Download - Business Ethics Lecture 2 (Dutch)
1
Clyde A. Moerlie
17 April 2013
Minor “Reputatiemanagement” 2012-13
Semester 2
“BUSINESS ETHICS”COLLEGE 2 “BRONNEN WESTERSE ETHIEK
College 2 2
VANDAAG COLLEGE 2- WAT ZIJN DE BRONNEN VAN DE ETHIEK IN HET WESTEN?
CSR Presentatie Groep 1
Wat is wijsheid?
Simplificatie van de Westerse filosofie
Waarden en Normen
Hoe nu verder met CSR?13-04-2023
WAT IS WIJSHEID?
Religie of Wetenschap
13-04-20233College 2
4
WAT IS FILOSOFIE? WAT IS RELIGIE?Filosofie
Denken over vragen die je niet met een meetlat of grammatica kunt beantwoorden. De “ Verwondering”
Waarheidsvraag
-Wat is waar?
-Zin van het leven?
-Morele vraag?
Religie
Religie komt uit Latijn: “Religare”: Verbinden van een band (liga) tussen de Mens en een Opperwezen (bijvoorbeeld God).
Jij zelf
Familie
Groepen (vrienden, sport)
Gemeenschap (kerk)
Anderen
binnenmoraal
Buiten moraal
13-04-20235College 2
DE OORSPRONG VAN HET WESTERSE MORAAL?
Apen?
Moraal al voor religie?
De binnenmoraal en buitenmoraal
13-04-20236College 2
7
Socrates (470 v.Chr.- 399 v.Chr.)wijsgeer te Athene. Door te redeneren en argumenteren onderwerpt Socrates de opvattingen die in Athene de ronde doen aan een onderzoek. Maar daarbij is het hem er nooit om te doen de discussie te `winnen'. Aldus belichaamt hij een opvatting die ook in Pythagoreïsche kringen geldt, namelijk dat uitsluitend zuiverheid en zorgvuldigheid in de manier van leven tot inzichten voert die staande te houden zijn. De Atheense democraten delen echter niet met Socrates diens eindeloze geduld en uithoudingsvermogen bij het zoeken naar een waarheid altijd weer verderop blijkt te liggen. Bij een bedreigde traditie komen kritische zin en integriteit in het denken slechts over als blasfemie, en daarvoor wordt Socrates dan ook veroordeeld (399 voor Chr.).
8
ACTUALITEIT: NA TIEN JAAR DEBAT SCHRAPT TWEEDE KAMER VERBOD OP GODSLASTERING
Na jaren van politieke discussie heeft de Tweede Kamer ingestemd met het schrappen van het verbod op godslastering. Behalve de christelijke partijen CDA, ChristenUnie en SGP stemden alle partijen voor de wetswijziging, die was voorgesteld door SP en D66, meldt persdienst Novum (bron: NRC.nl).
9
Plato: (Athene, ca. 427 – 347 v.Chr.)De dialoog: Het voeren van een wijsgerig gesprek is naar Plato's opvatting een hele kunst, een techniek zelfs. Het vereist zelfdiscipline. Deze kunst heet 'dialectiek' (lett.: kunst van de dialoog). Dialectisch te werk gaan betekent hier: antwoord geven op de vraag en niet langs de vraag heen praten. De dialoog wordt gezien als een Communicatiestrategie in CSR.
Plato: mens wordt geboren met kennis/ ideeën. Plato’s 's theorie heet dan ook 'idealisme'.
10
Aristoteles (384 v.Chr. - 322 v.Chr.) Aristoteles' theorie van de kennis staat lijnrecht tegenover Plato's theorie erover. Want Plato stelt, dat de kennis van de idee ons voorafgaand aan de waarneming, dus a priori, reeds aanwezig is. Vandaar dat men Aristoteles' kentheorie wel `empirisme' noemt; in deze term zit het Griekse woord voor ervaring: “empeiria” . Hier is de moderne wetenschap mede op gebaseerd.
11
JAAR 0 EN 1500? IN EUROPA FILOSOFIE VERVANGEN DOOR KATH. THEOLOGIEKath.Kerkvaders:
- Augustinus
-Thomas Aquinas
Calvijn(1509-1564)
Protestante
Christendom
Decartes (1596 – 1650)
“Cartesiaans Dualisme”
Lichaam-De mens is Substantie
Geest- Geest is gescheiden van lichaam- God en menselijke kennis zijn
aangeboren (inneïsme)-Waarheid door God (bijbel)-Waarheid door te denken
Cogito ergo sum“Ik denk dus ik ben”
13
IMMANUEL KANT (1724-1804)“VADER VAN DE VERLICHTING” Kant: de rede brengt de waarheid naar boven en niet de kerk.
De mens is een transcendentaal wezen (God is te
denken, maar niet te bewijzen).
Sapre Aude (Durf zelf te denken)
14
SØREN KIERKEGAARD (1813 – 1855) Existentialisme: Mens is existentieel wezen
Subjectivisme; waarheid bestaat niet,
Maar is datgene wat je jezelf toeeigent.
Drie stadia menselijk leven:
1. Esthetische fase
2. Ethische fase
3. Religieuze fase
15
De ander als absoluut anders De aard van het ethische komt naar voren in de
ontmoeting met de Ander: een ervaring van transcendentie, voorafgaand aan ons begrijpen van de wereld.
Je doet een appèl aan het gelaat van de ander: het zelf wordt opgeroepen zijn vrijheid te rechtvaardigen.
Gods voetsporen in het gelaat Let op! Levinas presenteert geen ‘moral code’
LEVINAS(1906 – 1995): DE ONTMOETING MET DE ANDER
16
HOE BELANGRIJK IS RELIGIE VOOR JOU?
13-04-2023College 2
DE TESTHERKEN JE DE SYMBOLEN?
13-04-202317College 2
Shinto, Japan Taoist
Bahái, Perzië Menorah
18
19
WAT BETEKENEN DE WOORDEN STOÏCIJNS, CYNISCH, SCEPTISCH?
13-04-2023College 2
20
STOA
STOA (300 v Chr.) -Stoïcisme (323 v. C na dood Alexander de Grote) Doel; orde in de natuur, de logos dmv apathie, je verzet je niet tegen de orde.Het kwaad: ontstaat bij verzet tegen de orde je lot (amor fati). Stoa (praktijk en denken) deelt leven in: - Ethiek (de leer van het juiste leven)- Logica (redeneren)- Physica (leer over de kosmische orde) In het denken van de STOA is de bestemming die mensen na te streven hebben, niet zonder meer een immanente bestemming, maar meer een lotsbestemmings Amor Fati. “De mens is niet overgeleverd aan goddelijke beschikkingsmacht”
21
CYNICI
Zij die zich honds gedragen (Oud Grieks)
22
SCEPTICISME
Over de verhouding tussen denken en zijn kan niets met zekerheid worden gezegd. Sceptici stellen dat we nooit in staat zijn te achterhalen of de wereld de orde vertoont die ik haar in mijn denken toeschrijft. Misschien is er niet eens een realiteit, maar is alles illusie.
23
HOE STOÏCIJNS, CYNISCH, SCEPTISCH BEN JIJ?
13-04-2023College 2
24
ETHIEK VS MORAAL
Ethiek is afgeleid van het Griekse “ethos” dat vertaald kan worden als “ gewoonte, zede of gezindheid”. Tegenwoordig kritisch nadenken over moraal.
Moraal - Het Griekse ethos werd in het Latijn vertaald met “mos”, in het meervoud “ mores” …” ik zal je mores leren”….Tegenwoordig, normaal: volgens heersende normen
College 2 25
WAARDEN
Waarden zijn voorstellingen van wat goed is
Idealen, overtuigingen en doelen
Die het waard zijn om na te streven
Bijvoorbeeld
Vertrouwen, gelijkwaardigheid, gelijkheid,
eerlijkheid, transparantie
13-04-2023
NORMEN EN REGELS
Normen zijn concreter dan waarden
Het zijn gedragsregels
Wat wel en niet mag
Waarden en normen staan soms haaks op elkaar
Waarde = vrijheid
Norm = discrimineren mag niet
13-04-202326College 2
27
WAT BETEKENT VOLGENS JOU GELIJKWAARDIGHEID? IS DAT HETZELFDE ALS GELIJKHEID?
13-04-2023College 2
28
WAT BETEKENT TRANSPARANTIE? IS DAT HETZELFDE ALS OPENHEID?
13-04-2023College 2
College 2 29
DEUGDEN (PLATO)
Karaktereigenschappen die een waarde uitdrukken en door morele ontwikkeling verworden kunnen worden
Het maakt iemand tot een goed mens
Verschilt van mens tot mens
Deugden = gerechtigheid = evenwicht tussen geest, wil en ziel
1. Geest = wijsheid
2. Wil = moed
3. ziel
13-04-2023
ETHISCHE DEUGD
30
Ethische deugden Te veel Te weinig
Grootmoedig Woede Ongevoelig
Moed Roekeloos Laf
Kuisheid BrutaliteitVerlegenheid
Matigheid OnmatigheidOngeïnteresseerdheid
Rechtvaardigheid Winst Verlies
Vriendelijkheid Verering Vijandigheid
Mildheid Verkwistendheid Gierigheid
Ernst Hoogmoed Toegeefelijk
COMMUNICATIEWAARDEN
Zijn interpretatiegevoelig
Contextafhankelijk (verschillende betekenissen)
Verhoudingen zijn niet altijd duidelijk
Situatieafhankelijk
Kunnen conflicteren
Persoonlijke ethiek speelt een rol
Beïnvloeding en Ethiek?
http://www.youtube.com/watch?v=f29kF1vZ62o
13-04-202331College 2
College 2 32
ETHISCHE MORAAL VAN DE ORGANISATIE
Gevormd door de werknemers en leiders van de organisatie
Maatschappelijk tot nut zijn
Realistisch zijn in ambities
Helder zijn over wat er speelt
Alle mensen respecteren
Zich verantwoordelijk gedragen
Open staan voor groeperingen
Betrokken zijn bij alle relaties
13-04-2023
33
De neuzen de verschillende kanten op hebben staan…?
Is dat een beter idee?
13-04-2023College 2
MOET EEN MODERNE ORGANISATIE NIET JUIST OPEN STAAN VOOR VERSCHEIDENHEID AAN MORALITEIT?
College 2 34
MORELE EXCUSES
Maar iedereen deed het
Maar ik had er niets mee te maken
Maar het was mijn taak niet
Maar ik had geen keuze
Mijn baas vroeg het aan mij
= moral self-licensing
13-04-2023
WAT HEEFT REPUTATIE MET ETHIEK TE MAKEN? (VAN DER MEIDEN & VAN TOLEDO, 1988)
Communicatie- en marketingprofesionals handelen t.o.v. andere mensen. Dat handelen is moreel geladen.
35
Mensen, consumenten en andere stakeholders spreken ethische oordelen uit over het bedrijfs en communicatie-uittingen.
Bedrijven zenden boodschappen in morele codes uit…bijvoorbeeld in reclames. Dit product is goed……U wordt meer geaccepteerd indien u….Koop deze Kiloknallers! Reclame/Communicatie draagt bij aan de vormgeving van de consumptiemoraal.
Reclame/communicatie-industrie heeft geen moreel antwoord op de “ ecologische imperatieven” (handelen die controversiele vragen. oproepen) die de samenleving stelt . DIT IS DE BASIS VAN CSR.
College 2 37
VOLGENDE WEEK
Voor volgende week hoofdstuk 1 en 3 lezen
Korte presentatie overzicht
• Team 2:
! Op stick ppt (laptop) meenemen
! Presentatie duurt 5-7 minuten
! Bevat voorbeelden
13-04-2023