chuong 2 bien dang deo .pdf

Upload: tuan

Post on 25-Feb-2018

227 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    1/52

    Chng 2: BIN DNG DO V C TNH

    2.1. Bin dng do v ph hu

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    2/52

    Th ko mu thp (Movie)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    3/52

    2.1. Bin dng do v ph hu

    dn di l

    Titrng

    F

    Fh

    a1

    e

    Faa

    b

    c

    Fb

    a20Biu ti trng - bin dng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    4/52

    K/n: Bin dng do l bin dng d khng b mt i sau khib ti trng tc dng.

    ng sut tip gy ra bin dng do (trt), ng sut phpkhng gy ra bin dng do.

    a) Ban u: cc nguyn t dao ng xung quanh v tr cn bng.

    b) Bin dng n hi: cc nguyn t x dch phm vi hp so vi thngs mng, c th tr v v tr ban u khi b ti trng.

    c) Bin dng do: cc nguyn t x dch phm vi ln hn mt thng smng (trt), khng tr v v tr ban u khi b ti trng.

    d) Ph hu: lin kt gia cc nguyn t b ct ri

    2.1.1. Khi nim v bin dng do

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    5/52

    2.1.2. Trt n tinh th

    Phn

    gtrt

    M

    ttrt

    Trt trong ntinh th Zn

    Hin tng trt trong n tinh th

    /n: Trt l hin tng chuyn di tng i gia cc phn tinh ththeo cc phng v mt nht nh gi lphng trt v mt trt

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    6/52

    Mt trt: mt (tng tng) phn cch gia hai mt nguyn t

    dy c nht m ti xy ra hin tng trt

    Phng trt: phng cmt nguyn t ln nht

    H trt: L s kt hp gia mtphng trt v mt mt trt

    a) Cc mt v phng trt

    - lin kt gia cc nt bn vng nht

    - khong cch gia 2 mt l ln nht

    Mt dy c nht?

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    7/52

    H trt trong mng A2

    H mt trt {110} : 6 mt trt

    H phng trt : 2 phng trt

    S h trt = s mt x s phng = 12 h trt

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    8/52

    H trt trong mng A1

    H mt trt:S lng: 4 mt trt

    {111}

    H phng trt : 3 phng trt

    S h trt = s mt x s phng = 12 h trt

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    9/52

    H trt trong mng A3

    Mt xp cht nht: (0001) S lng: 1 mt trt

    H phng xp cht nht : 3 phng trt

    S h trt = s mt x s phng = 3 h trt

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    10/52

    Kiu mng

    S mt trt 6 4 1

    S phng trt 2 3 3

    S h trt 12 12 3

    Kim loi Fe, Cr, W, V Fe, Al, Cu, Au Ti, Zn, Mg,Be

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    11/52

    Din tch mt trt: S=S0/cos

    ng sut tip trn phng trt:

    t= (F/S)cos=(F/S0)coscos

    = s0coscos

    b) ng sut gy ra trt

    Phng trt

    s

    0

    s

    Mt trt

    S0

    ng sut tc dng

    nh lut Schmid

    F

    F

    + 900

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    12/52

    t= s0

    cos.cos th

    nh lut Schmid

    tR= 0=90

    s

    tR=s/2=45=45

    s

    tR= 0

    =90

    sa) b) c)

    Khng xyra trt

    Khng xyra trt

    D xy ratrt

    = 450

    = 450 = 900

    = 900

    b) ng sut gy ra trt

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    13/52

    c) Tnh d trt

    L thuyt: tth~ G/2

    Thc t: tth~ G/(8.1038.104)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    14/52

    c) Tnh d trt

    Chuyn ng lch trong n tinh th

    Lch trong n tinh th LiF (x750) Chuyn ng lch (Movie)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    15/52

    2.1.3.Trt trong a tinh th

    a) c im

    Cc ht b bin dng khng

    u

    C tnh ng hng

    C bn cao hn

    Ht cng nh th bn v

    do cng cao

    sc=s0+kd-1/2

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    16/52

    b)T chc v tnh cht sau bin dng do

    Cc ht c xu hng di ra theo phng bin dng

    = 40-50% cc hts b phn nh v ko

    di to th = 70-90% cc htb quay, cc phngmng cng ch s

    song song

    t chctextua bin dng

    T chc

    Bin dng ht tinh th (Movie)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    17/52

    ng sut d ln

    do x lch mngtinh th (tng mt lch)

    b)T chc v tnh cht sau bin dng do

    Tnh cht

    Ht tinh th b kodi theo phng bindng : tnh d hng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    18/52

    C tnh thay i: cng, bn tng, do v dai gim.

    b)T chc v tnh cht sau bin dng do

    Tnh cht

    in tr tng, kh nng chng n mn gim

    ch,MPa , %b ,MPa

    Mc bin dng , %

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    19/52

    2.1.4. Ph huKhi ng sut > [b] ph hy do t, gy, v

    L dng h hng trm trng nht, khng th khc phc

    c thit hi v kinh t, con ngi..cn phi c binphp khc phc

    c im chung: hnh thnh cc vt nt t vipht trin vtnt tch riph hu

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    20/52

    a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh

    Ph hu do: km theobin dng do ng k.

    Ph hu gin: khng km theo bin dng,gm nhiu mnh v.

    Ph hy do Ph hu gin

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    21/52

    a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh (tip theo):

    Ph hu dopht trin vi tc chm, cn nhiu nng lng

    cng ph hy lnPh hu ginpht trin vi tc rt nhanh (1000 m/s) , cnnng lng nh cng ph hy nh hn

    Ch : vt ph hy c th ct ngang cc ht hay theo bin

    gii gia cc ht.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    22/52

    a) Ph hu trong iu kin ti trng tnh (tip theo):

    Ph hy do hay gin l do:

    + Bn cht VL : thp, Al,Cu - ph hy do; gang,ceramic ph hy gin;

    + Kt cu gy tptrung ng sut VLdo b ph hu gin

    + Nhit thp, tc t ti nhanh VL dob ph hu gin

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    23/52

    C ch ph hu do

    SiVtct

    1 2 3 4 5

    1. Hnh thnh c tht (bin dng do cc b)

    2. Xut hin vt nt t vi

    3. Cc vt nt t vi tch t, pht trin n kch thc ti hn4. Vt nt trn ti hn pht trin nhanh

    5. Ph hu vt liu : vt ct (450) gn b mt ni ng suttrt ln nht , t chc si bn trong li do bin dng do

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    24/52

    Vt nt t vi Mm ph hy VL

    - Vt nt khi kt tinh, ngui nhanh;

    - Cc r kh, bt kh trong vt c- T cc pha bn thp trong vtliu (graphit trong gang)

    - Sinh ra trong qu trnh bin dng do c tp hp nhiu lch

    cng du chuyn ng trn cng mt mt trt v gp vt cn(pha th hai)

    Ct gang xm(Movie)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    25/52

    b) Ph hu trong iu kin ti trng chu k

    c im: vt liu chu ti trng khng ln (

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    26/52

    Mt gy khi ph hy mi

    b) Ph hu trong iu kin ti trng chu k

    1

    2

    3

    1- vng nt u tin st b mt(mm)

    2 - vng nt pht trin chm, nhn phng, c di phn cch

    3 - vng gy tc thi c tit din nh nn ng sut ln.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    27/52

    2.2 Cc c trng c tnh

    C tnh : cc c trng c hc cho bit kh nng chu tica vt liu trong cc iu kin tng ng,

    + c s ca cc tnh ton sc bn, kh nng sdng vo mt mc ch nht .

    + c xc nh trn cc mu chun nh.

    - Mu th ln thng c c tnhthp hn.

    - Cc ch tiu c tnh thng dng :

    bn, do, cng, daiva p, dai ph hy.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    28/52

    a) bn tnh (s)Tp hp cc ch tiu v sc chu ng ti trng tnh ca vt liu

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    29/52

    a) bn tnh (s)

    Gii hn n hi (sh):

    l ng sut ln nht, sau khi b ti, khng lm mu b thay ihnh dng, kch thc.

    )(0

    2,0

    2,0 MPaS

    Fs

    Fh: lc ko ln nht khng gy bindng mu sau khi b ti (N)

    So: tit din mu th (mm2

    )

    Gii hn chy vt l (sch): l ng sut b nht gy bin dng do

    Gii hn chy quy c (s0,2):

    )(

    0

    MPaS

    Fdh

    dhs

    F0,2: lc ko to ra bin dng d 0,2% (N)

    So: tit din mu th (mm2)

    )(MPaS

    Fs

    Gii hn n hi quy c (s0,01, s0,05): )(0

    01,0

    01,0 MPaS

    Fs

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    30/52

    Giihnbn

    mt lch

    1

    2

    3

    4

    Gii hn bn (sb):

    Fb: lc ko ln nht trn gin thko (N)

    So: tit din mu th (mm2)

    )(0

    MPaS

    Fb

    bs

    l ng sut ln nht tc dng ln mu gy ra bin dng ccb (hnh thnh c tht) dn n ph hy

    Yu t nh hng n bn: mt lch

    1. bn theo l thuyt

    2. bn ca n tinh th

    3. Cc kim loi nguyncht sau

    4. Kim loi sau bin dng,ho bn

    108cm-2

    1010-1012 cm-2

    Si Fe: 1300 Mpa

    Fe sch kt: 250 Mpa

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    31/52

    Cc bin php ho bn vt liu

    Bin dng do: tng mt lch bin cng, tng bn;

    Hp kim ho: tng x lch mng, mt lch tng bn;

    To ra cc pha cng phn tn: to cc chng ngi cntr chuyn ng ca lch tng bn, cng;

    Nhit luyn ti+ram: to qu bo ho tng bn, cng;

    Ha nhit luyn (thm N, C): tng bn, cng bmt, chu mi mn, chu mi;

    Lm nh ht: tng tt c cc ch tiu bn, do, dai.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    32/52

    b) do (%, %)

    Mu trc th ko Mu trc th koMu sau th ko Mu sau th ko

    K/n : L tp hp cc ch tiu c tnh phn nh bin

    dng d ca VL b ph hu di ti trng tnh

    Cc ch tiu: gin di tng i & co tht tng i

    %100.%0

    01

    l

    ll %100.%

    0

    10

    S

    SS

    l0 l1

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    33/52

    Tnh siu doNu

    % t t 100-1000% Vt liu c gi l siu do

    u im: - Tit kim c nng lng;

    - D ch to cc sn phm rng,di, tit din khng u, phc tp...

    Bin php t hiu ng siu do:

    - Lm cho ht nh mn, ng trc, ng uv n nh

    - Bin dng nhit cao (0,6-0,8)Ts- Tc bin dng rt nh c 10-3-10-4s-1

    Thp siu do lm v xe

    Hp kimTi siun hi

    ) d i ( )

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    34/52

    c) dai va p (ak)

    Khi nim: Kh nng chng ph hy ca vt liu di tcdng ca ti trng ng

    ) d i ( )

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    35/52

    (Charpy)

    initial heightinal height

    sample

    c) dai va p (ak)

    Cng ph hy tnh cho mt n v din tch ct ngang mu

    S

    Aa

    k

    k Nm/cm2, kJ/m2 v kGm/cm2

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    36/52

    Phm vi p dng:

    Chi tit chu va p: ak>200 kJ/m2

    Chi tit chu va p cao: ak>1000 kJ/m2

    ak sch (s0,2) x

    Mi tng quan gia ak v (s0,2x)

    Cc bin php nng cao ak

    - To cu trc ht nh mn: tng bn, do tng dai;

    - Ha bn b mt tng bn, cng, khng lm gim do tng dai;

    - Hnh dng ht trn, a cnh c dai cao hn ht c dngtm, kim.

    0,8-1% C

    0,2% C

    d) cng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    37/52

    d) cng

    Khi nim: kh nng vt liu chng li bin dng do cc bdi tc dng ca ti trng thng qua mi m.

    c im:

    - Ch biu th cho tnh cht bmt (vt liu khng ng nht);

    - Kh nng chng mi mn cavt liu;

    - Khi vt liu ng nht ( phi): biu th bn v kh nng

    gia cng ct ca vt liu;- S dng mu nh, n gin, nhanh chng, khng ph hy,c th o trc tip trn chi tit ph hp vi iu kin snsn xut.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    38/52

    Nguyn l xc nh cng:

    p ti trng xc nh ln mu thng qua mi m bng vtliu cng to vt lm trn b mt; vt lm cng rng (su) cng cng thp.

    Phn loi:- cng t vi (dng ti trngnh, mi m b): xc nh cng ca cc ht, pha trong tchc ca vt liu;

    - cng th i (ti trng vmi m ln): phn nh kh

    nng chng bin dng do canhiu ht, pha --> xc nh cng chung cho VL;

    - K hiu bt u : H (hardness)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    39/52

    cng Brinell (HB)

    Thp v gang: D=10mm, F=3000kG, t=15s

    sb = a.HB (a = 0,3 0,5)

    u im: quan h bc nht vi sb

    Mi m: Bi thp ti cng, ng knh D

    Nhc im:

    - Ch o c cho cc VL mm,mu phi phng, to, dy, vt lm to;

    - Khng cho php o trn cc loitrc, thi gian o lu.

    cng Rockwell HR (HRA HRB HRC)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    40/52

    cng Rockwell HR (HRA, HRB, HRC)f

    f fF

    h (mm)f: ti trng s b 10kg

    F: ti trng chnh (90kg cho thang B, 140kg chothang o C v 50kg cho thang o A)

    HR = k - (h/0,002)

    k = 100, thang o A, C, mi m: nn kim cng, gc nh 1200

    k = 130, thang o B dng cho mi m = bi thp, D = 1,588

    Ch : HR l loi cng quy c, khng c th nguyn

    Phm vi p dng:

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    41/52

    Phm vi p dng:

    - HRC o thp sau khi ti, ti + ram, thm cacbon;

    - HRA o lp thm mng: thm nit, cacbon-nit;- HRB o vt liu mm hn: thp , thng ha, gang c.

    u im:

    - o c cc vt liu ttng i mm n cng;

    - Vt lm kh nh, c th occ vt mng, lp ha bnv ngay trn thnh phm vtrn mt trc;

    -o nhanh, tin li ph hpvi iu kin sn xut.

    cng Vickers HV

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    42/52

    cng Vickers HV

    Mi m kim cng, hnh thp 4 mt uvi gc gia hai mt i din 1360;

    Ti trng tc dng nh (1-100kg), iu kinchun 30kg vi t = 10-15s.

    Nhc im: thit b t tin, khng tin libng phng php o Rockwell.

    u im:

    - Kt qu o khng ph thuc ti trng;

    - Xc nh c cng cho mi loi vt

    liu, mu mng;- cng chun trong NCKH.

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    43/52

    Chuyn i gia cc thang o cng

    cng HV HB HRC HRA HRB

    Thp 240 240 20 60,5 100

    Ti cao 513 475 50 75,9 -

    Cao 697 - 60 81,2 -

    Cc mc cng ca thp

    - Mm: HB< 150

    - Trung bnh: HB ~ 300-400- Cao HRC ~ 60-65

    - Thp: HB ~ 200

    - Tng i cao: HRC ~ 50-58- Rt cao HRC > 65

    2 3 Nung kim loi qua bin dng do

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    44/52

    2.3. Nung kim loi qua bin dng do

    2.3.1.Trng thi kim loi sau bin dng do

    Mc x lch trong mng tinh thln, mt lch cao, kim loi bho bn, bin cng (trng thikhng cn bng) c xu hngchuyn v trng thi nng lngthp hn - trng thi trc bindng do.

    Ti sao cn phi nung kim loi qua bin dng do?

    - c th tip tc bin dng do (ko si);- c th gia cng ct c d dng;

    - Kh b ng sut bn trong trnh ph hy gin.

    2 3 2 Cc giai on chuyn bin khi nung nng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    45/52

    2.3.2.Cc giai on chuyn bin khi nung nng

    a) hi phc: nung nhit thp (0,1 0,2 Tnc)

    - Gim sai lch mng;- Gim mt lch;

    - Gim ng sut, in tr;

    - T chc t vi cha bin i c tnh hu nh chathay i.

    Hi phc Kt li St nhp ht

    /s trong

    do

    bn

    cng

    Tktl Nhit

    b) kt tinh li: nung nhit xc nh TTktl

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    46/52

    b) kt tinh li: nung nhit xc nh TTktlQu trnh hnh thnh cc ht mi theo c ch to mm v phttrin mm nh kt tinh.

    - Xut hin cc mm mi khng cha sai lch do bin dng, thngti cc vng b x lch mnh nht (mt trt, bin ht);- Bin dng do mnh, s lng tm mm nhiu, ht nh mn.

    Sau kt tinh li kim loi c t chc ht a cnh, ng trc

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    47/52

    , g

    Kch thc ht ph thuc: %, T , .

    do tng, bn, cng gim (thi bn)

    Tktl = a.Tnc (0K), a= 0,2-0,3; 0,4; 0,5-0,8

    Fe - 450oC, Cu - 270 oC, Al - 100oC,

    Pb, Zn, Sn < 25 oC.

    c) St nhp ht: nung nhit caoTTktl2

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    48/52

    c) St nhp ht: nung nhit caoT Tktl2Nhit cao, thi gian gi nhit di qu trnh st nhp cacc ht theo c ch ht ln " nut " ht b;

    S pht trin ht l qu trnh t nhin v lm gim tng bingii ht do lm gim tng nng lng d tr;

    Kt tinh li ln 2 lm xu c tnh nn phi trnh.

    8s, 580 0C 15min, 580 0C 10min, 700 0C

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    49/52

    Kt tinh li ln 2 (movie)

    2.3.3. Bin dng nng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    50/52

    Bin dng do nhit cao hn nhit kt tinh li

    (W Tktl = 1200 0C Sn, Zn, Pb - Tktl < 250C)

    T ~ (0,7-0,75)TncCc qu trnh xy ra:

    - bin dng do lm x lchmng ha bn, bin cng;

    - kt tinh li lm mt x lch

    mng thi bn, gim cng.

    2.3.3. Bin dng nng

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    51/52

    u im:- Kim loi xt cht, do cao hn, t b nt, khng b bin cng;

    - Nng sut cao,dng lc p nh, gia cng c phi ln;- Ci thin ht (pha gin), m bo c tnh tng hp.

    g g

    Nhc im:- Kh khng ch nhit ng u trn phimng, ln;- Kh khng ch chnhxc hnh dng, kchthc chi tit;

    - Cht lng b mtkhng cao: vy oxyt,thot cacbon.

    Rn (movie)

  • 7/25/2019 Chuong 2 Bien Dang Deo .pdf

    52/52