colloquium 20101005
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
cultural tourism storytellingin Flanders
the story behind the stories
prof. dr. J. Bryon, 05.10.2010
de “gids”
wat is een gids?
ambassador, animator, actor, buffer, catalyst, caretaker, communication link, companion, concierge, conduit, culture broker, demonstrator, director, disciplinarian, dragoman, educator, edutainer, entertainer, expert, facilitator, group integrator, host, informal educator, information-giver, infotainer, instructor, interactor, intermediary, interpreter, introducer, leader, manager, mediator, mentor, middleman, moderator, navigator, organiser, pathfinder, presenter, public relations representative, shaman, surrogate parent, teacher, translator…
mediator
toegang
ontmoetingen
informatieverteller van verhalen
© N. Salazar
wat is een gids?
“De rol van de gids bestaat er in groepen of individuele bezoekers te begeleiden
bij een bezoek aan monumenten, sites, musea, een stad of regio en/of de natuur.
Hij geeft hen op een interactieve manier informatie over het cultureel, sociaal,
historisch, artistiek en natuurlijk erfgoed en dit op een begrijpbare, inspirerende
en onderhoudende manier, in de taal van de bezoeker.” (SERV april 2002)
codes of conduct (soft law)
formal training
awards of excellence
professional associations
professional certification
licensing
(Black and Weiler, 2005)
kwaliteit
Official tourism organisations•Toerisme Leuven
•Toerisme Vlaams-Brabant
•Vlaanderen Vakantieland
•In & uit
•…
Groups•Vizit
•Koninklijke
Leuvense
Gidsenbond
•Pasar Oud
Heverlee
•I Challenge
•…
Individual•WetenStappen
•Green Michelin
Belgium
•7CQ
•Childrens
university
•“Blijf bij de les”
package
•…
Mice•Faculty Club
•Cameleon events
•Congres facilities
KUL
•…
Informal•Couch Surfing
•Filocafé
•I explore
•Hospitality club
•…
Formal•Natural exclusive
sports
•Green Michelin
Belgium
•Geogids Leuven
•Communication
department KUL
•…
Guided tours•Leuven university
city
•Vizit
•Cultuurweb
•Koninklijke
Leuvense
Gidsenbond
•…
Interactive•City sounds
•Cameleon events
•WetenStappen
•I Challenge
•…
Official tourism organisations•Toerisme Leuven
•Toerisme Vlaams-Brabant
•Vlaanderen Vakantieland
•In & uit
•…
Groups•Vizit
•Koninklijke
Leuvense
Gidsenbond
•Pasar Oud
Heverlee
•I Challenge
•…
Individual•WetenStappen
•Green Michelin
Belgium
•7CQ
•Childrens
university
•“Blijf bij de les”
package
•…
Mice•Faculty Club
•Cameleon events
•Congres facilities
KUL
•…
Informal•Couch Surfing
•Filocafé
•I explore
•Hospitality club
•…
Formal•Natural exclusive
sports
•Green Michelin
Belgium
•Geogids Leuven
•Communication
department KUL
•…
Guided tours•Leuven university
city
•Vizit
•Cultuurweb
•Koninklijke
Leuvense
Gidsenbond
•…
Interactive•City sounds
•Cameleon events
•WetenStappen
•I Challenge
•…
Vooronderzoek
Sectorscan o.b.v. internet, geschreven bronnen, radio- en TV-programma’s, mond-tot-mond
Malta: 25 DI, 11PO
Expertenpanel + 2 DI selectie van 23 representatieve organisaties
Exploratief onderzoek:
65 SGI organisatoren begeleide tours
78 PO begeleide tours
Korte interviews met + observaties van toeristen op tour
Analyse van publiekelijk beschikbare informatie (websites, brochures, …)
Validiteit en betrouwbaarheid:
Saturatieniveau, negatieve cases
Methoden- en bronnentriangulatie
Nota’s en opnames
Peer debriefing en member checking
een veelheid aan gidsen(organisaties)
Groups Individuals
DomesticCommercial
guidingAlternative
guiding
Eventguiding
Officialguiding
Residentialguiding
InternationalCoach
guidingIndependent
guidingPrivateguiding
1. Organisatie: opleiding&selectie&herkomst, bronnen, motieven, …
2. Doelgroepen: binnen/buitenlands, groep/individuen, niches, herhaalbezoekers, …
3. Verhalen: romantisch/naturalistisch, (boven)lokaal, persoonlijke, thematisch, actualiteit,kritisch, gelaagdheid, …
4. Beleving: kennis&feiten, anekdotes, infotainment/geschiedenisles, interactie, authenticiteit, front/backstage, …
Groups Individuals
DomesticCommercial
guidingAlternative
guiding
Eventguiding
Officialguiding
Residentialguiding
InternationalCoach
guidingIndependent
guidingPrivateguiding
Official tour guiding
FTG and related associations
vernieuwde opleiding: van kennis naar vaardigheden voor
• belevingsgerichte tours
• verhaal- en verteltechnieken
• interculturele communicatie
weinig beeldsturing, maar wel gewenst door lokale overheden
certificaat + gidskaart, maar geen beschermd beroep
“piraatgidsen”: copycats, buitenlandse gidsen, iedereen
wel beeldsturing
gebrek aan innovatie
“silent guides”
Groups Individuals
DomesticCommercial
guidingAlternative
guiding
Eventguiding
Officialguiding
Residentialguiding
InternationalCoach
guidingIndependent
guidingPrivateguiding
Alternative tour guiding
AA, BB, MB, …
Official tour guiding
FTG and related associations
Groups Individuals
DomesticCommercial
guidingAlternative
guiding
Eventguiding
Officialguiding
Residentialguiding
InternationalCoach
guidingIndependent
guidingPrivateguiding
Entrepeneurial tour guiding
VIZIT – In&Out – Quasimodo
Alternative tour guiding
AA, BB, MB, …
Official tour guiding
FTG and related associations
Groups Individuals
DomesticCommercial
guidingAlternative
guiding
Eventguiding
Officialguiding
Residentialguiding
InternationalCoach
guidingIndependent
guidingPrivateguiding
Entrepeneurial tour guiding
VIZIT – In&Out – Quasimodo
Relational tour guiding
CouchSurfing – Guideal – Private Guides
Alternative tour guiding
AA, BB, MB, …
Official tour guiding
FTG and related associations
een sector in verandering
verhalen
romantisch naturalistisch
neutraal kritisch
diepgaand oppervlakkig
algemeen thematisch
overschouwend anekdotisch
geschiedenis actualiteit
eenlagig meerlagig
beleving
tonen ontmoeten
luisteren & kijken alle zintuigen
frontstage backstage
storytelling storysharing
doelgroepen
nationaal internationaal
groepen individuen
nieuwe bezoekers ‘meerwaardezoekers’
hits niches
marketing
bestemming autonoom
aanbodsgestuurd vraaggestuurd
geen veel budget
bronnen
opleiding autodidact
officieel persoonlijk
een veelgelaagde belevingsbestemming,
maar niet voor de internationale
“meerwaardezoeker”
een sector in verandering…die zich aanpast?
officiële gidsen
passie voor het gidsen & liefde voor de bestemming
beeld over de andereniet gekend/geïnteresseerd
bedreiging
kwaliteit
nestbevuilers
sterke linken met toeristische industrie en beleidsmakers
aanwezig in communicatie- en doorverwijzingsbeleid
weinig innovatie, creativity drain
nieuwe gidsen
passie voor het gidsen & liefde voor de
bestemming
+ emancipatie, winst, relaties
beeld over de andere
ontevreden
‘andere’, ‘authentieke’, ‘echte’
‘saaie geschiedenisles’
marketing/communitystrategie
beperkte linken met toeristische industrie
en beleidsmakers
niet gekend/geïnteresseerd
bedreiging, wantrouwen
onwetendheid
exogene bottom-up innovatie
een tastbare mentale breuklijn
een sector die zal blijven veranderen!
de gidsensector is een woeste zeeen de horizon is nog niet in zicht
Wat is de toegevoegde waarde van een (officieel erkende) gids?
“Menselijke gidsen zijn gewoon overbodig.”
“De erkenning van een gids door de overheid, is een kwaliteitslabel. Maar of de consumenten daar wakker van liggen?”
“Als alles en iedereen een storyteller wordt, zie ik het nut niet in waarom we nog een erkenning zouden uitreiken, en de opleiding met overheidsgeld financieren.”
“Officiële gidsen zijn een uitstervend ras, en dat is goed zo… hun tijd is voorbij! Jonge toeristen willen nu echt iets anders!”
“overtref de verwachtingen van een toerist”
Interculturele bemiddeling
• Reaching into the community
• Getting in touch
• Betekenis geven
• Authenticiteit
• Relationeel toerisme
Duurzaam toerisme
• Goede voorbeelden
• Delen van ervaringen
• Betrokkenheid creëren
• Innovatie en ondernemerschap
• Strategische coalities vormen
Storytelling & beleving
• Emoties
• Behind-the-scenes
• Multisensorieel
• Participatief, hands-on, interactief
• Leren en ontdekken
Welk beleid moet de overheid voeren t.o.v. gidsen?
“De overheid moet ook andere gidsenorganisaties aanbieden op haar websites, of op een andere manier de marketing van deze organisaties ondersteunen.”
“Het is logisch dat de overheid het beeld dat gidsen uitsturen, controleert en bijstuurt.”
“Het gidsenbeleid moet geïntegreerd zijn in een breder onthaalbeleid.”
“Aan copycats en pirate guides kan je niets doen. Een verstrenging van de regels, door bijvoorbeeld een echte diplomering in te voeren, zou alleen maar tot minder innovatie leiden.”
“Samenwerking moet gestimuleerd worden; de overheid zou daar beter middelen voor vrij maken dan voor de opleiding.”
“De overheid moet nieuwe initiatieven actief opsporen en een kans geven – ook financieel.”
“Het opsporen van trends en consumentenvoorkeuren moet niet door de overheid gebeuren, maar door de organisaties zelf of door de universiteit.”
Een beelddiversiteitsbeleid
1. Voer een beelddiversiteitsbeleid dat aandacht heeft voor de veelheid aan dynamische verhalen en beelden. Zoek daarbij naar nieuwe, boeiende verhaallijnen.
2. Ontwikkel een gefaseerd communicatiebeleid, waarbij de veellagigheid van een bestemming binnen bepaalde fases aan bod kan komen. Integreer daarbij een mond-tot-mond- en een mond-tot-muis-strategie. Bouw storytellerportalen waarop de huidige gefragmenteerde informatie over begeleide gidsentours wordt gebundeld, gethematiseerd en ontsloten.
3. Pas de processen, budgetten en structuren aan aan de veellagigheid van de verhalen die de bestemming Vlaanderen vormen. Zorg tevens voor ruimtelijke strategieën waarbij toeristen die dat willen “off the beaten track” kunnen gaan.
Een geïntegreerd innovatiebeleid
4. Voer een geïntegreerd innovatiebeleid, waarbij getalenteerde, innovatieve en gepassioneerde trekkers worden geïdentificeerd, gefaciliteerd en gestimuleerd. Kijk daarbij verder dan de officiële gidsen: spoor zoveel mogelijk talentvolle storytellers op en begeleid hen (talent spotting and coaching).
5. Neem als overheid de rol op van coördinator van de sector en intervenieer wanneer nodig, bijvoorbeeld door in overleg met de sector regels op te stellen zodat alle spelers het spel eerlijk spelen.
6. Ontwikkel een instrumentarium dat kwaliteit controleert maar niet de boodschap van een verhaal: quality control without message control. Zorg er ook voor dat regulering en kwaliteitscontrole de creativiteit, spontaneïteit en ondernemingszin niet fnuiken.
7. Moedig ondernemerschap en een attitude van innovatie aan, o.a. door hieraan meer belang te hechten binnen de (gidsen)opleidingen.
8. Monitor (inter)nationale trends in de toeristische storytellingsector en consumentenvoorkeuren.
Stimuleren van strategische coalities
9. Stimuleer wederzijds begrip en een model van co-opetitie binnen de
storytellingsector. Creëer daartoe een bewustzijn over dynamieken in de
industrie en faciliteer (kennis)uitwisseling zodat (vrijwillige) capacity-
buildingnetwerken en partnerschappen kunnen onstaan. Gebruik ook het
Internet voor het aanleggen van online databases over en platformen voor
toeristische storytellers.
10. Stimuleer nieuwe strategische coalities tussen de storytellingsector en de
toeristische industrie, niet-toeristische sectoren en internationale netwerken.
Creëer daartoe innovatie- en creativiteitsplatformen waar sleutelactoren elkaar
kunnen ontmoeten.