designing a conceptual model of research problem finding

23
Designing a Conceptual Model of Research Problem Finding Using Meta-Synthesis Method Mostafa Baghmirani; Mohammadreza Esmaili Givi 1 ; Mohammad Hassanzadeh 2 ; Alireza Noruzi 3 1 Assistant Professor, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran 2 Associate Professor, Faculty of Management and Economics, University of Tarbiat Modares, Tehran, Iran 3 Associate Professor, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran Abstract The purpose of this paper was to foster a better understanding of research problem finding by integrating the qualitative and quantitative findings of prior research under a conceptual model. It reviews key findings, themes and ideas from selected published academic papers on research problem finding, with a specific focus on what factors affecting problem finding. This article has conducted a meta-synthesis approach by adopting “Sandelowski and Barroso's” seven-step method to investigate what the features of research problem finding are, through interpretation of previous documents. The author conducted a literature review of all documents available in online databases that contained the word “problem finding” in either the title, abstract and/or keywords and with a discussion of problem finding in the main text. In total, 38 scientific documents were analyzed in order to create a meta-synthesis of the primary findings. This process revealed 138 codes, 24 themes and 4 categories that outline issues related to the research problem finding. Personality feature; psychological feature; thinking feature (creative thinking and critical thinking); and educational feature were the components of the conceptual model. Based on available data, this study is the first of its kind that has identified the features of research problem finding in four aspects. In addition, the number of factors identified in this study is greater and more comprehensive than that of any previous research. This study has also proposed a conceptual model and utilized a meta-synthesis approach that has never been conducted to date in the field of problem finding. Keywords: Research problem finding; meta-synthesis method; Creative thinking; critical thinking Citation: Baghmirani, Mostafa; Esmaili Givi, Mohammadreza; Hassanzadeh, Mohammad; & Noruzi, Alireza (2019). Journal of Academic Librarianship and Information Research, 52(2), 109-130. DOI: 10.22059/JLIB.2019.234720.1229 © University of Tehran

Upload: others

Post on 03-Jan-2022

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Designing a Conceptual Model of Research Problem

Finding Using Meta-Synthesis Method Mostafa Baghmirani; Mohammadreza Esmaili Givi 1; Mohammad Hassanzadeh 2; Alireza Noruzi 3

1 Assistant Professor, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Faculty of Management and Economics, University of Tarbiat Modares, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran

Abstract

The purpose of this paper was to foster a better understanding of research problem finding by

integrating the qualitative and quantitative findings of prior research under a conceptual model. It

reviews key findings, themes and ideas from selected published academic papers on research

problem finding, with a specific focus on what factors affecting problem finding. This article has

conducted a meta-synthesis approach by adopting “Sandelowski and Barroso's” seven-step

method to investigate what the features of research problem finding are, through interpretation of

previous documents. The author conducted a literature review of all documents available in

online databases that contained the word “problem finding” in either the title, abstract and/or

keywords and with a discussion of problem finding in the main text. In total, 38 scientific

documents were analyzed in order to create a meta-synthesis of the primary findings. This

process revealed 138 codes, 24 themes and 4 categories that outline issues related to the research

problem finding. Personality feature; psychological feature; thinking feature (creative thinking

and critical thinking); and educational feature were the components of the conceptual model.

Based on available data, this study is the first of its kind that has identified the features of

research problem finding in four aspects. In addition, the number of factors identified in this

study is greater and more comprehensive than that of any previous research. This study has also

proposed a conceptual model and utilized a meta-synthesis approach that has never been

conducted to date in the field of problem finding.

Keywords: Research problem finding; meta-synthesis method; Creative thinking; critical

thinking

Citation: Baghmirani, Mostafa; Esmaili Givi, Mohammadreza; Hassanzadeh, Mohammad; & Noruzi, Alireza

(2019). Journal of Academic Librarianship and Information Research, 52(2), 109-130.

DOI: 10.22059/JLIB.2019.234720.1229

© University of Tehran

109

دانشگاهی، دوره رسانیتحقیقات کتابداری و اطلاع 130-109، ص 1397تابستان ، 2، شماره 52

Academic Librarianship , Vol,52 and Information Research

No. 2, summer, 2018, PP.130-109

یابی پژوهش با استفاده از روش فراترکیبطراحی مدل مسئله 4ینوروز رضای، عل3زاده ، محمد حسن2*یویگ یلی، محمدرضا اسماع1یرانیم باغ یمصطف

01/12/96تاریخ پذیرش 8/8/1396تاریخ دریافت

چیکدهیابی پژوهش به عنوان اولین گام در های متمایز مسئلههدف از انجام این پژوهش شناسایی ویژگیهدف:

های ها و یافتهیابی است. در این پژوهش مفاهیم، ایدهتولید دانش و رسیدن به درک بهتری از فرآیند مسئله

یابی پژوهش طراحی شد. ترکیب گردید و مدل مفهومی مسئله های قبلی با همپژوهش

و سندلوسکیای در پژوهش حاضر با استفاده از روش فراترکیب و از طریق مراحل هفت مرحلهروش:

جهت « یابیمسئله»های به دست آمده از منابع پیشین پرداخته شد. همچنین از واژه و ، به ترکیب دادهباروس

های اطلاعاتی استفاده شد. ها و متن اصلی منابع موجود در پایگاهچکیده، کلیدواژهجستجو در عنوان،

مقوله به دست آمد. ویژگی 4مفهوم و 24کد، 138منبع انتخاب شده، 38در مجموع از میان ها: یافته

زای شناختی، ویژگی فکری )تفکر خلاقانه و تفکر انتقادی( و ویژگی آموزشی، اجشخصیتی، ویژگی روان

دادند. یابی پژوهش را تشکیل اصلی مدل مفهومی مسئله

یابی شناسایی کرده است که چهار ویژگی را حول محور مسئلههایی این پژوهش جزو نخستیناصالت اثر:

های پیشین است. به علاوه یابی، بسیار فراگیرتر از پژوهشاست. همچنین عوامل شناسایی شده مؤثر بر مسئله

یابی با استفاده از روش فراترکیب ارائه نشده است. مدلی مفهومی از مسئله اینکه تاکنون

شناختی، ویژگی یابی پژوهشی، روش فراترکیب، ویژگی شخصیتی، ویژگی روانمسئلهها: کلیدواژه

فکری، ویژگی آموزشی، تفکر خلاقانه، تفکر انتقادی

شناسی، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت، تهران، دانشجوی دکتری، علم اطلاعات و دانش 1

[email protected]ایران

رانیتهران، ا ،دانشگاه تهران ت،یریدانشکده مد لتیاستادیار مدیریت دو ،ها مدیریت سیستمکتری د 2

[email protected]

رانیو اقتصاد، تهران، ا تیریمدرس، دانشکده مد تیدانشگاه ترب ،یشناس گروه علم اطلاعات و دانش اریدانش 3

[email protected]

رانیتهران، ا ت،یریدانشگاه تهران، دانشکده مد ،یشناس گروه علم اطلاعات و دانش دانشیار [email protected]

110

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

مقدمه

پژوهش، یافتن مسئله مناسب برای پژوهش است. یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت

اگر مسئله پژوهش به درستی انتخاب نشده باشد، شاید دیگر مهم نباشد که پژوهش به درستی انجام

های آماری و تحلیلی استفاده شده است و یا چگونه پژوهش نوشته گرفته است یا نه، از چه روش

ذهن پژوهشگر ایجاد شود مبنی بر اینکه های مختلفی درشده است. همچنین ممکن است پرسش

مسئله پژوهش باید چگونه باشد که کیفیت پژوهش را بالا برده و یا منتج به یک کار با ارزش و

حل مسئله به معنای پر کردن شکاف میان وضعیت ابتدایی و وضعیت نهایی است و عملیاتی شود.

یابی، مسئله همان پرسشی است که در سئلهیابی، پیدا کردن همین شکاف است. در م منظور از مسئله

ها و تفکراتی یابی به رفتارها، نگرش کند. بنابراین، مسئله طول پژوهش به ذهن پژوهشگر خطور می

یابی رو، مسئله شود. از این شود که به طرف طرح، تنظیم و ایجاد مسئله پژوهشی هدایت می گفته می

گیرد؛ از قبیل: بیان مسئله، ساخت مسئله، طرح در بر میای است که معانی مختلفی را مفهوم پیچیده

، 1مسئله، تنظیم مسئله، شناسایی مسئله، کشف خلاقانه مسئله و تعریف مسئله )دودک و کوته

اگرچه فرآیند حل مسئله بر مبنای تجزیه و تحلیل و منطق استوار (.1988، 2؛ رانکو و اکادا1994

ه است که موفقیت دانشجو در محیط علمی را که اغلب به یابی فرآیندی خلاقان است؛ اما مسئله

(. طی دو 1982، 3کند )دیلون یابی بستگی دارد، تضمین می انگیزه وی و درک وی از پدیده مسئله

یابی مرحله بسیار مهمی در اند که مسئله دهه گذشته اکثر متفکران و دانشمندان به این نتیجه رسیده

آید، یابی یک مورد بسیار اساسی و مهم به حساب می آید. مسئله فرآیند فکری انسان به شمار می

؛ جی و 1994ای برای حل کردن وجود نداشته باشد )دودک و کوته، حتی اگر هیچ مسئله

؛ تریفینگر، 2000، 6؛ استارکو2007، 2003، 1994؛ رانکو، 2004، 5؛ رابرتسون1997، 4پرکینز

(. 2006، 7دوروال-ایساکسن و استد

1 Dudek & Côté

2 Runco & Okuda

3 Dillon

4 Jay & Perkins

5 Robertson

6 Starko

7 Treffinger, Isaksen, & Stead-Dorval

111

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

یابی را نخستین گام ، مسئله«آموزش و پرورش پیشرو»(، معروف به پدر 1929) 1وئیجان دی

(، 1938) 2کند. آلبرت انیشتین و نخستین مرحله در فعالیت خلاقانه و حل مسئله معرفی می« دانستن»

کند که طرح ، تأکید می«تکامل فیزیک»مخترع و دانشمند بزرگ، در کتاب معروف خود به نام

های جدید، غلب مهمتر از حل آن است. انیشتین بر این باور است که برای طرح پرسشیک مسئله ا

بایست قدرت تخیل را کشف احتمالات جدید و بررسی مسائل قدیمی از زوایای جدید، می

کند که عملکرد تفکر فقط بیان می« تفکر مولد»( در کتاب 1959) 3مکس ورتایمر افزایش داد.

شود. او در ادامه شود، بلکه شامل کشف مسائل جدید نیز می ی نمیمحدود به حل مسائل واقع

تر از پیدا کردن افزاید که طرح و تجسم یک پرسش مولد، بسیار مهمتر و دستاوردی بزرگ می

به این نکته « اصالت»( در پژوهشی به نام 1965) 4ورث است. نرمن مک پاسخ برای چند پرسش

ورث همانند مثابه قلب اصالت در تفکر خلاقانه است. مک ی به یاب کند که فرآیند مسئله اشاره می

یابی بسیار مهمتر از حل مسئله است. به طور خاص انیشتین و ورتایمر معتقد است که مسئله

، 6؛ سیو2003؛ رانکر، 1970، 5میهایی و گتزلز است )چیکسنت« کشف اولیه»یابی مرتبط با مسئله

ای بیان کردند که پیدا کردن و طرح مسئله یکی ( در مطالعه1997) 7(. همچنین جی و پرکینز2002

ها اظهار داشتند های مختلف است. آن از ابعاد مهم تفکر خلاقانه و عملکرد مرتبط با آن، در زمینه

تر از فرآیند حل مسئله است. یابی فعالیتی جداگانه و حتی مهم که مسئله

های طرح شده پاسخ خوبی تواند برای مسئله میبه طور خلاصه، اندیشمندان معتقدند فردی که

تواند ای پیدا کند، نمی پیدا کند، متفکر خلاقی است و اگر این فرد نتواند برای خودش مسئله

(. به 2007؛ رانکو، 2004استعداد تفکر خلاقانه و تفکر انتقادی خود را بروز دهد )رابرتسون،

ای نیز وجود گونه پاسخ خلاقانه ای را پیدا کند، هیچ عبارت دیگر، اگر کسی نباشد که بتواند مسئله

ای نخواهد داشت. همچنین، یک متفکر خوب، فردی است که بتواند مسائل را به صورت خلاقانه

ای را پیدا حل کند، و به طور همزمان بتواند با استفاده از قدرت ابتکار و تفکر انتقادی خود، مسئله

یابی برای دانشجویان چه از طریق آموزشی و چه از طریق هکند. عدم تبیین دقیق پدیده مسئل

1 John Dewey

2 Albert Einstein

3 Max Wertheimer

4 Norman Mackworth

5 Csikszentmihalyi & Getzels

6 Siu

7 Jay and Perkins

112

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

شناسی های رشته علم اطلاعات و دانش های اساسی بر سر راه پژوهش پژوهشی یکی از چالش

اند. سازی روی آوردهیابی به مسئلهدانشجویان این رشته به جای مسئله( 1387است. به گفته دیانی )

های یک مسئله بودن مسئله در پژوهش و به تبع آن با ویژگیدانشجویان با ماهیت مسئله، محوری

آشنا نیستند و تا زمانی که این پدیده به طور دقیق بررسی نشود، بسیاری از مشکلات اساسی بر سر

ها و خصوصیاتی ای دارای ویژگی راه دانشجویان همچنان پا برجا خواهد بود؛ چرا که هر پدیده

با یابی مسئله یدهپد های ویژگیشناخت ین،بنابراز آن مستثنا نیست. یابی پژوهش نیز ا است و مسئله

از یبخش تواند های پیشین و ارائه یک تفسیر جدید از این فرآیند، می مراجعه به پژوهش

رشته را حل کند. یندوستداران ا های ینگران

پیشینه پژوهشبندی ، طبقه آموزان یک مدرسه ( در پژوهشی کیفی بر روی معلمان و دانش1967) 1واشتون

بندی هر چه سطح پرسش مطرح شده ها ارائه نمود. بر اساس این طبقه های آن جدیدی از پرسش

بالاتر باشد، به همان نسبت خلاقیت به کار رفته شده در آن پرسش نیز بالاتر است. با وجود این،

ها ارائه نداد. او همچنین بندی و ارزیابی پرسش مندی جهت طبقههیچ روش نظامنتایج واشتون

اظهار داشت که توانایی شناسایی و طرح یک مسئله پژوهشی به ندرت در فرآیند حل مسئله

یابی به عنوان نخستین ای به بررسی مسئله ( در رساله2005) 2شود. پیتر تریسی پژوهشی تدریس می

یابی دارای چهار های این پژوهش نشان داد که مسئله ل مسئله، پرداخت. یافتهمرحله از فرآیند ح

است. تریسی در پژوهش خود فقط به « کمبود دانش»و « کشف ایده»، «حذف»، «توضیح»مقوله

3یابی نکرده است. کالوین ریدهای مسئلهای به ویژگییابی اشاره کرده است و اشارهمراحل مسئله

یابی های شناختی و شخصیتی و همچنین توانایی مسئله ای به بررسی ویژگی ( در رساله1992)

یاب و گونه تفاوت معناداری میان دو گروه مسئله آموزان پرداخت. نتایج نشان داد که هیچ دانش

شده وجود ندارد. در این پژوهش ابعاد مختلف ویژگی های مطرح یاب در مورد ویژگی غیرمسئله

به عنوان دو عامل مؤثر « شهود»و « احساس»مشخص نشده است و صرفاً از شخصیتی به طور دقیق

( در پژوهشی به بررسی تجارب و 2009) 4بر ویژگی شخصیتی نام برده شده است. کریستا ریچی

1 Washton

2 Peter Tracy

3 Calvin Reed

4 Krista Ritchie

113

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

های پژوهش نشان داد که یابی پرداخت. یافته آموزان در فرآیند مسئله شخصیتی دانش ویژگی

آموزان تأثیر مثبت و بر روی عملکرد دانش« علاقه»و « رضایت»، «انگیزه»، «هدف»عواملی همچون

تأثیر منفی « سرخوردگی»و « گیج بودن»، «ترس»، «آزردگی»، «امیدی نا »، «خستگی»عواملی نظیر

گذارد. وی در پژوهش خود فقط به احساسات منفی و مثبت ویژگی شخصیتی اشاره کرده می

ای ( در مقاله2007) 1ست. فوتیس کاسولاس و جورجیا مگااست و سایر عوامل را بررسی نکرده ا

یابی و حل مسئله آموزان در ارتباط با دو شکل از تفکر در دو قالب مسئله به بررسی عملکرد دانش

، «بیان روشن)»دهنده تفکر انتقادی های تشکیل ها نشان داد که مؤلفه پژوهشی پرداختند. یافته

و « ربط»، «ساختار»، «اطلاعات معنادار بیرون متن»، «دار درون متناطلاعات معنا»، «جویی استدلال»

یابی. در این پژوهش بیشتر بر بیشتر در فرآیند حل مسئله نقش دارند تا در فرآیند مسئله«( صحت»

های مرتبط با های تفکر انتقادی مرتبط با حل مسئله تأکید شده است. در حالی که مؤلفهمؤلفه

یستند و نیاز به واکاوی بیشتری دارند. یابی نیز کم نمسئله

یابی را از های خود، مسئلهبه غیر از موارد ذکر شده، پژوهشگران دیگری نیز در پژوهش

3های خلاقانه؛ آرلینیابی و پاسخ(، مسئله1969) 2اند: باربرزوایای مختلفی مورد ارزیابی قرار داده

5یابی و ضریب هوشی؛ باسادور(، مسئله1974) 4یابی و فرآیند شناختی؛ پوراث(، مسئله1974)

های شخصیتی؛ یابی و ویژگی(، مسئله1979) 6کالب یابی و نقش آموزش؛ مک(، مسئله1979)

یابی و تفاوت رفتاری؛ (، مسئله1989) 8ها؛ کیها و مهارتیابی و توانایی(، مسئله1988) 7نات فونته

یابی و تحدید مسئله؛ (، مسئله1995) 10؛ لیدیگیابی و سبک خلاقیت(، مسئله1994) 9برینکمن

13یابی و تفکر واگرا؛ زیدنی(، مسئله2002) 12های علمی؛ هلتزیابی و پژوهش(، مسئله1996) 11جی

1 Fotis Kousoulas & Georgia Mega

2 Barber

3 Arlin

4 Porath

5 Basadur

6 McCaleb

7 Fontenot

8 Kay

9 Brinkman

10 Laidig

11 Jay

12 Holtz

13 Zydney

114

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

3یابی؛ ویسمنیابی و توانایی داده(، مسئله2005) 2؛ پاتریکولا1سازی گاه یابی و تکیه(، مسئله2004)

توان به این نتیجه دست های پیشین می با بررسی دقیق پژوهشیابی و فراشناخت. مسئله(، 2007)

های متفاوتی های متوالی و با استفاده از جوامع آماری مختلف و روشیابی در دورهیافت که مسئله

یابی در ایران و با استفاده از مورد ارزیابی قرار گرفته است؛ اما تاکنون پژوهشی پیرامون مسئله

یابی های مسئله ائه یک مدل مفهومی به انجام نرسیده است. همچنین ویژگیروش فراترکیب و با ار

به صورت کامل از هم تفکیک نشده است و یا به عبارت دیگر، کاملاً مشخص نیست که این

های متمایزی است. پدیده دارای چه ویژگی

روش پژوهشدر بخش فناوری آن در اقبال فراوان به رویکرد کیفی به همراه پیشرفت سریع علم به ویژه

ها شده است. این انباشت به چالش مهمی برای های گذشته، باعث انباشت سریع پژوهش دهه

های خود را از میان مطالعات موجود کنند داده پژوهشگران تبدیل شده است، کسانی که سعی می

رسیده است های پژوهشی به حد اشباع بر روی یک موضوع خاص پیدا کنند. راهکار تجمیع پیشینه

و این کار نقص و ناکارآمدی خود را به هنگام ترجمه و تفسیر مطالعات کیفی بیشتر نشان داده

هایی که برای حل این مشکل پیشنهاد شده است، (. یکی از روش1988، 4است )نوبیلت و هیر

(، فراترکیب روشی است که دارای اشتراکات1999، 6است. طبق تعریف )بیر« 5فراترکیب»روش

( است. در فراتحلیل 1988)نوبیلت و هیر، 8«نگاری فراقوم»( و 1976)گلس، 7«فراتحلیل»فراوانی با

شود. های کیفی پرداخته می نگاری فقط به بررسی داده های کمی و در فراقوم فقط به بررسی داده

داده اما فراترکیب روشی است که هم از مطالعات کمی و هم از مطالعات کیفی به عنوان منبع

های های پژوهش ها، ذهنیات، رویکردها، نتایج و یافته کند. در فراترکیب به بررسی ایده استفاده می

(. سه هدف عمده برای فراترکیب ترسیم شده 1999شود )بیر، کیفی و کمی پیشین پرداخته می

1 Scaffolding

2 Patricola

3 Weissman

4 Noblit & Hare

5 Meta-synthesis

6 Bair

7 Meta-analysis

8 Meta-ethnography

115

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

جهت در این پژوهش (. 2006، 1است: ساخت نظریه، تشریح نظریه و توسعه مفهومی )زیمر

( 2003) 2وو باروس ای فراترکیب سندلوسکی از روش هفت مرحلهیابی راحی مدل مفهومی مسئلهط

استفاده شده که در .نشان داده شده است 1شکل

. مراحل هفتگانه فراترکیب1شکل

های پژوهش یافته مرحله اول: تنظیم پرسش پژوهش

هدف از مطالعه است. «What: چه چیزی» تمرکز بر مرحله از تنظیم پرسش پژوهش، نخستین

از طریق جواب دادن به یابی پژوهش است که های مسئله بررسی ویژگی، انجام این پژوهش

شود: زیر تنظیم می هایپرسش

های کند. در این پژوهش پایگاه مورد مطالعه را مشخص می جامعه که ،«Who چه کسی:. »1

مورد بررسی قرار گرفت. و موتورهای جستجو ها داده، مجله

هش منابع مطالعه شده در این پژو است.چارچوب زمانی ، که بیانگر«Whenچه وقت: . »2

1 Zimmer

2 Sandelowski & Barroso

پرسش پژوهش یمتنظ

مند متونبررسی نظام

مناسبمنابع جستجو و انتخاب

منابععات استخراج اطلا

هالیل و ترکیب یافتهحتجزیه و ت

کنترل کیفیت

هاارائه یافته

116

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

گرفت. یابی را در بر می محدود به زمان خاصی نبود و کل مطالعات حوزه مسئله

که منابع بر اساس آن انتخاب و یا از است یا معیارهایی روش ، بیانگر نوع«Howچگونگی: . »3

شوند. فرآیند فراترکیب خارج می

دهنده ز تشکیلهای متمای شود که: ویژگی گونه مطرح می بنابراین پرسش اصلی پژوهش بدین

یابی پژوهش کدام هستند؟ مدل مفهومی مسئله

مند متون بررسی نظاممرحله دوم: مورد 2، ورلدکت1های: گوگل اسکالر در پژوهش حاضر، منابع مورد نظر از طریق وبگاه

های اصلی آن های مربوطه از طریق اتصال به پایگاه نامه جستجو قرار گرفت و مقالات و پایان

های مورد جستجو و غیره( به دست آمد. کلیدواژه 4های پروکوئست نامه ، پایان3دایرکت )ساینس

سئله، دهی به م یابی، ساخت مسئله، تعریف مسئله، کشف مسئله، شکل نیز عبارت بودند از: مسئله

(.1)جدول تنظیم مسئله و طرح مسئله

وهای کلیدی مورد جستج . واژه1جدول نامه تعداد پایان تعداد مقاله انگلیسی فارسی Problem Finding 288 51 یابی مسئله

Problem Construction 70 12 ساخت مسئله

Problem Definition 412 52 تعریف مسئله

Problem Discovery 32 0 کشف مسئله

Problem Framing 106 16 دهی به مسئله شکل

Problem Formulation 889 46 تنظیم مسئله

Problem Posing 637 75 طرح مسئله

مناسب منابعسوم: جستجو و انتخاب مرحلهدر این مرحله پژوهشگر جهت ارزیابی و انتخاب منابع مناسب، از الگوریتم معرفی شده در

استفاده کرده است. منابع مورد نظر بر اساس چهار پارامتر )عنوان، چکیده، محتوا و 2شکل

شناسی، شناسی( مورد بررسی قرار گرفتند. جهت دستیابی به منابع نهایی از طریق پارامتر روش روش

و نتایج( طرح تحقیق، جمع آوری داده، بزار گلین )دارای چهار معیار اصلی: جامعه آماری،از ا

منبع جهت ورود به فرآیند فراترکیب انتخاب شد. 38استفاده شد. در نهایت تعداد

1 Google Scholar

2 Worldcat

3 Science Direct

4 ProQuest Dissertations

117

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

نهایی منابعالگوریتم انتخاب . 2شکل

منابع: استخراج نتایج چهارم مرحلهدر مرحله چهارم، اطلاعات منابع انتخاب شده بر اساس مشخصات نویسنده )نام و نام

شناختی )روش یابی و مشخصات روش خانوادگی، سال انتشار و منبع(، عوامل مرتبط با مسئله

2تایج حاضر در جدول بندی شد. ن پژوهش، ابزار پژوهش و جامعه پژوهش( در یک جدول طبقه

.بیان شده است

شدهتعداد منابع یافت

N=2686

شناسی روشبرای بررسی منابعتعداد

N=81

محتوای کاملبرای بررسی منابعتعداد

N=121

منابع رد شده )عنوان(

N=1732

منابع رد شده )روش(

N=43

منابع رد شده )محتوا(

N=40

منابع رد شده )چکیده(

N=833

برای بررسی چکیده منابعتعداد

N=954

نهایی منابع کل

N=36

118

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

ایابی پژوهش برای تحلیل و بیرون کشیدن کدههای انتخاب شده در زمینه مسئله . پژوهش2جدول

رد نویسنده یابیعوامل مؤثر بر مسئله روش شناسیف

ی

روش پژوهش ابزار پژوهش جامعه پژوهشآموز دانش 29

پایه سوم در دو مدرسه هنر

سناریوهای یابیمسئله

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

ی ایاش تعداد، لمس شده یایتعداد اش منحصر، انتخاب شده یایاش تعداد، شده یدستکار

زمان انتخاب مدتی، انتخاب یایبه فرد بودن اش مدت، اءیاش نشیزمان چ مدت، اءیاش نشیچ، اءیاش

مطرح های پرسش تیکم، نشیزمان انتخاب و چ تعداد ،مطرح شده های پرسش تیفیک، شده

تعدادی، گر پرسش، لمس شده یها کتاببا یها کتاب تعداد، زده شده ورق عیسر یها کتاب

با متن خوانده یها کتاب تعداد، زده شده توجه ورقبه فرد بودن منحصری، انتخاب یها کتاب تعداد، شده

، زمان انتخاب کتاب مدتی، انتخاب یها کتاب مدت، متن ینیب شیپ تیفیک، متن ینیب شیپ تیکم

اصالتی، نیب شیزمان پ

1لوئیس باربر

(1969)

1.

دانشجوی 60دختر کلاس

شناسی روان آموزشی

سناریوهای یابیمسئله

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

یریپذ انعطافسازگار، یریپذ انعطاف یروان، یپرداز دهیا یروان، انیب یروان، یناگهان

اطلاعات، پردازش، قیشاخص تلف سطحارتباط، شرفتیپ، یظهور تیخلاق، یصور اتیعمل تفکرمطرح شده، یها پرسش، یلیتفص تفکر، یلیتحص

مولد جینتا

2پاتریکا آرلین

(1974) 2.

آموز دانش 60پایه هشتم درس

شناسی زمین

سازیگاهتکیه / مشاهده

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

، افتهی سازمان یساز گاه هیتک، یساز گاه هیتک ییتوانامسئله، فهمتفکر سطح بالا، یساز گاه هیتک

مسئله، نوعطرح پرسش، ییتوانا، هیساخت فرض مسئله یدورنمابودن مسئله، خاص

3جانت زیدنی

(2004) 3.

آموز دانش 76پایه پنجم، ششم و

هفتم ابتدایی

سناریوهای یابیمسئله

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

، نشیبی، شناخت سطحی، هوش بیضر یصور استدلال

4ماریان پوراث

(1974) 4.

هنرمندان تصویرگر و فارغ

التحصیلان رشته هنر

سناریوهای یابیمسئله

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

5ساندرا کی ییفضا کردیرو، یخط یفکر ندیفرا

(1989) 5.

سه آموزگار کار بالینی تازه

مشاهده/ مصاحبه

رویکرد کیفی/ مطالعه

، یقبل تجارب، یاحساسات، تجارب فعل مشورت، یشخص اهداف

6جوانیتا لیدیگ

(1995) 6.

1 Lois Barber

2 Patricia Arlin

3 Janet Zydney

4 Marion Porath

5 Sndra Kay

6 Juanita Laidig

119

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

رد نویسنده یابیعوامل مؤثر بر مسئله روش شناسیف

ی

روش پژوهش ابزار پژوهش جامعه پژوهش موردی

مصاحبه/ هنرمند 34 نامهپرسش

رویکرد کیفی/ مطالعه

موردی

بخش لذتبودن، بخش تیرضا، یدرون ازین از خود احساس، هیهد، یریادگی ابزاربودن،

1سوزان ویسمن

(2007) 7.

آموز دانش 66 پایه نهم

سازیگاهتکیه / مشاهده

مطالعه اکتشافی/ رویکرد

کمی

یها مسئله تعداد، انیب طرز، اءیاش یکار دست، یدرون زهیانگ، تیمشغولبودن، یلیتخمطرح شده،

، یکنجکاو، تیخلاقبه علم، علاقه، هیاول دانش مستقل یخبرگ

2الین جی

(1996) 8.

48نفر ) 62زن( از 14مرد و

شش شغل

مطالعه مشاهدهاکتشافی/ رویکرد

کمی

، یریپذ انعطافواگرا، تفکر، یآموزش برنامه یروان

نانسی

(1988) 3نات فونته9.

نفر 32مهندس، مدیر و

تکنسین

نامه، پرسشمصاحبه و ضبط

صدا

، قضاوت، ادارکابهام، تحمل، یپرداز دهیا رویکرد کیفی احساس، شهود

4مارینو باسادور

(1979) 10.

مدیر 42 خدمات غذایی

گری تجربه، کنترل کانون، قهیسل رویکرد کیفی مصاحبه

(1979) 5کالب مک11.

سناریوهای معلم 63 یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

دانش، یحس پرورش، یپرورش فکرو یگفتار پرورش، یاخلاق پرورش، ییمحتوا

تیریمد، یاجتماع یها مهارت پرورش، یزبان عوامل، یحرکت پرورش، زهیانگکلاس،

توجه، مشکل، یریپذ تیمسئول عدم، یخانوادگداشتن با مسئله، یحس مشکل، نیوالد ریتدب سوء

یها خواسته، یامتحان یها تیمحدود، نیمسئولزبان، یدشوار، یآموزش یناهماهنگ، یدانشگاه

یکنددر پردازش، ریتأخ، یشناخت نییپا لیپتانس حافظه مشکل، یریادگیذهن در

کاترین

(2005) 6پاتریکولا12.

برنده 146جایزه جستجوی

استعدادهای درخشان

رویکرد کمی/ نامهپرسش آزمون همبستگی

، یعاطف تیحما، تیساختار هوش، جنس یاجتماع راتیتأث

7رنا سابوتنیک

(1984) 13.

رزیدنت 92 پزشکی

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

.14 8جنفیر هلتز زا تنش یها محرک، شده داده تیاهم یروان

1 Susan Weissman

2 Eileen Jay

3 Nancy Fontenot

4 Marino Basadur

5 Gary McCaleb

6 Cathryn Patricola

7 Rena Subotnik

8 Jennifer Holtz

120

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

رد نویسنده یابیعوامل مؤثر بر مسئله روش شناسیف

ی

روش پژوهش ابزار پژوهش جامعه پژوهش(2002)

200 دانشجوی لیسانس

رشته مدیریت بازرگانی

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ مطالعه تجربی

1لیندا لی پژوهش قالب، توجه کانون، مسئله تیحساس

(1991) 15.

گروهی از آموزان دانش

دبیرستانی

مصاحبه، مشاهده

2پیتر تریسی دانش کمبود، حذف، حیتوض کیفیرویکرد

(2005)

16.

159 آموز ممتاز و دانش

تیزهوش

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

موضوعولادت، بیترت، نژاد، یشناخت سبک نمرات سطحمورد علاقه،

3کالوین رید

(1992) 17.

آموزان دانش رشته مهندسی

سناریو، مصاحبه، مشاهده

رویکرد آمیخته

بنجامین مدرسه نوع، یدوره درس

(2009) 4فرانسکی18.

دیوید تیسبک خلاق رویکرد کمی مشاهده آموز دانش 32

(1994) 5برینکمن19.

آموز دانش 81 به همراه سه معلم

مصاحبه/ نامهپرسش

رویکرد آمیخته

، اهداف، یاحساسات مثبت، احساسات منفعاطفه، شدتآموز، دانش کمک، یاجتماع جو

، یشخص تجربهمعمول، تجربه، علاقه، تیرضا، یجیگ، ترس، یآزردگ، یدیام نا، یخستگ

یسرخوردگ

6کریستا ریچی

(2009) 20.

آموزان، دانشمعلمین، مشاورین، مدیران نمایشگاه و

اسناد

مصاحبه، نامه و تحلیل پرسش

اسناد

رویکرد آمیخته/ مطالعه چند

موردی

، یکار یها عادت، یقبل تجربه ،نو کردیرو، یریادگیبه عشقشده، ادگرفتهی دروس، هدف

اطلاعات موجود، یبررس، یابیخودارز، پاداشعلم، تیماه، پژوهشدانشمند، کی یها یژگیو

، ژهیو درکانشمند، د نقشبه مسئله، پاسخ موضع، یمفهوم درک، یبند قسمت، شاتیآزما

پروژه، تکامل، قیعم درک، یانتقاد، شکاکمعکوس، یمهندس ،پروژه یها تیمحدود

موضوع، سهیمقا، اجتماع، ارتباط، زهیجا، کاربرد تماس، تیمالک، فرصت، دیجد فرصتداغ،

، زیمتما آموزش، یعلم شگاهینما ندیفرا، یا حرفه قیعلا، نیقوانمعلم، نقش، نیوالد نقش، استقلال

7فرانک لابانکا

(2008) 21.

1 Linda Lai

2 Peter Tracy

3 Calvin Reed

4 Benjamin Franske

5 David Brinkman

6 Krista Ritchie

7 Frank LaBanca

121

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

رد نویسنده یابیعوامل مؤثر بر مسئله روش شناسیف

ی

روش پژوهش ابزار پژوهش جامعه پژوهش یدرس کتابمعلم،

دانشجو 80 پسردختر و

های آزمون تفکر واگرا

دیتول، استاندارد آموزش، میمستق آموزش رویکرد کمی یپرداز دهیا عملکرد، مسئله

ایوان چند و

1مارک رانکو

(1992)

22.

دانشجویان سال اول پزشکی

سناریوهای یابیمسئله

توشیماسا مداخله رویکرد کمی

2یوشیوکا و همکاران

(2005)

23.

سناریوهای آموز دانش 77 یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

شاون اکودا و واگرا تفکر، تیخلاق

(1991) 3همکاران24.

آموز دانش 40 تیزهوش

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

4استیون هوور یگفتار تیخلاق

(1994) 25.

نویسندگان ای و حرفهآموزان دانش

دبیرستانی

سناریو/ نامهمصاحبه/ پرسش

رویکرد آمیخته

5آلن استارکو فنون، راهبردها

(1989) 26.

153 آموز پایه ششم دانش

های آزمون یابیمسئله

معنادار اطلاعاتیی، جو استدلال، روشن انیب رویکرد کمی، ساختار، متن رونیمعنادار ب اطلاعات، درون متن

صحت، ربط

فوتیس کاسولاس و جورجیا

(2007) 6مگا

27.

175 پایه هفتم آموز دانش

و هشتم

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

یو خو خلق، مثبت یخلق و خو، خلق و خو آموزشباز، آموزشی، منف یو خو خلقی، عاد

، تیعصبانی، شاد، خاص یو خوها خلق، بسته یپرداز ریتصو فنونی، عاد حالت

بورنگ چن و

(2014) 7همکاران28.

دانشجوی 17 لیسانسدوره

سناریوهای یابیمسئله

مطالعه رویکرد اکتشافی/

کمی

تانگ دندان و یدانش اکتشاف، طرز کار مغز

(2013) 8همکاران29.

188 آموز پایه پنجم دانش

سناریوهای یابیمسئله

متقابل یهمکار، اعضا یساختار گروه رویکرد کمی همسالان

هان و چین

(2013) 9همکاران30.

168 آموز دانش

دبیرستانی پایه هشتم

سناریوهای یابیمسئله

، لیتخی، کنجکاوخلاقانه، لیتما رویکرد کمیی، علم یخودپندار، یریپذ سکیر، یریپذ چالش

خاص یموضوع دانشی، لیتحص عملکرد

مینشن لیو و

(2012) 10همکاران31.

1 Ivonne Chand & Mark Runco

2 Toshimasa Yoshioka & et al.

3 Shawn Okuda & et al.

4 Steven Hoover

5 Alane Starko

6 Fotis Kousoulas & Georgia Mega

7 Borong Chen & et al.

8 Tong Dandan & et al.

9 Qin Han & et al.

10 Mingxin Liu & et al.

122

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

رد نویسنده یابیعوامل مؤثر بر مسئله روش شناسیف

ی

روش پژوهش ابزار پژوهش جامعه پژوهش تا دهم

1367 آموز دانش

های آزمون یابیمسئله

وایپینگ هو و آموزشنوع رویکرد کمی

(2010) 1همکاران32.

115 آموز دانش

سناریوهای یابیمسئله

رویکرد کمی/ آزمون همبستگی

زهیانگ، یا هیرو دانش، یانیدانش ب، هوش خانه طیمحی، تیشخص یها یژگیو، یرونیب

هایجو لی و

(2007) 2یانسون چو33.

معلم رشته 4 زیست

مصاحبه/ تحلیل مضمون

رویکرد مطالعه کیفی/

موردی

ی، درس برنامهی، ا حرفه یجوامع علم هیاول درکی، مشارکت یابی مسئله

تان و ایملدا یون

(2015) 3کالیین34.

424 دانشجوی دوره

لیسانس

سناریوهای یابی/ مسئله

نامهپرسش

سوزانا پالتز و دوباره یده شکل، ساده یتفکر جدل رویکرد کمی

4کایپینگ پنگ

(2009)

35.

های آزمون آموز دانش 86 یابی/ مشاهدهمسئله

به پاسخ به نگرش، نگرشی، عوامل شناخت رویکرد کمی، یکلام استدلال، استعداد، به علم نگرش، مسئله

ی، فن استدلالی، انتزاع استدلال، یعدد استدلال یساز هیفرض

استیون هواور و

5جان فلدهوسن

(1990)

36.

های کیفی یافتهوتحلیل و تلفیق : تجزیهپنجم مرحلهدر مرحله بعد، پژوهشگر به دنبال کدهای برآمده از فرآیند فراترکیب است. به همین دلیل

یابی، یک کد در نظر گرفته شد و سپس این برای تمام عوامل استخراج شده از منابع مرتبط با مسئله

بندی ها، طبقه اند و همچنین میزان فراوانی آن ها استخراج شده کدها با توجه به منابعی که از آن

شدند.

کدهای استخراجیکیفیت : کنترل ششم مرحلهجهت کنترل کیفیت، روایی و پایایی کدهای استخراجی مورد سنجش قرار گرفت. روایی کدها با

کند تا دقت، اعتبار، و اهمیت استفاده از ابزار گلین ارزیابی شد. این ابزار به پژوهشگر کمک می

(. همچنین جهت بررسی پایایی کدها، 2013، 6اتالانومطالعات کیفی و کمی را مشخص کند )ک

ها و تأیید تعدادی از نویسندگان منابع مورد بررسی قرار گرفت. بدین صورت که کدهای دیدگاه

نفر از نویسندگان منابع ارسال شد و مورد تأیید قرار گرفت. 4استخراج شده برای

1 Weiping Hu & et al.

2 Hyejoo Lee & Younsoon Cho

3 Yuen Tan & Imelda Caleon

4 Susannah Paletz & Kaiping Peng

5 Steven Hooever & John Feldhusen

6 Catalano

123

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

ها ارائه یافته: هفتم مرحلهشود که در اینجا با توجه به بررسی ها از مراحل پیشین پرداخته می یافته در مرحله آخر به ارائه

بندی شدند. سپس مفاهیم به دست آمده تجمیع شده ها در یک مفهوم مشابه دسته معانی کدها، آن

کد از منابع مورد مطالعه 138تر قرار گرفتند. در این پژوهش به طور کلی های کلی و در مقوله

مقوله )ویژگی اصلی( به 4مفهوم خلاصه شدند که در نهایت، 24کدها در استخراج شد. این

(.3دست آمد )جدول های کلیدی مورد جستجو . واژه3جدول

کدها مفاهیم ها مقوله خو و عاطفی، شادی، توجه، خلق احساس نسبت به خود، شدت عاطفه، حمایت احساسات ویژگی شخصیتی

پذیری عدم مسئولیت وجدان کاری زا های تنش امیدی، آزردگی، ترس، گیجی، عصبانیت، سرخوردگی، محرک خستگی، نا ثبات عاطفی

سلیقه شناسی زیباییویژگی

شناختی روان حافظه، طرز کار مغز هوش، مشکل ضریب هوشی، ساختار هوش نیاز درونی نیاز

مورد علاقهبخش بودن، علاقه به علم، موضوع بخش بودن، لذت رضایت علاقه پاداش، هدیه تشویق انگیزه درونی، انگیزه بیرونی، کانون کنترل انگیزه نوع تجربه تجربه مسئله به پاسخ به علم، نگرش به نگرش نگرش های کاری عادت عادت

اهداف شخصی، خود ارزیابی هدف استعداد استعداد

مسئله، سازی، نوع گاه مولد، تکیه پذیری، روانی، اصالت، نتایج انعطافاشیاء، کاری دست تفکر خلاقانه ویژگی فکریمسئله، بیان مسئله، مشورت، طرز مسئله، دورنمای بودن شده، خاص مطرح های مسئله تعداد

پردازی، واگرا، ایده خلاقانه، تفکر خلاقیت، تمایل خلاقیت، سبک تخیل، مشغولیت، نوع دهی پذیری، شکل پذیری، ریسک مداخله، تخیل، چالشپردازی، ایده نو، عملکرد رویکرد

سازی دوباره، فرضیه شناختی، سبک شناختی، سطح متن، فراشناخت، عوامل بینی مسئله، کنجکاوی، پیش فهم تفکر انتقادی ویژگی فکری

ابهام، قضاوت، شهود، پردازش علم، تحمل خطی، ماهیت فکری شناختی، بینش، فرآیند انتقادی، تکامل ها، ادراک، موضع داده بندی موجود، قسمت لاعاتاط اطلاعات، بررسی

مسئله، ربط روشن، ساختار معکوس، شکاکیت، بیان ها، مهندسی محدودیت پژوهش، فهمانتزاعی، عددی، استدلال کلامی، استدلال صوری، استدلال مسئله، استدلال مسئله، صحت

جویی فنی، استدلال استدلال

نمرات، دانش، سطح تحصیلی، نوع علمی، عملکرد دروس یادگرفته شده، خودپنداری دانشجو ویژگی آموزشی یادگیری به یادگیری، عشق در ذهن کندی

درسی برنامه برنامه آموزشی کلاس استاد، مدیریت استاد، علایق نقش استاد

های امتحانی، خواسته های یادگیری، محدودیت داشتن مشکل با مدیران آموزشی، ابزار دانشگاه دانشگاه درسی، نوع آموزشی، دوره دانشگاهی، ناهماهنگی

124

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

کدها مفاهیم ها مقوله هامسئله، فنون، آزمایش های پژوهش، حل استراتژی پژوهش

های ای، مقایسه، موضوع حرفه علمی اجتماعی، جوامع پژوهش، ارتباط، تأثیرات کاربرد یادگیری موقعیتی علمی نمایشگاه ای، فرآیند حرفه جدید، مالکیت، رابطه های داغ، فرصت

گروهی، درسی، ساختار پردازی، کتاب تصویر درسی، قوانین، فنون آموزش، استقلال نوع روش تدریس همسالان متقابل همکاری

خانوادگی، والدین خانه، عوامل محیط خانواده

ه شده است ها( در قالب یک مدل مفهومی ارائ در خاتمه نتایج حاصل از فراترکیب )ویژگی

شناختی، فکری و آموزشی( برای (. در این مدل چهار ویژگی اصلی )شخصیتی، روان3)شکل

سزایی دارند و کیفیت آن را تحت یابی تأثیر به یابی شناسایی شده است که بر فرآیند مسئله مسئله

کر انتقادی( دهند. همچنین ویژگی فکری بر مبنای دو ویژگی مهم )تفکر خلاقانه و تف تأثیر قرار می

یابی تأثیرگذار ها همگی غیر از آنکه بر روی خود فرآیند مسئله بنیان نهاده شده است. این ویژگی

هستند، بر روی یکدیگر نیز اثرات فراوانی دارند.

پژوهش یابی مسئله ی. مدل مفهوم3شکل

گیری بحث و نتیجهیابی بود. با توجه به اینکه در مسئلههای متمایز هدف از انجام این پژوهش شناسایی ویژگی

های پژوهشگران )واشتون، تریسی، رید، ریچی، کاسولاس و مگا، باربر، آرلین، پوراث، یافته

نات، کی، برینکمن، لیدیگ، جی، هلتز، زیدنی، پاتریکولا و ویسمن(، کالب، فونته باسادور، مک

یابی اشاره شده بود، تلاش شد تا با تلفیق لهها و عوامل مؤثر بر مسئای از این ویژگیتنها به گوشه

یابی با های مسئله یابی ارائه شود. شناسایی ویژگیتفسیری جدید از فرآیند مسئله ،های قبلییافته

125

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

منبع اطلاعاتی صورت 38استفاده از روش فراترکیب و با استخراج کدهای مختلف از میان

مقوله یافت شد. اگرچه فرآیند 4فهوم و م 24کد، 138پذیرفت. در این پژوهش در مجموع

های پیشین، از ابعاد مختلفی بررسی شده بود؛ اما تاکنون این فرآیند یابی پژوهش در پژوهش مسئله

های موجود و همچنین روشی به نام فراترکیب، مورد واکاوی قرار نگرفته بود و از حیث ویژگی

مدلی مفهومی نیز از آن ارائه نشده بود.

یابی دارای چهار ویژگی متمایز است که خود این های پژوهش نشان داد که مسئلهیافته

ها نیز وابسته به عوامل دیگری هستند: عوامل احساسات، وجدان کاری، ثبات عاطفی و ویژگی

شخصیتی تأثیرگذار هستند؛ عوامل هوش، نیاز، علاقه، تشویق، انگیزه، شناسی که بر ویژگی زیبایی

شناختی تأثیرگذار هستند؛ عوامل تفکر روان تجربه، نگرش، عادت، هدف، استعداد که بر ویژگی

ها به عنوان فکری تأثیرگذار هستند و در این پژوهش از آن خلاقانه و تفکر انتقادی که بر ویژگی

ل مفهومی استفاده شد؛ و عوامل دانشجو، برنامه آموزشی، استاد، دانشگاه، دو عامل مهم در مد

یابی پژوهش آموزشی مسئله پژوهش، یادگیری موقعیتی، روش تدریس و خانواده که بر ویژگی

تأثیرگذار هستند.

دهند، یابی پژوهش را تحت تأثیر قرار می های مطرح شده کیفیت مسئلهبا توجه به اینکه ویژگی

ها به طور های آتی، عوامل احتمالی مؤثر بر این ویژگی رسد که در پژوهش م به نظر میلاز

ها بررسی شود کننده از این ویژگی های پشتیبانی شناسایی شوند و همچنین وجود نظریه تریمفصل

تا از این طریق بتوان مدل مفهومی ارائه شده را توسعه داد و گامی در جهت هر چه بهتر شدن

رو برداشت. های پیش یابی پژوهش و به تبع آن افزایش کیفیت و کارایی پژوهش مسئله

منابع

کتابداری و . یابی در تحقیقات کتابداریسازی و افول مسئله(. رواج مسئله1387دیانی، محمد حسین ) .6-3 (،1)11اطلاع رسانی،

References

Arlin, P. (1974). Problem finding: The relation between cognitive process variables

and

problem finding performance (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest

Dissertations and Theses. (UMI No. T-25043) Bair, C. R. (1999). Meta-synthesis. In annual meeting of the Association for

the Study of

Higher Education, San Antonio, TX.

Barber, L. (1969). Children’s problem finding and creative responses in and

between

126

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

reading and art (Master's thesis). Retrieved from ProQuest Dissertations and

Theses. (UMI No. MK56629) Basadur, M. (1979). Training in creative problem solving: effects on deferred

judgment and

problem finding and solving in an industrial research organization (Doctoral

dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No.

8012217) Brinkman, D. (1994). The effect of problem-finding and creativity style on the

musical

compositions of high school students (Doctoral dissertation). Retrieved from

ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No. 9504138) Catalano, A. (2013). Patterns of graduate students' information seeking

behavior: A meta-

synthesis of the literature. Journal of Documentation, 69(2), 243-274. Chand, I. & Runco, M. (1993). Problem finding skills as components in the creative

process. Personality and Individual Differences, 14(1), 155-162.

Chen, B., Hu, W., & Plucker, J. (2014). The effect of mood on problem finding in

scientific

creativity. J Creat Behav, n/a-n/a.

Csikszentmihalyi, M., & Getzels, J. W. (1970). Concern for discovery: An

attitudinal

component of creative production 1. Journal of Personality, 38(1), 91-105. Dandan, T., Wenfu, L., Tianen, D., Nusbaum, H., Jiang, Q., & Qinglin, Z. (2013).

Brain

mechanisms of valuable scientific problem finding inspired by heuristic knowledge.

Exp Brain Res, 228(4), 437-443. Dewey, J. (1960). The quest for certainty: A study of the relation of

knowledge and action.

New York: Putnam.

Dillon, J. T. (1982). Problem finding and solving. The journal of creative

behavior, 16(2),

97-111.

Dudek, S. Z., & Côté, R. (1994). Problem finding revisited. In M. A. Runco

(Ed.), Problem

finding, problem solving and creativity (pp. 131–150). Norwood, NJ: Ablex

Publishing.

Einstein, A., & Infeld, L. (1971). The evolution of physics: The growth of

ideas from early

concepts to relativity and quanta. CUP Archive. Fontenot, N. (1987). The effects of training in creativity and creative problem-

finding upon

127

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

business people as measured by fluency, flexibility, and quality of the problem

statement (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and

Theses. (UMI No. 8804354) Franske, B. (2009). Engineering problem finding in high school students (Doctoral

dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No.

3360344) Glass, G. V. (1976). Primary, Secondary, and Meta-Analysis of Research 1.

Educational

researcher, 5(10), 3-8. Han, Q., Hu, W., Liu, J., Jia, X., & Adey, P. (2013). The influence of peer

interaction on

students' creative problem-finding ability. Creativity Research Journal, 25(3), 248-

258. Holtz, J. (2002). Effect of graduate medical education on the divergent thinking and

problem finding abilities of resident physicians: A pilot study (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No.

3052580) Hoover, S. (1994). Scientific problem finding in gifted fifth grade students. Roeper

Review, 16(3), 156-159.

Hoover, S. & Feldhusen, J. (1990). The scientific hypothesis formulation ability of

gifted

ninth-grade students. Journal of Educational Psychology, 82(4), 838-848.

Hu, W., Shi, Q., Han, Q., Wang, X., & Adey, P. (2010). Creative scientific problem

finding and its developmental trend. Creativity Research Journal, 22(1), 46-52. Jay, E. (1996). The nature of problem finding in students' scientific inquiry (Doctoral

dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No.

9638752) Jay, E. S., & Perkins, D. N. (1997). Creativity’s compass: A review of

problem finding. In

M. A. Runco (Ed.), Creativity research handbook, Vol. 1. Cresskill, NJ:

Hampton. Kay, S. (1989). Differences in figural problem-solving and problem-finding

behavior

among professional, semiprofessional, and non-artists (Doctoral dissertation). Kousoulas, F. & Mega, G. (2007). Creative and critical thinking in the context of

problem

finding and problem solving: A research among students in primary school.

LaBanca, F. (2008). Impact of problem finding on the quality of authentic open

inquiry

science research projects (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest

Dissertations and Theses. (UMI No. 3411366)

Lai, L. (1991). Selective attention in problem finding (Doctoral dissertation).

Retrieved

from https://brage.bibsys.no/xmlui/bitstream/handle/11250/162455/Lai_1991.pdf

Laidig, J. (1995). Problem finding, problem defining, and problem solving by novice

128

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

clinical teachers in nursing (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest

Dissertations and Theses. (UMI No. 9601798)

Lee, H. & Cho, Y. (2007). Factors affecting problem finding depending on degree of

structure of problem situation. The Journal of Educational Research, 101(2), 113-

123.

Liu, M., Hu, W., Adey, P., Cheng, L., & Zhang, X. (2012). The impact of creative

tendency, academic performance, and self-concept on creative science problem-

finding. Psych Journal, 2(1), 39-47. McCaleb, G. (1979). Strategic problem finding for the foodservice manager

(Doctoral

dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No.

8003164) Mackworth, N. H. (1965). Originality. American Psychologist, 20(1), 51-66.

Noblit, G. W., & Hare, R. D. (1988). Meta-ethnography: Synthesizing

qualitative studies

(Vol. 11). sage.

Okuda, S., Runco, M., & Berger, D. (1991). Creativity and the finding and solving

of real-

world problems. Journal of Psychoeducational Assessment, 9(1), 45-53.

Paletz, S. & Peng, K. (2009). Problem finding and contradiction: Examining the

relationship between naive dialectical thinking, ethnicity, and creativity. Creativity

Research Journal, 21(2-3), 139-151.

Patricola, C. (2005). Impact of teachers' problem finding on their data finding and

problem

defining (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses.

(UMI No. 3160650) Porath, M. (1974). IQ, cognitive level, and related information processing variables

as

predictors of problem finding ability in intellectually gifted children (Master's

thesis). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses. (UMI No. ML25607) Reed, C. (1992). Problem-finding: An empirical investigation of problem finding

and

personality characteristics of academically talented and intellectually gifted

secondary students (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest

Dissertations and Theses. (UMI No. 9225841) Ritchie, K. (2009). The Process of Problem Finding in Inquiry Education: A Focus

on

Students' Experiences (Doctoral dissertation). Retrieved from

http://digitool.Library.McGill.CA:80/R/-?func=dbin-jump-full&object_id=95555 Robertson, S. I. (2004). Problem solving (Chinese ed.). Beijing: Zhongguo

Qing Gong Ye

Chu Ban She.

Runco, M. A. (1994). Problem finding, problem solving, and creativity.

Greenwood

129

بیپژوهش با استفاده از روش فراترک یابی مدل مسئله یطراح

________________________________________________________

Publishing Group.

---------------- (2003). Critical creative processes. Hampton Press.

---------------- (2014). Creativity: Theories and themes: Research,

development, and

practice. Elsevier.

Runco, M. A., & Okuda, S. M. (1988). Problem discovery, divergent

thinking, and the

creative process. Journal of Youth and Adolescence, 17(3), 211-220.

Starko, A. J. (2000). Finding the problem finders: Problem finding and the

identification

and development of talent. Tan, Y. & Caleon, I. (2015). Problem finding in professional learning communities:

A

learning study approach. Scandinavian Journal of Educational Research, 60(2),

127-146. Treffinger, D. J., Isaksen, S. G., & Stead-Dorval, K. B. (2006). Creative

problem solving:

An introduction. Prufrock Press Inc..

Siu, K. W. M. (2002). Nurturing all-rounded problem solvers: Enabling

students to

recognise, discover, and invent problems. Learning in Technology

Education: Challenges for the 21st Century, Centre for Technology

Education Research, Griffith University, Brisbane, 211-221.

Tracy, P. (2005). Design and problem-finding in high schools: A study of

students and their

teacher in one Queensland school (Master's thesis).

Washton, N. S. (1967). Teaching science creatively: a taxonomy of pupil

questions. Science

education, 51(5), 428-431.

Wertheimer, M. (1959). Productive thinking. M. Wertheimer (Ed.). New

York: Harper. Weissman, S. (2007). Art making and metacognition: How visual artists approach

problem

finding and problem solving (Doctoral dissertation).

Yoshioka, T., Suganuma, T., Tang, A., Matsushita, S., Manno, S., & Kozu, T.

(2005).

Facilitation of problem finding among first year medical school students undergoing

problem-based learning. Teaching and Learning in Medicine, 17(2), 136-141. Zimmer, L. (2006). Qualitative meta‐synthesis: a question of dialoguing with

texts. Journal

of advanced nursing, 53(3), 311-318.

Zydney, J. (2004). The effect of different types of scaffolding in a multimedia

program on

130

1397 تابستان، 52دوره رسانی دانشگاهی، تحقیقات کتابداری و اطلاع

__________________________________________________

students' problem finding (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest

Dissertations and Theses. (UMI No. 3124970)