kagmidyomalonod sanda run sa kadoroon angisda. 8Pagkakita dato ni Simon Pedro,naglood tana kay Jesus kag magkoon,makon na, “Ginoo, bayai ako tungudnga ako tao nga makasasala.” 9 Aynatingala gid ngamayad si Simon patianang mga kaiban sa karakuun angisda nga andang nabuul. 10 Kaiban radoto anangmga kasosyo ni Simonngasi Santiago kag si Juanngamgabata niZebedeo. Makon dayon ni Jesus kaySimon, “Indi kaw magkaadluk. Alindadi bukun run isda imong pangi-taunkondi angmga tao agudmalowassanda.” 11 Gani ginpatakas nandaandang mga sakayan kag ginbayaannanda ang tanan kag nagsonod kayJesus.

Ang Aroon Ginayad ni Jesus(Mt. 8:1-4; Mc. 1:40-45)

12 May bisis nga ang si Jesus dotosa sangka banwa, may tao ra dotonga grabi anang masakit nga aro.Pagkakita na kay Jesus nagparapittana kag nagdapa sa logta nga na-gapakitloy nga nagakoon, makon na,“Ginoo, nagapati ako nga mapaayadmo ako sa akun masakit nga dia nga

marisna kon gosto mo.” 13Gintandugtana dayon ni Jesus nga nagakoon,“Gosto ko. Sigi, malimpyo ka run!”Kag lagi-lagi nadora anang marisnanga masakit. 14 Pagkatapos gin-bilinan tana dayon ni Jesus, makonna, “Indi kaw gid magpamarita bisankino, kondi magdiritso kaw sa parikag magpasulung kanana. Kag mag-alad kaw dayon ang alad nga ginsogoni Moises sa pagpamatood sa mga taonga limpyo ka run.” 15 Piro bisantoladato anang bilin sa tao nga datonaglapnag pa ra gid ang barita partikay Jesus, kag nagapanung ang mgatao nganagarabot agudmagpamati saanangmgapanodlo kagmagpabolongsa andang mga masakit. 16Piro anangginimo tana ni Jesus, nagayan tanasa naligwin nga logar kag nagpang-amoyo.

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Parali-tiko

(Mt. 9:1-8; Mc. 2:1-12)17May sangka adlaw, mintras naga-

todlo si Jesus, may mga Pariseo kagmga manogtodlo ang Kasogoan nganagaporongko sa anangmarapit. Angmga tao nga dia nagaralin pa sa sari-sari nga mga banwa ang Galilea kagJudea, kag pati sa Jerusalem. Dian kayJesus anang gaum ang Dios para ma-gayad ang mga masakitun. 18 Karon,may mga tao nga nagabot nga na-gakarantoang ang tao nga parali-tiko. Ginaimoratan nanda nga daraundoto kay Jesus sa sulud ang balay.19 Garing tungud sa kadoroon angmga tao ara sanda gid maagian pa-sulud. Gani andang ginimo, nagsakasanda sa anang borobongan ang balaykag ginlobotan ang atup. Pagkatapos,tinonton nanda doto mismo kay Je-sus ang paralitiko nga nagaingga saanang iringgaan. 20Pagkakita ni Jesusnga mabaul andang pagtoo kanana,makon na sa paralitiko, “Imong mgasala ginpatawad run.”

21 Pagkabati dato ang mga Pariseokag mga manogtodlo ang Kasogoan,makon nanda sa andang isip, “Sino

Lucas 5:22 103 Lucas 5:39gid kabay ang tao nga dia nganagaambal ang kontra sa Dios? Aramay makapatawad ang mga salakondi ang Dios lang.” 22 Naulamanni Jesus andang ginaisip, gani makonna kananda, “Basi nagisip kamo angtoladan? 23Diin bala ang mas maulas,ang magkoon nga ‘Imong mga salaginpatawad run,’ okon ang magkoonnga ‘Pagtindug kag magpanaw’?24 Dadi pamatodan ko kanindo paagisa pagayad ang paralitiko nga dianga Ako nga Naging Tao may gaumdigi sa kalibotan sa pagpatawad angmga sala.” Kag nagkoon tana dayonsa paralitiko, makon na, “Pagtindug,dara imong iringgaan kag magoli.”25 Kag lagi-lagi sa atobangan angtanan nagbangon ang paralitikonga dato. Gindara na dayon anangiringgaan kag nagoli nga nagadayawsa Dios. 26Kag ang tanan nga mga taodoto natingala nga mayad. Gindayawnanda ang Dios. Piro ginadlukansanda ra. Makon nanda, “Katiringalanga mga butang atun nakita dadi.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Mc. 2:13-17)

27 Pagkatapos dato nagalin si Jesusdoto kag nakita na ang manogsokotang bois nga si Levi nga nagapongkosa anang opisina. Makon ni Jesuskanana, “Dali, pagsonod kanakun.”28 Kag ginbayaan ra gani ni Levi angtanan kag nagsonod kay Jesus.

29 Kag nagpriparar tana ponsyonpara kay Jesus doto sa anang balay.Doro nga mga manogsokot ang boiskag iba pa nga mga tao ang nag-tambong nga naging kaiban nandasa pagkaun. 30 May mga Pariseodoto kag andang mga kaiban ngamga manogtodlo ang Kasogoan nganakakita kananda nga magkaraibannga nagakaraun. Nagmoro-morosanda sa anang mga somolonod niJesus, makon nanda, “Basi nagada-pun kamo kaun kag inum sa mga taonga dan nga mga makasasala?” 31 SiJesus ang nagsabat kananda, makon

na, “Ang tao nga mayad anang lawasara nagakinanglan angmanogbolong,kondi ang nagamasakit. 32Ara ako na-gayan digi agud tawagun angmga taonganagakabig sa andangkaogalingunnga sanda matarung, kondi nagayanako tana digi para sa mga tao nganagaako nga sanda makasasala agudmagirinulsul sanda.”

Pamangkot parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Mc. 2:18-22)

33 May mga tao ra doto nganagkoon kay Jesus, makon nanda,“Anang mga somolonod ni Juannga manogbunyag kag anang mgasomolonod ang mga Pariseo masaminga nagapoasa kag nagapangamoyo,piro ang imo tana sigi lang ang kaunkag inum.” 34 Makon ni Jesus nganagsabat kananda, “Maimo bala ngaindi pagpakaunun ang mga bisitasa kasal mintras kaiban nanda paang nobyo? Syimpri indi maimo.35 Piro magaabot ang adlaw nga angnobyo bulun kananda, kag bago sandamagaporoasa.”

36Ginsogidan sanda ra ni Jesus angmga paanggid agud itodlo kanandanga indi maimo nga dapunun anangmga panodlo kag ang dati nga mgapanodlo ang mga Judio. Makon na,“Ara tao nga nagagisi anang bagonglambong agud itambul sa lagi ngalambong; tungud nga kon imoon nadia, loas sa nagisi ang bago, ang gin-tambul nga dato nga alin sa bagonga lambong indi ra magbagay sa laginga lambong. 37 Maman ra dan angmatatabo kon ibutang ang bago ngabino sa lagi nga suruludan nga panit.Mabobostik ang suruludan kag indirun gid mapolosan kag pati ang binomaoola. 38 Gani kinanglan gid ngaang bago nga bino ibutang sa bago ranga suruludan nga panit.” 39 Nagtawdayon si Jesus sangka paanggid partisa tao nga indi magbaton anang gina-todlo. Makon na, “Ara tao nga anadrun sa lagi nga bino nga magpangita

Lucas 6:1 104 Lucas 6:18ang bago, ay sono kanana, masaborkono ang lagi nga bino.”

6Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inog-

paway(Mt. 12:1-8; Mc. 2:23-28)

1May sangkaAdlawnga Inogpawaynga mintras nagaagi sanday Jesus sakatrigoan, anang mga somolonodnagpangutul anang mga way angtrigo, kag ginkurukusu nanda dayonkag kinaun. 2Karon, maymga Pariseonga nagkoon kay Jesus, makon,“Basi ginaimo nindo ang bawal ngaimoon kon Adlaw nga Inogpaway?”3 Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Ara nindo gid bala nabasai saKasolatan anang ginimo ni Davidang tana kag anang mga kaibangingutum? 4 Nagsulud tana sa anangbalay ang Dios kag nagbuul angtinapay nga ginaalad sa Dios kagginkaun na dayon. Kag ginpakaunna pa gani sa anang mga kaiban. Aratana nagkasala bisan kontra gani saKasogoan ang magkaun dato ay paralang dato sa mga pari.” 5 Kag makonpa ni Jesus kananda, “Ako nga NagingTao ang may gaum nga magkoon konano ang tama nga imoon sa Adlawnga Inogpaway.”

Ang Tao nga Ukru Anang Alima(Mt. 12:9-14; Mc. 3:1-16)

6May sangka adlaw roman nga In-ogpaway nagsulud si Jesus sa simbaanang mga Judio agud magtodlo. Maylalaki doto nga ukru anang too ngaalima. 7Tungud nga ang mga manog-todlo ang Kasogoan kag mga Pariseonagaangad gid nga magakosar kay Je-sus binantayan nanda gid kon ayadunna ang tao nga dato bisan Adlaw ngaInogpaway. 8 Piro naulaman ni Je-sus kon ano andang ginaisip. Ganinagkoon tana sa tao nga ukru anangalima, makon na, “Abi pagtindugkag magayan digi sa onaan.” Kagnagtindug tana kag nagayan kay Je-sus. 9 Makon dayon ni Jesus sa mga

manogtodlo ang Kasogoan kag mgaPariseo, “Ano anang ginatogot atunKasogoan sa Adlaw nga Inogpaway,ang magimo ang mayad sa mga tao,okon ang magimo malain? Ang mag-bolig nga magayad sanda okon angmagpatay?” 10 Ginsulung na sandatanan piro ara gid may nagsabat.Makon na dayon sa tao nga ukruanang alima, “Abi onata imong al-ima.” Kag ginonat na ra gani, kaganang alima nagayad. 11 Kag tun-gud sa anang ginimo nga dia ni Jesusnagpaugut ang mga manogtodlo angKasogoan kag ang mga Pariseo, ganiginarambalan nanda kon ano andangimoon kay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Mc. 3:13-19)

12 Sa mga inadlaw nga dato maybisis nga si Jesus nagtokad sa maybokid agud magpangamoyo, kag sanggabi gid anang pangamoyo doto.13 Pagkaaga gintawag na anang mgasomolonod, kag nagpili tana kanandadosi ka tao. Kag gintawag na sandanga mga apostolis. 14 Andang mgaaran, si Simon nga ginaranan nanga Pedro, kag anang libayun ngasi Andres, si Santiago kag si Juan, siFelipe kag si Bartolome, 15 si Mateokag si Tomas, si Santiago nga bata niAlfeo kag si Simon nga dati ribildi sagobyirno ang Roma, 16 si Judas ngabata ang ibang Santiago kag si JudasIscariote nga maman ang naggoa ngatraidor.

Nagpanodlo kag Nagpangayad si Je-sus

(Mt. 4:23-25)17Pagkatapos nga tana nakapili run

anang mga apostolis, naglusub sandasa patag. Nagtiripon doto anangmga somolonod kag doro pa gid ngamga tao nga alin sa mga banwa ngasakup ang Judea kag sa siodad angJerusalem. May mga tao ra doto ngaalin pa sa siodad ang Tiro kag Sidonnga marapit sa dagat. 18 Nagayansanda doto agudmagpamati sa anang

Lucas 6:19 105 Lucas 6:34mga ginatodlo ni Jesus kag magpabo-long sa andang mga masakit. Patiang mga tao nga ginapaantos angmga malain nga ispirito ginpangayadna ra. 19 Kag ang tanan nga mgatao doto nagimorat gid nga makatan-dug kanana tungud nga may gaumnga nagagoa kanana nga nagapaayadkananda nga tanan.

Kalipay kag Kasubu(Mt. 5:1-12)

20 Nagsulung dayon si Jesus saanang mga somolonod kag magkoon,“Masoirti kamo nga mga pobri, kamo

nga nakaulam nga kinanglannindo anang bolig ang Dios,

tungud nga sakup kamo sa anang gi-narian ang Dios.

21 Masoirti kamo nga gosto gidmagimo anang kabubutunang Dios,

ay boligan na kamo agud maimonindo indong ginaandum ngadan.

Masoirti kamo nga nagapanangis,ay kamo lilipayun.”

22 “Masoirti kamo kon tungud saindong pagsonod Kanakun nga Nag-ing Tao ugutan kanindo ang mgatao, kag isikway nanda kamo, kagyagotaun kamo kag pakalainun in-dong aran. 23 Maman ra dan anangginimo andang mga kaolang-olangansa mga propita ang ona. Gani konimoon nanda dan kanindo, magkali-pay kamo nga mayad tungud ngamabaul indong maging balus doto salangit.24 “Piro kamo tana nga mga mang-

garanun, kamo nga sa indongisip ara nagakinanglan anangbolig ang Dios, kailo kamo ra,

ay naangkun nindo ron indong kali-payan.

25 Kag kamo nga nagaparagosto dadi,kailo kamo ra,

ay magaabot ang adlaw nga indinindo ron maangkun indongginaandum.

Kag kamo nga nagakadlaw dadi, kailokamo ra,

ay magaabot ang adlaw nga maga-pangasubu kamo kag maga-panangis.

26 “Kailo kamo ra kon kamo gina-dayaw ang tanan, ay maman ra dananang ginimo andang mga kaolang-olangan sa mga tao nga nagpakono-kono nga sanda mga propita angDios.”

Igogmaun Nindo Indong Kaaway(Mt. 5:38-48; 7:12a)

27 Makon pa ni Jesus, “Piro kamotana nga nagaparamati kanakun,akun ikoon kanindo, igogmaun nindoindong kaaway kag magimo angmayad bisan pa sa mga naugutankanindo. 28 Pangayoon nindo saDios nga kalooyan na ra ang mganagasompa kanindo, kag ipangamoyonindo ang mga tao nga nagapasipalakanindo. 29 Kon tampaun kaw sasangka pisngi, agoantaun mo langbisan tampaun kaw pa sa isarangpisngi. Kon may magbuul imonglambong, itaw, kag kon pati imongpinakakamisita ginabuul pa gid itawra. 30 Tawi ang bisan sino nganagapangayo kanimo, kag kon maymagbuul imong pagkabutang indimo ron pagbawiun. 31 Imoa nindosa indong isigkatao ang bisan anonga gosto nindo nga imoon nandara kanindo.

32 “Kon ang mga tao nga nagai-gogma kanindo maman ra lang in-dong ginaigogma, ta makakabatonkamo ra balus alin sa Dios? Aybisan ang mga tao nga makasasalanagaigogma ra sa mga nagaigogmakananda. 33 Kag kon kamo na-gaimo lang mayad sa mga tao ngamayad kanindo, makakabaton kamora balus alin sa Dios? Bisan angmga makasasala nagaimo ra toladan.34 Kag kon nagapauram kamo langsa mga tao nga naulaman nindo ngamagabayad, ta makakabaton kamo rabalus alin sa Dios? Bisan ang mgatao nga makasasala nagapauram rasa andang kapario nga makasasalabasta naulaman nanda ngamagabalik

Lucas 6:35 106 Lucas 6:49andang ginpauram. 35 Toladia tanaindong imoon: Igogmaa nindo in-dong kaaway kag imoan nindo sandaang mayad. Kag kon maguram sandakanindo, pauramun nindo nga ararun nagapaabot anang bayad. Kontoladia indong imoon, mabaul in-dong balus nga mababaton kag mag-ing anang mga bata kamo ang Diosnga Makagagaum sa tanan. Ay tanamayad bisan sa mga tao nga malainkag ara kabaraslan. 36Magmaloloyonkamo pario sa indong Dios nga Amay.

Indi Nindo Pagpakalainun ang Iba(Mt. 7:1-5)

37 “Indi nindo pagpakalainun angiba agud indi kamo ra pagpakalainunang Dios. Indi kamo ra magkoon ngadapat silotan tana, agud indi kamo rasilotan ang Dios. Indong imoon tana,patawadun nindo ang mga nagkasalakanindo agud patawadun kamo raang Dios. 38Magtaw kamo agud kamotawan ra ang Dios. Kag kon angDios ang magtaw kanindo, ginasukubna gid nga mayad, ginauyug, ginada-suk, nagaarawas pa bago ibobo sa in-dong suruludan. Ay kon paiwan in-dong pagtaw sa iba toladato ra anangpagtaw kanindo ang Dios.”

39 Pagkatapos dato ginsogidansanda ni Jesus ang mga paanggid.Makon na, “Ara tao nga bolag ngasarang makaagobay sa anang kaparionga bolag, ay pario sanda lang ngamaoolog sa boo. 40Ara istodyanti ngalabaw pa sa anang maistro, piro konang kada istodyanti natodloan gidnga mayad kag makatapos ron anangpagtoon, magapario tana run da saanang maistro.

41 “Basi ginapamolalungan mo gidang maistan nga poling sa anangmata imong kapario, piro ara moginasapaka imong poling nga midyosa tablon kabaul? 42 Paiwan imongpagkoon kanana nga ‘Abi, bulun koimong poling nga maistan’ kon indimo gani makita imong poling ngamidyo sa tablon kabaul? Gani sino

ka gid nga nagapakalain sa imongkapario nga ikaw gani sobra pakanana? Dapat tana bulun mo anayang mabaul nga poling nga dian saimong mata, agud masadya imongpagsulung, kag bago mo garing bulunanang poling nga maistan imongkapario.”

Makikilala ang Tao sa Anang Ini-moan

(Mt. 7:16-20; 12:33-35)43 “Ang masadya nga kaoy ara na-

gapamonga angmarimo, kag angma-rimo nga kaoy ara nagapamonga angmasadya. 44Ang kada kaoymakikilalamo paagi sa anang bonga. Ara maynagapamopo anang bonga ang igos sasapinit kag ara ra may nagapamopoanang bonga ang obas sa borot. 45Angtao pario ra dan. Ang mayad ngataonagaambal angmayad tungudngadian sa anang tagiposoon ang mayad.Ang tao tana nga malain nagaambalra ang malain tungud nga malain angdian sa anang tagiposoon. Kon anoang sa anang tagiposoon ang tao ma-man ra dan ang nagagoa sa anangbaba.”

Ang Matood nga Somolonod(Mt. 7:24-27)

46 “Basi nagasari kamo tawagkanakun nga ‘Ginoo’? Ara kamora gani nagatoman akun ginakoonkanindo. 47 Ipakita ko kanindo anangkaalimbawa ang tao nga nagaparapitkanakun, kag nagapamati kagnagaimo akun ginakoon. 48Pario tanasa tao nga nagkotkot ang madalumkag nagpatindug anang balay sapondasyon nga bato. Nagbaa kagnagarawas ang soba kag ginagian angbalay nga dato, piro ara gid maiwantungud nga mapagun ang pagkaimo.49 Ang tao tana nga nagapamati saakun ginakoon piro ara nagatoman,anang kaalimbawa pario sa tao nganagpatindug anang balay nga arapagbutangi ang pondasyon. Pagbaaang soba, ginaagian ang balay nga

Lucas 7:1 107 Lucas 7:19dato kag natomba nga lagi, kagnawasak.”

7Ginayad ni Jesus Anang Oripun ang

Kapitan(Mt. 8:5-13)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Je-sus sa mga tao, nagayan tana saCapernaum. 2 May sangka kapi-tan doto nga may sakup nga bali100 ka soldado nga Romano. Angkapitan nga dato may oripun ngapalangga na gid nga nagamasakit kagtagomatayun. 3 Pagkabati ang kap-itan parti kay Jesus, ginsogo na angpira ka manogdomara ang mga Judioagud pangabayun si Jesus nga maga-yan doto sa anang balay kag ayadunanang oripun. 4 Pagabot nanda kayJesus nagpakitloy sanda nga mayadkanana. Makon nanda, “Kon maimoboligi ra ang kapitan, ay mayad tanagid nga tao. 5 Palangga na kita ngamga Judio kag nagpatindug tana pagani ang simbaan para kanatun.”

6 Kag nagtawas si Jesus kananda.Ang sandamarapit run sa anangbalayang kapitan, ginsogo ang kapitananang pira ka amigo agud solang-solangun si Jesus kag nagbilin ngakonon tana toladia, “Ginoo, bukunako bagay nga magsulud kaw pa saakun balay. 7 Maman ra dan ngabukun ako mismo ang nagayan kan-imo tungud nga ginakilala ko ngabukun ako ra bagay nga magpan-gatobang kanimo. Magambal kawlang kag magaayad run akun soro-goon. 8 Naulaman ko dia tungudnga ako may opisyal, kag ako maymga sinakupan ra nga mga soldado.Kon magkoon ako sa isara nga mag-panaw, nagapanaw tana. Kag konmagkoon ako sa isara nga magpara-pit, nagaparapit tana. Kag kon anoakun ginasogo sa akun sorogoon, gi-naimo na ra. Gani nagapati ako ngakon ano imong iambal matotoman.”9 Pagkabati dato ni Jesus natingalatana nga mayad. Nagatobang tana

sa mga tao nga nagatarawas kananakag nagkoon, makon na, “Sa matoodtana, ara ako pa gid kakita tao saIsrael nga may pagtoo nga pario dia.”10 Anang mga ginpadara ang kapitannagbalik sa anang balay kag pagabotnanda, nakita nanda nga mayad runang oripun.

Ginbanaw ni Jesus Anang Bata angBalo nga Babai

11 Ara lang boay si Jesus dotokag nagayan tana sa banwa angNain. Nagtawas kanana anang mgasomolonod kag doro pa nga mga tao.12 Ang sanda nagainamput run sabanwa ang Nain nataboan nanda nganagapagoa ang malubung ang pataykag doro gid ngamga tao ang nagako-rompanyar. Ang patay nga lalaki ngainoglubung bogtong pa man nga bataang balo nga babai. 13 Pagkakita niJesus sa anang nanay ang napatay,nalooy tana. Makon na, “Indi kaw ronmagpanangis.” 14 Nagparapit dayonsi Jesus sa ginabutangan ang pataykag ginawidan na agud magtadungang mga nagadara. Kag nagtadungsanda. Makon dayon ni Jesus sa patay,“Noy, pagbangon!” 15 Nagbangonang patay, nagpongko kag nagambaldayon. Pagkatapos ginintriga tana niJesus sa anang nanay. 16 Pagkakitadato ang mga tao ginkulbaan sanda,kag gindayaw nanda ang Dios. Makonnanda, “Gindumdum ang Dios anangmga tao. Ay sulunga, gintawanna kitagamanan nga propita.” 17 Kag angbarita parti sa anang ginimo ni Jesusnaglapnag sa bilog nga Judea kag satanan nga mga logar sa palibot.

Si Jesus kag si Juan nga Manogbun-yag

(Mt. 11:2-19)18 Ang tanan nga dia nga natabo

ginbarita kay Juan anang mga so-molonod. 19 Gani gintawag ni Juanang darwa sa anang mga somolonodkag ginsogo na ngamagayan sa Ginooagud pamangkoton kon tana run an-dang ginapaabot okon maulat sanda

Lucas 7:20-21 108 Lucas 7:37pa ang iba. 20-21 Gani nagayan sandakay Jesus. Pagabot nanda doto doroanang ginapangayad ni Jesus ngamgamasakitun, ang mga sugung andangpamatyag, kag ang mga ginsuludanang malain nga ispirito. Doro ranga mga bolag anang ginapangayadkag nakakita run. Karon, nagpa-mangkot kay Jesus ang darwa ngadato ka somolonod ni Juan, makonnanda, “Kami ginsogo digi ni Juan ngamanogbunyag agud magpamangkotkanimo kon ikaw ron manda amunginapaabot okon maulat kami pa angiba?” 22 Makon ni Jesus kananda,“Pagbalik kamo doto kay Juan kagsogidan nindo tana kon ano akun gi-naimo nga indong nakita kag kon anoakun ginaambal nga indong naba-tian. Konon nindo tana nga angmga bolag nakakakita, ang mga pi-ang nakakapanaw, ang mga bun-gul nakakabati, ang mga aroon na-gaayad, ang mga patay ginaboi, kagangMayad nga Barita ginawali samgapobri. 23Masoirti angmga tao nga aranagadoda kanakun.”

24Pagkalombos anangmga ginsogoni Juan, nagpamangkot si Jesus samga tao, makon na, “Pagayan nindokay Juan sa naligwin nga logar, anoindong ginapaabot nga makita? Na-gayan kamo doto agud makita nindoang tao nga nagapaayon-ayon pariosa kogon kon uyupun ang angin?25 Okon nagayan kamo doto agudmakita nindo ang tao nga maraalunanang lambong? Garing ang mgatao tana nga masaradya andang lam-bong kag pagosto andang pangaboinakikita sa mga palasyo. 26Abi sogidinindo ako kon basi nagayan kamodoto. Para makita anang propita angDios? Tama, propita tana manda kagsobra pa gani sa propita. 27 Ay tanamaman anang ginakoon ang Dios saKasolatan nga nagakoon, ‘Paonaunko kanimo akun manogbarita agudipriparar na imong aragian.’ ” 28 Kagmakon pa ni Jesus, “Sa matood tana,asta dadi ara may nabata sa kali-

botan nga maglabaw pa kay Juan.Piro ang tao dadi nga nagapasakupsa anang pagari ang Dios, bisan tanaang pinakakubus, mas labaw tana kayJuan.”

29 Pagkabati nanda sa anang mgapanodlo ni Jesus, doro nga tao, patiang mga manogsokot ang bois, angnagkompormi sa anang ginapaimoang Dios, ay nagparabunyag sanda rakay Juan. 30 Piro ang mga Pariseotana kag ang mga manogtodlo angKasogoan ara nagkompormi sa anangginapaimo ang Dios kananda, ay arasanda magparabunyag kay Juan.

31 Makon pa gid ni Jesus, “Sa anoko kabay ipaalimbawa ang mga taosa tyimpo nga dia? 32 Midyo sandasa mga bata nga nagaporongko saplasa nga nagakoon sa isara kag is-ara, makon nanda, ‘Gintokaran na-mun kamo ang sonata nga pangkasal,garing ara kamo magsaot. Ginkan-taan namun kamo ang kanta nga parasa patay, garing ara kamo ra mag-panangis!’ 33 Kamo toladan ra, aypagabot ni Juan, nakita nindo ngalimitado anang ginakaun kag ara tananagainumangmga irinumunnga kar-ilingin. Gani nagakoonkamonga tanamay malain nga ispirito. 34 Kag Akonga Naging Tao, pagabot ko, nakitanindo nga sigi akun kaun kag inum,gani nagakoon kamo nga ako nagati-nakab kag parapalingin. Kag na-gakoon kamo ra nga ako anang amigoang mga makasasala pario ang mgamanogsokot ang bois. 35Piro indi bali,ang mga tao nga nagasonod sa anangkabubutun ang Dios nagapamatoodnga ostomanda anang ginapaimo angDios.”

Si Jesus sa Anang Balay ni Simon ngaPariseo

36 Karon, may sangka Pariseonga nagimbitar kay Jesus nga dotomagkaun sa anang balay. Ganinagayan doto si Jesus kag nagkaun.37 Doto sa banwa ra nga datomay sangka babai nga kilala ngamakasasala. Pagkabati na nga si

Lucas 7:38 109 Lucas 8:5Jesus doto sa anang balay ang Pariseonagayan tana doto. May dara tananga tibod-tibod nga may sulud ngaagoa. 38 Nagparapit tana sa ananglikod ni Jesus kag doto tana saanang sikian kampi nagpanangis.Anang mga loa nagtoro sa anangsiki ni Jesus. Ginpaidan na anangbook kag ginarukan. Pagkataposginboboan na paamot anang sikini Jesus. 39 Pagkakita dato angPariseo nga nagimbitar kay Jesus,makon na sa anang isip lang, “Kondia nga tao matood manda ngapropita, andan naulaman na kon sinokag kon anong klasi nga babai angnagatandug kanana, ay ang babai ngadan makasasala.” 40 Piro naulamanni Jesus kon ano anang ginaisip, ganimakon na, “Simon, may isogid akokanimo.” Makon ni Simon, “Anodato maistro?” 41 Kag nagsabat siJesus paagi sa paanggid, makon na,“May darwa ka tao nga nagpangotangkoarta sa manogpaotang. Ang isaranagotang 500, kag ang isara 50. 42Angori tungud nga indi sandamakabayadara sanda run lang pagpabayadaang nagpaotang kananda. Ta sinosa darwa nga dato ang mas mabaulanang pagpamalangga sa andangnaotangan?” 43 Nagsabat si Simon,makon na, “Sigoro ang mas mabaulanang otang.” Makon ni Jesus, “Ostoimong sabat.” 44 Kag ginbalikid nadayon ang babai kag magkoon kaySimon, “Ta nakita mo ang babai ngadia? Pagsulud ko kaina digi sa imongbalay ara mo ako gani pagtawi angtobig nga inogogas sa akun siki. Piroang babai nga dia anang loa anangginogas sa akun siki, kag anang bookpa gani anang ginimo nga pamaid.45 Ara mo ako pagaruki bilang imongbisita, piro tana tana alin pa akunpagabot digi sigi anang aruk sa akunsiki. 46 Ara mo pagpatoroi lana akunolo bilang pagbaton kanakun, piroang babai tana nga dia, ang maraalunpa nga paamot anang ginbobo saakun siki. 47 Gani sogidan ta kaw,

nga anang mabaul nga gogma ngaginpakita nagapamatood nga anangmga sala nga doro gid ginpatawadrun; piro ang tao tana nga maistanlang anang sala nga ginpatawad,maistan ra lang ang pagigogmanga anang ginapakita.” 48 Makondayon ni Jesus sa babai, “Ginpatawadrun imong mga sala.” 49 Ang mganagkaraun kaiban ni Jesus nagkoonsa andang isip lang, makon, “Sino gidkabay dia, nga bisan ang mga salaginapatawad na?” 50Makon dayon niJesus sa babai, “Nalowas kaw tungudsa imong pagtoo. Sigi, pagoli run, kagindi ka run magsari palibug.”

8Angmga Babai nga Nagabolig kay

Jesus1 Pagkatapos dato, naglibot si

Jesus sa mga banwa kag mga barionga nagabantala ang Mayad ngaBarita parti sa anang pagari angDios. Kaiban na anang dosi ka mgaapostolis, 2 kag ang iba nga mgababai nga anang ginpangayad samga malain nga ispirito kag mgabalatian. Isara kananda si Marianga taga-Magdala nga pito gid kamalain nga ispirito ang ginpagoakanana. 3 Nakaiban nanda ra siJuana nga asawa ni Cusa nga mamananang ginasarigan ni Herodes saanang palasyo. Si Susana isara rakananda kag may doro pa gid ngamga babai. Sanda ang nagtaw anangmga kinanglanun nanday Jesus alinsa andang pagkabutang.

Paanggid parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Mc. 4:1-9)

4May adlaw nga doro gid nga mgatao ang nagarayan kag nagtiripondoto kay Jesus alin sa iba-ibang mgabanwa. Ginsogidan na sanda angpaanggid, makon na,

5 “May sangka mangongoma nganagpanggas anang bini. Sa anangpagpanggas ang iba nagtugpa sa binitgid ang dalan, kag dia nalapakan angnagaaragi kag gintoka angmga pispis.

Lucas 8:6 110 Lucas 8:216 Ang iba tana nagtugpa sa kaba-toan, piro pagtobo nalayung dayon aymasyado ka mara ang logta. 7 Angiba nagtugpa sa logar nga nagatoroboang mga ilamonon nga masiit, kagdungan nga nagtobo sa mga ilam-onon. Piro ang ori nalumus. 8 Angibanagtugpa samayadnga logta, nag-torobo kag doro gid anang nagingbonga.” Makon pa ni Jesus kananda,“Dapat intindiun nindo indong naba-tian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Mc. 4:10-12)

9 Ginpamangkot tana anang mgasomolonod kon ano anang kaologanang paanggid nga dato. 10 Makonna nga nagsabat, “Ang mga tinagoang ona parti sa anang pagari angDios ginasogid kanindo nga akunmgasomolonod agud maintindian nindo,piro sa iba tana ginasogid paagi samga paanggid agud ‘bisanmagsulungsanda indi sanda makakita, kag bisanmagpamati indi sandamakaintindi.’ ”

Ginsaysay ni Jesus ang PaanggidParti sa Nagapanggas

(Mt. 13:18-23; Mc. 4:13-20)11 Ginsaysay dayon ni Jesus anang

kaologan ang paanggid. Makon na,“Ang bini nga dato ara iba kondianang ambal ang Dios. 12 Anangbinit ang dalan nga gintugpaan angbini mga tao nga nakabati anang am-bal ang Dios, garing nagabot si Sa-tanas kag ginbuul na anang ambal angDios sa andang tagiposoon, ay sabunmagtoo sanda kag malowas. 13 Angkabatoan nga logta nga gintugpaanang bini mga tao nga nakabati raanang ambal ang Dios kag ginbatonnanda nga may kalipay, garing bukuntuduk sa andang tagiposoon. Gani aralang boay andang pagtoo ay pagabotang mga pagsolay nagtalikod sandadayon. 14 Ang iba nga bini nagtugpasa masiit nga mga ilamonon. Mamandia ang mga tao nga nakabati, garingandang mga paralibugan kag andangmgamanggad pati angmga kalipayan

sa kaboi nga dia maman ang nagaad-lang kananda sa pagsonod sa anangkabubutun ang Dios para kananda.15Piro ang iba tana nga bini nagtugpasa mayad nga logta. Maman dia angmga tao nga nakabati anang ambalang Dios, ginatipigan nanda gid saandang tagiposoon kag nagaimoratsanda nga tomanun andang nabatian.Kag bisan ano nga pagsolay nga na-gaabot kananda nagapadayon sandapa gid sa pagimo anang kabubutunang Dios para kananda.”

Paanggid Parti sa Solo(Mc. 4:21-25)

16 Makon pa gid ni Jesus, “Aramay nagasindi ang solo kag pagkata-pos takluban dayon okon ibutang saidalum ang katri, kondi ginatongtonggid sa torongtongan agudmasanaganang mga tao nga magasulud sa balay.17 Maman ra dan nga ara gid tinagonga indi maggoa sa ori, kag ara likumparti sa anang pagari ang Dios ngaindi maulaman kag maboyagyag.

18 “Gani pamatii nindo ako ngamayad, ay ang tao ngamay naulamanrun nga kamatoodan kag anang gi-nasonod, dogangan pa gid ang Diosanang pagintindi. Piro ang tao tananga ara nagasonod sa anang naula-man nga kamatoodan, pati anangpagsarig nga dian kanana bubulunpa.”

Anang nanay kag Anang mgaKabogto ni Jesus

(Mt. 12:46-50; Mc. 3:31-35)19Karon, nagabot anang nanay kag

anangmga kabogto ni Jesus. Piro tun-gud sa kadoroon ang tao indi sandamakaparapit kanana. 20 Gani maynagsogid kay Jesus, makon, “Imongnanay kag imong mga kabogto na-gatirindug doto sa goa. Gosto nandanga magpakigkita kanimo.” 21 Piromakon ni Jesus kananda, “Ang mganagapamati kag nagatoman anangambal ang Dios maman akun nanaykag mga kabogto.”

Lucas 8:22 111 Lucas 8:37Ginpapuut ni Jesus ang Angin kag

Daloyon.(Mt. 8:23-27; Mc. 4:35-41)

22May adlaw nga si Jesus kag anangmga somolonod nagsakay sa sakayan.Makon na kananda, “Amos matabokkita sa loyo.” Kag naglayag sandadayon. 23Mintras nagapalayag sandanatorogan si Jesus. Malagat-lagatgolpi lang nga nagbaskug ang anginkag indi nanda run masakat ang li-masun, kag napabutang sanda run gidsa piligro nga kaimtangan. 24 Ganiginparapitan nanda si Jesus kag gin-pokaw. Makon nanda, “Ginoo! Ginoo!Malolonod kita run!” Nagbangon siJesus kag ginsabdung na ang anginkag ang daloyon nga magtadung. Kaggolpi lang nga naglinaw. 25 Makondayon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Ay dan, sadin run indongpagtoo?” Natingala nga mayad angmga somolonod ngamay kakulba nganagakoon sa isara kag isara, “Sino gidkabay dia nga bisan ang angin kag angmga daloyon ginamandaran na langkag nagasonod kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Ginsu-ludan ang mga Malain nga Ispirito

(Mt. 8:28-34; Mc. 5:1-20)26 Nagpadayon sanda layag asta

nakaabot sanda sa logar ang mgataga-Gerasa nga nagaatobang saGalilea. 27 Pagsalta ni Jesus,ginsolang-solang tana nga lagi anglalaki nga ginsuludan angmgamalainnga ispirito. Dia nga lalaki boayrun nga ara nagalambong kag ararun da nagaoli sa anang balay sabanwa. Doto tana run nagaolisa mga kowiba nga ginalubungan.28 Pagkakita na kay Jesus nagsinggittana kag naglood kanana. Makonna dayon sa mabaskug nga limug,“Jesus nga Bata ang Dios nga labawsa tanan, ano imong labut kanakun?Nagapakitloy ako kanimo nga indimo ako pagsilotan.” 29 Toladatoanang koon tungud nga ginsogo ronni Jesus ang malain nga ispirito ngamaggoa sa lalaki. Ay boay run nga

ginagauman tana ang malain ngaispirito nga dato, kag bisan ginagapostana pa ang mga tao ang mga kadinasa anang alima kag sa anang siki kagginabantayan nga mayad, ginabogtona lang kag ginapalayas tana angmalain nga ispirito sa naligwin ngalogar. 30 Ginpamangkot tana niJesus, makon na, “Sino imong aran?”Makon ang lalaki, “Ako si Panung.”Toladan anang sabat tungud ngadoro nga mga malain nga ispiritoang nagsurulud kanana. 31 Kagnagpakitloy ang mga malain ngaispirito nga kon maimo indi sandalang pagmandaran nga magloksosa pinakamadalum nga logar ngaginasilotan kananda.

32 Doto sa marapit doro nga mgababoy ang nagaparanginaun sa bang-gilid. Nagpakitloy kay Jesus ang mgamalain nga ispirito nga togotan sandangamagsulud samga baboy nga dato.Kag gintogotan sanda ni Jesus. 33Ganinaggoa ang mga malain nga ispiritosa tao kag nagsulud sanda sa mgababoy. Kag nagdaragoyon dayon angmga baboy palusub sa matidluk ngabanggilid diritso sa tobig kag nagkar-alumus.

34 Pagkakita ang mga manogsagodang mga baboy sa natabo, nagdar-alagan sanda sa kaadluk, kag angmga natabo nga dato ginbarita nandasa mga tao sa banwa kag sa bokid.35 Gani nagarayan doto kay Jesusang mga tao ay gosto nanda ngamakita ang natabo. Pagabot nandadoto nakita nanda ang tao nga datimay mga malain nga ispirito nga na-gapongko ron dotomarapit kay Jesus,may lambong ron kag sa logar runanang isip. Gani ginkulbaan sanda.36Angmga nakakita mismo sa natabonagsogid sa mga tao nga bago langnagarabot doto kon paiwan nagayadang lalaki nga dato nga ginsuludananay ang mga malain nga ispirito.37 Kag ang tanan nga mga tao dotonga nagaoroli sa mga logar nga sakup

Lucas 8:38 112 Lucas 8:56ang Gergeseno nagpakitloy kay Jesusnga kon maimo magalin tana dotokananda, ay sugung gid andang kaad-luk. Gani nagsakay ruman sandayJesus sa sakayan agud magbalik saandang ginalinan. 38 Ang lalaki tananga ginsobolan ang mga malain ngaispirito nagpakitloy kay Jesus nga konmaimo matawas tana kanana. Garingginpaoli tana ni Jesus nga nagakoon,makon na, 39 “Pagoli doto sa indo, kagisogid mo kon ano anang mga ginimoang Dios kanimo.” Gani nagoli anglalaki nga dato, kag naglibot tana sabilog nga banwa nga nagapanogid satanan kon ano anang mga ginimo niJesus kanana.

Anang Bata nga Babai ni Jairo kagang Babai nga Ginatagasan

(Mt. 9:18-26; Mc. 5:21-43)40 Pagabot ni Jesus sa loyong bay-

bay, nalipay nga mayad ang mga taosa pagsolang-solang kanana tungudnga tanan sanda nagaulat kanana.41Malagat-lagat may nagabot nga taonga anang aran si Jairo. Tana sangkamanogdomara sa simbaan ang mgaJudio. Pagrapit na kay Jesus nagloodtana kag nagpakitloy nga kon maimomagayan tana anay doto sa anangbalay 42 tungud nga tagomatayunanang bogtong nga bata. Ang batanga dia nga babai nagaidad mga dosilang ka toig. Nagtabid kanana siJesus. Ang nagapaayan run sandayJesus doto sa anang balay ni Jaironagadurukdukan angdorong tao dotokanana. 43 Karon, may babai dotonga dosi run ka toig nga ginatagas-tagasan ang dogo. [Naobos ron gastosang tanan nga anang pagkabutangsa pagpabolong.] Piro ara gid maynakaayad kanana. 44 Anang ginimo,nagpanalut-salut tana samga tao astanakaparapit sa anang likod kampi niJesus, kag gintandug na dayon anangsidsid anang lambong ni Jesus, kagnagpuut nga lagi ang paggoa anangdogo. 45Makon dayon ni Jesus, “Sinoang nagtandug kanakun?” Tanan

sanda doto nagkoon nga ara sandakatandug kanana. Gani makon niPedro, “Ginoo, ang kadoro nga danang nagagurutuk kag nagadurukdukdian kanimo, mapamangkot kaw pagid kon sino ang nagtandug kanimo.”46 Piro nagkoon si Jesus, makon na,“May nagtandug baya kanakun, tun-gudnganabatyagankongamaygaumnga naggoa kanakun.” 47 Pagkaulamang babai nga naulaman ni Jesusanang ginimo, nagparapit tana nganagakurudug kag naglood kay Jesus.Kag doto sa atobangan ang tanan gin-sogid na kay Jesus kon basi gintandugna tana kag kon paiwan tana nagayadnga lagi. 48 Makon ni Jesus kanana,“Nene, nalowas kaw tungud sa imongpagtoo. Sigi, pagoli run kag indi kawron magsari palibug.”

49 Mintras nagaambal tana pa sababai may nagabot alin sa anangbalay ni Jairo. Makon na kay Jairo,“Imong bata patay run. Indi runpagbudlaya ang Manogtodlo.” 50 Piropagkabati dato ni Jesus nagkoontana kay Jairo, makon na, “Indikaw magkaadluk, magsarig kaw langkag magaayad tana.” 51 Pagabotnanda sa anang balay ni Jairo arana pagtogoti ang iba nga magtabidkanana sa sulud loas kanday Pedro,Juan, kag Santiago, kag anang tataykag nanay ang bata. 52 Sigi anangparanangis ang mga tao doto. Ganimakon ni Jesus kananda, “Indi kamomagparanangis, ay bukun ra patayang bata. Nagakatorog tana lang.”53 Ginkadlawan nanda lang si Jesustungud nga naulaman nanda ngapatay ra gid ang bata. 54 Nagparapitsi Jesus sa bata kag ginawidanna anang alima kag gintawag nganagakoon, “Nene, pagbangon!”55 Kag nagbalik anang ispirito kagnagbangon tana nga lagi. Ginkonansanda dayon ni Jesus nga pakaununang bata. 56Natingala gid anang mgaginikanan; piro ginbilinan sanda niJesus nga indi gid magpanogid-sogid

Lucas 9:1 113 Lucas 9:17sa bisan kino parti sa natabo nga dato.

9Ginsogo ni Jesus Anang Dosi ka Apos-

tolis(Mt. 10:5-15; Mc. 6:7-13)

1 May adlaw nga gintipon ni Je-sus anang dosi ka apostolis, kag gin-panawan na sanda awtoridad kaggaum nga magpalayas ang tanan ngamga malain nga ispirito kag mag-pangayad ang mga tao nga maymasakit. 2 Pagkatapos, ginsogo nasanda dayon nga magpangwalian angparti sa anang pagari ang Dios kagmagpangayad ang mga tao nga maymasakit. 3 Ginbilinan na sanda,makon na, “Indi kamo magbalonbisan ano sa indong pagpanaw; miskibaston, bag, pagkaun, koarta, okonlambong nga irilisan. 4 Kon paday-onon kamo sa sangka balay, dotokamo ron lang gid magdayon astamagalin kamo sa logar nga dato.5 Piro kon ang mga tao sa sangkalogar indi magbaton kanindo, bayainindo ron lang; kag pagalin nindo,tapokan nindo ang yabok sa indongsiki bilang tanda kontra kananda.”6Kag nagparanaw dayon ang mga so-molonod kag naglibot sanda sa mgabario nga nagawali ang Mayad ngaBarita kag nagapangayad ang mganagamarasakit.

Nagoloan si Herodes parti kay Jesus(Mt. 14:1-12; Mc. 6:14-29)

7 Karon, ang barita parti sa anangginaimo nanday Jesus nakaabot kayHerodes nga manogdomara angGalilea. Naglibug nga mayad anangolo ni Herodes tungud nga maymga tao nga nagakoon nga si Jesusmaman si Juan ngamanogbunyag nganabanaw. 8May iba ra nga nagakoonnga tana si Elias nga propita ang onanga nagabot ron. Kag may iba pagid nga nagakoon nga iba tana ngapropita sa naona nga nabanaw. 9 Saanang isip lang ni Herodes makon na,“Kon parti kay Juan, ginpapogotan ko

tana run anang olo. Piro sino tanakabay ang tao nga dia? Ay katiringalanga mga butang akun nabatian partikanana.” Gani nagaimorat si Herodesnga makita na si Jesus.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000 ka Tao(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Jn. 6:1-14)

10 Pagkabalik anang mga aposto-lis ni Jesus, ginsogid nanda kananakon ano andang mga naimo. Kagpagkatapos dato gindara sanda ni Je-sus sa banwa ang Betsaida. Ara tanamay ginpatawas nga iba. 11 Piropagkasapo ang mga tao nga sandayJesus nakaalin run, nagsonod sanda.Pagabot nanda kanday Jesus, ginba-ton sanda ni Jesus kag ginsaysayanna parti sa anang pagari ang Dios.Kag ginpangayad na ang mga naga-marasakit.

12 Datong masasalup run ang ad-law, nagparapit kanana anang dosi kaApostolis. Makon nanda, “Paayanarun ang mga tao sa mga bario kag samga sitio nga sa palibot agud maka-pangita sanda andang pagkaun kagkaratorogan, ay digi kita paman sanaligwin nga logar.” 13 Piro makonni Jesus, “Kamo mismo ang magtawpagkaun kananda.” Makon nanda,“Lima lang gid ka bilog atun tina-pay digi kag darwa ka bilog nga isda.Indi dia makaigo, loas kon magbakalkita pa pagkaunpara kananda tanan.”14 (Ang mga lalaki lang doto bali5,000 nga lagi, poira pa sa mga babaikag mga bata.) Gani makon ni Je-sus sa anang mga somolonod, “Abigropo-gropoa nindo ang mga tao tag-50 kag papongkoon.” 15 Ginsonodnanda anang sogo ni Jesus kag gin-papongko nanda ang tanan nga mgatao. 16 Ginbuul dayon ni Jesus anglima ka bilog nga tinapay kag darwaka bilog nga isda, kag nagtangra tanasa langit kag ginpasalamatan na datosa Dios. Pagkatapos, ginpamisang-pisang na dayon kag gintaw sa anangmga somolonod agud ipanagtag samga tao. 17 Kag nakakaun sanda

Lucas 9:18 114 Lucas 9:34tanan kag nagkarabosog. Pagkataposnga ang tanan nakakaun run gintiponnanda ang tinapay kag ang isda nganabilin, kag bali dosi ka baskit andangnapono.

Ang Ginpabotyag ni Pedro parti kayJesus

(Mt. 16:13-19; Mc. 8:27-29)18May adlaw nga nagpabulag si Je-

sus sa mga tao agud magpangamoyo.Anang mga somolonod kaiban nara. Karon nagpamangkot si Jesuskananda, makon na, “Sono sa mgatao, sino ako kono?” 19Makon nanda,“May nagakoon nga ikaw si Juan ngamanogbunyag. Ang iba nagakoonnga ikaw si Elias, kag may iba pagid nga nagakoon nga ikaw isara samga propita sa naona nga nabanaw.”20Makon ni Jesus kananda, “Piro parakanindo sino ako?” Nagsabat si Pe-dro, makon na, “Ikaw ang Cristo ngaanang ginpangako ang Dios nga mag-ari.”

Ginsaysay ni Jesus ang parti saAnang Paraaboton nga Pagantos kag Ka-matayun

(Mt. 16:20-28; Mc. 8:30–9:1)21 Ginkonan sanda dayon ni Jesus

nga indi sanda gid magsogid bisankino nga tana ang Cristo nga gin-pangako ang Dios nga magari. 22 Aymakon na, “Ako nga Naging Tao ki-nanglan nga magantos nga mayadsa anang imoon kanakun anang mgamanogdomara ang mga Judio, angmga manogdomara nga pari, kag angmga manogtodlo ang Kasogoan. Isik-way nanda ako kag ipapatay, piro saikatlo ka adlaw mababanaw ako.”

23 Pagkatapos nagkoon si Jesus satanan nga mga tao doto, makon na,“Kon may tao nga gosto magsonodkanakun, indi na run dapat pagisipunanang kaogalingun, kondi kada adlawkinanglan magtoman tana kanakunabir kon kamatayun anang aboton sapagsonod kanakun. 24 Ay ang bisansino nga nagakanogon anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapapataypa ra gid. Piro ang bisan sino

nga priparado nga mapatay tungudkanakun makakaangkun ang kaboinga ara kataposan. 25 Ano gid anangmabubuul ang tao kon maangkunna ang tanan nga butang digi sakalibotan, piro madora anang kaboi?Ara gid! 26 Ay ang bisan sino ngamagkauya kanakun kag sa akunmga panodlo, ikauya ko tana ra konAko nga Naging Tao magbalik runnga may gaum nga nagalanyag alinkanakun kag sa Amay kag sa mgaangil. 27Samatood tana, maymga taodigi dadi nga indi mapatay mintrasindi nanda makita anang pagari angDios.”

Nagiba Anang Oyaun ni Jesus(Mt. 17:1-8; Mc. 9:2-8)

28 Mga walo ka adlaw pagkataposnga maambal na dia, gindara na siPedro, si Juan, kag si Santiago pa-tokad sa bokid agud magpangamoyo.29Mintras nagapangamoyo tana nag-iba anang itsora, kag anang lambongnagpoti gid nga mayad kag maso-law. 30 Kag golpi lang may nagpakitanga darwa ka tao nga nagapakigam-bal kanana. Dia sanday Moises kagElias. 31 Nagalanyag sanda ra, kagnagapakigambal kay Jesus parti saanang pagalin digi sa kalibotan ngamadali run langmatabo sa Jerusalem.32Mintras nagakaratabo dia nga mgabutang, sanday Pedro tana namuukannga mayad. Piro pagbogtaw nanda,nakita nanda si Jesus nga nagalanyagkag ang darwa ka tao nga nagatindugsa anang tupad. 33 Datong maalinrun ang darwa nga dato kay Jesus,nagkoon si Pedro kanana, makon na,“Ginoo, mayad digi kami. Maimokami tatlo ka kamalig, ang sakabilogkanimo, ang sakabilog kay Moises,kag sakabilog ra kay Elias.” (Angmatood tana si Pedro ara gid kaisipsa anang ginaambal nga dato.) 34 Arapa natapos anang ambal ni Pedro kagnagabot ang panganod kag ginliku-pan sanda. Ginadlukan sanday Pe-dro pagtabon kananda ang panganod

Lucas 9:35 115 Lucas 9:52nga dato. 35 Pagkatapos may limugsanda nga nabatian nga nagaalin dotosa panganod nga nagakoon, makon,“Maman dia akun Bata, akun Pinili.Pamatian nindo tana!” 36Pagkaambaldato, nakita nanda nga si Jesus runlang ang nabilin. Sa mga naglubasngamga inadlaw ara anay pagsogidannanday Pedro kon ano andang nakita.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga Gina-sistian ang Malain nga Ispirito

(Mt. 17:14-18; Mc. 9:14-27)37 Ang madason nga adlaw,

paglusub nanda alin sa bokid, dorongmga tao ang nagsolang-solang kayJesus. 38 Doto sa kadoroan maysangka tao nga nagsinggit nganagakoon, makon na, “Maistro, abikon maimo lang sulunga ra anayakun bata nga lalaki nga bogtong.39 Masami tana nga ginasuludan angmalain nga ispirito. Kon magabotgani, golpi tana lang nga nagasiagit,nagakulkug, kag nagabora dayon.Aros indi magalin kanana angmalain nga ispirito, kag kon magalinrun, tigbak nga mayad akun bata.40 Nagpakitloy ako ron sa imongmga somolonod nga sobolon nanda,garing indi nanda masarangan.”41 Makon dayon ni Jesus, “Kamo ngamga tao sa tyimpo nga dia, ara kamopagtoo kag baliskad indong ginaisipkag ginaimo. Asta sano pa akunpagantos kanindo? Abi, dara digiimong bata.” 42 Mintras nagaparapitkay Jesus ang bata, ginpatomba tanaang malain nga ispirito sa logta kagginpakulkug. Piro ginpalayas ni Jesusang malain nga ispirito kag ginayadna ang bata, kag ginbalik na dayonsa anang tatay. 43 Ang tanan ngamga tao doto natingala nga mayadsa andang nakita nga nagapakilalaanang mabaul nga gaum ang Dios.

Nagambal Ruman si Jesus Parti saAnang Kamatayun

(Mt. 17:22-23; Mc. 9:30-32)Mintras natitingala pa ang mga

tao sa tanan nga anang ginimo ni

Jesus, nagkoon tana sa anang mgasomolonod, makon na, 44 “Tandaannindo gid dia: Ako nga Naging Taokinanglan nga iintriga sa mga taonga nagakontra kanakun.” 45 Garingara sanda dato kaintindi ay midyoginalipudan andang isip agud indinanda maangupan. Kag naalangansanda nga magpamangkot kananaparti sa butang nga dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Mc. 9:33-37)

46May sangka bisis nga nagbarais-baisan anang mga somolonod konsino gid kananda ang labaw sa tanan.47 Piro naulaman ni Jesus kon anoandang ginaisip. Gani nagbuultana ang bata kag ginpatindug nadayon sa anang kilid. 48 Pagkataposnagkoon tana dayon, makon na,“Ang bisan sino nga tungud saanang pagtoo kanakun nagabatonkag nagaasikaso sa bata nga toladianagabaton ra kanakun. Kag angnagabaton kanakun nagabaton rasa nagpadara kanakun. Ay angpinakakubus kanindo maman anglabaw sa tanan.”

Ang Bukun Kontra KanindoKadampig Nindo

(Mc. 9:38-40)49 Nagkoon si Juan kay Jesus,

makon na, “Ginoo, nakakita kami angtao nga nagasobol ang mga malainnga ispirito kag imong aran anangginagamit. Ginbawalan namun tananga dapat indi tana magimo toladatoay bukun tana atun kaiban.” 50 Piromakon ni Jesus kanana, “Indi nindopagbawali, ay ang bisan sino ngaara nagakontra kanindo nagadampigkanindo.”

Ara Pagbatona si Jesus sa SangkaBario sa Samaria

51Datong madali run lang magabotang adlaw nga si Jesus daraun run palangit, nagdisisyon tana nga maayanrun sa Jerusalem. 52 Gani may gin-paona tana nga mga tao sa sangkabario sa Samaria agud magpriparar

Lucas 9:53 116 Lucas 10:11anang madayonan. 53 Piro ang mgatao doto sa bario nga dato indi mag-baton kanana ay naulamannanda ngamapa-Jerusalem tana. 54 Pagkaulamanang mga somolonod nga si Santi-ago kag si Juan nagkoon sanda kayJesus, makon nanda, “Ginoo, anokanimo, mapangayo kita ang kalayoalin sa langit agud mapagba sanda?”55 Piro ginbalikid sanda ni Jesus kagginsaway. 56 Gani nagdiritso sandarun lang sa ibang bario.

Anang mga Somolonod ni Jesus(Mt. 8:19-22)

57 Mintras nagapadayon sanda saandang pagpanaw, may sangka taonga nagkoon kay Jesus, makon na,“Masonod ako kanimo bisan diin kawmagayan.” 58 Piro makon ni Jesuskanana, “Ang mga singgarong mayboo nga ginaolian, kag angmga pispismay pogad, piro Ako nga NagingTao, ara ako balay nga akun gid ngasarang mapaowayan. Ta, matabidkaw pa kanakun?” 59Nagkoon dayonsi Jesus sa isara, makon na, “Pag-sonod kanakun!” Makon anang sabatang tao, “Ginoo, abi maoli ako anay,kag kon patay run akun tatay kagmaipalubung ko bago ako masonodkanimo.” 60 Makon ni Jesus kanana,“Ang mga tao nga patay sa panulungang Dios maman imong palubungunang mga patay. Piro ikaw tanamagpanaw kag magwali ang parti saanang pagari ang Dios.” 61 May is-ara pa gid nga nagkoon kay Jesus,makon na, “Ginoo, masonod ako kan-imo; piro togoti ako anay nga magolikag maglisinsya sa akun pamilya.”62 Makon ni Jesus kanana, “Ang taonga nagaarado nga sigi anang balikidindi mapolosan anang pagarado. Dantoladan ra ang tao nga nagasonodkanakun nga may ginapamalikidan,bukun tana bagay sa anang Ginarianang Dios.”

10Ginsogo ni Jesus anang 72 ka So-

molonod

1 Pagkatapos dato, ang Ginoonagpili 72 pa gid ka tao ngaanang paonaun nga tagdarwa-darwa sa mga banwa nga anangayanan. 2 Makon na kananda, “Doroang mga tao nga magatoo andankanakun. Andang kaalimbawa pariosa araniun nga malapad garingkolang gid ang manogani. Ganimagpangamoyo kamo sa Ginoo ngamagpadara tana mga manogani saanang araniun. 3 Sigi, panaw kamoron. Piro magandam kamo, ayindong kaalimbawa pario sa mgabata pa nga mga karniro nga akunginapadara sa mga mapirintas ngasapat. 4 Indi kamo magdara angkoarta, bag, okon sandalyas. Kagindi kamo ra magtadung sa dalankag magpakigampang sa indongmga mabagat. 5 Kon magsuludkamo ron sa balay, magkoon kamo,‘Kabay pa nga bindisyonan angDios ang pamilya nga dia.’ 6 Kagkon bagay sanda nga magbatonindong pagbindisyon, bindisyonansanda manda ang Dios. Piro konindi, indi sanda ra pagbindisyonanang Dios. 7 Magdayon kamo saprimiro nga balay nga nagabatonkanindo, kag indi kamo magsaylo-saylo indong darayonan. Batonanindo andang ginapakaun kanindo,ay ang nagapangabudlay dapat gidman nga soolan. 8 Kag kon diinkamo nga logar magayan kag sandanagabaton kanindo, kauna nindo angbisan ano nga andang ginapakaunkanindo. 9Ayada nindo doto ang mganagamarasakit kag sogidan nindo ngaoras run dia nga ang Dios magaarikananda. 10 Piro kon magabot kamosa sangka banwa kag indi nandakamo pagbatonon, magayan kamo saandang sa mga karsada kag magkoon,11 ‘Tungud nga kamo indi magbatonkanamun, bisan ang yabok sa indongbanwa nga nagadukut sa amunsiki amun tapokon bilang paandamkanindo. Tandaan nindo dia: nagabot

Lucas 10:12 117 Lucas 10:27ron ang oras nga ang Dios magaarirun.’ ” 12 Makon pa gid ni Jesus saanang mga inogpadara, makon na,“Sogidan ko kamo, pagabot ang adlawang pagukum, anang silot ang Dios samga tao sa banwa nga indi magbatonkanindo mas sobra pa kaysa anangsilot sa mga taga-Sodoma.”

Ang mga Banwa nga ara Naginulsul(Mt. 11:20-24)

13 Pagkatapos dato nagambal siJesus kontra sa mga banwa ngaara naginulsul. Makon na, “Kailokamo nga mga taga-Corazin! Kagkailo kamo ra nga taga-Betsaida!Ay kon ang mga milagro nga akunginimo dian kanindo ginimo ko saTiro kag sa Sidon, boay sanda runandan maglambong ang lambongnga sako kag magbutang abo saandang olo bilang pagpakilala ngasanda nagainulsul run sa andangmga sala. 14 Gani sa adlaw nga angDios magukum, ang silot nga parakanindo magasobra pa sa silot ngapara samga taga-Tiro kag taga-Sidon.15 Kag kamo nga taga-Capernaum,indong pagsarig dayawon kamo angtanan. Piro sa impyirno kamo gidtana itatagbung!”

16 Makon dayon ni Jesus sa anangmga inogpadara, “Ang nagapamatikanindo nagapamati ra kanakun, kagang nagasikway kanindo nagasikwayra kanakun, kag ang nagsikwaykanakun nagasikway ra sa nagpadarakanakun.”

Anang Pagbalik ang 72 ka Somolonod17 Pagbalik ang 72 nga ginpapanaw

ang Ginoo malipayun sanda, kagmakon nanda kay Jesus, “Ginoo, bisanang mga malain nga ispirito sokokanamun paagi sa amun paggamitimong aran!”

18Makon ni Jesus kananda, “Nakitako anang pagkaolog ni Satanas alin salangit nga midyo kilat anang kadasig.19 Gintawan ko kamo gaum agudmadaug nindo ang tanan nga gaumatun kaaway nga si Satanas. Miski

lapakun nindo ang mga magkal kagmga iwi-iwi indi kamo maiwan. Aragid bisan ano nga makaalit kanindo.20 Piro indi kamo magkalipay tun-gud nga ang mga malain nga ispir-ito soko kanindo, kondi magkalipaykamo tungud nga indong aran naka-solat run doto sa langit.”

Si Jesus Ginlipay ang Ispirito Santo(Mt. 11:25-27; 13:16-17)

21 Sa oras nga dato ginlipay ngamayad si Jesus ang Ispirito Santo. Kagmakon na, “Itay, tagya kaw ang langitkag logta. Nagapasalamat ako kan-imo tungud nga ang kamatoodan ngagintago mo sa mga maaram kag maymga tinonan ginpasanag mo sa mgatao nga simpli ang kabubutun pariosa mga bata. Itay, salamat gid ngatoladato imong gosto.” 22Pagkatapos,makon ni Jesus sa mga tao doto, “Angtanan nga butang gintogyan kanakunakun Amay. Ang Amay lang angnakakikilala gid kanakun nga anangBata. Kag ang nakakikilala gid saAmay ako ra lang nga anang Batakag ang mga tao nga akun gosto ngapakilalaun sa Amay.”

23 Nagatobang dayon si Jesus saanang mga somolonod kag magkoonkananda nga sanda-sanda lang,makon na, “Masoirti kamo tungudnga nakita nindo gid ang mga butangnga akun ginapangimo. 24 Sa matoodtana, doro nga mga propita kagmga ari ang ona ang nagandum ngamakakita kagmakabati indong nakitakag nabatian dadi, piro ara natabo saandang tyimpo.”

Ang Mayad nga Tao nga Taga-Samaria

25 May sangka manogtodlo dotoang Kasogoan nga nagtindug kagnagpamangkot agud tirawan si Je-sus. Makon na, “Maistro, ano kabayakun dapat imoon agud makaangkunako ang kaboi nga ara kataposan?”26 Makon ni Jesus kanana, “Ta anoanang ginakoon ang Kasogoan sonosa imong nabasaan?” 27Nagsabat ang

Lucas 10:28 118 Lucas 11:2tao, makon na, “Igogmaun mo angGinoo nga imong Dios nga tuduk gidsa imong tagiposoon, sa bilog mo ngakalag, sa tanan nga imong ginaimo,kag imong isip pirmi gid kanana. Kagigogmaun mo imong kapario parioimong pagigogma sa imong kaogalin-gun.” 28Makon ni Jesus kanana, “Ostogid imong sabat. Imoon mo dan agudmay kaboi kaw nga ara kataposan.”

29 Piro indi gosto ang manogtodlonga dato ang Kasogoan nga mauyantana, gani nagpamangkot tana pa gid,makon na, “Ta sino gid abi akun ka-pario?” 30Ginsabat tanani Jesus paagisa sangka istoria, makon na, “Maysangka tao nga naglusub sa Jericoalin sa Jerusalem. Mintras naga-panaw tana golpi tana lang nga gin-lambayan ang mga tolisan. Ginbuulnanda anang pagkabutang pati ananglambong kag ginpikaan lampus, kagginbayaan nanda tana nga midyo sapatay run. 31 Karon, nataboan ngamay pari nga doto ra naglusub sadalan nga dato. Pagkakita na sa taonga dato nga nagaonat doto sa dalannagpalikay tana sa binit ang dalan kagginlubasan na lang. 32Nagagi ra dotoang sangka kabolig ang mga pari saTimplo. Kag pagkakita na sa tao ngadato doto sa dalan, nagpalikay tanara kag ginlubasan na ra lang. 33 Angorimay nakaagi doto nga bukun Judionga taga-Samaria. Pagkakita na sa taonga ginbalbal nalooy tana ngamayad.34 Gani ginparapitan na kag ginbo-long. Ginbutangan na ang langiskag bino anang mga igad kag gin-bugkusan. Pagkatapos ginpasakayna dayon sa anang ginasakayan ngasapat kag gindara na sa sangka daray-onan. Doto ginasikaso na tana pagid. 35 Ang madason nga adlaw,gintawan na koarta anang tagya angdarayonan kag nagkoon, makon na,‘Asikasoon mo tana kag kon kolangpa dan bayadan ko lang pagbalik kodigi.’ ” 36 Makon dayon ni Jesus samanogtodlo ang Kasogoan, “Ta kon

sa kanimo, sino kananda nga tatloang nagpakita nga tana manda anangkapario ang tao nga ginlambayan angmga tolisan?” 37 Makon ang manog-todlo ang Kasogoan, “Ang tao nganagkalooy kanana.” Makon dayon niJesus kanana, “Ta imoa ra ang parioanang ginimo.”

Nagbisita si Jesus kanday Marta kagMaria

38Nagpadayon panaw sanday Jesuskag nakaabot sanda sa sangka bario.May sangka babai doto nga anangaran si Marta. Ginpadayon na sandasa anang balay. 39 May kabogto tananga si Maria nga nagpongko dotogid sa anang sikian ni Ginoong Je-sus ay gosto na nga magpamati saanang mga ginatodlo. 40 Piro si Martatana nagapalibug ngamayad sa anangpagimus anang pagkaun nanday Je-sus. Gani nagparapit tana kay Jesuskag nagkoon, makon na, “Ginoo, aydan bali ara lang kanimo nga akoginapabayanan lang akun kabogto sapagimus ang pagkaun. Abi kona ranga boligan na ako!” 41 Makon angGinoo kay Marta, “Marta, doro ngamga butang imong ginapalibugan kagnagarikot imong isip sa mga butangnga bukun ra gid importanti. 42 Angmatood tana, sangka butang lang gidang pinakaimportanti kagmaman diaanang ginpili ni Maria, kag dia aramay makabuul kanana.”

11Nagtodlo si Jesus Parti sa Pangamoyo(Mt. 6:9-13; 7:7-11)

1 May sangka adlaw nga pagkat-apos pangamoyo ni Jesus, isara saanang mga somolonod ang nagpara-pit kanana kag magkoon, makon na,“Ginoo, si Juan nga manogbunyagnagtodlo sa anang mga somolonodkon paiwan magpangamoyo. Todloikami ra kon paiwanmagpangamoyo.”

2 Gani makon ni Jesus kananda,“Kon kamo magpangamoyo,magkoon kamo:

Lucas 11:3 119 Lucas 11:20‘Amay, kabay pa nga taodon kaw ang

mga tao.Kabay pangamagari ka rundigi kana-

mun.3 Tawi kami amun kinanglan nga

pagkaun sa adlaw-adlaw.4 Patawada kami amun mga sala, ay

kami nagapatawad ra sa tanannga nagkasala kanamun. Kagindi mo kami pagipadaug samga pagsolay.’ ”

5 Makon pa ni Jesus kananda, “Al-imbawa abi, ikaw may amigo, kagpagtungang gabi nagayan kaw dotosa anang balay kag magkoon kanana,‘Amigo, abi paurama ako ra anayimong pagkaun dian, 6 ay may amigoako bala nga bago lang nagabot kagara ako gid ipakaun kanana.’ 7Abi-abilang nagsabat tana doto sa sulud nganagakoon, ‘Atig ayaw ako ron pagis-torboa. Nasiradoan run paman angpoirtaan kag nagairingga kami runakun mga bata, gani mabudlay runangmagbangon para tawan kaw.’ 8Taano karon? Samatood tana bisan inditana magbangon kag magtaw kan-imo tungud sa indong pagamigoan,magabangon tana pa ra gid tungudnga ara kaw nauya magpirit kanana,kag tawan kaw imong ginakinanglan.9 Ta maman dan nga nagakoon akokanindo nga magpangayo kamo saDios kag tawan na kamo. Magpa-dayon kamo gid sa pagparapit kananaparti sa indong mga kinanglan kagtigayonon na kamo. Magpangamoyokamo sa Dios kag sabatun na kamo.10 Tungud nga ang tanan nga naga-pangayo sa Dios nakakabaton. Angmga nagaparapit ginatigayon. Kagang mga nagapangamoyo sabatun.11 Kamo nga mga ginikanan, kon in-dong bata magpangayo ang isda anoindong ginataw, magkal? 12Kon mag-pangayo itlog, tawan nindo ang iwi-iwi? 13Ta kon kamo gani nga mga taongamalain antigomagtaw angmayadnga mga butang sa indong mga bata,ang Tatay pa nga sa langit! Itaw na ra

gid ang Ispirito Santo sa mga tao nganagapangayo kanana.”

Si Jesus kag anang Ari ang mgaMalain nga Ispirito

(Mt. 12:22-30; Mc. 3:20-27)14 May sangka bisis si Jesus nag-

sobol ang malain nga ispirito nganagsulud sa sangka tao nga anangginpaapa. Kag pagkasobol na samalain nga ispirito nakaambal angapa nga dato. Natingala nga mayadang mga tao. 15 Piro may pira katao doto nga nagkoon, makon nanda,“Nagasobol dan ang mga malain ngaispirito tungud nga gintawan tanagaum ni Satanas nga anang manog-domara ang mga malain nga ispir-ito.” 16 Ang iba tana doto gostonanda nga tirawan si Jesus, ganiginkonan nanda si Jesus nga magimoang milagro, ay gosto nanda makitaang pamatood nga ginpadara tanamanda ang Dios. 17 Piro naulamantana ni Jesus kon ano andang gi-naisip, gani makon na kananda, “Konanang mga pomoloyo ang sangka gi-narian magburulag-bulag kag maga-raway, dan nga ginarian madodora.Kag toladan ra ang matatabo sa pam-ilya nga nagaburulag-bulag kag na-gaaraway. 18 Gani kon si Satanaskag anang mga sakup magburulag-bulag kag magaraway paiwan mag-padayon anang ginarian? Ay kamonagakoon nga ako nagapalayas angmga malain nga ispirito tungud ngagintawan ako gaum ni Satanas ngamanogdomara ang mga malain ngaispirito. 19 Piro kon anang gaum niSatanas akun ginagamit para mag-palayas ang mga malain nga ispirito,ta sino ang nagataw gaum sa indongmga somolonod nga nagapalayas raang mga malain nga ispirito? Indongmga somolonod mismo nagapama-tood nga sala kamo. 20Karon, tungudnga paagi sa anang gaum ang Diosnagasobol ako ang mga malain ngaispirito, dia nagapamatood nga anang

Lucas 11:21 120 Lucas 11:36ginarian ang Dios nagabot ron digikanindo.”

21 Kag ginsogidan sanda pa gidni Jesus sangka paanggid, makonna, “Kon nagagoardya ang mapurusnga tao anang balay, basta komplitoanang armas indi gid maiwan anangmga pagkabutang. 22 Piro kon solon-gon tana ang mas mapurus kanana,mapipirdi tana kag anang ginasarigannga mga armas bulun kanana, kagpati anang pagkabutang ururayundayon.”

23 Pagkatapos makon ni Jesus,“Ang ara nagakampi kanakun kontrakanakun. Kag ang ara nagaboligkanakun sa pagtipon ang mga tao saDios nagaparapta lang.”

Pagbalik ang Malain nga Ispirito(Mt. 12:43-45)

24 “Kon ang malain nga ispiritomaggoa sa tao nga anang ginsuludan,nagaalid tana sa mga logar nga aratobig ay nagapangita tana ang logarnga anang mapawayan. Karon konindi tana makakita anang parawayanmaisipan na nga mabalik tana runlang sa anang ginalinan. 25 Kag konsa anang pagbalik makita na nga anglogar nga anang ginalinan limpyo ronkag naimus ang tanan, 26 mapanawtana dayon kag magpangagad pito pagid ka mga malain nga ispirito ngamas malain pa kaysa kanana. Kagmasulud sanda dayon sa tao nga datokag olian. Kag ang tao maging masmalain pa gid kaysa dati.”

Ang Matood nga Kalipay27 Pagkaambal dato ni Jesus, may

babai doto sa mga tao nga nags-inggit kanana, makon na, “Masoirtiang babai nga nagbudus kag nagpatitikanimo!” 28Nagsabat si Jesus, makonna, “Piromasmasoirti pa gid angmgatao nga nagapamati kag nagasonod saanang ambal ang Dios.”

Nagpangayo Milagro ang mga Tao(Mt. 12:38-42)

29 Mintras nagadurukdukan angmga tao kay Jesus, makon na,

“Masyado ra gid kalain angmga tao satyimpo nga dia. Nagapangayo sandakanakun nga pakitaan ko sanda angmilagro bilang pagpamatood kononga ako ginsogo manda ang Dios.Piro ara iba nga milagro akun ipakitakananda kondi ang milagro nganatabo kay Jonas. 30 Ay kon paiwannga ang natabo dato anay kay Jonasnaging tanda samga taga-Neneve ngatana ginsogo ang Dios, ang matataboKanakun nga Naging Tao magingtanda ra sa mga tao sa tyimpo nga dianga ako ginsogomanda angDios. 31Saadlaw ang pagukum mababanaw angRayna ang Salatanan pati ang mgatao sa dadi kag basolon na sanda. Aytana sa marayu pa gid gani nga logarsa salatanan nagalin agudmagpamatisa anang kaaram ni Aring Solomon.Piro dadi may nagatodlo digi ngasobra pa kay Solomon, piro kamotana indi magbaton anang ginatodlo.32 Pagabot ang pagukum, ang mgataga-Neneve mababanaw ra kaibanang mga tao sa dadi kag basolonnanda sanda. Ay pagkabati ang mgataga-Neneve dato anay sa anang walini Jonas, nagirinulsul sanda. Pirodadi may nagatodlo nga sobra pakay Jonas, garing kamo tana indimagbaton anang ginatodlo.”

Anang Pinakasolo Atun Lawas.(Mt. 5:15; 6:22-23)

33 Makon pa ni Jesus, “Ara tao nganagasindi ang solo kag pagkatapos ta-goon dayon okon takluban ang tabig,kondi ginabutang gid tana sa torong-tongan agud makakita ang mga na-gasulud. 34 Atun mata anang pinaka-solo atun lawas. Ay kon masanagimong panulung nasanagan run daimong bilog nga lawas. Piro konimong panulung madulum nadudu-luman ra imong lawas. 35 Gani sig-oroon mo nga nasanagan kaw ronmanda, ay sabun dan imong ginakoonnga kasanag madulum. 36 Kag konimong bilog nga lawas nasanagan runkag ara gid parti nga madulum, dan

Lucas 11:37 121 Lucas 11:53obosmasanagan, pario sa nalanyagankaw ang masanag nga solo.”

Anang mga Ambal ni Jesus Kontrasa mga Pariseo kag mga Manogtodlo angKasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)37 Pagkatapos ambal ni Jesus,

may sangka Pariseo nga nagagadkanana nga magkaun doto sa anangbalay. Gani nagtabid tana dotokag nagkaun. 38 Natingala angPariseo pagkakita na nga si Jesus aranagpangogas bago magkaun sono saandang nakaogalian. 39 Gani makonang Ginoo kanana, “Kamo nga mgaPariseo nagapakita-kita lang ngamayad indong mga ginaimo, piro angmatood gid tana indong tagiposoonpono kaakugan kag kalainan. Pariokamo sa tasa okon sa pinggan ngaginalimpyoan lang sa goa. 40 Arakamo manda nagagamit indong isip.Kabay ang Dios nga nagimo atunlawas nga nakikita sa goa maman daang nagimo ang sa sulud. 41Gani paramaging limpyo kamo gid sa anangpanulung, kaloyi nindo ra ang mgamalisud kag ayaw nindo pagikawi konano andang kinanglan.

42“Kailo kamongamgaPariseo! Gi-nataw nindo indong ikapolo bisan saindong mga laswa kag mga panlakut,piro ginpabayanan nindo ang mgamas importanti pa gid nga mga bu-tang pario sa pagimo ang matarungsa indong isigkatao kag pagigogma saDios. Dapat andan ginaimo nindo angmga butang nga dia, nga ara ra gina-pabayani ang pagtaw indong ikapolo.

43 “Kailo kamo ra gid nga mgaPariseo! Ay kon kamo sa mga sim-baan, gosto nindo gid ngamagpongkosa mga porongkoan nga para sa mgadungganun nga mga tao. Kag sa mgalogar nga dorong tao gosto nindo gidnga magtaod sanda kanindo. 44 Kailokamo ra gid, ay ginapalatonan nindoang mga tao indong ginaimo ngamalain. Indong kaalimbawa pario sarulubungan nga ara anang tanda kag

ginalapak-lapak ang mga tao nga arakaulam nga dato gali sa idalum maypatay nga nagaparisna kananda.”

45 Pagkaambal ni Jesus dato,may manogtodlo ang Kasogoan nganagkoon, makon na, “Sir, sa imongambal nga dan pati kami ginagapilmo ra insolto.” 46 Nagsabat si Jesus,makon na, “Pati kamo nga mgamanogtodlo ang Kasogoan kailo ratungud nga ginapabugatan nindoang mga tao sa doro nga mgasoronodon nga ginadogang nindosa Kasogoan, piro kamo mismoara gid gani nagatoman. 47 Kailokamo ra! Ginapaimoan nindo anangmga pantyon ang mga propita ngaginpamatay indong mga kaolang-olangan. 48 Gani sa indong ginaimonga dia nagapamatood kamo kagnagakompormi ra sa andang ginimo.Ay sanda ang nagpamatay kanandakag kamo ang nagapaimo andangmga pantyon. 49Mamandan nga sonosa anang kaaram ang Dios nagkoontana run nga lagi ang ona, makon na,‘Magapadara ako kananda ang mgapropita kagmga apostolis; kag ang ibasa akun mga ipadara patayun nanda,kag ang iba ingaboton nanda.’ 50Ganikamo nga mga tao sa dadi sisilotan raang Dios tungud sa anang pagkapatayang mga propita ang ona, alin pa angpagimo ang kalibotan 51 alin pa kayAbel asta kay Zacarias nga ginpataysa anang ulut ang Timplo kag angaltar nga ginasonoganangginaalad saDios. Uu, sogidan ko kamo, kamo ngamga tao sa dadi sisilotan gid tungudsa andang mga ginimo.

52 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan, ay ginatagonindo ang pinakasosi sa pagintindiang kamatoodan. Bukun lang ngaara kamo nagasonod sa kamatoodan,kondi ginapamalabagan nindo pa angiba nga gosto magsonod.”

53 Pagkaalin ni Jesus sa balay ngadato, ang mga manogtodlo ang Kaso-goan kag ang mga Pariseo nagompisa

Lucas 11:54 122 Lucas 12:18run nga magdumut gid nga mayadkanana. Ginboroligan nanda tana pa-mangkot parti sa sari-sari nga mgabutang 54 agud kon magsala ganianang sabat iakosar nanda tana.

12Magandam sa mga Tao nga Pakita-

kita lang Andang Ginaimo(Mt. 10:26-27)

1 Sigi-sigi anang abot ang linibonga mga tao doto kay Jesus kagnagaduruk-dukan sanda run. Mintrasnagaparamati ang mga tao nagkoonsi Jesus sa anang mga somolonod,makon na, “Magandam kamo, aysabun malatonan kamo anang ogaliang mga Pariseo nga poros langpakita-kita. 2 Piro ara sikrito ngaginatago nga indi maggoa kag maula-man sa ori. 3 Gani, bisan ano indongginsoro-sikrito samadulum,masanaggid nga mababatian kag bisan anoindong ginotik-otik sa koarto, mabar-itaan ang tanan.”

Ang Dapat Kaadlukan(Mt. 10:28-31)

4 “Mga amigo, indi kamo magkaad-luk sa mga tao nga makapatay langindong lawas kag pagkatapos arasanda run sarang maimo pa kanindo.5 Indong kaadlukan tana ara iba kondiang Dios, tungud nga pagkataposnga patayun na anang lawas ang taomay gaum tana pa sa pagpilak anangkalag sa impyirno. Gani mamandan nga nagapadumdum ako kanindonga tana maman indong kaadlukan.6 Kabay ang kabarato lang gid anangbayad ang pispis nga mairintuk konibaligya. Piro bisan bali ara sa mgatao ang mga pispis nga dan, sa Diostana ginadumdum na gid ang kadaisara. 7 Gani labi run gid kamo, bisanindong mga book naulaman na konpira. Maman dan nga indi kamo giddapat magkaadluk ay mas labi kamopa sa abir kon pira pa karaku ngamgapispis.”

Ang Pakilala kay Cristo(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8 Makon pa ni Jesus kananda, “Samatood tana, ang bisan sino nga na-gakoon sa mga tao nga ako anangGinoo, Ako nga Naging Tao magaki-lala ra nga tana akun sa atobangananang mga angil ang Dios. 9 Piro angnagakoon sa mga tao nga ako bukunanang Ginoo, indi ko ra pagkilalaunnga tana akun sa atobangan anangmga angil ang Dios. 10Ang bisan sinonga magambal kontra Kanakun ngaNaging Tao mapapatawad; piro angmagambal kontra sa Ispirito Santoindi gid pagpatawadun.

11 “Kon tungud sa indong pagtoodaraun kamo sa anang mga simbaanang mga Judio okon sa mga manog-domara angmga banwa agud imbisti-garun, indi kamomagpalibug kon anoindong isabat. 12 Ay sa oras ngadato ang Ispirito Santo maman angmagatodlo kanindo kon ano indongisabat.”

Paanggid Parti sa Manggaranun ngaNagsarig sa Anang Manggad

13 May tao doto nga nagkoon,makon na, “Maistro, abi kona raakun gorang nga lalaki nga partianna ako amun sorobliun.” 14 Makonni Jesus kanana, “Ikaw nga tao kaw,sino ang nagimo kanakun nga wisokon manogparti indong pagkabu-tang?” 15 Makon dayon ni Jesussa mga tao, “Magamdam kamo satanan nga klasi nga kaakugan, ay angmatood nga kaboi bukun dipindi sadorong manggad.” 16 Kag ginsogidanna sanda dayon ang sangka paang-gid, makon na, “May sangka tao ngamanggaranunngamay logta ngadorogid anang tubas. 17 Gani sa anangisip ang tao nga dato makon na, ‘Anokabay akun imoon? Ara ako ronbutangan akun patubas! 18 Mayadpa sigoro ipaguba ko akun mga bod-iga kag mapaimo ako dayon ang masmabaul pa gid, kag doto ko ibutang

Lucas 12:19 123 Lucas 12:37akun mga patubas kag mga pagkabu-tang. 19 Pagkatapos, tungud nga dororon akun natipon para sa paraabotonnga mga tinoig, mapaway-way akoron lang, magkaun, maginum, kagmagpangalipay.’ 20 Garing makonang Dios kanana, ‘Kabos-kabos ngatao! Karon sa gabi bawiun run imongkaboi. Ta sino kabay ang mapolosimonggintiponngamanggad?’ 21Dantoladan anang kaalimbawa ang taonga nagatipon ang manggad para gidlang sa anang kaogalingun piro pobrisa anang panulung ang Dios.”

Ang Pagsarig Dapat sa Dios(Mt. 6:25-34)

22 Makon dayon ni Jesus sa anangmga somolonod, makon na,“Maman dan nga ginakonan ko kamonga indi kamo magsari palibug saindong pagpangaboi kon ano indongkaunun kag kon ano indong isoksok.23 Ay gintawan kamo ang Dios kaboikag lawas nga mas importanti kaysapagkaun kag sa lambong, gani indimaimo nga indi na kamo pagtawanindong pagkaun kag paglambong.24 Sulunga nindo ang mga wak: arasanda nagatanum, ara nagaani, kagara sanda bodiga nga ginatiponanandang pagkaun, piro ginapakaunsanda ang Dios. Mas labi kamokaysa mga pispis, gani indi na kamogid pagpabayanan! 25 Sino kanindoang makapalawig indong kaboi bisanmaistan lang paagi sa indong pag-palibug? Ara gid! 26 Gani, tungudnga ara kamo ra gid maimo paramapalawig indong kaboi bisan mais-tan lang gid, ta basi kon ano-anopa gid nga mga butang indong gi-napalibugan? 27 Sulunga nindo balakon paiwan nagatobo ang mga bolak;ara sanda nagapangabudlay okon na-gaabul. Piro sa matood tana, bisanang bantog kag manggaranun ngaari nga si Solomon, anang mga lam-bong indi makaiwan-iwan sa anangkasadya ang bisan isara sa mga bo-lak. 28 Gani kon ginapasadya ang

Dios ang mga ilamonon nga boi dadidian sa taramnan, piro sa kaboayanginatotodan ra lang, maimo bala ngaindi na kamo pagpalambongan? Angkaistan gid indong pagtoo! 29 Kagindi kamo ramagsari palibug kon anoindong kaunun kag inumun. 30 Aymaman dan anang ginasari palibuganang mga tao nga ara nagatoo sa Dios.Piro kamo tana, indong Tatay sa lan-git nakaulam nga kinanglan nindodan. 31 Gani indong imoon tana,intindiun nindo anang ginarian kagindong mga kinanglanun nga danitaw na ra kanindo.”

Manggad sa Langit(Mt. 6:19-21)

32 “Kamo nga nagasonod kanakunpira lang gid, piro indi kamomagkaadluk ay ginbuut indong Tataynga paariun kamo sa anang ginarian.33 Pamaligyaan nindo indong pagk-abutang kag ipanaw nindo anangbayad sa mga malisud agud indikamo gid mawaran kag magapatagokamo pa ang sigorado nga manggaddoto sa langit. Doto tana indongpinatago indi run gid maboinanokon marangga, tungud nga ara dototakawan nga makaparapit kag ara ramay nagapangutkut. 34 Ay kon diinnakabutang indong pinakamanggaddoto ra pirmi indong isip.”

Masarigan nga mga Sorogoon35-36 Kag makon pa gid ni Jesus

kananda, “Magpriparar kamo pirmiagud indi kamo magolpian kon mag-balik indong Ginoo. Wada nindo angmga sorogoon nga nagaulat sa anangpagbalik andang agalun nga nagayansa ponsyon. Nagabantay sanda kagara nanda ginapataya andang mgasolo. Gani bisan anong oras maga-bot andang agalun, kon magpanok-tok, mabobokasan nanda ra nga lagiang poirtaan. 37Masoirti dan ngamgasorogoon nga pagabot andang agalunnagabogtaw kag priparado. Sa ma-tood tana, papongkoon na ang mgasorogoon nga dato doto sa anang

Lucas 12:38 124 Lucas 12:56

lamisa kag tana mismo ang masirbikananda. 38 Masoirti sanda mandakon maabotan sanda nga priparadosa anang pagabot bisan tungang gabiokon kasanagun pa. 39 Tandai nindodia: kon naulaman lang ang tag-balay kon sano maabot ang takawan,sigorado nga bantayan na gid agudindimakasulud ang takawan sa anangbalay. 40Gani magbantay kamo pirmi,ay sa oras nga ara nindo ginadaum-dauma, magaabot Ako nga NagingTao.”

Ang Masarigan kag ang Indi Masari-gan nga Sorogoon

(Mt. 24:45-51)41 Nagpamangkot si Pedro, makon

na, “Ginoo, para kino ang paang-gid nga dato, para kanamun ngaimong mga somolonod okon para satanan?” 42 Ginsabat tana ni Jesuspaagi sa sangka paanggid pa gid,makon na, “Indi bala nga kon sino angmasarigan kag maaram nga sorogoonmaman anang ginapili ang tagbalaynga magdomara sa anang kaiban ngamga sorogoon, kag tana ang nagatawkananda andangpagkaun sa tamangaoras? 43 Masoirti ang sorogoon ngadan kon sa pagbalik anang agalunmaabotan tana nga ginaimo na angginapaimokanana. 44Samatood tana,imoon tana run gid anang agalunnga manogdomara sa anang tanannga pagkabutang. 45 Piro kailo raang sorogoonnga kon paglarga anangagalun maisipan na nga maboay tanapa magbalik, gani ompisaan na runpamintas anang kapario nga mgasorogoon, lalaki kag babai, kag aratana run iba nga ginaimo kondi angmagpagosto kaun, inum kag palingin.46 Maabot anang agalun sa oras ngaara na gid ginadaumdauma, kag tuk-tukun tana dayon. Ibilang tana samga tao nga indi gid masarigan.

47 “Ang sorogoon nga nakaulamkon ano anang gosto anang agalunpiro ara nagaliuk-liuk kag ara naga-sonod sa anang gosto anang agalundoro nga anot anang matitirawan.

48 Kag ang sorogoon tana nga arakaulam kon ano anang gosto anangagalun kag nakaimo ang mga butangnga bukun mayad anoton ra, piromaistan lang. Ay ang bisan sinonga gintawan doro, doro ra ang gina-paabot alin kanana. Mas doro ang gi-napaabot sa tao nga ginpiaran doro.”

Si Jesus Nagapaburulag-bulag angPamilya

(Mt. 10:34-36)49 Nagkoon ra si Jesus kananda,

makon na, “Ako nagayan digi sa kali-botan nga dia agud sintinsyaan angmga tao. Andang sintinsya magingpario sa kalayo kag gosto ko nga ma-grarab run. 50 Piro bago dan matabodoro anay ngamga kalisud akunmaa-gian. Kag indi ako gid mapabutangmintras ara pa matapos.

51 “Indong pagsarig nagayanako digi para magdara kalinungsa kalibotan nga dia. Piro angmatood tana, nagayan ako digi agudmagpaburulag-bulag ang mga tao.52 Ay alin dadi, tungud kanakunmay lima ka tao sa pamilya ngamagakarampi-kampian. Ang tatlokontra sa darwa kag ang darwa kontrasa tatlo. 53 Ang tatay kag anangbata nga lalaki magakontraan. Angnanay kag anang bata nga babaimagakontraan. Kag ang panogangannga babai kag anang omagad ngababai magakontraan.”

Panilagan Nindo ang Tyimpo(Mt. 16:2-3)

54Makon dayon ni Jesus samga tao,makon na, “Digi kanatun kon makitanindo gani ang galum sa kasalu-pan kampi nagakoon kamo nga mao-ran, kag nagaoran manda. 55 Kagkon maguyup run gani ang salatannagakoon kamo nga magainit, kagnagainit ra gani. 56 Antigo kamomagpanilag kon ano ang matatabosa kalibotan sa indong pagsulungsa logta kag sa langit, piro basi

Lucas 12:57 125 Lucas 13:17indi kamo magpanilag sa mga na-gakaratabo dadi? Pakita-kita langindong pagkadiosnon!”

Magpakigosay Kaw sa Imong Ka-away

(Mt. 5:25-26)57 “Basi ara nindo gid ginabinag-

binaga kon ano ang tama. 58 Konmaymagakosar kanimo, imoratanmonga lagi nga magpakigariglo mintrasnagapaayan kamo pa lang sa korti.Ay sabun daraun na kaw gid sa wiskag iintriga kaw dayon ang wis sapolis agud prisoon. 59 Kag indi kawgid makagoa kon indi mo anay pag-bayadan ang tanan mo nga molta.”

13Maginulsul Kamo ron

1 May mga tao doto nga nagbaritakay Jesus parti sa mga taga-Galileanga ginpapatay ni Pilato mintras na-gaalad sanda ang mga sapat. 2Makonni Jesus sa mga nagbarita kanana,“Sigoro nagaisip kamo nga natabodato kananda tungud ngamas malainsanda nga mga tao kaysa sa iba ngamga taga-Galilea. 3 Piro bukun! Sogi-dan ko kamo, loas kon magirinul-sul kamo kag magtaralikod sa in-dongmga sala, kamo tananmadodorara. 4 Pario ra sa natabo sa 18 katao nga natombaan ang tori dotosa Siloam kag nagkarapatay. Sigoroindong pagsarig sanda run gid angpinakamalain sa mga taga-Jerusalem.5 Piro bukun! Sogidan ta kamo, konindi kamo magirinulsul kag magtara-likod sa indong mga sala, kamo tananmadodora ra.”

Ang Kaoy nga Ara Nagapamonga6 Kag ginistorian sanda dayon ni

Jesus ang sangka paanggid, makonna, “May sangka tao nga may gin-tanum nga igira sa anang kaobasan.Ginayanan na anang tanum nga datokag ginsulung kon may bonga, piroara tana gid may nakita. 7 Ganiginkonan na ang nagaasikaso anangkaobasan, makon na, ‘Tatlo ron ka

toig akun balik-balik digi nga naga-sulung kon may bonga ang igira ngadia, piro ara pa ra gid man. Mayad paputputun mo ron lang. Ginabuul nalang anang abono ang logta.’ 8 Piromakon ang nagaasikaso anang logta,‘Pabayanan ta lang anay sa dagon ngadia ay kalian ko anang palibot kagabonoandayon. 9Kag basi pa langngamagpamonga sa madason nga toig.Piro kon indi pa ra gid, bago ta runputputun.’ ”

Ginayad ni Jesus ang Babai nga Bog-tot

10 May Adlaw nga Inogpaway ngasi Jesus nagayan sa anang simbaanang mga Judio kag nagtodlo doto.11 Karon, may babai doto nga bog-tot tungud nga ginapamasakit tanaang malain nga ispirito. Sa sulud18 ka toig indi tana gid makatadlunganang lawas. 12 Pagkakita kananani Jesus gintawag na kag magkoon,makon na, “Manding, libri ka runsa imong masakit nga dan.” 13 Kaggintongtong na dayon anang alima sababai nga dato. Lagi-lagi nagtadlunganang likod kag nagdayaw tana saDios. 14 Piro nasilag nga mayad angmanogdomara sa simbaan, tungudnga nagpaayad si Jesus sa Adlaw ngaInogpaway. Makon na sa mga tao, “Sasangka simana may anum kita kabayka adlaw nga inogobra. Sa mga ad-law nga dan magayan kamo digi agudmagpabolong, piro indi tana kon Ad-law nga Inogpaway.” 15Ginsabat tanaang Ginoo, makon na, “Pakita-kitalang indong pagkadiosnon. Indi balanga kon kamomay baka okon kabayo,ginaobadnindo kag ginagoyod samgaparainuman bisan Adlaw nga Inog-paway? 16 Kon ginaimo nindo dansa sapat, basi indi ta pagimoon angmayad sa babai nga dia nga isara rasa anang mga kaliwat ni Abraham?Gingapos tana ni Satanas sa sulud 18ka toig, gani dapat libriun tana saanang gaum ni Satanas abir kon diaAdlaw nga Inogpaway.” 17 Sa anang

Lucas 13:18 126 Lucas 13:34sabat nga dato ni Jesus nauya angmganagakontra kanana. Piro ang mgatao tana nalipay nga mayad tungudsamgamakatiringala ngamgabutangnga anang ginpangimo.

Paanggid Parti sa Lamigas ngaMostasa

(Mt. 13:31-32; Mc. 4:30-32)18 Nagpadayon pa gid si Jesus sa

pagambal. Makon na, “Sa ano kokabay ipatolad anang pagari angDios? 19 Anang pagari ang Dios pariosa bosol ang mostasa nga ginpanggasang sangka tao sa anang gardin.Nagtobo ang mostasa kag nagbaulnga daw sa kaoy anang kataas, kagnapogadan angmga pispis anangmgasanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok angTinapay

(Mt. 13:33)20 Pagkatapos nagambal ruman si

Jesus parti sa pagrapta anang pa-gari ang Dios sa mga tao. Makonna, “Sa ano pa kabay ipaalimbawaanang pagari ang Dios? 21 Pariodia sa pampaabok nga ginlakut angbabai sa sangka labador nga arina ngaanang ginmasa, kag nagabok dayonang bilog nga minasa.”

Ang Poirtaan nga Masipot(Mt. 7:13-14, 21-23)

22 Mintras nagapaayan si Jesus saJerusalem sigi anang panodlo sa mgabario kag mga banwa nga anang naa-gian. 23 Karon, may sangka taonga nagpamangkot kanana, makonna, “Ginoo, ano kabay, maistan langang mga tao nga malowas?” Gins-abat tana ni Jesus paagi sa paanggid.Makon na, 24 “Magimorat kamo gidsa pagsulud sa masipot nga poirtaan.Ay ang matood tana, doro andanangmaliag ngamagsulud, garing indisanda makasulud. 25 Kon nakapani-rado ron ang tagbalay anang poirtaanmagaagoanta kamo ron lang gid tin-dug sa goa nga magapanoktok kagmagasari koon nga ‘Ginoo, pasuludakami ra.’ Piro sasabatun na kamo nganagakoon, ‘Ara ako kakilala kanindo.’

26 Pagkatapos masabat kamo nga,‘Kabay nagkaraiban kita sa pagkaun,kag nakatodlo kaw ra sa mga karsadasa amun banwa.’ 27 Piro masabattana kanindo nga, ‘Basta ara kokamo gid nakilala. Pagparayu kamokanakun, tanan kamo nga nagaimoang malain!’ 28 Magapanangis kamokag mapapagut indong ngipun konmakita nindo indong mga kaolang-olangan nga sanday Abaraham, Isaac,Jacob kag ang tanan nga mga propitadoto sa anang ginarian ang Dios, pirokamo tana ginpilak sa goa. 29 Kagbukun langdan, kondimakikita nindopa ang mga bukun Judio nga nagar-alin sa tanan nga parti ang kalibotannga magapongko kag magakaun dotomismo sa anang ginarian ang Dios.30 May mga tao nga midyo bali arasanda dadi, piro kon magabot ronang adlaw nga dato kikilalaun sanda.Kag may mga ginakilala dadi nga konmagabot ron ang adlaw nga dato baliara sanda run lang.”

Anang Pagpamalangga ni Jesus saJerusalem

(Mt. 23:37-39)31 Sa oras ra nga dato may mga

Pariseo nga nagparapit kay Jesus kagnagkoon, makon nanda, “Kinanglanmagalin kaw digi tungud nga gosto niHerodes nga ipapatay kaw.” 32 Piroginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Panaw, sogidi nindo ang toso ngadan nga Herodes nga sigi akun pang-sobol angmgamalain nga ispirito kagnagapangayad ako ang mga masaki-tun dadi asta sa aruman kag sa ikatloka adlawmatatapos ko ron akun obra.33 Kinanglan gid nga padayonon koakun pagpanaw nga dia dadi, aru-man, kag asta sa isarang aruman tun-gud nga bukun bagay nga ang pro-pita patayun sa ibang logar kondi saJerusalem.

34 “Kamo nga mga taga-Jerusalem,basi ginapamato kag ginapamataynindo ang mga propita ang Dios ngaginpadara kanindo? Boay run akun

Lucas 13:35 127 Lucas 14:16andum nga tiponon kamo kag atipa-nun pario sa inan nga manok nganagatipon anang mga pisu sa idalumanang mga pakpak, garing indi kamokanakun. 35 Dadi, baala kamo ronsa indong kaogalingun. Ay indinindo ako ron gid makita asta mag-abot ang adlaw nga magakoon kamonga, ‘Dayawon ang nagaabot nga gin-padara ang Ginoo.’ ”

14Ginayad ni Jesus ang Tao ngaMasak-

itun1May sangka Adlaw ruman nga In-

ogpaway nga si Jesus ginimbitar angisara sa mga manogdomara ang mgaPariseo nga magkaun doto sa anangbalay. Pagabot ni Jesus doto ginban-tayan tana nga mayad ang mga taonga nagakontra kanana kon lapasunna ang Kasogoan. 2 Karon, may taodoto nga nagaparamanug anang bilognga lawas. 3 Nagpamangkot si Jesussamgamanogtodlo angKasogoan kagsa mga Pariseo, makon na, “Ginato-got bala atun Kasogoan nga magpan-gayad ang mga masakitun kon Adlawnga Inogpaway okon ara?” 4 Piro arasanda gid naglimug-limug. Ginka-putan na dayon ang tao nga datokag ginayad na. Pagkatapos ginpaolina. 5 Kag nagkoon tana sa mga taodoto, makon na, “Pario abi may diankanindo nga anang bata okon anangbaka naolog sa bobon ang Adlaw ngaInogpaway, ta pabayanan nindo langay Adlaw nga Inogpaway?” 6 Piro arara gid may nagsabat kanana sa anangpamangkot nga dia.

Pagamoma kag Pagpaubus7Napanilagan doto ni Jesus nga ang

mga tao nga ginpangimbitar nagapiligid ang mga porongkoan nga para samga importanti nga mga tao. Ganinagsaysay tana kananda. 8 Makonna, “Kon ikaw ginaimbitar sa mgaponsyon ang kasal, indi mo pagpiliunang porongkoan nga para sa mga im-portanti nga mga tao. Ay sabun may

ginimbitar ngamas importanti pa gidkaysa kanimo. 9 Kag ang nagim-bitar kanindo nga darwamagaparapitkanimo kag magkoon, ‘Abi pagalinanay dian, ay dan nga porongkoanpara sa tao nga dia.’ Ta kon to-ladan ang matabo, mauyan kaw kagkon diin ka run lang nga binit-binitmapongko. 10 Piro imong imoon tanakon ikaw imbitarun, piliun mo langang porongkoan nga sa binit-binit,agud pagabot ang nagimbitar kan-imo parapitan kaw kag daraun dotosa importanti nga mga porongkoan.Ta kondi mapadungugan kaw sa ato-bangan ang tanan nga ginimbitar.11 Ay ang bisan sino nga nagapataas-taas anang kaogalingun ibubutangsa ubus, piro ang nagapaubus tanapataasun ang Dios.”

12 Makon na ra sa tao nga nag-imbitar kanana, “Kon magimbitarkaw ang mga tao nga magigma okonmagyapon kanindo, indi basta langimong mga amigo okon imong mgakabogto okon imong mga paryintiokon imong mga kamalay nga mang-garanun imong imbitarun, ay basikon imbitarun ka nanda ra. Kon to-ladan ang matabo nabaton mo ronimong balus. 13 Imong imoon tanakonmagponsyon kaw, angmga pobri,ang mga pingkaw, ang mga piang,kag ang mga bolag maman imongpangimbitarun. 14 Dan maging ma-soirti kaw ngamayad tungud nga indisanda makabalus kanimo, piro angDios tana maman gid ang magabaluskanimo pagabot ang oras nga ma-banaw ang mga matarung.”

Paanggid Parti sa Ponsyon(Mt. 22:1-10)

15 Pagkabati dato ang isara sa mgatao nga nakaiban kay Jesus doto sapagkaun, nagambal tana, “Masoirtigid ang mga tao nga makairug sapagkaun doto sa anang ginarian angDios!” 16 Ginistorian tana dayon niJesus, makon na, “May sangka tao

Lucas 14:17 128 Lucas 14:35

nga nagpriparar mabaul nga pon-syon, kag doro anang ginpangim-bitar. 17 Pagabot ang oras nga in-ogkaun run, ginsogo na anang soro-goon nga ayanan run anang mgaginpangimbitar kag konon nga ‘Ma-gayan run doto ay priparado ronang tanan!’ 18 Garing kada isarakananda nagbaribad nga sanda konoindi makaayan. Makon ang isara,‘Bago ako lang kabakal logta kag da-pat ayanan ko dato kag sulungun.Gani pasinsyaa ako lang.’ 19 Makonpa ang isara, ‘Indi ako makaayan aybago ako lang kabakal napolo ka bilognga baka kag tirawan ko dadi konmasadya iarado. Gani pasinsyaa akolang.’ 20Makon pa gid ang isara, ‘Bagoako lang nga nagpakasal, gani indiako makaayan.’ 21 Pagkatapos, nag-balik ang sorogoon sa anang agalunkag ginsogidan na tana kon basi indisanda kono makaayan. Pagkabatidato ang agalun nagugut anang gi-nawa. Gani makon na sa soro-goon nga dato, ‘Pagayan doto sa mgakarsada kag mga dalan atun banwakag daraa digi ang mga pobri, mgapingkaw, mga bolag kag mga pi-ang.’ 22 Pagkaimo dato ang soro-goon, makon na sa anang agalun, ‘Sirnatoman run imong sogo, piro maybakanti pa gid ang karaunan.’ 23 Ganimakon ang agalun kanana, ‘Ta pa-gayan doto sa mga dalan sa goa angbanwa kag piritun mo ang mga taonga imong makita nga magayan digiagud mapono akun balay. 24 Sogidanko kamo ang matood, doto sa mgatao nga ona ko nga ginpangimbitar,ara gid maymakatiraw kananda akunginpriparar nga pagkaun.’ ”

Ang Pagsonod sa Ginoo(Mt. 10:37-38)

25 Mintras nagapadayon si Jesussa anang pagpanaw paayan saJerusalem, doro nga mga tao angnagtawas kanana. Ginbalikid nasanda kag magkoon, 26 “Kon maytao nga gosto magsonod kanakun,

piro mas palangga na anang mgaginikanan, anang asawa, anangmga bata, anang mga kabogto okonanang kaogalingun kaysa kanakun,indi tana poidi nga maging akunsomolonod. 27 Ang bisan sinonga bukun disidido nga magsonodkanakun asta sa kamatayun indipoidi nga maging akun somolonod.28 Ang tao nga gosto magsonodkanakun pario sa tao nga nagaplanonga mapatindug ang mataas ngabalay. Primiro binag-binagun naanay kon pira anang magastos kagkon magaigo anang koarta ngagarastoson asta matapos ang balay.29Ay kon indi na dia pagimoon sabunpondasyon pa lang anang mapaobramaobos ron anang koarta kag indina run makapatapos. Gani kadlawantana ang mga tao nga makakita.30 Magakoon sanda nga ‘Nagsari papatindug ang tao nga dia nga indira lang makapatapos.’ 31 Pario rasa sangka ari nga mapakiggira saibang ari. Dapat isip-isipun na anaykon anang soldado nga 10,000 poidiikontra sa 20,000 ka soldado angisara. 32 Ta kon matimbang-timbangna nga indi poidi, mas mayad ngasa mas timprano pa magsogo tananga lagi ang iba nga anang mgatinao sa ang kakontra nga ari ngagosto na nga magpakigosay. 33 Dantoladan ra indong dapat imoon. Isip-isipun nindo anay ay kon indi nindopagsalaan ang tanan nga indongpagkabutang nga indong ginapalabidigi sa kalibotan, indi kamo poidi ngamaging akun somolonod.”

Ang Asin(Mt. 5:13; Mc. 9:50)

34 “Ang asin mayad, piro kon mag-rimo anang lasa, ara run may maimopara mapabalik anang dati nga lasa.35 Indi run mapolosan bisan ilakutpa sa mga risna agud iabono. Ganiginapilak run lang. Ta binag-binaganindo nga mayad indong mga naba-tian nga dia.”

Lucas 15:1 129 Lucas 15:2215

Ang Nadora nga Karniro(Mt. 18:12-14)

1 Doro gid nga mga manogsokotang boiskag ibang mga tao nga gi-nakabig nga makasasala ang naga-parapit kay Jesus para magpamati saanangmga panodlo. 2Nagmoro-moroangmga Pariseo kagmgamanogtodloang Kasogoan. Makon nanda, “Angtao nga dia nagabaton bisan sa mgamakasasala, kag nagairug pa kanandasa pagkaun!” 3Gani ginistorian sandani Jesus angmga paanggid, makon na,

4 “Alimbawa abi may tao nga may100 ka karniro. Karon ang sakabilogabi nadora. Ta ano anang imoon?Syimpri salaan na anay ang 99 doto saararaban kag pangitaun na dayon angnadora nga dato nga sakabilog astamakita. 5 Ta kon makita na run ganimalilipay tana kag pasanun na dayonpaoli. 6 Pagabot na sa anang balaypanawagun na anang mga amigo kagmga kamalay kag magkoon, ‘Dalimakalipay kita, ay nakita ko ron akunkarniro nga nadora.’ ” 7Makon dayonni Jesus, “Toladato ra doto sa langit.Mas mabaul ang kalipay tungud sasangka makasasala nga nagainulsulkaysa sa 99 nga kono mga matarungkag indi kinanglan nga maginulsul.”

Koarta nga Nadora8 “Okon alimbawa abi may babai

nga may napolo ka sinsilyo. Anokabay anang imoon kon madora angsakabilog? Syimpri sindian na gidang solo kag siligan na nga mayadanang balay agud sagapun ang sinsi-lyo asta makita. 9 Kag kon makita narun gani, panawagun na anang mgaamiga kag mga kamalay kag makoonnga, ‘Magkalipay kita, ay nakita koron akun sinsilyo nga nadora.’ ” 10Kagmakon dayon ni Jesus, “Toladan raanang kalipay ang mga angil angDios doto sa langit kon ang sangkamakasasala maginulsul.”

Ang Bata nga Naglayas

11May sangka paanggid pa gid ngaginsogid si Jesus. Makon na, “Maysangka tao nga may darwa ka batanga lalaki. 12 Makon ang libayunsa anang tatay, ‘Tay, abi tawan runkanakun akun parti nga sorobliun.’Gani ginuray na anang pagkabutangsa anang darwa ka bata. 13 Magpiraka adlaw, ginpamaligya ang libayunanang parti nga mga pagkabutangkag pagkatapos nagayan tana dayonsa marayu nga logar kag ginoyan-gan na doto anang koarta sa mgabutang nga ara gid kapolos-polos.14 Kag pagkatapos nga naobos narun gastos anang koarta, nagabot raang tig-gurutum gid sa logar ngadato. Gani naglisud tana nga mayad.15 Anang ginimo nagpamogon tanarun lang sa tao nga taga-doto bi-lang manogdamog ang baboy doto sabokid. 16 Kon kaisan gosto na runnga magkaun ang damog agud maoli-olian anang gutum, ay ara gid maynagataw kanana pagkaun. 17 Ang ori,nakaisip tana sa anang kaimtangankag kon basi nagtoladato. Nadumdu-man na nga doto kananda pagosto sapagkaun anang mga sorogoon anangtatay kag tana tana masosobok ron.18 Makon na, ‘Mayad pa maoli akoron lang doto kay tatay kag kononko tana nga, “Tay nagkasala ako saDios kag kanimo. 19 Dadi indi akoron bagay nga ibilang pa nga imongbata, kabiga ako ron lang nga isarasa imong mga sorogoon.” ’ 20 Ganinagoli tana. Mintras sa marayu tanapa, nakita tana nga lagi anang tatay.Nalooy tana ngamayad sa anang bata.Domalagan dayon ang tatay paayansa anang bata kag ginakus na kag gi-narukan. 21Makon dayon anang batakanana, ‘Itay, nagkasala ako sa Dioskag kanimo. Indi ako ron bagay ngatawagun pa nga imong bata. Imoa akoron lang nga sorogoon.’ 22 Piro anangginimo tana anang tatay, gintawag naanang mga sorogoon kag magkoon,makon na, ‘Dali, pagbuul kamo angpinakamasadya nga lambong kag pa-

Lucas 15:23 130 Lucas 16:9soksoki nindo tana. Pasoksoki nindora ang singsing kag pasapatosan.23 Pagkatapos bulun nindo dayon angtoriti nga baka nga ginapatambuk kagyawon. Maponsyon kita. 24 Tungudnga ginbilang ko nga patay run akunbata nga dia, piro dadi naboi. Nadoratana piro dadi nakita run.’ Kondinagompisa sanda run ang pangalipay.

25 “Natabo dia mintras sa oma anggorang nga bata. Ang tana nagaolirun, kag marapit run sa balay, naba-batian na nga may mga nagasonatakag nagasaraot. 26 Gani tinawag naang isara sa mga sorogoon kag nag-pamangkot kon may ano doto sa an-dang balay. 27 Ginsogidan tana angsorogoon, makon na, ‘Imong libayunnagoli run kag ginpayaw ni tataymo ang ginpatambuk nga toriti, aynakaoli tana nga mayad ra ananglawas kag ara dipirinsya.’ 28Pagkabatina dato nagugut anang ginawa kagindi tana runmagsulud sa balay. Ganinaggoa anang tatay kag ginaramara-man na tana. 29 Piro nagsabat tanakay tatay na, makon na, ‘Dumdumabala kon pira run ka toig akun sirbikanimo. Ara ako gid magsoay kan-imo kag pirmi ko gid nga ginatomanimong ginasogo, piro bisan kambinglang ara mo ako gid pagtawi agudmagkalipay kami akun mga amigo.30 Dadi, pagabot imong bata nga dannga nagobos imong pagkabutang samga babai nga malain, ginpayawanmo pa baka.’ 31 Makon anang tataykanana, ‘Ikawpirmi digi kanakun, kagang tanan nga akun imo ra. 32 Dapatmagkalipay kita, ay dati ginbilang tanga patay run imong libayun nga dia,piro dadi naboi tana. Nadora tanapiro dadi nakita run.’ ”

16AngPaanggid Parti saManogdomara

nga Antigo Magpaito ang Bukun Mayad1 Pagkatapos, nagistoria pa si Jesus

sa anang mga somolonod. Makon na,“Ang ona may sangka manggaranun

nga may sorogoon nga anang gin-togyanan anang mga pagkabutang.Karonmay nagsogid samanggaranunnga dato nga anangmga pagkabutangginaoyang-oyang anang gintogyanannga sorogoon. 2 Gani ginpatawagang manggaranun anang sorogoonnga dato nga gintogyanan. Makonna, ‘May mga nabatian ako ngaginaoyang-oyangan mo kono akunpagkabutang. Mayad pa masomadakita parti sa akun pagkabutang ngagintogyanan kanimo ay alin dadibukun ka run akun ginatogyanandigi.’ 3 Tungud nga ginapaalin tanarun anang agalun ginaisip na kon anoanang imoon. Makon na, ‘Indi ako rapaman makasarang ang maburugatnga obra pario pagpangali, kag nauyaako ra nga magpalimos. 4 Toladia galiakun imoon agud bisan paalinun akoakun agalun may maayanan ako para gid nga mga tao nga magabatonkanakun sa andang mga balay.’5 Anang ginimo, isara isara na ngaginpatawag ang mga may otang saanang agalun. Nagpamangkot tanasa naona, makon na, ‘Pira imongotang sa akun agalun?’ ” 6Makon na,“100 ka lata nga mantika.” Makonang gintogyanan kanana, “Sigi, dagiimong risibo, pagpongko kag ilisinga lagi. Ibutang mo 50 run lang.”7 Pagkatapos nagpamangkot tanaruman sa isara nga may otang.Makon na, “Pira imong otang sa akunagalun?” Makon ang ikarwa, “100ka pasong nga trigo.” “Sigi, dagiimong risibo, ibutang mo ron langnga 80 ka pasong.” 8 Pagkaulamang agalun kon ano anang ginimo,gindayaw na anang dayaun ngagintogyanan sa anang kaaram tungudnga nakapriparar tana run para saanang paraaboton. Ay mas maaramang mga tao nga nagapalabi sa mgabutang digi sa kalibotan kag masmaaram magpakigbagay sa andangkapario kaysamga tao nga nasanaganparti sa Dios.

9 “Gani akun koon kanindo, gamita

Lucas 16:10 131 Lucas 16:26nindo indong manggad digi sa kali-botan para sa pagpangamigo, agudpagabot ang adlaw nga ara run angkalibotanun nga manggad, batononkamo ra doto sa iristaran nga ara runkataposan. 10 Ang tao nga masarigansa mga mairintuk nga mga butangmasasarigan ra sa mga importantinga mga butang. Kag ang tao nganagadaya sa mga mairintuk nga mgabutang, nagadaya ra sa mga impor-tanti nga mga butang. 11-12 Ta konindi kamo masarigan nga magkaputang manggad nga digi sa kalibotannga bukun indo gid, sino ang mapiarkanindo ang matood gid nga mang-gad nga para andan kanindo?

13 “Ara sorogoon ngamakasirbi angdungan sa darwa ka agalun, ay angmatatabo malainan tana sa isara kagmagapalangga sa isara; kampian naang isara kag pakalainun na ang isara.Kamo indi ramakasirbi ang dungan saDios kag sa manggad.”

Ang Iba pa gid nga mga Butang ngaGintodlo ni Jesus

(Mt. 11:12-13; 5:31-32; Mc. 10:11-12)14 Pagkabati dato ang mga Pariseo

ginyagota nanda si Jesus ay masyadosanda kadalok sa koarta. 15 Pironagkoon si Jesus kananda, makon na,“Masyado kamo gid magpakita-kitasa mga tao nga kamo mayad. Pironaulaman ang Dios kon ano gid angsa indong tagiposoon. Ay ang mgabutang nga dan nga ginapalabi angtao kaurugut tana sa panulung angDios.

16 “Bago magabot si Juan ngamanogbunyag, anang Kasogoan niMoises kag anang mga ginsolat angmgapropitamaman anang ginasonodang mga tao. Alin kay Juan ngamanogbunyag, ang Mayad nga Baritaparti sa anangpagari angDiosmamanrun ang ginatodlo, kag doro gidang nagarugus nga magpasakup.17 Piro dia ara nagakaologan nganadora run ang Kasogoan. Masmaulas nga madora ang langit kagang logta kaysa maging ara polos

bisan ang pinakamaistan nga partiang Kasogoan.

18 “Gani ang bisan sino nga mag-bulag sa anang asawa kag magpanga-sawa ruman sa iba nagapanginbabai.Kag ang magpangasawa sa babai ngaginbulagan nagapanginbabai ra.”

Si Lazaro kag ang Manggaranun19 Nagpadayon pa gid si Jesus sa

pagambal, makon na, “Ang ona maysangkamanggaranun nga anang lam-bong poros gid maraalun kag pagostogid samanaramit nga pagkaun adlaw-adlaw. 20 Kag may sangka tao ra ngapobri gid nga anang aran si Lazaro.Si Lazaro nga dia anang lawas porosgid katul nga nagadalimaso. Ginadaratana doto sa may poirtaan anangbalay ang manggaranun. 21 Gosto naandan nga makakaun bisan ang mgapagkaun ron lang nga nagakaraologsa anang lamisa ang manggaranunnga dato. Ginparapitan tana pa ganiang mga ayam kag gindilatan nandaanang mga igad. 22 Ang ori nap-atay si Lazaro kag gindara tana angmga angil doto sa anang tupad gidni Abraham. Ang manggaranun nap-atay ra kag ginlubung. 23Kag mintrasnagaantos tana nga mayad doto salogar nga ginasilotan ang mga na-patay natangraan na sa marayu siAbraham kag doto sa anang tupadsi Lazaro. 24 Gani nagsinggit angmanggaranun kay Abraham, makonna, ‘Olang Abraham, kaloyi ako ra!Sogoa ra si Lazaro nga isawsaw na satobig bisan anang todlo ron lang kagpatoroan akun dila agud magramig-ramig ra, ay sugung akun pagantosdigi sa kalayo nga dia.’ 25 Piro gins-abat tana ni Abraham, ‘Kabay angboi ka pa mayad gid imong kaimtan-gan, kag si Lazaro tana nagkalisud.Piro dadi ginalipay tana digi kag ikawnagaantos. 26 Loas pa dian, indi ragid maimo imong ginakoon, tungudnga may malapad nga ulut nga na-gaulang kanatun nga ang bisan sinodigi kanamun nga maliag magsaylo

Lucas 16:27 132 Lucas 17:16dian indi makatabok, kag ara ra maymakatabok nga alin dian kanindopaayan digi kanamun.’ 27 Makon ro-man ang manggaranun, ‘Olang Abra-ham, kon toladan, mapangabay akoron lang nga kon maimo paayana rasi Lazaro sa anang balay ni tatay, 28 aymay lima akopa ka kabogtonga lalaki,kag paandaman na sanda agud indisanda ra makaayan digi sa logar ngadia nga poros lang pagantos.’ 29 Piroginsabat tana ni Abraham, makon na,‘Doto ra kananda anang mga sino-lat ni Moises kag ang mga propita.Magpamati sanda doto.’ 30 Makonang manggaranun, ‘Piro olang Abra-ham, indi sanda magpati doto. Pirokon may napatay nga magayan dotokananda, mainulsul sanda sa andangmga sala.’ 31 Piro nagkoon si Abra-ham, makon na, ‘Kon indi sanda mag-pati sa anang mga ginsolat ni Moiseskag angmga propita, indi sanda ra gidmagpati bisan may mabanaw pa ngapatay!’ ”

17Parti sa Pagkasala(Mt. 18:6-7, 21-22; Mc. 9:42)

1Makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Indi maimo nga indi mag-abot ang mga pagsolay. Piro kailora ang tao nga ginaalinan anang pag-pakasala anang kapario. 2Mas mayadpa kanana nga igotan ang galingannga bato anang liug kag ipandagdayon sa dagat kaysa tana ang mag-ing kabangdanan nga magkasala angisara sa mga kubus nga dia. 3 Ganimagandam kamo!

“Kon imong kabogto magkasalakanimo, sawayun mo. Kag konmaginulsul tana, patawada. 4 Kagkon sa sulud sangka adlaw kapitotana magkasala kanimo kag kadamagkasala tana nagapangayo tana rapatawad, patawadun mo.”

Ang Pagtoo5 Makon ang mga apostolis

kanana, “Ginoo, dogangi ra amun

pagtoo!” 6Makon ang Ginoo kananda,“Kon kamo may pagtoo nga bisanpario lang sa anang bosol angmostasa anang kabaul, sarang kamomakakoon sa kaoy nga dan nga‘Gabota imong kaogalingun kag isaylosa dagat!’ Kag matoman kanindo angkaoy nga dan.”

Anang Katungdanan ang Sorogoon7 Makon roman ni Jesus kananda,

“Alimbawa abimay sorogoon kaw nganagaarado okon nagabantay imongmga sapat, kag bago tana lang kaolialin sa anang obra. Ta bilang agalunano kabay, magakoon kaw nga, ‘Dalimakaun run.’ 8 Ara kamo nagakoontoladan kondi nagakoon kamo tananga, ‘Abi, imusi ako ron akun yaponkag magsirbi kanakun. Pagkataposikaw roman ang magkaun.’ 9 Kagara ra ginapasalamati ang sorogoontungud nga ginaimo na lang anangkatungdanan. 10 Pario sa sorogoonnga dan indong kaalimbawa. Pagkat-apos nga indong maimo ang gina-paimo kanindo, isipun nindo ngakamo mga sorogoon ra lang nga na-gatoman indong katungdanan.”

Ginayad ni Jesus ang Napolo kaAroon

11 Mintras nagapaayan si Jesus sasiodad ang Jerusalem, doto tana na-gagi sa anang dolonan anang probin-sya ang Samaria kagGalilea. 12Datongnagapasulud tana sa sangka barioginsolang-solang tana ang napolo katao. Piro ara sanda nagparapit gid aysanda mga aroon. Nagtirindug sandalang doto sa marayu, 13 kag nagasir-inggit nga nagakoon, makon, “Jesus!Ginoo! Malooy kaw ra kanamun!”14 Pagkakita ni Jesus kananda, makonna, “Pagayan kamo doto sa mga Parikag magpasulung kananda.” Kag da-tong nagapanaw sanda run, nagayadsanda nga lagi. 15 Pagkakita ang isarakananda nga tana nagayad run, nag-balik tana kay Jesus nga nagasinggitang pagdayaw sa Dios. 16 Nagloodtana kay Jesus kag nagpasalamat nga

Lucas 17:17 133 Lucas 18:3mayad kanana. Ang tao nga datotaga-Samaria. 17 Makon dayon niJesus, “Kabay napolo ang nagayad?Ta sadin run ang siam? 18 Basi araiba nganagbalik digi agudmagpasala-mat sa Dios loas sa tao nga dia ngabukun Judio?” 19 Makon dayon niJesus kanana, “Pagtindug kag magoli.Nalowas kaw tungud sa imong pag-too.”

Parti sa anang Ginarian ang Dios.(Mt. 24:23-28, 37-41)

20 May mga Pariseo nga nagpa-mangkot kay Jesus kon sano maom-pisa anang pagari ang Dios. Makonni Jesus kananda, “Sa anang pagom-pisa anang pagari ang Dios ara tandanga makikita. 21 Gani ara gid maymakakoon nga ‘Way sulunga nindo,dagi run!’ okon, ‘Way dato!’ Ay anangpagari tana ang Dios dian mismo saindong palibot.”

22 Makon dayon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Magaabot ang ad-law ngamagaandum kamo nga andanmakita nindo Ako nga Naging Taobisan sangka adlaw lang, piro indipa matabo. 23 May mga magakoonkanindo nga, ‘Doto tana!’ okon ‘Digitana!’ Indi kamo magpati kanandaokon magsagiap kanakun. 24 Ay konmagabot ron ang adlaw nga Ako ngaNaging Tao magbalik, makikita angtanan, tungud nga maging pario sakilat nga nagalanyag sa palibot gid.25 Piro doro anay nga mga kalisudakun dapat antoson. Sisikwayun akoang mga tao nga dia.

26 “Kon ano anang ginaimo angmga tao sa tyimpo ni Noe, mamanra dan anang imoon ang mga taokon magabot Ako nga Naging Tao.27 Sa tyimpo nga dato ni Noe araiba nga ginaisip ang mga tao kondiang magpangalipay. Sigi lang an-dang kaun, inum, kag pangasawaasta sa adlaw nga si Noe nagsuludsa arka. Nagabot dayon ang gonawkag nadora sanda tanan. 28 Anangimoon ang mga tao maging pariora sa anang ginaimo ang mga tao

sa anang tyimpo ni Lot. Ang mgatao dato sigi ra lang andang karaunkag irinum. Nagabarakal sanda kagnagabaraligya, nagaparananum, kagnagaparatindug andang mga balay.29 Piro pagabot tana ang adlaw ngasi Lot naggoa sa Sodoma ginpaoranang Dios ang kalayo kag asopri, kagnadora sanda tanan. 30 Dan toladanra ang matatabo kon Ako nga Nag-ing Tao magabot. 31 Sa adlaw ngadato, ang tao sa goa anang balayindi dapat magpaawat nga magsuludpa para magbuul anang mga pagk-abutang. Kag ang doto sa taram-nan indi run dapat nga magoli pa saanang balay. 32 Dumdumun nindoang natabo sa anang asawa ni Lot.33Ang bisan sino nga nagaimorat ngaindi madora anang kaboi madodoragani. Piro ang bisan sino nga baliara anang kaboi tungud sa anangpagsonod kanakun makakabaton angkaboi nga ara kataposan. 34Samatoodtana, sa gabi nga dato, konmay darwaka tao nga nagaolid nga nagakatorog,ang isara bulun kag ang isara tanasalaan. 35 Kon may darwa ka babainga nagagaling, ang isara bulun kagang isara tana salaan. 36 [Kag konmay darwa ka tao nga nagaobra saandang ginaobraan, ang isara bulunkag ang isara tana salaan.”] 37Makonanang mga somolonod, “Ginoo, diindia matatabo?” Ginsabat na sandasa paanggid, makon na, “Kon diinang may patay nga sapat, doto ranagatiripon ang mga wak.”

18Ang Babai nga Balo kag ang Wis

1 Kag ginsogidan pa gid ni Jesusanang mga somolonod ang sangkapaanggid agud todloan sanda ngamagpangamoyo pirmi kag indi gidmadoraan andang paglaum. 2Makonna, “May sangka wis anay sa sangkasiodad nga ara naadluki sa Dios kagbali ara kanana anang isigkatao. 3Kagdoto ra sa siodad nga dato may balo

Lucas 18:4-5 134 Lucas 18:22nga nagabalik-balik pirmi sa wis ngadato ay nagapabolig tana sa anangkaso. 4-5 Ang primiro indi gosto angwis nga magbolig. Piro ang ori, tun-gud nga sigi anang balik-balik kagginatoblag tana pirmi ang balo ngadato, naisip na nga bisan ara tananaadluki sa Dios kag bali ara anangisigkatao boligan na run lang agudindi tana pagtakaan.” 6Makon dayonni Jesus kananda, “Ta nakita nindoanang ginimo angwis nga bukun ganimatarung? 7 Ta ang Dios pa. Indimaimo nga indi tana magbolig saanang kaso anang mga pinili nga na-gapanawag kanana adlaw-gabi. Sig-orado gid nga indi na sanda pag-pabayanan. 8 Sa matood tana, boboli-gan na sanda lagi-lagi. Garing pag-balik ko digi sa kalibotan, Ako ngaNaging Tao, ano kabay, makikita ko raang mga tao nga nagatoo?”

Paanggid Parti sa Pariseo kag saManogsokot ang Bois

9 Karon, may mga tao doto nganagasarig nga sanda lang gid angmatarung kag ginamolay nanda angiba. Gani ginistorian sanda ni Jesusang paanggid nga dia. 10 Makon na,“May darwa ka tao nga nagayan satimplo agud magpangamoyo. Angisara Pariseo kag ang isara manog-sokot ang bois. 11Ang Pariseo nagtin-dug doto kag silinsio nga nagpang-amoyo. Makon na, ‘Dios ko, na-gapasalamat ako kanimo nga bukunako pario sa iba nga mga tao ngatakawan, dayaun, kag manogpangin-babai. Kag salamat nga bukun ako rapario samanogsokot nga dia ang bois.12 Darwa gid ka bisis ako nagapoasakada simana. Kag ginataw ko akunikapolo sa tanan ko nga kinitaan.’13 Ang manogsokot tana ang bois samarayu-rayu nagtindug. Ara tananagtangra sa langit kondi nagadon-gok nga nagapolpog anang dugan nganagakoon, makon na, ‘Dios ko, kaloyiako ra ay ako makasasala!’ 14 Sa ma-tood tana, ang tao nga dia nagoli sa

anang balay nga ginabilang run angDios nga matarung. Ang isara tanaara. Ay ang bisan sino nga nagapataassa anang kaogalingun ipaubus angDios, piro ang nagapaubus tana anangkaogalingun pataasun.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang mgaBata nga Mairintuk

(Mt. 19:13-15; Mc. 10:13-16)15 May sangka adlaw nga ginpan-

dara ang mga tao kay Jesus patiandang mga lapsag agud tongton-gan anang alima bilang pagbindisyonkananda. Pagkakita anang mga so-molonod nga nagapaayan ang mgatao doto kay Jesus, ginsaway nandaang mga tao. 16 Piro gintawag niJesus anang mga somolonod, makonna, “Pabayani nindo lang ang mgabata nga magparapit kanakun. Indinindo sanda pagbawali, ay kabilangsa anang ginaarian ang Dios ang mgapario kananda. 17 Ang matood tanagani, ang bisan sino nga indi mag-pasakup sa anang pagari ang Diospario anang pagpasakup ang mgabata nga dia indi gid mapabilang samga tao nga ginaarian ang Dios.”

Ang Manggaranun nga Tao(Mt. 19:16-30; Mc. 10:17-31)

18 May sangka manogdomaraang mga Judio nga nagpamangkotkay Jesus. Makon na, “Mayad ngaMaistro, ano kabay akun imoonagud makaangkun ako ang kaboi ngaara kataposan?” 19 Makon ni Jesuskanana, “Basi nagakoon kaw nga akomayad? Ara kabay iba nga mayadkondi ang Dios lang. 20 Kon parti saimongpamangkot nga dan, naulamanmo ra kabay anang ginakoon angKasogoan: ‘Indi kaw magpanginbabaiokon magpanginlalaki, indi kawmagpatay, indi kaw magpanakaw,indi kawmagtistigo ang botig, taodonmo imong tatay kag imong nanay.’ ”21 Nagsabat ang tao, makon na, “Angtanan nga dan natoman ko ron alinang maistan ako pa.” 22 Pagkabatini Jesus sa anang sabat, makon

Lucas 18:23 135 Lucas 19:3na, “May sangka butang pa gidnga dapat mo nga imoon. Ibaligyamo imong pagkabutang kag anangbayad ipanagtag mo dayon sa mgapobri. Kag sa toladia nga paagimaging manggaranun kaw doto salangit. Pagkatapos, magbalik kawkag magsonod kanakun.” 23 Piropagkabati na dato naborido tana ngamayad tungud nga manggaranuntana gid.

24 Pagkakita ni Jesus nga naboridotana nga mayad, makon na, “Mal-isud ra gid para sa mga manggaranunnga magpasakup sa anang pagari angDios. 25 Mas maulas pa gani nga ma-gagi ang sapat nga kamilyo sa anangboo ang dagum kaysa magpasakupang manggaranun sa anang pagariang Dios.” 26Angmga nakabati anangginambal nga dato ni Jesus nagpa-mangkot, makon nanda, “Ta kon to-ladan sino ron lang kabay ang mal-owas?” 27 Piro ginsabat sanda ni Je-sus, makon na, “Ang mga butang ngaindi maimo ang tao maimo ang Dios.”

28Makon dayon ni Pedro, “Ta kami,ginbayaan namun amun mga pagk-abutang kag nagsonod kami kan-imo!” 29Makon ni Jesus kananda, “Samatood tana, ara gid may nagbayaanang pamilya, asawa, mga kabogto,ginikanan, okon mga bata tungudsa anang pagpasakup sa pagari angDios 30 nga indi makabaton pilo-pilonga balus sa tyimpo nga dia, kag saparaabotonmaykaboi tana panga arakataposan.”

Ikatlo nga Pagambal ni Jesus Parti saAnang Kamatayun

(Mt. 20:17-19; Mc. 10:32-34)31 Ang ori ginpabulag ni Jesus

anang dosi ka apostolis kag ginkonanna sanda, makon na, “Pamati kamo!Maayan kita dadi sa Jerusalem, kagdoto matotoman run anang mga gin-tagna angmga propita parti kanakun.32 Ako nga Naging Tao iintriga run samga bukun Judio. Yagotaun nandaako, pakauyan kag doraan. 33 Anoton

nanda ako ra kag patayun dayon. Pirosa sulud tatlo ka adlaw mababanawako.” 34 Garing ang mga apostolis aragid dato kaangup kon ano anang gos-tong ambalun ni Jesus ay ginlipudanandang pagangup sa anang ginambalnga dato.

Ang Manogpalimos nga Bolag Gi-nayad ni Jesus

(Mt. 20:29-34; Mc. 10:46-52)35 Ang marapit run sanday Jesus

doto sa Jerico, may sangka bolagnga nagapongko sa binit ang dalannga nagapalimos. 36 Pagkabati nanga doro nga mga tao ang nagaaraginagpamangkot tana kon anono dato.37 Ginsogidan nanda tana nga siJesus nga taga-Nazaret nagaagi.38Pagkaulam na dato nagsinggit tana,makon na, “Jesus, nga kaliwat niDavid kag manonobli anang ginarian,kaloyi ako ra!” 39 Ginsaway tanaang mga tao nga sa onaan ngamagipus. Piro anang ginimo tana,ginpurusan na pa gani anang singgitnga nagakoon, “Jesus, nga kaliwat niDavid, kaloyi ako ra!” 40 Nagtadungdayon si Jesus kag nagsogo tananga daraun ang bolag nga dato dotokanana. Pagabot ang bolag dotokay Jesus ginpamangkot na, 41 “Anoimong gosto nga imoon ko kanimo?”Makon ang bolag, “Ginoo, gostoko andan nga makakita ruman.”42 Makon ni Jesus kanana, “Sigi,makakita ka run. Nalowas kawtungud sa imong pagtoo.” 43 Kaglagi-lagi nakakita ang bolag nga dato.Nagsonod tana dayon kay Jesus nganagadayaw sa Dios. Pagkakita angmga tao sa natabo nga dia nagdayawsanda ra sa Dios.

19Si Zaqueo

1 Nagsulud si Jesus sa banwa angJerico, kagmintras nagaagi tana doto,2may tao doto nga manggaranun ngaanang aran si Zaqueo. Tana anangmanogdomara ang mga manogsokotang bois. 3 Gosto na gid nga makita

Lucas 19:4 136 Lucas 19:24kon sino si Jesus nga dia, piro tungudsa kadoroon ang tao indi na makitasi Jesus ay potot tana. 4 Gani anangginimo, nagdalagan tana sa onaankagnagsaka dayon sa kaoy nga sikomoroagud makita na si Jesus, ay doto tanagidmaagi sa dalannga dato. 5Pagabotni Jesus doto sa anang tungud nag-tangra tana kag nagambal kay Za-queo, makon na “Zaqueo, pagdali-dali losong ay dadi dapat doto akomadayon sa indong balay.” 6 Ganinagdali-dali losong si Zaqueo, kagginbaton na si Jesus nga malipayungid. 7 Pagkakita ang mga tao nga siJesus doto nagadayon sa balay ni Za-queo, nagmoro-moro sanda, makonnanda, “Basi doto tana gid nagadayonsa anang balay ang tao nga dan ngamakasasala?” 8 Ang doto sanda runsa balay nagtindug si Zaqueo kagnagkoon sa Ginoo, makon na, “Alindadi, Ginoo, ipanagtag ko sa malisudang katunga akun pagkabutang. Kagkon ako may gindayaan, apat ka piloakun ibalik kanana.” 9Makon ni Jesuskanana, “Dadi ginlowas ang pamilyanga dia, tungud nga tana anang kali-wat ra ni Abraham. 10 Ay Ako ngaNaging Tao nagayan digi sa kalib-otan agud pangitaun kag lowasun angtanan nga nagtalang sa matood ngadalan.”

Paanggid Parti sa Tatlo ka Sorogoon(Mt. 25:14-30)

11Mintras nagapamati pa ang mgatao ginsogidanna sanda angpaanggidtungud nga marapit sanda run gidsa Jerusalem kag anang kaisip angmga tao maompisa run gid anangpagari ang Dios. 12 Makon ni Jesuskananda, “May sangka prinsipi nganagayan sa marayu nga logar agudbatonon na ang awtoridad bilang arisa anang banwa, kag pagkatapos ma-balik tana ra. 13 Piro bago tana na-galin ginpatawag na anang napolo kasorogoon kag ginpanawan koarta angkada isara kananda nga parario anangkantidad, kag nagkoon tana kananda,

makonna, ‘Patikanga nindo akun gin-panaw nga dan kanindo mintras araako.’ 14Karon, anang mga kasimanwaara naliag kanana. Gani pagkataposnga tana nakaalin, nagpadara sandamga riprisintanti sa anang ginayananang prinsipi agud magkoon nga indinanda gosto nga magari kananda angprinsipi nga dato. 15 Piro ginimo para gid nga ari ang prinsipi. Pagbalikna sa anang logar ginpatawag na angmga sorogoonnga anang ginpanawankoarta nga inogpatikang agud maula-man na kon tagpira andang naganan-sya. 16Ang primiro nga nagabot dotokanana nagkoon, makon na, ‘Ginoo,imong koarta nga gintaw kanakunnakaganasia napolo ka pilo.’ 17Makonang ari, ‘Ta mayad, mayad kaw ngasorogoon! Tungud nga nasarigankaw sa maistan nga dia nga butang,dadi padomaraun ta kaw sa napolo kasiodad.’ 18 Ang isara nga sorogoonnagabot ra. Makon na, ‘Ginoo, imonggintaw kanakun nga koarta naka-ganansya bali lima ka pilo.’ 19Makonang ari kanana, ‘Ikaw padomaraun kora sa lima ka siodad.’ 20 Kag nagabotang isara pa gid, makon na, ‘Ginoo,way dagi imong koarta. Ginpotos kogid dan kag gintago, 21 tungud ngaginaadlukan ako kanimo ay masyadokaw ka istrikto nga tao. Nagabuulkaw ang ganansya sa anang kinabud-layan ang iba, kag nagabuul kaw angpatubas bisan bukun ikaw ang na-gatanum.’ 22 Makon ang ari kanana,‘Ara kaw polos nga sorogoon! Imongginambal mismo akun gamitun sapagsintinsya kanimo. Naulaman mogali nga ako istrikto nga tao kagnagabuul ako ang ganansya sa anangkinabudlayan ang iba, kag nagabuulako ang patubas bisan bukun ako angnagatanum. 23 Ta basi ara mo pagbu-tangan akun koarta sa bangko agudnga pagbalik ko mabubuul ko akunkoarta kag may saka pa!’ 24 Ganimakon ang ari sa mga tao nga na-gatirindug doto, ‘Sigi, bula nindokanana ang koarta kag itaw doto sa

Lucas 19:25 137 Lucas 19:47tao nga nakaganansya napolo ka pilo.’25 Piro nagsabat sanda, makon nanda,‘Ginoo, kabay napolo ron gani angkanana.’ 26 Makon ang ari, ‘Sogidanta kamo, ang bisan sino nga maydian tawan pa gid. Piro ang tao tananga ara, bisan ang maistan nga gin-piar kanana bulun pa.’ 27 Pagkataposmakon dayon ang ari, ‘Kon parti samga tao nga dato nga nagakontrakanakun kag indi gosto nga ako ma-gari kananda, ala, pandara nindo digikanakun kag pamatayun!’ ”

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Jn. 12:12-

19)28 Pagkatapos anang istoria nga

dato, nagpadayon tana panaw paayansa Jerusalem. 29 Ang marapit sandarun sa Betfage kag Betania, dotosa may bokid nga ginatawag Bokidang mga Olibo, ginpaona ni Jesusang darwa sa anang mga somolonod.30Makon na kananda, “Pagona kamodoto sa masonod nga bario. Pagsam-put nindo doto makikita nindo angbataun pa nga asno nga nagaigot. Diaara pa gid nasakayi. Obadun nindokag daraun digi kanakun. 31 Konmay magpamangkot gani kon basiginaobad nindo, sabatun nindo ngakinanglan ang Ginoo.” 32 Gani nag-panaw ang darwa, kag kon ano anangginkoon ni Jesus kananda maman ragid gani andang ginabotan. Dotoang bataun pa nga asno, 33 kagpagobad nanda ginpamangkot sandagani anang mga tagya kon basi gi-naobad nanda. 34 Ginsabat nandanga “Kinanglan ni Ginoong Jesus.”35 Kag gindara nanda dayon kay Je-sus. Pagabot doto, ginampiloannanda ang asno andangmga lambongkag ginpasakay nanda dayon si Je-sus. 36 Sa anang pagsakay paayansa Jerusalem ginladlad ang mga taoandang lambong sa dalan nga anangnaagian bilang pagpadungug kanana.37 Kag ang tana nagapalusub run

alin sa Bokid ang Olibo, nagapan-galipay anang mga somolonod kagnagasiringgit nga nagadayaw sa Diostungud sa mga milagro nga andangnagkarakita. 38Makon nanda, “Daya-won ang Ari nga nagaabot nga gin-padara ang Ginoo! Mayad run atunrilasyon sa Dios. Dayawon ta tana!”

39 Doto sa karakuan may mgaPariseo nga nagkoon kay Jesus,makon nanda, “Maistro, paipusaimong mga somolonod.” 40 Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,kon magipus sanda, ang mga batoroman ang magasiringgit ang mgapagdayaw.”

Gintangisan ni Jesus ang mga Taga-Jerusalem

41 Ang si Jesus marapit run saJerusalem, pagkakita na sa siodad,nagpanangis tana para sa mga taga-doto. 42 Makon na, “Kon naula-man nindo lang andan dadi kon anoang makakataw kanindo ang kalin-ung! Garing natabonan lang indongpagangup. 43Magaabot gid ang adlawnga indong siodad sirkoloon indongmga kaaway padir agud indi kamo gidmakapalagyaw. Kag sagusuun kamosa tanan nga diriksyon. 44Pamatayunnanda kamo, kag gugubaun nanda in-dong siodad asta ara gid may masalanga bato nga nagakamada dian. Diatanan matatabo kanindo tungud ngaara nindo pagsapaka ang oras ngalowasun kamo ron andan ang Dios.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mt. 21:12-17; Mc. 11:15-19; Jn. 2:13-

22)45 Pagabot nanda sa Jerusalem,

nagdiritso si Jesus sa timplo, kag pag-sulud na doto ginpalayas na ang mgatao nga nagabaraligya. 46 Makon nakananda, “Kabay nagakoon ang Diossa Kasolatan nga anang balay logarnga parangamoyoan. Piro ginimonindo tana nga parantagoan ang mgatolisan.”

47 Alin dato kada adlaw nagatodlotana doto sa timplo. Angmgamanog-domara tana nga mga pari, kag ang

Lucas 19:48 138 Lucas 20:18mga manogtodlo ang Kasogoan, patiang mga opisyalis ang banwa nag-pangita paagi agud patayun tana.48Garing ara sanda kakita kaigayonantungud nga ang mga tao tana nawi-wili gid nga magpamati sa anang mgapanodlo.

20Mga Pamangkot Parti sa anang Aw-

toridad ni Jesus(Mt. 21:23-27; Mc. 11:27-33)

1 May sangka adlaw mintras naga-todlo si Jesus ang Mayad nga Baritasa mga tao doto sa timplo, nagpara-pit kanana ang mga manogdomaranga pari kag ang mga manogtodloangKasogoanpati anangmgamanog-domara ang mga Judio kag nagpa-mangkot kanana. 2 Makon nanda,“Abi sogidi kami kon ano imong aw-toridad nga nagaimo kaw ang mgabutang nga imong ginaimo digi satimplo. Sino ang nagtaw kanimoang awtoridad nga dan?” 3 Makonni Jesus kananda, “Mapamangkot akora anay kanindo. Abi sogidi nindoako. 4 Kino magalin anang awtori-dad ni Juan sa pagpangbunyag, saDios okon sa tao?” 5Ginbarais-baisannanda kon ano andang isabat; makonnanda, “Kon magkoon kita nga ‘Alinsa Dios,’ makoon tana nga, ‘Ta basi arakamo nagpati kay Juan?’ 6 Piro konmagkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’ ba-batoon kita ang mga tao, ay konbin-sido sanda nga si Juan anang propitaang Dios.” 7 Gani ginsabat nanda runlang si Jesus nga ara sanda kaulam.8 Gani makon ni Jesus kananda, “Takon indi kamo magsogid kanakun,indi ko kamo ra pagsogidan kon kinonga awtoridad ko ginaimo ang mgabutang nga akun ginaimo.”

Paanggid Parti sa Agsador(Mt. 21:33-46; Mc. 12:1-12)

9Kag ginsogidan dayon ni Jesus angmga tao ang paanggid, makon na,“May sangka tao nga may logta ngaginpatanuman na obas. Pagkataposginpaagsaan na kag nagayan dayon sa

marayu nga logar. 10 Datong inog-popo ron ang obas ginsogo na anangsorogoon agud magbuul anang partidoto sa mga agsador. Piro pagabotdoto ang sorogoon nga dato ginbalbalnanda kag ginpaoli nga ara gid dara.11 Anang ginimo ang tagya, nagsogotana pa gid sangka sorogoon. Piropagabot ang sorogoon samga agsadorginbalbal tana ra kag ginpakauyan.Pagkatapos ginpabalik nanda ra ngaara gid dara. 12 Ginpadara pa gid angtagya ang ikatlo nga sorogoon, piropagabot na doto gintigbak nanda rungid kag ginpalayas. 13 Gani makonanang tagya ang kaobasan nga dato,‘Ano ron lang kabay akun imoon? A,’makon na, ‘akun pinalangga gali ngabata maman akun sogoon. Ay sigorogid nga taodon nanda tana.’ 14 Piropagkakita angmga agsadornga anangbata run ang nagabot, makon nanda,‘Dia run ang manogpanobli. Dali,patayun ta agud maging atun anangsorobliun.’ 15 Gani gindara nandatana doto sa goa ang kaobasan kagginpatay nanda dayon.”

Makon dayon ni Jesus kananda, “Taano kabay anang imoon ang tagyakananda? 16 Sigorado gid nga ayananna anang mga agsador nga dato kagpamatayun. Kag paagsaan na dayonsa iba anang kaobasan.” Pagkabatidato ang mga tao, makon nanda,“Kabay pa nga indi ra itogot ang Diosngamatabo ang toladato!” 17Piro gin-sulung sanda ni Jesus kag magkoon,makon na, “Tay ano tana anang gos-tong ambalun ang Kasolatan nga na-gakoon,‘Angbatonga ginsikway angmgapan-

dayMaman gid ang naging pondasyon

nga bato.’18 Ang bisan sino nga maglagpak sabato nga dato magakarabari, piroang lagpakan tana ang bato nga datomatutudtud gid.”

Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Mc. 12:13-17)

Lucas 20:19 139 Lucas 20:4319 Sa oras gid nga dato dadakupun

tana run andan ang mga manogtodloang Kasogoan kag ang mga manog-domara nga mga pari, ay nasatumannanda nga sanda anang ginatomodsa anang paanggid nga dato. Garingginaadlukan sanda samga tao. 20Ganiandang ginimo, nagulat sanda ngamay kaigayonan. Nagpadara sandamga ispia nga nagpakono-kono ngaosto andang katoyoan, agud kon maymakita sanda nga sala sa anang ambaliakosar nanda tana dayon sa gobir-nador. 21 Nagpamangkot ang mgatao nga dato kay Jesus, makon nanda,“Maistro, naulaman namun nga ostoimong ginaambal kag ginatodlo, kagara kaw may ginapasolabi bisan sinokondi kon ano anang kabubutun angDios sa tao maman gid imong gina-todlo. 22Abi, kon sa kanimo, osto balanga kita bilang mga Judio magbayadang bois sa Impirador ang Roma okonindi?” 23 Piro naulaman tana ni Jesusandang paito nga dato, gani ginsabatna sanda, makon na, 24 “Abi pasu-lunga nindo ako ang koarta. Kinongitsora kag aran ang nagabutang digi?”Makon nanda, “Ana ang Impirador.”25Gani ginsabat sandani Jesus,makonna, “Ta kondi itaw nindo sa Impiradorang ana ang Impirador kag itawnindora sa Dios ang ana ang Dios.” 26 Ganisa atobangan ang tanan ara sandagid kadakup kanana sa anang ambal.Kag tungud nga natingala sanda ngamayad sa anang sabat ni Jesus, nagi-pus sanda run lang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Mc. 12:18-27)

27 May mga Saduseo ra nga nag-parapit kay Jesus. Dia nga mga taoara nagapati nga ang mga tao maba-banaw. 28 Makon nanda, “Maistro,si Moises nagsolat kanatun nga konmapatay ang lalaki nga ara pa naka-pabata sa anang asawa, dapat anangkabogto roman ang mapangasawa saanang asawa nga nabalo agud maka-pabata tana para sa anang kabogto.29 Karon, may pito ka magkarabogto

nga lalaki. Ang panganay nagpan-gasawa kag napatay nga ara nakapa-bata. 30 Gani anang asawa nga na-balo ginpangasawa ang madason ngakabogto ang napatay. Piro napataytana ra nga ara nakapabata sa babainga dato. 31 Toladan ra ang natabo saikatlo nga kabogto, asta pa sa ikapito.Nagkarapatay sanda tanan nga aragid kapabata. 32Ang ori ang babai na-patay ra. 33 Ta, kon magabot ron angpagkabanaw, kino tana nga asawa, aysanda nga pito naging asawa na?”

34 Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Sa tyimpo nga dia nagaarasawaang mga tao. 35 Piro ang bisan sinotana nga sono sa Dios bagay banawonkag daraun doto sa isarang kinaboiara run nagaarasawa. 36 Indi sandarun gid mapatay tungud nga mag-ing pario sanda run sa mga angil;mga bata sanda gani ang Dios, ayginbanaw na sanda. 37 Kon parti sapagbanaw ang mga patay, ginpama-todan dia ni Moises sa anang ginam-bal doto sa nagadabadabangapalong-pong. Kabay gintawag na ang Ginoonga ‘anang Dios ni Abraham, ni Isaac,kag ni Jacob.’ 38Dia nagakaologan ngabisan boay sanda run nga napatay, boisanda pa ra gid, ay ang Dios bukunDios ang mga patay, kondi Dios tanaang mga boi. Kon sa Dios, ang tananboi pa ra gid.” 39 Makon ang ibanga mga manogtodlo ang Kasogoan,“Maistro, tama imong sabat nga dan.”40 Kag ara run may nagpangas pa ngamagpamangkot kanana.

Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Mc. 12:35-37)

41 Karon, nagpamangkot si Jesus samga tao, makon na, “Basi nagakoonsanda nga ang Cristo anang kaliwat niDavid? 42Ay si David mismo nagkoonsa Libro ang mga Salmos nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,43 Asta mapasoko ko kanimo imong

mga kaaway.’

Lucas 20:44 140 Lucas 21:1444Ta kon gintawag na tana nga Ginoo,paiwan nga tana anang kaliwat langgid ni David?”

Nagpaandam si Jesus Parti sa mgaManogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)45Mintras nagapamati angmga tao

kay Jesus, nagkoon tana sa anangmgasomolonod, makon na, 46 “Magandamkamo sa mga manogtodlo ang Kaso-goan nga gosto maglagaw nga na-gasoksok ang malabug nga lambong.Kag kon sa mga logar nga ginatiripo-nan ang mga tao, gosto nanda gidnga taodon sanda. Kon sa mgasimbaan okon sa mga ponsyon gi-napili nanda gid ang porongkoannga para sa mga dungganun ngatao. 47 Ginaobos nanda buul anangmga pagkabutang ang mga balo ngababai, kag ginatabon-tabonan nandalang andang ginaimo paagi sa an-dang malawig nga mga pangadi. Masmabaul nga silot andang babatonon.”

21Anang Alad ang Babai nga Balo(Mc. 12:41-44)

1Ang ori nagpanulung-sulung si Je-sus kag nakita na ang mga manggara-nun nga nagabutang andang koartasa ginaologan ang mga alad. 2 Kagnakita na ra ang balo nga babai ngapobri gid nga nagolog darwa lang kasinsilyo nga maistan anang kantidad.3 Makon dayon ni Jesus, “Sa matoodtana, sa panulung ang Dios mas doroanang ginolog ang pobri nga balokaysa kananda nga tanan. 4 Ay sandanagtaw tungud nga abonda sanda;piro tana tana, bisanmasyado ka lisudanang kaimtangan gintaw na tanananang pangaboian.”

Parti sa Pagguba ang Timplo(Mt. 24:1-2; Mc. 13:1-2)

5 May mga tao doto nga naga-sorogidanun parti sa mga mabaraulnga mga bato kag sa mga ginrigaloang mga tao nga gingamit sapagpasadya ang timplo. Piro

nagkoon si Jesus kananda, makonna, 6 “Magaabot ang adlaw nga angmga butang nga dan nga indongnakikita dadi magakararompag kagara gid may mabilin nga mga batonga nagakamada.”

Parti sa Paraaboton nga mga Adlaw(Mt. 24:3-14; Mc. 13:3-13)

7 Nagpamangkot sanda kay Jesus,makon nanda, “Maistro, sanomatatabo ang mga butang nga dan?Ano ang mga tanda nga dan nga mgabutang madali run lang matabo?”

8Makon ni Jesus kananda, “Magan-dam kamo nga indi kamomapatalangang iba. Ay doro ang magaabot kagkada isara magakoon nga sanda konoako kag nagabot ron ang oras. Piroindi kamo gid magpati okon mag-sonod kananda. 9Konmakabati kamonga may mga gira kag mga paggiri-namo, indi kamo magpakulba, ay dantana kinanglan ngamatabo anay, piroara nagakaologan nga magaabot ronnga lagi anang kataposan ang kalib-otan.”

10 Kag makon pa gid ni Jesuskananda, “Magaaraway ang mganasyon kag magaaraway ang mgaginarian. 11 May magaabot nga mgalinog nga mabaraskug kag may mgagutum kag mga pisti nga magaabotsa mga tao sa iba-iba nga mga logar.Kag may makikita kamo ra nga mgakaaradluk kagmakatiringala ngamgatanda alin sa langit.

12 “Piro bago magkaratabo dandadakupun kamo kag ingabotonang mga tao. Dadaraun nandakamo sa mga simbaan ang mgaJudio agud sintinsyaan kag ipaprisodayon. Dadaraun nanda kamo rasa mga ari kag mga gobirnadoragud imbistigarun kamo. Dia tananimoon nanda kanindo tungud saindong pagsonod kanakun. 13 Pirodia maging kaigayonan para kanindoagud sogidan nindo sanda ang Mayadnga Barita parti kanakun. 14 Ganipagdisisyon kamo nga lagi nga kon

Lucas 21:15 141 Lucas 21:37matabo dato indi kamo magpalibugkon ano indong isabat, 15 ay ako tanaang magataw kanindo kaaram kaginogsabat agud indi gid makasabatkontra kanindo indongmga kakontra.16 Ang iba kanindo iakosar mismoindong mga ginikanan, indong mgakabogto, indong mga paryinti, kagindong mga amigo, kag ang ibakanindo patayun nanda gid gani.17 Dumutan kamo ang tanan tungudnga kamo akun mga somolonod.18 Piro indi kamo gid maiwan, 19 aykon magpadayon kamo sa indongpagtoo kanakun makaangkun kamokaboi nga ara kataposan.”

Parti sa Pagguba ang Jerusalem(Mt. 24:15-21; Mc. 13:14-19)

20 “Kon makita nindo nga angJerusalem ginasirkolo ron ang mgasoldado, dan maulaman nindo ngamadali run lang nga gubaun. 21 Ganiang mga nagaoli sa Judea dapat mag-paralagyaw ron sa kabokidan. Kagang mga sa siodad ang Jerusalemmagparalagyaw ron da. Ang mgatao sa bokid dapat indi magsulud saJerusalem. 22 Ay maman run danang mga adlaw nga silotan ang Diosang mga tao doto agud matomananang ginakoon ang Kasolatan. 23 Samga adlaw nga dato kailo ra angmga nagaburudus kag ang mga na-gaparatiti tungud nga malilisudansanda sa pagpalagyaw. Mabaul ngakalisud ang magaabot sa logar ngadia ay mabaul anang kaugut angDios sa mga tao digi. 24 Ang ibakananda magakarapatay sa gira, kagang iba dadakupun kag daraun sa iba-ibang mga nasyon. Kag anang siodadnga dia ang Jerusalem gugubaun kagdodomaraan ang mga bukun Judiomintras ginatogotan pa ang Dios.”

Ang Pagbalik anang Bata ang Tao(Mt. 24:29-31; Mc. 13:24-27)

25“Matatabo ra ngamaymga tandanga makikita sa adlaw, sa bolan, kagsa mga bitoon. Digi sa logta kukul-baan nga mayad ang mga tao tungud

sa mabaraul nga mga daloyon nganagaralagomba. 26Magakaradismayoang mga tao sa kaadluk sa kon anoang matatabo sa kalibotan nga dia, ayang mga butang nga sa langit pata-langun sa andang dati nga aragian.27 Sa oras nga dato, Ako nga Nag-ing Tao makikita sa mga panganodnga nagabalik run digi sa kalibotannga may gaum kag nagalanyag ngamayad. 28 Kon ang mga butang ngadiamagompisa run ngamagkaratabo,indi kamo magkaadluk ay madali runlang gid ang paglowas kanindo.”

Ang Liksyon sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Mc. 13:28-31)

29 Kag ginsogidan sanda dayon niJesus ang paanggid. Makon na, “Su-lunga nindo bala ang kaoy nga igira,kag ang iba pa ngamga kaoy. 30Kabaykonmakita ta nganagapangogbos ronnagakoon kita nga madali run langang tigirinit. 31 Dan toladan ra, konmakita nindo nga nagakaratabo ronang mga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindonga marapit run anang pagari angDios. 32Samatood tana, dia tanan ngamga butangmagakaratoman gid bagomagkaradora ang mga tao nga dia sadadi. 33Madodora ang langit kag anglogta, piro akun mga ambal indi gidmaimo nga indi matoman.”

Magandam Kamo34 “Gani bantayan nindo indong

kaogalingun nga indi kamo mawilisa pabasta-basta nga pagpangaboi, sapagpalingin, kag sa pagpalibug sa in-dong pagpangaboi, ay basi kon golpilangmagabot ang adlaw nga dato ngaara kamo kapriparar, nga midyo sanasiud kamo. 35Ay dia tana golpi langnga maabot sa tanan nga nagaoli digisa kalibotan. 36 Gani maging alistokamo pirmi kag magpangamoyo ngakon matabo ron ang tanan nga dianga mga butang, may kabaskug kamoagud indi kamomaiwan kondimakaa-tobang kamo Kanakun nga NagingTao nga indi kamo mauya.” 37 Kada

Lucas 21:38 142 Lucas 22:19adlaw nagayan si Jesus doto sa timplokag nagtodlo. Kon gabi, nagdayontana sa Bokid ang mga Olibo. 38 Kadaaga, dorong tao ang aga pa gid nga na-gayan doto sa timplo ay gosto nandanga magpamati kanana.

22Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Marapit run lang dato ang Pistaang Tinapay nga ara Pampaaboknga ginatawag ra nga Pista anangPaglubas ang Angil. 2 Ang mgamanogdomara nga mga pari kagang mga manogtodlo ang Kasogoannagapangita paagi kon paiwannanda mapatay si Jesus nga indimagkinagolo, ay naadlukan sanda samga tao.

Nagsogot si Judas nga Tana ang Ma-traidor

(Mt. 26:14-16; Mc. 14:10-11)3 Nakasulud run dato si Satanas

kay Judas nga ginatawag nga Is-cariote. Isara tana sa anang dosika apostolis ni Jesus. 4 Gani nag-panaw tana kag nagpakigkita sa mgamanogdomara nga pari kag sa mgaopisyalis ang mga goardya sa tim-plo. Ginambalan nanda kon pai-wan na maitogyan kananda si Jesus.5Nalipay sanda ngamayad kag nagka-sogot sanda nga mabayad kanana.6 Kag nagkasogot ra si Judas, kag alindato nagpangita tana run kaigayonankon paiwan na maitogyan si Jesuskananda nga indi maulaman ang mgatao.

Nagsogo si Jesus nga Magpripararandang Yapon Para sa Pista

(Mt. 26:17-25; Mc. 14:12-21; Jn. 13:21-30)

7 Karon, nagabot ron gid ang Pistaang Tinapay nga ara Pampaabok. Ma-man dia ang adlaw nga ang mgaJudio kinanglan nga magalad angmga karniro nga andang ginakaunpara sa Pista anang Paglubas angAngil. 8 Gani ginsogo ni Jesus siPedro kag si Juan nga magona kag

magpriparar andang yapon sa pagsili-brar ang Pista anang Paglubas angAngil. 9 Bago sanda magpanaw nag-pamangkot sanda kon diin sanda ngabalay mapriparar. 10 Makon ni Je-sus kananda, “Pagabot nindo sa sio-dad, may masosoblang kamo ngatao nga nagadara ang banga ngamay tobig. Sonodon nindo tanadoto sa balay nga anang susulu-dan. 11 Kag toladia indong iambalsa tagbalay, ‘Ang manogtodlo naga-pamangkot kon diin ang koarto ngaanang kaunan kaiban anang mga so-molonod para sa pagsilibrar ang Pistaanang Paglubas ang Angil.’ 12 Ipakitana dayon kanindo angmawayang ngakoarto sa ibabaw nga komplito ron sakasangkapan. Doto kamo magimusatun yapon.” 13Nagpanaw dayon angdarwa nga anang ginsogo, kag nakitananda nga kon ano anang ginkoonni Jesus maman ra gid ang natabo.Kag doto sanda nagpriparar andangyapon para sa pista.

Ang Komonion(Mt. 26:26-30; Mc. 14:22-26; 1 Cor.

11:23-25)14 Pagabot ang oras nga inogyapon

ron, nagpongko si Jesus kaibananang mga apostolis agud magkaun.15 Makon dayon ni Jesus kananda,“Mabaul gid akun andum nga bagoako magantos magkaraiban kitaanay sa pagkaun sa pagsilibrar angPista anang Paglubas ang Angil.16 Ay sa matood tana, indi ako ronmagoman kaun dia asta matomananang matood nga kaologan dotosa anang ginarian ang Dios.” 17 Kagnagbuul tana dayon ang irinumunkag ginpasalamatan na sa Dios.Pagkatapos makon na kananda,“Palibotan nindo dia kag maginumkamo tanan. 18 Sa matood tana, alindadi indi ako ron gid maginum angirinumun nga alin sa obas mintrasara pa nagabot anang ginarianang Dios.” 19 Kag nagbuul tanaang tinapay kag ginpasalamatanna sa Dios. Ginpamisang-pisang

Lucas 22:20 143 Lucas 22:38na dayon, kag ginpanaw kanandanga nagakoon, makon na, “Mamandia akun lawas nga ginataw parakanindo. Imoa nindo dia bilangandumanan kanakun.” 20 Pagkataposnanda kaun nagbuul tana ruman angirinumun kag nagkoon, makon na,“Ang irinumun nga dia akun dogo ngaiola para kanindo nga nagapapagunsa bago nga Kasogtanan nga ginatawang Dios.

21 “Piro pamatii nindo, kaiban tara digi sa pagkaun ang tao ngamagaintriga kanakun sa akun mgakaaway. 22 Ay Ako nga NagingTao mapapatay sono sa anang planoang Dios, piro kailo ra ang tao ngamatraidor kanakun.” 23 Pagkabatinanda dato nagompisa sanda runparamangkotan sa isara kag isara konsino gid kananda ang magaimo dato.

Ang Pagbarais-baisan Kon Sino angPinakaimportanti

24 Ang ori nagbarais-baisan sandara kon sino gid kananda nga mgaapostolis ang pinakaimportanti.25 Gani nagkoon si Jesus kananda,makon na, “Digi sa kalibotan ngadia anang mga ari ang kada banwanagamandar sa andang mga sakup.Gosto ang mga may awtoridad ngatawagun sanda nga mga ‘manogboligsa mga tao.’ 26 Piro kanindotana bukun pario dan. Ay konsino kanindo ang may mataas ngakatungdanan sa tanan, tana angdapat magpaubus. Kag kon sinokanindo ang nagadomara, tana angdapat magsirbi. 27 Ay sino sa darwaang mas importanti, ang nagakaun salamisa okon ang nagasirbi? Syimprimas importanti ang nagakaun salamisa. Piro ako tana maman angnagasirbi kanindo bisan ako indongagalun.”

28 Makon ra ni Jesus kananda,“Kamo nagaonong kanakun sa mgapagtiraw nga akun ginaagian. 29 Ganikon paiwan nga akun Tatay nagtawkanakun gaum para magari, kamo

tawan ko ra gaum nga magari.30 Magiging kaiban ko kamo sapagkaun kag paginum sa akun lamisakon ako magari run. Kamo akunpadomaraun kag paukumun sa dosika tribo ang Israel.”

Nagambal si Jesus nga Tana Ipangin-wara ni Pedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Jn. 13:36-38)

31 Makon dayon ni Jesus kay Pe-dro, “Simon, pamati bala! Si Satanasnaglisinsya nga tirawan na kamopario sa arayagun nga anang aaya-gun. 32 Piro ginpangamoyo ko ikawnga bisan ano ang matabo indi gidmadora imong pagtoo kanakun. Kagpagkatapos nga makapanombalik karun gani, pabaskugun mo anang pag-too imong mga kabogto.” 33Nagsabatsi Pedro, makon na, “Ginoo, pri-parado ako nga magonong kanimobisan sa prisoan okon sa kamatayun.”34 Makon ni Jesus kanana, “Pedrosogidan ko ikaw ang matood, bagomagtorok ang manok karon katlo moako ron ipanginwara nga ara kaw kak-ilala kanakun.”

Sa Oras ang Kalisud35 Pagkatapos ginpamangkot ni

Jesus anang mga apostolis, makonna, “Pagsogo ko kanindo dato anaynga magpanaw kamo kag magpang-walian, ginkonan ko kamo kabay ngaindi kamo magdara koarta, bag, okonsandalyas. Ta ano, ginkolang kamo?”Makon nanda, “Ara gid.” 36 “Pirodadi,” makon ni Jesus, “kon sino angmay kaita okon bag, dapat daraunna. Kag kon sino kanindo ang araispada ibaligya na anang lambongkag magbakal dayon ispada. 37 Aysa matood tana, dapat matomananang koon ang Kasolatan partikanakun nga ‘Ginbilang tana ngaisara sa mga kriminal.’ Matotomangid anang ginakoon nga dia angKasolatan tungud nga ang tanan nganasolat sa Kasolatan parti kanakunnagakaratoman run.” 38 Makonanang mga apostolis, “Ginoo, way

Lucas 22:39 144 Lucas 22:59may darwa ka ispada digi.” Makonni Jesus kananda, “Ta tama run dan.”

Nagpangamoyo si Jesus sa Bokid angmga Olibo

(Mt. 26:36-46; Mc. 14:32-42)39 Pagalin doto ni Jesus nagayan

tana sa Bokid ang mga Olibo ay ma-man run dato anang nakaogalian.Anang mga somolonod nagtabid rakanana. 40 Pagabot nanda dotomakon na, “Pagparangamoyo kamonga indi kamomadaug ang pagsolay.”41 Nagpabulag tana kananda kag na-gayan doto sa onaan. Doto tana na-glood kag nagpangamoyo. 42 Makonna, “Itay, kon gosto mo, ilikaw moang pagantos nga nagaabot kanakun.Piro bukun akun gosto ang matoman,kondi ang kanimo.” 43 [Nagpakitakanana ang angil nga alin sa langitkag ginpabaskug na tana. 44 Tungudsa mabaul nga kalisud nga anang gin-abatyag, nagpangamoyo tana pa gidnga ugut sa anang tagiposoon, kaganang olas midyo ron sa dogo nganagatoro sa logta.]

45 Pagkatapos na pangamoyonagtindug tana kag nagbalik doto saanang mga somolonod, kag naabotanna sanda nga nagakaratorog tungudsa kabudlay sa sobra nga kasubu.46 Makon ni Jesus kananda, “Aydan, basi nagakaratorog kamo?Pagbangonkamokagmagpangamoyonga indi kamomadaug ang pagsolay.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-50; Jn. 18:3-

11)47 Mintras nagaambal pa si Je-

sus nagabot ang sangka panung ngamga tao. Si Judas mismo nga is-ara sa dosi ka apostolis ang naga-pangona kananda. Nagparapit siJudas kay Jesus agud arukan tana.48 Makon ni Jesus kanana, “Judas, aydan, traidoran mo Ako nga NagingTao paagi sa aruk?” 49 Pagkakitaanang mga kaiban ni Jesus nga mayimoon ron kanana ang mga tao,

makon nanda, “Ginoo, panlaboon na-mun run?” 50 Kag isara gani saanang mga somolonod ni Jesus angnaglabo anang sorogoon ang pinaka-mataas nga pari kag nautas anangtoo nga talinga. 51 Piro makon niJesus kananda, “Tama run dan!” Kagginbalik dayon ni Jesus anang talingaang tao nga dato kag ginayad na.

52 Makon dayon ni Jesus sa mgamanogdomara nga mga pari kag samga opisyalis ang mga goardya satimplo kag sa iba pa nga mga manog-domara angmga Judio nga nagarayandoto para magdakup kanana, “Basinagdara kamo pa gid mga ispadakag mga ralampus para magdakupkanakun? Ano ako, tolisan? 53 Kabaykada adlaw doto ako sa timplo kagdoto kamo ra. Ta basi ara nindo akonga lagi pagdakupa? Garing mamanrun dia indong oras nga ginagaumanang madulum okon malain.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:57-58, 69-75; Mc. 14:53-54, 66-

72; Jn. 18:12-18, 25-27)54 Gindakup nanda dayon si Je-

sus kag gindara sa anang balay angpinakamataas nga pari. Si Pedrotana nagsonod ra, garingmarayu langanang antad. 55Doto sa tunga ang lag-wirta nagadabok kalayo ang mga taokag nagaporongko sa marapit agudmagpainit-init. Si Pedro nagpara-pit ra doto kananda kag nagpongko.56May sangka sorogoonnga babai nganakakita kay Pedro nga nagapongkodoto sa may dapong. Ginsulung nanga mayad si Pedro, kag makon nadayon, “Ang tao nga dia anang kaibanra ang tao nga dato nga si Jesus.”57 Garing nagpanginwara si Pedro,makon na, “Ara ako kakilala kanana.”58Malagat-lagatmay nakakita kanananga lalaki nga nagkoon, makon na,“Ikaw isara ra gid sa anang mgakaiban.” Piro makon ni Pedro nganagsabat, “Ikaw nga tao kaw, bukunako anang kaiban.” 59 Pagkalubasmga saka oras may doto roman nga

Lucas 22:60 145 Lucas 23:10nagkoon, makon na, “Matood ra gidnga ang tao nga dia isara sa anangmga kaiban ang tao nga dato ay tanataga-Galilea ra.” 60Piromakon romanni Pedro, “Wi ang tao nga dia, ilamkanimo, ara ako baya kaulam imongginaambal nga dan.” Kag mintrasnagaambal pa si Pedro, tomorook angmanok. 61 Ginbalikid tana ang Gi-noo kag ginsulung nga mayad. Kagnadumduman dayon ni Pedro anangginaambal ang Ginoo nga bago mag-torok angmanok, katlo na tana ipang-inwara. 62 Gani naggoa si Pedro kagnagpanangis nga mayad.

Gintoya-toya si Jesus kag GinpikaanAnot

(Mt. 26:67-68; Mc. 14:65)63 Si Jesus tana gintoya-toya kag gi-

nanot ang mga tao nga nagagoardyakanana. 64 Ginpudungan nanda raanang mata, kag pagkatapos ginpa-mangkot nanda, makon, “Kabay pro-pita kaw? Ta abi sogidi kami konsino ang nagsampal kanimo.” 65 Kagdoro pa gid andang ginapangambalnga malain kontra kanana.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Jn. 18:19-

24)66 Pagkaaga nagtiripon anang mga

maulam-ulam ang mga Judio. Angiba kananda mga manogdomara ngamga pari, kag ang iba mga manog-todlo ang Kasogoan. Gindara nandasi Jesus doto sa andang ginatiripo-nan. 67 Makon nanda kay Jesus,“Abi sogidi kami kon ikaw manda angCristo.” Makon anang sabat, “Bisansogidan ko kamo indi kamo ra gidmagpati. 68 Kag kon may pamangkotako kanindo indi kamo ra magsabat.69 Piro alin dadi Ako nga Naging Taomagapongko ron sa anang too angmakagagaum nga Dios.” 70 Makonnanda tanan, “Kon toladan, ikaw galianang Bata ang Dios.” Nagsabat siJesus, makon na, “Ta kamo mismoang nagambal.” 71Ganimakon nanda,“Ta ano pa gid nga mga ibidinsya

atun kinanglan? Kita run mismo angnakabati anang ginambal.”

23Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; 11:14; Mc. 15:1-5; Jn.

18:28-38)1 Pagkatapos dato nagtirindug

sanda tanan kag gindara nanda siJesus doto kay Pilato. 2 Pagabotnanda doto ginsogidan nanda siPilato kon ano andang mga bintangkontra kay Jesus. Makon nanda,“Dia nga tao nadakupan namun nganagapatalang amun kasimanwa ngamga Judio ay ginakonan na sandanga indi magbayad bois sa Impirador,kag nagakoon tana pa nga tana konoang Cristo. Anang gostong ambaluntana ang ari.” 3 Gani ginpamangkottana ni Pilato. Makon na, “Ikaw galianang ari ang mga Judio?” Makonni Jesus kanana, “Ginambal mo.”4 Pagkatapos makon ni Pilato sa mgamanogdomara nga pari kag sa mgatao, “Ara ako sala nga nakita sa taonga dia para silotan tana.” 5 Pironagapirit sanda gid nga nagakoon,makon nanda, “Nagadara tana golosa mga tao sa bilog nga Judea paagi saanangmga panodlo, alin sa probinsyaang Galilea asta digi sa siodad angJerusalem.”

Si Jesus Gindara kay Herodes6 Pagkabati dato ni Pilato, nagpa-

mangkot tana kon taga-Galilea si Je-sus. 7 Kag pagkaulam na nga si Je-sus alin sa logar nga ginadomaraanni Herodes, ginpadara na si Jesuskanana, ay sa oras nga dato doto rasi Herodes sa Jerusalem. 8 Pagkakitani Herodes kay Jesus nalipay tana ngamayad, ay boay run anang andumnga makita si Jesus tungud nga dororon anang nabatian parti kanana kaggosto na nga magimo tana milagroagud makita na. 9 Doro anang mgapamangkot ni Herodes kay Jesus, gar-ing ara tana gid magsabat. 10 Angmga manogdomara tana nga pari kag

Lucas 23:11 146 Lucas 23:33ang mga manogtodlo ang Kasogoannagatirindug doto kag kon ano-anoron andang mga ginabintang kay Je-sus. 11 Anang ginimo ni Herodes kaganang mga goardya, ginmolay nandakag ginpakauyan si Jesus. Ginpasok-sokan nanda tana ang lambong ngamasadya kag ginpabalik doto kay Pi-lato. 12 Sa adlaw nga dato nagingmagamigo si Pilato kag si Herodes.Dati nagakontraan sanda.

Sintinsyado nga Patayun si Jesus(Mt. 27:15-26; Mc. 15:6-15; Jn. 18:39–

19:16)13 Ginpatawag ni Pilato ang mga

manogdomara nga pari kag angmga manogdomara ang banwa patiang mga tao mismo. 14 Makon nadayon kananda, “Gindara nindodigi kanakun ang tao nga dia ngamakon kamo nagapatalang sa mgatao. Piro sono sa akun pagosisa, kagdigi kamo ra, ara ako gid may nakitanga sala kanana nga pario indongginabintang. 15 Bisan si Herodes ganiara ra may nakita nga sala sa tao ngadia. Maman dan nga ginpabalik natana digi. Ara tana gid may ginimonga nababagay nga sintinsyaan ngapatayun. 16 Gani ipaanot ko tana runlang kag pagkatapos pabolyawan.” [17 Ay kada magpista ang Pista anangPaglubas ang Angil ginabolyawan gidni Pilato ang sangka priso.] 18 Pironagsiringgit ang mga tao, makonnanda, “Patayun ang tao nga dan!Si Barrabas imong bolyawan!” 19 (SiBarrabas nga dia napriso ra tungudnga kaiban tana ang pagkinagolo saJerusalem kag nakapatay tana pa.)20 Gosto andan ni Pilato nga malibrisi Jesus, gani ginambalan na pa gidang mga tao. 21 Piro sigi anangsiringgit ang mga tao nga “Ilansangtana sa kros! Ilansang tana sa kros!”22 Sa ikatlo nga pagambal ni Pilatokananda, makon na, “Ay basi, ano gidnga sala anang naimo? Ara ako gidmay nakita nga sala agud ipapataytana. Ipaanot ko tana run lang kag

pabolyawan ko dayon.” 23 Piro sigi pagid andang parugus nga nagasiringgitnga ilansang tana sa kros. Kag angori nagdaug sanda ra gid. 24 Ayginpasonodan run lang ni Pilatoanang gosto angmga tao nga ilansangsi Jesus sa kros. 25 Ginbolyawanna ang tao nga napriso tungud saanang pagintra sa pagpanggolo sagobyirno kag pagpatay, ay mamanandang ginpangayo. Piro si Jesus tanaginintriga na kananda agud imoonnanda andang gosto nga imoonkanana.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Jn. 19:17-

27)26 Pagdara nanda kay Jesus sa

logar nga lansangan kanana, may na-soblang sanda nga tao nga si Simonnga taga-Cirene. Bago tana lang na-gapasulud sa siodad alin sa bokid. Gi-nawidan nanda tana, kag ginpapasannanda ang kros, kag ginpasonod kayJesus.

27 Doro nga mga tao ang nag-soronod kay Jesus. May mga babaidoto nga nagaparanangis kag na-gatiriabaw tungud nga nalooy sandakay Jesus. 28 Piro ginbalikid sandani Jesus kag ginkonan, makon na,“Kamo nga mga babai nga taga-Jerusalem, indi kamo magpanangistungud kanakun. Tangisi nindo in-dong kaogalingun kag indong mgabata. 29Tungudngamagaabot ang ad-law nga magakoon ang mga tao nga,‘Masoirti ang mga babai nga bawaskag ara may ginapatiti.’ 30 Sa adlawnga dato magakoon ang mga tao samga bokid nga ‘Timpai kami!’ kagsa mga banggilid nga ‘Taboni kami!’31 Ay kon toladia andang ginaimokanakun nga ako gani ara sala, takondi mas malain gid andang imoonsa tao nga may sala.”

32 Loas kay Jesus may darwa pa gidka tao nga mga kriminal nga andanggindara agud patayun. 33 Pagabotnanda sa logar nga ginatawag nga

Lucas 23:34 147 Lucas 23:56

Bongo, ginlansang nanda si Jesus sakros, pati ang darwa ka kriminal. Angisara ginbutang nanda sa too kampini Jesus kag ang isara sa wala. [34 Makon ni Jesus, “Itay, patawadasanda ay ara sanda kaulam kon anoandang ginaimo.”] Kag naggarabot-gabot ang mga soldado agud parti-partiun anang mga lambong ni Jesus.35Angmga tao nagatirindug doto nganagasulung. Anang mga manogdo-mara tana ang mga Judio nagyagotakanana; makon nanda, “Ginlowas naang iba, kondi lowasun na ra anangkaogalingun kon tana manda angCristo nga anang pinili ang Dios.”36 Pati ang mga soldado nagyagotara kanana mintras nagaparapit agudpainumun tana ang maaslum ngabino. 37 Makon nanda, “Ta konikaw manda anang Ari ang mga Ju-dio, lowasa run imong kaogalingun!”38Kagmay ginbutang sanda nga kara-tola doto sa anang oloan nga na-gakoon, “Maman dia anang Ari angmga Judio.”

39 Ang isara sa mga kriminal nganakalansang sa kros nagpasipala rakay Jesus. Makon na, “Indi bala ngaikaw ang Cristo? Ta lowasa run imongkaogalingun kag pati kami!” 40 Piroginsaway tana ang isara nga krimi-nal nga nagakoon, makon na, “Oy,ara kaw naadluki sa Dios? Parariokita nga ginasilotan, 41 piro kita ngadarwa dapat ra gid nga silotan tun-gud sa atun ginpangimo nga sala.Piro ang tao tana nga dia ara gidmay naimo nga sala.” 42 Pagkataposmakon na dayon kay Jesus, “Jesus,dumduma ako ra kon ikaw magarirun!” 43 Makon ni Jesus kanana,“Sa matood tana, sa adlaw nga diamakakaiban ta kaw sa Paraiso.”

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Jn. 19:28-

30)44-45 Datong mga alas dosi run ara

run nagsirak ang adlaw kag nagdu-lum ang bilog nga kalibotan sa su-lud tatlo ka oras. Kag anang kortina

ang timplo nagisak alin sa ibabawpaidalum. 46 Nagsinggit dayon siJesus, makon na, “Itay, ginatogyanko kanimo akun ispirito!” Pagkaam-bal na dato nabogto anang ginawa.47 Pagkakita anang kapitan ang mgasoldado sa natabo nagdayaw tanasa Dios nga nagakoon, “Matood ragid nga ara sala ang tao nga dia!”48 Pagkakita ang mga tao nga nagasu-rulung doto sa nagakaratabo nagorolisanda nga nagapulpug andang dugantungud sa kasubu. 49Ang mga nakak-ilala kay Jesus pati ang mga babai nganagtarawas kanana alin pa sa Galileadoto nagtirindug sa marayu-rayu kagnakita nanda ra ang nagkaratabo.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Jn. 19:38-

42)50-51 Karon, may tao nga anang

aran si Jose nga alin sa Arimatea saprobinsya ang Judea. Isara tana saanang mga opisyalis ang mga Judio,piro ara tananagkompormi sa andangginimo nga pagpapatay kay Jesus.Mayad tana nga tao kag matarung,kag nagaulat tana sa anang pagariang Dios. 52 Nagayan tana kay Pilatokag ginpangayo na anang bangkayni Jesus. 53 Pagkatapos gintangtangna anang bangkay ni Jesus doto sakros kag ginpotos na ang poti ngatila. Pagkatapos, ginsulud na dayonsa rulubungan. Ang rulubungan ngadato gingoab sa bato kag ara pa gidmalubungi. 54 Biyirnis dato kag in-ogpriparar para sa Adlaw nga Inogp-away, nga maompisa run pagkasalupang adlaw.

55 Ang mga babai nga nagtarabidkay Jesus alin sa Galilea nagsonodkay Jose kag nakita nanda gid angginlubungan kag kon paiwan angpagkabutang anang bangkay ni Je-sus. 56 Pagkatapos nagoroli sandakag nagpriparar ang sari-sari ngamga paamot nga inoglugud sa anangbangkay ni Jesus.

Lucas 24:1 148 Lucas 24:23Piro sa Adlaw nga Inogpaway, nag-

paway sanda sono sa Kasogoan.

24Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-10; Mc. 16:1-8; Jn. 20:1-10)

1 Aga pa gid ang primiro nga ad-law ang simana, ang mga babai na-gayan doto sa ginlubungan kay Je-sus nga nagadara andang ginpri-parar nga paamot. 2 Pagabot nandadoto, nakita nanda nga ang batonga pinakatakup ang rulubungan gin-paligid run. 3 Nagsulud sanda, piroara nanda nakita anang bangkay niGinoong Jesus. 4 Mintras nagapal-ibug sanda kon ano ang natabo, golpilang ngamay nagtindug nga darwa kalalaki doto sa andang marapit. Ananglambong ang mga lalaki nga datomasyado ka solaw. 5 Ginpangadlukanang mga babai. Gani nagdorongoksanda run lang. Piro makon angdarwa, “Basi ginapangita nindo angboi digi sa mga patay? Ara tana rundigi. Nabanaw tana run! 6 Kabaynagkoon tana nga lagi kanindo angdoto tana pa sa Galilea, 7 nga Tananga Naging Tao dapat itogyan sa mgamakasasala kag ilansang sa kros, pirosa ikatlo ka adlaw mabanaw tana.”8 Kag nadumduman ang mga babaianang ginambal ni Jesus. 9 Ganinagoroli sanda kag ginsogidan nandaanang onsi ka apostolis kag ang ibapa nga mga somolonod. 10 Ang mgababai nga nagsogid sa mga apostolissanday Maria nga taga-Magdala, siJuana, si Maria nga nanay ni San-tiago, kag ang iba pa gid nga mgababai. 11 Piro ara sanda nagpati ayandang pagsarig, oroistoria lang datoang mga babai. 12 Piro si Pedro tananagdalagan paayan sa rulubungan.Pagabot na doto nagkuub tana kagnaglingling, kag nakita na nga angmga panaptun nga ginpotos kay Je-sus maman run lang ang doto. Ganinagoli tana nga natitingala kon anogid ang natabo.

Sa Dalan Pa-Emaus(Mc. 16:12-13)

13 Ang adlaw ra nga dato maydarwa ka somolonod ni Jesus nganagapanaw paayan sa Emaus. Dianga bario mga onsi ka kilomitro alinsa Jerusalem. 14 Kag mintras na-gapanaw sanda, nagaistorian sandaparti sa mga nagkaratabo doto saJerusalem. 15 Mintras nagasogida-nun sanda kag nagabaisan parti samga butang nga dato nagparapitkananda si Jesus kag nagtawas. 16Arasanda kakilala kanana tungud ngamidyo sa ginpakorapkorap andangmga panulung. 17 Makon ni Jesuskananda, “Ano indong ginakointoanmintras nagapanaw kamo?” Nag-tadung ang darwa kag andang oy-aun nagapakita nga borido sanda gid.18 Ang isara kananda nga anang aransi Cleopas nagsabat, “Ikaw lang sigoroang nagadayon sa Jerusalem nga arakaulamkon ano angmganagkaratabodoto ang pira nga dia ka adlaw.”19 Nagpamangkot si Jesus, makon na,“Ay basi ano ang natabo?” Makon angdarwa, “Ang natabo bala kay Jesusnga taga-Nazaret. Naging makaga-gaum tana nga propita sa panulungang Dios kag sa mga tao paagi saanang mga panodlo kag mga inimoannga gamanan. 20 Ginakosar tana atunmga manogdomara nga mga pari kagang iba pa gid ngamgamanogdomaraagud sintinsyaan tana nga patayun.Kag ginlansang nanda tana gani sakros. 21 Amun pagsarig paman, tanarun amun ginaulat nga magabawiatun nasyon nga Israel sa anang al-ima ang mga taga-Roma. Garingikatlo ron dia dadi ka adlaw nga tanaginpatay. 22 Piro ang katingalaanpa gid, ginsogidan kami amun mgakaiban nga mga babai nga kainangaga timprano sanda pa gid doto saginlubungan, 23 piro ara nanda rundoto makita anang bangkay. Kagpagbalik nanda doto kanamun gin-sogidan nanda kami nga may nakitasandanga angil nga nagkoon kananda

Lucas 24:24 149 Lucas 24:47nga boi si Jesus. 24 Ang iba namunnga mga kaiban nagayan gid doto saginlubungan, kag nakita nanda ngatama ra gid anang ginsogid ang mgababai. Piro si Jesus ara nanda nakitadoto.”

25 Makon dayon ni Jesus kananda,“Balingagmanda indongmga isip! Aybasi ara nindo nga lagi pagpatia angtanan nga ginambal ang mga propita!26 Indi bala nga kinanglan ra gid ngaang Cristo magantos anay ang mgabutang nga dia bago tana padungu-gan ang Dios?” 27 Kag ginpasanagkananda ni Jesus ang tanan nga gi-nakoon ang Kasolatan parti kanana,ompisa sa anangmga ginsolat ni Moi-ses asta sa anang ginsolat ang mgapropita.

28 Pagabot nanda sa bario nga an-dang ginapaayanan, midyo ginpakitani Jesus nga tana madayon ron lang.29 Piro pirit nanda nga ginawidan.Makon nanda, “Digi ka lang anaykanamun ay sirum run dia. Lagat-lagat madulum run.” Gani nagtabidtana run lang kananda. 30 Ang sandanagaporongko ron para magkaun,nagbuul tana ang tinapay kag gin-pasalamatan na sa Dios. Pagkata-pos, ginpamisang-pisang na dayonkag ginpanawan na sanda. 31 Kagbagopa ginpasanag andangmgamatakag nakilala nanda nga si GinoongJesus gali dato, garing golpi tana langdayon nga nadora sa andang pan-ulung. 32 Makon nanda, “Mamangali dato nga ang kasadya gid atunnabatyagan mintras ginasaysayan nakita ang Kasolatan doto sa dalan.”

33 Lagi-lagi bomalik sanda saJerusalem sa oras nga dato kag naab-otan nanda ang onsi ka apostolis patiang iba pa gid nga mga somolonodnga nagatiripon. 34 Nagakoon sandanga “Matood ra gid nga nabanaw angGinoo! Nagpakita tana kay Simon.”35Kag ang darwa nagsogid ra kon anoang natabo kananda doto sa dalanpa Emaus kag kon paiwan nanda

tana nakilala ang tana nagpamisang-pisang run ang tinapay.

Nagpakita si Jesus sa Anang mgaSomolonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Jn. 20:19-23; Bin. 1:6-8)

36 Mintras nagasogid sandadato, golpi lang nga nagtindugsi Jesus doto sa andang tungakag magkoon, “Kaloyan kamo angDios.” 37 Ginkulbaan sanda kagginadlukan ay andang pagsarigmorto ron andang nakita. 38 Pironagkoon si Jesus kananda, makonna, “Basi nagogoloan kamo? Kagbasi nagadoda kamo nga ako dia?39 Sulunga nindo bala akun alimakag akun siki. Kag kaputi nindoako. Bukun ako morto. Ang mortoara lawas piro ako tana may lawaskag nakikita nindo gani.” 40 [Kagpagkaambal na dia, ginpakita nakananda anang mga alima kag mgasiki.] 41 Sa andang kalipay kagkatingala midyo sa indi sanda pagid makapati sa andang nakikita.Gani nagpamangkot si Jesus kananda,makonna, “May pagkaun kamodigi?”42 Gintawan nanda tana sangka gurutnga linugub nga isda. 43 Ginbuul nadato kag ginkaun na dayon mintrasnagasulung sanda.

44 Pagkatapos dato, makon nakananda, “Maman dia akun ginakoonkanindo ang nagakaraiban kita pa,nga ang tanan nga nasolat partikanakun sa Kasogoan ni Moises kagsa mga sinolat ang mga propitapati ang sa salmo kinanglan gidnga matoman.” 45 Kag ginbokasandayon ni Jesus andang mga isip agudmaangupan nanda ang Kasolatan.46Makon na kananda, “Ang Kasolatannagakoon nga ang Cristo kinanglangid nga magantos kag mapataydayon, piro mababanaw sa ikatloka adlaw. 47 Kag kinanglan ngaisogid sa bilog nga kalibotan ompisasa Jerusalem nga tungud kananapatawadun ang Dios ang mga tao

Lucas 24:48 150 Lucas 24:53nga nagainulsul andang mga sala.48 Kamo ang mga tistigo sa mgabutang nga dia. 49 Ipadara ko kanindoang Ispirito Santo nga ginpangakoakun Tatay. Piro indi kamo anaymagalin digi sa Jerusalem mintrasara nindo pa mabaton ang gaum ngamaalin sa langit.”

Si Jesus Gindara pa-Langit(Mc. 16:19-20; Bin. 1:9-11)

50 Pagkatapos dato gindara sandani Jesus sa may Betania. Pagabotnanda doto ginalsa na anang alimakag ginbindisyonan na sanda dayon.51 Kag mintras nagabindisyon tanaamat-amat tana run nga nagpabu-lag kananda kag gindara pa-langit.52 Ginsimba nanda tana kag pagkat-apos malipayun sanda nga nagbaliksa Jerusalem. 53 Kag alin dato pirmisanda run doto sa timplo nga naga-dayaw sa Dios.

Juan 1:1 151 Juan 1:22

Ang Mayad nga Barita sonokayJuan

Si Cristo ang ‘Ambal’ kag ang ‘Solo’1 Ang ona pa nga lagi, bago

imoon ang kalibotan, dian run angginatawag nga Ambal ang Dios. AngAmbal nga dato kaiban ang Dios, kagang Ambal Dios mismo. 2 Kaibantana nga lagi ang Dios alin pa angona. 3 Paagi kanana ang tanannga mga butang ginimo, kag aragid may naimo nga bukun paagikanana. 4AngAmbal ngadatomamananang ginaalinan ang kaboi nga arakataposan. Kag dia nga kaboi pariosa solo tungud nga maman dia angnagapasanag sa isip ang mga taonga naduluman. 5 Ang solo ngadato nagasanag sa kalibotan nganaduduluman tungud sa sala, kaganang sanag ara nadaug ang dulum.

6Karon may tao nga ginpadara angDios. Anang aran ang tao nga dato siJuan. 7 Ginpadara tana ang Dios paramagpamarita sa mga tao nga si Jesu-Cristo maman ang matood nga solo,agud paagi sa anang pagbarita maka-too ang tanan nga mga tao. 8 Bukunsi Juan ang solo, kondi nagabot tanaagud pamatodan kon sino ang solo.9 Si Jesu-Cristo maman ang matoodnga solo nga sa oras nga dato nagabotdigi sa kalibotan kag dadi nagatawkasanag sa anang mga isip ang mgatao. 10 Nagabot tana matood digisa kalibotan. Kag bisan pa nga angkalibotan ginimo paagi kanana, angmga tao digi sa kalibotan ara kakilalakanana. 11 Nagayan tana sa anangmga kasimanwa mismo, piro ang kal-abanan sa anang mga kasimanwa aranagbaton kanana. 12 Piro ang bisansino nga nagbaton kag nagtoo kananagintawan na podir nga maging bataang Dios. 13 Naging mga bata sandaang Dios bukun paagi sa lawasnun

nga pagkabata okon pagbuut ang tao,kondi paagi sa anang pagbuut angDios.

14Karon, ang ginatawag nga Ambalang Dios nagpakatao kag nagpakig-dapun digi kanatun. Nakita namunanang mataas nga katungdanan bi-lang anang bogtong nga Bata angAmay. Maloloyon tana gid kag poroskamatoodan anang ginasogid.

15 Si Juan nagpamatood parti kayJesu-Cristo. Makon na, “Tana mamanakun ginakoon kanindo nga maga-abot nga ori kanakunpiromasmataasanang katungdanan kaysa kanakun,ay bago ako natao, dian tana run ngalagi.”

16 Tungud nga abonda ananggogma ni Cristo, anang mga kalooykanatun nga tanan nagadarason-dason. 17 Ang Kasogoan gintaw angDios kanatun paagi kay Moises, piroang kalooy kag kamatoodan nagabotkanatun paagi kay Jesu-Cristo. 18 Aragid tao nga nakakita sa Dios ngaAmay. Piro ginpakilala tana kanatunang bogtong nga Bata nga Dios ngakaiban pirmi ang Amay.

Anang Minsai ni Juan nga Manog-bunyag

(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18)19 Anang mga manogdomara ang

mga Judio sa Jerusalem nagsogo samga pari kag mga manogasikasosa timplo nga ginatawag nga mgaLevita nga ayanan nanda si Juankag pamangkoton kon sino tana.20 Ginprangka sanda ni Juan, makonna, “Bukun ako ang Cristo nga indongginaulat.” 21 Makon nanda, “Ta konbukun kaw ang Cristo, sino kaw? SiElias nga propita?” Makon ni Juan,“Bukun ako si Elias.” Gani makonnanda ruman, “Sigoro ikaw angginakoon nga propita nga maabot?”Piro nagkoon roman si Juan ngabukun tana ra ang propita nga datonga andang ginakoon. 22 Gani makonnanda, “Ta sogidi kami kon sino kawagudmay isogid kami samga nagsogokanamun. Ano imong maisogid parti

Juan 1:23 152 Juan 1:43sa imong kaogalingun?” 23 Makon niJuan, “Ako ang tao nga gintagna niIsaias nga propita. Kabay makon na,‘May magawali sa mga tao sa logar

nga ara ginaolii ang tao, kaganang wali maman dia:

Ipriparar nindo ang dalan ay maabotang Ginoo!’ ”

24 Ang mga nagsogo gali sa mgatao nga dato nga magayan kay Juanara iba kondi ang mga Pariseo.25 Ginpamangkot pa gid ang mga taonga dato si Juan. Makon nanda, “Konikaw bukun ang Cristo, okon si Elias,okon ang propita nga amun ginaulatnga maabot, ta basi nagapangbunyagkaw ang mga tao?” 26Makon ni Juankananda, “Ako nagabunyag mandasa tobig, piro may dian kanindo dadinga ara nindo nakilala. 27Matood nganaori tana kanakun magabot, pirobisan maging anang sorogoon langindi ako pa poidi.”

28 Dia natabo sa Betania, doto saloyo ang soba nga Jordan, ay doto siJuan nagapangbunyag.

Anang Karniro ang Dios29 Pagdason nga adlaw nakita ni

Juan si Jesus nga nagaparapit kanana.Makon dayon ni Juan sa mga tao,“Dagi run anang pinakakarniro angDios nga inogalad agud bulun anangmga sala ang mga tao sa kalibotan.30 Tana maman akun ginakoon ngamaabot nga ori kanakun piro masmataas kanakun, ay bago ako natao,tana dian run nga lagi. 31Ang ona patiako gani ara kaulamkon sino tana gid,piro nagayan ako digi nga nagapang-bunyag samga tao agud ipakilala tanasa atun mga kapario nga taga-Israel.

32 “Dadi kilala ko tana run ay nakitako ron ang Ispirito Santo nga nagkun-sad kanana alin sa langit nga pario sasalampati kag nagtinir kanana. 33Angona ara ko tana pa nakilala, piroang Dios nga nagsogo kanakun ngamagbunyag kanindo sa tobig mamanang nagkoon nga lagi kanakun ngakon makita ko ang Ispirito Santo nga

magkunsad kag magpabilin sa sangkatao, dan nga tao maman ang maga-bunyag sa Ispirito Santo. 34 Kag dianakita ko gid. Gani ginapamatodanko nga tana maman anang Bata angDios.”

Ang Naona nga mga Somolonod niJesus

35Pagdason nga adlaw, doto romansi Juan kaiban ang darwa ka tao ngaanang ginatodloan. 36 Pagkakita nakay Jesus nga nagalubas, makon na,“Maman dan anang pinakakarniroang Dios nga inogalad para sa atunmga sala.” 37 Pagkabati dato anangdarwa ka kaiban, nagsonod sandadayon kay Jesus. 38 Pagbalikid ni Je-sus, nakita na sanda nga nagasonodkanana. Gani makon na kananda,“Ano indong ginapangita?” Makonnanda, “Rabbi, sa diin kaw nagaoli?”(Anang gostong ambalun ang Rabbi“Manogtodlo”.) 39 Makon na, “Dali,pagtawas kamo kanakun agud makitanindo.” Gani nagtabid sanda kay Je-sus kag nakita nanda kon diin tananagaoli. Mga alas koatro ron datoang apon, gani doto sanda run langnagpagabi.

40 Ang isara sa darwa nga datonga nakabati anang koon ni Juan nganagsonod kay Jesus ara iba kondi siAndres nga kabogto ni Simon Pe-dro. 41 Pagkaaga ginpangita na ngalagi anang kabogto nga si Simon kagginsogidan na nga nakita nanda angMesias. (Anang gostong ambalun angMesias “Cristo”.) 42 Pagkatapos, gin-dara na dayon si Simon kay Jesus.Pagabot nanda kay Jesus, ginsulungni Jesus si Simon kag nagkoon, “Ikawsi Simon nga bata ni Juan. Piro daditawagun ta ka run nga Cefas.” (AngCefas nga dia pario ra ang aran ngaPedro kag anang gostong ambalun“Bato”.)

Gintawag ni Jesus si Felipe kag siNatanael

43 Pagdason nga adlaw, naisipanni Jesus nga magayan sa probinsya

Juan 1:44 153 Juan 2:12ang Galilea. Pagabot nanda doto,nakita na si Felipe. Makon na dayonkay Felipe, “Dali, pagtawas kanakun!”44 (Si Felipe nga dia taga-Betsaidanga isara sa mga logar sa Galilea.Taga-doto ra si Andres kag si Pedro.)45 Anang ginimo ni Felipe, ginpan-gita na si Natanael, kag pagkakitana kanana, makon na, “Nakita na-mun run ang tao nga atun ginaulatnga ginsambit ang mga propita saandang mga ginsolat. Kag ginsam-bit tana ra ni Moises sa anang gin-solat sa libro ang Kasogoan. Si Je-sus gali nga taga-Nazaret nga batani Jose maman andang ginatomod.”46 Makon ni Natanael, “Ara sigorotaga-Nazaret nga makalosot nga mayabilidad.” Makon ni Felipe kanana,“Dali, pagtabid agud makita mo.”

47 Pagkakita ni Jesus kay Natanaelnga nagaparapit kanana, makon na,“Dagi ang matood nga Israelita ngaara gid nagadaya.” 48 Makon dayonni Natanael kanana, “Basi kilala moako?” Makon da ni Jesus, “Bago kawdaraun digi ni Felipe, nakita ta kawron doto sa idalum ang kaoy ngaigira.” 49 Gani makon ni Natanael,“Manogtodlo, matood gid manda ngaikaw anang Bata ang Dios! Ikaw ra gidamun ginaulat ngamagaari sa Israel!”50 Makon dayon ni Jesus kanana, “Tanagatoo kaw kanakun tungud nganagkoon ako nga nakita ta kaw dotosa idalum ang kaoy nga igira? Massobra pa dian imong makikita sa piraka adlaw.” 51 Kag makon dayon niJesus kananda, “Sa matood tana, ma-gaabot ang adlaw nga makikita nindoang langit nga magaabri kag makikitanindo anang mga angil ang Dios nganagasaraka kag nagarolosong paayanKanakun nga Naging Tao!”

2Ang Kasal sa Cana

1 Pagkalubas ang darwa ka adlaw,may kasal sa banwa ang Cana saprobinsya ang Galilea. Doto anangnanay ni Jesus. 2Ginimbitar ra si Jesus

pati anang mga somolonod. 3 Kagnatabo nga nagkolang ang bino ngaobas doto sa ponsyon. Gani makonanang nanay ni Jesus kanana, “Nao-bosan sanda run bino.” 4 Makonni Jesus kanana, “Indi kinanglan ngakonon mo ako pa kon ano akunimoon. Ara pa nagabot akun orasagud ipakita ko akun gaum sa mgatao.” 5 Makon dayon anang nanayni Jesus sa mga sorogoon, “Sonodanindo lang ang bisan ano nga anangisogo kanindo.”

6 Karon, may mga soronodon angmga Judio sa pagpangogas bago sandamagkaun. Gani may anum ka tadyawdoto nga ang kada tadyaw sarangmasuludan mga 20 okon 30 ka ga-lon nga tobig. 7 Makon ni Jesus samga sorogoon, “Ponoa nindo tobigang mga tadyaw.” Gani ginpononanda. 8 Pagkatapos, makon ni Jesuskananda, “Sigi, pagsarok kamo kagdaraun doto sa nagadomara ang pon-syon.” Gani nagsarok sanda kag gin-dara nanda doto sa nagadomara, 9kagginsamitan dayon ang manogdomaraang tobig nga dato nga naimo ron ngabino. Ara tana kaulam kon diin na-galin ang bino nga dato, (piro naula-man ang mga sorogoon nga nagsarokang tobig). Pagkatiraw na, gintawagna ang nobyo. 10 Makon na kanana,“Kalabanan sa mga tao nagasirbi angmayad nga klasi nga bino sa ompisakag kon doro ron anang nainum angmga bisita, bago nanda ginapainumang ordinaryo nga bino. Piro ikawtana iba, ay dadi mo ginpagoa angpinakamanamit.”

11 Ang natabo nga dato sa Cananga sa Galilea maman ang ona ngamilagro nga ginimoni Jesus. Sa anangginimo nga dato ginpakita na ananggaum, kag anang mga somolonodnagtoo kanana.

12 Pagkatapos ang kasal, nagpa-Capernaum si Jesus kaiban anangnanay, anang mga kabogto nga lalaki,kag anang mga somolonod, kag nag-tinir sanda doto mga pira ka adlaw.

Juan 2:13 154 Juan 3:8Nagsulud si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12-13; Mc. 11:15-17; Lu. 19:45-

46)13Marapit run anang pista angmga

Judio nga ginatawag nga Pista anangPaglubas ang Angil. Gani nagpa-Jerusalem si Jesus. 14 Ang doto tanarun sa Jerusalem may nakita tananga mga tao sa timplo nga nagabar-aligya ang mga inogalad nga mgabaka, mga karniro, kag mga salam-pati. May mga tao ra doto sa an-dang mga lamisa nga nagapamaylokoarta. 15 Pagkakita na sa andangmga ginaimo doto nagimo tana ara-not nga lobid. Pagkatapos, gin-panabog na dayon ang mga karnirokag mga baka pa goa sa timplo. Gin-pamaliskad na ra anang mga lamisaang mga manogbaylo ang koarta kagginpangwasag na andangmga koarta.16 Makon na dayon sa mga nagabar-aligya ang salampati, “Pamula nindodia digi! Ayaw nindo pagimoa ngabaraligyaan anang balay akun Tatay!”17 Pagkakita anang mga somolonodsa anang ginimo nga dato, nadum-duman nanda anang koon ang Diossa Kasolatan nga nagakoon, “Masakitnga mayad akun buut nga makita ngaimong balay ara ginataoda ang mgatao.”

18 Tungud sa anang ginimo ngadato, anang mga manogdomara angmga Judio nagpamangkot kanana,makon nanda, “Ano nga milagroimong maimo agud ipakita kanamunnga ikaw may podir nga magimoimong ginimo nga dato?” 19 Makonni Jesus, “Gubaa nindo ang timplo ngadia kag sa sulud tatlo ka adlaw patin-dugun ko roman.” 20 Makon nanda,“Ang timplo nga dia ginpatindug sasulud 46 ka toig, ta patindugun molang sa sulud tatlo ka adlaw?”

21 Piro ara sanda kaintindi, ayanang gintomod tana ni Jesus ngatimplo ara iba kondi anang lawas.22 Gani pagkabanaw kanana nadum-duman anang mga somolonod anangambal nga dia. Kag nagpati sanda

nga tamamatood anang gintagna angKasolatan kag anang koon parti saanang pagkabanaw.

Naulaman ni Jesus kon ano ang saTagiposoon ang tanan nga mga Tao

23Ang doto si Jesus sa Jerusalem satyimpo ang Pista anang Paglubas angAngil, doro ang nakakita sa mgamila-gro nga anang ginpangimo, kag dorokananda ang nagtoo kanana. 24Piro siJesus ara nagsarig sa andang pagtookanana ay naulaman na ang tanannga tao. 25 Indi tana run kinanglannga sogidan pa parti sa mga tao, aynaulaman na nga lagi kon ano gid angsa sulud andang tagiposoon.

3Si Jesus kag si Nicodemo

1 May sangka tao nga anang aransi Nicodemo. Ang tao nga dia is-ara sa mga manogdomara ang mgaJudio, kag mimbro tana ang groponga ginatawag nga Pariseo. 2 Maygabi nga si Nicodemo nga dia na-gayan kay Jesus kag magkoon, makonna, “Rabbi, naulaman namun ngaikaw manogtodlo nga ginpadara angDios, tungud nga ara may makaimoang mga milagro nga pario imongginapangimo kon ang Dios ara diankanana.” 3 Makon ni Jesus kayNicodemo, “Sa matood tana, aratao nga makairug sa anang ginar-ian ang Dios kon indi tana maomanbata.” 4 Nagpamangkot si Nicodemo,makon na, “Ta paiwan anang pagka-bata oman ang tao kon malam tanarun? Indi tana run da makabaliksa tian anang nanay agud ibata ru-man.” 5 Makon ni Jesus, “Ginasogidko gid tana kanimo ang matood ngaara gid tao nga makasulud sa anangginarian ang Dios kon indi tana ma-bata paagi sa tobig kag sa IspiritoSanto. 6 Ang ginbata paagi sa tao,tao ra lang, piro ang ginbata tanapaagi sa anang gaum ang IspiritoSanto, ispiritoanun. 7 Gani indi kawmatingala sa akun koon kanimo ngakinanglan maoman kamo bata. 8 Dia

Juan 3:9 155 Juan 3:28pario sa angin. Ang angin kabaynagauyup sa bisan diin anang gosto.Nababatian ta nga nagauyup, piro arakita kaulam kon diin nagaalin kagkon diin nagapaayan. Dan toladanra anang gaum ang Ispirito Santosa tao nga nabata paagi sa ananggaum, indi mo maintindian piro ma-tood nga natatabo.” 9 Gani nagpa-mangkot si Nicodemo, makon na, “Tapaiwan dato?” 10 Makon ni Jesus,“Bantog kaw nga manogtodlo sa Is-rael, piro ara kaw kaulam kon anodia? 11 Makasarig kaw nga akun gi-nasogid kanimo matood, tungud ngaang mga butang nga amun ginasogiday mga butang nga amun naulamankag nakita mismo. Garing indi kamomagpati sa amun ginasogid. 12Karon,kon kamo ara gani nagapati sa akunginasogid kanindo parti sa mga bu-tang digi sa kalibotan, mas indi kamoron gidmagpati kanakun kon sogidanko kamo ang parti sa mga butangdoto sa langit. 13 Kag Ako nga NagingTao maman lang gid ang nakasaka salangit, ay doto ako sa langit nagalin.”

14Makon pa ni Jesus, “Ang ona ngamga adlaw, ang si Moises doto pa salogar nga ara ginaolii ang tao, nagimotana ang magkal nga saway. Pagkata-pos, gintagkus na dayon sa kaoy ngamalabug kag ginbandira agud makitaang mga tao. Dan toladan ra angimoon kanakun. Ako nga Naging Taokinanglan ra nga ibutang sa kaoy kagibandira, 15 agud ang kada isara ngamagtoo kanakun makaangkun kaboinga ara kataposan.

16 “Tungud sa anang mabaul ngapagigogma ang Dios sa mga tao digisa kalibotan, ginpadara na anang bog-tong nga Bata, agud nga ang kadaisara nga nagatoo kanana indi runpagsilotan ang kamatayun nga arakataposan, kondi tawan kaboi nga arakataposan. 17Ara nagpadara kanakunangDios digi sa kalibotan agud sintin-syaan ang mga tao, kondi ginpadarana ako agud malibri sanda sa silot.

18 “Gani ang mga tao nga naga-too kanakun indi run pagsintinsyaan,piro ang bisan sino nga ara naga-too kanakun sintinsyado ron tungudnga ara tana nagtoo kanakun ngaanang bogtong nga Bata ang Dios.19Sisilotan sanda tungud nga nagabotako digi sa kalibotan agud magtawkasanag sa anang mga isip ang mgatao, piro mas gosto nanda pa ngamagpabilin sa madulum kaysa mag-parapit kanakun nga pinakasolo, aymalain andang mga ginaimo. 20 Angtao nga malain anang ginaimo aranaliag samasanag. Nagalikaw tana pagani sa masanag ay sabun maulamananang ginaimo nga malain. 21 Piroang tao tana nga nagaogali sono sakamatoodan nagaparapit samasanag,agud makita nga anang mga inimoannga mayad naiimo na paagi sa anangbolig ang Dios.”

Si Jesus kag si Juan22 Pagkatapos dia, si Jesus kag

anang mga somolonod nagayan saprobinsya ang Judea. Pira ra kasimana andang tinir doto nga na-gapangbunyag ang mga tao. 23 SiJuan nagapangbunyag ra piro doto saEnon, marapit sa Salim, ay dorongtobig doto. Sigi-sigi anang ayan dotoang mga tao kay Juan agud mag-parabunyag. 24 (Sa mga oras nga datosi Juan ara pa napriso.)

25Karon ang iba sa anang mga gin-todloan ni Juan nakapakigdiskosyonsa sangka Judio parti sa bunyag.26 Ang ori nagayan sanda kay Juankag magkoon, “Manogtodlo, nadum-duman mo ang tao ang doto kaw saloyo ang soba ang Jordan, ang taobala nga imong ginpakilala sa mgatao? Nagapangbunyag tana run dadadi kag aros tanan nga mga tao dotoron kanana nagaarayan!” 27Makon niJuan kananda, “Ara gid sarang maimoang tao kon bukun sa anang pagbuutang Dios. 28Kamo mismo makapama-tood nga ako nagkoon nga bukun akoang Cristo, kondi ginpaona ako lang

Juan 3:29 156 Juan 4:13ang Dios para magbarita nga tanamagaabot ron. 29 Pario bala kon maykasal: ang nobya para gid sa nobyo,kag anang amigo ang nobyo nga na-gatambong kag nagapamati nalilipaykon nababatian na nga dian run angnobyo. Dan toladan akun kaalimbawadadi. Nalilipay ako nga ang mga taonagaayan run kay Jesus. 30 Kinanglannga magdogang pa gid anang pagka-bantog ni Jesus, kag ako tana dapatrun nga lipatan.”

Ang Nagalin sa Langit31Si Cristo alin sa langit, gani labaw

tana sa tanan. Kita taga-digi sa kali-botan kag ang mga butang nga atunginaambal ara iba kondi ang digi langgid sa kalibotan. Piro tana tananga nagalin sa langit labaw sa tanan.32Nagasogid tana parti samga butangnga anang nakita kag nabatian dotosa langit, piro malaka gid lang angnagapati sa anang ginasogid. 33 Piroang mga nagapati tana sa anang gi-nasogid nagapamatood nga anang gi-nasogid ang Dios matood. 34 Ay siCristo nga anang ginpadara ang Diosdigi sa kalibotan nagasogid kanatunkon ano anang ginapasogid ang Dioskanana, tungud nga ara limitasyonanang pagtaw ang Dios kanana angIspirito Santo. 35 Ginaigogma angAmay anang Bata kag gintogyan nakanana ang tanan. 36 Ang bisan sinonga nagatoo sa anang Bata ang Diosmay kaboi nga ara kataposan. Piroang bisan sino nga indi magtoman saanang Bata ang Dios indi pagtawankaboi nga ara kataposan, kondi anangkasilag ang Dios dian kanana asta konsano.

4Si Jesus kag ang Babai nga Taga-

Samaria1 Karon, ang mga Pariseo

nakabarita nga mas doro ron anangmga somolonod ni Jesus kaysa kayJuan, kag mas doro ron da anangginapangbunyagan. 2 (Sa matoodtana, bukun si Jesus mismo ang

nagapangbunyag, kondi anang mgasomolonod.) 3Pagkaulamni Jesus ngadia naulaman run ang mga Pariseo,nagalin tana sa probinsya ang Judeakag nagbalik sa Galilea. 4 Pagayannanday Jesus sa Galilea, kinanglannga sanda magagi sa probinsya angSamaria.

5 Ang nagaagi sanda run saSamaria, nagabot sanda sa banwanga kon tawagun Sicar, marapit salogta nga gintaw ni Jacob sa anangbata nga si Jose. 6 May bobon dotonga ginimo ni Jacob. Kag tungudnga ogtong adlaw ron kag si Jesusginpilayan nga mayad sa anangpagpanaw, nagpongko tana run langsa binit ang bobonnga dato. 7-8Anangmga somolonod tana nagdiritso sabanwa agud magbakal ang pagkaun.Karon, mintras nagapongko tanadoto, nagabot ang sangka babai ngataga-Samaria nga masagub. Makonni Jesus kanana, “Abi painuma akora.” 9Makon ang babai kanana, “Ikawkabay Judio kag ako tana Samarianunkag babai pa. Basi nagapangayo kawkanakun ang tobig?” (Toladan anangkoon tungud nga ang mga Judioara nagasapak sa mga Samarianun.)10 Makon ni Jesus sa babai, “Konnaulaman mo lang kon ano anangginataw ang Dios, kag kon sino angnagapangayo kanimo tobig, ikawpa andan ang mapangayo kanakunagud tawan ta kaw ang tobig nganagataw kaboi nga ara kataposan.”11 Makon ang babai kanana, “Paiwanimong pagtaw kanakun ang tobignga imong ginakoon, ay ang bobonmadalum kag ara kaw timba? Diinkaw makabuul imong ginakoon ngatobig nga nagataw kaboi? 12 Atunkaolang-olangan nga si Jacob mamanang nagkotkot ang bobon nga dia.Tana kag anang mga bata pati anangmga ayup naginum sa bobon nga dia.Ano, sobra ka pa bala sa atun kaolang-olangan nga si Jacob?” 13 Makon niJesus sa babai, “Ang bisan sino nganagainum ang tobig nga dia wawon

Juan 4:14 157 Juan 4:36roman. 14 Piro ang nagainum tanaang tobig nga akun itaw indi run gidpagwawon. Ay ang tobig nga akunitaw maging pario sa boi nga toborandian kanana nga magataw kaboi ngaara kataposan.” 15 Gani makon angbabai kay Jesus, “Ta tawi ako ra angtobig nga dan nga imong ginakoonagud indi ako ron gid pagwawon,kag agud indi run kinanglan ngamagbalik-balik ako pa digi paramagsagub.” 16 Makon dayon niJesus kanana, “Ta ayani imong asawakag daraun digi.” 17 Nagsabat angbabai, makon na, “Ara ako asawa.”Makon ni Jesus, “Tama dan. Arakaw matood asawa, 18 tungud ngalima run imong naging asawa, kagang lalaki nga imong ginadapunandadi bukun da imong matood ngaasawa. Gani matood imong sogid ngadan.” 19 Makon ang babai kanana,“Sigoro anang propita kaw angDios. 20 Amun mga kaolang-olangannga mga Samarianun nagsimba saDios sa bokid nga dia, piro kamotana nga mga Judio nagakoon ngaang mga tao dapat magsimba saDios sa Jerusalem.” 21 Makon niJesus sa babai, “Pamatii anay bala!Magaabot ang adlaw nga indi kamoron magsimba sa Amay digi sa bokidnga dia okon sa Jerusalem. 22Kag konparti kanindo nga mga Samarianun,ara kamo gid kakilala kon sino indongginasimba. Kami tana nga mga Judionakakilala kon sino amun ginasimba,tungud nga paagi kanamun ngamga Judio lowasun ang Dios angmga tao.” 23 Makon pa ni Jesus,“Sa matood tana magaabot angadlaw, kag nagabot ron gani, nga angmatood nga manogsimba magasimbasa Amay paagi sa anang ispirito kagsono sa kamatoodan. Kag ang toladianga mga manogsimba maman ananggosto ang Dios. 24 Ang Dios ispirito,gani ang nagasimba kanana dapatmagsimba paagi sa anang ispirito kagsono sa kamatoodan.”

25 Makon ang babai, “Naulaman

ko nga magaabot ang Mesias nga gi-natawag ra nga Cristo. Kag kon mag-abot tana run, sogidan na kita parti satanan nga mga butang.” 26Makon niJesus kanana, “Ako dato. Ang naga-pakigambal nga dia kanimo dadi ma-man imong ginakoon nga magaabot.”

27Pagkakoon na dia nagabot dayonanang mga somolonod. Mabaulandang katingala pagkakita nandakanana nga nagapakigambal sasangka babai. Piro ara gid maynagpamangkot sa babai kon anoanang kinanglan. Ara sanda ranagpamangkot kay Jesus kon basinagapakigambal tana sa babai.

28 Ginbilin dayon ang babai anangbanga nga ginasaguban kag nagbaliksa banwa. Pagabot na doto makonna sa mga tao, 29 “Dali kamo bala,sulunga nindo ang tao nga nakaulamang tanan nga akun ginimo. Sigoromaman run dia ang Cristo.” 30 Ganinagarayan ang mga tao doto kay Je-sus.

31 Mintras ara pa nagarabot dotoang mga tao sigi anang pirit kananaanang mga somolonod nga magkauntana run. 32 Piro makon ni Jesuskananda, “May pagkaun Ako nga aranindo naulami.” 33 Gani anang mgasomolonod nagparamangkot sa isarakag isara kon may nagdara kananapagkaun. 34 Makon dayon ni Jesuskananda, “Akun pinakapagkaun araiba kondi nga tomanun ko anangkabubutun ang Dios nga nagpadarakanakun digi kag taposon anang gi-napaimo kanakun. 35Nagakoon kamonga apat pa ka bolan bago magabotang tigarani. Piro kon sa kanakuntana tigarani run dia. Sulunga nindobala ang maraku nga dan nga mgatao nga nagaarabot! Kon sa mgaaraniun loto ron gid, kag araniun run.36 Indong kaalimbawa mga manoganitungud nga kamo nagasaysay sa mgatao agudmagtoo sanda kanakun. AngDios may ginatigana nga balus parakanindo. Kag ang mga tao nga kon samga araniun maman indong ginaani

Juan 4:37 158 Juan 5:3tawan na kaboi nga ara kataposan.Gani ang mga nagatanum anang mgaambal ang Dios kag ang mga na-gaani anang pinakabonga pario ngamagakalipay. 37 Matood manda angginakoon nga ‘iba ang nagatanumkag iba ra ang nagaani.’ 38 Indongkaalimbawa mga manogani nga akunginpadara nga magaani sa mga ara-niun nga bukun kamo ang nagtanum.Tungud nga iba ang nagtodlo anaykananda, kag kamo ang nagapolosandang pinangabudlayan.”

39 Doro nga mga Samarianun salogar nga dato ang nagtoo kay Je-sus tungud sa anang sogid ang babainga naulaman ni Jesus ang tanan ngaanang inimoan ang ona. 40 Ganipagabot doto kay Jesus ang mgaSamarianun nga ginabat ang babai,nagpangabay sanda gid kanana ngakon maimo magtinir tana ra anaydoto kananda. Gani nagtinir dotosanday Jesus darwa ka adlaw.

41Kag doro pa gid angmga tao dotonga nagtoo kanana tungud sa anangmga panodlo. 42 Makon dayon angmga tao sa babai, “Dadi nagatoo kamikanana bukun lang tungud sa imongsogid kanamun, kondi kami mismonakabati kanana. Kag naulaman na-mun run nga tana maman gid angManlolowas ang kalibotan.”

Ginayad ni Jesus anang Bata angSangka Opisyal

43 Pagkatapos ang darwa ka adlawnga pagtinir nanday Jesus doto,nagpa-Galilea sanda dayon. 44 Tanamismo ang nagkoon nga anangpropita ang Dios ara ginataoda saanang kaogalingunnga banwa. 45Piropagabot nanday Jesus sa Galilea,mayad ang pagbaton kanana angmgatao, ay ang pagpista sa Jerusalem,ang mga tao nga dia doto ra kagnakita nanda ang tanan nga anangginpangimo ni Jesus doto.

46 Nagbalik ruman si Jesus sa Cananga sakup ang Galilea, sa logar ngaang tobig ginimo na nga bino. Karon,

doto sa Cana may sangka opisyal anggobyirno nga anang bata nga lalakinagamasakit doto sa Capernaum.47 Pagkabati na nga si Jesus nagbaliksa Galilea alin sa Judea, nagayan tanakay Jesus. Ginpangabay na dayon siJesus ngamagayan sa Capernaum kagayadun anang bata nga tagomatayun.48 Makon ni Jesus kanana, “Kon indinindo makita ang mga milagro kagmga katiringalaan, indi kamomagtookanakun.” 49 Piro nagpakitloy angopisyal, makon na, “Kon maimopagtawas ra anay kanakun mintrasboi pa akun bata.” 50 Makon dayonni Jesus kanana, “Pagoli run. Mayadrun imong bata.” Ang opisyalnga dato nagpati sa anang ambalni Jesus, gani nagoli tana dayon.51Mintras nagapaoli tana, ginsolang-solang tana anang mga sorogoon kagginsogidan nga anang bata mayadrun. 52 Gani nagpamangkot tanakon anong oras nagayad anang bata.Makon anang mga sorogoon, “Mgaala ona kaapon ang apon nadoraanang ragnat.” 53 Nadumdumandayon ang opisyal nga maman giddato nga oras anang pagkoon niJesus kanana nga anang bata mayadrun. Gani tana kag anang bilog ngapamilya nagtoo kay Jesus.

54 Maman dia ang ikarwa nga mi-lagro nga ginimo ni Jesus sa Galileapagkaalin na sa probinsya ang Judea.

5Ginayad ni Jesus ang Tao sa Betsata

1 Pagkatapos dato may pista angmga Judio, gani nagpa-Jerusalem ru-man si Jesus. 2 Doto sa padir nganagalibot sa siodad ang Jerusalemmay poirtaan nga aragian ang mgakarniro. Kag marapit sa poirtaan ngadato may tobig nga pararigosan ngakon sa Hebreo nga ambal ginatawagnanda nga Betsata. Sa palibot angtobig nga datomay lima ka parasiron-gan. 3 Doto sa mga parasirongan

Juan 5:4 159 Juan 5:23nga dato dorong mga tao nga naga-marasakit ang nagairinggamga bo-lag, mga piang, kag mga paralitiko.[Nagaulat sanda nga lawgawon angtobig, 4 ay kaisan kono, may angilang Dios nga nagalosong doto kag gi-nalawgawna ang tobig. Angmakaonalosong sa tobig pagkatapos nga law-gawon ang angil nagaayad kono bisanano anang masakit.] 5 Karon, maysangka tao doto nga anang masakit38 ron ka toig. 6 Ang tao nga datonakita ni Jesus nga nagaingga doto,kag ulam na nga anang masakit to-ladato ron boay. Gani makon ni Je-sus kanana, “Gosto mo bala nga ma-gayad?” 7 Makon da ang masaki-tun nga dato, “Andan, piro ara taonga magdara kanakun sa tobig konginalawgaw ron ang angil. Mintrasnagapaayan ako pa lang sa tobig maynaoona pirmi kanakun.” 8 Makondayon ni Jesus kanana, “Pagtindug,dara imong banig kag magpanaw.”9 Lagi-lagi nagayad ang tao nga datosa anang masakit, kag gindara naanang banig kag nagpanaw.

Dia natabo ang Adlaw nga Inog-paway. 10 Gani makon anang mgamanogdomara ang mga Judio sa taonga ginayad, “Oy, kabay Adlaw dianga Inogpaway, kag sono sa atun Ka-sogoan bawal ang magobra bisan angpagdara imong banig.” 11Makon angtao nga ginayad, “Ang tao nga na-gayad kanakun maman ang nagkoonkanakun nga daraun ko akun banigkag magpanaw.” 12 Gani ginpa-mangkot nanda tana kon sino angtao nga nagsogo kanana nga magdaraanang banig kag magpanaw. 13 Piroang tao nga ginayad ara kakilala konsino ang nagayad kanana, tungud nganadora run si Jesus sa karakuun angmga tao.

14 Ang ori nakita ni Jesus sa tim-plo ang tao nga anang ginayad, kagmakon na kanana, “Ta mayad ka rundadi. Indi kaw ron magpakasala, aysabun mas malain pa gid ang matabo

kanimo.” 15Nagpanaw dayon ang taokag nagayan sa mga manogdomaraang mga Judio. Ginsogidan na sandanga si Jesus gali ang nagayad kanana.16Alin dato anangmgamanogdomaraang mga Judio nagompisa run ngamagingabot kay Jesus, ay si Jesus na-gayad sa Adlaw nga Inogpaway.

17 Piro may sabat si Jesus parakananda, makon na, “Akun Tataypadayon nga nagaimo ang mayad,gani ako nagaimo ra ang mayad.”18 Tungud sa anang ginambal ngadato ni Jesus, mas nagdogang pa gidanang andum anang mga manogdo-mara ang mga Judio nga patayuntana, tungud nga bukun lang nga gin-lapas na ang Kasogoan parti sa Adlawnga Inogpaway, kondi nagkoon tanapa nga Tatay na gid ang Dios, nganagakaologan nga tana nagapakig-tupung sa Dios.

Anang Awtoridad anang Bata angDios

19Ganimakonni Jesus kananda, “Samatood tana, ako bilang anang Bataang Dios ara ako may maimo kon sakanakun lang; kondi kon ano akunnakita nga ginaimo akun Tatay ma-man da akun ginaimo. Kon ano anangginaimo ang Amay, maman ra anangginaimo anang Bata. 20 Palangga akoang Amay bilang anang Bata, ganiginapakita na kanakun ang tanan ngaanang ginaimo. Kag sobra pa sa mgabutang nga dia anang itodlo kanakunang Amay nga akun imoon agudmatingala kamo. 21 Kon ang Amaynagabanaw ang mga patay kag na-gataw kananda kaboi, ako nga anangBata nagataw ra kaboi sa miski kinonga gosto ko nga tawan. 22 Bukunang Amay angmagaukum samga tao.Ako nga anang Bata maman ananggintawan awtoridad nga magukum,23 agud ang tanan magpadungug saBata pario andang pagpadungug saAmay. Gani ang ara nagapadun-gug kanakun ara ra nagapadungug saAmay nga nagpadara kanakun.

Juan 5:24 160 Juan 5:4424 “Ang matood tana, ang tao nga

nagatoman akun mga ambal kag na-gatoo sa nagpadara kanakun maykaboi nga ara kataposan. Indi tanarun pagsilotan tungud nga anangkalag nakalibri run sa kamatayun kagmay kaboi run nga ara kataposan.25Sa panulung angDios ang tananngamga tao patay tungud sa andang mgasala. Piro sa matood tana, magaabotang tyimpo, kag nagabot ron gani,nga ang mga tao nga dia nga pataysa anang panulung ang Dios makak-abati anang mga ginasaysay anangBata ang Dios, kag ang magbatonanang ambal tawan kaboi nga arakataposan. 26 Tungud nga ang Amaymay gaum nga magtaw kaboi, akonga anang Bata makataw ra kaboi, aygintawan na ako gaum nga magtawkaboi sa mga tao. 27 Gintawan naako ra awtoridad nga magukum satanan nga mga tao tungud nga akonaging tao. 28 Indi kamo matingalasa mga butang nga dia, ay magaabotgid ang adlaw nga ang tanan ngamga patay sa rulubunganmakakabatiakun limug, 29 kag magagoa sanda saandang mga rulubungan. Ang mgatao nga nakaimo angmayad banawonkag tawan kaboi nga ara kataposan,kag ang mga tao tana nga nakaimoangmalain banawon ra, piro silotan.”

Ang mga Nagapamatood Parti kayJesus

30 Makon pa ni Jesus, “Araako sarang maimo kon ako lang.Nagaukum ako matood, piro akunpagukum sono sa anang gintodlokanakun ang Amay. Gani matarungakun pagukum tungud nga araako nagaimo akun gosto, kondianang gosto ang nagpadara kanakun.31 Karon, kon ako lang gid angnagasogid parti sa akun kaogalingun,makadoda kamo sa akun ambal.32 Piro may iba nga nagapamatoodparti kanakun, kag naulaman ko ngaanang ambal masarigan. 33 Si Juannga manogbunyag nagpamatood

ra parti kanakun. Kabay kamomay mga ginpaayan kay Juan agudpamangkoton tana. Kag anang sogidmatood. 34 Kon sa bagay ara akonagakinanglan anang pagpamatoodang tao parti kanakun. Ginasambitko lang si Juan ay basi pa kon magtookamo kanakun kag malowas kamosa silot nga paraaboton. 35 Anangkaalimbawa ni Juan pario sa solonga nagadabdad kag nagasanag;kag bisan ara lang boay, nalipaykamo sa anang mga ginpasanagkanindo. 36 Piro may nagapamatoodpa gid parti kanakun nga sobra pakay Juan. Dia ara iba kondi angmga butang nga akun ginaimo ngaginapaimo ang Amay kanakun. Dianagapamatood nga ang Amaymamanang nagpadara kanakun. 37 Kag angAmaymismo nga nagpadara kanakunmaman da ang nagapamatood partikanakun. Piro ara nindo gid tananakita, kag ara nindo tana ra nabatiinga nagaambal. 38 Gani indi nindopagbatonon anang ambal, tungudnga indi kamo magpati kanakun ngaanang ginpadara. 39Ginatonan nindonga mayad anang mga Kasolatanang Dios ay indong pagsarig satoladan nga paagi maangkun nindoang kaboi nga ara kataposan. Angmga Kasolatan mismo nagapamatoodparti kanakun. 40 Piro indi kamo ramagparapit kanakun agud maangkunnindo ang kaboi nga ara kataposan.

41 “Ara ako nagaangad nga daya-won ako ang mga tao. 42 Ay kilala kokamo gani. Naulaman ko indong mgatagiposoon, nga ara kamo pagigogmasa Dios. 43 Ako nagayan digi nga mayawtoridad alin sa Amay, garing indikamo magbaton kanakun. Piro konmay iba nga magabot nga nagagamitanang kaogalingun nga awtoridad,maman indong batonon. 44 Paiwanindong pagtoo kanakun kon anangpagdayaw indong kapario maman in-dong ginapangita, kag ara nindo gi-napangitaa ang pagdayaw nga alin

Juan 5:45 161 Juan 6:20sa Dios, nga maman lang ang ma-tood nga Dios? 45 Indi kamo mag-isip nga ako ang magaakosar kanindosa Amay. Si Moises mismo nga in-dong ginasarigan maman ang maga-akosar kanindo. 46 Kon matood nganagapati kamo kay Moises, magatookamo andan kanakun, tungud ngaparti kanakun anang mga ginsolat niMoises. 47 Piro tungud nga ara kamonagpati sa anang mga ginsolat, ma-man dan nga indi kamo ra magpati saakun ginakoon kanindo.”

6Ang Lima ka Libo nga mga Tao nga

Ginpakaun ni Jesus(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-

17)1Pagkatapos dato, nagtabok roman

si Jesus sa Dagat ang Galilea ngaginatawag ra nga Dagat ang Tiberias.2 Dorong tao ang nagsoronod kananasa anang ginaayanan, tungud nganakita nanda anangmga ginaimo ngamgamilagro sa pagpangayad angmganagamarasakit. 3 Nagtokad si Jesuskag anang mga somolonod sa bokidkag nagporongko doto. 4 (Marapitrun lang dato anang pista ang mgaJudio nga kon tawagun Pista anangPaglubas ang Angil.) 5 Paglantawni Jesus, nakita na nga dorong mgatao ang nagapaarayan doto kanana.Makon na kay Felipe, “Sa diin kitakabay makabakal pagkaun paramakakaun ang mga tao nga dia?”6 (Toladato anang pamangkot tungudnga gosto na nga tirawan si Felipe.Piro angmatood tana,may plano tanarun nga lagi kon ano anang imoon.)7 Makon ni Felipe kanana, “Angkadoro nga dan! Miski panawan talang tagmairintuk, ang walo ka bolannga soildo ang sangka tao kolang panga ibakal andang pagkaun.” 8 Piromakon anang kabogto ni Pedro ngasi Andres nga isara ra sa anang mgasomolonod ni Jesus, 9 “May bata diginga lalaki nga may lima ka bilog ngatinapay kag darwa ka bilog nga isda.

Piro ano ra gid dia sa kadoroon angtao?” 10Makon ni Jesus sa anang mgakaiban, “Abi papongkoa nindo angmga tao.” Kag ginpapongko nandasanda, ay kailamonan ang logar ngadato. Ang mga lalaki lang mga limaka libo nga lagi. 11 Pagkatapos, anangginimo ni Jesus, ginbuul na angtinapay nga dato kag nagpasalamatsa Dios, kag ginpatagtag na samga tao nga nagaporongko doto.Maman da dato anang ginimo saisda, kag nagkarabosog sanda tanan.12 Pagkatapos kaun, makon ni Jesussa anang mga somolonod, “Timusanindo ang nabilin agud ara gid maymasayang.” 13 Gani gintipon nandaang tanan nga nabilin, kag alin salima ka bilog nga tinapay nga datonga ginpakaun sa mga tao, nakaponosanda pa dosi ka baskit.

14 Pagkakita ang mga tao sa mila-gro nga dato nga anang ginimo niJesus, makon nanda, “Maman run dagid dia matood ang Propita nga atunginaulat nga magaabot digi sa kalib-otan!” 15 Naulaman run nga lagi niJesus andang isip nga may toyo sandanga bulun tana kag rugusun ngamag-ing andang ari. Gani nagalin tanadoto kag nagtokad roman sa bokidnga tana lang.

Nagpanaw si Jesus sa Ibabaw angDagat

(Mt. 14:22-33; Mc. 6:45-52)16 Pagkasirum, anang mga so-

molonod naglusub sa baybay 17 kagnagsakay sa sakayan. Gabi run, piroara pa ra gid kabalik si Jesus dotokananda. Gani nagompisa sanda gay-ong pabalik sa Capernaum. 18Mintrasnagatabok sanda nagbaskug angangin kag nagbaraul ang mgadaloyon. 19 Pagkaantad nanda mgalima okon anum ka kilomitro, nakitananda si Jesus nga nagapanaw saibabaw ang dagat paayan sa andangsakayan. Ginpangadlukan sandanga mayad. 20 Piro makon ni Jesuskananda, “Indi kamo magkaadluk,

Juan 6:21 162 Juan 6:42ako dia!” 21 Gani ginpasakay nandatana. Pagkasakay ni Jesus, nakaabotsanda nga lagi sa andang arayanan.

Ginpangita ang mga Tao si Jesus22-23 Pagkasanag, ang mga tao ara

pa ra gid nagalin sa logar nga gin-pakaunan kananda ang Ginoo angtinapay nga anang ginpasalamatan saDios. Naulaman nanda nga ang gabinga naglubas may sangka sakayanlang, kag maman dato anang gin-sakayan anang mga somolonod ni Je-sus. Naulaman nanda ra nga si Jesusara nagsakay nga kaiban sa anangmga somolonod. Karon, may nagabotdoto nga mga sakayan nga alin saTiberias. 24 Gani pagkaulam angmga tao nga si Jesus kag anang mgasomolonod ara run doto, somakaysanda sa mga sakayan kag nagpa-Capernaum agud pangitaun si Jesus.

Ang Tinapay nga Nagataw Kaboi25 Pagabot nanda doto sa Caper-

naum nakita nanda si Jesus. Makonnanda, “Manogtodlo, kano ka padigi?” 26 Makon ni Jesus kananda,“Angmatood tana, ginapangita nindoako bukun nga makon tungud sa mgamilagro nga indong nakita, konditungud nga kamo ginpakaun ko angtinapay kag nagkarabosog kamo.27 Piro indi kamo magpangabudlaypara sa pagkaun nga nadodora ralang, kondi magpangabudlay kamopara sa pagkaun nga indi madoraasta kon sano. Ako nga NagingTao maman ang magataw kanindoang pagkaun nga dia ay ako ananggintawan ang Dios nga Amay angawtoridad nga magtaw dia.” 28 Ganinagpamangkot sanda kanana, makonnanda, “Ta ano amun imoon agudamun masonod anang gosto ngaipaimo ang Dios?” 29 Makon anangsabat ni Jesus, “Anang gosto angDios nga indong imoon maman dia:magtoo kamo kanakun nga anangginpadara digi.” 30 Makon nanda ra,“Ta ano nga milagro imong mapakitakanamun agudmagtoo kami kanimo?

31 Atun mga kaolang-olangan datoanay nagkaun ang pagkaun ngaginatawag nga ‘manna’ ang dotosanda sa logar nga ara ginaolii angtao. Ay nagakoon ang Kasolatannga gintawan sanda ni Moises angpagkaun nga alin sa langit!” 32Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,bukun si Moises ang nagtaw pagkaunalin sa langit kondi akun Tatay.Kag tana maman da ang nagatawkanindo ang matood nga pagkaunalin sa langit. 33 Ay ang pagkaun ngaginataw ang Dios ara iba kondi tananga nagalin sa langit kag nagatawkaboi sa mga tao digi sa kalibotan.”34 Makon dayon ang mga tao, “Tatawi kami ra pirmi ang pagkaun ngadan nga imong ginakoon.” 35 Makonni Jesus, “Ako maman ang pagkaunnga dato nga nagataw kaboi nga arakataposan. Ang nagaparapit kanakunkag magtoo indi run gid paggutumunokon wawon.

36 “Piro pario akun koon anaykanindo, indi kamo pa ra gid mag-too kanakun bisan nakita nindo ronang mga milagro nga akun ginaimo.37 Ang tanan nga mga tao nga gi-nataw ang Amay kanakun magapara-pit kanakun, kag ang bisan sino nganagaparapit kanakun indi ko gid pag-pangindian. 38 Ay nagayan ako digialin sa langit agud sonodon ko anangkabubutun ang Amay nga nagpadarakanakun. Ara ako nagayan digi agudimoon akun kaogalingunnga kabubu-tun. 39 Kag anang kabubutun angnagpadara kanakun maman dia: indiko pagpabayanan nga madora angbisan sangka taonga ananggintogyankanakun, kondi banawon ko sanda saori nga adlaw. 40Aymaman dia ananggosto akun Tatay, nga ang tanan ngamagkilala kag magtoo kanakun maykaboi nga ara kataposan, kag bana-won ko sanda tanan sa ori nga adlaw.”

41 Karon, ang mga Judio nagmoro-romoro kontra kay Jesus, ay nagkoontana nga tana ang pagkaun nga na-galin sa langit. 42 Makon nanda, “Si

Juan 6:43 163 Juan 6:64Jesus ra lang dan. Anang bata kabaydan ni Jose. Basi kabay nagakoontana nga tana nagalin sa langit, ay ki-lala ta ra gani anang tatay kag anangnanay?” 43 Sinabat sanda ni Jesus,makon na, “Indi kamo magsari moro-moro dian. 44 Ara tao nga makapara-pit kanakun kon indi pagtandugunanang tagiposoon ang Amay nga nag-padara kanakun. Kag angmga tao ngamagparapit kanakun banawon ko saori nga adlaw. 45 May ginsolat angsangka propita nga nagakoon, ‘Sandanga tanan todloan ang Dios.’ Ganiang tanan nga nagapamati sa mgaginatodlo ang Amay magaparapit gidkanakun. 46 Ara ako nagakoon ngamay tao ron nga nakakita sa Amay.Ako nga nagalin sa Dios nga Amaymaman lang gid ang nakakita kanana.

47 “Sa matood tana, ang nagatookanakun may kaboi run nga ara kata-posan, 48 tungud nga ako maman angpagkaun nga nagataw kaboi nga arakataposan. 49 Indong mga kaolang-olangan nagkaun ang pagkaun ngaginatawag ngamanna ang doto sandasa logar nga ara ginaolii ang tao, pironagkarapatay sanda pa ra gid. 50 Piroako ang pagkaun nga nagalin sa lan-git. Ang bisan sino nga magkaun sapagkaun nga dia indi run pagsilotankamatayun nga ara kataposan. 51Akogid ang pagkaun nga boi nga na-galin sa langit. Ang bisan sino ngamagkaun sa pagkaunnga diamaboboisa ara kataposan. Tungud nga angpagkaun nga akun itaw kanana araiba kondi akun lawas. Dia nga lawasitaw ko agud angmga tao sa kalibotanmakabaton kaboi nga ara kataposan.”

52Angmga Judio nga nagaparamatikay Jesus nagbarais-baisan. Makonnanda, “Paiwan kabay anang pagtawkanatun ang tao nga dia anang lawasagud kaunun ta?” 53 Makon ni Je-sus kananda, “Sa matood tana, konindi kamo magkaun anang lawas angNaging Tao kag kon indi kamo mag-inum anang dogo, ara kamo gidkaboi nga ara kataposan. 54 Piro

ang bisan sino nga nagakaun akunlawas kag nagainum akun dogo maykaboi nga ara kataposan, kag bana-won ko tana sa ori nga adlaw. 55 Ayakun lawas kag akun dogo mamanang pagkaun kag irinumun nga na-gatawmatood nga kaboi. 56Ang bisansino nga nagakaun akun lawas kagnagainum akun dogo ara gid naga-pabulag kanakun kag ako ara ra na-gapabulag kanana. 57 Ang Dios ngaAmay nga nagpadara kanakun ma-man ang ginaalinan ang kaboi, kagtungud kanana nagakaboi ako. To-ladan ra ang matatabo sa mga na-gakaun kanakun, magakaboi sanda ratungud kanakun. 58 Ang pagkaunnga dia nagalin sa langit. Bukundia pario sa pagkaun nga ‘manna’nga ginkaun indong mga kaolang-olangan, ay sanda nagkarapatay pa ragid. Ang nagakaun tana ang pagkaunnga dia nga akun ginakoon kanindomagakaboi run sa ara kataposan.”59 Dia nga mga butang ginambal niJesus ang tana nagapanodlo doto sasimbaan ang mga Judio sa Caper-naum.

Mga Ambal nga Nagataw Kaboi ngaAra Kataposan

60 Doro sa anang mga somolonodang nakabati sa anang gintodlo ngadato kag makon nanda, “Ang kaibaraanang mga ginatodlo nga dan. Sinora ang makabaton dan?” 61 Bisan aramay nagsogid kay Jesus, naulamanna nga anang mga somolonod mismonagamoromoro tungud sa anang pan-odlo nga dato. Gani makon nakananda, “Naibaran kamo ra bala saakun ginaambal? 62 Ta paiwan kabaykonAko ngaNaging Taomakita nindonga nagakayab pabalik sa akun gi-nalinan? 63 Anang Ispirito ang Diosmaman ang nagataw kaboi nga arakataposan. Ang tao indimakaimo dia.Akun mga ginaambal kanindo alinsa Ispirito Santo, kag nagataw kaboinga ara kataposan. 64 Piro may diankanindo nga ara nagatoo kanakun.”

Juan 6:65 164 Juan 7:18(Nagkoon tana toladia tungud nganaulaman na nga lagi kon sino-sinoang indimagtoo kag kon sino angma-gatraidor kanana.) 65 Kag makon napa gid, “Maman dia ang kabangdanankon basi nagkoon ako kanindonga aramay makaparapit kanakun kon inditana pagpaparapitun ang Amay.”

66Ompisa dato, doro sa anang mgasomolonod ni Jesus ang nagparabulagkanana kag ara run magsari tabid.67 Makon dayon ni Jesus sa anangdosi ka Apostolis, “Ta indi kamo ramagbaya kanakun?” 68Makon anangsabat ni Pedro kanana, “Ginoo, kinokami ra maayan? Ikaw lang ang na-gatodlo ang parti sa kaboi nga arakataposan. 69 Kami nagatoo kanimotungud nga naulaman namun ngaikaw maman gid anang ginpili angDios nga magari.” 70 Makon ni Jesuskananda, “Kabay ginpili ko kamo ngadosi. Piro ang isara kanindo ginsootni Satanas!” 71Anang ginatomod datoni Jesus ara iba kondi si Judas ngaanang bata ni Simon Iscariote. Aybisan kabilang sa dosi ka apostolis siJudas, tana maman ang magatraidorkay Jesus.

7Si Jesus kag anang mga Kabogto nga

Lalaki1 Pagkatapos dato naglibot-libot si

Jesus sa Galilea. Ginlikawan na ngamagayan sa Judea tungud nga gostotana nga patayun ang mga manog-domara ang mga Judio. 2 Karon,ang marapit run anang pista angmga Judio nga kon tawagun Pistaang mga Koro-kamalig, 3 gintoya-toya tana anang mga kabogto nganagakoon, makon nanda, “Basi indikaw magalin digi kag magayan saJudea agud makita imong mga so-molonod ang mga milagro nga imongginaimo? 4Tungud nga kon gosto angtao nga tana makilala ang tanan, indina pagimoon anang mga ginaimo sasikrito. Gani kon ikaw nakakaimo angmga milagro, ipakita mo sa tanan!”

5 (Toladato anang koon anang mgakabogto ni Jesus ay bisan sanda ganiara ra nagtoo kanana.) 6 Makon niJesus kananda, “Kamo poidi magimoindong gosto bisan anong oras, pirokon sa kanakun, bukun pa dia angoras nga imoon ko akun dapat ngaimoon. 7 Kamo indi pagkasilagan angmga tao digi sa kalibotan, piro akoginakasilagannanda ay ginaboyagyagko ang mga malain nga andang gi-naimo. 8Kamo ang magpamista. Piroako tana indi ay bukun pa dia akunoras.” 9 Pagkaambal na dia kanandanagpasala tana sa Galilea.

Nagayan si Jesus sa Pista10 Pagkalombos anang mga

kabogto nga nagparamista, nagsonodra si Jesus. Ara tana nagtabid sakadoroan tungud nga indi na gostonga maulaman nga doto tana. 11Dotosa pista ginpangita tana ang mgamanogdomara nga mga Judio. Makonnanda, “Diin tana kabay?” 12 Angmga tao tana sigi andang arampangparti kay Jesus. Makon ang iba,“Mayad tana nga tao.” Makon raang iba, “Bukun, ginaloko na langang mga tao.” 13 Piro sikrito gidlang andang pagsorogidanun partikanana, ay naadlukan sanda sa mgamanogdomara nga mga Judio.

14 Ang nagatunga-tunga run angpista, nagayan si Jesus sa timplokag nagtodlo. 15 Natingala ngamayad anangmgamanogdomara angmga Judio, makon nanda, “Sa diinkabay nakabuul anang kinaaramanang tao nga dia? Ara tana ganikaiskoila.” 16Makonni Jesus kananda,“Akun mga ginatodlo kanindo bukunkanakun alin, kondi alin sa Amay nganagpadara kanakun. 17 Ang bisansino nga gosto magtoman anangkabubutun ang Dios makaulam konakun ginatodlo nga dia alin sa Diosokon kanakun lang. 18 Ang taonga nagatodlo anang kaogalingunnga kinaaraman nagapadungug saanang kaogalingun lang gid. Piro

Juan 7:19 165 Juan 7:37ang nagapadungug sa nagpadarakanana tao nga mapatian kag bukunbotigun. 19 Indi bala nga gintawkanindo ni Moises ang Kasogoan?Piro ara gid bisan isara kanindo nganagatoman ang Kasogoan, tungudnga kon nagatoman kamo basi gostonindo ako nga patayun?” 20 Makonang mga tao, “Ginsuludan kaw sigoroang malain nga ispirito! Ay basisino ang gosto magpatay kanimo?”21 Makon ni Jesus, “Natingala kamotungud nga may tao ako nga ginayadsa Adlaw nga Inogpaway. 22 Piroisipa nindo bala: gintodloan kamoni Moises nga dapat toriun nindoindong mga bata. Kon sa bagay diaara nagompisa kay Moises kondi saindongmga kaolang-olangan ang onapa gid. Gani dadi, kon indong mgabata tororiun run, ginapanori nindosanda bisan Adlaw nga Inogpaway.23 Kon ginapanori nindo ang batasa Adlaw nga Inogpaway agud indinindo masoway anang Kasogoanni Moises, ta basi nasisilag kamokanakun kon ginayad ko ang sangkatao sa Adlaw nga Inogpaway? 24 Indikamo magsari koon nga anangginimo ang tao malain kon ara kamomakaosisa. Osisaun nindo tana anayagud maulaman nindo kon ano angtama.”

Nagaisip ang mga Tao kon si Jesusmaman run ang Cristo

25 May mga taga-Jerusalemnga nagkoon, “Bukun bala ngaang tao nga dia maman anangginaingabot atun mga manogdomaranga patayun? 26 Piro daya tana ranagaambal sa mga tao, kag atunmga manogdomara ara ra nagaambalkontra kanana. Basi kon naisip nandanga tana manda ang Cristo. 27 Garingnaulaman ta gid kon diin nagalin angtao nga dia. Piro kon ang Cristo tanaang magabot ara may makaulam kondiin tana magalin.”

28 Ginbaskugan dayon ni Jesusanang limug doto sa timplo. Makon

na, “Ta ano, kilala nindo ron gidbala kon sino ako, kag kon diin akonagalin? Ang matood tana, araako nagayan digi sa kalibotan sonolang gid sa akun kaogalingun ngagosto, kondi ang matood nga Diosmaman ang nagpadara kanakun. Aranindo tana nakilala. 29 Piro Ako tana,kilala ko tana, tungud nga doto akonagalin kanana, kag tana mismo angnagpadara kanakun.” 30 Tungud saanang ginambal nga dia ni Jesus,dakupun tana run andan anangmga manogdomara ang mga Judio.Piro ara may nagdakup kanana, aybukun pa anang kabubutun ang Dios.31 Bisan gosto tana nga dakupun angmga manogdomara, doro sa mga taoang nagtoo kanana. Makon nanda,“Tana ra gid sigoro ang Cristo, ayara may makadaug kanana sa mgamilagro nga anang ginaimo.”

Ginsogo ang mga Goardia agudDakupun si Jesus

32Nabatian ang mga Pariseo anangmga otik-otik ang mga tao partikay Jesus, gani sanda pati ang mgamanogdomara nga mga pari nagsogosa mga goardya nga dakupun si Jesus.33Makon ni Jesus, “Indi run lang boayakun pagtinir digi kanindo tungudnga mabalik ako ron sa nagpadarakanakun. 34 Pangitaun nindo ako,garing indi nindo ako ronmakita tun-gud nga indi kamo makaayan sa akunarayanan.” 35 Nagparamangkotananang mga manogdomara ang mgaJudio, makon nanda, “Diin tana kabaymaayan nga indi ta tanamakita? Ano,maayan tana sa mga siodad ang mgaGriego nga anang ginaolian ang ibangamga Judio kagmagpanodlo dayonsa mga bukun Judio? 36 Ay basinagkoon tana nga ‘Pangitaun nindoako, garing indi nindo ako ronmakitatungud nga indi kamo makaayan saakun arayanan.’ ”

Ang Tobig nga Nagataw Kaboi37 Karon, nagabot ang kataposan

nga adlaw ang pista. Maman dia

Juan 7:38 166 Juan 8:7ang pinakaimportanti nga adlaw angpista para sa mga Judio. Ang ad-law nga dato nagtindug si Jesus kagnagambal mabaskug, makon na, “Angbisan sino nga ginawaw magpara-pit kanakun kag maginum. 38 Aynagakoon ang Kasolatan nga alinsa anang tagiposoon ang nagatookanakun magailig ang tobig nga na-gataw kaboi.” 39 (Anang gostong am-balun ni Jesus sa tobig nga nagatawkaboi ara iba kondi ang Ispirito Santonga madali run lang itaw sa mga taonga nagtoo kanana. Sa oras nga datoara pa kataw ang Ispirito Santo, tun-gud nga si Jesus ara pa kabalik salangit.)

Iba-iba anang Pagpati ang mga TaoParti kay Jesus

40 Dorong tao ang nakabati saanang ginambal nga dia ni Jesus, kagmakon ang iba, “Dia nga tao ma-man run da gid ang propita nga atunginapaabot.” 41 Makon da ang iba,“Maman run dia ang Cristo!” Piromakon pa ra gid ang iba, “Bukun, ayindi maimo nga sa Galilea maalin angCristo. 42Kabaynagakoon angKasola-tan nga magaalin ang Cristo sa anangkaliwat ni David, kag mababata sabanwa ang Betlehem nga anang logarni David.” 43 Gani indi magtoronoangmga tao sa andangpabutangpartikay Jesus. 44 Ang iba doto gosto ngadakupun tana, piro ara ra gid maynagpangaas nga magdakup kanana.

Indi Magtoo kay Jesus ang mgaManogdomara

45 Karon, nagbaralik ang mgagoardya sa mga manogdomara ngapari kag mga Pariseo nga nagsogokananda agud dakupun si Jesus.Pagabot angmga goardya, makon ngalagi ang nagsogo kananda, “Basi aranindo tana pagdakupa kag daraundigi?” 46 Makon ang mga goardya,“Dadi kami lang gid nakabati sa taonga nagaambal toladan.” 47 Makonang mga Pariseo, “Indong gostongambalun pati kamo naloko na ra?

48 May nakita kamo nga mga Pariseokag mga manogdomara nga nagatookanana? 49 Ara! Ang mga tao langgid nga ara naulaman sa Kasogoanni Moises ang nagatoo kanana.Sompaun sanda gid ang Dios.” 50 Isaradoto sa mga manogdomara nga datosi Nicodemo. Maman dia ang taonga nagpakigkita kay Jesus datoanay. 51 Makon na sa anang mgakaiban, “Indi bala nga kontra sa atunkasogoan ang pagsintinsya sa tao ngaara ta pa nabatian kanana mismo konano anang ginimo?” 52Makon nandakay Nicodemo, “Midyo ka ra sa taga-Galilea. Osisaa bala ang Kasolatankag makikita mo nga ara gid propitaang Dios nga magaalin sa Galilea.”53 [Pagkatapos dato nagoroli sanda.

8Ang Babai nga Nadakupan nga Na-

gapanginlalaki1 Si Jesus tana nagayan sa Bokid

ang mga Olibo. 2 Pagkaaga, aga tanapa gid nagbalik sa timplo. Dorogid nga mga tao ang nagtiripon dotokanana. Gani nagpongko tana kaggintodloan na sanda. 3 Karon, angmga manogtodlo ang Kasogoan kagang mga Pariseo may gindara dotokay Jesus nga babai nga nadakupannga nagapanginlalaki, kag ginpatin-dug nanda tana sa atobangan angtanan. 4 Makon nanda dayon kayJesus, “Manogtodlo, ang babai ngadia nadakupan sa akto mismo nganagapanginlalaki. 5 Sono sa anangKasogoan ni Moises ang toladia ngaklasi nga babai kinanglan pasilun angbato astamapatay. Karon, ano sa kan-imo?” 6 Toladato andang pamangkottungud nga ginatirawan nanda si Je-sus, agud nga kon magsala tana saanang sabat may akosasyon sandarun kontra kanana. Garing anangginimo ni Jesus, nagkatin-katin tanakag nagsolat anang todlo sa yabok.7 Piro tungud nga sigi pa ra gid an-dang pamangkot kanana, nagtindug

Juan 8:8 167 Juan 8:27si Jesus kag nagkoon kananda, “Konsino kanindo ang ara sala mamanang magona pasil kanana ang bato.”8 Pagkaambal na dato, nagkatin-katintana ruman kag nagsolat sa yabok.

9 Pagkabati dato ang mga manog-todlo ang Kasogoan kag ang mgaPariseo, isara-isara sanda nga nagalinompisa sa pinakamalam, asta nga angnasala run lang ara iba kondi si Jesuskag ang babai nga nagatindug doto.10Nagtindug si Jesus kag makon na sababai, “Ta diin sanda run? Ara gidmay nagsintinsya kanimo?” 11Makonang babai, “Ara.” Makon ni Jesuskanana, “Ako ara ra nagasintinsyakanimo. Pagoli run. Piro indi ka runda magoman pakasala.”]

Si Jesus maman anang Solo ang Kali-botan

12 Makon roman ni Jesus sa mgatao, “Ako ang solo nga nagatawkasanag sa isip ang mga tao. Angnagasonod kanakun anang isip bukunmadulum, kondi nasasanagan tanaang solo nga nagataw kaboi nga arakataposan.” 13 Pagkabati dato angmga Pariseo, makon nanda, “Ikaw ralang ang nagasogid parti sa imongkaogalingun, gani indi kaw mapa-tian.” 14 Makon ni Jesus kananda,“Bisan matood nga nagasogid akoparti sa akun kaogalingun, akun gi-nasogid matood, tungud nga naula-man ko akun ginalinan kag akunpaayanan. Piro kamo tana ara kaulamkon sa diin ako nagalin kag kon sa diinako maayan. 15 Indong pagsintinsyaindi masarigan tungud nga sono langgid sa anang isip ang tao. Ako tanaara nagasintinsya bisan kino. 16 Pirokon ako ron da gid ang magsintin-sya, akun sintinsya osto, tungudnga bukun lang gid ako ang magas-intinsya kondi darwa kami, ako kagang Amay nga nagpadara kanakun.17 Kabay nasolat sa indong Kasogoannga kon magsinanto anang sogid angdarwa ka tao, andang sogid matood.18 Ako nagapamatood parti sa akun

kaogalingun kag ang Amay nga nag-padara kanakun nagapamatood raparti kanakun.” 19 Makon ang mgaPariseo kanana, “Ta sa diin imongtatay?” Makon ni Jesus, “Ara kamokakilala kanakun okon sa akun Tatay.Kon nakilala nindo ako, makikilalanindo ra akun Tatay.”

20 Dia tanan ginambal ni Jesus angnagatodlo tana sa timplo, marapit saginadipositoan ang koarta. Piro aramay nagdakup kanana, ay bukun paanang kabubutun ang Dios.

Si Jesus Bukun Taga-Digi sa Kalib-otan

21 Makon roman ni Jesus sa mgamanogdomara ang mga Judio, “Ma-panaw ako, kag kon ara ako rondigi pangitaun nindo ako, piro ma-gakarapatay kamo lang nga indongmga sala ara napatawad. Kag indikamo makaayan sa akun ayanan.”22 Gani makon ang mga Judio nga na-gaarampang, “Ano kabay anang gos-tong ambalun dato? Kita kono indimakaayan sa anang ayanan. Anokabay, mapangugut tana?” 23 Makonni Jesus kananda, “Kamo taga-digi sakalibotan, piro ako tana taga-langit.Kamo alin digi sa idalum, ako tanaalin sa ibabaw. 24 Maman dan nganagkoon ako kanindo nga magakara-patay kamo lang nga indongmga salaara napatawad. Ay kon indi kamomagtoo nga ako ang Cristo, sigoradonga magakarapatay kamo lang gidnga indong mga sala ara napatawad.”25 Makon nanda, “Basi, sino ka giday?” Makon ni Jesus, “Ginsogidanko kamo ron kabay alin pa ang onakon sino ako. 26Doro akun inogambalkontra sa indong mga ginaimo. Samatood tana, ang mga butang ngaakun ginasogid sa mga tao ara ibakondi ang mga butang lang nga gi-napaambal kanakun ang nagpadarakanakun. Kag ang tanan nga anangginaambal matood kagmasasarigan.”

27 Ara sanda kasatum nga ang nag-padara kanana nga anang ginakoon

Juan 8:28 168 Juan 8:48ay ang Amay mismo. 28 Gani makonni Jesus kananda, “Kon Ako nga Nag-ing Tao maipabutang nindo ron sakaoy kag ibandira, dan bago nindomaulaman nga ako manda ang Cristo.Sa oras nga dato maulaman nindo ranga ang tanan nga akun ginaimo kagginasogid ara iba kondi ang mga bu-tang nga ginapaimo kag ginapasogidkanakun ang Amay. 29Ang nagpadarakanakun kaiban ko pirmi kag ara naako gid ginapabayani, tungudnga konano anang gosto maman da akun gi-naimo.” 30 Pagkabati ang mga taosa anang mga ginaambal nga datoni Jesus, doro kananda ang nagtookanana.

Ang Kamatoodan ang Nagalibri saTao

31 Karon, makon ni Jesus sa mgaJudio nga nagtoo kanana, “Konpadayon kamo nga nagatomanakun mga ginatodlo, dan mgasomolonod ko kamo nga matood.32 Maulaman nindo ang kamatoodankag ang kamatoodan maman angmagalibri kanindo.” 33 Makon nandakanana, “Anang mga kaliwat kamini Abraham, kag ara pa gid maynakaoripun kanamun. Basi nakakoonkaw nga malilibri kami?” 34Makon niJesus, “Ang matood tana, ang bisansino nga nagapakasala, oripun angsala. 35 Maimo nga paalinun angoripun sa balay nga anang ginaolian,piro ang bata tana pirmaninti doto.36 Gani kon ako nga anang Bata angDios maman ang maglibri kanindo,maging libri kamo gid tana sa sala nganagaoripun kanindo. 37 Naulamanko nga kamo anang mga kaliwatni Abraham, garing ginaimoratannindo ako nga patayun tungud ngaindi nindo gosto akun mga panodlo.38 Ginasogid ko kanindo ang mgabutang nga akun nakita sa Amay;kamo tana, ginaimo nindo indongnabatian sa indong tatay.”

39 Makon nanda kay Jesus, “Amuntatay gid nga ginalinan si Abraham.”

Makon ni Jesus, “Kon kamo anangmga kaliwat ni Abraham, andanginaimo nindo ang mayad parioanang mga ginimo. 40 Piro indongginaimo tana, ginaimoratan nindonga patayun ako, bisan ara ako mayginimo kondi nagsogid ako ra langkanindo ang kamatoodan nga akunnabatian sa Dios. Ara gid kaimosi Abraham pario indong ginaimo.41 Indong ginaimo maman da anangginaimo indong tatay.” Makonnanda, “Bukun kami mga bata saloas. Ang Dios maman amun tatay.”42 Makon ni Jesus kananda, “Konmatood nga ang Dios maman indongtatay, andan palanggaun nindo ako,ay ako nagalin sa Dios. Ara akonagayan digi sa kalibotan sa akunkagostoan lang, kondi tana mamanang nagpadara kanakun. 43 Indi nindomaintindian akun mga ginaambaltungud nga indi nindo pagbatononakun ginatodlo kanindo. 44 Si Satanasmaman indong tatay, kag kon anoanang gosto indong tatay nga siSatanas maman da indong gosto ngaimoon. Manogpatay tao si Satanasompisa pa angona. Ara kointa kananaang kamatoodan tungud nga ara gidkamatoodan kanana. Ogali na angmagbotig, tungud nga botigun tanakag tana maman ang ginaalinan angtanan nga kabotigan. 45 Piro akotana, ang kamatoodan maman akunginasogid kanindo, kag maman dannga indi kamo magpati kanakun.46 Sino kanindo ang makapamatoodnga nakaimo ako sala? Ara gid! Tabasi indi kamo magpati kanakunkon nagasogid ako ang kamatoodan?47 Anang mga bata ang Dios nagapatisa anang ambal ang Dios. Piro tungudnga bukun kamo anang mga bataang Dios, maman dan nga indi kamomagpati kanakun.”

Si Jesus kag si Abraham48 Anang mga manogdomara ang

mga Judio nagsabat kay Jesus, makonnanda, “Matood manda gali amun

Juan 8:49 169 Juan 9:9koon nga minos kaw nga tao pariosa mga taga-Samaria, kag ginsulu-dan kaw ang malain nga ispirito.”49 Makon ni Jesus, “Ara malain ngaispirito nga nagsoot kanakun. Gi-napadungugan ko lang akun Tatay,piro kamo tana, ginapakauyan nindoako. 50 Ara ako nagaangad kadung-ganan para sa akun kaogalingun. AngAmaymaman ang nagaangad nga akopadungugan ang mga tao, kag naula-man na nga matood ang mga bu-tang nga akun ginasogid. 51 Tandaannindo: ang mga nagatoman akunmga panodlo indi run gid mapatay.”52 Makon ang mga Judio kanana,“Dadi sigorado kami run gid nga gin-suludan kaw ang malain nga ispirito.Bisan si Abraham napatay, kag angmga propita nagkarapatay ra. Pironagakoon kaw nga ang nagatomanimong mga panodlo indi run gid ma-patay asta kon sano. 53 Ano, masmayad kaw pa kay Abraham? Tananapatay. Ang mga propita nagkarap-atay ra. Basi sino ka gid ay?” 54Makonni Jesus kananda, “Kon ako lang gidang magpadungug sa akun kaogalin-gun, ara kointa dan. Piro akun Tataymaman gid tana ang nagapadungugkanakun. Tana maman da indong gi-nakoonnga indongDios. 55Garing aranindo tana makilala. Piro ako tana,kilala ko tana. Karon, kon magkoonako nga ara ako kakilala kanana, ma-gagoa nga ako botigun pario kanindo.Piro ang matood tana kilala ko tanagid kag ginatoman ko anang mgaambal. 56 Nalipay nga mayad in-dong kaolang-olangan nga si Abra-ham pagkaulam na nga ako maayandigi sa kalibotan. Kag dadi nakita nanga ako digi run kag nalilipay tanagid.” 57Makon angmga Judio kanana,“Paiwan imong pagkakita kay Abra-ham ay ara pa gani singkwinta imongidad?” 58Makon ni Jesus, “Sa matoodtana, ang ara pa mabata si Abraham,ako ron nga lagi.” 59Tungud sa anangginambal nga dato ni Jesus nagporot

sanda bato agud pasilun tana. Garingnagpanliut-liut si Jesus kag nagalindoto sa timplo.

9Ginayad ni Jesus ang Tao nga Natao

nga Bolag1Mintras nagapanaw sanday Jesus,

may nakita sanda nga tao nga bolagalin pa anang pagkabata. 2 Karonginpamangkot si Jesus anang mgasomolonod, makon nanda, “Manog-todlo, tungud nga tana nabata ngabolag, sino kabay ang nagkasala?Tana okon anang mga ginikanan?”3 Makon ni Jesus, “Bukun! Anangpagkabolag bukun ngamakon tungudsa anang sala okon sa sala anang mgaginikanan, kondi para makita angmga tao anang gaum ang Dios paagisa pagayad kanana. 4 Kabay ang taonagaobra kon adlaw ay kon gabi inditana run makaobra. Akun gostongambalun, dapat ta nga imoon anangginapaimo ang Dios nga nagpadarakanakun mintras maiimo ta pa. Aymagaabot ang oras nga indi ta runmaimo anang ginapaimo. 5 Mintrasdigi ako sa kalibotan ako ang pinaka-solo nga nagataw sanag sa tanan ngamga tao.” 6 Pagkaambal na datodayon tanang pandora sa logta. Gin-sampora na ang logta sa anang dorakag ginbutang sa anang mata angbolag. 7 Makon na dayon sa bolag,“Ta pagayan sa pararigosan sa Siloamkag magpangramos doto.” (Ananggostong ambalun ang Siloam “Gin-padara”.) Gani ang bolag nga dato na-gayan sa Siloam kag nagpangramos.Pagkatapos dayon tanang balik kagnakakikita run.

8 Makon anang mga kamalaykag ang mga tao nga nakakitaanay kanana nga nagapakilimos,“Bukun bala nga ang tao nga diamaman anay ang nagasari pongkonga nagapakilimos?” 9 Makon angiba, “Maman!” Piro makon da angiba, “Bukun! Magkaitsora sandalang.” Gani makon ang tao nga

Juan 9:10 170 Juan 9:30dato mismo, “Ako gid tana ang taonga indong ginakoon.” 10 Karon,ginpamangkot nanda tana, makonnanda, “Ta paiwan nagayad imongmata?” 11 Makon na, “Ang taonga andang ginatawag nga si Jesusnagimo lapok. Pagkatapos ginbutangna sa akunmata. Kag ginkonanna akodayon nga magayan sa pararigosanang Siloam kag magpangramos. Ganinagayan ako ra doto kag pagkataposnga ako nagpangramos nakakita akoron.” 12 Ginpamangkot nanda tanakon diin run ang tao nga nagayadkanana. Makon na, “Ilam, ara akokaulam.”

Ginimbistigar ang mga Pariseo angTao nga Ginayad

13Gindara nanda dayon ang tao ngadato nga dati bolag sa mga Pariseo.14 Adlaw dato nga Inogpaway angmagsampora si Jesus ang logta kagdora kag nagayad anang mata angtao nga bolag. 15 Gani ginpamangkottana ra ang mga Pariseo kon paiwannagayad anang mata. Kag ginsogi-dan na sanda, makon na, “Ginbutan-gan ni Jesus lapok akun mata kagpagkatapos nagpangramos ako kagdadi nakakikita ako ron.” 16May mgaPariseo nga nagkoon, makon nanda,“Ang tao nga nagimo dia bukun alinsa Dios, tungud nga ara tana na-gatoman ang Kasogoan sa Adlaw ngaInogpaway.” Piro makon ang iba,“Kon tana tao nga makasasala inditana makaimo ang mga milagro ngapario dia.” Gani indi sanda mag-torono.

17 Nagpamangkot pa gid ang mgaPariseo sa tao nga dati bolag, makonnanda, “Ikaw ginayad na, ta ano sakanimo ang tao nga dato?” Makonna, “Kon sa kanakun, propita tana.”18 Piro ang mga manogdomara angmga Judio indi magpati nga tanadati nga bolag nga dadi nakakikitarun, gani ginpatawag nanda anangmga ginikanan. 19 Pagkatapos ginpa-mangkot nanda, makon nanda, “In-dong bata dia? Matood ra gid bala

nga nabata tana nga bolag? Basidadi nakakikita tana run?” 20 Makonanang mga ginikanan, “Amun batamanda dia, kag matood nga ginbatatana nga bolag. 21 Piro kon paiwannagayad anang mga mata kag konsino ang nagpaayad kanana, dan angara kami kaulam. Pamangkota nindotana ay may buut tana run da kagmakasabat para sa anang kaogalin-gun.” 22 Toladia anang sabat anangmga ginikanan tungudnganaadlukansanda sa mga manogdomara ang mgaJudio. Ay anang mga manogdomaranga dia ang mga Judio nagkaraso-got ron nga lagi nga ang bisan sinonga magkilala kay Jesus nga tana angCristo indi nanda run pagpasuludunsa andang simbaan. 23 Maman dannga makon anang mga ginikanan,“Pamangkota nindo tana aymay buuttana run da.”

24 Gani gintawag nanda ruman angtao nga dato nga dati bolag. Makonnanda, “Abi pagsogid ang matoodparti sa tao nga dato, ay ang Diosnagapamati. Kon sa kanamun naula-man namun nga tana makasasala.”25 Makon anang sabat ang tao, “Araako kaulamkonmakasasala tana okonbukun. Basta naulaman ko nga angona bolag ako piro dadi tana kakikitaako ron.” 26 Makon nanda ruman,“Ano anang ginimo kanimo? Paiwanna ginayad imong mata?” 27 Makonna, “Ginsogidan ko kamo ron kabay,piro indi kamo magpamati. Ta basinagapamangkot kamo roman? Ano,gosto nindo ra nga maging anangmga somolonod?” 28 Gani nasilagsanda kag ginboyayaw nanda tana,makon nanda, “Ikaw maman anangsomolonod, kami tana anang mgasomolonod ni Moises. 29 Naulamannamun nga nagpakigambal ang Dioskay Moises ang ona, piro kon partisa tao nga dan, ara kami gani kaulamkon diin tana nagalin!” 30 Makondayon ang tao, “Ano ron dan! Tanaang nagayad kanakun, pagkataposnagakoon kamo nga ara kamo kaulam

Juan 9:31 171 Juan 10:10kon sa diin tana nagalin. 31Naulamanta nga ara nagasabat ang Dios sa mgamakasasala. Piro ginasabat na angmga tao nga nagataod kanana kagnagatoman anang kabubutun. 32Alinang magompisa ang kalibotan arakita pa gid kabati nga may tao nganakaayad anang mata ang tao ngabolag alin anang pagkabata. 33 Konara tana nagalin sa Dios, indi tanamakaimo toladia.” 34 Makon anangsabat ang mga manogdomara ngamga Judio, “Nabata kaw kag nag-baul sa sala, kag dadi todloan mo pakami?” Kag ginkonan nanda tana ngaindi tana run pagtogotan nga magsu-lud sa andang mga simbaan.

Ang Ispiritoanun nga Pagkabolag35 Karon, nabaritaan ni Jesus nga

ginpaalin nanda ang tao nga dati bo-lag sa andang simbaan. Gani ginsagapna ang tao. Pagkakita na kananaginpamangkot na, makon na, “Naga-too kaw sa anang Bata ang Dios ngaNaging Tao?” 36 Makon ang tao ngadato, “Sogidi ako ra kon sino tanaagud makatoo ako kanana!” 37Makonni Jesus, “Nakita mo tana run, ay tanamismo ang nagapakigambal nga diakanimo.” 38 Makon dayon ang tao,“Ginoo, nagatoo ako kanimo!” Kagnaglood tana dayon kagnagsimba kayJesus.

39 Makon ni Jesus, “Ako nagayandigi sa kalibotan agud sintinsyaan angmga tao. Ang mga tao nga nakaulamnga sanda bolag tungud nga nadu-luman andang mga isip bolongon koagud makakita. Kag ang mga taonga nagakoon nga sanda bukun bolagkondi masanag kono andang isip, ma-gagoa nga sanda maman ang bolag.”40Karon, maymga Pariseo doto sa an-dang marapit nga nakabati sa anangginaambal ni Jesus. Makon nanda,“Ano imong gostong ambalun, patikami bolag ra?” 41 Makon ni Jesuskananda, “Kon ginabaton nindo ngakamo bolag kag indi kaintindi, arakamo andan sala. Piro tungud nga

kamo nagakoon nga kamo bukun bo-lag ay nakakaintindi, nagakaologanlang nga may sala kamo pa ra gid.”

10Ang Matood nga Manogbantay ang

mga Karniro1Nagsaysay si Jesus kananda paagi

sa paanggid, makon na, “Sa matoodtana, kon ang tao nagasulud sa to-ril ang mga karniro piro ara na-gaagi sa poirtaan kondi nagatakrassa kodal, dan nga tao takawan kagtolisan. 2 Ang tao tana nga nagasu-lud sa poirtaan maman ang matoodnga manogbantay ang mga karniro.3 Ginapasulud tana ang bantay sapoirtaan kag anang limug nakikilalaangmgakarniro. Ginatawagna anangmga karniro sa andang mga aran,kag ginadara na sanda dayon sa goa.4Pagkatapos nagaona tana, kag anangmga karniro nagasonod kanana tun-gud nga kilala nanda anang limug.5 Indi magsonod ang mga karniro satao nga indi nanda makilala, kondimagapalagyaw gani tungud nga arasanda kakilala sa anang limug.”

6 Ginsogid kananda ni Jesus angpaanggid nga dia, piro ara sanda gidkaintindi kon ano anang gostong am-balun.

Si Jesus ang Mayad nga Manogban-tay

7Ganimakon ni Jesus, “Angmatoodtana, ako ang pinakapoirtaan nga gi-naagian ang mga tao nga mamanang mga pinakakarniro. 8 May mganaona kanakun nga mga manogtodlonga andang kaalimbawa pario mgatakawan kag mga tolisan. Piro akunmga karniro ara nagpati kananda.9Akomaman ang poirtaan. Ang naga-sulud paagi kanakun malowas. Pariotana sa karniro nga nagasulud kag na-gagoa kag nakakikita ang parangara-ban. 10 Ang takawan nagasulud langsa kolongan agud magpanakaw, ma-grangga, kag magpatay. Piro akotana nagayan digi sa kalibotan agud

Juan 10:11 172 Juan 10:33matawan ko ang mga tao kaboi ngaara kataposan kag ara gid kolang.

11 “Ako maman ang mayad ngamanogbantay ang mga karniro. Angmayadngamanogbantay disididongamagpanginmatay para sa anang mgakarniro. 12 Bukun tana pario sa taonga ginasoolan lang nga magbantay.Ay ang tao nga ginasoolan langmaga-palagyawkonmakita nanganagaabotang manogpanukub nga sapat, kagbayaan na lang angmga karniro. Ganimagarapta ang mga karniro kag angiba tutukubun. 13Nagapalagyaw tanatungud nga ginasoolan tana ra langgani kag bali ara kanana kon ano angmatabo sa mga karniro. 14-15 Piroako tana, mayad nga manogbantayang mga karniro. Kon paiwan anangpagkakilala kanakun ang Amay kagakun pagkakilala kanana, toladan raakun pagkakilala sa akunmga karnirokag andang pagkakilala kanakun. Kagitaw ko akun kaboi para kananda.16May iba ako pa ra nga mga karnironga ara digi sa indong gropo bi-lang mga Judio. Dapat pasuludunko sanda ra. Magapamati sanda rakanakun, kag ang tanan nga nagapa-mati kanakun maging sangka groporon lang nga may sangka manogban-tay.

17 “Ginapalangga ako ang Amaytungud nga magapanginmatay akopara kananda, kag pagkataposmaboboi ako roman. 18 Ara maymakapatay kanakun kon indi koitogot. Piro ginabolontad ko akunkaboi. Pagosto ako sa pagbolontadakun kaboi, kag pagosto ako ra konbawiun ko. Maman dia anang koonang Amay kanakun.”

19 Tungud sa anang ginambal ngadato ni Jesus nagsoroag-soagan ru-man ang mga Judio. 20 Doro kanandaang nagkoon, “Ang tao nga dan gin-suludan ang malain nga ispirito kagomang-omang. Basi nagasari kamopamati kanana?” 21 Piro makon daang iba, “Ang tao nga ginsuludan angmalain nga ispirito indi makatodlo

pario dan. Kag isara pa, ang tao ngaginsuludan ang malain nga ispiritoindi makapaayad sa anang mata angtao nga bolag.”

Ginsikway si Jesus ang mga Judio22 Karon, nagabot sa Jerusalem

ang tyimpo anang pista ang mgaJudio parti sa andang pagdumdumang pagdidikar ang timplo sa Dios.Tigraramig dato, 23 kag si Jesusnagapanaw-panaw doto sa timplo saginatawag nga Balkon ni Solomon.24 Nagtiripon ang mga Judio dotokanana kag magkoon, makon nanda,“Basi ginatago-tago mo pa gidkanamun kon sino kaw? Sogidi kamiang diritso kon ikaw manda angCristo.” 25 Makon ni Jesus kananda,“Ginsogidan ko kamo ron kon sinoako piro indi kamo magpati kanakun.Ang mga milagro nga ginapaimokanakun ang Amay nagapamatoodra kon sino ako. 26 Piro indi kamomagpati kanakun tungud nga bukunkamo kabilang sa akun mga karniro.27 Ang akun nagapamati kanakun.Kilala ko sanda kag nagasonod sandakanakun. 28 Ginatawan ko sandakaboi nga ara kataposan, kag indisanda gid mapatay. Ara gid maymakaagaw kananda sa akun alima.29 Gintaw sanda kanakun ang Amaynga gamanan sa tanan, kag ara gidmay makaagaw kananda sa anangalima ang Amay. 30Ako kag ang Amayisara lang.”

31 Pagkabati dato ang mga Judionagporot sanda ruman ang mga batoagud pasilun tana. 32 Piro makonni Jesus kananda, “Doro akun gin-imo nga mayad nga nakita nindomismo. Kag dato ginpaimo kanakunang Amay. Diin sa akun mga gin-pangimo nga dato ang kabangdanannga ako papasilun nindo?” 33 Makonang mga Judio, “Indi kami magpasilkanimo tungud sa imong mayad ngamga inimoan, kondi pasilun kaw na-mun tungud nga ikaw nagaambalkontra sa Dios! Ay ikaw tao ra

Juan 10:34 173 Juan 11:16lang piro nagakoon kaw nga ikawDios.” 34 Makon ni Jesus kananda,“Kabay nasolat sa indong Kasogoannga nagkoon ang Dios nga kamo mgadios. 35-36 Kag naulaman ta nga ma-tood pirmi kon ano anang ginakoonang Kasolatan. Gani kon nagkoonang Dios nga mga dios ang mga taonga anang gintawan anang minsai,ta basi nagakoon kamo nga ako na-gaambal kontra sa Dios tungud nganagkoon ako nga ako anang Bata angDios? Tana mismo ang nagpili kagnagpadara kanakun digi sa kalibotan.37 Kon ara ako nagaimo anang gi-napaimo ang Amay kanakun, dapatindi kamo magpati kanakun. 38 Pirokon ginaimo ko anang ginapaimo angAmay, bisan indi nindo gosto ngamagpati sa akunmga ginakoon, dapatpatian nindo tungud sa akun mgainimoan, agud maulaman nindo gidnga ang Amay digi kanakun kag akokanana.”

39 Ginimoratan nanda ruman ngadakupun si Jesus, piro nakalikaw tanakananda.

40Nagtabok roman si Jesus sa sobaang Jordan kag nagayan tana sa logarnga doto nagpangbunyag si Juan. Kagdoto tana dayon nagtinir. 41 Dorongmga tao ang nagarayan doto kanana.Makon nanda, “Ara matood nakaimomga milagro si Juan, piro ang tanannga anang ginambal parti sa tao ngadia matood.” 42 Gani doro sa mga taodoto ang nagtoo kay Jesus.

11Ang Pagkapatay ni Lazaro

1-2May sangka tao nga anang aransi Lazaro. Tana kag anang mgakabogto nga si Maria kag si Martanagaoli sa Betania. Ang Maria ngadia maman ang nagbobo ang agoasa anang siki ni Ginoong Jesus kaganang book maman anang gingamitnga paraid. Anang kabogto nga siLazaro nagmasakit. 3 Gani ang magk-abogto nga babai nagpadara baritakay Jesus nga anang pinalangga nga

amigo nagamasakit. 4Pagkabati ni Je-sus nga si Lazaro nagamasakit, makonna, “Indi tana mapatay sa anangmasakit nga dato, kondi ang katoyoantana nga tana nagamasakit ay agudmapadungugan ang Dios tungud saanang gaum kag agud Ako nga anangBata ang Dios mapadungugan ra.”

5 Palangga ni Jesus si Marta, siMaria, kag si Lazaro. 6 Piro pinalubasna pa ang darwa ka adlaw pagkat-apos nga anang nabaritaan nga siLazaro nagamasakit. 7 Pagkataposmakon na sa anang mga somolonod,“Amos, mabalik kita run sa probinsyaang Judea.” 8 Makon anang mga so-molonod, “Manogtodlo, kabay pira palang ka adlaw nga ginbato kaw andandoto ang mga Judio. Dadi mabalikka ruman?” 9 Makon ni Jesus, “Indibala nga may dosi ka oras ang sangadlaw? Gani kon ang tao magpanawkonadlaw indi tanamakasandad, tun-gud nga masanag pa. 10 Piro kongabi tana magpanaw makakasandadtana ay madulum.” 11 (Ginaambalni Jesus ang paanggid nga dia agudipasanag kananda nga ara pa maymatabo nga malain kananda doto saJudea.) Pagkatapos makon pa ni Je-sus, “Atun amigo nga si Lazaro na-gakatorog. Ayanan ko tana kag poka-won.” 12 Nagsabat anang mga so-molonod, makon nanda, “Ginoo, kontana nagakatorog, magaayad tana.”13 Andang pagsarig nagakatorog ma-tood si Lazaro, piro anang gostongambalun tana ni Jesus si Lazaro patayrun. 14 Gani ginpasanag ni Jesusanang koon, makon na, “Patay run siLazaro. 15Pironagapasalamat akongaara ako doto ay para dia sa indongkaarayadan, tungud nga may imoonako agud magdogang indong pag-too kanakun. Dali, ayanan ta tana.”16 Karon, si Tomas nga ginatawagnga si Kapid nagkoon sa anang mgakaiban, “Ta, matabid kita run langabir patayun kita ra kaiban na.”

Si Jesus maman ang Nagataw Kaboi

Juan 11:17 174 Juan 11:4417 Pagabot ni Jesus sa Betania,

nabaritaan na nga apat run ka adlawnga nakalubung si Lazaro. 18 Mgatatlo lang ka kilomitro ang Betania saJerusalem. 19 Gani dorong mga Judionga taga-Jerusalem ang nagarayandoto agud lipayun si Marta kag siMaria sa pagkapatay andang kabogto.

20Pagkabati ni Marta nga nagaabotsi Jesus, gomoa tana kag nagsolang-solang kanana, piro si Maria tananagpasala sa balay. 21 Pagabot niMarta kay Jesus, makon na, “Ginoo,kon digi kaw, andan ara napatay akunkabogto. 22 Piro naulaman ko ngabisan dadi, bisan ano imong pan-gayoon sa Dios itaw na kanimo.”23 Makon ni Jesus kanana, “Maba-banaw imong kabogto.” 24 Makonni Marta, “Naulaman ko nga maba-banaw tana sa ori nga adlaw kon ba-nawon ron ang mga patay.” 25Makonni Jesus kanana, “Ako ang naga-banaw ang mga patay, kag ako raang nagataw kaboi. Ang nagatookanakun, bisan mapatay maboboi ru-man. 26 Ang bisan sino nga naboboikag nagatoo kanakun indi mapatayasta sa ara kataposan. Ta nagapatikaw dia?” 27 Makon ni Marta, “Uu,Ginoo! Nagapati ako nga ikaw angCristo, anang Bata ang Dios nga amunginaulat nga magaabot digi sa kalib-otan.”

Nagtangis si Jesus28 Pagkaambal dato ni Marta,

bomalik tana sa andang balay kaggintawag na anang kabogto nga siMaria. Ginotikan na tana dayon,makon na, “Dian run angManogtodlokag ginapatawag kaw.” 29 Pagkabatidato ni Maria, tomindug tana kagmagdali-dali goa kag nagayan dotokay Jesus. 30 (Si Jesus gali ara pagid kasulud sa bario ang Betania.Doto tana pa sa logar nga ginkitaannanda ni Marta.) 31 Pagkakita angmga Judio nga nagalipay kay Marianga nagtindug tana kag dali-dali nganaggoa, somonod sanda ay andang

pagsarigmaayan tana sa ginlubunganagud magpanangis doto.

32 Pagabot ni Maria doto kay Je-sus, naglood tana kag nagkoon, “Gi-noo, kon digi kaw, andan ara na-patay akun kabogto.” 33 Pagkakitani Jesus nga nagapanangis si Mariapati anang kaiban nga mga Judio,nagngitngit nga mayad anang tagi-posoon. 34Nagpamangkot tana dayonkananda, makon na, “Diin nindo tanaginlubung?” Makon nanda, “Gi-noo, amos, itodlo namun kanimo.”35 Nagtangis si Jesus. 36 Gani makonang mga Judio, “Palangga na gid ma-tood si Lazaro.” 37Piromakon ang iba,“Indi bala nga ginayad na anang mgamata ang bolag? Ta basi ara na ma-paiwas anang kamatayun ni Lazaro?”

Ginbanaw ni Jesus si Lazaro38 Nagngitngit ruman anang

tagiposoon ni Jesus. Kag nagayansanda dayon doto sa ginlubungankay Lazaro. Sangka giub dato ngaginatakluban ang bato. 39 Pagabotnanda doto, makon ni Jesus, “Bulanindo anang takup nga bato.” Piromakon ni Marta nga anang kabogtoang napatay, “Ginoo, maboro tanarun dadi, ay apat run ka adlaw ngatana ginlubung!” 40 Makon ni Jesuskanana, “Indi bala nga nagkoon akokanimo nga kon nagtoo kaw, makikitamo anang gaum ang Dios?” 41 Ganiginbuul nanda ang bato. Nagtangra siJesus sa langit kag magkoon, “Amay,nagapasalamat ako kanimo tungudnga ginsabat mo akun pangabaykanimo. 42 Naulaman ko nga pirmimo ako nga ginapamatian, pironagakoon ako toladia kanimo dadipara sa mga tao nga digi dadi saakun palibot, agudmagpati sanda ngaikaw manda ang nagpadara kanakundigi sa kalibotan.” 43 Pagkatapos ngamakaambal tana toladia nagsinggittana, makon na, “Lazaro, paggoa!”44 Kag naggoa manda ang napataynga si Lazaro nga anang alima kaganang siki may nagabarubud ngamga panaptun kag anang itsora

Juan 11:45 175 Juan 12:6napotos ra ang panyo. Makon ni Jesuskananda, “Badbadi nindo tana kagpapanawon.”

Nagplano anang mga Manogdomaraang mga Judio nga Patayun si Jesus

(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2)45 Doro sa mga Judio nga nagbisita

kanday Maria ang nagtoo kayJesus pagkakita nanda sa anangginimo. 46 Piro may mga doto ranga pagalin nanda kanday Maria,nagdiritso sanda sa mga Pariseo kagnagsogid anang ginimo ni Jesus.47 Gani ang mga Pariseo kag anangmga manogdomara ang mga parinagtawag miting ang konsyal, kagpagtiripon nanda makon, “Ano kabayatun imoon? Doro nga mga milagroanang ginaimo ang tao nga dia. 48Konpabayanan ta tana lang, ang tananmagatoo ron kanana nga tanamamanang ari nga ginpili ang Dios. Kagkon toladia ang matabo, sosolongonkita ang mga soldado ang Roma kagranggaun nanda atun timplo kagatun bilog nga nasyon!” 49 Karon,si Caifas isara sa nagamiriting. Tanamaman ang pinakamataas nga parisa toig nga dato. Makon na kananda,“Ara kamo manda may naulaman!50 Ara nindo bala naisipi nga masmayad kon sangka tao lang angmapatay para sa atun nasyon kaysaang bilog nga nasyon ang madora?”51 Anang ginambal nga dato bukunlang kanana nagalin, kondi bilangpinakamataas nga pari sa toig ngadato, nagambal ang Dios paagikanana nga kinanglan nga mapataysi Jesus para sa anang kasimanwanga mga Judio. 52 Kag bukun langpara kananda, kondi para matiponkag magorogyon ang tanan nga mgabata ang Dios nga nagrarapta sa ibaibang logar. 53 Kag ompisa ang adlawnga dato nagimo ron plano ang mgamanogdomara nga mga Judio agudpatayun si Jesus. 54 Gani ara runnagpakita si Jesus sa mga banwaang mga Judio, kondi nagayan tana

sa banwa ang Efraim nga marapitsa logar nga ara ginaolii ang tao.Doto tana nagtinir kaiban anang mgasomolonod.

55 Karon, marapit run lang anangpista ang mga Judio nga kon tawa-gun Pista anang Paglubas ang Angil.Gani doro ngamga tao ang nagarayansa Jerusalem agud bago magabot angpista makaparanglimpyo sanda an-dang kaogalingun sono sa soronodonandang rilyon. 56 Ginpangita nandasi Jesus, piro ara nanda nakita. Ganinagparamangkotan sanda sa isara kagisara. Makon nanda, “Ano kabay?Indi tana sigoro magpamista, ano?”57 Dato gali nagsogo ron nga lagi angmga manogdomara nga mga pari kagang mga Pariseo nga ang bisan sinonga makaulam kon diin si Jesus da-patmagsogid kananda agudmadakupnanda tana.

12Si Jesus Ginboboan ni Maria ang

Paamot(Mt. 26:6-13; Mc. 14:3-9)

1 Karon, anum run lang ka adlawbago magabot ang pista, nagayan siJesus sa Betania, sa logar ni Lazaronga anang ginbanaw. 2 Nagpripararsanda doto yapon para kay Jesus. SiLazaro isara sa mga kaiban ni Jesusnga nagakaun sa lamisa. Si Martamaman ang nagasirbi. 3 Si Mariatana nagbuul ang maraalun nga agoanga poro gid nardo nga bali tungasa litro. Ginbobo na dato sa anangsiki ni Jesus. Pagkatapos, anang bookmaman anang ginamit nga paraid.Ang bilog nga balay natugub anangamot ang aggoa. 4 Isara doto sa mgakaiban ni Jesus si Judas Iscariote ngamagatraidor kanana. Makon ni Judas,5 “Sigoro anang bili ang aggoa nga diakatombas sa sangka toig nga soildoang sangka tao. Basi ara pagbaligyaankag anang bayad ipanagtag sa mgapobri?” 6 Ang kabangdanan kon basitoladato anang ambal ay bukun ngamakon tana nalolooy sa mga pobri,

Juan 12:7 176 Juan 12:26kondi tungud nga ang matood tana,takawan tana. Tana maman ang na-gaawid andang koarta kag pirmi nanga ginabulan. 7 Piro makon ni Je-sus, “Pabayani tana lang! Ipatagokanana ang nabilin agud itigana konako ilubung run. 8 Bisan anong oraspoidi kamo makabolig sa mga pobri,piro ako tanamadali run langmagalindigi kanindo.”

Ang Plano nga Patayun si Lazaro9Dorong mga Judio ang nakabarita

nga doto sa Betania si Jesus, ganinagarayan sanda doto. Andang ayandoto bukun lang tungud kay Jesus,kondi gosto nanda ra nga makita siLazaro nga anang ginbanaw. 10 Ganiginplano ra ang mga manogdomaranga mga pari nga patayun pati siLazaro, 11 ay tungud kanana dororon nga mga Judio ang nagparabulagkananda kag nagtoo kay Jesus.

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-

40)12 Ang madason nga adlaw nabar-

itaan ang mga tao nga nagarabot sapista nga si Jesus nagapaayan run saJerusalem. 13 Gani nagpanapas sandamga daon nga pario anang daon angpitogo kag ginsolang-solang nandasi Jesus nga nagasiringgit, makonnanda, “Dayawon ang Dios! Dayawonang nagaabot nga dia nga ginpadaraang Ginoo! Dayawon anang Ari angIsrael!” 14 May nakita si Jesus ngabataun pa nga asno kag maman datoanang ginsakayan. Sa anang ginimonga dato natoman anang koon angDios sa Kasolatan nga nagakoon:15 “Kamo nga mga tao sa Jerusalem,

indi kamo magkaadluk,Tungud nga indong ari nagaabot,Nga nagasakay sa bataun pa nga

asno.”16 Sa oras nga dato, anang mga so-molonod ni Jesus ara kaintindi konano anang kaologan ang mga na-gakaratabo nga dato. Piro pagkataposnga si Jesus nakabalik run sa langit,

bago nanda pa naisipan nga anangginimo nga dato ang mga tao mamangid gali ang nakabutang sa Kasolatan.

17 Dorong tao ang nakakita anangpagtawag kag pagbanaw ni Jesus kayLazaro alin sa rulubungan. Kag dianga mga tao nagpamarita parti sanatabo. 18 Gani dorong tao angnagsolang-solang kay Jesus, ay nabar-itaan nanda angmilagro nga dato ngaanang ginimo. 19 Gani makon angmga Pariseo sa isara kag isara, “Tasulunga nindo, ang tanan nga mgatao nagasoronod ron kanana. Ara kitarun maimo!”

Maymga Griego nga Nagpangita kayJesus

20 May mga Griego ra nga na-garabot sa Jerusalem agud mag-pamista kag magsimba sa Dios.21Nagayan sanda kay Felipe. Si Felipenga dia taga-Betsaida nga sakupanang probinsya ang Galilea. Makonang mga Griego nga dato, “Gostonamun andan nga magpakigkita kayJesus.” 22 Ginsogidan ni Felipe siAndres kag darwa sanda ang nagayankay Jesus kag ginsogidan tana.23 Makon dayon ni Jesus kananda,“Dadi nagabot ron akun oras. Akonga Naging Tao, makikita run akungaum. 24 Sa matood tana, kon angbini indi ilubung sa logta, dan ngabini tugka lang gid sa sangka lugas.Piro kon dia ilubung kag mapataymagatobo kag magapamonga. Akopario dan, tungud nga kon mapatayako ron, doro ang matatawan bagonga kaboi. 25 Ang tao nga sobraanang pagigogma sa anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapapatayra lang, piro ang tao tana ngaara nagapanginayang anang kaboitungud kanakun makaangkun kaboinga ara kataposan. 26 Ang bisansino nga maliag magsirbi kanakunkinanglan magsonod kanakun, agudnga kon diin ako doto ra akunsorogoon. Ang tao nga nagasirbikanakun padungugan akun Tatay.”

Juan 12:27 177 Juan 12:47Ginsambit ni Jesus ang Parti sa

anang Kamatayun27 Makon pa ni Jesus, “Dadi ma-

lingug akun isip. Ano kabay akuniambal? Ano, makon ako sa Amaynga indi na ako lang pagpaantoson?Piromaman dia anang katoyoan akunpagayan digi, ang magantos ang mgakasakitan sa oras nga dia.” 28 Makondayon ni Jesus sa Amay, “Amay,ipakita imong gaum sa mga tao.”May nagambal dayon alin sa langit,makon, “Ginpakita ko ron paagi kan-imo, kag ipakita ko pa.”

29 Ang mga tao nga nagtarambongdoto nakabati ang limug nga dato.Makon nanda, “Nagapandagub!” Piromakon ra ang iba, “Nagapakigambalkanana ang angil!” 30 Piro makon niJesus kananda, “Ginpabati dato angDios bukun para kanakun kondi parakanindo. 31 Alin dadi sintinsyaan narun anang mga kaaway digi sa kalib-otan, kag mapipirdi na run si Satanasnga maman ang nagagaum digi sakalibotan nga dia. 32 Kag kon alsaunako ron gani sa logta, parapitun koron ang tanan ngamga tao kanakun.”33 (Sa anang ambal nga dato ginsogidna kon anong klasi nga kamatayunanang antoson.) 34 Makon ang mgatao kanana, “Sono sa amun Kaso-goan ara kamatayun ang Cristo ngaanang ipadara ang Dios nga magari.Gani basi nagakoon kaw nga anangBata ang Dios nga Naging Tao mapa-patay? Sino ang Bata ang Dios ngadato nga Naging Tao nga imong gi-nakoon?” 35Makon ni Jesus kananda,“Madali run langmadora ang solo digikanindo sa kalibotan tungud nga akonga maman ang solo madali run langmagalin. Gani magkaboi kamo sa solonga dia mintras digi pa, ay basi konaboton kamo ang dulum. Tungudnga ang nagapanaw sa madulum indikaulam kon diin tana nagapaayan.36 Magtoo kamo sa solo mintras digipa kanindo, agud masanagan pirmiindong mga isip.”

Ang mga Judio indi Magpati kay Je-sus

Pagkatapos na dia ambal nagpanawtana kag nagpantago kananda.37 Bisan nakita nanda run gid angmgamilagronga ginpangimoni Jesus,ara sanda pa ra gid nagtoo kanana.38 Gani napamatodan anang koon nipropita Isaias nga nagakoon,“Ginoo, ara may nagpati amun gin-

barita.Ara sanda kaulam nga ginpakita mo

ron kananda imong gaum.”39-40Makon pa ni Isaias,“Ginbolag sanda ang Dios agud indi

sanda makakita, kag gintaku-pan na andang mga una-unaagud indi sanda makaangup,

Ay basi kon magliso sanda sa Dios kagayadun na sanda.”

Gani maman dan angkabangdanankon basi ara sanda nagtoo kay Jesus.41 Ginambal dato ni Isaias ang partikay Jesus tungud nga nakita na runnga lagi ang ona anang gaum.

42 Piro bisan toladato matoodanang koon ni Isaias, doro pa ra gidsa anangmgamanogdomara angmgaJudio ang nagtoo kay Jesus. Piro arasanda lang nagpabotyag andang pag-too tungud nga ginaadlukan sandanga indi sanda run pagpasuludun angmga Pariseo sa anang mga simbaanang mga Judio. 43 Ay ginpasolabinanda anang pagdayaw ang mga taokaysa anang pagdayaw ang Dios.

Anang Ambal ni Jesus ang Magas-intinsya sa mga Tao

44 Nagambal mabaskug si Jesus,makon na, “Kon ang tao magtookanakun, bukun lang kanakun tananagatoo kondi nagatoo tana ra saAmay nga nagpadara kanakun. 45Angnakakita kanakun nakakita run dasa nagpadara kanakun. 46 Nagayanako digi sa kalibotan agud masana-gan anang mga isip ang mga tao ngamagatoo kanakun, agud indi sandamagtinir sa madulum. 47 Kon maydian nga nakabati akun mga panodlopiro ara nagasonod, bukun ako ang

Juan 12:48 178 Juan 13:18magasintinsya kanana nga silotan. Ayara akonagayandigi sa kalibotan parasilotan ang mga tao kondi para lowa-sun. 48Maydianngamagasintinsya samga tao nga nagasikway kanakun kagindi magsonod sa akun mga panodlo;ang mga ambal nga akun gintodlomaman ang magasintinsya kanandasa ori nga adlaw. 49 Ay akun mgapanodlo bukun alin kanakun kondi saAmay nga nagpadara kanakun. Tanamaman ang nagsogo kanakun konano akun itodlo. 50 Kag naulaman konga anang mga panodlo nga dia ngaanang ginkoon kanakun nga ipanodlonagataw kaboi nga ara kataposan.Gani ginasogid ko kanindo ang tanannga anang ginapasogid.”

13Ginogasan ni Jesus anang Siki anang

mga Somolonod1 Bago magabot anang adlaw ang

pista, naulaman run nga lagi ni Jesusnga nagabot ron ang oras nga tanamaalin run sa kalibotan nga dia kagmagbalik sa Amay. Palangga na ngamayad anang mga somolonod digi sakalibotan kag asta sa kataposan gin-pakita na anang pagpamalangga.

2 Ang gabi nga dato, si Jesus kaganang mga somolonod nagairiyapon.Karon, ginbutang run nga lagi niSatanas sa anang isip ni Judas ngabata ni Simon Iscariote nga traidoronna si Jesus. 3 Naulaman ni Jesusnga ang tanan nga gaum gintaw ronang Amay kanana. Naulaman nara nga tana sa Dios nagalin kag saDios tana ra mabalik. 4 Mintras salamisa pa anang mga somolonod,nagtindug tana kag nagoba anangkapa. Pagkatapos nagbuul tanadayon ang toalya kag ginbugkusna sa anang awak. 5 Ginboboan nadayon tobig ang palanggana kagginpangogasan anang mga siki anangmga somolonod. Kada maogasanna, ginapaidan na dayon ang toalyanga anang ginbugkus sa anang awak.6Pagabot na kay Simon Pedro, makon

ni Simon kanana, “Ginoo, ogasan moakun siki?” 7Makon ni Jesus kanana,“Dadi indi mo pa maulaman kon anoanang kaologan akun ginaimo ngadia, piro maulaman mo ra sa ori.”8 Makon ni Pedro, “Indi gid maimonga ikaw ang magogas akun siki.”Piro makon ni Jesus kanana, “Takon indi kaw magpaogas imong sikikanakun, bukun ka run akun kaiban.”9 Gani makon ni Simon Pedro, “Takon toladato, bukun lang akun sikiimong ogasan, kondi pati akun alimakag akun olo.” 10 Piro makon niJesus, “Ang nakaparigos limpyo ronanang bilog nga lawas, kag indi runkinanglan nga ogasan loas sa anangmga siki. Limpyo kamo ron, pirobukun tanan kamo.” 11 (Nagkoontana nga bukun limpyo ang tanantungud nga naulaman na kon sinoang matraidor kanana.)

12 Pagkaogas ni Jesus andangmga siki, ginsoksok na rumananang kapa kag nagbalik sa lamisa.Nagpamangkot tana dayon kananda,makon na, “Ta naulaman nindo konano anang kaologan akun ginimokanindo? 13 Ginatawag nindo akonga manogtodlo kag Ginoo, kagosto dan ay ako ra gid gani indongmanogtodlo kag Ginoo. 14 Ta kon akonga indong Ginoo kag Manogtodlonagogas indong siki, kamo dapatra nga magogas anang siki indongkaiban. 15 Ginimo ko dia bilangalimbawa agud wadun nindo. Ganiimoon nindo ra sa isara kag isaraakun ginimo nga dia kanindo. 16 Samatood tana ara sorogoon nga labawsa anang agalun, kag ara sinogo ngalabaw sa nagsogo kanana. 17Dadi nganaintindian nindo ron akun gintodlonga dia, masoirti kamo kon imoonnindo.

18 “Ara ako nagakoon nga masoirtikamo tanan, ay naulaman ko akunmga pinili. Piro kinanglan matomananang ginakoon ang Kasolatan ngaang tao nga nagasaro kanakun sapagkaun maman pa ang nagkontra

Juan 13:19 179 Juan 14:2kanakun. 19 Dia ginasogid ko ron ngalagi kanindo mintras ara pa matabo,agud nga kon matabo ron magap-ati kamo nga ako ra gid ang Cristo.20 Sa matood tana, ang nagabaton samga tao nga akun ginapadara naga-baton ra kanakun, kag ang nagabatonkanakun nagabaton ra sa Amay nganagpadara kanakun.”

Nagsogid si Jesus nga may Maga-traidor Kanana

(Mt. 26:20-25; Mc. 14:17-21; Lu. 22:21-23)

21 Pagkaambal dato ni Jesus nag-ngitngit anang tagiposoon. Makonna dayon, “Sa matood tana, isarakanindo ang magatraidor kanakunagud patayun ako.” 22 Gani nag-surulungan anang mga somolonodnga nagaparalibug kon sino kanandaanang ginatomod. 23 Karon, isara samga somolonod nga palangga gid niJesus doto mismo nagaingud kanana.24 Gani ginsinyasan tana ni SimonPedro nga pamangkoton si Jesus konsino anang ginatomod. 25 Gani nag-parapit tana pa gid kay Jesus kagnagpamangkot kon sino anang gi-natomod nga magatraidor kanana.26 Nagsabat si Jesus, “Itosmog ko angtinapay nga dia, pagkatapos kon sinoakun tawan, dan maman ang maga-traidor kanakun.” Kag gintosmog nagani ang tinapay nga dato kag gintawna dayon kay Judas nga bata ni SimonIscariote. 27 Pagkabaton ni Judas angtinapay nga dato, lagi-lagi nagsuludkanana si Satanas. Makon dayon niJesus kanana, “Sigi, imoa run imongimoon.” 28 (Doto samga nagairiyaponara may nakaulam kon basi nagambaltoladato si Jesus kay Judas. 29 Anangkaisip ang iba nga mga somolonodginsogo tana ni Jesus nga magbakalandang mga kinanglan para sa pista,okonmagtaw limos samgapobri, ay siJudas maman ang nagakaput andangkoarta.) 30 Pagkakaun ni Judas angtinapay naggoa tana dayon. Gabi rundato.

Ang Bagong Sogo31 Pagkaalin ni Judas makon ni Je-

sus, “Dadi Ako ngaNaging Tao padun-gugan run, kag paagi kanakun angDios padungugan ra. 32Kag kon paagikanakun dayawon ang Dios, ipakitana ra nga ako darayawon manda. Kagdia imoon na nga lagi.” 33 Makon pani Jesus, “Kamo nga akun ginabilangnga akun mga bata, indi run langboay atun pagkaraiban. Magapangitakamo kanakun, piro pario akun koonsa mga Judio ginasogid ko ra kanindodadi nga indi kamomakaayan sa akunarayanan. 34 Gani dadi ginatawan kokamo ang bago nga sogo: magiri-gogmaan kamo. Kon paiwan akunpagigogma kanindo dapat toladato raindong pagigogma sa isara kag isara.35 Kon kamo nagairigogmaan, dianmaulaman ang tanan nga kamo akunmga somolonod manda.”

Nagkoon si Jesus nga Tana Ipangin-wara ni Pedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34)

36 Karon, ginpamangkot tana ni Si-mon Pedro, makon na, “Ginoo, diinkaw maayan?” Makon anang sabatni Jesus, “Dadi indi kaw makatabidkanakun sa akun arayanan, piro saorimagasonod kaw ra kanakun doto.”37 Piro makon ni Pedro, “Ginoo, basiindi ako makatabid kanimo dadi? Aypriparado ako ra nga mapatay parakanimo.” 38 Makon ni Jesus kanana,“Ano, mapanginmatay ka gid parakanakun? Tandaan mo dia: bagomagtorook ang manok, ipanginwaramo ako tatlo gid ka bisis.”

14Si Jesus maman ang Dalan

1 Makon ni Jesus kananda, “Indikamo magsari palibug. Magsarigkamo sa Dios kag magsarig kamo rakanakun. 2 Doto sa anang ginao-lian akun Tatay dorong maistaran.Ako maona doto agud magpriparar

Juan 14:3 180 Juan 14:24logar para kanindo. Indi ako mag-sogid dia kanindo kon dia bukun ma-tood. 3 Pagkatapos nga ako doto ronkag nakapriparar logar para kanindo,mabalik ako ruman digi sa kalib-otan agud bulun ko kamo, agud ngakon diin ako doto kamo ra. 4 Kagnaulaman nindo ang dalan paayan salogar nga akun ayanan.” 5 Makon niTomas kanana, “Ginoo, ara kami ganikaulam kon diin kaw maayan, ganipaiwan amun pagkaulam ang dalan?”6 Makon ni Jesus kanana, “Ako angdalan. Ara may makaayan sa Amaykon bukun paagi kanakun. Ako anangginaalinan ang kamatoodan kag angkaboi. 7Kon kilala nindo ako, nakilalanindo ron da akun Tatay. Kag alingani dadi kilala nindo tana rungid kagnakita pa.”

8 Makon ni Felipe kanana, “Ginoo,abi ipakita kanamun ang Amay agudlobos ron gid amun pagpati.” 9Makonni Jesus kanana, “Felipe, ang kaboayrun atun pagtawasan, ara kaw pa gidkakilala kon sino ako? Ang nakakitakanakun nakakita run da sa Amay.Basi nagakoon ka pa nga ipakita kokanindo ang Amay? 10 Ano, arakaw nagapati nga ako sa Amay kagang Amay digi kanakun? Ang mgapanodlo nga akun ginatodlo kanindobukun alin kanakun. Ang Amay ngadigi kanakun maman ang nagaimoang mga butang nga akun ginaimo.11 Magpati kamo kanakun nga ako saAmay kag ang Amay digi kanakun.Kon indi kamo magpati sa akun sogidandan magpati kamo tungud sa akuninimoan. 12 Sa matood tana, angnagatoo kanakun magaimo ra akunmga ginaimo kag mas sobra pa, tun-gud nga ako mabalik run sa Amay.13 Gani makapangayo kamo ron angbisan ano kanakun kag dan imoonko, agud nga paagi kanakun ma-padungugan ang Amay ay ako anangBata. 14 Bisan ano indong ipang-amoyo kanakun, imoon ko.”

Ang Ispirito Santo nga Ginapangako

ni Jesus15Kon ako ginaigogma nindo toma-

nun nindo akun mga sogo. 16-17 Kagpangayoonko saAmaynga ipadara nakanindo ang Manogbolig nga magat-ulus kanakun. Ang Manogbolig ngadia ara iba kondi ang Ispirito Santonga maman ang magatodlo kanindoang kamatoodan. Kag tana indi rungid magalin-alin kanindo asta konsano. Indi tana pagbatonon ang mgatao nga ara nagatoo kanakun tungudnga ara nanda tana nakikita okonnakikilala. Piro kamo tana kilalanindo tana tungud nga tana kaibannindo dian, kag magaistar sa indongtagiposoon asta kon sano.

18 “Indi ko kamo pagbayaan ngaara kaiban; mabalik ako ra kanindo.19 Madali ako ron lang madora saanang panulung ang mga tao digi sakalibotan, piro kamo tana makakikitakanakun. Kag tungud nga akomay kaboi nga ara kataposan kamomay kaboi ra nga ara kataposan.20 Pagabot ang adlaw akun pagbalikkanindo, maulaman nindo gid ngaako sa akun Tatay, kag kamo digikanakun, kag ako dian ra kanindo.

21 “Ang tao nga nagabaton kag na-gatoman akun mga sogo maman angnagaigogma kanakun. Kag ang na-gaigogma kanakun igogmaun ra akunTatay. Igogmaun ko tana ra kag ipak-ilala ko gid kanana kon sino ako.”22 Karon ginpamangkot tana ni Ju-das, (bukun dia si Judas Iscariote),makon na, “Ginoo, basi kanamun kalang mapakilala kon sino kaw gid?Basi indi kaw magpakilala sa tanan?”23 Makon ni Jesus kanana, “Ang na-gaigogma kanakun magatoman akunmga ginatodlo; akun Tatay maga-palangga kanana, kag kami magaistardian kanana mismo. 24 Piro ang aranagaigogma kanakun ara nagatomanakun mga ginatodlo. Akun mga gi-natodlo kanindo bukun alin kanakun,kondi alin sa Amay nga nagpadarakanakun.

Juan 14:25 181 Juan 15:1525 “Dia nga mga butang ginasogid

ko ron nga lagi kanindo mintraskaiban nindo ako pa. 26 Piro konmakaalin ako ron gani ang Manog-bolig nga ara iba kondi ang Ispir-ito Santo maman anang ipadara angAmay bilang tulus kanakun. Tanaang matodlo kanindo ang tanan ngabutang padumdumun na kamo angtanan nga akun ginkoon kanindo.

27 “Indi kamo magpalibug kag indikamo ra magkaadluk, tungud ngaginasala ko kanindo ang kalinung.Akun kalinung mismo akun ginatawkanindo; dia bukun pario ang kali-nung nga ginataw ang kalibotan.28 Nabatian nindo kanakun nga akomaalin piro mabalik ako ra kanindo.Kon ginaigogma nindo ako, andanmalilipay kamo nga makaayan akosa Amay nga mas gamanan kanakun.29 Dia ginasogid ko ron nga lagikanindo mintras ara pa matabo, agudnga konmatabo ron ganimagabaskugindong pagtoo kanakun. 30 Indi koron pagpalabugun akun pagambalkanindo tungud nga nagaabot ron siSatanas nganagagaumsamga tao ngaara nagatoo kanakun. Ara tana gaumkanakun. 31 Piro agud maulaman angtanan ngamga tao nga ginaigogma koang Amay ginasonod ko anang gina-paimo ang Amay kanakun. Dali run.Mapanaw kita run.”

15Anang Kaalimbawa ni Jesus Pono

ang Obas1 Makon pa ni Jesus, “Akun kaal-

imbawa pario sa matood nga ponoang obas, kag akun Tatay maman angmanogasikaso. 2 Akun mga sanganga ara nagapamonga ginapangotodna, kag ang kada sanga nga nagapa-monga ginalimpyoan na agud mag-doro pa gid anang bonga. 3 Kamonalimpyoan run paagi sa akun mgagintodlo kanindo. 4 Indi kamo mag-pabulag kanakun, kag ako indi ramagpabulag kanindo. Kon paiwannga ang sanga indi makapamonga

kon ara nagaangut sa pono, kamoindi ramakapamongamgamayadngainimoan kon bulag kamo kanakun.

5 “Gani nagakoon ako nga akunkaalimbawa anang pono ang obas,kag kamo akun mga sanga. Angtao nga ara nagapabulag kanakun kagako ara ra nagapabulag kanana, tanamaman ang magapamonga doro, aykon ako ara kanindo ara kamo gidmaimo. 6 Ang tao nga nagapab-ulag kanakun ipilak lang, pario samga sanga nga ginapilak kag nauuga,pagkatapos ginatipon dayon kag gi-nadapong sa kalayo agud masonog.7Kon kamo indimagpabulag kanakunkag ginatipigan nindo sa indong mgatagiposoon akunmga panodlo, maka-pangayo kamo kanakun bisan anoindong gosto, kag dan mababatonnindo. 8Kon kamopadayonnga naga-pamonga angmgamayad ngamga in-imoan, akun Tatay dayawon ang mgatao, kag dian ra maulaman nga kamoakun mga somolonod manda. 9 Konpaiwan anang pagigogma kanakunang Amay, pario ra dan akun pagi-gogma kanindo. Indi kamomagpabu-lag sa akun gogma. 10Kon ginatomannindo akun mga sogo, padayon akunpagigogma kanindo. Pario ra diakanakun nga nagatoman anang sogoakun Tatay kag nagapadayon anangpagigogma kanakun.

11 “Ginasogid ko dia kanindo agudmakairug kamo ra sa akun kalipay,agud maging lobos indong kalipay.12 Dagi akun sogo kanindo: ma-girigogmaan kamo pario akun pagi-gogma kanindo. 13 Kon may taonga magpanginmatay para sa anangmga amigo, dan nga pagigogma indirun malabawan. 14 Kamo akun mgaamigo kon ginatoman nindo akunmga sogo. 15 Indi ko kamo ronpagtawagun nga mga oripun, ay angoripun ara kaulam kon ano anangginaimo anang agalun. Kamo gi-natawag ko ron dadi nga akun mgaamigo, ay kon ano akun nabatian sa

Juan 15:16 182 Juan 16:9akun Tataymaman da akun ginasogidkanindo. 16 Bukun kamo ang nag-pili kanakun kondi ako ang nagpilikanindo. Ginpili ko kamo agud maka-pamonga kamo dorongmayad nga in-imoan kag makapadayon indong mgabonga. Kag bisan ano indong pan-gayoon sa Amay tungud nga kamonagatoo kanakun, itaw na kanindo.17 Gani akun sogo kanindo mamandia: magirigogmaan kamo.”

Ang mga Nagatoo kay Jesus Ginadu-mutan ang ara Nagatoo

18 Makon pa ni Jesus, “Kon gi-nadumutan kamo ang mga tao nganagakontra sa Dios, indi kamo da-pat matingala tungud nga naula-man nindo nga ako maman ang onanga andang gindumutan. 19 Konpario kamo kananda nga nagakon-tra sa Dios, igogmaun nanda kamo.Piro ginadumutan nanda kamo tun-gud nga bukun kamo ron kabilangkananda kondi ginpili ko kamo alinkananda. 20 Dumdumun nindo akunginambal kanindo nga ara oripunnga labaw sa anang agalun. Ganikon ako giningabot nanda, kamoingaboton nanda ra. (Kag kon toma-nun nanda akun mga panodlo, toma-nun nanda ra indong mga panodlo.)21 Toladan andang imoon kanindotungud nga kamo nagatoo kanakun,kag ara sanda kakilala sa nagpadarakanakun. 22Kon ara ako nagayan digisa kalibotan kag nagtodlo kananda,ara sanda andan sarabatun; piro dadiindi sanda makabaribad sa andangmga sala. 23Ang nagadumut kanakunnagadumut ra sa akun Tatay. 24 Konara ako nagimo sa andang tunga angmga milagro nga ara bisan sino ngatao ang makaimo, andan ara sandasarabatun sa andang mga malainnga ginaimo kanakun. Garing bisannakita nanda akun mga inimoan, na-gadumut sanda pa ra gid kanakunkag sa akun Tatay. 25 Sa andang gi-naimo nga dia natoman ang ginsolatsa andang Kasogoan nga nagakoon

nga ‘Gindumutan nanda ako nga aragid kabangdanan.’ ”

26 Makon dayon ni Jesus kananda,“Ipadara ko kanindo ang IspiritoSanto nga alin sa Amay. Tana mamanang ginatawag nga Manogboligkag tana ra ang manogtodlo angkamatoodan. Kag kon magabot tanarun isogid na kanindo kon sino akogid. 27 Kag dapat magsogid kamora dayon parti kanakun tungud ngakaiban ko kamo alin pa ang ona.

161 “Ginasogid ko nga lagi kanindo

ang mga butang nga dia, agud miskiano pa angmatabo sa ori indi madoraindong pagtoo kanakun. 2 Paalinunnanda kamo sa andang mga sim-baan, kag magaabot ang oras ngakon sino ang makapatay kanindomagaunauna nga nagasirbi tana saDios. 3Dia imoon nanda kanindo tun-gud nga ara sanda kakilala sa Amayokon kanakun. 4 Piro ginasogid kodia kanindo agud nga kon magabotron ang oras nga imoon nanda diakanindo, madumduman nindo ngaginpaandamanko kamo ronnga lagi.”

Anang Obra ang Ispirito Santo“Dia nga mga butang ara ko pag-

sogidan kanindo ang ona ay kaibannindo ako pa. 5 Piro dadi maba-lik ako ron sa nagpadara kanakunkag miski sino kanindo ara may na-gapamangkot kanakun kon diin akomaayan. 6 Dadi nga ginsogidan kokamo ang mga butang nga dia na-gakasubu kamo nga mayad. 7 Pirosa matood tana, mas mayad parakanindo nga magalin ako digi. Aykon indi akomagalin, angManogboligindi magabot kanindo. Piro kon mag-alin ako, ipadara ko tana digi kanindo.8 Kag kon magabot tana run digi sakalibotan ipakita na sa mga tao ngasanda mga makasasala kag ako ma-man ang matarung. Kag ipakita na ranga ang Dios magasintinsya kananda.9 Ipakita na sa mga tao nga sandamgamakasasala, tungud nga ara sanda

Juan 16:10 183 Juan 16:28nagtoo kanakun. 10 Ipakita na ngaako ang matarung tungud nga akomaayan sa Amay kag indi kamo ronmakakita kanakun. 11 Ipakita na rakananda nga ang Dios magasintinsyakananda, ay sintinsyado ron si Sa-tanas nga maman ang nagagaum samga tao nga ara nagatoo kanakun.

12 “Doro pa gid andan akun inog-sogid kanindo, garing dadi indi kamopa dia kasarang magangup. 13 Pirokon magabot ron ang Ispirito Santonga maman ang manogtodlo angkamatoodan, todloan na kamo angtanan nga kamatoodan. Ang mga bu-tang nga anang itodlo kanindo bukunalin kanana, kondi kon ano anangnabatian alin sa Amay dan maman daanang isogid kanindo. Isogid na rakanindo kon ano ang magakaratabosa paraaboton. 14 Ako maman anangpadungugan tungud nga ipasanag nakanindo akun mga ginpanodlo kagginpangimo. 15 Ay kon ano anang gi-napanodlo ang Amay maman da angkanakun. Maman dan nga nagkoonako nga akun mga panodlo mamananang ipasanag kanindo.”

Ang Kasubu Babayloan Kalipay16 “Indi run lang boay kag indi

nindo ako ron makita. Piro indi ramaboay kag makikita nindo ako ro-man.” 17 Karon, ang iba sa anangmga somolonod nagparamangkotan,makon nanda, “Ano kabay anang gos-tong ambalun nga indi run lang boaykag indi ta tana run makita, pagkat-apos indi ra lang boay kag makikitata tana ruman? Kag nagkoon tanapa nga dia matabo tungud nga ma-balik tana run sa Amay. 18 Anokabay ananggostong ambalun sa ‘indirun lang boay’? Indi ta maintindiankon ano anang ginakoon nga dia.”19Naulaman ni Jesus nga gosto nandaandan nga magpamangkot kanana,gani makon na kananda, “Nagkoonako nga indi run lang boay kag indinindo ako ron makita piro indi ra

maboay kag makikita nindo ako ro-man. Indi bala nga maman dia in-dong gosto andan nga ipamangkotkanakun? 20Samatood tana, angmgatao digi sa kalibotan nga nagakon-tra kanakun malilipay nga mayad samatatabo kanakun, piro kamo tanamagaparanangis sa kasubu. Piroindong mga kasubu madodora kagmababayloan ang kalipay. 21 Pario sababai nga nagapasakit, ginaagoantana ang sakit tungud nga mabata tanarun. Piro kon makagoa run gani angbata, nalilipatan na run anang pag-pasakit ay nalilipay tana nga nataoron anang bata digi sa kalibotan.22 Kamo toladan ra. Dadi nagapa-borido kamo, piro pagkirita ta rumanmalilipay kamo nga mayad. Kag aragidmaymakabuul indong kalipayngadan.

23 “Kag konmagabot ron ang adlawnga dato indi run kinanglan ngamag-pamangkot kamo pa kanakun bisanano. Ang matood tana, bisan anoindong pangayoon sa Amay sa akunaran itaw na kanindo. 24Asta dadi arakamo pa kapangayo bisan ano kananasa akun aran. Magpangayo kamoagudmakabaton kamo, kag agudmal-obos indong kalipay.”

Ginpirdi ni Jesus ang Kalibotan25 “Ang mga butang nga dia gin-

sogid ko kanindo paagi samga paang-gid. Piro magaabot ang adlaw ngaindi ako ron maggamit mga paang-gid, kondi diritso ko ron nga isogidkanindo ang parti sa Amay. 26 Konmagabot ron ang adlaw nga dato,kamo mismo ang magapangayo saAmay sa akun aran. Indi run ki-nanglan nga ako pa ang magpangayosa Amay para kanindo. 27 Ay kamoginaigogma ang Amay tungud ngakamo nagaigogma kanakun, kag na-gapati nga ako alin sa Dios. 28 SaAmay ako gid nagalin kag nagayandigi sa kalibotan. Piro dadi maalinako ron digi sa kalibotan nga dia kagmagabalik sa Amay.”

Juan 16:29 184 Juan 17:1529 Makon dayon anang mga so-

molonod, “Dan, masanag run imongmga ambal ay ara ka run nagagamitmga paanggid. 30 Dadi sigorado kamirun nga naulaman mo ang tanan ngamga butang, ay bisan gani ara kamikapamangkot kanimo naulaman moron nga lagi amun ginaisip. Gani na-gapati kami nga ikaw alin gid mandasa Dios.” 31 Makon ni Jesus kananda,“Ta, nagatoo kamo ron dadi kanakun?32 Piro maabot ang oras kag nagabotron gani dadi nga kamo magaburulagkag mansig-oroli, kag bayaan nindoako. Piro bisan bayaan nindo ako,may kaiban ako pa ra gid tungud ngakaiban ko ang Amay. 33 Ginasogid kokanindo angmga butang nga dia agudmay kalinung kamo tungud sa indongpagtoo kanakun. Digi sa kalibotannga dia paantoson kamo angmga tao,piro indi kamo magkaadluk tungudnga ginpirdi ko ron ang tanan nganagakontra sa Dios digi sa kalibotan.”

17Ginpangamoyo ni Jesus anang mga

Somolonod1 Pagkaambal dia ni Jesus, nag-

tangra tana sa langit kag nagkoon,makon na, “Amay, nagabot ron angoras. Padungugi imong Bata agudpadungugan ka ra imong Bata. 2 Aygintawanmo ako awtoridad ngamag-gaum sa tanan nga mga tao, agudmatawan ko kaboi nga ara kataposanang tanan nga mga tao nga imonggintaw kanakun. 3 Kag maman diaang kaboi nga ara kataposan, nga angmga tao magkilala kanimo nga ma-man lang ang matood nga Dios kagmagkilala ra kanakun nga imong gin-padara. 4 Ginpadungugan ta kaw digisa kalibotan nga dia tungud nga nata-pos ko ron imong ginpaimo kanakun.5 Gani dadi Amay, padungugi akodian sa imong prisinsya. Ibalik mokanakun ang dungug nga kanakun ranga lagi ang dian ako pa kanimo bagoimoon ang kalibotan.

6 “Ginpakilala ta kaw sa mga taonga imong ginpili sa kalibotan kaggintaw kanakun. Imo sanda anay kaggintaw mo sanda kanakun, kag gin-toman nanda imong mga sogo. 7Dadinaulaman nanda run nga ang tanannga imong gintaw kanakun kanimogid nagalin. 8Kon ano imong gintodlokanakun maman da akun gintodlokananda, kag ginbaton nanda ra. Kagnaulaman nanda run nga matood ragid nga kanimo ako nagalin. Kag na-gapati sanda nga ikaw ang nagpadarakanakun.

9 “Ginapangamoyo ko sanda. Araako nagapangamoyo para sa mgatao nga ara nagatoo kanakun, kondiang mga tao tana nga imong gintawkanakun maman akun ginapang-amoyo, tungud nga dia sanda imo.10 Ang tanan nga mga tao nga akunimo, kag ang tanannga imo akun. Kagginapadungugan nanda ako. 11 Dadimabalik ako ron dian kanimo kag indiako ronmagtinir sa kalibotan nga dia.Piro sanda tana masasala pa digi sakalibotan. O matarung nga Amay,paagi sa imong gaum nga imonggintaw kanakun bantayi ang mga taonga dia, agud sandanga tananmagingisara run lang pario nga ikaw kag akoisara. 12 Ang ako kaiban nanda paginbantayan ko sanda paagi sa imonggaum nga imong gintaw kanakun.Ginbantayan ko sanda, kag ara gidmay nadora kananda loas sa taonga madodora ra gid agud matomanang gintagna sa Kasolatan. 13 Dadimabalik ako ron dian kanimo. Dianga mga butang ginasogid ko ron ngalagi mintras digi ako pa sa kalibotanagud magkalipay sanda ra nga mayadpario kanakun. 14 Gintodlo kokananda imong ginpatodlo kanakun.Gindumutan sanda ang mga taonga nagakontra kanimo. Ay bukunsanda ana ang kalibotan, pariora kanakun nga bukun ana angkalibotan. 15Ara ako nagapangamoyonga bulun mo sanda run digi sakalibotan, kondi apinan mo sanda

Juan 17:16 185 Juan 18:9kay Satanas. 16 Bukun sanda anaang kalibotan, pario ra kanakun ngabukun ana ang kalibotan. 17 Ipabulagmo sanda nga para kanimo paagi sakamatoodan; imong ambal mamanang kamatoodan. 18 Ginpadara moako digi sa kalibotan, gani ginapadarako sanda ra nga magpanodlo imongmga ambal sa mga tao sa kalibotan.19 Tungud kananda ginaalad kokanimo akun kaogalingun, agudmaging imo sanda ra matood paagisa kamatoodan.

20 “Bukun lang ang mga tao ngadia nga nagatoo ron kanakun akunginapangamoyo, kondi pati run daang mga tao nga magatoo kanakunsa ori tungud sa andang mga pag-panodlo. 21 Amay, ginapangamoyoko kanimo nga sanda tanan magingisara lang, pario kanatun nga isarara lang. Kag kon paiwan nga ikawdigi kanakun kag ako dian ra kanimo,kabay pa nga digi sanda ra kanatunagud ang mga tao nga ara nagatookanakun magapati nga ikaw mandaang nagpadara kanakun. 22 Gintawanko sanda dungug pario sa dungug ngaimong gintaw kanakun, agud magingisara sanda pario ra kanatun nga isaralang. 23 Kon paiwan nga digi kawkanakun ako dian ra kananda, agudmaging isara sanda run lang gid. Kagsa toladia nga paagi maulaman angmga tao nga ara nagatoo kanakun ngaikaw manda ang nagpadara kanakundigi. Kag maulaman nanda ra ngaginapalangga mo ang mga tomoloopario sa imong pagpalangga kanakun.

24 “Amay, gosto ko nga ang mga taonga dia nga imong gintaw kanakunmakaiban ko sa akun orolian, agudmakikita nanda akun dungug, angdungug nga imong gintaw kanakunbago imoon ang kalibotan tungudnga palangga mo ako. 25 Amay,matarung kaw. Garing ang mga taodigi sa kalibotan ara kakilala kan-imo. Piro ako tana kakilala kanimo,kag akun mga kaiban nga dia kaulam

run nga ikaw maman ang nagpadarakanakun. 26 Ginpakilala ko ikawkananda, kag ipakilala pa gid agudimong pagigogma kanakun magingdian ra kananda, kag agud makaoliako sa andang mga tagiposoon.”

18Ang Pagtraidor kag Pagdakup kay

Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-52; Lu. 22:47-

53)1 Pagkatapos pangamoyo ni Jesus,

nagpanaw tana dayon kaiban anangmga somolonod patabok sa soba angKedron. Doto sanda nagayan sa logarnga may gintanum nga mga kaoy.2Dato nga logar kabisado ron ni Judasnga traidor ay pirmi doto si Jesuskag anang mga somolonod. 3 Ganinagayan doto sa logar nga dato siJudas nga may dara nga mga Romanonga soldado pati mga goardya sa tim-plo nga ginsogo ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga Pariseo.May dara sanda nga mga solo kagmga boron. May dara sanda ra ngamga armas. 4 Naulaman ni Jesusang tanan nga matatabo kanana, ganiginsolang-solang na sanda kag nag-pamangkot, makon na, “Sino indongginapangita?” 5 Makon nanda, “SiJesus nga-taga-Nazaret.” Makon niJesus kananda, “Ako dato.”

Si Judas nga nagtraidor doto ranagatindug nga kaiban ang mgatao nga nagapangita kay Jesus.6 Pagkoon ni Jesus nga tana mamanandang ginapangita, nagaratrassanda kag nagkaratomba sa logta.7Ginpamangkot sanda ruman ni Jesuskon sino andang ginapangita. Makonnanda ruman, “Si Jesus nga taga-Nazaret.” 8 Makon ni Jesus kananda,“Kabay ginkonan ko kamo ron ngaako dato. Gani kon ako gid manindong ginapangita, pabayani nindolang nga magalin akun mga kaibannga dia.” 9 (Ginambal na dia agudmatoman anang koon sa Amay, ngaara gid may nadora bisan sangka tao

Juan 18:10 186 Juan 18:26

sa mga ginintriga kanana.) 10 Karon,si Simon Pedro tana may dara ngagarab. Ginabot na anang garab ngadato kag linabo anang sorogoon angpinakamataas nga pari kag nautasanang too nga talinga. (Anang aranang sorogoon nga dato si Malco.)11Makon ni Jesus kay Pedro, “Balikanimong garab sa anang taguban. Basiimong pagsarig indi ko pagantosonanang ginapaantos kanakun angAmay?”

Gindara si Jesus kay Anas12 Gindakup si Jesus ang mga Ro-

mano nga soldado sa pagpangona an-dang kapitan, kag kaiban ra ang mgagoardya nga mga Judio. Ginaposnanda tana 13 kag gindara dayon dotokay Anas nga panogangan ni Caifas.Si Caifas nga dia maman ang pinaka-mataas nga pari sa toig nga dato.14 Tana ra ang nagkoon sa mga Judionga mas mayad nga sangka tao langang mapatay para sa tanan nga mgatao.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-70; Mc. 14:66-68; Lu. 22:55-

57)15 Si Simon Pedro kag ang isara pa

gid ka somolonod nagsonod ra dotokay Jesus. Kilala ang pinakamataasnga pari ang somolonod nga dato,gani nakasulud tana sa lagwirta angpinakamataas nga pari kaiban ni Je-sus. 16 Piro si Pedro tana nasala dotosa goa sa may poirtaan. Karon, angsomolonod nga dato nga kilala angpinakamataas nga pari nagbalik dotosa goa kag ginambal na ang babainga nagabantay doto sa poirtaan, kagginpasulud na si Pedro. 17 Makonang babai nga dato kay Pedro, “Indibala nga ikaw isara ra sa anang mgasomolonod ang taongadato?” Makonni Pedro kanana, “Bukun.”

18 Tungud nga maramig ang gabinga dato, nagdabok kalayo ang mgasorogoon kag ang mga goardyakag nagtirindug sa palibot agud

magpainit-init. Nagtindug ra dotosi Pedro kag nagpainit-init.

Ginimbistigar si Jesus ang pinaka-mataas nga pari

(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Lu. 22:66-71)

19Karon, ginimbistigar ang pinaka-mataas nga pari si Jesus ang parti saanang mga somolonod kag sa anangmga ginapanodlo. 20 Makon ni Jesuskanana, “Bukun sa sikrito akun gi-natodlo sa mga tao. Ay nagpanodloako mismo sa mga simbaan kag satimplo nga ginatiriponan ang tanannga mga Judio. Ara ako may gintodlosa sikrito. 21 Ta basi ako indong gina-pamangkot? Pamangkota nindo angmga tao nga nakabati kon ano akunmga gintodlo kananda ay naulamannanda.” 22 Pagkaambal dia ni Jesus,sinampal tana ang sangka goardyanga nagatindug doto sa anang mara-pit. Makon ang goardya kanana, “Basitoladan imong sabat sa pinakamataasnga pari?” 23Makon ni Jesus kanana,“Kon akun sabat malain, magkoonkaw kon ano doto ang malain. Pirokon osto ra, ta basi ginsampal moako?”

24Karon, si Jesus nga nakagapos paginpadara dayon ni Anas kay Caifasnga maman gid ang pinakamataasnga pari sa tyimpo nga dato.

Ginpanginwara ruman ni Pedro siJesus

(Mt. 26:71-75; Mc. 14:69-72; Lu. 22:58-62)

25 Mintras nagatindug pa siPedro sa marapit ang kalayo nganagapainit-init, ginpamangkot tanaang mga tao. Makon nanda, “Indibala nga ikaw isara ra sa anangmga somolonod ang tao nga dato?”Nagpanginwara ruman si Pedro,makon na, “Bukun.” 26 Karon, angisara doto sa mga sorogoon angpinakamataas nga pari paryinti angtao nga anang talinga gintigbas niPedro. Makon na, “Midyo nakita takaw gani nga kaiban ang tao nga datodoto sa logar nga may gintanum nga

Juan 18:27 187 Juan 19:6mga kaoy.” 27 Piro nagpanginwararuman gid si Pedro nga bukun tana.Kag lagi-lagi nagtorook ang manok.

Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; Mc. 15:1-5; Lu. 23:1-5)

28 Alin kay Caifas gindara nanda siJesus doto sa palasyo ang Gobirnador.Kasanagun run dato. Ang mga Judioara nagsulud sa palasyo tungud ngasono sa andang mga soronodon, konmagsulud sanda sa balay ang bukunJudio, indi sanda run pagtogotan ngamagkaun ang yapon nga para sa Pistaanang Paglubas ang Angil. 29 Ganisi Pilato maman ang naggoa dotokananda kag nagpamangkot kon anoandang akosasyon kontra kay Jesus.30 Makon nanda, “Kon ara tana maynaimo nga malain ara namun tanagindara digi kanimo.” 31Makon ni Pi-lato kananda, “Ta dara nindo tana kagkamo tana angmagosgar kanana sonosa indong kasogoan.” Makon romanangmga Judio, “Piro ara kami awtori-dad nga magsintinsya kamatayun satao.” 32 (Dia natabo agud matomananang koon ni Jesus kon ano ngaklasi nga kamatayun anangmaagian.)33 Gani nagsulud ruman si Pilato kaggintawag na si Jesus. Makon na,“Ikaw manda anang ari ang mga Ju-dio?” 34 Makon anang sabat ni Je-sus, “Kanimo gid bala dan nga pa-mangkot, okon may mga nagsogidkanimo parti kanakun?” 35Makon niPilato, “Ano imong pagsarig kanakunay, Judio? Imong mga kasimanwakag andang mga manogdomara ngamga parimaman ang nagdara kanimodigi kanakun. Ay basi ano imongginimo?” 36 Makon ni Jesus kanana,“Akun ginarian ara digi sa kalibotannga dia. Kon digi akun ginarian sakalibotan nga dia, nagpakigaway an-dan akun mga somolonod agud indiakomadakup angmga Judio. Piro angmatood tana, akun ginarian ara digisa kalibotan nga dia.” 37 Gani makonni Pilato kanana, “Kon maman dan,ari kaw gali!” Makon ni Jesus kanana,

“Tama imong koon nga ako ari. Kagang kabangdanan nga nagayan akodigi sa kalibotan kag nagpakatao ayagud isogid ko sa mga tao ang kam-atoodan. Kag ang tanan nga gostomakaulam ang kamatoodan nagapa-mati kanakun.” 38 Makon dayon niPilato, “Ta ano ang kamatoodan?”

Ginsintinsyaan Kamatayun si Jesus(Mt. 27:15-31; Mc. 15:6-20; Lu. 23:13-

25)Pagkaambal dato ni Pilato, nag-

goa tana ruman doto sa mga Ju-dio. Makon na kananda, “Ara akomay nakita nga sala sa tao nga dia.39 Kabay may ogali kamo nga kadaPista anang Paglubas ang Angil naga-pangayo kamo kanakun sangka prisonga bolyawan. Gani gosto nindo balanga bolyawan ko anang Ari ang mgaJudio?” 40 Nagsabat ang mga tao nganagasiringgit, makon nanda, “Indimo pagbolyawan ang tao nga dan! SiBarrabas run lang!” (Si Barrabas ngadia tolisan.)

191 Gani ginpabuul ni Pilato si Jesus

kag ginpaanot na. 2 Pagkatapos nag-imo dayon angmga soldado ang koro-korona nga poros siit kag ginsoklobnanda sa anang olo ni Jesus. Ginpa-soksokan nanda tana ra ang kapa ngagranati, 3 kag pagkatapos sigi andangparapit kanana nga nagaintrimis nganagakoon, “Dayawon anang Ari angmga Judio.” Kag ginsampal nandatana dayon.

4 Naggoa ruman si Pilato doto samga tao kag makon na kananda,“Pagoaun ko tana ruman digi kanindoagud ipakita kanindo nga ara ako gidmay nakita nga kabangdanan agudsintinsyaan tana.” 5 Gani naggoa siJesus nga may koro-korona nga porossiit kag kapa nga granati. Makondayon ni Pilato kananda, “Sulunganindo tana!” 6 Pagkakita kananaang mga manogdomara nga mga parikag mga goardya, nagsiringgit sanda,makon nanda, “Ilansang tana sa kros!

Juan 19:7 188 Juan 19:24Ilansang tana sa kros!” Makonni Pilato kananda, “Sigi, kamo angmaglansang kanana sa kros, ay araako gid may nakita nga sala kanana.”7 Nagsabat ang mga Judio, makonnanda, “Maykasogoankami, kag sonosa amun kasogoan ang tao nga diadapat nga patayun, ay nagakoon tananga tana kono anang Bata ang Dios.”

8 Pagkabati dato ni Pilato, nagdo-gang run gid anang kaadluk. 9 Ganigindara na ruman si Jesus sa suludang palasyo kag ginpamangkot kontaga-diin tana. Piro ara nagsabat siJesus. 10Gani makon ni Pilato kanana,“Basi indi kaw magsabat kanakun?Ara kaw bala kaulam nga ako mayawtoridad nga bolyawan kaw okonipalansang sa kros?” 11 Makon ni Je-sus kanana, “Ikaw ara gid maymaimokanakun kon ara kaw pagtawi gaumang Dios. Gani mas mabaul anangsala ang tao nga nagintriga kanakundigi kanimo.” 12 Pagkabati dato ni Pi-lato nagpangita tana pa gid paagi ngamabolyawan si Jesus. Garing nagsir-inggit ang mga Judio, makon nanda,“Kon bolyawan mo tana, nagakontrakaw sa Impirador ang Roma. Ay angbisan sino nga nagapakaari anang ka-away ang Impirador.” 13 Pagkabatidato ni Pilato, gindara na si Je-sus sa goa kag nagpongko tana saanang porongkoan ang manogsintin-sya, doto sa logar nga kon tawagun“Plataporma nga Bato.” (Sa Hebreonga ambal dia ginatawag “Gabbata”.)

14 Mga alas dosi gid dato ang ogtokag dispiras ang pista. Makon niPilato sa mga Judio, “Dagi run indongari.” 15Nagsiringgit sanda dayon nganagakoon, “Patayun tana! Ilansangtana sa kros!” Gani nagpamangkotkananda si Pilato, makon na, “Gostonindo bala nga ilansang ko sa kros in-dong ari?” Makon angmgamanogdo-mara nga mga pari, “Ara kami ibangari kondi ang Impirador!” 16 Ganiginintriga ni Pilato si Jesus kanandaagud ipalansang sa kros.

Ang Paglansang kay Jesus sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-

43)Gani gindara si Jesus ang mga sol-

dado 17 kag naggoa sanda sa siodad.Ginpapasan nanda kay Jesus anangkros paayan sa logar nga kon tawa-gun, “Bongo ang Tao.” (Sa Hebreonga ambal dia ginatawag “Golgota”.)18Dotonanda tana ginlansang sa kros.May darwa ra ka tao nga andang gin-padungan lansang kanana, ang isarasa wala kag ang isara sa too, kagsi Jesus nakabutang sa tunga. 19 SiPilato nagpaimo karatola nga anangginpabutang sa anang kros ni Jesus.Ang nakasolat doto toladia, “Si Jesusnga taga-Nazaret, anang Ari ang mgaJudio.” 20Ginsolat dato sa mga ambalnga Hebreo, Latin, kag Griego, kagdorong mga Judio ang nakabasa, ayang logar nga ginlansangan kay Jesusmarapit lang sa siodad. 21 Makonanang mga manogdomara nga mgapari ang mga Judio kay Pilato, “An-dan bukun ‘Anang Ari ang mga Judio’imong ginsolat, kondi ‘Ang tao ngadia nagakoon nga tana kono anangAri ang mga Judio.’ ” 22 Makon ni Pi-lato, “Kon ano akun ginsolat doto indiko ron pagomanun ay nakasolat koron.”

23 Pagkalansang ang mga soldadokay Jesus sa kros ginbuul nanda anangmga lambong kag ginparti apat kaparti, kada soldado sangka parti. Gin-buul nanda ra anang pangidalum ngalambongni Jesus nga ara binudbudan,ay diritso ang pagabul. 24Makon angmga soldado sa isara kag isara, “Indita lang dia paggisakun. Maggarabot-gabot kita lang agudmaulaman ta konsino ang makabuul.” Sa andang gin-imo nga dato natoman ang nasolat saKasolatan nga nagakoon, “Ginparti-parti nanda akun mga lambong kaggingabot-gabotan nanda akun pangi-dalum nga lambong.” Kag toladatomanda anang ginimo ang mga sol-dado.

Juan 19:25 189 Juan 19:4225 Doto sa marapit anang kros ni

Jesus nagatindug anang nanay, anangkabogto anang nanay, si Maria ngaanang asawa ni Cleopas, kag si Marianga taga-Magdala. 26 Pagkakita niJesus sa anang nanay kag sa anangpinalangga nga somolonod nga na-gatindug doto, makon na sa anangnanay, “Dan imong bata.” 27 Makonna ra dayon sa anang somolonodnga dato, “Dan imong nanay.” Kagalin dato, anang nanay ni Jesus dotoron nagoli sa anang balay anang so-molonod nga dato.

Anang Kamatayun ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-

49)28Naulaman ni Jesus nga tapos ron

ang tanan, gani agudmatoman anangkoon ang Kasolatan, makon na, “Gi-nawaw ako.” 29 May sangka surulu-dan doto ngamay sulud ngamaaslumnga bino. Gani gintosmog nanda angisponga sa irinumun nga dato kaggintakud nanda dayon sa anang sangaang isopo kag ginsulsul sa anang babani Jesus. 30 Pagkasupsup na dato,makon na, “Tapos ron!” Nagdongoktana dayon kag nabogto anang gi-nawa.

Ginbono anang Kilid ni Jesus31 Ang adlaw nga dato dispiras ang

pista. Indi maliag ang mga Judionga anang bangkay ang mga tao ngaginlansang sa kros masala doto tun-gud nga ang masonod nga adlaw,Adlaw nga Inogpaway, kag impor-tanti gid nga pista para sa mga Ju-dio. Gani ginpangabay nanda kay Pi-lato nga kon maimo pamariun anangmga batiis ang mga tao nga gin-lansang sa kros agud magkarapataysanda, kag pamulun dayon andangmga bangkay doto. 32 Gani nagayandoto ang mga soldado kag ginpamarinanda anang mga batiis ang darwaka tao nga ginlansang kaiban ni Je-sus. 33 Piro pagabot nanda kay Jesus,nakita nanda nga patay tana run, ganiara nanda run pagbaria anang mga

batiis. 34 Garing anang ginimo angisara sa mga soldado, ginbono na angbangkaw anang kilid ni Jesus kag lagi-lagi nagilig dayon ang dogo kag tobig.35Dia ngamga natabomatood tungudnga nakita ko mismo. Gani naulamanko nga akun ginsolat nga dia matood,kag ginsolat ko agud magtoo kamora. 36 Dia natabo agud matoman angnasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Ara gid miski sangka tolan nga bar-iun kanana.” 37 May nasolat pa gidsa Kasolatan nga nagakoon nga, “Su-lungun nanda ang tao nga andangginbono.”

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-

56)38 Pagkatapos dato, nagayan si Jose

nga taga-Arimatea kay Pilato kagnaglisinsya nga kon maimo togotantana nga bulun anang bangkay ni Je-sus sa kros. (Si Jose nga dia isarasa mga somolonod ni Jesus, garingsikrito lang ay naadlukan tana samgamanogdomara angmga Judio.) Ginto-gotan tana ni Pilato, gani ginbuul naanang bangkay ni Jesus. 39 Nagtabidra kanana si Nicodemo. Ang ona, angtao nga dia gabi nagayan kay Jesus.May dara tana nga bali 45 kilos ngapaamot nga may simbog nga mirakag aloe. 40 Pagkabuul nanda anangbangkay ni Jesus, ginpotos nanda sapanaptun nga mapoti nga andang gi-namug ang paamot sono sa anangogali ang mga Judio kon nagalubungang patay. 41 Karon, doto sa logarnga dato nga ginlansangan kay Je-sus may gardin nga ginpananumanang mga kaoy, kag doto may bagonga rulubungan nga gingoab sa batonga midyo sa kowiba kag ara panalubungi. 42 Kag tungud nga na-gadali sanda ay ang adlaw nga datodispiras run anang pista ang mgaJudio, kag tungud nga marapit angrulubungan nga dato, doto nanda runlang ginlubung si Jesus.

Juan 20:1 190 Juan 20:1920

Anang Pagkabanaw ni Jesus(Mt. 28:1-8; Mc. 16:1-8; Lu. 24:1-12)

1 Pagabot ang adlaw nga Domingo,madulum-dulum pa nagayan si Marianga taga-Magdala doto sa ginlubun-gan. Pagabot na doto, nakita nanga anang takup nga bato ara rundoto sa anang baba ang ginlubun-gan. 2 Gani domalagan tana paayankay Simon Pedro kag sa somolonodnga palangga ni Jesus. Pagabot nakananda makon na, “Ginbuul nandaang Ginoo sa ginlubungan, kag arakami kaulam kon diin nanda tanaginbutang!” 3 Gani nagayan si Pedrokag ang somolonod nga dato doto saginlubungan. 4Nagdalagan sanda ngadarwa, piro mas madasig ang isaranga dato kaysa kay Pedro. Gani naonatana nga nagabot sa ginlubungan.5Pagabot na doto nagdongok tana kagnaglingling. Nakita na doto ang mgapanaptun nga mapoti nga gingamitang paglubung, piro ara tana nagsu-lud. 6 Malagat-lagat nagabot ra si Si-mon Pedro, piro tana tana nagdiritsosulud sa ginlubungan. Nakita na raang mga panaptun nga dato. 7 Kagang panyo nga ginpotos sa anang oloni Jesus doto ra nagabalilin, piro bu-lag sa mga panaptun. 8-9 Nagsuludra dayon ang somolonod nga naonamagabot. Nakita na ra ang mga bu-tang sa sulud, kag bisan ara sanda pakaangup anang ginakoon ang Kasola-tan nga kinanglan mabanaw si Jesussa mga patay, nagpati tana sa orasnga dato nga nabanaw si Jesus. 10Kagnagoli dayon ang darwa nga dato kasomolonod ni Jesus.

Nagpakita si Jesus kay Maria ngataga-Magdala

(Mt. 28:9-10; Mc. 16:9-11)11 Karon, si Maria tana nagatin-

dug pa gid doto sa goa ang gin-lubungan nga nagapanangis. Mintrasnagapanangis tana, nagdongok tanakag naglingling sa sulud ang gin-lubungan. 12 Nakita na nga doto sa

sulud may darwa ka angil nga na-galambong ang poti. Doto sandanagapongko sa logar nga ginbutan-gan anang bangkay ni Jesus. Angisara sa oloan kampi kag ang isarasa sikian. 13 Makon ang mga angilkay Maria, “Basi nagatangis kaw?”Makon ni Maria, “Ay may nagbuulanang bangkay akun Ginoo kag araako kaulam kon diin nanda ginbu-tang!” 14 Pagkaambal na dato nag-balikid tana kag nakita na si Je-sus nga nagatindug doto, piro arana nakilala nga dato si Jesus gali.15 Nagpamangkot kanana si Jesus,makon na, “Basi nagatangis kaw?Sino imong ginapangita?” Anangpagsarig ni Maria anang nabaliki-dan nga dato manogasikaso ang mgatanum doto. Gani makon na kanana,“Kon ikaw ang nagbuul kanana, abisogidi ako kon diin mo tana ginbu-tang, ay bulun ko.” 16 Makon niJesus kanana, “Maria!” Nagliso siMaria kag nagatobang kay Jesus, kagmakon na sa ambal nga Hebreo, “Rab-boni!” (Kon kanatun pa, “Manog-todlo”.) 17 Makon ni Jesus kanana,“Indi kaw anay magkaput kanakun,ay ara ako pa kakayab sa Amay.Imong imoon tana, ayanan mo akunmga kabogto kag sogidan mo sandanga ako makayab run sa akun Tataykag indong Tatay, sa akun Dios kagindong Dios.” 18 Gani ginayanan niMaria nga taga-Magdala anang mgasomolonod ni Jesus kag ginsogidan nasanda dayon nga nakita na ang Ginoo.Kag ginsogid na ra kananda anangginbilin ni Jesus.

Nagpakita si Jesus sa anang mga So-molonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49)

19 Pagkasirum ang adlaw nga datonga Domingo, nagtiripon sa sangkabalay ang mga somolonod. Kagtungud nga ginapangadlukan sandasa mga manogdomara ang mga Ju-dio ginpantrangkaan nanda anang

Juan 20:20 191 Juan 21:7mga poirtaan ang balay nga an-dang ginatiriponan. Nagabot dayonsi Jesus kag nagtindug doto sa an-dang tunga. Makon na, “Ang kali-nung dian kanindo.” 20 Kag gin-pakita na dayon kananda anang mgaigad sa anang mga alima kag saanang kilid. Kag nalipay nga mayadang mga somolonod pagkakita nandasa Ginoo. 21 Kag makon na ru-man, “Ang kalinung dian kanindo.Kon paiwan nga ginpadara ako angAmay, magapadara ako ra kanindo.”22Kag ginuyupan na sanda dayon kagnagkoon, “Batona nindo ang Ispir-ito Santo. 23 Kon patawadun nindoanang mga sala ang bisan sino, danpatawadun da ang Dios. Piro konindi nindo pagpatawadun, dan indi rapagpatawadun ang Dios.”

Nagdoda si Tomas24 Karon, si Tomas nga anang ayo

si Kapid isara ra sa anang dosi kasomolonod ni Jesus. Garing ara tanadoto anang pagpakita ni Jesus. 25Ganiginsogidan tana anang mga kaibanngamga somolonodnga nakita nandaang Ginoo. Piro makon ni Tomaskananda, “Kon indi ko makita anangagi ang mga lansang sa anang alima,kag kon indi ko matandug anang mgaigad, kag kon indi ko makagoro akunalima sa anang kilid, indi ako ra gidmagpati.”

26 Pagkatapos sangka simana,nagtiripon roman anang mgasomolonod sa balay nga andangginatiriponan, kag kaiban nandarun si Tomas. Ginpantrangkaannanda anang poirtaan ang balay,piro nagsulud ruman si Jesus kagnagtindug doto sa andang tunga.Makon na ruman kananda, “Angkalinung dian kanindo.” 27 Kagmakon na dayon kay Tomas, “Tomas,dali, sulunga run akun alima kagtanduga akun igad. Goroan ra dayonimong alima sa akun kilid. Indi karun magdoda, kondi magtoo kaw.”28 Makon ni Tomas kay Jesus, “Ginoo

ko kag Dios ko!” 29 Makon dayon niJesus, “Ta nagatoo ka run dadi aynakita mo ako? Piromasmasoirti angmga tao nga nagatoo kanakun bisanara nanda ako makita.”

Ang Katoyoan sa Libro nga Dia30 Doro pa gid nga mga milagro

anang ginpangimoni Jesus nga nakitamismo anangmga somolonod nga aranagapil solat sa libro nga dia. 31 Piroang mga nasolat sa libro nga dia gin-solat agud magtoo kamo nga si Jesusmanda ang Cristo nga anang Bata angDios. Kag kon magtoo kamo kananamay kaboi kamo nga ara kataposan.

21Nagpakita si Jesus sa Anang Pito ka

Somolonod1 Pagkatapos pira ka adlaw, nag-

pakita ruman si Jesus sa anang mgasomolonod doto sa baybay ang Da-gat ang Tiberias. Toladia anangpagkakita kananda. 2 Doto sa logarnga dato nagatiripon sanday SimonPedro, si Tomas nga ginatawag ngasi Kapid, si Natanael nga taga-Canasa Galilea, anang mga bata ni Zebe-deo, kag may darwa pa gid ka so-molonod ni Jesus. 3 Karon, makon niSimon Pedro sa anang mga kaiban,“Mapangisda ako.” Makon nandara, “Matabid kami kanimo.” Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nag-palaod. Piro sa sanggabi nga dato arasanda gid may nabuul. 4 Datong na-gapamotipoti run ang adlaw, nakitananda nga may nagatindug doto sabaybay. Ara sanda kaulam nga siJesus gali dato. 5 Makon ni Jesuskananda, “Ta may nabuul kamo?”Makon nanda, “Ara gid.” 6 Makonna kananda, “Taktakan nindo indonglambat sa too kampi ang sakayan, danmay mabubuul kamo.” Gani tinak-tak nanda doto andang lambat. Pag-batak nanda, indi sanda run kadaugsa karakuun ang isda nga andangnabuul. 7 Makon kay Pedro ang so-molonod nga palangga ni Jesus, “Ang

Juan 21:8 192 Juan 21:23

Ginoo gali dato!” Pagkabati ni Pedronga ang Ginoo gali dato, ginsoksokna anang lambong nga anang ginobakag naglokso sa tobig kag naglan-goy paayan kay Jesus doto sa baybay.8 Ang iba nga mga somolonod ngadoto sa sakayan nagparabaybay ranga nagabutung ang lambat nga ponoisda, ay andang karayuun sa baybaymga 50 ra lang ka dupa. 9 Pagkatakasnanda, may nakita sanda nga na-gatompok nga baga nga may naga-sogba nga isda kag may tinapay ra.10 Makon dayon ni Jesus kananda,“Pagdara kamo digi pira ka bilog ngaisda nga indong nabuul.” 11 Ganinagsaka si Simon Pedro sa sakayankag ginbutung na pabaybay ang lam-bat nga pono mabaraul nga isda ngabali 153 ka bilog tanan. Ara ra gidnag-isi ang lambat miski toladato karakuandang nabuul. 12 Makon ni Jesuskananda, “Dali, pagpamaw kamo.”Kag ara gid may nagpangaas sa anangmga somolonod nga magpamangkotkon sino tana, ay naulaman nandanga tana ang Ginoo. 13Ginbuul dayonni Jesus ang tinapay kag ginpanawanna sanda. Toladato ra anang ginimosa isda.

14 Ikatlo ron dia ka bisis nga si Jesusnagpakita sa anang mga somolonodalin anang pagkabanaw.

Si Jesus kag si Pedro15Pagkatapos nanda pamawmakon

ni Jesus kay Simon Pedro, “Simonnga bata ni Juan, ano, ginaigogmamo bala ako kaysa imong mga kaibannga dia?” Makon anang sabat niPedro, “Uu, Ginoo, naulaman monga ginaigogma ko ikaw.” Makonni Jesus kanana, “Ta asikasoa akunmga tomoloo pario anang pagasikasoang pastor sa anang mga karniro.”16Makon roman ni Jesus kanana, “Si-mon nga bata ni Juan, ano, ginai-gogma mo ako?” Makon na ru-man, “Uu, Ginoo, naulaman mo ngaginaigogma ko ikaw.” Makon niJesus kanana, “Asikasoa akun mga

karniro.” 17 Sa ikatlo ka bisis makonni Jesus kanana, “Simon nga bata niJuan, ano, ginaigogma mo ako?” Na-borido si Pedro tungud nga ikatlo ronka bisis nga tana ginpamangkot niJesus kon ginaigogma na tana. Ganimakon ni Pedro, “Ginoo, naulamanmo ang tanan, kag naulaman mo gidnga ikaw ginaigogma ko.” Makonni Jesus kanana, “Asikasoa akun mgakarniro. 18 Sa matood tana, angona ang bata ka pa, ikaw mismoang nagsoksok imong akus kag na-gayan sa kon diin imong gosto. Pirokon malam ka run gani, padupaunka lang kag iba run ang magaakuskanimo, kag daraun kaw dayon salogar nga indi mo gosto nga ayanan.”19 (Ginambal dia ni Jesus agud ipakitakananda kon ano ang klasi nga ka-matayun anang maagian ni Pedro,kag paagi sa kamatayun nga datodadayawon ang Dios.) Pagkataposmakon ni Jesus kay Pedro, “Pagsonodkanakun.”

Anang Pinalangga nga Somolonod niJesus

20 Pagbalikid ni Pedro nakitana nga nagasonod kananda anangpinalangga nga somolonod ni Jesus.(Tana maman ang marapit gid kayJesus ang nagayapon sanda kagmaman ang nagpamangkot sa Ginookon sino ang magatraidor kanana.)21 Pagkakita ni Pedro kanana makonna kay Jesus, “Ginoo, ano tana anangmaagian ang tao nga dan?” 22Makonni Jesus kanana, “Kon gosto ko ngaindi tana mapatay asta magbalikako digi sa kalibotan, ta ano ra dananang labut kanimo? Basta ikawtana magsonod kanakun.” 23 Ganinaglapnag ang barita sa mga kabogtosa Ginoo nga ang somolonod nga datoindi mapatay. Piro ara nagkoon siJesus nga indi tana mapatay, kondianang koon tana, “Kon gosto ko ngaindi tana mapatay asta magbalik ako,ta ano ra dan anang labut kanimo?”

Juan 21:24 193 Juan 21:2524Ako ang somolonod nga dato kag

ako mismo nagapamatood nga ma-tood akun mga ginsolat nga dia. Kagnaulaman ta nga akun mga ginasogidmatood.

25 Doro pa gid anang mga gin-pangimo ni Jesus nga kon isara-isaraun solat, sigoro indi magigo sabilog nga kalibotan ang tanan ngalibro nga solatan.

Binoatan 1:1 194 Binoatan 1:16

Anang mga Binoatan angmgaApostolis

1 Pinalangga ko nga Teofilo, saakun primiro nga libro ginsolat koang tanan nga ginimo kag ginpanodloni Jesus alin pa ang ompisa 2-3 astasa oras nga tana gindara sa langit.Pagkatapos nga tana napatay kag na-banaw, kon kapira tana nagpakitasa sari-sari nga paagi sa anang mgaapostolis nga tana nabanaw matoodalin sa mga patay. Sa sulud 40 kaadlaw nagpakita tana kananda kaggintodloan na sanda parti sa anangginarian ang Dios. Kag bago tanamagpalangit may mga sogo tana ngaginbilin sa anang mga pinili nga mgaapostolis. Anang mga bilin nga datogintaw na kananda paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo. 4 May bi-sis nga mintras nagakaun si Jesuskaiban nanda nagbilin tana kanandanga makon na, “Indi kamo anay mag-alin sa Jerusalem. Ulatun nindo anayang Ispirito Santo nga ginpangakoang Dios nga Amay. Ginsogid ko ronnga lagi dia kanindo ang ona. 5 Angona, si Juan nagpangbunyag ang mgatao sa tobig, piro sa pira ka adlawbubunyagan kamo sa Ispirito Santo.”

Ang Pagdara kay Jesus sa Langit6 May sangka bisis ruman nga

mintras nagatiripon sanda ginpa-mangkot nanda si Jesus, makonnanda, “Ginoo, maman run baladia ang oras nga paalinun mo angmga taga-Roma nga nagadomarakanatun agud kita nga mga taga-Israel makadomara ruman atunkaogalingun?” 7 Makon anang sabatni Jesus, “Ara kamo ginatogoti angAmay nga maulaman nindo konsano magakaratabo ang mga butangnga anang gintakda. 8 Piro pagabotkanindo ang Ispirito Santo tawanna kamo gaum. Kag isogid nindo

dayon angmga butang parti kanakun,alin digi sa siodad ang Jerusalemasta sa bilog nga probinsya angJudea kag Samaria, kag asta sa bilognga kalibotan.” 9 Pagkakoon nadia, gindara tana pa langit. Kagmintras nagasulung sanda kanananga nagapaibabaw, ginlikupan tanadayon ang panganod kag nadora tanasa andang panulung.

10 Mintras nagasulung sanda panga mayad sa langit, may darwa kalalaki nga nagalambong ang mapotinga golpi nga nagtindug sa andangmarapit. 11 Makon dayon ang mgalalaki kananda, “Kamo nga mga taga-Galilea, basi nagatirindug kamo pagid digi nga nagasulung sa langit?Si Jesus nga dia nga indong nakitanga gindara paibabaw magabalik digisa kalibotan. Kag kon paiwan tananagpaibabaw, toladan ra anang pag-balik.”

AngmgaApostolis Nagpili anangTu-lus ni Judas

12 Pagkatapos dato, nagbalik angmga apostolis sa Jerusalem alin saBokid ang mga Olibo. Ang bokidnga dia mga sangka kilomitro anangkarayu sa siodad ang Jerusalem.13 Pagabot nanda sa Jerusalemnagsaka sanda sa ibabaw nga koartoang balay nga andang ginadayonan.Ang mga lalaki nga dato sandayPedro, Juan, Santiago, Andres, Felipe,Tomas, Bartolome, Mateo, si Santiagonga bata ni Alfeo, si Simon ngamimbro anay angmga ribolosionario,kag si Judas nga bata ni Santiago.14 Dia sanda pirmi nga nagatiriponagud magpangamoyo. Kaiban nandara ang pira ka mga babai pati si Marianga nanay ni Jesus, kag anang mgakabogto nga lalaki ni Jesus.

15Maypira ka adlawnagtiripon angmga 120 ka tomoloo. Nagtindug si Pe-dro kag magkoon, makon na, 16 “Mgakabogto, kinanglan matoman anangkoon ang Kasolatan nga gintagna angIspirito Santo angonapaagi kayDavid

Binoatan 1:17 195 Binoatan 2:11parti kay Judas, nga maman ang nag-dara sa mga nagdakup kay Jesus.17Kabilang tana ra kanamun nga mgaapostolis nga anang ginpili ni Jesus,kag kaiban namun tana ra sa amunobra.”

18 (Piro si Judas nagbakal logta alinsa koarta nga anang nabaton sa anangginimo nga malain, kag doto tananaglagpak nga padapa. Anang tiannabostik kag nagwagay anang tinai.19 Nabaritaan dia ang tanan nga taosa Jerusalem, gani gintawag nandaang logta nga dato nga Akeldama,nga ang gostong ambalun, “Logta nganadogoan”.) 20 Makon pa ni Pedro,“Nasolat run nga lagi sa mga Salmonga nagakoon,‘Pabayanan run lang anang ginaolian,Kag dapat ara run may magoli doto.’Kag nasolat ra,‘Itaw ron lang sa iba anang obra.’

21-22 “Gani, kinanglan nga magpilikita sangka tao nga idogang kanamunnga onsi ka apostolis. Kinanglan is-ara tana sa mga naging kaiban na-mun nga nagtabid-tabid kay GinoongJesus ang digi tana pa sa kalibotan,ompisa ang nagpabunyag tana kayJuan asta sa oras nga gindara si Je-sus sa langit, tungud nga kinanglannga makapamatood tana kaiban na-mun parti sa anang pagkabanaw niJesus.” 23 Gani nagpili sanda darwaka lalaki: si Matias kag si Jose ngakon tawagun si Barsabas (okon Justo).24 Pagkatapos nagpangamoyo sandadayon, makon nanda, “Ginoo, ikawang kaulam anang tagiposoon angtanan nga tao. Gani ipakita mokanamun kon sino sa darwa nga diaimong ginpili 25 nga maging apos-tol bilang tulus ni Judas. Ay gin-bayaan ni Judas anang obra bilangisara sa mga apostolis, kag nagayantana sa logar nga bagay kanana.”26 Pagkatapos nga sanda makapang-amoyo, naggabot-gabot sanda. Kag

ang napili si Matias. Gani si Ma-tias maman ang gindogang sa onsi kaapostolis.

2Anang Pagabot ang Ispirito Santo

1 Pagabot ang adlaw ang pista ngakon tawagun Pentecostes, nagtiriponang tanan ngamga tomoloo sa sangkabalay. 2 Mintras nagatiripon sanda,golpi lang nga may nagdagono ngaalin sa langit nga midyo sa mabaskugnga angin nga nagabagrong, kagporos ron lang dagono andang naba-batian sa sulud ang balay nga an-dang ginatiriponan. 3Kag may nakitasanda dayon nga mga dabdab angkalayo nga midyo sa mga dila nga na-grapta kag nagtongtong sa kada isarakananda. 4 Sanda tanan gingaumanang Ispirito Santo, kag nagarambalsanda dayon sa iba-ibang mga ambalnga ara nanda natoni. Ang Ispir-ito Santo maman ang nagpaambalkananda toladato.

5 Karon, doto sa Jerusalem maymga Judio nga riliyoso nga nagaralinsa iba-ibang nasyon sa bilog nga kali-botan. 6 Pagkabati nanda ang dagononga dato, nagdaragoyon sanda dotosa ginatiriponan ang mga apostolis.Natingala sanda nga mayad tungudnga ang kada isara kananda naka-bati nga anang linggowai ginaam-bal ang mga tomoloo. 7 Makonnanda, “Ano kabay dia? Poros diamga taga-Galilea. 8 Piro basi atunmga ambal maman atun nababatiannga andang ginaambal? 9 Ang ibakanatun taga-Partia. May mga taga-Media, kag ang iba taga-Elam. Maymga taga-Mesopotamia, Judea, kagCapadocia. May digi ra nga taga-Ponto kag Asia. 10 Ang iba mga taga-Frigia, taga-Panfilia, taga-Egipto, kagang iba alin sa mga logar nga sakupang Libia nga marapit sa Cirene. Maymga taga-Roma, mga Judio kag mgabukun Judio nga nagintra sa anangriliyon ang mga Judio. 11 Kag ang iba

Binoatan 2:12 196 Binoatan 2:28alin sa Creta kag Arabia. Piro bisaniba-iba atun mga linggowai nababa-tian ta nga sanda nagaarambal satanan ta nga mga linggowai parti samakatiringala nga mga inimoan angDios!” 12 Natingala nga mayad angtanan nga mga tao doto. Kag tungudnga indi nanda maintindian kon anoang natatabo sigi-sigi run lang an-dang paramangkotan sa isara kag is-ara. Makon nanda, “Ano kabay dia?”13 Piro ang iba tana nagtoya-toya samga tomoloo. Makon nanda, “MgaLingin ang mga tao nga dan!”

Anang Wali ni Pedro14 Gani tomindug si Pedro kaiban

ang iba nga onsi ka apostolis kagnagambal mabaskug sa mga tao,makon na, “Mga kapario ko ngamga Judio, kag tanan kamo ngamga pomoloyo sa Jerusalem, pamatiinindo ako ay isogid ko kon ano anangkaologan ang mga butang nga dia.15 Sala indong isip nga lingin ang mgatao nga dia, ay alas noibi pa lang diaang aga. 16 Kondi dia tana mamananang gintagna ang ona ni propitaJoel. Makon na,17 ‘Ang Dios nagkoon, “Sa oring mga

adlaw itaw ko akun Ispirito satanan nga klasi nga mga tao.

Kag anang risolta dan, indong mgabata nga lalaki kag babai mag-abarita akun mga ambal;

Indong mga binata makakikita akunmga ipapakita kananda;

Kag ang mga maulam-ulam nga mgalalaki padamgoon ko.

18 Magabot matood ang adlaw ngaitaw ko akun Ispirito sa akunmga sorogoon nga lalaki kagbabai,

Kag sanda magabarita akun mga am-bal.

19 Magapakita ako mga milagro salangit kag sa logta: maymakikita nga dogo, kalayo,kag madamul nga aso nganagarobokrobok.

20 Magadulum ang adlaw, kag angbolanmagapola pario sa dogo.

Dia matatabo bago magabot angmakatiringala nga adlawnga dato nga ang Ginoomagaukum.

21 Piro ang bisan sino nga mag-panawag sa Ginoo malilibri sasilot nga magaabot.” ’ ”

22Makon pa ni Pedro, “Mga kaparioko nga mga kaapo-apoan ni Israel,pamatii nindo ako! Si Jesus nga taga-Nazaret ginsogo digi ang Dios, kag diaginpamatodan ang Dios paagi sa mgamilagro kag mga katiringala nga mgabutang nga anang ginpangimo paagikanana. Kag kamo mismo nakaulamsa mga butang nga dia tungud ngatanan dia nagkaratabo digi kanindo.23Naulamannga lagi angDios ang onanga si Jesus nga dia itogyan kanindotungud nga maman da nga lagi datoanang plano. Kag ginpapatay nindotana sa mga makasasala nga mgatao nga naglansang kanana sa kros.24 Piro ginbanaw tana ang Dios kagginlowas sa gaum ang kamatayun,tungud nga ang matood tana, miskikamatayun pa ara gaum nga maga-wid kanana. 25 Makon ni David partikanana,‘Naulaman ko nga ang Ginoo pirmi

nga nagatabid kanakun kagara na ako ginabayai. Ganiindi ako matoblag.

26Maman dia nga nalilipay akoKag indi mapugungan akun pag-

dayaw sa Dios.Kag bisan mapapatay ako, padayon

ako nga may paglaum.27 Ay naulaman ko nga indi mo pag-

pabayanan akun kalag doto saanang logar ang mga patay.Kag indimo rapagtogotanngamaronot imong matutum ngasorogoon.

28 Gintodlo mo kanakun ang mgadalan nga paayan sa kaboi ngaara kataposan,

Kag tungud nga ikaw pirmi akunkaiban, malilipay ako ngamayad.’ ”

Binoatan 2:29 197 Binoatan 2:4729 Makon pa ni Pedro, “Mga

kabogto, masanag nga ara nagambalsi David parti sa anang kaogalingun,ay ulam ta nga atun kaolang-olangannga si David napatay kag ginlubung,kag asta gani dadi ulam ta kon diinang ginlubungan kanana. 30 Propitasi David kag naulaman na nga angDios nagpangako kanana nga isarasa anang mga kaapo-apoan mamanang magapanobli anang ginarian.31 Kag tungud nga naulaman niDavid kon ano anang imoon angDios, nagambal tana parti sa anangpagkabanaw ni Cristo, nga ara tanapagpabayani doto sa anang logarang mga patay, kag anang lawas aranaronot. 32 Anang ginatomod araiba kondi si Jesus nga ginbanaw angDios sa mga minatay, kag kami tananmakapamatood nga nabanaw tanamanda tungud nga nakita namuntana mismo. 33 Ginpapongko tanasa pinakamataas nga podir sa anangtoo ang Dios. Gintaw kanana angAmay ang Ispirito Santo nga anangginpangako kanana. Kag ang IspiritoSanto nga dia ginpadara ni Jesuskanamun, kag anang gaum mamanindong nakikita kag nababatian dadi.34-35Makon pa ni David,‘Makon ang Ginoong Dios sa akun Gi-

noo,Digi pagpongko sa akun too,Astamapasoko ko kanimo imongmga

kaaway.’Pagsolat ni David dato bukun anangkaogalingun nga lawas anang gi-nakoon kondi anang Ginoo nga si Je-sus. Ay si David tana ara pa kasaka salangit. 36 Gani dapat gid nga maula-man ang tanan nga mga kaapo-apoanni Israel nga si Jesus nga dia ngaindong ginlansang sa kros mamananang ginpili ang Dios nga magingatun Ginoo kag Cristo.”

37 Pagkabati dato ang mga taonatandug andang mga tagiposoon.Gani makon nanda kay Pedro kag saiba nga mga apostolis, “Mga kabogto,ano amun dapat imoon?” 38Makon ni

Pedro kananda, “Magirinulsul kamoindong mga sala kag magparabunyagang kada isara kanindo agud ipakitanga kamo kay Jesu-Cristo ron, kagmapatawad dayon indong mga salakag mababaton nindo anang ginpan-gako ang Dios nga ara iba kondi angIspirito Santo. 39 Tungud nga angginpangako nga dia nga Ispirito Santopara kanindo kag sa indongmga bata.Kag bukun lang para kanindo kondipara ra sa tanan nga mga tao doto samarayu nga mga logar, ang tanan ngatatawagun ang Ginoo nga atun Diosnga magrapit kanana.”

40 Kag doro pa anang mga gin-sambit ni Pedro agud pamatodankananda anang mga ginambal. Kagginsugyut na sanda nga magpangin-lowas sa silot nga magaabot sa mgamalain nga mga tao. 41 Doro angnagpati sa anang minsai kag nag-parabunyag sanda dayon. Sa adlawnga dato mga 3,000 ka mga tao angnagdogang sa mga tomoloo. 42 Kagnagmaukud sanda sa pagtoon anangmga ginatodlo ang mga apostolis, sapagtiripon bilang magkarabogto, sapagpamiak-piak ang tinapay, kag sapagpangamoyo.

Anang Kaboi ang mga Tomoloo43 Dorong mga milagro kag mga

makatiringala nga mga butang anangginpaimo ang Dios sa mga aposto-lis. Gani ang mga tao nagkaboi ngamay pagtaod kag kaadluk sa Dios.44 Masuud anang pagtarabidan angmga tomoloo kag ginbilang nandanga andang mga pagkabutang bukunana-ana lang kondi para sa tanan.45 Ginapamaligya nanda andang mgalogta kag mga pagkabutang, kag gi-napanagtag nanda anang bayad saandang mga kaiban sono sa anangkinanglan ang kada isara. 46 Kada ad-law nagatiripon sanda sa timplo kagnagapamiak-piak ang tinapay sa an-dang mga balay. Malipayun sanda gidsa andang pagkaraiban sa pagkaun,47 kag sigi andang pagdayaw sa Dios.

Binoatan 3:1 198 Binoatan 3:20Naliagan sanda ang tanan nga mgatao. Kag kada adlaw gindogangkananda ang Ginoo ang mga tao ngaanang ginalowas.

3Ang Pagayad ang Tao nga Piang

1 May adlaw nga si Pedro kag siJuan nagayan sa timplo ang mga alastris ang apon, tungud nga oras datonga inogpangamoyo. 2Karon, doto sapoirtaan ang timplo may tao nga pi-ang alin pa anang pagkabata. Adlaw-adlaw ginadara tana sa poirtaan ngadato, nga kon tawagun “Masadya”,agud magpalimos sa mga tao nga na-gasurulud sa timplo. 3 Pagkakita nakay Pedro kag kay Juannga nagapasu-lud sa timplo, nagpangayo tana limos.4 Ginsulung tana nga mayad ni Pedrokag ni Juan. Makon dayon ni Pe-dro kanana, “Pagsulung kanamun.”5Nagsulung ra gani ang tao nga datoay anang pagsarig lilimosan tana run.6 Piro makon ni Pedro kanana, “Akoara gid koarta. Piro may digi akonga inogtaw kanimo. Sa anang gaumni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret, pag-panaw!” 7 Kag ginkaputan dayon niPedro anang too nga alima ang taonga dato kag patindugun. Lagi-laginagbaraskug anang mga siki kag mgabokoboko. 8Naggolpi tana dayon tin-dug kag nagpanaw-panaw. Pagkata-pos nagtabid tana kananda nga nag-sulud sa timplo. Sigi anang panaw-panaw kag tombo-tombo nga naga-dayaw sa Dios. 9 Nakita ang tanannga tana nagapanaw kag nagadayawsa Dios. 10 Namarasmasan nandanga tana gali ang tao nga nagasaripongko kag nagapakilimos doto sapoirtaan ang timplo nga kon tawagun“Masadya”. Gani natingala sanda ngamayad sa natabo kanana.

Nagambal si Pedro sa Balkon niSolomon

11 Aros indi run magbulag kay Pe-dro kag kay Juan ang tao nga dato,kondi sigi anang pangaput kananda

mintras nagayan sanda sa logar ngakon tawagun Balkon ni Solomon.Nagdaragoyon ang tanan nga mgatao doto kananda ay natingala sandagid. 12 Pagkakita ni Pedro sa mgatao makon na kananda, “Mga kaparioko nga mga kaapo-apoan ni Israel,basi natingala kamo? Basi naga-sulung kamo nga mayad kanamun?Sigoro nagaunauna kamo nga napa-panaw namun ang tao nga dia tun-gud sa amun gaum kag pagkadios-non. 13 Bukun! Kondi ang Dios ngaginsimba atun mga kaolang-olangannga si Abraham, si Isaac, kag si Jacobmaman ang nagimo dia agud padun-gugan na anang sorogoon nga si Je-sus. Maman dia ang Jesus nga indonggintogyan sa mga may awtoridad kagindong ginsikway sa atobangan ni Pi-lato, miski nadisisyonan na run ngabolyawan. 14 Matarung tana nga taokag ara gid sala, piro ginsikway nindotana kag ginpangabay nindo si Pilatonga bolyawan ang manogpatay taosa baylo nga si Jesus. 15 Ginpataynindo ang nagataw kaboi nga ara kat-aposan, piro ginbanaw tana ang Dios.Kag kami makapamatood nga na-banaw tana ay nakita namun mismo.16 Anang gaum anang aran ni Jesusmaman ang nagtaw kabaskug sa taonga dia nga indong kilala kag nakikitadadi. Kamo mga tistigo nga nagayadtana. Kag dia natabo tungud sa pag-too kay Jesus.

17“Mga kabogto, ulam ko nga kamokag indong mga manogdomara nag-imo toladato kay Jesus tungud ngaara kamo kaulam kon sino tana gid.18 Dan ginsogid run nga lagi ang Diosang ona paagi sa mga propita, ngasi Cristo kinanglan gid nga magan-tos, kag sa indong ginimo nga datokanana natoman anang koon ngadato ang Dios. 19Gani dadi, kinanglanmagirinulsul kamo ron kag magpara-pit sa Dios agud patawadun na kamosa indong mga sala, 20 agud magaabotkanindo ang bago nga kabaskug ngaalin sa Ginoo. Pagkatapos ipadara na

Binoatan 3:21 199 Binoatan 4:13ra si Jesus nga mismo ang Cristo ngaanang ginpili ang ona para kanatun.21 Piro kinanglan doto lang anay siJesus sa langit asta magabot ang orasnga mabago ang Dios ang tanan ngabutang. Toladan nga lagi anang koonang Dios ang ona paagi sa anangmga propita. 22 Pario anang koon niMoises, makon na, ‘Ang Ginoo ngaatun Dios magataw kanindo sangkapropita pario kanakun nga kanindora mismo magaalin. Dapat son-odon nindo ang tanan nga anang gi-nakoon kanindo. 23 Ang indi mag-toman sa anang ginakoon ang pro-pita nga dato ipabulag sa mga taoang Dios kag madodora.’ 24 Toladanra anang koon ang tanan nga mgapropita alin nga lagi kay Samuel,sanda nga tanan nagsogid parti samga butang nga nagakaratabo dadi.25 Anang mga ginpangako ang Diospaagi sa anang mga propita para gidkanatun nga mga Judio, kag kabilangkita sa kasogtanan nga ginimo angDios sa atun mga kaolang-olangantungud nga nagkoon tana kay Abra-ham, makon na, ‘Bindisyonan ko angtanan nga mga tao sa kalibotan paagisa imong kaliwat.’ 26 Gani ginpadaraanay ang Dios anang pinili nga Soro-goon kanatun nga mga Judio agudmaboligan na kita nga magbaya saatun ginaimo nga malain.”

4Si Pedro kag si Juan sa Atobangan

ang Konsilyo1 Mintras nagaambal pa si Pedro

kag si Juan sa mga tao, ginparapi-tan sanda ang mga pari kag mga Sa-duceo kag anang pangolo ang mgagoardya sa timplo. 2 Ginaugutansanda tungud nga nagapanodlo angdarwa nga dia nga si Jesus nabanaw,kag dia nagapamatood nga ang mgapatay babanawon. 3 Gani gindakupnanda si Pedro kag si Juan. Andanbistigarun nanda, garing tungud ngasirum run, ginsulud nanda sa prisoan

asta maaga. 4 Piro bisan toladato angnatabo kananda, doro pa ra sa mganakabati andang panodlo ang nagtoo.Ang mga lalaki lang nga nagatoo ronmga 5,000 nga lagi.

5 Pagkaaga, nagtiripon saJerusalem anang mga maulam-ulam ang mga Judio, ang mgamanogtodlo ang Kasogoan, kag angiba pa nga mga manogdomara angmga Judio. 6 Doto ra si Annas ngapinakamataas nga pari, si Caifas,si Juan, si Alejandro, kag ang ibapa nga mga mimbro anang pamilyani Annas. 7 Gindara kananda siPedro kag si Juan kag ginimbistigarnanda dayon. Makon nanda, “Anonggaum indong gingamit kag kinongaran indong ginsambit sa pagayadang tao nga piang?” 8 Si Pedronga ginagauman ang Ispirito Santonagsabat, makon na, “Kamo ngaamun mga manogdomara kag mgamaulam-ulam ang banwa, 9 kon angginapamangkot nindo kanamun ayparti sa anang pagayad ang tao ngadia nga piang, 10 dapat nindo tanannga maulaman ang tanan ra ngataga-Israel, nga ginayad ang taonga dia nga nagatindug dadi digi saonaan paagi sa anang gaum anangaran ni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret.Tana maman indong ginlansang sakros kag napatay. Piro ginbanawtana ang Dios. 11 Si Jesus mamanang ginatomod nga bato doto saKasolatan nga nagakoon: ‘Ang batonga ginagamit sa pagpatindug angbalay ginpilak nindo ngamga panday,tungud nga indong kaisip ara polos.Piro dadi maman dato ang bato ngaginimo nga pinakapondasyon.’ 12Ararun iba sa bilog nga kalibotan ngamakalowas kanatun kondi si Jesuslang.”

13 Natingala anang mga manogdo-mara ang mga Judio nga si Pedro kagsi Juan ara gid ginaadluki sa pagsogid,ay naulaman nanda nga dia sandamga ordinario nga mga tao kag aramataas nga tinonan. Namarasmasan

Binoatan 4:14 200 Binoatan 4:32nanda dayon nga dia sanda anangmga kaiban ni Jesus ang ona. 14Andangosto nanda nga magambal kontrasa milagro nga ginimo nanday Pe-dro, piro tungud nga ang tao mismonga ginayad doto ra nagipus sandarun lang. 15 Gani andang ginimo,ginpagoa nanda anay si Pedro kag siJuan sa andang ginatiponan kag nag-sorogidanun sanda dayon. 16 Makonnanda, “Ano kabay atun imoon samga tao nga dia? Ay bantog ronsa bilog nga Jerusalem nga nakaimosanda matood milagro kag indi kitamakakoon nga botig. 17 Gani agudindi run maglapnag andang panodlosa mga tao, paandaman ta sanda ngaindi sanda run gid magsari todlo angpagtoo kay Jesus.” 18 Pagkatapos,ginpatawag nanda dayon si Pedro kagsi Juan kag ginkonan nga indi sandarun gid magoman todlo ang parti kayJesus. 19 Piro makon ni Pedro kagni Juan kananda, “Abi binagbinaganindo kon diin digi sa darwa ang ostosa panulung ang Dios; ang kami mag-toman kanindo okon sa Dios? 20 Konsa kanamun tana, indi maimo ngaindi kamimagsogid ang parti sa amunnakita kag nabatian.” 21 Piro gin-paandaman sanda pa ra gid nga indirun gid magsari panogid, kag pagkat-apos ginbolyawan sanda dayon. Miskigosto nanda nga sakitun ang darwaindi nanda ra maimo tungud nganaadlukan sanda ra samga tao, ay angmga tao nagdayaw sa Dios tungud samilagro nga naimo. 22 Ay anang idadang tao nga ginayad paagi sa milagronga dato sobra run 40 ka toig.

Anang Pangamoyo angmga Nagatookay Jesus

23 Pagkatapos nga nabolyawan siPedro kag si Juan nagbalik sanda saandangmga kaibanngamga tomoloo,kag ginsogid nanda kananda kon anoanang koon ang mga manogdomaranga mga pari kag mga maulam-ulamang mga Judio. 24 Pagkabati dato angmga tomoloo nagpangamoyo sanda.

Makon nanda, “Ginoo nga makaga-gaum sa tanan, ikaw ang nagimo anglangit, ang logta, ang dagat, kag angtanan nga mga butang sa mga logarnga dan. 25Paagi sa Ispirito Santo gin-paambal mo amun kaolang-olangannga si David nga imong sorogoon.Makon na,‘Basi nasisilag nga mayad ang mga

bukun Judio?Kag basi angmga Judio nagaplano ang

ara polos?26 Ang mga ari sa kalibotan kag

ang mga manogdomaranagtiripon kag nagpripararagud magpakigaway sa Ginookag sa anang Cristo.’

27 Natabo ron dadi imong ginam-bal nga dato ang ona tungud ngadigi mismo sa Jerusalem ang mgabukun Judio kag mga Judio, pati siHerodes nga ari kag si Pilato nga go-birnador nagkarasogot nga kontraunimong Balaan nga Sorogoon nga siJesus nga imong ginpili nga magingAri. 28 Sa andang ginimo nga datonatoman imong ginplano ron nga lagiang ona. Kag dia natabo sono saimong gaum kag kagostoan. 29 Kagdadi, Ginoo, ginapaug nanda kami.Boligan mo kami nga imong mgasorogoon nga iwali nga may kaisugimong minsai. 30 Ipakita mo imonggaum. Itogot mo nga paagi sa anangaran ni Jesus nga imong ginpili ngaSorogoon makapangayad kami angmgamasakitun kagmakaimomgami-lagro kag mga katiringala nga mgabutang.” 31 Pagkatapos nanda pang-amoyo, nagkudug ang balay nga an-dang ginatiriponan. Sanda nga tanangingauman ang Ispirito Santo kagnagisug sanda sa pagwali anang min-sai ang Dios.

Pagboroligan ang mga Tomoloo32 Nagtorono nga mayad ang

mga nagatoo kay Jesus, kag pararioandang ginaisip kag baratyagun. Angkada isara kananda ara nagkabignga anang mga pagkabutang ana

Binoatan 4:33 201 Binoatan 5:16lang gid, kondi ginbilang nandanga para sa tanan. 33 Sigi anangimo ang mga apostolis ang mgakatiringalaan sa pagpamatood ngasi Ginoong Jesus nabanaw manda.Kag mabaul ra anang bolig angDios sa tanan nga mga tomoloo.34 Ara gid may nalisudan kanandasa andang mga kinanglan tungudnga may mga tomoloo nga may mgalogta kag mga balay nga andangginpamaligya, 35 kag gintaw nandadayon anang bayad sa mga apostolis.Kag ginpanagtag ra dayon angmga apostolis sa mga tomoloo nganalilisudan.

36 Toladato ra anang ginimo niJose nga taga-Cipre. Judio tana ngaalin sa lai ni Levi. Anang panawagkanana ang mga apostolis si Barn-abas, nga anang gostong ambalun“Manogpabaskug”. 37 Ginbaligya niJose anang logta kag gintaw na dayonanang bayad sa mga apostolis.

5Si Ananias kag si Safira

1Piro may tao doto nga anang aransi Ananias. Anang asawa si Safira.May ginbaligya sanda ra nga logta.2 Piro bago daraun ni Ananias anangbayad ang logta samga apostolis, gin-tago na ang iba nga kantidad para saandang kaogalingun. Anang asawanagkompormi ra. Pagtaw na sa mgaapostolis nagkoon tana nga mamanrun dato anang bayad andang logta.3Makon ni Pedro, “Ananias, basi nag-padaug kaw kay Satanas? Nagabotigkaw sa Ispirito Santo tungud nga angiba nga koarta nga bayad imong logtagintago mo! 4 Kabay bago mo ibali-gya imong logta imo ra lagi dato.Kag pagkabaligya mo imo pa ra gidang koarta nga naging bayad. Tabasi naisip mo pa nga imoon dia?Ara kaw magbotig sa tao kondi saDios.” 5-6 Pagkabati dato ni Ananias,natomba tana kag napatay. Kag gin-rapitan tana dayon ang mga soltiro

kag ginpotos nanda anang bangkay.Pagkatapos gindara nanda sa goa kagginlubung. Kag ang tanan nga naka-bati sa natabo ginpangadlukan ngamayad.

7 Pagkalubas mga tatlo ka oras,nagsulud anang asawa ni Ananias.Ara tana kaulam kon ano ang natabosa anang asawa. 8 Ginpamangkottana ni Pedro, makon na, “Abi sogidiako ang matood, maman gid bala diatanan ang kantidad nga indong naba-ton sa indong ginbaligya nga logta?”Makon ni Safira, “Uu, maman dantanan amun nabaton.” 9 Makon ru-man ni Pedro kanana, “Basi nagkaso-got kamo nga magasawa nga tirawananang Ispirito ang Ginoo? Sulunga,dian run sa poirtaan ang mga soltironga naglubung imong asawa, kagikaw kakantoangan nanda ra kagilubung.” 10Dato ra nga lagi natombasi Safira sa anang atobangan ni Pe-dro kag napatay. Pagsulud ang mgasoltiro nakita nanda nga patay runsi Safira. Gani ginkantoangan nandapa goa kag ginlubung sa tupad anangasawa. 11 Tungud sa mga natabonga dato, ginpangadlukan nga mayadang tanan nga mga tomoloo kag angtanan nga nakabarita sa natabo.

Mga Milagro Kag mga Katiringalaan12 Dorong mga milagro kag mga

katiringalaan anang ginimo ang mgaapostolis sa mga tao. Pirmi nganagatiripon ang tanan nga mga to-moloo doto sa Balkon ni Solomon.13 Ginataod sanda ang mga bukun to-moloo, bisan ara sanda magpangasdapun kananda. 14Piro nagdogang para gid ang mga tomoloo tungud ngadoro pa gid ang nagtoo sa Ginoo, mgalalaki kag mga babai. 15 Tungud samga milagro nga anang ginpangimoang mga apostolis, ginpandara angmga tao andang mga masakitun sabinit ang mga dalan kag ginbutangnanda sa mga iringgaan, agud ngakon magagi si Pedro maagian sandabisan anang anino ron lang. 16 Bukun

Binoatan 5:17 202 Binoatan 5:35lang dan, kondi doro ra nga mga taosa mga bario sa palibot ang nagabotsa Jerusalem nga dara andang mgamasakitun kag ang mga tao nga maymalain nga ispirito. Kag tanan sandanagarayad.

Ang Pagingabot sa mga Apostolis17Nainggit nga mayad ang pinaka-

mataas nga pari kag anang mgakaiban nga mga mimbro ang siktanga Saduceo. 18 Gani ginpangdakupnanda angmga apostolis kag ginsuludsa prisoan. 19 Piro pagkagabi, gin-bokasan anang angil ang Ginoo anangpoirtaan ang prisoan kag ginpagoana sanda dayon. Makon ang angilkananda, 20 “Pagayan kamo doto satimplo kag todloannindo angmga taoparti sa bago nga kaboi nga ginatawang Dios.” 21 Gintoman nanda anangkoon ang angil, gani pagmora angadlaw nagsulud sanda sa timplo kagnagtodlo sa mga tao.

Karon, ginpatawag ang pinaka-mataas nga pari kag anang mgakaiban ang tanan nga mga maulam-ulam ang mga Judio agud magmitingang bilog nga konsilyo. Kag may gin-sogo sanda ra ngamagayan sa prisoanagud bulun ang mga apostolis kagdaraun doto kananda. 22Piro pagabotang mga polis doto sa prisoan, ararun doto ang mga apostolis. Ganidayon sandang balik doto sa konsi-lyo. 23 Makon nanda, “Pagabot na-mun doto sa prisoan nakita namunnga may mga kandado pa ang mgapoirtaan, kag ang mga goardya dotora sa may mga poirtaan nagabantay.Piro pagbokas namun ang prisoanara kami may nakita nga tao doto.”24 Pagkabati dato anang kapitan angmga goardya ang timplo kag angmga manogdomara nga mga pari,naglibug andang olo kag indi nandamaabot isip kon ano ang natabo samga apostolis. 25 Lagat-lagat maysangka tao nga nagabot kag nagsogid,makon na, “Ang mga tao nga indongginsulud sa prisoan doto sa timplo,

kag nagatodlo sanda sa mga tao.”26Gani nagayan dayon doto sa timploanang kapitan ang mga goardya kaganang mga sinakupan kag ginbuulnanda ang mga apostolis, piro arananda pagpoirsaa tungud nga naad-lukan sanda basi kon pasilun sandaang mga tao.

27 Gindara nanda dayon ang mgaapostolis doto sa konsilyo. Makonang pinakamataas nga pari kananda,28 “Kabay ginbawalan namun kamoron nga indi kamomagsari todlo partikay Jesus. Piro sulunga nindo indongginimo! Naglapnag run indong mgapanodlo sa bilog nga Jerusalem, kagkami pa indong ginabangdanan nganagpatay kanana!” 29 Si Pedro kaganang mga kaiban nagsabat, makonnanda, “Kinanglan ang Dios mamanamun dapat tomanun, bukun ang tao.30 Ginpatay nindo si Jesus paagi sapagpalansang kanana sa kros. Piroginbanaw tana ang Dios, ang Dios ngaginsimba atun mga kaolang-olangan.31Ginpataas ang Dios anang kaimtan-gan ni Jesus kag doto tana run saanang too bilang Manogdomara kagManlolowas, agud kita nga mga Judiomatawan kaigayonan nga maginul-sul para mapatawad atun mga sala.32 Kami nagapamatood nga dia tananmatood. Kag ang Ispirito Santo ngaanang ginataw ang Dios sa tanan nganagatoman kanana nagapamatood rasa mga butang nga dia.”

33 Pagkabati dato anang mgamimbro ang konsilyo nasilag sandanga mayad kag gosto nanda ngaipapatay ang mga apostolis. 34 Pironagtindug andang kaiban nga siGamaliel. Ang tao nga dia Pariseo kagmanogtodlo ang Kasogoan. Ginataodtana ang tanan. Nagsogo tana ngapagoaun anay ang mga apostolis.35 Pagkatapos nga nakagoa ang mgaapostolis nagambal si Gamaliel saanang mga kaiban, makon na, “Mgakasimanwa ko nga mga taga-Israel,isipun ta gid anay kon ano atunimoon sa mga tao nga dia ay basi

Binoatan 5:36 203 Binoatan 6:10kon makasala kita. 36 Tungud ngakano lang may tao nga anang aransi Teudas nga nagapaadak kon sinotana gid. Kag may mga 400 katao ang nagsonod kanana. Piroang ori ginpatay tana kag anangmga kaiban nagburulag dayon, kagnadora ra lang dato. 37 Pagkataposdato, ang pagsinsos ang mga tao, siJudas ruman nga taga-Galilea angnakatipon mga tao nga nagsonodkanana. Piro ginpatay tana ra kagnagburulag ra anang mga sinakupan.38 Gani akun maambal kanindomaman dia: pabayanan ta lang angmga tao nga dia, kag indi ta sandapagpasilabutan. Tungud nga konandang mga ginaimo kag ginatodloalin ra lang sa tao, madodora ralang dan. 39 Piro kon dia alin saDios indi ta sanda mapugungan.Kag bukun lang dan, kondi basi konmaggoa pa nga ang Dios mamanatun kakontra.” Gani ginsonod angkonsilyo anang laygay ni Gamaliel.40 Ginpatawag nanda ruman ang mgaapostolis kag ginpaanot. Pagkataposginpaandaman nanda nga indi sandarun gid magtodlo parti kay Jesus, kagginbolyawan sanda dayon. 41Nagalindoto ang mga apostolis nga nalilipaynga mayad, tungud nga gintawansanda ang Dios pribilio nga magantospara sa anang aran ni Cristo. 42 Kagkada adlaw nagaayan sanda sa timplokag sa mga balay kag sigi andangpanodlo kag wali ang Mayad ngaBarita parti kay Jesus nga tana angCristo.

6Ang Pagpili ang Pito ka Lalaki

1 Sa mga tyimpo nga dato, na-gadoro ron gid ang mga nagatoo kayJesus. Karon, nagriklamo ang mgaJudio nga alin sa Grecia kontra samgaJudio nga alin sa Judea tungud nganapabayanan lang andang mga balonga babai kag ara ginatawi rasyonngapangadlaw-adlaw. 2 Gani ginpatawagang dosi ka apostolis ang tanan nga

mga tomoloo. Makon nanda dayon,“Bukun mayad nga pabayanan na-mun ang pagwali anang ambal angDios para lang maasikaso ang partisa mga aboloy. 3 Ang mayad sigoro,mga kabogto, magpili kamo sa indongmga kaiban pito ka lalaki nga kilalanga mga mayad nga tao, maaram,kag andang kaboi ginagauman angIspirito Santo. Sanda maman atunpadomaraun sa mga aboloy nga dia.4 Kag kami tana, gamitun namunamun tyimpo sa pagpangamoyo kagsa pagwali anang ambal ang Dios.”5 Kompormi ang tanan nga mga to-moloo sa sowistyon nga dato. Ganinagpili sanda dayon. Isara sa andangnapili si Esteban. Dia nga tao ugutanang pagtoo kay Jesus kag anangkaboi ginagauman ang Ispirito Santo.Napili nanda ra si Felipe, si Procoro, siNicanor, si Timon, si Parmenas, kag siNicolas nga taga-Antioquia. Si Nico-las nga dia bukun Judio, piro nagsaylotana sa anang riliyon ang mga Ju-dio. 6Ang mga napili nga dia gindarananda sa mga apostolis. Kag angmga apostolis nagpangamoyo parakananda, kag gintongtongan nandaandang mga alima bilang pagtaw aw-toridad kananda.

7 Gani padayon nga naglapnaganang ambal ang Dios. Doro pa gidnga mga taga-Jerusalem kag doro ranga mga pari ang nagtoo kay Jesus.

Ang Pagdakup kay Esteban8 Ginkaloyan nga mayad ang Dios

si Esteban kag gintawan gaum. Ganidorong mga milagro kag mga katin-galaan anang ginpangimo nga nakitaang mga tao. 9 Piro may mga taonga nagkontra kay Esteban. Dia ngamga tao mga Judio nga alin sa Cirene,sa Alejandria, sa Cilicia kag sa Asia.Mga mimbro dia anang simbaan angmga Judio nga kon tawagun Simbaanang mga Ginlibri sa Pagkaoripun.Sigi andang pakigdiskosyon kay Este-ban. 10 Piro tungud nga si Estebangintawan kaaram ang Ispirito Santo,

Binoatan 6:11 204 Binoatan 7:13indi sanda gid kadaug kanana. 11Ganiandang ginimo, nagsool sanda piraka tao nga magkoon nga nabatiannanda si Esteban nga nagaambal ma-rimo kontra kay Moises kag sa Dios.12 Sa toladato nga paagi nasolsolannanda angmga tao, angmgamaulam-ulam ang mga Judio, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. Gindakupnanda si Esteban kag gindara dayonsa konsilyo. 13May ginpasulud sandara nga pira ka tao nga magatistigoang botig kontra kay Esteban. Makonang mga tistigo, “Dia nga tao pirmigid nga nagaambal kontra sa atunsagrado nga timplo kag sa Kasogoanni Moises. 14 Nabatian namun tananga nagakoon nga atun timplo rang-gaun ni Jesus nga taga-Nazaret kagilisanna tanan angmga kaogalianngagintaw kanatun ni Moises!” 15 Angtanan nga mimbro ang konsilyo nag-sulung nga mayad kay Esteban, kagnakita nanda anang oyaun nga midyoanang oyaun ang angil.

7Anang Ambal ni Esteban

1 Karon, nagpamangkot angpinakamataas nga pari kay Esteban,makon na, “Ano, matood anangginasogid ang mga tao nga dia?”2 Makon ni Esteban, “Mga kabogtokag mga ginikanan, pamatii nindoako. Ang ona nga mga tyimpo angDios nga makagagaum nagpakitasa atun kaolang-olangan nga siAbraham ang doto tana pa nagaolisa Mesopotamia bago tana magsaylosa Haran. 3 Makon ang Dios kayAbraham, ‘Magalin kaw sa imongbanwanga dia, bayaanmo imongmgaparinti kag magayan kaw sa logar ngaakun itodlo kanimo.’ 4 Gani nagalinsi Abraham sa banwa nga dato angCaldea kag doto tana nagoli sa Haran.Pagkapatay anang tatay ginpaayantana ruman ang Dios sa logar ngadia nga atun ginaolian dadi. 5 Samga tyimpo nga dato si Abraham ara

pa pagtawi ang Dios bisan maistanlang nga logta. Piro nagpangako angDios nga ang logar nga dia itaw nakanana kag sa anang mga kaliwat,bisan sa oras nga dato ara pa gid batasi Abraham. 6 Makon pa ang Dioskanana, ‘Imong mga kaapo-apoan saori magaoli sa ibang banwa, kag dotoimoon sanda nga mga oripun kagpintasan sanda ang mga taga-dotosa sulud 400 ka toig. 7 Piro sisilotanko ang nasyon nga magaoripunkananda. Pagkatapos magaalin sandasa banwa nga dato kag magabaliksa logar nga dia kag digi sandamagasimba kanakun.’ 8 Kag bilangtanda sa anang pangako nagsogo angDios kay Abraham nga ang tanannga mga lalaki dapat toriun. Ganipagkabata anang bata nga si Isaac,gintori na datong walo tana run kaadlaw nga nabata. Maman da anangginimo ni Isaac kay Jacob nga anangbata. Kag si Jacob maman da anangginimo sa anang dosi ka mga bata ngamamanatun ginalinanngamga Judio.

9 “Si Jose nga isara sa dosi nga datogininggitan anang mga kabogto, ganiginbaligya nanda tana. Gindara tanadayon sa Egipto kag naging oripundoto. Piro tungud nga ang Dioskaiban ni Jose, 10 ginboligan na tanasa tanan nga mga kalisud nga anangginaagian. Gintawan tana ra angDios kaaram, gani nagostoan tana angFaraon, anang ari ang Egipto. Gin-imo tana ang ari nga manogdomarasa bilog nga Egipto kag sa tanan nanga pagkabutang. 11 Ang ori nagabotang tiggurutum sa bilog nga Egiptokag sa Canaan. Naglisud nga mayadang mga tao, kag atun mga kaolang-olangan ara gid mabulan pagkaun.12 Gani pagkabati ni Jacob nga maypagkaun doto sa Egipto, ginpaayan nadoto anang mga bata nga atun mgakaolang-olangan. Maman dato an-dang ona nga pagayan doto sa Egipto.13 Datong ikarwa nanda nga pagayandoto, nagpakilala kananda si Jose nga

Binoatan 7:14 205 Binoatan 7:35tana andang kabogto, kag ginsogidna ra kay Faraon ang parti sa anangpamilya. 14 Nagbilin dayon si Josenga anang tatay nga si Jacobmagayandoto sa Egipto kag daraun na anangbilog nga pamilya. (Mga 75 sandatanan.) 15 Gani si Jacob kag atunmga kaolang-olangan nagayan dotosa Egipto, kag doto sanda nagoli astasanda nagkarapatay. 16 Andang mgabangkay gindara sa Siquem kag dotoginlubung sa rulubungan nga gin-bakal ni Abraham ang ona sa anangmga bata ni Amor.

17 “Karon, datong marapit runmatoman anang ginpangako angDios kay Abraham, nagraku run gidatun mga kaolang-olangan doto saEgipto. 18 Nagabot ra ang adlawnga iba run nga ari ang nagdomarasa Egipto. Tana ara kaulam partikay Jose. 19 Ginloko ang ari ngadato atun mga kaolang-olangan kagginpintasan. Ginpirit na sanda ngaipamilak andang mga lapsag agudmakarapatay. 20 Maman dato angtyimpo nga nabata si Moises. SiMoises nga dia masadya nga batakag nagostoan ang Dios. Ginsagodtana anang mga ginikanan sa andangbalay sa sulud tatlo ka bolan. 21 Angtana ginpapilak run, ginbuul tanaanang bata nga babai ni Faraon kagginsagod nga midyo anang bata gid.22 Gintodloan si Moises ang tanannga kinaaram sa Egipto, kag nagingbantog tana sa anang mga inambalankag sa anang mga inimoan.

23 “Ang 40 run ka toig anang idadni Moises naisipan na nga mag-bisita sa anang mga kapario nga mgaIsraelita. 24 Kag doto nakita naang isara kananda nga ginapintasanang Egiptoanun. Gintabangan naanang kapario nga Israelita kag bilangbalus ginpatay na ang Egiptoanun.25 Tungud sa anang ginimo nga datoanang kaisip ni Moises masasatumanang mga Israelita nga tana mamananang gamitun ang Dios agud malibri

sanda sa pagantos nga andang ginaa-gian. Garing ara sanda gali kasatum.26Angmadason nga adlaw nagbalik siMoises kag nakita na ang darwa ka Is-raelita nga nagaaway. Gosto na andannga osayun ang darwa, gani makonna kananda, ‘Pario kamo kabay ngaIsraelita. Ta basi nagaaway kamo?’27Piro ginkaig tana ang tao nga naga-pandaugdaug nga nagakoon, makonna, ‘Sino ang nagimo kanimo ngamanogdomara kag manogosay kana-mun? 28 Ano, patayun mo ako rapario imong pagpatay sa Egiptoanunnga dato kaapon?’ 29 Pagkabati datoni Moises nagpalagyaw tana sa Egiptokag nagayan sa Median, kag dotonagoli. Doto tana nakapangasawa kagdoto ra nabata anang darwa ka batanga lalaki.

30 “Pagkalubas 40 ka toig maysangka angil nga nagpakita kay Moi-ses ang doto tana sa logar nga araginaolii ang tao nga marapit sa Bokidang Sinai. Nakita ni Moises angangil sa palongpong nga nagadabad-aba. 31Natingala nga mayad si Moisessa anang nakita, gani ginparapitan naang palongpong nga dato agud su-lungun kon ano. Ang tana nagapara-pit run nabatian na anang limug angGinoo nga nagambal kanana, makonna, 32 ‘Ako ang Dios nga ginsimbaimong mga kaolang-olangan nga siAbraham, si Isaac, kag si Jacob.’ Pagk-abati dato ni Moises nagkudug tanasa kaadluk kag ginadlukan tana runnga magsulung. 33Makon dayon angDios kanana, ‘Obaa imong sandalyasay sagrado ang logar nga dia ngaimong ginatindugan. 34Nakita ko gidang mga kalisud nga ginaantos akunmga pinili ngamga tao doto sa Egipto,kag nabatian ko ra andang mga pag-panangis. Gani naglosong ako agudilibri sanda. Dadi pagpriparar runay ikaw maman akun ipadara doto saEgipto.’

35 “Maman dia ang Moises nga gin-sikway anay anang mga kapario nga

Binoatan 7:36 206 Binoatan 7:49Israelita nga nagkoon, ‘Sino ang nag-imo kanimo nga manogdomara kagmanogosay kanamun?’ Mamanda diamismo ang Moises nga ginpadara angDios nga maging manogdomara kagmanoglibri sa mga Israelita paagi sabolig ang angil nga anang nakita dotosa nagadabadaba nga palongpong.36 Si Moises ang nagdara ang mga Is-raelita paggoa sa Egipto. Nagimo tanamga milagro kag mga katiringalaansa Egipto kag sa Dagat nga Mapolakag pati sa logar nga ara ginaolii angtao nga andang ginpanawan sa sulud40 ka toig. 37 Maman da dia ngaMoises ang nagkoon sa mga Israelitanga kon paiwan nga tana ginpadaraang Dios kananda, magapadara pa gidang Dios sangka propita nga alin rakananda. 38 Kag ang doto ron atunmga kaolang-olangan sa logar nga araginaolii ang tao, tana ra ang nag-patunga sa mga tao kag sa angil nganagpakigambal kanana sa Bokid angSinai, kag doto tana nagbaton anangambal ang Dios nga nagataw kaboiagud itaw na kanatun.

39 “Garing bago makabalik si Moi-ses alin sa bokid, atun mga kaolang-olangan ara nagtoman sa anang gi-napaimo ni Moises kananda. Gin-sikway nanda si Moises bilang an-dang manogdomara, kag gosto nandanga mabalik sa Egipto. 40 Makonnanda sa anang gorang ni Moisesnga si Aaron, ‘Imoi kami mga riboltoagud may mga dios kami nga son-odon, tungud nga ara kami kaulamkon ano ron ang natabo kay Moisesnga dato nga nagpagoa kanamun saEgipto.’ 41 Kag nagimo sanda dayonribolto nga anang itsora pario sa tin-day nga baka. Nagalad sanda sa ri-bolto nga dato kag nagpista sanda raagud padungugan andang ginimo ngadios-dios. 42 Piro tungud sa andangginimo nga dato, gintalikodan sandaang Dios, kag ginpabayanan na sandarun lang ngamagsimba samga bitoonsa langit. Toladato gid ang nakabu-

tang samga ginsolat angmga propita.Makon doto ang Dios,‘Kamo nga mga Israelita, sa sulud

40 ka toig nga kamo doto salogar nga ara ginaolii ang taonagpatay kamo mga ayup kagindong ginalad.

Piro bukun ako indong ginaladan angmga sapat nga dato.

43Gindara-dara nindo pa anang tordaindong dios-dios nga si Moloc,kag anang borobitoon indongdios-dios nga si Refan.

Angmga ribolto nga dato ginpangimonindo agud simbaun.

Maman dia nga palayasun ko kamoasta doto sa loyo pa ang Ba-bilonia.’ ”

44Makon pa ni Esteban sa konsilyo,“Ang doto sanda pa sa logar nga araginaolii ang tao, atun mga kaolang-olangan may torda nga doto anangprisinsya ang Dios. Ang torda ngadato ginimo sono sa anang sogo angDios kay Moises, sono sa plano ngaginpakita kanana. 45 Ang ori, pagka-patay atun mga kaolang-olangan, an-dang mga bata maman ruman angnagdara ang torda nga dato. An-dang manogdomara dato si Josuerun. Naangkun nanda ang mga logarnga ginpangako ang Dios pagkataposnga palayasun ang Dios ang mga na-gaoroli doto sa mga logar nga dato.Kag ang torda nga gindara ang mgaIsraelita doto asta run sa tyimpo ngasi David naging ari. 46 Ginpangayo niDavid sa Dios nga togotan tana ngamagpatindug balay para kanana agudmakasimba doto anang mga kaapo-apoanni Jacob. Piro bisannalipay ngamayad angDios kayDavid, ara na tanapagtogoti. 47 Si Solomon maman angnagimo ang balay nga sirimbaan saDios.

48 “Garing ang Dios nga labaw satanan ara nagaistar sa mga balay ngaginimo lang ang tao. Ay sono sapropita ang ona pa, makon ang Dios,49 ‘Ang langit akun trono, kag ang

logta anang torongtongan

Binoatan 7:50 207 Binoatan 8:7akun siki. Gani anong klasinga balay indong imoon parakanakun? Ta diin ang logarnga akun mapawayan?

50 Indi bala nga ako maman ang nag-imo ang tanan nga butang!’ ”

51 Pagkatapos makon ni Esteban samga tao doto sa konsilyo, “Maturu-gas indong mga olo! Nagapabungulkamo sa anang minsai ang Dios ayindi nindo gosto nga magtoman saanang mga ginakoon kanindo. Pirminindo nga ginakontra ang IspiritoSanto. Pario kamo gid sa indongmga kaolang-olangan. 52Ara gid pro-pita sa andang tyimpo nga ara nandapagingabota. Pati ang mga nagsogidparti sa pagabot ang Matarung ngaSorogoon nga si Jesus ginpatay nandara. Kag pagabot digi ni Jesus, kamoroman ang nagtraidor kag nagpataykanana. 53 Nagbaton kamo ang ka-sogoan nga gintaw ang Dios paagisa mga angil, piro ara nindo pag-tomana.”

Ang Pagpasil kay Esteban54 Pagkabati dato anang mga mim-

bro ang konsilyo, nasilag sanda ngamayad kay Esteban. Nagpapagutsanda andang mga ipun sa kasilag.55 Piro si Esteban nga gingauman angIspirito Santo nagtangra sa langit kagnakita na anang gaum ang Dios nganagalanyag kag si Jesus nga nagatin-dug sa too ang Dios. 56 Pagkakitana dato, makon na, “Sulunga nindo!Nakikita ko nga abri ang langit kagdoto si Jesus nga Naging Tao nganagatindug sa anang too ang Dios!”57 Nagsiringgit anang mga mimbroang konsilyo kag gintakupan nandaandang mga talinga agud indi nandamabatian anang ginaambal ni Este-ban. Kag nagdaragoyon sanda dayonpaayan kanana. 58 Gindara nandasi Esteban sa goa ang siodad kagginboroligan nanda pasil ang bato.Ginoba ang mga nagtistigo kontrakay Esteban andang mga panguslubnga lambong kag ginsala sa tao nga

bataun pa nga anang aran si Saulo.59 Kag mintras ginaboroligan nandapasil si Esteban, nagapangamoyo tanasa Ginoo, makon na, “Ginoong Jesus,batona akun ispirito.” 60 Kag na-glood tana dayon kag nagsinggit angmabaskug,makonna, “Ginoo, indimosanda pagpapanabatun sa sala nga dianga andang ginaimo.” Pagkaambal nadia, napatay tana.

81-2 Ginlubung si Esteban ang mga

diosnon ngamga tao, kag gintangisannanda tana nga mayad.

Giningabot ni Saulo ang mga To-moloo

Alin dato, nagompisa ang poirtinga pagingabot sa mga tomoloo saJerusalem. Gani nagrarapta ang mgatomoloo sa bilog nga probinsya angJudea kag Samaria. Angmga apostolislang ang ara nagaralin sa Jerusalem.Si Saulo nga nagkompormi sa pag-patay kay Esteban 3nagimorat gid ngamadora ang mga tomoloo kay Cristo.Gani ginpamalaybalay na sanda kagginpandara sa prisoan, bukun langang mga lalaki, kondi pati ang mgababai.

Ang Mayad nga Barita Gintodlo saSamaria

4 Pagrapta ang mga tomoloo, gin-wali nanda ang Mayad nga Baritabisan diin sanda magayan. 5 Isarasa mga tomoloo nga dato si Fe-lipe. Nagayan tana sa sangka sio-dad ang Samaria kag nagwali tanadoto sa mga tao ang parti kay Cristo.6 Pagkabati ang mga tao sa anangmga ginambal ni Felipe kag pagkakitananda sa mga milagro nga anangginapangimo, nagpamati sanda ngamayad. 7 Dorong mga tao nga maymga malain nga ispirito anang gin-pangayad. Nagsinggit todo ang mgamalain nga ispirito mintras nagagoasanda sa mga tao. Doro ra nga mga

Binoatan 8:8 208 Binoatan 8:30paralitiko kag mga piang ang na-garayad. 8 Gani doro anang kalipayang mga tao doto sa siodad nga dato.

9 May tao ra doto nga anang aransi Simon. Maboay run nga natitin-gala ngamayad kanana angmga taga-Samaria tungud sa anang abilidad samadyik. Nagapaadak tana pa kon sinotana gid. 10Ang tanan nga tao doto sasiodad, pobri kag manggaranun, na-gapamati nga mayad kanana. Makonnanda, “Ang tao nga dia mamanrun anang gaum ang Dios nga kontawagun, ‘Mabaskug nga Gaum.’ ”11 Maboay na run nga nadara angmga tao sa anang abilidad, mamandato nga nagpati angmga tao kanana.12 Piro pagwali ni Felipe kanandaparti sa Mayad nga Barita anang Gi-narian ang Dios kag parti kay Jesu-Cristo, nagtoo sanda kagnagparabun-yag dayon, lalaki kag babai. 13 Pati siSimon nga dato nagtoo ra kag pagkat-apos nga tana nabunyagan nagtawastana dayon kay Felipe. Natingala tananga mayad sa mga katiringalaan kagmga milagro nga ginimo ni Felipe.

14 Pagkabati ang mga apostolis saJerusalem nga ang mga taga-Samarianagtoo ron sa anang ambal ang Dios,ginpadara nanda doto si Pedro kag siJuan. 15 Pagabot nanda sa Samarianagpangamoyo sanda para sa mga to-moloo doto nga mabaton nanda angIspirito Santo. 16 Tungud nga bisanmatood nga sanda nabunyagan runsa anang aran ni Ginoong Jesus, arasanda pa gid nakabaton ang IspiritoSanto. 17 Gintongtongan sanda niPedro kag ni Juan andang mga alima,kag nabaton nanda dayon ang IspiritoSanto.

18 Nakita ni Simon nga pagtong-tong ang mga apostolis andang al-ima sa mga tomoloo nabaton nandaang Ispirito Santo. Gani ginpadoy-doyan na koarta si Pedro kag si Juankag magkoon, 19 “Tawi nindo ako raang gaum nga dan, agud ang bisansino nga akun tongtongan akun alimamagabaton da ang Ispirito Santo.”

20Makon ni Pedro kanana, “Kabay panga madora kaw kag imong koarta!Ay imong pagsarig mababakal moanang rigalo ang Dios? 21 Ara kawlabut kag ara kaw parti sa anangginapaimo kanamun ang Dios tun-gud nga imong tagiposoon bukunosto sa anang panulung. 22 Ganiinulsuli imong katoyoan nga malainkag magpangamoyo kaw sa Ginoonga patawadun kaw sa imong gi-naisip nga marimo. 23 Tungud nganakikita ko nga nainggit kaw ngamayad kag ginagapos kaw imongmgasala.” 24 Makon ni Simon kay Pedrokag kay Juan, “Kon maimo ipang-amoyo nindo ako ra sa Ginoo agudindi matabo kanakun ang silot ngaindong ginakoon.”

25Pagkatapos nga sandamakapam-atood kagmakawali anangminsai angGinoo, nagbalik sanda sa Jerusalem.Kag ginwali nanda ra ang Mayad ngaBarita sa mga bario sa probinsya angSamaria nga andang naagian paoli.

Si Felipe kag ang Opisyal nga Taga-Etiopia

26 Karon, may angil ang Ginoo nganagambal kay Felipe, makon na, “Ma-gayan kaw dadi nga lagi sa abagatnankampi, kag osoyon mo ang dalan ngaalin sa Jerusalem paayan sa Gaza.”(Dia nga dalan talagsa run lang ngaginaagian.) 27Gani pomanaw si Felipekag mintras nagapanaw tana nakitana ang tao nga taga-Etiopia nga na-gayan sa Jerusalem agud magsimbasa Dios. Dato nga tao mataas anangkatungdanan tungud nga tana ang gi-natogyanan anangmanggad ang Can-dace. (Ang Candace nga dia Raynaang Etiopia.) 28 Ang tao nga datonagaoli run nga nagasakay sa anangkaro. Nagabasa tana anang libro niIsaias ngapropita. 29Makonang Ispir-ito Santo kay Felipe, “Ayani doto kagmagpadungan sa karo.” 30 Gani nag-dalagan si Felipe kag naabot na angkaro, kag nabatian na nga nagabasaang opisyal anang libro ni Isaias nga

Binoatan 8:31 209 Binoatan 9:11propita. Ginpamangkot tana ni Fe-lipe kon naintindian na anang gin-abasa. 31 Makon ang opisyal, “Indigani. Ay paiwan akun pagkaintindikon ara may magpasanag kanakun?”Kag ginkonan na dayon si Felipe ngamagsakay sa anang karo kag mag-tupad kanana. 32 Kag maman diaang parti sa Kasolatan nga anang gin-abasa:“Ara tana gid nagriklamo,Pario tana sa karniro nga ginadara sa

iriyawan agud patayun,Okon sa karniro nga mintras gin-

abologan anang bolbol ara gidnagalimug-limug.

33 Ginpakauyan tana kag angpagsintinsya kanana bukuntama,

Ara may makasogid parti sa anangmga irinsia tungud nga anangpagpangaboi digi sa logta gin-patagud lang gid.”

34 Makon ang opisyal kay Felipe,“Abi sogidi ako kon sino anangginatomod digi ang propitaanangkaogalingun okon ibang tao?” 35Ganiompisa sa parti nga dato angKasolatan, ginsaysay kanana ni Felipeang Mayad nga Barita parti kay Jesus.36Mintras sigi andang paayan sa logarang taga-Etiopia nakaabot sanda salogar nga may tobig. Makon angopisyal kay Felipe, “Way may tobigdigi. Ano kabay, may kabangdananpa nga indi ako mabunyagan?”37 [Makon ni Felipe kanana, “Poidi karun mabunyagan kon imong pagtoougut gid sa imong tagiposoon.”Makon ang opisyal, “Uu, nagatooako nga si Jesu-Cristo maman anangBata ang Dios”.] 38 Ginpatadung angopisyal ang karo kag naglosong sandanga darwa sa tobig kag ginbunyagantana dayon ni Felipe. 39 Pagkatakasnanda alin sa tobig, golpi nga gindarasi Felipe anang Ispirito ang Ginoo.Ara tana run nakita ang opisyal,piro malipayun gid ang opisyalnga nagpadayon sa anang pagoli.40 Mamarasmasan ni Felipe, doto

tana run sa logar ang Asdod. Kagnagpangwalian tana ang Mayad ngaBarita sa mga banwa nga anangginaagian asta nakaabot tana saCesarea.

9Si Saulo Nakakilala sa Ginoo(Bin. 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo tana sigi pa gid anangpagpamaug sa anang mga somolonodni Ginoong Jesus nga papamatayunna sanda. Nagayan tana pa sapinakamataas nga pari 2 kag nagpan-gayo mga solat nga magataw awtori-dad kag magapakilala kanana dotosa anang mga simbaan ang mgaJudio sa Damasco. Toyo na ngapandakupun kag daraun pabalik saJerusalem anang makita doto ngamga somolonod ni Cristo, lalaki okonbabai.

3Datong si Saulo nagainamput runsa siodad ang Damasco, may sanagnga alin sa langit nga golpi langnga naglanyag kanana. 4 Natombatana dayon sa logta kag may naba-tian tana nga limug nga nagakoon,“Saulo, Saulo! Basi ginaingabot moako?” 5 Makon ni Saulo, “Sinokaw, Ginoo?” Makon ang limug,“Ako si Jesus nga imong ginaingabot.6 Pagtindug kag magdiritso sa sio-dad, ay doto may masogid kanimokon ano imong dapat imoon.” 7 Aragid may nakalimug sa anang mgakaiban ni Saulo kondi nagtirindugsanda lang gid doto. Nakabati sandaang limug, piro ara sanda may nakita.8 Nagtindug si Saulo, piro pagmoklatna indi tana run makakita. Gani gi-nagobay tana anang mga kaiban astasa Damasco. 9 Sa sulud tatlo ka ad-law indi tana makakita, kag ara tanamagkaun okon maginum.

10 Karon, doto sa Damasco maysangka somolonod si Jesus nga anangaran si Ananias. Nagpakita kananaang Ginoo nga nagatawag, makon,“Ananias!” Makon ni Ananias, “Gi-noo, dagi ako.” 11 Makon ang Ginoo

Binoatan 9:12 210 Binoatan 9:29kanana, “Dadi nga lagi magayan kawsa dalan nga ginatawag Matadlung,kag doto sa anang balay ni Judassagapun mo ang tao nga taga-Tarsonga anang aran si Saulo. Nagapang-amoyo tana dadi, 12 kag paagi sa akungaum ginpakita ko kanana nga ikawnagsulud kag nagtongtong imong al-ima kanana agud makakita tana ru-man.” 13 Piro nagsabat si Ananias,makon na, “Ginoo, doro ron akunnabatian parti sa tao nga dan. Imongmga somolonod sa Jerusalem gin-pangingabot na ngamayad. 14Kagna-gayan tana gani digi sa Damasco ngamay paanogot alin sa mga manogdo-mara nga mga pari agud pandakupunna ang tanan nga nagapanawag kan-imo.” 15 Piro makon ang Ginoo kayAnanias, “Panaw lang ay ginpili kotana para magsirbi kanakun agudipakilala na akun aran sa mga bukunJudio, sa mga ari, kag samga Israelita.16 Kag ipakita ko ra kanana ang mgaarantoson nga dapat na nga agianpara kanakun.”

17 Gani ginayanan ni Ananias siSaulo sa balay nga anang ginaday-onan, kag pagsulud na doto gin-tongtong na anang alima kay Saulo.Makon na dayon, “Saulo, kabogto kosa Ginoo, ginsogo ako ni GinoongJesus digi kanimo. Tana ang nag-pakita kanimo sa dalan ang naga-paayan kaw digi. Ginsogo na akodigi agud makakita kaw roman kagagud gaumankawang Ispirito Santo.”18 Lagi-lagi nagkaraolog alin sa anangmga mata ni Saulo ang midyo sa mgaimbis ang isda kag nakakita tana ru-man. Pagkatapos dato dayon tanangtindug kag nagpabunyag. 19Nagkauntana kag nagbaraskug ruman ananglawas.

Si Saulo Nagwali sa DamascoSa sulud pira ka adlaw nga si

Saulo doto sa Damasco nagtawas-tawas tana sa anang mga somolonodni Jesus. 20 Nagayan tana sa anangmga simbaan ang mga Judio kag doto

ginwali na ang parti kay Jesus ngatana maman anang Bata ang Dios.21 Ang tanan nga nakabati kanananatingala nga mayad. Makon nanda,“Indi bala nga maman dia ang taonga nagapamatay ang mga tao nganagatoo kay Jesus doto sa Jerusalem?Kabay nagayan tana gani digi agudpandakupun ang mga tao nga naga-too sa aran nga dato kag daraun samga manogdomara nga mga pari?”

22Nagdogang pa gid anang abilidadni Saulo sa pagwali. Ginpamatodanna nga indi maimotig nga si Jesusmaman ang Cristo, kag angmga Judiosa Damasco indi makasabat kanana.

23 Pagkalubas dorong mga inadlawnagtiripon ang mga Judio kagnagplano nga patayun nanda si Saulo.24 Adlaw-gabi ginbantayan nandaanang mga poirtaan ang siodad aypatayun nanda tana kon andangmakita. Garing may nakasogidkay Saulo parti sa andang plano.25Gani may gabi nga ginpasulud tanaanang mga somolonod sa tiklis kaggintonton sa goa anang padir angsiodad.

Si Saulo sa Jerusalem26 Pagabot ni Saulo sa Jerusalem,

gosto na gid andan nga mag-pakigkaiban sa anang mga so-molonod ni Jesus, garing naadlukansanda kanana. Indi sanda magpatinga tana somolonod ron da niJesus. 27 Piro ginboligan tana niBernabe. Gindara na tana sa mgaapostolis kag ginpakilala. Ginsaysayni Bernabe kananda kon paiwannakita ni Saulo si Ginoong Jesus sadalan kag kon ano anang ginambalkanana. Kag ginsogid na ra anangkaisug ni Saulo sa pagwali parti kayJesus doto sa Damasco. 28 Gani alindato naging kaiban nanda run siSaulo, kag miski diin sa Jerusalemara naadluki si Saulo nga magwaliparti sa Ginoo. 29 Nagambal tanara kag nagpakigdiskosyon sa mgaJudio nga andang ambal Griego, pironasilag sanda kag nagplano sanda nga

Binoatan 9:30 211 Binoatan 10:5patayun tana. 30 Pagkaulam ang mgakabogto kay Cristo sa plano nga dato,ginatud nanda si Saulo sa banwa angCesarea kag pinaoli dayon sa Tarso.

31 Pagkatapos dato, naging mat-away anang kaboi ang mga tomoloosa bilog nga Judea, sa Galilea, kagsa Samaria. Nagrigun pa gid anangpagtoo angmga tomoloo kag nagtaodsanda sa Ginoo; kag tungud nga gi-napabaskug sanda ang Ispirito Santonagdogang sanda pa gid.

Si Pedro sa Lida kag sa Jope32 Karon, si Pedro tana, sigi anang

libot-libot sa iba-ibang logar agudbisitaun anang mga bata ang Dios.Kag nagayan tana ra sa mga tomoloodoto sa Lida. 33Doto sa logar nga datonakita ni Pedro ang tao nga anangaran si Eneas. Dia nga tao paralitikokag ara gid kabangon sa anang iring-gaan sa sulud walo ka toig. 34Makonni Pedro kanana, “Eneas, ginayad karun ni Ginoong Jesu-Cristo. Ganipagbangon kag imusun imong iring-gaan.” Kag nagbangon ra nga lagi siEneas. 35 Nakita ang tanan nga mgapomoloyo sa Lida kag sa Saron ngamayad run si Eneas. Kagnagtoo sandara sa Ginoo.

36Karon, doto sa Jopemay tomoloonga babai nga anang aran si Tabita.(Sa Griego anang aran Dorcas nga anggostong ambalun osa.) Dia nga babaidoro anang mayad nga mga inimoankapin pa sa mga malisud. 37 Natabora dato nga nagmasakit ang babainga dia kag napatay. Ginponasannanda anang bangkay kag ginsuludsa koarto sa ibabaw. 38 Ang Jopebukun ra gid marayu sa Lida. Ganipagkabati ang mga tomoloo nga siPedrodoto sa Lida, ginsogonanda angdarwa ka tao nga ayanan tana dotokag pangabayun ngamagayan doto saJope lagi-lagi. 39 Pagkaabot ang mgaginsogo nga dia doto kay Pedro, lagi-lagi nagimus ra si Pedro kag nagtabidkananda. Pagabot nanda doto sa Jope

gindara tana sa koarto nga ginabu-tangan ang patay. May mga balodoto nga nagaparanangis. Ginpakitananda kay Pedro ang mga lambongnga ginpamudbud ni Docras ang boitana pa. 40 Pagkatapos, anang gin-imo ni Pedro, pinagoa na sanda tanansa koarto. Naglood tana dayon kagnagpangamoyo. Pagkatapos nagato-bang tana sa bangkay kag magkoon,“Tabita, bangon!” Nagmoklat siTabita kag pagkakita na kay Pedronagpongko tana. 41 Kinaputan tanani Pedro sa anang alima kag gin-boligan nga magtindug. Pagkataposgintawag na dayon ang mga balo kagang iba nga mga tomoloo doto kagginpakita kananda si Tabita nga boirun. 42 Dia nga itabo nabaritaan sabilog nga Jope, kag doro ang nagtookay Ginoong Jesus. 43 Maboay-boaypa ra anang tinir ni Pedro doto saJope sa anang balay ni Simon ngamanogbulad ang panit.

10Si Pedro kag si Cornelio

1 Doto sa Cesarea may tao ngaanang aran si Cornelio. Dia nga taoisara sa mga kapitan ang mga sol-dado nga Romano sa batalion nga gi-natawag Batalion Italiano. 2 Si Cor-nelio riliyoso nga tao; tana kag anangbilog nga pamilya nagasimba sa Dios.Doro anang naimo nga bolig sa mgaJudio nga pobri, kag pirmi tana nganagapangamoyo sa Dios. 3 Karon,may sangka adlaw, mga alas trisang apon, may nagpakita kanana ngaangil ang Dios. Masanag gid anangpanulung sa angil nga nagsulud saanang balay kag nagtawag kanana.Makon na, “Cornelio!” 4 Pagkakitana sa angil ginadlukan tana, kagmakon na, “Ano imong kinanglan?”Makon ang angil kanana, “Ginpama-tian ang Dios imong mga pangamoyokag nalilipay tana sa imong boligsa mga malisud. Gani ginadumdumkaw ang Dios. 5 Imong imoon dadi,magsogo kaw mga tao sa Jope kag

Binoatan 10:6 212 Binoatan 10:28ipasolang si Simon nga ginatawagra nga Pedro. 6 Doto tana naga-dayon kay Simon nga manogbuladang panit. Anang balay sa binit angbaybay.” 7 Pagkaalin ang angil ngadato, tinawag ni Cornelio ang darwasa anang mga sorogoon kag ang isarasa soldado nga anang ginasogo-sogo.Ang soldado nga dato riliyoso ra ngatao. 8 Ginsogidan sanda ni Cornelioang tanan nga natabo kag pagkataposginsogo na sanda sa Jope.

9 Ang madason nga adlaw mintrasnagarapit sanda run sa banwa angJope, nagsaka si Pedro sa paraway-wayan doto sa borobongan nga tapanagud magpangamoyo. Nagaingogtogid dato ang adlaw. 10Gingutum si Pe-dro kag gosto na andan ngamagkaun.Piro mintras ginapriparar nanda paang pagkaun may ginpakita kananaang Dios. 11 Nakita na ang langit nganagbokas kag may nagapaidalum salogta nga midyo sa oslon nga mala-pad nga ginatonton sa anang apatka posod. 12 Kag doto sa oslon ngadato nakita na ang tanan nga klasinga mga sapatꞋang mga sapat nga na-gaparanaw, ang mga nagakaramang,kag ang mga nagarulupad. 13 Kagmay limug tana dayon nga nabatiannga nagakoon, “Pedro, pagtindug!Pagyaw kag magkaun!” 14 Makon niPedro, “Ginoo, indi maimo, tungudnga asta dadi ara ako pa gid kakaunangmga sapat nga pario dan nga sonosaKasogoan ginabilangngamarisna.”15 Makon roman ang limug kay Pe-dro, “Ayaw pagkona nga marisna angbisan ano nga butang nga ginlimpyoron ang Dios.” 16 Dia tatlo gid kabisis nga ginolit, kag pagkatapos, anggintonton nga dato ginbatak pabaliksa langit.

17Mintras ginaisip pa ni Pedro konano anang kaologan anang nakita ngadato, nagabot ron ang mga tao ngaginsogo ni Cornelio. Ay pagkaulamnanda kon diin anang balay ni Si-mon, nagdiritso sanda doto; kag

pagabot nanda sa may poirtaan angkodal 18 nagpanawag sanda kag nag-pamangkot kon may nagadayon dotonga tao nga anang aran si Simon Pe-dro. 19 Nagkoon ang Ispirito Santokay Pedro nga nagapalibug pa konano anang kaologan anang nakita,makon na, “May tatlo ka tao diannga nagapangita kanimo. 20 Sigi,paglosong kag magtabid kananda,kag indi kaw magpangalangan tun-gud nga ako mismo ang nagsogokananda.” 21 Gani naglosong dayonsi Pedro kag nagkoon sa mga tao,“Ako maman ang tao nga indong gi-napangita. Ano indong kinanglankanakun?” 22 Makon nanda, “Kamiginsogo digi ni Kapitan Cornelio.Mayad tana nga kag tao nagasimbasa Dios. Ginataod tana ang tanannga mga Judio. Anang angil angDios nagkoon kanana nga agadunkaw doto sa anang balay agud ma-batian na kon ano imong iambal.”23Ginpasulud sanda ni Pedro kag dotosanda nagkatorog ang gabi nga dato.

Ang madason nga adlaw nagtabidsi Pedro kananda. May pira ra kamga tomoloo sa Jope nga nagtawasra kanana. 24 Pagkadason ngaadlaw nagabot sanda sa Cesarea.Nagapaabot ron da si Corneliokananda pati anang mga paryintikag masuud nga mga amigo ngaanang ginpanawag. 25 Pagabot niPedro, ginsolang-solang tana niCornelio kag naglood agud simbauntana. 26 Piro ginpatindug tana niPedro kag magkoon, “Pagtindug, ayako tao ra lang.” 27 Kag padayonandang sogidanunmintras nagasuludsanda sa balay, kag doto sa suludnakita ni Pedro nga dorong tao angnagatiripon. 28 Makon ni Pedrokananda, “Kamo mismo nakaulamnga kami nga mga Judio ginabawalanamun riliyon nga magbisita okonmagpakigkaiban sa mga bukun Judio.Piro ginpasanag kanakun ang Diosnga indi ko dapat kabigun ngamarisna ang bisan sino nga tao.

Binoatan 10:29 213 Binoatan 10:4829Gani pagpasogo nindo kanakun ngamagayan digi, ara ako magriklamo.Piro dadi gosto ko nga maulaman konbasi ginpatawag nindo ako.”

30 Nagsabat si Cornelio, makonna, “Mga tatlo ron dadi ka adlawang nakalubas nga ako nagapang-amoyo digi sa balay, kag midyo to-ladia ra nga oras dato, mga alastris ang apon. Mintras nagapang-amoyo ako, golpi lang nga nagpakitakanakun ang tao nga may masolawnga lambong. 31Kag makon na dayonkanakun, ‘Cornelio, ginpamatian angDios imong pangamoyo kag ginadum-dum na imong pagbolig sa mga pobri.32Dadi, magsogo kaw mga tao sa Jopekag ipaabat ang tao nga anang aran siSimonPedro. Doto tana nagadayon saanang balay ni Simon nga manogbu-lad angpanit. Anangbalay sa binit gidang baybay.’ 33 Gani ginpasogoan takaw nga lagi, kag salamat ay nagabotka ra. Ta, digi kami tanan sa prisin-sya ang Dios agud pamatian kon anoanang ginsogo ang Dios kanimo ngaisogid kanamun.”

Si Pedro Nagwali sa Balay ni Cornelio34 Gani nagambal si Pedro, makon

na, “Dadi naulaman ko ron nga angDios ara pinilian. 35 Kon ang taogali may kaadluk sa Dios kag ostoanang ginaimo, bisan ano anang laibatonon tana ang Dios. 36 Nabatiannindo ra ang Mayad nga Barita ngaginsogid ang Dios kanamun nga mgaIsraelita nga ang tao makapasagolirun kanana paagi sa pagtoo kayJesu-Cristo. Tana anang Ginoo angtanan. 37-38 Naulaman nindo ra angmga natabo sa bilog nga probinsyaang Judea parti kay Jesus nga taga-Nazaret. Kabay nagompisa dia saGalilea pagkatapos nga makawali siJuan parti sa pagbunyag. Gintawanang Dios si Jesus ang Ispirito Santokag gaum. Kag tungud nga kaibanna ang Dios, nagayan tana sa iba-ibang logar nga nagaimo mayad.Kag ginaayad na ra ang tanan nga

ginapaantos ang dimonyo. 39 Kamimismo makapamatood sa tanannga anang ginpangimo tungud nganakita namun mismo anang mgaginpangimo sa Jerusalem kag saibang mga banwa ang mga Judio.Ginpatay tana ang mga Judio paagisa paglansang kanana sa kros. 40 Piroginbanaw tana ang Dios sa ikatlo kaadlaw kag ginpakita kanamun ngatana boi. 41Ara tana pagpakitaan angDios sa tanan kondi kanamun langnga anang ginpili run nga lagi angona bilang mga tistigo para ibaritasa iba ang parti kanana. Pagkabanawkanana, nakaiban namun tana nganagkaun kag naginum. 42Kag ginsogona kami nga magwali ang Mayad ngaBarita sa mga tao. Ginkonan na kamira nga pamatodan nga tana mamangid anang ginpili angDios ngamagingmanogukum sa mga boi kag sa mganapatay run. 43 Si Jesu-Cristo mamananang ginakoon ang tanan nga mgapropita nga ang tanan nga nagatookanana patawadun andang mga salapaagi sa anang gaum anang aran.”

Ang Ispirito Santo Nagabot sa mgaBukun Judio

44 Mintras nagawali pa si Pedronagkunsad ang Ispirito Santo satanan nga nagaparamati doto. 45Angmga tomoloo nga mga Judio nganagtabid kay Pedro alin sa Jopenatingala nga ang Dios nagtaw raang Ispirito Santo sa mga bukunJudio. 46 Ay nabatian nanda sandanga nagaambal sa iba-ibang mgaambal kag nagadayaw sa Dios. Ganimakon ni Pedro, 47 “Dia nga mgatao nakabaton ron ang IspiritoSanto nga pario atun nabaton bisanmatood nga sanda bukun Judio. Ganiara run adlang para mabunyagansanda sa tobig.” 48 Nagsogo tanadayon nga dia sanda bunyagan agudipakita nga sanda kay Jesu-Cristo ron.Pagkatapos dato ginpangabay nandasi Pedro nga magtinir anay pira kaadlaw doto kananda.

Binoatan 11:1 214 Binoatan 11:2011

Anang Ginsaysay ni Pedro sa mgaTomoloo sa Jerusalem

1 Karon, nabatian ang mga apos-tolis kag mga tomoloo sa Judea ngaang mga bukun Judio nagbaton raanang ambal ang Dios. 2 Gani pag-balik ni Pedro sa Jerusalem, ginbasoltana ang mga tomoloo nga mga Ju-dio nga nagapati nga ang mga bukunJudio kinanglan magpatori anay bagomakadapun kananda. 3Makon nandakay Pedro, “Ikaw kabay Judio, ta basinagayan kaw doto kag nagkaun pasa anang balay ang mga bukun Judionga ara matori?” 4 Gani ginsaysay niPedro kananda ang tanan nga natabokanana alin sa ompisa.

5 Makon na, “Ang ako nagapang-amoyo doto sa siodad ang Jope mayginpakita kanakun ang Dios. Maynakita ako nga midyo sa malapad ngaoslon nga nagapaidalum alin sa lan-git. Dia ginatonton sa anang apat kapamosod, kag sa akun tupad mismonagtadung. 6Ginsulung ko ngamayadkag nakita ko nga anang sulud sari-sari nga klasi ang sapat. May dotonga may apat andang siki, may mgamapirintas, may mga nagakaramang,kag may mga nagarulupad. 7 Kagmay nabatian ako nga limug nganagkoon kanakun, makon, ‘Pedro,pagtindug! Pagyaw kag magkaun!’8 Piro nagsabat ako nga indi ko datomaimo tungud nga ako ara pa gidkakaun ang mga sapat nga toladatonga marisna kag ginabawal ang Kaso-goan. 9Pagkatapos makon roman anglimug alin sa langit, ‘Ayaw pagkonanga marisna ang mga butang nga gi-nakoon ang Dios nga limpyo.’ 10Tatlogid ka bisis dia natabo, kag pagkat-apos dato ginbatak ruman ang mgabutang nga dato sa langit. 11 Sa orasra gid nga dato may tatlo ka taoalin sa Cesarea nga nagabot doto sabalay nga akun ginadayonan. Angmga tao nga dato ginsogo doto agudpangitaun ako. 12 Ang Ispirito Santo

nagkoon kanakun nga indi ako mag-pangalangan nga magtabid kananda.Ang anum nga dia nga atun mgakabogto kay Cristo nga taga-Jopekaiban ko mismo pagayan ko dotosa anang balay ni Cornelio sa Ce-sarea. 13 Pagabot namun doto gin-sogidan kami ni Cornelio nga maynakita tana nga angil doto sa suludanang balay. Nagkoon kono ang angilkanana nga magsogo tana mga taonga ipasolang doto sa Jope si Simonnga kon tawagun Pedro. 14 Isogid nakanana konpaiwan tanamalowas patianang pamilya. 15 Pagkaambal datoni Cornelio, nagompisa ako gani ngamagambal kananda, kag mintras na-gaambal ako pa nagabot ang IspiritoSanto kananda pario anang pagabotkanatun ang ona. 16 Kag nadumdu-man ko dayon anang koon ni GinoongJesus: ‘Ginbunyagan ni Juan ang mgatao sa tobig, piro kamo bunyagan saIspirito Santo.’ 17 Gani ang natabonga dato nagapamatood nga ananggintaw ang Dios kanatun nga mgaJudio pagtoo ta kay Ginoong Jesu-Cristo gintaw na ra sa mga bukun Ju-dio. Ta kon maman dato anang gostoang Dios, sino ako nga magkontra saanang gosto?” 18 Pagkabati dato angmga tomoloo nga Judio, ara sanda runmagsari basol kay Pedro, kondi nag-dayaw sanda sa Dios. Makon nanda,“Kon toladato, ang mga bukun Judiogali ginapainulsul ra ang Dios sa an-dangmga sala agudmakabaton sandara kaboi nga ara kataposan.”

Ang mga Tomoloo sa Antioquia19 Alin ang pagpatay kay Esteban

nagrarapta ang mga tomoloo tun-gud sa pagingabot kananda. Angiba kananda nagarabot sa logar angFenicia, sa isla ang Cipre, kag patisa banwa ang Antioquia. Ginsogidnanda ang Mayad nga Barita miski sadiin sanda makaayan, garing sa mgaJudio lang. 20Piro ang iba ngamga to-moloo nga taga-Cipre kag taga-Cirenenagayan ra sa Antioquia kag pati

Binoatan 11:21 215 Binoatan 12:10ang mga bukun Judio ginasogidannanda angMayad nga Barita parti kayGinoong Jesu-Cristo. 21 Ginboligansanda ang Ginoo, kag doro ang nagtookag nagliso sa Ginoo.

22 Ang natabo nga dia nabaritaanang mga tomoloo sa Jerusalem, ganiginpadara nanda si Bernabe doto saAntioquia. 23 Pagabot na doto nali-pay tana ay nakita na nga ginkaloyangid matood ang Dios ang mga taodoto. Kag ginlaygayan na sanda ngamagpakatutum kag magpakarigun saandang pagtoo sa Ginoo. 24Si Bernabenga dia mayad nga tao, ginagaumanang Ispirito Santo, kag ugut anangpagtoo sa Dios. Gani doro doto angnagtoo sa Ginoo.

25 Nagayan dayon si Bernabesa Tarso agud pangitaun si Saulo.26 Pagkakita na kanana gindara napabalik sa Antioquia. Sangka toigsanda gid nga naging kaiban ang mgatomoloo doto kag dorong tao andanggintodloan. Ang mga tomoloo dotosa Antioquia maman ang ona ngagintawag nga mga Kristiano.

27 Ang mga adlaw nga dato maymga propita doto sa Jerusalem nganagayan sa Antioquia. 28 Ang is-ara kananda anang aran si Agabo.Nagtindug tana kag paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo nagtagnatana nga may tiggurutum nga mag-aabot sa bilog nga kalibotan. (Angtiggurutum nga dato natabo matoodsa tyimpo nga si Claudio ang Im-pirador sa Roma.) 29 Gani anangginimo ang mga tomoloo doto saAntioquia, nagkarasogot sanda ngakada isara kananda mapadara boligsa andang mga kabogto kay Cristonga doto sa Judea sono sa andangmasarangan. 30 Kag ginpadara nandadia kay Bernabe kag kay Saulo aguditaw sa mga maulam-ulam nga na-gadomara sa mga tomoloo doto saJerusalem.

12Giningabot ni Herodes ang mga To-

moloo1 Sa mga tyimpo nga dato gi-

nompisaan ingabot ni Aring Herodesang pira ka mga tomoloo kay Cristo.2Ginpapatay na si Santiago nga anangkabogto ni Juan paagi sa ispada.3 Pagkakita na nga nalipay ang mgaJudio tungud sa anang ginimo ngadato, ginpadakup na ra si Pedro. Dianatabo ang nagapista ang mga Ju-dio ang Pista ang Tinapay nga araPampaabok. 4 Ginpasulud na si Pe-dro sa prisoan kag ginpagoardyaan saapat ka gropo nga mga soldado ngatag-apat. Sono sa anang plano niHerodes, anang bista ni Pedro imoonna sa pobliko pagkatapos ang Pistaanang Paglubas ang Angil. 5Gani gin-pabantayan na lang sa mga soldadosi Pedro doto sa prisoan. Piro angmga tomoloo tana padayon andangmaugut nga pagpangamoyo sa Diospara kanana.

Ginpagoa si Pedro sa Prisoan6 Ang gabi nga bago bistaun anang

kaso ni Pedro, nagakatorog tana ngaginakadinaan darwa ka kadina satunga ang darwa ka soldado. Maymga goardya pa nga nagabantaysa poirtaan ang prisoan. 7 Karon,golpi lang nga nagsanag sa suludang prisoan kag may nagpakita dotonga angil nga ginsogo ang Ginoo.Gintapik na anang kilid ni Pedroagud pokawon, kag makon na dayon“Dali! Pagbangon!” Kag nagkaraukasang mga kadina nga nagabugkus saanang alima. 8 Makon ra ang angil,“Soksokan imong akus kag imongsandalyas.” Kag ginsonod ra datoni Pedro. Pagkatapos makon dayonang angil kanana, “Soksokan imonginogpangalikupkup kag magsonodkanakun.” 9 Kag nagsonod tana saangil pagoa sa prisoan. Ara kaulam siPedro kon matood ang nagakaratabo.Anang pagsarig tana taginup langdato. 10 Ginlubasan nanda angprimiro kag ang ikarwa nga mgagoardya. Pagabot nanda sa salsalun

Binoatan 12:11 216 Binoatan 13:2nga poirtaan nga nagaatobang sasiodad, ang poirtaan nagabri langang ana. Kag naggoa sanda dayon.Pagkalampas nanda sa sangka kalyigolpi tana lang nga ginbayaan angangil. 11 Bago na pa naulamannga bukun gali taginup ang natabokanana. Makon na, “Matood ra gidnga ginpadara ang Ginoo anang angilkag ginloas na ako kay Herodes kagsa tanan anang ginalauman ang mgaJudio nga matabo kanakun.”

12 Pagkaulam na nga tana libri run,nagayan tana doto sa anang balayni Maria nga nanay ni Juan Marcos.Dorong tao ang nagtiripon doto kagnagaparangamoyo. 13 Nagpanoktoksi Pedro sa poirtaan sa goa, kag nag-goa ang sorogoon nga si Roda agudsulungun kon sino ang nagapanok-tok. 14 Nakilala na anang limug niPedro kag sa anang kalipay sa baylonga abrian na ang poirtaan, domala-gan tana pasulud agud sogidan anangmga kaiban nga si Pedro doto sa goa.15 Makon nanda kay Roda, “Nago-mang ka run sigoro!” Piro ginapiritni Roda nga doto gani si Pedro. Ganimakon nanda, “Basi kon anang angilni Pedro dato.” 16Si Pedro tana sigi para gid anang panoktok. Gani ang originbokasan nanda ang poirtaan kagaros indi sanda makapati tungud ngasi Pedro ra gid gani. 17 Ginsinyasansanda ni Pedro nga magipus, kag gin-saysay na dayon kananda kon paiwantana ginpagoa ang Ginoo sa prisoan.Kag ginkonan na sanda nga sogidannanda si Santiago kag ang iba pa ngamga tomoloo. Pagkatapos dato nag-goa tana kag nagayan sa ibang logar.

18 Pagkasanag nagkagolo ngamayad ang mga goardya ay ara runsi Pedro kag ara sanda kaulam konano ang natabo kanana. 19 Nagsogosi Herodes nga pangitaun tana,piro ara nanda gid makita. Ganiginpaimbistigar na ang mga goardyakag ginpapatay na dayon. Pagkataposdato nagalin si Herodes sa Judea.

Nagayan tana sa Cesarea kag dotonagtinir.

Anang Pagkapatay ni Herodes20 Karon, si Herodes nga dia, doro

gid anang kasilag sa mga tao sa Tirokag Sidon. Piro angmga taga-Tiro kagtaga-Sidonnagabuul andangpagkaunsa anangbanwa ang ari, gani nagkara-sogot sanda nga magpakigosay saari. Primiro ginamigo nanda anaysi Blasto agud boligan sanda, aytana maman anang ginasarigan angari sa palasyo. Pagkatapos, na-gayan sanda dayon sa ari agud mag-pakigkita kanana. 21 Pagabot ang ad-lawnga si Herodesmagapakigkita runsa mga taga-Tiro kag taga-Sidon, gin-soksok na anang lambong nga parasa ari kag nagpongko tana dayonsa anang trono kag magdiskorso.22 Nagsiringgit ang mga tao, makonnanda, “Bukun tao ang nagaambalnga dan, kondi dios!” 23 Kag datora nga lagi ginsilotan tana anangangil ang Ginoo, tungud nga ara napagtawan ang padungug sa Dios. Gi-nolod tana kag napatay dayon.

24 Gani anang ambal ang Dios pa-dayon nga naglapnag kag nagdoro pagid ang mga tomoloo.

25 Karon, si Bernabe kag si Saulotana, pagkaatud nanda anang boligang mga tomoloo sa mga tomoloodoto sa Jerusalem, nagbalik sanda saAntioquia. Gindara nanda ra si JuanMarcos.

13Si Bernabe kag si Saulo Ginsogo ang

Ispirito Santo1 Doto sa Antioquia may mga

propita kag mga manogtodlo ngakabilang sa mga tomoloo kay Cristo.Ang iba kananda si Bernabe, siSimeon nga ginatawag nga Nigro,si Lucio nga taga-Cirene, si Manaennga nagbaul kaiban ni Herodes ngaGobirnador, kag si Saulo. 2 Mintrasnagapoasa sanda kag nagasimbasa Ginoo, nagkoon kananda angIspirito Santo, makon, “Pabulagan

Binoatan 13:3 217 Binoatan 13:22nindo si Bernabe kag si Saulo ayako may ipaimo nga obra kananda.”3 Pagkatapos andang poasa kagpagpangamoyo, gintongtongannanda si Bernabe kag si Saulo andangalima kag ginpapanaw dayon.

Si Bernabe kag si Saulo sa Cipre4 Gani nagpa-Seleucia si Bernabe

kag si Saulo nga ginpadara angIspirito Santo. Kag alin doto nagsakaysanda paayan sa isla ang Cipre.5 Pagabot nanda doto sa banwa angSalamina ginwali nanda anang ambalang Dios sa anang mga simbaanang mga Judio. Kaiban nanda ra siJuan Marcos nga mabolig kananda saandang obra. 6 Gintaris-taris nandaang bilog nga isla asta nakaabot sandasa banwa ang Pafos sa loyong baybay.May nakita sanda doto ngamadyikironga si Bar-Jesus. Judio tana, kagnagapakono-kono nga tana propitanga ginsogo ang Dios. 7 Amigo tanani Sergio Paulo nga gobirnador angisla nga dato. Si Sergio Paulo ngadia maaram nga tao. Ginpatawag nasi Bernabe kag si Saulo tungud ngagosto na ngamagpamati anang ambalang Dios. 8 Garing ginpamalabagansanda ang madyikiro nga si Elimas.(Maman dia anang aran ni Bar-Jesussa ambal nga Griego.) Ginimoratanna gid nga ipalikaw ang gobirnadoragud indi tana magtoo kay Jesus.9 Piro si Saulo nga ginatawag ranga Pablo gingauman ang IspiritoSanto. Ginsulung na nga mayad siElimas kag magkoon, 10 “Bata kaw niSatanas! Kaaway kaw ang tanan ngamayad! Poros pandaya kag panlokoimong ginaimo. Ginabaliskad mopirmi ang mga kamatoodan nga alinsa Ginoo. 11 Dadi sisilotan na ikaw.Mabobolag kaw kag indi gid makakitasa sulud ang pira ka adlaw.” Lagi-laginagdulum anang panulung ni Elimaskag nabolag tana. Nagpangapkaptana run lang nga nagasagiap angmaagobay kanana. 12 Pagkakita anggobirnador sa natabo kay Elimas

nagtoo tana, ay natingala tana ngamayad samga panodlo parti sa Ginoo.

Sa Antioquia nga sa Pisidia13 Pagalin nanday Pablo sa Pafos,

nagsakay sanda sa sakayan nga paPerga sa probinsya ang Panfilia.Pagabot nanda doto ginbayaansanda ni Juan Marcos. Nagbaliktana sa Jerusalem. 14 Sanday Pablotana nagdiritso sa Antioquia nga saprobinsya ang Pisidia. Pagabot angAdlaw nga Inogpaway nagayan sandasa anang simbaan ang mga Judio kagnagpongko doto. 15 May nagbasa saanang Kasogoan ni Moises kag saanang mga ginsolat ang mga propita.Pagkatapos may ginsogo ang mgaopisyalis nga konon sanday Pablo konmay inogambal sanda nga makaboligsa mga tao. 16Gani nagtindug si Pablokag ginsinyasan na ang mga tao ngamagpamati kanana. Makon na,

“Mga kapario ko nga mga Israelita,kag kamo nga bukun Israelita piro na-gasimba ra saDios, pamatii nindo ako!17 Ang Dios nga ginasimba ang mgaIsraelitamaman ang nagpili atunmgakaolang-olangan, kag ginpadoro nasanda mintras doto sanda pa nagaolisa Egipto. Kag paagi sa anang gaumginboligan na sanda agud makaalinsa Egipto. 18 Sa sulud 40 ka toig angsanda doto ron sa logar nga ara gi-naolii ang tao ginagoanta lang gid angDios andang kasotil. 19 Pagkatapos,ginpamirdi na ang pito ka nasyon saCanaan, kag gintawna dayon angmgalogar nga dato sa atun mga kaolang-olangan. 20Dia tanan ginimo ang Diossa sulud 450 anyos.

“Pagkatapos gintawan na sandamga manogosgar agud magdomarakananda asta sa anang tyimpo niSamuel nga propita. 21 Ang ori nag-pangayo sanda ari, gani gintaw angDios si Saulo nga bata ni Cis kag isarasa anang kaapo-apoan ni Benjamin.Nagari si Saulo kananda sa sulud 40ka toig. 22 Pagkatapos nga paalinunang Dios si Saulo bilang ari, si David

Binoatan 13:23 218 Binoatan 13:41

ruman anang ginpaari kananda. Konparti kay David maman dia anangkoon ang Dios, ‘Nagostoan ko si Davidnga bata ni Jesse. Tana ang mag-atoman ang tanan nga akun isogokanana.’ ” 23 Makon pa ni Pablo samga tao, “Kag digi sa anang kaliwat niDavid nagalin si Jesus ngamaman angManlolowas nga ginpangako ang Diossa Israel. 24 Bago magompisa todlo siJesus, nagwali run nga lagi si Juan satanan nga mga Israelita nga maginul-sul sanda andang mga sala kag mag-parabunyag. 25Kag datongmatataposron ni Juan anang obra, makon nasa mga tao, ‘Sigoro indong kaisip akoron indong ginapaabot. Bukun ako.Ako ginpaona lang. Tana masonoddayon kag miski maging anang soro-goon lang indi ako poidi.’ ”

26 Makon dayon ni Pablo, “Mgakabogto, kamo nga mga kaliwat niAbraham kag kamo nga mga bukunJudio piro nagasimba ra sa Dios, kitamaman anang ginpadaraan ang Diosang Mayad nga dia nga Barita parti sakalowasan. 27 Piro ang mga Judio nganagaoroli sa Jerusalem pati andangmga manogdomara ara nagkilala ngasi Jesus maman ang Manlolowas. Arasanda ra kaintindi anang ginambalang mga propita nga ginabasa nandakada Adlaw nga Inogpaway sa an-dang mga simbaan; piro sanda runda mismo ang nakaimo anang mgagintagna ang mga propita pagkond-inar nanda kay Jesus nga patayun.28Bisan ara sandamarigunnga ibidin-sya agud patayun tana, ginpangayonanda pa gid kay Pilato nga ipapataysi Jesus. 29Kag pagkatapos nga naimonanda run ang tanan nga ginambalsa Kasolatan nga matatabo kanana,gintangtangnanda tanadayon sa kroskag ginbutang sa rulubungan. 30 Piroginbanaw tana ang Dios alin sa mgaminatay. 31 Kag sa sulud doro ngamga adlaw kon kapira-pira tana langnagpakita sa mga tao nga nagtarabidkanana anang pagalin sa Galilea nga

nagaayan sa Jerusalem. Ang mgatao nga dato maman run ang naga-panogid dadi sa mga Israelita partikay Jesus. 32 Kag kami dadi digira agud sogidan kamo ang mayadnga barita nga ginpangako ang Diossa atun mga kaolang-olangan, 33 nganatoman na run kanatun nga andangmga kaapo-apoan. Kag ginimo na diapagbanaw na kay Jesus. Toladia ra gidang nakabutang sa ikarwa nga Salmo.Makon doto,‘Ikaw akun Bata kag dadi ipakita ko

nga ako imong Tatay.’34Ay ginpangako ra nga lagi ang Diosnga tana banawonna kag anang lawasindi maronot tungud nga makon nara,‘Ang mga pangako nga akun gin-

pangako kay David imoon kokanindo.’

35 Gani makon doto sa isara pa ngaSalmo,‘Indi kaw magtogot nga maronot

anang lawas imong matutumnga sorogoon.’

36 Karon, bukun si David anangginakoon nga dato, tungud ngapagkatapos anang pagsirbi ni Davidsa mga tao sono sa anang ginapaimoang Dios kanana, napatay tana kagginlubung sa kilid ang ginlubungananang mga kaolang-olangan kaganang lawas naronot. 37 Piro si Jesustana nga ginbanaw ang Dios alinsa mga minatay ara gid maronot.38-39 Gani mga kabogto, dapat nindonga maulaman nga paagi kay Jesusginasogid namun kanindo ang baritanga kita mapapatawad ang Dios saatun mga sala; ang bisan sino nganagatoo kay Jesus ginabilang angDiosnga matarung. Dia indi maimo paagisa pagsonod sa Kasogoan ni Moises.40 Gani magandam kamo agud indimatabo kanindo anang koon ang mgapropita. Makon nanda,41 ‘Kamo nga masyado magtoyatoya,Matitingala kamo nga mayad sa akun

imoon.

Binoatan 13:42 219 Binoatan 14:5Magakarapatay kamo lang tungud

nga may imoon ako sa indongtyimpo nga indi kamo gidmagpati bisanmaymagsaysaykanindo.’ ”

42 Karon, datong nagagoa run siPablo kag si Bernabe sa simbaan,ginkonan sanda ang mga tao ngamagbalik sa madason nga Adlaw ngaInogpaway agud sogidan sanda pagid parti sa mga butang nga dato.43 Pagburulag ang mga tao, doro ngamga Judio kag mga bukun Judio nganadara sa riliyon ang mga Judio angnagsonod kay Pablo kag kay Bernabe.Ginambalan sanda nanday Pablo kagginlaygayan nga magpadayon sandasarig sa anang kalooy ang Dios.

44 Pagabot ang nagdason ngaAdlaw nga Inogpaway aros ang tanannga mga pomoloyo sa Antioquianagtipon doto sa simbaan ang mgaJudio agud pamatian anang ambalang Ginoo. 45 Pagkakita ang mgaJudio sa doro nga mga tao nganagtarambong, naakig sanda ngamayad kag ginkontra nanda anangmga ginpangambal ni Pablo kaggininsolto nanda tana pa. 46 Piromas nagisug pa gid gani si Pablokag si Bernabe. Makon nanda samga Judio, “Kinanglan gid nga iwalianay kanindo nga mga Judio anangambal ang Dios. Piro tungud ngaginasikway nindo nagapakilala langnga kamo indi bagay nga tawan kaboinga ara kataposan. Gani alin dadi, samga bukun Judio kami run mawaliang Mayad nga Barita. 47 Tungudnga maman dia anang sogo angGinoo kanamun ay may nasolat nganagakoon:‘Ginimo ko ikaw nga solo nga mag-

ataw kasanag sa mga bukunJudio, agud paagi kanimo angkalowasan mapalapnag sabilog nga kalibotan.’ ”

48 Pagkabati dato ang mga bukunJudio nalipay sanda kag nagdayawsanda sa anang ambal ang Ginoo. Kag

ang tanan nga mga ginpili para sakaboi nga ara kataposan naging to-moloo.

49Gani naglapnag anang ambal angGinoo sa logar nga dato. 50 Garingginsolsolan ang mga Judio ang mganagadomara sa siodad pati ang mgariliyoso kag ginakilala nga mga babainga kontraun sanday Pablo. Ganiginingabot nanda si Pablo kag si Bern-abe kag ginpalayas nanda sa andanglogar nga dato. 51 Anang ginimoni Pablo kag ni Bernabe, gintapokannanda ang yabok andang mga sikibilang tanda nga ara sanda run sara-batun kon silotan ang Dios ang mgatao doto. Kag nagayan sanda dayonsa Iconio. 52 Doto tana sa Antioquiaang mga nagasonod kay Jesus nganagkarabilin ginagauman ang IspiritoSanto, kag malipayun sanda gid.

14Sa Iconio

1Ang natabo sa Iconio pario ra angnatabo sa Antioquia: si Pablo kag siBernabe nagayan sa anang simbaanang mga Judio kag tungud sa andangpagwali doro nga mga Judio kag mgabukun Judio ang nagtoo kay Jesus.2 Piro ang mga Judio nga ara nag-too, ginpalain nanda anang buut angmga bukun Judio samga tomoloo, kagginsolsolan nanda pa nga kontraunsanda. 3 Maboay ra anang tinir dotoni Pablo kag ni Bernabe. Kag arasanda ginaadluki magambal parti saGinoo. Ginpakita ang Ginoo nga ma-tood andang ginatodlo parti sa anangkalooy, ay gintawan na sanda gaumnga magimo mga milagro kag mgakatiringalaan. 4 Gani, ang mga taodoto sa siodad nga dato natunga; angiba nagkampi sa mga Judio nga aranagatoo, kag ang iba tana nagkampisa mga apostolis.

5 Karon, ang mga Judio kag an-dang mga manogdomara, pati ang

Binoatan 14:6 220 Binoatan 14:23

mga bukun Judio, nagplano nga saki-tun nanda kag pasilun ang mga apos-tolis. 6 Pagkaulam ang mga aposto-lis nga toladato ang plano kanandanagpalagyaw sanda sa Listra kag saDerbe, nga mga siodad nga sakup angLicaonia, kag sa palibot nga logar.7 Kag ginwali nanda doto ang Mayadnga Barita.

Sa Listra8 Doto sa Listra may sangka tao

nga indi kapanaw ay lopog tanaalin pa anang pagkabata. 9 Mintrasnagapongko tana doto nagpamatitana sa anang mga ginaambal niPablo. Ginsulung tana nga mayadni Pablo kag nakita na nga maypagtoo tana nga ang Ginoo makaayadkanana. 10 Gani sa mabaskug ngalimug makon ni Pablo kanana,“Pagtindug tadlung!” Naggolpira tindug ang tao nga dato kagnagpanaw-panaw. 11 Pagkakita angmga tao sa anang ginimo ni Pablo,nagsiringgit sanda sa Licaonia ngaambal, makon nanda, “Ang mga diosnagpapario sa tao kag naglosongdigi kanatun!” 12 Gintawag nanda siBernabe nga andang dios nga si Zeus,kag si Pablo tana andang dios ngasi Hermes tungud nga tana mamanang manogambal. 13 Anang timploandang dios nga si Zeus marapit langsa goa ang siodad. Gani anang parini Zeus nagdara mga baka nga maykolintas nga bolak doto sa poirtaanang siodad. Gosto na kag gosto raang mga tao nga ialad dato sa mgaapostolis. 14 Pagkaulam ni Bernabekag ni Pablo kon ano andang toyonga imoon, ginisi nanda andang mgalambong tungud nga para kanandamarimo gid anang ginaimo ang mgatao. Nagdalagan sanda sa tungaang mga tao kag nagsinggit nganagakoon, 15“Mga amigo, basimaaladkamo kanamun? Kami mga tao ralang nga pario kanindo. Ginawalinamunkanindo angMayadngaBaritaagud bayaan nindo ron ang mga ara

polos nga dia nga mga butang kagmagparapit sa Dios nga boi. Tanamaman ang nagimo ang langit, anglogta, ang dagat, kag ang tanannga mga butang sa mga logar ngadia. 16 Ang ona ginpabayanan langang Dios ang mga tao nga sonodonandang gosto. 17 Piro sa tanan ngaoras ginapakilala ang Dios anangkaogalingun sa mga tao paagi saanang mga ginaimo nga mayad.Ginatawan na kamo oran kag mgapatubas pagabot ang tigarani; abondanga pagkaun anang ginataw kanindoagud malipay kamo.” 18 Piro bisantoladato anang ginaambal ang mgaapostolis, nalisudan sanda pa ra gidmagpigar sa mga tao nga magpatayandangmga baka agud ialad kananda.

19 Karon, may nagabot nga mgaJudio nga alin sa Antioquia nga saPisidia kag sa Iconio. Ginkombinsinanda ang mga tao nga magkampikananda. Ginboroligan nanda pasilsi Pablo kag gingoyod dayon sa goaang banwa, ay andang pagsarig pataytana run. 20 Piro pagtiripon angmga tomoloo doto sa anang pali-bot, nagbangon tana kag magbaliksa banwa. Ang madason nga adlawnagayan sanda nga darwa ni Bernabesa Derbe.

Andang Pagbalik sa Antioquia nga saSiria

21 Ginwali ni Pablo kag ni Bernabeang Mayad nga Barita doto sa Derbekag doro andang nadara nga magingsomolonod ni Jesu-Cristo. Pagkata-pos nagbalik sanda ruman sa Listra,sa Iconio, kag sa Antioquia nga saPisidia. 22Ginparigun nanda ang mgatomoloo kag ginlaygayan nga magpa-dayon gid sa andang pagtoo. Makonnanda pa sa mga tomoloo, “Doronga mga kalisud atun kinanglan ngamaagian anay bago kita makasu-lud sa anang ginarian ang Dios.”23 Sa kada logar nga may mga to-moloo nga nagatiripon, nagpili sandamga maulam-ulam nga magadomara

Binoatan 14:24 221 Binoatan 15:12kananda. Nagpoasa sanda kag nag-pangamoyo para sa mga napili kaggintogyan nanda dayon sa Ginoo ngaandang ginatooan.

24 Pagkatapos nagagi sanda sa mgalogar nga sakup ang probinsya angPisidia kag nagabot sanda sa Pan-filia. 25 Nagwali sanda doto sa Pergakag naglusub sanda dayon sa Atalia.26Alin doto nagsakay sanda pabalik saAntioquia. Maman dia ang logar ngaandang ginalinan, kag digi ra sandaginpangamoyo ang mga tomoloo ngakaloyan sanda ra gid ang Dios sa an-dang irimoon nga dadi natapos nandarun.

27 Pagabot ni Pablo kag ni Bern-abe sa Antioquia gintipon nanda angtanan nga mga tomoloo kag ginsogidnanda dayon ang tanan nga anangginimo ang Dios paagi kananda, kagkon paiwan nga ang Dios nagtawkaigayonan agudmakatoo ra angmgabukun Judio. 28 Kag maboay anangtinir ni Pablo kag ni Bernabe doto samga tomoloo sa Antioquia.

15Ang Miting sa Jerusalem

1 Karon, may mga tao alin saprobinsya ang Judea nga nagarayansa Antioquia kag nagtodlo sa mga to-moloo doto nga sanda ngamga bukunJudio indi kono malowas kon indisanda magpatori sono sa ginatodloanang Kasogoan ni Moises. 2 Piroginkontra sanda nga mayad ni Pablokag ni Bernabe kag naging mainit an-dang pagdiriskosyon. Gani nagkara-sogot ang mga tomoloo doto nga siPablo kag si Bernabe kag ang ibapa nga mga tomoloo sa Antioquiamagarayan sa Jerusalem agud mag-pakigkita sa mga apostolis kag sa mgamaulam-ulam doto parti sa butangnga dia.

3 Kag ginpapanaw nanda dayonsanday Pablo. Mintras nagaagi sandasa Fenicia kag sa Samaria, ginabaritananda sa mga tomoloo doto nga maymga bukun Judio nga nagtoo ron da

kay Cristo. Kag pagkabati nanda dato,nalipay sanda nga mayad. 4 Pagabotnanday Pablo sa Jerusalem ginba-ton sanda ang mga apostolis, mgamaulam-ulam, kag tanan nga mga to-moloo doto. Kag ginsaysay nandayPablo ang tanan nga ginimo ang Diospaagi kananda. 5 Karon, may mgatomoloo doto ngamgamimbro ananggropo ang mga Pariseo. Nagtindugsanda kag magkoon, “Kinanglan to-riun ang mga bukun Judio kag kononsanda nga magtoman sa Kasogoan niMoises.”

6Gani nagmiting angmga apostoliskag ang mga maulam-ulam agudambalan ang butang nga dato.7 Malawig andang diriskosyon. Angori nagtindug si Pedro kag nagkoon,“Mga kabogto, naulaman nindo ranga ako ginpili ang Dios alin kanindoang ona pa agud itodlo ko ang Mayadnga Barita sa mga bukun Judio,agud makabati sanda ra kag magtoo.8 Naulaman ang Dios kon ano angsa tagiposoon ang mga tao. Kagginpakita na nga ginabaton na ra angmga bukun Judio tungud nga gintawna ra ang Ispirito Santo kanandapario anang ginimo kanatun ang ona.9 Sa panulung ang Dios, kita nga mgaJudio kag sanda nga bukun Judiopario lang. Ay ginlimpyoan na raandang mga tagiposoon sa andangmga sala tungud nga nagtoo sanda.10Ta basi ginapaugut nindo ang Dios?Basi gosto nindo nga pasonodonatun kapario nga mga tomoloo angmga soronodon nga bisan gani atunmga kaolang-olangan pati kita arara kasonod? 11 Kabay nagapati kitanga anang kalowasan ang mga bukunJudio pario ra ang kanatun nga mgaJudio. Malowas sanda ra paagi langgid sa anang kalooy ni Ginoong Jesu-Cristo.”

12 Pagkabati nanda dato nagiri-pus sanda tanan. Kag ginpama-tian nanda dayon anang ginsaysay niBernabe kag ni Pablo parti sa mgakatiringalaan kag mga milagro nga

Binoatan 15:13 222 Binoatan 15:30ginimo ang Dios sa mga bukun Ju-dio paagi kananda. 13 Pagkataposnanda ambal, si Santiago ruman angnagambal. Makon na, “Mga kabogto,pamatii nindo ako. 14 Ginsaysaykanatun ni Simon Pedro ang primironga pagtawag ang Dios sa mga bukunJudio agud may mga tao ra nga alinkananda nga maging ana. 15 Kag diasono ra sa anang mga ginsolat angmga propita ang ona, ay makon saKasolatan,16 ‘Pagkatapos dia magabalik ako,Kag patindugun ko roman anang

ginarian ni David nga nag-bagsak.

Pabangonon ko roman sa anangpagkarompag,

17 Agud ang ibang mga tao maka-pangita kanakun, ang tanannga bukun Judio nga akungintawag nga maging akun.

18Maman dia anang koon ang Ginoo,kag maboay na run dia gin-paulam.’ ”

19 “Gani,” makon ni Santiago, “konsa kanakun indi ta run pagpabud-layan ang mga bukun Judio nga nag-too sa Dios. 20 Atun imoon, solatanta sanda nga indi magkaun ang mgapagkaun nga ginalad sa mga riboltotungud ngamarimo dato sa atun pan-ulung. Konon ta sanda ra nga dapatindi sanda magolid sa bukun andangasawa. Indi sanda ra dapat magkaunang dogo okon anang karni ang sapatnga anang dogo ara kagoa. 21Mamanlang dia anang mga sogo ni Moisesnga dapat sonodon nanda agud indimarimoan ang mga Judio kananda,tungud nga alin pa ang ona ginabasaang mga Judio kada Adlaw nga Inog-paway sa andang mga simbaan angnasolat nga Kasogoan nga ginsala niMoises. Kag dia ginatodlo nanda sakada banwa.”

Ang Solat Para sa mga Bukun Judionga Nagtoo kay Cristo

22 Kag nagkarasogot dayon angmga apostolis kag ang mga maulam-ulam kag ang tanan ngamga tomoloodoto nga sanda mapili mga lalaki saandang gropo nga andang patawasunkay Pablo kag kay Bernabe sa An-tioquia. Si Judas nga kon tawagunBarsabas kag si Silas maman andangnapili. Dia nga mga tao ginataodang mga tomoloo. 23 Ang solat ngaginpadara kananda nagakoon:

“Kami nga mga apostolis kag mgamaulam-ulam digi nga indong mgakabogto kay Cristo nagapangomostakanindo nga mga bukun Judio ngadian sa Antioquia, Siria, kag Cilicia.24 Nakabati kami nga may mga taonga alin digi kanamun nga nagayandian kanindo kag gingolo nanda in-dong mga isip tungud sa andangmga gintodlo dian. Ara kami nag-sogo kananda nga magayan dian kagmagtodlo toladato. 25 Gani pagka-bati namun dato nagtiripon kami digikag nagkarasogot kami nga magpiliang mga tao nga amun ipadara dianagud isaysay kanindo amunginkasog-tanan. Kaiban sanda ni Pablo kagni Bernabe nga atun mga pinalangganga mga kabogto kay Cristo. 26 SiBernabe nga dia kag si Pablo nagtayaandang kaboi sa pagsirbi sa atun Gi-noong Jesu-Cristo. 27 Si Judas kag siSilas nga amun ginapadara kanindomagasogid ra ang parti samga butangnga nasambit digi sa amun solat ngadia. 28 Nagkarasogot kami sono satoytoy ang Ispirito Santo nga indi runpagdogangan indong mga soronodonloas sa mga masonod nga kinanglangid nga tomanun nindo. 29 Indikamo magkaun ang mga pagkaunnga ginalad sa mga ribolto; indikamo magkaun ang dogo kag mgakarni nga anang dogo ara kagoa; kagindi kamo magolid sa bukun indongasawa. Mayad kon likawan nindo angmga butang nga dia. Asta digi runlang.”

30 Kag nagpanaw dayon ang mga

Binoatan 15:31 223 Binoatan 16:10

tao nga andang ginpadara. Pagabotnanda doto sa Antioquia gintiponnanda ang tanan nga mga tomolookag gintaw nanda dayon ang solat.31Pagkabasa angmga tomoloo samgapagpabaskug kananda, nalipay sandangamayad. 32Si Judas kag si Silasmgapropita ra, kag doro andang mga gin-todlo sa mga tomoloo agud pabasku-gun sanda kag parigunun pa gid an-dang pagtoo. 33 May mga pira ra kaadlaw andang tinir doto. Pagkataposnagbalik sanda sa Jerusalem sa mganagpadara kananda. Piro bago sandamagpanaw ginpangamoyo sanda angmga tomoloo nga maging mayad ragid andang pagparanawon. 34 [Piro siSilas tana nagdisisyon nga magpasaladoto.] 35Maboay-boay ra anang tinirni Pablo kag ni Bernabe doto sa An-tioquia. Doro andang kaiban nganagpanodlo kag nagwali anang ambalang Ginoo.

Nagbulagan si Pablo kag si Bernabe36 Ang ori makon ni Pablo kay

Bernabe, “Ta, mabalik kita sa tanannga mga banwa nga atun ginwaliananang ambal ang Ginoo kag bistaanta ang mga tomoloo agud maulamanta kon paiwan andang kaimtangan.”37 Kompormi si Bernabe piro gostona nga daraun si Juan nga ginatawagnga Marcos. 38 Si Pablo tana indimaliag tungud nga ang ona nagingkaiban nanda si Marcos nga dia, gar-ing ang ori ara tana run nagboligkananda kondi ginbayaan na sandadoto sa Panfilia. 39 Naginit andangdiskosyon, gani nagbulagan sanda.Gindara ni Bernabe si Marcos kagnagsakay sanda sa sakayan nga pa-Cipre. 40 Si Pablo tana, si Silas ananggindara. Bago sanda magalin gin-pangamoyo ang mga tomoloo sa Gi-noo nga boligan na ang darwa ngadia sa andang pagpanaw. 41 Ginalidnanda anang probinsya ang Siria kagCilicia. Ginayanan nanda ang mgatomoloo sa andang ginatiriponan kagginpabaskug nanda andang pagtoo.

16Si Timoteo nagtabid kay Pablo kag

kay Silas1Nagpadayon sanday Pablo asta sa

Derbe kag sa Listra. Karon may to-moloo doto sa Listra nga si Timoteo.Anang nanay Judio kag tomoloo ra,piro anang tatay Griego. 2 Sono samga tomoloo doto sa Listra kag Ico-nio, si Timoteongadiamayadnga tao.3 Gosto ni Pablo nga daraun si Timo-teo, gani gintori na tana agud ara rik-lamo angmga Judio kontra kay Timo-teo, ay ang tanan nga mga Judio nganagaoli sa logar nga dato nakaulamnga Griego anang tatay ni Timoteo.4 Pagkatapos nagayan sanda dayonsa mga banwa kag ginsaysay nandasa mga tomoloo ang mga soron-odon nga ginkarasogotan ang mgaapostolis kag mgamaulam-ulam dotosa Jerusalem. Ginkonan nanda angmga tomoloo nga kinanglan tomanunnanda ang mga soronodon nga dato.5 Gani nagrigun pa gid anang pagtooang mga tomoloo, kag adlaw-adlawnagdogang pa gid ang mga nagatoo.

Ang Lalaki nga Taga-Macedonia6Pagkatapos, nagayan sanda dayon

sa mga logar nga sakup ang Frigiakag Galacia. Ay ara sanda pagtogotiang Ispirito Santo ngamagwali anangambal ang Dios doto sa probinsya angAsia. 7 Pagabot nanda sa dolonan angMisia, gosto nanda andan nga maga-yan sa probinsya ang Bitinia, piro arasanda rumanpagtogoti anang Ispiritoni Jesus. 8Gani andang ginimo, nagagisanda run lang sa probinsya angMisiakag naglusub sa banwa ang Troas.9 Ang gabi nga dato may ginpakitaang Dios kay Pablo. Nakita na angsangka tao nga taga-Macedonia nganagatindug kag nagapakitloy kanana,makon na, “Pagtabok ra digi sa Mace-donia kag boligi kami.” 10 Gani lagi-lagi nagimus kami agud magayan saMacedonia, tungud nga naisip namunnga ginatawag kami ang Dios nga

Binoatan 16:11 224 Binoatan 16:27magwali angMayad nga Barita samgatao sa Macedonia.

Si Lydia Nagtoo kay Jesus11 Nagsakay kami sa sakayan alin

sa Troas kag nagdiritso sa isla angSamotracia, kag angmasonod nga ad-law nagabot kami doto sa banwa angNeapolis. 12 Alin sa Neapolis nag-takas kami sa Filipos. Ang Filipos ngadiamaman ang pinakaimportanti ngasiodad sa logar nga dato ang Mace-donia. Kadoroan sa mga nagaoli dotopati andang mga manogdomara taga-Roma. Nagtinir kami sa Filipos pira kaadlaw. 13 Pagabot ang Adlaw nga In-ogpaway, naggoa kami sa siodad kagnagayan sa binit ang soba tungud ngaamun pagsarigmay logar doto nga gi-natiriponan angmga Judio agudmag-pangamoyo. May mga babai doto nganagtiripon, gani nagpongko kami kagmagpakigsogidanunkananda. 14 Isarasa mga nagapamati kanamun si Ly-dia nga taga-Tiatira. Nigosyanti tanaang maraalun nga mga tila nga gra-nati, kag nagasimba ra sa Dios. Gin-tandug ang Ginoo anang tagiposoonnga batonon anang mga ginaambalni Pablo. 15 Nagpabunyag tana kagang tanan nga nagaoli doto sa anangbalay. Pagkatapos ginimbitar na kamisa anang balay. Makon na, “Konkamo nagapati nga ako matood ronnga tomoloo sa Ginoo, abi doto kamopagdayon sa balay.” Kag napiritankami.

Si Pablo Ginpriso sa Filipos16 May sangka adlaw ang kami na-

gapaayan sa logar nga ginatiripo-nan agudmagpangamoyo, ginsolang-solang kami ang sangka oripun ngadalagita. Dato nga dalagita ginagau-man ang malain nga ispirito nga na-gataw kanana abilidad nga magpintoang mga matatabo sa paraaboton.Kag paagi sa anang abilidad nga datonakokoartaan tana nga mayad anangmga agalun. 17 Karon nagsari runsonod-sonod kanamun ni Pablo angbabai nga dato, kag sigi anang singgit,

makon na, “Dia nga mga tao anangmga sorogoon ang Dios nga Makaga-gaum! Ginawali nanda kanindo konpaiwan kamo malowas!” 18 Adlaw-adlaw maman dato anang ginaimoasta ginugutan si Pablo. Gani bi-nalikid na ang babai nga dato kagmagkoon sa malain nga ispirito nganagaoli kanana, makon na, “Sa aranni Jesu-Cristo ginamandaran ko ikawnga maggoa sa babai nga dan!” Kaglagi-lagi naggoa kanana ang malainnga ispirito. 19 Pagkakita anang mgaagalun nga ara sanda run paglaumngamakakita pa koarta paagi kanana,gindakup nanda si Pablo kag si Silaskag gingoyod sa plasa sa mga manog-domara ang logar nga dato. 20Makonnanda sa mga manogdomara, “Diangamga taomga Judio kag nagagamodigi sa atun siodad. 21 Nagatodlosanda mga pagogali nga kontra saatun kasogoan. Mga Romano kita,gani indi kitamakasonod andangmgaginatodlo!” 22 Kag ang mga taodoto nagborolig run da tigbak kandayPablo. Pagkatapos ginpabukras angmga opisyalis anang mga lambongni Pablo kag ni Silas kag ginpaanotdayon. 23 Datong naanot sanda runnga mayad, ginsulud sanda dayonsa prisoan. Ginbilinan nanda anggoardya doto nga bantayan sanda gidnga mayad. 24 Gani ginsulud sandaang bantay sa sulud gid nga koartokag gingapos andang mga siki.

25Karon, datong mga tungang gabirun, si Pablo kag si Silas nagapang-amoyo kag nagakanta ang mga pag-dayaw sa Dios. Andang mga kaibannga mga priso nagapamati kananda.26 Lagat-lagat golpi lang nga naglinogmabaskug kag naguyug nga mayadang prisoan. Nagkaraabrian anangmga poirtaan ang prisoan kag nagka-raukas anang mga kadina ang tanannga priso. 27 Nagbongkaras anggoardya, kag pagkakita na nga bokasrun anang mga poirtaan ang prisoan,anang kaisip nakapalagyaw ron ang

Binoatan 16:28 225 Binoatan 17:6tanan nga priso. Gani ginabot naanang ispada agud magpanginmatay.28 Piro nagsinggit si Pablo, makon na,“Indi kaw magpanginmatay! Dagikami tanan!” 29 Nagpabuul solo anggoardya kag nagdali-dali tana suluddoto kag naglood sa anang atobangannanday Pablo kag Silas nga nagaku-rudug. 30Pagkatapos, gindara na san-day Pablo sa goa kag nagpamangkot,makon na, “Ano akun imoon agudmalowas ako?” 31 Nagsabat sandayPablo, makon nanda, “Magtoo kawkay Ginoong Jesus kag malowas kawkag imong pamilya.” 32 Kag gin-todlo dayon nanday Pablo anang am-bal ang Dios kanana kag sa tanan ngadoto sa anang balay. 33 Ang gabi ragid nga dato ginogasan ang goardyaandang mga igad, kag nagpabunyagtana nga lagi pati anang bilog ngapamilya. 34 Pagkatapos gindara nasanday Pablo sa anang balay kag gin-pakaun. Ang goardya kag anang bilognga pamilya nalipay nga mayad ngasanda nagatoo ron sa Dios.

35 Pagkaaga nagsogo angmga opisyalis sa mga polis ngapamolyawan run sanday Pablo.36 Kag dia ginbarita ang goardyakay Pablo, makon na, “Ang mgaopisyalis nagpasogo nga bolyawankamo ron. Gani paggoa kamo ronkag mayad lang nga pagpanaw.”37 Piro makon ni Pablo sa mgapolis nga ginsogo, “Indi maimo ngakami basta maggoa lang, tungudnga kami mga pomoloyo ra angRoma. Ginlapas nanda ang kasogoanang Roma tungud nga ara nandaanay kami pagimbistigara kondiginpaanot nanda kami sa poblikokag pagkatapos ginsulud nanda kamidayon sa prisoan. Piro dadi gostonanda nga ipus-ipusan lang angpagpagoa kanamun? Indi maimo!Kinanglan ang mga opisyalis mismoang magayan digi kag sanda gid angmagpagoa kanamun.” 38 Pagkasogidang mga polis sa mga opisyalis

anang ambal ni Pablo nga sandamga pomoloyo ra nga sakup angRoma, kinulbaan sanda. 39 Ganinagayan ang mga opisyalis sa prisoankag nagpangayo pasinsya kandayPablo. Pagkatapos ginpagoa nandadayon sanday Pablo kag ginpangabaynga magalin sanda doto sa siodad.40 Pagkagoa ni Pablo kag ni Silasdoto sa prisoan, nagayan sandadayon sa anang balay ni Lydia.Nagpakigkita sanda doto sa mgatomoloo, kag ginlaygayan nandaagud pabaskugun andang pagtoo.Pagkatapos nagpanaw sanda dayon.

17Sa Tesalonica

1 Nagagi sanda sa Anfipolis kagsa Apolonia asta nakaabot sanda saTesalonica. Doto sa Tesalonica maysimbaan ang mga Judio. 2 Kag parioanang ginaimo pirmi ni Pablo, nag-sulud tana sa andang simbaan kag sasulud tatlo ka Adlaw nga Inogpawaynagpakigdiskosyon tana sa mga taodoto. Ang Kasolatan maman anangginamit 3 agud pamatodan kanandanga ang Cristo kinanglan gid nga ma-gantos kag pagkatapos kinanglan ranga mabanaw alin sa mga minatay.Makon pa ni Pablo, “Ang Jesus nga dianga akun ginasogid kanindo mamanmismo ang Cristo.” 4Ang iba kanandanagpati sa anang ambal ni Pablo, kagnagsonod sanda kay Pablo kag kaySilas. Doro ra nga mga Griego nganagasirimba sa Dios kag mga kilalanga mga babai ang nagirug kananda.

5 Karon, nainggit ang mga Judio.Gani andang ginimo, gintipon nandaang mga orong nga mga istambaykag datong doro ron andang natiponginpagolo nanda angmga tao sa bilognga siodad. Nagdaragoyon sandapaayan sa anang balay ni Jason ayginapangita nanda si Pablo kag siSilas tungud nga gosto nanda ngapasabatun sa pobliko mismo. 6 Pirodatong indi nanda makita si Pablokag si Silas, dinakup nanda si Jason

Binoatan 17:7 226 Binoatan 17:23kag ang iba pa nga mga tomoloo kaggingoyod nanda sanda dayon sa mgaopisyalis ang siodad. Sa andang kasi-lag kanday Pablo nagsiringgit sandanga nagakoon, “Angmga tao nga datonagadara gamo bisan diin sanda ma-gayan tungud sa andang mga gina-todlo. Kag dadi digi sanda run saatun siodad. 7 Ginpadayon sanda pani Jason sa anang balay. Dia sanda ngatanan nagakontra sa anangmga kaso-goan ang Impirador tungud nga na-gakoon sanda nga may ari pa gid ngaanang aran si Jesus.” 8Pagkabati datoang mga tao kag ang mga opisyalis,nagkinagolo sanda. 9Kag bago nandabolyawan si Jason kag anang mgakaiban, ginpabayad sanda anay angpiansa.

Sa Berea10Pagkagabi ginpadara angmga to-

moloo si Pablo kag si Silas doto saBerea. Pagabot nanda doto nagayansanda sa anang simbaan ang mga Ju-dio. 11 Sa Berea tana ang mga Judiomas bokas andang isip kay sa mgataga-Tesalonica. Doro anang kaliagang mga taga-Berea nga magpamatianang ginatodlo nanday Pablo. Kagadlaw-adlaw sigi andang osisa angKasolatan agud sulungun kon ma-tood manda andang mga ginaambal.12 Doro kananda ang nagtoo pati angmga kilala nga mga babai kag mgalalaki nga taga-Grecia. 13 Piro pagka-bati ang mga Judio sa Tesalonica ngasi Pablo nagwali ra anang ambal angDios doto sa Berea, nagayan sandara doto kag ginsolsolan nanda ru-man ang mga tao nga magpanggolo.14 Gani lagi-lagi ginpaatud ang mgatomoloo si Pablo doto sa baybay. Pirosi Silas tana kag si Timoteo nagpasalasa Berea. 15Ang mga tao nga nagatudkay Pablo nagtabid kanana asta saAtenas. Pagkatapos, nagbalik sandadayon sa Berea nga may bilin alinkay Pablo nga si Silas kag si Timoteomagsonod nga lagi kanana sa Atenas.

Si Pablo sa Atenas

16 Mintras nagaulat si Pablo kaySilas kag kay Timoteo doto sa Ate-nas, nakita na nga masyado ka rakudoto andang mga ribolto nga dios-dios. Kag dato nakataw kasubukanana. 17 Gani nagsulud tana saanang simbaan ang mga Judio kagmagpakigdiskosyon kananda kag samga bukun Judio nga nagasimba rasa Dios. Adlaw-adlaw doto tana rasa plasa nga nagapakigdiskosyon samga tao nga anangmabagat. 18Darwaka klasi nga mga manogtodlo angnagpakigdiskosyon kay Pablo. Angisara kon tawagun mga Epicureo,kag ang isara mga Estoico. Makonang iba kananda, “Ano kabay anangginawakal ang asdakun nga dia?”Makon da ang iba, “Daw iba man ngadios anang ginawali nga dia.” To-ladato andang koon tungud nga na-gawali si Pablo parti kay Jesus kagsa anang pagkabanaw. 19 Gani gin-dara nanda si Pablo sa ginatiriponanang mga manogdomara ang banwa,nga kon tawagun Areopago. Makonnanda kanana, “Gosto namun ngamaulaman ang parti sa bago ngadia nga panodlo nga imong ginawali.20Aymay iba kawngamga butangngaginatodlo nga bago kanamun, ganigosto namun nga maulaman kon anodato.” 21 (Toladato andang ambaltungud nga ang mga taga-Atenas kagang mga taga-ibang banwa nga dotoron nagaoli ara sanda iba nga nalia-gan kondi ang magdiriskosyon partisa mga bago nga mga panodlo.)

22 Gani tomindug si Pablo sa ato-bangan ang mga tao nga nagatiripondoto sa Areopago kagmagkoon, “Mgataga-Atenas! Nakita ko nga kamoriliyoso gid ngamga tao. 23Ay sa akunpagporo-pasyar digi sa indong sio-dad nakita ko indong mga ginasimba.May nakita ako pa nga altar nga maynakasolat nga nagakoon, ‘Sa ara pamakilala nga Dios.’ Ang Dios ngadia nga indong ginasimba nga aranindo pa makilala maman ang Dios

Binoatan 17:24 227 Binoatan 18:7nga akun ginawali kanindo. 24Mamandia ang Dios nga nagimo ang kalib-otan kag ang tanan nga digi sa kalib-otan. Tana ang Ginoo nga tagya anglangit kag logta, gani ara tana nagaolisa mga timplo nga ginimo ang mgatao. 25 Ara tana ra nagakinanglanbolig nga alin sa mga tao tungudnga tana mismo ang nagataw kaboikanatun, pati ang tanan ta nga mgakinanglanun. 26 Alin lang sa sangkatao ginimo na ang tanan nga klasinga mga tao kag ginparapta sa bilognga kalibotan. Ginplano na run ngalagi ang ona ang mga dolonan kondiin maoli ang mga tao pati ang ty-impo nga sanda magkaboi digi. 27Diatanan ginimo ang Dios agud kita ngamga taomagsagap kanana kag basi palang nga makita ta tana ra. Piro angmatood tana ang Dios bukun marayukanatun, 28 ay‘tungud sa anang gaum naboboi kita

kag nagaolag.’Pario ra bala anang koon ang iba nin-dong mga manogpamalaybay. Kabaymakon nanda,‘Kita anang mga bata ra manda.’29 Gani tungud nga kita anang mgabata ang Dios, indi kita dapat mag-isip nga ang Dios pario sa ribolto ngabolawan, okon pilak, okon bato, ngaporos imbinto anang isip kag alimaang tao. 30 Ang ona ang ara pa kak-ilala ang mga tao sa Dios, ara na papagsapaka andangmga sala. Piro dadiginasogo ang Dios ang tanan nga taosa tanan nga logar nga maginulsulrun kag bayaan andang mga malainnga ginaimo. 31 Tungud nga mayadlaw ron nga ginpili ang Dios ngasisintinsyaan na ang osto ang tananngamga tao digi sa kalibotan paagi satao nga anang ginpili. Ginpamatodanna dia sa tanan pagbanaw na ang taonga dato sa mga minatay.”

32Pagkabati nanda nga si Pablo na-gaambal parti sa pagkabanaw, ang ibakananda nagyagota kanana. Piro angiba tana nagkoon, “Magbalik kaw digi

tungud nga gosto namun nga mag-pamati pa gid kanimo parti sa mgabutang nga dia.” 33 Pagkatapos, na-galin si Pablo sa andang ginatiponan.34Ang iba ngamga tao doto nagkampikanana kag naging mga tomoloo kayJesus. Anang aran ang iba kanandasi Dionisio nga mimbro ang Areopagokag ang babai nga si Damaris, kagmaymga iba pa gid.

18Sa Corinto

1 Pagkatapos dato nagalin si Pablosa Atenas kag nagayan sa Corinto.2 Doto na nakilala si Aquila nga Judionga taga-Ponto kag anang asawa ngasi Priscila. Bago sanda lang magabotdoto alin sa Italia tungud nga maysogo ang Impirador nga si Claudio,nga ang tanan ngamga Judio magalinsa Roma. Ginbisita ni Pablo ang mag-asawa nga dia sa andang balay. 3 Kagtungud nga sanda pario kanana ngamanogimo torda, doto tana nagdayonkananda kag nagkaiban sanda sa an-dang obra. 4 Kada Adlaw nga Inogp-away doto tana sa anang simbaan angmga Judio nga nagapakigdiskosyon samga Judio kagmga Griego ay gosto nanga magtoo sanda kay Cristo.

5 Pagabot ni Silas kag ni Timoteoalin sa Macedonia, ara run iba ngaginaimo si Pablo kondi ang magpang-walian anang ambal ang Dios. Gina-pamatodan na sa mga Judio nga siJesus maman gid ang Cristo. 6 Piroginkontra nanda si Pablo kag ginam-balan angmaririmo. Gani gintapokanna yabok anang mga lambong bi-lang paandam kananda. Makon na,“Indong sala kon silotan kamo angDios. Ara ako ron sarabatun. Alindadi ang mga bukun Judio ron akunwalian.” 7 Gani ginbayaan na angmga Judio kag doto tana nagdayon saanang balay ni Tito Justo. Dia ngatao bukun Judio, piro nagasimba saDios, kag anang balay sa tupad langgid anang simbaan ang mga Judio.

Binoatan 18:8 228 Binoatan 18:278 Si Crispo nga manogdomara anangsimbaan ang mga Judio kag anangpamilya nagtoo ra kay Ginoong Jesus;kag doro pa gid ngamga taga-Corintonga nakabati kay Pablo ang nagtookag nagparabunyag.

9May gabi doto nga ang Ginoo nag-pakita kay Pablo paagi sa panulun-gan kag nagkoon kanana, “Indi kawmagkaadluk. Sigia imong pagwali kagayaw paguntati, 10 tungud nga akokaiban mo. Doro akun mga pinili sasiodad nga dia, gani aramaymagpan-gas nga magsakit kanimo.” 11 Ganisangka toig kag tunga anang tinir niPablo doto sa Corinto kag gintodlo nasa mga tao anang ambal ang Dios.

12 Piro ang si Galion ron ang gobir-nador sa Acaya, nagtiripon ang mgaJudio kag gindakup nanda si Pablokag gindara kay Galion agud sintin-syaan. 13 Makon nanda, “Dia ngatao nagapangbinsir sa mga tao ngamagsimba sa Dios sa paagi nga kon-tra sa atun kasogoan.” 14 Maambalrun andan si Pablo, garing nagkoonsi Galion sa mga Judio, makon na,“Kon ang kaso nga dia nga indongginadara digi kanakun parti sa naimonga malain okon mabugat nga sala,pamatian ko kamo. 15 Piro dia partilang sa mga ambal, mga aran, kag saindong Kasogoan. Gani baala kamodian. Indi ko gosto nga magos-gar parti sa mga butang nga dan.”16 Kag ginpagoa na sanda dayon sakorti. 17 Pagkatapos, anang ginimoangmgaGriego doto, gindakupnandasi Sostenes nga manogdomara anangsimbaan ang mga Judio kag binogbognanda doto mismo sa goa ang korti,piro ara gid nagsapak si Galion.

Si Pablo Nagbalik sa Antioquia18 Naboay-boay pa anang tinir ni

Pablo sa mga tomoloo doto sa Cor-into. Pagkatapos nagayan tana dayonsa Cencrea kaiban ang magasawa ngasi Priscila kag si Aquila, kag doto nag-pabolog tana tungud nga may pinan-gako tana sa Dios kag natoman na

run anang ginpangako nga dato. Alinsa Cencrea naglarga sanda pa Siria.19-21Nagagi sanda sa banwa ang Efesokag doto nagayan si Pablo sa anangsimbaan ang mga Judio kag nag-pakigdiskosyon kananda. Ginkonannanda tana ngamagtinir ra anay dotokananda, garing indi si Pablo. Angtana maalin run, makon na kananda,“Kon itogot ang Dios, mabalik ako radigi kanindo.” Ginsala ni Pablo angmagasawa nga si Priscila kag si Aquiladoto sa Efeso kag tana nagsakay paSiria.

22 Pagsalta na sa Cesarea, nagayantana sa Jerusalem kag ginbistaanna ang mga tomoloo doto, pagkat-apos nagdayon tana sa Antioquia.23Pagkatapos nganakatinir-tinir tanadoto pira ka adlaw, nagpanaw tanaruman. Ginlibot na ang mga logarnga sakup ang probinsya ang Galaciakag Frigia kag ginparigun na anangpagtoo ang mga tomoloo doto.

Ang Tao nga si Apolos24 Karon may sangka Judio nga

taga-Alejandria nga nagabot sa Efeso.Anang aran si Apolos. Mayad tanamagambal kag doro anang naulamansa Kasolatan. 25 Natodloan tana ngalagi parti sa anang patakaran angGinoo. Matandus tana magwali kagosto anang mga ginatodlo parti kayGinoong Jesus. Piro ang bunyagnga gintodlo ni Juan nga manogbun-yag maman lang anang naulamansa oras nga dato, 26 Ara tana naad-luki nga magambal sa anang sim-baan ang mga Judio. Pagkabati niPriscila kag ni Aquila sa anang gi-napanodlo, ginimbitar nanda tana saandang balay kag ginpasanag nandakanana anang patakaran ang Diosparti sa kalowasan. 27 Kag pagkoonni Apolos nga gosto na magayan saAcaya, ginboligan tana ang mga to-moloo sa Efeso. Nagsolat sanda samga tomoloo sa Acaya nga batononnanda si Apolos. Pagabot na doto,mabaul anang nabolig sa mga naging

Binoatan 18:28 229 Binoatan 19:19tomoloo tungud sa kalooy ang Dios.28 Ay mapagun anang mga rason ngaalin sa Kasolatan nga si Jesus ra gidang Cristo. Gani ara maimo ang mgaJudio sa andang pagpakigdiskosyonkanana doto mismo sa mga tao.

19Si Pablo sa Efeso

1Mintras doto pa si Apolos sa Cor-into, si Pablo tana nagpangayan-ayansa mga bokid-bokid ang probinsyaasta nakaabot tana sa Efeso. Kagdoto may nagkarabagat tana ngamganagasonod sa Ginoo. 2Ginpamangkotna sanda kon nabaton nanda run angIspirito Santo pagtoo nanda. Kagsono sa andang sabat, ara sanda ganikabati nga may ginatawag nga Ispir-ito Santo. 3 Gani nagpamangkot siPablo kon anong klasi nga bunyag angginbunyag kananda. Makon nanda,“Bunyag ni Juan.” 4 Gani makonni Pablo kananda, “Anang bunyagni Juan para sa mga nagainulsul saandang mga sala. Piro nagkoon rasi Juan sa mga tao nga sanda dapatmagtoo sa nagasonod kanana, ngaara iba kondi si Jesus.” 5 Pagkabatinanda dato, dayon sandang parabun-yag agud ipakilala nga sanda so-molonod ni Ginoong Jesus. 6 Kagpagtongtong ni Pablo anang alimakananda nagabot kananda ang Ispir-ito Santo. Nagambal sanda dayonsa ibang mga ambal nga ara nandanatoni, kagmayginsogid sanda rangamga ginapasogid kananda ang Dios.7Mga dosi sanda tanan ka lalaki.

8 Sa sulud tatlo ka bolan sigianang ayan ni Pablo sa anangsimbaan ang mga Judio. Ara tananaadluki nga magambal sa mga tao.Nagpakigdiskosyon tana nagpasanagkananda parti sa anang Ginarian angDios. 9 Piro ang iba kananda matugasra gid andang olo kag indi magpati,kag mismo sa kadoroan ginpakalainnanda pa anang patakaran ang Ginoo.Gani nagalin si Pablo sa andangsimbaan kaiban ang mga somolonod

ni Jesus, kag kada adlaw doto tana saiskwilaan ni Tirano nga nagapadayonsa pagpakigdiskosyon sa mga tao.10 Sa sulud darwa ka toig toladatoanang ginimo, gani ang tanan nganagaoli doto sa probinsya ang Asia,Judio kag bukun, nakabati anangambal ang Ginoo.

Anang mga Bata ni Esceva11 Doro nga mga milagro nga

katiringala gid anang ginpangimoang Dios paagi kay Pablo. 12Bisan angmga panyo kag ang mga pangapinnga panaptun nga anang nagamitgindara sa mga masakitun kagnagarayad sanda, kag naggoroa raangmgamalain nga ispirito. 13Karon,may mga Judio doto nga nagasaripangalid-alid nga nagapalayas angmga malain nga ispirito sa mga taonga andang ginasuludan. Gintirawannanda nga gamitun anang aran niGinoong Jesus agud pagoaun angmgamalain nga ispirito. Makon nandasa mga malain nga mga ispirito, “Saaran ni Jesus nga ginawali ni Pablo,ginasogo ko kamo nga maggoa!”14 Kabilang sa mga nagaimo diaang pito ka mga bata nga lalaki niEsceva. Si Esceva nga dia isara samga manogdomara ang mga pari.15Anang sabat angmalain nga ispiritosa anang mga bata ni Esceva toladia,makon, “Si Jesus kilala ko, kag siPablo kilala ko ra, piro sino kamo?”16 Kag gindalandan sanda dayon angtao nga may malain nga ispirito.Ginsakit na anang mga bata ni Escevakag ara sanda gid may naimo. Ganinagparalagyaw sanda sa balay ngadato nga oblas kag may mga igad.17 Ang natabo nga dia nabaritaanang tanan nga mga Judio kag mgabukun Judio nga nagaoli doto saEfeso kag ginpangadlukan sanda, kagnapadungugan pa gid anang aranni Ginoong Jesus. 18 Dorong mgatomoloo doto ang nagparapit, kagginako nanda kag ginsogid ang mgamalain nga andang naimo. 19 Kag

Binoatan 19:20 230 Binoatan 19:35gindara ra ang mga salamangkiroandangmga libro kag ginsonognandamismo sa atobangan ang tanan.Anang kantidad ang tanan nga mgalibro nga dato nga ginsonog nagabotsa mga 50,000. 20 Sa toladia nga paaginaglapnag pa gid anang gaum anangambal ang Dios sa mga tao sa logarnga dato.

Ang Pagginamo sa Efeso21 Pagkatapos nga magkaratabo

dato nagdisidir si Pablo nga magagisa Macedonia kag sa Acaya bagomagdayon sa Jerusalem. Kag sonokanana, alin sa Jerusalem kinanglanmaayan tana ra sa Roma. 22Ginpaonana sa Macedonia ang darwa sa anangmga kabolig nga si Timoteo kag siErasto, kag tana tana nagpaboay-boay pa doto sa probinsya ang Asia.

23 Sa mga tyimpo nga dato maynatabo nga mabaul nga pagkinagolosa Efeso tungud nga ang iba indigosto nga magtodlo doto ang mga to-moloo parti sa patakaran ang Ginoo.24 May sangka tao doto nga platironga anang aran si Demetrio. Tanakag anang mga tinao nagapangimoang mga mairintuk nga mga timplo-timplo nga pilak nga ginwad sa anangtimplo ni Artemis nga andang dios-dios, kag dato nakokoartaan nandanga mayad. 25 Gani ginpatawag naanangmgamanogobra kag ang iba panga mga platiro. Pagkatapos makonnadayonkananda, “Mga amigo, kamomismo nakaulam nga atun pagasinsosa atun pangaboi nagaalin sa atunpangita nga dia. 26 Nakita nindora kag nabatian anang ginaimo angtao nga kon tawagun nanda si Pablo.Nagakoon tana nga ang mga diosnga ginaimo ang tao bukun mgadios nga matood. Doro ang nagpatikanana, digi sa Efeso kag sa bilog ngaprobinsya ang Asia. 27 Gani dilikadoatun pangita nga dia, ay basi konpakalainun ang mga tao. Kag bukunlang dan, kondi dilikado ra anangtimplo atun bantog nga diosa nga si

Artemis, ay sabunmaging ara run po-los, kag indi run pagkilalaun ang mgatao atun diosa nga dia nga ginasimbabukun lang digi sa Asia kondi sa bilognga kalibotan!”

28Pagkabati dato angmga tao nasi-lag sanda nga mayad kag nagompisasanda run siringgit, makon nanda,“Gamanan si Artemis nga ginasimbaang mga taga-Efeso!” 29 Kag anggamonga dato naglapnag sa bilog ngasiodad. Dinakup nanda anang mgakaiban ni Pablo nga si Gayo kag siAristarco nga mga taga-Macedonia.Pagkatapos nagdaralagan sanda ngatanan sa andang tiriponan nga gi-nagoyod ang darwa. 30 Gosto andanni Pablo nga magambal sa mga tao,garing ginpugungan tana ang mgatomoloo. 31 May mga amigo si Pablonga mga opisyalis sa probinsya angAsia. Dia sanda nagpasogo doto kayPablo nga kon maimo indi tana gidmagayan doto sa andang ginatiripo-nan. 32 Karon, ang mga tao dotonagkinagolo rongid. Ang iba kanandamay ginasinggit nga sangka butang,piro ang iba tana iba ra andangginasinggit, tungud nga kalabanankananda ara gid gani kaulam kon basinagtiripon sanda. 33 May tao dotonga si Alejandro nga gintolod angmga Judio sa onaan agudmagpasanagnga sanda nga mga Judio ara labutsa ginaimo nanday Pablo. Ginalsana anang alima agud paipusun angmga tao. 34 Piro pagkaulam ang mgatao nga tana Judio, sigi run andangsiringgit nga nagakoon, “Gamanan siArtemis nga ginasimba angmga taga-Efeso!” Kag sa sulud darwa ka orasmaman lang dato andang ginasinggit.

35 Ang ori, ang mga tao napaipusra gid ang manogdomara angsiodad. Pagkatapos makon na, “Mgakasimanwa nga mga taga-Efeso,ang tanan nga mga tao nakaulamnga kita nga taga-Efeso mamanang manogasikaso anang timploni Artemis nga gamanan kag ang

Binoatan 19:36 231 Binoatan 20:16sagrado nga bato nga naolog alin salangit. 36 Ara may makapanginwarasa mga butang nga dia. Gani, abipagpataway kamo, kag indi kamomagsari dinaso-daso. 37 Gindaranindo digi ang mga tao nga dia, pirodia sanda ara magpanakaw sa atuntimplo kag ara sanda ra nagpakalainsa atun diosa. 38 Kon si Demetriokag anang mga kaiban nga mgapanday may kaso kontra sa kon kinoman, may mga korti kag may mgamanogukum kita. Doto nanda dapatdaraun andang mga kaso. 39 Piro konkamo may iba pa gid nga riklamo,dan kinanglan ariglaun sa anangrigolar nga pagtiripon ang mgapomoloyo. 40 Dadi dilikado kita saatun ginaimo nga dia nga pagginamo,ay basi kon iakosar kita ang mgamanogdomara ang Roma. Ara kitagid rason nga itaw kon basi ginimo tadia.” 41 Pagkaambal na dia, ginpaolina dayon ang mga tao.

20Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia

1 Pagkatapos ang pagaramo, gin-patawag ni Pablo ang mga tomoloo.Ginlaygayan na sanda nga dapatmagpakarigun sanda, kag pagkataposdayon tanang lisinsia nga tana mapa-Macedonia. 2 Dorong logar anangginpangayanan doto sa Macedoniakag ginparigun na ra ang mgatomoloo paagi sa anang mga ambalkananda. Pagkatapos nagdiritso tanasa Grecia, 3 kag nagtinir tana dototatlo ka bolan. Ang tana malayag runandan pa Siria, nasapoan na anangplano ang mga Judio nga kon paiwantana patayun, gani naisip na nga masmayad pa nga mapanaw tana runlang kag sa Macedonia tana rumanmaagi. 4 Nagtabid kanana si Sopaternga taga-Berea nga bata ni Pirro, siAristarco kag si Segundo nga mgataga-Tesalonica, si Gayo nga taga-Derbe, si Timoteo, kag ang mga taga-Asia nga si Tiquico kag si Trofimo.

5 Pagabot namun sa Filipos, nagonasanda kanamun sa Troas kag dotonanda kami ginulat. 6 Ginpalapasnamun ang Pista ang Tinapay ngaara Pampaabok bago kami naglargaalin sa Filipos. Lima ka adlaw amunbiyai bago kami nakaabot kananda saTroas. Kag nagtinir kami doto pito kaadlaw.

Ginbanaw si Eutico sa Troas7 Ang sabado gabi nagtiripon kami

agud magkomonion, kag tungud ngasi Pablo malarga sa madason nga ad-law nagwali tana asta tungang gabi.8 Doro ang mga solo doto sa ibabawnga koarto nga amun ginatiponan.9 May soltiro doto nga anang aransi Eutico nga nagapongko sa bin-tana. Kag tungud nga anang walini Pablo malabug gindoyog tana kagang ori namuukan kag naolog sa bin-tana alin sa pangatlo nga panalu-gan. Gani pagakoat nanda patay tanarun. 10 Piro naglosong si Pablo, kagpagabot na kay Eutico gindapaan nakag akusun. Makon na dayon sa mgatao, “Indi kamo magpakulba. Boitana run!” 11 Kag nagbalik tana saibabaw, nagpamiak-piak ang tinapaykag nagkaun. Pagkakaun na nagam-bal tana pa gid kananda astamasanag.Pagkatapos nagpanaw tana. 12 Angsoltiro tana nganaolog gindara nandapaoli nga boi, kag nalipay sanda ngamayad.

Alin sa Troas pa-Mileto13 Nagsakay kami sa sakayan pa-

Ason, ay nagkoon si Pablo nga apituntana sa Ason tungud nga tana sa takasmaagi paayan doto. 14 Gani pagkiritanamun sa Ason, ginpasakay namuntana kag nagdiritso kami sa Mitilene.15 Alin sa Mitilene, nagdiritso kamipa gid sa Quio kag pagdason nga ad-law nakaabot kami doto. Maomannga adlaw sa Samos kami, kag mao-man pa gid nga adlaw sa Mileto kamirun. 16 Ara kami magapit sa Efesoay indi gosto ni Pablo nga maatrasotana sa probinsya ang Asia, tungud

Binoatan 20:17 232 Binoatan 20:38nga nagadali tana nga makaabot saJerusalem bago magabot ang adlawang Pentecostes.

Anang Pamilin-bilin ni Pablo sa mgaMaulam-ulam sa Efeso

17 Doto sa Mileto nagpasogo siPablo sa Efeso nga magayan kananaang mga maulam-ulam ang mgatomoloo doto. 18 Pagabot nanda,makon ni Pablo kananda, “Naulamannindo kon paiwan akun paginawiang ako kaiban nindo pa, alin gidakun pagabot sa probinsya angAsia. 19 Nagsirbi ako sa Ginoo ngamay pagpaubus kag pirmi akunpanangis. Doro ra nga mga kalisudakun ginantos tungud sa mga malainnga mga paito ang mga Judio kontrakanakun. 20 Naulaman nindo ra ngaara ako gid nagawid-awid sa akunpagsogid kanindo ang mga butangnga para sa indong karaayadan, ngaakun ginatodlo sa pobliko kag saindong mga balay. 21 Pario ko ngaginpaandaman ang mga Judio kagbukun mga Judio nga kinanglanmaginulsul sanda run sa andangmga sala kag magliso sa Dios, kagkinanglan ra nga magtoo sa atunGinoong Jesus. 22Dadi, maayan ako saJerusalem tungud nga maman anangsogo ang Ispirito Santo kanakun. Araako kaulam kon ano ang matatabokanakun doto. 23 Akun naulamanlang nga sa bisan diin nga siodadakun ginayanan, ang Ispirito Santonagpaandam kanakun nga angprisoan kag ang pagingabot nagaulatkanakun. 24 Piro abir kon ano angmatabo kanakun, basta matapos koang obra nga ginapaobra kanakunni Ginoong Jesus, nga itodlo ko angMayad nga Barita parti sa anangkalooy ang Dios.

25 “Nalibot ko kamo tanan sa akunpagpangwalian anang ginarian angDios, kag dadi naulaman ko nga indikita run magkirita. 26 Gani sogi-dan ko kamo dadi, nga kon maydian kanindo nga indi malowas araako ron sarabatun sa Dios. 27 Ay

ara ako gid may gintago kanindoparti sa anang kabubutun ang Dios.28 Bantayi nindo nga mayad indongkaogalingun kag bantayi nindo ra angtanan anang mga tao ang Dios ngaginapabantayan kanindo ang Ispir-ito Santo. Asikasoon nindo gid ngamayad ay gintobos sanda ang Diospaagi sa anang dogo anang Batamismo. 29 Ay naulaman ko nga konmakaalin ako ron may mga mapintasnga mga manogtodlo nga magada-pun kanindo kag magarangga indonggropo. 30 Magaabot ra ang oras ngamismo sa indong gropo may mga taongamagasogid ang binotig agudpata-langun ang mga tomoloo kag agudsanda andang sonodon. 31 Gani mag-andam kamo, kag dumdumun nindonga sa sulud tatlo ka toig, adlaw-gabi,ginlaygayan ko kamo nga tanan ngamay mga pagtangis pa.

32 “Kag dadi ginaintriga ko kamosa Dios kag sa anang ambal parti saanang kalooy. Dia ang makaparigunindong pagtoo kag makataw kanindoang tanan nga kaarayadan nga ananggintigana para sa tanan nga naginganang mga bata. 33 Ara ko pang-intrisa indong mga koarta kag mgalambong. 34 Kamo mismo nakaulamnga nagobra ako agud may gastosonako kag akun mga kaiban. 35 Ginimoko dato agud ipakita ko kanindo ngapaagi sa osto nga pagpangabudlay da-pat maboboligan ta ang mga malisud.Dumdumun ta pirmi anang koon niGinoong Jesus nga mas mabaul atunkalipay kon kita ang nagataw kaysakon kita ang ginatawan.”

36 Pagkatapos ambal ni Pablo na-glood tana kaiban ang tanan kag nag-pangamoyo. 37 Nagtangis sanda ngatanan, kag ginakus nanda si Pablo kagginarukan. 38 Nagkasubu sanda ngamayad tungud nga nagkoon si Pablonga indi sanda run gid magkirita.Pagkatapos, ginatud nanda si Pablo sasakayan.

Binoatan 21:1 233 Binoatan 21:2021

Anang Pagayan ni Pablo saJerusalem

1 Naglisinsya kami kananda kagmaglarga. Gindiritso namun langamun rombo asta nakaabot kami saCos. Pagdason nga adlaw nagdiritsokami sa isla ang Rodas. Kag alin dotonagdayon kami sa Patara. 2 Dotosa Patara may nakita kami ngasakayan nga mapaayan sa Fenicia,gani nagsakay kami. 3 Nagparapitkami sa isla ang Cipre, piro arakami nagpondo doto kondi naglubaskami sa too kampi kag nagdiritsosa probinsya ang Siria. Doto kaminagpondo sa banwa ang Tiro aynagdiskarga doto ang sakayan.4Ginpangita namun angmga tomoloodoto, kag nagdayon kami kanandasa sulud sangka simana. Paagi saanang gaum ang Ispirito Santo,ginpaandaman nanda si Pablo ngaindi tana magayan sa Jerusalem.5 Piro pagkatapos sangka simananagpadayon kami pa ra gid saamun biyai. Tanan sanda, patiandang asawa kag mga bata nagatudkanamun sa goa ang siodad. Nagloodkami tanan doto sa baybay kagnagpangamoyo. 6 Pagkatapos ngakami nakalisinsya kananda nagsakaykami sa sakayan kag sanda tananagoli.

7 Pagalin namun sa Tiro nagpa-dayon kami sa amun biyai paayan saTolemaida. Pagabot namun doto nag-pakigkita kami sa mga tomoloo kagnagtinir kami doto kananda sangkaadlaw. 8 Pagkatapos naglarga kamiruman pa Cesarea. Pagabot namundoto nagayan kami sa anang balay niFelipe nga manogwali ang Mayad ngaBarita, kag doto kami nagdayon. SiFelipe nga dia isara sa pito ka tao ngaginpili ang ona sa Jerusalemngamag-bolig sa mga apostolis. 9 Apat anangmga bata nga daraga nga poros pro-pita. 10Pagkatapos pira ka adlaw maynagabot ra nga propita alin sa Judea.

Anang aran si Agabo. 11Ginayanan nakami, kag ginbuul na anang akus niPablo kag gingapos na dayon anangkaogalingun nga mga siki kag alima.Makon na dayon, “Sono sa ambal angIspirito Santo, toladia anang imoonang mga Judio sa Jerusalem sa anangtagya ang akus nga dia, kag iintrigatana dayon sa mga bukun Judio.”12 Pagkabati namun dato, kami kagang mga tomoloo doto nagpangabaykay Pablo nga kon maimo indi tanarun magayan sa Jerusalem. 13 Piroanang sabat ni Pablo toladia, makonna, “Basi nagaparanangis kamo? Gi-naparoya nindo ako lang. Priparadoako nga magpagapos, kag bisan ma-patay pa gani sa Jerusalem para kayGinoong Jesus.” 14 Indi namun gidmapigaran si Pablo, gani nagkoonkami run lang nga, “Kabay pa ngamatoman anang kabubutun ang Gi-noo.”

15 Pagkatapos nga makatinir kamidoto pira ka adlaw, ginimus namunamunmga dara kag nagpa-Jerusalem.16 May mga somolonod ra ang Gi-noo nga alin sa Cesarea nga nagtabidkanamun sa Jerusalem. Gindarananda kami sa anang balay niMnasonnga taga-Cipre kag doto kami nag-dayon. SiMnasonngadia isara samgaona nga mga somolonod ni Jesus.

Ginbisita ni Pablo si Santiago17 Pagabot namun sa Jerusalem,

malipayun nga ginbaton kami angmga tomoloo. 18 Ang madason ngaadlaw, kami kag si Pablo nagbisitakay Santiago. Doto ra ang mgamaulam-ulam ang mga tomoloo.19 Ginkomosta sanda ni Pablo kagginsogidan na sanda dayon ang tanannga anang ginimo ang Dios sa mgabukun Judio paagi kanana.

20 Pagkabati nanda sa anang mgaginsogid nagdayaw sanda tanan saDios. Makon nanda dayon kay Pablo,“Ulam mo kabogto, linibo ron angmga Judio nga nagatoo kay Jesus kag

Binoatan 21:21 234 Binoatan 21:35sanda tanan nagasonod gid sa Kaso-goan ni Moises. 21 Nakabati sandanga ikawkononagatodlo samga Judionga nagaoli sa anang logar ang mgabukun Judio nga indi sanda run da-pat magsonod sa anang Kasogoan niMoises. Nagakoon kaw kono nga indinanda run pagtoriun andang mgabata kag indi run da magsonod saiba pa nga mga soronodon ang mgaJudio. 22 Ano kabay dadi ang mayadnga imoon? Tungud nga sigoradogid nga mababatian nanda nga digikaw run. 23 Mayad sigoro sonodonmo amun ipaimo kanimo. May apatdigi ka lalaki nga may pinangakosa Dios. 24 Magtabid kaw kanandakag imoon nindo anang ginakoonang Kasogoan parti sa pagtoman angmay pinangako sa Dios agud maginglimpyo. Bayadan mo ra andang mgakinanglan sa pagalad sa Dios agudsarang sanda run kapabolog. Ma-man dia ang paagi nga ang tananmakaulam nga ang mga barita ngaandang nabati parti kanimo bukunmatood, tungud nga makikita nandanga ikaw nagatoman pa ra anangKasogoan ni Moises. 25 Karon, konparti samga bukun Judio nga nagatookay Jesus, nakapadara kami run so-lat kananda parti sa amun ginkasog-tanan nga dapat indi sanda magkaunang mga pagkaun nga ginalad sa mgadios-dios, okon dogo, okon ang mgaginpatay nga ara makadogo. Kagdapat indi sanda magolid sa bukunandang asawa.” 26 Gani ang mada-son nga adlaw gindara ni Pablo angapat nga dato ka lalaki kag nagintratana sa andang pagpakalimpyo sonosa andang pinangako. Pagkatapos na-gayan dayon si Pablo sa timplo agudisogid kon sano matatapos andangpagpakalimpyo, ay pagkatapos mayialad ngamga sapat para sa kada isarakananda.

Si Pablo Gindakup sa Timplo27 Datong madali run lang mat-

apos ang ikapito ka adlaw sa an-

dang pagpakalimpyo, may mga Judionga alin sa probinsya ang Asia nganakakita kay Pablo sa Timplo. Gin-solsolan nanda ang tanan nga mgatao doto sa timplo nga dakupun siPablo. 28 Nagsinggit sanda, makon,“Mga taga-Israel, bolig kamo! Mamandia ang tao nga nagapanodlo bisandiin tana magayan kontra kanatunnga mga Judio, kontra sa Kasogoanni Moises, kag kontra sa timplo ngadia. Bukun lang dan, kondi gin-dara na pa digi sa sulud ang tim-plo ang mga tao nga bukun Judio,gani ginparisna na pa ang sagradonga dia nga logar!” 29 (Toladia an-dang koon tungudnganakita nanda siTrofimo nga taga-Efeso nga nagtabidkay Pablo doto sa Jerusalem kag an-dang kaisip gindara tana ni Pablosa timplo.) 30 Gani nagkinagolo angmga tao sa bilog nga Jerusalem kagnagdinagusu sanda paayan sa timploagud dakupun si Pablo. Pagkadakupnanda kanana doto sa sulud, gin-goyod nanda tana pagoa, kag ginsir-adoan nanda nga lagi ang poirtaan.31 Patayun nanda run andan si Pablo,garingmay nagsogid sa komandir ngaRomano nga ang mga tao sa bilog ngaJerusalem nagaginamo. 32 Gani nag-dara nga lagi ang komandir mga kap-itan kag mga soldado doto sa mga taonga nagatiripon. Pagkakita ang mgatao sa komandir kag sa mga soldadoginuntatan nanda bogbog si Pablo.33 Ginayanan ang komandir si Pablokag ginpadakup, kag nagsogo tananga gaposon si Pablo darwa ka kadina.Pagkatapos nagpamangkot dayon angkomandir sa mga tao, makon na,“Sino ang tao nga dia kag ano anangginimo?” 34 Piro iba-iba ang sabatnga anang nabatian, kag tungud sasobra nga pagkinagolo ang mga taoindimaulamanangkomandir kon anogid ang natabo. Gani ginmandaranna anang mga soldado nga daraun siPablo sa koartil. 35 Pagabot nanda samay agdanan ang koartil, ginakwat

Binoatan 21:36 235 Binoatan 22:14nanda run lang si Pablo tungud nganagagorolo ang mga tao 36 kag sigiandang sonod nga nagasiringgit ngapatayun tana.

Ginsabat ni Pablo ang mgaAkosasyon

37 Datong masulud sanda run gidsa koartil makon ni Pablo sa ko-mandir, “May iambal ako andan kan-imo.” Makon ang komandir, “Antigokaw gali magambal Griego? 38 Akunpagsarig ikaw ang lalaki nga taga-Egiptonga kano langdayanagdomarasa pagribildi sa gobyirno. 4,000 katao nga mairisug kag poros armadoanang nadara sa naligwin nga logar.”39 Nagsabat si Pablo, makon na, “AkoJudio nga taga-Tarso sa probinsya angCilicia. Ang Tarso bukun basta-bastanga siodad. Gani kon maimo, abipaambala ako ra anay sa mga tao.”40 Gintogotan tana ang komandir ngamagambal, gani nagtindug si Pablo saagdanan kag nagsinyas tana sa mgatao nga may iambal tana. Datongnagipus sanda run, nagambal tana saHebreo nga ambal, makon na,

221 “Mga kabogto kagmga ginikanan,

abi pamatii nindo anay akun mgarason sa pagdipinsa akun kaogalin-gun!” 2 Pagkabati ang mga tao ngatana nagaambal sa andang ambal ngaHebreo, nagipus sanda pa gid. Kagnagpadayon ambal si Pablo, makonna, 3 “Ako Judio nga nabata sa Tarsosa probinsya ang Cilicia, piro digi akonagbaul sa Jerusalem. Nagiskwilaako digi kag naging maistro ko siGamaliel. Natoman ko nga mayadang Kasogoan nga ginsonod atunmgakaolang-olangan. Kag pario kanindodadi, maukud ako sa pagsirbi sa Dios.4 Ginpangingabot ko kag ginpamatayang mga nagasonod sa anang pan-odlo ni Jesus. Bukun lang ang mgalalaki kondi pati ang mga babai akunginpangdakup kag ginpapriso. 5 Angpinakamataas nga pari kag ang tanan

nga mimbro ang Konsilyo makapam-atood sa akun ginaambal nga dia.Sanda mismo ang nagtaw kanakunang mga solat nga para sa atun ka-pario nga Judio doto sa Damasco.Kag tungud sa awtoridad nga gintawkanakun sa mga solat nga dato, na-gayan ako sa Damasco agud pan-dakupun ang mga tao nga nagatookay Jesus kag daraun pabalik digi saJerusalem agud silotan.

Ginsaysay ni Pablo kon Paiwan naNakilala si Jesus

(Bin. 9:1-19; 26:12-18)6 “Nagaingogto gid dato ang

adlaw kag nagaingabot kami runsa Damasco. Golpi lang nga maymasolaw nga sanag alin sa langit nganaglanyag sa akun palibot. 7Natombaako sa logta kag may nabatian akonga limug nga nagakoon kanakun,makon, ‘Saulo, Saulo! Basi gi-naingabot mo ako?’ 8Nagpamangkotako, makon ko, ‘Sino kaw, Ginoo?’Makon ang limug kanakun, ‘Ako siJesus nga taga-Nazaret nga imongginaingabot.’ 9 Nakita ra akun mgakaiban ang sanag nga dato, piroara sanda kabati anang ginakoonang nagambal kanakun. 10 Kagnagpamangkot ako pa gid, makonko, ‘Ginoo, ano akun imoon?’ Makonna, ‘Pagtindug kag magdiritso saDamasco. Doto may masogid kanimokon ano anang ginapaimo ang Dioskanimo.’ 11 Nabolag ako tungud sakasolaw ang sanag nga dato. Ganiginagobay ako ron lang akun mgakaiban paayan sa Damasco.

12 “Doto sa Damasco may tao ngaanang aran si Ananias. Dia nga taomatinomanun gid sa atun Kasogoankag ginataod ang tanan nga mga Ju-dio nga nagaistar doto. 13 Nagayantana kanakun kag magkoon, makonna, ‘Kabogto, makakikita ka run.’ Kagdato nga lagi nagbalik akun panulungkag nakita ko si Ananias. 14 Makonna kanakun, ‘Ginpili kaw anang Diosatun kaolang-olangan agud maula-man mo anang kabubutun, kag agud

Binoatan 22:15 236 Binoatan 23:3makita mo si Jesus nga Matarung kagmabatian mo anang limug mismo.15Aymagasogid kaw sa tanan kon anoimong nakita kag nabatian. 16 Ganiindi ka run magpabayabaya. Pagtin-dug kag magpangamoyo sa Ginoo kagmagpabunyag, kagmapatawad dayonimong mga sala.’ ”

Si Pablo Ginsogo ngaMagwali samgaBukun Judio

17 “Pagkatapos dato nagbalikako sa Jerusalem kag mintrasnagapangamoyo ako sa timplo mayginpakita kanakun ang Dios. 18Nakitako si Ginoong Jesus kag nagkoontana kanakun, makon na, ‘Magdali-dali kaw alin digi sa Jerusalem, ayang mga tao digi indi magbatonsa imong ginasogid parti kanakun.’19Makon ko kanana, ‘Piro, Ginoo, basiindi sanda magpati ay sanda mismokaulam nga dato anay nagpangayan-ayan ako sa mga simbaan angmga Judio agud pandakupun kagpamalbalun ang mga tao nga nagtookanimo. 20 Kag pagpatay kayEstebannga imongmanogbarita partikanimo, isara ako ra doto sa mganagakompormi nga patayun tana,kag ako pa gani ang nagbantay anangmga lambong ang mga nagpataykanana.’ 21 Piro makon roman angGinoo kanakun, ‘Magalin kaw digi,tungud nga ipadara ta kaw sa marayunga logar agud iwali mo akun mgaambal sa mga bukun Judio.’ ”

22 Pagkaambal dia ni Pablo, ararun nagpamati kanana ang mga tao.Nagsiringgit sanda run nga todo,makon nanda, “Pataya nindo tana!Dapat madora digi sa kalibotan angtoladan nga mga tao!” 23 Sigi an-dang siringgit, kag ginabuul nandaandang mga lambong nga panguslubkag nagasaboag ang yabok paibabaw.24Gani nagmandar ang komandir ngaRomano sa anang mga soldado ngapasuludun run si Pablo sa koartil kaganoton agud masogid tana kon anonga sala anang naimo nga basi ang

mga tao nagasiringgit toladato kon-tra kanana. 25 Piro mintras gina-gapos nanda run si Pablo agud an-oton, nagpamangkot si Pablo sa kap-itan nga nagatindug doto sa anangmarapit, makon na, “Ginatogot balasa kasogoan nga anoton nindo angtao nga pomoloyo ang Roma bisanara nindo pa maimbistigar kon maysala okon ara?” 26 Pagkabati dato angkapitan, ginayanan na ang komandirkag magkoon, makon na, “Ano imongginapaimo nga dia, ay Romano galiang tao nga dan!” 27 Gani, nagayanang komandir kay Pablo kag ginpa-mangkot na tana kon tana pomoloyomanda ang Roma. Makon ni Pablo,“Uu.” 28Makon dayon ang komandir,“Ako naging pomoloyo ang Romatungud nga nagbayad akomabaul ngakantidad.” Makon ni Pablo, “Piroako tana anang pomoloyo ang Romaalin pa akun pagkabata.” 29 Nagatrasnga lagi ang mga soldado nga maga-anot ron andan kay Pablo. Pati angkomandir ginadlukan ra tungud ngaginpagapos na si Pablo nga pomoloyogali ang Roma.

Si Pablo Gindara sa Konsilyo30 Gosto pa gid masigoro ang ko-

mandir kon basi ginaakosar ang mgaJudio si Pablo; gani ang nagdason ngaadlaw ginpaobad na anang mga kad-ina ni Pablo kagnagpatawag tanamit-ing sa mga manogdomara nga mgapari kag ang bilog ang Konsilyo. Gin-dara na dayon si Pablo doto kananda.

231 Ginsulung nga mayad ni Pablo

ang mga mimbro ang Konsilyo kagmagkoon, “Mga kasimanwa, kon partisa akun kaboi, limpyo akun konsinsyasa Dios, bisan dadi.” 2 Pagkaambaldato ni Pablo ginsogo ang pinaka-mataas nga pari nga si Ananias angmga nagatirindug marapit kay Pablonga sampalun anang baba. 3 Makonni Pablo kanana, “Sampalun ka raang Dios, ikaw nga salimpapaw! Na-gapongko kaw dian agud osgaran ako

Binoatan 23:4 237 Binoatan 23:21sono sa Kasogoan, piro ginalapas mora ang Kasogoan sa imong pagsogonga sampalun ako!” 4Makon angmgatao nga nagatirindug marapit kayPablo, “Ginainsoltomo anang pinaka-mataas nga pari ang Dios!” 5MakonniPablo, “Ara ako kaulam nga tana galiang pinakamataas nga pari. Tungudnga nagakoon ang Kasolatan nga indikita dapat magambal malain kontrasa nagadomara kanatun.”

6 Pagkakita ni Pablo nga maymga Saduceo kag mga Pariseo nganagatambong doto, nagambal tanamabaskug sa mga mimbro angKonsilyo, makon na, “Mga kabogto,ako sangka Pariseo, kag Pariseo raakun tatay asta sa akun mga kaolang-olangan. Ako ginaakosar digi daditungud nga nagasarig ako nga maypagkabanaw.”

7 Pagkaambal na dato, nagginamoang mga Pariseo kag ang mgaSaduceo kag nagturunga-tunga angKonsilyo. 8 Nagtoladato tungudnga sono sa mga Saduceo ang mgapatay indi run mabanaw. Arasanda ra nagapati nga may mgaangil okon mga ispirito. Piro diatanan ginapatian ang mga Pariseo.9 Gani ang risolta, nagamat-amatsanda rilingaw doto. Ang ori maymga manogtodlo ang Kasogoan ngamga Pariseo nga nagtindug kagnagsinggit, makon nanda, “Ara kaminakikita nga sala sa tao nga dia.Sabun manda may ispirito okon angilnga nagpakigambal kanana!”

10 Gani nagdogang pa gid andangpagdiriskosyon, asta ang komandirginadlukan ay basi kon orognitun angmga tao si Pablo. Gani nagmandartana sa anang mga soldado nga ma-glosong kag bulun si Pablo doto samga tao kag daraun sa koartil.

11 Pagkagabi nagpakita ang Ginookay Pablo kag magkoon, makon na,“Indi kaw magkaadluk! Ay kon pai-wan kaw nagsogid parti kanakun digi

sa Jerusalem, kinanglan nga toladanra imong imoon doto sa Roma.”

May Plano nga Patayun si Pablo12 Pagkaaga nagmiting ang mga

Judio kag nagplano sanda kon anoandang imoon. Nagpanompa sandanga indi sanda magkaun kag indimaginum mintras indi nanda ma-patay si Pablo. 13 Sobra 40 angnagkarasogot nga toladato andangimoon. 14 Pagkatapos nagayan sandasa manogdomara nga mga pari kagmgamaulam-ulam angmga Judio kagmagkoon, “Nagpanompa kami ngaindi kamimagkaun bisan anomintrasindi namun mapatay si Pablo. 15Ganikamo kag ang Konsilyomagpaulam sakomandir ang mga soldado nga Ro-mano nga gosto nindo nga ipadara naruman digi kanindo si Pablo. Kononnindo nga gosto nindo nga maim-bistigar tana gid nga mayad. Pirobago tana makaabot digi patayun na-mun tana.”

16 Garing dia nga plano nabatiananang inablus nga lalaki ni Pablo, ngabata anang kabogto nga babai. Ganinagayan tana sa koartil kag ginsogi-dan na si Pablo. 17Gintawag dayon niPablo ang isara sa mga kapitan dotokag magkoon, “Dara ra ang soltironga dia doto sa komandir ay mayisogid tana kanana.” 18 Gani gin-dara tana ang kapitan doto sa ko-mandir. Pagabot nanda doto makonna, “Gintawag ako ang priso nga siPablo kag nagpangabay tana nga da-raun ko digi kanimo ang soltiro ngadia ay may isogid tana kono kan-imo.” 19 Ginkaputan ang komandiranang alima ang soltiro kag gindarana sa logar nga indi sanda mabatianang iba. Pagkatapos ginpamangkotna tana dayon kon ano anang inog-sogid kanana. 20 Makon ang soltiro,“Nagkarasogot ang mga Judio ngapangabayun kaw nanda nga si Pablodaraun sa Konsilyo aruman ay konoimbistigarun nanda gid nga mayadsi Pablo. 21 Piro indi kaw magpati

Binoatan 23:22 238 Binoatan 24:5kananda, ay sobra 40 ka tao angmabantay kag malambay kay Pablo.Nagpanompa sanda nga indi sandamagkaun kag indi maginum mintrasindi nanda mapatay si Pablo. Pri-parado sanda run dadi kag nagaulatrun lang kon togotan mo.” 22 Makonang komandir kanana, “Indi kaw gidmagsogid bisan kino nga ginsogidanmo ako.” Pagkatapos ginpaoli nadayon ang soltiro.

Si Pablo Ginatud kay Gobirnador Fe-lix

23 Ginpatawag nga lagi ang ko-mandir ang darwa sa anang mga kap-itan kagmakon na kananda, “Magpri-parar kamo 200 ka soldado ay ipadarako kamo sa banwa ang Cesarea. Mag-dara kamo ra 70 kamgamanogkabayokag 200 ra ka soldado nga manog-bangkaw. Karon sa gabi mga alasnoibi indong panaw. 24 Magpripararkamo ramga kabayo nga sarakayan niPablo. Bantayan nindo tana gid ngamayad agud indi tana maiwan astamakaabot tana kayGobirnador Felix.”25 Kag nagsolat dayon ang komandirsa Gobirnador, makon anang solat:

26 “Taraodon nga Gobirnador Fe-lix, ako si Claudio Lisias. Nagapan-gomosta ako kanimo. 27 Ang taonga dia nga akun ginapadara kan-imo gindakup ang mga Judio kagpatayun nanda run andan. Piropagkaulam ko nga tana Romano, nag-dara ako mga soldado agud lowasuntana. 28 Gosto ko andan nga maula-man kon ano andang riklamo kon-tra sa tao nga dia, gani gindara kotana sa andang Konsilyo. 29 Kag sonosa akun pagpangosisa ara gid maynaimo nga malain ang tao nga diaagud patayun tana okon prisoon. An-dang akosasyon kontra kanana partilang gid sa andang kaogalingun ngakasogoan. 30 Gani pagkaulam ko ngadia tana ginplanoan run ang mgaJudio nga patayun, naisipan ko ngamas mayad pa ipadara ko tana diankanimo. Kag ginkonan ko ron da

ang mga may riklamo kontra kanananga kanimo nanda daraun andangakosasyon.”

31 Ginsonod ang mga soldado angginpaimo kananda. Kag ang gabinga dato ginbuul nanda si Pablo kaggindara sa Antipatris. 32 Pagkaaga,ang mga soldado nga nagaparanawlang nagbalik sa koartil. Ang mganagasakay tana sa kabayo mamanrun lang anang kaiban ni Pablo.33 Pagabot nanda sa Cesarea gintawnanda ang solat kag ginintriga siPablo sa Gobirnador. 34 Pagkabasana ang solat, ginpamangkot na siPablo kon taga-diin tana nga probin-sya. Pagkaulam na nga taga-Cilicia,35makon na, “Bistaun ko imong kasopagabot ang mga tao nga nagaakosarkanimo.” Kag ginpabantayan na siPablo doto sa palasyo nga ginpatin-dug ni Herodes.

24Si Pablo Ginakosar ang mga Judio

1 Pagkalubas lima ka adlaw, nagpa-Cesarea si Ananias nga pinakamataasnga pari. Kaiban na ang pira kamgamaulam-ulam angmga Judio kagang abogado nga si Tertulo. Na-gayan sanda kay Gobirnador Felixkag ginsogid nanda kanana andangkaso kontra kay Pablo. 2 Pagkatawagkay Pablo, si Tertulo nagompisa runsaysay anang kaso kontra kay Pablo.Makon na, “Taraodon nga Gobir-nador, tungud sa imong mayad ngapagdomara naging malawig ang kali-nung sa amun banwa. Kag bukunlang dan kondi doro imong naimonga kaarayadan para sa amun banwa.3 Gani mabaul gid amun pagpasala-mat kanimo kag indi namun gid diamalipatan. 4 Karon, tungud nga indinamun gosto nga maatraso imongoras, ginapangabay ko lang nga konmaimo, pamatian mo ra anay amunmatagud nga inogsaysay. 5 Nakitanamun nga ang tao nga dia masyadokapirwisyo. Nagadara tana golo sa

Binoatan 24:6 239 Binoatan 24:24mga Judio sa bilog nga kalibotan, kagnagadomara tana sa sikta nga kontawagun Nazareno. 6 Pati sa amuntimplo gosto na nga magimo mga bu-tang nga ara ginatogotan amun Ka-sogoan. Gani maman dan nga gin-dakup namun tana. [Sintinsyaan na-mun tana run andan sono sa amunKasogoan, 7 piro nagabot ang ko-mandir nga si Lisias kag ginpoirsa nabuul kanamun si Pablo. 8 Pagkataposnagkoon tana nga kon sino ang maykaso kontra kay Pablo kinanglanmag-ayan kanimo.] Kon pamangkoton moang tao nga dia maulaman momismokanana kon basi ginaakosar namuntana.” 9Kag makon da ang mga Judio,“Matood gid ang tanan nga dan ngaanang ginsogid.”

Ginsabat ni Pablo ang Kaso Kontrakanana

10 Pagkatapos dato, ginsinyasanang Gobirnador si Pablo nga tana runang magambal. Kag makon dayon niPablo, “Naulaman ko ngamaboay runimong pagwis digi sa nasyon nga dia.Gani nalilipay ako nga magdipinsaakun kaogalingun digi kanimo. 11Konimong osisaun, maulaman mo ngadosi pa lang ka adlaw ang naglubasnga ako nagabot sa Jerusalem agudmagsimba. 12 Ang mga Judio nga diaara gid kakita nga nagpakigdiskosyonako bisan kino okon nagagolo angmga tao doto sa timplo okon saanang mga simbaan ang mga Judio,okon sa diin man nga logar sa sio-dad. 13 Indi nanda gani maproibaankanimo nga matood andang mgaakosasyon kanakun. 14 Piro ang mgabutang nga akun ginaako kanimoma-man dia: angDios nga ginsimba amunmga kaolang-olangan ginasimba kosa matood nga paagi, nga sono samga tao nga dia, sala kono nga sikta.Piro nagapati ako ra sa tanan nganasolat sa anang Kasogoan ni Moiseskag sa tanan nga ginsolat ang mgapropita. 15 Kag akun pagsarig sa Diospario ra kananda, nga tanan nga mga

tao, mayad kag malain, babanawonna. 16Gani ginaimoratan ko nga mag-imo ang mayad agud limpyo pirmiakun konsinsya sa Dios kag sa akunisigkatao.

17 “Pagkalubas ang pira ka toignga ara ako sa Jerusalem, nagbalikako doto agud magdara koarta ngainogbolig sa akun mga kasimanwakag agud makaalad ako ra sa Diosdoto sa timplo. 18 Kag doto nandaako gani naabotan sa timplo nga na-gaalad pagkatapos nga akun natomananang ginakoon ang Kasogoan partisa pagpalimpyo sa panulung angDios.Malaka lang ang mga tao doto angoras nga dato; kag ara golo. 19 Garingmay mga Judio doto nga alin saprobinsya ang Asia. Sanda mamanandan ang magatobang kanimo konmay riklamo sanda gid man kontrakanakun. 20 Piro tungud nga arasanda digi, mayad pa kon magsogidang mga tao nga dia digi nga na-gaakosar kanakun kon ano nga salaandang nakita kanakun ang pagim-bistigar kanakun ang Konsilyo. 21 Ayara iba akun ginambal ang nagatin-dug ako doto kondi dia, ‘Ginaakosarnindo ako dadi tungud nga nagapatiako nga ang mga patay banawon.’ ”

22 Tungud nga doro ron ang datinga naulaman ni Felix parti sa anangpagpati anang mga somolonod ni Je-sus ginpuut na ang bista. Makonna, “Sintinsyaan ko garing ang kasonga dia kon magabot ron digi si ko-mandir Lisias.” 23 Pagkatapos ginbili-nan na ang kapitan nga pabantayansi Pablo, piro indi pagigpitan, kag to-gotan anangmga amigongamagboligkanana sa anang mga kinanglanun.

Si Pablo sa Atobangan ni Felix kag niDrusila

24 Pagkalubas mga pira ka adlawnagbalik si Felix kag gindara na anangasawa nga si Drusila nga Judia. Gin-patawag na si Pablo kag nagpamati

Binoatan 24:25 240 Binoatan 25:16tana sa anang ginsaysay parti sa pag-too kay Cristo Jesus. 25 Piro da-tong nagaambal run si Pablo partisa matadlung nga kaboi, sa pagpu-gung sa kaogalingun, kag parti saparaaboton nga adlaw ang pagukum,ginadlukan si Felix kag makon na kayPablo, “Tama run dan! Ipatawag takaw ruman lang garing kon may ty-impo ako.” 26 Pirmi na gid nga gi-napatawag si Pablo kag magpakigam-bal kanana ay nagapaabot-abot tanara nga tawan koarta. 27 Pagkalubasdarwa ka toig si Felix gintulusan niPorcio Festo bilang gobirnador. Kagtungud nga gosto ni Felix nga malia-gan tana ang mga Judio, ginsalaan nasi Pablo sa prisoan.

25Si Pablo Nagapilar sa Impirador

1Karon, nagabot si Festo sa probin-sya ang Judea bilang gobirnador, kagpagkalubas ang tatlo ka adlaw na-galin tana sa Cesarea kag nagayan saJerusalem. 2 Doto ginsogid kananaang mga manogdomara nga pari kaganang mga opisyalis ang mga Judioandang kaso kontra kay Pablo. Kagginpangabay nanda si Festo nga konmaimo tawan sanda ra pabor, 3 ngapaayanun na si Pablo sa Jerusalem.(Piro andang plano gali babantayannanda si Pablo sa dalan kag patayun.)4 Makon ni Festo, “Doto ron lang siPablo sa prisoan sa Cesarea. Ako indira lang boay digi kondi mabalik akoron da doto. 5 Gani patabida nindokanakun indong mga manogdomarakag doto nanda tana iakosar kon maymalain tana nga naimo.”

6 Sobra pa sangka simana anangtinir ni Festo sa Jerusalem bago tananagbalik sa Cesarea. Pagabot na doto,ang madason nga adlaw nagpongkotana sa urukuman kag nagsogo ngapasuludun si Pablo. 7 Pagsulud niPablo ginlibotan tana nga lagi angmga Judio nga alin sa Jerusalem,kag doro andang ginsogid nga mga

maburugat nga mga akosasyon kon-tra kanana nga indi nanda ra ganimaproibaan. 8 Gindipindian ni Pabloanang kaogalingun. Makon na, “Araako naimo nga sala kontra sa Ka-sogoan ang mga Judio okon kontrasa timplo. Kag ara ako ra naimonga kontra sa Impirador ang Roma.”9 Tungud nga gosto ni Festo ngamaliagan tana ang mga Judio ginpa-mangkot na si Pablo, makon na, “Tagosto mo nga magayan sa Jerusalemkag doto ko bistaun imong kaso ngadia?” 10Makon anang sabat ni Pablo,“Digi ako nagatindug sa korti angImpirador, kag digi mo ako dapatsintinsyaan. Ara ako naimo nga salasa mga Judio kag dan naulaman mora nga mayad. 11 Kon may nalapasgid man ako nga kasogoan kag dapatako silotan kamatayun, batonon koang sintinsya kanakun. Piro kon arakamatoodan andang mga akosasyonkontra kanakun, indi ako dapat it-ogyan kananda. Gani maapilar akoron lang sa Impirador ang Roma!”12Nagpagkigsogidanun dayon si Festosa anang mga mimbro ang konsilyodoto, kag pagkatapos makon na kayPablo, “Tungud nga nagapilar kaw saImpirador, ipadara ta kaw sa Impi-rador.”

Si Pablo Ginpaatobang kay AringAgripa

13 May pira ka adlaw nagabot saCesarea si Aring Agripa kag anangasawa nga si Bernice tungud ngagosto nanda nga bisitaun si Festonga gobirnador. 14 Datong makatinirsanda doto pira ka adlaw, ginbaritani Festo sa ari anang kaso ni Pablo.Makon na, “May priso digi nga arapagosgari ang gobirnador anay ngasi Felix. 15 Pagayan ko sa Jerusalemang tao nga dia ginakosar kanakunang mga manogdomara nga pari kaganangmgamaulam-ulamangmga Ju-dio. Ginpangayo nanda gid kanakunnga tana silotan. 16 Nagkoon akokananda nga bukun ogali ang mga

Binoatan 25:17 241 Binoatan 26:7

Romano nga silotan ang bisan sinonga ara pa mapaatobang sa mga na-gaakosar kanana, kag ara pa matawikaigayonan nga masabat na ang mgaakosasyon kontra kanana. 17 Ganinagtabid sanda kanakun pagbalik kodigi sa Cesarea. Ara ko ron pagatrasoaang butang nga dia, kondi pagdasonnga adlaw nagpongko ako sa ukumankag ginpatawag ko ang tao nga dato.18 Akun pagsarig may mabugat sandanga akosasyon kontra kanana, pirodatong nagaaratobang sanda run, arasanda ra galimay ginsogid ngamalainkontra kanana. 19 Ang mga butangnga andang gindiskosyonan ara ibakondi parti lang gid sa andang mgapagtoo kag parti sa tao nga anangaran si Jesus. Patay run ang tao ngadia, piro sono kay Pablo boi tana.20 Indi ko maulaman kon ano akunimoon sa kaso nga dia, gani ginpa-mangkot ko si Pablo kon gosto nanga magayan sa Jerusalem kag dotomismo bistaun anang kaso. 21 Pirosi Pablo nagkoon nga maapilar tanarun lang anang kaso sa Impiradoragud ang Impiradormismo angmaos-gar. Gani nagsogo ako nga bantayantana asta makapadara ko tana sa Im-pirador.” 22 Makon ni Agripa kayFesto, “Gosto ko ra nga mabatian angtao nga imong ginakoon.” Makon niFesto, “Sigi, aruman mababatian motana.”

23 Pagdason nga adlaw nagayan sakorti si Agripa kag si Bernice ngapoirti ang pagpadayaw sa andangpagkaarianun. Dorong opisyalis angmga soldado kag mga kilala nga mgatao sa siodad ang nagtabid kananda.Pagkatapos nagsogo si Festo nga da-raun sa sulud si Pablo. Ang si Pablodoto ron sa sulud 24 makon ni Festo,“Aring Agripa kag tanan kamo ngadigi dadi, dagi ang tao nga ginakosarkanakun ang mga Judio digi sa Ce-sarea asta sa Jerusalem. Nagsiringgitsanda nga dia nga tao dapat patayun.25Piro sono sa akun pagimbistigar araako gid may nakita nga malain nga

naimo ang tao nga dia agud sintin-syaan tana kamatayun. Kag tungudnga tana nagapilar sa Impirador, nag-disidir ako nga ipadara tana sa Im-pirador. 26 Piro ara ako inogsolatsa Impirador kon basi ginapadara kotana doto. Gani ginapaatobang kotana kanindo, kag labi run gid kanimoaring Agripa, agud pagkatapos ngamaosisa ta anang kaso, may isolat akoron. 27Tungud nga daw indi poidi ngaipadara ko sa Impirador ang sangkapriso nga ara gid maatag nga kasokontra kanana.”

26Nagdipinsa si Pablo sa Anang Kao-

galingun kay Agripa1Makon dayon ni Agripa kay Pablo,

“Sigi, ginatogotan ka runngamagam-bal agudmagdipinsa imong kaogalin-gun.” Gani nagsinyas si Pablo ngamaambal tana run. Makon na,

2 “Aring Agripa, masoirti ako tun-gud nga makakasaysay ko kanimomismo dadi akun pagdipinsa parti satanan nga mga akosasyon ang mgaJudio kontra kanakun. 3Nagkoon akonga masoirti ako tungud nga naula-man mo nga mayad ang tanan ngamga ogali kag mga pagaraway-awayang mga Judio. Gani nagapangabayako nga kon maimo pamatian moakun iambal.

4 “Naulaman ang mga Judio konpaiwan akun kaboi sa akun banwa kagsa Jerusalem ompisa ang ako maistanpa. 5Kon sandamagsogid lang gid angmatood, sanda mismo ang makapam-atood nga alin pa ang onamimbro akonga lagi ang mga Pariseo nga mamanang pinakaistrikto nga sikta sa riliyonang mga Judio. 6 Kag dadi digi ako sakorti tungud nga nagapaabot ako ngaimoon ang Dios anang ginpangako saamun mga kaolang-olangan. 7 Kaminga bali dosi ka tribo nagapaabot ngadia matatabo gid. Gani adlaw-gabiginasimba namun ang Dios. Kag Ar-ing Agripa, tungud sa akun pagpatisa butang nga dia ginaakosar ako ang

Binoatan 26:8 242 Binoatan 26:25mga Judio. 8Kag kamo ngamga Judio,basi indi kamomakapati nga ang Diossarang makabanaw ang mga patay?

9 “Ako mismo ang ona nagaisip ngadapat ko imoon akun masaranganagud kontraun anang aran ni Je-sus nga taga-Nazaret. 10 Kag ma-man gani dato akun ginimo anaydoto sa Jerusalem. Paagi sa awtori-dad nga gintaw kanakun ang mgamanogdomara nga mga pari dorongmga bata ang Dios akun ginpapriso.Kag pagkatapos nga sanda ginsintin-syaan nga patayun kompormi akora. 11 Doro nga bisis ginlibot koanang mga simbaan ang mga Ju-dio agud pangitaun sanda, kag gin-pasilotan ko agud magambal sandakontra kay Jesus. Sa sobra akun kasi-lag kananda nagarabot ako sa mgasiodad sa marayu nga logar agudingaboton sanda.”

Ginsogid ni Pablo kon Paiwan TanaNakakilala sa Ginoo

(Bin. 9:1-19; 22:6-16)12 “Maman dan ang kabangdanan

kon basi nagayan ako sa Damasconga may dara nga solat alin sa mgamanogdomara nga mga pari. Datonga solat nagtaw kanakun awtori-dad kag nagakoon kon ano akunimoon doto. 13 Nagaingogto giddato ang adlaw, Aring Agripa, kagmintras nagapanaw ako may sanagalin sa langit nga masanag pa saadlaw nga naglanyag kanakun patisa akun mga kaiban. 14 Natombakami tanan sa logta. Pagkataposmay nabatian ako dayon nga limugnga nagambal kanakun sa Hebreo ngaambal. Makon, ‘Saulo, Saulo! Basiginaingabot mo ako? Ginasilotanmo lang imong kaogalingun ay saimong ginaimo nga dan pario langsa nagasipa kaw sa matarawis ngakaoy.’ 15 Nagpamangkot ako, makonko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makon angGinoo, ‘Ako si Jesus nga imong gi-naingabot. 16 Pagbangon kag magtin-dug. Nagpakita ako kanimo tun-

gud nga ginpili ta kaw nga magingakun sorogoon. Sogidan mo ang ibaparti sa akun pagpakita kanimo dadi,kag sogidan mo sanda ra ang mgabutang nga akun ipakita kanimo saparaaboton. 17 Sogoon ta kaw samga Judio kag sa mga bukun Judiokag ilibri ta kaw sa malain nga gostonanda nga imoon kanimo. 18 Paagi saimong pagtodlo kananda magamok-lat andang mga mata kag magalisosanda alin sa madulum paayan samasanag, kag alin sa anang gaum niSatanas paayan sa Dios. Kag paagi saandang pagtoo kanakun patawadunsanda sa andangmga sala kagmabibi-lang sanda ra sa anang mga pinili ngamga tao ang Dios.’ ”

Ginsaysay ni Pablo anang Obra19 “Gani, Aring Agripa, ginsonod

ko ang ginpakita kanakun nga alin salangit. 20Primiro nagwali ako sa Dam-asco kag pagkatapos sa Jerusalemdayon. Alin sa Jerusalem ginalid koang bilog nga probinsya ang Judea,kag ginayanan ko ra ang mga bukunJudio. Ginwalian ko sanda nga dapatmaginulsul sanda sa andang mga salakag magparapit sa Dios, kag ipakitapaagi sa andang mga inimoan ngasanda naginulsul manda. 21 Mamandia ang kabangdanan nga gindakupako ang mga Judio doto sa timplo kagginimoratan nanda gid nga patayunako. 22 Piro ginboligan ako ang Diosasta dadi. Gani digi ako dadi agudisogid sa tanan, sa mga dungganunkag bukun, kag akun isogid mamanda anang ginsogid anay ang mga pro-pita kag ni Moises kon ano ang ma-gakaratabo: 23 nga si Cristo dapatmagantos kag mapatay, kag pagkata-pos maging pinakaona nga mabanawalin sa mga minatay agud magtawkalowasan sa mga Judio kag bukun.”

24 Mintras nagaambal pa si Pablo,nagsinggit si Festo, makon na, “Pablo,nagaomang ka run! Imong sobra ngatinonan maman ang nagapaomangkanimo!” 25 Makon anang sabat ni

Binoatan 26:26 243 Binoatan 27:12Pablo, “Taraodon nga Festo, ara akonagaomang. Matood akun mga gi-naambal kag osto akun isip. 26 Dianga mga butang naulaman ni AringAgripa. Gani ara ako ginaadluki ngamagambal kanana. Nasisigoro kogid nga dia tanan nga mga butangnaulaman na run, tungud nga dia aranatabo sa sikrito. 27 Aring Agripa,nagapati kaw bala sa anang mgaginkoon ang mga propita? Naulamanko nga nagapati kaw.” 28 Nagsabatsi Agripa, makon na, “Sigoro imongkaisip madali-dali mo ako nga map-atoo kay Cristo, ano?” 29 Makon niPablo, “Sa madali okon sa maboay,akun pangamoyo sa Dios nga bukunlang ikaw kondi ang tanan nga na-gapamati kanakun dadi maging Kris-tiano pario kanakun, poira lang samga kadina nga dia.”

30 Nagtindug dayon ang ari, anggobirnador, si Bernice, kag ang tanannga nagaporongko doto. 31Kag pagk-agoa nanda,makonnanda sa isara kagisara, “Aramay naimo ngamalain angtao nga dan nga dapat sintinsyaannga patayun okon prisoon.” 32Makonni Agripa kay Festo, “Kon ara tanamagapilar anang kaso sa Impirador,poidi tana run andan nga bolyawan.”

27Anang Pagbiyai ni Pablo Paayan sa

Roma1 Pagkatapos nga sanda maka-

disisyon nga kami palargaun pa-Italia, ginintriga nanda si Pablokag ang iba pa gid nga mga prisokay Julio. Si Julio nga dia sangkakapitan sa mga soldado nga Romanonga kon tawagun “Batalion angImpirador.” 2 Karon, doto sa Cesareamay sakayan nga alin sa Adramitionga paralargaun paayan sa mgaporondoan sa probinsya ang Asia.Gani nagsakay kami sa sakayan ngadato. Nagtawas kanamun si Aristarconga taga-Tesalonica sa probinsya angMacedonia. 3 Pagdason nga adlawnakaabot kami sa Sidon. Mayad

anang pagtratar ni Julio kay Pablo.Gintogotan na si Pablo nga magbisitasa anang mga amigo doto agudmaboligan tana. 4 Pagalin namun saSidon nagpalayag kami sa ubunganang Cipre tungud nga ang anginsongsong kanamun. 5 Gintaboknamun ang dagat nga nagaatobangsa Cilicia kag Panfilia kag nagpondokami sa Mira sa probinsya ang Licia.6 Nakakita doto ang kapitan nga siJulio sangka sakayan nga nagalin saAlejandria nga mapaayan sa Italia,gani ginpasaylo na kami doto.

7 Sa sulud pira ka adlaw mainayamun padalagan, kag ginlisudan kaminga mayad bago kami makaabotmarapit sa banwa ang Gnido. Tungudnga songsong pa ra gid ang anginindi kami makarombo sa amunpaarayanan. Gani nagpalayag kamisa loyo ang isla ang Creta agud lipudsa angin kag doto kami dayon nagagimarapit sa Salmon. 8 Nagpangobaykami lang piro ginlisudan kami pa ragid bago kami makaabot sa logar ngakon tawagun Mayad nga Porondoan.Dia marapit sa banwa ang Lasea.

9Nagboay kami, gani ginabot kamiang tyimpo nga dilikado ang pag-panakayun ay nakalubas run ang Ad-law ang Pagpoasa kag nagabagyo-bagyo ron pirmi. Ganimakon ni Pablosa amun mga kaiban, 10 “Ginakarkoloko nga dilikado ron kon magdiritsokita, kag bukun lang ang mga kargakag ang sakayan ang madodora kondibasi kon pati atun kaboi.” 11 Piromas mabaul anang pagsarig anangkapitan ang mga soldado sa anangambal ang kapitan kag tagya angsakayan kaysa anang paandam niPablo. 12 Kag tungud nga ang poron-doan doto bukunmayad nga paralim-bungan kon tigdururus, kadoroan saamun mga kaiban nagkompormi ngamaglarga ay andang koon nga basi pakon makaabot kami sa Fenice. AngFenice nga dia sangka porondoan saCreta nga may masadya nga paralim-

Binoatan 27:13 244 Binoatan 27:36bungan kon tigdururus.

Ang Bagyo sa Laod13 Paguyup mainay ang abagat

anang pagsarig amun mga kaibanpoidi run makabiyai. Gani ginbataknanda ang pondo kag nagpalayagkami nga nagapangobay sa isla angCreta. 14 Maboay-boay nagbaskugang amian nga nagaalin sa diriksyonang isla ang Creta. 15 Pagabotkanamun ang mabaskug nga anginindi kami run makapanongsong,gani nagpatorot kami run lang.16 Pagtungud namun sa abagatnankampi ang maistan nga isla angCauda nakapalipud-lipud kamimaistan. Bisan nalisudan kami,nabatak namun ra gid ang boti agudindi maiwan. 17 Pagkabatak angboti, ginlabagan nanda kabli angsakayan. Kag tungud nga naadlukansanda nga mabara marapit sa Libia,ginarian nanda layag kag nagpaanod.18 Sigi pa ra gid ang mabaskug ngabagyo, gani pagdason nga adlawnagompisa sanda magpamilak sadagat anang mga kargaminto angsakayan. 19 Pagdason pa gid ngaadlaw anang mga kagamitan run angsakayan andang ginpamilak. 20 Sasulud pira ka adlaw ara kami kakitaadlaw okon mga bitoon kag sigi para gid ang bagyo. Ang ori midyonadoraan kami run paglaum ngamakalibri pa.

21 Kon pira run ka adlaw nga angmga tao ara run kakaun, gani makonni Pablo kananda, “Mga amigo, konkamo nagpati lang kanakun nga indikita dapat magalin sa Creta, ara an-dan matabo dia nga mga kalisud kagmga kapirdian. 22 Piro dadi naga-pangabay ako kanindo nga magpatu-tum kamo tungud nga ara may ma-patay kanatun. Ang sakayan langang mararangga. 23 Ay kagabi angDios nganagatagya kanakunkag akunginasirbian nagsogo anang angil digikanakun. 24 Makon na, ‘Pablo, indi

kaw magkaadluk. Dapat makaato-bang kaw sa Impirador doto sa Roma.Kag sa kalooy ang Dios tanan imongkaiban digi sa sakayan malilibri tun-gud kanimo.’ 25 Gani indi kamoron magkaadluk, tungud nga akonagasarig sa Dios nga matotomananang ginambal kanakun. 26 Garingidadagsa kita sa sangka isla.”

27 Ika-14 run ka gabi nga kami gin-palis ang bagyo sa Dagat ang Medit-eraneo, kag datongmga tungang gabirun, sono sa panilag ang mga gormitimidyo sa marapit kami sa unasan.28Gani ginsonda nanda kag nasapoannanda ngamga 20 lang ka dupa anangdalum ang dagat. Boay-boay gin-sonda nanda ruman kag mga 15 runlang ka dupa. 29 Kag tungud nganaadlukan sanda nga makasonggabkami sa baora, ginpondoan nandaapat ka angkla sa boli ang sakayan.Kag nagpangamoyo sanda nga mag-aga. 30 Gosto andan ang mga gormitinga magpalagyaw sa sakayan. Ganiginpalosong nanda ang boti sa dagatnga midyo sa magaolog sanda langang mga angkla sa dolong. 31 Piromakon ni Pablo sa kapitan kag saanang mga soldado, “Kon bayaan kitaang mga gormiti nga dia indi kamomakalibri.” 32 Gani ginotod ang mgasoldado ang mga kalat nga nagaigotsa boti kag ginpabayanan nanda runlang nga ianod.

33 Datong madali run gid masanagginsugyut sanda tanan ni Pablo ngamagkaun. Makon na, “Darwa rundia ka simana indong ulat-ulat ngamagpoas ang bagyo, kag ara kamokakaun. 34 Gani pagkaun kamo anayagud magbaskug kamo kag makalibrisa piligro nga dia. Ara gid maymapatay kanindo bisan sangka tao.”35 Pagkaambal dia ni Pablo, nagbuultana ang tinapay kag mismo saatobangan ang tanan nagpasalamattana sa Dios. Pagkatapos dayonna ipiak-piakun ang tinapay kagmagkaun. 36 Naolian andang kulba

Binoatan 27:37 245 Binoatan 28:11kag nagkaun sanda tanan. 37 (276kami tanan nga nagasakay doto sasakayan.) 38 Pagkakaun ang tanankag bosog ron, ginpangolog nandasa dagat andang mga dara nga trigoagud magugan ang sakayan.

Nabagbag ang Sakayan39 Pagkaaga, indi maulaman ang

mga sakayanun kon diin kami ngaisla, piro may nakita sanda ngarikodo, gani nagkarasogot sandanga doto nanda ipasaksak angsakayan. 40 Gani ginpanabtab nandaang mga kabli nga nagaigot samga angkla. Ginpangobad nandara ang mga kalat nga nagaigot satimon. Pagkatapos, ginbatak nandaang layag sa dolong agud ipalidsanda pa baybay. 41 Piro mintrasnagapadalagan sanda bomonggo angsakayan sa baora kag ara run kaalintungud nga nagungut anang dolong.Anang boli amat-amat nga nawasaktungud samabaskugngamgadaloyonnga nagalampus.

42 Gosto andan ang mga soldadonga pamatayun ang tanan nga mgapriso agud indi sanda makalangoykag makapalagyaw. 43 Piro ginpugun-gan sanda andang kapitan tungudnga gosto na nga ilibri si Pablo.Nagmandar tana nga ang tanan ngaantigo maglangoy, magsogbo kagmaglangoy pa-baybay. 44 Ang inditana kaulam, magsonod lang nganagakupkup sa mga tabla kag mgaparti ang sakayan nga nagarolotaw.Kag maman dato amun ginimo, kagtanan kami nakaabot sa baybay kagara maiwan.

28Sa Malta

1 Ang kami doto ron sa takas kaglibri run sa piligro bago namun panaulaman nga ang isla gali nga datoginatawag nga Malta. 2Mayad anangkabubutun ang mga pomoloyo dotokanamun. Tungud nga nagaorankag ginapanramigan kami nagdabok

sanda ang kalayo kag ginasikaso kaminga mayad. 3 Nagtipon ra si Pablosangka bugkus nga kaoy nga inogga-tong. Piro pagbutang na sa kalayo,naggoa nga lagi ang madalit ngamagkal sa gatong nga dato tungudsa init ang kalayo, kag kinagat dayonanang alima. 4Pagkakita ang mga po-moloyo doto samagkal nga nagakabitsa anang alimani Pablomakonnanda,“Sigorado nga kriminal ra gid anglalaki nga dia. Nakalibri tana matoodsa dagat piro indi ra magtogot anglangit nga maboi tana pa.” 5 Piroginwaslik lang ni Pablo ang magkaldoto sa kalayo kag ara tana ra naiwan.6 Nagapaabot-abot ang mga tao ngamagbanug anang alima ni Pablo okonmatomba tana kag mapatay dayon.Piromaboay run andang ulat-ulat kagara ra gid naiwan si Pablo. Ganinagbaylo andang isip, makon nanda,“Ang tao nga dia dios gali!”

7 Anang aran ang manogdomaraang logar nga dato si Publio. Ananglogta marapit lang gid doto sa amungintakasan. Mayad anang pagba-ton kanamun kag sa sulud tatlo kaadlaw doto kami kanana nagdayon.8 Natabo ra dato nga anang tatay niPublio nagamasakit. May ragnat tanakag ginadisintiria. Gani nagsulud siPablo sa anang koarto kag nagpang-amoyo. Gintongtong na dayon anangalima sa nagamasakit kag nagayadtana. 9 Tungud sa natabo nga dato,ang tanan nga nagamarasakit dotosa isla nga dato nagarayan kanamunkag nagarayad sanda ra. 10 Doroandang gintaw kanamun nga mgarigalo, kag datong malarga kami runginatud nanda pa sa sakayan andangitataw kanamun nga amun mga ki-nanglanun.

Alin sa Malta pa-Roma11 Tatlo kami ka bulan doto sa isla

ang Malta bago kami nagsakay sasakayan nga nagpalimbung doto angtigdururus. Ang sakayan nga datoalin sa Alejandria. Anang marka sa

Binoatan 28:12 246 Binoatan 28:27dolong anang litrato ang mga kapidnga dios. 12 Pagalin namun sa Maltanagagi kami sa siodad ang Siracusakag tatlo kami ka adlaw doto. 13 Alindoto nagbordo kami asta makabotkami sa siodad ang Regio. Angmadason nga adlaw naguyup run angabagat, kag sa sulud darwa ka ad-law nakaabot kami sa banwa angPuteoli. 14 Doto may nagkaraba-gat kami nga mga tomoloo. Nag-pangabay sanda kanamun nga mag-tinir doto kananda sangka simana.Pagkatapos, nagdiritso kami sa Roma.15 Pagkabarita ang mga tomoloo saRoma nga kami nagabot ron, gin-solang nanda kami sa Foro de Apiokag sa Tris Tabirnas. Pagkakita niPablo sa mga tomoloo nagpasalamattana sa Dios kag nagbaskug anangbuut.

Sa Roma16Pagabot namun sa Roma, si Pablo

gintogotan nga magistar kon diin nagosto, piro kaiban ang soldado nganagabantay kanana.

17 Pagkalubas tatlo ka adlawginpatawag ni Pablo anang mgamanogdomara ang mga Judio saRoma. Ang sanda nagatiripon ron,makon na, “Mga kabogto, bisan akoara gid may naimo nga kontra saatun banwa okon kontra sa anangmga soronodon atun mga kaolang-olangan, gindakup nanda ako saJerusalem kag ginakosar sa gobyirnoang Roma. 18 Ginimbistigar akoang mga opisyalis nga Romano kagpagkatapos ngamaulaman nanda ngaara ako gid may naimo nga malainagud sintinsyaan nga patayun,bolyawan nanda ako andan. 19 Piroginpamalabagan ang mga Judio, ganinapiritan ako nga daraun akun kasosa Impirador, bisan ako tana ara kasokontra sa akun mga kasimanwa ngaJudio. 20 Maman dia nga ginpatawagko kamo, agud makaambal akokanindo, ay ginakadinaan ako dadi

tungud nga nagapati ako sa anangginaandum ang mga Judio.”

21 Makon nanda kay Pablo, “Arakami kabaton solat alin sa Judeaparti kanimo. Kag atun mga kaparionga Judio nga nagabot digi alin saJerusalem ara ra dara nga barita okonmalain nga inogambal kontra kan-imo. 22 Piro gosto namun ra ngamabatian kon ano imong isogid, aynaulaman namun nga bisan diin ngalogar ginamolay ang mga tao imongsikta nga dia.”

23 Gani nagkarasogot sanda konsano nga adlaw sanda matiripon.Pagabot ang adlaw nga andangginkarasogtanan mas doro pa gidkaysa dati ang nagtiripon doto sabalay nga ginadayonan ni Pablo.Alin ang aga asta maggabi anangsaysay ni Pablo. Ginpamatodan nakananda ang parti sa anang Ginarianang Dios, kag ginpasanag na kanandaang parti kay Jesus sa anang ginsolatni Moises sa Kasogoan kag sa anangmga ginsolat ang mga propita agudmagtoo sanda kanana. 24 Ang ibanagpati sa anang ginambal, piroang iba tana indi magpati. 25 Kagtungud nga indi sandamagkarasogot,nagoroli sanda. Piro bago sandanagoroli may ginambal pa si Pablokananda. Makon na, “Ara gid matoodnagsala anang koon ang Ispirito Santosa atun mga kaolang-olangan paagikay propita Isaias. 26Ay makon na,‘Ayani ang mga tao nga dia kag konon

mo sanda nga maski magi-wan sanda pamati indi sandamakaintindi,

kagmaski magiwan sanda sulung indisanda makakita.

27Tungud ngamatugas anang olo angmga tao nga dia,

Ginatakupan nanda andang mgatalinga,

Kag ginpuyung nanda andang mgamata.

Ay kon indi, makakikita sanda ra an-dan kag makababati,

Binoatan 28:28 247 Binoatan 28:31Kag maiintidian nanda kon ano ang

osto,Kag magaliso kanakun,Kag ayadun ko sanda.’ ”28 Makon pa ni Pablo, “Gosto ko raisogid kanindo nga anang ambal angDios parti sa kalowasan ginbarita runsa mga bukun Judio; kag sanda tanamagapamati gid.” [ 29 Pagkaambaldato ni Pablo nagoroli ang mga Judionga mainit andang pagdiriskosyon.]

30Sa sulud darwa ka toig nagtinir siPablo sa balay nga dato nga anang gi-naplitian. Kag ginbaton na ang tanannga nagbisita kanana. 31 Gintodloanna sanda parti sa anang Ginarianang Dios kag parti kay Ginoong Jesu-Cristo. Ara tana gid naadluki sa anangmga pagtodlo kag ara ra gid may nag-bawal kanana.

Roma 1:1 248 Roma 1:19

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Roma

1 Ako si Pablo nga sorogoon niCristo Jesus. Ako ang nagasolatdia kanindo. Ginpili ako ang Diosnga maging apostol agud iwali anangMayad nga Barita.

2 Ang Mayad nga dia nga Baritaginpangako nga lagi ang Dios ang onapaagi sa anang mga propita kag na-solat sa Balaan nga Kasolatan. 3 Dianga barita parti sa anang Bata nga siGinoong Jesu-Cristo. Parti sa anangpagkatao isara tana sa anang mgakaapo-apoan ni David. 4 Piro bukuntana lang tao kondi anang Bata raang Dios. Dia ginpakita kanatunang Ispirito Santo sa makakagaumnga paagi ang tana ginbanaw alin samga minatay. 5 Paagi kay Cristo kagpara kanana nabaton namun sa Diosang pribilio nga maging apostol agudamun toytoyan ang tanan nga mgatao sa osto nga pagtoo kag pagsonodkanana. 6 Kag kamo nga mga to-moloo dian sa Roma kaiban da sa mgatao nga anang gintawag agud magingmga somolonod ni Jesu Cristo.

7 Ako nagasolat kanindo nga diansa Roma nga ginaigogma ang Dioskag gintawag nga maging anang mgabata.

Kabay pa nga kaloyan kamo ragid atun Dios nga Amay kag ni Gi-noong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan dian.

AnangAndumni Pablo ngaMagayansa Roma

8 Ona sa tanan nagapasalamat akosa akun Dios paagi kay Jesu-Cristopara kanindo tanan, tungud nga in-dong pagtoo ginabantog sa bilog ngakalibotan. 9 Pirmi ko kamo nga gi-napangamoyo, kag dia naulaman angDios nga akun ginasirbian nga tuduksa akun tagiposoon sa akun pagwaliang Mayad nga Barita parti sa anang

Bata. 10 Pirmi ko ra nga ginapang-amoyo kanana nga kon maimo itogotna run da nga makaayan ako diankanindo. 11 Mabaul gid akun andumnga makita ko kamo agud makatawako ra kanindo ang ispiritoanun ngabindisyon, agud maparigun kamo.12 Akun gostong ambalun, nga kamokag ako makalipay kag makaparigunsa isara kag isara paagi sa anang pag-too ang isara kag isara sa Dios.

13 Mga kabogto, gosto ko ngamaulaman nindo nga kon kapiraako ron magplano nga magayandian kanindo, garing pirmi nga indimakadayon. Gosto ko nga makaayandian ay basi pa lang nga may mgatao nga maboligan ko ra nga magtookay Cristo, pario ang natabo sa ibangmga tao nga bukun Judio sa mgalogar nga akun ginaayanan. 14 Aymay katungdanan ako nga magwalisa tanan nga tao, sa mgamay tinonankag sa ara, kag sa mga may aram kagsa ara. 15Maman dan nga bukun langmaistan akun andum nga makawalira ang Mayad nga Barita kanindo ngadian sa Roma.

Anang Gaum ang Mayad nga Barita16 Ara ako nauya sa akun ginawali

nga Mayad nga Barita. Ay mamandia anang ginagamit ang Dios sa pa-glowas sa tanan nga nagatooona anaysa mga Judio, kag dadi pati run da samga bukun Judio. 17 Ay ginapakitaang Dios sa Mayad nga Barita nga angtao ginabilang na ngamatarung paagilang gid sa pagtoo. Sono sa kaso-latan, “Ang tao nga ginabilang angDios nga matarung tungud sa anangpagtoomaman angmay kaboi nga arakataposan.”

Anang Sala ang Tao18 Naulaman ta dia tungud nga gi-

napakita ang Dios nga nasilag tanasa mga malain nga ginaimo ang mgatao kontra sa anang gosto. Angmga malain nga andang ginaimo ma-man ang nagaadlang sa pagkilala angkamatoodan. 19 Ay sarang nanda

Roma 1:20 249 Roma 2:3-4maulaman ang parti sa Dios tungudnga ginpakita dia mismo ang Dioskananda. 20 Matood nga indi tamakita ang Dios, piro alin pa angpagimo ang kalibotan, anang mgainimoan nagapakita anang ara kata-posan nga gaum kag anang pagka-Dios. Gani ara sanda ibaribad kanana.21 Bisan naulaman nanda nga mayDios, ara nanda tana ginapadungugibilang Dios kag ara nanda ra tanaginapasalamati. Naging ara polos an-dang isip. Ginduluman andang mgaisip nga indi makaangup ang kama-toodan. 22Nagakoon sanda nga sandamga maaram, piro nagagoa nga mgaomang-omang. 23 Ay ara sanda na-gasimba sa Dios nga ara napapatay,kondi ang mga ginimo-imo nga mgaribolto nga kaitsora ang mga tao nganapapatay, ang mga pispis, ang mgasapat nga apat andang siki, kag angmga sapat nga nagakaramangmamanandang ginasimba.

24 Tungud sa andang kalokoan ngadia ginapabayanan sanda run langang Dios agud imoon nanda ang mgabutang nga andang nagostoan ngamarisna, kag ang risolta, makauruyaandang ginaimo sa isara kag isara saandang lawas. 25 Gintalikodan nandaang kamatoodan parti sa Dios kagginbayloan nanda ang botig. Na-gasimba sanda kag nagasirbi sa anangmga ginimo ang Dios, kag ang Diostana nga nagimo ang tanan ginsikwaynanda. Piro tana lang gid ang daraya-won asta kon sano. Amin!

26 Tungud nga ang mga tao indimagkilala sa Dios, ginpabayanan nasanda run lang nga magimo angmga butang nga kauruya nga an-dang naliagan. Ang mga babai naga-baliskad run andang ogali sa natoralnga paggamit andang lawas, tungudnga andang kapario nga babai andangginaoroasawa. 27Maman da ang mgalalaki, sa baylo nga magolid sanda sababai, nga maman ang ogali nga na-toral, gosto nanda gid nga magolid saandang kapario nga lalaki. Kauruya

andang ginaimo sa anang lawas an-dangmga kapario nga lalaki. Kag tun-gud sa andang ginaimo nga dia ngabukun tama sisilotan sanda gid angDios ang silot nga bagay gid kananda.

28Kag tungud nga indi sandamagk-ilala sa Dios, ginpabayanan na sandasa andang isip nga indi makapiliang tama. Gani ginaimo nanda angmga butang nga indi dapat imoon.29 Naging oripun sanda ang tanannga klasi nga kalainan kag marimonga binoatan. Mga akug. Masyadosanda ka mainggitun, nagapamatay,nagairinaway, nagapandaya, kag konano pa andang ginaisip nga magimoang malain sa andang kapario. Mgamanogkotso-kotso 30 kag nagaimo-imo mga sogidanun kontra sa andangkapario. Mga kaaway sanda ang Dios.Ara sanda nagataod sa andang ka-pario. Mga bogalun kag asdakun. Na-gapangita sanda paagi agud magimoang malain. Ara sanda nagatomansa andang mga ginikanan. 31 Nagingara polos andang isip, indimasarigan,kag ara gid kalooy bisan pa sa andangpamilya. 32 Naulaman nanda ra ngaang Dios nagkoon nga ang mga taonga nagaimo ang mga sala nga diasisilotan kamatayun, piro sigi sandapa ra gid. Kag bukun lang dan, kondinalilipay sanda pa kon may makitasanda nga nagaimo pario andang gi-naimo.

2Anang Pagukum ang Dios

1 Karon, sabun magkoon kawnga bagay ra kananda kon silotansanda ang Dios ay masyado kalainandang ginaimo. Piro ikaw nganagakoon toladan nagakondinarra sa imong kaogalingun, tungudnga ginapakalain mo sanda piroikaw maman da imong ginaimo.2 Naulaman ta nga matarung anangpagsintinsya ang Dios sa mga tao nganagaimo ang mga butang nga malain.3-4 Piro sino kaw nga nagabangdan saiba nga maman da imong ginaimo?

Roma 2:5 250 Roma 2:22Sigoro imong pagsarig tungud ngaang Dios mayad, mainantoson kagmapinasinsyaun, makalibri kaw saanang pagukum. Ara kaw balakaulam nga tana mayad kanimo aynagaulat tana agud maginulsul kawkag bagoon mo imong kaboi? 5 Pirotungud nga matugas imong olo kagindi kaw maginulsul, ginadoganganmo lang imong silot kon magabot ronang adlaw nga ang Dios magukum.Sa adlaw nga dato makikita angtanan ngamatarung anang pagukum.6 Tungud nga ang Dios magabalussa kada isara sono sa andang mgainimoan. 7 May mga tao nga sigiandang imorat nga magimo angmayad tungud nga ginaandumnanda nga dayawon sanda ang Dios,padungugan, kag tawan kaboi ngaara kataposan sa oring mga adlaw.Ang mga tao nga dan tawan ra gidkaboi nga ara kataposan. 8 Piromay iba nga mga tao nga porosandang kaogalingun lang andangginaisip. Indi sanda magsonod angkamatoodan, kondi ang sala mamanandang ginasonod. Makikita angmga tao nga dia anang kaugut angDios kag maaguman anang silot. 9 Ayang tanan nga mga tao nga nagaimoang malain papinitinsyaun gid ngamayad ang Dios, ona anay ang mgaJudio piro pati run da ang mga bukunJudio. 10 Piro ang mga tao tana nganagaimo ang mayad, dayawon kagpadungugan ang Dios, kag magingmayad andang kaimtangan, ona raanay ang mga Judio piro pati runda ang mga bukun Judio. 11 Tungudnga pario anang pagukum ang Dios satanan nga tao.

12 Ang mga tao nga nagaimo saladoraun ang Dios, bisan ara sandakaulam ang parti sa anang Kasogoanni Moises. Ang mga tao tana nganakaulam anang Kasogoan ni Moisespiro sigi pa ra gid andang imo sala,ukuman sanda ra ang Dios, piro angKasogoan mismo anang gamitun saanang pagukum kananda. 13 Tungud

nga bukun ang mga tao nga nagapa-mati lang angKasogoan anang ibilangang Dios nga matarung, kondi angmga tao tana nga nagatoman anangginasogo ang Kasogoan. 14 Ang mgabukun Judio ara kaulam ang Kaso-goan. Piro kon ginaimo nanda raang nasolat sa Kasogoan, nagagoanga miski ara nanda naulami angKasogoan, naulaman nanda ra konano andang dapat imoon. 15 Andangginaimo nga mayad nagapakita ngaang ginatodlo sa Kasogoan dian dasa andang unauna. Ay andang kon-sinsya pati andang mga pagbarais-baisan nagapamatood kananda konosto okon bukun andang ginaimo.16 Kag sono sa Mayad nga Baritanga akun ginatodlo, dan ipadumdumkananda ni Jesu-Cristo sa adlaw ngatana paukumun ang Dios sa tanan ngatao. Osgaran na ang tanan andangmga sikrito nga ginaisip.

Ang mga Judio kag ang Kasogoan17 Karon, kamo nga nagakoon nga

kamo Judio, nagasarig kamo sa Kaso-goan kag ginapabogal nindo pa ngakamo marapit sa Dios. 18 Naulamannindo kon ano anang gosto ang Dioskag naulaman nindo ra kon ano angosto, tungud nga natonan nindo saKasogoan. 19 Indong pagsarig kamoang makatodlo sa mga tao nga nadu-luman andang isip, nga kamo angpinakasolo nga makataw kasanag samga tao nga ara naulaman parti saDios. 20 Nagasarig kamo ra ngakamo ang manogtodlo sa mga taonga mainay magintindi kag sa mgatao nga bago pa lang nagaompisatoon parti sa Dios. Toladato in-dong kaisip tungud nga ang Kaso-goan gintaw kanindo ang Dios kagindong pagsarig, doto nindo naula-man ang osto nga kaaram kag kam-atoodan. 21 Nagatodlo kamo sa iba,piro basi ara nindo pagtodloi in-dong kaogalingun? Nagatodlo kamonga indi magpanakaw, piro kamomismo nagapanakaw. 22 Nagatodlo

Roma 2:23 251 Roma 3:9kamo nga indi magpanginbabai okonmagpanginlalaki, piro maman da in-dong ginaimo. Narimoan kamo ngamayad sa mga ribolto nga ginasimbaang mga bukun Judio, piro naga-panakaw kamo sa andang mga sim-baan. 23Nagapabogal kamo nga kamoang nagaawid anang Kasogoan angDios, piro ginpakauyan nindo angDios tungud nga ginalapas nindo angKasogoan. 24 Ay ang Kasolatan na-gakoon, “Tungud kanindo nga mgaJudio, ang Dios ginapakalain ang mgabukun Judio.”

25Kamo nagasarig nga kamo anangpinili ang Dios tungud sa indong pag-patori. Kag may polos manda indongpagpatori kon ginatoman nindo angKasogoan. Piro kon ara nindo ra gi-natomana ang Kasogoan pario kamora lang sa mga bukun Judio nga aranatori. 26 Toladan ra sa mga tao ngabukun tinori. Kon sanda nagatomananang ginakoon ang Kasogoan, ibibi-lang sanda ang Dios nga daw natorirun da. 27 Gani kamo nga mga Ju-dio pakalainun nanda tungud nga gi-nasoway nindo ang Kasogoan, bisandian gid kanindo ang Kasolatan kagnatori kamo. Sanda tana nagatomanang Kasogoan bisan ara sanda natori.28 Tungud nga ang tao bukun ma-tood nga Judio tungud lang nga Judioanang ginikanan kag natori. 29 Angmatood tana nga Judio ay ang taonga nagbago anang tagiposoon paagisa anang bolig ang Ispirito Santo kagbukun tungud nga natori tana sono saKasogoan. Ang tao nga toladia anangkaboi, maimo nga indi tana pagdaya-won ang mga tao, piro dayawon tanaang Dios.

31 Karon, sabun magkoon kamo nga

kon toladato, ano ron lang anang bin-taa atun pagka-Judio kag ano anangpolos ang pagtori kanatun. 2 Sa ma-tood tana, doro anang bintaa dankanatun. Ona-ona, kanatun ginin-triga anang ambal ang Dios. 3 Bisan

matood nga may mga kapario kitanga Judio nga ara nagasonod sa anangambal ang Dios, indi gid maimo ngaindi na pagtomanun anang ginpan-gako ang ona. 4 Bisan ang tanannga mga tao botigun, ang Dios tanamasarigan gid sa anang inambalan.Pario ang ginakoon sa Kasolatan,“Mapapamatodan nga tama imong

mga ginaambal,Kag pirmi magagoa nga osto imong

pagukum.”5 Ta, sabun may magkoon, “Kon

kamimagimo angmalain,magagoa raang mayad, ay kon ikomparar amunginaimo ngamalain sa anang ginaimoang Dios, makikita nga mayad mandaang Dios, gani dayawon tana. Kag konmakita ang mayad tungud sa amunginaimo nga malain, ta kondi bukuntama kon kami silotan ang Dios tun-gud sa amun ginaimo nga malain.”Ang toladia nga mga ambal kalokoan.6 Indi dan maimo! Tungud nga kontoladan, paiwan anang pagukum samga tao digi sa kalibotan?

7 Karon, sabun magkoon sanda ra,“Mayad kon kami magbinotig tun-gud nga makikita ang mga tao ngakami mga botigun kag maiisip nandanga ang Dios tana bukun botigun,gani dayawon nanda tana. Ta kondimayad. Kag kon sa amun pag-binotig magagoa nga anang mga am-bal tana ang Dios matood gid, ta basisilotan kami pa bilang makakasala?”8 Ang toladan nga rason nagakoonnga mayad ang magimo ang malainkon sa pagimo toladato may mayadnga magagoa. Kag sono sa mga taonga gosto magrangga kanamun, to-ladan kono amun panodlo. Ang mgatao nga toladan bagay gid nga silotanang Dios.

Ang Tanan nga Tao parario ngaMakasasala

9 Sigoro nagaisip kamo nga masmayad kita kaysa mga tao nga bukunJudio. Bukun matood dan! Gin-pasanag ko ron nga ang tanan ngatao, Judio man okon bukun, parario

Roma 3:10 252 Roma 3:31

nga makasasala. 10Kag maman ra gidanang koon ang Kasolatan:“Ara gid miski sangka tao nga

matarung;11 Ara miski sino nga osto anang

pagkaintindi sa Dios, kag aramay nagaimorat nga magki-lala kanana.

12 Ang tanan nga tao nagpabulag samatood nga dalan kag nagingara polos sa Dios.

Ara gid may nagaimo ang mayadmiski sangka tao.”

13 “Andang tilaok pario sa bokas ngarulubungan nga maboro ayporos panloko ang nagagoa saandang baba.”

“Kon sanda magambal, andang diladawmay dalit ang dalitan ngamagkal.”

14 “Poros masarakit nga mgapanompa ang nagagoa saandang baba.”

15 “Kag maistan lang nga dipirinsyamapamatay nga lagi.

16Miski diin sandamagayannagapan-grangga kag nagadara kalisud.

17 Kon parti sa mayad ngapagkaraiban ara sanda gidmay naulaman.”

18“Kag ara sanda gid kaadluk sa Dios.”19 Karon, naulaman ta nga kon ano

anang ginakoon ang Kasogoan, gi-nakoon kanatun nga mga Judio ngaginsakup sa Kasogoan. Gani indi kitamakakoon nga bukun kita sirilotan.Ang tanan nga tao sa kalibotan ma-panabat ra gid sa Dios tungud sa an-dang mga sala. 20 Ay ara gid tao ngaibilang nga matarung ang Dios paagisa anang pagsonod sa Kasogoan, tun-gud nga ginalapas na pirmi. AngKasogoan gintaw agud ipakita sa taonga tana makasasala.

Ang Paagi Kon Paiwan Ginapaka-matarung ang Dios ang mga Tao

21 Piro dadi ginpaulam kita runang Dios kon paiwan kita magingmatarung sa anang panulung. Diangapagpakamatarungbukunpaagi sa

pagsonod sa Kasogoan, kag ginapam-atodan dia ang Kasogoan mismo patiang mga propita ang ona. 22 Angtao ginapakamatarung ang Dios konmagtoo kay Jesu-Cristo. Kag ang Diosara pinilian. Gani ang bisan sino ngamagtoo kay Jesu-Cristo pakamatu-rungun na. 23 Ay ang tanan nga taoobos gid nagkasala kag nagkolang saanang kasadya ang Dios. 24 Piro tun-gud sa anang kalooy ang Dios ginbi-lang na kita nga matarung paagi kayCristo Jesus nga nagtobos kanatun,kag dia rigalo ang Dios. 25 Ginpadaratana ang Dios digi sa kalibotan agudialad na anang kaboi para kanatun,kag tungud sa anang dogo nga ginolamapapatawad kita sa atun mga salakon kitamagtoo kanana. Ginimo datoang Dios agud ipakita nga matarungtana, tungud nga ang onamidyo sa gi-napabayanan na lang anang sala angmga tao, ay mainantoson tana. Dapatginsilotan sanda. 26 Piro dadi ginaladna anang kaboi ni Cristo para sa tananagud ipakita na nga tana matarung.Tungud sa anang ginimo nga dia na-gagoa nga matarung ang Dios konginabilang na gani nga matarung angbisan sino nga nagatoo kay Jesus.

27 Gani ara gid may makapabo-gal. Kon ginapakamatarung kita angDios tungud sa atun pagsonod angKasogoan, makapabogal kita. Piroang matood tana indi kita makapabo-gal tungud nga ginapakamatarungkita ang Dios paagi sa atun pagtoo.28 Ay nagapati kita nga ang tao gi-napakamatarung ang Dios paagi saanang pagtoo kag bukun nga makonsa anang pagsonod ang Kasogoan.29 Kon bukun matood dia, ang DiosDios lang ang mga Judio kag bukunDios angmga bukun Judio. Piro anangDios tana ra ang mga bukun Judio.30 Ay may sangka Dios lang. Kag ibi-lang na nga matarung ang mga Judiokon sanda magtoo kay Jesus, kag ma-man da anang imoon sa mga bukunJudio kon sanda magtoo ra kay Jesus.31 Dia ara nagakaologan nga ginabali

Roma 4:1 253 Roma 4:17ara ta run ang Kasogoan, kondi gina-sonod ta anang osto nga katoyoan.

4Si Abraham bilang Alimbawa

1 Bilang alimbawa kon paiwan gi-napakamatarung ang Dios ang mgatao, sulungun ta bala si Abrahamnga atun pinakaolang kag kon anoanang nakita parti digi. 2 Ay kontana ginpakamatarung ang Dios tun-gud sa anang mga inimoan, andanmay ipabogal tana. Piro ang ma-tood tana, ara tana may ipabogalsa Dios. 3 Naulaman ta dia tungudnga ang Kasolatan nagakoon nga siAbraham nagtoo sa Dios kag tungudsa anang pagtoo ginbilang tana angDios nga matarung. 4 Ang tao nganagapangobraan ginasoolan. Anangsool indi mabilang nga rigalo tun-gud nga dato ginpangabudlayan nagani. 5 Piro kita ginabilang ang Diosnga matarung tungud sa atun pag-too kanana nga nagapakamatarungsa makasasala, kag bukun tungudsa atun mga inimoan. 6 Mamanra dia anang gostong ambalun niDavid angmagkoon tana ngamasoirtiang tao nga ginabilang ang Dios ngamatarung bisan ara tana nagasonodsa anang Kasogoan ang Dios.7Kabay makon na,“Masoirti ang mga tao nga andang

mga sala ginpatawad kag ararun ginadumduma ang Dios

8 Masoirti manda ang tao nga anangmga ginimo nga malain indirun gid pagisipun ang Ginoo.”

9 Anang mga ginambal nga dia niDavid bukun lang para sa mga Ju-dio nga mga tinori kondi para rasa mga bukun Judio. Naulamanta dia tungud nga nasambit ta runang Kasolatan nga nagakoon nga siAbraham nagtoo sa Dios kag tungudsa anang pagtoo ginbilang tana angDios nga matarung. 10 Kag kano dianatabo? Kabay ang pagbilang kanananga matarung natabo bago tana gin-tori. 11 Gintori tana run lang ang

ori bilang tanda nga tana matarungrun sa panulung ang Dios tungud saanang pagtoo, nga natabo gani bagotana natori. Maman dan nga si Abra-ham naging ispiritoanun nga tatayang tanan nga ara natori piro nagatoosa Dios; kag tungud sa andang pagtooginabilang sanda ra nga matarung.12 Kag naging tatay tana ra ang mganatori, bukunngamakon tungud langsa natori sanda, kondi tungud nganagatoo sanda pario atun kaolang-olangan nga si Abraham bago tanagintori.

Anang Pangako ang Dios Nabatonpaagi sa Pagtoo

13 Ang Dios nagpangako ang onakay Abraham nga ang kalibotan mag-ing ana, okon para sa anang mgakaliwat. Dia nga pangako ara pagi-moa ang Dios tungud nga gintomanni Abraham anang mga sogo angDios kondi tungud ngamatarung tanapaagi sa anang pagtoo. 14 Kon angmga nagapasakup sa Kasogoan ma-man lang ang makaangkun anangginpangako nga dia ang Dios, ara runpolos atun pagtoo sa Dios, kag ara rapolos anang pangako angDios tungudnga ara may makasonod ang Kaso-goan. 15Kag tungud gani nga indima-sonod angmga tao ang Kasogoan, angKasogoanmamanangnaging kabang-danan kon basi ginasilotan sanda angDios. Piro kon ara Kasogoan, kondiara ra paglapas.

16 Gani nakita ta nga anang pan-gako ang Dios ginabasi sa pagtoo,agud maging rigalo dato ang Dios kagagud maging sigorado nga mababa-ton ang tanan nga mga kaliwat niAbraham, abir kon sanda mga Judionga nagasonod ang Kasogoan okonbukun, basta nagatoo sanda pario kayAbraham. Ay si Abraham maman angnaging pinakatatay ang tanan nga na-gatoo, Judio okon bukun. 17 Kabaysa Kasolatan nagambal ang Dios kayAbraham nga tana imoon na ngapinakatatay ang mga tao sa sari-sari

Roma 4:18 254 Roma 5:11nga mga nasyon. Gani sa panu-lung ang Dios tana atun pinakatatay.Kag ang Dios nga gintooan ni Abra-hammaman ra ang Dios nga nagatawkaboi sa mga patay kag nagapagoaang ara pa. 18 Bisan ara run gidpagsarig nga makabata, nagtoo pa ragid si Abrahamnga tomanun ang Diosanang ginpangako kanana nga tanamakabata. Gani sa anang pagtoo ngadato, tana naging tatay ang mga taonga alin sa iba-ibang nasyon, sonogid sa anang koon ang Dios kanana.19 Sa tyimpo nga dato mga sanggatosron ka toig anang idad, kag naulamanna nga masyado tana run ka malamkag imposibli run nga makapabatatana pa. Naulaman na ra nga anangasawa indi ra makabata tungud ngabawas si Sara. Piro bisan toladatoara nagroya anang pagtoo sa Dios.20 Ara tana gid nagdoda sa anangpangako ang Dios, kondi nagtoo tana.Gani ginpabaskug tana ang Dios. Kaggindayaw na ang Dios 21 tungud ngalobos gid anang pagsarig nga angDios sarang magtoman anang gin-pangako. 22 Gani tungud sa anangpagtoo ni Abraham ginbilang tanaang Dios nga matarung. 23 Piro angginsolat sa Kasolatan nga “ginbilangtana nga matarung” ginsolat bukunlang para kay Abraham, 24 kondi parara kanatun. Kita ibilang ra ngamatarung kon nagatoo kita sa nag-banaw atunGinoong Jesus alin samgapatay. 25 Si Ginoong Jesus ginpataytungud sa atun mga sala. Pagkataposginbanaw tana dayon agud ibilangkita nga matarung.

5Mayad run atun Rilasyon sa Dios

1Karon, tungud nga ginabilang kitarun ang Dios ngamatarung ay nagtookita kay Jesu-Cristo, mayad run atunrilasyon sa Dios. Dia natabo tun-gud sa anang ginimo atun GinoongJesu-Cristo. 2 Paagi kanana kag tun-gud sa atun pagtoo nakabaton kitarun anang kalooy nga dia ang Dios,

kag nalilipay kita sa paglaum ngamakakaiban kita ra sa anang mataasnga katungdanan. 3 Kag bukun langdan, kondi nalilipay kita sa atun mgapagantos, ay naulaman ta nga paagisa mga kalisud nagiging mainanto-son kita. 4 Kag kon kita mainan-toson nalilipay ang Dios kanatun,kag kon ang Dios nalilipay kanatunmay paglaum kita nga mayad atunparaaboton. 5 Kag indi maimo ngaindi ta mabaton atun ginalauman ngadia tungud nga paagi sa Ispirito Santonga ginpadara kanatun naulaman tanga ginaigogma kita nga mayad angDios.

6 Isipa nindo bala anang gogmaang Dios kanatun. Ang kita ara gidsarangmaimo agudmakalibri sa silot,si Cristo napatay para kanatun ngamga makasasala sa oras nga ginpiliang Dios. 7 Mabudlay makakita angtao nga magtaw anang kaboi parasa tao nga matarung. Sigoro maymga tao nga magpangas taw andangkaboi para sa mayad nga tao, piromalaka gid. 8 Piro si Cristo nagtawanang kaboi para kanatun bisan angkita makasasala pa. Doto ginapakitaang Dios kon paiwan gid anang pagi-gogma kanatun. 9 Kag tungud ngadadi ginbilang kita run ang Dios ngamatarung paagi sa anang dogo niCristo mas nasisigoro ta run gid ngatungud kay Cristo malilibri kita saanang silot ang Dios nga maabot.10 Ang ona kita anang kaaway angDios, piro tungud sa anang pagkap-atay anang Bata napabalik run atunmayad nga rilasyon kanana. Kag kontoladan, dadi nga kita anang amigoron, nasisigoro ta nga indi na kitapagsilotan, ay si Cristo ara lang na-patay kondi naboi roman. 11 Kagbukun lang dan kondi nalilipay kitakag nagadayaw sa Dios paagi sa atunGinoong Jesu-Cristo tungudnga paagikay Cristo dadi nga lagi napabalik runatun mayad nga rilasyon kanana.

Si Cristo kag si Adan

Roma 5:12 255 Roma 6:612 Ang sala nagsulud digi sa kali-

botan tungud sa anang paglapas niAdan anang sogo ang Dios, kag anangsala nga dato maman ang nagdarakamatayun. Maman dan nga nagabotang kamatayun sa tanan nga tao, tun-gud nga ang tanan nga tao nagkasala.13Aybago itaw angDios angKasogoansa mga tao nagakasala sanda run ngalagi, garing tungud nga ara pa angKasogoan ara pagisipa gid nga mayadang Dios andang mga sala kaisa konang Kasogoan dian kananda. 14 Piroalin sa anang tyimpo ni Adan asta saanang tyimpo ni Moises, ang tanannga tao nagkarapatay bisan ara sandanakaimo sala nga pario anang ginimoni Adan, ay ginlapas na gid anangginsogo ang Dios kanana.

Si Adan nga dia daw anang aninoang tao nga maabot. 15 Piro iba angdarwa nga dia, tungud nga anangkalooy ang Dios iba sa anang paglapasni Adan. Matood manda nga anangpaglapas ni Adan nagdara kamatayunsa doro nga mga tao, piro mas labawpa gid anang kalooy ang Dios kaganang rigalo nga nagabot sa doro ngamga tao paagi sa sangka tao nga siJesu-Cristo. 16 Iba anang rigalo angDios kon ikomparar sa anang sala niAdan. Anang sala ni Adan nagdarasilot, piro tungud sa anang ginimo niCristo, miski doro atun ginimo ngamga sala, ginbilang kita ang Dios ngamatarung. 17 Karon kon tungud saanang sala ang sangka tao nga dia ngasi Adan ang tanan nga taomapapatay,mas makatiringala ang risolta anangginimo ang sangka tao nga si Jesu-Cristo. Ay ang mga tao nga magbatonanang kalooy ang Dios paagi kananaibilang ang Dios nga matarung, kagmagaari sanda nga may kaboi ngaara kataposan. 18 Gani nakikita tanga tungud sa anang ginimo ngamalain ang sangka tao, ang tanannga tao ginsintinsyaan nga silotan.Kag tungud ra sa anang ginimo ngamatarung ang sangka tao, ibilang angDios nga matarung ang tanan nga

magtoo, kag tawan kaboi nga ara kat-aposan. 19 Tungud sa sangka taonga ara nagtoman sa Dios, doro angnaging makasasala. Kag tungud rasa sangka tao nga nagtoman sa Dios,doro anang mabilang ang Dios ngamatarung. 20 Ang Kasogoan gintawang Dios agud makita ang mga taonga doro andang mga pagsoway saanang gosto, kag nagadoro pa ganikon may Kasogoan. Piro bisan na-graku ang sala, mas nagraku pa gidanang kalooy ang Dios. 21 Ang onamanda ang sala maman ang naga-gaum sa tanan nga tao kag anangrisolta kamatayun. Piro dadi tanaanang kalooy ang Dios maman runang nagagaum kanatun, kag anangrisolta kaboi nga ara kataposan. Aytungud sa anang ginimo ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo kita ginabilangrun ang Dios nga matarung.

6Dadi Bago ron atun Kaboi

1 Ta, sabun may magkoon nga ma-padayon kita run lang sa pagpakasalaagudmagdogang pa gid anang kalooyang Dios kanatun. 2 Bukun toladan!Indi maimo nga magpadayon kita sapagpakasala tungud nga ang sala ararun labut kanatun. 3Naulaman nindora nga pagbunyag kanatun kay Jesu-Cristo nagakaologan nga kaiban kitasa anang kamatayun. 4 Gani angpagbunyag kanatun nagapakilala ngaang napatay si Cristo, kita napatay rakag ginirug lubung kanana, agud konpaiwan si Cristo ginbanaw ang maka-gagaum nga Amay, kita magakaboi raang bago nga kaboi.

5 Kag kon kita nakakaiban kayCristo sa anang kamatayun, sigo-rado gid nga matawan kita bagonga kaboi pario ang natabo kananaang tana ginbanaw sa mga minatay.6 Naulaman ta nga atun dati ngapagkatao nga makasasala ginlansangrun sa kros kaiban ni Cristo agudmapatay. Maman dan nga indi runmaimo nga oripunun kita pa ang sala.

Roma 6:7 256 Roma 7:37 Tungud nga kon ang tao patay run,libri tana run sa anang gaum ang sala.8 Kag kon kita napatay run kaibanni Cristo, nagapati kita nga maboboikita ra kaiban kanana. 9 Ay naula-man ta nga tungud nga si Cristo na-banaw alin sa mga minatay, indi runmaimo nga mapatay tana ruman. Ararun gaum kanana ang kamatayun.10 Tana kaisara lang gid napatay parasa anang sala ang mga tao, kag indirunmaoman. Boi tana dadi kag anangkaboi para sa Dios. 11Gani tungud ngakamo kay Cristo ron, dapat ibilangnindo nga indong kaogalingun patayrun sapagimoang sala, kagnagakaboikamo ron para sa Dios.

12 Indi nindo ron gani pagtogotannga dominarun ang sala indong lawasnga mapapatay kag indi nindo pag-sonodon anang malain nga andum.13 Ayaw nindo paggamita ang bisanano nga parti indong lawas sa pagimoang marimo. Indong imoon tana,iintriga nindo sa Dios indong bilognga lawas, agud gamitun na sa mayadnga katoyoan. Kabay ginbawi kamoron sa kamatayun kag gintawan bagonga klasi nga kaboi. 14 Gani indimaimo nga dominarun kamo pa gidang sala. Ay ara kita run sa idalumangKasogoan, kondi nagasarig kita run saanang bolig kag kalooy ang Dios.

Ang mga Nagaimo ang Mayad15 Karon, tungud nga kita ara run

sa idalum ang Kasogoan, basi konisipun nindo nga poidi kita run mag-pakasala tungud nga sa idalum kitarun anang kalooy ang Dios. Indimaimo dan! 16 Kabay mga oripunkita sa bisan ano nga atun gina-sonod. Gani kon nagasonod kita sasala, mga oripun kita ang sala kagang risolta kamatayun. Piro kon kitanagasonod sa Dios, mga oripun kitaang Dios kag anang risolta dan ibilangkita nga matarung. 17 Ang ona mgaoripun kamo ang sala. Piro salamatsa Dios nga dadi tinagiposoon ron in-dong pagtoman sa mga kamatoodan

nga gintodlo kanindo. 18 Ginlibrikamo ron ang Dios alin sa sala nganagaoripun kanindo, kag dadi gina-sonod nindo ron ang matarung ngapagkaboi. 19 Ginagamit ko ang al-imbawa parti sa pagkaoripun agudmadali nindo nga maintindian akungostong ambalun. Ang ona gin-paoripun nindo indong kaogalingunsa sala, kag gingamit nindo indonglawas sa pagimo ang marimo kagmalain. Kag ang risolta nagingmalain kamo. Piro dadi tana, iin-triga nindo indong kaogalingun bi-lang mga oripun ang matarung ngapagkaboi. Kag anang risolta danmag-ing diosnon kamo.

20 Ang ona ang kamo mga oripunpa ang sala, bukun kamo sakup sakatarungan. 21 Kag ano indongnabuul sa indong pagkaboi nga datonga dadi ginakauya nindo? Anang tu-tugkaan lang dato kamatayun. 22 Pirodadi ginlibri kamo ron alin sa salakag mga oripun kamo ron ang Dios.Ang indong nabubuul digi ay angmatarung nga kaboi. Kag anang tu-tugkaan dia kaboi nga ara kataposan.23 Ay anang bayad ang pagpakasalakamatayun, piro kaboi tana nga arakataposan anang ginarigalo ang Diossa mga tao nga kay Cristo Jesus ngaatun Ginoo.

7Ara kita run sa idalum ang Kasogoan

1 Mga kabogto, nakaulam kamoparti sa kasogoan. Gani nasisig-oro ko nga maiintindian nindo akunipasanag kanindo nga kon ang taopatay run, ang kasogoan ara rungaum kanana. 2 Pario bala sa babainga may asawa. Sono sa kasogoan,ang babai indi makapakigbulag saanang asawa mintras boi pa anangasawa. Piro kon anang asawa ma-patay, libri tana run sa kasogoanparti sa mga magasawa. 3 Gani konmagpakigolid tana sa iba nga lalakimintras boi pa anang asawa, gin-abilang nga nagapanginlalaki tana.

Roma 7:4 257 Roma 7:19Piro kon anang asawa patay run kagpagkatapos magpaasawa tana sa iba,ara tana nagalapas sa kasogoan, kagindi makoon nga tana nagapangin-lalaki.

4Nakikita ta, mga kabogto, nga angkamatayun maman ang nagabulag samagasawa. Toladan ra ang natabokanindo, kamatayun ang nagpabulagkanindo sa Kasogoan. Ay pagkap-atay ni Cristo sa kros, kamo napatayra tungud nga kamo mimbro ananglawas ni Cristo. Gani ara run labutkanindo ang Kasogoan. Kon sa maga-sawapa, iba rundadi indong asawa. SiCristo nga nabanaw maman run atunasawa, sa katoyoan nga magbongakita ang mga mayad nga boat para saDios. 5 Ang ona, atun gosto lang gidatun gintoman, kag ang mga butangnga ginabawal ang Kasogoan mamanpa atun naliagan nga imoon. Kagtungud nga ginimo ta ang mga bu-tang nga dato, atun silot kamatayun.6 Piro dadi libri kita run sa Kasogoantungud nga napatay kita run paagi saanang kamatayun ni Jesus. Ara runlabut kanatun ang Kasogoan nga angonamaman ang nagaoripun kanatun.Atun pagsirbi sa Dios dadi sono ron saginatodlo kanatun ang Ispirito Santo,kag bukun run sa dati nga paagi ngasono sa nakasolat sa Kasogoan.

Ang Kasogoan kag ang Sala7 Ta, sabun may magkoon nga kon

toladato, marimo gali ang Kasogoan.Ara ako nagakoon nga marimo. Aykon ara gani ang Kasogoan ara konaulami kon ano ang sala. Pario abidia, kon ara nagkoon ang Kasogoannga “Indi kaw magkaima,” ara konaulami nga marimo gali ang maima.8 Piro tungud sa sala nga digi run ngalagi ang ona kanakun, pagkaulam kongamarimo gali angmaima,mas nag-dogang pa gid gani akun kaima. Ganikon ara Kasogoan, ara kita kaulamkon ano ang ginatawagnga sala. 9Angona, nagakaboi ako nga ara Kasogoan.Piro pagkaulam ko ang Kasogoan

nakita ko nga ako gali makasasala,10 kag doto ko naulaman nga akogali ginsintinsyaan run nga patayun.Gani angKasogoannga gintaw sa toyonga magtaw kaboi kanakun mamangid gani ang nagsintinsya kanakunnga ako patayun. 11 Ay ang Kaso-goan maman ang gingamit ang saladigi kanakun agud ako madaya, kagang risolta, nasintinsyaan ako angkamatayun tungud nga indi ko ganimasonod ang Kasogoan.

12 Ang Kasogoan sa Dios nagalin,kag ang tanan nga toromanun saKasogoan kanana nagalin, ganimatarung, osto, kag mayad. 13 Sabunmagisip kamo nga ang Kasogoan ngadato nga mayad maman gali angnagdara kamatayun kanakun. Bukun!Ako tana ginsintinsyaan tungud saakun sala. Kag doto nakita ta ngamasyado karimo gani ang sala, aygingamit na ang Kasogoan ngamayadpara masilotan ako ang kamatayun.Gani paagi sa Kasogoan mas nakita takon paiwan karimo ang sala.

Ang Mayad nga Gosto ang Tao ngaImoon indi na Maimo

14 Naulaman ta nga ang Kasogoansa Ispirito ang Dios nagalin. Piroako tao lang nga makasasala. Akunkaalimbawa pario sa oripun nga indimakalikaw sa pagimo ang sala. 15 Indikomaintindian akun kaogalingun. Ayang mayad nga gosto ko nga imoonindi ko maimo, piro ang mga bu-tang nga indi ko gosto imoon mamantana akun ginaimo. 16 Kag kon araako naliag nga imoon akun ginaimonga marimo, nagakaologan nga na-gakompormi ako nga tama anang gi-nakoon ang Kasogoan. 17 Gani kontoladan, bukun ako ang nagaimo angmarimo kondi ang sala nga nagaolidigi kanakun. 18 Ay naulaman konga digi kanakun, sa akun duna ngapagkatao, ara gidmayadnga nagagoa,tungud nga bisan gosto ko pa ngamagimo ang mayad indi ko maimo.19 Gani, ang mayad nga gosto ko nga

Roma 7:20 258 Roma 8:13imoon indi komaimo, piro angmalaintana nga indi ko gosto nga imoonmaman akun ginaimo. 20 Karon, konginaimo ko ang indi ko gosto ngaimoon, dia nagakaologan nga bukunako ang nagaimo dia kondi ang dunanga malain nga nagaoli digi kanakun.

21 Maman dia akun nadiskobriankanakun: kon gosto ko magimo angmayad ginaadlangan ako akun dunanga malain. 22 Ako tana nalilipay gidsa anang mga sogo ang Dios, 23 pirodigi kanakunmay nagasogo ngamag-imo ang kontra sa akunnaulamanngatama. Ginaoripun ako lang akun dunanga malain. 24 Kailo ako ra! Sinokabay angmakalibri kanakun sa akunmakasasala nga dia nga pagkatao nganagadara kanakun sa kamatayun?25Ara iba kondi ang Dios paagi sa atunGinoong Jesu-Cristo! Salamat sa Dios!

Toladan akun kaimtangan. Akunisip nagasonod sa anang mga sogoang Dios, piro akun lawas tananagasonod sa duna nga ogali ngamakasasala.

8Ang Kaboi sa Ispirito Santo

1 Karon, ang mga kay Cristo Je-sus indi run pagsilotan ang Dios,2 tungud nga pagkatapos nga kitanaging kay Cristo Jesus ginakontrolkita run ang Ispirito Santo nga na-gataw kaboi. Gani libri kita run sa salanga nagoripun kanatun kag sa silotnga kamatayun. 3 Ang pagtoman saKasogoan indi makabuul anang gaumang sala sa atun kaboi, tungud ngakita nga mga tao maroya kag indi gidmakatoman. Ang Dios maman angnagbuul anang gaumang sala sa kaboiang tao. Anang ginimo, anang Batamismo anang ginsogo digi sa kalib-otan nga maging tao pario kanatunnga mga makasasala, agud magingalad para sa atun mga sala. Kag saanang pagkatao, ginsintinsyaan angDios kag gintapos na anang gaum angsala. 4 Ginimo na dia agud anang gi-napatoman ang Kasogoan matoman

kanatun nga dadi ara run nagakaboisono sa anang gosto atun duna ngaogali kondi sono ron sa anang gostoang Ispirito Santo. 5 Ang mga taonga nagakaboi sono sa andang dunanga ogali ara iba nga ginaisip kondikonpaiwanmasonod anang ginadiktaandang duna nga ogali, piro ang mgatao tana nga nagakaboi sono sa anangtoytoy ang Ispirito Santo ara ra ibangginaisip kondi ang mga butang nganagostoan ang Ispirito Santo. 6 Konanang isip ang tao ginagauman anangduna nga ogali, anang tutugkaan ka-matayun. Piro kon ang mga butangtana nga gosto ang Ispirito Santo ma-man anang isipun pirmi, dan makak-abaton tana kaboi nga ara kataposankag malinung nga pagkaboi. 7 Angtao nga poros lang gid anang dunanga ogali anang ginaisip nagakontrasa Dios, ay ara tana nagatoman anangmga sogo, kag sa matood tana inditana makatoman. 8 Ang toladan ngamga tao nga andang duna nga ogalilang gid andang ginasonod indi gidmakataw kalipay sa Dios.

9 Piro kamo tana ara run nagak-aboi sono sa indong duna nga ogali,tungud nga kon anang Ispirito angDios nagaoli dian kanindo, kontro-lado kamo ron ang Ispirito. Angtao bukun kay Cristo kon ara kananaanang Ispirito ni Cristo. 10 Piro tun-gud nga si Cristo dian kanindo, bisanmapatay indong lawas tungud sa sala,maboboi pa ra gid indong ispirito tun-gud nga ginbilang kamo ang Dios ngamatarung. 11 Kabay pagkapatay niJesus ginbanaw tana ang Dios. Karon,tungud nga anang Ispirito ang Diosnagaoli dian kanindo, ang Dios nganagbanaw kay Cristo maman da angmagataw kaboi sa indong mga lawasnga dan nga napapatay. Kag diaimoon na paagi sa anang Ispirito nganagaoli kanindo.

12 Gani mga kabogto, dapat son-odon ta anang gosto ang Dios kagisikway ta run atun duna nga ogalinga makasasala. 13 Tungud nga kon

Roma 8:14 259 Roma 8:30kamo magkaboi sono sa indong dunanga ogali, mapapatay kamo. Pirokon paagi sa bolig ang Ispirito Santoisikway nindo ang mga malain ngaginaimo indong lawas, makakabatonkamo kaboi nga ara kataposan.

Anang Mga Bata ang Dios14 Ang tanan nga mga tao nga gi-

natoytoyan anang Ispirito ang Diosmaman angmatood ngamga bata angDios. 15 Ay pagtaw kanindo ang Diosanang Ispirito, kamo naging anangmga bata. Gani ara kamo ron gi-naadluki pario ang ona ang kamomgaoripun pa. Dadi, paagi sa IspiritoSanto sarang kamo ron makatawagsa Dios nga, “Tatay”! 16 Ang Ispir-ito Santo kaiban atun ispirito mamanang nagapamatood nga kita anangmga bata manda ang Dios. 17 Kagtungud nga kita anang mga bata angDios, mga manonobli kita ra ang mgabutang nga ginatigana ang Dios parakanatun. Mga manonobli kita kaibanni Cristo. Ay kon kita dadi nagaantospario kay Cristo ang ona, magaabotang adlaw nga padungugan kita ranga kaiban na.

ang Paraaboton nga Imaya18 Kon sa kanakun lang, ang

mga pagantos nga dia dadi bali arakon ikomparar sa masadya gid ngakaimtangan nga maging atun saparaaboton. 19 Ay pati ang tanannga ginimo ang Dios nalalangkagnga mayad sa oras nga padunguganrun ang Dios anang mga bata. 20 Ayang tanan nga ginimo ang Dios arakaabot sa anang katoyoan; bukunnga makon andang gosto dato konditungud nga maman dato anang gostoang Dios. Piro may paglaum pa, 21 aymagaabot ang adlaw nga anang mgaginimo ang Dios indi run maronot,kondi maging kaiban anang mga bataang Dios nga malilibri sa kamatayunkag mapapabutang sa masadya ngakaimtangan. 22 Naulaman ta ngaasta dadi ang tanan nga ginimo angDios midyo sa nagaoraroy sa kalisud.

Kon sa mga nagabudus nagapasakitrun. 23 Piro bukun lang sanda,kondi pati kita nga nakabaton angIspirito Santo bilang ona nga rigaloang Dios nalalangkag ra mintrasnagapaabot-abot kita ang adlaw ngaatun mga lawas nga dia bagoonang Dios, kag imoon na kita ngaanang mga bata run gid. 24 Kitanalowas run kag ginapaabot-abot talang nga makomplito. Dumdumunta nga ang paglaum indi matawagnga paglaum kon dian run angginalauman. Tungud nga sino pa angmalaum kon dian run? 25 Piro konnagalaum kita sa ara pa dian kanatun,magaulat kita nga may pagantos.

26 Kag tungud nga kita maroya,ang Ispirito Santo nagabolig kanatun.Indi kita kaulam magpangamoyo angosto, maman dan nga ang Ispir-ito Santo nagapakitloy sa Dios parakanatun sa paagi nga indi mamitlang.27Kag tungud nga nakaulam ang Dioskon ano ang sa tagiposoon ang tao,nakaintindi tana ra kon ano ananggostong ambalun ang Ispirito Santo;ay ang Ispirito Santo nagapakitloy saDios para sa anangmga bata, kag sonosa anang kabubutun ang Dios.

28 Naulaman ta ra nga ang tanannga nagakaratabo ginaimo ang Diospara sa kaarayadan ang mga nagai-gogma kanana nga anang mga gin-pili sono sa anang katoyoan. 29 Ayang ona pa nga lagi naulaman runang Dios kon sino anang magigingmga bata. Kag ginplano na run ngalagi nga makapario-pario sanda saanang Bata nga si Jesus, agud tanamaging panganay sa doro nga mgamagkarabogto. 30 Gani ang mga taonga anang napili run nga lagi angona ana nga gintawag nga maginganang mga bata; kag ang mga tao ngaanang gintawag ana nga ginbilangnga matarung; kag ang mga tao ngaanang ginbilang nga matarung ananga ginpadungugan.

Anang gogma ang Dios

Roma 8:31 260 Roma 9:931 Karon, kon isipun ta ang mga

butang nga dia, makakoon kita ngaang Dios nagaapin kanatun, kag aramay makaiwan kanatun. 32 AnangBata mismo ara na gani pagikawan,kondi ginalad na agud mapatay parakanatun nga tanan. Kag tungud ngaanang Bata mismo gintaw na, indimaimo nga indi na itaw kanatun angbisan ano. 33 Ara may makakoon ngakita nga anang mga pinili ang Diosmay sala, ay ang Dios mismo angnagakoon nga kita ara run sala. 34Arara may makakoon nga kita sirilotan,ay si Cristo Jesus mismo ang gin-silotan kag napatay para kanatun, kagbukun lang dan kondi ginbanaw tanakag dadi doto sa anang too ang Diosnga nagpakitloy sa Dios para kanatun.35 Ara may makapabulag kanatun saanang pagigogma ni Cristo. Miskimagagi kita sa mga pagantos, samga kalisud, mga pagingabot, mgagutum, mga kapobriun, mga piligro,kag bisan patayun pa, nasisigoro tanga palangga kita pa ra gid ni Cristo.36 May nakasolat sa anang Kasolatanang Dios nga nagakoon,“Tungud sa amun pagtoo kanimo,

nakakabutang kami pirmi sapiligro nga kami patayun angmga tao. Midyo kami sa mgakarniro nga paratayun.”

37 Piro miski toladato pa atunpagkabutang, masasarangan ta ngaatobangun paagi sa anang bolig niCristo nga nagaigogma kanatun.38-39 Nasisigoro ko gid nga ara maymakapabulag kanatun sa ananggogma ang Dios nga anang ginpakitapaagi kay Cristo Jesus nga atunGinoo. Ang kaboi digi okon angkamatayun, ang mga angil okonmga dimonyo, ang nagakaratabodadi okon ang magakaratabo saparaaboton, ang mga may gaum, angmga dian sa ibabaw okon sa idalumang kalibotan, okon miski anono panga mga butang nga ginimo ang Diosindi makapabulag kanatun sa ananggogma.

9Ang Dios kag ang mga Israelita

1Karon may isogid ako pa kanindo,kag dia matood; ay ako kay Cristokag ara ako nagabotig. Akun kon-sinsya nga ginagauman ang IspiritoSanto nagapamatood ra nga matoodakun isogid, 2nga bukun langmaistanakun kasubu kag paginanakit akuntagiposoon 3 tungud sa akun mgakasimanwa kag kadogo. Kon maimolang mas gosto ko pa nga ako anangsompaun ang Dios kag ipabulag kayCristo kon dia maging paagi ngasandamakalibri sa silot. 4Doro andanandang bintaa bilang mga Israelita.Ginangkun sanda ang Dios nga anangmga bata; ginpakitaan sanda angDios anang makasorolaw nga prisin-sya; kananda anang mga kasogtanan;gintaw na ra kananda ang Kasogoan;gintodloan na sanda ang osto ngapagsimba kanana; doro anang mgaginpangako kananda; 5 mga kaapo-apoan sanda ang mga tao nga gin-pili ang Dios ang ona; kag sa an-dang lai nagalin si Cristo ang tananagpakatao, Dios nga makagagaumsa tanan kag darayawon asta sa arakataposan! Amin.

6 Piro bisan ara nanda napolosiang mga pribilio nga dia, dia ara na-gakaologan nga ara pagtomana angDios anang ambal, tungud nga arapagpilia ang Dios ang tanan nga Is-raelita. 7 Bukun ang tanan nga mgakaliwat ni Abraham ginbilang ngaanang kaliwat gid. Kabay nagkoonang Dios kay Abraham nga ang mgabata lang ni Isaac anang kilalaun ngaanang mga kaliwat. 8 Dia nagakaolo-gan nga bukun tanan nga anang kali-wat ni Abrahamginabilang nga anangbata ang Dios, kondi ang ginbata langgid sono sa anang ginpangako kayAbraham ang kikilalaun nga anangmga bata ang Dios. 9 Ay maman diaanang pangako ang Dios kay Abra-ham; makon na, “Mabalik ako digi sa

Roma 9:10 261 Roma 9:29masonod nga toig kag si Sara maga-bata lalaki.”

10Kag paagi sa anang darwa ka batani Rebeca kag atun kaolang-olangannga si Isaac ginpakita ra ang Diosnga bukun tanan nga anang kaliwatni Abraham ginabilang na nga anangmgabata. 11-12Bagonagbata si Rebecasa kapid nga dato, nagkoon nga lagiang Dios kanana nga “Ang gorangma-gasirbi sa anang libayun.” Ginambalna dia ang ara sanda pa gani kaimomayad okon malain. Ay gosto naitodlo nga kon tana magpili ang taoara tana nagabasi sa andang mayadngamga inimoan kondi sono sa ananggosto. 13Nagakoon ra ang Kasolatan,“Ginigogma ko si Jacob,Piro ara ako naliag kay Esaw.”

14 Ta, sabun may magkoon ngabukun osto anang ginaimo ang Dios.Bukun tama dan. 15 Ay toladia anangkoon ang Dios kay Moises ang ona:makon na, “Kaloyan ko ang gosto konga kaloyan kag kanogonan ko anggosto ko nga kanogonan.” 16 Ganianang mga bindisyon ang Dios bukuntungud sa anang gosto okon anangginaimo ang tao, kondi sono lang gidsa anang kalooy ang Dios. 17 Pario sanasambit sa Kasolatan parti sa anangkoon ang Dios sa Faraon (ari angEgipto), makon, “Ginimo ko ikaw ngaari, agud paagi sa akun imoon kon-tra kanimo maipakita ko akun gaum,kag agud akun aran makilala angtanan nga tao sa bilog nga kalibotan.”18 Gani bukun lang nga ginakaloyanang Dios ang gosto na nga kaloyan,kondi ginaimo na ra nga sotil angmgatao nga gosto na magpasotil.

Anang Kasilag kag Kalooy ang Dios19 Karon, sigoro may makon

kanindo nga kon toladato, ta basimasisilag pa ang Dios sa mga taotungud sa andang pagkasala, ay indisanda makakontra sa anang gosto.20 Toladia akun makasabat: sino kawgid nga masabat toladan sa Dios?Kita anang mga inimoan lang ang

Dios, gani indi kita makariklamokanana kon basi ginimo na kita ngatoladia. 21 Pario bala sa manogimoang koron. Pagosto tana kon anoanang gosto nga imoon sa lapok ngaanang ginaawidan. Kon gosto na,libri tana magimo darwa ka klasi ngakoron sa lapok nga dato, ang isaraispisyal kag ang isara ordinario lang.

22 Toladato ra sa Dios. Bisan ma-tood nga gosto na ipakita anang gaumkag anang kasilag sa mgamakasasala,ginaagoantaan na pa ra gid nga an-tosan anay ang mga tao nga dapatrun andan nga silotan. 23 Ginaimona dia tungud nga gosto na ra ngaipakita kon pira kabaul anang kaayadsa mga tao nga anang ginakaloyan,nga anang ginpriparar alin ang onapa nga lagi para padungugan. 24 Kagkita ganimaman angmga tao nga dannga anang gintawag, bukun lang alinsa mga Judio kondi pati sa mga bukunJudio. 25 Ay toladia anang koon angDios doto sa solat ni Oseas,“Ang mga tao nga bukun akun,Tawagun ko nga akun mga tao.Kag ang ara ko ginaigogmaa dato

anay,Igogmaun ko.26 Kag ang mga tao nga ginkonan ko

nga, ‘Kamo bukun akun mgatao,’

Sanda tatawagun nga anangmga bataang Dios nga boi.”

27 Dagi ra tana anang ambal ni Isa-ias parti sa mga Israelita: makonna, “Bisan maging pario ang baras sabaybay anang kadoro anang kaliwatni Israel, maistan lang kananda angmalolowas. 28 Ay madali kag maididanang imoon ang Dios nga pagsintin-sya sa mga tao sa kalibotan.” 29 SiIsaias ra ang nagkoon, makon na,“Kon kita nga mga Israelita ara

pagkalooyi ang Dios ngaMakakagaum,

Ara gid andan may nabilin kanatun,Kondi nagkaradora kita pario sa

natabo sa mga tao sa Sodomakag Gomorra.”

Roma 9:30 262 Roma 10:17Ang Israel kag angMayad nga Barita

30 Akun gostong ambalun mamandia: ang mga bukun Israelita ngaara nagimorat nga maging matarungmaman anang ginbilang ang Dios ngamatarung tungud nga nagtoo sanda.31Piro angmga Israelita tana nga nag-imorat nga magsonod sa Kasogoanpara maging matarung sa panulungang Dios ara nanda naabot. 32 Basikabay toladato? Tungud nga sa baylonga magtoo ang mga Judio kay Jesu-Cristo, nagsarig sanda sa andang mgamayad nga inimoan. Nasandad sandasa bato nga sarandadan. 33 Pario gidanang koon ang Dios sa Kasolatan,makon na,“Nagbutang ako ang bato nga saran-

dadan ang mga tao sa banwaang Sion.

Dato nga batomagapadagpa kananda.Piro ang mga tao tana nga magtoo sa

bato nga doto indi gid mag-nusul.”

101 Mga kabogto, gosto ko gid nga

akun mga kapario nga mga Israelitamalowas, kag dia ginapangamoyo kosa Dios. 2 Ako mismo makapama-tood nga matandus sanda sa pagsirbisa Dios, garing lang bukun sono sakamatoodan. 3 Ay ara nanda naulamianang paagi ang Dios agud ang taomaging matarung. Andang ginimotana, nagimorat sanda sa andang kao-galingun nga paagi kag ara nandapagsonoda anang paagi ang Dios.4 Ara nanda naintindii nga ang Kaso-goan tugka lang kay Cristo, ay paagisa anang ginimo ni Cristo, ang tagsa-tagsa nga nagatoo kanana mamanlang ang ginabilang nga matarung.

Ang Kalowasan para sa Tanan5 Toladia anang ginsolat ni Moi-

ses parti sa mga tao nga mabibilangnga matarung paagi sa andang pag-sonod sa Kasogoan: “Ang tao nganagasonod sa tanan nga nakasolat saKasogoan makaangkun kaboi nga arakataposan.” 6 Piro toladia ra tana

ang ginakoon sa mga tao nga mabibi-lang nga matarung paagi sa andangpagtoo, “Indi kaw magisip nga kitamagiging matarung kon may maga-yan sa langit” (agud bulun si Cristo).7 “Indi ka ra magisip nga kinanglanmay maglosong sa idalum gid” (agudbulun si Cristo alin sa mga patay).8Kondi nagakoon doto nga,“Anang ambal ang Dios marapit kan-

imo,Dian gid sa imong baba kag sa imong

tagiposoon.”Kag anang ambal nga dia ang Dios araiba kondi parti sa pagtoo nga amunginawali: 9 nga kon isogid mo ngasi Jesus maman ang Ginoo kag na-gatoo kaw sa imong tagiposoon ngaginbanaw tana ang Dios sa mga patay,malowas kaw. 10 Ay ang tao gin-abilang ang Dios nga matarung konnagatoo tana tuduk sa anang tagi-posoon. Kag kon magsogid tana saiba parti sa anang pagtoo, malowastana. 11 Pario anang koon sa Kaso-latan, “Ang nagatoo kanana indi gidmagnusul.” 12 Kag dia nga pangakopara sa tanan, Judio man okon bukunJudio, tungud nga ang Ginoo, Ginooang tanan, kag mayad tana gid satanan nga nagapangayo bolig kanana.13 Ay nagakoon ang Dios sa Kasola-tan, “Ang bisan sino nga magpangayobolig sa Ginoo malowas.”

14 Piro paiwan makapangayo boligkanana ang mga tao kon ara nandatana ginatooi? Kag paiwan sandamakatoo kanana kon ara sanda pamakabati parti kanana? Kag pai-wan sanda ra makabati kon ara maymagsogid kananda? 15 Kag paiwanra makapanaw kag magsogid angmga manogbarita kon ara sanda pag-padaraan? Sono sa Kasolatan, “Angkasadya kon nagaarabot ang mga na-gadara angMayad nga Barita.” 16Piromay mga tao nga ara nagbaton angMayad nga Barita. Pario anang koonni Isaias, makon na, “Ginoo, daw aragid may nagapati sa amun ginawali.”17 Digi makakoon kita ra nga ang tao

Roma 10:18 263 Roma 11:11magatoo lang kay Cristo kon maba-tian na ang kamatoodanparti kanana.Kag ang kamatoodan mababati nalang kon may nagatodlo parti kayCristo.

18 Karon, may dian sigoro nga ma-pamangkot kon bala nakabati angmga Judio anang ambal ang Dios. Indimaimo nga ara sanda kabati. Tungudnga nagkoon sa Kasolatan, “Nabatianandang limug sa bisan diin nga logar.Kag andang mga sogid nagarabot sabilog nga kalibotan.” 19 Basi kon maymagkoon ra nga sigoro ang mga Is-raelita ara kaintindi. Indi ra maimonga ara sanda kaintindi. Tungudnga sa anang solat ni Moises makonangDios kananda, “Papangimononkokamo sa mga tao nga bukun Israelita.Masisilag kamo tungud nga ipakita koakun kalooy sa mga tao nga ang onaara kakilala kanakun.” 20 Nagambalra ang Dios kananda paagi kay Isaias.Kag pagambal dia ni Isaias ara tanagid pagadluki sa mga tao. Makon na,“Nakita ako ang mga tao nga ara na-

gapangita kanakun,Kag bisan ara sanda nagapamangkot

parti kanakun ginpakilala kokananda kon sino ako.”

21Kagparti samga Israelitamakonna,“Sigi akun ulat kananda ngamagbalikkanakun piro indi sanda, ay masyadokatugas andang olo kag mga sotil.”

11Anang Kalooy ang Dios sa mga Judio

1 Indi kita magisip nga tungud ngaang mga Judio ara nagtoo, ginsik-way run ang Dios anang ginpili nganasyon. Ara na sanda pagsikwayan.Ay ako mismo Israelita, si Abrahamakun ginalinan kag mimbro ako saanang tribo ni Benjamin. 2 Ang Diosara nagasikway sa mga tao nga anangginpili alin pa ang ona. Nadumdumannindo ang istorya sa Kasolatan partikay Elias? Kabay nagriklamo tanasa Dios parti sa anang ginaimo angIsrael? Makon na, 3 “Ginoo, ginpa-matay nanda imong mga propita, kag

ginpangrangga nanda ang mga altarnga ginaaladan ang mga alad parakanimo. Ako ron lang ang nabilin nganagasimba kanimo kag ginaimoratannanda ako ra nga patayun.” 4 Piroano anang sabat ang Ginoo? Makonna, “May ginapasala ako pa nga bali7,000 ka mga Israelita nga ara gidnagsimba sa dios-dios nga si Baal.”5 Dan toladan ra sa atun tyimpo ngadia. May nabilin pa ra nga mga Judionga nagatoo sa Dios, ay sanda ginpilina tungud sa anang kalooy. 6 Angpagpili kananda ara pagbasian sa an-dangmga inimoan kondi sono lang saanang kalooy ang Dios; tungud ngakon ginabasi sa anang mga ginaimoang tao, indi run dia makokoon ngakalooy.

7 Ta, makakoon kita nga ang mgaJudio ara kabaton andang ginaan-dum nga sanda ibilang ang Dios ngamatarung. Anang ginpili lang angDios ang nakabaton andang ginaan-dum tungud nga ginapatugas anangolo ang kadoroan sa kamatoodan.8 Pario anang koon ang Kasolatanparti kananda, “Midyo ginpakatorogsanda ang Dios, kag asta dadi indisanda kaulam ang tama kag indikaintindi ang kamatoodan.” 9 SiDavidmayginambal ra parti kananda.Makon na, “Kabay pa nga andangginasilibrar nga Pista kag mga aladmaman ang magpasandad kag mag-siud kananda, kag doto sanda balusanang Dios. 10 Kabay pa nga makarabo-lag sanda agud indi sanda makakitaang tama. Kag kabay pa nga indipagbulun ang mabugat nga andangginapasan agud magborogtot sandapirmi.”

11 Ang mga Judio nasandad ay arasanda nagtoo kay Cristo. Ta anokabay, nagakaologan bala dato ngadayon ron gid andang pagbagsak?Ara! Kondi tungud sa andangpagsoway natawan lang kaigayonanang mga bukun Judio agud malowassanda. Kag kon makita dato ang

Roma 11:12 264 Roma 11:26mga Judio maiinggit sanda dayonkananda, gani matoo sanda ra. 12 Ta,kon anang pagsoway kag anangkakolangan ang mga Judio nagtawdoro nga kaarayadan sa mga tao sabilog nga kalibotan, mas doro pa gidnga kaarayadan ang maging risoltakon makomplito ang mga Judio ngadapat magtoo kanana.

Anang Kalowasan ang mga BukunJudio

13Karon, dagi akun iambal kanindodian nga mga bukun Judio. Akoginimo ang Dios nga apostol parakanindo nga bukun Judio agud ibaritako kanindo ang parti kay Cristo. Kagginakabig ko nga importanti ang obranga dia nga gintaw kanakun, 14 aybasi pa lang nga mainggit kanindoakun mga kapario nga mga Judio kagang iba kanandamagtoo ra agudmal-owas. 15 Ay kon ang pagtalikod angDios sa mga Judio maman ang nagingkabangdanan nga ang iba nga mgatao sa kalibotan nakarapit kanana,naulaman nindo kon ano ang magingrisolta kon ang mga Judio batononroman ang Dios, maging pario sandasa mga patay nga nagkarabanaw ron.

16 Anang kaalimbawa ang mga Ju-dio pario dia: kon ang sangka pisangnga tinapay ialad sa Dios, nagakaolo-gan nga ginalad run da ang bilog ngatinapay nga ginpisangan. Kag konanang gamot ang kaoy ana ang Dios,pati anang mga sanga ang kaoy ngadato ana ra ang Dios. Gani kon siAbraham naging ana ang Dios, patianang mga kaapo-apoan naging anara ang Dios. 17 Ang mga Judio pariora sa kaoy nga olibo nga ginasagodang Dios. May mga sanga sa olibonga dato nga ginpangotod, kag kamonga mga bukun Judio pario sa mgasanga ang talonon nga olibo nga gin-buul angDios kag ginsogponnadayonsa anang ginpangotodan nga mgasanga. Gani dadi nakairug kamo ronsa mga kaarayadan nga gintaw angDios sa mga Judio. 18 Piro indi kamo

magisip nga mas mayad kamo kaysamga sanga nga dato nga ginpangotod.Dumdumun nindo nga kamo sangalang. Bukun kamo anang ginasariganang gamot agud maboi, kondi kamoang nagasarig sa gamot agud maboi.

19 Sabun may magkoon kanindo,“Tay basi ginpangotod sanda kagkami ang gintakud kon bukunkami mas mayad kaysa kananda?”20Ginpangotod sanda tungud nga arasandanagtoo kayCristo kag kamoanggintakud tungud nga nagtoo kamo.Gani indi kamo magpabogal, kondimagdaan-daan kamo. 21 Tungudnga kon ginpangotod ang Dios angnatoral nga mga sanga nga ara ibakondi ang mga Judio, mas madaliang pagpangotod kanindo, ay kamoanang mga sanga lang ang talononnga olibo. 22 Digi ta makikita anangkaayad ang Dios kag anang kaisug.Maisug tana sa mga tao nga indimagtoo kanana, piro mayad tanakanindo, kon nagapabilin kamo saanang kalooy. Kon indi, pangotodonna kamo ra. 23 Kag kon ang mgaJudio indi run magpatugas kondimagtoo ron da, isogpon na sandaruman sa anang pono, tungud ngasarang dan nga imoon ang Dios.24 Ay kon kamo nga mga bukun Judioginpangotod sa indong talonon ngapono kag gintakud dayon sa kaoy ngabukun talonon bisan bukun dato angnatoral, masmadali pa gid sa Dios ngaibalik ang mga ginpangotod nga mgasanga sa andang ginalinan nga kaoy.

Anang Kalooy ang Dios para saTanan

25Mga kabogto ko kay Cristo, gostoko nga maulaman nindo ang kama-toodan nga ara pa naulami ang mgatao, agud indi kamo magisip ngamidyo kon sino kamo ron gid. Anangpagpatugas angmga Israelita agi langkag bukun nga makon asta kon sanokondi asta lang gid sa oras nga angmga bukun Judio nga dapat magtookanana makomplito. 26 Pagkatapos

Roma 11:27 265 Roma 12:8

dan malolowas ang mga Israelita,pario anang ginakoon sa Kasolatan,“Magaalin sa Sion ang Manlolowas,Bulun na ang tanan nga kalainan sa

anang mga kaliwat ni Jacob.27 Kag maman dia akun kasogtanan

kananda,patawadun ko andang mga sala.”28 Tungud nga ang kadoroan ngamga Judio indi magtoo sa Mayadnga Barita, naging kaaway sandaang Dios agud kamo nga bukun Ju-dio matawan kaigayonan nga mal-owas. Piro bisan toladato ang natabokananda, palangga sanda pa ra gidang Dios tungud nga sanda anangmga pinili nga mga tao. Ay gin-pangako na nga lagi sa andang mgakaolang-olangan nga palanggaun naandang mga kaapo-apoan. 29Kag angDios ara nagaoman sa anang isip partisa anang ginapili kag ginabindisy-onan. 30 Ang ona, kamo nga mgabukun Judio ara nagtoman sa Dios.Piro dadi tungud nga ang mga Ju-dio ara nagtoman kanana, ginkaloyankamo ang Dios. 31 Kag toladan ra angmatatabo kananda. Matood nga dadiara sanda nagatoman sa Dios. Pirotungud nga ginakaloyan na kamo,magaabot ra gid ang adlaw nga sandakaloyan na ra. 32 Ay gintogotan angDios nga ang tanan nga tao mag-ing oripun sa andang mga sala agudipakita na sa tanan anang kalooy.

Pasalamat sa Anang Kaayad angDios

33 Makatiringala gid anang kaayadang Dios! Indi ta maabot isip anangkaaram kag anang naulaman! Sinolang ang makaintindi anang mga gi-naimo kag anang mga paagi? 34 Parioanang ginakoon ang Kasolatan,“Ara may nakaulam kon ano anang

ginaisip ang Ginoo,Kag ara may makakoon kanana kon

ano anang dapat imoon.35Ara kita sarang itaw kananaAgud mabibilang nga may baralusun

tana kanatun.”

36 Ay ang tanan nga butang nagalinsa Dios, kag ginimo paagi kanana kagpara kanana. Dayawon ta tana asta saara kataposan! Amin.

12Ang Pagpangaboi bilang Kristiano

1 Gani mga kabogto, tungud saanang mga kalooy ang Dios kanatun,nagapakitloy ako kanindo nga ialadnindo indong kaogalingun bilang boinga alad sa Dios. Iintriga nindo in-dong kaogalingun sa pagsirbi kananasono sa anang maliagan. Toladan angosto nga pagsimba sa Dios. 2 Indikamo magsonod sa anang ogali angmga tao digi sa kalibotan nga dia.Indong imoon tana, togoti nindo angDios nga bagoon na indong isip, agudmaulaman nindo anang kabubutunang Dioskon ano ang mayad, kag ostokag kon ano gid anang gosto.

3 Tungud sa anang kalooy ang Diosgintawan na ako awtoridad nga mag-palapnag anang mga panodlo. Ma-man dan nga ginaambalan ko kamonga tanan nga indi kamo magisip ngadaw kon sino kamo ron gid, kondiisipun nindo ang osto kon ano in-dongmga abilidad sono sa pagtoo ngagintaw ang Dios kanindo. 4 Ay konpaiwan nga atun lawas may doro ngaparti, kag ang kada parti may ana-ana nga obra, 5 kita nga mga tomolootoladan ra. Bisan matood nga dorokita, sangka lawas kita lang ni Cristo,kag nagaarangut-angut kita sa isarakag isara. 6 Kag tungud nga angkada isara kanatun may ana-ana ngaabilidad nga nabaton sono sa anangkalooy ang Dios, gamitun ta ananggintaw nga dan. Kon may gintawanabilidad sa pagsogid anang ambal angDios, imoon na sono sa anang pag-too. 7Kag kon may gintawan abilidadsa pagsirbi sa anang kapario, dapatmagsirbi tana; kon sa pagtodlo, da-pat magpanodlo; 8 kon sa paglaygay,dapat magpanglaygay; kon sa pagtawsa mga malisud, maging mayad nga

Roma 12:9 266 Roma 13:7manogtaw; kon sa pagdomara, mag-domara ngamay katandus; kag kon sapagbolig sa mga nalisudan, magbolignga may kalipay.

9 Kinanglan atun pagigogma mina-tood gid. Likawan ta ang malain, kagimoon pirmi ang mayad. 10 Bilangmagkarabogto kay Cristo magirigog-maan kita gid, kag magtaraodan sa is-ara kag isara. 11Magpatandus kita kagindi magtinamad; magsirbi kita sa Gi-noo nga tuduk gid sa atun tagiposoon.12 Kag tungud nga may paglaum kitanga mayad atun paraaboton, dapatmagingmalipayun kita pirmi. Agoan-taun ta lang ang mga kalisud, kagpirmi kita gid nga magpangamoyo.13 Boligan ta atun mga kapario ngatomoloo sa andangmga kinanglanun.Kag padayonon ta sa atun balay angmga taga-ibang logar nga ara daray-onan.

14 Ipangamoyo nindo sa Dios ngabindisyonan na ang mga tao nganagaingabot kanindo. Indi nindoipangamoyo nga silotan sanda angDios, kondi ipangamoyo nindo ngabindisyonan. 15 Magirug kamo kali-pay sa mga nagakalipay, kag kon maymga nagakasubu, magirug kamo rasa andang kasubu. 16 Indong pag-tratar sa isara kag isara dapat parario.Indi kamo magpabogal kondi mag-pakigkaiban ra sa mga tao nga man-aba andang kaimtangan. Indi kamomagisip nga kon sino kamo gid.

17 Kon may magimo malainkanindo indi kamo magbalus angmalain. Kondi ipakita nindo pirmisa mga tao nga gosto nindo langnga magimo ang mayad. 18 Asta samaabot indong masarangan, imoratinindo nga ara gid golo indongpagpakigkaiban sa tanan nga tao.19 Mga pinalangga, indi kamo gidmagbalus malain, kondi pabayanannindo nga ang Dios maman angmagsilot kananda. Ay nagakoonang Dios sa Kasolatan, “Ako angbaala magbalus; ako ang masilot.”20 Sono ra sa Kasolatan toladia

indong imoon: “Kon imong kaawayginagutum, pakauna; kon ginawaw,painuma. Tungud nga kon imoon modia mauuya tana sa anang ginaimokanimo.” 21 Indi kamo magpadaug-daug sa malain, kondi daugun nindoang malain paagi sa pagimo angmayad.

13Atun Obligasyon sa mga Opisyalis

ang Gobyirno1 Ang kada isara kanindo dapat

magpasakup sa mga nagadomaraatun banwa, tungud nga angpaggobyirno alin sa Dios kag angmga nagadomara ginbutang angDios sa andang poisto. 2 Ang mgatao nga nagapangontra sa gobyirnonagapangontra sa anang ginbuut angDios, gani sisilotan sanda. 3 Konmayad atun ginaimo, ara kita dapatkaadlukan sa mga nagadomarakanatun. Piro kon nagaimo kita angmalain, dan dapat kita nga adlukan.Gani kon indi mo gosto nga adlukansa mga nagadomara, magimo kawang mayad, kag dan dayawon kawpa nanda. 4 Ginabutang sanda angDios sa andang poisto para sa atunkaarayadan. Piro kon nakaimo kawang malain, dapat adlukan kawmanda, tungud nga may gaum sandasa pagsilot kanimo; ay ang Diosmaman ang nagbutang kanandadian agud silotan ang mga nagaimomalain. 5 Gani dapat magpasakupkita sa atun gobyirno; bukun langnga tungud sa ginaadlukan kita sasilot, kondi tungud nga naulamanta ra nga maman dia ang dapat tanga imoon. 6 Maman ra dan angkabangdanan kon basi nagabayadkita atun bowis, ay ang mgamanogdomara mga sorogoon angDios nganagapangabudlay para gid samga butang nga dia. 7 Gani bayadannindo indong mga barayadan sa iba-ibang klasi nga bowis. Kag taodon

Roma 13:8 267 Roma 14:9nindo kag padungugan ang mga mayawtoridad.

Atun Obligasyon sa Isara kag Isara8 Indi nindo pagpaboayun indong

otang bisan kino, loas sa otangnga buut sa pagirigogmaan sa isarakag isara. Ay ang nagaigogma saanang isigkatao nakatoman angKasogoan. 9 Ay ang mga sogo parioang “Indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpatay,indi kaw magpanakaw, indi kawmagkaima,” kag ang iba pa nga mgasogo sarang matingub sa sangka sogolang nga nagakoon, “Igogmaa imongisigkatao pario imong pagigogmasa imong kaogalingun.” 10 Konginaigogma ta atun isigkatao, ara kitanagaimo malain kananda. Mamandan nga kon kita may pagigogmanatoman ta run ang bilog ngaKasogoan.

11Dapat nindo nga imoon dia, tun-gud nga naulaman nindo nga orasrun dia nga kamo dapat magbogtaw.Ay atun kalowasan mas marapit rungid dadi kaysa dato anay nga kitanagompisa nga magtoo kay Jesu-Cristo. 12Midyo sa gabi digi sa kalib-otan nga dia tungud sa sala. Piro dadikasanagun runda kagmadali run langmagmora ang adlaw. Gani indi ta pag-imoon ang malain nga atun ginaimoang ona, kondi bilang mga tao nganasanagan run paagi sa kamatoodanbatokan ta angmalain. 13Tungud nganasanagan kita run, dapat magkaboikita nga ara gid kasawayan. Indikita magsari palingin okon magirugsa mga magolo nga mga kinalipay.Indi kita ra magolid sa bukun atunasawa okon magimo ang ano pa ngamga malain. Indi kita ra magirin-away okon magiringgitan. 14 Anangogali ni Ginoong Jesu-Cristo ang da-pat makita sa indong kaboi. Kag indinindo pagtawan logar indong dunanga ogali nga magimo ang malain.

14Indi nindo Pagpakalainun ang Iba

1Batona nindo ang tao nga maroyaanang pagtoo, kag ayaw nindopagpoyai anang mga pagparatiun.2May mga tomoloo nga nagapati ngapoidi makasura bisan ano, kag maymga tomoloo ra tana nga maroyapa nga andang ginasura laswa lang.3 Ang tomoloo nga nagasura bisanano lang indi dapat magpakanaba satomoloo nga anang ginasura laswalang gid, kag ang tomoloo nga laswalang anang ginasura indi ra dapatmagukum sa nagasura bisan anolang. Ay sanda nga darwa parionga ginbaton ang Dios, 4 kag sa Diossanda mapanabat. Gani sino kawnga magukum sa anang sinakupanang iba? Anang Agalun lang gid angsarang makakoon kon anang ginaimomayad okon bukun. Kag maimo nagid man ang mayad, ay ang Ginoomaman ang magabolig kanana.

5 May mga tao nga nagakoon ngamay mga adlaw nga mas importantikaysa ibang adlaw. Kag may dianra nga nagakoon nga ang tanan ngaadlaw parario lang. Ang kada isaradapat magimo lang kon ano sa anangpagpati ang osto sa panulung angDios. 6 Kon ang tao may ginapalabinga adlaw, ginaimo na dato para saGinoo. Kag ang tao nga nagakaunbisan ano, ginaimo na ra dato parasa Ginoo, tungud nga nagapasalamattana sa Dios sa anang ginakaun. Angiba tana ara nagakaun ang iba ngakaraunun ay para ra dato sa Ginoo,kag nagapasalamat sanda ra sa Dios.7 Ara bisan sino kanatun nga mga to-moloo angnagakaboi okonnapapataypara sa anang kaogalingun, 8 kondipara sa Ginoo. Kon kita naboboi,naboboi kita para sa Ginoo, kag konkita mapatay, para ra sa Ginoo. Ganimaboi kita man okon mapatay, saGinoo kita pa ra gid. 9Maman dan ngasi Cristo napatay kag nabanaw dayon,agud maging Ginoo tana ang mga boi

Roma 14:10 268 Roma 15:6

kag mga patay. 10 Gani indi kamomagpakanaba okon magukum sa in-dong mga kabogto kay Cristo. Ay kitanga tanan magaatobang sa Dios kagtana angmagakoon kon atun ginaimomayad okon bukun. 11 Tungud nganagakoon tana sa Kasolatan, makonna, “Ako ang Ginoo nga boi. Ganimagaabot ra gid ang adlaw nga angtanan nga tao magalood kanakun kagkikilalaun nanda tanan nga ako Dios.”12 Maman dan nga nasisigoro ta ngaang kada isara kanatun magapanabatgid sa Dios sa anang mga ginimo digisa kalibotan.

13 Gani indi kita run magsari ukumsa isara kag isara. Atun imoon tana,iwasan ta ang mga butang nga mag-ing kabangdanan ngamagkasala atunkabogto kay Cristo. 14 Tungud ngaako kay Ginoong Jesus ron, naula-man ko nga ara pagkaun nga ma-rimo. Piro kon may tao nga saanang pabutang may pagkaun ngabawal, ta kondi indi na dapat pagkau-nun. 15 Karon, kon tungud sa imongginakaun mararangga anang pagtooimong kabogto, tay ara kaw ron na-gaigogma kanana. Si Cristo nagpang-inmatay para ra kanana, gani ayawpagranggaa anang pagtoo tungud saimong ginakaun. 16 Miski ginakabignindo nga indong ginaimo bukunma-rimo, ayaw nindo pagimoa kon datomagapakalain kanindo. 17 Ay anangGinarian ang Dios bukun parti sapagkaun kag paginum, kondi partisa matarung nga kaboi, mayad ngarilasyon sa isara kag isara, kag kalipaynga alin sa Ispirito Santo. 18 Angbisan sino nga nagasirbi kay Cristosa toladia nga paagi maman anangnaliliagan angDios, kag ginataod tanaanang isigkatao.

19Gani imoratan ta gid nga indi kitamakaimo ang mga butang nga maga-rangga atun mayad nga pagkaraiban.Dapat parigunun ta ang isara kag is-ara sa anang pagtoo sa Dios. 20 Ayawpagranggaa anang ginlowas ang Dios

tungud sa imong pagkaun. Sarangmakaun ang tanan nga klasi ngapagkaun, piro kon tungud sa imongpagkaunmagakasala ang iba, dan angmarimo. 21 Ang mayad tana ngaimoon, indi kaw magkaun karni okonmaginum ang mga irinumun ngakarilingin okon magimo ang bisanano nga maging kabangdanan ngamagkasala imong kabogto. 22 Dapatikaw ron lang kag ang Dios angnakaulam parti sa imong pagpati samga butang nga dia. Malipayun angtao nga ara ginakondinara anang kon-sinsya sa anang mga ginaimo ngasono kanana mayad. 23 Piro kon na-gadoda tana nga basi kon marimoanang ginakaun, dan nagakasala tanasa Dios tungud nga ara na ginason-oda anang pagpati. Kon ginaimo taang butang nga sono sa atun pagpatibukun mayad, dan sala.

15Magpasonaid kita sa mga Maroroya

1 Kita nga mga mabaskug sa pag-too dapat magpasonaid kag mag-bolig sa atun mga kaiban nga maroyapa. Bukun nga atun gosto langatun isipun, 2 kondi isipun ta raanang kaarayadan atun kapario ngatomoloo, agud magrigun da anangpagtoo. 3 Bisan gani si Cristo aramagangad anang kaogalingun ngakaarayadan. Kondi sono sa nasolat saKasolatan makon na sa Dios, “Anangmga insolto ang mga tao kanimo gin-batyag ko.” 4Kag ang tanan nga naso-lat sa Kasolatan ang ona ginsolat agudmakatodlo kanatun. Paagi gani sa Ka-solatan ginatodloan kita nga agoan-taun ang mga kalisud kag ginapari-gun atun paglaum nga mayad atunparaaboton.

5 Kabay pa nga ang Dios nga naga-pabaskug kanatunnga agoantaun angmga kalisud kag nagataw paglaummagbolig ra kanindo nga magoro-gyon kamo bilang mga somolonod niCristo Jesus, 6agudmagtiribyog kamo

Roma 15:7 269 Roma 15:24nga magdayaw sa Dios kag Tatay atunGinoong Jesu-Cristo.

Mayad nga Barita para sa mgaBukun Judio

7 Kamo ginbaton ni Cristo, ganibatona nindo ra indong kapario ngatomoloo agud madayaw ang Dios.8 Ang kabangdanan kon basi ginsogosi Jesus sa pagsirbi sa mga Judio aybukun lang sa pagpakita nga angDios masarigan sa pagtoman anangmga pangako ang ona sa andang mgakaolang-olangan, 9kondi agud ipakitara sa mga bukun Judio anang kalooyang Dios, agud magdayaw sanda ra saDios. Ay sono sa nakasolat sa Kasola-tan makon ni Cristo sa Dios,“Ibarita ko imong kaayad sa mga

bukun Judio,Kag magakanta ako ang mga pag-

dayaw kanimo.”10May nakasolat pa sa Kasolatan nganagakoon,“Kamo nga mga bukun Judio,

magkalipay kamo kaibananang mga pinili ang Dios!”

11Kag makon pa gid doto,“Tanan kamo nga bukun Judio,

dayawa nindo ang Ginoo;Tanan kamo nga mga tao, dayawa

nindo tana!”12Makon pa ni Isaias,“Sa anang mga kaapo-apoan ni JesseMaymaggoa ngamagadomara samga

bukun Judio,Kag magasarig sanda kanana.”

13 Kabay pa nga ang Dios nga na-gataw paglaum magtaw ra kanindokalipay kag kalinung tungud sa in-dong pagtoo kanana, agud paagi saanang gaum ang Ispirito Santo mag-adogang pa gid indong paglaum.

Ang Kabangdanan Kon Basi ToladiaAnang Ginsolat ni Pablo

14 Mga kabogto, nasisigoro ko gidnga mayad kamo nga mga tao. Na-sisigoro ko ra nga doro ron in-dong naulaman, kag sarang kamo ronmaglaygay sa isara kag isara. 15Piro sasolat nga dia ginpadumdum ko kamoparti sa pira ka butang tungud nga

indi ko gosto nga malipatan nindo.Ara ako naadluki nga iambal kanindoang mga butang nga dia, ay tungudsa anang kalooy ang Dios gintawanna ako awtoridad 16 nga magsirbi kayCristo Jesus bilang pinakapari sa mgabukun Judio. Ginatodlo ko kanandaang Mayad nga Barita nga alin saDios agud maging pinakaalad sandanga anang maliagan, nga maging anapaagi sa Ispirito Santo. 17Kag tungudnga ako kay Cristo Jesus, sarang akomagpabogal akun naimo sa pagsirbisa Dios. 18 Kag ara iba nga akunipabogal kondi anang mga ginimo niCristo paagi kanakun, nga ang mgabukun Judio nagasonod ron kananapaagi sa akun mga pagambal kagmga inimoan, 19 sa bolig ang mgakatiringalaan kagmgamilagrokag diatanan paagi sa anang gaum ang Ispir-ito Santo. Ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo ginwali ko bisan diinako nagayan kag naglibot-libot akogani alin sa Jerusalem asta sa Iliriko.20 Andum ko gid nga magpangwaliansa mga logar nga ang mga tao arapa gid kabati ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo, tungud nga indi kogosto nga magwali sa mga logar nganawalian run ang iba. 21 Kondi parioanang koon sa Kasolatan,“Ang ara pa masogidi parti kanana

makakilala;Kag ang ara pa makabati makaan-

gup.”Plano ni Pablo nga Maayan sa Roma

22 Gani ara ako pa gid kaabot diankanindo tungud nga sigi akun libot-libot sa mga banwa digi. 23 Piro dadi,tungud nga natapos ko ron akun obrasa mga logar nga dia kag tungud ngamga pira run ka toig akun andumngamakaayan dian kanindo, 24 sigoromagakirita kita run da gid. Ay akunplano maagi ako dian kanindo konmagpa-Espania ako ron. Gosto konga magkalipay sa pagpakigkaibankanindo bisan maistan lang nga ty-impo bago ako magdiritso sa Espania

Roma 15:25 270 Roma 16:13paagi sa indong pagpatigayon sa akunbiyai. 25Piro dadi maayan ako anay saJerusalem agud iatud ang bolig parasa mga tomoloo doto. 26 Ay ang mgatomoloo saMacedonia kagAcayanag-bolontad nga magaboloy agud mag-bolig sa mga tomoloo nga malisuddoto sa Jerusalem. 27 Gosto nandanga imoon dia. Kon sa bagay maybaralusun sanda ra samga tomoloo saJerusalem. Ay kon bukun tungud samga tomoloo sa Jerusalem, ang mgabukun Judio nga dia ara kabaton angmga ispiritoanun nga mga bindisyon.Gani dapat ra nga boligan ang mgabukun Judio ang mga tomoloo saJerusalem sa andang matiryal ngamga kinanglanun. 28 Pagkatapos ngamakaintriga ko kananda ang mgabolig nga dia maapit ako anay diankanindo bago magpa-Espania. 29 Kagnagapati ako nga pagabot ko dian,doro nga mga bindisyon atun maba-ton alin kay Cristo.

30 Ta mga kabogto, tungud kayJesu-Cristo nga atun Ginoo, kag tun-gud sa gogma nga gintaw ang Ispir-ito Santo kanatun, nagapangabay akonga boligan nindo ako sa pagpang-amoyo para kanakun. 31 Ipangamoyonindo ako gid nga indi ako pagiwanunang mga bukun tomoloo sa Judea,kag ipangamoyo nindo ra nga malili-pay ang mga tomoloo sa Jerusalemsa bolig nga akun daraun kananda.32 Pagkatapos, kon itogot ang Dios,makaayan ako dayon dian kanindonga malipayun gid, kag makapaway-way ako kaiban nindo. 33 Kabay panga obayan kamo ra gid pirmi angDios nga nagataw kalinung sa atunkaboi. Amin.

16Mga Pagpangamosta

1 Dadi gosto ko nga ipakilalakanindo atun kabogto nga si Febe.Tana ang nagabolig sa mga tomoloosa Cencrea. 2 Batona nindo tana aytana sa Ginoo ra kag maman da giddan ang dapat nga imoon anang mga

bata ang Dios. Boligan nindo tanara sa anang mga kinanglan, ay doroanang naboligan. Ako gani naboliganna ra.

3 Ikomosta nindo ako kay Priscilakag kay Aquila. Dia sanda pario rakanakun nga nagapangabudlay parakay Cristo Jesus. 4 Gintaya nandaandang kaboi sa piligro para kanakun;kag bukun ako lang ang nagapasala-mat kananda, kondi pati ang tanannga mga bukun Judio nga nagasir-imba sa Ginoo. 5 Komosta ra satanan nga nagasirimba doto sa an-dang balay.

Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga nga amigo nga si Epeneto.Tana ang ona nga tao nga nagtookay Cristo sa probinsya ang Asia.6 Komosta ra kay Maria. Tananagpangabudlay nga mayad parakanindo. 7 Komosta ra sa akun mgakapario nga Judio nga si Andronicokag si Junia. Dia sanda kaiban konga napriso. Kilala sanda ang mgaapostolis, kag ona sanda pa ganikanakun nga naging Kristiano.

8 Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga sa Ginoo nga si Ampliato.9 Komosta ra kay Urbano nga atunkapario nga manogpangabudlay parakay Cristo, kag sa akun pinalangganga amigo nga si Estaquis. 10Komostara kay Apeles. Miski doro anangnaagian nga pagantos, ara tana gidnagtalikod kay Cristo. Komosta ra saanang panimalay ni Aristobulo, 11kayHerodion nga akun kapario nga Judio,kag samga nagatoo sa Ginoo sa anangpamilya ni Narciso.

12 Nagapangomosta ako ra kayTrifena kag kay Trifosa. Dia sandamga matandus nga mga manog-pangabudlay sa Ginoo. Komostara atun pinalangga nga amiga ngasi Persida. Doro anang naimopara sa Ginoo. 13 Nagapangomostaako ra kay Rufo. Dia bantog ngamanogpangabudlay para sa Ginoo.Komosta ra sa anang nanay. Anangpagtratar kanakun midyo ako gid

Roma 16:14 271 Roma 16:27sa anang bata. 14 Komosta rasanday Asincrito, Flegonte, Hermes,Patrobas, Hermas, kag sa tanan ngamga kabogto kay Cristo nga kaibannanda. 15Komosta si Filologo, si Julia,si Nereo, anang kabogto nga babai,si Olimpas, kag sa tanan nga mgatomoloo nga andang kaiban.

16 Magkoromostaan kamo bilangmagkarabogto kay Cristo. Ang tanannga kay Cristo sa mga simbaan diginagapangomosta kanindo dian.

Kataposan nga mga Laygay17Mga kabogto ko kay Cristo, mag-

andam kamo sa mga tao nga ginaali-nan ang pagkarampi-kampian kagnagatoblag anang pagtoo ang mgatomoloo. Ginakontra nanda ang mgapanodlo nga gintodlo kanindo angona. Gani likawi nindo sanda. 18 Angmga tao nga nagaimo toladan aranagasirbi kay Cristo nga atun Ginoo,kondi andang gosto lang gid andangginaintindi. Ginapatalang nanda angmga tao nga ara may naulaman paagisa andang masadya nga mga pagam-bal kag mga pagdayaw-dayaw. 19 Konsa bagay, bantog indong pagtomankay Cristo, kagmaman dan nga nalili-pay ako nga mayad. Piro gosto konga doro indong naulaman kon partisa mayad, kag ignoranti kon parti sapagimo ang malain. 20 Kag ang Diosnga nagataw kalinung madali runlang magpangrangga anang gaum niSatanas. Ipapirdi na tana kanindo.Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid

atun Ginoong Jesus.21 Akun kaiban nga manog-

pangabudlay nga si Timoteo naga-pangomosta ra kanindo, pati si Lucio,si Jason, kag si Sosipatro nga akunmga kapario nga Judio.

22 (Ako si Tercio nga indong kaparionga tomoloo kay Cristo nagapango-mosta ra kanindo. Ako ang nagsolatanang solat nga dia ni Pablo.) 23 SiGayo nagapangomosta ra kanindo.Ako, si Pablo, nagadayon digi saanang balay, kag digi ra nagasimba

ang mga tomoloo. Si Erasto nga ti-soriro ang siodad kag atun kabogtonga si Cuarto nagapangomosta rakanindo.

[ 24Kabay pa nga kaloyan kamo ngatanan ni Ginoong Jesu-Cristo.]

Pagdayaw sa Dios25 Dayawon ta ang Dios nga maka-

parigun kanindo sono sa Mayad ngaBarita parti kay Jesu-Cristo nga akunginawali kanindo. Ang Mayad ngaBarita maboay nga gintago, 26 pirodadi ginasogid run sa tanan nga mgatao sono sa anang sogo ang Dios ngaboi asta kon sano, agud ang tananmagtoo kag magsonod kay Cristo.Kag dia ginpaulam ra paagi sa mgasolat ang mga propita ang ona.

27Ang Dios lang ang nakaulam angtanan. Dayawon ta tana asta saara kataposan paagi kay Jesu-Cristo!Amin.

1 Corinto 1:1 272 1 Corinto 1:20

Anang Primiro nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1Ako si Pablo. Ginpili ako ang Diosnga maging apostol ni Cristo Jesus.Ako kag si Sostenes nga atun kabogtokay Cristo 2nagapangomosta kanindonga mga tomoloo dian sa Corinto.Kamo ginpabulag run nga lagi angDios agudmaging ana paagi sa indongpagdapun kay Cristo Jesus. Ginpilina kamo nga maging anang mga batakaiban ang tanan sa tanan nga logarnga nagakilala kay Jesu-Cristo ngaatun Ginoo. Tana atun Ginoo ngatanan.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo angDios nga atun Tatay kag ni GinoongJesu-Cristo nga mayad indong kaim-tangan.

Mga Kalooy nga Alin kay Cristo4 Nagapasalamat ako pirmi sa Dios

sa mga karayadan nga anang gintawkanindo tungud nga kamo kay CristoJesus. 5 Tungud nga kamo kananaginbindisyonan kamo nga mayad angDios, kag doro ron indong naulamankag antigo kamo ron magtodlo. 6 Satoladan napamatodan nindo mismoamun mga gintodlo parti kay Cristo.7 Gani mintras nagaulat kamo anangpagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo,ara kamo ra gid kakolangan sa mgaabilidad nga ginataw ang Dios. 8 SiCristo maman da ang magaparigunindong pagtoo kanana asta sa kata-posan agud pagabot ang adlaw ngatana magukum ara tana may isawaykanindo. 9 Masasarigan ang Diosnga nagtawag kanindo agud makapa-dayon kamo sa anangBata nga si Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

Ang mga Nagatoo kay Cristo DapatMagorogyon

10Mga kabogto, nagapangabay akokanindo sa aran atun Ginoong Jesu-Cristo, ngamagkarasogot kamo tanan

kag likawan nindo ang pagkampi-kampian. Pararioon nindo indongisip kag indongkatoyoan. 11Nasambitko dia tungud nga may nagbaritakanakun alin sa panimalay ni Cloenga may nagaaraway dian kanindo.12Akun gostong ambalunmaman dia:may dian kono kanindonga nagakoonnga sanda anang somolonod ni Pablokag may dian ra nga nagakoon ngasanda anang somolonod ni Apolos.Ang iba pa gid kono nagakoon ngasanda anang somolonod ni Pedro.Kag ang iba pa gid anang somolonodkono ni Cristo. 13 Bukun mayad dan!Basi ginaturunga-tunga run si Cristo?Si Pablo ara nagpalansang sa krospara kanindo. Ara kamo ra kabaypagbunyagi sa aran ni Pablo.

14 Nagapasalamat ako sa Dios ngaara ako may ginbunyagan kanindoloas kay Crispo kag kay Gayo. 15 Aybasi kon may magkoon kanindo ngaginbunyagan kamo sa akun aran.16 (Ginbunyagan ko ra gali si Estefanaskag anang panimalay. Piro loas samga tao nga dia ara ako ron may nad-umduman pa.) 17Ay ara ako pagsogoani Cristo para magbunyag kondi paramagpanodlo ang Mayad nga Barita.Kag akun pagpanodlo bukun paagi samgamasaradyangapagambal, ay basikonmadara ko angmga tao kay Cristopaagi sa akun abilidad kag madoraangaum ang panodlo parti sa anang ka-matayun ni Cristo sa kros.

Si Cristo ang Nagapakilala anangGaum Kag Kaaram ang Dios

18 Sa mga tao nga nadodora, angpanodlo parti sa anang kamatayun niCristo sa kros kalokoan lang. Pirokanatun nga nalolowas, naulaman tanga ang kamatoodan parti sa ka-matayun ni Cristo maman ang naga-pakilala anang gaum ang Dios. 19 Ayang Kasolatan nagakoon, “Ranggaunko anang kaaram ang mga tao ngamaaram, kag ipakita ko nga ara polosanang pagintindi ang mga ansiano.”20 Dia digi ta naulaman nga ara polos

1 Corinto 1:21 273 1 Corinto 2:7anang kaaram ang mga maaram, kagara ra polos anang mga naulamanang mga tao nga may tinonan, patiang mga poirti magdibati sa tyimponga dia. Ay ginpakita ang Dios ngakalokoan lang ang kalibotanun ngakaaram.

21 Tungud sa anang kaaram angDios ara tana nagtogot nga tanamaki-lala ang mga tao paagi sa kalibotanunnga kaaram. Kondi ginpakamayadang Dios nga lowasun ang mga taopaagi sa andang pagtoo sa Mayadnga Barita nga ginawali kananda, ngasono sa mga tao nga ara nagatookalokoan lang. 22 Ang mga Judio indimagpati kon ara milagro nga makita,kag ang mga Griego nagatimbang-timbang kon ang ginatodlo kanandanagakompormi sa andang ginakoonnga kinaraman. 23 Piro kami tana,amun ginawali sa mga tao ara ibakondi si Cristo nga ginlansang sa kros.Dia nga panodlo indi mabaton angmga Judio kag kalokoan para sa mgabukun Judio. 24 Piro sa mga taonga gintawag ang Dios, Judio manokon bukun, anang pagpalansang niCristo sa kros nagapakita anang gaumkag anang kaaram ang Dios. 25 Ayang ginaisip nanda nga kalokoan ngaanang ginimo ang Dios mas maarampa kaysa sa tanan nga anang kaaramang mga tao, kag ang ginaisip nandanga maroya nga anang ginimo angDios mas mabaskug pa gani kaysa satanan nga anang kabaskug ang mgatao.

26 Mga kabogto kay Cristo, dum-duma nindo kon ano indong kaimtan-gan ang kamo ara pa pagtawaga angDios, pira gid lang kanindo ang gi-nakabig nga maaram okon may kaya,kag pira ra lang ang nagalin sa ginaki-lala nga mga pamilya. 27 Piro ginpiliang Dios ang mga tao nga ginakabignga bukun maaram agud pakauyanang mga maaram, kag ginpili na raang mga tao nga ara gid gaum agudpakauyan angmga tao ngamay gaum.28 Ginpili ang Dios ang mga manaba

gid andang kaimtangan kag ang mgaginalipi-lipi kag ginakabig nga arapolos agud ipakita na nga anang gi-nakabig ang mga tao nga importanti,kanana tana bukun. 29 Gani ara maymakapabogal saDios. 30Sa anangpag-buut ang Dios kita dadi kay Cristo Je-sus ron. Si Cristomamanangnagatawkanatun ang kaaram nga alin sa Dios.Kag paagi ra kay Cristo ginbilang kitarun ang Dios nga matarung, kananarun, kag tinobos sa atun mga sala.31 Gani, pario anang ginakoon angKasolatan, “Ang bisan sino nga gostomagpabogal, dapat anang ginimo angGinoo maman anang ipabogal.”

2Ang Kamatayun ni Cristo sa Kros

1 Mga kabogto ko kay Cristo,ang pagayan ko dian kanindo agudmagwali anang mga tinago ngakamatoodan ang Dios, ara akonaggamit madaralum nga mgaambal kag mataraas nga kinaraman.2 Ay naisipan ko nga ara iba akuniwali kanindo kondi si Jesu-Cristokag anang pagkalansang sa kros.3 Ara ako nagsarig sa akun abilidad.Nagkurudug ako pa gani sa kulba.4 Gani pagwali ko kanindo ara akonaggamit poirti nga mga pagambalagud makombinsir kamo, kondiang Ispirito Santo maman angnagpamatood sa akun ambal paagisa anang gaum, 5 agud indong pagtooindi magsandig sa anang kaaram angtao kondi sa anang gaum ang Dios.

Ang Kaaram ang Dios6 Kon sa bagay nagagamit kami ra

madaralum nga mga kinaaraman saamun mga panodlo sa mga tao ngamarigun run andang pagtoo sa Dios,piro dan nga mga kinaaram ara na-galin sa mga tao okon sa mga na-gadomara digi sa kalibotan nga na-gakaradora lang. 7 Ang mga pan-odlo nga dia nga akun ginakoon araiba kondi anang plano ang Dios ngaginlikum sa mga tao ang ona. Piro

1 Corinto 2:8 274 1 Corinto 3:7bago imoon ang Dios ang kalibotanginplano na run nga lagi ang mgabutang nga dia agud mapadunguganna kita. 8 Ang mga nagadomaradigi sa kalibotan ara kaintindi anangplano ang Dios. Ay kon naintindiannanda, ara nanda andan paglansan-gan sa kros ang Ginoo nga makaga-gaum. 9 Toladia anang koon ang Ka-solatan,“Ara pa gid may nakita ang tao

okon nabati okon naisip ngasarang ikomparar sa mga bu-tang nga ginpriparar ang Diospara sa mga tao nga nagai-gogma kanana.”

10 Anang plano nga dia ang Dios gin-paulam na kanatun paagi sa anangIspirito. Ay ang tanangidngamgabu-tang naulaman ang Ispirito, bisan pagani ang mga madaralum nga kaisi-pan ang Dios. 11 Pario kanatun ngamga tao, ara may nakaulam anangginaisip ang sangka tao loas anangkaogalingun nga ispirito. Toladan rasa Dios, ara ra may nakaulam anangmga ginaisip loas sa Ispirito ang Dios.12Kag kita ngamga tomoloo gintawanang Ispirito nga dia nga alin sa Dioskag bukun alin digi sa kalibotan agudmaintindian ta ang kamatoodan partisa mga kaarayadan nga gintaw angDios kanatun.

13 Gani ang mga butang nga amunginatodlo alin sa Ispirito ang Dios kagbukun alin sa anang kaaram ang tao.Ginasaysay namun ang mga panodlonga alin sa anang Ispirito sa mgatao nga dian kananda anang Ispir-ito. 14 Piro ang tao nga ara kananaanang Ispirito ang Dios indi magba-ton anang mga panodlo tungud ngapara kanana kalokoan lang. Kagindi na ra maintindian tungud ngaanang Ispirito ra lang gani ang Diosang makabolig kanana agud anangmaintindian. 15 Ang mga tao tananga dian kananda anang Ispirito angDios nakakaintindi ang tanan nga gi-natodlo anang Ispirito. Kag ang mgatao nga ara dian kananda anang Ispir-

ito indi makaintindi anang isip angmga tao nga may Ispirito ang Dios.16Makon ang Kasolatan,“Sino ang nakaulam kon ano ang sa

anang isip ang Ginoo?Kag sino ang makatodlo kanana?”Piro kita tana nakaulam kon ano angsa anang isip ni Cristo.

3Anang mga Sorogoon ang Dios

1 Mga kabogto, ang ona indi akomakatodlo kanindo ang madaralumnga mga panodlo pario akun gina-todlo sa mga tao nga ginaagobayanang Ispirito Santo tungud nga mgabata kamo pa lang sa pagtoo kayCristo kag ginasonod nindo pa indongkaogalingun nga gosto. 2 Mamandato nga ara ako nagtaw kanindo angmaturugas nga pagkaun kondi gataslang. Akun gostong ambalun, simplilang gid nga mga panodlo akun gin-todlo kanindo tungud nga indi nindopa maintindian ang madaralum ngamgapanodlo. Kag bisan gani dadi indikamo pa ra gid kaintindi. 3 Ay astadadi indong kaboi pario pa ra gid samga tao digi sa kalibotan nga andanggosto lang andang ginasonod ay na-gairinggitan kamo kag nagaaraway.Indong ginaimo nga dia nagapama-tood lang nga pario kamo pa ra gidkananda. 4Maymgadian kanindonganagakoon nga, “Ako kay Pablo,” kagmay dian ra nga nagakoon nga, “Akokay Apolos.” Ta kondi pario kamo para gid angmga tao digi sa kalibotan aynagakarampi- kampian kamo pa.

5 Kon sa bagay sino gid si Apo-los? Kag sino si Pablo? Mga soro-goon kami ra lang ang Ginoo ngaanang gingamit agud magtoo kamo.Ang kada isara kanamun nagaimora lang anang ginapaimo ang Ginookanamun. 6 Anang kaalimbawa dia:ako ang nagtanum, kag si Apolosang nagbunyag, piro ang Dios tanamaman ang nagpatobo. 7 Bukungid importanti ang nagatanum kagang nagabunyag kondi ang Dios ay

1 Corinto 3:8 275 1 Corinto 4:5tana ang nagapatobo. 8 Ang na-gatanum kag ang nagabunyag pariolang nga sorogoon, kag kada isarakananda babalusan ang Dios sono saandang pinangabudlayan. 9 Ako kagsi Apolos nagaboroligan sa amun pag-pangabudlay para sa Dios. Indongkaalimbawa parangomaan nga gina-paoma kanamun ang Dios.

Indong kaalimbawa pa gid balaynga anang ginapatindug. 10 Kag akoanang maistro panday ang Dios tun-gud nga gintawan na ako awtori-dad nga ako ang magbutang angpinakapondasyon. Pagkatapos angiba ruman nga panday ang nagapa-dayon obra. Piro kinanglan gid ngasigoroon ang kada panday ngamayadanang obra. 11 Ay indi run maimongamagbutang pa iba nga pondasyonloas kay Jesu-Cristo. Tana mamanlang ang dapat tooan kag ara runiba. 12May mga tao nga osto andangginatodlo. Kon bala sa manogimoang balay, ginabutang nanda sa pon-dasyon ang mga matirialis nga pariosa bolawan, pilak kag mga maraalunnga mga bato. Ang iba tana, ara polosandang mga ginatodlo. Pario sandasa tao nga kaoy, kag kogon okondagami andang ginagamit sa balaynga andang ginaimo. 13 Piro sa adlawang pagsintinsya maulaman kon anonga klasi nga mga matirialis ananggingamit ang kada isara, ay titirawansa kalayo anang ginpatindug ang kadaisara. 14 Kon anang ginpatindug sapondasyon indi masonog, may maba-baton tana nga balus. 15 Piro konmasonog, ara tana gid batonon ngabalus; piro anang kaogalingun tanamalowas ra. Anang maging kaalim-bawa pario sa tao nga nakalibri saanang balay nga nasonog, piro aratana gid may nadara.

16 Kabay anang timplo kamo angDios kag anang Ispirito ang Dios diankanindo nagaoli. 17 Gani kon rang-gaun nindo anang ginaolian ang Diossisilotan na kamo tungud nga anang

timplo ang Dios balaan, kag ang tim-plo nga dan ara iba kondi kamomismo.

18 Indi nindo paglokoon indongkaogalingun. Kon may dian kanindonga anang kaisip maaram tana sonosa mga tinonan digi sa kalibotan, da-pat bilangun na nga bali ara langang kaaram nga dan agud magingmaaram tana sa panulung ang Dios.19Ay para sa Dios, ang kaaram digi sakalibotan nga dia kalokoan lang. Aynagakoon sa Kasolatan, “Ginadakupang Dios ang mga maaram sa an-dang katosoan.” 20 Kag may dianpa gid sa Kasolatan nga nagakoon,“Naulaman ang Dios nga ang mgabutang nga anang ginaisip ang mgatao nga maaram ara polos.” 21 Ganiara gid tao nga dapat ipabogal. Kamitanan nga nagatodlo gintaw ang Dioskanindo para sa indong karayadan.22 Ako, si Apolos, kag si Pedro indotanan. Bisan ang kalibotan nga diakag ang nagakaratabo dadi kag angsa paraaboton, pati indong kaboi kagkamatayun, tanan dia para sa indongkaarayadan. 23 Kamo tana ana niCristo kag si Cristo ana ang Dios.

4Mga Apostol ni Cristo

1 Gani kami nga mga nagatodlo,kabigun nindo nga mga sorogoonlang ni Cristo nga ginasarigan angDios nga magbarita ang kamatoodannga anang gintago ang ona. 2Kag angtao nga ginsarigan dapat magpakitanga tana masasarigan manda.

3 Ara bali kanakun kon ano indongpabutang kanakun okon ano anangpabutang ang miski sino. Ako mismoara nagakoon nga akun pagsirbi saDios mayad okon bukun. 4 Kon sabagay limpyo akun konsinsya, pirodan ara nagakaologan nga ara akoron sala. Ang Ginoo lang gid angmakakoon kon tama okon bukunakun ginaimo. 5 Gani indi kamomagukum. Ulatun nindo lang anangpagabot ang Ginoo. Doto sa oras nga

1 Corinto 4:6 276 1 Corinto 4:21dato ipagoa na ang tanan nga mgasikrito nga ginaimo ang kada isara,kag kon ano gid andang katoyoan saandang mga ginaimo. Sa oras ngadato dadayawon ang Dios ang kadaisara nga bagay gid sa anang mgaginimo.

6 Mga kabogto, para kanindogingamit ko nga alimbawa akunkaogalingun kag si Apolos, agudmatonan nindo ang ginakoon nga,“Indi magpasobra sa anang ginakoonang Kasolatan.” Gani indi nindopagipabogal ang isara kag magkoonnga mas mayad tana kaysa isara.7 Basi indong pagsarig mas mayadkamo gid kaysa iba? Ano ang diankanindo nga ara nagalin sa Dios?Kag kon sa Dios nagalin, ta basiginapabogal nindo nga daw indo gid?

8 Indong kaisip ara run nakokolangkanindo, ngamanggaranun kamo ronkag nagaari sa anang ginarian angDios miski ara kami. Andan mgaari kamo ron manda agud makairugkami ra kanindo sa pagari. 9 Konisipun ko, kami nga mga apostolismidyo ginbutang ang Dios sa pinaka-manaba nga kaimtangan. Pario kamisa mga tao nga sintinsyado ron ngaparatayun kag ginasulung kami angbilog nga kalibotan, ang tanan ngamga tao pati ang tanan nga mgaangil. 10 Tungud sa amun pag-panodlo parti kay Cristo, nagakoonang mga tao nga kami mga omang-omang. Piro kamo tana, indong kaisipmaaram kamo tungud sa indong pag-too kay Cristo. Kami mga maro-roya, piro kamo tana mabaraskug.Ginadayaw-dayaw kamo pa ang mgatao, piro kami ginakadlawan nandalang. 11 Asta gani dadi nagaagoantakami lang ang gutum kag waw, kagginakolang kami pa amun mga lam-bong. Ginatigbak kami ang mgatao, kag ara kami kaogalingun ngabalay. 12Nagaobra kami kag nagapao-las para lang maboi. Ginapangamoyonamun angmga tao nga nagapasipala

kanamun nga kaloyan sanda pa ragid ang Dios. Kag ginaagoanta na-mun lang gid ang mga pagingabot.13Ginaambalan kami ang malain piroginasabat namun ang mayad. Astagani dadi, sa pabutang ang mga taodigi sa kalibotan midyo kami sa ba-sora, pinakamanaba nga klasi nga tao.

14 Ara ako nagasolat toladia sa ka-toyoan nga pakauyan kamo kondigosto ko nga todloan kamo bilangmga palangga ko nga mga bata kayCristo. 15 Ay bisan doro gid ang na-gatodlo kanindo parti kay Cristo sak-abilog lang gid indong pinakatataysa pagtoo kag dan ara iba kondi ako.Mga bata ko kamo sa pagtoo kayCristo Jesus tungud nga ako ang nag-dara kanindo ang Mayad nga Barita.16 Gani ginapangabay ko kamo ngawadun nindo ako. 17Maman dan ngaginapadara ko dian kanindo si Timo-teo nga akun palangga kagmasarigannga bata sa Ginoo, agud padumdu-mun na kamo akun mga patakaran sapagkaboi bilang somolonod ni Cristo.Maman ra dia akun ginatodlo sa mgatomoloo sa bisan diin nga logar.

18 Ang iba kanindo dian nagainas-dak run ay andang pagsarig indi akoron magayan dian kanindo. 19 Pirokon itogot ang Ginoo, madali ako ronda makaayan dian. Kag sulungun talang kon ano gid anang maimo angmga tao nga dan ngamasyado kaadakkon magambal. 20 Ay ang matoodtana, kon ang Dios maman ang na-gaari sa atun kaboi, maulaman ra danang iba paagi sa atun mga inimoankag bukun sa mga sogid lang. 21 Ganimagpili kamo kon ano indong gosto.Kon padayonon nindo ang marimonga indong ginaimo, pagabot ko dianpangisugan ko kamo. Piro kon mayadtana indong ginaimo, kondi palang-gaun ko kamo nga may kalolo.

5Ang Ginaimo nga Maraway dapat

Ikauya

1 Corinto 5:1 277 1 Corinto 6:51May barita nga dian kono kanindo

maynagapanginbabai sa anang asawaanang tatay. Kag kon dan matood,sobra tana pa sa ara kakilala sa Diosay ara sanda gani nagaimo toladan.2 Kag kon may nagaimo toladan diankanindo basi nagainasdak kamo pa?Dapat andannagpangasubu kamo kagginpaalin nindo sa indong gropo anglalaki nga nagimo dan. 3 Bisan araako dian kanindo sa lawas, dian akora sa ispirito. Kag sa awtoridadnga gintaw kanakun atun GinoongJesus ginsintinsyaan ko ron ang nag-imo ang sala nga dan. 4 Gani saindong pagtiripon, bilangun nindoako nga dian ra. Kag sono sa gaumnga gintaw kanatun atun Ginoong Je-sus, 5 iintriga nindo ang tao nga dankay Satanas para ranggaun na ananglawas agud malowas anang ispirito saadlaw anang pagukum ang Ginoo.

6 Indi kamo dapat maginasdak.Kabay naulaman nindo ra ang oro-batun nga nagakoon nga, “Kon ibu-tang ang maistan nga pampaaboksa arina kag masaun, magaabok angtanan.” 7Gani bula nindo indong datingamga sala ngapario sa pampaabok,agud maging limpyo kag bago kamo.Sa matood tana libri kamo ron sa laginga dia nga pampaabok, ay si Cristoginalad run para kanatun. Pariotana sa karniro nga ginpatay parakanatun sa Pista anang Paglubas angAngil. 8 Gani magsilibrar kita angpista nga dato, kagmagkaun ang tina-pay nga ara pampaabok, nga ang gos-tong ambalun talikodan ta run atundati nga mga sala kag mga ginaimonga malain, kag magkaboi kita ngalimpyo sa sala, nga tuduk sa atuntagiposoon atun pagsonod sa kama-toodan.

9 Sa akun naona nga solat ngaginpadara kanindo, nagkoon akonga likawan nindo ang mga taonga nagaolid sa bukun andangasawa. 10 Akun gostong ambalundato bukun ang mga tao nga arapa kakilala sa Dios nga nagaolid

sa bukun andang asawa, okon mgatakab kag mga takawan, okon mganagasimba sa mga dios-dios. Ay konsanda indong likawan, kinanglanmagalin kamo sa kalibotan nga dia.11 Akun ginatomod tana, datong mgatao nga kono mga kabogto ra saGinoo piro nagaolid sa bukun andangasawa, takab, nagasimba sa mga dios-dios, nagapasipala, manogpalingin,kag takawan. Indi kamo dapatmagpakigkaiban kananda bisan sapagkaun.

12-13 Kon sa bagay ano ra tanaatun labut sa pagsintinsya sa mga taonga ara nagatoo kay Ginoong Jesus?Ang Dios tana ang baala magsintin-sya kananda. Piro kinanglan gidnga binagbinagun ta konmayad okonmalain anang ginaimo atun kaparionga tomoloo, tungud nga may naka-solat sa Kasolatan nga nagakoon,“Paalina nindo sa indong gropo angtao nga malain anang ginaimo.”

6Ang mga Bata ang Dios nga Nagadu-

rumutan1 Kon ang isara kanindo may rik-

lamo kontra sa anang kaiban nga to-moloo, basi ginadaraa na sa osgadonga ara kakilala sa Dios? Basi ara naginadara sa mga tomoloo? 2 Kabaysa oring adlaw kita nga mga tomoloomaman ang magaukum sa mga taonga ara nagatoo sa Dios. Gani konkamo ang magaukum sa mga tao sakalibotan nga dia, basi indi kamokasarangmagariglo angmga kaso ngadan nga mairintuk ra lang? 3 Kabaypati ang mga angil kita ang maukum.Ta kondi masasarangan nindo ra ngaarigloon ang mga kaso-kaso sa kaboinga dia. 4 Gani kon kamo may mgakaso sa isara kag isara, basi ginadaranindo sa mga tao nga ara kalalabutunsa mga nagasirimba sa Dios? 5 Dapatmauya kamo sa indong ginaimo ngadan! Ano ron dan nga ara gid miskisakabilog nga maaram dian kanindo

1 Corinto 6:6 278 1 Corinto 7:4nga antigo magariglo indong ginaar-awayan! 6 Parario kamo nga nagatookay Cristo, piro kamo ra mismo angnagaarakosaran kag doto mismo samga tao nga ara nagatoo sa Dios.

7 Indong mga pagarakosaran ngadan nagapakita lang indong kakolan-gan sa indong pagkakristiano. Masmayad pa kon agoantaun nindo ronlang ang ginaimo kanindo kag mag-palogi. 8Piro ang kanindo tana, kamopa gani ang nagadaya kag nagaimomalain sa indong kapario nga to-moloo mismo. 9 Kabay ang tao nganagaimo malain indi makasulud saanang ginarian ang Dios. Gani indinindo paglokoon indong kaogalin-gun! Ay indi gid makasulud sa anangginarian ang Dios ang mga nagaolidsa bukun andang asawa, ang mganagasirimba sa mga dios-dios, angmga nagaoroasawa sa andang kaparionga lalaki okon kapario nga babai,10 ang mga takawan, ang mga takab,angmgamanogpalingin, angmga na-gaambal malain kontra sa anang ka-pario kag ang mga tolisan. 11 Toladanang iba kanindo ang ona. Piro nao-gasan kamo ron sa indong mga sala,kag ginpabulag kamo ron ang Diosnga maging ana. Ginabilang kamoron nga matarung tungud kay Gi-noong Jesu-Cristo kag sa anang Ispir-ito atun Dios.

Indong Lawas Ginaolian ang Dios12 Basi kon may magkoon nga,

“Kabay bilang mga tomoloo sarang tarun maimo ang bisan ano.” Matooddan, piro may mga butang nga konimoon ta ara kita ra may mabuul.Gani bisan itogot kanakun ang mag-imo bisan ano, indi ako magpakon-trol sa bisan ano. 13 Matood ngaang pagkaun ginimo para sa tian kagang tian ginimo para sa pagkaun, kagmagaabot ang adlaw nga ang tian kagang pagkaun pario nga dodoraun angDios. Piro anang lawas tana ang taoara pagimoa para gamitun sa pagolidsa bukun anang asawa, kondi ginimo

agud gamitun sa pagsirbi sa Ginoo.Kag ang Ginoo ra tana maman angnagaasikaso sa atun lawas. 14 Kagsa oring adlaw atun lawas nga diababanawon ang Dios paagi sa ananggaum, pario anang ginimo sa atunGinoo.

15 Kabay kita nga mga tomolooparti anang lawas ni Cristo. Ma-man dan nga indi maimo nga atunlawas nga dia nga parti anang lawasni Cristo gamitun sa pagpakigolid sababai nga nagabaligya anang dun-gug. 16 Kabay kon ang lalaki mag-pakigolid sa babai nga toladan, sandanga darwa nagiging sangka lawas runlang. Ay nagakoon ang Kasolatannga ang darwamaging isara run lang.17 Piro kon kita nagdapun run kayGinoong Jesu-Cristo sangka ispiritokita run lang kanana.

18 Gani likawi nindo ang pag-pakigolid sa bukun indong asawa.Ang iba nga mga sala nga ginaimoang tao ara kalalabutun sa lawas,piro ang tao nga nagapakigolid sabukun anang asawa nagapakasalakontra sa anang kaogalingun ngalawas. 19 Kabay ang Ispirito Santonga gintaw ang Dios digi nagaoli saatun lawas. Gani atun lawas nga diabukun atun kondi ana run ang Dios.20Aymaal anangpagkabakal kanatun.Gani gamitun nindo indong lawas sapaagi nga madayaw ang Dios.

7Parti sa Pagarasawaun

1 Kon parti sa mga butang ngaindong ginsolat kanakun, dagi akunsabat. Mayad andan para sa lalakinga indi magpangasawa. 2 Piro tun-gud nga doro ang nagaolid sa bukunandang asawa, agudmalikawan nindodato, magpangasawa okon magpaa-sawa kamo ron lang. 3 Kon kamomagasawa run dapat itaw ang lalakiang para sa babai, kag itaw ra angbabai ang para sa lalaki. 4Tungud ngaanang lawas ang babai ana run anglalaki, kag anang lawas ang lalaki ana

1 Corinto 7:5 279 1 Corinto 7:24run ang babai. 5 Gani indi nindo pag-pangindian indong asawa kon gostona nga imoon ang natoral nga gi-naimo ang magasawa, loas lang konnagkasogot kamo nga darwa nga dannga butang indi lang anay, tungudnga gosto nindo nga gamitun in-dong oras sa pagpangamoyo. Piropagkatapos indong kasogtanan, ba-likan nindo indong natoral nga gi-naimo bilang magasawa, ay basi konsa kaboayan indi nindo ronmapugun-gan indong baratyagun, kag solayunkamo dayon ni Satanas.

6 Ara ako nagasogo kanindo ngamagasawa kamo kondi ginatogotanko kamo kon gosto nindo. 7 Andanpario kamo kanakun nga ara asawa.Piro ara kita nagaparario tungud ngaiba-iba nga abilidad anang gintawkanatun ang Dios.

8 Kamo nga ara pa asawa pati mgabalo nga babai, mas mayad kon mag-padayon kamo nga ara asawa pariokanakun. 9 Piro kon indi kamo ka-pugung indong baratyagun, magpan-gasawa okon magpaasawa kamo ronlang. Ay mas mayad dan kaysa mag-pangalisud kamo tungud sa indongbaratyagunngamidyo indimapugun-gan.

10-11 Sa mga may asawa ra tana ma-man dia akun bilin nga alin sa Ginoo:ang babai indi dapat magpakigbulagsa anang asawa. Kag ang lalaki ma-man da. Piro kon may babai ngaginbulagan anang asawa, dapat mag-padayon tana nga ara asawa, okonindi, magbalik tana run lang sa anangasawa.

12 Kon parti pa gid sa iba, dia akungosto nga iambal kananda (dia tanaakun lang kag bukun ana ang Gi-noo): kon may tomoloo nga lalakinga may asawa nga bukun tomoloo,kag ang babai indi gosto magpabulagkanana, indi na tana dapat nga bu-lagan. 13 Kon may tomoloo ra ngababai nga may asawa nga bukun to-moloo piro gosto pa ra gid magdapunkanana, dan nga lalaki indi na dapat

pagbulagan. 14Ay ang bukun tomoloonga asawa ginabaton ang Dios tun-gud sa tomoloo nga asawa. Ay konbukun toladia pati indong mga batamaging pario ron lang sa anang mgabata ang mga bukun tomoloo. Piroang matood tana, ginabaton sanda raang Dios. 15 Garing kon gosto angbukun tomoloo nga magpakigbulag,togoti. Libri ka run magpakigbulag,ay gintawag kita angDios samalinungnga kaboi. 16 Total miski pugunganmo imong asawa nga indi magpakig-bulag kanimo, indi mo ra gid masig-oro ngamalibrimo tana sa anang silotang Dios.

Magkaboi Kamo sono sa Pagtawagang Dios kanindo

17 Ang kada isara dapat magk-aboi sono sa anang kaimtangan ngagintaw ang Ginoo kanana, kag sono saanang kaimtangan ang tana tawagunang Dios. Maman dia akun ginatodlosa mga tomoloo miski sa diin ngalogar. 18 Alimbawa kon may lalakinga natori run bago tana nagtoo saGinoo, indi na run pagimoratan ngaomanun pa anang kaimtangan. Kagkon may dian ra nga ara natori bagotana nagtoo sa Ginoo, indi run da ki-nanglan nga magpatori tana pa. 19Aybukun importanti konnatori okon aranatori ang tao. Ang importanti tanaay ang pagtoman anangmga sogo angDios. 20 Gani magpadayon ang kadaisara sono sa anang kaimtangan bagotana nagtoo sa Ginoo. 21 Kon ikaworipun bago kaw nagtoo sa Ginoo,sigi lang. Piro kon may kaigayonannga makalibri kaw sa pagkaoripun,imolosi. 22 Ay kon ang tao oripunsa oras nga tana magtoo sa Ginoo,sa anang panulung ang Ginoo libritana run. Kag kon ang tao bukunoripun sa oras nga tana magtoo saGinoo, dadi oripun tana run ni Cristo.23Maal anang bakal kanatun angDios,gani indi kita basta-basta nga mag-paoripun sa mga tao. 24 Gani mgakabogto ko kay Cristo, ang kada isarakanindomagpadayon kaiban angDios

1 Corinto 7:25 280 1 Corinto 7:40sa indong kaimtangan bago na kamotawagun nga magtoo.

Parti sa mga Ara Asawa kag sa mgaBabai nga Balo

25 Kon parti sa mga ara asawa araako sogo nga itaw alin sa Ginoo. Pirobilang tao nga masarigan tungud saanang kalooy ang Dios, dagi akunopinyon.

26 Tungud nga dadi napabutangkita sa gipit nga sitoasyon,masmayadkon magpadayon kita lang anay saatun kaimtangan. 27 Gani kon mayasawa ka run ayaw pagbulagi. Kagkon ara kaw pa asawa indi kaw ronlang magpangasawa. 28 Piro kon ma-pangasawa ka ra gid bukun ra dansala. Kag kon ang daragamagpaasawabukun ra dan sala. Nagakoon akonga indi kamo ron lang andan mag-pangita indong asawa tungud ngagosto ko nga makalikaw kamo sa mgakalisud sa kaboi nga dia kon kamomay asawa.

29-31 Akun gosto nga ambalun mgakabogto, matagud run lang ang ty-impo nga nabibilin. Gani tungud ngaang tanan nga butang sa kalibotannga dia madodora, alin dadi, ang mgalalaki nga may asawa dapat magkaboinga midyo sa ara sanda asawa. Angmga nagapangasubu magkaboi ngamidyo ara sanda ra nagapangasubu,kag ang mga nagakalipay magkaboinga midyo ara sanda ra nagakalipay.Ang mga nagaparamakal indi dapatmagsarig nga andang mga binakalnga dan magatinir asta kon sano. Kagang mga nagagamit ang mga pagk-abutang digi sa kalibotan indi dapatmagpakawili sa mga butang nga dan.

32 Gosto ko andan nga makalibrikamo sa mga paralibugan digi sa kali-botan. Ang lalaki nga ara asawa naga-panumdum anang irimoon ang Ginookag konpaiwan tanamakatawkalipaykanana. 33 Piro ang lalaki nga mayasawa nagapanumdum pirmi sa mgabutang digi sa kalibotan kag kon pai-wan tana makataw kalipay sa anang

asawa. 34Maman dia nga nagadarwa-darwa pirmi anang ginaisip. Kag to-ladan ra ang mga babai. Ang babainga ara asawa ara ibang ginapal-ibugan kondi anangpagsirbi sa Ginoo,tungud nga gosto na nga ialad anangbilog nga kaogalingun sa pagsirbikanana. Piro ang babai nga mayasawa nagapanumdum pirmi sa mgabutang digi sa kalibotan kag kon pai-wan tana makataw kalipay sa anangasawa.

35Dia ginasogid ko kanindo para saindong kaarayadan. Ara ko kamo gin-abawali nga magasawa kondi gostoko lang nga masadya kag ara sablagindong pagsirbi sa Ginoo.

36 Karon, parti sa mganaganorobyoan: kon sa anang isipang lalaki bukun tama anang ginaimosa anang nobya, kon indi tana runmakapugung anang baratyagun kagsa anang isip dapatmagpakasal sandarun, mayad pa magpakasal sandarun lang. Bukun ra dia sala. 37 Pirokon disidido ang sangka lalaki ngaindi tana magpangasawa sa anangnobya kagpara kanana indi kinanglannga magasawa ay napupugunganna ra anang kaogalingun, mayadanang ginaimo. 38 Gani mayadanang ginaimo ang nagapangasawasa anang nobya; piro mas mayad pagid ang indi magpangasawa.

39 Ang babai nagaigot sa anangasawa mintras boi anang asawa.Garing konmapatay run anang asawapoidi tana ruman makapaasawa.Piro kinanglan tomoloo anang piliunnga maging asawa. 40 Garing konsa kanakun mas maging malipayuntana kon indi tana run magpaasawa.Dia kanakun ra lang, piro nagapatiako nga ang Ispirito Santo nga digikanakun maman ang nagtodlo diakanakun.

8Parti samga Pagkaun nga Ginalad sa

mga Dios-Dios

1 Corinto 8:1 281 1 Corinto 9:31 Karon, ang parti ruman sa

mga pagkaun nga ginalad sa mgadios-dios, kon bala makakaun kitaokon indi: bisan makon nindonga naulaman ta ang tanan ngakamatoodan parti sa pagkaun ngaginalad sa mga dios-dios, dumdumunnindo nga anang naulaman angtao maman kaisan ang ginaalinanang paginadak. Indi kita makaboligsa atun kaiban paagi lang sa atunnaulaman kondi paagi sa atunpagigogma kananda. 2 Ang tao ngasa anang kaisip maaram tana runnagapakilala lang nga kolang pa gidanang naulaman. 3 Piro ang tao nganagaigogma sa Dios maman anangginakilala ang Dios nga ana.

4 Gani kon parti sa mga karau-nun nga ginaalad sa mga dios-dios,naulaman ta run nga ang mga dios-dios bukun matood nga dios, tun-gud nga may sangka Dios lang gidtana. 5 Matood maraku ang gi-nakoon nga mga dios sa langit kagsa logta, kag maraku ang ginatawagnga “mga dios” kag “mga agalun,”6 piro kanatun tana sangka Dios langkag tana atun Tatay nga nagimoang tanan nga mga butang, kag kitanaboboi para kanana. Kag sakabilogra lang atun Ginoo, kag dia ara ibakondi si Jesu-Cristo. Paagi kanana,ginimo ang tanan nga butang kagpaagi ra kanana kita naboboi dadi.

7 Piro may mga tomoloo pa ra gidnga ara kaulam ang kamatoodan ngadia. Kag tungud nga dati nagasimbasanda sa mga dios-dios, maman dannga asta dadi konmagkaun sanda angpagkaun nga ginalad sa mga dios-dios, sa andang isip midyo kaibansanda run da nga nagasimba sa mgadios-dios. Gani tungud nga kolang paandang naulaman, nagakasala sandasa andang konsinsya, ay para kanandabukun tama andang ginaimo. 8Kon sabagay, ang pagkaun ara kalalabutunsa atun rilasyon sa Dios. Kon kita aranagakaun ang pagkaun nga ginaaladsa mga dios-dios ara ra nagarimo

anang panulung ang Dios kanatun.Kag kon magkaun kita dato ara ra na-gakaologan nga mas mayad kita runsa anang panulung.

9 Garing bisan libri kamo magkaunang bisan ano magandam kamo pa ragid, ay basi kon maman dan ang mag-ing kabangdanan nga magpakasalaang mga tao nga maroya andang pag-too. 10 Alimbawa abi may kaibankaw nga ara pa kaintindi nga mayadkon ano ang osto, kag ikaw nganakaintindi run nakita na nga na-gakaun sa simbaan ang mga dios-dios, ta kondi maman run dato angnagadara kanana ngamagkaun ra angpagkaun nga ginalad samga dios-diosbisan sa anang pabutang sala. 11Ganiimong kabogto nga maroya pa anangpagtoo nga isara ra sa anang gin-panginmatayan ni Cristo madodoralang tungud sa imong kaaram partisa kon ano ang matood. 12 Sa imongginaimo nga dan nagakasala kawkanana kagmismo kay Cristo, tungudnga imong kabogto nga maroya pa sapagtoo magapakasala sa anang kon-sinsya. 13 Gani kon ang pagkaun ngaakun ginakaun maman ang magingkabangdanan nga magpakasala akunkabogto, indi ako ron lang magkaunang karni asta kon sano, agud indimagpakasala akun kabogto tungudkanakun.

9Anang Pribilio kag Obra ang Apostol

1 Indi bala nga ako libri run da? Indibala nga ako apostol ra? Kabay nag-pakita mismo kanakun si Jesus ngaatun Ginoo kag kamo naging mga to-moloo kanana tungud kanakun. 2Konara ginakilalaa ang iba nga ako apos-tol, kamo tana dian sa Corinto nagak-ilala kanakun nga ako apostol mandaang Ginoo tungud nga kamo mismoang ibidinsya, ay tungud kanakunkamo sa Ginoo ron. 3 Dan akun gi-nasabat sa mga tao nga indi magpatinga ako apostol.

1 Corinto 9:4 282 1 Corinto 9:214 Kag bilang apostol, kabay poidi

kami magpangayo amun pagkaun samga tao nga nagabaton amun pan-odlo. 5 Kag kabay poidi kami ra mag-dara sa amun mga biyai ang asawanga tomoloo, pario anang ginaimoni Pedro kag ang iba nga mga apos-tol pati anang mga kabogto ang Gi-noo. 6 Ano, kami lang ni Bernabeang kinanglan nga magpangabudlaypara sa amun pangaboian? 7 Maysoldado bala nga ara ginatawi anangrasyon? May tao bala nga na-gatanum nga ara nagapolos anangbonga anang tinanuman? Kag maynagapangalilaan bala ang mga sapatnga ara anang parti?

8 Kag dia bukun lang anang mgapatakaran ang mga tao, tungud ngamaman ra dia anang ginatodlo angKasogoan. 9 Nasolat ra sa anangKasogoan ni Moises nga, “Indi mopagbosalan ang baka nga ginagamitsa paglinas.” Kag indi ta pagisipunnga baka lang gani anang gostongambalun ang Dios. 10 Ay kami kaibanra gid doto sa anang gostong am-balun. Maman ra dan nga ang mgatao nagaarado kag nagaani tungudnga nagapaabot sanda ra nga mayparti sa patubas. 11 Nagpanggaskami kanindo ang ispiritoanun ngamga bini; ta mabaul gid bala ngabagay konmakapakinabang kami alinkanindo ang mga butang nga amunkinanglan sa adlaw-adlaw? 12 Konang iba nga mga manogtodlo mayginapaabot alin kanindo, ta kondi labirun gid kami. Piro bisan toladatoara kami nagpangayo kanindo. Amunginimo tana ginagoanta namun angtanan agud indi maadlangan anangpaglapnag angMayadngaBarita partikay Cristo, ay basi kon may magisipnga kami nagasirbi lang tungud sakoarta. 13 Kabay naulaman nindo ranga ang mga nagasirbi sa timplo dotora nagabuul andang pagkaun. Kagang mga nagasirbi sa altar nagabuulra andang parti sa mga butang nga

ginalad sa altar. 14 Sa toladan ra ngapaagi, nagsogo ang Ginoo nga dapatang mga ginatodloan magtaw ra samgamanogwali angMayadngaBaritaagudmaboi sanda ra. 15Piro ako tana,ara ko paggamita akun pribilio ngadan. Kag ara ako ra nagasolat dadiagud pabati-batian kamo nga tawannindo ako. Mayad pa nga mapatayako kaysa imoon ko dan. Sisigoroonko nga ara miski sino nga makadoraakun ginapabogal nga dia. 16 Arako ginapabogalan akun pagwali angMayad nga Barita, tungud nga diamaman akun obligasyon. Indi maimonga indi ko dia pagsonodon tungudnga silotan ako ang Dios kon indiko pagiwali ang Mayad nga Barita.17 Kon ako nagawali tungud nga ma-man akun napili nga obra tay ma-paabot ako sol. Piro angmatood tana,ginatoman ko lang akun obligasyonnga magwali tungud nga maman angobranga ginintriga kanakunangDios.18 Ano karon ang balus nga akunmababaton? Ang ginabilang ko ngabalus ara iba kondi ang kalipay ngaara ako nagapabayad sa akun pagwaliang Mayad nga Barita, bisan matoodnga poidi ako magpabayad sa akunpagpangabudlay para sa Mayad ngaBarita.

19 Bisan ara may nagaoripunkanakun nagpaoripun ako sa tananagud doro pa gid akun madara ngamagtoo kay Cristo. 20 Maman dianga ang ako kaiban ang mga Judionagkaboi ako pario sa Judio agudmadara ko sanda nga magtoo kayCristo. Gani bisan bukun ako sakupsa Kasogoan nga ginbilin ni Moisespara sa mga Judio, ginsonod ko datoagudmadara ko sanda sa atun pagtoo.21 Kag toladan ra akun ginimo angbukun run mga Judio akun kaiban.Ara ko ron pagsonoda ang Kasogoannga para sa mga Judio kondi ginwadko ra anang pagkaboi ang mgabukun Judio agud magtoo sanda kayGinoong Jesus. Ara dia nagakaologannga ara ko ginatomana anang mga

1 Corinto 9:22 283 1 Corinto 10:11sogo ang Dios, tungud nga sa matoodtana ginasonod ko anang mga sogoni Cristo. 22 Nagapakigbagay akosa mga tomoloo nga maroya paandang pagtoo agud mapabaskugko sanda sa Ginoo. Maman dan nganagapakigbagay ako sa tanan sa bisanano andang kaimtangan, ay basi palang nga malibri ko ang iba kananda.23 Dia tanan ginaimo ko tungud ngagosto ko nga doro akun magingkaiban nga magabaton anang mgabindisyon ang Dios paagi sa andangpagtoo sa Mayad nga Barita.

24Karon, sa atunpagsonod saGinoopario kita sa mga manogdalagan. Kagsamga karira, kabay doro ang nagain-tra piro sakabilog lang ang nakak-abaton ang primyo. Gani kayadunnindo indong pagdalagan agud mak-abaton kamo ang primyo. 25Ang kadamanogkarawat nagapraktis gid ngamayad kag ginadisiplina nanda an-dangkaogalingun sapagsonod samgasoronodon agud makabaton sandaang primyo. Garing ang primyonga andang nababaton indi lang boaymarangga. Kita nga mga tomoloonagaimorat ra sa atun pagsonod saGinoo agud makabaton ang primyo.Piro ang primyo tana nga atun maba-baton ara gid pagkarangga. 26Mamandan nga sa akun pagsirbi sa Ginoodiritso gid akun dalagan paayan saturugkaan, kag kon sa mga boksidorara ako nagasombag sa angin. 27Ganikonmaymgamalain man nga andumsa akun lawas nga dia, ginaimoratanko gid nga pugungan tungud nga basikon pagkatapos nga akomakatodlo samga tao, ako pa ang indi makabatonbalus alin sa Dios.

10Paandam nga Indi gid Magsimba sa

Dios-Dios1Mga kabogto, gosto ko nga indong

maulaman ang natabo sa amunmga kaolang-olangan nga nagingkaiban ni Moises. Ginaagobayansanda ang Dios paagi sa panganod

kag ginboligan na sanda sa andangpagtabok sa Mapola nga Dagat.2 Paagi sa panganod kag dagat ngadato midyo sa ginbunyagan sandatanan bilang mga somolonod niMoises. 3 Sanda tanan nagkaun angpagkaun nga alin sa Dios. 4 Kagtanan sanda naginum ang irinumunnga anang gintaw, ay sanda tanannaginum ang tobig alin sa Bato ngaginpatobod ang Dios. Ang Bato ngadato nga nagkaiban kananda ara ibakondi si Cristo mismo. 5 Garing bisanginboligan sanda ang Dios, kalabanankananda ara gid nagimo ang osto ngamalilipay ang Dios kananda. Mamandato nga andang mga bangkaynagrapta doto sa naligwin nga logar.

6 Ang mga natabo nga datokananda nagataw liksyon kanatunagud makaandam kita nga indi kitamagandum nga magimo ang mgamalain nga mga butang pario andangginimo. 7 Indi kamo magsimba samga dios-dios pario anang ginimoang iba kananda. Ay may nakasolatsa Kasolatan nga nagakoon, “Angmga taonagporonsyon, nagirinuman,kag nagsaraot sa andang pagsimbasa ribolto.” 8 Kag indi kita gidmagwad sa anang ginimo ang ibakananda nga nagpakigolid sa bukunandang asawa. Maman dato ngaginsilotan sanda ang Dios kag 23,000ang nagkarapatay sa sangka adlawlang. 9 Indi ta pagtirawan ang Diospario anang ginimo ang iba kananda.Maman dato nga ginpakagat na sandasa mga magkal kag nagkarapataysanda. 10 Indi kamo ra magsarimoro-moro pario anang ginimo angiba kananda ay maman dato ngaginpadaraan sanda ang Dios ang angilnga manogpatay agud pamatayunsanda.

11 Dia tanan nga mga butangnagkaratabo agud maulaman ta ngadato nga mga butang indi gostoang Dios, kag ginsolat agud magingpaandam kanatun nga nagakaboi sa

1 Corinto 10:12 284 1 Corinto 10:32mga tyimpo nga madali run langmagabot ang kataposan.

12 Gani kon kamo nagaisip nga in-dong pagtoo marigun run gid mag-andam kamo ay basi kon magkasalakamo ra. 13 Ara pagsolay nga na-gaabot kanindo nga ara nagabot saibang mga tao. Piro masarigan angDios sa anang pangako nga indi nakamo pagtogotan nga solayun ang so-bra sa indong masarangan. Kag konmagabot ang mga pagsolay kanindomaimo tana ra paagi agud indi kamomadaug ang panolay.

14 Gani, mga pinalangga ko, indikamo gid magsimba sa mga dios-dios. 15 Ako nagaambal kanindo bi-lang mga tao nga nakaintindi. Ganibinag-binagun nindo akun ginaambalkanindo. 16 Kon kita nga mga to-moloo magtiripon agud dumdumunanang pagkapatay ni Cristo may gi-nainum kita nga ginapasalamatan tasa Dios. Dato nagakaologan ngakita kay Cristo ron paagi sa anangdogo. Kag ang tinapay nga atunginapamisang-pisang kag ginakaunnagapakilala nga kita nagadapun saanang lawas ni Cristo. 17 Kita tananbisan doro sangka lawas lang tun-gud nga sangka tinapay lang atunginapararti-parti.

18 Sulunga nindo ra ang mga taosa Israel. Ang mga nagakaraun angmga alad nagairirug sa ginaimo saaltar. 19 Akun gostong ambalun ma-man dia: ara ako gid nagakoon ngaang mga ribolto kag ang pagkaun ngaginaalad kananda may polos. 20 Piroanang mga ginaalad ang mga taonga ara kakilala sa Dios mga alad samga malain nga ispirito kag bukunsa Dios. Gani indi ko gosto ngakamo magirug-irug sa mga malainnga ispirito. 21 Indi maimo nga mag-inum kamo sa tasa ang Ginoo kag satasa angmgamalain nga ispirito. Kagindi ra maimo nga magkaun kamosa karaunan ang Ginoo kag sa ka-raunan ang mga malain nga ispirito.

22Ano, gosto ta ngamasilag angGinookanatun? Ay kon masilag tana rungani, naulaman ta ra nga indi kita gidmakalibri sa anang silot.

23Ginatogot kanatun ang tananngabutang, piro ara nagakaologan ngaang tanan nga butang nga ginatogotmayad okon makapabaskug anangpagtoo atun mga kaiban. 24 Ayawnindo pagisipa indong kaarayadanlang, kondi isipun nindo ra anangkaarayadan indong kapario.

25 Kauna nindo ang bisan anonga ginabaligya sa baraligyaanang karni, piro indi kamo ronmagporopamangkot kon ginalad samga dios-dios okon ara agud indikamo paggoloon indong konsinsya.26 Ay ang Kasolatan nagakoon ngaang kalibotan kag ang tanan nga digisa kalibotan ana ang Ginoo.

27 Kon may bukun tomoloo ngamagimbitar kanindo nga magkaunkananda kag gosto nindo ra nga ma-gayan, kauna nindo ang bisan anonga ginpriparar para kanindo ngaara run poropamangkot kon dato gi-nalad sa dios-dios okon ara, agud indikamo paggoloon indong konsinsya.28 Piro kon may magkoon kanindonga ang pagkaun nga dan ginaladsa dios-dios, indi nindo pagkaununtungud sa tao nga dato nga nagkoonkanindo agud ara konsinsyangamais-torbo. 29 Bukun indong kaogalin-gun nga konsinsya akun gostong am-balun kondi anang konsinsya ang taonga dato. Karon sabun magkoonkamo, “Ta basi pigaran ko akun gostotungud sa anang konsinsya ang iba?30 Kon ginapasalamatan ko sa Diosakun ginakaun, ta basi pakalainunako tungud sa pagkaun nga akun gin-pasalamatan?”

31 Dagi akun sabat kanindo: bisanano indong imoon, magkaun kamoman okon maginum, imoa nindoang tanan sa katoyoan nga ang Diosmadadayaw. 32 Indi kamo gidmagimo

1 Corinto 10:33 285 1 Corinto 11:21ang bisan ano nga makataw kasan-daran sa mga Judio okon sa mgabukun Judio, okon sa indong mga ka-pario nga tomoloo. 33 Sonoda nindoakun ginaimo; pirmi ako nagapangitapaagi nga maboligan ko ang iba satanan akun ginaimo. Bukun akunkarayadan akun ginapangita kondianang karayadan ang iba, agud mal-owas sanda sa anang silot ang Dios.

111Gani wada nindo akun ginaimo ay

ako nagawad ra kay Cristo.Ang Pagtabon ang Olo kon Na-

gasimba2 Ginadayaw ko kamo ay pirmi

nindo ako nga ginadumdum kag gi-nasonod nindo akun mga gintodlokanindo. 3 Dadi gosto ko ra nga in-dong maulaman nga si Cristo mamananang pangolo ang kada lalaki, kagang lalaki maman ang pangolo anangasawa, kag ang Dios maman anangpangolo ni Cristo. 4 Gani sa indongpagtiripon, kon ang lalaki magpang-amoyo okon magambal anang am-bal ang Dios nga may tabon anangolo, nagataw kauruyan sa anang pan-golo. 5 Kag kon ang babai magpang-amoyo okon magambal anang ambalang Dios nga anang olo ara tabon,nagataw tana ra kauruyan sa anangpangolo, kag pario tana run lang sababai nga nagpakiskis anang book.6 Kon ang babai ara nagatabon anangolo mayad pa nga magpabolog tanarun lang. Piro kauruya sa babai kontana magpabolog okon magpakiskisanang book. Gani dapat tabonanna anang olo. 7 Ang lalaki indi da-pat magtabon anang olo, ay tana na-gapakilala anang gaum kag dungugang Dios. Ang babai tana nagapak-ilala anang gaum kag dungug anglalaki. 8 Ay ang lalaki ara pagimoaalin sa babai, kondi ang babai ma-man ang ginimo alin sa lalaki. 9 Kagara ra pagimoa ang lalaki para sababai kondi ang babai ginimo para

sa lalaki. 10 Gani maman dan ngakinanglan nga ang babai magtabonanang olo agud bisan ang mga angilmakaulam nga nagapasakup tana saanang asawa. 11 Piro dapat dumdu-mun ta ra nga sono sa anang planoang Ginoo, kinanglan ang babai anglalaki kag kinanglan ra ang lalaki angbabai. 12 Bisan matood nga ang onanga babai nagalin sa lalaki, dadi tanaang lalaki nagaalin sa babai. Piro angtanan alin sa Dios.

13 Binagbinaga nindo bala. Bukunra gid tama nga ang babai magpang-amoyo sa Dios nga ara tabon anangolo. 14 Kag natoral lang nga anglalaki matagud anang book, ay kau-ruya konmalabug anang book. 15Pirokon ang babai tana malabug anangbook nagapasadya dan kanana. Aygintawan tana gani ang Dios ang mal-abug nga book bilang inogtabon saanang olo. 16 Piro kon may dian ngagosto magkontra sa amun ginatodlonga dia, ara ako iba nga inogambalkondi dia: ara kami iba nga kaogalianloas digi. Kag toladan ra anang gi-nasonod ang mga tomoloo sa Dios satanan nga logar.

Ang Komonion(Mt. 26:26-29; Mc. 14:22-25; Lu. 22:14-

20)17 May sangka bagay pa gid nga

gosto ko nga sambitun dadi kanindo,kag parti digi ara ko kamo gina-dayawa. Kon kamo nagatiripon, sabaylo nga magbaskug indong pagtoo,nagaroya. 18Ay nakabati ako nga konkamo nagatiripon nagagropo-gropokamo kag nagakorontraan, kag naga-pati ako nga midyo matood manda.19 Sigoro kinanglan gid nga matabodia dian kanindo agudmaulaman konsino gid kanindo ang matood nganagatoo. 20 Kon kamo nagatiriponagud magsilibrar anang Yapon angGinoo bukun tama indong ginaimo,21 tungud nga ara kamo nagaurula-tan kon magkaraun. Gani ang iba

1 Corinto 11:22 286 1 Corinto 12:7kanindo bosog nga mayad kag lin-gin pa mintras ang iba tana gutumkag nawaw. 22 Basi indi kamo anaymagkaun kag maginum sa indongkaogalingun nga balay? Ay sa indongginaimo nga dan ginapakauyan nindoangmgapobri, kag pati ang tananngamga tomoloo ginapakalain nindo. Taano indong ginaulat-ulat kanakun?Dayawon ta kamo sa indong ginaimonga dan? Indi gid!

23 Maman dia anang gintodlokanakun ang Ginoong Jesus, kaggintodlo ko ra kanindo: nga anggabi nga dato nga tana gintraidoranni Judas nagbuul tana ang tinapay.24 Kag pagkatapos nagpasalamattana sa Dios kag ginpamisang-pisang na dayon kag nagkoon,“Maman dia akun lawas nga ginaaladpara kanindo. Imoon nindo pirmidia bilang pagdumdum kanakun.”25 Pagkatapos nanda kaun angtinapay, toladato ra anang ginimosa irinumun: ginbuul na, ginpasala-matan, kag makon dayon, “Dia ngairinumun maman ang bago ngakasogtanan nga gintaw ang Dioskag ginpatigayon paagi sa akundogo. Imoon nindo pirmi dia kagkada maginum kamo ang irinumunnga dia dumdumun nindo ako.”26 Gani mintras ang Ginoo ara pakabalik, kada magkaun kamo angtinapay kag maginum ang irinumunnga dia ginapakilala nindo anangpagkapatay.

27 Ang bisan sino nga magkaunang tinapay nga dia kag maginumang irinumun nga dia ang Ginoonga pabasta-basta lang nagakasala saanang lawas kag dogo ang Ginoo.28 Maman dan nga kinanglan mago-sisa gid anay ang kada isara anangkaogalingun bago magkaun ang tina-pay kag bago maginum ang irinu-mun. 29 Tungud nga kon magirugtana kaun kag inumnga ara na ginaki-lalaa anang kaologan parti sa ananglawas ang Ginoo, nagadara tana lang

silot sa anang kaogalingun. 30Mamandan nga doro kanindo ang maroyakag nagamarasakit; kag ang iba ganinagkarapatay. 31 Piro kon osisaunta anay atun kaogalingun kon ostoatun ginaisip okon bukun, indi kitapagsilotan ang Dios. 32 Kon kita ngamga tomoloo ginasilotan ang Diosginatodloan na kita agud indi kitapagkondinarun kaiban sa mga taodigi sa kalibotan nga ara nagatookanana.

33Gani, mga kabogto ko kay Cristo,kon kamo magtiripon sa pagsilibraranang yapon ang Ginoo magurula-tan kamo. 34 Kon may ginagutumkanindomagkaun tana anay sa anangbalay, agud indi kamo pagsilotan angGinoo tungud sa indong ginaimo konnagatiripon kamo. Kon parti sa ibanga mga butang, bago ron garingpagabot ko dian.

12Mga Abilidad nga Ginataw ang Ispir-

ito Santo1Mga kabogto ko kay Cristo, gosto

ko ra nga maintindian nindo gid angparti samga abilidad nga ginataw angIspirito Santo. 2Naulaman nindo ngaang ara kamopanagtoo saDios ginap-atalang kamo agud magsimba sa mgadios-dios nga indi kaambal. 3 Ganigosto ko nga maulaman nindo ranga ara tao nga ginaagobayan anangIspirito ang Dios nga makakoon ngamalain si Jesus. Kag ara ra tao ngamakakoon nga si Jesus anang Ginookon ara tana ginaagobayi ang IspiritoSanto.

4 Sari-sari ang mga abilidad nga gi-nataw ang Ispirito Santo, piro sangkaIspirito lang ang ginaalinan. 5 Sari-sari ang paagi sa pagsirbi, piro sangkaGinoo ra lang atun ginasirbian. 6 Kagsari-sari anang ginapaimo ang Dioskanatun, piro sangka Dios lang gidang nagagaum kanatun nga tananagud maimo ta anang ginapaimo.7 Ang kada isara gintawan abilidadnga nagapakita nga ang Ispirito Santo

1 Corinto 12:8 287 1 Corinto 12:28dian kanana, agud makabolig tana saanang kapario nga tomoloo. 8Ang ibagintawan ang Ispirito Santo ang abil-idad nga magsogid ang kamatoodan,kag ang iba tana gintawan ang IspiritoSanto abilidad nga magsaysay dato.9 May dian ra nga gintawan mari-gun nga pagtoo kag may dian ranga gintawan abilidad nga magayadang mga nagamasakit, kag dia tananalin ra sa Ispirito Santo. 10 Ang ibagintawan ang Ispirito Santo ang gaumagud magimo ang mga milagro; angiba abilidad nga magsaysay anangambal ang Dios; kag ang iba abilidadnga makakilala kon ang nagagaum sasangka tao alin sa Ispirito Santo okonbukun. May gintawan ra abilidad ngamagambal sa iba nga mga ambal ngaara nanda naulami kag may dian ranga gintawan abilidad agud isaysaykon ano anang kaologan angmga am-bal nga dato. 11 Piro dia tanan sangkaIspirito ra lang gid ang nagataw, kagginapanagtag na sa kada isara sono saanang gosto.

Atun Kaalimbawa mga Parti angSangka Lawas

12 Ang lawas may doro nga mgaparti piro sangka lawas pa ra gid. To-ladan ra angmga tomoloo. Bisan sari-sari ang mga abilidad nga gintaw sakada isara kanatun, kita sangka lawasra lang bilang pinakalawas ni Cristo.13 Ay kita tanan, Judio man okonbukun, oripun okon libri, ginbunya-gan sa sangka Ispirito lang agudmag-ing sangka lawas. Kag sangka Ispiritora lang ang ginpainum kanatun ngatanan.

14 Anang lawas ang tao sakabiloglang piro doro anang parti. 15 Konang siki abi makaambal kag magkoon“Bukun ako anang parti ang lawastungud nga bukun ako alima,” danara nagakaologan nga tana bukunrun manda anang parti ang lawas.16Kag kon ang talingamakaambal kagmagkoon, “Tungud nga ako bukunmata, bukun ako anang parti ang

lawas,” dan ara ra nagakaologan ngatana bukun run anang parti anglawas. 17 Tungud nga kon ananglawas ang tao poros lang mata, taypaiwan anang pagkabati? Kag konanang bilog nga lawas talinga lang,paiwan anang pagpangugum? 18 Piroara kita pagimoa ang Dios pario dato,kondi sono sa anang gosto ginimo nakita nga may sari-sari nga parti saatun lawas. 19 Kon ang lawas sangkaparti lang, indi ta dato matawag ngalawas. 20 Ang matood tana doromanda anang mga parti atun lawas,piro sangka lawas pa ra gid.

21 Maman dan nga ang mataindi makakoon sa alima, “Indi takaw kinanglan,” kag ang olo indira makakoon sa siki, “Indi ta kawkinanglan.” 22 Sa matood tana, angmga parti ang lawas nga midyomaroya kinanglan ta gid. 23 Kagang mga parti ang lawas nga midyobukun gid importanti maman atunginaasikaso nga mayad; kag ang mgaparti nga midyo kauruya sulungunmaman atun ginapasadya. 24 Dia arata ginaimoa samgaparti ngamasadyarun nga lagi. Toladan anang ginimoang Dios sa atun lawas, agud tawandungug ang mga parti nga midyobukun gid importanti. 25 Ginimo angDios anang mga parti atun mga lawasagudmakaboroligan, kag bukun agudmagkarampi-kampian. 26 Gani konang sangka parti nagabatyag, angtanan nga parti nagabatyag ra. Kagkon ang sangka parti ginadayaw, angtanan nga parti nalilipay ra.

27 Akun gostong ambalun mamandia: kita nga mga tomoloo anangpinakalawas ni Cristo, kag angkada isara kanatun parti ananglawas. 28 Kag sa lawas nga dia angkada tomoloo gintawan ang ana-ana nga obra. Ona sa tanan mgaapostolis; ikarwa, mga manogsaysayanang ambal ang Dios; ikatlo,mga manogtodlo; pagkatapos angmga manogimo mga milagro, mgamanogayad ang mga masakitun, mga

1 Corinto 12:29 288 1 Corinto 14:3kabolig, mga manogdomara, kagmga manogambal ang mga ambalnga ara nanda natoni. 29 Naulamannindo ra nga kita tanan bukun mgaapostol. Bukun kita ra tanan mgamanogsaysay anang ambal ang Dios,okon mga manogtodlo. Bukun ra angtanan manogimo milagro. 30 Anggaum nga magpaayad masakit arara pagtawan kanatun nga tanan,okon ang abilidad nga magambalsa ambal nga ara natoni. Kag kitanga tanan ara ra pagtawi abilidadnga magpasanag andang ginaambalnga dato. 31 Piro imorati nindo ngamabaton sa Dios ang mga importantinga mga abilidad. Kag dadi itodlo kokanindo ang pinakamayad sa tanan.

13Ang Pagigogma

1 Bisan makaambal ako ang sari-sari nga mga ambal ang mga taodigi sa kalibotan pati anang ambalang mga angil sa langit, piro konara ako pagigogma sa akun kapario,ara ako pa ra gid polos kondi parioako lang sa bagtingan nga malingawokon pompyang ngamaranting. 2Kagbisan makasaysay ako anang ambalang Dios kag naulaman ko pa angtanan nga madaralum nga mga kam-atoodan pati ang sari-sari nga mgakinaaram, kag bisan mapasaylo ko paang bokid tungud nga mabaul akunpagtoo, ara ako pa ra gid polos konara ako pagigogma. 3 Bisan ipanagtagko sa mga pobri ang tanan ko ngamga pagkabutang, kag bisan ialad kopa akun lawas agud sonogon, ara akopa ra gid polos kon ara ako gogma saakun kapario.

4 Ang tao nga nagaigogmamapinasinsyaun, mayad sa anangisigkatao, bukun maakigun, bukunasdakun okon bogalun, 5 ara nagabi-nastos, ara nagapalabi anang kao-galingun, ara nasisilag nga lagi, aranagadumut, 6 ara nalilipay sa malainkondi sa matarung, 7 mainantoson

tana pirmi nga may pagsarig kagpaglaum sa anang kapario, kagmainagoantaun.

8 May kataposan ang mgapagsaysay anang ambal ang Dios, kagang mga pagambal sa iba nga mgaambal nga ara natoni, pati ang mgapaglaygay ang kamatoodan, piro anggogma tana ara gid kataposan. 9 Ayang mga butang nga atun naulamanpati atun pagsaysay anang ambalang Dios bukun pa gid komplito.10 Piro kon magabot ang adlaw ngamakomplito ron ang tananmadodorarun ang bukun komplito.

11Ang ako bata pa, akun pagambal,akun pagintindi, kag akun isip pariosa bata. Piro pagkatapos nga akomay buut run ginbayaan ko anangogali ang bata. 12 Dan toladan kitara. Sa dadi midyo nagasulung kitasa salamin nga malubug; piro maga-abot ang adlaw nga makikita ta gidsi Cristo. Dadi limitado atun naula-man; piro magaabot ang adlaw ngamaulaman ta ang tanan, pario anangpagkakilala ang Dios kanatun.

13 Tatlo ka butang ang indi madorakag ang tatlo nga dia ara iba kondiang pagsarig, paglaum, kag angpagigogma sa atun kapario. Piroang pagigogma gid tana maman angpinakaimportanti.

14Ang Pagambal sa Ambal nga Ara Na-

toni1 Gani imorati nindo gid ang

pagigogma, piro angadun nindo ranga matawan kamo abilidad ngaalin sa Ispirito Santo, labi run gidang pagsaysay anang ambal angDios. 2 Ang tao nga nagaambal saiba nga ambal nga ara na natoni, aranagapakigambal sa mga tao kondi saDios, tungud nga ang mga tao indimakaintindi kanana. Ang IspiritoSanto maman ang nagapaambalkanana kag ginaambal na ang mgabutang nga ara naulami ang iba.3 Piro ang nagasaysay tana anang

1 Corinto 14:4 289 1 Corinto 14:22ambal ang Dios nagaambal sa mgatao agud makabolig, makaparigun,kag makalipay kananda. 4 Angtao nga nagaambal sa ambal ngaara na natoni nagaparigun anangkaogalingun, piro ang nagasaysayanang ambal ang Dios nagaparigunanang kapario nga mga tomoloo.5 Gosto ko andan nga tanan kamomakaambal sa iba nga mga ambal,piro mas mayad gid tana kon kamomakaambal anang ambal ang Dios.Tungud nga ang tao nga nagasaysayanang ambal angDiosmas importantikaysa tao nga nagaambal sa iba ngaambal, loas lang kon isaysay na raanang ginaambal agud maparigunangmga tomoloo. 6Anokabay indongmabubuul, mga kabogto ko, kon akoalimbawa magayan dian kanindokag magambal sa ambal nga indinindo maintindian? Syimpri aragid. Kinanglan tana may inogsaysayako kanindo nga alin sa Dios, okonmay inoglaygay ako nga kamatoodan,okon may inogbarita ako nga ambalang Dios, okon may inogtodlo ako.

7 Bisan sa mga instrominto ngaara kaboi pario sa plaota okon gi-tara, kon bukun maatag ang pag-patonog ang mga nota paiwan anangpagkaulam ang nagapamati kon anonga kanta ang ginatogtog? 8 Kagbisan sa manogtrompita ang mga sol-dado, kon bukun maatag anang pag-patonog aramaymagpriparar para sainaway. 9 Toladan ra kanindo, paiwananang pagkaintindi ang nagapamatiimong ginaambal kon nagaambal kawsa iba nga ambal nga indi maintin-dian? Pario dato sa nagaambal kawlang sa angin. 10 Doro nga mga ling-gwai digi sa kalibotan kag kada is-ara may kaologan. 11 Piro kon indiko maintindian anang ginaambal angiba kag indi na ra maintindian akunginaambal, ara kami may mabubuulsa isara kag isara. 12 Gani tungudnga nagaangad kamo nga makabatonanangmga ginapanagtagnga abilidadang Ispirito Santo, imoratan nindo

nga mabaton ang mga abilidad ngamakapabaskug sa mga tomoloo.

13 Gani ang tao nga nagaambal saambal nga ara na natoni dapat mag-pangamoyo nga tawan tana ra abili-dad nga makasaysay kon ano anangkaologan anang ginaambal. 14 Aykon ako nagapangamoyo sa ambalnga ara ko natoni bisan matood nganagapangamoyo akun ispirito, akunisip tana ara pakinabang. 15 Tayano akun dapat nga imoon? Ma-gapangamoyo ako sa akun ispirito,piro magapangamoyo ako ra sa akununauna. Magakanta ako sa akun ispir-ito, piro magakanta ako ra sa akununauna. 16 Kon magpasalamat kawsa Dios sa imong ispirito lang, pai-wan anang pagkoon ang iba “Amin”kon ara sanda gani kaintindi kon anoimong ginaambal? 17 Bisan masadyaimong pagpasalamat sa Dios, kon angiba indi makaintindi, indi kaw mak-abolig sa andang pagtoo.

18 Nagapasalamat ako sa Dios ngaara may makalabaw kanakun konparti sa pagambal sa mga ambal ngaara natoni. 19 Piro sa mga pagtiriponang mga tomoloo mas mayad pa ngamagambal ako lima lang ka tinaganga maintindian agud matodloan kosanda kaysa magambal ako linibo katinaga sa ambal nga indimaintindian.

20 Mga kabogto, kon parti sa mgabutang nga dia indi ko gosto ngamagisip kamo pario sa bata. Konparti tana sa malain maging pariokamo sa bata nga ara nagaisip angmalain. Piro kon sa paggamit indongisip, maging maulam-ulam kamo.21Nasolat sa Kasolatan nga ang Ginoonagakoon,“Magaambal ako samga tao nga dia sa

ibang mga ambalkag paagi sa mga taga-ibang logar,piro indi sanda pa ra gid magpamati

kanakun.”22 Gani bukun tanda para sa mga to-moloo ang pagambal sa iba nga mgaambal nga ara natoni kondi tandapara sa mga ara nagatoo. Piro ang

1 Corinto 14:23 290 1 Corinto 14:40pagsaysay tana anang ambal ang Diospara sa mga tomoloo agud magrigunpa gid andang pagtoo, kag bukunparasa mga bukun tomoloo.

23Gani, kon kamongamga tomoloomagtiripon kag tanan kamo maga-rambal sa mga ambal nga ara nindonatoni kag may mga nagatambongnga bukun tomoloo okon ara kaulamkon ano indong ginaimo, ano kabay,indi sanda magkoon nga nagaomangkamo ron? 24 Piro kon kamo ngatanan magsaysay anang ambal angDios kag may magsulud nga bukuntomoloo okon ara kaulam kon anoindong ginaimo, makikilala na ngatana gali makasasala kag maulamanna anang matood nga kaimtangan.25 Magagoa pati ang mga sikrito ngaanang ginaisip. Magalood tana dayonnga nagainulsul kag nagasimba saDios. Kag makakoon tana nga angDios dian matood kanindo.

Ang Osto nga Pagsimba26 Gani, mga kabogto, toladia

indong dapat imoon kon kamomagtiripon: ang iba magkanta, angiba magtodlo, ang iba magbaritaanang ginsogid ang Dios kanana, angiba magambal sa ambal nga ara namatoni, kag ang iba magsaysay konano anang gostong ambalun dato.Kag ang tanan nga indong imoon saindong pagtiripon imoon nindo parasa pagparigun samga tomoloo. 27Konmay dian ngamagambal sa ambal ngaara na natoni, dapat darwa lang okontatlo ang magambal, piro indi dapatmagdurungan, kag kinanglan maydian nga magsaysay kon ano ananggostong ambalun andang ginaambal.28 Piro kon ara gid may makasaysay,dapat magipus sanda kag magambalsa andang kaogalingun run lang kagsa Dios. 29 Kon may dian kanindonga may abilidad nga magsaysayanang ambal ang Dios, togoti nindonga magambal ang darwa okontatlo. Kag ang iba magpamatikag magbinagbinag kon tama okon

bukun andang ginaambal. 30 Karonkon may nagapongko doto nganagapamati kag ginatawan ang Diosinogambal, dapat magipus ang naonanga nagaambal agud makaambal raanang kaiban. 31 Sa toladia nga paagitanan kamo nga mga manogsaysayanang ambal ang Dios makabulus-bulus ambal, agud kamo nga tananmakatoon kag maparigun indongpagtoo. 32 Ang manogsaysay anangambal ang Dios sarang makapugunganang kaogalingun. 33 Ay ang Diosara tana nagataw kagamo kondikalinung.

Kon parti sa mga babai, imoonnindo anang ginaimo ang mga to-moloo sa tanan nga logar. 34 Konkamo nagatiripon, ang mga babai da-pat magipus tungud nga ara sanda gi-natogoti nga magambal. Dapat mag-pasakup sanda sa mga lalaki parioanang ginakoon ang Kasolatan. 35Kagkon ang babai may inogpamangkot,magulat tana astamakaoli sanda bagona pamangkoton anang asawa, tun-gud nga kauruya kon ang babai mag-ambal kon nagatiripon ang mga to-moloo.

36 Indong pagsarig sigoro angMayad nga Barita dian kanindonagalin kag kamo lang ang nakaulam.37Konmay dian kanindo nga nagaisipnga tana manogsaysay anang ambalang Dios okon may iba nga abilidadnga gintaw ang Ispirito Santo,dapat na nga kilalaun nga akunmga ginasolat nga dia kanindosogo mismo ang Ginoo. 38 Kagkon may dian nga indi magpati saakun ginaambal nga dia, indi kamomagpati kanana.

39 Gani mga kabogto ko kay Cristo,magangad kamo gid nga makasaysaykamoanang ambal angDios, kag ayawnindo pagbawali ang pagambal sa ibangamga ambal nga ara natoni. 40Piroimoa nindo ang tanan sa osto kagmayad nga paagi.

1 Corinto 15:1 291 1 Corinto 15:2615

Ang Parti sa Pagbanaw kay Cristo1 Mga kabogto, gosto ko ipadum-

dum kanindo ang Mayad nga Baritanga akun ginwali kanindo. Dia ginba-ton nindo kag asta dadi maman ra in-dong ginatindugan. 2 Paagi sa Mayadnga dia nga Barita malolowas kamosa anang silot ang Dios, kon indongginauputan nga mayad akun ginwalikanindo kag bukun lang basta pasa-payan indong pagtoo. 3 Gintodlo kokanindo ang mga pinakaimportantinga butang nga gintodlo kanakun:nga si Jesu-Cristo napatay agud mal-owas kita sa silot tungud sa atunmga sala. Kag dia sono sa nakaso-lat sa Kasolatan. 4 Ginlubung tanakag nabanaw dayon sa ikatlo ka ad-law, sono ra sa nasolat sa Kasola-tan. 5 Nagpakita tana anay kay Pe-dro bago sa anang dosi ka aposto-lis. 6 Pagkatapos nagpakita tana rasa anang mga somolonod nga na-gatiripon nga sobra 500. Kag kala-banan kananda boi pa dadi piro angiba tana patay run. 7 Nagpakita tanara kay Santiago kag pagkatapos satanan nga mga apostolis.

8 Ang ori run gid nagpakita tanara kanakun. Akun kaalimbawa pariosa lapsag nga nabata bisan bukun paanang oras tungud nga golpi akunpagkakilala kanana. 9 Ay ako angpinakakubus sa mga apostolis kagbukun gani bagay nga tawagun ngaapostol, tungud nga ginpangingabotko anang mga tomoloo ang Dios.10 Piro sa kalooy ang Dios kanakun,dadi apostol ako ron. Kag ara maymakakoonnga ara polos anangkalooynga dato ang Dios kanakun, tungudnga ang matood tana, mas doro akunnaimo kon ikomparar sa anang naimoakun kapario nga mga apostolis. Pirodato bukun sa akun kaogalingun,kondi tungud sa anang kalooy kagbolig ang Dios. 11 Piro ara dipirinsyakon ako okon sanda ang nagatodlo,basta ang importanti tana pario amun

ginawali kag pario ra indong gina-tooan.

Ang Pagbanaw sa mga Nagatoo saDios

12 Kon ginawali namun kanindonga si Jesu-Cristo ginbanaw, ta basiang iba dian kanindo nagakoon ngaang mga patay indi pagbanawon?13 Kon matood nga ang mga patayindi pagbanawon nagakaologan ngasi Cristo ara ra nabanaw. 14 Kagkon ara nabanaw si Cristo, ara po-los amun pagwali, kag ara ra polosindong pagtoo. 15 Bukun lang dan,kondi magagoa pa nga nagbotig kamiparti sa Dios ay nagasogid kami ngaginbanaw na si Cristo. 16 Piro aratana nabanaw kon ara gani pagka-banaw ang mga patay. 17 Kag konsi Cristo ara nabanaw, indong pagtooara polos kag ara kamo pa ra gidnapatawad sa indong mga sala. 18Kagkon toladato, ang mga tomoloo kayCristo nga nagkarapatay run ara ranalowas. 19 Kon atun paglaum ngadian kay Cristo para lang sa atunkaboi digi sa kalibotan, kita run gidang makalolooy sa tanan nga tao.

20 Piro sa matood tana, si Cristonabanaw alin sa mga minatay kagmaman dato ang nagapamatood ngababanawon angmga patay. 21Tungudsa sangka tao nga si Adan ang ka-matayun nagabot sa tanan nga tao.Kag tungud ra sa sangka tao nga siCristo ang mga patay mababanaw.22 Kon ang tanan nga tao napapataytungud sa atun rilasyon kay Adan,tungud ra sa atun rilasyon kay Cristokita nga tanan mababanaw. 23 Piromay ana-ana nga tyimpo. Ang ona gidnga nabanaw si Cristo. Pagkatapos,pagbalik na digi sa kalibotan bago pababanawon ang mga tao nga ana niCristo. 24 Kag bago pa magaabot angkataposan. Doraun na ang tanan ngakaarian, pagdomaraan, kag paggaumkag itaw na dayon ang pagkaari saDios nga Amay. 25 Ay si Cristo mag-aari lang asta mapasoko kanana angtanan nga nagakontra kanana. 26Ang

1 Corinto 15:27 292 1 Corinto 15:45kataposan gid nga kaawaynga doraunara iba kondi ang kamatayun. 27 AngKasolatan mismo nagakoon nga siCristo ginpaari ang Dios sa tanan ngamga butang. Piro syimpri ara datonagakaologan nga pati ang Dios nganagpasoko ang tanan kay Cristo nak-agapil doto. 28 Kondi kon ang tanansa idalum run anang gaum ni Cristo,si Cristo mismo nga anang Bata angDios magapasakup run da sa Dios nganagpasoko ang tanan kanana, agudang Dios maman run ang magagaumsa tanan-tanan.

29 May mga tao nga nagaparabun-yag para sa mga napatay. Ta anogani anang polos andang ginaimonga dan kon ang mga patay indi ragid pagbanawon? 30 Kag ano amunmabubuul sa mga piligro nga amunginaagian? 31 Matood nga kon pai-wan nga ginapabogal ko kamo saakun pagpakigisara kay Cristo Jesusnga atun Ginoo, adlaw-adlaw ginaa-tobang ko ra ang piligro nga akopatayun. 32Nalisudan ako nga mayaddigi sa Efeso, tungud nga ang mgatao nga nagakontra kanakun pariosa mga talonon nga mga sapat ngagosto magtukub kanakun. Kag konang mga patay indi pagbanawon anora akun katoyoan ngamagantos pariodia? Kon ang patay indi pagbanawon,ta kondi sonodon ta run lang ang oro-batun nga nagakoon, “Magpagostokita, magkaun kita kag maginum aybasi kon aruman mapatay kita.”

33 Indi kamo magpati sa orobatunngadan tungudngapanloko langdan.May orobatun ra tana nga nagakoon,“Kon kamo magsari tawas-tawas samga tao nga nagaimo ang malain,danmagapalain ra indongmayad ngaogali.” 34 Magisip kamo ron angosto kag bayai nindo ron ang pag-pakasala. Ginaambal ko dia kanindoagudmauya kamo ay ang iba kanindosala indong pagkakilala sa Dios.

Paiwan Anang Lawas ang Nabanaw

35 Kon may dian nga magpa-mangkot kon paiwan anang pagk-abanaw ang mga patay kag konpaiwan kabay andangmga lawas, dagiakun sabat: 36 dan nga pamangkotnagapakilala nga dan nga tao ara gidmay naulaman, tungud nga kon kitamagtanum sangka lugas nga bini salogta, dan nga bini maroronot anaybago magatobo. 37 Kag bisan anongklasi nga bini imong itanum, konnagatobo ron gani, iba run anangitsora sa imong ginlubung. 38 Anangitsora dato sono ra sa anang pagbuutang Dios. Kag kada bini may ana-anara nga korti kon magtobo.

39 Toladan ra anang lawas angtanan nga nagakaboi, ay ang mgalawas ara ra nagaparario. Iba ananglawas ang tao kag iba ra anang lawasangmga sapat, iba ra anang lawas angmga pispis, kag iba pa ra gid ananglawas ang mga isda.

40 Sari-sari anang ginimo ang Diosdigi sa logta kag doto sa langit, kagtanan nga anang ginimo masadya.Piro iba anang kasadya ang kada isara.Ang mga butang nga anang ginimo salangit iba anang kasadya, kag iba raanang kasadya ang digi sa logta. 41 Ibaanang kasadya ang adlaw, kag iba raanang kasadya ang bolan. Ang mgabiton may ana ra tana nga kasadya.Piro bisan pa gani ang mga bitonsari-sari andang kasadya. 42 Toladanra kon banawon ron ang mga patay.Ang ginalubung nga lawas lawas nganaroronot. Piro kon mabanaw ronindi run gid maronot asta kon sano.43 Ang lawas nga ginalubung marimokon sulungun kag maroya, piro konbanawon ronmasadya kagmabaskug.44 Ang lawas nga ginalubung lawasnga bagay lang digi sa kalibotan, pirokon banawon ron, lawas nga bagay salangit. Tungud nga kon may lawasnga bagay digi sa kalibotanmay lawasra nga bagay sa langit. 45Ay ang Kaso-latan nagakoon, “Ang naona nga taonga si Adan gintawan kaboi.” Piro ang

1 Corinto 15:46 293 1 Corinto 16:9

ori nga Adan nga maman ang Cristogintawan Ispirito nga nagataw kaboi.46 Bukun ang lawas nga panglangitang nagaona kondi ona gid tana anayang lawas nga panglogta, kag bagopa ang lawas nga panglangit. 47 Angona nga tao nga si Adan alin sa logta,tungud nga ginimo tana alin sa yabok,piro ang ikarwa nga tao nga ara ibakondi si Cristo alin sa langit. 48 Angmga lawas nga panglogta pario gid satao nga ginimo alin sa logta, piro angmga lawas tana nga panglangit pariogid ra sa nagalin sa langit. 49Gani konpaiwan nga atun lawas naging parioang kay Adan nga alin sa logta, ma-gaabot gid ang adlaw nga atun lawasmaging pario ra ang kay Cristo ngaalin sa langit.

50 Mga kabogto, akun gostong am-balun maman dia: atun lawas ngadia nga alin sa logta indi maimonga makapanobli anang Ginarian angDios. Kag ang lawas nga dia nganaroronot indi matawan kaboi ngaara kataposan.

51 Pamati kamo bala ay sogidan kokamo ang sikrito: indi kita tananmapatay, piro kita tanan babagoonang Dios. 52 Dia golpi lang ngamatabo, pario sa sangka pamisuk. Aypagtonog ang ori gid nga trompita,ang mga patay banawon nga lagi kagtawan dayon ang lawas nga indi runmaronot. Kag kita tana nga boipa, pangilisan ra atun mga lawas.53 Tungud nga ang lawas nga dianga naroronot kag napapatay ki-nanglan nga ilisan ang lawas ngaindi run maronot kag indi run map-atay. 54 Gani kon ang lawas nga dianga naroronot mailisan run ang indimaronot, kag kon ang lawas nga dianga napapatay mailisan run ang indirunmapatay, matotoman run ang na-solat nga, “Gindora run ang Dios angkamatayun!”55 “Pirdi run ang kamatayun,Kag ara run gaum.”56 Ang kamatayun may gaum langkanatun tungud sa kasalanan, kag

may gaum ang kasalanan tungudnga may Kasogoan. 57 Piro salamatsa Dios tungud nga paagi sa anangginimo atun Ginoong Jesu-Cristoginpirdi na run ang kamatayun ngaindi run makaiwan kanatun. 58 Gani,mga pinalangga ko nga mga kabogtokay Cristo, magpakarigun kamo kagindi gid maglingkang sa indongpagtoo. Magpakatandus kamo saanang ginapaimo kanindo ang Ginoo,ay naulaman nindo ra nga indongmga pagpangabudlay para sa Ginoomapopolosan ra gid.

16Aboloy nga Para sa mga Taga-Judea

1 Kon parti sa indong inogaboloysa mga tomoloo doto sa Judea, imoonnindo ra akun ginpaimo sa mga to-moloo sa Galacia. 2 Kada Domingo,ang kada isara kanindo magpabulagkantidad sono sa indong kinitaan.Tiponon nindo ron nga lagi agudpagabot ko dianpriparado ron indonginogtaw. 3 Pagabot ko dian ipadarako sa Jerusalem ang mga tao nga in-dong napili nga madara indong mgaamot pati akun solat nga magapak-ilala kananda. 4 Piro kon kinanglangid ngamagayan ako ra doto, matabidsanda run lang kanakun.

Anang Plano ni Pablo5 Madiritso ako dian sa Corinto

pagalin ko sa Macedonia, tungudnga nagaplano ako nga maagi doto.6 Maimo nga maboboay ako diankanindo. Basi kon dian ako pa mag-palipas ang tigraramig agud maboli-gan nindo ako sa akun mga ki-nanglanun sa akun pagbiyai kon diinakomanmagayan. 7 Indi ko gosto ngamagagi lang dian kanindo dadi, kondigosto ko nga kon magayan ako rondian kanindo, makatinir ako maboay-boay, kon kabubutun ang Ginoo.

8 Piro dadi matinir ako anay digi saEfeso asta sa adlaw ang Pentecostes,9 tungud nga doro digi ang gostomag-pamati ang Mayad nga Barita, kag

1 Corinto 16:10 294 1 Corinto 16:24ginabanabana ko nga doro ang ma-gatoo digi bisan doro ang nagapan-gontra.

10 Kon magabot dian si Timoteo,amomaa nindo tana ang osto agudindi tana magpangalangan tungudnga pario tana ra kanakun nga nag-pangabudlay sa Ginoo. 11 Taodonnindo tana. Kag kon magalin tanadian, boligi nindo ra sa anang mgakinanglan sa anang pagpanaw agudmakabalik tana digi kanakun. Gina-paabot ko tana nga kaiban ang iba panga mga kabogto kay Cristo.

12 Kon parti sa atun kabogto nga siApolos, ginpangabay ko tana gid ngamagbisita dian kanindo kaiban angmga kabogto kay Cristo, piro indi tanapa kono makaayan dian dadi, kondisa ibang oras run garing kon maykaigayonan.

Kataposan nga mga Bilin13Magbantay kamo pirmi kagmag-

pakarigun sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo. Magpakaisug kamo kag indikamo gid magpapirdi sa atun kaaway.14Kag bisan ano indong imoon ipakitanindo nga may pagigogma kamo.

15 Mga kabogto, naulaman nindonga ang ona gid nga naging Kris-tiano dian sa Acaya ara iba kondi siEstefanas kag anang pamilya. Gi-nalad nanda andang kaogalingun sapagsirbi sa mga tomoloo. Mamandan nga nagapangabay ako kanindo16nga sonodonnindo andang ginalay-gay kanindo. Kag sonodon nindora ang tanan nga pario kananda nganagapangabudlay para sa Ginoo.

17 Nalipay ako nga mayad pagabotnanday Estefanas, Fortunato, kagAcaico. Ay bisan ara kamo digi, digisanda, gani naimo nanda kanakunang indi nindo maimo. 18 Nagatawsanda kalipay kanakun kag patikanindo. Ang mga tao nga pariokananda dapat pasalamatan saandang mga ginaimo.

19 Ang mga tomoloo digi saprobinsya ang Asia nagapangomosta

dian kanindo. Si Aquila kag si Prescilakag angmga tomoloonganagatiriponsa andang balay nagapaabot andangmainit nga pangamosta tungudnga pario kamo nga sa Ginoo.20 Nagapangomosta ra kanindo angtanan nga mga tomoloo digi.

Ipakita nindo indong pagigogma saisara kag isara bilang mga tomolookag magkarabogto kay Cristo.

21 Dadi ako ron mismo (si Pablo)ang nagasolat dia nga pangomosta.

22 Kabay pa nga silotan ang Diosang bisan sino nga ara nagaigogmakanana.

Ginoo, pagbalik run!23 Kabay pa nga kaloyan kamo ra

gid ang Ginoong Jesus. 24 Palanggako kamo nga tanan tungud sa atunpagtoo kay Cristo Jesus.

2 Corinto 1:1 295 2 Corinto 1:17

Anang Ikarwa nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1 Ako, si Pablo, kag atun kabogtonga si Timoteo nagasolat kanindo ngamga tomoloo dian sa Corinto, kag patirun da sa tanan nga mga bata angDios dian sa bilog nga probinsya angAcaya. Ako apostol ni Cristo Jesusbilangmanogbarita parti kanana, kagdia sono sa anang kabubutun angDios.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga atun Tatay kag niGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios3 Magpasalamat kita sa Dios kag

Tatay ni Jesu-Cristo nga atun Gi-noo. Tana maloloyon nga Tatay kagDios nga nagapabaskug kag nagalipaykanatun sa bisan ano atun mga gi-naagian. 4 Ginapabaskug na kita kagginalipay sa tanan ta nga mga kalisudagud nga paagi sa bolig nga dia ngaatun nabaton kanana makapabaskugkita ra kagmakalipay sa iba sa andangmga kalisud. 5 Ay bisan doro gidatun naagian nga mga pagantos niCristo, doro ra nga mga pagpabaskugkag paglipay atun ginabaton paagikay Cristo. 6 Kon kami nagaantos,dia para sa pagpabaskug kanindo kagsa indong kalowasan. Kag kon kamiginapabaskug, dia para ra sa pag-pabaskug kanindo agud maagoantanindo ang mga arantoson nga parioamun ginaantos. 7 Gani mabaulamun pagsarig kanindo, tungud nganaulaman namun nga kon paiwankamo nagaantos pario kanamun, gi-napabaskug kamo ra ang Dios pariokanamun.

8 Mga kabogto kay Cristo, gostonamun nga sogidan kamo nga bukunlang maistan amun kalisud nga gi-nagian sa Asia. Ay midyo indi kamirun gidmakaagoanta kag amunkaisip

doto kami run lang tugka. 9 Amunpagsarig, maman run dato amunoras.Piro natabo gali dato agud maka-toon kami nga indi magsarig sa amunkaogalingun, kondi sa Dios nga ma-man ang nagabanaw ang mga patay.10 Ginlowas na kami sa kamatayun,kag lolowasun pa. Tana gid amunginasarigan nga padayon na kami ngalowasun 11mintras ginaboligan nindokami paagi sa indong mga pagpang-amoyo. Kag tungud sa mga kalooynga amun mabaton sa Dios bilangsabat sa doro nga nagapangamoyo,doro ra ang magapasalamat kanana.

AngParti sa Pagomanni Pablo anangPlano

12 Ang sangka butang nga amunginapabogal maman dia: nga kaminagkaboi ang matarung kag ara gidkasawayan sa tanan nga mga tao, kaglabi run gid kanindo. Naimo namundia sa anang bolig ang Dios kag bukunsa amun kaogalingun nga abilidad.Mismo amun konsinsya nagapama-tood nga matood amun ginapabogalnga dia. 13-14 Sa amun mga solatkanindo, ara kami ibang ginapakaolo-gan kondi kon ano indong ginabasakag naintindian. Kilala nindo kami,piro bukun gid kilala nga mayad. Piroakun paglaum, nga maulaman nindogid nga sa adlaw nga si Ginoong Jesusmagbalik makapabogal kamo kana-mun pario amun imoon kanindo.

15 Tungud sa akun pagpati ngadia nagplano ako nga magbisita anaykanindo agud makabolig kamo darwagid ka bisis. 16 Nagplano ako ngamaapit anay dian kanindo kon maga-yan ako ron saMacedonia, kag pagba-lik ko alin doto maagi ako roman dianagud maboligan nindo ako roman saakun pagpaayan sa Judea. 17 Mamanandan dato akun plano. Piro tungudnga ara kami makadayon, nagakaolo-gan run bala dato nga indi masariganakun inambalan? Basi kon magkoonkamo nga ako pario ra sa ibang mgatao digi sa kalibotan nga ang mga

2 Corinto 1:18 296 2 Corinto 2:14butang nga andang ginaplano kagginaintindi ara iba kondi ang paralang gid sa andang kaarayadan. Na-gakoon sanda nga “Uu” piro datogali “Indi.” 18 Piro ang matood tana,kon paiwan nga ang Dios masasari-gan, masarigan nindo ra amun gi-nasogid kanindo. 19 Kami nandaySilas kag Timoteo nagwali kanindoparti sa anang Bata ang Dios ngasi Jesu-Cristo. Kag naulaman nindonga si Cristo masasarigan sa ananginambalan. Indi maimo nga indina pagimoon anang mga ginpangako.20 Paagi kanana ang tanan nga gin-pangako ang Dios natotoman. Ganimakakoon kami nga masasarigan gidang Dios, kag dia nagataw pagdayawkanana. 21 Ang Dios maman ang na-gaparigun kanatun sa atun pagpakig-dapun kay Cristo. Ginpili na kita ngamagsirbi kanana. 22 Kag gintandaanna kita pagtaw na kanatun ang Ispir-ito Santo nga nagaoli run sa atun tagi-posoon. Tana bilang karigunan ngakita anangmga bata kag babatonon taanang mga ginpangako.

23 Ang Dios mismo nakaulam ngaako nagasogid ang matood kon basiara ako nagdayon ayan dian kanindosa Corinto. Ang kabangdanan ayindi ko gosto nga magsakit indongbuut kanakun. 24 Ara kami nagadiktakanindo parti sa indong pagtoo, aymarigun kamo ron da. Gosto namunlang andan nga boligan kamo agudmaging malipayun kamo sa indongpagkaboi bilang Kristiano.

21Gani naisip ko nga indi ako mago-

man ayan dian kanindo kon pasak-itun ko roman indong buut. 2 Aykon pasakitun ko indong buut, sinoron lang angmataw kalipay kanakun?Ara run! 3 Maman dan ang kabang-danan kon basi nagsolat ako anaykanindo, agud nga kon magayan akodian, indi ako pagpakasubuun angmga tao nga maman andan ang dapat

magtaw kalipay kanakun. Kag nagap-ati ako ra nga kon ako nalilipay, kamonalilipay ra. 4 Pagsolat ko kanindodato anay naborido ako nga mayadkag nagpanangis ako pa gani. Bukunakun katoyoan nga magsakit indongbuut kondi gosto ko nga ipakilalakanindo nga kamo palangga ko gid.

Patawadun nindo ang Nakaimo angSala

5 Karon, kon parti sa anang gin-imo nga sala ang tao nga dan dian,bukun ako lang anang gintawan ka-subu kondi may dian ra nga ka-subu nga gintaw kanindo nga tanan.Nagakoon ako nga “may dian” ayindi ko gosto pasobraan. 6 Pirotama run indong ginaimo bilang silotkanana. 7 Patawada nindo tana runkag pabaskugun dayon, ay basi konmasobraan anang kasubu. 8 Gani, na-gapangabay ako kanindo nga ipakitanindo ron kanana nga ginaigogmanindo tana pa ra. 9Maman ra gani diaang kabangdanan nga ako nagsolatkanindo, ay gosto ko nga maulamankon kamo masarigan sa pagtoman satanan nga akun ginakoon kanindo.10Kon ginapatawad nindo ang tao nganagkasala, ginapatawad ko tana ra.Ay kon may nakaimo sala kanakunginpatawad ko dato sa atobangan niCristo para sa indong kaarayadan.11 Dapat ta dia nga imoon agud indikita mapirdi ni Satanas, ay naulamanta ra kon ano anang mga paito.

Si Pablo sa Troas12 Pagabot ko doto sa Troas agud

iwali ang Mayad nga Barita ni Cristo,nakita ko nga ginpriparar run angGinoo andangmga tagiposoon sa pag-pamati kanakun. 13 Piro indi ako ma-pabutang tungud nga ara doto si Titonga atun kabogto kay Cristo. Ganinaglisinsya ako sa mga tomoloo dotokag nagpa-Macedonia.

Anang Paamot ni Cristo14 Salamat sa Dios ay tungud nga

kita kay Cristo, pirmi nga nagaonaang Dios kanatun sa parada anang

2 Corinto 2:15 297 2 Corinto 3:14pagdaug. Ginagamit na kami paraipaulam sa mga tao ang parti kananamiski sa diin nga logar, kag amunginapaulam nga dia pario sa paamot.15 Ay sa Dios kami pario sa anangpaamot ni Cristo nga nauguman angmga tao nga nagakaralowas, kag patiang mga nagakaradora. 16 Sa mgatao tana nga nagakaradora, amun gi-napalapnag nga kamatoodan pario saugum nga alin sa patay nga nagadarakamatayun; piro para sa mga tao nganagkaralowas, paamot nga alin sa boinga nagadara kaboi. Ta sino angmakasarang sa obra nga dia? 17 Piroginpadara kami ang Dios. Kag tun-gud nga tana nagasulung kag kamikay Cristo, sinsiro kami kon magam-bal anang minsai ang Dios. Bukunkami pario sa iba nga ginanigosyonanda anang minsai agud makoar-taan nanda ang mga tao.

3Ang Parti sa Bago nga Paagi sa Pag-

parapit sa Dios1 Basi kon isipun nindo nga gina-

dayaw namun amun kaogalingun.Bukun kami pario sa iba dian nga na-gakinanglan ang mga rikomindasyonagud batonon nindo, kag pagkataposmapangayo roman rikomindasyonalin kanindo agud batonon sandara sa ibang logar. 2 Indi namunkinanglan ang mga rikomindasyon,ay kamo mismo maman amunpinaka- rikomindasyon nga nakasolatdigi sa amun tagiposoon, tungud ngaindong kaboi pario gid sa solat nganakikita kag nababasa ang tanan.3 Maatag nga indong kaalimbawapario sa solat ni Cristo nga ginsolatpaagi kanamun. Anang gingamit ngainogsolat bukun tinta kondi anangIspirito ang Dios nga boi, kag ara rapagsolatan sa mga bato nga sorolatankondi sa indong tagiposoon mismo.

4 Makaambal kami toladia tungudsa anang ginaimo ni Cristo paagikanamun kag tungud sa amunpagsarig sa Dios. 5 Kon kanamun

lang gid indi kami kasarang sa obranga dia, piro ginaboligan kami angDios. 6 Tana maman ang nagtawkanamun abilidad agud makasaysaykami sa mga tao ang bagong paaginga anang ginimo agud kita ngamga tao makaparapit kanana. Angbagong paagi nga dia bukun paagi saginsolat nga Kasogoan kondi paagi saIspirito Santo. Ay anang ginadara angKasogoan silot nga kamatayun, piroang Ispirito Santo tana nagataw kaboinga ara kataposan.

7 Pagtaw ang Dios kay Moises angKasogoan nga anang ginsolat sa mgabato indi run makasulung ang mgaIsraelita sa anang oyaun ni Moises aynasolawan sanda nga mayad. (Piroang masolaw nga dato sa anang oy-aun amat-amat ra lang nga nadora.)Karon kon ang Dios nagpakita ananggaum pagtaw na ang Kasogoan nganagasirbi ra gani sa kamatayun, 8 takondi sobra pa doto anang ipakita ngagaum kon anang Ispirito Santo angmagsirbi. 9 Ay kon ginapakita angDios anang gaumpagtawna angKaso-goan nga nagadara silot, kondi sobrapa gid anang ipakita nga gaum konibilang na run nga matarung ang tao.10 Sa matood tana, anang gaum angKasogoan nga dato ang ona bali arakon ikomparar sa anang gaum ang sabago nga dia nga paagi. 11Ay konmaygaum nga ginpakita ang Dios dotosa Kasogoan nga bukun pirmaminti,sobra pa doto anang ginapakita digisa bago nga dia nga paagi nga ara rungid kataposan.

12 Kag tungud nga toladia amunpagpati ara kami naadluki nga mag-sogid anang ambal ang Dios. 13Bukunkami pario kay Moises nga ginatabo-nan na anang itsora agud indi makitaanang mga kapario nga Israelita ngaamat-amat nga nadodora ang sanagsa anang itsora. 14 Ang matoodtana, ara kaintindi ang mga tao konano dato anang kaologan ay may na-gatabon sa andang mga isip. Kagmiski gani dadi may nagatabon pa ra

2 Corinto 3:15 298 2 Corinto 4:15gid sa anang isip ang mga Israelitamintras ginabasa nanda ang lagi ngakasogtanan. Ay ara sanda nasanaginga kay Cristo nabuul ang dati ngapaagi. 15 Uu, asta gani dadi konmagbasa sanda anangmga ginsolat niMoises indi sanda kaintindi ay maynagatabon kananda. 16Piro ang tabonnga dato mabubuul kon ang tao mag-dangup sa Ginoo. 17 Karon, ang gi-nakoon digi nga Ginoo ara iba kondiang Ispirito Santo, kag kon anangIspirito ang Ginoomaman ang dian satao, libri tana run sa bisan anonga na-gaoripun kanana. 18 Kag tungud ngaara run may nagatabon sa atun isip,nakikita ta anang gaum atun Ginoo.Kag ang gaum nga dan nga nagaalinsa Ginoo, nga ara iba kondi ang Ispir-ito Santo, maman ang padayon nganagabagokanatun agud sa amat-amatmakapario kita kanana.

4Manggad sa Sulud ang Koron

1 Tungud sa anang kalooy angDios, ginpili na kami nga ibarita angbago nga dia nga paagi agud mag-ing matarung ang tao, gani ara kaminagaparoya-roya. 2Ginsikway namunang mga kauruya nga butang nga gi-naimo sa sikrito. Ara kami nagapan-loko ang mga tao kag ara namun raginabaliskada anang kaologan anangambal ang Dios. Naulaman ra gidang mga tao nga diritso kag bukunsa sikrito amun pagsogid ang kama-toodan, kag dan nakita ra ang Dios.3 Piro kon may mga tao gani nga indimakaintindi ang Mayad nga Baritanga amun ginasaysay, dan nga mgatao maman ang mga nadodora. 4 Indisanda magpati sa Mayad nga Baritatungud nga andang mga isip gindu-luman ni Satanas nga maman angnagapakadios sa kalibotan nga dia.Ginbolag na sanda agud indi sandamasanagan ang Mayad nga Baritaparti sa anang gaum ni Cristo ngamaman gid anang kapario ang Dios.

5 Kami ara nagawali parti sa amunkaogalingun kondi parti kay Jesu-Cristo, nga tana maman ang Ginoo.Nagasirbi kami lang kanindo para kayJesus. 6 Ang Dios nga nagkoon “Alinsa madulum magagoa ang masanag”maman ra ang nagpasanag amunmga isip agud maintindian namunkon paiwan kasadya anang gaum ngaanang ginpakita paagi kay Cristo.

7 Kami pario lang gid sa koron ngaginbutangan ang maraalun nga dianga butang, agud maulaman ang mgatao nga ang gaum nga indi matupun-gan nga digi sa amun mga lawas ngamaroya bukun alin kanamun, kondisa Dios. 8 Sa amun pagpangwalianpirmi kami nga nagaantos, piro arakami ra gid nadadaug ang mga na-gakorontra kanamun. Kon kaisanmidyo nagoloan kami, piro ara kamira gid nadodorai paglaum. 9Doro angnagaintris nga kami patayun, piroara kami ra gid ipabayani ang Dios.Matood nga ginatigbak nanda kami,piro sa kalooy ang Dios boi kami para gid. 10 Pirmi kami napabutangsa piligro nga kamatayun pario angnatabo kay Jesus, agud paagi sa amunkaboi makikita ang tanan nga boi rasi Jesus. 11 Amun kaboi pirmi ganisa piligro ang kamatayun tungud saamun pagsirbi kay Jesus, agud paagisa amun lawas nga dia ngamapapataypa ra gid sa ori makikita ang tanannga boi gani si Jesus. 12Gani tungud saamun pagpangwalian parti kay Cristomaimo nga patayun kami, piro ma-man ra dia angnagdara kanindokaboinga ara kataposan.

13 Kabay may nagakoon sa Kaso-latan, “Nagtoo ako, maman dan nganagasogid ako.” Kag maman ra danamun ginaimo, indi maimo nga indinamun ibarita amun ginatooan miskiano pa ang matabo. 14 Ay naula-man namun nga ang Dios nga nag-banaw kay Ginoong Jesus mamanra ang magabanaw kanatun kag da-raun na kita dayon doto sa anangtupad. 15 Ang tanan nga amun gi-

2 Corinto 4:16 299 2 Corinto 5:14naantos para sa indong kaarayadan,agud mintras nagaraku nga nagarakuang mga tao nga nakakabaton anangkalooy ang Dios, magaraku ra angmga tao nga magapasalamat kag ma-gadayaw kanana.

16 Maman dan ang kabangdanannga ara nagaroya amun pagsirbi saDios. Bisan matood nga amun mgalawas nga dia nagaroya nga nagaroya,amun ispirito tana nagabaskug nganagabaskug. 17 Ang mga kalisudnga amun ginaantos digi sa kalib-otan nga dia nagaagi lang, gani bukunmabugat. Kag tungud sa amun mgapagantos, may ginatigana ang Diosnga balus para kanamun nga ara kat-aposan kag indi gid makatupung saamun ginaantos. 18 Ay ara kami na-gapalabi sa mga butang nga amunnakikita digi sa kalibotan, kondi gi-napalabi namun ang mga butang ngaindi makita. Ay ang mga butang nganakikita nagaagi lang, piro ang mgabutang tana nga indi makita ara kata-posan.

5Ang Bago nga Lawas

1 Atun lawas nga dia dadi, anangkaalimbawa pario sa balay nga atunginaolian mintras digi kita sa kalib-otan. Gani ara bali kanatun kon map-atay atun lawas nga dia. Ay naulamanta nga may itaw ang Dios kanatunnga bagong lawas nga atun olian dotosa langit. Dia bukun basta tao angnagimo kondi ang Dios, kag indi rungid mapatay asta kon sano. 2 Sa dadinagaogayung kita ay ginalangkag kitanga makaoli run sa atun lawas ngadato doto sa langit, 3 agud nga konmakasoksok kita run ang lawas ngadato indi maggoa nga atun kalagoblas. 4Mintras digi kita pa nagaoli saatun lawas nga dia nagaogayung kitatungud nga nabugatan. Bukun ngagosto ta nga obaun atun lawas ngadia, kondi gosto ta nga masoksokanang lawas nga langitnun, agud anglawas nga dia nga napapataymailisan

ang indi run gid mapatay asta konsano. 5 Ang Dios ang nagpripararkanatun agud mabaton ta ang bagonga dan nga lawas. Kag anang IspiritoSanto gintaw na kanatun agudmasig-oro ta nga dato imoon na gid kanatun.

6 Gani indi kita magparoya-royabisan naulaman ta nga mintras digikita pa sa lawas nga dia ara kita padoto sa anang logar ang Ginoo. 7 Aysa dadi nagakaboi kita pa sa pag-too kag bukun sono sa atun nakikita.8 Ara kami nagaparoya-roya bisanmas gosto namun nga bayaan anglawas nga dia kag magoli dayon saanang tupad ang Ginoo. 9 Gani, labisa tanan, gosto namun nga malipayang Dios kanamun, miski digi kamipa okon doto ron kanana. 10 Ay kitatanan kinanglan gid nga magatobangkay Cristo sa oring mga adlaw agudanang sintinsyaan. Kag ang kada is-ara kanatun magabaton anang balussono sa anang inimoan, mayad manokonmalain, ang tana naboboi pa digisa kalibotan.

Nakabalik Kita sa Dios Paagi kayCristo

11 Gani tungud nga may kaadlukkami sa Ginoo, ginaimoratan namunnga magkombinsi ang mga tao ngamagtoo kanana. Naulaman ang Dioskon anong klasi amun pagkatao, kagnagasarig ako nga dan ulam nindora gid. 12 Dia bukun pagdayaw ro-man amun kaogalingun, kondi gostonamun lang nga matawan kamo in-ogpabogal parti kanamun agud mayisabat kamo ra sa mga tao nga na-gadayaw sa mga butang nga pakita-kita lang kag bukun ang sa tagiposoongid. 13Kon midyo boang-boang kami,dan para sa Dios; kag kon osto amunisip, dan para kanindo. 14 Ay tun-gud sa anang gogma ni Cristo kana-mun indi maimo nga indi namunpagimoon anang gosto. Ay naula-man namun nga si Cristo napataypara sa tanan, kag anang risolta danang tanan nabibilang run nga patay.

2 Corinto 5:15 300 2 Corinto 6:1015 Napatay tana para sa tanan agudnga ang mga tao nga naboi run indirun magkaboi para sa andang kao-galingun kondi para kanana nga na-patay kag nabanaw para kananda.

16 Gani dadi, ara kami run naga-sulung sa tao pario anang pagsulungang tao nga ara kakilala sa Dios. Angona toladan amun pagkakilala kayCristo. Piro dadi bukun run. 17 Angbisan sino nga kay Cristo ron bagoron nga tao. Ara run anang dati ngapagkatao, kondi bago tana run gani.18 Ang Dios mismo maman ang nag-imo dia. Ginpabalik na kita kananapaagi kay Cristo. Kag gintawan nakami obra nga magbarita nga gina-pabalik na run ang mga tao kanana.19 Maman dia amun ginabarita, ngaginapabalik run ang Dios kanana angmga tao paagi kay Cristo. Ara na runginadumdum andang mga sala. Kagkami maman anang ginsarigan ngaipalapnag ang barita nga dia.

20 Gani nagabarita kami bilanganang mga sorogoon ni Cristo, kagpaagi kanamun nagapakitloy angDios kanindo nga magbalik kamo ronkanana! 21 Si Cristo ara gid sala, pirotana maman anang ginsilotan angDios tungud sa atun mga sala, agudnga kon kita kay Cristo ibilang kitaang Dios nga matarung.

61 Tungud nga kami mga kabolig sa

anang ginaimo ang Dios, nagapakit-loy kami gid kanindo nga indi nindopagsayangun ang kalooy nga indongnabaton kanana. 2 Ay makon angDios,“Sa osto nga tyimpo ginpamatian ko

ikaw,kag sa oras ang kalowasan ginboligan

ko ikaw.”Gani pamatii nindo! Dadi run gid angosto nga tyimpo nga lowasun kita angDios.

3 Nagaandam kami nga indikami makaimo ang bisan ano ngamaging kabangdanan nga maglainanang buut ang mga tao agud

indi mapoyaan amun pagsirbi saDios. 4 Sa tanan nga amun ginaimoginapakita namun nga kami anangmga sorogoon manda ang Dios. Bisanmasyado kalisud amun ginaagian kagbisan paiwan kabudlay amun pagk-abutang, ginaagoanta namun langgid. 5 Nakaagi kami anot kag priso.Naagian namun ra nga gintarabangankami ang mga tao. Kaisan sugungamun pagpangabudlay kag kaisanmaistan lang amun katorog kag arakaun-kaun. 6 Ginpakita namun ra samga tao nga kami matood nga mgasorogoon ang Dios paagi sa amunlimpyo nga kaboi kag paagi sa amunkaaram. Nagingmainantoson kami satanan nga butang kagmalolo sa amunisigkatao. Naulaman ra ang mgatao nga ang Ispirito Santo mamanang nagaagobay kanamun, kag amunpagigogma sa amun isigkatao tudukgid sa amun tagiposoon. 7 Arakami iba nga ginabarita kondi angmatood, kag ginaboligan kami angDios paagi sa anang gaum. Amunkaboi nga matarung sa panulung angDios maman amun pinakaarmas sapagataki sa amun kaaway kagmamanra amun pinakadipinsa sa amunkaogalingun. 8 Bilang mga sorogoonang Dios, kaisan ginadayaw kamiang mga tao kag kaisan ginainsoltokami. May mga tao nga nagaambalmarimo parti kanamun, piro maydian ra nga nagaambal mayad.May nagakoon nga kami kono mgabotigun, piro ang tanan nga amunginasogid poros matood. 9 Ara kamiginasapaka ang iba, piro ang matoodtana kilala kami ang tanan. Pirmikami nga nakabutang sa piligro angkamatayun, piro boi kami pa ra astadadi. Ginadisiplina kami ang Diospiro ara kami ginapataya. 10Maymgaginaimo kanamun agud magkasubukami piro malipayun kami pa ra gid.Malisud kami lang, piro dorong taoamun ginapamanggad. Kon parti samga butang digi sa kalibotan, daw arakami may makoon nga amun, piro

2 Corinto 6:11 301 2 Corinto 7:10sa matood tana kami ang tagya angtanan nga butang.

11 Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, ara lipud-lipud amunpagambal kanindo, ay mabaul gidamun pagigogma kanindo. 12 Arakami nagakolang sa amun pagigogmakanindo. Kamo tana maman angnagakolang indong pagigogmakanamun. 13 Ginakabig ko kamo ngapario sa akun mga bata gid. Ganiigogmaa nindo ako ra, pario akunpagigogma kanindo.

Indi Kamo Magpakigdapun sa mgaara Nagatoo

14 Indi kamo gid magpakigdapunsa mga ara nagatoo kay Cristo. Aykon paiwan nga ang masanag indimakadapun sa madulum, ang mayadindi ra makadapun sa malain. 15 Kagkon paiwan nga si Cristo kag si Sa-tanas indi magtono, ang tomoloo kagang bukun tomoloo indi ra magtono.16 Indimaimongamagdapun angmgaribolto sa timplo nga anang ginaolianang Dios. Kag kita maman anangpinaka-timplo ang Dios nga boi! Ayang Dios mismo nagkoon, makon na,“Magaoli ako kag magadapun

kananda.Ako maging andang Dios,Kag sanda maging akun mga tao.17Gani, dapatmagalin kamo kagmag-

pabulag sa mga taonga ara nagatoo kanakun.Indi kamo magpasilabut sa bisan ano

nga marisnasa akun panulung,Kag batonon ko kamo.18Kag ako maging indong Tatay,kag kamo maging akun mga bata.Maman dan anang koon ang Ginoo

nga makagagaum.”7

1 Mga pinalangga, tungud sa mgaginpangako nga dia angDios kanatun,bayaan ta run ang tanan nga naga-parisna sa atun lawas kag ispirito, kagimoratan ta nga maging limpyo atunkaboi nga may pagtaod sa Dios.

Anang Kalipay ni Pablo2 Kon maimo, batona nindo kami

sa indong mga tagiposoon. Ara kamira may ginimo nga malain sa bisankino kanindo. Ara kami ra mayginpirwisyo okon gindaya. 3 Araako nagaambal dia agud pakalainunkamo. Ay pario akun koon anay, gina-palangga namun kamo gid kag bisanano ang matabo, maboi man okonmapatay, maoronongan kita sa isarakag isara. 4 Mabaul akun pagsarigkanindo kag ginapabogal ko kamogid. Bisan masyado ka lisud amunginaagian nalilipay ako pa ra gid ngamayad pagkabati ko parti kanindo.5Ay pagkaabot namun sa Macedonia,ara gid paway amun lawas tungudnga sa bisan diin nagaantos kami.Ginaway kami ang mga nagakontrakanamun, kag nagpalibug kami raparti sa kaimtangan ang mga to-moloo. 6 Piro ang Dios nga nagalipaysamganagakasubumaman angnagli-pay kanamun paagi sa anang pagabotni Tito. 7 Bukun lang anang pagabotang nakataw kalipay kanamun, kondipati anang sogid nga nalipay tanakanindo. Ginsogidan na kami nganaidlaw kamo kanakun kag nagaka-subu kamo sa natabo, kag ginaapinannindo ako. Gani mas nalilipay ako rongid dadi.

8Bisan akun solat nga dato nagdarakasubu kanindo, ara ako naganusulnga nakasolat ako toladato. Ang onamanda nagnusul ako ay nakita ko ngasa primiro nagkasubu kamo. 9 Pirodadi nalilipay ako, bukun tungud nganagkasubu kamo, kondi tungud ngadato maman ang naging paagi agudmaginulsul kamo. Ay ginpakasubukamo sono sa anang plano ang Dios,gani ara ra nagdara malain kanindoamun ginsolat nga dato. 10 Ay gi-nagamit ang Dios ang kasubu agudmaginulsul ang tao kag dan nagadarakalowasan nga indi pagnusulan. Piroanang kasubu ang mga tao nga aranagakilala sa Dios nagadara kananda

2 Corinto 7:11 302 2 Corinto 8:10sa kamatayun. 11 Ta sulunga nindoanang risolta ang kasubu nga datonga nagabot kanindo sono sa ananggosto ang Dios. Naging maukudkamo. Ginimoratan nindo nga ipakitakanamun nga kamo limpyo sa salanga dato nga akun ginakoon kanindo.Naidlaw kamo ron kanamun. Gin-ugutan kamo nga mayad sa ginimonga sala kag natoblag gid indong mgabaratyagun sa kon ano anang magingrisolta dato. Ginsilotan nindo nga lagiang nakaimo dato. Kag sa tanan ngabutang ginpakita nindo nga kamo ararun sarabatun sa sala nga dato.

12 Gani akun solat nga dato bukunpara lang sa nakaimo malain okon saginimoan malain, kondi labi run gidkanindo tanan agud sa anang prisin-sya ang Dios makita nindo gid konpaiwan indong pagkasinsiro kana-mun. 13 Kag maman dia ang kabang-danan nga nalipay kami.

Kag bukun lang dan, kondi masnadogangan pa gid amun kalipaypagkakita namun anang kalipay niTito, ay ara tana run nagapalibugparti kanindo. 14 Gindayaw ko kamonga lagi ang magkointoan kami niTito parti kanindo. Kag nakita nanga matood akun ginsogid kanana,gani ara ako ra nauyaan. Kon pai-wan nga poros matood amun gi-nambal kanindo, naggoa nga matoodra amun pagdayaw parti kanindo.15 Kag kada madumduman ni Titonga kamo tanan nagsonod sa anangginambal kag bukun basta-basta in-dong pagtaod kanana, nagadogang pagid anang pagpamalangga kanindo.16Kag ako nalilipay ra aymasasariganko kamo ra gid manda.

8Dapat Magboroligan ang mga Kris-

tiano1 Mga kabogto, gosto namun nga

ibarita kanindo anang ginimo angmga tomoloo doto sa Macedoniapaagi sa anang kalooy ang Dioskananda. 2 Bisan doro andang

naagian nga mga pagtiraw, doro para gid andang kalipay. Maman dannga bokas gid andang tagiposoon sapagtaw bisan masyado sanda kalisud.3 Ako makapamatood kanindonga andang pagtaw bukun langkompormi sa andang masarangankondi sobra pa, kag dia ginimo nandanga bolontad. 4 Ay sanda mismomaman ang nagpangabay gid kana-mun nga kon maimo tawan sandakaigayonan agud makabolig sandara sa mga tomoloo nga nalisudan saprobinsya ang Judea. 5 Kag bukunlang dan, kondi ona gid sa tananginalad nanda andang kaogalingunsa Ginoo kag kanamun sono saanang kabubutun ang Dios. Arakami gid kaisip nga makaimo sandatoladato. 6 Tungud sa andang mayadnga ginimo ginpangabay namun siTito nga magbalik dian kanindo kagipadayon anang ginompisaan ngamga paglaygay parti sa pagtiponindong amot para ra samganalisudansa Judea. 7 Kamo dian sa Corintoara kakolangan sa tanan nga butang:mabaul indong pagtoo sa Dios,kaulam kamo magtodlo sa iba, kagdoro indong naulaman parti sakamatoodan. Matandus kamo saindong pagsirbi sa Dios, kag mabaulindong pagigogma kanamun. Ganigosto namun nga ipakita nindonga kamo ara ra kakolangan sapagtaw. 8 Ara ko kamo ginasogoanga magtaw, kondi ginasogid ko langkanindo anang pagbolig ang iba agudmaipakita nindo ra kanamun ngaindong pagigogma matood manda.9 Naulaman nindo ra anang ginimoatun Ginoong Jesu-Cristo. Bisanmanggaranun tana doto sa langitnagpakapobri tana paagi sa anangpagpakatao tungud sa anang kalooykanatun, agud maging manggaranunkita. 10 Gani dagi akun iambalkanindo kon ano ang mayad ngaimoon. Mayad pa dayonon nindoron lang ang pagtaw nga indongginompisaan kaisarang toig. Kabay

2 Corinto 8:11 303 2 Corinto 9:3kamo gid ang naona nga nagtawkag kamo pa gani ang naona nganakaisip nga magimo toladato.11Gani ipadayon nindo ron lang dato.Imorati nindo nga taposon indongginplano nga gosto nindo gid ngaimoon, kag magtaw kamo sono saindong masarangan. 12 Ay kon gostonindo gid nga magtaw, ang Diosmagabaton indong ginataw nga sonosa indong masarangan. Ara tananagapaabot nga kamo magtaw angindi nindo masarangan.

13 Ara ako nagakoon nga pauga-nun nindo anang kaimtangan ang ibaasta nga kamo ron da ang malisudan,kondi dato bala nga magparario langatun kaimtangan. 14 Sa dadi maylogar-logar indong pangaboi, ganibagay lang nga boligan nindo angmga ginalisudan. Karon kon sa ibangadlaw kamo roman ang ginalisudankag sanda tanamay logar-logar, kondisanda ruman ang mabolig kanindo.Sa toladia nga paagi magapararioanang kaimtangan ang isara kag is-ara. 15 Kabay toladan ra anang gi-nakoon ang Kasolatan:“Ang tao nga doro anang natipon, ara

nagsobra,Kag ang tao nga maistan anang

natipon, ara pagkolanga.”16Nagapasalamat kami sa Dios nga

ginbutang na sa anang tagiposoon niTito ang pagdumdum kanindo pariora gid sa amun pagdumdum kanindo.17 Ay bukun lang nga nagpasogottana sa amun pangabay nga tanamagayan dian kanindo, kondi gostona ra gid mismo nga magayan dian.18 Ginapatabid namun kanana atunkabogto digi nga ginakilala ang mgatomoloo bisan diin tungud sa anangpagpangabudlay para sa Mayad ngaBarita. 19 Tana gani maman anangginpili ang mga tomoloo sa mga sim-baan ngamagtabid kanamun sa amunpagpangatud angmga bolig nga dia samga nalilisudan. Dia amun ginaimoagud madayaw ang Ginoo kag agud

ipakita sa mga tao nga gosto namungid nga magbolig.

20Ginapatabid namun ang kabogtonga dia kay Tito tungud nga indi na-mun gosto nga sospitsaan kami saamun pagpanagtag indong mabaulnga dia nga bolig. 21 Ang mayad langamun gosto nga imoon, kag bukunlang sa anang panulung ang Dioskondi pati sa anang panulung amunisigkatao.

22 May sangka tomoloo pa gid ngaamun ginapatabid kananda. Dia ngatao kon kapira namun run natirawansa sari-sari nga mga butang kag na-pamatodan nga may kabubutun gidsa pagbolig, kag labi run gid daditungud nga mabaul anang pagsarigkanindo. 23 Kon parti kay Tito, tanakaiban ko nga nagapangabudlay sapagbolig kanindo. Kon parti ra sa ibanga dia nga mga kabogto kay Cristonga nagatabid kanana, sanda anangmga padara ang mga tomoloo alinsa iba-iba nga mga logar. Andangmga kaboi nagataw kadayawan kayCristo. 24Gani, ipakita nindo kanandanga kamo manda maigogmaun agudmaulaman nanda nga tama matoodamun mga pagdayaw kanindo, kagpaagi kananda maulaman ra dia angmga tomoloo sa tanan nga logar.

9Bolig sa mga Tomoloo

1 Indi run kinanglan nga solatanko kamo pa parti sa indong pag-bolig sa mga tomoloo nga ginalisu-dan doto sa Judea, 2 tungud nganaulaman ko nga gosto nindo ra gidnga magbolig. Ginapabogal ko kamogani sa mga taga-Macedonia. Na-gakoon ako kananda nga kamo diansa Acaya priparado ron nga magboligalin pa kaisarang toig. Kag pagkabatinanda dato natandug ra anang tagi-posoon ang kalabanan kananda ngamagtaw. 3 Gani ginapaona ko diansanday Tito para maboligan kamo sapagpriparar indong amot agud indi

2 Corinto 9:4 304 2 Corinto 10:4-5maggoa nga ara polos akun pagpabo-gal parti kanindo nga kamo priparadoron. 4 Ay basi kon may mga taga-Macedonia nga magtabid kanakunkon magayan ako ron dian kag mas-apoan nanda nga ara kamo pa ra galikapriparar indong inogtaw. Kon to-ladia ang matabo mauyan kami, ayginpabogal namun kamo tungud ngamabaul amun pagsarig kanindo. Piromas mauyan kamo. 5 Gani naisipko nga dapat pangabayun ko angmga kabogto nga dia nga magonadian agudbago akomagabot,matiponnanda run indong mga amot nga gin-pangako. Kag sa toladia nga paagimagagoa nga kamo nagataw tungudnga gosto nindo kag bukun nga naru-rugusan kamo lang.

6 Tandaan nindo dia: anang kaal-imbawa atun pagtaw pario sa pag-panggas. Kon maistan atun bini ngaginapanggas, maistan ra atun ani.Piro kon doro atun bini, doro ra atunmaani. 7Angkada isara dapatmagtawsono sa anang naisip nga itaw. Bukunnga may kangilin okon narurugusanlang, ay ginaigogma angDios angmganagataw nga malipayun. 8Kag sarangmagtaw kanindo ang Dios sobra pakaysa indong mga kinanglan, agudindi kamo gid pagkolangun kag pirmikamo pa ngamakabolig sa iba. 9Pariosa anang ginakoon ang Kasolatan:“Nagapanagtag tana sa mga malisud;Anang ginaimongamatarung indi gid

malipatan asta kon sano.”10 Kag ang Dios nga nagataw ang binisa mangongoma agud may pagkaunmaman ra ang Dios nga matawkanindo indong mga kinanglanun.Paabondaun na pa gani anang itawkanindo agud makabolig kamo pagid sa iba. 11 Paabondaun na kamosa tanan nga butang agud doro pagid indong maboligan. Kag doroang magapasalamat sa Dios tungudsa indong ginapadara kanandanga bolig paagi kanamun. 12 Aysa indong pagtaw nga dia bukunlang nga maboligan nindo anang

mga bata ang Dios sa andang mgakinanglan, kondi paagi digi doroang magapasalamat sa Dios. 13 Ayindong bolig nagapamatood ngakamo nagasonod manda sa Mayadnga Barita parti kay Cristo ngaindong ginatooan. Gani dayawonnanda ang Dios; kag bukun langtungud nga nagbolig kamo kanandakondi tungud nga nakabolig kamopati sa tanan. 14 Magapangamoyosanda para kanindo nga may mabaulnga pagpamalangga tungud sa indimatupungan nga kalooy ang Diosnga anang gintaw kanindo. 15 Ganimagpasalamat kita sa Dios tungudsa anang rigalo kanatun nga indimasaysay.

10Anang Solat ni Pablo sa mga Na-

gakontra Kanana1-2May dian kanindo nga nagakoon

nga ako (si Pablo) talaw kon diankanindo, piro kon ara run dian kagnagasolat lang maisug. Piro naga-pakitloy ako kanindo nga may kalolopario kay Cristo nga indi nindo akopagpiritun nga ipakita ko akun kaisugkon magabot ako ron dian. Ay maymga tao dian nga nagakoon nga amunpagkaboi pario ra lang sa anang pagk-aboi ang mga tao digi sa kalibotannga dia. Kon maman pa ra gid danandang ginakoon asta magabot akodian, sigorado gid nga ipakita ko akunkaisug kananda. 3 Kami manda tao ralang, piro sa amun pagpakigaway samga nagakontra sa kamatoodan, arakami nagasarig sa amun kaogalingunnga abilidad, 4-5 kondi anang gaummismo ang Dios ang armas nga amunginasarigan. Maman dia amun gi-nagamit sa pagdaug sa sala nga mgarason ang mga tao nga asdakun kagindi magpati sa anang mga panodloang Dios. Bisan andang mga rasonnga sala nga midyo pario sa mabakudnga padir nga nagaadlang kanandanga magbaton ang kamatoodan gi-naguba namun. Napapasoko namun

2 Corinto 10:6 305 2 Corinto 11:7andang mga unauna agud magingmatinomanun sanda sa anang mgasogo ni Cristo. 6 Karon, kon makitanamun nga nagatoman kamo ron gidsa tanan, ang ara tana nagatomansilotan namun.

7 Isipa nindo gid bala ang maatag.Kon may nagapati nga tana kayCristo, dapat isipun na ra nga kamimaman da. 8 Bisan midyo sobra runakun pagpabogal parti sa awtoridadnga gintaw kanakun ang Ginoo, araako nauya, ay dia nga awtoridad arako ginagamita agud ranggaun indongpagtoo, kondi agud parigunun kamo.9 Indi ko gosto nga magisip kamo ngaginapaadluk ko kamo lang sa akunmga solat. 10Ay ang iba dian kanindonagakoonngamaisug ako kon sa akunsolat, piro kon nagaatobang ako rongani maroya ako ra kono kag bali arara lang akun mga ambal. 11 Dapatmaulaman ang mga nagaambal to-ladannga kon ano amunginaambal sasolat, maman ra dan amun imoon konkami dian run.

12 Indi namun gosto nga magpa-pario sa iba dian nga sobra andangpagdayaw sa andang kaogalingun.Mga kolang-kolang sanda manda, aysanda run da lang ang nagasorokatankag nagakorompararan andangkaayad. 13Kami tana ara nagapabogalang sobra, kondi asta lang gidsa amun obra nga gintaw angDios, kag dapun digi amun obrakanindo. 14Kon ara kami kaabot diankanindo, poidi sanda magkoon nganagasorobra amun pagpabogal. Piroang matood tana kami ang naonanga nakaabot dian nga nagadara angMayad nga Barita. 15 Gani bukunsobra amun pagpabogal ay ara kaminagaambo sa anang pinangabudlayanang iba kag ipabogal. Kag nagasarigkami ra nga mintras nagadogangindong pagtoo, mas doro pa gidamun maimo dian kanindo sono saanang ginapaimo ang Dios kanamun.16 Pagkatapos dian makadara kamira dayon ang Mayad nga Barita sa

ibang mga logar sa indong onaan. Aykami ara naliag nga magsari amboanang pinangabudlayan ang iba kagipabogal.

17 May nagakoon sa Kasolatan nga“Kon may tao nga gosto magpabo-gal, ipabogal na ang parti lang gidsa anang ginimo ang Ginoo.” 18 Ayang Ginoo ara nalilipay sa tao nganagadayaw anang kaogalingun, kondisa tao tana nga ginadayawmismo angGinoo.

11Si Pablo kag ang mga Nagapakono-

kono nga Apostol1 Kon akun pagpabogal dadi midyo

ibilang nindo nga kalokoan, pasin-syaun nindo ako lang. 2 Ay mayDiosnon ako nga kaimon nga gin-abatyag kanindo. Indong kaalimbawapario sa sangka daraga nga limpyoanang pagkababai nga akun ginpan-gako nga ipakasal sa sangka lalakinga si Cristo. 3 Piro ginakulbaan akoay basi kon patalangun kamo pariokay Eva nga ginloko ang magkal kagmadora dayon indong sinsiro nga an-dum nga magsonod kay Cristo. 4 Aysigi-sigi lang indong baton sa konsino-sino nga nagaayan dian kanindonga nagawali ang iba nga Jesus kaysaamun ginwali kanindo. Kag ginaba-ton nindo ra ang ispirito kag angmayad kono nga barita nga iba saindong nabaton paagi kanamun.

5 Kon sa kanakun, indi ako ra gidmagpaori sa mga nagakoon dian ngasanda run gid kono ang pinakamayadnga mga apostolis. 6 Maimo ngabukun ako mayad magambal, pirodoro ra akun naulaman kon parti sakamatoodan. Kag naulaman nindodan ay nakita nindo ra mismo ngadanmatood sa tanan namun nga mgapanodlo.

7 Ara ako nagpabayad kanindoakun pagwali ang Mayad nga Baritanga alin sa Dios, kondi nagpalogot akoagud magayad indong kaimtangan.Ta malain akun ginimo nga dato?

2 Corinto 11:8 306 2 Corinto 11:258 Datong nagapangabudlay ako diankanindo, ang mga tomoloo sa ibanga mga logar maman ang nagtawakun mga kinanglanun. Nagbuulako kananda agud makabolig akokanindo. 9 Kon ginkolang ako saakun mga kinanglanun ara ako ragid nagpangayo bolig sa bisan kinokanindo. Atun mga kabogto kayCristo nga sa Macedonia mamanang nagtaw kanakun akun mgakinanglanun. Ginlikawan ko ngamaging pabugat kanindo, kag toladanpa ra gid akun imoon. 10 Akunginapabogal nga dia indi gid maomantungud nga indi ako gid magpangayobolig kanindo okon sa indong palibotnga mga logar nga sakup anangprobinsya ang Acaya. Kag tungudnga si Cristo digi kanakun, akunginaambal nga dia matood. 11 Pirobasi kon magkoon kamo nga ara akonagapangayo bolig kanindo tungudnga kamo ara ko ginapalanggaa.Bukun tama dan. Ay palangga kokamo gid kag dan naulaman ang Dios.

12 Piro tindugan ko akun ginambalnga indi akomagbaton bolig kanindo,agud ang mga tao nga dan nganagapakaapostolis indi makakoonnga sanda nagapangabudlay pariokanamun. 13 Dan nga mga tao bukunmatood nga mga apostolis, kondimga manloloko kag nagapakono-kono lang nga sanda mga apostolisni Cristo. 14 Kon sa bagay, bukunkatiringala dan. Ay bisan ganisi Satanas nagapatolad-tolad saanang mga angil ang Dios nganagataw kasanag. 15 Gani bukun rakatiringala kon anangmga sinakupanmagpatolad-tolad ra bilang mgamanogtodlo ang katarungan. Piromagaabot ra gid ang adlaw nga sandasilotan ang silot nga bagay ra saandang ginaimo.

Mga Kalisud nga anang Naagian niPablo

16 Ta pario akun koon anay, indikamo magunauna nga ako boin-boin;

piro kon toladato indong pabutangkanakun, ara bali, basta pabayanannindo ako nga magpabogal ra bisanmaistan lang. 17 Kon sa bagay, konginapabogal ko akun kaogalingun,bukun dan alin sa Ginoo, kag midyoako ron da manda sa boin-boin.18 Piro tungud nga doro dian angnagapabogal pario sa mga taosa kalibotan, ako mapabogal ra.19 Indong kaisip maaram kamo, piroginapabayanan nindo lang padiktaang mga boin-boin. 20 Ginaimonanda kamo nga mga oripun,ginabuul nanda indong pagkabutang,ginadayaan nanda kamo, gina-pakanaba kag ginapakauyan. Bisantoladan run andang ginaimo kanindoginapabayanan nindo ron lang gid.21 Kauruya ra nga akoon namun ngamaroya kami, piro indi kami gid tanamakaimo andang ginaimo nga dan.

Konmaymagpangas ngamagpabo-gal ang bisan ano, ako mapangas runda; bisan matood nga sa akun pag-pabogal nga dia midyo ako ron da saboin-boin. 22 Kon sanda nagapabogalnga sanda mga Judio kag mga kaapo-apoan ni Israel kag ni Abraham, akomaman da. 23 Kon sanda nagakoonnga sanda anang mga sorogoon niCristo, mas mayad ako nga sorogoonni Cristo kaysa kananda. Naulamanko nga sa akun mga ginapabogal ngadia midyo ako ron da sa omang-omang, piro sa matood tana, masmayad ako ra gid nga sorogoon kaysakananda tungud nga mas doro akunpagpanikasug, kag akun mga naagianmakapamatood nga dia matood konikomparar kananda. Ay kon kapiraako gid napriso kag naanot, kag konkapira-pira lang nga akun pagsarigmapapatay ako ron. 24Kalima ako gidkaagi anot sa akun kapario nga mgaJudio nga tag-39 ka lapdus. 25 Tatlora ka bisis ako ginlampusan ang mgaRomano. Kag kaisara ako gintara-bangan pasil ang mga Judio. Katloako kaagi lonod kag sangka bis gid

2 Corinto 11:26 307 2 Corinto 12:10nga sang adlaw kag sang gabi akunpalotaw-lotaw sa laod. 26Sa akunpag-biyai sa iba-ibang logar akun kaboipirmi nga nabubutang sa piligro. Na-pabutang ako sa piligro sa akun mgapagtabok-tabok sa mga soba, sa mgatolisan, sa akun kapario nga mga Ju-dio, sa mga bukun Judio, sa siodad,sa naligwin nga logar, sa dagat, kagsa mga tao nga nagapakono-kono ngasanda kono mga kabogto ra sa Gi-noo. 27Naagian ko ra angmga kalisudkag kabudlay tungud sa akun obra,kag kaisan gani ara ako kinatorog.Kaisan ara akomakaun kag bisan ganimainum ara gid. Kon kapira ako gidikolangun pagkaun, kag naagian ko raang ramig kag kolang sa paglambong.28 Poira pa sa akun mga nagkaraagiannga ara ko nasambit, nagapalibug akopa kada adlaw sa anang kaimtanganang mga tomoloo sa iba-ibang logar.29Konmay isara kananda ngamaroyasa pagtoo, naboborido ako. Kag konmay dian nga nagapakasala, sugungakun pamati.

30 Kon kinanglan gid man nga akomagpabogal, ipabogal ko ron langang mga butang nga nagapakita akunkaroyaun. 31 Ara ako nagabotig kagdan naulaman ang Dios kag Tatayatun Ginoong Jesu-Cristo. Dayawontana sa ara kataposan. 32 Ang dotoako sa Damasco ginpagoardyaan anggobirnador nga sakup ni aring Are-tas anang poirtaan ang siodad aguddakupun ako. 33 Piro anang ginimoakun mga kaiban, ginlokot nanda akosa baskit kag gintonton sa bintanaang padir, gani nakapalagyaw ako.

12Parti sa Anang Ginpakita ang Dios

kay Pablo1 Naulaman ko nga ara polos ang

magsari ako pabogal parti sa akunkaogalingun, piro narurugusan ako.Dadi isaysay ko kanindo ang mga bu-tang nga ginpakita kag ginpasanagkanakun ang Ginoo. 2-4 Kay Cristoako ron ang pagkatabo dia kanakun

kag may mga 14 run ka toig angnakalubas, nga ako gindara paibabawsa pinakamataas nga langit nga saParaiso. Ilam kon akun ispirito langdato okon pati akun lawas. Ang Dioslang gid ang nakaulam. Nakaabotako sa Paraiso kag nabatian ko angmga butang nga indi masarangan ngaisaysay kag indi dapat isogid sa mgatao. 5 Akun naagian nga dato ma-man akun ipabogal. Piro kon parti saakun kaogalingun, indi ko gid ipabo-gal loas ang parti sa akun mga karoy-aun. 6 Kon sa bagay, kon ipabogalko gid man akun kaogalingun indiako ra magoa nga boin-boin ay mag-asogid ako ra lang ang matood. Piroindi ako magpabogal ay sabun mag-sobra anang pabutang ang mga taokanakun. Gosto ko nga andang panu-lung kanakun sono ra lang sa andangnakikita kag nababatian kanakun.

7 Piro agud indi ako magpabogalngamayad tungud sa anang ginpakitaang Dios kanakun nga katiringala,anang ginimo, gintogotan na si Sa-tanas nga tawan ako dipirinsya saakun lawas. Ginpabayanan lang angDios nga paantoson ako ni Satanassa akun dipirinsya nga dato agudindi ako magpaadak. 8 Tatlo gid kabisis ako nagpangayo sa Ginoo ngakon maimo bulun na dato kanakun.9 Piro ara na pagbula, kondi makonna, “Akun bolig maman lang imongkinanglan. Ay mas nakikita gid akungaum kon ikaw maroya.” Gani doroakun kalipay sa pagpabogal parti saakun mga karoyaun, agud mabatya-gan ko pirmi anang gaum ni Cristodigi kanakun. 10 Nalilipay ako dadisa akun mga karoyaun, sa mga pag-pasipala kanakun, sa mga kalisud, samga pagingabot, kag sa mga kapiutantungud sa akun pagsonod kay Cristo.Ay kon maroya ako, mas nagabaskugako pa gid kanana.

Anang Baratyagun ni Pablo sa mgaTaga-Corinto

2 Corinto 12:11 308 2 Corinto 13:211Ginpirit nindo ako ngamagpabo-

gal pario sa boin-boin. Ay kamo an-dan ang dapat nagdayaw kanakun samga nagpakono-kono nga mga apos-tolis, piro ara nindo ako pagdayawa.Bisan naulaman ko nga sa akun kao-galingun ara ako may ipabogal, indiako ra magpaori sa mga tao nga dannga mga pinakamayad kono nga mgaapostolis. 12 Bisan may mga ad-lang nga nagabot kanakun, sigi para gid akun imo dian kanindo angmga milagro kag mga katiringalaan,kag dia nagapamatood akun pagkaa-postolis. 13 Akun ginapangimo diankanindo maman ra akun ginimo samga tomoloo sa iba nga mga logar,loas lang nga ara ako nagpabugatkanindo paagi sa pagpangayo bolig.Kon dian sa butang nga dan nakasalaako kanindo, patawada nindo ako.

14Dadi kapriparar ako ron nga ma-gayan dian kanindo kag dia magingikatlo ron ka bisis. Indi ako pa ra gidmagpangayo bolig kanindo, tungudnga bukun indong pagkabutang akunginapangita kondi indong gogma. Ayako daw indong pinakatatay run datungud nga paagi kanakun, nagtookamo ron sa Dios. Kag bukun angmga bata ang nagapangita para saandangmga ginikanan kondi angmgaginikanan angdapatmagpangita parasa andang mga bata. 15 Ang ma-tood tana, malilipay ako pa gani konmakataw ako kanindo, kag pati akunkaboi itaw ko kon kinanglan agudmakabolig ako kanindo. Piro basikabay nagagoa nga sa sobra akunpagpalangga kanindo, kamo tana na-gakolang sa pagpalangga kanakun?

16 Kamo mismo makakompormikanakun nga ara ako nagpasagodkanindo. Piro basi kon magkoon angiba kanindo nga dayaun ako kag gin-loko ko kamo sa ibang paagi. 17 Piropaiwan? Ay naulaman nindo ra ngaara ako gid nagpangoarta kanindopaagi sa bisan kino nga akun gin-padara dian. 18 Ginpangabay ko ra

si Tito nga magayan dian kag gin-patabid ko ra kanana ang sangkakabogto pa gid kay Cristo. Indi kamora makakoon nga ginloko kamo niTito. Indi maimo nga lokoon na kamoay nakita nindo ra nga pario amunogali kag katoyoan.

19 Basi kon boay run indong isipnga ara kami ibang ginaimo kondiang dipindian amun kaogalingunkanindo. Mga inigogma, sa atoban-gan ang Dios kag tungud nga kamikay Cristo, ara kami ibang katoyoansa tanan nga amun ginaambal kondiang maparigun kamo sa indongpagtoo. 20 Ginakulbaan ako, aybasi kon pagabot ko dian, maymakikita ako nga mga butang ngaindong ginaimo nga iba tana saakun ginapaabot kanindo. Kag kontoladan ang matabo, makikita nindora nga iba ako ra kaysa indongginapaabot kanakun. Ginakulbaanako, ay basi kon maabotan ko ngakamo nagaaraway, nagairinggitan,nagaparaugutan, nagaangad paralang sa kaogalingun, nagaambalmalain kontra sa iba, nagakotso-kotso, nagapaasdak, kag nagaginamo.21 Ginakulbaan ako ra basi konpagabot ko dian mauyan ako romansa Dios tungud kanindo. Kag basi konmagapangasubu ako lang tungud ngadoro kanindo ang nagpakasala angona kag asta dadi ara pa naginulsulsa indong mga marisna nga ginimokag sa indong kakaratulan pario sapagolid sa bukun indong asawa.

13Ang Oring mga Bilin kag mga Pad-

umdum1Maman run dia ang maging ikatlo

nga akun pagayan dian kanindo.Nagakoon ang Kasolatan nga konmay bintang ang isara kontra saisara dapat may darwa okon tatloka tistigo. 2 Karon, gosto ko ngapaandaman angmga nagpakasala angona, kag pati run da ang tanan, ngaang mga butang nga akun ginambal

2 Corinto 13:3 309 2 Corinto 13:13ang ikarwa ko nga pagayan dian,maman ra akun ginaolit dadingapagabot ko roman dian ara gid maymakalikaw sa akun pagdisiplina.3 Imoon ko dia agud pamatodankanindo nga si Cristo gani angnagaambal paagi kanakun. Kag kontana indong makaatobang makikitanindo nga bukun tana maroya kondimakagagaum. 4Matood ginlansang siCristo sa kros tungud nga ginpaubusna anang kaogalingun, piro dadi boitana tungud sa anang gaum angDios. Kag tungud nga kami kayCristo ginpaubus namun ra amunkaogalingun pario kanana. Piro saamun pagsirbi kanindo makikitanindo ra nga tungud nga tana kaibannamun, anang gaum ang Dios digi rakanamun.

5 Osisaa nindo indong kaogalin-gun kon kamo manda may pagtookay Cristo. Kabay naulaman nindora nga si Cristo Jesus dian kanindo,loas lang kon kamo bukun tomoloo.6Nagasarig ako nga makita nindo gidnga kami matood manda nga mgaapostolis ni Cristo. 7Nagapangamoyokami sa Dios nga indi kamo magimoang bisan ano nga malain. Ara kaminagapangamoyo toladan agud ngamakita ang mga tao nga ginasonodnindo amun mga panodlo kanindo,ay abir indi nindo kami pagkilalaunnga mga apostolis ni Cristo, bastanagakaboi kamo ang osto. 8 Ay kamitana indi makaimo ang bisan anonga kontra sa kamatoodan, kondiang para lang gid sa kamatoodan.9 Malilipay kami kon makita namunnga mabaskug kamo sa indong pag-too kag indi run kinanglan nga mag-pakita kami pa amun gaum. Amunginapangamoyo ara iba kondi ngaara gid may makita nga kasawayankanindo. 10 Ang kabangdanan konbasi nagasolat ako kanindo toladiamintras ara ako pa dian ay agud ngapagabot ko dian, indi ako ron maru-gusan nga maggamit akun awtoridad

sa masarakit nga mga ambal. Ay angawtoridad nga dia gintaw kanakunang Dios agud parigunun kamo, kagbukun nga para ranggaun kamo.

11 Asta run lang digi akun solatkanindo. Bilang kataposan, mgakabogto ko kay Cristo, kon maimoimoratan nindo nga ara may makitanga kasawayan sa indong kaboi.Sonoda nindo akun mga laygay.Magoronyon kamo. Dapat masadyaindong rilasyon sa isara kag isara. KagKon imoon nindo dia, dian kanindoang Dios nga ginalinan ang gogmakag kalinung.

12 Ipakita nindo indong gogma saisara kag isara bilang tanda nga kamomanda magkarabogto tungud sa in-dong pagtoo kay Cristo.

Ang tanan nga mga tomoloo diginagapangomosta kanindo.

13Kabay pa nga dian kanindo tanananang kalooy atun Ginoong Jesu-Cristo, anang gogma ang Dios, kaganang pagogyon ang Ispirito Santo.

Galacia 1:1 310 Galacia 1:19

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Galacia

1 Ako si Pablo ang nagasolat diakanindo. Apostol ako, kag akunpagka-apostol bukun alin sa tao okonpaagi sa tao, kondi paagi kay Jesu-Cristo mismo kag sa Dios nga Amaynga nagbanaw kanana alin sa mgapatay.

2 Ako kag ang tanan nga mga to-moloo digi nagapangomosta kanindonga mga tomoloo dian sa mga banwaang Galacia.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga atun Amay kag atunGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan dian.

4 Si Cristo napatay agud map-atawad kita sa atun mga sala, kagagud lowasun na kita sa kalainan nganagaari digi sa kalibotan nga dia. Gin-imo na dia tungud nga maman diaanang plano atun Dios kag Amay.5Dayawon ang Dios sa ara kataposan!Amin.

Ang Mayad nga Barita Parti kayCristo ara gid Kapario

6Natingala ako nga mayad nga angkadali kanindo magtalikod sa Diosnga nagtawag kanindo paagi sa anangkalooy ni Cristo, kag nagapati kamoron sa iba ngamayadnga barita. 7Angmatood tana, ara run iba nga mayadnga barita. Piro nasambit ko diatungud nga may mga tao dian nganagagolo kanindo kag gosto nandanga baliskadun ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo. 8 Piro tandai nindodia: bisan angil nga alin sa langitokon bisan kami pa ang magwali ibakaysa Mayad nga Barita nga amunginwali anay kanindo, sompaun tanaang Dios! 9 Nagkoon kami run ngalagi ang ona, kag dadi ginaoman koroman, nga ang bisan sino nga naga-todlo kanindo iba kaysa Mayad ngaBarita nga indong nabaton kanamun,

sompaun tana! 10 Indi kamo magisipnga gosto ko lang nga dayawon akoangmga tao. Bukun! Akun gosto tananga dayawon ako ang Dios. Indi kamora magisip nga gosto ko lang mag-paoyon sa mga tao, ay kon mamandan akun ginaimo, bukun ako anangmatood nga sorogoon ni Cristo.

Kon Paiwan Naging Apostol si Pablo11 Gosto ko nga maulaman nindo

mga kabogto ko kay Cristo, nga angMayad nga Barita nga akun gin-wali kanindo bukun imo-imo ang tao.12 Ara ko dato nabaton alin sa tao,kag ara ra tao nga nagtodlo kanakun,kondi si Jesu-Cristo mismo ang nag-paayag dato kanakun.

13Nabatian nindo ra akunmga gin-imo ang ako nagasonod pa sa anangriliyon ang mga Judio. Giningabotko nga ara korokalooy anang mgatomoloo ang Dios, kag ginimoratanko nga doraun sanda tanan. 14 Kagkon parti sa mga pagtoman amunmga soronodon sa riliyon ang mgaJudio, nalabawan ko ang kadoroansa akun mga katobo-tobo nga mgakasimanwa, ay ginimoratan ko ngatomanun gid anang mga soronodonamun mga kaolang-olangan.

15 Piro ginkaloyan ako ang Dios, aybago ako nabata ginpili na ako ronnga lagi kag gintawag nga magsirbikanana. 16 Kag pagpakilala nakanakunanangBatanga si Jesu-Cristoagud iwali ko ang Mayad nga Baritaparti kanana sa mga bukun Judio, araako nagpatodlo miski kino. 17 Araako ra nagayan sa Jerusalem agudmagpakigkita sa mga apostolis ngaona kanakun. Kondi nagayan akonga lagi sa Arabia kag pagkataposnagbalik ako dayon sa Damasco.18 Pagkatapos tatlo ka toig, bagoako pa nagayan sa Jerusalem agudmagpakigkita kay Pedro. Darwa akoka simana doto kanana. 19 Ara ako raibang nakita doto nga mga apostolisloas kay Santiago nga kabogto angGinoo.

Galacia 1:20 311 Galacia 2:1320Matood ang tanannga akungina-

sogid sa solat nga dia, kag naulamanang Dios nga ako ara nagabotig.

21 Pagkatapos dato nagayan akosa probinsya ang Siria kag Cilicia.22 Sa mga oras nga dato ara pakakita kanakun ang mga tomoloo kayCristo sa iba-ibang logar sa Judea.23 Nabaritaan nanda lang nga angnagaingabot anay kananda nagawalirun ang pagtoo nga dati ginimoratanna nga doraun. 24 Gani gindayawnanda ang Dios tungud sa anang gin-imo kanakun.

2Si Pablo kag ang Ibang mga Apostol

1 Pagkalubas 14 ka toig, bago akonagbalik sa Jerusalem. Kaiban ko siBernabe, kag gindara ko ra si Tito.2 Nagbalik ako tungud nga nagpa-batyag kanakun angDios nga gosto naako nga magayan doto. Nagpakigkitaako sa mga nagadomara sa mga to-moloo, kag ang kami-kami run lang,ginsaysay ko kananda kon ano angMayad nga Barita nga akun ginawalisa mga bukun Judio. Ginimo ko datotungud nga indi ko gosto nga mag-ing ara polos akun pagpangabudlayang ona kag dadi. 3 Nakita ko ngakompormi sanda sa akun ginawali aybisan bukun Judio si Tito nga akunkaiban, ara sanda nagpirit nga to-riun tana sono sa sogo ni Moises.4 Ang mga tao lang nga nagpakono-kono nga sanda mga tomoloo angnagkoon nga kinanglan tana nga to-riun. Angmga tao nga dato nagpakig-dapun lang sa mga tomoloo agudpanilagan kami kon ginasonod na-mun anang mga sogo ni Moises. Aygosto nanda nga kita pasonodon samga sogo nga dato. Piro ginlibrikita run ni Cristo Jesus sa mga ka-sogoan nga dato. 5 Gani ara kamigid nagsonod sa andang gosto miskimaistan lang, agud matipigan namunpara kanindo ang mga kamatoodannga ginatodlo ang Mayad nga Barita.

6 Ang mga nagadomara tana samga tomoloo doto sa Jerusalem arara gid may gindogang sa akun gina-todlo. (Kon sa bagay ano ra gid datokanakun kon sino sanda gid, tungudnga sa Dios tana parario kami ra lang.)7 Sa baylo nga magdogang sanda saakun ginapanodlo, ginkilala nandanga ako manda anang ginsarigan angDios nga magtodlo ang Mayad ngaBarita sa mga bukun Judio, pario rakay Pedro nga anang ginsarigan ngamagtodlo sa mga Judio. 8 Ay paagisa anang gaum ang Dios ginimo akonga apostol para sa mga bukun Ju-dio, pario kay Pedro nga ginimo ngaapostol para sa mga Judio. 9 Ganipagkaulam ang mga ginakilala ngamga manogdomara ang mga tomoloonga sanday Santiago, Pedro kag Juannga ako gintawan ang Dios ang obranga dia, ginbaton nanda kami niBernabe bilang andang mga kaibansa pagpanodlo ang Mayad nga Barita.Kag nagkarasogot kami nga kami niBernabemapangwalian samga bukunJudio kag sanda tana sa mga Judio.10 Andang pangabay lang kanamunnga boligan namun ang mga pobringa tomoloo doto sa Jerusalem, kagmaman ra nga lagi gani akun gostonga imoon.

Ginsaway ni Pablo si Pedro doto saAntioquia

11 Karon, ang si Pedro doto sa An-tioquia ginsaway ko tana tungud ngasala anang ginaimo. 12 Toladia angnatabo: ang ara pa kaabot anangmga tinao ni Santiago, si Pedro ngadia nagakaun nga kaiban ang mgabukun Judio nga mga tomoloo. Piropagabot anang mga tinao ni Santi-ago, nagpabulag tana kag indi tanarun gid magkaun nga kaiban angmga bukun Judio, ay naadlukan tananga sabun sawayun tana ang mga Ju-dio nga tomoloo nga nagakoon ngaang tanan nga nagatoo kay Cristokinanglan magsonod sa anang Kaso-goan ni Moises. 13 Pati ang iba nga

Galacia 2:14 312 Galacia 3:7mga tomoloo nga Judio doto sa Antio-quia nagsonod ron da kay Pedro bisannaulaman nanda nga bukun malainang magkaun kaiban ang mga bukunJudio. Miski gani si Bernabe nadararun da sa andang katalaw. 14 Kagpagkakita ko nga ara sanda naga-sonod sa kamatoodan nga ginatodloang Mayad nga Barita, ginambalanko si Pedro sa atobangan ang tanan.Makon ko kanana, “Basi ginapirit moang mga bukun Judio nga magsonodsa anang mga kasogoan ang mga Ju-dio? Ikaw gani nga Judio mismo arara nagasonod.”

Judio okon Bukun Pario ngaMalowaskon Magtoo

15 Kami natao nga mga Judio ngalagi, kag iba kami sa mga bukun Judionga ang ona ginakoon namun ngasanda mga makasasala. 16 Piro dadinaulaman namun run nga ang taoginabilang ang Dios nga matarungpaagi lang sa anang pagtoo kay CristoJesus kag bukun sa anang pagsonodsa Kasogoan. Gani kami ra nga mgaJudio nagtoo kay Cristo Jesus agudibilang kami ang Dios nga matarungtungud sa amun pagtoo nga datokag bukun tungud sa amun pag-sonod sa Kasogoan. Ay ara gid taonga ibilang ang Dios nga matarungpaagi sa anang pagsonod sa Kaso-goan. 17 Karon, kon sa amun an-dum nga kami ibilang ang Dios ngamatarung paagi sa amun pagtoo kayCristo nagagoa nga kami makasasalara, ano, nagakaologan bala nga siCristo pabor sa pagimo ang sala? Indimaimo! 18 Piro kon balikan ko ro-man gani ang Kasogoan nga akunginbayaan, ako ron da ang naga-pamatood nga makasasala ako tun-gud nga ginsoway ko ang Kasogoan.19Angmatood, sa Kasogoan komismonaulaman nga ako indi makaangkunang kaboi nga ara kataposan paagi saakun pagsonod sa Kasogoan. Kag dadinga ara ako ron nagasonod sa Kaso-goan, libri ako ron nga magsonod sa

Dios. Napatay ako kaiban ni Cristo sakros. 20Bukun ako ron ang nagakaboidadi, kondi si Cristo ron ang nagak-aboi digi kanakun. Kag ang kaboi ngadia nga akun ginakaboi dadi mamananang risolta akun pagtoo sa anangBata ang Dios nga nagigogma kagnagalad anang kaboi para kanakun.21 Ara ko ginabali ara anang kalooyang Dios. Ay kon ang pagsonod saKasogoan maman ang paagi nga angtao maging matarung sa panulungang Dios, ara polos anang pagkapatayni Cristo.

3Ang Pagtoman sa Kasogoan okon ang

Pagtoo kay Cristo1 Kamo nga mga taga-Galacia,

kolang indongmga isip! Basi nagapatikamo sa mga tao nga nagapanlokokanindo nga sonodon nindo angKasogoan? Masanag akun ginpaatagkanindo kon ano anang kaologananang pagkapatay ni Cristo sa kros.2 Kabay nabaton nindo ang IspiritoSanto paagi sa indong pagpamatikag pagtoo sa Mayad nga Baritaparti kay Cristo, kag bukun tungudsa indong pagsonod sa Kasogoan.3 Kolang-kolang kamo manda. Angkamo nagompisa sa indong pagtookay Cristo nagsarig kamo sa boligang Ispirito Santo, piro dadi indongkaisip makokomplito indong pagtoopaagi sa indong kaogalingun ngapagimorat. 4 Ano, bali ara runlang polos indong nagkaraagian?Indi sigoro maimo nga dato baliara run lang. 5 Kabay gintaw angDios kanindo ang Ispirito Santo kagpaagi kanana nagaimo kamo angmgamilagro tungud nga nagpamati kamokag nagtoo sa Mayad nga Barita, kagbukun tungud nga kamo nagasonodang Kasogoan.

6 Pario bala ang natabo kay Abra-ham. Sono sa Kasolatan, “Nagtootana sa Dios, kag tungud sa anangpagtoo nga dato ginbilang tana angDios nga matarung.” 7 Gani masanag

Galacia 3:8 313 Galacia 3:21nga ang mga tao nga nagatoo sa Diosmaman ang matood nga mga kaliwatni Abraham. 8AngKasolatan nagkoonnga lagi nga ang mga bukun Judiobilangun ang Dios nga matarung tun-gud sa andang pagtoo kanana. Sonosa Kasolatan ang Mayad nga Baritanga dia ginsogid ang Dios kay Abra-ham. Makon na, “Ang tanan nga mgatao bindisyonan ko tungud kanimo.”9 Nagtoo si Abraham sa anang am-bal ang Dios kag nabaton na anangbindisyon. Gani ang tanan nga na-gatoo sa Dios ginabindisyonan na rapario kay Abraham.

10 Piro ang mga tao tana nga na-gasarig sa andang pagsonod sa Ka-sogoan ginsompa run ang Dios. Aysono sa Kasolatan ang ara nagasonodsa tanan nga ginapatoman ang Kaso-goan ginsompa. 11 Masanag nga aragid tao nga kabigun nga matarung sapanulung ang Dios tungud sa anangpagsonod sa Kasogoan. Ay ang Ka-solatan nagakoon nga “Ang tao ngaginabilang ang Dios nga matarungtungud sa anang pagtoo maman angmakaangkun ang kaboi nga ara kat-aposan.” 12 Ang Kasogoan ara kalal-abutun sa atun pagtoo, ay makonda nga lagi ang Kasolatan, “Angtao makaangkun kaboi nga ara kata-posan konmatomanna ang tananngaanang ginakoon sa Kasogoan.”

13 Kita ginsompa ang Dios ngasilotan tungud nga indi ta matomanang tanan nga ginakoon sa Kasogoan.Piro gintobos kita ni Cristo sa sompanga dato. Tana maman anang gin-sompa ang Dios para kanatun. Tun-gud nga ang Kasolatan ra mismo na-gakoon, “Ang tao nga ginabitay sakaoy ginsompa ang Dios.” 14 Toladananang ginimoangDios agudpaagi kayCristo Jesus ang bindisyon nga ananggintaw kay Abrahammakataw ron dasamga bukun Judio, kag agud paagi saatun pagtoo mababaton ta ang Ispir-ito Santo nga anang ginpangako.

Ang Kasogoan kag Anang Pangakoang Dios

15Mga kabogto, tawan ko kamo al-imbawa. Kon may tao nga nagpaimokasolatan kag may ginapangako tanadoto, ginpirmaan na kag ginpirmaanpa gid ang mga tistigo, dan indimaimo nga ipanginwara ang iba kagindi run da maimo nga omanun okondogangan ang iba tungud nga mari-gun run. 16 Karon, ang Dios nag-pangako kay Abraham kag sa anangkaliwat. Ara tana nagkoon nga maypangako tana sa anang mga kaliwatni Abrahamnga ang gostong ambalundoro nga mga tao, kondi anang koontana, “Kag sa imong kaliwat.” Anangginatomod sangka tao lang; kag diaara iba kondi si Cristo. 17 Akun gos-tong ambalun maman dia: may gin-pangako ang Dios kay Abraham. Kagdato nga pangako ginimo ang ara paang Kasogoan, tungud nga mga 430ka toig pa bago ipasolat ang Dios angKasogoan kay Moises. Gani anangginpangako nga dato ang Dios indimaimo nga ranggaun okon doraunang Kasogoan. 18 Ay kon ang Diosnagaulat nga kita makatoman anayang Kasogoan bago na itaw kanatunanang ginpangako, tay ara run polosanang pangako kay Abraham. Piroang matood tana, ang Dios nagpan-gako ra gid kay Abraham.

19 Kon toladato basi gintaw pa gidang Kasogoan? Ang Kasogoan gindo-gang run lang ang Dios agud maula-man ang mga tao nga sanda na-gakasala. Kag dia asta lang sa oras ngamagabot anang lai ni Abraham ngaanang gintomod ang Dios sa anangpangako. Gintaw ang Dios ang Ka-sogoan nga dato paagi sa anang mgaangil, kag sanda ang nagtaw sa mgatao paagi sa manogpatunga. 20 Angmanogpatunga nga dan bukun parasa isara lang. Piro ang Dios tana isaralang.

21 Karon, basi kon magisip kamonga ang Kasogoan nagakontra saanang mga pangako ang Dios. Ara!Ay kon ang pagtoman sa Kasogoan

Galacia 3:22 314 Galacia 4:14sarang makataw kaboi nga ara kat-aposan, dato ron lang andan anangpaagi ang Dios agud ibilang na kitanga matarung. Piro ang Kasogoanindi makataw kanatun kaboi nga arakataposan. 22Tungud nga ang Kasola-tan nagakoon nga lagi nga ang tanannga tao ginoripun ang sala. Gani angmga nagatoo kay Jesu-Cristo mamanlang ang makaangkun anang ginpan-gako ang Dios.

23 Ang kita ara pa nagatoo kayCristo, atun kaalimbawa mga priso.Ang Kasogoan maman ang nagprisokanatun asta sa adlaw nga nagabotsi Cristo kag nagtoo kita run kanana.24 Anang kaalimbawa ang Kasogoanpario sa yaya nga nagsagod kanatunasta anang pagabot ni Cristo, agudpaagi sa atun pagtoo kanana ibilangkita ngamatarung. 25Kag tungud ngadadi nagatoo kita run kay Cristo indita run kinanglan ang yaya.

26 Kamo tanan dian kay Cristo kagmga bata run ang Dios tungud ngakamo nagtoo. 27 Ay ginbunyagankamo bilang tanda nga kamo kayCristo ron. Kon sa mga lambong,ginsoksok nindo ron si Cristo. 28Dadiparario ron lang ang mga Judio kagangmga bukun Judio, angmga oripunkag ang bukun oripun, ang mga lalakikag ang mga babai. Kita nga tananparario ron lang tungud nga kita kayCristo Jesus. 29 Kag tungud nga kamoana run ni Cristo, kabilang kamo ronda sa anang lai ni Abraham, kag konano anang ginpangako ang Dios kayAbraham mababaton nindo.

41 Karon bilang pagpadayon,

mintras bata pa ang manogpanobli,pario tana ra lang sa oripun bisanmatood nga tana ang tagya angtanan nga pagkabutang. 2 May mgatao nga ginasarigan nga magasikasokanana kag sa anang mga propidadasta sa oras nga gintaning anangtatay. 3 Kita toladato ra anay angara kita pa kaulam ang parti sa

pagtoo. Midyo kita sa mga bata ngaginaoripun ang kalibotanun nga mgapagginawi. 4 Piro pagabot ang orasnga gintaning ang Dios, ginpadarana digi sa kalibotan anang bata.Nabata tana sa sangka babai kagnagkaboi sa idalum ang Kasogoan5 agud toboson ang tanan nga saidalum ang Kasogoan, agud magingmga bata kita ang Dios.

6 Para maulaman ta nga kita mgabata run ang Dios, ginpadara naanang Ispirito anang Bata digi sa atunmga tagiposoon. Maman dan nga kitamakatawag run sa Dios nga “Itay.”7Gani dadi bukunkita runmgaoripunkondi mga bata run ang Dios. Kagtungud nga kita anang mga bata angDios, magapanobli kita anang mgaginpangako nga sorobliun.

Ginadumdum nga Mayad ni Pabloang mga Taga-Galacia

8Ang ona ara kamo kakilala sa Dios,kag maman dato nga naging oripunkamo ang mga dios-dios. 9 Piro dadinga kilala nindo ron ang Dios (okonsigoro mas mayad kon magkoon ako,dadi nga kamo ginkilala run ang Diosnga anang mga bata), ta basi gostonindo nga magbalik ruman sa mgasoronodon nga ara kointa kag ara po-los? Basi gosto nindo romanngamag-paoripun doto? 10May pinalabi kamopa nga mga adlaw, mga bolan, mgatyimpo kag mga toig! 11 Ginakulbaanako nga sabun ang tanan ko ngakinabudlayan dian kanindo magagoara lang nga ara polos.

12 Mga kabogto, nagapakitloy akokanindo nga wadun nindo ako, aybisan Judio ako, ginsikway ko angpagsonod sa anang Kasogoan angmga Judio kag ginwad ko kamo ngabukun mga Judio.

Ara kamo may naimo nga malainkanakun. 13 Kabay akun pagmasakitdian kanindo ang ona maman angkabangdanan kon basi nakawali akodian ang Mayad nga Barita. 14 Kagbisan narimoan kamo sa anang

Galacia 4:15 315 Galacia 4:31

dipirinsya akun lawas ara nindoako pagsikwaya. Indong ginimotana gani, gintratar nindo ako ngadaw angil alin sa Dios. Ginbatonnindo ako nga daw si Cristo Jesusmismo. 15 Malipayun kamo gid datoanay! Piro ano tana dadi ang natabokanindo? Ako mismo makapamatoodnga ang ona konmaimo pa lang bisanindong mga mata mismo lokadunnindo andan agud itaw kanakun.16 Piro dadi tana ginakabig nindo akonga kaaway tungud nga ginasogid kokanindo ang kamatoodan.

17Maymga tao diannganagapakitanga sanda nagadumdum kanindo,piro bukun mayad andang katoyoan.Gosto nanda lang nga palasayunkamo kanakun agud sanda mamanindong kampian. 18 Bukun marimonga ang ibang tao magpakita ngasanda nagadumdum kanindo miskiara ako dian, basta mayad langandang katoyoan. 19 Pinalangga konga mga bata kay Cristo, mintrasnagaulat ako nga anang kaboini Cristo makita kanindo, akunkaalimbawa pario roman sa babai nganagapasakit ay irimataun run. 20Dadimagolo akun isip tungud kanindo!Andan dian ako sa mga oras nga diaagudmakapakigambal akongamayadkanindo.

Anang Kaalimbawa ni Agar kag niSara

21 May gosto ako nga ipamangkotkanindo nga gosto magpasakup saKasogoan. Ara kamo bala kabatikon ano anang koon ang Kasogoan?22Nagakoondotonga si Abrahammaydarwa ka bata nga lalaki; ang isara saoripun nga si Agar, kag ang isara tanasa anang asawa nga si Sara. 23 Anangbata sa oripun nabata sa ordinaryonga pagkabata, piro anang bata saanang asawagidnabata sono sa anangpangako ang Dios. 24 Ang darwa ngadia sarang maimo nga alimbawa: angdarwa nga dia ka babai anang kaal-imbawa ang darwa ka kasogtanan. Si

Agar maman anang kaalimbawa angkasogtanan nga gintaw ang Dios kayMoises sa Bokid ang Sinai. Dia araiba kondi ang Kasogoan. Anang mgabata nabata nga mga oripun. 25 Ganisi Agar anang kaalimbawa ang Bokidang Sinai sa Arabia. Kon kanatunsa dadi, anang kaalimbawa, ang sio-dad ang Jerusalem, tungud nga angmga tao sa Jerusalem pario sa mgaoripun sa pagsonod ang Kasogoan.26 Piro si Sara tana bukun oripun kagtana anang kaalimbawa ang langit-nun nga Jerusalem. Kag kita anangkaalimbawa anang mga bata tungudnga bukun kita oripun ang Kasogoan.27 Ay may nasolat sa Kasolatan nganagakoon:“Magkalipay kaw, ikaw nga babai nga

bawas!Magsinggit kaw sa kalipay, ikaw nga

ara pa gid kaagi pasakit sapagbata.

Tungud nga bisan ginbayaan kawimong asawa, mabalik tanakanimo, kag mas marakuimongmagingmga bata kaysasa babai nga nagadapun saanang asawa.”

28 Karon, mga kabogto, kamo mgabata run da ang Dios bilang risoltaanang pangako, pario kay Isaac ngaginbata tungud nga tana ginpangakoang Dios. 29 Ang ona, anang bata niAbrahamnganabata sa ordinaryongapaagi nagingabot sa bata nga nabatapaagi sa gaum ang Ispirito Santo.Kag maman da dia ang natatabo dadikanatun, ginaingabot kita ra ang mgatao nga nagapasakup sa Kasogoan.30 Piro ano anang koon ang Dios saKasolatan? Makon na, “Palayasa angoripun nga babai pati anang bata,tungud nga anang bata ang oripunara parti sa sorobliun anang bata angbabai nga bukun oripun.” 31Ganimgakabogto ko kay Cristo, atun kaalim-bawa ara iba kondi anang bata angbabai nga bukun oripun. Bukun kitaanang bata ang oripun.

Galacia 5:1 316 Galacia 5:185

Indi KamoMagomanPaoripun saKa-sogoan

1 Ginlibri kita ni Cristo agud indikita run pagoripunun ang Kasogoan.Gani magpakarigun kita sa atunpagtoo kag indi kita run magomanpaoripun.

2 Tandaan nindo dia, kag dia akomismo (si Pablo) ang nagakoonkanindo. Kon kamo magpatori pabilang pagtoman sa Kasogoan, ararun polos anang ginimo ni Cristoagud malowas kamo. 3 Kag ipasanagko roman kanindo nga ang mga taonga nagapati nga kinanglan ngamagpatori agud malowas, kinanglanra nga tomanun nanda ang tanannga ginakoon sa Kasogoan. 4 Konkamo nagasarig nga kamo magingmatarung sa anang panulung angDios paagi sa indong pagsonod saKasogoan, tay bukun kamo ron kayCristo. Kag indi kamo ron makairugsa anang kalooy ang Dios. 5 Piro kitatana nga kay Cristo nagasarig ngakita magiging matarung sa anangpanulung ang Dios paagi sa atunpagtoo kag sa anang gaum angIspirito Santo. 6 Tungud nga konkita kay Cristo Jesus ron, bukun runimportanti kon gintori kita okon ara.Atun pagtoo tana sa Dios mamanang importanti, kag ang pagtoo nganakikita paagi sa atun pagigogma saatun kapario.

7 Mayad indong ginaimo ang ona.Sino ang nagpapuut kanindo sapagsonod sa kamatoodan? 8 Indimaimo nga ang Dios nga nagtawagkanindo maman ang nagpapuutkanindo sa indong pagsonod sakamatoodan. 9 Gani magandamkamo, sabun madara kamo tananang tao nga dan dian nga nagatodloang sala nga panodlo. Ay ang mgatao nga toladan pario sa libadoranga miski maistan lang makapaalsaang bilog nga minasa nga arina.10 Piro may pagsarig ako pa ra gid saGinoo nga tana ang mabolig kanindo

agud sonodon nindo akun gintodlokanindo. Kag ang tao nga dan diannga nagagolo kanindo, miski sinotana pa, sisilotan tana ang Dios.

11May nagakoon nga ako kono na-gatodlo pa ra gidnga ang tao dapat to-riun agud malibri sa anang mga sala.Mga kabogto, indi kamomagpati dan.Tungud nga kon dan matood basi gi-naingabot nanda ako pa. Kag kon akonagatodlo toladan mababali ara akunpagtodlonga ang taomalolowas paagisa kamatayun ni Cristo sa kros, ngapara sa iba kalokoan. 12 Mayad pamagparakapon ron lang ang mga taonga dan dian nga nagagolo kanindokag nagatodlo nga kamo dapat mag-patori.

13 Piro kamo tana, mga kabogto,gintawag ang Dios para maging libri.Garing indi kamo magisip nga dadilibri kamo ron nga magtoman in-dong gosto. Indong imoon tana,magirigogmaan kamo kagmagboroli-gan. 14 Tungud nga ang bilog ngaKasogoan matitingub sa sangka sogolang: “Igogmaa imong isigkatao parioimong pagigogma sa imong kaogalin-gun.” 15 Piro kon kamo nagatu-rukuban pario sa mga mapintas ngamga sapat, magandam kamo ay basikon ranggaun nindo anang pagtooang isara kag isara.

Anang Gosto ang Ispirito Santo IbaKaysa anang Gosto ang Tao

16 Akun gosto kanindo, imoonnindo nga indong manogagobay saindong kaboi ang Ispirito Santo kagindi nindo ron pagsonodon ang mgamalain nga andum indong lawas.17 Tungud nga anang gosto atunlawas kontra sa anang gosto angIspirito Santo, kag anang gosto angIspirito Santo kontra sa anang gostoatun lawas. Ang darwa nga dianagakontraan, gani indi ta maimoatun gostong imoon. 18 Piro konnagapasakup kita sa Ispirito Santoara kita run sa idalum ang Kasogoanokon sa atun malain nga mga andum.

Galacia 5:19 317 Galacia 6:1219 Ang mga tao nga andang gosto

lang andang ginasonod nauulamangid sa andang ginaimo: nagapakigolidsanda sa bukun andang asawa,kag marisna kag marimo andangmga ginaimo. 20 Nagasimba sandasa mga dios-dios, nagababaylan,nagakorontraan, nagairinaway,nagaakig, madali masilag, na-gairikawan, nagaburulag-bulag kagnagagropo-gropo, 21 nagairinggitan,nagapalingin, nagairug-irug sa mgapagtiripon nga poros lang kalokoanandang ginaimo, kag kon ano paandang mga ginaimo nga marimo.Ginkonan ko kamo ron nga lagi angona kag dadi ginapaandaman kokamo roman, nga ang mga tao nganagaimo ang mga butang nga danindi makapanobli anang ginarian angDios.

22 Piro dagi tana ang nakikita sakaboi ang tao kon ang Ispirito Santomaman ang nagakontrol kanana.Tana maigogmaun, malipayun,malinung anang kaboi, mainantoson,malolo, mayad anang kabubutun,masarigan, 23 mabuut kag antigomagpugung anang kaogalingun. Kontoladia atun imoon indi ta masoayanang mga sogo ang Dios kanatun.24 Ang mga tao nga kay CristoJesus ron pario sa ginlansang nandaandang taoanun nga mga baratyagunkag andum doto sa kros. 25 Kagtungud nga gintawan kita bagongkaboi ang Ispirito Santo kinanglanmagsonod kita kanana. 26 Indi kitamagpaadak okon magpangaway saatun kapario; kag likawan ta angpagiringgitan.

6Magboroligan Kita

1 Karon, mga kabogto, kon maydian kanindo nga magkasala, kamonga ginatoytoyan ang Ispirito Santodapat magbolig kanana agud mapa-balik tana sa osto nga pagkaboi. Pirodapat imoon nindo dia sa malolo nga

paagi. Kag andaman nindo ra in-dong kaogalingun ay basi kon kamomagkasala ra. 2 Magboroligan kamosa isara kag isara sa indongmga prob-lima. Tungud nga kon toladia indongimoon matotoman nindo anang sogoni Cristo. 3Konmay dian kanindo ngaanang kaisip kon sino tana run, ngasa matood tana ara goa anang gina-paadak, dan ginaloko na lang anangkaogalingun. 4 Ang kada isara dapatgid nga magosisa anang kaogalingun.Kag kon makita na nga mayad anangginaimo, kondi magkalipay tana. Piroindi na ikomparar anang kaogalingunsa iba. 5 Ay ang kada isara may ananga sarabatun.

6 Ang tao nga ginatodloan angCristoanun nga mga pagtodlo dapatmagbolig kag magtaw sa nagatodlokanana.

7Ayaw nindo paglokoa indong kao-galingun. Ara tao nga makaloko saDios. Ay kon ano anang ginapanggasang tao maman ra gid anang aniun.8 Kon kita nagasonod sa atun gostolang gid, dan silot nga ara kataposanatun mababaton. Piro kon ananggosto tana ang Ispirito Santo mamanatun sonodon, dan kaboi nga ara kat-aposan atun mababaton. 9 Gani indikita dapat takan nga magimo angmayad, ay kon magpadayon kita, ma-gaabot gid ang oras ngamababaton taang balus. 10 Gani kada may kaigay-onan nga makaimo kita ang mayadsa atun isigkatao indi ta pagpalampa-sun, kag labi run gid sa atun kaparionga mga tomoloo.

Kataposan nga Paandam11 Digi sa kataposan ang solat nga

dia ako ron mismo (si Pablo) ang na-gasolat. Ta sulunga nindo kon pai-wan kabaraul ang mga litra. 12 Angmga tao nga dato nga nagaruguskanindo nga kamo magpatori gostolang nga magpakita-kita sa andangkapario nga mga Judio nga naga-sonod sanda sa andang mga siri-monya. Ay ginaadlukan sanda nga

Galacia 6:13 318 Galacia 6:18basi kon ingaboton sanda kon itodlonanda nga ang kamatayun lang gid niCristo ang makalowas sa tao. 13 Bisangani sanda mismo nga nagparatoriara nagasonod sa Kasogoan. Gostonanda lang ngamagpatori kamo agudmay ipaadak sanda nga kamo naga-sonod kananda sa sirimonya nga dan.14 Para kanakun, ara iba akun ipabo-gal kondi anang kros atun GinoongJesu Cristo. Ay tungud sa anangpagkapatay sa kros, ang mga butangdigi sa kalibotanbali ara runkanakun,kag ako bali ara run da sa kalibotannga dia. 15 Bukun importanti konnatori kita okon ara, ang pinakaim-portanti tana kon kita ginbago ronang Dios. 16 Kabay pa nga ang tanannga mga tao nga ginpili ang Dioskag nagasonod sa akun ginatodlo ngadia kaloyan na kag tawan mayad ngapagkaboi.

17 Alin dadi, ayaw nindo ako ronpaggoloa. Ang mga pali sa akunlawas nagapamatood nga ginasonodko anang mga sogo ni Jesus.

18 Mga kabogto, kabay pa ngakaloyan kamo ra gid atun GinoongJesu-Cristo. Amin.

Efeso 1:1 319 Efeso 1:21

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Efeso

1Ako si Pablo nga apostol ni CristoJesus sono sa kabubutun ang Dios.Nagapangomosta ako kanindo ngamga tomoloo dian sa Efeso, kamo ngamga matutum sa indong pagsonodkay Cristo Jesus.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga atun Tatay kag niGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan.

Mga Bindisyon nga Ispiritoanun3 Magpasalamat kita sa Dios kag

Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo! Tun-gud nga kita kay Cristo, gintawanna kita ang tanan nga mayad parasa atun ispiritoanun nga kaboi. Dianga mga bindisyon alin sa langit.4 Bisan ang ara pa maimo ang kalib-otan, ginpili kita run nga lagi ang Diosnga maging ana tungud nga kita kayCristo, agud nga kita maging balaankag ara kasawayan sa anang panu-lung. Tungud sa anang pagigogmaang Dios kanatun, 5 ginplano na runnga lagi nga kita maging anang mgabata paagi kay Jesu-Cristo. Mamandia anang gosto kag anang kabubu-tun. 6Dayawon ta ang Dios tungud saanang makatiringala nga kalooy ngaanang gintaw kanatun paagi sa anangpinalangga nga Bata!

7-8 Ay paagi sa anang dogo niCristo gintobos kita, nga ang gostonga ambalun, ginpatawad atun mgasala. Mabaul kag doro gid anangkalooy ang Dios kanatun. Gintawanna kita kaaram kag pagintindi 9 agudmaintindian ta anang sikrito ngaplano nga anang imoon paagi kayCristo 10 kon magabot ron ang orasnga anang gintaning. Sono sa anangplano gosto na nga tibyogon angtanan nga sa langit kag sa logtakag ipasakup sa anang pagdomara niCristo.

11 Ang tanan nga mga butang gi-naimo ang Dios sono sa anang planokag sa anang gosto. Kag sono saanang plano nga lagi ang ona, ginpilina kami nga maging ana sa amunpagpakigtingub kay Cristo, 12 agudnga kami nga naona nga naglaum kayCristo magdayaw kanana. 13 Kag patikamo naging kay Cristo ron da pagk-abati nindo ang kamatoodan, angMayad nga Barita nga si Cristo ma-man ang makalibri kanindo sa silotnga ara kataposan. Pagtoo nindokanana, gintaw ang Dios ang IspiritoSanto nga anang ginpangako bilangtanda nga kamo kanana run. 14 AngIspirito Santo nga dia maman angkarigunan nga mababaton ta anangpangako ang Dios para kanatun bi-lang anang mga bata, nga maangkunta gid ang komplito nga kalowasan.Kag sa toladia dayawon tana.

Anang Pangamoyo ni Pablo15 Gani pagkabati ko parti sa in-

dong pagtoo kay Ginoong Jesus kagsa indong gogma sa tanan nga mgabata ang Dios, 16 doro gid akun pag-pasalamat sa Dios tungud kanindo.Kag ginapangamoyo ko kamo pirmi.17 Ginapangayo ko sa Dios atun Gi-noong Jesu-Cristo, ang Tatay ngamakagagaum, nga anang Ispirito angmagtaw kanindo kaaram kag pasana-gan kamo ang kamatoodan parti saDios agudmakilala nindo tana gid ngamayad. 18 Kabay pa nga pasanagunna indong isip agud maulaman nindokon ano gid atun ginalauman tungudsa anang pagtawag kanatun nga mag-ing anang mga bata, kag agud maula-man nindo ra kon pira karaku kagkon pira kasadya ang sorobliun ngaanang ginpangako sa anangmga bata.19 Ginapangamoyo ko ra nga maula-man nindo anang gaum ang Dios ngaindi matupungan kag digi kanatunnga nagatoo kanana. Dia nga gaum20 maman ra anang gingamit sa pag-banaw kag pagpapongko kay Cristosa anang too doto sa langit. 21 Gani

Efeso 1:22 320 Efeso 2:16sa idalum anang gaum ni Cristo angtanan nga nagapangona kag nagado-mara, kag ang mga may awtoridad,kag miski sino pa nga may podir. Angtitolo nga gintaw kay Cristo indi rungid matupungan dadi okon bisan saparaaboton pa. 22 Ang tanan ngamga butang ginpaidalum ang Dios saanang gaum ni Cristo, kag ginimo natana nga manogdomara sa tanan ngamga butang agud maboligan na angmga tomoloo 23 nga maman anangpinakalawas kag kabilogan. Kag siCristo maman ra ang nagaimono satanan-tanan.

2Ang Ona Kamo Patay, Piro Dadi Boi

Kamo Ron1 Ang ona patay kamo sa panulung

ang Dios tungud sa indong mga pag-soway kagmga sala. 2Ginsonod nindoang malain nga pagginawi ang mgatao digi sa kalibotan. Mga ginsaku-pan kamo ni Satanas nga maman angnagaari samga ispirito nga nagagaumdigi sa ibabaw ang kalibotan. Kagtana ra ang ispirito nga nagagaum samga tao nga ara nagatoman sa Dios.3Ang ona pario kita ra kananda; nagk-aboi kita sono lang gid sa atun gosto.Anang naliagan atun isip kag atunlawas maman atun ginsonod. Kagsa atun kaimtangan nga dato anay,kabilang kita ra kananda tanan ngadapat silotan.

4 Piro maloloyon gid ang Dios, kagmabaul anang pagigogma kanatun.5 Bisan patay kita sa anang panu-lung tungud sa atun mga sala gin-boi na kita kaiban ni Cristo. (Ganipaagi lang sa anang kalooy ang Diosnalowas kita.) 6 Kag tungud saatun pagpakigtingub kay Cristo Jesusgintawan na kita ang bago nga kaboiagud magari kita kaiban kanana salangitnun nga ginarian. 7 Ginimo nadia agud maipakita na sa tanan saparaaboton nga mga inadlaw anangindi matupungan nga kalooy kagkaayad kanatun nga anang gintaw

paagi kay Cristo Jesus. 8-9 Ay tun-gud sa kalooy ang Dios nalowas kamopaagi sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo. Dia nga kalowasan rigalo angDios kag ara pagbasian sa indongmgainimoan, gani ara gid may maka-paadak. 10 Ginimo kita ang Dios, kagtungud sa atun pagtoo kay Cristo Je-sus gintawan na kita bagong kaboi,agud makaimo kita ang mayad. Ma-man dia anang plano ang Dios alin paang ona nga ginpaimo kanatun.

Ang mga Judio kag ang mga BukunJudio Nagkarasogot tungud kay Cristo

11 Dumdumun nindo indong kaim-tangan ang ona. Kamo natao ngabukun mga Judio kag ginakoon angmga Judio nga kamo ara rilasyonsa Dios tungud nga bukun kamopario kananda nga tinori. (Piro angpagtori nga dato sa lawas ra lang.)12 Dumdumun nindo nga dato anayara kamo pa kakilala kay Cristo. Arakamo kagapil sa banwa nga Israel, kagara kamo gid masakup sa mga kasog-tanan ang Dios para sa anangmga taonga ginbasi sa anang mga pangako.Nagkaboi kamo sa kalibotan nga dianga ara paglaum kag ara Dios. 13 Pirodadi tungud nga kamo kay Cristo Je-sus ron, kamo nga dato anay marayusa Dios, dadi naging marapit runpaagi sa anang dogo ni Cristo. 14 Kagpaagi sa anang pagkapatay, gingubana ang pinakapadir nga nagaulangkag nagapaaway sa mga Judio kag samga bukun Judio. Gani tana mamanang nagpakasogot kanatun. Ginda-pun na ang mga Judio kag bukun Ju-dio. 15 Ang padir nga anang gingubaara iba kondi anang Kasogoan angmga Judio nga poros lang mga sogokag mga rigolasyon. Ginimo na diaagud dapunun na ang mga Judio kagbukun Judio kanana, kag agud mat-apos andang pagaraway sa isara kagisara. 16Gani dadi bilang sangka lawasrun lang ang mga Judio kag bukunJudio, ay paagi sa anang kamatayunni Cristo sa kros gindora na atun

Efeso 2:17 321 Efeso 3:15pagdurumutan kag ginpapanombalikna kita sa Dios. 17 Nagabot digi siCristo kag ginwali na ang Mayad ngaBarita nga nagataw kalinung kanindonga bukun Judio nga ang ona marayusa Dios, kag kanamun ra nga mgaJudio nga marapit sa Dios. 18 Paagikay Cristo kita tanan, mga Judio kagbukun, sarang run makaparapit saAmay paagi sa sangka Ispirito Santo.

19 Gani dadi, kamo nga mga bukunJudio, bukun kamo ron taga-ibanglogar okonmga istrangiro, kondi mgakasimanwa run ang mga tomolookag mga mimbro anang pamilya angDios. 20 Kita nga mga tomoloo,atun kapario balay nga ang ginpatin-dugan bato. Kag si Cristo mamanang pinakabato nga pondasyon ngaginatindugan anang mga arigi angbalay. Ang mga apostol kag ang mgapropita ang Dios maman ang mgapinakaarigi. Kamo ang iba nga mgapinakamatirialis ang balay. 21 Paagikay Cristo ang tanan nga parti angbalay nagaarangut-angut agud mag-ing balaan nga timplo para sa Ginoo.22 Kag tungud nga kamo kay Cristo,kamo nakagapil run da sa ginaimonga dia nga balay nga ginaolian angDios paagi sa anang Ispirito.

3Anang Plano ang Dios sa mga bukun

Judio1 Maman dia ang kabangdanan

nga tungud kay Cristo Jesus ako (siPablo) ginpriso, ay nagwali ako ngakamo nga mga bukun Judio kagapilrun da sa anang ginaolian ang Dios.2Sigorado gid nga nabatian nindo ngasa anang kalooy ang Dios ako anangginsarigan nga maging manogbaritapara sa indong kaarayadan. 3 AngDios mismo ang nagpaulam kanakunanang sikrito nga plano para kanindonga mga bukun Judio. (Nakasolat akoron ang matagud parti digi. 4 Konmabasa nindo gani dato makikitanindo nga naulaman komanda anangplano ang Dios para kanindo paagi

kay Cristo.) 5Ang ona ara gid dia pag-paulaman ang Dios sa mga tao, pirodadi ginpaayag na run sa anang mgaapostolis kag sa mga propita paagi saanang Ispirito Santo. 6 Kag mamandia anang plano: nga paagi sa Mayadnga Barita parti kay Cristo, ang mgabukun Judio maging kaiban run angmga Judio nga magabaton sa anangmga pangako ang Dios, kag magingmga mimbro sanda run ang sangkalawas tungud nga sanda kay CristoJesus.

7 Sa kalooy ang Dios ako ginimo nanga manogwali ang Mayad nga Baritapaagi sa anang gaum. 8 Isipa nindoron lang! Ako gid ang pinakakubussa tanan nga mga tomoloo, piro akoanang gintawan ang Dios ang pri-bilio nga isogid sa mga bukun Judioang Mayad nga Barita parti sa mgabindisyon alin kay Cristo. Dia ngamga bindisyon abonda kag indi gidmaabot isip. 9 Ang Dios nga nagimoang tanan nga butang ara gid nag-sogid sa bisan kino kon ano anangsikrito nga plano. Piro dadi ginsogona ako nga ipasanag sa tanan konpaiwan na ginapatoman anang planonga dato, 10 agud paagi sa mga to-moloo maipakita na dadi sa mga na-gapangona kag samgamay awtoridaddoto sa kalangitan kon paiwan anangkaaramnga anang ginapaayag sa sari-sari nga paagi. 11 Dia maman da lagianang plano miski ang ona pa, kagnatoman na run paagi kay Cristo Je-sus nga atun Ginoo. 12 Tungud ngakita kay Cristo kag tungud sa atunpagtoo kanana, makaparapit kita saDios nga ara kaadluk okon pagpan-galangan. 13 Gani nagapangabay akokanindo nga indi kamo magparoyatungud sa akunmga ginaantos, ay diapara sa indong kaarayadan.

Anang Gogma ni Cristo14 Kon maisip ko anang ginplano

ang Dios nagalood ako sa pagsimbakanana, 15 nga maman anang Tatayang tanan nga digi sa kalibotan

Efeso 3:16 322 Efeso 4:16kag doto sa langit nga anang gi-natawag nga mimbro anang pamilya.16 Makatiringala anang gaum. Ganiginapangamoyo ko kanana ngatawan na gaum kag kabaskug indongispiritoanun nga kaboi paagi sa anangIspirito, 17 agud si Cristo magaoli saindong tagiposoon tungud sa indongpagtoo. Ginapangamoyo ko ra ngamagpanggamot kamo kag magrigunsa anang gogma ang Dios, 18 agud ngakamokag ang iba pa ngamga tomoloomakaangupkonpira gid kabaul ananggogma ni Cristo kanatun. 19Kabay panga indong maulaman anang gogma,bisan matood nga indi gid maabotisip; agud ang tanan nga dian sa Diosmaging dian ra kanindo.

20 Dayawon ang Dios, tungudnga paagi sa anang gaum nga digikanatun, anang maimo sobra pasa atun ginapangayo okon ginaisip.21 Dayawon tana sa tanan ngaoras asta kon sano tungud sa mgakaarayadan nga anang ginimokanatun nga mga tomoloo paagi kayJesu-Cristo. Amin.

4Sangka Lawas sa kay Cristo

1 Karon, bilang priso tungud saakun pagsirbi kay Cristo, ako naga-pakitloy kanindo ngamagkaboi kamonga bagay ra bilang mga tinawagang Dios. 2 Maging mapainubusunkamo kag malolo sa isara kag isara.Magigogmaan,magpinasinsyaun, kagagoantaun nindo anang kakolanganang isara kag isara. 3 Imoratan nindonga ipadayon indong pagtiribyog ngaalin sa Ispirito Santo paagi sa indongmayad nga pagkaraiban. 4 Ay kitanga mga tomoloo sangka lawas lang,kag sangka Ispirito Santo lang angnagaistar kanatun. Isara ra lang atunpaglaum, ay pario kita ra nga na-gaulat sa anang ginpangakopagtawagna kanatun. 5 May sangka Ginookita lang, sangka pagtoo, kag sangkakabangdanan kon basi ginbunyagan

kita. 6 May sangka Dios kita ra langkag tana maman anang Tatay angtanan. Tana nagaari, nagapangikot,kag nagaistar kanatun tanan.

7 Piro bisan sangka lawas kita lang,may iba-ibang abilidad nga gintaw niCristo sa kada isara kanatun sono saanang gosto nga itaw. 8 Pario anangkoon sa Kasolatan,“Pagsaka na sa langit doro nga mga

biag anang ginpandara.Kag ginpanawan na iba-ibang abili-

dad ang mga tao.”9 (Karon, ano anang kaologan angnagsaka tana sa langit? Dia na-gakaologan nga naglosong tana anaydigi sa logta. 10 Kag tana nganaglosong maman da ang nagsakasa ibabaw pa ang mga langit agudmapono na ang tanan.) 11Ang iba gin-imo na nga apostolis, ang iba propita,ang iba manogwali ang Mayad ngaBarita, kag ang iba pastor kagmanog-todlo. 12 Dia ginimo na agud ipri-parar ang tanan nga mga tomoloo sapagsirbi sa Dios kag agud magoswagang mga tomoloo nga maman anangpinakalawas. 13 Sa toladia nga paagimagaparario atun pagtoo kag pagk-ilala sa anang Bata ang Dios agudmaging ara kakolangan atun paggi-nawi kag maging pario gid kay Cristo.14 Kag kon maabot ta run dan bukunkita run pario sa bata nga darara-daraun sa sari-sari nga mga pan-odlo nga ginatodlo ang mga tao ngaanad magpandaya kag magbaliskadang kamatoodan. 15 Sa baylo ngakita magimo pario andang ginaimo,isogid ta ang kamatoodan nga maygogma, agud maging pario kita kayCristo nga atun pinakaolo. 16 Paagisa anang pagdomara, ang bilog ngalawas nagaarangut-angut, kag angkada parti nagaboroligan. Kag konang kada parti osto anang ginaimotungud sa gogma sa isara kag isara,ang bilog nga lawas magatobo kagmagarigun.

Ang Kaboi nga Ginbago ni Cristo

Efeso 4:17 323 Efeso 5:517 Gani sa aran ang Ginoo, gina-

paandaman ko kamo nga indi kamoron magpangaboi pario sa mga taonga ara kakilala sa Dios. Ara po-los andang isip 18 tungud nga nadu-luman gani andang pagintindi partisa mga ispiritoanun nga butang. Bu-lag sanda sa kaboi nga ginataw angDios tungud nga ara sanda kaulamang mga butang nga parti sa Dios, aymasyado katugas andang mga tagi-posoon. 19 Ara sanda run uya. Ganiporos kauruya andang ginaimo kagsigi lang andang imo ang malain ngaara gid pugung-pugung.

20 Piro kamo tana bukun toladanindong gintonan parti kay Cristo.21 Kabay naulaman nindo ang partikay Cristo, kag tungud nga kamokanana gintodloan kamo ang kama-toodan nga dian kay Jesus. 22 Ganibayai nindo indong dati nga ogalinga naboyo sa malain nga pagginawi.Indong dati nga pagkatao nga datomaman ang nagasisti kanindo paagisa anang malain nga mga andum nganagadaya kanindo. 23Pabagoannindoindong mga tagiposoon kag indongmga pangunauna. 24 Ipakita nindonga kamo ginbago ron ang Dios kaggintawan kaboi nga pario ang kanana,ang osto nga kaboi nga matarung kagbalaan.

25 Gani indi kamo magbinotig.Ang kada isara dapat magsogid angmatood sa anang kabogto kay Cristo,ay kita tanan mga mimbro ronang sangka lawas. 26 Kon masilagkamo magandam kamo nga indikamo magkasala. Kag indi nindopagpaboayun indong kasilag sa bilognga adlaw. 27 Ayaw nindo pagtawilogar si Satanas. 28 Ang nagasaripanakaw anay indi run magpanakaw,kondi magpangita sa mayad ngapaagi, agud makataw tana ra sa mgapobri. 29 Indi kamo magambal angmaririmo, kondi ang mayad ngamga ambal nga makabolig sa indongkapario kag bagay sa okasyon, agud

makataw kamo kaarayadan sa mganagaparamati. 30 Indi kamo magimoangmga butang ngamakataw kasubusa anang Ispirito Santo ang Dios. Ayang Ispirito Santo nga diamaman angpinakatanda nga kamo ana ang Dios,kag garantia nga makalibri kamoron sa paraaboton nga adlaw angpagukum. 31 Isikway nindo ang tanannga paginanakit, pagkamainitun angolo, kag ang kasilag. Indi kamo ron damagboroyayawan, okon magambalang malain kontra sa isara kag isara,okon magdurumutan. 32 Indongimoon tana, magarayadan kamo.Maging malolo kamo sa isara kagisara kag magparatawadan kamopario anang pagpatawad ang Dioskanindo paagi kay Cristo.

5Magkaboi Kamo Bilang mga Tao nga

Nasanagan1 Tungud nga kamo mga

pinalangga nga mga bata ang Dios,wadun nindo tana. 2 Dapat pirminga makita sa indong kaboi ngaginaigogma nindo ang iba parioanang pagigogma ni Cristo kanatun.Ay gintaw na pa gani anang kaboipara kanatun bilangmaamot nga aladsa Dios.

3 Tungud nga kamo mga bata runang Dios, bukun bagay nga ambalunkamo angmga tao nga kamo nagaimoang mga butang nga marisna parioang pagolid sa bukun indong asawa,okon paginakug. 4 Kag bukun rabagay nga kamo magdinopak, okonmagambal ang ara polos nga mgasogidanun kag marimo nga mga oro-gorog. Ang dapat tana magpasala-mat kita sa Dios. 5 Tandaan nindogid nga indi makasulud sa Ginarianni Cristo kag ang Dios ang mga taonga nagapakigolid sa bukun andangasawa, ang mga tao nga marisna an-dang ginaimo, kag ang mga akug. (Ayang paginakug sangka klasi ra ngapagsimba sa mga dios-dios, tungudnga kon akug ang tao ginapasolabi

Efeso 5:6 324 Efeso 5:29na ang mga butang digi sa kalibotankaysa Dios.)

6 Tungud sa toladia nga mga gi-naimo ang mga tao sisilotan sandaang Dios, ay ara sanda nagatomankanana. Gani indi kamo magpalokosa iba nga nagakoon nga ang mgabutang nga dia bukun marimo. 7 Indikamo ra magsari tabid sa toladannga mga tao. 8 Ang ona indongisip naduluman ra, piro dadi tungudnga kamo sa Ginoo ron, nasanagankamo ron. Gani ipakita nindo saindong pagkaboi nga kamo nasana-gan run. 9 (Ay kon ang tao nasana-gan run maulaman mo nga lagi tun-gud nga anang inimoan poros mayad,matarung, kag ginasonod na angkamatoodan.) 10 Imorati nindo ngamaulaman kon ano anang gosto angGinoo nga indong imoon. 11 Indikamo magirug sa mga ara polos ngaginaimo ang iba nga naduluman, sabaylo ipasanag nindo kananda ngamalain andang ginaimo. 12 (Kauruyabisan sambitun ang mga butang ngaandang ginaimo sa sikrito.) 13 Konpasanagan nindo sanda andang mgaginaimo, maulaman nanda nga datosala manda. 14 Ay masanagan angmiski ano kon nalanyagan run angkamatoodan. Maman dan nga na-gakoon,“Pagbogtaw, ikaw nga nagakatorog,Pagbangon alin sa mga patay,Kag si Cristo magasanag kanimo.”

15 Gani andaman nindo konpaiwan indong pagkaboi. Indi kamomagkaboi pario sa mga tao nga arakaintindi, kondi magkaboi kamobilangmga tao nga nakaintindi anangkabubutun ang Dios. 16 Indi nindopagoyang-oyangun indong tyimpo,kondi gamitun nindo sa pagimo angmayad, tungud nga malain anangdalagan ang kalibotan. 17 Indi kamomagpaomang-omang kondi isipunnindo kag intindiun kon ano anangkabubutun ang Ginoo.

18 Indi kamomagpalingin samga ir-inumun, nga nagapabasta-basta langindong kaboi. Magpapono kamo tanaang Ispirito Santo. 19 Kon kamonagatiripon gamita nindo ang mgasalmo kag mga kanta nga nagadayawsa Dios. Kag kon magkanta kamodapat alin gid sa indong tagiposoon.20 Paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristomagpasalamat kamo pirmi sa Diosnga Amay para sa tanan nga butang.

Ang Magasawa21 Magpasakup kamo sa isara kag

isara tungud sa indong pagtaod kayCristo.

22 Kamo nga mga babai, mag-pasakup kamo sa indong asawa, pariosa indong pagpasakup sa Ginoo. 23Ayang lalaki ang pinakaolo samagasawapario ra nga si Cristo ang pinakaolosa mga tomoloo nga maman anangpinakalawas, kag tana andang Man-lolowas ra. 24 Gani kon paiwan ngaang mga tomoloo nagapasakup kayCristo, ang mga babai nga may asawadapat ra gid nga magpasakup sa an-dang asawa.

25 Kamo tana nga mga lalaki,palanggaa nindo indong asawa pariora sa anang pagpamalangga ni Cristosa mga tomoloo. Tungud sa anangpagpamalangga kanatun ginalad naanang kaboi 26 agud batonon kitaang Dios, pagkatapos nga kita anangnalimpyoan paagi sa pagbunyag ngakaiban ang pagambal. 27 Dia ginimona ra agud kita nga mga tomoloomababaton na bilang anang asawanga masadya gid, balaan, kag arakasawayan; pario sa nobya nga aradipikto okon korinut okon ano panga dipirinsya. 28 Gani ang mgalalaki dapat gid nga magpalanggasa andang asawa pario sa andangpagpalangga sa andang kaogalingunnga lawas, tungud nga ang magasawaisara run lang. Ang nagapalanggasa anang asawa nagapalangga saanang kaogalingun. 29Ara tao nga aranagaigogma sa anang kaogalingun

Efeso 5:30 325 Efeso 6:16nga lawas, kondi ginapakaun na kagginaasikaso. Toladia anang ginaimoni Cristo kanatun nga nagatookanana, 30 tungud nga kita mamananang pinakalawas. 31 Ang Kasolatannagakoon nga ang magasawa isararun lang. Ay makon doto, “Anglalaki magapabulag sa anang tataykag sa anang nanay, kag magadapunsa anang asawa. Kag sanda ngadarwa maging isara run lang.”32Makatiringala ang kamatoodan ngadia nga ginapaayag, kag makokoonko nga maman dia ang kaalimbawaanang rilasyon ni Cristo sa tanan nganagatoo kanana. 33 Gani kamo ngamga lalaki, palanggaun nindo indongasawa pario sa indong pagpalanggasa indong kaogalingun. Kag kamonga mga babai, taodon nindo indongasawa.

6Ang Mga Bata kag ang mga

Ginikanan1 Kamo nga mga bata, tomanun

nindo indong mga ginikanan, ay diadapat gid man nga imoon bilang ma-tood nga Kristiano. 2 Kabay makonang Dios, “Taoda imong tatay kagnanay.” Maman dia ang ona ngasogo nga may dogang pa nga pan-gako, 3 ay makon na, “Agud magingmayad imong paraaboton kag maga-lawig imong kaboi digi sa kalibotan.”

4 Kamo nga mga ginikanan, indinindo pagpaugutun indong mga batapaagi sa sobra nga pagdisiplina. In-dong imoon tana, sagodon nindosanda sa anang pagdisiplina kag pan-odlo ang Ginoo.

Ang mga Oripun kag ang mgaAgalun

5 Kamo nga mga oripun, tomananindo indong mga agalun nga digisa logta nga may pagtaod kagpagkaadluk kananda. Magobra kamoang tuduk sa tagiposoon kag sirbiannindo sanda nga midyo si Cristoindong ginasirbian. 6 Gani magobrakamoang tuduk sa indong tagiposoon

bilang mga oripun ni Cristo nganagaimo anang kabubutun ang Dioskag bukun nga pakita-kita lang agudmalipay sanda. 7 Imoa nindo indongobligasyon sa mayad nga kabubutunbilangmga oripun. Bilanga nindo ngaang Ginoomaman indong ginasirbiankag bukun angmga tao. 8Dumdumunnindo nga ang Ginoo maman angmagabalus sa kada isara sono saanang ginaimo nga mayad, oripuntana man okon bukun.

9 Kag kamo nga mga agalun, mag-pasonaid kamo ra sa indong mgaoripun. Indi nindo sanda pagpau-gun ay dumdumun nindo nga kamokag indong mga oripun may sangkaagalun lang sa langit kag ara tanamayginapasolabi bisan sino.

Mga Panagang kontra kay Satanas10 Bago ako magtapos ginabilin

ko gid kanindo nga magpakabaskugkamo sa Ginoo paagi sa anang gaum.11 Gamita nindo ang tanan nga ar-mas nga gintaw ang Dios agud mak-abatok kamo sa anang mga malainnga paito ni Satanas. 12 Tungud ngaatun kontra bukun mga tao, kondiang mga ispirito nga nagapangonanga may gaum kag nagaari sa kadu-luman digi sa kalibotan, kag ang mgamalain nga mga ispirito nga dian saibabaw. 13 Gani gamita nindo angmga armas nga gintaw ang Dios, agudkon magabot ang oras nga solongonkamo ang kaaway indi kamo mapirdi;kag pagkatapos marigun kamo pa ragid. 14Magpriparar kamo pirmi. Isootnindo bilang indong pinakaakus angkamatoodan, kag gamitun nindo angkatarungan bilang pinakapanagangsa indong dugan. 15 Magpripararkamo pirmi sa pagsogid ang Mayadnga Barita nga parti sa kalinung ngaginataw ang Dios. Maman dia in-dong pinakasapatos. 16 Loas dian,gamita nindo ra sa tanan nga orasindong pagtoo bilang indong pinaka-panagang agud indi kamo pagdolotananang mga pagtintar ni Satanas nga

Efeso 6:17 326 Efeso 6:24midyo sa nagadabadaba nga mga odi-ong. 17 Kag batona nindo ra ngapinakahilmit sa indong olo ang pag-dumdum nga kamo ginpatawad runang Dios sa indong mga sala. Batonanindo ra anang ambal ang Dios ngapinakaispada nga gintaw ang Ispiritoagud ibatok sa kaaway. 18 Kag mag-pangamoyo kamo pirmi nga taban-gan kamo gid ang Dios. Sa tanan ngaoras magpangamoyo kamo sa boligang Ispirito Santo. Indi kamo gidmagpabaya-baya, kondi magpadayonkamo gid pangamoyo kag indi nindopaglipatan nga sambitun ang tanannga mga bata ang Dios. 19 Kag akoipangamoyo nindo ra nga boligan akoang Dios kon ano akun dapat iambal.Kag ipangamoyo nindo nga indi akopagadlukanmagambal parti saMayadnga Barita nga ang ona ara pagsogi-dan. 20 Ay ako anang ginpadaraang Dios agud iwali ko ang Mayadnga Barita nga dia. Kag tungud saakun pagwali ako digi dadi sa prisoan.Gani kon maimo ipangamoyo nindoako nga indi ako gid pagadlukan sapagambal ay maman dia nga obraanang gintaw ang Dios kanakun.

Ang Kataposan21 Si Tiquico ron lang ang maga-

barita kanindo parti sa akun kaim-tangan kag ginaimo digi. Pinalanggatana nga kabogto kay Cristo kagmasarigan nga sorogoon ang Ginoo.22 Ginpadara ko tana dian agud ma-sogidan na kamo parti sa amun kaim-tangan digi kag agud mapabaskug nakamo.

23 Mga kabogto, kabay pa ngakaloyan kamo ra gid ang Dios ngaTatay kag atun Ginoong Jesu-Cristonga maging malinung indong kaim-tangan dian, kag magdogang pa gidindong pagtoo kag pagirigogmaan saisara kag isara. 24 Kabay pa ngakaloyan gid ang Dios ang tanan nganagaigogma ang ara kataposan ngapagigogma sa atun Ginoong Jesu-Cristo.

Filipos 1:1 327 Filipos 1:21-23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Filipos

1 Ako nga si Pablo kag akun kaibannga si Timoteo nga mga sorogoonni Cristo Jesus nagapangomostakanindo nga mga tomoloo diansa Pilipos, pati run da sa mganagadomara kanindo kag sa andangmga kabolig.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga atun Tatay kag niGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo sa anangmga Ginasolatan

3 Kada madumduman ko kamo na-gapasalamat ako sa Dios. 4 Kag kadamagpangamoyo ako para kanindonalilipay ako, 5 tungud nga kaiban kokamo sa pagpalapnag ang Mayad ngaBarita parti kay Cristo alin pa ang onaasta dadi. 6 Mayad anang ginomp-isaan ang Dios nga imoon sa indongmga kaboi kag nasisigoro ko nga danmagapadayon asta sa adlaw nga siCristo Jesus magbalik. 7 Dapat langgid nga toladia akun pagdumdumkanindo tanan tungud nga palanggako kamo. Ay naging kabolig ko kamosa obra nga gintaw ang Dios kanakun,bisan pa dadi nga napriso ako nganagapamatood kag nagadipindi angMayad nga Barita sa mga nagakontra.8NaulamanangDios ngamabaul akunkaidlaw kanindo; ay ginaigogma kokamo pario sa anang pagigogma niCristo Jesus kanindo.

9 Ginapangamoyo ko nga magdo-gang pa gid indong pagirigogmaansa isara kag isara, nga may ostonga kaaram kag mga pagangup,10 agud makapili kamo kon anogid ang pinakamayad kag agudmaging limpyo indong kaboi kag arakasawayan konmagabot ron si Cristo.11Kabay pa nga sa bolig ni Jesu-Cristomaging matarung ang tanan nga

indong ginaimo agud madayaw gidang Dios.

Si Cristo mismo ang Importanti12Mga kabogto ko kay Cristo, gosto

ko nga maulaman nindo nga ang mganagkaratabo kanakun nakabolig ngamayad sa pagpalapnag ang Mayadnga Barita. 13 Ay naulaman run angtanan nga goardya digi sa palasyopati ang iba pa nga mga tao nga akoginpriso tungud nga ako anang so-molonod ni Cristo. 14 Kag tungud rasa akun pagkapriso nga dia, nagrigunpa gid anang pagtoo sa Ginoo angkadoroan sa atun mga kabogto. Ganinagisug sanda pa gid sa pagwali angMayad nga Barita. 15 Matood ngaang iba nagawali parti kay Cristo tun-gud nga naakig sanda kanakun kaggosto nanda ngamalabawan ako, piroang iba tanamayad andang katoyoan.16 Nagawali sanda tungud nga ginai-gogma nanda ako kag gosto nandanga magbolig kanakun, ay naula-man nanda nga ginbutang ako digiagud dipindian angMayad nga Barita.17 Ang mga naakig kanakun bukunsinsiro sa andang pagwali parti kayCristo, ay andangkatoyoan sa pagwalipara lang gid sa andang kaogalingun.Andang pagsarig, mintras digi ako saprisoan madugangan nanda pa gidakun pagantos tungud sa andang gi-naimo nga dan.

18 Piro ara tana dan kaso kanakun.Nalilipay ako pa gani abir kon anoandang katoyoan sa pagtodlo, tamaman okon bukun, basta ginawali siCristo. Kag malilipay ako pa, 19 aynaulaman ko nga paagi sa indongmga pangamoyo kag sa bolig anangIspirito ni Jesu-Cristo malilibri akodigi. 20 Mabaul gid akun andum kagpaglaum nga indi ako gid mauyan,kondi pario angdatimagingmatutumako ra dadi, agud nga paagi sa akunkaboi, okon sa akun kamatayun, ma-dayaw si Cristo. 21-23 Para kanakun,akun kaboi para kay Cristo. Kag konakomanmapataymay pakinabang pa

Filipos 1:24 328 Filipos 2:13ra gid, ay makakaiban ko tana run.Indi ko maulaman kon diin digi sadarwa akun piliun, tungud nga gostoko ron magona kanindo sa isarangkinaboi kag maging kaiban run niCristo, ay maman dia ang pinaka-mayad para kanakun. Piro kon saakun pagpabilin digi may maimo akopa, mayad ra dato. 24 Kag importantipara kanindo kon mapabilin ako digi.25 Tungud nga naulaman ko dan, na-sisigoro ko nga indi ako pa mapatayagud maboligan ko kamo nga tananpara magdogang pa gid indong pag-too kag kalipay. 26Kag kon makabalikako ron dian kanindo labi run gidngamay rason kamo sa pagdayaw kayCristo Jesus tungud kanakun.

27 Piro makabisita ako man diankanindo okon indi, ang importantigid tana nga indong kaboi ginabasinindo sa Mayad nga Barita ni Cristo,agud mabaritaan ko nga marigunkamo nga nagaorogyon gid sa indongpagimorat para sa osto nga pagtoonga sono sa Mayad nga Barita. 28 Indikamo gid magkaadluk sa mga na-gakontra kanindo. Ay kon kamo aranaadluki tanda dia ang Dios kanandanga sanda ang sirilotan kag kamotana malolowas. 29 Ay ang gintawnga pribilio kanindo bukun lang ngakamo magtoo kay Cristo kondi ma-gantos ra para kanana. 30 Dadimagkaraiban kita run nga nagaantostungud sa Mayad nga Barita. Mamandia ang mga pagantos nga indongnakita nga akun naagian ang ona, kagasta dadi nababaritaan nindo nga na-gaantos ako pa ra gid.

2Anang Pagpaubus ni Cristo

1 Kabay tungud nga kamo kayCristo ron nagabaskug indongbuut. Malipayun kamo tungud nganaulaman nindo nga ginaigogmakamoni Cristo. Kag kabaymaymayadkamo nga rilasyon sa Ispirito Santo,kag malolo kamo ron kag maloloyon

sa isara kag isara. 2 Gani dadi maypangabay ako kanindo: para malobosgid akun kalipay magirigogmaankamo kag magorogyon. Kabay panga magparario indong mga isip kagkatoyoan. 3 Indi kamo magimo bisanano tungud sa inakug nga andumokon agud magpataas-taas indongkaogalingun sa indong kapario.Indong imoon tana, magpaubuskamo kag isipun nindo nga masmayad indong kapario kaysa kanindo.4 Bukun lang indong kaarayadanindong isipun kondi dumdumunnindo ra anang kaarayadan ang iba.5Dia indong dapat imoon nga mamanra anang ginimo ni Cristo Jesus.6 Bisan pario tana sa Dios, ara

tana nagpangagaw anangpagkatupung sa Dios.

7 Kondi ginoba na anang pagka-Dioskag nagpakatao digi sa kalib-otan, kagnagingpario sa soro-goon.

8Ang naging tao tana run, nagpaubustana anang kaogalingun kagnagingmatinomanunmiski sakamatayun sa kros.

9Maman dan nga ginpataas tana angDios kag gintawan titolo ngalabaw sa tanan,

10 Agud nga ang tanan nga sa langitkag digi sa kalibotan pati angsa idalum ang logta magloodkag magsimba kanana,

11 Kag ang tanan magkilala nga siJesu-Cristomaman ang Ginoo.Kag dia magataw kadayawansa Dios nga Amay.

Maglanyag Kita nga Midyo mgaBitoon

12 Mga inigogma ko nga mgakabogto, ang dian ako pa kanindopirmi kamo ra nga lagi nagatomankanakun. Kapin pa dadi nga araako ron dian kanindo mas kinanglanrun gid nga tomanun nindo akunginakoon. Magpadayon kamo sapagpangabudlay para sa indongkalowasan nga may pagtaod kagkaadluk sa Dios. 13Ay ang Dios mismo

Filipos 2:14 329 Filipos 3:4maman ang nagataw kanatun angandum kag abilidad nga magimoanang kabubutun.

14Miski ano indong ginaimo, imoanindo nga ara riklamo okon baraisan,15 agud maging waran kamo nga mgabata ang Dios nga limpyo kag arakasawayan sa indong pagkaboi bisandigi kamo pa sa kalibotan nga dia ngaang mga tao malain kag makasasala.Dapat indong kaalimbawa pario samga solo nga nagalanyag kananda,16 ay ginasogid nindo kananda anangambal ang Dios nga nagataw kaboinga ara kataposan. Gani sa pagbalikni Cristo malilipay ako tungud ngamay polos ra gid akun pagpangabud-lay dian kanindo.

17 Indong pagtoo pario sa alad ngaginataw sa Dios. Kag kon kinanglangid nga akun dogo iola ko para sa in-dong alad nga dan malilipay ako. Kagbukun lang ako ang malipay kondipati kamo. 18 Gani magkalipay kamora. Magkalipay kita tungud sa akunpribilio nga dia.

Si Timoteo kag si Epafrodito19 May pagsarig ako kay Ginoong

Jesus nga madali ko ron da ngamapaayan dian kanindo si Timoteo,agud malilipay ako ra kon mabari-taan na ako parti sa indong kaimtan-gan. 20 Tana lang gid akun naula-man nga nagadumdum matood pariokanakun para sa indong kaarayadan.21 Ang iba tana andang kaogalin-gun lang gid nga kaarayadan an-dang ginadumdum kag bukun angkay Jesu-Cristo. 22 Piro naulamannindo mismo kon paiwan ginpakitani Timoteo nga mayad anang ogali.Tana midyo sa akun bata gid sa anangpagbolig kanakun sa pagpangwalianang Mayad nga Barita. 23 Nagaplanoako nga ipadara tana nga lagi diankanindo kon maulaman ko ron anangrisolta akun kaso. 24 Kag nagasarigako sa Ginoo nga madali ako ron damakaayan dian kanindo.

25 Naisipan ko nga kinanglanpaoliun ko dian atun kabogto nga siEpafrodito nga indong ginsogo digiagudmagbolig kanakun. Tana nagingkaiban ko sa pagpangabudlay kagpagdipindi sa kamatoodan samga na-gakontra. 26 Paoliun ko tana tungudnga ginapongaw tana run kanindokag indi tana run mapabutang digitungud nga nabaritaan nindo galinga tana nagmasakit. 27 Nagmasakittana matood kag maistan lang ganinapatay. Piro ginkaloyan tana angDios, kag bukun lang tana kondipati ako ra, ay ginlibri na ako samabaul nga kasubu. 28 Gani gostoko ron da gid nga paoliun tana dian,agud malipay kamo ra kon makitanindo tana, kag pati ako indi runda magsari palibug. 29 Kag bilangkabogto sa Ginoo batona nindo tananga malipayun. Ang mga tao ngapario kanana dapat padungugan.30 Ay maistan tana lang napataytungud sa anang pagsirbi kay Cristo.Napabutang anang kaboi sa piligroagud maboligan na ako bilang salikanindo.

3Ang Matood nga Matarung

1 Mga kabogto ko kay Cristo,magkalipay kamo sa Ginoo! Ara akoginatakai nga omanun ruman akunnasambit kanindo, ay dia para gidsa indong kaarayadan. 2 Magandamkamo sa mga Judio nagapirit kanindonga kamo toriun. Daw sa mga ayamang mga tao nga dan nga nagaimomalain. 3 Piro kita tana maman angmay matood nga tanda nga mgasomolonod kita ang Dios, tungud nganagasimba kita kanana paagi sa boliganang Ispirito kag nagakalipay kitasa atun rilasyon kay Cristo Jesus. Arakita nagasarig sa mga sirimonya okonsa atun mga ginaimo agud malowaskita. 4Kon sa bagay konmay dian ngamagkoon nga tana malolowas tungudsa anang pagsonod sa mga sirimonya,

Filipos 3:5 330 Filipos 3:21mas lalo ako gid ang makakoontoladan. 5 Tungud nga walo pa langka adlaw nga ako ginbata gintori akoron. Israelita ako, ay nabata ako satribo ni Benjamin. Gani kon pagka-Judio ang pagambalan, matood akogid tana nga Judio. Kon parti ra sapagtoman anang kasogoan ang mgaJudio, gintoman ko gid ay ako Pariseo.6 Kon kaugud ra ang pagambalan,poirti ako, ay ginpangingabot ko pagani ang mga tomoloo. Kag konparti sa pagsonod sa Kasogoan aramay isaway kanakun. 7 Dato anay diatanan nga mga butang ginakabig konga importanti para ako malowas,piro dadi ginabilang ko nga ara polostungud kay Cristo. 8 Bukun langdan, kondi ang tanan nga butangginakabig ko ron nga ara polos konikomparar sa akun pagkilala kayCristo Jesus nga akun Ginoo. Tungudkanana ginsikway ko ang tanan kagginakabig ko ron nga pario sa basoraagud maging akun si Cristo, 9 kagako kanana. Ara ako ron nagasarignga ako maging matarung paagi saakun kaogalingun nga pagimoratsa pagsonod ang Kasogoan, kondimatarung ako ron sa panulung angDios tungud sa anang ginimo kagpaagi sa akun pagtoo kay Cristo.10 Akun andum dadi ara iba kondinga makilala ko pa gid si Cristo,nga maikspirinsyaan ko anang gaumanang pagkabanaw kag makairug akosa anang mga pagantos asta magingpario kanana sa anang kamatayun.11 Kag sa toladia mabanaw ako ra.Kabay pa.

Akun Kaalimbawa Manogdalagan12 Ara ako nagakoon nga ara run

kolang kanakun, okon pirpikto akoron. Piro nagapadayon ako sa pag-panikasug nga maabot ko dan ay ma-man dan anang katoyoan ni CristoJesus kanakun kon basi ginbuul naako. 13 Mga kabogto ko kay Cristo,ara ako nagaisip nga naabot ko ronang pario dan nga kaboi. Piro akun

ginaimo dadi, ara ko ron ginaisipaang nakalubas, kondi ginaimoratanko gid nga maabot akun ginaingabot.14 Kon sa mga manogdalagan, na-gapadayon ako sa pagimorat ngamaabot ko anang turugkaan ang dar-alaganun, agud makabaton ako angprimyo. Dia nga primyo ara ibakondi anang pagtawag kanatun angDios nga magkaboi kita doto sa langitpaagi kay Cristo Jesus.

15 Toladan nga pagimorat ang da-pat imoon ang tanan nga mga to-moloo nga marigun run sa pagtoo.Karon, kon kamo ara nagakompormi,ipakita ra kanindo ang Dios nga tamamanda dan. 16 Basta padayonon taatun pagsonod sa mga kamatoodannga atun natonan.

17 Mga kabogto, wada nindo ako.Kag may mga tao ra dian nga pariogid kanamun andang kaboi. Wadunnindo ra sanda. 18 Ay kon kapira koron ioman-omanun ang ona, kag dadiginapadumdum ko kamo roman ngamay pagtangis, nga doro ang naga-sonod kono kay Cristo piro nakikita saandang kaboi nga sanda nagakontrasa mga ginatodlo parti sa anang ka-matayun ni Cristo sa kros. 19 Anangparaaboton ang mga tao nga danmadodora lang, ay andang tian ma-man andang pinakadios. Ginapabogalnanda pa ang mga butang nga andanandang ikauya. Kag ara sanda ibanga ginaisip kondi ang mga butangnga digi sa kalibotan. 20 Piro kitatana, ang langit maman atun matoodnga banwa kag alin doto ginapaabot-abot natun anang pagabot atun Man-lolowas nga si Ginoong Jesu-Cristo.21 Pagabot na digi, atun mga lawasngamaroya kag napapatay bagoon napario sa anang lawas nga bagay salangit. Dia imoon na paagi sa ananggaum nga makapasoko sa tanan ngamga butang.

4Mga Bilin

Filipos 4:1 331 Filipos 4:201 Gani mga inigogma ko nga mga

kabogto, magpakarigun kamo sa in-dong pagtoo sa Ginoo. Palanggako kamo kag naidlaw ako ron gidkanindo. Kamo akun kalipay kagpinakasool sa akun pagpangabudlay.

2 Ginapangabay ko si Eudia kag siSintique nga indi run magaway tun-gud nga magkabogto sanda sa Ginoo.3Nagapangabay ako ra kanimo bilangnasasarigan ko nga kaiban sa pag-pangabudlay nga kon maimo boliganmo ra ang mga babai nga dan, tun-gud nga kaiban ko sanda nga nag-pangabudlay nga mayad sa pagpalap-nag ang Mayad nga Barita. Kaibannamun ra si Clemente kag ang ibapa nga mga manogpangabudlay. An-dang aran nakasolat run sa libro ngalistaan ang mga tao nga may kaboinga ara kataposan.

4Magkalipay kamo pirmi sa Ginoo.Kag ginaoman-oman ko gid, magkali-pay kamo!

5 Ipakita nindo indong kalolo satanan ngamga tao. Ang Ginoomadalirun lang magabot. 6 Indi kamo mag-palibug sa bisan ano, kondi pangay-oon nindo sa Dios indong mga ki-nanglan paagi sa pangamoyongamaypagpasalamat. 7Kag kon imoon nindodan ang Diosmagataw kalinung sa in-dong tagiposoon kag isip tungud ngakamo kay Cristo Jesus, kag ang kalin-ung nga alin kanana indi gid maabotisip.

8Bilang pamilin-bilin kanindo mgakabogto, isipa nindo pirmi ang mgabutang nga mayad kag darayawon;ang mga butang nga osto, bukunkauruya,matarung, limpyo,masadya,kag kagaranyat. 9 Sonodon nindo angtanan nga indong natonan kanakunsa akun mga pagpanodlo kag mgainimoan. Dan obayan kamo gid angDios nga nagataw kalinung.

Salamat sa Indong Ginpadara ngaBolig

10 Doro gid akun kalipay sa Gi-noo tungud nga nadumduman nindo

ako roman. Naulaman ko nga kamopirmi nagadumdum kanakun, piromaboay kamo lang kakita kaigayonanagud ipakita ruman indong pagdum-dum kanakun. 11 Kon ako nagaam-bal toladia bukun nga nagapabati-bati ako nga may kinanglan ako. Ayako tana nakatoon nga maging kon-tinto bisan ano akun kaimtangan.12 Antigo ako magpangaboi nga aragid, kag antigo ako ra magpangaboinga abonda. Dia tanan natonan koagud bisan paiwan okon ano akunkaimtangan, bosog okon gutum, maylogar akun pangaboi okon ara, kon-tinto ako pa ra gid. 13 Masaranganko nga atobangun ang bisan ano ngakaimtangan sa bolig ni Cristo nga na-gapabaskug kanakun.

14 Piro salamat ra sa indong pag-bolig kanakun sa akun mga kalisud.15 Kamo nga taga-Filipos, naulamannindo ra nga sa ompisa akun pag-wali ang Mayad nga Barita, pagalinko sa Macedonia, ara iba nga mgatomoloo nga nagbolig kanakun saakunmga kinanglan kondi kamo lang.16 Bisan ang doto ako ron sa Tesa-lonica kon kapira kamo pa nagpadarabolig kanakun. 17 Dia ginasambitko bukun nga makon ginaandum konga makabaton indong mga ginataw,kondi ginaandum ko nga kamo mag-abaton ra balus tungud nga kamo na-gataw. 18Dadi bastanti ako, kag sobrarun gani. Akun mga kinanglan digirun tanan kag ara gid kolang tungudnga gindara run digi ni Epafroditoindong ginpadara nga bolig. Dia ngabolig pario sa maamot nga alad ngaginaalad sa Dios kag anang ginabatonnga may kalipay. 19 Kag tungud ngakamo kay Cristo Jesus, ang Dios mag-ataw kanindo indong tanan nga mgakinanglan. Ay anang manggad indigid maabot isip. 20 Dayawon ta atunDios kag Tatay asta sa ara kataposan.Amin.

Pagpangomosta

Filipos 4:21 332 Filipos 4:2321 Komosta run lang sa kada to-

moloo nga kay Cristo Jesus. Atunmgakabogto nga kaiban ko digi nagapan-gomosta ra kanindo. 22 Ginakomostakamo ra ang tanan nga mga tomoloodigi, labi run gid ang mga tomoloonga sakup sa anang palasyo ang Im-pirador.

23 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid atun Ginoong Jesu-Cristo.

Colosas 1:1 333 Colosas 1:20

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Colosas

1Ako si Pablo nga apostol ni CristoJesus sono sa anang kabubutun angDios. Kami ni Timoteo nga atunkabogto kay Cristo 2nagapangomostakanindo dian sa Colosas, kamo ngamga bata ang Dios kag amun mgakabogto nga masarigan sa pagtoo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidang Dios nga atun Tatay ngamayad raindong kaimtangan.

AngPangamoyoni Pablo para samgaTaga-Colosas

3 Kada magpangamoyo kami parakanindo pirmi kami nga nagapasala-mat sa Dios nga Tatay atun Gi-noong Jesu-Cristo. 4 Ay nabaritaannamun nga marigun indong pagtookay Cristo Jesus kag mabaul indongpagigogma sa tanan nga mga to-moloo. 5 Toladan kamo tungud nganagapaabot kamo ra indong ginalau-man nga ginatigana para kanindo salangit. Dia nga paglaum nabatiannindo ang ona ang pagabot kanindoang kamatoodan, nga ara iba kondiang Mayad nga Barita. 6 Kag angMayad nga Barita nga dia nagaraptarun gani sa bilog nga kalibotan kagdoro ang nakabaton bago nga kaboipario ra sa indong nabaton pagkat-apos nga indong maintindian angkamatoodan parti sa anang kalooyang Dios. 7 Gintodlo dia kanindo niEpafras. Palangga namun tana kagpario tana kanamun nga sorogoon niCristo. Ginpaayan namun tana dianbilang amun sali kag masasarigantana nga manogpangabudlay. 8 Tanaang nagbarita kanamun nga kamomaigogmaun tungud sa gogma ngagintaw kanindo ang Ispirito.

9 Gani alin amun pagkabati partikanindo, ginapangamoyo namunkamo pirmi. Ginapakitloy namunsa Dios nga anang Ispirito maman

ang magtaw kanindo ang tanannga kaaram kag pagintindi, agudmaulaman nindo gid kon anoanang gosto kanindo. 10 Sa toladiamakakaboi kamo ang maliaganang Ginoo, nga makataw kalipaykanana. Maiimo nindo ra pirmiang mayad kag magadogang pa gidindong pagkakilala sa Dios. 11 Aypabaskugun kamo ang Dios paagisa anang makatiringala nga gaum,agud nga bisan ano ang matabomaantosan nindo nga may kalipay.12 Kag makapasalamat kamo sa Amaytungud nga ginimo na kamo ngabagay magbaton anang itataw saanang mga bata nga nasanagan run.13 Ay kita ginlowas na alin sa ananggaum ang kaduluman kag ginpasaylona kita sa ginarian anang pinalangganga Bata. 14 Paagi sa anang Bata ngadia gintobos kita sa anang gaum niSatanas, ginpatawad run atun mgasala.

Sino si Cristo kag Ano anang Ginimo15Ang Dios indi ta makita, piro kon

nakilala ta si Cristo nakita ta run daang Dios. Tana ang makagagaum satanan. 16 Ay paagi kanana kag parakanana ginimo ang Dios ang tananngamga butang sa langit kag sa logta.Bukun lang ang nakikita kondi patiang indi makita, pario sa bisan anonga mga ispirito nga may awtoridadokon may gaum, mga ispirito nganagadomara okon nagaari. 17 Ara panaimo ang bisan ano nga butang siCristo dian run nga lagi, kag tanaang nagakontrol ang tanan nga bu-tang agud indi magburulag. 18 Tanara ang pinakaolo ang tanan nga na-gatoo kanana kag ang mga nagatoomaman anang pinakalawas. Tana angginaalinan atun kaboi. Tana gani angona nga nabanaw sa mga minatayagud makilala nga tana manda angpinakaona sa tanan. 19 Ay gosto angDios nga Amay nga anang pagka-Diosmakikita tanan kay Cristo. 20 Kagpaagi kay Cristo ginpabalik ang Dios

Colosas 1:21 334 Colosas 2:8anang mayad nga rilasyon sa tanannga anang ginimo, ang sa langit kagang digi sa logta. Dia ginimo na ang siCristo napatay sa kros.

21 Ang ona marayu kamo sa Dios,kag tungud sa indong malain ngamga unauna kag mga inimoan nag-ing kaaway kamo ang Dios. 22 Pirosi Cristo naging tao kag napatay kagpaagi sa anang pagkapatay nga datoginpabalik kamo ron ang Dios saanang kaogalingun. Dadi madadarakamo sa anang prisinsya nga ara runsala, limpyo, kag ara run may is-away kanindo. 23 Piro kinanglan ngamagpadayon kamo nga marigun kagmatutum sa indong pagtoo kag indinindo gid pagdoraun ang paglaumnga indong nabatian alin sa Mayadnga Barita nga ginawali sa bilog ngakalibotan. Ako (si Pablo) ginpadaraagud isogid ang Mayad nga dia ngaBarita.

Anang obra ni Pablo sa mga Nagatoosa Dios

24 Ara bali kanakun akun mga gi-naantos para kanindo. Dia nga mgapagantos ginakalipay ko pa gani tun-gud nga nagabolig ako nga mataposanang mga pagantos ni Cristo parasa kaarayadan anangpinakalawas ngaara iba kondi ang mga tomoloo.25 Ginimo ako ang Dios nga sorogoonpara sa anang mga tomoloo, kag angobra nga anang gintaw kanakun araiba kondi ang magdara ang tanan ngaanang ambal kanindo nga mga bukunJudio. 26 Anang ambal nga dia angDios ara na pagsogidan alin pa angona kondi gintago na sa mga tao,piro dadi ginsogid na run kanatunnga anang mga bata. 27 Sono saanang plano gosto na nga kita dadimakaulam run kon paiwan kasadyaanang plano nga ginatigana para satanan nga tao, miski sa mga bukunJudio. Kag dan nga plano ara ibakondi nga si Cristo dian kanindo,kag maman ang nagataw kanindopaglaum nga maging masadya gid

indong kaimtangan sa paraaboton.28 Maman dia nga ginawali namun siCristo sa tanan nga mga tao. Gina-paandaman namun kag ginatodloanang tanan paagi sa kamatoodan agudmadara namun sanda sa Dios ngaang kada isara ara kasawayan tungudnga sanda kay Cristo ron. 29 Agudmaimo ko dia nagapangabudlay akonga mayad, kag anang gaum ni Cristomaman ang nagapabaskug kanakun.

21 Gosto ko nga maulaman nindo

nga ako nagapangabudlay nga mayadpara kanindo kag sa mga taga-Laodicea, pati sa iba nga ara panakakita kanakun. 2-3 Dia ginaimoko para mapabaskug indong pagtoosa Dios. Gintodloan ko kamo ngamay gogma, kag akun ginapaabot ngamaintindian nindo gid kagmaulamanang mga sikrito nga alin sa Dioskag parti kay Cristo. Ay si Cristomaman ang ginaalinan ang tanan ngakinaaraman kag pagintindi.

4 Dia ginasogid ko kanindo agudara may makaloko kanindo paagi saandang mga kabirinsir nga ginaam-bal, piro botig. 5 Ay bisan ara akodian kanindo, pirmi ko kamo ngaginadumdum, kag nalilipay ako ngamayad tungud nga mayad indongpagkaraibanan kag marigun indongpagtoo kay Cristo.

Si Cristo Atun Dapat nga Sonodon6 Tungud nga ginkilala nindo ron

nga si Cristo Jesus indong Ginoo, da-pat magpadayon kamo kanana. 7Konsa mga tanum, magpanggamot kamokanana kag magtobo. Magpakarigunkamo sapagtoonga gintodlo kanindo,kag magpasalamat kamo ra pirmi saDios.

8 Magandam kamo sa mga tao ngagosto magdara kanindo sa andanggropo paagi sa mga ara polos ngamga pilosopia kag panloko nga mgapanodlo. Ang mga butang nga dannga andang ginatodlo bukun alin kayCristo kondi sa mga soronodon ang

Colosas 2:9 335 Colosas 3:3mga malam kag mga sistima nga alinlang digi sa kalibotan. 9 Ang matoodtana, si Cristo naging tao, kag bisannaging tao tana dian pa ra gid kananaanang pagka-Dios. 10 Kag tungud ngakamo kay Cristo, kon ano ang diankanana, dian ra kanindo. Kag tanagani ang may gaum sa tanan nga na-gaari kag tanan nga may awtoridad.

11Tungud nga kamo kay Cristo gin-tori kamo ra. Piro bukun dan parioanang pagtori angmga Judio ngamayginabuul sa lawas ang tao, kondi angmalain nga mga andum indong lawasnga makasasala maman tana anangginabuul ni Cristo kanindo. 12 Ayang pagbunyag kanindo nagakaolo-gan nga kamo ginlubung kag gin-banaw kaiban ni Cristo, kag ginbanawkamo kaiban na tungud nga kamonagsarig sa anang gaum ang Diosnga nagbanaw kanana. 13 Ang ona,kamo nga mga bukun Judio patay saanang panulung ang Dios tungud saindong duna nga makasasala. Pirodadi ginboi kamo ron ang Dios kaibanni Cristo. Ginpatawad na ang tananta nga mga sala. 14 Ang ona, kitanasintinsyaan ang Dios kamatayuntungud nga indi kita makatoman angKasogoan. Kontra gani kanatun angKasogoan. Piro paagi sa anang pag-palansang ni Cristo sa kros ginparaang Dios anang listaan atun mga salakag dadi bukun kita run sirilotan.15 Doto ra sa kros nga dato ginpirdina ang mga ispirito nga nagadomarakag nagagaum sa kalibotan nga dia,kag ginpakita na sa tanan nga sandanabiag na run.

16 Gani indi kamo magpadikta-dikta sa mga tao nga nagakoonkanindo kon ano ang indi dapatkaunun okon inumun, okon kon anoang dapat imoon pagabot ang mgapista, okon kon maglati ang bolan,okon sa Adlaw nga Inogpaway. 17Angmga soronodon nga dan pinakaaninolang angmga butang nga ginapaabot-abot ang mga Judio, nga ara iba kondisi Cristo mismo. 18 Kag may mga

tao pa nga nagaparabogal nga mayginpakita gid kono kananda, kagnaliag sanda nga magpirit sa mgatao nga magpaubus kag magsimbasa mga angil. Indi kamo magpadaug-daug sa mga tao nga toladan. Arapolos andang pagpaasdak nga danay alin lang sa andang taoanunnga pangunauna. 19 Indi nandagosto nga magpasakup kay Cristonga atun pinakaolo. Tana angnagataw sa anang lawas anang mgakinanglan paagi sa mga parti nganagapaarangut-angut, kag sa toladianga paagi nagatobo kita sono saanang gosto ang Dios.

Ang Bago nga Kaboi kay Cristo20 Kabay napatay kamo ron kaiban

ni Cristo kag nalibri kamo ron sa mgaara polos nga mga patakaran digi sakalibotan. Gani basi nagakaboi kamopa gid pario sa mga tao digi sa kalib-otan nga dia? Basi nagasonod kamopa gid sa mga soronodon pario ang21 “Indi kawmagkaput dia,” “Indi kawmagsamit dan,” okon “Indi kaw mag-tandug dato”? 22Ang mga soronodonnga dan nga ginatodlo ang mga taoanda lang nga ginimo-imo kag partilang sa mga butang nga pagkataposkaun nadodora ra lang. 23 Kon isip-isipun ta lang, daw osto ra andangmga panodlo parti sa pagsimba ngaandang naliagan, parti sa pagpaubuskag pagpapinitinsya sa lawas. Piroangmatood tana, dia ngamga butangindi gid makabolig kanatun sa pag-pugung ang malain nga mga baratya-gun.

31 Kabay ginbanaw kamo kaiban ni

Cristo. Gani palabiun nindo ang mgabutang nga doto sa langit nga sa diinnagapongko si Cristo sa anang tooang Dios. 2 Isipun nindo ang lan-gitnun nga mga butang, bukun angkalibotanun nga mga butang. 3 Aykamo napatay run sa mga butang ngadigi sa kalibotan, kag indong bagongkaboi ginatipigan run doto sa Dios,

Colosas 3:4 336 Colosas 3:24kaiban ni Cristo. 4 Si Cristo mamanindong kaboi, kag kon magbalik tanarun digi, kamo magairug kanana saanang kadungganan.

Ang Bago kag ang Dati nga Kaboi5 Gani doraa nindo ron indong

lawasnun nga mga andum. Indi kamomagolid sa bukun indong asawa okonmagimo ang bisan ano nga maraway.Indi kamo magsonod sa malain ngamga baratyagun indong lawas okonmagisip parti sa mga butang nga dan.Kag indi kamo maginakug, ay angpaginakug pario ra sa pagsimba samga dios-dios. 6 Tungud sa tola-dia nga mga ginaimo ang mga taosisilotan sanda angDios, [ay ara sandanagatoman kanana.] 7 Kon sa bagay,kamo toladan ra ang ona. Nag-pangaboi kamo sono sa anang diktaindong mga baratyagun. 8 Piro dadidapat bayaan nindo ron gid dia tanan:ang kasilag, ang pagkamainitun angolo, kag ang pagdumut. Indi kita runmagambal ang nakakarangga anangdungug ang iba, kag indi kita run damagdinopak. 9 Indi kita magbinotigsa isara kag isara, tungud nga konsa mga lambong ginoba ta run atundati nga mga ogali nga malain. 10Kagdadi nagsoksok kita run ang bago ngaogali. Kag dia padayon nga ginabagoang Dios nga nagimo kanatun, agudmakapario kita kanana, kag makilalata tana gid. 11Sa toladia ara dipirinsyakon Judio kita okon bukun, kon tinoriokon bukun, kon nakaiskwila okonara, kon oripun okon bukun, ay siCristomaman ang tanan kag tana digikanatun tanan.

12 Kamo mga pinili ang Dios. Gini-gogma na kamo kag ginpabulag parasa anang kaogalingun. Gani dapatmaloloyon kamo, may mayad ngabuut, mapinaubusun, malolo, kagmapinasinsyaun. 13 Maging mainan-toson kamo sa isara kag isara, kagkon may inanakit kamo sa isara kagisara magparatawadan, ay kamo gin-patawad ra ang Ginoo. 14 Kag labi

sa tanan magirigogmaan kamo, ayang gogmamaman ang nagatingub satanan nga dia agud maging masadyaindong kaboi nga ara gid kakolan-gan. 15 Paariun nindo sa indong tagi-posoon ang kalinung nga ginataw niCristo. Ay kamo gintawag ang Diosnga maging sangka lawas lang. Kagmagpasalamat kamo pirmi kanana.

16 Kabay pa nga itanum nindo ngamayad sa indong isip anang mga am-bal ni Cristo. Magtorodloan kamokag magparaandaman sa isara kag is-ara sono sa kaaram nga ginataw angDios kanindo. Magkanta kamo angmga kanta nga nagadayaw sa Dios,ngamay tinagiposoon nga pagpasala-mat kanana. 17 Kag miski ano in-dong ginaimo okon ginaambal imoanindo sono sa anang naliliagan ni Gi-noong Jesus, kagmagpasalamat kamosa Dios nga Amay paagi kanana.

Indong Rilasion sa Indong mgaKaiban

18 Kamo nga mga babai, mag-pasakup kamo sa indong asawa, ay diadapat nindo nga imoon bilang mgaCristoanun.

19 Kamo nga mga lalaki, igogmaanindo indong asawa kag indi nindopagpintasan.

20 Kag kamo nga mga bata, tomananindo pirmi indong mga ginikanan,aymaman dia anang gosto ang Ginoo.

21 Mga ginikanan, indi nindopagsilotan ang sobra indong mgabata, ay basi kon madora andangandum nga magimo ang mayad.

22 Kamo nga mga oripun, tomananindo indong mga agalun digi sakalibotan sa tanan nga butang, kagbukun lang kon nagasulung sandaagud dayawon nanda kamo, kondidapat indong pagtoman tinagiposoonnga may pagtaod sa Ginoo. 23 Bisanano indong ginaimo, imoa nindo ngatinagiposoon, nga midyo nagasirbikamo sa Ginoo mismo kag bukun satao. 24 Naulaman nindo ra nga maysorobliun nga inogtaw kanindo angGinoo bilang balus. Ay si Cristo nga

Colosas 3:25 337 Colosas 4:18atun Ginoo maman indong ginasir-bian. 25 Ang bisan sino nga nagaimoang malain sisilotan sono sa anangginimo ngamalain, abir kon sino tanapa, tungud nga ang Dios ara pinilian.

41Kamongamga agalun,magpason-

aid kamo kag tratara nindo osto in-dong mga oripun. Dumdumun nindonga may agalun kamo ra sa langit.

Mga Bilin2 Magpangamoyo kamo pirmi nga

may pagpasalamat, kag mintras na-gapangamoyo kamo bantayan nindoindong ginaisip. 3 Ipangamoyo nindokami ra nga tawan kami ang Dioskaigayonan agud makasogid namunang panodlo parti kay Cristo nga gin-likuman anay ang ona. Maman dianga napriso ako, ay ginsogid ko angparti kay Cristo. 4 Kag ipangamoyonindo ra nga osto akun paagi sa pag-sogid ang Mayad nga Barita nga dia.

5 Magandam kamo ra sa indongpagpakigsinarayo sa mga bukun to-moloo. Kag kalitan nindo ang tanannga kaigayonan nga makasogid kamoparti sa indong pagtoo. 6 Kon kamonagapakigambal kananda, gamitunnindo ang mayad nga sogidanun ngamawili sanda magpamati kanindo. Satoladia maulaman nindo kon paiwanmagsabat sa bisan sino nga may pa-mangkot.

Mga Pangomosta7 Kon parti sa akun kaimtangan

digi, atun pinalangga nga kabogtonga si Tiquico maman ang masogidkanindo. Dia nga tao masasarigannga kabolig kag kaiban sa pagsirbi saGinoo. 8Ginpadara ko tana dian agudibarita na kanindo amun kaimtangandigi, kag agud indi kamo magpalibugparti kanamun. 9 Kaiban na ra atunpinalangga nga kabogto nga si On-isimo. Dia nga tao masasarigan da,kag indong kasimanwamismo. Sandaang magasogid kanindo ang tanannga nagkaratabo digi kanamun.

10 Akun kaiban digi sa prisoannga si Aristarco nagapangomostara kanindo. Nagapangomosta rakanindo pati si Marcos nga anangpakaisa ni Bernabe. (May ginbilinkanindo ron nga lagi parti kayMarcos; batona nindo tana konmagabot tana dian.) 11 Si Jesusnga ginatawag ra nga si Justonagapangomosta ra kanindo. Angnasambit nga dia nga tatlo mamanlang ang mga Judio nga kaiban konga nagapangabudlay para sa anangginarian ang Dios. Ginalipay nandaako.

12 Nagapangomosta ra kanindo in-dong kasimanwa nga si Epafras. Is-ara tana ra sa mga manogpangabud-lay ni Cristo Jesus. Pirmi na kamoginapangamoyo nga mayad nga aramay makita nga kakolangan kanindo,nga kon ano anang kabubutun angDios makikita tanan dian kanindo.13 Ako mismo makapamatood ngapoirti gid anang pagpangabudlay niEpafras para sa indong kaarayadankag sa kaarayadan atun mga kabogtosa Laodicea kag sa Hierapolis. 14Atunpinalangga nga doktor nga si Lu-cas kag si Demas nagapangomosta rakanindo.

15 Ipaabot nindo ra amun pag-pangomosta sa atun mga kabogtosa Laodicea, kag kay Nimfas kag samga tomoloo nga nagatiripon doto saanang balay. 16 Kon matapos nindoron basa ang solat nga dia, ipabasanindo ra sa mga tomoloo sa Laodicea.Kag basaa nindo ra akun solat ngaginpadara sa Laodicea. 17 Kononnindo si Arquipo nga taposon naanang ginapaobra ang Ginoo kanana.

18 Kag dadi ako mismo si Pabloang nagasolat dia nga pagpango-mosta. Dumduma nindo ako ra digisa prisoan sa indong mga pagpang-amoyo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidang Dios.

1 Tesalonica 1:1 338 1 Tesalonica 2:4

Anang Primiro nga Solat niPablo sa

Mga Taga-Tesalonica1 Kami nanday Pablo, Silas, kag

Timoteo nagapangomosta kanindonga mga tomoloo dian sa Tesalonica,kamo nga sa Dios nga Amay kag kayGinoong Jesu-Cristo. Kabay pa ngakaloyan kamo ra ang Dios nga mayadindong kaimtangan.

2 Pirmi kami nga nagapasalamat saDios tungud kanindo tanan kag pirminamun kamonga ginasambit sa amunmga pangamoyo. 3 Nagapasalamatkami kanana ay nadudumdumannamun indong mga ginaimo ngamayad tungud nga kamo nagatooron kanana. Nadudumduman namunra indong gogma ay maabtik kamomagbolig sa iba, kag tungud sa indongmaugut nga pagsarig nga si Jesu-Cristo nga atun Ginoo magabalik,ginaagoanta nindo lang ang mgakalisud nga nagaabot kanindo. Diatanan ginaimo nindo sa atobanganang Dios nga atun Tatay. 4 Mgakabogto kay Cristo, nagapasalamatkami ra kanana ay naulaman namunnga kamo ginaigogma ang Dios kagginpili na kamo nga maging ana.5 Naulaman namun dan tungud ngaginbaton nindo angMayad nga Baritanga amun ginatodlo. Kag indongpagbaton bukun lang nga makontungud nga ginambal namun, kondiginpakita gid ang Ispirito Santonga may gaum amun gintodlo, kagsigorado kami gid nga matood amungintodlo kanindo. Naulaman nindora nga mayad amun pagkaboi angdian kami pa kanindo, kag dato parasa indong kaarayadan. 6 Naulamannamun ra nga kamo ginpili angDios nga maging ana tungud ngaginwad nindo amun kaboi kag anangkaboi atun Ginoong Jesu-Cristo, ayginbaton nindo anang ambal ang Dios

bisan pa gani nga dorongmga kalisudindong ginantos tungud sa indongpagbaton. Piro bisan nagaantoskamo, malipayun kamo pa ra gid,ay nagataw kalipay kanindo angIspirito Santo. 7 Gani naging warankamo sa tanan nga mga tomoloosa probinsya ang Macedonia kag saprobinsya ang Acaya. 8 Ay alin diankanindo naglapnag anang minsai angGinoo, kag bukun lang sa Macedoniakag sa Acaya kondi indong pagtoosa Dios nabaritaan bisan diin ngalogar. Gani indi run kinanglan ngamagsogid kami pa sa mga tao partisa indong pagtoo. 9 Ay sanda mismoang nagasogid kon paiwan indongpagamoma kanamun amun pagbisitadian kanindo, kag ginsaysay nandanga ginsikway nindo indong mgadios-dios agud makasirbi kamo ronsa matood kag boi nga Dios. 10 Kagginbarita nanda ra nga kamo dadinagaulat sa anang pagbalik anangBata alin sa langit. Anang Bata ngadia ara iba kondi si Jesus nga anangginbanaw sa mga minatay. Tana angmagalibri kanatun sa paraaboton ngasilot ang Dios sa mga tao.

21 Mga Kabogto kay Cristo, kamo

mismo nakaulam nga amun pagayandian kanindo indi makoon nga arapolos. 2 Naulaman nindo ang natabokanamun ang kami doto sa banwaang Filipos bago kami magabot diankanindo sa Tesalonica, nga ginsakitnanda kami kag ginpakauyan. Pirogintawan kami pa ra gid katutumatun Dios nga isogid kanindo angMayad nga Barita alin kanana bisandoro nga mga pagpangontra amunnaagian dian. 3 Sa amun paglay-gay kanindo ara kami katoyoan ngatodloan kamo ang sala, okon mag-imo kami ang marisna okon magpan-loko; 4 kondi ang matood tana nakitaang Dios nga kami masarigan ngamagtodlo ang Mayad nga Barita, kagmaman ra dan gani amun ginaimo,

1 Tesalonica 2:5 339 1 Tesalonica 2:20bukun nga makon agud maliag angmga tao kanamun kondi para mali-pay ang Dios nga nakaulam atun mgaunauna. 5Naulaman nindo ra nga arakami naggamit mga pamolak-bolaknga mga ambal agud mabuul namunkamo, kag ara kami gid nagtodlo agudpangoartaan kamo. Ang Dios mismomaman amun tistigo. 6 Ara kami ranagangad nga dayawon kami ang tao,maging kamo okon sino pa. 7 Bilanganang mga Apostolis ni Cristo, an-dan may matarung kami nga mag-paabot indong bolig kag pagdayawkanamun. Piro sa baylo dan nag-ing malolo kami kanindo pario saanang pagtratar ang nanay sa anangmga bata. 8 Kag tungud sa amunpagpamalangga kanindo, bukun langanang Mayad nga Barita ang Diosamun gintaw kanindo, kondi patiamun kaboi ara namun pagikawan,ay mabaul gid gani amun gogmakanindo. 9 Nadudumduman nindora mga kabogto nga bukun-bukunamun pagpangabudlay ang dian kamipa kanindo. Ay mintras nagtodlokami kanindo ang Mayad nga Baritaalin sa Dios, adlaw-gabi ra amunobra agud indi kamo paglisudan sapagsagod kanamun. 10 Saksi kamokaiban ang Dios nga amun paggi-nawi dian kanindo nga mga tomoloolimpyo, matarung, kag ara may mas-away kanamun. 11Naulaman nindo ranga gintratar namun ang kada isarakanindo nga pario gid anang pag-tratar ang tatay sa anang mga bata.12 Ginlaygayan namun kamo kag gin-pabaskug indong buut nga magkaboiang osto sa panulung ang Dios nganagpili kanindo agud makairug kamosa anang ginarian kag kadungganan.

13 Pirmi kami nagapasalamat saDios tungud nga ginbaton nindoanang ambal ang Dios nga amunginwali kanindo, ay naulaman nindonga dato bukun anang ambal angtao kondi anang ambal matood angDios nga maman ang nagapangikot

kanindo nga nagatoo. 14 Ang natabokanindo pario ra sa natabo sa mganagasirimba sa Dios nga nagatookay Cristo Jesus doto sa Judea.Kon paiwan nga kamo nagantostungud sa pagingabot indong mgakasimanwa, sandamaman da, tungudnga nagantos sanda ra ang mgapagingabot andang mga kasimanwanga mga Judio. 15 Ang mga Judiomaman ang nagpatay sa mga propitaang Dios ang ona kag sanda ra angnagpatay kay Ginoong Jesu-Cristo.Maman da dia nga mga tao angnagingabot kanamun. Ang Dios aragid nalilipay sa andang ginaimo.Ginakontra nanda ang tanan nga tao,16 tungud nga ginaimoratan nandanga pugungan amun pagtodlo sa mgabukun Judio parti sa anang ambalang Dios nga maman ang makalibrikananda. Gani pario andang ginaimopirmi, ginapasobra nanda andangmga sala. Piro dadi, sisilotan sandarun gid ang Dios.

AnangAndumni Pablo ngaMagayansa Tesalonica

17 Karon mga kabogto, kon partikanamun, bisan bago kami pa langnagalin dian kanindo, ginaidlawkami run. Ara kami gid nalipatkanindo, gani nagimorat kami ngamayad nga magpakigkita rumankanindo. 18 Gosto namun andan ngamagbalik dian kanindo. Kapin pagid ako (si Pablo) bukun lang kaisaraakun pagimorat nga makabalik diankanindo. Garing ara kami kadayonay ginadlangan kami ni Satanas.19 Gosto namun andan magbalikdian kanindo tungud nga ara maymakadaug kanindo sa pagtaw kalipaykanamun. Ay nagasarig kami nganagapadayon kamo sa pagtomanamun gintodlo kanindo. Kag konmagabot ron si Ginoong Jesu-Cristosarang kami makapabogal tungud saindong pagtoo. 20 Ay kamo mamangani amun ginapabogal kag kalipay.

1 Tesalonica 3:1 340 1 Tesalonica 4:73

1 Ang ori indi namun run gidmaagoanta amun kaidlaw kanindo.Gani naisip namun nga mapabilinkami nga kami lang sa Atenas 2 kagsi Timoteo amun paayanun diankanindo. Tana atun kabogto kagkaiban namun nga nagasirbi sa Diossa pagpanodlo ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo. Ginpaayan namuntana kanindo agud mapabaskug kagmaparigun indong pagtoo, 3 agudnga ara may maggoloan anang isiptungud sa mga pagingabot ngaindong ginaagian dian. Ay naulamannindo ra nga dapat maagian ta ragid dan. 4 Kabay ang dian kamipa kanindo nagpaandam kami ngalagi nga kita ingaboton ra gid. Kagdadi naulaman nindo ron tungudnga maman gid gani ang natabo.5 Maman dan nga ginpaayan ko diansi Timoteo agud maulaman ko konpaiwan indong pagtoo, tungud ngaindi ako ron mapabutang; ay basikon gindaug kamo ni Satanas kagmasayang lang amun kabudlay sapagtodlo kanindo.

6 Sa dadi nakabalik run digi si Tim-oteo alin dian kanindo. Mayad ngabarita anang dara kanamun. Nag-sogid tana nga indong pagtoo saDios marigun pa ra gid kag nagairi-gogmaan kamo sa isara kag isara.Ginsogidan na ra kami nga pirmingmayad indong pagdumdum kanamunkag naidlaw kamokanamunpario ngakami naidlaw ra kanindo. 7 Gani mgakabogto, bisan doro ang mga kalisudnga amun ginaantos, nalilipay kamikanindo kag amun nabaritaan partisa indong pagtoo nagpabaskug 8 kagnagpapagsik kanamun, ay naulamannamun nga indong pagtoo sa Ginoomarigun pa ra gid. 9 Paiwan kami runlang kabay makapasalamat sa Dios sakalipay nga anang gintaw kanamuntungud sa indong pagtoo? 10 Adlaw-gabi nagapangamoyo kami gid ngakabay pa nga magkirita kita ruman

agud makatodlo kami pa kanindopara madogangan pa gid kon ano angkolang sa indong pagtoo.

11 Kabay pa nga tawan kami ra gidkaigayonan ang Dios nga atun Tataykag ni Ginoong Jesus nga makaayankami dian kanindo. 12 Kabay pa ngaboligan kamo gid ang Ginoo ngamag-dogang pa gid indong pagigogma saisara kag isara kag sa tanan nga taopario amun pagigogma kanindo. 13Satoladia nga paagi mapaparigun naindong mga tagiposoon, kag magingara kamo kasawayan kag matarungsa panulung atun Dios nga Amay saadlaw nga si Ginoong Jesus magbalikdigi kaiban ang tanan nga anang mgapinili.

4Ang Kaboi nga Gosto ang Dios

1 Karon, mga kabogto, gintodloannamun kamo kon paiwan magkaboisono sa gosto ang Dios, kag ma-man da gani indong ginaimo. Piroginapangabay namun kamo tungudnga may awtoridad kami nga alinkay Ginoong Jesus nga dogangannindo pa gid imo ang toladan. 2 Aynaulaman nindo amun mga ginsogokanindo nga alin kay Ginoong Jesus.3 Gosto ang Dios nga indong kaboilimpyo. Gani indi kamomagpakigolidsa bukun indong asawa. 4 Kamonga mga lalaki, kon magpangasawakamo, magpangasawa sa diosnon ngapaagi kag imoon nindo nga ara am-balun ang mga tao. 5 Indi kamobasta magsonod sa indong lawasnunnga mga baratyagun pario anang gi-naimo ang mga tao nga ara nagatoosa Dios, 6 agud indi nindo pagdaug-daugun indong kapario pario sa pag-panginbabai sa anang asawa. Ayginkonan namun kamo ron nga lagiang ona kag nagpaandam kami gidnga ang nagaimo ang mga toladansisilotan ang Ginoo. 7 Ay ginlowaskita ang Dios agud maging limpyoatun kaboi, kag bukun sa pagimo ang

1 Tesalonica 4:8 341 1 Tesalonica 5:8marisna. 8 Kon may dian kanindonga indi magsonod sa akun mga pan-odlo nga dia, bukun akun panodloanang ginasikway kondi anang pan-odlo ang Dios nga maman ra gani angnagataw kanindo anang Ispirito ngamatarung.

9 Karon, kon parti sa pagirigog-maan bilang magkarabogto kayCristo, indi run kinanglan ngasolatan namun kamo pa, ay angDios mismo ang nagtodlo kanindonga magirigogmaan kamo. 10 Kagmaman da gani indong ginaimosa tanan nga mga kabogto kayCristo dian sa bilog nga Macedonia.Piro ginapangabay namun kamonga dogangan nindo pa gid indongpagirigogmaan. 11 Imoratan nindoang malinung nga kaboi. Gani indinindo pagpasilabutan anang kaboiang iba kondi pario amun koonanay, ang kada isara kanindo dapatmagasikaso anang kaogalingun ngaobra. 12 Kon toladan indong imoon,indi kinanglan nga magsarig kamosa iba para sa indong pangaboian,kag taodon kamo ra ang mga bukuntomoloo.

Parti sa Anang Pagbalik ang Ginoo13 Mga kabogto, gosto namun nga

maulaman nindo ang matood parti samga nagkarapatay, agud indi kamomagpangasubu pario sa iba nga aragid paglaum. 14 Kita nagapati ngasi Jesus napatay kag nabanaw. Ganinagapati kita ra nga toladan ra angmatatabo sa mga nagkarapatay nganagatoo kanana. Pagbalik digi niJesus, patabidun sanda ang Dioskanana.

15 Ginasogid namun kanindo angsono sa anang panodlo mismo angGinoo: nga kita nga mga boi pa saanang pagbalik ang Ginoo indi mag-ona sa mga nagkarapatay. 16 Sa ad-law nga dato ang Ginoo mismo ma-gakunsad alin sa langit nga naga-mando. Mababatian ta anang tawagang manogdomara nga angil kag

anang tonog anang trompita angDios. Kag ang tanan nga nagkarap-atay nga nagatoo kay Cristo banawonanay. 17 Pagkatapos, kita nga mgaboi pa sa mga oras nga dato golpinga daraun kaiban kananda sa mgapanganod agud solang-solangun angGinoo sa ibabaw. Kag makakaiban tarun ang Ginoo asta kon sano. 18 Ganipabaskugun nindo kag lipayun angisara kag isara paagi sa mga panodlonga dia.

5Magpriparar kamo sa anang Pagba-

lik ang Ginoo1 Mga kabogto, kon parti sa kon

sano matabo ang mga tagna nga diaindi run kinanglan nga solatan kamopa. 2 Tungud nga naulaman nindoron da nga anang pagabot ang Ginoomagapario-pario sa anang pagabotang takawan, ay ara may makaulamkon sano. 3Diamatatabo kon angmgatao nga ara nagatoo magkoon, “Mali-nung ang tanan kag ara taragaman.”Garing pario sa pagpasakit ang babainga irimataun, golpi lang nga mag-aabot kananda ang kalaglagan, kagara gid may makapalagyaw kananda.4 Piro kamo tana mga kabogto, aranadulumi sa mga bagay nga dia aydian kanindo ang kamatoodan. Ganikon magabot ang Ginoo indi kamomagolpian pario ang ginabotan kamoang takawan. 5 Ay kita tanan nasana-gan run parti sa kamatoodan. Parakanatun bukun run madulum. 6 Ganiindi kita dapat magpapario sa ibanga midyo nagakatorog pirmi aynagapabayabaya sanda magimo angmayad, kondimagbantay kita kag indimagpakalingat sa mga butang ngabukun mayad. 7 Indi kita magpapariosa mga tao nga naduluman nga aranagabantay. Sigi lang andang kara-torog kag paralingin. 8 Piro tungudnga kita tana nasanagan run, maga-ndam kita nga indi kita magpakalin-gat sa mga butang nga bukun mayad.

1 Tesalonica 5:9 342 1 Tesalonica 5:28Imoon ta nga panagang sa kaawayatun pagtoo sa Dios kag atun pagi-gogma sa iba. Kag atun paglaum ngalowasun kita ang Dios imoon ta ngaatun pinakataming sa olo. 9 Ay arakita pagpilia ang Dios para silotankondi agud malowas kita sa silot ngadato paagi kay Jesu-Cristo nga atunGinoo. 10 Napatay tana para kanatunagud bisan kita patay run okon boi pasa anang pagabot, magakaboi kita ngakaiban kanana. 11 Gani magpadayonkamongamagpabaskug kagmagpari-gun sa isara kag isara, pario indongginaimo dadi.

Kataposan nga mga Paglaygay kagmga Pagpangomosta

12 Karon, mga kabogto, nagapakit-loy kami kanindo nga taodon nindoang mga tao nga nagapangabudlaydian kanindo. Ginpili sanda angDios nga magtoytoy kag magtodlokanindo. 13 Gani taodon nindo sandagid kag igogmaun tungud sa andangobra. Magkaraiban kamo nga maymayad nga rilasyon sa isara kag isara.

14 Nagapangabay kami ra kanindonga paandaman nindo ang mgatamad. Pabaskugun nindo ang mgamainadlukun kag boligan ang mgamaroya sa andang pagtoo. Kagmaging mapinasinsyaun kamo satanan. 15 Ayaw nindo pagbalusimalain ang ginimo kanindo ngamalain, kondi imoratan nindo pirminga magimo ang mayad sa isarakag isara kag sa tanan nga mga tao.16-18 Tungud nga kamo kay CristoJesus, gosto ang Dios nga kamomagkalipay pirmi, magpangamoyosa tanan nga oras, kag magpasalamatbisan paiwan indong kaimtangan.

19 Indi nindo pagpugungan anangginaimo ang Ispirito Santo; 20 kagindi nindo ibali ara anang ginapaam-bal. 21 Piro dapat osisaun nindo angtanan kon alin sa Dios matood okonbukun. Tipigan nindo ang mayad,22 kag likawan nindo ang tanan ngamalain.

23 Kabay pa nga ang Dios nganagataw kanatun ang kalinungmaglimpyo gid indong kaboi agud ararun gid may makita nga sala kanindo,kag kabay pa nga tipigan na kamonga ara kasawayan sa indong bilognga pagkataosa indong ispirito, kalag,kag lawasagud pagabot ni Jesu-Cristonga atun Ginoo ara may masawaykanindo. 24 Ang Dios nga nagpilikanatun nga maging anang mga batamasasarigan, gani naulaman namunnga imoon na gid amun ginakoon ngadia.

25Mga kabogto, ipangamoyo nindokami ra.

26Komosta run lang sa tanan ta ngamga kabogto dian ang pangomostanga tuduk sa indong tagiposoon.

27 Nagasogo ako kanindo sa aranang Ginoo nga basaun nindo gid angsolat nga dia sa tanan ta nga mgakabogto dian.

28Kabay pa nga kaloyan kamo ra niJesu-Cristo nga atun Ginoo.

2 Tesalonica 1:1 343 2 Tesalonica 2:4

Anang Ikarwang Solat niPablo saMga Taga-Tesalonica

1 Kami nanday Pablo, Silas, kagTimoteo nagapangomosta kanindonga mga tomoloo dian sa Tesalonica,kamo nga sa atun Dios nga Amay kagkay Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

2Kabay pa nga kaloyan kamo ra angDios nga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtan-gan.

Si Cristo Magabalik kag Magaukum3 Mga kabogto kay Cristo, indi

maimo nga indi kami pirmi mag-pasalamat sa Dios tungud kanindo.Kag dapat ra gid nga magpasalamatkami pirmi kanana, ay nagadogangpa gid indong pagtoo kay Cristo kagindong pagigogma sa isara kag is-ara. 4 Gani ginapabogal namun kamonga mayad sa mga tomoloo sa iba-ibang mga logar. Ginasogid na-mun kananda nga miski ano pa ngapagingabot kag kalisud indong ginaa-gian ginaagoanta nindo lang kag na-gapadayon kamo pa ra gid sa indongpagtoo.

5 Dia nagapamatood lang ngamatarung anang pagukum ang Dios,tungud nga ang mga pagantos ngaindong ginaagian para sa anangginarian gamitun na nga pamatoodnga kamo bagay ra gid nga magsuludsa anang ginarian. 6 Ay kon anoang matarung maman ra gid anangimoon ang Dios. Paantoson na angmga nagapaantos kanindo. 7 Kagkamo nga nagaarantos papawayunna kaiban kanamun. Matatabo diasa anang pagbalik ni Ginoong Jesusnga magaalin sa langit nga kaibananang gamanan nga mga angil. 8 Saanang palibotmay nagadabadaba ngakalayo, kag silotan na ang mga taonga ara nagakilala sa Dios kag aranagasonod sa Mayad nga Barita parti

sa atun Ginoong Jesus. 9 Madodorasanda asta kon sano, ay mapapabulagsanda sa Ginoo kag indi nanda gidmakita anang makatiringala ngagaum. 10 Dia matatabo sa adlaw ngaang Ginoomagabot kag dayawon tanaanang mga pinili. Dia ara iba kondiang tanan nga nagtoo kanana. Kamomaging kaiban nanda ra, ay kamonagtoo ra sa anang ambal ang Diosnga amun ginwali kanindo.

11 Maman dan ang kabangdanannga nagapangamoyo kami pirmipara kanindo. Ginapangabay namunsa Dios nga boligan na kamo ngamagkaboi nga bagay sa anang mgatinawag. Kabay pa nga paagi saanang gaum maimo nindo ang tanannga kaarayadan nga gosto nindo ngaimoon tungud sa indong pagtoo. 12Aysa toladia nga paagi matawan nindokadayawan atun Ginoong Jesus, kagkamo dayawon na ra. Dia matatabotungud lang sa anang kalooy atunDios kag ni Ginoong Jesu-Cristo.

2Mga Butang nga Matatabo Bago

Magabot ang Ginoo1 Karon mga kabogto, kon parti sa

anang pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo kag sa atun pagtiripon kanana,nagapakitloy kami kanindo 2 nga indikamo nga lagi magpalibug okon mag-pataranta tungud sa mga tao nga na-gakoon nga ang Ginoo kono nakaba-lik run. Miski magkoon sanda ngatoladato anang ginambal ang Ispiritokananda, okon bisan magkoon sandanga nabatian nanda, okon nabasakono sa amun solat, indi kamo gidmagpati. 3 Indi kamo gid magpalokokananda bisan ano pa andang iambal.Tungud nga bagomagabot ang Ginoo,ang mga tao magakontra anay ngamayad sa Dios kag magaabot ang taonga sowail nga nakadistino ron ngaipilak sa impyirno. 4Magakontra tanasa tanan nga ginasimba kag ginakabigang mga tao nga dios. Kakabigun

2 Tesalonica 2:5 344 2 Tesalonica 3:5na nga tana labaw sa tanan nga gi-napakadios, kag magapongko tana sasulud anang timplo ang Dios kag ma-gakoon tana nga tana ang Dios.

5 Kabay ginsogidan ko kamo ronnga lagi parti sa mga butang nga diaang kita magkaraiban pa dian. 6 Kagnaulaman nindo kon ano ang nagapu-gung pa dadi sa anang pagabot angtao nga dia, gani ara tana pa kaabot.Piro magaabot tana ra gid kon anangoras run. 7 Matood nga dadi maymga nagakontra run sa Dios, piro konano gid anang imoon ang tao ngadato nga sowail ara pa naulami dadi.Kag kon ano man anang imoon indira matabo mintras ara pa ginabulaang Dios ang nagapugung kanana.8 Pagkabuul, bago tana pa magalan-tad. Piro pagabot ni Ginoong Je-sus papatayun na ang sowail nga dianga tao. Paagi sa anang uyup lang,dora tana nga lagi. 9 Kon maglan-tad run ang tao nga dia nga sowail,gagamitun na anang gaumni Satanas.Magaimo tana ang tanan nga klasinga milagro kag mga katiringalaannga midyo alin sa Dios piro bukun,10 kag gamitun na ang tanan ngaklasi nga pagpandaya sa mga taonga nakadistino ron nga ipilak saimpyirno. Toladan andang madan-gatan tungud nga indi sanda mag-baton kag ara nanda pagpakamaalaang kamatoodan nga maman andanang makalowas kananda. 11 Gani gin-pabayanan sanda run lang ang Diosnga dayaun agud magpati sanda sabotig, 12 agud masilotan ang tanannga nagasikway ang kamatoodan kagnagakalipay sa pagpakasala.

Ginpili Kamo agud Malibri sa Silot13 Mga kabogto, nagapasalamat

kami pirmi sa Ginoo tungud kanindonga mga pinalangga ang Ginoo. Kagdapat kami magpasalamat kananatungud nga kamo ginpili run ngalagi ang Dios agud malibri kamosa paraaboton nga silot. Ginlowasna kamo paagi sa anang gaum

ang Ispirito Santo nga nagalimpyoindong kaboi kag paagi sa indongpagtoo sa kamatoodan. 14 Kamogintawag ang Dios paagi sa Mayadnga Barita nga amun ginsogidkanindo. Kag gintawag na kamoagudmakairug kamo sa anangmataasnga katungdanan atun GinoongJesu-Cristo. 15 Gani mga kabogto,magpakarigun kamo kag uputi nindonga mayad amun mga gintodlo angdian kami pa kanindo, pati ang mgabutang nga amun ginsambit sa amunsolat kanindo.

16-17 Kabay pa nga atun GinoongJesu-Cristo mismo kag atun Diosnga Amay maman ang maglipaykag magpabaskug kanindo agudpirming mayad indong ginaimo kagginaambal. Ginapalangga kita angDios, kag tungud sa anang kalooykanatun ginapabaskug na kita kagginalipay asta sa ara kataposan,ay gintawan na kita paglaum ngamasarigan.

3Ipangamoyo Nindo Kami ra

1Karon, mga kabogto, ipangamoyonindo kami ra nga anang ambal angGinoo mapalapnag sa iba pa nga mgalogar kag batonon ang mga tao ngamay pagpasalamat sa Dios pario in-dong ginimo dian. 2 Ipangamoyonindo ra nga ilikaw kami ra ang Diossa mga malain nga mga tao. Tungudnga may mga tao ra nga ara nagatoosa Dios.

3Piro ang Ginoomasasarigan. Tanaang magapapagun kag magaapinkanindo agud indi kamo maiwanni Satanas. 4 Tungud sa Ginoo,nagasarig kami nga ginaimo nindokag padayon nga imoon amun mgaginasogo kanindo.

5 Kabay pa nga boligan kamo angGinoo nga maisip nindo pirmi ananggogma ang Dios kag anang pagka-mainantoson ni Cristo.

Parti sa mga Tamad

2 Tesalonica 3:6 345 2 Tesalonica 3:186 Mga kabogto, sono sa awtoridad

nga gintaw kanamun ni GinoongJesu-Cristo, kami nagasogo kanindonga indi kamo magsari tabid-tabidsa atun mga kabogto kay Cristonga tamad kag ara nagasonod samga panodlo nga amun gintodlokanindo. 7 Naulaman nindo ra ngadapat nindongawadun amunginimo.Ara kami nagtinamad ang kami dianpa kanindo. 8 Ara kami nagbatonpagkaun kanindo nga ara namunpagbayadi. Adlaw-gabi nagpanikasugkami sa pagobra agud ara maymalisudan kanindo sa pagsagodkanamun. 9 Ginimo namun angtoladato, bukun nga makon ara kamirason nga magpangayo bolig kanindopara sa amun mga kinanglan, kondigosto namun nga magtaw alimbawakanindo agud wadun nindo. 10 Angkami gani kaiban nindo pa dian,nagkoon kami kanindo nga angbisan sino nga indi magobra, indipagpakaunun.

11 Dia ginaolit namun ruman tun-gud nga nakabarita kami nga maymga dian kanindo ngamga tamadngaara ibang ginaimo kondi ang mag-pasilabut sa anang ginaimo ang iba.12 Gani sono sa awtoridad nga gintawkanamun ni Ginoong Jesu-Cristo, gi-napaandamannamun angmga tamadnga dan nga magpangita andang kao-galingun nga pangaboian kag indimagpanggolo anang kaboi ang iba.

13 Kag kamo tana, mga kabogto,indi kamo magkataka nga magimoang mayad. 14 Kon may dian ngaindi magtoman sa amun ginakoondigi sa solat nga dia, tandai nindokon sino kag indi kamomagsari tabid-tabid kanana, agud maulaman na ngabukun tama anang ginaimo. 15 Piroayaw nindo ra pagbilanga tana ngakaaway, kondi padumdumun nindotana bilang kabogto kay Cristo.

Pamilinbilin16 Kabay pa nga ang Ginoo nga

ginaalinan ang kalinung maman gid

ang magtaw kalinung kanindo satanan nga oras abir kon ano indongkaimtangan. Kag kabay pa nga agob-ayan na kamo tanan.

17 Agud maulaman nindo nga angsolat nga dia kanakun gid nagalin, akoron mismo nga si Pablo ang nagaso-lat digi sa kataposan. Toladia akunpanolat sa tanan ko nga mga solat.

18Kabay pa nga kaloyan kamo ra niJesu-Cristo nga atun Ginoo.

1 Timoteo 1:1 346 1 Timoteo 1:15

Anang Primiro nga Solat niPablo kayTimoteo

1Ako si Pablo nga apostol ni CristoJesus sono sa anang sogo ang Diosnga atun Manlolowas kag ni CristoJesus nga nagataw paglaum kanatun.2 Nagapangomosta ako kanimo, Tim-oteo, bilang akun matood nga bata sapagtoo. Kabay pa nga kaloyan ka ragid ang Dios nga Amay kag ni CristoJesus nga atun Ginoo nga mayad raimong kaimtangan.

Paputun ang mga Nagatodlo angSala nga mga Panodlo

3 Gosto ko nga kon maimo diankaw lang anay sa Efeso. Kabay ma-man dia akun pangabay kanimo datoanay ang nagapaayan ako sa Mace-donia. Ay may mga tao dian ngasala andang ginatodlo kag kinanglannga paputun. 4 Konon mo sandanga bayaan nanda run andang gi-napatian nga basi lang gid sa mgasogid-sogid ang mga malam pati angmga malawig nga mga pagsoysoy an-dang mga lai nga ginalinan. Mamandan ang kabangdanan kon basi na-gakorontraan ang mga tao. Kag angmga butang nga dan indi gid mak-abolig agud maulaman nanda anangkabubutun ang Dios. Anang kabubu-tun tana ang Dios maulaman ta langpaagi sa pagtoo. 5 Anang katoyoanakun sogo nga dia kananda ara ibakondi agud magirigogmaan sanda saisara kag isara. Kag makairigogmaansanda kon limpyo andang tagiposoonkag konsinsya kag sinsiro andangpagtoo. Kinanglan ra nga kon anoandang naulaman nga tama mamanandang sonodon. Kag kinanglan ngasinsiro andang pagtoo. 6 Ang ibadian nagtalikod ron sa mga panodlonga dia kag nagadiriskosyon ron angara polos. 7 Gosto nanda nga mag-ingmgamanogtodlo anang Kasogoan

ang Dios, piro ara sanda gani kalib-otan kon ano andang ginaambal okonginaparugus nga patian.

8 Naulaman ta nga ang Kasogoanmayad kon osto ang paggamit.9 Dapat ta nga dumdumun ngaang Kasogoan ara pagimoa para samga tao nga mayad, kondi ginimopara sa mga tao nga sotil, sa mgamaturugas ang olo, sa mga tao ngaindi magkilala sa Dios kag sa mganagapakasala, sa mga tao nga bukundiosnon kag ara may ginakilala ngabalaan, sa mga nagapatay andangtatay okon nanay, kag sa nagapatayandang isigkatao, 10 sa mga nagaolidsa bukun andang asawa, sa mganagaoroasawa sa andang kaparionga lalaki, sa mga nagapangkidnap,sa mga botigun, sa mga tao nganagasompa bisan bukun matood, kagsa miski sino nga nagakontra sa ostonga panodlo 11 sono sa Mayad ngaBarita, ang Mayad nga Barita partisa makagagaum kag malipayun ngaDios nga ginpiar kanakun nga itodlosa mga tao.

Salamat sa Dios sa anang Kalooy12 Nagapasalamat ako kay Cristo

Jesus nga atun Ginoo nga nagtawkanakun kabaskug sa pagpangabud-lay para kanana. Nagapasalamatako kanana ay ginkabig na ako ngamasarigan, gani ginpili na ako ngamagsirbi kanana, 13bisanmatood ngaang ona nagambal ako malain kon-tra kanana. Loas pa dian giningabotko kag ginpakauyan ang mga nag-too kanana. Piro ginkaloyan ako raang Dios, ay dato anay ara ako panagatoo, gani ara ako gid kaulamkon ano akun ginaimo. 14 Doro gidanang kalooy ang Ginoo kanakun kaggintawan na ako pagtoo kag pagi-gogma, nga naging atun tungud ngakita kay Cristo Jesus ron. 15 Akuniambal nga dia matood gid tana kagdapat gid nga batonon kag tooanang tanan: si Cristo Jesus nagayandigi sa kalibotan agud lowasun ang

1 Timoteo 1:16 347 1 Timoteo 2:15mga makasasala. Kag naulaman konga ako gid ang makasasala sa tanan.16 Piro ginkaloyan ako agud mapakitani Cristo Jesus anang pagkamabinata-sun, nga ara makasasala nga indi ma-patawad. Anang ginimo nga dia niCristo kanakun nagasirbi nga alim-bawa sa iba nga magatoo kanana kagmagabaton ang kaboi nga ara kata-posan. 17 Kabay pa nga padungugankag dayawon pirmi ang Ari nga arakataposan kag ara kamatayun. Inditanamakita ang tao kag tana lang angDios.

18 Timoteo, ginakabig ko ikaw ngaakun bata, gani maman dia akun bilinkanimo. Dumduma anang mga gi-nambal ang mga propita dato anayparti kanimo, kag paagi doto maka-batok kaw gid sa mga nagakontra sakamatoodan. 19 Tipigi imong pag-too kag sigoroa nga imong konsin-sya pirming limpyo. Ang iba aranagpamati sa andang konsinsya, ganinadora andang pagtoo 20 pario kayHimeneo kag kay Alejandro. Dia ngamga tao ginintriga ko ron kay Satanasagud maulaman nanda nga bukunmayad ang nagaambal malain kontrasa Dios.

2Parti sa Pagsimba

1 Karon, ona sa tanan, naga-pangabay ako kanindo nga ipang-amoyo nindo ang tanan nga mgatao. Daraun nindo sa Dios indongmga pangabay para kananda ngamay pagpasalamat. 2 Ipangamoyonindo ang mga ari kag ang tanannga may mataas nga katungdanan sagobyirno agud nga maging matawayatun pagpangaboi kag libri kitasa pagsonod sa Dios sa osto ngapagginawi. 3 Mayad dia nga imoonkag malilipay ang Dios nga atunManlolowas. 4 Ay gosto na ngaang tanan nga tao malowas kagmakaulam ang kamatoodan. 5 Aymay sangka Dios lang kag maysangka manogpatunga sa Dios kag

sa mga tao. Dia ara iba kondi angtao nga si Cristo Jesus. 6 Tana angnagtaw anang kaboi agud tobosonang tanan nga mga tao. Mamandia ang nagapamatood nga gostoang Dios nga lowasun ang tanannga mga tao, kag dia ginpakita nasa oras nga anang gintaning. 7 Ganiginpadara na ako bilang apostol kagmanogtodlo sa mga bukun Judio,agud iwali ko ang parti sa pagtookag kamatoodan. Nagasogid ako angminatood kanindo. Ara ako gid tananagabotig.

8 Gosto ko andan nga ang mgalalaki sa bisan diin nga logar mag-pangamoyonganagaalsa andangmgaalimangamay limpyonga tagiposoonkag ara gid kasilag okon pagsoro-maran sa bisan kino.

9 Kon parti sa mga babai, gosto konga maglambong sanda ang osto kagbukunmaraway kon sulungun. Dapatkon nagapasadya sanda bukun nga sapagpangopior nga nagasorobra run,okon sa paggamit ang mga alaas ngabolawan okon pirlas, okon sa pagsok-sok ang maralun gid nga mga lam-bong, 10 kondi paagi sa mayad ngamga inimoan nga bagay makita samga babai nga nagakoon nga sandanagatoo sa Dios. 11 Kag kon maynagatodlo, ang mga babai dapat mag-pamati lang kag magpaubus. 12 Araako nagatogot sa mga babai nga mag-todlo okon magdomara sa mga lalaki.Kinanglan magipus sanda lang. 13 Ayona nga ginimo si Adan kag bagosi Eva. 14 Kag bukun si Adan angginloko ni Satanas, kondi ang babainga si Eva, kag maman dayon angnaglapas anang sogo ang Dios. 15 Piroang mga babai malowas sa silot ngaparaaboton paagi sa andang pagpam-inata, kon sanda magpadayon sa pag-too, sa pagigogma, sa pagkadiosnon,kag sa osto nga pagginawi.

3Ang mga Manogdomara sa Simbaan

1 Timoteo 3:1 348 1 Timoteo 4:51Matood manda ang ginakoon nga

kon may dian nga naliag nga mag-ing manogdomara sa mga tomoloo saDios, mayad nga katungdanan anangginaandum. 2 Kinanglan ang manog-domara sa mga tomoloo lalaki ngaara kasawayan, saka bilog lang anangasawa, antigomagpugung anang kao-galingun, may mayad nga dispo-sisyon, taraodon, mainamomaun sanagadarayon sa anang balay, kagmayad magtodlo. 3Dapat bukun tanamanogpalingin kag bukun mapintas,kondi malolo kag ara nagapangaway.Kinanglan bukun tana ra akug sakoarta. 4 Kon parti sa anang pan-imalay, dapat mayad tana magdo-mara, kag ginataod kag ginatomananang mga bata. 5 Ay paiwan anangpagdomara angmga tomoloo kon inditana gani kaulam magdomara anangkaogalingun nga pamilya? 6 Indi ramaimo nga tana bago lang nga na-gatoo, ay basi kon magpabogal tanakag kondinarun tana pario kay Sa-tanas. 7 Kinanglan ra nga ginataodtana bisan ang mga tao nga ara naga-too sa Dios agud indi tanamauyan kagmaolog sa anang siud ni Satanas.

Ang mga Manogbolig sa Simbaan8 Kon parti ra sa mga manog-

bolig sa mga tomoloo, dapat gi-nataod sanda, masasarigan andangambal, bukun parainum, bukun akug,9 marigun andang pagtoo, kag aragid nagapangdoadoa sa kamatoodannga ginsogid run ang Dios kanatun.10 Dapat osisaun gid anay andangogali kag kon ara kasawayan ngamakita kananda bago sanda pasir-biun. 11Andang asawa dapat ginataodra, kag ara nagaintra sa kotso-kotso,kaulammagpugung andang kaogalin-gun, kag masarigan sa tanan nga bu-tang. 12 Dapat sakabilog lang anangasawa ang mga manogbolig sa mgatomoloo kag mayad sanda ra magdo-mara sa andang mga bata kag sa an-dang bilog nga panimalay. 13Angmgamanogbolig nga osto andang pagsirbi

ginataod ang mga tao kag ara ginaad-luki nga magambal parti sa andangpagtoo kay Cristo Jesus.

Ang Sangka Butang ngaMakatiringala

14 Nagaplano ako nga magayandian sa labing madali agud mag-pakigkita kanimo. Piro ginasolat kopa ra gid ang mga butang nga dia,15 agud kon maatraso ako, maulamanmo ron kon paiwan magginawi angmga tomoloo sa Dios bilang anangpamilya. Kita nga mga tomoloo ma-man anang iglesia ang Dios nga boinga anang ginasarigan nga maga-wid kag magapin ang kamatoodan samga nagakontra. 16 Ara doda ngamakatiringala gid matood ang mgakamatoodan atun riliyon:Tana nagpakita digi bilang tao,Ang Ispirito Santo nagpamatood nga

tana matarung,Nakita tana ang mga angil,Ginwali sa kalibotan,Gintooan ang mga tao,Kag gindara pabalik sa langit.

4Ang Botigun nga mga Manogtodlo

1 Maatag anang koon ang IspiritoSanto nga sa oring mga adlaw angiba magatalikod sa andang pagtoosa Dios. Magapati sanda sa anangpanodlo ang botigun kag malain ngamga ispirito. 2 Dia nga mga panodloalin sa mga tao nga manloloko kagbotigun, kag ara run konsinsya tun-gud nga kontrolado sanda run ni Sa-tanas. 3 Ginatodlo nanda nga malainang magpangasawa, kag may mgapagkaun pa nga andang ginabawal.Piro ang mga karaunun nga dia gin-imo ang Dios agud kaunun nga maypagpasalamat ang mga nagatoo kagnakaulam gid ang kamatoodan. 4Angtanan nga ginimo ang Dios mayad.Gani ara butang nga dapat diliankon ginabaton nga may pagpasala-mat. 5 Tungud nga dan ginalimpyo

1 Timoteo 4:6 349 1 Timoteo 5:10paagi sa anang ambal ang Dios kag sapangamoyo.

Ang Mayad nga Sorogoon ni CristoJesus

6 Kon ang mga butang nga diaitodlo mo sa atun mga kabogto dian,mabibilang kaw nga mayad gid ngasorogoon ni Cristo Jesus. Kag mintrasnagatodlo kaw kananda ikaw mismonagasagod ra imong kaogalingunpaagi sa mga kamatoodan nganagataw pagtoo, kag paagi sa matoodnga panodlo nga imong ginasonod.7 Piro likawi ang mga panodlo ngabukun alin sa Dios kag ginimo-imolang gid ang mga tao. Anadun moimong kaogalingun sa diosnon ngakaboi. 8 May polos ang pagirsisioang lawas piro mas importanti pagid kon anadun ta atun kaogalingunsa ispiritoanun nga mga butang,tungud nga kon toladia atun imoon,ang Dios may pangako nga maypakinabang kita sa atun kaboi dadikag sa paraaboton. 9 Dia matoodkag dapat patiun kag tooan gid.10Maman dia nga nagapanikasug kitakag nagaimorat gid nga magtodlo samga tao, tungud nga nagasarig kitasa Dios nga boi nga maman anangManlolowas ang tanan nga mga tao,kag labi run gid ang mga nagatoo.

11 Itodlo mo kag ipatoman mo raang mga butang nga dia. 12 Indi kawmagtaw logar nga ikayan kaw tun-gud nga bataun ka pa, kondi magi-morat kaw nga maging alimbawa samga nagatoo kay Cristo: sa pagam-bal, pagogali, pagigogma, pagtoo, kaglimpyo nga kaboi. 13 Mintras araako pa dian, gamita imong tyimpo sapagbasa ang Kasolatan sa mga tao,sa pagwali, kag sa pagtodlo. 14 Indimo ra pagpabayanan ang abilidadnga gintaw kanimo ang Ispirito Santosono sa gintagna ang mga manogdo-mara sa simbaan pagtongtong nandaandang alima kanimo. 15 Imoon mopirmi ang mga butang nga dia agudnga imong pagoswag makikita ang

tanan. 16 Andaman mo imong kao-galingun nga kaboi pati imong gina-todlo. Padayonon mo imong pagimodia agud malowas kaw pati ang mganagaparamati kanimo.

5Ang mga Risponsibilidad sa mga Na-

gatoo sa Dios1 Indi mo pagambalan ang masakit

ang mga malam nga lalaki kondi lay-gayan mo nga pario imong tatay.Kag ang mga bataun pa pario kanimotratarun mo nga pario imong mgakabogto, 2 ang mga malam nga babaipario imong nanay, kag ang mgadaraga tratarun mo nga pario imongkabogto nga dapat ara gid ambalunang mga tao kanimo.

3 Taodon mo kag boligan ang mgabalo nga ara run gid may ginasari-gan. 4 Piro kon ang balo maymga bata okon mga apo, dia sandaang dapat magasikaso kanana. Aykon sanda diosnon matood, prim-iro nanda nga obligasyon ang pag-balus kag pagasikaso sa andang mgaginikanan kag mga olang. Ay dia na-gataw kalipay sa Dios. 5Ang babai ngabalo nga ara run gid may ginasari-gan nagasarig run lang gid sa Dios.Adlaw-gabi nagapangamoyo tana kagnagapangayo bolig sa Dios. 6 Piro angbalo nga babai nga nagapagosto sakalibotanunnga pagpangalipay patayrun sa panulung ang Dios bisan boitana pa. 7 Ipatoman mo sa mga to-moloo ang mga butang nga dia agudindi sanda mapoyan. 8Ang bisan sinonga tomoloo nga ara nagaasikaso saanang paryinti, labi run gid sa anangpamilya, nagapakilala nga ara tanapagtoo, kag mas malain tana pa kaysatao nga bukun tomoloo.

9 Dapat boligan nindo ang mgabalo nga babai nga 60 ka toig an-dang idad paibabaw, ara nagpangin-lalaki, 10 kilala nga mayad andangmga inimoan, mayad andang pagati-pan sa andang mga bata, mainamo-maun sa mga tao nga ara darayonan,

1 Timoteo 5:11 350 1 Timoteo 6:3nagsirbi sa mga tomoloo, nagbolig samga nalisudan, kag matandus mag-imo angmiski ano nga butang para sakaarayadan.

11 Piro ang mga balo nga bataun paindi nindo pagigapil. Ay konmagabotandang gosto nga magpaasawa ru-man, dan mapapabayanan nanda runang pagsirbi kay Cristo. 12 Gani ma-gakasala sanda, tungud nga ibali arananda andang pangako nga masirbirun lang kay Cristo. 13 Loas dianmagatamad ang mga balo nga bataunpa kag magasari lang ayan sa mgakabalayan. Kag ang marimo pa gidtana, magasari sanda kotso-kotso kagmagapasilabut sa iba, kagmagairisto-rian ang mga butang nga indi dapatistorian. 14 Gani kon kanakun lang,kon toladia ra lang ang matabo, masmayad pa nga ang mga balo nga dianga bataun pa magoman run langpaasawa, magpamata, kag asikasoonandang pamilya, agud nga ara am-balun ang mga tao nga nagakontrakanatun. 15 Nagakoon ako toladiatungud ngamay iba ngamga balo nganagparayu rungani kag si Satanas runandang ginasonod. 16 Kon may babainga tomoloo nga may mga paryintinga balo, dapat tana run lang angmagasikaso agud indi run mabugatanang simbaan sa pagsagod kananda.Ta kondi makaasikaso ang simbaanang mga balo nga ara run gid mayginasarigan.

17 Kon parti sa mga nagadomarangamayad andangpagdomara samgatomoloo, dapat soildoan ang osto, labirun gid kon sanda nagapangabudlaysa pagwali kag pagtodlo. 18Ay makonang Kasolatan, “Indi mo pagbosalanang baka mintras ginagamit sa pagli-nas,” agud makakaun ra. Kag makonpa, “Ang manogobra dapat tawananang sool.” 19 Indi pagsapaka angmga bintang kontra sa mga manog-domara, loas kon may darwa okontatlo ka tistigo nga nagapamatood.20 Piro sabdunga sa atobangan ang

mga tomoloo ang mga tao nga na-gasari pakasala agud adlukan ang ibanga magimo ang sala.

21 Sa atobangan ang Dios kag niCristo Jesus kag anang mga angil gin-abilin ko gid kanimo nga tomanunmo gid ang mga sogo nga dia nga arakaw may ginapaboran. Kinanglan gidnga sa tanan imong ginaimo pararioimong pagtratar sa tanan. 22 Indikaw magbasta-basta tongtong imongalima sa bisan kino para magtaw aw-toridad nga magdomara sa mga to-moloo, kondimagandamkawnga indikaw maomid sa anang mga sala angiba. Dapat ara isaway kanimo sa mgabutang nga dia.

23 Tungud nga pirmi kaw lang nganagamasakit, loas sa tobig, maginumkaw ra maistan nga bino para saimong tian.

24Maymga tao nga bisan ara sandapa masintinsyai naulaman run ngalagi andang sala. Piro ang iba tanasa ori run lang maulaman. 25 Toladanra ang natatabo kon mayad atun gi-naimo. May mga ginaimo kita ngamayad nga naulaman nga lagi, kagmay dian ra nga indi nga lagi maula-man piro sa ori mauulaman ra gid.

61 Kon parti sa mga tomoloo nga

oripun, dapat taodon nanda andangmga agalun, agud nga ara maymagpakalain sa Dios kag sa atun mgapanodlo. 2 Kag kon andang agaluntomoloo ra, indi dapat nga pabasta-basta run lang andang pagtaodtungud nga magkabogto sanda runkay Cristo. Ang dapat tana ganimagsirbi sanda run gid ang ostotungud nga ang mga nagapolosandang pinangabudlayan ara ibakondi ang mga tomoloo ra ngaginapalangga ang Dios.

Ang mga Panodlo nga SalaItodlo mo dia kananda kag konon

mo sanda nga tomanun gid. 3 Konmay dian nga iba andang ginatodlokaysa sa atun mga panodlo nga

1 Timoteo 6:4 351 1 Timoteo 6:20dia, kag ara nagakompormi saosto nga mga panodlo nga alin saatun Ginoong Jesu-Cristo kag samga panodlo parti sa pagsonodsa Dios, 4 dan nga tao asdakunpiro ara may naulaman. Gostona lang nga magpakigdiskosyonang ara polos. Kag maman danang ginaalinan ang pagarakigan,pagaraway, pagirinsoltoan, malainnga mga pagsorospitsaan, 5 kagpagkinagolo. Dan toladan anangogali ang mga tao nga rangga runandang isip kag ara run kaulam konano ang tama. Nagasarig sanda ngamagamanggad sanda paagi sa andangriliyon.

6Kon sa bagay, kon ang tao diosnonkag kontinto sa anang pagkabutangsobra tana pa sa manggaranun. 7Angmatood tana, pagkabata kanatun digisa kalibotan ara kita gid may gin-dara, kag kon kita mapatay ara kitara gid daraun. 8 Gani, kon maypagkaun kita kag may inoglambong,dapat kontinto kita run. 9 Piro angmga tao nga gosto magmanggaranunindi maimo nga indi maolog sa mgapagsolay. Nasisiud sanda sa mga arapolos kag malain nga mga andumnga maman ang nagarangga kag na-gadara kananda sa kalaglagan. 10 Aykon koarta run gani atun palabiun,maman run dan anang alinan angtanan nga klasi nga kalainan. Ang ibanga mga tao, sa sobra nga angad angkoarta, nagtalang run sa pagtoo kagbukun lang maistan nga konsimisyonandang ginaagian.

Mga Bilin11 Piro ikaw bilang anang sorogoon

ang Dios, likawanmo angmga butangnga dan. Imoratan mo ang matarungkag diosnon nga kaboi. Tonan moang osto nga pagtoo kag pagigogma.Magmainantoson kaw sa tanan ngabutang kag maging malolo sa imongkapario. 12 Pario sa manogdala-gan sa karira, imoon mo gid imongmasarangan tungud sa imong pagtoo

sa Dios. Dan magabaton kaw angkaboi nga ara kataposan, tungud ngasa kaboi nga dan gintawag kaw angDios datong ginsogidmo kag ginpam-atood sa mga tao nga ikaw nagatooron. 13 Sa prisinsya ang Dios nga na-gataw kaboi sa tanan kag sa prisinsyani Cristo Jesus nga nagsogid ang kam-atoodan kay Ponsio Pilato, dadi gina-sogo ko ikaw: 14 tomana ang mga gin-abilin kanimo kag sigoroon mo ngaosto gid imong pagtoman kag ara ka-sawayan asta magabot atun GinoongJesu-Cristo. 15 Kon parti sa anangpagabot ni Jesu-Cristo, ang Dios ngamakagagaum kag malipayun mamanang magapakita kanana kon magabotron anang gintaning nga oras. Tanaang Ari nga labaw sa tanan nga mgaari kag Ginoo nga labaw sa tanan ngamga ginoo. 16 Tana lang ang arakamatayun. Doto tana nagaoli sa ma-solaw nga sanag nga indi maparapi-tan. Ara gid tao nga nakakita kananakag ara gid may makakita. Dayawonta ang Dios nga makagagaum sa arakataposan. Amin!

17 Kon parti sa mga manggaranundigi sa kalibotan, konon mo sandanga indi sanda magpabogal okonmagsarig sa andang manggad ngamadali ra lang madora. Ang dapattana ibutang nanda andang pagsarigsa Dios nga nagataw ang tanan ngamga butang agud maging malipayunkita. 18 Todloan mo sanda nga mag-imo mayad agud maging manggara-nun sanda sa mayad nga inimoan.Todloan mo sanda ra nga magingmabinoligun kag maging maugan an-dang buut nga urayan ang iba sa an-dang pagkabutang. 19 Kon toladiaandang imoon, nagatipon sanda angmanggad doto sa langit nga sigoradogid nga indi marangga, kag makaba-ton sanda pa angmatood gid tana ngakaboi.

20 Timoteo, tipigi ang mga panodlonga gintogyan kanimo ang Dios.Likawi ang mga sogidanun ngaindi gosto ang Dios pati ang mga

1 Timoteo 6:21 352 1 Timoteo 6:21pagdiriskosyon parti sa anangginakoon ang iba nga kaaram (piroang matood tana bukun). 21 Angiba nagakoon nga sanda kono maykaaram nga toladato, piro tungud saandang “kaaram” nga dato nagtalangsanda kag indi sanda run kaulam angosto nga pagtoo sa Dios.

Kabay pa nga kaloyan ka ra gid angDios.

2 Timoteo 1:1 353 2 Timoteo 1:16

Anang Ikarwa nga Solat niPablo kayTimoteo

1 Ako si Pablo ang nagasolat dia.Apostol ako ni Cristo Jesus sono saanang kabubutun ang Dios. Gin-padara na ako agud ibarita anang gin-pangako ang Dios nga may kaboi kitanga mababaton kon magtoo kita kayJesu-Cristo.

2 Nagapangomosta ako kanimo,Timoteo, bilang akun pinalangga ngabata sa pagtoo. Kabay pa nga kaloyanka ra gid ang Dios nga Amay kagni Cristo Jesus nga atun Ginoo ngamayad ra imong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios kag Pagpad-umdum kay Timoteo

3 Ona sa tanan, nagapasalamat akosa Dios tungud sa imong pagtoo, kagadlaw gabi pirmi ta kaw nga gina-pangamoyo. Ang Dios nga ginsir-bian atun mga kaolang-olangan ma-man ra akun ginasirbian nga maylimpyo nga konsinsya. 4Kon madum-duman ko imong mga pagpanangisakun pagalin, ginapongaw ako kan-imo. Gosto ko nga magkita kita ru-man agud malipay ako nga mayad.5 Indi ko malipatan imong sinsiro ngapagtoo, pario anang pagtoo alin paang ona imong lola nga si Loida kagimong nanay nga si Eunice, kag na-sisigoro ko nga andang pagtoo ngadato dian ra kanimo. 6 Maman dannga gosto ko nga padumdumun kawnga magpatandus kaw sa paggamitang abilidad nga gintaw kanimo angDios pagkatapos nga tongtongan takaw akun alima. 7 Tungud nga angDios ara nagtaw kanatun anang Ispir-ito agud mauya kita nga magato-bang sa atun isigkatao, kondi anangIspirito nga dato maman ang naga-pabaskug kanatun, kag nagabolig ngakita magigogma sa iba kag magdisi-plina atun kaogalingun.

8 Gani indi kaw mauya nga mag-sogid sa iba parti sa atun Ginoo. Kagindi mo ako ra ikauya nga napriso akodigi tungud kanana, kondimagirug kara sa mga pagantos tungud sa pag-panodlo ang Mayad nga Barita partikay Cristo, kag anang gaum ang Diosmagabolig kanimo. 9Gintawag na kitakag ginlowas agud maging ana. Diaara na pagimoa tungud nga mayadatunmga inimoan, kondi tungud langgid sa anang kaogalingun nga plano.Ara pa ang kalibotan kita ginkaloyanna run nga lagi paagi kay Cristo Je-sus. 10 Piro dia dadi lang ginpaayagkanatun pagabot ni Cristo Jesus ngaatun Manlolowas. Gindora na ananggaum ang kamatayun kag ginpaayagna kanatun paagi saMayad nga Baritanga kita makaangkun run ang kaboinga ara kataposan.

11 Kag ako ginimo ang Dios ngaapostol kag manogtodlo agud ibaritaang Mayad nga dia nga Barita.12 Maman dan ang kabangdanan konbasi toladia akun pagantos dadi. Piroara ko ginakauyaan ang natabo ngadia kanakun tungud nga kilala kosi Cristo nga akun ginasarigan kagnasisigoro ko gid nga sarang tanamakatipig anang ginintriga kanakunasta sa adlaw nga tana magbalik.13 Ang matood nga panodlo ngaimong natonan kanakun maman raimong dapat itodlo, nga may pagtoosa Dios kag may pagigogma sa imongkapario, tungudngamaman ra gid diakon kita kay Cristo Jesus ron. 14 Paagisa anang bolig ang Ispirito Santonga nagaoli kanatun, tipigi ang mgamayad nga panodlo nga ginintrigakanimo agud indi malakutan ang salanga mga panodlo.

15Naulaman mo nga ako ginsikwayang aros tanan nga mga tomoloo saprobinsya ang Asia. Pati si Figelo kagsi Hermogenes nagtalikod kanakun.16 Piro kabay pa nga kaloyan ra gidang Dios si Onesiforo kag anang pam-ilya tungud nga ginpabaskug na ako

2 Timoteo 1:17 354 2 Timoteo 2:18pirmi. Ara na ako ginakauyaan samgatao bisan ako priso. 17 Anang ginimotana gani, pagabot na sa Roma, gin-pangita na ako nga lagi asta nakitana ako. 18 Kag naulaman mo ra konpaiwan anang pagbolig kanakun angdoto ako pa sa Efeso. Kabay pa ngakaloyan tana ra gid ang Ginoo konmagabot ang adlaw nga ang mga taosintinsyaan run ang Dios.

2Ang Mayad nga Soldado ni Cristo

Jesus1 Ikaw Timoteo, nga midyo akun

bata gid, gamita anang gaum ang Diosnga anang gintaw kanimo tungud ngaikaw kay Cristo Jesus ron. 2 Imongmga nabatian kanakun nga mga pan-odlo nga akun gintodlo sa kadoroanitodlo mo ra sa mga tao nga masari-gan, nga makatodlo roman sa iba.

3 Magirug kaw sa mga pagantosbilang mayad nga soldado ni CristoJesus. 4 Indi kaw magpakalingat samga butang nga ara kalalabutun saimong pagsirbi sa Ginoo. Pario angsoldado nga sa sirbisyo, ara tana runnagaintra sa iba pa nga mga pan-gita, kag ara tana ibang ginaintindikondi ang magtoman sa mga sogoanang opisyal. 5 Tomanun mo gidanang mga sogo ang Ginoo, tun-gud nga miski gani ang manogdala-gan indi makabuul primyo kon aratana nagasonod sa mga patakaran sakarira. 6 Kag kon matandus kaw,magabaton kaw balus alin sa Ginoo.Pario ang mangongoma nga naga-pangabudlay, kabay tana maman angona nga makapakinabang sa anangpatubas. 7 Isipun mo nga mayadakun mga ginakoon nga dia kanimo,kag boligan kaw gid ang Ginoo agudmaintindian mo dan tanan.

8 Dumdumun mo ang Mayad ngaBarita nga akun ginatodlo, “Si Jesu-Cristo nga kaliwat ni David nabanaw.”9 Tungud sa akun pagwali ang Mayadnga dia nga Barita nagaantos ako.

Ginakadinaan ako pa pario sa krim-inal. Piro anang ambal tana angDios indi makadinaan. 10 Gani gi-naagoanta ko ang tanan para sa mgatao nga ginpili ang Dios, agud mal-owas sanda ra paagi kay Cristo Jesuskag makaangkun dayon ang masadyagid nga kaboi nga ara kataposan.11Matood gid ang ginakoon nga,“Kon kita napatay kaiban ni Cristo sa

anang kamatayun,sigorado gid nga maboboi kita ra

kaiban na.12 Kon magpadayon kita sa

pagagoanta ang mgapagingabot,

sigorado gid nga magaari kita rakaiban na.

Piro kon ipanginwara ta tana,ipanginwara na kita ra.13 Bisan kon indi kita masarigan,tana tana masasarigan pa ra gid,tungud nga indi maimo nga indi na

pagtomanun anang ginaam-bal.”

Ang Mayad nga Manogsirbi sa Dios14 Sa atobangan ang Dios ipadum-

dummo gid kananda angmga butangnga dia, kag paandaman mo sandanga likawan nanda ang ara polosnga mga pagdiriskosyon. Ara sandagid pakinabang sa toladan kondi na-garangga pa gani anang pagtoo angmga nagaparamati. 15 Imoa gidimong masarangan agud malipay angDios kanimo, nga pario sa manog-pangabudlay nga ara gid nagakauyasa anang mga ginaimo. Itodlo mo angosto anang ambal ang Dios nga ma-man ang kamatoodan. 16 Likawi angmga panodlo nga ara polos kag bukunalin sa Dios, tungud nga ang mgatao nga naliag sa toladan nagaparayulang sa Dios. 17 Kag andang mgapanodlo nga dan pario sa balatian ngakansir nga nagarapta kag nagaranggaang bilog nga lawas. Kabilang sa mgatao nga nagatodlo toladan si Himeneokag si Fileto. 18 Nagparayu sanda sakamatoodan ay nagakoon sanda ngaatun pagkabanaw natabo ron kag ara

2 Timoteo 2:19 355 2 Timoteo 3:10run pagkabanaw sa paraaboton. Kagdadi ginatoblag nanda pa anang pag-too ang iba. 19 Piro bisan toladan,mabakud pa ra gid ang pondasyonnga ginpatindug angDios, tungudngamay nakasolat doto nga nagakoon,“Naulaman ang Ginoo kon sino-sinoang mga tao nga kanana.” Kag “Angkada tao nga nagakoon nga tana saGinoo dapat gid ngamagbaya sa bisanano nga malain.”

20 Sa mga balay nga mabaraulmay sari-sari nga mga garamitun.May mga ginimo sa bolawan, pilak,kaoy kag lapok. Ang mga garami-tun nga ginimo sa bolawan kag pi-lak ginagamit sa mga pili nga mgaokasyon, piro ang mga garamitunnga ginaimo sa kaoy kag lapok gi-nagamit lang sa pangadlaw-adlaw.21 Ang bisan sino nga nagaparayusa malain maman ang mabibilang samga garamitun nga maraalun ngaginpabulag para gamitun kag pakin-abangan ang Ginoo, kag sarang nanga gamitun para sa kaarayadan sabisan anong oras. 22 Gani likawanmo gid ang mga malain nga mgaandum ang mga kabataan. Imongimoon tana, imoratanmo ngamagingmatarung imong kaboi, masarigan,maigogmaun, kag mayad imong pag-pakigkaiban, kaiban ang mga tao nganagapangayo bolig sa Ginoo nga maylimpyo nga tagiposoon. 23 Likawi angara polos kag kinabos-kabos nga mgapagdiriskosyon tungudnganaulamanmo ra nga anang risolta dan araiba kondi away. 24 Indi dapat mag-pakigaway anang sorogoon ang Gi-noo, kondi dapat mabuut tana satanan, mayad magtodlo, kag ara na-gadumut. 25 Kinanglan malolo tanasa anang pagtodlo sa mga nagakon-tra kanana, ay basi pa lang nga satoladia nga paagi tawan sanda angDios kaigayonan ngamaginulsul agudmaulaman nanda ang kamatoodan.26 Magasanag andang mga isip kagmakakabolyaw sanda sa anang siudni Satanas nga nagbiag kananda agud

magsonod sa anang gosto.3

Ang Kataposan nga mga Adlaw1 Tandaan mo dia: maging

malisud gid sa kataposan nga mgaadlaw. 2 Tungud nga ang mgatao magaana-ana run lang, magingmakikoarta, asdakun, bogalun,magaambal malain kontra sa andangkapario kag sa Dios, indi magpatisa ginikanan, ara kabaraslan kagbukun diosnon. 3 Loas dian arasanda pasonaid sa andang kapario;andang malain nga buut indi gidmaugpayan; magapangrangga sandaanang dungug ang iba; indi sandamakapugung andang kaogalingun,mapintas, kag kontra sa bisan anonga mayad. 4 Maging traidor sanda,daso-daso, kag magapadayaw andangkaogalingun. Mas palabiun nandapa ang mga kalipay nga ana angkalibotan kaysa Dios. 5 Magapakita-kita sanda nga sanda diosnon piroisikway nanda anang gaum ang Dios.Likawi ang mga tao nga toladan.6Ang iba kananda nagaimo paagi ngamakasulud sa mga balay agud lokoonang mga maroya nga mga babai nganaboyo ron gid sa pagpakasala kagoripun run ang sari-sari nga mgabaratyagun ngamalain. 7Dia ngamgababai sigi andang toon piro indi sandamakaintindi ang kamatoodan. 8 Angmga lalaki nga nagatodlo kanandaang sala nga panodlo nagakontra sakamatoodan pario anang pagkontrananday Janes kag Jambres kay Moisesdato anay. Rangga andang isip, kagandang ginakoon nga pagtoo arapolos. 9Piro indi sanda makapadayonsa andang ginaimo nga dan tungudngamakikita ra gid ang tanan andangkalokoan, pario sa natabo kandayJanes kag Jambres.

Pamilin-bilin10 Piro ikaw tana Timoteo, naob-

sirbaan mo akun mga panodlo, akunogali, kag akun katoyoan sa kaboi.

2 Timoteo 3:11 356 2 Timoteo 4:13Naobsirbaan mo ra akun pagtoo saDios, pagpasinsya kag pagigogmasa atun kapario, kag kon paiwanakun pagantos ang mga kalisud.11 Naulaman mo ang mga natabokanakun angdoto ako saAntioquia, saIconio, kag sa Listra, kag kon paiwanko ginagoanta ang mga pagingabot.Piro sa tanan nga dan ginlowas akoang Ginoo. 12 Ang matood tana,ang tanan nga gosto magkaboi angdiosnon nga kaboi bilang somolonodni Cristo Jesus magaagi gid sa mgapagingabot. 13 Piro ang mga tao ngamalain kag nagapanloko magalainkag magapanloko pa gid, kagginaloko sanda ra. 14 Piro ikaw tanamagpadayon gid sa mga kamatoodannga imong natonan kag ginapatian,tungud nga naulaman mo ra konsino-sino ang nagtodlo kanimo.15 Alin ang bata ka pa naulamanmo ron ang Balaan nga Kasolatan,kag dan makataw kanimo kaaramagud malowas kaw paagi sa pagtookay Cristo Jesus. 16 Ang tanan ngaparti ang Kasolatan ginpasolat angDios, kag napopolosan sa pagtodloang kamatoodan, sa pagsabdung angsala, sa pagtadlung ang sayup, kag sapagtodlo angmatarungnga pagkaboi,17 agud nga ang tao nga nagasirbi saDios matodloan kon paiwan magimoang tanan nga klasi nga kaarayadan.

41 Gani sa atobangan ang Dios kag

ni Cristo Jesus may bilin ako gid kan-imo. Kabay mabalik tana kag ma-gaari, kag magaukum sa tanan ngamga tao, boi okon patay. Mamandan nga ginabilinan ta kaw 2nga iwalimo anang ambal ang Dios. Magingmaukud kaw sa pagsogid sa mga taosa bisan anong oras. Kombinsira angmga tao, sabdunga sanda sa andangginaimo nga malain, kag parigunaandang pagtoo paagi sa mainanto-son nga pagtodlo. 3 Ay magaabotang adlaw nga ang mga tao indi run

magpamati sa matood nga mga pan-odlo, kondi andang gosto ron langgid andang sonodon. Magapangitasanda ang mga manogtodlo nga araibang itodlo kondi ang mga butanglang gid nga gosto nanda nga ma-batian. 4 Indi sanda run magpamatisa kamatoodan, kondi sa mga pan-odlo lang nga ginimo-imo ang mgatao. 5 Piro ikaw tana, andaman moimong kaogalingun sa tanan nga oras.Agoantaun mo ang tanan nga kalisudnga nagaabot kanimo. Tomanun moimong obligasyon bilang manogwaliang Mayad nga Barita. Kag imoonmo ang tanannga ginapaimo angDioskanimo.

6 Kon parti kanakun, nagabot ronang tyimpo nga akun kaboi ialadrun, tungud nga madali ako ronlang magalin sa kalibotan nga dia.7 Ginimo ko akun masarangan sapagdalagan kag natapos ko ron akundaralaganun. Gintipigan ko akunpagtoo. 8Kag dadi, tungud nga nakitaang Ginoo nga akun kaboi matarung,may itaw tana nga primyo kanakun saadlaw nga tana magukum sa tanan,kag anang pagukum matarung.Bukun ako lang anang gintiganan angprimyo nga dia kondi ang tanan nganagaulat kag nagaandum sa anangpagbalik.

Mga Pirsonal nga Bilin9 Imoratan mo gid nga makaayan

kaw digi kanakun sa labing madali,10 ay si Demas doto ron sa Tesalonica.Ginbayaan na ako tungud nga nawilitana sa mga butang digi sa kalibotannga dia. Si Cresente ara run da digidadi aynagpa-Galacia tana, kag si Titotana doto sa Dalmacia. 11Si Lucas langgid akun kaiban digi. Gani pagayanmo digi daraun mo si Marcos tun-gud nga mabaul anang makakaboligkanakun sa akun obra. 12 Ginpaayanko ra si Tiquico sa Efeso. 13 Kon mag-ayan ka run digi, daraun mo ra akunpanramig nga lambong nga akun gin-sala kanday Carpo doto sa Troas. Da-

2 Timoteo 4:14 357 2 Timoteo 4:22raun mo ra akun mga libro, labi rungid akun mga papilis.

14 Masyado kalain anang mga gin-imo kanakun ni Alejandro nga pan-day ang mital. Ang Ginoo maga-balus kanana sa anang mga ginimo.15Magandam kaw kanana tungud ngakontra tana gid sa atun ginatodlo.

16 Sa akun primiro nga pagato-bang sa osgado paramagdipindi akunkaogalingun ara gid may nagboligkanakun. Ginpabayanan nanda akotanan. Kabay pa nga patawadunsanda ang Dios. 17 Piro bisan to-ladato ang natabo ara ako ra gid gin-pabayani ang Ginoo. Gintawan na akopa gani kabaskug agud isogid ko samga bukun Judio ang tanan parti saMayad nga Barita. Maman dan nganalowas ako sa kamatayun. 18 Kagnaulaman ko nga lowasun ako pa ragid ang Ginoo sa tanan nga malain.Indi ako maiwan kondi madadara naako gid sa anang ginarian sa langit.Dayawon tana pirmi asta sa ara kat-aposan. Amin!

Mga Pangomosta19 Komosta run lang kay Prescila

kag kay Aquila, kag sa anang pamilyani Onesiforo. 20 Si Erasto nagpasalasa Corinto, kag si Trofimo ginsala kodoto sa Mileto ay nagmasakit tana.21 Imoratanmo gid ngamakaabot digibago magtigdururus.

Ginakomosta kaw nanday Eubulo,Pudente, Lino, Claudio, kag ang tanannga atun mga kabogto digi.

22 Kabay pa nga agobayan kawpirmi ang Ginoo. Kag kabay pa ngakaloyan na kamo ra gid nga tanan.

Tito 1:1-4 358 Tito 1:16

Anang Solat ni Pablo kayTito

1-4 Ako si Pablo nga sorogoon angDios kag apostol ni Jesu-Cristo. Tito,nagasolat ako kanimo bilang akunbata gid tungud nga nagatoo ka rakay Cristo pario kanakun. Kabaypa nga kaloyan ka ra gid atun Diosnga Amay kag ni Cristo Jesus ngaatunManlolowasngamayad ra imongkaimtangan. Ako ginpili ang Dios kagginpadara na agud parigunun anangpagtoo anang mga pinili kag tod-loan sanda agud maintindian nandaang kamatoodan parti sa pagsonodkanana. Kag maman dia ang nagatawkanatun paglaum nga kita may kaboinga ara kataposan. Bago imoon angkalibotan, nagpangako ron ang Diosnga tawan na kita ang kaboi nga arakataposan, kag indi maimo nga mag-botig ang Dios. Dadi maman rundia ang oras nga anang ginpili agudisaysay ang parti sa kaboi nga dato.Kag ako anang ginsarigan ang Diosnga atun Manlolowas agud magsogidsa mga tao kon ano dato.

Anang Irimoon ni Tito sa Creta5 Ginsala ta kaw sa Creta agud

taposon mo atun obra nga aranatapos kag agud makapili kaw angmga manogdomara para sa mgatomoloo sa kada banwa. 6 Indimo paglipatan akun bilin kanimonga dapat piliun mo ang mga taonga ara kasawayan, saka bilog langandang asawa, kag kinanglan ngaandang mga bata mga tomoloo ranga indi mabangdanan nga bukunmatinomanun okon nagapabasta-basta lang sa andang kaboi. 7 Angnagadomara sa mga tomoloo mamanang ginasarigan sa anang obra angDios, gani kinanglan gid nga ara tanakasawayan, bukun bogalun, bukunmadali masilag, ara nagapalingin,

bukun parapakigaway, kag ara naga-sulung sa koarta sa anang pagsirbisa Dios. 8 Dapat mainamomauntana, gosto magimo pirmi angmayad, antigo magtimbang-timbang,matarung, diosnon, kag antigomagpugung anang kaogalingun.9 Kinanglan ginauputan na ngamayad ang matood nga panodlo agudmakatodlo tana ra sa iba ang osto kagmakasabat samga taonganagakontrasa matood nga panodlo.

10 Nasambit ko dia tungud ngadorong mga tao nga indi magpamatisa matood nga mga panodlo, labi rungid ang mga tao nga nadara alin saanang riliyon ang mga Judio. Gina-dayaannanda ang iba paagi sa andangginatodlo nga ara polos. 11Kinanglantapnaun mo gid andang ginaimo ngadan, ay ginagolo nanda ang mgapamilya paagi sa andang mga pan-odlo nga indi dapat itodlo, kag an-dang katoyoan kauruya tungud nganagapangoarta sanda lang. 12 Maysangka taga-Creta mismo nga isara rasa andang mga propita ang nagkoon,makon na, “Ang mga taga-Creta mgabotigun kag mga malain pario samga mapintas nga mga sapat. Mgatamad kag andang gosto magkaunlang.” 13 Tama anang ambal ngadato, gani dapat ambalan mo sandaang masakit agud magtadlung an-dang pagtoo, 14 kag agud indi sandarunmagsari sapak samgaginimo-imonga mga panodlo ang mga Judio kagsa mga sogo nga ginimo-imo ra langang mga tao nga nagtalikod sa kam-atoodan. 15 Limpyo ang tanan ngabutang samga tao nga limpyo andangisip, piro sa mga tao nga marisna an-dang isip kag ara pagtoo sa Dios, parakananda ang tanan marisna tungudnga marisna gani andang konsinsyakag isip. 16 Matood nagakoon sandanga kilala nanda ang Dios, piro indimo makita sa andang mga inimoan.Kaurugut! Ang katurugas andang olo!Gani indi sanda poidi magimo angbisan ano nga mayad.

Tito 2:1 359 Tito 3:32

Ang Osto nga Panodlo1 Piro ikaw Tito, kinanglan itodlo

mo ang sono sa osto nga panodlo.2 Konon mo ang mga malam ngalalaki nga dapat antigo sanda mag-pugung andang kaogalingun. Dapatmga tao sanda nga ginataod ang iba,antigo magtimbang-timbang, mari-gun andang pagtoo sa Dios, maigog-maun sa andang kapario, kagmainan-toson sa tanan nga butang. 3 Kagang mga malam nga babai kononmo ra nga dapat mayad andang pa-gogali bilang mga babai nga nagatoosa Dios. Indi sanda magkotso-kotsookon magsari inum pirmi ang mgakarilingin nga irinumun. Dapat mag-todlo sanda ang mayad, 4 agud angmga bataun nga mga babai makatoonkon paiwan magigogma sa andangasawa kag mga bata, 5 kag kon pai-wan magtimbang-timbang ang tama.Dapat todloan nanda ra dia nga mgababai kon paiwan ang limpyo ngakaboi, kag kon paiwan ang pagasikasosa balay, ang pagpakabuut kag angpagtoman sa andang asawa, agud aramaymakakoonngamalain anang am-bal ang Dios nga atun ginatodlo.

6 Laygayan mo ra ang mga bataunnga mga lalaki nga dapat antigosanda magtimbang-timbang angtama. 7 Dapat waran kaw kanandasa pagimo ang mayad sa tanan ngamga butang. Dapat sinsiro kaw kagsiryoso sa imong pagtodlo. 8Sigoroonmo nga imong mga ginaambal ostokag ara isaway, agud ang mga taonga nagakontra kanatun mauya, ayara sanda may maambal nga marimokontra kanatun.

9 Laygayan mo ra ang mga oripunnga dapat magtoman sanda pirmiagud malilipay andang mga agalun.Indi sanda dapat magbatok okonmagsari sabat. 10 Konon mo sandara nga indi magpanakaw sa andangagalun. Dapat tana, ipakita nanda ngasanda mayad kag masarigan, agud

sa tanan andang mga ginaimo maga-koon ang mga tao nga masadya galiatun mga panodlo parti sa Dios ngaatun Manlolowas.

11 Ay ginpakita run ang Dios satanan nga klasi nga mga tao anangkalooy nga nagataw kalowasan.12 Kag dan nga kalooy nagatodlokanatun nga dapat isikway ta runang pagkaboi nga bukun diosnonkag ang mga kalibotanun nga mgaandum. Dapat magkaboi kita digi sakalibotanngadia ngamaypagpugungsa atun mga baratyagun nga marimo.Kag dapat matarung kag diosnonatun ginaimo 13 mintras nagaulatkita ang malipayun nga Adlaw ngaatun ginalauman nga ara iba kondianang makatiringala nga pagabot niJesu-Cristo nga atun Manlolowas kagmakagagaum nga Dios. 14 Nagtogottana nga tana patayun para kanatunagud malibri kita sa atun mga sala,kag agud imoon na kita nga anangmga tao, nga limpyo kag gosto langmagimo ang mayad.

15 Itodlo mo kananda dia nga mgabutang, kag gamita imong awtoridadmintras nagapabaskug kaw kag na-gasaway sa mga nagapamati kanimo.Indi kaw magimo ang bisan ano ngamaging kabangdanan nga ikayan kawang iba.

3Ang Cristoanun nga Pagginawi

1 Padumdumun mo ang mga to-moloo nga magpasakup sa gobyirnokag sa mga opisyalis. Kinanglantomanun nanda dia nga mga taokag alisto pirmi sa pagimo ang bisanano nga mayad. 2 Konon mo sandanga indi magambal marimo kontra sabisan kino okon magpangaway, kondidapatmabuut sanda kagmalolo pirmisa tanan nga mga tao. 3 Ay angona, ara ta ra naulami ang kama-toodan parti sa Dios kag bukun kitamatinomanun. Ginpatalang kita kagmga oripun kita lang atunmalain nga

Tito 3:4 360 Tito 3:15mgabaratyagunkag sari-sari ngamgapagpangalipay. Nagari kanatun angmalain nga andum kag pagkainggit.Gindumutan kita ang iba kag kita nag-dumut ra kananda. 4 Piro nagabotang oras nga ginpakita ang Dios ngaatun Manlolowas anang kaayad kaggogma kanatun. 5 Ginlowas na kitabukun tungud sa atun mga naimonga mayad, kondi tungud sa anangkalooy kanatun. Kag ginimo na diapaagi sa Ispirito Santo nga nagogaskanatun kag nagtaw bago nga kaboi.6 Ang Ispirito Santo gintaw kanatunang Dios paagi kay Jesu-Cristo ngaatun Manlolowas, kag anang pagtawang Dios kanatun ang Ispirito Santoara limiti. 7 Ginkaloyan kita toladiaang Dios agud mapakamatarung nakita sa anang panulung, kag mabatonta atun ginaandum nga kaboi nga arakataposan. 8 Dia nga mga panodlomatood gid.

Gani gosto ko nga itodlo mo giddia nga mga butang agud nga angmga nagatoo sa Dios magimorat ngamagimo ang mayad. Masadya diakag may dara nga pakinabang sa mgatao. 9 Piro maglikaw kaw sa ara polosngamga diskosyon, samga pagsoysoykon sino-sino anang ginaalinan angmga tao, sa mga pagsoromaran kagpagaraway parti sa Kasogoan. Dannga mga butang ara gid polos ay arakaw may mabuul dian. 10 Kon maytao dian nga maman ang ginaalinanang mga pagkarampi-kampian, dapatpaandaman mo. Piro pagkatapos angikarwa nga pagpaandam, kon indi pagid magpati, indi nindo tana run pag-pairugun kanindo. 11 Ay naulamanmo ron nga dan nga tao malain, tun-gud nga bisan naulaman na nga salaanang ginaimo sigi tana pa ra gid.

Mga Bilin12 Paayanun ko dian kanimo si

Artemas okon si Tiquico. Pagabotna dian, magayan kaw nga lagi saNicopolis kag magpakigkita kanakuntungud nga nadisisyonan ko ron

nga doto ako matinir sa tigraramig.13 Boligan mo ang abogado nga siZenas kag si Apolos kon magpanawsanda run. Sigoroon mo nga indisanda pagkolangun sa andang mgakinanglanun. 14 Todloi atun mgakabogto dian nga magimorat ngamagobra ang mayad agud indisanda pagkolangun sa andang mgakinanglanun. Sa toladia indi sandamagkaboi nga ara polos.

15 Akun mga kaiban digi nagapan-gomosta ra kanimo. Ipaabot mo raamun mga pagpangomosta sa atunkapario nga mga tomoloo dian nganagaigogma kanamun.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidnga tanan ang Dios.

Filemon 1 361 Filemon 20

Anang Solat ni Pablo kayFilemon

1 Ako si Pablo ang nagasolatdia mintras digi ako sa prisoan.Ako napriso tungud kay CristoJesus. Kaiban ko sa pagsolat diasi Timoteo nga atun kabogto kayCristo. Filemon, kami nagasolatkanimo, bilang pinalangga namunnga kabogto kay Cristo kag kaparionga manogpangabudlay para kanana.2 Ang solat nga dia para ra sa atunkabogto nga si Apia, kag kay Arquiponga pario ra kanamun nga nagabatoksa mga nagakontra sa kamatoodan,kag para ra sa tanan nga nagatiripondian sa imong balay agud magsimbasa Dios.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid ang Dios nga atun Tatay kag niGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra in-dong kaimtangan.

Anang Gogma kag anang Pagtoo niFilemon

4 Pirmi ako nga nagapasalamat saDios kada magpangamoyo ako parakanimo, 5 tungud nga nakabaritaako nga marigun imong pagtoo kayGinoong Jesus kag mapinalanggaunkaw sa imong kapario nga mga to-moloo. 6 Ginapangamoyo ko ngakabay pa nga sa padayonmo nga pag-sogid parti sa imong pagtoo, maga-dogang pa gid imong naulaman partisa mayad nga mga butang nga gintawkanatun ni Cristo tungud nga kitakanana run. 7 Pinalangga ko ngakabogto kay Cristo, tungud sa imongpagpamalangga sa imong kapario ngatomoloo nagbaskug sanda, gani nali-pay ako nga mayad kag pati ako nag-baskug ra.

Anang Pangabay ni Pablo8 Dadi may ipangabay ako kanimo.

Naulaman ko nga tungud sa awtori-dad nga gintaw kanakun ni Cristopoidi ako magmandar kanimo. 9 Piro

tungud nga palangga ta kaw, ma-pangabay ako ron lang kanimo. Akomalam run kag sa dadi ginapriso patungud sa akun ginaimo para kayCristo Jesus. 10 Nagapangabay akodadi kanimo para kay Onisimo, ngakon maimo patawadun mo tana. Gin-abilang ko tananga akunbata gid tun-gudngadigi sa prisoannadara ko tananga magtoo kay Cristo. 11 Ang onaaramo tana napolosi, piro dadi darwakita run ang makapolos kanana.

12 Dadi ginapabalik ko dian kan-imo akun pinalangga nga si Onisimo.13 Gosto ko andan nga digi tana runlang bilang imong sali agud mak-abolig tana kanakun mintras digi akopa sa prisoan tungud sa akun pag-wali ang Mayad nga Barita. 14 Piroindi ko gosto nga imoon dan nga arakaw paanogot agud indi ra maggoanga ginrugus ko ikaw nga magboligkanakun, kondi gosto ko nga konmagbolig kaw gid man, mabolig kawang tinagiposoon.

15 Sigoro ginbuut ang Dios nga ma-parayu anay kanimo si Onisimo agudnga pagbalik na kanimo indi kamoron gid magbulagan asta kon sano.16Dadi bukun tana oripun lang, kondiimong pinalangga pa nga kabogto.Palangga ko tana, piro mas palanggamo tana pa gid tungud nga dadibukun tana lang imong oripun kondiimong kabogto ra sa Ginoo.

17 Gani, kon ako ginakabig mo ngaimong kapario nga tomoloo, abi ba-tona tana nga daw ako imong gin-abaton. 18 Kon tana nakaimo salakanimo, okon nakaotang tana man,ako ang mabayad. 19 Ako gid mismoang nagasolat dia. Ako (si Pablo) angmabayad konmayotang tana kanimo.Garing naulamanmo ra nga ikawmaymabaul ra nga otang kanakun tungudnga kon bukun ako ara kaw kaboinga ara kataposan. 20 Gani Filemon,abi imoa akun ginapangabay nga diakanimo tungud nga kita pario ronnga nagatoo sa Ginoo. Lipaya ako rabilang imong kabogto kay Cristo.

Filemon 21 362 Filemon 2521Mabaul akun pagsarig nga imoon

mo akun ginapangayo, gani mamandia nga nagasolat ako kanimo. Kagnagapati ako nga sobra pa sa akunginapangabay nga dia imong imoonpara kanana. 22May pangabay ako pagid kanimo. Konmaimo priparari akora akun darayonan, ay nagasarig akonga paagi sa indong mga pangamoyomakaayan ako dian kanindo.

Pagpangomosta23 Akun kaiban nga si Epafras

nga napriso ra tungud kay CristoJesus nagapangomosta ra kanimo.24 Nagapangomosta ra akun mgakaiban nga mga manogpangabudlaynga sandayMarcos, Aristarco, Demas,kag si Lucas.

25 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid nga tanan atun Ginoong Jesu-Cristo.

Hebreo 1:1 363 Hebreo 2:3

Ang Solat saMga Taga-Hebreo

1 Ang ona doro nga bisis nga angDios nagambal sa atun mga kaolang-olangan sa sari-sari nga paagi, paagisa mga propita. 2 Piro ang ori ngadia nga mga adlaw, nagambal tanakanatun paagi sa anang Bata mismo.Paagi kanana ginimo ang Dios angbilog nga kalibotan kag tana ra anangginpili nga maging tagya ang tanannga mga butang. 3 Dian kananamismomakikita anang gaumangDiosnga nagalanyag, kag kon ano ang Diostana maman da. Anang Bata nga diamaman ra ang nagabuut sa tanan ngamga butang sa bilog nga kalibotanpaagi sa anang makagagaum nga am-bal. Pagkatapos nga nalimpyoan nakita sa atunmga sala, nagpongko tanadoto sa langit sa too angMakagagaumnga Dios.

Anang Bata ang Dios Mas LabawKaysa mga Angil

4 Gani mas gamanan anang Bataang Dios kag mas mataas anang arankaysamga angil. 5Ay ara gid angil ngaginkonan ang Dios nga,“Ikaw akun Bata,Kag dadi ipakilala ko nga ako imong

Tatay.”Kag ara ra nagkoon ang Dios parti sabisan kino nga angil nga,“Ako maging anang Tatay,kag tana maging akun Bata.”6 Kag datong papaayanun run angDios anang bogtong nga Bata digi sakalibotan nagkoon tana nga,“Ang tanan nga mga angil ang Dios

dapat magsimba kanana.”7Konparti samga angil, toladia anangkoon ang Dios,“Ang mga angil akun mga sorogoon

lang, kag poidi ko sanda ngaimoon nga pario sa anginokon pario sa kalayo nga na-gadabdab kon gosto ko.”

8 Piro kon parti tana sa anang Bata,makon na,“Imong ginarian, O Dios, ara gid kata-

posan,Kag matarung imong pagdomara sa

imong ginarian.9 Nalilipay kaw sa mga inimoan ngamatarung,Piro ginaugutan kaw sa malain.Gani ginpili kaw ang Dios, nga imong

Dios,Kag gintawan kaw ang kalipay nga

labaw kaysa imong mgakaiban.”

10Kag makon na pa sa anang Bata,“Ikaw, Ginoo, maman ang nagimo ang

kalibotan ang ona pa gid,Kag ang langit anang inimoan ra

imong mga alima.11 Ang tanan nga dia magakaradora,piro ikaw tana magapadayon pa ragid.Tanan magagabok pario sa lambong;12Kag pario ra sa lambong lolononmo

kag ilisan mo dayon.Piro ikaw tana indi gid magoman,Ay ara kaw pagkamalam kag ara ka-

matayun.”13 Alin pa ang ona ara gid angil ngaginkonan ang Dios nga,“Digi sa akun too pagpongko,Astamapasoko ko kanimo imongmga

kaaway.”14Ta kabay angmga angilmga ispiritolang nga ginasogo ang Dios nga mag-bolig sa mga tao nga magabaton angkalowasan.

21 Gani kinanglan ta gid nga tipigan

nga mayad ang mga kamatoodan ngaatun nabatian agud indi kita magta-lang. 2 Isipa nindo bala; ang Kasogoannga ginpadara paagi sa mga angil na-pamatodan gid, kag ang kada isaranganagsowayokon aranagsonodgin-silotan sono sa anang ginimonga sala.3 Gani, indi kita ra gid makalibri sasilot kon indi ta pagsapakun dadi angkalowasan nga dia nga ara run ka-pario. Ang Ginoo mismo maman angona nga nagbantala ang kalowasan

Hebreo 2:4 364 Hebreo 3:1nga dia, kag angmga tao nga nakabatikanana nagapamatood ra kanatunngadiamatoodmanda. 4Kag ginpam-atodan pa gid ang Dios mismo paagisamga katiringalaan kagmgamilagrokag sa sari-sari nga mga abilidad ngaanang ginpanagtag sa mga tao paagisa Ispirito Santo sono sa anang gosto.

Ang Kalowasan Nagabot Paagi kayCristo

5 Karon, parti sa paraabotonnga kalibotan, bukun ang mgaangil anang ibutang ang Dios ngamagadomara, 6 kondi ang tao. Aytoladia ang nakasolat sa Kasolatan,“O Dios, ano gid bala ang tao nga basi

indi mo gid paglipatan?Total tao ra lang, basi ginadumdum

mo tana gid?7 Ginimo mo tana nga manaba-naba

lang sa mga angil,Piro dia ara lang boay tungud nga

pagkatapos ginpadungugganmo tana bilang ari.

8 Kag ginimo mo tana nga manogdo-mara sa tanan nga mga bu-tang.”

Nagakoon doto nga ang tao imoonang Dios nga “manogdomara sa tanannga mga butang,” kag dia nagakaolo-gan nga magaabot ang adlaw nga aragid mga butang nga indi ipasakupsa tao. Garing sa dadi naulaman tanga bukun pa kontrolado ang tao angtanan nga butang. 9Piro kon parti kayJesus, naulaman ta nga sa matagudnga tyimpo ginimo tana ang Dios ngamas manaba kaysa mga angil agudpaagi sa kalooy ang Dios mapataytana para sa tanan nga mga tao, kagdadi ginpadungugan tana run bilangari tungud sa anang ginantos nga ka-matayun. 10Ang Dios ang nagimo angtanan nga butang, kag ginimo na parakanana. Gani bagay ra gid nga tanamagtogot nga si Jesusmagantos, agudipakita nga si Jesus matarung, kagagud doro nga mga tao anangmagingmga bata nga anang padungugan. Aysi Jesus mismo maman ang ginalinanandang kalowasan.

11 Si Jesus ang naglimpyo kanatunsa atun mga sala. Dadi anang Amaymaman run da atun Amay. Mamandan nga si Jesus ara nauya magtawagkanatun nga anang mga kabogto.12 Toladia anang koon sa Kasolatan,“Ipakilala ta kaw sa akun mga

kabogto,Kag magakanta ako ang pagdayaw

kanimo sa tunga ang tanannga nagasirimba kanimo.”

13Kag makon na pa,“Magasarig ako gid sa Dios.”Kag makon na pa gid,“Dagi ako kaiban anang mga bata

ang Dios nga anang gintawkanakun.”

14 Kag tungud nga ang mga batanga dia ang Dios nga anang ginakoonmga tao, si Jesus mismo nagpakataora agud ialad na anang kaogalingunpara kananda, ay paagi sa anang ka-matayun mapirdi na si Satanas ngamaman anang ginaalinan anang ka-matayun ang tao. 15 Sa toladatoginlibri na sanda nga naging oripunang kaadluk sa andang bilog ngakaboi tungud nga naadlukan sandasa kamatayun. 16 Gani masanag ngabukun ang mga angil anang ginboli-gan ni Jesus, kondi anang mga laini Abraham. 17 Maman dan nga ki-nanglan gid nga si Jesus maging taonga pario gid sa anang mga kabogtosa tanan nga bagay, agud tana an-dang maging pinakamataas nga paringa maloloyon kag masasarigan ngamakaalad sa Dios para mapatawadang mga tao sa andang mga sala.18 Tana mismo nakaagi ang mga pa-gantos ang tana ginsolay, gani sarangtana makabolig sa mga tao nga gina-solay.

3Si Jesus Labaw pa kay Moises

1 Gani mga kabogto ko sa pagtoo,kag kapario ko nga mga tinawagang Dios nga maging kaiban na salangit, dumdumun nindo si Jesus.Tana anang ginpadara ang Dios agud

Hebreo 3:2 365 Hebreo 4:2maging atun pinakamataas nga parisa atun pagtoo nga maman angnagapatunga kanatun kag sa Dios.2Ginsonod na anangmga ginsogo angDios kanana, pario kay Moises nganagsonod ra sa anang mga ginsogoang Dios sa anang pagdomara anangpamilya ang Dios. 3 Piro si Jesus tanaginabilang ang Dios nga mas mataaspa kaysa kay Moises, tungud nga masmay dungug ang nagimo ang balaykaysa balay mismo. 4 Naulaman tanga konmay balay, may nagpatindug;kag angnagimo ang tanannga butangara iba kondi ang Dios. 5 Bilanganang sorogoon ang Dios, masarigansi Moises sa anang pagasikaso saanang pamilya ang Dios. Kag angmga butang nga anang ginimonaging anino ang mga butang ngamagakaratabo sa paraaboton. 6Piro siCristo tanamasarigan bilang Bata ngaginpiaran anang pamilya ang Dios.Kag kita anang pamilya ang Dios, konnagapadayon kita nga matutum saatun paglaum nga atun ginapabogal,nga may mayad kita nga paraaboton.

Ang Paway nga Ginakoon ang Dios7 Gani pario anang koon ang Ispir-

ito Santo,“Kon mabatian nindo dadi anang

limug ang Dios,8 Indi nindo pagpatugasun indong

tagiposoon pario anangginimo indong mga kaolang-olangan ang ona, tungud ngaang doto sanda sa logar ngaara ginaolii ang tao ginkontrananda kag gintirawan angDios.

9 Ay makon ang Dios, ‘Bisan nakitananda akun mga ginimo sasulud 40 ka toig, gintirawannanda akopa gid konasta sanoakun pagantos sa andang gi-naimo nga marimo.

10Gani nasilag ako gid kananda.Kag makon ko nga pirmi sanda

nagatalang kag indi sandamagsonod sa akun ginatodlokananda.

11 Sa akun kasilag nagpanompa akonga indi sanda gid makasuludsa parawayan nga akun ginti-gana para kananda.’ ”

12 Mga kabogto ko kay Cristo,andaman nindo nga ara malainsa indong tagiposoon nga mamanang magaparoya indong pagtooasta maparayu kamo sa Dios ngaboi. 13 Indong imoon tana, mag-paradumduman kamo adlaw-adlawmintras may tyimpo pa agud indikamo mapatalang ang sala ngamagapatugas indong tagiposoon.14 Ay kita kaiban ni Cristo konginauputan ta nga mayad atunpagsarig kanana asta sa kataposan.15Kabay makon ang Kasolatan,“Kon mabatian nindo dadi anang

limug ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon pario anang ginimoindong mga kaolang-olanganang ona ang nagkontra sandasa Dios.”

16 Sino ang mga tao nga dato nganakabati sa anang limug ang Diospiro nagpasotil? Bukun bala angtanan nga gindomaran ni Moisespagoa sa Egipto? 17 Kag sino anangginkasilagan ang Dios sa sulud 40ka toig? Bukun bala ang mga taonga nagparakasala kag nagkarapataydoto sa logar nga ara ginaolii angtao? 18 Kag sino anang gintomod angDios sa anang pagpanompa nga indisanda gid makasulud sa parawayannga anang gintigana para kananda?Bukun bala ang mga tao nga aranagsonod kanana? 19 Gani masanagkanatun nga sanda ara kasulud tun-gud nga ara sanda nagpati sa Dios.

41 Piro bisan toladato ang natabo

kananda, sigi pa ra gid anang pan-gako nga dato ang Dios nga kitasarang pa ramakasulud sa anang par-awayan. Piro magandam kita ay basikon may digi kanatun nga indi maka-sulud doto. 2Ay nakabati kita ra pario

Hebreo 4:3 366 Hebreo 5:4kananda ang Mayad nga Barita. Piroara nanda napolosi andang nabatiantungud nga ara sanda nagtoo. 3 Kitatana nga nagatoo maman ang maka-sulud sa anang parawayan. Piro angara nagatoo indi makasulud doto, aymakon ang Dios,“Sa akun kasilag nagpanompa ako

nga indi sanda gid makasuludsa parawayan nga akun ginati-gana para kananda.”

Ara dia nagakaologan nga ang par-awayan ara pa napriparar, tungudnga ang matood tana may dian runnga ginpriparar alin pa anang pagimoang kalibotan. 4 Kabay may nasam-bit sa Kasolatan parti sa ikapito ngaadlaw, makon, “Kag sa ikapito ngaadlaw nagpaway ang Dios sa tanannga anang mga obra.” 5 Kag makonra doto nga “Indi sanda gid maka-sulud sa parawayan nga akun ginti-gana para kananda.” 6 Masanag ngagintoyo ang Dios nga may makasu-lud sa parawayan nga dato, piro angmga nakabati ang ona angMayad ngaBarita ara kasulud doto tungud ngaara sanda nagsonod sa Dios. 7 Ganinagtaw pa gid kaigayonan ang Dios aypagkalubas ang dorong tinoig nagam-bal tana paagi kay David; makon na,“Dadi”, pario ang nasambit kaina,“Kon mabatian nindo dadi anang

limug ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon.”8 Ay kon ang mga tao nga dato ang

ona nadara ni Josue sa parawayan,ara run andan nagambal ang Dios ngamay ibang adlaw pa gid nga pasu-ludun na ang mga tao sa parawayan.9 Gani may paway pa ra gid nga gi-natigana para sa anang mga tao angDios, kag ang paway nga dia pario saanang pagpaway ang Dios sa ikapitonga adlaw. 10 Ay ang bisan sino ngamakasulud sa anang parawayan angDiosmagapaway run da sa anangmgaobra, pario sa Dios nga nagpawaypagkatapos nga maimo na ang tanan.

11 Gani imoratan ta gid nga maka-sulud sa anang parawayan nga dato.Indi kita magwad sa mga tao ang onanga ara nagsonod sa Dios, ay sabunindi kita ra makasulud.

12 Anang ambal ang Dios boi kagmay gaum, kag mas matarum pa saispada nga dobli anang tarum. Dia na-gadolot asta sa anang ulut ang kalagkag ispirito, kag sa anang ulut angmga luta-lutaan kag anang otok angmga tolan. Ulam na ang mga butangnga ginaisip kag ginaandum ang mgatao. 13 Ara gid may makapantago saDios; nakikita na ang tanan kag lantadgid sa anang panulung, kag kananakita magapanabat.

Si Jesus Atun Pinakamataas nga Pari14 Gani parigunun ta atun pag-

too tungud nga may pinakamataaskita nga pari nga nagsulud run dotomismo sa langit. Kag dia ara iba kondisi Jesus, nga anang Bata ang Dios.15 Atun pinakamataas nga dia ngapari nakaulam ra atun mga karoy-aun, ay ang tanan nga mga pagso-lay nga nagaabot kanatun naagianna ra, piro ara tana gid nagkasala.16Gani indi kita magpangalangan ngamagparapit sa anang trono ang Diosngamaloloyon, ay doto tamababatonang kalooy kag bolig sa oras nga ki-nanglan ta.

51 Ang kada pinakamataas nga pari

ginpili alin sa mga tao agud magsirbisa Dios para kananda. Risponsi-bilidad nanda ang pagalad sa Diosang mga sapat kag ang iba pa ngamga alad para sa mga sala. 2 Angpinakamataas nga pari tao ra langnga maroya pario kanatun. Ganimay pasonaid tana sa mga tao nganagakasala nga ara kaulam. 3 Kagtungud nga tana mismo nagakasalara, kinanglan tana magalad ra parasa anang kaogalingun nga mga sala,kag bukun lang para sa anang mgasala ang mga tao. 4 May dungugbilang pinakamataas nga pari. Piro

Hebreo 5:5 367 Hebreo 6:7ara may makapili anang kaogalingunpara maging pinakamataas nga pari.Ay ang nagapili sa mga pinakamataasnga pari ara iba kondi ang Dios. Pariokay Aaron ang ona, ang Dios mamanang nagpili kanana.

5 Kag toladato ra ang kay Cristo,bukun tana ang nagpadunguganang kaogalingun nga magingpinakamataas nga pari, kondi angDios. Ay makon ang Dios kanana,“Ikaw akun Bata, kag dadi ipakilala ko

nga ako imong Tatay.”6 Kag may ginkoon tana ra sa ibangparti ang Kasolatan nga,“Pario anang pagkapari ni

Melquisedec,Imong pagkapari ara kataposan.”

7 Ang digi pa si Jesus, nagpang-amoyo tana kag nagpanangis gidnga mayad nga nagapakitloy sa Diosnga sarang makalowas kanana sa ka-matayun. Kag tungud nga tana ma-painubusun kag matinomanun gins-abat ang Dios anang pangamoyo.8 Kag bisan tana anang Bata mismoang Dios, natonan na ang osto ngapagsonod paagi sa mga pagantos ngaanang naagian. 9Pagkatapos nga naa-gian run ni Jesus ang tanan nga anangdapat agian, naging Manlolowas tanaang tanan nga nagatoman kanana,agud asta kon sano libri sanda runsa silot nga para sa andang mgasala. 10 Kag ginimo tana ang Dios ngapinakamataas nga pari pario sa anangpagkapari ni Melquisedec.

Pagpaandam Parti sa Pagtalikod saPagtoo

11 Doro pa andan amun inogsogidkanindo parti sa anang pagkaparini Melquisedec kag ni Jesus, garingmabudlay ipaatag kanindo tungudnga mabudlay kamo paintindiun.

12Dapatmgamanogtodlo kamo rondadi ay maboay kamo ron nga nag-too, piro asta dadi kinanglan kamopa ra gid nga todloan pario ang onaang mga simpli nga mga kamatoodanalin sa anang ambal ang Dios. Pario

kamo pa ra gid sa mga lapsag nganagakinanglan ang gatas tungud ngaindi kamo pa makakaun ang maturu-gas nga mga pagkaun. 13 Ang mganaboboi sa gatas mga lapsag pa ngaara kalibotan kon ano ang mayad kagmalain. 14 Piro ang maturugas tananga pagkaun para run sa mabaraulnga antigo ron kon ano ang mayadkag malain.

61Gani tungud ngamaboay run atun

pagtoon sa mga primiro nga mgapanodlo parti kay Cristo, kinanglanbayaan ta run dan kagmagpadayon samadaralum nga mga panodlo. Indi tarunpagsari olit-olitun angmganaonanga dato nga mga panodlo, pario angmga panodlo parti sa paginulsul kagpagtalikod sa mga ginaimo nga arapolos kag parti sa pagtoo saDios, 2angmga panodlo parti sa bunyag, parti sapagtongtong ang alima sa olo, sa pag-banaw ang mga patay, kag sa anangpagsintinsya ang Dios sa kada taokon ano anangmaging kaimtangan saara kataposan. 3 Atun imoon tana,kon itogot ang Dios, magpadayon kitasa pagtoon ang madaralum nga mgapanodlo 4-6 agud indi kita magtalikodkanana. Ay kon ang tao magtalikodsa Dios, indi maimo nga mapainulsultana kag mapabalik ruman sa Dios.Nasanagan run anang isip, nakasamitrun ang bindisyon nga alin sa Dios,nakabaton ron ang Ispirito Santo, kagnakatiraw ron ang mga karayadannga alin sa anang ambal ang Dios,kag nabatyagan na pa ang gaum ngaipapakita gid sa paraaboton nga mgaadlaw. Pagkatapos kon magtalikodtana pa sa mga butang nga dia, indirun gid maimo nga mapainulsul tanakag mapabalik ruman sa Dios tungudnga pario sa ginalansang na rumansa kros kag ginapakauyan anang Bataang Dios.

7 Atun kaalimbawa pario sa logtanga ginabindisyonan ang Dios konpagkatapos nga maoranan pirmi

Hebreo 6:8 368 Hebreo 7:5nagatorobo ang mga tanum nganapopolosan ang nagapangabudlay.8 Piro kon ang nagatobo poros langtaladang kag ilamonon nga masiit,tay ara polos dato; gani sosompaunrun lang ang Dios, kag sa ori sonogon.

9 Mga pinalangga, bisan toladiaamun ginaambal kanindo, nasisigoronamun tana nga mayad indongkaimtangan kon parti sa indongkalowasan. 10Matarung ang Dios, kagindi maimo nga lipatan na indongmayad nga inimoan kag indonggogma kanana nga indong ginpakitakag padayon nga ginapakita paagisa indong pagbolig sa indongkapario nga mga tomoloo. 11 Gostonamun nga ang kada isara kanindomagpadayon nga magmaukud saindong pagsarig sa anang ambalang Dios asta sa anang pagabot niJesu-Cristo agud mabaton nindoindong ginaandum. 12 Indi kamomagtinamad, kondi wadun nindo angmga tao nga paagi sa andang pagtookag pagkamainantoson nagabatonanang mga pangako ang Dios.

Matood gid anang Pangako ang Dios13 Sulunga nindo bala si Abraham:

ang magpangako ang Dios kananaara ibang aran nga anang gingamitagud pamatodan na anang pangakokondi anang aran ra mismo tungudnga ara run may maglabaw kanana.14 Kag makon na, “Ginapangako konga bindisyonan ko ikaw nga mayadkag padoroon ko gid imong lai.”15 Karon, si Abraham mainantosonnga nagulat lang gid, gani naba-ton na anang ginpangako ang Dios.16 Nagasompa ang tao sa anang aranangDios ngamasmataas kanana agudpatiun tana kag ara run dorong sogi-danun. 17 Toladan ra anang ginimoang Dios ang ona sa mga tao ngaanang ginpangakoan. Ginpakita nakananda paagi sa anang pagsompanga tomanun na gid anang ginpan-gako. 18 Kag ang darwa nga dia kabutang, anang pangako kag anang

sompa, indi gid magoman, ay indimaimo nga magbotig ang Dios. Ganikita nga nakadangup run kananamay marigun run gid nga pagsarignga imoon na gid anang ginpangakokanatun. 19Atun pagsarig nga diama-man atun pinakaangkla nga nagatawkasigoroan sa atun kaboi. Kag dianga pagsarig nagaabot doto mismosa pinakabalaan nga logar. 20 Si Je-sus nagona run doto para kanatun.Tana maman atun ara kataposan ngapinakamataas nga pari pario sa anangpagkapari ni Melquisedec.

7Ang Pari nga si Melquisedec

1 Si Melquisedec ari ang ona sabanwa ang Salem kag anang pari angDios nga makagagaum sa tanan. Maybisis nga si Abraham nagpakigawaysa mga ari kag ginpamatay na sanda.Ang tana nagapaoli run ginsolang-solang tana ni Melquisedec kag gin-bindisyonan na tana. 2 Pagkataposgintaw ni Abraham kay Melquisedecanang ikanapolo sa tanan nga mgabutang nga anang nabuul sa in-away. Anang kaologan ang arannga Melquisedec “Ari ang Katarun-gan.” Kag tungud nga ari tana angSalem anang gostong ambalun dato“Ari ang Kalinung,” ay anang gostongambalun ang Salem kalinung. 3 Aragid kasolatan nga nagakoon kon sinoanang tatay kag anang nanay okonanang mga kaolang-olangan. Kagara ra kasolatan nga nagasogid partisa anang pagkabata kag kamatayun.Pario tana sa anang Bata ang Dios;anang pagkapari ara kataposan.

4Gani nakita ta nga si Melquisedecgamanan nga tao. Ay mismo siAbrahamnga nagpondar atun nasyonnagtaw kanana anang ikanapolo satanan nga anang nabuul sa inaway.5 Kon parti sa mga pari nga Judio ngaalin sa anang lai ni Levi, sono sa Kaso-goan nga ginbilin kananda ni Moises,para kananda ang ikanapolo nga parti

Hebreo 7:6 369 Hebreo 7:24anang pagkabutang andang kaparionga mga Judio, bisan matood ngasanda nga tanan parario nga ananglai ni Abraham. 6 Piro si Melquisedectana, bisan bukun alin sa anang laini Levi, gintawan ni Abraham anangikanapolo. Kag si Melquisedec pa angnagbindisyon kay Abraham, bisan pagani nga si Abraham maman anangginpangakoan ang Dios. 7 Kag naula-man ta nga ang nagabindisyon masmataas kaysa ginabindisyonan. 8 Konparti sa mga pari nga lai ni Levi nganagabaton ang ikanapolo, mga taosanda ra lang nga may kamatayun.Piro nagapamatood ang Kasolatannga siMelquisedec tana nga gintawanni Abraham anang ikanapolo boi para gid. 9 Kag naulaman ta ra nga masmataas si Melquisedec kananda tun-gud nga bisan si Levi nga maman gidandang ginalinan nagtaw ra anangikanapolo kay Melquisedec paagi kayAbraham; 10 ay pagtaw ni Abrahamanang ikanapolo kay Melquisedec siLevi ara pa nabata, gani makokoon tanga si Levi doto pa sa anang lawas niAbraham.

11 Karon, naulaman ta nga pagtawang Dios ang Kasogoan sa mga Ju-dio, ginpili na anang lai ni Levi ngamaging mga pari nga magaintindiang Kasogoan. Kon abi ang mga taopoidi nga maging matarung paagi saanang ginaimo ang mga pari, indirun andan kinanglan ang iba panga pari pario anang pagkapari niMelquisedec, nga bukun pario anangpagkapari ni Aaron. 12 Piro kon il-isan ang pagkapari, kinanglan ngailisan ra ang Kasogoan. 13-14 AtunGinoong Jesusmaman ang ginatomodnga ginilis sa dati nga mga pari. Aratana nagalin sa anang lai ni Levi kondisa anang lai ni Juda. Tana lang gidang naging pari nga alin sa anang laini Juda. Ay pagambal ni Moises konsino-sino ang maging mga pari, aratana gid may nasambit parti sa anangtribo ni Juda.

May Sangka Pari nga Pario ra kayMelquisedec

15 Gani masanag gid nga ginilisanrun ang mga pari nga mga lai niLevi kag ang Kasogoan tungud ngamay iba run dadi nga pari nga pariokay Melquisedec. 16 Ang ginbasiananang pagkapari bukun nga tungudsa lai nga sono sa Kasogoan kondinaging pari tana tungud nga maka-gagaum tana, ay ara tana kamatayun.17 Ay toladia anang koon ang Kaso-latan parti kanana, “Ikaw pari astasa ara kataposan, pario anang pagka-pari ni Melquisedec.” 18 Gani angdati nga Kasogoan ginilisan run angDios tungud nga ara polos kag indimakabolig kanatun. 19Ay indi maimonga mabilang kita nga matarung sapanulung ang Dios paagi sa atun pag-sonod sa Kasogoan. Maman dan ngadadi gintawan kita ang mas mayadkag masasarigan nga paagi, kag paagidigi makaparapit kita run sa Dios.

20 Ang bago nga dia nga paagi masmayad kag masarigan tungud ngapagimo ang Dios sa anang mga lai niLevi ngamagingmga pari ara tana gidnagpangako okon nagsompa. 21 Piropagimo tana ang Dios kay Jesus ngamaging pari may pangako tana ngaanang ginsompaan. Aymaynakasolatsa Kasolatan nga nagakoon,“Ako ang Ginoo, nagapangako ako kag

nagasompa pa, nga ikaw gi-naimo ko nga pari asta sa arakataposan. Kag indi gidmago-man akun isip.”

22 Gani tungud sa anang pangakonga dia ang Dios, paagi kay Jesusnakakasigoro kita nga ang bago ngadia nga kasogtanan nga gintaw angDios agud malowas kita mas mayadkaysa dati.

23Ang mga pari ang ona doro, tun-gud nga kon mapatay ang isara mat-ulus ruman ang isara agud makapa-dayon andang obra bilang mga pari.24 Piro si Jesus tana ara run ka-matayun, maman dan nga anang obrabilang pari ara ginapasayloan sa iba.

Hebreo 7:25 370 Hebreo 8:1025 Gani sarang na malowas sa bisanano nga oras ang bisan sino nga taonga magparapit sa Dios paagi kanana.Ay boi tana asta sa ara kataposan agudmagpakitloy sa Dios para kananda.

26 Gani si Jesus maman gid angpinakamataas nga pari nga atun ki-nanglan. Balaan tana. Ara tana gidnagkasala kag ara gid sayup sa anangkaboi. Ginpabulag tana sa mga taongamakasasala kag gindara sa ibabawpa ang mga langit. 27 Bukun tanapario ang dati nga mga pari, tun-gud nga tana tana indi kinanglan ngamagalad adlaw-adlaw. Sanda datoanay adlaw-adlaw gid nga nagaalad,primiro para sa andang kaogalingunnga sala, pagkatapos maalad sandaruman para sa anang mga sala angmga tao. Piro si Jesus tana kaisaralang gid nagalad. Ginalad na anangkaogalingun doto sa kros kag ara runoman-oman. 28Ang mga tao nga gin-imo nga pinakamataas nga pari sonosa KasogoanniMoisesmga tao ra langnga nagakasala. Piro sono sa anangpangako ang Dios nga anang ginam-bal pagkatapos ang Kasogoan, anangBatamismomaman anang ginpili ngamaging pinakamataas nga pari. Aytana ara gid nagkasala kag asta konsano indi tana gid magkasala.

8Si Jesus maman Atun pinakamataas

nga pari1 Sa amun mga ginsaysay, amun

gostong ambalun maman dia: kitadadi may pinakamataas run nga paringa nagapongko sa anang too anangtrono ang Makagagaum nga Dios salangit. 2 Nagasirbi tana doto mismosa pinakabalaan nga logar bilangpinakamataas nga pari. Dato ngalogar bukun run tao ang nagimokondi ang Ginoo mismo.

3 Ang kada pinakamataas nga pariginapili nga magalad sa Dios ang mgaalad nga mga sapat kag iba pa ngamga alad. Gani atun pinakamataasnga pari dapat may ialad ra. 4 Kon

tana digi pa sa logta, indi maimo ngamaging pari tana, ay alin pa ang onamay mga pari run digi nga nagaaladsono sa Kasogoan. 5 Andang ginaimonga dato nga mga pagalad midyoanino lang gid tungud nga nagawad-wad sanda lang sa mga butang ngaginaimo doto sa langit. Naulaman tadia tungud nga datong mapatindugrun si Moises ang torda nga simbaannagkoon ang Dios kanana, makon,“Kinanglan wadun mo ang akun gin-pakita kanimo doto sa bokid.” 6 Pirosa matood tana, anang obra ni Je-sus bilang pinakamataas nga pari masmayad kaysa anang obra angmgaparinga dato. Ay ang bago nga kasog-tanan dadi nga anang ginariglo agudbatonon kita ang Diosmasmayad konikomparar sa naona nga kasogtanan.Tungud nga ang bago nga dia ngakasogtanan ginabasi sa mas mayadnga mga pangako ang Dios.

7 Kon ang ona nga dato nga kasog-tanan ara kakolangan indi run andankinanglan nga ilisan. 8 Piro nakitaang Dios anang kakolangan ang mgatao nga nagsonod sa ona nga datonga kasogtanan. Gani nagkoon tana,makon,“Magaabot ang adlaw nga ako maimo

ang bago nga kasogtanan samga taga-Israel kag sa mgataga-Juda,

9 Kag ang bago nga dia nga ka-sogtanan nga akun imoonbukun run pario ang ona ngakasogtanan nga akun gintawsa andang mga kaolang-olangan datong ginaagobayanko sanda pagoa sa Egipto.

Ara nanda pagsonoda ang ona ngadato nga kasogtanan ngagintaw ko kananda,

Maman dato nga ginpabayanan kosanda run lang.”

10Makon pa gid ang Ginoo, “Ang bagonga kasogtanan nga akun itawsamga taga-Israelmaman dia:

Hebreo 8:11 371 Hebreo 9:12Sa paraaboton nga mga adlaw, ibu-

tang ko akun mga sogo sa an-dang isip, kag isolat ko sa an-dang tagiposoon.

Ako andang magiging Dios, kag sandamagiging akun mga tao.

11 Kon magabot ron ang adlaw ngadato, ara runmaymagkoon saanang kasimanwa okon anangkabogto nga dapat kilalaun naang Ginoo.

Tungud nga sa mga oras nga dato angtanan, alin sa pinakakubusasta sa pinakabantog, magak-ilala kanakun.

12 Ay patawadun ko sanda sa an-dang mga naimo nga malain,kag indi ko ron pagdumdu-mun andang mga sala.”

13 Kag tungud nga nagkoon ang Diosnga may bago ron nga kasogtanan,masanag nga ang ona nga kasogtananara run polos, kag ang bisan anonga lagi run kag ara run ginagamita,madodora run lang.

9Ang Pagsimba Digi sa Logta kag Doto

sa Langit1 Ang naona nga dato nga kasog-

tanan may mga soronodon parti sapagsimba kag may simbaan nga gin-imo ang mga tao. 2 Dato nga sim-baan torda nga andang ginpatindugnga may darwa ka koarto. Ang onanga koarto ginatawag nga Balaan ngaLogar. Doto nagabutang ang solo,ang lamisa, kag ang mga tinapay ngaginaalad sa Dios. 3 Ang Ikarwa ngakoarto nga sa loyo ang kortina ma-man ang ginatawag nga Pinakabalaangid nga Logar. 4Doto nagabutang angaltar nga bolawan nga ginasonoganang insinso, kag anang kaban angkasogtanannga ginaklapan ra ang bo-lawan. Doto nagasulud ang tibod ngabolawan nga may sulud nga manna,kag anang baston ni Aaron nga nag-panaringsing, pati ang mga malapadnga bato nga ginsolatan anang ka-sogtanan ang Dios. 5 Doto sa ibabaw

ang kaban may mga ginatawag ngakirobin nga nagapakilala nga dotoang Dios. Anang pakpak ang kirobinnagaumlad sa ibabaw ang logar ngaginapatawadan ang Dios anang mgasala ang mga tao. Garing sa dadi indinamun run dia makapasanag tanankanindo. 6 Piro toladato anang itsorasa sulud ang torda nga andang gi-nasimbaan. Kag ang mga pari adlaw-adlaw andang sulud doto sa prim-iro nga koarto agud imoon andangkatungdanan. 7 Piro sa Pinakabalaangid tana nga Logar ang pinakamataaslang gid nga pari ang sarang maka-sulud kag sangka bisis lang gid sakada toig. Kag kon magsulud tanadoto nagadara tana gid ang dogo ngainogalad sa Dios para sa anang kao-galingun nga mga sala kag sa mgasala nga ginimo ang mga tao nga arananda naulami. 8 Paagi sa andangmga ginaimo nga toladato ang ona,ginatodlo kanatun ang Ispirito Santonga ang ordinario nga mga tao indigid makasulud sa Pinakabalaan ngaLogarmintras nagatindug pa ang datinga simbaan nga torda. 9 Ang sim-baan nga dato pinakaanino lang parasa atun tyimpo nga dia dadi. Tungudnga ang matood, ang tanan nga gi-nadara doto pati ang mga sapat ngaginaalad sa Dios indi gid makalimpyoanang konsinsya ang mga nagasimbasa toladato nga paagi. 10 Ang mgabutang nga dato nga andang ginaimoporos lang parti sa mga karaunun kagirinumun kag kon ano pa nga mga si-rimonya parti sa pagpanlimpyo. Datonga mga rigolasyon nga para sa lawastugka lang gid sa oras nga bagoon angDios ang tanan.

11 Piro dadi tana digi run si Cristonga atun pinakamataas nga pari sabago nga paagi nga mas mayad kaysadati. Nagsulud tana sa simbaannga mas mayad kag ara kakolangan.Bukun tao ang nagimo kag ara digisa kalibotan nga dia. 12 Kaisara lang

Hebreo 9:13 372 Hebreo 9:28gid nagalad si Cristo sa Pinakabal-aan nga Logar kag ara run oman-oman. Bukun dogo ang mga kamb-ing okon dogo ang mga tinday ngabaka anang dara nga inogalad kondianang dogo mismo. Kag tungud saanang dogo nga dato gintobos nakita agud asta kon sano indi kita rungid pagsilotan tungud sa atun mgasala. 13 Sono sa Kasogoan, kon angtao marisnaan tungud nga nagpara-pit tana sa patay nga tao, kinanglanwisikan tana anang dogo ang kamb-ing kag toro nga baka kag anang aboang tinday nga baka nga ginsonogagud maging limpyo tana. 14 Karon,kon dia manda makalimpyo, mas labirun gid nga makalimpyo anang dogoni Cristo. Ay paagi sa Ispirito nga arakataposan ginalad ni Cristo sa Diosanang kaogalingun bilang alad ngaara gid kakolangan sa panulung angDios. Anang dogo maman ang na-galimpyo sa atunmga tagiposoon kagisip agud talikodan ta angmga butangnga atun ginaimo nga ara polos kagsirbian ta run ang Dios nga boi.

15 Gani si Cristo maman angmanogpatunga kanatun kag sa Diossa bago nga kasogtanan. Ay paagisa anang kamatayun gintobos naang mga tao nga nagsoway sa datinga kasogtanan. Maman dan ngamababaton ron anang mga tinawagang Dios ang mga butang nga anangginpangako nga maging anda sa arakataposan.

16-17 Anang kaalimbawa dia pariosa tao nga nagpaimo tistamintoparti sa anang ipapasobli kon pataytana run. Mintras boi tana pa baliara ra lang dato nga tistaminto, ayang tistaminto may ipikto lang konmapamatodan nga patay tana run.18Maman dan nga bisan ang ona ngakasogtanan ginkinanglan ra ang dogopara maparigun. 19 Ay pagtodlo niMoises sa mga tao ang tanan nga mgatoromanun sa Kasogoan, nagbuultana dayon anang dogo ang mgatinday nga baka kag mga kambing

kag ginlakutan na tobig. Pagkataposginwisikan na ang ginsolatan angKasogoan kag ang mga tao. Ananggingamit nga pangwisik bolbol angkarniro nga ginlugum sa mapolakag gintagkus sa anang sanga angisopo. 20Pagkatapos makon ni Moisessa mga tao, “Maman dia ang dogonga nagaparigun sa kasogtanan ngagintaw ang Dios nga ginapatomankanindo.” 21Kag ginwisikan na ra angtorda nga simbaan pati ang tanan ngamga garamitun sa pagsimba sa Dios.22 Sono sa Kasogoan, aros tanan ngamga gamit sa pagsimba ginalimpyopaagi sa dogo. Kag kon ara dogonga ginola bilang alad sa Dios arakapatawadan atun mga sala.

23 Karon, ang mga butang sa sim-baan nga dato anang anino ang mgabutang nga doto sa langit, gani ki-nanglan nga limpyoan sa nasambitnga paagi. Piro ang mga butang tananga doto sa langit nagakinanglan angalad nga mas mayad. 24 Ay si Cristoara nagsulud sa Balaan nga Logarnga ginimo ang tao nga pinakakopialang ang doto sa langit kondi nag-sulud tana sa langit mismo. Kagdadi doto nagapangatobang tana saDios para kanatun. 25 Anang pinaka-mataas nga pari ang mga Judio na-gasulud sa Pinakabalaan nga Logarang simbaan kada toig nga nagadaraanang dogo ang mga sapat. Piro siCristo tana kaisara lang gid nagsuludagud ialad anang kaogalingun, kagindi run kinanglan magoman-oman.26 Tungud nga kon kinanglan gid ngaolit-olitun, ta kondi kon kapira-piratana andan nagantos alin pa ang pag-imo ang kalibotan. Piro kaisara tanalang nagayan digi sa kalibotan ngadia agud doraun atun mga sala paagisa anang pagalad anang kaogalingun.Dia ginimo na sa kataposan nga dianga mga adlaw, kag ara run oman-oman. 27Ang tao kaisara lang gid ma-patay, kag pagkatapos ukuman tanarun ang Dios. 28Gani si Cristo kaisarara lang gid napatay bilang alad agud

Hebreo 10:1 373 Hebreo 10:19-20mabuul anang mga sala ang mga tao.Matood nga mabalik tana ruman digisa kalibotan, piro indi run para ialadruman agud mabuul atun mga sala,kondi agud lowasun run gid ang mgatao nga nagaulat kanana.

101 Ang Kasogoan midyo sa anang

anino lang gid ang mayad nga mgabutang nga maabot paagi kay Cristo.Ang Kasogoan mismo indi makapa-matarung samga tao nga nagaparapitsa Dios paagi samga alad nga ginaaladkada toig. 2 Ay kon napatawad sandarun paagi sa mga alad nga toladato,ara sanda run andan durumdumunpaparti sa andangmga sala, kag indi runkinanglan nga magalad pa gid. 3 Piroang mga alad nga dato mismo angnagapadumdum sa mga tao kada toigparti sa andang mga sala. 4 Tungudnga angmatood tana, anang dogo angmga toro nga baka kag mga kambingnga andang ginaalad indi gid mak-abuul andang mga sala.

5Maman dan nga pagayan ni Cristodigi sa kalibotan nagkoon tana saDios, makon na,“Indi mo gosto ang mga sapat nga

ginaalad kanimo, kondi gini-moan mo ako ang lawas ngaakun gamitun para ialad.

6Ay bukun kaw kontinto samga sapatnga andang ginasonog kag gi-nalad sa altar para sa andangmga sala.

7Gani nagkoon ako kanimo,Dagi ako agud tomanun ko imong

kabubutun, sono sa nasolat saKasolatan parti kanakun.”

8 Primiro nagkoon si Cristo nga indigosto ang Dios ang mga sapat ngaginapatay okon ang iba nga mga aladnga ginataw kanana, kag ara tanara gosto sa mga pagsonog ang mgasapat sa altar okon sa andang pagaladpara sa andang mga sala. Mamandia anang koon, bisan matood ngadia tanan nga mga alad ginaalad sonosa Kasogoan. 9 Pagkatapos nagkoon

tana nga, “Dagi ako agud tomanun koimong kabubutun.” Gani paagi diginaulaman ta nga ginilisan run angDios ang dati nga mga pagalad kaganang alad ni Cristo maman anangginilis. 10 Kag tungud nga gintomanni Jesu-Cristo anang kabubutun angDios, ginlimpyoan na kita sa atunmgasala. Dia natabo paagi sa anang pa-galad anang kaogalingun nga lawas,kag dato ara run oman-oman.

11 Ang mga pari dato anay adlaw-adlaw gid andang tindug doto sa sim-baan nga nagaalad sa Dios. Garing an-dang mga alad nga dato nga parariora lang indi gid makabuul anang mgasala ang mga tao. 12 Piro si Cristotana kaisara lang gid nagalad parasa atun mga sala kag indi run gidkinanglan nga omanun pa asta konsano. Pagkatapos, nagpongko tanasa anang too ang Dios. 13 Kag dadidoto tana run nagaulat asta sa orasnga pasokoon ang Dios kanana anangmga kaaway. 14 Ay tungud sa sangkapagalad na nga dato sa Dios, kita ngamga ginlimpyoan run sa sala ginimona nga ara kakolangan, kag dia astakon sano.

15 Ang Ispirito Santo mismo naga-pamatood kanatun parti sa mga bu-tang nga dia. Ay makon na,16 “Makon ang Ginoo, ‘Maman dia ang

kasogtanan nga akun imoonkananda sa paraaboton ngamga adlaw.

Ibutang ko akun mga sogo sa andangmga tagiposoon, kag isolat kosa andang mga unauna.’ ”

17 Kag makon na ra, “Indi ko ron gidpagdumdumun andang mga sala kagang mga malain nga andang naimo.”18 Gani tungud nga atun mga salanapatawad run indi kinanglan ngamagsari pa alad para sa atunmga sala.

Magparapit Kita sa Dios19-20 Gani mga kabogto, tungud

sa anang dogo ni Jesus nga anangginola para kanatun, libri kita runnga magsulud sa Pinakabalaan nga

Hebreo 10:21 374 Hebreo 10:38Logar nga doto sa loyo ang kortina.Ay paagi sa anang pagalad ananglawas, ginabrian na para kanatunang bago nga dalan agud makasuludkita sa Pinakabalaan nga dato ngaLogar. Kag dia nga paagi mamanang nagataw kaboi nga ara kataposan.21Makagagaum atun pari nga dia nganagadomara sa anang balay ang Dios.22 Gani magparapit kita sa Dios ngamay sinsiro nga tagiposoon kag pag-too nga ara gid nagapangdoadoa. Aynaulaman ta nga limpyo ron atuntagiposoon sa malain paagi sa anangdogo ni Jesus, kag atun lawas nao-gasan run da sa limpyo nga tobig.23Magpakarigun kita sa atunpaglaumkag indi kita magpangdoadoa, tun-gud nga ang Dios nga nagpangakomasasarigan gid sa pagtoman anangmga ginpangako kanatun. 24 Kagimoratan ta nga mapokaw anangbaratyagun ang kada isara nga igog-maun anang kapario kag magimo angmayad. 25 Indi ta gid pagpabayananatun pagtiripon pario anang ginaimoang iba, kondi pabaskugun ta ang is-ara kag isara, kapin pa gid dadi nganakikita ta ngamadali run lang anangpagbalik ang Ginoo.

26 Piro kon pagkatapos nga kitanakakilala run ang kamatoodan kagmagpadayon kita pa gid sa pag-pakasala, tay ara run alad nga sarangmakaalad agud mapatawad atun mgasala. 27 Ang tao nga magimo toladatonagapaabot run lang ang kaaradluknga pagukum kag mainit gid ngakalayo nga ginpriparar ang Dios parasa mga nagakontra kanana. 28 Kabay,ang ona, ang tao nga nagbali araanang Kasogoan ni Moises ginpataynga ara korokalooy kon may darwaka tao nga makapamatood nga tananagkasala matood. 29 Gani kon to-ladato sigorado gid nga mas grabipa gid ang maging silot sa tao nganagapakalain sa anang Bata ang Diosmismo kag nagabali ara sa anangdogo nga nagparigun anang pangako

ang Diosang dogo nga maman ra angnaglimpyo kanana sa anangmga sala.Maging mas grabi matood ang imoonsa tao nga toladan ay ginainsolto nara ang maloloyon nga Ispirito Santo.30Ay kilala ta ra ang Dios nga nagkoonnga, “Ako ang mabalus. Ako angbaala magsilot.” Kag may nakasolatpa gid nga nagakoon, “Ang Ginoo ma-gaukum sa anang mga tao!” 31 Kagmakaaradluk gid kon ang Dios nga boimaman ang magsilot.

32 Dumduma nindo ang mga adlawnga nakalubas ang kamo bago palang nasanagan. Doro nga mgakalisud kag pagtiraw indong naagian,piro ginantos nindo lang gid kagara kamo ra nadaug. 33 Kon kaisanginapakauyan kamo kag ginasakitsa atobangan mismo ang mga tao.Kag kon kaisan bisan bukun kamoang ginapakauyan kag ginasakitnagaantos kamo pa ra gid tungudsa andang ginaimo sa indong mgakaiban, ay nalolooy kamo kananda.34Nalolooy kamo ra sa indong kaparionga mga tomoloo nga ginpriso.Kag bisan ginpangagaw kanindoindong mga pagkabutang ginantosnindo nga may kalipay tungud nganaulaman nindo nga may dian kamopa gid nga mas mayad kag indi gidmadora asta kon sano. 35 Gani ayawnindo pagdoraa indong pagsarig saDios, ay may mabaul dia nga baluspara kanindo. 36 Kinanglan magingmainantoson kamo agud maimonindo anang kabubutun ang Dioskag mababaton nindo dayon anangginpangako kanindo. 37 Tungudnga nagkoon ang Dios sa Kasolatan,makon,“Indong ginapaabot madali run lang

gid magabot.Indi tana run magpabaya-baya.38 Kag ang tao nga matarung sa akun

panulung magakaboi paagi saanang pagtoo.

Piro kon magtalikod tana kanakunindi ako malipay kanana.”

Hebreo 10:39 375 Hebreo 11:1639 Piro kita tana bukun pario samga tao nga nagatalikod sa Dios kagmadodora dayon, kondi ugut atunpagtoo kanana, gani malolowas kita.

11Ang Pagtoo sa Dios

1 Kita may pagtoo kon ugut atunpagsarig nga mababaton ta ang mgabutang nga atun ginalauman, kagbisan ara ta pa nakita anang mgaginpangako ang Dios, nasisigoro tanga mababaton ta ra gid. 2 Tungudsa anang pagtoo atun mga kaolang-olangan gindayaw sanda ang Dios.

3 Tungud sa pagtoo, naulaman tanga ang kalibotan ginimo paagi saanang pagambal ang Dios. Gani angmga butang nga atun nakikita ginimoalin sa indi makita.

4 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abelnagalad ang alad nga mas mayadkaysa kay Cain. Kag tungud sa anangpagtoo ginbilang tana ang Dios ngamatarung sa anang panulung, ay gin-baton na anang alad nga dato. Ganibisan patay run si Abel may ginatodlotana pa ra gid kanatun paagi sa anangpagtoo sa Dios.

5 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Enocara kaagi ang kamatayun kondi gin-dara tana ang Dios doto sa isarangkinaboi. “Ara tana run nakita digi salogta tungud nga ginsaylo tana angDios.” Kag nagkoon ra ang Kasola-tan nga ginsaylo tana doto tungudnga nalipay ang Dios sa anang kaboi.6Ang tao nga ara pagtoo sa Dios, miskimagiwan, indi gid makataw kalipaysa Dios. Tungud nga ang bisan sinonga nagaparapit sa Dios kinanglanmagtoo nga may Dios, kag tana angnagataw balus sa mga tao nga naga-pangita kanana.

7Tungud sa pagtoo sa Dios, ginpatini Noe anang paandam ang Dios partisa mga magakaratabo bisan ara na panakita. Gani nagimo tana ang arkaagud malowas tana kag anang pam-ilya pagabot ang gonaw. Kag paagisa anang pagtoo nga dato ginukuman

ang mga tao sa kalibotan, piro tanatana, tungud gani sa anang pagtoo,ginbilang ang Dios nga matarung.

8Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abra-ham nagtoman anang koon ang Diosnga magayan tana sa logar nga gin-pangako kanana. Nagalin tana saanang logar nga ginaolian bisan aratana kaulam kon diin ang logar ngaginpangako kanana. 9 Kag bisan angdoto tana run sa logar nga dato kagnagaoli tana lang sa mga torda pariosa istrangiro, nagtoo tana pa ra gid saDios nga maging anda ang logar ngadato. Bisan gani anang bata nga siIsaac kag anang apo nga si Jacob ngaanang mga kaiban sa anang pangakoangDios nagtorda ra lang doto. 10Angmatood tana, ang siyodad nga anangginapaabot ni Abraham ara iba kondiang siyodad nga marigun gid, ngaginplano kag ginpatindug ang Diosmismo.

11 Tungud ra sa pagtoo sa Dios,nakapabata si Abraham bisan sobratana run kamalam kag bisan bawaspa si Sara nga anang asawa, ay nag-pati tana sa anang pangako ang Dioskanana nga magabata si Sara. 12 Ganialin kay Abraham, nga bawas runda, nagompisa ang lai nga pario mgabitoon sa langit kag baras sa baybayanang karaku tungud nga indi mabi-lang.

13 Dia tanan nga mga tao napataynga nagatoo. Ara nanda nabatonanang ginpangako ang Dios nga boisanda pa, piro ginasigoro nanda ngamagaabot ra ang adlaw nga mababa-ton nanda gid andang ginapaabot. Gi-nako nanda nga sanda mga istrangirolang kag bukun taga-digi sa kalibotannga dia. 14 Ang mga tao nga nagaam-bal toladan nagapakilala lang ngasanda nagapangita ang banwa ngasarang nanda makoon nga anda gid.15 Ara nanda run pagdumduma angbanwa nga andang ginalinan, tungudnga kon gindumdum nanda pa, maykaigayonan sanda pa nga makabalikdoto. 16 Piro andang ginimo tana,

Hebreo 11:17-18 376 Hebreo 11:34ginpalabi nanda run gid ang banwanga mas mayad, kag dia ara iba kondiang banwa nga doto mismo sa langit.Gani ara nauya ang Dios nga tawagunnanda tana nga andang Dios, tungudnga ginpripararan na sanda ang sio-dad.

17-18 Tungud sa pagtoo, ginalad niAbraham si Isaac ang tana gintirawanang Dios nga ialad anang bogtongnga bata. Kag bisan si Isaac mamanang ginpangako nga alinan anang lai,alisto si Abrahamnga ialad tana. 19Aynagapati tana nga kon si Isaac map-atay gid man banawon tana ra angDios. Gani sa parti ni Abraham gin-bilang na si Isaac nga daw nabanawrun alin sa mga patay kag nakabalikkanana.

20 Tungud sa pagtoo sa Dios, gin-bindisyonan ni Isaac anang mga batanga si Jacob kag si Isaw para sa mayadnga paraaboton.

21Tungud sa pagtoo sa Dios, datongmapapatay run si Jacob, ginbindisy-onan na anang mga apo nga bata niJose. Kag nagsimba tana sa Dios nganagaambuy sa anang baston.

22 Tungud sa pagtoo sa Dios,nagkoon si Jose ang tana madalirun mapatay nga ang mga Israelitamagaalin sa Egipto, kag nagbilin tananga daraun nanda anang mga tolankon sanda magpanaw ron.

23 Tungud sa pagtoo sa Dios, anangmga ginikanan ni Moises ara pagad-luki nga kontraun anang sogo angari, tungud nga pagkakita nanda ngamasadya andang bata gintago nandatana sa sulud tatlo ka bolan.

24 Kag tungud sa pagtoo sa Dios,ang si Moises may idad run, ara tanarun nagpasogot nga tawagun tana panga bata ang prinsisa, nga anang bataang ari ang Egipto. 25 Ginpalabi napa ang pagantos kaiban anang mgatao ang Dios kaysa magpangalipaysa sala sa matagud lang nga tyimpo.26 Ginkabig na nga mas doro anangpakinabang kon tana magantos angmga kauruyan para kay Cristo kaysa

maangkun na ang tanan nga mang-gad sa Egipto. Ay nagapaabot tananga may balus tana nga mababaton.

27 Kag tungud sa anang pagtoo na-galin tana sa Egipto kag ara tana pa-gadluki nga masilag kanana ang ari.Bisan malisud anang naagian ginan-tos na kag ara tana gid nagbalik tun-gud nga midyo nakikita na ang Diosnga indi makita. 28 Tungud sa anangpagtoo ginompisaan na ang pagsili-brar ang ginatawag nga “Paglubasanang Angil ang Dios.” Ginkonan naang tanan nga Israelita nga wisikananang dogo ang karniro andang mgapoirtaan, agud nga konmagagi anangangil ang Dios nga magapamatay angmga panganay, magalubas tana langkag indi na pagigapil andang pan-ganay.

29 Tungud sa pagtoo sa Dios, angmga Israelita nakatabok sa Dagat ngaMapola nga nagapanaw sa mamaranga logta. Piro pagtabok ang mgataga-Egipto nga nagalagas kananda,sanda tana nagkaralumus.

30 Tungud sa pagtoo sa Dios, angmga Israelita nagmartsa palibot sasiodad ang Jerico kada adlaw sa suludang sangka simana. Kag sa ikapitoka adlaw narompag anang padir angJerico. 31 Piro si Rahab tana nganagabaligya anang dungug ara nap-atay kaiban sa mga taga-Jerico ngaara nagtoman sa Dios, ay tana nagtoo,kag pagabot doto kananda ang onaang mga ispia nga ginsogo ni Josueginasikaso na sanda sa anang balay.

32 Ta asta run lang digi akun isogidkanindo parti sa mga tao nga nagtoosa Dios, tungud nga kokolangun kitasa tyimpo kon isaysay ko pa kanindoang parti kanday Gideon, Barac, Sam-son, Jefte, David, Samuel kag sa mgapropita ang ona. 33Tungud sa andangpagtoo sa Dios ginpamirdi nanda angmga ginarian, nagdomara sanda angmatarung, kag nabaton nanda anangmga ginpangako ang Dios kananda.Tungud sa andang pagtoo ara sandapagiwana ang mga lion, 34 ara sanda

Hebreo 11:35 377 Hebreo 12:10napaso sa nagadabadaba nga kalayo,kag nakalibri sa kamatayun sa ispada.Ang iba kanandamasyado karoya pirogintawan kabaskug. Naging maisugsanda sa inaway kag napirdi nandaandang mga kakontra nga mga sol-dado ang ibang banwa. 35 May mgababai ra nga tungud sa andang pag-too sa Dios, andang mga bata nganapatay naboi ruman. May mga gin-sakit asta mapatay tungud nga arasanda gid nagbaton ang kondisyonnga kon magtalikod sanda sa andangpagtoo makakalibri sanda. Ay naula-man nanda ra nga magaabot ang ad-law nga babanawon sanda ang Dioskagmababatonnanda angmasmayadnga kaboi. 36 Ang iba kananda gin-intrimis kag ginanot, kag may dianra nga ginpanggapos kag ginpriso.37 Ang iba ginpasil ang bato astamapatay, kag ang iba ginlagari astamaotod, kag ang iba pa gid ginpataypaagi sa ispada. Ang iba andangpinakalambong ara iba kondi anangpanit run lang ang karniro kag kamb-ing. Masyado sanda kalisud, kagginingabot kag ginpintasan ang mgatao. 38 Napiritan sanda nga magpan-tago sa mga logar nga ara tao, sa mgabokid, sa mga giub, kag sa mga boo salogta. Piro sa matood tana, ang mgamalain nga mga tao digi sa kalibotanbukun bagay magkaiban kananda.

39 Sanda nga tanan ginadayaw tun-gud sa andang pagtoo. Piro ara nandanabaton sa andang tyimpo anang gin-pangako ang Dios kananda. 40Ay maymas mayad nga plano ang Dios parakanatun, tungud nga gosto na ngakita makakaiban nanda kon tomanunna run anang ginpangako kananda.

121 Karon, kon parti kanatun, atun

kaalimbawa pario sa nagadalagan sakarira nga ginapalibotan ang doronga mga tao nga nagapamatood partisa pagtoo sa Dios. Gani bayaanta ang mga sala nga nagaawid ngamayad kanatun, ang tanan nga mga

butang nga nagasablag kanatun saatun pagdalagan. Padayonon ta gidatun pagdalagan sa daralaganun astasa kataposan. 2 Isintro ta atun panu-lung kay Jesus tungud nga atun pag-too ginasandig kanana alin sa ompisaasta sa kataposan. Ginantos na angpaglansang sa kros kag ginbali ara naang kauruyan nga dato, tungud ngaginaisip na ang kalipay nga nagaulatpara kanana. Kag sa dadi doto tanarun nagapongko sa too anang tronoang Dios.

3 Agud indi magroya kag indimadora indong pagtoo, isipun nindopirmi si Jesus kon daw ano anangginantos sa mga makasasala nga mgatao nga nagpangontra kanana. 4 Angmatood tana ara pa ra may ginpataykanindo tungud sa indong pagkontrasa sala. 5 Sigoro nalipatan nindoanang laygay kanindo ang Dios bilanganang mga bata. Kabay makon na,“Akun bata, magpamati kaw kon gi-

natadlung kaw ang Ginoo.Kag kon ginasaway kaw indi kawmag-

pakaroya.6 Ay ginatadlung ang Ginoo anang

ginapalangga,Kag ginaanot na ang tanan nga gin-

abilang na nga anang mgabata.”

7 Gani antosa nindo ang mgakalisud nga nagaabot kanindo dadi,ay dan bilang pagtadlung kanindoang Dios tungud nga ginabilang nakamo nga anang mga bata. Kabayara bata nga ara ginadisiplinaa anangtatay. 8 Kon kamo ara gintadlungaang Dios pario anang naagian angtanan nga anangmga bata, tay bukunkamo anang matood nga mga bata,kondi mga bata sa loas. 9 Kabayang bata kita pa gindisiplina kitara gani atun tatay, kag gintaodta sanda. Ta kondi labi run gidgani nga magpasakup kita sa atunTatay sa ispirito agud maboi kita.10 Anang pagdisiplina atun tatay digisa logta matagud lang, kag sonora lang sa andang naisip kon ano

Hebreo 12:11 378 Hebreo 12:28ang mayad para kanatun. Piro angDios tana nagadisiplina kanatunpara gid sa atun kaarayadan, agudmaging matarung kita pario kanana.11 Mintras ginadisiplina kita ara kitanalilipay, kondi nagakasubu. Piropagkatapos ang disiplina nagatawayatun isip tungudnga nagatadlung runda atun pagogali.

Mga Bilin kag mga Paandam12 Gani pabaskuga nindo indong

pagsarig sa Dios kag pariguna nindoindong pagtoo. 13Magpadayon kamosa tadlung nga dalan agud indi mai-wan anang pagtoo indongmga kaibannga maroya, kondi magabaskug pa.

14 Imorati nindo ang mayadnga rilasyon sa tanan nga mgatao, kag imorati nindo ra ngamaging matarung indong kaboi.Ay kon bukun matarung indongkaboi indi kamo makakita sa Ginoo.15 Magandam kamo ay basi kon maydian kanindo nga magtalikod saanang kalooy ang Dios. Magandamkamo ra ay basi konmay dian kanindonga ginaalinan ang golo, kag doroang madalaig. 16 Magandam kamonga indi kamo magolid sa bukunindong asawa, okon magwad kayEsaw nga ginbali ara na ang mgabutang nga ispiritoanun. Ay anangpribilio bilang panganay binaylo nasa sangka karaunun. 17 Naulamannindo ra nga ang ori gani gosto namaangkun ang bindisyon para sapagkapanganay piro ara pagtawan.Ay indi na run mabago anang ginimobisan ginpanangisan na pa.

18 Indong pagparapit sa Dios bukunpario anang pagparapit ang mga Is-raelita. Sanda nagparapit sa bokidnga nakikita nanda mismo, sa Bokidang Sinai nga may nagadabdab ngakalayo, makaaradluk nga dulum, kagmay mabaskug nga angin nga na-gauyup. 19 May nabatian sanda ngatrompita kag may nagaambal pa. Kagpagkabati nanda ang limug nga datonagpakitloy sanda nga kon maimo

indi run magambal kananda. 20Ay gi-naadlukan sanda ngamayad sa anangkoon nga, “Ang bisan sino, bisansapat, nga makaduut sa bokid ki-nanglan pasilun ang bato asta map-atay.” 21 Masyado ka kaaradluk an-dang nakita doto kag bisan gani siMoises nagkoon nga nagkulkug tanasa kaadluk.

22 Kanatun tana bukun pario dato.Ay atun ginparapitan ang matoodnga Bokid ang Sion, anang siodadang Dios nga boi, ang langitnun ngaJerusalem, nga may linibo nga mgaangil. 23 Nagparapit kita sa mali-payun nga pagtiripon ang mga gin-abilang nga mga panganay ang Dios,nga andang mga aran nakasolat rundoto sa langit. Nagparapit kita saDios nga magaukum sa tanan. Dotora sa atun ginparapitan may mgaispirito ang mga tao nga ginpaka-matarung ang Dios kag ara run gidsala. 24 Naparapit kita kay Jesus ngamaman ang manogpatunga ang bagonga kasogtanan. Anang dogo ngaginola nagapamatood nga kita gin-patawad run sa atun mga sala, kagmas mayad dia kaysa anang ginpan-gayo anang dogo ni Abel.

25 Gani magandam kamo kag indikamomagpabungul sa anang ginaam-bal ang Dios kanindo. Ang mga taoang ona nga ara nagpati sa nagambalkananda digi sa logta ara kalibri sasilot. Gani paiwan atun pagkalibri sasilot kon indi kitamagpati sa nagaam-bal nga alin pa sa langit. 26 Ang onaang logta naguyug tungud sa ananglimug ang Dios. Piro dadi nagpangakotana nga sa paraaboton nga mga ad-law uyugun na pa kaisara, kag bukunlang logta kondi pati run ang langit.27Ang “kaisara pa” nagakaologan ngadoraun na run ang tanan nga gin-imo nga sarang mauyug, kag ang indimauyug maman ang mabibilin.

28 Gani magpasalamat kita sa Diostungud nga kita tana kabilang runsa anang ginarian nga indi mauyug.Magsimba kita kanana sa paagi nga

Hebreo 12:29 379 Hebreo 13:17anang naliagan, nga may pagpasala-mat, kag kaiban ra ang pagtaodkag pagkaadluk kanana. 29 Ay konmagsilot atun Dios, midyo tana sakalayo nga nagapamagtok.

13Ang Pagsirbi nga Magataw Kalipay

sa Dios1 Magpadayon kamo nga magiri-

gogmaan bilang magkarabogto kayCristo. 2 Indi kamo malipat ngabatonon ang mga taga-ibang logarsa indong balay. May mga tao angona nga nagimo dan, kag ara sandakaulam nga dato gali andang mgabisita mga angil nga alin sa Dios.3Dumdumunnindo ra indong kaparionga mga tomoloo nga sa prisoan, kagbatyagun nindo andang kaimtangan.Dumdumun nindo ra ang mga to-moloo nga ginapintasan, ay kamo bi-lang sangka lawas lang.

4 Ang kada isara dapat magdum-dum nga ang pagasawa bukun orog-orog. Gani indi kamo magpangin-babai okon magpanginlalaki tungudnga sisilotan ang Dios ang mga na-gaimo toladan nga nagaolid sa bukunandang asawa.

5 Andami nindo ang pagigogma sakoarta. Maging kontinto kamo samgabutang nga dian kanindo, tungud nganagkoon ang Dios, “Indi ko kamo gidpagbayaan, kag indi ko kamo gid pag-pabayanan.” 6 Gani pabaskugun taatun kaogalingun nga nagakoon,“Ang Ginoo ang nagabolig kanakun,Gani indi ako pagadlukan.Ano anang maimo ang tao kanakun?”

7 Dumduma nindo indong mgamanogdomara nga nagtodlo kanindoanang ambal ang Dios. Isipa nindokon paiwan sanda nagkaboi kag na-patay nga nagatoo sa Dios, kag wadanindo andang pagtoo. 8 Si Jesu-Cristo ara gid nagaoman. Tana ma-man ra dato anay, dadi, kag asta konsano. 9 Indi kamo magpadara-darasa iba-ibang klasi nga mga panodlo

nga iba kaysa kamatoodan nga in-dong nabaton; kondi parigunun taatun pagtoo paagi sa anang boligang Dios, kag bukun nga sa pag-sonod ang mga soronodon parti samga pagkaun. Ang mga tao nga na-gasonod sa mga soronodon nga danara gid may nabubuul nga pakina-bang. 10 Kabay kita nga mga tomoloomay altar nga ginaaladan, kag angmga Judio nga nagaalad doto sa an-dang simbaan indi poidi ngamagkaundigi. 11 Ay anang dogo ang mgasapat nga ginagamit agud ialad parasa anang mga sala ang mga tao gi-nadara ang pinakamataas nga paridoto sa Pinakabalaan nga Logar, piroanang lawas tana ang ginalad ngadato nga mga sapat ginadara doto sagoa ang banwa kag doto ginasonog.Kag indi nanda makaun dato. 12 Dantoladan ra gid ang natabo kay Jesustungud nga doto tana ginpatay sagoa ang banwa, agud paagi sa anangdogo malimpyoan na ang mga taosa andang mga sala. 13 Gani bayaanta anang mga ginaimo ang mga Ju-dio kag magayan kita doto kay Je-sus sa goa ang banwa kag magirugsa anang mga pagantos nga kau-ruyan. 14 Tungud nga ara pirman-inti nga banwa digi sa kalibotan ngadia para kanatun nga mga tomoloo,kondi nagaulat-ulat kita tana ang pir-maninti nga banwa nga paraaboton.15 Gani magalad kita pirmi ang mgapagdayaw sa Dios paagi kay Jesus ngaatun pari. Maman dia ang mga aladnga nagaalin sa atun bibig kag na-gakilala kon sino tana. 16 Indi kamomalipat nga magimo ang mayad kagmagboroligan kamo pirmi, aymamandia ang alad nga nagataw kalipay saDios.

17 Tomana nindo ang mga tomoloonga nagadomara kanindo kag mag-pasakup kamo kananda, tungud ngadia sanda maman ang nagaasikasosa indong ispiritoanun nga kaimtan-gan. Kag naulaman nanda ra ngamagaabot ang adlaw nga sanda ma-

Hebreo 13:18 380 Hebreo 13:25gapanabat sa Dios parti sa andangpagatipan kanindo. Kon tomanunnindo sanda malilipay sanda sa an-dang pagsirbi, piro kon indi, mag-ing masubu sanda kag indi makaboligkanindo.

18 Ipangamoyo nindo kami pirmi,ay sigorado kami nga limpyo amunkonsinsya tungud nga nagaimoratkami pirmi nga magimo ang mayad.19Labi run gid ipangamoyo nindo ngapabalikun ako ang Dios dian kanindosa labing madali.

Pangamoyo20 Kag ako nagapangamoyo ra sa

Dios para kanindo, sa Dios nga na-gataw kalinung. Tana ang nagbanawkay Jesus, atun Ginoo, nga Makaga-gaum nga Manogbantay kanatun ngaanang mga pinakakarniro, ay tun-gud sa anang dogo ginparigun naang ara kataposan nga kasogtanan.21 Kabay pa nga itaw na kanindo angtanan nga indong mga kinanglanunagudmaimo nindo anang kabubutun.Kabay pa nga paagi kay Jesu-Cristoimoon na kanatun kon ano ananggosto. Dayawon ta tana asta sa arakataposan. Amin.

Kataposan nga mga Bilin22Mga kabogto, nagapangabay ako

nga pamatian nindo akun mga gi-nalaygay, ay matagud ra lang akunsolat nga dia kanindo. 23 Gosto kora nga indong maulaman nga atunkabogto nga si Timoteo ginpagoa runsa prisoan. Kon magabot tana ngalagi, daraun ko tana konmagayan akodian.

24Komosta run lang sa indong mgamanogdomara dian kag sa tanan ngamga tomoloo. Nagapangomosta rakanindo atun mga kabogto nga taga-Italia.

25 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid nga tanan ang Dios.

Santiago 1:1 381 Santiago 1:20

Anang Solat niSantiago

1Ako si Santiago nga sorogoon angDios kag ni Ginoong Jesu-Cristo. Na-gapangamosta ako kanindo tananngamga bata ang Dios nga nagrarapta sabilog nga kalibotan.

Ang Pagtoo kag ang Kaaram2Mga kabogto kay Cristo, magkali-

pay kamo kon magabot ang sari-saringa mga pagtiraw sa indong pag-too, 3 ay naulaman nindo nga angmga pagtiraw maman ang nagapa-pagun kanindo pagkatapos nga in-dong malampasan. 4 Gani agoantaunnindo lang gid ang tanan nga mgakalisud agud nga makomplito anangkatoyoan ang Dios kanindo. Mag-ing mayad kamo sa anang panulungkag ara run kakolangan sa indongpagkaboi bilang Kristiano. 5 Karon,kon may dian kanindo nga kolanganang kaaram, magpangayo sa Dios,kag tawan tana. Ay ang Dios na-gataw nga ara awid-awid kag ara alig-otgot. 6 Piro kon kamo magpangayo,dapat magsarig kamo nga itaw naindong ginapangayo kag indi kamogid magpangdoadoa. Ay ang taonga nagapangdoadoa, pario tana sadaloyon nga sigi lang anang panonotkon diin uyupun ang angin. 7-8 Angtao nga pario dia, nga nagadarwa-darwa anang isip kag ara kasigoroansa anang ginaimo, indi magunaunanga may mababaton tana nga bisanano alin sa Ginoo.

Ang Kapobriun kag ang Pagkamang-garanun

9 Ang mga kabogto kay Cristo ngapobri dapatmagkalipay sa anang pag-pataas angDios kananda bilang anangmga bata. 10 Kag ang mga mang-garanun dapat ra magkalipay bisanpanabaun sanda, tungud nga angmanggad madodora pario sa mga bo-lak ang ilamonon. 11 Ay nalalayung

ang ilamonon mintras nagataas kagnagainit nga nagainit ang adlaw,kag naoolog dayon anang bolak kagnadodora anang kasadya. Toladan raang tao nga manggaranun, mapap-atay tana mintras masaku sa anangmga ginaimo.

Ang Pagtiraw kag Pagsolay12 Masoirti ang tao nga nagaan-

tos ang mga pagtiraw kag nagapa-bilin nga matutum, ay pagkataposnga anang malampasan, makakaba-ton tana ang kaboi nga ara kataposannga ginpangako ang Dios sa mga na-gaigogma kanana. 13 Kon may mgapagsolay nga nagaabot kanatun, indikita magkoon nga ginasolay kita angDios. Tana indi masolay nga magimoangmalain, kag ara tana ra nagapang-solay bisan kino. 14Ang tao nasosolaykon nagapadara tana kag nagapasiudsa anang malain nga andum. 15 Kagkon anang malain nga andum ma-sonod, anang risolta dan sala; kag konang tao magpadayon sa pagpakasala,anang aboton kamatayun.

16Gani mga pinalangga ko nga mgakabogto kay Cristo, indi kamo mag-isip nga ang Dios nagasolay sa mgatao. 17 Ay ang tanan nga mga butangnga mayad kag ara gid kakolangannga atun nababaton nagaalin sa Dios,nga maman ang nagimo ang tananngamgabutang sa langit nganagatawkasanag digi sa kalibotan. Kag bisandia nga mga butang nagaoman kagnagabaylo andang landong, ang Diostana ara nagaoman, miski maistan.18 Sono sa anang kabubutun, ginimona kita nga anang mga bata paagi saatun pagkilala ang kamatoodan, agudkita ang maging pinakaona sa tanannga anang inimoan.

Ang Pagpamati kag Pagsonod19 Mga pinalangga ko nga mga

kabogto kay Cristo, tandaan nindodia: dapat maging maabtik kitasa pagpamati, indi magdaso-dasosa pagambal kag indi magkasilagnga lagi. 20 Ay ang kasilag indi

Santiago 1:21 382 Santiago 2:13gid makabolig sa tao nga magingmatarung sa anang panulung angDios. 21 Gani bayai nindo ang tanannga marisna kag malain. Sonodanindo nga may pagpaubus anangmga ambal ang Dios nga gintanum saindong mga tagiposoon, nga mamanra ang makalowas kanindo.

22 Indi kamo magsari pamati langsa anang mga panodlo, kondi dapatimoon nindo gid anang ginakoonkanindo, ay kon indi, ginaloko nindolang indong kaogalingun. 23 Ayang bisan sino nga nagapamati piroara nagasonod sa anang nabatiannga mga panodlo ang Dios, pariolang sa tao nga nagpanalamin nga24pagkatapos nga anang nakita anangitsora, dayon tanang panaw kag arana run madumdumi kon paiwananang itsora. 25 Piro ang tao nganagaosisa nga mayad sa matood ngakasogoan nga nagalibri sa mga tao,kag bukun nga nagapamati lang kagpagkatapos lipatan nga lagi, kondinagapadayon gid sa pagsonod, dannga tao bindisyonan ang Dios saanang mga ginaimo.

26 Kon may tao nga nagaunaunanga tana riliyoso piro indi makapu-gung anang dila, anang pagkariliyosonga dan ara polos kag ginaloko nalang anang kaogalingun. 27 Ang mgatao tana nga ginakabig ang Dios ngaAmay nga osto kag ara kasawayan to-ladia: nagabolig sanda sa mga ilo kagsa mga balo sa andang mga kalisudkag nagalikaw sanda sa tanan ngamga malain digi sa kalibotan nga dia.

2Paandam sa mga Nagapasolabi

1Mga kabogto, bilangmga tomoloosa atun makagagaum nga GinoongJesu-Cristo, dapat ara kita piniliansa atun pagtratar sa atun isigkatao.2 Pario abi, may darwa ka tao ngamagayan sa indong pagtiripon; angisara manggaranun nga may mga bo-lawan nga mga singsing kag ananglambong maraalun, kag ang isara

tana pobri nga gisi anang lambong.3 Kon palabiun nindo ang tao nganagalambong maraalun kag tawannindo masadya nga porongkoan, piroang pobri tana patindugun nindolang, okon indi gani, papongkoonnindo lang sa salug, 4 taymay piniliankamo kag marimo indong naisipan.

5 Pamati kamo mga pinalangga konga mga kabogto kay Cristo! Ginpiliang Dios ang mga pobri digi sa kalib-otan agudmagmanggaranun sanda sapagtoo kagmagingmanonobli ang gi-narian nga anang ginpangako sa mganagaigogma kanana. 6 Piro indongginaimo tana, ginapanaba nindo pagid anang kaimtangan ang mga po-bri, kag ang mga manggaranun tanaginapadungugan nindo gid. Bukunbala nga ang mga manggaranun ma-man ang nagapigus kag nagaakosarkanindo? 7 Bukun bala nga sandamaman ra ang nagaambal ang malainkontra sa taraodon nga aran ni Jesu-Cristo nga indong ginbaton?

8 Piro kon ginasonod nindo anangkasogoan ang Ari, nga nasolat sa Ka-solatan nga nagakoon nga igogmaunnindo indong isigkatao pario sa in-dong kaogalingun, mayad indong gi-naimo. 9-10 Garing kon may piniliankamo, nagakasala kamo kag sono saKasogoan dapat kamo nga silotan, ayginalapas nindo ang sogo nga dato,tungud nga ang bisan sino nga na-gasonod sa bilog nga Kasogoan pironagkasala sa sangka sogo, ginalapasna ra ang bilog nga Kasogoan. 11 Ayang nagakoon nga indi kawmagpang-inbabai okon magpanginlalaki ma-man da ang nagakoon nga indi kawmagpatay. Bisan ara kaw nagpangin-babai okon nagpanginlalaki, piro konnakapatay kaw, ginlapas mo ang Ka-sogoan. 12 Gani magandam kamo saindong pagogali kag pagambal, tun-gud nga ang Kasogoan nga nagal-ibri kanindo maman ang babasian sapagukum kanindo. 13 Ay sa oras ngaang Dios magsintinsya, indi tana gid

Santiago 2:14 383 Santiago 3:6magkalooy sa tao nga ara kalooy. Piroang maloloyon tana ara dapat kaad-lukan sa oras ang pagukum.

Ang Pagtoo kag Inimoan14 Mga kabogto, ano bala anang

mabuul ang tao kon magkoon tananga may pagtoo tana piro anangmga inimoan ara nagapamatoodnga tana may pagtoo? Ano kabay,malowas tana sa anang pagtoo ngadato? 15 Pario abi may kabogto kitanga nagakinanglan ang lambongkag pagkaun, 16 kag ang isarakanindo magkoon kanana, “Kabaypa nga kaloyan kaw ang Dios, indikaw magparamig kag indi kawmagpagutum,” piro ara ra tanapagtawi anangmga kinanglan, ta ano,may polos dato? 17 Toladan ra angpagtoo; kon ang pagtoo ara mayadnga inimoan, dan nga pagtoo arapolos.

18 Piro basi kon may dian kanindonga magkoon, “Ako may pagtoo kagikaw tana may inimoan nga mayad.”Akun sabat toladia: paiwan akunpagkakita imong pagtoo sa Dios konara kaw inimoan nga mayad? Piroako tana, ipakita ko kanimo nga akomay pagtoo paagi sa akun mayadnga mga inimoan. 19 Nagapati kawnga may sangka Dios lang. Mayad!Piro ang mga dimonyo nagapati rakag nagakurudug pa sa kaadluk saDios. 20 Kolang-kolang kaw manda!Gosto mo bala nga ipasanag ko kan-imo nga ang pagtoo nga ara mayadnga inimoan ara polos? 21 Toladia:paiwan ginpakamatarung ang Diosatun kaolang-olangan nga si Abra-ham? Indi bala nga paagi sa anangmga inimoan. Sa anang pagtoman saDios, papatayun na run andan sa altaranang bata nga si Isaac bilang alad.22 Ta, nakita mo? Anang pagtoo kaganang inimoan magkaiban. Anangpagtoo nakomplito paagi sa anangmga inimoan. 23 Kag maman dia ganianang gostong ambalun ang Kasola-tan nga nagakoon nga “Si Abraham

nagtoo sa Dios, kag tungud sa anangpagtoo nga dato, ginbilang ang Diosnga tana matarung.” Kag gintawagtana pa gani nga anang amigo angDios. 24 Gani nakita ta nga ang taoginapakamatarung ang Dios paagi saanang inimoan kag bukun sa anangpagtoo lang. 25 Toladia ra kabay angkay Rahab nga nagbaligya anang dun-gug. Ginbaton na ang mga ispiya ngaIsraelita sa anang balay kag ginpa-pantago na sanda. Pagkatapos gin-todlo na pa kananda ang iba nga ara-gian agud makapalagyaw sanda. Ganitungud sa anang ginimo nga dato gin-pakamatarung tana ang Dios.

26Patay kag ara runpolos ang lawaskon bulag sa ispirito; toladia ra angpagtoo nga ara inimoan, ara ra polos.

3Ang Dila

1 Mga kabogto, indi dapat magan-dum ang kadoroan kanindo nga mag-ing manogtodlo, ay naulaman nindora nga mas istrikto anang pagsintin-sya ang Dios kanamun bilang mgamanogtodlo. 2Matood nga tanan kitapirmi nagakasala. Piro ang tao ngaara nagakasala sa anangmga ginaam-bal, dan nga tao matarung kag sarangmakapugung sa anang kaogalingun.3 Ang mga kabayo ginabosalan taagud mapasonod kon diin ta gostopaayanun. 4 Isipa nindo ra bala angmga sakayan; bisan ano kabaul, kagginauyup ang mabaskug nga angin,kontrolado pa ra gid ang maistannga timon. Gani bisan diin paaya-nun ang timonil, doto ra nagapaayan.5 Toladan anang kaalimbawa atundila. Maistan lang piro mabaraul ngamga butang anang ginapabogal. Isipanindo lang bala kon pira lapad ngatalonan anang masosonog ang mais-tan nga kalayo. 6 Ang dila pario ra sakalayo. Masyado karaku ang kalainannga anang ginadara ang dila nga dia,kag nagaomid sa bilog nga pagkatao.Angmgamarimo nga ginaambal atun

Santiago 3:7 384 Santiago 4:8dilamidyo kalayo nga sa impyirno gidnagaalin kag maman ang nagaranggasa atun bilog nga pagkaboi. 7 Angtanan nga klasi nga mga sapat, mgapispis, mga magkal kag mga isdamakokontrol ang tao. 8 Piro ara gidtao nga makakontrol sa dila. Angdilamalain kag indimapugungan, kagpono dalit nga makapapatay. 9 Atundila ginagamit ta sa pagpasalamat saatun Ginoo kag Amay, piro ginagamitta ra sa pagsompa kontra sa atunisigkatao nga ginimo nga poropariosa Dios. 10 Pagpasalamat kag pag-sompa ang nagagoa sa sangka baba.Mga kabogto, indi dia dapat matabo.11 Indi maimo nga magilig ang tobignga matabang kag maasin sa sangkatoboran lang. 12 Kag ang kaoy ngaigira indi maimo nga magpamongaang olibo, kag ang tanum nga obasindi maimo nga magpamonga igira.Indi kaw ra makabuul ang tobig ngamatabang sa dagat.

Ang Kaaram nga Alin sa Langit13 Kon may dian kanindo nga

maaram kag nakakaintindi, ipakitana nga matood tana nga maaramkag nakakaintindi paagi sa mayadnga pagkaboi nga may pagpaubus.Ang tao bukun maaram kon indimakapaubus. 14 Piro kon kamonagakarampi-kampian kag nagama-ransigan para sa indong kaogalingunnga karayadan lang, indi kamomagpabogal nga kamo maaram, aynagabinotig kamo sa kamatoodan.15 Ang toladan nga klasi nga kaaramara nagaalin sa Dios kondi anadan ang kalibotan. Ana dan niSatanas kag bukun alin sa Dios.16 Ay kon diin ang pagkarampi-kampian kag pagmaransigan, dotora ang paggirinamo kag ang tanannga mga kalainan. 17 Piro kon maykaaram kita nga alin sa Dios, onasa tanan, limpyo atun kaboi, mayadkita magpakigkaiban sa iba, mabuut,nagapatodlo, maloloyon pirmi, porosmayad atun ginaimo, pario-pario

atun pagtratar sa atun kapario, kagbukun salimpapaw. 18 Kag ang mgatao nga malinung kag nagapanggasang kalinung magapatubas angkatarungan.

4Ang Pagpakig-amigo Sa Kalibotan

1 Ano kabay anang ginaalinan in-dong mga pagirinaway kag mga pag-girinamo? Indi bala nga tungud saindongmaririmongamga andumnganagakinagolo dian sa indong tagi-posoon? 2 May mga butang nga in-dong nagostoan, garing indi nindomabuul, gani gosto nindo magpa-matay indong kapario. May mgabutang nga indong ginaandum gidnga maangkun kag kon indi mati-gayon, nagaaraway kamo. Indi nindomabuul indong gosto tungud ngaara kamo ra nagapangayo sa Dios.3 Kag kon nagapangayo kamo, arakamo ginatawi ay indong katoyoanmalain, tungud nga ang mga bu-tang nga indong ginapangayo paralang sa indong kaogalingun nga kali-payan. 4 Bukun mayad indong ri-lasyon sa Dios. Pario kamo sa babainga nagapanginlalaki. Ara kamo balakaulam nga kon palabiun nindo angmga butang digi sa kalibotan, kaawaykamo ang Dios? Gani, kon palabiunnindo ang mga butang digi sa kali-botan kaysa sa Dios, ginaimo nindoindong kaogalingun nga anang ka-away ang Dios. 5 Indi kamo ma-gunauna nga ara polos ang Kasola-tan nga nagakoon nga “Gosto gidang Dios nga atun ispirito nga anangginpaistar kanatun magigogma langkanana.” 6 Bukun lang dan, kondiginakaloyan na kita nga mayad. Ma-man dan nga nagakoon ang Kasola-tan nga “Ginakontra ang Dios angadakun, kag ginakaloyan na ang mgamapainubusun.”

7 Gani magpasakup kamo saDios. Batoki nindo si Satanaskag magapalagyaw tana kanindo.8 Magparapit kamo sa Dios, kag ang

Santiago 4:9 385 Santiago 5:10Dios magaparapit kanindo. Kamonga mga makasasala, dapat kamomagkaboi ang limpyo! Kag kamo nganagadarwa-darwa indong mga isip,limpyoa nindo ron da indong mgatagiposoon. 9 Magparanangis kamo,magpangasubu kag magtiriabawtungud sa indong mga sala. Sabaylo nga kamo magkaradlaw kagmagkaralipay, magparanangis kamokag magparangasubu. 10 Magpaubuskamo sa Ginoo, kag dan pataasun nakamo.

Paandam Kontra sa Pagukum sa Ka-pario nga Kabogto

11 Mga kabogto, indi kamo maga-mbal ang malain kontra sa isara kagisara. Ang nagaambal ang malainkontra sa anang kabogto okon na-gaukumkanana, nagaambal kontra saKasogoan, kag sa toladia nagaukumra sa Kasogoan. Ta kon ikaw ronang nagaukum sa Kasogoan, ara kawnagatoman ang Kasogoan kondi ikawron ang wis. 12 Piro ang Dios langgid ang nagtaw ang Kasogoan kagtana ra ang wis. Tana lang gid angsarang makalowas okon makasilot satao. Gani, sino ka gid nga nagaukumsa imong isigkatao?

Paandam Kontra sa Pagpabogal13 Pamati kamo bala, kamo nga

nagakoon nga, “Dadi okon arumanmaayan kami sa sangka siodad.Doto kami maoli mga sangka toig,manigosyo kami kag matipon dorongkoarta.” 14 Ang matood, ara kamogani kaulam kon ano ang matatabokanindo aruman. Ay atun kaboipario lang gid sa manipis nga ambonnga nakikita, kag lagat-lagat ararun. 15 Gani, andan toladia indongkoon, “Kon itogot ang Ginoo ngamaboi kita pa, toladia okon toladatoatun imoon.” 16 Piro dadi indongpagsarig kon sino kamo ron nganagasari inadak. Ang tanan nga mgapaginadak nga toladan marimo.

17 Kon naulaman ang tao kon anoangmayad nga dapat nga imoon, piroara na ginaimoa, dannagakasala tana.

5Paandam sa mga Manggaranun

1Kamo nga mga manggaranun, pa-mati kamo! Magparanangis kamo ronkag magtiriabaw sa mga kalisud ngamagaabot gid kanindo. 2 Indong mgamanggad ginakabong-kabong kag in-dong mga lambong ginapangutkut.3 Indong mga koarta ginatago nindolang asta indi run mapolosan. Saoring adlaw sisilotan kamo gid saimpyirno tungud sa indong koartanga dan nga ara nindo paggamita sakaarayadan. Kanogon lang indongpagtimus ay ang kalibotan madalirun lang matapos. 4 Pamatii nindoanang mga riklamo ang mga tao ngaindong ginapaobra sa indong oro-braan piro ara nindo pagsooli. Dapatnindo nga maulaman nga anang mgapagparanangis indongmgamanoganinababatian ang Dios nga makaga-gaum. 5 Nagpagosto kamo sa indongkaboi digi sa kalibotan. Ginpatambuknindo lang indong kaogalingun kagpario kamo ron sa mga sapat nga gin-patambuk para sa adlaw ang pagyaw.6 Ginkondinar nindo kag ginpamatayang mga tao nga ara sala bisan arasanda nagbatok kanindo.

Ang Pagpaubus kag Pagpangamoyo7 Mga kabogto, magmainantoson

kamo asta sa anang pagabot angGinoo. Sulunga nindo ang mgamangongoma. Mainantoson sandanga nagaulat sa ona nga lagpakang oran, kag pagkatapos ngamakatanum, mainantoson sandaruman sa pagulat andang patubas.8Ganimagmainantoson kamo ra. Indinindo pagdoraun indong paglaum, aymadali run lang magabot ang Ginoo.

9 Mga kabogto, indi kamo magsaribarasolan, agud indi kamo pagsilotanang Dios. Ang maukum kanatunmadali run lang magabot. 10 Imoa

Santiago 5:11 386 Santiago 5:20nindo nga alimbawa anang pagantosangmga propita nga ginsogo ang Diosnga magambal para kanana. 11 Indibala nga ginakabig ta nga masoirtiang tao nga mainantoson? Nabatiannindo ang mga pagantos ni Job, kagnaulaman nindo ra kon paiwan tanaginboligan ang Dios ang ori. Ay angGinoo mayad kag maloloyon.

12Mga kabogto, importanti gid ngaindi kamo magsompa sa langit okonsa logta, okon sa iba pa nga mga bu-tang. Magkoon kamonga “uu” kon uuindong gostong ambalun kag “indi”kon indi, agud indi kamo pagsilotanang Dios.

13 May dian bala kanindo nga na-gaantos? Dapat magpangamoyo tanasa Dios. May dian bala kanindo ngamalipayun? Magkanta tana ang mgapagdayaw sa Dios. 14 May dian balakanindo nga nagamasakit? Dapatmagpatawag tana ang mga maulam-ulam sa simbaan agud ipangamoyotana kag banyosan ang lana sa anangaran ang Ginoo. 15 Ang pangamoyonga may pagtoo sa Dios maman angmagaayad sa nagamasakit. Bangonontana ang Ginoo kag patawadun tanasa anangmga sala konnagkasala tana.16 Gani, indi nindo ilikum indongmga sala sa isara kag isara, kag mag-parangamoyoan kamo agud magayadkamo. Ay mabaul ang maimo anangpangamoyo ang tao nga matarung.17 Pario bala kay Elias nga propita.Tana tao ra nga pario kanatun. Nag-pangamoyo tana tuduk sa anang tagi-posoon nga indi magoran kag arama-tood nagoran sa sulud tatlo ka toigkag tunga. 18 Pagkatapos nagpang-amoyo tana ruman nga magoran, kagnagbunuk ang oran kag doro romananang patubas ang logta.

19 Mga kabogto, kon may isarakanindo nga nagparayu sa kama-toodan, kag may isara ra nga mag-pabalik kanana, 20 dapat maulamannindo nga ang nagapabalik angmakasasala alin sa anang malainnga paginogali nagalowas anang

kalag ang makasasala nga dato sakamatayun, kag mapapatawad angdorong mga sala.

1 Pedro 1:1 387 1 Pedro 1:16

Anang Primiro nga Solat niPedro

1 Ako si Pedro nga apostol ni Jesu-Cristo. Nagapangomosta ako kanindotanan ngamga pinili ang Dios nga na-grapta kag nagapangdayonan sa mgaprobinsya ang Ponto, Galacia, Ca-padocia, Asia kag Bitinia. 2Alin pa gidang ona kilala kamo kag ginpili angDios. Ginpili na kamo sa katoyoan ngaimoon na kamo nga anang mga batapaagi sa Ispirito Santo, agud toma-nun nindo si Jesu-Cristo kag agudmalimpyo kamo sa indong mga salapaagi sa anang dogo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gidpirmi ang Dios nga maging mayadindong kaimtangan

May Mayad kita nga Paraaboton3-4Magdayaw kita sa Dios kag Tatay

atun Ginoong Jesu-Cristo! Tungud saanang mabaul nga kalooy kanatun,gintawanna kita bagonga kaboi paagisa anang pagbanaw kay Jesu-Cristo.Maman dia ang nagataw kanatunpaglaum nga dorong kaarayadananang ginatigana ang Dios parakanatun. Ang mga butang nga diadoto sa langit, indi madora, kagpirmi nga limpyo kag masadya. 5 Kagpaagi sa indong pagtoo, ginatipigankamo anang gaum ang Dios mintrasnagaulat kamo ang kaboi nga arakataposan nga ginatigana parakanindo sa oring mga adlaw.

6 Gani dapat magkalipay kamo ngamayad bisan may nagaabot dadi ngasari-sari nga mga pagtiraw. Ay angmga pagtiraw nga dia indi ra langboay kag dapat ra gani magabotkanindo 7 agud tirawan indong pag-too kon matood okon bukun. Anangkaalimbawa dia pario sa bolawan ngaginatirawan sa kalayo agud maula-man kon poro okon bukun. Piro masimportanti atun pagtoo kaysa bo-lawan nga nadodora. Gani konmakita

ang Dios nga indong pagtoo matoodgid, dayawon na kamo kag padungu-gan sa adlaw nga si Jesu-Cristo mag-abot. 8 Bisan ara kamo kakita kananaginaigogma nindo tana, kag nagatookamo kanana bisan ara nindo tanapa ra gid nakita asta dadi. Mamandan nga indi gid masaysay indongkalipay, 9 ay tungud sa indong pagtoonakaangkun kamo ang kalowasan.

10 Atun kalowasan nga dia ngaalin sa Dios ginosisa nga mayad angmga propita dato anay. Sanda ma-man ang nagtagna nga dia irigaloang Dios kanatun. 11 Ginpaulamsanda nga lagi anang Ispirito ni Cristonga dian kananda nga tana maga-antos anay bago tana padungugan.Gani sigi anang osisa ang mga pro-pita kon sano kag kon paiwan diamatabo. 12 Ginpaulam sanda ra angDios nga ang mga butang nga an-dang ginasogid bukun para sa andangkaarayadan kondi para kanatun. Kagdadi gani andangmga gintagna naba-tian nindo ron samga nagasaysay angMayad nga Barita. Nagsogid sandakanindo paagi sa anang gaum angIspirito Santo nga ginpadara kanandaalin sa langit. Kag bisan gani angmga angil gosto nga makaangup angMayad nga Barita nga dia nga andangginsogid kanindo.

Magsonod Kamo Sa Dios13 Gani maging priparado kamo

pirmi sa pagimo anang kabubutunang Dios, kag magsarig kamo ngaara gid nagadoda nga mababatonnindo ang mga ginpangako kanindokon magabot ron si Jesu-Cristo.14 Sonodon nindo anang kabubutunang Dios, kag indi kamo magpadara-dara sa mga malain nga mga andumnga nagdominar kanindo ang arakamo pa kakilala sa Dios. 15Matarungang Dios nga nagtawag kanindo, ganidapat magpakamatarung kamo ra.16 Ay makon ang Dios sa Kasolatan,“Magpakamatarung kamo, ay akomatarung.”

1 Pedro 1:17 388 1 Pedro 2:817Ara pinalabi angDios. Nagaukum

tana sa tanan nga tao sono sa an-dang inimoan. Gani kon ginatawagnindo tana nga Tatay kon nagapang-amoyo kamo kanana, taodon nindotana nga mayad mintras digi kamonagadayon sa kalibotan. 18Naulamannindo ra kon ano anang ginbayadagud matobos kamo sa indong kaboinga ara polos nga indong ginsobli saindong mga kaolang-olangan. Anggintobos kanindo bukun mga butangnga nadodora, pario sa bolawan okonpilak, 19 kondi anang maal nga dogomismo ni Cristo. Anang kaalimbawaKarniro nga ara gid dipirinsya ngaginalad sa Dios. 20 Ara pa naimoang kalibotan ginpili run nga lagiang Dios si Cristo nga maging atunManlolowas. Piro para kanindo, dadilang sa oring mga adlaw nga dia gin-pakilala tana ang Dios. 21 Kag paagikay Cristo nagatoo kamo sa Dios nganagbanaw kag nagpadungug kanana.Gani indong pagtoo doto ron sa Dioskag nagasarig kamo kanana nga kamobanawon na ra kag padungugan.

22Kag tungud nga kamo nagasonodron sa kamatoodan, limpyo kamo ronsa indong mga sala. Gani may ma-tood kamo ron nga pagigogma saindong kapario nga mga tomoloo.Kabay pa nga magirigogmaan kamoang tuduk gid sa indong tagiposoon,23 ay kamo ginoman run bata. Kag dianga pagkabata bukun paagi sa indongmga ginikanan nga may kamatayunkondi paagi sa anang ambal ang Diosnga nagataw kaboi kag ara kataposan.24Kabay makon ang Kasolatan,“Anang kaboi ang tanan nga tao

midyo lang sa ilamonon,Kag andang pagkabantog midyo ra

lang sa anang bolak ang ilam-onon.

Ang ilamonon nalalayung kag anangbolak napoporak,

25 Piro anang ambal tana ang Ginooara kataposan.”

Kag dia ara iba kondi ang Mayad ngaBarita nga ginwali kanindo.

21 Tungud nga kamo may bago ron

nga kaboi bayai nindo ron ang tanannga klasi nga kalainan. Indi kamo ronmagpanloko okon magpakono-kono.Indi kamo ron magiringgitan okonmagambal malain kontra sa indongkapario. 2Pario sa lapsag nga nagaan-dum anang gatas anang nanay, an-duma nindo ang gatas nga ispiritoa-nunnga ara gid simbog agudmagtobokamo kag malowas. 3 Ay naulamannindo ron nga ang Ginoo mayad.

4 Magparapit kamo sa Ginoo nganagataw kaboi nga ara kataposan.Tana ang pinakabato nga ara pag-batona ang mga tao ay ara konokointa, piro tana gali anang ginpiliang Dios kag maraalun sa anang pan-ulung. 5 Kamo nga nakabaton angbago nga kaboi pario ra sa mga batonga ginagamit ang Dios sa pagpatin-dug anang balay. Gani bilang mgapari nga ginpili ang Dios, magaladkamo kanana ang mga alad nga ispir-itoanun nga makataw kalipay sa Diostungud nga ginaalad paagi kay Jesu-Cristo. 6 Ay makon ang Dios sa Kaso-latan,“May ginpili ako nga magaari sa Sion.Anang kaalimbawamidyo sa bato ngamaraalun nga akun ginimo nga pon-

dasyon.Ang nagatoo kanana indi gid mag-

nusul.”7Gani kamo nga nagatoo padunguganang Dios. Piro sa mga tao nga aranagatoo natoman ang Kasolatan nganagakoon,“Ang bato nga ginsikway ang mga

manogimo ang balayMaman ang naging Bato nga

pinakaimportanti.”8 May doto pa gid sa Kasolatan nganagakoon,“Maman dia ang Bato nga nagapasan-

dad sa mga tao,Kag nagapadusmu kananda.”Nakasandad sanda ay indi sandamag-pati sa anang ambal ang Dios. Maman

1 Pedro 2:9 389 1 Pedro 3:1dia anang kabubutun ang Dios parakananda.

9 Piro kamo tana pinili nga mgatao, anang mga pinakapari angAri. Anang mga sinakupan kamoang Dios. Kag ginpili na kamoagud ibantala nindo anang mgainimoan nga makatiringala. Tanaang nagtawag kanindo alin sa kaboinga madulum kag gindara na kamosa anang makatiringala nga kasanag.10 Ang ona bukun kamo anang mgasinakupan ang Dios, piro dadi kananakamo ron. Ang ona ara kamo kaulamkon paiwan anang kalooy ang Dios,piro dadi naikspirinsyaan nindo ron.

11 Mga pinalangga, ang kalibotannga dia bukun indong matood ngairistaran. Midyomga istrangiro kamolang digi. Gani nagapakitloy akokanindo nga bayaan nindo ron angmga malain nga mga andum indongmga lawas nga nagakontra sa indongispirito. 12 Ipakita nindo pirmi sa mgatao nga ara pagtoo sa Dios nga mayadindong pagginawi. Tungud nga konnagakoon sanda dadi nga kamo na-gaimo malain, makikita nanda sa oringa mayad gali indong ginaimo, kagdayawon nanda ang Dios pagabot angadlaw nga tana magabot ron.

Magpasakup Kamo sa mga Manog-domara ang Banwa

13 Tungud sa Ginoo, magpasakupkamo sa tanan nga tao nga may aw-toridad sa banwa, maging sa Impi-rador nga maman ang may pinaka-mataas nga awtoridad, 14 okon samga gobirnador nga maman ananggintawan gaum nga magsilot sa mganagaimo ang malain kag magpadun-gug sa mga nagaimo angmayad. 15Aymaman dia anang gosto ang Dios,agud kon kamo magimo mayad araambalun ang mga tao nga kabos-kabos nga ara pa kaintindi ang kam-atoodan. 16 Libri kamo ron, pirodia ara nagakaologan nga libri kamoron nga magimo ang malain. Kondimagpangaboi kamobilang anangmga

oripun ang Dios. 17 Taoda nindoang tanan nga tao, kag igogmaunnindo indongmga kabogto kay Cristo.Magkaboi kamo nga may kaadluk saDios, kag taodon nindo ang Impi-rador.

Si Cristo Indong Dapat Sonodon18 Kamo nga mga oripun, sa in-

dong kaadluk sa Dios, sonodon nindoindong mga agalun, kag bukun langang mga mabuut kondi pati ang mgamapintas. 19 Ay kaloyan kamo ra gidang Dios kon gosto nindo magimoanang gosto kag maman dan nga gi-naagoanta nindo ang mga pagantosbisan ara kamo sala. 20 Piro kon kamomagkasala kag silotan tungud sa in-dong sala, ta dayawon kamo bala angDios kon ginagoanta nindo ang silotnga dan? Natoral indi! Piro kon kamosilotan bisan mayad indong ginimokag agoantaun nindo, kaloyan kamora gid ang Dios. 21Anang pagantos niCristo para kanatun naging alimbawanga dapat ta sonodon. Kag mamandia ang katoyoan kon basi gintawagkita, agud sonodon ta anang kaboi niCristo. 22 Ara tana gid nagkasala, kagara gid nagbotig. 23 Gininsolto tana,piro ara tana gid magbalus insolto.Ginsilotan tana, piro ara tana gidmagpamaug. Nagsarig tana lang saDios nga maman ang nagaukum angosto. 24 Si Cristo mismo ang nagakoatun mga sala ang tana ginlansangsa kros agud indi kita run magkasalakondi magkaboi kita ang matadlungsa anang panulung. Tungud sa anangmga igad ginayad na kita. 25 Angona pario kita sa mga karniro nganagtaralang, piro dadi nakabalik kitarun sa Ginoo nga atun Pastor kagManogbantay atun mga kalag.

3Ang Magasawa

1 Kamo nga mga babai nga mayasawa, magpasakup kamo sa indongasawa, agud nga kon indong asawaara nagapati sa anang ambal ang

1 Pedro 3:2 390 1 Pedro 3:18Dios, madadara nindo sanda sa Gi-noo paagi sa indong mayad nga ogalibisan indi kamo ron magambal, 2 aymakikita nanda nga nagataod kamosa Dios kag indong ogali ara kas-awayan. 3 Kon gosto nindo nga mag-ing masadya, bukun ang pagkopyorindong book nga ginabutangan angmga maraalun nga alaas okon pag-soksok ang maralun nga lambong in-dong palabiun, kondi 4 indong imoontana, pasadyaun nindo ang sa su-lud, ang mayad nga ogali nga aragid nagaoman. Maging malolo kamokag mabuut. Dan maman tana angmaraalun sa anang panulung angDios. 5 Toladan anang ginimo angona ang mga babai nga nagtoo kagnagsarig sa Dios. Nagpasadya sandapaagi sa andang pagpasakup sa an-dang asawa. 6 Pario bala kay Sara,gintoman na si Abraham kag ginbi-lang na tana nga anang agalun. Kamobilang anang mga bata ni Sara konmayad ra indong ginaimo kag arakamo ginaadluki sa bisan ano.

7 Kamo ra tana nga mga lalaki,dapat nindo nga tratarun indongasawa sono sa indong naulaman nganagabagay bilang kristiano. Taodonnindo sanda bilang mga babai ngamas maroya kaysa kanatun. Aygintawan sanda ra ang Dios kaboi ngaara kataposan pario kanatun. Konindi nindo pagimoon dia, indongmgapangamoyo indi pagsabatun angDios.

Magirigogmaan Kamo nga Tanan8 Karon, dagi akun bilin kanindo

nga tanan: dapat magparario kamosa indong ginaisip kag sa indongbaratyagun. Magirigogmaan kamobilang magkarabogto. Magmalolokamo kag magpaubus sa isara kagisara. 9 Indi nindo pagbalusan malainang nagaimo malain kanindo, kagindi kamo ra magbalus insolto sa na-gainsolto kanindo. Indong imoontana, ipangamoyo nindo nga kaloyansanda ra ang Dios. Ay ginpili kamoang Dios agud imoon nindo dia, kag

agud kaloyan kamo ra. 10 Kabay na-gakoon ang Kasolatan,“Ang bisan sino nga naliag ang mali-

payun kag mayad nga kaboidapat indi magambal ang malain kag

indi magbinotig.11 Dapat bayaan na ang malain, kag

magimo ang mayad.Kinanglan ra nga imoratan na nga

maging mayad pirmi anangpagpakigkaiban sa iba.

12Ay angmga tao ngamayad ginaban-tayan ang Ginoo

kag ginasabat na andang mga pang-amoyo.

Piro nasisilag tana sa mga tao nganagaimo ang malain.”

13 Sino ang maiwan kanindo konang mayad lang gid pirmi indongimoon. 14 Piro kon ingaboton kamora gid tungud sa indong ginimonga mayad, masoirti kamo. Indikamo magkaadluk okon magsari pal-ibug kon ano andang imoon kanindo.15 Dumdumun nindo pirmi nga siCristo maman ang dapat nindo ngataodon kag sonodon. Kag mag-ing priparado kamo pirmi sa pag-pasanag sa bisan kino nga magpa-mangkot kanindo parti sa indongpagtoo kanana. 16 Sabatun nindosanda sa malolo nga paagi kag maypagtaod. Sigoroon nindo nga limpyopirmi indong konsinsya, agud mauyaang mga tao nga nagapakalain sa in-dong mayad nga inimoan bilang mgasomolonod ni Cristo. 17Masmayad pangamagantos kamo tungud sa indongginaimo nga mayad, kon maman dagid anang kabubutun ang Dios, kaysamagantos kamo tungud nga nakaimokamo ang malain. 18 Ay si Cristogani ginpatay bisan ara tana nakaimomalain. Kag kaisara tana lang gidnapatay agud mapatawad atun mgasala. Tana nga ara sala ginpataypara kanatun nga mga makasasalaagud madara na kita sa Dios. Gin-patay tana matood sa anang lawas-nun nga kaimtangan, piro ginboi tana

1 Pedro 3:19-20 391 1 Pedro 4:12ruman sa ispiritoanun nga kaimtan-gan. 19-20 Kag sa ispiritoanun ngakaimtangan nagayan tana bisan samga ispirito angmga tao nga napriso,nga ara nagsonod sa Dios sa tyimpo niNoe, kagmay ginbarita tana kananda.Ang ona nagulat nga mayad ang Diosnga sandamagtoo kananamintras gi-naimo ni Noe ang arka. Pirowalo langgid ka tao ang nagtoo kag nakasuludsa arka kag nalowas sa tobig. 21 Angtobig nga dato anang kaalimbawa angpagbunyag kanatun. Kag ang bun-yag nga dato maman ang nagalowaskanatun paagi sa anang pagkabanawni Jesu-Cristo sa mga minatay. Bukundato pagogas ang mga boring sa atunlawas, kondi nagapangako kita sa Diosnga indi kita run magimo ang mgabutang nga naulaman ta nga indi nagosto. 22 Si Jesu-Cristo dadi doto ronsa langit, sa too ang Dios, kag gin-paidalum kanana ang mga angil ngamay awtoridad kag gaum.

4Bagong Kaboi

1 Tungud nga si Cristo nagantos sakaboi nga dia, dapat priparado kamora nga magantos. Ay ang tao nganagantos ara run nagapakasala. 2Aratana run nagasonod sa anang dunanga malain mintras boi tana digi sakalibotan, kondi nagasonod tana saanang kabubutun ang Dios. 3 Ganiindi kamo ron magimo ang mga bu-tang nga indong ginimo ang ona, angmga butang nga gosto nga imoonang mga tao nga ara nagakilala saDios. Dato anay nagpagosto kamosa marimo nga pagpangaboi kag saindongmarisna ngamga andum. Mgamanogpalingin kamo. Nagtiriponkamo pirmi agud magpalingin kagmagimo angmgamakauruyangamgabutang. Kag sa indong pagsirimbasa indong mga dios-dios kon ano-anopa indong ginimo nga malain. 4 Pirodadi ang mga tao nga ara nakaki-lala sa Dios natitingala kanindo konbasi ara kamo ron nagairug kananda

sa pabasta-basta nga kaboi. Mamandan nga nagaambal sanda ang ma-rimokontra kanindo. 5Piro sarabatunnanda sa Dios ang mga butang ngadan nga andang ginaimo. Ay pri-parado tana nga magukum sa tanannga tao, boi man okon patay run.6 Maman dia ang kabangdanan konbasi ginwali ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo sa mga tao nga patayrun, agud nga bisan patay sanda runay maman anang sintinsya ang Diossa tanan nga tao, maboboi sanda pa ragid sa ispirito pario sa Dios.

Gamitun Nindo ang Abilidad ngaGintaw ang Dios

7 Madali run lang anang kata-posan ang kalibotan. Gani pugun-gan nindo indong kaogalingun agudindi kamo magdasodaso sa pagimoang bukun tama, kag agud ara sablagindong pagpangamoyo. 8 Kag labisa tanan magirigogmaan kamo angtuduk sa indong tagiposoon. Aykon ikaw may pagigogma sa imongkapario, makapapatawad kaw pa ragid kanana bisan doro anang naimonga sala. 9 Magaramomaan kamo saisara kag isara nga ara moromoro.10 Kada isara kanatun gintawan angDios abilidad. Kinanglan nga dianga mga abilidad gamitun ta para sakaarayadan ang isara kag isara bi-lang mga mayad nga administradorsa anang mga kalooy nga dia angDios. 11 Ang gintawan abilidad sapagwali dapat magwali anang ambalang Dios. Kag ang gintawan abili-dad sa pagbolig sa iba, dapat mag-bolig sono sa anang masarangan ngagintaw kanana ang Dios, agud ma-dayaw ang Dios sa tanan nga in-dong ginaimo paagi kay Jesu-Cristo.Gamanan tana kag darayawon astakon sano.

Ang Pagantos Bilang Kristiano12 Mga inigogma, indi kamo

magkatingala sa maburugat ngamga pagtiraw nga indong ginaagian.Kon ginatirawan indong pagtoo indi

1 Pedro 4:13 392 1 Pedro 5:10kamo magisip kon ano ron angnatatabo kanindo. 13 Indong imoontana, magkalipay kamo tungudnga naging kaiban kamo ron dasa anang mga pagantos ni Cristo.Kag malobos ron gid indong kalipaykon ipakita na run anang gaum satanan. 14 Gani kon ginapakauyankamo tungud nga kamo anang mgasomolonod ni Cristo, masoirti kamoay dian kanindo ang makagagaumnga Ispirito, anang Ispirito ang Dios.15Kabay pa nga indimatabo nga kamosilotan tungud nga nakapatay kamotao, okon nagpanakaw, okon nagimoang malain, okon tungud sa indongpagpasilabut sa anang ginaimo angiba. 16 Piro kon kamo silotan tungudnga kamo Kristiano indi kamo dapatmauya, kondi magpasalamat kamo pagani sa Dios tungud nga ginatawagkamo nga Kristiano.

17 Ay nagabot ron ang oras ngaang Dios magaompisa run sintinsyasa anang mga bata. Kag kon diaompisaan na kanatun nga anang mgabata, ano kabay anang maabotan angara nagasonod sa anang Mayad ngaBarita ang Dios?

18 Pario anang koon ang Kasolatan,“Kon ang mga tao nga matarung aros

indi gani malowas,ta ano kabay ang matatabo sa mga

tao nga makasasala kag aranagakilala sa Dios?”

19Gani kamo nga nagaantos dadi tun-gud nga maman dan anang kabubu-tun ang Dios para kanindo, magpa-dayon kamo sa pagimo ang mayad.Itogyan nindo indong kaogalingun saDios nga nagimo kanindo, tungud ngaindi na kamo ra gid pagpabayanan.

5Mga Bilin sa mga Ginasarigan nga

Magdomara sa mga Tomoloo kag sa mgaBataun pa

1 Kamo nga mga manogdomaraang mga tomoloo may iambal akokanindo. Bilang isara ra sa mgamanogdomara ang mga tomoloo kag

tungud nga nakita ko mismo angpagsilot kay Cristo, kag makairugako ra sa anang gaum kag dungugkon magabot tana, nagapakitloy akokanindo nga 2 tatapun nindo gidnga mayad anang mga tao ang Diosnga dian kanindo. Andang kaalim-bawa mga karniro kag kamo mamanang manogbantay kananda. Dapatsa indong buut gid indong pagtatapkananda ay toladan anang gosto angDios, bukun nga napipiritan kamolang okon tungud nga may pakin-abang kamo nga ginapaabot konditungud nga gosto nindo gid ngamakabolig kananda. 3 Indi kamomagpakaari-ari sa mga tomoloo ngagintogyan kanindo agud indong tat-apun, kondi maging waran kamokananda. 4 Kag sa anang pagabot niCristo nga Pinakapono nga Manog-bantay, mababaton nindo ang balusngamasadya gid kag indimadora astakon sano.

5 Kag kamo nga mga bataun pa,magpasakup kamo sa mga malam.Magpaubus kamo tanan kag magsirbisa isara kag isara, ay nagakoon angKasolatan, “Ginakontra ang Dios angbogalun piro ginakaloyan na ang ma-painubusun.” 6 Gani magpasakupkamo sa anang gaum ang Dios, kagmagaabot ang adlawnga padunguganna kamo. 7 Itogyan nindo kananaindongmga paralibugan ay ginadum-dum na kamo pirmi.

8 Indi kamo magpakalingat, kondimagbantay kamo pirmi tungudnga indong kontra nga si Satanasnagalibot-libot kanindo pario sa lionnga nagangurub kag nagapangitaanang turukubun. 9 Papaguna nindoindong pagtoo sa Dios kag batokinindo si Satanas. Kag dumdumunnindo nga bukun kamo lang angnagaantos ang mga kalisud kondipati ang tanan nga mga tomoloosa bilog nga kalibotan. Ang mgapagantos nga dapat makomplitoginaagian nanda ra. 10 Matagud

1 Pedro 5:11 393 1 Pedro 5:14lang nga tyimpo indong pagantos.Pagkatapos dan ang Dios mismomaman ang magabolig kanindoagud ara run kolang sa indongkaboi, kag tana ang magapapagunkag magapabaskug kanindo. Aytana ang ginaalinan ang tanan nganagabolig kanatun, kag ginpili nakamo agud makairug kamo sa anangara kataposan nga gaum kag dungugpaagi sa indong pagpakigdapun kayCristo. 11 Dayawon tana ay ananggaum ara gid kataposan. Amin.

Pangamosta12Ginsolat ko ang matagud nga dia

nga solat sa bolig ni Silvano. Kabogtota tana kay Cristo, kag masarigan gid.Kabay pa nga paagi sa solat nga dianapabaskug ko kamo kag napamato-dan ko kon ano gid anang kalooy angDios kanatun. Kag sa anang kalooymagpabilin kamo.

13 Ang mga tomoloo sa Dios saBabilonia nagapangomosta kanindo.Sanda pario ra kanindo nga ginpiliang Dios ngamaging anangmga bata.Si Marcos nga akun ginakabig ngapario gid akun bata nagapangomostara kanindo. 14Magkaramostaan kamonga may Kristoanun nga pagigogma.

Kabay pa nga mayad ra gid indongkaimtangan dian, tanan kamo ngakay Cristo.

2 Pedro 1:1 394 2 Pedro 1:18

Anang Ikarwa nga Solat nganagalin kayPedro

1Ako si Simon Pedro nga sorogoonkag apostol ni Jesu-Cristo. Nagaso-lat ako kanindo tanan nga nagatookay Jesu-Cristo nga atun Dios kagManlolowas. Kag tungud nga tanamatarung, anang gintaw kanatun ngapagtoo parario lang sa pribilio.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo gidang Dios nga maging mayad ra gidindong kaimtangan mintras nagado-gang indong pagkakilala sa Dios, ngaatun Ginoong Jesus.

Kita Ginpili ang Dios nga magingAnang mga Bata

3 Paagi sa anang gaum ang Diosgintawnakanatun ang tananngamgakinanglanun sa pagsonod ang dios-non nga kaboi. Maimo ta dia paagi saatun pagkilala sa nagtawag kanatun.Kita ana nga gintawag paagi sa anangmakatiringala nga gaum. 4 Kag paagira digi gintawan kita anang masadyagid nga mga pangako, agud paagi saanangmgapangakomalikawan ta angmga andum digi sa kalibotan nga na-gapangrangga, kag agud makaambitatun ogali sa anang ogali ang Dios.5 Gani, imoratan nindo gid nga ido-gang sa indong pagtoo ang mayadnga ogali; sa mayad nga ogali idogangang kaaram; 6 sa kaaram, ang pagpu-gung sa kaogalingun; sa pagpugungsa kaogalingun, ang pagantos; sa pa-gantos idogang ang pagkadiosnon;7 sa pagkadiosnon, ang pagigogmasa atun kabogto; kag sa pagigogmasa atun kabogto ang pagigogma satanan. 8 Maman dia ang mga butangnga dapat makita kanindo, kag kontanan dia nagadogang nga nagado-gang, mapolosan ang Dios indongmga inimoan sa indong pagkilala saatun Ginoong Jesu-Cristo. 9 Piro angbisan sino nga ara kanana ang mga

butang nga dan, pario tana sa bolagnga indi makakita ang kamatoodan;nalipatan na nga tana ginlimpyoanrun ang Dios sa anang dati nga mgasala.

10 Gani mga kabogto ko kay Cristo,imorati nindo gid nga masigoro ngakamomga tinawag kagmga pinili ma-tood ang Dios. Ay kon imoon nindoang mga butang nga dan indi kamogid matomba kag madora, 11 kondimaging bokas nga mayad ang pagba-ton kanindo sa anang ara kataposannga ginarian atun Ginoo kag Man-lolowas nga si Jesu-Cristo.

12 Maman dan nga pirmi ko kamonga padumdumun parti sa mga bu-tang nga dia bisan naulaman nindoron kagmarigun kamo ron da sa kam-atoodan nga indong nabaton. 13 Konsa kanakun, dapat ko kamo nga pad-umdumun mintras boi ako pa. 14 Aynaulaman ko nga indi ako ron da gidmagboay sa kalibotan nga dia tun-gud nga ginpakita mismo dia ni Gi-noong Jesu-Cristo kanakun. 15 Ganiimoratan ko nga miski ako ara run,madudumduman nindo pa ra gidakun mga ginatodlo nga dia.

Nakita namun nga si Cristo Gin-padungugan ang Dios

16 Amun ginsogid kanindo parti saanang gaumatunGinoong Jesu-Cristoang digi tana pa sa kalibotan bukunmga sogid-sogid nga ginimo-imo angmga pilosopo nga tao, kondi nakitanamun gid mismo anang gaum ngaalin sa Dios. 17 Doto kami mismoang si Jesu-Cristo gindayaw kag gin-padungugan ang Dios nga Amay.Nabatian namun anang limug angDios nga makagagaum sa tanan nganagakoon, makon, “Maman dia akunpinalangga nga Bata. Nalilipay akonga mayad kanana.” 18Dia nga ambalnga alin sa langit nabatiannamunangkami kaiban ni Jesus doto sa balaannga bokid.

2 Pedro 1:19 395 2 Pedro 2:1319 Maman dan nga nagdogang pa

gid amun pagpati sa anang mga pan-odlo ang mga propita. Gani dapat pa-matian nindo andang mga ginkoon,tungud nga pario dato sa solo nganagasanag sa madulum asta sa adlawnga si Cristo magabot. Pario tanasa bitoon nga karamlaganun nga ma-man run ang magataw sanag sa in-dong isip. 20 Labi sa tanan tandaannindo dia: ang tanan nga nasolatsa Kasolatan ara nagalin sa anangkaogalingun nga pagintindi ang mgapropita. 21 Tungud nga ara sandanagambal alin sa andang kaogalingunnga isip, kondi ang Ispirito Santo ma-man ang nagpaambal kananda anangambal ang Dios.

2Ang mga Botigun nga Manogtodlo

1 Ang ona may mga tao ra sa Israelnga nagkoon nga sanda kono mgapropita ang Dios, piro ang mga bu-tang nga andang ginsogid bukun alinsa Dios. Toladan ra ang matabo dadi;may magagoa dian kanindo nga mgamanogtodlo nga magapanodlo angbotig nga mga panodlo nga mamanang makarangga indong pagtoo saDios. Indi nanda gani pagkilalaun angGinoo nga nagtobos kananda. Mamandan nga madali sanda nga silotan angDios. 2Doro ang magasonod kanandasa andang ginaimo nga kauruya. Kagtungud kananda pakalainun ang mgatao ang kamatoodan nga atun gina-sonod. 3 Ang mga botigun nga dianga mga manogtodlo magaimo mgapato-pato nga mga sogidanun agudmapangoartaan nanda kamo. Arananda naulami nga sanda boay runginsintinsyaan ang Dios, kag madalisanda run lang madora.

4 Ara gani nagkorokalooy ang Diossa mga angil nga nagkasala dato anay,kondi ginpriso na sanda sa madalumgid kag madulum nga boo, kag dotosanda asta sa Adlaw ang Pagukum.5Ara na ra pagkaloyi ang mga tao ang

ona nga nagkasala, kondi gingonawna ang kalibotan kag nagkarapataysanda tanan. Si Noe nga nagwaliparti sa matarung nga pagkaboi kaganang kaiban nga pito ka tao ma-man lang ang nalowas. 6 Ginsonogna ra ang Sodoma kag Gomorra bi-lang silot sa anang mga sala ang mgatao doto agud ipakita kon ano angmatatabo sa mga tao nga bukun dios-non. 7 Piro ginlowas na si Lot tungudnga mayad tana sa anang panulungang Dios. Naborido tana gid ngamayad sa mga kauruya nga ginaimoanang mga kasimanwa nga ara gidprinsipio nga ginasonod. 8 Adlaw-adlaw nakikita na kag nababatian an-dang mga malain nga mga ginaimo,kag nagapasakit lang gid pirmi anangbuut. 9Digi tamakikita nga ang Ginooantigo maglowas sa mga diosnon konmagabot kananda ang mga pagtiraw,kag antigo tana ra magsilot sa mgamalain asta magabot ang Adlaw angPagukum, 10 labi run gid sa mga taonga indi magpasakup kanana kag na-gasonod lang gid sa andang marisnanga mga andum.

Ang mga manogtodlo nga dia ngabotigun nga akun ginatomod mgapangasun kag bogalun, kag ara sandagid naadluki magpasipala sa mgaispirito sa langit. 11 Bisan gani angmga angil nga mas mapurus kaggamanan pa sa mga tao nga diaara nagapasipala sa mga malain ngaispirito sa andang pagsogid kanandaang mga akosasyon nga alin sa Dios.12Piro angmga tao nga dia tana naga-pakalain samgabutangnga aranandagani maintindii. Pario sanda sa mgasapat nga ara nagaisip kon ano gidandang ginaimo kag ara iba andangtugkaan kondi dakupun kag patayun.Kag doraun sanda gid gani. 13Mamandan ang balus sa andang ginaimo ngamalain sa iba. Andang ginakabig ngakalipay ang pagimo ang bisan ano ngaandang magostoan miski adlaw. Ma-man dan nga mga tao ang nagamansa

2 Pedro 2:14 396 2 Pedro 3:6kag nagataw kauruyan kanindo konnakikita sanda sa indong pagtiripon,ay nagapakigdapun sanda kanindo sapagkaun piro sa matood tana gostonanda lang gid nga dayaun kamo.14Kon magsulung sanda sa mga babaipirmi lang nga pagpanginbabai an-dang naisip. Ara sanda ginatakai ngamagpakasala kag ginagari-gari nandapa ang mga maroya andang pagtooagud magkasala. Ogali nanda run gidang paginakug. Ginsompa sanda runang Dios! 15 Ginbayaan nanda angmatadlung nga mga panodlo, mamandan nga nagtaralang sanda. Ginwadnanda anang ginimo ni Balaam ngabata ni Beor nga nagpalabi sa koarta.Maman dato nga nagsogot si Bal-aam nga soolan tana sa pagimo angmalain. 16 Kag tungud nga ginlapasna anang sogo angDios ginsaway tanapaagi sa asno nga nagambal sa ananglimug ang tao, gani napugungan tanasa anang kaomang nga dato.

17Ara kamo may mabubuul sa mgabotigun nga mga manogtodlo, ay dianga mga tao pario sa mga toborannga namaraan kag sa mga panganodnga ginapalid ang mabaskug nga an-gin. Gani gintigana run ang Dios parakananda ang pinakamadulum gid ngalogar doto sa impirno. 18 Ginagamitnanda ang mga mataraas nga mgaambal, piro sa matood tana ara po-los andang ginaambal. Garing paagisa andang pagtodlo nga ara kasokono kon magsonod kita sa atun mgalawasnun nga baratyagun bisan so-bra run, ginatintar nanda ang mgatao nga bago pa lang nagapabulagsa mga tao nga nagakaboi sa sala.19 Ginapangako nanda sa mga naga-sonod kananda nga libri sanda ngamagimo bisan ano andang gosto, pirosanda mismo mga oripun ang malainnga maman ang magadora kananda.Ay kon may butang nga nagakontrolkanimo, oripun kaw ang butang ngadato. 20Ang bisan sino nga nakakilalarun kay Ginoong Jesu-Cristo nga atunManlolowas nakalibri run sa malain

nga mga ogali nga nagadominar samga tao digi sa kalibotan. Piro konsa ori magbalik tana ruman sa anangdati nga ogali nga malain kag magingoripun tana ruman anang mga sala,mas malain pa anang maging kaim-tangan kaysa ang ara tana pa nagtookay Cristo. 21 Mayad pa kon ara narun lang naulami kon paiwan angtao maging matarung sa panulungangDios, kaysa pagkatapos nga anangmaulaman, dayon tana ra lang ngatalikod sa anang ginasogo ang Dioskanana. 22 Anang ginaimo pario gidanang ginakoon ang matood nga oro-batun nga, “Ang ayam nagabalik saanang soka, kag ang baboy nga bagolang nga gindigos nagatobog romansa lapok.”

3Anang Pagbalik ang Ginoo

1 Mga inigogma ko nga mgakabogto, dia ikarwa ko ron ngasolat kanindo. Kag sa darwa kasolat nga dia ginimoratan ko ngapokawon indong limpyo nga mgaisip paagi sa pagpadumdum kanindoang pira ka mga butang. 2 Gostoko nga dumdumun nindo pirmianang ginkoon ang mga propitaang ona kag anang sogo atun Ginookag Manlolowas nga anang gintawkanindo paagi sa mga apostolis ngaginsogo kanindo. 3 Ona sa tanandapat nindo nga maulaman nga sakataposan nga mga adlaw magagoaang mga manogyagota nga magaimobisan ano andang gosto. 4Magakoonsanda, “Kabay nagpangako si Cristonga mabalik tana. Ta diin tana run?Atun mga ginikanan nagkarapatayrun, piro asta dadi maman pa ra gidanang kaimtangan ang tanan alinpa gid ang pagimo ang kalibotan.”5Ungud nga ginalipatan ang mga taonga dia nga paagi sa anang ambal angDios naimo ang langit. Kag paagi ra saanang ambal ginimo na ang logta alinsa tobig kag paagi sa tobig. 6Kag paagi

2 Pedro 3:7 397 2 Pedro 3:18ra sa tobig gingonaw na kag gindoraang dati nga kalibotan. 7 Paagi rasa anang ambal ang Dios, ang langitkag ang logta nga atun nakikita dadiginatigana nga sonogon. Ginatiganana dia sa adlaw nga ang mga malainnga mga tao sintinsyaan kag doraun.

8 Piro mga inigogma ko, indi nindopaglipatan nga sa Ginoo ara dipirin-sya ang sang adlaw okon ang sanglibo ka toig. Para kanana dia pariolang. 9 Anang pagsarig ang ibanagapabaya-baya ang Ginoo sa pag-toman anang pangako. Piro sa ma-tood tana ara tana nagapabaya-bayakondi nagaulat tana pa nga maginul-sul ang mga tao sa andang mga sala,tungud nga indi na gosto nga maymadora.

10 Mabalik gid ang Ginoo, kag angadlawnga datomagaabot pario anangpagabot ang takawan, nga indi momaulaman kon sano. Mababatiandayon nga may nagaragobrob, kagang adlaw, bolan, kag ang mgabitoon madodora lang. Ang logtamasosonog pati ang tanan nga salogta madodora ra. 11 Tungud ngaang tanan madodora sa toladatonga paagi, dapat magkaboi kitasono sa anang kabubutun ang Dios,12mintras nagapaabot kita ang adlawnga tana mabalik. Kag imoon taatun masarangan agud mapadalianang pagbalik. Sa adlaw nga datoang bilog nga langit sosonogon kagmadodora, kag ang tanan nga sa logtamagakaratonaw ra sa kainit. 13 Piromay ginpangako ra ang Dios kanatunnga bago nga langit kag bago ngalogta kag maman dia atun ginaulat,ay ang tanan doto matarung.

14 Gani mga inigogma, mintras na-gaulat kamo ang adlaw nga dato,imorati nindo nga magkaboi anglimpyo sa anang panulung ang Diosagud ara tana may isaway kanindo,kag dapat mayad indong rilasyonkanana. 15 Dumdumun nindo gid ngaatun Ginoo nagataw pa gid kaigay-onan sa mga tao agud malowas sanda

sa silot nga maabot. Maman dannga midyo naatraso anang pagbalik.Kabay ang mga butang nga dia ma-man ra anang koon atun kabogtonga si Pablo sa anang solat kanindo,sono sa kaaram nga gintaw ang Dioskanana. 16 Kag maman ra dia anangginasambit sa tanan nga anang mgasolat. Kon sa bagay may mga ginsolattana nga malisud maintindian. Ganimay mga tao nga maroya kag arakaulam ang kamatoodan nga nagatawang sala nga kaologan. Kag toladatora andang ginaimo sa iba pa nga partiang Kasolatan. Gani sanda ra mismoang nagadora andang kaogalingun.

17 Piro maboay nindo ron naula-man ang parti sa mga tao nga dan.Gani magandam kamo agud indikamo mapatalang sa mga sala ngamga panodlo ang mga tao nga araosto nga prinsipio nga ginasonodan.Ay kon kamo magsonod kanandamadodora indong marigun ngakaimtangan sa Dios. 18 Indong imoontana, magpadayon kamo tobo sakaaram nga ginataw ni Jesu-Cristonga atunGinoo kagManlolowas. Tanaatundapat dayawondadi kag sa adlawnga ara kataposan! Amin.

1 Juan 1:1 398 1 Juan 2:10

Anang Primiro nga Solat niJuan

Ang Ambal nga Nagataw Kaboi1 Nagasolat kami kanindo agud

makilala nindo kon sino gid si Jesu-Cristo. Tana maman anang Am-bal ang Dios kag tana ra ang na-gataw kaboi nga ara kataposan. Bagomagompisa ang mga butang, diantana run nga lagi. Nabatian namuntana kag bukun lang dan, kondi nakitanamun tana mismo kag nakaputannamun pa gani. 2 Tana nga ginaali-nan ang kaboi nagpakita mismo kagnakita namun, kag dan maman amunginapamatodan. Ginasogid namunkanindo ang kaboi nga dia nga arakataposan. Tana kaiban nga lagi angAmay, piro dadi ginpakita run kana-mun. 3 Amun nakita nga dato kagnabatian maman ra amun ginabaritakanindo, agud magkaraiban kita nganagaorogyon sa Dios nga Amay kagkay Jesu-Cristo nga anang Bata. 4Ganiginasolat namun dia kanindo agudmaging lobos gid atun kalipay.

Ang Kaboi sa Kasanag5 Maman dia amun nabatian nga

gintodlo ni Jesu-Cristo kag mamanda amun ginasogid kanindo nga angDios kasanag kag ara gid madulumkanana. 6 Gani kon magkoon kitanga kita nagapakigogyon sa Dios, piromalain ra atun ginaimo kag bagaylang gid sa madulum, tay botigunkita, tungud nga ara kita nagakaboisono sa kamatoodan. 7 Piro kon na-gakaboi kita sa kasanag pario ra saDios nga sa kasanag, dan nagaoro-gyon kita, kag anang dogo ni Jesusnga anang Bata ang Dios maman angmagalimpyo kanatun sa tanan ta ngamga sala.

8 Kon magkoon kita nga ara kitasala, ginaloko ta lang atun kaogalin-gun, kag ara kita pa kaulam ang kam-atoodan. 9 Piro kon ikompisar ta

sa Dios atun mga sala, masasarigantana nga imoon na anang pangakonga kita patawadun na sa atun mgasala kag limpyoan sa tanan ta ngakalainan. Dia imoon na tungud ngatana matarung. 10 Kon magkoon kitanga kita ara nagkasala, ginaimo ta ngaang Dios botigun, kag ara ta pagpatiaanang ambal.

21 Kamo nga akun ginabilang nga

akun mga bata, ginasolatan ko kamodia agud indi kamo magkasala. Pirokon may dian nga magkasala, maymagapakitloy sa Amay, kag dia ara ibakondi si Jesu-Cristo nga ara gid sala.2 Anang kaogalingun mismo ananggintaw nga alad bilang bayad para saatun mga sala agud mapatawad kita,kag bukun lang para kanatun kondipara sa anang mga sala ang mga taosa bilog nga kalibotan. 3Nasisigoro tanga kilala ta ang Dios kon ginatomanta anang mga sogo. 4 Ang nagakoonnga kilala na ang Dios, piro ara naginatomana anang mga sogo boti-gun kag ara na ginatipigi ang kam-atoodan. 5 Piro ang tao tana nganagatoman sa anang mga ambal angDios, maman ang matood nga nagai-gogma sa Dios. Kag maman dia angkasigoroan nga kita manda sa Dios:6 ang nagakoon nga tana sa Dios gidpirmi kinanglan magkaboi pario kayJesu-Cristo.

7Mga pinalangga, bukun bago ngasogo akun ginasolat kanindo ngakamo magirigogmaan. Kondi mamandia ang dati nga sogo nga gintawkanindo ompisa nga kamo nagtoo.8 Piro dia nga sogo makokoon ta ranga bago, kag anang kamatoodan dianakita sa anang kaboi ni Cristo kagnakikita run da kanindo. Ay angmadulum sa indong isip nagalubaskag ang matood nga kasanag na-gasirak run. 9 Ang nagakoon ngatana nasanagan run, piro ara nagai-gogma sa anang kapario, dan ngatao naduduluman pa ra gid. 10 Ang

1 Juan 2:11 399 1 Juan 2:26tao nga nagaigogma sa anang kapariomaman ang matood nga nasanaganrun, kag ara bisan ano sa anang kaboingamaging kabangdanan nga ang ibamagkasala.

11 Piro kon ang tao ara nagaigogmasa anang kapario nagakaologan ngaara tana pa gid masanagi. Pario tanasa tao nga nagapangikap sa madulumkag ara kaulam kon diin tana na-gapaayan, tungud nga ginbolag tanaang madulum.12Ginasolatan ko kamo nga akunmga

bata, ay kamo ginpatawad runang Dios sa indong mga salatungud kay Cristo.

13 Kamo nga mga malam ginasola-tan ko tungud nga tana ki-lala nindo ron, tana nga bagomagompisa ang tanan dianrun nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mgabataun pa, ay napirdi nindoron si Satanas.

14Ginasolatan ko kamo nga akunmgabata, ay kilala nindo ron angDios nga Amay.

Kamo nga mga malam ginasolatan kotungud nga tana kilala nindoron, tana nga bago magom-pisa ang tanan dian run ngalagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mgabataun pa, ay kamo marigunsa indong pagtoo. Anang mgaambal ang Dios ginatomannindo kag napirdi nindo ron siSatanas.

15 Indi nindo pagpalabiun anangsistima ang kalibotan okon ang mgabutang nga digi sa kalibotan. Konginapalabi nindo angmga butang digisa kalibotan, ara kamo pagigogmasa Amay. 16 Tungud nga ang tanannga digi sa kalibotanang mga butangnga ginaandum atun makasasala ngapagkatao, ang mga butang nga gi-nakawilian atun mga mata, kag angmga butang digi sa kalibotan ngaginapabogal ang mga taodia tananara nagaalin sa Amay, kondi sa isip

lang ang mga tao. 17 Ang kalibotannga dia kag ang tanan nga mga bu-tang digi nga ginaandum ang mgatao madodora, piro ang tao nga na-gatoman anang kabubutun ang Diosnagakaboi asta kon sano.

Ang Anti-Cristo18Mga bata, nakabati kamo ron da

nga maabot ang anti-Cristo nga ma-man ang magakontra kay Cristo. Kagkon magabot tana run gani, anangkataposan ang kalibotan madali runlang. Miski dadi gani doro ron angmga anti-Cristo, gani naulaman tanga marapit kita run sa kataposan.19 Bisan naging kaiban ta sanda anay,bukun sanda atun matood nga mgakaiban. Ay kon sanda atun kaiban gid,ara sanda andannagpabulag kanatun.Piro nagaralin sanda, kag dia naga-pakilala nga bukun sandamanda atunmga kaiban.

20 Piro kamo tana gintawan niCristo ang Ispirito Santo. Mamandan nga kamo tanan nakaulam angkamatoodan. 21 Gani nagasolat akokanindo, bukun tungud nga ara kamokaulam ang kamatoodan, kondi tun-gud nga kamo nakaulam run, kagnaulaman nindo ra nga ara botignga nagaalin sa kamatoodan. 22 Tasino ang botigun? Ang mga taonga nagakoon nga si Jesus bukunCristo. Maman dan ang mga anti-Cristo, tungud nga ginasikway nandaang Amay kag anang Bata. 23 Angnagasikway sa anang Bata ara kananaang Amay, piro ang nagakilala saanang Bata dian kanana ang Amay.24 Gani indi nindo gid paglipatanang mga gintodlo kanindo alin angompisa nga kamo nagtoo. Kon gi-natoman nindo ang mga butang ngaindong gintonan ang ompisa, maga-pabilin kamo sa anang Bata kag saAmay. 25 Kag anang ginpangako niCristo maman dia, kaboi nga ara kat-aposan. 26 Ginsolat ko ang mga bu-tang nga dia kanindo tungud sa mgatao nga dato nga gosto magpatalang

1 Juan 2:27 400 1 Juan 3:16kanindo. 27 Piro kamo tana gintawanni Cristo anang Ispirito. Kag tungudnga dian kanindo anang Ispirito, indikinanglan nga todloan kamo pa angiba. Ay anang Ispirito maman angnagatodlo kanindo parti sa tanan ngabutang, kag anang ginatodlo matoodkag bukun botig. Gani, pario anangkoon kanindo, indi kamomagpabulagkay Cristo.

28 Mga bata, magpabilin kitakanana, agud indi kita pagadlukanokon magpantago sa kauya konmagabot tana run. 29 Kon naulamannindo nga si Cristo matarung,makasisigoro kamo ra nga ang tanannga mga tao nga nagaimo angmatarung anang mga bata ang Dios.

3Mga Bata ang Dios

1 Isipa nindo bala kon pira kabaulanang pagigogma ang Dios kanatun!Ginatawag na kita nga anang mgabata; kag matood ra gani nga kitaanang mga bata. Gani indi magkilalakanatun angmga tao digi sa kalibotantungud nga ara sanda ra nagkilala saDios. 2 Mga pinalangga, kita dadianang mga bata run ang Dios. Gar-ing ara pa napaayag kon maging anokita gid sa ori. Piro naulaman tanga pagabot ni Cristo magapario kitakanana, ay makikita ta tana mismokon ano tana gid. 3 Gani ang kadaisara nga may toladia nga pagsarigkanana dapat magkaboi ang limpyopario kanana.

4 Ang bisan sino nga nagaimo salanagalapas anang mga sogo ang Dios,tungud nga maman dan ang sala, angpaglapas anang mga sogo ang Dios.5 Naulaman nindo nga si Cristo ngaara gid sala nagayan digi sa kalibotanagud limpyoan kita sa atun mga mgasala. 6 Gani ang mga tao nga naga-pabilin kay Cristo ara nagapadayon sapagpakasala. Piro ang bisan sino nganagapadayon sa pagpakasala ara gidkakilala kanana.

Magirigogmaan Kita7 Mga bata, indi kamo pagpatalan-

gun ang bisan sino! Ang tao nganagaimo matarung nagapakilala ngatana matarung. Pario tana kay Cristongamatarung. 8Piro ang tao tana nganagapadayon sa pagpakasala, dan kaySatanas, ay si Satanas nagapakasalaalin pa ang ompisa. Maman dan ngaanang Bata ang Dios nagayan digi,agud ranggaun na anang ginaimo niSatanas. 9 Ang tao nga naging batarun ang Dios ara run nagapadayon sapagpakasala, tungud nga anang ogaliang Dios nga ara nagapakasala dianrun kanana. Kag tungud nga angDios maman run anang Tatay, indirun maimo nga tana magpadayon pasa pagpakasala. 10Digi makikilala konsino gid anang mga bata ang Dioskag kon sino ra anang mga bata niSatanas. Ang tao nga ara nagaimoang matarung okon ara nagaigogmasa anang kapario bukun anang bataang Dios.

11Kabaymaman ra dia ang panodlonga indong nabatian alin pa ang omp-isa indong pagtoo, nga kita dapat gidnga magirigogmaan. 12 Indi kita mag-wad kay Cain. Bata tana ni Satanas,gani ginpatay na anang libayun. Pirobasi kabay ginpatay na gid ananglibayun? Tungud nga anang mga in-imoan anang libayun mayad kag angana tana malain. 13Gani mga kabogtoko kay Cristo, indi kamo matingalakon kamo ginadumutan ang mga taodigi sa kalibotan. 14 Naulaman tanga ang ona patay kita sa panulungang Dios, piro dadi may kaboi kitarun nga ara kataposan tungud ngaginaigogma ta atun kapario. Angara nagaigogma sa anang kapariopatay pa ra gid sa anang panulungang Dios. 15 Ay ang tao nga nagad-umut sa anang kapario pario langsa manogpatay tao. Kag naulamannindo ra nga ara manogpatay ang taonga may kaboi nga ara kataposan.16 Digi ta nakikilala ang matood ngapagigogma: gintaw ni Jesus anang

1 Juan 3:17 401 1 Juan 4:10kaboi para kanatun. Gani dapat tara nga boligan atun kapario nga to-moloo, bisan nagakaologan nga itayata ra atun kaboi. 17 Kon mayad atunpagkabutang kag makita ta atun ka-pario ngamalisud gid anang kaimtan-gan piro ara ta pagboligi, ano kabay,makokoon ta nga anang gogma angDios digi kanatun? 18 Mga bata, indikita lang magsari ambal nga kita maypagigogma kondi ipakita ta paagi saatun mga ginaimo nga kita matoodnga nagaigogma. 19 Digi ta naulamankon sa kamatoodan kita manda, kagsarang kita run makaatobang sa Diosnga ara dapat kaadlukan. 20 Ay bisanmidyo ginakulbaan kita matood tun-gud nga kita dapat andan nga silotan,naulaman ta ra nga ang Dios masmakagagaum pa kaysa atun konsin-sya. Naulaman na kon matood atungogma okon bukun, ay naulaman naang tanan. 21 Mga pinalangga, konatun konsinsya ara run nagakondi-nar kanatun, dapat indi kita run dapagadlukan nga magparapit sa Dios.22 Kag miski ano atun pangayoonkanana mababaton ta, ay ginatomanta anangmga sogo, kag konano ananggosto maman atun ginaimo. 23 Kaganang sogo maman dia: magtoo kitasa anang Bata nga si Jesu-Cristo, kagmagirigogmaan kita sono sa anangsogo ni Cristo kanatun. 24 Ang taonga nagatoman anang mga sogo angDios ara nagapabulag sa Dios, kag angDios dian kanana. Kag paiwan tamaulamannga angDios digi kanatun?Naulaman ta dia paagi sa anang Ispir-itomismo nga anang gintaw kanatun.

4Ang Ispirito nga Alin sa Dios kag ang

Ispirito nga Alin sa Anti-Cristo1 Mga pinalangga, indi kamo basta

lang magpati sa mga tao nga na-gakoon nga andang ginatodlo konoalin sa Ispirito Santo, kondi osisaanindo anay nga mayad kon bala angmga butang nga andang ginatodlomatood manda nga alin sa Dios okon

bukun. Ay doro ron nga botigunnga mga manogtodlo ang nagraraptadigi sa bilog nga kalibotan nga na-gakoon nga sanda kono anang mgamanogtodlo ang Dios. 2 Sa toladianga paagi maulaman nindo kon an-dang ginapanodlo alin sa anang Ispir-ito ang Dios: kon sanda nagapati ngasi Jesu-Cristo nagpakatao, dan angDios maman ang nagsogo kananda.3 Piro ang ara nagapati nga si Je-sus nagpakatao, ang nagsogo kananabukun angDios kondi angAnti-Cristo.(Nabatian nindo ron da nga lagi ngadia magaabot sa kalibotan kag dadidigi run manda sa kalibotan.) 4 Piromga bata, kamo tana sa Dios, kag gin-pirdi nindo angmga botigun ngamgamanogtodlo, ay ang Ispirito Santonga dian kanindomas gamanan kaysakay Satanas nga nagagaum sa mgatao sa kalibotan. 5 Sanda taga-digisa kalibotan, gani ang mga butangnga digi lang sa kalibotan mamanandang ginasogid, kag ang mga taonga taga-digi sa kalibotan nagapa-mati kananda. 6 Piro kita tana anangmga bata ang Dios. Ang mga na-gakilala sa Dios nagapamati sa atunginatodlo, piro ang ara nagakilala saDios ara nagapamati kanatun. Ganidigi ta makilala kon sino ang naga-panodlo ang kamatoodan nga alin saanang Ispirito ang Dios kag kon sinoang nagapanodlo ang kabotigan.

Ang Dios Gogma7 Mga pinalangga, magirigogmaan

kita ay ang gogma alin sa Dios. Angbisan sino nga nagaigogma sa anangkapario anang bata tana ang Dios,kag kilala na ang Dios. 8 Ang taotana nga ara nagaigogma sa anangkapario ara kakilala sa Dios, tungudnga ang Dios gogma. 9 Ginpakita angDios anang gogma kanatun paagi saanang pagpadara anang bogtong ngaBata digi sa kalibotan, agud nga paagikananamakabaton kita ang kaboi ngaara kataposan. 10 Maman dia angmatood nga gogma. Bukun nga kita

1 Juan 4:11 402 1 Juan 5:10ang nagigogma sa Dios, kondi nga angDios maman ang nagigogma kanatun,gani ginpadara na anang Bata agudakoon na atun mga sala para map-atawad kita.

11 Mga pinalangga, kon toladiaanang pagigogma ang Dios kanatun,dapat kita ra nga magirigogmaan.12 Ara pa gid tao nga nakakita saDios. Piro kon kita nagairigogmaan,angDios nagapabilin digi kanatun kaganang gogma nakokomplito kanatun.

13 Nasisigoro ta nga kita sa Dioskag ang Dios digi kanatun, tungudnga gintawan na kita anang Ispirito.14 Nakita namun mismo kag gina-pamatodan nga ginpadara ang Amayanang Bata bilang Manlolowas angbilog nga kalibotan. 15 Ang bisansino nga nagakoon nga si Jesus anangBata ang Dios, dan ang Dios diankanana, kag tana sa Dios. 16 Kita ganinakaulam run anang gogma ang Dioskag nagatoo kita nga kita ginaigogmana.

Ang Dios gogma. Kag ang bisansino nga nagakaboi nga may pagi-gogma, dan nga tao sa Dios, kag angDios dian kanana. 17 Ang gogmanga dia makokomplito kon ara kitarun naadluki sa adlaw nga ang Diosmagukum, ay atun kaboi digi sa kali-botan pario sa anang kaboi ni Cristo.18Ang tao nga may matood nga pagi-gogma sa Dios ara ginaadluki, ayanang pagigogma ang Dios kanatunosto gid kag ginbuul na atun kaadlukkanana. Ang tao ginaadlukan tungudnga nagaulat-ulat tana nga silotan, ayara na pa gid maulami nga mayadanang pagigogma ang Dios kanana.

19 Kita nagaigogma sa Dios tungudnga tana maman ang ona nga nagi-gogma kanatun. 20 Ang bisan sinonga nagakoon nga tana nagaigogmasa Dios, piro ara nagaigogma sa anangkapario, dan nga tao botigun. Tungudnga kon anang kapario mismo ngaanang nakikita indi na maigogma, tapaiwan tana makaigogma sa Dios ngaara na nakita? 21Gani maman dia ang

sogo nga gintaw kanatun ni Cristo,nga ang tao nga nagaigogma sa Diosdapat ra nga magigogma sa anangkapario.

5Ang Pagtoo, Pagtoman, kag ang Pag-

daug1 Ang bisan sino nga nagatoo nga

si Jesus maman ang Cristo anang bataang Dios. Kag ang bisan sino nga na-gaigogma sa ginikanan nagaigogmara sa anang mga bata. 2 Kag naula-man ta nga ginaigogma ta anang mgabata ang Dios kon kita nagaigogmasa Dios kag nagatoman sa anang mgasogo. 3 Ay nagaigogma kita sa Dioskon nagatoman kita sa anang mgasogo. Kag anang mga sogo bukun ragid malisud nga tomanun. 4 Ay angkada bata ang Dios nagadaug sa mgabutang digi sa kalibotan nga kontra saDios. Kag ginapirdi na paagi sa anangpagtoo. 5 Gani sino ang nagapirdi sakalibotan? Ara iba kondi ang tao nganagatoo nga si Jesus maman anangBata ang Dios. 6 Kag ginpamatodannga tana manda anang Bata ang Diospaagi sa tobig anang pagpabunyagkag paagi sa dogo anang pagkapatay.Bukun lang sa tobig kondi ginola napa anang dogo. Kag dia nga butangginapamatodan ra ang Ispirito Santokanatun, kag naulaman ta nga ma-tood anang koon ang Ispirito ay angIspirito Santo kamatoodan. 7 Ganimay tatlo nga nagapamatood partikay Jesus: 8 ang Ispirito Santo, anangpagpabunyag sa tobig, kag ang dogonga anang ginola para kanatun. Kagang tatlo nga dia nagaogyon sa pag-pamatood. 9 Nagapati kita sa anangpagpamatood ang mga tao. Piro masmasarigan gid anang pagpamatoodang Dios, kag tana mismo ang nag-pamatood nga si Jesus anang Bata.10Ang tao nga nagatoo sa anang Bataang Dios may kasigoroan sa anangtagiposoon nga si Jesus anang Batamatood ang Dios. Piro ang indi mag-pati sa anang ginakoon ang Dios pario

1 Juan 5:11 403 1 Juan 5:21ron lang sa nagkoon tana nga angDios botigun, tungud nga indi tanamagpati sa anang ginakoon ang Diosparti sa anang Bata. 11 Kag mamandia anang ginkoon ang Dios: nga kitagintawan na run kaboi nga ara kata-posan, kag ang kaboi nga dia nagalinsa anang Bata. 12 Ang bisan sino ngakanana run anang Bata ang Dios maykaboi nga ara kataposan. Piro kon arakanana anang Bata ang Dios ara tanara kaboi nga ara kataposan.

Ang Kaboi nga Ara Kataposan13Dia ginasolat ko kanindo nga na-

gatoo sa anang Bata ang Dios agudmaulaman nindo gid nga kamo maykaboi run nga ara kataposan. 14 Kagara kita nagapangalangan nga mag-parapit sa Dios ay nagapati kita ngapamatian na ang bisan ano nga atunpangayoon sono sa anang kabubutun.15 Kag kon naulaman ta nga kita gi-napamatian ang Dios kada magpan-gayo kita kanana, nasisigoro ta ra nganababaton ta ang bisan ano nga atunginapangayo kanana.

16 Kon makita nindo indong ka-pario nga tomoloo nga nagaimo salanga bukun kamatayun anang abotan,ipangamoyo nindo tana sa Dios, dantawan tana ang Dios kaboi. Akun gos-tong ambalun, ang mga sala lang gidnga bukun kamatayun anang abotan.May sala nga anang abotan gid tanakamatayun. Ara ako nagakoon ngaang tao nga nagakasala ang toladannga sala ipangamoyo nindo pa. 17Konsa bagay, ang tanan nga malain sala.Piro may dian nga sala nga bukunkamatayun anang abotan.

18 Naulaman ta nga ara tao nganaging bata run ang Dios nga naga-padayon pa gid sa pagpakasala, kondiginaapinan tana anang Bata ang Dios,gani indi tana maiwan ni Satanas.19 Ang kalibotan nga dia sa idalumanang gaum ni Satanas, piro naula-man ta nga kita tana sa Dios ron.20 Naulaman ta ra nga nagayan digisa kalibotan anang Bata ang Dios,

kag gintawan na kita pagangup agudmakilala ta ang matood nga Dios. Kagdadi kita samatoodngaDios, sa anangBata nga si Jesu-Cristo. Tana mamanang matood nga Dios kag tana ra angnagataw kaboi nga ara kataposan.

21Gani kamo nga ginabilang ko ngaakun mga bata, likawi nindo ang mgadios-dios.

2 Juan 1 404 2 Juan 13

Anang Ikarwa nga Solat niJuan

1 Ako isara sa mga maulam-ulamnga nagadomara sa mga nagatoo saDios. Nagasolat ako kanimo nga bi-lang babai nga anang pinili ang Dioskag sa imongmga bata. Ginapalanggako kamo gid, kag bukun lang akokondi ang tanan nga nakakilala runang kamatoodan. 2 Ginapalangga na-mun kamo tungud sa kamatoodannga atun nabaton, kag dia nga kam-atoodan digi kanatun asta kon sano.

3 Kabay pa nga boligan kita ra gidkag kaloyan ang Dios nga Amay kag niJesu-Cristo nga anang Bata, kag kabaypa nga tawan kita ra masadya ngakaboi mintras nagakaboi kita sono sakamatoodan kag ginaigogma ta atunkapario.

Ang Kamatoodan kag ang Gogma4 Nalipay ako nga mayad

pagkaulam ko nga may mga bata kawnga nagakaboi sono sa kamatoodan,sono sa anang sogo kanatun ang Diosnga Amay. 5 Gani, nagapangabay akokanimo nga magirigogmaan kita ngatanan. Akunginasolat nga dia kanimobukun bago nga sogo, kondi mamanda dia ang sogo nga gintaw kanatunang pagompisa atun pagtoo. 6 Kagang matood nga gogma ginapakitakon ginatoman ta anang mga sogoang Dios. Kag anang sogo nga indongnabatian ang pagompisa indongpagtoo maman dia, nga kita dapatmagirigogmaan.

7 Doro ron nga mga manogpata-lang ang nagrarapta digi sa kalibotan.Dia nga mga tao ara nagapati nga siJesu-Cristo naging tao gid. Mamandan ang mga tao nga manogpatalangkag mga anti-Cristo. 8 Gani mag-andam kamo gid agud indi madoraindong ginpangabudlayan kondi ma-baton nindo ang tanan nga balus ngapara kanindo.

9 Ang ara nagasonod sa anang mgapanodlo ni Cristo, kondi nagadogangsa mga panodlo nga dia, ara kananaang Dios. Piro ang nagasonod tanasa anang mga panodlo ni Cristo, dandian kanana ang Amay kag si Jesu-Cristo nga anang Bata. 10 Gani konmay magayan kanindo nga ara na-gadara anang panodlo ni Cristo, indinindo tana pagbatonon sa indongbalay, kag indi pagsapakun. 11 Ayang taonganagasapak samga toladannga mga tao naoomid sa kalainan ngaandang ginaimo.

12 Doro pa andan akun inogsogidkanindo, garing indi ko ron langpagsambitun digi, ay nagasarig akonga makabisita ako dian kanindo.Bago ko garing isogid kanindopagabot ko dian agud malobos gidatun kalipay.

13 Nagapangomosta ra kanimoanang mga bata imong kabogto ngababai nga isara ra sa anang mga piniliang Dios.

3 Juan 1 405 3 Juan 15

Anang Ikatlo nga Solat niJuan

1 Gayo, ako nga isara sa mgamaulam-ulam nga nagadomara samga nagatoo sa Dios nagasolat kan-imo nga akun pinalangga gid ngakabogto kay Cristo.

2 Kabay pa nga mayad ra imonglawas kag imong kaimtangandian; naulaman ko ra nga mayadimong ispiritoanun nga kaimtangan.3 Nalipay ako nga mayad anangpagabot digi atun pira ka mgakabogto nga nagsogid nga ikawmatutum gid sa kamatoodan kagpadayon nga nagakaboi sono sakamatoodan nga dan. 4 Ara runbutangngamakatawkalipay kanakunnga sobra pa dian, nga mabatianko nga akun mga bata sa pagtoonagakaboi sono sa kamatoodan.

5 Pinalangga ko nga Gayo,masasarigan ka gid matood tungudnga ginaasikaso mo nga mayadatun mga kabogto nga nagaaragidian bisan ara mo sanda nakilala.6 Pagabot nanda digi ginsogidannanda ang mga tomoloo parti saimong mga mayad nga ginimokananda. Kon maimo, pagabot nandaruman dian kanindo boligan mosanda ruman sa paagi nga malilipayang Dios, agud nga makapadayonsanda sa andang pagpanaw. 7 Aysanda nagapanaw para magtodlo angparti kay Cristo, kag ara sanda gidnagabaton bolig alin sa mga bukuntomoloo. 8Gani kita ngamga tomoloodapat gid nga magbolig sa mga taonga toladia agud nga may parti kitara sa andang pagpangabudlay para sakamatoodan.

9 Nagpadara ako solat para samga tomoloo dian. Piro si Diotrefesnga gosto nga tana indong kilalaunnga manogdomara indi magpatikanamun. 10 Gani pagabot ko dianisogid ko kanindo ang tanan nga

anang ginaimo, tungud nga masyadokalain anang mga ginapangambalparti kanamun kag doro nga mgakabotigan anang ginapanogid. Pirobukun lang dan, kondi indi na ra pag-batonon atunmga kabogto kay Cristonga nagaaragi dian. Ginabawalanna ra ang gosto magbaton kanandakag ginapaalin na pa gani sanda sasimbaan.

11 Pinalangga ko nga Gayo, ayawpagwada ang toladan nga tao ngamalain. Angmayad tanamaman atundapat nga wadun. Ang mga tao nganagaimo mayad ana ang Dios. Piroang nagaimo tana ang malain arakakilala sa Dios. 12 Sulunga nindo siDemetrio. Ginadayaw tana ang tananngamga nagatoo tungud nga nakikitasa anang kaboi nga tana nagasonodsa kamatoodan. Kami nagapamatoodra nga mayad tana nga tao kag naula-man nindo nga matood amun gina-sogid.

13 Doro pa andan akun inogsogidkanimo, piro indi ko ron isolat digi.14 Bago kita garing masogidanunpagabot ko dian tungud nga mayplano ako nga magpakigkita kanimosa labing madali.

15 Kabay pa nga tawan ka gid angDios kalinung sa imong pagpangaboi.Imong mga kakilala digi nagapango-mosta ra kanimo. Ipaabot mo ra akunpagpangomosta sa atun mga kakilaladian.

Judas 1 406 Judas 11

Anang Solat niJudas

1 Ako si Judas nga kabogto ni San-tiago kag sorogoon ni Jesu-Cristo.Nagapangomosta ako kanindo ngamga tinawag ang Dios nga magingana, kamo nga ginaigogma ang Diosnga Amay kag ginabantayan ni Jesu-Cristo.

2 Kabay pa nga pirmi nindo ngamabaton anang kalooy, kalinung, kaggogma ang Dios.

Ang mga Botigun nga mga Manog-todlo

3 Mga pinalangga ko nga mgakabogto kay Cristo, gosto ko gidandan nga magsolat kanindo parti sakalowasan nga atun nabaton, garingnaisip ko nga mas kinanglan gidnga solatan kamo kag sugyutun ngabatokan nindo ang mga tao nga gostomagilis ang mga panodlo sa atunpagtoo. Dia nga mga panodlo gintawang Dios sa anang mga tomolookag dapat indi gid pagomanun.4 Ginasolatan ko kamo ang toladiatungud nga may mga tao nga sikritonga nagintra dian kanindo. Bukunsanda diosnon kag gosto nandanga ilisan ang matood nga mgapanodlo parti sa anang kalooy atunDios, tungud nga nagatodlo sandanga ara bali kono bisan marimoatun mga pagginawi, total ang Dioskono maloloyon, gani patawadun nakita ra. Dan nga mga tao indi ramagpati nga si Jesu-Cristo mamanatun Agalun kag Ginoo. Gintagna runnga lagi ang ona ang mga propita konano ang silot nga andang mababaton.

5 Bisan naulaman nindo ron akunisogid dadi gosto ko pa gid nga pad-umdumun kamo. Kabay ang onaginlibri ang Ginoo ang mga Israelitasa Egipto. Piro ang ori ginpamatayna ang iba kananda tungud nga arasanda nagtoo kanana. 6 Dumdumun

nindo ra ang mga angil nga ara nag-pabilin sa andang dati nga katung-danan, kondi ginbayaan nanda an-dang logar. Maman dato nga ginga-pos sanda ang mga kadina nga indimabogto kag ginbutang sa logar ngamadulum doto sa idalum asta maga-bot ang adlaw nga sanda sintinsyaanang Dios. 7 Dumduma nindo ra angmga tao sa Sodoma kag Gomorrakag sa andang mga karapit nga mgabanwa. Kabay nagkasala sanda rapario ang mga angil. Andang gin-imo, nagolid sanda sa bukun andangasawa kag bisan pa gani sa andangkapario nga lalaki okon kapario ngababai. Maman dato nga ginsilotansanda sa kalayo. Anang ginimo ngadato ang Dios paandam sa tanan ngasa ori nga mga adlaw may silot ngaara kataposan sa kalayo nga indi gidmaparung.

8 Dan toladan ra ang mga tao ngadan nga akun ginakoon nga nakain-tra run dian kanindo. May mgadamgo sanda nga nagatolod kanandasa pagpakasala kontra sa andang kao-galingun nga lawas. Kag tungud rasa andang mga damgo-damgo ngadan indi sanda magpasakup sa Gi-noo kag ginapakalain nanda pa patiang mga angil. 9 Bisan pa gani siMiguel nga manogdomara ang mgaangil ara nagimo pario andang gi-naimo. Ay pagdiskosyon nanda niSatanas kon sino kananda angmabuulanang bangkay ni Moises, ara tananagpangas nga magkondinar kananasa anang pagpasipala kay Moises.Anang koon lang tana, “Ang Ginooang antigo nga magsaway kanimo.”10 Piro ang mga tao nga dan na-gapakalain sa mga butang nga arananda maintindii. Pario sanda samga sapat nga ara nagaisip, ay araiba sanda nga ginasonod kondi an-dang duna nga mga baratyagun, ngamaman ra ang nagarangga kananda.11 Kailo sanda ra! Ginasonod nandaanang ginimo ni Cain. Kag gina-sonod nanda ra si Balaam, ay bisan

Judas 12 407 Judas 25naulaman nanda nga malain andangginaimo sigi sanda pa ra gid tungudsa andang sobra nga pagangad angkoarta. Pario sanda ra kay Core nganagribildi sa Dios, gani sisilotan sandara pario kanana. 12 Kauruya parakanindo nga nakakaiban nindo angmga tao nga dan sa indong pagtiriponsa pagkaun bilang magkarabogto kayCristo. Dan sanda maman ang na-garangga kanindo. Ay sigi lang an-dang pagosto kaun kag inum kagara sanda nauya. Ara sanda ibangginaisip kondi andang kaogalingunlang. Pario sanda sa galum nga gi-napalid ang angin kag ara nagadaraoran. Pario sanda ra sa kaoy nga aranagapamonga bisan sa oras nga inog-bonga, ay gingabot sanda kag patayrun gid. 13Pario sanda sa daloyon konnagabagyo tungud nga kon paiwanngamakikita ang bora nga nagagoa samga daloyonmakikita ra andangmgainimoan nga kauruya. Pario sandasa mga bitoon nga nagtalang. Ganimay logar nga madulum gid nga gi-natigana ang Dios para kananda. Kagdoto sanda asta kon sano.

14 Si Enoc nga ikaanum nga laialin kay Adan nagtagna nga lagiparti kananda, makon na, “Ang Gi-noo maabot kaiban anang linibo ngamga angil 15 agud magukum sa tanan.Sintinsyaan na nga silotan ang mgabukun diosnon tungud sa andangmga malain nga mga inimoan kag saandang pagpasipala kanana.”

16 Ang mga tao nga dan nga na-gakontra sa kamatoodan pirmi langnga nagariklamo, bukun sanda kon-tinto sa andang kaimtangan, gina-sonod nanda lang andang mga an-dum, mga asdakun, kag ginainto-intonanda ang iba agud mabuul nandaandang gosto.

Ang mga Padumdum kag mga Bilin17 Piro mga pinalangga ko nga

mga kabogto, dumduma nindo anangkoon kanindo anang mga apostolisatun Ginoong Jesu-Cristo. 18 Kabay

nagkoon sanda nga lagi nga, “Sa or-ing mga adlaw magagoa ang mgatao nga magayagota kanindo, kag araiba andang sonodon kondi anda langnga mga andum nga magimo angmalain.” 19 Maman dan nga mgatao ang nagapaito agud kamo ngamga tomoloo magkarampi-kampian.Kontrolado sanda andang duna ngamga baratyagun, kag ara kananda angIspirito Santo. 20 Piro kamo tana,mga pinalangga, dapat magbinoli-gan agud magrigun indong pagtoo saanang panodlo ang Dios. Magpang-amoyo kamo paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. 21 Mintras na-gaulat kamo ang kaboi nga ara kata-posan nga anang itaw kanatun atunGinoong Jesu-Cristo tungud sa anangkalooy, indi kamo gid magpabulag saanang gogma ang Dios. 22 Kaloyannindokagboligan angmganagapang-doadoa tungud nga bukun pa mari-gun andang pagtoo. 23 Boligi nindosanda agud malowas sanda sa silot,pario sa nagasabnit kamo ang sangkabutang nga masosonog ron. Kaloyinindo pati ang mga tao nga marawaygid andang ginaimo nga sala, pirodapat ginarimoan kamo nga mayadsa andang mga ginaimo. Magandamkamo kananda ay pati andang mgalambong marisna sa panulung angDios.

Pagdayaw kag Pagpasalamat sa Dios24 Ang Dios sarang magbantay

kanindo agud indi kamo magkasala,kag madadara na kamo nga arakasawayan kag malipayun gid saanang prisinsya. 25 Dayawon ta tana!Tana lang gid ang Dios kag atunManlolowas paagi sa atun GinoongJesu-Cristo. Tana ang pinakamataas,makagagaum, kag manogdomara satanan, ompisa pa ang ona, asta dadi,kag asta ara kataposan! Amin.

Apokalipsis 1:1 408 Apokalipsis 1:15

Apokalipsis(Ang mga Butang nga

ginpakita ni Jesu-Cristo kayJuan)

1 Dia nga solat parti sa mga bu-tang nga ginpakita ni Jesu-Cristo konano ang madali run lang nga ma-gakaratabo. Dia ginsogid kananaang Dios agud tana ruman ang ma-gasogid sa mga nagasirbi sa Dios.Gani ginsogid dia kanakun ni Cristopaagi sa anang ginsogo nga angil.2 Ako si Juan kag ginasogid ko raang tanan nga akun nakita. Dianga mga butang parti sa anang planoang Dios nga ginpamatodan ni Jesu-Cristo. 3 Masoirti ang nagabasa kagang mga nagapamati sa solat nga diakon ginatoman nanda ang nasolatdigi. Ay ang mga tagna digi madalirun lang magkaratabo.

Pagpangomosta sa Pito ka Simbaan4-5 Ako nagapangomosta kanindo

dian sa pito ka mga simbaan nga saprobinsya ang Asia.

Kabay pa nga kaloyan kamo angDios kag ang Ispirito Santo kag niJesu-Cristo nga mayad ra gid indongkaimtangan dian. Kon parti sa Dios,kon ano tana ang ona, maman tanara dadi kag maman pa ra gid asta konsano. Kon parti sa Ispirito Santo, bi-lang pito tana kag nagaoli sa atoban-gan anang trono ang Dios. Kag konparti kay Jesu-Cristo, tana mamanang nagsogid anang plano ang Dioskag masarigan anang ambal. Tanaang ona gid nga nabanaw sa mgaminatay nga indi ruman mapatay,kag tana ra ang nagagaum sa tanannga mga manogdomara digi sa kalib-otan. Ginaigogma na kita, kag paagisa anang pagkapatay ginlowas kitasa silot nga para sa atun mga sala.6Ginimo na kita nga mga ari kag mgapari sa pagsirbi sa Dios nga anang

Tatay. Kanana ang kadungganan kagang gaum asta kon sano. Amin.

7 Magpriparar kamo! Si Jesu-Cristo magaabot sa mga panganod.Ang tanan nga mga tao makakakitakanana pati ang mga tao nga nag-patay kanana. Kag ang mga taosa tanan nga banwa magaparanangistungud sa andang kaadluk nga tanamagasilot ron kananda. Dia matoodgid!

8 Ang Ginoong Dios ang Makaga-gaum sa tanan. Kon ano tana angona, maman tana ra dadi kag mamanpa ra gid asta kon sano. Gani makonna, “Ako anang ompisa kag anangkataposan ang tanan.”

Si Cristo Nagpakita kay Juan9 Ako si Juan nga indong kabogto

nga kaiban nindo ra sa kalisud, sa pa-gari, kag sa pagantos tungud nga kitakay Jesus. Gindara ako digi sa isla angPatmos tungud nga ginwali ko anangambal ang Dios nga gintodlo ni Jesus.10 Ang digi ako ron sa Patmos mayadlaw nga Domingo nga gingaumanako ang Ispirito Santo. May naba-tian ako ngamabaskug nga limug alinsa akun likod kampi nga daw tonogang trompita. 11 Makon ang limug,“Isolat mo kon ano imong makita,kag ipadara mo dayon sa pito nga diaka mga simbaan: sa Efeso, Smirna,Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia,kag Laodicea.”

12Pagkabati ko dato nagbalikid akoagud sulungun kon sino ang nagaam-bal kanakun. Kag nakita ko ang pitoka bolawan nga mga solo. 13 Kag samga solo nga dato may nagatindugnga midyo sa tao. Anang lambongmalabug nga nagaabot sa anang kitin,kag sa anang dugan may bugkus ngabolawan. 14Anang book masiri anangkapoti pario sa tila nga mapoti gid.Kag anang mata nagabaga nga midyosa kalayo. 15 Anang siki nagaliningnga midyo sa saway nga gintonaw sakalayo kag ginpalining. Anang limugmabaskug gid ngamidyo sa busay nga

Apokalipsis 1:16 409 Apokalipsis 2:11nagasagana. 16 May ginaawidan tananga pito ka bitoon sa anang alima ngatoo, kag sa anang baba may nagagoanga matarum nga ispada nga mag-timbang anang tarum. Anang oyaunmasolaw gid pario sa adlaw kon ogto.

17 Pagkakita ko kanana, natombaako sa anang sikian nga midyo ako sapatay. Gintongtong na dayon anangalima nga too kanakun kag magkoon,“Indi kaw magkaadluk! Ako ang om-pisa kag kataposan ang tanan ngabutang. 18 Ako may kaboi nga arakataposan. Napatay ako manda, pirosulunga, boi ako dadi, kag indi ako rongid mapatay. Ako ang may gaum sakamatayun kag sa logar nga ginaolianang mga nagkarapatay. 19 Gani isolatmo ang mga butang nga akun gina-pakita kanimo, ang mga butang nganatatabo dadi kag ang mga butangnga matatabo sa ori. 20 Ang pito ngadia ka bitoon nga imong nakikita saakun alima nga too kag ang pito kabolawan nga solo maman dia: angpito ka bitoon ay anang pito ka angilang Dios nga nagabantay sa pito kasimbaan, kag ang pito ka mga solonga bolawan ay ang pito ka mga sim-baan.”

2Ang Solat para sa Efeso

1Makon na, “Magsolat kaw sa angilnga nagabantay sa mga tomoloo ngadoto sa Efeso. Konon mo: ‘Dagianang ginakoon ang nagakaput angpito ka bitoon sa anang too nga al-ima kag nagapanaw sa may pito kabolawan nga mga solo. 2 Makonna, “Naulaman ko indong mga ini-moan dian pati indong pagpangabud-lay kag pagantos. Naulaman kora nga indi nindo maagoanta angmga malain nga mga tao. Ginosisanindo ang mga nagapakaapostolis,kag nasapoan nindo nga sanda galimga botigun. 3 Nagantos kamo ang

mga kalisud tungud sa indong pag-too kanakun, kag ara kamo gid na-groya. 4 Piro akun nasawayan langkanindo maman dia: indong pagi-gogma kanakun dadi bukun run parioang ona. 5 Isipa nindo bala kon dawano indong paglasay. Maginulsulkamo kag imoa nindo roman indongmga ginaimo ang ona. Kon indi,ayanan ko kamo kag bulun indongpinakasolo. 6 Piro ang kinamayadkanindo, ginaugutan kamo sa anangginaimo nga malain ang mga Nico-laita, ngamaman ra akun ginaugutan.

7“Angnagapamatimagbinag-binagnga mayad sa anang ginakoon angIspirito Santo sa mga simbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanastogotankongamagkaunanangbongaang kaoy nga nagataw kaboi, kag angkaoy nga dan doto sa anang ginaolianang Dios.”

Ang Solat para sa Smirna8 Makon na pa, “Magsolat kaw sa

angil nga nagabantay samga tomoloonga doto sa Smirna. Konon mo:‘Dagi anang ginakoon ang ompisa kagkataposan ang tanan. Napatay tanapiro pagkatapos naboi tana ruman.9 Makon na, “Naulaman ko indongmga pagantos. Naulaman ko ra ngapobri kamo, piro sa langit tanamang-garanun kamo. Naulaman ko ra ngaginapasipalaan kamoangmga taonganagakoon nga sanda mga Judio, piroang matood tana mga sinakupan niSatanas. 10 Indi kamo magkaadluksa mga butang nga madali nindo ronlang nga antoson. Tandaan nindo:ang iba kanindo ipapriso ni Satanasagud tirawan kamo kon asta diin gidindong pagtoo kanakun. Indong mgapagantos aboton mga napolo ka ad-law. Piro magpakatutum kamo sapagsonod kanakun bisan nagakaolo-gan nga kamo patayun, kag tawan kokamo kaboi nga ara kataposan bilangpinakakorona.

11 “Ang nagapamati magbinag-binag nga mayad anang ginakoon

Apokalipsis 2:12 410 Apokalipsis 2:26-27ang Ispirito Santo sa mga simbaan.Ang mga nagadaug kay Satanasindi pagsilotan ang ikarwa ngakamatayun.”

Ang Solat para sa Pergamo12 “Magsolat kaw sa angil nga naga-

bantay sa mga tomoloo sa Perg-amo. Konon mo: ‘Dagi anang gi-nakoon ang nagakaput ang ispadangamatarum ngamagtimbang anangtarum. 13 Makon na, “Naulaman konga bisan nagaoli kamo sa banwa ngakontrolado ni Satanas nagapadayonkamo pa ra gid sa pagsonod kanakun.Ay kamo ara gid nagtalikod sa in-dong pagtoo kanakun bisan sa tyimponga si Antipas nga akun masarigannga manogbarita parti kanakun gin-patay dian sa anang logar ni Satanas.14 Garing dagi ang pira ka butangnga akun nasawayan kanindo: maydian kanindonganagasonod sa anangmga panodlo ni Balaam nga nagtodlokay Balak kon paiwan ang pagsolaysa mga taga-Israel agud magpakasalasanda sa pagkaun ang mga karau-nun nga ginalad sa mga dios-dioskag sa pagpakigdapun sa bukun an-dang asawa. 15 Kag may mga taora dian kanindo nga nagasonod saanang mga panodlo ang mga Nico-laita. 16 Maginulsul kamo sa indongmga sala! Ay kon indi, ayanan kokamo dian nga lagi, kag awayun kodayon ang mga tao nga nagaimo to-ladan paagi sa ispada nga nagagoa saakun baba.

17 “Ang nagapamati magbinag-binag nga mayad sa anang ginakoonang Ispirito Santo sa mga simbaan.

“Ang mga nagadaug kay Satanastawan ko ang pagkaun nga akun gi-natigana doto sa langit. Ang kadaisara kananda tawan ko ra ang potinga bato, kag sa kada bato may bagonga aran nga nakasolat kag ara maymakaulam kon ano ang aran nga datoloas sa magabaton.”

Ang Solat para sa Tiatira

18 “Magsolat kaw sa angil nganagabantay sa mga tomoloo doto saTiatira. Konon mo: ‘Dagi anangginakoon anang Bata ang Dios, ngaanang mata nagabaga nga midyokalayo kag anang siki nagalining ngapario sa saway nga ginpalining ngamayad. 19 Makon na, “Naulamanko indong mga ginaimo. Naulamanko nga kamo maigogmaun, matutum,matandus kag mainantoson. Naula-man ko ra nga mas doro pa gid in-dong ginaimo dadi kaysa ang ona.20 Garing dagi ang sangka butangnga akun nasawayan kanindo: gi-napabayanan nindo ang babai ngasi Jezebel nga nagapakapropita angDios. Ginapabayanan nindo tana ngamagtodlo kag magpatalang akunmgasorogoon. Nagakoon tana nga bukunmalain ang magpakigdapun sa bukunandang asawa kag bukun ra malainang magkaun ang mga pagkaun ngaginalad sa mga dios-dios. 21Gintawanko tana run tyimpo nga maginulsulsa anang pagpakigdapun sa bukunanang asawa, garing indi tana. 22Ganipamasakitun ko tana gid asta indirun makaalin sa katri, kag ang mgatao nga nagapakigolid kanana pap-initinsyaun ko ra nga mayad kon indisanda maginulsul sa andang ginaimonga malain. 23 Pamatayun ko anangmga somolonod agud maulaman angtanan nga mga tomoloo nga naula-man ko anang mga una-una kag mgaandum ang mga tao. Balusan ko angkada isara kanindo sono sa indongmga inimoan.

24 “Piro ang iba kanindo dian saTiatira ara ra gid nagsonod sa mgapanodlo ni Jezebel. Ara nindo natoniandang ginakoon nga ‘madaralumnga mga panodlo ni Satanas.’ Ganipara kanindo ara ako ron inogdogangsa indong mga soronodon. 25 Bastapadayon nindo lang nga imoon angmga mayad nga mga butang nga in-dong ginaimo dadi asta magabot akodian. 26-27 Ay ang mga nagadaug kaySatanas kag padayon nga nagatoman

Apokalipsis 2:28 411 Apokalipsis 3:12akun kabubutun asta sa kataposantawan ko awtoridad nga akun naba-ton alin sa akun Tatay. Padomaraunko sanda sa mga nasyon sa kalibotankag ara gid may makapangontra saandang pagdomara. Ang mga nasyonmaging pario lang sa koron nga an-dang rumukrumukun. 28 Itaw ko ra samga nagadaug ang bitoon nga karam-laganun.

29 “Ang nagapamati magbinag-binag nga mayad sa anang ginakoonang Ispirito Santo sa mga simbaan.”

3Ang Solat para sa Sardis

1 “Magsolat kaw sa angil nga naga-bantay sa mga tomoloo sa Sardis.Konon mo: ‘Dagi anang ginakoon angnagaawid ang pito ka bitoon. Dian rakanana ang Ispirito Santo nga bilangpito. Makon na, “Naulaman ko konano indong mga ginaimo. Doro angnagakoon nga marigun indong pag-too kanakun, piro ang matood tanamidyo patay kamo. 2Gani pagbogtawkamo, kag pariguna nindo indongnabilin pa nga pagtoo mintras boi-boi pa. Tungud nga nasapoan ko ngaindongmga inimoan bukun pa osto sapanulung ang Dios. 3 Gani dumdumanindo kon ano ang gintodlo kanindoanay. Tomanun nindo indong mganabatian nga dato kag inulsuli nindoindong mga sala. Kon magpabaya-baya kamo pa, ayanan ko kamo saoras nga ara nindo ako ginapaab-ota. Magaporopario akun pagabot saanang pagabot ang takawan, ay aramay kaulam kon sano. 4 Piro maypira kanindo dian sa Sardis nga aragid nalatoni sa anang inimoan ngamalain ang iba. Kamo makakaiban konga may poti nga lambong, tungudnga bagay kamo ra gid nga magtabidkanakun. 5 Ang mga nagadaug kaySatanas palambongan poti kag indi kopagparaun andang mga aran sa libronga ginlistaan ang mga tao nga maykaboi nga ara kataposan. Ipakilala

ko sanda sa akun Tatay kag sa anangmga angil nga sanda akun mga so-molonod.

6“Angnagapamatimagbinag-binagnga mayad sa anang ginakoon angIspirito Santo sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Filadelfia7 “Magsolat kaw sa angil nga naga-

bantay angmga tomoloo sa Filadelfia.Konon mo: ‘Dagi anang ginakoon angmatarung kag ara gid kasawayan, kaganang ambal masarigan. Tana ma-man ang nagaari pario anang pagarini David ang ona. Kag tana lang angnagakaput ang liabi sa anang ginar-ian. Gani kon nagabokas tana angpoirtaan agud makasulud ang tao saanang ginarian, ara may makasirado.Kag kon siradoan na, ara may mak-abokas. 8 Makon na, “Naulaman kokon ano indong mga ginaimo. Naula-man ko ra nga miski maistan kagmaroya kamo, nagatoman kamo akunmga panodlo kag ara kamo gid mag-talikod kanakun. Gani may ginabrianako nga poirtaan para kanindo ngaara gid may makasirado. 9 Piro konparti sa mga tao nga dato nga mgasinakupan ni Satanas, nga mga bo-tigun ay nagakoon sanda nga sandakonomga Judio piro angmatood tanabukun, paloodon ko sanda kanindo,kag maulaman nanda nga kamo ma-man akun ginaigogma. 10 Sa piraka adlaw magaabot ang mga kalisudsa bilog nga kalibotan agud paagiunsa pagtiraw ang tanan. Piro tun-gud nga gintoman nindo akun sogonga magmainantoson kamo, apinanko kamo kag ilibri sa mga kalisud ngamagaabot. 11 Ay ako madali run langmagabot. Gani magpadayon kamosa pagsonod ang mga butang nga in-dong naulaman nga mayad kag ma-tood agud ara may makaagaw angprimyo nga ginatigana para kanindo.12 Ang nagadaug kay Satanas imoonko nga pario sa pinakaarigi sa anangginaolian akunDios, kag indi tana rungid magalin doto. Markaan ko tana

Apokalipsis 3:13 412 Apokalipsis 4:6anang aran akunDios, kag anang arananang siodad akun Dios, ang bago ngaJerusalem nga ipalosong akun Diosalin sa langit. Isolat ko ra kananaakun bago nga aran.

13 “Ang nagapamati magbinag-binag nga mayad sa anang ginakoonang Ispirito Santo sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Laodicea14 “Magsolat kaw sa angil nga naga-

bantay ang mga tomoloo sa Laodicea.Konon mo: ‘Dagi anang ginakoonang ginatawag nga Masarigan kagMatood nga Manogpamatood. Tanaang ginalinan ang tanan nga mgaginimo ang Dios. 15 Makon na,“Naulaman ko indong mga inimoan.Naulaman ko nga bukun kamo pariosa maramig okon mainit nga tobignga may gana. Andan maramigokon mainit kamo kag bukun pariosa maalabab nga tobig nga ara gidgana. 16 Piro tungud nga pariokamo sa maalabab nga tobig ibogwakko kamo. 17 Nagakoon kamo ngamanggaranun kamo, nga nagpaka-mayad kamo indongpagkabutang kagara run nakokolang kanindo. Piroara kamo kaulam nga kailo kamo rakag makalolooy indong pagkabutang,tungud nga pobri kamo sa pagtoo,naduluman indong isip, kag oblas sapanulung ang Dios. 18 Gani nagalay-gay ako kanindo nga magbuul kamokanakun ang bolawan nga ginpaagi sakalayo nga ara iba kondi ang matoodnga pagtoo, agud maging manggara-nun kamo manda. Magbakal kamo rakanakun ang poti nga lambong agudmatabonan nindo indong kauruyan.Kag magbakal kamo ra kanakun angbolong nga indong inoglugud sa in-dong mata agud makakita kamo angkamatoodan. 19 Ang tanan nga akunginapalangga ginasaway ko kag gina-disiplina agudmatodloan sanda. Ganimaginulsul kamo kag tadlunga nindogid indong ogali. 20 Gosto ko ngamaging kaiban kamo, gani dagi ako saindong poirtaan nagapanoktok. Kon

may makabati akun panawag kag pa-dayonon ako sa anang balay, ma-dayon ako ra, kag masaro kami dayonnga darwa. 21Ang mga nagadaug kaySatanas papongkoonko sa tupad akuntrono kag sanda magaari kaiban ko.Pario kanakun, gindaug ko si Satanaskag dadi nagapongko ako sa tupadakun Tatay sa anang trono.

22 “Ang nagapamati magbinag-binag nga mayad kon ano anangginakoon ang Ispirito Santo sa mgasimbaan.”

4Ang Pagsimba sa Langit

1 Pagkatapos dato, may ginpakitapa gid kanakun. Nakita ko ang poir-taan sa langit nga naabrian. Kagnabatian ko roman ang limug ngapario sa anang tonog ang trompita.Makon na kanakun, “Pagsaka digi kagipakita ko kanimo kon ano ang maga-karatabo sa paraaboton.”

2 Lagi-lagi gingauman ako angIspirito Santo. Nakita ko dotosa langit ang sangka trono, kagmay nagapongko doto. 3 Angnagapongko nga dato nagalanyagpario sa maraalun nga mga bato ngaaspi kag kornalina. Kag sa palibotang trono may balangaw nga anangkolor pario sa bato nga ismiralda!4 Kag nagapalibot ra doto sa tronoang bainti koatro pa gid ka trononga ginapongkoan ang bainti koatroka mga maulam-ulam. Ang mgamaulam-ulam nga dia nagalambongang poti kag kada isara kananda maykorona nga bolawan. 5 Kag alin dotosa trono sigi ang pangilat kag panlintikag kon ano-ano pa akun nabatian. Saatobangan kampi ang trono may pitoka solo nga nagadabdab. Maman datoanang Ispirito ang Dios nga bilangpito. 6Doto ra sa atobangan ang tronomay midyo sa dagat nga nagasirangpario sa kristal.

Sa palibot ang trono, sa anang mgakilid, may apat ka sapat. Doro gidandang mga mata sa atobangan kag

Apokalipsis 4:7 413 Apokalipsis 5:9sa likod. 7 Ang primiro kon sulungunko midyo sa lion; ang ikarwa midyosa tinday nga baka; ang ikatlo anangitsora pario sa tao; kag ang ikaapatmidyo sa agila nga nagalupad. 8 Angkada isara kanandamay anumka pak-pak, kag doro gid andangmgamata saandang bilog nga lawas. Adlaw-gabiara puut andang kanta nga nagakoon,“Balaan! Balaan! Balaan atun Gi-

noong Dios nga makagagaumsa tanan.

Tana maman ang Dios dato anay,dadi, kag sa paraaboton.”

9 Sigi andang dayaw kag padungugkag pasalamat sa nagapongko ngadato doto sa trono nga ara gidkamatayun. Kag mintras ginaimonanda dato, 10 ang bainti koatronga mga maulam-ulam nagaloodkag nagasimba sa nagapongko satrono nga ara gid kamatayun. Kagginaalad nanda andang mga koronasa atobangan ang trono kagmagkoon,11 “Ikaw amun Ginoo kag Dios, dapat

ka ra gid nga magbaton angpagdayaw, pagpadungug kagawtoridad.

Ay ikaw maman ang nagimo angtanan nga mga butang,

Kag sono sa imong gosto ginimo mosanda kag gintawan kaboi.”

5Ang Kasolatan kag ang Karniro

1 Pagkatapos dato, may nakita akonga kasolatan nga binaroron sa anangtoo nga alima ang nagapongko satrono. Ang kasolatan nga dato maysolat magtimbang, kag ginpintalanpito ka pintal agud indi mabokasan.2 Kag may nakita ako dayon ngagamanan nga angil nga nagpanawag,makon na, “Sino kabay ang bagaynga makaukas anang mga pintalang kasolatan nga binaroron agudmabokasan kag maumlad?” 3 Piroara gid may nakita miski sino dotosa langit, sa kalibotan okon saidalum ang kalibotan nga sarangmagbokas kag magbasa kon ano ang

nakasolat doto sa binaroron ngadato nga kasolatan. 4 Gani dayonakong panangis nga mayad, tungudnga ara gid may nakita nga poidimagbokas kagmagbasa dato. 5Karon,isara sa mga maulam-ulam dotonagkoon kanakun, makon na, “Indikaw magpanangis, tungud nga siJesus nga ginatawag nga Lion ngaalin sa anang tribo ni Juda kag laini David maman ang nagpirdi kaySatanas. Gani sarang na maukas angpito ka mga pintal sa binaroron ngakasolatan agud mabokasan.”

6 Kag doto sa tunga ang trono kagsa tunga ang apat ka sapat nga ginali-botan ra ang mga maulam-ulam, maynakita ako nga karniro nga nagatin-dug, kag kon sulungun ko ang karnironga dato midyo sa ginpatay. Pitoanang songay kag pito ra anangmata.Dia ara iba kondi anang Ispirito angDios nga bilang pito nga ginpadarasa bilog nga kalibotan. 7 Ang karnironga dato nagparapit sa trono kag gin-buul na dayon ang kasolatan sa anangtoo nga alima ang nagapongko doto.8 Pagkabuul na ang kasolatan, angapat ka sapat kag ang bainti koatronga mga maulam-ulam naglood sapagsimba sa karniro. Ang kada isarakananda may yaong nga bolawan ngapono kamangyan. Ang kamangyannga dato maman anang mga pang-amoyo ang mga tomoloo. May arpara ang kada isara kananda nga andangginatokar, 9 kag nagakanta sanda angbagonga kanta. Makonandangkanta,“Ikaw ang bagay makabuul ang bina-

roron nga kasolatan kag pa-mulun anang mga pintal,

Tungud nga ginpatay kaw kag paagisa imong dogo gintobos moang mga tao agud maging anaang Dios.

Ginpili mo sanda sa tanan nga tribo,miski ano andang ambal, kagmiski ano sanda nga klasi taokag nasyon.

Apokalipsis 5:10 414 Apokalipsis 6:1110 Ginimo mo sanda mga ari kag mga

pari sa pagsirbi sa atun Dios.Kag padomaraun mo sanda sa kalib-

otan.”11 Karon, pagsulung ko roman,

nakita ko kag nabatian ang mga angilnga linibo kag minilyon. Ang mgaangil nga dato nagatiripon doto sapalibot ang trono, sa apat ka sapatkag sa mga maulam-ulam. 12 Kagnagakaranta sandamabaskug. Makonandang kanta,“Ang Karniro nga ginpatay maman

ang bagay nga magbatongaum, manggad, kaaram, kagkabaskug.

Dapat taodon, padungugan tana, kagdayawon!”

13 Kag nabatian ko dayon nganagakanta ang tanan nga ginimosa langit, sa logta, sa idalum anglogta, kag sa dagat. Makon andangkanta, “Dayawon ta, padungugankag taodon pirmi ang nagapongko satrono kag ang Karniro tungud nga diasanda angmay gaum sa tanan asta arakataposan.” 14 Nagsabat dayon angapat ka sapat, makon nanda, “Amin!”Kag ang mga maulam-ulam nagloodkag nagsimba.

6Ang Pagbokas ang mga Pintal sa Ka-

solatan1 Nakita ko dayon ang Karniro nga

nagaukas ang primiro sa pito ka pin-tal sa binaroron nga kasolatan. Kagnabatian ko nga nagaambal ang isarasa apat ka sapat. Anang limug midyodagub anang kabaskug. Makon na,“Dali!” 2 Pagsulung ko nakita ko angkabayo nga poti. Ang nagasakay dotosa kabayo nga dato may ginakaputannga pana. Gintawan tana koronakag nagpadalagan tana dayon anangkabayo agud magpanggira kag mag-pamirdi.

3 Pagkatapos dato, ginukas angKarniro ang ikarwa nga pintal ang ka-solatan. Kag nabatian ko nga nagam-bal ang ikarwa nga sapat. Makon

na ra, “Dali!” 4 Kag naggoa angkabayo nga pola. Ang nagasakay dotogintawan mabaul nga ispada; kaggintawan tana ra gaum agudmagdaraang golo sa logta, agudmagparatayanang mga tao.

5Pagukas ang Karniro ang pangatlonga pintal, nabatian ko ang ikatlonga sapat nga nagkoon, “Dali!” Kagnakita ko ang kabayo nga itum. Angnagasakay sa kabayo nga dato mayginakaputan nga kiloan. 6Pagkataposmay nabatian ako nga midyo limugalin sa apat ka sapat. Makon dotosa nagasakay sa kabayo, “Pamaalaandang pagkaun. Ang tatlo ka litsinga arina nga trigo, anang bayad balisangka adlaw nga orobraan, kag angsangka gantang nga arina nga sibadabali sangka adlaw ra nga orobraan.Piro ayaw pagpataasa ang mantikakag ang bino!”

7 Pagkatapos dato ginukas dayonang Karniro ang ikaapat nga pintalkag nabatian ko ang ikaapat nga sapatnga nagakoon, “Dali!” 8 Nagsulungako, kag nakita ko ang kabayo ngamalapsi. Ang nagasakay sa kabayonga dato anang aran si Kamatayun,kag si Impyirno nagasonod ra nga lagikanana. Sanda nga darwa gintawangaumagud pamatayun ang ikaapat kaparti ang mga tao sa kalibotan paagisa gira, sa gutum, samgamasakit, kagsa mga mapintas nga mga sapat sakalibotan.

9 Ginukas dayon ang Karniro angikalima nga pintal. Kag doto saidalum ang altar nakita ko ang mgatao nga ginpamatay tungud nganagbarita sanda anang ambal angDios. 10 Nagsinggit sanda mabaskug,makon nanda, “Ginoo nga Makaga-gaum, ikaw masasarigan kag porosmatarung imong ginaimo! Pira pa kaboay bago mo sintinsyaan kag silotanang mga tao sa kalibotan tungudsa andang pagpatay kanamun?”11 Ang kada isara kananda gintawanmalabug nga lambong nga poti, kagginkonan sanda nga magulat-ulat

Apokalipsis 6:12 415 Apokalipsis 7:12lang anay asta maobos patay andangmga kabogto kagmga kaiban ngamgasorogoon ang Dios, nga papatayunpario kananda.

12 Karon, ang ikaanum run ngapintal ang ginukas ang Karniro.Pagkaukas dato, naglinog dayonang mabaskug. Ang adlaw nagitumpario sa maitum gid nga panaptunnga ginagamit sa paglalaw, kagang bolan nagpola pario sa dogo.13 Pati ang mga bitoon sa langitnagralagpak run sa logta nga midyoanang mga ori nga bonga ang kaoynga igira nga nagararamatak konuyupun ang angin nga mabaskug.14 Ang langit nadora lang nga midyopapil nga ginbaroron, kag ang mgabokid kag mga isla nagkarabuul saandang poisto. 15 Karon, ang mgaari sa kalibotan, ang iba nga mgamanogdomara, angmga opisyalis angmga soldado, ang mga manggaranun,ang mga tao nga may awtoridad,kag ang tanan nga klasi tao oripunokon bukun, sanda nga tanannagparantago sa mga koiba kag saidalum ang mga bato nga mabaraulsa bokid. 16 Makon nanda sa mgabokid kag mga bato, “Tipagi nindokami kag tabonan agud indi kamimakita ang nagapongko nga datosa trono kag agud makalibri kamisa silot ang Karniro. 17 Tungud nganagabot rondadi ang adlawnga sandamagasilot sa mga tao kag ara gid maymakakontra kananda.”

7Ang 144,000 nga Ginmarkaan sa mga

Tribo ang Israel1 Pagkatapos dato may nakita ako

nga apat ka angil nga nagatindug saapat ka pamosod ang kalibotan. Gi-napugungan nanda ang apat ka an-gin agud ara angin nga maguyup salogta okon sa dagat okon sa bisan anonga kaoy. 2 Kag nakita ko ra angsangka angil pa gid nga nagalin samororan. May dara tana nga inog-marka ang Dios nga boi. Nagsinggit

tana mabaskug sa apat ka angil ngagintawan ang Dios gaum nga sistianang logta kag ang dagat. 3 Makonna, “Ayaw nindo anay pagsistii anglogta okon ang dagat okon ang mgakaoy mintras ara ta pa mamarkaianang mga dai anang mga sorogoonatun Dios.” 4 Sono sa sogid kanakun,144,000 alin sa tanan nga mga triboang Israel ang mamarkaan anangmarka ang Dios.5 12,000 alin sa tribo ni Juda;12,000 alin sa tribo ni Ruben;12,000 alin sa tribo ni Gad;6 12,000 alin sa tribo ni Aser;12,000 alin sa tribo ni Neftali;12,000 alin sa tribo ni Manases;7 12,000 alin sa tribo ni Simeon;12,000 alin sa tribo ni Levi;12,000 alin sa tribo ni Isacar;8 12,000 alin sa tribo ni Zabulon12,000 alin sa tribo ni Jose;12,000 alin sa tribo ni Benjamin.

Dorong Tao sa Atobangan anangTrono ang Dios

9 Pagkatapos dato nakita ko angmga tao nga indi mabilang tungudsa andang karaku. Ang mga taonga dia alin sa tanan nga nasyon,rasa, tribo, kag tanan nga mga klasinga mga ambal. Nagatindug sandadoto sa atobangan ang trono kag angKarniro. Andang lambong poros potikag malabug, kag nagaawid sandamga daon nga pario anang daonang pitogo. 10 Nagsiringgit sandamabaskug, makon nanda, “Dayawonang Dios nga nagapongko sa trono,kag dayawon ra ang Karniro ay gin-lowas nanda kami sa silot!” 11Kag angtananngamga angil nagtindug sa pal-ibot ang trono kag sa mga maulam-ulam, kag sa apat ka sapat. Na-glood dayon ang mga angil sa ato-bangan ang trono kag nagsimba saDios. 12 Makon nanda, “Matood gidnga atun Dios dapat nga dayawon,simbaun, pasalamatan kag padungu-gan. Naulaman na ang tanan kagang tanan nga gaum kag kabaskug

Apokalipsis 7:13 416 Apokalipsis 8:13dian kanana. Dayawon tana sa arakataposan! Amin!”

13 Pagkatapos, isara sa mgamaulam-ulam ang nagpamangkotkanakun, makon na, “Naulaman mobala kon sino ang mga tao nga dannga nagalambong ang poti, kag kondiin sanda magaralin?” 14 Makon ko,“Ilam, ara ako kaulam. Sogidi akora!” Makon na kanakun, “Maman danang mga tao nga nagagi sa masyadonga dato kalisud nga pagingabot.Andang mga lambong ginlimpyoannanda kag ginpapoti sa dogo angKarniro. 15 Maman dan nga diansanda nagatindug sa atobangananang trono ang Dios, kag adlawgabi andang sirbi kanana sa anangtimplo. Kag ang Dios mismo nganagapongko sa trono maman angnagaasikaso kananda. 16 Indi sandarun gid paggutumun okon wawon.Kag indi sanda run da mainitan okonmapaso sa init ang adlaw. 17 Tungudnga ang Karniro nga dian gid satrono maman run ang magaatipankananda. Daraun na sanda sa mgapinakatoboran nga nagataw kaboinga ara kataposan, kag paidun angDios ang tanan ngamga loa sa andangmga mata.”

8Ang Pagukas ang Ikapito nga Pintal

1 Karon, ginukas ang Karniro angikapito nga pintal sa kasolatan ngaginbaroron. Pagukas na, naglinungang tanan doto sa langit sa sulud mgatunga sa oras. 2 Nakita ko dayonang pito ka angil nga nagatindug saatobangan ang Dios. Kag kada isarakananda gintawan ang trompita.

3May sangka angil pa gid nga nag-parapit sa altar. May ginaawidantana nga bolawan nga burutanganang insinso. Gintawan tana doronginsinso agud ipakaiban sa mga pang-amoyo ang tanan nga mga tomolookag ialad sa altar nga bolawan ngasa atobangan ang trono. 4 Gani na-grobokrobok paibabaw anang aso ang

ginsonog nga insinso kaiban anangmga pangamoyo ang mga tomolooalin sa anang alima ang angil nganagatindug sa atobangan ang Dios.5 Pagkatapos, anang burutangan ngadato ang insinso ginpono na ang mgabaga alin sa altar kag ginpilak nadayon sa logta. Lagi-lagi nagpangi-lat, nagpanlinti, nagrilingaw, kagnaglinog.

Ang mga Trompita6 Karon, ang pito ka mga angil nga

may pito ka mga trompita nagpri-parar run nga magpatonog andangmga trompita. 7 Ang primiro ngaangil nagpatonog anang trompita.Nagoran dayon yilo kag kalayo ngamay nagalakut nga dogo. Kag na-sonog ang trisya parti ang logta,trisya parti ang kaoy, kag ang tanannga ilamonon.

8 Dason, ang ikarwa nga angil nag-patonog ra anang trompita, kag maynaolog sa dagat nga midyo mabaulnga bokid nga nagadabadaba. Kagtrisya parti ang dagat naging dogo,9 kag trisya parti ang tanan nga sadagat nagkarapatay, kag trisya partiang mga bapor ang nagkararangga.

10 Ang ikatlo nga angil ruman angnagpatonog anang trompita, kagmaymabaul nga bitoon nga nagadabdabnga midyo sa solo ang naolog alinsa langit kag naglagpak sa trisyaparti ang mga soba kag mga toboran.11 Anang aran ang bitoon nga dato“Pait”. Gani trisya parti ang mgatobig nagpait, kag dorong tao angnagkarapatay tungud nga naginumsanda ang tobig nga dato nga mapait.

12 Ang ikaapat nga angil nag-patonog anang trompita, kag angnatabo, naigo ang trisya parti angadlaw, trisya parti ang bolan, kagtrisya parti ang mga bitoon, kagnadora ang trisya parti andang sanag.Gani nagdulum sa trisya parti angadlaw kag sa trisya parti ang gabi.

13 Pagkatapos dato may nakitaako nga agila nga nagalupad sa

Apokalipsis 9:1 417 Apokalipsis 9:19

ibabaw. Nabatian ko nga nagasinggitmabaskug, makon, “Kailo! Kailo!Kailo ang mga nagaoroli sa kalibotankon magpatonog andang trompitaang tatlo pa gid ka mga angil!”

91 Nagpatonog dayon anang

trompita ang ikalima nga angil kagnakita ko ang sangka bitoon nganaglagpak sa kalibotan alin sa langit.Ang bitoon nga dato gintawan liabinga para sa anang poirtaan ang boonga nagapaidalum sa idalum gidang logta (nga ginaolian ang mgadimonyo). 2 Ginabrian ang bitoonang boo nga dato, kag naggoa dayonang aso nga midyo sa nagalin samabaul gid nga pogon. Nagdulumang kalibotan tungud nga anang sirakang adlawnalipudan ang aso nga datonga alin sa boo. 3 Kag bukun langdan, kondi alin sa aso may naggoroanga mga apan nga nagtorogpa salogta. Ang mga apan nga datogintawangaumngamagpanakit pariosa iwi-iwi. 4 Ginkonan sanda ngalagi nga indi nanda pagsistian angmga ilamonon, okon ang mga kaoy,okon ang iba pa nga mga tanum,kondi ang mga tao lang nga araanang marka ang Dios sa andang mgadai. 5 Gintogotan ang mga apan ngasistian ang mga tao sa sulud ang limaka bolan, piro ara sanda pagtogoti ngapamatayun. Anang kasakit andangkinagatan pario sa anang kinagatanang iwi-iwi. 6 Gani sa sulud ang limaka bolan nga dato gosto ang mgatao nga mapatay, piro indi sandamapatay. Bisan gosto nanda rungid nga mapatay, indi sanda ra gidmapatay.

7 Anang itsora ang mga apan ngadato midyo sa mga kabayo nga pri-parado ron sa inaway. Sa andang olomay nagatongtong nga midyo sa ko-rona nga bolawan kag andang oyaunmidyo sa oyaun ang tao. 8 Andangbook midyo sa book ang babai, kagandang ipun midyo sa ipun ang lion.

9Andang dugan naaklapan angmidyosa panaming nga salsalun, kag anangtonog andang mga pakpak pario sanagadaragoyon nga mga karwai ngaginagoyod ang mga kabayo paayan sagira. 10Andang ikog pario sa ikog angiwi-iwi nga nagapanindot, kag an-dang ikog maman andang ginagamitagud sistian angmga tao sa sulud limaka bolan. 11May ari nga nagadomarakananda. Dia ara iba kondi ang angilnga nagabri ang boo. Anang aran saambal nga Hebreo si Abaddon, kag saGriego si Apolion, nga kon sa kanatunpa Manogpamatay.

12Tapos ron angprimironga karad-luk nga matatabo, piro may darwa pagid nga magaabot.

13Nagpatonog dayon ang ikaanumnga angil anang trompita, kag naba-tian ko ngamay nagambal alin samgapamosod ang altar nga bolawan nganagaatobang sa Dios. 14 Makon anglimug sa ikaanum nga angil nga maytrompita, “Pamolyawi run ang apatka angil nga ginapanggapos sa mala-pad nga suba ang Eufrates!” 15 Ganiginpamolyawan ang apat ka angil ngadato. Ginpriparar sanda run nga lagipara sa oras gid nga dato, agud pa-matayun nanda ang trisya parti angtanan nga mga tao. 16Ginsogidan akonga andang mga soldado nga manog-pangabayo 200,000,000. 17 Kag sonosa ginpakita kanakun, toladia anangitsora ang mga kabayo kag ang mgamanogpangabayo: may mga panam-ing sa anang dugan ang mga manog-pangabayo, kag anang kolor andangmga panaming asol, mapola nga pariosa kalayo, kag madolaw nga pario saasopri; ang mga kabayo tana, andangolo midyo olo ang lion, kag sa andangbaba may nagagoa nga kalayo, aso,kag asopri. 18 Kag paagi sa tatlo ngadia ka sarot: ang kalayo, ang aso, kagang asopri nga nagagoa sa anang babaang mga kabayo, nagkarapatay angtrisya parti ang mga tao. 19 Ananggaum ang mga kabayo nagaalin sa

Apokalipsis 9:20 418 Apokalipsis 11:3andang baba kag sa andang ikog. An-dang ikog midyo sa mga magkal nganagapangagat, kag maman andangginagamit agud sistian ang mga tao.

20 Piro ang mga tao nga nasala, ngaara nagkarapatay sa mga sarot ngadia, ara pa ra gid nagbaya samga dios-dios nga andang ginimo. Sigi pa ragid andang simba sa mga dimonyokag sa mga ribolto nga bolawan, pi-lak, saway, bato, kag kaoy. Ang mgaribolto nga dia indi makakita, indimakabati, kag indimakapanaw. 21Arasanda ra magirinulsul sa andang pag-pamatay, sa andang pagkababaylan,sa andang pagpakigolid sa bukun an-dang asawa, kag sa andang mga pag-panakaw.

10Ang Angil kag ang Maistan nga Ka-

solatan nga anang Ginaawidan1 Pagkatapos dato, may nakita ako

roman nga angil nga gamanan nganagakunsad alin sa langit. Ginakopot-kopotan tana ang panganod, kag maynagalibot nga balangaw sa anang olo.Anang oyaun nagasirak pario sa ad-law, kag anang mga siki midyo sanagadaba-daba nga kalayo. 2 Mayginaawidan tana nga maistan nga ka-solatan nga nagaumlad. Pagabot nasa kalibotan, gintongtong na anangsiki nga too sa dagat, kag anang sikinga wala sa logta. 3 Nagsinggit tanadayon. Anang limug pario sa lion nganagangurub. Pagkasinggit na, gins-abat tana ang pito ka dagub. 4 Isolatko ron andan anang ginambal angpito ka dagub, piro may nabatianako nga limug alin sa langit, makon,“Ayaw pagsogidan anang ginambalang pito ka dagub. Ayaw dato pagso-lata.”

5 Karon, ang angil nga akun nakitanga nagatindug sa dagat kag sa logtanagalsa anang too nga alima sa lan-git, 6 kag nagsompa tana sa Dios ngaara kamatayun, nga nagimo ang lan-git, logta, kag dagat, kag ang tanan

nga mga butang sa nasambit ngamga logar. Makon ang angil, “Indirun lang boay, 7 ay pagpatonog angikapito nga angil anang trompita,imoon ron ang Dios anang sikritonga plano sono sa anang ginsogid saanang mga sorogoon nga mga pro-pita.”

8 Ang limug nga alin sa langitnagkoondayon kanakun,makon, “Pa-gayan sa angil nga nagatindug sa da-gat kag sa logta, kag bula ang ka-solatan nga dato nga nagaumlad saanang alima.” 9 Gani nagayan akosa angil kag ginpangayo ko kananaang kasolatan nga maistan. Makonna kanakun, “Dagi, bula kag kaunun.Matamis dan pario sa dugus kon dianpa lang sa imong baba, piro pagabotsa imong tian mapait.” 10 Ginbuulko ang kasolatan sa anang alima kagkinaun ko dayon. Pario dugusmatoodanang katamis sa akun baba, piropagkatulun ko nagpait sa akun tian.

11 Kag may nagkoon dayonkanakun, makon, “Kinanglan isogidmo roman anang ginapaambal angDios parti sa sari-sari nga mganasyon,mga rasa,mga ambal kagmgaari.”

11Ang Darwa ka Manogpamatood

1 Gintawan ako dayon ang inog-sokat nga midyo sa baston. Makonang nagtaw kanakun, “Sigi, sokataanang timplo ang Dios kag ang altar,kag bilangun mo dayon kon pira angnagasirimba doto. 2 Ang sa goa tanaang timplo indi mo pagigapil sokat aydan para sa mga tao nga ara kakilalasa Dios. Dan sanda maman ang ma-garangga ang balaan nga siodad angJerusalem sa sulud 42 ka bolan. 3 Kagsa mga adlaw nga dato ipadara kodoto akun darwa kamanogwali. Mag-asoksok sanda ang sako nga lambongbilang tanda sa mga tao nga dapatsanda run maginulsul. Kag magawalisanda akun ipawali kananda sa sulud1,260 ka adlaw.”

Apokalipsis 11:4 419 Apokalipsis 11:184 Ang darwa nga dia ka manog-

wali maman ang gintagna run ngalagi ang ona nga dia sanda pario sadarwa ka kaoy nga olibo kag darwaka solo nga nagabutang sa atobanganang Ginoo, nga maman ang Ginoo sabilog nga kalibotan. 5Konmaymagti-raw tigbak sa darwa nga dia, maykalayo nga magagoa sa andang babakag masosonog andang mga kontra.Toladan ang pagpatay sa miski sinonga gosto magtigbak kananda. 6Maygaum sanda ra nga pugungan angoran agud mintras nagapangwaliansanda anang ambal ang Dios, indimagoran. May gaum sanda ra nga angtobig sa mga toboran maiimo nandanga dogo. Kag bukun lang dan kondimay gaum sanda pa gid nga sistianang bilog nga kalibotan paagi sa sari-sari ngamga sarot sa bisan anongorasnga gosto nanda.

7 Karon, pagkatapos nanda pang-walian anang ambal ang Dios, awayunsanda ang mabaul nga sapat ngamagagoa alin sa boo nga madalum.Ang darwa nga dato nga manogwalimapipirdi sa sapat kag patayun sandadayon. 8 Andang bangkay masasalalang sa karsada ang bantog nga sio-dad, ngamaman da ang ginlansangansa kros andang Ginoo. Anang simbolonga aran ang siodad nga dato ara ibakondi Sodoma okon Egiypto. 9 Sa su-lud tatlo ka adlaw kag tunga doto an-dang bangkay sa karsada nga ginasu-lung ang mga tao nga may iba-ibangambal kag alin sa sari-sari nga rasakag nasyon, kag indi sanda magtogotnga ipalubung. 10 Ang mga tao sakalibotan magapasalamat nga mayadtungud nga napatay run ang darwanga dato. Magasilibrar sanda kagmagarigaloan sa isara kag isara tun-gud nga ang darwa nga dato ka pro-pita ang Dios nagdara dorong kalisudsa mga tao sa kalibotan. 11 Piropagkalubas ang tatlo ka adlaw kagtunga, andang mga bangkay ginboiruman ang Dios. Dayon sandang

tindug kag ang tanan nga nakakitakananda ginpangadlukan nga mayad.12Ang darwa nga dato nakabati dayonang limug nga mabaskug alin sa lan-git, makon, “Dali, saka kamo digi salangit!” Kag mintras nagasulung an-dang mga kaaway, nagkayab sandapaibabaw sa sangka panganod pa lan-git. 13 Sa oras ra nga dato naglinogang mabaskug. Ang ikanapolo kaparti ang siodad naguba, kag 7,000ka tao ang nagkarapatay sa linog ngadato. Ang mga tao nga ara nagkara-patay kinulbaan nga mayad, kag nag-dayaw sanda sa Dios nga sa langit.

14 Ang ikarwa nga kaaradluk ngamatatabo tapos ron, piro may ma-sonod ra lagi nga ikatlo.

Ang Ikapito nga Trompita15 Ang ikapito nga angil nag-

patonog anang trompita, kag maymabaskug nga mga limug sa langitnga nagakoon, “Dadi atun Ginoo kaganang pinili nga si Cristo mamanrun ang magaari sa kalibotan. Kaganang pagari ara kataposan!” 16 Kagang bainti koatro ka mga maulam-ulam nga nagapongko sa andang mgatrono sa atobangan ang Dios naglooddayon kagnagsimba saDios. 17Makonnanda,“Ginoong Dios nga makagagaum sa

tanan,Ikaw ang Dios ang ona, kag ikaw ra

ang Dios dadi.Nagapasalamat kami kanimo tungud

nga gingamit mo ron imonggaum,

Kag nagaompisa ka run ngamagari sakalibotan.

18 Ang mga tao nga ara nagakilalakanimo nasisilag nga mayadkanimo.

Kag nagabot ron da ang oras ngasilotan mo sanda.

Kag ang mga nagkarapatay ukumanmo ron da.

Maman run dia ang oras nga balusanmo imong mga sorogoon, angmga propita pati ang tanannga tomoloo, bantog man

Apokalipsis 11:19 420 Apokalipsis 12:14okon bukun, basta nagataodkanimo.

Oras run da nga pamatayun mo angmga tao nga nagarangga angkalibotan.”

19 Pagkatapos dato, ginabriananang timplo ang Dios doto salangit, kag doto sa sulud may nakitanga kaban nga ginasuludan anangkasogtanan ang Dios sa anang mgatao. Kag pagkatapos dato nagpangilatdayon, nagrilingaw, kag nagpanlinti.Naglinog ra kag nagoran ang yilo ngamidyo mga bato.

12Ang Babai kag ang Dragon

1May makatiringala dayon nga bu-tang nga nagpakita sa langit. Nakitako ang sangka babai nga anang lam-bong ang adlaw, kag ang bolan dotosa idalum anang mga siki, kag saanang olo may korona nga may dosika bitoon. 2 Ang babai nga dato iri-mataun run, kag nagaoraroy tungudnga nagapasakit tana run.

3-4 May sangka butang pa gid ngakatiringala nga akun nakita sa lan-git. Marapit sa babai may mabaulnga dragon nga pola. Anang olopito kag anang songay napolo, kagsa kada olo may korona. Anang ikogmaman anang gingamit sa pagpan-gaig sa trisya parti ang mga bitoonkag ginpamilak sa logta. Doto tananagatindug marapit sa babai nga iri-mataun agud pagbata ang babai kau-nun na dayon ang bata. 5 Kag nag-bata gani ang babai kag anang batalalaki. Ang bata nga dato maman anggintigana nga magadomara sa mganasyon, kag ara may makapangontrakanana. Gani pagkagoa ang bata aramakaun ang dragon tungud nga gins-abnit tana nga lagi kag gindara sa Diosdoto sa anang trono sa langit. 6 Angbabai tana nga nagbata nagpalagyawsa logar nga ara tao, nga ginpripararra nga lagi angDios para kanana, aguddoto aasikasoon tana sa sulud 1,260 kaadlaw.

7 Pagkatapos dato nagompisa anginaway sa langit. Si Miguel kaganangmga kaiban ngamga angil nag-pakigaway kontra sa dragon. Angdragon kag anangmga sinakupan ngaangil nagbatok ra. 8 Piro napirdi angdragon, kag tana kag anangmga angilginpalayas alin sa langit. 9Ginpalayaspa goa ang mabaul nga dragon. Tanamaman ra angmagkal ang ona nga gi-natawag nga Diyablo okon si Satanas,nga nagapatalang sa mga tao sa bilognga kalibotan. Ginolog tana digi sakalibotan pati anang mga sinakupannga mga angil.

10 Pagkatapos dato nabatian kodayon ang mabaskug nga limug dotosa langit, makon, “Dadi nagabot ronang oras nga ang mga tao lowasunrun ang Dios! Ginapakita na run dadianang gaum bilang Ari kag makikitarun da anang awtoridad ni Cristonga anang pinili! Ay ginpalayas runsa langit ang manogakosar sa atunmga kabogto sa pagtoo. Ara pawayanang pagakosar kananda sa atunDios. 11 Piro ginpirdi tana atun mgakapario nga mga tomoloo paagi saanang dogo ang Karniro, kag sa kam-atoodan nga andang ginbantala. Kagara sanda naadluki nga magtaya an-dang kaboi tungud sa andang pagtoo.12 Gani kamo nga nagaoli sa langit,magkalipay kamo. Piro kailo ra angmga nagaoli sa logta kag sa dagat,tungud nga si Satanas nagpaidalumrun dian kanindo. Nagabalingasoanang kasilag tungud nga naulamanna nga maistan run lang gid ang ty-impo nga nabibilin kanana.”

13 Karon, pagkamarasmas angdragon nga tana ginolog ron sa logta,ginlagas na dayon ang babai ngadato nga nagbata ang bata nga lalaki.14 Piro ang babai nga dato gintawandarwa ka pakpak ang agila ngamabaul, agudmakalupad tana paayansa anang logar nga parantagoan ngadoto sa naligwin nga logar. Dototana aasikasoon sa sulud tatlo ka

Apokalipsis 12:15 421 Apokalipsis 13:15toig kag tunga, kag indi tana maiwanang magkal. 15 Gani nagload dayonang magkal dorong tobig nga midyobaa paayan doto sa babai agud ianodtana. 16 Piro ang babai ginboliganang logta. Nagrika mabaraul anglogta kag naubas ang tobig nga alinsa anang baba ang dragon. 17 Kagnagdogang pa gid anang kasilagang dragon sa babai, gani anangginimo, nagpakigaway tana sa ibangmga bata ang babai. Dia nga mgabata ara iba kondi ang tanan nganagatoman anang mga sogo ang Dioskag nagasonod sa kamatoodan ngaginpanodlo ni Jesus. 18Kag nagtindugang dragon sa baybay.

13Ang Darwa ka Sapat

1May nakita ako dayon ngamabaulnga sapat nga nagmotwa sa dagat nganapolo anang songay kag pito anangolo. Kada songay may korona, kag sakada olo may nakasolat nga aran ngakontra sa Dios tungud nga ginamit naanang aran ang Dios para sa anangkaogalingun. 2 Ang sapat nga datonga akun nakita midyo sa liopardo.Anang siki midyo sa siki ang sapatnga oso, kag anang baba midyo saanang baba ang lion. Gintaw angdragon sa sapat nga dato anang gaumkag anang trono agudmagingmabaulanang awtoridad sa pagari. 3 Isarasa anang mga olo ang sapat midyoginpatay, piro anang igad nga ika-matay nagayad. Natingala ngamayadang mga tao sa bilog nga kalibotan sasapat nga dato, kag nagsoronod sandakanana. 4Ginsimba nanda ang dragontungud nga tana maman ang nagtawgaum sa sapat. Ginsimba nanda raang sapat ay makon nanda, “Ara runmay makapario sa sapat nga dia kagara ra may makakontra kanana.”

5Ang sapat ginpabayanan lang angDios nga magpaadak kag magambalmasyado ka lain kontra sa Dios, kaggintogotan na ra nga maggaum sasulud 42 ka bolan. 6 Ginpakalain na

ang Dios, anang aran ang Dios, anangginaolian ang Dios, kag ang tanannga nagaoroli sa langit. 7 Gintogotantana ra nga awayun kag pirdiun angmga tomoloo. Kag gintawan tana raawtoridad nga magari sa tanan ngatao sa kalibotan miski ano nga tribokag ano nga nasyon, kag miski anoandang ambal. 8 Ang sapat nga datosimbaun ang tanan nga mga tao sakalibotan nga andang aran ara naka-solat sa libro nga ginlistaan ang mgamay kaboi nga ara kataposan. AngKarniro nga ginpatay maman ang na-gaawid ang libro nga dato nga dotoron nga lagi andang mga aran bagoginimo ang kalibotan.

9 Karon, ang nagaparamatimagbinag-binag nga mayad! 10 Angmiski sino nga ginbugna nga dakupundadakupun ra gid. Kag ang mgatao nga ginbugna nga patayun saispada mapapatay ra gid sa ispada.Gani ang mga tomoloo kinanglan ngamaging mainantoson kag may ugutnga pagtoo sa Dios.

11 Pagkatapos dato, nakita ko angsangka sapat pa gid nga naggoa alinsa logta. Ang sapat tana nga dia maydarwa ka songay nga pario sa anangsongay ang karniro, piro kon mag-ambal midyo sa dragon. 12 Ginamitna anang awtoridad ang primiro ngasapat agud magsirbi kanana. Ginpiritna ang tananngamga tao sa kalibotannga magsimba sa primiro nga sapat,nga may igad nga ikamatay piro na-gayad. 13Doro nga mga katiringalaannga mga milagro anang ginimo angikarwa nga dia nga sapat pario sapagpaoran ang kalayo alin sa langit,kag ginimo na ang mga milagro ngadato agud makita ang mga tao ananggaum. 14 Gani paagi sa mga mila-gro nga ginpaimo kanana ang prim-iro nga sapat, ginloko na ang mgatao sa kalibotan. Ginkonan na dayonang mga tao nga imoan ribolto angprimiro nga sapat kag simbaun. Angprimiro nga dato nga sapat ginlaboang ispada, piro naboi pa. 15 Ang

Apokalipsis 13:16 422 Apokalipsis 14:13ikarwa nga sapat gintogotan ra ngamagtaw kaboi sa ribolto ang prim-iro nga sapat agud makaambal angribolto kag makapapatay sa mga taonga indi magsimba kanana. 16 Kagbukun lang dan, kondi ginpirit na angtananngamga tao, bantog kag bukun,manggaranun kag pobri, oripun kagbukun, nga pangmarkaan sa andangmga too nga alima okon sa andangmga dai. 17 Kag ang bisan sino ngaindi magpamarka anang aran angsapat okon anang nomiro anang aranindi makabakal kag indi makabaligya.

18 Ang tao nga makakaintindianang kaologan anang nomiro angsapat nagakinanglan gid ang kaaram.Anang nomiro nagapakilala anangaran ang tao. Kag dagi anang nomiro:666.

14Anang Kanta ang mga Tinobos

1 Pagkatapos dato, nakita ko dayonang Karniro nga nagatindug doto saBokid ang Sion. Kaiban na doto ang144,000 ka mga tao. Sa andang dainakasolat anang aran ang Karnirokag anang Tatay. 2 May limug akodayon nga nabatian alin sa langit.Ang limug nga dato midyo sa anangdagono ang masulug nga busay okonanang tonog ang dagub; midyo ra saanang tokar ang mga manogarpa nganagatokar andang mga arpa. 3 Datogali nagakaranta sanda nga nagaa-tobang sa trono, sa apat ka sapat,kag sa mga maulam-ulam. Kag gi-nakanta nanda ang bago nga kantanga ara iba nga makaulam kondi ang144,000 nga dia nga mga tinobos alinsa kalibotan. 4Sandamaman angmgatao nga ara gid nagpangindapunansa mga babai kag ara sanda gid nag-pangasawa. Ara sanda gid nagbulagsa Karniro bisan diin tana magayan.Gintobos sanda alin sa mga tao agudmaging primiro nga inogalad sa Dioskag sa Karniro. 5 Ara may makakoonnga nagbotig sanda, kag ara gid mayisaway kananda.

Ang Tatlo ka Angil6 Kag nakita ko dayon ang sangka

angil pa gid nga nagalupad sa ibabaw.May dara tana nga ara kataposannga Mayad nga Barita. Dia ginban-tala na sa mga tao sa kalibotan, satanan nga nasyon, sa bisan ano ngarasa kag tribo, kag bisan ano andangambal. 7 Nagambal tana mabaskug,makon na, “Magkaadluk kamo saDios kag dayawa nindo tana tungudnga gamanan tana, kag tungud nganagabot ron ang oras nga ukuman narun ang tanan nga mga tao. Simbaanindo ang Dios nga nagimo ang lan-git, ang logta, ang dagat, kag ang mgatoboran.”

8May ikarwa ra nga angil nga nag-sonod sa primiro nga dato. Makonna, “Naguba! Naguba run ang bantognga siodad nga Babilonia! Tungudnga anangmgapomoloyomaman angnagganyat sa mga tao sa bilog ngakalibotan nga magirug kananda saandang mga ginaimo nga malain ngaginakaugutan gid ang Dios.”

9 May ikatlo nga angil pa gidnga nagsonod sa naona nga darwa.Mabaskug ra anang limug. Makonna, “Ang tanan nga nagasimba sasapat kag sa anang ribolto kag naga-baton anang marka ang sapat saandang dai okon sa andang alima10 makatiraw gid anang kasilag angDios. Ay sisilotan sanda gid sa na-gadabadaba nga asopri mintras naga-sulung ang Karniro kag anang mgaangil ang Dios. 11 Anang aso angkalayo nga nagasilot kananda mag-arobokrobok asta kon sano. Adlaw-gabi ara sanda gid paway tungud nganagsimba sanda sa sapat kag sa anangribolto, kag nagpamarka sanda anangmarka anang aran ang sapat.”

12 Gani kamo nga anang mga piniliang Dios, nga nagatoman anangmga sogo kag nagatoo kay Jesus,kinanglan mainantoson kamo.

13 Pagkatapos, may nabatian akodayon nga limug alin sa langit nga

Apokalipsis 14:14 423 Apokalipsis 15:8nagakoon, makon, “Solatan dagi: Ma-soirti angmga nagakarapatay nga na-gasirbi sa Ginoo!” “Ompisa dadi,”makon ang Ispirito Santo, “makapa-paoway sanda run sa andang mgaobra, ay mababaton nanda andangbalus para sa andang mga inimoannga mayad.”

Ang Pagari sa Kalibotan14 May nakita ako dayon nga

panganod nga mapoti. Doto sapanganod nga dato may nagapongkonga midyo sa tao. May koronatana nga bolawan sa anang olo, kagmay ginakaputan tana nga karitnga matarum. 15 Pagkatapos maysangka angil pa gid nga naggoa alin satimplo kag nagsinggit sa nagapongkosa panganod. Makon na, “Gamitarun imong karit ay tigarani run dia;loto ron ang araniun sa kalibotan.”16 Gani ang nagapongko sa panganodnaggapas run da manda, kag naaniang araniun sa kalibotan.

17 Karon, may nakita ako romannga angil nga naggoa sa timplo dotosa langit kag may karit tana ra ngamatarum.

18 Kag doto sa altar may naggoara nga angil. Tana ang angil nganagabantay ang kalayo doto sa altar.Nagsinggit tana sa angil ngamaykaritngamatarum,makonna, “Gamita runimongkarit kagpanggutraba angmgaobas sa kalibotan ay loto ron.” 19Ganiginpanggutrab na ra manda kag gin-tompok na dayon doto sa mabaulnga purugaan. Ang purugaan ngadato maman anang silot ang Dios.20 Ginpuga ang mga obas sa goa angsiodad kag ang naggoa alin sa pu-rugaan dogo, nga nagbaa asta 300ka kilomitro anang karayu kag mgasangka dupa anang kadalum.

15Ang mga Angil nga Nagadara ang

mga Kataposan nga Sarot1 Kag may nakita ako roman nga

mabaul nga katingalaan sa langit.

May pito doto ka angil nga may daranga pito ka sarot para sa mga taosa kalibotan. Maman run dato angkataposan nga mga sarot nga anangipadara ang Dios bilang silot sa mgatao.

2 Kag nakita ko dayon ang midyodagat nga maliaw gid nga pario sasalamin, kag midyo may kalayo.Nakita ko ra ang mga tao nganagdaraug sa sapat kag sa anangribolto. Ara sanda gid nagpamarkasa anang nomiro ang sapat ngadato. Nagatirindug sanda sa anangbinit ang midyo dagat nga datokag nagaarawid sanda ang mgaarpa nga gintaw kananda ang Dios.3 Nagakaranta sanda anang kantani Moises nga anang sorogoon angDios, nga anang kanta ra ang Karniro.Makon andang kanta,“Ginoong Dios nga makagagaum sa

tanan,Makatiringala imong mga inimoan!Ari ang tanan nga mga nasyon,Imong mga paagi matarung kag osto!4 Sino, Ginoo, ang indi magkaadluk

kag magdayaw kanimo?Ay ikaw lang gid ang matarung.Ang mga tao sa tanan nga nasyon

magaparapit kag magasimbakanimo,

Tungud nga nakikita nanda imongmatarung nga mga inimoan.”

5 Pagkatapos dia, nakita ko nganagabri ang timplo sa langit, ang gi-natagoan anang ginsolat nga kasog-tanan ang Dios. 6 Kag alin doto satimplo naggoa ang pito ka angil nganagadara ang pito ka sarot. Andanglambong tila ngamasiri anang kapoti,kag sa andang duganmay bugkus ngabolawan. 7 Karon, ang isara sa apatka sapat nagpanagtag sa mga angilnga dato ang pito ka yaong nga bo-lawan nga pono anang inogsilot angDios nga ara kamatayun. 8 Ang tim-plo napono aso tungud nga doto angDios nga makagagaum. Kag ara maymakasulud doto sa timplomintras ara

Apokalipsis 16:1 424 Apokalipsis 16:17pa matapos ang pito ka sarot ngaginadara ang pito ka angil.

16Ang mga Yaong nga Ginabutangan

anang Silot ang Dios1Pagkatapos may nabatian ako nga

limug nga mabaskug alin sa timplo.Makon sa pito ka angil, “Sigi, olaannindo ron sa kalibotan anang mgasilot ang Dios nga nagabutang sa pitonga dan ka yaong.”

2 Gani nagpanaw ang primiro ngaangil kag ginola na anang sulud anangyaong sa logta. Ang natabo, nagabotang mga masakit kag karadluk ngamga katul sa mga tao nga may markaang sapat kag nagasirimba sa anangribolto ang sapat.

3Ginola dayon ang ikarwanga angilanang sulud anang yaong sa dagat,kag ang dagat naging pario anangdogo ang patay. Kag nagkarapatayang tanan nga naboboi sa dagat.

4 Pagkatapos ginola ang ikatlo ngaangil anang sulud anang yaong samga soba kag mga toboran, kag angtanan nga tobig naging dogo ra.5Nabatian ko dayon ang angil nga gi-natogyanan ang tobig nga nagakoon,makon na, “Matarung ka ra gid, Gi-noo. Kon ano kaw ang ona, mamanka ra dadi. Ay osto gid ang mga silotnga dia nga imong ginaimo sa mgatao. 6 Ginpatoro nanda anang dogoang mga tomoloo pati ang mga pro-pita, gani dadi dogo ra imong ipainumkananda. Ay maman dan ang bagaynga ibalus kananda.” 7 Kag nabatianko dayon nga may nagaambal alin saaltar, makon, “Ginoong Dios ngamak-agagaum sa tanan, osto kagmatarungmatood imong mga pagsilot sa mgatao!”

8 Karon, ginola ang ikaapat ngaangil anang sulud anang yaong sa ad-law kag naginit ngamayad ang adlaw,kag ang mga tao nagkarapaso sa init.9 Piro bisan nagkarapaso ang mga taosa kainit ara sanda pa ra gid nagir-inulsul kag nagdayaw sa Dios, kondi

ginpakalain nanda pa ang Dios ngamaman ang may gaum sa mga sarotnga dato nga nagabot kananda.

10 Ginola dayon ang ikalima ngaangil anang sulud anang yaong dotosa anang trono ang sapat. Kag nag-dulum dayon sa anang bilog nga gi-narian. Kag tungud sa mga pinitin-sya nga anang ginaantos ang mgatao, ginkagat nanda run lang andangbibig. 11 Ara sanda gid naginulsulsa andang mga malain nga pagginawikondi ginpakalain nanda pa ang Diossa langit tungud sa mga katul kagkasakit nga andang ginaantos.

12 Ang ikaanum nga angil nagoladayon anang sulud anang yaongsa malapad nga soba ang Eufrates.Pagkaola na anang sulud anangyaong, nagmara ang soba agudmakaagi doto ang mga ari nga maalinsa mororan. 13 Kag may nakitaako dayon nga tatlo ka malain ngaispirito, nga midyo sa mga pangka,nga nagagoa sa anang baba angdragon, kag sa anang baba ang sapat,kag sa anang baba anang botig ngapropita. 14Dia sanda gali mga ispiritoang mga dimonyo nga nagaimo angmga milagro. Nagarayan sandasa mga ari sa bilog nga kalibotanagud tiponon sanda para magkontrasa Dios pagabot ang bantog ngaadlaw nga gintigana ang Dios ngamakagagaum sa tanan. 15-16 Kag anglogar nga tiriponan ang mga ari patiandang mga soldado kon tawagun saHebreo, Armagidon.

Piro makon ang Ginoo, “Pamatikamo nga mayad! Akun pagabotdian pario anang pagabot ang taonga takawan, ay ara may kaulam konsano. Masoirti ang tao nga nagaban-tay kag ara nagaoba anang mga lam-bong, agud konmagabot ako indi tanamagpanaw nga oblas kag mauyaan samga tao!”

17 Karon, ginola dayon ang ikapitonga angil anang sulud anang yaongsa angin. Kag nabatian ko nga maynagasinggit alin sa trono nga doto

Apokalipsis 16:18 425 Apokalipsis 17:11sa timplo, makon, “Tapos ron angtanan!” 18 Kag nagpangilat dayon,nagrilingaw, nagpanglinti, kag maylinog pa nga mabaskug. Ara pa gidlinog nga toladato kabaskug alin angpagimo ang tao. Maman gid dato angpinakamabaskug nga linog sa tanan!19Angmabaul nga siodad napiak tatloka parti kag ang mga siodad sa tanannga nasyon nagkararangga. Gin-toman ang Dios anang pangako partisa mga tao nga nagaoli sa siodad angBabilonia, maman dato nga nagabotron gid kananda anang kasilag kaganang silot ang Dios. 20 Nagkaradoraang tanan nga mga isla kag ara runbokid nga nasala. 21 Bukun lang dankondi ang mga tao ginoranan pa gidang yilo nga ang kada isara nagabugatmga 50 ka kilos. Kag ginpakalain angmga tao ang Dios tungud sa sarot ngadan nga sugung gid.

17Ang Maraway nga Babai

1 Karon, ang isara sa pito ka angilnga may pito ka yaong nagayankanakun kag nagkoon, makon na,“Dali, ipakita ko kanimo kon paiwanang pagsilot sa bantog nga babai nganagbaligya anang dungug, nga araiba kondi ang mabaul nga siodad ngaginpatindug marapit sa dorong tobig.2 Ang mga ari sa kalibotan pario sanagpanginbabai kanana, ay nagsonodsanda sa anang gintodlo, kag angmga tao sa kalibotan midyo ron samga lingin tungud sa anang gintodlokananda nga poros malain.”

3 Pagkatapos gingauman ako angIspirito Santo kag gindara ako angangil sa naligwin nga logar. Dotomay nakita ako nga babai nga na-gasakay sa mapola nga sapat. Angsapat nga dato, pito anang olo kagnapolo anang songay, kag sa anangbilog nga lawas may nakasolat ngamga aran nga kontra sa Dios. 4 Angbabai nagalambong granati kag pola,nga may nagabogtak-bogtak nga mga

bolawan, maraalun nga mga bato,kag mga pirlas. May ginakaputantana nga tasa nga bolawan nga ponomaraway kag marisna nga mga bu-tang tungud sa anang pagpangin-lalaki. 5 Sa anang dai may nakasolatnga aran nga may tinago nga kaolo-gan. Makon ang nakasolat nga dato,“Ang bantog nga siodad ang Babilo-nia nga maman ang pinakananay angtanan nga nagasirimba sa mga dios-dios kag ang tanan nga malain sabilog nga kalibotan.” 6 Kag nakitako ra nga ang babai nga dato linginsa anang dogo ang mga tomoloo ngaanang ginpamatay tungud nga naga-sonod sanda kay Jesus.

Natingala akongamayadpagkakitako kanana. 7 Piro makon ang angilkanakun, “Indi kaw matingala. Sogi-dan ta kaw anang tinago nga kaolo-gan ang babai pati ang sapat ngaanang ginasakayan nga may pito kaolo kag napolo ka songay. 8 Angsapat nga imong nakita boi dato anay,piro dadi patay run. Garing madalitana run lang maggoa alin sa boonga madalum, piro paggoa na toto-dasun tana ra dayon. Makikita tanaang mga tao sa kalibotan, ang mgatao nga andang aran ara sa libro ngaginlistaan ang mga may kaboi ngaara kataposan. Ang libro nga datonatapos ron nga lagi bago ang kalib-otan. Kag konmakita nanda ang sapatmatitingala sanda ngamayad, tungudnga dato anay boi tana, kag napatay,piro naboi ruman.

9 “Sa butang nga dia kinanglan angkaaram kag pagangup. Ang pito kaolo maman ang pito ka bokid ngaginapongkoan ang babai. Anang gos-tong ambalun ra dato pito ka ari.10 Lima sa pito nga dato ka ari patayrun, ang sakabilog nagaari pa dadi,kag ang sakabilog pa gid ara pamakaabot. Kon tana magari run, indira lang boay. 11 Ang sapat tana ngadato anay boi, piro dadi patay run,maman ang ikawalo nga ari. Isara

Apokalipsis 17:12 426 Apokalipsis 18:8tana ra sa naona nga pito ka ari, kagtana totodasun ra.

12 “Ang napolo ka mga songaynga imong nakita ara iba kondi angnapolo ka mga ari nga ara pa kaom-pisa andang pagari. Dia sanda tawanawtoridad nga magari kaiban angsapat, piro indi lang boay. 13 Angnapolo nga dia ka ari may sangkakatoyoan lang, gani boboligan nandaang sapat paagi sa andang gaumkag awtoridad. 14 Giraun nanda angKarniro, piro mapipirdi sanda tungudnga ang Karniro Ginoo nga labaw satanan nga mga ginoo kag Ari ngalabaw sa tanan nga mga ari. Kaibanang Karniro anang mgamatutum ngamga somolonod nga anang ginpili kaggintawag.”

15 Makon pa kanakun ang angil,“Ang mga tobig nga imong nakita,nga anang ginapongkoan ang babainga nagbaligya anang dungug, araiba kondi ang mga tao sa iba-ibangnasyon kag iba-ibang ambal. 16 Angnapolo ka songay nga imong nakitakag ang sapat maugutan sa babai nganagbaligya anang dungug. Bubulunnanda anang tanan nga pagkabutangkag ara gid may masala kanana miskianang ginasoksok. Pagkatapos kau-nun nanda anang sulud kag sonogonnanda dayon ang nabilin. 17 Ipaimodia kananda ang Dios agud imoonnanda anang katoyoan. Gani astamatoman anang ginambal ang Diosmagakarasogot sandanga ipasakup sasapat andang gaum sa pagdomara.

18 “Ang babai nga imong nakita araiba kondi ang bantog nga siodad nganagaari sa mga ari sa kalibotan.”

18Ang Pagkaguba ang Siodad nga Ba-

bilonia1Pagkatapos dato, nakita ko roman

ang sangka angil nga nagakunsad alinsa langit. Mabaul anang gaum angangil nga dia kag anang prisinsyanagalanyag sa bilog nga kalibotan.2 Nagsinggit tana mabaskug, makon

na, “Naguba run! Ang bantog nga sio-dad ang Babilonia naguba run! Dadinaging iristaran run lang ang mgadimonyo kagmalain ngamga ispirito,kag tanan nga klasi nga mga pispisnga malain kag marimo. 3 Natabodia sa siodad ang Babilonia tungudnga anangmgapomoloyomaman angnagganyat sa mga tao sa bilog ngakalibotan nga magirug kananda saandang mga ginaimo nga malain ngaginakaugutan gid ang Dios. Ang mgaari sa kalibotan nagpangindapunansa Babilonia. Kag ang mga nigosyantisa kalibotan nagmanggaranun tun-gud nga doto kananda tana nagpa-makal anang mga kinanglanun agudmasonod anang mga bisyo.”

4 Pagkatapos may nabatian ako pagid nga limug nga alin sa langit,makon,“Kamo nga akun mga tao, paggoa

kamo sa siodad nga dan,Agud indi kamo makairug sa anang

ginaimo nga malain,Kag agud indi kamo magapil sa silot

nga para kanana.5 Kon tompokon anang mga sala son-

dol ron sa langit, ay dorogid anang mga ginimo ngamalain.

Kag indi gid malipatan ang Dios.6 Kon ano anang ginimo nga malain

sa iba maman ra ang imoonkanana,

Kag dobli pa ang balus kanana.Kon ano anang silot sa iba, dan dobli

ra ang balus kanana.7 Kon paiwan nga tana nagpabo-

gal kag nagpagosto sa anangmanggad, maman ra ang ito-mbas nga kalisud kag kasubukanana.

Anang pagsarig rayna tana kag indigid magpangasubu pario samga balo.

8 Tungud nga toladato anang kaisip,sa sulud lang sangka adlawmagaabot kanana ang mgasarot: mga masakit, mga ka-subu, kag gutom.

Apokalipsis 18:9 427 Apokalipsis 18:22Pagkatapos sosonogon tana dayon.Tungud nga makagagaum ang Gi-

noong Dios nga nagasintinsyakanana.”

9 Ang mga ari sa kalibotan nganagirug kanana sa anang marawaynga inimoan kag nagpagosto sa anangmanggad magaparanangis kag maga-wawaw kon makita nanda ang siodadnga dato nga nagaaso tungud nga na-sosonog ron. 10Doto sanda sa marayumagalantaw tungud nga naadlukansanda nga basi kon magapil sandasa silot nga para sa siodad nga dato.Magakoon sanda “Kanogon! Kanogonang bantog kag gamanan nga sio-dad ang Babilonia. Ay sa sulud langsangka oras nasilotan tana!”

11 Ang mga nigosyanti sa bilog ngakalibotan magaparanangis kag maga-pangasubu tungud sa natabo sa sio-dad nga dato, ay ara run may mag-abakal andang mga baligya. 12 Ararun may magabakal andang bolawan,pilak, maraalun nga mga bato, kagmga pirlas. Ara run da may maga-bakal andang mga maraalun nga mgatila, abir poti, granati, pola, okonbisan sida pa. Ara maymagabakal an-dang kaoy nga maamot, andang mgagaramitun nga ginimo sa bangkil angilipanti, samgamaraalun nga kaoy, sasaway, salsalun, kag marmol. 13 Kagsino pa ang magabakal andang mgaginatinda nga kandila, panlakut, in-sinso, kag iba-ibang klasi nga paamot.Ara run may magabakal andang bino,lana, arina, kag trigo; andang mgabaka, karniro, kabayo kag kariton;kag bisan andang mga oripun ngamga tao mismo. 14 Magakoon angmga nigosyanti sa siodad ang Ba-bilonia, “Ang tanan nga mga butangnga imong ginaandum nga angku-nun nagkaradora. Ang tanan imongmanggad kag mga pagkabutang ngainogpadayaw nadora, kag dia tananindi mo ron makita!” 15 Ang mganigosyanti nga nagmaranggad sa an-dang nigosyo sa siodad nga dato ma-

gatirindug doto sa marayu tungudnga naadlukan sanda basi kon maga-pil sanda sa silot nga para sa siodad.Magaparanangis sanda lang gid kagmagapangasubu, 16 kag magakoon,“Kanogon! Kanogon ang bantog ngadan nga siodad! Ang ona ang mga taodoto nagalambong angmgamaraalunnga tila nga poti, granati kag pola;kag maymga adorno pa nga bolawan,maraalun nga mga bato, kag mgapirlas! 17 Piro sa sulud sangka orasnadora tanan anang manggad!”

Miski ang mga kapitan sa mga ba-por, kag andang mga gormiti, patiang mga pasairo, kag ang tanan ngaandang pangita sa dagat, sanda ngatanan doto ra lang gid sa marayumagaralantaw. 18 Mintras nagasu-lung sanda sa aso ang pagkasonogang siodad magasiringgit sanda ngamagakoon, “Ara gid siodad nga maka-pario sa bantog nga dan nga sio-dad!” 19 Tungud sa andang kasubusaboagan nanda yabok andang mgaolo kag magaparanangis. Magakoonsanda, “Kanogon! Kanogon ang ban-tog nga dan nga siodad! Tungudsa anang manggad nagmanggaranunang tanan nga may mga bapor nganagabiyai! Piro sa sulud lang sangkaoras nadora ang tanan!”

20 Gani kamo tanan nga dian salangit, magkalipay kamo tungud sanatabo sa siodad nga dia! Magkalipaykamo, kamo nga mga propita, mgaapostolis, kag mga tomoloo sa Dios,tungud nga ginsintinsyaan tana runang Dios sa anang mga ginpangimokanindo!

21 Karon, may sangka angil ngamapurus nga nagporot ang bato ngapario sa mabaul nga galingan, kagginpasil na dayon sa dagat. Makonna,“Toladia anangpagkadora ang bantognga siodad ang Babilonia, ay indi rungid makita asta kon sano. 22 Indirun gid mabatian sa siodad anangmga sonata angmgamanogarpa, mgamosikiro,mgamanogplawta, kagmgamanogtrompita. Indi run da makita

Apokalipsis 18:23 428 Apokalipsis 19:13doto nga may nagaobra sa miski anonga klasi nga obra. Kag ara runda may mababatian doto nga na-gagaling. 23 Ara run gid solo ngamakikita. Ara run da may maba-batian doto anang limug ang mgabagong kasal. Nasilotan ang mgataga-Babilonia tungud nga ang mganigosyanti doto masyado magpataas-taas, kag tungud nga angmgamanog-babaylan doto maman ang nagpan-loko sa mga tao sa bilog nga kalib-otan.”

24 Kag bukun lang dan kondi sasiodad nga dato ginpamatay ang mgapropita kag mga tomoloo. Kag angtanan nga ginpamatay sa bilog ngakalibotan ginpamatay tungud sa sio-dad nga dato.

191 Pagkatapos dato, nabatian ko nga

dawdorong tao sa langit ang nagaam-bal mabaskug, makon nanda, “Daya-won ang Ginoo! Dayawon ta atun Diosnga makagagaum, ay tana ang na-glowas kanatun! 2Osto kag matarunganang pagsintinsya! Ginsintinsyaanna ang bantog nga babai nga nagbali-gya anang dungug, ay ginrangga naang mga tao sa kalibotan sa ananginimoan nga maraway. Ginsilotantana gid ang Dios tungud nga ginpa-matay na anang mga sorogoon angDios.” 3Makon nanda ruman, “Daya-won ang Ginoo! Anang aso angsiodad nga dato padayon nga na-grobokrobok paibabaw asta sa arakataposan.” 4 Kag ang bainti koatroka mga maulam-ulam kag ang apatka sapat naglood kag nagsimba saDios nga nagapongko sa anang trono.Makon nanda, “Amin! Dayawon angGinoo!”

Ang Ponsyon sa anang Kasal angKarniro

5 Kag may limug ako dayon nganabatian nga nagaalin sa trono,makon, “Tanan kamo nga nagasirbisa Dios kag nagatoman kanana,manggaranun kag pobri, dayawa

nindo atun Dios!” 6 Pagkataposdato may nabatian ako nga midyonagarilingaw ang dorong tao. Konpamatian ko midyo sa mabaulnga busay nga nagasagana, kagmidyo ra sa mabaskug nga mgapagpandagub. Makon, “Dayawonang Ginoo! Tungud nga ang Ginoonga atun Dios nga Makagagaumnagaari run. 7 Magkalipay kita kagmagkinasadya, kag dayawon ta tana.Ay nagabot ron anang kasal angkarniro. Anang nobya priparadoron. 8 Ginpalambongan tana angmapoti nga tila nga limpyo gid kagnagakidlab pa.” (Anang gostongambalun ang tila nga dato ara ibakondi anang matarung nga mgainimoan ang mga tomoloo.)

9Makon dayon ang angil kanakun,“Solata dia: Masoirti ang mga tao ngaginaimbitar sa ponsyon sa kasal angKarniro.” Makon na pa, “Dia tanamatood gid ngamga ambal ang Dios.”10 Dayon akong lood sa anang ato-bangan ang angil agud simbaun tana.Piro makon ang angil kanakun, “Indi!Indi mo pagimoon dan kanakun. AngDios lang gid imong simbaun. Akosorogoon ra lang ang Dios nga pariokanimo kag sa imong mga kabogtonga nagasogid ang kamatoodan partikay Jesus.” (Ay ang kamatoodan partikay Jesus maman ra anang ginambalkag ginsolat ang tanan nga mga pro-pita.)

Ang Nagasakay sa Mapoti ngaKabayo

11 Nakita ko dayon nga nagabriang langit, kag doto may kabayo ngamapoti. Ang nagasakay sa kabayonga dato si Masasarigan kag Ma-tood. Osto anang pagsintinsya kagpagpakigaway sa anang mga kontra.12Anang mga mata midyo kalayo nganagadabdab kag doro anang koronasa anang olo. May aran nga nakasolatkanana, garing ara gid may nakaulamkon ano dato kondi tana lang gid.13 Anang lambong nga ginasoksok

Apokalipsis 19:14 429 Apokalipsis 20:6gintosmog sa dogo. Ginatawag tananga “Ambal ang Dios.” 14 Sa anangori may nagasonod nga mga soldadonga alin sa langit. Nagasarakay sandara sa mga mapoti nga kabayo, kagandang lambong limpyo kag mapotinga panaptun nga lino. 15 Nagagoasa anang baba ang matarum ngaispada nga maman anang gamitunagud pasokoon ang tanan nga mganasyon. Kag maging makagagaumanang pagdomara kananda. Ipakitana gid kananda nga bukun lang mais-tan anang kasilag kananda ang mak-agagaum nga Dios. 16 Sa anang lam-bong kag sa anang paa may naka-solat nga nagakoon, “Ari nga labawsa tanan nga mga ari kag Ginoo ngalabaw sa tanan nga mga ginoo.”

17 Pagkatapos dato nakita ko ngamay angil nga nagatindug sa adlaw.Nagsinggit tana sa tanan nga mgapispis nga nagarulupad sa ibabaw.Makon na, “Dali, pagtiripon kamotanan sa mabaul nga ponsyon angDios! 18 Dali kamo! Kauna nindoanang sulud ang mga ari, mga iniral,mga soldado, mga manogpangabayo,pati andang kabayo. Kauna nindoanang sulud ang tanan nga tao,oripun okon bukun, kilala okonbukun!”

19 Pagkatapos nakita ko ang sapatkag ang mga ari sa kalibotan patiandang mga soldado. Nagtiriponsanda run agud magpakigaway sa na-gasakay sa mapoti nga kabayo kag saanang mga soldado nga alin sa langit.20 Nadakup ang sapat. Nadakup raang botig nga propita ngamaman angnagimo mga milagro para sa sapatnga dato. Kag paagi sa mga milagronga dato, ginloko na ang mga taonga may marka ang sapat kag angmga tao nga nagasirimba sa riboltoang sapat. Pagkatapos, sanda ngadarwa ginpilak nga boi sa logar ngaporos kalayo nga nagadabadaba ngaasopri. 21 Andang mga soldado gin-pamatay sa ispada nga nagagoa saanang baba ang nagasakay sa mapoti

nga kabayo. Kag ang mga pispisnagparagosto kaun sa mga patay ngasoldado.

20Ang 1,000 ka Toig

1 Pagkatapos dato, may nakita akoroman nga angil nga nagakunsad alinsa langit. May ginaawidan tana ngaliabi para sa boo nga nagapaidalum saidalum gid ang logta. Kag may kadinatana ra ngamabaul gid. 2Gindakup nadayon ang dragon, nga ara iba kondiangmagkal ang ona pa kagmaman daang Diablo kag si Satanas. Kag ginga-pos na sa sulud 1,000 ka toig. 3Ginologtana ang angil sa boo nga madalumkag ginkandadoan na dayon, kag gin-markaan na pa ang taklub agud aramay makabokas. Toladia ang ginimokanana agud indi na run maloko angmga tao sa iba-ibang nasyon sa sulud1,000 ka toig. Pagkatapos 1,000 katoig kinanglan nga bolyawan tana samatagud lang nga tyimpo.

4 May nakita ako dayon nga mgatrono. Ang mga nagaporongko samga trono nga dato gintawan awtori-dad nga magukum. Kag nakita kora anang mga kalag ang mga tao ngaginpangotodan andang olo tungud saandang pagpanodlo anang gintodloni Jesus kag anang ambal ang Dios.Dia sanda ara nagsimba sa sapat okonsa anang ribolto. Ara sanda ra nagpa-marka anang marka ang sapat sa an-dang dai okon sa andang alima. Gin-pangbanaw sanda, kag ginpadomarakaiban ni Cristo sa sulud 1,000 katoig. 5Maman dia ang ona nga pagk-abanaw. (Ang iba tana nga nagkarap-atay ara ibanawa mintras ara pa nat-apos ang 1,000 ka toig.) 6 Masoirtiang mga tao nga nakairug sa ona ngapagkabanaw. Sanda maman anangmga bata ang Dios. Ang ikarwa ngakamatayun indi makaiwan kananda.Dia sanda maging mga pari ang Dioskag ni Cristo, kag magaari kaiban niCristo sa sulud 1,000 ka toig.

Apokalipsis 20:7 430 Apokalipsis 21:7Si Satanas Napirdi

7 Pagkatapos ang 1,000 ka toig,si Satanas bobolyawan sa matagudlang nga tyimpo sa anang prisoan.8Magagoa tana agud lokoon ang mganasyon sa tanan nga parti ang kalib-otan, nga kon tawagun Gog kag Ma-gog. Titiponon na sanda agud giraunanang mga pinili ang Dios. Anangmatitipon nga tao maging pario angbaras sa baybay nga indi mabilang.9 Kag akoparun nanda ang bilog ngakalibotan. Sirkoloon nanda anangkampo angmga tomoloo, ngamamanang siodad nga palangga ang Dios.Piro paoranan sanda ang Dios angkalayo nga alin sa langit kag maga-karapatay sanda tanan. 10 Kag si Sa-tanas nga nagpatalang kananda ipilaksa logar nga poros kalayo kag nagad-abadaba ang asopri. Maman ra datoang logar nga ginpilakan ang sapatkag anang propita ni Satanas. Dotosanda sisilotan adlaw gabi asta sa arakataposan.

Ang Kataposan nga Pagukum11 Pagkatapos, may nakita ako

dayon nga trono nga mabaul kagmapoti, kag may nagapongko doto.Ang langit kag ang logta gindorana kag indi run makita. 12 Nakitako ra ang mga nagkarapatay, kilalakag bukun, nga nagatirindug sa ato-bangan ang trono. Ginpangbokasandayon ang mga libro, pati anglibro nga ginlistaan ang tanan ngagintawan kaboi nga ara kataposan.Ang mga patay ginsintinsyaan sonosa andangmga inimoannganakasolatdoto sa iba ngamga libro. 13Naggoroadayon ang mga patay. Miski sadagat sanda nagkarapatay okon salogta naggoroa andang mga kalagsa logar ang mga patay. Kag sandatanan ginsintinsyaan sono sa andangmga inimoan. 14-15 Pagkatapos,ang kamatayun mismo kag anangginaolian ang mga tao nga napatayginpilak sa logar nga nagadabadabanga kalayo. Kag ang bisan sino nga

anang aran ara sa libro nga ginlistaanang mga tao nga may kaboi ngaara kataposan ginpilak sa logar ngadato nga nagadabadaba. Mamandato ang ginatawag nga ikarwa ngakamatayun.

21Ang Bago nga Langit kag Bago nga

Logta1 Pagkatapos dato nakita ko dayon

ang bago nga langit kag bago ngalogta, tungud nga ang dati nga langitkag dati nga logta nadora, pati angdagat ara run da. 2 Kag nakita koang balaan nga siodad, ang bagonga Jerusalem, nga nagapaidalumalin sa Dios doto sa langit. Anglogar nga dato priparado ron gid, kaganang kaalimbawa pario sa karasalunnga babai nga nakatrai run kagnagasolang-solang sa anang magingasawa. 3 Pagkatapos may nabatianako nga nagaambal mabaskug alinsa trono, makon, “Dadi, anangorolian ang Dios dian run sa mgatao! Magakaiban tana run kananda,kag sanda maging anang mga taoron. Ang Dios mismo andang magingkaiban. 4 Papaidun na andang mgaloa sa andang mga mata. Ara runkamatayun, kag ara run kasubu. Ararun pagpanangis, kag ara run dakasakit, tungud nga ang dati nga mgabutang nakalubas run.”

5Makon ang nagapongko sa trono,“Dadi ginabago ko ron ang tanannga mga butang!” Kag makon nakanakun, “Isolat mo akun ginaambalnga dia tungud nga dia matood kagmasasarigan.” 6 Makon na pa, “Angtanan nga butang natoman run. Akoang Alpha kag ang Omega, nga ananggostong ambalun, ang ginaalinan kagang kataposan ang tanan. Kon mayginawaw, painumun ko sa toborannga nagataw kaboi nga ara kataposankag indi ako gid magpabayad. 7 Angmga nagadaug kay Satanas imoon konga akun mga bata kag ako maging

Apokalipsis 21:8 431 Apokalipsis 21:26andang Dios. 8 Piro karadluk anangmadangatan ang mga ginaadlukannga magsonod kanakun, ang mga aranagatoo kanakun, ang mga nagaimomaraway nga mga butang, ang mgamanogpatay tao, ang mga nagaolidsa bukun andang asawa, ang mgamanogbabaylan, ang mga nagasimbasa mga dios-dios, kag ang tanannga mga botigunanang paayanan angtanan nga dia ara iba kondi ang logarnga nagadabadaba nga kalayo ngamay asopri. Maman dia ang gi-natawag nga ikarwa nga kamatayun.”

Ang Bago nga Jerusalem9 Karon, nagparapit kanakun ang

isara sa pito ka angil nga nagboboanang sulud anang yaong nga maypito ka kataposan nga mga sarot.Makon na, “Dali, ipakita ko kanimoang babai nga karasalun sa Karniro.”10 Pagkatapos gingauman ako angIspirito Santo kag gindara ako angangil sa anang potokpotokan angmataas gid nga bokid. Kag gin-pakita na dayon kanakun ang Bal-aan nga Siodad, nga kon tawagunJerusalem, nga nagapaidalum alin saDios doto sa langit. 11 Masilaw su-lungun tungud sa anang gaum angDios, kag nagasinggat-singgat pariosa maraalun nga bato, pario sa batonga aspi, kag nagasirang nga midyokristal. 12Ang siodad napalibotan angmataas kag mabakud gid nga padir.Sa padir nga dia may dosi ka poir-taan, kag kada poirtaan ginabantayansangka angil. Nakasolat ra doto samga poirtaan anang mga aran angdosi ka tribo ang Israel. 13 May tatloka poirtaan sa kada kilid ang padir:tatlo sa mororan, tatlo sa bagatnan,tatlo sa amianan, kag tatlo ra sakasalupan. 14Anang padir ang siodadginpatindug sa dosi ka pondasyonngaginsolatan anang mga aran ang dosika apostolis ang Karniro.

15Ang angil nga nagambal kanakunmay dara nga inogsokat nga bolawanagud sokatun ang siodad pati anang

mga poirtaan kag anang padir. 16Angsiodad nga dato koadrado gid. Anangkalabug kag anang kalapad pario gid.Pagsokat na ang siodad, anang kal-abug bali 2,400 ka kilomitro. Kaganang kalapad kag anang kataas pariora anang labug. 17 Ginsokat ra angangil ang padir, kag bali 64 ka mitrosanang kataas. (Kag anang labuganang mitro nga ginagamit ang angilsa pagsokat pario ra gid sa atunmitro). 18 Ang padir nga dato batonga aspi, kag ang siodad mismo bo-lawan gid nga poro kag nagasirangnga midyo kristal. 19Anang mga batonga pondasyon ang padir napogtak-pogtakan ang tanan nga klasi ngamaraalun nga mga bato. Ang prim-iro nga pondasyon nga bato aspi,ang ikarwa sapiro, ang ikatlo kalsi-donia, ang ikaapat ismiralda, 20 angikalima sardonika, ang ikaanum ko-rnalina, ang ikapito krisolito, angikawalo birilo, ang ikasiam topasio,ang ikanapolo krisopraso, ang ikaonsiasinto, kag ang ikadosi amatista.21 Pirlas anang dosi ka poirtaan, ayang kada poirtaan ginimo sa sangkapirlas nga mabaul. Anang karsadaang siodad nga dato poros bolawankag nagasirang ngamidyo sa salamin.

22 Ara ako may nakita nga timplosa siodad nga dato, tungud nga anangpinakatimplo doto ara iba kondi angGinoong Dios mismo nga Makaga-gaum kag ang Karniro. 23 Indi rakinanglan sa siodad nga dato angadlaw kag ang bolan, tungud ngaanang gaum ang Dios nagataw sanagdoto, kag ang Karniro maman anangpinakasolo. 24 Ang mga tao sa kali-botan malalanyagan anang solo angsiodad nga dato, kag ang mga arisa bilog nga kalibotan magadara an-dang manggad doto. 25 Anang mgapoirtaan ang siodad nga dato pirmingbokas, indi run gid pagsiradoan ayara run da gabi doto. 26 Ang mgamasaradya kag maraalun nga mgabutang ang tanan nga nasyon dada-

Apokalipsis 21:27 432 Apokalipsis 22:17raun sa siodad nga dato. 27 Piro indimakasulud doto ang bisan ano ngamarisna sa panulung ang Dios, angbisan sino nga nagaimo kauruyan kagang mga botigun. Ang makakasuludlang doto ara iba kondi ang mga taonga andang aran nakasolat sa ananglibro angKarniro, nga listaan angmgatao nga may kaboi nga ara kataposan.

221 Ginpakita ra kanakun ang angil

ang soba nga anang tobig nagatawbagong kaboi. Kag dia nagalanyagnga midyo sa kristal, kag nagaalin saanang trono ang Dios kag ang Karniro2 kag nagailig sa tunga anang karsadaang siodad. Sa anang binit magtim-bang ang suba may kaoy nga nagatawkaboi nga nagapamonga dosi ka bisissa sulud sangka toig, kaisara kadabolan. Kag anang daon ginagamit ngabolong para sa tanan nga mga tao.3 Ara run miski ano nga ginsompaang Dios nga makikita sa siodad ngadato. Doto anang trono ang Dios kagangKarniro, kag anangmga sorogoonmagasimba kanana. 4Makikita nandarun anang itsora, kag anang aranisosolat sa andang dai. 5 Ara run gabidoto, gani indi runkinanglan angmgasolo okon anang sanag ang adlaw, ayang Ginoong Diosmaman run andangpinakasolo, kag magadomara sandara bilang mga ari asta kon sano.

Anang Pagbalik ni Jesus6Makon dayon ang angil kanakun,

“Dia nga mga ambal matood kagmasasarigan. Ang Ginoo nga anangDios anang mga ispirito ang mga pro-pita maman ang nagpadara anangangil agud ipakita sa anangmga soro-goon kon ano angmadali run langngamagakaratabo.”

7 Makon ni Jesus, “Madali ako ronlang magabot! Masoirti ang mga taonga nagatoman sa mga ginakoon sasolat nga dia nga magakaratabo.”

8 Ako, si Juan, nakabati mismo kagnakakita sa mga butang nga akunginsolat digi. Pagkatapos nga akun

makita kag mabatian dia nga mgabutang, naglood ako agud magsimbasa angil nga nagpakita ang mga bu-tang nga dia kanakun. 9 Piro makonna kanakun, “Indi kaw magsimbakanakun. Ako sorogoon ra lang angDios nga pario kanimo, kag sa imongkapario ngamga propita, kag sa tanannga nagatoman sa mga ginakoon salibro nga dia. Ang Dios imong sim-baun!” 10 Makon na kanakun, “Ayawpagtagoa ang mga ginatagna digi salibro nga dia, tungud nga madali runlang dia tanan magkaratabo. 11 Angmga malain magaimo pa gid angmalain, kag angmgamarisna isipma-gapadayon pa gid sa andang marisnanga mga isip. Piro ang mga tao tananga matarung kag limpyo sa panu-lung ang Dios dapat magpadayon sapagimo ang mayad.”

12Makon ni Ginoong Jesus, “Pamatikamo, indi run lang boay kagmagaba-lik ako ron dian! Kag daraun ko akunbalus sa kada isara sono sa anangmgainimoan. 13 Ako ang Alpha kag angOmega, anang gostong ambalun, angona kag ang ori, okon ang ginalinankag ang kataposan ang tanan.

14“Masoirti angmganagapalimpyosa andang mga sala, tungud nga to-togotan sanda nga magsulud sa mgapoirtaan ang siodad kag magkaunanang bonga ang kaoy nga nagatawkaboi. 15 Piro mabibilin sa goa angmga maraway nga mga tao, ang mgamanogbabaylan, ang mga nagaolidsa bukun andang asawa, ang mgamanogpatay, ang mga nagasimba samga dios-dios, kag ang tanan nga bo-tigun.

16 “Ako, si Jesus, nagsogo sa akunangil agud isogid kanimo dia ngamgabutang para sa mga nagasirimba saDios sa iba-ibang mga logar. Akoalin sa anang lai ni David kag ako raang masanag nga bitoon nga karam-laganun.”

17 Nagakoon anang Ispirito angDios kag ang babai nga karasalun,

Apokalipsis 22:18 433 Apokalipsis 22:21“Dali!” Ang tanan nga nagapara-mati magkoon da, “Dali!” Ang miskisino nga ginawawkag gostomaginummagparapit kag batonon ang tobignga nagataw bagong kaboi. Dia libri.

Ang Kataposan nga mga Ambal niJuan

18 Ako, si Juan, nagapaandam gidsa kada isara nga nagapamati sa mgatagna digi sa libro nga dia. Ang miskisino nga magdogang sa mga tagnanga dia, dogangan ra ang Dios saanang silot ang mga sarot nga naka-solat digi sa libro nga dia. 19 Kag ang

magboin sa mga tagna sa libro ngadia, bulun ang Dios anang parti saginsambit digi nga bonga ang kaoynga nagataw bagong kaboi. Kag inditana run pagpasuludun sa Balaan ngaSiodad nga nasambit ra digi sa libronga dia.

20 Si Jesus maman ang nagapam-atood sa tanan nga nakasolat digi.Makon na, “Matood ra gid nga akomadali run lang magbalik.”

Nagkoon ako ra, “Kabay pa. Gi-noong Jesus, pagbalik run.”

21 Kabay pa nga kaloyan kamo ragid nga tanan ni Ginoong Jesus.