cognitive remediation therapy as a treatment enhancer in ... › wp-content › uploads › 2015 ›...
TRANSCRIPT
Cognitive remediation therapy as a treatment enhancer in eating disorders and obsessive compulsive disorders
B. van PasselPsychiater, onderzoekerProgrammaleider Intensieve Zorg [email protected]
Inleiding
Eetstoornissen en obsessieve compulsieve stoornis zijn ernstige aandoeningenMortaliteit bij AN 6x hoger dan vergelijkingsgroepenOCD in top 10 van ernstigste medischeaandoeningen; 65% ondervindt ernstige problemenin huishouden, sociale rollen, werk en relaties
Cognitieve gedragstherapie is weliswaar effectiefmaar er is ruimte voor verbetering 20% met AN patiënten chronisch ziek 1/3 AN patiënten slechts gedeeltelijke verbetering 22% patiënten met OCD herstelt volledig van CBTDropout 13-27% bij CBT voor OCD
Achtergrond
Eetstoornissen en obsessieve compulsieve stoornis delen aantal gezamenlijke fenotypische kenmerkenRepetitief gedragRitualistisch gedrag Excessieve gewoontevormingRigiditeit
Gezamenlijke comorbiditeit 21-42% anorexia patiënten heeft OCD 12% OCD patiënten heeft eetstoornis
Achtergrond (2)
Gedeelde neuropsychologische kenmerkenVerminderd vermogen tot set-shifting en cognitieveflexibiliteitVerminderde verwerkingssnelheidVisuospatial disabilitiesVerminderde inhibitie van cognitieve en motorischeresponsen
Belangrijke begrippen
Set shifting
Centrale coherentie
Set shifting – dagelijks functioneren
Set shifting – wat weten we bij eetstoornissen?
30-50% van AN patiënten set shiftingproblemen (ook bij BN en BED gevonden)Ook bij herstelde AN patiënten Eerstegraads familieleden ook moeiteGerelateerd aan neurobiologische verstoringen
Het beïnvloedt waarschijnlijk: ontwikkeling van een eetstoornisbeloop van een eetstoornis terugval
Set shifting – wat weten we bij dwangstoornissen?
• Minder uitgebreid onderzocht bij OCS• Diverse studies van Chamberlain (2005, 2006,
2007) vonden verminderde motor-inhibition en verminderde cognitive flexibility bij OCS-patiënten én hun eerstegraads familieleden
• Diverse studies: Wisconsin Card Sorting Task: verminderde prestaties bij OCS; correleert het meest met symmetrie/ordeningsdwang
• Imaging-onderzoek correleert hiermee
Centrale coherentie
Wat is centrale coherentie?Hoe verwerk je complexe informatie?Ben je in staat de context van een gebeurtenis te begrijpen?Houd je rekening met het grotere plaatje?Of focus je meer lokaal, op de details?
Globale vs. gedetailleerde informatie verwerking
Normale situatie
Sterke centrale coherentie
Te sterke aandacht voor details
Zwakke centrale coherentie
Centrale coherentie – wat weten we bij eetstoornissen?
Wat weten we bij eetstoornissen?Globale integratie problemen bij AN en BNSterke detail focus bij AN en BNBij herstelde patiënten inconsistente bevindingen Mogelijk betere centrale coherentie met
herstel
Relaties met angst (Lopez et al)
…en wat weten we bij dwang
• Savage (1999) OCD patients focus on irrelevant details (Rey-Osterrieth complex figure task)
• Savage (2000) impaired organizationalstrategies
Samengevat
Patiënten met OCD of AN hebben eenrigide denkstijlMoeite met “mentale shifts”Neiging vast te houden aan oude gedragingenNeiging om te focussen op detailsMoeite om het grotere geheel te zien
Perfectionisme, controle behoefteDwangmatige gedragingen en gedachtes
Sterke routines, moeilijk om gedrag te veranderen
Cognitieve remediatie therapie
‘Brain gym’, gericht op verminderen rigiditeit en verbeteren informatieverwerking
Cognitive remediation therapy
“The how rather than the what of thinking” (Tchanturia, 2004)
Cognitieve remediatie therapie
Doel verbetering van:geheugenplanningsvaardighedenflexibiliteit denken en doenbewustzijn eigen denkprocessen (op een meta-niveau)
Technieken:oefeningen, reflectie, vertaalslag gedragsexperimenten
Cognitieve remediatie therapie
CRT oefeningen
Introductory script Up and Down task
Complex pictures Card Stack
Main Idea task Maps task
Illusions task Prioritizing task
Stroop material Bigger Picture Task
Switching Attention Task How to Plant a Sunflower
Embedded Word task Search and Count
Word Search Task Switching Time Zones
Estimating Task
Visuele illusies
Huidige studie
Placebogecontroleerde gerandomiseerde multicenter trial 64 patiënten met anorexia nervosa 64 patiënten met OCD
Placeboconditie: SAT 10 sessies pre-therapie in 5 weken Gevolgd door TAU: CGT Metingen op baseline, post CRT/SAT, na 3
maanden, na 6 maanden en bij einde CGT
Hypotheses
Patiënten die CRT krijgen verbeteren meer en hebben een hogere kwaliteit van leven na TAU danpatiënten die geen CRT krijgen
CRT is kosteneffectief
Doelstellingen
De primaire doelstelling is de (kosten-)effectiviteit van CRT te onderzoeken, als behandeling door voorafgaand aan CGT
Secundaire doelstelling: welke kenmerken bepalen welke patiënten het meest profiteren van augmentatie met CRT.
Study-design
T0 T1 T2 T3 Estimated duration(min.)
General psychopathologySCID-I1
SCID-II-OCPD2
BISBAS3
BAI4
BDI-II5
AQ6
IUS7
CAARS8
XXXXXXXX
XXX
X
XXX
X
XXX
X
5010552101015
Disease-specific psychopathologyY-BOCS9
OCI-R10
EDE-Q11
D-Flex12
CPQ13
XXXXX
XXXXX
XXXXX
XXXXX
1051055
Quality of lifeEQ-5D14
EDQOL15 or*OCDQOL16
XXX
XXX
XXX
XXX
155
Treatment adherencePEPPI-517 X X X X 5
Daily functioningWSAS18 X X X X 5
Direct medical costsTIC-P19 X X X X 10
Computerized testsTrail Making Test20
ID/EDS21
SST22
XXX
XXX
XXX
XXX
51010
Paper-and-pen tasksStroop23
GEFT24
BADS-Zoo map25
XXX
XXX
XXX
XXX
101010
Eerste gegevens uit baseline-meting
OCD-sample: 72 patiënten (64 gepland)
50 vrouwen en 22 mannen
Gemiddelde leeftijd 34 jaar
Y-BOCS baseline: 24 pts (SD 6,7)
IUS: 86 (SD 15,7)
Dflex: 83 (SD 23)
Samenwerking
Hoofdaanvragers Financiële man
Overwaal
Coördinator
Bedankt voor jullie aandacht!
Doelstelling
We willen effectievere en efficiënterebehandelingen voor OCD (en anorexia nervosa)
Verschillende pogingen hiertoe Intensiveren van CGT Toevoegen van een ‘leerpil’ Therapie op ‘onderliggende problemen’, bv. SFT 3e generatie gedragstherapieënDeep Brain StimulationDeze studie: toevoegen van enhancer gericht op onderliggende neuropsychologische kenmerken