cce up maths
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 Cce Up Maths
1/96
VI VIII
-
7/31/2019 Cce Up Maths
2/96
STATE COUNCIL OF EDUCATIONAL RESEARCH AND TRAINING, CHENNAI-62012
aFe,khy fa Muh g Wtd,
brid 600006
iz aFe (l),khy fa Muh g Wtd,
brid 600006
iz aFe (thf),khy fa Muhg Wtd,
brid
600006
cjnguha,khy fa Muh g Wtd,
brid 600006
,KJiy iuahs,khtl Maf kW g Wtd,
bgzh, Utzhkiykhtl.
iuahs,khtl Maf kW g Wtd,UZz,UZz khtl.
iuahs,khtl Maf kW g Wtd,
U,Utq khtl.
iuahs,khtl Maf kW g Wtd,cjknrhHu,nry khtl.
gljh Ma (fj),muR nkiy g,
igaej, jUk khtl.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
3/96
aFe,khy fa Muh g Wtd,
brid - 600006
jukhd f neha jHf mu y K Kaahf KgUt f Kiwbjhl kW KGik kL tU fahL Kj (2012-2013) jHf midJgfY xW Kj vlh tFtiu eilKiwgLjgl csJ.
ah KjKiwahf KgUtKiw fia jehL mu gf JiwmKfgLJwJ. j bgUjJl KgUt fKiwfhd tfhL beKiwf,bjhl kW KGik kLKiwfhd tfhL ifnaL, midJ ghl MaifnaLf Madtiw khy fa Muh g Wtd totikJsJ.
tha ifnao, khztfis kL br ghl braghLfsfgLtnjhL, khztflKs wfis KGikahf jumsL brtJ vthbwdMaUF tfhLwJ. j_y khztfS bghJs xU w kLkyhJgKfwfS btbfhzugL. nkY, khztf jwfismilahsfL gUtnjhW ML KGtJ bjhlJ KGikahf kL braMaUF cWJizahf fwJ.
a kL Kiwdh, khzt f braghLf, f izbraghLfshd clf, nahffiy, edy, tha wf, kdghikf kWkf vd midJ TWfS mslgLwd. thW msLtj _ykhztf MSik tsia KGikahf maKowJ. nkY, khWwdhffw a kW ntfF Vg kLtjfhd bejikfS sfgLwd.
fhynjhW fwKiwf bragL tU khwfisaLJ jnghJ kLKiwY a khw mKfgLjgLsJ. a kLKiw MafisCFFgnjhL khztfis nj ga kd mGjUJ LJnkgLJ ; kH br!
Maf, ifnaoYs fUJfis KGikahf cthbfhL tFgiwbragLJj ntL. mnghJjh sjiyKiwdiu MSikftfshfjdif cilatfshf tUfhyij totikgtfshf cUthf aY. ah Kndw ehF RtfSFns cUthwJ vgjid fUbfhL
Maf jfSF mfgl flikid mfiwlD bghWzlDbragLjntLbkd iHnw.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
4/96
1. mKf 1
2. tsu kL (m) 33. tsu kL (M) 4
4. bjhFj kL 5
5. braghLf tiff 5
6. kL TWf 6
7. Fiw fj 7
8. fhy ms 8
9. vghfgL fw yFf 910. ghl l bgWs tsu braghLf (Mwh tF) 12
11. Mwh tFfhd braghLf 14
12. Mwh tFfhd kh dhjh 28
13. Mwh tF Ka ghlfUJf - id bfhf 31
14. ghl l bgWs tsu braghLf ( VHhtF) 34
15. VHh tFfhd braghLf 36
16. VHh tFfhd kh dhjh 44
17. VHh tF Ka ghlfUJf - id bfhf 48
18. ghl l bgWs tsu braghLf ( vlh tF) 54
19. vlh tFfhd braghLf 56
20. vlh tFfhd kh dhjh 66
21. vlh tF Ka ghlfUJf - id bfhf 70
22. tsu kL (M) kh dhjh
81
23. w FHijfSFfhd dhf 87
24. gJiufgL bralf 89
25. fj rh izajs Kftf 90
-
7/31/2019 Cce Up Maths
5/96
1
f vgJ FHij clrh kW mrh wdh xUizj
MSikwid bgw, wj Fokfdhf sf bra cjtJ MF.
nkY, Ma kW khztf cwKiw, #dehaf khnghL mikj
ntL. khztf jhf fwij btgilahf, Rjukhf
kwtfnshL gJ bfhs thgfgl ntL.
kL Kiwia bghWjko, Ma vthW fjh vgJ
kL, khztf vthW fwd, fj Kiw, fwYF vthW
JizjJ, khztf fw mil bgwduh vgijbayh mj
KakhdjhF.
khztf jf iyia kL ma, nkY, nkgL
bfhS tif braghLf mikj ntL. khztf fj
fUJfis kdghl brahk fUJfis bghU czJ fF tif
tFgiw braghLf mikj ntL.
xbthU khztU J bfhS wDnfw tif braghLfis
Ma mikJ bfhsyh. nkY, fodkhd fUJfis WW
gFfshf J khztfSF tHfgl ntL.
KGikahd kW bjhl kL Kiwia tFgiw eilKiwgLJ
nghJ Ma ftf ntoait : ifnao bfhLfgLs braf midJ tfhlYF kLnk.
bfhLfgl braghLfis tFgiw gaghonfg Maf
mgonah myJ khaiknjh gagLjyh jHf murh btlgLs KgUt ghl Kj gUtFa
fj braghLf ifnao l bgWsd. UD J nghw
myJ ntW brafis Maf jf khztfSF / cq
njitnfg totikJ eilKiwgLjyh. ifnao FlgLs brafisnah myJ jhf jahj
brafisnah koF gagL bfhsyh. Ma tfho
ifnao bfhLfgLs brafis KiygL, brafis
-
7/31/2019 Cce Up Maths
6/96
2
cUth bfhs totikJ bfhtjF KG cik jugLsJ.
Mdh tsu ko nehf ijglhk UgJ mta. ifnao gtif fw kL cf, braf nghwit
koid nkbfhs tHfgLsJ. ghl bghU jik,
vghF fw is, fhy ms, khztf vif, ilF
tsf Matiw bghWJ, FlgLs brafis nkbfhsyh. tsu koid, Ma kL br bghGJ khztf Rikahf
idfhjthW nkbfhs w ftd vLJbfhSj ntL. tsu koid, gUtYs midJ ghljiyf UJ
nkbfhs ntL. tsu ko Ka nehf , fw khztf lghL bfhS
gFfis mJ, Fiwfis fistjF njitahd eltoiffis
vLJ fwiy nkgLJj MF. nkY, fw fj Ma,
khztf iyid cztjF, fwiy nkgLJtjF ifnaL
cj.
Formative Assessment (FA)
tsu kL vgJ, khztf fwiygNHY tFgiwY gntW fw NHY
Ma bjhlJ kL brtjhF. klhdJ,
fw eilbgWbghGJ bragLtJ. MaUF khztfSF ilna cs ilbtia FiwwJ.
khztf gntW fw iyfis (ghJ, nfL, brJ fw)Mauh cWneh kLwJ.
khztf fwiy LtnjhL Maiu CFwJ. khztf njitia milahs fhgjF, Kndw mila
brtjF cjwJ. tFgiw, fw braghLf kL kW fUJ gkhwF
ttFwJ. jDl gY khztfSF fw cjt t brwJ. fw Fiwghofhd fhuzij MuhJ, mjF fhwJ. be jikilaJ.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
7/96
3
vgJ UTWfis cslaJ.
tsu kL (m) - braghLf thyhf
tsu kL (M)- W nj thyhf
Formative Assessment - FA(a)
tsu kL (m) vgJ, fngh gntW tifahd fw braghLf
MtJl gnfgij kLjyhF. ghlbghUis fFbghGnj
fnghiu kL KiwahF. bghUjkhd lf FGfis kl
lkwJ. j klhdJ MaUila cWnehf/fngh gnf/
btghL/ gilw btghL Kja cKiwfis gagL
kLjyhF.
jid jhnd nrhJ ma khztfSfhd xU msnfh. Fiwa kW Fiwfis nghf eltoif vLf MafSfhd
tfho. FGbragho _y tha wfshd KobtLj, uridfis
fisj, ewit nkgLJj, Tjid kW rahd jft bjhlnghwtiw nkgLj cjtJ.
khztf fw ntfnfg braghLf mikfgl ntL. tF cs xbthU khztU Fiwjgr 4 braghLfis xbthUgUtY nkbfhL mt wj 2 braghLfis MakoF vLJ bfhs ntL.
(2 braghLf X 10 kbgf = 20 kbgf)
[FA (a)]
1. bra l ( Project) 9 brJ fw ( Learning bydoing)
2. uridia j( Problem Solving) 10 xgilf ( Assignments )
3. tufis nrfj( Data Collection 11 isahLf ( Games)
4. fUJ tiugl( Concept mapping) 12fh gLJj( Visualisation)
-
7/31/2019 Cce Up Maths
8/96
4
5. bghU sf jUj( Interpretation) 13kLj kW njhuhafhz ( Estimation andApproximation)
6. ( Puzzle) 14
ca jidia Ldhf
( Higher order thinkingQuestions)
7. cW nehFj ( Observation) 15
khztfis fj bkhgkhwF tnfhYj( MathematicalCommunication)
8. flhuhj ( Investigation)
Formative Assessment - FA (b)
klhdJ, fFbghGnj Mauh eljbgW W vGJ njthF. gtifgl dhfis cslaJ. (v.fh. f, Lfijf Kjad.)
j bragho _y xbthU khztUila fw mil cWbragLwJ.
khztf jf fw milit jidjhnd nrhJ ma cjmsnfhyhF.
Fiwa kW Fiw eltoiffis vLf MafSF xU tfhoahf mikwJ.
tF cs xbthU khztU Fiwjgr 4 braghLfis xbthUgUtY nkbfhL mt wj 2 braghLfis Ma
koF vLJbfhs ntL.
(2 braghLf X 10 kbgf = 20 kbgf)
[FA (b)]
dhtiff dhtiff
1. gy bj( Multiple Choice ) 6 tirgLJj ( Sequencing)
2. nfhol lfis uj( Fill in the blanks)
7ca jidia Ldhf ( Higher order Thinkingquestion)
-
7/31/2019 Cce Up Maths
9/96
5
3. bghUJj ( Matching) 8 W dhf ( Short AnswerQuestion)
4. dho dh ( Quiz) 9 FW dhf( Very short Answer Question)
5. fj fUJfis id TWj ( RecallingMathematical Concepts)
10 tiufiy mikf( GraphicOrganisers)
bjhFj kL vgJ, khzt frh fwyilit
thyhf gUt W kL brtjhF. kL,
fw nehffis btbfhzUkhW
Matmogil mik.
bjhFj klhdJ,
dhjh l totikgo gUt W eljbgW vGJ njthF.
mj, j, gagLj, gFjhj, kLj, gilghw mogil
mik.
khzt fw milF rhwF tif mik. fhytiuaiwF cgljhF.
klhdJ,
xbthU gUt W 60 kbgfSF kL bragL.
jfhd dh totik kW tF thahd kh dhjhf
ifnao izfgLsJ.
KGikahd kW bjhl ko xbthU khztiu fw cW
bra j eg braghL mtakhwJ. tFgiw khztf vif
Fiwthf UF nghJ braghL Vilajhf mik, braghil
-
7/31/2019 Cce Up Maths
10/96
6
mikF nghJ Ma xbthU khztlY ftd brY, fw
bjh eilbgWwjh? vgij cW bra ntL.
j eg bragho _y eilbgW fwyhdJ, l ehfSF
iyJ F. nkY, fw bghUSilajhf UF.
tFgiw khztf vif fFiwthf UF nghJ
khztfis Ut bfhl FGthf J braghLfis nkbfhSj
ntL. mthnw mFG jiy klyh.
tFgiw khztf vif mfkhf UF nghJ Ma
khztfis W FGfshf J, fw braghil mikf ntL.
W FGfshf fgLtjh xbthU FGdUF fw fj JizfUfis brafis mikgjF Kd tHFtij cW brj
ntL.
bragho nghJ tFgiw xGF eKiw mika Ma
ffhf ntL. FG xbthU khztUila gf l bgWkhW
Ma cW bra ntL.
Ma ghll cs y wfis jeg braghL, izbraghL kW FG braghL _ykhfnth elj ayhj bghGJ tF cs
midJ khztfis xnu FGthf fU brJ fhl, cWnehf (m)
bghU sf _y wid khztfSF fj ntL.
cjhuzkhf, brKiw toa cs tl ehfu tiuj vw
ghlbghUis brJfhl _y fj.
jh bjhlfhw( Initiative )
-
7/31/2019 Cce Up Maths
11/96
7
khzt braghLfis kLbghGJ milw kL,nkFl bghJthd IJ sf Ffis kdbfhL kL brjntL.
tsu kL (m) fhd braghLfis fl tKiw _ykL bra ntL.
10f eW
***
braghoid KGikahf bjthf,xGFlD Koj
braghoid caKiw brj kWgilghw w btgL tif Koj.
braghoid mthjKiw Koj
8-9 eW
** braghoid KGikahf, xGfhf, caj
Kiw kW ftdkhf brJ Koj6-7 Ufu
* braghoid KG
-
7/31/2019 Cce Up Maths
12/96
8
1. va 40 4 442. msitf 10 2 123. toa 6 2 84. brKiw toa 4 2 6
bkhj 60 10 70
1. va 31 4 352. afj 23 2 253. toa 18 2 204. brKiw toa 9 1 105. tufis
ifahSj12 1 13
bkhj 93 10 103
1. va 36 4 402. msitf 20 3 233. toa 11 2 134. brKiw toa 13 1 14
bkhj 80 10 90
-
7/31/2019 Cce Up Maths
13/96
- ca bjhlf iy tFf
9
va
8 yf v tiusvfis J bfhL lkig mj.
a vf, KG vf gmj
10 thghLfis ( bgUf)gagL fhuf,klFfis mj
2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11MtFgL jikia mj
.bgh.t, . .k flKiwia J bfhSj
df - jFd,jfhd, fy d,jrkd - d TlkW fj
dfis jrk vfshf,jrk vfis dfshfkhWj
gfh vf, gF vf rhgfhvf g J bfhSj
KGf Tl, fj,bgUf kW tFjiymj
Tl kWbgUfiy bghWJmilg, khWg,nrg, gLg,rkgfis flj
d - bgUf, tFj
jikia a brj jKW vfis vnfho
Ff brJ, ehFmogil braghLfisbra fw
jKW vfisjrkvzhf khWj kWthif fzFfbraghLfis gagL fhz
bfhLfgl a vfismLFF vfshf khwmj
jKWgfibgUfbfhS
U j ilgvfis
jKWtha
fhz vfis
mLF
mLFbfh
tf
fhuKiw
KG tvfS
-
7/31/2019 Cce Up Maths
14/96
- ca bjhlf iy tFf
10
mLFF fis JbfhSj
tf fd v
njhuh
msitf
l, Wj kW Kfjmsitf - X myid kwmyFfSF khw bramj
tlntl,gug
_W cs kW
afj
bfhLfgl afjnfhitf kh, kh,
bfGfis flj xj cWf kW ntdcWfis vGj mj
afj T goidvGj mj
toa
, nfhL, nfhLJLkW js - mKf brj
xU nfhLf, iznfhLf,brFJnfhLf, xUnfhLf gfismj
rkjik, Mork jik,RH rkjik, rknfhL/mR nghwtiw JbfhSj
btLnfhLf, mLjLjnfhzf, iznfhLf,FWFbto nghwitfgfis JbfhSj
KnfhTWj
KnfhmogJ bgfifhz
-
7/31/2019 Cce Up Maths
15/96
- ca bjhlf iy tFf
11
rt rkmogSSS,SA
bfhS
brKiwtoa
toa fUbgo -mKf
nfhLJil tiuj,nfhL Jo sijmsj
bfhLfgl totfnfhzf, iznfhLfkW FJnfhLfis idTWj
ehfMa t
tufisifahSj
bjhlahd tufisbjhFf, tifgLjmj
fbt goaiy mikfbrj
-
7/31/2019 Cce Up Maths
16/96
- ca bjhlf iy tFf
12
[FA (a)]
1 va 3 FG FGbraghL VWtir kW
wFtir
2 va
10 j / izxgil FWF v isahL
3va
16j /
iz /FG
xgil gfh vfis fhQbra
4 va 17 FG FG braghL fhuf
5 va 18 FG braghL fhu isahL
6 va
22 FG / j g 2,3 fzF 4 kW 5
tFgL jik
7 va
31 iz /FGrkhd d braghL
8 va
37 iz /FGntd dfis Xddfshf khWj
9 va 48 j jrk vfis vnfho Ff
10va
50 j / FGbral 1 goa jahj (jrkv)
11 va 50 j bral 2 iy goanrfj
12 va 55 FG bral
13 msitf 58 j xgil msitftifgLJj
14 toa 66 j / FG iznfhLf, brFJnfhLffhz
15 toa 67 FG tF FGbraghL - iznfhLf, brFJnfhLffhz
16 toa 68 FG g 5.2 5tJ fzF
17 brKiwtoa 72 jbraghL 1,2,3 Rws fhz
-
7/31/2019 Cce Up Maths
17/96
- ca bjhlf iy tFf
13
[FA (b)]
1 va 3, 4, 5, 9 j g 1.1 - 1.4 tiu cs fzFfistFgiw, L braghL kWWnjF gagLJf
2 va13, 17, 18,
22,23, 27, 28
j g 2.1 - 2.6 tiu csfzFfis tFgiw, LbraghL kW WnjFgagLJf
3 va 22 j braghL
4 va 27 j braghL
5 va 28 j braghL
6 va 34, 36, 40,44,49, 53, 55
j
g 3.1 Kj 3.7 tiu csfzFfis tFgiw, LbraghL kW WnjFgagLJf.
7 va 30 j brJ ghf
8 va 36 j braghL 1, braghL 2
9 va 40 j braghL
10 va 42 j brJ ghf 1, f, thf
11 va 44 j braghL
12 va 52 j braghL 1, 213 va 55 j braghL 1, 2 (id bfhf)
14 msitf 58, 60 j
g 4.1 - 4.2 tiu csfzFfis tFgiw, LbraghL kWWnjF gagLJf
15 msitf 60 j braghL
16 toa 62, 64, 66 j braghL (thf)
17 toa 63, 65 j brJ ghf (braghL)
18 toa 64 ,68 j
g 5.1 - 5.2 tiu csfzFfis tFgiw, LbraghL kWWnjF gagLJf.
19 brKiwtoa 71 jg 6.1 cs fzFfistFgiw, L braghL kWWnjF gagLJf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
18/96
- ca bjhlf iy tFf
14
[FA (a)]
jiy : va
ghlbghU : a vffw nehf : VW tir kW wF tir g mJ
bfhSjgf v : 3
bragLJ Kiw xbthU FGF 6 Kj 8 ng tiu csthWkhztfis J bfhs ntL.
FG thahf, FG cnshf wj njiatUkhW g bra ntL. v.fh 16-6-1997
FGYs khztf taJ mogil VWtirkW wF tir tirgLj brf.
xbthU FGUJ isa kW _j khztfbgaiu wj nj mogil fhz brf.
mnjngh FG cs xnu taJ khztfbgafis goaLf. (ML kW khjij bfhL)
nj nghW midJ FG nkFlij nghWkhztf brwhf vgij Ma cW brantL.
kL TWf f eW : 10 kbgf eW : 8-9 kbgfUfu : 6-7 kbgf
Kanjit : 5 kbgftYLjbraghL
Ma fj ghl fUij nkgLj gntW tYLjbraghLfis tFgiw mikf ll ntL.
tha wbtghL
nkfl bragho khztfsJ jiy cWghL,FG braghL, fhuzfhaJl F w, Raz, jft bjhl wfis Mafklyh.
Fiw fjkW thfbraghLf
5 kbg bgW khztfSF Fiw braghLfisMa totikJ KGw bgWtiu gajntL.
6 Kj 9 kbgf tiu bgW khztfSF mtf
brj iHfis flJ t bra Math mf ntL. KG kbg bgw khztfSF fyhd,
jidia JhL kW rthyhd fzFfistotikJ Ma mj ntL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
19/96
- ca bjhlf iy tFf
15
jiy : va
ghlbghU : a vf
fw nehf : khztfl isahL fzFf JMt Cl brj j braghL
gf v : 10
bragLJ Kiw ghljf gf 10 bfhLfgl FWF visahL iu tFYs midJ khztflcsJ vgij Ma cW brJ bfhf.
Ma FWF v isahL bfhLfglijsf ntL.
v.fh: lUJ tywkhf 620 + 376 = 996 vw iliafl 1 UJ lwkhf bjhl tywkhf _Wfl uf
19
29
36
v.fh: nkUJ Hhf 4311 + 29 = 40 vw ilia fl 43 UJ bjhlneh uL fl uf.
434
0
nkflij nghy lUJ tykhf nkUJHhf khztfis ug brf
tFYs midJ khztfS bragho
-
7/31/2019 Cce Up Maths
20/96
- ca bjhlf iy tFf
16
jiy : va
ghlbghU : fhuf
fw nehf : fhufis flj
gf v : 18
jiy : va
ghlbghU : tFf, fhuf
fw nehf :
-
7/31/2019 Cce Up Maths
21/96
- ca bjhlf iy tFf
17
jiy : tFf, fhufghlbghU : gfh vffw nehf : gfh vfis ma brjnjitahd bghUf : A4 jh, Sketch Pen myJ tz vGJnfh
fhu flj vf vj
-
7/31/2019 Cce Up Maths
22/96
- ca bjhlf iy tFf
18
jiy : df
ghlbghU : rkhd d braghL
fw nehf : rkhd dfis mj
gf v : 31
7I gir w tlLf. 7- klFfmidij f w FWFnfhL (x) l.
gir w tll vfS, FWFnfhL (x) lhj vf midJ gfh vfns. nkY midJ gfh vfS (2, 3-I ju) 6-
klF K myJ bjhlahf mikUF.
bragLJ Kiw xnu khahd brtf tot milfis bfhL 1-klF, 2 klF, 3 klF, 4 klF.....MaklFfSfhd JizfUfis njitnfg cUthtF itJbfhf.
cjhuz.
: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
: 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
v.fh : 32
fhd rkhd dfis cUthFj
klF milfis bfhL flthW mLFf.
: 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
: 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 nkfl mltizUJ,
32
=64
=96
=128
=1510
=1812
Mfnt,
6
4,
9
6,
12
8,
15
10,
18
12Mait
3
2 rkhd
dfshF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
23/96
- ca bjhlf iy tFf
19
jiy : va
ghlbghU : df
fw nehf : ntd dfis XddfshfkhWj
gf v : 37
njitahd bghUf : 1 Kj 10 tiu cs klF mltiz
nj nghW Ma xbthU FGF njitahdd vfis, brtf tot v milfisbfhLJ rkhd dfis FGbragho fltijcW brf.
bragLJ Kiw21
,53
vw ntd dfis Xd dfshf khw
bfhLfgl xbthU viz klFmltizia gagL rkhd vzhf khw ntL.v.fh
1 2 3 4 5 6 7 8 9 102 4 6 8 10 12 14 16 18 20
2
1 rkhd df =
21
=42
=63
=84
=105
=126
= . . . =2010
njngh,3 6 9 12 15 18 21 24 27 305 10 15 20 25 30 35 40 45 50
53
rkhd df =53
=106
=159
=2012
uL df rkhd df gF vFrkkhwJ vd ghf ntL.
21
Xdd =10
5
53
Xdd =106
nkTaij ngh gntWntddfis bfhLJ Xdd vfshfkhw brayh.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
24/96
- ca bjhlf iy tFf
20
jiy : jrk vf
ghlbghU : jrk v totfw nehf : mwhl th o cs gntW bghUfis
msJ jrk v mj
gf v : 50
jiy : bk msitfghlbghU : l, Wj, Kfj msitfis
tifgLJjfw nehf : bk msitfis tifgLJj
gf v : 58
njitahd bghUf : filfUJ bgwgl gWLf
bragLJ Kiw khztf tFgiw cs bghUfis cWneh
mt s, mfyfis msJ mYs
jrk vfis mltizgLj ntL.
v.fh: jf nkw ( s kW mfy ), fUgyif mnjngh khztfSF o cs vj
bghUfSF jrk v to s, mfy msf
Ko vd flJ mtiw mltizgLj
ntL vW brhy ntL
bjhiyfh bgo, toa fU bgo..............
-
7/31/2019 Cce Up Maths
25/96
- ca bjhlf iy tFf
21
jiy : toa
ghlbghU : iz nfhLf, brFJnfhLf
fw nehf : My vGJf iznfhLf brFJnfhLf mJ bfhs. khztfSF iznfhLf,brFJnfhLf g bjthd
jidia VgLJj.
gf v : 65, 66
bragLJ Kiw Ma braghoF Kd filf thFbghUf gWLfis khztfisnrfJ tu brj.
khztflUJ bgwgl gWLf UJ bgwgl bghUfis bfhL
mltiz gLJf.
t.v
bghUfmsitf
l Wj Kfj
1 m
2 f. vbz3 g 4 J. gU
5 gh
67
xbthU bghUS vthW mslyh vd
nfgj _y bghUjkhd l ( ) FpL_y tifgLj ntL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
26/96
- ca bjhlf iy tFf
22
[FA (a)]
jiy vf mik
ghlbghU d
fw nehf d tiuaiw kW tifghLfis mJbfhSj
bragLJ Kiw tiuaiw goJ gyj. cUtf tiuJfhl. fhj ko _y dfis mj. thanyhL dij bjhlgLJj
i)d tiuaiwia J bfhSj
jbraghL Ma j kW My vGJf iznfhLf brFJnfhLfis flJv.fh xiw T J iznfhLfsh myJbrFJnfhLfsh vd dh vGkhztfl il fhf.
xbthU khztlK brFJnfhLf, iznfhLf cs vGJfis flabrf.
nkY brFJ kW iznfhLf izJtU vGJfis goaLf.
FG braghL Ma tF cs khztfisvifF Vg FGthf f itf ntL.
Ma brFJnfhLf, iznfhLf vWTal khztf mjnfwthW iuthfiff _y brFJnfhLf, iznfhLffhfbrayh
Ma brFJ nfhLf vwl khztfjf FG brFJnfhLfis jfisbfhnl mikJ fhf ntL. njngh iznfhLfis brJ ghf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
27/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
28/96
- ca bjhlf iy tFf
24
cW neha , khztfis d tifghoid tUkhWmltizgLjyh.
jF d jfh d fy d
iii
: rkhddij g J bfhSj.
xU d bjhF kW gFia xU vzh bgUdhnyh myJtFjhnyh md milgL gF gugs rk vgij ma brj.
1.
53
106
=53 x
22
2.
12
9
43
=129
33
vLJfhil cWneha flit rkhd dfsh? gl tiuJsfkf
1) 28
= -----
2) 168
=64
3) 97
=63
4) 73
kW219
-
7/31/2019 Cce Up Maths
29/96
- ca bjhlf iy tFf
25
_W efuf kf bjhif tUkhW
efu bga kf bjhifbrid 80,03,608ffjh 1,62,24,534Kig 1,10,14,641
mltizia cWneh ilaf.1) _W efufY thG kf bjhif vts?2) Kigia ffjhnthL xLif vts ng TLjyhf
ffjh thwd?3) ffjh cs kf vif ngh brid
cnshf vjid klF (njhuhakhf)?
i :khztfis mwhl th gagLJ bghUf, mj
iy goaiy nrfJ tu brj.
ii)
tU bghUf iygoaiy cWnehFf.
t.v bghUf ms iy %1 nrh 1 22.252 cSj gU 1 68.503 jfh 1 1 8.754 btfha 1 1 6.255 ebybz 1 80.75
jiy : vf mikghlbghU : KG vf jhd braghL
fw nehf:
KG vfis bfhL Tl, fj kWklif tYgLJjbragLJ Kiw : mltizia cWneh mogil braghil
khztfis bra brj.
jiy : vfghlbghU : jrk vfis mKfgLjfw nehf : jrk vfis ifahSj
bragLJ Kiw :
-
7/31/2019 Cce Up Maths
30/96
- ca bjhlf iy tFf
26
( m) nkny bfhLfgl goaUJ KGgF kW jrk gFia vLbjGJf.
t.v iy % KG gF jrk gF
(M) iygoUJ tU mltizia iw brf.
t.v iy%
gJf xWf gxWf
EhxWf
() cdF oj uL bghUf iyfis To vGJf.
(
-
7/31/2019 Cce Up Maths
31/96
27
(Summative Assessment)
1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3
1 va 6(6)4
(2) - -4
(4)16(8)
12(4) - - - - - - -
2 bkmsitf3
(3)2
(1) - -3
(2) - - - -2
(1)6
(2) - -
3 toa 2(2) 4(2) - - 2(5) - - - - - 6(2) - -
4 brKiwtoa - - - - - - - - - - - - - -
21 37 14
25% 44% 17% 14
1 kbg dhf 20 x 1 = 20
2 kbg dhf 10 x 2 = 203 kbg dhf 5 x 3 = 155 kbg dhf 1 x 5 = 5dh totik ( ) mil Fs vf dhf vifia FF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
32/96
28
I 10 x 1 = 10
1. 1000 vw v K .......................MF.m. 999 M. 1001 . 599
-
7/31/2019 Cce Up Maths
33/96
29
II 5 x 1 = 5
11. jsij mikf Fiwjgr ......................f njit.
12. vnghJ xiw xW btobfhsh nfhLf......................vdgL
13. xU tahf......................nfhLf tiuaKo.14. 14br = ........................
15. 9.4 4 lk......................MF.
III5 x 1 = 5
16. 1000 - U vf bgUfgy
17. 100
6- gfh v
18. 23 - 5 M tFglhJ19. .bg.t x ..k - 1 20. 237 - 1
- 0.06- gF v
IV. 10 x 2= 20
21. 204351 vw viz a v Kiw vGJf.22. va Kiw ilfhf: 25 x 62 x 4
23. 1 Kj 20 tiu cs vf gfh vfis vGJf24. 24I gfh fhugLJf25. tU nrhof vit rhgfh vf (13,17), (7,21), (19,23), (11,22)26. brFJ nfhLf vwh vd?27. f vwh vd?28. 10 bl liu luhf khWf
29. 40 + 7 +10
3I jrk vzhf khWf
30. TLf124
5+
12443
+12433
31. xU U ehfh vil 5. 300uh v 7 U ehfhfvil vd?
32. ff 9.67 - 1.2133. 6, 8 .bg.t. fhf.
34. 372
I jfh dkhf khWf.
35. AB kWCD nenfhLf O rFgo gl tiuf
-
7/31/2019 Cce Up Maths
34/96
30
A B
O S
A
A
B
B
OS
V. 3 x 5 = 15
36. 12350 vw v 2, 3, 5M tFgLkh vgij rghf
37. 12, 45, 75 vw vf .bg.t kW .,k fhf
38. ilfh 43 + 52 + 84
39. RUFf ( 9
8-
9
1 ) -
9
2
40. xU FHijF 200 . . gh j 40 FHijf bfhl tF vyh
FHijfSF gh juntL vwh vjid l gh thf
ntL?
41. gl UJ xU nfhlikfis vGJf
42. uL ghuf cs j ms 1 4 750 . . kW21 250 . . bkhj ms vts?
43. gl iznfhLf kW brFJ nfhLfis vLJ vGJf
VI. 1 x 5 = 5
44. msnfh cjnahL AB = 5.9 br mss nfhLJL tiuJgoiyfis vGJf
( myJ )msnfh kW ftuhaij gagL PQ = 7.8 br. msFnfhLJL tiuJ goiyfis vGJf.
E F D
P T Q
E D
F C
P T
Q R
-
7/31/2019 Cce Up Maths
35/96
31
1 a vf, KGvf 4 a vf N = {1, 2, 3,}
2 a vf, KGvf 4 KG vf W = {0, 1, 2, 3,}
3 tFf, fhuf 14 tFf X viz tFF vfmidJ tFf
4 tFf, fhuf 15 gF vf uoF nkgl tFf bfhlvf
5 tFf, fhuf 15 gfh vf 1 kW mnj vzh kL tFgLjik bfhl vf
6 tFf, fhuf 19 2M tFgL jik 0, 2, 4, 6, 8 Ko vf7 tFf, fhuf 19 5 M tFgL jik 0, 5 Ko vf
8 tFf, fhuf 19 10 M tFgLjik 0 Ko vf
9 tFf, fhuf 20 4 M tFgL jik fil 2 yff akhfnth(m)4 klfhf Uj
10 tFf, fhuf 20 8 M tFgL jik fil 3 yff akhfnth(m)8 klfhf Uj
11 tFf, fhuf 20 9 M tFgL jik yff TLj9 klfhf Uj
12tFf, fhuf
213 M tFgL jik yff TLj
3 klfhf Uj
13tFf, fhuf
2111 M tFgLjik
Xiw l yff TLjYF uil l yff TLjYFcs ntWghL
-
7/31/2019 Cce Up Maths
36/96
32
14 tFf, fhuf 24 ..k bghJ klFf fa klF
15 tFf, fhuf 25 .bgh.t bghJ tFf fbga tF
16 tFf, fhuf 26 rhgfh vf mLjLJs U vf .bgh.t1 v mj vf17 df, jrk
df30 d KGgFia ghffshf
FbghGJ ilgJ18 df, jrk
df38 d Tl dTlYF U dfis
Xd dkhf khw ntL19 df, jrk
df41 jF d gFia l bjhF ajhf
Ujh
20 df,jrk df 41 jfh dgFia l bjhF bgajhf Ujh
21 df,
jrk df
42 fy d KG vQ jF dK nrjJ
22 df,jrk df
45 jrk df 10 mLFfis gFfshfbfhl df
23 df,jrk df
47 jrk df vyh KG vfS jrk vfshF
24 ,nfhL,nfhLJL, js
62 vgJ xU Fl iyidFF
25 ,nfhL,nfhLJL, js
62 nfhL f beUfkhf xU Fl netir mik f bjhF
26 ,nfhL,nfhLJL, js
63 f xU UJ tiuagL nfhL
27 ,nfhL,nfhLJL, js
63 nfhLJL nenfho xU gF. jF xUbjhlf, Ko cL
28 ,nfhL,nfhLJL, js
65 js js vgJ midJ irfYKoyhj viyfis bfhlJ
-
7/31/2019 Cce Up Maths
37/96
33
29 ,nfhL,nfhLJL, js
65 izyhnfhLf
izaw ne nfhLf xU bto bfhS
30 ,nfhL,
nfhLJL, js
64 iz nfhLf xiwbahW bto bfhshj
nfhLf31 ,nfhL,nfhLJL, js
67 xU tbrYnfhLf
_W myJ mjF nkglnenfhLf xU tbrwhm nfhLf xU tbrYnfhLfshF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
38/96
34
[FA (a)]
1. bkbafbjhF 3 FG / jKGf Tl, fjbraghL
2. bkbafbjhF 4 FG / jKGf bgUf mltiz
3. bkbafbjhF 5 FGv mik KiwbgUf
4. bkbafbjhF 12 FG / jKGfmogilbraghil
tYgLJj5. bkbafbjhF 15,16 FG
dfis KG vfshbgUFj
6. bkbafbjhF 22 FG / jjKW vfis vnfhoFfbrj
7. bkbafbjhF 43FG /
izdbgUfiy glthyhf sFj
8. afj 47 FGtifgLJj( nfhitUJ cW, bfGkW khfis mikfyh
9. afj 49 FG tifgLJj xj cW,
khWgl cW
10. afj 57 FG nfhitf Tl, fj
11. toa 62, 63 j rk nfhL fhz
12. toa 66 FG / j g 3.1 4tJ fzFmltizgLJj
13. toa 67 FG RHnfhz flj
14. toa 76 FG thf
15. toa 77 FG Fbj nfhzf
16. brKiw toa 85 j, nfhL, nfhz, iznfhL, brFJnfhLfis dfhz
17. tufisifahSj 93 FG / jilj tufis nenfhLFf _y, fbtgoa jah br.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
39/96
35
[FA (b)]
1. bkbafbjhF
5, 7, 17,19, 20,
25, 27, 31,35, 37,40, 43
j g 1.1 - 1.12 tiu csfzFfis tFgiw, LbraghL kW WnjFgagLJf
2. bkbafbjhF
6, 8, 9, 10,11, 12, 15,18, 20, 21,
27, 30,33, 34,36, 41
j KaWgh - tFgiw kWWnjF gagLbfhf
3. afj46, 47,49, 51,55, 56
j KaWgh - tFgiw kWWnjF gagLbfhf
4. afj 48,51,57 j
g 2.1 - 2.3 tiu csfzFfis tFgiw,LbraghL kW WnjFgagLJf
5. toa 64, 65,70, 81 j
g 3.1 - 3.3 tiu csfzFfis tFgiw,LbraghL kW WnjFgagLJf
6. toa 69 j RH rk tiria flj
7. toa 73,74,75 j KaWgh - tFgiw kW
WnjF gagLbfhf
8. brKiwtoa85, 87,
88, 90, 91 j KaWgh - tFgiw kW
WnjF gagLbfhf
9. brKiwtoa 91 j
g 4.1 tFgiw braghL,LbraghL kW WnjFgagLbfhf
10. tufisifahSj 93 j KaW gh
11. tufisifahSj 98 j
g 5.1 W njF kWtFgiw fF gagLbfhf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
40/96
36
[FA (a)]
jiy : bkbaf bjhF
ghlbghU : KGf Tl, fjfw nehf : KGf Tl, fj vthW brj
vgij J bfhSj.gf v : 3
bragLJ Kiw+ -2 -1 0 1 2
-2 -4 -3 -2 -1 0-1 -3 -2 -1 0 10 -2 -1 0 1 2
1 -1 0 1 2 32 0 1 2 3 4 khztfis FGfshf J d xbthU
FGit nkfl mltiz csJngh btntWvfSF mltizia cUthf brj.
nkY Ma btntW vf bfhl mltizy flfis ughk FGF mJ bra brj.
tYLjbraghL
Ma fj ghl fUij nkgLj gntW tYLjbraghLfis tFgiw mikf ll ntL.
kL TWf f eW : 10 kbgf eW : 8-9 kbgfUfu : 6-7 kbgfKanjit : 5 kbgf
tha wbtghL
nkfl bragho khztfsJ jiy cWghL,FG braghL, fhuzfhaJl F w, Raz, jft bjhl wfis Mafklyh.
Fiw fjkW thfbraghLf
5 kbg bgW khztfSF Fiw braghLfisMa totikJ KGw bgWtiu gajntL.
6 Kj 9 kbgf tiu bgW khztfSF mtfbrj iHfis flJ t bra Ma thmf ntL.
KG kbg bgw khztfSF fyhd,jidia JhL kW rthyhd fzFfistotikJ Ma mj ntL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
41/96
37
jiy : bkbaf bjhF
ghlbghU : KGf bgUf
fw nehf : xU Fiw KGit kbwhU Fiw KGthbgUFjiy v mik _y JbfhSj
gf v : 5
bragLJ Kiw xU Fiw KGit kbwhU FiwKGthbgUFtjF K Ma, Fiw KG x if KG =FiwKG vw ia v mik KiwflthW %f ntL.
( +2 ) x ( +10 ) = +20( +1 ) x ( +10 ) = +10( 0 ) x ( +10 ) = 0( -1 ) x ( +10 ) =( -2 ) x ( +10 ) =
thnw fl mltizia brJ FiwKG x Fiw KG = ifKG vwia bgWf.
( -2 ) x (+ 3 ) =( -2 ) x (+ 2 ) =( -2 ) x 0 =( -2 ) x ( -1 ) =( -2 ) x ( -2 ) =
khzt, khzfis vifnfgFGfshf J, xbthU FGF mtfnsnkflthW vfis njbjLJ MabrjJ ngh v mik Kiw fLoJma brf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
42/96
38
jiy : bkbaf bjhF
ghlbghU : KGf bgUf.
fw nehf : KGf bgUf mj.
gf v : 4
jiy : bkbaf bjhF - df bgUf
ghlbghU : U jF df bgUfgy
fw nehf : jF df bgUfgyid fwnjitahd bghUf: brtf toyhd A4 jhf, brtf
toyhd xF jhf ( Transparent sheets )
gf v : 43
bragLJ Kiw ghl totikfgl mltizia nghykhztf vifnfg njitgLvif milfis khztfisbfhnl Ma jah bra ntL.
xbthU FGF xU milia tHmltizia ug bra ntL.
bragLJKiw
khztfis VnjD U jF dfis Tw brhy
cjhuzkhf,43 x
85
kig fhj ko _y fhz.
go 1: brtf tot fhjij s th 4 rkghffshf kof
-
7/31/2019 Cce Up Maths
43/96
39
go 2: m 4 3 ghfij HLf
go 3: Hl mnj jhis mfy th 8 rk ghffshf kof
go 4 : 8 5 ghffis ntW ir HL
F U irfY Hlgl gF 3215
mjhtJ43 x
85
=3215
F uL xF jhfis vLJ m U jF dfis xnu
msyhd brtf btbtW tzf tiuJ bfhf.
mtiw x nk xiw bghU ghJ U irfY Hl gFahdJ, vLJ bfhl jF df bgUfgy vgij khztfis bfhnl cW brf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
44/96
40
jiy : afj
ghlbghU : cW, kh, kh kW bfG
fw nehf : nfhitUJ cW, kh bfG kWkhfis milahs fhz.
gf v : 47
jiy : afj
ghlbghU : xj cWfS khWgl cWfS
fw nehf : xj cWfis khWgl cWfismJ bfhSj
gf v : 49
njitahd bghUf: milbgo x,y,z vGa milf3 br, ( 1 Kj 9 ) tiu vGa mil3 br kW +, -,, FpLf vGa3 br milf
bragLJ Kiw khztf vifnfg gy FGfshf J milf gy tifahd afj nfhitfisjah bra ntL.
FG cs khztfis xbthUtU xU miliavLf brJ kh bfGf, kh kWcWfis ma brj ntL.
bragLJ Kiw xU mil bgo a, b, c, . . . . z tiu vGjgl 3br milf, 0 Kj 9 tiu vGjgl 3 br milfkW +, -,, FpLf vGa 3 br milfistiugl jh vG nghl ntL. xbthUkhztfis jjahf miHJ tU
braghLfis bfhLfyh.1. khia vLf brj.2. khia vLf brj.3. FpLfis bfhL xj cWfis vLf
brj.4. FpLfis bfhL ntd cWfis vLf
brj.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
45/96
41
jiy : toa
ghlbghU : rk jik, rk nfhLf
fw nehf : rk jik, rk nfhLf vjcUthwJ vgij mj
gf v : 66
jiy : toa
ghlbghU : RH nfhz
fw nehf : gntW js cUtf RH nfhz mj
gf v : 67
ghlbghU : Fbj nfhzf
fw nehf : Fbj nfhzf rk vd flj
gf v : 77
bragLJ Kiw khztfisIJ FGfshf J bfhf. rkgf Knfhz, rJu, brtf, Urkgf
Knfhz, rhrJu Ma totfis jhfjJ bfhs.
xbthU FG jfSF mfgl totfrk jiknfg koJ mj fisnfholgl ntL.
nfhol f vifia (rknfhL)gf 65 cs mltizia xbthU FG brj ntL.
bragLJ Kiw Ma gf 66 cs braghLfgoRHkh jahJ bfhL Knfhz 120 0 2400, 3600 RH nfhzij brf
Ma khztf vifF VgFGfshf J bfhf
xbthU FGit RH kh jahJ tu brantL. jahJ tj RHkhfis bfhLxbthU FGF rJu, brtf, mWnfhz,
izfu Matiw tH RH nfhzfisfla brayh.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
46/96
42
jiy : tufis ifahSj
ghlbghU : fgoa
fw nehf : gfilia bfhL tufis nenfhLFf bfhL fgoa jahj
bragLJ Kiw gf 77 gl cs l , m vw U nfhLf Pvw btLkhW tiuJ L1, L2, L3, L4, vdnfhzfis Ff ntL.
xF jh bfhL mglij tiuJ mjnkbghUJkhW brJ 1 80 0 F RHWkhW bra.
L1, L2, kWL3, L4 j iyfis khbfhtijma bra ntL.
UJ uL nfhLf btobfhS nghJclhF Fbj nfhzf rk vgijfla brantL.
bragLJ Kiw Ma khzt/ khzf vifF VgFGfshf J xbthU FGF xbthUgfil bfhLf ntL .
xbthU FG bfhLfgl gfilid 25 KiwcUo mj tuij nrfJ bfhs ntL
xbthU FG nH bfhLfgLsmltiz ilj tuij bfhL ugntL.
vj v mf Kiw tJsJ vgij fhf.
12
3456
-
7/31/2019 Cce Up Maths
47/96
43
(Summative Assessment)
Blue Print
1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3
1 va - - - - 3(3)8
(4)3
(1) -3
(3)2
(1)6
(2) - -
2 afj 2(2) - - -4
(4)8
(4)6
(2) - - - - - 0 -
3 toa 4(4)2
(1) - -1
(1)4
(2) - - -2
(1)6
(2) - -
4 brKiw
toa- - - - - - - - - - 3
(1)- -
5 tufisifahSj1
(1)2
(1) - -1
(1)2
(1) - -1
(1) - - - - -
7 4 - - 9 22 9 - 4 4 15 - - - - 11 40 23
13% 48% 27% 12
1 kbg dhf 20 x 1 = 202 kbg dhf 10 x 2 = 203 kbg dhf 5 x 3 = 15
5 kbg dhf 1 x 5 = 5
dh totik ( ) mil Fs vf dhf vifia FF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
48/96
44
I 10 x 1 = 10
1. -70 x 1025 x 0 k................................ MF.
m. 1 M. 71750 . -71750
-
7/31/2019 Cce Up Maths
49/96
45
9. Kj 20 KG vf R.................m. 20 M. 21 . 19
-
7/31/2019 Cce Up Maths
50/96
46
25. 5m 2 - 9UJ -3 m 2 + 63 + 9 ff.
26. x = 2vd bfhLfglh7x 2 - 2 x 2
( 3x - 1 ) (2x + 1) k vd?
27. fl TF afj nfhit vGJfy kW 6- TLj UJ x - 4 klif ff.
28. ikaij bghWJ 90 o myJ 180 oF RHW bghGJilF cUtfis tiuf.
29.
gl AOB kWAOD + DOC fhf
30. gl UJ iz kW izyh nfhLfis goaLf
31. 5, 4. 6, 8, 2 Ma tufSF R fhf
32. ab, a 2 b,a 2b 2 , 7a 2b Mat xj cWfis khWgl
cWfis FLf
33. fl totf vjid rk nfhLf csd?
34. R vwh vd?
35. 27 , 52 vJ bgaJ?
-
7/31/2019 Cce Up Maths
51/96
47
V 5 x 3 = 15
36. RUFf - 35
4+ 2
8
3
37. xU ngUJ 5 k neu 200 . bjhiyit flwJ.1 kneu flF bjhiy vd?
38. xU Knfhz 3 gff ( 3a + 4b -2 ) , ( a - 7 ) kW
( 2a - 4b +3 ) v, mj Rws vd?
(4-a) 2+(12-b)39. a = 5, b = -3 v kig fhf.
7 b 40. gl nfhzmsf x ,y,z kig fhf.
A 65 0 x E
y z
41. bfhLJs glUJ x 0 kig fhf.
42.xU bjhiyfh bgo iy %.5200 v, 25 bjhiyfh
bgof iy vd ?
43. 1000 mss nfhzfis tiuJ mj U rkbtoia tiuf.
VI 1 x 5 =544. 20 egf vil () nH bfhLfgLsJ. 42, 52, 45, 51, 55, 49, 62, 41,
52, 48, 64, 42, 49, 50, 47, 53, 59, 60, 46, 59 f goaiy bfhLJs ilbtfis itJ mikf. 40-45, 45-50, 50-55, 55-60kW 60-65
( myJ )
AB = 8 br. mss nfhLJoF ikaFJnfhL tiuf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
52/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
53/96
49
7 1 5 KGftFj
8 1 6 ajhtFj
vj xU viz {ajh tFj vgJtiuaWfglhjJ. nkY {aij ajh tFj
0/0 vgJ bghUswJ.9 1 8 Tl rk 0 KGf Tl rk.
10 1 10 ajhbgUf akyhj VnjD xU viz ajh bgUfilgJ akhF.
11 1 10 bgUf rk 1 vgJ KGf bgUf rk.
12 1 12 d d vgJ xU KGgF xU gF MF.
13 1 12 fyd a v + jF d
14 1 18 xU d
jiy
akw U vf bgUfgy 1 Mf Ujhy mj
vf xWbfhW jiy vd miHfgLwJ.
15 1 18xU KG vizxU djhtFjh
xU KG viz xU djh tFf mj KG vizmj d jiyah bgUf ntL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
54/96
50
16 1 19
xU dijkbwhUdjh
tFjh
xU dij kbwhU djh tFf Kj dij ulhtJ d jiyah bgUf ntL.
17 1 20 jKW vf q 0, p kWq KGf v p / q xU jKW v
vdgL.
18 1 43 mLFFf
19 2 44 kh btbtW v kfis bgwToa x cW kh
vdgL.20 2 44 kh iyahd v k bfhl X cW xU khvdgL.
21 2 44 vnfhit v fj braghLf _ykhf nrJ vGjglvf v nfhitf vdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
55/96
51
22 2 44 afjnfhitkhfis vfis fj braghLf _ykhfnrJ vGJtJ afj nfhitahF.
23 2
45 cW
xU khahfnth myJ xU khahfnth myJ kh
kW khf bgUf nrifnah X cW vdgL
24 2 45 bfG X cW cs kh (m) fhu bfG vg W kbwhU fhu MF.
25 2 48 xj cWf xj mLFfis bfhl xjkh myJ khfbgUf xj cWf vdgL.
26 2 48 khWglcWfbtntW mLFfis bfhl btntW khfmyJkhf bgUf khWgl cWf vdgL.
27 2 49 nfhit go
Xnu xU khia bfhl nfhit mj kh f
caj mLF mj nfhitgo vdgL.XWF nkgl khfis bfhl nfhitia xbthUcWfYs khf mLFf TLj cscaj k mj nfhitgo vdgL.
28 2 49 xU afjnfhit kxbthU kh xU kigbgWnghJ nfhit xUkig bgWwJ.
29 2 51 nfhitfTl, fj xj cWfis kLnk eh Tl kW ff Ko
30 2 53 nfhitffjxU cWig fF bra vgJ mj nekiw TLbraYF rkkhdJ MF.
31 3 60 rk jikxU bghU U miughff xnwhblhW cUtkW ms rahf bghUdh mJ rkjikvdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
56/96
52
32 3 61 rk nfhL
xU nfhL bfhLJs gl mikig UrkgFfshf wJ. l gh tygg ghnahrahf bghUJkh mtot rkuhf csJ vdyh.
mnfhL rknfhL myJ rkmR vdgL.33 3 67 RH rktir
xU tot mj ikaij itJ vjid Kiwf xUKGR mnj totij ngh csnjh mjvif RH rk tir vdgL.
34 3 70 FWnfhz xU nfhz ms 0 o l mfkhf 90 olFiwthf csJ v FWnfhz MF.35 3 71 brnfhz nfhz ms 90 o v mJ brnfhz.
36 3 71 nfhz xU nfhz ms 90o l mkhf 180 olFiwthf Ujh mJ nfhz.
37 3 71 nenfhzxU nfhz ff vffshf cUthF nghJnenfhL clhwJ. thW clhF nfhz
nenfhz vdgL.38 3 71 tisnfhz
nfhz ms 180o l mfkhf 360o lFiwthf cs nfhz tisnfhz vdgL.
39 3 71 KGnfhz xU KG tl 360o VgLJ nfhzijKGnfhz vdgL.
40 3 71 unfhzf2 nfhzf TLj 90o v mj uLnfhzfS u nfhzf MF. xbthU nfhzKkbwhU nfhz unfhz MF.
41 33 72 if unfhzf
uL nfhzf TLj 180o v mj uLnfhzfS if u nfhz MF. xbthUnfhzK kbwhU nfhz if u nfhz MF.
42 3 73 btLnfhzf U nfhLf xU btobfhS nghJnfhzf clhwd.
43 3 73 mLJsnfhzf2 nfhzf bghJ cia xU bghJfiubfhoUjh mit mLJs nfhzf vdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
57/96
53
44 3 75 Fbjnfhzf2 nfhLf btobfhS nghJ VgL Fbjnfhzf rk.
45 4 85ikaFJnfhL
xU nfhLJo ikaFJnfhL vgJ
mnfhLJo ika tiuagLbrFJnfhL MF.
46 4 88 nfhz U rkbto
bfhLfgl xU nfhz nfhz Urkbto vgJmnfhzij U rkghffshf F rknfhLMF.
47 5 91 tu njitahd jftfis jUw vrh to mikjvj xU jft bjhF tu vdgL.
48 5 91 bjhFfgltuftufis FGf myJ tFfgLjgoUjh mit bjhFfgl tuf MF.
49 5 92 kh aiy bghWjtiu msl ToaJ kh vdgL
50 5 92 fbt
xU Fl k L L vjid jlitf
tUwnjh mj vif mj k fbtMF.
51 5 92 R xU Fl tu fbga kF fakF ilnas ntWghL R vdgL.
52 5 93 ilbtmfy
xU ilbt nk viyF viyF ilnas ntWghL milbt ms mfyvdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
58/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
59/96
55
[FA (b)]
1. bkbafbjhF 3, 4, 8, 9 j f
2. bkbafbjhF6, 9,15,31 j
f, muh?
3. bkbafbjhF 21 j Ka br
4. bkbafbjhF
12, 17,19, 26,31, 40,47, 52,
57
j g fzFf 1.1 Kj 1.9 tiucs fzFfis tFgiw,LbraghL kW WnjFgagLJf .
5. bkbafbjhF55, 57,
58 j brJ gh, f
6. msitf 65, 70,68,81 j brJ gh, f, Ka br
7. msitf 65, 79 j g fzFf 2.1 Kj 2.2 tiucs fzFfis tFgiw,L braghL kWWnjF gagLJf.
8. toa 84, 91,102 FG
Uj kW g 3.1. Kj 3.2tiu cs fzFfis tFgiw,L braghL kWWnjF gagLJf.
9. brKiwtoa115, 125,
132 FG
brJ gh - g fzFf 4.1Kj 4.3 tiu cs fzFfistFgiw, L braghL kWWnjF gagLJf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
60/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
61/96
57
jiy : bkbaf bjhF
ghlbghU : vf njhuha k
fw nehf : vf njhuha kig fhz brj
gf v : 52
njitahd bghUf: rJu tot v milf ( 0 Kj 9 tiu )
jiy : toa
ghlbghU : _oa gf msit bfhL - nfhzfTLj fhz
tha wbtghL
nkfl bragho khztfsJ jiy cWghL,FG braghL, fhuzfhaJl F w, Raz, jft bjhl wfis Mafklyh.
Fiw fj
kW thfbraghLf
5 kbg bgW khztfSF Fiw
braghLfis Ma totikJ KGwbgWtiu gaj ntL. 6 Kj 9 kbgf tiu bgW khztfSF
mtf brj iHfis flJ t braMa th mf ntL.
KG kbg bgw khztfSF fyhd,jidia JhL kW rthyhd fzFfistotikJ Ma mj ntL.
bragLJ Kiw khztfl 0 Kj 9 tius vfisbfhLJ VnjD xU Iyf viz cUthfbrf.
vLJfhL4, 5, 3, 9, 4 UJ X Iyf v 45394.
45394 vw v xwh, gjh, wh, Mukh lnjhua Kiwna 45394, 45390, 45300, 45000 MF. nj nghW xbthU khztU rJu tot v
milfis bfhL njhuha viz khztfmJ bfhtij cW brf .
-
7/31/2019 Cce Up Maths
62/96
58
fw nehf : nfhzfis Jakhf msj, gfmsF, nfhzfSF ilnasbjhlid mj, gf vifF Vgnfhzf TLj VgL khwijbjhlgL mj.
gf v : 86,90
jiy : toa
ghlbghU : Knfhz rkikg
fw nehf : xU Knfhz VnjD Ugf msfTLj _whtJ gf msitl mf vdmj.
gf v : 89
njitahd bghUf: btisjh, Knfhz, cR FHf,Ff (cq njitnfg)
bragLJKiw
1 gfmsfvif
2 tifghL3 nfhzfTLj
Ma khztfis jjna nkflthWmltizia tiuJ bfhs brj.
Ma cjl mltizia brf. cjhuz Knfhz gf vif = 3
ehfu gf vif = 4Infhz gf vif = 5
g bragl gufis xl brf. mltiz cs gufis bjhFf brJ
totf gf vifnfg nfhzfTLj VgL khwij bjhlgL mj.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
63/96
59
jiy : toaghlbghU : rtrkjik
fw nehf : rtrk totfis milahsfhz brj.
gf v : 92
njitahd bghUf : rk toyhdmriyf, fLf,tz milf, nehLjff.....
bragLJ Kiw 3 br., 4 br. kW 5 br. msf bfhl cR
FHhfis vLJbfhf. 3 cR FHhfis bfhL xU Knfhzij
mikf.
F VjhtJ Ugf msf TLj tUkhWmikayh.
3 + 4> 5 br 4 + 5> 3 br 5 + 3> 4 br MF.
njnghW cR FHfis bfhLkhztfshfnt _W gf mss Knfhzijmikf.
khztf cUtha gff Knfhzkhfmikkh myJ mikahjh vgij Ma cWbrf.
Wahf xU Knfhz VjhtJ Ugfmsf TLj _whtJ gf msitlmfkhf UF vgij ma brf.
khztfis btisjh nehLjfgff kW nfhzf mogilY 6tifahd Knfhzfis tiua brf.
tiuj Knfhz sfis msJ vGj brf. gf 88 cs mltizia tiuj
Knfhz gf msfis bfhL brabrf.
mltizUJ Knfhzrkik gig khztf _y bgWf.
3br. 4br.
5 br.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
64/96
60
jiy : toaghlbghU : rtrk Knfhz ( mogil bfhif )fw nehf : g - g -g , g-nfh-g, nfh-g-nfh, br-f-g
Knfhz tif mogil bfhifia mabrj.
njitahd bghUf: Knfhz milfgf v: 97
bragLJ Kiw Ma 2 mr iyfis ( xnu khahd )jjahf itf.
mr iy I, mr iy Jitf it uL x nk bghUJtjhrtrkkhF.
nj nghW khztfis fLf, tzmilfis bfhL rtrkij ma brf.
bragLJ Kiw Ma tFgiwia W FGfshf J xbthUFGF rk toyhd Knfhz milfisbfhLf.
vLJfhL
Knfhz ABC I, Knfhz PQR J itf cA MdJ c P J njngh B MdJ Q J C MdJ R J bghUJkhW brf.
UJ Knfhz ABC MdJ Knfhz PQR -J bghUJtjh, U KnfhzfSrtrkkhF.
F AB = PQ
BC = QR
CA = RP vW csjh AB / PQ = BC / QR = CA / RP Knfhz ABC Knfhz PQR MF.
nj nghW g-nfh-g, nfh-g-nfh, br-f-g mogilbfhif bfhl rtrk Knfhzfis njitahdKnfhz milf _y ma brf.
A B
-
7/31/2019 Cce Up Maths
65/96
61
[FA (a)]
jiy : bkbaf bjhF
ghlbghU : mLFFffw nehf : nfhfSF, F ilnas JhuijflJ mLFFf to vGJjiymj.
njitahd bghUf: 1. Na FLg Na FLg gl.
2. A4 jh kW vGJnfh
bragLJ Kiw Ma khzt/ khza vifnfgFGfshf J bfhs ntL.
Ma xbthU FGF NaFLg glkW nfhfSilnaahd u kW nfhf iw tHfgl ntL.
xbthU FG jjahf itUF glkW tufis bfhL fl dhfSFilia fhz bra ntL.
1. NaFLg bkhj vjid nfhfcsd?
2. NaFLg ikakhf cs nfh vJ?3. xbthU nfhfS Naid RtU ghij vj
tot csJ? xbthU FGF xbthU nfhfis bfhLJ
mj nfhfSFa iwia vLJ vGj brf. xbthU FG bfhLfgLs nfh kW
F cs Jhuij mLFF to vGjbra ntL.
xbthU FG nrffgl tufisfl mltiz Ff bra.
t.v nfhfbga UJ Jhu
JhumLFFto
iw
-
7/31/2019 Cce Up Maths
66/96
62
jiy : toa
nehf : totfis cUthFjY, gugs kW Rwsit fhz.
bragLJ Kiw:go 1 : Ma khztfis 5 ng csla FGthf J bfhsntL.
go 2 : xbthU FGlK xU A4 jhis tH mjid _iylkoJ U Knfhz JLfshf btl bra.
go 3 : bto bgwgl Knfhzf vtif Knfhz vgij makhztfis xiw kbwh J bghU ghf brayh.
go 4 : ilj U Knfhzf, xU Knfhz gfij kbwhUKnfhz gfnjhL izJ (gff KGikahfbghUJj ntL) gntW xGfhd totfis cUthfbrf.
go 5 : khztfl fl dhfis Ma nff.1. J nghw vjid totfis cfsh cUthf Ko?2. cUtha totfis goal brayh.3. cUtha totf Rws, gugsit fhz brayh.4. Rws kW gugsF cs ntWghil xbthU
totij bfhL Ma ma brayh.
jiy : toa
nehf : totf kW gfis milahsfhz brj
fhy ms : 30 lf
bragLJ Kiw :go 1 : Ma fhj fjfgl gntW totfis jah brJ
bfhs. wF FGthf f.go 2: fjfgl midJ totfis Ma xU FGl mfntL. Ma gfis Tw mFG gF Vw totfismilahsfL fgl ntL. kw FGd mFGbraghil cWnehf ntL.
go 3: Ma Ta gfSF VwthW mFG Wahf milahsfltot rahdjh, iyah vgij kw FGdUl thfyh.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
67/96
63
go 4: totfSF cfj gig milahsfhgnjhL kL, kwgnghL khztf xLwhfsh vgij Ma cWnehfglntL.
jiy : braKiw toaghlbghU : ehfufw nehf : 1) ehfu kW mj gfis bjJ
bfhSj.2) ehfu 4 nfhzf TLj 360 0.
i
1.tUtdtW ehfuf vit vgij TWf.
1. 2. 3.
4. 5.
6. 7. C
2. c o kW tFgiw fhQ ehfu tot bghUfis goaLf.
P
Q
OG H
A B
CE
FD
W
VU
X
T
RS
MN
K L
IJ
DA B
-
7/31/2019 Cce Up Maths
68/96
64
ii
(1) khztfis Ug ngh xU ehfuij tiua brJ mtnfhzfis ghifkh bfhL msJ mt TLj fhz brj.
(2)mil xU ehfuij bto bfhs ( gl ) mj ehF _iyfisgl csthW bto vLJ, xU nenfhil bghWJ (gl 2 csthW )mikjh xU tl mikig fhzyh.
gl 1 gl 2
UJ ehfu ehF nfhzf TLj 360 0 MF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
69/96
65
Blue Print
1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3 5 1 2 3
1 bkbafbjhF1
(1) - - -6
(6)10(5)
9(3) - -
4(2) - - -
2 msitf 3(3) -3
(1) -5
(5)6
(3) - - -2
(1)6
(2) - -
3 toa 4(4)
2(1) - - -
6(3)
6(2) - - - - -
4 brKiwtoa 1(1) - - - - - - - - - - - - -
14 48 12 17% 57% 14% 1
1 kbg dhf 20 x 1 = 202 kbg dhf 10 x 2 = 203 kbg dhf 5 x 3 = 155 kbg dhf 1 x 5 = 5
dh totik ( ) mil Fs vf dhf vifia FF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
70/96
66
I 10 x 1 = 10
1. U jKW vf fj................................ MF.
m. jKW v M. uilgil v . xiwgil v
-
7/31/2019 Cce Up Maths
71/96
67
8. xU Knfhz U btnfhzf 130 0, 1400 v _whtJbtnfhz.....................MF.
m. 100 0 M 90 0 . 110 0
-
7/31/2019 Cce Up Maths
72/96
68
22. RUFf ( 74
3+ 6
3
2) 3
5
4
23. 24 vw v tf xwh yfij fhf.
24. xU Ehyf khztf gogjF xUehisF, xU KiwF 16nguhf 5
Kiw mDkfglh mEhyf mW gojtf vifahJ?
25. 725 cl vj viz Todh mJ fd_yij bgW?
26. mltiz iw brf.
tir 1 2 3 4 5 6Mfvif 3 9 27 ? ? ?
27. 529 vw viz 1000M tFFnghJ bgW jrk v vd?28. xU tl l 84 br v fhtl Rwsit fhf.
29. gl Hlgl gF gugsfhf.
30. xGF gynfhzF xU cjhuz jUf.31. xU miutl gugs 44 2 v xU tl gugs ahJ?
32. gl x 0 = 78 v y 0 kig fhf.
33. gl DAB CAB vd Wf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
73/96
69
34. U nfhLf rtrk nfhLfshf Uf gjidf ahJ?
35. Knfhz ABC A= 75 0 , B = 600 kWB + C = 1050 vwh C kahJ?
V 5 x 3 = 1 5
36. RUFf. -3
1x
4
5+
5
3 (
2
1-
4
1 )
37. f 3 ( x 4 ) = 12
38. 2.14829 vw jrk viz 1, 2, 3 kW 4 jrk lUjkhf vGJf.
39. miutltoyhd fh Mu 21 xU lUF %.15 j mjFRWnt mikf MF bryit fhf.
40. tl toyhd xU jhu f Mu 35br J xU rJu totisfgLwJ v mrJu gfij fhf.
41. 14br lKs miutl Rws kW gugsit fhf.
42. Knfhz ABD nfhzfis fhf ?
43. 23 br, 17 br, 8 br vgd Knfhz gffshf mikkh vdrghf.
VI 1 x 5 = 5 AB = 6 br BC = 6br BAC = 500 ACD = 300 kWCAD = 1000 vw
msf bfhl ehfu tiuJ mj gugsit fhf.
PQ II SR , PQ = 6.8cm , QR =7.2 cm PR = 8.4 cm RS = 8 cm msf bfhl rtf tiuJ mj gugsit fhf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
74/96
70
1. 1 3 jKW vf q p
vw to mik vf jKW
vf q 0 nkY, p, q vdgd KGfshF.
2. 1 4jKW vfmil g(Tliy bghWJ)
ba
kWd c
vgd VnjD U jKW
vf vba
+d c
vgJ xU jKW
v.
3. 1 4jKW vgkhW g(Tliy bghWJ)
ba kWd c vgd VnjD U jKW
vf vba
+d c
=d c
+ba
4. 1 5jKW vfnr g(Tliy bghWJ)
ba
,d c
kW f e
vgd VnjD _W jKW
vf vba
+d c
+ f e
=ba
+d c
+ f e
MF.
5. 1 5 jKW vfTl rk
ba
vgJ xU jKW v v
ba
+ 0 = 0 +ba
=ba
, F 0 vgJ vj xU
v Tl rkahF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
75/96
71
6. 1 5 jKW vfTl vkiw ba vgJ
ba Tl
vkiw MF.
7. 1 6
jKW vfmil g(fjiy bghWJ)
ba
kWd c
vgd VnjD U jKW
vf vba
-d c
vgJ xU jKW
v MF.
8. 1 6gkhW g(fjiy bghWJ)
iw brahJ
ba
-d c
d c
-ba
9. 1 6nr g(fjiy bghWJ)
iw brahJ
ba
-d c
- f e
ba
-d c
- f e
10. 1 7 jKW vfmil g(bgUfiy bghWJ)
b
akW
d
cvgJ VnjD U jKW
vf vba
x d c
=bd ac
vgJ jKW
v MF.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
76/96
72
11. 1 8jKW vfnr g(bgUfiy bghWJ)
ba
, d c
kW f e
vgd VnjD _W jKWvf v
ba x
d c
x f e
=ba
x d c
x f e
MF.
12. 1 8jKW vbgUf rk(bgUfiy bghWJ)
ba
vgJ VnjD xU jKW v v
ba
x 1 =ba
= 1 x ba
MF.
13. 1 8 a bgUfgy (jKW v) b
avgJ VnjD xU jKW v v
ba
x 0 = 0 = 0 x ba
14. 1 9jKW vbgUf jiy (m)vkiw
ba
vgJ jKW v vab
vgJ
bgUf vkiw (m) jiy MF.
15. 1 9jKW vftFjmil g
ba
kWd c
vgd U jKW vf kW
d c
0 vba
d c
vgJ xU jKW v
MF.
16. 1 9gkhW g iwbrahJ(tFjiy bghWJ) b
akW
d c
vgd U jKW vf v
-
7/31/2019 Cce Up Maths
77/96
73
ba
d c
d c
ba
17. 1 10
jKW vfnr g(tFjiy bghWJ) iw brahJ
18. 1 21 mLF F f
bga m
tF
am
a n
m(a
a 0
jiy
-
7/31/2019 Cce Up Maths
78/96
74
19. 1 22xnu mLF vfisbfhl vfbgUf
a m
m
( ba
20. 1 27 tf
X viz mnj vzh bgUFnghJilF v mbt tfvdgL.
F
21. 1 32 tf _yf
X viz mnj vzh bgUFnghJilF bgUfgy mbt tfvdgL. mj v, mbgUfgy tf_y vdgL.v.fh. 3 tf 9 ( 3 x 3)
9 tf _y 3
X
ga( x (m
22. 1 41 fdX viz mnj vzh KKiw bgUfilf bgUfgy mbt fdvdgL.
23. 1 44 fd _yffd _y vgJ fd fhg jiy Kiw 3
v
-
7/31/2019 Cce Up Maths
79/96
75
24. 1 49 njhuha k
xU v uL vfSF il rkfs Ujh mj vfSl f bgav kng mj v njhuhakghF.
ji_y
25. 1 49 vf KGjhFj
bfhLfgl vf f mUYskfis fU bfhtij vf KGjhFj vdgL.
1.
2.
26. 2 61 gu xU rkjs gF milgL _oa cUtgFia gu vnwh.
27. 61 Rws xU _oa tot Rws vgJmUt viy s MF.
28. 2 61 tl gu
A
Ft36
-
7/31/2019 Cce Up Maths
80/96
76
29. 2 62 miutl gu A
30. 2 62 miutl Rws
P =Fm=
31. 2 62 fh tl gugs A
32. 2 63 fh tl Rws P
33. 2 66 TL cUtf
uL (m) mjF nkgl cUtfis xwgfij kbwh J bghU itjhJ cUt ilwJ. it TL cUtfvdgL.
34. 2 67 gynfhz_W myJ mjFnkgl nenfhL Jlh cUthfgL _oa rkjsguiggynfhz vnwh.
35. 2 67 xGF gynfhzgy nfhz gffS, nfhzfSrkkhf U mJ X xGF gynfhzvdgL.
36. 2 68 xGfw gynfhz xGfw totik cUthF gynfhzf xGfw gynfhz vdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
81/96
77
37. 2 68 F gynfhzgy nfhz Fiwjgr xU nfhzkhtJ1800 l mfkhf Ujh F gynfhzvdgL.
38. 3 85 Knfhz
xU js _W nfhL JLfshmilgL cUt Knfhz MF.
jiFF1)
2)
3)
39. 3 89 Knfhzrkik g
xU Knfhz VnjD U gfmsf TLj _whtJ gf msit lmfkhF.
40. 3 93 rtrk Ujs cUtf x J xWrahf bghUdh mit rtrk vdgL. ijF
41. 3 94 rtrk Knfhzf
U Knfhzf VnjD xU
Knfhz _W gffS _WnfhzfS Kiwna kbwh _WgffSF _W nfhzfS rk vmit rtrk Knfhzf vdgL.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
82/96
78
42. 3 95 g-g-gmogil bfhif
Fg-xUgKgmr
43. 3 96 g-nfh-g mogilbfhif
xUgnf
KmKmr
44. 3 97 nfh-g-nfh mogilbfhif
xUnf izKnf
izmr
-
7/31/2019 Cce Up Maths
83/96
79
45. 3 98 fzxU brnfhz Knfhz brnfhzvgf fz MF.
46. 3 99 br-f-gmogil bfhif
xUfcxbrfcx
mr
47. 3 100 U rkgf KnfhznjwxU Knfhz rk gffSF vnusnfhzf rk.
48. 4 107 ehfu
xU js ehF gffsh milglcUt ehfu.
F1)
2)
3)
-
7/31/2019 Cce Up Maths
84/96
80
49. 4 116 rtf
xU ehfu xU nrho vgff kL izahf U mj ehfu rtfMF.
Frtfbjhrt
2
1
50. 4 126 izfu vgff izahf cs xU ehfu izfu MF.
F1)
2)
3)
4)
5)
-
7/31/2019 Cce Up Maths
85/96
81
[FA (b)]
I.
1. a v fz yhj vm. 2 M. 0 . 1
-
7/31/2019 Cce Up Maths
86/96
82
[FA (b)]
1. Knfhz 3 nfhzf TLj 180o MF.
2. xU Knfhz xUgfij l ilF btnfhz mj
cbsnfhzF rk.
3. miutl mik nfhz 360 0 MF.
4. gy nfhz N gff Ujh mj cnfhzf TLj.
( N-2) 1800
5. xU Knfhz a nfhzF vnu cs gf bga
nfhzF vnu cs gfij l aJ.
1. xU tl cs fh tlf vif vd?
2. rkgf Knfhz cs xbthU nfhz ms vts?
3. ehF gff rkkhf cs ehfu vJ?
4. 5 br gf sKs rJu gugs?
5. 1 br MuKs tl gugs vd?
1. tl Rws vd?
2. xU rkgf Knfhz gu Nu ahJ?3. xU brnfhz Knfhz gu vd?
4. xU ehfu gu vd?
5. xU rtf gu fhz cj Nu ahJ?
-
7/31/2019 Cce Up Maths
87/96
83
1. AC = 7 br mss nfhLJoF ikaFJnfhL tiua ntoagoiyfis tirgLJf.
m) C I ikakhf bfhL tiuagL mnj MuKs tlf Kijafis X kWY fis btLkhW tiuf.
M) AC =7 br mss nfhLJL tiuf. ) XY I nrf. nfhLJL AC I O btLwJ.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
88/96
84
1. nfho, gJyr, yr,..................................Wtiu br.
2. jhnd 5,6 yf vfis cUth mj K, bjhl fLo.
3. 129+47+2+11+13= vjhd Kiw ilfhf.
4. 126- tF, gfh fhuf fhf.
5. 156,36 vw U vf W bghJklF 468 v .bgh.t ahJ?
6. xW ilahdh IJ dhfis jah brf.
1. X U ehfh vil 7.. 200 v 10 U ehfhf
vil vd?2. uh# vgt fil 65l ebybz UwJ. 25l 250.. ebybzia wwF cs ebyiz ms vts?
1. xU t brY nfhLfis fhf.
2. tU gf msfis bfhl Knfhzfis tifgLj.
m. 7br 7br 7 br M. 7br 7br 5br . 4br 5br 6br
IHGF
A B C D E
-
7/31/2019 Cce Up Maths
89/96
85
1. msnfhiy kL gagL nfhLJL tiuf.a) AB= 7Cm b) CD= 7.5Cm C) PQ = 8 Cm
2. msnfhiy ftuhaij gagL nfhLJL tiuf.
a) AB= 5Cm b) BC= 7.9Cm C) LM = 9 Cm
1. RUFf. 50 x ( -30 ) x ( -14 )
4 x ( -6 )
2. xU kGJ xU l bgnuh 18. brwJ. kGJ 22
1
bgnuh vts uij flF ?
3. xU rhuz UilF njitahd J ms 221
v 4921
J vjid Uilf ijfyh?
4. 5
3F
7
5F ilgl IJ jKW vfis fhf.
5. vj vQl21
46I Todh
3
10ilF?
6. U jKW vf TLj 1 mt X v20
4v kbwhU
v ahJ?7. U vf bgUfgy 98 mtW X v 35 v kw viz
fhf.
1. x = -2 v fhQ nfhitf k fhf.(1) x + 6 (2) 8 x -2 (3) 18 - 5x 2
2. a = 6,b=-4 v tUtdt k fhf.(1) 4a -3b (2)a 2 + b 2 (3)5a 2 + 4b - 2
3. P= x 2 + 7 kWQ = -x 2 + 3 x -2 v, P Q 8 k fhf.
4. xU Knfhz _W gff 6c c 2 + 3, -3c9 kWc2 + 4c +10 v mj Rws vd?
-
7/31/2019 Cce Up Maths
90/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
91/96
87
1. xU tlid tiuJ.
(1) mtl Rws kW gugs fhf?
(2) mtl miutlkhdh Rws, gugs vd?(3) mtl fh tlkhdh Rws, gugs vd?
2. xU brtf mfyth UwK miutl mikjhnghcsJ. mj brtf gF s 24br mfy 14br v mj guahJ?
1. xU Knfhz _W nfhzf jf 1 : 2 : 3 v nfhzmsfis fhf.
2. fhQ msf vJ Knfhzij cUthF?
(1) 2, 5, 6 (2) 1, 2, 3 (3) 12, 13, 24 (4) 1, 4, 6
1. AB = 7.5 br, AD = 6 br, CD = 5 br , nfhz BAC = 450 kWnfhz ABC = 500 msf bfhl ehfu tiuf
2. AB ||CD, AB = 9 br, BC = 5.6 br, AC= 8.5 br kWCD = 7 br msf bfhl rtf mikJ mj gugsit fhf.
3. AB = 8 br, AD = 7.1 br kWBD = 9.2 br msf bfhl ABCDvw izfu mikJ mj gugisit fhf.
(Open Ended Questions)1. xUt xU fz il 3 vW Tdh m fhz fzid mikf.
vzw dhf mikfyh. m Tl, fj, bgUf,tFj, ..k, .bg.t, df, gugs, j nghwghlfUJfis gagLjyh.
2. KUf _W vfis Toa bkhj 20 vW il iljJ.1) mbtf VJ 3 klF iyba,2) mbtf VJ 4 klF iyba, mbtf ahit?
3. nl, rhy l `54 vw xnu a v kL jh 6 klfhf,U vGdh 5 klfhf mikJsJ vwh. Mdh rhymjifa vf nkY gy csd vwh. t ahUila TW r?
4. uL dfis Todh il83
t xbth gF 8 Mf
UUf ntL vgJ rah? iyba vLJfhL xiw jUf.
-
7/31/2019 Cce Up Maths
92/96
88
5. 120 nfhfis xUt 4 bgof tUkhW glh.Kj kW ulh bgoYs nfhf vifahdJ, _whkW ehfh bgoYs nfhf vifl j rk Ujh mt nfhfis vjid tf glh.bgo vif, ulh bgo vif Ma j MdJ
_wh, ehfh bgo viffSilna Md jJl jrk csJ vwh mt nfhfis vthW glh.6. bgUf gyid l mfkhd TL bjhif cs 3 KGfbsf fhz
mnrh Kawh. f cjt aYkh?7. uL KG vf bgUfgy 96, mt TLj 30 l Fiw v
ayToa U vfis vGJf?
1. 86, 97, 66, 87, . . . vw tir mik mLj v?2. xU brtfij vjid tf ghahfyh (koj _y)?3. 86 ghia l bga 5 klF ahJ?4. 5/8 kig vthW fhgh?
1. eh X Myf viz idnw. mj yff TLj 43.tU TWf uL kLnk bkm) mJ xU tf v.M) mJ xU fd v. ) mbt 500000I l aJ
mj v ahJ?
1. ghjhs rhfil MwF Ff V rJukhf Ugiy? eikRs bghUf, fUf t totikf, mt
gaghLl bjhlsikF vLJfhLf jUf.2. xU jh uL btntW jj rJuf csd. mit uL izjh xU a rJu ilFkh?
1. xW ilahf tUkhW 10 dhfis / TWfis jah brf.2. {a ilahf tUkhW 10 dhfis / TWfis cUthFf.3. 2 iltUkhW 10 dhfis / TWfis cUthFf.4. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .5. 100 a + 10 b + c
100 b + 10 c + a100 c + 10 a + b TWfis gagL _yf vfis cUthkf.
6. 10 a + b vw Tiw gagL
-
7/31/2019 Cce Up Maths
93/96
-
7/31/2019 Cce Up Maths
94/96
90
nkY, mbghUf gugs kW Rwsit fhz brf.
mwhl th f fhQ nfhzf cUthF lf 10 idgoal brf.
mitf vtif nfhzf vgij fhf.
VnjD xU brjh cs xU gia vLJbfhL mYs 2vGJf, 3 vGJf kW 4 vGJfis bj brJ, mjidbfhL fbt goaiy jah brf.
6. nehL milia gagL Ugkhz cUtfis fjJ tubrayh kW mYs nfhzf kW gffvifia goal brayh.
7. FWF mltizia brjhUJ fjf brJ, mbkhj rJufis fLof brhy. m, Hlgl rJufkW Hlglhj rJuf vifia flJmtilnas j, d kW rjj FLf.
1. nrich.maths.org2. http://www.aimsedu.org/index.html 3. Harold Reiters Home Page_files4. 5. http://www.mathcats.com/explore/tessellations/tesspeople.html 6. http://www.mathleague.com/ 7. http://www.shodor.org/interactivate/activities/perm/index.html 8. www.gogeometry.com 9. www.ct4me.net/Ohio Graduation Math Test Prep GeometryStrand.htm10. http:www.scribd.com/Theorems-and-proofs11. http://mathforum.org/ 12. http://www.auntymath.com/ 13. http://www.coolmath.com/ 14. http://www.cut-the-knot.com/content.html 15. http://www.k111.k12.il.us/king/math.htm 16. http://www.olemiss.edu/mathed/contest/contests.htm 17. http://matti.usu.edu/nlvm/nav/ 18. The New Zealand Curriculum Exemplars (Use google.com)19. Teacher Lab20. http://www.worldofnumbers.com/ 21. http://my.hrw.com/math06 07/nsmedia/tools/Algebra Tiles/Algebra
Tiles.html/ Perimeter and Circumference:22. http://www.regentsprep.org/Regents/math/ALGEBRA/AS1/pracper.ht
m 23. www.gomath.com/ 24. http://www.regentsprep.org/ 25. New Zealand Maths Olympiad Committee online
-
7/31/2019 Cce Up Maths
95/96
91
26. www.cumbavac.org/Math.htm 27. www.AAAmath.com 28. www.figurethis.org 29. www.mathcats.com 30. www.easymaths.org
31. www.bbc.co.uk/education/megamaths/tables.html 32. www.mathleague.com 33. www.fleetkids.com 34. www.funbrain.com/numbers.html 35. www.teachnet-uk.org.uk 36. http://www.tes.co.uk/ 37. www.mathsroom.co.uk/index.htm 38. www.interactivemaths.net 39. www.illuminations.nctm.org 40. www.cimt.plymouth.ac.uk 41. www.mathsmistakes.info
42. Absurd Math: Interactive mathematical problem solving game series.43. A Maths Dictionary for Kids: An animated, interactive dictionary forstudents which explains over 400 common mathematical terms
44. Archimedes Book of Lemmas: Geometry Step by Step from the Land of the Incas, 15 propositions on circles.
45. Archive of math Puzzles:46. AplusMath: math resources47. Ask Dr. Math48. Bamdads Math Comics:49. Centre for Innovation in Mathematics Teaching: Resources, Puzzles,
topics50. Curious and Useful Math: Tricks and rules for quick calculations.51. Figure This: Math challenges for families52. Fun Brain: Interactive math activities, change maker and wacky tales53. FunSchool.com: Educational games and activities54. Free Math Games: Free math games, symmetry activities & examples,
shapes and other activities.55. Mrs. Glossers math Goodies: Interactive, self-checking math lessons,
puzzles, & homework tips.56. Making Mathematics: Student, teacher and mentor resources.57. Martindales The Reference Desk: Calculator on-line Center58. MathEbook.net: Math resources and fillable pdf worksheets that can be
printed.
59. Mathematical Interactivities: on-line math activities for students topractice their math skills.
60. Mathematics Worksheet Factory:61. Math Journals for All Ages: Great information to help student clarify
their thinking in math.62. Math Playground: Online math activities and resources.63. Measure 4 Measure: Collection of sites that estimate, calculate, evaluate
and translate.64. PowerPoint Presentations for Math: by Monica Yuskaitis
-
7/31/2019 Cce Up Maths
96/96
65. Tessellations.org: Observe and create your own tessellations.66. Virtual Library of Mathematics:67. Virtual Manipulatives: Glencoe math manipulatives K-8 grades.68. NCTM Home.69. amtionline.com
70. Proofs without words.71. Open-ended questions in mathematics.72. edHelper.com73. Active worksheets74. www.heymath.com