Arnaud Hermesse (Nationale Loterij) over de impact van nieuwe technologie op de verkooppunten
Griet Smaers (CD&V) dient een nieuw resolutievoorstel in om de dagbladhandel te helpen
Nicole Lasseel (Media/Marketing Power) houdt VFP en Radar onder de loep
metmet magazine
Maandelijks - 12 de jaargang nr. 5 - augustus - september 2016Verschijnt niet in januari, april, juli en augustus
Vera
ntw
oord
elijk
e ui
tgev
er: V
FP -
Rugg
evel
dlaa
n 52
2 - 2
100
Ant
wer
pen
(Deu
rne)
- A
fgift
ekan
toor
Gen
t X -
P509
183
vaktijdschrift voor de Vlaamse Persverkopersverschijnt 8 x per jaar
12 de jaargang nr. 5 - augustus - september 2016Mag niet vrij verkocht of verhandeld worden
Verantwoordelijke uitgeverBonny Goossens
Ruggeveldlaan 522 - 2100 (Deurne)Tel. 03 324 70 01 - Fax. 03 324 70 03 - [email protected]
RedactieGuy Reynaerts, Wouter Temmerman,
Wilfried Vandenbroucke, Tony Vervloet
FotografieAnne Deknock - GSM 0475 33 25 00
Lay-out & drukGraphius
Eekhoutdriesstraat 67 - 9041 GentTel. 09 218 08 41
[email protected] - www.graphius.com
VFP, de redactie en deverantwoordelijke uitgever zijn in geengeval verantwoordelijk voor de inhoud,weergave van foto’s, allerhande teksten
en opmaak van advertenties en/ofingezonden mededelingen.
Niets uit deze uitgave mag wordenovergenomen – ook niet gedeeltelijk – zonder
toestemming van de verantwoordelijke uitgever.
Coverfoto’s: Achtergrond: © Anne Deknock
Links: © Nationale LoterijMidden: © CD&V
Rechts: © Anne Deknock
Lid van de Unie van deUitgevers van de Periodieke Pers
inhoud5-7 Doorleveren van persproducten:
wat vinden de winkels?
10-12 Hoe rijmt de Nationale Loterij nieuwe technologieën met zijn verkooppunten?
14-16 Kamer houdt hoorzitting over krantenwinkels
17-18 VFP en Radar onder de loep
21 Hete Hangijzers doorWilfried Vandenbroucke
Arnaud Hermesse (Nationale Loterij) over de impact van nieuwe technologie op de verkooppunten
Griet Smaers (CD&V) dient een nieuw resolutievoorstel in om de dagbladhandel te helpen
Nicole Lasseel (Media/Marketing Power) houdt VFP en Radar onder de loep
metmet magazine
Maandelijks - 12 de jaargang nr. 5 - augustus - september 2016Verschijnt niet in januari, april, juli en augustus
Vera
ntw
oord
elijk
e ui
tgev
er: V
FP -
Rugg
evel
dlaa
n 52
2 - 2
100
Ant
wer
pen
(Deu
rne)
- A
fgift
ekan
toor
Gen
t X -
P509
183
met magazine
� Wat is de impact van deze ‘nieuwe technologieën’ op de ver-kooppunten?
Arnaud Hermesse: “De komst van heel wat nieuwe technologie-en heeft het koopgedrag van onze consument grondig veranderd. Vroeger speelde het ganse verkoopproces zich min of meer af op dezelfde plek, namelijk in en rond het verkooppunt. De klant koos voor een bepaalde winkel, stapte af op de verkoper die een bepaalde service bood, kocht zijn product en daarmee was de kous af. Nu is dat proces niet meer zo eenduidig. Vandaag de dag gaat de klant naast zijn bezoek aan de winkel actief op zoek naar de beste deal, interessante reviews van andere kopers, up-to-date informatie, digitale nieuwsbrieven en brochures, shoploca-tors enzovoort. Dit laatste gebeurt uiteraard volledig online.” � Betekent dit dat online de positie van de verkooppunten zal overnemen?
Arnaud Hermesse: “In geen geval! Onze verkooppunten vormen veruit het belangrijkste kanaal voor de verkoop van Loterij-producten en zijn samen verantwoordelijk voor ongeveer 90% van het zakencijfer. Retail was ons allereerste verkoopkanaal en wordt ook vandaag de dag door de spelers nog steeds gezien als het meest geschikte kanaal om onze producten te verkrijgen. Dat heeft zo zijn redenen. Loterijproducten zijn uitermate geschikt voor retail: ze zijn in belangrijke mate impulsproducten, sommige spelers verkiezen anonimiteit en ze passen perfect samen met andere producten die je in Retail koopt (zoals kranten, tijdschrif-ten, tabak, snoepgoed,…). Bovendien nemen ze voor de retailer weinig oppervlakte in de winkel.”
� Het ene vult het andere dus aan? Arnaud Hermesse: “Exact. We trachten te streven naar een wissel werking tussen beide elementen. Want naast fysieke ver-kooppunten verwacht onze consument namelijk ook meer en
meer digitale mogelijkheden voor zijn aankopen. Sterker nog, de consument verwacht een combinatie van beide kanalen die pro-bleemloos in elkaar overlopen en elkaar perfect aanvullen. We spreken binnen de Nationale Loterij dan ook over de zogenaam-de omnichannel aanpak.”
Dat we de laatste jaren met zijn allen volledig ondergedompeld werden in een digitaal tijdperk spreekt voor zich. De komst van allerlei nieuwe technologieën heeft uiteraard een grote invloed op onze samenleving, maar
ook op het koopgedrag van de (en ja ook: onze) consument. We kunnen er niet omheen dat het gedrag van onze spelers aan het veranderen is en in de
toekomst verder en nog sneller zal evolueren. Vraag is: ”hoe pakken we dit
nu aan?” En wat met onze verkooppunten? Hoe passen zij in dit verhaal? Arnaud Hermesse, Chief Retail Officer binnen de Nationale Loterij, licht zijn visie en die van het Retail-departement graag toe.Tekst en Foto’s: Nationale Loterij
Hoe rijmt de Nationale Loterij nieuwe technologiemet zijn verkooppunten?
Arnaud Hermesse, Chief Retail Officer binnen de Nationale Loterij
10
augustus - september 2016
Publireportage
17
augustus - september 2016
ANALYSE
Federatie
VFP en Radar onder de loep
In de persdistributie liggen zoals bekend heel wat uitdagingen op tafel, waarover we in Radar en in dit katern VFP
magazine maandelijks berichten. Maar hoe kijkt de markt aan tegen die berichtgeving en hoe kan ze in de toekomst
evolueren? VFP liet het uitzoeken en deelt dan ook graag de belangrijkste inzichten van deze analyse met zijn lezers.
Tekst: Wouter Temmerman – Foto: Anne Deknock
Om inzicht te krijgen in hoe zowel persver-
kopers als andere stakeholders aankijken
tegen Radar en VFP magazine, riep VFP het
advies in van Media/Marketing Power. Con-
sultant Nicole Lasseel, gepokt en gemazeld
in de perswereld, bevroeg de markt en
kwam met een interessante analyse van de
sterkten en zwakten van het magazine dat
u momenteel in handen heeft.
De consument verandert
De analyse van Nicole Lasseel vertrekt van
de vraag of de huidige formule van Radar
nog de meest aangewezen aanpak is.
Radar ontsnapt immers niet aan de alge-
mene markttendensen, merkt ook zij op.
“Het core product van de traditionele pers-
winkel, de printmedia, zitten in een
dalende trend . De printmedia, die sinds
jaar en dag voor traffic naar perswinkel
zorgen, kennen een enorme daling van
hun verkochte oplage. Maar ook het consu-
mentengedrag verandert met meer online
consumptie van informatie en meer aan-
koop in F1/F2-winkels of ‘on-the-go’.” Deze
cocktail bezorgt een magazine als Radar
een krimpend lezerspubliek. Het aantal tra-
ditionele krantenwinkels daalt, in Vlaande-
ren ging het in 2013 om nog iets minder
dan 3.500 winkels.
De adverteerder verandert
Radar ziet zich niet enkel geconfronteerd
met een lager bereik, ook de adverteerders
handelen in functie van de krimpende
markt. De budgetten voor advertenties
lopen terug en de marketing verschuift,
ook bij de bedrijven die hun advertenties in
Radar zouden kunnen plaatsen. “We zien
een verschuiving naar het creëren van
eigen media, zoals websites, Facebookpagi-
na’s, magazines of YouTube-filmpjes”, zegt
Nicole Lasseel. “Maar ook het verzamelen
en analyseren van data vraagt budget. Het
marketingcommunicatiegedrag van organi-
saties achter de core productmix van de
pershandelaren verandert daardoor.” In
haar analyse laat Nicole Lasseel niet na om
die algemene trend te preciseren richting
het segment van Radar. Ze wijst erop dat
bijvoorbeeld ook het stimuleren van de
losse verkoop aan belang heeft ingeboet.
Dat speelt een rol, net als de strengere
regelgeving voor tabaksreclame en de con-
flicten met uitgevers en distributeurs.
Wat vinden de leden?
Maar er is ook positief nieuws. Radar
geniet bij de bevraagde leden van VFP een
zeer grote naamsbekendheid (“100%”). Als
sterk merk associëren de leden het vooral
met “het échte sectornieuws” en met infor-
matie over de wetgeving. Dat leidt wel tot
een leesgedrag van doorbladeren en selec-
teren wat je echt wil lezen. Slechts een
minderheid leest Radar totaal niet.
Ondanks die bekendheid blijft de context
van Radar zeer concurrentieel. “Voor som-
mige leden is de communicatie van leve-
ranciers, andere beroepsverenigingen en
Nicole Lasseel
pag. 18
blz.17 blz.21
blz.10 blz.14blz.10blz.10
Peter Bouckaert deed in de vorige Radar uit doeken welke mogelijkheden De Persgroep
Publishing ziet in een doorleveringssysteem van persproducten. Wij gingen bij een
aantal dagbladverkopers, vooral aan de kust, na hoe zij hier tegenover staan.
Tekst: Guy Reynaerts – Foto’s: Google Maps
Doorleveren van
persproducten: wat vinden de winkels?
Het ging zeker niet onopgemerkt voorbij: in de vorige editie van
Radar brak De Persgroep een lans voor het doorleveren van per-
sproducten. Even kort samengevat, gaat het om een systeem waarbij
dagbladhandels de kranten en magazines die een distributeur levert
op hun beurt gaan verdelen naar andere verkooppunten. Die doorle-
verpunten zijn in dat geval punten die normaliter geen pers aanbieden,
maar waar een publiek komt dat wel interesse kan hebben in een pers-
aanbod.
De uitgever denkt vooral in de richting van doorleveren aan de kust en
in de Ardennen op plaatsen zoals campings. Het bezorgt de winkelier
wat extra werk, maar De Persgroep voorziet ook in een extra marge.
Voorlopig gaat het nog om experimenten werd benadrukt, terwijl VFP
ook aangaf dat het wenselijk is om goed na te denken over de toe-
komst van dergelijke systemen in een markt waar vrije concurrentie
speelt. Een interessante denkoefening dringt zich met andere woorden
op, maar wat denkt de winkelier zelf?
Krantenwinkel Veerle Conings (De Panne): “Hou liever controle over mijn onverkochten”
“Ik wist al van het bestaan van het systeem af”, zegt Veerle Conings uit De Panne, “en ik heb er ook iets over
gelezen, wellicht was het in het laatste nummer van Radar. Persoonlijk ben ik niet echt te vinden voor
dat doorleveren. Ik denk dat het veel extra werk met zich zal meebrengen voor eigenlijk niet zo veel
meer verdienste. Moest ik de kans krijgen om in het systeem te stappen, zou ik het waarschijnlijk
niet doen. Voor mij is het immers zo goed als onmogelijk om ’s morgens kranten te gaan leve-
ren. Daarvoor word ik zelf te laat beleverd. Ik heb alle tijd nodig om al mijn kranten en tijdschrif-
ten netjes in de winkel uit te stallen.”
“Daarnaast wil ik zelf alle controle over de onverkochten behouden. Als het nodig is dat ik iets
moet aanvechten, ben ik dan zeker van mijn stuk. Dit geldt ook voor het doorleveren van
andere producten. Zaken waar ik de verantwoordelijkheid over heb, wil ik liever zelf onder con-
trole houden. Ik wil niet opdraaien voor eventuele vergissingen van anderen.”
Bredakrant (Merksem): “Een geboden kans”
Filip Hebb, uit Merksem en dus niet van uit de buurt van de kust, is een andere mening toegedaan. “Ik kende het sys-
teem tot voor kort nog niet. Ik hoorde er enkele weken geleden over van een collega, dus nog maar pas. Het is vol-
gens mij een geboden kans van De Persgroep. Het systeem houdt in dat De Persgroep de leveringsplaatsen uitkiest.
Zelf lever ik (nog) niet door, maar de kans wordt me wel geboden. Ze stelden enkele adressen voor, vlak in mijn
buurt, in hoofdzaak RVT’s en serviceflats. Volgens mij is het voordeel hiervan dat je slechts enkele adressen hebt
voor meerdere titels en aantallen op één plaats. Zo heb je zekerheid van je centen en, hoe onwaarschijnlijk het ook
moge klinken, op de door De Persgroep uitgekozen plaatsen krijg je een winstmarge van 25 procent! De andere
kant van de medaille is het dagelijks nazicht van de retours, wat bij een gewone ronde niet nodig is en dus ook dage-
lijkse terugname.”
“Voor andere partners, zoals de Nationale loterij, zou het ook kunnen, waarschijnlijk onder de vorm van consignatie. Dergelijke ini-
tiatieven vind ik begrijpelijk, gezien vanuit het standpunt van de aanbieders. Er verdwijnen, misschien mede door hun toedoen, steeds
meer verkooppunten. In onze branche zijn er ook heel weinig starters in de pure vorm, dus gaan ze op zoek naar andere opportuniteiten.”
5
augustus - september 2016
Reportage
blz.1414
augustus - september 2016
magazineaugustus - september 2016
Vlaamse Federatie van Persverkopers
Actueel
Kamer houdt hoorzitting
over krantenwinkelsOp dinsdag 20 september vond in de Commissie Bedrijfsleven van het federale Parlement een hoorzitting plaats over
de problemen van de krantenwinkel. VFP kreeg er de kans zijn visie uiteen te zetten en gaf ook zijn mening over een
nieuw voorliggend resolutievoorstel.
Tekst: Wouter Temmerman – Foto’s: CD&V - Wikipedia
Meer dan drie jaar na het goedkeuren van
de vorige resolutie over de krantenwinkels,
sijpelt bij de Commissie Bedrijfsleven van
het federale Parlement stilaan door dat het
toen gecreëerde overlegorgaan tot op
heden weinig concreets heeft opgeleverd.
De Commissie laat het echter niet bij die
vaststelling en komt met een nieuwe reso-
lutie en een hoorzitting. De resolutie is van
de hand van de CD&V politica’s Griet
Smaers en Leen Dierick, die eind vorig jaar
al toelichting gaven in Radar (Radar 8 van
2015) over hun plannen. Smaers en Dierick
stippen in hun nieuwe resolutie overigens
aan dat het werk van het overlegorgaan
niet voor niets is geweest. Zij zien bijvoor-
beeld in de analyse van de FOD Economie
de bevestiging van problemen als de terug-
lopende verkoop, de werklast, de duur van
de dagprestatie, de geringe winstmarges en
de toenemende concurrentie op het hele
traditionele assortiment van de dagbladver-
kopers. Niets nieuws voor de verkopers,
maar wel een belangrijke bevestiging voor
de politici blijkbaar.
Duidelijke suggesties
Net als bij de vorige resolutie, van de hand
van SP.A-politica Ann Vanheste, blijft ook
dit resolutievoorstel uitgaan van maat-
schappelijke rol van dagbladhandels. Hulp
is met andere woorden nodig vanwege de
rol in het economisch en sociaal weefsel,
maar ook omdat krantenwinkels helpen om
het pluralisme van de pers te vrijwaren en
om de kansspelen te kanaliseren. Met het
oog op die voor de overheid belangrijke
elementen, stellen de CD&V-parlementsle-
den de federale regering een reeks vrij con-
crete vragen. Behalve de vraag om actief
het overleg tussen de verschillende actoren
te blijven ondersteunen, is het opvallend
dat deze resolutie al meteen een aantal vrij
concrete suggesties op tafel legt.
1. Rol bpost
Zo laten Smaers en Dierick een ballonnetje
op over meer evenwicht in de distributie.
Zonder de steun aan bpost expliciet te ver-
melden, vragen ze wel “te onderzoeken
hoe kranten die worden bezorgd via de
dagbladhandel federale steun kunnen krij-
gen en hoe bpost zou kunnen worden inge-
schakeld in de belevering van kranten en
tijdschriften aan de dagbladwinkels.”
2. Steun evalueren
Ten tweede krijgt de regering de vraag om
de “de federale steun aan de geschreven
pers te evalueren en te onderzoeken hoe
de ondersteuning van papieren media meer
mediumneutraal en toekomstgericht kan
worden georganiseerd, ten gunste van
kwaliteitsjournalistiek.” Deze passage uit
het resolutievoorstel sluit aan bij eerder
gerezen opmerkingen dat de huidige over-
heidssteun vrij eenzijdig de printmedia ten
goede komen. Daarbij aansluitend stelt het
resolutievoorstel ook voor om de transpa-
rantie van de federale steun aan de
geschreven pers te verhogen.
3. Geen machtsmisbruik
Ook het quasi monopolie van AMP komt
aan bod, zonder AMP evenwel bij naam te
noemen. De tekst stelt de regering de vraag
om “er op toe te zien dat de monopoliepo-
sitie in de distributie geen aanleiding geeft
tot machtsmisbruik ten aanzien van de dag-
Griet Smaers
blz.5
17
sterk merk associëren de leden het vooral
met “het échte sectornieuws” en met infor-
matie over de wetgeving. Dat leidt wel tot
een leesgedrag van doorbladeren en selec-
teren wat je echt wil lezen. Slechts een
minderheid leest Radar totaal niet.
Ondanks die bekendheid blijft de context
van Radar zeer concurrentieel. “Voor som-
mige leden is de communicatie van leve-
ranciers, andere beroepsverenigingen en pag. 18
blz.21blz.21
Hete hangijzersDe actualiteit volgens het forum van Perswinkel.bePerswinkel.be is een forum dat gratis ter beschikking van alle persverkopers staat. Iedere verkoper kan er mits registratie (noodzakelijk omdat het forum exclusief voor persverkopers is) zijn mening kwijt over alles wat de sector aangaat en méér. Naast de occasionele kolder vallen er beslist interessante meningen en nuttige nieuwtjes te sprokkelen. Wilfried Vandenbroucke, een van de vijf initiatiefnemers, geeft een woordje uitleg bij een van de actuele thema’s.
“Ik had gehoopt nog een jaar of tien te kunnen volmaken! Maar als ze ons blijven aanvallen dan weet ik het niet. Pers bij de bakker, kortingen op sigaretten die de dieperik in gaat, enz…”“Dus waar beginnende persverkopers met transportkosten en structuurkosten zitten, starten de bakkers zonder kosten, maar dan ook TOTAAL zonder aanloopkosten, of zie ik dat verkeerd? Kan dat eigenlijk? Kunnen wij dat meubel krijgen, met de voorrechten eraan verbonden? En zo neen, is dat geen flagrant oneerlijke concurrentie?”“De volgende stap is de loterij met al haar producten, iedereen is aan het spartelen om zijn hoofd boven water te houden en alle middelen zijn goed om te proberen. Ze vergeten één ding: niemand houdt er nog wat aan over. Jammer, en federatie of niet, we zullen het niet stoppen. Zoals in vele sectoren.”“Elke week schiet er een nieuwe vereniging uit de grond, maar er is er geen enkele die van de uitgevers gedaan krijgt dat de magazines en kranten die wij verkopen abo-vrij zijn. En dan zegt men: we hebben het aan de uitgevers gevraagd, en ze hebben ons allemaal verzekerd dat ze de krantenwinkels nog hard nodig hebben! Ja ja…”
R.E.S.P.E.C.T (of het gebrek daaraan…)Het was een kort berichtje op het forum van perswinkel: 18 regeltjes, gepost op vrijdag 1 juli. Dus toen iedereen aan vakantie toe was: hotel en vlucht geboekt, hond of katten al op pension, geen tijd meer voor dat soort sores - hopen dat alles vlot verloopt op de luchthaven, en dat er geen aanslagen gebeuren in het land van bestemming. Hout vasthou-den.
Iemand had een blad van de bakkersfederatie in handen gekregen: in een paginagrote advertentie biedt De Persgroep aan een meubel te plaatsen met haar titels - acht magazines, twee kranten, twee kruis-woordraadsels. Géén kosten, pocht de advertentie, ook géén transport-kost dus, de bakker verdient vanaf het eerste verkochte exemplaar. Een aantal jaren terug zou een dergelijk bericht onze sector in rep en roer hebben gebracht. Toen VUM (later Corelio, nog later Mediahuis…) in 1984 een blaadje bij de bakkers probeerde te introduceren, stond de hele sector in brand - soms zelfs letterlijk. Dit werd beschouwd als ver-raad - tussen uitgevers en sector bestond een ongeschreven pact, dat (meestal) door beide partijen werd gerespecteerd.
Een en ander heeft toen geleid tot oprichting of consolidering van een aantal lokale initiatieven, en versterking van de federatie. Waar is de spirit van toen naar toe? Hoe is het zover kunnen komen? De Persgroep was voor de losse verkoop lang een compagnon de route. Geen wonder: tot 2010 verkocht men nog méér dan 400.000 stuks van Dag Allemaal en zo‘n 300.000 van HLN, voor het leeuwenaandeel via onze winkels. Door het slabakken van de losse verkoop; door steeds verdere verspreiding van pers in de “grijze” sector; omdat magazines géén centrale rol meer spelen in de vrijetijdsbesteding; door toename van het belang van inter-net bij informatieverwerving; door verschuiving van losse verkoop naar abonnement; door al deze factoren zijn wij onze positie van geprefereer-de partner verloren. Zou de krantenwinkel desgewenst hetzelfde aan-bod van De Persgroep (monopolist voor die titels!) kunnen krijgen: én meubel én levering zonder transportkosten?Hoe kan onze sector nog respect afdwingen? Hoe is het bijvoorbeeld mogelijk dat ALLE uitgevers schaamteloos advertenties voor een abon-nement insluiten in de magazines en kranten die wij verkopen? Ook dat was tien jaar geleden ondenkbaar! Nu probeert men zelfs de verkopers in te schakelen voor de werving: oorspronkelijk heette het dat je een sporadische klant kon “fideliseren”. Zo kon je op een winkelabonnement
toch nog méér verdienen dan op die twee kranten per week in losse ver-koop. Dan is men de lat steeds lager gaan leggen en nu zou de winkelier zelfs moeten helpen om weekendabonnementen te slijten, met de digi-tale krant er bovenop in de week! Kan men dan echt geen afspraken maken met de federaties (we hebben er tegenwoordig meerdere: het MOET dus wel goed komen met deze sector!) om deze advertenties te weren in de exemplaren die wij verkopen? Is dat dan geen terechte vraag? Een abonnement betekent voor ons hoe dan ook verlies, zelfs als de klant opteert voor winkelabonnement. Tenzij men de vergoeding voor dat winkelabonnement optrekt naar 25% van de winkelwaarde natuurlijk! Hoe moet een federatie van de toekomst eruitzien? Het verlies aan homogeniteit binnen het beroep schept vragen over vorm en rol van een vakvereniging. Je kan niet ontkennen dat onze uitgevers (en, bij uit-breiding, ook onze andere handelspartners) meer en meer ingrijpende beslissingen nemen zonder daarbij vooraf onze vakvereniging te consul-teren. Zodat die laatste gedwongen wordt achter de feiten aan te hollen, of, bij gebrek aan een respectvolle handelspartner, haar toevlucht te nemen tot een juridisch dispuut. Bovendien doen ook de onderlinge verdeeldheid en de snelle rotatie van uitbaters onze zaak geen goed. Het is dus dringend tijd voor bezinning en een andere aanpak. n
21 augustus - september 2016
Column
Op het moment dat Imapress jullie deze Radar levert, zijn de vertegenwoordigers van VFP aanwezig op een nieuwe hoorzitting in het federale Parlement. De vorige hoorzitting over de problemen in onze sector dateert reeds van 2013. Ze was de aanleiding voor een parlementaire resolutie en voor de oprichting van een over-legcommissie onder leiding van de FOD Economie met de federaties van de persverkopers, de uitgevers en de persverdelers AMP, Imapress en Tondeur.
De nieuwe hoorzitting komt er na een resolutieontwerp van de CD&V politica’s Griet Smaers en Leen Dierick, waarover we al berichtten in Radar 8 van 2015. De standpunten die VFP op deze hoorzitting zal innemen, lich-ten we toe vanaf pagina 14. Ze zouden volgens VFP moeten uitmonden in een meer actieve rol van de over-heid, nu blijkt dat uitgevers en verdelers in het voorbije overleg over ‘vanalles’ willen praten behalve over een verbeterde rentabiliteit voor onze sector (onder andere grotere winstmarges op winkel/rondeabo’s, geen transportkosten, enzovoort).
Oei, nu doe ik het weer! Ik ben niet objectief, onvoldoende constructief en transparant, ja zelfs een beetje ver-zuurd, op het randje van vulgair. Dat is in een notendop de analyse van de uitgevers over dit magazine en over VFP. Lees het eerste deel van de analyse die Nicole Lasseel van Media/Marketing Power in opdracht van VFP heeft uitgevoerd (vanaf pagina 17). Sorry, ik beken. Ik draai intussen 38 jaar mee in dit (pers)wereldje en kijk nostalgisch terug op de tijd dat slechts enkele kritische opmerkingen van VFP voldoende waren voor een vergadering met de betrokkene. Wat dan steevast leidde naar oplossingen waarmee beide partijen konden leven.
Tijden veranderen, te dikwijls heeft VFP de laatste jaren moeten kiezen voor de ‘juridische weg’ met te veel (?) gerechtelijke procedures die daar het gevolg van zijn geworden. En dit wordt wellicht niet gesmaakt door onze leden die een onmiddellijke oplossing verwachten voor elk acuut probleem dat zij op dat moment ondervinden. Ik denk hierbij als voorbeeld aan de levering van De Standaard en Het Nieuwsblad zonder recht van retour aan winkels met een (te) kleine oplage van deze krantentitels. Een nieuwe gerechtsprocedure behoorde hier tot de mogelijkheden, maar lost niet onmiddellijk iets op voor die winkels die er nu het slachtoffer van zijn. De anderen zijn waarschijnlijk blij dat ze er niet bijhoren, misschien zien zelfs enkele een opportuniteit. Hetzelfde geldt voor de doorleveringen die De Persgroep organiseert (lees vanaf pagina 5).
Hoog tijd, oordeelde VFP, om ons te bezinnen en ons misschien te heroriën-teren. Wij willen u graag uitnodigen om aan deze discussie mee te werken (zie de uitnodiging onderaan het artikel op pag. 16) en vooral… blijf Radar lezen! Die 100 procent naamsbekendheid doet ons echt deugd.
Veel leesplezier,
Een nieuwe weg?
Tony Vervloet
Sercretaris-generaal VFP - [email protected]
Geef de slofwikkels van Mehari’s Filter (in 20 & 5) terug aan uw Agio vertegenwoordiger tot en met eind december 2016.
Remettez les fardes vides de Mehari’s Filter (en 20 & 5) à votre représentant Agio jusqu’au décembre 2016 inclus.
=
T H E L E G E N D
3
Peter Bouckaert, Directeur Verkoop en Lezersservice bij De Persgroep Publishing, deed
in de vorige Radar uit doeken welke mogelijkheden de uitgever ziet in een
doorleveringssysteem van persproducten. Wij gingen bij een aantal dagbladverkopers,
vooral aan de kust, na hoe zij hier tegenover staan.
Tekst: Guy Reynaerts – Foto’s: Google Maps
Doorleveren vanpersproducten:
wat vinden de winkels?
Het ging zeker niet onopgemerkt voorbij: in de vorige editie van
Radar brak De Persgroep een lans voor het doorleveren van
pers producten. Even kort samengevat, gaat het om een systeem waar-
bij dagbladhandels de kranten en magazines die een distributeur levert
op hun beurt gaan verdelen naar andere verkooppunten. Die door-
leverpunten zijn in dat geval punten die normaliter geen pers aanbie-
den, maar waar een publiek komt dat wel interesse kan hebben in een
persaanbod.
De uitgever denkt vooral in de richting van doorleveren aan de kust en
in de Ardennen op plaatsen zoals campings. Het bezorgt de winkelier
wat extra werk, maar De Persgroep voorziet ook in een extra marge.
Voorlopig gaat het nog om experimenten werd benadrukt, terwijl VFP
ook aangaf dat het wenselijk is om goed na te denken over de toe-
komst van dergelijke systemen in een markt waar vrije concurrentie
speelt. Een interessante denkoefening dringt zich met andere woorden
op, maar wat denkt de winkelier zelf?
Krantenwinkel Veerle Conings (De Panne): “Hou liever controle over mijn onverkochten”“Ik wist al van het bestaan van het systeem af”, zegt Veerle Conings uit De Panne, “en ik heb er ook iets over
gelezen, wellicht was het in het laatste nummer van Radar. Persoonlijk ben ik niet echt te vinden voor
dat doorleveren. Ik denk dat het veel extra werk met zich zal meebrengen voor eigenlijk niet zo veel
meer verdienste. Moest ik de kans krijgen om in het systeem te stappen, zou ik het waarschijnlijk
niet doen. Voor mij is het immers zo goed als onmogelijk om ’s morgens kranten te gaan leve-
ren. Daarvoor word ik zelf te laat beleverd. Ik heb alle tijd nodig om al mijn kranten en tijdschrif-
ten netjes in de winkel uit te stallen.”
“Daarnaast wil ik zelf alle controle over de onverkochten behouden. Als het nodig is dat ik iets
moet aanvechten, ben ik dan zeker van mijn stuk. Dit geldt ook voor het doorleveren van
andere producten. Zaken waar ik de verantwoordelijkheid over heb, wil ik liever zelf onder con-
trole houden. Ik wil niet opdraaien voor eventuele vergissingen van anderen.”
Bredakrant (Merksem): “Een geboden kans”Filip Hebb, uit Merksem en dus niet van uit de buurt van de kust, is een andere mening toegedaan. “Ik kende het sys-
teem tot voor kort nog niet. Ik hoorde er enkele weken geleden over van een collega, dus nog maar pas. Het is vol-
gens mij een geboden kans van De Persgroep. Het systeem houdt in dat De Persgroep de leveringsplaatsen uitkiest.
Zelf lever ik (nog) niet door, maar de kans wordt me wel geboden. Ze stelden enkele adressen voor, vlak in mijn
buurt, in hoofdzaak RVT’s en serviceflats. Volgens mij is het voordeel hiervan dat je slechts enkele adressen hebt
voor meerdere titels en aantallen op één plaats. Zo heb je zekerheid van je centen en, hoe onwaarschijnlijk het ook
moge klinken, op de door De Persgroep uitgekozen plaatsen krijg je een winstmarge van 25 procent! De andere
kant van de medaille is het dagelijks nazicht van de retours, wat bij een gewone ronde niet nodig is en dus ook dage-
lijkse terugname.”
“Voor andere partners, zoals de Nationale Loterij, zou het ook kunnen, waarschijnlijk onder de vorm van consignatie. Dergelijke ini-
tiatieven vind ik begrijpelijk, gezien vanuit het standpunt van de aanbieders. Er verdwijnen, misschien mede door hun toedoen, steeds
meer verkooppunten. In onze branche zijn er ook heel weinig starters in de pure vorm, dus gaan ze op zoek naar andere opportuniteiten.”
5 augustus - september 2016
Reportage
Unex (Oostduinkerke):“Op termijn worden klanten afgepitst”Ook voor Unex in Oostduinkerke is het doorleveringssysteem iets
nieuws. “Ik ken het niet, maar als ik lees wat het inhoudt, ben
ik er zeker niet wild enthousiast over. Op termijn worden
onze klanten afgepitst. Ik verwacht immers dat deze
nieuwe leveringsadressen zullen goesting krijgen
om zelf ook door te leveren, indien het systeem
zou aanslaan. Voor mij dus een njet. Het is voor mij
een uitgemaakte zaak: als De Persgroep mij zou
aanbieden om in het systeem van doorleveren in
te stappen, dan zou ik het in geen geval doen.
Ook mochten andere leveranciers zoals de
Nationale Loterij zo’n systeem overwegen, zou het
mij zeker niet interesseren. Ik sponsor geen nieuwe
verkooppunten of -technieken, dat staat als een paal
boven water.”
Huis Pettens (Blankenberge): “Goede manier om kalme periodes te compenseren”Huis Pettens in Blankenberge is reeds ingeschakeld in het systeem van doorleveren. “We doen reeds aan doorver-
koop, maar we weten niet dat de doorverkochte producten een hogere winstmarge hebben. We leveren door
aan campings en ook aan een aantal voedingszaken. We zijn in elk geval blij met deze nieuwe mogelijkheid. Het
is immers een goede manier om de kalmere periodes te compenseren, iets wat zeer welkom is in deze toch wel
moeilijke tijden.”
“Het is wel zo dat we een stuk van de winstmarge moeten inleveren. Die
bedraagt wel 25 procent, maar het spreekt vanzelf dat we toch een 10 procent
daarvan moeten afstaan aan bijvoorbeeld de uitbater van het winkeltje op
de camping. Komt daarbij dat de deadline op 7 uur vastligt, dus is het elke
dag zeer hectisch om alles op tijd klaar te hebben, vooral ook omdat we in
Oostkamp moeten wachten op de Franse kranten. Voor zover wij weten
was het vanuit de Nationale Loterij ten strengste verboden om hun pro-
ducten door te verkopen. Misschien is hun verkooppolitiek intussen veran-
derd, maar wij hebben daar alvast geen weet van.”
6 augustus - september 2016
Reportage
De Boekerij (Koksijde): “Eventueel interessant als je campings in de buurt hebt”Bij De Boekerij in Koksijde is het systeem van doorleveren een
nieuw gegeven. “Wij kenden het niet, het is ons ook nog niet aan-
geboden. Misschien is het voor dagbladhandelaars die veel cam-
pings en dergelijke in hun omgeving hebben wel positief. Het
creëert sowieso extra verkoop. Voor ons persoonlijk ziet
het systeem er evenwel niet zo interessant uit.
Mochten er verschillende campings in de buurt
zijn, dan zou het misschien wel de moeite
waard zijn. Zeker de hogere winstmarges op
de producten die worden doorverkocht lij-
ken interessant. Voor andere zaken, zoals
tabak en loterij, lijkt ons dat een stuk moei-
lijker. Wie controleert in dat geval immers
de leeftijd en degelijke meer?”
Dagbladhandel Giesela (Gentbrugge): “Hopelijk ook Mediahuis en Sanoma”Dagbladhandel Giesela uit Gentbrugge tot slot kent het systeem van
doorleveren bij De Persgroep al een tijdje en is er ook enthousiast over.
“We leveren reeds door aan twee winkels en vinden dit zeker een interes-
sant systeem. Soms hebben we wel wat problemen met de retours, maar
dit kan opgelost worden door duidelijke afspraken te maken met de men-
sen waaraan wij doorleveren. Daarnaast heb je ook nog de extra-retour die
je kan aanvragen bij AMP. Het zou voor de persverkopers best interessant zijn
mochten Mediahuis en Sanoma ook overstappen op de mogelijkheid tot door-
verkopen. Het is immers een verkoop met dezelfde winstmarge, waarvoor je al bij al
niet zo heel veel inspanningen hoeft te doen.”
7 augustus - september 2016
Reportage
Parklaan 22 bus 11 • 2300 TurnhoutT. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63
JEROEN MEUS • DAGELIJKSE KOST • KOKEN MET GEZOND VERSTAND
PASCALE NAESSENS • PUUR PASCALE
8 augustus - september 2016
In ‘Dagelijkse kost. Koken met gezond verstand’ kookt Jeroen Meus met kennis van zaken, kwa-liteitsvolle ingrediënten, juiste technieken én met smaak en plezier als uitgangspunt. Honderd nieuwe recepten: helder, eenvoudig, makkelijk, heerlijk, voedzaam, betaalbaar. Vanaf september 2016 een nieuw jaarlijks rendez-vous.
Het mooiste en meest complete boek van Pascale Naessens “Puur Pascale - Beter eten is beter leven”, is het nieuwe boek van Pascale Naessens in een groter en luxueuzer formaat. Met meer foto’s, meer uitstraling, meer recep-ten, meer lifestyle en meer wetenschappelijk onderbouwd voedingsadvies. Het is haar warmste en sfeervolste boek sinds ze in 2010 begon met het schrijven van kookboeken.
CAP: € 24,99.Artikelnummer: 04819.EAN: 9789022333112.Verwacht 29 september
CAP: € 29,99.Artikelnummer: 02376.EAN: 9789401435932.
JEROEN MEUS • DAGELIJKSE KOST • KOKEN MET GEZOND VERSTAND
In ‘Dagelijkse kost. Koken met gezond verstand’ kookt Jeroen Meus met kennis van zaken, kwa-liteitsvolle ingrediënten, juiste technieken én
PASCALE NAESSENS • PUUR PASCALE
Het mooiste en meest complete boek van Pascale Naessens “Puur Pascale - Beter eten is beter leven”, is het nieuwe boek van Pascale Naessens in een groter en luxueuzer formaat. Met meer foto’s, meer uitstraling, meer recep-ten, meer lifestyle en meer wetenschappelijk onderbouwd voedingsadvies. Het is haar warmste en sfeervolste boek sinds ze in 2010 begon met het schrijven van kookboeken.
Parklaan 22 bus 11 • 2300 TurnhoutT. 014 42 38 38 • F. 014 42 31 63
LUCKY LUKE BESTAAT 70 JAAR!
SNOECKS 2017
9 augustus - september 2016
De 93ste editie van dit icoon dat tel-kens weer in stijl het kalenderjaar uitwuift. Het jaarboek 2017 biedt opnieuw de beste en de coolste fotografie, humor, ontroering en architectuur. Boeiende verhalen, prachtige beelden en uren leesple-zier gegarandeerd.
De reeks Lucky Luke bestaat 70 jaar in 2016: tijd voor een feestjaar! Vanaf september wordt gestart met een grootschalig heruitgave-programma met nieuwe vertalingen, lettering, een uniforme cover-lay-out en een aaneensluitende nummering van alle 73 door Morris getekende albums. Vanaf 7 september zijn de eerste vier uitgaven in de nieuwe look verschenen.
CAP: € 19,90.Artikelnummer: 09506.EAN: 9789077885406.Verwacht 27 september
CAP: € 6,95.
Serienummer 1Titel: Dick Diggers GoudmijnArtikelnummer: 04319.EAN: 9789031434688.
Serienummer 50Titel: De eenarmige bandietArtikelnummer: 04323.EAN: 9782884714020.
Serienummer 34Titel: Dalton CityArtikelnummer: 04322.EAN: 9782884713863.
Serienummer 68Titel: O.K. CorralArikelnummer: 04324.EAN: 9782884714204.
Serienummer 1 Serienummer 50
in de nieuwe look verschenen.
Serienummer 34Dalton City
Serienummer 68Titel: O.K. Corral
■ Wat is de impact van deze ‘nieuwe technologieën’ op de ver-
kooppunten?
Arnaud Hermesse: “De komst van heel wat nieuwe technologie-
en heeft het koopgedrag van onze consument grondig veranderd.
Vroeger speelde het ganse verkoopproces zich min of meer af op
dezelfde plek, namelijk in en rond het verkooppunt. De klant
koos voor een bepaalde winkel, stapte af op de verkoper die een
bepaalde service bood, kocht zijn product en daarmee was de
kous af. Nu is dat proces niet meer zo eenduidig. Vandaag de dag
gaat de klant naast zijn bezoek aan de winkel actief op zoek naar
de beste deal, interessante reviews van andere kopers, up-to-
date informatie, digitale nieuwsbrieven en brochures, shoploca-
tors enzovoort. Dit laatste gebeurt uiteraard volledig online.”
■ Betekent dit dat online de positie van de verkooppunten zal
overnemen?
Arnaud Hermesse: “In geen geval! Onze verkooppunten vormen
veruit het belangrijkste kanaal voor de verkoop van Loterij-
producten en zijn samen verantwoordelijk voor ongeveer 90%
van het zakencijfer. Retail was ons allereerste verkoopkanaal en
wordt ook vandaag de dag door de spelers nog steeds gezien als
het meest geschikte kanaal om onze producten te verkrijgen. Dat
heeft zo zijn redenen. Loterijproducten zijn uitermate geschikt
voor retail: ze zijn in belangrijke mate impulsproducten, sommige
spelers verkiezen anonimiteit en ze passen perfect samen met
andere producten die je in Retail koopt (zoals kranten, tijdschrif-
ten, tabak, snoepgoed,…). Bovendien nemen ze voor de retailer
weinig oppervlakte in de winkel.”
■ Het ene vult het andere dus aan?
Arnaud Hermesse: “Exact. We trachten te streven naar een
wissel werking tussen beide elementen. Want naast fysieke ver-
kooppunten verwacht onze consument namelijk ook meer en
meer digitale mogelijkheden voor zijn aankopen. Sterker nog, de
consument verwacht een combinatie van beide kanalen die pro-
bleemloos in elkaar overlopen en elkaar perfect aanvullen. We
spreken binnen de Nationale Loterij dan ook over de zogenaam-
de omnichannel aanpak.”
Dat we de laatste jaren met zijn allen volledig ondergedompeld werden in
een digitaal tijdperk spreekt voor zich. De komst van allerlei nieuwe
technologieën heeft uiteraard een grote invloed op onze samenleving, maar
ook op het koopgedrag van de (en ja ook: onze) consument. We kunnen er
niet omheen dat het gedrag van onze spelers aan het veranderen is en in de
toekomst verder en nog sneller zal evolueren. Vraag is: ”hoe pakken we dit
nu aan?” En wat met onze verkooppunten? Hoe passen zij in dit verhaal?
Arnaud Hermesse, Chief Retail Officer binnen de Nationale Loterij, licht zijn
visie en die van het Retail-departement graag toe.
Tekst en Foto’s: Nationale Loterij
Hoe rijmt de Nationale Loterij nieuwe technologie
met zijn verkooppunten?
Arnaud Hermesse, Chief Retail Officer binnen de Nationale Loterij
10 augustus - september 2016
Publireportage
■ Welke stappen heeft de Nationale Loterij al genomen voor
haar verkooppunten in dit verhaal?
Arnaud Hermesse: “De uitdaging bestaat erin pertinent te blijven
in een wereld waar de maatschappelijk trends voortdurend en
steeds sneller veranderen. De realiteit is hard, maar het goede
nieuws is dat er tegelijkertijd tal van opportuniteiten zijn – kleine
én grote – voor onze verkooppunten. Want zelfs een kleine
ingreep kan een grote impact hebben. We vinden het belangrijk
onze verkooppunten te kunnen informeren en begeleiden in dit
verhaal zodat ze samen met ons mee op de kar kunnen sprin-
gen. Daarom is het belangrijk dat we hen laten kennismaken met
die nieuwe opportuniteiten. Een mooi voorbeeld hiervan is onze
recente samenwerking met Unizo en Retail Detail voor het inno-
vatieve project “The Future of Shopping”. Via dit evenement dat
plaatsvond in zes grote zeecontainers in acht verschillende steden
lieten we onze verkooppunten kennis maken met vernieuwende
ideeën, leuke tools, de nieuwste technologieën, interactieve eta-
lages, digital signage en nog zoveel meer. We lieten hen werke-
lijk proeven van de winkel van de toekomst met een rondleiding
op maat van de retailer. Bij deze rondleiding volgden ze de speler
door de winkelervaring van morgen. Samen ontdekten we op
een interactieve manier hoe het fysieke winkelmoment aange-
vuld wordt met digitale ervaringen vóór, tijdens en na de aan-
koop, hoe de speler zich laat verleiden om een winkel binnen te
stappen en wat hij vervolgens verwacht van die winkel.”
■ Hoe reageerden de verkooppunten op deze nieuwe technolo-
gieën?
Arnaud Hermesse: “De reacties van de verkooppunten na de
rondleiding waren heel positief. Ze waren stuk voor stuk aange-
naam verrast over de innovatieve mogelijkheden voor de traditio-
nele retailer en deden heel wat inspiratie op. Uit de evaluaties
die we deden na de sessie leerden we dat heel wat verkooppun-
ten vragende partij zijn om deel te nemen aan pilootprojecten
rond de verschillende getoonde innovaties. Ze zagen er de toege-
voegde waarde van in, voor zichzelf en voor hun spelers.”
■ Staan er nog plannen op de agenda ter ondersteuning van de
verkooppunten in dit digitale tijdperk?
Arnaud Hermesse: “Zeker en vast! Ons objectief is om onze ver-
kooppunten maximaal te ondersteunen door te helpen inspelen
op de nieuwe spelersbehoeften en technologieën. Als we op het
juiste moment met onze spelers communiceren - bijvoorbeeld als
ze in de buurt zijn van een verkooppunt - dan zullen ze rapper
een verkooppunt binnen stappen. Het is als het ware een heden-
daagse dienstverlening. En voor onze verkooppunten is het een
ideale manier om meer bezoekers over de vloer te krijgen en aan
klantenbinding te doen. Een win-win dus!”
11 augustus - september 2016
Publireportage
pag. 12
■ En wat betekent dit concreet?
Arnaud Hermesse: “Zo willen we de verkooppunten in de toe-
komst ondersteunen bij het gebruik van hun digitale, sociale
media, zoals Facebook, Twitter, Instagram, enzovoort. We zijn er
ons van bewust dat Facebook een uiterst krachtig medium is om
bestaande én nieuwe klanten te overtuigen met behulp van
leuke posts en we willen dit graag ten volle benutten. Als ver-
kooppunt kunt u met een professionele Facebook-pagina enorm
uw voordeel doen, want promotie via Facebook werkt aansteke-
lijk. Het is het perfecte kanaal om snel en direct te communiceren
met de spelers. We weten uit ondervinding dat er al heel wat
verkooppunten zijn die met behulp van een professionele
Facebook-pagina communiceren met hun spelers en dit kan ik als
Chief Retail Officer van de Nationale Loterij alleen maar toejui-
chen. Maar ook in de winkel is er veel te doen met digitale tech-
nologie. Stel je maar eens voor dat je in de winkel real time kan
zien op een groot scherm hoeveel spelers er al voor de volgende
trekking meedoen of hoeveel geld er hier gewonnen werd vorige
week. Of wat als je op je smartphone je spelticket kan voorberei-
den en gewoon laat scannen door de winkelier, of zoals met
vliegtickets je promoties op je telefoon kan bewaren? Lekker snel
en gemakkelijk. En helemaal niet zo ver meer af!”
■ Hoe zal dit precies in zijn werk gaan?
Arnaud Hermesse: “Om onze verkooppunten hierbij te onder-
steunen werken we volop aan een online platform dat vanuit de
Nationale Loterij leuke, kant-en-klare berichtsuggesties aanlevert.
Denk daarbij aan grafisch mooi uitgewerkte berichten over
komende Jackpots, berichten die origineel inspelen op de actuali-
teit, nieuwe producten, nieuwtjes over de winnaars, leuke acties
en ga zo maar verder. In slechts enkele muisklikken zal het
mogelijk zijn om voorgestelde berichten automatisch te delen via
een professionele Facebook-pagina. Meer info hierover volgt heel
binnenkort!” n
12 augustus - september 2016
Publireportage
De Nationale Loterij en de Dag van de Klant
Het weekend na het verschijnen van deze Radar (meer bepaald
op 24 september) vindt de Dag van de Klant plaats. De Nationale
Loterij wil zijn krantewinkels net als vorig jaar ondersteunen.
“Inderdaad, we willen onze krantenwinkels ook dit jaar bedanken
voor hun dagelijkse inzet en enthousiasme”, zegt Arnaud
Hermesss. “Naar aanleiding van de Dag van de Klant worden dit
jaar opnieuw bonnen uitgestuurd naar heel wat online spelers
die deze op hun beurt kunnen inruilen bij een verkooppunt naar
keuze. Spelers kunnen deze bon uitprinten of simpelweg voorleg-
gen aan de uitbater van het verkooppunt met hun smartphone.
Met deze actie proberen we allerhande spelers naar het verkoop-
punt te leiden en de traffic op die manier te verhogen.” n
pag. 11
14 augustus - september 2016
magazineaugustus - september 2016
Vlaamse Federatie van Persverkopers
Actueel
Kamer houdt hoorzitting over krantenwinkelsOp dinsdag 20 september vond in de Commissie Bedrijfsleven van het federale Parlement een hoorzitting plaats over de problemen van de krantenwinkel. VFP kreeg er de kans zijn visie uiteen te zetten en gaf ook zijn mening over een nieuw voorliggend resolutievoorstel. Tekst: Wouter Temmerman – Foto’s: CD&V - Wikipedia
Meer dan drie jaar na het goedkeuren van
de vorige resolutie over de krantenwinkels,
sijpelt bij de Commissie Bedrijfsleven van
het federale Parlement stilaan door dat het
toen gecreëerde overlegorgaan tot op
heden weinig concreets heeft opgeleverd.
De Commissie laat het echter niet bij die
vaststelling en komt met een nieuwe reso-
lutie en een hoorzitting. De resolutie is van
de hand van de CD&V-politica’s Griet
Smaers en Leen Dierick, die eind vorig jaar
al toelichting gaven in Radar (Radar 8 van
2015) over hun plannen. Smaers en Dierick
stippen in hun nieuwe resolutie overigens
aan dat het werk van het overlegorgaan
niet voor niets is geweest. Zij zien bijvoor-
beeld in de analyse van de FOD Economie
de bevestiging van problemen als de terug-
lopende verkoop, de werklast, de duur van
de dagprestatie, de geringe winstmarges en
de toenemende concurrentie op het hele
traditionele assortiment van de dagbladver-
kopers. Niets nieuws voor de verkopers,
maar wel een belangrijke bevestiging voor
de politici blijkbaar.
Duidelijke suggesties
Net als bij de vorige resolutie, van de hand
van SP.A-politica Ann Vanheste, blijft ook dit
resolutievoorstel uitgaan van de maatschap-
pelijke rol van de dagbladhandels. Hulp is
met andere woorden nodig vanwege de rol
in het economisch en sociaal weefsel, maar
ook omdat krantenwinkels helpen om het
pluralisme van de pers te vrijwaren en om
de kansspelen te kanaliseren. Met het oog
op die voor de overheid belangrijke elemen-
ten, stellen de CD&V-parlements leden de
federale regering een reeks vrij concrete
vragen. Behalve de vraag om actief het
overleg tussen de verschillende actoren te
blijven ondersteunen, is het opvallend dat
deze resolutie al meteen een aantal con-
crete suggesties op tafel legt.
1. Rol bpost
Zo laten Smaers en Dierick een ballonnetje
op over meer evenwicht in de distributie.
Zonder de steun aan bpost expliciet te ver-
melden, vragen ze wel “te onderzoeken
hoe kranten die worden bezorgd via de
dagbladhandel federale steun kunnen krij-
gen en hoe bpost zou kunnen worden inge-
schakeld in de belevering van kranten en
tijdschriften aan de dagbladwinkels.”
2. Steun evalueren
Ten tweede krijgt de regering de vraag om
de “de federale steun aan de geschreven
pers te evalueren en te onderzoeken hoe
de ondersteuning van papieren media meer
mediumneutraal en toekomstgericht kan
worden georganiseerd, ten gunste van
kwaliteitsjournalistiek.” Deze passage uit
het resolutievoorstel sluit aan bij eerder
gerezen opmerkingen dat de huidige over-
heidssteun vrij eenzijdig de printmedia ten
goede komen. Daarbij aansluitend stelt het
resolutievoorstel ook voor om de transpa-
rantie van de federale steun aan de
geschreven pers te verhogen.
3. Geen machtsmisbruik
Ook het quasi-monopolie van AMP komt
aan bod, zonder AMP evenwel bij naam te
noemen. De tekst stelt de regering de vraag
om “er op toe te zien dat de monopoliepo-
sitie in de distributie geen aanleiding geeft
tot machtsmisbruik ten aanzien van de dag-
Griet Smaers
15 augustus - september 2016
VFP-lidmaatschap!?➲ Hoe?Aansluiten bij de Vlaamse Federatie voor Persverspreiders (VFP) kan door gebruik te maken van het overschrijvingsformulier op de keerzijde van de deze pagina.Vermeld in het vakje ‘Mededeling’ uw telefoonnummer.
➲ Hoe lang?Een aansluiting geldt steeds voor 1 jaar (vb. september 2016 tot augustus 2017)
➲ Hoeveel?Het lidgeld bedraagt 177 euro + 21 % btw = 214,17 euro,het eerste aansluitingsjaar is dat slechts 120 euro + 21 % btw = 145,20 euro.
➲ Wat?Voor inlichtingen over de voordelen van een aansluiting, neem contact op met ons secretariaat.
Vlaamse Federatie voor Persverkopers vzw – ERKENDE BEROEPSORGANISATIERuggeveldlaan 522 – 2100 Antwerpen (Deurne)
Tel. 03/324.70.01 Fax. 03/324.70.03 e-mail : [email protected]
bladwinkels”. Opvallend is wel dat het
voorstel ook direct vraagt om “de Belgische
mededingingsautoriteit verder aan te moe-
digen om klachten uit te spitten.”
4. Meer loterijmarge
Last but not least bekijkt het voorstel de
problemen van de krantenwinkels niet
enkel vanuit de persverkoop. Niet enkel
bpost is immers een overheidsbedrijf, ook
de Nationale Loterij is dat en dus vragen de
indieners van de resolutie aan de regering
om “bij de Nationale Loterij aan te dringen
op realistische marges bij de verkoop van
loterijproducten.” Over de verkoop van
rookwaren, toch ook federale materie
want op tafel bij volksgezondheid en
financiën, rept het resolutievoorstel met
geen woord.
Niets nieuws onder de zon
Dat in de Commissie Bedrijfsleven een hoor-
zitting plaatsvindt over de zorgen van de
dagbladhandelaars is op zich geen unicum.
Ook in het voorjaar van 2013 vond reeds
een hoorzitting plaats die finaal leidde tot
de aanname van de eerste resolutie over de
distributie van dagbladen en tijdschriften.
VFP kon in de tweede hoorzitting dan ook
niet anders dan vaststellen dat “het overleg
binnen de Commissie Onafhankelijke Dag-
bladhandel weinig concrete resultaten
heeft opgeleverd”. VFP stipte aan dat de
problemen die het in 2013 uit de doeken
heeft gedaan, nog actueel zijn: AMP
beschikt nog steeds over een quasi-mono-
polie, de overheidssubsidie voor bpost
benadeelt nog steeds de losse verkoop en
de krantenwinkels betalen nog steeds de
transportkosten waar de uitgevers in prin-
cipe zouden moeten voor instaan.
Update voor de parlementsleden
VFP liet echter niet na om enkele recente
ontwikkelingen onder de aandacht te bren-
gen. Te beginnen met de voorgenomen
overname van AMP door bpost. “De voor-
genomen transactie dreigt het grote
onevenwicht op de markt van de versprei-
ding van persartikelen in België nog verder
te versterken”, vertelde VFP tijdens de
hoorzitting. “Deze transactie zal immers tot
gevolg hebben dat bpost (die thans over
een monopolie beschikt inzake de gesubsi-
dieerde rechtstreekse distributie van persar-
tikelen aan huis) en AMP (die thans over
een quasi-monopolie beschikt inzake de dis-
tributie van persartikelen aan persver-
pag. 14
ACTUEEL
16 augustus - september 2016
B E 1 3 3 1 0 1 1 2 8 4 5 1 3 9
B B R U B E B B
V L A A M S E F E D . P E R S V E R K O P E R SR U G G E V E L D L A A N 5 2 22 1 0 0 D E U R N E
T E L E F O O N N R .
kopers) onder dezelfde controle zullen
komen. De concurrentie die tussen deze
beide distributiekanalen bestaat, zal hier-
door dan ook grotendeels verdwijnen.” VFP
gaf aan dat het vreest dat dit opnieuw
voornamelijk ten koste zal gaan van de
persverkopers die volledig dreigen te wor-
den overgeleverd aan de machtspositie van
bpost en haar dochteronderneming AMP.
Meer loterijmarge (bis)
Ten tweede wees VFP in zijn betoog op de
het nieuwe vergoedingssysteem dat de
Nationale Loterij vanaf 2017 wenst op te
starten. Dit nieuwe systeem zou volgens de
Nationale Loterij flexibeler zijn en de ver-
kooppunten belonen in functie van de gele-
verde inspanningen. “Uit de simulaties van
de Nationale Loterij blijkt evenwel zeer dui-
delijk dat het nieuwe systeem de kleine(re)
verkopers benadeelt”, aldus VFP. Inspelend
op de vraag in de resolutie naar meer
marge op de kansspelen van de Nationale
Loterij liet VFP opmerken dat de incentives
die het overheidsbedrijf voorstelt “best
kunnen worden gecombineerd met een ver-
hoging van de gegarandeerde basismarge
die in de voorbije jaren reeds gedaald is van
7,5% naar 6% en die in het nieuwe systeem
voor de kleine(re) verkopers verder zou
dalen tot slechts 3,97%.”
Tot slot liet VFP niet na om ook te wijzen
op de onoverzichtelijke winstmarges op
tabaksproducten, zeker sinds de laatste her-
vorming inzake BTW en accijnzen.
Meer actieve overheid
VFP gaf te kennen het ingediende resolutie-
voorstel volledig te steunen, zeker wat
betreft het onderzoeken van de mogelijk-
heden om de losse verkoop federale steun
te verlenen. Volgens de federatie zijn de
voorgestelde initiatieven “noodzakelijk om
het voortbestaan van de onafhankelijke
persverkopers te kunnen garanderen en
hen toe te staan hun essentiële maatschap-
pelijke rol te blijven vervullen.” Wel vroeg
VFP de Belgische autoriteiten een meer
actieve rol te spelen als het aankomt op de
dagbladhandel. Meer actief dus dan het
faciliteren van een overlegorgaan. “Derge-
lijk overleg kan immers enkel succesvol zijn
indien de sector ook uitzicht heeft op een
daadwerkelijk level playing field en een
betere rentabiliteit”, liet VFP verstaan.
“Hier heeft de overheid een cruciale rol te
vervullen, meer bepaald door op korte ter-
mijn in te grijpen in de relatie tussen de
monopoliehoudende ondernemingen en de
persverkopers teneinde het machtsoneven-
wicht te corrigeren. Dergelijke ingreep
dringt zich in het bijzonder op nu blijkt dat
de normale marktmechanismen thans falen
en dit mede ingevolge een aantal beslissin-
gen van de overheid.” n
Leen Dierick
pag. 13
17 augustus - september 2016
ANALYSE
Federatie
VFP en Radar onder de loepIn de persdistributie liggen zoals bekend heel wat uitdagingen op tafel, waarover we in Radar en in dit katern VFP magazine maandelijks berichten. Maar hoe kijkt de markt aan tegen die berichtgeving en hoe kan ze in de toekomst evolueren? VFP liet het uitzoeken en deelt dan ook graag de belangrijkste inzichten van deze analyse met zijn lezers. Tekst: Wouter Temmerman – Foto: Anne Deknock
Om inzicht te krijgen in hoe zowel persver-
kopers als andere stakeholders aankijken
tegen Radar en VFP magazine, riep VFP het
advies in van Media/Marketing Power. Con-
sultant Nicole Lasseel, gepokt en gemazeld
in de perswereld, bevroeg de markt en
kwam met een interessante analyse van de
sterkten en zwakten van het magazine dat
u momenteel in handen heeft.
De consument verandert
De analyse van Nicole Lasseel vertrekt van
de vraag of de huidige formule van Radar
nog de meest aangewezen aanpak is. Radar
ontsnapt immers niet aan de algemene
markttendensen, merkt ook zij op. “Het
core product van de traditionele perswinkel,
de printmedia, zit in een dalende trend. De
printmedia, die sinds jaar en dag voor traffic
naar de perswinkel zorgen, kennen een
enorme daling van hun verkochte oplage.
Maar ook het consumentengedrag veran-
dert met meer online consumptie van infor-
matie en meer aankoop in F1/F2-winkels of
‘on-the-go’.” Deze cocktail bezorgt een
magazine als Radar een krimpend lezerspu-
bliek. Het aantal traditionele krantenwin-
kels daalt, in Vlaanderen ging het in 2013
om nog iets minder dan 3.500 winkels,
merkt Nicole Lasseel op (drie jaar later is dat
aantal verder gekrompen tot een cijfer in de
buurt van 2.000 winkels, nvdr).
De adverteerder verandert
Radar ziet zich niet enkel geconfronteerd
met een lager bereik, ook de adverteerders
handelen in functie van de krimpende
markt. De budgetten voor advertenties
lopen terug en de marketing verschuift, ook
bij de bedrijven die hun advertenties in
Radar zouden kunnen plaatsen. “We zien
een verschuiving naar het creëren van eigen
media, zoals websites, Facebookpagina’s,
magazines of YouTube-filmpjes”, zegt
Nicole Lasseel. “Maar ook het verzamelen
en analyseren van data vraagt budget. Het
marketingcommunicatiegedrag van organi-
saties achter de core productmix van de
pershandelaren verandert daardoor.” In
haar analyse laat Nicole Lasseel niet na om
die algemene trend te preciseren richting
het segment van Radar. Ze wijst erop dat
bijvoorbeeld ook het stimuleren van de
losse verkoop aan belang heeft ingeboet.
Dat speelt een rol, net als de strengere
regelgeving voor tabaksreclame en de con-
flicten met uitgevers en distributeurs.
Wat vinden de leden?
Maar er is ook positief nieuws. Radar
geniet bij de bevraagde leden van VFP een
zeer grote naamsbekendheid (“100%”). Als
sterk merk associëren de leden het vooral
met “het échte sectornieuws” en met infor-
matie over de wetgeving. Dat leidt wel tot
een leesgedrag van doorbladeren en selec-
teren wat je echt wil lezen. Slechts een
minderheid leest Radar totaal niet.
Ondanks die bekendheid blijft de context
van Radar zeer concurrentieel. “Voor som-
mige leden is de communicatie van leve-
ranciers, andere beroepsverenigingen en
Nicole Lasseel
pag. 18
18 augustus - september 2016
ANALYSE
pag. 17
nieuwsmedia goed genoeg”, zegt Nicole
Lasseel. “Men voelt zich daardoor vol-
doende grondig en correct geïnformeerd.
Het gaat dan om eigen magazines, web-
sites en elektronische nieuwsbrieven van
leveranciers, maar ook om de acties die ze
ondernemen en de bezoeken in de win-
kel.” In tegenstelling tot de collega’s van
Kiosk geeft Radar evenwel minder inspira-
tie, bijvoorbeeld over het vernieuwen van
een winkel. Andere werkpunten die naar
voor komen op basis van de ledenrespons
zijn de combattieve toon van het magazine
(“meer oplossingsgerichtheid”), de hoe-
veelheid reclame en de toegang tot versla-
gen van VFP-meetings met overheden of
leveranciers.
Wat vinden de leveranciers?
Ook de leveranciers van producten in de
krantenwinkel kregen de kans om hun
mening over Radar te geven. Niet verras-
send gezien de al eerder aangehaalde
combattieve toon, ligt Radar bij deze
groep minder goed in de markt. “VFP is
een beroepsvereniging die zich nestelt in
zijn positie in de loopgraven”, is een citaat
uit een van de reacties. De meeste leveran-
ciers vinden dat de houding van VFP en bij
uitbreiding van Radar onvoldoende con-
structief, transparant en verzuurd is. “VFP
en Radar worden niet ervaren als objectief,
volgens leveranciers wordt soms letterlijk
foute informatie gegeven”, tekent Nicole
Lasseel op. Ook de mix van moeilijke en
vulgariserende artikels valt niet in de
smaak. En uiteraard kunnen de uithalen
naar leveranciers en de artikels die ingaan
tegen wat leveranciers in advertenties
communiceren op weinig bijval rekenen.
De leveranciers geven dan ook aan dat ze
alternatieven hebben om positief onder-
steunend nieuws te brengen: een nieuwe
federatie als Perstablo met een andere
positionering, het magazine Kiosk met
eveneens een andere positionering, het
kenniscentrum van Unizo, de eigen media
of het overlegorgaan van de FOD Eco-
nomie.
En nu?
Het alternatieve aanbod is dan meteen ook
de grootste bedreiging die naar voor komt
uit de analyse van Nicole Lasseel. Het helpt
Radar niet in een dalende reclamemarkt.
“Toch zie ik ook kansen”, zegt ze. “Voor de
stakeholders blijft het losse verkoopkanaal
een belangrijk instroomkanaal en in func-
tie van het volume kunnen ze nog steeds
niet zonder dit kanaal. De overheid wil zich
bovendien inspannen om het kanaal vanuit
democratisch oogpunt te ondersteunen.”
Van daaruit is het voor VFP en Radar vooral
de vraag hoe het zijn zwaktes (de toon van
federatie en magazine, het imagopro-
bleem) zal aanpakken en hoe het de sterk-
tes (merkbekendheid, de vaststelling dat
VFP traditioneel de belangrijkste speler is)
zo goed mogelijk kan benutten. Het is dan
ook de bedoeling van VFP om de analyse
ter harte te nemen en deze punten met het
bestuur en via deze weg met de leden te
delen en dieper te bestuderen. Nicole Las-
seel geeft alvast een duidelijk handvat
mee. “Een absolute randvoorwaarde (voor
het herbekijken van de aanpak van Radar,
nvdr) is een grondige innovatie, herpositio-
nering en reorganisatie van VFP”, zegt ze
zeer duidelijk. “Alle bovenstaande tenden-
sen leiden ertoe dat alle betrokken partijen
(federatie, overheid en stakeholders) ver-
scherpt tegenover elkaar zijn komen te
staan. “De vroegere financiers zijn daar-
door niet meer zo bereid te investeren in
de media van de federatie. Met het oog op
de ontwikkeling én financiering van een
totaal vernieuwd en impactvol concept zal
het vooral belangrijk zijn om in te spelen
op de gemeenschappelijke belangen van
alle partijen en dit op een geloofwaardige
en meer overtuigende manier dan de
nieuwe spelers in het veld.” Eventuele
denkrichtingen zijn het creëren van meer
online informatie en het werken aan een
nationale propositie (met een tegenhanger
in het zuiden). Maar daarover meer in een
volgende editie. n
SWOTSTERKTE ZWAKTE
• VFP is traditioneel de belangrijkste speler.
• Radar heeft een hoge merkbekendheid bij zijn doelpubliek en stakeholders.
• De formule is bekend en bouwt op vaste waarden.
• VFP heeft aan belang ingeboet
• Stakeholders en ook leden zien de federatie als defensief en niet altijd constructief, zelfs als onbetrouwbaar en niet transparant.
• Radar heeft de perceptie van ‘niet veel leesvoer meer’, wat uiteraard ook samenhangt met de situatie van de sector.
• Tendentieuze tone-of-voice van Radar. Hameren op ‘gaan ze het nu nooit begrijpen’ en ‘we moeten onze rechten doen gelden’ leidt tot verlies aan geloofwaardigheid bij de stakeholders.
OPPORTUNITEIT BEDREIGING
• Losse verkoopkanaal blijft belangrijk instroomkanaal voor de stakeholders.
• Organisaties van de traditionele productmix van de perswinkel kunnen niet zonder dit nog steeds belangrijk kanaal in functie van volume.
• De overheid wil dit kanaal helpen in functie van persverspreiding en het in stand houden van de democratie.
• Aanbod leveranciers (eigen communicatie),
• Andere initiatieven worden gezien als voldoende:- Kiosk (uitgave van Professional Media
Group) op zelfde doelgroep gericht.- Perstablo (met 200-tal gratis leden)- Kenniscentrum Dagbladhandel
(Unizo, met 20-tal relevante winkels)- Overleg FOD Economie
• Verbod op tabaksreclame
• Dalende budgetten en andere prioriteiten bij de uitgevers
• Andere focus bij traditionele printadverteerders
Intussen nodigt VFP alle persverkopers uit om deel te nemen aan deze discussie. Mailen over dit onderwerp kan naar [email protected].
V.U
. : N
atio
nale
Lot
erij
NV
van
pub
liek
rech
t, B
ellia
rdst
raat
25-
33, 1
040
Bru
ssel
.
LOT1600116 - Jeu Responsable_A4_NL.indd 1 17/08/16 11:08
Hete hangijzersDe actualiteit volgens het forum van Perswinkel.bePerswinkel.be is een forum dat gratis ter beschikking van alle persverkopers staat. Iedere verkoper kan er mits registratie (noodzakelijk omdat het forum exclusief voor persverkopers is) zijn mening kwijt over alles wat de sector aangaat en méér. Naast de occasionele kolder vallen er beslist interessante meningen en nuttige nieuwtjes te sprokkelen. Wilfried Vandenbroucke, een van de vijf initiatiefnemers, geeft een woordje uitleg bij een van de actuele thema’s.
“Ik had gehoopt nog een jaar of tien te kunnen volmaken! Maar als ze ons blijven aanvallen dan weet ik het niet. Pers bij de bakker,
kortingen op sigaretten die de dieperik in gaat, enz…”“Dus waar beginnende persverkopers met transportkosten en
structuurkosten zitten, starten de bakkers zonder kosten, maar dan ook TOTAAL zonder aanloopkosten, of zie ik dat verkeerd? Kan dat
eigenlijk? Kunnen wij dat meubel krijgen, met de voorrechten eraan verbonden? En zo neen, is dat geen flagrant oneerlijke
concurrentie?”“De volgende stap is de loterij met al haar producten, iedereen is
aan het spartelen om zijn hoofd boven water te houden en alle middelen zijn goed om te proberen. Ze vergeten één ding: niemand
houdt er nog wat aan over. Jammer, en federatie of niet, we zullen het niet stoppen. Zoals in vele sectoren.”
“Elke week schiet er een nieuwe vereniging uit de grond, maar er is er geen enkele die van de uitgevers gedaan krijgt dat de magazines
en kranten die wij verkopen abo-vrij zijn. En dan zegt men: we hebben het aan de uitgevers gevraagd, en ze hebben ons allemaal
verzekerd dat ze de krantenwinkels nog hard nodig hebben! Ja ja…”
R.E.S.P.E.C.T (of het gebrek daaraan…)Het was een kort berichtje op het forum van perswinkel: 18 regeltjes,
gepost op vrijdag 1 juli. Dus toen iedereen aan vakantie toe was: hotel
en vlucht geboekt, hond of katten al op pension, geen tijd meer voor dat
soort sores - hopen dat alles vlot verloopt op de luchthaven, en dat er
geen aanslagen gebeuren in het land van bestemming. Hout vasthou-
den.
Iemand had een blad van de bakkersfederatie in handen gekregen: in
een paginagrote advertentie biedt De Persgroep aan een meubel te
plaatsen met haar titels - acht magazines, twee kranten, twee kruis-
woordraadsels. Géén kosten, pocht de advertentie, ook géén transport-
kost dus, de bakker verdient vanaf het eerste verkochte exemplaar.
Een aantal jaren terug zou een dergelijk bericht onze sector in rep en
roer hebben gebracht. Toen VUM (later Corelio, nog later Mediahuis…) in
1984 een blaadje bij de bakkers probeerde te introduceren, stond de
hele sector in brand - soms zelfs letterlijk. Dit werd beschouwd als ver-
raad - tussen uitgevers en sector bestond een ongeschreven pact, dat
(meestal) door beide partijen werd gerespecteerd.
Een en ander heeft toen geleid tot oprichting of consolidering van een
aantal lokale initiatieven, en versterking van de federatie. Waar is de spirit
van toen naar toe? Hoe is het zover kunnen komen? De Persgroep was
voor de losse verkoop lang een compagnon de route. Geen wonder: tot
2010 verkocht men nog méér dan 400.000 stuks van Dag Allemaal en
zo‘n 300.000 van HLN, voor het leeuwenaandeel via onze winkels. Door
het slabakken van de losse verkoop; door steeds verdere verspreiding
van pers in de “grijze” sector; omdat magazines géén centrale rol meer
spelen in de vrijetijdsbesteding; door toename van het belang van inter-
net bij informatieverwerving; door verschuiving van losse verkoop naar
abonnement; door al deze factoren zijn wij onze positie van geprefereer-
de partner verloren. Zou de krantenwinkel desgewenst hetzelfde aan-
bod van De Persgroep (monopolist voor die titels!) kunnen krijgen: én
meubel én levering zonder transportkosten?
Hoe kan onze sector nog respect afdwingen? Hoe is het bijvoorbeeld
mogelijk dat ALLE uitgevers schaamteloos advertenties voor een abon-
nement insluiten in de magazines en kranten die wij verkopen? Ook dat
was tien jaar geleden ondenkbaar! Nu probeert men zelfs de verkopers
in te schakelen voor de werving: oorspronkelijk heette het dat je een
sporadische klant kon “fideliseren”. Zo kon je op een winkelabonnement
toch nog méér verdienen dan op die twee kranten per week in losse ver-
koop. Dan is men de lat steeds lager gaan leggen en nu zou de winkelier
zelfs moeten helpen om weekendabonnementen te slijten, met de digi-
tale krant er bovenop in de week! Kan men dan echt geen afspraken
maken met de federaties (we hebben er tegenwoordig meerdere: het
MOET dus wel goed komen met deze sector!) om deze advertenties te
weren in de exemplaren die wij verkopen? Is dat dan geen terechte
vraag? Een abonnement betekent voor ons hoe dan ook verlies, zelfs als
de klant opteert voor winkelabonnement. Tenzij men de vergoeding
voor dat winkelabonnement optrekt naar 25% van de winkelwaarde
natuurlijk!
Hoe moet een federatie van de toekomst eruitzien? Het verlies aan
homogeniteit binnen het beroep schept vragen over vorm en rol van
een vakvereniging. Je kan niet ontkennen dat onze uitgevers (en, bij uit-
breiding, ook onze andere handelspartners) meer en meer ingrijpende
beslissingen nemen zonder daarbij vooraf onze vakvereniging te consul-
teren. Zodat die laatste gedwongen wordt achter de feiten aan te hollen,
of, bij gebrek aan een respectvolle handelspartner, haar toevlucht te
nemen tot een juridisch dispuut. Bovendien doen ook de onderlinge
verdeeldheid en de snelle rotatie van uitbaters onze zaak geen goed. Het
is dus dringend tijd voor bezinning en een andere aanpak. n
21 augustus - september 2016
Column
Oplossing puzzel Radar 4 (2016)
Puzzelen!
Oplossing
GEGEVENS-BANK
ROOFVIS
STERK HELLEND
GEZICHTS-SLUIER
PEULVRUCHTVOGEL
KACHEL
ARM
HEEL
GELIJKE STAND
LAND IN AZIË
FRANS-HERVORMD
VERMETEL
SLAG-INSTRUMENT
EUROPEAAN
COMPUTER-TOETS
VERENIGINGOVERMATIG
GETIJ
SENIOR
BORSTEL
VERHOUDINGSTORMLOOP
GESTEENTE
DIJ
DUS
TEN BEDRAGE VAN
BEZITTER
PUNTIG WERKTUIG
AKKERSLEEP
JONG HERT
LOVEN
KAASSOORT
VOOR ANKER GAAN
ENORM GROOT
DEMON
FRANSE SCHILDER
REDENEREN
DRANGHEK
IEDER
KRENG
VOGEL
WIEL
TENNISTERM
OFFERTAFEL
MAMA
LASTDIER
OMHEINEN
AUTO-WEDSTRIJD
Zweedse puzzel
© DENKSPORT PUZZELBLADEN
D S E H MP A N T E R H A A IT I E W A A L S
P A K I S T A N DB A L T R T E
T A B O U D E R ES R U N B I L
R E L A T I E A DE G E R E N
P R I E M G I G AE B E T O G E N
R E N O I R E L KK A L K O E N E
R A D A L T A A RL A M A R A C E
A F R A S T E R E N
ZUILENGANG ONDERZEESE BOM
WASBAK
BOMMA
POSE OPSTAPJE
BUREAU (ENGELS)
ATELIER
EUROPESE VROUW
GRIEKSE LETTER
ONDERSTE-BOVEN
GULZIGAARD
GRAVURE
ZOUTJE
SIGARENEIND
UITROEP
KORTE NOTITIE
GERECHT
OMA
KAARD NIEUWE MODE
HELDER WIT
TIJDVAK
NOOT
KOKER
GESLAAGD
WEEFSEL
HUISRAAD
LEREN LAP
WANG
DOPING-CONTROLE
DEEL V.H. GELAAT
INSTAPPER
HOEFDIER
VOGEL
UITROEP
ZELF-VERTROUWEN
PL. IN ANTWERPEN
RIJWIEL
VOEGWOORD
PETROLEUM
BALLETROKJE
FLUT
UITROEP
IK
LUXE
SLEE
BEVEL
RUIMTELIJK
MEISJE
LOOFBOOM
Zweedse puzzel
© DENKSPORT PUZZELBLADEN
L A T DS T O A I E R S EO M V E R E T S
V R A A T P E U KP B A M I D
M E M O I N W I TD O E R D O O R
F O E D R A A L EK A A K K I N
Z E E M E L A N DP A P L O M B
H O P S A S A O FT U T U F O E I
P E T W E E L D ES T A G R I E T
S T E R E O E L S
22 augustus - september 2016
Vertier
UITZONDERLIJKE JACKPOTVRIJDAG 30 SEPTEMBER
* Als je de enige winnaar bent in rang 1 voor de trekking van 30/09/2016. V.U. : Nationale Loterij nv van publiek recht - Belliardstraat 25-33, 1040 Brussel - September 2016.
02NLO16040_EUM_POS__Affiche A4 130M.indd 2 25/08/16 09:55