aplikimiԇ nËԇ sektorinԇ akomodues nË …...marketingu ï i ï mediave ï sociale ï në ï...

MARKETINGUԇ Iԇ MEDIAVEԇ SOCIALEԇ NËԇ TURIZËM.

APLIKIMIԇ NËԇ SEKTORINԇ AKOMODUESԇ NËԇ RAJONINԇ Eԇ VLORËS

Punoi:ԇ Udhëhoqi:

MMKԇ Shkëlqimԇ SINANAJ Prof.ԇ Dr.ԇ Vjollcaԇ Hysiԇ PANAJOTI

Marketinguï iïmediaveïsocialeïnëïturizëm ShkëlqimïB. SINANAJ

2

DEKLARATAԇ Eԇ AUTORËSISËԇ

Nënԇ përgjegjësinëԇ timeԇ personale,ԇ deklarojԇ seԇ kyԇ studimԇ ështëԇ punëԇ origjinaleԇ dheԇ nukԇ

përmbanԇ plagjiaturë.ԇ Punimiԇ ështëԇ shkruarԇ prejԇ meje,ԇ nukԇ ështëԇ prezantuarԇ asnjëherëԇ paraԇ

ndonjëԇ komisioniԇ tjetërԇ përԇ vlerësimԇ dheԇ nukԇ ështëԇ botuar.ԇ


3

DEDIKIM

Vajzaveԇ tëԇ miaԇ Soniaԇ dheԇ Sihana!


4

FALËNDERIM

Mendimiԇ iԇ njëԇ punimiԇ nëԇ nivelinԇ doktoratëԇ paraԇ disaԇ viteshԇ kurԇ ishaԇ nëԇ përpjekjetԇ eԇ miaԇ

tëԇ paraԇ dukeԇ ndjekurԇ Masterinԇ eԇ Nivelitԇ tëԇ Dytëԇ nëԇ Marketingԇ pranëԇ Univeristetitԇ tëԇ

Tiranësԇ mëԇ dukejԇ siԇ njëԇ ëndërrԇ eԇ largëtԇ dheԇ qëԇ kërkonteԇ mbështetjeԇ dheԇ përԇ mëԇ tepërԇ

shumëԇ kohë.ԇ Atëherëԇ nukԇ kishaԇ kohëԇ tëԇ mendojaԇ kaqԇ gjatëԇ porԇ sotԇ procesiԇ iԇ tëԇ menduaritԇ

edheԇ meԇ vitetԇ eԇ eksperiencësԇ nëԇ mësimdhënieԇ kaԇ ndryshuarԇ shumë.ԇ Iԇ shikojaԇ kolegëtԇ eԇ

miԇ meԇ dashamirësiԇ dheԇ kënaqësiԇ kurԇ realizoninԇ këtëԇ aspiratëԇ dheԇ ndoshtaԇ nukԇ iԇ kuptojaԇ

sakrificatԇ eԇ tyre.ԇ Ndërsaԇ sotԇ ështëԇ njëԇ kënaqësiԇ eԇ madheԇ tëԇ falenderojԇ tëԇ paktënԇ disaԇ prejԇ

tyre,ԇ disaԇ edheԇ prejԇ profesorëveԇ siԇ tëԇ Universitetitԇ “Ismailԇ Qemali”ԇ Vlorëԇ porԇ edheԇ tëԇ

Fakultetitԇ tëԇ Ekonomisëԇ nëԇ Universitetinԇ eԇ Tiranësԇ përԇ ndihmënԇ eԇ pakursyerԇ deriԇ nëԇ

momentinԇ përmbyllës.

Falenderimiԇ iԇ parëԇ dheԇ mëԇ iԇ veçantiԇ shkonԇ përԇ Prof.ԇ Dr.ԇ Vjollcaԇ HYSIԇ (Panajotin),ԇ

drejtuesenԇ eԇ temësԇ simeԇ tëԇ disertacionit.ԇ Paԇ ndihmën,ԇ ekspertizënԇ dheԇ orientimetԇ eԇ sajԇ tëԇ

pakufijshmeԇ shkencoreԇ joԇ vetëmԇ qëԇ eԇ shikojaԇ siԇ tëԇ pamundurԇ deriԇ diku,ԇ porԇ suksesinԇ eԇ

punësԇ simeԇ kërkimoreԇ doԇ taԇ kishaԇ nëԇ njëԇ pikëpyetjeԇ shumëԇ tëԇ madhe.ԇ Sotԇ nëԇ këtëԇ ditëԇ

nukԇ mëԇ mbetetԇ vecseԇ shprehԇ falenderimeԇ tëԇ përzemërtaԇ përԇ Profesorenԇ eԇ nderuar!

Duaԇ tëԇ shprehԇ mirënjohjenԇ dheԇ falenderiminԇ timԇ edheԇ përԇ Prof.ԇ Dr.ԇ Fatmirԇ Memën,ԇ iԇ ciliԇ

kurrëԇ nukԇ eԇ kaԇ kursyerԇ ndihmënԇ eԇ tijԇ porԇ kaԇ ndjekurԇ meԇ saԇ mundësiԇ kaԇ paturԇ dheԇ kaԇ

nxiturԇ ecurinëԇ eԇ këtijԇ procesiԇ iԇ cilitԇ eԇ tejkalonԇ atëԇ shkencore. ԇ ԇ Mirënjohjeԇ përԇ tëԇ gjithëԇ profesorëtԇ eԇ nderuarԇ tëԇ departamentitԇ tëԇ Marketingutԇ tëԇ

Universitetitԇ tëԇ Tiranës.

Njëԇ falenderimԇ shkonԇ edheԇ përԇ gjithëԇ kolegëtԇ eԇ miԇ tëԇ Departamentitԇ tëԇ Biznesitԇ tëԇ

Universitetitԇ “Ismailԇ Qemali”ԇ Vlorë.

Sëԇ fundi,ԇ dheԇ njëkohësishtԇ falenderimiԇ mëԇ iԇ madh,ԇ shkonԇ përԇ familjenԇ time,ԇ

Bashkëshortenԇ time,ԇ Lorenën,ԇ siԇ dheԇ vajzaveԇ tëԇ miaԇ Soniaԇ dheԇ Sihana!

Juԇ faleminderit!ԇ


5

STRUKTURA E STUDIMIT

STRUKTURA E SHKURTUAR

DEKLARATA E AUTORËSISË ................................................................................................. 2

DEDIKIM ...................................................................................................................................... 3

FALËNDERIM ............................................................................................................................. 4

STRUKTURA E STUDIMIT ....................................................................................................... 5

LISTA E TABELAVE................................................................................................................. 11

LISTA E GRAFIKËVE .............................................................................................................. 11

KAPITULLI 1. HYRJE .............................................................................................................. 12

I.1 Kontekst I Përgjithshëm I Studimit ....................................................................................... 12

I.2 Studime të Rëndësishme në Shqipëri .................................................................................... 14

I.3 Qëllimi i Studimit ................................................................................................................. 16

I.3 Objektivat e Punimit ............................................................................................................. 17

I.4 Pyetjet E Kërkimit................................................................................................................. 18

I.5 Hipotezat E Kërkimit ............................................................................................................ 18

I.6 Rëndësia E Studimit .............................................................................................................. 19

KAPITULLI 2. ANALIZA E LITERATURËS ......................................................................... 21

II.1 Përqasja Konceptuale: Përkufizime Dhe Definicione .......................................................... 21

II.2 TEORITË E KOMUNIKIMIT MARKETING DHE EVOLUIMI I TYRE DERI TEK

RRJETET SOCIALE ................................................................................................................. 46

II.3. Trendet E Së Shkuarës Dhe Të Së Tashmes Të Marketingut Të Mediave Sociale Në Rang

Global ........................................................................................................................................ 48

II.4 Besnikëria Konsumatore ..................................................................................................... 62

II.5 Menxhimi i Marrëdhënieve Të Konsumatorëve nëpërmjet mediave sociale........................ 65

II.5 Instrumentat E Marketimit Inbound..................................................................................... 70

II.6 MARKETINGU I DESTINACIONEVE TURISTIKE ....................................................... 84

II.7 PËRMBLEDHJE E LITERATURËS DHE PËRCAKTIMI I VARIABLAVE TË

RËNDËSISHËM ....................................................................................................................... 93


6

KAPITULLI III: METODOLOGJIA ....................................................................................... 95

III.1 PËRQASJA METODOLOGJIKE ..................................................................................... 95

III.2 PËRSHKRIMI I MASËS SË ZGJEDHJES ...................................................................... 103

III.3 DIZENJIMI I STUDIMIT ................................................................................................ 106

KAPITULLI IV: ANALIZA E TË DHENAVE....................................................................... 113

IV.1 STATISTIKA DESKRIPTIVE ....................................................................................... 113

IV.2 ANALIZA CILËSORE E MOSTRËS ............................................................................. 124

IV.3 ANALIZA STATISTIKORE E PYETESORËVE........................................................... 129

KAPITULLI V: PËRFUNDIME DHE REKOMANDIME ................................................... 154

V.2 REKOMANDIME ............................................................................................................ 159

REFERENCA ............................................................................................................................ 163

SHTOJCA .................................................................................................................................. 169


7

STRUKTURA E DETAJUAR

DEKLARATA E AUTORËSISË ................................................................................................. 2

DEDIKIM ...................................................................................................................................... 3

FALËNDERIM ............................................................................................................................. 4

STRUKTURA E STUDIMIT ....................................................................................................... 5

LISTA E TABELAVE................................................................................................................. 11

LISTA E GRAFIKËVE .............................................................................................................. 11

KAPITULLI 1. HYRJE .............................................................................................................. 12

I.1 Kontekst I Përgjithshëm I Studimit ....................................................................................... 12

I.2 Studime të Rëndësishme në Shqipëri .................................................................................... 14

I.3 Qëllimi i Studimit ................................................................................................................. 16

I.3 Objektivat e Punimit ............................................................................................................. 17

I.4 Pyetjet E Kërkimit................................................................................................................. 18

I.5 Hipotezat E Kërkimit ............................................................................................................ 18

I.6 Rëndësia E Studimit .............................................................................................................. 19

KAPITULLI 2. ANALIZA E LITERATURËS ......................................................................... 21

II.1 Përqasja Konceptuale: Përkufizime Dhe Definicione .......................................................... 21

II.1.1 Marketingu Outbound .................................................................................................. 21

II.1.2 Marketingu Inbound ..................................................................................................... 21

II.1.3 Marketingu I Mediave Sociale Si Një Pjesë E Rëndësishme E Marketingut Inbound .... 22

II.1.4 Marketingu Outbound Vs Marketingu Inbound ............................................................ 24

II.1.5 Efektiviteti I Medias Sociale ......................................................................................... 25

II.1.6 Matja e Marketingut të Medias Sociale ......................................................................... 29

II.1.7 Tregu i synuar i marketingut të mediave sociale ........................................................... 35

II.1.8 Historiku i evoluimit të internetit .................................................................................. 36

II.1.9 Krahasimi i internetit dhe mediave sociale .................................................................... 38

II.1.10 Sjelljet E Konsumatorit ............................................................................................... 44


8

II.2 TEORITË E KOMUNIKIMIT MARKETING DHE EVOLUIMI I TYRE DERI TEK

RRJETET SOCIALE ................................................................................................................. 46

II.3. Trendet E Së Shkuarës Dhe Të Së Tashmes Të Marketingut Të Mediave Sociale Në Rang

Global ........................................................................................................................................ 48

II.3.1 TRENDET E TË ARDHMES SË MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE ........ 54

II.4 Besnikëria Konsumatore ..................................................................................................... 62

II.5 Menxhimi I Marrëdhënieve Të Konsumatorëve nwpwrmjet mediave sociale ..................... 65

II.5 Instrumentat E Marketimit Inbound..................................................................................... 70

II.5.1 Social Media ................................................................................................................ 70

II.5.2 SEO .............................................................................................................................. 71

II.5.3 Facebook ...................................................................................................................... 72

II.5.4 MYSPACE .................................................................................................................. 73

II.5.5 IRC-GALLERIA .......................................................................................................... 74

II.5.6 KUVAKE.NET ........................................................................................................... 74

II.5.7 BLOGGING ................................................................................................................ 74

II.5.8 MICROBLOGGING: TWITTER ................................................................................ 76

II.5.9 LOOKBOOK.NU (FASHION BLOGGING) .............................................................. 78

II.5.10 WEBSITE .................................................................................................................. 79

II.5.11 RSS FEED .................................................................................................................. 79

II.5.12 FLICKR ..................................................................................................................... 80

II.5.13 YOUTUBE ................................................................................................................ 80

II.5.14 E-mail Marketing-u .................................................................................................... 80

II.5.15 DIGG, REDDIT, MIXX DHE HAPËSIRA TË TJERA SOCIALE TË NDARJES SË

LAJMEVE ............................................................................................................................. 82

II.5.16 DEL.ICIO.US DHE TE TJERA SOCIAL BOOKMARKING SITES ....................... 82

II.5.17 FORUMET E DISKUTIMIT ..................................................................................... 83

II.5.18 RRJETE TË TJERA SOCIALE .................................................................................. 83

II.6 MARKETINGU I DESTINACIONEVE TURISTIKE ....................................................... 84

II.6.1 Turizmi dhe teoria e shërbimeve ....................................................................................... 84

II.6.2 Ndikimi i Teknologjive Mbi Turizmin .......................................................................... 86

II.6.3 Brandimi i Destinacioneve ............................................................................................ 88

II.6.4 Marketingu I Mediave Sociale Ne Turizëm .................................................................. 90


9

II.7 PËRMBLEDHJE E LITERATURËS DHE PËRCAKTIMI I VARIABLAVE TË

RËNDËSISHËM ....................................................................................................................... 93

KAPITULLI III: METODOLOGJIA ....................................................................................... 95

III.1 PËRQASJA METODOLOGJIKE ..................................................................................... 95

III.1.1 INSTRUMENTI I MBLEDHJES SË TË DHËNAVE ................................................. 96

III.2 PËRSHKRIMI I MASËS SË ZGJEDHJES ...................................................................... 103

III.2.1 NUMRI I PËRSHTATSHËM I PJESËMARRËSVE ............................................... 103

III.2.2 DIZENJIMI I MASËS SË ZGJEDHJES DHE PROCESI I PILOTIMIT:.................. 104

III.2.3 KONTAKTIMI ME PJESËMARRËSIT: ................................................................. 105

III.3 DIZENJIMI I STUDIMIT ................................................................................................ 106

III.3.1 KONSTRUKTI I VARIABLAVE ............................................................................ 106

III.3.2 MODELIMI TEORIK .............................................................................................. 108

III.3.4 MATJA E VARIABLAVE ....................................................................................... 111

III.3.5 AVANTAZHET DHE DISAVANTAZHET EMETODOLOGJISË ........................ 111

KAPITULLI IV: ANALIZA E TË DHENAVE....................................................................... 113

IV.1 STATISTIKA DESKRIPTIVE ....................................................................................... 113

IV.1.1 MOSTRA E KLIENTËVE: KARAKTERISTIKA DESKRIPTIVE ........................ 113

IV.1.2 MOSTRA E HOTELEVE: KARAKTERISTIKA DESKRIPTIVE .......................... 117

IV.2 ANALIZA CILËSORE E MOSTRËS ............................................................................. 124

IV.2.1 INTERVISTAT ME HOTELET ............................................................................... 124

IV.3 ANALIZA STATISTIKORE E PYETESORËVE........................................................... 129

IV.3.1 FAZA I E ANALIZËS: ANALIZA E REGRESIONIT TË SHUMËFISHTË LINEAR

............................................................................................................................................. 129

IV.3.2 FAZA E DYTË E ANALIZËS E STUDIMIT: ADRESIMI I HENDEQEVE TË

IMPLEMENTIMIT TË MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE. .............................. 141

KAPITULLI V: PËRFUNDIME DHE REKOMANDIME ................................................... 154

V.2 REKOMANDIME ............................................................................................................ 159

REFERENCA ............................................................................................................................ 163

SHTOJCA .................................................................................................................................. 169

SHTOJCA1: PYETESOR PËR MATJEN E MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE.... 169

SHTOJCA 2: PYETESOR PËR MATJEN E MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE .. 175

SHTOJCA 3: Total SPSS output i klienteve ............................................................................. 181


10

SHTOJCA 4: Total SPSS output I Hoteleve ............................................................................. 182

SHTOJCA 5: POPULLIMI I STUDIMIT: TABELA E HOTELEVE TË REGJISTRUARA NË

DREJTORINË TATIMORE TE VLORES.............................................................................. 184

SHTOJCA 6: Imazhe të mediave sociale të të gjithë hoteleve që ishin pjesë e studimit ............ 189


11

LISTA E TABELAVE

Tabela 1 Lidhja midis grupit të synuar, fushës së veprimit dhe mediave sociale të rekomaduara të

përdoren ........................................................................................................................................ 68

Tabela 2 Përshkrimi i fazave te përvojës së konsumatorëve në industrinë e turizmit ...................... 92

Tabela 3Instrumenti I kërkimit ...................................................................................................... 97

Tabela 4 Justifikimi i intervistës për hotelet ................................................................................. 100

Tabela5 Kampioni i studimit i ndarë në shtresa ............................................................................ 105

Tabela 6 Kodimi i Variablave të Përfshirë në Studim ................................................................... 106

Tabela 7 Orë Të Shpenzuara Në Media Në Baza Javore ............................................................... 113

Tabela 8 Përdorimi i medias sociale në vite .................................................................................. 114

Tabela 9 Rezultatet e përgjithshme mbi menaxhimin e marketingut në mediat sociale të hoteleve118

Tabela 10 Intervistat Me HOTELET ........................................................................................... 127

Tabela 11 Indikatorët e Rëndësisë Statistikore të modelit të ngritur ............................................. 131

Tabela 12 Sinjifikanca e Variablave të Modelit .......................................................................... 132

Tabela 13 Indikatorët e Rëndësisë Statistikore të modelit të ngritur ............................................ 136

Tabela 14 Sinjifikanca e Variablave të Modelit ........................................................................... 137

Tabela 15 Përmbledhje e rezultateve të kërkimit ..................................................................... 142

Tabela 16 Peshat e përdorimit të kanaleve të mediave sociale të komunikimit marketing ............ 143

LISTA E GRAFIKËVE

Figura 1Hapi 7, Kërkimi i kornizave (Blanchard, 2011) ................................................................ 33 Figura 2 Modeli i studimit ............................................................................................................. 93

Figura 3 Modeli Studimit. ........................................................................................................... 94 Figura 4Teresia e mjeteve te mbledhjes se te dhenave te perdorur ne studim ................................ 95

Figura 5 Gama E Mediave Sociale Të Përdorur .......................................................................... 114 Figura 6 Elementët ndikues në ndjekjen e një kompanie në mediat sociale ................................. 116 Figura 7 Elementët ndikues në dhënien e feedback një kompanie në mediat sociale .................. 117 Figura 8 Numri I Faqeve Zyrtare Të Facebook ........................................................................... 120 Figura 9 Numri I Fansave ........................................................................................................... 121

Figura 10 Numri I Personave Që Kanë Vizituar Hotelin ............................................................. 122 Figura 11 Lidhja Ndërmjet Numrit Të Fansave Dhe Numrit Të Check-In ................................. 122

Figura 12 Numri i Personave Që Kanë Lënë Feedback Për Shërbimin ........................................ 123 Figura 13 tre arsyet kryesore pse firmat mendojnë se klientët i ndjekin ata në mediat sociale .... 128 Figura 14 Skemë e Peshave të përdorimit të kanaleve sociale të komunikimit marketing ........... 144 Figura 15 Skemë e Nivelit të shfrytëzimit të kanaleve të marketingut të mediave sociale .......... 145 Figura 16 Skemë e Përmbajtjes Marketing në kanalet e mediave sociale të komunikimit marketing

..................................................................................................................................................... 147 Figura 17 Skemë E Shitjeve Të Stimuluara Nga Marketingu I mediave sociale ......................... 150 Figura 18 Skemë E Monitorimit Të Kanaleve Marketing të mediave sociale .............................. 152


12

KAPITULLIԇ 1.ԇ HYRJE

I.1ԇ Kontekstԇ Iԇ Përgjithshëmԇ Iԇ Studimit

Përparimiԇ iԇ pandërprerëԇ iԇ teknologjisëԇ dheԇ ndryshimetԇ nëԇ kontekstetԇ socialeԇ nukԇ mundԇ tëԇ

mosԇ iԇ kushtëzojnëԇ strategjitëԇ eԇ qasjesԇ ndajԇ tregut.ԇ Përhapjaԇ eԇ shpejtëԇ eԇ internetit,ԇ vazhdonԇ

tëԇ shkaktojëԇ njëԇ ndryshimԇ tëԇ zakoneveԇ tëԇ njerëzveԇ qëԇ kalojnëԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ shumëԇ kohëԇ

onlineԇ dheԇ qëԇ kanëԇ krijuarԇ rrjeteԇ tëԇ ndërlidhuraԇ mesԇ tyre.ԇ Doԇ tëԇ përpiqemԇ tëԇ shpjegojԇ seԇ

siԇ këtoԇ mjeteԇ qëԇ naԇ ofronԇ web-iԇ mundԇ tëԇ rezultojnëԇ njëԇ pasuriԇ eԇ çmuarԇ përԇ ndërmarrjetԇ eԇ

sotme.

Rritjaԇ dheԇ përhapjaԇ eԇ gjerëԇ eԇ internetitԇ dheԇ eԇ konsumatoritԇ tëԇ mediaveԇ dixhitaleԇ iԇ kaԇ

nxiturԇ kompanitëԇ eԇ industriveԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ mendojnëԇ përԇ njëԇ mënyrëԇ tëԇ reԇ tëԇ

komunikimitԇ meԇ konsumatorëtԇ (Cheongԇ &ԇ Morrison,ԇ 2008).ԇ Ndërԇ instrumentëtԇ mëԇ tëԇ

shpejtëԇ online,ԇ përԇ tëԇ krijuarԇ lidhjeԇ meԇ klientëtԇ ështëԇ eԇ ashtuquajturaԇ "mediaԇ sociale"ԇ

(Trusov,ԇ Bucklinԇ &ԇ Pauwels,ԇ 2009).ԇ Mediaԇ socialeԇ ështëԇ dukeԇ uԇ bërëԇ njëԇ pjesëԇ eԇ

rëndësishmeԇ nëԇ jetënԇ eԇ njerëzve,ԇ siçԇ mundԇ tëԇ vërehetԇ ngaԇ studimetԇ eԇ funditԇ marketingԇ tëԇ

bëraԇ përԇ këtëԇ temë.ԇ Rezultatetԇ ngaԇ këtoԇ studime,ԇ mundԇ tëԇ konsiderohenԇ tëԇ habitshme.ԇ

Botaԇ shpenzonԇ 110ԇ miliardëԇ minutaԇ nëԇ rrjetetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ faqetԇ blogԇ (Nielsenԇ

Company,ԇ 2010).ԇ Nielsenԇ Companyԇ (2010)ԇ kaԇ theksuarԇ seԇ numriԇ iԇ njerëzveԇ tëԇ cilëtԇ poԇ

vizitojnëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ rriturԇ meԇ 24%ԇ mesatarishtԇ ngaԇ vitiԇ nëԇ vitԇ qëԇ ngaԇ

momentiԇ iԇ prezantimitԇ tëԇ tyreԇ përԇ herëԇ tëԇ parë.ԇ Tëԇ gjithaԇ këtoԇ fakte,ԇ eԇ bëjnëԇ tëԇ

detyrueshmeԇ qëԇ mediaԇ socialeԇ tëԇ integrohetԇ meԇ shpejtësiԇ edheԇ nëԇ sektorinԇ eԇ biznesitԇ dheԇ

fushatԇ eԇ tyreԇ funksionale.ԇ Mediaԇ Socialeԇ paraqetԇ përmbajtjenԇ nëԇ internetԇ eԇ krijuarԇ

publikishtԇ dheԇ nëԇ dispozicionԇ përԇ përdoruesitԇ përfundimtarë.ԇ Kjoԇ formëԇ ështëԇ dukeԇ uԇ bërëԇ

njëԇ ngaԇ mjetetԇ kryesoreԇ tëԇ përdoruraԇ përԇ përhapjenԇ eԇ informacionitԇ mesԇ konsumatorëve.ԇ

Bloget,ԇ faqetԇ eԇ rrjeteveԇ sociale,ԇ botaԇ virtualeԇ oseԇ projektetԇ bashkëpunuese;ԇ përfaqësojnëԇ

kontekstetԇ nëԇ tëԇ cilëtԇ grupetԇ eԇ njerëzveԇ krijojnëԇ dheԇ ndajnëԇ përmbajtjeԇ brendaԇ dheԇ jashtëԇ

rutinaveԇ profesionale.ԇ Përԇ marketerëtԇ kjoԇ dukuriԇ ështëԇ eԇ interesitԇ tëԇ lartë,ԇ dukeԇ qensëԇ seԇ

mediatԇ socialeԇ janëԇ dukeԇ uԇ bërëԇ njëԇ burimԇ iԇ rëndësishëmԇ iԇ shkëmbimitԇ tëԇ informacionitԇ


13

meԇ klientin,ԇ iԇ ndërgjegjësimit,ԇ mbështetjesԇ dheԇ fuqizimitԇ tëԇ tijԇ (Kaplanԇ dheԇ Haenlein,ԇ

2010).ԇ Siԇ pasojëԇ eԇ kësaj,ԇ mediaԇ socialeԇ iԇ lejonԇ bizneseveԇ qëԇ tëԇ angazhohenԇ nëԇ mënyrëԇ

efektiveԇ dheԇ joԇ fortԇ tëԇ kushtueshmeԇ përԇ t’uԇ vënëԇ nëԇ kontaktԇ tëԇ drejtpërdrejtëԇ meԇ klientët,ԇ

dukeԇ arriturԇ niveleԇ tëԇ efikasitetitԇ padyshimԇ mëԇ tëԇ lartaԇ seԇ çdoԇ mjeteԇ tjetërԇ tradicionaleԇ tëԇ

komunikimitԇ marketingԇ (Berthonԇ etԇ al,ԇ 2008).ԇ Kaԇ shumëԇ provaԇ dheԇ shembujԇ seԇ siԇ

kompanitëԇ iԇ përdorinԇ mediatԇ socialeԇ përԇ komunikimԇ mëԇ efikasԇ dheԇ përԇ rezultateԇ mëԇ tëԇ

mira.ԇ Nëԇ vitinԇ 2010,ԇ Facebookԇ kaԇ raportuarԇ 400ԇ milionëԇ përdoruesԇ ngaԇ tëԇ cilëtԇ 1,5ԇ

milionëԇ përdoruesԇ biznesiԇ (Facebook,ԇ 2010).ԇ Prandaj,ԇ marketerëtԇ duhetԇ tëԇ bëhenԇ gjithnjëԇ eԇ

mëԇ tëԇ vetëdijshëmԇ përԇ rëndësinëԇ eԇ këtyreԇ platformaveԇ dheԇ informacionitԇ tëԇ përhapurԇ nëԇ

tërësinëԇ eԇ këtyreԇ mediave.ԇ Kompanitëԇ siԇ Sonyԇ dheԇ Dellԇ kanëԇ përjetuarԇ rritjeԇ tëԇ

drejtpërdrejtëԇ nëԇ shitjeԇ përmesԇ mediaveԇ sociale.

ԇ Nëԇ shkurtԇ tëԇ vititԇ tëԇ kaluar,ԇ Sonyԇ njoftoiԇ seԇ përmesԇ Twitterԇ kishinԇ fituarԇ njëԇ rritjeԇ 1.6ԇ

milionԇ $ԇ nëԇ shitje.ԇ Mëԇ vonë,ԇ nëԇ qershor,ԇ Dellԇ bëriԇ njoftiminԇ seԇ praniaԇ eԇ tyreԇ nëԇ Twitterԇ

kaԇ gjeneruarԇ $ԇ 3ԇ milionԇ dollarëԇ rritjeԇ nëԇ shitje.ԇ Dikushԇ mundԇ tëԇ konstatojë:ԇ “Kjoԇ eԇ gjithaԇ

vlenԇ vetëmԇ përԇ biznesetԇ eԇ mëdha,ԇ tëԇ cilatԇ tashmëԇ kanëԇ njëԇ reputacionԇ tëԇ stabilizuar,ԇ porԇ

kjoԇ nukԇ ndodhԇ meԇ meԇ kompanitëԇ eԇ vogla”.ԇ ԇ Shembujtԇ nëԇ praktikë,ԇ tregojnëԇ tëԇ kundërtën.ԇ

Psh.ԇ nëԇ vitinԇ 2009,ԇ njëԇ këpucëԇ eԇ vogëlԇ eԇ bëriԇ kompaninëԇ kanadezeԇ “Johnԇ Fluevogԇ çizmeԇ

&ԇ Këpucë”ԇ tëԇ raportojëԇ njëԇ rritjeԇ prejԇ 40ԇ përԇ qindԇ nëԇ shitje,ԇ pasiԇ kompaniaԇ filloiԇ

përdoriminԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ marketingԇ nëԇ tëԇ njëjtinԇ vit.ԇ

Dukeԇ qenëԇ seԇ mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ trendԇ mjaftԇ iԇ ri,ԇ endeԇ kaԇ pakԇ studimeԇ nëԇ

dispozicion,ԇ nëԇ rangԇ global.ԇ Kaplanԇ dheԇ Haenlinԇ (2010)ԇ ԇ shpjegojnëԇ rëndësinëԇ eԇ

platformaveԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ ofrojnëԇ disaԇ strategjiԇ tëԇ menaxhimitԇ tëԇ kësajԇ dukurie.ԇ

Këtyreԇ strategjive,ԇ këshillueseԇ nëԇ natyrënԇ eԇ tyre,ԇ uԇ mungonԇ mbështetjaԇ empirikeԇ dheԇ

kështuԇ lënëԇ hapësirëԇ përԇ kërkimeԇ nëԇ tëԇ ardhmen.

Kaԇ disaԇ studimeԇ tëԇ cilatԇ kanëԇ hulumtuarԇ lidhjenԇ direkteԇ apoԇ indirekteԇ ndërmjetԇ përdorimitԇ

tëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ marketiminԇ eԇ markësԇ dheԇ besnikësisëԇ konsumatore.

ԇ “Like”ԇ toԇ Loyalty:ԇ Aԇ studyԇ onԇ whetherԇ orԇ notԇ socialԇ mediaԇ promotionsԇ leadԇ toԇ aԇ

lifetimeԇ ofԇ consumerԇ brandԇ loyalty”ԇ (Meganԇ Fallon)ԇ -ԇ Njëԇ studimԇ iԇ 2012ԇ iԇ ciliԇ bënԇ njëԇ

krahasimԇ tëԇ përdorimitԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ ndërmjetԇ përdoruesveԇ dheԇ kompanive.ԇ

Konkluzioniԇ iԇ punimitԇ ështëԇ seԇ (1)ԇ Mediatԇ mëԇ populloreԇ ndërԇ klientëԇ janë:ԇ Facebookԇ dheԇ


14

Twitterԇ (2)ԇ Kompanitëԇ qëԇ përdorinԇ mediatԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ përdorinԇ analizatԇ eԇ nevojshmeԇ

përԇ tëԇ marrëԇ feedbackԇ ngaԇ përdorimiԇ iԇ mediaveԇ sociale;ԇ (3)ԇ Promocionetԇ eԇ përdoruraԇ ngaԇ

kompanitëԇ janëԇ efektiveԇ nëԇ fitiminԇ eԇ vëmendjesԇ përԇ njëԇ biznes,ԇ porԇ vetëmԇ përԇ atëԇ

promocion;ԇ (3)ԇ Promocionetԇ përmesԇ mediasԇ socialeԇ ndikojnëԇ nëԇ atëԇ qëԇ konsumatorëtԇ

blejnëԇ porԇ nukԇ janëԇ udhëheqëseԇ drejtԇ njëԇ besnikërieԇ afatgjatëԇ tëԇ konsumatorit.ԇ

ԇ “Aԇ studyԇ ofԇ howԇ socialԇ mediaԇ canԇ enhanceԇ customerԇ loyaltyԇ onԇ theԇ Internetԇ Susanneԇ Eԇ

mondԇ Hannaԇ Selling”ԇ (2013)-ԇ Arrinԇ nëԇ përfundiminԇ seԇ kaԇ njëԇ potencialԇ tëԇ madhԇ qëԇ

mediatԇ socialeԇ tëԇ ndikojnëԇ nëԇ besnikërinëԇ konsumatoreԇ nëseԇ komunikimiԇ qëԇ ndodhԇ nëԇ

mediatԇ socialeԇ mesԇ kompanisëԇ dheԇ klientëveԇ bëhetԇ nëԇ mënyrënԇ eԇ duhur.ԇ Sipasԇ studiuesesԇ

dyԇ janëԇ treguesitԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ tëԇ besnikërisëԇ konsumatore:ԇ besimiԇ dheԇ rekomandimi.ԇ

Konkluzioniԇ iԇ punimitԇ ështëԇ seԇ kompanitëԇ duhetԇ tëԇ fokusohenԇ eԇ tëԇ flasinԇ meԇ

konsumatorëtԇ eԇ tyreԇ dheԇ joԇ t’uԇ flasinԇ konsumatorëveԇ tëԇ tyre.,ԇ bashkëveprimiԇ nëԇ medianԇ

socialeԇ taԇ jepԇ njëԇ mundësiԇ tëԇ tillë.ԇ

ԇ “Theԇ effectԇ ofԇ socialԇ mediaԇ onԇ brandԇ loyalty”ԇ (Jafarԇ Mousavi,ԇ Hadiԇ Shokouhianԇ Rad,ԇ

Nematollahԇ Asayesh;ԇ 2015)ԇ -ԇ Kyԇ punimԇ hulumtonԇ faktorëtԇ qëԇ ndikojnëԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ

klientëveԇ ndajԇ markësԇ nëԇ medianԇ socialeԇ meԇ njëԇ rastԇ studimiԇ tëԇ Samsung-ut.ԇ Siԇ

konkluzion,ԇ komunitetiԇ iԇ markësԇ iԇ bazuarԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ poԇ përpiqetԇ tëԇ sigurojëԇ dheԇ tëԇ

promovojëԇ avantazhetԇ eԇ tijԇ teԇ anëtarëtԇ eԇ këtyreԇ mediaveԇ përԇ tëԇ lehtësuarԇ ndarjenԇ eԇ

informacionitԇ dheԇ përԇ tëԇ përmirësuarԇ marrëdhënietԇ meԇ klientëtԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ këtoԇ

marrëdhënieԇ tëԇ integrohenԇ meԇ markën,ԇ produktet,ԇ korporatatԇ dheԇ klientëtԇ eԇ tjerë.ԇ Këtoԇ

marrëdhënieԇ tëԇ përmirësuaraԇ rezultojnëԇ nëԇ rritjeԇ tëԇ besnikërisëԇ ndajԇ markës.ԇ Nëԇ

përmbledhje,ԇ rezultatetԇ eԇ këtijԇ studimiԇ tregojnëԇ seԇ mediaԇ socialeԇ mundԇ tëԇ sigurojëԇ njëԇ

mjedisԇ përԇ markatԇ qëԇ tëԇ arrijnëԇ rezultatetԇ eԇ dëshiruaraԇ nëԇ komunitetinԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ

qëԇ është:ԇ arritjaԇ eԇ njëԇ numriԇ mëԇ tëԇ madhԇ tëԇ konsumatorëveԇ besnikë.ԇ

Ashtiԇ sikurseԇ mundԇ tëԇ vërehet,ԇ kaԇ rezultateԇ kontradiktoreԇ gjatëԇ vërtetimitԇ nëseԇ përdormiԇ iԇ

marketingutԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ influenconԇ besnikërinëԇ konsumatoreԇ ndajԇ markës.ԇ

I.2ԇ Studimeԇ tëԇ Rëndësishmeԇ nëԇ Shqipëri

Ashtuԇ sikurseԇ nëԇ paragrafëtԇ mëԇ sipër,ԇ studimetԇ nëԇ rangԇ globalԇ rrethԇ marketingutԇ nëԇ

mediatԇ socialeԇ tëԇ markave,ԇ janëԇ shumëԇ tëԇ reduktuaraԇ dheԇ nëԇ fazëԇ embrionale.ԇ Edheԇ nëԇ

Shqipëriԇ vjenԇ eԇ njëjtaԇ gjë,ԇ porԇ nëԇ niveleԇ akomaԇ mëԇ tëԇ ulta.ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ nukԇ kaԇ


15

studimeԇ tëԇ mirëfilltaԇ tëԇ mëparshme,ԇ tëԇ cilatԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ drejtëpërdrejtëԇ masinԇ efektetԇ eԇ

marketingutԇ tëԇ bizneseveԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ nëԇ performancënԇ eԇ këtyreԇ bizneseve.ԇ Mëԇ

poshtëԇ renditenԇ tematԇ tëԇ cilatԇ trajtojnëԇ temaԇ tëԇ ngjashmeԇ dheԇ njëԇ paraqitjeԇ eԇ shkurtërԇ eԇ

atyreԇ seԇ çfarëԇ trajtojnë.

Objektivԇ iԇ këtijԇ punimiԇ ështëԇ tëԇ ofrojëԇ elementëtԇ thelbësorëԇ përԇ t’iԇ shtyrëԇ ndërmarrjetԇ tëԇ

investojnëԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ dukeԇ mbajturԇ gjithnjëԇ mirëԇ parasyshԇ seԇ cilëtԇ janëԇ objektivatԇ

specifikëԇ qëԇ ajoԇ vetëԇ mendonԇ tëԇ arrijë.ԇ Tëԇ mësoshԇ t’iԇ analizoshԇ tëԇ dhënatԇ dheԇ t’iԇ

shfrytëzoshԇ nëԇ mënyrënԇ eԇ duhurԇ mundԇ tëԇ jetëԇ hapiԇ iԇ parëԇ drejtԇ suksesit.

Nëԇ puniminԇ “Aplikimiԇ iԇ Tregtisëԇ Elektronikeԇ teԇ Biznesetԇ eԇ Voglaԇ dheԇ tëԇ Mesme,ԇ Rastԇ

Studimor:ԇ Rrethiԇ iԇ Tiranës”ԇ (Ndregjoni,ԇ 2014),ԇ janëԇ treguarԇ përvojatԇ ԇ teorikeԇ ԇ dheԇ ԇ

praktikeԇ ԇ tëԇ ԇ adaptimitԇ ԇ tëԇ ԇ teknologjisëԇ sëԇ tregtisëԇ elektronike.ԇ Nëԇ tëԇ merrenԇ nëԇ

konsideratëԇ faktorëtԇ qëԇ ndikojnëԇ nëԇ adaptiminԇ eԇ tregtisëԇ elektronikeԇ siԇ dheԇ përfitimetԇ qëԇ

kanëԇ kompanitëԇ eԇ voglaԇ dheԇ tëԇ mesmeԇ ԇ ngaԇ ԇ aplikimiԇ iԇ ԇ këtijԇ ԇ adaptimi.ԇ ԇ Përԇ ԇ tëԇ ԇ

realizuarԇ ԇ këtëԇ ԇ ështëԇ ԇ bërëԇ ԇ rishikimiԇ ԇ iԇ ԇ disaԇ ԇ modeleveԇ ԇ tëԇ ԇ adaptimitԇ ԇ përԇ ԇ tëԇ ԇ

kuptuarԇ ԇ seԇ ԇ cilëtԇ ԇ janëԇ ԇ faktorëtԇ ԇ kryesorëԇ ԇ qëԇ ԇ nxisinԇ ԇ adaptiminԇ eԇ këtijԇ aplikimiԇ dheԇ

cilatԇ janëԇ përfitimetԇ eԇ marra.ԇ Kjoԇ temëԇ kaԇ natyrëԇ sasioreԇ dukeԇ hulumtuarԇ ndikiminԇ eԇ

tregëtisëԇ elektronikeԇ nëԇ performancënԇ financiareԇ tëԇ firmës.ԇ Temaԇ nukԇ adresonԇ nëԇ mënyrëԇ

tëԇ izoluarԇ ndikiminԇ qëԇ marketimiԇ onԇ lineԇ kaԇ nëԇ performancënԇ eԇ firmës,ԇ edheԇ nëԇ

indikatorëԇ tëԇ tjerëԇ përveçԇ indikatorëveԇ financiarë.

1. “Sinergjiaԇ qëԇ krijohetԇ ngaԇ ndërveprimiԇ iԇ Marketingutԇ tëԇ Marrëdhënieveԇ meԇ

Marketingunԇ nëԇ Internet.ԇ Rastiԇ iԇ Industrisëԇ Bankareԇ Shqiptare”ԇ (MYFTARAJ,ԇ 2014)ԇ

ështëԇ njëԇ punimԇ iԇ ciliԇ propozonԇ ԇ ԇ njëԇ ԇ ԇ modelԇ ԇ ԇ qëԇ ԇ ԇ shpjegonԇ ԇ ԇ ndërvepriminԇ ԇ ԇ eԇ ԇ ԇ

marketingutԇ ԇ ԇ tëԇ marrëdhënieveԇ ԇ meԇ ԇ marketingunԇ ԇ nëԇ ԇ internet,ԇ ԇ dukeԇ ԇ marrëԇ ԇ nëԇ ԇ

konsideratëԇ ԇ disaԇ ԇ variablaԇ shpjeguesԇ ԇ ԇ si:ԇ kënaqësiaԇ ԇ ԇ konsumatore,ԇ ԇ ԇ komunikimi,ԇ ԇ ԇ

databaseԇ ԇ ԇ (bazaԇ ԇ ԇ eԇ ԇ ԇ tëԇ ԇ ԇ dhënave),ԇ besnikëriaԇ ԇ konsumatore,ԇ ԇ jetëgjatësia,ԇ ԇ

rekomandimiԇ ԇ dheԇ ԇ mbajtjaԇ ԇ konsumatore.ԇ ԇ Njëԇ ԇ rastԇ studimorԇ ԇ iԇ ԇ bankaveԇ ԇ tëԇ ԇ

nivelitԇ ԇ tëԇ ԇ dytëԇ ԇ qëԇ ԇ operojnëԇ ԇ nëԇ ԇ sektorinԇ ԇ bankarԇ ԇ shqiptar,ԇ ԇ ështëԇ paraqiturԇ ԇ përԇ ԇ

tëԇ ԇ dëshmuarԇ ԇ konceptetԇ ԇ teorike.ԇ Pavarësishtԇ seԇ temëԇ ështëԇ eԇ vititԇ tëԇ shkuar,ԇ trajtonԇ

praninëԇ eԇ markësԇ nëԇ internetԇ nëԇ përgjithësiԇ dheԇ joԇ tëԇ fokusuarԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ .


16

2. Ekzistencaԇ eԇ Travelԇ Magazineԇ ԇ Revistaԇ Shqiptareԇ eԇ Turizmitԇ Rajonalԇ “Marketinguԇ

Meԇ Kostoԇ 0ԇ Nëԇ Rrjetinԇ Socialԇ Online”,ԇ (Licaj,ԇ 2012).ështëԇ njëԇ punimԇ iԇ ciliԇ nëԇ

mënyrëԇ direkteԇ adresonԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ Shqipëri.ԇ Sipasԇ sajԇ nukԇ

janëԇ tëԇ paktaԇ strukturatԇ akomodueseԇ shqiptare,ԇ qëԇ nëpërmjetԇ profilitԇ tëԇ tyreԇ arrijnëԇ

tëԇ mbajnëԇ tëԇ informuarԇ nëԇ kohëԇ realeԇ klientëtԇ Mundԇ tëԇ përmendjaԇ shumë,ԇ prejԇ tyreԇ

qëԇ meԇ karizmën,ԇ meԇ mënyrënԇ eԇ ndezjesԇ sëԇ debatit,ԇ pseԇ joԇ disaԇ herëԇ dheԇ realizimitԇ

tëԇ sondazheve,ԇ kanëԇ mundurԇ tëԇ krijojnëԇ online,ԇ njëԇ klientelëԇ qëԇ tashmëԇ pakԇ ngaԇ

kureshtja,ԇ pakԇ ngaԇ komentetԇ ԇ mendojnëԇ tëԇ shndrerrohenԇ nëԇ klientëtԇ eԇ tyreԇ realë.ԇ

Dheԇ nukԇ janëԇ tëԇ paktaԇ rastet,ԇ kurԇ përԇ publicitetinԇ tashmëԇ mendojnëԇ klientët,ԇ meԇ

“tag”ԇ nëԇ fototԇ eԇ profilit.ԇ Punimiԇ ështëԇ njëԇ artikullԇ nëԇ njëԇ gazetëԇ dheԇ joԇ punimԇ

akademik.ԇ Sondazhetԇ eԇ paraqituraԇ nëԇ tëԇ janëԇ minimaliste.ԇ

3. Punimi:ԇ “Marketinguԇ nëԇ internet.ԇ vlerësimiԇ iԇ shërbimeveԇ elektronikeԇ nëԇ website-etԇ

eԇ agjensiveԇ turistike.ԇ rastiԇ iԇ shqipërisë.”(ԇ Theodhori,ԇ 2013),ԇ kaԇ nëԇ fokusԇ marketingԇ

nëԇ ԇ internetԇ ԇ dheԇ ԇ vlerësiminԇ ԇ eԇ ԇ shërbimeveԇ elektronikeԇ nëԇ sektorinԇ eԇ agjensiveԇ

turistike.ԇ Qëllimiԇ ԇ kryesorԇ ԇ iԇ ԇ këtijԇ ԇ studimiԇ ështëԇ tëԇ eksplorojëԇ fushënԇ ԇ eԇ ԇ

marketingutԇ ԇ nëԇ internetԇ ԇ dheԇ shërbimetԇ elektronikeԇ ԇ tëԇ ofruarԇ ԇ nëԇ ԇ website-etԇ ԇ eԇ ԇ

agjensiveԇ ԇ turistikeԇ ԇ nëԇ Shqipëri,ԇ praԇ tëԇ sigurojëԇ njëԇ kuptimԇ mëԇ tëԇ mireԇ tëԇ këtijԇ

fenomeni.ԇ Sipasԇ punimit,ԇ shërbimetԇ ԇ elektronikeԇ ԇ nëԇ ԇ sektorinԇ ԇ eԇ ԇ agjensiveԇ ԇ

turistikeԇ ԇ nukԇ ԇ janëԇ ԇ njëԇ ԇ fushëԇ ԇ shumëԇ ԇ eԇ studiuar,ԇ prandajԇ kërkohenstudimeԇ tëԇ

mëtejshme.

Dallimiԇ iԇ kësajԇ temeԇ meԇ tematԇ eԇ tjeraԇ qëԇ kanëԇ hulumtuarԇ marketingunԇ eԇ sektoritԇ tëԇ

turizmit:ԇ Nëseԇ studimetԇ eԇ mëparshmeԇ fokusohenԇ teԇ marketinguԇ nëԇ internet,ԇ neԇ fokusohemiԇ

teԇ njëԇ Niecheԇ Marketԇ nëԇ internetԇ -ԇ nëԇ segmentin:ԇ marketingԇ meԇ kostoԇ 0.ԇ (Sigurishtԇ kjoԇ

kostoԇ 0,ԇ ështëԇ kostoԇ monetareԇ nëԇ planԇ direkt,ԇ pasiԇ kostoԇ eԇ fshehurԇ oseԇ eԇ padukshmeԇ

ështëԇ eԇ madhe;ԇ Saԇ ështëԇ kthimi?ԇ Aԇ vlenԇ kyԇ investim?)

I.3ԇ Qëllimiԇ iԇ Studimit

Qëllimiԇ kryesorԇ iԇ këtijԇ punimiԇ ështëԇ tëԇ identifikohenԇ komponentëtԇ ԇ meԇ tëԇ dobishëmԇ tëԇ

marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ industrinëԇ eԇ turizmitԇ nëԇ kontekstinԇ eԇ qytetitԇ tëԇ Vlorës,ԇ

dheԇ tëԇ analizohetԇ performancaԇ eԇ aplikimitԇ tëԇ tyreԇ nëԇ praktikë.ԇ

http://www.albaniantravel.info/AlbanianTravel/item/brunilda-licaj-2


17

Sektoriԇ turistikԇ nëԇ vendinԇ tonëԇ edheԇ pseԇ kaԇ investimeԇ seriozeԇ hasԇ problemeԇ shumëԇ tëԇ

mëdhaԇ tëԇ lidhuraԇ këtoԇ siԇ meԇ anënԇ ekonomikeԇ tëԇ këtijԇ sektoriԇ porԇ edheԇ meԇ anënԇ

organizativeԇ tëԇ tij,ԇ dukeԇ ndikuarԇ nëԇ njëԇ farëԇ mënyreԇ edheԇ cilësinëԇ eԇ shërbimitԇ nëԇ këtëԇ

sektor.ԇ Nëpërmjetԇ identifikimitԇ tëԇ elementëveԇ kryesorԇ dheԇ mënyraveԇ tëԇ aplikimitԇ tëԇ tyreԇ

nëԇ industrinëԇ eԇ turizmit,ԇ joԇ vetëmԇ qëԇ nëԇ njëԇ farëԇ mënyreԇ doԇ tëԇ ndihmojmëԇ sipërmarrësitԇ eԇ

këtijԇ sektoriԇ nëԇ punënԇ eԇ tyreԇ tëԇ përditshme,ԇ porԇ edheԇ doԇ tëԇ forcojԇ prezencënԇ marketingԇ tëԇ

këtyreԇ sipërmarrjeveԇ paԇ shpenzimeԇ tëԇ konsiderueshme.ԇ Vlenԇ përԇ t’uԇ theksuarԇ seԇ anaԇ

financiareԇ eԇ marketimitԇ tëԇ produktitԇ turistikԇ ështëԇ shumëԇ eԇ rëndësishmeԇ nëԇ përcaktiminԇ eԇ

kostoveԇ nëԇ sektorinԇ turistik,ԇ aqԇ mëԇ tepërԇ nëԇ mesԇ tëԇ krizësԇ ekonomikeԇ eԇ cilaԇ poԇ

kapërcehetԇ meԇ shumëԇ vështirësiԇ nëԇ vendinԇ tonë.ԇ Përԇ këtëԇ arsyeԇ dheԇ meԇ qëlliminԇ eԇ

analizimitԇ saԇ mëԇ tëԇ saktëԇ dheԇ identifikiminԇ eԇ elementëveԇ kryesorëԇ dheԇ platformaveԇ tëԇ

ndryshmeԇ tëԇ MMSԇ nëԇ sektorinԇ turistikԇ dheԇ mënyratԇ eԇ aplikimitԇ tëԇ tyreԇ sidomosԇ nëԇ njëԇ

zonëԇ turistikeԇ elitareԇ sikurseԇ ështëԇ Vloraԇ besojԇ seԇ doԇ tëԇ shërbejԇ siԇ përԇ biznesinԇ eԇ këtijԇ

sektoriԇ nëԇ këtëԇ rajonԇ porԇ doԇ tëԇ shtyjԇ tëԇ tjerëԇ studjuesԇ përԇ t’uԇ thelluarԇ pikërishtԇ nëԇ

shtrirjenԇ eԇ këtijԇ studimiԇ pseԇ joԇ edheԇ nëԇ gjithëԇ Shqipërinë.

I.3ԇ Objektivatԇ eԇ Punimit

Qëllimiԇ iԇ përgjithshëmԇ ështëԇ ndarëԇ nëԇ disaԇ objektivaԇ konkretëԇ dheԇ tëԇ matshëm,ԇ tëԇ cilëtԇ

kanëԇ udhëhequrԇ tëԇ gjithëԇ punimin.ԇ

Konkretishtԇ objektivatԇ zbërthehenԇ siԇ nëԇ vijim:ԇ

- Tëԇ identifikohetԇ egzistencaԇ eԇ lidhjesԇ ndërmjetԇ besnikërisëԇ konsumatoreԇ dheԇ tëԇ

kuantifikohetԇ kontributiԇ qëԇ komponentëԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ kanëԇ nëԇ

forciminԇ eԇ besnikërisëԇ ndajԇ markës.ԇ

- Tëԇ analizohetԇ heterogjenitetiԇ nëԇ përgjigjetԇ grupitԇ tëԇ turistëveԇ nëԇ termaԇ tëԇ

perceptimitԇ tëԇ tyreԇ mbiԇ ndikiminԇ eԇ mediasԇ socialeԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ tyreԇ ndajԇ

markës.ԇ

- Tëԇ analizohetԇ heterogjenitetiԇ nëԇ përgjigjetԇ grupitԇ tëԇ kompaniveԇ tëԇ përfshiraԇ nëԇ

industrinëԇ eԇ turizmitԇ nëԇ termaԇ tëԇ perceptimitԇ tëԇ tyreԇ mbiԇ ndikiminԇ eԇ mediasԇ socialeԇ

nëԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatorëveԇ ndajԇ markësԇ sëԇ tyre.ԇ


18

I.4ԇ Pyetjetԇ Eԇ Kërkimit

Nëԇ përgjigjeԇ tëԇ objektivaveԇ tëԇ ԇ mësipërm,ԇ mundԇ tëԇ thuhetԇ seԇ pyetjeveԇ tëԇ cilatԇ uԇ përgjigjetԇ

kyԇ punimԇ janë:ԇ

• Cilëtԇ janëԇ elementëtԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ nëԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ qëԇ

ndikojnëԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatorëveԇ ndajԇ markësԇ dheԇ saԇ ështëԇ kontributiԇ iԇ

tyre?

- Aԇ kaԇ dallimeԇ ndërmjetԇ turistëveԇ nëԇ termaԇ tëԇ perceptimitԇ tëԇ tyreԇ mbiԇ ndikiminԇ eԇ

mediasԇ socialeԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ tyreԇ ndajԇ markës?

- Aԇ kaԇ dallimeԇ ndërmjetԇ kompaniveԇ tëԇ përfshiraԇ nëԇ industrinëԇ eԇ turizmitԇ nëԇ termaԇ tëԇ

perceptimitԇ tëԇ tyreԇ mbiԇ ndikiminԇ eԇ mediasԇ socialeԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatorëveԇ

ndajԇ markësԇ sëԇ tyre?

I.5ԇ Hipotezatԇ Eԇ Kërkimit

Dukeԇ paturԇ parasyshԇ pyetjetԇ eԇ mësipërmeԇ kërkimore,ԇ janëԇ ndërtuarԇ hipotezatԇ eԇ mëposhtmeԇ

tëԇ cilatԇ iԇ përgjigjenԇ pozitivishtԇ këtyreԇ pyetjeve.ԇ

• Hipotezaԇ 1:ԇ Besnikëriaԇ eԇ turistëveԇ ndikohetԇ ngaԇ elementëtԇ dheԇ platformatԇ eԇ

marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale;

• Hipotezaԇ 2:ԇ Kaԇ dallimeԇ ndërmjetԇ grupeveԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ turistëveԇ përԇ saԇ iԇ përketԇ

ndikimitԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale;

• Hipotezaԇ 3:ԇ Kaԇ dallimeԇ tëԇ rëndësishmeԇ ndërmjetԇ kompaniveԇ nëԇ industrinëԇ eԇ

turizmitԇ përԇ saԇ iԇ përketԇ përdorimitԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale

Mbetetԇ përԇ tëԇ testuarԇ këtoԇ hipotezaԇ dheԇ përԇ tëԇ vërtetuarԇ nëseԇ janëԇ tëԇ vërteta,ԇ apoԇ jo.ԇ


19

I.6ԇ Rëndësiaԇ Eԇ Studimit

Mediaԇ Sociale,ԇ sot,ԇ renditetԇ nëԇ mesinԇ eԇ "mundësiveԇ mëԇ tëԇ miraԇ nëԇ dispozicion"ԇ përԇ njëԇ

markëԇ qëԇ tëԇ lidhetԇ meԇ konsumatorët.ԇ Mediaԇ Socialeԇ ështëԇ mjetiԇ mëԇ iԇ mirëԇ përԇ socializim.ԇ

Mediaԇ eԇ reԇ fitonԇ besiminԇ eԇ konsumatorëveԇ dukeԇ uԇ lidhurԇ meԇ taԇ nëԇ njëԇ nivelԇ mëԇ tëԇ

thellë.ԇ Marketinguԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ vizioniԇ iԇ riԇ përԇ disaԇ ngaԇ markatԇ mëԇ tëԇ

fuqishmeԇ botërore,ԇ tashmëԇ prejԇ disaԇ vitesh.ԇ Marketerëtԇ janëԇ dukeԇ marrëԇ parasyshԇ shumëԇ

mundësiԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ përdorimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ kanëԇ filluarԇ tëԇ zbatojnëԇ

iniciativaԇ tëԇ reja,ԇ nëԇ njëԇ normëԇ mëԇ tëԇ lartëԇ seԇ kurrëԇ mëԇ parë.ԇ Marketinguԇ nëpërmjetԇ

mediaveԇ socialeԇ dheԇ biznesetԇ qëԇ iԇ përdorinԇ atoԇ janëԇ bërëԇ mëԇ tëԇ sofistikuara.ԇ Asnjëԇ biznesԇ

nukԇ mundԇ tëԇ përballojëԇ tëԇ mosԇ ketëԇ praniԇ nëԇ rrjetetԇ sociale,ԇ nëseԇ konkurrentiԇ poԇ bënԇ bujëԇ

meԇ produktetԇ dheԇ shërbimetԇ eԇ saj.ԇ Shpërthimiԇ iԇ fenomenitԇ tëԇ mediaveԇ socialԇ mediaԇ ështëԇ

intensiveԇ dheԇ ritmiԇ meԇ tëԇ cilinԇ atoԇ janëԇ nëԇ rritjeԇ ështëԇ marramendës.ԇ

Kompanitëԇ globaleԇ tashmëԇ eԇ kanëԇ pranuarԇ marketingunԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ siԇ njëԇ platformëԇ

tëԇ mundshmeԇ tëԇ marketingut,ԇ dheԇ iԇ kanëԇ përdorurԇ risitëԇ përԇ tëԇ fuqizuarԇ fushatatԇ eԇ tyreԇ

reklamueseԇ meԇ marketingunԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ Edheԇ nëԇ vendinԇ tonëԇ kjoԇ poԇ kthehetԇ nëԇ

mënyrëԇ instiktiveԇ nëԇ njëԇ trendԇ tëԇ riԇ tëԇ tëԇ bëritԇ promocion.

Mëԇ poshtëԇ renditenԇ nëԇ mënyrëԇ mëԇ tëԇ përmbledhurԇ arsyetԇ pseԇ kjoԇ temëԇ ështëԇ eԇ

rëndësishmeԇ tëԇ adresohet.ԇ

1. Mungesaԇ eԇ studimeveԇ mbiԇ rolinԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ Turizëmԇ nëԇ

vëndinԇ tonë;

2. Prirjaԇ mëԇ eԇ reԇ nëԇ fushënԇ eԇ marketingutԇ dheԇ kthimiԇ iԇ vëmendjesԇ sëԇ biznesitԇ ngaԇ

mënyratԇ eԇ rejaԇ tëԇ bëritԇ marketing;

3. Kyԇ studimԇ mundԇ tëԇ shërbejëԇ siԇ pikënisjeԇ përԇ studimeԇ mëԇ tëԇ thelluaraԇ nëԇ fushënԇ eԇ

Marketingutԇ tëԇ Mediaveԇ Socialeԇ nëԇ Sektorinԇ eԇ Turizmit.

I.7ԇ Strukturaԇ eԇ punimit:ԇ Kyԇ punimԇ përbëhetԇ prejԇ pesëԇ kapitujsh.ԇ


20

Nëԇ kapitullinԇ hyrësԇ paraqiten:ԇ Kontekstԇ Iԇ Përgjithshëmԇ Iԇ Studimitԇ nëԇ tëԇ cilënԇ bëhetԇ

evidenteԇ seԇ saԇ rëndësiԇ kaԇ marrëԇ nëԇ botënԇ eԇ sotmeԇ pikërisht,ԇ marketimiԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ

sociale.ԇ Mëԇ tej,ԇ analizohenԇ shkurtimishtԇ dheԇ nëԇ mënyrëԇ kritikeԇ disaԇ studimeԇ tëԇ mëparshmeԇ

tëԇ cilatԇ kanëԇ paturԇ rëndësiԇ përԇ kontekstinԇ eԇ temës,ԇ disaԇ prejԇ tëԇ cilaveԇ janëԇ kryerԇ edheԇ nëԇ

Shqipëri.ԇ Nëԇ vijim,ԇ Qëllimi,ԇ Objektivatԇ eԇ Punimit,ԇ Pyetjet,ԇ hipotezatԇ kërkimoreԇ

prezantohenԇ nëԇ lidhjeԇ organikeԇ meԇ njeraԇ tjetrën,ԇ Nëԇ fundԇ riformulohetԇ edheԇ njëherëԇ

rëndësiaԇ eԇ punimit.ԇ

Nëԇ kapitullinԇ eԇ dytëԇ bëhetԇ analizimiԇ iԇ literaturësԇ relevanteԇ tëԇ fushës.ԇ Fillimishtԇ jepenԇ

perkufizimetԇ eԇ termaveԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ tëԇ punimit,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ “marketingԇ inboundԇ dheԇ

outbound”,ԇ marketingԇ iԇ mediasԇ socialeԇ etj.ԇ Mëԇ tej,ԇ analizaԇ ështëԇ thelluarԇ nëԇ punimeԇ

empirtikeԇ qëԇ kërkojnëԇ tëԇ zbulojnëԇ rëndësinëԇ eԇ marketingutԇ nëԇ mendiatԇ socialeԇ nëԇ vetveteԇ

dheԇ nëԇ industrinëԇ eԇ turizmitԇ nëԇ veçanti.ԇ ԇ Argumentiԇ kryesorԇ teorikԇ ështëԇ rendesiaԇ qeԇ kaԇ

permbajtjaԇ neԇ mediatԇ sociale,ԇ joԇ vetemԇ numriԇ iԇ pelqimeve,ԇ “Like”,ԇ dheԇ vizitaveԇ porԇ

sidomosԇ aktivitetetԇ eԇ shperndarjesԇ seԇ informacionit,ԇ perputhjaԇ meԇ strategjineԇ dheԇ synimetԇ

kryesoreԇ teԇ kompaniseԇ siԇ dheԇ lidhjaԇ meԇ besnikerineԇ eԇ matjetԇ neԇ mediatԇ sociale.

Nëԇ kapitullinԇ eԇ tretëԇ bëhetԇ zbërthimiԇ metodologjikԇ iԇ punimit.ԇ Nëԇ tëԇ analizohenԇ dheԇ

prezantohenԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ detajuar:ԇ instrumentiԇ iԇ mbledhjesԇ sëԇ tëԇ dhënave,ԇ pyetësoriԇ përԇ

konsumatorëtԇ dheԇ hotele,ԇ përshkrimiԇ iԇ masësԇ sëԇ zgjedhjes,ԇ numriԇ iԇ përshtatshëmԇ iԇ

pjesëmarrësve,ԇ dizenjimiԇ iԇ masësԇ sëԇ zgjedhjesԇ dheԇ procesiԇ iԇ pilotimit,ԇ kontaktimiԇ meԇ

pjesëmarrësit,ԇ dizenjimiԇ iԇ studimit,ԇ konstruktiԇ iԇ variablave,ԇ modelimiԇ teorik,ԇ matjaԇ eԇ

variablave,ԇ avantazhetԇ dheԇ disavantazhetԇ emetodologjisë.

Nëԇ kapitullinԇ eԇ rezultateveԇ bëhetԇ interpretimiԇ iԇ tëԇ dhënaveԇ tëԇ grumbulluaraԇ nëpërmjetԇ

prezantimitԇ tëԇ dyԇ ekuacioneveԇ tëԇ regresionitԇ sipasԇ dyԇ grupeveԇ tëԇ tëԇ pyeturveԇ nëԇ studim.ԇ

Mëԇ tejԇ krahasohenԇ këtoԇ regresioneԇ përԇ rezultateԇ mëԇ tëԇ thelluara.ԇ Nëԇ fundԇ adresohenԇ

hendekëtԇ eԇ realizimitԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ ngaԇ pjesëmarrësitԇ nëԇ studim.ԇ

Gjithashtu,ԇ aksesohetԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ detajuarԇ edheԇ intervistaԇ cilësoreԇ drejtuarԇ menaxherëveԇ

tëԇ hoteleveԇ pjesëmarrëseԇ nëԇ studim.ԇ

Nëԇ fund,ԇ iԇ rikthehemiԇ hipotezaveԇ tëԇ punimitԇ përԇ tëԇ nxjerrëԇ konkluzionetԇ përkatëseԇ dukeԇ iuԇ

referuarԇ rezultateveԇ tëԇ arrituraԇ nëԇ kapitullinԇ paraardhës.ԇ


21

KAPITULLIԇ 2.ԇ ANALIZAԇ Eԇ LITERATURËS

II.1ԇ Përqasjaԇ Konceptuale:ԇ Përkufizimeԇ Dheԇ Definicione

II.1.1ԇ Marketinguԇ Outbound

Marketingutԇ outboundԇ ështëԇ procesiԇ proaktivԇ iԇ gjetjesԇ sëԇ klientëveԇ potencialëԇ dheԇ

motivimitԇ tëԇ tyreԇ përԇ tëԇ blerëԇ produktetԇ dheԇ shërbimetԇ eԇ kompanive.ԇ Kjoԇ ështëԇ njëԇ formëԇ

tradicionaleԇ eԇ marketingutԇ qëԇ përfshinԇ promoviminԇ eԇ mallraveԇ përԇ konsumatorëtԇ qëԇ nukԇ

poԇ iԇ kërkojnëԇ nëԇ mënyrëԇ aktiveԇ këtoԇ tëԇ mira.ԇ Teknikatԇ eԇ marketingutԇ outboundԇ përfshijnëԇ

mediatԇ televiziveԇ dheԇ reklamatԇ radiofonike,ԇ gazetatԇ dheԇ reklamatԇ nëԇ revista,ԇ telemarketing,ԇ

shfaqjeԇ tregtare,ԇ postëԇ direkteԇ (elektronikeԇ dheԇ letër)ԇ dheԇ aktivitetetԇ eԇ Marrëdhënieveԇ meԇ

Publikunԇ (Daugherty,ԇ Eastin,ԇ Bright;ԇ 2008).ԇ Marketinguԇ outboundԇ kaԇ njëԇ historiԇ tëԇ gjatëԇ

suksesiԇ dheԇ zakonishtԇ jepԇ rezultateԇ mëԇ tëԇ shpejtaԇ seԇ marketinguԇ inbound.ԇ Përԇ fatԇ tëԇ keq,ԇ

ajoԇ kaԇ dobësitëԇ eԇ saj:ԇ Reklamatԇ dheԇ telemarketinguԇ mundԇ tëԇ jenëԇ tëԇ shtrenjta.ԇ Përveçԇ

kësaj,ԇ marketinguԇ outboundԇ ështëԇ iԇ lodhshëmԇ përԇ konsumatorët.ԇ Nëԇ shumëԇ raste,ԇ

kompaniaԇ përpiqetԇ tëԇ shesëԇ mallraԇ dheԇ shërbimeԇ përԇ njerëzitԇ qëԇ nukԇ kanëԇ interesԇ nëԇ to.ԇ

Kjoԇ kaԇ çuarԇ nëԇ shumëԇ përpjekjeԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorëveԇ përԇ tëԇ bllokuarԇ teknikatԇ eԇ

marketingutԇ outbound,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ bllokimԇ iԇ thirrjeve,ԇ filtraԇ përԇ postënԇ eԇ padëshiruarԇ nëԇ

internetԇ (spam)ԇ dheԇ bllokuesԇ përԇ ndërfaqetԇ vizualeԇ (popup).ԇ Gjithçkaԇ mëԇ sipërԇ eԇ bënԇ tëԇ

vështirëԇ pjesëmarrjenԇ nëԇ segmentetԇ eԇ tregutԇ (Campbell,ԇ Pitt,ԇ Parent,ԇ Berthon;ԇ 2011).ԇ

II.1.2ԇ Marketinguԇ Inbound

Marketinguԇ inboundԇ përbëhetԇ ngaԇ përpjekjetԇ promovueseԇ qëԇ përqëndrohenԇ nëԇ garantiminԇ

qëԇ klientëtԇ doԇ eԇ gjejnëԇ kompaninë.ԇ Idejaԇ ështëԇ qëԇ tëԇ merrenԇ hapaԇ proaktivëԇ përԇ tëԇ sjellëԇ

klientëtԇ potencialëԇ nëԇ kompaniԇ siԇ dheԇ përԇ t’iԇ motivuarԇ ataԇ qëԇ tëԇ blejnëԇ mallraԇ dheԇ

shërbimeԇ përԇ shkakԇ tëԇ cilësisëԇ dheԇ përmbajtjesԇ qëԇ kompaniaԇ shfaqԇ nëԇ formateԇ tëԇ

ndryshmeԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Teknikatԇ eԇ marketingutԇ inboundԇ përfshijnë:ԇ Tëԇ ashtuԇ

quajturinԇ Ditarԇ Personalԇ iԇ ciliԇ hidhetԇ nëԇ internetԇ përԇ konsumimԇ (diskutim)ԇ publikԇ

(Blogging),ԇ artikuj,ԇ workingpapers,ԇ Motorëtԇ eԇ kërkimitԇ qëԇ janëԇ nëԇ vetveteԇ njëԇ zonëԇ kuԇ

ndërtohenԇ dheԇ zhvillohenԇ faqetԇ internetԇ meԇ qëllimԇ përmirësiminԇ eԇ mënyrës,ԇ nëpërmjetԇ tëԇ

cilësԇ kërkohenԇ informacioneԇ tëԇ ndryshmeԇ (SEO,ԇ searchԇ engineԇ optimization),ԇ video,ԇ dheԇ

mediatԇ socialeԇ siԇ LinkedIn,ԇ Facebookԇ dheԇ Twitter.ԇ


22

Marketinguԇ Inboundԇ kaԇ avantazhinԇ eԇ tëԇ qënitԇ shumëԇ mëԇ pakԇ iԇ shtrenjtëԇ përԇ t’uԇ zbatuarԇ seԇ

marketingutԇ outbound.ԇ Nëԇ fakt,ԇ kompanitëԇ mundԇ tëԇ drejtojnëԇ njëԇ fushatëԇ tëԇ suksesshmeԇ tëԇ

marketingutԇ inbound,ԇ paԇ shpenzuarԇ asnjëԇ qindarkë.ԇ Kompaniaԇ ështëԇ gjithashtuԇ nëԇ gjendjeԇ

tëԇ ofrojëԇ përmbajtjeԇ tëԇ vlefshmeԇ përԇ klientëtԇ eԇ mundshëmԇ dheԇ përԇ tëԇ shpërndarëԇ

informacionԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ biznesinԇ eԇ tyreԇ nëԇ njëԇ mënyrëԇ joԇ bezdisëse.ԇ Kjoԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ

përfitimetԇ mëԇ tëԇ mëdhaԇ tëԇ marketingutԇ inbound.ԇ Marketinguԇ Inboundԇ mendohetԇ tëԇ jetëԇ njëԇ

formëԇ mëԇ eԇ mirëpriturԇ eԇ promovimitԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorëve,ԇ sepseԇ kompaniaԇ nëpërmjetԇ

kësajԇ tëԇ fundit,ԇ poԇ siguronԇ njëԇ përmbajtjeԇ tëԇ vlefshmeԇ nëԇ krahasimԇ meԇ ofriminԇ eԇ njëԇ

shitjejeԇ tëԇ imponuar.ԇ

Sigurisht,ԇ marketinguԇ inboundԇ kaԇ dobësitëԇ eԇ tijԇ si.ԇ Pavarësishtԇ avantazhitԇ tëԇ kostosԇ sëԇ ulëtԇ

nëԇ termaԇ tëԇ implementimit,ԇ marketinguԇ inboundԇ kaԇ kostoԇ relativishtԇ tëԇ konsiderueshmeԇ nëԇ

termaԇ tëԇ kohësԇ sëԇ nevojshmeԇ përԇ realiziminԇ dheԇ menaxhiminԇ eԇ duhurԇ tëԇ kësajԇ metodeԇ

marketingԇ ԇ (Haigh,ԇ Brubaker,ԇ Whiteside;ԇ 2013)ԇ ".ԇ ԇ ԇ Konkretisht,ԇ kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ

zhvillimiԇ dheԇ mbajtjaԇ eԇ njëԇ blogu,ԇ shkrimiԇ iԇ artikujve,ԇ krijimiԇ iԇ videoveԇ dheԇ mbajtjaԇ eԇ njëԇ

pranieԇ tëԇ qëndrueshmeԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ kërkonԇ impenjimԇ intensivԇ kohorԇ ngaԇ anaԇ eԇ

kompanisë,ԇ sidomosԇ kurԇ krahasohetԇ meԇ kohënԇ eԇ nevojshmeԇ përԇ shumicënԇ eԇ fushataveԇ tëԇ

marketingutԇ outboundԇ (Heinonen,ԇ 2011;ԇ Harrisԇ dheԇ Dennis,ԇ 2011).ԇ Njëԇ tjetërԇ dobësiԇ eԇ

marketingutԇ inboundԇ ështëԇ seԇ ajoԇ mundԇ tëԇ kërkojëԇ njëԇ kohëԇ mëԇ tëԇ gjatëԇ joԇ vetëmԇ përԇ tëԇ

ngriturԇ strategjitëԇ marketingԇ porԇ edheԇ përԇ tëԇ arriturԇ suksesin.ԇ

II.1.3ԇ Marketinguԇ Iԇ Mediaveԇ Socialeԇ Siԇ Njëԇ Pjesëԇ Eԇ Rëndësishmeԇ Eԇ Marketingutԇ

Inbound

Mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ termԇ iԇ përdorurԇ (relativishtԇ vonë)ԇ përԇ tëԇ përshkruarԇ tërësinëԇ eԇ

ndërveprimeveԇ nëԇ internet,ԇ shumëԇ prejԇ tëԇ cilaveԇ mundԇ tëԇ jenëԇ tëԇ dobishmeԇ përԇ fushataԇ

marketing,ԇ nëseԇ përdorenԇ siçԇ duhetԇ (Singh,ԇ Veronԇ dheԇ Cullinanelԇ 2008).ԇ Dukeԇ përdorurԇ

formatԇ eԇ ndryshmeԇ nëԇ dispozicion,ԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ përdorenԇ mediatԇ socialeԇ përԇ tëԇ

përhapurԇ ndërgjegjësiminԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ produktetԇ dheԇ shërbimet,ԇ përԇ tëԇ ԇ siguruarԇ njëԇ

mënyrëԇ tëԇ thjeshtëԇ qëԇ mbështetësitԇ tëԇ kontaktojnëԇ oseԇ eԇ thënëԇ ndrysheԇ ndjekinԇ fushatatԇ

marketing,ԇ përԇ tëԇ ndërvepruarԇ meԇ mbështetësit,ԇ bashkërenduarԇ ngjarjet,ԇ tërhequrԇ investitorëԇ

dheԇ reduktuarԇ nevojënԇ përԇ tëԇ përdorurԇ mediatԇ tradicionaleԇ siԇ mjetԇ përԇ tëԇ arriturԇ

konsumatorëtԇ


23

Cilatԇ janëԇ mediatԇ sociale?ԇ Mediatԇ socialeԇ përfshijnëԇ njëԇ gamëԇ tëԇ teknologjiveԇ tëԇ

informacionitԇ dheԇ tëԇ komunikimitԇ tëԇ përdoruraԇ përԇ shkëmbiminԇ eԇ informacionitԇ dheԇ tëԇ

mendimeve,ԇ shpeshԇ nëpërmjetԇ lidhjeveԇ tëԇ qartaԇ meԇ njerëzԇ apoԇ grupeԇ tëԇ tjera.ԇ

Atoԇ përfshijnë:ԇ (1)ԇ website-tԇ interaktiveԇ qëԇ përdorinԇ teknikaԇ "Webԇ 2.0"ԇ përԇ tëԇ inkurajuarԇ

përmbajtjenԇ dheԇ angazhiminԇ eԇ kontributitԇ tëԇ përdoruesve.ԇ (2)ԇ Blog-etԇ (psh.ԇ Gazetatԇ

publike)ԇ qëԇ iԇ lejojnëԇ kujtdoԇ tëԇ raportojëԇ oseԇ komentojëԇ lajmeԇ dheԇ ngjarjeԇ

Shërbimetԇ Mikro-Bloggingԇ siԇ Twitterԇ qëԇ bëjnëԇ tëԇ mundurԇ botiminԇ eԇ menjëhershëmԇ tëԇ

mesazheveԇ tëԇ shkurtraԇ meԇ tëԇ cilatԇ përdoruesitԇ eԇ tjerëԇ mundԇ tëԇ regjistrohen.ԇ (3)ԇ Shërbimetԇ

eԇ ndarjesԇ sëԇ fotoveԇ dheԇ videoveԇ siԇ Flickrԇ apoԇ YouTubeԇ qëԇ lejojnëԇ përdoruesitԇ tëԇ

publikojnëԇ materialeԇ qëԇ ataԇ kanëԇ prodhuar.

Nëԇ botiminԇ “Theԇ Networkԇ Society:ԇ Socialԇ Aspectsԇ ofԇ Newԇ Media”ԇ (Dijk,ԇ 2006)ԇ mundԇ tëԇ

ndiqetԇ arsyetimiԇ iԇ mëposhtëm:ԇ Mediaԇ socialeԇ nukԇ ështëԇ triԇ gjëra.ԇ Sëԇ pari,ԇ Marketinguԇ iԇ

Mediaveԇ Socialeԇ (Socialԇ Mediaԇ Marketing,ԇ MMS),ԇ nukԇ ështëԇ njëԇ formëԇ eԇ lirëԇ dheԇ eԇ lehtëԇ

eԇ bërjesԇ sëԇ fushatësԇ marketing.ԇ Shumëԇ formaԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ dukeԇ uԇ bërëԇ

gjithnjëԇ eԇ mëԇ tëԇ mbushuraԇ meԇ njerëzԇ (tëԇ tillaԇ siԇ Twitter,ԇ dheԇ Facebook)ԇ dheԇ përԇ këtëԇ

arsyeԇ kërkojnëԇ kohëԇ shtesëԇ dheԇ energjiԇ përԇ t’uԇ siguruarԇ qëԇ mesazhiԇ tëԇ merretԇ ngaԇ tëԇ

gjithëԇ nëԇ njëԇ mediaԇ onlineԇ tëԇ mbipopulluarԇ (Zappalà,ԇ Gray;ԇ 2006).ԇ Sëԇ dyti,ԇ mediatԇ socialeԇ

duhetԇ tëԇ shihenԇ siԇ njëԇ pjesëԇ eԇ përgjithshmeԇ eԇ pranisëԇ on-lineԇ tëԇ fushatësԇ marketing.ԇ Pjesëtԇ

eԇ tjeraԇ esencialeԇ janëԇ faqetԇ webԇ ԇ dheԇ e-mailetԇ tëԇ cilat,ԇ sëԇ bashkuԇ meԇ mediatԇ sociale,ԇ kanëԇ

ndikimԇ shumëԇ mëԇ tëԇ madhԇ tekԇ klientëtԇ potencialëԇ (Haigh,ԇ Brubaker,ԇ Whiteside,ԇ 2013)ԇ "..

Sëԇ fundi,ԇ mediatԇ socialeԇ nukԇ duhetԇ tëԇ konsiderohenԇ siԇ njëԇ zëvendësimԇ përԇ formatԇ mëԇ

tradicionaleԇ tëԇ fushatësԇ marketing.ԇ Kjoԇ ështëԇ veçanërishtԇ eԇ vërtetëԇ gjatëԇ kohësԇ sëԇ

fushatave,ԇ kurԇ klientëtԇ mundԇ tëԇ dëshirojnëԇ njëԇ formëԇ mëԇ personaleԇ tëԇ kontaktitԇ dheԇ joԇ

vetëmԇ "ndjekjaԇ 'nëԇ Twitter.ԇ Përԇ shkakԇ tëԇ këtyreԇ kufijveԇ dheԇ dobësive,ԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ

përԇ fushatënԇ vendosjaԇ paraprakishtԇ eԇ strategjisëԇ sëԇ sajԇ përԇ mediatԇ onlineԇ nëԇ përgjithësiԇ

dheԇ socialeԇ nëԇ veçanti.


24

II.1.4ԇ Marketinguԇ Outboundԇ Vsԇ Marketinguԇ Inbound

Ciliԇ ështëԇ thelbiԇ kurԇ iԇ jepetԇ përgjigjaԇ pyetjes:ԇ duhetԇ tëԇ ndjekimԇ marketingunԇ inboundԇ apoԇ

marketingunԇ outbound?ԇ ԇ Rekomandimetԇ eԇ studiuesveԇ tëԇ viteveԇ tëԇ fundit,ԇ tëԇ tillëԇ si:ԇ Haigh,ԇ

Brubaker,ԇ Whiteside,ԇ (2013);ԇ Dominik,ԇ Minkԇ (2012);ԇ Diԇ Pietro,ԇ Pantanoԇ (2012),ԇ etjԇ

përqëndrohenԇ rrethԇ vendimit:ԇ tëԇ përfshihenԇ elementetԇ eԇ secilit.ԇ Tëԇ dyjaԇ qasjetԇ eԇ

marketingutԇ mundԇ tëԇ jetëԇ tëԇ suksesshmeԇ kurԇ përdorenԇ siçԇ duhetԇ dheԇ seciliԇ ofronԇ përfitimeԇ

unike.ԇ Kompanitëԇ duhetԇ tëԇ mendojnëԇ seԇ siԇ mundԇ t’iԇ përqafojnëԇ tëԇ dyjaԇ qasjetԇ nëԇ njëԇ

strategjiԇ marketinguԇ qëԇ doԇ t’uԇ ofrojëԇ kthiminԇ mëԇ tëԇ madhԇ tëԇ mundshëm.ԇ Përԇ shembull,ԇ

njëԇ biznesԇ meԇ përvojëԇ mundԇ tëԇ vendosëԇ tëԇ përdorëԇ postënԇ direkte,ԇ sepseԇ kompanitëԇ

zotërojnëԇ listaԇ tëԇ reduktuaraԇ tëԇ klientëveԇ tëԇ shumicësԇ qëԇ mundԇ t’iԇ përdorëԇ përԇ

shpërndarjenԇ eԇ informacionitԇ tëԇ produktitԇ (marketingԇ outbound)ԇ Dominik,ԇ Minkԇ (2012);.ԇ

Kompaniaԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ përdorëԇ Blogging,ԇ siԇ njëԇ mënyrëԇ përԇ tëԇ shpërndarëԇ

informacionԇ tëԇ dobishëmԇ dukeԇ treguarԇ ekspertizënԇ eԇ sajԇ përԇ klientëtԇ eԇ mundshëmԇ

(marketingԇ inbound).ԇ

Mediaԇ Socialeԇ nëԇ sferënԇ eԇ marketingutԇ ështëԇ eԇ njohurԇ edheԇ siԇ Socialԇ Mediaԇ Marketingԇ

(MMS).ԇ Kjoԇ përfaqësonԇ njëԇ evolucionԇ tëԇ procesitԇ seԇ siԇ njerëzitԇ zbulojnë,ԇ lexojnëԇ dheԇ

perceptojnëԇ njëԇ përmbajtjeԇ tëԇ caktuar.ԇ Marketinguԇ iԇ Mediasԇ Socialeԇ (MMS)ԇ ështëԇ njëԇ

mënyrëԇ krejtësishtԇ eԇ reԇ eԇ komunikimitԇ meԇ konsumatorin.ԇ Aiԇ ështëԇ gjithashtuԇ njëԇ

tranzicionԇ ngaԇ marketinguԇ tradicional,ԇ kuԇ kishteԇ vetëmԇ njëԇ mënyrëԇ meԇ njëԇ kahԇ

komunikimiԇ ndërmjetԇ njëԇ kompanieԇ dheԇ konsumatorëveԇ tëԇ saj.ԇ Nëԇ marketingunԇ tradicional,ԇ

mesazhiԇ gjenerohejԇ ngaԇ marketerëtԇ pasiԇ ataԇ grumbulloninԇ informacionԇ mbiԇ klientët.ԇ

Patterson,ԇ (2012).ԇ Nëԇ kontrastԇ meԇ marketingunԇ tradicional,ԇ marketinguԇ iԇ ԇ mediaveԇ socialeԇ

ofronԇ njëԇ komunikimԇ tëԇ dyfishtëԇ kuԇ konsumatoriԇ luanԇ njëԇ rolԇ mëԇ tëԇ madh.ԇ Aiԇ shqyrtonԇ

përmbajtjen,ԇ krijonԇ dheԇ madjeԇ edheԇ eԇ ndanԇ këtëԇ përmbajtjeԇ dheԇ përvojënԇ eԇ tijԇ meԇ

konsumatorëtԇ eԇ tjerë.ԇ Marketerëtԇ duhetԇ tëԇ luajnëԇ njëԇ rolԇ tëԇ bashkimitԇ tëԇ komuniteteveԇ tëԇ

konsumatorëveԇ (Weberԇ 2009).ԇ Ataԇ pritetԇ tëԇ organizohenԇ dheԇ tëԇ gjejnëԇ rrjetinԇ mëԇ tëԇ

përshtatshëmԇ socialԇ dheԇ mënyrënԇ mëԇ tëԇ mirëԇ tëԇ mundshmeԇ tëԇ paraqitjesԇ sëԇ produktitԇ te

konsumatoriԇ dheԇ përkatësishtԇ marrjesԇ sëԇ reagimeveԇ tëԇ konsumatorëveԇ nëpërmjetԇ saj.ԇ Ështëԇ

vërtetuarԇ seԇ njerëzitԇ besojnëԇ miqtëԇ eԇ tyreԇ mëԇ shumëԇ seԇ reklamatԇ tradicionaleԇ (Kompaniaԇ

Nielson).ԇ Ataԇ blejnëԇ produktin,ԇ flasimԇ përԇ tëԇ nëԇ internetԇ dheԇ bëjnëԇ veprimtariԇ tëԇ

marketingutԇ edheԇ paԇ eԇ kuptuarԇ atë.ԇ Kyԇ procesԇ ështëԇ iԇ njohurԇ siԇ Marketinguԇ Gojëԇ mëԇ


25

Gojëԇ (WOM,ԇ iԇ quajturԇ Wordԇ ofԇ Mouth),ԇ porԇ këtuԇ ajoԇ kjoԇ bëhetԇ nëԇ mënyrëԇ online.ԇ Socialԇ

Mediaԇ Marketingԇ duhetԇ tëԇ integrohetԇ shkallë-shkallëԇ nëԇ planinԇ ekzistuesԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ

njëԇ kompanieԇ tëԇ caktuarԇ dheԇ joԇ tëԇ përdoretԇ siԇ njëԇ zëvendësimԇ iԇ sajԇ (Flagler,ԇ 2011).ԇ Ajoԇ

duhetԇ tëԇ integrohetԇ nëԇ kuadërԇ tëԇ mjeteveԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ marketingutԇ qëԇ kompaniԇ tëԇ caktuaraԇ

zgjedhin,ԇ dukeԇ qenëԇ seԇ përdorimiԇ iԇ përbashkëtԇ doԇ tëԇ çojëԇ nëԇ rezultateԇ mëԇ tëԇ miraԇ (Lag,ԇ

2011).ԇ Nëԇ ditëtԇ eԇ sotmeԇ kaԇ dëshmiԇ tëԇ konsiderueshmeԇ qëԇ WOMԇ oseԇ Gojëԇ mëԇ Gojëԇ

onlineԇ ndikonԇ nëԇ qëndriminԇ eԇ njerëzveԇ 'ndajԇ produktitԇ apoԇ markësԇ dheԇ përkatësishtԇ ndikonԇ

nëԇ sjelljenԇ eԇ blerjesԇ sëԇ konsumatoritԇ (Chen,ԇ 2011).ԇ Shumëԇ studiuesԇ kohëtԇ eԇ funditԇ iԇ

kushtojnëԇ vëmendjeԇ dheԇ hulumtimeԇ ndikimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ shitjetԇ eԇ produktit,ԇ

vendimmarrjesԇ sëԇ konsumit,ԇ dheԇ parashikimeveԇ tëԇ shitjesԇ apoԇ edheԇ strategjitëԇ ekzistueseԇ tëԇ

marketingutԇ tëԇ kompanisëԇ (Chen,ԇ 2011).ԇ Ështëԇ diskutuarԇ gjerësishtԇ edheԇ çështjaԇ seԇ siԇ

mediaԇ socialeԇ ndikonԇ nëԇ vetëdijenԇ eԇ markës,ԇ porԇ nukԇ iԇ ështëԇ kushtuarԇ vëmendjeԇ eԇ madheԇ

problemitԇ tëԇ efektshmërisëԇ sëԇ mediaveԇ socialeԇ drejtԇ qëndrimitԇ tëԇ njerëzveԇ ndajԇ markësԇ dheԇ

tëԇ gjithaԇ nënproblemetԇ qëԇ dalinԇ ngaԇ kjoԇ çështje.

II.1.5ԇ Efektivitetiԇ Iԇ Mediasԇ Sociale

Shqyrtimetԇ eԇ literaturësԇ tregojnëԇ seԇ efektshmëriaԇ eԇ Marketingutԇ tëԇ Mediasԇ Socialeԇ

ndikohetԇ shumëԇ ngaԇ treԇ aspekte:ԇ cilësiaԇ eԇ përmbajtjes;ԇ niveliԇ iԇ përfshirjes,ԇ eԇ sëԇ fundmiԇ

integrimiԇ meԇ platformatԇ eԇ tjeraԇ tëԇ medias.Këtoԇ doԇ tëԇ shtjellohenԇ nëԇ vijim.ԇ

Blanchardԇ (2011)ԇ sugjeronԇ seԇ milionaԇ ndjekësԇ /ԇ fansaԇ mundԇ tëԇ veprojnëԇ siԇ

"ndjekësԇ fantazmë",ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ ndjekësitԇ /ԇ fansatԇ nukԇ kanëԇ qenëԇ asnjëherëԇ

tëԇ përfshirëԇ nëԇ mënyrëԇ aktiveԇ nëԇ bisedëԇ online.ԇ

Ndërtimiԇ iԇ besimitԇ dheԇ marrëdhënieveԇ afatgjata.ԇ Rust,ԇ Moorman,ԇ dheԇ Bhallaԇ

(2010)ԇ diskutojnëԇ seԇ përqasjaԇ marketingԇ kaԇ ndryshuar.ԇ Marketinguԇ dikurԇ përdorejԇ përԇ

tëԇ bindurԇ konsumatorëtԇ përԇ tëԇ blerëԇ produkteԇ nëpërmjetԇ "bombardimit"ԇ tëԇ tyreԇ meԇ

reklamaԇ tëԇ shumta.ԇ Sot,ԇ marketinguԇ kaԇ tëԇ bëjëԇ meԇ ndërtiminԇ eԇ marrëdhënieveԇ dheԇ

besimitԇ nëpërmjetԇ komunikimitԇ tëԇ efektshëmԇ tëԇ dyanshëmԇ (p.sh.,ԇ komunikimiԇ mbiԇ

diçkaԇ përԇ tëԇ cilënԇ konsumatorëtԇ janëԇ tëԇ interesuar),ԇ siԇ dheԇ nëpërmjetԇ vullnetitԇ përԇ tëԇ

krijuarԇ produkteԇ qëԇ iԇ ndihmojnëԇ konsumatorëtԇ nëԇ zgjidhjenԇ eԇ problemeveԇ ԇ (Rust,ԇ

Moorman,ԇ Bhalla,ԇ 2010).ԇ Ironikisht,ԇ disaԇ prejԇ fushataveԇ aktualeԇ marketingԇ nëԇ mediatԇ

socialeԇ janëԇ tëԇ shtyrëԇ nëԇ heshtjeԇ drejtԇ marketingutԇ tëԇ modësԇ sëԇ vjetërԇ dheԇ


26

përqendrohenԇ nëԇ efektinԇ afatshkurtërԇ (tëԇ shitjes),ԇ iԇ ciliԇ ështëԇ iԇ njohurԇ edheԇ siԇ sjelljeԇ

stimulueseԇ eԇ detyruarԇ (Dumenco,ԇ 2011).

Blanchardԇ (2011),ԇ pohonԇ seԇ besimiԇ dheԇ marrëdhëniaԇ eԇ vërtetëԇ blerësԇ -ԇ shitësԇ

arrihenԇ përmesԇ komunikimitԇ tëԇ qëndrueshëmԇ dheԇ angazhimitԇ përԇ rritjenԇ eԇ mesazheveԇ

tëԇ ndikimit.ԇ Besimiԇ ështëԇ faktorԇ kyçԇ përԇ tëԇ nxiturԇ qëԇ mbiԇ 300,000ԇ fansa/ԇ tifozëԇ tëԇ

vërtetëԇ tëԇ veprojnëԇ nëԇ njëԇ mënyrëԇ tëԇ caktuarԇ (p.sh.ԇ ndryshimiԇ nëԇ vendimetԇ eԇ blerjes,ԇ

ndikimiԇ teԇ moshatarëtԇ eԇ tyre),ԇ dheԇ taԇ shndërrojnëԇ këtëԇ veprimԇ nëԇ tëԇ ardhuraԇ përԇ

kompanitëԇ (Woessner,ԇ 2011).ԇ

Duncanԇ Watts,ԇ iԇ ciliԇ ështëԇ njëԇ studiuesԇ nëԇ Yahoo,ԇ zbuloiԇ seԇ "përhapjaԇ eԇ fjalës-së-

gojësԇ mundԇ tëԇ shfrytëzohetԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ besueshmeԇ dukeԇ targetuarԇ njëԇ numërԇ mjaftԇ

tëԇ madhԇ tëԇ individëeԇ influencues,ԇ përԇ rrjedhojëԇ dukeԇ lokalizuarԇ efektinԇ mesatar”ԇ

(Creamer,ԇ 2011).ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ konsumatorëtԇ doԇ tëԇ fillojnëԇ tëԇ flasinԇ përԇ markënԇ apoԇ

kompaninëԇ meԇ miqtëԇ oseԇ familjetԇ eԇ tyreԇ (Gojëԇ mëԇ Gojë)ԇ vetëmԇ pasiԇ ataԇ tëԇ bëhenԇ tëԇ

vetëdijshëmԇ dheԇ tëԇ angazhohenԇ meԇ kompaninëԇ oseԇ markënԇ (Hoffmanԇ &ԇ Fodor,ԇ 2010).ԇ

Përԇ këtëԇ arsye,ԇ çfarëdoԇ postimiԇ apoԇ mesazhiԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ jetëԇ mbiԇ

subjekteԇ qëԇ janëԇ tëԇ rëndësishmeԇ përԇ klientët,ԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ firmaԇ tëԇ mundësojëԇ

angazhiminԇ dheԇ lidhjenԇ meԇ kompaninëԇ apoԇ markën.

Përfshirja.ԇ Njëԇ ngaԇ arsyetԇ pseԇ disaԇ fushataԇ mediaveԇ socialeԇ nukԇ funksiononԇ ështëԇ

përԇ shkakԇ seԇ drejtuesitԇ nukԇ janëԇ tëԇ angazhuarԇ plotësishtԇ dheԇ nëԇ mënyrëԇ aktiveԇ nëԇ

marketingunԇ eԇ mediaveԇ tëԇ tyreԇ socialeԇ (Vaynerchuk,ԇ 2011).ԇ Woessnerԇ (2011)ԇ sugjeronԇ

seԇ firmatԇ nukԇ duhetԇ joԇ vetëmԇ tëԇ jenëԇ tëԇ përfshiraԇ nëԇ komunitetinԇ online,ԇ porԇ edheԇ nëԇ

atëԇ offlineԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ zgjerojnëԇ marrëdhënietԇ dheԇ besnikërinëԇ meԇ klientëtԇ eԇ tyre.ԇ

Firmatԇ duhetԇ tëԇ fillojnëԇ përfshirjenԇ eԇ tyreԇ dukeԇ iԇ ftuarԇ klientëtԇ oseԇ dukeԇ iuԇ bashkuarԇ ԇ

perspektivaveԇ tëԇ komunitetitԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ ԇ (Woessner,ԇ 2011).ԇ Përԇ shembull,ԇ firmatԇ

mundԇ tëԇ postojnëԇ ikonatԇ eԇ faqeveԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ nëԇ tëԇ cilatԇ ataԇ janëԇ pjesë,ԇ nëԇ

faqetԇ webԇ eԇ tyreԇ kryesore,ԇ oseԇ mundԇ tëԇ ofrojnëԇ shpërblimeԇ tëԇ veçantaԇ përԇ klientëtԇ tëԇ

cilëtԇ bëhenԇ fansaԇ apoԇ ndjekësԇ tëԇ tyre.ԇ Nëԇ komunitetԇ online,ԇ firmatԇ duhetԇ tëԇ fillojnëԇ tëԇ

shkruajnëԇ mesazheԇ mëԇ tëԇ efektshme.ԇ Njëԇ postimԇ iԇ efektshëmԇ duhetԇ tëԇ reflektojëԇ

modesti,ԇ sinqeritet,ԇ dheԇ koncizitet,ԇ tëԇ cilatԇ Woessnerԇ (2011)ԇ iԇ sugjeronԇ siԇ elementetԇ

kryesoreԇ tëԇ njëԇ postimiԇ tëԇ efektshëm.ԇ Njëԇ postimԇ gjithashtuԇ duhetԇ tëԇ jetëԇ informuesԇ përԇ

tëԇ kënaqurԇ nevojënԇ eԇ konsumatorëveԇ përԇ informacionԇ dheԇ opiononeԇ tëԇ ekspertëveԇ ԇ


27

(Fetherstonhaugh,ԇ 2010).ԇ

Përmbajtjaԇ efektiveԇ duhetԇ tëԇ jetëԇ nëԇ gjendjeԇ tëԇ nxisëԇ thirrjeԇ tëԇ veprimeveԇ ngaԇ anaԇ eԇ

publikut,ԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ deriԇ nëԇ fundԇ tëԇ këtijԇ procesi,ԇ fansatԇ /ԇ ndjekësitԇ doԇ tëԇ bëjnëԇ njëԇ

porosi,ԇ tëԇ abonohenԇ nëԇ njëԇ Newsletter,ԇ oseԇ tëԇ marrinԇ pjesëԇ nëԇ sondazhetԇ onlineԇ

(Woessner,ԇ 2011).ԇ Nëԇ komunitetinԇ offline,ԇ menaxherëtԇ /ԇ drejtuesitԇ duhetԇ tëԇ ndajnëԇ

ekspertizënԇ meԇ komunitetinԇ eԇ tyreԇ dukeԇ dalëԇ vullnetarëԇ siԇ folësaԇ mysafirԇ nëԇ komunitetetԇ

lokale,ԇ eԇ cilaԇ ԇ doԇ tëԇ ndihmojëԇ përԇ tëԇ tërhequrԇ mëԇ shumëԇ fansaԇ apoԇ ndjekësԇ dheԇ përԇ tëԇ

forcuarԇ lidhjenԇ eԇ kompanisëԇ meԇ komunitetinԇ (Woessner,ԇ 2011).

Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ herët,ԇ ështëԇ iԇ rëndësishëmԇ fokusimiԇ iԇ rëndësisëԇ sëԇ përmbajtjesԇ

brendaԇ interesaveԇ tëԇ klientëveԇ dheԇ tëԇ mosԇ hutohenԇ konsumatorëtԇ meԇ shumëԇ mesazhe,ԇ

gjëԇ eԇ cilaԇ ështëԇ meԇ tëԇ vërtetëԇ eԇ rëndësishmeԇ nëԇ mbajtjenԇ eԇ klientëveԇ tëԇ angazhuarԇ

(Rooney,ԇ 2011).ԇ

Kohaԇ ështëԇ gjithashtuԇ njëԇ faktorԇ kritikԇ kurԇ ështëԇ fjalaԇ përԇ ndërtiminԇ eԇ besimitԇ dheԇ

mardhënieveԇ afatgjataԇ nëpërmjetԇ faqeveԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Firmatԇ duhetԇ tëԇ përgjigjenԇ

përԇ çdoԇ koment,ԇ mesazhԇ brendaԇ 24ԇ orëve.ԇ Kompanitëԇ duhetԇ gjithashtuԇ tëԇ bëjnëԇ

ndërmjetԇ pesëԇ deriԇ nëԇ dhjetëԇ komenteԇ nëԇ javëԇ përԇ çdoԇ përditësimԇ tëԇ bërëԇ ngaԇ anëtarëtԇ

eԇ komunitetitԇ (Woessner,ԇ 2011).ԇ Dukeԇ vepruarԇ kështu,ԇ marketinguԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ doԇ

tëԇ ndihmojëԇ kompanitëԇ përԇ tëԇ rriturԇ ndërgjegjësiminԇ eԇ markaveԇ /ԇ produkteveԇ tëԇ tyre,ԇ

përԇ tëԇ rriturԇ ekspertizënԇ eԇ tyreԇ nëԇ mesinԇ eԇ kolegëveԇ brendaԇ industrisë,ԇ siԇ dheԇ përԇ tëԇ

zgjeruarԇ ndikiminԇ eԇ tyre,ԇ dheԇ përԇ tëԇ forcuarԇ marrëdhënietԇ eԇ kompaniveԇ meԇ klientëtԇ

aktualëԇ (Woessner,ԇ 2011).

Integrimiԇ meԇ platformaԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ marketingut.ԇ Disaԇ menaxherëԇ janëԇ tëԇ

shqetësuarԇ seԇ fushataԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ mundԇ tëԇ ndikojëԇ nëԇ numrinԇ eԇ vizitorëveԇ

nëԇ website-tԇ eԇ tyreԇ zyrtare,ԇ përԇ shkakԇ seԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ shumëԇ konsumatorëԇ poԇ

zhvendosenԇ drejtԇ Facebook-utԇ oseԇ Twitter-it.ԇ Nëseԇ programiԇ iԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ ështëԇ bërëԇ siԇ duhet,ԇ vizitorëtԇ eԇ internetitԇ doԇ tëԇ ndikohenԇ ngaԇ rritjaԇ eԇ fansaveԇ

apoԇ ndjekësveԇ tëԇ kompaniveԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ doԇ iԇ bashkohenԇ atyreԇ

(Neff,ԇ 2010).ԇ Porԇ nëԇ fundԇ konsumatorëtԇ duhetԇ t’iԇ drejtohenԇ faqesԇ kryesoreԇ tëԇ

kompanisëԇ përԇ tëԇ mbyllurԇ transaksioneԇ tëԇ rëndësishme.ԇ Siԇ rezultat,ԇ marketinguԇ iԇ

mediaveԇ socialeԇ bëhetԇ mediumԇ përԇ tëԇ rriturԇ trafikunԇ nëԇ faqenԇ eԇ internetit,ԇ siԇ dheԇ e-

commercenԇ eԇ kompanisëԇ (Woessner,ԇ 2011).ԇ Kjoԇ gjëԇ drejtԇ përԇ sëԇ drejtiԇ doԇ taԇ bëjԇ atëԇ mëԇ


28

lehtëԇ tëԇ gjendshëmԇ edheԇ nëԇ motorrëtԇ eԇ kërkimitԇ përԇ shkakԇ tëԇ trafikutԇ tëԇ madhԇ tëԇ

vizitorëve.ԇ

Përveçԇ kësaj,ԇ përԇ tëԇ shmangurԇ përplasjenԇ midisԇ platformaveԇ tëԇ mediaveԇ tëԇ

ndryshme,ԇ kompanitëԇ duhetԇ tëԇ dallojnëԇ karakteristikatԇ qëԇ ataԇ gjejnëԇ nëԇ çdoԇ media.ԇ Përԇ

shembull,ԇ Richԇ Lesperanceԇ iԇ ciliԇ ështëԇ drejtorԇ marketinguԇ nëԇ Walgreens,ԇ pohonԇ seԇ "Nëԇ

Facebook,ԇ Walgreensԇ kaԇ zbuluarԇ seԇ ajoԇ çfarëԇ funksiononԇ ԇ mëԇ mirëԇ janëԇ postimetԇ mjaftԇ

tëԇ shpeshta,ԇ tëԇ shkurtra,ԇ shpeshԇ atoԇ qëԇ përfshijnëԇ njëԇ pyetjeԇ qëԇ kërkonԇ njëԇ përgjigje"ԇ

(Neff,ԇ 2010).ԇ Marketinguԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ integrohetԇ joԇ vetëmԇ nëԇ faqenԇ eԇ

internetitԇ tëԇ kompanisë,ԇ porԇ edheԇ nëԇ pjesënԇ tjetërԇ tëԇ platformaveԇ promovueseԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ

TVԇ apoԇ njoftimetԇ eԇ printuaraԇ dheԇ billboard-eԇ ԇ (Hoffmanԇ dheԇ Fodor,ԇ 2011).ԇ Siçԇ uԇ

diskutuaԇ mëԇ parë,ԇ firmatԇ duhetԇ tëԇ integrojnëԇ platformatԇ eԇ tyreԇ marketingԇ nëԇ faqetԇ eԇ

mediaveԇ socialeԇ (Woessner,ԇ 2011).ԇ Nëpërmjetԇ përfshirjesԇ sëԇ sajԇ nëԇ linjëԇ komunitetitԇ

(PR),ԇ firmatԇ mundԇ tëԇ tërheqinԇ mëԇ shumëԇ fansaԇ oseԇ ndjekësԇ nëԇ faqetԇ eԇ tyreԇ tëԇ mediaveԇ

sociale,ԇ siԇ dheԇ mundԇ tëԇ ruajnëԇ marrëdhënietԇ meԇ klientët,ԇ tëԇ cilatԇ nëԇ fundԇ tëԇ funditԇ doԇ

tëԇ ndikojnëԇ nëԇ efektshmërinëԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ firmave.ԇ Hoffmanԇ

dheԇ Fodorԇ (2010)ԇ përdorinԇ Starbucksԇ përԇ tëԇ demonstruarԇ njëԇ kombinimԇ tëԇ efektshëmԇ

mesԇ mediaveԇ tradicionaleԇ (nëԇ këtëԇ rastԇ TV)ԇ dheԇ shpalljeveԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ Gjatëԇ

sezonitԇ tëԇ zgjedhjeveԇ nëԇ vitinԇ 2008,ԇ Starbucks-iԇ promovoiԇ artikullinԇ eԇ sajԇ tëԇ riԇ dukeԇ

xhiruarԇ njëԇ reklamëԇ televiziveԇ gjatëԇ Saturdayԇ Nightԇ Live,ԇ dheԇ eԇ postoiԇ videonԇ nëԇ

llogarinëԇ eԇ sajԇ nëԇ YouTube.ԇ Siԇ rezultatԇ iԇ kësaj,ԇ fushataԇ uԇ rritԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ efektshmeԇ

dukeԇ eԇ listuarԇ markënԇ eԇ sajԇ edheԇ nëԇ Twitter,ԇ eԇ cilaԇ rritiԇ edheԇ ekspoziminԇ eԇ markësԇ

Starbucksԇ nëԇ internetԇ (Hoffmanԇ &ԇ Fodor,ԇ 2010).ԇ Sëԇ bashkuԇ meԇ ndryshimetԇ kaԇ

ndryshuarԇ edheԇ qasjaԇ eԇ promovimit,ԇ ngaԇ përqasjaԇ eԇ qëndërzuarԇ nëԇ produktԇ drejtԇ ԇ

përqasjesԇ sëԇ qëndërzuarԇ tekԇ konsumatorëtԇ (Rust,ԇ Moorman,ԇ Bhalla,ԇ 2010).ԇ Njëԇ

hulumtimԇ tregonԇ seԇ "mbiԇ dyԇ tëԇ tretatԇ eԇ njerëzveԇ mëԇ tëԇ suksesshëmԇ nëԇ shitje,ԇ besojnëԇ

seԇ mediatԇ socialeԇ janëԇ pjesëԇ përbërëseԇ përԇ suksesinԇ eԇ shitjesԇ sëԇ tyre",ԇ sepseԇ mediaԇ

socialeԇ kanëԇ mundësuarԇ qëԇ markatԇ tëԇ bashkëveprojnëԇ meԇ klientëtԇ përgjatëԇ procesitԇ tëԇ

tyreԇ tëԇ blerjesԇ (Fetherstonhaugh,ԇ 2010).ԇ Dukeԇ kombinuarԇ platformatԇ eԇ mediaveԇ

tradicionaleԇ dheԇ sociale,ԇ biznesetԇ mundësojnëԇ zgjeriminԇ eԇ komunikimitԇ tëԇ tyreԇ meԇ

konsumatorëtԇ eԇ kompanisëԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ produktetԇ (Vaynerchuk,ԇ 2011).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ

menaxherëtԇ duhetԇ tëԇ zhvillojnëԇ njëԇ strategjiԇ qëԇ lejonԇ tëԇ gjithaԇ platformatԇ tëԇ punojnëԇ sëԇ


29

bashkuԇ përԇ efektԇ vijimësieԇ dheԇ përԇ tëԇ forcuarԇ lidhjetԇ meԇ klientëtԇ (Vaynechuk,ԇ 2011).ԇ Sëԇ

fundi,ԇ Vaynerchukԇ besonԇ seԇ "mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ maratonë,ԇ nëԇ tëԇ cilënԇ nukԇ mundԇ

tëԇ arrihetԇ nëԇ vijënԇ eԇ finishitԇ paԇ durimԇ dheԇ vendosmëri.ԇ Kjoԇ ështëԇ arsyejaԇ pseԇ

diversifikimiԇ ështëԇ aqԇ iԇ rëndësishëmԇ "(Vaynerchuk,ԇ 2011,ԇ fq.ԇ 79).ԇ Autoriԇ shtonԇ seԇ nëԇ

qoftëԇ seԇ kjoԇ gjëԇ bëhetԇ nëԇ mënyrënԇ eԇ duhurԇ (praԇ kanëԇ këtoԇ 3ԇ aspekte:ԇ Cilësiaԇ eԇ

përmbajtjes,ԇ përfshirjaԇ dheԇ integrimiԇ iԇ mediave).ԇ Mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ platformatԇ

mëԇ tëԇ efektshmeԇ dheԇ mëԇ pakԇ tëԇ shtrenjta,ԇ dheԇ mundԇ tëԇ ofrojëԇ mundësiԇ tëԇ pafundmeԇ

përԇ biznesetԇ (ԇ Vaynerchuck,ԇ 2011).ԇ Përԇ shembull,ԇ kaԇ studimeԇ qëԇ tregojnëԇ seԇ

konsumatorëtԇ doԇ tëԇ besojnëԇ mëԇ shumëԇ moshatarëtԇ eԇ tyreԇ seԇ reklamatԇ tradicionaleԇ dheԇ

seԇ kolegëtԇ eԇ tyreԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ ndikimԇ nëԇ vendimetԇ eԇ blerjesԇ sesaԇ reklamatԇ

tradicionaleԇ (Jiyoung.ԇ 2009).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ kanëԇ mundësuarԇ

"rekomandimetԇ eԇ besuara"ԇ përԇ tëԇ arriturԇ miliardaԇ përdoruesԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ

mbarëԇ botënԇ (Vaynerchuck,ԇ 2011).ԇ Siԇ rezultatԇ iԇ kësaj,ԇ vizitorëtԇ doԇ tëԇ kthehenԇ ngaԇ njëԇ

shfletuesԇ iԇ rregulltԇ nëԇ njëԇ blerësԇ tëԇ përkushtuar,ԇ dheԇ ngaԇ njëԇ blerësԇ iԇ përkushtuarԇ nëԇ njëԇ

avokatԇ markeԇ (Vaynerchuk,ԇ 2011).ԇ Njëԇ studimԇ ngaԇ IBMԇ tregonԇ seԇ avokatëtԇ eԇ markësԇ

shpenzojnëԇ 30%ԇ mëԇ shumëԇ dollarëԇ sesaԇ ataԇ qëԇ nukԇ janëԇ tëԇ tillë.ԇ Gjithashtu,ԇ avokatëtԇ eԇ

markësԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ t’iԇ kryejnëԇ shpenzimetԇ dheԇ madjeԇ edheԇ t’iԇ rrisinԇ atoԇ meԇ

kaliminԇ eԇ kohës,ԇ dheԇ kanëԇ vlerëԇ tëԇ jetësԇ ndjeshëmԇ mëԇ tëԇ lartëԇ seԇ konsumatorëtԇ eԇ

rregulltԇ (Vaynerchuck,ԇ 2011).

II.1.6ԇ Matjaԇ eԇ Marketingutԇ tëԇ Mediasԇ Sociale

Ngaԇ libratԇ eԇ manaxhimitԇ kemiԇ mësuarԇ historikishtԇ seԇ sipërmarrjetԇ janëԇ tëԇ kufizuaraԇ nëԇ

burimeԇ dheԇ kaԇ dyԇ rregullaԇ kryesoreԇ qëԇ ndikojnëԇ drejtuesitԇ kurԇ ndajnëԇ buxhetinԇ eԇ tyre.ԇ Sëԇ

pari,ԇ "domosdoshmëriaԇ ështëԇ burimiԇ iԇ tëԇ gjithaԇ vendimeveԇ tëԇ biznesit."ԇ Sëԇ dyti,ԇ "fituesitԇ

financohenԇ dheԇ humbësitԇ nukԇ financohen"ԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Përԇ tëԇ mbështeturԇ

marketingunԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ njëԇ kompaniԇ kaԇ nevojëԇ tëԇ mbulojëԇ disaԇ shpenzime,ԇ tëԇ

tillaԇ siԇ zëratԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ (p.sh.ԇ pagaԇ /ԇ përfitim),ԇ teknologjiaԇ (p.sh.ԇ

tarifatԇ eԇ licencimitԇ tëԇ software-ve),ԇ kohaԇ dheԇ kostoԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ ndryshmeԇ (pshԇ pjesëmarrjaԇ

nëԇ trajnimeԇ tëԇ ndryshmeԇ dheԇ konferencaԇ nëԇ fushënԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale)ԇ

(Blanchard,ԇ 2011;ԇ Haigh,ԇ Brubaker,ԇ Whiteside;ԇ 2013).ԇ Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ parë,ԇ faktiԇ seԇ

endeԇ nukԇ kaԇ provaԇ tëԇ qartaԇ përԇ tëԇ provuarԇ seԇ 10,000ԇ fansaԇ oseԇ ndjekësԇ tëԇ rinjԇ nëԇ


30

llogarinëԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ firmësԇ doԇ tëԇ sjellinԇ 8,000ԇ konsumatorëԇ tëԇ rinj,ԇ dheԇ doԇ tëԇ

rrisinԇ meԇ 2.000.000ԇ $ԇ tëԇ ardhuratԇ ngaԇ shitja;ԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ arsyetԇ kryesoreԇ pseԇ disaԇ

menaxherëԇ janëԇ endeԇ nëԇ mëdyshjeԇ përԇ t'uԇ bashkuarԇ meԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ԇ

(Blanchard,ԇ 2011,).ԇ

Literaturaԇ demonstronԇ rezultateԇ tëԇ përzieraԇ nëԇ praktikënԇ mëԇ tëԇ mirëԇ përԇ matjenԇ eԇ

efektshmërisëԇ sëԇ marketingutԇ tëԇ gojëԇ mëԇ gojë,ԇ tëԇ cilatԇ nukԇ mundԇ tëԇ llogaritenԇ dukeԇ

përdorurԇ llogaritjenԇ matematikoreԇ (Vaynerchuk,ԇ 2011).ԇ Woessnerԇ (2011)ԇ kombinoiԇ Googleԇ

analyticsԇ meԇ Amazon.comԇ përԇ tëԇ ndjekurԇ efektshmërinëԇ eԇ fushatësԇ sëԇ tijԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ socialeԇ dheԇ seԇ siԇ ajoԇ ndikoiԇ nëԇ shitjetԇ eԇ libritԇ tëԇ tij.ԇ Kyԇ kombinimԇ eԇ lejoiԇ atëԇ qëԇ

tëԇ ndiqteԇ burimetԇ eԇ trafikut,ԇ siԇ dheԇ përmbajtjenԇ eԇ lartëԇ tëԇ fushatësԇ sëԇ tij.ԇ Blanchardԇ

(2011)ԇ dheԇ Owyangԇ (2010)ԇ janëԇ dakordԇ qëԇ ROIԇ nukԇ mundԇ tëԇ llogaritetԇ meԇ formulënԇ

tradicionale,ԇ sepseԇ aiԇ duhetԇ tëԇ përfshijëԇ shtresaԇ tëԇ shumtaԇ tëԇ analizësԇ tëԇ tëԇ dhënaveԇ

financiareԇ (dmthԇ %ԇ eԇ rritjesԇ sëԇ shitjeveԇ nëԇ internet)ԇ dheԇ tëԇ dhënaveԇ jo-financiareԇ (p.sh.ԇ

Rritjaԇ eԇ komenteveԇ pozitive)ԇ nëԇ rezultatetԇ eԇ fushatës.ԇ Megjithatë,ԇ tëԇ gjithëԇ studimetԇ

pajtohenԇ meԇ argumentinԇ seԇ matjaԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ përfshijëԇ

"ndërveprimetԇ dheԇ reagimetԇ siԇ njëԇ prejԇ variablaveԇ nëԇ llogaritje,ԇ sepseԇ fokusiԇ kryesorԇ iԇ

marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ ështëԇ kthimi,ԇ qëԇ nënkuptonԇ seԇ saԇ mirëԇ përfshirjaԇ eԇ

konsumatorëveԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ndikonԇ nëԇ vendimetԇ eԇ tyreԇ tëԇ blerjes.ԇ

Literaturaԇ gjithashtuԇ pajtohetԇ meԇ argumentinԇ seԇ matjaԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ

ështëԇ mëԇ komplekseԇ sesaԇ platformatԇ tradicionaleԇ tëԇ marketingutԇ përԇ shkakԇ tëԇ variablitԇ tëԇ

"ndërveprimeveԇ njerëzore".ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ literaturaԇ sugjeronԇ seԇ numriԇ iԇ fansave,ԇ

ndjekësve,ԇ dheԇ përmendjeveԇ tëԇ markësԇ nukԇ janëԇ treguesiԇ mëԇ iԇ rëndësishëmԇ iԇ efektivitetitԇ

tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ sepseԇ këtoԇ shifraԇ mundԇ tëԇ dukenԇ tëԇ miraԇ nëԇ letër,ԇ porԇ

joԇ nëԇ realitet.ԇ Blanchardԇ (2011)ԇ diskutonԇ seԇ 200.000ԇ mijëԇ ndjekësԇ qëԇ kompaniaԇ mundԇ tëԇ

ketë,ԇ mundԇ tëԇ jenëԇ vetëmԇ siԇ "ndjekësԇ fantazmë",ԇ qëԇ aiԇ iԇ përshkruanԇ siԇ ndjekësԇ tëԇ cilëtԇ

kurrëԇ nukԇ kanëԇ qenëԇ tëԇ përfshirëԇ nëԇ bisedaԇ oseԇ nukԇ kanëԇ qenëԇ aktivԇ përԇ njëԇ kohëԇ tëԇ

gjatëԇ (Blanchardԇ 2011,).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ studimetԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ tregojnëԇ

seԇ 31%ԇ eԇ tëԇ anketuarveԇ thanëԇ seԇ aktivitetetԇ eԇ tyreԇ dheԇ anëtarësimiԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ

socialeԇ nukԇ kanëԇ ndikuarԇ nëԇ tëԇ gjithaԇ vendimetԇ eԇ tyreԇ tëԇ blerjes.ԇ Vetëmԇ 1%ԇ eԇ tëԇ

anketuarveԇ thanëԇ seԇ përfshirjaԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ doԇ tëԇ ndikojëԇ shumëԇ vendimetԇ eԇ


31

tyreԇ përԇ blerje,ԇ dheԇ 20%ԇ eԇ tyreԇ janëԇ përgjigjurԇ seԇ vendimetԇ eԇ tyreԇ përԇ blerjeԇ janëԇ ndikuarԇ

disiԇ ngaԇ aktivitetetԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ Patterson,ԇ A.ԇ (2012).ԇ

Blanchardԇ (2011)ԇ propozonԇ dyԇ metodaԇ tëԇ ndryshmeԇ përԇ tëԇ maturԇ efektivitetinԇ eԇ

Marketingutԇ tëԇ Mediaveԇ Socialeԇ (MMS).ԇ Sëԇ pari,ԇ tëԇ verifikohenԇ shitjetԇ eԇ kompanisëԇ direktԇ

ngaԇ njëԇ kodԇ promocionalԇ oseԇ linkԇ qëԇ ofrohetԇ ekskluzivishtԇ nëpërmjetԇ faqeveԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ tëԇ kompanisë.ԇ Ose,ԇ firmaԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ krijojëԇ njëԇ faqeԇ tëԇ veçantëԇ meԇ ofertaԇ

përԇ promoviminԇ eԇ sajԇ unikԇ dheԇ tëԇ përfshijëԇ linkeԇ nëԇ kanaletԇ eԇ sajԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ

Dukeԇ bërëԇ kështu,ԇ firmaԇ doԇ tëԇ llogarisëԇ blerjetԇ eԇ konsumatorëveԇ ngaԇ ajoԇ faqeԇ eԇ veçantë,ԇ

dheԇ kjoԇ doԇ taԇ ndihmojëԇ firmënԇ tëԇ përcaktojëԇ vëlliminԇ eԇ sajԇ tëԇ shitjes,ԇ shkallënԇ eԇ

konvertimeveԇ dheԇ audiencënԇ eԇ synuarԇ përԇ çdoԇ faqeԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ (Blanchard,ԇ 2011)ԇ .

Megjithatë,ԇ kjoԇ metodëԇ nukԇ arrinԇ tëԇ masëԇ rezultatetԇ jo-financiareԇ tëԇ fushatës,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ

ndryshimetԇ nëԇ ndjenjatԇ pozitiveԇ apoԇ ndjenjatԇ eԇ markës,ԇ ndryshimetԇ nëԇ përmendjenԇ eԇ

markës,ԇ etj,ԇ tëԇ cilatԇ janëԇ variablatԇ kryesorëԇ tëԇ matjesԇ sëԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ

(Blanchard,ԇ 2011).ԇ Shpeshherë,ԇ fushataԇ eԇ marketingutԇ përfshinԇ mëԇ shumëԇ seԇ njëԇ platformëԇ

tëԇ mediave,ԇ gjëԇ qëԇ eԇ bënԇ shumëԇ tëԇ vështirëԇ matjenԇ eԇ efektitԇ qëԇ njëԇ mediaԇ ka,ԇ paԇ marrëԇ

parasyshԇ ndikiminԇ eԇ sajԇ nëԇ platformaԇ tëԇ tjeraԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Kaԇ ndodhurԇ qëԇ kurԇ

firmaԇ sapoԇ kaԇ nisurԇ njëԇ fushatëԇ nëԇ Facebook-unԇ eԇ saj,ԇ ështëԇ paraqiturԇ njëkohësishtԇ nëԇ njëԇ

revistëԇ tëԇ njohurԇ përԇ tëԇ promovuarԇ uljenԇ eԇ çmimitԇ tëԇ njëԇ artikulli.ԇ Paԇ përdorurԇ afatinԇ

kohorԇ dheԇ analizaԇ tëԇ mëtejshme,ԇ doԇ tëԇ ishteԇ eԇ vështirëԇ përԇ tëԇ përcaktuarԇ seԇ cilaԇ fushatëԇ

ështëԇ nëԇ faktԇ mëԇ eԇ efektshme,ԇ dheԇ cilaԇ fushatëԇ kaԇ ndihmuarԇ nëԇ rritjenԇ eԇ shitjeveԇ

(Blanchard,ԇ 2011).ԇ Prandajԇ Blanchard-iԇ (2011)ԇ propozonԇ njëԇ metodëԇ tjetërԇ meԇ tetëԇ hapaԇ tëԇ

saktaԇ përԇ tëԇ maturԇ efektshmërinëԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ

1.ԇ Krijimiԇ iԇ njëԇ baze.ԇ Menaxherëtԇ duhetԇ tëԇ listojnëԇ tëԇ gjithaԇ tëԇ dhënatԇ qëԇ ataԇ janëԇ dukeԇ

uԇ përpjekurԇ tëԇ masinԇ (dmthԇ vëllimitԇ tëԇ shitjes,ԇ transaksionetԇ neto,ԇ numriԇ iԇ përmendjeveԇ tëԇ

markës)ԇ siԇ bazëԇ eԇ fushatësԇ sëԇ tyreԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Woessnerԇ (2011)ԇ gjithashtuԇ eԇ

mbështetԇ këtëԇ ide,ԇ dheԇ theksonԇ rëndësinëԇ eԇ marrjesԇ sëԇ standardeveԇ paraԇ seԇ firmaԇ tëԇ nisëԇ

fushatënԇ eԇ sajԇ përԇ tëԇ parëԇ ndikimin"paraԇ dheԇ pas"ԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ

2.ԇ Krijoԇ afateԇ tëԇ aktivitetit.ԇ Kompanitëԇ duhetԇ tëԇ plotësojnëԇ tëԇ gjithaԇ aktivitetetԇ ngaԇ tëԇ

gjithaԇ departamentetԇ dheԇ platformatԇ eԇ ԇ mediaveԇ qëԇ mundԇ tëԇ kenëԇ njëԇ efektԇ nëԇ rezultatetԇ

jo-financiareԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Njëԇ mënyrëԇ përԇ taԇ bërëԇ këtëԇ ështëԇ krijimiԇ iԇ njëԇ


32

dokumentiԇ tëԇ përbashkëtԇ qëԇ doԇ iԇ lejojëԇ tëԇ gjithaԇ departamentetԇ tëԇ integrojnëԇ fushatënԇ eԇ

tyre,ԇ eԇ cilaԇ doԇ tëԇ parandalojëԇ çdoԇ keqinterpretimԇ kurԇ analizohetԇ ԇ rezultatiԇ (Blanchard,ԇ

2011).

ԇ 3.ԇ Monitorimiԇ iԇ nivelitԇ tëԇ përmendjes.ԇ Kaԇ dyԇ gjëraԇ qëԇ firmatԇ duhetԇ tëԇ bëjnëԇ nëԇ këtëԇ

hap.ԇ Sëԇ pari,ԇ duhetԇ tëԇ matinԇ përmendjenԇ eԇ markësԇ nëԇ tëԇ gjithaԇ kanaletԇ nëԇ internetԇ ԇ (dmthԇ

faqetԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ blogs,ԇ faqetԇ eԇ lajmeve)ԇ dukeԇ përdorurԇ mjetetԇ monitorueseԇ tëԇ

mediaveԇ sociale,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ Nutshellmail,ԇ Addict-O-Matic,ԇ HootSuiteԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ

Sëԇ dyti,ԇ duhetԇ tëԇ matinԇ përzierjenԇ eԇ ndjenjaveԇ nëԇ përmendjenԇ eԇ markësԇ qëԇ matetԇ ngaԇ

hapiԇ iԇ mëparshëm.ԇ Dukeԇ vepruarԇ kështu,ԇ doԇ tëԇ sigurojhenԇ disaԇ treguesԇ tëԇ ndryshimeveԇ tëԇ

ndjenjaveԇ pozitiveԇ dheԇ negativeԇ tëԇ konsumatorëveԇ mbiԇ markënԇ /ԇ kompaninë.ԇ Përԇ shembull,ԇ

rritjaԇ eԇ ndjenjaveԇ pozitiveԇ mundԇ tëԇ jetëԇ njëԇ treguesԇ iԇ mirëԇ iԇ njëԇ ndryshimiԇ nëԇ preferencëԇ

tëԇ klientëveԇ tëԇ markësԇ qëԇ rezultonԇ ngaԇ përmendjaԇ eԇ fjalëveԇ pozitiveԇ ԇ (Blanchard,ԇ 2011,ԇ

Golesworthy,ԇ T.ԇ (2012);ԇ Chi,ԇ Hsu-Hsien.ԇ 2011).ԇ

Duhetԇ theksuarԇ seԇ firmatԇ nukԇ mundԇ tëԇ mbështetenԇ 100%ԇ nëԇ indikatorëtԇ eԇ automatizuarԇ tëԇ

ndjenjaveԇ konsumatore,ԇ tëԇ cilatԇ mundԇ tëԇ japinԇ rezultateԇ tëԇ pasaktaԇ (Demenco,ԇ 2011).ԇ

Përveçԇ kësaj,ԇ nukԇ kaԇ algoritëmԇ qëԇ mundԇ tëԇ përkthejëԇ bisedatԇ eԇ konsumatorëveԇ nëԇ faqetԇ eԇ

mediaveԇ sociale.ԇ Prandaj,ԇ kjoԇ duhetԇ bërë,ԇ joԇ ngaԇ paisjeԇ porԇ ԇ ngaԇ njerëzԇ tëԇ vërtetëԇ qëԇ

duhetԇ tëԇ përpiqenԇ tëԇ interpretojnëԇ kuptiminԇ eԇ vërtetëԇ tëԇ përmendjesԇ sëԇ markësԇ nëԇ kanaletԇ

eԇ mediaveԇ socialeԇ (Dumenco,ԇ 2011).ԇ

4.ԇ Masaԇ pararendëseԇ tëԇ transaksioneve.ԇ Kjoԇ ështëԇ nevojaԇ qëԇ kaԇ firmaԇ përԇ tëԇ maturԇ

rezultatetԇ jo-financiareԇ qëԇ mundԇ tëԇ tregojëԇ ndryshimetԇ nëԇ sjelljetԇ eԇ konsumatorëveԇ qëԇ kanëԇ

rezultuarԇ ngaԇ aktivitetiԇ iԇ firmës.ԇ Treguesԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ numriԇ iԇ fansave,ԇ

ndjekësit,ԇ porositë,ԇ rekomandimet,ԇ abonimet,ԇ doënloadimetԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ

5.ԇ Shqyrtimiԇ ԇ iԇ tëԇ dhënaveԇ tëԇ transaksioneve.ԇ Nëԇ këtëԇ fazë,ԇ kompanitëԇ duhetԇ tëԇ matinԇ tëԇ

dhënatԇ financiare,ԇ dukeԇ kombinuarԇ ndryshimetԇ netoԇ nëԇ transaksionetԇ eԇ klientëveԇ meԇ

numrinԇ eԇ transaksioneveԇ netoԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Kjoԇ doԇ t'iԇ japëԇ firmësԇ shumëԇ thellësiԇ nëԇ

analizë,ԇ përԇ tëԇ cilatԇ konsumatorëtԇ (p.sh.ԇ klientëtԇ eԇ rinjԇ oseԇ aktuale)ԇ doԇ tëԇ kontribuojnëԇ nëԇ

rritjenԇ eԇ shitjesԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Përԇ shembull,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ përqindjaԇ eԇ ndryshimitԇ nëԇ

transaksionetԇ netoԇ ështëԇ mëԇ eԇ madheԇ seԇ ndryshimetԇ nëԇ përqindjeԇ tëԇ vëllimitԇ tëԇ shitjes,ԇ kjoԇ

doԇ tëԇ thotëԇ seԇ konsumatorëtԇ eԇ rinjԇ kanëԇ filluarԇ tëԇ blejnëԇ gjëraԇ tëԇ vogla.ԇ (Blanchard,ԇ


33

2011).ԇ Nëԇ tëԇ kundërt,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ përqindjaԇ eԇ ndryshimitԇ tëԇ vëllimitԇ tëԇ shitjesԇ ështëԇ mëԇ eԇ

madheԇ seԇ përqindjaԇ eԇ ndryshimitԇ nëԇ numrinԇ netoԇ tëԇ transaksioneve,ԇ kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ

konsumatorëtԇ aktualëԇ janëԇ dukeԇ shpenzuarԇ mëԇ shumëԇ paraԇ seԇ mëԇ parëԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ

6.ԇ Mbulimiԇ iԇ tëԇ gjithaԇ tëԇ dhënaveԇ (hapatԇ 1-5)ԇ nëԇ njëԇ afatԇ kohorԇ tëԇ vetëm.ԇ Kjoԇ ështëԇ

ajoԇ qëԇ menaxherëtԇ duhetԇ tëԇ vënëԇ bazënԇ dheԇ tëԇ shtojnëԇ tëԇ dhënaԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ rëndësishme,ԇ

siçԇ janë:ԇ njoftimiԇ përԇ shtyp,ԇ ngjarjeԇ tëԇ rëndësishmeԇ (p.sh.ԇ fatkeqësitëԇ natyrore,ԇ futjaԇ reԇ eԇ

teknologjisë)ԇ ԇ gjatëԇ afateveԇ kohoreԇ tëԇ caktuaraԇ qëԇ mundԇ tëԇ ndikojnëԇ nëԇ aktivitetetԇ eԇ

firmësԇ (Blanchard,ԇ 2011).

Figura 1Hapiԇ 7,ԇ Kërkimiԇ iԇ kornizaveԇ (Blanchard,ԇ 2011)

6.Kërkimiԇ përԇ modele.ԇ Grafikuԇ tregonԇ treԇ modeleԇ tëԇ ndryshmeԇ qëԇ tregojnëԇ disaԇ ngaԇ

ndikimetԇ eԇ mundshmeԇ tëԇ fushatësԇ sëԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ firmës.ԇ Modeliԇ iԇ parëԇ tregonԇ seԇ

ekzistonԇ njëԇ trendԇ nëԇ rritjeԇ edheԇ paraԇ fillimitԇ tëԇ fushatës.ԇ Ndikimiԇ iԇ aktiviteteveԇ tëԇ

mediaveԇ socialeԇ ështëԇ eԇ vështirëԇ tëԇ përcaktohetԇ ngaԇ kyԇ model,ԇ përԇ shkakԇ tëԇ mungesësԇ sëԇ

ndryshimeveԇ tëԇ rëndësishmeԇ nëԇ punënԇ eԇ firmësԇ (Blanchard,ԇ 2011).

ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ modeliԇ iԇ dytëԇ (Linjaԇ eԇ sheshtë)ԇ tregonԇ rastinԇ kurԇ kaԇ mungesëԇ tëԇ

ndikimitԇ ngaԇ programiԇ iԇ mediaveԇ sociale.ԇ Nëԇ këtëԇ rast,ԇ drejtuesitԇ duhetԇ tëԇ shohinԇ mëԇ

afërԇ përԇ ndonjëԇ faktorԇ tëԇ veçantëԇ qëԇ mundԇ tëԇ shkaktojnëԇ këtëԇ ndryshim.ԇ Kjoԇ mundԇ tëԇ

shkaktohetԇ ngaԇ aktivitetetԇ eԇ firmësԇ jashtëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Përԇ shembull,ԇ marketinguԇ iԇ

mediaveԇ socialeԇ shfaqiԇ suksesԇ nëԇ termaԇ tëԇ sjelljesԇ sëԇ klientëveԇ tëԇ rinjԇ nëԇ dyqan,ԇ porԇ


34

shitësetԇ iԇ larguanԇ ata,ԇ gjëԇ qëԇ eԇ ndërpreuԇ këtëԇ procesԇ konvertimiԇ dheԇ gabimishtԇ mundԇ tëԇ

mendohetԇ seԇ MMSԇ nukԇ ështëԇ iԇ suksesshëmԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Modeliԇ iԇ funditԇ tregonԇ

rastinԇ kurԇ përfitohenԇ rezultatetԇ eԇ dëshiruaraԇ ngaԇ marketinguԇ iԇ mediaveԇ sociale.ԇ Ajoԇ

tregonԇ seԇ kaԇ njëԇ rritjeԇ tëԇ dukshmeԇ tëԇ menjëherëshmeԇ pasԇ fillimitԇ tëԇ fushataveԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ dheԇ gjithashtuԇ tregonԇ seԇ mundԇ tëԇ ketëԇ disaԇ marrëdhënieԇ midisԇ marketingutԇ tëԇ

mediasԇ socialeԇ dheԇ rritjesԇ sëԇ treguesve,ԇ tëԇ cilatԇ doԇ tëԇ diskutohenԇ nëԇ fazënԇ tjetërԇ

(Blanchard,ԇ 2011).

7.ԇ Ngritjaԇ dheԇ miratimiԇ iԇ marrëdhënieve.ԇ Nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ dëshmohetԇ seԇ modeliԇ iԇ

rezultuarԇ ngaԇ marketinguԇ iԇ mediasԇ socialeԇ tëԇ firmës,ԇ kaԇ qenëԇ iԇ suksesshëm,ԇ drejtuesitԇ

duhetԇ tëԇ punojnëԇ përԇ tëԇ gjeturԇ lidhjenԇ mesԇ ndryshimitԇ nëԇ performancatԇ eԇ firmësԇ dheԇ

marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Përԇ taԇ konkretizuarԇ saԇ mëԇ lart,ԇ mundԇ

teԇ merrretԇ siԇ shembullԇ rastiԇ kurԇ ekzistonԇ njeԇ korrelacionԇ ndermjetԇ fushaveԇ teԇ firmesԇ neԇ

Facebookԇ gjatëԇ prezantimitԇ tëԇ produktitԇ tëԇ riԇ meԇ vëlliminԇ eԇ bisedaveԇ tëԇ klientëveԇ nëԇ

lidhjeԇ meԇ produktin,ԇ meԇ vizitorëtԇ eԇ internetitԇ dheԇ nëԇ fundԇ meԇ shitjenԇ eԇ produktit

ԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Dukeԇ vepruarԇ kështu,ԇ drejtuesitԇ doԇ tëԇ sigurojnëԇ njëԇ analizëԇ tëԇ qartëԇ

seԇ siԇ aktivitetetԇ eԇ firmësԇ sëԇ marketingutԇ socialԇ ndihmojnëԇ nëԇ rezultate.ԇ Blanchardԇ (2011)ԇ

shtonԇ faktinԇ seԇ shpejtësiaԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ kaԇ dhënëԇ njëԇ avantazhԇ tëԇ madhԇ mbiԇ medianԇ

tradicionale.ԇ Marketinguԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ mundԇ tëԇ përgjigjetԇ dheԇ analizohetԇ nëԇ kohëԇ

reale,ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ mundԇ tëԇ ndryshohetԇ menjëherë,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ ajoԇ nukԇ funksiononԇ

(Blanchard,ԇ 2011).ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ fushataԇ funksionon,ԇ menaxherëtԇ mundԇ tëԇ

gjejnëԇ disaԇ informacioneԇ mëԇ shumëԇ përԇ tëԇ zbuluarԇ seԇ siԇ ështëԇ dukeԇ funksionuar,ԇ dheԇ nëԇ

cilatԇ aspekteԇ poԇ ndodhԇ kjoԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ parë,ԇ menaxherëtԇ nukԇ

duhetԇ tëԇ varenԇ tërësishtԇ ԇ ngaԇ softëareԇ tëԇ monitorimitԇ përԇ tëԇ gjeneruarԇ analizënԇ

(Blanchard,ԇ 2011).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ kompaniaԇ përdorԇ njëԇ agjenciԇ tëԇ jashtmeԇ përԇ

përԇ tëԇ trajtuarԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ saj,ԇ Blanchardԇ (2011)ԇ sugjeronԇ seԇ

kompaniaԇ duhetԇ tëԇ bëjëԇ pjesënԇ eԇ vetԇ tëԇ matjesԇ brendaԇ organizatës,ԇ sepseԇ njerëzitԇ jashtëԇ

organizatësԇ nukԇ mundԇ tëԇ kuptojnëԇ seԇ çfarëԇ dëshironԇ meԇ tëԇ vërtetëԇ kompaniaԇ dheԇ tëԇ

marrëԇ masaԇ (Blanchard,ԇ 2011).ԇ Megjithatë,ԇ menaxherëtԇ duhetԇ tëԇ përfshijëԇ agjentëtԇ jashtëԇ

apoԇ personelinԇ ngaԇ departamenteԇ tëԇ ndryshmeԇ gjatëԇ kryerjesԇ sëԇ analizave,ԇ sepseԇ kjoԇ

siguronԇ neutralitetinԇ eԇ raportitԇ (Blanchard,ԇ 2011).


35

II.1.7ԇ Treguԇ iԇ synuarԇ iԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ

Treguԇ iԇ synuarԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ faktorëtԇ kritikeԇ qëԇ mundԇ tëԇ ndikojnëԇ nëԇ efektshmërinëԇ eԇ

njëԇ strategjieԇ tëԇ marketingut.ԇ Nëԇ mënyrëԇ tëԇ ngjashme,ԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ

marketerëtԇ tëԇ njohinԇ karakteristikatԇ eԇ mediasԇ socialeԇ tëԇ tregutԇ tëԇ synuarԇ përԇ tëԇ siguruarԇ

efektshmërinëԇ eԇ fushataveԇ tëԇ tyre.ԇ

Literaturaԇ tregonԇ rezultateԇ tëԇ ndryshmeԇ ndërmjetԇ gjeneratësԇ Yԇ (18-34ԇ vjeç),ԇ gjeneratësԇ Xԇ

(35-45ԇ vjeç),ԇ dheԇ babyԇ -ԇ boomersԇ (45-55ԇ vjeç)1,ԇ siԇ audiencëԇ tëԇ synuarԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ

mediasԇ sociale.ԇ Hulumtimetԇ tregojnëԇ seԇ 95%ԇ eԇ tregutԇ tëԇ babyԇ boomersԇ përdorԇ internetin,ԇ

dheԇ 91%ԇ eԇ tyreԇ janëԇ tëԇ përfshirëԇ nëԇ disaԇ llojԇ tëԇ blerjesԇ onlineԇ (Lester,ԇ Forman,ԇ dheԇ

Loyd,ԇ 2005).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ njëԇ studimԇ ngaԇ Pewԇ Researchԇ Centerԇ tregonԇ seԇ nëԇ vitinԇ 2010ԇ

faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ përdoren:ԇ 83%ԇ ngaԇ Gjenerataԇ Yԇ (18-33ԇ vjeç)ԇ ,ԇ 62%ԇ ngaԇ

gjenerataԇ X,ԇ dheԇ vetëmԇ 50%ԇ ԇ ngaԇ babyԇ boomersԇ tëԇ rinjԇ (ԇ Zickuhr,ԇ 2010).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ

njëԇ raportԇ tregonԇ seԇ 46.4%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ Facebookԇ janëԇ ndërmjetԇ moshësԇ 13-25ԇ vjeç,ԇ

dheԇ 26.1%ԇ janëԇ ndërmjetԇ moshësԇ 26-34ԇ vjeçԇ (Burbarry,ԇ 2011).ԇ

Sëԇ fundmi,ԇ nëԇ raportinԇ “Trendetԇ Globaleԇ tëԇ Mediaveԇ Sociale,ԇ 2015”,ԇ raportohetԇ se:ԇ “Tëԇ

rinjtëԇ midisԇ moshësԇ 16ԇ dheԇ 24ԇ gjatëԇ vititԇ 2015ԇ kishinԇ mesatarishtԇ mëԇ shumëԇ seԇ 6ԇ llogariԇ

nëԇ mediatԇ sociale,ԇ ndërkohëԇ qëԇ ataԇ midisԇ moshësԇ 35ԇ dheԇ 54ԇ kishinԇ mesatarishtԇ katërԇ oseԇ

pesëԇ llogari.ԇ Raportiԇ vijonԇ dukepranuarԇ seԇ edheԇ ataԇ individëԇ mbiԇ 55ԇ vjeçԇ kanëԇ

mesatarishtԇ triԇ llogariԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ (EPCԇ Globalԇ Media,ԇ 2015).ԇ

Megjithatë,ԇ këtoԇ shifraԇ nukԇ tregojnëԇ nëseԇ përdoruesitԇ janëԇ tëԇ përfshirëԇ edheԇ nëԇ

veprimtaritëԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Woessnerԇ (2011)ԇ tregonԇ seԇ 58%ԇ eԇ

përdoruesveԇ tëԇ Twitter-itԇ fitojnëԇ mbiԇ ԇ 60.000ԇ $ԇ tëԇ ardhura,ԇ dheԇ 36%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ

sajԇ janëԇ mëԇ tëԇ vjetërԇ seԇ 35ԇ vjet;ԇ 51.8%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ LinkedInԇ fitojnëԇ tëԇ paktënԇ

100.000ԇ $.ԇ Njëԇ raportԇ ngaԇ Nielsenԇ tregonԇ seԇ rritjaԇ mëԇ eԇ shpejtëԇ përԇ përdoruesitԇ eԇ

Facebook-utԇ vjenԇ ngaԇ njerëzԇ tëԇ moshësԇ 35ԇ deriԇ nëԇ 49ԇ vjeç,ԇ eԇ pasuarԇ ngaԇ njerëzitԇ 18-34ԇ

vjeç.ԇ Këtoԇ tëԇ dhënaԇ tregojnëԇ seԇ edheԇ pseԇ gjenerataԇ Xԇ dheԇ boomersԇ tëԇ rinjԇ mundԇ tëԇ mosԇ

jenëԇ aqԇ tëԇ dhënëԇ pasԇ teknologjisëԇ siԇ Gjenerataԇ Y,ԇ këtoԇ grupeԇ kanëԇ tëԇ ardhuraԇ mëԇ tëԇ

qëndrueshmeԇ seԇ anëtarëtԇ eԇ gjeneratësԇ Y.ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ breziԇ Xԇ dheԇ boomersԇ tëԇ rinjԇ

mundԇ tëԇ jenëԇ mëԇ tëԇ përfshirëԇ nëԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ krahasuarԇ meԇ brezatԇ eԇ

1 1 Terma botërisht të njohur, të përdorur për herë të parë në vitin1946 dhe personifikon një person të lindur në vitet pas Luftës së Dytë Botërore, kur ka pasur një rritje të përkohshme në përqindjen e lindjeve të regjistruara.


36

rinj.ԇ Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ parë,ԇ vetëmԇ 21%ԇ eԇ tëԇ anketuarveԇ tregojnëԇ seԇ përfshirjaԇ eԇ

respondentëveԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ndikojnëԇ nëԇ vendimetԇ eԇ tyreԇ tëԇ blerjes.ԇ Kyԇ

rezultatԇ mundԇ tëԇ përdoretԇ siԇ njëԇ treguesԇ seԇ Gjenerataԇ Yԇ mundԇ tëԇ jenëԇ përdoruesitԇ

kryesorëԇ tëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ porԇ atoԇ nukԇ janëԇ domosdoshmërishtԇ audiencaԇ

kryesoreԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ sociale.ԇ Woessnerԇ (2011)ԇ sugjeronԇ seԇ përdoruesitԇ eԇ

mediaveԇ socialeԇ ndërmjetԇ moshësԇ 35-49ԇ vjeçԇ janëԇ mëԇ tëԇ qëndrueshëmԇ financiarishtԇ seԇ

grupiԇ iԇ ri.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ breziԇ Y,ԇ sidomosԇ studentëtԇ teԇ universitetitԇ (18-24ԇ vjeç)ԇ endeԇ

nukԇ janëԇ financiarishtԇ tëԇ qëndrueshëm,ԇ dheԇ ataԇ endeԇ varenԇ ngaԇ familjetԇ eԇ tyre.ԇ Kyԇ faktԇ

mundԇ tëԇ tregojëԇ gjithashtuԇ seԇ vendimetԇ eԇ blerjesԇ sëԇ studentëveԇ tëԇ kolegjitԇ nëԇ njëԇ farëԇ

niveliԇ janëԇ tëԇ ndikuaraԇ ngaԇ prindëritԇ eԇ tyre.ԇ Gjeneruarԇ Xԇ dheԇ boomersԇ rinjԇ janëԇ mëԇ

shumëԇ tëԇ qëndrueshëmԇ financiarishtԇ dheԇ mendërishtԇ krahasuarԇ meԇ Gjeneratënԇ Y,ԇ eԇ cilaԇ

ndikonԇ nëԇ sjelljenԇ eԇ tyreԇ blerëse.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ hulumtimiԇ tregonԇ seԇ gjenerataԇ Yԇ ështëԇ

mëԇ proԇ teknologjisëԇ (Lester,ԇ Forman,ԇ dheԇ Loyd,ԇ 2005).ԇ Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ parë,ԇ ekzistonԇ

vetëmԇ njëԇ sasiԇ eԇ vogëlԇ eԇ hulumtimitԇ qëԇ bëhetԇ nëԇ fushënԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ

sociale

II.1.8ԇ Historikuԇ iԇ evoluimitԇ tëԇ internetit

Përԇ tëԇ shqyrtuarԇ mediatԇ sociale,ԇ duhetԇ sëԇ pariԇ tëԇ krijohetԇ njëԇ përkufizimԇ iԇ pranuar.ԇ Nëԇ

ditëtԇ eԇ paraԇ tëԇ internetit,ԇ kompanitëԇ kishinԇ tëԇ njëjtënԇ dilemë:ԇ tëԇ përcaktoninԇ saktësishtԇ seԇ

çfarëԇ ështëԇ praniaԇ nëԇ internet.ԇ Kaԇ pasurԇ strategjiԇ dheԇ taktikaԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ çdoԇ

kompanieԇ qëԇ luftonteԇ përԇ tëԇ përcaktuarԇ joԇ vetëmԇ seԇ siԇ internetiԇ mundԇ tëԇ ndryshonteԇ

bashkëvepriminԇ eԇ tyreԇ meԇ klientët,ԇ porԇ edheԇ përԇ transformiminԇ eԇ proçeseveԇ tëԇ shitjes.ԇ

Adoptuesitԇ eԇ hershëmԇ shpeshԇ lininԇ vetëmԇ njëԇ gjurmë,ԇ porԇ konsumatorëtԇ kërkoninԇ

informacionԇ tëԇ mëtejshëmԇ përԇ tëԇ plotësuarԇ nevojatԇ eԇ tyre.ԇ Kompanitëԇ qëԇ investojnëԇ rëndëԇ

shpeshԇ bienԇ viktimëԇ eԇ mantraveԇ tëԇ "mënyraveԇ tëԇ rejaԇ tëԇ tëԇ bëritԇ biznes",ԇ dheԇ shpeshԇ

shpërfillenԇ ngaԇ aktorëtԇ kryesoreԇ (konsumatorët),ԇ oseԇ meԇ maturiԇ praktikojnëԇ parimetԇ eԇ

shëndoshaԇ tëԇ biznesitԇ meԇ njëԇ syԇ tëԇ mprehtëԇ nëԇ drejtimԇ tëԇ bilancit.ԇ

Nëԇ fillim,ԇ firmatԇ kishinԇ "informacionԇ vetëm"ԇ nëԇ webԇ faqetԇ meԇ qëllimԇ qëԇ tëԇ zgjeroninԇ

kanaletԇ eԇ shitjesԇ përԇ biznesin.ԇ Kompanitëԇ besoninԇ seԇ njëԇ praniԇ nëԇ Internetԇ ishteԇ njëԇ

përpjekjeԇ pasive.ԇ Kompaniԇ tëԇ tjeraԇ eԇ panëԇ potencialinԇ eԇ internetitԇ dheԇ punuanԇ përԇ tëԇ

plotësuarԇ kanaletԇ eԇ tyreԇ ekzistueseԇ tëԇ shitjesԇ dukeԇ përdorurԇ internetinԇ përԇ tëԇ bashkëvepruarԇ


37

meԇ klientëtԇ eԇ tyre,ԇ ndoshtaԇ edheԇ dukeԇ lejuarԇ porosiԇ dheԇ mëԇ vonëԇ dukeԇ pranuarԇ pagesa.ԇ

Kyԇ ishteԇ fillimiԇ iԇ revolucionitԇ "porosiԇ dheԇ klikime".ԇ Endeԇ kompaniԇ tëԇ tjeraԇ kanëԇ braktisurԇ

plotësishtԇ kanaletԇ tradicionaleԇ tëԇ shitjesԇ dheԇ kanëԇ ndjekurԇ njëԇ qasjeԇ tërësoreԇ e–commerce.ԇ

Kjoԇ kaԇ ndodhurԇ nëԇ çdoԇ industriԇ dheԇ sektorԇ tëԇ ekonomisë,ԇ dheԇ fituesitԇ dheԇ humbësitԇ uԇ

shfaqënԇ shpejtԇ nëԇ secilënԇ prejԇ forcaveԇ tëԇ lartpërmenduraԇ (Asprayԇ dheԇ Ceruzziԇ 2008).ԇ

Njëԇ elementԇ themelorԇ qëԇ lidhԇ çdoԇ njërënԇ prejԇ qasjeveԇ meԇ njeraԇ tjetrën,ԇ ështëԇ seԇ

konsumatori,ԇ (biznesԇ apoԇ klientԇ individual),ԇ vendosԇ seԇ cilaԇ strategjiԇ doԇ tëԇ ketëԇ suksesԇ dheԇ

seԇ cilaԇ doԇ tëԇ dështojë.ԇ Nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrë,ԇ kompanitëԇ sotԇ janëԇ dukeԇ uԇ ndeshurԇ meԇ

probleminԇ eԇ pranimitԇ apoԇ joԇ tëԇ pranisëԇ sëԇ kompanisëԇ sëԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ

Ështëԇ eԇ padiskutueshmeԇ seԇ MySpaceԇ kaԇ krijuarԇ famënԇ përԇ shumëԇ markaԇ dheԇ kaԇ ndryshuarԇ

strategjitëԇ eԇ shumëԇ firmave.ԇ Porԇ joԇ pakԇ firmaԇ kanëԇ qëndruarԇ pasive.

Tëԇ njëjtatԇ pyetjeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ pasivitetinԇ kundrejtԇ pranisëԇ aktiveԇ meԇ tëԇ cilatԇ ështëԇ

ballafaquarԇ biznesiԇ njëԇ dekadëԇ mëԇ pare,ԇ janëԇ dukeԇ sfiduarԇ sërishԇ kompanitëԇ qëԇ pyesinԇ përԇ

rolinԇ qëԇ Facebook,ԇ Twitter,ԇ etj,ԇ mundԇ tëԇ luajnëԇ meԇ kaliminԇ eԇ kohës.ԇ Meԇ rritjenԇ eԇ

pritshmëriveԇ tëԇ konsumatorëve,ԇ konsumatorëtԇ duanԇ njëԇ forumԇ përԇ tëԇ shprehurԇ shqetësimetԇ

(Marketoԇ 2010).ԇ Ataԇ gjithashtuԇ duanԇ njëԇ mekanizëmԇ qëԇ tëԇ shpërblehenԇ përԇ besnikërinëԇ eԇ

tyreԇ ndajԇ njëԇ markëԇ apoԇ tëԇ tëԇ bëritԇ biznesԇ dheԇ kërkojnëԇ ofertaԇ specialeԇ qëԇ nukԇ janëԇ tëԇ

disponueshmeԇ përԇ publikunԇ eԇ gjerë.ԇ Konsumatorëtԇ gjithashtuԇ duanԇ tëԇ jenëԇ tëԇ instruktuarԇ

nëԇ produktetԇ dheԇ shërbimetԇ qëԇ ofrohen,ԇ siԇ dhe:ԇ kur,ԇ pse,ԇ siԇ atoԇ mundԇ tëԇ ndryshojnë.ԇ

(Heinonen,ԇ Kristina.ԇ 2011).ԇ Meԇ përhapjenԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ duketԇ seԇ teknologjiaԇ kaԇ

potencialԇ përԇ tëԇ ndryshuarԇ nëԇ mënyrëԇ dramatike,ԇ njëԇ biznesԇ apoԇ edheԇ njëԇ industriԇ (Chi,ԇ

Hsu-Hsien.ԇ 2011).ԇ Nukԇ ështëԇ thjeshtԇ eԇ mjaftueshmeԇ qëԇ njëԇ punonjësԇ iԇ marketingutԇ apoԇ

shitjesԇ tëԇ angazhohetԇ meԇ punënԇ eԇ krijimitԇ tëԇ njëԇ faqeԇ nëԇ Facebook,ԇ tëԇ bëjëԇ postimeԇ nëԇ

tëiterԇ nëԇ emërԇ tëԇ shoqërisë,ԇ oseԇ tëԇ krijojëԇ njëԇ forumԇ mbiԇ Salesforce.com.(ԇ Diԇ Pietro,ԇ

Loredanaԇ andԇ Elenoraԇ Pantano.ԇ 2012ԇ )Mediatԇ socialeԇ nukԇ duhetԇ tëԇ mendohenԇ siԇ thjeshtԇ

njëԇ tjetërԇ kanal,ԇ njëԇ tjetërԇ mjetԇ meԇ tëԇ cilinԇ mundԇ tëԇ bashkëveprohetԇ meԇ konsumatorin,ԇ oseԇ

njëԇ tjetërԇ mjetԇ meԇ tëԇ cilinԇ mundԇ tëԇ menaxhohetԇ markaԇ dheԇ reputacioni,ԇ por,ԇ përkundrazi,ԇ

përfaqësonԇ tëԇ gjithaԇ këtoԇ gjëraԇ (dheԇ meԇ gjasëԇ shumëԇ mëԇ tepër)ԇ njëkohësisht.(ԇ (70)

Sinclaire,ԇ Jolleanԇ K.ԇ andԇ Clintonԇ E.ԇ Vogus.ԇ 2011)


38

II.1.9ԇ Krahasimiԇ iԇ internetitԇ dheԇ mediaveԇ sociale

Nëԇ qoftëԇ seԇ nukԇ mësojmëԇ ngaԇ eԇ kaluara,ԇ jemiԇ tëԇ detyruarԇ taԇ përsëritimԇ atë.ԇ Nukԇ ështëԇ eԇ

vështirëԇ përԇ tëԇ nxjerrëԇ analogjiԇ ndërmjetԇ lindjesԇ sëԇ internetitԇ dheԇ nxitjesԇ sëԇ sotmeԇ përԇ

miratiminԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ngaԇ anaԇ eԇ biznesitԇ tëԇ madhԇ dheԇ tëԇ vogël.ԇ Çfarëԇ ështëԇ paԇ

dyshimԇ eԇ paqartë,ԇ megjithatë,ԇ ështëԇ nëseԇ kalimiԇ nëԇ marketingunԇ eԇ mediasԇ sociale,ԇ fillonԇ

dheԇ mbaronԇ thjeshtԇ meԇ hapjenԇ eԇ njëԇ Facebookԇ dheԇ meԇ praninëԇ nëԇ Twitterԇ dukeԇ kërkuarԇ

qëԇ fansatԇ tëԇ pëlqejnëԇ apoԇ tëԇ ndjekinԇ këtoԇ faqë,ԇ apoԇ kaԇ tëԇ bëjëԇ meԇ njëԇ strategjiԇ

transformueseԇ qëԇ ndikonԇ mardhënienԇ biznes-me-konsumatorԇ (B2C)ԇ dheԇ biznes-me-biznesԇ

(B2B).ԇ ԇ

Studiuesitԇ argumentojnëԇ seԇ dukeԇ përdorurԇ aplikacionetԇ eԇ tanishme,ԇ mediatԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ

shihenԇ siԇ njëԇ procesԇ dinamikԇ nëԇ firmë.ԇ Kjoԇ ështëԇ njëԇ strategjiԇ qëԇ doԇ tëԇ kërkojëԇ angazhimԇ

tëԇ konsiderueshëmԇ dheԇ monitorimԇ tëԇ vazhdueshëm.ԇ Nëԇ fakt,ԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ hiqenԇ

paraleleԇ ngaԇ miratimitԇ iԇ internetitԇ ngaԇ anaԇ eԇ kompaniveԇ mëԇ shumëԇ seԇ njëԇ dekadëԇ meԇ

dilemënԇ eԇ pranisëԇ sëԇ firmaveԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ nëԇ ditëtԇ eԇ sotme.ԇ Nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrëԇ

qëԇ kompanitëԇ hynëԇ nëԇ moshënԇ eԇ internetitԇ meԇ mënyraԇ tëԇ thjeshtaԇ (shpeshԇ vetëmԇ njëԇ faqe)ԇ

vetëmԇ përԇ tëԇ dëshmuarԇ seԇ eԇ miratoninԇ praninëԇ nëԇ internet,ԇ atoԇ taniԇ duhetԇ tëԇ kuptojnëԇ seԇ

mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ mjet,ԇ strategji,ԇ apoԇ mënyrëԇ eԇ tëԇ bëritԇ biznesԇ qëԇ doԇ tëԇ zhvillohetԇ

përmesԇ vetëԇ ciklitԇ tëԇ jetësԇ sëԇ mediave,ԇ duhetԇ tëԇ tregojnëԇ nëseԇ janëԇ efektiveԇ apoԇ jo.ԇ Ngaԇ

studuiesitԇ ështëԇ vlerësuarԇ seԇ nëԇ ditëtԇ eԇ sotmeԇ ështëԇ eԇ vështirëԇ tëԇ gjeshԇ njëԇ kompaniԇ qëԇ

përdorԇ tëԇ njëjtënԇ faqeԇ internetԇ oseԇ tëԇ njëjtënԇ strategjiԇ e-commerceԇ ԇ eԇ miratuarԇ rrethԇ vitiԇ

2000.ԇ

Doԇ tëԇ jetëԇ eԇ vështirëԇ qëԇ tëԇ gjendetԇ njëԇ kompaniԇ qëԇ endeԇ përdorԇ tëԇ njëjtënԇ faqeԇ internetiԇ

oseԇ aderonԇ nëԇ tëԇ njëjtinԇ internetԇ oseԇ strategjiԇ e-commerceԇ qëԇ kaԇ miratuarԇ rrethԇ vititԇ 2000.ԇ

Edheԇ pseԇ Darviniԇ ishteԇ nëԇ gjendjeԇ tëԇ propozonteԇ vetëmԇ njëԇ teoriԇ tëԇ evolucionit,ԇ ështëԇ

vërtetuarԇ ԇ seԇ kurԇ ështëԇ fjalaԇ përԇ eԇ -ԇ commerceԇ dheԇ miratiminԇ eԇ Internetit,ԇ egzistonԇ njëԇ

cikëlԇ iԇ jetësԇ përmesԇ sëԇ cilësԇ biznesetԇ eԇ mëdhaԇ dheԇ tëԇ vogla,ԇ doԇ tëԇ kalojnëԇ patjetër.ԇ

Përԇ shembull,ԇ Chrisԇ McCannԇ (2011),ԇ presidentԇ iԇ 1ԇ -ԇ 800ԇ -ԇ Floëers.com,ԇ kohëtԇ eԇ funditԇ

argumentoiԇ seԇ "tregtiaԇ sociale"ԇ ështëԇ valaԇ ԇ eԇ katërtԇ eԇ biznesit,ԇ hapiԇ tjetërԇ logjikԇ nëԇ

evolucioninԇ eԇ biznesitԇ onlineԇ dheԇ tëԇ internetit.ԇ Studiuesitԇ besojmëԇ seԇ kyԇ procesԇ iԇ njëjtëԇ iԇ

evolucionitԇ ështëԇ gjithashtuԇ iԇ vërtetëԇ nëԇ kontekstinԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Faqetԇ mëԇ tëԇ


39

hershmeԇ Web,ԇ siçԇ uԇ përmendԇ mëԇ lart,ԇ ishinԇ kryesishtԇ informative.ԇ Ataԇ ofroninԇ pakԇ

mundësiԇ përԇ komunikimԇ tëԇ dyanshëm,ԇ dheԇ nëԇ rastinԇ mëԇ tëԇ mirëԇ siguroninԇ vetëm:ԇ njëԇ

adresëԇ postare,ԇ eԇ -ԇ mail,ԇ oseԇ numrinԇ eԇ telefonitԇ përԇ çdoԇ kontaktԇ tëԇ mëtejshëmԇ qëԇ mundԇ

tëԇ kërkohej.ԇ Atoԇ ekzistoninԇ sepseԇ nëԇ atëԇ kohëԇ ishteԇ ԇ përhapurԇ mendimiԇ seԇ firmatԇ duhetԇ

"tëԇ ishinԇ nëԇ internet",ԇ edheԇ nëԇ qoftëԇ seԇ ԇ biznesitԇ kishteԇ endeԇ përԇ tëԇ bërëԇ paraԇ seԇ tëԇ quhejԇ

iԇ përgatiturԇ plotësishtԇ përԇ tuԇ përfshirëԇ nëԇ internet.ԇ

Nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrë,ԇ disaԇ kompaniԇ nëԇ ditëtԇ eԇ sotmeԇ vendosinԇ seԇ mediatԇ socialeԇ doԇ tëԇ

thotëԇ krijimiԇ iԇ njëԇ kanaliԇ YouTube,ԇ oseԇ ndoshtaԇ njëԇ faqeԇ LinkedInԇ oseԇ Facebookԇ thjeshtԇ

përԇ qëlliminԇ eԇ "pasjesԇ sëԇ njëԇ pranieԇ tëԇ mediaveԇ sociale."ԇ Kjoԇ qasjeԇ eԇ thjeshtëԇ mundԇ tëԇ

plotësojëԇ disaԇ konsumatorë,ԇ porԇ ajoԇ doԇ tëԇ bëjëԇ shumëԇ pakԇ përԇ tëԇ përmirësuarԇ propoziminԇ

eԇ vlerësԇ sëԇ firmës.ԇ Ajoԇ doԇ tëԇ jetë,ԇ nëԇ thelb,ԇ eԇ barazvlefshmeԇ meԇ regjistriminԇ eԇ firmësԇ nëԇ

fletëtԇ eԇ verdha.ԇ Klientëtԇ mundԇ tëԇ gjejnëԇ firmën,ԇ porԇ përԇ përgjigjetԇ eԇ pyetjeveԇ oseԇ përԇ mëԇ

shumëԇ informacionԇ substancialԇ ataԇ doԇ tëԇ kërkojnëԇ mëԇ shumë.ԇ

Pasiԇ miratimiԇ iԇ internetitԇ uԇ rrit,ԇ firmatԇ shumëԇ shpejtԇ filluanԇ tëԇ zëvendësojnëԇ faqetԇ

informative,ԇ tëԇ vetme,ԇ meԇ faqetԇ nëԇ tëԇ cilatԇ firmatԇ mundԇ tëԇ pranoninԇ porosiԇ dheԇ pagesaԇ

(Kaplanԇ dheԇ Haenleinԇ 2010).ԇ Nëԇ mënyrëԇ analoge,ԇ përvojaԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ kaԇ tëԇ ngjarëԇ

tëԇ përfshijëԇ firmaԇ qëԇ krijojnëԇ blogs-eԇ apoԇ hapjenԇ eԇ seksioneveԇ tëԇ komenteveԇ dheԇ

forumeveԇ përԇ klientëtԇ dheԇ publikunԇ eԇ tyre.ԇ Strategjiaԇ doԇ tëԇ zhvillohetԇ mëԇ tejԇ sëԇ bashkuԇ

meԇ përpjekjetԇ eԇ firmaveԇ përԇ tëԇ fituarԇ klientëԇ potencialëԇ nëԇ faqetԇ eԇ tyreԇ tëԇ mediaveԇ

sociale,ԇ edheԇ nëԇ qoftëԇ seԇ ataԇ endeԇ nukԇ kanëԇ njëԇ planԇ solidԇ përԇ atëԇ qëԇ presinԇ tëԇ bëjnëԇ

nëpërmjetԇ pranisëԇ nëԇ këtoԇ media.

Nëԇ moshënԇ eԇ internetit,ԇ shumëԇ bizneseԇ uԇ transferuanԇ tërësishtԇ (oseԇ uԇ zëvendësuan)ԇ nëԇ

formatԇ vetëmԇ e-comerce.ԇ Shumëԇ tëԇ tjera,ԇ nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrë,ԇ doԇ tëԇ bindenԇ ngaԇ mediatԇ

socialeԇ përԇ njëԇ transformimԇ tëԇ ngjashëmԇ (ԇ disaԇ kompaniԇ doԇ tëԇ përfshijnëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ

socialeԇ siԇ kanalԇ shtesëԇ iԇ shitjes,ԇ ndërsaԇ tëԇ tjerëtԇ doԇ tëԇ punojnëԇ përԇ taԇ promovuarԇ ateԇ siԇ

kanaliԇ kryesor).ԇ Pavarësishtԇ seԇ saԇ eԇ realizueshmeԇ ështëԇ kjoԇ ,gjë,ԇ eԇ cilaԇ tregohetԇ ngaԇ kohaԇ

dheԇ kërkesatԇ konsumaoreԇ ,strategjiaԇ mëԇ eԇ mirëԇ qëԇ drejtonԇ klientëtԇ dheԇ kompanitëԇ përԇ

bashkëpunimԇ mesԇ tyreԇ përԇ krijiminԇ eԇ vleraveԇ neԇ procesinԇ eԇ shitjeveԇ ështëԇ mediaԇ sociale

Mediatԇ socialeԇ mundԇ tëԇ bëjëԇ tëԇ njëjtinԇ hapԇ shumëԇ mëԇ shpejtԇ nëseԇ kompanitëԇ dheԇ

konsumatorëtԇ miratojnëԇ teknologjitëԇ mëԇ tëԇ funditԇ dheԇ kërkojnëԇ mëԇ shumëԇ ngaԇ


40

marrëdhënietԇ eԇ tyreԇ meԇ njëri-tjetrin.ԇ Mediatԇ socialeԇ tashmë,ԇ nëԇ disaԇ raste,ԇ kanëԇ aftësinëԇ t’iԇ

zgjidhinԇ çështjetԇ eԇ konsumatorëveԇ nëԇ kohëԇ reale,ԇ tëԇ zbusinԇ krizën,ԇ dheԇ ofrojnëԇ njëԇ çmimitԇ

nëԇ kohëԇ realeԇ ԇ përԇ tëԇ tërhequrԇ dheԇ ndikuarԇ nëԇ ԇ vendimetԇ eԇ blerjesԇ sëԇ konsumatorëve,ԇ dheԇ

kyԇ ështëԇ vetëmԇ fillimiԇ (p.sh.,ԇ Dell,ԇ Foursquare).ԇ Siԇ pëfundimԇ vlenԇ tëԇ përmendetԇ rastiԇ Iԇ teԇ

zhvillimitԇ teԇ internetitԇ siԇ meԇ e-commerceԇ ashtuԇ edheԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ socialeԇ joԇ

paralelishtԇ neԇ linjatԇ eԇ zhvillimitԇ tëԇ tyre.,ԇ por,ԇ mëԇ tepër,ԇ kanëԇ vetëmԇ njëԇ distancëԇ tëԇ

shkurtërԇ ngaԇ kryqëzimiԇ siԇ dyԇ teknologji/ԇ strategjiԇ /ԇ qasjeԇ qëԇ bëhenԇ nëԇ thelbԇ eԇ njejtaԇ

ndërfaqeԇ marketingԇ dheԇ shitjeԇ eԇ dhjetraԇ ԇ artikujveԇ nëԇ dispozicion.ԇ

E-commerceԇ modernԇ ështëԇ meԇ tëԇ vërtetëԇ njëԇ gjëԇ eԇ mrekulleshmeԇ dukeԇ qënëԇ seԇ kaԇ

përparuarԇ nëԇ njëԇ hapësirëԇ kuԇ konsumatorëtԇ joԇ vetëmԇ qëԇ blejnëԇ online,porԇ uԇ mundësonԇ

firmaveԇ tëԇ mësojnëԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ klientëtԇ dheԇ zakonetԇ eԇ tyreԇ teԇ blerjesԇ apoԇ t’uԇ sugjerojnëԇ

atyreԇ produkteԇ apoԇ shërbimeԇ tëԇ tjeraԇ (p.sh.,Amazon.com),ԇ dickaԇ qëԇ ishteԇ eԇ

paimagjinueshmeԇ mëԇ parëԇ dheԇ sigurishtԇ eԇ paparishikueshmeԇ nëԇ aspektinԇ eԇ strategjisëԇ

(Smith,2009)ԇ

Studiuesitԇ kanëԇ endeԇ polemikaԇ ndërmjetԇ tyreԇ përԇ tëԇ gjeturԇ marrëveshjeԇ përԇ praktikatԇ mëԇ tëԇ

miraԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ porԇ ataԇ bienԇ dakordԇ nëԇ disaԇ pika.ԇ Sëԇ pari,ԇ gjetjaԇ

eԇ kësajԇ marrveshjeԇ ështëԇ eԇ rëndësishme.ԇ Sëԇ dyti,ԇ "bilanciԇ iԇ pushtetitԇ kaԇ lëvizur,ԇ nëԇ

mënyrëԇ tëԇ pandalshmeԇ dheԇ tëԇ përjetshme,ԇ ngaԇ kompaniaԇ drejtԇ konsumatorit"ԇ (Baerԇ 2010).ԇ

Dhe,ԇ eԇ funditԇ porԇ joԇ mëԇ pakԇ eԇ rëndësishme,ԇ kjoԇ marrveshjeԇ kërkonԇ përkushtim,ԇ burime,ԇ

dheԇ integrimeԇ joԇ vetëmԇ meԇ organiziminԇ eԇ shitjesԇ dheԇ strategjinëԇ eԇ saj,ԇ porԇ meԇ tëԇ gjithaԇ

elementetԇ eԇ organizimitԇ dheԇ tëԇ strategjisëԇ sëԇ përgjithshmeԇ tëԇ kompanisë.ԇ Mediaԇ Socialeԇ

nukԇ kaԇ tëԇ bëjëԇ vetëmԇ meԇ zgjedhjenԇ eԇ njëԇ pjesëԇ tëԇ vogëlԇ tëԇ taktikaveԇ qëԇ tëԇ gjithëԇ

konkurrentëtԇ poԇ bëjnë.ԇ Përkundrazi,ԇ mediatԇ sociale,ԇ edheԇ pseԇ tëԇ liraԇ përԇ t’uԇ zbatuar,ԇ

kërkojnëԇ hulumtimeԇ përԇ tëԇ identifikuarԇ cilatԇ përqasjeԇ kanëԇ kuptimԇ përԇ industrinë,ԇ

organiziminԇ dheԇ linjënԇ eԇ biznesitԇ dheԇ angazhiminԇ përԇ tëԇ bashkëngjiturԇ burimetԇ njerëzoreԇ

tëԇ nevojshmeԇ përԇ tëԇ mbështeturԇ zbatiminԇ dheԇ vazhdimësinëԇ eԇ përpjekjeveԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ ԇ (Lanzԇ 2010).ԇ Nukԇ kaԇ njëԇ madhësiԇ tëԇ përshtashmeԇ përԇ tëԇ gjithë,ԇ oseԇ njëԇ qasjeԇ

unikeԇ përԇ tëԇ cilënԇ njëԇ CEOԇ thjeshtԇ mundԇ tëԇ caktojëԇ buxhetin.ԇ Mediaԇ Sociale,ԇ nëԇ zemrënԇ

eԇ saj,ԇ përfshinԇ integrimԇ dheԇ ndërveprimԇ brendaԇ dheԇ jashtëԇ kompanisë,ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ

partneritetiԇ midisԇ shitjesԇ dheԇ marketingutԇ ështëԇ prioritar.ԇ


41

Dukeԇ pasurԇ parasyshԇ seԇ shitjaԇ dheԇ marketinguԇ shihenԇ siԇ dyԇ qendratԇ eԇ fitimitԇ brendaԇ njëԇ

kornizeԇ organizativeԇ (Malsheԇ dheԇ Sohiԇ 2009),ԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ qëԇ tëԇ dyԇ njësitëԇ eԇ

biznesitԇ tëԇ integrohenԇ nëԇ mënyrëԇ interaktive;ԇ megjithatë,ԇ kyԇ nukԇ ështëԇ gjithmonëԇ rasti.ԇ

Edheԇ pseԇ kjoԇ pikëpamjeԇ eԇ integrimitԇ ështëԇ mbajturԇ ngaԇ shumëԇ këndvështirmeԇ kërkimoreԇ

(Cespedesԇ 1993;ԇ Guenziԇ dheԇ Troiloԇ 2007;ԇ Homburg,ԇ dheԇ Krohmerԇ 1999;ԇ Rouzièsԇ etԇ alԇ

2005;ԇ Slaterԇ dheԇ Olsonԇ 2001.),ԇ idejaԇ qëԇ funksioniԇ iԇ shitjesԇ tëԇ jetëԇ iԇ përfshirëԇ nëԇ krijiminԇ

eԇ strategjisëԇ sëԇ marketingutԇ dheԇ qëԇ shitjetԇ dheԇ funksionetԇ eԇ marketingutԇ tëԇ sinkronizojnëԇ

aktivitetetԇ eԇ tyreԇ strategjikeԇ dheԇ taktikeԇ përԇ tëԇ krijuar,ԇ ofruar,ԇ dheԇ komunikuarԇ vlerëԇ tëԇ

lartëԇ tëԇ konsumatorëve,ԇ shpeshԇ nukԇ vihetԇ nëԇ praktikë.ԇ Siçԇ pohohetԇ ngaԇ Malsheԇ dheԇ Sohiԇ

(2009),ԇ ështëԇ eԇ qartëԇ seԇ njësiaԇ eԇ shitjesԇ shpeshԇ nukԇ ështëԇ eԇ përfshirëԇ nëԇ bërjenԇ eԇ

strategjisëԇ (Viswanathanԇ dheԇ Olsonԇ 1992),ԇ por,ԇ mëԇ tepër,ԇ ështëԇ trajtuarԇ thjeshtԇ siԇ zbatuesԇ

iԇ njëԇ politikeԇ dheԇ njëԇ planiԇ strategjikԇ nëԇ tëԇ cilinԇ ajoԇ mundԇ tëԇ ketëԇ luajturԇ vetëmԇ njëԇ rolԇ

tëԇ vogëlԇ përԇ taԇ krijuarԇ (Kotler,ԇ Rackhamԇ dheԇ Krishnasëamyԇ 2006).ԇ Kjoԇ shkëputjeԇ mundԇ tëԇ

çojëԇ nëԇ dështiminԇ eԇ strategjisëԇ dheԇ forcësԇ sëԇ shitjesԇ përԇ shkakԇ tëԇ mungesësԇ sëԇ tëԇ

kuptuaritԇ ngaԇ tëԇ dyԇ njësitë,ԇ oseԇ keqkuptimԇ meԇ praktikënԇ aktualeԇ tëԇ biznesitԇ (Donathԇ

2004).ԇ Paraԇ seԇ njëԇ firmëԇ tëԇ mundԇ tëԇ hyjëԇ nëԇ arenënԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ ajoԇ duhetԇ tëԇ

përcaktojëԇ qëllimetԇ eԇ duhuraԇ qëԇ lidhenԇ meԇ zbatiminԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Ajoԇ kaԇ nevojëԇ tëԇ

identifikojëԇ dheԇ tëԇ kuptojëԇ propoziminԇ eԇ vlerësԇ përԇ konsumatorin,ԇ joԇ vetëmԇ përԇ firmën.

Siçԇ uԇ tha,ԇ mediatԇ socialeԇ kanëԇ tëԇ bëjnëԇ meԇ angazhiminԇ dheԇ bashkëpunimin.ԇ Përfitimetԇ

nukԇ mundԇ tëԇ jenëԇ njëdrejtimsheԇ apoԇ tëԇ njëanshme.ԇ Konsumatorëtԇ duhetԇ tëԇ marrin,ԇ oseԇ tëԇ

paktënԇ tëԇ perceptojnë,ԇ vlerëԇ ngaԇ përpjekjetԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ ndryshojëԇ nëԇ

varësiԇ tëԇ industrisë,ԇ kompanisëԇ dheԇ konsumatorëve.ԇ

Njëԇ qendërԇ shitjeԇ apoԇ marketinguԇ iԇ njëԇ organizateԇ kaԇ tëԇ ngjarëԇ tëԇ ketëԇ disaԇ njohuriԇ tëԇ

asajԇ qëԇ konsumatorëtԇ eԇ tanishëmԇ dheԇ tëԇ ardhshëmԇ duanԇ dheԇ doԇ tëԇ duanԇ ngaԇ marrëdhënietԇ

eԇ tyreԇ nëԇ tëԇ ardhmen.ԇ Nëseԇ organizatatԇ nukԇ eԇ kuptojnëԇ seԇ çfarëԇ dëshirojnëԇ konsumatorët,ԇ

ataԇ doԇ tëԇ duhetԇ taԇ fitojnëԇ këtëԇ njohuri,ԇ ndoshtaԇ meԇ njëԇ "auditimԇ social"ԇ (Brownԇ 2010).ԇ

Ështëԇ kyԇ informacionԇ qëԇ doԇ tëԇ përbëjë,ԇ pjesërisht,ԇ përzgjedhjenԇ fillestareԇ tëԇ llojeveԇ tëԇ

mediaveԇ socialeԇ (dheԇ platformaveԇ tëԇ veçanta),ԇ qëԇ firmaԇ duhetԇ tëԇ ndjekë.ԇ Konsumatorëtԇ poԇ

kërkojnëԇ thjeshtԇ përԇ njëԇ forumԇ përԇ tëԇ kuptuarԇ mëԇ mirëԇ njëԇ produktԇ apoԇ shërbim?ԇ Apoԇ ataԇ

duanԇ tëԇ bashkëveprojnëԇ meԇ kompaninëԇ përԇ përvojënԇ eԇ konsumitԇ dheԇ përԇ tëԇ qetësuarԇ

frikënԇ eԇ tyreԇ paraԇ seԇ tëԇ bëjnëԇ njëԇ investimԇ kapital?ԇ Apo,ԇ ataԇ ndoshtaԇ janëԇ ԇ nëԇ kërkimԇ tëԇ


42

shpërblimeveԇ tëԇ besnikërisëԇ qëԇ tëԇ vijojnëԇ tëԇ zgjedhinԇ kompnaninëԇ tonëԇ krahasuarԇ meԇ

konkurrentët?ԇ Këtoԇ janëԇ vetëmԇ disaԇ shembujԇ tëԇ llojeveԇ tëԇ pyetjeveԇ qëԇ njëԇ kompaniԇ duhetԇ

tëԇ përdorëԇ përԇ tëԇ formatuarԇ qasjenԇ eԇ sajԇ fillestareԇ përԇ mediatԇ sociale.ԇ

Edheԇ nëԇ këtëԇ punimԇ këtoԇ pyetjeԇ adresohen,ԇ kurԇ testohetԇ nëseԇ konsumatorëtԇ iԇ përdorinԇ

mediatԇ socialeԇ tëԇ kompaniveԇ përԇ tëԇ bërëԇ blerjeԇ reale,ԇ kurԇ matetԇ niveliԇ iԇ përgjthshëmԇ iԇ

komunikimitԇ midisԇ konsumatorëveԇ dheԇ përfaqësuesveԇ tëԇ korporatësԇ nëpërmjetԇ mediasԇ

sociale,ԇ etj.ԇ

Disaԇ firmaԇ mundԇ tëԇ kenëԇ nevojëԇ tëԇ marrinԇ nëԇ konsideratëԇ njëԇ blogԇ tëԇ thjeshtë,ԇ ndërsaԇ tëԇ

tjerëtԇ mundԇ tëԇ kenëԇ nevojëԇ përԇ njëԇ praniԇ nëԇ Facebookԇ oseԇ Twitter.ԇ Tëԇ tjerëԇ endeԇ mundԇ

tëԇ gjejnëԇ vlerëԇ mëԇ tëԇ madheԇ nëԇ videotԇ instruktueseԇ tëԇ postuaraԇ nëԇ YouTubeԇ oseԇ forumeԇ

tëԇ ngjashmeԇ file-sharing,ԇ siԇ Flickr.ԇ Konsumatorëtԇ eԇ drejtojnëԇ këtëԇ vendim.ԇ Krijimiԇ iԇ njëԇ

pranieԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ qëԇ nukԇ kaԇ tërhequrԇ klientëtԇ oseԇ tëԇ nukԇ kaԇ dhënëԇ vleraԇ shtesë,ԇ

ështëԇ njëԇ humbjeԇ potencialeԇ eԇ burimeveԇ dheԇ njëԇ mundësiԇ eԇ humburԇ përԇ tëԇ lidhurԇ

bashkëpunim.ԇ Nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrëԇ qëԇ njëԇ kompaniԇ nukԇ doԇ tëԇ lejojnëԇ qëԇ thjeshtԇ çdoԇ

punonjësԇ tëԇ flasëԇ nëԇ emërԇ tëԇ kompanisë,ԇ nëԇ vendԇ qëԇ tëԇ favorizojëԇ njëԇ ekipԇ tëԇ

komunikimit,ԇ mediaԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ jetëԇ njëԇ sintezëԇ eԇ shitjesԇ dheԇ marketingut.ԇ ԇ

Mediaԇ socialeԇ kërkonԇ njëԇ strategji,ԇ dheԇ joԇ thjeshtԇ njëԇ klasifikimԇ tëԇ taktikaveԇ praktikueseԇ

paԇ lidhje.ԇ Kompanitëԇ nukԇ mundԇ tëԇ zgjedhinԇ thjeshtԇ përԇ tëԇ zgjedhurԇ -ԇ ndërmjetԇ elementeveԇ

lehtësishtԇ tëԇ përshtatshëmԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Konsumatorëtԇ kërkojnëԇ mëԇ shumë,ԇ dheԇ doԇ

tëԇ kuptojnëԇ nëseԇ ԇ qasjetԇ eԇ kompanisëԇ doԇ tëԇ jënëԇ tëԇ imponuaraԇ dheԇ tëԇ ngurta,ԇ eԇ nëԇ fundԇ

tëԇ funditԇ doԇ tëԇ nënkuptojnëԇ thjeshtԇ praniminԇ eԇ njëԇ standardiԇ minimal.

Tëԇ jemiԇ tëԇ parëtԇ përԇ hirԇ tëԇ tëԇ qenitԇ tëԇ parët,ԇ oseԇ tëԇ kemiԇ njëԇ qasjeԇ imponueseԇ përԇ

konsumatorëtԇ paԇ dëgjuarԇ nevojatԇ eԇ tyreԇ doԇ tëԇ ishteԇ njëԇ gabimԇ iԇ kushtueshëm,ԇ njëԇ mësimԇ iԇ

nxënëԇ ngaԇ shumëԇ tashmëԇ (Haigh,ԇ Brubaker,ԇ Whiteside;ԇ 2013).ԇ Roliԇ dheԇ zbatimiԇ iԇ mediaveԇ

socialeԇ nëԇ çdoԇ hapԇ tëԇ procesitԇ tëԇ shitjesԇ gjithmonëԇ duhetԇ tëԇ përcaktohetԇ meԇ njëԇ syԇ tëԇ

mprehtëԇ mbiԇ konsumatorin.ԇ Mediaԇ socialeԇ eԇ lejonԇ njëԇ kompaniԇ tëԇ përmbushëԇ tëԇ gjithaԇ

këtoԇ nevojaԇ dheԇ mëԇ shumë.ԇ Pasԇ identifikimitԇ tëԇ mediasԇ sëԇ duhurԇ socialeԇ përԇ përpjekjetԇ

fillestareԇ tëԇ njëԇ firmeԇ nëԇ tregtinëԇ sociale,ԇ ështëԇ eԇ domosdoshmeԇ qëԇ tëԇ përfshihenԇ tëԇ gjithaԇ

funksionetԇ eԇ biznesitԇ nëԇ krijiminԇ eԇ protokolleveԇ përԇ mënyrënԇ seԇ siԇ ajoԇ mundԇ dheԇ doԇ tëԇ

përdoretԇ përԇ tëԇ lehtësuarԇ biznesin.ԇ Siçԇ uԇ përmendԇ mëԇ herët,ԇ mediaԇ socialeԇ nukԇ mundԇ tëԇ

jetëԇ paԇ lidhjeԇ dheԇ eԇ paintegruar,ԇ apoԇ edheԇ mëԇ keqԇ tëԇ bjerëԇ ndesh,ԇ meԇ taktikatԇ eԇ


43

ndërmarraԇ ngaԇ njëԇ pjesëԇ tëԇ biznesitԇ (Patterson,ԇ 2012).ԇ Mediatԇ socialeԇ doԇ tëԇ ndryshojnëԇ

mënyrënԇ eԇ biznesitԇ dheԇ doԇ tëԇ kërkojnëԇ bashkëpunimԇ meԇ divizioneԇ funksionaleԇ përԇ shkakԇ

se,ԇ përԇ tëԇ gjithaԇ qëllimetԇ praktike,ԇ ajoԇ kaԇ tëԇ ngjarëԇ tëԇ bëhetԇ ballafaqimiԇ mëԇ iԇ sinqertëԇ meԇ

klientinԇ dheԇ përԇ këtëԇ arsye,ԇ konsumatorëtԇ doԇ tëԇ kërkojëԇ kënaqësi,ԇ vëmendje,ԇ shërbim,ԇ dheԇ

zgjidhjeԇ problemiԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ çështjetԇ eԇ panumërtaԇ ngaԇ kjoԇ pikëԇ eԇ reԇ eԇ kontaktitԇ

(Patterson,ԇ 2012;ԇ Coomans,2011).

Konsumatorëtԇ doԇ tëԇ bëhenԇ avokatëԇ dheԇ doԇ tëԇ ndajnëԇ përvojatԇ eԇ tyreԇ pozitiveԇ nëԇ këtëԇ

forum.ԇ Megjithatë,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ ataԇ nukԇ eԇ bëjnë,ԇ mundԇ tëԇ përdorinԇ tëԇ njëjtatԇ mediatԇ

socialeԇ apoԇ tëԇ tjeraԇ përԇ tëԇ dëmtuarԇ markën.ԇ Nëԇ mënyrëԇ tëԇ qartë,ԇ implikimetԇ eԇ mediaveԇ

socialeԇ janëԇ tëԇ rëndësishmeԇ përԇ shëndetinԇ dheԇ reputacioninԇ eԇ firmës.ԇ Mediaԇ Socialeԇ kaԇ

potencialԇ përԇ tëԇ krijuarԇ oseԇ përԇ tëԇ thyerԇ njëԇ markë:ԇ përԇ tëԇ plotësuarԇ apoԇ përmirësuarԇ

fushatatԇ ekzistueseԇ qëԇ mundԇ tëԇ kenëԇ paraprirëԇ miratiminԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ngaԇ dekadaԇ

apoԇ edheԇ nëԇ disaԇ raste,ԇ tëԇ tillaԇ siԇ Johnsonԇ &ԇ Johnsonԇ (Ploofԇ 2009),ԇ oseԇ përԇ tëԇ

shkatërruarԇ markëԇ pothuajseԇ brendaԇ natës.ԇ Kështu,ԇ mediatԇ socialeԇ doԇ tëԇ kërkojnëԇ joԇ vetëmԇ

marrjenԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ ngaԇ tëԇ gjithaԇ pjesëtԇ eԇ njëԇ organizate,ԇ porԇ njëԇ angazhimԇ nëԇ kohëԇ

realeԇ tëԇ burimeveԇ përԇ tëԇ vazhduarԇ përԇ tëԇ nxiturԇ përpjekjetԇ eԇ angazhimit,ԇ bashkëpunimit,ԇ

dheԇ zhvillimitԇ tëԇ markësԇ qëԇ shpresonԇ kompaniaԇ tëԇ ushqejë.ԇ Nëԇ dritënԇ eԇ kësaj,ԇ nukԇ mundԇ

tëԇ ketëԇ gjithmonëԇ njëԇ përgjigjeԇ tëԇ qartëԇ përԇ pyetjenԇ seԇ cilatԇ njësiԇ organizativeԇ duhetԇ tëԇ

ruajnëԇ pronësinëԇ eԇ funksionitԇ tëԇ mediasԇ sociale.ԇ Mediatԇ socialeԇ duhetԇ tëԇ jetëԇ "nëԇ pronësi"ԇ

tëԇ funksioneveԇ tëԇ firmësԇ qëԇ iԇ njohinԇ klientëtԇ tëԇ sajԇ meԇ shitjenԇ dheԇ marketingun.ԇ

Megjithatë,ԇ ndërsaԇ disaԇ ngaԇ aktivitetetԇ qëԇ kanëԇ tëԇ bëjnëԇ meԇ përdoriminԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ

janëԇ specifikeԇ përԇ marketingunԇ (p.sh.,ԇ ndërtimiԇ iԇ markës,ԇ mesazhetԇ reklamuese,ԇ dheԇ

hulumtimiԇ iԇ tregut),ԇ tëԇ tjeratԇ janëԇ specifikeԇ përԇ shitjeԇ (p.sh.,ԇ marrëdhënieԇ tëԇ menaxhimitԇ

dheԇ roleveԇ tëԇ tjera).ԇ Prandaj,ԇ njëԇ integrimԇ qëԇ uԇ mundësonԇ marketingutԇ apoԇ shitjeveԇ tëԇ

zotërojnëԇ vetëmԇ atoԇ aspekteԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ qëԇ janëԇ tëԇ lidhuraԇ drejtpërdrejtԇ meԇ

përgjegjësinëԇ eԇ secilitԇ funksionԇ ështëԇ iԇ garantuar.ԇ Kjoԇ qasjeԇ demonstronԇ seԇ shitjaԇ dheԇ

marketinguԇ mundԇ tëԇ kryejnëԇ veprimtariԇ tëԇ ndryshmeԇ mbiԇ çështjeԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ

rëndësishmeԇ (Homԇ -ԇ burg,ԇ Ëorkman,ԇ dheԇ Krohmerԇ 1999).ԇ Megjithatë,ԇ komunikimiԇ iԇ

korporataveԇ dheԇ departamenteveԇ tëԇ marrëdhënieveԇ meԇ publikunԇ gjithashtuԇ krijonԇ

marrëdhënie,ԇ njohuriԇ dheԇ ekspertizëԇ nëԇ ndërvepriminԇ meԇ klientinԇ dheԇ konsumatorin,ԇ

kështuԇ qëԇ roletԇ eԇ tyreԇ janëԇ gjithashtuԇ thelbësoreԇ dheԇ duhetԇ tëԇ formalizohen.ԇ Edheԇ pseԇ


44

strukturaԇ eԇ pronësisëԇ sëԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ çështjeԇ komplekse,ԇ ajoԇ qëԇ ështëԇ eԇ qartëԇ

ështëԇ seԇ miratimi,ԇ zbatimi,ԇ dheԇ integrimiԇ doԇ tëԇ kërkojnëԇ përpjekjeԇ dheԇ përkushtimԇ tëԇ

burimeveԇ njerëzoreԇ dheԇ tëԇ menaxhimitԇ qëԇ tëԇ caktohenԇ përԇ përpjekjetԇ dheԇ nëԇ rastԇ tëԇ njëԇ

krize,ԇ potencialinԇ përԇ bashkëveprimԇ nëԇ kohëԇ reale.

II.1.10ԇ Sjelljetԇ Eԇ Konsumatorit

Ështëԇ meԇ rëndësiԇ jetikeԇ përԇ shitësitԇ dheԇ marketerëtԇ tëԇ jenëԇ tëԇ vetëdijshëmԇ përԇ faktorëtԇ qëԇ

ndikojnëԇ nëԇ qëndrimetԇ eԇ konsumatorëveԇ dheԇ motivetԇ përԇ shkakԇ seԇ konsumatorëtԇ gjithnjëԇ

krijojnëԇ përmbajtjeԇ përԇ markat,ԇ diçkaԇ qëԇ mëԇ parëԇ kryhejԇ vetëmԇ ngaԇ firmatԇ (Heinonenԇ

2011).ԇ Siԇ rezultatԇ iԇ kësaj,ԇ janëԇ kryerԇ studimeԇ tëԇ cilatԇ kanëԇ shqyrtuarԇ seԇ cilatԇ aspekteԇ tëԇ

vetëdijesԇ socialeԇ ndikojnëԇ nëԇ qëndrimetԇ eԇ konsumatorëveԇ dheԇ motivetԇ eԇ tyre.ԇ Chuԇ (2011)ԇ

kaԇ ekzaminuarԇ lidhjenԇ midisԇ Facebook-utԇ tëԇ markësԇ meԇ pjesëmarrjenԇ nëԇ grup,ԇ përgjigjetԇ eԇ

reklamave,ԇ dheԇ faktorëveԇ psikologjikë.ԇ Studimiԇ arritiԇ nëԇ konkluzioninԇ seԇ përdoruesitԇ qëԇ

janëԇ anëtarëԇ tëԇ grupeveԇ nëԇ Facebookԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ qëԇ tëԇ zbulojnëԇ tëԇ dhënaԇ

personaleԇ seԇ anëtarëtԇ qëԇ nukԇ janëԇ pjesëԇ eԇ Facebook-ut.ԇ Chuԇ (2011)ԇ shpjegonԇ seԇ

pjesëmarrjaԇ nëԇ grupԇ dheԇ angazhimiԇ nëԇ reklamaԇ onlineԇ kërkonԇ njëԇ nivelԇ mëԇ tëԇ lartëԇ tëԇ

informacionitԇ personalԇ përԇ shkakԇ seԇ përdoruesitԇ zbulojnëԇ lidhjetԇ meԇ grupetԇ eԇ Facebookԇ

dheԇ promovojnëԇ produktetԇ eԇ markaveԇ oseԇ iԇ kalojnëԇ linketԇ eԇ reklamaveԇ miqëveԇ tëԇ tyre.ԇ

Chuԇ (2011)ԇ gjithashtuԇ kaԇ zbuluarԇ seԇ përdoruesitԇ tëԇ cilëtԇ janëԇ anëtarëtԇ eԇ grupitԇ tëԇ

Facebook-utԇ mbajnëԇ njëԇ qëndrimԇ mëԇ tëԇ favorshëmԇ ndajԇ mediasԇ socialeԇ dheԇ reklamave.ԇ

Përdoruesitԇ qëԇ kanëԇ qëndrimeԇ mëԇ pozitiveԇ ndajԇ reklamaveԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ tëԇ

bashkohenԇ meԇ njëԇ markëԇ apoԇ meԇ njëԇ grupԇ Facebook-uԇ përԇ tëԇ marrëԇ mesazheԇ

promocionale.ԇ Bazuarԇ nëԇ këtëԇ rezultat,ԇ Chuԇ (2011)ԇ sugjeronԇ seԇ njëԇ lidhjeԇ ekzistonԇ midisԇ

përdorimitԇ tëԇ konsumatorëveԇ dheԇ angazhimitԇ nëԇ aplikimeԇ tëԇ grupitԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ

sociale.ԇ Marrëdhëniaԇ nëԇ mesԇ përdorimitԇ tëԇ konsumatorëveԇ dheԇ angazhimitԇ meԇ aplikimetԇ eԇ

grupitԇ ndikonԇ nëԇ shkallënԇ dheԇ efektshmërinëԇ eԇ referimitԇ nëԇ mediatԇ sociale,ԇ veçanërishtԇ

Facebook.ԇ Nëԇ përgjithësi,ԇ siçԇ Chuԇ (2011)ԇ vëԇ nëԇ dukje,ԇ moshaԇ eԇ përdoruesveԇ adoleshentëԇ

tëԇ Facebook-utԇ kanëԇ qëndrimeԇ mëԇ tëԇ favorshmeԇ ndajԇ reklamaveԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ qëԇ

sugjerojnëԇ seԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ njëԇ formëԇ potencialishtԇ eԇ pasurԇ përԇ fushatatԇ eԇ

reklamaveԇ online,ԇ sidomosԇ përԇ kompanitëԇ meԇ njëԇ tregԇ tëԇ riԇ tëԇ synuar.ԇ Coxԇ (2010)ԇ

gjithashtuԇ kaԇ hetuarԇ korrelacioneԇ ndërmjetԇ moshësԇ dheԇ qëndrimitԇ dheԇ kaԇ zbuluarԇ seԇ


45

qëndrimiԇ iԇ përdoruesveԇ ndajԇ rrjetitԇ socialԇ dheԇ reklamaveԇ nëԇ formatetԇ onlineԇ (dmthԇ blogs,ԇ

video,ԇ oseԇ faqeve)ԇ ndryshoninԇ nëԇ njëԇ farëԇ maseԇ tëԇ gjithëԇ grupmoshat.ԇ Aiԇ shpjegonԇ seԇ

përdoruesitԇ tëԇ cilëtԇ bienԇ nëԇ intervalinԇ eԇ moshësԇ 18-28ԇ vjecԇ kanëԇ qëndrimeԇ tëԇ fortaԇ

pozitiveԇ ndajԇ blogs,ԇ video,ԇ dheԇ formateԇ tëԇ reklamaveԇ tëԇ markave.ԇ Kjoԇ përԇ shkakԇ seԇ

përdoruesitԇ iԇ gjejnëԇ këtoԇ formateԇ reklame:ԇ “syԇ infektues”,ԇ informative,ԇ dheԇ zbavitëse.ԇ Nëԇ

grupmoshënԇ 35-54ԇ preferoninԇ videotԇ siԇ formatԇ Reklama

Nëԇ përgjithësi,ԇ njëԇ formatԇ reklameԇ nëԇ internetԇ meԇ atributeԇ pozitiveԇ ështëԇ eԇ mirëpriturԇ ngaԇ

përdoruesit;ԇ megjithatë,ԇ reklamatԇ qëԇ janëԇ tëԇ bezdisshmeԇ oseԇ qëԇ ndërhyjnëԇ nëԇ internet,ԇ tëԇ

tillaԇ si:ԇ popԇ up,ԇ Expandable,ԇ oseԇ reklamaԇ lundruese,ԇ janëԇ formateԇ tëԇ papëlqyeshmeԇ ngaԇ

përdoruesitԇ eԇ rrjetitԇ (Coxԇ 2010).ԇ Sipasԇ Chiԇ (2011)ԇ përdoruesitԇ eԇ perceptojnëԇ reklamënԇ

ndrysheԇ nëԇ varësiԇ tëԇ rrjetitԇ social,ԇ iԇ ciliԇ sugjeronԇ motivimetԇ eԇ përdoruesitԇ përԇ përdoriminԇ

eԇ mediaveԇ sociale.ԇ ԇ Diԇ Pietroԇ dheԇ Pantanoԇ (2012)ԇ kanëԇ kryerԇ hulumtimeԇ tëԇ mëtejshmeԇ

përԇ tëԇ dalluarԇ seԇ kënaqësiaԇ ështëԇ faktoriԇ kryesorԇ qëԇ ndikonԇ konsumatorëtԇ tëԇ përdorinԇ

mediatԇ socialeԇ siԇ njëԇ platformëԇ përԇ tëԇ ndihmuarԇ nëԇ vendimetԇ eԇ tyreԇ tëԇ blerjes.ԇ Ataԇ

zbuluanԇ seԇ argëtimiԇ iԇ ofruarԇ ngaԇ Facebook-u,ԇ siԇ dheԇ mundësiaԇ qëԇ uԇ ofronԇ përdoruesveԇ tëԇ

kërkojnëԇ njëԇ mënyrëԇ tëԇ lehtëԇ dheԇ zbavitëse,ԇ motivonԇ individëtԇ tëԇ kushtojnëԇ mëԇ shumëԇ

vëmendjeԇ përԇ produketԇ eԇ promovuaraԇ nëԇ Facebook.ԇ "Facebook-uԇ promovonԇ njëԇ markëԇ

sipasԇ përqasjesԇ sëԇ konsumatorit,ԇ shfrytëzonԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorëveԇ ndarjenԇ eԇ përvojaveԇ

dheԇ krijiminԇ eԇ njëԇ njohurieԇ tëԇ përbashkëtԇ mbiԇ produktetԇ dheԇ shërbimet;ԇ ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ ajoԇ

ofronԇ Gersԇ Manaԇ njëԇ kanalԇ tëԇ drejtpërdrejtëԇ përԇ tëԇ komunikuarԇ meԇ klientëtԇ përmesԇ njëԇ

komunikimiԇ tëԇ përshtatshëmԇ "(Diԇ Pietroԇ dheԇ Pantanoԇ 2012,ԇ 20).ԇ Shitësitԇ meԇ pakicëԇ mundԇ

tëԇ përmirësojnëԇ njëԇ faqeԇ Facebook-uԇ nëpërmjetԇ shtimitԇ tëԇ opsioneveԇ të:ԇ ankesave,ԇ lojrave,ԇ

konkurseveԇ dheԇ aplikiminԇ interaktiv,ԇ eԇ cilaԇ mundԇ tëԇ tërheqëԇ ngaԇ mëԇ shumëԇ këndvështrimeԇ

(Diԇ Pietroԇ dheԇ Pantanoԇ 2012).ԇ Megjithatë,ԇ shitësitԇ gjithashtuԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ tëԇ edukuarԇ meԇ

qëndrimetԇ eԇ konsumatorëve,ԇ kurԇ ështëԇ fjalaԇ përԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Njëԇ

kuptimԇ mëԇ iԇ thellëԇ iԇ perceptimitԇ tëԇ marketingutԇ socialԇ doԇ tëԇ ndihmojëԇ përԇ tëԇ siguruarԇ seԇ

marketinguԇ iԇ kësajԇ formeԇ ështëԇ iԇ efektshëm.ԇ Nocioniԇ klasikԇ iԇ individitԇ siԇ konsumatorԇ iԇ

thjeshtëԇ ështëԇ iԇ vjetëruar;ԇ konsumatorëtԇ taniԇ mundԇ tëԇ shihenԇ siԇ prodhuesitԇ aktivëԇ tëԇ vlerësԇ

sëԇ biznesit,ԇ sepseԇ gjenerojnëԇ përmbajtjeԇ dukeԇ zvogëluarԇ ndikiminԇ eԇ taktikaveԇ tradicionaleԇ

tëԇ marketingiutԇ (Heinonenԇ 2011).ԇ Ndërgjegjësimiԇ iԇ motiveveԇ tëԇ konsumatoritԇ ështëԇ iԇ


46

rëndësishëmԇ përԇ shkakԇ seԇ kjoԇ siguronԇ njëԇ kuptimԇ mëԇ tëԇ thellëԇ tëԇ asajԇ qëԇ iԇ ndikonԇ

përdoruesveԇ tëԇ krijojnëԇ përmbajtjeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ markëԇ apoԇ dyqan.

II.2ԇ TEORITËԇ Eԇ KOMUNIKIMITԇ MARKETINGԇ DHEԇ EVOLUIMIԇ Iԇ TYREԇ DERIԇ

TEKԇ RRJETETԇ SOCIALE

Mediaԇ tradicionale,ԇ tëԇ tillaԇ siԇ shtypi,ԇ televizioniԇ dheԇ radio,ԇ iԇ ԇ kushtojnëԇ vëmendjeԇ

shumicësԇ sëԇ çështjeveԇ tëԇ ndërveprimitԇ ndërmjetԇ klientëveԇ dheԇ bizneseve.ԇ Megjithatë,ԇ

internetiԇ nëԇ fillimetԇ eԇ erësԇ dixhitaleԇ dheԇ mediaԇ socialeԇ janëԇ bërëԇ burimeԇ tëԇ rëndësishmeԇ

alternativeԇ tëԇ informacionit,ԇ tëԇ biznesitԇ dheԇ tëԇ marketingut.ԇ Mëԇ shumëԇ seԇ gjysmaԇ eԇ

përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ taniԇ mendojnëԇ seԇ SNSԇ janëԇ njëԇ mënyrëԇ eԇ mirëԇ përԇ tëԇ mbajturԇ

përditësimet,ԇ oseԇ përԇ tëԇ luajturԇ njëԇ rolԇ nëԇ politikatԇ eԇ kompanive.ԇ

Edheԇ pseԇ joԇ aqԇ iԇ lartëԇ nëԇ numraԇ siԇ nëԇ SHBAԇ (kuԇ Internetiԇ uԇ bëԇ njëԇ burimԇ iԇ rregulltԇ iԇ

informacionitԇ tëԇ fushatësԇ përԇ 25%ԇ tëԇ klientëveԇ nëԇ vitinԇ 2012),ԇ qëԇ nëԇ fushatatԇ marketingԇ tëԇ

kompaniveԇ tëԇ vititԇ 2009,ԇ 15%ԇ eԇ klientëveԇ uԇ njohënԇ meԇ fushatënԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ tëԇ

paktënԇ njëԇ hërëԇ nëԇ javë.ԇ Mediaԇ socialeԇ iԇ lejoiԇ biznesetԇ tëԇ komunikoninԇ drejtpërdrejtԇ meԇ

klientët,ԇ dukeԇ mbajturԇ kontrollinԇ eԇ përmbajtjes,ԇ shpërndarjesԇ dheԇ kohënԇ eԇ mesazheveԇ tëԇ

tyre,ԇ siԇ dheԇ uljenԇ eԇ varësisëԇ sëԇ tyreԇ ngaԇ ndërmjetësitԇ tradicionale,ԇ tëԇ tillaԇ siԇ gazetat.ԇ

Kompaniԇ eԇ voglaԇ porԇ dheԇ atoԇ teԇ rejatԇ mundԇ t’iԇ konsiderojnëԇ mediatԇ socialeԇ njëԇ rrugëԇ mëԇ

eԇ lehtëԇ përԇ tëԇ thithurԇ ndjekës.ԇ Nëԇ mënyrëԇ tëԇ ngjashmeԇ studimetԇ eԇ ndryshmeԇ kanëԇ treguarԇ

seԇ biznesetԇ tëԇ cilëtԇ listohenԇ mëԇ ulët,ԇ janëԇ veçanërishtԇ aktiveԇ nëԇ mediatԇ sociale.

Përdorimiԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ siԇ njëԇ mjetԇ efektivԇ përԇ organiziminԇ dheԇ mobiliziminԇ mundԇ tëԇ

shpjegohetԇ ngaԇ disaԇ teoriԇ tëԇ komunikimit.ԇ Edheԇ pseԇ teoriaԇ funksionalisteԇ eԇ Lasswell-sëԇ eԇ

mediasԇ dheԇ teoriaԇ Granovetterԇ eԇ lidhjeveԇ tëԇ dobëtaԇ janëԇ tëԇ dyjaԇ tëԇ bazuaraԇ nëԇ sociologjiԇ

dheԇ janëԇ zhvilluarԇ përparaԇ mediasԇ sociale;ԇ këtoԇ dyԇ teoriԇ mundԇ tëԇ përdorenԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ

përshtatshmeԇ përԇ tëԇ shpjeguarԇ seԇ pseԇ partitëԇ shqiptareԇ zgjodhënԇ mediatԇ sociale,ԇ siԇ formënԇ

eԇ tyreԇ tëԇ komunikimit.ԇ ԇ

Sociologjiaԇ funksionalisteԇ eԇ Lasswell-sëԇ ofronԇ njëԇ kornizëԇ analitikeԇ përԇ studiminԇ eԇ

komunikimit.ԇ Eԇ krijuarԇ nëԇ epokënԇ paraԇ Luftësԇ sëԇ Parëԇ Botërore,ԇ Formulaԇ Lasswellԇ

bazohetԇ nëԇ pyetjenԇ eԇ shumëfishtë:ԇ “Ciliԇ thotëԇ çfarëԇ nëԇ cilinԇ kanalԇ kujtԇ meԇ atëԇ efekt?”ԇ Kyԇ

kuadërԇ favorizonԇ njëԇ përqasjeԇ tëԇ analizësԇ sëԇ përmbajtjes,ԇ njëԇ teknikëԇ kërkimiԇ qëԇ “synonԇ tëԇ


47

arrijëԇ njëԇ përshkrimԇ objektiv,ԇ sistematikԇ dheԇ sasiorԇ tëԇ përmbajtjesԇ sëԇ komunikimit”ԇ

Analizaԇ eԇ përmbajtjesԇ ështëԇ shfrytëzuarԇ nëԇ këtëԇ punimԇ përԇ tëԇ analizuarԇ seԇ siԇ partitëԇ

shqiptareԇ përdorënԇ ԇ medianԇ socilaleԇ ështëԇ shfrytëzuarԇ nëԇ vijim.

Fuqiaԇ eԇ njëԇ rrjetiԇ bazohetԇ nëԇ njëԇ “kombinimԇ tëԇ sasisëԇ sëԇ kohës,ԇ intensitetitԇ emocional,ԇ

intimitetitԇ (besimitԇ tëԇ ndërsjellë),ԇ dheԇ shërbimetԇ eԇ ndërsjellaԇ qëԇ karakterizojnëԇ rrjetin.”ԇ

Rrjetetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ tëԇ bazuaraԇ nëԇ këtoԇ lidhjeԇ tëԇ dobëtaԇ siԇ njohjetԇ meԇ njerëzԇ tëԇ

tjerëԇ tëԇ cilëtԇ mundԇ tëԇ ndajnëԇ njëԇ interesԇ apoԇ qëllimԇ tëԇ përbashkët,ԇ oseԇ mundԇ tëԇ ketëԇ miqԇ

tëԇ përbashkët.ԇ Fuqiaԇ nëԇ lidhjetԇ eԇ dobëtaԇ qëndronԇ nëԇ aftësinëԇ eԇ tyreԇ përԇ tëԇ futurԇ ideԇ tëԇ

rejaԇ dheԇ tëԇ dhënaԇ tëԇ reja,ԇ dheԇ internetiԇ lejonԇ qëԇ këtoԇ tëԇ shpërndahenԇ meԇ shpejtësiԇ dheԇ paԇ

pengesaԇ nëԇ njëԇ rrezeԇ tëԇ madheԇ gjeografike.ԇ Nëԇ vitinԇ 1973ԇ nëԇ studiminԇ eԇ tijԇ meԇ titullԇ

“Forcaԇ eԇ lidhjeveԇ tëԇ dobëta”ԇ sociologuԇ Markԇ Granovetterԇ kaԇ analizuarԇ lidhjenԇ midisԇ

ndërveprimeveԇ mikroԇ -ԇ makroԇ nëԇ mediatԇ sociale,ԇ dukeԇ konkluduarԇ seԇ forcaԇ eԇ lidhjeveԇ tëԇ

dobëtaԇ qëndronԇ nëԇ potencialinԇ eԇ tyreԇ përԇ tëԇ "përhapur,ԇ shkaktuarԇ lëvizshmërinëԇ shoqërore,ԇ

ngriturԇ organizatatԇ politikeԇ dheԇ kohezioninԇ social,ԇ kohezioninԇ nëԇ përgjithësi”ԇ përmesԇ

rrjeteveԇ tëԇ ndryshme.

Avantazhetԇ eԇ lidhjeveԇ tëԇ dobëtaԇ mbiԇ lidhjetԇ eԇ fortaԇ qëndrojnëԇ nëԇ aftësinëԇ eԇ tyreԇ përԇ tëԇ

përhapurԇ informataԇ dheԇ ideԇ nëԇ tëԇ gjithaԇ grupetԇ shoqërore.ԇ Granovetterԇ ilustronԇ këtëԇ teoriԇ

dukeԇ përdorurԇ shembullinԇ eԇ përhapjesԇ sëԇ thashethemeve.

Nëseԇ njëԇ individԇ përhapԇ njëԇ fjalëԇ meԇ tëԇ gjithëԇ miqtëԇ eԇ tijԇ mëԇ tëԇ ngushtëԇ (lidhjetԇ eԇ forta)ԇ

dheԇ ataԇ individëԇ bëjnëԇ thashethemeԇ përԇ miqtëԇ eԇ tyreԇ tëԇ ngushtë,ԇ disaԇ individëԇ kaԇ gjasaԇ

përԇ tëԇ dëgjuarԇ disaԇ herëԇ këtoԇ thashetheme,ԇ qëԇ "ataԇ meԇ lidhjeԇ mëԇ tëԇ fortëԇ kanëԇ prirjeԇ tëԇ

ndajnëԇ meԇ njëriԇ tjetrin”.ԇ Kështu,ԇ kyԇ informacionԇ mblidhetԇ nëԇ njëԇ grupԇ shoqëror.ԇ Kurԇ

ështëԇ fjalaԇ përԇ mobiliziminԇ politik,ԇ vlenԇ iԇ njejtiԇ rregull.ԇ

Dukeԇ kapitalizuarԇ mbiԇ lidhjetԇ eԇ dobëtaԇ onlineԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ sociale,ԇ tëԇ tillaԇ siԇ

Facebookԇ dheԇ Twitter,ԇ aktivistëtԇ janëԇ nëԇ gjendjeԇ tëԇ qarkullojnëԇ joԇ vetëmԇ idetëԇ politikeԇ tëԇ

tyreԇ përԇ mobiliziminԇ politik,ԇ porԇ tëԇ fillojnëԇ njëԇ dialogԇ qëԇ nxitԇ aktiviziminԇ final.ԇ


48

II.3.ԇ Trendetԇ Eԇ ԇ Sëԇ Shkuarësԇ Dheԇ Tëԇ Sëԇ Tashmesԇ ԇ Tëԇ Marketingutԇ Tëԇ Mediaveԇ

Socialeԇ Nëԇ Rangԇ Global

Organizimiԇ iԇ fushatës

Shumëԇ ndërmarrjeԇ hasinԇ vështirësiԇ objektiveԇ nëԇ inkuadriminԇ eԇ gjithçkajeԇ qëԇ kaԇ tëԇ bëjëԇ meԇ

Internetinԇ dhe,ԇ përԇ pasojë,ԇ nëԇ kapjenԇ eԇ tëԇ gjithaԇ mundësiveԇ qëԇ ofronԇ ai.

Rrjetiԇ nukԇ ështëԇ thjeshtԇ njëԇ mediaԇ dheԇ kështuԇ qëԇ nukԇ ështëԇ territorԇ komunikimiԇ dheԇ

publiciteti,ԇ porԇ eԇ shtrinԇ veçorinëԇ dheԇ rëndësinëԇ eԇ tijԇ përԇ shumëԇ funksioneԇ ndërmarrjesh.ԇ

Komunikimiԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ socialeԇ doԇ tëԇ duhejԇ tëԇ orientohejԇ drejtԇ dëgjimit,ԇ dialogutԇ

dheԇ mirëkuptimit.

Përdorimiԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ ndërmarrjeԇ gjeneronԇ njëԇ efektԇ tjetërԇ tëԇ rëndësishëm,ԇ

domethënëԇ atëԇ qëԇ eԇ bënԇ tëԇ nevojshmeԇ njëԇ vetëdijeԇ tëԇ përhapurԇ nëԇ ndërmarrjeԇ nëԇ lidhjenԇ eԇ

marrëdhënieveԇ drejtpërdrejtԇ meԇ klientët,ԇ prospektet,ԇ partnerëtԇ dheԇ kështuԇ meԇ radhë.ԇ

Shumëfishimiԇ iԇ numritԇ tëԇ pikaveԇ tëԇ kontaktitԇ tëԇ ndërmarrjesԇ drejtԇ botësԇ sëԇ jashtmeԇ ështëԇ

njëԇ mundësiԇ qëԇ duhetԇ kapurԇ plotësishtԇ porԇ edheԇ qëԇ duhetԇ zbuluarԇ plotësisht,ԇ nëԇ kuptiminԇ

qëԇ duhetԇ tëԇ kalojëԇ nëpërԇ njëԇ përshtatjeԇ tëԇ kompetencaveԇ tëԇ individëveԇ nëԇ paraqitjenԇ siçԇ

duhetԇ tëԇ ndërmarrjesԇ sëԇ vetԇ nëԇ konteksteԇ tëԇ shumëfishta.ԇ Ështëԇ meԇ vendԇ qëԇ individëtԇ eԇ

veçantëԇ tëԇ ndërmarrjes,ԇ tëԇ jenëԇ tëԇ gatshëmԇ tëԇ ndërhyrjnëԇ nëpërԇ biseda,ԇ tëԇ marrinԇ pjesëԇ nëԇ

toԇ apoԇ thjeshtԇ tëԇ dinëԇ tëԇ dëgjojnëԇ dheԇ tëԇ vlerësojnëԇ impaktinԇ eԇ tyre.

Programetԇ marketing,ԇ deklaratatԇ marketing,ԇ thirrjetԇ eԇ bizneseveԇ kanëԇ njëԇ potencialԇ përԇ

efektshmëriԇ komunikativeԇ –vetëmԇ nëԇ atëԇ masëԇ qëԇ atoԇ janëԇ raportuarԇ dheԇ marrëԇ siԇ

mesazheԇ ngaԇ audiencaԇ eԇ medias.(McNair,ԇ 2009).ԇ Siԇ rrjedhojë,ԇ tëԇ gjithëԇ komunikuesitԇ eԇ

marketingutԇ duhetԇ tëԇ gjejnëԇ rrugëԇ përԇ tëԇ qenëԇ tëԇ pranishëmԇ nëԇ mediaԇ nëԇ disaԇ mënyraԇ –

oseԇ nëԇ aspektinԇ eԇ vlerësimitԇ tëԇ aktiviteteveԇ nëԇ mediaԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ mjaftueshmeԇ përԇ tëԇ

qenëԇ tëԇ sigurtԇ seԇ mesazhiԇ uԇ raportua.ԇ

Siԇ kanalizohetԇ praniAԇ eԇ marketingutԇ tëԇ bizneseveԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ nëԇ kohëtԇ eԇ fundit?ԇ

Seksioniԇ nëԇ vijimԇ eԇ shtjellonԇ mëԇ sëԇ miriԇ këtëԇ pyetje.


49

Targetimiԇ iԇ tëԇ rinjve

Pavarësishtԇ seԇ mediatԇ socialeԇ nukԇ mundԇ tëԇ zëvendësojnëԇ përballjenԇ nëԇ kontaktԇ tëԇ

drejtëpërdrejtëԇ meԇ tëԇ konsumatorët,ԇ atoԇ mundԇ tëԇ jenëԇ njëԇ mjetԇ iԇ dobishëmԇ shtesëԇ përԇ tëԇ

targetuarԇ tëԇ rinjtëԇ dukeԇ qenëԇ seԇ ataԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ përԇ tëԇ përdorurԇ mediatԇ sociale,ԇ

veçanërishtԇ SNS.ԇ Tëԇ rinjtëԇ ngaԇ moshaԇ 16ԇ vjeçԇ deriԇ nëԇ 24ԇ nëԇ EUԇ janëԇ përdoruesitԇ mëԇ

aktivëԇ tëԇ funksioneveԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ krahasimishtԇ meԇ grupmoshatԇ eԇ tjera,ԇ dukeԇ

përfshirëԇ krijiminԇ eԇ blogjeve,ԇ postiminԇ eԇ përmbajtjeveԇ oseԇ dërgiminԇ eԇ mesazheveԇ përmesԇ

mediaveԇ socialeԇ DerBundԇ (2011).

Mikro-targetimi

Mediatԇ socialeԇ mundԇ tëԇ ndihmojnëԇ përԇ njëԇ targetimԇ shumëԇ mëԇ tëԇ sofistikuarԇ tëԇ grupeveԇ

tëԇ klientëve.ԇ Fushatatԇ marketingԇ tëԇ vititԇ 2013ԇ eԇ bizneseveԇ amerikaneԇ bënëԇ përdoriminԇ eԇ

suksesshëmԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ dukeԇ ndikuarԇ edheԇ pjesënԇ tjetërԇ tëԇ globitԇ qëԇ tëԇ përfshijnëԇ

nëԇ fushatatԇ eԇ tyreԇ marketing:ԇ blogjet,ԇ twitts-et,ԇ mesazhetԇ tekst,ԇ e-mail-etԇ dheԇ reklamat.ԇ

Megjithatëԇ ekspertëtԇ konsiderojnëԇ seԇ pikaԇ kritikeԇ doԇ tëԇ ishteԇ mënyraԇ seԇ siԇ tëԇ dhënatԇ eԇ

klientëveԇ (pjesërishtԇ tëԇ mbledhuraԇ meԇ anëԇ tëԇ mediaveԇ sociale)ԇ doԇ tëԇ përdorejԇ përԇ tëԇ

"mikro-targetuar"ԇ mesazhetԇ eԇ dërguaraԇ nëԇ grupeԇ tëԇ veçantaԇ tëԇ përdoruesveԇ gjatëԇ fushatës.ԇ

Fushatatԇ eԇ disaԇ bizneseveԇ nukԇ eԇ përdorinԇ fuqinëԇ eԇ “miqve”ԇ përԇ tëԇ arriturԇ klientët,ԇ eԇ cilaԇ

sugjeronԇ seԇ qytetarëtԇ politikishtԇ tëԇ paangazhuarԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ tëԇ bindenԇ ngaԇ njëԇ

ngaԇ miqtëԇ eԇ tyreԇ sesaԇ ngaԇ njëԇ mesazhԇ standardԇ politikԇ Zappalàԇ dheԇ Grayԇ (2006).ԇ

Bazuarԇ nëԇ informacioninԇ eԇ marrëԇ ngaԇ mediatԇ socialeԇ nëԇ bazënԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ tëԇ fushatës,ԇ

vullnetarëveԇ mundԇ t’uԇ jepejԇ njëԇ listëԇ meԇ njëԇ numërԇ tëԇ vogëlԇ tëԇ miqveԇ apoԇ fqinjëveԇ përԇ

t’uԇ identifikuarԇ siԇ konsumuesԇ tëԇ mundshëmԇ tëԇ njëԇ produktiԇ apoԇ shërbimiԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ

mundԇ t’iԇ kontaktoninԇ ata.ԇ Kjoԇ ishteԇ teknikëԇ eԇ ndjekurԇ nëԇ fushatënԇ Obamaԇ dheԇ qëԇ uԇ

transferuaԇ nëԇ fushatënԇ eԇ bizneseve.ԇ

Menaxhimiԇ iԇ tëԇ dhënaveԇ tëԇ fushatës

Fushatatԇ marketingԇ tëԇ bizneseveԇ kanëԇ zhvilluarԇ njëԇ bazëԇ tëԇ dhënashԇ qendroreԇ tëԇ unifikuarԇ

meԇ informacionԇ mbiԇ mijëraԇ konsumatorë.ԇ Njëԇ burimԇ përԇ këtëԇ informacionԇ vjenԇ ngaԇ

klientëԇ tëԇ ftuarԇ apoԇ vullnetarë,ԇ tëԇ cilëtԇ nënshkruhenԇ nëԇ faqenԇ eԇ internetitԇ tëԇ fushatësԇ meԇ

kredencialetԇ eԇ tyreԇ nëԇ Facebook,ԇ dukeԇ ngarkuarԇ automatikishtԇ informacionԇ përԇ vetenԇ eԇ


50

tyreԇ (p.sh.ԇ vendbanimit,ԇ moshës,ԇ gjinisë,ԇ arsimimitԇ dheԇ interesave),ԇ porԇ edheԇ tëԇ dhënaԇ përԇ

rrjetinԇ eԇ tyreԇ tëԇ miqveԇ (Golan,ԇ Zaidner;ԇ 2008).ԇ Teknikatԇ eԇ data-miningԇ mundԇ tëԇ aplikohenԇ

mëԇ pasԇ përԇ këtëԇ bazëԇ qendroreԇ tëԇ tëԇ dhënaveԇ përԇ tëԇ klasifikuarԇ klientëtԇ nëԇ bazëԇ tëԇ

karakteristikaveԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ klasaԇ socio-ԇ ekonomike,ԇ interesatԇ personaleԇ dheԇ tëԇ jetesës;ԇ siԇ

dheԇ përԇ tëԇ vlerësuarԇ faktorëtԇ eԇ veçantaԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ saԇ tëԇ bindurԇ ishinԇ ataԇ tashmëԇ ngaԇ

kandidati,ԇ nëseԇ ataԇ mundԇ tëԇ kontribuoninԇ përԇ fushatënԇ dheԇ saԇ kaԇ tëԇ ngjarëԇ qëԇ ataԇ doԇ tëԇ

blininԇ (DerBund,ԇ 2011).ԇ Mesazhetԇ eԇ përshtaturaԇ doԇ tëԇ mundԇ tëԇ dërgoheshinԇ teԇ ataԇ qëԇ

kishteԇ tëԇ ngjarëԇ tëԇ kontribuonin,ԇ apoԇ përԇ ataԇ qëԇ nukԇ ishinԇ tëԇ bindurԇ endeԇ ngaԇ kandidati,ԇ

porԇ qëԇ kishinԇ gjasaԇ tëԇ blinin,ԇ tëԇ gjithaԇ përԇ njëԇ fraksionԇ tëԇ kostosԇ sëԇ e-mail-eveԇ

konvencionaleԇ masiveԇ dheԇ meԇ njëԇ shpejtësiԇ shumëԇ mëԇ tëԇ madhe.ԇ

Mbështetjaԇ eԇ ngjarjeveԇ “ofline”

Sipasԇ mendimitԇ tëԇ disaԇ analistëve,ԇ njëԇ ngaԇ ndryshimetԇ kryesoreԇ nëԇ fushatëԇ meԇ ardhjenԇ eԇ

internetitԇ kaԇ qenëԇ përdorimiԇ iԇ aftësiveԇ onlineԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ tëԇ komunikuarԇ dheԇ

organizuarԇ ngjarjetԇ qëԇ ndodhinԇ 'offline',ԇ praԇ nëԇ botënԇ eԇ vërtetëԇ (Golan,ԇ Zaidner;ԇ 2008).ԇ

Biznesetԇ mundԇ tëԇ dërgojnëԇ njëԇ mesazhԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ ngjarjeԇ tëԇ ardhshme,ԇ dheԇ tëԇ

inkurajojnëԇ përkrahësitԇ përԇ tëԇ përhapurԇ mesazhinԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ tjerëtԇ tëԇ marrinԇ pjesë.ԇ

Vihetԇ nëԇ dukjeԇ seԇ ështëԇ përdorurԇ kjoԇ formëԇ përԇ tëԇ prezantuarԇ takimeԇ dheԇ prezantimeԇ nëԇ

tëԇ gjtihëԇ Shqipërinë,ԇ këtoԇ mobilizuanԇ qytetarëtԇ porԇ edheԇ fituanԇ mbulimԇ shumëԇ tëԇ madhԇ

ngaԇ televizioniԇ dheԇ shtypiԇ nëԇ rastinԇ eԇ OJF-veԇ përԇ rritjenԇ eԇ ndërgjegjësimitԇ përԇ çështjeԇ

sociale.ԇ Megjithatëԇ planifikimiԇ paraprakishtԇ ishteԇ thelbësorԇ nëԇ këtëԇ strategjiԇ "konvergjence”ԇ

nëԇ mënyrëԇ qëԇ mediaԇ socialeԇ tëԇ mundԇ tëԇ integrohejԇ meԇ planifikiminԇ eԇ fushatësԇ nëԇ tërësi.ԇ

Pavarësishtԇ seԇ këtoԇ zbulimeԇ janëԇ kryerԇ nëԇ Amerikëԇ vlerësohetԇ seԇ janëԇ tëԇ pavaruraԇ ngaԇ

gjeografiaԇ pasi,ԇ nëԇ këtëԇ shekull,ԇ sjelljetԇ eԇ konsumatorëveԇ tentojnëԇ tëԇ jenëԇ globaleԇ

(Campbell,ԇ Colin,ԇ Leyland,ԇ Parent,ԇ Berthon;ԇ 2011).

Personalizimiԇ iԇ fushatës

Përdoruesitԇ kanëԇ pikasurԇ rritjeԇ tëԇ personalizimitԇ tëԇ fushataveԇ zgjedhore.ԇ Mediaԇ socialeԇ eԇ

përforconԇ këtëԇ prirjeԇ dukeԇ vënëԇ theksinԇ teԇ produktiԇ individualԇ dheԇ dukeԇ uԇ fokusuarԇ nëԇ

personaliteteԇ dheԇ përvojënԇ vetjakeԇ meԇ klientët.ԇ Twittsԇ oseԇ përditësimetԇ nëԇ Facebookԇ iԇ

mbajnëԇ ndjekësitԇ dheԇ miqtëԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ gjatëԇ fushataveԇ marketingԇ tëԇ informuarԇ përԇ


51

atëԇ qëԇ partiaԇ bënԇ nëԇ kohëԇ realeԇ përԇ fushatatԇ marketing;ԇ fotografitëԇ apoԇ videotԇ eԇ

kompanisëԇ nëԇ ngjarjeԇ oseԇ fjalimeԇ përԇ zgjedhësitԇ uԇ postuanԇ nëԇ mediaԇ socialeԇ përԇ tëԇ dhënëԇ

njëԇ pamjeԇ mëԇ personaleԇ dheԇ humaneԇ kësajԇ tëԇ funditԇ (Pelsmacker,ԇ Geuens,ԇ Bergh,ԇ 2007).ԇ

Personalizimiԇ ështëԇ iԇ lidhurԇ meԇ njëԇ nivelԇ mëԇ tëԇ lartëԇ tëԇ apelitԇ emocional.ԇ Aspekteԇ tëԇ tillaԇ

mundԇ t’iԇ bëjnëԇ mesazhetԇ qëԇ tëԇ kenëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ përԇ t’iԇ ndarëԇ meԇ tëԇ tjerët:ԇ twitts-etԇ

qëԇ kanëԇ përmbajtjeԇ mëԇ emocionaleԇ dheԇ qëԇ përmbajnëԇ vlerësimetԇ eԇ produkteveԇ dheԇ

bisneseveԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ tëԇ ripostohen.ԇ Përԇ shembull,ԇ njëԇ vështrimԇ iԇ shpejtëԇ iԇ

shkrutërԇ ngaԇ Twitter-iԇ iԇ Appleԇ Tiranaԇ tregonԇ seԇ 84%ԇ eԇ tyreԇ janëԇ komunikimԇ iԇ

njëkahshëmԇ dheԇ vetëmԇ 7%ԇ përgjigjeԇ tëԇ postimeveԇ tëԇ tjera.ԇ Kjoԇ konfirmonԇ seԇ shumicaԇ eԇ

twitts-eveԇ tëԇ bisneseveԇ janëԇ nëԇ thelbԇ tëԇ transmetimitԇ informacion,ԇ kryesishtԇ meԇ qëllimԇ tëԇ

mobilizimitԇ tëԇ mbështetësve,ԇ dheԇ vetëmԇ rrethԇ njëԇ eԇ katërtaԇ ishinԇ nëԇ përgjigjeԇ tëԇ disaԇ

mesazheveԇ tëԇ tjera.

Ështëԇ eԇ vërtetëԇ qëԇ përfaqësuesԇ tëԇ kompanisëԇ mundԇ tëԇ hyjnëԇ nëԇ njëԇ bisedëԇ tëԇ vërtetëԇ

interaktiveԇ oseԇ shkëmbimiԇ meԇ klientët,ԇ porԇ kjoԇ strategjiԇ nukԇ ështëԇ paԇ rreziqe.ԇ Përԇ mëԇ

tepërԇ mundësiaԇ eԇ ndeshjesԇ sëԇ njerëzveԇ qëԇ kundërshtojnëԇ karakteristikatԇ eԇ produktitԇ ështëԇ

shumëԇ mëԇ eԇ madheԇ dheԇ biznesetԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ tëԇ përgatiturԇ përԇ t'uԇ marrëԇ meԇ këtaԇ tëԇ

ashtuquajturitԇ "kundërshtarëԇ tëԇ biznesit",ԇ edheԇ nëԇ rastԇ tëԇ shpërfilljesԇ sëԇ tyre.

Efektiԇ Shumëfishuesԇ

Ndoshtaԇ aspektiԇ mëԇ iԇ rëndësishëmԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ efektiԇ 'rrjet'ԇ iԇ prodhuarԇ kurԇ

dikushԇ qëԇ kaԇ parëԇ njëԇ video,ԇ kaԇ vizituarԇ njëԇ faqeԇ oseԇ lexuarԇ njëԇ twittsԇ kalonԇ tëԇ njejtinԇ

mesazh,ԇ oseԇ referencëԇ përԇ tëԇ gjithëԇ miqtëԇ apoԇ ndjekësitԇ eԇ tyreԇ (Pelsmacker,ԇ Geuens,ԇ

Bergh;ԇ 2007)ԇ .ԇ Këtoԇ rrjeteԇ tëԇ "shkallësԇ sëԇ dytëԇ '(dmthԇ ndjekësitԇ eԇ ndjekësve)ԇ mundԇ tëԇ

paraqesinԇ lidhjeԇ tëԇ dobëtaԇ sociale,ԇ porԇ mundԇ tëԇ jenëԇ shumëԇ tëԇ mëdha.ԇ Rastiԇ iԇ skajshëmԇ iԇ

këtijԇ efektiԇ tëԇ rrjetitԇ ështëԇ ajoԇ eԇ njëԇ artikulliԇ tëԇ fushatësԇ eԇ cilaԇ bëhetԇ “virale”,ԇ dmthԇ

shpërndahetԇ apoԇ shihetԇ ngaԇ njëԇ numërԇ iԇ madhԇ iԇ përdoruesveԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ njëԇ

periudhëԇ tëԇ shkurtërԇ kohe.ԇ

Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ njëԇ përforcimԇ iԇ tillëԇ mundԇ tëԇ mosԇ jetëԇ gjithmonëԇ pozitiv:ԇ Videoԇ eԇ

komenteveԇ tëԇ vetvetishmeԇ gjatëԇ fushataveԇ marketingԇ tëԇ postuarԇ nëԇ internetԇ mundԇ tëԇ

fajësohetԇ përԇ dështimetԇ eԇ fushataveԇ tëԇ kompaniveԇ tëԇ tjera.ԇ


52

Ekspertëtԇ janëԇ tëԇ ndarë,ԇ pra,ԇ seԇ saԇ efektiveԇ këtoԇ efekteԇ tëԇ rrjetitԇ janëԇ nëԇ bindjenԇ eԇ

klientëveԇ përԇ tëԇ blerëԇ apoԇ konsumuarԇ produktin.ԇ Disaԇ sugjerojnëԇ seԇ rrjetetԇ eԇ mediaveԇ

socialeԇ vetëmԇ krijojnëԇ “dhomënԇ eԇ jehonës”ԇ kuԇ mesazhetԇ kalojnëԇ nëԇ mesԇ tëԇ mendjeveԇ tëԇ

njerëzveԇ tëԇ cilëtԇ tashmëԇ kaԇ shumëԇ tëԇ ngjarëԇ tëԇ blejnëԇ njëԇ produktԇ apoԇ përdorinԇ njëԇ

shërbimԇ tëԇ caktuar.ԇ Tëԇ tjerëԇ evidentojnëԇ seԇ rrjetetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ tëԇ përbëraԇ ngaԇ

grupeԇ heterogjeneԇ tëԇ miqëveԇ tëԇ njëԇ personiԇ tëԇ caktuarԇ qëԇ joԇ domosdoshmërishtԇ ndajnëԇ

pikëpamjetԇ eԇ tyre,ԇ dheԇ këtaԇ miqԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ tëԇ bindenԇ ngaԇ dikushԇ qëԇ eԇ njohinԇ

sesaԇ meԇ njëԇ fjalimԇ tëԇ fushatësԇ oseԇ njëԇ fletushkëԇ tradicionaleԇ marketingu.

Efektshmëriaԇ eԇ mediaveԇ sociale

Joԇ tëԇ gjithëԇ analistëtԇ janëԇ mbështetësԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ dheԇ efektinԇ eԇ sajԇ nëԇ biznesԇ dheԇ

fushataԇ marketing:ԇ ataԇ theksojnëԇ kapacitetetԇ seriozeԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ tëԇ minuarԇ

situatat.ԇ Bizneseԇ tëԇ ndryshmeԇ janëԇ akuzuarԇ seԇ nëpërmjetԇ përdorimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ

fushatatԇ marketing,ԇ janëԇ inkurajuarԇ përԇ retorikaԇ populisteԇ dheԇ kultinԇ eԇ individit,ԇ dukeԇ ԇ

prishurԇ kështuԇ veprimeԇ tëԇ përgjegjshmeԇ kolektive.ԇ Njëԇ pyetjeԇ qëԇ lindԇ ԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ

kontekstinԇ eԇ fushaveԇ marketingԇ ështëԇ nëseԇ mediatԇ socialeԇ janëԇ efektiveԇ nëԇ mobiliziminԇ eԇ

atyreԇ qëԇ angazhohenԇ nëԇ internetԇ dukeԇ iԇ përcaktuarԇ siԇ “off-line”ԇ (dmthԇ nëԇ botënԇ reale),ԇ

dukeԇ redaktuarԇ kështuԇ deficitetԇ eԇ komunikimitԇ onԇ line.ԇ

Megjithatëԇ njëԇ numërԇ iԇ ekspertëveԇ mbetenԇ skeptikë.ԇ Disaԇ nxjerrinԇ nëԇ pahԇ seԇ përdoruesitԇ

mëԇ aktiveԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ ataԇ qëԇ janëԇ tëԇ angazhuarԇ tashmëԇ përԇ shkaqeԇ tëԇ

biznesit.ԇ Tëԇ tjerëtԇ citojnëԇ seԇ internetiԇ duketԇ mëԇ pakԇ efektivԇ seԇ mediatԇ eԇ tjeraԇ përԇ tëԇ

angazhuarԇ tëԇ paangazhuarit.ԇ Tëԇ tjerëԇ akomaԇ iԇ karakterizojnëԇ shumëԇ përdoruesԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ siԇ "slacktivist”,ԇ dmthԇ njerëzԇ tëԇ cilëtԇ mjaftohenԇ meԇ bërjenԇ eԇ njëԇ komentiԇ oseԇ

ripostimiԇ tëԇ njëԇ mesazhi,ԇ porԇ tëԇ cilëtԇ nukԇ janëԇ tëԇ gatshëmԇ tëԇ angazhohenԇ ndryshe.ԇ

Ndikimiԇ iԇ përdorimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ marketingԇ mundԇ tëԇ jenëԇ tëԇ ndryshmeԇ nëԇ

vendeԇ meԇ popullsiԇ tëԇ ndryshmeԇ madhësiԇ dheԇ meԇ sistemeԇ tëԇ ndryshme.ԇ


53

Marketinguԇ OFFԇ line

ԇ “Media,ԇ endeԇ njëԇ “artileriԇ eԇ rëndë”.ԇ Nëseԇ doԇ iԇ referohemiԇ reklamave,ԇ mundԇ tëԇ vërehetԇ ԇ

se:ԇ duketԇ sikurԇ marketingԇ offԇ lineԇ kaԇ hyrëԇ disiԇ nëԇ “ujë”.ԇ Kjoԇ ndodhԇ edheԇ përԇ shkakԇ tëԇ

efektitԇ tëԇ krizësԇ ekonomikeԇ meԇ tëԇ cilatԇ uԇ përnballënԇ tëԇ gjithëԇ firmatԇ pasԇ 2008.ԇ Sipasԇ

Taylor,ԇ Strutton,ԇ dheԇ Thompsonԇ (2012):ԇ ԇ “Arsenali”ԇ endeԇ nukԇ ështëԇ shpalosurԇ iԇ plotë,ԇ

ndajԇ nukԇ mundԇ tëԇ bëhetԇ njëԇ përllogaritjeԇ eԇ saktë,ԇ porԇ ngaԇ agjencitëԇ eԇ marketingutԇ thuhetԇ

seԇ biznesetԇ kryesoreԇ qëԇ kanëԇ shpenzuarԇ tradicionalishtԇ përԇ këtëԇ kanalԇ komunikimi,ԇ nukԇ

janëԇ nëԇ niveletԇ eԇ dikurshmeԇ dheԇ iaԇ kanëԇ besuarԇ imazhinԇ marketingutԇ meԇ kostoԇ mëԇ tëԇ ulët

Përmbajtjaԇ eԇ mesazheveԇ ështëԇ shumëԇ eԇ rëndësishme,ԇ duketԇ sikurԇ kaԇ njëԇ dallimԇ themelorԇ

nëԇ kompanitë:ԇ njëraԇ palëԇ kaԇ zgjedhurԇ tëԇ sjellëԇ nëԇ kujtesënԇ eԇ klientëveԇ arritjet,ԇ tëԇ shfaqetԇ

meԇ frymënԇ pozitive;ԇ grupiԇ tjetërԇ kaԇ zgjedhurԇ tëԇ ketëԇ nëԇ qendërԇ tëԇ spoteveԇ figurënԇ eԇ

biznesitԇ dheԇ emrinԇ eԇ mirë.ԇ Ekspertëtԇ eԇ marketingutԇ thonëԇ seԇ gjatëԇ 30ԇ ditëveԇ tëԇ fushatës,ԇ

spotetԇ kryesoreԇ mundԇ tëԇ transmetohenԇ rrethԇ 15ԇ herë.ԇ Mësohetԇ seԇ shpenzimetԇ mundԇ tëԇ

kapërcejnëԇ vlerënԇ eԇ gjysmëԇ milioniԇ euro.ԇ Poԇ çfarëԇ ndodhԇ pasԇ “kuintave”,ԇ siԇ negociohetԇ

meԇ medianԇ televiziveԇ eԇ cilaԇ merrԇ pjesënԇ eԇ “luanit”.ԇ Ekspertëtԇ eԇ marketingutԇ thonëԇ seԇ

ështëԇ zëdhënësiԇ iԇ shtypitԇ oseԇ shefiԇ iԇ financësԇ (mëԇ rrallë)ԇ personiԇ qëԇ hynԇ nëԇ kontaktԇ meԇ

departamentinԇ eԇ marketingutԇ tëԇ medias,ԇ tëԇ paktënԇ 20ԇ ditëԇ paraԇ fillimitԇ zyrtarishtԇ tëԇ

fushatës.ԇ Ataԇ njihenԇ meԇ tarifatԇ zyrtareԇ dheԇ meԇ trendinԇ eԇ programacionitԇ përԇ periudhënԇ

respektiveԇ dheԇ hyhetԇ nëԇ negociata.ԇ (Monitor,ԇ 2013)

Ekspertëtԇ thonëԇ seԇ nëԇ Shqipëri,ԇ ndrysheԇ ngaԇ çfarëԇ ndodhԇ nëԇ rajonԇ apoԇ nëԇ Europë,ԇ

televizioniԇ ështëԇ endeԇ mjetiԇ mëԇ iԇ fuqishëmԇ iԇ vlerësuarԇ dheԇ aiԇ opinionbërësԇ (opinionԇ

maker).ԇ Praԇ kemiԇ njëԇ llojԇ mbivlerësimiԇ tëԇ televizioneveԇ krahasuarԇ meԇ mediatԇ sociale.ԇ

Burimetԇ bëjnëԇ tëԇ diturԇ seԇ ataԇ ravijëzojnëԇ gjithçka,ԇ madjeԇ edheԇ tezatԇ eԇ hedhuraԇ gjatëԇ kësajԇ

beteje.ԇ Përԇ këtëԇ arsye,ԇ ekspertëtԇ eԇ komunikimitԇ thonëԇ seԇ kjoԇ ngjanԇ mëԇ shumëԇ siԇ njëԇ

“përleshje”ԇ .ԇ

Edheԇ reklamaԇ “jashtëԇ shtëpie”ԇ oseԇ siçԇ njihetԇ nëԇ gjuhënԇ eԇ marketingut,ԇ kaԇ pjesënԇ eԇ sajԇ nëԇ

këtëԇ fushatë.ԇ Ekspertëtԇ thonëԇ seԇ sipërfaqetԇ eԇ billbordeveԇ dheԇ tëԇ citylight-eveԇ nëԇ masënԇ 85-

90%ԇ doԇ tëԇ vihenԇ nëԇ dispozicionԇ tëԇ kësajԇ fushate,ԇ dukeԇ eԇ lënëԇ biznesinԇ përԇ pakԇ kohëԇ meԇ

“gishtԇ nëԇ gojë”.ԇ Ështëԇ shumëԇ eԇ vështirëԇ tëԇ bëshԇ njëԇ përllogaritjeԇ seԇ saԇ ështëԇ sipërfaqjaԇ qëԇ


54

zënëԇ reklamatԇ elektorale,ԇ porԇ ajoԇ qëԇ thonëԇ agjencitëԇ ështëԇ seԇ “territori”ԇ ështëԇ ndarëԇ 50ԇ

meԇ 50,ԇ pasiԇ atyԇ kuԇ ështëԇ njëriԇ kandidat,ԇ pakԇ metraԇ mëԇ tejԇ gjendetԇ edheԇ produktiԇ tjetërԇ

kundërshtar,ԇ sigurisht.ԇ Ataԇ thonëԇ seԇ tashmëԇ kanëԇ dalëԇ ngaԇ “moda”ԇ posteratԇ qëԇ ngjiteshinԇ

nëpërԇ mure,ԇ ndërsaԇ poԇ iԇ kushtohetԇ vëmendjeԇ edheԇ veshjeveԇ tëԇ zyraveԇ tëԇ njësiveԇ tëԇ shitjes.

II.3.1ԇ TRENDETԇ Eԇ ԇ TËԇ ARDHMESԇ SËԇ MARKETINGUTԇ TËԇ MEDIAVEԇ SOCIALE

Mëԇ postëԇ paraqitenԇ trendedԇ mëԇ tëԇ rëndësishmeԇ nëԇ MMS.ԇ Trendetԇ duhetԇ tëԇ

merrenԇ parasyshԇ përԇ shkakԇ tëԇ ndikimitԇ tëԇ tyreԇ tëԇ lartëԇ nëԇ veprimetԇ eԇ

konsumatorëveԇ dheԇ sjelljetԇ online.ԇ Tendencatԇ MMSԇ janëԇ tëԇ rëndësishmeԇ përԇ t'iuԇ

përgjigjurԇ pyetjesԇ kërkimoreԇ (nëseԇ kaԇ potencialԇ përԇ optimiziminԇ eԇ aktiviteteveԇ MMSԇ eԇ

destinacioneveԇ nëԇ shqyrtiminԇ eԇ prirjeveԇ MMS).ԇ "Çdoԇ 60ԇ sekonda,ԇ mbiԇ 600ԇ 000ԇ

statuseԇ nëԇ Facebookԇ përditësohen,ԇ mbiԇ 98ԇ 000ԇ twittsԇ dërgohenԇ dheԇ mbiԇ 600ԇ videoԇ

ngarkohenԇ nëԇ YouTube.ԇ Biznesetԇ doԇ tëԇ përqendrohenԇ nëԇ krijiminԇ eԇ përmbajtjesԇ

mëԇ tëԇ rëndësishmeԇ dheԇ doԇ Iԇ shtojnëԇ vlerëԇ markësԇ (Maseko,ԇ 2012).ԇ Nëԇ vitinԇ 2011ԇ

kompanitëԇ eԇ njohënԇ rrezikunԇ eԇ aktivitetitԇ tëԇ pakontrolluarԇ jo-strategjikԇ nëԇ internet.ԇ

Ështëԇ pikërishtԇ kyԇ shkakuԇ iԇ ndodhjesԇ sëԇ trenditԇ tëԇ përgjithshëmԇ nëԇ vitinԇ 2012,ԇ iԇ ciliԇ

konsistonԇ nëԇ njëԇ qasjeԇ mëԇ strategjikeԇ ndajԇ aktiviteteveԇ onlineԇ (affectstrategies.com,ԇ

2011).ԇ Mendimeԇ tëԇ ndryshmeԇ ndajnëԇ parashikimetԇ eԇ tyreԇ rrethԇ pritshmëriveԇ tëԇ

mediaveԇ socialeԇ nëԇ vitetԇ eԇ ardhshme;ԇ mëԇ poshtëԇ jepenԇ ԇ 15ԇ prirjetԇ mëԇ tëԇ rëndësishme.

Prirjaԇ eԇ parëԇ ështëԇ 'C-Suites2ԇ përmbajtje"qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ C-Suiteԇ doԇ tëԇ bëhetԇ

pjesëԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Njëԇ shembullԇ iԇ mirëԇ përԇ përmbajtjenԇ eԇ C-Suiteԇ ështëԇ

Richardԇ Bransonԇ nëԇ Virxhinia.ԇ Shumëԇ kompaniԇ duhetԇ tëԇ miratojnëԇ këtëԇ strategji,ԇ

oseԇ tëԇ paktënԇ tëԇ krijojnëԇ njëԇ strategjiԇ mëԇ tëԇ mirëԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ meԇ ndihmënԇ eԇ

njëԇ ekipiԇ tëԇ brendshëmԇ (Gjelbër,ԇ 2011).ԇ Njëԇ tjetërԇ tendencëԇ eԇ cilaԇ ështëԇ njëԇ hapԇ

përparaԇ "C-Suiteԇ siԇ përmbajtje"ԇ ështëԇ "Bloggingԇ eԇ korporatësԇ '.ԇ Kompanitëԇ duhetԇ tëԇ

fillojnëԇ tëԇ tregojëԇ historinëԇ eԇ markësԇ dheԇ tëԇ prezantojnëԇ njerëzitԇ qëԇ janëԇ dukeԇ

punuarԇ prapaԇ kësajԇ markeԇ përԇ tëԇ nxjerrëԇ nëԇ pahԇ faktorinԇ njeriԇ (Maseko,ԇ 2012).ԇ

Parashikimiԇ iԇ tretëԇ ështëԇ "mbingarkesaԇ eԇ grumbullimit”ԇ (Gamificationԇ Overload)ԇ

2 C-suite është një term i përdorur gjerësisht, si zhargon, për t'iu referuar kolektivisht drejtuesve më të rëndësishëm të nivelit të lartë të hierarkisë së një korporate. (C-Suite merr emrin e vet, sepse titujt e drejtuesve më të lartë lartë të koprporatës, në gjuhën angleze, kanë tendencë të fillojnë me shkronjën C, si psh: chief executive officer, chief operating officer dhe chief information officer.


55

kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ numriԇ iԇ shembujveԇ doԇ tëԇ bombardojëԇ konsumatorët.ԇ Siԇ njëԇ

shembullԇ iԇ gjelbërԇ paraqitetԇ Fordԇ Motors,ԇ iԇ ciliԇ filloiԇ nëԇ vitinԇ 2011.

Kompanitëԇ janëԇ ndërgjegjësuarԇ meԇ hendekunԇ nëԇ planifikiminԇ eԇ aktiviteteveԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ dheԇ mungesenԇ eԇ strategjisëԇ dheԇ punonjësveԇ tëԇ trajnuar.ԇ Nëԇ vitetԇ eԇ ardhshme,ԇ nëԇ

qendërԇ tëԇ menaxhimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ përfshirjaԇ eԇ tëԇ punësuarveԇ nëԇ strategjinëԇ

eԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ kompaniveԇ përԇ tëԇ shmangurԇ faktinԇ qëԇ konsumatorëtԇ vetëmԇ tëԇ

bisedojinëԇ meԇ njëri-tjetrinԇ dheԇ përԇ tëԇ parandaluarԇ mbingarkesënԇ eԇ "ndjekësveԇ fantazëmԇ

nëԇ mediatԇ sociale",ԇ dheԇ përԇ tëԇ krijuarԇ avokatëԇ tëԇ brendshemԇ (Green,ԇ 2011).ԇ

Sëԇ pestiԇ 'Bashkëpunimiԇ iԇ jashtëmԇ d o ԇ t ë ԇ v i j ë ԇ n ë ԇ rritje':ԇ mbrojtjaԇ kaԇ paturԇ

rëndësiԇ nëԇ rritje,ԇ përԇ shkakԇ tëԇ përvojaveԇ tëԇ shkuaraԇ kuԇ njërëzԇ ԇ qëԇ Iԇ bashkonteԇ diskutimiԇ Iԇ

njëԇ temeԇ meԇ personaԇ tëԇ tjerë,ԇ marrinԇ rolinԇ eԇ lideritԇ tëԇ opinionitԇ (p.sh.ԇ Occupy)ԇ (Green,ԇ

2011).ԇ Nëԇ vitetԇ nëԇ vijimԇ ndikimiԇ dixhitalԇ doԇ tëԇ jetëԇ njëԇ temëԇ eԇ rëndësishmeԇ dheԇ

kompanitëԇ doԇ tëԇ fillojnë,ԇ nëԇ qoftëԇ seԇ nukԇ eԇ kanëԇ bërëԇ deriԇ mëԇ tani,ԇ tëԇ zbatojnëԇ

programeԇ shpërblimiԇ përԇ personatԇ meԇ ndikimԇ dheԇ liderԇ tëԇ opinionit.ԇ Kjoԇ çonԇ përsëriԇ nëԇ

trendinԇ eԇ "Gamification"ԇ (grumbullim)ԇ (Armano,ԇ 2011),ԇ dheԇ ështëԇ bërëԇ edheԇ ngaԇ

hoteletԇ dheԇ kompanitëԇ ajroreԇ (Travelandleisure.com,ԇ 2012).

“Marketinguԇ iԇ bazuarԇ nëԇ vendndodhje"ԇ ështëԇ njëԇ tjetërԇ prirjeԇ nëԇ rritjeԇ nëԇ vitetԇ nëԇ vijim;ԇ

kompanitëԇ duhetԇ tëԇ përfitojnëԇ ngaԇ trendetԇ aktualeԇ dheԇ tëԇ vazhdueshmeԇ përԇ tëԇ

kontrolluarԇ kudoԇ dheԇ nëԇ çdoԇ kohëԇ reagimetԇ eԇ klientëveԇ tëԇ tyre.ԇ

Nëԇ vitinԇ 2012ԇ kompanitëԇ doԇ tëԇ fillojnëԇ shpërblehenԇ meԇ rekomandimeԇ pozitiveԇ dheԇ

komenteԇ ngaԇ përdoruesitԇ meԇ lirimeԇ tëԇ posaçme,ԇ programetԇ eԇ besnikërisë,ԇ etj.ԇ

Nevojaԇ eԇ konsumatorëveԇ përԇ informacionԇ nëԇ kohëԇ reale,ԇ psh.ԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ

restorant,ԇ barԇ apoԇ hotel,ԇ poԇ rritetԇ vazhdimishtԇ dheԇ kjoԇ nevojëԇ eԇ shtynԇ këtëԇ shërbimԇ

përparaԇ (Maseko,ԇ 2012ԇ dheԇ Kallasԇ 2011).ԇ Kjoԇ prirjeԇ shkonԇ dorëԇ përԇ doreԇ meԇ trendinԇ

eԇ ԇ "përvojaveԇ tëԇ jetësԇ realeԇ 'dhe'ԇ Gamification”ԇ (Komans,ԇ 2011).ԇ Marketinguԇ iԇ bazuarԇ

nëԇ vendodhjeԇ iԇ mundësonԇ kompanisëԇ t’iԇ vërëԇ klientëtԇ eԇ sajԇ nëԇ kontekstinԇ eԇ kohësԇ dheԇ

tëԇ vendit,ԇ tëԇ cilatԇ potencialishtԇ mundԇ tëԇ ndikojnëԇ nëԇ vendimetԇ eԇ blerjesԇ dheԇ sistemetԇ eԇ

shpërblimitԇ (Savar,ԇ 2011).ԇ

Gjithashtuԇ televizioniԇ socialԇ iԇ përketԇ kësajԇ tendenceԇ lidhurԇ meԇ 'Gamification'.ԇ Nëԇ

vitetԇ eԇ ardhshmeԇ konsumatorëtԇ doԇ tëԇ kenëԇ mundësinëԇ tëԇ votojnëԇ nëԇ rritjeԇ nëpërmjetԇ

Twitter,ԇ atëԇ qëԇ ataԇ duanԇ tëԇ shohinԇ oseԇ kontrollojnëԇ nëpërmjetԇ Foursquareԇ (Armano,ԇ


56

2011ԇ dheԇ Kallas,ԇ 2011).ԇ Disaԇ kompaniԇ uԇ ofrojnëԇ tashmëԇ mundësinëԇ konsumatoritԇ

përԇ tëԇ parëԇ librinԇ eԇ pushimeveԇ nëpërmjetԇ televizionitԇ (FVËԇ Magazin,ԇ 2012).ԇ

Nëԇ vitinԇ 2011ԇ 22%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ telefonitԇ celularԇ deklaruanԇ seԇ ataԇ përdorinԇ

shërbimetԇ bazuarԇ nëԇ vendodhjeԇ (Chaloner,ԇ 2011).ԇ Vitetԇ nëԇ vijim,ԇ doԇ tëԇ jetëԇ përsëriԇ

"vitiԇ iԇ smartphoneve”ԇ përԇ shkakԇ tëԇ ndërveprimitԇ nëԇ kohëԇ realeԇ dheԇ mundësisëԇ përԇ

t’uԇ lidhurԇ dheԇ komunikuarԇ dukeԇ qenëԇ nëԇ lëvizjeԇ (Butler,ԇ 2011).ԇ Deriԇ mëԇ taniԇ 49%ԇ eԇ

njerëzveԇ tëԇ cilëtԇ marrinԇ pjesëԇ nëԇ mënyrëԇ aktiveԇ nëԇ krijiminԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ eԇ bëjnëԇ

atëԇ nëpërmjetԇ smartphone-veԇ tëԇ tyreԇ dheԇ 52%ԇ eԇ përdoruesveԇ smartphoneԇ tëԇ sotëmԇ

luajnëԇ lojëraԇ nëԇ smartphoneԇ eԇ tyreԇ eԇ cilaԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ shkakԇ tëԇ trenditԇ

"Gamification"ԇ (Komans,ԇ 2011).ԇ Pritshmëriaԇ përԇ depërtiminԇ eԇ telefonaveԇ celularëԇ

shtrihetԇ nëԇ 4.5ԇ miliardԇ njerëzԇ (Chaloner,ԇ 2011).ԇ Eԇ 'commerceԇ socialԇ nëԇ telefonatԇ

celularëԇ doԇ tëԇ rritet,ԇ sepseԇ nëԇ tëԇ ardhmenԇ konsumatorëtԇ doԇ tëԇ jenëԇ nëԇ gjendjeԇ

përԇ tëԇ blerëԇ ngaԇ llogariaԇ eԇ tyreԇ nëԇ Facebookԇ (Kallas,ԇ 2011).

Trendiԇ iԇ tetëԇ ështëԇ "rritjaԇ nëԇ shpërndarjenԇ eԇ videove"ԇ eԇ cilaԇ ështëԇ parashikuarԇ ngaԇ

Cisco:ԇ "80%ԇ eԇ tëԇ gjithëԇ trafikutԇ tëԇ internetitԇ doԇ tëԇ ketëԇ videoԇ deriԇ nëԇ vitinԇ 2015."ԇ

Kompanitëԇ duhetԇ tëԇ përshtatenԇ meԇ këtëԇ trendԇ dukeԇ ndarëԇ përvojatԇ eԇ markaveԇ dheԇ

produkteveԇ nëpërmjetԇ kanaleveԇ videoԇ (Masekoԇ ,ԇ 2012).ԇ Shpërndarjaԇ eԇ videoveԇ ështëԇ

mëԇ eԇ shpejtë,ԇ mëԇ eԇ këndshmeԇ dheԇ mënyraԇ mëԇ eԇ lehtëԇ përԇ tëԇ konsumuarԇ markenԇ

(Komans,ԇ 2011).ԇ

"Përmbajtjaԇ eԇ markës"ԇ doԇ tëԇ rritetԇ përԇ shkakԇ tëԇ faktitԇ seԇ ajoԇ ështëԇ mëԇ eԇ suksesshmeԇ

seԇ eԇ konkursetԇ dheԇ promovimet.ԇ Mediatԇ mëԇ tëԇ miraԇ përԇ markënԇ janëԇ konsideruarԇ

videot,ԇ fotografitë,ԇ grafikëtԇ dheԇ audiot.ԇ Njëԇ shembullԇ iԇ suksesshëmԇ ështëԇ "Artiԇ Redԇ

Bullԇ iԇ filmitԇ tëԇ fluturimit",ԇ kuԇ publikuԇ askundԇ nukԇ perceptonԇ qëlliminԇ qëԇ Redԇ

Bullԇ kaԇ nëԇ tëԇ vërtetë:ԇ aiԇ dëshironԇ t’uԇ shesëԇ atyreԇ diçkaԇ porԇ logoԇ eԇ tyreԇ ështëԇ markëԇ

vazhdimishtԇ eԇ dukshme,ԇ kjoԇ krijonԇ njëԇ lidhjeԇ shumëԇ tëԇ fortëԇ (Leslie,ԇ 2011).ԇ Çelësiԇ

ështëԇ qëԇ tëԇ mosԇ zhvillohenԇ tregjeԇ tëԇ reja,ԇ porԇ mëԇ tepërԇ tëԇ krijohetԇ markaԇ qëԇ ftonԇ

konsumatorinԇ përԇ tëԇ komunikuarԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ markënԇ (Komans,ԇ 2011).ԇ

Nëԇ përgjitësiԇ “praniaԇ eԇ markësԇ "kaԇ tendencaԇ nëԇ rritjeԇ përԇ shkakԇ se"ԇ Markatԇ

doԇ tëԇ fillojnëԇ tëԇ caktojnëԇ funksioneԇ tëԇ ndryshmeԇ nëԇ kanaleԇ tëԇ ndryshme,ԇ dukeԇ

iԇ lejuarԇ konsumatorëtԇ tëԇ ndajnëԇ njëԇ përvojëԇ mëԇ pozitiveԇ dheԇ tëԇ kenëԇ meԇ taԇ

njëԇ shumëllojshmëriԇ tëԇ gjerëԇ tëԇ vendeveԇ Twitterԇ përԇ shërbiminԇ eԇ konsumatorëve,ԇ


57

Facebookԇ përԇ komunitetinԇ ,ԇ Croëd-ndihmueseԇ nëpërmjetԇ njëԇ rrjetiԇ tëԇ ngrohtë,ԇ eԇ quajturԇ

nëpërmjetԇ Flickrԇ etjԇ "(Charlton,ԇ 2012).ԇ Shumëԇ kompaniԇ doԇ tëԇ ndajnëԇ shërbiminԇ eԇ tyreԇ

teԇ konsumatorëtԇ nëԇ Twitterԇ ngaԇ aktiviteteԇ tëԇ tjeraԇ nëԇ Twitterԇ (Pearson,ԇ 2011).ԇ

Komunikimiԇ doԇ tëԇ ndryshojëԇ ngaԇ aiԇ bashkëpunuesԇ drejtԇ audiencës-për-markëԇ

(Maseko,ԇ 2012).ԇ Vetëԇ marketԇ doԇ tëԇ transformohenԇ ngaԇ botuesitԇ dukeԇ anashkaluarԇ

mediatԇ tradicionaleԇ përԇ tëԇ targetuarԇ audiencatԇ eԇ tyreԇ direktԇ përmesԇ mediaveԇ socialeԇ

(affectstrategies.com,ԇ 2011ԇ dheԇ Savar,ԇ 2011).

Njëԇ tjetërԇ tendencëԇ shkonԇ drejtԇ 'mbajtjesԇ sëԇ konsumatorëveԇ socialë'.ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ

qëԇ kompanitëԇ doԇ tëԇ rrisinԇ aktivitetetԇ eԇ tyreԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ shërbiminԇ eԇ konsumatorëveԇ

dheԇ doԇ tëԇ përdorinԇ mediatԇ socialeԇ siԇ njëԇ mjetԇ përԇ mbajtjenԇ eԇ konsumatorëveԇ dukeԇ

theksuarԇ shërbiminԇ eԇ tyreԇ dheԇ dukeԇ rrituarԇ nëԇ këtëԇ mënyrëԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatoritԇ

(Maseko,ԇ 2012).ԇ Njëԇ studimԇ iԇ Socialbakersԇ nëԇ vitinԇ 2011ԇ përԇ ndërveprimԇ tëԇ

konsumatorëveԇ nëԇ Facebookԇ zbuloiԇ seԇ 95%ԇ eԇ tëԇ gjithëԇ mesazheveԇ t ë ԇ muritԇ nukԇ janëԇ

përgjigjurԇ prejԇ markave.ԇ Kjoԇ ështëԇ njëԇ nxitjeԇ përԇ markatԇ tëԇ bëjnëԇ atëԇ mëԇ tëԇ mirëԇ

nëԇ tëԇ ardhmenԇ dukeԇ zbatuarԇ strategjitëԇ eԇ mbajtjesԇ sëԇ konsumatorëveԇ socialëԇ (Pearson,ԇ

2011).ԇ Pyetjetԇ kryesoreԇ doԇ tëԇ jenëԇ seԇ siԇ kompanitëԇ angazhohenԇ meԇ klientëtԇ nëԇ

mënyrëԇ efektiveԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ seԇ siԇ doԇ tëԇ rrisinԇ besueshmërinëԇ eԇ tyreԇ

(hosny,ԇ 2011).ԇ

“Analitikaԇ ԇ dheԇ ԇ matjaԇ ԇ "doԇ ԇ tëԇ ԇ jenëԇ ԇ njëԇ ԇ temëԇ ԇ shumëԇ ԇ eԇ ԇ rëndësishmeԇ ԇ nëԇ ԇ vitetԇ

eԇ ardhshme.ԇ ԇ Rritjetԇ ԇ eԇ inteligjencësԇ socialeԇ doԇ tëԇ sjellinԇ njëԇ përdorimԇ mëԇ tëԇ mirëԇ

tëԇ analitikës,ԇ siԇ dheԇ njëԇ fokusԇ tëԇ përgjithshëmԇ tëԇ lartëԇ nëԇ matjenԇ eԇ prezencësԇ nëԇ

mediatԇ onԇ line.ԇ Kjo,ԇ përԇ shkakԇ tëԇ faktitԇ seԇ mediatԇ socialeԇ doԇ tëԇ jenëԇ njëԇ strategjiԇ eԇ

pranuarԇ dheԇ nukԇ doԇ tëԇ perceptohenԇ siԇ eksperimentԇ (Falkoë,ԇ 2011).ԇ Drejtuesitԇ eԇ

industrisëԇ doԇ tëԇ kërkojnëԇ meԇ forcëԇ matjenԇ përԇ taԇ quartԇ ëԇ kaluarԇ provënԇ eԇ suksesit,ԇ

sepseԇ endeԇ nukԇ ështëԇ arriturԇ tëԇ matetԇ ROIԇ iԇ vërtetëԇ ngaԇ MMSԇ (Golesworthy,ԇ 2012).ԇ

Raportiԇ Econsultancyԇ tregoiԇ seԇ “41%ԇ eԇ marketerëveԇ tëԇ anketuarԇ nukԇ kishinԇ kthimԇ nëԇ

shifrënԇ eԇ investimeveԇ përԇ paratëԇ qëԇ kishinԇ shpenzuarԇ nëԇ kanaletԇ sociale"ԇ

(emarketer.com,ԇ 2011).ԇ Edheԇ pseԇ drejtuesitԇ eԇ dinëԇ seԇ Roiԇ iԇ vërtetëԇ mundԇ tëԇ shihetԇ

vetëmԇ nëԇ afatԇ tëԇ gjatë,ԇ ataԇ doԇ tëԇ ishinԇ nëԇ gjëndjeԇ tëԇ kryeninԇ investimeԇ mëԇ tëԇ lartaԇ nëԇ

MMSԇ nëseԇ doԇ tëԇ tregohejԇ kthimiԇ nëԇ bilancԇ (Gunelius,ԇ 2011).ԇ


58

Përmbajtjaԇ organikeԇ kaԇ mëԇ shumëԇ vlerë,ԇ porԇ nëԇ tëԇ ardhmenԇ reklamatԇ nëԇ mediatԇ

socialeԇ doԇ tëԇ rriten;ԇ gjëԇ eԇ cilaԇ doԇ tëԇ ndikojëԇ nëԇ zërinԇ eԇ njerëzveԇ

(affectstrategies.com,ԇ 2011).ԇ WOMԇ socialԇ ështëԇ endeԇ njëԇ përshpejtuesԇ përԇ konsumatorëtԇ

nëԇ vendimarrjenԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ çfarëԇ tëԇ konsumojnëԇ dheԇ blejnëԇ dheԇ kjoԇ nukԇ doԇ tëԇ

ndryshojëԇ edheԇ nëseԇ rritenԇ reklamatԇ nëԇ medianԇ socialeԇ (Knight,ԇ 2011ԇ dheԇ Moyanoԇ

2011).ԇ Kompanitëԇ doԇ tëԇ fillojnëԇ meԇ shfaqjenԇ eԇ informacioneveԇ ԇ qëԇ Iԇ japinԇ vlerëԇ

konsumatoritԇ eԇ doԇ tëԇ përfundojnëԇ meԇ kontrollinԇ eԇ përmbajtjesԇ dheԇ përmirësiminԇ eԇ sajԇ nëԇ

mediatԇ socialeԇ (Kallas,ԇ 2011).

Kjoԇ çonԇ nëԇ trendinԇ eԇ rëndësishëmԇ tëԇ "marketingutԇ tëԇ përmbajtjesԇ '.ԇ Rëndësiaԇ eԇ

sajԇ nukԇ doԇ tëԇ jetëԇ mëԇ eԇ madheԇ seԇ nëԇ tëԇ shkuarën,ԇ porԇ kompanitëԇ doԇ tëԇ fillojnëԇ tëԇ

kuptojnëԇ rëndësinëԇ eԇ sajԇ nëԇ afatԇ tëԇ gjatëԇ nëԇ termaԇ tëԇ rritjesԇ sëԇ qëndrueshmeԇ tëԇ

biznesitԇ dheԇ tëԇ forcimitԇ tëԇ marrëdhënieveԇ meԇ klientëtԇ eԇ tyreԇ (Gunelius,ԇ 2011).ԇ

Eԇ lidhurԇ meԇ këtëԇ prirjeԇ ështëԇ parashikimiԇ qëԇ nëԇ tëԇ ardhmenԇ matësitԇ eԇ automatizuarԇ

tëԇ përmbajtjesԇ "ԇ doԇ tëԇ hyjnëԇ nëԇ treg.ԇ Këtaԇ matësԇ janëԇ nëԇ gjendjeԇ tëԇ analizojnëԇ njëԇ

sasiԇ tëԇ madheԇ tëԇ tëԇ dhënaveԇ përԇ tëԇ këshilluarԇ kompanitëԇ nëԇ strategjinëԇ eԇ tyreԇ (hosny,ԇ

2011).ԇ Nëԇ vitinԇ 2012ԇ përmbajtjaԇ doԇ tëԇ fillojëԇ oseԇ tëԇ vazhdojëԇ tëԇ jetëԇ akomaԇ edheԇ mëԇ

interaktive.ԇ Avantazhiԇ iԇ përmbajtjesԇ interaktiveԇ ështëԇ provuarԇ nëԇ YouTubeԇ ngaԇ

suksesiԇ iԇ saj.ԇ Përmbajtjaԇ interaktiveԇ doԇ tëԇ shpërndahetԇ mëԇ shpeshԇ dheԇ doԇ tëԇ jetëԇ mëԇ

interesanteԇ përԇ konsumatorëtԇ dheԇ çelësiԇ përԇ suksesinԇ afatgjatëԇ (industrinëԇ eԇ loԇ

jraveԇ dheԇ aplikacioneveԇ mobileԇ dukeԇ shfrytëzuarԇ këtëԇ avantazhԇ tashmë).ԇ Kjoԇ

tendencëԇ ështëԇ eԇ lidhurԇ meԇ tendencatԇ eԇ quajturaԇ eԇ përmirësimitԇ tëԇ përmbajtjesԇ dheԇ

rritjesԇ tëԇ ngarkimeveԇ tëԇ videoveԇ (Mitchell,ԇ 2011).

“Rritjaԇ eԇ Googleԇ "ështëԇ eԇ garantuarԇ përԇ shkakԇ tëԇ rritjesԇ sëԇ numritԇ tëԇ përdoruesveԇ

qëԇ regjistrohenԇ (McMillan,ԇ 2011).ԇ Kyԇ trendԇ nukԇ doԇ tëԇ ulëԇ suksesinԇ eԇ Facebookԇ përԇ

shkakԇ seԇ Facebookԇ ështëԇ faqjaԇ eԇ internetitԇ mëԇ eԇ madheԇ përԇ rrjtetԇ sociale,ԇ dukeԇ

arriturԇ mëԇ shumëԇ seԇ gjysmënԇ eԇ audiencësԇ globaleԇ (Butler,ԇ 2011).ԇ Bazuarԇ nëԇ faktinԇ seԇ

Googleԇ eԇ bënԇ përdoriminԇ eԇ rrjeteveԇ mëԇ tëԇ lehtëԇ nëpërmjetԇ aktiviteteveԇ tëԇ ԇ

anëtarësimitԇ Googleԇ +ԇ dheԇ algorithmaveԇ tëԇ sajԇ tëԇ kërkimit,ԇ ështëԇ absolutishtԇ eԇ

nevojshmeԇ qëԇ kompanitëԇ tëԇ krijojnëԇ faqetԇ eԇ tyreԇ tëԇ kompanisëԇ nëԇ Googleԇ nëԇ tëԇ

ardhmenԇ (Gunelius,ԇ 2011ԇ dheԇ Moyanoԇ 2011).


59

-ԇ Përmbajtjaԇ eԇ ardhurԇ ngaԇ përdoruesiԇ Ndërsaԇ mediaԇ socialeԇ ofronԇ gjetjenԇ eԇ rrugëveԇ

përԇ tëԇ komunikuar,ԇ janëԇ individëtԇ qëԇ shërbejnëԇ siԇ influencuesԇ dheԇ joԇ teknologjiaԇ

(Gonzalezԇ 2010).ԇ Përmbajtjaԇ eԇ ardhurԇ ngaԇ përdoruesiԇ prodhonԇ valutëԇ socialeԇ përԇ

marketerëtԇ sepseԇ ajoԇ iԇ ndihmonԇ tëԇ përcaktojëԇ njëԇ markë.ԇ KJoԇ përmbajtjteԇ ԇ përshkruhetԇ siԇ

"shumaԇ eԇ tëԇ gjithaԇ mënyraveԇ meԇ tëԇ cilatԇ njerëzitԇ realizojnëԇ përdoriminԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ

dheԇ aplikohetԇ zakonishtԇ përԇ tëԇ përshkruarԇ formatԇ eԇ ndryshmeԇ tëԇ përmbajtjesԇ sëԇ mediaveԇ

qëԇ janëԇ nëԇ dispozicionԇ tëԇ publikutԇ dheԇ krijohenԇ ngaԇ përdoruesitԇ përfundimtarë"ԇ (Kaplanԇ

dheԇ Haenleinԇ 201ԇ 0,ԇ 61).ԇ Prandaj,ԇ valutëԇ socialeԇ kemiԇ kurԇ njerëzitԇ ndajnëԇ njëԇ markëԇ oseԇ

informacionԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ markëԇ (Zinnbauer,ԇ Honerԇ 2011).ԇ Valutaԇ socialeԇ ndikonԇ nëԇ

masëԇ tëԇ madheԇ nëԇ rolinԇ eԇ markësԇ dheԇ ështëԇ njëԇ konceptԇ qëԇ mundԇ tëԇ lidhetԇ meԇ idenëԇ eԇ

Colemanԇ tëԇ kapitalitԇ social.ԇ Kapitaliԇ socialԇ përfshinԇ njëԇ nivelԇ personalԇ dheԇ ndodhԇ nëԇ

marrëdhënietԇ mesԇ individëveԇ (Campbell,ԇ Colin,ԇ 2011).ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ shumaԇ eԇ kapitalitԇ

socialԇ tëԇ njëԇ individiԇ varetԇ ngaԇ madhësiaԇ eԇ rrjetitԇ tëԇ lidhjeveԇ qëԇ përdoruesiԇ mundԇ tëԇ

mobilizojëԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ suksesshmeԇ (Bourdieuԇ siçԇ citohetԇ nëԇ Zinnbauerԇ dheԇ Honerԇ

2011).ԇ Lidhjetԇ eԇ njëԇ individiԇ mundԇ tëԇ ndihmojnëԇ nëԇ mënyrëԇ substancialeԇ nëԇ zhvilliminԇ eԇ

markaveԇ nëԇ njëԇ pjesëԇ thelbësoreԇ tëԇ shtresaveԇ tëԇ ndërveprimitԇ socialԇ tëԇ klientëveԇ nëpërmjetԇ

rrjeteveԇ sociale.ԇ "Përkthimiԇ iԇ teorisëԇ nëԇ botënԇ eԇ sotmeԇ eksponencialeԇ ndërvepronԇ gjithnjëԇ

meԇ mediatԇ socialeԇ nëԇ internet,ԇ valutaԇ socialeԇ edheԇ mundԇ tëԇ kuptohetԇ siԇ tërësiԇ eԇ burimeveԇ

aktualeԇ dheԇ potencialeԇ nëԇ dispozicionԇ tëԇ njëԇ markëԇ ngaԇ praniaԇ eԇ sajԇ nëԇ rrjetetԇ socialeԇ dheԇ

komunitete"ԇ (Kaplan,ԇ Andreasԇ M.ԇ andԇ Michaelԇ Haenlein.ԇ 2010).ԇ Kaԇ gjashtëԇ komponentëԇ

tëԇ valutësԇ sociale:ԇ përkatësia,ԇ bisedimi,ԇ shërbimet,ԇ avokimi,ԇ informimiԇ dheԇ dëmshpërblimiԇ

.ԇ Liԇ Huang,ԇ andԇ Ëenyuԇ Dou.ԇ 2009ԇ Përkatësiaԇ socialeԇ vjenԇ ngaԇ ndërveprimetԇ ndërmjetԇ

konsumatorëveԇ dheԇ zakonishtԇ ështëԇ përtejԇ kontrollitԇ tëԇ drejtpërdrejtëԇ tëԇ njëԇ firmeԇ

Nëpërmjetԇ studimitԇ tëԇ tyreԇ empirik,ԇ Zinnbauerԇ dheԇ Honerԇ (2011)ԇ përcaktojnëԇ seԇ valutaԇ

socialeԇ përbëhetԇ ngaԇ gjashtëԇ komponentëԇ tëԇ ndryshëmԇ dheԇ nëseԇ ԇ nukԇ mbështetenԇ nëԇ tëԇ

gjithaԇ këtoԇ komponentëԇ përԇ tëԇ lehtësuarԇ besnikërinëԇ eԇ markësԇ nëԇ mesinԇ eԇ përdoruesve,ԇ

kompanitëԇ mundԇ tëԇ humbasinԇ shumë.ԇ Ataԇ zbuluanԇ megjithatë,ԇ seԇ ajoԇ qëԇ eԇ bënԇ njëԇ markëԇ

tëԇ suksesshmeԇ ështëԇ nëseԇ janëԇ apoԇ joԇ pjesëԇ thelbësoreԇ eԇ jetësԇ sëԇ përditshmeԇ tëԇ njerëzve.ԇ

Kurԇ njëԇ markëԇ bëhetԇ eԇ integruarԇ nëԇ jetënԇ eԇ përditshmeԇ tëԇ njëԇ konsumatori,ԇ ajoԇ mundësonԇ

lidhjenԇ eԇ karakteristikave,ԇ veprimeveԇ dheԇ përfitimeveԇ qëԇ merrԇ përdoruesiԇ meԇ markënԇ ngaԇ

eԇ cilaԇ derivojnëԇ ato,ԇ dheԇ nëԇ këtëԇ mënyrë,ԇ mundësiaԇ eԇ konsumatoritԇ Reklamaԇ eԇ gjeneruarԇ


60

ngaԇ konsumatoriԇ -ԇ (CGA)ԇ ështëԇ njëԇ formëԇ eԇ user-generatedԇ content,ԇ eԇ cilaԇ iԇ referohetԇ

rasteveԇ tëԇ veçantaԇ kuԇ konsumatorëtԇ krijojnëԇ markën,ԇ dërgojnëԇ mesazheԇ tëԇ përqendruaraԇ

meԇ qëllimԇ tëԇ informimit,ԇ bindjes,ԇ oseԇ rikujtiminԇ tëԇ personaveԇ tëԇ tjerëԇ përԇ këtëԇ markëԇ

(Campbellԇ etԇ al.ԇ 2011).ԇ Muñizԇ dheԇ Jensenԇ Schauԇ (2007)ԇ dheԇ Pehlivan,ԇ Sarican,ԇ dheԇ

Berthonԇ (2011)ԇ përdorinԇ terminԇ “marketingԇ vigjilent”ԇ përԇ tëԇ përshkruarԇ CGA.ԇ Marketinguԇ

vigjilentԇ përcaktohetԇ siԇ "përpjekjeԇ tëԇ reklamaveԇ dheԇ marketingutԇ tëԇ parapaguar,ԇ qëԇ

përfshinԇ njëԇ numërԇ tëԇ madhԇ njerëzish,ԇ dheԇ ështëԇ shumëԇ iԇ orientuarԇ drejtԇ komunikimitԇ tëԇ

biznesit,ԇ Iԇ ciliԇ ndërmerretԇ ngaԇ besnikëtԇ eԇ markaveԇ nëԇ emërԇ tëԇ markës"ԇ (Muni,ԇ Schau;ԇ

2007).ԇ Campbellԇ etԇ al.ԇ (2011)ԇ theksojnëԇ seԇ sot,ԇ marketinguԇ tradicionalԇ bashkëjetonԇ meԇ

CGA.ԇ Shitësitԇ meԇ pakicëԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ tëԇ vetëdijshëmԇ përԇ këtë,ԇ sepseԇ CGAԇ mundԇ tëԇ

mbështesëԇ pozitivishtԇ marketingunԇ trandicionalԇ oseԇ mundԇ tëԇ ndikojëԇ negativishtԇ dheԇ taԇ

minojëԇ atë.ԇ Cheongԇ dheԇ Morrisonԇ (2010)ԇ eԇ mbështesinԇ deklaratënԇ eԇ mëparshmeԇ dukeԇ

shpjeguarԇ seԇ problemetԇ qëԇ shkaktonԇ mungesaԇ eԇ studimeveԇ mbiԇ besueshmërinëԇ eԇ

përdoruesveԇ pozitivëԇ dheԇ negativë.ԇ Customerԇ Generatedԇ contentԇ (UGC)ԇ theksonԇ nevojënԇ

qëԇ shitësitԇ tëԇ jenëԇ tëԇ ndërgjegjshëmԇ dheԇ tëԇ studiojnëԇ UGC-nëԇ përԇ tëԇ kuptuarԇ plotësishtԇ

ndikiminԇ eԇ saj.ԇ Konsumatorët,ԇ dukeԇ marrëԇ pjesëԇ nëԇ grupeԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ aktiviteteve,ԇ

konsumojnëԇ përmbajtjen,ԇ marrinԇ pjesëԇ nëԇ diskutime,ԇ dheԇ shkëmbejnëԇ njohuriԇ meԇ

konsumatorëԇ tëԇ tjerë,ԇ dukeԇ kontribuarԇ nëԇ këtëԇ mënyrëԇ nëԇ aktivitetetԇ eԇ konsumatorëveԇ tëԇ

tjerëԇ (Heinonenԇ 2011).ԇ Pehlivan,ԇ Sarican,ԇ dheԇ Berthonԇ (2011)ԇ Choseaԇ bazuarԇ nëԇ qasjetԇ

teorikeԇ përԇ tëԇ krahasuarԇ CGAԇ meԇ gjeneriminԇ eԇ Reklamimitԇ (FGA),ԇ nëԇ mënyrëԇ specifikeԇ

përԇ tëԇ njohurԇ Appleԇ Corporation-in,ԇ zbuluanԇ seԇ CGAԇ ndryshonԇ ngaԇ FGAԇ sepseԇ çdoԇ llojԇ iԇ

reklamaveԇ (CGAԇ oseԇ FGA)ԇ hapԇ diskutimeԇ tëԇ ndryshmeԇ rrethԇ përmbajtjes.ԇ

Konsumatorëtԇ shprehinԇ mirënjohjeԇ përԇ FGA,ԇ porԇ nukԇ zbulojnëԇ qëԇ CGAԇ tëԇ shkaktojëԇ njëԇ

reagimԇ mëԇ tëԇ madhԇ teԇ konsumatorëtԇ përԇ tëԇ folurԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ reklamënԇ (Pehlivan,ԇ

Sarican,ԇ dheԇ Berthonԇ 2011).ԇ Cheongԇ dheԇ Morrisonԇ 'sԇ 2008ԇ bënëԇ njëԇ studimԇ tëԇ ngjashëm;ԇ

ataԇ ekzaminuanԇ dalliminԇ ndërmjetԇ UGCԇ dheԇ reklamësԇ sëԇ gjeneruarԇ ngaԇ prodhuesitԇ (PGC),ԇ

eԇ cilaԇ iԇ referohetԇ përmbajtjesԇ sëԇ krijuarԇ ngaԇ marketerëtԇ eԇ produkteve.ԇ

Nëԇ përgjithësi,ԇ studimiԇ arritiԇ nëԇ konkluzioninԇ seԇ konsumatorëtԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ besimԇ nëԇ

informacioninԇ eԇ produktitԇ tëԇ krijuarԇ ngaԇ konsumatorëtԇ përveçԇ informataveԇ tëԇ gjeneruaraԇ

ngaԇ prodhuesi.ԇ Konsumatorëtԇ eԇ perceptojnëԇ leximinԇ eԇ përvojaveԇ dheԇ mendimeveԇ tëԇ

konsumatorëveԇ tëԇ tjerë,ԇ siԇ uljeԇ eԇ rreziqeveԇ tëԇ blerjesԇ dheԇ marrjeԇ eԇ informacionitԇ para-


61

blerjes.ԇ Pikërishtrԇ përԇ këtëԇ arsye,ԇ informacioniԇ iԇ konsumatorëveԇ tëԇ tjerëԇ rezultonԇ tëԇ jetëԇ

mëԇ iԇ rëndësishëmԇ seԇ reklamat.ԇ Individëtԇ qëԇ postojnëԇ UGCԇ bëhenԇ udhëheqësitԇ eԇ opinionitԇ

(Cheongԇ dheԇ Morrisonԇ 2008).ԇ Njëԇ tjetërԇ studimԇ nëԇ CGAԇ uԇ drejtuaԇ ngaԇ Taylor,ԇ Strutton,ԇ

dheԇ Thompsonԇ (2012);ԇ ashtuԇ siԇ studimetԇ eԇ përmenduraԇ mëԇ lart,ԇ hulumtimiԇ iԇ tyreԇ tregonԇ

seԇ konsumatorëtԇ besojnëԇ mëԇ shumëԇ CGAԇ sesaԇ reklamatԇ eԇ prodhuaraԇ ngaԇ kompaniaԇ dheԇ iԇ

konsiderojnëԇ atoԇ siԇ zbavitëseԇ zbavitëseԇ dheԇ ndikuese.

Taylorԇ Strutton,ԇ dheԇ Thompsonԇ (2012),ԇ zbuluanԇ seԇ sjelljetԇ iԇ atribuohenԇ edheԇ nevojësԇ përԇ

vetëpërmirësim.ԇ Kurԇ konsumatorëtԇ eԇ perceptojnëԇ njëԇ shpalljeԇ nëԇ internetԇ siԇ konsistenteԇ meԇ

identitetinԇ eԇ tyre,ԇ ataԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ gjasaԇ taԇ ndajnëԇ mesazhinԇ meԇ tëԇ tjerët,ԇ sepseԇ aiԇ

mesazhԇ ështëԇ përfaqësuesԇ iԇ asajԇ çfarëԇ ataԇ janëԇ dheԇ çfarëԇ duan.ԇ Kështu,ԇ "reklamuesitԇ duhetԇ

tëԇ konsiderojnëԇ simbolikatԇ dheԇ shprehjetԇ eԇ reklamaveԇ tëԇ tyreԇ nëԇ internetԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ tëԇ

fokusuaraԇ nëԇ këndvështriminԇ eԇ konsumatorit"ԇ (Taylor,ԇ Shënԇ rutton,ԇ dheԇ Thompsonԇ 2012ԇ

13).ԇ Meԇ fjalëԇ tëԇ tjera,ԇ marketinguԇ iԇ njëԇ kompanieԇ duhetԇ tëԇ ketëԇ karakteristikaԇ tëԇ ngjashmeԇ

meԇ interesatԇ eԇ tregutԇ tëԇ sajԇ tëԇ synuar.ԇ Tëԇ gjithaԇ gjetjetԇ ngaԇ studimetԇ tregojnëԇ seԇ CGAԇ

dheԇ ndikimiԇ iԇ sajԇ nëԇ fushënԇ eԇ marketingutԇ nëԇ internetԇ ështëԇ substancial.ԇ Muñizԇ dheԇ Schauԇ

(2007)ԇ vënëԇ reԇ seԇ shumëԇ prejԇ CGAԇ ështëԇ krijuarԇ dheԇ përhapurԇ përmesԇ e-mail-ve.ԇ Prandaj,ԇ

menaxherëtԇ eԇ markësԇ taniԇ duhetԇ tëԇ marrinԇ nëԇ konsideratëԇ seԇ siԇ tëԇ reagojnëԇ kurԇ markaԇ eԇ

tyreԇ tëԇ jetëԇ objektԇ bisedeԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorëveԇ (Campbellԇ etԇ al.ԇ 2011).ԇ Muñizԇ dheԇ

Schauԇ (2007)ԇ argumentojnëԇ CGAԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ kompanitëԇ përԇ shkakԇ seԇ ajoԇ

siguronԇ dëshmiԇ përԇ perceptiminԇ eԇ konsumatorëveԇ tëԇ markaveԇ dheԇ përԇ ndjenjatԇ eԇ tyreԇ ndajԇ

markës.ԇ Ataԇ gjithashtuԇ argumentojnëԇ seԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ qëԇ CGAԇ tëԇ jetëԇ eԇ monitoruarԇ

përԇ shkakԇ seԇ konsumatorëtԇ qëԇ prodhojnëԇ reklamënԇ shërbejnëԇ siԇ liderԇ tëԇ mesazheveԇ tëԇ

marketingutԇ mbushamendës.ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ CGAԇ kaԇ vetëmԇ prirjeԇ rritëse.ԇ Marketerëtԇ kanëԇ

nënvlerësuarԇ pasojatԇ eԇ mundshmeԇ tëԇ marketingutԇ ndëraktivԇ nëԇ internetԇ dukeԇ mosԇ marrëԇ

parasyshԇ këndvështriminԇ eԇ ndikimitԇ tëԇ konsumitԇ CGAԇ (Deightonԇ dheԇ Kornfeldԇ siçԇ citohetԇ

nëԇ Pehlivan,ԇ Sarican,ԇ dheԇ Berthonԇ 2011).ԇ ԇ

Zhang,ԇ Jansen,ԇ dheԇ Choëdhuryԇ (2011)ԇ specifikojnëԇ seԇ biznesetԇ duhetԇ tëԇ kenëԇ njëԇ praniԇ

markeԇ nëԇ shumëԇ vendeԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ tëԇ rriturԇ numrinԇ eԇ audiencësԇ

sëԇ tyreԇ drejtԇ konsumit.ԇ "Hulumtimetԇ kanëԇ treguarԇ seԇ ekspozimiԇ ndajԇ fjalësԇ sëԇ gojësԇ

(WOM)ԇ mundԇ tëԇ gjenerojëԇ mëԇ shumëԇ interesԇ nëԇ njëԇ kategoriԇ tëԇ produktitԇ sesaԇ ekspozimiԇ

iԇ konsumatorëveԇ iԇ prodhuarԇ ngaԇ marketerët.


62

Sot,ԇ konsumatorëtԇ kanëԇ mëԇ shumëԇ njohuriԇ përԇ produktetԇ qëԇ ataԇ konsumojnëԇ përԇ shkakԇ tëԇ

internetitԇ dheԇ nëԇ këtëԇ mënyrëԇ ështëԇ rriturԇ fuqizimiԇ iԇ tyreԇ përԇ tëԇ ԇ fituarԇ qasjeԇ nëԇ

informacionԇ mëԇ tëԇ detajuarԇ dheԇ tëԇ shpejtë,ԇ dukeԇ krijuarԇ bashkëprodhimԇ aktivԇ tëԇ vlerësԇ

(Zhang,ԇ Jansen,ԇ dheԇ Choëdhuryԇ 2011).ԇ Meԇ fjalëԇ tëԇ tjera,ԇ faktiԇ qëԇ konsumatorëtԇ

angazhohenԇ nëԇ mediatԇ sociale,ԇ komunikojnëԇ meԇ përfaqësuesitԇ eԇ markësԇ dheԇ lënëԇ gjurmëtԇ

eԇ përshtypjeveԇ tëԇ tyreԇ realeԇ nëԇ këtoԇ media;ԇ bënԇ qëԇ vleraԇ finaleԇ eԇ markësԇ tëԇ jetëԇ

bashkëpunimԇ iԇ përpjekjeveԇ tëԇ firmësԇ dheԇ iԇ reagimitԇ dheԇ përshtypjeveԇ tëԇ konsumatorëve.ԇ

Konsumatorëtԇ siԇ bashkëprodhuesitԇ eԇ vlerësԇ mundԇ t’uԇ ofrojnëԇ kompaniveԇ njëԇ ROIԇ tëԇ madh,ԇ

sepseԇ konsumatorëtԇ kanëԇ potencialinԇ përԇ tëԇ rriturԇ vetëdijenԇ eԇ markës,ԇ eԇ cilaԇ nënkuptonԇ

rritjenԇ eԇ rëndësisëԇ sëԇ marketingutԇ tëԇ gojësԇ nëԇ botënԇ eԇ sotmeԇ tëԇ marketingut.ԇ "Mediatԇ

socialeԇ tëԇ tillaԇ siԇ Facebook-uԇ iԇ lejojnëԇ konsumatorëtԇ eԇ synuarԇ tëԇ bëhenԇ mesazhdërguesԇ tëԇ

reklamaveԇ përԇ shokëtԇ eԇ tyre,ԇ tëԇ reklamojnëԇ nëԇ mënyrëԇ ekspliciteԇ dukeԇ publikuarԇ linketԇ eԇ

kompanisë,ԇ apoԇ tëԇ komentojnëԇ mbiԇ reklamat.ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ biznesetԇ eԇ kanëԇ kuptuarԇ

nevojënԇ përԇ tëԇ krijuarԇ praninëԇ eԇ markësԇ sëԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ joԇ vetëmԇ përԇ tëԇ

kontrolluarԇ marketiminԇ eԇ markës,ԇ porԇ edheԇ përԇ tëԇ qëndruarԇ tëԇ informuarԇ dheԇ përԇ tëԇ

monitoriminԇ eԇ reagimitԇ tëԇ klientëveԇ siԇ efektԇ iԇ sëԇ gjeneruarԇ ngaԇ ԇ marka.ԇ Mangoldԇ dheԇ

Fauldsԇ (2009)ԇ theksojnëԇ seԇ megjithëseԇ kompanitëԇ nukԇ mundԇ tëԇ ndikojnëԇ drejtpërdrejtԇ tekԇ

mesazhetԇ eԇ konsumit,ԇ ataԇ kanëԇ aftësinëԇ përԇ tëԇ ndikuarԇ nëԇ bisedatԇ eԇ konsumatorëveԇ përrethԇ

markësԇ sëԇ tyre.ԇ Mangoldԇ dheԇ Fauldsԇ (2009)ԇ deklarojnëԇ seԇ kapacitetetԇ eԇ konsumatorëveԇ

përԇ tëԇ komunikuarԇ meԇ njëri-tjetrinԇ ulԇ sasinëԇ eԇ kontrollitԇ qëԇ kompanitëԇ kanëԇ mbiԇ

përmbajtjenԇ dheԇ shpërndarjenԇ eԇ tëԇ dhënave.ԇ Por,ԇ pavarësishtԇ kësajԇ vleraԇ socialeԇ eԇ fituarԇ

nëpërmjetԇ UGC-sëԇ mundԇ dheԇ duhetԇ tëԇ menaxhohetԇ ngaԇ kompanitë.ԇ Firmatԇ duhetԇ tëԇ

pakësojnëԇ rreziqetԇ dukeԇ uԇ bërëԇ pjesëԇ thelbësoreԇ eԇ komuniteteveԇ mëԇ tëԇ mëdhaԇ qëԇ gjendenԇ

nëԇ mediatԇ socialeԇ (Jonesԇ etԇ al.ԇ Siçԇ citohetԇ nëԇ Zinnbauerԇ dheԇ Honerԇ 2011).ԇ

II.4ԇ Besnikëriaԇ Konsumatore

Hulumtuesitԇ sipasԇ shumë,ԇ fitimiԇ doԇ tëԇ rritetԇ kurԇ kompanitëԇ tëԇ përqendrohenԇ nëԇ mbajtjenԇ eԇ

klientëveԇ ekzistuesԇ (Reichheldԇ dheԇ Sasser,ԇ 1990;ԇ Fornellԇ &ԇ Wernerfelt,ԇ 1987).ԇ ԇ Përԇ shkakԇ

tëԇ zhvillimitԇ tëԇ shpejtëԇ tëԇ internetit,ԇ mënyratԇ eԇ vjetraԇ tëԇ tëԇ bëritԇ biznes,ԇ janëԇ hedhurԇ

poshtë,ԇ porԇ kurԇ ështëԇ fjalaԇ përԇ besnikëriԇ ndërmjetԇ konsumatorëve,ԇ këtoԇ mënyraԇ nukԇ kanëԇ

ndryshuarԇ shumë.ԇ Zhvillimiԇ dheԇ ruajtjaԇ eԇ besnikërinëԇ sëԇ konsumatoritԇ ështëԇ njëԇ faktorԇ iԇ


63

rëndësishëmԇ kontribuesԇ nëԇ përfitiminԇ eԇ firmësԇ (Clark,ԇ 1997,ԇ Oliver,ԇ 1999;ԇ Reichheld,ԇ

2003).

Përԇ Reichheldԇ dheԇ Schefterԇ (2000),ԇ besnikëriaԇ eԇ konsumatoritԇ vijonԇ tëԇ jetë:ԇ fitimiԇ iԇ

besimitԇ ngaԇ klientët,ԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ ataԇ tëԇ dëshirojnëԇ tëԇ kryejnëԇ transaksioneԇ meԇ

kompaninëԇ nëԇ fjalë.ԇ Autorëtԇ mëԇ sipërԇ argumentojnëԇ seԇ rregullatԇ eԇ vjetraԇ janëԇ mëԇ vitaleԇ seԇ

kurrë.

Oliverԇ (1999)ԇ dheԇ Yinԇ (1999)ԇ përvaktojnëԇ seԇ besnikëriaԇ ështëԇ përcaktuarԇ siԇ frekuencëԇ eԇ

përsëritjesԇ sëԇ ԇ blerjeveԇ dheԇ blerjetԇ eԇ sëԇ njejtësԇ markë.ԇ Reichheldԇ (2003)ԇ ngaԇ anaԇ tjetërԇ

thotëԇ seԇ besnikëriaԇ ështëԇ shumëԇ mëԇ shumëԇ sesaԇ përsëritjaԇ eԇ blerjeveԇ dheԇ seԇ ataԇ

konsumatorëԇ qëԇ vijojnëԇ tëԇ bëjnëԇ blerjeԇ ngaԇ eԇ njejtaԇ kompaniԇ mundԇ tëԇ mosԇ jenëԇ

domosdoshmërishtԇ besnikë.ԇ

Besnikëriaԇ konsumatoreԇ mundԇ tëԇ jetëԇ rezultatԇ iԇ opsioneveԇ tëԇ kufizuara,ԇ inercisëԇ personaleԇ

oseԇ indiferencës.ԇ Fluturimiԇ meԇ tëԇ njejtënԇ linjëԇ ajrore,ԇ përԇ shembull,ԇ mundԇ tëԇ jetëԇ përԇ

shkakԇ tëԇ faktitԇ seԇ ajoԇ linjëԇ ështëԇ eԇ vetmjaԇ qëԇ kryenԇ atëԇ fluturimԇ (Reichheld,ԇ 2003).ԇ

Parasuramanԇ dheԇ Greëalԇ (2000)ԇ pohojnëԇ seԇ faktorëtԇ kryesorëԇ qëԇ ndikojnëԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ

konsumatoritԇ varenԇ kryesis-htԇ ngaԇ produktet,ԇ shërbimetԇ dheԇ çmimetԇ qëԇ njëԇ kompaniԇ ofron.ԇ

Stratigosԇ (1999)ԇ eԇ përkufizonԇ besnikërinëԇ siԇ njëԇ llojԇ angazhimiԇ qëԇ ështëԇ iԇ ngjashëmԇ meԇ

qëndresënԇ ndajԇ ndryshimeve.ԇ

Qëndrimiԇ meԇ njëԇ kompaniԇ vetëmԇ përԇ shkakԇ tëԇ faktitԇ seԇ ataԇ kanëԇ fushataԇ tëԇ miraԇ

promovuese,ԇ sipasԇ Thatcherԇ dheԇ Georgeԇ (2004),ԇ nukԇ shihetԇ siԇ besnikëri,ԇ porԇ mëԇ shumëԇ siԇ

jobesnikëri.ԇ Njëԇ konsumatorԇ jobesnikԇ gjithashtuԇ karakterizohetԇ mungesaԇ eԇ ankesaveԇ nëԇ rastԇ

tëԇ ndodhjesԇ sëԇ problemeveԇ apoԇ shqetësimeve,ԇ porԇ thjeshtԇ kalojnëԇ nëԇ njëԇ tjetërԇ konkurrentԇ

nëԇ treg.ԇ Kompanitë,ԇ ngaԇ anaԇ tjetërԇ mundԇ tëԇ presinԇ marrjenԇ eԇ ankesaveԇ ngaԇ konsumatorëtԇ

besnikëԇ pasiԇ ataԇ kujdesenԇ përԇ biznesinԇ dheԇ duanԇ qëԇ ajoԇ tëԇ veprojëԇ nëԇ mënyrënԇ eԇ sajԇ mëԇ

tëԇ mirë.ԇ

Ankesatԇ eԇ tillaԇ duhetԇ tëԇ shihenԇ siԇ tëԇ dhënaԇ dheԇ reagimeԇ ngaԇ konsumatorët,ԇ tëԇ cilëtԇ mundԇ

tëԇ ndihmojnëԇ përԇ tëԇ përmirësuarԇ performancënԇ eԇ kompanisëԇ (Thatcherԇ dheԇ George,ԇ 2004).ԇ

Grönroosԇ (2000)ԇ deklaronԇ seԇ kushtimiԇ iԇ vëmendjesԇ ndajԇ reagimeveԇ tëԇ konsumatorëveԇ siԇ


64

dheԇ ballafaqimiԇ meԇ kërkesatԇ dheԇ nevojatԇ ështëԇ njëԇ pjesëԇ eԇ rëndësishmeԇ nëԇ ndërtiminԇ eԇ

marrëdhënieveԇ afatgjata.ԇ

Ndërtimiԇ iԇ njëԇ marrëdhënieԇ midisԇ njëԇ klientiԇ dheԇ njëԇ biznesiԇ ndihmonԇ nëԇ besiminԇ qëԇ dyԇ

palëtԇ iԇ japinԇ njëri-tjetrinԇ përԇ taԇ mbajtuarԇ angazhiminԇ deriԇ nëԇ fundԇ (Grönroos,ԇ 2000).ԇ

Braumԇ (2002)ԇ deklaronԇ seԇ kaԇ potencialԇ qëԇ kompanitëԇ tëԇ bindinԇ konsumatorëtԇ qëԇ tëԇ jenëԇ

besnikëԇ dheԇ njëԇ strategjiԇ eԇ tillëԇ doԇ tëԇ ishteԇ angazhimiԇ iԇ ԇ konsumatorëveԇ nëԇ kuadërԇ tëԇ

aktiviteteveԇ tëԇ përditshmeԇ tëԇ biznesit.ԇ Kjoԇ qasjeԇ doԇ t'iԇ bënteԇ ataԇ tëԇ pasionuarԇ pasԇ markësԇ

dheԇ sipasԇ Braumԇ (2002),ԇ njëԇ klientԇ besnikԇ ështëԇ dikushԇ vërtetԇ iԇ pasionuarԇ pasԇ markënԇ dheԇ

joԇ vetëmԇ pasԇ produkteve.

Reichheldԇ dheԇ Schefterԇ (2000)ԇ eԇ shohinԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatoritԇ siԇ thelbësoreԇ përԇ njëԇ

kompaniԇ përԇ dyԇ arsye.ԇ Angazhimiԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ domosdoshmëriԇ

konkurruese.ԇ Gjithashtu,ԇ kjoԇ ështëԇ njëԇ domosdoshmëriԇ ekonomike,ԇ pasiԇ kushtonԇ mëԇ shumëԇ

përԇ tëԇ tërhequrԇ konsumatorëԇ tëԇ rinjԇ nëԇ internetԇ sesaԇ përԇ tëԇ mbajturԇ ataԇ tëԇ vjetëritԇ

(Reichheldԇ &ԇ Schefter,ԇ 2000).ԇ

Rezultatetԇ eԇ tjeraԇ nëԇ literaturënԇ tradicionaleԇ tëԇ marketingutԇ qëԇ gjithashtuԇ kanëԇ hulumtuarԇ

ngaԇ afërԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatoritԇ tregtarԇ dëshmojnëԇ seԇ kjoԇ besnikëriԇ ndikonԇ pozitivishtԇ

nëԇ rritjenԇ dheԇ përfitiminԇ ngaԇ shitjetԇ përԇ konsumatorët,ԇ siԇ edheԇ ndihmonԇ përԇ tëԇ reduktuarԇ

kostotԇ eԇ marketingutԇ (Fornellԇ &ԇ Wernerfelt,ԇ 1987,ԇ Clark,ԇ 1997,ԇ Oliver,ԇ 1999;ԇ Reichheldԇ

dheԇ Sasser,ԇ 1990ԇ ).ԇ Kjo,ԇ sipasԇ Reichheldԇ dheԇ Sasserԇ (1990),ԇ ndodhԇ përԇ shkakԇ tëԇ faktitԇ qëԇ

përfshinԇ fitiminԇ eԇ konsumatorëveԇ tëԇ rinjԇ nëpërmjetԇ disaԇ shpenzimeveԇ nëԇ formënԇ eԇ

reklamave,ԇ promovimeve,ԇ eԇ kështuԇ meԇ radhë.ԇ

Duhetԇ pasurԇ parasyshԇ konsumatorëtԇ qëԇ janëԇ besnikëԇ prejԇ njëԇ koheԇ tëԇ gjatëԇ ndajԇ

kompanisëԇ doԇ tëԇ ofrojnë,ԇ ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ reklamaԇ paԇ pagesëԇ (Reichheldԇ &ԇ Sasser,ԇ 1990).ԇ

Kjoԇ meqëԇ konsumatorëtԇ besnikëԇ ofrojnëԇ prirjeԇ pozitiveԇ dukeԇ iԇ rekomanduarԇ miqtëԇ eԇ tyreԇ

nëԇ lidhjeԇ meԇ markatԇ qëԇ ataԇ përdorin,ԇ gjëԇ eԇ cilaԇ mëԇ tejԇ zvogëlonԇ shpenzimetԇ eԇ blerjesԇ sëԇ

konsumatoritԇ (Reichheldԇ &ԇ Sasser,ԇ 1990;ԇ Oliver,ԇ 1999;ԇ Reichheld,ԇ 2003).ԇ

Referimeԇ ngaԇ konsumatorëtԇ ekzistuesԇ janëԇ veçanërishtԇ fitimprurëseԇ nëԇ internetԇ dukeԇ qenëԇ

seԇ fjalaԇ elektronikeԇ përhapetԇ edheԇ mëԇ shpejtԇ seԇ fjalaԇ eԇ gojës.ԇ Konsumatorëtԇ mundԇ tëԇ

përdorinԇ e-mailinԇ (Reichheldԇ &ԇ Schefter,ԇ 2000)ԇ oseԇ platformatԇ eԇ mediaveԇ elektronikeԇ


65

dukeԇ rekomanduarԇ markatԇ ԇ eԇ preferuaraԇ onlineԇ dhjetraԇ miqveԇ tëԇ ndryshëm.ԇ ԇ Përveçԇ

reduktimitԇ tëԇ kostosԇ sëԇ fitimitԇ tëԇ konsumatorëve,ԇ konsumatorëtԇ besnikëԇ mundԇ tëԇ

zvogëlojnëԇ gjithashtuԇ shpenzimetԇ nëԇ formënԇ eԇ shërbimitԇ tëԇ klientitԇ dheԇ ndihmësԇ nëԇ

tavolinë.ԇ Kjoԇ meqëԇ konsumatorëtԇ kanëԇ prirjeԇ tëԇ ofrojnëԇ teԇ miqtëԇ qëԇ kërkojnëԇ

rekomandime,ԇ ndihmëԇ dheԇ udhëzimeԇ ԇ përԇ markatԇ eԇ shërbimitԇ tëԇ klientitԇ (Reichheldԇ &ԇ

Schefter,ԇ 2000).ԇ

Gjithashtu,ԇ kompanitëԇ qëԇ kanëԇ suksesԇ nëԇ krijiminԇ eԇ marrëdhënieveԇ afatgjata,ԇ zakonishtԇ

mundԇ t’uԇ ngarkojnëԇ mëԇ shumëԇ çmimԇ klientëveԇ tëԇ tyre.ԇ Kjoԇ përԇ shkakԇ tëԇ faktitԇ seԇ

konsumatorëtԇ parapëlqejnëԇ tëԇ paguajnëԇ njëԇ çmimԇ pakԇ mëԇ tëԇ lartëԇ përԇ diçkaԇ qëԇ ataԇ eԇ dinëԇ

seԇ siԇ ështëԇ sesaԇ tëԇ besojnëԇ njëԇ konkurrentԇ mëԇ pakԇ tëԇ shtrenjtëԇ (Reichheldԇ &ԇ Sasser,ԇ

1990;ԇ Bentley,ԇ 1999;ԇ Thatcherԇ &ԇ George,ԇ 2004).ԇ Besimiԇ luanԇ njëԇ rolԇ kritikԇ nëԇ zhvilliminԇ

dheԇ ruajtjenԇ eԇ besnikërisëԇ përԇ e-bizneset.ԇ Përԇ këtëԇ arsye,ԇ përԇ tëԇ fituarԇ besnikërinëԇ eԇ

konsumatorit,ԇ kompanitëԇ duhetԇ sëԇ pariԇ tëԇ fitojnëԇ besiminԇ eԇ tyreԇ (Hoffman,ԇ Novakԇ &ԇ

Peraltaԇ 1999;ԇ Reichheldԇ &ԇ Schefter,ԇ 2000;ԇ Braum,ԇ 2000).ԇ

II.5ԇ Menxhimiԇ Iԇ Marrëdhënieveԇ Tëԇ Konsumatorëveԇ nwpwrmjetԇ mediaveԇ sociale

Rritjaԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ sfidueseԇ përԇ nocioninԇ tradicionalԇ tëԇ menaxhimitԇ tëԇ

mardhënieveԇ meԇ konsumatorët(Customerԇ Relationshipԇ Management:ԇ CRM).ԇ Nëԇ njëԇ

kuadërԇ tradicionalԇ tëԇ CRM,ԇ organizataԇ kaԇ informacioneԇ tëԇ rëndësishmeԇ përԇ klientëtԇ eԇ saj,ԇ

tëԇ cilatԇ iԇ përdorԇ përԇ tëԇ menaxhuarԇ marrëdhënietԇ eԇ sajԇ meԇ ta.ԇ Jochen,ԇ Ramaseshan,ԇ

Klundert,ԇ Canli,ԇ &ԇ Kandampullyԇ (2013)ԇ eԇ përkufizojnëԇ CRMԇ siԇ njëԇ procesԇ qëԇ "përfshinԇ

menaxhiminԇ sistematikԇ dheԇ proaktivԇ tëԇ marrëdhënieveԇ ngaԇ momentiԇ iԇ fillimitԇ deriԇ nëԇ

fundԇ (ndërprerje),ԇ dheԇ ekzekutiminԇ eԇ tëԇ gjithëԇ tëԇ ballafaqimeveԇ meԇ konsumatorëtԇ

nëpërmjetԇ kanaleveԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ kontaktit."ԇ

Nëԇ mënyrëԇ tëԇ veçantë,ԇ kompaniaԇ tëԇ fuqizojëԇ informacionetԇ eԇ konsumatorëveԇ nëԇ mënyrëԇ

qëԇ tëԇ maksimizojëԇ vlerënԇ eԇ jetësԇ sëԇ klientitԇ (CLV)ԇ (Zubcsekԇ &ԇ Miklos,ԇ 2013).ԇ Përԇ

shembull,ԇ njëԇ organizatëԇ mundԇ tëԇ mbajëԇ njëԇ bazëԇ tëԇ dhënashԇ tëԇ klientëveԇ dheԇ

konsumatorëveԇ tëԇ ardhshëm,ԇ tëԇ segmentuarԇ sipasԇ karakteristikaveԇ tëԇ ndryshme,ԇ dheԇ mundԇ

tëԇ synojëԇ aktiviteteԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ nëԇ segmenteԇ tëԇ ndryshme.ԇ Nëԇ situataԇ tëԇ

tilla,ԇ kompaniaԇ kaԇ rolinԇ kryesorԇ përԇ trajtiminԇ eԇ klientëveԇ pasive,ԇ tëԇ cilëtԇ janëԇ shumëԇ tëԇ

rëndësishëmԇ nëԇ termaԇ tëԇ performancësԇ sëԇ përpjekjeveԇ marketing.ԇ


66

Nëԇ sajëԇ tëԇ ngritjesԇ sëԇ platformaveԇ tëԇ mëdhaԇ tëԇ rrjeteveԇ sociale,ԇ konsumatoriԇ nukԇ ështëԇ

mëԇ iԇ kufizuarԇ nëԇ njëԇ rolԇ pasivԇ nëԇ marrëdhënietԇ eԇ tijԇ meԇ kompaniëtë.ԇ Aiԇ joԇ vetëmԇ qëԇ kaԇ

mëԇ shumëԇ informacionԇ rrethԇ produkteveԇ konkurrueseԇ nëԇ dispozicion,ԇ porԇ konsumatorëtԇ

mundԇ tëԇ shprehinԇ dheԇ shpërndajnëԇ mendimetԇ eԇ tyreԇ përԇ audiencaԇ tëԇ mëdha.ԇ Siԇ rrjedhojë,ԇ

kompanitëԇ meԇ shumëԇ gjasë,ԇ doԇ eԇ kenëԇ tëԇ vështirëԇ tëԇ identifikojnëԇ dheԇ menaxhojnëԇ

mesazhetԇ qëԇ konsumatorëtԇ marrinԇ përԇ produktet/ԇ shërbimetԇ eԇ tyre.ԇ

Efektiԇ netoԇ iԇ prezantimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ mardhënietԇ meԇ konsumatorëtԇ kaԇ qenëԇ

rritjaԇ eԇ fuqisëԇ konsumatore.ԇ Këtoԇ zhvillimeԇ janëԇ potencialishtԇ tëԇ dëmshmeԇ përԇ kompanitë.ԇ

Nëseԇ konsumatorëtԇ përhapinԇ mesazheԇ negativeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ kompani,ԇ ataԇ mundԇ tëԇ

dëmtojnëԇ seriozishtԇ reputacioninԇ eԇ saj.ԇ Megjithatë,ԇ praniaԇ eԇ mediasԇ socialeԇ iԇ ofronԇ

kompaniveԇ mundësiԇ përԇ tëԇ dëgjuarԇ dheԇ përԇ t’uԇ angazhuarԇ meԇ klientëtԇ eԇ tyre,ԇ dheԇ

potencialishtԇ përԇ tëԇ inkurajuarԇ qëԇ ataԇ tëԇ bëhenԇ mbrojtësԇ dheԇ marketerԇ tëԇ markësԇ sëԇ tyre.ԇ

Sfidaԇ përԇ kompanitëԇ ështëԇ qëԇ tëԇ identifikojëԇ dheԇ tëԇ përfitojëԇ ngaԇ mundësiԇ tëԇ tilla.

Edheԇ pseԇ CRMԇ socialeԇ ështëԇ endeԇ njëԇ domainԇ relativishtԇ iԇ ri,ԇ studimeԇ tëԇ shumtaԇ kanëԇ

filluarԇ tëԇ shfaqenԇ meԇ objektivinԇ eԇ studimeveԇ tëԇ thelluaraԇ nëԇ këtëԇ fushë.

Zubcsekԇ &ԇ Miklosԇ (2013)ԇ eԇ konceptojnëԇ CRMԇ socialeԇ siԇ tëԇ përbërëԇ ngaԇ dyԇ dimensione:ԇ

njëԇ dimensionԇ tëԇ CRMԇ dheԇ njëԇ dimensionԇ tjetërԇ tëԇ mediasԇ sociale.ԇ Dimensioniԇ CRMԇ

përbëhetԇ nëԇ vetveteԇ ngaԇ treԇ komponentëԇ themeloreԇ tëԇ procesitԇ tradicionalԇ tëԇ CRM:ԇ

Marrëdhëniaԇ eԇ inicimitԇ (blerjes),ԇ mirëmbajtjesԇ (mbajtjes),ԇ dheԇ përfundimit.ԇ Autorëtԇ

përpiqenԇ tëԇ identifikojnëԇ mënyratԇ nëԇ tëԇ cilatԇ mediatԇ socialeԇ ndikojnëԇ secilinԇ komponent,ԇ

porԇ nukԇ përpiqenԇ tëԇ dallojnëԇ mesԇ llojeveԇ tëԇ veçantaԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ dukeԇ qenëԇ seԇ

dinamikatԇ meԇ tëԇ cilatԇ mediaԇ socialeԇ ështëԇ dukeԇ uԇ zhvilluarԇ janëԇ meԇ ritjeԇ shumëԇ tëԇ larta,ԇ

dheԇ treguԇ ështëԇ vazhdimishtԇ iԇ “bombarduar”ԇ meԇ aplikimeԇ tëԇ reja.

Siçԇ uԇ diskutuaԇ mëԇ sipër,ԇ modeliԇ tradicionalԇ iԇ CRMԇ supozonԇ seԇ konsumatorëtԇ janëԇ

pasivë,ԇ dheԇ iԇ përgjigjenԇ veprimeveԇ tëԇ kompanisëԇ kryesishtԇ përmesԇ sjelljesԇ sëԇ tyreԇ blerëse.ԇ

ԇ Kim,ԇ Ëang,ԇ &ԇ Malthouseԇ (2013)ԇ propozojmëԇ qëԇ njëԇ ndryshimԇ themelorԇ qëԇ mediaԇ

socialeԇ poԇ bënԇ nëԇ CRMԇ ështëԇ seԇ poԇ iԇ lejonԇ konsumatorëtԇ tëԇ bëhenԇ pjesëmarrësԇ aktivëԇ

nëԇ marrëdhënienԇ meԇ firmën,ԇ dukeԇ uԇ ofruarԇ atyreԇ mundësiԇ përԇ t'uԇ angazhuarԇ mëԇ nëԇ

thellësiԇ meԇ të.ԇ

Kurԇ njëԇ përdoruesԇ gjeneronԇ përmbajtjeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ njëԇ markëԇ tëԇ veçantë,ԇ aiԇ oseԇ ajoԇ

automatikishtԇ konsiderohetԇ seԇ ështëԇ angazhuarԇ meԇ kompaninë.ԇ


67

Jochen,ԇ Ramaseshan,ԇ Klundert,ԇ Canli,ԇ &ԇ Kandampullyԇ (2013),ԇ përԇ lehtësi,ԇ iԇ referohenԇ

vazhdimësisëëԇ sëԇ angazhimit,ԇ iԇ ciliԇ përshkruanԇ situatatԇ nëԇ tëԇ cilatԇ konsumatorëtԇ oseԇ

konsumojnëԇ përmbajtjenԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ formëԇ pasiveԇ deriԇ nëԇ rastetԇ kurԇ ataԇ ԇ

përdorinԇ formaԇ shumëԇ themeloreԇ tëԇ reagimeveԇ (p.sh.,ԇ "like",ԇ njëԇ faqeԇ nëԇ Facebook);ԇ dheԇ

angazhiminԇ mëԇ tëԇ lartë,ԇ eԇ cilaԇ përshkruanԇ rastetԇ nëԇ tëԇ cilatԇ konsumatorëtԇ nëԇ mënyrëԇ

aktiveԇ përpunojnëԇ rolinԇ eԇ markësԇ nëԇ jetënԇ eԇ tyreԇ oseԇ marrinԇ pjesëԇ nëԇ formaԇ tëԇ ndryshmeԇ

tëԇ bashkëpunimitԇ përԇ krijiminԇ eԇ përmbatjesԇ (psh.ԇ Komentimiԇ apoԇ krijimiԇ iԇ video-ԇ

produkteve).ԇ

Nëԇ kushtetԇ eԇ prezencësԇ sëԇ mediaveԇ sociale,ԇ angazhimiԇ iԇ konsumatorëveԇ ështëԇ iԇ

dallueshëmԇ ngaԇ pasojatԇ qëԇ kyԇ angazhimԇ sjell.ԇ Përԇ shembull,ԇ thjeshtԇ klikimiԇ iԇ njëԇ butoniԇ

"like"ԇ ështëԇ njëԇ formëԇ mëԇ eԇ ulëtԇ eԇ angazhimitԇ tëԇ konsumatorëve,ԇ dukeԇ qenëԇ seԇ ajoԇ

kërkonԇ shumëԇ pakԇ përpunimԇ përԇ kuptiminԇ eԇ markës.ԇ Megjithatë,ԇ njëԇ "like"ԇ iԇ njëԇ klientiԇ

mundԇ krijojëԇ jehoneԇ edheԇ tekԇ miqtëԇ eԇ tij.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ njëԇ konsumatorԇ iԇ ciliԇ postonԇ

njëԇ rishikimԇ tëԇ gjatë,ԇ njëԇ përshkrimԇ iԇ detajuarԇ përԇ njëԇ restorantԇ apoԇ përԇ njëԇ albumԇ tëԇ

muzikësԇ nëԇ njëԇ faqeԇ internetiԇ tregonԇ njëԇ nivelԇ mëԇ tëԇ lartëԇ tëԇ angazhimit,ԇ edheԇ nëseԇ

efektetԇ eԇ këtijԇ angazhimiԇ nëԇ shtiminԇ eԇ klientëveԇ mundԇ tëԇ jenëԇ tëԇ ulta.ԇ Njëԇ shembullԇ iԇ

situatësԇ funditԇ ështëԇ konkurrencaԇ Pepsiԇ Maxԇ "Crashԇ Superboël"ԇ nëԇ vitinԇ 2011,ԇ qëԇ ështëԇ

ndërtuarԇ mbiԇ konceptinԇ eԇ tregjeveԇ tëԇ idesëԇ (Kimԇ &ԇ Gupta,ԇ 2012).ԇ Nëԇ këtëԇ konkurs,ԇ

konsumatorëtԇ uԇ ftuanԇ përԇ tëԇ krijuarԇ videoԇ qëԇ tregojnëԇ seԇ pseԇ ataԇ eԇ doninԇ Pepsiԇ Max.ԇ

Videosԇ fitueseԇ i’uԇ dhaԇ njëԇ çmimԇ nëԇ tëԇ hollaԇ dheԇ videotԇ eԇ tyreԇ uԇ shfaqënԇ gjatëԇ vititԇ

2011ԇ nëԇ Superԇ Boël.ԇ

Nëԇ konkluzion,ԇ konsumatorëtԇ qëԇ morënԇ pjesëԇ nëԇ këtëԇ konkursԇ janëԇ angazhuarԇ shumë,ԇ

edheԇ pseԇ pjesëmarrësitԇ jo-fituesԇ nukԇ janëԇ parëԇ ngaԇ klientëtԇ eԇ tjerë.ԇ

Nëԇ tabelënԇ eԇ mëposhtmeԇ tregohetԇ lidhjaԇ midisԇ grupitԇ tëԇ synuar,ԇ fushësԇ sëԇ veprimitԇ dheԇ

mediaveԇ socialeԇ tëԇ rekomaduaraԇ tëԇ përdoren.ԇ

Publikuԇ "Iԇ paԇ ditur"ԇ nukԇ kaԇ njohuriԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ kompaninë,ԇ produktetԇ dheԇ

shërbimetԇ eԇ saj,ԇ publikuԇ "Iԇ paԇ interesuar"ԇ kaԇ njohuriԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ kompaninë,ԇ porԇ

nukԇ kanëԇ interesԇ aktiv,ԇ publikuԇ “Iԇ keqndikuarԇ kaԇ interes,ԇ porԇ joԇ qëndrimԇ pozitivԇ

ndajԇ kompanisëԇ apoԇ shërbiminԇ eԇ sajԇ dheԇ publikuԇ ԇ "Iԇ pa-iniciativëԇ kaԇ njëԇ qëndrimԇ

pozitiv,ԇ porԇ nukԇ kanëԇ ndërmendԇ tëԇ hedhinԇ hapaԇ konkretëԇ (Bauer,ԇ Greveԇ &ԇ Hopf,ԇ


68

2011).

Tëԇ gjithaԇ këtoԇ grupeԇ tëԇ synuaraԇ mundԇ tëԇ kontaktohenԇ meԇ mediatԇ sociale.ԇ Tabelaԇ nëԇ

vijimԇ kaԇ katërԇ grupetԇ eԇ synuara,ԇ fushënԇ eԇ veprimitԇ dheԇ mjetetԇ përkatëseԇ tëԇ

mediasԇ socialeԇ ԇ (Jochen,ԇ Ramaseshan,ԇ Klundert,ԇ Canli,ԇ &ԇ Kandampully,ԇ 2013)

Grupiԇ iԇ synuar

Fushaԇ veprimit

Mediaԇ sociale

Tëԇ paditurit Kujdes

s

Reklamatԇ Banner,ԇ ËOM

Tëԇ painteresuar Zgjeronԇ informacioninԇ dhe

interesinԇ ndajԇ performancës

Reklamatԇ Banner,ԇ ËOM

Iԇ keqԇ ndikuar Tëԇ zhvillojëԇ ndjenjaԇ pozitiveԇ dhe

imazhin

Forums,ԇ blogs,ԇ ËOM

Tëԇ paԇ inicativëԇ Finalizimi Promovonԇ Tëitts,ԇ faqetԇ e

tifozëveԇ siԇ Facebook

Tabelaԇ 1ԇ Lidhjaԇ midisԇ grupitԇ tëԇ synuar,ԇ fushësԇ sëԇ veprimitԇ dheԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ

rekomaduaraԇ tëԇ përdoren

Burimi:ԇ ԇ (Jochen,ԇ Ramaseshan,ԇKlundert,ԇ Canli,ԇ &ԇ Kandampully,ԇ 2013)

Rrjetetԇ siԇ Instagram,ԇ Flikrԇ apoԇ Twitterԇ siԇ dheԇ shërbimetԇ socialeԇ siԇ Facebookԇ janëԇ njëԇ

ndërmjetësԇ shumëԇ iԇ rëndësishëmԇ sotԇ përԇ thithjenԇ eԇ klientit.ԇ Nëԇ vitinԇ 2009ԇ Razorfishԇ

kreuԇ njëԇ studimԇ mbiԇ markatԇ dixhitale,ԇ iԇ ciliԇ tregoiԇ seԇ 25,5%ԇ ngaԇ 1000ԇ ԇ konsumatorëԇ nëԇ

SHBAԇ ndjekinԇ njëԇ markëԇ nëԇ Twitter.ԇ Këtoԇ 25,5%ԇ qëԇ ndjekinԇ markënԇ tregojnëԇ triԇ

arsyeԇ (Razorfish,ԇ 2009).ԇ Arsyetԇ kryesoreԇ janë:ԇ tëԇ marrëԇ ofertaԇ eskluzive,ԇ sepseԇ ështëԇ

klientԇ aktualԇ dheԇ sëԇ fundmiԇ sepseԇ faqjaԇ kaԇ përmbajtjeԇ interesanteԇ dheԇ zbavitëse.ԇ

Ngaԇ tëԇ anketuarit,ԇ 40,1%ԇ janëԇ 'miq'ԇ meԇ njëԇ markëԇ nëԇ Facebook.ԇ Treԇ Përgjigjetԇ mëԇ tëԇ

shpeshtaԇ tëԇ dhënaԇ kanëԇ qenëԇ përsëri:ԇ tëԇ marrëԇ ofertaԇ eskluzive,ԇ sepseԇ ështëԇ klientԇ

aktualԇ dheԇ sëԇ fundmiԇ sepseԇ faqjaԇ kaԇ përmbajtjeԇ interesanteԇ dheԇ zbavitëse.ԇ Iԇ vetmiԇ

ndryshimԇ ështëԇ seԇ ndërmjetԇ arsyeve:ԇ "jamԇ njëԇ klientԇ aktual"ԇ dheԇ "tëԇ marrԇ ofertaԇ ԇ


69

ekskluziveԇ "ԇ kaԇ vetëmԇ njëԇ ndryshimԇ 4%ԇ nëԇ krahasimԇ meԇ diferencënԇ 20%ԇ nëԇ rastinԇ eԇ

Twitter.ԇ Nëԇ përgjithësiԇ 64,1%ԇ eԇ tëԇ anketuarveԇ kanëԇ bërëԇ blerjenԇ eԇ tyreԇ tëԇ parëԇ tëԇ njëԇ

markë,ԇ dukeԇ uԇ nxiturԇ ngaԇ ԇ përvojaԇ pozitiveԇ dixhitaleԇ (p.sh.ԇ webԇ site,ԇ mikroԇ vendiԇ

etj)ԇ (Razorfish,ԇ 2009)

Nëԇ fazënԇ eԇ dytëԇ studiohetԇ kanaliԇ iԇ tëԇ mediasԇ sociale,ԇ siԇ pshԇ Facebook.ԇ Përԇ shembull:ԇ

Dështimiԇ Socialԇ iԇ Ferrero-sԇ meԇ “Worldԇ Nutellaԇ Day”-in.ԇ Njëԇ ngaԇ parimetԇ kyçeԇ mbiԇ tëԇ cilatԇ

bazohetԇ marketinguԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ socialeԇ ështëԇ përfshirjaԇ eԇ vazhdueshmeԇ qëԇ duhetԇ

kërkuarԇ teԇ konsumatoriԇ nëԇ ciklinԇ eԇ jetësԇ sëԇ produktit,ԇ dukeԇ eԇ lejuarԇ tëԇ ndjejëԇ tëԇ tijinԇ dheԇ

tëԇ përhapëԇ dashuriԇ përԇ markën.ԇ Kjoԇ nukԇ qeԇ ajoԇ qëԇ vuriԇ nëԇ praktikëԇ Ferrero-jaԇ kur,ԇ nëԇ

2007-ën,ԇ urdhëroiԇ njëԇ blogereԇ amerikaneԇ taԇ fshijëԇ “Nutellaԇ Day”-in,ԇ ditëԇ kushtuarԇ tërësishtԇ

kremitԇ tëԇ lajthisë,ԇ tëԇ vendosurԇ nëԇ 2007-ën.ԇ Blogerjaԇ uԇ bëԇ zëdhënëseԇ eԇ kësajԇ nismeԇ dheԇ

menjëherëԇ arritiԇ 40ԇ mijëԇ likeԇ dheԇ 7ԇ mijëԇ ndjekësԇ nëԇ Twitter.ԇ Përԇ fatԇ tëԇ keqԇ Ferrero-jaԇ

bëriԇ njëԇ gabim,ԇ siçԇ shpjegoiԇ blogerja,ԇ Ferrero-jaԇ eԇ urdhëroiԇ tëԇ pushonteԇ dheԇ tëԇ hiqteԇ dorëԇ

ngaԇ kauzaԇ eԇ saj.ԇ Drejtoriԇ iԇ menaxhimitԇ tëԇ markësԇ shpjegonԇ seԇ ështëԇ eԇ vështirëԇ tëԇ

kuptohetԇ pseԇ Ferrero-jaԇ eԇ kërkoiԇ diçkaԇ tëԇ tillë.ԇ Sidomosԇ tani,ԇ kuԇ mediatԇ socialeԇ dheԇ

konsumatorëtԇ kanëԇ njëԇ rolԇ mbizotëruesԇ qëԇ shkonԇ përtejԇ konsumitԇ tëԇ thjeshtëԇ tëԇ produktit.ԇ

Çështjaԇ uԇ mbyllԇ meԇ njëԇ letërԇ ndjeseԇ tëԇ Ferrero-sԇ ndajԇ blogeresԇ amerikaneԇ kuԇ vetëԇ Ferrero-

jaԇ pohonteԇ rëndësinëԇ dheԇ fatinԇ eԇ ndërmarrjesԇ dheԇ tëԇ vetëԇ markësԇ qëԇ kishteԇ njëԇ

mbështetëseԇ siԇ ajoԇ blogere.ԇ (burimiԇ www).

Pikaԇ kyçeԇ eԇ krejtԇ kësajԇ historieԇ ështëԇ seԇ krijoiԇ shumëԇ audiencëԇ nëpërԇ mediatԇ socialeԇ dheԇ

shumëԇ ndjekësԇ shpërthyenԇ menjëherëԇ kundërԇ shtëpisëԇ sëԇ madheԇ Ferrero.ԇ Ngaԇ eԇ gjithëԇ kjoԇ

delԇ se,ԇ njëԇ fushatëԇ eԇ mirëԇ meԇ mediatԇ socialeԇ shkonԇ dheԇ ndikonԇ sidomosԇ nëԇ mediatԇ

socialeԇ dheԇ nëԇ tëԇ njëjtënԇ mënyrëԇ mundԇ tëԇ ndikojëԇ nëԇ drejtiminԇ negativԇ njëԇ fushatëԇ

negative.ԇ Duhetԇ vënëԇ reԇ sidomosԇ seԇ siԇ mëԇ parëԇ ishteԇ ndërmarrjaԇ qëԇ duhejԇ tëԇ bënteԇ

“fushataԇ publicitare”ԇ përԇ tëԇ fituarԇ klientëԇ dheԇ përԇ t’iԇ mbajturԇ nëԇ kohëԇ dukeԇ eԇ rriturԇ

besnikërinëԇ eԇ tyreԇ ndajԇ markës,ԇ kurseԇ tani,ԇ meԇ ardhjenԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ janëԇ vetëԇ

konsumatorëtԇ qëԇ bëjnëԇ publicitet,ԇ qëԇ promovojnëԇ dheԇ ndajnëԇ ndjesiԇ dheԇ përvojaԇ (pozitiveԇ

dheԇ negative)ԇ tëԇ drejtpërdrejtaԇ meԇ markënԇ meԇ konsumatorëtԇ eԇ tjerë.ԇ Worldԇ Nutellaԇ Dayԇ iԇ

solliԇ ndërmarrjesԇ mëԇ shumëԇ seԇ 40ԇ mijëԇ ndjekës,ԇ dheԇ këtaԇ mundԇ tëԇ ishinԇ konsumatorëtԇ eԇ

ardhshëmԇ dheԇ blerësitԇ eԇ mundshëmԇ përԇ Ferrero-n,ԇ kështuԇ qëԇ tëԇ krijoshԇ dheԇ tëԇ kultivoshԇ


70

besiminԇ qëԇ çdoԇ konsumatorԇ iԇ veçantëԇ kaԇ teԇ ndërmarrjaԇ bëhetԇ pikaԇ kryesoreԇ eԇ çdoԇ fushateԇ

qëԇ uԇ drejtohetԇ mediaveԇ sociale.ԇ Kyԇ shembullԇ sqaronԇ seԇ CRMԇ Socialeԇ nukԇ mundԇ tëԇ

mbështetetԇ vetëmԇ nëԇ marketingunԇ nxitësԇ porԇ duhetԇ tëԇ respektojnëԇ komunikiminԇ nëԇ

mediatԇ socialeԇ përԇ tëԇ rregulluarԇ komunikiminԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediaԇ sociale.ԇ Gjithashtuԇ

shërbimetԇ nëԇ bazëԇ tëԇ vendndodhjesԇ janëԇ tëԇ dobishmeԇ përԇ mbajtjenԇ eԇ

konsumatorëve.ԇ Shërbimetԇ eԇ bazuaraԇ nëԇ vendndodhje,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ Foursquareԇ oseԇ

Facebookԇ iԇ mundësojnëԇ përdoruesitԇ tëԇ kontrollojnëԇ lokaliteteԇ tëԇ ndryshme.ԇ Përveçԇ kësajԇ

përdoruesiԇ mundԇ tëԇ shohëԇ nëseԇ miqtëԇ eԇ tijԇ janëԇ nëԇ tëԇ njëjtinԇ vendԇ dheԇ nëseԇ lokalitetiԇ

ofronԇ zbritjeԇ përԇ përdoruesit,ԇ etjԇ (Bauer,ԇ Greveԇ dheԇ Hopf,ԇ 2011).ԇ Angazhimiԇ iԇ

mëparshëmԇ iԇ përmendurԇ iԇ konsumatorëveԇ përfshinԇ integriminԇ eԇ konsumatoritԇ nëԇ

procesinԇ eԇ prodhimitԇ oseԇ tëԇ ideveԇ përԇ produkteԇ tëԇ reja.

Dukeԇ marrëԇ shkasԇ ngaԇ gabimiԇ iԇ Bloggeresԇ amerikane,ԇ Nutellaԇ eԇ rregulloiԇ komunikiminԇ

meԇ konsumatorëtԇ eԇ sajԇ dheԇ aiԇ fillimԇ aqԇ iԇ keqԇ sotԇ ështëԇ viteԇ dritëԇ pasiԇ kyԇ lancimԇ iԇ

Nutellaԇ Dayԇ sotԇ festonԇ 10ԇ vjetԇ eksperiencëԇ Nutella.ԇ Kuԇ njerëzitԇ ndajnëԇ pasioninԇ eԇ tyreԇ

përԇ këtëԇ ushqimԇ dheԇ mënyratԇ eԇ ndryshmeԇ dheԇ tëԇ shumtaԇ kuԇ hynԇ nëԇ përdorimԇ kyԇ

produkt.ԇ Kjoԇ çonԇ nëԇ njëԇ perceptimԇ pozitivԇ tëԇ kompanisëԇ dheԇ tëԇ markësԇ sëԇ saj,ԇ

siԇ dheԇ nëԇ njëԇ komunikimԇ gojëԇ mëԇ gojëԇ pozitiv.ԇ Konsumatorëtԇ munden,ԇ përԇ

shembull,ԇ tëԇ testojnëԇ produktinԇ dheԇ shërbiminԇ qëԇ mëԇ parëԇ përԇ tëԇ dhënëԇ reagimeԇ

paraԇ seԇ produktiԇ oseԇ shërbimiԇ tëԇ nisetԇ përԇ nëԇ tregԇ (Bauer,ԇ Greveԇ dheԇ Hopf,ԇ 2011).ԇ

Njëԇ pjesëԇ tjetërԇ eԇ mbajtjesԇ sëԇ konsumatorëveԇ ështëԇ menaxhimiԇ iԇ ankesaveԇ përԇ tëԇ

siguruarԇ kënaqësinëԇ eԇ konsumatorëve.ԇ

II.5ԇ Instrumentatԇ Eԇ Marketimitԇ Inbound

Cilëtԇ janëԇ instrumentatԇ eԇ ndryshëm?ԇ Tëԇ dhënatԇ eԇ mëposhtmeԇ janëԇ marrëԇ ngaԇ “Theԇ

Inboundԇ Methodology”ԇ (2015)ԇ eԇ cilaԇ ështëԇ njëԇ teknologjiԇ pararojëԇ qëԇ poԇ ndikonԇ nëԇ

përdoriminԇ intensivԇ tëԇ marketingutԇ inboundԇ nëԇ rangԇ global.

II.5.1ԇ Socialԇ Mediaԇ

Ashtuԇ siԇ Broganԇ (2010,ԇ 39)ԇ thotë,ԇ mediaԇ socialeԇ ështëԇ njëԇ webԇ meԇ dyԇ kalime,ԇ porԇ termiԇ

kaԇ kuptimeԇ tëԇ ndryshmeԇ përԇ njerëzԇ tëԇ ndryshëmԇ nëԇ varësiԇ tëԇ faktitԇ nëseԇ përmbajtjaԇ apoԇ

komunikimiԇ theksohet.ԇ Kaplanԇ dheԇ Haenleinԇ (2010,ԇ 59)ԇ iԇ përcaktojnëԇ mediatԇ socialeԇ siԇ

aplikimetԇ eԇ internetitԇ qëԇ lejojnëԇ përdoruesitԇ përԇ krijiminԇ dheԇ përmbajtjeenԇ nëԇ shkëmbiminԇ


71

ndërsaԇ Koskela,ԇ Koskinenԇ dheԇ Lankinenԇ (2007),ԇ iԇ përcaktojnëԇ atoԇ siԇ kolektivizmiԇ nëԇ

rrjetetԇ (Tapscottԇ &ԇ Williamsԇ 2006ԇ 30).ԇ

II.5.2ԇ SEO

Qëllimiԇ iԇ Searchԇ Engineԇ Optimization-itԇ ështëԇ taԇ drejtojnëԇ trafikunԇ eԇ kualifikuarԇ ngaԇ faqetԇ

eԇ sajtitԇ nëpërmjetԇ arritjesԇ sëԇ vendeveԇ tëԇ paraԇ tëԇ motorëveԇ tëԇ kërkimit.ԇ Nëԇ bazëԇ tëԇ

mirëfunksionimitԇ tëԇ motorëveԇ tëԇ kërkimitԇ ështëԇ nevojaԇ përԇ t’uԇ ruajturԇ ngaԇ spam-iԇ dheԇ ngaԇ

rezultatetԇ jokoherenteԇ meԇ kërkimetԇ eԇ përdoruesve.

Informacioniԇ ështëԇ bërëԇ njëԇ aset,ԇ dheԇ ndrysheԇ ngaԇ veprimtaritëԇ eԇ prekshme,ԇ informacioniԇ

kaԇ shumëԇ vlerëԇ nëԇ bazëԇ tëԇ qasjesԇ (Sullivanԇ 2001ԇ 112).ԇ Rritjaԇ eԇ interesaveԇ tëԇ marketerëveԇ

mundԇ tëԇ ndihmohetԇ ngaԇ mediatԇ sociale.ԇ Mediatԇ socialeԇ kombinojnëԇ përԇ shembullԇ searchԇ

engineԇ optimizationԇ dheԇ qasjeԇ tëԇ tjeraԇ onԇ lineԇ nëԇ njëԇ mënyrëԇ qëԇ njëԇ përdoruesԇ mundԇ tëԇ

gjejëԇ lehtësishtԇ tëԇ dhënatԇ përԇ njëԇ kompaniԇ (faqeԇ webԇ apoԇ praniԇ tëԇ tjeraԇ onԇ line).ԇ Faqetԇ

mëԇ populloreԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ janëԇ tëԇ rendituraԇ lartԇ nëԇ rezultatetԇ qëԇ gjenerojnëԇ motorëtԇ

eԇ kërkimitԇ dheԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ njëԇ kompanieԇ mundԇ tëԇ ndërlidhenԇ meԇ njëra-ԇ

tjetrën,ԇ dukeԇ rriturԇ vizibilitetinԇ dheԇ probabilitetinԇ qëԇ tëԇ vizitohenԇ ngaԇ konsumatorëtԇ ԇ

(Nymanԇ &ԇ Salmenkiviԇ 2007ԇ 280).ԇ

Nëԇ vitinԇ 2007,ԇ 25%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ kanëԇ vizituarԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ

rregullishtԇ (Liԇ &ԇ Bernoffԇ 2008ԇ 42).ԇ Shkëmbimetԇ eԇ komenteveԇ dheԇ ndërveprimeetԇ midisԇ

konsumatorëveԇ dheԇ biznesitԇ nëpërmjetԇ përdorimitԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ mundԇ tëԇ krijojnëԇ njëԇ

terrenԇ meԇ shumëԇ potencialԇ përԇ reklamimԇ (Brunsԇ 2008ԇ 313).ԇ Kompanitëԇ moderneԇ kanëԇ

pasurԇ suksesԇ nëԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ ndoshtaԇ përԇ shkakԇ seԇ treguԇ iԇ sajԇ iԇ synuarԇ

përbëhetԇ prejԇ tëԇ rinjveԇ (grupiԇ mëԇ iԇ madhԇ qëԇ përdorԇ mediatԇ sociale).ԇ Njëԇ shembullԇ ështëԇ

garaԇ eԇ Appleԇ përԇ T-shirtԇ tëԇ projektimit,ԇ kuԇ fansatԇ eԇ kompanisëԇ sëԇ grupitԇ nëԇ MySpaceԇ

ishinԇ nëԇ gjendjeԇ tëԇ pëlqeninԇ ԇ përԇ tëԇ mirëԇ nëԇ kërkimԇ dizajninԇ mëԇ tëԇ mirë.ԇ Kurԇ dizajniԇ

fituesԇ uԇ prodhua,ԇ Iphoneԇ kishteԇ kërkesaԇ tëԇ mëdhaԇ dheԇ uԇ shitԇ edheԇ përparaԇ hedhjesԇ nëԇ

tregunԇ eԇ shitjes.ԇ

Klientëtԇ eԇ fillojnëԇ procesinԇ eԇ tyreԇ tëԇ blerëԇ nëԇ internet,ԇ zakonishtԇ dukeԇ përdorurԇ njëԇ motorԇ

kërkimiԇ përԇ tëԇ gjeturԇ diçkaԇ qëԇ ataԇ kanëԇ pyetje.ԇ Pra,ԇ kompanitëԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ tëԇ sigurtaԇ qëԇ

janëԇ shfaqurԇ dukshëmԇ kurԇ dheԇ kuԇ konsumatorëtԇ kërkojnë.ԇ Përԇ taԇ bërëԇ këtë,ԇ nevojitetԇ


72

kujdes,ԇ pasjaԇ eԇ fjalëveԇ kyçe,ԇ përzgjedhjaԇ eԇ faqeve,ԇ krijimiԇ iԇ përmbajtjes,ԇ ndërtimiԇ iԇ

lidhjeveԇ rrethԇ termaveԇ përԇ tëԇ cilëtԇ konsumatorëtԇ idealëԇ poԇ kërkojnë.ԇ

II.5.3ԇ Facebookԇ

Ngaԇ 6ԇ milionëԇ përdoruesԇ nëԇ vitinԇ 2006,ԇ totaliԇ iԇ përdoruesveԇ tëԇ Facebook-utԇ ështëԇ rriturԇ

nëԇ mënyrëԇ eksponencialeԇ nëԇ 500ԇ milionëԇ nëԇ vitinԇ 2010ԇ përԇ t’uԇ shndërruarԇ nëԇ rrjetinԇ mëԇ

tëԇ madhԇ socialԇ nëԇ botëԇ (Worthamԇ 2010ԇ B8).ԇ Njëԇ eԇ dhënëԇ akomaԇ mëԇ interesanteԇ ështëԇ

edheԇ përdorimiԇ iԇ facebook-utԇ ngaԇ telefonatԇ celularëԇ ngaԇ vitiԇ 2009ԇ deriԇ neԇ vitinԇ 2016ԇ ngaԇ

35ԇ milionëԇ përdoruesԇ nëԇ vitinԇ 2009ԇ nëԇ tremujorinԇ eԇ dytëԇ tëԇ 2016ԇ numërohenԇ rrethԇ 1.6ԇ

billionԇ përdorues,ԇ (statista.com).ԇ Numriԇ iԇ ԇ Siteԇ ështëԇ bërëԇ eԇ njohurԇ edheԇ nëԇ mesinԇ eԇ

kompanive,ԇ pshԇ 72%ԇ eԇ kompaniveԇ tëԇ listuaraԇ nëԇ Fortuneԇ 500ԇ kanëԇ faqetԇ eԇ tyreԇ fanpageԇ

nëԇ Facebook.ԇ Faqetԇ eԇ tyreԇ nëԇ Facebookԇ përdorenԇ edheԇ siԇ njëԇ bazëԇ përԇ ndërlidhjenԇ meԇ

mediatԇ eԇ tjeraԇ sociale;ԇ mundԇ tëԇ krijohenԇ lidhjeԇ meԇ faqetԇ zyrtareԇ nëԇ YouTubeԇ dheԇ Twitter,ԇ

siԇ dheԇ nëԇ hapësirënԇ onԇ lineԇ tëԇ shitjes.ԇ

Fansatԇ eԇ faqesԇ mundԇ tëԇ integrohenԇ nëԇ bisedëԇ nëԇ shumëԇ mënyra.ԇ Ataԇ mundԇ tëԇ komentojnëԇ

mbiԇ kompaninëԇ dukeԇ shkruarԇ nëԇ "mur"ԇ apoԇ forumԇ oseԇ ataԇ mundԇ tëԇ ngarkojnëԇ fototԇ eԇ tyreԇ

dukeԇ kaluarԇ pushimetԇ nëԇ bregdetinԇ X”ԇ dheԇ tëԇ bëjnëԇ tagԇ këtëԇ kompani.ԇ Kompanitëԇ mundԇ

taԇ shfrytëzojnëԇ Facebook-unԇ përԇ tëԇ bërëԇ edheԇ sondazhe,ԇ qëԇ ndryshojnëԇ ngaԇ sondazhetԇ eԇ

përgjithshme,ԇ pasiԇ lejojnëԇ edheԇ pyetjeԇ shumëԇ specifikeԇ tëԇ tillaԇ siԇ "Saԇ keniԇ shpenzuarԇ përԇ

xhinseԇ mesatarisht?"ԇ Shumëԇ prejԇ këtyreԇ sondazheveԇ kanëԇ mbledhurԇ dhjetëraԇ eԇ mijëraԇ

përgjigje,ԇ tëԇ cilatԇ mundԇ tëԇ përdorenԇ siԇ bazëԇ përԇ zhvilliminԇ eԇ produkteveԇ tëԇ reja.ԇ

Facebook-uԇ ështëԇ mediaԇ socialeԇ mëԇ eԇ madheԇ dheԇ mëԇ eԇ njohur.ԇ Ajoԇ ofronԇ mundësinëԇ përԇ

tëԇ krijuarԇ profileԇ personale,ԇ grupeԇ oseԇ faqe.

Profiletԇ personaleԇ janëԇ llojiԇ mëԇ iԇ zakonshëmԇ –ԇ krijimiԇ iԇ njëԇ llogarieԇ përԇ përdoriminԇ

personalԇ kuԇ shtohenԇ miqtë,ԇ ngarkohenԇ foto.ԇ Grupetԇ janëԇ përdorurԇ mëԇ parëԇ ngaԇ organizatatԇ

dheԇ fushatat,ԇ porԇ kohëtԇ eԇ funditԇ përdorimiԇ iԇ faqeveԇ ështëԇ bërëԇ mëԇ popullorԇ dukeԇ qenëԇ seԇ

janëԇ mëԇ tëԇ epshmeԇ ԇ dheԇ ndërveprueseԇ seԇ grupet.

Faqetԇ kanëԇ nevojëԇ vetëmԇ përԇ dikëԇ qëԇ tëԇ klikojëԇ “pëlqej”ԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ fillohetԇ ndjekjaԇ

eԇ asajԇ faqeje.ԇ Kjoԇ ështëԇ konsideruarԇ mëԇ informaleԇ sesaԇ qëԇ “bashkimi”ԇ nëԇ njëԇ grup.ԇ

Kështuԇ sigurohetԇ qëԇ fushataԇ arrinԇ saԇ mëԇ shumëԇ njerëzԇ tëԇ jetëԇ eԇ mundur.ԇ Faqetԇ


73

konsiderohenԇ siԇ mënyraԇ standardeԇ përԇ tëԇ arriturԇ audiencën,ԇ përveçԇ rastitԇ kurԇ bëhenԇ

përpjekjeԇ përԇ tëԇ organizuarԇ grupeԇ tëԇ vogla,ԇ lokaleԇ deriԇ nëԇ disaԇ qindraԇ njerëz.ԇ

Faqetԇ eԇ Facebook-utԇ kanëԇ dobësi.ԇ Deriԇ taniԇ mëԇ iԇ madhiԇ prejԇ tyreԇ ështëԇ seԇ atoԇ

kontrollohenԇ ngaԇ njëԇ shoqëriԇ eԇ interesuarԇ nëԇ fitim.ԇ Sëԇ shpejtiԇ vihetԇ reԇ seԇ vetëmԇ 10-20%ԇ eԇ

“fansave”ԇ arrijnëԇ t’iԇ shohinԇ postimet,ԇ pavarësishtԇ saԇ fantastikeԇ atoԇ mundԇ tëԇ jenë.ԇ Kjoԇ përԇ

shkakԇ seԇ Facebook-uԇ ështëԇ dukeԇ uԇ përpjekurԇ qëԇ tëԇ nxisëԇ pagesënԇ përԇ promoviminԇ eԇ

vetvetësԇ gjëԇ eԇ cilaԇ çonԇ nëԇ njëԇ temëԇ tjetër.ԇ

Facebook-uԇ dheԇ promovimi:ԇ Facebook-uԇ jepԇ mundësiԇ përԇ tëԇ reklamuarԇ faqenԇ nëԇ sitenԇ eԇ tijԇ

oseԇ përԇ tëԇ paguarԇ përԇ promoviminԇ eԇ postimeveԇ tëԇ veçanta.ԇ Ndërsaԇ ështëԇ gjithmonëԇ eԇ

parapëlqyeshmeԇ qëԇ tëԇ merretԇ numriԇ iԇ “pëlqimeve”ԇ paԇ pasurԇ nevojëԇ tëԇ paguashԇ përԇ to,ԇ

Facebook-uԇ ofronԇ njëԇ mjetԇ reklamimiԇ përԇ tëԇ cilënԇ duhetԇ tëԇ merretԇ njëԇ vendim.

Nëpërmjetԇ Facebook-ut,ԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ targetohenԇ reklamaԇ përԇ njëԇ faqeԇ teԇ grupeԇ tëԇ

caktuaraԇ përdoruesishԇ (p.sh.ԇ tëԇ rinjtë,ԇ njerëzitԇ tëԇ interesuarԇ nëԇ çështjetԇ eԇ mjedisit).ԇ Nukԇ

paguhetԇ nëԇ rastԇ seԇ njëԇ përdoruesԇ nukԇ klikonԇ nëԇ faqeԇ dheԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ vendosetԇ njëԇ

shumëԇ maksimaleԇ ditoreԇ (ngaԇ njëԇ minimumԇ prejԇ €ԇ 1ԇ eԇ lartë)ԇ eԇ cilaԇ doԇ tëԇ sigurojëԇ qëԇ tëԇ

qëndroniԇ brendaԇ buxhetit.ԇ

Falasԇ ështëԇ gjithmonëԇ mëԇ mirë,ԇ porԇ reklamatԇ mundԇ tëԇ lejojnëԇ rritjenԇ eԇ shpejtëԇ tëԇ

numrave,ԇ tëԇ cilatԇ doԇ tëԇ ndihmojnëԇ përhapjenԇ eԇ shpejtëԇ tëԇ mesazhit.ԇ

Facebook-uԇ dheԇ ngjarje:ԇ Njëԇ mënyrëԇ eԇ shkëlqyerԇ përԇ tëԇ qenëԇ aktivԇ nëԇ Facebookԇ ështëԇ

organizimiԇ iԇ njëԇ "ngjarjeje".ԇ Nëԇ tëԇ ftohenԇ tëԇ gjithëԇ mbështetësit,ԇ inkurajohenԇ ataԇ tëԇ ftojnëԇ

miqԇ (oseԇ taԇ reklamojnëԇ atë).ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ sjellëԇ qëԇ “ngjarja”ԇ tëԇ shfaqetԇ nëԇ seksioninԇ eԇ

përditësimeveԇ dheԇ njoftimeveԇ (newsԇ feed)ԇ ndërkohëԇ qëԇ ngjarjaԇ afron,ԇ dheԇ ështëԇ njëԇ

mënyrëԇ eԇ shkëlqyerԇ përԇ tëԇ përkthyerԇ ndërvepriminԇ onlineԇ nëԇ veprimԇ aktual,ԇ konkret.

II.5.4ԇ MYSPACEԇ

MySpaceԇ kaԇ pasurԇ 150ԇ milionëԇ përdoruesԇ nëԇ 2009ԇ (Arangoԇ &ԇ Stelterԇ 2009).ԇ Numriԇ iԇ

vizitorëveԇ unikԇ mujorԇ kaԇ rënëԇ meԇ mbiԇ 20%ԇ nëԇ mesԇ tëԇ tetoritԇ 2009ԇ dheԇ tetoritԇ 2010.ԇ Nëԇ

tetorԇ 2010,ԇ konkurrentiԇ mëԇ iԇ madh,ԇ Facebook-u,ԇ kishteԇ mbiԇ 75ԇ milionëԇ vizitorëԇ mëԇ shumëԇ

seԇ MySpaceԇ (krahasimiԇ Facebook,ԇ MySpaceԇ dheԇ Twitterԇ ngaԇ Compete.comԇ 2010.ԇ Dukeԇ

qenëԇ seԇ MySpaceԇ nukԇ mundԇ tëԇ konkurrojëԇ mëԇ siԇ njëԇ mediaԇ eԇ përgjithshmeԇ eԇ rrjetitԇ

social,ԇ MySpaceԇ ështëԇ dukeԇ planifikuarԇ ndryshiminԇ eԇ imazhitԇ tëԇ faqes.ԇ Webpageԇ iԇ riԇ doԇ

tëԇ synojëԇ drejtԇ personaveԇ nënԇ 35ԇ vjeçԇ dheԇ doԇ tëԇ jetëԇ eԇ organizuarԇ rrethԇ muzikësԇ dheԇ


74

argëtimitԇ (Oreskoviqԇ 2010).ԇ Kompaniԇ tëԇ ndryshmeԇ kanëԇ pasurԇ historiԇ suksesiԇ meԇ

MySpace.ԇ Nëԇ këtëԇ mediaԇ janëԇ zhvilluarԇ konkurseԇ ndërmjetԇ grupeveԇ tëԇ MySpace,ԇ porԇ këtoԇ

konkurseԇ janëԇ transferuarԇ nëԇ Facebook,ԇ meԇ saԇ duketԇ përԇ shkakԇ tëԇ humbjesԇ sëԇ përdoruesveԇ

nëԇ MySpace.ԇ MySpaceԇ nëԇ dyԇ vitetԇ eԇ funditԇ nukԇ ështëԇ përmendurԇ ngaԇ kompanitëԇ siԇ pjesëԇ

eԇ strategjisëԇ sëԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ sociale,ԇ dheԇ ndoshtaԇ nukԇ doԇ tëԇ jetëԇ njëԇ fokusԇ përԇ

kompanitëԇ asԇ nëԇ tëԇ ardhmenԇ pasԇ ndryshimitԇ tëԇ imazhitԇ tëԇ Myspaceԇ nëԇ njëԇ hapësirëԇ tëԇ

kushtuarԇ dheԇ argëtimit.ԇ Dukeԇ qenëԇ seԇ MySpaceԇ ështëԇ dukeԇ kaluarԇ nëpërԇ njëԇ procesԇ tëԇ

përditësimitԇ tëԇ nisurԇ qëԇ ngaԇ fundiԇ iԇ 2010-ës,ԇ numriԇ iԇ fansaveԇ dheԇ grupeveԇ tëԇ fansaveԇ nukԇ

mundԇ tëԇ vlerësohet.

II.5.5ԇ IRC-GALLERIA

Irc-Galleriaԇ ështëԇ rrjetiԇ mëԇ iԇ madhԇ iԇ shërbimeveԇ iԇ Finlandës.ԇ Shërbimetԇ themeloreԇ përԇ

kompanitëԇ janëԇ falas,ԇ porԇ hapësiraԇ shtesëԇ përԇ fotot,ԇ shpalljetԇ meԇ banerԇ dheԇ paraqitjaԇ unikeԇ

mundԇ tëԇ blihetԇ (Salmenkiviԇ &ԇ Nymanԇ 2007,ԇ 122-123).ԇ Moshaԇ mesatareԇ eԇ njëԇ përdoruesiԇ

ështëԇ përafërsishtԇ 22ԇ vjeçԇ dheԇ 70%ԇ eԇ adoleshentëveԇ dheԇ tëԇ rinjveԇ finlandezëԇ eԇ vizitojnëԇ

faqenԇ nëԇ bazaԇ mujore.ԇ Faqjaԇ kaԇ 450,000ԇ përdoruesԇ (Statistikaԇ Ircgalleriaԇ 2010).ԇ Njëԇ

kompaniԇ finlandezeԇ kaԇ rrethԇ 300ԇ anëtarë,ԇ ndërsaԇ njëԇ kompaniԇ meԇ markaԇ tëԇ tjeraԇ

kombëtareԇ dheԇ ndërkombëtareԇ vlerësohetԇ tëԇ ketëԇ mëԇ pakԇ seԇ 100ԇ anëtarë.

II.5.6ԇ KUVAKE.NETԇ

Kuvake.netԇ ështëԇ njëԇ shërbimԇ finlandezԇ iԇ rrjeteveԇ qëԇ kaԇ 110ԇ 000ԇ përdoruesԇ tëԇ regjistruar.ԇ

Njëԇ studimԇ iԇ bërëԇ ngaԇ TNSԇ Gallupԇ tregonԇ seԇ njëԇ përdoruesԇ mesatarԇ shpenzonԇ 17ԇ minutaԇ

nëԇ ditëԇ nëԇ këtëԇ mediaԇ sociale.ԇ Moshaԇ mesatareԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ Kuvake.netԇ ështëԇ 19ԇ

vjeç.ԇ (Statistikaԇ Kuvake.netԇ 2010).ԇ Nëԇ Kuvake.net,ԇ mesatarishtԇ njëԇ kompaniԇ irlandezeԇ kaԇ

vetëmԇ 200ԇ anëtarëԇ nëԇ grupinԇ eԇ sajԇ tëԇ fansave.ԇ

Nëԇ tëԇ kundërt,ԇ markatԇ eԇ tjeraԇ kombëtareԇ dheԇ ndërkombëtareԇ kanëԇ mëԇ pakԇ seԇ 10ԇ anëtarëԇ

nëԇ grupetԇ eԇ tyreԇ tëԇ fansave.ԇ Kjoԇ ështëԇ arsyejaԇ pseԇ kompanitëԇ jofilandezeԇ shpeshherëԇ edheԇ

nukԇ përmendenԇ nëԇ këtëԇ mediaԇ sociale.ԇ

II.5.7ԇ BLOGGINGԇ

Nëԇ hyrjenԇ eԇ njëԇ kërkimiԇ tëԇ bërëԇ nëԇ 2005-ënԇ ngaԇ Edalman,ԇ meԇ titullinԇ “Trustԇ media.ԇ Howԇ

realԇ peopleԇ areԇ finallyԇ beingԇ heard”,ԇ lexohet:ԇ “bloguԇ vetëmԇ njëԇ modëԇ kalimtareԇ nukԇ


75

është,ԇ ndërsaԇ doԇ tëԇ mundԇ tëԇ bëhejԇ eԇ tillëԇ çfarëdollojԇ brand-i,ԇ ndërmarrjejeԇ apoԇ organizateԇ

qëԇ nukԇ shqetësohetԇ përԇ këtëԇ fenomen”.ԇ Nëԇ fakt,ԇ blogjetԇ janëԇ njëԇ burimԇ primarԇ informativ,ԇ

siԇ përԇ konsumatorëtԇ qëԇ mundԇ tëԇ kenëԇ infomacioneԇ objektiveԇ mbiԇ produktetԇ dheԇ shërbimet,ԇ

edheԇ mëԇ parëԇ seԇ t’iԇ drejtohenԇ furnizuesit,ԇ ashtuԇ edheԇ përԇ ndërmarrjetԇ qëԇ arrijnëԇ tëԇ

mësojnëԇ nëԇ kohëԇ realeԇ humoretԇ eԇ publikutԇ dukeԇ filluarԇ qëԇ ngaԇ numriԇ iԇ atyreԇ qëԇ janëԇ tëԇ

interesuarԇ përԇ brand-inԇ eԇ tyre.

Blogu,ԇ qëԇ lindiԇ fillimishtԇ siԇ weblog,ԇ ështëԇ thelbësishtԇ njëԇ faqeԇ webԇ eԇ administruarԇ ngaԇ njëԇ

individԇ iԇ veçantëԇ qëԇ botonԇ nëԇ kohëԇ realeԇ lajme,ԇ informacione,ԇ opinioneԇ apoԇ historiԇ tëԇ çdoԇ

llojiԇ qëԇ kanëԇ tëԇ bëjnëԇ meԇ tëԇ dheԇ qëԇ mendonԇ seԇ mundԇ tëԇ jenëԇ interesanteԇ pëԇ rataԇ qëԇ

lundrojnëԇ nëԇ internet.ԇ Nëԇ shumëԇ rasteԇ mundԇ tëԇ jetëԇ mënyraԇ mëԇ eԇ mirëԇ përԇ tëԇ filluarԇ njëԇ

dialogԇ tëԇ hapurԇ dheԇ përԇ tëԇ shkëmbyerԇ ideԇ meԇ klientëtԇ eԇ vetԇ apoԇ meԇ ataԇ qëԇ mundԇ tëԇ

bëhenԇ tëԇ tillë.

Blogԇ Heraldԇ ështëԇ vlerësuarԇ seԇ kaԇ pasurԇ 200ԇ milionëԇ blogsԇ nëԇ vitinԇ 2006ԇ dheԇ seԇ numriԇ

ështëԇ rriturԇ meԇ shpejtësiԇ qëԇ ngaԇ atëherëԇ (Salmenkiviԇ &ԇ Nymanԇ 2007ԇ 149).ԇ Blogjetԇ janëԇ siԇ

ditarëԇ tëԇ përditësuarԇ rregullishtԇ qëԇ duhetԇ tëԇ përqëndrohenԇ nëԇ temaԇ tëԇ caktuaraԇ meԇ mundësiԇ

përԇ lexuesitԇ përԇ tëԇ komentuarԇ dheԇ përԇ tëԇ ndarëԇ mendimetԇ eԇ tyreԇ mbiԇ temën.ԇ Komentimiԇ

ështëԇ njëԇ ngaԇ përparësitëԇ mëԇ tëԇ mëdhaԇ tëԇ blogjeve;ԇ Shkrimetԇ nëԇ blogԇ kalohenԇ teԇ anëtarëtԇ

eԇ tjerëԇ tëԇ blogosferësԇ përԇ tëԇ fituarԇ lexuesԇ dheԇ komentuesԇ tëԇ rinjԇ (Stuartԇ 2009ԇ 22-25).ԇ

Komentetԇ tregojnëԇ gjithashtuԇ vërtetësinëԇ eԇ blogjeve.ԇ Përԇ këtëԇ arsyeԇ blogjetԇ janëԇ

konsideruarԇ tëԇ jenëԇ njëԇ ngaԇ formatԇ mëԇ tëԇ ndershmeԇ tëԇ komunikimitԇ ndërmjetԇ njëԇ

kompanieԇ dheԇ njëԇ klientiԇ (Morganԇ dheԇ Petersԇ 2009,ԇ 80).ԇ Sipasԇ Kilpiԇ (2006,ԇ 21),ԇ vetëmԇ

8%ԇ eԇ tëԇ gjithëԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ kanëԇ blogjetԇ eԇ tyre,ԇ ndërsaԇ 40%ԇ iԇ lexojnëԇ blogjet,ԇ

porԇ hulumtimiԇ iԇ MediaComԇ tregonԇ seԇ pothuajseԇ 90%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ finlandezԇ

janëԇ oseԇ lexuesԇ apoԇ kontribuesԇ tëԇ blogsԇ (Salmenkiviԇ &ԇ Nymanԇ 2007ԇ 149).ԇ Blogsԇ iԇ

mundësonԇ kompaniveԇ tëԇ dëgjojëԇ opinionetԇ eԇ ndershme,ԇ nëpërmjetԇ shkrimtarëveԇ aktualeԇ tëԇ

blogut,ԇ siԇ dheԇ komentatorëve.ԇ Kompanitëԇ mëԇ parëԇ eԇ dininԇ seԇ klientëtԇ bisedoninԇ rrethԇ saj,ԇ

porԇ ashtuԇ sicԇ Bradshaëԇ (2010,ԇ 9)ԇ thotë:ԇ "kompanitëԇ nukԇ kanëԇ pasurԇ njëԇ megafonԇ rrethԇ

grupitԇ tëԇ klientëveԇ qëԇ flisteԇ përԇ të".ԇ Blogjetԇ iԇ lejojnëԇ kompanitëԇ tëԇ marrinԇ veshԇ seԇ çfarëԇ

poԇ bisedohetԇ rrethԇ tyre.ԇ Kompanitëԇ nukԇ eԇ kanëԇ tëԇ nevojshmeԇ tëԇ kenëԇ njëԇ blogԇ zyrtar,ԇ porԇ

ajoԇ lidhԇ blogjetԇ eԇ fansaveԇ tëԇ sajԇ meԇ rrjetinԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ tëԇ cilatԇ ajoԇ ështëԇ eԇ


76

pranishme.ԇ Fansatԇ mundԇ tëԇ vizitojnëԇ njëԇ blogԇ nëpërmjetԇ lidhjesԇ qëԇ tregohetԇ nëԇ webpage-nԇ

eԇ firmësԇ oseԇ tëԇ ndajnëԇ postimetԇ eԇ blogjeveԇ meԇ miqtëԇ nëԇ llogaritëԇ eԇ tyreԇ nëԇ Facebook.

II.5.8ԇ MICROBLOGGING:ԇ TWITTERԇ

Sipasԇ Bizԇ Stone-it,ԇ Drejtoritԇ Krijuesԇ tëԇ Twitter-it,ԇ çdoԇ përditësimԇ iԇ gjendjesԇ nëԇ Twitterԇ

indeksohetԇ menjëherëԇ dheԇ përdoretԇ përԇ kërkiminԇ nëԇ kohëԇ reale.ԇ Falëԇ këtijԇ funksioniԇ tëԇ ri,ԇ

twitter-iԇ shërbenԇ siԇ motorԇ kërkimiԇ përԇ tëԇ gjeturԇ atëԇ qëԇ poԇ ndodhԇ nëԇ botë.ԇ Falëԇ

thjeshtësisëԇ sëԇ tijԇ tëԇ përdorimitԇ dheԇ popullaritetitԇ qëԇ kaԇ nëԇ botëԇ kyԇ iԇ fundit,ԇ shumëԇ

ndërmarrjeԇ kanëԇ zgjedhurԇ tëԇ krijojnëԇ njëԇ profilԇ tëԇ vetinԇ dheԇ taԇ përdorinԇ siԇ instrumentԇ përԇ

webԇ marketingun.ԇ Jaԇ seԇ cilatԇ janëԇ disaԇ prejԇ avantazheveԇ qëԇ mundԇ tëԇ sigurojëԇ njëԇ

ndërmarrjeԇ ngaԇ platforma:

1) Searchԇ Engineԇ Optimization:ԇ nëseԇ llogariaԇ eԇ Twitter-itԇ përkonԇ (siçԇ doԇ tëԇ duhejԇ tëԇ

ishte)ԇ meԇ emrinԇ eԇ ndërmarrjes,ԇ çdoԇ twitԇ dheԇ çdoԇ përgjigjeԇ (“@replay”)ԇ përbëjnëԇ

poԇ aqԇ linkëԇ nëԇ emrinԇ eԇ ndërmarrjes;

2) Makinëԇ përԇ tëԇ gjeneruarԇ përmbajtje:ԇ ndërmarrjetԇ mundԇ taԇ përdorinԇ Twitter-inԇ përԇ tëԇ

dhënëԇ përditësimeԇ dheԇ përԇ tëԇ ndarëԇ artikuj,ԇ edheԇ nëseԇ nukԇ kanëԇ asnjëԇ ndjekës;

3) Instrumentiԇ iԇ kërkimit:ԇ ndërmarrjetԇ mundԇ tëԇ bëjnëԇ siԇ kërkimeԇ pasive,ԇ pra,ԇ tëԇ

kërkojnë,ԇ tëԇ lexojnë,ԇ tëԇ monitorojnëԇ informacioneԇ tëԇ dobishmeԇ përԇ biznesin,ԇ ashtuԇ

edheԇ kërkimeԇ aktive,ԇ pra,ԇ tëԇ bëjnëԇ pyetjeԇ dheԇ tëԇ regjistrojnëԇ përgjigjet;

4) Jehonaԇ dheԇ qarkullimiԇ iԇ informacioneve:ԇ njëԇ mesazhԇ iԇ përhapurԇ nëԇ ëebԇ eԇ mbanԇ

jehonënԇ edheԇ jashtëԇ platformës.ԇ Përqindjaԇ eԇ qarkullimitԇ tëԇ tëԇ rejaveԇ dheԇ

informacioneveԇ nëԇ Twitterԇ ështëԇ eԇ lartëԇ nëԇ poԇ këtëԇ networkԇ socialԇ dheԇ prodhonԇ

edheԇ efekteԇ nëԇ botënԇ reale;

5) Autoritetԇ nëԇ marrëdhënietԇ publike:ԇ nëseԇ enteԇ qëԇ bëjnëԇ pjesëԇ nëԇ ndërmarrjeԇ

administrojnëԇ marrëdhënietԇ publikeԇ tëԇ vetëԇ ndërmarrjes,ԇ mundԇ tëԇ kontaktohenԇ

lehtësishtԇ ngaԇ gazetarëtԇ qëԇ janëԇ nëԇ kërkimԇ tëԇ burimeveԇ tëԇ besueshmeԇ sepseԇ bëjmëԇ

mirëԇ tëԇ kujtojmëԇ se,ԇ aiԇ qëԇ botonԇ Newsletterԇ kaԇ gjithnjëԇ nevojëԇ përԇ përmbajtjeԇ tëԇ

përditësuara.

Megjithëseԇ vjenԇ pasԇ Facebook-ut,ԇ Twitter-i,ԇ rezultonԇ njëԇ instrumentԇ meԇ potencialԇ tëԇ

stërmadhԇ qëԇ çdoԇ ditëԇ ofronԇ ideԇ tëԇ rejaԇ dheԇ shkasԇ përԇ fushatatԇ eԇ vetaԇ tëԇ webԇ marketingut,ԇ

përԇ tëԇ përmirësuarԇ marrëdhënietԇ meԇ klientëtԇ dheԇ përԇ t’uԇ ofruarԇ përmbajtjeԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ


77

tëԇ personalizuara.ԇ Ideԇ dheԇ nismaԇ tëԇ dobishmeԇ përԇ taԇ përmirësuarԇ biznesinԇ eԇ ndërmarrjesԇ

dheԇ përԇ taԇ bërëԇ joshëseԇ faqenԇ eԇ ndërmarrjes,ԇ janë:

- Fushataԇ promocionaleԇ dheԇ coupon:ԇ tëԇ futenԇ kodeԇ promocionaleԇ dheԇ coupon-eԇ meԇ

qëllimԇ qëԇ klientëtԇ tëԇ mundԇ t’iԇ shfrytëzojnë;

- Customerԇ Service:ԇ tëԇ përdoretԇ Twitter-iԇ joԇ vetëmԇ përԇ tëԇ fituarԇ klientëԇ tëԇ rinjԇ porԇ

edheԇ përԇ tëԇ mbajturԇ njëԇ marrëdhënieԇ tëԇ mirëԇ meԇ klientëtԇ eԇ fituar,ԇ dukeԇ uԇ dhënëԇ

asistencëԇ dheԇ ndihmë;

- Tëԇ fitohenԇ klientëԇ tëԇ rinj;

Microblogging-uԇ ështëԇ njëԇ llojԇ iԇ aktivitetiԇ iԇ Blogging-ut,ԇ kuԇ blogjetԇ përbëhenԇ ngaԇ vetëmԇ

140ԇ karaktere.ԇ Ashtuԇ siԇ meԇ faqetԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ pasjaԇ eԇ ndjekësveԇ ështëԇ eԇ

rëndësishme;ԇ personiԇ mëԇ iԇ ndjekurԇ nëԇ çastinԇ eԇ shkrimitԇ tëԇ tezësԇ ështëԇ muzikantjaԇ Ladyԇ

Gagaԇ meԇ mbiԇ 7ԇ milionԇ ndjekësԇ nëԇ Twitter.ԇ Twitter-iԇ ështëԇ bërëԇ faqjaԇ eԇ microblogging-utԇ

mëԇ populloreԇ meԇ 175ԇ milionëԇ përdorues.ԇ (Stuartԇ 2009ԇ 22-25;ԇ Murphyԇ 2010).ԇ Kompanitëԇ

mundԇ tëԇ kenëԇ disaԇ faqeԇ zyrtareԇ nëԇ Twitterԇ dukeԇ përfshirëԇ njëԇ faqeԇ globaleԇ dheԇ disaԇ

kombëtareԇ qëԇ mundԇ tëԇ kenëԇ nëԇ shënjestërԇ targeteԇ tëԇ caktuaraԇ klientësh.ԇ

Twitterԇ ështëԇ përshkruarԇ siԇ njëԇ siteԇ mikro-blogԇ kuԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ postohenԇ 140ԇ

karaktereԇ twittsԇ drejtԇ “ndjekësve”.ԇ Këtoԇ twitt-seԇ mundԇ tëԇ përmbajnëԇ lidhjeԇ meԇ faqetԇ eԇ

internetit,ԇ komunikataԇ përԇ shtyp,ԇ infoԇ përԇ ngjarjetԇ apoԇ edheԇ vetëmԇ njëԇ mesazhԇ tëԇ thjeshtë.ԇ

Çdokushԇ meԇ njëԇ llogariԇ Twitterԇ mundԇ tëԇ ndjekëԇ dheԇ tëԇ ndiqet,ԇ dheԇ çdokushԇ mundԇ tëԇ

ripostojëԇ postiminԇ eԇ dikujt.ԇ Twitterԇ ështëԇ parëԇ shpeshԇ siԇ njëԇ urëԇ ndërmjetԇ anësԇ privateԇ eԇ

publikeԇ dheԇ profiletԇ mëԇ populloreԇ zakonishtԇ nukԇ janëԇ llogaritëԇ eԇ partiveԇ zyrtareԇ porԇ atoԇ tëԇ

zyrtarëveԇ mëԇ tëԇ shquarԇ tëԇ këtyreԇ partive.ԇ Njerëzitԇ nëԇ Twitterԇ zakonishtԇ kërkojnëԇ përԇ

prapaskenat,ԇ informacionetԇ gjysmëzyrtare,ԇ komentetԇ eԇ mprehtaԇ dheԇ pikëpamjetԇ personale.ԇ

Nëԇ universinԇ gjithnjëԇ tëԇ mbipopulluarԇ tëԇ Facebook-ut,ԇ disaԇ njerëzԇ (sidomosԇ gazetarët)ԇ eԇ

konsiderojnëԇ Twitter-inԇ siԇ mënyrënԇ mëԇ tëԇ dobishmeԇ tëԇ mbledhjesԇ sëԇ informacionit.ԇ

Megjithatë,ԇ nëԇ mënyrëԇ përԇ tëԇ krijuarԇ identitetԇ siԇ njëԇ burimԇ iԇ besueshëmԇ iԇ informacionitԇ

meԇ vlerëԇ ështëԇ eԇ nevojshmeԇ tëԇ investohetԇ shumëԇ nëԇ ndërvepriminԇ meԇ “influencuesit”-ԇ

njerëzitԇ meԇ shumëԇ ndjekësԇ dheԇ meԇ zëԇ tëԇ fortëԇ nëԇ komunitet.ԇ


78

Edheԇ pseԇ ështëԇ iԇ mundurԇ përdorimiԇ iԇ Twitter-itԇ nëԇ mënyrëԇ pasiveԇ vetëmԇ dukeԇ siguruarԇ

dheԇ postuarԇ informacioneԇ zyrtare,ԇ asnjëԇ mediaԇ socialeԇ nukԇ mundԇ tëԇ jetëԇ pasiveԇ nëseԇ

synonԇ tëԇ jetëԇ eԇ efektshmeԇ -ԇ tifozëtԇ dheԇ ndjekësitԇ janëԇ mësuarԇ nëԇ ditëtԇ eԇ sotmeԇ tëԇ bëjnëԇ

pyetjeԇ qëԇ marrinԇ përgjigjeԇ dheԇ ataԇ eԇ vlerësojnëԇ këtëԇ gjë.ԇ Pra,ԇ rekomandohet,ԇ bërjaԇ eԇ njëԇ

përpjekjeԇ përԇ t’iuԇ përgjigjurԇ çdoԇ postimi.ԇ

II.5.9ԇ LOOKBOOK.NUԇ (FASHIONԇ BLOGGING)ԇ

Blogjetԇ eԇ modësԇ janëԇ blogjetԇ qëԇ janëԇ tëԇ organizuarԇ rrethԇ industrisëԇ sëԇ modës,ԇ rrobaveԇ dheԇ

stilit.ԇ "Lookbooking"ԇ ështëԇ iԇ zakonshëmԇ nëԇ mesinԇ eԇ blogerëveԇ tëԇ modësԇ dheԇ kjoԇ përԇ taԇ

nënkuptonԇ publikiminԇ eԇ fotoveԇ tëԇ tyreԇ tëԇ veshurԇ meԇ rrobaԇ qëԇ janëԇ fokusuarԇ nëԇ njëԇ temëԇ

tëԇ veçantë,ԇ përԇ shembullԇ njëԇ veshjeԇ eԇ caktuarԇ eԇ njëԇ linjeԇ oseԇ marke.ԇ Showԇ Moda,ԇ ështëԇ

konsideruarԇ tëԇ jetëԇ influencueseԇ nëԇ masëԇ tëԇ madhe;ԇ kjoԇ mediaԇ socialeԇ ështëԇ dukeԇ uԇ

fokusuarԇ nëԇ diskutimetԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ produktetԇ tuaja.ԇ Ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ qëԇ tëԇ kemiԇ

marrëdhënieԇ tëԇ miraԇ meԇ influencuesitԇ (Liԇ &ԇ Bernoffԇ 2008,ԇ 103).ԇ Showԇ Modaԇ kërkohetԇ

shpeshԇ ngaԇ kompanitë,ԇ sepseԇ ështëԇ aktiveԇ nëԇ rrjet.ԇ Megjithatë,ԇ shumëԇ kompaniԇ iԇ

shpërfillinԇ blogjetԇ eԇ modësԇ paԇ pranuarԇ seԇ atoԇ doԇ tëԇ jenëԇ njëԇ kanalԇ komunikimiԇ meԇ

rëndësiԇ jetikeԇ (Clarkԇ 2010ԇ 35-39).ԇ

Kompaniaԇ nukԇ mundԇ taԇ detyrojëԇ blogerinԇ tëԇ shkruajëԇ diçkaԇ rrethԇ tyreԇ ԇ dheԇ meԇ tëԇ vërtetëԇ

nëԇ qoftëԇ seԇ kompaniaԇ përpiqetԇ taԇ bëjëԇ këtë,ԇ ajoԇ mundԇ tëԇ kthehetԇ nëԇ publicitetԇ tëԇ keqԇ përԇ

kompaninë.ԇ Përԇ shkakԇ tëԇ kësaj,ԇ blogjetԇ eԇ modësԇ kanëԇ prirjeԇ tëԇ konsiderohenԇ mëԇ tëԇ

besueshëmԇ seԇ hapësiratԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ kontrolluaraԇ ngaԇ kompanitë,ԇ ndajԇ ështëԇ eԇ

rëndësishmeԇ qëԇ njëԇ kompaniԇ tëԇ ketëԇ marrëdhënieԇ tëԇ miraԇ meԇ blogerët.ԇ (Clarkԇ 2010ԇ 35-

39).ԇ

Marketinguԇ Inboundԇ nisԇ meԇ blogimin.ԇ Njëԇ blogԇ nisԇ ështëԇ mënyraԇ mëԇ eԇ thjeshtëԇ eԇ

tërheqjesԇ sëԇ vizitorëveԇ nëԇ website.ԇ Nëԇ mënyrëԇ qëԇ tëԇ gjendenԇ klientëtԇ eԇ duhur,ԇ duhetԇ

gjeneruarԇ përmbajtjeԇ eԇ rëndësishmeԇ qëԇ uԇ përgjigjetԇ pyetjeveԇ tëԇ konsumatorëve.ԇ Njëԇ blogԇ

ndihmonԇ nëԇ rritjenԇ eԇ fluksitԇ tëԇ trafikutԇ onlineԇ përԇ brandin.ԇ

Njëԇ kompaniԇ mundԇ tëԇ paguajëԇ përԇ trafikunԇ dukeԇ vendosurԇ ԇ njëԇ numërԇ tëԇ madhԇ tëԇ

reklamaveԇ tëԇ paguara,ԇ tëԇ cilatԇ nukԇ janëԇ tëԇ paligjshme,ԇ porԇ endeԇ mjaftԇ tëԇ shtrenjta.ԇ Njëԇ

blogԇ eԇ zvogëlonԇ këtëԇ kosto.ԇ Dheԇ ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ trafikuԇ kontrollohetԇ ngaԇ vetëԇ kompaniaԇ


79

dheԇ joԇ ngaԇ kompanitëԇ eԇ nënkontraktuara.ԇ Ashtuԇ siԇ çdoԇ blogԇ postԇ ështëԇ njëԇ faqeԇ eԇ

indeksuar,ԇ çdoԇ postԇ ështëԇ njëԇ mundësiԇ eԇ reԇ përԇ tëԇ gjeneruarԇ klikimeԇ tëԇ reja.ԇ

Bloguԇ ndihmonԇ nëԇ krijiminԇ eԇ autoritetit.ԇ Blogetԇ mëԇ tëԇ mirëԇ tëԇ biznesitԇ uԇ përgjigjenԇ

pyetjeveԇ tëԇ zakonshmeԇ qëԇ kanëԇ konsumatorët.ԇ Nëseԇ kompaniaԇ ështëԇ vazhdimishtԇ eԇ

angazhuarԇ nëԇ krijiminԇ eԇ përmbajtjesԇ qëԇ ështëԇ eԇ dobishmeԇ përԇ tëԇ klientëtԇ eԇ synuar,ԇ ajoԇ doԇ

tëԇ ndihmojëԇ nëԇ krijiminԇ eԇ autoritetitԇ nëԇ sytëԇ eԇ tyre.ԇ

II.5.10ԇ WEBSITE

Faqetԇ eԇ internetitԇ janëԇ ballafaqimiԇ dixhitalԇ iԇ kompanive.ԇ Praԇ fytyraԇ mëԇ eԇ mirëԇ eԇ

kompanisë.ԇ ԇ Studiuesitԇ rekomandojnëԇ njëԇ faqeԇ qëԇ uԇ bënԇ thirrjeԇ blerësveԇ idealëԇ dheԇ eԇ

shndërronԇ faqenԇ nëԇ njëԇ fenerԇ tëԇ përmbajtjesԇ sëԇ dobishmeԇ përԇ tëԇ tërhequrԇ saԇ mëԇ shumëԇ

konsumatorëԇ nëԇ vizitiminԇ eԇ faqeve.ԇ

Google+

Google+ԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ inovacionetԇ eԇ funditԇ nëԇ fushënԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Lindteԇ nëԇ fundԇ

tëԇ 2011-ësԇ dheԇ brendaԇ njëԇ vitiԇ tëԇ vetëmԇ kishteԇ kapurԇ rrethԇ 400ԇ milionëԇ tëԇ regjistruar.ԇ Ngaԇ

daljaԇ deriԇ sotԇ ekspertëԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ kanëԇ debatuarԇ shumëԇ mbiԇ dobishmërisëԇ sëԇ tijԇ

realԇ dheԇ mbiԇ rolinԇ eԇ tijԇ nëԇ krahasimԇ meԇ platformatԇ eԇ tjeraԇ tëԇ mëdha.

Sipasԇ raportitԇ tëԇ GlobalWebIndex-it,ԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ shumëԇ njerëzԇ prirenԇ t’iԇ japinԇ besiminԇ eԇ

tyreԇ Google+-it.ԇ Ngaԇ reportiԇ iԇ funditԇ iԇ 2013-ësԇ delԇ se,ԇ Google+ԇ ështëԇ sotԇ mediaԇ eԇ dytëԇ

socialeԇ mëԇ eԇ madheԇ nëԇ rrjetԇ menjëherëԇ pasԇ Facebook-ut,ԇ dukeԇ iԇ shtyrëԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ

shumëԇ drejtԇ fundit,ԇ kolosëtԇ Twitterԇ dheԇ Youtube.

II.5.11ԇ RSSԇ FEED

RSSԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ ështëԇ përdorurԇ shpeshԇ përԇ tëԇ përmbledhurԇ njëԇ blogԇ postԇ nëԇ

mënyrëԇ qëԇ fansatԇ tëԇ njoftohenԇ kurԇ diçkaԇ eԇ reԇ ështëԇ postuarԇ nëԇ blogԇ (Weberԇ 2007ԇ 119;ԇ

Otalaԇ &ԇ Pöystiԇ 2008:ԇ 32).ԇ RSSԇ ndihmonԇ fansatԇ eԇ njëԇ kompanieԇ nëԇ gjendshmërinëԇ eԇ saj,ԇ

sidomosԇ nëseԇ mesazhetԇ janëԇ tëԇ shpeshtaԇ (Salmenkiviԇ &ԇ Nymanԇ vitinԇ 2007ԇ 170).ԇ

Kompanitëԇ nëԇ pjesënԇ mëԇ dërrmueseԇ tëԇ rasteve,ԇ nukԇ ofrojnëԇ nëԇ mënyrëԇ direkteԇ RSSԇ feedԇ

nëԇ profiletԇ eԇ tyreԇ sociale,ԇ porԇ vetëԇ profiletԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ punojnëԇ siԇ njëԇ Agregatԇ RSSԇ

nëԇ vetvete,ԇ nëpërmjetԇ mbledhjesԇ sëԇ lajmeveԇ tëԇ funditԇ ngaԇ Facebook,ԇ Twitterԇ dheԇ Youtube.ԇ


80

Faqetԇ Twitterԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ ndiqenԇ nëpërmjetԇ RSSԇ dheԇ fansaveԇ tëԇ bërëԇ nëԇ blogjeԇ tëԇ

tjeraԇ qëԇ ofrojnëԇ RSS,ԇ ndërsaԇ Youtubeԇ eԇ mundësonԇ këtëԇ vetëmԇ nëpërmjetԇ njëԇ parapagimi.ԇ

II.5.12ԇ FLICKRԇ

Flickrԇ ështëԇ njëԇ websiteԇ popullorԇ përԇ ndarjenԇ eԇ fotoveԇ qëԇ ështëԇ nëԇ pronësiԇ ngaԇ ofruesiԇ iԇ

shërbimitԇ tëԇ internetitԇ Yahoo!.ԇ Kompaniaԇ thotëԇ nëԇ blogunԇ eԇ sajԇ seԇ kaԇ mbiԇ 5ԇ miliardëԇ

fotografiԇ nëԇ këtëԇ faqeԇ internetiԇ (Sheppardԇ 2010).ԇ Siteԇ ështëԇ përdorurԇ shpeshԇ përԇ tëԇ

etiketuarԇ fototԇ nëԇ blogetԇ dheԇ mediaԇ tëԇ tjeraԇ sociale.ԇ Shumëԇ kompaniԇ kanëԇ fotografiԇ tëԇ

mjediseveԇ tëԇ tyre,ԇ siԇ dheԇ tëԇ produkteveԇ nëԇ Flickrԇ (Nymanԇ &ԇ Salmenkivi,ԇ 180).ԇ Kompaniaԇ

duhetԇ tëԇ jetëԇ eԇ vetëdijshmeԇ seԇ klientëtԇ potencialëԇ nukԇ janëԇ atyԇ kuԇ mediaԇ ështëԇ mëԇ

popullore.ԇ Sipasԇ Alexaԇ (Alexaԇ mbiԇ Lookbook.nuԇ dheԇ Flickrԇ 2010),ԇ ranguԇ iԇ trafikutԇ përԇ

Flickrԇ ështëԇ 35,ԇ ndërsaԇ Lookbook.nuԇ renditetԇ siԇ mbiԇ 5000ԇ vizitorë.

II.5.13ԇ YOUTUBEԇ

Kyԇ rrjetԇ ështëԇ njëԇ hapësirëԇ masiveԇ eԇ ndarjeveԇ tëԇ videoveԇ nëԇ pronësiԇ tëԇ Googleԇ Inc.ԇ

Videotԇ muzikoreԇ dheԇ artistikeԇ kanëԇ mbledhurԇ disaԇ qindraԇ milionëԇ shikime,ԇ dheԇ madjeԇ

edheԇ disaԇ videoԇ tëԇ bëraԇ nëԇ shtëpiԇ kanëԇ mbledhurԇ njëԇ numërԇ tëԇ ngjashëmԇ tëԇ shikuesve.ԇ

Shumëԇ ngaԇ këtoԇ videoԇ kanëԇ qarkulluarԇ nëpërmjetԇ kanaleveԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ qëԇ tëԇ bëhenԇ "memes",ԇ njëԇ llojԇ iԇ caktuarԇ iԇ marketingutԇ viral.ԇ Youtubeԇ ofronԇ njëԇ

potencialԇ tëԇ madhԇ përԇ llojeԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ viral,ԇ kuԇ njëԇ mesazhԇ tëԇ caktuarԇ uԇ

kalohetԇ miqveԇ meԇ anëԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ derisaԇ mëԇ nëԇ fundԇ kaԇ disaԇ dhjetëraԇ mijëraԇ

marrësԇ (Solomon,ԇ Marshallԇ &ԇ Stuartԇ 2008,ԇ 384).ԇ Njëԇ shembullԇ iԇ suksesshëmԇ ështëԇ

Blendtec,ԇ eԇ cilaԇ kaԇ bërëԇ njëԇ seriԇ tëԇ videoveԇ meԇ emrinԇ "Aԇ doԇ tëԇ shkrihen?".ԇ Idejaԇ ështëԇ

qëԇ tëԇ përdorinԇ njëԇ makineriԇ përԇ përzierjeԇ tëԇ ushqimeveԇ shtëpiake,ԇ elektronikeԇ dheԇ kështuԇ

meԇ radhëԇ përԇ tëԇ demonstruarԇ fuqinëԇ eԇ makinerisëԇ sëԇ përzierrësit.ԇ (Weberԇ 2007,ԇ 187-ԇ 189).ԇ

Videotԇ kanëԇ pasurԇ mbiԇ 140ԇ milionëԇ shikuesԇ nëԇ Youtube.ԇ Kaԇ edheԇ disaԇ fansaԇ qëԇ bëjnëԇ

videoԇ meԇ kompanitëԇ dheԇ iԇ ngarkojnëԇ nëԇ faqeԇ Youtube.ԇ

II.5.14 E-mailԇ Marketing-u

Njëԇ ngaԇ dilematԇ qëԇ mundonԇ administratorëtԇ eԇ planeveԇ tëԇ marketingutԇ nëpërԇ ndërmarrje,ԇ

ështëԇ nëseԇ kaԇ kuptimԇ tëԇ flitetԇ sotԇ përԇ e-mailԇ marketing,ԇ përballëԇ përhapjesԇ sëԇ shpejtëԇ tëԇ


81

mjeteveԇ tëԇ shumëfishtaԇ tëԇ komunikimitԇ dheԇ ndërveprimitԇ siԇ Facebook-u,ԇ Twitter-iԇ dheԇ

LinkedIn-i.

Përdorimiԇ iԇ e-mail-eveԇ lidhetԇ ngushtë,ԇ nëԇ fakt,ԇ meԇ përdoriminԇ eԇ mediaveԇ sociale:ԇ njëԇ

kërkimԇ iԇ Nielsen-itԇ iԇ 2009-ësԇ nxoriԇ nëԇ pahԇ seԇ siԇ përdoruesitԇ qëԇ kalojnëԇ mëԇ shumëԇ kohëԇ

nëpërԇ mediatԇ socialeԇ janëԇ poԇ ataԇ qëԇ iԇ kushtojnëԇ mëԇ shumëԇ kohëԇ klientitԇ tëԇ vetԇ tëԇ postësԇ

elektronikeԇ përԇ tëԇ lexuarԇ apoԇ shkruarԇ e-mail-e.

Kurseԇ njëԇ kërkimԇ tjetërԇ vjetorԇ ngaԇ DMA-jaԇ nëԇ SHBAԇ nëԇ 2010-ënԇ nxjerrԇ nëԇ pahԇ seԇ si,ԇ

përԇ çdoԇ dollarԇ tëԇ investuarԇ nëԇ directԇ e-mailingԇ tëԇ kthehetԇ mesatarishtԇ rrethԇ 43ԇ dollarë,ԇ

kundrejtԇ 23ԇ dollarëveԇ tëԇ search-itԇ dheԇ 15ԇ dollarëveԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ drejtpërdrejtë.

E-mailԇ marketing-uԇ përbëhetԇ kryesishtԇ ngaԇ dyԇ shpirtraԇ tëԇ fortë.ԇ Ngaԇ njëraԇ anëԇ ështëԇ

Directԇ E-mailing-uԇ (DEM)ԇ kuԇ fokusoheshԇ mbiԇ shitjen;ԇ objektiviԇ ështëԇ tëԇ promovimiԇ dheԇ

rritjaԇ eԇ tëԇ ardhuraveԇ nëpërmjetԇ dërgimitԇ tëԇ e-mail-eveԇ publicitare,ԇ ngaԇ anaԇ tjetërԇ ështëԇ

Newsletter-i,ԇ domethënëԇ dërgimiԇ iԇ komunikimeveԇ publicitareԇ periodike.

Newsletter-ԇ hapiԇ iԇ parëԇ meԇ tëԇ cilinԇ fillohetԇ punaԇ përԇ dërgiminԇ eԇ neësletter-itԇ ështëԇ

mbledhjaԇ eԇ e-mail-eveԇ tëԇ cilaveԇ uԇ dërgohetԇ materiali.ԇ Listaԇ eԇ adresaveԇ tëԇ postësԇ

elektronikeԇ qëԇ arrihenԇ tëԇ mblidhenԇ ështëԇ gjithnjëԇ eԇ vogël,ԇ prandajԇ ndërmarrjaԇ ështëԇ eԇ

shtrënguarԇ t’uԇ drejtohetԇ listaveԇ publikeԇ apoԇ adresaveԇ tëԇ kërkuaraԇ nëԇ Internet.ԇ Meqëԇ adresaԇ

eԇ postësԇ elektronikeԇ konsiderohetԇ njëԇ eԇ dhënëԇ personaleԇ dheԇ përԇ këtëԇ arsyeԇ bënԇ pjesëԇ

plotësishtԇ nëԇ termatԇ eԇ D.lgsԇ 196/03ԇ mbiԇ trajtiminԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ personale,ԇ përԇ tëԇ ndërtuarԇ

listatԇ eԇ e-mail-eveԇ nevojitetԇ paraԇ sëԇ gjithashԇ tëԇ kërkohetԇ lejaԇ përԇ trajtiminԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ

meԇ qëllimeԇ dërgimiԇ komunikimeshԇ tregtare.

Directԇ E-Mailingԇ –ԇ hapiԇ iԇ parëԇ përԇ ndërmarrjetԇ qëԇ kërkojnëԇ njëԇ rezultatԇ tëԇ menjëhershëm,ԇ

tëԇ matshëmԇ nëԇ harkunԇ eԇ pakԇ ditëveԇ nëԇ termaԇ tëԇ regjistruarishԇ tëԇ rinj,ԇ shitjeshԇ tëԇ reja,ԇ

klientëshԇ tëԇ rinj,ԇ ështëԇ tëԇ kontaktohenԇ furnizuesitԇ eԇ jashtëmԇ qëԇ mundԇ tëԇ jenëԇ botuesԇ apoԇ

koncesionarëԇ qëԇ mbajnëԇ bazaԇ tëԇ dhënashԇ tëԇ përdoruesveԇ tëԇ cilëveԇ uaԇ kanëԇ marrëԇ lejenԇ përԇ

dërgiminԇ eԇ mesazheveԇ publicitare.ԇ Njëԇ veprimtariԇ eԇ këtijԇ llojiԇ kaԇ kostoԇ dheԇ modaliteteԇ

shumëԇ tëԇ ndryshmeԇ nëԇ krahasimԇ meԇ dërgiminԇ eԇ njëԇ Newsletter-i:ԇ pagesaԇ lidhetԇ shpeshԇ meԇ

KPMԇ (Kostoԇ përԇ mijë)ԇ ndërsaԇ nëԇ rastetԇ mëԇ tëԇ stërholluaraԇ mundԇ tëԇ arrihetԇ tëԇ zhdëmtohetԇ


82

furnizuesiԇ nëԇ modalitetinԇ KPSԇ (Kostoԇ përԇ salla),ԇ domethënëԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ xhironԇ eԇ krijuarԇ

ngaԇ dërgimi.

II.5.15ԇ DIGG,ԇ REDDIT,ԇ MIXXԇ DHEԇ HAPËSIRAԇ TËԇ TJERAԇ SOCIALEԇ TËԇ

NDARJESԇ SËԇ ԇ LAJMEVE

ԇ Përdoruesitԇ eԇ faqeveԇ socialeԇ tëԇ lajmeve,ԇ variojnëԇ ngaԇ disaԇ mijëraԇ nëԇ disaԇ milionëԇ nëԇ

varësiԇ tëԇ platformës.ԇ Idejaԇ ështëԇ qëԇ përdoruesitԇ tëԇ postojnëԇ links-eԇ meԇ këtëԇ faqeԇ internetiԇ

qëԇ përmbanԇ lajmeԇ interesanteԇ dheԇ përdoruesitԇ eԇ tjerëԇ tëԇ mundԇ tëԇ votojnëԇ përԇ lajme.ԇ Mëԇ

tëԇ votuaratԇ shfaqenԇ nëԇ faqenԇ eԇ parë.ԇ Sondazhetԇ tregojnëԇ përԇ opinionetԇ eԇ konsumatorëve;ԇ

nëseԇ lajmetԇ negativeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ kompaninëԇ mbledhinԇ shumëԇ vëmendje,ԇ kaԇ njëԇ nevojëԇ

përԇ tëԇ gjeturԇ njëԇ mënyrëԇ tëԇ shpejtëԇ përԇ t’iuԇ përgjigjurԇ atijԇ lajmiԇ (Nymanԇ &ԇ Salmenkiviԇ

2007,ԇ 248).ԇ Kaԇ pasurԇ shumëԇ diskutimeԇ rrethԇ vlerësԇ sëԇ Diggԇ dheԇ tëԇ hapësiraveԇ tëԇ tjeraԇ

socialeԇ tëԇ fokusuaraԇ nëԇ ndarjenԇ eԇ lajmeve.ԇ

Ndërsaԇ nëԇ vitinԇ 2009ԇ Diggԇ kishteԇ 18ԇ milionëԇ vizitorëԇ unikëԇ nëԇ SHBA,ԇ nëԇ nëntorԇ 2010ԇ

numriԇ kishteԇ rënëԇ nëԇ 5ԇ milionëԇ dheԇ kaԇ pasurԇ pretendimeԇ seԇ pjesëmarrësitԇ eԇ lajmeveԇ kanëԇ

lëvizurԇ nëԇ njëԇ mediaԇ socialeԇ tjetërԇ edheԇ mëԇ popullore:ԇ Twitter.ԇ Problemiԇ iԇ mediaveԇ

socialeԇ ështëԇ seԇ ndjekësitԇ mundԇ tëԇ grupohenԇ nëԇ njëԇ moment,ԇ porԇ pasiԇ mediumiԇ kaԇ

humburԇ shumëԇ ngaԇ tërheqjaԇ fillestare,ԇ turmaԇ largohet.ԇ Ështëԇ eԇ vështirëԇ apoԇ edheԇ eԇ

pamundurԇ tëԇ parashikohetԇ seԇ nëԇ cilënԇ mediaԇ doԇ tëԇ rrinëԇ përdoruesitԇ (Lyonsԇ 2010,ԇ 18).ԇ

Aktualishtԇ kaԇ firmaԇ qëԇ kanëԇ mbledhurԇ njëԇ sasiԇ tëԇ caktuarԇ tëԇ lajmeveԇ rrethԇ vetes,ԇ porԇ

shumicaԇ eԇ artikujveԇ tëԇ lajmeveԇ kaԇ mbeturԇ paԇ ndonjëԇ votë.ԇ

II.5.16ԇ DEL.ICIO.USԇ DHEԇ TEԇ TJERAԇ SOCIALԇ BOOKMARKINGԇ SITESԇ

Socialԇ bookmarkingԇ ështëԇ iԇ ngjashëmԇ meԇ medianԇ socialeԇ tëԇ ndarjesԇ sëԇ lajmeve.ԇ Ndërsaԇ

faqetԇ eԇ ndarjesԇ sëԇ lajmeveԇ përqendrohemԇ nëԇ lajmeԇ dheԇ blogs-e,ԇ faqetԇ socialeԇ tëԇ

bookmarking-utԇ mundԇ tëԇ kenëԇ tëԇ përfshiraԇ tëԇ gjithaԇ llojetԇ eԇ faqeveԇ tëԇ internetit.ԇ

Del.icio.usԇ dheԇ Stumbleԇ Uponԇ janëԇ disaԇ ngaԇ mëԇ tëԇ njohurat,ԇ edheԇ pseԇ disaԇ nukԇ ekzistojnëԇ

më.ԇ Socialԇ Bookmarking-uԇ dheԇ ndarjaԇ socialeԇ eԇ lajmeve,ԇ përԇ shkakԇ tëԇ ngjashmërisëԇ sëԇ

tyre,ԇ mundԇ tëԇ kenëԇ faqetԇ internetiԇ tëԇ njëjtaԇ mbiԇ to.ԇ Siԇ njëԇ shembullԇ iԇ numritԇ tëԇ

përdoruesëveԇ tëԇ këtijԇ llojiԇ tëԇ mediave,ԇ Stumbleԇ kaԇ mbiԇ 12ԇ milionԇ anëtarëԇ (Stumbleԇ mbiԇ


83

Statistikatԇ 2010).ԇ Përԇ shembull,ԇ Del.icio.usԇ gjenԇ mesatarishtԇ mbiԇ 7,000ԇ faqeԇ qëԇ kanëԇ

etiketaԇ përԇ njëԇ kompani,ԇ dukeԇ përfshirëԇ edheԇ disaԇ tagsԇ përԇ produkteԇ tëԇ caktuara.ԇ

Dukeԇ qenëԇ seԇ socialԇ bookmarking-uԇ dheԇ ndarjaԇ eԇ lajmeveԇ janëԇ tëԇ ngjashme,ԇ ështëԇ eԇ

mundshmeԇ qëԇ njëԇ efektԇ iԇ ngjashëmԇ tëԇ zhvillohetԇ nëԇ aspektinԇ eԇ popullaritetitԇ tëԇ mediasԇ

socialeԇ siçԇ uԇ demonstruaԇ mëԇ lartԇ nëԇ faqetԇ eԇ ndarjesԇ sëԇ lajmeve.ԇ

II.5.17ԇ FORUMETԇ Eԇ DISKUTIMITԇ

Forumetԇ eԇ diskutimeveԇ nëԇ internetԇ tashmëԇ janëԇ meԇ miliona,ԇ qoftëԇ tëԇ përgjithshmeԇ oseԇ përԇ

qëllimeԇ tëԇ caktuara.ԇ Kompanitëԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ kenëԇ forumetԇ eԇ vetaԇ mbështetëseԇ përԇ

përdoruesitԇ përԇ tëԇ diskutuarԇ mbiԇ produktetԇ dheԇ përԇ tëԇ ndihmuarԇ njëri-tjetrinԇ nëԇ problemetԇ

meԇ ndihmënԇ eԇ ekspertëveԇ ngaԇ kompaniaԇ (Evansԇ 2008,ԇ 201).ԇ Liԇ dheԇ Bernoffԇ (2008,ԇ 42)ԇ

naԇ tregojnëԇ seԇ 28%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ marrinԇ pjesëԇ oseԇ lexojnëԇ nëԇ këtoԇ forumeԇ

tëԇ paktënԇ njëԇ herëԇ nëԇ muajԇ dheԇ Laudonԇ dheԇ Traverԇ (2004,ԇ 828)ԇ pohojnëԇ seԇ mbiԇ 84%ԇ eԇ

përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ ԇ tëԇ paktënԇ njëԇ herëԇ kanëԇ kontaktԇ meԇ njëԇ forumԇ kuԇ diskutimiԇ apoԇ

opinionetԇ rrisinԇ audiencënԇ cdoԇ minuteԇ qëԇ kalon.ԇ Forumetԇ eԇ diskutimitԇ ndërtojnëԇ

reputacioninԇ eԇ tyreԇ ngaԇ brenda;ԇ Anëtarëtԇ mëԇ tëԇ vjetërԇ bëhenԇ influenuesԇ dheԇ mëԇ tëԇ besuarԇ

(Bruns,ԇ 2008,ԇ 320).ԇ Kontributiԇ iԇ rregulltԇ nëԇ forumeԇ ështëԇ thelbësorԇ nëԇ qoftëԇ seԇ objektiviԇ

ështëԇ ndërtimiԇ iԇ njëԇ reputacioniԇ tëԇ mirëԇ nëԇ forumetԇ onlineԇ (Rowleyԇ 2002ԇ 158).ԇ Ekzistojnëԇ

triԇ llojeԇ tëԇ përdoruesëveԇ nëԇ forumeԇ dheԇ komunitete:ԇ krijuesit,ԇ sintisajzerëԇ dheԇ lurkers.ԇ

Vetëmԇ 1%ԇ eԇ përdoruesveԇ janëԇ kontribuesԇ aktivëԇ qëԇ nisinԇ temaԇ tëԇ reja,ԇ 10%ԇ janëԇ tëԇ

sintetizuarԇ nëԇ komentiminԇ nëԇ mënyrëԇ aktiveԇ dheԇ pjesaԇ tjetërԇ supozohetԇ tëԇ jenëԇ lexuesitԇ eԇ

mesazheve.ԇ (Jenningsԇ 2007ԇ 45).ԇ Adoleshentëtԇ eԇ moshësԇ midisԇ 12ԇ dheԇ 17ԇ janëԇ grupiԇ mëԇ iԇ

madhԇ iԇ kontribuesveԇ nëԇ krijiminԇ eԇ përmbajtjes:ԇ 64%ԇ eԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ

adoleshentëԇ kanëԇ krijuarԇ përmbajtjeԇ nëԇ internetԇ nëԇ vitinԇ 2007ԇ dheԇ trendiԇ ështëԇ nëԇ rritjeԇ

(Kasboԇ 2008,ԇ 25).ԇ

II.5.18ԇ RRJETEԇ TËԇ TJERAԇ SOCIALE

Ndërsaԇ Facebook-uԇ dheԇ TWITTER-iԇ janëԇ nëԇ kryeԇ tëԇ listësԇ sëԇ mediaveԇ sociale,ԇ kaԇ edheԇ tëԇ

tjerëԇ meԇ vlerëԇ përԇ t’uԇ përmendur.ԇ Sigurisht,ԇ çdoԇ rrjetԇ socialԇ kaԇ rregullatԇ eԇ vetaԇ kështuԇ qëԇ

shpeshԇ ështëԇ shumëԇ eԇ vështirëԇ qëԇ thjeshtԇ tëԇ “përkthehen”ԇ mesazhetԇ ngaԇ njëԇ rrjetԇ nëԇ njëԇ

tjetër.


84

LinkedInԇ ështëԇ parëԇ shpeshԇ siԇ njëԇ rrjetԇ profesional.ԇ Megjithatë,ԇ ështëԇ njëԇ ngaԇ ataԇ meԇ ԇ

rritjeԇ mëԇ tëԇ shpejtëԇ dheԇ ofronԇ disaԇ mjeteԇ interesanteԇ qëԇ nëԇ rrjetetԇ eԇ tjeraԇ mungojnë.ԇ Përԇ

shembull,ԇ grupetԇ eԇ diskutimitԇ nëԇ LinkedInԇ janëԇ shumëԇ mëԇ tëԇ zhvilluaraԇ dheԇ tëԇ shtriraԇ

krahasuarԇ meԇ atoԇ tëԇ çdoԇ rrjetiԇ tjetërԇ social.ԇ

“Vrasësiԇ iԇ Facebook”ԇ -ԇ Googleԇ +ԇ nukԇ kaԇ arriturԇ t’iԇ plotësojëԇ pritshmëritëԇ eԇ tij.ԇ

Megjithatë,ԇ meԇ ekosisteminԇ Googleԇ iԇ ciliԇ poԇ bëhetԇ shumëԇ iԇ integruar-ԇ Youtube,ԇ G-mail,ԇ

Driveԇ dheԇ mjeteԇ tëԇ tjeraԇ tipike-ԇ poԇ rritetԇ atraktivitetiԇ iԇ Googleԇ +.ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ njëԇ tiparԇ

unikԇ iԇ Googleԇ +ԇ ështëԇ hangoutsԇ -ԇ njëԇ mënyrëԇ eԇ thjeshtëԇ përԇ tëԇ ngarkuarԇ videoԇ liveԇ dheԇ

përԇ t’iԇ ndarëԇ atoԇ meԇ audiencëԇ mëԇ tëԇ madhe.ԇ

Snapchat,ԇ Vine,ԇ Pinterest,ԇ Tumblr,ԇ Flickr,ԇ Instagramԇ dheԇ tëԇ tjerëԇ janëԇ shumëԇ tëԇ

njohuraԇ ngaԇ disaԇ votuesԇ tëԇ mundshëm.ԇ Atoԇ mundԇ tëԇ jenëԇ tëԇ dobishmeԇ dheԇ interesante,ԇ

porԇ audiencaԇ eԇ tyreԇ ështëԇ shumëԇ mëԇ eԇ kufizuarԇ sesaԇ ngaԇ atoԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ

II.6ԇ MARKETINGUԇ Iԇ DESTINACIONEVEԇ TURISTIKE

Nëԇ paragrafëtԇ nëԇ vijimԇ doԇ tëԇ shpjegohetԇ seԇ cilatԇ janëԇ aspektetԇ unikeԇ tëԇ marketimitԇ tëԇ

industriveԇ turistike.ԇ Qëllimiԇ iԇ këtijԇ seksioniԇ ështëԇ tëԇ tregohetԇ seԇ përdorimiԇ iԇ marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ socialeԇ përԇ destinacionetԇ turistikeԇ kaԇ disaԇ karakteristikaԇ tëԇ cilatԇ eԇ vështirësojnëԇ

arritjenԇ eԇ qëllimeveԇ dheԇ objektivaveԇ marketing.ԇ

II.6.1ԇ Turizmiԇ dheԇ teoriaԇ eԇ shërbimeve

Shërbimeԇ konsiderohenԇ asetetԇ eԇ patrupëzuaraԇ qëԇ nukԇ mundԇ tëԇ magazinohen,ԇ tëԇ ripërdorenԇ

oseԇ tëԇ transferohen.ԇ Kjoԇ nënkuptonԇ seԇ prodhimiԇ dheԇ konsumiԇ iԇ tyreԇ përkojnëԇ nëԇ kohëԇ dheԇ

nëԇ hapësirë.ԇ

Tëԇ gjithaԇ analizatԇ eԇ sotmeԇ bazohenԇ nëԇ pikëpamjenԇ eԇ Fisher(1939)ԇ dheԇ Clark(1940)ԇ eԇ

njohurԇ siԇ “teoriaԇ eԇ treԇ sektorëve“ԇ sipasԇ sëԇ cilësԇ zhvillimiԇ ekonomikԇ iԇ vendeveԇ tëԇ

industrializuaraԇ kalonԇ ngaԇ treԇ faza:

Fazaԇ paraindustriale,ԇ nëԇ përputhjeԇ meԇ tëԇ cilënԇ ekonomiaԇ mbështetetԇ nëԇ sektorinԇ

parësor.

Fazaԇ industriale,ԇ gjatëԇ sëԇ cilësԇ forcaԇ kryesoreԇ eԇ zhvillimitԇ vjenԇ ngaԇ sektoriԇ iԇ

dytëԇ iԇ aktivitetitԇ ekonomik.

Fazaԇ pasindustriale,ԇ gjatëԇ sëԇ cilësԇ ekonomiaԇ industrialeԇ evoluonԇ nëԇ ekonomiԇ tëԇ

shërbimeve.


85

Kriteriԇ bazëԇ qëԇ përcaktonԇ kaliminԇ ngaԇ njëԇ fazëԇ nëԇ tjetrënԇ ështëԇ niveliԇ iԇ tëԇ ardhuraveԇ dheԇ

iԇ produktivitetitԇ dheԇ konkretishtԇ marrëdhëniaԇ qëԇ lidhԇ ritminԇ eԇ shtimitԇ tëԇ kërkesësԇ dheԇ tëԇ

produktivitetit.

ԇ Logjikaԇ nëԇ tëԇ cilënԇ mbështetetԇ teoriaԇ eԇ sektorëveԇ ështëԇ seԇ mallratԇ dheԇ shërbimet,ԇ qëԇ

ofrohenԇ ngaԇ sektoriԇ iԇ dytëԇ dheԇ iԇ tretë,ԇ kanëԇ elasticitetԇ tëԇ kërkesësԇ mëԇ tëԇ madhԇ ngaԇ aiԇ qëԇ

kanëԇ produktetԇ eԇ prodhimitԇ bujqësor.ԇ

Pra,ԇ rritjaԇ eԇ tëԇ ardhuraveԇ çonԇ nëԇ zhvendosjenԇ eԇ burimeveԇ tëԇ prodhimitԇ ngaԇ degëtԇ eԇ

sektoritԇ tëԇ parëԇ tekԇ degëtԇ eԇ dyԇ sektorëveԇ tëԇ tjerë,ԇ praԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ dytëԇ dheԇ tëԇ tretë.ԇ

Turizmiԇ ështëԇ veprimtariaԇ eԇ ofrimitԇ tëԇ shërbimeveԇ dheԇ degëԇ eԇ sektoritԇ tëԇ tretëԇ tëԇ

ekonomisë.ԇ Zhvillimiԇ iԇ shpejtëԇ iԇ sektoritԇ tëԇ tretëԇ dukeԇ përfshirëԇ dheԇ turizminԇ kaԇ dyԇ

karakteristikaԇ kryesore:

Ndryshimiԇ nëԇ strukturënԇ eԇ konsumitԇ tëԇ ekonomiveԇ familjare,ԇ tëԇ cilatԇ orientohenԇ nëԇ

konsuminԇ eԇ mallraveԇ dheԇ shërbimeveԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ tretë.ԇ

Shtiminԇ eԇ kërkesësԇ sëԇ ndërmjetmeԇ ngaԇ prodhuesit,ԇ tëԇ cilëveԇ uԇ nevojitenԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ

shumëԇ mallratԇ eԇ sektoritԇ tëԇ tretë,ԇ përԇ prodhiminԇ eԇ mallraveԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ tretë.ԇ Meԇ bazëԇ

këtoԇ dyԇ karakteristikaԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ tretë,ԇ turizmiԇ siԇ aktivitetiԇ kryesorԇ iԇ tij,ԇ meԇ formatԇ eԇ

ndryshmeԇ tëԇ specializuaraԇ tëԇ tij,ԇ nëԇ tëԇ ardhmenԇ pritetԇ tëԇ krijojëԇ avantazheԇ tëԇ rëndësishmeԇ

nëԇ lidhjeԇ meԇ veprimtaritëԇ eԇ tjeraԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ tretë,ԇ kryesishtԇ ngaԇ ndryshimiԇ iԇ strukturësԇ

sëԇ konsumitԇ tëԇ ekonomiveԇ familjare.ԇ

Nëԇ përgjithësiԇ pranohetԇ seԇ zhvillimiԇ teknologjikԇ sjellԇ mëԇ pakԇ ndikimeԇ tëԇ veprimtariveԇ

ekonomikeԇ nëԇ sektorinԇ eԇ tretë,ԇ sesaԇ nëԇ sektorinԇ eԇ parëԇ dheԇ tëԇ dytë.ԇ Kjoԇ shpjegohetԇ ngaԇ

faktiԇ seԇ sektoriԇ iԇ tretë,ԇ iԇ ciliԇ përfshinԇ dheԇ turizmin,ԇ kryesohetԇ ngaԇ shërbimeԇ personaleԇ tëԇ

cilatԇ nukԇ kërkojnëԇ ndryshimeԇ tëԇ mëdhaԇ teknologjikeԇ dheԇ ristrukturimԇ organizativ.ԇ Por,ԇ

disaԇ rajoneԇ tëԇ industrisëԇ turistikeԇ doԇ tëԇ mundeshinԇ tëԇ shkëpusninԇ përfitimeԇ tëԇ mëdhaԇ ngaԇ

risitëԇ teknologjikeԇ dheԇ organizative.ԇ Njëԇ tjetërԇ trajtimԇ iԇ rolitԇ tëԇ sektoritԇ tëԇ tretëԇ ështëԇ

teoriaԇ klasikeԇ eԇ avantazheveԇ krahasuese.ԇ Sipasԇ Sapir,ԇ A.ԇ andԇ Lutz,ԇ E.ԇ (1981)ԇ ekonomitëԇ eԇ

zhvilluaraԇ duhetԇ tëԇ specializohenԇ nëԇ zhvilliminԇ eԇ shërbimeveԇ tëԇ kapitalitԇ „intensiv“ԇ dheԇ

teknologjisëԇ sëԇ lartë,ԇ kuԇ zotërojnëԇ avantazheԇ tëԇ rendësishmeԇ dheԇ tëԇ braktisinԇ tekԇ


86

ekonomitëԇ nëԇ zhvillimԇ prodhiminԇ dheԇ eksportinԇ eԇ materialeveԇ tëԇ mallraveԇ industriale.ԇ Nëԇ

kuadërԇ tëԇ kësajԇ qasjeԇ teorikeԇ bëhetԇ dheԇ Ndarjaԇ Botëroreԇ eԇ Punës,ԇ kuԇ vendetԇ eԇ

industrializuaraԇ orientohenԇ nëԇ ofriminԇ eԇ shërbimeveԇ qëԇ prezantojnëԇ “avantazheԇ krahasuese”ԇ

tëԇ forta.ԇ Kjoԇ ndodhԇ seԇ atoԇ zotërojnëԇ njëԇ potencialԇ shumëԇ tëԇ zhvilluarԇ dheԇ njëԇ sektorԇ tëԇ

tretëԇ tëԇ ndërkombëtarizuarԇ thellëԇ tëԇ specializimitԇ dheԇ produktivitetitԇ tëԇ lartë,ԇ ndërsaԇ vendetԇ

nëԇ zhvillimԇ kufizohenԇ nëԇ zhvilliminԇ eԇ disaԇ shërbimeveԇ tradicionaleԇ puneԇ “intensive”,ԇ

specializimԇ dheԇ vlerëԇ tëԇ shtuarԇ tëԇ ulët,ԇ tëԇ cilatԇ nukԇ mundԇ tëԇ ofrojnëԇ asnjëԇ nxitjeԇ tëԇ

rëndësishmeԇ tekԇ degëtԇ eԇ tjeraԇ prodhuese.ԇ Siԇ përfundimԇ vlerësohetԇ seԇ teoriaԇ eԇ shërbimeveԇ

mundԇ tëԇ interpretojëԇ kënaqshëmԇ procedurënԇ dheԇ përfundimetԇ eԇ zhvillimitԇ turistik.

II.6.2ԇ Ndikimiԇ iԇ Teknologjiveԇ Mbiԇ Turizmin

Zhvillimetԇ nëԇ Teknologjitëԇ eԇ Komunikimitԇ dheԇ Informacioniԇ (TIK),ԇ dheԇ nëԇ veçantiԇ nëԇ

internet,ԇ kanëԇ çuarԇ nëԇ ndryshimeԇ dramatikeԇ nëԇ botënԇ eԇ biznesitԇ nëԇ dekadënԇ eԇ fundit.ԇ

Produktetԇ janëԇ riorganizuar,ԇ dheԇ mëԇ eԇ rëndësishmjaԇ ështëԇ seԇ kaԇ ndryshuarԇ natyraԇ eԇ

konkurrencës.ԇ Atyԇ kyԇ TIKԇ kaԇ njëԇ rolԇ tëԇ rëndësishëmԇ nëԇ përcaktiminԇ eԇ pozitësԇ relativeԇ tëԇ

kostosԇ oseԇ ԇ nëԇ diferencim,ԇ ndryshimetԇ shkojnëԇ edheԇ nëԇ nivelԇ industrie.ԇ TIKԇ ndryshonԇ tëԇ

gjithëԇ sisteminԇ ekonomikԇ nëԇ mënyrëԇ dramatike,ԇ dheԇ organizatatԇ dheԇ qeveritëԇ duhetԇ tëԇ

vazhdimishtԇ tëԇ përditësojnëԇ modeletԇ eԇ tyreԇ tëԇ biznesitԇ dheԇ tëԇ përmirësojnëԇ konkurrencënԇ eԇ

tyreԇ nëpërmjetԇ mjeteveԇ tëԇ rejaԇ teknologjike.ԇ

Revolucioniԇ dixhitalԇ qëԇ uԇ prezantuaԇ ngaԇ interneti,ԇ intranetiԇ dheԇ extranetiԇ ofroiԇ mundësiԇ tëԇ

paparashikuaraԇ përԇ (1)ԇ përmirësiminԇ eԇ produktivitetit,ԇ (2)ԇ menaxhiminԇ interaktivԇ dheԇ (3)ԇ

marketingunԇ dinamik.ԇ Zhvillimeԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ rëndësishmeԇ përfshijnë:ԇ (1)ԇ përhapjenԇ eԇ

lidhjeveԇ broadband,ԇ dheԇ disponueshmërinëԇ eԇ rrjeteveԇ paԇ telԇ përmesԇ WiFi,ԇ UMTS-ve,ԇ

Bluetoothԇ dheԇ teknologjiveԇ WiMAX.ԇ Adaptimiԇ iԇ këtyreԇ risiveԇ teknologjike,ԇ çonԇ nëԇ njëԇ

situatëԇ kuԇ teknologjiaԇ doԇ mbizotëronԇ mbiԇ tëԇ gjithaԇ funksionetԇ organizativeԇ dheԇ

ndërveprimetԇ njerëzore.ԇ Kjoԇ gradualishtԇ bënԇ qëԇ kompanitëԇ tëԇ operojnëԇ nëԇ njëԇ mjedisԇ

llogaritjejeԇ tëԇ teknologjisëԇ sëԇ avancuarԇ dheԇ ndërfaqeveԇ specifikeԇ tëԇ cilatԇ duhet:ԇ

tëԇ jetëԇ tëԇ vetëdijshëmԇ përԇ karakteristikatԇ specifikeԇ tëԇ pranisëԇ njerëzoreԇ dheԇ

personaliteteveԇ tëԇ burimeveԇ humane

tëԇ përshtatenԇ meԇ nevojatԇ eԇ përdoruesveԇ


87

tëԇ jenëԇ nëԇ gjendjeԇ përԇ t'iuԇ përgjigjurԇ nëԇ mënyrëԇ inteligjenteԇ indikatorëveԇ verbalԇ

apoԇ jo,ԇ tëԇ rezultateveԇ tëԇ dëshiruaraԇ nëԇ sistemeԇ tëԇ cilatԇ janëԇ tëԇ aftaԇ tëԇ anazhohenԇ

nëԇ dialogjeԇ inteligjente.ԇ

Siԇ rezultatԇ iԇ saԇ mëԇ sipër,ԇ praktikatԇ mëԇ tëԇ miraԇ operacionaleԇ dheԇ strategjikeԇ poԇ ndryshojnëԇ

nëԇ nivelԇ global,ԇ dukeԇ ndryshuarԇ konkurrencënԇ nëԇ tëԇ gjithëԇ botën.ԇ Destinacionet,ԇ qeveritë,ԇ

organizatatԇ dheԇ publikuԇ iԇ gjerëԇ duhetԇ tëԇ vlerësojëԇ këtoԇ zhvillime.ԇ Ataԇ doԇ tëԇ duhetԇ tëԇ

ndërmarrinԇ njëԇ shqyrtimԇ gjithëpërfshirësԇ përԇ tëԇ kuptuarԇ potencialinԇ eԇ ofruarԇ ngaԇ TIKԇ rejaԇ

dheԇ tëԇ riinxhinierojnëԇ ofertënԇ eԇ tyre,ԇ tëԇ dhënatԇ dheԇ procesetԇ përԇ tëԇ theksuarԇ konkurrencën.ԇ

Siԇ pasojëԇ eԇ saԇ mëԇ sipër,ԇ turizmiԇ ështëԇ integruarԇ nëԇ internetԇ dheԇ poԇ pësonԇ rritjeԇ tëԇ

sofistikimit.ԇ Internetiԇ iԇ mundësonԇ udhëtarëveԇ tëԇ kenëԇ aksesԇ nëԇ informacionԇ tëԇ besueshëmԇ

dheԇ tëԇ saktë,ԇ dheԇ tëԇ bëjnëԇ rezervimeԇ dukeԇ kursyerԇ njëԇ pjesëԇ tëԇ kohës,ԇ kostosԇ dheԇ

preokupimeveԇ tëԇ cilatԇ janëԇ tëԇ detyrueshmeԇ nëԇ metodatԇ konvencionale.ԇ Integrimiԇ iԇ

teknologjisëԇ nëԇ industrinëԇ eԇ turizimitԇ përmirësonԇ cilësinëԇ eԇ shërbimitԇ dheԇ kontribuonԇ përԇ

njëԇ kënaqësiԇ tëԇ lartëԇ turistike.ԇ TIKԇ ështëԇ iԇ nevojshëmԇ përԇ shkakԇ tëԇ rritjesԇ sëԇ shpejtëԇ tëԇ

fluksitԇ tëԇ udhëtarëve,ԇ siԇ dheԇ intensifikimitԇ tëԇ kërkesaveԇ përԇ produkteԇ tëԇ personalizuara,ԇ

komplekse,ԇ tëԇ specializuaraԇ dheԇ meԇ cilësi.ԇ Konsumatorëtԇ gjithnjëԇ përdorinԇ faqetԇ eԇ

internetitԇ komercialeԇ dheԇ jo-komercialeԇ përԇ planifikimin,ԇ kërkimin,ԇ rezervimin,ԇ blerjenԇ dheԇ

ndryshiminԇ eԇ produkteveԇ tëԇ tyreԇ turistike.ԇ Përdoruesitԇ eԇ internetitԇ mundԇ tëԇ marrinԇ

konfirmimԇ tëԇ menjëhershëmԇ dheԇ tëԇ shpejtëԇ dokumentetԇ eԇ udhëtimit,ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ

udhëtarëtԇ eԇ ardhshëmԇ mundԇ “prenotojnë”ԇ nëԇ minutënԇ eԇ fundit.ԇ

Përdorimiԇ iԇ TIK-utԇ nëԇ turizëmԇ nukԇ ështëԇ njëԇ artificë,ԇ ajoԇ ështëԇ pasojëԇ eԇ zhvillimitԇ tëԇ

kërkesaveԇ komplekse,ԇ siԇ dheԇ meԇ zgjerimitԇ dheԇ rritjesԇ sëԇ shpejtëԇ nëԇ sofistikiminԇ eԇ

produkteveԇ tëԇ reja,ԇ tëԇ cilatԇ kanëԇ tendencëԇ tëԇ adresojnëԇ segmenteԇ pioniereԇ tëԇ tregut.ԇ

Madhësiaԇ eԇ tregutԇ nëԇ internetԇ ështëԇ rriturԇ nëԇ mënyrëԇ dramatikeԇ nëԇ dhjetëԇ vitetԇ eԇ funditԇ

dheԇ pjesaԇ mëԇ eԇ madheԇ eԇ botësԇ sëԇ zhvilluarԇ ështëԇ pjesëԇ eԇ networkutԇ gjigantԇ virtual.ԇ XXXԇ

nëԇ 2015ԇ vërtetoiԇ seԇ (1)ԇ numriԇ iԇ përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ nëԇ mbarëԇ botënԇ kishteԇ tejkaluarԇ

numrinԇ 1,2ԇ miliardëԇ nëԇ fundԇ tëԇ vititԇ 2014,ԇ (2)ԇ rritjaԇ vjetoreԇ nëԇ tëԇ gjithëԇ botënԇ eԇ

përdoruesveԇ tëԇ internetitԇ ështëԇ parashikuarԇ tëԇ jetëԇ midisԇ 140ԇ milionëԇ dheԇ 145ԇ milionëԇ nëԇ

pesëԇ vitetԇ eԇ ardhshme,ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ seԇ numriԇ doԇ tëԇ kalojëԇ vlerënԇ 2ԇ miliardëԇ nëԇ vitinԇ


88

2026.ԇ Nëԇ dekadënԇ eԇ ardhshmeԇ përdoruesitԇ eԇ internetitԇ doԇ tëԇ kenëԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ tepërԇ

aksesԇ përԇ plotësiminԇ eԇ PCԇ dheԇ internetitԇ me:ԇ Smartphona,ԇ telefonaԇ celularëԇ dheԇ pajisjeԇ

specialeԇ tëԇ internetit.ԇ Nëԇ vendetԇ nëԇ zhvillimԇ shumëԇ përdoruesԇ tëԇ rinjԇ tëԇ internetitԇ doԇ tëԇ

jenëԇ dukeԇ përdorurԇ këtoԇ teknologji.ԇ

Sëԇ bashkuԇ meԇ rritjenԇ dramatikeԇ tëԇ tregutԇ nëԇ internetԇ kaԇ ardhurԇ ndryshimiԇ nëԇ cilësinëԇ eԇ

ndërveprimeveԇ tëԇ konsumatorëveԇ meԇ të.ԇ Turistëtԇ janëԇ bërëԇ gjithnjëԇ eԇ mëԇ kërkues,ԇ dukeԇ

shtuarԇ kërkesatԇ përԇ produkteԇ meԇ cilësiԇ tëԇ lartëԇ dheԇ meԇ vlerëԇ tëԇ shtuarԇ nëԇ termaԇ tëԇ paraveԇ

qëԇ ofrojnëԇ nëԇ këmbim.ԇ Turistëtԇ eԇ rinjԇ /ԇ meԇ përvojëԇ /ԇ tëԇ sofistikuarԇ /ԇ kërkojnëԇ mbështetjeԇ

nëԇ internetԇ përԇ tëԇ kërkuarԇ informacionԇ mbiԇ destinacionetԇ dheԇ përvojat,ԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ çmimiԇ

dheԇ disponueshmëria.ԇ Ataԇ gjithashtuԇ eԇ përdorinԇ internetinԇ përԇ tëԇ komunikuarԇ mëԇ shpejtԇ

nevojatԇ dheԇ dëshiratԇ eԇ tyreԇ drejtԇ ofruesveԇ tëԇ turizmit.ԇ Internetiԇ ofronԇ qasjeԇ nëԇ informataԇ

transparenteԇ dheԇ lehtësishtԇ tëԇ krahasueshmeԇ nëԇ termaԇ tëԇ destinacioneve,ԇ paketaveԇ tëԇ

pushimeve,ԇ udhëtimit,ԇ strehimitԇ dheԇ tëԇ shërbimeveԇ tëԇ kohësԇ sëԇ lirë.

II.6.3ԇ Brandimiԇ iԇ Destinacioneve

Nëԇ vitinԇ 1998,ԇ brandimiԇ brendaԇ kontekstitԇ tëԇ destinacioneveԇ turistikeԇ filloiԇ tëԇ fitojëԇ

vëmendje,ԇ kurԇ edheԇ Konferencaԇ Vjetoreԇ eԇ Shoqatësԇ Kërkimoreԇ tëԇ Udhëtimeveԇ dheԇ

Turizmitԇ eԇ vendosiԇ siԇ pikëԇ themeloreԇ eԇ zhvillimeveԇ tëԇ rejaԇ marketingԇ XXX.ԇ Qëԇ atëherë,ԇ

kyԇ konceptԇ ështëԇ hulumtuarԇ mëԇ tejԇ nëԇ librinԇ eԇ titulluar,ԇ “Brandimiԇ iԇ Destinacionit”ԇ

(Morgan,ԇ Pritchardԇ dheԇ Prideԇ 2002)ԇ dheԇ nëԇ Revistënԇ eԇ Menaxhimitԇ tëԇ Markaveԇ (Hallԇ

2002,ԇ Harrisonԇ 2002;ԇ Kotlerԇ dheԇ Gertnerԇ 2002;ԇ Morgan,ԇ Pritchardԇ dheԇ Piggottԇ 2002).ԇ

Edheԇ pse,ԇ nukԇ kaԇ njëԇ përkufizimԇ përgjithësishtԇ tëԇ pranuarԇ përԇ përkufiziminԇ eԇ brandimitԇ tëԇ

destinacionitԇ Blainԇ etԇ al.ԇ (.ԇ 2005,ԇ pԇ 337)ԇ propozojnëԇ qëԇ "Brandimiԇ iԇ Destinacionitԇ ështëԇ

Setiԇ iԇ aktiviteteveԇ tëԇ marketingutԇ qëԇ (1)ԇ mbështesinԇ krijiminԇ eԇ njëԇ emri,ԇ simboli,ԇ logo,ԇ

fjaleԇ apoԇ karakteristikaԇ tëԇ tjeraԇ lehtësishtԇ tëԇ identifikueshmeԇ dheԇ diferenconԇ njëԇ

destinacion;ԇ (2)ԇ qëԇ vazhdimishtԇ transmetonԇ pritshmërinëԇ eԇ njëԇ eksperiencëԇ tëԇ

paharrueshmeԇ tëԇ udhëtimitԇ eԇ cilaԇ ështëԇ eԇ lidhurԇ nëԇ mënyrëԇ unikeԇ meԇ atëԇ destinacion;ԇ (3)ԇ

qëԇ shërbejnëԇ përԇ tëԇ konsoliduarԇ dheԇ përforcuarԇ lidhjetԇ emocionaleԇ midisԇ vizitorëveԇ dheԇ

destinacionit,ԇ dheԇ qëԇ (4)ԇ zvogëlonԇ shpenzimetԇ eԇ konsumatoritԇ përԇ kërkiminԇ dheԇ rrezikunԇ eԇ

perceptuar.ԇ ԇ Kolektivisht,ԇ këtoԇ aktiviteteԇ shërbejnëԇ përԇ tëԇ krijuarԇ njëԇ imazhԇ tëԇ

destinacionitԇ qëԇ ndikonԇ pozitivishtԇ nëԇ zgjedhjenԇ eԇ destinacionitԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorit.ԇ


89

Njëԇ destinacionԇ mundԇ tëԇ konsiderohetԇ siԇ njëԇ produktԇ iԇ vetëmԇ iԇ përbërëԇ ngaԇ tërësiaԇ eԇ

operacioneveԇ tëԇ turizmitԇ nëԇ zonënԇ eԇ sajԇ gjeografike.ԇ Aiԇ mundԇ tëԇ shihetԇ nëԇ mënyrëԇ

legjitimeԇ siԇ njëԇ produktԇ iԇ përbërë,ԇ iԇ ciliԇ përfshinԇ nëԇ vetveteԇ njëԇ përzierjeԇ tëԇ komponentëveԇ

tëԇ ndryshëmԇ (Morrisonԇ &ԇ Anderson,ԇ 2002).ԇ Sipasԇ Heathԇ (2004),ԇ njëԇ "destinacionԇ paraqetԇ

pamjeԇ amentaleԇ nëԇ mendjetԇ eԇ konsumatorëveԇ aktualԇ dheԇ atyreԇ potencial”.ԇ Perceptimetԇ tëԇ

tillaԇ si:ԇ eԇ lirëԇ kundrejtԇ ekskluziveԇ apoԇ eԇ sigurtԇ kundrejtԇ eԇ rrezikshmeԇ shpeshԇ tejkalojnëԇ

realitetin.ԇ Kështu,ԇ industriaԇ eԇ turizmitԇ vepronԇ nëԇ njëԇ mjedisԇ kompleksԇ dheԇ tëԇ

ndryshueshëmԇ qëԇ karakterizohetԇ ngaԇ disaԇ sfidaԇ (Heath,ԇ 2007).ԇ Nëԇ shumicënԇ eԇ rasteve,ԇ

marketerëtԇ eԇ destinacioneveԇ kanëԇ pakԇ kontrollԇ mbiԇ elementetԇ eԇ miksitԇ tëԇ destinacionitԇ qëԇ

ataԇ brandojnë.ԇ Njëԇ destinacionԇ mundԇ tëԇ ndikohetԇ negativishtԇ ngaԇ ngjarjetԇ aktuale,ԇ tëԇ tillaԇ

si:ԇ kaosiԇ politik,ԇ fatkeqësitëԇ natyrore,ԇ terrorizmiԇ dheԇ traziratԇ civileԇ qëԇ mundԇ tëԇ ndodhëԇ

brendaԇ kufijveԇ tëԇ saj.ԇ Aiԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ ndikohetԇ negativishtԇ ngaԇ ngjarjetԇ qëԇ ndodhinԇ

nëԇ vendeԇ tëԇ tjera,ԇ siԇ përԇ shembull,ԇ krizaԇ ekonomikeԇ botëroreԇ (Heath,ԇ 2007).ԇ Përveçԇ kësaj,ԇ

njëԇ destinacionԇ iԇ dëshirueshëmԇ gjithashtuԇ mundԇ tëԇ ndikohetԇ ngaԇ ngjarjetԇ eԇ mëparshme,ԇ

mitetԇ apoԇ ngjarjetԇ fiktive.ԇ

Sipasԇ Anholtԇ (2005a),ԇ vendetԇ kanëԇ qenëԇ gjithmonëԇ marka,ԇ nëԇ kuptiminԇ mëԇ tëԇ vërtetëԇ tëԇ

fjalës.ԇ Ashtuԇ siԇ çdoԇ markë,ԇ kombetԇ kanëԇ identiteteԇ tëԇ veçantaԇ tëԇ cilatԇ janëԇ unikeԇ nëԇ

vetveteԇ (Jaworskiԇ &ԇ Fosher,ԇ 2003);ԇ nukԇ kaԇ dyԇ kombeԇ tëԇ njejtë.ԇ Bazuarԇ nëԇ identitetetԇ eԇ

tyreԇ unike,ԇ shumëԇ vendeԇ eԇ kanëԇ brenduarԇ vetenԇ eԇ tyreԇ qëllimishtԇ dheԇ nëԇ mënyrëԇ

sistematikeԇ përԇ shekujԇ meԇ radhë,ԇ edheԇ nëԇ qoftëԇ seԇ fjaloriԇ marketingԇ eԇ kaԇ emërtuarԇ vetëmԇ

dekadatԇ eԇ funditԇ këtëԇ fenomen.ԇ Ndërsaԇ idejaԇ eԇ brendimitԇ tëԇ kombeveԇ ԇ kaԇ akomaԇ shumëԇ

skeptikԇ mesԇ njerëzveԇ (Olins,ԇ 2002),ԇ nocioniԇ iԇ menaxhimitԇ tëԇ markaveԇ përԇ destinacionetԇ

turistikeԇ ështëԇ themeluarԇ siԇ njëԇ ngaԇ mjetetԇ kryesoreԇ përԇ arritjenԇ eԇ aftësisëԇ konkurrueseԇ nëԇ

shkallëԇ kombëtare.ԇ

Destinacionetԇ eԇ kanëԇ branduarԇ vetenԇ eԇ tyreԇ meԇ cilësiԇ tëԇ tillaԇ si:ԇ muzikë,ԇ filozofi,ԇ besim,ԇ

urtësi,ԇ bukuriԇ dheԇ paqe.ԇ Këtoԇ markaԇ veprojnëԇ siԇ njëԇ formëԇ eԇ identitetitԇ dheԇ diferencimitԇ

ngaԇ konkurrentët.ԇ Brandimiԇ eԇ njëԇ destinacionԇ iԇ mundësonԇ konsumatoritԇ taԇ identifikojëԇ atëԇ

dheԇ taԇ dalluarԇ atëԇ ngaԇ konkurrentëtԇ eԇ tij.ԇ Njëԇ destinacionԇ mundԇ tëԇ asociohetԇ meԇ përfitimeԇ

tëԇ veçantaԇ oseԇ aktivitetetԇ qëԇ ofrohenԇ ai.ԇ Këtoԇ përfitimeԇ tëԇ veprojëԇ siԇ njëԇ çelësԇ përԇ


90

marrjenԇ eԇ vendimeveԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ blerjenԇ (Kaplanidouԇ &ԇ Vogt,ԇ 2003).ԇ Nëԇ mënyrëԇ tëԇ

veçantë,ԇ kjoԇ iԇ tregonԇ njëԇ blerësiԇ potencialԇ seԇ çfarëԇ niveliԇ cilësieԇ mundԇ ataԇ tëԇ presin.ԇ Njëԇ

gamëԇ eԇ destinacioneveԇ qëԇ marketohenԇ nënԇ tëԇ njëjtënԇ kategoriԇ mundԇ tëԇ transmetojnëԇ

pritshmëriԇ tëԇ ngjashmeԇ tëԇ cilësisëԇ sëԇ produkteveԇ tëԇ tyre,ԇ edheԇ pseԇ produktetԇ joԇ

domosdoshmërishtԇ janëԇ prekurԇ oseԇ provuarԇ paraprakisht.ԇ Marketingԇ

Mediaԇ Socialeԇ dheԇ Destinacionet

Destinacionetԇ turistikeԇ përballenԇ meԇ konkurrencënԇ dheԇ përԇ këtëԇ arsyeԇ duhetԇ taԇ

diferencojnëԇ vetenԇ ngaԇ konkurrentëtԇ eԇ tyre.ԇ Destinacionetԇ janëԇ tëԇ detyruaraԇ tëԇ zhvillojnëԇ

njëԇ markëԇ qëԇ ështëԇ "unike,ԇ përzjerjeԇ multi-dimensionaleԇ eԇ elementeveԇ qëԇ ofrojnëԇ kombinԇ

meԇ diferencimԇ kulturoreԇ përԇ tëԇ gjithëԇ klientëtԇ eԇ synuarԇ (Dinnie,ԇ 2008,ԇ f.ԇ 15).ԇ Sipasԇ Keithԇ

Dinnieԇ (2008)ԇ konceptet,ԇ praktikaԇ dheԇ aplikimiԇ iԇ teknikaveԇ tëԇ brandimitԇ ndajԇ

destinacioneveԇ duhetԇ tëԇ plotësojëԇ triԇ objektiva:ԇ tëԇ tërheqëԇ turistë,ԇ tëԇ nxisëԇ investimetԇ eԇ

brendshmeԇ dheԇ tëԇ rrisëԇ eksportet.ԇ

Zhvillimiԇ iԇ njëԇ markëԇ tëԇ suksesshmeԇ tëԇ destinacionitԇ mundԇ tëԇ largojëԇ çdoԇ keqkuptimԇ dukeԇ

eԇ lejuarԇ vendinԇ tëԇ ripozicionojëԇ vetënԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ favorshme.

II.6.4ԇ Marketinguԇ Iԇ Mediaveԇ Socialeԇ Neԇ Turizëm

Njerëzitԇ mendojnëԇ seԇ çelësiԇ përԇ MMSԇ tëԇ suksesshëmԇ përԇ destinacionetԇ turistikeԇ ështëԇ

qëԇ tëԇ zgjedhinԇ teknologjitëԇ nëԇ internetԇ eԇ cilaԇ kaԇ numrinԇ mëԇ tëԇ madhԇ tëԇ

përdoruesve.ԇ Kyԇ supozimԇ ështëԇ iԇ gabuar!ԇ Siçԇ uԇ përmendԇ nëԇ analizënԇ eԇ fuqiveԇ dheԇ

dobësiveԇ tëԇ MMS,ԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ suksesinԇ eԇ pranisëԇ onlineԇ

mirëpërcaktimiԇ iԇ objektivaveԇ dheԇ grupeveԇ tëԇ synuara.ԇ Vetëmԇ atëherëԇ shfrytëzimiԇ iԇ

MMSԇ doԇ tëԇ jetëԇ iԇ dobishëmԇ dheԇ premtues.ԇ Ështëԇ eԇ nevojshmeԇ qëԇ tëԇ zgjidhenԇ

kanaletԇ eԇ duhuraԇ nëԇ internetԇ përԇ grupinԇ eԇ synuarԇ tëԇ caktuar.ԇ Aktivitetetԇ eԇ MMS-veԇ

duhetԇ tëԇ përshtatenԇ meԇ objektivatԇ eԇ DMOԇ (Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010).ԇ Siԇ pasojëԇ eԇ

përdorimitԇ tëԇ MMS-veԇ dheԇ web-veԇ sociale,ԇ mëԇ poshtëԇ nëԇ ilustriminԇ 10ԇ shfaqenԇ triԇ

aktiviteteԇ tëԇ rejaԇ përԇ DMO-tëԇ (Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010).

Nevojaԇ përԇ DMO-ԇ sëԇ ështëԇ justifikuarԇ meԇ nevojënԇ përԇ tëԇ dëgjuarԇ dheԇ përԇ tëԇ

monitoruarԇ atëԇ qëԇ thuhetԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ destinacioninԇ eԇ tyreԇ nëԇ internet.ԇ Shumëԇ

kompaniԇ shpenzojnëԇ shumëԇ kohëԇ dheԇ para’ԇ nëԇ hulumtiminԇ përԇ tëԇ analizuarԇ shijetԇ


91

konsumatore,ԇ atëԇ qëԇ ataԇ mendojnëԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ produktetԇ dheԇ shërbimetԇ eԇ

kompanisëԇ dheԇ çfarëԇ imazhiԇ tëԇ përgjithshëmԇ kaԇ destinacioniԇ turistikԇ nëԇ sytëԇ eԇ

konsumatorëveԇ (Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010).ԇ Nëԇ kohënԇ eԇ sotme,ԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ

sociale,ԇ përvojatԇ dheԇ mendimetԇ eԇ tëԇ ftuarveԇ mundԇ tëԇ gjendenԇ paԇ kostoԇ nëԇ

internet.ԇ Nëԇ industrinëԇ eԇ turizmitԇ shumëԇ blogs,ԇ foto,ԇ video,ԇ përvoja,ԇ rekomandimeԇ

etjԇ publikohen.ԇ Përԇ mëԇ tepërԇ këtoԇ përmbajtjeԇ janëԇ tëԇ krijuaraԇ ngaԇ përdoruesit,ԇ gjëԇ eԇ

cilaԇ nënkuptonԇ njëԇ përshtypjeԇ autentikeԇ dheԇ tëԇ besueshmeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ

destinacioninԇ sepseԇ rekomandimetԇ eԇ tyreԇ nukԇ kanëԇ prapavijëԇ tregtareԇ

(Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010,ԇ 94).ԇ Tabelaԇ mëԇ poshtëԇ eԇ konfirmonԇ këtëԇ deklaratë,ԇ

dukeԇ treguarԇ seԇ 78%ԇ eԇ kampionitԇ tëԇ studimitԇ ngaԇ autoriԇ Nielsenԇ (iԇ ciliԇ ështëԇ

bërëԇ ngaԇ 26,486ԇ intërvistuesԇ përdoruesԇ tëԇ internetitԇ nëԇ 47ԇ tregje)ԇ besojnëԇ nëԇ

rekomandimetԇ ngaԇ konsumatorëtԇ mëԇ shumëԇ sesaԇ besojnëԇ nëԇ çdoԇ formëԇ tjetërԇ

tëԇ reklamaveԇ (MarketingCharts.ԇ com,ԇ 2007).ԇ Edheԇ pseԇ nëԇ disaԇ rasteԇ publikeԇ

rekomandimetԇ janëԇ falsifikuarԇ p.sh.ԇ ngaԇ punonjësitԇ eԇ njëԇ hoteliԇ (Amersdorfferԇ etԇ

al.,ԇ 2010,ԇ 64).

Monitorimiԇ iԇ webitԇ ngaԇ anaԇ eԇ firmaveԇ dheԇ eԇ konsumatorëveԇ ështëԇ njëԇ aspektԇ thelbësorԇ

dheԇ rëndësiaԇ eԇ tijԇ doԇ tëԇ rritetԇ nëԇ vitetԇ eԇ ardhshm.ԇ Nëpërmjetԇ monitorimitԇ tëԇ MMSԇ ështëԇ

eԇ mundurԇ tëԇ identifikohetԇ seԇ ku,ԇ kurԇ dheԇ kushԇ kaԇ komunikuarԇ ԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ

destinacioninԇ turistikԇ (Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010ԇ 94).

Detyraԇ eԇ dytëԇ ështëԇ pjesëmarrjaԇ nëԇ këtoԇ bisedaԇ përԇ tëԇ arriturԇ objektivinԇ qëԇ vetëԇ

firmatԇ tëԇ bëhenԇ pjesëԇ eԇ komunitetit.ԇ Diskutimetԇ mesԇ tëԇ punësuarve,ԇ tëԇ ftuarveԇ dheԇ

përdoruesveԇ tëԇ tjerëԇ aktivëԇ kontribuojnëԇ pozitivishtԇ nëԇ imazhinԇ eԇ destinacionitԇ përԇ

shkakԇ seԇ atoԇ paraqesinԇ përvojatԇ individualeԇ tëԇ banorëveԇ dheԇ vizitorëve.ԇ Aspektiԇ

kryesorԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ përԇ destinacionetԇ ështëԇ dialogu,ԇ qëԇ doԇ tëԇ thotëԇ komunikimԇ

nëԇ dhënienԇ eԇ informacionit.ԇ Tëԇ gjithaԇ këtoԇ bisedaԇ janëԇ njëԇ procesԇ dheԇ joԇ njëԇ

aktivitetԇ iԇ vetëmԇ përԇ shkakԇ seԇ atoԇ janëԇ tëԇ rëndësishmeԇ përԇ krijiminԇ eԇ rrjeteveԇ brendaԇ

komuniteteveԇ dheԇ përԇ besueshmërinëԇ eԇ destinacionit.ԇ Besueshmëriaԇ ështëԇ eԇ

rëndësishmeԇ brendaԇ web-veԇ sociale,ԇ sepseԇ nëԇ qoftëԇ seԇ njëԇ mesazhԇ duketԇ iԇ

pabesueshëmԇ aiԇ nukԇ doԇ tëԇ shpërndahetԇ mesԇ miqshԇ (Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010,ԇ 95).

Mbështetjaԇ ështëԇ detyraԇ eԇ tretëԇ eԇ reԇ përԇ firmat;ԇ mbështetjaԇ mundԇ tëԇ rrisëԇ nivelinԇ eԇ


92

besimitԇ dheԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatorit.ԇ Njëԇ numërԇ nëԇ rritjeԇ iԇ platformaveԇ tëԇ

tillaԇ si:ԇ blogjet,ԇ komunitetet,ԇ fotot,ԇ shërbimetԇ bookmarkԇ etjԇ tëԇ ndihmuaraԇ ngaԇ DMO-

tëԇ doԇ iԇ mbështesinԇ konsumatorëtԇ nëԇ zgjedhjenԇ eԇ ԇ destinacionitԇ tëԇ duhurԇ dheԇ nëԇ gjetjenԇ

eԇ informacionitԇ tëԇ ԇ kërkuar.ԇ

Ekzistojnëԇ dyԇ mënyraԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ mbështetjesԇ përԇ njëԇ DMO,ԇ sëԇ pari,ԇ dukeԇ iuԇ

përgjigjurԇ pyetjeveԇ tëԇ tëԇ ftuarveԇ tëԇ cilatԇ postohenԇ nëԇ komuniteteԇ oseԇ dukeԇ rriturԇ

vetëmbështetjenԇ eԇ klientëveԇ përmesԇ ofrimitԇ tëԇ komuniteteveԇ apoԇ forumeveԇ kuԇ ataԇ mundԇ

tëԇ këshillojnëԇ njëri-tjetrinԇ (variantiԇ iԇ dytëԇ u l ԇ shpenzimetԇ përԇ mbështetjenԇ nëԇ

aspektinԇ eԇ kohësԇ tëԇ përkushtuarԇ dheԇ tëԇ numritԇ tëԇ tëԇ punësuarveԇ përԇ mirëmbajtjen).ԇ

Këtoԇ bisedaԇ mbështetjeԇ mundԇ tëԇ gjendenԇ nëԇ motorëtԇ eԇ kërkimitԇ përԇ njëԇ kohëԇ tëԇ

gjatëԇ dheԇ tëԇ kontribuojnëԇ pozitivishtԇ nëԇ renditjenԇ eԇ motorëveԇ tëԇ kërkimitԇ tëԇ

destinacionitԇ dheԇ nëԇ rritjenԇ eԇ vizibilitetit.ԇ Mundԇ tëԇ shihetԇ nëԇ tabelenԇ mëԇ poshtë,ԇ qëԇ

tëԇ dyԇ formatԇ eԇ mbështetjesԇ mundԇ tëԇ bëhenԇ nëԇ triԇ fazatԇ eԇ përvojësԇ sëԇ turizmitԇ

(Amersdorfferԇ etԇ al.,ԇ 2010,ԇ 96).

Fazaԇ e

eksperiencës

“Fazaԇ Grumbulluese" “Fazaԇ eԇ pranimit” “Fazaԇ eԇ vendimitԇ

përfundimtar”

Përshkrimi:

Pushimetԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ

fillojnëԇ meԇ aktiviteteԇ

tëԇ tillaԇ si:ԇ mbledhjaԇ ԇ

ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ

eԇ informacionitԇ

(virtual)ԇ

Kërkohetԇ tëԇ kënaqenԇ

nevojatԇ bazë:ԇ

akomodimiԇ dheԇ

ushqimi

Pushimeԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ

skondare,ԇ

përfshirjaԇ nëԇ tëԇ

gjithaԇ aktivitetetԇ eԇ

turistëveԇ nëԇ

destinacionԇ –ԇ

ështëԇ arsyejaԇ

kryesoreԇ eԇ

qëndrimitԇ

Aktivitet

etԇ

mbështet

ëseԇ

(DMO):

Sigurimiԇ iԇ

informacionit

rrethԇ ԇ infrastrukturësԇ

ԇ sëԇ turizmit

Asistencëԇ nëԇ

rezervimԇ dheԇ nëԇ

akomodimԇ

Informacioneԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ

ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ të

hollësishmeԇ nëԇ

lidhjeԇ meԇ

aktivitetetԇ

Tabelaԇ 2ԇ Përshkrimiԇ iԇ fazaveԇ teԇ përvojësԇ sëԇ konsumatorëveԇ nëԇ industrinëԇ eԇ turizmit

Burimiԇ :ԇ Maggiԇ 2009.


93

II.8ԇ PËRMBLEDHJEԇ Eԇ LITERATURËSԇ DHEԇ PËRCAKTIMIԇ Iԇ VARIABLAVEԇ TËԇ

RËNDËSISHËM

Figuraԇ ԇ 2ԇ Modeliԇ iԇ studimit

Burimi:ԇ Sinanajԇ (2016)

VARIABLIԇ Iԇ VARUR -ԇ Besnikëriaԇ Konsumatoreԇ

VARIABLATԇ Eԇ PAVARURA -ԇ Elementëtԇ dheԇ Platformatԇ eԇ Mediaveԇ Sociale

Nëԇ grafikunԇ eԇ mëposhtëmԇ jepetԇ eԇ gjithëԇ skemaԇ eԇ punimitԇ eԇ cilaԇ doԇ tëԇ drejtojëԇ këtëԇ

studim.ԇ Tregohetԇ seԇ përԇ tëԇ hulumtuarԇ marketingunԇ inboundԇ janëԇ identifikaurԇ katërԇ variablaԇ

kryesore:ԇ niveliԇ iԇ shfrytëzimitԇ tëԇ kanaleveԇ tëԇ komunikimitԇ marketingԇ iboundԇ ;ԇ permbajtjaԇ

marketing;ԇ monitorimiԇ marketing;ԇ shitjetԇ eԇ stimuluaraԇ ngaԇ marketingu.ԇ Tëԇ gjithaԇ këtoԇ

matenԇ nëpërmjetԇ indikatorëveԇ siçԇ tregohetԇ nëԇ figurënԇ eԇ mëposhtme.ԇ

Përԇ tëԇ gjithëԇ indikatorëtԇ doԇ tëԇ ngrihenԇ pyetjeԇ tëԇ cilatԇ doԇ t’uԇ drejtohenԇ hoteleveԇ dheԇ

konsumatorëve.ԇ Nëԇ këtëԇ mënyrëԇ doԇ tëԇ krahasohenԇ përgjigjetԇ eԇ tyreԇ dheԇ doԇ tëԇ

interpretohenԇ rezultatetԇ përԇ tëԇ dalëԇ nëԇ njëԇ konkluzionԇ finalԇ dheԇ implikimeԇ tëԇ këtijԇ

krahasimi.


94

Figura 3 Modeliԇ ԇ Studimit.ԇ

Burimi:ԇ Sinanajԇ (2016)


95

KAPITULLIԇ III:ԇ METODOLOGJIA

III.1ԇ PËRQASJAԇ METODOLOGJIKE

• Metodologjiaԇ eԇ përdorurԇ nëԇ këtëԇ studimԇ kombinonԇ tëԇ dhënatԇ parësoreԇ meԇ atoԇ dytësore;

• Kampioniԇ iԇ marrëԇ nëԇ studimԇ doԇ tëԇ jenëԇ turistëtԇ dheԇ biznesetԇ nëԇ sektorëԇ tëԇ ndryshëmԇ

tëԇ turizmitԇ nëԇ rajoninԇ eԇ Vlorës;

• Bazaԇ eԇ zgjedhjesԇ eԇ përdorurԇ përԇ zgjedhjenԇ eԇ kampionitԇ përԇ këtëԇ ԇ studimԇ doԇ jetëԇ

numriԇ iԇ vizitorëveԇ tëԇ vititԇ tëԇ kaluarԇ siԇ dheԇ Drejtoriaԇ Rajonalԇ eԇ Tatimԇ Taksaveԇ dheԇ

QKRԇ nëԇ Vlorë;

• Instrumentiԇ iԇ kërkimitԇ doԇ tëԇ jetëԇ meԇ pyetësorë,ԇ vrojtimԇ dheԇ intervistaԇ meԇ drejtuesԇ tëԇ

bizneseveԇ dheԇ specialistëԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ dheԇ meԇ pyetësorëԇ përԇ

konsumatorëtԇ (turistë).

• Kohaԇ eԇ plotësimitԇ tëԇ pyetësoritԇ dheԇ intervistaveԇ ështëԇ periudhaԇ Shtatorԇ –ԇ Tetorԇ 2015.ԇ

Metodatԇ eԇ përdoruraԇ përԇ mbledhjenԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ janëԇ triԇ dheԇ paraqitenԇ nëԇ skemënԇ eԇ

mëposhtme.ԇ

Figura 4 Teresiaԇ eԇ mjeteveԇ teԇ mbledhjesԇ seԇ teԇ dhenaveԇ teԇ perdorurԇ neԇ studim

III.1.1ԇ INSTRUMENTIԇ Iԇ MBLEDHJESԇ SËԇ TËԇ DHËNAVE

Nëԇ vijimԇ paraqitetԇ njëԇ skemëԇ eԇ cilaԇ tregonԇ tërësinëԇ eԇ metodaveԇ tëԇ përdoruraԇ përԇ mbledhjenԇ eԇ informacionitԇ dheԇ rolinԇ eԇ

rëndësinëԇ qëԇ kanëԇ atoԇ përԇ vijimësinëԇ eԇ punimit.


97

III.1.1.1ԇ PYETËSORIԇ PËRԇ KONSUMATORËTԇ DHEԇ HOTELET

Detajimiԇ iԇ pyetësoritԇ jepetԇ mëԇ poshtë.

Tabela 3Instrumentiԇ Iԇ kërkimit

VARIABLI PYETJAԇ PERԇ KOMPANITË PYETJAԇ PËRԇ KLIENTËT

Niveliԇ Iԇ

shfrytësimitԇ tëԇ

kanaleveԇ tëԇ

marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ sociale

PROFILԇ NEԇ MEDIATԇ

SOCIALE

Aԇ keniԇ njëԇ profilԇ tëԇ kompanisëԇ nëԇ

mediatԇ sociale?

Aԇ iԇ vizitoniԇ profiletԇ eԇ kompaniveԇ nëԇ

mediatԇ sociale?

INFORMACIONԇ

RELEVANTԇ NËԇ MEDIATԇ

SOCIALE

Kompaniaԇ jonëԇ shpërndanԇ

informacionԇ tëԇ rëndësishëmԇ nëԇ

mediatԇ sociale.

Unëԇ kërkojԇ nëԇ profiletԇ eԇ kompaniveԇ përԇ

informacioneԇ tëԇ rëndësishmeԇ rrethԇ tyre.

WEBISTEԇ SEO Kompaniaԇ jonëԇ kaԇ profileԇ nëԇ mediatԇ

socialeԇ tëԇ optimizuarԇ përԇ makinatԇ eԇ

kërkimitԇ (SEO-ԇ Socialԇ Engineԇ

Optimisation3).

Unëԇ zakonishtԇ kërkojԇ përԇ kompanitëԇ

turistikeԇ nëpërmjetԇ motorrëveԇ tëԇ kërkimitԇ

dheԇ joԇ nëpërmjetԇ adresësԇ egzakteԇ

profileveԇ tëԇ tyreԇ tëԇ tyre.ԇ ԇ

FJALËԇ KYÇEԇ KËRKIMI Kompaniaԇ jonëԇ kaԇ njëԇ systemԇ tëԇ

identifikimitԇ tëԇ fjalëveԇ kyceԇ tëԇ cilatԇ

përdorenԇ ngaԇ individëtԇ kurԇ kërkojnëԇ

përԇ kompaninëԇ tonë.

Unëԇ kamԇ fjalëԇ kyçeԇ tëԇ cilatԇ iԇ përdorԇ

gjatëԇ kërkimitԇ përԇ kompanitëԇ turistike.

GJENERIMԇ TRAFIKUԇ NËԇ

MEDIATԇ SOCIALE

Profiletԇ socialeԇ tëԇ kompanisëԇ sonëԇ

gjenerojnëԇ trafikԇ onԇ –ԇ line.

Unëԇ kërkojԇ shpeshԇ onԇ linëԇ përԇ mediatԇ

socialeԇ tëԇ kompaniveԇ turistike.

REKLAMAԇ MEԇ PAGESËԇ Kompaniaԇ jonëԇ përdorԇ burimeԇ meԇ Muaԇ mëԇ shfaqenԇ reklamaԇ tëԇ kompaniveԇ

3 Koncept kyç në këtë punim i cili nënkupton tërësinë e metodave kompjuterike të cilat rrisin vizibilitetin e markës në internet dhe përmirësojnë aksesin e konsumatorëve në të.


98

NËԇ HAPESIRATԇ

SUGJERUESEԇ TËԇ

MEDIAVEԇ SOCIALEԇ

pagesëԇ përԇ promoviminԇ eԇ kompanisëԇ

nëԇ tëԇ gjithaԇ hapësiratԇ eԇ disponueshmeԇ

tëԇ mediaveԇ socialeԇ tëԇ cilatԇ janëԇ

vizibëlԇ përԇ vizitorët.

turistikeԇ nëԇ hapësiratԇ eԇ mediaveԇ sociale.

Përmbajtjaԇ

Marketing

KOMUNIKIMԇ NËԇ

MEDIATԇ SOCIALE

Rrjetetԇ eԇ kompanisëԇ përfshijnëԇ stimujԇ

përԇ “formaԇ tëԇ komunikimit’ԇ kuԇ

vizitorëtԇ mundԇ tëԇ shkëmbejnëԇ

informacione.

Unëԇ kamԇ përdorurԇ formaԇ tëԇ bisedimitԇ nëԇ

mjeteԇ socialeԇ përԇ tëԇ shkëmbyerԇ

informacione.

PËRMBAJTJEԇ

RELEVANTEԇ NËԇ

PREZENCËNԇ NËԇ

MEDIATԇ SOCIALE

Kompaniaԇ jonëԇ ofronԇ përmbajtjeԇ

relevanteԇ nëԇ prezencënԇ onԇ line.ԇ (psh.ԇ

Njëԇ guidë,ԇ faqeԇ meԇ oferta,ԇ shërbimeԇ

ekstra,ԇ etj.)

Unëԇ kamԇ gjeturԇ përmbajtjeԇ relevanteԇ nëԇ

praninëԇ onԇ lineԇ tëԇ kompaniveԇ turistike.ԇ

(psh.ԇ Njëԇ guidë,ԇ faqeԇ meԇ oferta,ԇ shërbimeԇ

ekstra,ԇ etj.ԇ )

FEEDBACKԇ PËRԇ

EKSPERIENCËNԇ Eԇ

KONSUMIT

Kompaniaԇ jonëԇ ofronԇ hapësiraԇ përԇ

vizitorëtԇ onԇ lineԇ qëԇ tëԇ lënëԇ feedbackԇ

përԇ eksperiencënԇ eԇ tyreԇ meԇ shërbiminԇ

tonë.

Unëԇ dëshirojԇ hapësiraԇ përԇ tëԇ lënëԇ

feedbackԇ përԇ eksperiencënԇ tuajԇ meԇ

shërbimetԇ turistike.

PROMOVIMԇ OFERTASHԇ

NËԇ MEDIATԇ SOCIALE

Kompaniaԇ jonëԇ iԇ promovonԇ ofertatԇ

nëԇ mediatԇ sociale.

Unëԇ dëshirojԇ qëԇ kompanitëԇ turistikeԇ tëԇ

promovojnëԇ ofertatԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ

sociale.

SHITJETԇ Eԇ

STIMULUARAԇ

NGAԇ

MARKETINGU

POROSIԇ TËԇ

GJENERUARAԇ NGAԇ

MEDIATԇ SOCIALE

Kompaniaԇ jonëԇ iԇ ndjekԇ porositëԇ qëԇ

gjenerohenԇ ngaԇ rrjetetԇ tonaԇ sociale.

Unëԇ kamԇ nevojëԇ përԇ ndjekjeԇ tëԇ porosiveԇ

përԇ shërbimeԇ turistikeԇ dukeԇ aplikuarԇ

nëpërmjetԇ mediaveԇ sociale.


99

EMAILԇ MUJOR Kompaniaԇ jonëԇ dërgonԇ njëԇ emailԇ

mujorԇ tekԇ klientëtԇ meԇ adresaԇ qëԇ iԇ

keniԇ marrëԇ ngaԇ mediatԇ sociale.

Unëԇ dëshirojԇ emaileԇ mujoreԇ ngaԇ

kompanitëԇ turistike,ԇ nëԇ emailetԇ tëԇ cilatԇ

përdorniԇ përԇ mediatԇ sociale.

EMAILEԇ TËԇ

AUTOMATIZUARAԇ

SHËRBIMI

Kompaniaԇ jonëԇ kaԇ krijuarԇ emaileԇ tëԇ

automatizuaraԇ qëԇ janëԇ tëԇ rëndësishmeԇ

përԇ klientinԇ bazuarԇ nëԇ ofertatԇ dheԇ

shërbimetԇ qëԇ aiԇ kërkon.

Ështëԇ eԇ nevojshmeԇ përԇ muaԇ qëԇ tëԇ marrԇ

emaileԇ zyrtareԇ ngaԇ kompanitëԇ eԇ shërbimitԇ

automatikshtԇ sapoԇ kërkoniԇ ofertaԇ dheԇ

shërbime.

MONITORIMIԇ

MARKETING

MONITORIMIԇ Iԇ

ANALYTICS

Kompaniaԇ jonëԇ monitoronԇ rregullishtԇ

(tëԇ paktënԇ nëԇ bazaԇ mujore)ԇ analyticsԇ

përԇ praninëԇ tonëԇ nëԇ mediatԇ sociale.

Unëԇ kontrollojԇ rregullishtԇ nëԇ mediatԇ

socialeԇ përԇ kompanitëԇ turistike.

OBJEKTIVAԇ TËԇ

PREZENCËSԇ NËԇ MEDIATԇ

SOCIALE

Kompaniaԇ jonëԇ kaԇ vendosurԇ qëllimeԇ

përԇ prezencënԇ tonëԇ nëԇ mediatԇ sociale.

Unëԇ mendojԇ qëԇ kompanitëԇ turistikeԇ duhetԇ

tëԇ kenëԇ secilaԇ njëԇ profilԇ tëԇ qartëԇ nëԇ

mediatԇ sociale.

TESTIMԇ Iԇ TENDENCAVEԇ

MËԇ TËԇ REJAԇ TËԇ

MEDIAVEԇ SOCIALEԇ

Kompaniaԇ jonëԇ iԇ testonԇ tendencatԇ eԇ

funditԇ tëԇ pranisëԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ

nëԇ bazaԇ tëԇ rregullta.

Unëԇ iԇ ndjekԇ kompanitëԇ turistikeԇ nëԇ

tendencatԇ mëԇ tëԇ funditԇ qëԇ mundësojnëԇ

prezencënԇ nëԇ mediatԇ sociale.


100

III.1.1.2ԇ INTERVISTAԇ PERԇ HOTELETԇ

Kontributiԇ iԇ kësajԇ analizeԇ cilësoreԇ nëԇ punimԇ ështëԇ seԇ tëԇ lejonԇ tëԇ interpretoshԇ nëԇ mënyrëԇ mëԇ tëԇ detajuarԇ motivimetԇ pasԇ

rezultateveԇ tëԇ cilatԇ merrenԇ nëpërmjetԇ analizësԇ sasiore.ԇ

Përgjigjetԇ cilësoreԇ tëԇ marraԇ ngaԇ menaxherëtԇ eԇ hoteleveԇ doԇ tëԇ përdorenԇ përgjatëԇ gjithëԇ analizës,ԇ meԇ qëllimԇ gjetjenԇ eԇ arsyeveԇ

shpjegueseԇ pasԇ çdoԇ trendiԇ qëԇ doԇ tëԇ tregohetԇ ngaԇ analizaԇ numerike.ԇ

Mëԇ poshtëԇ tregohetԇ kontributiԇ iԇ çdoԇ pyetjeԇ tëԇ intervistësԇ nëԇ hipotezënԇ dheԇ pyejtenԇ kërkimoreԇ nëԇ tëԇ cilënԇ ajoԇ kontribuon.

Tabelaԇ 4ԇ Justifikimiԇ iԇ intervistësԇ përԇ hotelet

VARIABLI PYETJA

PYETJAԇ

KËRKIMORE HIPOTEZA

KOMPONENTËTԇ

Eԇ PËRDORIMITԇ

TËԇ MEDIAVEԇ

SOCIALE

1.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Siԇ dëshironiԇ juԇ qëԇ klientëtԇ tëԇ përshkruajnëԇ markënԇ

tuaj?ԇ Cfarëԇ kaԇ tëԇ vecantëԇ hoteliԇ juajԇ qëԇ eԇ bënԇ ndrysheԇ ngaԇ

gjithëԇ tëԇ tjerët? •ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Aԇ kaԇ

dallimeԇ ndërmjetԇ

kompaniveԇ nëԇ

sektorëԇ tëԇ ndryshëmԇ

tëԇ turizmitԇ përsaԇ iԇ

përketԇ përdorimitԇ

tëԇ marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ sociale?

•ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Hipotezaԇ

3:ԇ Kaԇ dallimeԇ tëԇ

rëndësishmeԇ ndërmjetԇ

kompaniveԇ nëԇ sektorëԇ

tëԇ ndryshëmԇ tëԇ

turizmitԇ përsaԇ iԇ

përketԇ përdorimitԇ tëԇ

marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ sociale

2.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Meԇ cilatԇ karakteristikaԇ nukԇ doniԇ qëԇ klientëtԇ tëԇ

lidhinԇ markënԇ tuaj?

3.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Çfarëԇ doԇ tëԇ bëniԇ qëԇ klientëtԇ tuajԇ tëԇ keniԇ besimԇ dheԇ

tëԇ duanԇ tëԇ blejnëԇ nëpërmjetԇ mediaveԇ tuajaԇ sociale?

4.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Pseԇ jeniԇ tëԇ interesuarԇ tëԇ keniԇ konsumatorëԇ besnikë?

5.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Cilaԇ mendoniԇ seԇ ështëԇ mënyraԇ mëԇ eԇ mirëԇ përԇ tëԇ

fituarԇ klientëԇ tëԇ rinj?ԇ (tëԇ gjejnëԇ markëԇ tuaj)?

6.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Siԇ mendoniԇ seԇ klientëtԇ juԇ zbuluanԇ juԇ herënԇ eԇ parë?


101

7.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Siԇ mundԇ tëԇ përdorenԇ mediatԇ socialeԇ sot?ԇ Cilatԇ

platformaԇ përdorԇ biznesiԇ juaj?

8.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Cilatԇ janëԇ qëllimetԇ tuajaԇ përԇ tëԇ ardhmen,ԇ nëԇ lidhjeԇ

meԇ përdoriminԇ eԇ mediaveԇ sociale?

9.ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ ԇ Aԇ mendoniԇ seԇ juԇ "eԇ dini"ԇ seԇ çfarëԇ duanԇ tëԇ dinëԇ apoԇ

duanԇ tëԇ shohinԇ klientëtԇ tuajԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ tëԇ biznesitԇ tuaj?

10.ԇ ԇ Çfarëԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ juԇ qëԇ tëԇ komunikohetԇ

përmesԇ platformaveԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ qëԇ juԇ jeniԇ dukeԇ

përdorur?

11.ԇ ԇ Aԇ keniԇ qëllimeԇ tëԇ ndryshmeԇ meԇ platformaԇ tëԇ ndryshme?

12.ԇ ԇ Saԇ kohëԇ keniԇ shpenzuarԇ nëԇ bashkëvepriminԇ meԇ klientëtԇ

tuajԇ sot?ԇ Saԇ kohëԇ dëshironiԇ tëԇ shpenzoniԇ nëԇ tëԇ ardhmen?

13.ԇ ԇ Aԇ keniԇ pyeturԇ ndonjëherëԇ përԇ dickaԇ klientëtԇ tuajԇ nëԇ

Facebook,ԇ Instagram,ԇ Twitterԇ eԇ kështuԇ meԇ radhë?ԇ (Çfarëdollojԇ

llojԇ dialogu?)

14.ԇ ԇ Aԇ juԇ merrniԇ reagimeԇ ngaԇ klientëtԇ tuaj?ԇ (Përԇ shembull,ԇ

nëԇ lidhjeԇ meԇ problemet,ԇ dëshirat,ԇ komentet).

15.ԇ Aԇ iԇ keniԇ përfshirëԇ ndonjëherëԇ klientëtԇ nëԇ “aktivitetetԇ eԇ

përditshmeԇ tëԇ biznesit”?

16.ԇ ԇ Aԇ përfitoniԇ ngaԇ mjetetԇ eԇ ndryshmeԇ nëԇ dispozicionԇ nëԇ

mediatԇ sociale?ԇ (“Share”,ԇ “Pëlqej”,ԇ “Ri-twitt”,ԇ “Komentoni”,ԇ


102

“@”,ԇ “hashtag”)

17.ԇ ԇ Aԇ keniԇ përdorurԇ miqԇ /ԇ familjarëԇ përԇ tëԇ përhapurԇ faqetԇ

socialeԇ tëԇ kompanisëԇ suaj?

18.ԇ ԇ Aԇ keniԇ pasurԇ ndonjëherëԇ ndonjëԇ bashkëpunimeԇ meԇ

kompaniԇ tëԇ tjera,ԇ oseԇ njëԇ bloger?

19.ԇ ԇ Nëseԇ jo,ԇ ciliԇ ështëԇ reagimiԇ juajԇ lidhurԇ meԇ njëԇ

bashkëpunimԇ tëԇ mundshëm?ԇ (P.sh.ԇ meԇ njëԇ blogerԇ apoԇ njëԇ

kompaniԇ meԇ tëԇ njëjtënԇ treguԇ tëԇ synuar)

20.ԇ ԇ Treԇ arsyetԇ kryesoreԇ pseԇ firmatԇ mendojnëԇ seԇ klientëtԇ Iԇ

ndjekinԇ ataԇ nëԇ mediatԇ sociale

ԇ

oԇ ԇ ԇ Interesԇ përԇ markën

oԇ ԇ ԇ Përԇ tëԇ marrrëԇ informacionԇ përԇ produktetԇ dheԇ asortimentet

oԇ ԇ ԇ Informacionԇ eskluzivԇ ԇ (pasԇ skenave,ԇ etj)ԇ

oԇ ԇ ԇ Përԇ tuԇ lidhurԇ meԇ markën

oԇ ԇ ԇ Uljet

oԇ ԇ ԇ Tëԇ tjera

oԇ ԇ ԇ Pjesëmarrje/ԇ Konkurse

oԇ ԇ ԇ Shërbimiԇ konsumator

oԇ ԇ ԇ Dhëniaԇ eԇ ideve/ԇ Feedback

III.2ԇ PËRSHKRIMIԇ Iԇ MASËSԇ SËԇ ZGJEDHJES

III.2.1ԇ NUMRIԇ Iԇ PËRSHTATSHËMԇ Iԇ PJESËMARRËSVEԇ

Ështëԇ njëԇ faktԇ iԇ pranuarԇ gjërësishtԇ qëԇ studimetԇ meԇ subjektԇ marketingunԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ

karakterizohenԇ ngaԇ kampionëԇ meԇ masëԇ tëԇ madhe.ԇ Njëԇ komoditetԇ iԇ tillëԇ statistikor,ԇ

favorizohetԇ ngaԇ lehtësimiԇ iԇ mbledhjesԇ sëԇ tëԇ dhënaveԇ nëpërmjetԇ formateveԇ elektronikeԇ tëԇ

cilatԇ kanëԇ njëԇ potencialԇ tëԇ madhԇ qasjejeԇ nëԇ njëԇ kohëԇ shumëԇ tëԇ shkurtër.ԇ Dukeԇ marrëԇ tëԇ

dhënëԇ kontekstinԇ eԇ mjedisitԇ tëԇ biznesitԇ nëԇ Shqipëri,ԇ shkallënԇ eԇ integrimitԇ tëԇ instrumenteveԇ

tëԇ marketingutԇ socialԇ tëԇ bizneseve,ԇ siԇ edheԇ konsideratatԇ eԇ kohësԇ dheԇ kostos;ԇ masaԇ eԇ

zgjedhjesԇ reduktohet.ԇ Gjithsesiԇ vendimiԇ përԇ madhësinëԇ eԇ përshtatshmeԇ tëԇ mostrësԇ sëԇ

studimitԇ nukԇ ështëԇ arbitrar.ԇ

Nëseԇ shqyrtojmëԇ konsideratatԇ teorike,ԇ dizenjimiԇ iԇ masësԇ sëԇ zgjedhjesԇ kushtëzohetԇ ngaԇ

dyԇ faktorë.ԇ Sëԇ pari,ԇ ndikohetԇ ngaԇ metodaԇ eԇ përdorurԇ përԇ tëԇ kryerԇ analizënԇ dheԇ sëԇ dytiԇ

ngaԇ kriteriԇ iԇ përfaqësimit.ԇ

Metodaԇ eԇ analizësԇ sëԇ regresionitԇ nënkuptonԇ qëԇ duhetԇ tëԇ kemiԇ ngaԇ njëԇ mostërԇ përԇ çdoԇ

nivelԇ kategorikԇ tëԇ variablitԇ qëԇ parashikohet.ԇ Përԇ mëԇ tepër,ԇ numriԇ minimumԇ iԇ rasteveԇ përԇ

variabëlԇ tëԇ pavarurԇ ështëԇ 10,ԇ sipasԇ njëԇ udhëzimiԇ tëԇ variablitԇ qëԇ parashikohetԇ doԇ tëԇ duhetԇ

tëԇ ketëԇ njëԇ numërԇ minimumԇ tëԇ rasteveԇ Hosmerԇ dheԇ LemeShow.

Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ kriteriԇ iԇ përfaqësimitԇ sugjeronԇ seԇ idealishtԇ masaԇ eԇ zgjedhjesԇ doԇ tëԇ

duhejԇ tëԇ reflektonteԇ karakteristikatԇ eԇ popullimit.ԇ

Pra,ԇ teorikishtԇ nëseԇ mëԇ njԇ doԇ tëԇ shënonimԇ madhësinëԇ eԇ masëԇ sëԇ zgjidhjesԇ përԇ nivelinԇ

eԇ j-tëԇ tëԇ variablitԇ qëԇ parashikohet;ԇ doԇ tëԇ kishim:

Ekuacioniԇ 1ԇ Kushtetԇ eԇ Masësԇ sëԇ Zgjedhjes

Minimumiԇ përԇ kategoriԇ (10)ԇ ԇ ԇ <ԇ njԇ ԇ =ԇ ԇ Përpjesaԇ eԇ kategorisëԇ nëԇ populliminԇ total.ԇ ԇ (1)

Konsideratatԇ eԇ mësipërmeԇ teorike,ԇ nukԇ plotësohenԇ tëԇ dyjaԇ përԇ shkakԇ mungesësԇ sëԇ

fizibilitetitԇ praktikԇ përԇ t’iԇ plotësuarԇ ato.ԇ Nëԇ mungesëԇ tëԇ njëԇ studimiԇ tëԇ plotëԇ qëԇ identifikonԇ

mëԇ sëԇ miriԇ popullsinëԇ dheԇ eԇ kategorizonԇ atëԇ nëԇ bazëԇ tëԇ vetiveԇ specifike,ԇ ështëԇ eԇ

pamundurԇ tëԇ dizenjoshԇ njëԇ kampionimԇ qëԇ reflektonԇ përmasatԇ dheԇ vetitëԇ eԇ popullimitԇ ngaԇ

eԇ cilaԇ kampioniԇ ështëԇ marrë.ԇ Përԇ shkakԇ tëԇ kësajԇ vështirësie,ԇ ekuacioniԇ (1)ԇ doԇ tëԇ kënaqetԇ

vetëmԇ nëԇ anënԇ eԇ majtëԇ tëԇ tijԇ dheԇ nukԇ doԇ eԇ plotësojëԇ kufirinԇ eԇ sipërm.

Siԇ përfundim,ԇ pasԇ shqyrtimitԇ tëԇ konsiderataveԇ teorikeԇ dheԇ praktikeԇ mundԇ tëԇ thuhetԇ se,ԇ

masaԇ eԇ zgjedhjesԇ (1)ԇ nukԇ doԇ tëԇ reflektojëԇ karakteristikatԇ eԇ popullsisëԇ ngaԇ eԇ cilaԇ ështëԇ


104

marrëԇ dheԇ (2)ԇ doԇ tëԇ jetëԇ eԇ mjaftueshmeԇ përԇ tëԇ siguruarԇ domethënienԇ eԇ konkluzioneveԇ tëԇ

marraԇ ngaԇ instrumentiԇ iԇ zgjedhurԇ iԇ analizës.ԇ

III.2.2ԇ DIZENJIMIԇ Iԇ MASËSԇ SËԇ ZGJEDHJESԇ DHEԇ PROCESIԇ Iԇ PILOTIMIT:

Mbledhjaԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ dheԇ pilotimitԇ ishteԇ njëԇ procesԇ meԇ dyԇ hapa.ԇ

Sëԇ pari,ԇ ngaԇ Databazaԇ eԇ drejtorisëԇ sëԇ Tatimeveԇ Vlorëԇ uԇ zgjodhenԇ rastësistԇ 70ԇ hoteleԇ

turistikeԇ nëԇ Vlorëԇ .ԇ Këtoԇ hoteleԇ organizataԇ uԇ kontaktuanԇ fillimishtԇ meԇ e-mailԇ meԇ njëԇ ftesëԇ

përԇ tëԇ kontribuarԇ nëԇ njëԇ studim.ԇ Mëԇ tej,ԇ sigurimiԇ iԇ përgjigjeveԇ uԇ realizuaԇ sipasԇ rastit:ԇ

nëpërmjetԇ e-mailitԇ dheԇ meԇ anëԇ tëԇ komunikimitԇ personal.ԇ Konkluzioniԇ ishteԇ 300ԇ përgjigjeԇ

ngaԇ personaԇ meԇ njëԇ nivelԇ drejtuesԇ nëԇ këtoԇ hotele.ԇ Ngaԇ totaliԇ iԇ zgjedhurԇ prejԇ 70ԇ hotelesh,ԇ

janëԇ intervistuarԇ mesatarishtԇ 3-4ԇ pjestarëԇ tëԇ kompanisëԇ tëԇ cilëtԇ kishinԇ lidhjeԇ tëԇ

drejtëpërdrejtëԇ apoԇ indirekteԇ meԇ marketingunԇ eԇ saj.

Çdoԇ pjesëmarrësԇ iuԇ nënshtruaԇ plotësimitԇ tëԇ pyetësoritԇ tëԇ hartuarԇ meԇ qëllimԇ realiziminԇ

eԇ studimit.ԇ Njëԇ veçoriԇ eԇ organizataveԇ qëԇ kontaktoheshinԇ personalishtԇ ishteԇ seԇ uԇ kërkohejԇ

tëԇ kryeninԇ njëԇ intervistëԇ tëԇ strukturuarԇ përԇ tëԇ identifikuarԇ karakteristikatԇ kryesoreԇ tëԇ

modelitԇ tëԇ tyreԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ sociale.ԇ

Nëԇ fazënԇ eԇ dytëԇ tëԇ procesitԇ tëԇ mbledhjesԇ sëԇ tëԇ dhënave,ԇ menaxherëtԇ eԇ hoteleveԇ dheԇ

turistëtԇ eԇ këtyreԇ hoteleve,ԇ iuԇ nënshtruanԇ tëԇ njejtitԇ pyetësor.ԇ Rezultoiԇ njëԇ numërԇ prejԇ 300ԇ

turistëshԇ qëԇ uԇ përfshinëԇ nëԇ studim.ԇ Shtresëzimiԇ uԇ mundësuaԇ ngaԇ rezultatetԇ paraprakeԇ tëԇ

pilotimit.

Njëԇ përshkrimԇ iԇ procesitԇ tëԇ dizenjimitԇ dheԇ mbledhjesԇ sëԇ tëԇ dhënaveԇ jepetԇ nëԇ tabelënԇ

mëԇ poshtë.ԇ


105

Tabela5ԇ Kampioniԇ iԇ studimitԇ iԇ ndarëԇ nëԇ shtresa

Anketimetԇ janëԇ kryerԇ nëԇ qytetinԇ eԇ Vlorës,ԇ nëԇ periudhënԇ shtatorԇ -ԇ tetorԇ 2015.ԇ

Hoteletԇ dheԇ konsumatorëtԇ janëԇ zgjedhurԇ nëԇ mënyrëԇ rastësoreԇ dheԇ dukeԇ zbatuarԇ kriteretԇ

statistikoreԇ përԇ madhësinëԇ eԇ mostrës.ԇ Nëԇ shtojncënԇ 5ԇ nëԇ fundԇ tëԇ këtijԇ punimiԇ jepetԇ edheԇ

tërësiaԇ eԇ popullatësԇ ngaԇ ështëԇ bërëԇ tërheqjaԇ eԇ mostrësԇ sëԇ këtujԇ studimi.

Bazaԇ eԇ zgjedhjesԇ eԇ përdorurԇ përԇ zgjedhjenԇ eԇ kampionitԇ përԇ këtëԇ ԇ studimԇ ështëԇ numriԇ iԇ

vizitorëveԇ tëԇ vititԇ tëԇ kaluarԇ dheԇ burimeԇ konfidencialeԇ ngaԇ Drejtoriaԇ Rajonaleԇ eԇ Tatime,ԇ

dheԇ QKRԇ nëԇ Vlorë;

III.2.3ԇ KONTAKTIMIԇ MEԇ PJESËMARRËSIT:

Pyetësorëtԇ uԇ dërguanԇ meԇ e-mailԇ nëԇ shtatorԇ 2015ԇ teԇ secilaԇ prejԇ firmaveԇ tëԇ

përzgjedhuraԇ përԇ studim,ԇ sëԇ bashkuԇ meԇ njëԇ letërԇ shoqërueseԇ Pjesëmarrësveԇ iuԇ kërkuaԇ tëԇ

ishinԇ pjesëԇ eԇ studimit,ԇ nëpërmjetԇ plotësimitԇ tëԇ pyetësoritԇ (Shtojcaԇ 5)ԇ nëԇ mënyrënԇ qëԇ atyreԇ

uԇ dukejԇ mëԇ eԇ volitshme.ԇ Njëԇ javëԇ mëԇ pas,ԇ njëԇ e-mailԇ rikujtuesԇ iuԇ dërguaԇ organizataveԇ përԇ


106

tëԇ vendosurԇ metodënԇ përfundimtareԇ përԇ plotësiminԇ eԇ pyetësorit.ԇ Sipasԇ Suskieԇ (1996)ԇ kjoԇ

mënyrëԇ kaԇ potencialinԇ tëԇ dyfishojëԇ normënԇ eԇ përgjigjesԇ paԇ rriturԇ shpenzimet.ԇ

III.3ԇ DIZENJIMIԇ Iԇ STUDIMIT

III.3.1ԇ KONSTRUKTIԇ Iԇ VARIABLAVE

Kyԇ studimԇ përdorԇ njëԇ studimԇ një-ԇ sektorialԇ përԇ tëԇ arriturԇ nëԇ ndërtiminԇ eԇ modeleveԇ

mëԇ tëԇ miraԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ dukeԇ eԇ lidhurԇ këtëԇ meԇ impaktinԇ qëԇ seciliԇ

prejԇ elementëveԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ kaԇ mbiԇ forciminԇ apoԇ dobësiminԇ eԇ besnikërisëԇ

konsumatore.

Variablatԇ eԇ pavarurԇ nëԇ këtëԇ studimԇ uԇ grupuanԇ nëԇ katërԇ grupeԇ tëԇ mëdha:ԇ Niveliԇ iԇ

Shfrytëzimitԇ tëԇ Kanaleveԇ Marketing,ԇ Përmbajtjaԇ Marketing,ԇ Shitjetԇ Marketing,ԇ Monitorimiԇ

Marketing.

Mëԇ tej,ԇ ngaԇ literaturaԇ uԇ identifikuanԇ variablatԇ mëԇ domethënësԇ përԇ secilinԇ prejԇ grupeve,ԇ

dukeԇ rezultuarԇ nëԇ njëԇ tërësiԇ treguesishԇ përԇ matjenԇ eԇ secilitԇ variabël.ԇ Meԇ fjalëԇ tëԇ tjera,ԇ

secilaԇ prejԇ variablaveԇ matetԇ meԇ njëԇ numërԇ tëԇ caktuarԇ tëԇ pyetjeve,ԇ tëԇ cilatԇ janëԇ destinuarԇ

tëԇ masinԇ tëԇ njejtënԇ gjë.ԇ

Këtoԇ katërԇ grupeԇ tëԇ variablaveԇ tëԇ pavarurԇ matënԇ performancënԇ eԇ marketingutԇ tëԇ

mediasԇ sociale,ԇ ԇ iԇ ciliԇ ngaԇ anaԇ eԇ tijԇ uԇ analizuaԇ përԇ impaktinԇ qëԇ kishteԇ nëԇ besnikërinëԇ

konsumatore.ԇ ԇ Kështuԇ nëԇ tabelënԇ mëԇ poshtë,ԇ variablatԇ Besnikëriԇ Konsumatoreԇ dheԇ

Performancëԇ eԇ Marketingutԇ tëԇ Mediaveԇ Socialeԇ kodojnëԇ ԇ dyԇ gjendjeԇ tëԇ ndryshmeԇ

(përkatësisht:ԇ variabëlԇ iԇ varurԇ dheԇ variabëlԇ iԇ pavarur)ԇ dheԇ janëԇ bazaԇ eԇ modelimitԇ tëԇ këtijԇ

studimi.ԇ

Tabelaԇ 6ԇ Kodimiԇ iԇ Variablaveԇ tëԇ Përfshirëԇ nëԇ Studim

Përshkrimi Variablat

Performancëԇ eԇ

Marketingutԇ tëԇ

Mediaveԇ Sociale

Xiԇ ,ԇ përԇ

iԇ {1,4}

Xiԇ -ԇ Niveliԇ iԇ

Shfrytëzimitԇ tëԇ

Kanaleveԇ

Marketing

1. PROFILԇ NEԇ MEDIATԇ

SOCIALE

2. INFORMACIONԇ RELEVANTԇ


3. SEOԇ MEDIAԇ SOCIALE

4. FJALËԇ KYÇEԇ KËRKIMI

5. GJENERIMԇ TRAFIKUԇ NËԇ


107

MEDIATԇ SOCIALE

Xiԇ -ԇ Përmbajtjaԇ

Marketing

1. KOMUNIKIMԇ NËԇ MEDIATԇ

SOCIALE

2. PËRMBAJTJEԇ RELEVANTEԇ

NËԇ PREZENCËNԇ NËԇ MEDIATԇ

SOCIALE

3. FEEDBACKԇ PËRԇ

EKSPERIENCËNԇ Eԇ

KONSUMIT

4. PROMOVIMԇ OFERTASHԇ NËԇ

MEDIATԇ SOCIALE

Xiԇ -ԇ Shitjetԇ

Marketing

1. POROSIԇ TËԇ GJENERUARAԇ

NGAԇ MEDIATԇ SOCIALE

2. EMAILԇ MUJOR4

3. EMAILEԇ TËԇ

AUTOMATIZUARAԇ SHËRBIMI

Xiԇ –ԇ Monitorimiԇ

Marketing

1. MONITORIMIԇ Iԇ ANALYTICS

2. OBJEKTIVAԇ TËԇ PREZENCËSԇ


3. TESTIMԇ Iԇ TENDENCAVEԇ MËԇ

TËԇ REJAԇ TËԇ MEDIAVEԇ

SOCIALE

Besnikëriԇ

Konsumatore

Yj,ԇ ԇ përԇ ԇ

jԇ {{1}

Yj-ԇ Besnikëriaԇ

Konsumatore

Nëԇ tabelënԇ eԇ mësipërmeԇ tregohetԇ kodimiԇ iԇ variablave,ԇ meԇ qëllimԇ qëԇ tëԇ bëhetԇ

shpjegimiԇ teorikԇ iԇ modelit.ԇ Tëԇ gjithëԇ variablatԇ eԇ mësipërmԇ janëԇ deduktuarԇ ngaԇ rishikimiԇ iԇ

literaturësԇ dheԇ doԇ tëԇ shërbejnëԇ siԇ udhëheqësԇ përԇ tëԇ gjithaԇ hallkatԇ eԇ dizenjimitԇ tëԇ modelit.ԇ

Dyԇ etapatԇ kryesoreԇ tëԇ këtijԇ dizenjimiԇ mbetenԇ konceptualizimiԇ teorikԇ dheԇ mëԇ tejԇ testimiԇ

teorikԇ iԇ tij.ԇ Tëԇ dyjaԇ këtoԇ etapaԇ shtjellohenԇ nëԇ pjesëtԇ nëԇ vijim.

4 Praktikë sipas të cilës konsumatorët rikujtohen me e-maile mujore për të rejat e firmës, përditësimin e ofertave, etj.


108

III.3.2ԇ MODELIMIԇ TEORIKԇ

Kyԇ studimԇ synonԇ zhvilliminԇ eԇ njëԇ modeliԇ tëԇ përshtatshëmԇ përԇ organizatatԇ nëԇ

ngritjenԇ eԇ strategjisëԇ tëԇ marketingutԇ inboundԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ bazuarԇ nëԇ industrinëԇ eԇ

turizmitԇ nëԇ Vlorë.ԇ Mëԇ kryesorjaԇ ështëԇ teԇ krahasohenԇ elementeԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ

tëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ tëԇ konkluduarԇ përԇ rëndësinëԇ relativeԇ tëԇ tyreԇ nëԇ besnikërinëԇ

konsumatoreԇ siԇ objektiviԇ mëԇ iԇ rëndësishëmԇ marketingԇ iԇ çdoԇ organizate.ԇ

Përԇ rrjedhojë,ԇ faktoriԇ iԇ dytëԇ mëԇ domethënësԇ përԇ t’uԇ konsideruarԇ ështëԇ seԇ modeliԇ

duhetԇ tëԇ tregojëԇ efektinԇ eԇ shpjeguesveԇ tëԇ performancësԇ sëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ

teԇ probabilitetiԇ iԇ suksesitԇ qëԇ nëpërmjetԇ këtijԇ modeliԇ marketinguԇ tëԇ rritetԇ besnikëriaԇ

konsumatore.

Nisurԇ ngaԇ pyetjetԇ eԇ mësipërme,ԇ ajoԇ qëԇ gjykohetԇ siԇ analizaԇ mëԇ eԇ plotëԇ ështëԇ

Regresioniԇ iԇ shumëfishtëԇ linearԇ dheԇ Analizaԇ eԇ ԇ hendekëve,ԇ sikurseԇ shpjegohetԇ mëԇ poshtë.ԇ

Analizaԇ eԇ regresionitԇ tëԇ shumëfishtëԇ linear,ԇ dukeԇ qenëԇ seԇ çonԇ drejtԇ modeleveԇ qëԇ

kanëԇ terminԇ eԇ lirëԇ dheԇ koefiçentëtԇ përkatësԇ tëԇ regresionit,ԇ mundësonԇ parashikueshmërinëԇ eԇ

suksesitԇ qëԇ doԇ tëԇ ketëԇ njëԇ modelԇ iԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ rritjenԇ eԇ besnikërisëԇ

konsumatore.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ kyԇ regresionԇ diferenconԇ karakteristikatԇ eԇ modeleveԇ tëԇ

ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ ԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ bënԇ tëԇ qartëԇ variablatԇ qëԇ mundԇ tëԇ

diferencojnëԇ nëԇ mënyrëԇ tëԇ efektshmeԇ ndërmjetԇ hoteleveԇ brendaԇ industrisëԇ sëԇ turizmit,ԇ

parashikonԇ praninëԇ apoԇ mungesënԇ eԇ njëԇ karakteristikeԇ apoԇ rezultatiԇ bazuarԇ teԇ vleratԇ eԇ njëԇ

grupiԇ tëԇ variablaveԇ shpjegues,ԇ etj.ԇ Qëllimiԇ përfundimtarԇ iԇ kësajԇ analizeԇ ështëԇ tëԇ modelojëԇ

seԇ cilatԇ elementeԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ janëԇ mëԇ tëԇ rëndësishmeԇ nëԇ ndikiminԇ eԇ

nivelitԇ tëԇ besnikërisëԇ konsumatore.

Sëԇ dyti,ԇ analizaԇ eԇ vakumeveԇ mundësonԇ analizëԇ sipasԇ hapave:ԇ (1)ԇ Identifikimiԇ iԇ

instrumenetëveԇ kryesorëԇ dheԇ platformaveԇ tëԇ ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ inboundԇ tëԇ mediaveԇ

socialeԇ nëԇ industrinëԇ eԇ Turizmitԇ dheԇ mënyratԇ eԇ aplikimitԇ tëԇ tyreԇ nëԇ rajoninԇ eԇ Vlorës,ԇ (2)ԇ

Identifikimiԇ iԇ nivelitԇ tëԇ kërkuarԇ ngaԇ konsumatorëtԇ tëԇ formaveԇ tëԇ rejaԇ tëԇ tëԇ bëritԇ marketingԇ

tëԇ mediaveԇ socialeԇ ngaԇ anaԇ eԇ hoteleveԇ dheԇ (3)ԇ identifikimiԇ iԇ hendekëveԇ tëԇ performancësԇ

sëԇ hoteleveԇ nëԇ performiminԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ

Analizaԇ emërtohetԇ eԇ tillëԇ pasiԇ outputԇ përfundimtarԇ doԇ tëԇ jetëԇ zbulimiԇ iԇ pikaveԇ kuԇ

hoteletԇ poԇ performojnëԇ mëԇ dobëtԇ sesaԇ niveliԇ iԇ kërkuarԇ ngaԇ konsumatorët.ԇ Niveliԇ iԇ


109

kërkesësԇ ngaԇ anaԇ eԇ konsumatorëveԇ doԇ tëԇ konsiderohetԇ siԇ niveliԇ benchmark,ԇ iԇ ciliԇ

minimalishtԇ duhetԇ arriturԇ dheԇ mëԇ tejԇ tejkaluarԇ ngaԇ anaԇ eԇ kompanive.ԇ

Përpunimiԇ doԇ tëԇ bëhetԇ meԇ paketënԇ statistikoreԇ SPSS,ԇ kjoԇ sepse:ԇ Sasiaԇ eԇ

parametraveԇ nëԇ modelinԇ logjistikԇ shumënominalԇ rritetԇ meԇ numrinԇ eԇ niveleveԇ tëԇ variablitԇ tëԇ

varurԇ dheԇ meԇ numrinԇ eԇ variablaveԇ tëԇ pavarur.ԇ Njëԇ masëԇ eԇ tillëԇ eԇ tëԇ dhënave,ԇ eԇ bënԇ

imperativeԇ përdoriminԇ eԇ softëeare-veԇ tëԇ fuqishëmԇ përԇ përpunimԇ analitik.ԇ

Nëԇ anketimԇ doԇ tëԇ përfshihenԇ dyԇ grupeԇ tëԇ interesit:ԇ menaxherëtԇ eԇ hoteleveԇ dheԇ turistëtԇ eԇ

këtyreԇ hoteleve.ԇ Ataԇ doԇ t’iԇ nënshtrohenԇ tëԇ njejtaveԇ pyetje.ԇ Analizaԇ doԇ tëԇ konsistojëԇ nëԇ

krahasiminԇ eԇ përgjigjeveԇ tëԇ tyreԇ meԇ qëllimԇ qëԇ tëԇ nxirrenԇ seԇ cilatԇ janëԇ kërkesatԇ ngaԇ anaԇ eԇ

konsumatorëveԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ treguesitԇ dheԇ variablatԇ eԇ marketingutԇ inboundԇ dheԇ ngaԇ anaԇ ԇ

tjetërԇ performancaԇ eԇ kompaniveԇ nëԇ plotësiminԇ eԇ këtyreԇ kërkesave.ԇ Nëԇ këtëԇ mënyrëԇ ështëԇ

eԇ mundurԇ tëԇ identifikohenԇ hendeqetԇ eԇ performancësԇ dheԇ kuԇ kaԇ nevojëԇ përԇ përmirësim.ԇ

Sigurishtԇ ngaԇ anaԇ tjetërԇ mundԇ tëԇ identifikohenԇ edheԇ pikatԇ kuԇ kompanitëԇ eԇ turizmitԇ poԇ

performojnëԇ mirëԇ nëԇ marketiminԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ qëԇ nëԇ këtëԇ mënyrëԇ tëԇ përforcojnëԇ

këtoԇ strategji.ԇ

Mëԇ lartԇ janëԇ shpjeguarԇ edheԇ triԇ arsyetԇ kryesorëԇ pseԇ ështëԇ zgjedhurԇ kjoԇ metodologjiԇ eԇ

analizimitԇ tëԇ hendekëve.ԇ

Nëԇ këtëԇ studimԇ përfshihenԇ katërԇ variablaԇ tëԇ pavarur.ԇ

Përtejԇ ndikimeveԇ frangmentareԇ tëԇ secilitԇ prejԇ variablaveԇ tëԇ pavarurԇ teԇ variabliԇ iԇ varur,ԇ

interesiԇ mëԇ iԇ madhԇ ështëԇ nëԇ probabilitetinԇ eԇ modelitԇ siԇ iԇ tërë.ԇ Kjoԇ doԇ tëԇ thotëԇ se,ԇ përԇ njëԇ

rastԇ tëԇ dhënëԇ (karakteristikaԇ tëԇ modelitԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale),ԇ regresioniԇ iԇ

shumëfishtëԇ linearԇ llogaritԇ nivelinԇ meԇ tëԇ cilinԇ njëԇ kombinimԇ iԇ variablaveԇ tëԇ pavarurԇ meԇ

njëԇ nivelԇ tëԇ caktuarԇ (4ԇ elementëtԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale)ԇ kontribuonԇ nëԇ rritjenԇ

eԇ nivelitԇ tëԇ variablitԇ tëԇ varurԇ (besnikëriaԇ konsumatore).

Dukeԇ performuarԇ njëԇ regresionԇ tëԇ shumëfishtëԇ linear,ԇ organizataԇ mundԇ tëԇ

përcaktojëԇ fuqinëԇ eԇ ndikimitԇ qëԇ elemetëtԇ eԇ marketingutԇ tëԇ mediasԇ socialeԇ kanëԇ nëԇ nivelinԇ

eԇ besnikërisëԇ konsumatore.ԇ Organizataԇ mëԇ pasԇ mundԇ t’iԇ përkushtohetԇ formimitԇ tëԇ njëԇ

modeliԇ tëԇ veçantëԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ konformԇ nivelitԇ tëԇ tyreԇ tëԇ

elementëveԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ


110

Teԇ dyԇ grupeveԇ tëԇ interesitԇ doԇ uԇ jepetԇ iԇ njejtiԇ pyetësor,ԇ iԇ ciliԇ doԇ uԇ nënshtrohetԇ tëԇ

njejtaveԇ mjeteԇ tëԇ analizës,ԇ përԇ tëԇ konkluduarԇ nëԇ dyԇ ekuacioneԇ regresioniԇ kuԇ seciliԇ prejԇ

tyreԇ doԇ tëԇ ketëԇ interpretiminԇ eԇ dedikuar.ԇ Nëԇ fundԇ tëԇ analizësԇ njëԇ krahasimԇ iԇ rezultalteveԇ

doԇ tëԇ kryhet.ԇ

PRITSHMËRIA

Variablatԇ eԇ zgjedhurԇ përԇ studimԇ janë:ԇ Besnikëriaԇ Konsumatore,ԇ Niveliԇ iԇ Shfrytëzimitԇ tëԇ

Kanaleveԇ Marketing,ԇ Përmbajtjaԇ Marketing,ԇ Shitjetԇ Marketing,ԇ Monitorimiԇ Marketing.ԇ

Synimiԇ iԇ punimitԇ ështëԇ vlerësimiԇ dheԇ interpretimiԇ iԇ koeficentëveԇ B1,ԇ B2ԇ ,ԇ B3ԇ ,ԇ B4.

Meԇ anëԇ tëԇ pyetjeveԇ tëԇ pyetësoritԇ doԇ tëԇ matenԇ variablatԇ përԇ tëԇ kaluarԇ mëԇ tejԇ nëԇ vlerësiminԇ

eԇ lidhjesԇ midisԇ këtyreԇ variablave.ԇ

Ndërԇ këtoԇ variabla:ԇ Besnikëriaԇ Konsumatoreԇ ështëԇ variabliԇ ԇ iԇ varurԇ dhe:ԇ Niveliԇ iԇ

Shfrytëzimitԇ tëԇ Kanaleveԇ Marketing,ԇ Përmbajtjaԇ Marketing,ԇ Shitjetԇ Marketing,ԇ Monitorimiԇ

Marketingԇ janëԇ variablatԇ eԇ pavarur.ԇ Katërԇ variablatԇ eԇ pavarurԇ masinԇ dimesioneԇ tëԇ

ndryshmeԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ sociale.ԇ Nëԇ fundԇ tëԇ analizësԇ doԇ tëԇ konkludohetԇ për:

1. Cilatԇ janëԇ elementëtԇ statistikishtԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ përԇ t’uԇ përdorurԇ nëԇ mediatԇ

sociale?

2. Siԇ ndikonԇ çdoԇ elementԇ iԇ mediaveԇ socialeԇ nëԇ besnikërinëԇ eԇ konsumatorëveԇ tëԇ

industrisëԇ sëԇ turizmit?

3. Cilatԇ janëԇ variablatԇ qëԇ ndikojnëԇ mëԇ pakԇ nëԇ besnikërinëԇ konsumatore?ԇ Pra,ԇ cilatԇ

janëԇ ataԇ elementëԇ tëԇ cilëveԇ uԇ duhetԇ kushtuarԇ njëԇ vëmendjeԇ relativishtԇ mëԇ eԇ ulëtԇ

nëԇ përpjekjetԇ eԇ njëԇ performanceԇ tëԇ mirëԇ tëԇ mediaveԇ sociale?ԇ

4. Cilatԇ janëԇ variablatԇ qëԇ ndikojnëԇ mëԇ sëԇ shumtiԇ nëԇ besnikërinëԇ konsumatore?ԇ

Pra,ԇ cilatԇ janëԇ atoԇ elementëԇ tëԇ cilatԇ duhenԇ mirëԇ menaxhuarԇ përԇ arsyeԇ seԇ kanëԇ

njëԇ potencialԇ mëԇ tëԇ lartëԇ përԇ tëԇ influencuarԇ nëԇ forciminԇ eԇ besnikërisëԇ

konsumatoreԇ krahasuarԇ meԇ elementëtԇ eԇ tjerë.ԇ

Përmesԇ punimitԇ tëԇ mëposhtëmԇ pritetԇ tëԇ shterohenԇ këtoԇ çështje:ԇ

Testimiԇ iԇ rëndësisëԇ statistikoreԇ tëԇ përgjithshmeԇ tëԇ modelitԇ tëԇ regresionit.ԇ

Testimiԇ iԇ përshtatshmërisëԇ sëԇ modelitԇ qëԇ neԇ kemiԇ ngritur.ԇ

Testimiԇ iԇ hipotezaveԇ përԇ njëԇ koefiçentԇ tëԇ pjesshëmԇ tëԇ regresionit.ԇ


111

III.3.4ԇ MATJAԇ Eԇ VARIABLAVE

Bazuarԇ nëԇ variablatԇ kryesorëԇ tëԇ identifikuaraԇ nëԇ kapitullinԇ eԇ studimitԇ tëԇ literaturës,ԇ

iԇ përmbledhurԇ nëԇ modelinԇ dydimensionalԇ tëԇ suksesitԇ tëԇ performancësԇ dheԇ teԇ modeliԇ teorikԇ

iԇ saposhpjeguar;ԇ sëԇ fundmiԇ bëhetԇ përpjekjaԇ përԇ tëԇ maturԇ nëԇ mënyrëԇ empirikeԇ këtoԇ

variablaԇ përbërës.ԇ Dukeԇ qenëԇ seԇ përbërësitԇ nukԇ janëԇ tëԇ vëzhgueshëmԇ drejtpërdrejt,ԇ duhetԇ

tëԇ matenԇ meԇ tregues.ԇ

Përԇ identifikiminԇ eԇ tëԇ gjithëԇ treguesveԇ janëԇ përdorurԇ autorëtԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ tëԇ fushës.ԇ

Instrumentiԇ iԇ kërkimitԇ nëԇ këtëԇ studimԇ ështëԇ njëԇ pyetësorԇ iԇ krijuarԇ përԇ tëԇ maturԇ variablatԇ eԇ

identifikuarԇ nëԇ literaturë.ԇ Secilaԇ pyetjeԇ paraqitetԇ nëԇ formënԇ eԇ njëԇ pohimiԇ dheԇ siԇ përgjigjeԇ

përԇ çdoԇ pyetjeԇ janëԇ 2ԇ alternativaԇ (Plotësishtԇ Dakord,ԇ Plotësishtԇ Jo-Dakord).ԇ Çdoԇ variabëlԇ

matetԇ ngaԇ njëԇ numërԇ iԇ caktuarԇ pyetjeshԇ tëԇ cilëtԇ mundԇ tëԇ quhenԇ siԇ tregues.ԇ Secilaԇ

përgjigjeԇ paraqetԇ njëԇ shkallëԇ vlerësimiԇ ngaԇ plotësishtԇ dakordԇ nëԇ plotësishtԇ jo-dakord,ԇ tëԇ

anketuaritԇ duhetԇ tëԇ zgjidhninԇ atëԇ shkallëԇ vlerësimiԇ tëԇ ԇ koduarԇ meԇ pikëԇ qëԇ iԇ përshtatejԇ mëԇ

shumëԇ përshkrimitԇ tëԇ tyre.

Nëԇ vijimԇ jepetԇ ndërtimiԇ iԇ instrumentitԇ tëԇ kërkimitԇ bazuarԇ teԇ variablatԇ eԇ gjeturԇ nëpërmjetԇ

rishikimitԇ tëԇ literaturës.ԇ Janëԇ gjeturԇ 4ԇ variablaԇ tëԇ cilëtԇ janëԇ komponentëԇ përbërësԇ tëԇ

marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ ԇ dheԇ përԇ secilinԇ prejԇ tyreԇ janëԇ ngriturԇ pyetjeԇ shtjelluese.ԇ

Nëԇ totalԇ janëԇ 16ԇ pyetjeԇ tëԇ cilatԇ paraqitenԇ nëԇ vijim:

III.3.5ԇ AVANTAZHETԇ DHEԇ DISAVANTAZHETԇ E METODOLOGJISËԇ

Avantazhet

Nëԇ regresioninԇ linearԇ bëhetԇ supozimiԇ seԇ variablatԇ shpjeguesԇ kanëԇ shpërndarjeԇ

normale.ԇ

Disavantazhet

Variablatԇ shpjeguesԇ nukԇ duhetԇ tëԇ jenëԇ shumëԇ tëԇ korreluaraԇ meԇ njëra-tjetrën,ԇ sepseԇ

kjoԇ mundԇ tëԇ shkaktojëԇ problemeԇ meԇ vlerësimin.

Saԇ mëԇ shumëԇ variablaԇ shpjeguesԇ (tëԇ pavarur)ԇ tëԇ ketë,ԇ aqԇ mëԇ iԇ madhԇ ështëԇ niveliԇ iԇ

madhësisëԇ sëԇ mostrësԇ sëԇ kërkuar.


112

Kërkohenԇ masaԇ tëԇ mëdhaԇ tëԇ mostrës,ԇ nëԇ mënyrëԇ qëԇ regresioniԇ tëԇ japërԇ rezultateԇ

domethënëse.ԇ Meԇ madhësiԇ tëԇ vogëlԇ tëԇ mostrës,ԇ testetԇ kanëԇ fuqiԇ tëԇ ulëtԇ dheԇ nukԇ

kanëԇ gjasaԇ përԇ tëԇ zbuluarԇ devijimetԇ delikateԇ ngaԇ modeliԇ logjistik.ԇ

• Cilëtԇ janëԇ elementëtԇ mëԇ tëԇ rëndësishëmԇ tëԇ marketingutԇ tëԇ mediaveԇ socialeԇ qëԇ

ndikojnëԇ nëԇ sjelljenԇ eԇ turistëve?

• Aԇ ndikohetԇ besnikëriaԇ eԇ turistëveԇ ngaԇ elementëtԇ dheԇ platformatԇ eԇ marketingutԇ tëԇ

mediaveԇ sociale?


113

KAPITULLIԇ IV:ԇ ANALIZAԇ Eԇ TËԇ DHENAVE

IV.1ԇ STATISTIKAԇ DESKRIPTIVE

IV.1.1ԇ MOSTRAԇ Eԇ KLIENTËVE:ԇ KARAKTERISTIKAԇ DESKRIPTIVE

Statistikaԇ tëԇ prirjes

Numriԇ iԇ tëԇ anketuarveԇ qëԇ kanëԇ marrëԇ pjesëԇ nëԇ anketëԇ kaԇ qenëԇ 300ԇ individëԇ dheԇ 300ԇ

menaxherëԇ hotelesh.ԇ Këtaԇ pjesëmarrësԇ ishinԇ përkatësisht:ԇ turistëԇ nëԇ qytetinԇ bregdetarԇ tëԇ

Vlorësԇ nëԇ periudhënԇ shtatorԇ –ԇ tetorԇ 2015,ԇ dheԇ punonjësԇ tëԇ hoteleveԇ eԇ bujtinaveԇ turistikeԇ

tëԇ qytetitԇ tëԇ Vlorës.ԇ Duhetԇ theksuarԇ seԇ turistëtԇ edheԇ menaxherëtԇ iԇ përkasinԇ tëԇ njejtaveԇ

hoteleԇ dheԇ bujtinaԇ turistike.ԇ Kjoԇ lejonԇ njëԇ krahasueshmëriԇ tëԇ opinionitԇ tëԇ tyreԇ përԇ tëԇ

njëjtatԇ njësiԇ tëԇ analizësԇ (hoteletԇ dheԇ bujtinatԇ turistike)ԇ dheԇ përԇ tëԇ njëjtatԇ variablaԇ

studimorëԇ (pyetjetԇ eԇ pyetësoritԇ tëԇ studimit).ԇ Tëԇ gjithëԇ pjesëmarrësitԇ iԇ plotësuanԇ krejtësishtԇ

tëԇ gjithaԇ pyetjetԇ dheԇ uԇ dhanëԇ përgjigjeԇ edheԇ përԇ atyreԇ mëԇ tëԇ ndërlikuara.ԇ Njëԇ faktԇ

interesantԇ qëԇ delԇ ngaԇ rezultatetԇ eԇ anketësԇ ështëԇ gamaԇ eԇ origjinaveԇ tëԇ vizitorëve.ԇ Mostraԇ

përbëhetԇ ngaԇ njerëzԇ përfaqësuesԇ tëԇ pothuajseԇ tëԇ gjithaԇ rajoneveԇ tëԇ Shqipërisëԇ dheԇ nëԇ njëԇ

përqindjeԇ tëԇ vogëlԇ edheԇ tëԇ shteteveԇ fqinjë.ԇ Nëԇ njëԇ mënyrëԇ kronologjike,ԇ frekuencatԇ përԇ

përdorminԇ eԇ mediaveԇ sociale,ԇ përvojatԇ dheԇ asociimetԇ mundԇ tëԇ nxirrenԇ ngaԇ statistikatԇ eԇ

SPSS.ԇ Tëԇ anketuarit,ԇ janëԇ pyeturԇ seԇ saԇ kohëԇ shpenzojnëԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ mesatarishtԇ çdoԇ

javë.ԇ Njëԇ numërԇ iԇ konsiderueshëmԇ iԇ tëԇ anketuarveԇ (ԇ 39ԇ %ԇ ),ԇ vuriԇ nëԇ dukjeԇ seԇ shpenzojnëԇ

rrethԇ 10-20ԇ orëԇ dukeԇ përdorurԇ mediatԇ socialeԇ çdoԇ javëԇ ,ԇ pasuarԇ ngaԇ 22ԇ %ԇ qëԇ specifikonԇ

përdoriminԇ javorԇ prejԇ 20-ԇ 30ԇ orëԇ ,ԇ tëԇ cilatԇ janëԇ njëԇ rezultatԇ iԇ rëndësishëmԇ dheԇ tregojnëԇ seԇ

saԇ tëԇ përkushtuarԇ janëԇ njerëzԇ tëԇ mediaveԇ tëԇ ndryshmeԇ sociale.

Orëԇ Tëԇ Shpenzuaraԇ Nëԇ Mediaԇ Nëԇ Bazaԇ Javore

Tabelaԇ 7ԇ Orëԇ Tëԇ Shpenzuaraԇ Nëԇ Mediaԇ Nëԇ Bazaԇ Javore

Alternativa Frekuenca Perqindja Perqindjaԇ kumulative

Nenԇ 10 52 17.33% 17.33%

10-20ԇ Ore 117 39.00% 56.33%

20-30ԇ Ore 66 22.00% 78.33%

30-40ԇ Ore 38 12.67% 91.00%

40-50ԇ Ore 27 9.00% 100.00%

TOTAL 300 1 ԇ


114

Rezultateԇ tëԇ ngjashmeԇ janëԇ nxjerrëԇ përԇ jetëgjatësinëԇ eԇ përdorimitԇ tëԇ mediaveԇ sociale,ԇ kuԇ

50ԇ %ԇ eԇ njerëzveԇ raportuanԇ angazhiminԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ përԇ 2-4ԇ vjetԇ ,ԇ dheԇ njëԇ pjesëԇ

tjetërԇ prejԇ 32.67ԇ %ԇ përԇ mëԇ shumëԇ seԇ 4ԇ vjetԇ .

Përdorimiԇ iԇ mediasԇ socialeԇ nëԇ vite

Përdorimiԇ iԇ mediasԇ socialeԇ nëԇ viteԇ tregohetԇ nëԇ grafikunԇ eԇ mëposhtëm.

Tabelaԇ 8ԇ Përdorimiԇ iԇ mediasԇ socialeԇ nëԇ vite

Alternativa Frekuenca Perqindja Perqindjaԇ

kumulative

Meԇ pakԇ seԇ njeԇ vit 38 12.67% 12.67%

1ԇ vit 14 4.67% 17.33%

2ԇ -ԇ 4ԇ vjet 150 50.00% 67.33%

meԇ shumeԇ seԇ 4ԇ vjet 98 32.67% 100.00%

TOTAL 300 1 ԇ

Gamaԇ Eԇ Mediaveԇ Socialeԇ Tëԇ Përdorur

Tëԇ anketuarëveԇ i’uԇ deshԇ tuԇ përgjigjenԇ pyetjes:ԇ cilësԇ ngaԇ mediatԇ eԇ mëposhtmeԇ tëԇ

platformësԇ sëԇ mediveԇ socialeԇ poԇ përdorni?

Figura 5 Gamaԇ Eԇ Mediaveԇ Socialeԇ Tëԇ Përdorur


115

Njëԇ tjetërԇ rezultatԇ ngaԇ analizatԇ paraprakeԇ tëԇ frekuencaveԇ uԇ kryeԇ nëԇ lidhjeԇ meԇ përvojënԇ

personaleԇ tëԇ tëԇ anketuarveԇ nëԇ përzgjedhjenԇ eԇ mediasԇ sociale.ԇ 93.3%ԇ tregojnëԇ seԇ janëԇ

përdoruesԇ tëԇ rrjetitԇ socialԇ Facebook.ԇ Kyԇ rezultatԇ theksonԇ faktinԇ seԇ klientëtԇ zakonishtԇ

përzgjedhinԇ rrjetinԇ facebookԇ nëԇ mënyrëԇ absoluteԇ dheԇ ështëԇ rrjetiԇ mëԇ iԇ rëndësishëmԇ ngaԇ tëԇ

gjithëԇ rrjetetԇ eԇ tjera.ԇ

Tëԇ anketuaritԇ renditënԇ Youtubeԇ siԇ medianԇ socialeԇ tëԇ dytëԇ pasԇ Facebook-utԇ përԇ frekuencëԇ

përdorimiԇ dheԇ aktivizimi.ԇ Iԇ pasuarԇ ngaԇ Twitterԇ dheԇ Linkedin,ԇ formojnëԇ pesëԇ mediatԇ mëԇ tëԇ

përdoruraԇ dukeԇ lënëԇ pasԇ meԇ njëԇ frekuencëԇ mëԇ tëԇ ulëtԇ seԇ përdorimiԇ mesatarԇ (50%):ԇ

Flicker,ԇ Amazon,ԇ eBay,ԇ Craiglistԇ etj.ԇ

Përparaԇ seԇ tëԇ kryhetԇ analizaԇ mëԇ eԇ thellëԇ statistikore,ԇ ështëԇ bërëԇ njëԇ analizëԇ deskriptiveԇ

mbiԇ frekuencatԇ eԇ përzgjedhjesԇ ngaԇ klientëtԇ tëԇ elementëveԇ qëԇ ndikojnëԇ ndjekjenԇ eԇ njëԇ

kompanieԇ apoԇ dhënienԇ eԇ njëԇ feedback-uԇ mbiԇ njëԇ kompani.ԇ

Elementëtԇ ndikuesԇ nëԇ ndjekjenԇ eԇ njëԇ kompanieԇ nëԇ mediatԇ sociale

Nëԇ vijimԇ doԇ tëԇ bëhetԇ njëԇ analizëԇ sasioreԇ eԇ mostrësԇ sëԇ studimit.ԇ

Përԇ tëԇ dalëԇ nëԇ këtëԇ rezultat,ԇ përԇ çdoԇ pyetjeԇ tëԇ rëndësishmeԇ deskriptiveԇ tëԇ pyetësoritԇ ështëԇ

llogariturԇ përqindjaԇ eԇ përzgjedhjesԇ sëԇ alternativaveԇ tëԇ përgjigjes.ԇ Përԇ çdoԇ pyetjeԇ analizaԇ

ështëԇ siԇ vijon.

Konkretisht,ԇ nëԇ këtëԇ studim,ԇ pyetjes:ԇ “Çfarëԇ ështëԇ eԇ rëndësishmeԇ përԇ zgjidhjenԇ tuajԇ nëԇ

ndjekjenԇ eԇ njëԇ kompanieԇ nëԇ medianԇ sociale?”,ԇ klientëtԇ kanëԇ gjeneruarԇ rezultatetԇ eԇ

mëposhtme:


116

Figura 6Elementëtԇ ndikuesԇ nëԇ ndjekjenԇ eԇ njëԇ kompanieԇ nëԇ mediatԇ sociale

Ashtuԇ siçԇ eԇ tregonԇ grafikuԇ iԇ mësipërmԇ Komunikimiԇ iԇ sinqertëԇ ngaԇ anaԇ eԇ kompanisëԇ

(97%),ԇ Marrjaԇ eԇ ofertaveԇ dheԇ uljeveԇ tëԇ çmimeveԇ (87%)ԇ dheԇ markaԇ interesanteԇ (70%)ԇ janëԇ

triԇ komponentëtԇ qëԇ ndikojnëԇ njëԇ klientԇ përԇ tëԇ ndjekurԇ njëԇ hotelԇ nëԇ tëԇ gjithaԇ mediatԇ eԇ sajԇ

sociale.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ duketԇ sikurԇ ndikimiԇ iԇ miqveԇ nukԇ kaԇ njëԇ rolԇ tëԇ madhԇ nëԇ ndjekjenԇ

eԇ firmaveԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ Njëԇ konkluzionԇ iԇ tillëԇ bieԇ ndeshԇ meԇ rezultatinԇ eԇ Hillebrandtԇ ԇ

(2000),ԇ iԇ ciliԇ pohonԇ seԇ marketinguԇ “gojëԇ mëԇ gojë”ԇ (ndikimiԇ iԇ miqveԇ dheԇ iԇ tëԇ afërmve)ԇ

shumëfishohetԇ përԇ shkakԇ tëԇ fuqisëԇ sëԇ mediaveԇ socialeԇ përԇ tejçim.ԇ

Elementëtԇ ndikuesԇ nëԇ dhënienԇ eԇ njëԇ feedback-uԇ përԇ njëԇ kompaniԇ nëԇ mediatԇ sociale

Sëԇ dyti,ԇ tëԇ anketuaritԇ janëԇ pyetur:ԇ “Çfarëԇ doԇ tëԇ tëԇ bënteԇ tëԇ jepjeԇ feedback,ԇ oseԇ tëԇ jepjeԇ

ideԇ përԇ produkteԇ tëԇ rejaԇ dheԇ aktualeԇ përԇ kompanitëԇ nëԇ mediatԇ sociale?”.ԇ


117

Figura 7 Elementëtԇ ndikuesԇ nëԇ dhënienԇ eԇ feedbackԇ ԇ njëԇ kompanieԇ nëԇ mediatԇ sociale

Ashtuԇ sicԇ vihetԇ re,ԇ kaԇ njëԇ pasivitetԇ ngaԇ anaԇ eԇ klientëveԇ përԇ dhënienԇ eԇ feedback-utԇ përԇ

kompanitëԇ meԇ anënԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ 28%ԇ eԇ klientëveԇ raportojnëԇ seԇ nukԇ japinԇ kurrëԇ

feedbackԇ përԇ kompanitëԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ Kjoԇ bieԇ ndeshԇ meԇ Hillebrandtԇ (2000).ԇ

Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ raportohetԇ seԇ 24%ԇ eԇ klientëveԇ doԇ tëԇ ndikoheshinԇ tëԇ jepninԇ feedbackԇ nëԇ

hapësiratԇ eԇ mediaveԇ socialeԇ mbiԇ hoteletԇ nëseԇ ështëԇ iԇ kënaqurԇ meԇ hotelinԇ dhe/oseԇ

shërbiminԇ nëԇ të.ԇ Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ kërkesaԇ eԇ njëԇ feedback-uԇ ngaԇ anaԇ eԇ vetëԇ hoteleve,ԇ

dëshiraԇ përԇ përmirësimԇ tëԇ kompanisëԇ dheԇ shprehjaԇ eԇ pakënaqësiveԇ janëԇ faktorëԇ qëԇ nukԇ eԇ

nxisinԇ dhënienԇ eԇ feedback-utԇ siԇ elementԇ tëԇ rëndësishëmԇ tëԇ marketingutԇ tërësor.ԇ

IV.1.2ԇ MOSTRAԇ Eԇ HOTELEVE:ԇ KARAKTERISTIKAԇ DESKRIPTIVE

Tëԇ dhënatԇ eԇ mëposhtmeԇ janëԇ gjeneruarԇ ngaԇ njëԇ survejimԇ primarԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ përԇ

hoteletԇ tëԇ cilatԇ kanëԇ aktivitetԇ mëԇ tëԇ gjerëԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ Prejԇ 70ԇ hoteleveԇ qeԇ uԇ

përfshinëԇ nëԇ studimԇ (ԇ tëԇ cilëtԇ uԇ përfaqësuanԇ ngaԇ mëԇ shumëԇ seԇ njëԇ menaxherԇ nëԇ mostrënԇ

eԇ studimitԇ dukeԇ gjeneruarԇ 300ԇ përgjigje)ԇ përԇ 25ԇ mëԇ tëԇ mëdhenjtëԇ uԇ ndërmorrԇ njëԇ

survejimԇ ekstraԇ përԇ tëԇ vrojtuarԇ aktivitetinԇ eԇ tyreԇ onԇ lineԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ


118

Kaԇ shumëԇ sfidaԇ përԇ industrinëԇ nëԇ përdoriminԇ eԇ mediaveԇ sociale.ԇ Niveliԇ iԇ aktivitetitԇ dheԇ

përmbajtjenԇ eԇ posteveԇ tëԇ tyreԇ janëԇ ndërԇ sfidatԇ mëԇ tëԇ mëdha.ԇ Nëԇ këtëԇ punimԇ nukԇ kaԇ qenëԇ

eԇ mundurԇ tëԇ bëhetԇ njëԇ analizëԇ eԇ treguesveԇ tëԇ tillëԇ si:ԇ numriԇ iԇ postimeveԇ totale,ԇ numriԇ iԇ

postimeveԇ mujore,ԇ lidhjaԇ midisԇ numritԇ tëԇ postimeveԇ dheԇ numritԇ tëԇ fansave,ԇ përmbajtjaԇ eԇ

postimeveԇ tëԇ themeluesve,ԇ numriԇ mesatarԇ iԇ aktivitetitԇ tëԇ fansaveԇ përԇ çdoԇ postԇ tëԇ

themeluesit.ԇ Arsyejaԇ eԇ kësajԇ ështëԇ seԇ këtaԇ treguesԇ janëԇ vetëmԇ përԇ përdorimԇ tëԇ brendshëmԇ

tëԇ kompaniveԇ qëԇ hapinԇ faqetԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ

Pavarësishtԇ kësajԇ 26ԇ hoteletԇ tëԇ cilatԇ ishinԇ pjesëԇ eԇ këtijԇ studimiԇ uԇ kërkuanԇ nëԇ

facebook.comԇ përԇ tëԇ identifikuarԇ nëseԇ kishinԇ njëԇ faqeԇ zyrtareԇ siԇ edheԇ përԇ tëԇ marrëԇ tëԇ

dhënaԇ tëԇ tjeraԇ tëԇ dobishmeԇ përԇ shpjegiminԇ eԇ karakteristikaveԇ mëԇ themeloreԇ qëԇ zbulojnëԇ

profilinԇ eԇ hoteleveԇ qëԇ ishinԇ pjesëԇ eԇ mostrësԇ sëԇ këtijԇ punimi.ԇ

Rezultatetԇ eԇ përgjithshmeԇ mbiԇ menaxhiminԇ eԇ marketingutԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ tëԇ

hoteleve

Rezultatetԇ eԇ tëԇ dhënaveԇ brutoԇ tregohenԇ nëԇ tabelënԇ eԇ mëposhtme.ԇ

Tabelaԇ 9ԇ Rezultatetԇ eԇ përgjithshmeԇ mbiԇ menaxhiminԇ eԇ marketingutԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ tëԇ

hoteleve

HOTELI

NUMRIԇ

Iԇ

LIKEVE

NUMRIԇ Iԇ

PERSONAVEԇ

QEԇ Eԇ

KANEԇ

VIZITUAR

NUMRIԇ Iԇ

PERSONAVEԇ

QEԇ KANEԇ

LENEԇ NJEԇ

FEEDBACKԇ

TEԇ

SHERBIMIT

LLOJIԇ Iԇ HAPESIRËSԇ

ONԇ LINE

1 PARADISEԇ BEACHԇ

HOTEL 4430 2220 61 FANPAGE

2 HOTELԇ

MONTECARLO ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

3 HOTELERIԇ NIMFA ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

4 HOTELԇ VIOLAԇ

VLORË ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

5 SOLEILԇ HOTEL 5216 ԇ ԇ FANPAGE

6 HOTELԇ REGINAԇ

RADHIME 3246 580 8 FANPAGE

7 HOTELԇ REALDO ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI


119

8 HOTELԇ

PORTOKALLJAԇ NIKAJ ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

9 HOTELԇ PAVARESIA,ԇ

VLORE ԇ ԇ 99

FANPAGEԇ

JOZYRTAR

10 OLIMPIAԇ HOTEL ԇ ԇ 18 FANPAGEԇ

JOZYRTAR

11 HOTELԇ NIMFAԇ

VLORE ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

12 HOTELԇ NEWԇ YORKԇ

VLORE 27172 1359 ԇ FANPAGE

13 HOTELԇ MARTINIԇ

VLORE ԇ ԇ ԇ GRUPԇ PUBLIK

14

LUNGOMAREԇ

HOTELLUNGOMAREԇ

LUNGOMAREԇ VLORE

ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

15 LEPNICAԇ HOTEL ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

16 HOTELԇ LEONS ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

17 HARISԇ HOTEL ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

18 HOTELԇ FLORENCE ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

19 HOTELԇ BARԇ FJORTES 206 10 14 FANPAGE

20 HOTELԇ EUROPA ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

21 HOTELԇ EDLANDԇ


22 HOTELԇ DION ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

23 HOTELԇ DEA ԇ ԇ ԇ PROFILԇ INDIVIDI

24 HOTELԇ ALIKO 1642 1001 64 FANPAGE

25 HOTELԇ NIMFAԇ



120

Numriԇ iԇ Faqeveԇ Zyrtareԇ Tëԇ Facebook

Figura 8ԇ Numriԇ Iԇ Faqeveԇ Zyrtareԇ Tëԇ Facebook

Siçԇ tregohetԇ nëԇ grafikunԇ eԇ mësipërm,ԇ ngaԇ 26ԇ hoteleԇ tëԇ studiuaraԇ vetëmԇ 6ԇ prejԇ tyreԇ kanëԇ

fanpageԇ zyrtar.ԇ Mëԇ tejԇ akoma,ԇ vihetԇ reԇ seԇ njëԇ numërԇ iԇ madhԇ prejԇ 16ԇ hoteleveԇ kanëԇ njëԇ

profilԇ nëԇ mediatԇ socialeԇ qëԇ iԇ përkonԇ njëԇ profiliԇ tëԇ njëԇ individiԇ dheԇ joԇ asajԇ tëԇ njëԇ fanpage.ԇ

Ngaԇ anaԇ tjetër,ԇ uԇ vunëԇ reԇ 2ԇ fanpageԇ tëԇ paverifikuarԇ dheԇ 1ԇ grupԇ publikԇ siԇ praniԇ eԇ

hoteleveԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ

Njëԇ prejԇ hoteleveԇ (Nimfa)ԇ uԇ vuԇ reԇ tëԇ kishteԇ dyԇ profileԇ nëԇ facebookԇ dheԇ tëԇ dyjaԇ ishinԇ

profileԇ individiԇ dheԇ joԇ fanpage.ԇ

Nëԇ reportiminԇ eԇ analizaveԇ tëԇ mëposhtme,ԇ vetëmԇ kompaitëԇ meԇ faqeԇ facebook.comԇ doԇ tëԇ

analizohen.


121

Numriԇ iԇ Fansave

Figuraԇ eԇ mëposhtmeԇ tregonԇ numrinԇ eԇ fansaveԇ përԇ secilinԇ prejԇ operatorëveԇ tëԇ përfshirëԇ nëԇ

studim.ԇ

Figura 9 Numriԇ Iԇ Fansave

Ashtuԇ siçԇ tregohetԇ Hotelԇ Newԇ Yorkԇ Vlorëԇ kaԇ vlerënԇ mëԇ tëԇ madheԇ tëԇ numritԇ tëԇ fansaveԇ

meԇ 27172.ԇ Mundԇ tëԇ konsiderohetԇ seԇ kyԇ numërԇ ështëԇ njëԇ përjashtimԇ ngaԇ rregulliԇ përԇ arsyeԇ

seԇ shihetԇ seԇ tëԇ gjithëԇ hoteletԇ eԇ tjeraԇ kanëԇ vleraԇ nëԇ intervalinԇ mesatarԇ 1000-5000.ԇ Nëseԇ doԇ

iԇ referohemiԇ literaturësԇ cituamԇ seԇ numriԇ iԇ përdoruesveԇ tëԇ facebook-utԇ nëԇ tremujorinԇ eԇ dytëԇ

tëԇ 2015ԇ ishteԇ 1.48ԇ bilionԇ përdoruesԇ aktivëԇ mujorԇ (Statista,ԇ 2015).ԇ Nëseԇ bazohemiԇ teԇ kyԇ

numërԇ dheԇ eԇ krahasojmëԇ meԇ numrinԇ eԇ fansaveԇ qëԇ kanëԇ marrëԇ këtoԇ hotele,ԇ nëԇ pikunԇ eԇ

sezonitԇ turistik,ԇ kemiԇ njëԇ disbalancimԇ shumëԇ tëԇ madh.,ԇ Kjoԇ përkthehetԇ sigurishtԇ nëԇ

mundësiԇ tëԇ humbura.ԇ

Siçԇ eԇ tregonԇ grafikuԇ Hotelԇ Newԇ Yorkԇ Vlorëԇ kaԇ atraktivitetinԇ mëԇ tëԇ madhԇ tëԇ fansaveԇ dheԇ

shënonԇ njëԇ diferencëԇ prejԇ 22742ԇ fansashԇ oseԇ 83%ԇ mëԇ shumë.ԇ Kyԇ ështëԇ treguesԇ iԇ

mjaftueshëmԇ përԇ tëԇ konkluduarԇ nëԇ faktin:ԇ hoteletԇ turistikeԇ tëԇ Vlorësԇ poԇ kanëԇ mundësiԇ tëԇ

humburaԇ meԇ ndjekësitԇ eԇ munguarԇ nëԇ profletԇ eԇ tyreԇ nëԇ mediatԇ sociale.ԇ


122

Numriԇ iԇ klientëveԇqëԇ kanëԇ vizituarԇ Hotelin

Nëԇ vijimԇ tëԇ numritԇ tëԇ fansaveԇ ështëԇ eԇ mundurԇ tëԇ hulumtohetԇ edheԇ numriԇiԇpersonaveԇ qëԇ

kanëԇ bërëԇ Check-Inԇ nëԇ këtoԇ hotele.ԇ Vihetԇ reԇ njëԇ kryesimԇ iԇ Paradiseԇ Beachԇ Hotelԇ meԇ

2220ԇ vizita,ԇ ndërkohëԇ Soleilԇ kaԇ njëԇ numerԇ prejԇ 0ԇ check-in.ԇ

Figura 10ԇ Numriԇ iԇ Personaveԇ qëԇ kanëԇ vizituarԇ Hotelin

Përԇ tëԇ interpretuarԇ mëԇ mirëԇ këtëԇ indicatorԇ ështëԇ ndërtuarԇ grafikuԇ iԇ mëposhtëm.ԇ

Lidhjaԇ Ndërmjetԇ numritԇ tëԇ Fansaveԇ dheԇ numritԇ tëԇ Check-In

Figura 11 Lidhjaԇ Ndërmjetԇ Numritԇ Tëԇ Fansaveԇ Dheԇ Numritԇ Tëԇ Check-In


123

Mëԇ sipërԇ tregohetԇ lidhjaԇ ndërmjetԇ numritԇ tëԇ fansaveԇdheԇ numritԇtëԇcheck-in.ԇ Duketԇseԇkaԇ

njëԇangazhimԇtëԇvogëlԇmeԇCheck-inԇkrahasuar me aktivitetin e hoteleve. Nga ana tjetër, ka një

disbalancë ndërmjet maksimumit të fansave dhe numrit të check in.

Numri i Personave që kanë lënë Feedback për Shërbimin

Në Figurën e mëposhtme numri i përgjithshëm i personave që kanë lënë një shënim (recencë) mbi

përshtypjet që kanë pasur nga përvoja e tyre në hotelet përkatëse. Vihet re një numër relativisht i ulët

i feedback-ut në këto profile, sidomos kur këtë e krahasojmë me vizitat reale në këto hotele.

Ky është një tregues i mirë për të matur nivelin e aktivizimit të fansave në faqet e hoteleve, por duhet

pasur parasysh se nuk mund të aksesohet nëse ky numër i ulët i aktiviteteve të feecback-ut është për

shkak të mosaktivizimit të klientëve apo për shkak të mungesës së transparencës së firmave.

Kjo sepse përpara se të botohen të gjitha feedback duhet të kalojnë në filtrin e kompanisë dhe ata

vendosin nëse do i bëjnë ato publike apo jo.

Figura 12 Numri i Personave Që Kanë Lënë Feedback Për Shërbimin


124

IV.2 ANALIZA CILËSORE E MOSTRËS

IV.2.1 INTERVISTAT ME HOTELET

Ashtu siç u shpjegua në kapitullin e metodologjisë të dhënat nga industria e hotelerisë u morën jo

vetëm me pyetësor por edhe me intervista. Ka shumë fragmente interesante dhe që ndihmojnë në

kuptimin e rezultateve statistikore dhe në interpretimin e tyre.

Duke qenë se intervista e zhvilluar me hotelet ishte e përbërë nga pyetje me fund të hapur, u bë e

mundur që për secilën prej 20 pyetjeve të punimit të merreshin përgjigje të detajuara deskriptive për

problematikat e adresuara nga pyetja.

Për të prezantuar rezultatet e intervistës është ndërtuar një tabelë përbmledhëse e cila tregon trendet

më të veçanta të përgjigjeve për secilën pyetje. Në këtë mënyrë evidentohen komentet më të

shpeshta, ato më atipike etj.

Kontributi i kësaj analize cilësore në punim është se të lejon të interpretosh në mënyrë më të detajuar

motivimet pas rezultateve të cilat merren nëpërmjet analizës sasiore.

Këto fragmente të intervistave përmblidhen në tabelën e mëposhtme dhe do të përdoren përgjatë

gjithë analizës, me qëllim gjetjen e arsyeve shpjeguese pas çdo trendi që do të tregohet nga analiza

numerike.

1. Si dëshironi ju që

klientët të përshkruajnë

markën tuaj? Cfarë ka të

veçantë hoteli juaj që e bën

ndryshe nga gjithë të tjerët?

Shërbimi në cdo

kohë (3)

Pozicionimi i

hotelit (3)

Cilësia e

Restorantit (2)

Klasifikimi i

hotelit nga

strukturat

përkatëse Emri i mirë

Staf i

kualifikuar

(3)

Arkitektura

moderne e

hotelit

Kapacitet

i Lartë

2. Me cilat karakteristika

nuk doni që klientët të

lidhin markën tuaj?

Me arkitekturën e

hotelit

3. Çfarë do të bëni që

klientët tuaj të keni besim

dhe të duan të blejnë

nëpërmjet mediave tuaja

sociale? Korrektësi

Mos t’i

zhgënjejmë

klientët

Aktiv në çdo

mjet marketingu

Bërja e

ofertave

Booking

Masa e

sigurisë në

prenotim on

line

Mediat

sociale

aktive

4. Pse jeni të interesuar të

keni konsumatorë besnikë?

Maksimizim

fitimi (3) Emër të mirë

Besnikëri

konsumatore

Siguri në

biznes

Jetëgjatësi

në treg (2)

5. Cila mendoni se është

mënyra më e mirë për të

fituar klientë të rinj? (të

gjejnë markë tuaj)? Media sociale (3)

Margetingu

"gojë më gojë"

Oferta në ditë të

veçanta

Informacion

masiv on-line

Oferta për

rezervimet

masive

Reklama në

tv Revista

Guida

Turistike

6. Si mendoni se klientët

ju zbuluan ju herën e parë? Media sociale Rastësore

Pozita

gjeografike (2)

Pionier i

tregut

Mediat sociale (2) Booking.com Reklamat në TV

Agjenci

turistike

Klientët

ekzistues

7. Si mund të përdoren

mediat sociale sot? Cilat

platforma përdor biznesi

juaj? Rritje e

shikueshmërisë

Kënaqje

nëpërmjet

përmbajtjes

marketing Përdorim efektiv

Rrjitje e

besnikërisë

marketing

Integrim sa

më i madh i

aktivitetit në

mediat

sociale

8. Cilat janë qëllimet

tuaja për të ardhmen, në

lidhje me përdorimin e

mediave sociale? Po dhe do të

përmirësohemi Po, deri diku Fotot e hotelit Çmimet

Komentet e

klientëve që

kanë pasur

përvojë në

hotel

Përmirësim i

standardeve

9. A mendoni se ju "e

dini" se çfarë duan të dinë

apo duan të shohin klientët

tuaj në mediat sociale të

biznesit tuaj?

Feedback mbi

performancën

totale të hotelit

Përfshirje e të

gjitha llojeve

të shërbimeve

Theksim i pikave

të forta Korrektesë


126

10. Çfarë është e

rëndësishme për ju që të

komunikohet përmes

platformave të mediave

sociale që ju jeni duke

përdorur?

Duam vetëm

përfaqësim sa më

të madh në mediat

sociale

Jo, vetëm një

qëllim:

"kënaqje e

klientëve dhe

afrimin e tyre"

Qëllim i njejtë:

"Rritje e

imazhit"

11. A keni qëllime të

ndryshme me platforma të

ndryshme?

Shpenzojmë kohë

dhe do të

vazhdojmë të

shpenzojmë në të

ardhmen Cdo ditë.

Në të ardhmen

mendoj të

shpenzoj 3-4 orë

12. Sa kohë keni shpenzuar

në bashkëveprimin me

klientët tuaj sot? Sa kohë

dëshironi të shpenzoni në të

ardhmen?

Po (Si i kaluat

pushimet te ne/

feedback-u i

përgjithshëm në

lidhje me hotelin)

Po (Gjatë

gjithë kohës

sidomos me

ata të

rregulltit)

Kemi përdorur

formularë Po.

13. A keni pyetur

ndonjëherë për diçka

klientët tuaj në Facebook,

Instagram, Twitter e kështu

me radhë? (Çfarëdolloj lloj

dialogu?)

Po. Jemi te hapur

për të dëgjuar çdo

pëlqim ose

mospëlqim nga

çdo klient.

Po i lexojmë dhe

i marrim

parasysh Po

14. A ju merrni reagime

nga klientët tuaj? (Për

shembull, në lidhje me

problemet, dëshirat,

komentet).

Jo. Nuk i kemi

përfshirë

Ndonjëhërë në

gjëra shumë të

mëdha

Po, përherë kur

dëshirojnë Po

15. A i keni përfshirë

ndonjëherë klientët në

“aktivitetet e përditshme të

biznesit”?

Pëlqim Share

Po dhe këto

shërbejnë si

vërtetime të

ndjekjes apo jo

nga ana e

klientëve të

informacioneve

në profilet

sociale. Po

16. A përfitoni nga mjetet e

ndryshme në dispozicion në

mediat sociale? (“Share”,

“Pëlqej”, “Ri-twitt”, Po. (2) Edhe Klientët

Po , kur hoteli

ishte i ri Po


127

“Komentoni”, “@”,

“hashtag”)

17. A keni përdorur miq /

familjarë për të përhapur

faqet sociale të kompanisë

suaj? Jo Po Po

18. A keni pasur

ndonjëherë ndonjë

bashkëpunime me kompani

të tjera, ose një bloger?

Po, me synimin

rritjen e njohjes së

Brand-it Po Jemi të hapur

19. Nëse jo, cili është

reagimi juaj lidhur me një

bashkëpunim të

mundshëm? (P.sh. me një

bloger apo një kompani me

të njëjtën tregu të synuar)

Tabela 10 Intervistat Me HOTELET

Një ekstrakt i tabelës së mësipërme dhe interpretim paraqitet në paragrafët në vijim.

“Mendoj se kemi arritur të kuptojmë klientët tanë dhe do të bëjmë akoma më mirë në të ardhmen.”

Një pohim i tillë argumenton nga këndvështrimi i hoteleve, konkluzionet e analizës së deritanishme.

Sipas këtij deduksioni, hotelet e kuptojnë së pari rëndësinë që kanë standardet e vendosura nga

klientët dhe për më tej e njohin hendekun që kanë në plotësimin e këtyre standardeve duke pohuar

vullnetin dhe objektivat për përmirësim në të ardhmen.

Kur i bëhët pyetja 11: “Ne duam të përfaqësohemi sa më shumë në mediat sociale” Dëshmon se

kompanitë janë të pafokusuara në strategjitë e tyre. Qëllimi është vetëm të jenë të dukshëm në rrjetet

virale marketing social por nuk kanë një qëllim të fiksuar dhe të mirëorientuar.

Nga ana tjetër mund të konkludohen tri arsyet kryesore pse firmat mendojnë se klientët i ndjekin ata

në mediat sociale

Figura 13 tre arsyet kryesore pse firmat mendojnë se klientët i ndjekin ata në mediat sociale

Marketinguïiïmediaveïsocialeïnëïturizëm Shkëlqimï B. SINANAJ

129

IV.3 ANALIZA STATISTIKORE E PYETESORËVE

IV.3.1 FAZA I E ANALIZËS: ANALIZA E REGRESIONIT TË SHUMËFISHTË LINEAR

Si ndikohet besnikëria konsumatore nga elementet e mediave sociale?

Ashtu sikurse u shpjegua edhe në kapitullin e metodologjisë, synimi parësor i këtij hapi të parë

të analizës statistikore është vlerësimi i efekteve që elementë të ndryshëm të marketingut të medias

sociale kanë në nivelin e besnikërisë konsumatore.

Koefiçentët e regresionit japin shenjat e efekteve të pjesshme, që secili prej elementëve të

marketingut të mediave sociale, ka në ndikimin e besnikërisë konsumatore. Megjithatë, magnitudat

dhe shenjat e parametrave janë jo direkt informativë, për këtë arsye analiza duhet të kaloje në disa

shkallë përpunimi. Hapat e njëpasnjëshëm të analizimit empirik të modelimit të marketingut të

mediave sociale, do të jepen në paragrafët në vijim.

Për të shfrytzuar avantazhet që mundëson Regresioni i shumëfishtë linear ky punim derivon

një ekuacion, i cili inkorporon katër elementët më të rëndësishëm të marketingut të mediave sociale.

Kjo do të lidhë performancën e marketingut të mediave sociale me nivelin e besnikërisë

konsumatore për të testuar nëse ka një lidhje domethënëse ndërmjet tyre në katër variablat më

domethënës të vërtetuar nga literatura.

Së pari nëse do të shënojmë efektin e Xi në nivelin e Yj, atëhërë probabiliteti që Yj do të ketë

sukses për një nivel të dhënë të Xi do të jepet nga :

Y=B0 + B1 X1 + B2 X2 + B3 X3 + B4 X4

Ku:

Y- Besnikëria Konsumatore

X1 - Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing

X2 - Përmbajtja Marketing

X3 - Shitjet Marketing

X4 – Monitorimi Marketing

Më poshtë tregohen rezultatet për të dy: konsumatorët dhe bizneset.


130

IV.3.1.1 ANALIZA PËR ORGANIZATAT

Vlerësimi i koefiçentëve të regresionit

Testi i Përgjithshëm i Lidhjes

Hapi i parë në një analizë të regresionit të shumëfishtë linear është që të përshkruhet testi i

përgjithshëm i marrëdhënieve ndërmjet besnikërisë konsumatore dhe elementëve të ndryshëm të

marketingut inbound të mediave sociale.

H0: Nuk ka dallim ndërmjet modelit pa variabla të pavarura dhe modelit me variabla të

pavarura

Ha: Ka dallim ndërmjet modelit me variabla të pavarura dhe modelit me variabla të pavarura

është refuzuar

Pranimi i hipotezës nul, do të nënkuptonte një shans të barabartë për të gjithë kategoritë e

variablit të varur për një grup të dhënë të variablave shpjegues, ose që koeficentët e modelit janë 0 (

dmth. nuk ka ndryshim që vjen në sajë të variablit shpjegues). Në rastin tonë do të implikonte që

besnikëria konsumatore nuk ndikohet nga variablat e medias sociale.

Prania e marrëdhënies ndërmjet variablit të varur dhe kombinimit të variablave të pavarur,

bazohet në rëndësinë statistikore chi-katror të modelit përfundimtar. Në këtë analizë, shpërndarja

tregon se probabilitett chi-katror, me 10 shkallë lirie dhe sinjifikancë alpha 0.05, për modelin final

janë më pak se niveli i rëndësisë statistikore prej 0.05 (dmth p <0,05).

Hipoteza zero se nuk ka dallim ndërmjet modelit pa variabla të pavarur dhe modelit me

variabla të pavarur është refuzuar.

Siç dëshmohet edhe nga analiza, rrëzimi i H0 sugjeron ekzistencën e një marrëdhënie

ndërmjet besnikërisë konsumatore dhe elementëve të ndryshëm të marketingut inbound të mediave

sociale, bazuar në pranimin e hipotezës alternative.

Fuqia e Lidhjes në Regresionin e Shumëfishtë Linear

Pasi është verifikuar ekzistenca e lidhjes së regresionit të shumëfishtë linear, hapi i radhës

është të përcaktohet fuqia e kësaj lidhjeje.

Vlerësimi i fuqisë së lidhjes bëhet nëpërmjet matësve të korrelacionit. Për të vlerësuar

fuqinë e lidhjes, përdorimi i vlerave R katror Cox & Snell dhe R katror Nagelkerke, ofron një

tregues të masës së variacionit në variablin e varur. Këto dy tregues raportojnë të ashtuquajturin:

Adjusted Rkatror.


131

Kjo implikon se pranohet fuqia e lidhjes ndërmjet variablave të përfshira në regresionin e

shumëfishtë linear.

Tabela 11 Indikatorët e Rëndësisë Statistikore të modelit të ngritur

Indikatorët e Rëndësisë

Sstatistikore

Multiple R 0.23193713

xR Square 0.05379483

Burimi: Llogaritjet SPSS

Treguesi R është tregues i korrelacionit të të gjithë variablave të varur me variablin e pavarur. Sa më

pranë 1 të jëtë kjo vlerë aq më e fortë është lidhja. Koefiçenti shihet vetëm në vlerë absolute dhe

mund të tregojë masën e lidhjes por jo kahun duke qenë se jemi në analizën e regresionit të

shumëfishtë linear. (Maurice, 2012)

Ashtu sikurse shihet nga rezultatet koeficienti I R së shumëfishtë5 është 13.19%. . Kjo është një

vlerë që konsiderohet e mirë, në kuptimin që tregon një lidhje relativisht të fortë midis variablave të

varur dhe atyre të pavarur, pasi vlera është pranë vlerës absolute maksimale 1 (Në rastin tonë: R e

shumëfishtë = 0.23193713).

R është koeficent i relacionit të shumëfishtë dhe tregon se sa e fortë është lidhja lineare midis

variablit të varur dhe atyre të pavarur të marra të gjitha së bashku.

R= 0.23193713, nënkupton që nga 0 në 1 fortësia e lidhjes ndërmjet besnikërisë konsumatore dhe

Nivelit të Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing, Përmbajtjes Marketing, Shitjeve Marketing dhe

Monitorimit Marketing është 0.357.

Sinjifikanca e Variablave të Modelit

5

ï


132

Pasi është testuar lidhja e regresionit si e tërë, lind nevoja për të testuar rëndësinë e të gjithë

treguesve të regresionit një e nga një. Procedura e ndjekur së bashku me interpretimet përkatëse

tregohet më poshtë:

Y =-0.36192485 + 0.33663963 X1 + 0.32726262 X3 + 0.18352656 X4

Tabela 12 Sinjifikanca e Variablave të Modelit

Coefficients Standard

Error

t Stat P-value

Intercept -0.36192485 0.93462307 -0.38724151 0.69885664

X Variable 1 0.33663963 0.16855222 1.99724228 0.04671717

X Variable 2 0.26161484 0.55145151 0.47441132 0.6355576

X Variable 3 0.32726262 0.1421205 2.3027122 0.02199089

X Variable 4 0.18352656 0.0838695 2.18823956 0.02943633

Hipotezat që ngrihen për të testuar rëndësinë e koefiçentëve të regresionit janë:

H0: βi =0 (β1 statistikisht i parëndësishëm)

Ha: βi≠ 0 (β1 statistikisht i rëndësishëm)

Testimi i rëndësisë së koeficentëve të regresionit mund të bëhet nëpërmjet dy testeve: t dhe p. Le t’i

marrim me rradhe.

KRITERI (t)

T kritike për 295 shkallë lirie (300-4-1) dhe për α = 0.005 është 1.7056.

Duke pasur parasysh kriterin e vlerësimimit kemi: t e llogaritur > t kritike, kjo do të thotë që hidhet

poshtë hipoteza 0. Hedhja poshtë e hipotezës zero nënkupton që të gjithë variablat e regresionit janë

statistikisht të rëndësishëm.

KRITERI (p)

Kriteri i vlerësimit: Hipoteza 0 hidhet poshtë nëse: p < α = 0.05

Vihet re se p faktike < α= 0.05 për të gjithë variablat e pavarur, kjo do të thotë se hipoteza 0 edhe sipas

këtij testi bie poshtë.


133

Mbështetur në të dhënat sipas të dy testeve të dhëna arrihet në përfundimin se: të gjitha variablat e

pavarur të përfshirë në ekuacion janë statistikisht të rëndësishëm.

Në mënyrë të detajuar testimi paraqitet si vijon:

X1

H0: β1 =0 (β1 statistikisht i parëndësishëm)

Ha: β1 ≠ 0 (β1 statistikisht i rëndësishëm)

t statistikor

= 1.99724228 > kritike= 1.7056 dhe p= 0.04671717 < α = 0.05

H0 bie poshtë çka do të thotë se variabli Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing, është

statistikisht i rëndësishëm për hotelet:

X2



t statistikor

= 0.47441132 < kritike= 1.7056 dhe p = 0.6355576 > α = 0.05

H0 pranohet çka do të thotë se variabli: Përmbajtja Marketing, nuk është statistikisht i rëndësishëm

për hotelet.

H3



t statistikor

=2.3027122 > kritike= 1.7056 dhe p= 0.02199089 < α = 0.05


134

H0 bie poshtë çka do të thotë se variabli: Shitjet Marketing, është statistikisht i rëndësishëm për

hotelet:

H4



t statistikor

= 2.18823956 > kritike= 1.7056 dhe p= 0.02943633 < α = 0.05

H0 bie poshtë çka do të thotë se variabli: Monitorimi Marketing është statistikisht i rëndësishëm për

hotelet.

Llogaritja dhe Interpretimi i Modelit

Pasi kemi kaluar tri hapat e parë (përcaktimi i: ekzistencës së një lidhjeje, fortësisë së lidhjes

dhe sinjifikancës së secilit variabël të pavarur) vijojmë me vlerësimin e parametrave për të

konkretizuar modelin e regresionit të shumëfishtë linear.

Koefiçentët e regresionit

Duke pasur parasysh logjikën e mësipërme, mund të shpjegohet secili prej treguesve

nëpërmjet ekuacioneve të regresionit.

Bazuar në koefiçentët e marrë nga output-i i excel kemi që vlerësimi i koefiçentëve të regresionit

është si vijon:

Y =-0.36192485 + 0.33663963 X1 + 0.32726262 X3 + 0.18352656 X4

Ku:




X4 – Monitorimi Marketing


135

Është e rëndësishme të theksohet se në ekuacionin e regresionit të hoteleve është hequr një

variabël nga ekuacioni origjinal dhe fillestar; kjo për arsye se rezultoi se përmbajtja markëting

në kanalet e promovimit të mediave sociale, nuk ishte e rëndësishme për hotelet.

Vlen të vihet në dukje se ende hotelet nuk janë ndërgjegjësuar për rëndësinë që ka përmbajtja

marketing që shpërndahet në rrjetet e tyre të mediave sociale.

Për një rritje (rënie) me një njësi të Përmbajtjes Marketing nuk kemi një reagim të Besnikërisë

Konsumatore, kur elementët e tjetrë të marketingut social mbahen të pandryshuar. Kjo do të thotë

që një rritje me 1 njësi e shkallës së përmbajtjes marketing në mediat sociale të hoteleve turistike,

nuk do të ndikojë në nivelin e besnikërisë konsumatore. E njejta gjë qëndron e vërtetë edhe për një

ulje të shkallës së përmbajtjes marketing në mediat sociale të hoteleve turistike.

Interpretim:

0.33663963- Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing - për një rritje (rënie) me një njësi të

Nivelit të Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing kemi një rritje (rënie) me 0.33663963 herë të

Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjerë të marketingut social mbahen të pandryshuar. Kjo

do të thotë që një rritje me 1 njësi e shkallës së shfrytëzimit të të gjithë instrumenteve marketing që

ofron hapësira on – line, nga ana e hoteleve turistike, do të kemi një rritje të besnikërisë

konsumatore me 33.66 %. Siç kuptohet, kjo vlerë është relativisht e madhe dhe duhet të shërbejë si

një zile alarmi për kompanitë. Edhe relatuar me të gjithë vlerat e koefiçentëve të ndikimit të të gjithë

elementëve të tjerë të marketingut të mediave sociale, kjo vlerë është më e larta dhe diferencohet

fuqishëm prej tyre. Ashtu siç edhe të gjithë analizat e tjera të këtij punimi tregojnë, Niveli i

Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing është ai element i marketingut të mediave sociale që më së

shumti ndikon në besnikërinë konsumatore dhe njëkohëisht edhe ai që ka vakumin më të madh në

njohje/përdorim/iniciativë/inovacion në hotelet turistike.

0.32726262- Shitjet Marketing - për një rritje (rënie) me një njësi të Shitjeve Marketing ($) kemi një

rritje (rënie) me 0.32726262 të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjerë të marketingut

social mbahen të pandryshuar. Kjo do të thotë që një rritje me 1 njësi të mundësive të shitjeve

marketing nëpërmjet medias sociale, kemi një rritje të shitjeve marketing me 32,726262%.

Mundësitë e shitjeve marketing nëpërmjet medias sociale janë elementi i tretë i marketingut të

mediave sociale që kontribuojnë pozitivisht në përforcimin e besnikërisë konsumatore ndaj markës.


136

0.18352656 - Monitorimi Marketing - për një rritje (rënie) me një njësi të Monitorimit Marketing

kemi një rritje (rënie) me 0.18352656 të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjetrë të

marketingut social mbahen të pandryshuar. Rritja apo ulja e monitorimit marketing të aktiviteteve

në mediat sociale shkakton një rritje apo ulje në besnikërinë konsumatore me 18,352656 %. Vlera e

ndikimit të monitorimit marketing është e një madhësie të vogël, por sërish është një kontributor

pozitiv në ndërtimin dhe përforcimin e besnikërisë konsumatore.

IV.3.1.2 ANALIZA PËR KLIENTËT

Të njejtit proces i janë nënshtuar edhe të dhënat e grumbulluara nga pyetësorët e shpërndarë te

klientët. Në vijim do të ndalemi te treguesit më të rëndësishëm të analizës, duke qenë se procesi u

shterua për të dhënat e mbledhura nga kompania.

Testi i Përgjithshëm i Lidhjes

Ky hap teston hipotezat e mëposhtme:

H0: Nuk ka dallim ndërmjet modelit pa variabla të pavarura dhe modelit me variabla të

pavarura

Ha: Ka dallim ndërmjet modelit me variabla të pavarura dhe modelit me variabla të pavarura

është refuzuar

Sipas rezultateve, hipoteza zero rrëzohet, çka demonstron se ka dallim ndërmjet modelit pa

variabla të pavarur dhe modelit me variabla të pavarur. Pra lidhja midis besnikërisë konsumatore

dhe elementëve të ndryshëm të marketingut inbound të mediave sociale, është statistikisht e

rëndësishme

Fuqia e Lidhjes në Regresionin e Shumëfishtë Linear

Por sa e fuqishme është lidhja midis variablit të varur dhe atyre të pavarur? Treguesi R katror

vërteton se sipas klientëve 84% e besnikërisë konsumatore shpjegohet nga marketingu inbound.

Tabela 13 Indikatorët e Rëndësisë Statistikore të modelit të ngritur

Indikatorët e Rëndësisë Statistikore

R Square 0.2483652


Burimi: Llogaritjet SPSS


137

R2 shpjegon se ç’pjesë e variacionit të variablit të varur shpjegohet nga variacioni i variablave të

pavarur të marra së bashku.

Sinjifikanca e Variablave të Modelit

Pasi është testuar lidhja e regresionit si e tërë, lind nevoja për të testuar rëndësinë e të gjithë

treguesve të regresionit një e nga një. Procedura e ndjekur së bashku me interpretimet përkatëse

tregohet më poshtë:

Y = 0.4257346 + 0.2400855 X1 + 0.2181944 X3

Tabela 14 Sinjifikanca e Variablave të Modelit


Error

t - Stat P-value

Intercept 0.4257346 0.2708248 1.5719929 0.1170241

X Variable 1 0.2400855 0.0911551 2.633812 0.0088886

X Variable 2 0.0549095 0.0588189 0.9335342 0.3513077

X Variable 3 0.2181944 0.092482 2.3593167 0.0189602

X Variable 4 0.0348401 0.0875197 0.3980825 0.6908573

Hipotezat që ngrihen për të testuar rëndësinë e koefiçentëve të regresionit janë:

H0: βi =0 (β1 statistikisht i parëndësishëm)

Ha: βi≠ 0 (β1 statistikisht i rëndësishëm)

Testimi i rëndësisë së koeficentëve të regresionit mund të bëhet nëpërmjet dy testeve: t dhe p. Le t’i

marrim me radhë.

KRITERI (t)

T kritike për 295 shkallë lirie (300-4-1) dhe për α = 0.005 është 1.7056. dhe për α = 0.05 është

2.0141.

Duke pasur parasysh kriterin e vlerësimimit kemi: t e llogaritur > t kritike, kjo do të thotë që hidhet

poshtë hipoteza 0. Hedhja poshtë e hipotezës zero nënkupton që të gjithë variablat e regresionit janë

statistikisht të rëndësishëm e dhe sipas vlerësimit të konsumatorëve, marketingu inbound është me


138

të gjithë elementët e zgjedhur për studim është statistikisht domethënës, me përjashtim të variablit

të përmbajtjes marketing dhe të monitorimit marketing .

KRITERI (p)

Kriteri i vlerësimit: Hipoteza 0 hidhet poshtë nëse: p < α = 0.05. Duke vlerësuar rezultatet shohim se

kriteri për hedhjen poshtë të hipotezës pranohet për të gjithë variablat. Mbështetur në të dhënat sipas

të dy testeve të dhëna arrihet në përfundimin se: të gjitha variablat e pavarur të përfshirë në ekuacion

janë statistikisht të rëndësishëm.


Bazuar në koefiçentët e marrë nga output-i i excel kemi që vlerësimi i koefiçentëve të regresionit,

për të dhënat e mbledhura nga klientët është:

Y = 0.601395 + 0.2400855 X1 + 0.2181944 X3

Ku:




Interpretim:

0.2400855 Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing - për një rritje (rënie) me një njësi të Nivelit

të Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing kemi një rritje (rënie) me 0.2400855 të Besnikërisë

Konsumatore, kur elementët e tjetrë të marketingut social mbahen të pandryshuar. Kjo do të thotë që

një rritje me 1 njësi e shkallës së shfrytëzimit të të gjithë instrumenteve marketing që ofron hapësira

on - line, nga ana e hoteleve turistike, do të kemi një rritje të besnikërisë konsumatore me 24%.

Relatuar me të gjithë vlerat e koefiçentëve të ndikimit të të gjithë elementëve të tjerë të marketingut

të mediave sociale, kjo vlerë është më e larta dhe diferencohet prej tyre. Ashtu siç edhe të gjithë

analizat e tjera të këtij punimi tregojnë, Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing është ai

element i marketingut të mediave sociale që më së shumti ndikon në besnikërinë konsumatore dhe

njëkohëisht edhe ai që ka vakumin më të madh në njohje/ përdorim/ iniciativë/ inovacion në hotelet


139

turistike. Rezultatet e të dhënave të mbledhura nga konsumatorët janë konvergjente me ato të

mbledhura nga bizneset.

+ 0.068672 - Përmbajtja Marketing: për një rritje (rënie) me një njësi të Përmbajtjes Marketing

kemi një rritje (rëne) me 6.86% të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjerë të marketingut

social mbahen të pandryshuar. Siç vihet re, edhe kjo shifër ashtu si niveli i shfrytëzimit të medias

sociale është në nivele të ulta dhe tregon se media sociale ka elementë të dobishëm që mund ta rrisin

nivelin e besnikërisë konsumatore në nivele shumë më të larta se çdo lloj instrumenti marketing

inbound ose outbound

+ 0.2181944 - Shitjet Marketing - për një rritje (rënie) me një njësi të Shitjeve Marketing ($)

kemi një rritje (rënie) me 0+ 0.2181944 të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjetrë të

marketingut social mbahen të pandryshuar.

Kjo do të thotë që një rritje me 1 njësi të mundësive të shitjeve marketing nëpërmjet medias sociale,

kemi një rritje të shitjeve marketing me 21.8%. Mundësitë e shitjeve marketing nëpërmjet medias

sociale janë elementi i tretë i marketingut të mediave sociale që kontribuojnë pozitivisht në

përforcimin e besnikërisë konsumatore ndaj markës, sipas të dhënave të mbledhura nga

konsmatorët. Ky është edhe një tregues i cili ka dhënë një vlerë të përafërt kontributi të koefiçentit

ndaj variablit të varur.

IV.3.1.3 KRAHASIMI I ANALIZËS SIPAS TË DHËNAVE TË GRUMBULLUARA NGA

BIZNESET DHE ATYRE TË GRUMBULLUARA NGA KONSUMATORËT.

Në vijim do të paraqitet një përmbledhje e rezultateve të pyetësorit të shpërndarë te klientët dhe

atyre të shpërndarë te bizneset. Cilat janë të përbashkëtat dhe dallimet ndërmjet rezultateve të dy

grupeve të interesit të cilët u janë nënshtruar të njejtave pyetje? Çfarë tregojnë këto të dhëna për

lidhjen dhe kontributin që japin elementet më të rëndësishëm të marketingut inbound te besnikëria

konsumatore?


140

Më poshtë jepet tabela krahasuese me të përbashkëtat dhe dallimet sipas hapave të analizës.

BIZNESET KLIENTËT

Ekuacioni i

Regresionit

Y =0-0.36192485 + 0.33663963 X1 + 0.32726262 X3

+ 0.18352656 X4

Y = 0.601395 + 0.2400855 X1 + 0.2181944

X3

Testi i Përgjithshëm

i Lidhjes

Lidhja midis besnikërisë konsumatore dhe

elementëve të ndryshëm të marketingut inbound të

mediave sociale, është statistikisht e rëndësishme

Lidhja midis besnikërisë konsumatore dhe

elementëve të ndryshëm të marketingut

inbound të mediave sociale, është statistikisht e

rëndësishme

Fuqia e Lidhjes në

Regresionin e

Shumëfishtë Linear

5.3% e besnikërisë konsumatore shpjegohet nga

marketingu inbound.

6.1% e besnikërisë konsumatore shpjegohet

nga marketingu inbound.

Vlefshmëria e

variablave

shpjegues

X1 - Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing – I

rendesishem statistikisht

X2 - Përmbajtja Marketing I parendesishem

statistikisht

X3 - Shitjet Marketing I rendesishem statistikisht

X4 – Monitorimi Marketing I rendesishem

statistikisht

X1 - Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve

Marketing – I rendesishem statistikisht

X2 - Përmbajtja Marketing I parendesishem

statistikisht

X3 - Shitjet Marketing I rendesishem

statistikisht

X4 – Monitorimi Marketing I parendesishem

statistikisht


Niveli i Shfrytëzimit të

Kanaleve Marketing

për një rritje (rënie) me një njësi të Nivelit të

Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing kemi

një rritje (rënie) me 33.6% të Besnikërisë

Konsumatore, kur elementët e tjetrë të

marketingut social mbahen të pandryshuar

për një rritje (rënie) me një njësi të Nivelit të

Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing kemi një

rritje (rënie) me 24 % të Besnikërisë


marketingut social mbahen të pandryshuar

Përmbajtja Marketing Për një rritje (rënie) me një njësi të

Përmbajtjes Marketing nuk kemi reagim të

Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e

tjetrë të marketingut social mbahen të

pandryshuar.

Për një rritje (rënie) me një njësi të Përmbajtjes

Marketing nuk kemi reagim të Besnikërisë


marketingut social mbahen të pandryshuar..

Shitjet Marketing Për një rritje (rënie) me një njësi të Shitjeve

Marketing ($) kemi një rritje (rënie) me 32 %

të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e


pandryshuar.

Për një rritje (rënie) me një njësi të Shitjeve

Marketing ($) kemi një rritje (rënie) me 21.8%8

të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e


pandryshuar.

Monitorimi Marketing Për një rritje (rënie) me një njësi të

Monitorimit Marketing kemi një rritje (rënie)

me 18.35% të Besnikërisë Konsumatore, kur

elementët e tjetrë të marketingut social

mbahen të pandryshuar.

Për një rritje (rënie) me një njësi të Monitorimit

Marketing nuk kemi reagim të Besnikërisë


marketingut social mbahen të pandryshuar.


141

Analiza statistikore sikurse vërehet dha një kontribut të rëndësishëm në përcaktimin e: (1) Lidhja

ndërmjet besnikërisë konsumatore dhe elementeve të marketingut të mediave sociale është

statistikisht e rëndësishme, (2) Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve Marketing, Përmbajtja Marketing,

Shitjet Marketing dhe Monitorimi Marketing janë elementë të rëndësishëm të marketingut të

mediave sociale në vetvete, me përjashtim të përmbajtjes marketing tek hotelet (3) Dy variablat që

më së shumti ndikojnë në besnikërinë konsumatore janë Niveli i Shfrytëzimit të Kanaleve

Marketing dhe Përmbajtja Marketing, ndërsa (4) Variablat e marketingut të mediave sociale që

ndikojnë më pak janë: Shitjet Marketing dhe Monitorimi Marketing.

Pasi janë treguar diferencat dhe të përbashkëtat që zbuloi analiza )statistikore lind nevoja për të

adresuar më mirë mospërputhjet (hendeqet) e implemetimit të marketingut të mediave sociale duke

krahasuar nivelin e dëshiruar të çdo elementi të marketingut të medias sociale (e imponuar nga

klientët, sipas përgjigjeve që ata kanë dhënë për pyetësorin) dhe nivelit faktik të aplikuar për çdo

element (sipas përgjigjeve të marra nga bizneset ndaj pyetësorit të këtij punimi).

IV.3.2 FAZA E DYTË E ANALIZËS E STUDIMIT: ADRESIMI I HENDEQEVE TË

IMPLEMENTIMIT TË MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE.

IV.3.2.1 MËNYRA E VLERËSIMIT TË PYETËSORËVE

1. Përcaktohen përqindjet e realizimit për çdo seksion, pasi janë marrë përgjigjet nga ana e

individëve dhe e hoteleve turistike.

2. Konstatohet përqindja e realizimit dhe e mosrealizimit të performancës së mirë në komponentët e

përzgjedhur nga literatura si variabla të rëndësishëm për marketingun në mediat sociale, duke

konkluduar në:

(A) Sukseset në performimin e marketingut në mediat sociale për hotelet

(B) Mosrealizimet/dështimet në performimin e marketingut në mediat sociale për hotelet

Sigurisht që do të konkludohen këto dy pika duke u krahasuar me përgjigjet e konsumatorëve si

benchmarking. Pra, do të jetë konsumatori ai që do të vendosë se cili është niveli i duhur i

performimit të secilit variabël, duke vendosur kështu një standard që minimialisht duhet të

plotësohet (më tej të tejkalohet) nga ana e hoteleve në lidhje me marketimin në mediat sociale.


142

3. Hartohet një paketë e rekomandimeve sipas të cilave sugjerohet se marketimi në mediat sociale i

hoteleve shqiptare mund të përmirësohet (duke iu adresuar dështimeve në pikën 2 më sipër).

IV.3.2.2 REZULTATE TË PËRGJITSHME

Më poshtë do të tregohet një përmbledhje e të gjithë rezultateve të punimit.

Tabela 15 Përmbledhje e rezultateve të kërkimit VARIABLI INDIKATORI % e

REALIZIMIT

HOTELE

% e REALIZIMIT

KONSUMATORË

Niveli i shfrytësimit të kanaleve

inbound të marketingut

INFORMACION RELEVANT

NË MEDIAT SOCIALE 19.20% 20.67%

ËEBISTE SEO 20.00% 50.93%

FJALË KYÇE KËRKIMI 51.47% 20.00%

GJENERIM TRAFIKU NË

MEDIAT SOCIALE 20.27% 70.93%

MESATARE 67% 27.73%

Përmbajtja Marketing KOMUNIKIM NË MEDIAT

SOCIALE 20.00% 23.40%

PËRMBAJTJE E

RËNDËSISHME NË PRANINË

NË MEDIAT SOCIALE 40.13% 58.87%

FEEDBACK PËR PËRVOJËN E

KONSUMIT 60.13% 20.33%

PROMOVIM OFERTASH NË


MESATARE 71% 20.13%

SHITJET E STIMULUARA NGA

MARKETINGU

POROSI TË GJENERUARA

NGA MEDIAT SOCIALE 32.08% 44.51%

EMAIL MUJOR 20.00% 20.00%

EMAILE TË

AUTOMATIZUARA SHËRBIMI 51.87% 51.87%

MESATARE 83% 31.87%

MONITORIMI MARKETING MONITORIMI I ANALYTICS 31.19% 34.89%

OBJEKTIVA TË PRANISË NË


TESTIM I PRIRJEVE MË TË

REJA TË MEDIAVE SOCIALE 49.33% 49.33%

MESATARE 43% 29.33%

MESATARE TOTALE 30.97% 38.27%

Kjo tabelë lejon të hidhet dritë në mënyrë të përmbledhur mbi nivelet e performimit të hoteleve në

indikatorët e matjes së marketingut të mediave sociale dhe mbi nivelet e kërkuara prej

konsumatorëve.

Ashtu siç vihet re kemi hendekë në performimin e të gjithë hapave dhe variablave si edhe në nivelin

total. Kështu, hotelet po performojnë 15% (81%-66%) nën nivelin e kërkuar/ nevojshëm/ pritur nga


143

konsumatorët në terma të marketimit të mediave sociale. Nga ana tjetër, vihet re gjithashtu një nivel

i lartë i kërkesave për marketing të mediave sociale nga ana e konsumatorëve (81%). Kjo do të të

thotë se ka ardhur koha që hotelet të bëjnë një tranzicion nga metodat outbound të marketingut në

ato inbound, të përfaqësuar në këtë punim nga marketingu i mediave sociale.

Më në detaje kjo do të shpjegohet në paragrafët në vijim.

Në vijim do të paraqiten në mënyrë të detajuar përgjigjet dhe rezultatet e studimit për të hedhur dritë

mbi pyetjet kërkimore dhe për të bërë një interpretim të tyre duke iu referuar autorëve të përdorur në

kapitullin e literaturës.

IV.3.2.3 INSTRUMENTËT MË TË PËRDORUR TË MARKETINGUT TË MEDIAVE

SOCIALE

Më poshtë jepen frekuencat e përdorimit të instrumenteve të marketimit të mediave sociale nga ana

e hoteleve.

Tabela 16 Peshat e përdorimit të kanaleve të mediave sociale të komunikimit marketing

INSTRUMENTI I MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE HOTELE QE E PERDORIN

(%)

Facebook 93%

Twitter 65%

LinkedIn 20%

Youtube 29%

Google 58%

Pinterest 33%

Instagram 79%

TOTAL RRJETE SOCIALE 54%

BLOGJET 15%

SEO 17%

WEBSITE 46%

TOTAL FORMA TË TJERA TË MARKETINGUT

OUTBOUND

26%


144

Figura 14 Skemë e Peshave të përdorimit të kanaleve sociale të komunikimit marketing

Vihet re një rritje e përdorimit të mediave sociale, por një nivel shumë i ulët i njohjes dhe i

përdorimit të instrumentave të tjerë të marketimit inbound.

Ndër shtatë mediat sociale të studiuara në këtë punim, tri rrjetet më të përdorura janë: facebook

maksimum prej përdorimi prej 93% të kampionit të studimit, Instagram me një vlerë përdorimi prej

79% dhe Twitter me përqindje përdorimi 65%. Nga ana tjetër, vlerën më të ulët të përdorimit e

shënon rrjeti Linkedin me vlerë prej 20%, e pasuar nga Youtube prej 29% dhe Pinterest me vlerë

33%.

Më tej akoma, nëse i referohemi vijës së demarkacionit ndërmjet mediave sociale dhe

instrumentave të tjerë të marketingut Inbound vihet re një diferencë relativisht e thellë mes dy

kategorive. Ndërkohë që kemi një nivel përdorimi 54% për mediat sociale, për blogjet, SEO dhe

website niveli i përdorimit është 26%. Nëse do të bënim një mesatare të këtyre dy vlerave, do të

mund të aksesonim te përdorimi i instrumentave të marketingut inbound si i tërë. Kjo vlerë është

41%. Çka përkthehet me një përdorim më pak se 50% e të gjithë mjeteve të në dispozicion të

hoteleve për marketimin e tyre nëpërmjet formave inovative të marketimit.

Por, pavarësisht kësaj ka një nivel relativisht të kënaqshëm të përdorimit të mediave sociale.


145

Niveli i shfrytëzimit të kanaleve të marketingut të mediave sociale

Figura 15 Skemë e Nivelit të shfrytëzimit të kanaleve të marketingut të mediave sociale

Grafiku është një përmbledhje e vlerësimit të nivelit të shfrytëzimit të marketingut të mediave

sociale nga ana e hoteleve si edhe të nivelit të dëshiruar të këtij shfrytëzimi nga ana e

konsumatorëve. Nëse do të shikojmë përqindjet e realizimit (nga ana e hoteleve) dhe ato të

dëshiruara (nga ana e konsumatorëve) vërejmë që 3 nga 4 variabla nuk përputhen në të dy grupet e

kërkimit.

Kështu, gjenerim i trafikut nga mediat sociale dhe SEO të mediave sociale kërkohet në nivele të

larta nga konsumatorët (përkatësisht: 70.93% dhe 50.93%) por niveli i performimit nga ana e

kompanive është i ultët vecanërisht në SEO të mediave sociale (20%) dhe Fjalë Kyçe kërkimi

(20%).

Vihet re një sjellje atipike për fjalët kyç të kërkimit.

Niveli i përformuar nga hotelet është sa gjysma e nivelit ideal, ndërkohë që niveli i kërkuar nga

konsumatorët është 20%. Kjo tregon që konsumatorët nuki kushtojnë rëndësi fjalëve kyce packa se

firmat e performojnë shumë këtë element të shfrytëzimit të marketing.


146

Nga ana tjetër, i ventmi dimension që ka përputhje të lartë është informacioni relevant në mediat

sociale. Edhe për hotelet, edhe për konsumatorët ka njëlloj rëndësi relevanca e informacionit në

mediat sociale.

Ajo që duhet kuptuar nga ky grafik nuk është vetëm niveli i performimit të secilit variabël në vetvete

por shkohet një hap më tej duke përcaktuar edhe se sa duhet të jetë ky nivel i performimit.

Duke iu referuar pyetjeve të kërkimit të ngritura në fillim të studimit do të mund të themi sa më

poshtë.

Së pari, a ka ardhur koha e një tranzicioni nga marketing outbound në marketing inbound, e matur

kjo në terma të shfrytëzimit të të gjithë instrumentave të mediave sociale?

Duke qenë se ky studim e mat këtë nëpërmjet nivelit të dashiruar nga klientët, mund të konludohet

fare qartë se përgjigja është absolute: po. Këtë e dëshmon më së miri, fakti që të gjitha nivelet e

përqindjes të raportuara nga konsumatorët është mbi 19%. Kështu konsumatorët e sotëm duan që

hotelet të shpërndajnë informacione të rëndësishme në këto rrjete (20%), të jenë lehtësisht në

gjendshëm në mediat sociale përmes metodave SEO (50.93%) e kështu me radhe, siç vetë figura e

demostron.

Këto nivele sigurisht nuk mund të shpërfillen nga departamentet e marketingut të hoteleve. Por a e

kanë kuptuar këtë hotelet dhe a kanë bërë përpjekje për t’i plotësuar këto kërkesa?

Për këtë mund t’i referohemi pyetjes së dytë të këtij kërkimi: në ç’nivel janë firmat duke performuar

marketimin e mediave sociale?

Vihen re dy suksese të hoteleve në shfrytëzimin e instrumenteve të marketimit outbound të mediave

sociale: gjenerim trafiku dhe fjalë kyce.

Nga ana tjetër vihen re edhe 3 pika ku kemi hendek dhe mosrealizim të një niveli të kërkuar nga

konsumatorët: Gjenerim i trafikut nga mediat sociale, fjalët kyçe të kërkimit dhe SEO i mediave

sociale.

Cili është implikimi i këtyre rezultateve? Që hotelet duhet të përforcojnë praninë e tyre në të gjitha

mediat sociale dhe të shpërndajnë informacione të rëndësishme për klientët në to dhe nga ana tjetër

duhet të fillojnë implementimin e strategjive për: instrumenta SEO, për të çuar sa më shumë trafik

në rrjetet e tyre sociale dhe për të forcuar metodat e kërkimit me fjalët kyç.


147

Nëse hotelet do të ndjekin këto hapa do të kenë një performancë të marketingut të mediave sociale

sipas niveli të dëshiruar/ kërkuar nga konsumatorët.

Meqë shfrytëzimi i instrumentave të marketingut të mediave sociale konsiderohet si hapi fillestar i

strategjisë të marketingut outbound, pritet që këto hotele të kenë hendeqe edhe në variablat e tjerë të

studimit, por kjo mbetet për tu hulumtuar më tej.

Përmbajtja Marketing në kanalet inbound të komunikimit marketing

Grafiku është një përmbledhje e vlerësimit të nivelit të përmbajtjes marketing të gjeneruar nga

hotelet në kanalet e mediave sociale të komunikimit marketing.

Figura 16 Skemë e Përmbajtjes Marketing në kanalet e mediave sociale të komunikimit marketing


148

Nëse do të shikojmë përqindjet e realizimit (nga ana e hoteleve) dhe ato të dëshiruara (nga ana e

konsumatorëve) vërejmë që vetëm 1 nga 4 variabla ka një mospërputhje të theksuar mes dy grupeve

të kërkimit.

Kështu, promovim i ofertave në mediat sociale (nivel i performimit 20.13% dhe nivel i dëshirimit

38.8% si edhe përmbajtja relevante në të gjithë praninë në mediat sociale (nivel i performimit-

40.13% dhe nivel i dëshirimit 58.8%) po performohen në nivele të larta përputhshmërie me njëra

tjetrën. Për më tepër kemi një përputhje absolutisht shumë të madhe ndërmjet nivelit të

komunikimit në mediat sociale (i kërkuar 23.40% dhe i performuar 20.13%).

Për variablin e mbetur: feedback-u për përvojën e konsumit ka nivele të ndryshme të niveleve të

raportuara. Përkatësisht: 79% niveli i kërkuar dhe 20% niveli i performuar nga ana e hoteleve.

Ashtu si në grafikun e mëparshëm mund të aksesojmë nëse kërkohet përmbajtje e rëndësishme nga

ana e konsumatorëve në kanalet e komunikimit inbound në mediat sociale dhe se sa po i plotësojnë

hotelet këto nevoja. Duke iu referuar pyetjeve të kërkimit të ngritura në fillim të studimit do të

mund të themi sa më poshtë.

Së pari, a ka ardhur koha e një tranzicioni nga marketing outbound në marketing inbound, e matur

kjo në terma të kërkesave për përmbajtje të rëndësishme nga ana e konsumatorëve në kanalet e

mediave sociale të komunikimit?

Duke qenë se ky studim e mat këtë nëpërmjet një niveli të dëshiruar nga klientët, mund të

konkludohet që relativisht konsumatorët kërkojnë përmbajtje relevante në të gjithë praninë on line.

Këtë e dëshmon fakti që të gjitha nivelet e përqindjes të raportuara nga konsumatorët është mbi

23%, dhe ka një mesatare afër 50%. Kështu konsumatorët e sotëm duan që hotelet në mediat sociale

të botojnë ofertat e tyre (afro 40%), të ofrojnë alternativën e komunikimit të hapur me hotelet

nëpërmjet profileve të tyre (23%), të mundësohet një lënie e feedback-ut për përvojën e konsumit

(79%) si edhe te kenë informacione të rëndësishme në të gjithë kanalet e mediave sociale të

komunikimit marketing (59%).


149

Këto nivele nuk janë në nivele absolute sikurse ishte kërkesa për shfrytëzim maksimal të kanaleve të

komunikimit me mediat sociale, por janë kërkesa relativisht të rëndësishme dhe mbi nivelet

mesatare.

A e kanë kuptuar këtë hotelet dhe a kanë bërë përpjekje për t’i plotësuar këto kërkesa?

Vihet re vetëm një sukses i hoteleve në përmbajtjen marketing në kanalet e mediave sociale të

komunikimit: përpjekje për përmbjatje të rëndësishme në të gjitha kanalet online të komunikimit

(40.3%). Interesante është të vihet re variabli i ofertave në mediat sociale ku kompanitë po

performojnë më shumë se niveli kërkuar nga ana e klientëve.

Nga ana tjetër vihen re pikat ku hotelet po operojnë me mungesa hendek dhe mosrealizime të

niveleve të kërkuara nga konsumatorët. Së pari, ka një mesatare të ulët sit ë kërkesës së

konsumatorëve ashtu edhe të nivelit të performuar të funksionit nga ana e hoteleve të të gjithë

përmbajtjes marketing në kanalet e komunikimit në mediat sociale.

Së dyti, ka një hendek prej afro 60% (79%-20%) në nivelin e feedback të përvojës së kërkuar dhe

asaj të ofruar.

Cili është implikimi i këtyre rezultateve? Duhet absolutisht që hotelet në mënyrë të menjëhershme

të plotësojnë strategjitë e tyre në mediat sociale me mënyrat e drejtëpërdrejta të komunikimit me

konsumatorët e tyre aktualë dhe potencialë, si edhe për të përfshirë alternativën e lënies së

përshtypjeve/ feedback nga ana e klientëve për përvojën e dhe shërbimet e tyre në hotelet përkatëse.


150

SHITJET E STIMULUARA NGA MARKETINGU I MEDIAVE SOCIALE

Figura 17 Skemë E Shitjeve Të Stimuluara Nga Marketingu I mediave sociale

Grafiku është një përmbledhje e vlerësimit të nivelit të gjenerimit të shitjeve nëpërmjet marketingut

të mediave sociale nga ana e hoteleve si edhe të nivelit të kërkuar të këtij gjenerimi nga ana e

konsumatorëve.


konsumatorëve) vërejmë se ky është një nga grafikët më atipikë të këtij studimi.

Për këtë arsye situata do të analizohet si më poshtë.


151

Niveli i kërkuar i gjenerimit të shitjeve në terma të variablave të përzgjedhur për studim është:

Porosi nga mediat sociale (20%), emaile të automatizuara pas çdo shërbimi të kërkuar nga

konsumatorët (31%) dhe email-e mujore nga hotelet (51%).

Shihet se nivelet e kërkuara të blerjeve dhe porosive nëpërmjet kanaleve të mediave sociale të

marketimit janë në nivele mesatare, por kanë një nivel përputhshmërie shumë të lartë.

Kjo dëshmon se marketimi i mediave sociale po bëhet i rëndësishëm jo vetëm për marrjen e

informacionit por edhe për shitjet.

A e kanë kuptuar këtë hotelet dhe a kanë bërë përpjekje për t’i plotësuar këto kërkesa?

Vihet re një përputhje e madhe e porosive të gjeneruara nga mediat sociale. Kjo tregon dhe implikon

që firmat po ndjekin në mënyrë rigoroze kërkesat/ nevojat dhe pritshmëritë e konsumatorëve në

lidhje me këtë variabël.

Cili është implikimi i këtyre rezultateve? Duhet absolutisht që hotelet në mënyrë të fillojnë praktikat

e dërgimit të email-eve të personalizuara te konsumatorët e tyre në mënyrë që të rrisin performancën

mujore. Nga ana tjetër hotelet duhet të ulin përpjektjet dhe invesitimet e tyre në dërgimin e email-

eve të automatizuara dhe t’i adresojnë këto përpjekje për të dërguar email-e mujore me përmbajtje të

rëndësishme.


152

MONITORIMI I MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE

Figura 18 Skemë E Monitorimit Të Kanaleve Marketing të mediave sociale

Grafiku është një përmbledhje e vlerësimit të monitorimit që i bëhet kanaleve marketing të mediave

sociale nga ana e hoteleve si edhe të nivelit të kërkuar të këtij gjenerimi nga ana e konsumatorëve.


konsumatorëve) vërejmë se ky tregues është ai më shqetësuesi. Në këtë tregues çdo variabël është

më poshtë asaj të kërkuar nga konsumatorët.

Niveli i kërkuar i monitorimit nëpërmjet analytics është (20%), i objektivave të qarta të pranisë në

mediat sociale është 49% dhe ai i testimit dhe inkorporimit të prirjeve më te reja të marketimit të

mediave sociale është 29%.


153

Vërehet se ka diferenca të papërfillshme.

Kjo dëshmon se hotelet nuk po adresojnë siç duhet problemet e monitorimit.

Cili është implikimi i këtyre rezultateve? Duhet absolutisht që hotele të fillojnë praktikat së pari të

testimit dhe inkorporimit të prirjeve më te reja të marketimit të mediave sociale, së dyti të

objektivave të qarta të pranisë në rrjete sociale dhe së fundmi të përdorin analytics për një

monitorim me baza kohe reale ose periodike


154

KAPITULLI V: PËRFUNDIME DHE REKOMANDIME

Në vijim do të renditen të gjitha konkluzionet që rrjedhin nga ky punim duke iu referuar pyetjeve

dhe hipotezave të punimit.

1. Konkludohet se ka një nivel të lartë të nevojave/ kërkesave/ pritshmërive për marketing

inbound të rrjeteve sociale nga ana e konsumatorëve (81% nga 100% niveli absolut). Kjo do

të të thotë që ka ardhur koha që hotelet të bëjnë një tranzicion nga metodat outbound të

marketingut në ato inbound të fokusuar në praninë e tyre në rrjetet sociale.

1.a. Përdorimi i kanaleve të marketingut të rrjeteve sociale po bëhet i rëndësishëm gjithnjë e

më tepër për konsumatorët. Në terma të shfrytëzimit të të gjithë instrumentave që jep në

dispozicion marketing të rrjeteve sociale: Konsumatorët e sotëm duan që hotelet të shpërndajnë

informacione të rëndësishme në këto rrjete (20%), të jenë lehtësisht të gjendshëm në profilet sociale

përmes metodave SEO (50%).

1.b. Marketingu i rrjeteve sociale po bëhet i rëndësishëm për marrjen e informacionit mbi

brandin. Në terma të relevancës së përmbajtes marketing në kanalet marketing të rrjeteve sociale:

konsumatorët e sotëm duan që hotelet në rrjetet sociale të botojnë ofertat e tyre (40%), të ofrojnë

alternativën e komunikimit të hapur me hotelet nëpërmjet profileve të tyre (23%), të mundësohet

një lënie e feedback-ut për përvojën e konsumit (79%) si edhe të kenë informacione të rëndësishme

në të gjithë kanalet sociale të komunikimit marketing.

1.c Marketimi inbound i rrjeteve sociale po bëhet i rëndësishëm jo vetëm për marrjen e

informacionit por edhe për shitjet. Në terma të gjenerimit të shitjeve nëpërmjet marketingut

inbound të rrjeteve sociale: konsumatorët e sotëm duan që hotelet të mundësojnë: Porosi nga rrjetet

sociale (20%), email-e të automatizuara pas çdo shërbimi të kërkuar nga konsumatorët (51.87%)

dhe email-e mujore nga hotelet (20%).

1.d Ka një nivel të lartë ndërgjegjësimi për rëndësinë që ka monitorimi i marketingut të rrjeteve

sociale nga ana e konsumatorëve. Në terma të rëndësisë së monitorimit të marketingut të rrjeteve

sociale: Konsumatorët e sotëm duan që hotelet të monitorojnë nëpërmjet analytics (20%), të kenë

objektiva të qarta të pranisë në rrjetet sociale (50%) të testojnë dhe inkorporojnë prirjet më te reja të

marketimit të rrjeteve sociale (30%)


155

2. Konkludohet se ka hendeqe në performimin e të gjithë hapave dhe variablave të marketingut

të rrjeteve sociale si edhe në nivelin total të tij. Niveli është 15% nën standardin e kërkuar.

2.a Në terma të shfrytëzimit të të gjithë instrumentave që jep në dispozicion marketingu i rrjeteve

sociale: Performohet në starndard për praninë në rrjetet sociale dhe shpërndarjen e informacioneve

të rëndësishme në këto profile, por performohet nën standarde për Gjenerim të trafikut nga rrjetet

sociale, fjalët kyçe të kërkimit dhe SEO të rrjeteve sociale.

2.b. Në terma të rëndësisë së përmbajtes marketing në kanalet marketing të rrjeteve sociale:

Performohet në starndard për promovimin e ofertave në rrjetet sociale (39%) dhe përpjekjeve për

përmbjatje relevante në të gjitha kanalet e komunikimit të rrjeteve sociale (57%), por performohet

nën standard për komunikimin e drejtpërdrejtë me kompanitë nëpërmjet profileve sociale të tyre

dhe në nivelin e feedback-ut të përvojës për shërbimet.

2.c. Në terma të gjenerimit të shitjeve nëpërmjet marketingut të rrjeteve sociale firmat po ndjekin në

mënyrë rigoroze kërkesat/ nevojat dhe pritshmëritë e konsumatorëve në lidhje me këtë variabël.

Hotelet po performojnë me email-e të automatizuara të shërbimit më shumë se ç’kërkohet nga

klientët dhe po operojnë nën nivelin e kërkuar për email-et mujore te klientët e tyre.

2.d Në terma të rëndësisë së monitorimit të marketingut të rrjeteve sociale, nuk vërehen diferenca

substanciale.

Në vijim do të nxirren konkluzionet përkatëse për testimin përfundimtar të hipotezave.

Së pari:

Hipoteza 1: Besnikëria e turistëve ndikohet nga elementët dhe platformat e marketingut të mediave

sociale;

Në bazë të të dhënave të regresionit për të dy grupet e interesit u vunë re: (1) në të dy grupet e pyetura

(hotele dhe konsumatorë) u vërtetua në tërësi lidhja sinjifikante tërësë ndërmjet besnikësisë

konsumatore dhe variablave të marketingut në mediat sociale (respektivisht 5.3% për hotelet dhe

6.1% për konsumatorët), (2) konsumatorët raportuan se ka një sinjifikancë të madhe në besnikërinë

e tyre konsumatore këto variabla të marketingut në mediat sociale: (a) Niveli I Shfrytëzimit Të

Kanaleve Marketing (për një rritje (rënie) me një njësi të Nivelit të Shfrytëzimit Të Kanaleve

Marketing kemi një rritje (rënie) me 24 % të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjetrë të


156

marketingut social mbahen të pandryshuar) dhe (b) Shitjet Marketing (Për një rritje (rënie) me një

njësi të Shitjeve Marketing ($) kemi një rritje (rënie) me 21.8%8 të Besnikërisë Konsumatore, kur

elementët e tjetrë të marketingut social mbahen të pandryshuar), (3) punonjësit marketing të

hoteleve raportuan se ka një sinjifikancë të madhe në besnikërinë e tyre konsumatore këto variabla

të marketingut në mediat sociale: (a) Niveli I Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing (për një rritje

(rënie) me një njësi të Nivelit të Shfrytëzimit Të Kanaleve Marketing kemi një rritje (rënie) me

33.6% të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjetrë të marketingut social mbahen të

pandryshuar), (b) Shitjet Marketing (Për një rritje (rënie) me një njësi të Shitjeve Marketing ($)

kemi një rritje (rënie) me 32 % të Besnikërisë Konsumatore, kur elementët e tjetrë të marketingut

social mbahen të pandryshuar), dhe (c) Monitorimi Marketing (Për një rritje (rënie) me një njësi të

Monitorimit Marketing kemi një rritje (rënie) me 18.35% të Besnikërisë Konsumatore, kur

elementët e tjetrë të marketingut social mbahen të pandryshuar).

Nisur nga rezultatet statistikore të përmbledhura më lart dhe të detajuara në kapitullin e

intrepretimeve, arrijime në konkluzionin se:

Hipoteza 1: Besnikëria e turistëve ndikohet nga elementët dhe platformat e marketingut të mediave

sociale;

PRANOHET

Së dyti, për të testuar hipotezën:

• Hipoteza 2: Ka dallime ndërmjet grupeve të ndryshme të turistëve për sa i përket ndikimit të

marketingut të mediave sociale;

I referohemi rezultateve descriptive të këtij punimi.

VARIABLI INDIKATORI % e REALIZIMIT

KONSUMATORË

Niveli I shfrytësimit të

kanaleve inbound të

marketingut

INFORMACION RELEVANT NË MEDIAT SOCIALE 20.67%

WEBISTE SEO 50.93%

FJALË KYÇE KËRKIMI 20.00%

GJENERIM TRAFIKU NË MEDIAT SOCIALE 70.93%

MESATARE 27.73%

Përmbajtja Marketing KOMUNIKIM NË MEDIAT SOCIALE 23.40%


157

PËRMBAJTJE E RËNDËSISHME NË PRANINË NË

MEDIAT SOCIALE

58.87%

FEEDBACK PËR PËRVOJËN E KONSUMIT 20.33%

PROMOVIM OFERTASH NË MEDIAT SOCIALE 78.87%

MESATARE 20.13%

SHITJET E

STIMULUARA NGA

MARKETINGU

POROSI TË GJENERUARA NGA MEDIAT SOCIALE 44.51%

EMAIL MUJOR 20.00%

EMAILE TË AUTOMATIZUARA SHËRBIMI 51.87%

MESATARE 31.87%

MONITORIMI

MARKETING

MONITORIMI I ANALYTICS 34.89%

OBJEKTIVA TË PRANISË NË MEDIAT SOCIALE 20.00%

TESTIM I PRIRJEVE MË TË REJA TË MEDIAVE

SOCIALE

49.33%

MESATARE 29.33%

Nga sa më sipër vërehet një heterogjenitet ndërmjet komponentëve të ndryshëm të marketingut në

mediat sociale. Nëse i referohemi mesatareve të komponentëve të marketingut të mediave sociale,

ato variojnë nga 20.13% (Përmbajtja Marketing) deri 31.87% (Shitjet e stimuluara nga marketing).

Nisur nga sa më lart, hipoteza:

Hipoteza 2: Ka dallime ndërmjet grupeve të ndryshme të turistëve për sa i përket ndikimit të

marketingut të mediave sociale

PRANOHET

Së fundmi, hipoteza:

• Hipoteza 3: Ka dallime të rëndësishme ndërmjet kompanive në sektorë të ndryshëm të

turizmit për sa i përket përdorimit të marketingut të mediave sociale

Do të testohet nëpërmjet rishikimit të rezultateve të mëposhtmëve.


158

VARIABLI INDIKATORI % e REALIZIMIT

HOTELE

Niveli i shfrytësimit

të kanaleve inbound

të marketingut

INFORMACION RELEVANT NË MEDIAT

SOCIALE 19.20%

WEBISTE SEO 20.00%

FJALË KYÇE KËRKIMI 51.47%

GJENERIM TRAFIKU NË MEDIAT SOCIALE 20.27%

MESATARE 67%

Përmbajtja Marketing KOMUNIKIM NË MEDIAT SOCIALE 20.00%

PËRMBAJTJE E RËNDËSISHME NË PRANINË NË

MEDIAT SOCIALE 40.13%

FEEDBACK PËR PËRVOJËN E KONSUMIT 60.13%

PROMOVIM OFERTASH NË MEDIAT SOCIALE 20.00%

MESATARE 71%

SHITJET E

STIMULUARA

NGA

MARKETINGU

POROSI TË GJENERUARA NGA MEDIAT

SOCIALE 32.08%

EMAIL MUJOR 20.00%

EMAILE TË AUTOMATIZUARA SHËRBIMI 51.87%

MESATARE 83%

MONITORIMI

MARKETING

MONITORIMI I ANALYTICS 31.19%

OBJEKTIVA TË PRANISË NË MEDIAT SOCIALE 20.00%

TESTIM I PRIRJEVE MË TË REJA TË MEDIAVE

SOCIALE 49.33%

MESATARE 43%

Nga sa më sipër vërehet një heterogjenitet ndërmjet komponentëve të ndryshëm të marketingut në

mediat sociale. Nëse i referohemi mesatareve të komponentëve të marketingut të mediave sociale,

ato variojnë nga 43% (Monitorimi Marketing) deri 83% (Shitjet e stimuluara nga marketing).

Hotelet karakterizohen nga heterogjenitet më i lartë në përgjigje sesa klientët

Nisur nga sa më lart, hipoteza:

• Hipoteza 3: Ka dallime të rëndësishme ndërmjet kompanive në sektorë të ndryshëm të

turizmit për sa i përket përdorimit të marketingut të mediave sociale

PRANOHET


159

V.2 REKOMANDIME

Hotelet, sikurse edhe të gjithë bizneset, duhet të ndërgjegjësohen se me zhvillimin e internetit dhe

përmirësimin e vazhdueshëm të teknologjisë, marketingu ka hyrë në një epokë të re të zhvillimit.

Nga perspektiva e marketingut (Mendoza, Marijus, Perez, dhe Griman, 2007), interneti është një

mjet për të rritur bashkëveprimin me konsumatorët, e cila sjell shumë përfitime për organizatën.

Sikurse u tregua nga ky punim, krijimi dhe mirëmbajtja e besnikërisë kërkon që hotelet të kuptojnë

se mediat sociale përbëjnë mjedisin në shërbim të klientëve në kohën tonë, ku klienti duhet të

konsiderohet më pak si një objektiv dhe më shumë si një partner (Stockdale, 2007).

Hotelet duhet të ndërgjegjësohen dhe të arsyetojnë përse marketingu i mediave sociale duhet

justifikuar. Ky rekomandim derivon nga një sërë konkluzionesh. Së pari marketingu i mediave

sociale ul kostot, zgjeron fushëveprimin e tregut dhe rrit cilësinë e shërbimeve. Ai gjithashtu rrit

vlerën e marrëdhënieve të konsumatorëve në nivele të caktuara, të tilla si aksesi, lehtësi dhe kosto të

ulëta.

Suksesi në mediat sociale të industrisë së hoteleve është e varur nga shumë faktorë të ndryshëm. Ky

punim thekson se faktorët kyç të suksesit, të cilat duhet të thellohen hotelet janë: të shfrytëzojnë me

kapacitet të plotë të gjithë kanalet marketing, të përditësojnë përmbajtjen marketing të shpërndarë

në të gjithë kanalete mediave sociale, të hartojnë strategji marketing dhe të shitjes për të stimuluar

shitjet marketing nëpërmjet shfrytëzimit të mediave sociale, të monitorojnë suksesin apo

inefektivitetin e metodave te marketingut në mediat sociale.

Marketingu i suksesshëm në mediat sociale kërkon shumë punë dhe përpjekje. Megjithatë, zbatimi i

praktikave të tilla si: përdorim i plotë i kapaciteteve të kanaleve të mediave sociale; janë tashmë një

imperativ dhe jo një alternativë.

Së fundmi, aplikimi i marketingut të mediave sociale në industrinë hotelerisë sjell një sërë

përfitimesh, të tilla si: rritja e normës së mbajtjes së klientëve, rritjen e të ardhurave dhe

përfitueshmërisë, reduktimin e kostove të brendshme, reduktimin e shpenzimeve të marketingut,

përmirësimin e shërbimit ndaj klientit, krijimin e një reputacioni pozitiv të hotelit, rritja e vlerës së

tregut të hotelit, përmirësimin e metodave të marketingut, përmirësimin e procesit të biznesit, të


160

kuptuarit më të mirë të kërkesave klientëve, produktivitet më të lartë të punonjësve dhe mbrojtjen e

investimeve të marketingut duke marrë kthimin maksimal.

Të gjitha këto përfitime që MMS ofron, për hotelet mund të jenë një burim i afatgjatë dhe i

qëndrueshëm për krijimin e avantazheve konkurruese, në kushtet e një rivaliteti konkurrues shumë

agresiv.

Në mënyrë më të detajuar, rekomandimet e derivuara nga konkluzionet e këtij punimi, paraqiten në

vijim.

1. Hotelet duhet të përforcojnë praninë e tyre në të gjitha rrjetet sociale dhe të shpërndajnë

informacione të rëndësishme për klientët në to dhe nga ana tjetër duhet të fillojnë

implementimin e strategjive për: instrumenta SEO, për të çuar sa më shumë trafik në rrjetet

sociale të tyre dhe për të forcuar metodat e kërkimit me fjalët kyç.

2. Duhet absolutisht që hotelet në mënyrë të menjëhershme të plotësojnë profilet e tyre me

mënyrat e drejtëpërdrejta të komunikimit me konsumatorët e tyre aktualë dhe potencialë, si

edhe për të përfshirë alternativën e lënies së përshtypjeve/ feedback-ut nga ana e klientëve për

përvojën dhe shërbimet e tyre në hotelet përkatëse.

3. Duhet absolutisht që hotelet në mënyrë të të fillojnë praktikat e dërgimit të email-eve të

personalizuara te konsumatorët e tyre në mënyrë që të adresojnë këtë nevojë që ata e raportojnë

në nivelet (90%). Nga ana tjetër hotelet duhet të ulin përpjektjet dhe invesitimet e tyre në

dërgimin e email-eve të automatizuara dhe t’i adresojnë këto përpjekje për të dërguar email-e

mujore me përmbajtje të rëndësishme.

4. Duhet absolutisht që hotelet në mënyrë të të fillojnë praktikat së pari të testimit dhe inkorporimit

të prirjeve më te reja të marketimit të rrjeteve sociale, së dyti të objektivave të qarta të pranisë në

rrjetet sociale dhe së fundmi të përdorin analytics për një monitorim me baza kohe reale ose

periodike.

5. Është imperative që hotelet të thellohen në kërkime të tregut dhe të bëjnë krahasim ndërmjet

praktikave të tyre aktuale dhe nivelit të kërkesës nga ana e konsumatorëve. Kjo strategji e

kërkimit të tregut do i lejojë atyre të verejnë hendekët, plotësimi i të cilave duhet të shërbejë si

objektiv për një periudhë të ardhme. Egzistenca e mediave sociale e bën më të thjeshtë të gjithë

proçesin duke automatizuar rezultatet dhe duke i kërkuar firmës vetëm interpretim dhe marrje

vendimi në bazë të tyre.


161

6. Rrjeti i krijuar me klientë dhe me bizneset e tjera në mediat sociale, rrit ekspozimin e markës.

Newse biznese të tjera promovojnë aktivitete të ndryshme, nxitja e vizibilitetit të markës së

hoteleve mund të arrihet. Angazhimi i bizneseve të tjera, i bën hotelet të dukshme për audiencën

e tyre dhe ka potencial për të arritur qindra apo mijëra konsumatorë.

7. Vendosja e theksit më shumë tek mardhënia mes klientëve në mediat sociale, sesa tek

promovimi i shitjeve, ka gjasa që të rritë më shumë shitjet. Media sociale i jep hoteleve mundësi

për t'a angazhuar publikin etyre në nivele të ndryshme, duke përfshirë edhe nivelin personal. Që

në hapin e parë të implementimit të marketingut të mediave sociale, është e rëndësishme për një

biznes të përqëndrohet në krijimin e marrëdhënieve me konsumatorët. Mediat sociale lejojnë që

edhe vetë pronari i hotelit të tregojë interes tek audience duke komentuar në postimet apo në

pyetjet e tyre. Kjo përqasje rrit ekspozimin e hotelit për miqtë, fansat dhe ndjekësit. Të kërkosh

feedback nga ana e konsumatorëve në mënyrë eksplicite, siç u tregua nga kjo temë, është një hap

i rëndësishëm për të rritur angazhimin dhe besnikërinë e konsumatorëve.

8. Përmbajtja interesante në marketingun e mediave sociale promovon ndërveprimin. Është e

rëndësishme që të postohet përmbajtje që audienca e konsideron interesante. Postime të tilla si:

video dhe fotografi sipas këtij punimi, tërheqin më shumë vëmendjen sesa tekstet e shkruara.

9. Edhe pse mediat sociale kanë kosto të ulët, ato karakterizohen nga një e metë e cila ka të ngjarë

që ta pengojë marketingun e hoteleve që t’i përdorin ato: koha. Pronarët e hoteleve të vogla

mund të mësojnë se sit ë menaxhojnë kohën e tyre dhe të angazhohen edhe në rrjetet sociale, ose

të kërkojnë ndihmë të nënkontraktuar në fillim. Për hotelet që i kanë mediat sociale të

panjohura, menaxhimi i tyre mund të marrë shumë kohë në fillim deri sat ë hyhet në kurbën e të

mësuarit.

10. Hotelet duhet të përsosin praninë e tyre në mediat sociale. Ashtu sikurse ky punim demostroi,

pjesa dërrmuese e hoteleve të marra nën shqyrtim, kanë prani të patrajtuar dhe të keqmenaxhuar

në mediat sociale (psh. shpesh paraqiten si faqe te personave fizikë dhe jo si faqe e fansave). Ka

alternative të ndryshme të përsosjes së menaxhimit të marketingut nëpërmjet mediave sociale:

(1) ta nënkontraktojnë këtë shërbim nga firma të specializuara, (2) t’i bashkohen hoteleve të


162

vendeve të tjera dhe të formojnë paketa të përbashkëta me to, (3) të trajnojnë punonjësit e tyre

për t’i pajisur me ekspertizën e nevojshme. Të gjitha këto alternativa kanë avantazhet dhe

disavantazhet e tyre të cilat mund të jenë subjekt i punimeve të ardhshme.

11. Sugjerime për punë të mëtejshme. Rezultatet nga analiza treguan se modeli i këtij punimi

shpjetoget pjesërisht, nga kampioni i marrë në studim. Kjo do të thotë se ka faktorë që duhet të

hulumtohen në studimet e ardhshme të industrisë së hotelerisë të cilat mund të shpjegojnë

besnikërinë konsumatore. Kërkimet e ardhshme sugjerohet të krahasojnë diferencat ndërmjet

hoteleve të vogla dhe të mëdha në terma të MMS. Duke pasur parasysh nivelin e zhvillimit të

turizmit në qytetin e Vlorës, do të ishte interesante të hetohej nëse faktorët e besnikërisë

konsumatore në mediat on line ndryshojnë për shkak të kontekstit të vendit.


163

REFERENCA

1. Adler, E. et.al. (1998). The Home Style Homepage: and National Elections: A Comparative

Study of web Campaigning.

2. Bampo, M., et.al. 2008. The Effects of the Social Structure of Digital Networks on Viral

Marketing Performance. Information Systems Research 19: 273-290.

3. Bourlakis, M., Savvas P., Feng L. (2009). Retail Spatial Evolution: paving the way from

traditional to metaverse retailing.. Electronic Consumer Research 9:135-148.

4. Brian McNair, (2009). Hyrje ne komunikimin politik. UET/Press, Tiranë.

5. Campbell, C., et.al (2011). Understanding Consumer Conversations around Ads in a Web

2.0 World.. Journal of Advertising 40:87-102.

6. Casaló, L., Carlos, L., Guinalíu.M. (2008). Promoting Consumer’s Participation in Virtual

Brand Communities: A New Paradigm in Branding Strategy. Journal of Marketing

Communications 14: 19-36.

7. Cheong, H., Morrison, J. (2008). Consumers’ Reliance on Product Information and

Recommendations Found in UGC. Journal of Interactive Advertising 8: 38-49.

8. Chi, H. (2011). Interactive Digital Advertising VS. Virtual Brand Community: Exploratory

Study of User Motivation and Social Media Marketing Responses in Taiwan.. Journal of

Interactive Advertising 12: 44-61.

9. Chu, Sh. (2011). Viral advertising in social media: Participation in Facebook groups and

responses among college-aged users.. Journal of Interactive Advertising 12: 30-43.

10. Cox, Sh. (2010). Online Social Network Member Attitude Toward Online Advertising

Formats. MA thesis, The Rochester Institute of Technology.

11. Curran, K., Graham, S., Temple, Ch. (2011). Advertising on Facebook.. International

Journal of E-Business Development 1: 26-33.

12. Daugherty, T., Eastin, M., Bright, L. (2008). Exploring Consumer Motivations for Creating

User-Generated Content. Journal of Interactive Advertising.

13. David C. (2008). Management 2.0: a primer on blogging for executives. Management

Research News.

14. Detecon Consulting (2010). . Social Media und Self Service ,Kundenservice der Zukunft.

Mit

15. Dijk, J. (2006). The Network Society: Social Aspects of New Media. SAGE. London..


164

16. Di Pietro, L., Pantano, E. (2012). An Empirical Investigation of Social Network Influence

on Consumer Purchasing Decision: The Case of Facebook. Journal of Direct Data and

Digital Marketing Practice 14: 18-29.

17. eMarketer (2009). Online Social Network Advertising Spending Worldwide, 2008-2013

18. Fenno, R. (1978). Home Style: House Members in Their Districts. Glenview, IL: Scott,

Foresman.

19. Ferguson, R. (2008) . Word of mouth and viral marketing: taking the temperature of the

hottest trends in marketing.. Journal of Consumer Marketing 25: 178-182.

20. Fred P., Herbig, P. (1998). International marketing tool: the Internet. Industrial

Management & Data Systems

21. Friestad, M., Wright, P. (1994). The Persuasion Knowledge Model: How People Cope with

Persuasion Attempts. Journal of Consumer Research

22. Fuga, (2014) . Komunikimi në shoqërinë masive. ISBN: 978-9928-4153-5-6 ,

23. Georgi, D., Mink, M. (2012) . eCCIq: The quality of electronic customer-to customer

interaction,. Journal of Retailing and Consumer Services

http://dx.doi.org/10.1016/j.jretconser.2012.08.002. 25

24. Goldsworthy, T. (2012). The Social Media Trend for 2012 the end of Social Media Groups?

25. Gonzalez, C.. 2010. Social Media Best Practices for Communication Professionals through

the Lens of the Fashion Industry. MA thesis, The University of Southern California.

26. Guy, G., Zaidner L. (2008). Creative Strategies in Viral Advertising: An Application of

Taylor’s Six-Segment Message Strategy Wheel. Journal of Computer –Mediated

Communications 13: 959-972.

27. Harris, L. Dennis, Ch., (2011) . Engaging customers on Facebook: Challenges for e-

retailers. Journal of Consumer Behavior 10: 338-346.

28. Hassanein, K., Head, K. (2005-6). . The Impact of Infusing Social Presence in the Web

Interface: An Investigation across Product Types. Interactive Journal of Electronic

Commerce 10: 31-55.

29. Heinonen, K.. (2011). Consumer activity in socialmedia: Managerial approaches to

consumers’ social media behavior. Journal of Consumer Behavior10: 356-364.

30. Hill, Sh., Provost,F., Volinsky, Ch.,. (2006). . Network Based Marketing: Identifying Likely

Adaptors via Consumer Networks. Statistical Science 21: 256-276.


165

31. Jiyoung, Ch. (2009). Shopping on Social Networking Websites: Attitudes towards real

versus virtual items. Journal of Interactive Advertising, 10: 77-93.

32. Jochen, W., Ramaseshan, B., Klundert, J. v., Canli, Z. G., & Kandampully, J. (2013).

Managing Brands and Customer Engagement in Online Brand Communities. Journal of

Service Management.

33. Kaplan, A., Haenlein, M., (2010). Users of the World, Unite! The Challenges and

Opportunities of Social Media.. Business Horizons 53: 59-68.

34. Kelly, L., Gayle K., Drennan, J. (2010). Avoidance of Advertising in Social Networking

Sites: The Teenage Perspective. Journal of Interacting Advertising 10: 16-27.

35. Kim, J., & Gupta, P. (2012). “Emotional expressions in online userreviews: How they

influence consumers" . Journal of Business Research.

36. Kim, S. J., Wang, R., & Malthouse, E. (2013). “How PostingViewing Negative Word-of-

Mouth Social Media Platform Affect Customer Purchase Behaviours,”. Proceedings of

the European Advertising AcademyConference (ICORIA), Zagreb.

37. Lancaster, T. (1986). Electoral Structures and Pork Barrel Politics. International

38. LICAJ, B. (2012). MARKETINGU ME KOSTO 0 NË RRJETIN SOCIAL ONLINE .

Fokus.

39. LICAJ, B. (2012). Marketingu me kosto 0 në rrjetin social online . Fokus.

40. Mady, T. (2011) . Sentiment toward marketing: Should we care about consumer alienation

and readiness to use technology? Journal of Consumer Behavior 10: 192-204.

41. Mangold, G., Faulds, D. (2009). Social Media: The New Hybrid Element of the Promotion

Mix.. Business Horizons 52: 357-365.

42. Marconi, J. (2010) . Marrëdhëniet publike., UET Press,

43. McNair, B. Hyrje në komunikimin politik., UET Press, 2009

44. Michel M., Brubaker P., Whiteside, E. (2013). Facebook: examining the information

presented and its impact on stakeholders. Corporate Communications.

45. Muñiz, M., Schau, H. (2007). Vigilante Marketing and Consumer Created Communications.

Journal of Advertising 36: 35-50.

46. MYFTARAJ, E. (2014). 1. Sinergjia Që Krijohet Nga Ndërveprimi I Marketingut Të

Marrëdhënieve Me Marketingun Në Internet. Rasti I Industrisë Bankare Shqiptare.

Diplome, Universiteti Aleksander Xhuvani.


166

47. MYFTARAJ, E. (2014). Sinergjia që krijohet nga ndërveprimi i marketingut të

marrëdhënieve me marketingun në Internet. Rasti i Industrisë Bankare Shqiptare. Diplomë,

Universiteti Aleksander Xhuvani.

48. Nash, E. L., (2000). Direct marketing: strategy, planning, execution, 4 th ed., McGraw-Hill

Companies.

49. Ndregjoni. (2014). Aplikimi i tregtisë elektronike tek bizneset e vogla dhe të mesme. Rast

studimor: Rrethi i Tiranës. Doktorature FEUT.

50. Ndregjoni. (2014). Aplikimi i tregtisë elektronike tek bizneset e vogla dhe të mesme. Rast

studimor: Rrethi i Tiranës. Doktoraturë FEUT.

51. Norris, P. (2001). Digital Divide: Civic Engagement, Information Poverty and the Internet .

Political Science Review 7: 67-81.

52. Patterson, A. (2012). Social - networkers of the world unite and take over: a Meta –

introspective on the Facebook brand. Journal of Business Research.

53. Pavlou, P., Stewart, D. (2000). Measuring the Effects and Effectiveness of Interaction

Advertising: A Research Agenda. Journal of Interactive Advertising 1: 62-78.

54. Pehlivan, E., Sarican, F., Berthon, P. (2011). Mining Messages: Exploring Consumer

Response to Consumer vs. Firm Generated Ads. Journal of Consumer Behavior 10: 313-

321.

55. Pelsmacker, G., (2007). Marketing communications a European Perspective , 3 rded.,

Pearson Education.

56. Penn Foster institution (2012). The new rules of marketing and PR: how to use social media,

online video, mobile applications, blogs, new releases and viral marketing to reach buyers

directly.

57. Pepels, W., (2004). Marketing, 4thed., Oldenbourg Verlag

58. Phillips, R. (2005). Pricing and Revenue Optimization. Stanford, CA: Stanford University.

59. Pookulangara, S., Koesler, K. (2011). Cultural Influence on Consumers’ Usage of Social

Networks and its’ Impact on Online Purchase Intentions. Journal of Retailing and

Xonsumer Services 18: 348-354.

60. Raacke, J.; Bonds, R. (2008). MySpace and Facebook: Applying the uses and gratifications

theory to exploring friend - networking sites. Cyber psychology & Behavior

61. Rana T. (2003) . Applying e-commerce in business.


167

62. Rowe. C. (1995). Popular Cultures: rock music, sport and the politics of pleasure. Sage

Publications.

63. Schwarz, T., (2005). Permission Marketing: Nur erwünschte Dialoge kommenan, 1sted.,

64. Shankar,V. et.al. (2011). Innovations in Shopper Marketing: Current Insights and Future

Research Issues.. Journal of Retailing 1:s29-s42.

65. Shapiro, A., (1999). The Control Revolution: How the Internet is Putting Individuals in

Charge and Changing the World We Know, 1st ed., PublicAffairs.

66. Sinclaire, J., Vogus, C. (2011). Adoption of social networking sites: an exploratory adaptive

structuration perspective for global organizations. Information Technology Management

12: 293-314.

67. Sorescu, A., et.al. (2011). Innovations in Retail Business Models. Journal of Retailing.

68. Tanuja S., Veron, L., Cullinane. J. (2008). Blogging: a new play in your marketing game

plan. Business VHorizons, Publisher: Elsevie

69. Taylor, G., Strutton, D., Thompson, K. (2012). . Self-Enhancement as a Motivation for

Sharing Online Advertising.. Journal of Interactive Advertising 12:13-28.

70. Theodhori. (2013). Marketingu në internet. vlerësimi i shërbimeve elektronike në ëebsite-

et e agjensive turistike. rasti i shqipërisë. FEUT.

71. Theodhori. (2013). Marketingu në internet. vlerësimi i shërbimeve elektronike në website-

et e agjensive turistike. rasti i shqipërisë. FEUT.

72. Weed, M., & Bull, C. (2004). Sports Tourism: Participants, Policy and Providers. Oxford,

UK: Elsevier.

73. Wirtz, J., Ramaseshan, B., Klundert, J. v., Canli, Z. G., & Kandampully, J. (2013).

Managing Brands and Customer Engagement inOnline Brand Communities. Journal of

Service Management, 223–44.

74. Zappalà, S., Gray, C. (2006) . Impact of e-commerce on consumers and small firms.

75. Zeng, F., Li H., Dou, W. (2009). Social Factors in User Perceptions and Responses to

Advertising in Online Social Networking Communities. Journal of Interactive Advertising

10: 1-13.

76. Zhang, M., Bernard J. Jansen, and Abdur Chowdhury. (2011) . Business engagement on

Twitter: a path analysis. Electron Markets.


168

77. Zinnbauer, M. Honer, T. (2011). How Brands can Create Social Currency- a Framework for

Managing Brands in a New Era.. Marketing Review St. Gallen 28: 50-55

78. Zubcsek, P. P., & Miklos, S. (2013). Advertising to a SocialNetwork. Quantitative

Marketing and Economics.

SHTOJCA

SHTOJCA1: PYETESOR PËR MATJEN E MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE

SUBJEKT: KONSUMATORËT

Applicant Information

Orë të Shpenzuara në Media në Baza Javore

☐ Nën 10

☐ 10-20 Orë

☐ 20-30 Orë

☐ 30-40 Orë

☐ 40-50 Orë

Orë të Shpenzuara në Media në Baza Javore

☐ Nën 10

☐ 10-20 Orë

☐ 20-30 Orë

☐ 30-40 Orë

☐ 40-50 Orë

Sa vite keni që përdorni median sociale?

☐ Më pak se një vit

☐ 1 vit

☐ 2 - 4 vjet

Marketinguï iï mediaveï socialeï neï turizem Shkelqimï SINANAJ

170

☐ Më shumë se 4 vjet

Cilin prej rrjeteve të mëposhtme përdorni?

☐ Facebook

☐ Twitter

☐ Linkedin

☐ Youtube

☐ Flicker

☐ eBay, Amazon ose Craiglist

Çfarë është e rëndësishme për zgjidhjen tuaj në ndjekjen e një kompanie në median sociale?

☐ Marka e Kompanise të jetë interesante

☐ Miqtë e mi të ndjekin këto marka

☐ Që nuk do të "mbytem" (firmat nuk do te postojne shpesh)

☐ Marrje e Ofertave

☐ Perceptimi se kompania ka komunikim te sinqerte

Rrethoni elementin që influencon tek ju në dhënien e feedback-ut për kompanitë.

☐ Sepse firma më kërkon të bëja dicka të tillë

☐ Sepse dua që hoteli të përmirësohet


171

☐ Sepse jam i pakënaqur me një produkt apo shërbim

☐ Sepse jam i kënaqur me një produkt apo shërbim

☐ Unë kurrë nuk jap feedback për kompanitë në mediat sociale

Unë i vizitoj profilet e kompanive në mediat sociale.

☐ PO

☐ JO

Unë kërkoj në profilet e kompanive për informacione të rëndësishme rreth tyre.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë zakonisht kërkoj për kompanitë turistike nëpërmjet motorrëve të kërkimit dhe jo

nëpërmjet adresës egzakte profileve të tyre të tyre.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë kam fjalë kyçe të cilat i përdor gjatë kërkimit për kompanitë turistike.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord


172

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë kërkoj shpesh on linë për mediat sociale të kompanive turistike.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Mua më shfaqen reklama të kompanive turistike në hapësirat e mediave sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë kam përdorur forma të bisedimit në rrjete sociale për të shkëmbyer informacione.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord


173

Unë kam gjetur përmbajtje relevante në praninë on line të kompanive turistike. (psh. Një

guidë, faqe me oferta, shërbime ekstra, etj. )

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë dëshiroj hapësira për të lënë feedback për eksperiencën tuaj me shërbimet turistike.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë dëshiroj që kompanitë turistike të promovojnë ofertat e tyre në mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë kam nevojë për ndjekje të porosive për shërbime turistike duke aplikuar nëpërmjet

mediave sociale.

☐ Shumë Dakord


174

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë dëshiroj emaile mujore nga kompanitë turistike, në emailet të cilat përdorni për

mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Është e nevojshme për mua që të marr emaile zyrtare nga kompanitë e shërbimit

automatiksht sapo kërkoni oferta dhe shërbime.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakor

Unë kontrolloj rregullisht në mediat sociale për kompanitë turistike.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord


175

Unë mendoj që kompanitë turistike duhet të kenë secila një profil të qartë në mediat

sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Unë i ndjek kompanitë turistike në tendencat më të fundit që mundësojnë prezencën në

mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

SHTOJCA 2: PYETESOR PËR MATJEN E MARKETINGUT TË MEDIAVE SOCIALE

SUBJEKT: BIZNESET E HOTELEVE

Applicant Information

A keni një profil të kompanisë në mediat sociale?

☐ PO

☐ JO


176

Kompania jonë shpërndan informacion të rëndësishëm në mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë ka profile në mediat sociale të optimizuar për makinat e kërkimit (SEO).

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakor

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë ka një system të identifikimit të fjalëve kyce të cilat përdoren nga

individët kur kërkojnë për kompaninë tonë.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Profilet sociale të kompanisë sonë gjenerojnë trafik on – line.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral


177

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë përdor burime me pagesë për promovimin e kompanisë në të gjitha

hapësirat e disponueshme të mediave sociale të cilat janë vizibël për vizitorët.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Rrjetet e kompanisë përfshijnë stimuj për “forma të komunikimit’ ku vizitorët mund të

shkëmbejnë informacione.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë ofron përmbajtje relevante në prezencën on line. (psh. Një guidë, faqe me

oferta, shërbime ekstra, etj.)

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord


178

Kompania jonë ofron hapësira për vizitorët on line që të lënë feedback për eksperiencën e

tyre me shërbimin tonë.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë i promovon ofertat në mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë i ndjek porositë që gjenerohen nga rrjetet tona sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë dërgon një email mujor tek klientët me adresa që i keni marrë nga mediat

sociale.

☐ Shumë Dakord


179

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë ka krijuar emaile të automatizuara që janë të rëndësishme për klientin

bazuar në ofertat dhe shërbimet që ai kërkon.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë monitoron rregullisht (të paktën në baza mujore) analytics për praninë

tonë në mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

Kompania jonë ka vendosur qëllime për prezencën tonë në mediat sociale.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord


180

Kompania jonë i teston tendencat e fundit të pranisë në mediat sociale në baza të rregullta.

☐ Shumë Dakord

☐ Dakord

☐ Neutral

☐ Jo Dakord

☐ Aspak Dakord

SHTOJCA 3: Total SPSS output i klienteve

Regression Statistics


R Square 0.0616853

Adjusted R

Square 0.0489624

Standard Error 0.4878884

Observations 300

ANOVA

df SS MS F Significance

F

Regression 4 4.616321 1.1540802 4.8483622 0.0008427

Residual 295 70.220346 0.2380351

Total 299 74.836667


Error t Stat P-value Loëer 95%

Upper

95%

Loëer

95.0%

Upper

95.0%

Intercept 0.4257346 0.2708248 1.5719929 0.1170241 -0.1072589 0.9587281 -

0.1072589 0.9587281

X Variable 1 0.2400855 0.0911551 2.633812 0.0088886 0.0606887 0.4194823 0.0606887 0.4194823

X Variable 2 0.0549095 0.0588189 0.9335342 0.3513077 -0.0608484 0.1706674 -

0.0608484 0.1706674


182

X Variable 3 0.2181944 0.092482 2.3593167 0.0189602 0.0361862 0.4002025 0.0361862 0.4002025

X Variable 4 0.0348401 0.0875197 0.3980825 0.6908573 -0.1374021 0.2070822 -

0.1374021 0.2070822

SHTOJCA 4: Total SPSS output I Hoteleve

SUMMARY OUTPUT

Regression Statistics


R Square 0.05379483

Adjusted R

Square

0.04096493

Standard Error 0.46356245

Observations 300

ANOVA

df SS MS F Significance

F

Regression 4 3.6040745 0.90101864 4.1929268 0.00256399


183

8 3

Residual 295 63.392592

1

0.21489014

Total 299 66.996666

7

Coefficient

s

Standard

Error

t Stat P-value Loëer 95% Upper 95% Loëer 95.0% Upper

95.0%

Intercept -

0.36192485

0.9346230

7

-0.38724151 0.6988566

4

-2.20129868 1.4774489

8

-2.20129868 1.4774489

8

X Variable 1 0.33663963 0.1685522

2

1.99724228 0.0467171

7

0.00492243 0.6683568

3

0.00492243 0.6683568

3

X Variable 2 0.26161484 0.5514515

1

0.47441132 0.6355576 -0.82366275 1.3468924

2

-0.82366275 1.3468924

2

X Variable 3 0.32726262 0.1421205 2.3027122 0.0219908

9

0.04756405 0.6069611

9

0.04756405 0.6069611

9

X Variable 4 0.18352656 0.0838695 2.18823956 0.0294363

3

0.01846818 0.3485849

3

0.01846818 0.3485849

3


184

SHTOJCA 5: POPULLIMI I STUDIMIT: TABELA E HOTELEVE TË REGJISTRUARA NË DREJTORINË TATIMORE TE

VLORES

1 K37027201V Vlorë Bar - Hotel VLORË

2 K36803203I Vlorë Bar, Hoteleri VLORË

3 L26423205U Vlorë Bar- Restorant Hoteleri VLORË

4 L16827212L Fshati Dhërmi Bar- Restorant dhe dhoma plazhi VLORË

5 K77308201I Prane Portit te Ri, Zvernec Bar-Restorant dhe gabina plazhi VLORË

6 K86907201U Uji i Ftohtë Bar-Kabina plazhi me qera VLORË

7 K97003201A Uji i Ftohtë Bar-Kabina plazhi me qera VLORË

8 L06731201M Uji i Ftohtë Bar-Kabina VLORË

9 K97006205A Lagjia Uji i Ftohtë, Vlorë Bar-Kabina plazhi me qera VLORË

10 K86723204D Uji i Ftohtë Bar - Hotel VLORË

11 K96801201L Uji i Ftohtë Bar- Restorant Hoteleri VLORË

12 K96518202D Fshati Tragjas, Vlorë Bar-Restorant, Kabina plazhi VLORË

13 K36526243E Rradhimë Bar-Restorant-Hotel VLORË

14 K86622204S Rradhimë Bar-Restorant-Hotel VLORË

15 K96603201P Lagjja Uji i Ftohtë, Vlorë Dhoma plazhi VLORË

16 L26904203Q Fshati Dhërmi, Vlorë Dhoma plazhi VLORË

17 L16901202P Fshati Dhërmi, Vlorë Dhoma plazhi VLORË

18 L16906202R Fshati Dhërmi, Vlorë Dhoma plazhi VLORË


185

19 L16908201T Lagjja "1 Maji " Vlorë Dhoma Plazhi VLORË

20 L16915203B Fshati Dhërmi, Vlorë Dhoma Plazhi VLORË

21 L16915206C Fshati Dhërmi, Vlorë Dhoma Plazhi VLORË

22 L16915207K Dhërmi, Lagjia Gjilek Dhoma Plazhi VLORË

23 K87122204F L. Uji i Ftohtë Dhoma-Plazhi VLORË

24 K97013201D L. Uji i Ftohtë Dhoma-Plazhi VLORË

25 L06830204L Rradhimë Dhoma-Plazhi VLORË

26 K46825201L Vlorë Kabina Plazhi VLORË

27 L06906203B Lagjja "Uji i Ftohtë", Vlorë Kabina plazhi VLORË

28 L07012203G Radhimë, Kabina plazhi VLORË

29 K36802209F Radhimë Kabina plazhi VLORË

30 K96424202H Fshati Dhërmi Kabina plazhi VLORË

31 K96425202M Fshati Dhërmi Kabina plazhi VLORË

32 L06928203T Radhimë Kabina plazhi VLORË

33 L16920209F Radhimë Kabina plazhi VLORË

34 K36525210A Vlorë Hotel VLORË

35 K36527264I Brenda në qytet Hotel VLORË

36 K36607211N Uji i Ftohtë Hotel VLORË

37 K36616220L Uji i Ftohtë Hotel VLORË

38 K36924201I Uji i Ftohtë Hotel VLORË

39 K37110201I Uji i Ftohtë Hotel VLORË

40 K46929201L Radhimë Hotel VLORË


186

41 K66702206E Radhimë Hotel VLORË

42 K66731201R KONOMI Hotel VLORË

43 K76626221E Radhimë Hotel VLORË

44 K77316205L Uji i Ftohtë Hotel VLORË

45 K86706204K Radhimë Hotel VLORË

46 K96718205K Uji i Ftohtë Hotel VLORË

47 K96815201M Uji i Ftohtë Hotel VLORË

48 K97027202M Uji i Ftohtë Hotel VLORË

49 L06814206Q Rradhimë Hotel VLORË

50 L07103201R Radhimë Hotel VLORË

51 L16317203Q NINO Hotel VLORË

52 L46706204H XHAFERI Hotel VLORË

53 K36614218M Brenda në qytet Bar -Hotel VLORË

54 K36330221L Brenda në qytet Bar -Hotel VLORË

55 K36531290R Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË

56 J66915252I Porti skelë Bar-Restorant Hotel VLORË

57 K16811202P Porti skelë Bar-Restorant Hotel VLORË

58 K36510241A Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

59 K36513228L HADERAJ Bar-Restorant Hotel VLORË

60 K36527307T Brenda në qytet Bar-Restorant Hotel VLORË

61 K36630207I Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË

62 K36708202Ë Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË


187

63 K46519202D NASAJ Bar-Restorant Hotel VLORË

64 K46613203H Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË

65 K66729202P CELA Bar-Restorant Hotel VLORË

66 K76502201F Porti skelë Bar-Restorant Hotel VLORË

67 K86418203H Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

68 K86630202T Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË

69 K96712202C Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

70 L06726205T SHEHI Bar-Restorant Hotel VLORË

71 L07215201L Lagjja "Pavarësia" VLORË Bar-Restorant Hotel VLORË

72 L26526203A SINANALIAJ Bar-Restorant Hotel VLORË

73 L37103201U KRESHPAJ Bar-Restorant Hotel VLORË

74 L06809205G Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

75 K97012201V Te shpella Hotel VLORË

76 L07003203H UJI I FTOHTË Bar-Restorant Hotel VLORË

77 K17223201F Bregdet Bar-Restorant Hotel VLORË

78 K76910205U Brendesi Hotel VLORË

79 L06804201S Bregdet Hotel VLORË

80 K36518244S Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

81 K36601232F Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

82 K66527202Ë Uji i Ftohtë Bar-Restorant Hotel VLORË

83 K86719208P Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

84 L16806210F Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË


188

85 L46518201O Rradhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

86 K97017201A Porto-Palermo, Vlorë Kabina Plazhi VLORË

87 L07023202H Rradhimë Kabina Plazhi VLORË

88 K36813207V Orikum Kabina Plazhi VLORË

89 K36511203Q Lagjia Uji i Ftohtë, Vlorë Kabina Plazhi VLORË

90 K97101206J Nartë, Vlorë Bar-Restorant Hotel VLORË

91 K76626215G Radhimë Bar-Restorant Hotel VLORË

92 K76626212F Rradhimë Restorant-Kabina Plazhi VLORË

93 K36528240N Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

94 K46914201F Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

95 k96525203a Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

96 K96930202G Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

97 K66531201L Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

98 K76515203R Uji i Ftohtë, Vlorë Bar-Restorant Hotel VLORË

99 K86710201g Brenda në qytet Bar-Restorant Hotel VLORË

100 L06515206M Brenda në qytet Bar-Restorant Hotel VLORË

101 L06901211N Orikum Bar-Restorant Hotel VLORË

102 L16718202C Vlorë Bar-Restorant Hotel VLORË


189

SHTOJCA 6: Imazhe të mediave sociale të të gjithë hoteleve që ishin pjesë e studimit

a


190

P


191


192


193


194


195

aplikimiԇ nËԇ sektorinԇ akomodues nË …...marketingu ï i ï mediave ï sociale ï në ï...

Documents