D. A. Cr.DISSERTATIO ACADEMICA

De

FUNDAMENTISDESPOTISM!

ASIAT I C I,QUAM

Suffragcmte Atnpliffimo SENATU Philofphko inRegla? qnce Abocc floret , Acctdemia,

Sid MODERAMINE

Mac. JO HANN ISBILMARK.

Hist. et Phil. Pract. PROFESSORIS Reg. et Oro.In AUDITORIO MA TORI ad diem XIV Maji

Anni MDCCLXXIIIH. A, M, C.

Publice ventilandam fiflitJOHANNES OLAVi HULTIN,

Veftrobotnienfis.

A B 0 AE,Typis JOIIAKNIS CHRISTOPHORI FRENCKELL.

§. I.

Onamvrs homines fibl ipfis relifti, nee ullms pote-fiati fubjecti, plena fruerentur libertate, alfos o-mnes argaales cenfentes, & nullius jufla cape£

fere neceile habentes; attamen non multo poft animad-verterunt, quod in iftboc dignitatis iux faftigio a verafelickate longe abeflent, & quod foiitaria vivendi ratloindolt humana, non fatis conveniret. Sicut enim natut-ra noftra efl intime corrupta; ita quoque ex hac labe,tamquam ex venenato quodam fonte, propul!u!arunt va-ria vitia, qax uti fingula felicitatem generis noftri dis-turbare valent; ita conjunda non potuerunt non ean-dem prorfus labefadare. Quum itaque contraria con-trariis fint pellenda, primis etjam mortalium conffukiffi-mum eft vifum, fegregem vivendi ratlonem mkcere,difperfos fuos conjuhgere penates, fbcietates conftituere»atque unitis confiliis ac viribus cum feie contra immi-nentes defendere calamkates, tum etjam fuam promovere falutem. Enimvero quum experientia docerer >quod quot capita, tot plerumqtie fint fenfus. & fuum cui-que pulchrum videatur; igkur vt diflenfiones forteexftitu-ra. tollerentur, viium fuit in rebus, integram fbcietatemconcernentibus, fua arbitria unius vel Principis vel col-legii, cujus experta atque probata ellet prudentia, Inte-gfritas, conffantia & cunifris ex a_quo benefaciendi fiiu-cfium, judicio fvibmktere, & fic cum quodam difpen-dio fpeciofa? mngis, guam utills, libertatis compendia per-ennatura, feiickatis. qua;rerc* Hixc autern fubje&io trl-

plici

3p.ici Imprimis modo fieri potuit, vel vt cives plenarn,& nuliis exprelTis conditionib.is circumfcriptam, poten-tiam Monarcha. fuo contuleritv- obfequii gloria fibi tan-tummodo re'i<fhi, vel etjam ut imperium Principis cer»d.s iegibus fundamentalibus fuerit limitatum, vel deni-que ut minor majorve pars civium in partern imperii,prcdertim in cauffis graviffimis & falutem publicam co~.cernencibus, jure fibi refervato, venerir. In primo calu.enatum fuit imperium Defpoticum, in eo confiftens,.quod Princeps de vita & facttltatibus fubditorum Jtuo-.rum non aliter difponat, quara dommus quscunque de-bonis fiiis, legitimo tkulo acquifitis, nee non quod in-exerekio poteftatis fua: non aliam legern , quam fuumiequatur beneplacitum. Unde apparet, quod incolarumcondkio in imperio DeTpotico tota quanta dependeat ab"indole ipuus Principis. Si enim Deipota fuerit probus& lalutis publicje cupidus, multum certe ad felicitatempublicam conferet; quoniam & potentia gatidet, qua o-mnia nobili fuo propofno objeda impedimenta facilefuperare poteft, & pecunia rerum gerendarum nervonon deftituitur, fiquidem opes civium pro re nata fibi"vindicare poteft, adeoque utilia qnxvis inftituta perfice-re. At fi Defpota ideo tantum in bonoris faftigio iccollocatum putet, ut adfectibus fuis, f_epe ferociiTimis,admodum indulgeat, non poteft non (übditis fuis malaquxvis inferre, adeo ut hi, tamquam vilia qua-dam roan-

. oipia, snter extrema qutevis miferam quotidie trahantvitam. Hanc Defpotismi fpeciem ka defcribic iiluihis-fimus MONTESQUIEU : Qvand /es fiuvages de la Loui-fiane veu/ent ctvo/r du fru/t, i/s coupcnt P arbye au piedÖJ cuieUent le fruit. Voi/ä /e gouvernement Befpotique.De hoc nune agere animus eft, conatui faveas innocuoB. L. rogamus contendimusque.

ÅZ §. IF,

4§. IL

Poftquam generis noftri fatores e manu omnipo-«entis DEI prodiiflent, Hic, qure fumma Ejus ert in o-mnes res creatas, praxipue autem in bommes benitas,novis biice terrtc advenis gratifiimum domicilium atqueinftruöiiiimum fimul omnium rerum ad vitam fuften-tandam & (vaviter tranfigendam paravk promum con-clum in fertiiiflimis Afi_e regionibus. Illi etjam praiftan-tilnmis tam animi guam corporis dotibus inftr.ucli , ras-jieribusque fibi munifice concefTi-s rke utentes, tanta a-liquamdiu gavifi funt felickate, quanta ne majorem qui-dem exoptare potuerunt. Enimvero havd ila m-ulto port.mutata fuit fcena, & Afia, qua. fedes vktutum ac pro-fperitatis fuerat, converfa eft in paiaktram omnium fe*re fcelerum. Formats quidem fuccefiu temporis funtfocietates, qua? bonorum- pra_fidia & malorum repagtvlaeilent, (ed docet Hiftoria Sacra, quod in illis non raro>exftkerint tyranni, qui fibi religioni non duxerunt, con-eeflas fibi a civibus vires in horum perniciem adbibere»atque ka peifumdantes, quos fublevare deberent, Im>mo, fieut populorum Aliaticorum- adfeclus funt admo*dum vebementes, ita qui gubernaculis imperiorum fu»erunt admoti, plerumque non prius deftkerunt, guamillimkatum in fubdkos fuos confecuti funt dominium»quale etjam fucceiTores & pofteri borum Prineipum irn-minuere. non. km t paffi, quare etjam in plerisque AA\x re-gionibus Defpoticum obtinet imperium. Quid? Quod ex-pert! fint Europa;!-, quodPrincipes Afiaticiprakter Defpotis-mum aliam regiminis formam vix concipere] pollint,.eivkates liberas inter figmenta vel paradoxa Polkica re-ferenten. Pupuli vki.ffim Afiatici Principem fuum nonakter ac DEUM quendam vifibilem fufpiciunt, a cujusmitafe iuaque ömma dependere exiftimant. Quamob-

rem

5reta qui per has öras peregre proficifcuntur, non raroftupen. ad horrendas actioncs, qua. ex ifthac conftitu-tione Poiitica fiuunt, & vi cujus unus homo omnia pot-eft, ceteri autem omnes nihii prorfus valenc; tanto enimintervallo a fe diftant Defpota & ejus fubdki, quanturaefle fölet inter artificem & vilia qutedarn automata. Ini-mo animus fubditorum etjam ad omnem humankatisfenfum occalluifle videtur, ut duriiTlmam fervkutemheroica, ut ita dicam, patientia ferant, ftram exikendaraflocci facientes, & mannm exofculames Defpota;, qui fe-TOci fuo adfeclut fatisfacturus, nefandum in modum I-pfos privat vita, unico & proprio bominum bono, quodtranquille poffidere deberent, (ed :qua. tota quaiita a me-ro Principis arbitrio in his oris depende.»

i 111-

Qutcunque igitur conditionem populorum Afiatico-rum attente confideraverk, non poteft non animadver-tere,eanuem fub imperio Defpotico nequaquam felkemelfe; attamen Philofbphi, cauflam hujus Deipotilmi inve-ftigaturi, in fentenciarum divortfa plerumque abcunt.Nonnulii enim ex itinerariis cognofcentes , quod populitantum non omnes Afiåtici defpotico fli bfin t imperio,pha_nomem Poiitici adeo conftantis Phyiicam quandamadfumferunt cau(_am, atque ab ipfo foli Afiåtici clima-te buncekécli.nn repetere non dubkartmt. Enimvero,quum in vulgus etjam no-tum eft, quod in vafio kloterrarum

' trachi , quo amplikima comprehendkur Afia,non una deprehe-ndarnr flc dicfci Zona, ibd quandam re-giones fitar fint in zona torrida, alias autem in tempe-rata, & alias denique in fngida, & fingula: Zona* in ekverfä, difpefcantur climata; evidens ek, quod per Adamdiverfa adniodum obtineant climata : adeoque fi tomtar

A 3 reguik-

6regiminis ab ipfa dependereftt carli indole, neceffario fe-queretur, non Defpottfrnuin modo, (ed innumeras aliasimperii formas, pro diverfirate ciimatum diverfas, perAfiam dari; fiquidem diveffa? caufla. divet fos omntnoeffeclus producere debeant. Deinde quum per Euro-pam, Africam &: Americam eadem obtineant climata, quxper Afiam, par etjam poftularet ratio, vt defpotifmus quo-que per has orbis partes vigeret. Ak in Europa duotantummodo funt imperia^defpotica, Afia. vicina, fed inquibus etjam olim alise fuerunt imperii Formas; In A-merica duo magna fuerunt imperia defpotica, quibuscircumcirca contigua. funt nationes Überse & incertis er-rantes fedibus: Africani partim funt fubje&i fuis Defpo-tis, partim quoque hi barbari in fuis libere vagantur de-fertis. Prarterea fi ab ipfo climate depeneieret Defpotis-mus Afiaticus, fequeretnr, talern regiminis formam lem-per & übique per hane mundi partern obtinuiile. Sedconftat ex Hifloria Sacra, quod Ikaeika; primum Heroi-co, tum Judiciali & denique P-egio imperio paruerint.Docent etjam armales, quod veteres Perfe ab boc fer-vitutis jugo fuerint immunes, quamvis fuis gavifi fintRegibus. Hoc quodammodo comprobat Perfarum Re-gis, CYRI, judicium, qui rogatus a (uis, ut in feracioremterram ipfos deduceret: Ergo , inquit, aJ ferviendum vosparate: Mollis terra, molles tf AemifJA indolis bom/nesproc/ucit: non eptsdem eft regionis, fruE/us t/f viros cderegc?ievfos, Quibus verbis haud obfcure indicat hie Priti-ceps, Perfas fuo tempore jufta gavifos libertate, dum a-lias gen.-es Afiaticce, fertiles terras incolentes, rigidte fer-vituris mdieftias fuftinerent. EflQ autern, quod climataaliquantum influant in coniTkutionem corporum, cer-tum nihilominus eft, quod nulladetür cauffa phyfica,quce intenfkTimum naturale defiderium fe fuosque ccn-fervandi, nee non fua«i promoyendi felicitatem, \\~ ho-

mine

7nkne peni.tis exflinguere poffit, nifi vel educat.o veljpra^udicia quasdam longo ufti tnveterata, giaucomate vel-in oculis objecko, faciant, vt homines inde ab infantiaperverfa adoptent principia tam circa veram felickatem,quam circa officia fibi & aliis prasftanda.

§. IV.Fundamentum Defpotifmi modo memorati derfvant

nonnulli ex primitiva parentum potekate in fuo.s liberos,quam primis temporibus illimitatam' prorfus fnifle opi-nantur. Ex qua hypothefi ukerius concludunt, quodquum homines poftea in majores foeietates coaluiflent,& de norma aftionum inter fe convenklent, parem pot-entiam in fubditos fuos fibi vindicaverint, qualern in fu-os Hberos haud ita pridem habuerant,* qui proinde nonprius deftkerunt, guam imperium defpoticum obtinuifient. Fatemur equidem, multa ab efudkts effe difpu-tata de fundamento potefiatis Parentum in fuos liberos,übi alii ad generationern, alii vero ad occupationem,nefcio tarnen quaro, alii ad padum tacitum inter paren-tes & liberos, vel etjam ad eonfenfum iiberorum pras-fumtum, provocan. folent. Quas tamen fingula ex noftra opinione fubtiiius, guam verius difputantur. Nam.fi rem ipfam confideremus, omnis hase potekas ab a-sJnore parenaim in fobolcm fiuam erit derivanda, ulteri-us'non extendenda, quam benevoius bic adfeclus per-miferit. Si enim fcire velimus, cur Parente 1. Liberorumfuorum follicitam adeo gerant curam, & ipibrum acliio-ntes tam attente diriganr, proxima & unica hase vide-tur, quod (obolem fuam impenfe diligant. Enimverodefpotifmus Afiaticus adeo efl remotus a blando amo-lis affeiku, ut extra fpbnsram humanitatis e(Te videatur.Potenda enkn Principum Afiaticorum & fekcitas fubdl-

torum

8torum res contraria: effe videntur, illa crefcente, I.ceodecrefcere debet. Prasterea nemo adhuc demonfixarepottiit, quod Patresfamiliarum primi ssyi illimitatum infarniiias fuas vel habuerint vel exercuerint dominium,quale nec ipfius rematura poftulat, nec ex lege naturaliderivari potelt. Et fi forte quidam parentum tale fibivindicaverint, humanitas tamen jirocul dubio ipfos con-tinuit, ne privilegium hoc miierabile exercerent. Sedponamus tantisper, ne morofi videamur, Parentes anti-quiffimis temporibus abfolutum jus vitas & necis in fti-am föbolém habuifie, quis tamen fibi perfvaderet, quod,familiis incivitates coalefcentibus, graves illi Patresfamili-arum jus direclorium uni penitus cederint. Adeoqueci-Vitåtura copula hac demum conditione fa-fh fuiffe vi-detur, ut finguli Patresfamiliarum priflinum jus in fuosretinerent, fed jam conjunclis confiliis ac viribus par-tim fefe defenderent ab ingruentibus periculis, paitimetiam communem promoverent utilkatem: & proindein prkmis civitatibus obtinuerunt forms regiminis tem-peratas, non autem Defpotkmus. Denique quum pote-flas Parentum in fuos liberos übiqtie terrarum eademferme fuiffe videatur, fi ex illa Defpotifmus Afiaticusföret repetendus, par Defpotifmus übique locorum in-gravefcere debuit, quod tamen mankeftas repugnat ex-perientke.

§. V.

Alii rutfus, qui ceteris acutius fefe videre cxi (ti-manc, iH éam ingrefll flint opinionem, quod fundamen-tum Defxnifmi Aiiatki quasrendum fit in imperio Theo-cratico, quale oliminpopulojudaico imprimisobtiiuiit.Scili-cét quiim omnes popuii in co convenirent, quod ex-'fikeret iupremus coeli terrasque Monarcha, qui homines

& o»

9& omnia cetera moderatur. igitur h! Philofophi opt-nantur, quod formatis civkatibus, cives illos potifti-n.urn diredlores actionum fuafurn adfu-mferint- de qui-bus crederent-quod prppripri Numinis familiaritate frue-<rentür, & quibus proinde voluntatem fuam. .manifekaf--fet. Et quum Spiritualis DEI efientia rudibus eorurnh.genik parum conveniret, igitur invifibilis DEJ vifibi-lem imag.nem ac. legatum inter homines elfe Principerafibi perfvakrunt; cvi proinde vix: miftorem, quaitl' fu-premo Numini, exhibuerunt cukum, adeoq-ue .ikyhoma-*gium vel fponte fua ipfi detulerunt impei>kim;.De,_poti-ctim, vel ipfi, tale fibi aiToganti,refifterepiaciilumdus_erui>t,Denique quum Theocratia i.n populum Judaicum fiogu-larem askimationem per totum orbem fk con.ecu.ta ,. _exilla Defpotifmum Afiatict.m ptacipue deducunt. Sedbi .fere funt Phkofophi, qui argut-ias ftias iv frandem-vpritatis R.evctafas aliis obt-rudere nituntur, id operofeagentes, u-t majekatem Oraculorum Divinorum, in S;a$:a contentorum, faltern ex obliquo infrk.gant, Enimve-ro five Hiftoriam five fanarn confulamus rationern, o-pinio hase fulcris adeo firmis non ek fuffuka, ut fibi,conftare poffit. Docent enim au-nales vetukifiimi, im-peria & quidem Defpotica per Afiam mvaiuifle, quan-do populus jdraditicus adhuc eflet in lumbis Patriarcha.Abrahami. Adeoque fundamentum Defpotifmi Afiaticiex Theocratia, quas in populo Judaico obtinuk, aliamvero ignorat omnis asvi Hiftoria,- fruftra repetitur, nifiqnis fibi concipiat cauflam fuo eflecku pokeriorem. Neefana ratio iili fuccenturiatur opinions, qua ftatukur, Theo-cratiamoccafionemkabiliendd3e!potifrnumprasbuine.Quis-que enim, qui feipfum & res obvias attente contempla-tur, facile animadvertit, fe präster fuam fipem atque in-duftriam maximis a DEO beneficiis maftari, dum ccontrario ad Defpotas etjam nomen fa-pe totus contre-

B rnifcati

10jriifcat; adeoque inter Theocratiam & Defpotifmum A-fiaticum eadem non raro deprehendkur difrerentia, qua*inter ipfam bonitatem & horrendam intercedit barbari-em & immanitatem; adeoque nec altera, alterivs eflepotuit cauflä.

§_ VI.

Miffis japn aliorurm circa pra_fens argumentnm o-pinionibus, nos exikimamus, fundamentum Defpotifmi;Afiatici ab ipfa iridole popuiorum, hane orbis noftri par-tem incölentium , efle derivandum. Rem itaque ipfanain hunc ferme modum nobis concipimus. Populi Afia-tici, imprimis illi, inter quos viget Defpotifmus, omni-bus fere naturas bonis, qua: ad vitam mollker 5c fva-viter tranfigendam requiruntur, luxuriant, iidem porranimio calore folis tantum non torrentur, quo fit, ut ad-*fe&us eorum fint admodum vehementes; quare mune-ribus fibi conceflis impotenter plerumque utuntur. Hinc:corpora eorum redduntur mollia 5c gracilia, in quibus.domiciliis, quum minus commode habiter hofpita ani-ma, animi quoque Afiaticorum ad femineam molli-tiem proxime accedunt. In languido hocce ftatu omniatiment, 5c ficut experientia ipfis conkat, quid pravkas)humana efficere polfic ac foleat, proinde alios in quosforte fufpkio cadit, prasvenke operofe ftudent, ne abillis pr_eveniantur. Multiplicato igitur humano genere,5c conkitutis per Afiam civkatibus, probabile eft x quodcives Princip i uni fupremam, non tamen illirnkatam, de-tulerint reipublicas directionem, atque imprirhis civitatisdefenfionem contra hoftes forte irrumpentes. Neceflari-um igitur fuk , ut Principi facultas concederetur, milkeseomparandi, qui ad ejus nutum pro publica excubarentfalute. Non jpaulto autem poft animadycrterunt hi Prin-

cipes,

11eipes, quod milites ipforum eflent apttfnma ambkiomseorum mkrumenta, modo benevolentiam eorum ita (i---bi devincirent, ut eorum opera pro arbkrio uti poflentjUlterius quum neceffitas ipfa pokularet, vt Princeps ilii-t---nktatum in fuos milites haberet imperium, quippe quosnatura fervidos akter in officio continere non potuit;idem non prius quievit, quam parem in reliquos quo^-que cives obtinuk potekatem: quas molimiua non fe-gniter promoverunt tam duces, quam milkes, probegnari, quod ipfbrum audtoritas in imperio Defpoticofit maxima. Etfi forte quidamferociores eflent, guamvt be-neplacito Monarchas- CeCe fponte fua fubjicerent, hos o*pc militum fuorum vel ftatim opprimebat, vel intra e-um,. quem voluit, fubje&ionis gyrum yalide coercebat.Unde apparet, quod Defpotifmus, qualis eft Afiatictis, noacon.enfk gentium, fed vi fuerit introductus, fiquidemnemofacile confentiat in aliorum com-modum cum manifeftoluo incommodo. Hinc quoque acutiflimi Polkici ad-firmant, roetnm efle fundamentum vel faltem vinculumtimperii Defpotki. Nec habita populorum Afiaticorummollitiei ratione, probabile eft, hos de eo admodurafollickos fuifle, quantarn fibi poteftatem adfereret ipfo-rum Princeps, quum voluptatibus fiks ake immerfi, ni--fail ultra defiderarent, quam ne in harum frukione tur-barentur. Atque ita, nemtne refiftente, magis magkquecrevit Potentia Principum Afiaticorum,, donec ad Des-potifmi culmen. adfcenderet..

§. vil

Sicut quo majbs eft corpus aliquod animale,, eo e-tiam major requiritur vis ad illud ita movendum, utfingulae partes fuis furuftionibus inferviant, ne totum. ni*mia mole torpidum* aut iners evadat, atque ita vkiura

B z quod-

12qtioddam contrahat; ita quoque in corporibus Polkicis,fi eadem fubfiftent, requkkur, ut vis motrix fit pro-portionalis corpori movendo feu regendo. Quan.diuigitur civkates anguftis circumfcribuntur limitibus, civi-umque numerus non ita magnus eft, limitatum impe-rium eisdem gubernandis fuffick, quare etjam plera-quevcterum Respublicas temperata regiminis forma gavifaefunt; au<fta vero imperii amplitudine, vt plures natio-nes, lingva,- moribus atque inftitutis faspe diverfillknas,in unum corpus ka coalefcerent, ut civitas confiflerepoflet, neceflarium fuit, ut liberas regiminis formas rou-tarentur, 5c vaftiflimus terrarum tractus, ne mole fualaboraret, illimkato fubjiceretur imperio. Accidit jft-hasc mutatio tam aliis gentibus, quam prxcipue Roma-nis, quorum respubiica, dum angufta fuit, libertate ga-vifa eft, eadem autern opibus atque provinciis deincepsita aucta, vt orbis fere Domina eflet, fotma regimiikstantum non in Defpotifmurn fuit mutata. Hax. ipfa ftad Afiam ntinc applicemus, fatendum bmnino eft, piuri-mas in hac orbis parte primitus fukle civitates, quas con-tinuis diftinebantur litibus, donec altera akeram oppreflarafuo kibjiceret dommio, quas fcena tamdiu fuit repetita,donec ampliffima hinc exkterent imperia, eademque in-colis tantum non luxuriantia. Quqd li igitur ponamus,regna hase priftinam libertatem retinuille, fine dubioperfonis admodum diverfis ad imperii adminiftrationemconcurrentibus, in multicipi adeo civkate non potueruntnon graviflimas ktctiones exifterc, qure vires luas tam-diu invicem libraflent, d^nec totum imperium ad inci-tas 5c quidem fine fpe emergendi fuiflet redadum. Uthuic mälo obviäm iret Princeps, & numerofiSlimas na-frjones in officio contineret, non alia fupererat ratio,quam vt Defpotico emineret imperio, atque inftar Her-cuiis claya fua contunderet omnes, quos vei nova mo-

kri

13liri vei terglverfarr animadverteret. Atque hxc «tjan* eftratio, quare in populofiffrmis Afias imperiis neceflariuseft, qui ibidem obtinet, Defpotifmus, dum minor ho-minuro multitudo laxioribus. habenis alibi fina foo- SePrincipis incommodo regi poteft.

§, VIIL

Introducfto fémel per Afiam Defpotifmo, non ad-snodum eft mirandum, habita inprimis inftitutorum ratio-ne,quodipfe deinceps altaa ibidem egerk radices, Priivcipes enim ad hoc potentiac cuimen evedi, nihil inter-miferunt,. quod ad ipfos in hoc gradu confirmandafconduceret. Aptiffimum igkur htuc finr obtinendo ha-bitum eft admmiculum, fubdkos perpetuo denfiffima_tignorantias pepk> involvere, adeo- vt vix intellsgcrent,.ie homines efle, nedum quasnara officia tam Principiquam fibi fervanda incumberent, Perfvafum frbi in.dea tenerts haberent fubditi, fe omnia Defpotac, hunc au-tern nihii ipfis debere. H_ec ipfii comprobat ilkktrtsMONTESQUIEU: L' extreme oU/fance fuppofe de /' igncr-rance cfans cefui qi/i olAeit, elfe' en Juppofe msine dans cclviqui commande: iiiA a po/vt a de/iberer, a douter,ni /irai-fonmr, i/ rA a gu a voufo/r. Dans fes etats defpot/ques ,cbaque maifon eff rm empire fépare. Lr Education qui con-Jifie frincTpa/emcnt å vivre avec fes autres, y eff dwic tres-bomée; el/e Je rcdit/t d mettre la crainte dant te ca nr, Ö5

å donner a fefpr/t la connotsfance de quefqrtes- princ/pes deReligion fort Jimples. Le favoir y Jera dangereux , /' é-vitdation fuveffe, &* pov.r les vertus , hriffote ??e pcui croi-»"<-, qtfif yenait quelqiA itne de propre aux efefa-ves. Ueducation- y eft don.c en quefque fagon nulie. I/ fait-t oteftont, affn de donner quefque chofg-, W- commencer parjaire un mauva/s fujet, pour fa/re un bon efciave. Quam-

obrem

14o-brett* ignorantiam & craffifTimam fuperftkionem,. quadetinentur populi a Semo oriundi, inter cauffas Defpotif-mi Afiatici merko referimus. Atque har. ut nobis qui-dem videtur, rationes funt fufficientes explicando De-fpotifmo, qui per Afiam obtinet, quibus- fi quis aliaszeque probabiles addere forte voluerit, easdem libenteradoptabimus, modo caveat, ne Sacros turbet fontes,,

quorum integrkatem nos prolixe,. uti par eft»veneramur.

S. D. G.

Til Herr Auétoren >Min Vant

f 7ti det Lärdoms-prof,. Du lagt i vara händer,.Som rörer Furftens magt i verldens ofira länder,,

Har Du på värdigt fått den vittra fjålen nogt,Din infigt och Din fmak, famt fnabba fnille rogt.Gackl derför ömma Van, at frifka Lagrar fkåra,Dem Du bland vittert Folk, nu får med heder bara..Gäck! Skynda til det mål Du ådelt fyftar til;Din Dygd och Ditt förffånd, fjelf Himlen låna vik

Af Bin trognaCARL WAHLBERG,