This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a projectto make the worlds books discoverable online.It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subjectto copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain booksare our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge thats often difficult to discover.Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this books long journey from thepublisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thepublic and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps toprevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.We also ask that you:

+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files forpersonal, non-commercial purposes.

+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Googles system: If you are conducting research on machinetranslation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage theuse of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google watermark you see on each file is essential for informing people about this project and helping them findadditional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that justbecause we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in othercountries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we cant offer guidance on whether any specific use ofany specific book is allowed. Please do not assume that a books appearance in Google Book Search means it can be used in any manneranywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Googles mission is to organize the worlds information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readersdiscover the worlds books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the webat http://books.google.com/

1

DISSERTATIO PRIOR

HISTORICO-CRITICA^

MASTICATIONE

MORTUORUM IN TUMULIS,

QVAM

INCLUTI PHILOSOPHORUM ORDINIS

IN DULTU

IN ACADEMIA LIPSIENSI

D. XXVII. SEPTEMB. MDCCXXV.

PUBLICO ERUDITORUM EXAMINI

*> SUBMITTNT

\

P R. JE* SES

M. MICHAEL

GOSSA-MISN.

ET

RESPONDENS

CHRISTIANUS GODOFREDUS

CLEEMANNUS,

CHEMNIC. MISN.PHILOS. ET THEOL. STUDIOS.

L I P S I

UTERIS BREITKOPFIANIS.

MIraberis , BENEVL LCTOR, Vkr. tale mihi hi pagettishifce perttraclandum fumferim Thema, quod tot taniisqne im-plieatumfit controvertir , utfane eloborandum mihifit in redden-

da ratione. Ad PHYSICAMJpeffat, adeoque ad Difciplinam,cujus myjlcria ne eptimus quidem rerum naturalium venator perjeruta-bitur, etfi per totam vitam die notluque fignorum obitus fpeculetur 15

ortus. Quid itaque de me putaveris, qui in facrarum literarum jludiiiverfor o nullus tamen dubitavi , ad invejligationem quam maxime occul-tarum Natura virium applicuiffe animum. Verum cum ad omnia nitiemniaque tentare deceat literarumfiudiofum , Tibi non adeo alienum vi'

debitur, fi arduam hanc i5 valde difficilempro virium tenuitate excuti-endam fufcepi doclrinam DE MASTICATIONE MORTUORUM INTUMULIS. Anfam ad eandem traSlandam naElus fum maxime ido-neam, cum exRelationibusPublicisJ/f>;ei

CONSPECTUS DISSERT>TIONIS.

I. Potentine occulta: in Natura. i3. Non omnia vel Deo vel Diabolo adcribenda, .

g. Rarum Etitbufiafmi Poitici exemplum.4. Ab ignorantia rei ad rei ncgationem non confequenta.'

5. Mutuns omnium inier fe corponira & fpirituum influxus.6. 7. Sy inpatbias & Antipathi.is vari* fbecies.

Meflicatio Mortuorum cur in dubium vocata ?9. Orthodoxia notata. MiraculaDci* iW/;v7f//'J Naturae diftinguenda.

JQ. Pontificioruui fides miraculofa vapirlans.I j. Mafticatious mortuorum^xw//.

12. Singulare Exemplum exHungaria.13. Iraclationis ratio.

14. 1 5. 16. 17. Mafticatio Mortuorum o iniraculutn divinum.18. 19. 20. 2 r. Nec mere Diabolictim prodigium.22. 33. Damones S. Spiritns intermedii. Quid iis hie tribeendum? GAR-

mannus,24. Falfae opiniones revelluntur. Mortui num in rnmnlis mandant*25. Vetera Sarmata. Stridor animarum. HO M ER US. DIOGENES

LAERTIUS. LUCIANUS. SOPHOCLES.26. Quantum fuperftitiol Subterranei fragores unde?27. Mtteoron Gotbanum. 1

28- 29. Homimnn imaginatio. Terror. Mortuorum pulfitshi tumuYiu30. Mortui mim

Q. D. . V.

jr. L

Niverfa Natura occulti potentiis plena eff'Philofophia quidem Naturalis iipremuraqnafi noftris temporbus perfeclionis gradumadepta efl videtur, at femper tamen C

quotidie aliquid novi apportat, quod erudi-tiffimas Philofophorum fubvertit hypothe-fes. Uli, qui totam Naturam non nifi mecha-nice operari contendunt, omncs ejusmodi

occultas Naturas vires, &, ut vulgo audiunt,qualitates tanquam ailes explodunt ineptias,in Scholis Peripateticorum genitas. Verum,cum Naturam non nifi a pofleriori intueantur, & omnia ad experimentare/tringant, extremis fuis, utdicitur, digitis iftas ne quidem attingunt,quia fuper omnes poffibilitatis leges ipfis pofitae videntur. Etfanephno-

inena ilia, quae noftra aetate in regno Naturae experta acccpimus, itcomparata funt, ut non mirum videatur, fi omnia

3 DE MASTICATIONE

Corpora. Nos ambabus potius largimur manibus, non Deum modo inNatura per fingularem fuam providentiam miracula interdum adhuc

>atrare, fed quoqneDiabolum profua virium naturalium cognitione in-igni mirabilia committere pofl. Verum omnia propterea fpiritibuscoranique immediato influxui afllgnare, nimis jejune philofophatumforet. Exerunt enim fefe quam plurimum in phnomenis rarioribus

tales circumftantiae, quas palam teftantur,eadem necaDeo nec a Diaboloimmediate ortum halare poTe. Ambo non nifi fecundum fines fuosagunt. Hinc femper in ejasmodi prodigiis vel bonitas divina vel malitia

diablica manifefta redditur. , iJf. nr.Ante tres vel quatuor circiter annos orbi erudito tale de Enthufiafmopo'tico innotuit exemplum , quale vix unquam per hominum memoriam

extitifle credimus. Circnmftantias ejusdem , qui ex ASiis Erud. germ.P. LXXIX. p. fi4.qq. fecom animo volutaverit, profunditatem quidemnaturalium virium mrabitur, fed Divins Diabolicas immediat

operationi aliquid hic adfcribere audebit. Si Deus enim miraculum ali-quod fuper omnem Natura; ordinem & potentiam hic excitaverit, finisaliquis divinus nobis omnino innotefceret , qui vel fit gloria Dei , velfalus hominum, quod utrumque tamen hic ceflat. Neutiquam quoque

Diabolo prodigium hoc Naturas attribuendum putamus , quia fubjeclumperfona eft, de cujus vitac integritate nemo dubitat: ut alias jara tacea-

mus circumftantias.. rv.Multas taque in Natura adhuc latere potentias, cerium eft. Deearumeffeclibus nos non alia de caufa admiratio fubit,quam quia nos illas planefugiunt. Quis inde tamen earum exiftentiam neget? Homo fimplex, qui

propter levem rationis fuae culturara, rerum caufas fcrutari nequit, multadiabolicis operationibus tribuenda haberet , fi ab ignoratione rei ad reinegationem valeret confequentia. Certum itaque eft, Naturam manereimperfcrutabilem. Quo fimpliciores vero Naturae vires evadunt, eo pro-pius accedunt primis principiisjot eo magis in prodigium trahuntur.

V.Ut vero exiftentiam occultaram potentiarum Naturae eo manifeftio-rem faciamus, ftatuimus mutuum aliquem omnium fpirituura & corpo-

nim inter fe influxum. Operantur enim fpiritus in fpiritus, operanturlpiritus in corpora & operantur denique corpora in corpora. Quartumvero dari vix credimus , quod fcilicet corpora etiam operentur in lpiritus.Inter has operationes occultas facile primum merentur locum operatio-nes corporum in corpora, quia eflectus earum maxime in cernendi fenfum

cadunt.

MORTUORUM IN TUMULI S. 3

cadunt. Tanta iftac autem veritate fundatae funt , ut ad easdem evertendasvix unquam extiterit bonus Philofophus. Sympathias & Antipathisnomine vulgo infigniuntur, de quibus magna paffim proftant literarurhmonument. ATHANASIUS IRHERUS hocMagnetitmumNatura nuncupavit, de quo infigne in monuraentis reliquit opus.

Jf. VI.Exiftentiam fympathias & antipathis in Natura nemo negabit , quiMagnetis virtutem attradivam unquam expertus eft. Canes intra & extra

domos ululatu fuo infolito inconditoque inftantem aegrorum mortem nonraro prafignificare folent , & quodlibet animal cibum fuum ex folo odo*ratu fendre, quotidie cernimus. Quem quaefolatet, qualem non harmo-

nia mufica in hominum animis excitet fympathias ipeciem? Quid nonmorbis lwereditariis & imaginariis in hac re tribuendum venit ? Quantanon lunatici & illi , quorum non eft ferre certa animalia e. g. fles &c.fympathias & antipathis praebent exempla? Etquis plura enarrare valeat,[uae ad demonftrandam operationum corporum in corpora exiftentiam

ciunt, tcuivis in communi vita fatis obvia funt.jr. vaHifce omnino quoque annumerari debent multa alia ejusmodi Naturae phnomena, quae majoris quidem moment i funt, fed neutiquamtamen ex mera Magia Diabolica fluunt. Pertinent hue cruentationes cor

porum interfedtorum, virgula divinatrix, fafeinationes per imaginado-nem magicam , divinationes animalium , incantamenta , inbmnia divi-natoria, Tarantifmus, influxus aftrorum , armarium miguentum & multa

alia , quorum caufas haud minori cum probabilitate oceultis Naturaspotentiis adfcribere poTumus, quam forfitan transplantationes arborum

& morborum, rabiem caninam , inoculationem variolarum, pnlveremfympatheticum & id genus alia, de quibus tamen nulla Magias Diabolicas

extat fufpicio. Nos non omnem quidem fpirituum influxumin ejusmodioccultis Naturae operationibus negare audemus. Probe enim cognitum atque perfpeclum eft , quanta cum calliditate & fraudulentiaDiabolus homines per artes magicas decipere foleat ad ampliandum fuum

diabolicum regnum. Verum cum hujusmodi operationes nonnifi peefagas, quibus varia ratione oceultiores Naturae vires manifeftat Diabolus,

excrceat, concludimus inde, fieri hxc omnia etiam pofe fecunduinmerum Natura: ordinem absque fpirituum concurfu.

f. VIII.Quum exinde igitur fatis pateat , varias dari operationum corporumin corpora fpecies, conftituemus etiara aliquam, quam vocabimus

MASTICATIONEM MORTUORUM IN TUMULIS.A a Duduui

^ DEMA&TICATIONE

Dudura multa jam de ejusmodi mortuis m tumulis voracibus nobis nar-ravere patres matresque, fed dedecori nobis cue viun fuit, hifcefabels

& ^opeis logis, quarum auditione non nifi aniculae ducantur, fidemhabere. CaufS in promptu fui. Primo nos ejusmodi voraces momios

non propriis oculis vidimus .deiude phenomenon hoc noftris ratiociniisnon comprehendere potuimus, & ultimum denique fuperftitionis accu-tionem cane pejus oc angue fugimus. Quid igitur minina,, fi omnia,

qu;e in hiftoriarum monumentis paflim occurruut, exempla in dubtOffivocavimus?' Datur quideni hominum genus, a Natura ita inftructum,tu ex fuperftitiofis hariolatiorbus mulcedinem captet. His creditu facil-limum eft, quicquid audiant. Attamen quod non rationis line lumine

colluilrare queunt, id fpiritibns ex orco vocatis & Magiae Diabolica:temere adfcribere non dubitant.

f. IX.Novimus praterea etam- quosdam , qubusola orthodoxiaEvange.-licx Religionis impedimento eft, quo minus iis afTentire queant,quibus

alias afenfum praebere nuli dubitarcnt. Hacrefeoscnim criminationeratanto cum horrore reformidant , ut quaf Andabatarum more in ecclefiie

doctorum verba jurare hand erivbefcant. Sed plerumque non habent,quod timeant. Veritas Scripturae Sacras interdura ex meris praeconceptisopinionibus violata habetur. Compertum inter alia hoc habemus in-dodrim de Magia Naturali. Cum enim antiquiores eccleae Dodores

ex occultarum potentiarum Natur ignoratione omnia Mirabilia Magixabolieae adferipferint : fubiit pedora nollra opinio, quafi onwiis de

Magia Naturali doebina ad deftruenda Dei miracula faciat. Sed folium*ft. Miracula divina tanta aim praeeminentia ab aliis Naturae prodigiis

diftinguuntur, ut miremur, quomodo inter fe conndi poffint. DivL-fiones aquarum in mari rubro & Jordano fadtae , refufeitationes mortuo-rum

MORTUORUM IN TUMULI S.

omnia Naturae Mirabilia ftatim pro miraculis vel faltem pro effe&ibusMagke Diabolicae venditemus, nonnc facillime ab iisdenidolis lud c

cirmmduci pofiraus ? Maticationes tnortuorum in. tumulis fine dubioquoque ceu miracnlum aliquod divinum venerabitur Pontificiorum fides,

& nelcimus quam fortafl dolrinam iisdem corroborare ftudebunt. Quisnobis igitur vitio vertet, fihafce mafticationes naturaH cuidam corporum

kifluxui adfcribere tentemus ? Modus quidem nos Temper latebit, fufficittarnen rem exiftentialiter demonftrari po.

i-X . . .,ntequam vero mirum hocce Natura prodigium dilucidationibunokis qualibuscunque lubjicimus nobis exempla in medium producendafunt, quibus rei exiftentiam confirmamus. In genere eonferendi hicfiiot S HW I MMERU S in Curiofit. Pbilof. Secret. DiflV. . i2.feqq.

HENR. KORNMANNUS deMiracui. Mort. Part. VU. c. 64, GAR-M N N US de Mirac. Mort. Lib. I. Tit. III. fru. 117. GEORG. PHIL.

HARSDOERFFERVShi Theatr. Trag. cap. CXV.fr dot. PHIL.KOHR in Dif de Maflicat. mort. . I. Th. 7. & VO I GT I U S in denPhyficalifchen Zeit-Vertreiber fr$i6. qui multa de mortuorum mafticati-one collegerunt exempla. Singularia vero' exempla videre funt apudMegalandrum noftrum LUTHERUM inColloqu. commenf. Tit. 24.fol. 2it. 2tz. it. NDR. MOLLERVM in Annal. Freiberg, p. 254.

CONR. SCHLUSSELBURGIUM in dergrndl. Erklrung desXCl.Pf. cone. XII. p. ijf. M AR . BOH EMUM von den drey Land-Plagen cone. XVII. fol. 169. ADAM. ROETHERUM intention.

Peflil. WENCESL. HAGENECIUM inChron.Boh.P.I.fol.4ip.b.JUSTINUM ORTOLPH MAROLT in Locmograph. p.^.fqq.MART. ZEILE RUM in Not. ad Reffet. Hi. Trag. p. 32. HENR.ROTH I UM in cone, funebr. o. in additamenti von Schmatzenden

Todten. PITZSCHMANNUM in Leichen -Redner P. U. fr 8jf.IG NAT. H A NI ELEM de Pee in Scbiefelbein. MART. F ABRI-

CI UM inParadox.XoifjiSep.i^. ERAS M. FRANC. inHUifchatProteus . 28. p. 260. faq. HE R U L. SA X. . XI. de Plica &c. Hueetiamfpeclant,qua:Rev. P. GABRIEL RZACZYN SKL inHi/tor.Natur. Curiqf. Regni Polon. qua: A. 1731. Sandomiria;in4.prodiit, refrt,.

& quidem Trail. XIV. Seil. . ubi de cruentationibus cariaverum agit,& hac occafione multa fimul profert de mortuis in tumulis adhuc vora-cibus & vicinos viventes fpeclrorum modo trucidantibus. Poloni fpe-ciali nomine Upiers & Upierzyca appellant de quibus didus Autor av-rhentica producit documenta, Conter Ala Erudit. A. MDCCXXIL

6 DE MASTICATIONE

f XII.Recentiflimum,quod nobis innotuit, & omnium maxime memora-tu dignum exemplum , eft illa relatio ex Himgaria , quam ex Novelli

publicis haud ita pridem compertam accepimus. Digna eft, ut verbo-tenus ex Relat. publ. Upfienfibus a. c. p. joj. feqq. hoc loco inferendam

curemus & quidem in lingua vernacula:WIEN , vom 31. Juli i. Man ehet in den hiegen Zeitungen oderfo genannten Diario einen Bericht , Xeelchen der Kayferl. Provifor in dem

Gradisker DifiriSl in Hungarn an dieKayferl. Adminiftrationzu Belgrad\vegen einer befondern Begebenheit ergehen lajfen , Welcher ohnverndertund ohne darber zu urtheilen , Xoie er fich gedruckt befindet , folgendet

Inhalti i: Nachdem bereits vor 10. Wochen ein in dem Dorff Kifolova ,Rahmer-Difiriel , ge/effner Unterthan , Nahmens Peter Plojogovitz , mit

Todte abgegangen, und nach Rtzifcher Manier zur Erden beattetXoerden, hatfich in ermeldetem Dorff Kifolovageuert , da innerhalbg.Tagen p.Perfonen , fo\x>ohl Alte als Junge, nach berandener ^--

diger Kranckheit aifo dahin gefiorben , dafs, als fie annech auf dem"fodt - Bette lebendig lagen , ffentlich ausgefaget , dafs obbemeldeter voro. Wochen verorbener Plogojovitz zu ihnen im Schlaffgekommen, fichauffie geleget und geXvrget , dafsfie nunmehro den Gei aufgeben mfien ;gleichXvie denn hierber die brigen Unterthanen fehr befiiirtzet , in fol-

chem noch mehr beflrcket Xvurden, da des verorbenen Peter PlogojovitzWeib, nachdem fie zuvor ausgefagt , dafs ihr Mann zu ihr gekommen ,und feine Oppanki oder Schuhe begehret , von dem Dorff Kifolova Xveg,undch in ein anderes begeben; fintemahl aber bey dergleichen PerJonen (

fie Vampyri nennen) verfchiedene Zeichen , als dcjfen cb'rper unverfye/er,Haut, Haar, Baart, und Nagel an ihm\oachfend zu fehen feyn mflen,als habenfich die Unterthanen einhellig refolviret, das Grab des Peter

Plogo/ovitz zu eroffnen, und zu) fehen, ob fich \nrcklich obbemeldete Zeichen an ihm befinden ; zu \pelchen Ende fie dennfich zu mir hieher ver-fuget, und mi Andeutung vorerXoehntcn cafusmichfammt demhiefigen

Poppen oder Geilichen erjuchet , der Befichtigung beyzu\oohnen ; und obihnen fchon erfllich folches Failum reprobiret , mit Meldung, dafs einfolches vorhero an eine lobl. Adminiration unterthnig gehorfam be

richten, und dcrfelben hohe Verfaffung hierber vernehmen me, habenfiefich doch keines\oeges hierzu bequemen \vollen , fondern vielmehr diefe

kurtze Antwort vonfich gegeben; ich moechte thun tvasieh \oolte, allein\oofern ich ihnen nicht veratten \orde, aufvorherige Befichtigung und'rechtliche Erkntnifs mit dem Cb'rper nach ihrem Gebrauch zu verfah

ren, mfien fie Haufs und Guth verlaen, Xveiljis zu Erhaltung einergndig

MORTUORUM IN TUMULTS. 7

gndigen Refolution von Belgrad \oohl das gantze Dorff (\pieJchonunterPiirckijchcn Zeiten gefchehen feyn folte) durch Jolchen blen Gei zuGrunde eben knte, toeUhesfie nicht erwarten holten. Ba demfolcheLeute weder mit guten Worten noch Bedrohungen von ihrer gefafien Re-fblution abhalten konte, habe ich mich mit Zuziehung des Gradisker Pop

pen, in gemeldetes Dorff Kifolova begeben, den bereits ausgegrabeneno des Peter Plogo/ovitz befichtiget, und grndlicher Wahrheit ge-tu'fs folgendes befunden: da erfllicbvon lchem o unddeffen Grabe

nicht der mindee fonflen der Todten gemeiner Geruch verfphret , dero, auer der Na/in, welche etwas abgefallen, gantzjrifch, Haarund Barth, ja auch die Ngel, wovon die alten hinweg gefallen, an

ihm gewachfen, die alte Haut, welche etwas weifilicht war, hatficbhinweg gefcheelet, und eine neue frifche darunter hervor eethan, dasGefichte , Hnde und Fe uni dergantze Leib warenJo beschaffen , dafie in feinen Leb -Zeiten nicht htten vollkommenerfeyn knnen; in fei

nem Munde habe nicht obne Eraunen einiges frifches Blut erblicket,welches, der gemeinen Auffage nach , er von denen durch ihn Umgebrachten gefogen'; infumma, es waren alle Indicia vorhanden, welchedergleichen Leute (wiefchon oben bemercket) an fich haben folten. Nach

dem tmnfowohl der Popp ah ich diefes Spcciaculgefehen, der Poebelabermehr undmehr ergrimmter als bertzter wurde , haben fie gefammte

Unterthanen , in fchneer Eil einen Pfeil gefpitzet ,. mit Jolchen dentodten o zu durchethen, an das Hertz gcfitzet, da denn bey fol-cher durchechung nicht nur allein hufiges But, fo gantzfrifch, auchdurch Ohren und Mund gefloen , fondern noch andere wilde Zeichen(welche wegen hohen Refpetlt umgehe') vorgangen ; fie haben endlich offt-ermeldetenC'rper , in hoc cafu , gewhnlichen Gebrauch nach zu Afchenverbrennet, welches denn einer hochlblichen Adminiration hinterbringen, und anbey gehrfam unterthnigjt bitten wollen, da, wenn

tierinne eine Fehler begangen haben /lte, fotchen nicht mir, ndurttdem vor Furcht auerfich filb gefetzten Pbel beyzumeen.

Kyferl. Provifor im Gradisker Diftrift.

ff. .Tra mine nobis momenta circa prodlgium hoc explicando veni-Unt. Cum enim non nifi tres nobis hic poilibiles efle queant caufarum

claTes,quas vel a Miracnlis divinis, vel a Magia Diabolica vel ab ope-rationibus corpomm fympatheticis petimus; nobis demonftrandum in-

cumbat I.) quod tales maiticationes uiortuorum non in miracnlis divin is,

5 DE MASTIC AT I N E

nec 2.) in meris Diaboli prodigiis, fed 3.) in occult is natura operationi-busfint collocandac

$. XIV.Miraculnm dicimus effectum illum divinum , qui extra ordinein6 fnpra omnes caufas naturales per influxum divinae omnipotentiae pro-iucitur ad confirmandam divinae veritatis aucoritatem. Quaeritur Jiinc,

num etiam ad noftram xtatem miracula fpetent. Simpliciter & ,iaienfu latiori fumta nos non neganvus, fed tantum Ariele fie dicta, ut

jam defcripfimus , quae noAris temporibus omnino ceflarunt. Spec tantenim ad ecclefiam tantummodo plantandam, adeoqne ad difcipuloruraChrifti aetatem. Hodie itaque non amplius eadem expetare habemus,

cum divinae veritatis aucloritas fatis fuperque nobis confirmata fit. Romana equidem Ecciefia nobiscum non unam eandemque inflat tibiam.Gloriatur enim adhuc de fuis miraculorum donis. Sed ex Scriptura SLfeimus, eadem non nifi mendacia efle. Quicquid itaque noflra aetate

per extraordinarium Dei influxum i'upra Natura: vires nobis acciderelblet, effeftus funt Angularis Providentias divinae, quae in latiori dua-

iaxat fenfu miracula audiunt$. XV.Maflcatones mortuorum fi itaque pro miraculis venditare velimus,vel miracula doclrina vel miracula providenti/t lint , necefie efl. Miraculadodrinae dudum in ecciefia exfpirafle jam diximus. Verum ponamus,dari adhuc xiftentiam eorum; omnes tarnen circumAantiae impedimento fiant, quo minus faltem mortuorum maflicationes miraculorum

titulo poflint accedere. Quodlibet enim niraculum divinum Ariele fiedictum .) confirmat veritatis divinae aucoritatem , 2) patratur per Pro-phetam & ApoAolum aliquem immediate a Deo &. Chriflo mifliim , 5c

3.) convicios de fua veritate & integritate reddit quoflibet id videntes& audintes. Probatione haud indigemus , cun ex Scriptura S. nobisharum circumflantiarum neceifitas fatis fuperque innotefeat.

Jf. XVLQuid nobis gitur de mortuorum maflcatione dicendum erit ? Numaliqua, quaefo, ex his hic animadvertitur miraculi divini proprietas?Nos cullam deprehendimus. Deeft veritas divina hic confirmanda.

Defunt Prophetae & Apoftoli per djgitumDei aliquid producentes. Deeftdenique homimim convidio , quam femper divina miracula de fna ve

ritate in cordibus operantur. Cui itaque bono Dcus tale in Natura ex-citaret miraculum, fi plane nullus extaret fiais? Finis Dei duplex eft,vel gloria fui nominis, vel falus homimim. Ad gloria-m divini nomi

ne taies mortuorum operationes nihil fciuut. Magis earn impediuut

quam

MORTUORUM IN TU MULI S.

quam promovcnt. Confimduntur enim vera rairacula cum falfis , exqua confufione magnum ipfis accrefcit prajudicium, quod gloriae Deivalde admodum adverfatur. Alter Dei finie in miraculis falus hominumeft, quae tel temporalis vel aetema eft. Ad utramque confequendainrequiritur fides aliqua in Deum & ejus promifiiones, qua; per miracula

divina optime accendi debet. Sed ex mafticatione mortuorum quae nobis inde fides? quae nobis inde falus? Subitam mortem homines nun-quam inter fingularia Dei beneficia retulerunt , inprimis violentam, que

cum ejusmodi circumftantiis homines fubit, ut iolet fieri in mafticatio-j>e mortuorum. Fidem vero quod attinet hincinde expedandam, nobisde nil conftat. Supcrftitio magis dicenda foret quam vera fides, S

talc quippiam in cordibus anicularum operetur mortuorum vorachas.Fides noftra fads confirman poteft ex Mofe & Prophetis , & hos fi au-dire nolumus, nec credemus mortuis, fi vel maxime ex tumulis prodi

rent & ad nos verba faccreut.

XVII.Alterum miraculorum genus exerit fefe circa divinam Providenti-am, quae propterea miracula providentiae nuncupavimus. Sunteadem

non nifirariora fingularis Providentia: divina; exempla, quae prater con-iretum Natura ordinem fieri folent ad confervandam vitam noftram &corporis integritatem. Exemplo nobis eft puellula ilia , quae hand ita

prideminMarchia Brandenburgica a rapacifllmo luporetrorfum faucibuequidem abrepta, fed mox a beftia fponte iterum fine ullo damno relidafuit, prout nobis hoc ex Novellis Publias innotuit. Talia miracula noftiis

adhuc temporibus quotiec fere accidunt.fedfemper ad vitas noftra temporalis eonfervationem tendunt. Mafticationem mortuorum his nufta-

enus annumerari pofle, in aprico eft. Magi enim ifta ad vitam hominisdeftruendam fach quam confervandam.

. XVIILQuum nulla ig'rtnr ratione tale Natura; prodigium ia Dei miraculiscollocandum fit, nobis nunc nova fubnafcitur quaeftio, num feilicet Diabolo & quas in corporibus interdum exercet, operationibusattribucn-

dum veniat? Maxima pars hominum ad fententiam hie affirmativamprona deprehenditur. Cum occultas enim Natura; potentias ignorent,

& nil divini ibidem videant, DiabdHcae omnino Magia: adferibendumputant. Nos ipfos quondam in hanc fententiam tranfiiflfe fatemur.

Aftutia infernalis hu}us fpiritus in decipiendis hominibus tantuplex &tanta eft, ut nunquam fatis indagari nec erogitari poifit. Quid mirum

igitur fi in ampledenda liac fenteutia nos quavis quoquc occafione facil-B limos

DE MASTICATIONE

limos praeftitimus ? Verum enim vero aun notabile Duper illud mafti-eantis cujusdara defuaH exemplum nobifcum paulo accuratius penfita-vcrimus, tria nobis obvenerunt momenta, quae nos merito ad facien-

dam ex hac fententia difcebnem permoverunt. Obftat enim nobisl.) quod nullum plantafma hic occurrat, 2.) quod Diabolo nullum jusy'itx & necis in homines competat , & 3. ) quod circumftantiae nonnifieaufas indicent naturales.

XIX.Primum, quod nobis perluftrandum incumbit, momentum verf-tur circa externa prodigii hujus phaenomena, quae nullam praeftigiarum

fbeciem prae fe ferunt. De fpeclris enim & diabolicis appariiionibusiatis cognitum eft, easdem non nifi phantafmata ee. Putamus quidem,

nos revera ahquid videre, & locum fi accedimus nil depiehendimns.Sic etiam cum auditu comparatum eft in tumuhibus, quos fpeclra iivterdum in cellis & culinis excitant, ita, m omnia in mille ruinas cor-ruere videantur, qua? tarnen poftea adhuc in loco fuo prorfus immuta-ta inveniuntur. Non mirum hoc eft. Diabolus tanquam fpiritus purus. in alterius Imaginatione facile ideas figurarum & fenfionum imo etiam

vocum excitare valet, quanquam extra hominem revera nil adfit, quodin cernendi fenium cadat. Patet hoc ex fis apparitionibus , quae nonnifi uni foli Sunt, etiamfi multi proxime fimul adftantes nil percipiant.

Interdum quidem apparitio quoqne extra hominem accidere folet,Huando nimirum fpiritus in a're phantafticum ahquod induit corpus.Verum ita id Temper comparatum eft, ut accedente luce clariori fponte

in nihilum diffluat. Mafticationem mortuorum fi fub examen voca-mus, de eadem nil nobis de tali plantafinate conftat. Cutis, capillus,baiba, ungues dt cetera corporis membra a quolibet manibus attreclaripotuerunt. Neculla quoque ratione Diabolus, vel quisqus file fpiritusJuerit, qui ex erronea opinione vulgi per ejusmodi cadaveris mafticatio

nem tantam in domibus hominum ediderit ftragem , fe fpedtrorum morernanifeftum reddidit fis, qui ipfiim in fuis operationibus turbatmn con-

venerunt, id quod tamen plemmque fieri folet. Legimus quidem inHungarica ilia relatione, defunctum Plogojovitium ad homines in fomno

veniife, fe in eorum corpus dedifle, iisdemque gulam ita rnterftrinxifl,nt morte denique occubuerint ; legimus praeterea , eundem quoqueuxorem fiiam acceffifle & calcearftenta fua ab eadem poftulafle. Verumquid de hifce circumftantiis fentiendum fit, ulterius declarabimus. Hoc

jam dixifle fufficiat, quod a rei imaginatione ad rei exiftentiam non valeatconfequentia , alias quoque ephiaUes & alii ) not imagiuarii non ni]ipirkibus attribuendi venkent.

f. XX.

MORTUORUM IN TUM U LI S.

JT XX.Alteram momentum, quod noi impedit, quo minus Diabolo ad-fcribere poflmus tale prodigium, eft, quod Diabolo nullum jus vitae &

necis in homines competat. Deus fibi foli hoc ceu regale divinum refer-vavit. Ad fuamenim imaginem cum homines formaverit, nemini jusaliquod in eorum vitam & mortem conceffit, nifi magiftiatui politico,vices ejusdem quafi gerenti. Hie folus gladium iuftirias fuper maleficos

ftringere debet. Quis itaque Diabolo, illi de facie Dei detrufo fpiritui, quiad acternas condemnatus eft pnas , tantam in homines per Dei filium iq

gratiam redados afignaret potentiam , eosdem pro lubitu enecandi Scconfervandi ? Extraordinarios interdum quidem Deus ad puniendos homi-,

nes mittit executores judiciorum fuorum, fed Diabolum fibi pro futfantttate in tali negotio deligere non confuevit. Legimus quidem de

Jobo aliisque viris fandlis in facris Uteris , eosdem a Diabolo male tracbtos-virgisque & colaphis admodum caefos fuifle. Licentiam haue Diabolu*quidem non nifi a fummo impetrare potuit Numine , fd ita limitatam ac-cepit, ut in vitae difcrimen iftos vocare prorfus non potuerit. Unde ipfi ergotanta poteftas in mortuorum mafticatione ? Dicbi fane horrendum foret,

Diabolum intra ieptem dierum fpatium ad decem homines violenta mortee vita eripuifle & adhuc plures erepturum ee. Permittit quidem faepeDens malo fpiritui, ut apparitionibus fuis quibusdam hominibus ejus-modi horrorem incutiat , ut prae alteratione mortem fubeant. Sed Diabolusmortis hujus non nifi caula occafionalis eft, non vero caufa efBciens. Hoc

vero in mafticatione mortuorum omnino aflerendum foret, i caufas hujusNaturae prodigii in Diabolo quaereremus.

jr. XXI.Tertium , quod nos ab illorum fententia cohibet , qui Diabolo mortuorum mafticationem tribuunt, eft, quod omnes circumftantiae non nificaufas indicent naturales. Nulli quidem negamus , magos atque fagas, quiDiabolo a fervitiis funt , rebus non nifi naturalibus , imprimis fecibus t

excrementis uti in artibus fuis diabolicis ad infeftandos homines. Verumejusmodi femper cum circumftantiis fieri folet, utquilibet facile in iisdem

Magiam deprehendat diabolicam. Hoc vero in mafticatione mortuorumobfervare non poflumus. Ibi enim ejusmodi occurrunt phaenomena, quascontranum palam teftantur. Cadaver Hungaricum nec abnodatum necmutilatum, fed integrum ac perfedum in tumulo deprehenditur :

excretiones, e. g. pili, barba, ungues &c. vegetantes confpiciuntur,& homines, qui mortem pofthc oppetunt, nulla Diabolicae fafeina-tionis pracferunt indicia. Caeterum, fi concedamus etiam, lamiis hie

aliquid tribuendum venire, non alias inde tamen oriundas efte credi-lerim operationes,quam ejusmodi facinationes, quae valetudini quidem

2 &in-

12 DE MASTICA TIONE

& integritati corporis nociva? fiiit , nullo tarnen modo vitae periculum, uttaceam fubitain mortem caufentur. Accedit, quod Diabolus nullum

quoque hic finem liabeat ad ampliandum fuum regnum. Caufata mor*non nul a Dei voluntate pependit, c damna corporis, quae quoque

Diabolus interdum intendit , inde non feaita effe legimus.g. XXII.Qua? aim ira fint , nullum dubinm eft, quin oirmes hic ceffent caufaeipernaturales. Ex folis itaque Naturas viribus nobis prodigium hoc ex-

plicandum venit. Sed' quasritur nunc quibus ? & qua ratione I1 DantutHonnulli ex Philofophorum ordine, qui de exiftentia Dacmomim multa

diTerunt , inter quos facile primum meretur locum celeberrimus RUD I-GERUS m Pbyc. Div. Lib. I. . i^. feci. 4. Dillingmint iftos a malisfoiritibus, quos vulgo diabolos dicere folcmus, C definiunt tanquam

fpiritus incompletos corpore elementan veftitos , qui fenfione , memoriac cognitione qiiidem, fed non intelligentia & reflexione gaudeant. Inmundo fpirituali idem ilos efle aTerunt , quod bruta font in regno animali.Referont hue omnes iftas apparitiones&fpeclra, quae vulgo tergroiinni-gen, Kobolte, Bier-Efel, der Drache &c. nominantur. Ethnici raulta

o im de hifee daemombus fabula ti font, quos vel larvas & umbras , vel lares& lemures, vel Faunos &c. appellarunt. Spiritus -- eue dixerunt,.qui non damna infrant nec fpecie terribili appareant. TH E P H R.PAR A CELSUS, qui de Magia Diabolica admodum fofpeeltis habeiur,

eosdem exprefle nunaipat die gtigen Geirter, quod etiam GEORGIUSAGRICOLA facit in Lib. de Animantibusfubterr. p. m. 7

MORTUORM IN TUMLIS.

legtmus, f aras focosque relifturos, nifi brevj judicialis infpeclio inftitiiativr, & cadaver more eonfueto deftruatur, quia alias totus pagus per

talem malum Daemonem (blen Geift) interituru fit. Accedit, quodmoribund dixifle ferantur, defimclum Plogojovitium ceu inciibum ipfosinvafifte & ad mortem usque ftrangulaTe. Quis tafes vero operationes

miti alicui Daemoni adfcriberet ? Et quis non fat evidenter ex hifee ungui-bus infernalem cognofceret leonem, ii re vera hic aliquid Ipiribustribuendum arbitrenlur ?

xxiv:Ex mundo itaque corporeo nobis exponendiim erit, quicquid demafticationibus mortuorum nobis innotefcit memoratu dignum, Ante*quam vero in thefi afiquid ponimus, nobis removenda fint, quaecunqnehumana fuperlitio vel ex decepta phantafia, vel ex pneconcepta opinione

huic prodigio affinxit. Pertinent hue i ) quod tales mortui claro fonitumandant, 2-) vertes fuas ore dvorent, 3) plerumque de fexu fmininofint,4) non nifi, peftis temporibus exiftant,.& 5) mortem non nifi propinquo-

fum necefiario caufentur. Primum quod atrinef omnes quidem rekt iones de mafticationibus confentiunt, morruosin tumulis porcorum inftarcum claro onitu dentibus fuis mandere, unde quoque die hmtetzende*

Todten vocarunt. Verum; noviffimum , quod nuper ex Hungaria aece-pimusexemplumde porcino hoc fonitu nil meminit^exquorelinquiturngmentum hoc efl, exbominum fuperftitione oriundum. In chronici*hiloriarum lapnumentis multa quidem fabulantur Scriptores de efus-

modi fonis ac voeibus , quas in ccemeteriis , in fepulchris, inque ipfistombis feralibus, domibus itidem & in aliis loeis- auditas efle perhibenr,.fed plerumque rei Veritas non nifi. anilibus nititur auditionibus. Nulliquidem negabimus, Diabolum in coemeteriis magnam interdum fibifiimere poteftatem, id non adeo frequenter fit, ut vulgo putatur, quia

Deus piorum tumulos cuftodire & a Diaboli malitia & ludibrio intami

,4 DEMASTICATIONE

ipfis nepultorum animabus afllgnabant, quas port mortem Tfjm fenftridere credebant. HOMERUS hinc de Patrocli anima ita cecinit :

uj>{ Sc nxr j^-9-evos- rre twirvo"SI, yro rr.

Anima fub terram tanquamfumusAbiit, murmure firidenr.Iliad. Lib. XXIII. v. wo. Edit. Cantabr. p. 66. Plura de animarura itridere quoque in Odyff. habet, ubi Lib. XXIV. v. S-feqq. ita canit:

raj Sg ro wovra. .'Qs ' ors vuurtfies y-^xV *,T0'J btevtion

Of-oi ix irrr , vx r x)kr\r,

MORTUORUM IN TUMULI S. 'S

ferri de hocmeretur JO. RUD. GLAUBERUS inOperibm Miner.P. II. p. 18. Optime hos ftrepitus tonitruum a'reorum genefi illuftravit& inter tonitruareputavit THOMAS ITTIGIUS deMont.incend.

Seel. 4. c.z. p. 2fi2./eqq. Ejusmodi fragores & tumultus glacies quoquepetris marinis illifa e. g. in Islandia concitat, quem fonitum pari cumabfiirditateolim damnatisanimalibustribuitPaganorum fuperftitio, pro-ut teilantur SAXO GRAMMATICUS in Prof, in Hifl.Dan.p.4.& MAR IN1ER in der Rei nach Norden . iUB. p. 72.

ff. XXVII.Idem adhuc efficit fuperilitio in hodiernorum Chriftianorum ani-mis. Ignorant plerumque caufas fubterranei fragoris , quae multiplies

effe poflunt, hinc ftatim fibi perfuadcnt, fe mortuos in tumulis mandere& pulfare audiviTc. Naturales enim interdum adfuntcaufae, quae rvera

in tumulis efficiunt fonitum, inter quas vel olam retuliTe juvat corru-entiam,ut itadicam, farcophagi , quae absque ftridore vix acciderefolet.

Operae pretium erit , in medium hic quoque proferre meteoron illudrutvocant, Gothanum, quod MICH. BERNH. VALENTIN U SDec. 2. Ann. VIII. M. C. obf.74. p. 188. ita receniet: Vefpillo Gothanui tu-niuium param in farcophagum putdine confumtum incidit , nihil pra

ter coftas 15 ou continentem. Qyem cum remover vellet , fonitum per-cepit fibilum i5 flridorem anfermum exafte referentem, mfinmtque ob*-fervavit ex offis extremitate fpumam pugni magnitudine erumpentem ,

tanto quidem cum foetore , ut labia naresque comprimere 15 obturarecoaus fuerit ; fubjtit in altero tumuli ngulo , vifurus , quid tandeminde fit eventurum. Paule po tantum fragorem edidit maa ilia fpuma-formis, ac fi quis bombardam manuariam explorit, fuccedente 15 if*

turbinem/urgentefumo quodam caruleo , qui majori , quam /puma antedia foetore derem infecit , unde prafentano vita periculo fuijfet obnoxiur,

nifi relelo o tmulo fe domuni contuliet i5 fumtis y nefeio quibutmedicamentis fe refeciJJ'et. Haec Valentinus. Confer ejusd. Diff. epifiol.j.j>. iji.qq. Ex hocce nunc phaenomeno affatim edocemur, quamplu-

rimas dari pofle caufas naturales , fonitum in tumulis efficientes, quasnemo fane in rebus praeternaturalibus quaefiverit, nifi fumma qui fuper-ftitione infedus fit.

ff. XXVIILQuantum vero fupertirioni in tali negotio tribuendum venir , tantum etiam deeeptae hominum imaginationi adferibendum putamus. Senilis vera quidem nunciare concedimus, at incorrupti atque integri fint,

necei eft. N1 autem eosdem mngis corruptos reddere valet, quampavor arque metus, qui teile CICERONE raentem loco movere

iblcnr.

,fi DEMASTICATIONE

foknt. Multa tum videntiir juxta ac fi revera exiftant, quod tamen noneP. Terror enim, fi peclora occupavit, cerebrum movet, in vanas-mentem imagines evocat, multomque inter falium ac verum mediae -

I ginis fundit. Quid igitur mirum, fi trepidationis plena mulier velalia1 ujus farinas perona in cmeteriis aliquid fub tumulis pulfare aut ftri-

dere percepent, quod tarnen nil nifi r iShu>v xvrxo-ix fucrit ? Exem-p:orum magnus nobis effet apparatus, fi Annales chronicos, quos Misil noftra de ftngulis fere Urbibus in infigni copia tulit , perluftrare no

bis vifum fuiflet. Unum alterumve ialtem attulifle juvabit. Harburg!aliquando in nobilis foemiuae tumulo per aliquot dies pulfus auribus ex

ceptue eft. Referato farcophago in cadavere nee vitas nec motus praste-riti indicia apparuerunt. Tumba iteriun terne commifla , pulfare cada

ver iterum animadvertitnr , eftoditur & referarur fecunda vice farco-phagus, & nil, qirad motum aufvitam cadaveris indicarit, repertum.

eft. Refert hxc ex A D ELU N G 1 1 Hi. Harburg, p. zig. I E G L E-R U S in HiHorifchen Labyrinth dir Zeit . . p. 42$. it. G A RMAN-NUS de Mir. Mort. c. L

$, XXIX.Singulare quoque exemphim de ejusmodi putfante mortuo nobisnarrat GEORG. GOTTLOB PITZSCHM ANNUS in Lei-chen-Redner p. $%6. Accidit illud an. 17O1. Buntzlavias in Silcfm , & hujus

fertur eTe argumenti. Senex quidam quarta poft obitum die confuetisceremoniis fepelitur. Corpore terras mandato a vefpillone in tumulo

percipitur pulfus. Vefpillo id parum curans abit. Accidit, ut proconfuetudine cauponam frequentet. Ibi erga accumbentes fodales hujuspulfationis mentionem facit. Admonetur , ut magiftratui hoc indicet ,

quia defunclus vitam forfitan adhuc habere poflit. Vefpillo moremgerit. Quilibet in dicla opinione confirmatur, ita, ut magiftratus mor-

tuum eftodere jubeat. Verum tumba referata nil animadvertitiw , nifiquod farcophagi operimentum propter nimiam terrae molemconfradumfuerit, quodionum hunc effecerat. Ex his igitur apparet, hominummentes quam plurimum ab imaginatione decipi. Egregie binc CAS-

S IU S apud PLUTARCHUM in Vita Bruti dixiffe videtur : 'Hjus-TfOf, i BPOTTE, Xoyes" ws ifxvrx ^o/ oui' pti/xev,

yv (y - ewrTxv xi&rais. Nora, o BRTE, fententia efl , quod non vere omnia patiamur, aut videamus, fed

lubrica re fenfui e { qu& facile deeipiat. Vifa animi autem femelpereepta ita in animis inprimuntur , ut non pofint exftirpari , priusquam

vera & genuina rei cauia ipfis inter oculos pofita fuerit. Statuat i taquede pulfantibus & mandentibus mortuis quilibet , quiequid velit, nos illos

pjane

M RTUORUM IN TUMU L I S.

plane negamus. Homines enim id percipientes vel a fuperflitione velab iinaeinatione decipiuntur.

6 /. XXX.Ad aliud nunc defcendimus phasnomenon , quod fuperftitiofa plebsinmafticatkmemortuorum falfo fe animadvertifle credit, & propterea hincremovendum nobis fumfimus. In eo illud confiftit , ut perhibeant ,

mortuos in tali cafu vertes ibas devorare. At quis non noverit tritumillud, quo jam THEODOTUS olim apud PLUTARCHUMin Vita Pompeji p. . 43. ufns efle legitur , proverbium : vsxfo icivet :

mortuui non mordet: Cenante animae cum corpore commercio, omnejquoque animales ceflant acliones. Loquimur autem hic de vere mortuis

non de Epilepticis, Syncopticis, Hyftericis, aut Ecftaticis. Hos ali-quando tale quippiam patrafle legimus. Sed de his nobis hoc loco noa

eft ferma Relationes quidem , quas fupra de mafticantibus mortuisfuppeditavimns, maxima ex parte in hoc confentiunt, mortuum vertesfuas ferales, quantum ore attingere potuerit, devorarte & deglutivifle.Verum fingulare illud, quod in primis hic fub examen vocareannitimur,exemplum Hungaricum de hac rei circumflantia nobiscum nilcommu-

nicat. Effortus Plogojovitius vertes fuas omnes adtiuc integras habuir.Unicum quod hujus loci eile videtur, ert fanguis ille in ore defunfti reperais, de quo creditum fuit, ex interemtis cbtm fnhTe. Quid vero

de hoc fentiendum fit, fuo loco uberius declarabiinus.$. XXXI.Hodierni Juda, Turca; &aliae hujus furfuris gentes multa de hocfubterraneo mortuorum efu fabulantur , quae brevibus hic expofuifle

juvat. Mortuis ipfis quidem caufam adfcribeFe non tentant, ejusmodianilibus tamen rationibus rei veritatem confirmare fatagunt, quas nosfane refutare piget. De Judaus nomm eft, ipfos quatuor antefignanosDaimones ftatuere , quos Sammal, Azazel, fiel & Muchazael nomi-

nant. Ex his Azazel ille eft, qui cum fociofuo Samchafai ex coelisprirnum decidirte diciturapud BUXTORFFIUM in Lexic. Talmud,col. tff. De hoc itaque Judaei perhibuifle creduntur, angelum hunc in

ferpentem fe mutarte, primos parentes infidiis decepifl, & ex divinamaledictione pofthsec condemnatum fiiirte ad comedendam terrara Sepulverera, juxta Gen.IIL 14. Se Jef.LXV. 25. Ex hoc igiturefficiendum

putarunt, Azazeli carnem animalem & quiequid de corpore noftropoftmortem fuperfit, relidtum efl in cibum. At nugae funt, quas ipfos

Judaeos prottilirte pudebit.J XXXII.

Si dicere licet, quod res eft, figmentum hoc eft & narratiuncula, quam

i8 DE MASTICATIONE

quam noftrates Judas ex non rede intelledis Rabbinicis fcriptisaffinxe-runt. Quicquid enim ad confirmandmn hoc in medium produci potcit,

fumtum eile videtur ex BUXTORFFII Spnagog.Jud. ..ELIAS G R AMMATI U S in diclionario Juo Ttfcbbi in voce Cha-

bat ita fcripfifle fertur: opinio eft Rabbinorum, quodpofiea, quam Ju-dxus quifpiam ex hoc mundo difceffit i5 Aumatut e , venient Angelusmortis fuper fepulchrum fepulti feum eat , eodemque tempore animaejusdem revertatur in corpus 15 erigat idipfum, quoique tum ngelus

tjle mortisferream fumens catenam dimidia ex partefrigidam, dimidiaex parte calidam, bis corpusfive cadaver percutiat eadem, quodqueper-cuffione quidan prima peracla, membrorum corporis omnium alia ab aliir

disjcela dilabantur, pereuone verofecunda ojfa omnia di/pergantur ;fercujone denique tenia corollarii locofacia corpus tot um in pulverem

ineremque convertatur. Hadenus Elias Grammaticus. Quis veroexinde putaret, Judacos deferpente Azazcl ftatuere, eundem vcfci mor-tuorum cadaveribus? Communis interim haec habetur eTe lntentia apudScriptores, quos allegaros vide in GARMANNI Tr.de Mirac. Mort.

L. I. Tit. . p. 124. & PH I L. RHR 1 1 Dif.de Mae. Mort. . I. Th. J.Idem nobis fentiendum quoquc eft de Mure illo Judaico* qui cadavera

niox polt epulturam tam crudeliter morder dichur, ut prae doloribuslamitare debeant. Nos figmenmm hoc itidemeflearbitramur, etiamimagnus ille Theologus MART. GEYERUS/ Trail, de Luiu

Ebraorum . VI. . 7. p. >oj. ex AN T N I M A RGA R I TA de Ju-dacis exprefis hiiee verbis feripferit: Scifltone veflimentifuper fepukhrafalla magno cum flrepittt i5 voeiferatione e cmeterio dijfugiunt,

ne lethiferum defuneli audiant clamoremy quem terra obrutus , atme aMure nares admor/us edere creditor r (S qua audita intra trigefimum

diem mor itidem cogatur animadvertenr.ff. XXXIILAb his deliriis non mutum diftant Muhamedan, qui ex vana ill-perftitione perfuafum fibi habent , quod fi per quartem horae partem inicpulchro cadaver quieverit, novus ei divinitusimmittatur fpiritus, du-

oque accedant angeli, quorum alterum Nechir alterum Remonchir nommant, qui ardentes faces manu vibrent, & fuh forma terribili mortu-

um de vita anieada examinent: Vitam ejus ubifcelcribuscontaminatamefe intellexerint, flagris eura ignitis caedant r fin vitam ejus inculpatam

deprehendennf, ipecioi forma angeli eumexornent , verbisque plaeidisconfolenfur. Habefeec PHILIPPUS quid'em LONICERUS in

Cbron. Turc. om. . piajr- Sed reliqui Scriptores circa narratiunculambanc nonconveniunu SAND YS inltimr. .1~& PHIL. AL

DUS.

MORTUORUM IN TUMULIS.

DUS in Defcript. Malab. Coromand. Lib. I. . VI. p. 29. angelos hoinigros lividosque nunc Monear & Nacir, nunc Mongir & Guarequir,nunc Mungir & Quoregner mmcupant. EDO PCOKIUS in Not,

Mifcell. p. 241. feqq. de fepulchrali hoc mortuonun examine haec refertifi mortuus reffe rej'ponderit , foaviter obderriire jubent , fin minus, rra~

vibus cruetant malleorum ferreortim iffibus inter aures impres, adeq,ut clamorem audiant , quotquot inter orientenifint IS occidentem. G E R-

ARDUS CORN. DRIESCHIUS /

so DE MASTICATIONE

eppellata , poftrema , qua reditus infcribitur , (in iis enim potiffimumlibris de orco, deque inferum terroribus multa expofita funt) ktous>v &svx

E-jf 'Jvc uov Jjucvx ; uUum normt inter tuanium heos EurjimmunuHxc illa.

/. XXXV.Miifis his ntgis ad veri fimiliores nos convertan hujus fepulchra-Es efus cauias, quas in certis animalculis quaerendas eile arbitramur.De Hyaena & aliis ejusmodi Beftiis carnivoris, de qui bus prohxe conv-mentatur GARMANNUS de Mir. Mort. LA. ... nobis hiefermo nonerit. libe enim devorare perbibentur integra cadaver e fcpul-chris eruta, more urarura in Ruflia , quarmu rabiem.in cadavers optime

depinxit ADAM OLEARLUS inltiner.Pcrf.L.II.c.X. p.m.np. Tellem huius rei producimus divum CHRYSOSTOMUM, quiffo-tnil. Xl.fup. Marc. Tom. . ita inquit: ana nunquam viJetur in die,fedfemper in noclibus, nunquam videtur in luce, fedJemperin tenebris,

T hanc naturam habet, ut effodiat corpora mortuorum 3" ip/a edat;Deniquefi quis negligenterfepelierit mortuuni , effodit nocle i3 toit cor-pus iS comedit : ubicunque fepulchra funt, ubique ojfa funt, ibi cubile

. Confer PL IN IUM in Hi. Nat. L. Pill. c.jo. KORN-MANN. de. Mir. Mort. P.X.e.21. &RHRIUM deMafiic.Moruc.z,th. 4.

~ xxxvr.De Strigibus fanguifugis multa quae hnjs loci efl poflint, apirdDELRI in tifquf.Mag. Lib. T. p. m. 6. & Lib. Ill p. m. jjj. & alios

Scriptores commemorantur. VIDIU S Lib. VI. Faflor. p. m..feq.easdem- ita defcripit :

Sunt vida valueret , non qux Phineia menrGutturafraiidabant : fedgenm inde trahunt.Grande caput , ftantet oculi , ruftra apta rapia,

Canitiespennis , unguibiit hormis ineft.Nole volant, puerofque petunt nutricis egentes,

Et vitiant cunis corpora rapta fuis.Carpere dicuntur atlentia vifeera matrit,

Et plenum potofanguineguttur habent.Eft Uis Strigibus nomen, fidmminit hujus

Caufa; quod horrenda Jlridere nocle filent.Verum ex his nondura patet, easdem Carnivora efi. Audamns bine

J*1" Potam hoc quidem multo inferiorem. Eft J H. STIVOLIUS, qui Pomat. Tom.Il.fol.zpp. de flrigibus ita canit:

Grande

MORTUORUM IN TUMULI S. 21

Grande iU.is i$ trijte caput , Jemperque micantesIgne oculi, roftrumqut capax hamoque timndum, ,, Venter inert, crudo nunquam finefanguine guttur,

Multplices uncique pedes , antique rapia,Corpora namque hominum Jugunt if vifcera roduntvHumanoque gulam gaudent implere cruore.Si ftrigibus hifce in mafticatione mortuorum aliquid tribuendum pnta-remus, enucleare hide egregie polTemus caufam, cur in ore fupra de-

fiincti Plogojovitii repertus fuert fanguis. Verum cum in cadavere illonoiv.aliud occurrerit devorationis indicium, ftolida ornnino noftra foretconjedura , i ferio eidem infifteremus. Interim aves hafce revera exi-ftere ex AR IS TOTEHS Hi. Animal. L.IX. . 30. non dubtamus,

easdemque fangiiinem i quidcm vivorum , praefertim parvulorum , leni^ter fugere concedimus ; quod vero prarterea etiam ubera infantum labris

immulgeant, noftrum jam non eft exponere. Sufficit tamen, poffibileeife, eas interdum caufam efle illius devorationis, quae in mafticantibiw

mortuis pleramque animadverfa efle dicitur-/. XXXVII..Dantur adliuc pkira ejusmodi animantia , quae Hominis carne ve>fcuntur , quaeque facile ad tumbas defcendere & ibidem cadavera circumrodere poflunt. Primum hie locum merentur ferpentes , de quibus con-flat, quod admodum deledentur dulcibus carnibus& avium & quadrtr-pedum & inprimis hominum. Amant praeterea loca calida, proutfunteoemeteria, quoniam natura frgida funt. Videntur hinc dicianguesabangulis & colubri a colendis umoris, quia femper in umbris & herbislatitant & domicilia fua in cavernis iubterraneis quaerunt^ Quis inde

non intelligeret, ferpentes gaudere cadaveribus humanis? Sunt, quiinm P LINIO in Hi. Nat. L. X. c. 66. perhibent, nafci quosdam fer

pentes ex medulla hominis fpinali : quod etiam defendunt P L.UTAR-CHUS in vit.Cleomenis: LEV. LEMNIUS de Occult. Nat. Mir.

L.IV. ci* JO. BAPT. PORTA inMax. Nat. L.U. c.z. OVID1USHb. XV. Metamorph. AMERAR. in o. . cent, . XL p. 4?.FORT. LICETUS de /hont, vivip. ortu: M. AUR. SEVERIUS

de Vipera Pytbia . X. ATH. KIRCHERUS & nmlti alii. Sedfententiam hanc ex profeflo refutatam habemus a SENNERTO inH?pomn.V.c.g.p.f24. S PERLING i;0 inZool.Phyf.L.VLcM.p.43^

& FRANC. REDI in generat. infeS. p. 14p. Noftrum jam. non efteontroverfarii Hinc non ni! exinde confirmamus, quod ferpentes incadaveribus humanis revera interdum habitacula fua nabeant & carne

orum vefcantur, juxta illud SYRACIDIS . X. 12. pronunciaium: 3. tot$

22 D MASTICATIONE

homofi mortuus eft , comedunt ipfumferpentes vermet. W O L F F G.FRANTZIUS hoc in Hiftor. Anim. P. IV. c.I. p. m. 780. non folum

fuo confirmt tefiimonio, fed praeterea addit, Torpentes 'in fepulchrishumanis quandoque naici etiam poflfe , etil non ex medulla humana id

fieri aflerat.. XXXVIII.Si quando itaque exempla proftant de cadaveribus humanis, quscainicula fua feralia ori vicina deglutivifle videntur, caufa hujus phaeno-meni ex fupra dirais facile fuppeditari poterit. Rem enim in totum ne-gare nolumus, cum multorum r/ evidum fit, qui fe vidifTe per-hibent, cadavera non lintea folum attriviTe, verum etiam prorfus de

glutivifle. At quid dicamus de linteis ? ipfas fuas carnes devorarte legi-mus. Facbim hoc cfl dicitur tempore Lutheri , prout ad ipfum fcri-

pfifle fertur M. GEORGIUS ROERERUS de cadavere aliquo.quod in pago ej'us in propria fievierit vicera. Idem exemplum etiam

refert HOHNOORFFIUS in Theatr. Hiftor. p. 147. de muliereqna-dam mortua fefe ipfam in tmulo devorante. Confer pluribus KORN

MANNUM de Mir. Mort. P. VI. .. HARSDRFFERO fiinfuperfidere voumus , ille in Theatr.Juo Trag, exemplum etiam producit de

mafculo cadavere in Moravia ,quod plane non fua feralia lintea, fed quasfuerunt vicina; mulieris, devoraverit.

$. XXXIX.Quid de his itaque dicamus? Nec Diabolo ipfis mortui hictemere aliquid adfcribendum putainus. Caufam qui in animantibus fub-terraneis, quorum fub terra magna datur copia , quaefiverit , non erraverit.

Pertinent hue glires, mures, talpae& id genus alia: de quibus Jatis conftat,quod omnibus vefcantur ad implendos fnos efuri entes ventrculos.

Teftem habemus GEORGIUM AGRICOLAMrf* Anim/fubterr.p. m.jz. qui de muribus ita fcribit : vefcitur non modo fruEiibus, Jed etiampane, came, pifcibus , jure , pulmento : cupide vero latte, butyro,cafeo,

qu& cum mandit, oris fonitum fic uti porcellur edit. Enimvero,dixeris , cur quaefo devorado fpulchralis circa cadavertim duntaxat os

MORTUORUM INT U MU L I S.

cifimum eljdentibus fuis facilme arrodunt. Sedhaec de minibus dixiflfufficiant.

JF. XL.Qucunque vero de Sepulchrali hac murium comeflione adhucdubitat,miiTos pro lubitu eosdem faciat & animo fuopotius ad ferpentes reverta-

tnr , ubi gemiinam forfitan feralis mortuorum devorationis caulam depre-hendet. Hoc enim animantium genus cavernas fubterraiieas inhabitat :Cadaverum carne vefcitur & in ipulchris facpiuscule deprehenfum fuit.FRANZ.IUS de iisdem inHifl. Anim.p.m. 776. inter alia obfervaf, quodcarnes T quas accipiant, exugere foleant, fed infus non foris, quia forisexugere carnes, proprium fit aranearum. Exinde igitnr patere videtur,eur nullum de ipforum prscfentia referatis tumbis extet veftigium. Inhabitant nimirum cadavera & per faucium foramina fe quovis modofubtrahunt hominum confpeftui. Nullum infuper dubium eft,, eosdemprimum ihtetina devorare & fibi portea intra oflium ftrucluram quafihabitaculum parare. Nemo nunc mirabitur, fi apud HARSDRF

FERVM inTbeatr. Trag.p.qa. legerit,quod an.1345. cadaver aliquodmuliebre in oppdo quodam Bohemico feralis fui amiculi dimidiam de-

glutiverit in fepulehro partem. Item fi ROHRI U S in DiJJ~.de Majlie.mort. 2. th. w. refrat de cadavere baud procnl ab hac alma nortra civi-

tate an. 1672. effoflo, ex cujus ore carnifbr magnam extraxerit fafciara,.quam mortuus uxori fuae de capite fiiftiiliffe & deglutiviife ercdims fuerit-

. XLLVerum fi fteri licet, putarous ferpentes cadavera hsec omniho iir-babitafle & intus talia ad fe traxife pepla. iEgre enim cum plerumqueferant propinquialiiqireadrtantes,utmembrorum diflecliocum ejusmodi

tjadaverp inftituatur, genuina hujus devorationis caufa adhuc occultaimanfit, femperque manebt, nifi exuta denique fuperftitionis larva ali-quando diligentius in rei hujus veritatem inquiratur. Verum enimveroquicquid jam in medium a nobis prolatum fit dc mortuorum devoratione,

nulla ex parte tarnen ad ipfum inferialis mafticationis prodigium fpectat.Nil enim caufa hie fe fiilit, quod viventibns mortem contrahat,quod tamenpraxipuum& obfervatu maxime in tali cafu dignum eft. Accidere enimm omnibus cadaveribus poteft,. quicquid fupra de caufis infernalis vorar-

citatis memoravimus , idquecitra omne vitac periculum , quod viventibus'propterea ex errnea vulgi opinione immineat.

. XLILTertium , quod nunc brevibus removere debemus > pracjndiciunTTertur circa defunilorum fexum. Communis fere fententia ee folet'innium , qui de hac re aliquidliteris mandarunt,. uiafticationem mor

tuoruim

24 DE MASTICATIONE

tuorum non ni fi in cadaveribus obfervari foemininis. Ita e. g. putatROHRIU S in Di/I de Mort. Ma. . i. th. 6. quanquam exprefle tamal

concdat, utriusque fexus cadavera ab Hiftoricis exhibita taille mafti-cantia. PIT Z S HMANN U S in Leichen-Redner P. iL qu.jf. p. ss

M R T U R U M I N T U M U L I S. 25

coniicit, emortua plermnque corpora juftis exequiis & epultura careut.Vefpillones infupercum die noduque tum in cmeteriis officio fungan-tur & inter medios quafi momios vivant, non mirum eft cur mortuoium.. mafticatio tunc temporis vel maxime innotuerit. Miracula enim mor-

tuorum nunquam melius patefieri poiTunt , quam infauftis hifce peftistemporibus. Interim locum hoc aperuit opinioni, qua mortuorum mafti-catio non folum luis contagiofae caufa efle dicitur, fed etiam ut eadem

tamdiu duratura fit, usque blata demuni hac caufa tollatur efFeclus. Aterror hoc eft Sc in Docforum animis eFufa caligo, ejusmodi adilipulariineptiis. Res nullis nititur veritatis fundaminibus, cum totidem proftent

exempla de mortuis extra peftis tempora mafticantibus, quot a fcriptori-bus folent proferri , quas non nifi intra contagiofa haec tmpora fuerintanimadverfa. Nobis jam fufficit vel ad folum illud Hungaricum provo-- care exemplum, quod nec tempore peftis accidifle, necpro cauia peftis

habitum fuifle lcgimus, quanquam plebs alias admodum fuperftitioiaibidem eife videatur.

JT. XLV.Duz autem inprimis caufacfunt, quae ab iis afferri folent, qui mor*tuorum efum ad tempora peftis reftringunt. Prima terror eft,quem Diabolus hominum animis per ejusmodi prodigium incutere dici

tur. Provocant propterea ad illos Medicos, qniterrorem in pefte dtaliismorbis acutis contagious plus valere pronunciant, quam ullum realecontagium , prout ita fenfifte ccrnimus B. R 1 V I N UM in Diff. de pefteLipf. C.2. p.22. Diabolum confummatum dicunt Phyficum variisque ex-perimentis a mundo condito ad hoc usque temporis momentum inftru-

cliffimum; qui ad unguem hinc noverit & cognofcat, quantum terrorin hominum animis valeat. Hic enim cum in imaginatione aliquantfidem timoremque vehat , fe aliquid contagionis aflu hanfie fub incert

tudinetf agonia , eo quod venenum peftis Jit invibile ; partcula haedeicum perturbatione terroris perficiat tandem qualem imaginem in Archaofenerando peftis femen; uti ratiocinantem fic aliis deprehendimus

E LM N T I UM in Trad. Tumulus peftis p. $60. fiq. Theologi,quibus Diabolimalitiain primis cune cordique eft, in hoc, quod ad terro-

rem fpedtat, omnes fere confentiuntj at non tam phyficis quamTheologicis rationibus fententiam fuam ftudent corroborare. Audiamus

itaque MART. GE Y E R U M , qui in Dijqu. de fuperftitione c.j. $.37ita loquitur: Damon vult hujufmodi infauftisJtgnis metum incutere homi-

nibus , ut turbatis in corpore humoribus eo factUns mors triumphare poffit,fi. XLVI.Nos his orrmibuj non adverfabimur. Concedimus potius, Diabo-

D lum

DE MASTICATIONS

lum bomim eiFe Phyficumj largimur, eundem hominum vitas quovismodo infidiari; adftipulamur etiam iftis* qui terrori multum in conta

gious morbis tribun nt. Veram haec prorius non hue quadrare, nec adevertendam noftram hypothefm aliquid facere videntur. Nobis eniin

fub quxftione tantummodo eft, numiabolus, fi mafticationis prodi-giumedat, hominibns intendatejusmodi incutere terrorem , al velpeftis oriatur vel majori contagio faeviat. Ex fupra didis nil relinqni-

tur, nifi quod hic vel alter interdum tempore peftis propter perceptammortuorum mafticationem ita poflt percelli, ut ipfa peftis labe inficia-

tur. Verum fi quaerimus , nnde hic terror venial, non aliam pofiumusallegare caufam , quam ipfam fiiperftitionem , quiapavidns homo puta-verit, madicationem hanc a Diabolo provenire & ignum multo gravi*

oris adhuc ede peftilentiae. ae fi ignoraflet, animus ipfuvs nulla for-midine perrerritus fuiflet. Quis itaque non inde concludat , non tamDiabolum, quam nofmet ipfos in tali cafu caufam hujus lethiferi eflter-roris, cum mentes hic non nifi ex praeconcepta opinione commoveantur?

/. XLVILTerrorem ipfum vero quod attinet, eum admodum pauci ex Mediis & Phyficis inter genuinas peftilenti eaufas numerant. Experien-

tia enim proh dolor! nos fads fuperque edocuit, peftemomninofecumaliquid vehere, qnod per fe contagiofurh fit. Hoc ex eo vel maximeliquet, quod eadem eum mercibus, veftibus, buiis, linteis, aliisquehujusmodi rebus ex una regione in alteram plerumque transferri foleat.

Accedit, quod inter omnes condet, ftragem hanc mortalitatis in illisinprimisregionibus, quae verfus orientem fitae funt, incendio fuo flagrare.Jam vero regiones iftae a Muhamedanisinhabitantur, qui inter fidei fuaeartculos eum inprimis receperunt, qui agit de neceflitate fati. Maxi

me itaque miratu dignum foret, fi ibidem peftis grafietur, cum gentesiftae ex hoc principio nil minus quam peftis venena reformident. Tefta-

tur infuper hoc expreflis verbis DRIESCHIUS in der Graft -Both-fihafft nach Conantinopel, ubi L. IV. p. zu meminit , Turcas in media

pefte minimam ejus habere rationem. Ex hoc apparet, quid de illaquoque hypothefi judicandum fit, quam de pefte fovet perfonatus ifteJO. SAMUEL CARL VON PEST-ENGEL in votofuo Medico ad o-derna ptftis conlia.CauCam enim hic contagii nonnifi ex mundo Ibiritualipetit, ka philofophando : fi anima humana a principio aliquo ex ftipcrioii

angelorum mundo prognato terreatur & per magiam peiietr*bilem afl-ciatnr, mixtionem fuam naturalem prae metu ac timore miflam faciat,putredinique inferiori locum rclinquat Sed Autor hifee nil nobis dixiflevidetur verbis.

/. XLVIIL

jf. XLViri.Alteram , quam adverfaqkproferunt rationem pro adlruenda" uahypoihei, quod fcilicetDiabolusperinafiicationem mortuornm peflem

excitare tentet, defumtam effe deprehendimus a venenat miafinatibtts}quae ex apertis fepulchrorum cryptis exhalant. Perhibent enimDiabolum

in mailicatione mortuorum intendere refbffionem cadaverum , ea qnidemdecaufa, ut ila tetro iio vapore contagiofa lue inficiant aerem. Verumexempla, quae confirmationis gratia fuppeditant, nil probant. Ita e. g.FORT. LICETUS quidem in Libr. de annul, antiqtt. c.23. de tribus

vefpillonibus enarrat a fepulchri foctore eosdem fiibito fuffocatos efl.At quis inde tamen fequi putaret, fieri hoc pleramque Licetus firei

circumftantias , in primis ratione morbi, quo defuncbis interiit , addidiflTet*genuina forfitan nobis fubitae hujus mortis cauf pateret. Interea obfer-

vaffe nobis fiimciat inde altem non peem coortam efTe. Exemplis equi-dem confirman, poteft earn ihterdum ex cadavernm foetore omninc*prognatam efl. Verum non unius cadaveris, d multomm

veneficas tunc in aere coaluie credimus exhalationes./. XLIXVAMBROSIO itaque PAREO nos non denegabimus fdem, quandUbr.X. Chirurg, . ij. refert, aliquanio pene multa interfetformn homi-num cadavera in puteum centum ulna/ altum projet!a fuiffc , atque hietam fatidum i$ veninatum vaporemfufeitatum eb, ut multa hominnm

miliia per totam geni%enfium provinciam tanquam pee interierint.-SAR RIPA bene pcopterea de pee . IV. p. ff. annotafle drcitnrnon tain mortHorura quam viventium gratia fepnkhra reperta effe, adremovendum nempe ftoremexcadaveribus provenientem. Numautem

CORNELIUS A LAPIDE inCommentar. in Amot.c. F.p.320. exiiideFecle concuiferit, fiecaufs, cur cadavera Romani combufrerint, &hancfuifle cenfuit, ne ftor eorum vivs peftem afflaret , nobis jam non examir

nandum incumbit. Interim ad quotidianam turo provocare poffiunusexperientiam , quae pliisquam centum nobis in medium producere poteft

exempla , ubi fepulchrorum crypta: fine ullo intertrimenro apertae fiierint-Hare cum ita Tint , facile liquet , non fatfe vere dici, diabolum per maflb-cationem mortuorum intendere , ut oriatur peiUs-

/. t.Reibt adhuc quiiitum& Ultimum praejudicium , q\iod nobis in hacdoclrina excutiendum fumfimus. Deprehendimus illud in opinionc, quaereditur, mafticationem mortuorum non niii propinquorHm mortemareeflere. Vulgi inprimis mentem perfafio haec fa&iuavir. Sie prophe-* Voerde der Todt die nchen /Inverwandten und freunde nach-

D hohlen.

*g DE MASTICATIONE MORTUORUM IN TUMULIS.

hohlen. Hujus fuperftitionis reum etiam deprehendimns RORNMAN- de Mir. Mort. P. 111. c. 64. qui ejusmodi affert rationes, quae alias

peti folent acaufis, cur in pefte & aliis cdhtagiofis morbis unius interdummortem totius fequatur famili iuteritus. Verum cum de pete jam nobis

non fermo fit , ed altem de mortuorum maflicatione , quam diclusKORNMANNUS juxta fupra allegatum & excuflum prajudicium propeftis adjunclo habet, iisdem non immorabimur. Videturiftudqnidcm

verifimillimumefle, cumomnino mafticantes mortuos totam interdumfamiliamx numero viventium exturbaTe Iegamus. Verum per accidens id

tantummodo falum fuiTe dicimus,prout fuo loco demonftrabitur. Exem-pla enim. quae afferri folent, non unam tantum domum , fed totos interdumpagos hac mirabili ftragedeletos fuiffe tettantur. Patet hoc inprimisex- Hungarica ilia relatione fupra a nobis Jf. 12. recitata.ubi illius loci incolae

aras atque focos voluerunt relinquere,quia verendum putarunt, totumdeifique pagum interiturum eiTe, prout olim jamjam, cum adhuc fub

Turcarumpoteftatefudaverint, facbmi fuifl fciverunt.Et fic eft. Mortuorum mafticatio omnino viventium mortem caufatur. At non tam in pro-

pinquos contage fua fsevit, qiiam in eos potius, qui cumdefundo pauloante ejus obitum maximam habuerunt familiaritatem.

. LI.Rejeclis quinque hifce circa mortuorum mafticationem praeconceptisopinionibus, nobis non trifi duo adhuc de hoc Naturae prodigio remanentphaenomena , quae funt 1 ) vgtantta cadaveris , & 2 ) nociva ejrndem invivoi operatio. Haec ex fobriis nunc Natura: principiis pro virium tenni-tate explicare deberemus.Verum cum paginarum anguftia hoc inpraefentia-

rum prohibeat, ignofcas quaefo B. L. quod defideriis Tuis obicem hiepofuerim. Firm'iter Tibi interim perfvafum habeas , me in Dijfertatiotiealtera eaque pofleriori , quae inferibetur : PHILOSOPHICA , brevi ex-

foluturum eiTe , quaecunque Tibi jam promifero. Vale & cehifce pagellis ita judica, ut ab humanitate Tua

quovis modo fperare jiibeor.

SOLI DEO GLORIA.

a ' -- - . ; Errata, quae praeter opinionem irrepferunt:

P.I. I.14. lege: pbattomena : p. 2. 1. . lege port aflignare -.qui vellet ,it.philofophatusp. 10. 1. j. lege; phantafina. p.ij. 1.6. lege: animabas, ib. 1. a8. lege: prafintaneo.

p.t. 1. penult, lege ; ente oulos, .. 1. 17. lege : rora. Citera ipfe corrigat . L.

t _