chuong 2 bien dang deo .pdf
TRANSCRIPT
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
1/52
Chng 2: BIN DNG DO V C TNH
2.1. Bin dng do v ph hu
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
2/52
Th ko mu thp (Movie)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
3/52
2.1. Bin dng do v ph hu
dn di l
Titrng
F
Fh
a1
e
Faa
b
c
Fb
a20Biu ti trng - bin dng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
4/52
K/n: Bin dng do l bin dng d khng b mt i sau khib ti trng tc dng.
ng sut tip gy ra bin dng do (trt), ng sut phpkhng gy ra bin dng do.
a) Ban u: cc nguyn t dao ng xung quanh v tr cn bng.
b) Bin dng n hi: cc nguyn t x dch phm vi hp so vi thngs mng, c th tr v v tr ban u khi b ti trng.
c) Bin dng do: cc nguyn t x dch phm vi ln hn mt thng smng (trt), khng tr v v tr ban u khi b ti trng.
d) Ph hu: lin kt gia cc nguyn t b ct ri
2.1.1. Khi nim v bin dng do
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
5/52
2.1.2. Trt n tinh th
Phn
gtrt
M
ttrt
Trt trong ntinh th Zn
Hin tng trt trong n tinh th
/n: Trt l hin tng chuyn di tng i gia cc phn tinh ththeo cc phng v mt nht nh gi lphng trt v mt trt
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
6/52
Mt trt: mt (tng tng) phn cch gia hai mt nguyn t
dy c nht m ti xy ra hin tng trt
Phng trt: phng cmt nguyn t ln nht
H trt: L s kt hp gia mtphng trt v mt mt trt
a) Cc mt v phng trt
- lin kt gia cc nt bn vng nht
- khong cch gia 2 mt l ln nht
Mt dy c nht?
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
7/52
H trt trong mng A2
H mt trt {110} : 6 mt trt
H phng trt : 2 phng trt
S h trt = s mt x s phng = 12 h trt
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
8/52
H trt trong mng A1
H mt trt:S lng: 4 mt trt
{111}
H phng trt : 3 phng trt
S h trt = s mt x s phng = 12 h trt
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
9/52
H trt trong mng A3
Mt xp cht nht: (0001) S lng: 1 mt trt
H phng xp cht nht : 3 phng trt
S h trt = s mt x s phng = 3 h trt
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
10/52
Kiu mng
S mt trt 6 4 1
S phng trt 2 3 3
S h trt 12 12 3
Kim loi Fe, Cr, W, V Fe, Al, Cu, Au Ti, Zn, Mg,Be
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
11/52
Din tch mt trt: S=S0/cos
ng sut tip trn phng trt:
t= (F/S)cos=(F/S0)coscos
= s0coscos
b) ng sut gy ra trt
Phng trt
s
0
s
Mt trt
S0
ng sut tc dng
nh lut Schmid
F
F
+ 900
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
12/52
t= s0
cos.cos th
nh lut Schmid
tR= 0=90
s
tR=s/2=45=45
s
tR= 0
=90
sa) b) c)
Khng xyra trt
Khng xyra trt
D xy ratrt
= 450
= 450 = 900
= 900
b) ng sut gy ra trt
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
13/52
c) Tnh d trt
L thuyt: tth~ G/2
Thc t: tth~ G/(8.1038.104)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
14/52
c) Tnh d trt
Chuyn ng lch trong n tinh th
Lch trong n tinh th LiF (x750) Chuyn ng lch (Movie)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
15/52
2.1.3.Trt trong a tinh th
a) c im
Cc ht b bin dng khng
u
C tnh ng hng
C bn cao hn
Ht cng nh th bn v
do cng cao
sc=s0+kd-1/2
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
16/52
b)T chc v tnh cht sau bin dng do
Cc ht c xu hng di ra theo phng bin dng
= 40-50% cc hts b phn nh v ko
di to th = 70-90% cc htb quay, cc phngmng cng ch s
song song
t chctextua bin dng
T chc
Bin dng ht tinh th (Movie)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
17/52
ng sut d ln
do x lch mngtinh th (tng mt lch)
b)T chc v tnh cht sau bin dng do
Tnh cht
Ht tinh th b kodi theo phng bindng : tnh d hng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
18/52
C tnh thay i: cng, bn tng, do v dai gim.
b)T chc v tnh cht sau bin dng do
Tnh cht
in tr tng, kh nng chng n mn gim
ch,MPa , %b ,MPa
Mc bin dng , %
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
19/52
2.1.4. Ph huKhi ng sut > [b] ph hy do t, gy, v
L dng h hng trm trng nht, khng th khc phc
c thit hi v kinh t, con ngi..cn phi c binphp khc phc
c im chung: hnh thnh cc vt nt t vipht trin vtnt tch riph hu
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
20/52
a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh
Ph hu do: km theobin dng do ng k.
Ph hu gin: khng km theo bin dng,gm nhiu mnh v.
Ph hy do Ph hu gin
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
21/52
a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh (tip theo):
Ph hu dopht trin vi tc chm, cn nhiu nng lng
cng ph hy lnPh hu ginpht trin vi tc rt nhanh (1000 m/s) , cnnng lng nh cng ph hy nh hn
Ch : vt ph hy c th ct ngang cc ht hay theo bin
gii gia cc ht.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
22/52
a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh (tip theo):
Ph hy do hay gin l do:
+ Bn cht VL : thp, Al,Cu - ph hy do; gang,ceramic ph hy gin;
+ Kt cu gy tptrung ng sut VLdo b ph hu gin
+ Nhit thp, tc t ti nhanh VL dob ph hu gin
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
23/52
C ch ph hu do
SiVtct
1 2 3 4 5
1. Hnh thnh c tht (bin dng do cc b)
2. Xut hin vt nt t vi
3. Cc vt nt t vi tch t, pht trin n kch thc ti hn4. Vt nt trn ti hn pht trin nhanh
5. Ph hu vt liu : vt ct (450) gn b mt ni ng suttrt ln nht , t chc si bn trong li do bin dng do
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
24/52
Vt nt t vi Mm ph hy VL
- Vt nt khi kt tinh, ngui nhanh;
- Cc r kh, bt kh trong vt c- T cc pha bn thp trong vtliu (graphit trong gang)
- Sinh ra trong qu trnh bin dng do c tp hp nhiu lch
cng du chuyn ng trn cng mt mt trt v gp vt cn(pha th hai)
Ct gang xm(Movie)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
25/52
b) Ph hu trong iu kin ti trng chu k
c im: vt liu chu ti trng khng ln (
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
26/52
Mt gy khi ph hy mi
b) Ph hu trong iu kin ti trng chu k
1
2
3
1- vng nt u tin st b mt(mm)
2 - vng nt pht trin chm, nhn phng, c di phn cch
3 - vng gy tc thi c tit din nh nn ng sut ln.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
27/52
2.2 Cc c trng c tnh
C tnh : cc c trng c hc cho bit kh nng chu tica vt liu trong cc iu kin tng ng,
+ c s ca cc tnh ton sc bn, kh nng sdng vo mt mc ch nht .
+ c xc nh trn cc mu chun nh.
- Mu th ln thng c c tnhthp hn.
- Cc ch tiu c tnh thng dng :
bn, do, cng, daiva p, dai ph hy.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
28/52
a) bn tnh (s)Tp hp cc ch tiu v sc chu ng ti trng tnh ca vt liu
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
29/52
a) bn tnh (s)
Gii hn n hi (sh):
l ng sut ln nht, sau khi b ti, khng lm mu b thay ihnh dng, kch thc.
)(0
2,0
2,0 MPaS
Fs
Fh: lc ko ln nht khng gy bindng mu sau khi b ti (N)
So: tit din mu th (mm2
)
Gii hn chy vt l (sch): l ng sut b nht gy bin dng do
Gii hn chy quy c (s0,2):
)(
0
MPaS
Fdh
dhs
F0,2: lc ko to ra bin dng d 0,2% (N)
So: tit din mu th (mm2)
)(MPaS
Fs
Gii hn n hi quy c (s0,01, s0,05): )(0
01,0
01,0 MPaS
Fs
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
30/52
Giihnbn
mt lch
1
2
3
4
Gii hn bn (sb):
Fb: lc ko ln nht trn gin thko (N)
So: tit din mu th (mm2)
)(0
MPaS
Fb
bs
l ng sut ln nht tc dng ln mu gy ra bin dng ccb (hnh thnh c tht) dn n ph hy
Yu t nh hng n bn: mt lch
1. bn theo l thuyt
2. bn ca n tinh th
3. Cc kim loi nguyncht sau
4. Kim loi sau bin dng,ho bn
108cm-2
1010-1012 cm-2
Si Fe: 1300 Mpa
Fe sch kt: 250 Mpa
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
31/52
Cc bin php ho bn vt liu
Bin dng do: tng mt lch bin cng, tng bn;
Hp kim ho: tng x lch mng, mt lch tng bn;
To ra cc pha cng phn tn: to cc chng ngi cntr chuyn ng ca lch tng bn, cng;
Nhit luyn ti+ram: to qu bo ho tng bn, cng;
Ha nhit luyn (thm N, C): tng bn, cng bmt, chu mi mn, chu mi;
Lm nh ht: tng tt c cc ch tiu bn, do, dai.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
32/52
b) do (%, %)
Mu trc th ko Mu trc th koMu sau th ko Mu sau th ko
K/n : L tp hp cc ch tiu c tnh phn nh bin
dng d ca VL b ph hu di ti trng tnh
Cc ch tiu: gin di tng i & co tht tng i
%100.%0
01
l
ll %100.%
0
10
S
SS
l0 l1
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
33/52
Tnh siu doNu
% t t 100-1000% Vt liu c gi l siu do
u im: - Tit kim c nng lng;
- D ch to cc sn phm rng,di, tit din khng u, phc tp...
Bin php t hiu ng siu do:
- Lm cho ht nh mn, ng trc, ng uv n nh
- Bin dng nhit cao (0,6-0,8)Ts- Tc bin dng rt nh c 10-3-10-4s-1
Thp siu do lm v xe
Hp kimTi siun hi
) d i ( )
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
34/52
c) dai va p (ak)
Khi nim: Kh nng chng ph hy ca vt liu di tcdng ca ti trng ng
) d i ( )
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
35/52
(Charpy)
initial heightinal height
sample
c) dai va p (ak)
Cng ph hy tnh cho mt n v din tch ct ngang mu
S
Aa
k
k Nm/cm2, kJ/m2 v kGm/cm2
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
36/52
Phm vi p dng:
Chi tit chu va p: ak>200 kJ/m2
Chi tit chu va p cao: ak>1000 kJ/m2
ak sch (s0,2) x
Mi tng quan gia ak v (s0,2x)
Cc bin php nng cao ak
- To cu trc ht nh mn: tng bn, do tng dai;
- Ha bn b mt tng bn, cng, khng lm gim do tng dai;
- Hnh dng ht trn, a cnh c dai cao hn ht c dngtm, kim.
0,8-1% C
0,2% C
d) cng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
37/52
d) cng
Khi nim: kh nng vt liu chng li bin dng do cc bdi tc dng ca ti trng thng qua mi m.
c im:
- Ch biu th cho tnh cht bmt (vt liu khng ng nht);
- Kh nng chng mi mn cavt liu;
- Khi vt liu ng nht ( phi): biu th bn v kh nng
gia cng ct ca vt liu;- S dng mu nh, n gin, nhanh chng, khng ph hy,c th o trc tip trn chi tit ph hp vi iu kin snsn xut.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
38/52
Nguyn l xc nh cng:
p ti trng xc nh ln mu thng qua mi m bng vtliu cng to vt lm trn b mt; vt lm cng rng (su) cng cng thp.
Phn loi:- cng t vi (dng ti trngnh, mi m b): xc nh cng ca cc ht, pha trong tchc ca vt liu;
- cng th i (ti trng vmi m ln): phn nh kh
nng chng bin dng do canhiu ht, pha --> xc nh cng chung cho VL;
- K hiu bt u : H (hardness)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
39/52
cng Brinell (HB)
Thp v gang: D=10mm, F=3000kG, t=15s
sb = a.HB (a = 0,3 0,5)
u im: quan h bc nht vi sb
Mi m: Bi thp ti cng, ng knh D
Nhc im:
- Ch o c cho cc VL mm,mu phi phng, to, dy, vt lm to;
- Khng cho php o trn cc loitrc, thi gian o lu.
cng Rockwell HR (HRA HRB HRC)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
40/52
cng Rockwell HR (HRA, HRB, HRC)f
f fF
h (mm)f: ti trng s b 10kg
F: ti trng chnh (90kg cho thang B, 140kg chothang o C v 50kg cho thang o A)
HR = k - (h/0,002)
k = 100, thang o A, C, mi m: nn kim cng, gc nh 1200
k = 130, thang o B dng cho mi m = bi thp, D = 1,588
Ch : HR l loi cng quy c, khng c th nguyn
Phm vi p dng:
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
41/52
Phm vi p dng:
- HRC o thp sau khi ti, ti + ram, thm cacbon;
- HRA o lp thm mng: thm nit, cacbon-nit;- HRB o vt liu mm hn: thp , thng ha, gang c.
u im:
- o c cc vt liu ttng i mm n cng;
- Vt lm kh nh, c th occ vt mng, lp ha bnv ngay trn thnh phm vtrn mt trc;
-o nhanh, tin li ph hpvi iu kin sn xut.
cng Vickers HV
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
42/52
cng Vickers HV
Mi m kim cng, hnh thp 4 mt uvi gc gia hai mt i din 1360;
Ti trng tc dng nh (1-100kg), iu kinchun 30kg vi t = 10-15s.
Nhc im: thit b t tin, khng tin libng phng php o Rockwell.
u im:
- Kt qu o khng ph thuc ti trng;
- Xc nh c cng cho mi loi vt
liu, mu mng;- cng chun trong NCKH.
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
43/52
Chuyn i gia cc thang o cng
cng HV HB HRC HRA HRB
Thp 240 240 20 60,5 100
Ti cao 513 475 50 75,9 -
Cao 697 - 60 81,2 -
Cc mc cng ca thp
- Mm: HB< 150
- Trung bnh: HB ~ 300-400- Cao HRC ~ 60-65
- Thp: HB ~ 200
- Tng i cao: HRC ~ 50-58- Rt cao HRC > 65
2 3 Nung kim loi qua bin dng do
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
44/52
2.3. Nung kim loi qua bin dng do
2.3.1.Trng thi kim loi sau bin dng do
Mc x lch trong mng tinh thln, mt lch cao, kim loi bho bn, bin cng (trng thikhng cn bng) c xu hngchuyn v trng thi nng lngthp hn - trng thi trc bindng do.
Ti sao cn phi nung kim loi qua bin dng do?
- c th tip tc bin dng do (ko si);- c th gia cng ct c d dng;
- Kh b ng sut bn trong trnh ph hy gin.
2 3 2 Cc giai on chuyn bin khi nung nng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
45/52
2.3.2.Cc giai on chuyn bin khi nung nng
a) hi phc: nung nhit thp (0,1 0,2 Tnc)
- Gim sai lch mng;- Gim mt lch;
- Gim ng sut, in tr;
- T chc t vi cha bin i c tnh hu nh chathay i.
Hi phc Kt li St nhp ht
/s trong
do
bn
cng
Tktl Nhit
b) kt tinh li: nung nhit xc nh TTktl
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
46/52
b) kt tinh li: nung nhit xc nh TTktlQu trnh hnh thnh cc ht mi theo c ch to mm v phttrin mm nh kt tinh.
- Xut hin cc mm mi khng cha sai lch do bin dng, thngti cc vng b x lch mnh nht (mt trt, bin ht);- Bin dng do mnh, s lng tm mm nhiu, ht nh mn.
Sau kt tinh li kim loi c t chc ht a cnh, ng trc
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
47/52
, g
Kch thc ht ph thuc: %, T , .
do tng, bn, cng gim (thi bn)
Tktl = a.Tnc (0K), a= 0,2-0,3; 0,4; 0,5-0,8
Fe - 450oC, Cu - 270 oC, Al - 100oC,
Pb, Zn, Sn < 25 oC.
c) St nhp ht: nung nhit caoTTktl2
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
48/52
c) St nhp ht: nung nhit caoT Tktl2Nhit cao, thi gian gi nhit di qu trnh st nhp cacc ht theo c ch ht ln " nut " ht b;
S pht trin ht l qu trnh t nhin v lm gim tng bingii ht do lm gim tng nng lng d tr;
Kt tinh li ln 2 lm xu c tnh nn phi trnh.
8s, 580 0C 15min, 580 0C 10min, 700 0C
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
49/52
Kt tinh li ln 2 (movie)
2.3.3. Bin dng nng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
50/52
Bin dng do nhit cao hn nhit kt tinh li
(W Tktl = 1200 0C Sn, Zn, Pb - Tktl < 250C)
T ~ (0,7-0,75)TncCc qu trnh xy ra:
- bin dng do lm x lchmng ha bn, bin cng;
- kt tinh li lm mt x lch
mng thi bn, gim cng.
2.3.3. Bin dng nng
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
51/52
u im:- Kim loi xt cht, do cao hn, t b nt, khng b bin cng;
- Nng sut cao,dng lc p nh, gia cng c phi ln;- Ci thin ht (pha gin), m bo c tnh tng hp.
g g
Nhc im:- Kh khng ch nhit ng u trn phimng, ln;- Kh khng ch chnhxc hnh dng, kchthc chi tit;
- Cht lng b mtkhng cao: vy oxyt,thot cacbon.
Rn (movie)
-
7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf
52/52