del doge andrea contarini - units.it

LETTERE

DEL DOGE

ANDREA CONTARINI E DEL CAPITANO GENERALE

DOMENICO MICHIEL

PUBBLICA'l'E E COMMENTATE DA

G. B. DI SARDAGNA

(CONTINUAZIONE).

1360 - Gennajo (?).

Serenissime et excelleutissime mi domine.

Vestra noveri! celsitudo quod die dominica X IIJI mensis presentis reqnisitus pro parte comunitatis Tergesti affidavi et licentiavi Bonaffe Grasso ambaxiator diete comunitatis quod tute ad me possit accedere. Cum quo fui extra bastitam in loco congrue competenti. Et ibi idem Bonaffe pro parte comunitat is Tergesti exposuit mibi dicens, et primo quod ubi dominacioni vestre piacerei T ergestini libeotissime vellent bene stare et esse mihi (?) cordis cum domioatione vestra secundum modum et pacta per isp os modo de novo cum dominatione vestra facta. Cui in hac parte respondi quod alio non apparente hoc fieri non poterat et ratio quia tunc temporis res stabant in ali is tenninis et mmc facta ali ter et a liter se habent. Secundo habuit dicere, quod ubi mihi piacerei libenler mitterent Tergestini suos ambaxiatores ad pedes vestre dominaciouis exposituros suam intencionem coram vobis. Cui in hac parte respondi quod hoc facere non poteram. Tercio habuit dicere quod rediret et -predicto suo comuni . exponeret et quidquid inde haberet super predictis ipse faceret . Sub hiis verbis licentiatus a me recessi!, a quo usque nunc nullam babui responsionem.

Domine mi, per ca qne sentire possnm patriarchatus Aquileiensis comes de Goricia et comes de Duyno tacite pro viribns favent et consentiunt congregatioui geutimn que paratur in Foroiulii contra bastitam nostram asserentes quod ille gentes quod sic congreg·antur sunt gentes que ab eis r ecedunt et que ad eorum servicia stare non volunt et hoc caute fac innt ne predicte congTegationi consentire videantur et ut dominationi vestre pro excusatis habeantur. E t quod hoc sit vernm ecce quod effecttis demonstrat uam comes de Duyno heri mihi scripsit quocl

. . . . . . . . . .. dc gentibns su is qnas ip se ad sua servicia

4

sumpserat pro faciendo guerram suis rebellibus contra voluntatem ipsius recesserunt causa veniendi in servicium ini micorum dominationis veslre asserens ipse comes de Duyno qnod de predictis faciebat me provisum nt attentns essem ad mei clcfeusionem amore ducali s dominacionis rogans tam ipse comes quam ipsum et suos recomenclatos habere vellem ne sibi damp• num inferri permitlerent ; cui respondi quod de predictis occurreutibus provisus eram et tali ter fortis in campo quod de inimicis dubitare non habebam, et quando cumque veniverint aum suo perforcio qnod paratus eram ipsos bene recipere . .. . . . . . . . . . . . . . sibi placexet ad me mittere unnm ex suis n unciis secretariis cum quo conferri possem de bis que ad honorem vestre dominationis et sui . . . . . . . . . . . spectare possem excepto et quicumque inde habuero dominacioni vestre statim denotabo.

Domine mi, qu e babeo serenitati vesll·e notifico ut super predictis providere et disponere possitis proni placuerit rogans ut mihi percipiendo mandare dignemini et primo quod super posicionem Tergestinornm de ambaxiatoribus suis per me libere posse ad vestram presenciam accedere vultis me facturum; secnnclo eo casn quo dicti Patriarcbatus et comiles contra vestram dominacionem aliquid atemp tare presumerent si placet quod ad eorum offensionen et dampna debeam intendere et de eadem moneta quam ex pendunt sibi persolvere cum temporis oportunitas aderat.

(Manca il luogo, la data e la sotto1crizione).

1369 - 17 Gennajo.

Serenissime et excellentissime mi domine.

Copiam litterarum per me dominacioni vestre heri missarum ad cantelam iterato serenitati vestre mitto presentibns iutroclnsam. Scire vos faciens quod hodie mane bue ad basti tum nostram applicuerunl domini Nicolaus Polaui et llfarcus Mauro• cenus provisores vestri in Ystria ibidem mansuri iuxta mandatum

5

vestrum pro bono agendorum. Dominus autem Hermolaus Venerio Justinopolim remansit infirmus. Domine mi, hic non est pecunia et sine ipsa nihil fi eri po test; de subvencione cuius providere diguemini sicut placet iterato et iterato supplicans ut de feno et blado prò equis machinis grossis magnis quantum plus esse possint assidibus ag·utis storiis trabibus et trab etatis zauronis et aliis necessariis per me tociens et tociens reqnisitis per Denm providere dignemini ut mihi subito trausmittantur quia condicio agendornm et temporis necess.itas sic requirunt. Nihil tam vos scire faciens quod bastita nostra est adeo in tali fortilitia constituta et taliter sum fortis in campo quod de viribus hostis quandocumque veniat cum toto suo perforcio dubitare non habeam quia Deo concedente honorem nostrum faciam et cum gentibus nostris viriliter me defendam.

Data in bastita nostra, die XVII ianuarii.

Vester Dominicus Michael etc.

1369 - 19 Gennajo.


Quatuor vestre dominacionis litteras recepi datas VI et XIV ianuarii heri bora tercia nocte continentes, primo de occurrentibus in Foroiulii vobis sig·nificatis per Beruardum de Casalorsio, secondo de rebus uecessariis pro bastita nostra mittendis, tercio de subsidio gentium et XX uobilibus tervisiuis quos parari facietis, quarto et ultimo de machinis de conferendo curo magistris hic existentibus de mensura perticarnm et pondere lapidum ·Quibus respondeo reverenter, et primo, quod de occurrentibus et apparatu g·entium facto in Foroiulii pront per alias vobis scripsi, per Dei gratia bene sum provisus et taliter fortis in campo quocl de viribus hostis dubitare non babeo et veniat bene quandocnmque velit cum toto suo perforcio quia paratus sum ipsum posse bene recipere. Nihilominus tamen iuxta mandatum vestrum Domino concedente ero ita solli citus et attentns

quod uihil poterit in sinistrnm accidere. Secundo, quod solntorcs nostre bastite quibus cl'edi li tteras nostras rogans quod predicta provideantur cum rationem viderint cle reception e rerum quas misistis quid in facto sint nobis devoti redib eaut. Tercio, qnod de subsidio gentium prout scribitis maxime contentus snm rogans ut de veloci expedicione provideri facere dignemin i. Quarto et ultimo, quod super machinis mittendis co llaciouem habni cnm magistro Jacomuzio et aliis qui hac de causa solum ad vos accednnt informatis de ordine pro dictis machinis transmittendis rogans nt ordine dato per eum sup er predictis statim dictnm Jacomuzìmn simul et barcham sin e mora bue remittere dignemiu i.

Domine mi, prout plnries vobis notnm feci maior pars peditum nostrorum propter sinistram condicionem campi nostri tunc ipsius campi et propter suam debilitacionem ........ . fugam arripiunt; alia pars autem ipsornm predìctonmi qne remansit est male ad punctum de vestibus et calceamentis quod propter frigos et ventos assidue respirantes nall um vel parmn servicinm consequi possnmus maxime pro cnstodiis nocte fiendi s i propter quod eis compacior qui aliter facere non possunt, et sic cnm eis temporizo et sto pro meliori quod nullam de ipsis mons tram facio. Quo circa sai vo semper omni vestro mandato considerato quod maior pars aufugit ut premittitur ex quo solclum et servicium ipsorum perclitnm est et magna pars ipsorum habet ragazinos quos per rationis . fiendi s nihil reputo et quod propter causas assignatas superius per ipsos iusto die nocturne male se possint et quod illa custodia bona que fit agitur solum per ballistrarios nostros venetos crederem bonum esse quod melior et minor expeusa esset accipere de ballistrariis nostris venetis • .. . .. ... .. . . quam de forensibus . ... circa pre$entia facta pro bonorum a.gendorum et maxime imminente casu presentis necessitatis super quo provideat et faciat dominacio ves tra proni placet. Inimici venientes de . Forumiulii heri transierunt super Carsus partes istas de quibus qui videri potuerunt se presentavenmt prope bastitam, verum quod alio non apparente non permis i aliquem exire bastitam ad bonam e t vigilem custodiam semper inte ndens, circa et hac nocte hospitati fnerun t versus partes de Umacho prope ab hinc miliaria IV. De numero et qnantitate inimicorum adhnc de ce•

tero seutire non potui ; haheo exploratores iu itiuere et pro viribus scire procuro quicquid sentire poteriut et de progrcssibus eonun et secuudum quod de ipsis sentivero cum Dei gratia adiutoria pro conservatione nostri honoris de opportuno remedio providebo.

Data in bastita nostra., XIX ianuarii , bora quarta diei.

Vester Domiuicus l'llichael etc.

1369 - 21 Gennajo - 1.'


Prout vestre serenitati placuit diguati fuistis me licet insufficientem constituire in vestrum capitaneum generalem terre in Ystria prout mihi missìstis et sic prout vestra dominatio voluit et fieri mandavi! officium <lieti capitauiati libenter assumpsi et pro executione manclatorum vestrorum de quo Deus mibi testis es t iuxta passe. Nam bastita nostra in vero iuclicio cniuscurnque est bene situata et In bona fortilitia reducta, et talis quod comode per Dei gratiam ab omni insulttt inimicorum valde fortis et tuta est sicque cle ipsa positione in aliquo dubitandum est. Quo circa cum propter sinistrns temporis condiciones incursas sim acleo fessus et stracus de persona ita et taliter quod buiusmodi labores de cetero tollerare non possem celsitudini vestre devote suplico quatenus de alio vestro capitaueo loco mei ad completum terminum mei capitaneatus providere clignemini et mihi licentiam concedere quod cum vestra bona gratia possim redere Venecias.

Data in bastita nostra, die XXI ianuarii.

V ester Dominicus l'llichael etc.

1369 - 21 Gennajo - 2.'


Scribo vobis de adveutu iuimicorum ad partes is_tas pro litteris preseutibus aligatis : de quocum progressibus et jnten-

8

ciane qne habui a Bernardo de Casalorsio et camite de Duyno, insuper responsio pro parte Franzel de Postoyna dominacioni vestre mitto presentibns inclusa. Alia ad presens de inimicos non sentio nec sentire potui qui et qnot sint ipsi inimici et quid facere intendunt quare nullum habeo de partibus istis qui mihi verurn dicat et de quo possirn confideri. Predicta vobis citins significare non potui propter fortnnam maris et temporis irnportunitatem qne regnavit in partibus istis. Bene verum est qnod a tribns diebus nostri inimici mnltum infestaverunt bastitarn nostram quandocumque in X, XX, XXV equitibus sed de bastita nnllum de nostris exire permisi nec permittam, donec de ipsis inimicis scivero clarius quantitatem.

Data in bastita nostra, die XXI ianuarii.


1369 - 22 Gennaio.

Andreas Contareno dei gratia dux Venetiarum, etc. Nobili et sapienti viro Dominica Michaeli de suo mandato Capitaneo generali terre in partibus !strie fide!i dilecto salutem et dilectionis affectum.

Recipimus heri XVIII ianuarii litteras vestras datas XVI mensis einsd em quibus plenarie intellectis vcstram sollecitudinem et providentiam merito commendantes cum deliberatione nostrorum Consiliorum minus Rogatorum XL et zonte ad contenta eorum infra particuraliter respondemus ; videlicet scripsistis ........... quod Tergestini per suos ambaxiatores vobis dixerunt quod nbi placeret vobis ipsi libenter vellent mittere suos ambaxiatores ad dominationem nostram e:X.posituros suam intentionem coram nobis, quibus respondistis quod hoc minime facere volebatis. Ad hoc damus -vobis libertatem quod possitis licentiare et affidare ambaxiatoribus Tergestinorum ut possint venire ad nos cum una ex barchis nostris faciendo eos venire cum tali ordine quod veniendo et redeundo non possint aliquam informationem ve! aliquid aliucl facere contret intentiones nostras.

9

Vemm per aliqua verba ve! ambaxiatam 'l'erg·estinornm non cessetis propter ea sed magis quam primo vivaciter et sollecite intendatis ad fortificanclum vos et procnrandum nostmm honorem et confusionem Terg·estinorum.

Secunde, notificastis nobis comitem Duyni vobis scripsisse qnod magna pars de gentibus snis quas ipse ad sua servitia sumpserat pro guerizzando rebelles suos contra voluntatem ip• sins recesserat causa veniendo in servitium hostium nostrorum et quod hoc vobis amicabiliter significabat ut essetis provisus; cui respondistis quod de predictis iam provisus eratis et taliter fortis in campo quod de inimicis dubitare non habetis et quando cumqae cum suo perfortio inimici ad vos , ·enirent ipsos expec•

tabatis paratus eos bene recipere. Super hoc rescribimns vobis quod predicta vestra responsio valde nobis placuit et in providentia vestra piene confidimus quod cum Dei auxilio vos ita fortificastis ac fortificabitis et talem provisionern habebitis quod in omni eventu honorem et bastitam nostrarn viriliter defendetis.

Ceterum quia scribitis requisivisse prefatum comitem Duyni ut ad vos mittat unum ex secretariis snis debebat per dictnm nuotium comitis si veniet vel si non veoiet per alinm. nuntium quod vobis videbitur notificare oretenus camiti Duyni quod vos bene scitis quod ipse comes poterit si volet tenere modum quod diete gentes non venient contra nostrum honorem et quia tenemns ipsum pro amico bene faciet ad tenendum modum quod ipse geutes non vadant in favorem hostium nostrorum. Tertio, super eo quod petitis declarari quod in casu. quo illi de Patriarchatu et comitatibus Goritie et Duyui contra nostrum dominium aliquid attentare presumerent si placet nobis quod ad eorum offensiones et damna deb eant intendere et eisdem de talì moneta qualem expendunt persolvere cum tempus aderit oportunurn; respondemus vobis quod si predicti de Patriarcatu et dictis comitatibus vel• lent geutem ve! loca nostra offendere defcndatis vos viriliter contra eos sed eorum territorium non damnificetis absque nostro speciali mandato quia quando erimus bene fortes poterit coguosci qui fuerint amici nostri et provideri secundum nostrum honorem.

Vos autern bene iuformetis nos de gentibus que venirent ad damnum nostrum et concliciouibus et locis unde exilrnut et

10

omnibus circumstautiis nobis quecumque habueritis rescribentes. In fine scribitis no bis de feno transmitti; super quo scire debetis qnod et fennm et alia necessaria vobis copiose transmissa snnt et transmittentur sed iam pluribus diebus navig-ia iam parata sunt habilitatem' temporis expectantia. Similes litteras pridie vobis misimus, quas ad cantelam duxinrns replicandas.

Data iu nostro ducali palatio, die XXII ianuarii Indictione VII.

1369 - 22 Gennaio. - 1.'


Per meas litteras datas ibi peuultimno decembris summo mane inter cetera comendando pedites de Pirano vobis scripsi in hec verba videlic.et : salvo de duabns bandis predictis de Pirano qui borri et obedientes sunt et valent et de quibus magis confiderem quam de reliquis peditibus Ystrianis; modo prout mihi scripsit domiuus uoster potestas Pirani dominatio scripsisse videtur ipsi nostro domini potestati quod sine licentia ipsi pedites de Pirano ab exercitu fngam aripuerant rogans ipse potestas quod si forte alter scripsissimus vobis de bono portamento ipsorum de Pirano deberem ego vobis fidem facere. Quo circa iterato dominationi vestre notnm facio qnod de predictis de Pirano in facieudo honorem vestrnm se optime babnerint quod de peditibus L polensibus qui hic modo sunt vobis scribo ipsos de suo bono opere serenitati vestre iutirue recomendans.

Data in nostra bastita, die XXII ianuarii.


1369 - 22 Gennajo. - 2.•


Ballestrarios et marangonos de Veneciis qui sine mei licentia servire abbinc recessenmt descriptos dominacioni vestre mitto

11

in cedula presentibus introclusa rogans iuxta eorum demerita taliter providere dignemini quod eorum pena auleraut reliquis materiam delinquendi. Scire vos facicns qnod nisi aliter quod de pecunia penuriatur nullus ex ipsis ibi penitus remanebit. Hac bora, date ut supra XXII, bora vesperarum huc aplicuerunt Nicoletus Maurocenus, Moretus Vituri et Nicoletus Boeasio.

(Manca il luogo1 o la sottoscriz ione).

1369 - 23 Gennaio.

Serenissime et exeellentissime mi domine.

Postquam magister Jacomucius abhinc recessi! venturus acl vestri presentiam pro facto machinarnm alia nova relatu digna non apparuerunt in partibus istis. Verum quocl dominus noster potestas Pirani mihi scripsit quod inimici, circa centum equites, transiernnt super Carsos de Pi rano die dominica de nocte extra territorium sed quo tenderint ignoraverat quod usque ad duas horas diei seguentis adhuc nullum damnnm fecernnt super Carsis. Aci presens alia non emergernnt, basti ta nostra per Dei gloriam curando valde bene tuta est si quod de ipsa non posset aliquibus clubitari et de hora in horam adbuc magis fortificatur de foveis et aliis opportunis. De pecunia et fono pro equis per Deum provicleri facere diguemini etiam et de farina.

Data in bastita nostra, XXIII ianuarii in mane.

Veste1· Dominicus Michael etc.

1369 - Gennajo. (?)


Pro solucione mei debiti serenitati vestre notifico quod ab eo tempore citeriori quo ibi firmavi campum nostrum usque in hodiernam diem cu~ vcril'ate possnm dicere quod de Montona

12

nullos habui guastatores verum quod in princ1p10 huius de Pola guastatores CC statim fugam arripuerunt et predictos L cum armis licentiavi redire domum. Quos L pedites instant.ibus bis novitatibus idem potestas mihi requisivi! ut sibi mittere deberem pro custodia terre dicens quod de guastatoribns ad suffi cientiam mihi mitteret et sic dictos pedites cum instanti a requirens; et rogans ut mihi rnitterent guastatores centum per dies XV sed frustra qui a usque mmc nullum guastatorem de ipsis habere potui. De Justinopoli autem guastatores habeo circa XX et non plures. De Pola vero babeo g·uastatores centum qni valent et bene possum dicere quum quicquid laborerii factum est in bastita actum est per ipsos guastatores de Pola babeo hic pedites cum armis L bonos et sufficientes. De Insula pedites XXV, de Valle perlites XXV et de Parentio pedites XXV; de Roba (sic) vero uullum babeo qnia eos licentiavi nam primo mihi miserunt tot et bonos pedites ex quo creclidi posse sufficiere, et satis scripsi. Ita quod omnibus consideratis bastita nostra per Dei gratiam est bene .. .. . · .. . ... et dietim forcior efficitur ab omni insultu bostium tam de viris quam de forcis et aliis bellicis opportunis. Hec omnino celsitudini vestre notificare curavi ut videatis cum quot et quibus guastatoribus facio laborari ut super predictos possit dominatio vestra prout placuerit de opportuno remedio providere.


(Manca i1 luogo o 1n data).

1369 - 28 Gennajo - 2.'


Cum reverencia vobis notifico quod comunitas nostra Pirani habet ad bastitam nostra Tergesti homines centum super galea et peclites L in bastita predicta de quibus prout mihi scripsit clomi nus noster potestas Pirani comunitas ipsa multum senti! se gravari maxirne eo casu quo inimiei discurrerent per eorum lerritoria sicut nuper fecerunt quare in Pirano non sunt ultra

13

........ homines ab armis pro defensione terre. Quo circa crederem bonnm esse ubi vestre dominationi piacerei quod predici.i centum de Pirano qui sunt super g·alearn Iicentiarentur in domum. Et quod vestra dominatio de zurma de galeotibus provideret et mandare dignerctur ipsi comunitati de Pirano ut ultra prcdictos L pedites mitti deberet ad bastitam alios L pedites ad stipcndium nostrum per libras X pro quolibet in mense de pecunia nostra ........... ut vivere et servire possint et ratio est vere, Domine mi, per experientiam tantum novi quod centum pedites de Pirano valent CC de aliis sostris stipendiariis in omni casu. Secundnm, ipsi de Pirano non habent ragazi.uos aliquos quorum ........ sunt perditi. Tercio, quia sunt fideles nam die noctnque sive pluat sive nevigat sive borea spiret semper ad servicia sunt intenti. Quarto, quod libenter et citius faciunt . . . . . . . . . . . . . . . ... ipsis percipere. Quinto, quod terra vestra de Pirano remaneret tucior per illos L homines illi qui remanerent per eius defensionem. Hec imo pro lJono agendorum serenitati vestre notificare curavi ut super predictas provideri possitis prout placnerit super quibus mihi percipiendo mandare dignemini quid placeat me facturum.

Data in bastita nostra die XXVIII ianuarii.

V ester Dominicus Michael etc.

1369 - 28 Gennajo - 2.•


Vestra noveri! celsitudo quod gentes Tergestinorum his diebus discurrerunt per Carsos Pirani et alia que rapuere potnerunt et dnbitans ne iterato ad ulteriora procederent pro conservatione nostri honoris et maiori securitate locorum et territori i nostrorum Y strie hodie licentiavi infrascriptos pedites redire pro defensione territorii nostri eo casu quo inimicos contingerit discurrere versus partes illas videlicet: pedites L de

1-1

Pola, guastatores Fole numero centum quos habe!Jo retinui quia mibi sunt necessarii in bastita et pro defensione terre nihil v.i lerent. Pecl ites XXV de Valle, pedites XXV de Parentio et pedites XXV de Insula; pedites autem cle Pirnno L per me reti nui qui ficleles sunt et pro ceteris valeut. Et predicta cum securitate ,.,estrì honoris feci quia bastita nostra fortissin1a est et dietim fortior efficio tam pro defensione bellica quam de subsidio g·entinm quas dominatio vestra r,ontinue mibi transmittit sic quod de bastita nostra, Domine mi, non potesi in aliquis dubitari. Hec ideo notificare curavi ut que facio sentiatis.

Data in nostra bastita, die XXVIII ianuarii.


1369 - 28 Gennajo. - 3.•


Heri et hodie mane multas vestre dominacionis li tteras recepì ad contenta quarum respondeo, primo de libertate per vos mihi concessa pro ambaxiatoribus terg·estinis adhuc veniente casu faciam ut modo mandatis ; acl damna de quibus domini comites Dnijni et Goricie eis ultra prima illata esse conqueruntur, responcleo quod prout mandatis de cetero sic faciam et servabo sed salva eor11m pace non est verum quod ab eo tempore antea quo primo conquesti sunt aliquales offensiones et dampna per gentes nostra aliqna predicta dampnificati sunt et vere si qua dampna receperunt prout alias vobis scripsi de gentibus nostris et equis more mulinariornm sibi optime persolverunt ita quod conqueritur ego conqneri deberem.

Dominus Vergius Victor nnndum applicuit alii vero videlicet domini Nicoletus llfamocenus, Marcns Victnri, Micheletns Rosso cnm snis sociis. Ille due bande de Tarvisio vid elicet Leonardus Cataneus et Bartolomens de la Porta comilitones peditum hodie mane similiter bue aplicuerunt; de quibns monstram feci et proni in eornm condnctis continetur ita reperì esse sine deffectu

15

ali quo ; propterea magistri ballistrarum · et magistri curaziarum de quibus domini solutores . . . . . . . . mihi scripserunt venerunt. Geutes inimicorum post primam cavalcatam qnam fecerunt de Tergesto non se moverunt et per ea que sen tire possnm us aclhuc sunt in Tergesto. Verum est quod bene andivi qnod equitare iterato intenclebant et discurrere per terr itorium Ystrie non cle ce rto secl per auclitum sentio quod de prcdictis geutibus T ergestinorum de Foroiulii sunt ille gentes cle quibns dominacioni vestre bene eonstat; de gentibus antem comitis de Duyno sunt XL equites, cle gentibus eomitis de Gorieia sun t XL eqnites, de Volrieo de Rafenberg snnt X equites, de ilio cl e Petra Pellosa snut equites VIII ; et non Iateat vobis, Domine mi, qnod omnes circumvicin i in hoc participant et qnocumque suum fa.vorem Tergestinis impendunt. Nihilominns causis his non obstantibns basti ta nostra est adeo tutissima prout vobis scripsi quod de ipsa non potest in aliquo dubitari. De inimi cis autem et eorum progressibus quicl de cetero avenire coutinget prout res occurrent dominacioni vestre scribere non tarda.bo ; ad presens alia non emergunt. Factis bis litteris ecce dominus Bertugius Victnr applicuit.

Data in bastita nostra, die XXVIII ianuarii.

Vester Dominic us Michael etc.

1369 - 29 Gennaio.

Andreas Contareno dei gratia dux Venetiarum etc. Nobili et sapienti viro Dominico Michaeli de suo mandato Capitaneo generali terre in partibus !strie, fideli dilecto salntem et dil ectionis affectum.

Cum Nicolaus de Ferraria, J ohannes de Oliva et Gabri el Buson cives nostri personaliter cnm clnobus fa.mu lis inter ìpsos veniant ad exercitnm nostrnm contra Terg-estum offerentes li hcraliter esse et stare ad servitinm no~trnm et pro facienclo sibi fieri unam clomum in bastita petierint a nobis licentiam condn~ ciendi illuc XXX tabulas et XXV travatulos scribimus vobis

1G

quatenus ipsas tabulas et travatulo3 de illis nostri comunis quos ibi habetis eisdem dari facere dcbeatis pro ilio pretio quod vobis conveniens videbitur.

Data in nostro ducali palatio die XXIX ianuarii, Indictione VII.

Recepta die XVI ianuarii (?)

1369 - Gennaj o (?).


De occursis in partibus istis per meas litteras dominacioni vestre satis constare debet. Modo per ea que sentire possumus serenita ti vestre notifico quod maior pars gentium quas T ergestini ad sua servitia superserunt et maxime gentes de Foroiulii de Tergesto recesserunt et domnm redienrnt, et male conteutas quia a Tergestinis in factis non habent ea qu e sibi in verbis promisserunt fieri ... . ..... ill ornm compievi\ die XXVJII mensis presentis proxim e preterita. Hiis di ebus gcntes T ergestinorum1 unicam spem Tergestini habere domini cl ucis Anstrie ad quem suos ambaxìatores ia.m diu miserunt, per duas vices se demonstrarunt ad bastitam et descopertis insidiis eorum quas fecerunt. Tandem gentes nostras et inimicum extra bastitarn nostram perventnm est ad scaramuziam deni que per Dei gratiam et maxime virtuti ......... debentes et ...... .

Tergestini de quihus aliqui interfecti aliqui vulu erati cum fracto capite recesserunt ; alique gentes equestres ut audio adhu c in Tergesto remauseruut quia snam fi rmam non compleveru ut. Bande XII pedites quam vestra domina tio misit heri et a ltera die precedenti bue applicuerunt de quibus iuxta . ....... . hodie fe ci monstram prout contiuetur in cedula presentibus introclusa. Gentes vero de quibns scribitis esse ven turas dignemini mit.tere Jnstiuopolim quare bastita nostra sic piena est quod plnres huc sta r e non possunt. Quando quidem autem dominacioni vestre placuerit quod alia bastita fieri deb eat

17

(ftlam fieri necesse est crcderem gentcs pcdcstres venturas et que venierant pro furnimento utriusq ue bastite posse sufficere de qnibus vero si nostri nobiles de T arvisio et bandas quas facit Moysinus de Signa et illas XII bandas. de quibus scribitis adhuc mittetis bande centum ......... .. posse sufficcre ; nihilominus tamen dominatio vestra habet dispositionem plus et minns prout placet sicut enim scpius notum feci bastita nostra per De i gratiam est adeo forti ssima . . ...... incessa.nter ita fortis efficitur quod ab impetu totins mundi de ipsa non potesi aliqnalitcr dubitari. De guastatoribus quos hic habeo videlicet centum de Pola et circa XX de Justinopoli per meas litteras dominationi vestre scripsi. Quo circa adveni ente autem casu quo placeat quod Ystrie bastita fia t mandare clignemini ut a rectoribus vestris quod de guastatoribns debeant mihi subvcnire. Verum ut audio dominus noster potes tas Justinopolis laborat quantum potesi michi mittcre guastatores sed rusticos male compcllcre potesi quia ab eis sibi male obeditm· et ipsum melius ordìnat quod veniant ab una parte ad aliam sibi fngam arripiunt. Ree ideo per tantum notifico ut que sentio et facio sentiatis. Alia rel ativa digna ad . , . , .. , .. In scaramuziis factis cum inimicis maxim a quantita.s ve1:etonorum dispensata est quare veretonos pocius volui expenclere quam a facieudo honorem nostrurn desistere. De pecunia sine qua nihil fieri potesi de veretonis autem quos sine aliqni de honis soldatis per quam fi eri possit adven iente casu necessitatis de ferreciis et fcuo pro equis provideri dignemini.

pianca il luogo, la data e In sottoscriiione) .

1369 - 31 Gennaio.

Anclreas Contareno dei gratia dux Venetiarum, etc. Nobili et sapienti viro Dominica Micbaeli de suo mandato Capitaneo generali terre in partibus !strie fideli dilecto salutem et dilectiunis affectum.

Quia iutenclimus babere gentem ad sufficieutiam prout quia bastita ut Tergestini plenius stringantur provi<limus intcr cetera

18

haùere XX noùiles fideles nostros de Tarvisio cum tot postis iuter ournes quiùus omnibus computatis snnt poste e~ uestres LX quibus non coustituimus aliquocl caput pro eo quod volnmus ut sint sub penello vestro qnos statim nobis mississemus secundnm ..... ... . quod a lias nobis scripsistis quia pro conduciono bastite pedites crant vobis ntiliores qnam cqn iles dcli ùeravirnns pro p resenti ipsos mittere ad potest1ttem nostrnrn Jnstin opolim cui scripsimus quod ipsos teucre possit vcl in J nstiuopolim ye] in districtu sicut sib i videbitnr pro liouore nostro et offensione hostinm secnndnm eidem potestati expresse rnnndavim11s qnocl iusos miltat sicut qu i et quoti es et ad ill a loca ab eo duxeritis requirendi. Concluctas autem eorum misimns potestati predicto nt ipsas copiari faciat et auttenticas vobis mittat .. Ceterum quod de a liis geut.ibus equestribus feci mus et facim us. Volu mus ut statim nobis scribatis Ri ista gens equestris mittenda et tenen<la est ad bastitam ve! alio scilicet li tteras beri vobis ruisimus quas ad cautelam fecimus replicari.

Data in nostro ducali Palatio die ultimo Jamuirii VII Indictioue.

1369 - 2 Febrnjo.


Rodie mane tres vestre domiuaeionis li tteras recepì clatas XXIX ianuarii ad qua.r um contenta, et acl primam nbi taugitis de peclitibus annigeris Ystrie li ceutiandis pro securi tate terrarum nostranun propter inimicornm ad veut.um, respondeo reve~ renter quocl de peditibus iam provi sus prout per ali as vob is scripsi .... . .. .. ... licentiavi pedit.es L cle l'ola, pecl ites L de Montana, peclites XXV de Insula, pedites XXV de Parencio at ped ites XXV de Valle qnos liic b abebam salvo pedites L de P ira no e t guastatore, ccnt nm de P ola et circa XX gnastatores de Jnstin opoli qnos retiueram pro bastita sed eos omnes beri et boclie simili de causa. licentiavi, ita quod in bac parte pro tnuc et mmc vestrum aclimplevi maudatuni. De recomaudaci-one vostra babita erga illos de Pola et Pirauo ut

)O

scribitis maximan.1 consola.cionem recepì nam virtus laud ata crescit et vere in hac parte ipsi Polenscs et maxime Pirancnscs pcnes vcstram dominacionem pro rccomendatis sunt habendi. De pecunia a.utero submersa dolco iterato ad rnemoriam vob is reducens ut co caso quo domiuacioni vestre placeat alteram bastitam fieri debere providere dignemini de uno alio burelo assidum agutis lignaminibus et in quantiLatc fono pro equis per Deum et ali is opportunis circa talia execut.ioni mandanda et propter rectores nostros Ystrie quod ad mei requisitionem mihi debeant de guastatoribus subveuire simul et semel et in quantitate ut cum bastita fieri incepta fuerit subito fiat quia natura loci non dat ut ipsa bastita fienda protendi ad longum debeat.

Acl secundam, ubi tangitis de provisione soldi augumenti gentibus uostris, respoudeo qnod cle boe maximam consolationcm et piacere recepi quod et gentibus nostris notum feci eisdcm declarans imm~usam benignitatem el. providentiam dominatiouis vestre quam erga eos habebitis. De quo diete nostre gentes omues maxime snut cohtcnte serenitati vestre gTatias dig-nissimas referentes.

Ad tertiam, ubi tangitis de captivis domine comitisse de Goricia et rebus eis ab!atis ect. rcspondeo quod veritatem de predictis captivis per alias data.s mensis ianuarii iuxta mandaturo vestrmn satis notum feci et iterate facio nam post pub1icacionem diffid ancie per me factas de Tergestinis notificavi dicto domino comiti Goricie de ipsa diffidancia rogans ut . . . . . deberent subditos suos ut se abtinerent ......... . subsiclium Tergestinis de victualibus et a faciendo quicq uam contra. honorem ducalis dominacionis a.legando causas et raciones propter quas .......... talia pro ............ non deberent. Hec non obstaute ecce predicti captivi super equis et aliis bestiis concluxerant victualia in Terg·estum. Quo ..... . . . . . . . dum rederent per gentes nostras capti fuenrnt et sic detenti stani quia contra nostrum òonorem . .. .... . facere talia presumpserint. Circa que doroinatio vestra veritatem novit ita qnod nunc de captivis ipsis potesi clisponere et facere sicut placet.

Per ea qne sentire possum de gentibus tergestinis remanserunt in Tergesto circa barbute centum reliqui vero et precipue

20

omnes illi de Foroiulii completa eorum :firma recesserunt. Habeo ab undique exploratores et menti tenere facio si exibunt Tergestini ad damnificandum territoria nostra et in easu quo . sic faciaot proposui ea inveniri facere curo securitate tamen bastite nostre et gentium nostrarum et contra ipsos de oportuno remedio providere salvo alias gentes de novo in subsidium Tergestinorum non venirent.

Data in bastita nostra, die II februarii, hora vesperarum.

Vester Dominicus Michael, etc.

1369 - 6 Febraio.

Audreas Contareno dei gratia dux Venetiarum etc. Nobili et sapienti viro Dominica Michaeli de sno mandato Capitaneo generali terre in partibus !strie, fideli dilecto salutem et dilectionis affectum.

Heri recepimus plures litteras vestras data XXVIII, XXVIII! et penultimo Januarij proximi elapsi pro quibus vestram sollicitudinem merite commendamus. Et quia inter cetera fecistis intentionem de magua fidelitate et bona opera piranorum et quia valde utiles sunt in bastita i;rovidimus facere juxta consilium vestrnm in hac mandantes vobis quod ultra illos L piranenses pedites quos habetis mittatis acceptum de Pirano alias quinquaginta pedites ad soldum nostrum videlicet libras VIIII pavesarium et libras decem ballistarium in mense solvendornm de pecunia nostri comunis, secundum volumus quod isti serundi de Pirano recedant de Pirano nisi primo applicuerint Piranum illi piranenses qui sunt super ligno nostro. Ceternm mittimus vobis presentem galeam cujus supracomitis est vir nobilis Saraceno Dandulo cum farina et biscotto in illis quautitatilms q uos vobis notifièant provisores nostl'i bladi. Item mit.timus vobis per eam Veretonos comunes et saldatos ae frejus infrascripta. Preterea si farina non est necessaria in bastita mittatis ipsam farinam in Justinopolim ad manus solntornm nostrorum !strie nominatim pro subventione bastite et

21

quamvis non dubitemus vos circa omnia diligentiam habere tamen recordamus vobis quod faciatis fieri panem bonmn per nostnun com une ad poitdns per nos alias ordin atum. Insuper rescrib atis nobis si ponendo bastitam situs consideratus per vos sit talis quod possit habere aquam ad sufficienti am. Et si per mare possit sibi prohiberi subsidium victua}inm et g;ent.ium. Propterea scire debetis quoù j am multis diebus . reces~ serunt et sunt parata ad recessurn multa alia navilia onerata farina , feno, paleis, tabulis, lignamine et aliis rebus. Io.su per per securitate navi giorum nostrorum se reducentinm in portn Lugnani et alibi per illam riperiarn volnmns ut remittatis ad custodiam dictorum po1tuum illas duas barchas armatas ali as ibi deputatas quas pridie vobis concessimus.

Sagitte in capsiis IIII = VI. Veretoni usati sive comunes in capsiis ~ X

e Veretoni solid ati in capsis X = M. V.

Data in nostro Ducali Palacio, die III Februarii, VII Indiction e.

1369 - F ebrnjo (?).

Serenissime et excellentissime mi domine .

Vestra noverit celsitudo quod Tergestini continuate iaciuut in bastitam nostram cum duabus machinis et taliter qnod de b astila circuunt duas partes de quo gentes nostre desperant ea quod potentia vestre dominatiouis tantum diffe rat machinas tociens requisitus cuius causa pro velociori expedicion e Vene• ciis transmisi magistrum Jacomucium, iam XII dies sunt elapsi et nondum venit. Quo circa serenitati vestre devote suplico pro bono ag·endorum proviclere diguemini quod machine IIII maiores et grossiores quàm ess e possint hnc subito transmittantur, et per quantum dominacioni vesti-e placet quod cum hic man• surus sum mittere huc id propter quod passim firmare aliam bastitam ut adgenda perdam ne in . . . et ocium me detineat allig·atum. Litteras autem quas badie recepì a

22

quodam Chuoncio dicto Lenpacher de Goricia serenitati vestrn mitto presentibns intro clusas supra quibns mihi respondere dignemini quid placet me facturnm quia dictus Chuoncius responsionem expectat non tamen propterea quod in ipso confidam, secl bec per tanto notifico ut que sencio senciatis.

(Mnnca. il luogo, la data e In sott.oscl'izione) .

1369 - Febraio (?)


Et si multi multa loquuntur tamen paucis lrnmanum vivit genus. Hec ideo per tanto quia fortasse erit multiplex et contraria opinio mihi illis de Veneciis gentibus missis et mittendis secundnm labores faciam quantum que nolit quia dum recto vivam non cnro verba malonun. De novo vestra novcrit celsi• tudo qnod Tergestini ad preseus et .............. . continue die noctuque conducuut et conduci faciunt in Terg·es tnm victualia super bestiis in qnantitate qnibns resistere non possum ex quo maximam verccuud iam pacior et smn dolorosns ad mortem. Hoc solumrn odo procedet propter deffectum bastite secnudc que non fit. Quare dominationi vestre devote suppli co ut pro conservatione vestri honoris inter quod hucusque factum est cum tantis laboribus et expensis ... , , . , ....... in sulllmum subito providere dignemini de gentibus requisitis et apparatis mittendis pro secunda bastita fienda et mandare quod ipsa bastita fiat ne vestra clominatio tantum minus honoris.

(Vacat).

(i\fanca. il luogo, la data e la sottoscrizione).

1369 - Febraio (?).

Serenissime et excellentissime mi domi ne.

R odie bora terciarnm per dominnm Saracennm Dandnlo supracomitem ,galee qui hnc applicnit tres litteras dominationis

23

vestre reeepi datas ultimo ianuarij, tereio et quarto februarij. Ad contenta qna rum, et ad primam, ubi taug itis de X X nobilibus de Tarvisio et aliis gentibus mitteudis s i tenende sunt in bastita an a lio respoudeo reverenter, quod melius fu erit di ctas gentes equestres et pedestres quas mittitis et mitteretis vadant Justinopolim quia in bastita. stare non possent, nam domi no nostro potestati Justiuopolis dictas gentes bene reqniram cum exercendi dictas gentes tempus fu erit opportuno. Nichilominits hoc medio Ì/JSe doniini<s potestas disponete poterit cle ipsis gmitibus et in Justino1,oli et foris cul fronteria s, ut pro honore vestro videbili<1· expedire.

Ad secundam, ubi tang·itis de Piranensibus galee licentiandis et de centn m peditibus ex hiis assurnendis ad vestri stip end ium, respond eo, quod prout alias vob is scripsi illos L pedites de P irano quos babebam licenti avi pro snbvencione diete terre modo autem mandato vest.ro ex copia nobis licentiavi dictos Piranenses de galea et scri psi domino nostro potestati Pirani, ut parari faciat centmn peùites ad vestrurn stipendìum assumendos, de quo vestre littere faciunt mencionem, et qnod sic paratos teneat donec ipsos sibi requiram qnia ad presens de gcntibns sum bene furnitns ; preterea qnod tempore moderno ipsi de Pirano babent potare vitas et facere a lia laboreria ita quod pro nuuc sparmizo ipsos pedites de Pirano douec mandabitur qnod bastita fi at. De farina autem mitteuda Jnstinopolim et pane fiendo ad pondns, et barcbis armatis mittenclis ad portns fac iam ut mandatis. De veretonis et ali is rebtts missis et appa~ rati mittendorum maxime sum contentus. De sitn vero bastite fi eri ordi nate si haberet aquam ad snffi cienti am , etc. respondeo qnod si<prct ri<pe illa in qiw dieta bastita fie ri debet non est fan s

neque putens qu i aquam babeat; vcru m quod de suptus ad pedem rupis <l ecnrri t torrens aque pluviali ita qno<l pro mrnc esse! de aqua ad sufficientiam se,l estivo tempore ignoro; se,l vadat quocumqu e vel it res quaucumque facta sit bastita et facta fovea una a presenti bastita ad alteram et fac ta explanata ab ipsa altera ba.sti t.a usqne ad mare aquam cleficere non potest etiam si non esseut nisi fo ntes nostre prcseutis bastite qnorum uuus n unqnam defficit ; ita quo,! propter deffectum aque non propterea staudum est quod fi at ista bastita. Distat

24

autem ista prima bastita a secuuda fienda per unum grossum miliare recte ex opposìto sic quod una respiciat alt.enun. Et ipsa secunda bastita distat per medium miliare ab alia parte Tergesti usqne ad mare, vel circa, et distat a Terg·esto simili ter per medium miliare vel circa, ita quod quandocmnque bastita secunda facta sit potest succurri a duobus partibus ab ista prima bastita et aviari ab alia parte Terg·esti de gentibus et victualibus iuvitis Tergestiu is et stringere sic Tergestinos. Quibus bastitis sic completis ut premittitur ingredi vel exire uullus potest de Terg·esto . De receptione autem farine veretonoruru et aliarum rerum pag·atores nostri vobis cum receperint

respoudebnnt . .i-~d terciam, ubi tangitis de galea cum exp edita fuerit

remitteuda, respoudeo quod sic ordinavi et sic de cetero fa.ciam ut mandatis. De machinis et macliinellis cum ligname opportuno paratis venire snm contentus quia omnino necessarie suut. De monstra autem fieuda nostri exercitns hab ui collacionem cum dominis Nicolao Polani et Marco Mauroceno provisores maris, J acopo Dolfino militi, Andriolo Paradiso cavalcatores nostros et Saraceno Dandulo, et ussignatis causis et rationibu s conclusimus omn es per aliquos dies sic stare tam en de presenti mense ipsam monstrarn geueralem fa.cere et videre et nettezare omnes bandas nostras equestres et pedestres. Quo facto per ordinem in scriptis monstrarn vobis scribere non tardabo. De geutibus mittendis Justinopolim ut scribitis surn contentus de quibus scriba domino nostro potestati Justinopolis ut disponat ut placet et parntas habeat ipsas gentes adveni enti casu quo exercendi eas, quamquam bastita fieri manc.labitis vel aliter e idem auxil io req nfrentes. Serenitati vestre cnm reverentia significo quod si ultra illos XX nobi les de Tarvisio et gentes illus, quas coud uxerit Moysinus de Signa mit teretis adhuc barbutas centum crederem ipsas nostrus gentes passe suffi cere ad firmandam bastitam et si plures gentes mitterctis tanto melius esset.

Responsum factum pro parte Ulri cum de Reyfemberg domino nostro potestati Justin opolis et per ipsum mihi miss um dominationi vestre mitto presenti bus introclusum, ex quo facil e comprebendere poteritis intencionem dicti Ulrici de quo tam en

25

in nullo casu confiderem. Et in casn quo aliquem ex illls acc ipern deberem po cins assumercm J,rnzel <le Postoyma ipsi dante filinm pro abside : nibilominus faciat vestrn dominatio sicut

placet. (Manca il luogo, la. data o la sottoscri zione).

Questa lettera è rep licata nell 'ultim i) foglio del Cod ice con quello aggiunte qui segnate in carattere corsivo : non ho tenuto conto di qualche insign ificante vinì età di odogrnfìa1 o <li sl noni min. Quosta seconda trnscl'iiio ne

della medesimu. lettera nel Copialettere del Micl1icl1 di cui 11011 saprei rendere

rngione1 portn la dato. : Ex nostro exp1•cUu1 die XII februanj.

1369 - 9 Febrajo.


l\fagister Bassanus cirogins qui de vestro mandato est ibi in servicium bastite nostre mibi exposuit quod eius pater d ecessit hiis diebus cuius causa necesse erit ipsum venire Veneciis aliter maximum damnum <le bonis pateruis posset incurrere. Preterea qu o<l terminns snus duormn mensinm bodie comp lectus est. Quo circa motus hii s duabus rationibus ..... • . . . dominati oni vestre suplico ut loco dicti magistri Bassani cle uno alia cerosico provlderi facere dignemini qne huc _ veniat et licentiare ipsnm rna.gist rum Bassan um posset redire Veneciis. Quare circa curam offic ii sibi commissa optime suum deb itum adimp levit de quo noviter merito commendandus.

Data, VIIII febmarii.

('Mancn il luogo e la sottoscriz io11e).

1369 - 9 F cbrajo.

Serenissim e e t excellentissime mi domine.

Qnia sentio dominacioni vestre piacere quocl ad arclns constringendum Tergcstiuos secunda bastita firmetur; et quia ad

26

custodiam diete bastite necessarie erit esse nnnm caput, cni commissa sii cura custodie .•......... diete bastite cum reverentia serenitati vestre suplico ut mihi percipiendo mandare d ignemini in qua bastita placet quod remanere deb eam per eius custodia et defensa an in ista prima an in secunda fienda et de quot et quibns gentibus tam equestri bns quam pedest.r ibus placet quod unaqnaque bastita debeat esse fornita, et predicta omnia mihi ita clare particulariter et distincte mand are quod intencionem vestram adimplere possumus .. . . . . et non in errorem incidere.

Senciens per dominum nostrum potestatem Justinopolis gentes inimicomm circa CXXX equites discurrisse per contratas Sancii Lamentii et vicinas tendentes g ressus suos ve rsus Polis auam providi obviare diçtis inimicis et taliter quod . ... . , ....... sine capite rationis ex quo statim heri circa horam nonam equitari feci de bastitu nostra versus Jnstinopolim marescalchnm nostrum cum eqnestribus CLX et peditibns et ballistrariis centnm bonis et ceruntis et scripsi dicto nostro potestati nt de nobilibns tarvisinis brigata domini comitis et aliis stipendiariis operibns bas tite que snnt Justinopoli compleri facere usque acl numerum barbutas centum et eas dare dicto marescalcho. Ita quod marescalchns equitare posset eum barbutis equestribus CCLX et peditibus et ballistrariis centum optimis .... ....... .... ad inveniendum inimicos. Quid autem inde sentivi sic quamquam marescalcbus ab bine recessi! ignoro. Sed quod de cetero per me . . . . . • . . continget de gestis per dominum marescalchum et gentes nostras et de progressibus inimicornm proni habuero et statim dominacioni vestre scribere non tardabo.

(Mn.ncn. il luogo, la data e la sottoscr izione).

1369 - 13 Febrajo.

Serenissime et excellentissìme mi domine.

Per meas litteras datas VIII ianuarii dominacioni vestre scripsi de XX eqnestribus illis domini comitis de Montefeltro qui

27

siue mei licentia equitaverant ad sachomanum de quibus fuerunt capti per illos de Tergesto Mondiuus Sabadini , Mozolunis de Arimiuo et Ti berlum de Bagnacavallo omnes comuu es equestres, Raijnerius de Storis caporionus <lieti comitis et Guglielmns de Montesilicis caporionus <lieti Tiberti. Modo per Dei gratiam die dominico de nocte proxime preterita circa bora X predicti quinque se asbigaverunt cum funibus et lenzolis de turri comuuis Tergesti ubi est bechat·i a et ibi inestarent fun es unius mangani ibi existentis et se de muro esongaverunt extra super marinam ... . . . . . .... quod proni dicunt aliqualiter sentiti fuerunt et pervenernut ad bastitam. De quo maximo piacere habui et ipsos quinque in pristinum sta(um restitui. Hec imo serenitati vestre notifico nt que facio et sencio senciatis ut et super predictis disponere et providere possitis pro vestre libito voluntatis.

Data in nostra bastita, die XIII februarii .

Vester Dominicus Michael, ete.

I 369 - 14 Febràjo. - 1.•

Andreas Contareno dei gratia dux Venetiarum etc. No bili et sapienti viro Dominico Micliaeli de suo mandato Capitaneo generali terre in partibus Istrie fideli dileclo salutem et dilectiouis affectum.

Quia audivimns quod in P arencio snnt lapides a machinis, scribimus per litteras nostras present. alligatas potestati Parencii nt ad omnem requisi tionem vestram mittat vobis ipsas lapides de ilio scilicet pondere qu od faciat pro machinis nostris. Similiter scribimus per litterns nostras presens allig·atus comiti nostro Pole et potestati Rubini ut faciant fi eri de huiusmodi lapidibus sicut scripsistis eis.

Data in nostro Ducali palatio die XIIII februarii, septima indictione.

Cod. Cicogna Nro. 2221.

28

1369 ~ 14 lèebraio. - 2.'

Andreas Contareno dei g rafo, dux Venetiarum, etc. Nobili et sapienti viro Dominica Micbaeli dc suo mandato Capitaneo generali terre Istrie fi deli dilecto salutem et clilectionis affectum.

Scripsistis nobis per litteras vestrns datas VIUI presentis mensis hoclie autem reccptn s quocl mis crat is Pileum de Vonico rnariscn.lcum nostri ex.ercitus cnm certa quantì tate equitum et peditum qui simnl enm al iis gentilJus que haberc posse nt de Justinopolim equitarent contra hostes quos senseratis descend isse ad dampnifican dnm partes uostras Sancti Lanrentii etc. Supe1· quibus denotamus vobis quod habuimus per duas littern! potestatis et capitanei nostri Justinopolim quod dieta gens nostra equitavit versus dictas partes et quia relatum sibi fu erat per illos de Raspurchi o quod hostcs predicti r ecessernnt ipsa nostra gens r edit Justinop olim sed habito postea quod hostes i psi se reduxerant apud Uragnum predictus potestas re misit gentem nostram predictam versus Castrnm novum unde ipsi hostes creduutur debere transire. Ita quid speramus quod procurabitur honor noster sed nos cousiderantes quod hujusmodi cavalca te quas faciunt ipsi hostes ad derubandum quotidie districtus nostros sunt plurimum coutrn honorem uostrum et ad damnum nostrorum fi delium scribimus et manclamus vobis per nos et nostra consilia minori rogatorum XL et zonte quod sta tìm provìdere debeatis qnod dieta gens ve! de aliis gentibus nostris . . . . ... . dominium nostrum stet extra mìttendo se per loca nostra ! strie uhi hostes discurrere et damnificare possent assecurando contractam et damnificando hostes loto passe, e t si videtur vobis de mittendo unum de cavalcatoribns nostris curn dieta g·eute hoc etiam facere possetis. Et quia multum appetimus quod secunda bastita cito fiat quandocurnque eri tis in ordine poteri tis predictam geutem nostram facere ad vos redìre pro ponendo cum securitate ipsam bastitarn. Scripsimus enim capitaneis nostris Passinaticormn S.

Laurentii et Grisiguane quod de gentibus suorum Passinaticorum equestribus et pcdestribus faciaut equitare cum il la gente nostra s icnt et quoties s ig-uificabi tis cis.

D:tta in nos tro Ducal i palatio die XIIlI Februarii Vll Iuclictioue.

29

1369 - 15 Febrnjo. - l ."

Andreas Contareno dei gralia dux Venetiarum, etc. Nobilibus et sapienlibns viris Dominico Michaeli de suo mandato Capitaueo generali terre ! strie, Cressio de Molino Capitaneo Generali maris in dictis partibus, nec non Marco Mauroceuo, et Nicolao Polani provisoribus ac Jacobo Dolphino Militi et And ree Paradisio equitatoribus ibidem, fidelibus dilectis salutem et clilectionis affectum.

Mittimus ad bastitam nostram secundum partem heri XIIII instantis in nostris consiliis minori rog·atorum XL et zonte captam Nobiles et sapientes viros Joannem Dandulo militem, Franciscum Bembo, Paulum Lauredanum, Nicolaum Val aresso et Zaccariam Contareno dilectos et honorabiles cives nostros qui bus commisimus quod ibi debeant esse vobiscum, scilicet curo illis in vob is qui se ibi repperiunt; et quia eatis omnes ve! ad partem ad locum uhi esset ponenda secunda bastita examinantes diligenter uhi et sicut fienda est dieta bastita et quando esset incipienda et cum quot et quibus gentibus esset custodienda. Informando se plenarie tam de facto ipsius bastite quam de aliis omnibus factis nostris, deinde quo facto dicti quinque nobiles redeant ad nos curo presenti g·alea ser Saraceni Dandulo de omnibus plenarie informati et vos Capita provisores et equitatores scribatis nobis per ipsos 01iiniones vestras ut in redditu prediclorum nobilium fi eri possit sicut melius fuerit pro houore nostro et bono effectu intentionum nostrarum. Quo circa fidel itati vestre scribimus mandantes cum nostris consiliis antedictis quod pred icta per nos ordinata in qu antum ad vos spectant observare essentialiter debeatis.

Data in nostro Ducali palati o die X V Februarii VII Inclictione.

1369 - 15 Febrajo - 2.'

Andreas Coutareuo dei gratia dux Venetiarum, etc. Nobili et sapient i vir0 Dominico Michaeli de suo mandato Capitaneo

30

generali terre in partibus !strie fideli dilecto salutem et dilectionis

affectum. Ordinavimus mitti ad bastitam lapides et magistros pro

construendo in bastita turnos ad coquendum panem nostri comunis. Scribentes et mandantes vobis quatenus applicantibus ipsis lapidibus ad bastitam ordinetis solutoribus nostris quihus etiam super hoc scribimus quod faciaul ipsas lapidas reponi in tali loco et cum tali diligentia quod non disperdantur. Ceterurn sicut alias scripsimus vobis mitlatis Humagum pro calcina quia scripsimus potestati dicti loci nt de illa vobis rnittat iuxta requisicionem vestram per litteras present. alligatas. Scribendo statim per litteras vestras eidem potestati ut mittat ad vos de calcina predicta pro furnis predictis.

Data in nostro ducali palatio, die XV februari i.

Recepta die XVII.

1369 - 16 Febrajo .

.A.ndreas Conlareno dei gratia dux Venetiarum, etc. Nobili et sapieuti viro Dominico Michaeli de suo mandato Capitaneo generali terre in partibus !strie, fideli dileeto salulem ed dilectionis affectum.

Siffreddus de Frideberg dator presentium comparuit coram nobis asserens se esse fratrem quondam Angeli de Frideberg qui erat comestabilis noster equestris in bastita et quem nnper intellexil esse defuntnm ibidem. Unde illuc dictus Sifredus venit pro recuperatione bonorum dicti quondam fr a tris sui que · asseri! sibi pertinere de iure. Quare scribimus et wandamus vobis quatenus eidem faciatis plenarium et expeditum iustitie complementum.

Data in nostro ducali .palacio, die XVI februarii , VII Indictione.

,31

1369 ~ 16 Febnijo.


Andito quod inimici numero CXXX equestres congregati erant super Carsis venturi ad damnificandum sub<litos nostros Ystrie ut· per alias vobis scripsi , equitare feci die jovis VII mensis presentis circa nonam marescalcum nostrum cum equitibus CLX et pedestribus et ballistrariis centum de bastita nostra acl obviandum inimicis ut iude redire non possint sine capite rationis; qui marescalchus traxit cum dictis gentibus Justinopolim et prout scripsit dominus potestas dedit <lieto marescalcho equestres centum ila quod secum habuerit de gentibus nostris equestribus CCLX et pedestres centum ballistrarii ..... .. . et s ic cum predicta gente sibi comissa idem marescalcbus die · veneris sequente traxit usque Raspurg et ulterins non trausivit et ibi andito quod inirnici se reduxerant io Auragnam volens ipse marescalchus Auragnam accedere ut dicit guidas nullo modo habere potuit .......... que ipsum cum gente sibi comissa guidarent ad Auragnam. Ex quo idem marescalcbus alio non facto cum gente predicta die sabati sequenti Justinopoli redivit et ibi habita collacione. de predicto de consilio domini capitanei nostri domini potestatis et duorum Hermolaus Venier et Nicolaus Polani provisorum nostrorum andito quod inimici traxerant versus Sanctum Laurentium iterato dictus marescalchus die dominica sequenti cum gente predicta equestri et pedestri et alia supradicta per dominum potestatem usque ad completum oumerum equestrinm CCC equitavit versus partes Castrinovi et ibi sentito quod inimici cum alia preda quam fecerunt atl Sanctum Laurentium versus partes Anragne per certas vill~s se divisera.nt . ... ... .... i<l em marescalchus non ulterins procedens cum gente nostra fessa et fracta prout considerare potestis die martis proximo preterito J uslinopoli redi vit. Quo per me andito misi pro dicto marescalcho ut cum gente predicta et reliqna que Justinopoli erat sub mea cura esse missa ad bastitam accederei qui cum ipsis gentibus heri circa vespras cum salvamento gentium nostrarum bue applicuit et audilis et intellectis gentibus per ipsum et sinistro modo et

32

ord ine in dictis cavalchatis per eum servato . .......... . imposicioni per me fa.ctam eundcm maresca.lchum iuxta sua demerita vehementer increpavi et de tal i lionori quem babere rnern it bonoravi. Per ea que sentire poss um quiuqu e ex illis de Tergesto fuernut cum inimi cis qui cos g uidavernn t sup er territorimn nostnun ; de inimicis vero snnt pars gentes comitis de Dnyno pars illius de Postoyma pars illins de P etra Pillosa et de aliis circurnvicinis et breviter ut nnllum excludam omnes circumviciui iu predictis partecipant salvo qnod sentire non potni si in presenti cavalchata nnmerorum fuerit modo aliqna

gens comitis de Gorici a; cle quantitate autem prede facie per inimicos certitudinem adhnc sentire non potui. Hec omnino serenitati vestre notifico ut quo facio et sencio senci atis devote suplicans ut mihi percipien do mandare digueiniui si placet habito respectu ad occnrrentiam quocl omnes circumvicini ut per effectum videre potestis par lecipant cum Tergestinis in dampnum

nostrorum s ubditorum quod a similibus eonun dampnis debeant intendere et ei sdem de tali moneta quali expendunt persolv untur an non et quid in predictis vultis me facturnm. Die martis proxime pl·eterita bue applicuit . . . . . . . . . . cum. manganis magistro Vernizio et aliis re bus de receptione quarum pagalores vestri cnm receperant respon debnnt,

Data in bastita nostra, die XVI febrnari i.

Vester Domiuicns Micbael etc.

1369 - 18 F ebrajo.

Serenissime et excellentissime noster domine.

Vestra noverit celsitudo quod heri circa horam secundam diei hnc apl icui t gal ea vestra cuins est supracomitus dominus Saraceno Danclulo super qua adernt clominns J oannes Dandulo et soci i. A quibns recepimus li tteram una.m vestre dominacionis continentem quod ipsi esse debeant nobiscum et qnod om nes eamus acl locnm ubi essei ponenda secuncla bastit.a et quando

33

esset incipienda cum quot et quibus g·entibus esset custodiencla informando se tam de facto bastite quam de aliis omnibus nostris factis et quod super predictis opiuiones uostrns scribere debeamus etc. Contcntis cuius cum revereutia respo~demus quod ~tr tim inxta mandatnm vestrum cum prefatis dominis super predictis circa sextam horam diei nos cmu ipsis dominis et aliquibus Communis et caporiouis et gente equestri et pedestr i ivimus et vidimus montes et loca 'f ergesti que quibus alias dominationi veslre scripsimus et breviter ..... ..... . concludendo per nos onmes in una opinione concnrrentes determiuatum est quod nùi vobis placeat bastita nostra secnnda finnanda est super illo monte recte ex apposito presentis bastite ab alia pa,te Tergesti de qua a li a vobis scripsimus et ratio, prima, quia Tergestini sic astring-entur quod nnllns poterit iugredi vel exire et a nulla parte snccnrsnm ha.bere; secnnda, qnia melius et habilins stare poterit ab ista bastita et aviari ab ali a parte Tergesti tunc quia ista bastita se videt in alto et ab aliunde videre agressores, et pluribus aliis ratiouibus. Proni de predictis omnibus et sin gnlis plenarie sereuitati vestre notnm esse debet et qnomodocumque dieta bastita circularis fiat tanto melins esset sed fieri non potest nisi sit de gentibus ad snfficientiam. Ubi antern tangitis de qnot et qnibns gentibns essei custodienda diximns licei prefati domini riobis dedenrnt iuformatiouern qnod plnres gentes de his de qnibus vobis scripsimns habere . . . . . . . . . qnod quanto plnres gentes mitteretis tanto melins tam pro securitate Lmstitarnm nostrarmn quam etiam territorii nostri. Nihilominus tamen habendo Yos pro utraque basti ta barbutas c\ecem (?) pedites MCCC et ballistrarii CC de Vcneciis de quibus alias scripsimns credimus bene passe sufficere scire vos facientes qnod per ea

qne nobis c\ixerint ipsi domini nihil novi ab eis anclivimus ultra ea que vobis scripsimus.

De reliquis aulem sin gnlaritcr scribere longnm esset secl prelati l1omiui informati ad plennm de gestis et recnrrentibns in partibus is tis ad v0stri preseutiam aderunt vob is melina oretcnus explicabnu t.

Data in bastita nostra, ,lic XVIII fehrnarii .

Do1uinicns Micbael Capitau ens terre,

34

Cressins de Molino Capitanens maris.

Marcus Mauroceno Nicolans Polani } Provisores

Jacobus Delfino miles l Andri olo Paradiso J Cavalcalores

1369 - 20 Febraio.

Serenissime et excellentissime mi <l omiuc.

Vestra noveri! celsitndo qnod hodie fa ciemlo sup er 'l'ergestum pratica.m ma.chine sa.rte ill c qne misse sunt de al's in a t.n

se fregernnt in quatnor caviciis in minori spacio nni11s hore prout Joh aoes Longo et Antonius Ardny no admiraginm _ nostri vobis facere poternnt pl enam fid ern. Qno circa s i pl acet quod alia ma.ior macbiu a erigatnr mandare d ig;nemini qno d meliores

et forciores sarte mittantur alias dieta ma.chi na erig i non pote rit..

Data in bastita nostra., die XX febrna rii .

Vesler D omini cus Micbael etc.

1369 - 22 Febrajo.

Sereni ssime et excelleutissime mi domine.

· Ul tra primam Jitteram vestre dominaciouis qnam r ecepì a

domin o J obanne Dandnlo milite et socii s de eorum a dventn men cionem fa cientem per informaciouem agendorum conteutus

cnius per alias dominos et me vestri resp onsum fnit , et nunc

per nostros domin os idem responsum fieri, iterato recepi alias

vestre domina.cionis litteras ad quarnm prim am, continen tem d e cavalcatis per Peginum cl e Vonico ma rescalcum nostri exercitus

ad obvian<lnm inimicis ne descurrerent per territoria no~tra Ystrie etc. per quam mihi mand atis quod de huinsmod i cavaJcati s iterato fieri faciam pro assicurand o territoria. et contra tas nostro~

85

rum fidclium ne dc cctero inimici discnrrere presLtmant ad dampnificanclum snbditos nostros etc. Re8pondeo reverentcr quod inxta man<laturn vestmm ita de cetero faciam et servabo tamen vero vos sci re facio quocl diete gentes vestre ..... .. ... . faciant quod territoria vestra pro securando contratas ut scribitis in duplum maldampnum faoient subditis nostris per villas quam inimici nam necesse est tantum e;entes nostras babere nude vivere undecumqae vaclant aliter vestire et edere non posseut et per nostros subditos ...... .. dari non possit ipsis nostris g cntibus quare non habcnt yrne nec recluctus salvo nisi irent in Poli sanam et si de fo ris starent depredarentur villas subditorum nostrorum et Deus novit qualis lex et quale frennm dari et facere potcst stipendiariis cmn sunt in tali actu rapine. Nichilominus tamen lris non attentis fa.ciam ut mandatis. 1-lec ideo pertanto notificare curavi ut super premissis provideri possit.is pro vestre libito voluntatis. Hncusque dist uli mittere dictas nostras g·entes ut mandatis duabns de causis, prima, pro11ter ma.la ternpora.lia quo regnavenrnt his diebus; secunda, ut isti domini qui ibi snnt vidcrent rnonstl'am generalem de gentibus nostris qne heri facta fnit. Secl cnm ternporis abilitas aderet cqnita re faciam dictas nostras gcntes ul mandatis et per eas capite et gubernatore mittam clominum Jacobum Delfino militem cavalcatorem nostrnm qui in quantum poterit frenum et remedium apponet nt suùditi nostri ex hoc clampnu m aliCJllicl paciantnr, licet tamen non sene-iam qnocl alique gentes inimicorum sunt itnre ad dampnificanclum snùclitos nostros et nulhnn congregatum

g·cntinm fec eri nt quod sentire possim.

Data in bastita uostra, die XXII februarii.


1369 - 23 Febbrajo.


Cum primum babilitas temporis apparivit iuxta mandatum

vestrum de ass icurando coutratas nostras Ystrie et damnificando

36

inimicos ad icl si:atim ord inem a.pposni na.m llodic circa l1oram terciam cliei cqu itare feci de gentibus uost.ris eq ucstrilrns !rnstitc barbutas CCXX pro qua.rum guberuatore . . . . . constitui dominum Jacobnm Dolfino militem cavalcatorcm nostrnm qui dieta bora cuID ipsis gentibns bine recessit et traxit Justinopolim ubi scripsi qnod accipere cleberet gentes illas equestres que sub mea cma comisse snut ibideID cxist.eutes videlicet aliquos equestres de dieti domini comitis de Urbino et equestres alios quos domini Moysis et Moysinus de Segna nnper condnxerint qui sunt numero L equestres qni unper 'de Vencciis hnc applicuernnt ita quod omnibns computatis facio rationem quocl ipso domiuus Jacobns snprndictns habebit de gentib ns nostris eqnestribus barbntis CCCL. Et sic predictus domi nus Jacobns informatus de agenclis cnm Dei grntia eqnil,wit cum dictis gentibns pro aclimplendo inteucionem vest.ram sic nt clominacio vostra IDihi mandavi!. Quicqnicl auteID inde sequetur et fiet per dictas nostrns gentes prnut habuero id statim vobi s scribere non tardabo.

Ad reliquas autem VII vestras litteras plurima continen tcs, a<l primam, nbi taugitis de victua.libns qnc in Terg·csto porta.ntur, etc. responcleo qnod ad rumpendnm stra.tam Tergesti ne victnalia portentnr intus nt scribitis equitare feci et facio de gentibus nostris et hac nocte preterita dorninus Audriolns Paradiso cava.lcatorem nostrnm cnm certa gente equestri et pedestri equitavit ad parteID de Mucho ubi modicnm !amen clampnurn intulit de igne et aliquibus captivis de quo non est mencio facienda et sic de cetero eqnitari faciaID et taliter iuxta posse quod usque quo secuncla bastita firmata. fuerit Tergestini sic largam copiam victualiuID non habebunt.

Ad secunclam, ubi tangitis de lapiclibus et machinis dc quibus scribi tis rectori nostro ut ad IDei requisicionem de ipsis lapidibus fieri facia.t etc. in hoc faciam et ser va.bo proni fuerit oportunurn.

Ad quartam, ubi tangitis de ilio IDagistro Jacobo de Bonoro pro machinis et sclopis quem huc misistis , responc\eo quoc\ quia idem mag·ister Jacobus .. .... ... est sapiens cuncleID super g-aJea Daudula remisi Veneciis.

Ad quiutam, ubi tangitis de rebus necessariis missis pagatores nostri Clllll caperint respondebunt.

37

A(1 sext.am 1 .nl;i tangitis <le bordonalibns et tolpis si ncces

sa1·ia sunt pro sccunda bastita fienda an non et qnod de hoc

confeni debeam cum mag·istro Jacohnzio et alias, etc. respondeo qnod quantum pro ipsa bastita firmanda credo me esse bene

fnrnitum ex quo de bordonalibns ipsis et tolpis nnllum mihi

mittatis si placet nisi prius vobis scl'ipsero quod mittantur.

Ad septimam et nltima.m, uhi tangitis de dispersione lignaminis et alianun rerum quando exonerabantnr de navigio,

responùeo quod pro salvamento dicti lignaminis vostri per mc

inxta passe et scire servatnr fnit ille dexter modus qui potu\t

proni domini J ohannis D>indulo miles et .......... de hoc

aliis informati dominacioni vostre fa.cere poterunt plenam fidem.

Factis his litteris circa horam vesperan~m vestre domina

tionis litteras recepì dc Bonaffo Grasso et eius ambaxiata vobis

facla pro parie Terg·estinorum etc. et in fiuem de barcl1is

remittendis mencionem facientes; tenore quarum inspecto respon

dco quod si Tergestini mc requirerent de suis ambaxiatorihus

ad vos mittendnm faciam ut maudatis. Barchas vero ipsas

iarncludum ut per alias scripsi licentiavi ad suas redire custodias.

A.lia ad presens relatu digna non emergunt. Machina minor

erecta est cepit heri et hodie iacere de lapidibus in Tergesln111.

Altera maior ponitur in ordine sic qnod Domino concedente

hcnc poterit operari. De vcretouis, fono et palea pro eqnis per Deum mittere procnrctis in quantitatem et in hoc vestra dominacio

avara et scarsa esse non velit.

Data in bastita nostra, die XXIII februarii.

Vesler Dominicus Michael, etc.

1369 - 24 Febrajo. - !.'

Andreas Contareno dei gratia dux Venetiamm etc. Nobili

et sapienti viro Dominico Micbaeli de suo mandato Capitaneo g·enerali terre in partibus Istrie fideli dilecto salutem et dilectionis

affectum .

38

l\fittinrns ad vos magistl'llm l\'[at.henrn de P a.dna. cyruycmn, nt in nostro cxerciht stare dehea.t pro mcrli co; quo ihidern applicato detis li ceuti arn alio mecli co qui ibi est Vcncc iiK rcdeundi.

Data iu nostro ducali pabtio, die XXIV fcbnrnrii , lndi

ctionc VII.

13G9 - 2!1, ~'ebrnjo. - 2. '

Andrea1; Cont.:ireno dei g ratia rlux Vc11ctiai·nm 1 et.e. Nobili et sap ienti viro Domiuico Micllacli de sno mand ato Ca pita.neo Generali terre in partibus Istri e, fid eli dilccto salutem et d ilecl:ioni8

affe cturn.

Redcuutes ad uos uobiles viri Johanncs Dandnlo miles et socii bcri sero XXIII presen tis mensis februarii rc tul enmt ord ì~ nate ea. qne examinata et provisa snnt per vos et jpsos et a li as nostros nobiles t am: circa locum et constructionem sccn nd e bastite qnam circa alia negotia nost ra do inde pro qnil >U 1' omnibns providenti am et sollicitudinem vest.ram et suprai,cri ptornm nostrornm nobili nm merito commeudamns. Consiclent ti 8 ig-itur omnibus qnocl consiclerancla sunt habem ns fore nt.ilissimmu nt basti ta secnnda ponatur qnantocitins esse posset in loco determinato per vos omu es. Vernrn relinquimns in \7 estra. lih crtat"e ponendi ipsam secnndam l>astitam quam vobis vi debi tur posse illam ponere cnm honore nostro. Pi-eterea li cet per al ias li tte ras voùis scrips inrns quocl faceritis equitn.re de gentiùus nostris ad assicnrandnm partes nostras Istrie tamen quia priuc ipalis intent io nostra est ut diximns ad ponendam secnnclam bas titam et ad striogendum T erg·estinos reli nquimns etiam in li ber tate vestra de faciendo et non faciendo fieri dictam cavalcatam in toto vel parte vel nihi l secundum uova que habebitis de inimicis sicut vobis melius videbitur pro honore et bono agenclonnn nostrorum. Et si jam gens nostra precl icta eqnitasset relinquimus etiam in libertate vestra faciendi ipsam nostram gentem redire ad vos si vobis videbitnr.

Data in Ducali nostro pal acio cli e :xxnrr februarii VII lndictione.

39

1369 - 25 Febrajo.

Serenissime et. excellentissime mi domine.

I sta hora dnas li tteras vestre domiuacionis recep i de U sserio remittendo et adventu cl omini patri arche aquilegiensis nec non faciens sìrnul cmn litteris quibus nostris rectoribus Ystrie diriguntur tenore quarnm insp ecto statim ipsas litteras <lamino potestati JusLinopolis transrnisi in<l.e per ipsum nostris rectoribns destinandas ; de expeclitione autem navigiorum faciam nt maudatis et usserinm hodie expcditum erit ita quod ipsmn hac nocte fntnra remittnm Veneciis. Circa aclventum domini patriarche simnl cum aliis dominis qui ibi sunt ordinavi mittere nd partes Forojulii et Aquilegiensi.s exploratores .sufficie11tcs qui caute perqniraut de progressu et vohmtate dicti domi11i patri arche; et si qua congregacio gentinm fiere! in partibus illis et quicquicl super inde sentire poterint et possint de horn in horam pront se occurrent mihi notificent pro informacione agendorum ·:cnm r everentia . . . ad memoriam vobis reducens

quod crederem esse honum unum vestrmn sagacem virum et qni uocionem babeat de partibus illis illnc mittere dignemiui, sicut ernt Bernarclus de Casalorcio, qui caute se inforrnet de progressn et intencione dicti domini patriarche et omnibus occurrentibus in partibus illis et predicta omnia prou t res occurrent mihi notificet per viam Gradi vel aliunde pront melius poterit ad hoc ut habita not icia de prcd ictis prov!sns esse passim in ageud is. Nibilominus et tam ad conservationem vestri honoris bastite nostre et contratarum nostra.rum Ystrie sum et ero sollicitns et attcntns per quantum mea possibilitas suas vires poterit expen<lere sic et taliter qnod Domino conceclente in sinistrum nibil poterit nccicl erc. De bastita nostra, domine mi , non habetis aliqualiter

dubitare.

Data iu 110$tra ùast.ita., XXV feùrua.rii , bora nona.

Vesler Dominicus Micbael ete.

40

1369 - 26 Febrajo.


Vestrn noverit celsitndo qnod; per nos capto ordine eqnitandi ad Mncholanum hac nocte preterita hora octava de bastita nostra recedentes cnm certa qnantitate gentis equestris et pedestris et galeis IIII ad parte Mucholan i traximns ad bastitam autem nostram pro gnbernatoribns dimissos diclos Andriolnm Paradiso et provisorcs nost ros de g·entibns bene forn ita et ad custodiam maris galeas dnas annatas ; et sic cnm dei gra.tia et

bono ordine ante die Mncholannm apulimns. Et Clllll ibi fuimus templari fecimns illos qui custodiebant fortiliciam Mnchola.ni si se volebant reddere no bis respondcnmt q uod de hoc facerc minime intendebant; quo andito ecce in aurora dato online expugnandi dictam fortiliciam expngnamus et per tres horas pugna fortis et asJJrn cl nravit deniqne dei gratia et virtnte gentinru nostrarum terre et maris cum scalis et nJiis bc11ici s oportnnis barbacannm quod est ante introytnm tnrris diete fortilicie sinrnl et primmn spaldnm muri circnm ipsam turrim vi

armormn cepimus et ad pedem ips ins turris expugnabimus et in pluribus locis nmrum diete turris freg imus cnm piconis. Ex qno ipsi de Mncholano hoc videntes et snbstinere 11011 potentes iam interfectis . . suo cnm plnribus mibi dixernnt se velie reddere dnmmodo affidaremns eos in avere et personis. Et sic co nvencione /acta ipsos affidamus et fortiliciam ipsam in nostris manibus tradiclenmt ; qna. per nos hab ita ibidem pro capitaneo et rectore constitnimns dominnm Nicolaum Boca.xurn caput ballistrariornm nostronun de Veneciis cui per custodia diete fortilicie deputavimus ballistrarios XX bonos de nostris venecianis et XXX pedites bonos de illis de Trivisana. Ita qnod per dei graciam dieta fortilicia erit bene et valde tuta et est talis et notabilis fort.i licia qnod si totns mnndus venire! dc ipsa fortilicia non erit in aliquo dnbitandnm. His peractis ad bastitam nostram rcdivimus et invenimus quod omnes Terg·estini cum toto sno perforcio equestri et pedestri quod facerc potuernnt. contra bnstitam nostram ; de quo pred icti dominus Andriolns et. provisores nostri avisati ad defensionem 1»1.stitc nostre se virilit.er

41

et optime liabuerunt, et taliter quod de Tergestinis interfecti fuerunt quamplures qui super faucis bastite ..... . fecenmt aliqui mortui asportati fuerunt et quamplurimi equestres vu lnernti fuernnt et denique per talem modum quod Tergestini terg·a vertentes cum fracto ca.pite redierunt. Hec imo per tanto serenitati vestre significare curavimus ut que occurnmt et facimus senciatis. Verum nohis pro honore nostro ........... ad memoriam reducentes quod iucli:fferenter omnes nostre gentes ila bene disponile sunt et in effectum ila bonum voluntatem habere demonstrant quod ex suo bono portamento penes vestram dominacionem pro recomendatis merito suut abunde; devote snplico nt per deurn de veretonis quare per terra et mari non habcmus de fono et palea pro equis percipere dignem ini quod subito trn.nsmittantnr et qnotl avaricia locurn non ha.beat in predictis.

Data in bastita nostra, XXVI februarii, bora octava diei.

Vester Dominicus Michael, etc.

Cressius Molino, etc.

13G9 - 27 febraio. - 1.'


Post litteras beri vobis missas de. fortilicia Mocholani per dominnm capitanenm maris ....... . . . vestre clominacionis li tteras recepì cle relatis vobis per dominos Johannem Danclulo et socio de actis et agendibus in partibus istis cle bastita secunda fieri iucipienda sicnt et qnali ter mibi videbitnr, etc. et de gentibus nostris que cqnitarunt cum domino Jacobo Dolpbino revocandis, etc. Qnibns respondeo reverenter quod pro aclimpleudo intencionem vestram <larem, Domino concedente, fouclare nostrnm secun• clam bastitam clie XI mensis martii futmi proni alias ord ina.tum est. Recepì litteras a domino Jacobo Dolfino milite de eins progressu ad partes Ystrie pro assecurando contratas cu i statim miss ìs predictis litteris vestris scripsi qnod omnia expeditns fu erit

42

de partibus i1lis et a.ssecnravérit contratas nostras hnc ad me venire debeat cnm g·ente supra. comissa ad hoc nt bastitam ipsam omni secnritale nostri hon oris fonda.ri fa.cere possimus ad culn s perfectionem mihi quanta celcritate fieri poteri! pro v irihus intcu<.l am ut super inde vestram habeatis intencioucm. Ad reaptacionem antem et for tificacionem roche nostre l\-Incliola11i laborari facio toto posse et non dubitet vestra domin,icio ,le ro clm predicta si to tns orbis tenarnm per terram circon veni ret quod in hoc honor noste r dampnum aliqu id pati possit. Iterato et iterato devote suplicaus ut de \'eretonis mihi et in quantitate rnittere dig·ncmini et per deum nihil a!ind mihi mittatis sah·o nisi requiram proter quod de veretouis. Litteras autem quas

recepì a Bernardo de Casaloreio dominacioni vestrc mitto presentibus introc1usas nt si vera snn t clecurrentibus in ag·endo providenciam habere possitis. Vennu ad memoria.rn vobi s redu cens qnod pecunia ibi non est et sine ipsa uihil fi eri poi.es t propter pagas qua.5 dietirn fitmt.

Data in bastita nostra, XXVII fo bruarii.

Vester Domiuicus llfichael, etc.

1369 - 27 Febrajo 2.'

Serenissime et excellentissim e mi do mi ne.

1\fagister llfathens de P adna cerog·icns servitnrns in bast.it.i nos tra ad me huc applicnit ex quo iuxta maudatmn vestrum lieentiavi magistrum Bassanum cerog·icum Vencciis reditnrnm et vere iuxta s uum honum portamentum est merito comend andum scire vos facieus qnocl idem ma.gi ster Bassanns in bast ita recepit pro paga tereii meusis dncatos XV auri et pro peciis libre Vili parvormn.

Data in bas tita nostra , XXVII fehrnarii.

Vester Domiuicus Mi cbael, etc.

43

1369 - 1 Marzo.

Scl'enissime et excellentissime mi domine.

Hodic, li ora secmu.ht noctis cluas vesti-e <lomina.cionis litteras rccepi datas penultirno februarii acl contenta quarum, et ad primam, ubi tangitis de ma.raugonis vetcris etiam et de novis similiter Vencciis remitteudis, etc. respoudeo quod de predicti.~ collacionem ba.bui cum domino Audriolo Paradiso cavalchatore et provisoribus uostris qui omnes in hoc mecum concorcles fuerunt quod habeudo respectum ad occurrentia que scucio de partibus istis et qne vostra doniinacio mihi scribit si baberem ceutum milia marangonos uuum solum maraugonum aliquo modo .Veneci is remittere non deberem <lonec secunda bastita completa non e1·it. Ubi tangitis de adventu domini patriarche de amb axiata pro parte ipsius vobis facta. et de mandato quod habet :ib imperatore daudi consilinm et favorem Tergestinis et de litteris ad aliquos Lomùanlie et Alernauie de subveuieudo eidem domino patriarche de gentibns in favorcm Terg·estinorum et qnod propter hniusmodi respectus et ali as ad faciendam fieri secnndam bastitam debeam esse sollicitns et atteutns, etc. h,ibita colhicione de predictis cum prefatis dominis de eornm et mea causa concordia et con~ serum, respondeo, qnocl attentis occnrrentibns et significatis mihi per vos iuxta mandatum vestnuu pro vfribns intendam ad fieri faciendam dictam bastitarn et a,l ipsam incipieudam die XI meusis preseutis pront alias vobis scripsi scire vos faciens quod quam cito vestre <lomi uacionis li tteras recepì de nostra bastita fieucla id statim notificavi rectoribus nostris Ystrie ut mihi de guastatoribns snbvenirent ad dictnm tenniuum assignatum ita quod circa ipsnm tenuiunm propt.er gnastatores qnos habere non possem ad fieri iucipieudam ùictam bastitam cicins iutentus esse non potero. Nihilominns tamen hiis nec aliquibus aliis non obstantibus, vestra dominacio in aliquo dubitare non habet de presenti nostra bastita qnia fortissima in toto mnndo uec de secnnda quam celeriter iiat a provisoribus secundum ordincm tamen datum ita et taliter quod vestram dominacionem suum obtiue!Jit inteutum. llis omissis habeo per manibus aliquos tacitos tractatus lrnbendi aliqua castra et fort ilicia patriarcbatus quos

44

si teneo in snspenso et id eo habito·· rcspectu a.d sigu ifi cata. per vos mihi de intencioue clou1ini patriarchc non bo11a erga don1i -• uaciouem vestra.m et consiclerauclo si qua congrega.cio gentium fietnr per ipsnm dominum patriarcliam contrn bastitas nost.ras

in favorem T erg·estinornm uhi serenita.ti vefltre placeat meo indicio crederern esse ùonnm duo simnl fa.cere videlicet : prill' o, diclos tractatus ad fi nem trah ere et castra et for tilicia pred ict,i

a.ccipere ; secnndo, s i qua, magna congregatio gentinm venire! ut unde vivere babere non po ss et omues Charsos et villas ci,·•

constautes T ergesto qnon nnvis sicnt qui se amicos clicnnt igni tradere et victnalia et qnicnmque strnnnm rapcrc. H cc ideo

cels itndini vestre notificare cura.vi nt super predi cta prnvid ere et di spouere possitis s icnt placet super qnibus mi bi percipi cnd o mantlare clignemini quid placet me fa ct.urum. Qnare e.le veretonis non )rn,b eo nisi capsas XIII et dominns nostcr C;.1.p itaneus ma ris

n on ha bet nisi capsas VII ideo devote suplico ut per deum dc veretonis mi ttere dig·nemiui et in qnantitat.c narn s i habcrem bi c

capse CCC de verctouis crcderem hab cre paucas qu a re verctoni sicnt bon or noster q_ni op eracioues faci nnt in agendo iterato et iterato suplicans nt ava.rici a locnm non ha beat in predictis.

Data in basti t.a nostra, die primo martii , hora octava noctis.

Vester Domini cus Michael, etc.

1369 - 2 Marzo. - J .•

Andreas Conta.rena dei gratia dn x Venetiarnm, etc. Nobili et sapienti viro Dominico Micl.ia.eli de suo mandato Capitaneu

Generali ~erre in I st.riam, fideli cliiecto salutem et dil ectionis affectum.

Scripsimus vobis alias quod subveniretis gnastatoribus ut possent stare et continuare at faci endnm mag num guastnm

hostibus, mmc autem qni a inte11eximu$ qnod non possunt stare

cum snbventione qnam s ibi faci et is, recordamus voll is ut faciatis

45

s ibi talcm snbv entionem qnia rat. ionabi liter contentari haheant et facere llon nm opns.

Data in nostro Ducali Palatio di e secnndo rnartii, septima indictionc.

1360 - 2 Marzo . - 2.'

A ndreas Contarcno dei gratia dux Vcnctia.rnrn, et.e. Nobili et sapienti viro Dominica Micl1 aeli de suo mandato Ca11itaneo Generali tene !strie fideli clilecto salutem et d ilectionis affcctum.

Notificamus vobis quocl hocl ie secundo presentis mensis Martii Nobilis vir Jolrnuues de Perag·a miles civis noste1· misit ad uos quendam snmn familiarcm nomine Sclanum cnm 1itteris crednli tatis qui pro parte sua exposnit nobis ambaxatam contentam in foleo intercluso quem quiclem ambaxata intellecta Nobilis vir Petnts Ayrno civis uoster caput de XL nobis exposui t, quod pauci dies sunt qnod Ilìauchinus Teopulo civis noster s ibi dixit verb a contenta in fol eo altero intercluso. Ul tra predicta Notificamus vobis quod intelleximus quod suprascriptus Bianchinus Theupulo et Franciscns de P erag-a sunt in Justinop olim et qnamvis potuerint venire ad bonnm finem tamen non venerunt cum licentia et scientia nostra.. Et nescimns s i di ctus Bianchinus a li quid dixerit vobis vel potestati nostro Justinopolim cle intencionibus suis. Unde si dictus Bianchìnus et Franciscns vel aliquis eormn sunt in bastita debeatis caute et secrete inquirere et inquiri facere ad quem finem predicti Bianchinns et Franciscu8 venertmt a d partes ill as et quod ibi fecerunt. et de vulgaribus snis ; examinanclo ipsos separatim ad nnnm ad unnrn. Et s i recipietis quocl venerunt pro bona causa ad procuraudum hono~ rem nostrum, bene quidem ; si autem iuvenietis ipsos venisse ad procurandnm contra honorem nostrum, retineatis eos sub bona custodia et nobi s notificetis nostrum expectanclo manclatum. In casu autem qno vos b aberitis quia venerunt pro non comitendo a liquid contra nostnun honorem turn si clare non videbit is quod esseni pro faciendo aliquid notabi le pro h onore nostro teneatis modttm clextcnun quod ipsi Bianchinus et Franciscns ve! aliquis

46

eonun uon stent in lJ nsti t.am, not.ifi ca.ndo nobis in omn i casn quidqnid fcceretis, scient,cs quod similcs li tt:crn.s et maudaturn misimus poi.estati et c,ipi tanco nosl.l'o ,Ju stinopolim ut predicta omnia ipse observet, in casu quo suprascripti Bianchinus et Frauciscus forcnt in Justinopolim et non in bastita quas tJnidem Ji tteras eidem potestati et capitaneo Ju stiuopolim omni mora postposita miti.ere debeatis. Predicta habcbitis secreta apud vos.

Data in nostro ducali p alatio, die sec undo Ma.rtii , Vll

indici. ion e.

1369 - 3 Marzo.

Serenissime et excellentissimc mi dom in e.

Vestra noveri t celsitudo quod per ea que mih i scripsernnt. domini nostri Capitanens Grisignau e et potestas ..... . .. .

proni asserunt se habere a persona fi de di gna in Lubiana congTeg·a ti sunt equestres .. . .... de gentibus domini du cis Austri e quornm est cap ut dominus Conradus Crayerns cum intencione veniendi ad expngnanda.m bastitam nostram et in cas u quo videre ipsam bastitam dampn ificare non posse defenderc totam Ystriam ad peticionem Tergestinorum, qnod qniclem non credo. Nihilominus !amen quancl oc nmqne huc venirent cos cxpecto paratus ipsos bene recipere quia bastita nostra est in tali fortilicia constitnta quod si tota Alemania cl escencleret clorn inacio vestra de ipsa non habet in aliquo dubita re. Quia ordinem decli de incipiencl o fieri sec@clam nostram bastitam die XI mensis preseutis prout vobis scripsi et sine guastatoribus nihil facere poss im. Ideo devote supli co ut rectoribus nostris Ystri e efficaciter mand are dignemini quocl ad terminum per me supradatum iuxta meato requisicionem mihi clebeant de guasta• torilJus snbvenire scire vos fa.ciens qnod a tribus uostris recto•

ribus g uastatores reqnisi vi videlicet a domino po testate nostro Justinopolis qui prom pte promissit in hoc a d ult imum de potencia facere; a domin o nostro comite Pole guastatores CC, et a domino nost ro potestaie Montone guastatores CC qui domin us potestas iVIontoue mihi respondit. prout videre poteritis

47

contineri per suas litteras quas mihi scripsit et quas dom inacioni vcstrc mitto prcsentibus introclusas. Causam propter quam requisivi guastatores a predictis tribus nostris rectoribus et non ab aliis est banc quia Justinopolis l\fontona et Pola habent villas et villanos acl sufficientiam extra eornm for tilicias custodiendas; :tlii vero rectores non habent nisi solum homines suarum fortilicianun ita quotl considerando qnocl propter occurrentia homines neccssarii suut pro ipsis nos tris fo rtiliciis villas et vi llanos non babendo ab ipsis aliis nostris rectoribus guastatores aliqnos non requisivi . Modo si ad prescriptum terminum guasta.tores reqnisitos non haberem labonu-i fa.cere non possem et s i inciperem et clcfficerem guastatornm compiere non possem et ..... .. . . . . . . vestre dominacionis honorem y mmo et posset pericnlnm maximum incnrrerc. Habito respccto acl que occurunt et que vestra dornin a.cio mihi denotavit de adventu domini patriarche iterato suplicans ut cum instantia providere dignemini dc gnastatoribns trausmitteudis et acl sufficienfouu talilcr ordi nare et precipere dictis uostris rectoribus . . . . . . . . . .. . it,i qnod dieta bastita fi eri incepta fnerit subito finire possit ne mora pericnlnm importet.

Rocba uostra lVIocbolani est iu tanta et tali notabili et iuvincibili fortilicia conslituta virtute artis et nature quod de ipsa rocha dom inacio vestra aliqualiter dubitare non posset. Scire vos faciens qnod qnia di eta rocba vehemeuter dominatnr et supra capiti comitis de Duyno idem co::nes mnltum bumiliatus et pacificns factus est, et intantl1Jl1 qn od pluries me requisivi! instanter de volendo bene facere dominacioni vestre et per tal em modum ligare pacta et convencionem per publica. instrumenta de non . . . . . . . contra domiuacionem vestram clam vel palam nec prestando auxilium consilium vel favo rem inimicis vestre domioacionis snb i11is penis pactis et convenciouibus quibus melius de jure fieri poterit sic et tali ter quod materiam et cansam habeat perpetuo essencli amicum vestre clomi nacionis. I-Iec ideo dominacioni vestre notificare cmavi ut in bac parte super predictis providere et cl isponere poss itis pro vestre libi to volnntatis super quibus mihi percipiendo man dare ,ligncmini quid super hoc facto co mitis de Dnyno placet me factnrn m pro bono agendornm devote snplicans nt mihi de vere-

48

tonis in quantitate mitterc dignemini cnm non habeam ad presens nisi capsas VIIII. Scientes vos qnocl si de veretonis habnissem .. fu issem fa.cere a.liquam quam

propter dcffectum veretonornm facere non potni ; et vere si iuimici super vcniren t uescio quid facere ,lebercm solnm proptcr ycretonis qnos uou hab eo scientcs vos pro de certo iu facti s istis lJall estrarii nostri de veretonis s,mt illi qui ad clefensnm et offeusam totum fac iunt in agendo . . ... .. quocl manganella maris magnum dampunm i11fert Tergestinis iu duplnm magis qnod si esset in terra; qno circa qnocl bono ag-endornm si placet ha.beat domiuacio vestra a.dhnc mittere de ali is manganellis JIII vel plnres nt phwuerit. Dc vcrntonis per demu et in qnantitate et de pecunia quia ibi non est et sine ips,i nihil focere potest providere dignerniui quod subi to trausmitt.antnr.

Data in bastita nostra., clic tertio rnartii.

Vester Dominicns J\,Jich nel etc .

1369 - 4 Marzo. - 1.'

Serenissime et excellen tissime noster domine.

Cnm in presentibns factis Tergesti proni per experientiam novimns qnocl comuuitas et liomiues Mugle parati existerint et fideles et nobis cum requisicione et sine subveucione de victualibus et a.Jiis opportunis et bac de causa qnidam Andrea.s Benrnrdi conduci fo,cere in barcba una victualia jnferins anno .. tata de Aquileia Gradnm iude Yolens predicta ad bastitam de iVIugla conduci facere .. . ....... ... comes noster Gradi barcbam cum dictis rebus victualibus auferri dicti Anclree et audivimus eam Veneciis uostris cataveri is destiuariut domin a~ cionem vestram attentam snplicamns nt hab ito respectu ad bonam voluntatem quam illi de Mugla habent erga dominacio nem vestrarn et quia dictus Andreas veniebat pro suùvencioue bastite nostre cu m victualibus infrascri ptis de speci al i grntia fac ien te mandare dignemini quod predicta. cull1 predictis snis

rebus ablatis libere restituantur nt ipsi et alii sic bene faciunt ca.nsam habeant melius faciendi.

Data in bastita nostra, die IV marcii.

Dominicus Michael

Cressins de Molino

Nicolans Polani

Marcus Mauroceno

1369 4 Marzo - 2.'

Capitaneus terre.

Capitaueus maris.

\ p . f rovisores.

Serenissime et exeellentissime mi domine.

Literas IIII vestre clominacionis clatas II marcii hodie rece,pi, ad contenta qua.rum, et ad primas du as de veretonie quos misistis in capsis LXXV, respondeo quod de receptione eonun pagatores nostri cum recepenmt respondebunt bene• volens qnod essent CC capse et tamen non satisficerent. Ad secuuda.m uhi tangitis vos mirari de tanta quantitate veretouornm consnmpta asserentes qnod aliqui veretoni missi suut Veneciis etc. respondeo possibile fore aliquos veretonos Veneciis potuisse transmitt.i : quocl ignoro, sed cle expeusa ipsorum veretonorull.l vestra dominacio si bene consiclerat aclmirari non baùet propter continnas schara.muzias quas sunt cum inimicis in cavalchatis factis bis cliebus in expugnando fortiliciam Mucbolani, quam virtute balistrariornm uostrorum et veretonorum capta fuit , et vos non lateat quod si faciendo ùouorem nostrnm parcus vel avarus esse non scirem, ymmo nec volern. Quia pocins volo expedire de nostris ducatus II millia qnam quod deffectn verctononun coutra uostnun honorem aliqnid possit in sinistrum accidere. Verum dominus estis et mibi clare 1egem circa expensa veretonorum et pront manclabitis sic faciam et serv,,bo et si pl acet quod sum nuper et deL.J is hene ero. Scire vos faciens qnod pront alias vobis scripsi balistrarii nostri et veretoui sunt illi qui honorem nostrurn facinnt et

oO

si casus accicleret omnes ille capse quas modo misist is per una <lie mihi non snfficerent suplicans si nostrum honorem fieri placet ad expensam veretouornm qua minima est inspiccre non volitis. Tamen hoc nnnm dico de quo deus mihi testis est qnod circa bonam curam et conservacionem dictornm veretonorum habeo et hab eri facio quanta pro bonari nostro potesi et sic fociam in futnrum devote snplicaus nt si per aliqucm medium presentiri potest dignetnr domi1rn.cio vestra id velle sentiri facere de his qui subripuerint veretonos et Venee ii s export.ave rint et itl mihi denotare qnocl s, altqnaliter hie me senti re contingat eos taliter pnuiam qnod eornm pena transibit ceteris moclis.

Ad quartam, nbi tangitis de fidelibns nostris Jn stinopolttanis qui servieruu t in exercitn nostro cnm eorum personis et aliquiR bus equis et qui suut in ipsis nostris literis nomin a.ti re8pondeo qnod in hòc de ipsis faciam nt umndatis.

Ad qnintam, nbi tangitis de guastatoribns quibns snbvenire debem ns sie et taliter quod stare possint et habeant conteni.ari responcleo qnocl gnastatoribns present.ibns dari feci per quoli bet. die solidos II et panes dnos in clie credens hoc tlcbere posse snfficere, nnnc antem eis pro qnolibet dari faciarn singu1o tlie solidos II et panes IV et si placeat quod plns eis dare tleuea111 habetis partieipem qnia pront mandabitis observabo.

Ad sextarn, nbi tangitis de fortilicia 1Hncbo1ani .. respond eo quocl de ipsa fortilicia non plenarn inforniacionem habere videmini scire vos faciens res aliter et aliter se haùent qnam cogitet,s nam ipsa fortilic ia est pnleherima et not.abil is et hab encla per cara sicut ocnlos capi tis et est talis quocl quandocumque eam reaptari fecero et cnm modica expensa tle muro respeeto utilis C eqnestres valcle bene . . . . . .. stare poternnt. Ita quod cum preclicti equestres ve l panciores ve! plures pront vobis placuerit ibi fnerint, nee comes de Dnyno nec comes de Goricia nec patriarchatus nec a1iquis aliter t.le partibus illis audebit se introclncere. Ita bene sita est dieta f'ortilici a et dominatur toti Charso et Forijnli i et ciane.lit passus Venecias predicta, hncnsque voùis tacni sed vos lato re noll volo.

51

Ad septimam, nbi tangitis de l1' rancisco dc Peraga et Blaucliino Tcupnl o etc. respomlco <1uod iuspectis contentis in ca statiin hahni dictòs Franciscum et Blanch innrn et eos cxa

minavi de eornm intencione super premissis et per ca que comprehendere videro possnm eornm in tencio bona esse et Jaborant acl faciencl mn honorem nos trum secl de cetero adirne vobis de ipsis a li qui d <leclarare non possum scient es quocl i ps i Ji'raucis"cns et Bla nchinus non sunt facturi tractatnm a li quid contra honorem nostrnm et hoc ouns super meum caput assumo. 'l'amen prout de eornm intencione et opera res procedet stat im domiuacioni ves tre scribcre non tardabo. Iterato et iterato supli cans nt veretouos et in qnantitate mii.ii mittere dignemini qu a re tot venctonorum mihi mittetis non possiti s quod ad s uffi-cientiam credere baberc et . .. ...... mitatis de veretonis

si placet quod vestrnm honorem faci,i m quia sine ipsis nihil fieri p otesi.

Data in bastita nostra, IIII marcii.

Vester . D ominicus Michael , etc.

1369 - 6 Marzo .

Scrcn is8imc et cxcellcntissime mi domine .

P er parte Leo oa rdi Catanii et Bartholomci de la Porla com milito pedester de ficlc libns nostris civi tatis '"l'arvis i quod de mandato domini uostri capitauei Tarvisii veueruut ad bastitam Tergesti per dnobus mensibns servituri et qnocl eonun terminus dio XV mensis present is quarum penitus suum contraca.mbium s ibi dari vel liceutiari . ........ rogntis. Hec dominacioni vestre notifico ut super premissis providere et disponere possitis

pro vestre libito voluutatis .

Data in bastita nostra, VI marcii.

V cster Domiuicus Michael, etc .

52

1369 - 7 Marzo.


Ex parte Manfredini de Casto fidelis et eivis nosLer de Jnstinopolis mihi expositnm est qnod in kalen<la.s mensis rnay proximi preteriti de mandato vestre dominacionis pro nostro stipendio equitavit Tarvisium qnomodo dicebatnr dc adventn Imperatoris sub baudis Nicolay de Spelado comilito cquestris et civis noster Jnstinopolis cnm postis II et ronzino uno ad cnsto~ diam civitatis nostre Tarvisii nbi stet pluribus mensibus dcmmn habita Iicentia a domino nostro eapitaneo Tarvisii per ccrtis suis negociis idem :Manfredinns venit Jnstinopolim et a.udito de probitate et virtute ipsius l\fanfredini maxime in eo qnod era.t bonus guida et bene noverit contratas Justìnopolis et Tergesti et terre Ystrie enndem ilfanfredinum nsqne in odiernnm .. . .. . . . . . . continue et vere bene se habuit in faciendo bonorcrn nostrum et sine ipso male tacere potnissem permittens sibi qnocl snis predictis postis soldnm non perderet et qnocl sceme remanere deberet et sic stetit et hodie stat. Modo dictns noslcr capitaneus Tarvisii videns quod dictus :Manfredinus non redivit ad cnstodiam snam ipsnm cassavit et de tempore preterito pro sno soldo nibil dari permittit. Qno circa cnm non iustnm sit qnod qui bene facit malum recipere debeat maxirne enm idem Manfredinus steterit nt premittitur in serviciis domiuacionis ves:tr/3 et promisserim ego qnocl nnllnm darnpnmn exinde pateretur ,serenitati vestre devote suplico ut mandare dignemini domino nostro capitaneo Tarvisii qui eidem :Manfredino respondere faciat pro tempore preterito et futuro cum diete sue poste cum equitis suis et armis huiusque serviverint et bodie serviant in Tarvisio ac si ipse Manfredinus per.sonaliter interesse!.

Data in bastita nostra, VII mareij.

Vester Dominicus Michael, et.e.

53

1369 - 11 Marzo.

Serenissime et exccllentissime mi domine.

Vestra noverit celsitndo qu od hodie prima dici hora cnm gentibus nostris equestribus et pcdestri bus cle quibns mihi visum fui t debere posse suffi cere cle bastita nostra 'f ergcsti rccedens equitavi ad montem illu m de quo per uobil es de Veneciis qtiod rni sistis et reliquos ornnes de una opinione concordcs determinatnm foit ibidem secnndam nostram bastitam fo ndare debere proni sepius vobis scripsi. Et ibi in nomine et bona elci gratia clictam secnndam bast.itam fieri firmari incepi quam spero domino conceclente fore sic fortifico,tam de presenti ebdomacla quod de ipsa bastita non poterit aliquali ter dnbitar i. Et ibi pro capite et gubernatore di ctarum nostra.rum gentium et diete bastite constitui dictum Jacobum Dolfino militem cavalcatorum nostrum. Cum quo pro maiori securitate et pro bono agendorum dictus Marcus Mauroceno prov isor noster me is precihus rem ansit et libenti animo stare se pa.ratum obtulit et non solnm in hoc casu sed in quibuscumque aliis peragendum optime se habui t et habet, numquam se fess um vidct uec suam personam parsimonizat ubi vident nostrum honorem adimplere possc facit modo dicit de quo vere penes vestram denominacionem venit mel'ito comendandus.

De guastatoribus Ystrie iam venerunt de Pola CC dc Moutona C cle J nstinopoli quamplures et iuxta vestrum requisivi de aliis guastatoribus rectoribus uostris quos clietim expecto. Ita quod cum predicti guastatores omnes requisiti aplicuerint ut promittitur secunda nostra bastita .... . ..... erit in tali fort ilicia deducta eti am et si quicl deficerit fiendi ad primam bastitam eam faciam taliter fortifi cari de ipsis nos tris bastitis cloruinacio vestrn a liquiter dubitare non habebitis. De receptione autem veretonornm omni ratione cledncta prout pagatores nostri dicunt se habuisse et quot et a quibus .. . , . . ... per ipsos mihi data presentibus introclusa.

De pertica vero machine fracta reficìencla ut scribitis habui consilium cum mag·istro, et breviter concludendo ipsum

54

magistrnm nescivit. videre modnm qnod ligua. 111eu trahi possct <le Montona ve! de a liqn ibns parti hns vicin is [HO l)ter s ini stra loca et itincnt ctiam qui a. m:1.lc reperiri possct. li g·na.men ad id snfficiens ita a fieri facieudo dictam perticam desisto.

De ma.china. ma.gua. facte snut coxe uundnm tamen in totnm complete plus fieri non potnit. Proptcr ani.cm scenlllhtn1 bastitam quam fit ad dictam machinam la.\Jorari faccre 11011

possnm. De qno sic ad presens snpersedco scd firmata ipsa bastita atl complcri faciendam dicta.m machinam intcndam pro pos1:;c. Litteras autem quas recepì ista hora domiuacioni vcstrn rni tto prcsentib ns introclnsas.

Data in bastita uostra. XI marcij. hora prinrn noct:is.

Vestcr Dominicns Mic bael, etc.

1369 - 12 Marzo.

Serenissime et excellentissime mi domine .

Pront serenitati vestre coustare non dub ito hcri fondari fa cere ccpi secnndam nostram bastitam ibi et sicut al ia ext.itil ordinatum ad cuius perfectioucm die no ctnqne pro virib us lab oratur sic et taliter quod de ipsa 11011 erit in ali quo dubitandum.

Quia sentio quod per Terg·estinos coucordium cum dominaci0110 vestra tractaturos ideo per solucionem mei debiti ad memoriam vobis audeo dcdncerc quod adveuiente casn quo procedit concord ium inter cetern. menti habeatis de reservaudo et pro uobis rete ueudo fo rtilicia Mocbolani quia non est fo rti

licia in alteri us rnanibus reliquenda et in ceteris terris pocius decipi promittatis qnam ipsam fortiliciam relinqnatis cansis et

.ratiouibus infrascriptis. Primo, uamqne ipsa fortilicia est talis et tanta quo<l cum modic,i expeusa muri qne fiat erit fortissima

toti muudo et iu ea si opus foerit reponi et stare potenmt

equestres centum et plures valcle bene quibus stantibus nullus . ..... . ... . ausus erit contra nostrum honorem a.Jiquid

55

attemptare ; secund o, es t ipsa tortili ci,t non tantum notabilis et habenda per cara rationc sue for titudinis artificialis qu antum

ratione situs per nat lll'am ita bene iacet et ponita est. Nec credat vestrn celsitndo qnocl me posnissem ad expugnandnru fortiliciam ipsam nisi fnisset propri a s itnacio dicti loci quarn

cognov i. Tcrcio, quia situs diete for tilicie ibi clandit passus bene. Ex quo ap erta ita <levcrsus Duy num et l?orniulij nullus desceu~ dere posse t ad dampn ificandnm terri tori a nostra Ystric. Qu arto, qnia ipsa fortil icia per mare sicura omnibus . . . . pro vestre libito volnntatis. Quinto, quia ipsa fo rtilicia ......... bene llominatur et incnrnb it capiti comiti de Dnyno et comunitati de Goricia, Foroj ulij , to to Charso et patriarcha.tui et louge

. . .. .... quam faciet burgum forte nec non et ceteris vicinis circurnstantib us . Ila et tali te r quocl solo me tu fo rtilicie Mocholani nullus de predictis contrn honorem uostrum andebit aliqnaliter se moveri. Iterato et itera to ad memoriam vol>is reducens de for tili cia Mocholaui ut ipsam per cara tanqnam ocnlum capiti8 habere nec quia prece nec precio alteri est uu beu ,la. S ic scribere credo menrn debituma dimplisse nihil ominus tamen habet vcstram clominacionem provi,l eri et dispouere s icut placet.

Dc vereton is receptis per massarios et pagatores nostros in premissis meis li tteris numerum clarnm vobis denotavi, modo consiclerato quod dorninatio vestra . .. ....... hab et balli-strarios CCCC de Veneciis ultra ballistrari os alios ... .. .. . assoldatos et quan<locumqne fian t scaramuzias dando veretonos XXV pro quolibct ball istrar io quanta s it veretouornm qnantitas quc cb tur ipsis ballistrari is captare potestis. Ex quo d evote snpli co si nostrurn honorem fieri cupi tis ut de veretoni s et in qnantitate mibi mittatis qnia veretoni et ballistrarii sunt illi qui nostrnm honorem faciuut et defenclnnt et per demn cle verctonis mita tis iterato suplicans nt ava ricia locnm non habcat in

prndictis. Sencieus adveutum domini patri a rche jam pluribus diebns

misi in I1'orurniulij qnemdam R.ayna]dum de Arimino habi tatorem J nst inopolis sa.gaccm et ·expertum ad qnirendnm de occnrrentilHrn in partibns illi s qni mihi scripsit literas quas heri domina•

?ioni vest.re misi lll Cis littcris introclnsas qnas non dubito va$

56

viùisse, qui Raynaldns est adhue Utini in partibus illis causa explorandi de novis emergendis. Sed per ca que ah ipso bue habeo et ab aliis hncnsqn e nihil sencio qnocl aliqna cong·regatio gentium fiat in partibus illis vel circnmvicinis contra nostnun honorem. Nihìlominns tamen hoc non obstaute sum intentns ad bonam et vigilem cnstodiam et for tifi catione ùastitarnm nostrarum et nrn.gis quam nuquam et in tanto plus quanto maiorem gratiam temporis altissimus mihi prestat. Iterato snplicans et ad memoriam vobis redncens quod s i congregatio g·entium fieret contra bastitn.s nostrns de veretouis ad snfficientiam non hnheo tot qnod plures adveniente casu non bene expendcrem nua clìe quo circa de veretonis per demn mihi mittere non tarda.t.is.

Data. in bastita nostra, die XII marcij.

Vester Domiuicns Miclrnel, etc.

1369 - 16 Marzo.

Audreas Contareno dei gratia du x Venetiarnm, etc. Nobili et sapienti viro Dominico Michaeli de sno manùato Cilpitaneo generali terre Istrie fideli dilecto salutis et dilectionem affectnm.

Pro parte Sifridi de Frecleberg fratri s Angeli et connestabili nostri fuit porrecta snplicantio infrascripti tenoris. Videli cet snpponeat dominatioui vestre Sifridns de Fredeberg frater Angeli bone memorie quid em vestri connestabilis qnod gratios i et favorabiles sitis prout vestram decet rnagnificentiam attendentes ej us Angeli mortem qnam in vestro passus est servit io in hiis qne nobis notificabit primo enim dictus Sifridns cornm nobis proponit : Qnocl dictns Angelus mortuus fuit sexto die rnensis februarii suis famnlis omnibus remanentibus in vest.ro servitio una cum eqnis hoc non obstante cassatus fuit .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . suis famulis de hoc gratiam peti!, quantum ad stipenclinm famulorum. Secundo idem Sifridus snp· poneat quia dictus Angelus in eisdem fnit pactis in quilrns et ali i sunt nostri stipendiarii. Jgitur navem sibi assig-netis vestris

57

in expensis equos suos deducendo pront alii . stipendiarii. Qua.re scribimus et mandamus vobis quod examinantes . . super modum in quo vobis vicletur conve

niens atque justum.

Data in nostro ducali palatio die XVI marcii, indictione VII.

1369 - 16 Marzo. - l."

Serenissime et excellentissime mi Domine.

Vestra noverit Celsitudo quod ut exercitus noster maiorem copiam de victualibus haberet licentiam concessi Nicoleto Tiboldo (?) de Gloza modo babitator de Veneciis de confinio S. Gemiuiani, quocl conducere posset ad exercitum nostrum Ter-gesti anforas tres vini . .. . .. . tute libere et impune et sine a liqua solutione p edag·ij, datU ve! g·abell e. Qui Nicoletus dictum vinum ibidem .......... et dispensavit. Quocirca dominationi vcstre supplico ut occasione <lieti vini mandare dignemini quocl eiclem Nicoleto posset . . nullam molestiam inferre.

(Non processit).

Data ex nostro exercitu, XVI martij.

(Continuet).

del doge andrea contarini - units.it

Documents