БАРИЛГЫН НОРМАТИВ БАРИМТ БИЧГИЙН ТОГТОЛЦОО МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ЇЙЛДВЭРИЙН ГАЗРЫН БАРИЛГАЖИЛТЫН ЕРЄНХИЙ ТЄЛЄВЛЄГЄЄ

БНбД 30-02-07

Албан ёсны хэвлэл

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН ЯАМ Улаанбаатар хот

2007 он

Барилга, хот байгуулалтын сайдын 2007 оны 12 дугаар сарын 25-ны єдрийн 222 дугаар тушаалын нэгдїгээр хавсралт

1. Барилга, хот байгуулалтын сайдын 2007 оны 12 дугаар сарын 25 –ны єдрийн 222 дугаар тушаалын нэгдїгээр хавсралтаар батлав.

Монгол хэлнээ хєрвїїлсэн: МУ-ын зєвлєх инженер

Ч.Шуушингаа

Хянан тохиолдуулсан: МУ-ын мэргэшсэн архитектор

М.Оргил

Энэхїї нормативын баримт бичгийг Барилга, хот байгуулалт, нийтийн аж ахуйн їндэсний тєвийн зєвшєєрєлгїйгээр бїрэн болон хэсэгчлэн хувилах, олшруулах, тараахыг хориглоно.

Барилгын норматив баримт бичгийн тогтолцоо МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ЇЙЛДВЭРИЙН ГАЗРЫН БАРИЛГАЖИЛТЫН ЕРЄНХИЙ

ТЄЛЄВЛЄГЄЄ

БНбД 30-02-07

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН ЯАМ

Улаанбаатар хот 2007 он

Албан ёсны хэвлэл

ÁÍáÄ 30-02-07

3

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÁÀÐÈËÃÛÍ ÍÎÐÌ ÁÀ įÐÝÌ

¯ÉËÄÂÝÐÈÉÍ ÃÀÇÐÛÍ ÁÀÐÈËÃÀÆÈËÒÛÍ ÅЪÍÕÈÉ ÒªËªÂ˪êª

MANUFACTURING ENTERPRISES MASTERPLAN

2008 îíû 01-ð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ ýõëýí ýõëýíý

Íýã. Åðºíõèé õýñýã

1.1 ¯éëäâýðèéí ãàçðóóäûã ºðºãòãºõ, øèíý÷ëýõ, øèíýýð áàðüæ áàéãóóëàõàä åðºíõèé òºëºâëºãººíèé òºñºë çîõèîõ ò¿¿í÷ëýí, íýã äîð áàðèãäàõ ¿éëäâýðèéí ãàçðóóäûã íýãäñýí îáüåêòóóäòàé õîðøèæ àæèëëàõààð (¿éëäâýðèéí çàíãèëàà)-íû åðºíõèé òºëºâëºãººíèé ñõåì áîëîâñðóóëàõàä ýíýõ¿¿ íîðìûã ìºðäºíº.

Õî¸ð. ¯éëäâýðèéí áàéðøèë

2.1 Òºëºâëºæ áóé ¿éëäâýðèéã íýãäñýí îáúåêòóóäòàé á¿ëýã ¿éëäâýð¿¿äèéí1 á¿ðýëäýõ¿¿íä îðóóëæ çîõèõ çààâðûí äàãóó áîëîâñðóóëñàí (¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû) åðºíõèé òºëºâëºãººíèé ñõåìèéí äàãóó áàéðëóóëàõ õýðýãòýé.

2.2 ¯éëäâýðèéí ãàçàð áà çàíãèëààã, á¿ñ÷èëñýí òºëºâëºëò, õîò ñóóðèíû áàðèëãàæèëòûí åðºíõèé òºëºâëºãººíèé çóðàã òºñºë áóþó ñõåì áîëîí àæ ¿éëäâýðèéí á¿ñèéí òºëºâëºëòèéí òºñëèéí äàãóó áàéðøóóëíà.

2.3 ¯éëäâýð, ò¿¿íèé çàíãèëàà áîëîí òýäãýýðýýñ ãàðàõ õàÿãäàë, îâîîëãî, öýâýðëýõ áàéãóóëàìæèéã õºäºº àæ àõóéä òîõèðîìæã¿é áóþó, õºäºº àæ àõóéä çîðèóëààã¿é äýâñãýð íóòàãò áàéðëóóëàõ õýðýãòýé. Õýðýâ òèéì ãàçàð íóòàã áàéõã¿é áîë õºäºº àæ àõóéä àøèãëàõàä õàìãèéí òîõèðîìæ áàãàòàé òàëáàéã ñîíãîíî. Óëñûí îéí ñàí õºìðºãèéí äýâñãýð íóòàãò, ¿éëäâýð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëàà áàéðøóóëàõ áîë àëü áîëîõ îéí á¿ðõ¿¿ëã¿é, áóþó ¿íý áàãàòàé áóò ñººãòýé òàëáàé áàéâàë çîõèíî.

2.4 Àøèãò ìàëòìàëûí îðä ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëàà áàéðøóóëàõàä óëñûí óóëûí õÿíàëòûí áàéãóóëëàãààñ çºâøººðºë àâàõ õýðýãòýé. Íèéòëýã òàðõàöòàé àøèãò ìàëòìàëòàé òàëáàéä áàéðøóóëàõàä õîëáîãäîõ õóóëü òîãòîîìæèéã áàðèìòëàíà. Äîð äóðüäñàí äýâñãýð íóòàãò ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëàà áàéðøóóëàõûã õîðèãëîíî.

a. Óñ õàíãàìæèéí èõ ¿¿ñãýâðèéí àðèóí öýâðèéí õàìãààëàëòûí íýãä¿ãýýð á¿ñýä. á. Ýì÷èëãýý ñóâèëëûí áàéãàëûí ãàðàëòàé ýì÷èëãýýòýé õàìààðàëã¿é ¿éëäýðèéã, ñóâèëëûí àðèóí öýâðèéí õàìãààëàëòûí íýãä¿ãýýð á¿ñýä. â. Õîòûí íîãîîí á¿ñýä. ã. Äàðõàëñàí ãàçàð íóòàã áà ò¿¿íèé õàìãààëàëòûí á¿ñýä. ä. Ò¿¿õ ñîåëûí äóðñãàëò ãàçðûí õàìãààëàëòûí á¿ñýä çîõèõ áàéãóóëëàãûí çºâøººðºëã¿éãýýð. å. Áàÿæóóëàõ ôàáðèê, í¿¿ðñíèé áà õ¿ëðèéí óóðõàéí îâîîëãûí àþóëòàé á¿ñýä. æ. Óóëûí ìàëòàëòûí íºëººãººð ãàçðûí ãàäàðãà ýâäðýõ, äîîø ñóóõ, ãóëñàõ, õºíäèéëæ ¿¿ñýõ, áîëîí óñíû ¿åð, öàñíèé íóðàëò çýðãèéí èäýâõòýé á¿ñ íü ¿éëäâýðèéã áàðèõ, àøèãëàõ ÿâöàä àþóë ó÷ðóóëàõààð áàéâàë. ç. Îðãàíèê áà ðàäèî-èäýâõò áîäèñûí õàÿãäëààð áîõèðäñîí ãàçàð íóòàãò àðèóí öýâýð, õàëäâàð ñóäëàëûí àëáàíààñ òîãòîîñîí õîðèî-öýýðèéí õóãàöàà äóóñààã¿é áàéõàä.

ÁÍáÄ 30-02-07

4

è. Õààëò äàëàí ýâäýðñíýýð óñàíä àâòàæ àþóëä ºðòºõ áîëîìæòîé á¿ñýä. Òàéëáàð: 1.5ò áà ò¿¿íýýñ ã¿í óñàíä àâòàæ áàðèëãà áàéãóóëàìæ ýâäðýõ, õ¿íèé àìü ¿ðýãäýõ, ¿éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæ àøèãëàëòã¿é áîëîõ çýðãèéã àþóëä ºðòºõ ãýæ ¿çíý. (1–Íýãäñýí îáúåêòòîé õîðøèæ àæèëëàõ á¿ëýã ¿éëäâýðèéã öààøèä ¿éëäâýðèéí çàíãèëàà ãýæ íýðëýíý)

2.5 ¯éëäâýðèéí ãàçðûí ýçýìøèë òàëáàé ãàçðûã òºìºð çàì áîëîí àâòî çàìûí ñ¿ëæýýãýýð õóâààæ áîëîõã¿é.

2.6 Ãàçàð ÷è÷èðõèéëëèéí èäýâõòýé á¿ñýä ¿éëäâýðèéí ãàçðûã áàéðøóóëàõàä “ãàçàð ÷è÷èðõèéëýëòýé á¿ñýä îáúåêòûã áàéðøóóëàõ áàðèëãûí äàâõðûí òîîã õÿçãààðëàõ çààâàð”-ûã ìºðäºõ õýðýãòýé.

2.7 Óìàðòûí áàðèëãà-öàã óóðûí á¿ñýä áàðèõ ¿éëäâýðèéã íýã òºðëèéí ÷óëóóëàã ìºíõ öýâäýã õºðñºíä áóþó ñóóìòãàé áóñ ãýñýãëýí õºðñºíä áàéðëóóëáàë çîõèíî. Òåõíèê ýäèéí çàñãèéí çîõèõ ¿íäýñëýëòýé áîë 0 ñ0-òàé îéðîëöîî õýìòýé ìºíõöýâäýã óë õºðñºíä áîëîí èõ ìºñòºëòòýé áóþó áóñàä ìºíõöýâäýãòýé òààëàìæã¿é õºðñºí äýýð ¿éëäâýðèéí ãàçðûã áàéðøóóëàõûã çºâøººðíº.

2.8 Àãààðûí àòìîñôåðèéí áàéäàëä íºëººëºõ ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû áàéðëàëûã àòìîñôåðèéí àãààðûã õàìãààëàõ õóóëèéí äàãóó øèéäâýðëýâýë çîõèíî.

2.9 Àìüòíû ¿ðæèõ íºõöºë, íóòàãøèëä íºëºº ¿ç¿¿ëýõ, ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààã áàéðøóóëàõàä “Àìüòíû åðòºíöèéã àøèãëàõ õàìãààëàõ òóõàé” õóóëèéã ñàõèõ õýðýãòýé.

2.10 l áà ll àíãèëàëûí õîðòîé áîäèñîîð àãààðûã áîõèðäóóëàõ ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààã, 1 ì/ñåê õ¿ðòýë 纺ëºí ñàëõè íî¸ëñîí äóëààí íàì ã¿ì áóþó áóäàí ìàíàíòàé (æèëèéí ºäðèéí 30 – 40% ºâºë人 50 – 60%) á¿ñ íóòàãò áàéðëóóëàõûã õîðèãëîíî.

2.11 Õîðòîé áîäèñîîð (õèéãýýð) àãààðûã áîõèðäóóëàõ ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààã îðîí ñóóöíû õîðîîëëûí ñàëõèíû çîíõèëîõ ÷èãëýëèéí äîîä òàëä áàéðëóóëáàë çîõèíî. Îíöãîé öýâýð àãààð øààðäàãäàõ ¿éëäâýðèéã àãààðûí àòìîñôåðèéã áîõèðäóóëäàã ¿éëäâýðèéí ãàçðûí ñàëõèíû äîîä òàëä áàéðëóóëæ áîëîõã¿é.

2.12 ¯éëäâýðèéí áà îðîí ñóóöíû ñóóðüøëûí á¿ñèéí õîîðîíä àðèóí öýâýð-õàìãààëàëòûí çóðâàñ ãàðãàíà.

2.13 500 ì áà ò¿¿íýýñ äýýø àðèóí öýâýð õàìãààëàëòûí á¿ñ áàéãóóëàõ øààðäëàãàòàé ¿éëäâýðèéã, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû á¿ðýëäýõ¿¿íä îðóóëàõã¿é áàéâàë çîõèíî. Ò¿¿íèéã õºäººãèéí ñóóðèí, õîò, òîñãîíûã áàðèëãàæóóëàõ, òºëºâëºõ ÁÍáÄ- èéí äàãóó ñóóðüøëûí á¿ñèéí çàõ, õÿçãààð îð÷èíä áàéðøóóëæ áîëíî.

2.14 50 äÁÀ áà ò¿¿íýýñ äýýø ò¿âøíèé ÷èìýý øóóãèàí ãàðãàäàã ¿éëäâýðëýëèéã, îðîí ñóóö îëîí íèéòèéí áàðèëãààñ, ÷èìýý øóóãèàíààñ õàìãààëàõ ÁÍáÄ-èéí çààëòûí äàãóó çîõèõ çàéíä áàéðëóóëíà.

2.15 Óñíû á¿òýö áàéäàëä íºëºº ¿ç¿¿ëýõ ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû áàéðëàëûã óñíû õóóëèéã áàðèìòëàí òîãòîîíî.

2.16 Ãîë ìºðºí, íóóð çýðýã óñíû ñàíãèéí ýðýã îð÷ìûí çóðâàñò ¿éëäâýðèéí ãàçðûí ýçýìøèë òàëáàéã òóëãàæ áàðèõ øààðäëàãà ãàðâàë, óñ õàìãààëàõ, àøèãëàëòûã çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãàòàé çºâøººðºëöºõ õýðýãòýé. Óñíû ñàíòàé íèéëýõ ¿éëäâýðèéí òàëáàéí õýìæýý, óðò íü õàìãèéí äîîä õýìæýýíä áàéâàë çîõèíî.

2.17 Ãîë ìºðºí áîëîí áóñàä óñíû ñàíãèéí ýðýã îð÷èìä áàéðëàõ ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òàëáàéí ò¿âøèíã, ãèäðîòåõíèêèéí áàéãóóëàìæèéí à÷àà ¿éë÷ëýëèéí ÁÍáÄ-ýýð òîäîðõîéëîõ áºãººä óñíû äàâàëãààò òîîöîîíû ºíäºð, óñíû óðñãàëûí íàëóó, õàøëàãà çýðãýýñ õàìààðóóëàí òîîöñîí óñíû õàìãèéí èõ ò¿âøèíãýýñ 0.5 ì-ýýñ äýýø áàéõ

ÁÍáÄ 30-02-07

5

¸ñòîé. Óñíû õàìãèéí äýýä ò¿âøèíã äàðààõ ìàãàäëàëààð àâíà. ¯¿íä: óëñ àðäûí àæ àõóé áà áàòëàí õàìãààëàõ ¿éëäâýðò- 100 æèëä 1 óäàà òîõèîëäîõîîð áóñàä ¿éëäâýðò- 50 æèëä 1 óäàà òîõèîëäîõîîð. 10 õ¿ðòýë æèë àøèãëàõ ¿éëäâýðò- 10 æèëä 1 óäàà òîõèîëäîõîîð.

Òàéëáàð: 1. Îëîíòàà ò¿âøèí íü äýýøèëæ áàéäàã óñíû ýðýã îð÷èìä ¿éëäâýð áàéðøóóëàõàä, òåõíèê-ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñëýëýýð íîòëîõ áóþó ¿éëäâýðèéí óñàíä àâòàõààñ õàìãààëàõ áàéãóóëàìæ áàðèõààð òºëºâëºíº. 2. ¯éëäâýð áà ò¿¿íèé òóñäàà áàðèëãà áàéãóóëàìæóóä áîëîí îáúåêò íü ò¿ð çóóð óñàíä àâòàõàä àøèãëàëòàíä ñààä áîëîõã¿é ¿éëäâýðò 2.17- ð ç¿éë õàìààðàõã¿é. 3. Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñ äýõü ýðýã îð÷èìä áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã áàéðøóóëàõàä ýðýã õàâèéí õºðñ ãýññýíýýñ ãèäðîãåîëîãèéí áà òåìïåðàòóðûí ãîðèìä ººð÷ëºëò îðîõûã áîäîëöâîë çîõèíî.

2.18 Õºëºã îíãîöíû áóóäàë, à÷èæ áóóëãàõ çîãñîîë áóþó áîîìòûí áóñàä áàéãóóëàìæ øààðäàãäàõ ¿éëäâýðèéã ãîëûí óðñãàëûí äàãóó õ¿í àìûí ñóóðüøèëûí á¿ñýýñ äîîø áàéðëóóëíà.

2.19 Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã îíãîöíû áóóäëûí (àýðîäðîìûí) õèëýýñ 30 êì õ¿ðòýë çàéíä áàéðëóóëíà. Îíöãîé ºíäºð (200 ì áà ò¿¿íýýñ äýýø) áàéãóóëàìæèéã “àãààðûí õóóëèéí” íºõöëèéã áàðèìòëàí îíãîöíû áóóäëààñ 75 êì õ¿ðòýë àëñàä áàéðëóóëàõ ¸ñòîé.

2.20 Ðàäèî ñòàíö, òóñãàé çîðèóëàëòûí îáúåêò, õ¿÷òýé ¿éë÷ëýëòýé õîðò áîäèñíû àãóóëàõ çýðãýýñ òºëºâëºæ áóé ¿éëäâýð õ¿ðòýëõ çàéã òóñãàé íîðìîîð òîãòîîíî.

2.21 Òýñýð÷ äýëáýðýõ ìàòåðèàë, ýä ç¿éë áýëòãýäýã áóþó õàäãàëäàã îáúåêòûí îéðîëöîî áàðèõ ¿éëäâýðèéí áàðèëãûã òóõàéí îáúåêòûã õàðèóöàõ óëñûí òåõíèêèéí õÿíàëòûí ãàçàð, ÿàì, õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãàòàé çºâøººðºëöºõººñ ãàäíà çîõèõ æóðìààð áàòëàãäñàí òóñãàé çºâøººðëèéí äàãóó õîðèîòîé (àþóëòàé) á¿ñ òîãòîîíî.

2.22 Ýðã¿¿ëæ àøèãëàõ áîëîìæã¿é íü òîãòîîãäñîí ¿åä ¿éëäâýðèéí õàÿãäëûí àæ àõóé (õâîñòîõðàíèëèø) ¿íñýí ñàí, îâîîëëîãî çýðãèéã áàéãóóëæ áîëíî. ¯¿íä ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíä õàÿãäëûã òºâëºð¿¿ëæ íýãòãýõ õýðýãòýé. Õàÿãäëûí òàëáàéã ¿éëäâýðýýñ ãàäàãø, õºðñíèé óñíû ýõ ¿éñâýðèéí àðèóí öýâðèéí ll á¿ñýä çîõèõ íîðìûã áàðèìòëàí ñîíãîíî. Í¿¿ðñ, õ¿ëýð, õ¿íöýë (ìûøüÿê), õàð òóãàëãà, ìºíãºí óñ áîëîí áóñàä øàòàìõàé áà õîðòîé áîäèñ àãóóëñàí îâîîëëîãûã îðîí ñóóö, îëîí íèéòèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ àðèóí öýâýð- õàìãààëàëòûí çóðâàñààð òóñãààðëàíà. ¯¿íäýý óëñûí òåõíèêèéí õÿíàëòûí ãàçàð, õîëáîãäîõ ÿàìäààñ áàòàëñàí “í¿¿ðñíèé áà õ¿ëðèéí óóðõàéí àþóëã¿é àæèëëàãààíû ä¿ðìèéã” áàðèìòëàíà.

Òàéëáàð: Óìàðäûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä îâîîëëîãî áà áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ äýýð äóðüäñàí çàéã àøèãëàõààñ ãàäíà ýäãýýð áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí áóéðûí ìºíõ öýâäýã õºðñíèé òîîöîîò ãîðèìîîð õàäãàëàõààð çàéã òîãòîîâîë çîõèíî.

Ãóðàâ. Òàëáàéí òºëºâëºëò áà áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí áàéðøèë.

3.1 ¯éëäâýðèéí ïðîöåññ áà õºäºëìºðëºõºä õàìãèéí òààëàìæòàé íºõöëèéã õàíãàõóéöààð, äýâñãýð ãàçðûã àðèâ÷, çºâ çîõèñòîé àøèãëàæ õºðºí㺠îðóóëàëòûí ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëýõýýð ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òàëáàéã òîõèæóóëáàë çîõèíî. ¯éëäâýð¿¿äèéã øèíý÷ëýõ åðºíõèé òºëºâëºãºº, á¿ðýëäýí òîãòñîí àæ ¿éëäâýðèéí á¿ñ¿¿äèéí åðºíõèé òºëºâëºãººíèé ñõåì áîëîâñðóóëàõàä ¿éë

ÁÍáÄ 30-02-07

6

àæèëëàãààãààð íü á¿ñ÷èëýí æóðàìëàõ, èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý áàéðëóóëàõ àðãà õýìæýý òºëºâëºíº.

3.2 Èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã îðîëöóóëàí, áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàéã çºâøººðºãäºõ õàìãèéí áàãà õýìæýýíä áàéõààð òîãòîîæ, ¿éëäâýðèéí òàëáàéí áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûã õàâñðàëòàíä ¿ç¿¿ëñíýýñ áàãàã¿é ò¿âøèíä õ¿ðãýâýë çîõèíî.

3.3 ¯ëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû åðºíõèé òºëºâëºãººíä äàðààõ ç¿éëñèéã òóñãàíà. ¯¿íä:

à. Ýçýìøèë äýâñãýð íóòãàà òåõíîëîãèéí óÿëäàà õîëáîî, àðèóí öýâýð- ýð¿¿ë àõóéí, ãàëûí àþóëààñ õàìãààëàõ øààðäëàãà, à÷àà ýðãýëò, òýýâðèéí õýðýãñëýëèéí òºðºë çýðãýýñ õàìààðóóëàí ¿éë àæèëëàãààíû á¿ñ÷ëýëä õóâèàðëàíà. á. Õ¿í àìûí ñóóðüøèëûí á¿ñ áîëîí ¿éëäâýð¿¿äèéí õîîðîíäîõ èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý áà çàì òýýâýð, ¿éëäâýðëýëèéí çîõèñòîé õîëáîîñ áèé áîëãîõ. â. ¯íäñýí áà òóñëàõ ¿éëäâýðëýë, àæ àõóéã ò¿¿íèé äîòîð õîòûí ñóóðüøèëûí õýñýã áóþó ñóóðèí ãàçàðò ¿éë÷ëýõ èæèë òºñòýé ¿éëäâýðëýë àæ àõóéã îðîëöóóëàí õîðøèõ. ã. ¯éëäâýðèéã ºðãºòãºõºä øààðäëàãàòàé áºãººä çîõèõ ¿íäýñëýëòýé áîë ãàçàð äýýðõ áà ãàçàð äîîðõ îðîí çàéí íººöèéã äàé÷ëàí íóòàã äýâñãýðèéí àøèãëàëòûã ýð÷èìæ¿¿ëýõ. ä. Èðãýä õºäºëìºð÷äºä ¿éë÷ëýõ íýãäñýí ñ¿ëæýý çîõèîí áàéãóóëàõ. å. ¯éëäâýðèéí öîãöîëáîðûã á¿òíýýð íü áîëîí ýýëæ äàðààòàé àøèãëàëòàíä îðóóëàõ áîäèò áîëîìæèéã òóñãàõ. æ. Òàëáàéí (äýâñãýð íóòãèéí) òîõèæóóëàëò. ç. Çýðãýëäýýõ ¿éëäâýð áà îðîí ñóóöíû áàðèëãóóäûí àðõèòåêòóðòàé óÿëäóóëàí íýãäñýí ÷óóëãà á¿ðýëä¿¿ëýõ. è. Çýðãýëäýýõ íóòàã äýâñãýðèéã õºðñíèé ýëýãäýë, íàìàãøèõ, äàâñæèõ, ò¿¿í÷ëýí ¿éëäâýðèéí õàÿãäàë øèíãýíýýð ãàçàð äýýðõ áà ãàçàð äîîðõ óñíû ñàíã áîõèðäóóëàõààñ õàìãààëàõ. ê. Áàðèëãà áàðèõ áà ò¿ð õóãöààãààð àøèãëàñàí ãàçðûã íºõºí ñýðãýýõ.

3.4 ¯éëäâýðèéí åðºíõèé òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàõàä áàðèëãàæóóëàõ á¿ñ íóòãèéí áàéãàëûí îíöëîãèéã õàðãàëçàí ¿çýõ õýðýãòýé.

à. Àãààðûí õýì, çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýë. á. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã áàðèõ, àøèãëàõ ÿâöàä îäîî áàéãàà ìºíõ öýâäýã õºðñíèé ãîðèìä ººð÷ëºëò îðîõ áàéäàë. â. Äîâ òîëãîä ºíäºðëºã ãàçðûí ñàëõèíû äîîä òàëä òºëºâëºæ áóé áàðèëãà áàðèõ õýñýãò öàñ èõ õýìæýýãýýð õóíãàðëàõ ýñýõ. ã. Òóõàéí äýâñãýð íóòãèéã ýçýìøñýíýýñ öýâäýãèéí äýýäýõ óñíû ãîðèì ººð÷ëºãäºõ, ò¿¿íèé íºëººãººð ìºíõ öýâäýã õºðñíèé äóëààíû ãîðèì ººð÷ëºãäºõèéã òîäîðõîéëîõ.

3.5 ¯éëäâýðèéí òàëáàé, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû äýâñãýð íóòàãò áàéðëàõ ¿éëäâýðëýë íü òåõíîëîãèéí ïðîöåññ, ò¿¿õèé ýä, òîíîã òºõººðºìæ áà àæèëëàãñàä, ò¿¿í÷ëýí áóñàä ¿éëäâýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í, îðøèí ñóóã÷äûí ýð¿¿ë ìýíä, àðèóí öýâýð, àìüäðàë àõóéä õîð õ¿ðãýõýýðã¿é áàéâàë çîõèíî.

3.6 Áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ 1 áà 2-ð àíãèëëûí àþóë ó÷ðóóëàõ õîðòîé áîäèñîîð àãààðûã áîõèðäóóëàõ ýõ ¿¿ñãýâýð áàéâàë òóñëàõ áàðèëãûã àãààðûí îð÷èëûí (àýðîäèíàìèêèéí ñ¿¿äðýýñ) çóðâàñààñ ãàäàãø áàéðëóóëíà.

3.7 ¯éëäâýðò çºâõºí òóñãàé çîðèóëàëòûí àâòîìàøèíû (òåõíèêèéí òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýõ, òàëáàéí òåõíèêèéí çîðèóëàëòòàé, ãàëûí áà àâðàõ ã.ì.) ãàðàæ áàéæ áîëíî. Òóõàéí á¿ñ íóòàãò óã ¿éëäâýðò ¿éë÷ëýõ àâòî àæ àõóé áàéõãóé áîë ¿éëäâýðò 15-ààñ öººíã¿é àâòî ìàøèí õàäãàëàõ ãàðàæ áàéõûã çºâøººðíº.

3.8 ¯éëäâýðèéí òàëáàéã ¿éë àæèëààãààíû àøèãëàëòààð íü äàðààõ á¿ñ¿¿äýä õóâààíà.

ÁÍáÄ 30-02-07

7

à. Çàâîäûí ºìíºõ çóðâàñ (¿éëäâýðèéí õàøààíû ãàäíà áóþó ¿éëäâýðèéí ýçýìøëèéí õèëýýñ öààø). á. ¯éëäâýðëýëèéí. â. Òóñëàõ. ã. Àãóóëàõûí. ä. Îëîí íèéòèéí òºâ. å. ¯éëäâýðèéí òàëáàé. æ. Òóñëàõ ¿éëäâýðëýë áà àæ àõóéí íýãäñýí îáúåêòûí á¿ñ. Á¿ñèéí õóâààëòûã áàðèëãûí òîäîðõîé íºõöºëä òîõèðóóëàí íàðèéâ÷èëæ áîëíî.

3.9 ¯éëäâýðèéí àæèëëàãñàäûí ¿íäñýí îðîõ ãàðàõ òàëä (õîò áàéãóóëàëòûí øààðäëàãàä çîõèöóóëàí) çàâîäûí ºìíºõ çóðâàñ (òàëáàéã)-ûã ãàðãàíà.

¯éëäâýðèéí ºìíºõ òàëáàéí õýìæýýã 1000 àæèëëàãñàä äàðààõ áàéäëààð àâíà.

0.5 ìÿíãà õ¿ðòýë àæèëëàãñàäòàé áîë – 0.8 ãà 0.5-1.0 ìÿíãà õ¿ðòýë àæèëëàãñàäòàé áîë – 0.7 ãà 1-4 ìÿíãà õ¿ðòýë àæèëëàãñàäòàé áîë – 0.6 ãà 4-10 ìÿíãà õ¿ðòýë àæèëëàãñàäòàé áîë – 0.5 10 ìÿíãààñ äýýø àæèëëàãñàäòàé áîë – 0.4

Òàéëáàð: 3-í ýýëæèéí àæèëòàé ¿éëäâýðò àæèëëàãñàäûí òîîã l áà ll ýýëæèéíõýýð àâíà.

3.10 ¯éëäâýðèéí çàíãèëààíû îëîí íèéòèéí òºâèéí á¿òöèéã õîò áàéãóóëàëòûí áàéäàë, òóõàéí ¿éëäâýð¿¿äèéí àðèóí öýâýð- ýð¿¿ë àõóéí áà ¿éëäâýðëýë òåõíîëîãèéí îíöëîã, çàíãèëààíû àðõèòåêòóð- òºëºâëºëòèéí øèéäýë çýðãýýñ õàìààðóóëàí òóõàéí áàéäàë á¿ðò òîäîðõîéëíî. Îëîí íèéòèéí òºâèéí á¿ðýëäýõ¿¿íä ¿éëäâýðëýëèéí óäèðäàõ áàéãóóëëàãà, íèéòèéí õîîëíû ¿éëäâýðëýë, òåõíèê- ìýðãýæëèéí áà òóñãàé äóíä ñóðãàëòûí õè÷ýýëèéí ãàçàð ýð¿¿ë ìýíäèéí òóñãàé áàéãóóëëàãà àõóé ¿éë÷èëãýýíèé ¿éëäâýð çýðýã îðíî.

3.11 ¯éëäâýðëýë-àæ àõóéí òóñëàõ îáúåêòûí á¿ñýä ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýõ îáúåêò, óñàí õàíãàìæ, áîõèðûí òàòóóðãà, òýýâýð , çàñâàðûí ãàçàð, ãàëûí äåïî, çàíãèëààíû õàÿãäëûí àæ àõóé çýðýã áàéðëàíà. Äýýð äóðüäñàí ¿éëäâýðëýë áà àæ àõóéã äàâõàðäóóëàí áàéãóóëàõ ýñýõèéã ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû åðºíõèé òºëºâëºãººíèé ñõåì áîëîâñðóóëàõ äààëãàâàðààð çîõèöóóëíà.

3.12 Çàâîäûí ºìíºõ çóðâàñò (òàëáàéä) áà ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû îëîí íèéòèéí òºâä õîò, òîñãîí, õºäººãèéí ñóóðèí ãàçðûí òºëºâëºëò, áàðèëãàæèëòûí ÁÍáÄ-èéí äàãóó õºíãºí òýðýãíèé èë çîãñîîë òºëºâëºíº. Òàõèð äóòóó õ¿ì¿¿ñèéí õºíãºí òýðýãíèé èë çîãñîîëûã ¿éëäâýðèéí äýâñãýð äýýð áàéëãàõûã çºâøººðíº.

3.13 ¯éëäâýðèéí íýâòðýõ ïóíêòûã ººð õîîðîíäîî 1.5êì- ýýñ õîëã¿é, óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí íºõöºëä 1êì-ýýñ èõã¿é çàéíä òóñ òóñ áàéëãàíà.

3.14 Íýâòðýõ ïóíêòýýñ ¿íäñýí öåõèéí àðèóí öýâýð- àõóéí áàéðíû ¿¿ä õ¿ðòýëõ çàé 800ì-ýýñ õýòðýõã¿é áàéõ ¸ñòîé. Äýýðõ çàéã öàã óóðûí lA; lÁ; lÃ; áà llA á¿ñèéí ¿éëäâýðò 300ì õ¿ðòýë, lV á¿ñýä 400ì õ¿ðòýë áàãàñãàíà. Íýâòðýõ ïóíêòýýñ ¿éëäâýðèéí òàëáàé äàõü õàìãèéí àëñëàãäñàí àðèóí öýâýð- àõóéí áàéð õ¿ðòýëõ çàé èõ õîë áîë çàâîäûí äîòîîä çîð÷èã÷äûí òýýâýðèéí õýðýãñëèéã òºëºâëºõ õýðýãòýé.

3.15 ¯éëäâýðèéí àæëûí áàéðíààñ àðèóí öýâýð- àõóéí áàéð õ¿ðòýëõ çàéã ¿éëäâýðèéí òóñëàõ áàéð áóþó áàðèëãûí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéí äàãóó àâíà.

3.16 Íýâòðýõ ïóíêò, àðèóí öýâýð- àõóéí áàéð, ãóàíç, çàõèðãààíû áàéðíû ¿¿äýíä õàìãèéí îëîí õ¿íòýé ýýëæèéí 1 õ¿íä 0.15ì2 îíîãäîõîîð òàëáàé òóñãàõ õýðýãòýé. Äóãóéò ñóóäàëòàé òýðýã á¿õèé òàõèð äóòóó õ¿ì¿¿ñ àæèëëóóëàõ áàéãóóëëàãûí çàõèðãàà- àõóé ¿éë÷èëãýýíèé áà ¿éëäâýðëýëèéí áîëîí òóñëàõ áàðèëãûí ¿¿äýíä 1:12-îîñ èõã¿é íàëóóòàé ïàíäóñ ãàðãàíà.

ÁÍáÄ 30-02-07

8

3.17 Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñäýõ õîíîãèéí äóíäàæ õýì íü 0îñ áà ò¿¿íýýñ äîîø áàéõ àæèëëàõàä òààëàìæã¿é íºõöºëòýé õîíîãèéí òîî æèëèéí òóðøèä 30%-ààñ õýòýð÷ áàéõ íóòàãò áîëîí æèëä 1ì óðòàä 400ì3 áà ò¿¿íýýñ äýýø õýìæýýíèé öàñ õóíãàðëàõ íóòàãäàõü ¿éëäâýðèéí òàëáàéí ÿâãàí õ¿íèé çàìûã õàëààëòã¿é õîíãèëîîð õèéæ ã¿éöýòãýâýë çîõèíî.

Òàéëáàð: òààëàìæã¿é íºõöºëä äîð äóðüäñàí õîíîãèéí äóíäàæ õýì áà ñàëõèíû õóðäûã îðóóëíà. ¯¿íä: t= -26Ñ áà ò¿¿íýýñ äîîø áîë ÿìàð÷ ñàëõèòàé áàéæ áîëíî. t= -26-ààñ -35Ñ áºãººä ñàëõèíû õóðä v= 1.5ì/ñåê áà ò¿¿íýýñ èõ. t= -16-ààñ -25Ñ áºãººä ñàëõèíû õóðä v= 2.5ì/ñåê áà ò¿¿íýýñ èõ. t= -10-ààñ -15Ñ õ¿ðòýë áºãººä v= 3.5ì/ñåê ñàëõèòàé áàéõ.

3.18 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû ºðºãòãºëä çîðèóëñàí òàëáàéã ººðèéíõ íü ýçýìøèë ãàçðààñ ãàäàãø îð÷èíä òºëºâëºíº. Õàðèí çóðàã òºñºë áîëîâñðóóëàõ äààëãàâàðò òóñãàñàí áàéâàë ¿éëäâýðèéí àëü íýã öåõèéã ºðãºòãºõ íººö òàëáàéã ¿éëäâýðèéí ýçýìøèë ãàçàðò ¿ëäýýæ áîëíî.

3.19 ªðãºòãºõ áà øèíý÷ëýõ ¿éëäâýðèéí åðºíõèé òºëºâëºãººíä äàðààõ ç¿éëèéã òóñãàõ õýðýãòýé.

à. Çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ¿åä àðèóí öýâýð- õàìãààëàëòûí á¿ñ çîõèîí áàéãóóëàõ. á. Õîòûí, çýðãýëäýýõ ñóóðüøëûí áà áóñàä çîðèóëàëòûí á¿ñèéí áàðèëãàæèëò, òºëºâëºëòòýé õîëáîæ çîõèöóóëàõ. â. ¯éëäâýðèéí òàëáàéí çàðèì á¿ñèéí òºëºâëºëòèéí øèéäýë áà ¿éë àæèëëàãààíû á¿ñ÷ëýëèéã ýýëæ äóãààðëàëòàé ñàéæðóóëàõ, ¿íäñýí ¿éëäâýðëýëèéã çîãñîîõã¿éãýýð òýäãýýðèéã òîõèæóóëàõ àðãà õýìæýýã òóñãàõ. ã. Ýçýìøèë ãàçðûí àøèãëàëòûí ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëýõ. ä. Ñàëàíãàä ¿éëäâýðëýëèéí áà òóñëàõ îáúåêòóóäûã íýãòãýæ Ẻãíºð¿¿ëýõ. å. Áàðèëãàæèëòûí àðõèòåêòóðûí óð ¿çýìæèéã äýýøë¿¿ëýõ.

3.20 ¯éëäâýðèéí òàëáàé äàõü áàðèëãûí òîîã õàìãèéí áàãà áàéõààð òºëºâëºâºë çîõèíî. ¯éëäâýðëýë, òóñëàõ áîëîí àãóóëàõûí áàéðóóäûã íýã á¿ñýä õýäýí òîì áàðèëãààð íýãòãýõ íü çîõèìæòîé. Ǻâõºí òåõíèê- ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñëýëòýé áóþó òåõíîëîãèéí øààðäëàãàòàé òîõèîëäîëä áèå äààñàí òóñäàà áàéøèí áàéðëóóëæ áîëíî.

Òàéëáàð: Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä ¿éëäâýðëýë àæ àõóéä, òýãø ºíöºãò õýëáýðòýé ºíäðèéí çºðººã¿é íýãäñýí áàðèëãà òºëºâëºõ õýðýãòýé.

3.21 ¯éëäâýðëýëèéí îíöëîã áà áàéãàë öàã óóðûí íºõö뺺ñ õàìààðóóëàí áàðèëãà áàéãóóëàìæèä äîð äóðäñàí øààðäëàãóóäûã òóñãàíà.

à. Áàðèëãûí áîëîí ãýðýëò¿¿ëãèéí ôîíàðûí äàãóó òýíõëýãèéã óðòðàãèéí 45î-ààñ 110î-ûí õîîðîíä áàéõààð áàéðøóóëàõ. á. Àãààð îð÷èëûí ôîíàðèéí äàãóó òýíõëýã áà ºðººíèé àãààðæèëòàíä àøèãëàõ í¿õòýé (ïðî¸ì) õàíûã çóíû óëèðëûí ñàëõèíû ãîëëîõ ÷èãëýëä ïåðïåíäèêóëÿð áóþó 45%-ààñ áàãàã¿é ºíöºãººð õàíäóóëæ áàðèëãûã áàéðøóóëàõ. â. 50ñì-ýýñ èõ öàñàí á¿ðõ¿¿ëòýé áóþó æèëä 1ì ôðîíòîä 200ì3-ýýñ èõ öàñ õóíãàðëàõ á¿ñ íóòàãò ¿éëäâýðèéí òàëáàé íýâò ñàëõèëàõààð áàéâàë çîõèíî. ¯¿íèé òóë ¿íäñýí ãàðö çàì áà òîìîîõîí áàðèëãûí äàãóó òýíõëýãèéã ºâëèéí óëèðàë äàõü çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëä 45î-ààñ èõã¿é ºíöºã ¿¿ñýõýýð áàéðëóóëàõ õýðýãòýé. Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä öàñíû õóíãàðëàõ çîíõèëîõ ÷èãëýëä 20î-ààñ èõã¿é ºíöºã ¿¿ñãýõýýð áàéðëàëûã ñîíãîíî. ã. Ñàëõèíû íºëººãººð èõ õýìæýýíèé ýëñ õóðèìòëàãääàã á¿ñ íóòãèéí õàìãèéí óðò, õàìãèéí ºíäºð áàðèëãûã òàëáàéí ñàëõèíû äýýä òàëä ýëñýí øóóðãàíû óðñãàëä ïåðïåíäèêóëÿð ÷èãëýëä áàéðëóóëàõààñ ãàäíà íîãîîí

ÁÍáÄ 30-02-07

9

òàðèìëûí (20ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºíòýé) çóðâàñ áóþó õàìãààëàëòûí õîðîî áàðèõ õýðýãòýé.

3.22 Øèíý÷ëýë õèéõýä áóþó øèíýýð áàðèõ ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãèéí øààðäëàãàà𠺺ðººð øèéäýõ áîëîìæã¿é áîë õàãàñ áèò¿¿ õýëáýðòýé áàðèëãûí óðò òàëûã çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëòýé ïàðàëåëü áóþó ò¿¿íä 45î-ààñ èõã¿é ºíöºã ¿¿ñãýõýýð, çàäãàé òàëûã íü çîíõèëîõ ñàëõè ººä õàðóóëæ áàðèëãûã áàéðøóóëíà. Áàðèëãûã öîíõîîð ãýðýëò¿¿ëýõ áîë õàãàñ áèò¿¿ òàëáàéí ºðãºí íü ýñðýã òàëûí áàðèëãóóäûí äýýâðèéí ìºã õ¿ðòýëõ ºíäðèéí íèéëáýðèéí õàãàñààñ áàãàã¿é áºãººä 15ì-ýýñ áàãàã¿é áàéâàë çîõèíî. Õýðýâ ¿éëäâýðýýñ õîðòîé áîäèñ ÿëãàðàõã¿é áîë äýýðõ ºðãºíèéã 12ì õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî.

Òàéëáàð 1. Ãóðâàí òàëûí áàðèëãà íü íýã íýãýíäýý íèéëæ íºãºº òàë íü çàäãàé, áºãººä äîòîðõ òàëáàéí ã¿íèéã ºðãºíä õàðüöóóëñàí õàðüöàà íýãýýñ èõ áàéâàë õàãàñ áèò¿¿ áàðèëãà ãýíý. 2. Òàëáàéí óðòûã ºðãºíä õàðüöóóëñàí õàðüöàà 3-ààñ èõ áàéõàä õàøààí äîòîð õîðò áîäèñ õóðèìòëàãäàõ áîëîìæòîé áîë áàðèëãûí çàðèì õýñýãò 4ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºíòýé 4.5ì-ýýñ äýýø ºíäºðòýé ñàëõèæóóëàõ íýâò õîíãèë í¿õ ãàðãàíà. Ýíýõ¿¿ í¿õíèé äîîä òàë íü òàëáàéí ãàäàðãóóãèéí ò¿âøèíòýé íèéëæ áàéâàë çîõèíî. Ñàëõèæóóëàõ õîíãèëûã äààìàí õààëãà, õàøëàãà çýðýãò àøèãëàí çîðèóëàëòûã íü ººð÷ëºõèéã õîðèãëîíî. 3. Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí áîëîí õàëóóí õóóðàé óóð àìüñãàëòàé á¿ñ íóòàãò õàãàñ áèò¿¿ òàëáàéí çàäãàé òàëûã çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëèéí äîîä òàëä ãàðãàíà. Õýðýâ çàäãàé òàëûã ººð ÷èãëýëä õàðóóëáàë ò¿¿íèé äýýä òàëä áàðèëãà áàðèõ áóþó õàøàà õèéíý.

3.23 Òºëºâëºëòèéí áîëîí òåõíîëîãèéí ¿íäýñëýëýýð äóíäàà áèò¿¿ òàëáàé ¿¿ñãýñýí áàðèëãûã áàéðëóóëàõàä äîðõè íºõöëèéã õàíãàâàë çîõèíî.

à. Òàëáàéí ºðãºí, ýðãýí òîéðíû õàìãèéí ºíäºð áàðèëãààñ (áàðèëãûí äýýâðèéí ìºã õ¿ðòýëõ) áàãàã¿é áºãººä 18ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. á. Äîòîð òàëûí áèò¿¿ òàëáàéä õîðò áîäèñ õóðèìòëàãäàõààñ õàìãààëæ áàðèëãàä 4ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºí, 4.5ì-ýýñ íàìã¿é ºíäºð í¿õ ãàðãàæ íýâò ñàëõèëàõ áîëîìæ ãàðãàâàë çîõèíî.

3.24 Áèò¿¿ áà õàãàñ áèò¿¿ òàëáàéòàé áàðèëãàä çàëãàæ áàðèëãà áàðèõ áóþó òàëáàé äîòîð òóñäàà áàðèëãà áàðèõûã õîðèãëîíî.

Òàéëáàð: 1. Çîõèõ ¿íäýñëýë á¿õèé îíöãîé òîõèîëäîëä äýýð äóðüäñàí òàëáàéä õîðòîé áîäèñ ÿëãàðóóëäàãã¿é ¿éëäâýðò çàëãàæ áàðèëãà áàðèõûã çºâøººðíº. Ãýõäýý çàëãàñàí áàðèëãà íü õàíûí óðòûí 25%-èàñ õýòðýõã¿é áºãººä çàëãàñàí õýñýãò áèò¿¿ òàëáàéí ºðãºí, ýñðýã òàëûí áàðèëãûí ºíäðèéí õàãàñààñ áàãàã¿é áºãººä õîîðîíäîõ çàé íü ãàëûí àþóëààñ õàìãààëàõ øààðäëàãûã õàíãàõ ¸ñòîé. 2. Áèå äààñàí ýð÷èì õ¿÷íèé áà àãààð ñîëèëöîõ áàéãóóëàìæèéã õàãàñ áèò¿¿ áàðèëãûí òàëáàéä áàðüæ áîëíî. Ãýõäýý ýäãýýð áàéãóóëàìæààñ áàðèëãà õ¿ðòýëõ çàé íü õàãàñ áèò¿¿ áàðèëãàä òàâèãäàõ øààðäëàãûã õàíãàñàí áàéâàë çîõèíî.

3.25 Öîíõîîð ãýðýëò¿¿ëæ áàéãàà ¿åä áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàé ýñðýã òàëûí õàìãèéí òîì áàðèëãûí ºíäðººñ (äýýâðèéí ìºã õ¿ðòýë) áàãàã¿é áºãººä 1-ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýíä çààñíààñ áàãàã¿é áàéõ ¸ñòîé.

Òàéëáàð: 1. Ýñðýã òàëûí áàéãóóëàìæèéí ñ¿¿äýðëýõ áîëîìæòîé òàëðóó õàðñàí àëü íýã òàë íü ãýðýëò¿¿ëýãèéí öîíõã¿é áîë òýäãýýðèéí õîîðîíäîõ çàéã òýðõ¿¿ öîíõã¿é õàíàòàé áàðèëãûí ºíäðººð òîäîðõîéëíî. 2. Öîíõã¿é ºíäºð áàéãóóëàìæèéã (áàãàíà, öàìõàã, äàâõàðëàãà, ÿíäàí õîîëîé ã.ì.) öîíõ á¿õèé áàðèëãûí õàíàíààñ, óã áàðèëãàðóó õàðñàí áàéãóóëàìæèéí õàíà áóþó äèàìåòðýýñ áàãàã¿é çàéòàé áàéðøóóëíà. ªíäºð áàéøèíãààñ ñ¿¿äýðëýõ çóðâàñäàõü áàðèëãàä öîíõã¿é áîë õîîðîíäîõ çàéã ýíý íîðìîîð òîãòîîõã¿é.

ÁÍáÄ 30-02-07

10

3. Áàðèëãûí í¿¿ðýí òàëààñ 3ì õ¿ðýõã¿é çàéíä áàéðàëñàí óðòûí äàãóó ôîíàðòàé áàðèëãàä áàðèëãûí ºíäðèéã äýýâðèéí äýýä öýã õ¿ðòýëõ õýìæýýãýýð àâíà. 4. Ýñðýã òàëûí áàðèëãààð öîíõûã ñ¿¿äýðëýíý ãýæ ¿çýõ òîõèîëäîëä ñºðºã áàéðëàëòàé 2 áàðèëãûí ãýðýëò¿¿ëýãèéí íîðìûã áàéãàëûí áà õîëèìîã ãýðýëò¿¿ëýãýýð õàíãàæ áàéâàë äýýð äóðüäñàí õîîðîíäîõ çàéã áàãàñãàæ áîëíî.

3.26 ¯éëäâýðèéí òàëáàé äýýð ñºðºã áàéðëàëòàé áàðèëãûí êîîðäèíàòûí òýíõëýã¿¿ä äàâõöàæ áàéõ ¸ñòîé.

3.27 Èõ õýìæýýíèé äèíàìèê à÷ààëàëòàé, áºãººä õºðñºíä äîðãèëò ¿¿ñãýõ òºõººðºìæòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã äîðãèëòîíä èõ ìýäðýìòãèé ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàãóóëàìæààñ ÿìàð õýìæýýíèé çàéòàé áàéðøóóëàõûã ñóóðèéí óë õºðñíèé ôèçèê-ìåõàíèêèéí øèíæ ÷àíàð, äýâñãýð òàëáàéí èíæåíåð ãåîëîãèéí íºõö뺺ñ õàìààðóóëàí òîîöîîãîîð òîäîðõîéëíî. Ò¿¿í÷ëýí äèíàìèê à÷ààëàëòàé ìàøèíû ñóóðèéí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéí äàãóó õºðñºíäýõü äîðãèîò áà äèíàìèê à÷ààíû íºëººã àðèëãàõ àðãà õýìæýýã õàðãàëçàí ¿çýõ õýðýãòýé.

3.28 Îíö õîðòîé áîäèñòîé, ¿éëäâýðëýë, òóðøèëòûí ñòàíö, òýñýð÷ äýëáýðýõ áà ãàëûí àþóëòàé îáúåêòóóä, ò¿¿í÷ëýí øàòàõ áºãººä õÿëáàð øàòàìõàé ìàòåðèàëûí áîëîí õîðòîé áà òýñðýìòãèé áîäèñûí ¿íäñýí àãóóëàõóóäûí áàéðëàëûã îðîñûí õîëáîîíû óëñûí õîëáîãäîõ ÿàìäààñ áàòàëñàí áóþó òýäýíòýé çºâøººðºëöºí ãàðãàñàí òóñãàé íîðì øààðäëàãûã ìºðäºæ òîãòîîíî.

3.29 Àãààðò õèé, óòàà, òîîñ ãàðãàäàã ¿éëäâýðëýëèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæ, èë òºõººðºìæ áîëîí ãàëûí àþóëòàé áà òýñýð÷ äýëáýðýõ îáúåêòûã áóñàä ¿éëäâýðòýé õàðèöóóëàõàä çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëèéí äýýä òàëä áàéðøóóëàõã¿é áàéâàë çîõèíî.

3.30 Õºð㺺õ öººðºì, óñíû ñàí (íóóð) øëàìòóíãààãóóð, çýðýã áàéãóóëàìæèéã áàéðëóóëàõäàà îñîë ãýìòëèéí ¿åð òýäãýýðýýñ ãàðàõ óñ, óóñìàë çýðýã øèíãýí ¿éëäâýðýý áîëîí áóñàä ¿éëäâýð, îðîí ñóóö, îëîí íèéòèéí áàðèëãûã óñàíä àâòóóëàõààñ ñýðãèéëæ õàìãààëàõ õýðýãòýé.

3.31 Óñ õºð㺺õ öàöðóóëãàò ñàíã çóíû óëèðàëûí çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëä óðò òàëûã íü ïåðïåíäèêóëÿð áàéõààð áàéðëóóëáàë çîõèíî.

3.32 Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàéã, òýäãýýðèéí ãàë òýñâýðëýëò, ¿éëäâýðëýëèéí àíãèëàëààñ õàìààðóóëàí 1-ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýíä çààñíààñ áàãàã¿é àâíà.

1 ä¿ãýýð õ¿ñíýãò

Áàéãóóëàìæèéí ãàë

òýñâýðëýëòèéí çýðýãëýë

Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàé – “ì”

l, ll, lllà lll á, lV, Va, V

l, ll, llla Ã, Ä çýðýãëýëèéí ¿éëäâýðëýëèéí áàðèëãàáàéãóóëàìæèä íîðì÷ëîõã¿é. À, Á, Â, Å (4-ð õàâñðàëòûã ¿ç) çýðýãëýëèéí ¿éëäâýðëýëèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèä 9

9 12

Lll 9 12 15

lllá, lV, lVa, V 12 15 18

Òàéëáàé: 1. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ õàìãèéí áàãà çàéã ãàäíà õàíà áóþó á¿òýýöèéã õ¿ðòýëõ öýâýð çàéãààð òîãòîîíî. Áàðèëãààñàà 1ì-ýýñ

ÁÍáÄ 30-02-07

11

èë¿¿ öóõóéñàí á¿òýýöòýé áóþó øàòàìõàé ìàòåðèàëààð ã¿éöýòãýñýí áîë õîîðîíäîõ õàìãèéí áàãà çàéã ýäãýýð á¿òýýö õ¿ðòýë çàéãààð àâíà. 2. Äîð äóðüäñàí ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàéã íîðì÷ëîõã¿é. ¯¿íä: à. Õàìãèéí èõ ãàëûí àþóëòàé ¿éëäâýðëýëèéí áà ãàë òýñâýðëýëòèéí çýðýãëýë áàãàòàé áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ãàë äàìæèõààñ õàìãààëàõ õî¸ð õàíàíû õîîðîíäîõ ºðººí¿¿äèéí øàëíû òàëáàéãààñ lll, lllá, lV, lVa ãàë òýñâýðëýëòèéí çýðýãëýëòýé õýä õýäýí áàðèëãà áàéãóóëàìæóóäûí øàëíû íèéëáýð òàëáàé õýòðýõã¿é áàéâàë. á. Õàìãèéí ºíäºð áóþó ºðãºí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí áóñàä áàðèëãàðóó õàðñàí õàíà íü ãàëààñ õàìãààëàõ ¿¿ðýãòýé áîë. â. Äîòîð íü áàéðëàõ ¿éëäâýðèéí ãàëûí àþóëòàé ýñýõýýñ õàìààðàõã¿éãýýð lll çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ýñðýã òàëûí öóë õàíà áóþó øèëýí áëîê ýñâýë àðìàòóðò øèëòýé ãýãýýâ÷òýé áîëîâ÷ 0.75 öàãààñ áàãàã¿é ãàë òýñâýðëýëòòýé áîë. 3. ßìàð÷ ãàëûí çýðýãëýëòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí, õîéò òóéëûí öàãèðàãààñ ãàäàãø, Áåðèíãîâ, Àãíóóðûí òýíãýñ, Òàòàðûí õîîëîé, Êàì÷àòêèéí õàãàñ àðàë, Ñàõàëèíû àðàë, Êóðèëûí áà Êîìàíäîðûí àðëûí ýðãèéí äàãóóõ çóðâàñ äàõü lllá, lV, lVa, V çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 25%-èàð íýìæ àâíà. Ýðýã äàãóóõ çóðâàñûí ºðãºí 100êì áàéíà. Òýõäýý îéðîëöîîõ óóë íóðóóä õ¿ðòýëõ õýìæýýíýýñ õýòð¿¿ëæ àâàõã¿é. 4. À,Á,Â,Å àíãèëàëûí ¿éëäâýðèéí l, ll, llla çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé áàðèëãàä äóðüäñàí çàéã äîðõ íºõöë¿¿äèéí àëü íýãýíä 9ì-ýýñ 6ì õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî. ¯¿íä: -Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã ãàë óíòðààõ áàéíãûí àâòîìàò ñèñòåìýýð òîíîãëîñîí áîë. - àíãèëàëûí ¿éëäâýðëýëèéí áàðèëãûí 1ì2 òàëáàéä îíîãäîõ øàòàìõàé áîäèñ 10êã áóþó ò¿¿íýýñ áàãà áîë. 5. ¯éëäâýðèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ (ãàë òýñâýðëýëòèéí çýðýãëýëýýñ ¿ë õàìààðàí) øèëì¿¿ñò îéí çàõ õ¿ðòýë áà õ¿ëýð áîëîâñðóóëàõ öýã áóþó ò¿¿íèé èë òàëáàé õ¿ðòýëõ çàé 100ì (õîëèìîã îéä 50ì) áàéíà.

ÁÍáÄ 30-02-07

12

2 äóãààð õ¿ñíýãò

Àãóóëàõ.

Àãóóëàõààñ – áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýë áà àãóóëàõóóäûí õîîðîíäîõ çàé - ì

Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ãàë

òýñâýðëýëòèéí çýðýãëýë.

Àãóóëàõóóä

×óëóóí í¿¿ðñ. Õýð÷ñýí

(ôðåçåðíûé)

õ¿ëýð.

Øèðõãèéí

(êóñêîâûé)

õ¿ëýð.

Ìîäîí

ìàòåðèàë

(ãóàëèí,

ç¿ñìýë).

Öàâ÷äàñ áà

¿ðòýñ

Õÿëáàð øàòäàã

øèíãýí.

Øàòàìõàé øèíãýí.

І, ІІ,

ІІІà

ІІІ

ІІІá, ІV, ІVà,

V

Áàãòààìæ òí-îîð Ýçýëõ¿¿í ì3-ýýð

1000-ààñ

100000

1000

-ààñ

áàãà

1000-

ààñ

10000

1000-

ààñ

áàãà

1000-

ààñ

10000

1000-

ààñ

1000-

ààñ

10000

1000-

ààñ

áàãà

1000-

ààñ

5000

1000-

ààñ

áàãà

1000-

ààñ

äýýø

1000

-ààñ

600

600-

ààñ

áàãà

5000-

ààñ

10000

3000-

ààñ

5000

3000-

ààñ

áàãà

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1*.×óëóóí í¿¿ðñ 1000 òí-îîñ

äýýø

6 6 12 —* —* 12 12 6 6 24 18 24 18 18 12 6 18 12 6

1000 òí-îîñ áàãà Íîðì÷

ëîõã¿é

6 12 —* —* 12 12 6 6 24 13 24 18 18 12 6 12 6 6

2. Õýð÷ñýí õ¿ëýð, 1000 òí-

îîñ 10000 òí

24 30 36 12 12 —* —* —* —* 42 36 42 36 42 36 30 42 36 30

1000 òí õ¿ðòýë 18 24 30 12 12 —* —* —* —* 42 36 42 36 42 36 30 42 36 30

3. Øèðõýãèéí õ¿ëýð, 1000

òí-îîñ 10000 òí

18

18

24

6

6

—*

—*

—*

—*

42

36

42

36

36

30

24

36

30

24

1000 òí õ¿ðòýë 12 15 18 6 6 —* —* —* —* 42 36 42 36 36 30 24 36 30 24

ÁÍáÄ 30-02-07

13

4. Ìîäîí ìàòåðèàë (ãóàëèí,

ç¿ñìýë) áà ò¿ëýý

1000-ààñ 10000 ì3

15

24

30

24

24

42

42

42

42

—*

—*

36

30

42

36

30

42

36

30

1000 ì3 õ¿ðòýë 12 15 18 18 18 36 36 36 36 —* —* 36 30 36 30 24 36 30 24

5 Öàâ÷äàñ áà ¿ðòýñ,

1000-ààñ 5000 ì3

18

30

36

24

24

42

42

42

42

36

36

—*

—*

42

36

30

42

36

30 1000 ì3 õ¿ðòýë 15 18 24 18 16 -36 36 36 36 30 24 —* —* 36 30 24 36 30 24

6.Õÿëáàð øàòäàã øèíãýí

1000-ààñ 2000 ì3

30 30 36 18 18 42 42 36 36 42 36 42 36 —* —* —* —* —* —*

600-ààñ 1000 ì3 24 24 30 12 12 36 36 30 30 36 30 36 30 —* —* —* —* —* —*

300-ààñ 600 ì3 18 18 24 6 6 30 30 24 24 30 24 30 24 —* —* —* —* —* —*

300 õ¿ðòýë ì3 12 12 18 6 6 24 24 18 18 24 18 24 18 —* —* —* —* —* —*

7 Øàòàìõàé øèíãýí 5000-

ààñ 10000 ì3

30 30 36 18 18 42 42 36 36 42 36 42 36 —* —* —* —* —* —*

3000-ààñ 5000 ì3 24 24 30 12 12 36 36 30 30 36 30 36 30 —* —* —* —* —* —*

3000 õ¿ðòýë ì3 18 18 24 6 6 30 30 24 24 30 24 30 24 —* —* —* —* —* —*

ÁÍáÄ 30-02-07

14

* Àäèëõàí ìàòåðèàëûã (òóõàéëáàë, õýð÷ñýí áà øèðõýãèéí õ¿ëýð ýñâýë õÿëáàð øàòàõ øèíãýí áà øàòàìõàé øèíãýí) õî¸ð áóþó õýä õýäýí àãóóëàõàä áàéðëóóëàõûã çºâøººðºõã¿é.

Òàéëáàð: 1∗. Ç¿ñìýë ìàòåðèàëûí áà 2.5ì-ýýñ èë¿¿ ºíäºð òàâèóðòàé ººðºº øàòäàã í¿¿ðñíèé àãóóëàõàä 2-ð õ¿ñíýãòýíä çààñàí õýìæýýã lllá, lV, lVa, V çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé áàðèëãàä,

25%-èàð íýìýãä¿¿ëíý.

2. 2-ð õ¿ñíýãòýä ¿ç¿¿ëñýí õ¿ëðèéí (õýð÷ñýí áà øèðõýãèéí) áîëîí ìîäîí ìàòåðèàëûí, õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýíèé àãóóëàõààñ À, Á àíãèëàëûí ¿éëäâýðëýëèéí áàðèëãà õ¿ðòýëõ çàéã

25%-èàð èõýñãýíý.

3. Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýíèéã õàìòàä íü õàäãàëàõàä àãóóëàõûí øèëæìýë ýçýëõ¿¿í 2-ð õ¿ñíýãòýä çààñàíààñ õýòýð÷ áîëîõã¿é. ¯¿íä: 1ì3 õÿëáàð øàòäàã øèíãýíèéã 5ì3 øàòàìõàé

øèíãýíòýé òýíö¿¿ ãýæ ¿çýæ øèëæìýë ýçýëõ¿¿íèéã òîäîðõîéëíî. Ãàçàð äýýðõ 1ì3 ýçýëõ¿¿íèéã ãàçàð äîîðõ 2ì3 ýçýëõ¿¿íòýé òýíö¿¿ ãýæ ¿çíý. Õÿëáàð øàòäàã áóþó øàòàìõàé øèíãýíèéã ãàçàð äîð

õàäãàëàõàä 2-ð õ¿ñíýãòýíä ¿ç¿¿ëñýí àãóóëàõûí ýçýëõ¿¿íèéã 2 äàõèí èõýñãýæ õîîðîíäûí çàéã 50%-èàð áîãèíîñãîæ àâíà.

4. Äàðààõ òîõèîëäîëä áàðèëãà õ¿ðòýëõ çàéã íîðì÷ëîõã¿é.

à) 100òí õ¿ðòýëõ áàãòààìæòàé ÷óëóóí í¿¿ðñíèé àãóóëàõ õ¿ðòýë.

á) Õýðýâ áàéøèíãèéí ãàëä òýñâýðòýé öóë õàíà íü äàðààõ àãóóëàõóóä óðóó õàíäñàí áàéâàë. ¯¿íä: 1000ì3 õ¿ðòýë ãåîìåòðèéí ýçýëõ¿¿íòýé õÿëáàð øàòäàã áóþó øàòàìõàé øèíãýíèé àãóóëàõ,

ò¿¿í÷ëýí 1000òí õ¿ðòýëõ ÷óëóóí í¿¿ðñ áà õ¿ëðèéí (õýð÷ñýí áà øèðõýãèéí) àãóóëàõ õ¿ðòýëõ çàéã íîðì÷ëîõã¿é.

5. 2-ð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàí çàéã äàðààõ áàéäëààð òîäîðõîéëíî. ¯¿íä:

à) ×óëóóí í¿¿ðñ, õ¿ëýð (õýð÷ñýí áà øèðõýãèéí) ò¿ëýý áà ìîäîí ìàòåðèàë, öàâ÷äàñ áà ¿ðòýñíèé àãóóëàõààñ, ýäãýýð ìàòåðèàëûã áàéðëóóëàõàä (àãóóëàõàä) çîðèóëñàí òàëáàéí çàõ õ¿ðòýëõ

çàéãààð òîãòîîíî.

á) Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýíèé àãóóëàõààñ þ¿ëýõ òºõººðºìæ, ðåçåðâóàðûí òºõººðºìæ ýñâýë òýäãýýðèéã áàéðëóóëàõ òàëáàéí çàõ õ¿ðòýëõ çàéãààð òîäîðõîéëíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

15

3.33 Èë áàéðëàõ òåõíîëîãèéí òºõººðºã, àãðåãàò, òîíîã òºõººðºìæèéí õîîðîíäîõ çàé áîëîí òýäãýýðýýñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã òåõíîëîãèéí çóðàã òºñºë çîõèîõ íîðìîîð òîãòîîíî.

3.34 Ãàçàð äýýðõ çàäãàé àãóóëàõààñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàé áîëîí äóðüäñàí àãóóëàõóóäûí õîîðîíäîõ çàéã 2-ð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é àâíà.

3.35 Õàëóóí õèé ãàðãàõ õèéí ñàíãààñ (ãàçãîëüäåð) áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 3-ð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é áàéëãàâàë çîõèíî.

3.36 Óñàí õºðã¿¿ëýýñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 4 ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é àâàõ õýðýãòýé.

3 äóãààð õ¿ñíýãò

Õèéí ñàíãèéí áàðèëãà

õ¿ðòýëõ çàé, ì

Áàðèëãà áàéãóóëàìæ

Á¿ë¿¿ðò

Óñàí ñàíòàé,

òîãòìîë

ýçýëõ¿¿íò

1. Îëîí íèéòèéí áàðèëãà 150 100

2. ×óëóóí í¿¿ðñíèé àãóóëàõ

10 000-ààñ 100 000 òí õ¿ðòýë

18

15

10 000òí õ¿ðòýë 12 9

3. Õ¿ëðèéí àãóóëàõ 10 000 òí õ¿ðòýë 30 24

4. Ìîäîí ìàòåðèàë, ò¿ëýýíèé àãóóëàõ ì3:

1000-ààñ 10 000 õ¿ðòýë

48

42

1000 õ¿ðòýë 36 30

5. Øàòàìõàé ìàòåðèàëûí (öàâ÷äàñ, ¿ðòýñ ã.ì.)

àãóóëàõ ì3: 1000-ààñ 5000 õ¿ðòýë

48

42

1000 õ¿ðòýë 36 30

6. Õÿëáàð øàòäàã øèíãýíèé àãóóëàõ ì3:

1000-ààñ 2000 õ¿ðòýë

42

36

500-ààñ 1000 õ¿ðòýë 36 30

500 õ¿ðòýë 30 24

7. Øàòàìõàé øèíãýíèé àãóóëàõ ì3:

5000-ààñ 10 000 õ¿ðòýë

42

36

2500-ààñ 5000 õ¿ðòýë 36 30

2500 õ¿ðòýë 30 24

8. ¯éëäâýðèéí áà òóñëàõ áàðèëãà. l, ll, llla çýðýãëýëèéí

ãàë òýñâýðëýëòòýé.

30

24

ІІІ, ІІІá, ІV, ІVà, V çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé. 36 30

9. Çàäãàé àãààð äàõü ¿éëäâýðèéí çóóõ áà èë ãàëòàé

òºõººðºã.

100

100

10. Òºìºð çàìûí ýðãýëòèéí çóðâàñûí õèë õ¿ðòýëõ çàé:

ºðòºº õîîðîíäûí çàìä.

42

30

ÿëãàõ ñòàíöàä. 60 48

11. Àâòîìàøèíû ýðãýëòèéí çóðâàñûí õèë õ¿ðòýë çàé.

І — ІІІ çýðýãëýëèéí çàìä

30

21

ÁÍáÄ 30-02-07

16

IV – V çýðýãëýëèéí çàìä 21 15

12. Òºìºð çàì áóþó òðàìâàéíû çàìûí òýíõëýã,

àâòîìàøèíû ÿâàõ õýñãèéí çàõ (ýðãýëòèéí çóðâàñã¿é)

21

21

Òàéëáàð: 1. Øèëæìýë çàé íü õèéí ñàíãèéí ñòàíö áà 1000ì3-ýýñ èõ ýçýëõ¿¿íòýé

òóñäàà îðøèõ õèéí ñàíä õàìààðíà. Õèéí ñòàíö áóþó òóñäàà îðøèõ õèéí ñàíãèéí

íèéëáýð ýçýëõ¿¿í íü 1000ì3-ýýñ áàãà áîë äýýð äóðüäñàí çàéã êîýôôèöåíòýýð

áóóðóóëíà. ¯¿íä 250-1000ì3 áîë – 0.7, 250ì3 õ¿ðòýë áîë – 0.52

2. Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýíèéã ãàçàð äîð õàäãàëáàë õ¿ñíýãòèéí 6-7

äóãààðò äóðüäñàí çàéã 2 äàõèí áàãàñãàíà.

3. Õèéí ñàí áà óòààíèé ÿíäàíãèéí õîîðîíäîõ çàéã ÿíäàíãèéí ºíäºðòýé òýíö¿¿

àâíà.

4. Öàõèëãààí ñ¿ëæýýíèé øóãàì áà õèéí ñàíãèéí õîîðîíäîõ çàéã øóãàìûí

òóëãóóðûí ºíäðèéã 1.5-ààð ¿ðæ¿¿ëñýíýýñ áàãàã¿é àâíà.

5. Õ¿÷èë òºðºã÷èéí õèéí ñàí õ¿ðòýëõ çàéã 2 äàõèí áàãàñãàæ áîëíî. Áóñàä

øàòäàãã¿é õèéíä, õèéí ñàí õ¿ðòýëõ 1 ä¿ãýýð õ¿ñíýãòèéí l, ll, llla çýðýãëýëèéí ãàë

òýñâýðëýëòòýé áàéãóóëàìæèíä çààñíààñ áàãàã¿é àâíà.

4 äóãààð õ¿ñíýãò

Áàññåéí áà ãðàäèðíû õ¿ðòýëõ çàé ì

Áàðèëãà áàéãóóëàìæ Öàöðóó-

ëàõ

áàññåéí

Öàìõàãò

ãðàäèðí

Âåíòèëÿ-

òîðò ñåêöèò

ãðàäèðí

Õó÷èëãà äýýðõ

âåíòèëÿòîðò

ñåêöèò ãðàäèðí

1. Öàöðóóëàõ áàññåéí — 30 30 —

2. Öàìõàãò ãðàäèðí 30 0,5 D∗,

ãýõäýý

18-ààñ èõ

18 —

3. Ãàçàð äýýðõ âåòèëÿòîðò ñåêöèò

ãðàäèðí.

30

15

9 — 24∗∗

—

4. Áàðèëãûí õó÷èëãà äýýðõ

âåíòèëÿòîðò ñåêöèò ãðàäèðí.

—

—

—

12

5. Õ¿éòýí òýñâýðëýëò íü Ìðç 25-ààñ

äîîøã¿é ìàðêòàé ìàòåðèàëààð

õèéñýí õàíàòàé áàðèëãà.

42

21

21

9

6. Öàõèëãààíû èë äýä ºðòºº áà

öàõèëãààí äàìæóóëàõ øóãàì.

80

30

42

42

7. Ãàçàð äýýð çàäãàé àãóóëàõ 60 2-ð õ¿ñíýãòèéí äàãóó òýõäýý äîðõîîñ

áàãàã¿é

21 24 15

8. Ãàçðààð áà ãàçàð äýýã¿¿ðõ

èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý, õàøàà

9 9 9 9

9. Òºìºð çàìûí ÿëãàõ ñòàíö áà

øóãàì çàìûí òýíõëýã.

80 42 60 21

10. Äîòîîäûí (¿éëäâýðèéí) òºìºð

çàìûí òýíõëýã

30 12∗∗∗ 12∗∗∗ 9∗∗∗

ÁÍáÄ 30-02-07

17

11 Íèéòèéí çîðèóëàëòòàé

àâòîçàìûí ÿâàõ õýñãèéí çàõ.

12. Çàâîäûí äîòîðõ áà îðîõ àâòî

çàìûí ÿâàõ õýñãèéí çàõ.

60

21

21

9

39

9

9

9

___________

* D — Îðîëòûí öîíõíû ò¿âøèíäýõ ãðàäèðíèé äèàìåòð.

** Ñåêöíû òàëáàé 20 ì2 õ¿ðòýë áîë — 9ì, 20 - 100 ì2-ä — 15ì, 100 - 200 ì2 áîë

— 21 ì, 200 ì2-ààñ äýýø áîë — 24 ì.

*** Òºìºð çàìä óóðûí ç¿òã¿¿ð àøèãëàñàí áºãººä ãðàäèðíèé ãàäíà òàëä øàòàìõàé

á¿òýýö õýðýãëýñýí áîë çàéã 21ì ãýæ àâíà.

Òàéëáàð: 1. Õ¿ñíýãòèéí 1-4-ò çààñàí õýìæýýã íýã òºðëèéí õºðã¿¿ëèéí ýãíýýíèé

õîîðîíäîõ öýâýð çàéãààð àâíà. Èéìä öàöðóóëàã÷ áàññåéíûã íýã ýãíýýãýýð

áàéðëóóëíà. Õýðýâ ýãíýýíä òºðºë á¿ðèéí òàëáàéòàé ãðàäèðí áàéðàëñàí áîë ýãíýý

õîîðîíäûí çàéã òîì òàëáàéòàé ãðàäèðíûõààð àâíà.

2. Íýã âåíòèëÿòîðò ãðàäèðíû ýãíýýíèé õîîðîíäîõ çàéã õîëáîõ ñ¿ëæýýíèé

áàéðëàëààñ õàìààðóóëàí òîäîðõîéëîõ áîëîâ÷ 15ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. Íýã

âåíòèëÿòîðò ãðàäèðíààñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã öàìõàãò ãðàäèðíèéõààð

àâíà.

3. Öàìõàãò ãðàäèðíèé ýãíýýíèé õîîðîíäîõ çàéã ò¿¿íèé 3200ì2 õ¿ðòýëõ

òàëáàéòàéä òîãòîîñîí áîëíî. Ò¿¿íýýñ òîì òàëáàéòàéä çàéã çîõèõ ¿íäýñëýëýýð

òîãòîîíî.

4. Íýã ýãíýýíäýõ õºðã¿¿ëèéí õîîðîíäîõ çàéã äàðààõ áàéäëààð àâíà.

–Öàìõàãò ãðàäèðíä – ãðàäèðíèé ñóóðèíäàõ äèàìåòðèéã 0.4 ãýõäýý 12ì-ýýñ

áàãàã¿é àâíà.

-Ãàçàð äýýðõ áà áàðèëãûí õó÷ëàãà äýýðõ âåíòèëÿòîðò ñåêöåò ãðàäèðíä – 3ì.

-Íýã âåíòèëÿòîðò ãðàäèðíä àãààð îðóóëàõ öîíõíû ºíäðèéã 2 äàõèí àâñàíòàé

òýíö¿¿ òýõäýý 3ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà.

5. 7 äóãààðò çààñíààñ áóþó íàòðè, êàëèéí êàðáèä, êàëüö áîëîí óñòàé

õîëèëäîõîîð òýñðýìòãèé áîäèñ ¿¿ñãýäýã ìàòåðèàëûí àãóóëàõûí (ñàðàâ÷) çàéã 20ì2

õ¿ðòýë òàëáàéòàé õºðã¿¿ëä 40% õ¿ðòýë, 20-100ì2 òàëáàéòàé õºðã¿¿ëä 30% õ¿ðòýë

áàãàñãàõûã çºâøººðíº. Òýõäýý 6ì-ýýñ áàãà áàéæ áîëîõã¿é.

6. Õàìãèéí õ¿éòýí 5 õîíîãèéí àãààðûí äóíäàæ õýì -36 0Ñ-îîñ äîîø áàéäàã á¿ñ

íóòàãò. 4-ð õ¿ñíýãòèéí 2,3,9,10 äóãààðò çààñàí çàéã 25%-èàð íýìýãä¿¿ëíý.

7. Õ¿éòýí òýñâýðëýëò íü Ìðç 25-ààñ áàãàòàé õàíà á¿õèé áàðèëãûí õàíûã ÷èéãòýõ

ìºñòºõººñ õàìãààëàõ àðãà õýìæýý àâ÷ õýðýãæ¿¿ëáýë çîõèíî.

8. Øèíý÷èëæ áóé ¿éëäâýðèéí óñàí õºðã¿¿ë¿¿äèéí õîîðîíäîõ çàé áîëîí

òýäãýýðýýñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 25% õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî.

9. Òóõàéí óñàí õºðã¿¿ëä çîðèóëñàí ãàçàðààðõ áà ãàçàð äýýðõ èíæåíåðèéí

øóãàì ñ¿ëæýý áà àâòîìàøèíû çàì, óñàí õºðã¿¿ëèéí õîîðîíäîõ çàéä íîðì

òîãòîîõã¿é.

10. Ãàäíà àãààðûí íýìýõ õýìòýé ¿åä àæèëëàõ óñàí õºðã¿¿ðò õ¿ñíýãòèéí 5-8

äóãààðò çààñàí õýìæýýã 25% áàãàñãàæ áîëíî.

11. Áàðèëãûí õó÷ëàãà äýýð áàéðëàõ âåíòèëÿòîðûí ñåêöèò ãðàäèðíààñ ýíý

áàðèëãûíõàà ãàäíà õàíà õ¿ðòýëõ çàéíä íîðì òîãòîîõã¿é. Âåíòèëÿòîðûí ñåêöèò

ãðàäèðíààñ ýíý áàðèëãûíõàà ºíäºð õýñãèéí õàíà õ¿ðòýëõ çàéã 5 äóãààð òàéëáàðûã

õàðãàëçàí ¿çýæ õ¿ñíýãòèéí 5 äóãààðò äóðüäñàíààð àâíà. Ýñâýë òàéëáàðûí 8 áà 10

äóãààðààð òîãòîîíî.

12. 100 ì3/ö õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé ãðàäèðíààñ Ìðç 25—15 õ¿éòýí

ÁÍáÄ 30-02-07

18

òýñâýðëýëòòýé ìàòåðèàëààð õèéñýí õàíà á¿õèé áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ

õàìãèéí áàãà çàé íü:

-Òðàíñôîðìàòîðûí èë ºðòºº õ¿ðòýë – 30ì

-Äîòîîäûí (¿éëäâýðèéí) òºìºð çàìûí òýíõëýã õ¿ðòýë áà çàâîäûí äîòîðõ àâòî

çàìûí çîð÷èõ õýñãèéí çàõ õ¿ðòýë – 6ì.

13. Öàöðóóëàõ áàññåéíû ýðãýí òîéðîíä 2.5ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºíòýé óñ çàéëóóëàõ

íàëóó á¿õèé óñ ¿ë íýâòðýõ õó÷èëãà õèéíý.

3.37 Ãàëûí äåïîã (õàðóóëûã) íèéòèéí õýðýãöýýíèé çàìòàé íèéëýõ õýñýãò áàéðëóóëáàë çîõèíî. Ãàëûí äåïî á¿ëýã ¿éëäâýðò ¿éë÷ëýõýýð áàéõ ¸ñòîé. Ãàëûí äåïîã, ¿éë÷ëýõ ¿éëäâýð¿¿äèéí õ¿ðýýíèéõ íü õÿçãààð äîòîð áàéõààð áàéðøëûã ñîíãîíî. Íèéò ¿éëäâýðèéí 50%-èàñ èë¿¿ íü À,Á, àíãèëàëûí ¿éëäâýð ýçýëæ áàéâàë ãàëûí äåïîãèéí ¿éë÷ëýõ ðàäèóñ 2êì áàéíà. Áàðèëãàæèëòûí òàëáàéí 50% õ¿ðòýëõèéã À,Á, àíãèëàëûí ¿éëäâýð ýçýëæ áóñàä íü Ã,Ä àíãèëàëûí ¿éëäâýðòýé áîë ãàëûí äåïîãèéí ¿éë÷ëýõ ðàäèóñ 4êì áàéíà.

Òàéëáàð: 1. Ãàëûí äåïîãèéí (õàðóóëûí) ¿éë÷èëãýýíèé ðàäèóñûã õàìãèéí àëñëàãäñàí áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýë íèéòèéí õýðýãöýýíèé áà ¿éëäâýð äîòîðõ çàìààð ÿâàõ õýìæýýãýýð òîäîðõîéëíî. Õýðýâ ¿éë÷èëãýýíèé ðàäèóñààñ èë¿¿ ãàðâàë ¿éëäâýðèéí òàëáàéä ãàëûí õàðóóë íýìýõ õýðýãòýé. Ãàëûí õàðóóëûí ¿éë÷èëãýýíèé ðàäèóñûã ãàëûí äåïîãèéíõòàé àäèë òîäîðõîéëíî. 2. Áàðèëãàæèëòûí òàëáàéí 50%-èàñ èë¿¿ íü lll, lllá, lV, lVa, V çýðýãëýëèéí ãàë òýñâýðëýëòòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæ ýçýëæ áàéâàë ãàëûí äåïî áà õàðóóëûí ¿éë÷ëýõ ðàäèóñûã 40% áàãàñãàíà. 3. Â,Ã,Ä àíãèëàëûí ¿éëäâýðëýëòýé, ¿éëäâýðèéí áà òóñëàõ áàéðàíä ãàëûí õàðóóë áàéæ áîëíî. 4. Ãàëûí äåïî áà õàðóóëûí ãàðàæûã ãàëûí àâòîìàøèí ÿâãàí õ¿íèé çàì áà òýýâðèéí õýðýãñëýëèéí ¿íäñýí óðñãàëûã îãòîëæ ãàðàõã¿é áàéõààð áàéðëóóëáàë çîõèíî. 5. Ãàëûí äåïîãèéí (õàðóóëûí) ìýðýãæëèéí àæèëëàãñàäûí áà ãàë óíòðààõ ìàøèíû òîîã, õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãóóäòàé çºâøººðºëöºæ, çàõèàëàã÷ààñ èð¿¿ëñýí òºñºë áîëîâñðóóëàõ äààëãàâàðààð òîãòîîíî.

Çàì áà îðö, ãàðö

3.38 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òºìºð çàì, òàòëàãàò ä¿¿æèí çàì, ãèäðàâëèê áà êîíâåéåðîí òýýâðèéí àæëûí çóðãèéã ¿éëäâýðèéí òýýâðèéí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéí äàãóó áîëîâñðóóëíà.

3.39 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû àâòîìàøèíû çàì, óíàäàã äóãóéí æèìèéí çóðãèéã àâòîìîáèëèéí çàìûí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéã áàðèìòëàí çîõèîíî.

3.40 ¯éëäâýðèéí çàíãèëààíû òýýâðèéí ñõåìä äîîðõ ç¿éëñèéã òóñãàíà. à. Òºðºë á¿ðèéí òýýâðèéí õàìòàðñàí áàéãóóëàìæ, òºõººðãèéã òóñãàõ. (òºìºð çàì, àâòî çàìûí õîëèìîã çàì, äàâõàð çàì, òðàìâàé, àâòîìàøèíû íýãäñýí ã¿¿ð, õóðäíûõààñ áóñàä àâòî ìàøèíû áà òðàìâàéíû çàìûí íýãäñýí äàëàí ã.ì.) á. Áóñàä çîðèóëàëòûí áàéãóóëàìæ, òºõººðãèéã (óñàí ñàí, óñ ºíãºð¿¿ëýõ

ÁÍáÄ 30-02-07

19

áàéãóóëàìæèéí õàøëàãà, äàëàí) àâòî áà òºìºð çàìûí ãàçàð øîðîî, õèéìýë áàéãóóëàìæèíä àøèãëàõ. â. Ãàäààä òýýâðèéí ñõåìèéã öààøèä õºãæ¿¿ëýõ áîëîìæèéã òóñãàõ.

3.41 À÷ààãàà óñàí çàìààð òýýâýðëýõ áîë çîãñîîëûã ¿éëäâýðèéíõýý óñàí áîîìòòîé íýãòãýí òºëºâëºâºë çîõèíî. Òåõíîëîãèéí øààðäëàãà áóþó îíöãîé íºõöºëººñ øàëòãààëàí òóñäàà ¿éëäâýðò çîðèóëàí çîãñîîë òºëºâëºõèéã çºâøººðíº.

3.42 Àâòî çàìûí äàãóó, õºäºëìºð÷èä èðãýäèéí ñóóðèí ãàçàðòàé çàëãàæ áàéðøóóëàõ ¿éëäâýðèéí óðòûí õýìæýý 2êì-ýýñ èõã¿é áîë, äóãóéí áà ÿâãàí çîð÷èã÷äûí íàðèéí çàì òºëºâëºõ õýðýãòýé. Àâòî çàìûí õºäºë㺺íèé ýð÷èìøèë 2000 àâòîìîáèëü/õîíîã-îîñ èõ áàéâàë ò¿¿íèé äàãóóõ óíàäàã äóãóéí (ìîïåä) çàìûí õºäºë㺺íèéã 250 íýãæ/õîíîã-îîñ äýýø ýð÷èìøèëòýéãýýð çóðàã òºñºë áîëîâñðóóëàõ õýðýãòýé.

3.43 ¯éëäâýðèéí ýçýìøèë òàëáàé 5 ãåêòàðààñ èõ áîë 2-îîñ öººíã¿é îðö çàì òºëºâëºíº. ¯éëäâýðèéí ýçýìøèë òàëáàéí íýã òàëûí óðò íü 1000ì-ýýñ äýýø áºãººä ýíý òàë íü ãóäàìæ áóþó àâòî çàìûí äàãóó áàéðàëñàí áîë 2-îîñ äîîøã¿é îðö ãàðãàíà. Îðîõ çàìóóäûí õîîðîíäîõ çàé 1500ì-ýýñ õýòðýõã¿é áàéõ ¸ñòîé.

Òàéëáàð: ¯éëäâýð äîòîð òóõàéëàí õàøñàí õýñãèéí (òðàíñôîðìàòîðûí èë ºðòºº, àãóóëàõóóä ã.ì.) òàëáàé 5 ãåêòàðààñ èõ áîë ò¿¿íä 2-îîñ äîîøã¿é îðö ãàðãàíà.

3.44 ¯éëäâýðèéí òàëáàéð¿¿ îðîõ àâòîçàìûí õààëãàíû ºðãºí òýíä îðîõ õàìãèéí òîì àâòîìàøèíû ºðãºí äýýð 1.5ì-èéã íýìñýíòýé òýíö¿¿ áóþó 4.5-ýýñ áàãàã¿é áàéâàë çîõèíî. Òºìºð çàìûí ñàëààíû õààëãàíû ºðãºí 4.9ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà.

3.45 Áýëýí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ¿éëäâýðýýñ, ãàäàãø èëãýýõ àãóóëàõ õ¿ðòýë 纺õ, çàâîäûí äîòîîäûí òýýâðèéí òºðëèéã àëü áîëîõ íýã èæèë òýýâðèéí õýðýãñëýëýýð ã¿éöýòãýæ, íýãäñýí òýýâðèéí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõààð õýä õýäýí õóâèëáàðààð òåõíèê- ýäèéí çàñãèéí õàðüöóóëàëò õèéñíèé ¿íäñýí äýýð ñîíãîâîë çîõèíî. Ýíýõ¿¿ ñîíãîëòîíä öåõ äîòîðõ áà öåõ õîîðîíäûí 纺âºð òýýâðèéã îðóóëàõ øààðäëàãàã¿é.

3.46 18ì õ¿ðòýë ºðãºíòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæèä ãàë óíòðààõ ìàøèí íýã òàëààñ íü ò¿¿íèé á¿õ óðòûí äàãóó õ¿ð÷ î÷èõ áîëîìæîîð õàíãàõ õýðýãòýé. Õàãàñ áèò¿¿ áóþó áèò¿¿ òàëáàéòàé áîëîí 18ì-ýýñ èë¿¿ ºðãºíòýé áàðèëãà áàéãóóëàìæèä 2 òàëààñ íü ãàë óíòðààõ ìàøèí õ¿ð÷ î÷âîë çîõèíî. Áàðèëãàæñàí òàëáàéí ºðãºí 100ì-ýýñ èõ áºãººä 10 ãåêòàðààñ òîì áàéâàë òýíäýõ áàðèëãàä ãàë óíòðààõ ìàøèí á¿õ òàëààñ íü õ¿ð÷ î÷èõ áîëîìæòîé áàéõ ¸ñòîé. ¯éëäâýðëýëèéí íºõöºë íü çàì òàâèõ øààðäëàãàã¿é áîë ãàë óíòðààõ àâòîìàøèíûã òýãøèëñýí øîðîîí ãàäàðãóó äýýã¿¿ð ÿâóóëàõûã çºâøººðíº. ¯¿íä àâòîìàøèí ÿâàõ 3.5ì ºðãºíòýé õýñãèéí øàâàðëàã áà ýëñýí (òîîñîðõîã) õºðñèéã îðîí íóòãèéí ìàòåðèàëààð áýõæ¿¿ëæ ãàäàðãóóãèéí óñ çàéëóóëàõ íàëóóòàé õèéíý. Ãàëûí ìàøèí ÿâàõ áîëîìæèò ãàäàðãóóãààñ áóþó çàìûí çîð÷èõ õýñãèéí çàõààñ áàðèëãûí õàíà õ¿ðòýëõ çàé: 12ì õ¿ðòýë ºíäºð áàðèëãàä 2.5ì-ýýñ, 12-28ì ºíäºð áàðèëãàä 8ì-ýýñ, 28ì-ýýñ äýýø ºíäºðòýé áàðèëãàä 10ì-ýýñ òóñ òóñ èõã¿é áàéíà. Õýðýâ áàðèëãà áàéãóóëàìæ ãàë óíòðààõ ìàøèíû ýðãýõ òàëáàé á¿õèé çàìûí òºãñãºëòýéãýýñ ãàäíà ýðãýëòèéí òàëáàé äýýð ãàëûí ãèäðàíò òîíîãëîñîí òîõèîëäîëä àâòî çàìûí çîð÷èõ õýñãèéí çàõààñ ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí çàõûí òýíõëýã õ¿ðòýëõ çàéã 60ì õ¿ðòýë èõýñãýæ áîëíî. Òýõäýý áàðèëãà, áàéãóóëàìæààñ ãàë óíòðààõ ìàøèíû ýðãýõ òàëáàé õ¿ðòýëõ çàé 5ì-ýýñ áàãàã¿é, 15ì-ýýñ èõã¿é áàéõ ¸ñòîé. Èéì ìóõàð çàìóóäûí õîîðîíäîõ çàé 100ì-ýýñ õîë áàéæ áîëîõã¿é.

Òàéëáàð: 1. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ºðãºíèéã ò¿¿íèé çàõûí õóâèàðëàõ

ÁÍáÄ 30-02-07

20

òýíõëýã¿¿äèéí õîîðîíäîõ çàéãààð àâíà. 2. Îéðîëöîîõ íóóð öººðìèéí óñíû ñàíã ãàë óíòðààõàä àøèãëàõ áîë ýðýã äýýð íü 12õ12ì-ýýñ áàãàã¿é òàëáàéòàé õ¿ð÷ î÷èõ çàì õèéõ õýðýãòýé. 3. Ãàëûí ãèäðàíòóóäûã àâòî çàìûí äàãóó, çîð÷èõ õýñãýýñ 2.5ì-ýýñ õîëã¿é áàðèëãûí õàíàíààñ 5ì-ýýñ èõã¿é çàéíä áàéðëóóëíà. Òåõíèê ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñëýëýýð íîòëîãäâîë ãàëûí ãèäðàíòûã çàìûí çîð÷èõ çóðâàñò áàéðëóóëæ áîëíî. 4. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õèéö, ìàòåðèàë áîëîí ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãèéí ïðîöåññ íü øàòàõ áîëîìæã¿é áîë óã áàðèëãàä ãàë óíòðààõ ìàøèí õ¿ð÷ î÷èõ çàì òóñãàõ øààðäëàãàã¿é.

3.47 ¯éëäâýðèéí òàëáàé äàõü çàì, èíæåíåðèéí ñ¿ëæýý, íîãîîí çóðâàñ çýðãèéã àëü áîëîõîîð íÿãò ÷èãæ¿¿ áàéëãàõààð ãàðöûí ºðãºíèéã òîäîðõîéëíî. Òýõäýý áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õîîðîíäîõ çàé 1 ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é áºãººä ¿éëäâýðèéí ãàçðûí àðèóí öýâðèéí íîðìûí øààðäëàãûã õàíãàõ ¸ñòîé.

Òàéëáàð: ¯éëäâýðèéí ãàðöíû ºðãºí íü ò¿¿íèéã õÿçãààðëàæ áàéãàà õî¸ð òàëûí áàðèëãûí ãàäíà õàíûí òýíõëýã¿¿äèéí õîîðîíäîõ çàéãààð òîäîðõîéëîãäîíî.

3.48 Ãàðöûã íýã àâòîìàøèí ÿâàõààð òºëºâëºíº. Äàðààõ íºõöºëä ãàðöûã 2 àâòîìàøèí çîð÷èõîîð òºëºâëºæ áîëíî.

à. Íýã àâòîìàøèí çîð÷èõ çàìûã ¿¿äíèé òàëáàéòàé õàìò õó÷èõ íü õî¸ð ìàøèí çîð÷èõ çàìûã ¿¿äíèé òàëáàéòàé õó÷èõààñ õýò èõ çºð¿¿òýé áèø áîë. á. ¯éëäâýðèéí òàëáàé õýâãèé, íàëóó èõòýéãýýñ çàìûí ãàäàðãóó ÿíç á¿ðèéí ò¿âøèíä áàéõàä òýýâðèéí õýðýãñëýëèéí çàìûã ºðãºí õèéõ øààðäëàãàòàé áîë.

3.49 Àâòî çàìûí õàøëàãûí ÷óëóó áóþó äàëàíãèéí õàæóóãèéí áýõýëãýýíèé èðìýãýýñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 5 äóãààð õ¿ñíýãòýä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é áàéëãàíà.

5 äóãààð õ¿ñíýãò

Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí íýðñ Çàé, ì

1. Áàðèëãûí õàíûí (¿¿äíèé ïèí áà çàëãàæ áàðüñàí õýñýã îðíî)

ãàäíà èðìýãýýñ:

à) Áàðèëãûí ¿¿ä õ¿ðòýë çàìã¿é áºãººä áàðèëãûí óðò 20ì

õ¿ðòýë.

1 5

á) ̺í àäèë õàðèí áàðèëãûí óðò 20ì-ýýñ èõ áîë. 3

â) Áàðèëãûí ¿¿ä õ¿ðòýë õî¸ð òýíõëýãò àâòîìàøèí áà àâòî-

à÷èã÷èéí çàìòàé áîë.

8

ã) Áàðèëãûí ¿¿ä õ¿ðòýë 3 òýíõëýãò àâòîìàøèíû çàìòàé áîë 12

ä) Áàðèëãûí ¿¿ä õ¿ðòýë ýëåêòðîêàðûí çàìòàé áîë 5

2. Òºìºð çàìòàé ïàðàëëåëü áàéðëàõ òýíõëýã: 1520 (1524) ìì 3,75

750ìì 3

3. ¯éëäâýðèéí òàëáàéí õàøàà 1,5

4. Óòààíû ÿíäàí, áàãàíà, öàìõàã, äàâõàð çàì, ýñòàêàäûí òóëãóóð áà

áàðèëãààñ ãàäàãø èë¿¿ ãàðñàí õýñýã: òàë áàãàíà, òóëãóóð õàìàð,

ãàäíàõ øàò, çýðãèéí ãàäíà èðìýã.

0,5

ÁÍáÄ 30-02-07

21

5. Øèíãýí ìåòàëë, öóòãóóðûí õýâòýé õàéëø á¿õèé òýðãýíöýð,

õàéëøíû õîëüö à÷èõ ñàâ õàéðöàãòàé òýðýã çýðãèéã 纺âºðëºõ òºìºð

çàìûí òýíõëýã.

5

Òàéëáàð: 1. Óðò à÷ààã (ãóàëèí, äàì íóðóó ã.ì.) çàìûí äóãóéðàë, îãòîëöîë äýýð

áóóëãàõàä ç¿òã¿¿ðèéí õºäºë㺺íèé çàìûí çóðàã òºñºë çîõèîõîä õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàí

çàéã àâòîçàìûí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéí øààðäëàãûí äàãóó òýâøíýýñ èë¿¿

ãàðñàí à÷ààíû õýìæýýãýýð èõýñãýíý.

2. Çàìûí çîð÷èõ õýñãèéí õàøëàãà áóþó çàìûí õàæóóãèéí øîðîîí äàëàíãèéí

áýõýëñýí çóðâàñààñ óðãàà ìîäíû èõ áèå áóþó áóò ñººã õ¿ðòýëõ çàéã òýäãýýðèéí

òºð뺺ñ õàìààðóóëñàí (7-ð õ¿ñíýãòýä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é) ìîä, áóò ñººãíèé, îðîé

ñàëàà ìº÷èð íü çàìûí çîð÷èõ õýñýã áà äàëàíãèéí õàæóó òàë äýýð óíæèõã¿é áàéõààð

àâàõ õýðýãòýé.

3. Õî¸ð ýãíýýò çàìä õºäºë㺺íèé çóðâàñûí ºðãºí 3.75ì-ýýñ áàãà, ò¿¿í÷ëýí

çàìûí õàøëàãàã¿é ýñâýë äàëàíãèéí õàæóóä áýõýëñýí çóðâàñã¿é áîë õ¿ñíýãòèéí 4

ä¿ãýýðò äóðüäñàí õýìæýýíèé ¿åä çàìûí ãîëûí òýíõëýã õ¿ðòýëõ çàé 4.25ì-ýýñ áàãàã¿é

áàéíà. Õýðýâ àâòîìàøèíû ºðãºí 2.5ì-ýýñ èõ áîë äóðüäñàí õýìæýýã õàðãàëçàõ

õýìæýýãýýð èõýñãýíý.

4. ×èðã¿¿ëòýé àâòîìàøèíààð ¿¿ä õ¿ðýõ çàìòàé áîë öåõèéí õàíàíààñ çàì õ¿ðòýëõ

çàéã òîîöîîãîîð òîäîðõîéëíî.

3.50 ÿ¿ðèéí òîííåë, äàâõàð çàì, æàëãà õàâöàë äýýðõè ã¿¿ð (âèàäóê), ýñòàêàä, çîð÷èõ õîíãèëûí á¿òýýöýýñ õàøëàãà ÷óëóó áóþó óñ çàéëóóëàõ òºõººðºìæèéí (õîâèë, øóóäóó) ãàäíàõ õºìñºã õ¿ðòýëõ çàé 0.5ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. Øààðäëàãàòàé ãýæ ¿çâýë èðýýä¿éä çàìûí çîð÷èõ õýñãèéã ºðºãñºõººð áîäîëöîõ õýðýãòýé. Àâòîçàìûí çîð÷èõ õýñãýýñ ò¿¿íèé äýýðõ áàéãóóëàìæèéí á¿òýýö õ¿ðòýëõ ºíäðèéí õýìæýý àâòîìàøèíû òîîöîîò à÷ààíû ºíäðººñ 1ì èë¿¿ òýõäýý á¿ãä 5ì-ýýñ áàãàã¿é áàéõ ¸ñòîé. Òýýâðèéí õýðýãñëýëèéí òºðºë, 纺õ à÷ààíû îâîð õýìæýýíýýñ õàìààðàí çîõèõ ¿íäýñëýëòýé áîë ºíäðèéí îâîð õýìæýýã 4.5ì-ýýð àâ÷ áîëíî.

3.51 ¯éëäâýðèéí áàðèëãàä îðîõ òºìºð çàìûí ñàëàà ìóõàð áàéõ ¸ñòîé áºãººä çàì òºìðèéí äýýä òàë øàëíû ò¿âøèíä áàéíà.

3.52 Çàâîäûí äîòîîäûí òºìºð çàìààñ (øèíãýí øèðýì, øààðãà, õàëóóí õàéëø 纺äºã çàìààñ áóñàä) áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã 6 äóãààð õ¿ñíýãòýä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é àâíà.

3.53 Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä áàðèõ òºìºð çàì, àâòîçàìûí øîðîîí äàëàíãèéí çóðàã òºñºë çîõèîõîä äàëàíãèéí äàãóó õºðñíèé ìºíõ öýâäýãèéã õýâýýð ¿ëäýýõ çàð÷ìûã áàðèìòëàí õºðñíèé äóëààíû ãîðèìä íºëººëºõ áàðèëãà áàéãóóëàìæ áàðèõã¿é áàéõ çóðâàñ ¿ëäýýõ õýðýãòýé. Ýíýõ¿¿ çóðâàñûí ºðãºíèéã òîîöîîãîîð òîäîðõîéëíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

22

6 äóãààð õ¿ñíýãò

Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí íýðñ

Äóãóéíû ºðãºí ìì-ä

òîõèðîõ çàé ì-ýýð

1520

(1524)

750

1. Áàðèëãûí öóõóéñàí õýñýã (òàë áàãàíà, êîíòðôîðñ,

¿¿äíèé ïèí, øàò) áóþó ãàäíà õàíûí èðìýã.

à) Áàðèëãààñ èë¿¿ ãàðñàí õýñýãã¿é áîë

3,1

2.3

Á) Áàðèëãààñ öóõóéñàí õýñýãòýé áîë 6 5

Â) Áàðèëãààñ öóõóéñàí õýñãýýñ ãàäíà òýäãýýðèéí

õîîðîíä õàøëàãà õàéñòàé (óðò íü 10ì-ýýñ áàãàã¿é)

ò¿¿í÷ëýí òºìºð çàìòàé ïàðàëåëü ÷èãëýëòýé õàíà

á¿õèé áàðèëãà.

4,1

3,5

2. ¯éëäâýðèéí áàðèëãûí òîì õààëãàíû õàöàð òóëààñ, áèå

äààñàí áàãàíà, áàðèëãûí öóõóéñàí õýñýã (òàë áàãàíà,

êîíòðôîðñ, ¿¿äíèé ïèí, øàò ã.ì.)-èéí óðò çàìûí äàãóó

1000ìì-ýýñ èõã¿é áîë

Òºìºð çàìä îéðòîõ

îâîð õýìæýý íü äîðõè

ÃÎÑÒ-îîð

òîãòîîãäîíî.

À÷èæ áóóëãàõ, ñàâëàõ- þ¿ëýõ òºõººðºìæ, õºäëºõ

á¿ðýëäýõ¿¿íèéã çýõýæ áýëäýõ, çàñâàðëàõ òåõíèêèéí

¿éë÷èëãýýíèé òºõººðºìæ, ºðòººíèé çàì äýýð áàéðàëñàí

àæëûí áóñ áàéäàëòàé áóñàä òåõíîëîãèéí òºõººðºìæ

(õ¿ëýýí àâ÷ ÿâóóëàõ áîë ãîë çàì äýýðõýýñ áóñàä)

ÃÎÑÒ

9238—83

ÃÎÑÒ

9720—76

3. 10 000 ì3 õ¿ðòýë áàãòààìæòàé ãóàëèíãèéí àãóóëàõ 5 4,5

4. 5000 ì3 õ¿ðòýë õýìæýýòýé ç¿ñìýë ìàòåðèàë, öàâ÷äàñ,

¿ðòýñíèé àãóóëàõ

10

9,5

5. 2000 ì3 õ¿ðòýë ýçýëõ¿¿íòýé õÿëáàð øàòäàã øèíãýíèé

àãóóëàõ

20

19,5

6. 10 000 ì3 õ¿ðòýë ýçýëõ¿¿íòýé øàòàìõàé øèíãýíèé

àãóóëàõ

10

9.5

7. 100 000 ò õ¿ðòýëõ ÷óëóóí í¿¿ðñíèé àãóóëàõ 5 4,5

8. 10 000 ò õ¿ðòýëõ õýð÷ñýí õ¿ëðèéí àãóóëàõ 10 9,5

9. 10 000 ò õ¿ðòýëõ øèðõýãèéí õ¿ëðèéí àãóóëàõ 10 9.5

Òàéëáàð: 1. Õ¿ñíýãòèéí 3-9-ä äóðüäñàí õýìæýýíä 2 äóãààð õ¿ñíýãòèéí 5 äóãààð

òàéëáàðûí çààëòûã õàðãàëçàí ¿çíý.

2. ¯éëäâýð áà ò¿¿íèé ýçýìøèë òàëáàéí ãàäóóðõ õàøààã (õàìãààëàõ

øààðäëàãàòàé áîë) òºìºð çàìûí òýíõëýãýýñ 5ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé áàðèíà.

3. 10 000 ì3-ààñ äýýø ýçýëõ¿¿íòýé ãóàëèíãèéí àãóóëàõ áà òºìºð çàìûí õîîðîíäîõ

çàéã ìîäîí ìàòåðèàëûí àãóóëàõûí çóðàã òºñºë çîõèîõ íîðìîîð òîãòîîíî.

4. Áàðèëãûí õàíà áà òýýâðèéí õýðýãñëýëèéí ãàðö á¿õèé àâòîçàìûí õîîðîíä

çºâõºí òåõíîëîãèéí øààðäëàãààð òºìºð çàì áàéðëóóëàõûã çºâøººðíº. Ýíý

òîõèîëäîëä áàðèëãûí õàíàíààñ çàìûí òýíõëýã õ¿ðòýëõ çàé 6ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà.

ÁÍáÄ 30-02-07

23

ªíäºðæèëò

3.54 ¯éëäâýðèéí òàëáàé áà ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû íóòàã äýâñãýðèéí 25%-èàñ èë¿¿ õýñýã íü áàðèëãàæñàí ò¿¿í÷ëýí ¿éëäâýðèéí òàëáàé èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý, çàì õàðãóéãààð õýò èõ ÷èãæ¿¿ áîë íèéòýä íü ºíäºðæèëòèéí òºëºâëºëò çîõèîí áàéãóóëíà. Áóñàä òîõèîëäîëä áàðèëãà áàéãóóëàìæòàé õýñãèéã ñàëãàí àâ÷ ºíäºðæèëò, òýãøèëãýýíèé àæèë ÿâóóëíà. Ò¿¿í÷ëýí õàäàí õºðñòýé ýñâýë îé áîëîí íîãîîí òàðèìàëûã õàäãàëæ ¿ëäýýõ áóþó ãèäðîãåîëîãèéí òààëàìæã¿é íºõöºëòýé õýñã¿¿äýä àëàã öîîã õýëáýðèéí ºíäºðæèëò òýãøèëãýýíèé àæèë ã¿éöýòãýíý. Ãàçàð øîðîîíû àæëûã õàìãèéí áàãà õýìæýýòýé áºãººä ýçýìøèæ áóé ãàçàðò øîðîî øèëæ¿¿ëýõ, 纺õ àæëûã àëü áîëîõîîð áàãà áàéõààð ºíäºðæèëò- òýãøèëãýýíèé çóðàã òºñºë áîëîâñðóóëàõ õýðýãòýé.

3.55 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû ýçýìøèë äýâñãýð äýýð óõàæ ãàðãàñàí õºðñ øîðîîã õóðààæ îâîîëîõ, ÿëàíãóéÿà õºðñíèé ¿ðæèë øèìòýé äàâõðàãûã áàðèëãà áàðèõ áà ¿éëäâýðëýëèéí àøèãëàëòûí ÿâöàä ýâäýæ ãýìòýýõã¿é, áîõèðäóóëàõã¿é, óñàíä àâòóóëàëã¿é ò¿ð õóãàöààíä õàäãàëàõ àðãà õýìæýýã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëáýë çîõèíî. Óõàæ ãàðãàñàí ¿ðæèë øèìòýé õºðñèéã õàäãàëàõ íºõöºë, àøèãëàõ æóðìûã ãàçàð àøèãëàëòûí áàéãóóëëàãààñ ãàðãàæ ìºðä¿¿ëíý.

3.56 Òàëáàéí ãàäàðãóóãèéí íàëóóã äàðààõ áàéäëààð òºëºâëºæ ºíäºðæèëòèéã òîäîðõîéëíî. ¯¿íä:

-Øàâàð õºðñºíä íàëóó 0.003-ààñ áàãàã¿é 0.05-ààñ èõã¿é. -Ýëñýí õºðñºíä íàëóó 0.03 -Àìàðõàí óðñàãääàã (àëòàí õÿìñàðëàã áà íàðèéí ýëñýíä) íàëóó 0.01 -̺íõöýâäýã õºðñºíä íàëóó 0.03 ll õýëáýðèéí ñóóìòãàé õºðñºíä, òàëáàéí ãàäàðãóóãèéí òºëºâëºëòèéã 0.005 íàëóóòàé àâíà.

3.57 ¯éëäâýðèéí ãàçðûã óóëûí õàæóó áóþó áýëä áàéðøóóëáàë ýçýìøèë ãàçðûã óñàíä èäýãäýõýýñ õàìãààëæ äýýä òàëààð íü óñíû ñóâàã òàòíà. Ýíýõ¿¿ ñóâãèéí òîî øèðõýã, õºíäëºí îãòëîëûã óñàí õàíãàìæ, ãàäíà ñ¿ëæýýíèé çóðàã òºñëèéí ÁÍáÄ-èéí äàãóó òîîöîîãîîð òîãòîîíî.

3.58 ¯éëäâýðèéí òàëáàéä áîðîîíû óñ çàéëóóëàõ äàëä øóãàì òºëºâëºõ õýðýãòýé. 3.59 ¯éëäâýðèéí òàëáàéä çàéëøã¿é ¿åä áîðîîíû óñ çàéëóóëàõ èë ñóâàã õýðýãëýæ

áîëíî. Ñóâàã øóóäóóíû îãòëîëûã òðàïåö õýëáýðòýé õèéõ áºãººä õàìãèéí áàãà ¸ðîîëûí ºðãºí 0.3ì ã¿í 0.4ì áàéíà.

3.60 Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí, øèíãýð¿¿ëñýí øàòäàã õèé, õîðò áîäèñ àãóóëäàã á¿ëãýýð áóþó äàíãààðàà îðøèõ ðåçåðâóàðóóäûã ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ íàì ò¿âøèíä ãàëûí àþóëã¿éí øààðäëàãûí äàãóó áàéðëóóëæ øàòäàãã¿é õàíààð òîéðóóëæ õàøèõ áóþó øîðîîãîîð ìàíàæ äàðàõ (òóõàéí ãàçðûí õýâãèéã àøèãëàí) õýðýãòýé. Òýäãýýðèéã àðàé ºíäºð ò¿âøèíä áàéðëóóëñàí òîõèîëäîëä ãàçàð äýýðõè ðåçåðâóàðûí îñëûí ¿åä àñãàðñàí øèíãýí, òóñãààðëàõ õàøëàãà áàéãóóëàìæààñ ãàäàãø íýâòðýõýýñ õàìãààëñàí íýìýëò àðãà õýìæýý àâáàë çîõèíî.

3.61 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ºíäºðæèëòèéã òºëºâëºõ人 áîëîâñðóóëñàí õóâèëáàðóóäûí òåõíèê- ýäèéí çàñãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã õàðüöóóëàí àëü áîëîõîîð øîðîîíû òýíöýòãýëèéã (óõàæ ãàðãàñàí øîðîî, òýãøèëãýýíä îðñîí øîðîîíû õýìæýý îéðîëöîîãîîð òýíöýæ áàéõ) òààðóóëàõ øèéäýëä õ¿ðâýë çîõèíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

24

3.62 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òºëºâëºñºí ºíäºðæèëòèéã ã¿éöýòãýõäýý ãàçàð äîðõè áàéãóóëàìæ áîëîí ìîäëîã óðãàìàëä èäýìõèé ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýãã¿é, ÿëçðàë áîëîí, áîëîí çàäðàë ¿¿ñãýäýãã¿é ¿éëäâýðèéí õàÿãäëûã àøèãëàæ áîëíî.

3.63 Áàéð ç¿éí òºâºãòýé íºõöºëä îðøèõ ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû çàðèì ¿éëäâýðèéã òåõíèê- ýäèéí çàñãèéí çîõèõ ¿íäýñëýëòýé áîë õýñýã÷ëýí áóþó á¿òíýýð íü øîðîîí àñãààñ ýñâýë õºðñèéã íü õóñàæ çàéëóóëæ òýãøèëñýí ãàäàðãóó äýýð áàéðëóóëæ áîëíî. Òýõäýý çàíãèëààíû õýìæýýãýýð á¿õýëä íü ãàçàð øîðîîíû 纺âðèéí òýíöëèéã áàðèõ õýðýãòýé. ¯¿íä ºíäºðæèëòèéí çóðàã òºñ뺺ð ãàçàð øîðîîíû àæëûí äýñ äàðààëàëûã òîãòîîí ò¿¿íèé äàãóó ã¿éöýòãýâýë çîõèíî.

3.64 Áàðèëãûí íýãä¿ãýýð äàâõðûí øàëíû ò¿âøèí çóðàã òºñ뺺ð çàñàæ òýãøèëñýí áàðèëãà îð÷ìûí ãàçðûí ãàäàðãóóãààñ äýýø 15ñì-ýýñ áàãàã¿é áàéõ ¸ñòîé.

3.65 Çîîðèéí áóþó ãàçàðò óõàæ ñóóëãàñàí áàéðûí øàëíû ò¿âøèí õºðñíèé óñíû ò¿âøíýýñ 0.5ì-ýýñ áàãàã¿é äýýø áàéíà. Çàéëøã¿é øààðäëàãààð øàëíû ò¿âøèíã õºðñíèé óñíààñ äîîø ñóóëãàõ áîë óñíû ò¿âøèíã äîîøëóóëàõ áóþó óñíû õàìãààëàëò õèéõ õýðýãòýé. Òýõäýý ¿éëäâýðèéí àøèãëàëòûí ÿâöàä õºðñíèé óñ äýýøëýõ áîëîìæèéã õàðãàëçàí ¿çâýë çîõèíî.

3.66 Áîðîîíû óñûã áàðèëãûí óðòûí äàãóó çàéëóóëàõàä ÿâãàí õ¿íèé çàññàí çàìã¿é áîë îòìîñòêíû îð÷ìîîð ñóâãààð óðñãàíà.

3.67 Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä ºíäºðæèëòèéã òºëºâëºõ人 äàðààõ øààðäëàãûã õàíãàõ õýðýãòýé.

à. Òóõàéí ãàçðûí òîãòñîí áàéãàëûí ãàäàðãóóã õýâýýð õàäãàëàõ áîë óðãàìàëûí áà õºðñíèé äàâõðàãà áîëîí áàéãàëü äàõü ìîä ñººã çýðýã óðãàìàëûã õºäºëãºæ ãýìòýýõã¿é ¿ëäýýâýë çîõèíî. á. ̺íõöýâäýã õºðñèéã áóóðü áîëãîí àøèãëàæ l çàð÷ìààð áàðèëãà áàðèõàä óðãàìàëûí á¿ðõ¿¿ëèéã ýâäýõã¿éãýýð àñãààñààð ºíäºðæèëòèéã ã¿éöýòãýõ õýðýãòýé. Áóóðü õºðñíèé õýâ ãàæèëòûí õýìæýý íü ãýññýí õºðñíèé õÿçãààðûí óòãààñ õýòðýõã¿é òîõèîëäîëä õºðñèéã õóñàæ òýãøëýõèéã çºâøººð÷ áîëíî. â. ªíäºðæèëòèéí ò¿âøèí áà àñãààñíû ýçýëõ¿¿íèéã òîäîðõîéëîõäîî õºðñ ãýñýõýýðýý íÿãòàð÷ ñóóõ áîëîìæèéã õàðãàëçàí ¿çâýë çîõèíî. ã. l çàð÷ìààð áàðèëãà áàðèõàä ãàäàðãóóãèéí óñûã íàì äîð õîòãîð ãàçàðò áººíººð õàÿæ áîëîõã¿é. ä. ̺ñæèëò èõòýé õºðñºíä óñ çàéëóóëàõ ñóâàã òàòàõàä øèíýýð ìºñæèëò ¿¿ñãýõã¿é áàéõ àðãà õýìæýýã çóðàã òºñºëä òóñãàõ õýðýãòýé. Ò¿¿í÷ëýí ñóâãèéí äîòîð õàæóó áà áóóðèíû ãèäðîòåðìèê ãîðèìûã õàíãàõ øèéäëèéã äóëààíû òåõíèêèéí òîîöîîãîîð òîãòîîâîë çîõèíî. å. ¯éëäâýðèéí ãàçðûã óóëûí õàæóó áóþó áýëä áàéðøóóëáàë ýçýìøèë íóòãèéã óñàíä àâòàõààñ õàìãààëæ äýýä òàëààð íü óóëûí ñóâàã áà óóëûí äàëàí áàéãóóëíà. Óóëûí ñóâãèéã ýçýìøèë òàëáàéí çàõààñ 5ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé õèéíý.

3.68 ̺íõ öýâäýã õºðñºí äýõ óõìàë í¿õíèé òºñëèéí ò¿âøèíãýýñ äîîø áóóðèéí ìºíõöýâäýãèéã õýâýýð õàäãàëàõ, ñóóëò ¿¿ñãýõã¿é äàâõðàãà áàéõ ¸ñòîé. Ýíýõ¿¿ äàâõðàãûí çóçààíûã äóëààíû òåõíèêèéí òîîöîîãîîð òîäîðõîéëíî.

3.69 Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä ¿éëäâýðèéí òàëáàé äàõü ãàäàðãóóãèéí óñûã çºâõºí çàäãàé õîâèë áóþó øóóäóóãààð çàéëóóëàõààð òºëºâëºõ õýðýãòýé. Õýðýâ ã¿íçãèéëýõ øààðäëàãàòàé áîë óñûã õîîëîéãîîð óðñãàíà. Áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ, óñ òàòàõ ñóâàã õ¿ðòýëõ çàéã îéðîëöîîõ îáüåêòûí áóóðèéí õºðñíèé ìºíõöýâäýã áàéäëûã õàäãàëàõ òîîöîîíû ¿íäñýí äýýð òîäîðõîéëíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

25

Òîõèæóóëàëò

3.70 Õàìãèéí õ¿éòýí ãóðâàí ñàðä 10ì/ñåê-ýýñ äýýø äóíäàæ õóðäòàé ñàëõèíä ºðòºæ áàéäàã á¿ñ íóòãèéí ¿éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû çîíõèëîõ ñàëõèíû ÷èãëýëèéí äýýä òàëààð õàìãààëàëòûí îéí çóðâàñ áàéãóóëíà. Îéí çóðâàñûí ºðãºí 40ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà.

3.71 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òàëáàéã íîãîîðóóëàõàä àðèóí öýâýð- õàìãààëàëòûí áîëîí ãî¸ëûí çîðèóëàëòòàé áºãººä ¿éëäâýðýýñ ãàðàõ õîðò áîäèñä òýñâýðòýé èõýâ÷ëýí îðîí íóòãèéí ìîä ñººãèéã òàðèõ íü òîõèðîìæòîé. Òàëáàé äýýð áàéñàí ìîä áóòûã õàäãàëæ ¿ëäýýõèéã ýðõýìëýâýë çîõèíî.

Òàéëáàð: 1. Õ¿íñíèé ¿éëäâýð, ¿éëäâýðèéí íàðèéí àæèëëàãààòàé öåõ, àãààðààð ¿ëýýõ áà øàõñàí õèéí áîëîí ìîòîð òóðøèëòûí ñòàíöóóäûí îð÷èíä öýöýãëýõ ¿åäýý õºâºíëºã áóþó øèðõýãëýã áîäèñ ò¿¿í÷ëýí ¿ñëýã íààëäàìòãàé ¿ð ãàðãàäàã ìîä òàðèõûã õîðèãëîíî. 2. Ãàëûí àþóëààñ õàìãààëàõ çóðâàñä øèëì¿¿ñò ìîä òàðèõûã çºâøººðºõã¿é.

3.72 Àãààðò õîðòîé áîäèñ ãàðãàäàã ¿éëäâýðèéí òàëáàéä ìîä áóòûã áººíººð áà çóðâàñëàí òàðüæ õîðò áîäèñ Ẻãíºðºõ áîëîìæ ãàðãàæ áîëîõã¿é.

3.73 Õàìãèéí îëîí õ¿íòýé ýýëæèéí íýã àæèëëàãñàäàä 3ì2-ààñ áàãàã¿é òàëáàé îíîãäîõîîð ¿éëäâýðèéí õàøààí äîòîðõè íîãîîæóóëñàí òàëáàéí õýìæýýã òîäîðõîéëíî. 300-ààñ äýýø àæèëëàãñàäòàé ¿éëäâýðèéí 1 ãåêòàð òàëáàéä îíîãäîõ íîãîîæóóëàõ òàëáàéí õýìæýýã áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûí òîãòîîñîí ¿ç¿¿ëýëòèéã õàíãàõ øààðäëàãûã ¿íäýñëýí áàãàñãàæ áîëíî. Íîãîîæóóëàõ òàëáàéí äýýä õýìæýý ¿éëäâýðèéí òàëáàéí 15%-èàñ õýòýð÷ áîëîõã¿é.

Òàéëáàð: 1. Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä ¿éëäâýðèéí íîãîîæóóëàõ õýñãèéí õýìæýýíä íîðì òîãòîîõã¿é. 2. Öàã óóðûí lV á¿ñýä ¿éëäâýðèéí äýâñãýð äýõü íîãîîæóóëàõ òàëáàéä óñàëãààíû ñèñòåì òóñãàõ õýðýãòýé. 3. Íîãîîæóóëàëòûã áàðèëãûí õó÷ëàãà äýýð áàéðëóóëæ áîëíî. 4. Êîíòåéíåðò áàéðëóóëñàí ìîä áóò ñººã á¿õèé “Í¿¿äëèéí öýöýðëýã”-èéã íîãîîæóóëàëòûí íýã õýñýã ãýæ ¿çýæ áîëíî.

3.74 Áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ òàðèìàë áóò ñººã, ìîä õ¿ðòýëõ çàéã 7 äóãààð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààñ áàãàã¿é àâíà.

7 äóãààð õ¿ñíýãò

Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ýëåìåíò¿¿ä

Òýíõëýã õ¿ðòýëõ

çàé ì

Ìîäíû èõ áèåíýýñ

Áóò ñººãºíä

Ò¿øèö õàíàíû óëíû ãàäíà çàõààñ 3 1

ßâãàí õ¿íèé çàì áà öýöýðëýãèéí çºðãèéí

çàõààñ

0,7

0,5 Çàìûí õàæóóãèéí çóðâàñíû õàøëàãà ÷óëóó

áóþó áýõýëãýýíèé èðìýãýýñ.

2

1,2 Ãàçàð äîîðõè øóãàì:

Áîõèðûí òàòóóðãà, õèéí õîîëîé

1,5

-

Äóëààíû øóãàì (ñóâãèéí õàíàíààñ) 2 1

ÁÍáÄ 30-02-07

26

Õºðñíèé óñ çàéëóóëàõ äåðíàæíû

áà ñóâàãã¿é óñíû õîîëîîòîé

äóëààíû

2

-

Õ¿÷íèé áà õîëáîîíû êàáåëü 2 0,7

Áàðèëãûí õàíàíû ãàäíà èðìýã 5 1,5

Òºìºð çàìûí òýíõëýã 5 3,5

Òðàìâàéí áàãàíà, ýñòàêàä, çîð÷èõ

õîíãèë, ãýðýëò¿¿ëýãèéí òóëãóóð áà øîí

4

-

Íàëóóãèéí óë áà áóñàä 1 0,5

Òàéëáàð: 1.Õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàí íîðì íü 5ì-ýýñ èõã¿é (õîëòîñòîéãîî) äèàìåòðòýé

ìîäîíä õàìààðíà. Õîëòîñòîé ìîäíû äèàìåòð 5ì-ýýñ èõ áîë õîîðîíäîõ çàéã çîõèõ

õýìæýýãýýð èõýñãýíý.

2. Àãààðûí öàõèëãààí øóãàìààñ ìîä õ¿ðòýëõ çàéã öàõèëãààí òºõººðºìæèéí ä¿ðìèéí

äàãóó àâíà.

3.75 Ýãí¿¿ëæ ñóóëãàñàí ìîä áóò, ñººãíèé õîîðîíäîõ çàéã 8-ð õ¿ñíýãòýýð àâíà.

8 äóãààð õ¿ñíýãò

Òàðüìàëûí øèíæ ÷àíàð

Áóò ñººã áà ìîäíû õîîðîíäîõ

õàìãèéí áàãà çàé ì

Íàðàíä óðãàäàã ìîäíû òºðºë 3

Ñ¿¿äýðò òýñâýðòýé ìîäíû òºðºë 2,5

1ì õ¿ðòýë ºíäºðòýé áóò 0,4

2ì õ¿ðòýë ºíäºðòýé áóò 0.6

2ì-ýýñ äýýø ºíäºðòýé áóò 1

3.76 Òàðèìàë ìîäíîîñ, õºðãºõ öººðºì áóþó öàöðóóëàõ áàññåéí õ¿ðòýëõ çàéã ýðãèéí õºâºº õ¿ðòýë òîîöîæ 40ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà.

3.77 ¯éëäâýðèéí òàëáàéí ç¿ëãèéã íîãîîæóóëàõ õýñãèéí ¿íäñýí ýëåìåíò ãýæ ¿çíý. 3.78 ¯éëäâýðèéí ýçýìøèë äýâñãýð äýýð, àæèëëàãñàäûí ãèìíàñòèêèéí äàñãàë õèéõ

áîëîí àìðàëòàíä çîðèóëàí òîõèæóóëñàí òàëáàé ãàðãàõ õýðýãòýé. Ýíý òàëáàéã àãààðò õîðòîé áîäèñ ãàðãàäàã ¿éëäâýðèéí áàðèëãûí ñàëõèíû äýýä òàëä ãàðãàâàë çîõèíî. Òàëáàéí õýìæýý õàìãèéí îëîí õ¿íòýé ýýëæèéí 1 àæèëëàãñàäàä 1ì2-ýýñ èõã¿é õýìæýýòýé îíîãäîõîîð òîîöîæ òîãòîîíî.

3.79 Àýðîçîë ãàðãàäàã ¿éëäâýðò îð÷íû õîðòîé áîäèñûí Ẻãíºðëèéã íýìýãä¿¿ëýõ áîëîìæèò ÷èìýãëýëèéí çîðèóëàëòòàé öººðºì, ôîíòàí, áîðîîæóóëàõ òºõººðºìæ çýðãèéã òºëºâëºæ áîëîõã¿é.

3.80 ßâãàí çîð÷èã÷äûí õºäºë㺺íèé ýð÷ìýýñ õàìààðàõã¿éãýýð øóãàì çàì áà ¿éëäâýðèéí çàìûí äàãóó ÿâãàí õ¿íèé çàì òºëºâëºíº. Õàðèí ýýëæèíäýý 100-ààñ öººíã¿é õ¿í çîð÷èõîîð áîë ¿éëäâýðèéí äîòîðõè çàì áà ãàðöàíä ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàì õèéíý.

3.81 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû òàëáàé äàõü ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàìûã îéðîëöîîõ åðäèéí äóãóéò òºìºð çàìààñ 3.75ì-ýýñ îéð áàéðëóóëæ áîëîõã¿é. ßâãàí çîð÷èã÷èéí çàìä õàøëàãà õàéñ õèéñýí òîõèîëäîëä äýýðõ çàéã (áàðèëãàä îéðòîõ îâîð õýìæýýíýýñ áàãàã¿é) áàãàñãàæ áîëíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

27

Øàòàìõàé à÷àà òýýâýðëýõ òºìºð çàìûí òýíõëýãýýñ ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàì õ¿ðòýëõ çàé 5ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. ßâãàí çîð÷èã÷èéí çàì áàðèëãûí óðòûí äàãóó áàéðëàíà. ¯¿íä:

à. Áàðèëãûí äýýâðèéí óñûã çîõèîí áàéãóóëàëòòàé çàéëóóëàõ ¿åä áàðèëãàæèëòûí øóãàìòàé íèéëñýí áàéõ áºãººä ÿâãàí õ¿íèé çàìûã (3.82 äóãààð ç¿éëä äóðüäñàíààñ ººðººð) 0.5ì-ýýð ºðãºñãºæ áîëíî. á. Äýýâðèéí óñûã ÷ºëººòýé óðñãàõ òîõèîëäîëä ÿâãàí õ¿íèé çàìûã áàðèëãàæèëòûí øóãàìààñ 1.5ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé áàéðëóóëíà.

3.82 ßâãàí çîð÷èã÷èéí çàìûí ºðãºíèéã 0.75ì ºðãºíòýé õºäºë㺺íèé çóðâàñóóäàä õóâààíà. Òóõàéí áàðèëãàä (ýñâýë á¿ëýã áàðèëãàä) íýã ýýëæèíä àæèëëàõ õàìãèéí îëîí õ¿íèé òîîíîîñ õàìààðóóëàí õºäºë㺺íèé çóðâàñûí òîîã òîãòîîíî. Òýãýõäýý íýã ýýëæèíä àæèëëàõ 750 õ¿íä õºäºë㺺íèé 1 çóðâàñ îíîãäîíî ãýæ ¿çíý. ßâãàí çîð÷èã÷èéí çàìûí ºðãºíèé äîîä õýìæýý 1.5ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. Õî¸ð ÷èãëýëèéí óðñãàëäàà 1 öàãò çîð÷èã÷èéí òîî 100 õ¿íýýñ öººí áàéâàë ÿâãàí õ¿íèé çàìûí ºðãºí 1ì áàéæ áîëíî. Õýðýâ ýíý çàìààð áàñ äóãóéò òýðãýíöýðòýé òàõèð äóòóó õ¿ì¿¿ñ çîð÷èõ áîë çàìûí ºðãºí 1.2ì áàéíà. Òýðãýíöýðòýé òàõèð äóòóó èðãýä çîð÷èõ çàìûí íàëóó óðòûí ÷èãëýëäýý 5% õºíäëºí人 1%-ààñ õýòðýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Èéì ÿâãàí õ¿íèé çàì, ¿éëäâýðèéí äîòîðõè àâòîçàìòàé îãòëîëöîõîä çàìûí õàøëàãà ÷óëóóíû ºíäºð 4ñì-ýýñ õýòýð÷ áîëîõã¿é.

3.83 ßâãàí çîð÷èã÷èéí çàì, àâòîçàìòàé íýãäñýí áóþó çýðýãöýý øîðîîí äàëàíòàé áîë õîîðîíä íü 0.8ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºíòýé òóñãààðëàõ çóðâàñòàé áàéíà. Ǻâõºí øèíý÷ëýë õèéæ áóé ¿éëäâýðò ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàìûã àâòîçàìòàé òóëãàæ õèéõèéã çºâøººðíº. Çàìûí çîð÷èõ õýñýãòýé ÿâãàí õ¿íèé çàìûã òóëãàæ õèéõýä ò¿âøèí íü õàøëàãà ÷óëóóíû äýýä èðìýãòýé òýíö¿¿ áºãººä àâòîçàìààñ 15ñì-ýýñ áàãàã¿é äýýø áàéíà.

Òàéëáàð: Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä ÿâãàí çîð÷èã÷èéí áà óíàäàã äóãóéí çàìûã àâòîçàìûí äàãóó õèéõ áîë çàâñàðòàà 1ì-ýýñ áàãàã¿é ºðãºí çóðâàñòàé íýãäìýë øîðîîí äàëàíòàé õèéíý. Ýíý òîõèîëäîëä çàìûí õàøëàãà ÷óëóó õèéõã¿éãýýð ç¿ëýã, ÿâãàí çàìûí õîîðîíä õàéñ õèéíý.

3.84 ×èãæ¿¿ áàéðëàëòàé ¿éëäâýðèéã øèíý÷ëýõýä çîõèõ ¿íäýñëýëòýé áîë ÿâãàí çàìûã òóñãààðëàñàí íîãîîí çóðâàñûã àâòîçàìûã ºðãºñãºõºä õýðýãëýæ áîëíî. Õýðýâ íîãîîí çóðâàñã¿é áîë ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàìûí õýñãèéã àâòî çàìä øèëæ¿¿ëíý.

3.85 ¯éëäâýðèéí ãàçðûí òàëáàé áà ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû äýâñãýð íóòàãò àæèëëàãñàäûí áººíººð íýâòðýõ õýñýãäýýð òºìºð çàìòàé ÿâãàí çîð÷èã÷èéí çàì îãòëîëöîõûã çºâøººðºõã¿é. Õýðýâ çàéëøã¿é ãàðãàõ øààðäëàãàòàé ¿íäýñëýë áàéâàë íýã ò¿âøèíä îãòëîëöîë ãàðãàæ ãýðëýí áà äóóò äîõèîëîëîîð òºõººðºìæèëæ àâòîçàìûí çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéí äàãóó àëñààñ ¿çýãäýõ îð÷èíã áèé áîëãîõ õýðýãòýé. Øààðãà áà øèíãýí ìåòàëëûã çàìààð òýýâýðëýõ, ãàëò òýðýãíèé ñýëãýý õèéõ, îëíû õºë èõòýé ¿åä âàãîíûã çàì äýýð òàâèõ (õîíîãò 2 ÷èãëýëäýý 50-èàñ öººíã¿é âàãîí îðóóëàõ) çýðýã øàëòãààíààð çàìûí ºðòººíèé îð÷èì òºìºð çàìòàé õî¸ð ººð ò¿âøèíä îãòîëöîë (èõýâ÷ëýí òîííåëüä) ãàðãàíà. ¯éëäâýðèéí äýâñãýð ãàçàð äýýð äóãóéò òýðãýíöýðòýé òàõèð äóòóó õ¿ì¿¿ñèéí õºäºë㺺íä ÿâãàí õ¿íèé í¿õýí çàì (òîííåë) àøèãëàõ áîë çààâàë ïàíäóñ òóñãàõ õýðýãòýé. Àâòîçàì áà ÿâãàí õ¿íèé çàìûí îãòëîëöîõ öýã¿¿äèéã õîò, ñóóðèí, õºäººãèéí òºâèéã òºëºâëºõ áàðèëãàæóóëàõ ÁÍáÄ-èéí äàãóó çîõèõ öýã¿¿äýä ãàðãàíà.

3.86 ¯éëäâýðèéí òàëáàéí õààëò, õàøààã, ¿éëäâýðèéí òàëáàé, áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õààëò õàøààíû òºñºë çîõèîõ çààâðûí äàãóó òºëºâëºíº.

ÁÍáÄ 30-02-07

28

ĺðºâ. Èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýíèé áàéðøèë

4.1 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû áàðèëãà áàéãóóëàìæóóäûã õîëáîñîí èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý íýãäñýí ñèñòåìòýé, õàìãèéí áàãà òàëáàé ýçëýõýýð òåõíèêèéí çóðâàñò áàéðëóóëàí çóðàã òºñºë çîõèîõ õýðýãòýé.

4.2 ¯éëäâýðèéí òàëáàéäàõü èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã èõýâ÷ëýí ãàçðààð áà ãàçàð äýýã¿¿ð áàéðëàõààð òºëºâëºíº. ¯éëäâýðèéí ºìíºõ á¿ñýä áà ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû îëîí íèéòèéí òºâä èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã ãàçàð äîîð áàéðëóóëàõ íü çîõèìæòîé.

4.3 Òºðºë á¿ðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã àþóëã¿é àæèëëàãààíû ä¿ðýì, àðèóí öýâðèéí áà ãàëûí àþóëààñ õàìãààëàõ íîðìûã áàðèìòëàí íàìõàí òóëãóóð, ýñâýë äýð áóþó ýñòàêàä äýýð ò¿¿í÷ëýí íýãäñýí åðºíõèé øóóäóó áóþó í¿õýí õîíãèëä áàéðëóóëàõ õýðýãòýé. Äóëààí 纺ã÷ áîëîí òåõíîëîãèéí øóãàìûí îð÷íû ïàðàìåòðààñ ¿ë õàìààðóóëàí äóëààíû øóãàìûí óñíû ýðãýëòèéí áà øàòäàã õèéí õîîëîéã òåõíîëîãèéí äàìæóóëàõ õîîëîéòîé íýã øóóäóóíä õàìò áàéðëóóëæ áîëíî.

4.4 Áàéãàëü öàã óóðûí îíöãîé íºõöºëä áàéðëàõ ¿éëäâýðèéí òàëáàé äàõü èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýíèé çóðàã òºñºë çîõèîõîä óñàí õàíãàìæ, áîõèðûí òàòóóðãà, õèé ò¿ãýýã¿¿ð, äóëààíû øóãàìûí òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ-èéã äàâõàð ìºðäºíº.

4.5 Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí äîîð èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã, õÿëáàð øàòäàã øèíãýí áà øàòàìõàé õèéí øóãàìòàé íýã äîîð áàéðëóóëàõûã õîðèãëîíî.

4.6 Öàõèëãààíû õ¿÷íèé øóãàìûí êàáåëèéí áàéðëàëûã ñîíãîõäîî ýð÷èì õ¿÷íèé ÿàìíààñ áàòàëñàí öàõèëãààí òºõººðºìæèéí àøèãëàëòûí ä¿ðìèéí (ÏÓÝ) øààðäëàãûã áàðèìòëàíà.

4.7 Äóëààíû øóãàìûí áàéðëàë íü ¿éëäâýðèéí ¿íäñýí áà òóñëàõ áàðèëãûã íýâòýëæ ãàðàõûã çºâøººðíº.

Ãàçàð äîîðõè øóãàì ñ¿ëæýý

4.8 Ãàçàð äîîðõè øóãàì ñ¿ëæýýã àâòîçàìûí çîð÷èõ õýñãýýñ ãàäàãø òàâèõ õýðýãòýé. Õàðèí øèíý÷ëýë õèéæ áàéãàà ¿éëäâýðò ãàçàð äîîðõè øóãàì ñ¿ëæýýã àâòîçàìûí äîîð áàéðëóóëàõûã çºâøººðíº.

Òàéëáàð: 1. Ñàëõèæóóëàëòûí öîîíîã, áà í¿õýí õîíãèë, ñóâàãò îðîõ íýýëõèé áîëîí áóñàä çîðèóëàëòòàé òºõººðºìæèéã çàìûí çîð÷èõ õýñãýýñ ãàäàãø áàðèëãàæèõã¿é ÷ºëººòýé öýãò áàéðëóóëàõ õýðýãòýé. 2. Ñóâàãã¿é òàâèõ õîîëîéã çàìûí äàëàíãèéí äîòîð áàéðëóóëæ áîëíî.

4.9 Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã îéðîëöîîõ áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí áóóðèéí õºðñíèé òåìïåðàòóðûí ãîðèìûã ººð÷ëºõã¿é áàéõààð í¿õýí õîíãèë áóþó ñóâàãò íýãòãýæ òàâèõ ¸ñòîé.

Òàéëáàð: Öýâýð áîõèð óñíû áîëîí õºðñíèé óñíû ò¿âøèí äîîøëóóëàõ øóãàìûã, äóëààíû øóãàìûí òåìïåðàòóðûí íºëººëºõ çóðâàñò áàéðëóóëíà.

4.10 Àðèóí öýâðèéí íîðìûã áàðèìòëàí ñàëõèæóóëàõ áà ãýðýëò¿¿ëýõ òºõººðºìæòýé í¿õýí õîíãèë áà ñóâàãò 0,6 ÌÏà (6 êã/ñì2) õ¿ðòýë äàðàëòòàé (áàéãàëèéí, íåôòèéí çàâñàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé, õèéìýë õîëèìîã áîëîí í¿¿ðñ óñòºðºã÷èéí øèíãýð¿¿ëñýí) õîîëîéã áóñàä äàìæóóëàõ õîîëîé, õîëáîîíû êàáåëüòàé õàìò áàéðëóóëæ áîëíî. Í¿õýí õîíãèë áóþó ñóâàãò øàòäàã õèé äàìæóóëàõ õîîëîéã öàõèëãààíû õ¿÷íèé áà ãýðýëò¿¿ëýãèéí êàáåëüòàé õàìò òàâüæ áîëîõã¿é. Õàðèí òóõàéí ñóâàã, í¿õýí õîíãèëûí ãýðýëò¿¿ëýãèéí óòàñòàé õàìò áàéæ áîëíî. Õàëààëòûí õîîëîéã øèíãýð¿¿ëñýí õèé, õ¿÷èë òºðºã÷, àçîò, õ¿éòýí äàìæóóëàã÷ áà õÿëáàð øàòäàã õèéí áîëîí ýõ¿¿í áà õîðòîé äýãäýìõèé

ÁÍáÄ 30-02-07

29

áîäèñòîé áóþó àõóéí áîõèðûí õîîëîéòîé õàìò óãñðàõûã õîðèãëîíî. Ò¿¿í÷ëýí õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýíèé õîîëîéã öàõèëãààíû õ¿÷íèé áà õîëáîîíû êàáåëüòàé áîëîí ãàë óíòðààõ óñàí õîîëîé áà äàðàëòàä áóñ áîõèð óñíû øóãàìòàé íýã äîîð áàéëãàõûã õîðèãëîíî. Õ¿÷èëòºðºã÷ äàìæóóëàõ õîîëîéã øàòäàã õèéí áà õÿëáàð øàòäàã áîëîí øàòàìõàé øèíãýíèé áóþó õîðòîé øèíãýíèé õîîëîé, öàõèëãààíû õ¿÷íèé êàáåëüòàé õàìò òàâüæ áîëîõã¿é.

Òàéëáàð: 1. Íýãäñýí ñóâàã áóþó í¿õýí õîíãèëä õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí äàìæóóëàõ õîîëîéã ò¿ðýëòýä óñíû øóãàì (ãàëûí øóãàìààñ áóñàä) áà ò¿ðýëòýä áîõèðûí õîîëîéòîé õàìò óãñàð÷ áîëíî. 2. Òýñðýìòãèé áà ãàëûí àþóëòàé áîëîí õîðòîé ìàòåðèàë (øèíãýí) äàìæóóëàõàä çîðèóëñàí ñóâàã áóþó í¿õýí õîíãèëä 60ì äóòàìä áà òºãñãºëä íü ãàðö òºëºâëºíº.

4.11 Ãàçàð äîîðõ èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýíèé íýãäñýí õîíãèë (ñóâàã) ñ¿ëæýýã çýðýãöýý áàéðëóóëàõàä òýäãýýðèéí õîîðîíäîõ çàé áà øóãàì ñ¿ëæýýíýýñ áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ñóóðü õ¿ðòýëõ çàé íü õóäàãò ÿìàðâàà òºõººðºìæ òàâèõ øóãàì ñ¿ëæýýã óãñðàõ çàñâàðëàõ áîëîìæèò õàìãèéí äîîä õýìæýýã õàíãàæ áàéâàë çîõèíî. Õàìãèéí îéð áàéãàà ãàçàð äîîðõè èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýíýýñ (øàòäàã õèé äàìæóóëàõ õîîëîéíîîñ áóñàä) áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýë (õýâòýý ÷èãëýëä) öýâýð çàé 9 ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýä äóðüäñàíààñ õýòýð÷ áîëîõã¿é. Áàðèëãà áàéãóóëàìæààñ øàòäàã õèéí õîîëîé õ¿ðòýëõ çàéí õàìãèéí äîîä õýìæýýã ýíý õ¿ñíýãòýíä çààñíààð àâíà. Çýðãýëäýýõ ãàçàð äîîðõè èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý ïàðàëåëü áàéðëàëòàé áîë õîîðîíäîõ õýâòýý ÷èãëýëäýõ öýâýð çàéã 10 äóãààð õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààñ õýòð¿¿ëæ áîëîõã¿é.

4.12 110ê áà ò¿¿íýýñ äýýø ºíäºð õ¿÷äýëèéí (ÂË) øóãàìòàé ïàðàëåëèàð êàáåëü òàòàõàä ò¿¿íýýñ çàõûí äàìæóóëàõ óòàñ õ¿ðòýëõ õýâòýý ÷èãëýëèéí öýâýð çàé 10ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. Øèíý÷èëæ áóé ¿éëäâýðò êàáåëèéí øóãàìíààñ ãàçàð äîîðõè õýñýã áà 1000 ò¿¿íýýñ äýýø õ¿÷äýëòýé (ÂË) øóãàìûí òóñäàà òóëãóóðûí ãàçàðäóóëãà õ¿ðòýëõ çàé 2ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. ªíäºð õ¿÷äýëèéí çàõûí óòàñíààñ õýâòýý ÷èãëýëèéí öýâýð çàéã íîðì÷ëîõã¿é.

4.13 Èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý îãòëîëöîõîä ºíäðèéí çàé (öýâðýýð) äîð äóðüäñàíààñ áàãàã¿é áàéíà.

à. Òºìºð çàì áà òðàìâàéíû çàìààñ õîëáîîíû êàáåëü, öàõèëãààíû êàáåëü áóþó äàìæóóëàõ õîîëîéíû õîîðîíäîõ çàéã çàì òºìðèéí óëíààñ ýñâýë àâòîçàìûí õó÷èëòûí äýýä òàëààñ õîîëîéíû (ýñâýë á¿ðõ¿¿ëèéí) áóþó öàõèëãààíû êàáåëü õ¿ðòýë àâíà. Ñ¿ëæýýíèé áàò áýõèéã òîîöîîãîîð òîãòîîõ áîëîâ÷ ºíäðèéí çàé 0.6ì-ýýñ áàãàã¿é áàéíà. á. Í¿õýí õîíãèë áóþó ñóâàãò áàéðëàõ äàìæóóëàõ õîîëîé, öàõèëãààíû êàáåëèàñ òºìºð çàì õ¿ðòýëõ áîñîî ÷èãëýëèéí çàé í¿õýí õîíãèë áà ñóâãèéí õó÷èëòûí äýýä òàëààñ çàì òºìðèéí óë õ¿ðòýë 1ì áàéíà. Óñ óðñãàõ õîâèë áóþó óñ çàéëóóëàõ áóñàä áàéãóóëàìæèéí ¸ðîîë ýñâýë òºìºð çàìûí øîðîîí äàëàíãèéí àñãààñíû áóóðü õ¿ðòýë 0.5ì. â. 35ê õ¿ðòýë õ¿÷äýëòýé õ¿÷íèé êàáåëü áà õîëáîîíû êàáåëèàñ äàìæóóëàõ õîîëîé õ¿ðòýëõ çàé 0.5ì. ã. 110-220ê õ¿÷äýëòýé õ¿÷íèé êàáåëü áà äàìæóóëàõ õîîëîéí õîîðîíäîõ çàé 1ì. ä. Øèíý÷ëýë õèéæ áóé ¿éëäâýðò, öàõèëãààí òºõººðºìæèéí àøèãëàëòûí ä¿ðýìèéí (ÏÓÝ) øààðäëàãûã õàíãàæ áàéâàë á¿õ òºðëèéí õ¿÷äëèéí êàáåëü áà äàìæóóëàõ õîîëîéí õîîðîíäîõü çàéã 0.25ì õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî.

ÁÍáÄ 30-02-07

30

å. Òºðºë á¿ðèéí çîðèóëàëòòàé äàìæóóëàõ õîîëîé (óñ äàìæóóëàõ øóãàìòàé îãòîëöîæ áóé áîõèð óñíû øóãàì áà õîðòîé áóþó ýâã¿é ¿íýðòýé øèíãýí äàìæóóëàõ õîîëîéòîé îãòîëöîõûã îðóóëàõã¿éãýýð) õîîðîíäîî îãòîëöîõîä çàé 0.2ì. æ. Óíäíû ÷àíàð õàíãàõ óñ äàìæóóëàõ õîîëîéã áîõèð óñíû øóãàì áóþó õîðòîé áîëîí ýâã¿é ¿íýðòýé øèíãýíèéã äàìæóóëàõ õîîëîéíîîñ äýýø 0.4ì çàéíä òàâèíà. ç. Óíäíû óñ äàìæóóëàõ ãàí õîîëîéã ãàäóóðàà äàâõàð õîîëîéòîé (ôóòëÿð) õèéâýë áîõèð óñíû øóãàìûí äîîãóóð îãòîëöóóëæ áîëíî. ¯¿íä áîõèðûí õîîëîéíû õàíàíààñ óñíû õîîëîéí äàâõàð õîîëîé õ¿ðòýë çàé.øàâàðëàã õºðñòýé áîë 5ì-ýýñ, ýëñýðõýã áóþó òîì õýìõäýñò õºðñòýé áºãººä áîõèðûí øóãàìûã øèðìýýð õèéñýí ¿åä 10ì-ýýñ òóñ òóñ áàãàã¿é áàéíà. è. 150ìì õ¿ðòýë äèàìåòðòýé àõóé, óíäíû óñíû õîîëîéã áîõèðûí øóãàìíû äîîãóóð îãòîëöóóëàõàä õîîëîéíóóäûí õàíûí õîîðîíäîõ çàé 0.5ì áîë äàâõàð õîîëîéã¿é õèéõã¿é áàéæ áîëíî. ê. Äóëààí õàíãàìæèéí èë ñèñòåìèéí áóþó õàëóóí óñíû ñóâàãã¿é õîîëîéã áîõèð óñíû øóãàìûí äýýã¿¿ð áà äîîãóóð îãòîëöóóëàõàä õîîëîéíóóäûí õîîðîíäîõ çàé 0.4ì áàéíà.

4.14 ¯éëäâýðèéí ãàçàð, ¿éëäâýðèéí çàíãèëààíû íóòàã äýâñãýð äýýðõ èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã áîñîî áàéðëóóëàõàä ¿éëäâýðèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí óñàí õàíãàìæ, àðèóòãàõ òàòóóðãà, õèé ò¿ãýýã¿¿ð, äóëààíû øóãàì ñ¿ëæýýíèé çóðàã òºñºë çîõèîõ ÁÍáÄ áà öàõèëãààí òºõººðºìæèéí àøèãëàëòûí ä¿ðìèéã (ÏÓÝ) áàðèìòëàõ õýðýãòýé.

4.15 Õèéí õîîëîé òºðºë á¿ðèéí çîðèóëàëòòàé í¿õýí õîíãèë, ñóâãèéí äýýã¿¿ð áóþó äîîãóóð îãòîëöîõîä ò¿¿íèé ãàäíà õàíàíààñ õî¸ð òèéø òóñ á¿ð 2ì èë¿¿ ãàðàõ óðòòàé äàâõàð õîîëîé õèéíý. 0,6 ÌÏà (6 êãñ/ñì2) õ¿ðòýë äàðàëòòàé ãàçàð äîðõè õèéí õîîëîéã òºðºë á¿ðèéí çîðèóëàëòòàé í¿õýí õîíãèëûí äîòóóð äàâõàð õîîëîéòîé îãòëîí ºíãºð¿¿ëýõèéã çºâøººðíº.

ÁÍáÄ 30-02-07

31

9 ä¿ãýýð õ¿ñíýãò

Èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý

Ãàçàð äîðõ øóãàìààñ õýâòýý ÷èãëýëèéí (öýâýð) çàé “ì”

Áàðèëãà

áàéãóóëàì-

æèéí ñóóðü

õ¿ðòýë

Ǻºâðèéí õîíãèë,

ýñòàêàä,

äàìæóóëàõ

õîîëîé,

öàõèëãààíû

çàëãàëäàõ ñ¿ëæýý

áîëîí õîëáîîíû

áà õàøààíû

òóëãóóðûí ñóóðü

õ¿ðòýë.

1520 ìì äóãóéò

òºìºð çàìûí

òýíõëýã õ¿ðòýë

òýõäýý óõìàë áóþó

àñãààñíû óë

õ¿ðòýëõ ñóâãèéí

ã¿íýýñ áàãàã¿é.

Òðàìâàéíû

çàìûí

òýíõëýã

õ¿ðòýë

Àâòîçàì

Öàõèëãààí äàìæóóëàõ

àãààðûí øóãàìûí òóëãóóðûí

ñóóðü õ¿ðòýë

Çîð÷èõ

õýñãèéí

èðìýãèéí

áýõýëñýí

õàøèëãà

÷óëóó

õ¿ðòýë

Õîâèëûí

ãàäíà

õºìñºã

áóþó

àñãààñíû

óë õ¿ðòýë

Ãàäíà

ãýðýëò¿¿-

ëýã áà 1êÂ

õ¿ðòýë

1-ýýñ 35 êÂ

5êÂ-ààñ

äýýø

1. Óñ äàìæóóëàõ õîîëîé áà ò¿ðýëòýä áîõèðûí øóãàì 5 3 4 2,75 2 1 1 2 3

2. ªºðèéí óðñãàëûí áîõèðûí øóãàì áà óñ óðñãóóð (óñ çàéëóóëàõ) 3 1.5 4 2,75 1,5 1 1 2 3

3. Õºðñíèé óñ äîîøëóóëàõ äðåíàæ 3 1 4 2,75 1,5 1 1 2 3

4. Øàòäàã õèé äàìæóóëàõ øóãàì:

à) 0,005 ÌÏà (0,05 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ íàì äàðàëòòàé

2

1

3,75

2,75

1,5

1

1

5

10

á) 0,005 (0,05)-ààñ 0,Ç ÌÏà (3 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ äóíä äàðàëòòàé 4 1 4,75 2.75 1,5 1 1 5 10

â) 0,3 (3)-ààñ 0.6 ÌÏà (6 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ ºíäºð äàðàëòòàé 7 1 7,75 3,75 2,5 1 1 5 10

ã) 0,6 (6)-ààñ 1,2 ÌÏà ( 12 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ èõ äàðàëòòàé 10 1 10,75 3,75 2,5 1 1 5 10

5. Äóëààíû øóãàì ñ¿ëæýý (í¿õýí õîíãèë, ñóâàã áóþó ñóâàãã¿é

øóãàìûí ãàäíà õàíàíààñ)

4-ð òàéëáàðûã ¿ç)

1.5

4

2,75

1,5

1

1

2

3

6. Òºðºë á¿ðèéí õ¿÷äýëòýé õ¿÷íèé êàáåëü áà õîëáîîíû êàáåëü 0,6 0,5 3,25 2,75 1.5 1 0,5∗ 5∗ 10∗

7. Í¿õýí õîíãèë, ñóâàã 2 1.5 4 2,75 1,5 1 1 2 3

ÁÍáÄ 30-02-07

32

___________

* Ǻâõºí õ¿÷íèé êàáåëü õ¿ðòýëõ çàéíä õàìààðíà. Õîëáîîíû êàáåëèéí çàéã õîëáîîíû ÿàìíààñ áàòàëñàí òóñãàé íîðìîîð àâíà.

___________

Òàéëáàð: 1. Óìàðòûí áàðèëãà- öàã óóðûí á¿ñýä áóóðü õºðñíèé ìºíõöýâäýã áàéäëûã õàäãàëàõ áàðèëãàä 1,2,3,5 äóãààð ç¿éëä äóðüäñàí øóãàì ñ¿ëæýý õ¿ðòýëõ çàéã äóëààíû òåõíèêèéí

òîîöîîãîîð òîäîðõîéëíî. Áóóðü õºðñèéã ãýñãýýæ àøèãëàõ áàðèëãàä çàéã 9 ä¿ãýýð õ¿ñíýãòýýð àâíà.

2. Ñóâàãã¿é òàâüñàí äóëààíû øóãàìààñ áàðèëãà áàéãóóëàìæ õ¿ðòýëõ çàéã óñ ò¿ãýýã¿¿ðèéíõòýé àäèëààð (5-ð ç¿éë) òîäîðõîéëíî.

3. Ãàë óíòðààõ óñíû øóãàì áà øàòäàã áîëîí õîðòîé õèé äàìæóóëàõ õîîëîéíîîñ áóñàä ãàçàð äîðõè èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã ñóóðèíä ñóóëò ¿¿ññýíýýð ñ¿ëæýý ãýìòýõ ò¿¿÷ëýí ñ¿ëæýýíä îñîë

ãàðñàíû íºëººãººð ñóóðèíä ãýìòýë ¿¿ñýõ áîëîìæèéã õààñàí òîõèîëäîëä ýñòàêàä, ãàëåðåé, öàõèëãààíû çàëãàëäàõ øóãàìûí òóëãóóðûí ñóóðèéí îð÷èì òàâèõûã çºâøººðíº.

ÁÍáÄ 30-02-07

33

10 äóãààð õ¿ñíýãò

Èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýý

Õýâòýý ÷èãëýëäýõ õîîðîíäûí çàé (öýâðýýð) ì

äàìæóóëàõ

õîîëîé

Áîõèðûí

òàòóóðãà

Óñ óðñãàõ

áóþó óñíû

ò¿âøèí

äîîøëóó-

ëàõ

äðåíàæ

Øàòäàã õèéí õîîëîé Á¿õ

òºðëèéí

õ¿÷äýë-òýé

õ¿÷íèé

êàáåëü

Õîëáîî-íû

êàáåëü

õ¿ðòýë

Äóëààíû øóãàì Í¿õýí

õîíãèë áà

ñóâàã

õ¿ðòýë

0,005 ÌÏà

(0,05

êã/ñì2)

õ¿ðòýëõ

áàãà

äàðàëòòàé

0,005

(0,05)-ààñ

0,6 ÌÏà

(3 êãñ/ñì2)

õ¿ðòýëõ

äóíä

äàðàëòòàé

0,3 (3)-ààñ

0,6 ÌÏà (6

êãñ/ ñì2)

õ¿ðòýëõ

ºíäºð

äàðàëòòàé

0,6 (6)- 1,2

ÌÏà 12

êãñ/ ñì2) èõ

äàðàëòòàé

Í¿õýí

õîíãèë áà

ñóâãèéí

ãàäíà õàíà

õ¿ðòýë

Ñóâàãã¿é

øóãàìíû

á¿ðõ¿¿ë

1. Óñ äàìæóóëàõ õîîëîé 1,5 2-ð

òàéëáàðûã

¿ç

1,5 1 1 1,5 2 0,5* 0,5 1,5 1,5 1,5

2. Áîõèð óñíû òàòóóðãà 2-ð

òàéëáàðûã

¿ç

0,4 0,4 1 1,5 2 5 0,5* 0.5 1 1 1

3. Óñ çàéëóóëàõ áà äîîøëóóëàõ øóãàì 1,5 0,4 0,4 1 1,5 2 5 0,5* 0,5 1 1 1

4. Øàòäàã õèéí õîîëîé

à) 0,005 ÌÏà (0,05 êòî/ñì2) õ¿ðòýë íàì äàðàëò

1

1

1

2-ð òàéëáàðûã ¿ç

—

1

1

2

1

2

á) 0,005 (0,05)-ààñ 0,3 ÌÏà (3 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ äóíä

äàðàëò

1

1,5

1,5

2-ð òàéëáàðûã ¿ç

—

1

1

2

1

2 â) 0,3 (3)-ààñ 0,6 ÌÏà (6 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ ºíäºð äàðàëò

1,5

2

2

2-ð òàéëáàðûã ¿ç

—

1

1

2

1,5

2

ã) 0,6 (60,)-ààñ 1,2 ÌÏà (12 êãñ/ñì2) õ¿ðòýëõ èõ äàðàëò

2

5

5

2-ð òàéëáàðûã ¿ç

—

2

1

4

2

4

5. Á¿õ òºðëèéí õ¿÷äýëòýé õ¿÷íèé êàáåëü 0,5* 0,5* 0,5* 1 1 1 2 0,1—0,5* 0,5 2 2 2

6. Õîëáîîíû êàáåëü 0,5 0,5 0,5 1 1 1 1 0,5 — 1 1 1

7. Äóëààíû øóãàì

à) í¿õýí õîíãèë, ñóâãèéí ãàäíà õàíà

1,5

1

1

2

2

2

4

2

1

—

—

2

á) ñóâàãã¿é øóãàìûí á¿ðõ¿¿ë 1,5 1 1 1 1 1,5 2 2 1 — — 2

â) í¿õýí õîíãèë áà ñóâàã 1,5 1 1 2 2 2 4 2 1 2 2 —

ÁÍáÄ 30-02-07

34

_________

∗ Öàõèëãààí òºõººðºìæèéí àøèãëàëòûí ä¿ðìèéí øààðäëàãûí äàãóó.

___________

Òàéëáàð: 1. Àõóé- óíäíû óñàí õîîëîéãîîñ áîõèðûí øóãàì õ¿ðòýë çàé:

- Øàâàðëàã õºðñºíä òàâüñàí òºìºðáåòîí áà àñáåñòîöåìåíòýí õîîëîéòîé óñíû øóãàìààñ – 5ì

- Ýëñýí áà òîì õýìõäýñò õºðñºíä – 10ì

- 200ìì õ¿ðòýë äèàìåòðòýé óñ äàìæóóëàõ øèðìýí õîîëîé õ¿ðòýë çàé – 1.5ì

- 200ìì-ýýñ äýýø äèàìåòðòýé áîë – 3ì

- Ïëàñòîìàññàí õîîëîéòîé óñíû øóãàìààñ – 1.5ì

- ¯éëäâýðèéí óñ äàìæóóëàõ øóãàìä, ò¿¿íèé ìàòåðèàë, äèàìåòð, õºðñíèé íýð òºðºëººñ õàìààðàõã¿éãýýð áîõèðûí øóãàìààñ 15ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé áàéíà.

2. Íýã ñóâàãò 2 áà ò¿¿íýýñ îëîí øàòäàã õèéí õîîëîéã õàìòàä íü áàéðëóóëàõàä õîîðîíäîõ öýâýð çàé íü:

- 300ìì õ¿ðòýë äèàìåòðòýé õîîëîéíä – 0.4ì

- 300ìì-ýýñ äýýø äèàìåòðòýé õîîëîéíä – 0.5ì

3. Õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàí çàé íü õèé äàìæóóëàõ ãàí õîîëîéä òîõèðíî.

Ãàçàð äîîðõè ìåòàëë áóñ õèé äàìæóóëàõ õîîëîéã áàéðëóóëàõäàà “Ãàäíà áà äîòîð õèé äàìæóóëàõ òºõººðºìæ òºëºâëºõ” ÁÍáÄ-èéã õàðãàëçàí òºëºâëºíº.

ÁÍáÄ 30-02-07

35

4.16 Äàìæóóëàõ õîîëîéã, òºìºð çàì, òðàìâàéíû áà àâòî çàìòàé 900-ûí ºíöºã ãàðãàæ îãòîëöóóëàõ ¸ñòîé. Çîõèõ ¿íäýñëýëòýé çàðèì ¿åä îãòîëöîõ ºíöãèéã 450 õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî. Õèé äàìæóóëàõ õîîëîé áà äóëààíû øóãàìààñ äºðâºëºã÷èéí ¿ç¿¿ð õ¿ðòýë, õóðö ºíöãèéí ýõëýë çàì òºìºðòýé íèéëýõ öýã, òýæýýëèéí êàáåëü õ¿ðòýëõ çàé òðàìâàéíû çàìä – 3ì-ýýñ, òºìºð çàìä – 10ì-ýýñ òóñ òóñ áàãàã¿é çàéòàé áàéíà.

4.17 Ãàçàð äýýð øóóä òàòñàí êàáåëü óòàñ öàõèëãààí òýýâðèéí çàìûí òýíõëýãòýé 750-900-èéí ºíö㺺ð îãòîëöîíî. Ýíýõ¿¿ îãòîëöîæ áàéãàà öýã íü õóðö ºíöãèéí ýõëýë, äºðºâëºã÷èéí ¿ç¿¿ð, çàì òºìºðòýé íèéëýõ öýã, òýæýýëèéí êàáåëèàñ òºìºð çàìä 10ì, òðàìâàéíû çàìä 3.5ì-ýýñ òóñ òóñ áàãàã¿é çàéòàé áàéíà. Êàáåëèéã àãààðûí øóãàì áîëãîí øèëæ¿¿ëýõýä àâòîçàì áóþó òºìºð çàìûí äàëàíãèéí èðìýãýýñ äýýø 3.5ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé áàéëãàíà.

Ãàçàð äýýðõè øóãàì ñ¿ëæýý.

4.18 Ãàçðûí ãàäàðãà äýýð áàéðàëñàí øóãàì ñ¿ëæýýã, ìåõàíèê ãýìòýë áà àãààðûí òààëàìæã¿é ¿éë÷ëýëýýñ õàìãààëàõ àðãà õýìæýý àâàõ õýðýãòýé. Ãàçðûí ãàäàðãà äàõü øóãàì ñ¿ëæýýã, òýãøèëñýí òàëáàéí ò¿âøíýýñ äîîø èë õîâèëä ýñâýë òóñãàé äýðýí äýýð áàéðëóóëíà. Ò¿¿í÷ëýí ãàçðûí ãàäðàãà äàõü øóãàì ñ¿ëæýýã ººð òºð뺺ð (äýâñãýð ãàçðûí ãàäàðãóó äàõü ñóâàã, í¿õýí õîíãèëä ýñâýë øîðîîí àñãààñàí äýýð, ãàçàðò õàãàñ ñóóëãàñàí ñóâàã, í¿õýí õîíãèëä, ãîë øóóäóóíä ã.ì.) áàéðëóóëæ áîëíî.

4.19 Øàòäàã õèé, õîðòîé á¿òýýãäýõ¿¿íèé áà õ¿÷èë, ø¿ëò äàìæóóëàõ õîîëîé ò¿¿í÷ëýí àõóéí áîõèð óñûã èë øóóäóóíä áà õîâèëä áàéðëóóëàõûã õîðèãëîíî.

4.20 Àøèãëàëòûí ÿâöàä çàðèì ¿åä îíãîéëãîõ øààðäëàãà ãàðäàã ñóâàã áóþó í¿õýí õîíãèë äàõü ãàçàð äîîðõè øóãàì ñ¿ëæýýã áàéðëóóëàõààð òºëºâëºñºí çóðâàñò ãàçðûí ãàäàðãà äàõü øóãàì ñ¿ëæýý áàéðëóóëàõûã õîðèãëîíî.

Ãàçàð äýýã¿¿ðõ øóãàì ñ¿ëæýý.

4.21 Ãàçàð äýýã¿¿ðõ èíæåíåðèéí øóãàì ñ¿ëæýýã òóñãàé òóëãóóð äýýð, ýñâýë ýñòàêàä, 纺âºðëºõ õîíãèë çàðèì ¿åä áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õàíàíä áàéðëóóëæ áîëíî.

4.22 Öàõèëãààí äàìæóóëàõ øóãàì, ¿éëäâýð äîòîðõ òºìºð çàì, àâòîçàì, òàòóóðãàò àãààðûí çàì, ðàäèî, õîëáîîíû àãààðûí øóãàì, áîëîí äàìæóóëàõ õîîëîéòîé õºíäëºí ãàðàõ êàáåëèéí ýñòàêàä, 纺âºðëºõ õîíãèëûã ò¿¿íä 300-ààñ áàãàã¿é ºíö㺺ð îãòîëöóóëíà.

4.23 Ãàçàð äýýã¿¿ðõ øóãàì ñ¿ëæýýíèé äîðõ áàéðëàëûã õîðèãëîíî. à. ¯éëäâýðèéí òàëáàé äîòîðõ õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí áîëîí õèéí äàìæèí ºíãºðºõ õîîëîéã ýñòàêàäààð, òóñäàà áàãàíóóä äýýã¿¿ð, ò¿¿í÷ëýí Â, Ã, Ä àíãèëàëûí ¿éëäâýðèéí l, ll, llla çýðýãëýëòýéãýýñ áóñàä áàðèëãûí õàíà, äýýâýðýýð ÿâóóëàõ. á. Õýðýâ õîëèìîã á¿òýýãäýõ¿¿í ãàë ãàðàõ, äýëáýðýõ áîëîìæòîé áîë øàòàìõàé øèíãýí áà õèé (õººñ) õýëáýðò á¿òýýãäýõ¿¿íèéã 纺âºðëºõ õîíãèëîîð ÿâóóëàõ. â. Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí áîëîí õèé äàìæóóëàõ õîîëîéã øàòàìõàé õàíà äýýâýðòýé áàðèëãààð ÿâóóëàõ ò¿¿í÷ëýí òýñðýìòãèé ìàòåðèàë àãóóëäàã áàðèëãûí õàíà õó÷èëòàí äýýð èéì äàìæóóëàõ õîîëîéã òàâèõ. ã. Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí áóþó ìàòåðèàë õàäãàëäàã

ÁÍáÄ 30-02-07

36

àãóóëàõûí äýâñãýð òàëáàéãààð øàòäàã õèéí õîîëîé ÿâóóëàõ. Òàéëáàð: Òóõàéí áàðèëãà áîëîí òåõíîëîãèéí òºõººðºã íü õèé áóþó øèíãýíèéã

¿éëäâýðëýäýãã¿é ýñâýë õýðýãëýäýãã¿é áîë òýð áàðèëãûí òàëáàé äýýã¿¿ð ãàð÷ áàéãàà õîîëîéã äàìæèí ºíãºðºõ õîîëîé ãýíý.

4.24 Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí äàìæóóëàõ òóñäàà òóëãóóðòàé áóþó ýñòàêàäààð ãàçàð äýýã¿¿ð ÿâóóëàõ õîîëîéã áàðèëãûí öîíõòîé õàíàíààñ 3ì-ýýñ áàãàã¿é çàéòàé òàâèíà. Áàðèëãûí öîíõã¿é öóë õàíàòàé òàëä äýýðõè çàéã 0.5ì õ¿ðòýë áàãàñãàæ áîëíî.

4.25 Äîð äóðüäñàí òàëáàéä õèéí áà øèíãýíèé ò¿ðýëòýò äàìæóóëàõ õîîëîé, õ¿÷íèé áîëîí õîëáîîíû êàáåëèéã íàìõàí òóëãóóð äýýð áàéðëóóëæ áîëíî.

à. ¯éëäâýðèéí òàëáàéãààñ òóõàéëàí ýíý çîðèëãîä îëãîñîí òåõíèêèéí çóðâàñò. á. Øàòäàã õèé áà øèíãýí á¿òýýãäýõ¿¿íèé àãóóëàõóóäûí äýâñãýð òàëáàéä.

4.26 Õ¿ì¿¿ñèéí áà òýýâðèéí õýðýãñëýë çîð÷äîãã¿é ñóë òàëáàé äàõü íàìõàí òóëãóóðòàé øóãàìûí õîîëîéí äîîä òàëààñ (ò¿¿íèé õàìãààëàëòûí ãàäàðãóóãààñ) ãàçàð õ¿ðòýë çàéí (ºíäºð) äîð äóðüäñàí õýìæýýòýé áàéíà.

-Á¿ëýã õîîëîéíóóäûí ºðãºí 1.5ì-ýýñ áàãà áîë – 0.35ì -Á¿ëýã õîîëîéíóóäûí ºðãºí 1.5ì-ýýñ èõ áîë – 0.5ì

Íàì òóëãóóðò äàìæóóëàõ õîîëîéí äèàìåòð 300ìì áàéâàë øóãàìûí ºðãºíèéã äýýä çýðãýýð áàãàñãàõûí òóë áîñîîãîîð íü 2 áóþó ò¿¿íýýñ îëîí ýãíýýãýýð äàâõàðëàíà.

4.27 ªíäºð òóëãóóðòàé øóãàìàíä õîîëîéí äîîä òàë áóþó ò¿¿íèé òóñãààðëàõ ãàäàðãóóíààñ ãàçàð õ¿ðòýëõ çàé (ºíäºð) äàðààõ õýìæýýòýé áàéíà.

à. Òàëáàé áóþó äýâñãýð ãàçðûí çîð÷èã÷ã¿é ýñâýë õ¿ì¿¿ñ ÿâàõ öýãò – 2.2ì. á. Àâòîçàìòàé îãòîëöîõ öýãò (çàìûí çîð÷èõ õýñãýýñ äýýø)– 5ì. â. ¯éëäâýðèéí äîòîîäûí òºìºð çàì áà íýãäñýí ñ¿ëæëèéí çàìòàé îãòîëöîõ öýãò ÃÎÑÒ 9238-83-ûí äàãóó àâíà. ã. Òðàìâàéíû çàìòàé îãòîëöîõ öýãò çàì òºìðèéí äýýä èðìýãýýñ– 7.1ì. ä. Òðîëåéáóñíû òýæýýëèéí øóãàìòàé îãòîëöîõ öýãò (çàìûí íýâòðýõ õýñãèéí õó÷ëàãàíààñ äýýø)– 7.3ì. å. Õÿëáàð øàòäàã áà øàòàìõàé øèíãýí, õèé äàìæóóëàõ õîîëîé, õàéëìàã øèðýì áóþó õàëóóí øààðãà 纺äºã äîòîîäûí òºìºð çàìòàé îãòîëöîõ öýãò (çàì òºìðèéí äýýä èðìýãýýñ) ºíäðèéí õýìæýý– 10ì. Õýðýâ äàìæóóëàõ õîîëîéã äóëààí òóñãààðëàã÷ààð á¿ðñýí áîë– 6ì.

ÁÍáÄ 30-02-07

37

Õàâñðàëò-1.

¯éëäâýðèéí òàëáàéí áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûí ¿ç¿¿ëýëòèéí äîîä õýìæýý.

ßàì òóñãàé

ãàçàð

¯éëäâýð

Áàðèëãàæèëòûí

íÿãòðàëûí äîîä

õÿçãààð %-èàð.

Õèìèéí àæ 1. Óóë õèìèéí àæ ¿éëäâýð. 28

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Àçîòûí àæ ¿éëäâýð. 33

3. Ôîñôîðûí áîðäîî áà îðãàíèê áóñ õèìèéí áóñàä

á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð.

32

4. Ñîîäíû àæ ¿éëäâýð. 32

5. Õëîðûí àæ ¿éëäâýð. 33

á. ¯íäñýí õèìèéí áóñàä á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 33

7. Íààëäìàãèéí øèðõýãò óòàñíû ¿éëäâýð. 45

8. Ñèíòåòèê øèðõýãò óòàñíû ¿éëäâýð. 50

9. Ñèíòåòèê äàâèðõàé áà ïëàñòìàññíû ¿éëäâýð. 32

10.Ïëàñòìàññ ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 50

11. Ëàê-áóäãèéí ¿éëäâýð. 34

12.Îðãàíèê ñèíòåòèê á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 32

Õàð ìåòàëëóðãèéí

ÿàì

1. Òºìðèéí õ¿äðèéí áàÿæóóëàõ ôàáðèê áà

áàÿæìàëûã øèðõýãëýõ ¿éëäâýð õ¿÷èí ÷àäàë:

5-20 ñàÿ òí/æèë.

28

20 ñàÿ òí/æèëýýñäýýø. 32

2. Áóòëàí àíãèëàõ ¿éëäâýð õ¿÷èí ÷àäàë:

3 ñàÿ òí/æèë õ¿ðòýë.

22

3 ñàÿ òí/æèëýýñäýýø. 27

3. Òýýâðèéí áà çàñâàðûí ãàçàð (èë àðãààð

áîëîâñðóóëàõ óóðõàé).

27

4. Óóðõàéí äýýäýõ öîãöîëáîð áà äàëä àðãààð

(ãàçàð äîð) áîëîâñðóóëàõ óóðõàéí áóñàä

áàéãóóëàìæ.

30

5. Êîêñ õèìèéí ¿éëäâýð:

Áàÿæóóëàõ ôàáðèêã¿é.

30

Áàÿæóóëàõ ôàáðèêòàé. 28

6. Ìåòèçèéí ¿éëäâýð. 50

7. Òºìºð õàéëóóëàõ (ôåððîñïëàâíûå) ¿éëäâýð. 30

8. ßíäàí õîîëîéí ¿éëäâýð. 45

9. Ãàëä òýñâýðòýé ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 32

10. Ãàëä òýñâýðòýé ò¿¿õèé ýäèéã øàòààõ áà íóíòàã

áîëîí çóóðìàãèéí ¿éëäâýð.

28

11. Õàð ìåòàëëûí õàÿãäàë áà õóó÷èí òºìðèéã

àíãèëàõ.

25

ªíãºò

ìåòàëëóðãèéí

1. Õºíãºí öàãààíû ¿éëäâýð. 43

ÿàì 2. Õàð òóãàëãà-öàéðûí áîëîí òèòàí-ìàãíèéí

¿éëäâýð.

33

ÁÍáÄ 30-02-07

38

3. Çýñ õàéëóóëàõ ¿éëäâýð. 38

4. Óóðõàéí äýýäýõ öîãöîëáîð áà áàÿæóóëàõ

ôàáðèêã¿é äàëä àðãààð áîëîâñðóóëàõ óóðõàéí

áóñàä áàéãóóëàìæóóä:

Æèëä 3 ñàÿ òí õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

30

Æèëä 3 ñàÿ òí-îîñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé. 35

5. ̺í öîãöîëáîð áà áàéãóóëàìæóóä (áàÿæóóëàõ

ôàáðèêòàé).

30

6. Áàÿæóóëàõ ôàáðèê:

Æèëä 15 ñàÿ òí õ¿ðòýë.

27

Æèëä 15 ñàÿ òí-îîñ äýýø. 30

7. Ýëåêòðîäûí ¿éëäâýð. 45

8. ªíãºò ìåòàëë áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð. 45

9. Õºíãºí öàãààíû èñýëèéí ¿éëäâýð. 35

Í¿¿ðñíèé àæ

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Áàÿæóóëàõ ôàáðèêã¿é í¿¿ðñíèé áà çàíàðûí

óóðõàé.

28

2. Áàÿæóóëàõ ôàáðèêòàé ìºí óóðõàé. 26

3. Òºâëºðñºí (á¿ëýã äóíäûí) áàÿæóóëàõ ôàáðèê. 23

Öààñíû àæ

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Öåëëþëîç-öààñíû áà öåëëþëîç êàðòîíû

¿éëäâýð.

35

2. Ǻºâðèéí õàÿãäàë öààñ áà öåëëþëîçíèé

öààñ-êàðòîíû ¿éëäâýð.

40

Ýð÷èì õ¿÷íèé ÿàì 1. 2000 ÌÂò-ààñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé öàõèëãààí

ñòàíö:

à) ãðàäèðíã¿é:

-Àòîìûí.

29

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õàòóó ò¿ëøòýé. 30

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õèé-ìàçóòàí ò¿ëøòýé 38

á) ãðàäèðíòàé:

-Àòîìûí.

26

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õàòóó ò¿ëøòýé. 30

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õèé-ìàçóòàí ò¿ëøòýé 35

2. 2000 ÌÂò õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé öàõèëãààí

ñòàíö:

à) ãðàäèðíã¿é:

-Àòîìûí.

22

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õàòóó ò¿ëøòýé. 25

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õèé-ìàçóòàí ò¿ëøòýé 33

á) ãðàäèðíòàé:

-Àòîìûí.

21

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õàòóó ò¿ëøòýé. 25

-Á¿ñèéí öàõèëãààí ñòàíö õèé-ìàçóòàí ò¿ëøòýé 33

3. Äóëààí-öàõèëãààíû òºâ (ÒÝÖ) (ãðàäèðíòàé).

à) 500 ÌÂò õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé ìàçóòàí

ò¿ëøòýé:

-Õàòóó ò¿ëøòýé.

28

-Ìàçóòàí ò¿ëøòýé. 25

ÁÍáÄ 30-02-07

39

á) 500-ààñ 1000 ÌÂò õ¿÷èí ÷àäàëòàé:

-Õàòóó ò¿ëøòýé.

28

-Ìàçóòàí ò¿ëøòýé. 26

â) 1000 ÌÂò-ààñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé:

-Õàòóó ò¿ëøòýé.

29

-Ìàçóòàí ò¿ëøòýé. 30

Óñíû àæ àõóéí

ÿàì.

1. պ人 àæ àõóéí óñàí õàíãàìæèéí áà óñëàëòûí

ñèñòåìèéí àøèãëàëòûí õýñýã (ÝÓ) áà àøèãëàëò

çàñâàðûí õýñýã (ÐÝÓ)

50

Íåôòèéí 1. Õýìæèëòèéí òºõººðºìæèéí ãàçàð. 30

¿éëäâýðèéí ÿàì. 2. Íåôòü øàõàõ ñòàíö (äîæèìíûå) 25

3. Íåôòü, õèé, óñ öóãëóóëàõ áýëòãýõ òºâ öýã:

- 3 ñàÿ ì3/æèëä õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

35

-3 ñàÿ ì3/æèëä-ýýñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé. 37

4. Øèíãýí õèé ºðãºõ êîìïðåññîðûí òºõººðºìæèéí

¿éëäâýð.

35

5. Íåôòèéí õèéã äàõèí øàõàõ êîìïðåññîðûí

ñòàíö:

200 ìÿíãàí Ì3/õîíîã

25 400 ìÿíãàí Ì3/õîíîã 30

6. Íåôòèéí äàâõðàãààñ ñîðîõ íàñîñíû ñòàíö. 25

7. Íåôòü, õèé îëáîðëîõ ¿éëäâýð áà ºðºìäëºãèéí

àæèëä ¿éë÷ëýõ ¿éëäâýðèéí áààç.

45

8. Íåôòèéí àæ ¿éëäâýðèéí ìàòåðèàë-òåõíèêèéí

õàíãàìæèéí áààç.

45

9. Íåôòèéí àæ ¿éëäâýðèéí ãåîôèçèêèéí áààç. 30

Õ¿íä ìàøèíû

¿éëäâýðëýëèéí

1 Óóðûí áà ýð÷èì õ¿÷íèé òîãîî áîëîí òîãîî-

òóñëàõ òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

50

ÿàì 2. Àòîìûí ýð÷èì õ¿÷íèé ðåàêòîð, óóðûí áà óñàí

áîëîí õèéí òóðáèí, òóðáèí-òóñëàõ òºõººðºìæèéí

¿éëäâýð.

52

3. Äèçåëü, äèçåëü-ãåíåðàòîð, òºìºð çàì äýýðõ

í¿¿äëèéí äèçåëü öàõèëãààí ñòàíöèéí ¿éëäâýð.

50

4. Äîìåí çóóõ áà ãàí õàéëóóëàõ, öóâèìàëûí áà

àãëîìåðàöûí áîëîí êîêñæóóëàõ òîíîã òºõººðºìæ,

ºíãºò ìåòàëëóðãèéí òîíîã òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

50

5. Öýâýðëýãýý áà íýâòðýëòèéí àæëûí êîìáàéí

âàãîíöîð, óõàõ èæ á¿ðäýë, ìåõàíèêæñàí áýõýëãýý,

í¿¿ðñ îëáîðëîõ òºõººðºã. Óóðõàéí à÷èæ áóóëãàõ,

îâîîëîõ ìàøèí, áàÿæóóëàõ òîíîã òºõººðºìæ,

óóðõàéí ãàäàðãóó äýýðõè ìåõàíèêæñàí àæëûí

òîíîã òºõººðºìæ áîëîí áóñàä ìàøèí ìåõàíèçìûí

¿éëäâýð.

52

6. ÿ¿ðýí áà ÿìààí (êîçëîâûé) ºðã¿¿ðèéí ¿éëäâýð. 50

7. Òóóçàí áà õîâèëò êîíâåéåð, à÷ààíû ä¿¿æèí

äàìæóóëàã÷, êîíòåéíåðûí à÷ààíû òºõººðºìæ

òåëüôåð, óðñãàë øàò áîëîí ºðãºõ, òýýâýðëýõ òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

52

8. Òºðºë á¿ðèéí öàõèëãààí øàòíû ¿éëäâýð. 65

ÁÍáÄ 30-02-07

40

9. Òºìºð çàìûí (ãîë øóãàìûí áà ñýëãýýíèé

çàìûí, ñóóäëûí áà ¿éëäâýðèéí âàãîí, äóëààíû áà

öàõèëãààí, äèçåëèéí ãàëò òýðýãíèé ¿éëäâýð)

õºäëºõ á¿ðýëäýõ¿¿í áà ëîêîìîòèâûí ¿éëäâýð.

50

10. Òºìºð çàìûí õºäëºõ á¿ðýëäýõ¿¿íèé

òîîðìîñíû ¿éëäâýð.

52

Òýýâýð õîëáîîíû

ÿàì

1. Òºìºð çàìûí òýýâðèéí õºäëºõ á¿ðýëäýõ¿¿íèé

çàñâàðûí ãàçàð.

40

Öàõèëãààí 1. Öàõèëãààí õºäºëã¿¿ðèéí ¿éëäâýð. 52

Òåõíèêèéí

¿éëäâýðèéí ÿàì

2. Òîì õýìæýýíèé öàõèëãààí ìàøèí

òóðáèíãåíåðàòîðûí ¿éëäâýð.

50

3. ªíäºðâîëüòèéí àïïàðàò õèéõ ãàçàð. 60

4. Òðàíñôîðìàòîðûí ¿éëäâýð. 45

5. Íàìâîëüòèéí àïïàðàò áà ãýðëèéí òåõíèêèéí

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

55

6. Êàáåëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 45

7. Öàõèëãààí ëàìïíû ¿éëäâýð. 45

8. Öàõèëãààí òóñãààðëàõ ìàòåðèàëûí ¿éëäâýð. 57

9. Àêêóìëÿòîðûí ¿éëäâýð. 55

10 Õàãàñ äàìæóóëàã÷èéí áàãàæ õýðýãëýëèéí

¿éëäâýð.

52

Ðàäèî ¿éëäâýðèéí

ÿàì

1. Ðàäèîòåõíèêèéí ¿éëäâýðèéí áàðèëãûí íèéò

òàëáàé:

100.000 ì2 õ¿ðòýë

50

100.000 ì2-ààñ äýýø áîë 55

Ýëåêòðîíèêèéí

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Ýëåêòðîííèêèéí ¿éëäâýð:

à) Íýã áàðèëãàä áàéðàëáàë (çàâîäûí êîðïóñ)

60

á) Õýä õýäýí áàðèëãàòàé áîë:

-Íýã äàí áàðèëãàòàé

55 -Îëîí äàâõàð áàðèëãàòàé 50

Õèìèéí ìàøèíû

¿éëäâýðëýëèéí

ÿàì

1. Íåôòü áà õèéí îëáîðëîõ áîëîí öåëëþëîç-

öààñíû ¿éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæ àðìàòóðûí

¿éëäâýð.

50

2. Äàìæóóëàõ õîîëîéí õîëáîîñ àðìàòóðûí

¿éëäâýð.

55

Ñóóðü ìàøèíû

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Ìåòàëë öóòãàõ áà ìîä áîëîâñðóóëàõ òîíîã

òºõººðºìæèéí ìåòàëë îãòëîõ ñóóðü ìàøèíû

¿éëäâýð.

50

2. Òºìðèéí äàðõàíû áà øàõóóðãûí òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð

55

3. Áàãàæ õýðýãñëýëèéí ¿éëäâýð. 60

4. Õèéìýë àëìàç, ç¿ëã¿¿ðèéí ìàòåðèàë áà ò¿¿ãýýð

õèéñýí áàãàæ õýðýãñëýëèéí ¿éëäâýð.

50

5. Öóòãàìàëûí ¿éëäâýð. 50

6. Äàâòìàë áà õýâýíä öóòãàäàã ýäýëõ¿¿íèé

¿éëäâýð.

50

7. Ìàøèíû ¿éëäâýðèéí ãàãíààñò á¿òýýöèéí

¿éëäâýð.

50

8. Íèéòëýã ìàøèí áàéãóóëàìæèä õýðýãëýõ

ýäýëõ¿¿íèé (ðåäóêòîð, ãèäðîòîíîãëîë,

ø¿¿ëò¿¿ðèéí òºõººðºã) ¿éëäâýð

á é)

52

ÁÍáÄ 30-02-07

41

Áàãàæ

õýðýãëýëèéí ÿàì

1. Àâòîìàòæóóëàëò áà óäèðäëàãûí ñèñòåìèéí

áàãàæ õýðýãëýëèéí ¿éëäâýð:

à) 100.000 ì2 õ¿ðòýëõ íèéò òàëáàéòàé ¿éëäâýð.

50

á) 100.000 ì2-ààñ äýýø òàëáàéòàé ¿éëäâýð. 55

â) ̺íãºí óñ áà øèë õàéëóóëàõ ¿éëäâýð. 30

Ýìíýëýãèéí 1. Õèìè-ýìèéí ¿éëäâýð. 32

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Ýìíýëýãèéí áàãàæ õýðýãëýëèéí ¿éëäâýð. 43

3. Ýìíýëýãèéí øèë-øààçàí ýäëýëèéí ¿éëäâýð. 40

Àâòîìàøèíû 1. Àâòîìàøèíû ¿éëäâýð. 50

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Àâòîìàøèí óãñðàõ ¿éëäâýð. 55

3. Àâòîìàøèíû ìîòîðûí ¿éëäâýð 55

4. Àâòûí àãðåãàò, ñýëáýã, çàíãèëààíû ¿éëäâýð. 55

5. Õîëõèâ÷èéí ¿éëäâýð. 55

պ人 àæ àõóéí

ìàøèíû

1. Òðàêòîð, ÕÀÀ-í ìàøèíû áà òðàêòîð-êîìáàéííû

õºäºëã¿¿ðèéí ¿éëäâýð.

52

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Òðàêòîð, ÕÀÀ-í ìàøèíû àãðåãàò, äåòàëü

çàíãèëàà, ñýëáýãèéí ¿éëäâýð.

56

Çàì-áàðèëãûí

ìàøèíû

1. Áóëüäîçåð, õóñàã÷, ýêñêîâàòîðûí ¿éëäâýð áà

ýêñêîâàòîðûí ñýëáýãèéí ¿éëäâýð.

50

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Áàãà îâðûí ìåõàíèçìûí õýðýãñëýë, õèéí äóãóéò

áà öàõèëãààí áàãàæ õýðýãñëýë.

63

3. Óñàëãààíû àæëûí áîëîí ìîä áýëòãýëèéí áà

õ¿ëðèéí òîíîã òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

55

4. Íèéòèéí àæ àõóéí ìàøèíû ¿éëäâýð. 57

Õºíãºí õ¿íñíèé

ìàøèíû

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Íýõìýë, õ¿íñ, õîëèìîã òýæýýë, õýâëýëãèéí çýðýã

õºíãºí ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãèéí òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

55

2. Õóäàëäàà, íèéòèéí õîîëíû òåõíîëîãèéí òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

57

3. Øèëíèé ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãèéí òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿éëäâýð.

57

4 Àõóéí ìàøèí áàãàæ õýðýãñëýëèéí ¿éëäâýð. 57

Õºëºã îíãîöíû

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Õºëºã îíãîö áàðèõ ¿éëäâýð. 52

Ãîë ìºðíèé

ôëîòûí ÿàì

1. Ãîë ìºðíèé õºëºã îíãîöíû çàñâàðûí ãàçàð:

-Æèëä 20.000 òí õ¿ðòýë.

42

-Æèëä 20-40 ìÿíãàí òí. 48

-Æèëä 40-60 ìÿíãàí òí. 55

-Æèëä 60.000-ààñ äýýø òí. 60

2. Ãîë ìºðíèé óñàí áîîìòûí І, ІІ çýðýãëýëèéí

¿éëäâýð

-Äàëàíò (êîâøîâîé) õóâèëáàðààð.

70 -Ãîëûí ãîëäðèëûí õóâèëáàðààð. 50

-ІІІ, IV çýðýãëýëèéí ¿éëäâýð 55

Îé ìîäíû àæ

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Õîëáîî çàì òýýâðèéí ÿàìíû õàðüÿà òºìºð

çàìûí äýðýãäýõ ìîä áýëòãýëèéí àæ àõóé:

-Ìîäûã äàõèí áîëîâñðóóëàõã¿é áîë:

æèëä 400 ìÿíãàí ì3 õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

28

æèëä 400 ìÿíãàí ì3-ýýñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé. 35

ÁÍáÄ 30-02-07

42

-Ìîäûã äàõèí áîëîâñðóóëàõ áîë:

æèëä 400 ìÿíãàí ì3 õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

æèëä 400 ìÿíãàí ì3-ýýñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

23

20

2. Óñàí çàìûí äýðãýäýõ ìîäûã öàãààëæ èëãýýõ àæ

àõóé:

-ªâºëä óðñãàëààð ÿâóóëàõ áîë.

17

-ªâºëä óðñãàëààð ÿâóóëàõã¿é áîë 44

3. Ìîäûã ÿëãàæ ºâºëä óðñãàëààð èëãýýõ ìîäíû

àæ àõóé:

-Æèëä 400 ìÿíãàí Ì3 Õ¿ÐÒÝË Õ¿÷ÈÍ ÷ÀÄÀËÒÀÉ.

-Æèëä 400 ìÿíãàí Ì3-ÝÝÑ ÄÝÝØ Õ¿÷ÈÍ

÷ÀÄÀËÒÀÉ.

30

33

-ªâºëä óðñãàæ æèëä 400 ìÿíãàí ì3 õ¿ðòýë

õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

33

-ªâºëä óðñãàæ æèëä 400 ìÿíãàí ì3-ààñ äýýø

õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

38

4. Ñòàíäàðòûí áàéøèí, íàðèéí ìóæààíû ýäëýë

äåòàëü õýñýãëýëèéã áàãöàëæ áýëòãýõ, ç¿ñìýë

ìàòåðèàë ¿éëäâýðëýõ àæ àõóé:

Ò¿¿õèé ýä íèéë¿¿ëæ á¿òýýãäýõ¿¿íýý òºìºð

çàìààð èëãýýõ.

40

Ò¿¿õèé ýäèéã óñàí çàìààð èëãýýõ. 45

5. Çîðãîäîñò õàâòàíãèéí ¿éëäâýð. 45

6. Ôàíåðûí ¿éëäâýð. 47

7. Òàâèëãûí ¿éëäâýð. 53

Õºíãºí àæ

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Ò¿¿õèé õºâºíã áèò¿¿ áàéðàíä õàäãàëæ õºâºí

öýâýðëýõ ¿éëäâýð.

29

2. Ò¿¿õèé õºâºíãèéí 25%-èéã áèò¿¿ áàéðàíä, 75%-

èéã èë õàäãàëàõ õºâºí öýâýðëýõ ¿éëäâýð.

22

3. Õºâºí áýëòãýõ öýã. 21

4. Ìààëèíãûí ¿éëäâýð. 35

5. Îëñíû ¿éëäâýð (õàòààõ òàëáàéã¿é) 27

6. Íîîñíû àíõàí øàòíû áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð. 61

7. Òîðãîíû ¿éëäâýð. 41

8. Íýõìýëèéí êîìáèíàò (¿éëäâýð íü äàí

áàðèëãàòàé áîë)

60

9. Íýõìýëèéí ôàáðèê (íýã äàí ãîë êîðïóñûí íèéò

òàëáàé íü 50.000 ì2 õ¿ðòýë áîë).

55

50.000 ì2-ààñ èë¿¿ òàëáàéòàé áîë. 60

10. Íýõìýë æèæèã áàðààíû ¿éëäâýð. 60

11. Ñ¿ëæìýë äîòóóð, ãàäóóð õóâöàñíû ¿éëäâýð. 60

12. Ñ¿ëæìýë-î¸äëûí ¿éëäâýð. 60

13. θäëûí ¿éëäâýð. 55

14. Àðüñ øèðýíä àíõàí øàòíû áîëîâñðóóëàëò

õèéõ áà àðüñ øèðíèé ¿éëäâýð:

Íýã äàí áàðèëãàòàé.

50

Õî¸ð äàâõàð áàðèëãàòàé. 45

15. Õèéìýë øèð, ãóòëûí õèéìýë óëíû (êàðòîí),

íààëòûí ìàòåðèàëûí ¿éëäâýð.

55

ÁÍáÄ 30-02-07

43

16.Àðüñ øèðíèé æèæèã áàðààíû ¿éëäâýð:

Íýã äàí áàðèëãàä.

55

Îëîí äàâõàð áàðèëãàä. 50

17. Íýõèé áîëîí õîíèíû àðüñ-øóáíû ¿éëäâýð. 55

18. Ãóòëûí ¿éëäâýð:

Íýã äàí áàðèëãàòàé.

55

Îëîí äàâõàð áàðèëãàòàé. 50

19. Ãóòàë, î¸äîë, ñ¿ëæìýëèéí, ãàëàíòåðåéíû

òóñëàõ áîëîí áóñàä ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð.

52

Õ¿íñíèé

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. ×èõðèéí ìàíæèí áîëîâñðóóëàõ ñàõàðûí çàâîä:

Õîíîãò 3000 òí õ¿ðòýë (ìàíæèíã òàëáàé äýýð

õàäãàëàõ).

55

Õîíîãò 3000-6000 òí (ìàíæèíã

ìåõàíèêæóóëñàí àãóóëàõàä õàäãàëàõ).

50

2. Òàëõíû ¿éëäâýð:

Õîíîãò 45 òí õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

37

Õîíîãò 45 òí-îîñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé. 40

3. ×èõýð, íàðèéí áîîâíû ¿éëäâýð. 50

4. Óðãàìàëûí òîñíû ¿éëäâýð:

Õîíîãò 400 òí õ¿ðòýë ¿ð áîëîâñðóóëàõ.

33

Õîíîãò 400 òí-îîñ äýýø ¿ð áîëîâñðóóëàõ. 35

5. Ìàðãàðèíàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 40

6. ¯íýðòýí, ãîî-ñàéõíû á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 40

7. Óñàí ¿çýìíèé äàðñ, äàðñíû ìàòåðèàëûí

¿éëäâýð.

50

8. Øàð àéðàã ñî¸îëæíû ¿éëäâýð. 50

9. Æèìñ íîãîîíû íººøèéí ¿éëäâýð. 50

10. Öàéíû íàâ÷íû àíõàí øàòíû áîëîâñðóóëàõ

¿éëäâýð

40

11. Òàìõèíû ¿éëäâýð. 41

Ìàõ ñ¿¿íèé 1. Ìàõíû ¿éëäâýð (íÿäàëãààíû áà öóñíû öåõòýé) 40

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Ìàõàí íººø, õèàì, óòëàãàò áîëîí áóñàä ìàõàí

á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýð.

42

3. Ñ¿¿ áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð:

Ýýëæèíäýý 100 òí õ¿ðòýë.

43

Ýýëæèíäýý 100 òí-îîñ äýýø. 45

4. Àðèóòãàñàí õóóðàé ñ¿¿íèé ¿éëäâýð:

Ýýëæèíäýý 5 òí õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

36

Ýýëæèíäýý 5 òí-îîñ äýýø õ¿÷èí ÷àäàëòàé. 42

5. Ñ¿¿í íººøíèé ¿éëäâýð. 45

6. Áÿñëàãíû ¿éëäâýð. 37

Ìèêðî áèîëîãèéí

¿éëäâýðèéí

åðºíõèé ãàçàð

1. Ãèäðîëèç-ýñãýã÷ õºðºíãºíèé áà õèâýã óóðàãò

âèòàìèíû Ẻì øàõìàë áîëîí ïðåìèêñûí

¿éëäâýð.

45

Áýëòãýëèéí ÿàì 1. Ãóðèëûí êîìáèíàò, õýìõäýã áóäààíû çàâîä,

õîëèìîã òýæýýëèéí çàâîä, ýëåâàòîð òàðèà õ¿ëýýí

àâàõ ¿éëäâýð.

41

2. Òàëõíû êîìáèíàò. 42

պ人 àæ àõóé

òåõíèêèéí õîëáîî

1. À÷ààíû àâòîìàøèíû (ÃÀÇ-53À, ÃÀÇ-53Á, ÇÈË-

130) çàñâàðûí ãàçàð.

60

ÁÍáÄ 30-02-07

44

2. Òðàêòîð (ÄÒ-75, ÌÒÇ-50. ÌÒÇ-52. Ê-700, Ê-701,

Ò-150Ê. ÌÒÇ-81) áîëîí ò¿¿íèé ýä àíãèéí çàñâàðûí

ãàçàð.

56

3. Òðàêòîðûí (Ò-150Ê) àðàë ýä àíãèéí çàñâàðûí

ãàçàð.

54

4. À÷ààíû àâòîìàøèíû (ÇÈË-130, ÃÀÇ-53À. ÃÀÇ-

53Á) òåõíèê ¿éë÷èëãýýíèé ñòàíö.

40

5. Ýð÷èì õ¿÷ èõòýé òðàêòîðûí (Ê-700, Ê-701, Ò-

150Ê. ÌÒÇ-80) òåõíèê ¿éë÷èëãýýíèé ñòàíö.

40

6. Ä¿¿ðãèéí ìåõàíèêæñàí îòðÿäûí òðàêòîð,

áóëüäîçåð áîëîí áóñàä òóñãàé ¿éë÷èëãýýíèé

ìàøèíû òåõíèê ¿éë÷èëãýýíèé öýã.

52

7. Ìóæèéí õóäàëäààíû áààç. 57

8. Òºìºð çàìûí äýðãýäýõü (ä¿¿ðãèéí áà ä¿¿ðýã

äóíäûí) áààç.

54

9. Ìèíåðàëûí áîðäîî, øîõîéí ìàòåðèàë, õîðòîé

õèìèéí áîäèñíû áààç.

35

10. Óðãàìàë õàìãààëàõ õèìèéí áîäèñíû àãóóëàõ. 57

Îðîí íóòãèéí 1. Öîîæ òºìºð ýäëýëèéí ¿éëäâýð. 61

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Óðàí ñàéõíû êåðàìèê ýäëýëèéí ¿éëäâýð. 56

3. Ìåòàëë, ÷óëóóãààð óðàí ñàéõíû ýäëýë õèéõ

¿éëäâýð.

52

4. ¯ëýýâýð õºãæìèéí çýìñýãèéí ¿éëäâýð. 56

5. Ìîäîí òîãëîîì áýëýã äóðñãàëûí ¿éëäâýð. 53

6. Ìåòàëë òîãëîîìûí ¿éëäâýð. 61

7. θìîë ýäëýëèéí ¿éëäâýð:

2 äàâõàð áàðèëãàòàé.

74

2-îîñ îëîí äàâõàð áàðèëãàòàé. 60

Áàðèëãûí

ìàòåðèàëûí ÿàì,

1. Öåìåíòèéí ¿éëäâýð:

Õóóðàé àðãààð ¿éëäâýðëýõ.

35

õ¿íä ¿éëäâýðèéí Íîéòîí àðãààð ¿éëäâýðëýõ. 37

áàðèëãûí ÿàì, 2. Àñáåñòî öåìåíòýí ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 42

õºäººãèéí

áàðèëãûí ÿàì,

¿éëäâýðèéí

ÑÑÑÐ

3. Òºìºð çàìûí óðüä÷èëàí õ¿÷èòãýñýí òºìºð

áåòîí äýðíèé ¿éëäâýð æèëä 90 ìÿíãàí ì3-èéí

õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

50

áàðèëãûí ÿàì,

òýýâðèéí

4. Æèëä 60 ìÿíãàí ì3 õ¿÷èí ÷àäàëòàé ò¿ðýëòèéí

òºìºð áåòîí õîîëîéíû ¿éëäâýð

45

áàðèëãûí ÿàì,

áàðèëãûí ÿàì,

òóñãàé áàðèëãûí

5. Ñèéðýã áà íÿãò ñèëèêàò áåòîíîí òîì ãóëäìàé,

õàâòãààëæ áóñàä á¿òýýöèéí ¿éëäâýð:

Æèëä 120 ìÿíãàí ì3.

45

óãñðàëòûí ÿàì, Æèëä 200 ìÿíãàí ì3. 50

ýð÷èì õ¿÷íèé ÿàì. 6. Òºìºð çàì, àâòîçàìûí ã¿¿ðèéí òºìºðáåòîí

á¿òýýöèéí ¿éëäâýð æèëä 40 ìÿíãàí ì3-èéí õ¿÷èí

÷àäàëòàé.

40

7. Ãèäðîòåõíèêèéí áà áîîìòûí áàðèëãûí

òºìºðáåòîí á¿òýýöèéí ¿éëäâýð æèëä 150 ìÿíãàí

ì3 õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

50

8. պ人ãèéí ¿éëäâýðèéí áàðèëãûí óãñàðìàë

òºìºðáåòîí áà õºíãºíáåòîí á¿òýýö õèéõ ¿éëäâýð:

Æèëä 40 ìÿíãàí ì3.

50

ÁÍáÄ 30-02-07

45

Æèëä 100 ìÿíãàí ì3. 55

9. Æèëä 50 ìÿíãàí ì3 õ¿ðòýë õ¿÷èí ÷àäàëòàé

ýëåâàòîðûí áàðèëãûí òºìºð áåòîíû ¿éëäâýð.

55

10. ¯éëäâýðèéí áàðèëãûí á¿òýýöèéã áýëòãýõ, èæ

á¿ðäýë õèéõ õºäººãèéí áàðèëãûí êîìáèíàò.

50

11. Óëààí òîîñãî áà êåðàìèê ãóëäìàéí ¿éëäâýð. 42

12. Ñèëèêàò òîîñãîíû çàâîä. 45

13. Øàëíû êåðàìèê õàâòàíöàð, áà ºíãºë㺺íèé

ïààëàíòàé õàâòàíöàð, áàðèëãûí ãàäíà

ºíãºë㺺íèé êåðàìèê ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð.

45

14. Áîõèð óñíû âààðàí õîîëîéí ¿éëäâýð. 45

15. Õºðñíèé óñ äîîøëóóëàõ âààðàí õîîëîéí

¿éëäâýð.

45

16. Ãèäðîìåõàíèçìûí àðãààð îëáîðëîñîí õàéðãà

àíãèëàí ÿëãàõ ¿éëäâýð:

Æèëä 500-1000 ìÿíãàí ì3 õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

35

Æèëä 200 ìÿíãàí ì3 (óãñàð÷ áóóëãàäàã

¿éëäâýð).

30

17. Ýêñêîâàòîðîîð îëáîðëîñîí õàéðãà àíãèëàí

ÿëãàõ ¿éëäâýð. 500-1000 ìÿíãàí ì3 æèëä õ¿÷èí

÷àäàëòàé.

27

18. Íýã òºðëèéí õàòóó ÷óëóóã áóòëàí-àíãèëàõ

¿éëäâýð:

Æèëä 600-1600 ìÿíãàí ì3.

27

Æèëä 200 ìÿíãàí ì3 (çàäàëæ áóóëãàäàã

¿éëäâýð).

30

19. Öàõèëãààí ñòàíöûí ¿íñ áà êåðàìçèòààð õèéñýí

àãëîïîðèòîí õàéðãàíû ¿éëäâýð.

40

20. Øèëýí õºâºí, ò¿¿ãýýð õèéñýí ýäýëõ¿¿í ïåðëèò

áà ïåðìèêóëèòýí äóëààí áà äóó òóñãààðëàõ

ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð:

Øàòäàã õèé õýðýãëýäýã áîë.

55

Ìàçóòàí ò¿ëø õýðýãëýäýã áîë. 50

21. Õººñºí ïåðëèò (ïåðëèò-áèòóìò õàâòàí) ãàðãàõ

¿éëäâýð.

45

22. Øîõîéí ¿éëäâýð. 30

23. Øîõîéí áà ãèáñýí íóíòãèéí ¿éëäâýð. 33

24. Öîíõíû øèë áîëîí áàðèëãà-àðõèòåêòóðûí

ãºëãºð øèë áà òåõíèêèéí çîðèóëàëòòàé øèëýí

øèðõýãëýëèéí ¿éëäâýð.

38

25. Áàÿæóóëñàí êâàðöûí ýëñíèé ¿éëäâýð æèëä

150-300 ìÿíãàí òí ãàðãàõ.

27

26. ͺºøèéí øèëýí ñàâ, àæ àõóéí øèëýí ñàâ

ñóóëãà, áîëîð ýäëýëèéí ¿éëäâýð.

43

27. Áàðèëãûí áà òåõíèê, ñàíòåõíèêèéí

çîðèóëàëòòàé øààçàí, âààðàí ýäýëõ¿¿íèé

¿éëäâýð.

45

28. Áàðèëãûí ãàí á¿òýýöèéí (ò¿¿íèé äîòîð òºìºð

õîîëîé îðíî) ¿éëäâýð.

55

29. ÿ¿ðèéí ãàí á¿òýýöèéí ¿éëäâýð. 45

30. Áàðèëãûí õºíãºí öàãààí á¿òýýöèéí ¿éëäâýð. 60

ÁÍáÄ 30-02-07

46

31. Óãñðàëòûí (àâòîìàòèê, ñàíòåõíèêèéí õÿíàëòûí

áàãàæ ÊÈÏ) áà öàõèëãààí óãñðàëòûí áýëäýöèéí

¿éëäâýð.

60

32. Äàìæóóëàõ õîîëîéí çàíãèëàà óóëçâàð áà

òåõíîëîãèéí ìåòàëë á¿òýýöèéí ¿éëäâýð.

48

33. Áàðèëãûí ìàøèíû çàñâàðûí ãàçàð. 63

34. Òóñãàé óãñðàëòûí áàéãóóëëàãûí (ìåõàíèçìûí

áààçòàé) íýãäñýí ¿éëäâýð.

50

Ìºí ¿éëäâýð ìåõàíèçìûí áààçã¿é. 55

35. Áàðèëãûí ìåõàíèçìûí áààç. 47

Ç6. Áàðèëãûí áà óãñðàëòûí òðåñòèéí ¿éëäâýð-

òåõíèêèéí èæ á¿ðäýëèéí óäèðäëàãûí áààç.

60

37. Åðºíõèé áàðèëãûí í¿¿äëèéí ìåõàíèêæñàí

öóâààíû (ÏÌÊ) òóëãóóð áààç.

40

38. Òóñãàé í¿¿äëèéí ìåõàíèêæñàí öóâààíû

(ÑÏÌÊ) òóëãóóð áààç.

50

39. Áàðèëãûí áàéãóóëëàãûí àâòî òýýâðèéí àæ àõóé

(200 áà 300 òóñãàé çîðèóëàëòûí òîì à÷ààíû

àâòîìîáèëü áà àâòî ãàëò òýðýãòýé).

40

40. Ãàðàæ:

150 àâòîìàøèíòàé.

40

250 àâòîìàøèíòàé. 50

Òýýâðèéí

áàðèëãûí ÿàì

1. À÷ààíû àâòîìàøèíû èõ çàñâàðûí ãàçàð (æèëä

2-10 ìÿíãàí àâòîìîáèëä èõ çàñâàð õèéõ).

60

2. Æèëä 10-60 ìÿíãàí à÷ààíû àâòîìàøèí

àâòîáóñíû àãðåãàòàíä èõ çàñâàð õèéõ ãàçàð.

65

3. Æèëä 1-2 ìÿíãàí áýëýí àãðåãàò õýðýãëýõ

àâòîáóñ çàñâàðûí ãàçàð.

60

4. Æèëä 30-60 ìÿíãàí õºíãºí òýðýãíèé àãðåãàòàíä

èõ çàñâàð õèéõ ãàçàð.

65

5. Ýä àíãèéã ñýðãýýí çàñàõ òºâ. 65

6. À÷ààíû àâòî òýýâðèéí 200 àâòîìîáèëüä

ÿâàëòààñ ¿ë õàìààðóóëàí çàñâàð õèéõ ãàçàð:

100%-ä.

45

50%-ä. 51

7. ̺í èæèë 300 áà 500 àâòîìîáèëü çàñàõ ãàçàð:

100%-ä.

50

50%-ä. 55

8. Àâòîáóñ ïàðêà:

100 àâòîáóñòàé.

50

300 àâòîáóñòàé. 55

500 àâòîáóñòàé. 60

9. Òàêñè ïàðêà:

300 àâòîìàøèíòàé.

52

500 àâòîìàøèíòàé. 55

800 àâòîìàøèíòàé. 56

1000 àâòîìàøèíòàé. 58

10. Õîíîãò 500-1500 òí à÷àà ÿâóóëàõ à÷ààíû

àâòîñòàíö.

55

11. 1200 àâòîìîáèëüä òåõíèêèéí ¿éë÷èëãýý õèéõ

òºâ.

45

ÁÍáÄ 30-02-07

47

12. Õºíãºí òýðýãíèé òåõíèêèéí ¿éë÷èëãýý õèéõ

ñòàíö:

5 öýãò.

20

10 öýãò. 28

25 öýãò. 30

50 öýãò. 40

13. Àâòîìàøèíû ò¿ëø öýíýãëýõ ñòàíö:

Õîíîãò 200 óäàà.

13

Õîíîãò 200-ààñ äýýø. 16

14. Çàì çàñâàðûí öýã (ÄÐÏ). 29

15. Çàìûí õýñýã (ÄÓ): 32

-Çàì çàñâàðûí öýãòýé. 32

-Çàì-çàñâàðûí áà òåõíèêèéí òóñëàìæèéí

öýãòýé.

34

16. Çàì áàðèëãûí óäèðäàõ ãàçàð (ÄÑÓ). 40

17. Öåìåíò áåòîííû ¿éëäâýð:

Æèëä 30 ìÿíãàí ì3.

42

Æèëä 60 ìÿíãàí ì3. 47

Æèëä 120 ìÿíãàí ì3. 51

18. Àñôàëüò áåòîííû çàâîä:

Æèëä 30 ìÿíãàí ì3.

35

Æèëä 60 ìÿíãàí ì3. 44

Æèëä 120 ìÿíãàí ì3. 48

19. Áèòóìûí áààç:

Òºìºð çàìûí äýðãýä.

31

Øóãàì çàìä. 27

20. Ýëñíèé áààç. 48

21. Æèëä 4 ìÿíãàí ì3 òºìºðáåòîí á¿òýýö áýëòãýõ

òàëáàé (ïîëèãîí)

35

Çàãàñíû àæ àõóéí

ÿàì

1. Çàãàñ áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð:

Õîíîãò 10 òí õ¿ðòýë.

40

Õîíîãò 10 òí-îîñ äýýø. 50

2. Çàãàñíû áîîìò. 45

Àõóé

¿éë÷èëãýýíèé

ÿàì.

1. 2000 ì2-ààñ äýýø òàëáàéòàé ¿éëäâýðèéí

áàðèëãàòàé àõóé ¿éë÷èëãýýíèé òºðºëæñºí

¿éëäâýð.

-Õóâöàñ î¸õ çàñàõ, ãóòàë õèéõ çàñâàðëàõ, àõóéí

60

íàðèéí òåõíèê çàñàõ, õèìè öýâýðëýãýý áà áóäãèéí

ôàáðèê çýðýã ¿éëäâýðèéí íýãäñýí áëîê.

55

-Òàâèëãà õèéõ, çàñàõ ãàçàð. 50

Íåôòü õèìèéí 1. Íåôòü áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð. 46

¿éëäâýðèéí ÿàì 2. Ñèíòåòèê êàó÷èêèéí ¿éëäâýð. 32

3. Õàòóó, øèíãýí, õèéíýýñ õºº ãàðãàí àâàõ

¿éëäâýð.

32

4. Äóãóéíû á¿ðýýñíèé ¿éëäâýð. 55

5. Òåõíèêèéí ðåçèí ýäýëõ¿¿íèé ¿éëäâýð. 55

6. Ðåçèí ãóòëûí ¿éëäâýð. 55

Ãåîëîãèéí ÿàì 1. Ãåîëîã õàéãóóëûí óäèðäàõ ãàçàð, òðåñòèéí

¿éëäâýðëýë, ìàòåðèàë-òåõíèêèéí õàíãàìæèéí

áààç.

40

ÁÍáÄ 30-02-07

48

2. Íåôòü áà õèéí õàéãóóëûí ¿éëäâýðëýëèéí áààç

æèëèéí àæëûí õýìæýý:

20 ìÿíãàí ì õ¿ðòýë.

40

50 ìÿíãàí ì õ¿ðòýë. 45

100 ìÿíãàí ì õ¿ðòýë. 50

3. Õàòóó àøèãò ìàëòìàë ýðýõ, ãåîëîã õàéãóóëûí

ýêñïåäèöèéí ¿éëäâýëýëèéí áààç.

Æèëèéí àæëûí õýìæýý 500 ìÿíãàí ðóáëü

õ¿ðòýë.

32

Æèëèéí àæëûí õýìæýý 500 ìÿíãàí ðóáëèàñ

äýýø.

35

4. Õàòóó àøèãò ìàëòìàëûí ïàðòûí ¿éëäâýðèéí

áààç:

Æèëèéí àæëûí õýìæýý 400 ìÿíãàí ðóáëü

õ¿ðòýë.

32

Æèëèéí àæëûí õýìæýý 500 ìÿíãàí ðóáëü

õ¿ðòýë.

35

5. Áàÿæóóëàõ ôàáðèêã¿éãýýð ãàçàð äîð

áîëîâñðóóëàõ õàéãóóëûí óóðõàéí ãàçàð äýýðõ

öîãöîëáîð õ¿÷èí ÷àäàë æèëä 200 ìÿíãàí òí

õ¿ðòýë.

26

6. Áàÿæóóëàõ ôàáðèê æèëä 30 ìÿíãàí òí õ¿ðòýë

áîëîâñðóóëàõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

25

7. Áóòëàí àíãèëàõ ¿éëäâýðëýë æèëä 30 ìÿíãàí òí

õ¿ðòýë áîëîâñðóóëàõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé.

20

Õèéí àæ

¿éëäâýðèéí ÿàì

1. Õèé èæ á¿ðýí áýëòãýõ òºõººðºìæ, òîëãîéí

îëäâîðëîõ áàéãóóëàìæ, ãàçàð äîðõ õèéí

àãóóëàõûí êîìïðåññîðûí ñòàíö.

35

2. Õèé äàìæóóëàõ ãîë øóãàìûí êîìïðåññîðûí

ñòàíö.

40

3. Ãàçàð äîðõ õèéí àãóóëàõûí õèé õóâèàðëàõ öýã. 25

4. Àøèãëàëò-çàñâàðûí öýã. 45

Óëñûí õýâëýëèéí

õîðîî

1. Ñîíèí-íîì ñýòã¿¿ëèéí áà ñîíèí-ñýòã¿¿ë íîì

õýâëýëèéí ¿éëäâýð.

50

Óëñûí 1. Á¿òýýãäýõ¿¿í íèéë¿¿ëýõ ãàçàð. 40

õàíãàìæèéí õîðîî 2. Ìåòàëë á¿òýýãäýõ¿¿í íèéë¿¿ëýõ ãàçàð. 35

ÁÍáÄ 30-02-07

49

Òàéëáàð: 1. ¯éëäâýðèéí áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûã áàðèëãàæñàí òàëáàéã ¿éëäâýðèéí

õàøààíû äîòîðõ (õàøàà áàéõã¿é áîë òóõàéí ¿éëäâýðèéí õèë õÿçãààðààð) òàëáàéä

õàðüöóóëàí ïðîöåíòîîð òîäîðõîéëíî. Òºìºð çàìûí ýçëýõ òàëáàéã íèéò òàëáàéä

îðóóëàí òîîöíî.

2. Áàðèëãàæèëòûí òàëáàé íü äàðààõ òàëáàéíóóäûí íèéëáýð áîëíî. ¯¿íä:

-Á¿õ òºðëèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí òàëáàé.

-Ñàðàâ÷, òåõíîëîãèéí áà ñàíòåõíèê, ýð÷èì õ¿÷íèé èë òºõººðºìæèéí ýçëýõ òàëáàé.

-Ýñòàêàä, 纺âºðëºõ õîíãèë áà à÷èõ áóóëãàõ òºõººðºãèéí òàëáàé.

-Ãàçàð äîðõ áàéãóóëàìæèéí (äýýð íü áàðèëãà áàéãóóëàìæ áàðüæ áîëîõ ðåçåðâóàð,

í¿õýí çîîðü, õîðãîäîõ áàéð, í¿õýí õîíãèë ã.ì.) òàëáàé.

-Àâòîìàøèí ìåõàíèçìûí èë çîãñîîë.

-Òåõíîëîãèéí çóðàã òºñºë çîõèîõ íîðìûí äàãóó àâàãäñàí òºðºë á¿ðèéí

çîðèóëàëòòàé çàäãàé àãóóëàõûí òàëáàé.

-Ò¿¿í÷ëýí çóðàã òºñºë çîõèîõ äààëãàâàðò òóñãàñàí ¿éëäâýðèéí òàëáàé äîòîð

èðýýä¿éä áàéðëàõ áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí (ò¿¿íèé îâîð õýìæýýíèé õÿçãààð äîòîð)

íººö òàëáàéã îðóóëíà.

Áàðèëãàæèëòûí òàëáàéä áàðèëãà áàéãóóëàìæèéã òîéðóóëñàí îòìîñòêà, ÿâãàí õ¿íèé

çàì, àâòî áà òºìºð çàì, òºìºð çàìûí ºðòºº, ò¿ð áàðèëãà áàéãóóëàìæ, ñïîðòûí çàäãàé

òàëáàé, íîãîîí óðãàìàëòàé (áóò, ñººã, öýöýã, ç¿ëýã) õºäºëìºð÷äèéí àìðàõ òàëáàé,

èðãýäèéí àâòîìàøèíä çîðèóëñàí çàäãàé çîãñîîë, óñ çàéëóóëàõ èë øóóäóó áà áóñàä

ñóâàã èðýýä¿éä äýýð íü áàðèëãà áàðüæ áîëîõ ãàçàð äîðõè áàðèëãà áàéãóóëàìæ áóþó

ò¿¿íèé õýñãèéí ò¿øèö õàíà ýäãýýðèéí ýçëýõ òàëáàéã îðóóëàõã¿é.

3. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí òàëáàéã ãàçðûí ãàäàðãóóãèéí òºëºâëºñºí ò¿âøèí äýõü

áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ãàäíà õàíûí ãàäíà òàëûí õýìæýýãýýð áîäíî. Ýñòàêàä,

纺âºðëºõ õîíãèëûí ýçëýõ òàëáàéã òîäîðõîéëîõîä íàëóó õýñãèéí äî𠺺ð áàðèëãà

áàéãóóëàìæ áàéðëàõ áîëîìæã¿é áîë óðòûí, õýâòýý ïðîåêöîîð òàëáàéã áîäíî.

Òýäãýýðèéí áóñàä õýñãèéí òàëáàéã ãàçðûí ãàäàðãóó äàõü òºëºâëºëòèéí ò¿âøèí äýõ

òóëãóóðûí ñóóðèéí ýçëýõ õýìæýýãýýð òîäîðõîéëíî.

4. ¯éëäâýðèéí òàëáàé 2% áà ò¿¿íýýñ èõ íàëóóòàé áàéâàë áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûí

äîîä õýìæýýã äîðõ õ¿ñíýãòýíä äóðüäñàíààð áóóðóóëíà.

5. Áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûí äîîä õýìæýýã (òåõíèê ýäèéí çàñãèéí çîõèõ ¿íäýñëýëýýð)

áóóðóóëàõäàà ýíýõ¿¿ õàâñðàëòàíä äóðüäñàíààñ 1/10-ààñ èõ õýìæýýòýé áóóðóóëæ

áîëîõã¿é.

Ãàçðûí õýâãèé

(íàëóó) %

Áàðèëãàæèëòûí íÿãòðàëûã áóóðóóëàõ

êîýôôèöåíò.

2-5

5-10

10-15

15-20

0.95-0.90

0.90-0.85

0.85-0.80

0.80-0.70

ÁÍáÄ 30-02-07

50

Íÿãòðàëûã áóóðóóëàõ íºõöë¿¿ä:

à. ¯éëäâýðèéã ºðºãòãºõ øèíý÷ëýõýä.

á. Ìàøèíû àæ ¿éëäâýðò á¿ðýëäýõ¿¿íäýý áýëòãýõ öåõòýé áîë (öóòãàõ, øàõóóðãàäàõ

êîïðîø öåõòýé áàéõàä).

â. Èíæåíåð-ãåîëîãèéí òºâºãòýé òàëáàéä áóþó áàéãàëèéí áóñàä òààëàìæã¿é íºõöºëä

¿éëäâýð áàéãóóëàõàä.

ã. Ãîë ìºðíèé õºëºã îíãîöíû çàñâàðûí ¿éëäâýðò îé ìîäûã öýâýðëýæ ººðèéí ãýñýí óñàí

ñàíãèéí öåõ áàéãóóëáàë.

ä. Òýýâýð ýð÷èì õ¿÷íèé õ¿íä ¿éëäâýðò 6ì-ýýñ óðò ÷èðãóóë, òðåéëýðýýð (õ¿íä ºðã¿¿ðèéí

ã¿¿ð, ðàìûí äåòàëü áýëòãýõ, äóëààíû ãàëò òýðýã âàãîí ã.ì.) à÷ààã äîòîîäûí

òåõíîëîãèéí òàëáàéä 纺õ çàéëøã¿é øààðäëàãà ãàðàõ ýñâýë öåõ õîîðîíäûí òºìºð

çàìààð 10 òí-îîñ õ¿íä æèíòýé òîì îâîðòîé áà òîäîðõîé îâîðã¿é (óóðûí òîãîîíû áëîê,

àòîìûí ðåàêòîðûí êîðïóñ ã.ì.) à÷ààã 纺âºðëºõ.

å. Ðàäèî-¿éëäâýð, ýëåêòðîíû ¿éëäâýð, õèéí ¿éëäâýð, çàãàñíû àæ àõóé, áýëòãýëèéí

áîëîí îðîí íóòãèéí ¿éëäâýðëýëèéí ÿàìä áà õºäºº àæ àõóéí òåõíèêèéí õîëáîîíû

õàðüÿà ¿éëäâýð¿¿ä, ò¿¿í÷ëýí öýâýð ñ¿¿í á¿òýýãäýõ¿¿íèé áà áÿñëàã, õóóðàé áà

ºòãºð¿¿ëñýí ñ¿¿, íàðèéí áîîâíû á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðèéã áàðèõ ÿâöàä ººðèéí

ýð÷èì õ¿÷íèé îáüåêò áà óñ öóãëóóëàõ áàéãóóëàìæ øààðäàãäàõ áîë.

ÁÍáÄ 30-02-07

51

Õàâñðàëò-2.

Îðîñ-Ìîíãîë çàðèì íýã íýð òîìú¸îíû òîëü.

ïðîìûøëåííûå ïðåäïðèÿòèé - ¿éëäâýðèéí ãàçàð

ïðåäïðèÿòèÿ - ¿éëäâýð

ïðîìûøëåííûé óçåë - ¿éëäâýðèéí çàíãèëàà

ñåéñìè÷åñêèé ðàéîí – ãàçàð ÷è÷èðõèéëëèéí á¿ñ

ñåâåðíàÿ ñòðîèòåëüíî-êëèìàòè÷åñêàÿ çîíà – óìàðòûí áàðèëãà-öàã óóðûí á¿ñ

øòèëü – íàì ã¿ì

ñåëèòåáíàÿ òåððèòîðèÿ – îðîí ñóóöíû ñóóðüøëûí á¿ñ

ôóíêöèîíàëüíîå çîíèðîâàíèå - ¿éë àæèëëàãààíû á¿ñ÷ëýë

ðàöèîíàëüíûå ïðîèçâîäñòâåííûå ñâÿçè - ¿éëäâýðëýëèéí çîõèñòîé õîëáîîñ

êîîïåðèðîâàòü – õîðøèõ

îðãàíèçàöèÿ åäèíîé ñåòè – íýãäñýí ñ¿ëæýý çîõèîí áàéãóóëàõ

àðõèòåêòóðíûé àíñàìáëü – àðõèòåêòóðûí ÷óóëãà

ýðîçèÿ – ýëýãäýë

âå÷íîìåðçëûé – ìºíõöýâäýã

ðåæèì íàäìåðçëûõ âîä – öýâäýãèéí äýýäýõ óñíû ãîðèì

öèðêóëÿöèîííàÿ çîíà àýðîäèíàìè÷åñêîé òåíè – àãààð îð÷èëûí àýðîäèíàìèê ñ¿¿äðèéí çóðâàñ

ôóíêöèîíàëüíîå èñïîëüçîâàíèå ïëîùàäêè – òàëáàéí ¿éë àæèëëàãààíû àøèãëàëò

ïðåäçàâîäñêîé – çàâîäûí ºìíºõ çóðâàñ

ñîñòàâ îáùåñòâåííîãî öåíòðà – îëîí íèéòèéí òºâèéí á¿òýö

ñàíèòàðíî-ãèãèåíè÷åñêèé – àðèóí öýâýð-ýð¿¿ë àõóéí

ýíåðãîñíàáæåíèå – ýð÷èì õ¿÷ ò¿ãýýõ

îòâàëüíîå õîçÿéñòâî – õàÿãäëûí àæ àõóé

ñàíèòàðíî-áûòîâûå ïîìåøåíèå – àðèóí öýâýð àõóéí áàéð

ïðîõîäíîé ïóíêò – íýâòðýõ öýã

íåîòàïëèâàåìàÿ ãàëåðåÿ – õàëààëòã¿é õîíãèë

çàäàíèå íà ïðîèêòèðîâàíèå – çóðàã òºñºë áîëîâñðóóëàõ äààëãàâàð

ïîî÷åðåäíîå ñîâåðøåíñòâîâàíèå – ýýëæ äóãààðëàëòàé ñàéæðóóëàëò