chaÂm ngoÂn, sÖÏ khoÂn ngoan cho ÑÔØi soÁng · trích prophets and kings, tr. 33, 34. hai...

BAØI HOÏC GIAÙO LYÙ TRÖÔØNG SA-BAÙT

LÔÙP TRAÙNG NIEÂN

CHAÂM NGOÂN,SÖÏ KHOÂN NGOAN CHO ÑÔØI SOÁNG

(Proverbs, Wisdom to Live By)

Tam Caù NguyeätThaùng Möôøi, Thaùng Möôøi Moät, Thaùng Möôøi Hai 2000

Hoäi Thaùnh Cô Ñoác Phuïc Laâm Vieät Nam

VAØI LÔØI VEÀ HAI TAÙC GIAÛVirginia Davidson vaø phu quaân laø Jim soáng ôû Kennewick, Wash-

ington. Jim laø moät nhaø thoáng keâ veà moâi tröôøng taïi Pacific NorthwestNational Laboratory. Coâ Carol, con gaùi cuûa oâng baø, ñang hoïc aâm nhaïctaïi Ñaïi hoïc Southern Adventist. Coâ Becky, con gaùi thöù hai, ñang hoïctröôøng Trung hoïc Upper Columbia. Virginia laøm noäi töôùng nhieàu naêm.Baø cuõng coù moät vöôøn treû ñeå saên soùc caùc con nhoû cho caùc baïn mình, laømoät thôï may chuyeân moân, vaø moät hoïa só taïo hình. Baây giôø, baø veõ kieåuvaø cheá taïo caùc kính maøu cho cöûa soå. Jim vaø Virginia thaønh laäp nhoùmTheta Science Associates, chuyeân nghieân cöùu veà vaán ñeà taïo hoùa/tieánhoùa. Theta Science Associates nhaán maïnh ñeán baèng chöùng Ñöùc ChuùaTrôøi laø Ñaáng Taïo Hoùa vaø khuyeán khích moät ñöùc tin thoâng minh.

Naêm nay, oâng Ernest H. J. Steed, ñaõ laø muïc sö cuûa Hoäi ThaùnhCô Ñoác Phuïc Laâm ñöôïc 40 naêm, vaø toång coäng ñaõ laøm vieäc cho hoäithaùnh ñöôïc 55 naêm. Ernest laøm vieäc cho giaùo hoäi taïi queâ höông mìnhôû UÙc Chaâu nhö moät nhaø tieàn phong veà söï giao teá vaø chöông trình tieátñoä taïi Toång hoäi mieàn Nam Thaùi Bình Döông. OÂng vôùi phu nhaân laøRoda vaø caùc con, Lincoln, Leonie, vaø Martin, ñeán döï phieân hoïp cuûaToaøn caàu Toång hoäi naêm 1966; sau ñoù, ngay taïi ñaây, trong 22 naêm, oângñaõ laøm Giaùm ñoác cho chöông trình Tieát ñoä Toaøn caàu, Giaùm ñoác UÛy banQuoác teá veà Ngaên ngöøa Nghieàn Röôïu vaø Ma tuùy, vaø laøm Phuï taù Ñaëcbieät cho Hoäi tröôûng Toaøn caàu Toång hoäi. Muïc sö Steed noåi tieáng veànhöõng cuoäc thaêm vieáng vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo trong chính phuû vaø trongcaùc chöông trình tieát ñoä hôïp taùc vôùi Lieân Hieäp Quoác vaø Toå chöùc Söùckhoûe Toaøn caàu. Muïc sö Steed, trong khi höu trí taïi DeBary, Florida, ñaõkhôûi söï moät nhoùm tín ñoà taïi ñaây, vaø nhoùm naøy ñaõ trôû thaønh moät hoäithaùnh vaøo thaùng hai naêm 1998.

Dòch giaû: Nguyeãn Thanh Minh

Caùc baøi hoïc Tröôøng Sa-baùt lôùp Traùng Nieân do boä Chöùc Vuï Hoäi Thaùnh cuûa Giaùo Hoäi Cô Ñoác PhuïcLaâm Theá Giôùi soaïn thaûo. Vieäc soaïn thaûo baøi hoïc ñöôïc ñaët döôùi söï höôùng daãn toång quaùt cuûa UÛyban Baøi Hoïc Tröôøng Sa-baùt theá giôùi, trong ñoù thaønh vieân phuïc vuï vôùi tö caùch coá vaán bieân taäp.Vì vaäy aán baûn baøi hoïc trong Tam Caù Nguyeät phaûn aûnh yù kieán cuûa UÛy ban ñoùng goùp, chôù khoângñôn phöông hay nhaát thieát tieâu bieåu yù kieán cuûa taùc giaû.

Moïi lieân laïc, thö töø xin göûi veà:Muïc sö Nguyeãn Khaéc Vinh

Vietnamese Seventh-Day Adventist Church P.O. Box 5704, El Monte, CA 91734Tel. (626) 454-1304

Muïc Luïc 1. Öu Tieân Haøng Ñaàu ................................................. 5

2. Moät Ngoâi Sao Höôùng Daãn Ngöôøi Nhu Mì............ 12

3. Teân Coù YÙ Nghóa Gì? ............................................ 19

4. Phoøng Beänh ........................................................... 26

5. Gieo Chi Gaët Naáy.................................................. 33

6. Soáng Theo Ngaân Saùch Cuûa Baïn ........................... 40

7. Nhö Kim Ñòa Baøn Chæ Veà Höôùng Baéc ................. 47

8. Traùi Taùo Caån Vaøng ............................................... 54

9. “Haõy Coi Vieäc Chuùa Ñaõ Laøm!” .......................... 61

10. Cha Naøo Con Naáy ................................................ 68

11. Ngöôøi Baïn Trong Moïi Hoaøn Caûnh...................... 75

12. Uoáng Trong Suoái Rieâng Hay Tình Baïn Ñaëc Bieät ................................................................ 82

13. Huaán Luyeän Moân Ñoà ........................................... 89

4 5

LÔØI TÖÏA

“Vua Sa-loâ-moân vieát saùch Chaâm ngoân khi ngöôøi môùi leân laøm vuadaân Y-sô-ra-eân. Saùch Chaâm ngoân daïy nhöõng nguyeân taéc ñeå soáng thaùnhkhieát vaø laøm vieäc ngay thaúng. Nhöõng nguyeân taéc naøy ñeán töø trôøi ñeå höôùngdaãn ñôøi soáng nhaân ñöùc, vaø moïi haønh ñoäng trong ñôøi soáng. Nhieàu ngöôøi Y-sô-ra-eân bieát nhöõng nguyeân taéc naøy, vaø yù thöùc raèng Ñöùc Chuùa Trôøiñaùng ñöôïc ngôïi khen vaø toân vinh. Ñieàu naøy khieán nhöõng naêm ñaàu tròvì cuûa vua Sa-loâ-moân laø thôøi gian cho söï caûi tieán thuoäc linh.”—Phoûngtrích Prophets and Kings, tr. 33, 34.

Hai chöông cuoái cuøng cuûa saùch Chaâm ngoân ñöôïc vieát cho “A-gu-rô” vaø “Leâ-mu-eân.” Moät soá hoïc giaû nghó raèng hai teân naøy chæ veà Sa-loâ-moân. Nhöõng ngöôøi khaùc nghó raèng A-gu-rô vaø Leâ-mu-eân laø taùc giaû cuûahai chöông naøy.

Chuùng ta seõ nghieân cöùu nhöõng ñeà taøi khaùc nhau trong saùch Chaâmngoân chöù khoâng hoïc töøng caâu, vì nhöõng ñeà taøi cuûa saùch naøy khoâng ñöôïcsaép ñaët theo thöù töï.

Nghieân cöùu Chaâm ngoân seõ: (1) giuùp chuùng ta hieåu nhu caàu cuûa mìnhveà söï cöùu roãi; (2) daãn chuùng ta ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï khoân ngoan,quyeàn pheùp, vaø söï cöùu roãi; vaø (3) cho chuùng ta söï höôùng daãn höõu ích veàmoïi phöông dieän quan troïng cuûa ñôøi soáng.

Baøi Hoïc 1 30 Thaùng 9 – 6 Thaùng 10

ÖU TIEÂN HAØNG ÑAÀU

CAÂU GOÁC: “Kính sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va, aáy laø khôûi ñaàu söï khoân ngoan;söï nhìn bieát Ñaáng Thaùnh, ñoù laø söï thoâng saùng” (Chaâm ngoân 9:10).

CHIEÀU SA-BAÙT

SÖÏ HOÏC THÖÙC GIUÙP TA KHOÂN NGOAN. Nhöng khoân ngoan laø gì?Giaùo duïc raát quan troïng cho söï thaønh coâng. Thöôøng thöôøng chuùng ta muoáncoù moät neàn giaùo duïc toát ñeå coù theå laøm ñöôïc nhieàu tieàn. Nhöng laøm ñöôïcnhieàu tieàn khoâng phaûi laø muïc ñích cuûa söï giaùo duïc chaân thaät.

Neàn giaùo duïc thaät coù nghóa cao hôn chöù khoâng chæ laø laøm cho ñuûnhöõng ñoøi hoûi ñeå ñöôïc toát nghieäp maø thoâi. Söï giaùo duïc thaät coù nghóa caohôn chöù khoâng chæ laø söûa soaïn cho cuoäc ñôøi hieän taïi. Giaùo duïc thaät lieânquan ñeán caû con ngöôøi vaø caû cuoäc ñôøi.”—Phoûng trích Education, tr.13.

Söï giaùo duïc phaûi giuùp chuùng ta hieåu raèng nhôø quyeàn pheùp Chuùa,hình aûnh Ngaøi ñöôïc phuïc hoài trong chuùng ta (gioáng nhö Ngaøi). Muïc ñíchcuûa chuùng ta laø coõi ñôøi ñôøi. Moïi söï trong ñôøi naøy chæ laø taïm bôï. Chæ coù söïgiaùo duïc chaân thaät daïy chuùng ta nhöõng ñieàu treân vaø giuùp chuùng ta trôû neânkhoân ngoan thaät.

Baøi hoïc tuaàn naøy seõ traû lôøi nhöõng caâu hoûi sau ñaây: Söï khoân ngoan vaøcoâng bình laø gì? Taïi sao Chuùa muoán chuùng ta tìm söï khoân ngoan vaø söïcoâng bình?

6 7

Thöù Nhaát 1 Thaùng 10

SÖÏ KHOÂN NGOAN LAØ GÌ? (Chaâm ngoân 1:1-7; 2:10, 11).

Ñeà taøi cuûa saùch Chaâm ngoân noùi veà giaù trò nhaän ñöôïc söï khoân ngoancuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Khoân ngoan laø bieát suy nghó vaø haønh ñoäng gioáng nhöChuùa trong moïi hoaøn caûnh.

Chaâm ngoân laø gì? Vua Sa-loâ-moân noùi muïc ñích cuûa nhöõng lôøichaâm ngoân laø gì? Chaâm ngoân 1:1-6.

ÑÒNH NGHÓA: Theo tieáng Heâ-bô-rô, “chaâm ngoân” nghóa laø “sosaùnh.” Moät caâu chaâm ngoân laø moät caâu ngaén noùi leân söï khoân ngoan höõuduïng. Moät chaâm ngoân noùi leân leõ thaät baèng caùch so saùnh hay phaûn nghóahai ñieàu khaùc nhau. Thí duï, “Löôõi ngöôøi coâng bình gioáng nhö baïc cao;coøn loøng keû hung aùc khoâng ra gì” (Chaâm ngoân 10:20). Haàu heát nhöõngcaâu chaâm ngoân laø hai caâu hay ba caâu ñi chung vôùi nhau, vaø ñöôïc saép ñaëtñeå so saùnh hay phaûn nghóa.

Söï khoân ngoan laø gì? Chaâm ngoân 1:7. Söï khoân ngoan lieân quantôùi söï tri thöùc theá naøo? Chaâm ngoân 2:9, 10. Söï khoân ngoan ñöôïc bancho ai? Chaâm ngoân 1:20-23; 8:1-5.

Trong vaøi thôøi ñaïi ñaõ qua, ngöôøi ta toân troïng söï hieåu bieát veà trieát lyù.Trong thôøi ñaïi chuùng ta, nhieàu ngöôøi toân troïng kieán thöùc veà khoa hoïc. Söïtri thöùc maø Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta tieáp nhaän laø kinh nghieäm moätñôøi soáng thaùnh thieän.

Ñieàu gì coù giaù trò hôn ñoái vôùi baïn: (1) söï giaùo duïc ñöôïc theá giantoân troïng, (2) hay söï keát hôïp vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su? Baïn seõ khuyeânmoät ngöôøi treû tuoåi theá naøo khi ngöôøi ñoù phaûi löïa choïn giöõa söï toântroïng cuûa theá gian, hay vaâng giöõ caùc ñieàu raên cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Thöù Hai 2 Thaùng 10

GIAÙ TRÒ CUÛA SÖÏ KHOÂN NGOAN (Chaâm ngoân 4:5-7).

Sa-loâ-moân mieâu taû giaù trò cuûa söï khoân ngoan theá naøo? Chaâmngoân 4:5-7; Ga-la-ti 5:17-26.

Khoâng gì quan troïng hôn laø “söï soáng ñaõ giaáu vôùi Ñaáng Christ trongÑöùc Chuùa Trôøi” (Coâ-loâ-se 3:3). Ngöôøi ta seõ trôû neân khoân ngoan trong moïihaønh ñoäng vaø trong ñôøi thuoäc linh khi hoï khoâng muoán phaïm toäi nöõa vaø ñeåÑöùc Chuùa Gieâ-su ñieàu khieån taâm trí, thaân theå, tình caûm, vaø moïi chöôngtrình cuûa hoï (Xin ñoïc Coâ-loâ-se 3:5-10).

Ga-la-ti 5:22, 23 lieät keâ traùi cuûa Ñöùc Thaùnh Linh. Ga-la-ti 5:19-21lieät keâ caùc vieäc laøm cuûa xaùc thòt. Xaõ hoäi ngaøy nay baøy toû vieäc laøm cuûa xaùcthòt theá naøo? Laøm caùch naøo traùi cuûa Ñöùc Thaùnh Linh caûi tieán ñôøi soáng cuûachuùng ta? (Thí duï: vui möøng, bình yeân, chaäm noùng giaän giuùp chuùng ta bôùtsöï caêng thaúng).

Coù nhöõng lôïi ñieåm naøo khi ngöôøi ta nhaän ñöôïc söï khoân ngoanthaät? Chaâm ngoân 2:10-22; 4:6-13; 8:14-16, 18; 9:10, 11.

Baïn ñang tìm söï khoân ngoan cuûa Chuùa hay söï khoân ngoan theágian? Baïn giaûi nghóa theá naøo söï khaùc bieät giöõa söï khoân ngoan theágian vaø söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi?

8 9

Thöù Ba 3 Thaùng 10

LAØM THEÁ NAØO ÑEÅ ÑÖÔÏC SÖÏ KHOÂN NGOAN? (Chaâm ngoân 2:1-6;Gia-cô 1:5).

Chuùng ta tìm söï khoân ngoan theá naøo? Chaâm ngoân 2:1-6; Gieâ-reâ-mi 29:13; Gia-cô 1:5.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su noùi veà cuûa baùu choân trong moät ñaùm ruoäng laø moätthí duï toát veà giaù trò cuûa baùu thieân ñaøng vaø söï coá gaéng caàn thieát ñeå haønhñoäng ñuùng. (Xin ñoïc Ma-thi-ô 13:44). Söï khoân ngoan thuoäc linh laø moätphaàn cuûa kho baùu naøy. Söï khoân ngoan laø moät söï ban cho cuûa Ñöùc ChuùaTrôøi. Vaø Ngaøi ban söï khoân ngoan thuoäc linh cho nhöõng ngöôøi tìm söï töônggiao vôùi Ngaøi.

“Söï khoân ngoan töø treân maø xuoáng thì tröôùc heát laø thanh saïch, sau laïihoøa thuaän, tieát ñoä, nhu mì, ñaày daãy loøng thöông xoùt vaø boâng traùi laønh,khoâng coù söï hai loøng vaø giaû hình” (Gia-cô 3:17).

Thì giôø laø tieàn baïc vaø söï soáng. Moãi ngaøy chuùng ta duøng thì giôø ñeålaøm vieäc haàu ñöôïc cuûa baùu naøy hay cuûa baùu kia. Chuùng ta laøm thöôngmaïi vôùi ai? Chuùng ta laøm vieäc mình theá naøo?

Chuùng ta coù laãn loän veà söï giaøu coù thaät laø gì chaêng? Moãi ngaøy,chuùng ta ñaët ñieàu gì tröôùc heát?

Baïn ñeå ñieàu gì aûnh höôûng quyeát ñònh cuûa mình? Muïc tieâu naøoaûnh höôûng tính tình chuùng ta?

Thöù Tö 4 Thaùng 10

SÖÏ COÂNG BÌNH (THAÙNH THIEÄN) LAØ GÌ? (Chaâm ngoân 2:7-10;21:3).

Ngöôøi coâng bình (thaùnh nhaân) coù nhöõng ñaëc tính naøo? Chaâmngoân 29:6, 7; 11:30; 12:3. Laøm sao chuùng ta coù theå trôû neân coâng bình?Chaâm ngoân 2:7-10.

Coâng bình laø ñöôïc gioáng nhö Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Kinh Thaùnh khoângbao giôø phaân reõ söï coâng bình cuûa ngöôøi tín ñoà vôùi söï ñöôïc Ñöùc Chuùa Gieâ-su ngöï trong loøng chuùng ta. Ñöùc Chuùa Trôøi ban quyeàn löïc cho nhöõngngöôøi coù söï töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñeå nghó vaø laøm nhöõng ñieàucoâng bình.

“Chuùng ta khoâng coù gì trong mình ñeå khoe khoang. Chuùng ta khoângcoù lyù do ñeå töï toân. Nieàm hy voïng duy nhaát cuûa chuùng ta laø nhaän ñöôïc söïcoâng bình cuûa Ñaáng Christ vaø söï coâng bình ñöôïc phaùt trieån do Ñöùc ThaùnhLinh haønh ñoäng trong chuùng ta.”—Phoûng trích Steps To Christ, tr. 63.

Coù hai haønh ñoäng töông phaûn naøo trong Chaâm ngoân 21:3? ÑöùcChuùa Trôøi phaùn gì veà moãi haønh ñoäng? So saùnh vôùi EÂ-sai 1:10-18.

Chuùng ta phaûi ñeå Ñöùc Thaùnh Linh höôùng daãn haàu chuùng ta ñöôïc söïcöùu roãi (Xin ñoïc Roâ-ma 8:6). Daâng cuûa leã hy sinh maø loøng khoâng ñaàuphuïc Chuùa thì khoâng phaûi laø söï hy sinh thaät. Ñöùc Chuùa Gieâ-su xuoáng traànvaø chòu cheát theá cho toäi loãi chuùng ta vì Ngaøi muoán toû cho chuùng ta bieátÑöùc Chuùa Trôøi laø nhö theá naøo. Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng muoán caùc cuûa teá leã.Söï daâng con sinh teá laø hình boùng cuûa söï hy sinh haàu ñeán cuûa Ñöùc ChuùaGieâ-su. Nhöng daân Y-sô-ra-eân cöù tieáp tuïc laøm leã naøy daàu raèng ÑöùcChuùa Gieâ-su ñaõ cheát.

Baïn coù muoán leä thuoäc vaøo söï coâng bình cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-suhay cuûa rieâng mình?

Baïn caûm thaáy Ñöùc Chuùa Trôøi chaáp nhaän baïn vì nhöõng ñieàu thieänbaïn laøm, hay vì nhöõng gì Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõ laøm vaø ñang laøm chobaïn?

10 11

Thöù Naêm 5 Thaùng 10

SÖÏ COÂNG BÌNH (THAÙNH THIEÄN) VAØ SÖÏ KHOÂN NGOAN (Chaâmngoân 2:1-6, 9).

Moái töông quan giöõa söï coâng bình vaø söï khoân ngoan laø gì? Chaâmngoân 2:1-6, 9; 23:23, 24.

Nhöõng ngöôøi coù söï khoân ngoan khoâng phaûi luoân luoân laø nhöõng ngöôøi“khoân” theo saùch Chaâm ngoân. Thí duï, xin ñoïc Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 7:11;36:8; II Sa-mu-eân 14:2; Chaâm ngoân 6:6; 3:1; I Caùc Vua 4:29.

Söï khoân ngoan theo Chaâm ngoân laø söï coâng bình ñeán töø söï töông giaokeát öôùc vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Moät ngöôøi khoân ngoan vaø coâng bình (thaùnhthieän) laø khi ñöôïc Chuùa ñieàu khieån taâm trí hoï bôûi quyeàn pheùp cuûa ThaùnhLinh Ngaøi.

Vua Sa-loâ-moân khoâng noùi raèng chuùng ta trôû neân khoân ngoan trongcon maét cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khi chuùng ta haønh ñoäng caùch khoân ngoan.Vua coù yù noùi khi chuùng ta bieát Chuùa, thì tö töôûng, lôøi noùi, vaø haønh ñoängchuùng ta laø khoân ngoan, vì Ñöùc Chuùa Gieâ-su trôû neân söï coâng bình vaø khoânngoan cuûa chuùng ta. (Xin ñoïc I Coâ-rinh-toâ 1:30). Söï khoân ngoan cuûa loaøingöôøi laø muoán bieát taát caû moïi söï vaø khoâng chaáp nhaän ñieàu gì laø hoaøn toaønchaân thaät. Coøn söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø bieát phaân bieät giöõathieän vaø aùc, vaø chæ löïa choïn ñieàu thieän maø thoâi. Quyeàn löïc giuùp chuùng talöïa choïn ñieàu thieän laø nhôø söï soáng, söï cheát vaø soáng laïi cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.

Taát caû nhöõng taùc phaåm luaân lyù ngoaøi Kinh Thaùnh daïy raèng coù söïquaân bình giöõa thieän vaø aùc laø neàn taûng cuûa söï khoân ngoan. Nhöng saùchChaâm ngoân giaûi nghóa söï khoân ngoan laø bieát taäp trung vaøo Ñöùc ChuùaTrôøi. Moãi caâu trong Chaâm ngoân noùi leân söï khaùc bieät giöõa ñöôøng loái Chuùavaø ñöôøng loái theá gian. Saùch Chaâm ngoân giuùp chuùng ta soáng hoøa hôïp vôùiÑöùc Chuùa Trôøi. “Ngaøi phuø hoä caùc loái cuûa ngöôøi coâng bình, vaø giöõ gìnñöôøng cuûa thaùnh ñoà Ngaøi” (Chaâm ngoân 2:8).

Laøm sao baïn nhaän ra Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng ban cho moïi söïkhoân ngoan thaät?

Thöù Saùu 6 Thaùng 10

NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Haõy nghieân cöùu nhöõng caâu sau ñaây trong TaânÖôùc noùi veà söï khoân ngoan: I Coâ-rinh-toâ 1:25-30; 2:6-16; 3:19.

Xin ñoïc “The Source and Aim of True Education,” trong Education,tr. 13-19.

“Söï hieåu bieát veà Ñöùc Chuùa Trôøi laø neàn taûng cuûa moïi söï giaùo duïcchaân chính vaø cuûa moïi phuïc vuï chaân thaät. . . . Söï hieåu bieát naøy laø söïsöûa soaïn quan troïng nhaát cho ñôøi naøy vaø ñôøi sau treân thieân ñaøng.”—Phoûng trích The Ministry of Healing, tr. 409.

“Söï kính sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø neàn taûng duy nhaát cho moïi söï tieán boä.Söï kính sôï naøy laø khôûi ñaàu cho söï khoân ngoan. Baïn thuoäc veà Cha treân trôøivì baïn khoâng caàn ñoøi hoûi hay laøm gì heát maø Ngaøi vaãn luoân chaêm gìnbaïn. . . söï hy sinh cuûa Chuùa Gieâ-su ñaõ cöùu chuoäc baïn. Ngaøi chæ ñoøi hoûibaïn bieát xöû duïng ñuùng nhöõng ôn phöôùc Ngaøi ban. Khaû naêng bieát suynghó vaø phaùt trieån thuoäc linh laø moät söï ban cho cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaøNgaøi muoán baïn laøm heát söùc ñeå caøng ngaøy caøng tieán tôùi hôn.”—Phoûngtrích Fundamentals of Christian Education, tr. 85, 86.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN:

1. Taïi sao söï khoân ngoan laø quan troïng? Taïi sao chuùng ta caàn tìm söï khoânngoan? Nhaän ñöôïc söï khoân ngoan deã hay khoù? Xin giaûi nghóa.

2. Taïi sao ngöôøi ta khoâng chuù yù hôn ñeå tìm söï khoân ngoan? Taïi sao ngöôøita thaáy khoù toân vinh vaø kính troïng Ñöùc Chuùa Trôøi?

3. Laøm sao baïn chöùng minh cho moät ngöôøi voâ tín raèng söï khoân ngoan cuûaÑöùc Chuùa Trôøi ñem laïi phaàn thöôûng lôùn hôn laø söï khoân ngoan cuûa theágian?

TOÙM LÖÔÏC: Xin giaûi nghóa baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch traû lôøi nhöõngcaâu hoûi ôû ñaàu baøi hoïc.

12 13

Baøi Hoïc 2 7 Thaùng 10 - 13 Thaùng 10

MOÄT NGOÂI SAO HÖÔÙNG DAÃN NGÖÔØI NHU MÌ

CAÂU GOÁC: “Haõy heát loøng tin caäy Ñöùc Gieâ-hoâ-va, chôù nöông caäy nôisöï thoâng saùng cuûa con; phaøm trong caùc vieäc laøm cuûa con, khaù nhaänbieát Ngaøi, thì Ngaøi seõ chæ daãn caùc neûo cuûa con” (Chaâm ngoân 3:5, 6).

CHIEÀU SA-BAÙT

TIN CAÄY LAØ GÌ? TAÏI SAO TIN CAÄY LAØ QUAN TROÏNG? Tin caäynghóa laø moät ngöôøi saün saøng töø boû mình ñeå ñaàu phuïc ngöôøi maø mình tincaäy. Tin caäy nghóa laø ñaët heát nieàm tin vaøo baûn tính, khaû naêng, söùc maïnhvaø leõ thaät cuûa moät ngöôøi naøo ñoù. Tin caäy laø tin töôûng nôi moät ngöôøi naøo vaølaøm theo söï höôùng daãn cuûa ngöôøi aáy.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng duy nhaát maø chuùng ta coù theå hoaøn toaøn tincaäy. Ngaøi ñöôïc ví nhö moät ngoâi sao trong ñeâm trôøi khoâng maây. Moãi CôÑoác nhaân phaûi nhìn xem Chuùa Gieâ-su ñeå ñöôïc höôùng daãn vaø an uûi. Baøihoïc tuaàn naøy seõ thoûa ñaùp caùc caâu hoûi: Tin caäy laø gì? Ñeå laøm gì? Tin caäynôi ai?


TIN CAÄY LAØ GÌ? TIN CAÄY KHOÂNG PHAÛI LAØ GÌ? (Chaâm Ngoân22:17-19).

Laøm sao ñeå nhaän ñöôïc söï tin caäy? Chaâm Ngoân 22:17-19.

Chuùng ta khoâng theå töï mình trung tín hay ñaùng tin. Tin caäy nôi ÑöùcChuùa Trôøi laø söï ban cho cuûa Ngaøi. Loøng tin caäy ñöôïc taêng tröôûng khichuùng ta nhìn nhaän mình yeáu ñuoái vaø ñaàu phuïc quyeàn pheùp Ñöùc ChuùaTrôøi. Nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng eùp buoäc chuùng ta tin caäy nôi Ngaøi khichuùng ta coøn nghi ngôø. Loøng tin caäy chaân thaät tuøy thuoäc vaøo söï soángthoâng coâng vôùi ngöôøi mình tin. Chuùng ta tin caäy nôi Ñöùc Chuùa Trôøi vìchuùng ta hoïc bieát veà Ngaøi, veà tình thöông vaø quyeàn pheùp Ngaøi naâng ñôõchuùng ta. Saün loøng tin caäy Ñöùc Chuùa Trôøi giuùp chuùng ta tin nhöõng ngöôøiñaùng ñöôïc tin caäy.

Chuùng ta hoïc ñöôïc gì trong nhöõng caâu naøy daïy veà laøm sao söï tincaäy phaùt trieån vaø trôû neân vöõng maïnh? Chaâm Ngoân 29:25; 30:5; Ma-thi-ô 8:5-10; 9:2; Gia-cô 1:2-8.

Moät ngöôøi baïn vöøa maát moät ñöùa con trong tai naïn xe hôi. Baïn seõnoùi gì hay laøm gì ñeå giuùp ngöôøi ñoù coù loøng tin caäy nôi Ñöùc Chuùa Trôøi.

14 15


CHUÙNG TA COÙ ÑAËT NIEÀM TIN KHOÂNG ÑUÙNG CHOÃ CHAÊNG?PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 28:26).

Sa-loâ-moân caûnh caùo ñieàu gì trong Chaâm Ngoân 28:26?

Loøng töï tin veà söï cöùu chuoäc vaø khaû naêng thaéng toäi loãi coù theå daãnñeán söï huûy dieät. (Xin ñoïc Giaêng 15:5; Gieâ-reâ-mi 10:23; II Coâ-rinh-toâ3:5).

“Caùc nhaø laõnh ñaïo Do Thaùi khoâng aên naên. Hoï raát töï maõn. Cuoäc ñôøiñaïo ñöùc cuûa hoï chæ laø söï giaû hình. . . . Khi Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñeán ñeå daïyveà nguyeân taéc cuûa luaät phaùp (Ma-thi-ô 22:34-37), hoï ñaõ töø choái Ngaøi.”—Phoûng trích Christ’s Object Lessons, tr. 276.

Chuùng ta khoâng neân tin caäy ai? Taïi sao Kinh Thaùnh caûnh caùochuùng ta khoâng neân tin caäy nhöõng ngöôøi aáy? Chaâm ngoân 2:11-15;Thi thieân 41:9; Gieâ-reâ-mi 17:5.

Kinh Thaùnh khuyeân chuùng ta, “Anh em ñaõ vaâng theo leõ thaät laømsaïch loøng mình, ñaëng coù loøng yeâu thöông anh em caùch thaät thaø, neân haõyyeâu nhau soát saéng heát loøng” (I Phi-e-rô 1:22). Tình yeâu thöông naøy ñoøihoûi söï tin caäy. Nhöng chuùng ta coù theå sai laàm khi tin töôûng nhöõng ngöôøikhaùc coù theå giöõ chuùng ta khoûi phaïm toäi. Quyeàn löïc giöõ chuùng ta khoûiphaïm toäi ñeán töø Ñöùc Chuùa Gieâ-su.

“Söï nguy hieåm cho nhieàu ngöôøi laø hoï khoâng coù thoùi quen suy nghócho mình. Hoï ñôïi xem ngöôøi khaùc nghó gì. . . . Neáu hoï khoâng thay ñoåibaûn tính yeáu ñuoái naøy, hoï seõ thaát baïi vaø maát söï soáng ñôøi ñôøi. Hoï seõkhoâng thaéng noåi nhöõng söï nguy hieåm trong ngaøy cuoái cuøng. . . . Khoângai coù theå coù kinh nghieäm thieâng lieâng cho ngöôøi khaùc.”—Phoûng tríchTestimonies for the Church, boä 2, tr. 129, 130.

Neáu chuùng ta thaønh thaät trong ñôøi soáng Cô Ñoác nhaân, theá naøoÑöùc Chuùa Trôøi seõ gìn giöõ chuùng ta khoûi loøng töï tín veà söï cöùu chuoäc?


CHUÙNG TA COÙ ÑAËT NIEÀM TIN KHOÂNG ÑUÙNG CHOÃ CHAÊNG?PHAÀN 2 (Chaâm ngoân 11:4).

Trong theá giôùi ích kyû naøy, ngöôøi ta tin caäy vaøo nhöõng gì coù theå manglaïi söï an ninh. Kinh Thaùnh daïy raèng Chuùa laø söï an ninh duy nhaát cuûachuùng ta. Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta laøm nhöõng ñieàu chuùng ta coù theålaøm cho mình vaø gia ñình mình. Nhöng chuùng ta phaûi leä thuoäc nôi Ngaøi.Khi ngöôøi tín ñoà khoâng theå mua hoaëc baùn (Khaûi huyeàn 13:17), hoï seõnhôù kinh nghieäm trong quaù khöù veà söï tin caäy nôi Ñöùc Chuùa Trôøi ñeågiuùp hoï trong thôøi kyø hoaïn naïn.

Nhöõng ñieàu gì chuùng ta khoâng neân tin caäy? Xin giaûi nghóa taïi saochuùng ta khoâng neân tin caäy nhöõng ñieàu aáy? Chaâm ngoân 3:31, 32;10:18; 11:4; 31:30.

Ôn phöôùc ñaëc bieät naøo ngöôøi ta nhaän laõnh khi hoï tin caäy nôiChuùa? Chaâm ngoân 8:17, 18.

Chaâm ngoân 8:17, 18 noùi raèng khi chuùng ta tin caäy Ñöùc Chuùa Trôøi,thì Ngaøi ban cho chuùng ta söï giaøu coù “laâu daøi”. Söï giaøu coù ñoù laø gì? Laømsao chuùng ta coù theå duøng nhöõng söï giaøu coù aáy ñeå phuïc vuï Ñöùc Chuùa Trôøi?Thi thieân 9:9; 73:24; EÂ-sai 45:22; Ma-thi-ô 28:20; Ga-la-ti 5:22, 23.

Nhöõng söï giaøu coù naøo khaùc maø baïn coù theå nghó ñeán? Baïn coù theåxöû duïng nhöõng söï giaøu coù aáy theá naøo cho Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå giuùp ñôõngöôøi khaùc? Laøm sao baïn coù theå giuùp moät ngöôøi chæ tin nôi mình hônlaø tin nôi Chuùa?

16 17


MOÄT NGOÂI SAO HÖÔÙNG DAÃN NGÖÔØI KHIEÂM NHÖÔØNG – PHAÀN1 (Chaâm ngoân 3:5, 6).

Taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta tin caäy Ngaøi? Chaâmngoân 3:5, 6; Ma-thi-ô 6:25-34.

“Neáu daâng hieán ñôøi mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi, baïn seõ khoâng lo laéngveà ngaøy mai. . . . Khi chuùng ta döïa vaøo söï khoân ngoan rieâng ñeå ñöôïcthaønh coâng, chuùng ta ñaõ mang laáy gaùnh naëng maø Chuùa khoâng giao chochuùng ta. . . . Chuùng ta ñaõ töï ñaët mình vaøo choã Ñöùc Chuùa Trôøi. Khi thaätsöï tin caäy raèng Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu thöông vaø muoán ñieàu toát nhaát chocon caùi Ngaøi, thì chuùng ta seõ khoâng coøn lo laéng veà töông lai.”—Phoûngtrích Thoughts From the Mount of Blessings, tr. 100, 101.

Phao-loâ daïy nguyeân taéc naøo trong II Coâ-rinh-toâ 12:10?Söù ñoà Phao-loâ khoâng muoán bò ñau ñôùn vaø thöông khoù, nhöng ngöôøi

vui möøng ñöôïc döï phaàn trong söï thöông khoù vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su. OÂngnhaän bieát mình phaûi hoaøn toaøn troâng caäy nôi Chuùa trong khi ñau ñôùn vaøkhoán khoå. Phao-loâ caàu nguyeän ba laàn veà “caùi gai trong thòt” ñöôïc caát khoûi(II Coâ-rinh-toâ 12:7, 8). Baáy giôø Ñöùc Chuùa Trôøi höùa raèng aân ñieån cuûa Ngaøilaø ñuû cho oâng, vaø quyeàn pheùp Chuùa lôùn nhaát khi baïn yeáu ñuoái (II Coâ-rinh-toâ 12:9). Söù ñoà Phao-loâ noùi, “Vaäy, toâi seõ raát vui loøng khoe mình veà söï yeáuñuoái toâi, haàu cho söùc maïnh cuûa Ñaáng Christ ôû trong toâi. Baây giôø toâi hieåuraèng söï hoaïn naïn vaø khoán khoù giuùp toâi tin caäy hoaøn toaøn hôn nôi ÑöùcChuùa Trôøi.”

Ñieàu kieän naøo ñeå lôøi caàu nguyeän ñöôïc chaáp nhaän? Ma-thi-ô 7:7;I Giaêng 3:22; 5:14, 15. Khi naøo Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng traû lôøi söï caàunguyeän cuûa chuùng ta? Gia-cô 4:3; Thi thieân 66:18.

Chuùng ta phaûi hieåu nhu caàu cuûa mình tröôùc khi caàu nguyeän cuøngÑöùc Chuùa Trôøi. Ñaây laø ñieàu kieän thöù nhaát ñeå ñöôïc traû lôøi. Khi chuùng tatieáp tuïc phaïm toäi, Chuùa khoâng theå ñaùp lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta. Caànngöng phaïm toäi vaø tin raèng Chuùa seõ ñaùp lôøi caàu nguyeän, roài tin raèng Ngaøiseõ ban cho chuùng ta ñieàu toát nhaát.

Theá naøo caùch chuùng ta caàu nguyeän laøm ta yeáu ñöùc tin nôi ÑöùcChuùa Trôøi?


MOÄT NGOÂI SAO HÖÔÙNG DAÃN NGÖÔØI KHIEÂM NHÖÔØNG – PHAÀN2 (Phi-líp 4:19; Chaâm ngoân 16:9).

Hoâm qua chuùng ta ñaõ hoïc taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta tincaäy nôi Ngaøi vaø theá naøo lôøi caàu nguyeän giuùp chuùng ta phaùt trieån loøng tincaäy nôi Chuùa. Baøi hoïc hoâm nay tieáp theo söï nghieân cöùu aáy.

Ñoâi khi chuùng ta caàu nguyeän ñeå xin nhöõng ñieàu coù haïi cho chuùng ta.Söï thaät tuyeät vôøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå töø choái nhöõng ñieàu chuùng ta caàuxin, nhöng Ngaøi seõ ban ñieàu gì toát ñeïp nhaát cho chuùng ta. Khoâng neân maátñöùc tin khi Chuùa chaäm ñaùp lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta. Ngaøi thaáy ñieàugì seõ xaûy ra cho chuùng ta trong töông lai. Ngaøi bieát nhöõng ñieàu toát nhaátcho chuùng ta nhö chuùng ta neân laøm vieäc taïi ñaâu, laøm baïn vôùi ai, neân soángôû ñaâu. Ngaøi cuõng bieát nhöõng aûnh höôûng naøo seõ giuùp söûa soaïn chuùng ta ñeåsoáng vôùi Ngaøi ñôøi ñôøi. Haõy ñaët heát nieàm tin nôi Ngaøi!

Chuùng ta seõ laõnh nhaän ñöôïc ôn phöôùc ñaëc bieät naøo khi chuùng taheát loøng tin caäy söï höôùng daãn cuûa Chuùa? Chaâm ngoân 16:9; Thi thieân32:8.

Xin haõy nghó ñeán moät thí duï trong kinh nghieäm rieâng cuûa baïn,khi Ñöùc Chuùa Trôøi höôùng daãn baïn vaøo con ñöôøng maø baïn khoâng baogiôø löïa choïn cho mình. Taïi sao ñöôøng loái cuûa Chuùa toát ñeïp hôn ñöôøngloái maø baïn töï hoaïch ñònh cho mình? Haõy chia xeû kinh nghieäm cuûabaïn vôùi lôùp hoïc giaùo lyù.

18 19


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Xin haõy ñoïc theâm veà söï quan troïng cuûa nieàmtin nôi Chuùa: Thi thieân 37:3-6; 118:5-8; EÂ-sai 26:3, 4. Xin cuõng ñoïc veàsöï nguy hieåm khi thieáu nieàm tin nôi Chuùa: EÂ-sai 30:1, 2; Gieâ-reâ-mi5:19; 17:5.

Xin ñoïc Steps to Christ, tr. 121-124.

“Neáu chuùng ta noùi nhieàu hôn veà ñöùc tin vaø vui möøng hôn veà tình yeâuvaø loøng thöông xoùt cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, thì chuùng ta seõ coù ñöùc tin maïnhhôn vaø nieàm vui lôùn hôn. Khoâng ai coù theå giaûi nghóa hay thaáu hieåu ônphöôùc nhaän laõnh ñöôïc khi ngöôøi aáy ca tuïng söï nhôn töø vaø tình thöông cuûaÑöùc Chuùa Trôøi.”—Phoûng trích Sons and Daugters of God, tr. 122.

“Ñöùc Chuùa Gieâ-su muoán chuùng ta laøm heát söùc mình, nhöng Ngaøicuõng daïy chuùng ta phaûi ñaët Ngaøi tröôùc heát, cuoái cuøng, vaø toát nhaát trongmoïi söï. Chuùng ta seõ khoâng neân laøm moät vieäc gì hay tìm moät thuù vui gì coùtheå ngaên caûn söï coâng bình cuûa Ngaøi huaán luyeän baûn tính vaø cuoäc ñôøichuùng ta.”—Phoûng trích Thougts From the Mount of Blessings, tr. 99.


1. Haõy lieät keâ vaø thaûo luaän vaøi ñieàu ngaên caûn chuùng ta tin caäy nôi ÑöùcChuùa Trôøi. Theá naøo chuùng ta choáng laïi nhöõng aûnh höôûng laøm toån thöôngñeán nieàm tin cuûa mình nôi Ngaøi?

2. Nhöõng chuyeän naøo trong Taân Öôùc hoã trôï Chaâm ngoân 11:4, 28; 23:4,5? Taïi sao raát khoù cho ngöôøi giaøu vaøo nöôùc thieân ñaøng?

3. Laøm sao chuùng ta coù ñöôïc ñöùc tin laø Chuùa seõ höôùng daãn chuùng ta trongcuoäc soáng haèng ngaøy?

4. Laøm sao chuùng ta hôïp taùc vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi trong vieäc phaùt trieån ñöùctin cuûa mình?

TOÙM LÖÔÏC: Xin giaûi nghóa baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch traû lôøi nhöõngcaâu hoûi sau ñaây: Tin caäy laø gì? Muïc ñích cuûa tin caäy laø gì? Chuùng ta tincaäy ai?

Moät taám loøng kieâu haõnh khoâng theå tin caäy Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi giaûiñaùp ñöôïc taát caû moïi nan ñeà caù nhaân vaø xaõ hoäi. Ngaøi coù nhieàu ôn phöôùcdaønh cho chuùng ta khi chuùng ta caàu xin vaø ñaàu phuïc thaùnh yù troïn veïn vaøthöông xoùt cuûa Ngaøi.


TEÂN COÙ YÙ NGHÓA GÌ?

CAÂU GOÁC: “Danh tieáng toát coøn hôn tieàn cuûa nhieàu; vaø ôn nghóa quíhôn baïc vaø vaøng” (Chaâm ngoân 22:1).

CHIEÀU SA-BAÙT

CHUÙNG TA THÖÔØNG NGHE NOÙI DANH TIEÁNG TOÁT RAÁT QUANTROÏNG. Danh tieáng toát laø gì? Danh tieáng toát coù gioáng nhö baûn taùnh toátchaêng? Neáu moät ngöôøi laøm maát thanh danh cuûa baïn baèng caùch noùi xaáu,thì ngöôøi aáy coù huûy hoaïi baûn taùnh toát cuûa baïn chaêng? Chuùng ta hoïc ñöôïcsöï töông quan naøo giöõa baûn taùnh vaø danh tieáng toát ñeå giuùp chuùng ta hieåuñöôïc söï quan taâm cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong cuoäc thieän aùc ñaáu tranh vóñaïi? Söï hieåu bieát naày seõ giuùp chuùng ta giaûi quyeát nhöõng nan ñeà trongcuoäc ñôøi theá naøo?

Chuùng ta seõ tìm lôøi giaûi ñaùp cho nhöõng caâu hoûi naøy trong Kinh Thaùnh,vaø ñaëc bieät trong saùch Chaâm ngoân. Khi nghieân cöùu, xin baïn nhôù raènghaønh ñoäng ñuùng thì quan troïng hôn laø danh tieáng toát.

20 21


SÖÏ KIEÂU NGAÏO ÑI TRÖÔÙC, SÖÏ BAÏI HOAÏI THEO SAU (Chaâmngoân 16:18).

Nhieàu ngöôøi noùi veà töï aùi ñeå chöùng minh chuùng ta caàn yeâu mình. CôÑoác nhaân thöôøng trích daãn lôøi Ñöùc Chuùa Gieâ-su noùi, “Haõy yeâu keû laân caännhö mình” (Ma-thi-ô 19:19). Nhöng ngöôøi thöôøng hieåu laàm laø phaûi yeâumình tröôùc. Moät soá taùc giaû ñeà nghò raèng loøng töï kieâu laø quan troïng ñeåñöôïc thaønh coâng trong theá gian. Moät soá taùc giaû khaùc nghó raèng töï troïng laøkhieâm nhöôøng nhìn nhaän giaù trò mình khi bieát raèng mình laø yeáu ñuoái.

Söï kieâu ngaïo ñaõ laøm gì cho Lu-xi-phe? EÂ-xeâ-chi-eân 28:11-19.

Khi moät ngöôøi yeâu mình nhieàu hôn kính meán vaø toân troïng Ñöùc ChuùaTrôøi, thì keát quaû laø toân thôø chính mình. Chuùng ta caàn phaûi nhìn nhaän raèngchuùng ta leä thuoäc vaøo Ñöùc Chuùa Trôøi cho söï soáng, söùc khoûe, taøi naêng,giaøu coù, vaø thaønh coâng. Roài chuùng ta seõ coù moät yù nghó khieâm toán veà chaângiaù trò cuûa mình.

Nhöõng caâu sau ñaây baøy toû keát quaû cuûa söï kieâu ngaïo theá naøo?Chaâm ngoân 11:2; 13:10, 18; 15:25; 17:19.

Caùc moân ñoà ñaõ duøng nhieàu thì giôø caõi laãy veà ai laø ngöôøi ñöôïc toântroïng hôn heát trong boïn mình (Lu-ca 22:24). Loøng ao öôùc ñöôïc toân vinhkhieán cho ñôøi thuoäc linh yeáu ñuoái. Ñöùc tin cuûa hoï ñaõ khoâng saün saøng ñeåñöôïc thöû nghieäm trong thôøi gian Ñöùc Chuùa Gieâ-su bò leân aùn vaø bò ñoùngñinh.

Haõy cho moät thí duï veà kinh nghieäm cuûa baïn ñeå chöùng minh caâuChaâm ngoân 16:18 laø ñuùng.


LOØNG NHAÂN TÖØ THAÄT (Chaâm ngoân 25:6, 7)

Taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng thích söï kieâu ngaïo? Ma-thi-ô 11:29;Chaâm ngoân 6:16, 17.

“Ngöôøi ta khoâng thích keû say röôïu. Ngöôøi ta thöôøng noùi cho ngöôøinghieàn röôïu bieát laø toäi loãi cuûa anh ta seõ khieán anh ta maát thieân ñaøng.Nhöng thöôøng thöôøng khoâng ai noùi gì ñeå choáng laïi toäi kieâu ngaïo, ích kyû,vaø ganh tò (muoán nhöõng ñieàu ngöôøi khaùc coù).

“Moät ngöôøi phaïm moät toäi kinh khuûng coù theå caûm thaáy buoàn raàu vaøtoäi loãi. Ngöôøi ñoù coù theå caûm thaáy caàn söï tha thöù cuûa Ñaáng Christ. Nhöngmoät ngöôøi kieâu ngaïo khoâng caûm thaáy caàn Ñaáng Christ.”—Phoûng tríchSteps to Christ, tr. 22.

Ngöôøi ta haønh ñoäng kieâu ngaïo nhö theá naøo? Chaâm ngoân 20:6;25:6, 7; 26:12; Lu-ca 18:9-14.

Coù caùch naøo khaùc ngöôøi ta baøy toû söï kieâu ngaïo? Chaâm ngoân31:30.

Ñoâi khi baïn baøy toû söï kieâu ngaïo theá naøo? Söï töông giao cuûa baïnvôùi ngöôøi khaùc seõ toát ñeïp hôn theá naøo neáu baïn hoïc khieâm toán? Baïnñaõ cheånh maûng ñieàu gì trong ñôøi thuoäc linh khieán baïn trôû neân kieâungaïo?

22 23


GIAÙ TRÒ CUÛA DANH TIEÁNG TOÁT - PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 22:1).

Vua Sa-loâ-moân ñaõ ñaët giaù trò gì vaøo “danh tieáng toát”? Chaâmngoân 22:1.

Trong thôøi Kinh Thaùnh, teân baøy toû danh tieáng hay baûn tính. Teân cuûabaïn thöôøng noùi leân baïn laø ai, baïn gioáng nhö gì, baïn ñang laøm vieäc gì, vaøbaïn coù theå trôû neân gì. (Xin ñoïc Saùng theá Kyù 16:11; 17:5, 15; 32:28).

“Ngöôøi Heâ-bô-rô cuõng nhö nhöõng ngöôøi daân khaùc ôû Caän Ñoâng, tinraèng teân raát laø quan troïng. Teân cuûa hoï ñeàu coù yù nghóa. Ñoâi khi teân aáy baøytoû baûn tính vaø nhaân caùch cuûa con ngöôøi. Ñoâi khi teân baøy toû traïng thaùi haycaûm giaùc cuûa ngöôøi ñaët teân aáy. . . .

“Coù theå teân thoâng thöôøng nhaát ôû giöõa ngöôøi Y-sô-ra-eân laø teân noùi veàÑöùc Chuùa Trôøi chaân thaät.”—Phoûng trích baøi “Teân” trong SDA BibleCommentary.

Moät soá teân ñeå chæ veà Ñöùc Chuùa Trôøi nhö Gioâ-eân laø “Yahweh laø ÑöùcChuùa Trôøi,” EÂ-li (Elijah) laø “Yahweh laø Ñöùc Chuùa Trôøi”, Na-tha-na-eân laø“Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho”, vaø Ích-ma-eân laø “Ñöùc Chuùa Trôøi coù nghe.”Ñieàu raên thöù ba (Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 20:7) daïy chuùng ta phaûi toân troïngdanh Ñöùc Chuùa Trôøi. Danh Chuùa tieâu bieåu baûn tính thaùnh khieát cuûa Ngaøi(Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 34:5-7). Khi chuùng ta duøng sai teân Ñöùc Chuùa Trôøi, töùclaø chuùng ta khoâng toân troïng Ngaøi. Duøng danh Chuùa caùch caåu thaû, khoângbaøy toû söï toân kính, chöùng toû raèng chuùng ta thieáu tình yeâu thöông ñoái vôùiNgaøi, thieáu loøng tin caäy nôi Ngaøi.

Taïi sao hoäi thaùnh phaûi coù danh tieáng toát? Xin giaûi nghóa taïi saonhöõng haønh ñoäng cuûa thuoäc vieân hoäi thaùnh laø quan troïng ñeå giuùp hoäithaùnh coù tieáng toát?


GIAÙ TRÒ CUÛA DANH TIEÁNG TOÁT - PHAÀN 2 (Chaâm ngoân 30:5, 6;14:31).

Hoâm qua, chuùng ta hoïc veà söï quan troïng cuûa teân Ñöùc Chuùa Trôøi vaøcaàn toân troïng teân Ngaøi. Teân Ngaøi tieâu bieåu cho baûn tiùnh thaùnh khieát cuûaNgaøi. Chuùng ta khoâng toû loøng toân troïng khi chuùng ta duøng teân Ngaøi caùchcaåu thaû (Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 20:7). Ñieàu raên thöù ba khoâng cho pheùpduøng lôøi theà gian doái. Ñieàu raên naøy cuõng caám chuùng ta duøng teân Chuùacaùch caåu thaû. Chuùng ta khoâng toân troïng Chuùa khi chuùng ta noùi teânNgaøi maø khoâng toû loøng toân troïng vaø laëp laïi teân aáy khoâng suy nghó.”—Phoûng trích Patriarchs and Prophets, tr. 306, 307.

Laøm theá naøo chuùng ta laáy danh Chuùa laøm chôi? Chaâm ngoân30:5, 6; 14:31.

“Ngöôøi ta mang teân cuûa Ñaáng Cô Ñoác (Cô Ñoác nhaân), nhöngcuoäc ñôøi cuûa hoï laøm oâ danh Ngaøi. Ñoù laø lyù do taïi sao Cô Ñoác giaùo coùraát ít quyeàn löïc treân theá giôùi.”—Phoûng trích Thoughts From the Mountof Blessing, tr. 107, 137).

Haõy ñoïc Khaûi huyeàn 14:1 vaø 22:4. Xin giaûi nghóa teân cuûa ÑöùcChuùa Trôøi vaø cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su vieát treân traùn cuûa daân söï Ngaøi.

24 25


GIAÙ TRÒ CUÛA DANH TIEÁNG TOÁT - PHAÀN 2 (Ma-la-chi 3:6; Khaûihuyeàn 3:12).

Ñöùc Chuùa Trôøi noùi gì veà baûn tính cuûa Ngaøi? Ma-la-chi 3:6; xinñoïc Heâ-bô-rô 13:8; Gia-cô 1:17.

Lu-xi-phe ñaõ laøm oâ danh Ñöùc Chuùa Trôøi baèng caùch noùi doái veà baûntính cuûa Ngaøi. Sa-tan ganh tò vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø vu caùo Ngaøi laø noùi doáivaø khoù khaên.

Ñöùc Chuùa Trôøi quyeát ñònh baøy toû baûn chaát thaät cuûa coâng vieäc Sa-tanbaèng hai caùch: Ngaøi ñeå toäi loãi phaùt trieån hoaøn toaøn, vaø Ngaøi baøy toû baûntiùnh cuûa Ngaøi khaùc vôùi baûn tiùnh cuûa Sa-tan. Cuoäc ñaáu tranh vó ñaïi baét ñaàuôû treân trôøi giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø Sa-tan. Cuoäc ñaáu tranh tieáp tuïc treân ñaát.Chuùa cho chuùng ta quyeàn töï do löïa choïn baûn tính naøo chuùng ta muoántrong cuoäc ñôøi mình—cuûa Chuùa hay cuûa Sa-tan. Chöông trình cöùuchuoäc goàm nhieàu ñieàu hôn laø chæ coù söï cöùu chuoäc caù nhaân. Chuùamuoán laøm nhieàu cho chuùng ta hôn laø chæ tuyeân boá chuùng ta laø coângbình. Ngaøi muoán laøm chuùng ta coâng bình (phuïc hoài chuùng ta). Qua aânñieån vaø quyeàn löïc maø Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõ chuoäc cho chuùng ta treânthaäp töï giaù, chuùng ta coù theå ñöôïc baûn tiùnh cuûa Ngaøi. Roài chuùng ta seõbaøy toû cho caùc thieân söù vaø loaøi ngöôøi söï vinh hieån cuûa baûn tính ÑöùcChuùa Trôøi. Nhöõng ngöôøi khaùc coù theå laøm maát thanh danh chuùng ta;nhöng hoï khoâng bao giôø coù theå boâi nhoï baûn tiùnh chuùng ta.

Treân thieân ñaøng, ñieàu gì seõ laø bieåu hieäu cho kinh nghieäm cuûachuùng ta? EÂ-sai 62:2; Khaûi huyeàn 2:17; 3:12.

Xin saép ñaët theo thöù töï quan troïng ñoái vôùi baïn. Soá 1 nghóa laøquan troïng nhaát, soá 6 nghóa laø ít quan troïng nhaát:_____ Ngöôøi loái xoùm nghóa gì veà toâi;_____ Nhöõng baïn ñoàng nghieäp nghó gì veà toâi;_____ Baø con toâi nghó gì veà toâi;_____ Baïn höõu nghó gì veà toâi;_____ Caùc thuoäc vieân hoäi thaùnh nghó gì veà toâi;_____ Ñöùc Chuùa Trôøi nghó gì veà toâi.


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Heâ-bô-rô 11:1-34 daïy chuùng ta gì veà vieäc phaùttrieån baûn tiùnh Cô Ñoác nhaân thaät?

Xin ñoïc Testimonies for the Church, boä 8, tr. 86, 173; Counsels toParents, Teachers, and Students, tr. 61-63.

“Moät danh vó ñaïi giöõa loaøi ngöôøi cuõng gioáng nhö nhöõng chöõ vieát treâncaùt. Nhöng moät baûn tiùnh trong saïch seõ toàn taïi maõi maõi. . . . Ñöùc ChuùaGieâ-su saün saøng giuùp baïn coù moät baûn taùnh quaân bình. Nhöõng ngöôøi coùmoät baûn tính toát seõ khoâng chaùn naûn vì thaát baïi trong coâng vieäc theágian. Hoï laø ‘söï saùng cuûa theá gian.’ Sa-tan khoâng theå huûy dieät hay thayñoåi söï saùng chieáu ra töø hoï.”—Phoûng trích Testimonies For the Church,boä 5, tr. 579.


1. Xin giaûi nghóa laøm sao söï kieâu ngaïo gaây neân cuoäc thieän aùc ñaáu tranh vóñaïi. Söï khieâm nhöôøng thaät laø gì?

2. Laøm sao söï nhu mì daãn ñeán söï toân kính Ñöùc Chuùa Trôøi?3. Giaûi nghóa coâng vieäc cuûa Ñöùc Thaùnh Linh trong söï phaùt trieån tiùnh tình.

Duøng Kinh Thaùnh ñeå minh chöùng söï giaûi nghóa cuûa baïn.

TOÙM LÖÔÏC: Danh tieáng toát raát coù giaù trò. Danh tieáng toát giuùp cho söï laømchöùng cuûa chuùng ta. Danh tieáng raát deã bò huûy hoaïi bôûi söï noùi xaáu hay noùidoái. Nhöng söï noùi doái khoâng huûy hoaïi ñöôïc baûn tiùnh. Nhöõng lôøi noùidoái veà baûn tính Ñöùc Chuùa Trôøi maø Sa-tan vaø beø luõ haén tuyeân truyeànkhoâng theå thay ñoåi baûn taùnh Ñöùc Chuùa Trôøi. Baûn tính thaät cuûa moätngöôøi quan troïng hôn nhöõng ñieàu ngöôøi ta nghó veà ngöôøi aáy. Neáuchuùng ta coù baûn tiùnh cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su, chuùng ta seõ thaéng ñöôïc thöûthaùch cuûa thôøi gian vaø toàn taïi maõi maõi trong coõi ñôøi ñôøi.

26 27


PHOØNG BEÄNH

CAÂU GOÁC: “Ñaïo cuûa ngöôøi ngay thaúng, aáy laø lìa boû söï aùc; ai canhgiöõ taùnh neát mình giöõ laáy linh hoàn mình” (Chaâm ngoân 16:17).

CHIEÀU SA-BAÙT

QUYEÀN PHEÙP CUÛA ÑAÁNG CHRIST BAN CHO SÖÙC MAÏNHTHIEÂNG LIEÂNG. Söùc khoûe thuoäc theå coù nghóa hôn laø khoâng ñau oám. Söïcoâng bình (thaùnh khieát) cuõng vaäy, coù nghóa hôn laø chæ traùnh ñieàu aùc.

Sa-tan caùm doã chuùng ta thöû nhieàu ñieàu sai laàm. Haén duøng nhieàu caùmdoã ñeå gaøi baãy Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Nhöng haén thaát baïi hoaøn toaøn, vì Ngaøiluoân luoân troâng caäy nôi quyeàn löïc Ñöùc Chuùa Cha.

Ñaùng buoàn thay laø nhieàu ngöôøi ñaõ laøm ñieàu aùc. Noâ-eâ uoáng röôïu. AÙp-ra-ham noùi doái. Ña-vít laáy vôï ngöôøi, roài sai gieát choàng. Tín ñoà Coâ-rinh-toâtrung thaønh vôùi loaøi ngöôøi hôn laø vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Ngöôøi Ga-la-titheo tin laønh giaû thay vì theo tin laønh thaät cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.

Haõy nhôù phaàn laïc quan cuûa böùc tranh—laø Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõchieán thaéng Sa-tan. Khi chuùng ta keát hôïp söï yeáu ñuoái cuûa mình vôùiquyeàn pheùp Ñöùc Chuùa Trôøi, thì Sa-tan seõ thaát baïi. Söï löïa choïn thuoäcveà chuùng ta. Quyeàn pheùp thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi.


SÖÙC KHOÛE VAØ SÖÏ TIEÁT ÑOÄ (Chaâm ngoân 17:22; I Coâ-rinh-toâ 6:19).

Chuùng ta khoân ngoan khi chuùng ta löïa choïn phaân reõ söï toát khoûi söïxaáu, vaø bôûi quyeàn pheùp cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su, chuùng ta thöïc haønh söïtieát ñoä. Tieát ñoä laø coù töï chuû vaø phaân reõ khoûi ñieàu aùc, bôûi quyeàn pheùpcuûa Ñöùc Thaùnh Linh. Voâ ñoä laø maát söï töï chuû vaø lieân keát vôùi toäi aùc.

Taïi sao söù ñoà Phao-loâ khuyeân phaûi gìn giöõ thaân theå mình? I Coâ-rinh-toâ 6:19, 20.

Khoa hoïc hieän ñaïi khaùm phaù raèng coù söï lieân heä maät thieát giöõa trí oùcvaø thaân theå. Ñieàu chi aûnh höôûng thaân theå thì cuõng aûnh höôûng trí oùc, vaø tríoùc cuõng aûnh höôûng thaân theå. Quyeàn löïc tinh thaàn tuøy thuoäc vaøo söùc khoûetheå xaùc. Söùc khoûe thuoäc theå giuùp taâm trí chuùng ta ñöôïc bình an. Söùc maïnhthuoäc linh lieân heä tôùi caû söùc khoûe tinh thaàn vaø theå chaát. Trí oùc chuùng ta laøcon ñöôøng thoâng coâng duy nhaát giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con ngöôøi.

“Baùc só William Fry, Jr., thuoäc Boä Phaân taâm hoïc taïi Ñaïi hoïc YKhoa Stanford, noùi raèng cöôøi laø moät hình thöùc taäp theå duïc. Cöôøi roäkhieán ngöôøi ta phaûi thôû phì phoø, laøm tim ñaäp nhanh, aùp huyeát leân cao,hôi thôû doàn daäp, söï haáp thuï döôõng khí taêng leân, baép thòt buïng vaø maëtcöû ñoäng nhieàu hôn, vaø nhöõng baép thòt khaùc ñöôïc nghæ ngôi. Cöôøi tronghai möôi giaây coù theå taêng nhòp tim ñaäp gaáp ñoâi töø ba tôùi naêm phuùt,töông ñöông vôùi ba phuùt cheøo thuyeàn maïnh.”—Phoûng trích NormanCousins, Head First, The Biology of Hope (New York: E. P. Dutton,1989), tr. 132.

Laøm theá naøo baïn coù theå taêng theâm söï vui veû vaø tieáng cöôøi chongaøy cuûa baïn?

28 29


SÖÏ NHAÏO BAÙNG HOÃN HAØO (Chaâm ngoân 20:1).

Nhöõng caâu sau ñaây ñaõ cho lôøi caûnh caùo naøo veà söï voâ ñoä? Chaâmngoân 20:1; 23:20, 21, 29-35.

Söï nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ chöùng minh raèng röôïu laøm hö hoaïi söùckhoûe theå, trí, linh, vaø xaõ hoäi. Nhöõng ngöôøi uoáng röôïu nghó raèng röôïu caát ñinhöõng nan ñeà vaø ñem laïi cho hoï haïnh phuùc, söùc maïnh vaø thoâng saùng.Nhöng thaät ra thì traùi ngöôïc laïi! Chæ moät phaàn tö ly röôïu laøm baép thòt phaûnöùng chaäm laïi 17.4 phaàn traêm, taêng theâm thôøi gian ñoøi hoûi ñeå quyeát ñònhtôùi 9.7 phaàn traêm, khieán ngöôøi ta laàm laãn tôùi 35.3 phaàn traêm vì thieáu taäptrung, vaø taêng theâm söï laàm laãn tôùi 59.7 phaàn traêm vì thieáu söï hoøa hôïp cuûacaùc baép thòt. Chaâm ngoân 31:4, 5, caûnh caùo caùc nhaø caàm quyeàn raèng röôïuseõ huûy hoaïi khaû naêng phaùn ñoaùn ñuùng vaø laõnh ñaïo caùch khoân ngoan cuûahoï.

“Sa-tan nhoùm hoïp caùc quæ söù ñeå cuøng nhau phaùt minh ra moät ñieàuxaáu xa nhaát cho loaøi ngöôøi. Nhieàu tö töôûng ñöôïc neâu leân, cuoái cuøng, Sa-tan nghó ra moät keá hoaïch. Haén seõ laáy traùi caây, luùa mì, vaø nhöõng thöù khaùcmaø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho laøm thöïc phaåm, vaø bieán ñoåi thaønh thuoácñoäc. Roài, nhöõng thuoác ñoäc naøy seõ huûy hoaïi khaû naêng theå, trí, linh cuûa conngöôøi; nhö vaäy, Sa-tan seõ coù toaøn quyeàn ñieàu khieån treân nhöõng ngöôøiaáy.”—Phoûng trích Temperance, tr. 12.

Nhieàu laàn, söï voâ ñoä thöôøng xaûy ra taïi caùc buoåi nhoùm vui chôi.Chuùng ta coù theå ñeà nghò giaûi phaùp naøo ñeå giaûm bôùt vaán ñeà naøy?


SÖÏ CAÙM DOÃ VEÀ TÌNH DUÏC (Chaâm ngoân 5:1-9).

Phaàn lôùn saùch Chaâm ngoân caûnh caùo veà tình duïc toäi loãi. Toäi tình duïcthaät ñaùng cheát. Saùch Chaâm ngoân caûnh caùo toäi naøy nhieàu hôn nhöõng toäikhaùc.

Laøm theá naøo ñeå traùnh khoûi söï caùm doã veà tình duïc? Chaâm ngoân5:3-9.

Söï ham muoán xaùc thòt thì ñöôïc maïnh daïn tuyeân boá laø haønh ñoäng bìnhthöôøng cuûa loaøi ngöôøi. Caùc chöông trình truyeàn hình, phim aûnh, taïp chí,nhaät baùo, kòch ngheä, vaø caùc baûng yeát thò ñeàu quaûng caùo saéc ñeïp theå chaátvaø thoûa maõn tình duïc. Phaàn ñoâng ngöôøi ta ñaõ queân nguyeân taéc daïy trongKinh Thaùnh raèng nhu caàu sinh lyù laø söï ban cho cuûa ÑöùcChuùa Trôøi cuoäcsoáng hoân nhaân haïnh phuùc. Hoï cuõng queân lôøi Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïyraèng ngoaïi tình vaø gian daâm laø toäi loãi.

Laø Cô Ñoác nhaân, baïn coù thaùi ñoä naøo ñoái vôùi nhöõng quaûng caùo gôïitình? Baïn ñeà nghò theá naøo vôùi moät ngöôøi ham meâ tình duïc ñieàu khieånñöôïc söï ham muoán tình duïc cuûa mình?

30 31


LÔØI QUÍ BAÙU CUÛA KINH THAÙNH (Chaâm ngoân 7:1-5).

Theo nhöõng caâu Kinh Thaùnh sau ñaây, ñieàu gì ñaõ cöùu moät ngöôøikhoûi ñieàu aùc? Chaâm ngoân 2:10-12; 7:1-5; 14:16; 16:6.

Chieán thaéng söï caùm doã chæ tìm ñöôïc trong söï taâm giao vôùi Ñöùc ChuùaGieâ-su. “Söï thaéng hôn theá gian, aáy laø ñöùc tin cuûa chuùng ta” (I Giaêng 5:4).Khi chuùng ta bò caùm doã naëng neà, chuùng ta phaûi caàu xin Ñöùc Chuùa Gieâ-sucho chuùng ta söï chieán thaéng. (Ñoïc Ma-thi-ô 7:7, 8). Ngaøi luoân luoân muoánban quyeàn pheùp cho nhöõng ngöôøi bò caùm doã. Sau khi caàu xin Chuùa giuùpñôõ, chuùng ta phaûi ngôïi khen Ngaøi ñaõ nghe vaø ñaùp lôøi caàu nguyeän cuûamình. (Ñoïc I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:18). Söï ngôïi khen baøy toû ñöùc tin!

“Haàu töôùc Matthew Hale noùi vôùi caùc con mình raèng, ‘Neáu Ba khoângñoïc Kinh Thaùnh buoåi saùng, thì Ba chaúng bao giôø coù moät ngaøy toát ñeïp.’Haõy caån thaän nghieân cöùu Kinh Thaùnh. Ñöøng ñeå Kinh Thaùnh treân keä saùch.Haõy tieáp nhaän leõ thaät cuûa Kinh Thaùnh vaøo loøng con. Haõy ñeå Lôøi ÑöùcChuùa Trôøi laø quan troïng trong ñôøi soáng baïn.

“Haõy luoân luoân saün saøng tieáp nhaän nhöõng lôøi höùa cuûa aân ñieånChuùa. Haõy vaâng theo caùc ñieàu raên Chuùa. Haõy ñoïc vaø thaûo luaän KinhThaùnh, vì Kinh Thaùnh coù quyeàn pheùp ñaùnh baïi quyeàn löïc toäi aùc.”—Phoûng trích Charles Bridges, A Modern Study in the Book of Proverbs(Milford, Mich.: Mott Media, 1978), tr. 82, 83.

Xin ñoïc Thi thieân 119:11. Laøm sao chuùng ta coù theå giaáu Lôøi Chuùatrong loøng mình? Theá naøo Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn cho chaân toâi vaø aùnhsaùng cho ñöôøng loái toâi (Thi thieân 119:105)?


SÖÏ BAÛO VEÄ CHAÉC CHAÉN (Chaâm ngoân 14:7; 23:17).

Hoâm qua, chuùng ta ñaõ hoïc Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï baûo veä choánglaïi söï caùm doã. Nhöõng ñieàu gì khaùc choáng laïi toäi aùc? Chaâm ngoân 14:7;16:29, 30.

Johann Wolfgang von Goethe, thi só vaø trieát gia ngöôøi Ñöùc ñaõ noùi,“Chuùng ta chòu aûnh höôûng veà nhöõng ñieàu chuùng ta thích.” Nhöõng baïn thaânthieát nhaát cuûa chuùng ta phaûi laø nhöõng ngöôøi giuùp chuùng ta trong ñôøi soángthieâng lieâng. (Xin ñoïc II Coâ-rinh-toâ 6:14).

Chuùng ta khoâng neân choïn baïn laøm yeáu ñi kinh nghieäm tin Chuùa cuûachuùng ta. Ñoâi khi chuùng ta khoâng theå taùch rôøi nhöõng ngöôøi coù nhöõng aûnhhöôûng tieâu cöïc cho ñôøi soáng thuoäc linh, nhöng Chuùa seõ giuùp chuùng ta laømñieàu phaûi.

Theá naøo Chaâm ngoân 23:17 mieâu taû söï töông giao giöõa nhöõng tínñoà chaân thaät vaø Chuùa?

Chuùa höùa giuùp chuùng ta khi Sa-tan caùm doã chuùng ta (I Coâ-rinh-toâ10:13). Khi moät ngöôøi hieán daâng mình cho Ñaáng Christ, thì moät quyeànlöïc môùi ñieàu khieån loøng môùi. Ñoù laø Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho chuùng taquyeàn löïc töø thieân ñaøng. Ñöùc Chuùa Gieâ-su soáng trong ngöôøi naøo hieándaâng mình cho Ngaøi. Ngaøi baûo veä ngöôøi aáy.

Baïn laøm theo nhöõng nguyeân taéc cuûa Chuùa theá naøo khi baïn khoângtheå traùnh khoûi nhöõng ngöôøi khoâng chaáp nhaän Chuùa Gieâ-su?

32 33


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nghieân cöùu theâm veà quyeàn pheùp cuûa ÑaángChrist ñeå giuùp chuùng ta thaéng toäi loãi: Thi thieân 44:5-8; Roâ-ma 6:1-14;8:37; Giu-ñe 24, 25; Khaûi huyeàn 12:10, 11.

Xin ñoïc “Daniel’s Integrity,” trong Fundamentals of Christian Edu-cation, tr. 77-81, vaø “The Law of Temperance” trong Counsels on Health,tr. 42.

“Qua söï soáng voâ ñoä, Sa-tan huûy hoaïi naêng löïc taâm trí vaø ñaïo ñöùccuûa loaøi ngöôøi, ñoù laø nhöõng aân töù Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho nhaân loaïi.Nhöng ngöôøi ta khoâng bieát nhaän thöùc giaù trò cuûa nhöõng ñieàu ñoù. Qualoái soáng toäi loãi, Sa-tan muoán huûy dieät hình aûnh Ñöùc Chuùa Trôøi trongloaøi ngöôøi.”—Phoûng trích The Desire of Ages, tr. 122.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN:1. Chuùng ta ñaõ thaûo luaän veà söï tieát ñoä, veà söï uoáng röôïu vaø tình duïc. Xin

lieät keâ vaø thaûo luaän nhöõng vaán ñeà khaùc maø ngöôøi ta maéc phaûi vì söï voâñoä.

2. Nhieàu ngöôøi soáng cuoäc ñôøi voâ ñoä, nghieän ngaäp, coù theå ñöôïc giuùpñôõ trong chöông trình 12 baäc. Ñoù laø: (1) Baïn nhìn nhaän khoâng coùquyeàn löïc boû röôïu (ma tuùy, v.v.); (2) Tin raèng chæ coù quyeàn pheùpÑöùc Chuùa Trôøi môùi coù theå giuùp baïn; (3) Quyeát ñònh töø boû yù rieângmình vaø tin nôi söï baûo veä cuûa Chuùa; (4) Töï xeùt ñôøi soáng thieânglieâng vaø ñaïo ñöùc mình; (5) Nhìn nhaän tröôùc maët Chuùa, tröôùc maëtngöôøi khaùc raèng mình laøm sai; (6) Saün saøng ñeå Chuùa caát heát nhöõngsöï yeáu ñuoái trong baûn tính mình; (7) Khieâm nhöôøng caàu xin Chuùacaát boû nhöõng khuyeát ñieåm cuûa baïn; (8) Lieät keâ taát caû nhöõng ngöôøibaïn ñaõ laøm toån thöông, saün saøng xin loãi hoï vaø ñeàn buø cho hoï; (9)Gaëp hoï ñeå xin hoï tha thöù; (10) Tieáp tuïc töï xeùt ñôøi soáng mình, saünsaøng chaáp nhaän ñieàu mình laøm sai; (11) Chuyeân caàn caàu nguyeän vaøsuy gaãm trong söï töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, caàu nguyeän ñeåhieåu ñöôïc yù muoán Ngaøi ñoái vôùi baïn vaø caàu xin quyeàn löïc ñeå laømtheo yù muoán Ngaøi; (12) Chia sôùt söù ñieäp naøy vôùi ngöôøi khaùc.—Phoûng trích Twelve Steps of Alcoholics Anonymous. Xin vieát soácaùc baäc treân ñaây theo moãi caâu naøy: _____ Thi thieân 119:28-40;____ Maùc 5:18-20; _____ Roâ-ma 7:18-20; ______ Ga-la-ti 6:3-5;_____ Thi thieân 121; _____ Chaâm ngoân 28:13, 14; ______ Thithieân 32:1; _____ Phi-líp 4:6-9; _____ Coâng vuï 2:21; _____ Maùc14:38; ______ I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:15; _____ Roâ-ma 12:9, 14, 17.

TOÙM LÖÔÏC: Xin giaûi nghóa taïi sao söï tieát ñoä laø moät phaàn quan troïngcuûa tin laønh? Trong lôøi giaûi nghóa cuûa baïn, xin keå nhöõng ñöôøng loái baïncoù theå töø boû nhöõng thoùi quen xaáu.


GIEO CHI GAËT NAÁY

CAÂU GOÁC: “Keû thieáu trí hieåu laáy söï ñieân daïi laøm vui; song ngöôøikhoân saùng söûa ñöôøng mình ngay thaúng roài ñi” (Chaâm ngoân 15:21).

CHIEÀU SA-BAÙT

LUAÄT ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI CHO TAÁT CAÛ LOAØI THOÏ TAÏO. SaùchChaâm ngoân raát höõu ích. Chaâm ngoân coù nhöõng lôøi khuyeân hay nhaát vaønhöõng luaät leä raát höõu duïng cho ñôøi soáng Cô Ñoác nhaân. Lôøi Chaâm ngoândaïy, “Ñaây laø vieäc seõ xaûy ra neáu baïn laøm theo ñieàu ñoù.” Chaâm ngoân noùi veàluaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñoù laø nhöõng nguyeân taéc chæ ñaïo cho ñôøi soángcon ngöôøi, vaø laø nhöõng luaät leä quaûn trò caùc vaät lyù vaø naêng löïc.

Haún nhieân, luoân luoân coù moät soá ngöôøi khinh thöôøng luaät phaùp cuûaÑöùc Chuùa Trôøi. Sa-loâ-moân goïi hoï laø nhöõng “ngöôøi ngu daïi,” bôûi vì hoï trôûneân naïn nhaân vaø noâ leä. Chuùng ta phaûi ñau khoå khi phaïm luaät phaùp ÑöùcChuùa Trôøi. Khi hoïc baøi hoïc tuaàn naøy, xin nhôù raèng söï cöùu chuoäc cuûachuùng ta tuøy thuoäc nôi moái töông giao maät thieát vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Söïtöông giao naøy daãn ñeán söï vaâng giöõ luaät phaùp Ngaøi.

34 35


LUAÄT PHAÙP ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 3:1-8).

Moãi ngöôøi coù yù nghó khaùc nhau veà luaät phaùp. Moät soá ngöôøi nghó tôùinhöõng keä saùch luaät daày coäm trong thö vieän cuûa caùc luaät sö. Moät soá ngöôøikhaùc nghó tôùi nhöõng xe caûnh saùt theo sau hoï vôùi ñeøn ñoû chôùp chôùp vaøtieáng coøi huù inh oûi. Ngöôøi naøy nghó tôùi nhöõng buoåi thaûo luaän veà luaättrong Kinh Thaùnh. Ngöôøi khaùc chuù yù ñeán nhöõng luaät ñieàu khieån trongthieân nhieân. Trong nhöõng ñieàu treân ñaây, ñieàu naøo laø luaät cuûa ÑöùcChuùa Trôøi?

Taïi sao vaâng theo luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi laø quan troïng? Laømsao chuùng ta coù theå vaâng theo luaät phaùp Ngaøi? Chaâm ngoân 3:1-8;13:13-15; 4:1-4; 6:20-23; 7:1-5.

Moät soá ngöôøi coù tö töôûng laàm laãn raèng Cöïu Öôùc daïy giöõ luaät phaùp ñeåñöôïc cöùu, vaø Taân Öôùc daïy chæ nhôø aân ñieån. Tö töôûng naøy khoâng ñuùng vôùiKinh Thaùnh. Chuùng ta chæ coù theå vaâng giöõ luaät phaùp thaùnh cuûa Ñöùc ChuùaTrôøi bôûi loøng tin caäy nôi Ngaøi maø thoâi (Chaâm ngoân 3:5). Khi ngöôøi tín ñoàchaáp nhaän Chuùa, thì “Ñöùc Chuùa Trôøi seõ chæ daãn caùc neûo cuûa con” (Chaâmngoân 3:6). Chæ coù ngöôøi “kính sôï Ñöùc Chuùa Trôøi môùi lìa khoûi söï aùc”(Chaâm ngoân 3:7). Kính sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø coù ñöùc tin soáng maø saùch TaânÖôùc ñaõ ñeà caäp ñeán. Toân troïng, kính sôï, vaø thôø phöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi daãnñeán söï vaâng giöõ luaät phaùp Ngaøi. (Xin ñoïc Roâ-ma 3:31).

Chaâm ngoân 3:1, 2, 8. Baïn coù nghó raèng nhöõng caâu naøy coù nghóa laøvaâng theo luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi seõ khieán chuùng ta khoûe maïnhhôn veà phaàn thuoäc theå chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøi cuûa baïn.


LUAÄT PHAÙP ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI, PHAÀN 2 (Roâ-ma 7:12, 14).

Söù ñoà Phao-loâ noùi gì veà luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi trong Roâ-ma7:12, 14?

Theá naøo Thi thieân 19:1-3, 7 baøy toû veà coâng vieäc cuûa luaät phaùpÑöùc Chuùa Trôøi?

“Chuùng ta phaûi thöôøng ñoïc Thi thieân 19 ñeå giuùp chuùng ta hieåu ñöôïctheá naøo Chuùa lieân keát luaät phaùp Ngaøi vôùi coâng vieäc saùng taïo cuûaNgaøi.”—Phoûng trích Ellen G. White Comments, SDA Bible Commen-tary, boä 3, tr. 1143.

Hoät gioáng taät leâ moïc leân caây taät leâ. Toäi loãi daãn ñeán söï cheát. KinhThaùnh noùi, “Linh hoàn naøo phaïm toäi thì seõ cheát” (EÂ-xeâ-chi-eân 18:4). Ñoù laølôøi caûnh caùo veà nhöõng keát quaû töï nhieân. Ñöùc Chuùa Trôøi muoán daân söï vaânglôøi Ngaøi vì yeâu meán Ngaøi, chöù khoâng phaûi vì sôï Ngaøi. Chuùa noùi vôùi chuùngta veà haäu quaû cuûa söï vaâng lôøi vaø khoâng vaâng lôøi ñeå chuùng ta quyeát ñònhgiöõa hai ñöôøng loái aáy.

Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ baûo veä nhöõng con caùi trung tín cuûa Ngaøi nhötheá naøo? EÂ-sai 5:1, 2; Ma-thi-ô 21:33.

Vöôøn nho chæ veà tuyeån daân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø daân Y-sô-ra-eân.“Ngaøi ban luaät phaùp cho daân söï Ngaøi ñeå baûo veä hoï. Vaâng theo luaät phaùpNgaøi thì hoï khoâng töï huûy dieät bôûi nhöõng thoùi quen toäi loãi.”—Phoûngtrích Christ’s Object Lessons, tr. 287, 288.

“Luaät phaùp Möôøi Ñieàu raên laø tình thöông lôùn nhaát ñöôïc ban choloaøi ngöôøi. Luaät phaùp laø lôøi phaùn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi töø thieân ñaøng, laølôøi höùa cuûa Chuùa cho daân söï Ngaøi. Ngaøi höùa raèng neáu chuùng ta vaângtheo luaät phaùp Ngaøi, thì Sa-tan khoâng theå ñieàu khieån chuùng ta. Luaätphaùp Chuùa daïy: Haõy laøm theo ñeå ñöôïc soáng.”—Phoûng trích Ellen G.White Comments, SDA Bible Commentary, boä 1, tr. 1105.

Ñöùc Chuùa Trôøi giuùp chuùng ta theá naøo ñeå chuùng ta coù theå vaângtheo luaät phaùp Ngaøi? Heâ-bô-rô 8:10; EÂ-xeâ-chi-eân 36:26.

36 37


KHOÂNG GIÖÕ LUAÄT PHAÙP CHUÙA LAØ NGU DAÏI (Chaâm ngoân 15:21).

Saùch Chaâm ngoân noùi veà keû ngu daïi vaø söï ngu daïi trong 84 caâu, 9phaàn traêm cuûa 915 caâu. Taùc giaû saùch Chaâm ngoân caûnh caùo ñoäc giaû veà tínhcaùch nghieâm troïng cuûa söï ngu daïi.

Theá naøo söï ngu daïi coù lieân quan ñeán söï khoân ngoan vaø thoângsaùng? Chaâm ngoân 17:16, 24; 23:9; 24:7.

“Söï khoân ngoan laáy laøm cao xa quaù cho keû ngu daïi; noù khoâng môûmieäng ra nôi cöûa thaønh” (Chaâm ngoân 24:7). Nhöõng ngöôøi khoân ngoan vaøcaùc quan aùn ngoài chung taïi cöûa thaønh laø nôi laøm cho caùc vieäc thöông maïihôïp phaùp vaø hoï thaûo luaän caùc vieäc coâng coäng. Ngöôøi ngu daïi khoâng coù chiñeå noùi.

Saùch Chaâm ngoân lieät keâ nhieàu ñieàu khoâng thích hôïp cho keû ngudaïi. Xin lieät keâ nhöõng ñieàu aáy trong Chaâm ngoân 19:10; 26:1, 7-9.

Nhöõng ngöôøi nghó mình khoân ngoan khoâng muoán nghe ngöôøi khaùc,maëc duø hoaøn caûnh coù teä theá naøo ñi nöõa. Chaâm ngoân mieâu taû nhöõng thoùiquen cuûa hoï (Chaâm ngoân 17:12, 21; 26:6, 11, 12; 27:3). Nhöõng keû ngu daïikhoâng chaáp nhaän tình yeâu thöông vaø luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi. Vì vaäy hoïseõ khoâng ñöôïc höôûng söï soáng ñôøi ñôøi vôùi nhöõng ngöôøi coâng bình. Khi ÑöùcGieâ-hoâ-va “ban thöôûng theo coâng vieäc moãi ngöôøi” (Khaûi huyeàn 21:12) thìnhöõng ngöôøi ngu daïi khoâng ñöôïc vaøo nöôùc vinh hieån (Khaûi huyeàn 21:7).

Coù nhieàu thöù ngu daïi, nhöng nhöõng keû ngu daïi ñeàu coù moät ñaëctính chung, laø hoï coù khung höôùng laøm theo ñieàu mình muoán, chöùkhoâng theo ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi muoán. Baïn phaûi laøm vieäc theá naøonaøo vôùi ngöôøi ngu daïi? Baïn laøm caùch naøo ñeå daãn daét moät keû ngu daïira khoûi söï ngu daïi?


MUØA GAËT, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 22:8).

Chaâm ngoân ñaõ noùi söï khaùc bieät naøo giöõa ngöôøi coâng bình vaøngöôøi gian aùc? Chaâm ngoân 10:24, 25; 10:27-30; 11:6.

Ñöùc Chuùa Trôøi laø nguoàn söï thaät, söï coâng bình (thaùnh khieát) vaø söïsoáng vónh cöûu. Chuùng ta seõ coù söï töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø ñöôïcsöï soáng ñôøi ñôøi khi chuùng ta (1) laøm theo caùc nguyeân taéc cuûa Ngaøi, (2) löïachoïn soáng cuoäc ñôøi coâng bình, (3) ñi theo söï höôùng daãn cuûa Ngaøi ñeå ñöôïcthaønh coâng, vaø (4) tin caäy vaø yeâu meán Ngaøi.

Moïi ngöôøi bò phaùn xeùt theá naøo? Ngöôøi ta ñöôïc thöôûng theá naøo?Taïi sao? Chaâm ngoân 12:14; 24:12; Gia-cô 2:12, 13; Khaûi huyeàn 22:12.

Chuùng ta ñöôïc cöùu bôûi aân ñieån, chöù khoâng phaûi bôûi vieäc laøm (EÂ-pheâ-soâ 2:8-10). Nhöng khi chuùng ta ñöôïc cöùu bôûi aân ñieån roài, chuùng ta seõ giöõluaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi (Roâ-ma 8:1-4). Vieäc laøm cuûa ñöùc tin chöùng toûraèng aân ñieån cuûa Chuùa haønh ñoäng trong chuùng ta, giuùp chuùng ta vaâng giöõcaùc luaät leä Ngaøi. Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn xeùt chuùng ta theo luaät phaùp Ngaøi.Luaät phaùp Ngaøi laø möïc thöôùc cuûa söï coâng bình. AÂn ñieån cuûa Ñöùc ChuùaGieâ-su ban cho chuùng ta quyeàn pheùp ñeå vaâng giöõ luaät leä Ngaøi. Ñöùc ChuùaTrôøi phaùn xeùt caùc vieäc laøm cuûa chuùng ta. Söï vaâng lôøi chöùng toû chuùng tayeâu meán Chuùa (Giaêng 14:15). Söï vaâng lôøi cuõng chöùng toû chuùng ta muoánthôø phöôïng Ngaøi. “Ai vaâng giöõ caùc ñieàu raên Ngaøi thì ôû trong Ñöùc ChuùaTrôøi, vaø Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong ngöôøi aáy; chuùng ta bieát Ngaøi ôû trongloøng chuùng ta, laø nhôø Ñöùc Thaùnh Linh maø Ngaøi ñaõ ban cho chuùng ta”(I Giaêng 3:24).

Baïn giaûi nghóa theá naøo cho moät ngöôøi baïn raèng aân ñieån cuûa ÑöùcChuùa Trôøi cöùu chuùng ta khoûi söï hình phaït cuûa toäi loãi, khoûi quyeàn löïccuûa toäi loãi vaø khoûi söï hieän dieän cuûa toäi loãi? Baïn seõ duøng caâu naøo trongKinh Thaùnh ñeå giaûi nghóa?

38 39


MUØA GAËT, PHAÀN 2 (Chaâm ngoân 11:3; 15:25).

Ai seõ huûy dieät nhöõng keû aùc? Chaâm ngoân 11:3; 15:25. Taïi sao haicaâu naøy khoâng maâu thuaãn nhau?

“Ngöôøi ta khoâng neân sôï mình seõ ñi laïc ñöôøng khi hoï ñaõ daâng loøngmình cho Ñaáng Cöùu Theá (Giaêng 7:17; EÂ-sai 30:21). Nhöng nhöõng ngöôøicoá tình khoâng vaâng lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi seõ maát söï soáng ñôøi ñôøi, seõ thieáu söïbaûo veä trong thôøi gian truaân, vaø seõ bò huûy dieät ñôøi ñôøi.”—Phoûng tríchSDA Bible Commentary, boä 5, tr. 903. Chính Ñöùc Chuùa Trôøi seõ hìnhphaït hoï vì toäi loãi cuûa hoï (II Teâ-sa-loâ-ni-ca 1:7, 8). Ñöùc Chuùa Trôøi seõkhieán löûa töø trôøi xuoáng ñeå thieâu ñoát nhöõng keû aùc (Khaûi huyeàn 20:9).

Ñöùc Chuùa Trôøi noùi gì vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ löïa choïn caùch ngu daïiñeå phaûi bò huûy dieät? EÂ-xeâ-chi-eân 33:11.

Khi toäi nhaân töø choái söï tha thöù, thì toäi hoï khoâng ñöôïc tha. Moãi laànchuùng ta phaïm toäi, thì söï phaïm toäi trôû neân deã hôn. Khi chuùng ta töø choái söïcaùo giaùc cuûa Ñöùc Thaùnh Linh, thì laàn sau aán töôïng naøy trôû neân yeáu hôn.Loøng chuùng ta khoâng coøn meàm maïi ñeå nghe Ngaøi khuyeân nhuû nöõa. Cuoáicuøng, Ñöùc Chuùa Trôøi phaûi noùi, “Hoï say meâ thaàn töôïng; haõy ñeå maëc hoï.”Nhöng taám loøng ñaày yeâu thöông cuûa Ngaøi ñaõ nöùc nôû keâu leân, “OÂi! Theånaøo Ta boû ñöôïc ngöôi?” (OÂ-seâ 4:17; 11:8).

“EÂ-xeâ-chi-eân ñoaïn 33 baøy toû söï cai trò cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaët neàntaûng treân traùch nhieäm caù nhaân. Moãi ngöôøi phaûi nhaän laáy haäu quaû cuûa vieäcmình laøm. Khoâng ai coù theå vaâng lôøi theá cho ngöôøi khaùc. Ngöôøi ta khoângtheå chöõa mình khi cheånh maûng phaän söï, ñoå loãi cho ngöôøi laân caän ñaõkhoâng laøm troøn boån phaän cuûa hoï.”—Phoûng trích Ellen G. WhiteComnments, SDA Bible Commentary, boä 4, tr. 1164.

Moãi ngaøy chuùng ta phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu söï löïa choïn nhöphaûi ñi theo ñöôøng naøy hay ñöôøng noï. Haõy caàu nguyeän, vì vôùi söï giuùpñôõ cuûa Chuùa, baïn coù theå löïa choïn ñieàu toát nhaát.


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Xin ñoïc nhöõng thí duï sau ñaây noùi veà söï löïachoïn ñuùng laø quan troïng. Laøm sao nhöõng thí duï naøy giuùp baïn hieåu ñöôïcñieàu gì aûnh höôûng söï löïa choïn cuûa chuùng ta? Chuyeän cuûa Loùt (Saùngtheá Kyù 13:1-12, 29); chuyeän cuûa Ma-ri vaø Ma-theâ (Lu-ca 10:38-42);chuyeän cuûa Moâi-se (Heâ-bô-rô 11:24-28). Xin ñoïc vaøi söï löïa choïn ñaàutieân trong saùch Patriarchs and Prophets, “Söï Saùng Taïo,” tr. 44-51.

Ngöôøi ta ñöôïc töï do choïn ngöôøi mình muoán phuïng söï. Ñöùc ThaùnhLinh aûnh höôûng ngöôøi ta ñeå löïa choïn ñuùng. Moät ngöôøi caûm thaáy töï donhaát khi hieán daâng ñôøi mình cho Ñaáng Christ. Ngöôøi aáy seõ töø boû toäiloãi. Ñuùng vaäy, chuùng ta seõ coù quyeàn löïc ñeå thoaùt khoûi söï ñieàu khieåncuûa Sa-tan. Nhöng Ñöùc Thaùnh Linh cho chuùng ta quyeàn pheùp ñeå ñitheo ñöôøng loái cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khi chuùng ta muoán ñöôïc thoaùt khoûitoäi loãi vaø caàu xin quyeàn pheùp Ngaøi.”—Phoûng trích The Desire of Ages,tr. 466.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN:1. Tuaàn naøy, chuùng ta ñaõ hoïc luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi nhö moät haøng

raøo hay böùc töôøng. Baïn coù theå duøng nhöõng lôøi naøo khaùc ñeå mieâu taûLuaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi vaø taïi sao?

2. Taïi sao Sa-loâ-moân ñuùng khi oâng baøy toû söï khaùc bieät giöõa söï khoânngoan vaø ngu daïi?

3. Caùc Cô Ñoác nhaân coù neân choáng ñoái moät caùch oân hoøa nhöõng ngöôøitrong vaø ngoaøi hoäi thaùnh khi hoï haïn cheá töï do tín ngöôõng vaø cheånhmaûng hay laïm duïng nhöõng ngöôøi ñau khoå chaêng? Xin giaûi nghóa.

TOÙM LÖÔÏC: Haõy ñieàn vaøo choã troáng nhöõng caâu sau ñaây:(1) Chuùng ta löïa choïn _____________________________________.(2) Giöõ luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi laø quan troïng bôûi vì _____________.(3) Söï ngu daïi khoâng vaâng theo luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi laø _________

_______________________________________________________.(4) Cuoái cuøng, traùch nhieäm veà töông laïi cuûa moät ngöôøi tuøy thuoäc nôi

_______________________________________________________.Xin nhôù raèng neáu baïn muoán laøm ngöôøi ngu daïi, baïn seõ khoâng bò

phaït veà söï yeáu ñuoái cuûa mình, nhöng seõ bò phaït vì töø choái söï giuùp ñôõcuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Nhöng baïn coù theå luoân luoân vaâng giöõ luaät söï soángvaø nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå laøm theo ñöôøng loáiNgaøi.

40 41


SOÁNG THEO NGAÂN SAÙCH CUÛA BAÏN

CAÂU GOÁC: “Haõy laáy taøi vaät vaø hueâ lôïi ñaàu muøa cuûa con, maø toân vinhÑöùc Gieâ-hoâ-va; vaäy, caùc vöïa laãm con seõ ñaày dö daät, vaø nhöõng thuøngcuûa con seõ traøn röôïu môùi” (Chaâm ngoân 3:9, 10).

CHIEÀU SA-BAÙT

NGÖÔØI QUAÛN LYÙ TAØI SAÛN CUÛA ÑÖÙC GIEÂ-HOÂ-VA. Söï quaûn giachaúng nhöõng quaûn trò taøi chaùnh maø thoâi, nhöng cuõng quaûn trò caùc vieäckhaùc trong ñôøi soáng, nhö taøi naêng, söùc löïc vaø aûnh höôûng.

Ngöôøi quaûn gia chaân chaùnh hieåu raèng, “Ñaát vaø muoân vaät treân ñaát,theá gian vaø nhöõng keû ôû trong ñoù ñeàu thuoäc veà Ñöùc Gieâ-hoâ-va” (Thi thieân24:1). Chuùng ta khoâng phaûi laø chuû nhaân, nhöng laø quaûn lyù taøi saûn cuûa ÑöùcGieâ-hoâ-va. Laø Cô Ñoác nhaân, chuùng ta ñaõ nhaän traùch nhieäm laøm vieäc choChuû mình (laø Ñöùc Chuùa Trôøi). Chuùng ta haønh ñoäng nhö chính Ngaøi seõ laømneáu Ngaøi tröïc tieáp ñieàu khieån taøi saûn cuûa Ngaøi. Laø nhöõng ngöôøi quaûn giacuûa Chuùa, chuùng ta phaûi laéng nghe ñeå bieát yù Ngaøi muoán chuùng ta laøm gìveà ñieàu Ngaøi giao cho chuùng ta. Chuùng ta phaûi bieát ñieàu gì laø quan troïngñoái vôùi Ngaøi, vaø hoïc bieát ñeå ñaïi dieän Ngaøi caùch hoaøn haûo nhaát trong moïivieäc chuùng ta laøm.


TOÂN VINH ÑÖÙC GIEÂ-HOÂ-VA (Chaâm ngoân 3:9, 10).

“Toân giaùo vaø vieäc laøm khoâng phaûi laø hai ñieàu rieâng bieät, maø laø moät.Toân giaùo cuûa Kinh Thaùnh phaûi luoân luoân laø moät phaàn cuûa moïi vieäc laømhay lôøi noùi chuùng ta. Ñöùc Chuùa Trôøi vaø loaøi ngöôøi phaûi cuøng nhau laømnhöõng vieäc thuoäc theå vaø thuoäc linh, nhö caùc chöông trình maùy moùc, canhnoâng, thöông maïi, khoa hoïc, vaø taát caû moïi vieäc.”—Phoûng trích Christ’sObject Lessons, tr. 349, 350.

Laøm sao chuùng ta coù theå toân vinh Ñöùc Gieâ-hoâ-va? Chaâm ngoân3:9.

“Toân vinh Ñöùc Gieâ-hoâ-va phaûi laø lyù do chính ñeå chuùng ta laøm vieäccho Ngaøi. Moïi vieäc chuùng ta laøm laø vì yeâu thöông Ngaøi vaø theo yùmuoán Ngaøi. . . .

“Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng chaáp nhaän nhöõng taøi naêng lôùn nhaát haynhöõng vieäc toát nhaát neáu baûn ngaõ khoâng phuïc tuøng Ngaøi.”—Phoûngtrích Christ’s Object Lessons, tr. 350.

Ñöùc Chuùa Trôøi höùa gì neáu chuùng ta toân vinh Ngaøi? Chaâm ngoân3:10; 10:3; Ma-la-chi 3:10, 11.

Ñöùc Chuùa Trôøi ban nhieàu ôn phöôùc cho nhöõng ngöôøi toân vinh vaø tincaäy Ngaøi. Ñoâi khi Ngaøi ban cho hoï söï giaøu coù theá gian, vaø ñoâi khi Ngaøikhoâng ban cho. Chuùng ta khoâng hieåu taïi sao, nhöng Ngaøi luoân luoân baûoveä con caùi trung tín cuûa Ngaøi khoûi ñieàu aùc vaø ban cho hoï lôøi höùa söï soángñôøi ñôøi.

Neáu baïn ngheøo hay khoâng coù nhieàu tieàn, laøm sao baïn coù theå theolôøi daïy, “Haõy laáy taøi vaät maø toân vinh Ñöùc Gieâ-hoâ-va” (Chaâm ngoân3:9).

42 43


SÖÏ THAM TIEÀN BAÏC (Chaâm ngoân 11:28).

Theá naøo söï tham tieàn baïc laø “coäi reã cuûa moïi ñieàu aùc” (I Ti-moâ-theâ 6:10)? Chaâm ngoân 28:20, 22.

Tieàn baïc khoâng phaûi laø ñieàu aùc. Nhöng tham tieàn laø coäi reã cuûa moïiñieàu aùc. Moät ngöôøi coù taøi saûn khoâng coù nghóa laø ngöôøi ñoù tham tieàn hônmoät ngöôøi giaøu coù. Söï nguy hieåm laø löïa choïn sai laàm. Löïa choïn sai thöôøngdaãn ñeán söï laøm tieàn moät caùch baát chính.

Ñieàu gì baûo veä moät ngöôøi khoûi “laøm giaøu caùch voäi vaõ” (Chaâmngoân 28:20)? Chaâm ngoân 13:11.

Söï cuoái cuøng cuûa ngöôøi tin caäy nôi söï giaøu coù mình laø gì? Chaâmngoân 11:28; 23:4, 5.

Lôøi Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn döôøng nhö khaùc thöôøng vaø môùi laï ñoái vôùidaân chuùng. Cuoäc ñôøi vaø caùc nhu caàu hieän taïi raát quan troïng ñoái vôùi nhöõngthính giaû ñang nghe Chuùa noùi. (Xin ñoïc Ma-thi-ô 6:24-34.) Ngaøi daïyhoï theá gian khoâng phaûi laø nôi an toaøn ñeå chöùa cuûa caûi. Theá gian khoângcho ngöôøi ta söï baûo veä vónh cöûu. Cuûa caûi chuùng ta ôû ñaâu thì loøngchuùng ta ôû ñoù. Ñöùc Chuùa Gieâ-su khuyeân chuùng ta neân chöùa cuûa caûi ôûtreân thieân ñaøng, haõy tìm kieám nöôùc Chuùa tröôùc, vaø ñöøng lo laéng veànhu caàu cuûa chuùng ta.

Taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi cho pheùp moät soá ngöôøi ñöôïc giaøu coù hônnhöõng ngöôøi khaùc. Nhöõng tín ñoà giaøu coù trong hoäi thaùnh coù traùchnhieäm gì ñoái vôùi nhöõng anh chò em ngheøo naøn cuûa hoï? Hoï coù neân chonhöõng anh em ngheøo taát caû tieàn baïc cuûa mình chaêng? Xin giaûi nghóacaâu traû lôøi cuûa baïn. Nhöõng tín ñoà ngheøo coù traùch nhieäm gì ñoái vôùinhöõng tín ñoà giaøu? Nhöõng tín ñoà ngheøo coù neân nghó laø mình keùmquan troïng hôn nhöõng tín ñoà giaøu chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøicuûa baïn.


CHIA XEÛ VAØ THOÛA LOØNG (Chaâm ngoân 11:24, 25).

Taïi sao chia xeû laø quan troïng? Chaâm ngoân 11:24, 25; 22:9; 28:27.Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy raèng chuùng ta khoâng neân ñoái xöû vôùi ngöôøi giaøu

toát hôn ñeå hoï chaáp nhaän chuùng ta. Chuùng ta coù traùch nhieäm giuùp ñôõ nhöõngngöôøi ngheøo. (Xin ñoïc Lu-ca 14:12-14).

Laø Cô Ñoác nhaân nghóa laø gì? “Gioáng Ñöùc Chuùa Gieâ-su nghóa laø laømñieàu toát cho ngöôøi khaùc, khoâng ích kyû, vaø giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo khoù. ÑaángCöùu Theá ñaõ höôùng daãn hoï ñeán hoäi thaùnh. Hoäi thaùnh caàn saên soùc hoï vaøhuaán luyeän hoï saün saøng cho nöôùc trôøi. Caùc thuoäc vieân hoäi thaùnh phaûi laømvieäc vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Nhöng ñoâi khi hoäi thaùnh khoâng giuùp ñôõ thanhaân, vaø Sa-tan ñaõ ñieàu khieån nhöõng hoäi thaùnh nhö vaäy. . . .”—Phoûngtrích Testimonies for the Church, boä 2, tr. 331).

Neáu khoâng coù nhieàu tieàn cuûa, thì ñieàu gì chuùng ta coù theå chia xeû?Chaâm ngoân 25:25; 31:9.

Chia xeû nhöõng gì baïn coù. Coù theå baïn chæ coù moät tin möøng, moät nuïcöôøi hay moät lôøi chaøo hoûi thaân thieän! Coá gaéng tìm hieåu nhu caàu caù nhaâncuûa moãi ngöôøi baïn gaëp. Haõy caàu xin Ñöùc Chuùa Trôøi giuùp baïn bieát duøngheát khaû naêng ñeå ñem laïi nieàm vui, söùc maïnh vaø giuùp ñôõ nhu caàu cuûa hoï.Coá gaéng giuùp tha nhaân ñeå hoï töï giuùp mình. William Booth, ngöôøi saùnglaäp toå chöùc Cöùu Theá Quaân (Salvation Army), ñaõ giuùp ñôõ ngöôøi ngheøobaèng phöông phaùp “Thöù nhaát laø chaùo, thöù hai xaø-boâng, thöù ba söï cöùuroãi.” Ñieàu quan troïng nhaát laø ñoái xöû vôùi ngöôøi ngheøo vôùi tình yeâuthöông, loøng nhaân töø vaø söï coâng baèng. Moái quan taâm cuûa baïn cuõng laøsöï quan taâm cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Laøm theá naøo moät ngöôøi ngheøo coù theå thoûa maõn ñöôïc? Chaâmngoân 15:16; 28:6 (xin ñoïc theâm Heâ-bô-rô 13:5).

Moät thaùi ñoä bieát ôn, tích cöïc, thöôøng daãn ñeán haïnh phuùc vaø maïnhkhoûe, khoâng keå nhöõng gì xaûy ra trong cuoäc ñôøi. (Xin ñoïc Chaâm ngoân15:15; 30:7-9.)

Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ giuùp baïn theá naøo khi baïn ngheøo? Baïn ñaõ kinhnghieäm nieàm vui gì khi baïn chia sôùt vôùi moät ngöôøi caàn söï giuùp ñôõ hônbaïn?

44 45


LAØM VIEÄC VAØ DÖÏ TÍNH (Chaâm ngoân 14:15; 22:3).

Chuùng ta tìm ñöôïc nguyeân taéc naøo trong Chaâm ngoân 27:18 (xinñoïc Gia-cô 5:1-6).

“Moïi nhaân vieân neân ñöôïc traû löông cho vieäc hoï laøm. . . . Moät soángöôøi nghó raèng ñeå nhaân vieân laøm vieäc khoâng löông cho Ñöùc ChuùaTrôøi laø moät chöông trình toát. Nhöng taát caû nhaân vieân caàn ñöôïc traûlöông cho vieäc laøm cuûa mình. Ñöøng ích kyû giöõ laïi tieàn löông cuûa caùcnhaân vieân. Ñöùc Chuùa Trôøi seõ khoâng chuùc phöôùc cho chöông trình naøomaø nhaân vieân cuûa Ngaøi phaûi laøm vieäc khoâng löông.”—Phoûng tríchEvangelism, tr. 491.

Moät ngöôøi khoân ngoan söûa soaïn cho töông lai theá naøo? Chaâmngoân 14:15; 22:3.

Döï phoøng cho töông lai laø moät ñieàu khoân ngoan. Ñöùc Chuùa Trôøichaáp nhaän vieäc ñeå daønh cho töông lai. Ñeå daønh tieàn laø moät ñieàu khoânngoan.

“Moãi tuaàn leã baïn neân ñeå daønh naêm hay möôøi ñoàng trong nôi an toaønñeå duøng khi bò ñau oám. Vôùi söï quaûn lyù khoân ngoan, baïn coù theå ñeå daønhduïm chuùt ít sau khi ñaõ traû heát caùc khoaûn tieàn nôï.”—Phoûng trích Se-lected Messages, boä 2, tr. 329.

Chaâm ngoân 28:8 cho chuùng ta lôøi caûnh caùo naøo veà söï laøm tieàncaùch sai laàm?

Laõi naëng laø soá lôøi tính treân tieàn cho vay. Ngaøy nay, laõi naëng nghóa laøcho vay tieàn maø tính laõi xuaát quaù cao.

“Daân Y-sô-ra-eân ñöôïc khuyeán khích cho nhau möôïn tieàn moät caùchthaân thieän. Hoï khoâng ñöôïc tính tieàn lôøi. Nhöng khi cho caùc ngöôøi ngoaïibang vay, hoï coù theå tính lôøi, ñaëc bieät laø khi cho vay ñeå laøm thöông maïi, vaøhy voïng coù theå ñöôïc traû tieàn lôøi. Vieäc tính tieàn lôøi ngoaïi kieàu giuùp phaân reõdaân Y-sô-ra-eân khoûi caùc daân toäc khaùc.”—Phoûng trích Robert Jamieson,A. R. Fausset, David Brown, Commentary on the Whole Bible (GrandRapid, Mich.:Zondervan, n.d.), tr. 136.

Laøm sao chuùng ta laøm theo lôøi khuyeân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi chodaân Y-sô-ra-eân veà vieäc möôïn vaø cho vay tieàn?


TIEÀN NÔÏ VAØ “BAÛO LAÕNH NÔÏ” (Chaâm ngoân 22:7; 6:1-5).

Taïi sao keû möôïn laø toâi tôù cuûa “keû cho möôïn?” Chaâm ngoân 22:7.

“Vay möôïn laø ñuùng khi ñeå tieáp tuïc hay hoaøn thaønh moät coâng vieäc maøChuùa muoán. Chuùng ta khoâng neân ñôïi cho ñeán luùc gaëp khoù khaên, vaø laømcho coâng vieäc trôû neân khoù khaên hôn, chæ vì chuùng ta khoâng muoán vaymöôïn. Nhieàu ngöôøi laàm loãi khi möôïn tieàn ñeå laøm moät vieäc gì trong khi hoïcoù theå ñôïi ñöôïc. Nhöng coù ñieàu nguy hieåm laø chuùng ta laøm thaùi quaù.Chuùng ta khoâng neân ñaët mình vaøo ñòa vò coù theå toån thöông ñeán söùc khoûemình. Chuùng ta caàn haønh ñoäng moät caùch hôïp lyù. Khoâng phaûi laø moät ñieàuxaáu khi caàn vay möôïn vaø traû tieàn lôøi ñeå hoaøn thaønh coâng vieäc cuûamình.”—Phoûng trích Counsels on Stewardship, tr. 277, 278.

Sa-loâ-moân khuyeân gì veà traùch nhieäm phaùp lyù cuûa vieäc baûo laõnhnôï cho ngöôøi khaùc? Chaâm ngoân 6:1-5; 11:15; 17:18.

“Söï baûo laõnh” laø vieäc moät ngöôøi chòu traùch nhieäm tröôùc phaùp lyù veànôï cuûa ngöôøi khaùc. “Baûo laõnh” laø chòu traùch nhieäm traû nôï neáu ngöôøimöôïn khoâng theå traû ñöôïc. Ñieàu naøy coù theå trôû thaønh moät caùi baãy nguyhieåm, nhaát laø khi ngöôøi möôïn laø moät ngöôøi laï. Chuùng ta neân “mang gaùnhnaëng cho nhau” (giuùp ñôõ tha nhaân). Nhöng Chuùa khoâng muoán chuùng tachòu traùch nhieäm veà söï ngu xuaån cuûa ngöôøi khaùc.

Chaâm ngoân 6:1-5 khoâng noùi raèng chuùng ta khoâng bao giôø neân giuùpngöôøi khaùc vay möôïn (Xin ñoïc Chaâm ngoân 14:21; 17:17; 10:24; 27:10).Coù luùc chuùng ta coù theå laøm ôn baèng caùch giuùp ngöôøi caàn möôïn tieàn.Nhöng chuùng ta phaûi raát caån thaän tröôùc khi nhaän lôøi laøm ngöôøi “baûolaõnh.”—Phoûng trích The Interpreter’s Bible, boä 4, tr. 817.

Haõy töï xeùt thoùi quen tieâu tieàn cuûa baïn. Baïn coù chi nhieàu hôn laøthu khoâng vaø coù aên troäm cuûa Chuùa chaêng? (Ma-la-chi 3:8-10). Nhöõngböôùc naøo baïn caàn phaûi theo ñeå baét ñaàu thay ñoåi thoùi quen tieâu tieàncuûa mình?

46 47


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nhöõng caâu sau ñaây giuùp chuùng ta hieåu baøi hoïctuaàn naøy theá naøo: II Coâ-rinh-toâ 8:9; Ga-la-ti 2:10; II Teâ-sa-loâ-ni-ca 3:6-12; I Ti-moâ-theâ 6:6-10, 17, 18; Gia-cô 2:1-6; Khaûi huyeàn 2:9; 3:14-18?

Xin cuõng ñoïc baøi veà “Tieàn baïc” trong Christ’s Object Lessons, tr.351, 352; “Söï baûo laõnh,” trong Testimonies for the Church, boä 1, tr. 534-536; vaø “Söï Ngay thaúng trong Vieäc Mua baùn,” The Adventist Home, tr.391-394.

“Moät ngöôøi duøng tieàn cuûa Chuùa ñeå laøm thöông maïi theo theá gianhay ñeå cho ngöôøi khaùc laø laøm ñieàu sai laàm. . . . Chuùng ta khoâng baogiôø ñöôïc duøng tieàn daønh cho muïc ñích toân giaùo, ñeå laøm lôïi cho mình.Chuùng ta khoâng neân möôïn tieàn cuûa hoäi thaùnh vaø noùi chuùng ta seõ traû laïitrong töông lai. Chuùng ta khoâng neân tieâu nhieàu hôn laø mình laøm ñöôïc.Chuùng ta caàn haïn cheá nhöõng söï ham muoán cuûa mình. Chuùng ta khoângñöôïc duøng tieàn cuûa Chuùa cho lyù do phaøm tuïc.”—Phoûng trích Counselson Stewardship, tr. 79.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN1. Moät ngöôøi coù laøm troøn boån phaän cuûa mình chaêng khi thænh thoaûng

môùi daâng hieán ñeå giuùp nhöõng ngöôøi ngheøo khoå? Taïi sao coù, hay taïisao khoâng?

2. Taïi sao Cô Ñoác nhaân coù traùch nhieäm phaûi giuùp tha nhaân?3. Haõy thaûo luaän taïi sao chuùng ta khoâng neân coá gaéng ñeå coù nhöõng gì

maø loái xoùm hay baïn beø chuùng ta coù?4. “Haõy ñaët keá hoaïch cho coâng vieäc vaø thöïc hieän keá hoaïch cuûa mình”

laø moät nguyeân taéc hay trong vieäc laøm aên. Laøm sao Cô Ñoác nhaân coùtheå theo nguyeân taéc naøy?

TOÙM LÖÔÏC: OÂn laïi baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch noùi moãi caâu sau ñaâylaø ñuùng (Ñ) hay sai (S). Roài vieát ñeå söûa nhöõng caâu sai thaønh ñuùng._____ Tieàn baïc vaø taát caû taøi saûn toâi coù ñeàu laø cuûa toâi, vaø ñöôïc duøng

theo yù toâi nghó laø caàn thieát._____ Tieàn chæ coù giaù trò khi ñöôïc duøng cho muïc ñích toát._____ Söï an toaøn cuûa gia taøi treân ñaát khoâng neân laø ñieàu quan troïng

nhaát trong ñôøi toâi._____ Chia xeû nhöõng gì toâi coù vôùi ngöôøi ngheøo khoâng coù nghóa laø toâi

seõ khoâng coøn gì cho nhu caàu cuûa mình._____ Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ hoaïch ñònh vieäc laøm laø moät ôn phöôùc cho

chuùng ta._____ Phoøng bò tröôùc nghóa laø chuùng ta khoâng caàn leä thuoäc vaøo Ñöùc

Chuùa Trôøi cho nhu caàu cuûa mình._____ Ñoâi khi vay nôï laø caàn thieát vaø hôïp lyù.


NHÖ KIM ÑÒA BAØN CHÆ VEÀ HÖÔÙNG BAÉC

CAÂU GOÁC: “Söï thanh lieâm cuûa ngöôøi ngay thaúng daãn daét hoï; coøn söïgian taø cuûa keû baát trung seõ huûy dieät chuùng noù” (Chaâm ngoân 11:3).

LOØNG NGAY THAÚNG. Saùch Chaâm ngoân mieâu taû nhöõng ngöôøi thôøphöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi vì Ngaøi laø coâng bình (thaùnh khieát). Nhöõng ngöôøithôø phöôïng Chuùa coù moät söï töông giao keát öôùc vôùi Ngaøi. Vì theá Ngaøi chuùcphöôùc cho hoï baèng söï coâng bình (söï thaùnh khieát) cuûa Ngaøi. Ngöôøi naøo thôøphöôïng Chuùa thì coù söï thoâng bieát, söï khoân ngoan vaø coâng bình thaät (Chaâmngoân 2:1-9). Khi ñoïc Chaâm ngoân 11:5, 6 chuùng ta khoâng neân nghó raèngchuùng ta ñöôïc cöùu baèng söï coâng bình cuûa mình. Ñoù laø söï coâng bình bôûivieäc laøm. Khoâng ai töï mình ñöôïc coâng bình. Ñöùc Chuùa Trôøi daïy chuùng taraèng söï coâng bình cuûa Ngaøi seõ cöùu chuoäc vaø höôùng daãn chuùng ta. (So saùnhEÂ-sai 64:6; Gieâ-reâ-mi 33:16; Phi-líp 3:9).

Nhöõng ngöôøi bôûi ñöùc tin nhaän ñöôïc söï coâng bình cuûa Ñöùc ChuùaTrôøi seõ coù baûn tính coâng bình. Baûn tính coâng bình laø söï nhaân töø, coângbaèng, vaø ngay thaúng. Ai cuõng coù theå coù söï toát ñeïp beà ngoaøi maø khoângcaàn ñeán quyeàn löïc cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Nhöng chæ coù Ngaøi môùi bancho chuùng ta moät taám loøng khieâm toán, hieàn laønh vaø leã ñoä.

“Nhu caàu lôùn nhaát cuûa theá giôùi ngaøy nay laø caàn nhöõng ngöôøikhoâng theå mua chuoäc ñöôïc, nhöõng ngöôøi chaân thaät vaø ngay thaúng,nhöõng ngöôøi khoâng sôï chæ toäi loãi ñích danh, nhöõng ngöôøi coù löông taâmtrung thaønh vôùi nhieäm vuï nhö kim ñòa baøn chæ veà höôùng baéc, nhöõngngöôøi seõ laøm ñieàu phaûi duø trôøi suïp ñoå.”—Phoûng trích Education, tr. 57.

48 49


VUA – GÖÔNG MAÃU CHO DAÂN SÖÏ, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 29:2).

Haïng vua naøo khieán daân söï vui möøng? Chaâm ngoân 29:2.

Chuùng ta khoâng phaûi laø vua, nhöng chuùng ta bieát giaù trò cuûa ngöôøilaõnh ñaïo toát. Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho moãi ngöôøi traùch nhieäm hay coângvieäc quan troïng ñeå laøm cho Ngaøi. Trong lôøi khuyeân ban cho caùc nhaø laõnhñaïo thôøi xöa, chuùng ta thaáy coù nhöõng lôøi khuyeân giaù trò giuùp chuùng ta ñoáixöû coâng baèng vôùi nhöõng ngöôøi chung quanh mình. “Ñöùc Chuùa Gieâ-suthieát laäp nöôùc Ngaøi treân nhöõng nguyeân taéc khaùc. Ngaøi keâu goïi daân chuùng,khoâng phaûi ñeå cai trò, nhöng ñeå phuïc vuï. Ngaøi keâu goïi ngöôøi maïnhgiuùp ñôõ ngöôøi yeáu. Nhöõng ngöôøi coù ñòa vò, taøi naêng, vaø giaùo duïc thì coùnhieàu traùch nhieäm hôn ñeå phuïc vuï ngöôøi khaùc.”—Phoûng trích TheDesire of Ages, tr. 550.

Ñieàu gì giuùp vua coù quyeàn theá? Chaâm ngoân 20:28.

Chaâm ngoân 20:28 noùi veà nhöõng ñöùc tính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. (Xinñoïc Thi thieân 85:9, 10). Ñöùc Chuùa Trôøi raát laø coâng bình ñeán noãi Ngaøikhoâng theå cöùu moät toäi nhaân töø choái söï tha thöù cuûa Ngaøi. Ngaøi cuõng raátthöông xoùt ñeán noãi Ngaøi coù theå tha thöù hoaøn toaøn vaø phuïc hoài ngöôøi naøochaáp nhaän söï tha thöù qua Ñöùc Chuùa Gieâ-su. (Xin ñoïc Giaêng 3:16, 36).

“Vieäc phoái hôïp giöõa söï phaùn xeùt vaø loøng thöông xoùt laøm söï cöùuchuoäc troïn veïn vaø ñaày ñuû. Khi chuùng ta thaáy Ñaáng Cöùu Theá vaø luaät phaùpÑöùc Chuùa Trôøi, thì söï hoøa hôïp giöõa söï coâng baèng vaø thöông xoùt khieánchuùng ta noùi, ‘Söï hieàn laønh cuûa Chuùa ñaõ laøm cho toâi cao quyù.’”—Phoûng trích Ellen G. White Comments, SDA Bible Commentary, boä 6,tr. 1072.

Chuùng ta coù theå khoâng coù quyeàn löïa choïn ai seõ laø “vua” cai tròmình treân ñaát. Nhöng chuùng ta coù söï löïa choïn gì vôùi “vua” thieânglieâng cuûa mình (Ñöùc Chuùa Trôøi hay Sa-tan)?


VUA – GÖÔNG MAÃU CHO DAÂN SÖÏ, PHAÀN 2 (Chaâm ngoân 20:8).

Haõy lieät keâ nhöõng ñieàu maø moät vò vua toát neân laøm. Chaâm ngoân20:8; 25:2, 4, 5; 29:14; 31:8, 9.

Nhöõng nhaø laõnh ñaïo maø phuïc vuï Ñöùc Chuùa Gieâ-su thì coù nhöõng ñöùctính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï seõ coù söï thöông xoùt vaø coâng baèng khi ñoái xöûvôùi daân chuùng. Döôùi söï cai trò cuûa Ngaøi, Ñöùc Chuùa Gieâ-su duøng söï coângbaèng troïn veïn (Ma-thi-ô 3:12) vôùi söï thöông xoùt voâ bieân (EÂ-pheâ-soâ 2:4,5). Ngöôøi naøo coù moái töông giao vôùi Vua treân trôøi cuõng seõ coù nhöõng ñöùctính nhö Ngaøi. Tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong loøng hoï. Caùc nhaø laõnhñaïo theá gian ñöôïc löïa choïn ñeå phaùn xeùt nhöõng ngöôøi phaïm luaät nöôùc. Coønhoäi thaùnh laø moät nhoùm ngöôøi coù nhieäm vuï ñeå quyeát ñònh khi moät thuoäcvieân khoâng tuaân giöõ nhöõng tieâu chuaån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. (Xin ñoïc Ma-thi-ô 7:1-5; I Coâ-rinh-toâ 5:12; 6:2, 3; Roâ-ma 13:1-4).

Neáu moät nhaø laõnh ñaïo chaáp nhaän nhöõng lôøi giaû doái, thì nhöõngngöôøi laøm vieäc cho oâng cuõng chaáp nhaän nhöõng söï giaû doái ñoù chaêng?Chaâm ngoân 29:12. Taïi sao?

Nhöõng toâi tôù cuûa oâng coù trôû neân gian aùc chaêng? Hay hoï ñaõ gian aùcroài? “Moãi vò vua laäp luaät leä rieâng cuûa mình. Nhöng nhaø vua phaûi leä thuoäcvaøo nhöõng yù kieán cuûa ngöôøi khaùc ñeå giuùp vua laäp luaät leä. Neáu vua chænghe nhöõng lôøi giaû doái (thí duï: vua A-haùp töø choái nhöõng lôøi tieân tri cuûaMi-cheâ trong I Caùc Vua 22), thì caùc caän thaàn seõ theo göông xaáu cuûa vuavaø trôû neân gian aùc.”—Phoûng trích Robert L. Alden, Chaâm ngoân, (GrandRapids, Mich.: Baker Book House, 1903), tr. 201.

Chuùng ta seõ duøng theá naøo nhöõng lôøi khuyeân sau ñaây cho vua vaøcaùc nhaø laõnh ñaïo? Chaâm ngoân 16:10, 12, 13; 8:5; 24:23-25; 31:3-5?

50 51


NHAÂN TÖØ HAY BAÙO THUØ? (Chaâm ngoân 11:17).

Xin giaûi nghóa keát quaû cuûa söï laøm theo nhöõng nguyeân taéc coângbình (thaùnh khieát) vaø nhaân töø. Chaâm ngoân 21:21; 11:17.

Thi thieân 145:9 daïy raèng “söï nhaân töø cuûa Ñöùc Gieâ-hoâ-va giaùng treânmoïi vaät Ngaøi döïng neân.” Ñieàu naøy coù nghóa laø taøn aùc ñoái vôùi thuù vaät laøphaïm toäi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. (Xin ñoïc Chaâm ngoân 12:10). Kinh Thaùnhdaïy raèng nhöõng ngöôøi ñi saên baén ñeå tieâu khieån vaø nhöõng ngöôøi xöû taøn aùcvôùi thuù vaät hay gia suùc laø nhöõng ngöôøi gian aùc.

Coù söï nguy hieåm naøo khi chuùng ta muoán baùo thuø nhöõng ngöôøiñoái xöû xaáu vôùi mình? Chaâm ngoân 24:17-20.

“Coøn ai chaúng yeâu thì ôû trong söï cheát” (I Giaêng 3:14). Ñieàu naøy coùnghóa laø nhöõng ngöôøi giöõ söï haän thuø trong loøng laø khoâng coù Ñöùc ChuùaGieâ-su. Keát quaû laø hoï bò toån thöông veà tinh thaàn, thieâng lieâng vaø theå xaùc.Keát quaû cuoái cuøng laø maát söï soáng ñôøi ñôøi.

Khi Ñöùc Chuùa Gieâ-su ngöï trong loøng chuùng ta, Ngaøi giuùp chuùng talaøm theo lôøi daïy doã cuûa Ngaøi. “Neáu keû thuø nghòch con coù ñoùi, haõy cho noùaên; neáu coù khaùt, haõy cho noù uoáng; vì nhö vaäy con chaát than chaùy ñoûtreân ñaàu noù, vaø Ñöùc Gieâ-hoâ-va seõ baùo laïi cho con” (Chaâm ngoân 25:21,22).

“Moät trong nhöõng toäi lôùn nhaát vaø tai haïi nhaát laø coù loøng haän thuø.Nhieàu ngöôøi muoán baùo thuø nhöng laïi quyø goái tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøixin Ngaøi tha toäi cho mình nhö mình cuõng tha toäi ngöôøi khaùc. Hoï khoânghieåu ñuùng yù nghóa cuûa lôøi caàu nguyeän naøy. Neáu hoï hieåu ñuùng, thì hoïkhoâng daùm caàu xin Chuùa tha toäi cho hoï cuõng nhö hoï tha toäi ngöôøi khaùc.Bôûi vì chuùng ta troâng caäy nôi loøng thöông xoùt tha thöù cuûa Chuùa moãi ngaøy,moãi giôø, neân chuùng ta khoâng theå ñoái xöû caùch cay ñaéng vôùi ngöôøikhaùc.”—Phoûng trích Testimonies for the Church, boä 5, tr. 170.

Haõy nghó ñeán moät tröôøng hôïp maø baïn toû loøng thöông xoùt vaø thathöù moät ngöôøi laøm toån thöông baïn. Keát quaû cuûa thaùi ñoä baïn: (a) ñoáivôùi ngöôøi ñöôïc tha thöù? (b) ñoái vôùi chính baïn?


COÂNG BÌNH HAY KHOÂNG COÂNG BÌNH? (Chaâm ngoân 21:15).

Haõy lieät keâ nhöõng ñaëc tính cuûa ngöôøi coâng bình (thaùnh thieän)?Chaâm ngoân 4:18; 9:9; 10:20; 20:7).

Nhöõng ngöôøi coâng bình laø ngöôøi chaáp nhaän Ñöùc Chuùa Trôøi laø vua vaøvaâng theo luaät phaùp Ngaøi nhôø aân ñieån Ngaøi (EÂ-sai 51:1, 7; Roâ-ma 8:9, 10;10:6-10). Hoï ñoái xöû coâng baèng vôùi tha nhaân vì hoï ñaõ nhaän söï coâng bìnhcuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su qua Ñöùc Thaùnh Linh.

Saùch Chaâm ngoân mieâu taû theá naøo nhöõng ngöôøi khoâng coâng bình?Chaâm ngoân 11:5-7; 28:8-10.

Ñöùc Gieâ-hoâ-va khoâng bao giôø xöng coâng bình nhöõng ngöôøi gian aùc.Vaäy chuùng ta coù hy voïng gì chaêng? Heát thaûy chuùng ta ñeàu laø ngöôøi coù toäitröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi thaùnh khieát (Roâ-ma 3:10-19). Khi Ñöùc ChuùaGieâ-su xöng coâng bình nhöõng keû aùc, thì hoï khoâng tieáp tuïc laøm aùc. Nhöõngngöôøi ñöôïc xöng coâng bình thì hoaøn toaøn ñöôïc ñoåi môùi nhôø quyeàn pheùpcuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Hoï vaâng giöõ luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi (Roâ-ma 8:3,4), bôûi vì Ñöùc Thaùnh Linh cai trò trong loøng hoï (Roâ-ma 8:9, 10).

Khi cöûa aân ñieån ñoùng laïi tröôùc khi Ñöùc Chuùa Gieâ-su taùi laâm, thìnhöõng ngöôøi coâng bình vaãn coâng bình vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi trong coõi ñôøiñôøi. Coøn nhöõng ngöôøi khoâng coâng bình luoân luoân gheùt Ngaøi (Khaûi huyeàn22:11). Khi Chuùa taùi laâm, nhöõng ngöôøi coâng bình seõ ñöôïc veà trôøi. Coønnhöõng ngöôøi gian aùc seõ bò huûy dieät bôûi söï choùi saùng khi Ngaøi taùi laâm (ITeâ-sa-loâ-ni-ca 4:16-18; II Teâ-sa-loâ-ni-ca 1:7-10).

Neáu moät ngöôøi khoâng coâng bình ñeán cuøng baïn baøy toû loøng öôùcmuoán thay ñoåi ñôøi mình, baïn giaûi nghóa theá naøo theo lôøi Kinh Thaùnhñeå giuùp ngöôøi aáy coù theå thay ñoåi tính tình mình?

52 53


NGAY THAÚNG HAY LÖØA GAÏT? (Chaâm ngoân 20:17).

Ñieàu gì ñaõ khieán ngöôøi ta gian doái hay löøa gaït? Chaâm ngoân 11:18;12:5, 20.

Neáu Ñöùc Chuùa Gieâ-su khoâng cai trò loøng ngöôøi, thì quyû seõ ñieàu khieånloøng ngöôøi ñoù. Seõ khoâng coù söï baûo veä choáng laïi söï gian doái. Sa-tan seõ löøagaït ngöôøi ñoù, vaø ngöôøi aáy seõ trôû neân gian doái.

Nhöõng ngöôøi khoâng bieát Ñöùc Chuùa Gieâ-su thöôøng coù söï gian doáinaøo? Chaâm ngoân 10:10; 17:23; 29:24.

Nhöõng Cô Ñoác nhaân thaät trung tín traû tieàn nôï vaø töø choái söï gian aùcbaèng baát cöù caùch naøo. Hoï töø choái baát cöù hình thöùc aên troäm naøo maø ngöôøita thöïc haønh ngaøy nay. Cô Ñoác nhaân khoâng nhaän coâng cho rieâng mình khicoù nhieàu ngöôøi cuøng hôïp taùc laøm moät chöông trình chung.

Chuùng ta caàn söùc maïnh thuoäc linh. “Baûn tính cuûa Cô Ñoác nhaân thaätbaøy toû moät söùc maïnh khoâng bò lay chuyeån hay bò aûnh höôûng bôûi hoaøncaûnh khoù khaên. Chuùng ta phaûi coù söùc maïnh ñaïo ñöùc, coù söï ngay thaúng maøkhoâng ai coù theå nònh hoùt, hoái loä hoaëc ñe doaï ñöôïc.”—Phoûng tríchMinistry of Healing, tr. 498.

Ñöùc Chuùa Trôøi ban phöôùc theá naøo cho nhöõng ngöôøi ngay thaúng?Chaâm ngoân 10:3; 10:24, 25, 28-30.

Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laøm troøn nhöõng lôøi höùa Ngaøi theá naøo ñoái vôùidaân Y-sô-ra-eân? Ngaøi ñaõ giöõ nhöõng lôøi höùa naøy theá naøo ñoái vôùi baïn?


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nghieân cöùu moät hay taát caû nhöõng göông veà söïngay thaúng trong caùc caâu sau ñaây: Daân soá Kyù 16:15; I Sa-mu-eân 12:1-4; IISa-mu-eân 18:9-12; I Caùc Vua 13:1-10; II Caùc Vua 5:1-16.

Xin ñoïc “Lives of Great Men” trong Education, tr. 51-69.“Baïn phaûi daâng mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi vaø khoâng neân tìm loãi

cuûa ngöôøi khaùc, phaûi thaân thieän vôùi hoï. Baïn phaûi chaáp nhaän tinh thaàncuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Haõy caàu nguyeän, Ñöùc Chuùa Trôøi seõ thay ñoåitính tình baïn gioáng nhö baûn tính Ñaáng Christ. Baïn haõy chaáp nhaän tìnhyeâu thöông cuûa Chuùa, vaø quyeàn pheùp Ngaøi seõ bieán ñoåi baïn. AÂn ñieånNgaøi seõ trôû thaønh söùc löïc baïn. Baáy giôø baïn seõ coù naêng löïc laøm laønh.Söùc maïnh ñaïo ñöùc seõ giuùp baïn thaéng Sa-tan khi noù thöû thaùch tính tìnhbaïn. Loøng ngay thaúng cuûa baïn seõ trôû neân trong saïch vaø thaùnh khieát.Baáy giôø ngöôøi ta seõ thaáy baûn tính baïn gioáng nhö baûn tính Ñaáng Christ.”—Phoûng trích Testimonies for the Church, boä 4, tr. 63.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN:1. Caùc nhaø laõnh ñaïo hoäi thaùnh ngaøy nay hoïc ñöôïc gì töø vieäc daân chuùng

thöôøng theo göông caùc ngöôøi laõnh ñaïo? Thuoäc vieân hoäi thaùnh coù quyeànmong chôø caùc nhaø laõnh ñaïo laøm göông veà söï trong saïch, leõ thaät, coângbình vaø ngay thaúng chaêng? Xin giaûi nghóa. Chuùng ta seõ laøm gì neáu hoïkhoâng coù nhöõng ñöùc tính aáy? Ñôøi thieâng lieâng cuûa chuùng ta coù tuøythuoäc nôi caùc nhaø laõnh ñaïo hoäi thaùnh chaêng? Xin giaûi nghóa.

2. Chaâm ngoân 4:18 noùi raèng “Con ñöôøng ngöôøi coâng bình gioáng nhö söïsaùng chieáu raïng, caøng saùng theâm leân cho ñeán giöõa tröa.” Ñieàu aáy nghóalaø gì?

3. Chaâm ngoân 10:28 noùi veà hy voïng cuûa ngöôøi coâng bình. Hy voïng ñoù laøgì? Xin ñoïc Gioâ-eân 3:16; Ga-la-ti 5:5; EÂ-pheâ-soâ 2:12, 13; Coâ-loâ-se1:27; I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:8; I Ti-moâ-theâ 1:1; Tít 1:2; 2:13. Nhöõng caâunaøy coù tö töôûng chung naøo?

TOÙM LÖÔÏC: Baïn haõy xeùt loøng mình vôùi nhöõng caâu hoûi sau ñaây: Toâicoù phaûi laø baïn thaät cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi chaêng? Toâi coù nhaän ôn phöôùccuûa Ngaøi maø khoâng bieát ôn Ngaøi chaêng? Toâi coù saün saøng tha thöù ngöôøikhaùc cuõng nhö toâi xin Chuùa tha thöù cho mình chaêng? Laøm sao toâitrung thaønh vôùi boån phaän nhö caây kim ñòa baøn luoân luoân chæ veà höôùngbaéc? Neáu söï phaùn xeùt cuoái cuøng xaûy ra hoâm nay, thì toâi coù ñöôïc söïsoáng ñôøi ñôøi chaêng?

54 55


TRAÙI TAÙO CAÅN VAØNG

CAÂU GOÁC: “Lôøi noùi phaûi thì khaùc naøo traùi bình baùt baèng vaøng coùcaån baïc” (Chaâm ngoân 25:11).

CHIEÀU SA-BAÙT

KHAÛ NAÊNG NOÙI HAY CUÕNG QUAN TROÏNG NHÖ KHAÛ NAÊNGBIEÁT NGHE. Moät thanh nieân xin Socrates daïy anh dieãn thuyeát. Anh tanoùi raát nhieàu ñeán noãi Socrates ñoøi gaáp ñoâi tieàn leä phí. Anh hoûi, “Taïi saooâng tính tieàn toâi gaáp ñoâi?” Socrates traû lôøi, “Bôûi vì toâi phaûi daïy anh haiñieàu: (1) Laøm sao khoâng noùi quaù nhieàu, vaø (2) Bieát noùi theá naøo. Vaán ñeàthöù nhaát khoù hôn, nhöng neáu anh khoâng hoïc nghe, thì anh seõ gaëp nhieàuraéc roái.

Vieäc xaûy ra trong trí oùc chuùng ta quyeát ñònh vieäc chuùng ta noùi hayhoaëc noùi dôû. “Bôûi vì do söï ñaày daãy trong loøng maø mieäng môùi noùi ra” (Ma-thi-ô 12:34). “Loøng” nghóa laø trí oùc. Tö töôûng, haønh ñoäng, caûm nghó, vaøñoäng löïc ñeàu töø trí oùc maø ra. Lôøi noùi cuõng baét ñaàu töø trí oùc. Nhöõng ñieàuchuùng ta noùi raát quan troïng cho nhöõng ngöôøi chung quanh vaø cho chínhmình. Khi hoïc baøi tuaàn naøy, xin baïn nhôù raèng nhöõng lôøi noùi cuûa baïn coùtheå khích leä hay laøm naûn loøng tha nhaân. Neáu chuùng ta ñeå lôøi Ñöùc ChuùaTrôøi (Kinh Thaùnh) ñieàu khieån trí oùc chuùng ta, thì nhöõng lôøi noùi cuûa chuùngta seõ baøy toû tình yeâu thöông cuûa Ngaøi.


QUYEÀN LÖÏC CUÛA LÖÔÕI (Chaâm ngoân 15:4).

Xin mieâu taû quyeàn löïc cuûa löôõi. Chaâm ngoân 15:4; Gia-cô 3:2-12.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy raèng ñieàu khieån trí oùc raát quan troïng ñeå ñieàukhieån lôøi noùi. Xin ñoïc Ma-thi-ô 12:34-37. Nhöõng lôøi chuùng ta noùi baøy toûñieàu mình suy nghó. Chuùng ta noùi sai khi chuùng ta nghó sai.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn raèng nhöõng lôøi hö khoâng laø toäi loãi. Trongngaøy phaùn xeùt, chuùng ta ñöôïc xöng coâng bình hay bò ñoaùn phaït bôûi nhöõnglôøi noùi cuûa chuùng ta. Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø chuùng ta ñöôïc xöng coângbình bôûi nhöõng lôøi hay cuûa chuùng ta, nhöng coù nghóa laø noùi nhöõng lôøi toátlaø baøy toû mình ñaõ ñöôïc ñoåi môùi.

Caùch duy nhaát ñeå ñöôïc ñoåi môùi laø bôûi quyeàn pheùp cuûa Ñöùc ChuùaGieâ-su. Ngaøi thay ñoåi taâm trí chuùng ta vaø giuùp chuùng ta noùi nhöõng lôøi toátlaønh. Ngaøi giuùp ngöôøi ta noùi nhöõng lôøi trong saïch qua söï giaùo duïc vaø giaùosö Cô Ñoác. “Coâng vieäc giaùo duïc vaø coâng vieäc cöùu roãi laø moät.”—Phoûngtrích Education, tr. 30.

Baïn giaûi nghóa theá naøo veà Chaâm ngoân 4:23?

Theá naøo chuùng ta theo lôøi khuyeân trong Chaâm ngoân 4:23? Chaâmngoân 4:20, 21 noùi raèng chuùng ta phaûi yeâu meán lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi (KinhThaùnh). Caâu hoûi laø: Theá naøo? “Toâi laøm ñöôïc moïi söï nhôø Ñaáng (Gieâ-su)ban theâm söùc cho toâi” (Phi-líp 4:13). Baïn haõy choïn Ñöùc Chuùa Gieâ-suhaèng ngaøy vaø hoïc lôøi Ngaøi. Haõy hoïc thuoäc loømg nhöõng leõ thaät vaø lôøi höùatrong Kinh Thaùnh. Khi chuùng ta bò caùm doã noùi nhöõng lôøi gian aùc, haõy caàuxin Ñöùc Chuùa Gieâ-su ban cho chuùng ta quyeàn pheùp Ngaøi. Khi chuùng taxin Ngaøi giuùp ñôõ, haõy nhaän söï chieán thaéng cuûa Ngaøi vaø caûm taï Ngaøi veà söïchieán thaéng. Neáu chuùng ta nhôù lôøi Chuùa vaø laáy ñöùc tin caàu xin söï chieánthaéng cuûa Ngaøi, thì chuùng ta coù theå noùi nhöõng lôøi ñeïp loøng Ngaøi. “Chuùngta phaûi soát saéng caàu nguyeän, luoân luoân caàu xin Chuùa giuùp ñôõ. Cô Ñoácnhaân phaûi ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi caùch khieâm nhöôøng ñeå caàu xin Ngaøigiuùp ñôõ. . . .”—Phoûng trích SDA Bible Commentary, boä 3, tr. 1157.

Chuùng ta ñaõ noùi veà tö töôûng coù aûnh höôûng ñeán lôøi noùi. Coøn lôøinoùi coù aûnh höôûng ñeán trí oùc chuùng ta theá naøo?

56 57


NHÖÕNG LÔØI NOÙI TAI HAÏI, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 10:19).

Nhöõng lôøi noùi tai haïi coù nhieàu hình thöùc: noùi doái, chæ trích, theøo leûo,nònh hoùt, thieáu suy nghó, cheá nhaïo, noùng giaän.

Haõy nhaän xeùt caùc lôøi noùi doái trong nhöõng caâu sau ñaây. Vieäc gì seõñeán cho nhöõng ngöôøi noùi doái? Chaâm ngoân 14:5, 25; 18:8; 19; 19:5, 9;20:14; 26:18.

“Ñöøng toá caùo ngöôøi naøo caùch gian doái. Noùi khoâng ñuùng döôùi baát cöùhình thöùc naøo ñeå löøa gaït ngöôøi ta ñeàu laø noùi doái. Duø lieác maét, duøng daáutay, hay neùt maët cuõng laø caùch noùi doái. . . . Che daáu söï thaät ñeå laøm toånthöông ngöôøi khaùc cuõng laø noùi doái.”—Phoûng trích Patriarchs andProphets, tr. 309.

Saùch Chaâm ngoân noùi gì veà söï theøo leûo? Chaâm ngoân 11:13; 16:27,28; 17:9; 26:20, 21.

Lôøi khuyeân naøy coù lieân quan gì ñeán caùc saùch baùo chæ trích nhöõngloãi laàm cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo hoäi thaùnh laø nhöõng ngöôøi coá gaéng heátsöùc laøm toát cho hoäi thaùnh? Cô Ñoác nhaân coù neân ñoïc hay phaân phaùttaøi lieäu chæ trích caùc nhaø laõnh ñaïo hoäi thaùnh khoâng? Baïn coù theå duøngnhöõng lôøi khuyeân trong Chaâm ngoân veà söï chæ trích tieâu cöïc taïi nhaø,trong hoäi thaùnh, vaø trong sôû laøm chaêng?

Xin dieãn taû caùch naøo ñuùng ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nhö trong Ma-thi-ô 18:15-17 vaø trong I Ti-moâ-theâ 5:1, 17-21. Haõy thaûo luaän söï khaùcbieät giöõa söï pheâ bình tích cöïc vaø tieâu cöïc.


NHÖÕNG LÔØI TAI HAÏI, PHAÀN 2 (Chaâm ngoân 26:28).

Taïi sao söï nònh hoùt raát tai haïi? Chaâm ngoân 26:28; 27:6; 28:23;29:5.

Nònh hoùt laø nhöõng lôøi khen quaù ñaùng vaø khoâng thaønh thaät. Lôøi khenthaät khoâng phaûi laø lôøi nònh hoùt. Ñoâi khi vì coá gaéng traùnh nònh hoùt, chuùngta laøm toån thöông ngöôøi khaùc baèng caùch ít hay thieáu khen ngôïi. Söï khuyeánkhích coù theå ñem laïi nieàm hy voïng cho nhöõng ngöôøi meät moûi.

Taïi sao noùi maø khoâng suy nghó raát tai haïi? Thaän troïng veà nhöõnglôøi mình noùi coù nhöõng lôïi ñieåm naøo? Chaâm ngoân 29:20; 15:1, 28; 18:13.

“Neáu Cô Ñoác nhaân khoâng coù söï töông giao maät thieát vôùi ÑöùcChuùa Trôøi, thì hoï seõ noùi nhöõng lôøi khoâng toát khieán ngöôøi ta giaän. Sa-tan muoán hoï duøng nhöõng lôøi xaáu. . . . Nhöng Cô Ñoác nhaân phaûi laømtheo ñöôøng loái Chuùa. . . . Neáu Cô Ñoác nhaân kính meán Ñöùc Chuùa Trôøithì hoï seõ ñoái xöû dòu daøng vôùi nhöõng ngöôøi sæ nhuïc hay chæ trích mình.Luoân luoân phaûi bình tónh vaø hieàn hoøa khi ngöôøi ta chæ trích chuùng ta,nhö theá laø moät göông toát cho leõ thaät.”—Phoûng trích The Desire ofAges, tr. 353.

Nhöõng caâu sau ñaây daïy gì veà söï noùng giaän? Chaâm ngoân 15:18;16:32; 22:10.

Kinh Thaùnh lieät keâ nhöõng lôøi noùi gaây neân söï buoàn raàu, ghengheùt vaø ñau ñôùn. Khi baïn phaïm moät hay nhieàu loãi laàm trong lôøi noùi,baïn coù theå laøm gì ñeå chieán thaéng? Theo kinh nghieäm caù nhaân, baïn coùlôøi khuyeân naøo ñeå giuùp ngöôøi coù thoùi quen aên noùi thieáu khoân ngoanchaêng?

58 59


NHÖÕNG LÔØI NOÙI GAÂY CAÛM HÖÙNG (Chaâm ngoân 10:11).

Saùch Chaâm ngoân mieâu taû theá naøo lôøi noùi cuûa ngöôøi coâng bình?Chaâm ngoân 10:11, 13, 21, 31, 32.

Caùch Ñöùc Chuùa Gieâ-su noùi laø göông maãu toát nhaát veà quyeàn löïc cuûanhöõng lôøi noùi coâng bình. Nhöõng lôøi Ngaøi ñaõ bieán ñoåi loøng nhöõng ngöôøicanh giöõ ñeàn thôø (Giaêng 7:46). Phaûn öùng cuûa hai moân ñoà cuøng ñi vôùi Ngaøiñeán Em-ma-uùt laø phaûn öùng cuûa nhöõng ngöôøi soáng ñoàng thôøi vôùi Ngaøi:“Khi naõy ñi ñöôøng, Ngaøi noùi cuøng chuùng ta vaø caét nghóa Kinh Thaùnh, loøngchuùng ta haù chaúng noùng naûy sao?” (Lu-ca 24:32).

Lôøi noùi cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su laø khoân ngoan, khích leä, thoâng bieát vaøthaän troïng. Ngaøi daïy doã ngöôøi ta vôùi tình yeâu thöông bôûi vì Ngaøi ñeán ñeåcöùu ngöôøi. Chuùa bieát quyeàn löïc cuûa lôøi noùi vaø quyeàn löïc cuûa söï im laëng.(Xin ñoïc The Desire of Ages, tr. 353).

Caùch naøo toát nhaát ñeå khuyeán khích ngöôøi ta? Chaâm ngoân 12:25;15:23, 30; 16:24; 17:22.

Loøng vui möøng, söï can ñaûm, ñöùc tin, hy voïng, vaø tình yeâu thöôngcoù aûnh höôûng toát cho ngöôøi ta. Tröôùc khi noùi, chuùng ta luoân luoân phaûinghó ñeán nhöõng lôøi mình noùi coù aûnh höôûng gì cho ngöôøi khaùc.

Xin baïn ñieàn vaøo caâu sau ñaây:“Mieäng cuûa ngöôøi coâng bình (thaùnh thieän) gioáng nhö moät _______

_________________________.”


LÔØI ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI (Chaâm ngoân 30:5).

“Neáu nhöõng lôøi cuûa chuùng ta coù giaù trò, thì seõ phaûn aûnh lôøi ÑöùcChuùa Trôøi.”—Phoûng trích Counsels to Parents, Teachers, and Students,tr. 423.

Chaâm ngoân 30:5, 6 mieâu taû theá naøo lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi?

Vieäc gì xaûy ra khi chuùng ta tin caäy nôi Ñöùc Gieâ-hoâ-va ban chochuùng ta nhöõng lôøi noùi phaûn aûnh baûn tính Ngaøi? Chaâm ngoân 16:1;25:11.

Nhöõng taùc giaû khaùc cuûa Kinh Thaùnh noùi gì veà keát quaû cuûa loøngtroâng caäy nôi lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi?

Thi thieân 119:9, 105 _______________________________________Ma-thi-ô 4:4 _____________________________________________Lu-ca 11:28 ______________________________________________Giaêng 5:24 ______________________________________________Roâ-ma 10:17 _____________________________________________II Ti-moâ-theâ 3:16 _________________________________________

“Nhöõng ngöôøi thaéng söï caùm doã thì duøng ‘göôm cuûa Ñöùc Thaùnh Linhlaø lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi’ (EÂ-pheâ-soâ 6:17). Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn ‘Coù lôøicheùp raèng’ khi Ngaøi choáng ñoái söï caùm doã cuûa Sa-tan (Ñoïc Ma-thi-ô 4:4,7, 10). . . . Chuùng ta phaûi nhôø caäy nôi lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Neáu khoâng,chuùng ta seõ thaát baïi. Khoâng nghieân cöùu vaø suy gaãm lôøi Ñöùc Chuùa Trôøichæ trong moät ngaøy, chuùng ta seõ maát maùt nhieàu.”—Phoûng trích SDABible Commentary, boä 3, tr. 897.

Khi baïn ñoùi, baïn aên traùi caây, rau ñaäu, nguõ coác, caùc thöù haït, v.v.Baïn laøm theá naøo thoûa ñaùp söï ñoùi thieâng lieâng?

60 61


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Baïn caàn caûi tieán phaàn naøo trong lôøi noùi cuûabaïn? Haõy döïa vaøo nhöõng lôøi höùa sau ñaây ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy: II Coâ-rinh-toâ 9:8; Phi-líp 4:13; I Ti-moâ-theâ 1:12; I Giaêng 5:2-5; Khaûi huyeàn12:11.

Xin ñoïc “Words of Caution” trong Testimonies for the Church, boä 9,tr. 239-244.

Chuùng ta coù theå caûm thaáy phí thì giôø khi phaûi luoân luoân noùi nhöõng lôøieâm dòu, trong saïch, khích leä vaø thaùnh thieän trong moät theá giôùi ñaày hoãnloaïn vaø tranh chaáp. Nhöng lôøi noùi phaûi thì, ñeán töø taâm hoàn thaùnh khieát vaømoâi mieäng cuûa Cô Ñoác nhaân ñaïo ñöùc, seõ nhö traùi taùo vaøng caån baïc.”—Phoûng trích Testimonies for the Church, boä 3, tr. 247.


1. Tuaàn leã naøy chuùng ta nghieân cöùu veà quyeàn löïc cuûa lôøi noùi trong saùchChaâm ngoân. Tuøy theo nôi baïn soáng vaø nhöõng kinh nghieäm cuûa baïn,laøm sao baïn baøy toû quyeàn löïc cuûa lôøi noùi?

2. Coù phaûi laø sai khi xeùt ñoaùn tính tình cuûa moät ngöôøi qua lôøi noùi cuûangöôøi ñoù chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøi cuûa baïn.

3. Treâu choïc hay giôõn côït veà moät ngöôøi naøo coù phaûi laø haønh ñoäng ñuùngñaén cuûa moät Cô Ñoác nhaân chaêng? Xin giaûi nghóa.

4. Khi naøo söï im laëng toát hôn lôøi noùi?

TOÙM LÖÔÏC: Xin vieát moät caâu ngaén ñeå oân laïi moãi phaàn cuûa baøi hoïc tuaànnaøy: Quyeàn Löïc cuûa Löôõi (Chaâm ngoân 15:4); Nhöõng Lôøi Noùi Tai Haïi(Chaâm ngoân 10:19; 26:28); Nhöõng Lôøi Noùi Gaây Caûm Höùng (Chaâm ngoân10:11); Nhöõng Lôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi (Chaâm ngoân 30:5).


“HAÕY COI VIEÄC CHUÙA ÑAÕ LAØM!”

CAÂU GOÁC: “Haõy noùi vôùi ñaát, noù seõ giaûng daïy cho ngöôi; coøn nhöõngcaù bieån seõ thuaät roõ cho ngöôi bieát. Trong caùc loaøi naøy, loaøi naøo chaúngbieát, raèng tay cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laøm ra nhöõng vaät aáy?” (Gioùp12:8, 9).

CHIEÀU SA-BAÙT

ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI LAØ TAÙC GIAÛ KINH THAÙNH VAØ TAÁT CAÛ KHOAHOÏC CHAÂN THAÄT. Nghieân cöùu Kinh Thaùnh hay khoa hoïc giuùpchuùng ta hieåu bieát hôn veà Ñaáng Taïo Hoùa.

“Khi Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân moïi vaät hoaøn haûo trong tuaàn leã saùngtaïo, taát caû ñeàu phaûn aûnh tö töôûng cuûa Ngaøi. A-ñam vaø EÂ-va trong vöôønEÂ-ñen bieát raèng coõi thieân nhieân ñaày daãy söï tri thöùc veà Ñöùc Chuùa Trôøi.Thieân nhieân laø saùch giaùo khoa cuûa Chuùa. Coâng trình saùng taïo baøy toû söïkhoân ngoan cuûa Ngaøi. A-ñam vaø EÂ-va nhaän ñöôïc söï khoân ngoan töøÑöùc Chuùa Trôøi qua coâng vieäc saùng taïo cuûa Ngaøi. Khi oâng baø baát tuaânluaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi, söï vinh hieån cuûa Ngaøi ñaõ lìa boû hoï. Traùi ñaátbaây giôø bò hö hoaïi vaø traøn ñaày toäi loãi. Tuy ôû trong tình traïng hö hoaïi,nhieàu nôi treân traùi ñaát vaãn coøn ñeïp ñeõ. Kieán thöùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøitrong thieân nhieân ñaõ khoâng maát heát. Xin haõy nhôù, thieân nhieân baøy toûÑaáng Taïo Hoùa cuûa mình.”—Phoûng trích Christ’s Object Lessons, tr.18.

62 63


BAØI HOÏC TÖØ KHOA SINH VAÄT, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 6:6-11).

Gioùp khuyeân chuùng ta neân hoûi ai ñeå bieát nhöõng chi tieát veà ÑöùcChuùa Trôøi? Gioùp 12:7-9.

Nghieân cöùu veà thuù vaät seõ giuùp chuùng ta hieåu Ñöùc Chuùa Trôøi quantaâm ñeán caùc loaøi thoï taïo cuûa Ngaøi. Laøm sao maø moät con gaáu coù theå nguûsuoát naêm thaùng muøa ñoâng maø khoâng bò suy yeáu vaøo muøa xuaân? Laøm saonhöõng ñaøn chim nhoû coù theå di truù haèng traêm daëm vaøo muøa xuaân vaø muøathu tôùi nhöõng nôi chuùng chöa bao giôø thaáy, sau khi cha meï chuùng ñaõ bayñi tröôùc chuùng? Laøm sao nhöõng con thaèn laèn moïc ñuoâi môùi sau khi ñuoâithöù nhaát bò ruïng ñi? Laøm theá naøo con sao bieån moïc theâm chaân môùi ñeåthay theá chaân bò gaõy, hay moïc theâm phaàn môùi cho chaân gaõy neáu phaàn bògaõy coøn giaây thaàn kinh noái vôùi thaân theå noù?

Nghieân cöùu veà thieân nhieân cuõng giuùp ích cho nhaân loaïi. Caùc khoahoïc gia nghieân cöùu ñôøi soáng xaõ hoäi cuûa caùc choù soùi bieát raèng chuùng coù theågiaøn xeáp nhöõng söï khaùc bieät maø khoâng laøm haïi tôùi nhau. Qua söï hoïc hoûiveà loaøi choù soùi, caùc khoa hoïc gia hy voïng bieát caùch laøm dòu bôùt söï noùnggiaän cuûa con ngöôøi vaø ngaên ngöøa nhöõng nan ñeà quoác gia vaø quoác teá.

Gioùp 12:7-9 nhaéc nhôû chuùng ta ñeán ví duï sau ñaây: Ma-thi-ô 13:47-50; Maùc 4:1-20. Nhöõng ví duï naøy daïy ñieàu gì? Baïn coù nghó ñöôïc nhöõngví duï naøo veà thieân nhieân chaêng?

Ñöùc Chuùa Gieâ-su thöôøng duøng thieân nhieân ñeå daïy chuùng ta veàÑöùc Chuùa Trôøi vaø giuùp chuùng ta hieåu. Nhöng chuùng ta thöôøng khoângchuù yù ñeán thieân nhieân nhö moät duïng cuï giaùo duïc. Baïn coù bieát taïi saonhö vaäy chaêng?


BAØI HOÏC TÖØ KHOA SINH VAÄT, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 30:25, 27-31).

Thoùi quen cuûa con thoû röøng laø gì? (Chaâm ngoân 30:24, 26).

Loaøi thoû röøng soáng ôû mieàn nuùi. Chuùng vaãn soáng ôû vuøng Bieån Cheátsoûi ñaù taïi Palestine. Moät vaøi con thoû haønh ñoäng nhö lính gaùc, laøm tieángñoäng nhö huyùt saùo ñeå baùo nguy. Roài nhöõng con thoû khaùc chaïy troán trongnhöõng khe ñaù. (Phoûng trích Encyclopedia of Bible Creatures [Philadel-phia: Fortress Press, 1965], tr. 63, 64. Xin ñoïc Thi thieân 104:18).

Nhöõng hoøn ñaù baûo veä caùc con thoû röøng. Ñöùc Chuùa Gieâ-su, Vaàng Ñaùkieân coá, baûo veä Cô Ñoác nhaân khoûi moïi taán coâng cuûa keû thuø. Taùc giaû Thithieân dieãn taû laø oâng hoaøn toaøn tin caäy nôi Chuùa, “Khaù nghieâng tai qua toâi,mau mau giaûi cöùu toâi; haõy laøm hoøn ñaù vöõng chaéc cho toâi, moät ñoàn luõy ñeåcöùu toâi. Vì Chuùa laø hoøn ñaù vaø ñoàn luõy toâi; xin daãn daét toâi nhaân danhChuùa” (Thi thieân 31:2, 3).

Nhöõng con vaät naøo khieán taùc giaû Chaâm ngoân ñoaïn 30 chuù yù? OÂngthích gì veà moãi con? Chaâm ngoân 30:25, 27-31. Vua Sa-loâ-moân hoïcñöôïc baøi hoïc naøo khaùc veà loaøi kieán? Chaâm ngoân 6:6-11.

Haõy nghó ñeán moät con vaät soáng trong vuøng cuûa baïn. Baïn coù theåhoïc gì nôi con vaät naøy?

64 65


BAØI HOÏC TÖØ KHOA SINH VAÄT, PHAÀN 3 (Ma-thi-ô 6:25-34).

Baøi hoïc hoâm qua thaûo luaän veà nhöõng ñieàu chuùng ta coù theå hoïc töø loaøikieán. Baøi hoïc hoâm nay noùi theâm veà ñeà taøi naøy.

“OÅ kieán baøy toû söï kheùo leùo vaø kieân trì. Moät laàn kieán chæ coù theå thañöôïc moät hoät nhoû xíu, nhöng chuùng ñaõ laøm nhieàu vieäc phi thöôøng do kieântrì vaø sieâng naêng. Loaøi kieán sieâng naêng ñaõ daïy nhöõng baøi hoïc cho nhöõngkeû laøm bieáng. Nhöõng ngöôøi laøm bieáng phung phí thì giôø cho nhöõng gì hayhö naùt. Loaøi kieán söûa soaïn cho töông lai. Ñaây laø baøi hoïc cho nhöõng ngöôøituy thoâng minh nhöng khoâng nhôù vaø laøm theo neân thaát baïi. Hoï khoâng söûasoaïn cho ñôøi soáng vónh cöûu maø Ñöùc Chuùa Trôøi muoán ban cho hoï.”—Phoûng trích Ellen G. White Comments, SDA Bible Commentary, boä 3,tr. 1157, 1158.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy gì trong baøi Giaûng treân Nuùi? Ma-thi-ô6:25, 26. Baøi giaûng naøy vaø Chaâm ngoân 6:6-11 daïy gì veà vieäc Ñöùc ChuùaTrôøi muoán chuùng ta laøm ñeå cung caáp cho nhu caàu mình?

“Haõy nghæ ngôi! Haõy aên uoáng vui veû vì Ñöùc Chuùa Trôøi seõ cung caápñaày ñuû.” Nhöng khoâng phaûi vaäy ñaâu! Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta tincaäy nôi Ngaøi, nhöng Ngaøi khoâng muoán chuùng ta voâ traùch nhieäm hoaëc tieâuxaøi phung phí. Thieân Phuï chuùng ta quan taâm tôùi loaøi chim, nhöng Ngaøikhoâng boû ñoà aên voâ mieäng chuùng hay xaây toå cho chuùng. Nhöõng con chimphaûi ñi kieám aên, xaây toå, vaø nuoâi chim con. Keû thuø coù theå tieâu dieät chuùngbaát cöù luùc naøo. Nhöng chuùng luoân ca hoùt caùch vui veû! Nhöõng thuù vaät treânñoài cao, trong röøng saâu hay nôi ñoàng baèng ñeàu laø moät phaàn trong caùc loaøithoï taïo cuûa Ngaøi. Ñöùc Chuùa Trôøi thoûa maõn nhu caàu cuûa moãi loaøi.

Trong Ma-thi-ô 6:28-34, Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy baøi hoïc tin caäy trongthieân nhieân. Taïi sao Chuùa “maëc cho caùc loaøi hoa” nhöõng maøu saéc vaø hìnhdaùng khaùc nhau? Ngaøi taïo döïng boâng hoa muoân maøu cho chuùng ta vuihöôûng! Ñöùc Chuùa Trôøi laø moät Hoïa só Ñaïi taøi, Ngaøi yeâu thích söï ñeïp ñeõ.Ngaøi ban cho daân söï trí oùc ñeå thöôûng thöùc veû ñeïp thieân nhieân. Ngaøi cuõngban cho chuùng ta khaû naêng ñeå saùng cheá nhöõng gì môùi laï. Taïi sao chuùng talaïi nghi ngôø laø Ngaøi khoâng saün saøng cung caáp nhu caàu haèng ngaøy chochuùng ta?

Baïn ñaõ hoïc ñöôïc nhöõng gì khaùc trong thieân nhieân?


NHÖÕNG BAØI HOÏC TÖØ KHOA VAÄT LYÙ (Chaâm ngoân 3:19, 20; Thithieân 19:1-6).

Ñieàu gì ñaõ baøy toû söï khoân ngoan vaø quyeàn pheùp cuûa Ñöùc ChuùaTrôøi? Chaâm ngoân 3:19, 20.

Chaâm ngoân 3:19 noùi veà söï döïng neân trôøi vaø ñaát. Chaâm ngoân 3:20baøy toû Ñöùc Chuùa Trôøi ñieàu khieån coâng vieäc saùng taïo cuûa Ngaøi. Ngaøy ñeâmNgaøi chaêm gìn thieân nhieân. Ngaøi ñieàu khieån traùi ñaát xoay treân truïc noù vaøchaïy theo quyõ ñaïo chung quanh maët trôøi.

Nöôùc caân khaù naëng, nhöng hôi nöôùc töø döôùi bieån boác leân thaønh maâyvaø rôi xuoáng thaønh söông moùc hay nhöõng gioït möa khieán caây coû xanhtöôi. Chu kyø cuûa nöôùc tieáp tuïc khoâng ngöøng. Ñöùc Chuùa Trôøi ñieàu khieånthieân nhieân. Ngaøi duøng nhöõng kyõ thuaät dieäu kyø maø nhaân loaïi khoâng bieátcaùch duøng.

Caùc töøng trôøi daïy chuùng ta gì veà Ñöùc Chuùa Trôøi? Thi thieân 19:1-6.

Haõy nghieân cöùu Thi thieân 19:1-4; chuù yù ñeán nhöõng chöõ hay caâuin nghieâng döôùi ñaây. Ñoaïn naøy ñaõ noùi cho chuùng ta veà caùch naøo thieânnhieân ñaõ daïy chuùng ta veà Ñöùc Chuùa Trôøi? (Thí duï, caùc töøng trôøikhoâng noùi thì thaàm veà Ñöùc Chuùa Trôøi, nhöng rao truyeàn hay “la leântöø treân maùi nhaø.”) Nhöõng chöõ in nghieâng ñaõ cho baïn caûm töôûng gìveà caùc taïo vaät cuûa Chuùa?

Caùc töøng trôøi rao truyeàn söï vinh hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi;Baàu trôøi giaõi toû coâng vieäc tay Ngaøi laøm.

Ngaøy naøy giaûng cho ngaøy kia,Ñeâm naøy toû söï tri thöùc cho ñeâm noï...

Daây ño chuùng noù buûa khaép traùi ñaát,Vaø lôøi noùi chuùng noù truyeàn ñeán cöïc ñòa.

Nhöõng ngöôøi khoâng tin Ñöùc Chuùa Trôøi coù theå thaáy baûn tính cuûaNgaøi trong vuõ truï vaø trong ñôøi soáng cuûa caùc Cô Ñoác nhaân. Laøm saochuùng ta laø Cô Ñoác nhaân coù theå baøy toû Ñöùc Chuùa Trôøi cho nhöõngngöôøi khaùc?

66 67


TAÏO VAÄT TOÁT ÑEÏP NHAÁT CUÛA CHUÙA (Thi thieân 8:3-6; Chaâmngoân 8:22-31).

Khi chieâm ngöôõng veû ñeïp cuûa baàu trôøi ñeâm ñaày sao, Ña-vít ñaõhoûi Chuùa moät caâu quan troïng naøo? Thi thieân 8:3-6.

Trong Thi thieân 139:14, Ña-vít vui möøng vì oâng ñaõ ñöôïc döïng neân“caùch ñaùng sôï laï luøng.” Thaät vaäy, con ngöôøi laø moät taùc phaåm dieäu kyø nhaátcuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Söï saép ñaët vaø hoaït ñoäng cuûa caùc heä thoáng trong cô theåcon ngöôøi laø nhöõng thí duï tuyeät vôøi veà söï khoân ngoan vaø quyeàn pheùp cuûaÑöùc Chuùa Trôøi. Cô theå con ngöôøi goàm coù 75 – 100 tyû tyû teá baøo. Nhieàu tyûteá baøo cheát vaø ñöôïc thay theá moãi ngaøy. Traùi tim di chuyeån khoaûng ba ga-loâng maùu moãi phuùt vaø trung bình haèng trieäu ga-loâng maùu trong moät ñôøingöôøi. Söï dieäu kyø trong cô theå con ngöôøi khieán chuùng ta phaûi keâu leân,“Vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi laøm thaät laï luøng thay!” (Daân soá Kyù 23:23).

Mieâu taû söï taïo döïng traùi ñaát, Chaâm ngoân 8:22-31 noùi veà taïi saoÑöùc Chuùa Trôøi döïng neân theá gian?

Söï khoân ngoan laø ñeà taøi cuûa Chaâm ngoân 8. Baøi hoïc vöøa roài, chuùng tathaáy söï khoân ngoan trong Chaâm ngoân laø söï khoân ngoan cuûa Ñöùc ChuùaTrôøi. ÔÛ giöõa ñoaïn 8, taùc giaû noùi veà söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøitrong vieäc döïng neân theá gian. Trong Taân Öôùc, chuùng ta hoïc bieát Ñöùc ChuùaGieâ-su laø “söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 1:24). Naêmcaâu Kinh Thaùnh noùi raèng Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõ döïng neân theá gian (Giaêng1:1-3, 10; I Coâ-rinh-toâ 8:6; EÂ-pheâ-soâ 3:9; Coâ-loâ-se 1:16, 17; Heâ-bô-rô1:1-3). Chaâm ngoân 3:19 daïy raèng “Ñöùc Gieâ-hoâ-va duøng söï khoân ngoanlaäp neân traùi ñaát; nhôø söï thoâng saùng maø saép ñaët caùc töøng trôøi.”

Xin ñoïc coâng trình saùng taïo trong Saùng theá Kyù 1:1-27. Haõy töôûngtöôïng A-ñam vaø EÂ-va caûm thaáy gì khi Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn vôùi hoïcaùch naøo Ngaøi döïng neân loaøi ngöôøi vaø theá gian. Hoï laáy laøm ngaïcnhieân khi Ñöùc Chuùa Trôøi giaûi nghóa theá naøo Ngaøi toâ ñieåm traùi ñaát vôùicaùc loaøi caây vaø thuù vaät, vaø baàu trôøi vôùi caùc vì saùng. Haõy thôø phöôïngÑöùc Chuùa Trôøi vì söï lôùn lao vaø vinh hieån cuûa Ngaøi.


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nhöõng caâu sau ñaây daïy gì veà söï lieân heä cuûachuùng ta vôùi söï saùng taïo cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi: Saùng theá Kyù 1:26; 2:15;Khaûi huyeàn 11:18?

“Loaøi ngöôøi phaûi bieát chaêm soùc vaø quan taâm ñeán loaøi thoï taïo cuûaÑöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi khoâng chaáp nhaän vieäc chuùng ta laøm toån thöông traùiñaát. Söï laïm duïng moâi tröôøng ñaõ phaân caùch chuùng ta khoûi caùc loaøi thoïtaïo khaùc. . . . Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng chaáp nhaän söï loaøi ngöôøi huûy dieättaïo vaät cuûa Ngaøi bôûi vì khi laøm nhö vaäy thì seõ daãn chuùng ta ñeán söï huûydieät nhaân loaïi.

“Quan taâm ñeán söùc khoûe loaøi ngöôøi maø khoâng quan taâm ñeán söï laønhmaïnh cuûa moâi tröôøng laø ngu xuaån. Söï oâ nhieãm cuûa khoâng khí vaø nöôùcuoáng laø moät söï ñe doïa cho söùc khoûe loaøi ngöôøi cuõng gioáng nhö thuoácñoäc maø chuùng ta khoâng muoán ñem vaøo cô theå mình.”—Phoûng trích A.Josef Greig, “Adventists and the Environment,” Adventist Review (April19, 1990), tr. 16, 18.


1. Theá naøo coù theå vui höôûng caûnh thieân nhieân khi baïn raát baän roän? Baïn seõlaøm gì khi soáng ôû ñoâ thò lôùn coù raát ít caûnh thieân nhieân ñeå thöôûng thöùc?

2. Thieân nhieân thöôøng thöôøng nguy hieåm vaø coù haïi (baõo toá, gioù loác, v.v.).Caùc haõng baõo hieåm noùi ñoù laø “thieân tai.” Baïn coù ñoàng yù khoâng? Xingiaûi nghóa.

3. Vieäc quan troïng cuûa chuùng ta laø truyeàn baù tin laønh. Laø Cô Ñoác nhaân,chuùng ta coù theå laøm gì ñeå toû loøng toân troïng caùc taïo vaät cuûa Chuùa?

TOÙM LÖÔÏC: OÂn laïi baøi hoïc tuaàn naøy vaø traû lôøi caâu hoûi sau ñaây: Thieânnhieân, vuõ truï vaät lyù, vaø thaân theå loaøi ngöôøi daïy chuùng ta ñieàu gì veà ÑöùcChuùa Gieâ-su, söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi?

Khi baïn nghó veà tình thöông cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong thieân nhieân,haõy nhôù raèng Ngaøi muoán phuïc hoài trong chuùng ta hình aûnh troïn veïn cuûaNgaøi, ñeå chuùng ta ñöôïc höôûng söï vui möøng vónh vieãn trong vuõ truï khoângtoäi loãi.

68 69


CHA NAØO CON NAÁY

CAÂU GOÁC: “Loøng vui möøng voán moät phöông thuoác hay; coøn trí naosôøn laøm xöông coát khoâ heùo” (Chaâm ngoân 17:22).

CHIEÀU SA-BAÙT

ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI LUOÂN LUOÂN HÖÕU LYÙ. Ngaøi luoân luoân thoûa ñaùpchuùng ta trong tình yeâu thöông. Thaùi ñoä Ngaøi ñoái vôùi chuùng ta chaúng baogiôø ích kyû. Vieäc Ngaøi gheùt toäi loãi laø moät phaàn trong tình yeâu thöông cuûaNgaøi. Neáu Ngaøi khoâng gheùt toäi loãi vaø khoâng söûa phaït toäi nhaân thì chuùngta coù lyù do ñeå nghi ngôø veà tình yeâu thöông cuûa Ngaøi.

Noùng giaän, traû thuø, tranh ñaáu huûy dieät söùc khoûe theå xaùc vaø tinh thaàn.Nhöng moät thaùi ñoä tích cöïc, vui veû ñem laïi söùc khoûe laønh maïnh vaø ñôøithieâng lieâng toát ñeïp. Chuùng ta coù bao giôø neân giaän chaêng? Kinh Thaùnhnoùi gì veà côn giaän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi? Baøi hoïc tuaàn naøy seõ traû lôøi nhöõngcaâu hoûi treân.


HAÏNH PHUÙC, SÖÙC KHOÛE, THAÙNH THIEÄN (Chaâm ngoân 17:22).

Ngöôøi ta ñaõ ñi tìm haïnh phuùc töø khi Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân hoï.Nhöng ñaùng buoàn thay, phaàn ñoâng ñaõ töø choái nieàm haïnh phuùc thaät ñeán töømoái töông giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Saùch Chaâm ngoân daãn chuùng ta trôû veàvôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø nguoàn haïnh phuùc.

Haïnh phuùc ñem ñeán lôïi loäc naøo? Chaâm ngoân 17:22; 18:14; 12:25;15:15.

Tieáng Heâ-bô-rô “vui möøng” ñöôïc dòch trong baûn King James laø “vuiveû, sung söôùng.” Thöù haïnh phuùc naøy nghóa laø coù söï bình an vaø khoâng coùmaëc caûm toäi loãi vaø sôï haõi. Ñieàu ñoù coù nghóa laø thoûa loøng vôùi cuoäc ñôøi.Thoûa maõn vôùi cuoäc ñôøi laø do loøng ngöôøi chöù khoâng phaûi do cuûa caûi vaätchaát. Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy raèng, “Söï soáng troïng hôn ñoà aên, thaân theåtroïng hôn ñoà maëc” (Lu-ca 12:23).

“Ngöôøi bi quan” lo laéng veà quaù khöù. Nhöng hoï khoâng theå thay ñoåiquaù khöù. Hoï lo laéng veà töông lai. Nhöng hoï khoâng theå bieát tröôùc töông lai.Ngöôøi bi quan lo laéng quaù nhieàu ñeán noãi hoï khoâng bieát duøng hieän taïi caùchkhoân ngoan. Thaùi ñoä tieâu cöïc cuûa hoï aûnh höôûng ñeán tö töôûng hoï vaø cuõngaûnh höôûng ñeán ngöôøi khaùc nöõa. Nhöõng ngöôøi thoûa loøng tìm ñöôïc haïnhphuùc trong nhöõng vieäc nhoû nhen vaø queân ñi nhöõng söï raéc roái cuûa mình.Nhöõng ngöôøi tích cöïc, vôùi ñöùc tin vaø loøng vui möøng, troâng chôø moät töônglai ñöôïc soáng vôùi Thieân Phuï trong tình yeâu thöông chaêm soùc cuûaNgaøi.”—Phoûng trích SDA Bible Commentary, boä 3, tr. 1000.

Söï nghieân cöùu môùi ñaây veà nhöõng ngöôøi buoàn thaûm baøy toû raèng soálöôïng baïch huyeát caàu trong maùu hoï raát thaáp. Baïch huyeát caàu laø nhöõng“chieán só” tranh ñaáu choáng laïi beänh taät. Söï buoàn thaûm laøm giaûm söùcchoáng cöï cuûa cô theå ñoái vôùi beänh taät. Tuûy xöông taïo neân teá baøo maùu.“Trí nao sôøn laøm cho xöông coát khoâ heùo” (Chaâm ngoân 17:22).

Ai tìm ñöôïc haïnh phuùc thaät? Ma-thi-ô 5:3-12.

Laøm sao baïn ñöôïc traøn ñaày söï thoûa loøng, bình an vaø vui möøngkhi nhöõng hoaøn caûnh sau ñaây ñeán cuøng baïn? (1) Baïn bò sa thaûi vaøkhoâng tìm ñöôïc vieäc laøm khaùc. (2) OÂng chuû cuûa baïn khoâng baèng loøngveà ñöùc tin cuûa baïn vaø cheá nhaïo baïn tröôùc maët nhöõng ngöôøi khaùc. (3)Con gaùi baïn saép keát hoân nhöng ñaõ bò tai naïn xe hôi raát naëng. (4) Baïnvöøa khaùm phaù raèng con trai cuûa baïn bò beänh AIDS.

70 71


NOÙNG GIAÄN, TRANH CHAÁP, VAØ BAÙO THUØ, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân16:32).

Caùc caâu sau ñaây mieâu taû ñieàu gì gaây ra söï tranh chaáp? Chaâmngoân 13:10; 17:19; 22:10; 26:20; 30:33.

Ñöùc Gieâ-hoâ-va khoâng gheùt nhö ngöôøi ta gheùt. Ngöôøi ta gheùt vì hoï íchkyû. Trong baûn tính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng coù toäi loãi, vì theá neân Ngaøigheùt toäi loãi. Ñoù laø taïi sao Kinh Thaùnh daïy raèng Ñöùc Chuùa Trôøi gheùt söï noùidoái, xung ñoät hay tranh chaáp. (Xin ñoïc Chaâm ngoân 6:16, 19). Treân trôøi coùsöï hoøa hôïp. Ñöùc Gieâ-hoâ-va muoán ñem ñeán cho chuùng ta söï thoâng coângvôùi Ngaøi vaø vôùi anh em mình. “Khi taùnh haïnh cuûa ngöôøi naøo ñeïp loøngÑöùc Gieâ-hoâ-va, thì Ngaøi cuõng khieán caùc thuø nghòch ngöôøi ôû hoøa thuaän vôùingöôøi” (Chaâm ngoân 16:7). Ñöùc Chuùa Gieâ-su daïy veà söï nguy hieåm cuûacôn noùng giaän (Ma-thi-ô 5:21-24). Ngaøi daïy chuùng ta phaûi yeâu thöông keûthuø nghòch mình (Ma-thi-ô 5:44).

Sa-loâ-moân duøng nhöõng lôøi naøo ñeå mieâu taû ngöôøi mau noùng giaän?Chaâm ngoân 14:17, 29; 19:19.

Khi noùng giaän, chuùng ta khoâng theå ñieàu khieån lyù trí mình. Chuùng taphaûn öùng thay vì haønh ñoäng. Trong luùc noùng giaän, chuùng ta maát lyù trí ñeåhöôùng daãn caùch cö xöû mình. Chuùng ta noùi vaø laøm nhöõng vieäc toån thöôngvaø sai laàm. Sau khi heát giaän, chuùng ta caûm thaáy aân haän veà söï ngu daïi cuûamình.

Tính noùng giaän coù theå trôû thaønh moät thoùi quen. Chaâm ngoân 19:19,“Ngöôøi hay noùng giaän döõ tôïn, seõ phaûi mang hình; vì neáu con giaûi cöùu haén,aét phaûi giaûi cöùu laïi nöõa.” Tính noùng giaän gioáng nhö tính con nít thích ñaùnhlaïi. Phöông phaùp duy nhaát ñeå traùnh khoûi noùng giaän laø caàu xin Chuùa ñieàukhieån taâm trí mình. “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi seõ laø taát caû nhöõng gì cho chuùng taneáu chuùng ta ñoàng yù.”—Our High Calling, tr. 131.

Thoùi quen laø moät phaàn quan troïng cuûa ñôøi soáng. Taïi sao chuùngta caàn nhöõng thoùi quen toát laøm caên baûn cho ñôøi soáng?


NOÙNG GIAÄN, TRANH CHAÁP, VAØ BAÙO THUØ, PHAÀN 2 (Chaâm ngoân20:22; 24:29).

Laøm sao hai ngöôøi ngöng laøm toån thöông cho nhau? Chaâm ngoân20:22; 24:29.

Neáu hai ngöôøi tranh luaän hay tranh chaáp tin raèng “maét ñeàn maét, raêngñeàn raêng,” thì hoï seõ tieáp tuïc tranh ñaáu. Tinh thaàn baùo thuø sinh ra söï baáthoøa trong gia ñình. Söï baát hoøa daãn ñeán nhöõng kinh nghieäm ñau thöônghay cheát choùc! Öôùc gì ngöôøi ta tha thöù cho nhau! Bieát ai gaây ra söï baát hoøalaø ñieàu khoâng quan troïng! Ñieàu quan troïng laø ai ñaõ giaûi hoøa caùch eâmthaém.

Nhöõng ngöôøi chaäm noùng giaän vaø bieát kìm haõm tính noùng naûy cuûamình thì seõ ñöôïc toân troïng. Chaâm ngoân 16:32, “Ngöôøi chaäm noùng giaänthaéng hôn ngöôøi doõng só; vaø ai cai trò loøng mình thaéng hôn keû chieám laáythaønh.”

“Nhöõng ngöôøi theo Chuùa coù theå noùng giaän ñuùng vaø toát laønh. Thí duï,hoï coù theå noùng giaän khi thaáy Ñöùc Chuùa Trôøi hay coâng vieäc cuûa Ngaøi bòkhinh thöôøng, hay nhöõng ngöôøi voâ toäi phaûi ñau khoå. Söï noùng giaän naøykhoâng phaûi laø toäi loãi. Nhöng nhöõng ngöôøi hay noùng giaän vaø giöõ söï haän thuølaø môû loøng mình cho Sa-tan. Phaûi töø boû söï ñaéng cay vaø ghen gheùt neáuchuùng ta muoán ñöôïc leân thieân ñaøng.”—Phoûng trích The Desire of Ages,tr. 310. (Xin ñoïc EÂ-pheâ-soâ 4:26).

“Neáu tình caûm tuøy thuoäc vaøo hoaøn caûnh, thì chuùng ta seõ khoâng baogiôø phaùt trieån ñöôïc baûn tính hoaøn haûo nhö baûn tính cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.Chuùng ta khoâng neân ñeå hoaøn caûnh ñieàu khieån ñôøi mình. Baïn coù theå tìm söïcöùu giuùp nôi thaäp töï giaù cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.”—Phoûng trích Testimo-nies for the Church, boä 3, tr. 47.

Theo kinh nghieäm cuûa baïn, thì coù nhöõng caùch toát naøo baïn xöûduïng trong tröôøng hôïp noùng giaän vaø tranh chaáp?

72 73


SÖÏ NOÙNG GIAÄN CUÛA ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI, PHAÀN 1 (Chaâm ngoân11:23).

“Neáu toâi khoâng ñöôïc noùng giaän, thì taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi coù theånoùng giaän?” Caâu traû lôøi deã nhöng sai laø, “Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng cai tròvaø laø Chuû teå moïi loaøi, cho neân Ngaøi coù quyeàn laøm baát cöù ñieàu gì Ngaøimuoán. Baïn khoâng ñöôïc chaát vaán Ngaøi.”

Moät caâu traû lôøi sai khaùc laø, “Baïn muoán noùi gì? Ñöùc Chuùa Trôøi haùnoùng giaän sao? Ñoù laø traùi vôùi baûn tính Ngaøi! Ngaøi chaúng bao giôø laøm haïiai!”

Hai caâu traû lôøi ñeàu gaây raéc roái. Caâu traû lôøi thöù nhaát baøy toû Ñöùc ChuùaTrôøi laø Cha yeâu thöông cuûa chuùng ta, laø Ñaáng khoân ngoan, quyeàn pheùp,nhöng Ngaøi cuõng ñoäc taøi, khoâng coù thì giôø quan taâm ñeán nhöõng raéc roáicuûa chuùng ta vaø baét buoäc chuùng ta phuïc tuøng Ngaøi. Caâu traû lôøi thöù hai noùiveà Ñaáng Taïo Hoùa quyeàn pheùp gioáng nhö moät ngöôøi cha nuoâng chieàu concaùi, khoâng phaït toäi nhaân, nhöng ñeå moïi vieäc xaûy ra maø khoâng can thieäpvaøo. Söï mieâu taû Ñöùc Chuùa Trôøi nhö vaäy khoâng baøy toû leõ thaät veà Ngaøi.

Ngöôøi ta mong chôø gì khi hoï khoâng coù kinh nghieäm veà söï coângbình (thaùnh khieát)? Chaâm ngoân 11:5, 23.

Kinh Thaùnh daïy raèng chæ nhöõng ngöôøi coâng bình (thaùnh) seõ höôûng söïsoáng ñôøi ñôøi vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su. (Xin ñoïc Ma-thi-ô 25:46; Heâ-bô-rô12:14). Ngöôøi naøo töø choái söï coâng bình vaø quyeàn pheùp cuûa Chuùa ñeå ngöngphaïm toäi, thì seõ khoâng hy voïng ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi. (Xin ñoïc Khaûihuyeàn 20:9, 15).

Khi Moâi-se xin ñöôïc xem söï vinh hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, thìoâng thaáy vaø nghe gì? Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 34:5-7.

Trong Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 34:7, chuùng ta thaáy tình yeâu thöôngcuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc theå hieän trong hai phaàn naøo?

Haõy suy gaãm veà cuoäc ñôøi cuûa baïn, vaø ñoâi khi baïn thaáy ñaõ laømÑöùc Chuùa Trôøi thaát voïng theá naøo? Baïn coù möøng vì Ngaøi chaäm noùnggiaän khoâng? Baïn ca tuïng Ngaøi theá naøo veà loøng thöông xoùt vaø aân ñieånkyø dieäu cuûa Ngaøi?


GIAÛI PHAÙP LUAÂN LYÙ CUÛA ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI VEÀ TOÄI LOÃI (Giaêng3:16-21).

Cuoái baøi hoïc hoâm qua, chuùng ta nghieân cöùu veà hình aûnh cuûa ÑöùcChuùa Trôøi hieän ra trong Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 34:5-7. Xin haõy suy nghó coù choãnaøo trong Cöïu Öôùc ñaõ baøy toû Ñöùc Chuùa Trôøi töông töï nhö vaäy chaêng?

Söï mieâu taû baûn tính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi so saùnh theá naøo vôùi söïphaùn xeùt cuûa Ngaøi trong nhöõng caâu sau ñaây? Ñöùc Chuùa Trôøi coù gaâyra söï huûy hoaïi naøy chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøi cuûa baïn?

Saùng theá Kyù 6:5-7, 11-13; 18:32; 19:24, 25___________________________________________________________________________________

Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 11:4-7 ___________________________________

“Ñöùc Chuùa Trôøi laø nguoàn goác cuûa moïi tình yeâu thöông. . . . Ngaøikhoâng ñoøi hoûi chuùng ta phaûi xöùng ñaùng vôùi tình yeâu thöông cuûa Ngaøi,nhöng Ngaøi laøm cho chuùng ta xöùng ñaùng bôûi ôn phöôùc cuûa tình yeâuthöông. Ngaøi khoâng baùo thuø, khoâng muoán tröøng phaït. Ngaøi muoán cöùuchuùng ta.”—Phoûng trích Thoughts from the Mount of Blessing, tr. 22.

Nhöõng hoaøn caûnh nghieâm troïng ñoøi hoûi nhöõng haønh ñoäng nghieâmtroïng. Thí duï, daân thaønh Soâ-ñoâm raát xaáu xa, hoï laø söï ñe doïa cho nhaânloaïi. Ñöùc Chuùa Trôøi phaûi huûy dieät Soâ-ñoâm. Ngaøi phaûi ñoái xöû raát coângbaèng vôùi toäi aùc vaø toäi nhaân khi hoï muoán tieáp tuïc phaïm toäi (Heâ-bô-rô10:30), vì Ñöùc Chuùa Trôøi troïn veïn trong baûn tính, trong söï khoân ngoan,tình yeâu thöông, coâng bình vaø coâng baèng. Thaäp töï giaù baøy toû troïn veïn söïcoâng baèng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Xin ñoïc Giaêng 3:16-21.

Xin nhaän thöùc raèng Quan aùn ñôøi ñôøi laø Baïn cuûa toâi, Ngaøi ñöùngveà phía toâi, vaäy coù ñieàu gì ngaên caûn toâi vui höôûng söï töông giao maätthieát vôùi Ngaøi?

74 75


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nhöõng caâu chuyeän sau ñaây daïy chuùng ta gì veàsöï noùng giaän, tranh chaáp, vaø thoûa loøng? Saùng theá Kyù 37; Phuïc truyeàn Luaätleä Kyù 11.

Ñeå bieát theâm veà haïnh phuùc thaät, xin ñoïc “The Sermon on the Mount,”trong The Desire of Ages, tr. 298-314.

“Chæ söï hieän dieän cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su maø thoâi coù theå laøm chongöôøi ta haïnh phuùc. Ngaøi coù theå bieán nöôùc thöôøng cuûa cuoäc ñôøi thaønhnöôùc nho ngon ngoït cuûa thieân ñaøng. Caên nhaø trôû neân moät toå aám haïnhphuùc. Gia ñình döôùi ñaát seõ laø moät tieâu bieåu ñeïp ñeõ cuûa gia ñình treânthieân ñaøng.”—Phoûng trích The Adventist Home, tr. 28.


1. Laøm sao chuùng ta giuùp tha nhaân chaáp nhaän söï thaùnh khieát nhö laø caênbaûn cuûa haïnh phuùc thaät?

2. Moät ngöôøi sung söôùng khoâng phaûi laø ngöôøi coù tính hay noùng giaän. Söïthoûa loøng coù caên baûn naøo cho ñôøi soáng thuoäc linh?

3. Coù söï lieân heä naøo giöõa aâm nhaïc vaø tính haïnh cuûa moät ngöôøi? (Xin ñoïcXuaát EÂ-díp-toâ Kyù 15; 32:18, 19; II Söû kyù 20:21-24; Ña-ni-eân 3:4; CaùcQuan Xeùt 5:3; Lu-ca 1:46-55). Laøm sao aâm nhaïc giuùp chuùng ta vui veûhay ñoái phoù vôùi moät nan ñeà?

4. Taïi sao chuùng ta neân ñeå Ñöùc Chuùa Trôøi caát ñi taát caû söï cay ñaéng hoaëcnoùng giaän cuûa chuùng ta?

5. Coù phaûi thoûa loøng hay an phaän nghóa laø chuùng ta khoâng neân caûi tieántình traïng hay cuoäc ñôøi chuùng ta chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøi cuûabaïn.

TOÙM LÖÔÏC: Xin giaûi nghóa baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch traû lôøi caùc caâuhoûi sau ñaây: Coù lyù do naøo ñeå noùng giaän chaêng? Xin giaûi nghóa caâu traû lôøicuûa baïn. Kinh Thaùnh coù yù gì khi noùi veà söï noùng giaän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi?

Haïnh phuùc vaø thoûa loøng laø hai kho baùu quyù giaù. Söï bình an maø ÑöùcChuùa Gieâ-su ban cho thì lôùn hôn taát caû haïnh phuùc treân theá gian naøy.Khoâng gì coù theå laøm xaùo troän söï bình an ñoù, vì söï bình an cuûa Ngaøi khoângtuøy thuoäc vaøo hoaøn caûnh treân theá gian. Ngöôøi ta coù theå taïo ra nhöõng khoùkhaên cho chuùng ta, nhöng chuùng ta luoân luoân coù söï bình an cuûa thieânñaøng. Khoâng gì coù theå khieán chuùng ta noùng giaän khi Ñöùc Chuùa Gieâ-sungöï trong loøng mình. Nhö vaäy, laø con caùi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, chuùng ta seõgioáng nhö Thieân Phuï cuûa mình.


NGÖÔØI BAÏN TRONG MOÏI HOAØN CAÛNH

CAÂU GOÁC: “Ai giao tieáp vôùi ngöôøi khoân ngoan, trôû neân khoân ngoan;nhöng keû laøm baïn vôùi boïn ñieân daïi seõ bò taøn haïi” (Chaâm ngoân 13:20).

CHIEÀU SA-BAÙT

COÙ NHIEÀU THÖÙ BAÏN. Nhöõng chuû buùt cuûa moät taïp chí treo giaûi thöôûngcho ai ñònh nghóa hay nhaát veà moät ngöôøi baïn. Hoï nhaän ñöôïc haèng ngaøn lôøigiaûi ñaùp. Moät ngöôøi vieát: “Baïn laø moät ngöôøi chung vui xeû buoàn.” Ngöôøikhaùc vieát: “Baïn laø ngöôøi hieåu ñöôïc söï im laëng cuûa chuùng ta.” Moät ngöôøinöõa vieát: “Baïn laø moät quyeån saùch thoâng caûm ñöôïc maëc trong taám aùo.”Nhöng caâu ñònh nghóa ñöôïc giaûi nhaát laø: “Baïn laø ngöôøi ñeán vôùi chuùng takhi caû theá giôùi ruoàng boû chuùng ta.”

Moät ngöôøi baïn thaät raát coù giaù trò. Coøn ngöôøi baïn coù giaù trò khaùc vôùimình coù theå raát nguy hieåm. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ cho chuùng ta nhöõng lôøicaûnh caùo ñeå höôùng daãn chuùng ta trong vaán ñeà choïn baïn.

Chuùng ta caàn phaùt trieån taøi xaõ giao. Roài chuùng ta coù theå keát baïn vaøgiuùp ñôõ tha nhaân.

Tuaàn naøy, chuùng ta seõ hoïc veà tình baïn, goàm coù: (1) tình baïn giöõanhöõng ngöôøi thaân yeâu coù cuøng moät giaù trò vaø tín ngöôõng, (2) söï hieáu khaùchhöôùng daãn ngöôøi ta ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su, vaø (3) loøng töû teá ñoái vôùikhaùch laï.

76 77


NGÖÔØI BAÏN THAÄT (Chaâm ngoân 27:9, 10).

Taïi sao Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho A-ñam moät ngöôøi baïn? Saùng theáKyù 2:18.

Moãi ngöôøi ñeàu caàn coù baïn. A-ñam caûm thaáy nhu caàu naøy raát caànthieát tröôùc khi Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân EÂ-va. Khoâng coù baïn, A-ñamkhoâng theå höôûng moät theá giôùi ñeïp ñeõ vaø hoaøn haûo. A-ñam caàn moät ngöôøibaïn ñeå hieåu bieát, thoâng caûm, vaø chia xeû ñôøi mình. OÂng caàn moät ngöôøi baïnñeå coù theå chia xeû tình yeâu thöông.

Ñöùc Chuùa Trôøi thaáy A-ñam soáng moät mình khoâng toát, neân Ngaøi thieátlaäp hoân nhaân ñeå hai ngöôøi keát baïn taâm giao. Hoân nhaân chæ coù yù nghóa khivôï choàng laø nhöõng ngöôøi baïn thaân maät nhaát. Khoâng coù moät phaàn naøotrong hoân nhaân coù theå thay theá cho tình baïn. Nhöõng caëp vôï choàng laø baïnthaân cuûa nhau coù theå chia xeû vui buoàn, nhöõng thöû thaùch vaø ñau khoå. Veàphöông dieän thieâng lieâng vaø taâm lyù, ñôøi chuùng ta ñöôïc toát ñeïp hôn khi vôïhay choàng laø ngöôøi baïn thaân thieát nhaát cuûa mình.

Vua Sa-loâ-moân baøy toû theá naøo veà giaù trò cuûa moät ngöôøi baïn? Vuakhuyeân daïy gì? Chaâm ngoân 27:9, 10.

Thuoác thôm vaø saùp thôm thöôøng raát ñaét giaù. Nhöõng thöù naøy ñöôïc cheátaïo töø daàu oâ-liu, höông vò, saùp, hay caùc thöù daàu thôm khaùc. Ngöôøi tathöôøng xöùc daàu vaø thuoác thôm ñöïng trong bình. Nhöõng thöù thuoác thômnaøy laø xa xæ phaåm taïi Palestine, raát hieám vaø khoù mua.

Coù nhöõng ngöôøi baïn gioáng nhö nhöõng thuoác thôm reû tieàn. Hoï khoângquan troïng, deã gaëp vaø cuõng deã boû. Nhöng ngöôøi baïn Cô ñoác chaân thaät thìñem laïi cho chuùng ta nieàm hy voïng vaø ñöùc tin, gioáng nhö höông thôm cuûathuoác thôm quyù giaù “laøm cho loøng vui veû.” Ngöôøi baïn naøy raát hieám hoi vaøñaùng giaù hôn vaøng baïc.

Baïn ñònh nghóa theá naøo veà ngöôøi baïn thaät? Baïn baøy toû theá naøogiaù trò cuûa ngöôøi baïn aáy?


BAÏN HÖÕU HAY KEÛ ÑIEÂN DAÏI? (Chaâm ngoân 13:20).

Chuùng ta phaûi theo nguyeân taéc naøo khi choïn baïn? Chaâm ngoân13:20.

Tình baèng höõu coù aûnh höôûng ñeán tính tình chuùng ta. Chuùng ta bò xeùtñoaùn tuøy theo nhöõng ngöôøi baïn maø chuùng ta giao tieáp. Chuùng ta deã baétchöôùc theo tính tình baïn höõu. Chuùng ta thöôøng bò aûnh höôûng bôûi nhöõngngöôøi vaø nhöõng vaät chuùng ta thích. Heã ngaém xem vaät gì thì thay ñoåi theovaät aáy. (Xin ñoïc II Coâ-rinh-toâ 3:18).

“Caùc thanh nieân khoâng hieåu taïi sao tính tình vaø danh tieáng hoï deã bòaûnh höôûng bôûi baïn höõu. Ngöôøi ta tìm baïn coù tính tình vaø thoùi quen gioángnhö mình. Hoï baøy toû baûn tính yeáu ñuoái khi hoï thích coù nhöõng ngöôøi baïnngu daïi vaø hung döõ. Luùc ñaàu, sôû thích vaø thoùi quen cuûa hoï coù theå khaùc vôùisôû thích vaø thoùi quen cuûa hoï giao thieäp. Nhöng sau moät thôøi gian, tö töôûngvaø caûm nghó cuûa hoï thay ñoåi, hoï trôû neân gioáng nhö nhöõng ngöôøi hoïgiao thieäp.”—Phoûng trích Messages to Young People, tr. 411.

Chuùng ta deã bò aûnh höôûng bôûi baïn beø, vaäy chuùng ta haõy khoân ngoanlöïa choïn baïn höõu mình.

Taïi sao Chaâm ngoân 24:1, 2 caûnh caùo chuùng ta veà nhöõng ngöôøimình keát baïn?

Cöù nghó hoaøi veà moät öôùc muoán naøo thöôøng daãn chuùng ta thöïc haønhöôùc muoán ñoù. Chuùng ta khoâng theå thay ñoåi loøng mình hay ñieàu khieån söïöôùc muoán mình, nhöng chuùng ta coù quyeàn löïa choïn vaø laøm theo yù muoánÑöùc Chuùa Trôøi. “Chuùng ta coù theå löïa choïn phuïc vuï Chuùa. . . roài Ngaøiseõ haønh ñoäng trong chuùng ta ñeå laøm theo yù muoán toát laønh cuûa Ngaøi.Nhö theá baûn tính chuùng ta seõ ôû döôùi söï ñieàu khieån cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.”—Phoûng trích The Ministry of Healing, tr. 176.

Keát baïn vôùi nhöõng ngöôøi khoâng phuïc vuï Ñöùc Chuùa Gieâ-su thì raátnguy hieåm. Chuùng ta nhaém maét laøm theo thoùi quen cuûa hoï. Keát baïn thaânvôùi nhöõng ngöôøi khoâng laøm theo Kinh Thaùnh thì toån thöông ñeán söï trongsaïch vaø thanh danh cuûa chuùng ta.

Keát baïn vôùi nhöõng ngöôøi khoâng tin Chuùa raát coù haïi cho ñôøithieâng lieâng chuùng ta. Laøm sao chuùng ta giöõ ñôøi soáng thieâng lieângthaùnh khieát trong khi coá gaéng daãn ngöôøi ta veà vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su? Ñoäng löïc cuûa chuùng ta aûnh höôûng theá naøo trong vieäc daãn ngöôøita ñeán vôùi Chuùa?

78 79


THÖÔNG TÍCH HAY HOÂN HÍT? (Chaâm ngoân 27:6).

Chuùng ta hoïc ñöôïc gì veà baïn höõu trong Chaâm ngoân 27:6, 17?

Caùi hoân “giaû doái” nhaéc chuùng ta veà Giu-ña, ngöôøi phaûn Ñöùc ChuùaGieâ-su (Lu-ca 22:17, 18). Nhöng Ñöùc Chuùa Gieâ-su laø ngöôøi Baïn “ñaõ vìtoäi loãi chuùng ta maø bò veát, vì söï gian aùc chuùng ta maø bò thöông. Bôûi söï söûaphaït Ngöôøi chòu chuùng ta ñöôïc bình an, bôûi laèn roi Ngöôøi chuùng ta ñöôïclaønh beänh” (EÂ-sai 53:5).

“Saét maøi nhoïn saét. Cuõng vaäy ngöôøi boå döôõng dieän maïo baïn höõumình” (Chaâm ngoân 27:17). Ba haïng baïn höõu giuùp chuùng ta coù tinh thaànminh maãn vaø trôû neân ngöôøi toát.

1. Ngöôøi baïn ngang haøng. Chuùng ta chia xeû lyù töôûng, tö töôûng, vaøcaùc keá hoaïch vôùi ngöôøi baïn naøy. Ngöôøi naøy khuyeán khích chuùng ta coágaéng heát söùc mình, vôùi lyù do chính ñaùng, ñeå ñaït muïc tieâu cao nhaát.

2. Ngöôøi baïn göông maãu. Ngöôøi baïn naøy coù cuøng moät muïc tieâunhö chuùng ta, nhöng giaøu kinh nghieäm hôn, coù theå cho chuùng ta nhöõng lôøikhuyeân khoân ngoan. Trong moät vaøi vaên hoùa, söï phaân reõ giöõa ngöôøi giaø vaøngöôøi treû, ñaõ ñem laïi söï ñau khoå vaø coâ ñôn cho nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi. Söïphaân reõ naøy ñaõ ngaên caûn caùc vò laõo nieân khoâng chia xeû ñöôïc nhöõng kinhnghieäm soáng vôùi nhöõng ngöôøi treû tuoåi.

3. Ngöôøi baïn thaùn phuïc. Ngöôøi naøy coi chuùng ta nhö taám göôngcuûa hoï. Chuùng ta caàn naém laáy cô hoäi ñeå laøm baïn vôùi hoï. Söï töông giaonaøy coù giuùp ích gì chuùng ta hay khoâng, cuõng khoâng quan troïng. Chæ trongcoõi ñôøi ñôøi chuùng ta môùi bieát mình ñaõ aûnh höôûng theá naøo treân nhöõngngöôøi thaùn phuïc chuùng ta.

Taïi sao lôøi khuyeân trong Chaâm ngoân 17:9 raát quan troïng? Taïisao lôøi chæ trích hay theøo leûo raát tai haïi cho tình baïn?

“Khoâng moät baäc phuï maãu ngöôøi Cô Ñoác naøo neân cho pheùp theøo leûotrong gia ñình. Khoâng neân keå laïi nhöõng chuyeän coù haïi cho thuoäc vieân cuûahoäi thaùnh.”—Phoûng trích Testimonies for the Church, boä 5, tr. 242.

Nhöõng caâu chuyeän gì chuùng ta neân noùi giöõa voøng caùc ngöôøi baïnCô Ñoác?


GIAÙ TRÒ CUÛA SÖÏ HIEÁU KHAÙCH (Chaâm ngoân 25:21, 22).

Keû thuø ñoâi khi trôû thaønh baïn nhôø söï xaõ giao kheùo leùo. Moät taùcgiaû trong Kinh Thaùnh ñeà nghò chuùng ta coù theå bieán keû thuø thaønh baïntheá naøo? Chaâm ngoân 25:21, 22.

Laøm sao Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõ baøy toû cuøng moät caûm giaùc vaø tötöôûng nhö trong Chaâm ngoân 25:21, 22 vaø Ma-thi-ô 5:43-45?

Chuùng ta coù theå daãn ngöôøi ta ñeán vôùi Chuùa qua tình baïn. Chuùng ta coùtheå thu huùt nhöõng ngöôøi khoâng hieåu söù ñieäp cuûa hoäi thaùnh ñeán vôùi Chuùakhi chuùng ta môøi hoï ñeán döï nhöõng buoåi hoïp thaân höõu. Neáu chuùng ta xacaùch hoï, khoâng môøi hoï ñeán döï nhöõng buoåi hoïp thaân höõu, thì hoï seõ khoângmuoán ñeán ñeå nghe söù ñieäp cuûa Chuùa. Thaät khoù maø töø choái loøng töû teá. Quasöï töû teá, nhieàu ngöôøi saün saøng chaáp nhaän leõ thaät.

Caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo trong thôøi Ñöùc Chuùa Gieâ-su chæ trích Ngaøivì Ngaøi giao tieáp vôùi nhöõng ngöôøi toäi loãi. (Xin ñoïc Lu-ca 5:30-32; 7:33,34). Ñöùc Chuùa Gieâ-su giaûi nghóa Ngaøi tieáp xuùc vôùi nhöõng ngöôøi coù toäi vìhoï caàn söï giuùp ñôõ cuûa Ngaøi.

“Ñöùc Chuùa Gieâ-su chuù yù ñeán nhu caàu cuûa ngöôøi ta. Nhöõng ngöôøi raogiaûng lôøi Chuùa hay chaáp nhaän aân ñieån cuûa Chuùa caàn theo göông cuûaNgaøi. Chuùng ta khoâng neân töø choái nhöõng buoåi hoïp thaân höõu. Chuùng takhoâng neân phaân reõ khoûi ngöôøi khaùc, nhöng caàn gaëp ñuû moïi haïng ngöôøi.Ngöôøi ta ít khi töï yù tìm gaëp chuùng ta.”—Phoûng trích The Desire ofAges, tr. 152.

Hoäi thaùnh cuûa baïn coù buoåi hoïp thaân höõu haáp daãn ñeå môøi nhöõngngöôøi khoâng phaûi tín ñoà chaêng? Baïn coù nhöõng buoåi hoïp thaân maät taïinhaø ñeå môøi nhöõng ngöôøi ngoaøi hoäi thaùnh chaêng?

80 81


TÖÛ TEÁ VÔÙI KHAÙCH LAÏ (Chaâm ngoân 31:20).

Saùch Chaâm ngoân khuyeán khích chuùng ta giuùp ñôõ nhoùm khaùch laïnaøo? Chaâm ngoân 21:13; 31:20. Baïn ñeà nghò cho caù nhaân hay hoäi thaùnhtheá naøo ñeå theo lôøi khuyeân naøy?

Coù lôøi khuyeân thoâng thöôøng naøo trong nhöõng caâu sau ñaây? Roâ-ma 12:10-13; I Phi-e-rô 4:9, 10.

“Daân söï chuùng ta ñaõ coi thöôøng nhöõng lôøi caûnh caùo naøy. . . .Chuùng ta khoâng nghó raèng tieáp khaùch laø moät danh döï hay moät ônphöôùc, vì theá ít ngöôøi ñöôïc môøi ñeán chia xeû nhöõng böõa côm thaân maät.. . . Khaùch laï luoân luoân vui möøng ñöôïc môøi duøng böõa, duø ñoà aên thanhñaïm hay thònh soaïn.”—Phoûng trích Testimonies for the Church, boä 6,tr. 343. Xin ñoïc Heâ-bô-rô 13:2.

“Chôù queân söï tieáp khaùch; coù khi keû laøm ñieàu ñoù, ñaõ tieáp ñaõi thieân söùmaø khoâng bieát” (Heâ-bô-rô 13:2). Thaät laø vinh döï! Caùc thieân söù ôû vôùichuùng ta luoân luoân, maëc duø chuùng ta coù thaáy hoï hay khoâng. Caùc thieân söùthích ôû trong nhöõng gia ñình coù tình yeâu thöông, töû teá trong lôøi noùi, aùnhmaét vaø haønh ñoäng. Hoï vui möøng thaáy gia ñình leã ñoä, traät töï, saün saøng chiaxeû nhöõng ñieàu toát vôùi ngöôøi khaùc. (Xin ñoïc Counsels to Parents, Teach-ers, and Students, tr. 115; Testimonies for the Church, boä 2, tr. 259; boä6, tr. 342).

Xin ñaùnh daáu nhöõng caâu sau ñaây maø baïn muoán coù trong kinhnghieäm cuûa mình:___ Toâi seõ caàu nguyeän xin Chuùa giuùp toâi laø ngöôøi baïn Cô Ñoác nhaân

toát cho ngöôøi khaùc.___ Vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa, toâi seõ choïn nhöõng baïn thaân laø nhöõng

ngöôøi seõ giuùp ñôõ hôn laø laøm haïi ñôøi thieâng lieâng cuûa toâi.___ Vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa, toâi seõ coá gaéng thaân thieän ñeå höôùng

daãn ngöôøi ta theo Ñöùc Chuùa Gieâ-su.___ Toâi seõ vui möøng chia xeû vôùi tha nhaân nhöõng gì Chuùa ban cho

toâi.

Baây giôø xin löïa moät hay hai caâu baïn ñaõ ñaùnh daáu vaø lieät keânhöõng böôùc baïn coù theå laøm trong ñôøi mình.


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Muoán bieát nhöõng thí duï trong Kinh Thaùnh veàtình baïn thaät, xin ñoïc Ru-tô 1:6-18; I Sa-mu-eân 18:1-4; II Caùc Vua 2:1-3;Ma-thi-ô 27:55, 56; Lu-ca 1:39-45.

Xin ñoïc “Hospitality,” “Our Social Needs,” and “Safe and UnsafeAssociation,” trong The Adventist Home, tr. 445-465.

“Haõy löïa nhöõng ngöôøi baïn toân troïng Chuùa. AÛnh höôûng cuûa hoï seõ daãnñeán leõ thaät, boån phaän, vaø söï thaùnh khieát. Khi ngöôøi ta laøm baïn vôùi nhöõngngöôøi khoâng yeâu meán vaø toân troïng Chuùa, vaø laøm nhöõng ñieàu sai, thìchaúng bao laâu, chính hoï cuõng seõ laøm nhöõng ñieàu sai. . . . Keát baïn thaânvôùi nhöõng ngöôøi khoâng kính sôï Chuùa laø böôùc ñaàu tieân daãn ngöôøi talaøm nhöõng ñieàu gioáng nhö nhöõng ngöôøi khoâng kính sôï Chuùa.”—Phoûngtrích Testimonies for the Church, boä 4, tr. 587.

“Söï aám aùp cuûa tình baïn chaân thaät, tình yeâu thöông keát hieäp caù nhaân,laø höông vò cuûa nieàm vui thieân ñaøng.”—Phoûng trích The Ministry ofHealing, tr. 360.


1. Nhöõng keû thuø trong thôøi baây giôø khoâng ñoùi hay khaùt. Laøm sao chuùng tacoù theå ñoái xöû vôùi hoï caùch thaân thieän?

2. Nhieàu ngöôøi trong thaønh phoá cuûa baïn coù theå khoâng coù vieäc laøm haynhaø ôû. Coù nhöõng nhoùm naøo laø “khaùch laï” trong coäng ñoàng cuûa baïnchaêng? Laøm sao baïn coù theå giuùp hoï?

TOÙM LÖÔÏC: OÂn laïi baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch laøm moät daøn baøi ngaéncho nhöõng muïc sau ñaây veà ñeà taøi tình baïn: (1) tình baïn giöõa nhöõngngöôøi baïn thaân chia xeû cuøng moät giaù trò vaø tin töôûng, (2) söï tieáp khaùchseõ ñem ngöôøi ta ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su, vaø (3) töû teá vôùi khaùch laï.Xin vieát nhöõng caâu Kinh Thaùnh trong daøn baøi cuûa baïn.

82 83


UOÁNG TRONG SUOÁI RIEÂNGHAY TÌNH BAÏN ÑAËC BIEÄT

CAÂU GOÁC: “Duyeân laø giaû doái, saéc laïi hö khoâng; nhöng ngöôøi nöõ naøokính sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va seõ ñöôïc khen ngôïi” (Chaâm ngoân 31:30).

CHIEÀU SA-BAÙT

THÖÙ SAÙU ÑAÕ QUA ROÀI. Maët trôøi laën beân kia nhöõng ngoïn ñoài cao. Laøngioù maùt laøm rung rinh nhöõng laù caây vaø caùc boâng hoa noâ ñuøa tröôùc gioù.Gioøng nöôùc töôi maùt roùc raùch chaûy qua nhöõng keõ ñaù, ñaøn chim bay löôïntreân khoâng, tieáng hoùt líu lo. Caùc loaøi vaät ñuû côõ ñuøa giôõn treân thaûm coû xanhrôøn.

Ñöùc Chuùa Trôøi ñang ôû beân bôø hoà, laáy buïi ñaát naën neân moät ngöôøinam. Ngaøi cuùi xuoáng saùt maët ngöôøi. Roài Ngaøi naém tay ngöôøi, vaø caû haiñeàu ñöùng daäy! Sau khi ngöôøi ñaõ ñaët teân taát caû loaøi vaät, ngöôøi thaáy khoângcoù ai gioáng nhö mình. Vì theá Ñöùc Chuùa Trôøi khieán ngöôøi nguû meâ. Ngaøilaáy moät xöông söôøn beân hoâng ngöôøi trong luùc ngöôøi nguû. Ngaøi laøm moätngöôøi nöõ töø xöông söôøn ñoù. Khi ngöôøi tænh giaác, Chuùa daãn ngöôøi nöõ laïibeân ngöôøi. Roài Ñöùc Chuùa Trôøi, ngöôøi nöõ, vaø ngöôøi nam cöû haønh leã hoânphoái ñaàu tieân.

Baøi hoïc tuaàn naøy thaûo luaän veà nhöõng caâu trong Chaâm ngoân noùi veàhoân nhaân. Chuùng ta seõ coi nhöõng caâu khaùc trong Kinh Thaùnh ñeå hieåu veàhoân nhaân theo ñöôøng loái Chuùa.

Neáu baïn chöa laäp gia ñình, baïn coù theå coi nhöõng lôøi khuyeân naøy coùích lôïi bao nhieâu cho tình baèng höõu thaân thieát cuûa mình.


HOÂN NHAÂN – CHÖÔNG TRÌNH VÓ ÑAÏI CUÛA ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI,PHAÀN 1 (Chaâm ngoân 18:22).

Ngöôøi ta tìm ôû ñaâu ñöôïc moät ngöôøi phoái ngaãu thoâng minh, khoânngoan, vaø hieåu bieát? Chaâm ngoân 19:14.

Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha cuûa tình yeâu thöông. Khoâng ai coù theå quantaâm nhieàu hôn Ngaøi veà haïnh phuùc cuûa löùa ñoâi maø Ngaøi ñaõ keát hôïp.

Taïi sao moät ngöôøi phoái ngaãu toát ñeán töø Chuùa? Coù theå naøng haychaøng toát vì ñaõ daâng hieán mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi tröôùc heát chaêng? Söïkhoân ngoan, trong saïch, vaø kieán thöùc laø söï ban cho cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-sucho nhöõng ngöôøi tin Ngaøi. Chuùa ñaõ keát hôïp hai ngöôøi tín ñoà trung thaønhvôùi nhau. Hoï noùi veà nieàm tin vaø söï löïa choïn cuûa hoï. Hoï nghe nhöõng lôøikhuyeân daïy cuûa cha meï vaø nhöõng ngöôøi coá vaán tinh thaàn. Hoï coá gaéng laømtheo yù Chuùa. Tình yeâu thöông thaät phaùt xuaát töø coõi trôøi!

Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ cho A-ñam coâng vieäc gì tröôùc khi Ngaøi döïngneân EÂ-va? Taïi sao? Saùng theá Kyù 2:18-23.

“Vì lyù do naøy (xin ñoïc Saùng theá Kyù 2:23) ngöôøi nam seõ lìa cha meïmaø dính líu cuøng vôï mình, vaø caû hai seõ neân moät thòt” (caâu 24).

Söï keát hôïp thuoäc theå cuûa vôï choàng töôïng tröng cho söï keát hôïp toaøndieän cuûa cuoäc ñôøi hoï. Hoï ñöôïc keát hôïp veà theå chaát, tinh thaàn, tình caûm vaøthieâng lieâng. Tình yeâu thöông giöõa vôï choàng khaùc vôùi tình yeâu thöông hoïchia xeû vôùi tha nhaân.

Söï hieäp moät trong muïc ñích laø lyù do taïi sao hoân nhaân thaønh coâng. Hoïraát ñaëc bieät ñoái vôùi nhau. Ñöùc Thaùnh Linh ngöï trong loøng moãi ngöôøi daãnñeán söï hieäp moät naøy. Söï keát hieäp naøy ñaõ cho hoï coù khaû naêng ñeå döï phaànvaøo vieäc tieáp tuïc söï saùng taïo cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. “Haõy sinh saûn, theâmnhieàu, laøm cho ñaày daãy ñaát” (Saùng theá Kyù 1:28) laø moät phaàn cuûa chöôngtrình Chuùa daønh cho nhaân loaïi.

Ngöôøi phoái ngaãu, gia ñình vaø baïn höõu cuûa chuùng ta laø söï ban chocuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Vaäy chuùng ta phaûi ñoái xöû vôùi hoï theá naøo?

84 85


HOÂN NHAÂN – CHÖÔNG TRÌNH VÓ ÑAÏI CUÛA ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI,PHAÀN 1 (EÂ-pheâ-soâ 5:21-33).

Moái töông giao giöõa Ñöùc Chuùa Gieâ-su vaø hoäi thaùnh tieâu bieåu söï hieäpmoät thieâng lieâng vó ñaïi giöõa vôï choàng. Chuùng ta chæ coù ñôøi soáng thieânglieâng bôûi söï hieäp moät vôùi Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Vì theá söï hieäp moät trong hoânnhaân chæ hoaøn haûo qua Ñöùc Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng ñaõ thieát laäp hoân nhaân.Cuoäc hoân nhaân giöõa moät tín ñoà vaø moät ngöôøi voâ tín laø söï keát hôïp giaû taïo(II Coâ-rinh-toâ 6:14). Söï keát hôïp giaû taïo naøy ñem laïi nhieàu raéc roái. ÑöùcChuùa Trôøi phaùn raèng hai ngöôøi ñi cuøng nhau phaûi ñoàng yù vôùi nhau (A-moát3:30). Chæ coù caên nhaø xaây treân söï coâng bình (thaùnh khieát) môùi ñöùng vöõngñöôïc. (Xin ñoïc Chaâm ngoân 12:7).

Sau khi Sa ngaõ, söï töông giao cuûa hoân nhaân ñaõ thay ñoåi theá naøo?Saùng theá Kyù 3:16.

Söù ñoà Phao-loâ khuyeân ngöôøi choàng ñieàu gì? EÂ-pheâ-soâ 5:25-33.

Ngöôøi choàng phaûi phoù mình vì vôï gioáng nhö Ñöùc Chuùa Gieâ-su phoùchính mình vì hoäi thaùnh (caâu 25). Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñaõ phoù chính mình vìhoäi thaùnh theá naøo? Ngaøi ñaõ cheát vì hoäi thaùnh.

Moät trong nhöõng muïc ñích cuûa tin laønh laø phuïc hoài söï töông giao hoânnhaân nhö tröôùc khi coù toäi loãi. Nhöõng ngöôøi choàng haønh ñoäng caùch ñoäc taøilaø khoâng laøm theo Kinh Thaùnh veà cuoäc hoân nhaân lyù töôûng. Ngöôøi vôï phaûilaø moät coäng söï ngang haøng veà moïi quyeát ñònh trong gia ñình. Chaøng phaûicaån thaän nghe nhöõng caûm giaùc vaø yù muoán cuûa naøng. Chaøng neân coá gaéngheát söùc ñeå naøng caûm thaáy mình coù giaù trò.

Neáu baïn coù gia ñình, baïn coù theå noùi caâu sau ñaây laø ñuùng trong söïtöông giao vôùi ngöôøi phoái ngaãu cuûa baïn chaêng? “Moãi ngöôøi haõy daânghieán tình yeâu hôn laø ñoøi hoûi tình yeâu. . . . Ñöøng baét buoäc ngöôøi kiaphaûi laøm theo yù baïn. Baïn khoâng theå laøm nhö vaäy vaø giöõ ñöôïc tìnhyeâu cho nhau.”—Phoûng trích The Ministry of Healing, tr. 361.

Lôøi khuyeân naøy giuùp caùc moái töông giao khaùc theá naøo?


MOÁI TÖÔNG GIAO LAÏ LUØNG (Chaâm ngoân 5:18-20).

Vua Sa-loâ-moân coù lôøi khuyeân naøo veà söï baát trung (ngoaïi tình)?Chaâm ngoân 2:1, 16-19; 5:1-13; 6:23-33; 7:4-27.

Khi coù söï lieân heä tình duïc ngoaøi hoân nhaân, söï lieân heä ñoù laøm yeáu ñisöùc khoûe thieâng lieâng vaø tình caûm. Vieäc naøy cuõng huûy hoaïi söùc khoûe theåchaát.

Ñöùc Chuùa Trôøi seõ tha thöù cho nhöõng ngöôøi thaät söï hoái caûi, nhöng veátseïo seõ coøn maõi maõi. Ñaây laø lôøi caûnh caùo cho nhöõng ngöôøi nghó raèng hoï coùtheå laøm moïi ñieàu hoï muoán vì Ñöùc Chuùa Trôøi seõ tha thöù cho hoï. (Xin ñoïcChaâm ngoân 9:13-18). Vua Sa-loâ-moân khuyeân nhuû veà söï nguy hieåm naøy,“Haõy chung thuûy vôùi vôï cuûa con vaø yeâu moät mình naøng thoâi. . . . Conhaõy laáy laøm vui thích nôi vôï con cöôùi buoåi ñang thì” (Chaâm ngoân 5:15,18).

Theá naøo lôøi daïy doã cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su trong Ma-thi-ô 5:27-30giuùp chuùng ta hieåu ñieàu raên thöù baûy hôn? (Xuaát EÂ-díp-toâ Kyù 20:14).

“Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn raèng baûn tính bò aûnh höôûng bôûi tö töôûng daãnñeán haønh ñoäng. Haønh ñoäng beân ngoaøi laø caên cöù vaøo tö töôûng beân trong.Ngöôøi ta coù toäi vì laøm ñieàu sai quaáy khi hoï nghó raèng khoâng ai thaáy hoï.Nhöng hoï cuõng coù toäi khi hoï khoâng laøm ñieàu sai vì hoï sôï bò baét quaû tang.Toäi loãi laø haønh ñoäng cuûa trí oùc. (Xin ñoïc Chaâm ngoân 7:19). Haønh ñoängbeân ngoaøi laø do quyeát ñònh beân trong.”—Phoûng trích SDA Bible Com-mentary, boä 5, tr. 336, 337.

Baïn coù thaùi ñoä naøo ñoái vôùi moät thuoäc vieân hoäi thaùnh ñaõ phaïm toäiveà tình duïc? Baïn seõ giuùp moät ngöôøi theá naøo ñeå thaéng ñöôïc loãi laàmtrong quaù khöù vaø chaáp nhaän aân ñieån cöùu roãi cuûa Chuùa Gieâ-su? ÑöùcChuùa Gieâ-su ñaõ laøm vieäc theá naøo ñoái vôùi nhöõng ngöôøi phaïm toäi veàtình duïc?

86 87


NGÖÔØI PHOÁI NGAÃU HAY TRANH CAÏNH (Chaâm ngoân 21:19).

Nhöõng caâu sau ñaây baøy toû theá naøo veà nan ñeà coù ngöôøi phoái ngaãuhay phaøn naøn? Chaâm ngoân 27:15; 21:9, 19.

“Maùi nhaø doät laø chuyeän thöôøng ôû Ñoâng phöông. Söï nhoû gioït lieân tuïcthaät laø khoù chòu cho nhöõng ngöôøi soáng trong nhaø. Moät ngöôøi ñaøn baø haytranh caïnh thì gioáng nhö nöôùc chaûy nhoû gioït. . . .

“Taïi Palestine thôøi xöa, ngöôøi ta coù theå soáng thoaûi maùi treân maùi nhaøbaèng phaúng gaàn suoát caû naêm. Vua Sa-loâ-moân noùi thaø ñöùng ngoaøi trôøi möagioù coøn hôn laø nghe ngöôøi ñaøn baø hay tranh caïnh phaøn naøn caû ngaøy.”—Phoûng trích SDA Bible Commentary, boä 3, tr. 1012, 1018.

Lôøi khuyeân toát naøo cho ngöôøi phoái ngaãu hay phaøn naøn? EÂ-pheâ-soâ 4:29.

Moät ngöôøi coù tính noùng giaän coù theå quyeát ñònh daâng loøng vaø löôõimình cho Chuùa vaø chæ noùi nhöõng lôøi ñem laïi ôn phöôùc cho ngöôøi khaùc.Chuùa seõ ban cho ngöôøi ñoù quyeàn löïc ñeå noùi nhöõng lôøi laønh. Vôï hay choàngcuõng coù theå giuùp laãn nhau ñöôïc. Nhöõng lôøi noùi thaønh thaät, tích cöïc töø taámloøng yeâu thöông cuõng laøm maùt loøng ngöôøi hay noùng giaän. Chæ caàn bieát coùngöôøi quan taâm ñeán mình–nhaát laø töø ngöôøi mình yeâu thöông nhaát–cuõng ñuû ñeå caát ñi gaùnh naëng trong loøng.

Haõy nghó coù luùc naøo lôøi noùi eâm dòu hay haønh ñoäng yeâu thöôngcuûa moät ngöôøi naøo ñoù ñaõ giuùp giaûm bôùt nhöõng caêng thaúng trong nhaøbaïn. Laøm sao baïn coù theå laøm nhö vaäy cho ngöôøi khaùc maø khoâng coù veûquaù chuù yù ñeán chuyeän rieâng cuûa hoï?


NGÖÔØI PHOÁI NGAÃU NHAÂN ÑÖÙC (Chaâm ngoân 31:10-31).

“Moät ngöôøi nöõ taøi ñöùc ai seõ tìm ñöôïc?” (Chaâm ngoân 31:10). Caâu hoûinaøy coù yù noùi raèng haïng ñaøn baø naøy raát hieám. Nhöng thaät ra naøng khoânghieám. Caâu hoûi ñuùng laø: Ai coù theå laø ngöôøi taøi ñöùc aáy? Moãi ngöôøi coù theå trôûneân ngöôøi taøi ñöùc. Ñöùc Chuùa Trôøi giuùp nhöõng ngöôøi trung tín vôùi Ngaøi.Ngaøi giuùp hoï coù baûn tính toát ñeå choáng laïi söï caùm doã.

Giaù trò cuûa moät ngöôøi trung tín laø gì? Chaâm ngoân 31:10.

Laøm sao nhöõng ñaëc ñieåm tích cöïc sau ñaây baøy toû trong baûn tínhcuûa moät ngöôøi?

Sieâng naêng (Chaâm ngoân 31:13, 17, 18, 27)_______________________________________________________________________________Höõu hieäu (Chaâm ngoân 31:14, 16, 24)_____________________________________________________________________________________Thöông xoùt (Chaâm ngoân 31:20, 26)__________________________________________________________________________________________Ñeïp ñeõ (Chaâm ngoân 31:22, 25)_________________________________________________________________________________________

Baïn “dieãn dòch” theá naøo caâu “Naøng lo tìm loâng chieân vaø gaisôïi” (Chaâm ngoân 31:13), vaøo cuoäc soáng ngaøy nay?

Ai cuõng coù theå coù taát caû nhöõng ñaëc ñieåm naøy. Nhöõng ngöôøi coù caùcñaëc ñieåm naøy ñöôïc goïi laø coù phöôùc. Con caùi, vôï hay choàng khen ngôïi hoï(Chaâm ngoân 31:28, 29). Hoï laø taám göông cho nhöõng ngöôøi khaùc. Coângvieäc cuûa hoï ñem laïi vinh döï cho gia ñình vaø cho chính hoï. Toát hôn heát,cuoäc ñôøi hoï laøm vinh danh Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng hoï kính yeâu (Chaâmngoân 31:30).

Laøm sao moät ngöôøi vôï hay choàng Cô Ñoác nhaân cö xöû vôùi ngöôøiphoái ngaãu ñoäc aùc, khoâng töû teá, vaø voâ tín?

88 89


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: Nhöõng ngöôøi naøo trong Kinh Thaùnh baøy toûbaûn tính trung thaønh cuûa hoï? Chuyeän cuûa hoï ñaõ caûm höùng baïn theá naøo ñeåtin caäy vaøo quyeàn löïc cuûa Chuùa thay ñoåi ñôøi baïn.

Xin ñoïc phaàn sau ñaây trong The Adventist Home: “Traùch nhieäm Laãnnhau,” tr. 114-120; “Boån phaän vaø Ñaëc aân trong Hoân nhaân,” tr. 121-128;“Khoâng Neân Laøm Haïng Ngöôøi Choàng Naøy,” tr. 224-228.

“Chuùa seõ giuùp moãi ngöôøi chieán thaéng baûn ngaõ mình. Haõy ñeå luaätnhaân töø ñieàu khieån moâi baïn. Haõy chöùa daàu aân ñieån trong loøng baïn. Ñieàunaøy seõ daãn ñeán keát quaû tuyeät vôøi. . . . Baïn seõ bieán ñoåi neân gioáng ÑöùcChuùa Gieâ-su baèng caùch hoïc hoûi baûn tính Ngaøi. Chæ moät mình Ngaøi coùtheå thay ñoåi loøng baïn. Ñöùc Chuùa Trôøi môøi goïi chuùng ta trôû neân gioángNgaøi.”—Phoûng trích Ellen G. White Comments, SDA Bible Commen-tary, boä 3, tr. 1164.


1. Vua Sa-loâ-moân khoâng vaâng lôøi Chuùa khi oâng cöôùi caùc vôï ngöôøi ngoaïi.Nhö vaäy, chuùng ta caûm thaáy theá naøo veà lôøi khuyeân cuûa vua veà ngöôøi vôïvaø ñaøn baø?

2. Kinh Thaùnh daïy roõ raøng chæ vôï choàng môùi ñöôïc soáng thaân maät veà tìnhduïc. Chuùng ta traû lôøi theá naøo veà nhöõng tö töôûng hieän ñaïi hoaøn toaønchoáng laïi söï daïy doã cuûa Kinh Thaùnh veà tình duïc?

3. Nhaän xeùt vaøi nguyeân taéc quan troïng maø chuùng ta hoïc ñöôïc trong baøihoïc tuaàn naøy. Nguyeân taéc naøo chuùng ta coù theå duøng trong caùc moái lieânheä chung?

TOÙM LÖÔÏC: OÂn laïi baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch töï thaùch thöùc vôùi nhöõngcaâu hoûi sau ñaây:

* Toâi ñaõ laøm gì cho moái töông giao cuûa toâi ñeå ñem laïi ôn phöôùc chotoâi vaø tha nhaân?

* Toâi ñaõ laøm cho vôï/choàng, baø con, vaø baïn höõu toâi thaát voïng theánaøo?

* Toâi coù tranh caïnh nhieàu laém chaêng? Neáu toâi coù theå thay ñoåi caùch cöxöû cuûa toâi veà nhöõng ñieàu toâi khoâng thích, thì toâi coù theå ñem laïi haïnh phuùcnhieàu hôn cho vôï/choàng, gia ñình vaø baïn höõu chaêng?


HUAÁN LUYEÄN MOÂN ÑOÀ

CAÂU GOÁC: “Hôõi con, chôù queân söï khuyeân daïy ta, loøng con khaù giöõcaùc maïng lònh ta” (Chaâm ngoân 3:1).

CHIEÀU SA-BAÙT

SÖÛA TRÒ KHOÂNG PHAÛI LAØ TRÖØNG PHAÏT. Moân ñoà laø ngöôøi tintöôûng heát loøng vaøo thaày mình. Moät ngöôøi ñöôïc huaán luyeän thì cuõng laø moätmoân ñoà, vaø phaûn aûnh baûn tính thaày mình. Cô Ñoác nhaân laø moân ñoà cuûaÑöùc Chuùa Gieâ-su. Coù phaûi con caùi laø moân ñoà cuûa cha meï chaêng? Neáu chameï thaáy traùch nhieäm mình laø huaán luyeän con caùi thaønh moân ñoà, thì caùchhuaán luyeän cuûa hoï thay ñoåi theá naøo?

“Moãi ngöôøi ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Ñöùc Chuùa Trôøi (gioáng nhöChuùa). Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng ta coù quyeàn löïc ñeå suy nghó vaøhaønh ñoäng. . . . Coâng vieäc giaùo duïc thaät laø phaùt trieån quyeàn löïc naøy, vaøhuaán luyeän nhöõng ngöôøi treû tuoåi ñeå bieát suy nghó. . . .”—Phoûng tríchEducation, tr. 17.

Muïc ñích cuûa huaán luyeän laø gì? Chuùng ta coù tröôûng thaønh ñuû ñeåkhoâng caàn laøm moân ñoà chaêng? Taïi sao chuùng ta caàn ñöôïc huaán luyeän?Ñöùc Chuùa Trôøi muoán gì nôi chuùng ta? Ñaây laø nhöõng caâu hoûi maø baøi hoïctuaàn naøy seõ giaûi ñaùp.

90 91


LAØM CHA MEÏ (Chaâm ngoân 22:6).

“Cha meï coù traùch nhieäm lôùn lao veà vieäc giaùo duïc vaø huaán luyeäncon caùi cho coõi ñôøi ñôøi. . . . Khoâng vieäc naøo ñoøi hoûi taøi naêng lôùn hôn laøhuaán luyeän vaø giaùo duïc tuoåi treû vaø con caùi.”—Phoûng trích Child Guid-ance, tr. 38, 39.

Chöõ “daïy” coù yù nghóa gì trong Chaâm ngoân 22:6?

Chöõ Heâ-bô-rô “daïy” nghóa laø “taïo moät moâi tröôøng ñeå soáng.” Daïy treûthô con ñöôøng noù phaûi theo nghóa laø taïo moät moâi tröôøng ñeå giuùp cho treûthô phaùt trieån moïi khía caïnh trong ñôøi soáng.

Phaàn cuoái cuûa caâu Chaâm ngoân 22:6 daïy moät nguyeân taéc toång quaùt.Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø moãi treû thô ñöôïc huaán luyeän ñuùng ñeàu ñi theoChuùa. Ca-in, EÂ-sau, vaø Giu-ña laø nhöõng thí duï cuûa nhöõng ngöôøi khoângtheo Chuùa. Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho chuùng ta quyeàn töï do löïa choïn. Vì theácha meï khoâng caàn töï traùch mình khi con caùi hoï khoâng ñi theo Chuùa.

Nhöõng caâu sau ñaây noùi gì veà söï lieân heä giöõa cha meï vaø con caùi?Chaâm ngoân 10:1; 27:11; 28:7; 29:15; 30:11-14.

Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho ngöôøi ta quyeàn töï do löïa choïn. Vì theá chuùngta khoâng theå ñoå loãi cho cha meï veà söï ngoã nghòch cuûa con caùi. Chính ÑöùcChuùa Trôøi cuõng maát moät phaàn ba gia ñình treân thieân ñaøng. Nhöng ñoùkhoâng phaûi laø loãi cuûa Ngaøi. Cha meï coù nhöõng traùch nhieäm ñaëc bieät.

Ngoaøi söï höôùng daãn cuûa cha meï, xin keå vaøi aûnh höôûng lieân quanñeán con baïn hoïc. Nhöõng aûnh höôûng naøy haønh ñoäng theá naøo? Taïi saochuùng coù aûnh höôûng lôùn treân con baïn?


SÖÛA TRÒ (Chaâm ngoân 3:11, 12; 13:24).

Chaâm ngoân 3:11, 12; 13:24 ñeà nghò chuùng ta neân söûa trò con caùitheá naøo?

Chuùa söûa trò chuùng ta vì Ngaøi yeâu thöông chuùng ta. Cuõng vaäy, chuùngta neân söûa trò con caùi vì chuùng ta yeâu thöông chuùng.

Tröøng phaït con caùi trong khi giaän döõ chæ gaây neân cay ñaéng vaø haänthuø. Haõy lyù luaän vôùi con baïn. Con treû thöôøng nhaïy caûm vaø thöôøng ñaùp laïitình thöông vaø lyù luaän. Neáu moät ñöùa treû luoân luoân hö hoûng, coù theå em coùkhoù khaên veà thuoäc theå, tình caûm hay taâm lyù. Coù leõ em caàn ñöôïc giaûinghóa. Coù leõ em sôï haõi hay noùng giaän. Noùi chuyeän ñeå tìm hieåu lyù do chohaønh vi cuûa em coù theå giaûi quyeát ñöôïc söï raéc roái. Vaøi em raát nhaïy caûmñeán noãi söï söûa phaït theå xaùc coù theå huûy dieät loøng töï troïng cuûa caùc em.Nhöõng cha meï la raày con trong khi noùng giaän coù theå gaây ra nhieàu raéc roáitrong töông lai cho con caùi hay chính mình. “Hôõi caùc ngöôøi laøm cha, chôùchoïc cho con caùi mình giaän döõ, haõy duøng söï söûa phaït cuûa Chuùa maø nuoâinaáng chuùng noù” (EÂ-pheâ-soâ 6:4).

“Chôù choïc giaän.” “Lôøi khuyeân naøy raát quan troïng neáu baïn muoán concaùi vaâng lôøi vì chuùng bieát ñieàu ñuùng caàn laøm. Coâ-loâ-se 3:21 cho bieát lyù docuûa lôøi caûnh caùo naøy, ‘e chuùng noù [con caùi] ngaõ loøng chaêng’.”—Phoûngtrích SDA Bible Commentary, boä 6, tr. 1041.

“Caàu nguyeän chung trong gia ñình, vôùi vaø cho con caùi, laø moät söùcmaïnh vaø ôn phöôùc. Khi caùc con toâi laøm sai, toâi noùi vôùi chuùng caùch eâm aùivaø caàu nguyeän vôùi chuùng. Toâi khoâng bao giôø caàn tröøng phaït caùc con toâikhi chuùng laøm sai neáu toâi giaûi nghóa vaø caàu nguyeän vôùi chuùng. Ñöùc ThaùnhLinh thay ñoåi loøng chuùng khi Ngaøi ñaùp lôøi caàu nguyeän cuûa chuùngta.”—Phoûng trích Child Guidance, tr. 525.

Neáu baïn laø cha meï, baïn coù theå noùi raèng söï söûa phaït con caùi baïnlaø giuùp chuùng trôû neân nhöõng moân ñoà cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su chaêng?

Nguyeân taéc caên baûn daïy doã con caùi coù lieân quan gì tôùi söï lieân heägiöõa quaûn lyù vôùi nhaân coâng, vaø thaày giaùo vôùi hoïc sinh chaêng? Nguyeântaéc naøy coù aûnh höôûng theá naøo khi hoäi thaùnh caàn söûa trò caùc thuoäcvieân khoâng trung tín?

92 93


ÑÖØNG GHEÙT SÖÏ SÖÛA TRÒ (Chaâm ngoân 12:15).

Ñöùc Chuùa Trôøi bieát gì veà söï löïa choïn maø ñoâi khi chuùng ta queân?Chaâm ngoân 16:25 (so saùnh Gieâ-reâ-mi 10:23).

Ñöùc Chuùa Gieâ-su phaùn, “Ngoaøi ta, caùc ngöôi chaúng laøm chi ñöôïc.”(Giaêng 15:5). Chuùng ta coù theå laøm moïi söï Chuùa muoán vì nhôø vaøo quyeànlöïc cuûa Ngaøi. (Xin ñoïc Phi-líp 4:13). Chuùng ta trôû neân moân ñoà cuûa ÑöùcChuùa Gieâ-su vì bieát tuøy thuoäc nôi Ngaøi ñeå nhaän aân ñieån laøm theo ñöôøngloái Ngaøi. Chuùng ta löïa choïn Ngaøi vaø choáng laïi toäi aùc. Ñöùc Chuùa Gieâ-su laøÑaáng caát gaùnh naëng cho chuùng ta. (Xin ñoïc Gia-cô 4:6-8).

Chaâm ngoân 12:15 noùi, “Ñöôøng loái cuûa keû ngu muoäi voán ngay thaúngtheo maét noù; coøn ngöôøi khoân ngoan nghe lôøi khuyeân daïy.” (Xin ñoïc Chaâmngoân 13:10; 15:10; 29:1). Chuùng ta thaáy moät thí duï ñaùng buoàn trong ñoaïnchoùt cuûa saùch Caùc Quan Xeùt maø Chaâm ngoân 12:15 ñaõ noùi. Chuyeän tíchnaøy cho bieát keát quaû cuûa söï phaân reõ khoûi Ñöùc Chuùa Trôøi. “Trong luùc ñoù,khoâng coù vua nôi Y-sô-ra-eân, moïi ngöôøi cöù laøm theo yù mình töôûng laøphaûi” (Caùc Quan Xeùt 17:6). Söï loän xoän vaø baïo ñoäng lan traøn khaép nôi.Caùc moân ñoà thaät cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ôû ñaâu?

Nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn coù toaøn quyeàn ñieàu khieån. “ÔÛ treân söï loänxoän cuûa traùi ñaát, Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn laø Vua. Ngaøi thaáy heát moïi söï ñangxaûy ra. Ngaøi bieát nhu caàu cuûa chuùng ta trong khi Ngaøi ngöï treân ngoâi ôûthieân ñaøng.”—Phoûng trích The Ministry of Healing, tr. 417.

Chaâm ngoân 16:22 vaø Gioùp 38:2 khuyeân chuùng ta phaûi traùnh ñieàugì?

EÂ-sai 8:20 keâu goïi chuùng ta thöû moïi lôøi khuyeân bôûi caùc giaùo lyù KinhThaùnh. Giaêng 14:26 khuyeán khích chuùng ta caàu xin söï höôùng daãn cuûa ÑöùcThaùnh Linh trong moïi hoaøn caûnh.

Baïn töï hoûi, lôøi khuyeân daïy naøo toâi cho pheùp aûnh höôûng ñôøi toâi?Lôøi khuyeân naøy coù giuùp toâi ñi ñuùng ñöôøng chaêng?


ÑIEÀU ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI GÔÙM GHEÙT (Chaâm ngoân 6:16-19).

Haõy lieät keâ nhöõng ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi gheùt. Chaâm ngoân 6:16-19; 15:26; 20:10, 19, 20, 22.

“Con maét kieâu ngaïo” (Chaâm ngoân 6:17). “Tính töï toân ngaên caûnngöôøi ta xöng toäi vaø haï mình tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi khoâng cöùuhoï ñöôïc khi hoï coù loøng töï toân. Nhöõng ngöôøi kieâu ngaïo khoâng theå ñöôïc söïsoáng ñôøi ñôøi. (Xin ñoïc Gioùp 21:22; Thi thieân 18:27).”—Phoûng tríchSDA Bible Commentary, boä 3, tr. 967.

Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu toäi nhaân, nhöng gheùt toäi loãi. Nan ñeà lôùn lao trongvieäc cöùu chuoäc laø laøm sao cöùu toäi nhaân maø khoâng cöùu toäi. Ñöùc Chuùa Trôøiñaõ tìm ñöôïc moät caùch ñeå cöùu chuùng ta. Ñöùc Chuùa Gieâ-su cheát ñeå chochuùng ta moät cô hoäi thöù hai. Nhôø söï cheát cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù, chuùngta ñöôïc buoâng tha khoûi “luaät phaùp cuûa söï toäi vaø söï cheát” (Roâ-ma 8:2).

Coù nhöõng ngöôøi ñaõ ñi saâu vaøo toäi loãi ñeán noãi hoï khoâng muoán ngöngphaïm toäi. Hoï phaûi bò huûy dieät khi toäi loãi bò huûy dieät.

Chuùa caûm thaáy theá naøo veà nhöõng nghi leã chuùng ta nghó mìnhphaûi laøm, chöù khoâng laøm vì loøng yeâu thöông Ngaøi? Chaâm ngoân 15:8;21:27; 28:9.

Ñöùc Chuùa Trôøi seõ chaáp nhaän nhöõng vieäc vaø söï hy sinh cuûa toäi nhaân,khi bôûi ñöùc tin, hoï chaáp nhaän söï hy sinh cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su. Ngaøi ñaõhöùa, “Keû ñeán cuøng ta thì ta khoâng boû ra ngoaøi ñaâu” (Giaêng 6:37).

Taïi sao baïn cöû haønh nhöõng nghi leã toân giaùo? Coù phaûi baïn laømtheo lôøi truyeàn khaåu chaêng? Hay baïn laøm vì baïn thaät tình yeâu meánChuùa?

94 95


COÂNG VIEÄC TÖØ TRONG LOØNG (Chaâm ngoân 3:1).

Tuyeån daân cuûa Chuùa ñaõ gaëp nan ñeà naøo trong thôøi Cöïu Öôùc vaøtrong thôøi Ñöùc Chuùa Gieâ-su ôû giöõa hoï? EÂ-sai 29:13, 14; Ma-thi-ô15:7-9. Ngaøy nay chuùng ta cuõng coù nan ñeà naøy theá naøo? Khaûi huyeàn3:14-20.

Chuùng ta laø hoäi thaùnh Lao-ñi-xeâ. Ñôøi thuoäc linh cuûa chuùng ta haâmhaåm. Chuùng ta thöôøng coá gaéng thay ñoåi baèng caùch laøm theo luaät leä maøloøng chuùng ta khoâng ñaàu phuïc Chuùa.

Ñöùc Chuùa Trôøi baét ñaàu coâng vieäc bieán hoùa töø ñaâu? “Hôõi con, chôùqueân söï khuyeân daïy ta, loøng con khaù giöõ caùc maïng lònh ta” (Chaâm ngoân3:1). (Xin ñoïc Chaâm ngoân 23:26; Roâ-ma 12:2). Coù teân chuùng ta trong soåhoäi thaùnh cuõng chöa ñuû. Chuùng ta phaûi coù traùi cuûa Ñöùc Thaùnh Linh (Ga-la-ti 5:22, 23). Traùi Ñöùc Thaùnh Linh mieâu taû baûn tính Ñöùc Chuùa Gieâ-su.

Phaàn ñoâng daân söï cuûa Chuùa vaãn coøn ôû trong caùc giaùo hoäi khaùc. Hoïñang chôø ñôïi ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh keâu goïi ñeå ra khoûi (xin ñoïc Khaûihuyeàn 18;1-4; The Great Controversy, tr. 390, 464; Testimonies for theChurch, boä 8, tr. 41). Neáu chuùng ta tìm kieám Chuùa heát loøng, Chuùa seõ bancho chuùng ta Thaùnh Linh Ngaøi; chuùng ta seõ coù söùc maïnh thieâng lieâng ñeådaïy nhöõng ngöôøi thaønh thaät caàn nghe lôøi môøi goïi thöông xoùt cuoái cuøngcuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su.

Ñöùc Chuùa Gieâ-su muoán chöõa trò hoäi thaùnh Lao-ñi-xeâ theá naøo?EÂ-xeâ-chi-eân 36:26, 27; Roâ-ma 7:14, 24, 25.

“Ñöøng chaùn naûn vì loøng baïn ñaày toäi loãi. Moãi nan ñeà, moãi toäi loãi, chætaêng theâm nhu caàu caàn Ñöùc Chuùa Gieâ-su cuûa baïn. Ngaøi ñeán ñeå caát ñi loøngbaèng ñaù, vaø ban cho baïn loøng baèng thòt. Haõy caàu xin aân ñieån ñaëc bieät cuûaNgaøi ñeå chieán thaéng toäi loãi cuûa baïn.”—Phoûng trích Messages to YoungPeople, tr. 112.

“Khaù caån thaän giöõ taám loøng cuûa con hôn heát, vì caùc nguoàn söïsoáng do nôi noù maø ra” (Chaâm ngoân 4:23). Haõy caàu xin Ñöùc ChuùaTrôøi giuùp baïn gìn giöõ loøng mình.


NGHIEÂN CÖÙU BOÅ TUÙC: OÂn laïi cuoäc ñôøi vua Ña-vít, trong moät thôøigian naøo ñoù, baøy toû nguyeân taéc söûa trò maø chuùng ta hoïc trong tuaàn naøy: IISa-mu-eân 11, 12; 1-24; Thi thieân 51. Haõy cho bieát nguyeân taéc naøo ñöôïcduøng ôû ñaây. Laøm sao baïn baøy toû nguyeân taéc naøy trong ñôøi mình?

Xin ñoïc “Discipline,” tr. 287-289 trong Education.“Nhöõng thöû thaùch vaø nan ñeà laø phöông phaùp Chuùa duøng ñeå söûa trò vaø

huaán luyeän ñôøi thieâng lieâng. Ñaáng doø xeùt loøng ngöôøi bieát roõ baûn tính hoïhôn hoï töï bieát mình. Ngaøi thaáy vaøi ngöôøi coù khaû naêng coù theå duøng trongcoâng vieäc Ngaøi. Trong chöông trình cuûa Ngaøi, Ngaøi ñem hoï tôùi caùc ñòa vòvaø ñòa ñieåm khaùc nhau ñeå hoï thaáy nhöõng yeáu ñieåm trong baûn tính mình.Ngaøi cho hoï cô hoäi ñeå söûa ñoåi nhöõng yeáu ñieåm naøy haàu thích öùng chocoâng vieäc cuûa Ngaøi. Thöôøng thöôøng Ngaøi cho pheùp hoï chòu ñau khoå ñeå hoïñöôïc tinh khieát hôn.

“Ñöùc Chuùa Trôøi cho pheùp chuùng ta chòu ñau khoå vì Ngaøi thaáy trongchuùng ta nhöõng giaù trò maø Ngaøi muoán phaùt trieån.”—Phoûng trích TheMinistry of Healing, tr. 471.

ÑEÀ TAØI THAÛO LUAÄN:1. Söï söûa trò hay nhaát laø gì? Xin giaûi nghóa taïi sao.2. Quyeàn töï do löïa choïn lieân quan theá naøo tôùi söï huaán luyeän treû em vaø

giuùp chuùng phaùt trieån veà ñaïo ñöùc?3. Haõy quan saùt ñôøi cuûa Ñöùc Chuùa Gieâ-su treân ñaát. Ngaøi söûa trò ngöôøi ta

theá naøo? Xin cho vaøi thí duï ñaëc bieät.

TOÙM LÖÔÏC: OÂn laïi baøi hoïc tuaàn naøy baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi sauñaây:

* Toâi coù ñaïi dieän cho Chuùa ñoái vôùi caùc con toâi chaêng? Toâi coù hoøa hôïptình yeâu, coâng baèng, thöông xoùt, vaø leõ thaät khi toâi ôû vôùi chuùng khoâng?

* Laøm sao toâi bieát leä thuoäc vaøo Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñeå Ngaøi höôùng daãncaùc haønh ñoäng cuûa toâi? Toâi chaáp nhaän theá naøo söï höôùng daãn cuûa Ngaøitrong ñôøi toâi?

* Toâi coù hoïc ñöôïc kinh nghieäm cuûa ngöôøi khaùc chaêng? Hay toâi töïlaøm taát caû moïi söï?

* Ñôøi toâi ñaõ thay ñoåi theá naøo khi toâi khoâng soáng theo ñöôøng loái rieângmình, nhöng ñeå Chuùa huaán luyeän toâi trôû thaønh moät moân ñoà thaät theo hìnhaûnh Con Ngaøi.

96

GHI CHUÙ

chaÂm ngoÂn, sÖÏ khoÂn ngoan cho ÑÔØi soÁng · trích prophets and kings, tr. 33, 34. hai...

Documents