disertasyon abstract ng sample
TRANSCRIPT
Disertasyon abstract ng Sample / Halimbawa
The purpose of this dissertation is to explore the adverse effect of Internet crime on the modern business community. Ang layunin ng disertasyon na ito ay upang galugarin ang mga salungat na epekto ng Internet krimen sa modernong
komunidad na pang-negosyo.
[ Motivation ] Cybercrime – crime on the Internet – is of growing concern in the business community. [Ang pagganyak] Cybercrime - krimen sa Internet - ay ng lumalaking alalahanin sa komunidad ng negosyo. Despite UK Government initiatives (such as BS7799) and growing sales in software solutions (eg anti-virus software), cyber attacks are on the increase . Sa kabila ng pagkukusa ng Pamahalaan ng United Kingdom (tulad ng BS7799) at lumalaki ng mga benta sa mga solusyon ng software (eg anti-virus software), cyber-atake sa pagtaas. [ Research Focus ] This dissertation focuses on ways to assess the effectiveness of current preventative measures to cybercrime and to understand why organizations continue to be vulnerable to cybercrime . [Research Focus] ang disertasyon Ito ay nakatuon sa mga paraan upang masuri ang bisa ng kasalukuyang preventative hakbang sa cybercrime at upang maunawaan kung bakit ang mga organisasyon ay patuloy na maging mahina sa cybercrime. [ Research Methods ] This dissertation met these twin research aims through an extensive study of relevant literature and the implementation of practical research. [Paraan ng Pananaliksik] ito disertasyon nakilala ng mga kambal na mga layunin ng pananaliksik sa pamamagitan ng isang malawak na pag-aaral ng mga kaugnay na literatura at ang pagpapatupad ng mga praktikal na pananaliksik. The latter was carried out through a Case Study with Company XXX using semistructured interviews with key IT security personnel . Huli ang ay natupad sa pamamagitan ng Pag-aaral ng Kaso sa Company XXX ng paggamit semistructured mga interbyu sa key IT ang mga tauhan ng seguridad. [ Findings ] This research produced a number of key findings: recent surveys confirm a significant increase in the incidences of cybercrime and their impact on the business community but also the types of cybercrime (viruses, hacking, spam, identity theft, fraud, privacy issues, web vandalism, etc.); organizations lacked the security expertise to deal with cybercrime and so depended too much on readily available technical ways to combat cybercrime (and failing); organizations were not aware of Government recommendations on how to address internet-based security issues; and Governments and law enforcement agencies tended to localize cybercrime, allocating scant resources to contributing to a global solution . [Natuklasan] pananaliksik na ito ay ginawa ng isang bilang ng mga key na natuklasan: Ang mga kamakailan-lamang na survey kumpirmahin ng isang makabuluhang pagtaas sa ang mga incidences ng cybercrime at ang kanilang mga epekto sa negosyo sa komunidad kundi pati na rin ang mga uri ng cybercrime (mga virus, taga, spam, identity pagnanakaw, pandaraya, mga isyu ng privacy , paninira sa web, atbp.); organisasyon lacked ang seguridad ng kadalubhasaan upang makitungo sa cybercrime at kaya depended masyadong maraming sa mga madaling magagamit na mga teknikal na paraan upang labanan cybercrime (at kamalian); mga organisasyon ay hindi malaman ng mga rekomendasyon Gobyerno sa kung paano upang matugunan ang internet-based na seguridad isyu; at mga pamahalaan at mga ahensiya ng pagpapatupad ng batas na tended upang lokalisahin cybercrime, paglaan ng kakatiting na mapagkukunan na nag-aambag sa isang pandaigdigang solusyon. [ Conclusions ] The main conclusions drawn from this research were that current approaches to fighting cybercrime are deficient because they fail to embrace an holistic approach, instead opting for a narrow local software-based focus, and that a lack of communication between major stakeholders at local, national and international level has hindered security development . [Konklusyon] Ang pangunahing konklusyon na iguguhit mula sa pananaliksik na ito ay na ang mga kasalukuyang pamamaraan sa labanan cybercrime ay hindi sapat dahil hindi sila tumanggap ng isang panlahatang diskarte, sa halip pagsali para sa isang makipot na lokal na software-based na pokus, at ang isang kakulangan ng komunikasyon sa pagitan ng mga pangunahing stakeholder sa lokal na , nasyonal at internasyonal na antas ay hindered ng seguridad unlad. [ Recommendation ] This research argues for a multi-pronged model to reduce incidences of cybercrime. [Ang rekomendasyon] pananaliksik na ito argues para sa isang multi-patusok modelo upang mabawasan ang mga incidences ng cybercrime. One that takes into account Risk-Assessment models, local management of company policies, implementation issues (including proper resourcing and review policies), the need for global support infrastructures, and a means of fostering communication networks . Isang na tumatagal sa account Panganib-Assessment modelo, lokal na pamamahala ng mga patakaran ng kumpanya, mga isyu sa pagpapatupad (kabilang ang tamang resourcing at mga patakaran sa pagsusuri), ang pangangailangan para sa mga global support infrastructures, at isang paraan ng pagkandili ng mga network ng komunikasyon.
Notice that each of the features expected of a good abstract – research focus, motivation behind the research, research methods, findings and conclusions/ recommendations – are to be included in a well-written dissertation abstract. Mapapansin na ang bawat isa sa mga tampok na inaasahan ng isang magandang abstract focus sa pananaliksik, pagganyak sa likod ng pananaliksik, pananaliksik pamamaraan, natuklasan at mga konklusyon / rekomendasyon - ay kasama sa isang mahusay na kasulatan abstract disertasyon.
Tulong ng disertasyon Proposal # 1
How To Write a Dissertation Methodology Paano Upang Sumulat ng isang pamamaraan ng disertasyon By Acknowledging What Parts To Including While Writing Dissertation Methodology! Sa pamamagitan ng tinatanggap Ano
Bahagi Upang Kabilang Habang Pagsusulat ang disertasyon pamamaraan!
Dissertation Methodology Section actually situates the research study in a methodological tradition structured below. Ang Seksyon disertasyon pamamaraan ay talagang situates ang pag-aaral ng pananaliksik sa isang methodological tradisyon na nakabalangkas sa ibaba. The purpose of writing a dissertation methodology section is to provide a rationale for approach of the research study, describe research setting and sample with data collection & analysis methods. Ang layunin ng pagsulat ng isang seksyon ng pamamaraan ng disertasyon ay upang magbigay ng isang makatwirang paliwanag para sa pagharap ng ang pag-aaral ng pananaliksik, ilarawan ang setting ng pananaliksik at sample sa koleksyon ng data at mga pamamaraan sa pagtatasa.
Introduction: Panimula:
Restates hypotheses & research questions and also describes the chapter organization. Restates hypotheses at mga katanungan sa pananaliksik at din na naglalarawan sa samahan ng kabanata.
Research design or tradition: Disenyo ng pananaliksik o tradisyon:
Addresses the research questions by the description of its approach with rational citing appropriate methodological literature. Address ang mga tanong ng pananaliksik sa pamamagitan ng paglalarawan ng mga diskarte nito sa nakapangangatwiran nagbabanggit ng naaangkop na methodological literatura.
Research setting/context : Setting / konteksto ng pananaliksik:
Justifies research setting selection with background information on program, school, district or community college, such as demographics and student achievement data. Justifies pagpili sa pagtatakda ng pananaliksik na may background na impormasyon sa programa, paaralan, distrito o komunidad na kolehiyo, tulad ng mga demograpiko at mga data ng mag-aaral tagumpay.
Research sample and data sources: Pananaliksik sample at mga mapagkukunan ng data:
Gives details and justifies type of sample used and the selection procedure of the participants (including population, sampling frame, and sampling procedures for quantitative or mixed methods studies). Nagbibigay ng mga detalye at justifies uri ng sample na ginamit at ang pamamaraan ng pagpili ng mga kalahok (kasama populasyong, pagsa-sample ng frame, at sampling na pamamaraan para sa mga dami o halo-halong mga pamamaraan sa pag-aaral).
Describes characteristics and size of sample (all) and/or data set (quantitative/mixed methods only, if applicable). Naglalarawan ng mga katangian at sukat ng sample (lahat) at / o data set (dami / halo-halong mga pamamaraan lamang, kung naaangkop).
Confirms the protection of the participants' rights with reference to the conventions of research ethics and the IRB process. Kinukumpirma ang proteksyon ng mga kalahok 'karapatan na may reference sa balarila ng mga etika ng pananaliksik at ang proseso ng IRB.
Instruments and Procedures: Instrumento at Pamamaraan:
Quantitative and Mixed Methods : Dami at Mixed Paraan:
Describes and justifies type of instrument(s), gives name/source if “off the shelf”, enlightens concepts measured, calculation of values/scores, pilot test if applicable, and instrument authenticity, with reference to appendices. Naglalarawan at justifies uri ng instrumento (s), ay nagbibigay ng pangalan / pinagmulan kung "off ang istante", enlightens konsepto sinusukat, pagkalkula ng mga halaga / iskor, pilot test kung naaangkop, at instrumento ng pagiging tunay, na may reference sa appendices.
Qualitative: Ng husay:
Describes and justifies any instruments used, such as poles, interviews, observation protocols or focus group, with reference to appendices. Naglalarawan at justifies anumang mga instrumento na ginagamit, tulad ng mga pole, interbyu, protocol pagmamasid o focus group, na may reference sa appendices.
Treatment (if applicable): Paggamot (kung naaangkop):
If used, it is described clearly and in detail. Kung ginamit, ito ay inilarawan sa malinaw at sa detalye.
Data collection: Pagkolekta ng data:
Explains and justifies the methods and procedures of data collection that includes how, when, where, and by whom data were collected. Nagpapaliwanag at justifies ang mga pamamaraan at mga pamamaraan ng pagkolekta ng data na kasama ang kung paano, kailan, kung saan, at sa pamamagitan ng kanino data ay tinipon.
Data analysis: Data sa pagtatasa:
Describes and justifies methods and statistical tools (if applicable) used for analysis. Naglalarawan at justifies paraan at statistical tool (kung naaangkop) na ginagamit para sa pagsusuri. Discusses measures taken to improve study validity. Discusses panukala kinuha upang mapabuti ang bisa ng pag-aaral. Summarizes outcomes of pilot studies, if applicable. Summarizes mga kinalabasan ng mga pag-aaral ng pilot, kung naaangkop.
Role of the Researcher: Papel ng Researcher ang:
Illustrates the role of researcher in planning and conducting the research study; makes clear, rational and relevant researcher opinions, assumptions, beliefs, biases (if applicable). Naglalarawan ng papel ng researcher sa pagpaplano at pagsasagawa ng pananaliksik na pag-aaral; gumagawa ng malinaw, makatuwiran at kaugnay na mga opinyon researcher, pagpapalagay, paniniwala, biases (kung naaangkop).
Summary Buod
ROBOTICS
Abstrak
Sa pag-aaral na ito, na may pamagat na Robotiks: Masama
o MAbuti, nilayon ng mga mananaliksik sa kabuuan na mabatid
ang masama at mabuting epekto na robotics salipunan. Itinuturing
ng mga manaliksik na nakakatulong ang pagsilip sa dalawang
bahaging ito ng robotikd upang Makita ang tunay na dulot pag-
unlad ng teknolohiya. Kaya’t itinuturing ng mga mananaliksik na
kontribusyon ang pag-aaral na ito sa pagbabago ng isipan ng tao
ukaol sa mga dulot ng robotics.
Ginamit ng mga mananaliksik ang paraang deskriptibo at
nagsagawa ng isang sarbey,upang magkaroon ng katuparan ang
pag-aaral na ito. Ginamit din sa pagpapaunlad ng pag-aaral ang
ilang pag-aaral sa parehong larangan. May tatlong bahagi ang pag-
aaral na ito. Un
ay ang panimula na naglalaman ng mga suliranin,saklaw ng pag-
aaral, layunin, kahalagahn ng pag-aaral at mga metodong ginamit
sa pag-aaral. Ang ikalawang bahagi ay ang paglalahad ng mga
datos. Ang ikatlong bahagi ay naglalaman ng mga konklusyon,
natukalsan at rekomendasyon ng mga mananaliksik.
YUNIT 1: Ang Suliranin
I. Panimula
“If every instrument could accomplish its own work,
obeying or anticipating the wheel of others… .if the shuttle could
weave and the pick catch the lyre, without a hand to guide them,
shifts workmen would not needs servants, nor masters slaves.
-Aristotle
Ang sinabing ito ni Aristotle ay naitala may dalawang libong
taon na ang nakalipas. Naisip nya ang pagkakaroon ng mga robot
ngayon. Pinatutunayan lamang nito na noon pa man bago ang pag-
unlad ng teknolohiya ay posible na ang pagbuo nga mga robot,
mayroon ng mga taong hinuhulaan na ang posibilidad ng
pagkakaroon ng mga robot
II. Layunin ng Pag-aaral
1.) Malaman kung ano ang robotics.
a. Ang kahulugan ng Robotiks
b. Ang kasaysayan ng robotics
2.) Malaman kung paano gumagana
ang mga robot
a. Paraan ng Pag-iisip
b. Ang mga gamit ng Robot
3.) Mga mabuting epekto ng obotiks
a. Benepisyo sa mundo ng kalakalan
at mga tagapamahala nito
b. Benepisyo sa mga empleyado at
konsyumer
4.) Mga masasamang dulot ng robotics
a. Sa pinansiyal na aspeto
b. Sa pangkaligtasang aspeto at lakas
paggawa
5.) Malaman ang mga pananw ng tao
ukol sa robotics.
Mga persepsyon ng tao ukol sa
robotics.
III. Mga Suliranin sa Pag-aaral
1.) Ano ang tunay na kahulugan ng
robotics?
2.) Paano nagsimula ang robotics?
3.) Paano gumugana ang mga robot?
4.) Paano nag-iisip ang mga robot?
5.) Ano ang benepisong nakukuha ng mga
negosyo at tagapamahala nito sa
robotics?
6.) Ano ang benepisyong nakukuha ng
mga empleyado at ng mga konsyumer
sa robotics?
7.) Ano ang mga masamang epekto ng
robotics sa pinansiyal na aspeto? Sa
kalusugan at kaligtasan ng mga
empleyado?
8.) Anu-ano ang mga persepsyon ng tao
ukol sa robotics?
IV. Saklaw at Limitasyon
Ang pag-aaral na ito ay nakasentro sa pagbatid ng tunay na
kahulugan ng robotics. Gayundin, sa pag-aaral ng mga nagagawa
ng robotics pati na rin sa pagtukoy ng mabuti at masamang
epekto ng robotics sa lipunan.
Ang pag-aaral na ito ay tumatalakay din sa mga
pananaw ng tao ukol sa robotics at nalimitahan lamang sa
labinlima ang mga tinanong sa sarbey upang maipaliwanag ng
mabuti ng mga mananaliksik ang tunay na layunin ng pag-aaral na
ito.
Sa pagsasagawa ng pag-aaral na ito ay maraming
kinaharap na mga suliranin ang mga mananaliksik sa pagkalap
ng mga datos at gayundin sa pinaniyal na aspeto
V. Kahalagahan ng Pag-aaral
Sa panahon ngayon ay masyadong moderno ang mga kagamitan
para sa pagtukalas na pang-agham at iba’t ibang datos sa mundo.
Sa pamamgitan ng modernong kagamitan ang ibang mga
siyentipiko ay nakatuklas o nag-imbento ng robot na maaaring
mamahala sa ibang mga gawain na hindi kaya ng tao.
Robot! Ano nga ba ang kahalagahan nito sa tao? Sa
isang ordinaryong tao, kinakailangan na malaman ang kahalagahan
ng robotics sa lipunan uang maliwanagan ang tao sa mga mabuti
at masamang epekto nito sa tao. Upang mabigyan ng sapat na sagot
ang mga katanungan at mapawi ang mga maling persepsyon
tungkol sa robot. Mahalaga rin itong pag-aralan upang malaman
kung bakit ito inimbento at kung paano ito gamitin.
Sa pag-imbento ng robotay may nakatalaga na
ditong mabuti at hindi mabuting epekto. Ano nga ba ang mabuting
naidudulot ng robotics sa tao? Siyempre natulungan nito ang
mga tao na mapabilis ang kanilang trabaho, at ang masamang
epekto nito ay ang pagmamanipula at pag tulak nito sa tao na
maging tamad.
Ang robotics hindi lang linikha para maging mabili
ang paggawa , ito’y may adhikain din na makatulong sa lipunan
para maging maunlad ang bawat isa.
Ang pag-aaral na ito ay makaktulong sa paglalahad
ng mga datos na ito.
VI. Metodong Ginamit
Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng pamamraang
deskriptibo. Ang deskriptibong metodo ay nagbibigay ng
deskripsiyon ng kasalukuyang kondisyon, pangyayari, at gayundin
ang pagkuha ng reaksyon ng mga tao ukol sa isang paksa. Ang
metodong ito ay karaniwang sumasagot sa tanong na ano, sino,
saan, paano, at kailan ng isang paksa.
Sa papel pananaliksik na ito, na may pamagat na
“Robotiks: Masama o Mabuti,” ang mga mananliksik ay sumubok
na alamin ang mga katangian ng rootiks, kung paano ito gumagana
at nag-iisip at kung ano ang karaniwang epekto nito sa lipunan.
Sa pag-aaral na ito, ang mga mananliksik ay
nakapagtanong sa labinlimang katao sa iba’t ibang lugar sa
Maynila.
VII. Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura
Ang modern ribot ay gumaganap ng kanyang
gawain sa pamamgitan ng pagsunod sa mga instruksyon dito na
ipinograma ng kompyuter. Noong 1960 ay ginamit ang robot para
gawin ang mga delikado at nakakapagod na gawain. Ang pag-
unlad ng root ay naggamit na sa medisina gaya ng pacemaker,
artipisyal na puso at kidney. Ayon sa artikulo ang robot ay maari
ng makakita at makaramdam, mayroon na rin itong memorya at
posibilidad na gumawa ng madadaling desisyon. Ginagamit ang
mga robot sa mga bahay, paktori, laboratoryo at ospital,. Anuman
ang kanilang itsura, ang mga robot ay gumagawa ng higit na
maraming trabaho.(Robert Malone, 114)
YUNIT 2: Ang paglalahad ng mga Datos
Introduksyon
Para sa mga bata ang robot ay isa lamang bahagi ng palabas
sa telebisyon at sinehan. Ganito rin ang natatanim sa isip ng tao sa
kanilang paglaki pero ito ay isang pagkakamali. Ang mga robot ay
totoo at halos buong mundo ay gumagamit na ng makabagong
teknolohiyang ito. Ginagamit na ngayon ang mga robot sa
paggawa ng mga bagay na hindi magawa o ayaw gawin mga tao.
Kung sisislipin amg kasaysayan, ang mga robot ay nabuhay
ng 50 taon na ang nakalipas, pero di ito tulad ng mga robot na
iniisip at nakikitang gamit ngayon sa iba’t ibang bansa. Ang
manunulat na si “Homer” ay inilarawan ang pagkakaroon ng mga
makinang ginagawa ni Hephalstos. Ang mga “golem” ng mga
sinaunang mga ninuno ng mga Hudyo ay inihahalintulad sa mga
robot sa gawa sa “clay” na binuhay ng isang mawikang salita ayon
sa alamat. Noong 1945, ang bantog na pintor na si Leonardo da
Vinci ay gumuhit ng mga plano ng isang makinang hubog tao.
Ngunit ang mga tunay na robot ay nabuo lamang pagdating
ng 1950 at 1960, kasabay ng pagkakaimbento ng mga transistor at
kuryente. Ang patuloy na pag-unlad ng isip ng tao at pagbago ng
computer world ang nagdulot ng impluwensya sa pagbuo ng mga
makinanggaya ng robot. Noong 1959, isang pagpapatunay ng
paggamit ng robot sa paggawa ng mga “ashtrays” na matuklasang
ang kumpanyang ito ay pinaiiral ng makina.
Higit lamang nakilala ng mga tao ang robot ng dumating
ang 1980 sa pamamagitan ng mga palabas gaya ng “ Starwars”
kung saan ang mga robot na sina C3-PO at R2-D2 ay nakatulong
sa tao. Ngunit nabawasan ang paghanga ng tao sa mga robot ng
matuklasan may mga bagay ng hindi kayang gawin ng robot na sa
tingin ng tao madali lamang.
Ngayon, unti-unting muling pinauunlad ng mga robot.
May mga makinang ginagamit para bumuo ng mga robot na
ngayon ay may kakayahang mag-isip. Habang tumatagal ang mag
mananaliksik ay patuloy na nag-aaral kung paano makaagagawa ng
mga robot na gumagalaw at nakakpag-isip gaya ng tao. Ang mga
reobot y ginawa para sa isang gawaing para lamang sa kanila.
Ganunpaman inaasahan sa pag-unlad ng tao ay kasunod din ang
pag-unlad nbg mga robot bilang unibersal na gamit di lamang sa
isang gawain kundi maging lahat ng kayayng gawin na tao.
Ano ba ang robot?
Marami ang depinisyon ang maaaring ibigay sa salitang
robot. Ang kahulugan ng salitang ito ay maaring magkaiba-iba
ayon sa pananaw ng tao. Ang mga tao ay nag-iisip na ang robot ay
karaniwang may mga bahagi ng isang tunay na tao gaya ng ulo,
katawan, kamay at paa. Ang ilan naman ay nagsasabing ang mga
robot ay mga makinang may sariling isip at nakakpag-isip ng hindi
nangangailangan ng tulong ng iba. Ganunpaman, ang mga
kahulugang ito ay hindi lubusang tama. Ang Robotiks ay
maaaring magmukhang tao ngunit mayroon ding ilang hindi.
Ganundin, ang mga robot magpahanggang sa ngayon ay hindi kaya
mag-isip mag isa. Ang mga robot ay ipinoprograma muna bago ito
makagawa ng isang tiyak na tungkulin.
Ayon sa Robot Industries Association (RIA)
Ang robot ay reprogammable multi functional manipulator
na ginawa para isaayos ang mga kagamitan sa pamamagitan ng
mga pagbabago-bago ng mga galaw at paraan na nakaprograma
ditto para sa paggawa ng mga ibat-ibang uri ng gawain.
Sa mga karaniwang tao, ang depinisyong ito ng RIA ay
nangangahulugan ang robot ay isang makinang dinisenyo sa
paggawa ng isang particular na trabaho.
Mahalagang Petsa Sa Kasaysayan
1760-1770’s - si Pierre Jacquet Proz at kanyang anak na lalaki na
si Henry ay nagtayo ng malawakang otomasyon, na merong
karaniwang kakayahang sa teknolohiya.
1801 -Joseph Marie Jacquard ay nakaimbento ng makinang
panghabi ng tela, na nagpapatakbo bilang pambutas ng kard,
na tinatawag na prgogramang panghabi at nagdaan sa malaking
produksyon.
1854 -inilathala ni George Boole ay kanyang papel na “ The
Mathematical Analysis of Logic”, nakilala noon bilang “Boolean
Algebra”.
1890 -Herman Hollerith’s tabulasyong makina, ay ginagamit sa
pambutas ng kard, ito ay unang ginamit sa sensus ng amerika
nong 1890.
1896 ang piyanola ay naimbento ni Botcy; sa kalahatan, ang
kabinet na yari sa kahoy ay nakalagay sa unahan ng piyano. Ang
piyanola ay halos malaking piyano na nakatayo sa kanyang
sarili.
1900 -pagkatapos ng maikling pagpalit ng siglo ang unang Player
Piano ay tinatawag na “ Apollo” ay inimbento ni Melville
Clark.
1920 -ang salitang robot ay unang ginamit sa pagtanghal ng
“R.U.R” or “Rossum’s Universal Robot” ng manunulat ng
Czech na si Karel Capek, ito ay salitang robota na nagmula
sa Czech na ang ibig sabihin ay mahirap na trabaho.
1941 -ang manunulat ng “Csi-fi” na si Isaac Asimov ay unang
gumamit ng salitang robotics para mailarawan ang
teknolohiya sa robot.
1942 -si Isaac Asimov ay nagmula sa tatlong tanyag na alituntunin
ng robotiks.
1946 -ang sayantipikong sina J. Presper Eckert ay John Mauchly
ay gumawa ng isang malaking elektonik kompyuter na tinatawag
na ENIAC sa unibersidad ng Pennsylvania.
1948 -mabilis na nagiung kumpletong proyektong pang
kompyuter, na pinangunahan ni M.IT. Propesor Jay Forreter, Ang
unang kalinutang adhikain ng digital na kompyuter ay merong
sentrong magnetiko na pinagkukunan ng kaisipan.
1956 -ang terminong “ Artificial Intellegence” ay nalikha.
1961 -unang tinalaga ang paggawa ukol sa indutriya ng robot, sa
pangkalahatan plant ng motor
1965- inilathala ni LOTFI A. ZADEH ang papel na
“FUZZYSETH”, ay naguna sa pagbabago ng FUZZYLOGIC.
1982-tinanghal ng time magazine ang pangalan ng kompyuter
bilang “Man of the Year”.
1992- Isaac Asimov, ay isa sa mga maimpluwensya sa buong
mundo tungkol sa “Scientific- Fiction”.
1999- Sony ay naglabas ng kanilang kauna-unahang MBO units na
may presyong $2500 na halos naibenta nila agad.
Kasaysayan
Ang konsepto ng automatikong makina ay nagsimula
noong matagal na panahon kasam ng mga paniniwala tungkol sa
mekanikong nilalalang na maaaring magkaroon ng buhay. Ang
parang taong makina na tinatawag na otomata ay makikita rin sa
mga orosan ng mfga simbahan noong panahon ng medieval, noong
18 siglo ang mga gumagawa ng relos ang nagging tanyag dahil sa
kanilang mga mekanikal na nilikha..
“Feedback Control Mechanism” ang ginamit sa mga
sinaunang robot at ginagamit pa rin ito sa mapasahanggang
nygayon. Isang halimawa nito ay ang makin\ang sa pagpapatubiog
na gumagamit ng pagpapalutang para malaman ang lebel ng tubig.
Ang pinakaunang feedback controller ay ang Watts
Governor na naimbento noong 1788 ng isang Scottish na inhinyero
na si James Watt. Ang kagamitang ito ay merong dalawang metal
na bola na nakakonekta sa “Drive Shaft ng Steam Engine” at ito ay
isinama sa isang Valve na napapanatili ng tamang daloy ng steam.
Habang bumibilis ang takbo ng engine, ang mga bola ang nagsu –
swing palabas dahil sa centrifugal force, na dahilan para sumara
ang valve. Ang daloy ng steam sa engine ay nababaawasan na
siyang nagpapanatili ng takbo.
Feedback control, ang pagapapunlad sa mga espesyal na
kagamitan at ang paghahati-hati ng gawain na maaaring isagagwa
ng manggagawa o makinarya ay mahahalagang sangkap sa
otomasyon ng mga pabrika noong 18 siglo. Habang umuunlad ang
teknolohiya, ang mga espesyalays na makina ay naiimbento para sa
mga gawain tulad ng paglalagay ng mg tansa sa mga bote o kaya
pagbubuihos ng mga liquid wrapper sa hulmahan ng gulong.
Subalit, ang mga makinang ito ay hind matutumbasan ang
kakayahan ang braso ng tao hind nila kayayng abutin ang mga
bagay at ilagay ito sa ninanais na lugar.
Ang paglikha ng Multijointed na artipisyal na braso, ay
bunsod sa pagkagawa ng modernong robot. Ang primitibong braso
na maaaring iprogram na maaaring magsagawa ng isang tiyak na
gawainay nilikha ng isang amerikanong imbentor na si George
Devol Jr. noong1954. Noong 1975, isang amerikanong
mekanikong inheinyero na si Victor Scheinman. Samantala, ang
isang nakatapos na estudyante sa Standford University sa
California, ay nakapagimbento ng isang manipulator na nakilala sa
tawag na Programmable Universal Manipulation Arm (PUMA).
Ang PUMA ay may kakayahang na makapagpagagalaw ng bagay
at malagay ito sa ninanais na lokasyon sa abot ng kanyang
makakaya.
Paano gumagana ang mga robot?
Ang mga kamay ng isang robot ay may kakayahang
gumawa ng mga delikadong gawain tulad ng pagpulot ng mga
bagay at humawak itlog nang hindi nababasag. Ang tactile array
sensor na makikita sa kanang bahagi ng mekanismo sa paghawak
ay nagdadala ng impormasyon sa kontrol nito na tungkol sa
pressure na naibigay ng kamay ng isang robot; dahil sa
impormasyon na ito, ang kontrol komputer ay nagtuturo sa kamay
ng robot ng pagluwag, paghigpit o pagpapanatili ng paghawak sa
isang bagay. Ang prosesong ito ay paulit-ulit at tuloy tuloy, na
siyang dahilan kung bakit ang kamay ng isang robot ay may
kakayahang gumawa ng mga bagay-bagay.
Ang mga gumagawa ng robot ay may layunin na gayahin
ang disenyo ng braso ng mga tao, ngunit mayroon din ilang
pagkakaiba. Halimbawa, ang mga braso ng isang robot kayang
pahabain sa pamamagitan ng telescoping-ito ay sa pamamagitan ng
pagpapadulas ng mga cylindrical sections, isa sa ibabaw ng isa pa
upang pahabain ang braso nito. Ang mga braso ng robot ay pwede
ring gawin kung saan ito ay may kakayahang mag bend tulad ng
katawan ng isang elepante. Ang mga panhawak ay ginawa upang
magaya ang papel at hitsura ng mga kamay ng isang tao.
Maraming robot na mayroon ding espesyal na layunin sa
paghawak, upang maabot at mahawakan ang mga particular na
aparato tulad Rock ng Test tubes o kaya ang arc-welder.
Ang mga joints ng braso ng robot ay pinapagana ng mga
electric motors. Karamihan sa mga robot, ang gripper (panghawak)
nito ay nagagalaw mula sa isang posisyon hanggang sa isa pang
posisyon. Kinakalkula ng komputer ang tamang anggulo ng
mgajoints na kinakailangan upang magalaw ang gripper sa
ninanais na posisyon sa isang prosesong tinatawag na inverse
kinematics.
Ang mga braso na mayroon maraming joints ay mayroong
servo, o feedback- ito ay ang mga kumokontrol na siyang
tumatanggap ng mga input mula sa kompyuter. Bawat joint sa
braso ay mayroong mekanismo na sumusukat ng anggulo at
dinadala ang resulta sa kontroler nito. Kapag ang tunay na anggulo
ng braso ay hindi tugma sa sinukat na anggulo para sa ninais na
posisyon. Ang servo controller ay ginagalaw ang joints hanggang
ang anggulo ng braso ay tumutugma sa sinukat na anggulo. Ang
mga nagkokontrol at associated computers ay ikinakailangang ring
mag proseso ng sensor na impormasyon na nakolekta mula sa
camera na siyang humahanap ng mga bagay hahawakan o
kukuhanin.
Ang bawat robot na ginawa upang pagalawin sa isang hindi
kilalang kapaligiran ay nangangailangan ng maraming sensor at
kontrol, tulad ng ultrasonic o infrared sensors, upang maiwasan
ang mga hadlang o problema.Ang mga robot, tulad ng National
Aeronautics and Space Administration (NASA) planetary Rovers,
ay nangangailangan ng maraming sensor at magagaling at
makalidad na kompyuter upang maproseso ang mga marami,iba’t
iba at halo halong impormasyon upang mapagalaw ito. Ito rin ay
totoo sa mga robot na dinisenyo na may gawaing kasama ang mga
tao, tulad ng mga robot na tumutulong sa mga taong may
kapansanan at mga robot na silang nagdadala ng mga pagkain ng
mga pasyente sa mga ospital. Seguridad at pagiingat ang isa sa
mga pangunahing layunin sa pagdisenyo ng isang robot para sa
kaligtasan ng mga gagamit nito.
Gamit ng Robot
Marami na ring gumagamit ng Robot Technique, lalo na sa
mga “ High Industry at High Technology”, katulad ng mga
hospitals, medical laboratories, at lalo na sa mga “General Motors
Corporation”, dahil sa mga robot technique ito ay nakakatulong sa
mga tao upang gumaan ang gawain ng tao.
Noong 1995 humigit kumulang 700000 ang gumagamit ng
robot sa mga industrial at meron 500000 naman ang nakakamit na
paraang robot sa Japan, at ang Western Europe naman ay meron
ding 120000 na robot technique. Samantala sa United State naman
ay may 60000.
Sa pagunlad ng panahon, marami na ang na imbento upang
gumaan ang gawain ng tao. Nag pag gamit ng robot ay pag mama
ni obra pa rin ng tao, o kontrolado pa rin ito ng isip ng tao.
Kumpara sa tao ang robot ay di napapagod, at mas mabilis
gumawa sapagkat ito’y naka program, at itoy may makina kung
kaya mas malakas din ito kesa ordinaryong tao. Sadyang ang mga
robot na ating ginagamit sa ating industriya ay sadyang
nakakatulong upang mas mapabilis at mas mapagaan ang ating
gawain.
Pag-iisip
Ang mga kompyuter sa kasalukuyan ay gumagamit na ng “
binarydata” na tinatago at isinasaayos ayon sa mga “program” na
inutos o ilalagay sa utak nila. Karamihan sa mga robot ay
nilalagyan ng tsips na nagsisilbing utak para sila ay makagawa ng
mga bagay na ipinogram sa kanila. Ang maliliit na tsips na ito ay
nagsisilbing kompyuter sa kanilang utak na tinatawag na
“maykrokompyuter”.
Ang “rule-basedsystem” ay maaaring gamitin upang
makabuo ng “artificial intelligence” sa pamamagitan ng paglalagay
ng impormasyon sa kompyuter. Halimbawa, ang isang kompyuter
ay maaaring makatulong sa pagdetek sa iba’t ibang sakit sa
pamamagitan ng pagkumpara ng mga sintomas na nakalagay sa
kanilang “database.” Ang mga bihasa sa sistema tulad ng mga
robot ay maaaring maglagay ng maraming impormasyon kumpara
sa mga tao tulad natin. Isalalay pa ang katotohanan na marami
silang magagawang kapakipakinabang, hindi rin sila natutuyo, sila
ay nagsasalita at gumagalaw ayon sa “program” na nailagay sa
kanila.
Ang “neural network” ay isa ring paraan upang makabuo
ng “ artificial intelligence.” Ito ay nakamodelo sunod sa utak ng
tao. Hindi tulad ng mga “rule based system”, ang neural network”
ay hindi nagbibigay ng tiyak na kasagutan sa halip ay yung mga
malalapit at posibleng sagot lamang.
Ang pangatlo at ang makabagong paraan ay ang “stimulus
response mechanism”, tinatawag ring “Subsumption architecture”
nilikha ni Rodney Brooks sa MIT. Ang mga robot ayon sa paraang
ito ay walang “memory” at walang kakayahang magdesisyon. Sila
ay mayroong “harwined” na rumeresponde sa istimulasyon
(stimulation). Halimbawa, ang robot na nilagyan ng kakayahan na
nakakita sa dilim ay posibleng makakita ng liwanag. Maraming
mga bihasa at ekspertong, tulad ng siyentistang si Hans Moravee,
ay naniniwala sa kakayahan ng isang robot lalo sa mga susunod na
dekada. Ayon ito sa prinsipyo ng “Moone’s Law” na nagsasabing
na ang makabagong maykrotsips ay nagdedevelop at patuloy na
umuunlad ng dalawang beses keysa karaniwan kada 18 na buwan.
Sa tulong ng kakayahan ng kompyuter ang mga robot ay lalong
uunlad at tatalino sa susunod pang mga taon sa hinaharap.
Maaring kayang mangyari na ang mga robot ay may
malay? Maaari kayang hindi lamang sila matalino kundi mulat din
sila katulad natin? Sa, ngayon wala pang ganung klase ng
kompyuter o makinarya ang nagtataglay ng ganong klase ng
katangian. Kung mangyari man na ang mga robot ay nakakapag
isip tulad natin, nakakramdam at nakapagpapahayag ng emosyon o
ng kanilang damdamin, ginagawa ang sariling interes at maging
ang gumawa ng mga kopya ng sarili ay mahirap ng lagyan ng linya
sa pagitan ng mga makinarya at ang mga nabubuhay na nilalang.
Sa susunod na hakbang ng ebolusyon ay kakikitaan na ng
mga pormang gawa sa “silicon” sa halip na karbon. Ayon sa mga
siyentista ang mga robot ay makakatulong sa pagunlad at gaganap
ng malaking bahagi sa hinaharap. Isipin mo, ang mga robot ay
nagiging masyadong matalino na tayong mga tao ay umaasa sa
kanila sa halos ng lahat bagay maging ito man ay importante o
hindi, may halaga man o wala nagreresulta ito sa labis na
pagkadepende sa mga kompyuter o makinarya kaya ang mga
kakayahan ng tao ay naisasantabi. Marami na ring mga nagawang
pelikula na nagpapakita sa kakaibang kakayahan ng robot
halimbawa ay ang “The Matrix”,”Terminator”,”Space Odyssey”,
atpb. Kung mangyari na ang mga robot ay magkaroon ng
kamalayan, sila ay maaari ring magkaroon ng konsensiya at
magkaroon ng maayos na pakikitungo sa kanilang manlilikha.
Mga Mabuting Dulot ng Robot
Ang robot ay may ilang mabuting dulot sa tao, na siyang
naging dahilan ng kanilang pagiging magaling na mangagawa ng
mga planta, minahan at sa mga sitwasyon kung saan ang trabaho
ay paulit-ulit at nakakasawa.
Ang mga benepisyong hated ng mga robot sa mundo ng
pagnenegosyo ay isa sa mga adbentahe ng mga robot. Ang mga
robot ay may kakayahang na gumawa ng tuloy-tuloy ng mga
dekalidad na produkto at tiyak na gawain. Bukod ditto, ang mga
robot ay may kakayahang gumawa ng higit na mabilis kaysa sa tao
dahil sila ay hindi mabilis na mapagod at kayang patuloy na
gumawa at walang pahinga. Natutlungan ng mga robot ang mga
negosyo dahil sa bawat produktong nagagawa ng robot ay
naghahatid ng malaking tubo sa mga kompanya. Sa ibang mga
negosyong nagbibigay ng serbisyo ay tumutulong din ang mga
robot. Sa pamamagitan ng pagtitiyak na ang kanilang trabaho ay
tama at kapanipaniwala. Ang mga kompanya ay natutulungan ding
magtipid ng mga gastusin para sa mga empleyado gaya ng sweldo,
at iba pang benepisyo dahil ang mga robot ay hindi naman
nagrereklamo at hindi rin kailangan ng mga benepisyo.
Sa pananaw ng mga patnugot ang paggamit ng robot ay
nakakabawas ng mga problema sa mga empleyado. Dahil ang mga
robot ay hindi napapagod at hindi humihinto sa pagtatrabaho
hanggat hindi sila pinahihinto. Hindi na kailangang intindihin ng
manedjer ang kahilingan na magpahinga at hindi na rin nila
kailangang pakainin ang mga robot. Bukod dito, hindi nag–aaksaya
ng oras, hindi nag kakasakit at bihira lamang na mangailangan ng
preparasyon bago magtrabaho. Sa tulong ng mga robot ang mga
patnugot ay hindi na nag aalala tungkol sa mga bakanteng posisyon
sa opisina.
Ikatlong benepisyo ng robotiks ay para sa mga empleyado.
Bagamat ang ilang mga empleyado ay nakakaramdam ng
pangamba sa pagkakaroon ng robot ay nararanasan din naman nila
ang mga benepisyong hated ng mga robot. Una, ang mga robot ay
gumagawa ng mga trabahong mahirap, paulit-ulit at mapanganib
na mga gawain na hindi gugustuhin ng sino man na gawin. Kung
minsan, ang mga robot ang siyang gumagawa ng mga trabahong
peligroso sa kalusugan at sa katawan. Ang mga robot din ay
maaring pumalit sa tao sa paggawa ng mga trabahong paulit-ulit at
nakakabagot. Ganunpaman, hindi naman lahat ng trabaho ay
ginagampanan ng mga robot. Natutulingan ng mga robot ang mga
tao at pinadadali ang kanilang trabaho. Ang pagkakaroon ng robot
ay hindi naman nangangahulugan ng kawalan ng trabaho dahil sa
pagkakaroon ng robot ay umuunlad din ang pangangailangan sa
mga may sapat na kakayahang mga trabahante.
Bagaman, hindi nakikita o nakakasalumuha ng mga tao ang
mga robot, bilang konsyumer ay nakikinabang pa rin ang tao sa
mga robot. Una, ang mga robot ay gumagawa ng de-kalidad na
produkto. Bukod dito, ang paggawa ng mga robot ng mabilis at de-
kalidad na produkto ay nakakabawas ng halagang binabayaran ng
mga konsumer. Ikatlo, dahil sa mas madaling gawin ang mga
produkto ay nababawasan din ang oras na ipaghihintay ng tao na
mailabas ang produkto sa mga pamilihan.
Mabuting dulot ng Robotiks
Bilis ( Speed )
Tumataas ang bilang produkto
( Increased Productivity)
Naibabagay
( Flexibility )
Katiyakan
( Accuracy )
MGA ADBENTAHE NG ROBOTIKS
Epekto ng Robot
Ang mga mangagawa ng robot ay gumagawa ng mga
produktong may mataas na kalidad ngunit mababa nag presyo.
Ngunit ang mga robot na ito ay isa sa mga dahilan ng pagkawala
ng trabaho ng iilang manggagawa lalo na ang mga umaasa sa ilang
mga pabrika. Sa ngayon ang mga trabaho kadalasang nagagawa na
sa pamamagitan ng mga software at sensor debelopment,
paglalagay ng mga robot, at pagbbago ng mga lumang pabrika,
ngunit ang ganitong mga trabaho ay nangangailangan ng matinding
kaalaman at talento. Ang mga lugar na kung saan ay talagang
adbans sa teknolohiya ay dapat na lalong pag ibayuhin ang
kanilang mga mangagawa upang makasabay sa mga pagbabagong
ito.
Makabagong Teknolohiya
Wabot-2 sa Tokyo Exposition, ang nakaimbento na robot
na ito ay talagang nahirapan sa kadahilanang ang kamay daw ng
isang tao ay isa sa pinakamahirap manipulahin sa paggawa ng
robot. Kahit na walang emosyon itong si Wabot-2, sa tulong
naman ng kanyang matang may elektronik skaning at mga mataas
na kalidad na komponent, ay masasabing ang pagkilos nito ay
halos eksakto.(Hutchison Library/Michael Macintyre)
Sa tulong ng mga makinaryang otomatiko ay lalong
napapadalui ang trabaho ng tao lalo na sa paggawa ng mga
makabagong produkto, pagpapanatili ng pangmundong
inprastraktura at pangangalaga ng mga bahay at negosyo.Sa tulong
din ng mga robot ay makagagawa ng mga bagong daanan, mga
bakal na iskeleton ng mga gusali, at mga malilinis na tubong nasa
ilalim ng lupa. Ang mga sistemang ito ngayan ay nagagamit na sa
kasalukuyan.
Isa sa pinakamalaking naitulong ng teknolohiya ay ang
pagdedebelop ng sistemang maykroelektronikal, na ang sukat ay
mula sentimentro hanggang milimetro. Ang mga maliliit na robot
na ito ay may malaking tulong lalo na sa larangan ng medisina,
ilan sa mga tulong nito ay ang pagdadala ng mga “arterial
blookages.” Ito ring maliliit na robot na ito ay maaaring gamitin sa
loob ng mga malalaking makina upang maresolbahan ang ilang
maliliit na problema.
Ilan pang impormasyon tungkol sa mga robot:
Ang isa sa mga pagbabagong unti-unti nang nagagawa ng
mga robot ay ang pagkakaroon nila ng artipisyal nilang kaalaman.
Sa ngayon lumalawak na ang artipisyal na kaalama ng mga robot
lalo sa mga unibersidad patungo sa mga industriya. Ang mga
makina ngayaon ay may kakayahan ng gumawa ng mga plano base
sa kanilang napag aralan. Sa tulong ng mga intelehenteng
kompyuter ang mga aircrafts at satellites at pagkontrol sa mga
ibang malalaking pabrika ay madali nang maniniobrahin.
Mga Masamang Dulot ng Robotiks
Gaya ng inaasahan, hindi biro ang pagoorganisa ng lakas
paggawa gamit ang mga robot. Ang makinaryang ito ay mahal at
magastos sa umpisa hanggang sa pagpapanatili nito. Kung ang
isang kumpanya o negosyo ay nagdesisyong gumamit ng robot
bilang lakas paggawa ay nangangailangan siya ng malaking halaga
sa pagpapatuloy ng paggamit nito.
Ang mga robot ay gumagawa ng mga mapanganib na
trabaho. Ganunpaman ang robot mismo ay mapanganib na makina.
Maaari ring makapinsala ang mga robot kung ang mga trabahador
ay hindi maingat sa pagpapatakbo nito at ang delikadong mga
bahagi nito ay nakakaapekto rin. Ang mga elektrikal at mekanikal
na bahagi ng robot ay maaaring maging sanhi ng disgrasya kung
hindi ito pangangalagaan. Ang mga kamay na robot halimbawa, ay
maaari ng magdulot ng matinding pinsala. Ang iba’t ibang disenyo
ng mga robot ay nakadaragdag dito. Ang paraan ng pagbuo ng
robot at limitasyon ng galaw nito ay nakakaapekto din. Ang mga
robot, bagamat mabilis na nakakakilos ay limitado pa rin ang
paggalaw hindi gaya ng mga tao na walang limitasyon.
Bagaman, napapadali ng mga robot ang lahat ng trabaho,
ay di pa rin maiwasang magkaroon sila ng disadbentahe sa mga
manggagawa. Sa kasamaang palad, dahil sa mga robot na ang
gumagawa ng mga madali at paulit-ulit na trabaho ay nawawalan
ng trabaho ang mga pangkaraniwang manggagawa. Kung minsan
sila ay tinatanggal o kaya naman ay tinuturuan ng kumpanya.
Ngunit magastos at matagal ang panahong gugugulin sa
pagkakaroon ng mga pagsasanay. Ang pangangailangan ng mga
mangagawang propesyonal ay nagiging problema din ng mga
kumpanya. Mahirap maghanap ng mga trabahador na may sapat na
kakayahan at kaalaman sa pagpapaunlad at pagpapanatili ng mga
robot. Isa pang suliraning dulot ng robotiks sa manggagawa ay ang
pagbaba ng kasiglahan sa trabaho ng manggagawa. Karamihan sa
trabahador ay nababalisa at natatakot sa maaaring kahitnan ng
lakas sa paggawa ng mga robot at sila ay mawalan ng trabaho.
Pananaw ukol sa mga robot
Ang pananaw ng publiko ukol sa pagunlad ng teknolohiya
ay lubos na naaapektuhan ng midya. Sa panahon ng ikalabing-
siyam hanggang ika dalawampungsiglo, ang persepsyon ng tao sa
mga robot ay natakpan ang tunay na kakayahan ng mga robot. Ito
ay dahil sa pagpapalabas ng mga kwento at haka haka ukol sa mga
robot.
Nagsimula ang pagbabago sa pananaw ng tao noong
ikalabing walong siglo ng maimbento ang “clockwork
automations” kung saan ipinakilala ang ideya ng pagkakaroon ng
“taong bakal” na maaaring gumawa ng trabaho ng karaniwang tao.
Nagkaroon ng iba’t ibang pananaw ng tao sa bagay na ito, ang ilan
ay nagsabi na positibo ang dulot ng mga robot dahil napapadali ng
“taong bakal” ang mga gawain at natatapos ng walang kahirap-
hirap at naliligtas pa ang kanilang buhay at hindi na kailangan
pang gumawa ng paulit ulit.
Ganunpaman may mga tao ding hindi nagustuhan ang
ideyang isang “taong bakal” dahil takot na sila maghari at agawin
ang lahat ng trabahong nakasanayan ng gawin ng tao. Isa pa ay ang
kawalan ng mga robot ng emosyon, kakayahan umunawa at iba
pang ugali ng tao. Magpahanggang sa ngayon ay nahahati pa rin
ang persepsyon ng tao sa dalawang grupo ito ang positibo at
negatibo.
Maraming mga pelikula at mga pagtatanghal na
kinatatampukan ng mga robot. Tumatalakay sa mga abilidad at
gamit ng mga robot, ngunit hanggang ngayon ay masasabi pa ring
hindi makatotohanan ang mga robot sa mga pelikula dahil ang mga
robot sa kasalukuyan ay may mga kulang pang kasanayan kung
kaya itinuring ng tao ang mga robot bilang mga kathang isip
lamang. At sa ilang mga pelikula ay tinuring na mga kontrabida at
masama ang robot. Kung kaya nagbago ang paniniwala ng mga tao
ukol sa mga robot. Ang isang halimbawa ng kasalukuyang
pananaw sa mga robot ay ipinakita sa pelikulang “Terminator II ;
Judgement Day”. Sa pelikulang ito ay ipinakita na isang android
ang pinadal upang tumulong sa tao at mapawalang bias ang
pagsabog ng isang bomba. Ngayon ay hidi pa gaanong
natutuklasan ang pagbuo ng makabagongteknolohiyang gaya ng sa
mga pelikula ngunit pasasaan pa at mararating din ng tao ang
tamang panahon at pag-unlad ng isip at sila’y makakabuo na rin ng
mga robot na higit na kapakipakinabang para sa tao.
Sa ginawang sarbey ng mga mananaliksik, iba’t ibang
persepsiyon ang nabuo. May mga taong naniniwalang ang mga
robot ay kamukha ng mga tao na may ulo at katawan,may ilan
naman na naniniwala na ang bagay na hated ng teknolohiya sa tao
ay matatawag ng robot. Ang ilan ay nainiwala rin na maaring
maghari ang mga robot sa mundo. Ayon naman sa ilang mga
propesyonal na tinanong, mas gugustuhin nila na magkaroon ng
mga robot para sa mga gawaing mabigat at delikado para sa
ordinaryong tao. May mga nagsabi na kung sila ang mga
nagosyante ay mas pipiliin nila ang robot dahil mas mabibilis ang
mga robot kaysasa tao. Ganunpaman, may mga naniniwala pa rin
sa lakas paggawa ng mga tao dahil mas nakapag-iisip ang mga ito
kaysa sa mga robot. Bukod ditto meron pa rin namang mga taong
nasa gitna at naniniwalang makakatulong ang paggamit ng
p[arehong lakas paggawa.
Ang mga mananaliksik ay nagtanong din ng mga mabuti at
di mabuting epekto ng robotics sa mga respondents. May mga
sumagot na napapdali ng mga robot ang trabaho ng tao,nagagwa
sin ng mga robot ang mga gawaing mahirap at delikado. Ayon sa
ginawang sarbey, may mga hindi magandang epekto din ang robot
sa tao, una na dito ang pagiging tamad ng tao.dahil may mga
gumugawa na ng mga gawain nila kait ito na ang pinakasimpleng
gawain ay inaasa pa rin nila sa mga robot. Ang ilan naman sa mga
tinanong ay nagsabi ay nagbigay hinaing na dahil sa mga robot
karamihan sa mga empleyado ay tinatanggal.
Sa pangkalahatan, ang darbey na ginawa ng mga
mananaliksik ay napatunayang sa mata ng tao ay pantay ang mga
kabutihan at di-mabuting dulot ng robotics. Sa bilang na
labinlima, anim ang nagsabing higit na masama ang dulot ng
robotics, pito ang nagsaad na mabuti ang dult ng robotics sa lahat,
at dalawa naman ang npumagitan.
YUNIT 3: Paglalahad ng Natuklasan, Konklusyon at
Rekomendasyon
PAGLALAHAD NG NATUKLASAN
Batay sa mga mga datos na inilahad ng mag mananaliksik,
ang mga sumusunod ay nagpaphayag ng mga natuklasang
impormasyon:
1.) Ang robot ay isang re-programmable
multifunctional manipulator na ginawa para isaayos
ang mga kagamitan at datos sa tulong ng pagbabago-
bago ng mga galaw at paraang iinoprograma ditto ng
kompyuter.
2.) Mayroon nang nabuong plano ang mga tao nuon
gaya ni Aristotle para sa pagbuo ng mga robot nuong
ikalabingwalong siglo at unti-unti lamang itong
umunlad at nabuo nuong dumating ang ika-
labinsiyam na siglo.
3.) Ang mga robot ay ginawa para sa isang tiyak na
gawain at isasa mga disenyong popular ay ang
kamay na robot. Ang mga robot na ito ay may
kakayahang humawak ng mga delikadong bagay at
maisaayos ito. Napapagalaw ito sa pamamgitan ng
mga sensor na nakakabit dito at ang mga taong
nagpoprograma nito.
4.) Ang mga robot ay nagtataglay ng mga tsips na
kinalalagyan ng mga impormasyong kailangan nito.
Ito ay hindi nakaag-iisip ng mag-isa dahil ang lahat
ng mga impormasyong nakapaloob dito ay galing
din sa tao. Higit sa lahat ang mga robot ay wal ring
pakiramdam na gaya ng sa tao. Hindi ito napapagod
o nagugtom.
5.) Ang mga negosyo at namamahala nito ay malaki
ang pakinabang na nakukuha sa mga robot. Dahil
ang mga robot ay mabilis mag trabaho, malaki ang
produksyon. Kaya ring gumawa ng mga robot ng
mga gawaing paulit-ulit ng hindi nagkakamali sa
mga baytang na sinusunod. Nakakatulong din ang
mga robot sa mga namamhala ng negosyo dahil
hindi na nila ito kailangang pasuwelduhin o kaya ay
pakainin. Hindi rin nila kailangang maglaan ng pera
para sa mga benepisyong gaya ng insyurans. Ang
iintindihin na lang ng mga negosyante ay kung
paano mapapanatili ang kondisyon ng mga robot.
Dahil ditto mas malaki ang nakukuha nilang kita at
nababawasan pa sila ng gastusin.
6.) Sa mga empleyado ay nakaktulong din ang mga
robot bagamat sila a nakakramdam ng takot na sila
ay tanggalin sa trabaho at palitn ng mga robot.
Nagagawa ng mga robot ang mga trabahong hindi
nila kaya at gusting gaain dahil ito ay mahirap at
dalikado para sa kanila. Nababwasan din ang
kanilang gawain dahil sa mga robot. Ang mga
konsyumer ay nakikinabang din sa mga robot.
Nagiging mas mura ang mga bilihin dahil sa marami
nga ang nagagwa ng mga robot at mabilis sin itong
ilabas sa pamilihan dahil mabilis gumawa ang mga
robot.
7.) Marami ding masamang epekto ang mga robot, una
na ang isyung pinansiyal, malaki din naman ang
nagagstos sa pagbili ng mga robot. Gayundin ang
mga kaakibat nitong bayarin gaya ng kuryente.
Nakakaapekto din ang robotics sa isyung
pangkaligtasan ng mga orinayong manggagawa.
May mga dienyo kasi ng robot na hindi maiiwasang
madaling masira o kaya naman ay sa maling
paghawak ng tao ditto ay nagkakamali din ang
ginagawa ng robot. Ang mga manggagawang
naaapektuhan ay kadalasang mga walang gaanong
kakayahan dahil pinapalitan sila ng mga propesunal
na marunong ding humawak at gumamit ng mga
instrumento. Ang mga negosyante ay ayaw ng
magdagdag g gastos para sa pagti train sa mga
tauhan nito kaya sila ay kumukuha ng mga bagong
empleyado na mas may karanasan.
8.) Iba-iba ang pananw ng tao sa robotiks at ang midya
ay nakakatulong sa pagbabago-bago ng mga mga
pananaw na ito. Dahil sa mga pelikula na
nagpapkita ng mga robot na gumagawa ng karahasan
ay nagbabgo ang pananaw ng mga tao. Kaya habang
tumatagal at sa patuloy na pagbibigay impormasyon
ng midya ay muling nagbabgo ang mga persepsyon
ng mamamayan ukol sa robotics.
Konklusyon
Ang pag-unlad ng teknolohiya ay nagging daan sa
pagkakabuo ng mga robot, mga makinang ginagamit sa paggawa
ng mga trabaho ng tao ng higit na mabilis at de kalidad kaysa sa
mga gawa ng tao. Malaki ang bahaging ginagampanan ng bawat
robot sa buhay ng tao.
Maraming pagkakataon na nakakatulong ang mga robot,
una rito sa paggwa ng mga mapanganib na bagay ay naliligtas ng
trabahador dahil ipinasa na ang mga mabigat na gawain sa mga
robot. Madali ding nakagagawa at nakakakilos ang mga robot,
dahil sa mabilis na trabahong nagagawa ng mga robot ay
napapadali ang trabaho ng mga kompanya at nababawasan din ang
kanilang gastusin para sa trabahador. Kailanman ay hindi
humihingi ang robot ng pahinga pati na rin pagkain dahil ditto
wala ng kailangang intindihin ang mga namamahala ng negosyo na
mapapagod at magsasawa ang mga ito sa paulit ulit na gawain.
Para sa mga konsyumer ay malaki rin ang tulong ng paggamit ng
mga robot dahil napapababa ang halaga ng bilihin. Ganunpaman,
anumang bagay na may mabuting dulot ay mayroon pa ring
negatibing bahagi, may mga disadbentahe din ang paggamit ng
robot. Ito ay, unang una malaki ang guguling halaga para sa pgbili
ng mga makina, mayroon ding mga robot na mapanganib kung
mali ang paraan ng paggamit. Ang mga robot ay kailangang pa
ring patakbuhin ng mga propesyunal na manggagawa. Mayroon
ding limitasyon ang mga robot at nababawasan ang mga
trabahador sa pagkakaroon ng mga robot. Kung kaya karamihan ay
hindi sumasang ayon sa pagkakaroon ng mga robot sa lakas
paggawa.
Maraming mga espekulasyon din ang lumabas ukol sa mga
robot. Ang midya ay nakadagdag sa maling persepsyon ng tao para
sa mga robot sa pamamagitan ng mga pelikula at pagtatanghal ukol
sa robotiks. Ang ilang mga pelikula ay nagpapakita na ang mga
robot ay masasama kung kaya’t ang mga tao ay unti-unting nag-iba
ng paniniwala at natakot na sa dulot ng mga robot. Ngunit ganoon
pa man ay maraming mga bagay pa rin ang natutulong sa tao ng
mga robot at ngayon nga ay unti-unti ng nababalik ang paniniwala
ng tao sa robot dahil sa mga bagong mga pelikula na nagsasaad ng
mga mabuting dulot ng robot sa tao. Malaki na ang nagawa ng
makabagong teknolohiya sa mga tao, napapabilis ang trabaho,
nagbigay ng eksaktong mga datos at marami pang iba na talaga
naming naghahatid ng benepisyo sa mga tao. Ngayon nga ay
ginagamit na rin ang robotiks sa panggagamot at pag opera. Hindi
ba’t anong laking tulong ang nahahatid ng robotiks!!
Rekomendasyon
Sa pag-imbento ng mga robot, hindi
nangangahulugang ito ay magiging
isandaang porsyento na makakabuti sa lipunan, siyempre
meron din itong mga masamang epekto tulad ng labis na
paggamit sa kuryente, paggiging tamad ng tao, masyadong
magastos ang pagpapanatili.
Kung meron namang masamang epekto ang robotics ay
meron din itong mabuting epekto tulad ng p[agbilis ng
pagproseso ng mga gawain, pag-unlad ng
sibilisasyon,industriya, at ekonomiya, at sa pamamagitan din
nito nakakukuha ang tao ng ibang impormasyon tungkol sa
ating kapaligiran ay nagiging malinaw ang mga katanungan
na dati ay di masagot at magkaroon din ng iba’t ibang ideya
tungkol sa mga siyentipikong pag-aaral.
Sa pag-imbento ng robotics ay isa lamang ang binibigay
na katayuan nito sa ating lipunan,na dapat maging tama at
maayos ang paggamit ng robot upang hindi ito magkaroon
ng masamang epekto sa lipunan. Kailangan ng sapat na
control sa paggamit ng robot at sapat na pagpapnatili.
Bibliyograpi
Malone, Robert. Artificial Intelligence. Colliers’
Encyclopedia. Vol. 2. New York. Mac Millan Educational
Company. 1983.
http://encarta.msn.com 1997 -2004 Miocrosoft
Corporation.All Rights Reserved.
1993-2004 Microsoft Corporation. All Rights Reserved.
http://www.thetech.org.