derivas estéticas del cuerpo
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
1/14
4
COMENTARIO
Derivas estticas del cuerpo
Zandra Pedraza
Aesthetic Derivations of the Body
zANdrA PedrAzA: dpaamn Anpga, Univia l An, Bg, [email protected]
Desacatos, nm. 30, ma-ag 2009, pp. 75-88
Cmna h n a a a u b cup n un va pa- Amca lana una aa cmpja. en
m cnc a, pcamn, ha aumna ma cnab a cana uan p-ga qu hac ap gncav n camp nab a qua aun qu n xpan.tambn han ncmna vn acamc qucnggan cn guaa a pcaa a gnn ma a pubcacn han vu pauana-
mn nabacab paa qun n n ncunan aun. Hac un a, n un dssirpubcap va au, haca a vn qu ma mau-aba ambn qu n c apc cba-ban vanca (Paa, 2003). epca ancn mcan nnca. la pma aqua cnmaa p axna mca a ucacn u a n a -cua. en a ha ua, n pacua, pap a agnaua ucacn ca gXiX a haanaa n cnx a cnacn eanacna (Ann, 2003; aga, 2003; rgu, 2003)
cm un cna n cua cup aqu u g-nca vaa. en u much aun
nvuca n a ucacn ca cm pc ucacn cup cun an cn-ga, cu cncmn qu nacan pca-mn.
la guna mca qu ba n u cup a cmpnn a mp xpn a n-vncn a xpnca cac c quucn n mun cnmpn. e cnum hnm qu ambnan cna paa a x-pnca xpnn a mnu cup cm banc
una nma paa un m qu aga cn a pba a xpnca u n- (sa sva, 2003). P n mm n cnc qu cmpnn mcna ubv-v a xpnca afan cm cu pc paa m v gup qu a nma mna u amagn xcu a naua un n cpa acna-a, qu n ambn c nn una pun-a. e a a anava qu ha ppca g acvn u ca.
An panama nquc n, na x-
pa n n cpa n un gmn -c-pc. incamn, hag una ucna pnacn
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
2/14
763
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
a gan nnca qu pun cnc n u cup n Amca lana, v n cncb a cup cm un ma pc, a-g ban camp n a gn. A cnnua-cn a pncpa agumn x: n un gmn c-pc qu cnna, n a ac-uaa, a cncpcn b a cncn humana ama vv a va. en gmn n cpa naua n a ncn ubjva cpa-a cm xpn a nma humana cnmp-na. ea uacn hpca mca a acn cup p n a ca a xpnca,cu va han ppaga naa a -
guna ma gXX
, amna p a cnga, cnum, cncmn cnc a gaana -ch c cm mn unamna a cn-cn humana. e mn qu npan aqucm nca un pc maca a-cn vncuan cn a xpnca cpa cm hchqu auc a ncn cnmpna bna n- xnca. e nmn anaa cm un mn aca a anpga cnmpna, p an, cm un aun qu cb ancn c-cn p pa nvga cupa n -
u cup n Amca lana.A gan j mc an aa qun pn , p cna, a mnu apacn n-va ucan accamn cc nv a vucn n u cup n Amca la-na. A nca agun abaj n a na a ha a mnaa a a b hgn(Cbn, 1987 [1982]), mpa (Vga, 1985 ), ba(P, 1984) aamn cpa (Vga, 1975),cc n rpus a aua upa pcaaan ma cup nca bgaa paa p-
caa a gn, a nvgacn b mmma n Amca lana han n, u pm- mmn, haca na a caa 1980, a n-aa uncnamn c a acn p xpua a av cup man a cua jan uan nma b a va a pna gup ca. e pc han cnc c-m pa pc gbn a nacn
anamcana a pa g XiX, pmn,n a nmca un capam gbaa ac a m n ancaj a qu, cn , p-muv camn a av pcca cnca, cn-ca, cmuncava ca n m v cna(Paa, 2004a b). la nncn a nmca pmv ma cnum, xpnca au-pcpcn n cnnanca cn pncp bn-a m va qu anman a maagba bp cnmpn.
s pnaa qu n cup, n v apcca cuua qu umnan n cav cpa,a cnca ca humana han ncna una va
paa xpa hch cm a pn, umn, anca, a cnaa, a xpnca, , a -xuaa, a vnca, cncmn, a xpncuua a a, qu n ca cncpua m-n apna cumban.
en a pma nnca u cup pun agupa a ppcva acnaa cn a -cpcn an a ma gbn cn-x cnaa qu uan g XiX a pmama g XXambnan a cnacn a -pbca. la nvgacn nan cn cunca
n a cua n apaa ucav ma ug n- a ma caa g XiX a pma XX,apxmaamn haa a caa 1940. tambn -man pa a mca abaj b a nmaa-cn a ama ba ubana, a ca ccacn cmpamn x va mbc u vn, cn a acva jvn, ancn a pbacn ua a ubana na-mn mbc a ma n ca n uncn abaj, cc mp mp b, a ucn nga a nacn pncp bp-
c paa uncnamn apaa capaa. e nc a ma nvncn ea ha anaaa av apaa ca qu p va mc, ma an ca gan a ba, a am-a, a cua, a bca apan, a u un, a nma-acn pac pbc, paqu, a ugaa qu cncuan cuaan paa pacmn- u mp b (Mana, 1999; Mqu
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
3/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
eaa, 2004; Na, 2004). t ha xpu c-m un nmn nmaca n un xn pgama hgnacn hmgnacn g n pacm j cna paa gbn a m vapbacn cm pncpa cu cpna quacan u cumn uan a caa 1920 1930,cuan ba b aa, ugna mjamn- a pbacn n pa a pca ca gan acanc, paa nvn a nma humana n m a vncu m amp cn a ma n-
nacna ganacn abaj capa. en camp u, abaj ncu n nm Dsaas acca a ucacn ca cm cngaqu cngua munamn a nacn gn u-a pnn paa naa mcanm pccnaua p agn pbc qu cab cmpncm pacp ma gbn bpca (P-aa, 2004a b).
en cha acn cn an uan mmp, a vn ca abaj mbc aca- n n a a nca x. Ha mcmucha ancn u a guacn a va amuj n u p aa ama caa, ma p-a. e abaj Pa lu Gaca Pa b va-n cha a p n mua qu a pcn a macuna n g ncaua p a na a macuna mna qu a cmn gXXi a macuna ba paa xpn ag
na (Janvc, 2007; Camach, 2007; Mujca, 2007;Gnga rgu, 2006; Ua al., 2008). l jv-n ch aan a nma macuna mna qu apma caa gXX an p cnap qu a macuna anamcana han hu-a ncana a cabaa. la magnaa cnmca amp c ppua mp a ncn hm-b n m macuna mna a,
lonardoWatrAispuru
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
4/14
783
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
cn vaan, n n ancna: ba, v-nca, ncunca, ahumanca, ma, n gna, amnaa a n a ca: ama, mam-n, pana, cu n cmpamn.
en a guna nnca u cup acumuan nquu b a nba, a mc-n, n a xpn cuua, n a.en cna, a nvgacn u b
a cncn humana n u apc mcna mu-an anava mgca anaca. la cmpn-n a xpnca cm un nmn ncana qunvuca mvmn, a naa a acvamcna, cua agpan n a mma n-na pncpamn cm una nanca a cp-aa, un ma qu, cm mua u apgnacn a tapa, c nuva xpcacn cuan-
ppn una ppcva n cav cpa. Am-m, cun qu n a anpga ca hcahan ma unamna, cm an (Wu,1997), una a m cnaa xpn mcna- pc cvacn, cmnan a cb an-cn nvga a xg, cm n ca pc qu ppn Bna Gaca Gn, u un accamn nmngc qu, bn pca-ma cunmn cm una nca, pc mpan u cup.
d pacua n , nnc, hch qu pau-anamn puc una va ma qu vncu n a cnacn ea nacna
a pca cup ha c a nvga(Paa, 2007). e mvmn vn n a apa-cn a nnca ca qu ganan ua capa-ca agumnava. s aa un aun a mampanca pqu agua un nvvmn au-nm cncp qu acn a a ca n camp nn a capaca xpca nmn ca-, nacna gna ppcva qu upna cpcn n bqu a a h-a, a cga a anpga cup pvnn,n pma nanca, agun pa up, n
a cnaa a hca bp n Amcalana n gna.
EL RGIMEN ESTTICO-POLTICO
A ma qu avana a guna pa g XX, una nmn ca mca panama aacn n a cmpnn u ca cup.ea vucn v unaa cn a xpann cap-am a bugua p cuan n u n pa-
n cu a pcca na a acva macpa qu muaan pncp puc-va, au, gbnaba mcnaa qu nnnc. Un ag pcc nmn qu n aun an an cm a ma pc anmacn nvncn cpa; n a cu-n b a uanaa a puccn aa n pvg cnc a a pcpcn vua a cma
lonardoWatrAispuru
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
5/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
pac, vm ug xpn hpca1. eg XXcabag cn a nncacn a xpn-ca haca una anpga ca qu n mun cn-mpn mg n cup. N hac amnn u apanca n, an , n va a xpn-ca cpa cm acva ubjva (sanAnna, 2003).la cpaa ha paa a un pa paa cmpn- a cncn humana cnmpna, acaa pa ucha paa cnc a a xpnca a a ubjv-a una mpanca quvan a p acnaaqu a cma cup-mn nau cm nmahumana nva a mna.
e mp n aa a mnn nb, bn
a n a ucacn n agumn ubjv qu g-an a vn ch, a au, bn-a, a human, a caa van mun cnmpn, ug qu n hm h-ch pacuamn nb a agumn -c. s ha ga una cncn humana a pqu han acva pba anava jcc p qu baan n bpc ea- nacna. en mb capam a n-n cuua qu puban, n hacm humann cnc una pa xpnca ppu-
a p v cu nncn nvncn na cnuca humana. la bqua nvuaa, una xpnca pnaa va aca n-a n gbn ucpb jc- b a pna, cuaan , pacuamn, uj. dch n nacan cn a ma pna human cm pna hac a mm, npa qu aa cnjun ch qu nn cac human cuaan n mun acua, p ambn cn a apacn -v gup xn mb a xpnca -
camn gma. Cn a cnfunca cpaa ubjva cub un mun n qu, n aa paca uaa uaa mna, n ana-
m n vn qu n pnn paa jc b-j a c-pca. s aa mnn nmp aacn a namn qu jc pban a av una pca cpna anamcaqu aca m a jcc pgua pbacn cncba acamn cncaa a a cumb pnc auna ch, un ang un c.
l acu ug a ag g XXpc- a jcc bp aupca p eanacna nn una aga ha pu n an-pgc ha han c paa a a haca a ma gbn. P a haca na
gXiX
, ju cuan n Amca lana a apa nac-na a mna qu nnca jcc bp n qu cmpma cup cncbmcamn, ambn abn camn na an-pgca n c qu pguan vaan a nma humana. l ama a una ucacn -ca hcn m cun a xpnca caaumnan a ma qu cnum ca cna mn paa vva, cm uc cn a xpn-ca a mca, ba am n a camban cu-a a pma caa gXX n ba
vncacn gup cn p a n-ma bpca a mna.la cca a a pmga acnaa bj-
va han ba camn paa qu a nbaubjva a ppcva n ppa a p-na n a ma pa a xpnca qu bncupa a va humana. ea xpnca n cnc-bn a acaa a cana a a cpna a pa-n cana paa cb a gaca pua p m pacmn. Amm, va vauan nn a cnca, nmn acnam. la -
ca mg cm un camn apnaj c n qua nuaa cnna n a an. e mvunamna a anmacn anpgca -a n qu nvu pu xpa aqun u va, n qu a xpn n b a m-aa a mb a ma an, n qu b ug ana anpgca qu mc a ma ancn na acuaa: a ubjva. Pu qu a ubjva
1 la hpa abacan a xpnca ncmnaa aav a pcpcn cpa a ac va a ubjv-a, a cacacn namn c a nacn, n gna, a nba (Pa a, 1999 [1996]).
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
6/14
803
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
cmpm ambn a cncnca a xnca a x-pnca cpa2 puc cm ua -a-n- mun a ma n a qu cnca a vahumana, aa cm aa a pcpcn a a n a pba pacpa n a cnuccn cncmn n aguna a ab qu han n-cu n a paggc xnca. e p-ua aa a a acnaa na un a qu p gma cm agumn va.
la xpnca ca abunan nn n cmn
qu unan jucan pqu pvnn n a pna. Va acaa qu n n ama,n ampc ganm. e n n bu a ub-jva, n pu x nc a va
humana, pnamn c. la xpann ca av a, a mana jmp, n xn u ancn va. en qu hac a cup, n a ca qu una apanca pcaa n a hxcpa. en pacua, va auab, qu -v n a acuaa cm mv nb n campaa au n mun, ug pa haca una b-pca nmacna (aga, 2007), caacaa p axpann a ca pc-anaa, cu pncpacu aca n a pnacn acca a va a-
uab. a hacn pbca a a n m cmuncacn n a campaa ca, a cm n aqu an ganm nnacna. la un unpncp c paa gua a va, cm va auab, n cm cncn pva ag a-baj hgnacn mcaacn n vu cuaa ca nvu han apa cm xpn-ca a ncn g. e gnca qu cuaan
eisalipkau
2 A mnu a nmba cm cpaa, qu a un ngun paa aa a nncn ha a anpga cn-mpna.
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
7/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
nan cvamn qu cup a au n vuna-b n n pmann amnaa. Cn a nacn pcn apa un va auab cmma cn g.
tan n amn, mvmn cuana cm n ag pna nn-mn, pn mm mcanm qu na auj a jc p mm una acva cav -gmn c-pc: cg. e uj cnmp-n n m p a va , a bnca anh un uu pp. e nvu n-ma b cg n nmnab n mca cnum. ecg qu cm, cun cm; cg
qu v cm ua; cg cm anpa, c-m muv, cm cn qu nna pp jca camn; cg cm cua u nma- nca, cn qu aamn baj cu pm-a mc-anpgca. en ac cg hacnaa mp ma nvncn n a ubjv-a. ecg mmn cuca gmn c-pc, cuan a pba cnmca, mbca,nmava a a ua ubjva bn ncn-a n un bj vc a auccn appaa. Acg hacn pav pncp qu han a
ma a a cpaa qu xpa n ac qupa bnc. l ccu gbaa cn-can b n mca cnum, pu acgn nvu xpan a mnn c-pca nmn a gbnamnaa. en a ac-cn pcca qun cg, ma mvaa nmaa, n uga jcc c-pc: aa-va p g qu c, n cnum cn-jugan a ma cncb pna camn aacn n n, qu quhac pannmaa a pca a ca cup.
CUERPO Y PODER EN LA SOCIEDAD DE LA
ExPERIENCIA
la ca a xpnca una ncn qu nmbaa aqua ca n a cua, n una ppcva h-ca ncuua, a cncpcn a va n
naa p haca pc ubjv qu jugan unpap mpan n a cnuccn mun ca.en cha ca, a xpnca gna pc ub-jv naa, vv p un uj cu -ma cnuv n cup a cncnca (schu,1992). la ca a xpnca pacuamnamava n acn cn a pnba mp cu paa a aaccn ubjva qu xpmn-a aan acva pacna.
Haca ma g XX, n p a gun-a pgua, ma c mp b am aancn n pa nuaa. e ncmn a pucva acn a ca ma uba-
na, a cm a gacn aba ppa eabnac, gaanan a jvn a abaja a a cncn ca m mp una ma- pcn cu, a cm un mca c-cn bn vc, vacacn puc anua nnmn.
A ua n cnjun camb qu a cnc-n han uca n av a a cacn, muaqu n n a cnc ma ancn a anca mcna cm un apc unamna bna. Ha gana n una cncpcn n-
ga a human pa. nb ma a aac nca camn ma-a vncuaa cn ccmn a puccn,n qu b acmpaa un n bna, cua xpa cm ua una pcpcn ub-jva acca a caa a va nvua ca. A,ac mcna, ubjv cpa han paaa cnv n mn unamna a n n cun-a n a jcucn pca ca: a xp-nca ca cava mpa, n n, unpap aca aca camn a fxn b a
cacn cm ma pvgaa a xpnca na ca cnum.
ta nnca haca a acn ha auc, gua-mn, n a vucn ch. en a acuaa, nn a baa n pncp human m n-ga qu cna uan g XiX haama XX. dch n cnuj a a caacn ch cuua ambn ch a p-
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
8/14
823
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
naa. Amb caa un a u mana avn quan a pacuaa cuua cm a nvuan nca paa qu a va a pna a c-muna acanc na caa; p mm, han cnv n nca cuaana , a ma-na, n bgacn paa ea. en amba ma nncnam cn mcanm bp qu anan a c-pca.
d a man a anmacn vnn a b-gacn aqua p gbn. Pacuamn uban ca bn acg a vaaba acncn humana cuua, an mana -vc, vncuaa n ca a a pvn cnx
paa xpnca cava, ca, mvmn,pacmn, c pac qu aagan xpcavaubjva naa a ccmn pna, a cav-a aca, cncmn, u mp b, aau, a puaa a n pp a nba cnmpna. iguamn, bn apua a a aqua nca cmpna n ch cuua qu bn v paa qu a va-aba a cuua, ncun u pcca -cava, ncun cana xpn un nbnc pncp mcc pacpav.
l pgama bucan, p an, baanca xc nvuaacn, v ap a ca, a amucuuaa, a a pacpacn a a mcaca.
ea macaa acn ac cm ag p-ma pc cvacn a mna va a man cn a cnma a mcn a nn-cn aac a nca vaa a a av c, apc qu au cm ea dunnng (1986)han xpa aaamn n acn cn p.ea nnca apca guamn a p acva- cava n a cua ambn pma a a-
accn a xpcava uj cnmpn.en a ba pc va a pna ubaa a m-
panca qu ha n a n paa cncmn. Mna qu nuam mpun pap cv n a anmacn ca a an-pga mna, mancm mnmun, n pca, mvmn c qu nfu-n paa abc una acn m hna n a
mcn a cncn humana qu n Amca la-na mp a ppuaa a cmn g XX. laxpnca ca pa a una mnn unamn-a a cncn va n a ca ccna mpu un camb n nca aqu n a ma caa han n a ncu n umcn apc cm a aaccn, a pcpcn bna.
e nc da Human puc n 1990n u pma vn h ccu acca apchaa nnc nangb, qu np cm ag pc acn n macha. Pauanamn, n bna mg una ma npa
a ppa xpnca ncna qu a mana v-v a xpnca bna un n vaa a a x-nca nvua ccva. e bna nvuca uncmpnn mcna va pac cngu,n buna pa, n a acva qu hm nmnacava pqu acuaan, nuvan hacn pn gn human pac qu cnca. Una xp-n a vucn hch qu a dcaacn a Cnnca innacna b hba aaa nVancuv n 1976 aaa a cacn cm a xanca bca human.
ea vucn cmphn mu pcamn a cn-cpcn a pcca a cacn, qu quan m-panamn cmpma cn a acva ca,b a a cha acn abca n cup cncnca. la acn a cuua a xpnca cn mvmn a ma va mna , p an,cnuva. A ag a ma caa, a ca- ccna han pacuamn pcv a n-cna bnc n a acva ca qu cmbnanga nga, u nmn. M cn-mn han ncpa mnn ca ubjva
a a xpnca. en a ca mna, mp-an mn nvuca n a cncpcn a v-a cmnan n a a qu bna un gan bjv a ga a a na-cn bna c mcna. e a cnc-mn cnc ( mc n pacua) pmacna a nnca cn a va ca qu abgapqu a acva humana aagan a ma can-
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
9/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
a pba vncuaa cn a cacn, c,qu van, nngan, un pacna, agn pman ua.
la cncn humana cnmpna pa a a -n ambn p u ag c, ma qu cac cav a acva humana cuan mpn nn a, m agua una va bn-a a. exn a pncaa humanab cu amn n un ambn n qu a p-na un u acva. en a ma n qu macva ncan n bna, ncmn-a a pcpcn una aacn a cncn huma-na cn pnu mcna.
en a ma caa, m xpcav acca cu ac, u mpanca paa a xpan-n a acva ubjva u acn cn pc- cpc ampa nvgaua han ama aancn a cnca ca. A ahna n a cm-pnn a mana n qu cup a mcnn acna b hch qu n vncu auc hac cmpnb a va a pna,p ambn a accn ca pca, ha cmpjaun camp cncpua anac qu nuvamn ncun-a acua xpcava n nmn mcna
nangb.e pc cvacn v mcpcmcna qu cnguan han paa, nnc, a n-ga a un m xpcav gan acpacn un a cnca ca cnmpna. dva na-cn cpna cncn n qu a cvacn cc-na xpan na an n nvu cmn a ca n ea p cuan ga nacn n nv h cmpj cn- ac nun a va nvua, v a acaua cmn cnaa jcc a vnca n
ea. la mbcacn pc pcgnc c-gnc qu u Nb ea (1976) cnaun avanc n a cmpnn cm a nacn a ccn qu a pna mpn , n gn-a, a gn ac (Ha Ng, 2000; laa-a, 2007) guaan una cha acn cn jcc mnp aa b a vnca ca a c-cn npnnca ca (Hnch, 1999).
e cn ac un cncp qu aun ag pc pcgn nvua ccva,uan cua a ma gana, cmpn xp-a p mcna ha nuc mcanm au-bvacn pvaa cag cmpamn- camn vaa. Cn cu, n-vu a ca han aga un ag camn qu,a av a npccn a nacn pu-, mcan a cnucn a xpn mcna.
d ma cnncn ha aca gn-ca cna jcc a vnca ca pu mcanm cna mnan n a cn-macn ea, pacuamn n u cncna-cn gma paa jc a vnca ca a av gan pcaa.
P a pa, n aa ahna n ag aanpga a mna, cn ac
lonardoWatrAispuru
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
10/14
843
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
un aun qu qu una pacua cnga ,n a cua uj pu n a pcn bj ab mm, man pcmn gbn(ucau, 1990) cnuc u cnuca (r, 1999b).e ua pc bvacn mm cnncn n cmpamn n a xpn m-cna, qu a ba pc cvacn, qua pna cna a mma n p m m apaa, n p una cnvccn acva qu aa pu cm xpn nab gn pbc pna vn cnuca nappaa g-ma. e nmn qu apunaa un n n-a n a pna, cua xpnca mma b
cnc cn qu a pna qu b u cmp-amn, qu cn nauaa a m hac qu a pna ncun cncanca n u x-pn u , n u ubjva u na, nnva, qu aanc u gua ngca (Gn,1998). e uga mcna gu aqu cua mgun nmn unca mm, pp cup,a pna ncanaa.
LA ExPERIENCIA CORPORAL DEL BIENESTAR
en a ma n qu a xpnca qu vncua cupcn a cncnca una ma paa a ca axpnca, mvmn gana va cm pcca bna. e jcc cpa, n pacua, una hab-a a cncn humana qu mpa a apu cup paa aa v mvmn pn-a una a maa m gncava gapca n a vucn humana. e mvmnhuman ha xpa n maa va qu,pcamn g XiX, han camba u va
anpgc. la ucacn ca, qu una ma-acn mvmn paa a ucacn ca u ama pvgaa anm bnc m-vmn uan a ma caa g XiX apma XX, ha una un a cua han -pn una vaa anava ucacn mca, c, mp a acua cpa paa m-ca a a pna u xpnca. e unamn
a nacn, xpa a av va cncaqu han mupca n a ma caa, u , una ncn hmanaa cn a cnga , c, un mcanm qu, a av jcc mvmn pcc una acu ana a ,mua a acva ubjva (Paa, 2008). en p cnga cu a abaj cpa , pcca-mn, aca n a cna paa paa cncnca, aucncmn, a xpn m-m a aucmpnn.
A pa a mana, a ucacn mca -ngu mcanm cacn a ucacnca ppa a cua mna. ea ma a u-
cacn a av cup pcua a ana-mn qu a cua na n cup v uc cnapucn paa uca uj nga,cncn aunm n n qu pmuvn apagga mancpaa (N, 2000 [1979]: 123 .), ncu, capac aa una magnacn ca-va, ccna aa, a cm nnn a pag-ga upca (Han, 1997: 110-122). en a a n a n mca a acva qu cumpn pna-mn cn a cnmpn a cacn.
ea vucn a cuua mca cnnan cn
a vam, hm a cga qu abn pa na g XiX, mua p n cnaa a cncunca ngava acnam, uam nvuam, pu-ca p cnc vaua a xpnca ubjva c-m ma pb cncmn. la nnca pnamn nga han buca a ma a-a pmgca a a ppcva nca, gnca,ca, cgca ubjva (G, 1996: 154-217). Pa-a c anma a ucacn mca, cnv, n a accn, n nuc ma -
pcc mvmn acu ana a u c.la ugnca una cuua mca gnca cmpa-
cn a xpn pnamn nga un pnc-p qu a anca a ucacn ca, c, nuc a pncp mcnc a guaa -c-qumca gca a npacn mungnc. A camb, pn m cmpn-v qu apcan apc c cn ba n cn-
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
11/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
acn bgca, a ab, aqua cu c can
n cnjun ganm n ucn a a uma ua paca. ea ucacn mca ppn- una cncpcn nga a va, cu pncp accn ma nvu cncn u cncngnca n cuan cmpj pcc ncab.
la nncn mca c a cuua m-ca uan a pcca cpnaa guaa gmn anm-pc bpc m-n qu fcn n pa Amca lana a -na g XiX uan a pma caa XX una accn a pncp pmgc qu a
ma jcc p han na n cup b cmpn cm pa un gmn anp-gc anav, aunqu n n. Pu qu un g-mn a baa n a nncn acg npacnubjva ca paa aca a ma acnn n a jcc p aca n ca, ca-b nna cm c-pca. la cacn unaxpn caa pc.
la pba ppn una cmpnn c-
pca a cncn humana baa n cmna pcnc qu nmn, u nauaa ma acnca qu guan cmpamn pna gu-p, c, h a xnca humana, cnmanun acv pnb paa augbn. s a pb-a hac cva, ugn ma cnuc a vaqu pnn a a ppa ccn a cnvncmnpna, cua cnu ambn un cu b cua pu acua a vuna jcc c-pc.en a ca n bp jc n u v-n nmaa, a pna nn acc n mca
a a ma augbn. e pp a ma-a pa capam qu a n cnumn aqu pn n pga aca anp-gca qu xpnn a acva ubjva cpa.
Cab aca, n n, a nncn cca qupu aa nnc a cacn pc -namn mn. Pcca cpa cm a qucnmpan aguna acva cava anava
eisalipkau
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
12/14
863
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
nnan nauaa cpamn xpn a au-cncmn a ab cpnaa a ucacn -ca ca, p jmp, cua hua puna bnma a av a ja cuaa ubjvacuvaa paa p un u qu ppc una nu-va cuua mca. ea maa jmpcan p-c cnacn uj qu cnmn hanama a ancn abaj b bp n aca anamcana (Ca Ggu, 2007).
ma pa, nnc, a cnca cpa p-cua quba aju uan una va -
naa n uncn a pucva mcancm.en cna pncp qu ban cm ba paa a a ucacn ca nmn, ah- a canaacn a nga, a hgn a au, cn mp a xuaa, a gaana unapuccn ana, a cnmacn un cup m-nn ap paa a mana, a cca mca amna, a av u , mna un m
ucacn qu gu pncp m pagg-c auucuacn, p n naa a anmn acumuacn cncmn acamc ancua; a camb, ug ncmna a capacaacna p va mvmn, pa a cncn-ca mcna fxva man un u ug a bacn a ujcn cpa ncamna a aba.
s cna ccn n n a ubjva - una ppcva hc-anpgca, b nn cuna a nfunca psisabrs u ppua-acn n m m g (r, 1999a) , cn ,a pcva a pna a vv a av u p-
ubacn (Jacca, 1999); c a ma vaubana qu avcn a nvuaacn a ncun a pna n u pp mun n (Bja, 1988;lpvk, 1994); vancmn nacna cm a paa a accn pna (snn,2005 [1998]) , b , a vanca a cncpcn a pnaa cm xpn p xcnca n- pp aunca paa a cnucn nv-ua (Paa, 2000). Pu qu a pnaa unaaca pacuamn ca puc a accn qujc a pna b mma, un n abna
paa qu cua a cnga va n- a n agua aumn, a auvauacn a auanmacn mcna, paa cmpna mnn c-pca a anpga cnm-pna.
e camn n pbc n a cnmacn cac (snn, 1998) n av a a p-naa3 agua un camb qu nfu an n ancu cnn a va aa a pnacm n n pbc a accn nvua na xpcava ca acca b a p-
na paa cng mma cn pc a u acn
3 e cac ua a acva ubjva ppa un -gmn anm-pc qu cnaga a bn una na aa chnca ca. la pnaa , n ca mb, una xpn a vuba xba jcc bp una n gbn mcna qu pm a xpn nmn,a nchnca a anmacn cnan qu pun xp-a n mb cnum pa.
eisalpikau
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
13/14
4
MAyo-AGosto 2009 Desacatos sABeres y rAzoNes
npna pvaa pbca. Mna qu a ma-cn cac cn uan g XiX bunapa XXuna aa cu c nvua a pca-b n a bnc ca pbc u ,a pnaa una aca nvu qu ua un mnuc cnan pc aumn -c mcna aju a cnuca.
ea vucn, qu ha mca a cncpcn ac-ca n a va humana, a mana cm baa gnca va qu nn v- p xpnca, ha pmv qu va apc n cnn n ch unamna- ch cuua. e ch a a cacn ha
paa a ma pa a xpcava mana -ca, n cuan han pmuga pncp mc-c accn qu han ac n guaan cuaan un acc m quav a -vc ea. d a mana, pa n a acua-a qu a a cua a un pc qupma a aacn nga a cncn humana c-m ma cuaana. A ha qua cmpnap vaa caa ch.
e n cnmpn n qu a va cuaana auna xpnca nga paa human nvu-
ca, nnc, apc cm a cava, na aa un n pcc a acva humana,an n a p aba. Ha gana cnn aapnca gnaaa pqu a va nga paa a p-na un n qu n b va mpmn un cag vu ma ca ppa apn ga cumpmn bmn, n qu aaga m pnamn pb n a va n a pa a nunca, a pga-cn a munacn mnaa, n cm un n- aaccn pna n pn. ea aaccn
ba ug aa acva cuaqu nqu un gacan. A aqu pacua -vanca a a a cacn, c, mua ahaba humana, pm u apu a a, a puccn, a xpn cuaqu-a a ana pba a acva humana, quan n a xnca cman a xpcava bna, cm pncpa nca a aacn a
va humana n u maa cuaana. Acana unacuua cmpa (Chan, 2002) ncuua quama a vaaba a cncn humana c-nc a nma qu a g un pc n cua ava xpn xpnca a cacn aqu-an un n mbc, ca cuua nva aacg a va vgn xpnca ca a cncn humana cnmpna.
Bibliografa
Ann, nga, 2003, Cup, cua pagga. Agn-na 1820-1940, Ibramriana. Amria Laina-espaa-
Prugal, nm. 10, inu ib-Amcan, Bn, pp.83-102.Bja, Hna, 1988, el mbi nim. Privaidad, individualis-
m y mdrnidad, Aana, Ma.Camach, Magaa, 2007, curps nrrads, urps man-
ipads. travsis n l x pnal Gara Mrn, e Cnj,Aba-yaa, Qu.
Ca Gm, sanag ramn Ggu, 2007, el gir d-lnial. Rfxins para una divrsidad pismia msall dl apialism glbal, Pnca Unva Javana-Pna, Unva Cna-iesCo, sg Hmb, B-g.
Chan, dav, 2002, Cmpan A an Cuua Cn-
hp, thry, culur & Siy, v. 19, nm. 1-2, pp. 157-174.
Cbn, Aan, 1987 [1982], el prum l miasma: l la y limaginari sial. SiglsXVIII yXIX, n Cuua ec-nmca, Mxc.
ea, Nb, 1976,br dn Przss dr Zivilizain. Szign-ish und psyhgnish Unrsuhungn, 2. Auf., suh-kamp, nc Mn.
ec dunnng, 1995 [1986], Dpr y i n l prs divilizain, 2 ., n Cuua ecnmca, Mxc.
ucau, Mch, 1990, tnlgas dl y y rs xs ans,Pa ibca, Bacna.
aga, Ax Banc, 2003, epc Ann: uca
c gvn cp n Ba, Ibramriana. Am-ria Laina-espaa-Prugal, nm. 10, inu ib-Am-can, Bn, pp. 103-112.
, 2007, Cp auv mba c: cha, vaava bpca nmacna, n zana Paa (cmp.),Plias y sias dl urp n Amria Laina, Unv-a An-Ceso, Bg, pp. 331-355.
Gn, Anhn, 1998,Mdrnidad idnidad dl y. el y yla sidad n la pa nmprna, Pnnua, Bacna.
-
7/29/2019 Derivas estticas del cuerpo
14/14
883
sABeres y rAzoNes Desacatos MAyo-AGosto 2009
G, Kan, 1996, Das Vrsndnis dr Naur. II. Di Gshihds ganzhilihn Dnkns, C.H. Bck, Mnch.
Gnga, An Manu rgu, 2006, Pu, caa
apa: cnuccn uj hmxua n nvaanamcana, n Maa Vv, Caua rva Manurgu (cmp.), D mujrs, hmbrs y ras ins.Gnr y sxualidad n Amria Laina, tc Mun, Un-
va Nacna Cmba-Ces, Bg, pp. 229-246.Ha, Mcha Ann Ng, 2002 [2000], Impri, Pa,
Bun A.Han, Han Chan, 1997, Kraivi, Upi und erzihung.
Grundlagn inr erzihungswissnshalihn thri S-zialn Wandls, Wuch Vag, opan.
Hnch, Naha, 1999,Nrbr elias. Hisria y ulura n o-idn, Nuva Vn, Bun A.
Jacca, ran, 1999, el xili inrir, Au, Bacna.
Janvc, Ana, 2007, Cup av, puban ga, n zana Paa (cmp.), Plias y si-as dl urp n Amria Laina, Unva An-Ceso, Bg, pp. 357-379.
laaa, Mau, 2007, La lsa d la dirnia y l pn-samin mnr, Unva Cna-iesCo, Bg.
lpvk, G, 1994, el rpsul dl dbr. La ia ind-lra d ls nuvs imps dmris, Anagama, Bac-na.
Mana, Maa emma, 1999, Limpias y mdrnas. Gnr,higin y ulura n la Lima dl nvins, a tn,lma.
Mqu, Jg, va Caa Vca eaa (.), 2004,
Higinizar, mdiar, gbrnar. Hisria, mdiina y si-dad n clmbia, Unva Nacna Cmba-iMe ,Mn.
Mujca, Ja, 2007, enma plia dl urp. La rsruura-in d ls grups nsrvadrs y l bipdr, Pmx, lma.
Na, Maca, 2004, Plias d marnidad y marnalism p-li. Buns Airs, 1890-1940, Bb, Bun A.
N, lu, 2000 [1979], Las pdaggas dl nimin, n Cuua ecnmca, Bg.
Paa, zana, 1999 [1996], en urp y alma. Visins dlprgrs y d la liidad, Unva An-dpa-amn Anpga, Bg.
, 2000, la ucacn nmna cubmn mm, n sanag Ca Gm (.), La rsruura-in d las inias sials n Amria Laina,CeJA, Bg-, pp. 311-325.
(cmp.), 2003, e cup n Amca lana: Pcmn cnmpn, Ibramriana. Amria La-ina-espaa-Prugal, nm. 10, inu ib-Amcan,Bn.
, 2004a, y vb h can Pnamn ca bpca n Cmba, n sanag Ca Gm (.),Pnsar l siglXIX. culura, biplia y mdrnidad n c-
lmbia, Unva Pbugh, inu innacna laua ibamcana, Pbug, pp. 185-200.
, 2004b, e gmn bpc n Amca lana. Cup
pnamn ca, Ibramriana. Amria Laina-es-paa-Prugal, inu ib-Amcan, Bn, nm. 15,pp. 7-19.
, 2007, Pca ca cup: a mna nAmca lana, n zana Paa (cmp.), Plias y s-ias dl urp n Amria Laina, Unva An--Ceso, Bg, pp. 7-39.
, 2008, d a ucacn ca u : ejcc -c-pc a cuua mca mna, Rvisa M-vimn, v. 14, nm. 2, r Gan su, pp. 13-37.
P, Phpp, 1984, L travail ds apparns. L rps mi-nin.XVIII-XIXsil, su, Pa.
rgu Gmn, rauma, 2003, Cup, ca cu-
a: pna cav paa una fxn acna, Ibramri-ana. Amria Laina-espaa-Prugal, nm. 10, inuib-Amcan, Bn, pp. 113-126.
r, Nka, 1999a, Gvrning h Sul. th Shaping h Pri-va Sl, 2 ., Acan Bk, ln.
, 1999b,th Pwrs Frdm. Rraming Pliial thugh,Cambg Unv P, Cambg, Nuva yk.
sanAnna, dn Bnu, 2003, Cp mbamnmnn n Ba, Ibramriana. Amria Laina-espa-a-Prugal, inu ib-Amcan, Bn, nm. 10,143-154.
schu, Gha, 1992, Di erlbnisgsllsha. Kulurszi-lgi dr Ggnwar, Campu, nc Mn.
snn, rcha, 2005 [1998], La rrsin dl arr. Lasnsunias prsnals dl rabaj n l nuv apialism,Anagama, Bacna.
sa, Camn lca Ana Mca sva, 2003, Cp umBa mucuua: g n a cnca, Ibra-mriana.Amria Laina-espaa-Prugal, inu ib-Amcan, Bn, nm. 10, pp. 127-142.
Ua, nan, J ignac r Wa B, 2008, tn-n n a cnuccn na hmb n-g hmxua n Ca, n P Wa, nan Ua
Maa Vv (.), 2008, Raza, niidad y sxualidads.ciudadana y muliuluralism n Amria Laina, Unv-a Nacna Cmba-Ces, Bg, pp. 279-316.
Vga, Gg, 1985, L Prpr l sal: Lhygin du rpsdpuis l Myn g, n u su, Pa.
, 1990 [1975], e aamn cup a a a cabaa haa a ubana cana, n Mch -h al., Fragmns para una hisria dl urp human.Sgunda par, tauu, Ma, pp. 149-199.
Wu, Chph (.), 1997, Vm Mnshn. Handbuh His-rish Anhrplgi, B, Wnhm un Ba.