नम्रता गुरागाईको व्यक्ति त्व र कृतितत्व: एक चचा�

कतिवताका बारेमा तीन कुरा

कतिवता चर्चिच�त हुन ती सुन्दर हुनुपर्छ�, ती उत्कृष्ट हुनुपर्छ� ती मौक्ति$क हुनुपर्छ� । कतिवता चर्चिच�त हुन कतिवता हुनुपर्छ� । हामीकहाँ वास्ततिवक कतिवताको भन्दा कतिवताको नाममा $ेखि+एका अन्यथा कुराहरूको बढी चचा� हुन्र्छ, सहयोगी हात हुन्र्छन्, तिनकटवत4 पत्रकार, अधम4

समीक्षक, व्यवसायियक प्रकाशक आदिद ।(सरुभ , अन्नपूर्ण� पोष्ट, २०७४ असार १०)

‘ ’ कतिवतामा क$ा$ाई बुझ्ने मसँग आफ्नै इतिपटोमो$ोजी र्छ । अप्ठ्यारो कुरो सजिज$ोसँग $ेख्नु क$ा हो । कुरूप कुरा$ाई सुन्दरतापूव�क कोनु� क$ा हो । अतिप्रय सत्य$ाई तिप्रयकर अक्षर$े सम्प्रेषर्ण गनु� क$ा हो । सजिज$ै जिजत्ने तिवजेता शब्दहरू बुनु्न क$ा हो ( चन्द्र यिSयिमरे,

मेतिनफेस्टो, काठको बाकस, पृ. १०) ।

तिवम्बैतिवम्बको भारी बोकाएर कतिवता$ाई दुरुह बनाउने र सर$ताका नाममा कतिवता$ाई क$ात्मक सौन्दय�बाट स्+क्ति$त तुल्याउने दुवै पक्ष कतिवताका $ातिग हातिनकारक र्छन् ।

स्रष्टा क्तिचनारीनाम: नम्रता गुरागाईं आचाय�सातिहत्यमा: नम्रता गुरागाईं

जन्म सा$ : सन् १९७१ जन्मस्थान : सुन्दरपुर मोरंग

हा$को बसोबास: केरी , नथ� क्यारो$ाइना, संयु राज्य अमेरिरका परिरवार : श्रीमान् शरद आचाय�

र्छोरी सम्पदा आचाय� र्छोरा सगुन आचाय�

स्रष्टाको सातिहत्यित्यक यात्रा क्तिसज�नाको मुख्य तिवधा : कतिवता

अन्य तिवधा: संस्मरर्ण,कथा, तिनबन्ध, गीत

- कतिवता अगातिeदेखि+ $े+े पतिन पतित्रकामा र्छातिपएको २०४८ सा$मा, धनकुटा क्याम्पसमा तिवएeमा अध्ययन गरिररहेको बे$ा ।- २०५१ मा एम. ए गन� काठमाeौ प्रवेश- त्यसपक्तिर्छ काठमाeौबाट तिवभिभन्न पत्रपतित्रकाहरूमा कतिवताहरु र्छातिपन था$ेको- पचासको दशकको शुरुदेखि+ हरेक मतिहना हुने सातिहत्य सन्ध्यामा सहभागी- सातिहत्यित्यक जमातमा स्थातिपत हुन शुरुका दिदनमा अतिन$ पौeे$, मोहन दुवा$, धुस्वाँ सायमी र सातिहत्य सन्ध्या समूह $गायतबाट

तिवशेष सहयोग

- “ ” २०५४ मा परिरवेश र म भने्न कतिवता संग्रह प्रकाक्तिशत पचासको दशकमा देशका तिवभिभन्न स्थानमा हुने सातिहत्यित्यक समारोहहरूमा सहभागी, प्रतितयोतिगताहरूमा पुरष्कृत

- २०५८ मा अमेरिरका प्रवासनपक्तिर्छ नेपा$ी सातिहत्य आकाशबाट केही बष� ओझे$मा- २०६५ (२००८मा) “ अकp कतिवता संग्रह मन भए तितमीसंग" प्रकाक्तिशत- अमेरिरकामा तिवभिभन्न शहरमा वसोबास गदा� तत्स्थानमा सातिहत्यित्यक गतिततिवयिधहरूमा सहभागी

पुरस्कार र सम्मानहरू समा$ोचना पुरस्कार, अभिभ जमान स्मृतित टqरस्ट, इण्डिseया, २०११

-Online Nepalese Literature Forum, London, 2008

-Worldwide Nepalese WebCam Poetry Competition, London, 2009

– प्र$ेस वार्षिष�क कतिवता महोत्सव, काठमाeौ (२०५४) – बृहत प्रतितयियाे गतात्मक कतिव सम्मे$न, पा+ेरा (२०५४) – मस्र्याङ्गदी वाङ्गमय प्रतितष्ठान, काठमाeौ (२०५४) – रायिष्टय्र्र कतिवता महोत्सव नेराप्रप्र (२०५४)– रायिष्टय्र्र सातिहत्य सम्मे$न, तनहु (२०५३)– पल्र ेेस वार्षिष�क कतिवता महोत्सव, काठमाeौ (२०५३) – युवा कतिवता महोत्सव, धरान (२०५२)

नम्रताका कतिवताका मुख्य क्तिथम- सामाजिजक न्याय

राजनीतितक सामाजिजक तिवकृतित तिवरुद्ध आक्रोस नारीवाद

मातृत्व प्रवासमा बस्दाको असुरक्षा वॊध

नोस्टाण्डिल्जया मायाप्रेम

मानवायिधकार तिनजी गन्थन- मन्थन

नम्रताका कतिवतामा स्थान, समय र परिरवेशको असर- नम्रता २ 0 ४६को जनआन्दो$न$े जन्माएको पुस्ताकी कतिव हुन् ।- नम्रताका पतिह$ो चरर्णका कतिवतामा आक्रोसको आगो पाइञ्र्छ, सामुतिहक आवाज र सामाजिजक न्यायको आह्वान पाइन्र्छ ।- अमेरिरका प्रवेश गरिरसकेपक्तिर्छ सुरुका कतिवतामा प्रवासका पीeा, संSष�को कथा , स्टाटसको क्तिचन्ता, मातृभूयिमबाट टाढा हुनुको व्यथा

र्छरपस्ट भेदिटन्र्छन- नारी हुनुको नाता$े अझ बढी एक जिजम्मेबार आमा हुनुको जिजम्मेवारी$े त्यो प्रतिततिबम्बन समेत उनका पक्तिर्छल्$ा कतिवतामा प्रसस्तै

भेदिटन्र्छन । नारीबाद, मातृत्व, मानवायिधकार, तिवश्व भाइचारा उनका पक्तिर्छल्$ा कतिवताका तिवषयवस्तु हुन् ।

कतिव सातिहत्यकारहरूका आँ+ामा नम्रता

१. प्राञ्ज$ शै$ीमा ध्वतिन र व्यन्जनाको सहज चमत्कार देखि+नु नम्रताको काव्यको पतिह$ो पतिहचान हो । कोम$ता र माधुय�भिभत्र नम्रतामानवता, जीवनप्रेम, र सद्भाव संचार गरिररहेकी हुन्छिन्र्छन ।सामाजिजक, राजनीतितक , चेतनाका जिझल्का$े तिवगत झल्काएर अबको यात्रा

सु+द हुनुपर्छ� भने्न संकेत उनको रचना$े गर्छ�न । माटोको माया, जातीय चेतना, र सांस्कृतितक अनुरागबाट उनको काव्य क्तिसज�ना चुक्ति$न्र्छ।- हरिरराज भट्टराई

२. मानवीय संवेदनाकी कतिव नम्रता

नम्रताका कतिवतामा बाल्यका$ीन न्छिस्नग्ध अनुभूतितदेखि+ आजको जीवनका सङ्Sष�शी$ पाटो र मानवताको सङ्कटका अनेक पक्ष सर$ भातिषक क$ामा उजागर भएका र्छन् । नम्रताको $े+न रायि�यदेखि+ अन्तरा�यि�य Sटना र तिवषय$ाई मानवतावादी तर$ संवेदनामा Sोल्नु

र तितनका तिवरुद्ध +बरदारी गनु� रहेको र्छ । गहन कुरा$ाई पतिन सर$ भाषामा बुतिनदिदनु र तिवषय$ाई पाठकका मनमा सर$ सम्प्रेषर्ण गन� सक्नु नम्रताको काव्य $े+नको मौक्ति$क तिवशेषता हो । नारी संवेदनाका सूक्ष्म तह$ाई उकेरा $गाउने उनका कतिवता$े मू$ रूपमा

मानवताको संवेदना$ाई सर$ र तिनर्भिभ�क रूपमा पछ्याइरहेका हुन्र्छन् । नम्रता$ाई अझ सूक्ष्म तिवम्बमय बुनोट$े भरिरएका तिवचारोते्तजक कतिवता$े+नको तिनरन्तरताको शुभकामना !

- eा रजनी ढका$, सहप्राध्यापक, नेपा$ी केन्द्रीय तिवभाग, तित्रतिव

३. जुन र गु$ाब अतिन वसन्तको कतिवता मात्र हैन कतिवयत्री नम्रता गुरागाई जीवन तिहe्ने वाटाका उका$ा , ओरा$ा अतिन भन्ज्याङहरुको कतिवता $ेण्डिख्र्छन्। सवै$े भोगेको अनुभुत गरेको तर व्य गन� नसकेका भावना$ाई जुन र गु$ाव जस्तै सुन्दर ढंग$े प्रस्तुत गर्चिर्छ�न्।

- भारती गौतम

४. नम्रता मू$त: यथाथ�वादी कतिव हुन् तर उनको आवाज दीनहीनको पक्षमा केद्रीत र्छ। सामाजिजक तिवकृतित र तिवसंगतितसँग $े+नकम�बाट कुस्ती+ेल्नु उनको कतिवताकम�को अभिभष्ट हो ।

- अतिन$ पौeे$

५. नम्रताका अभिभव्यन्जना क$ामा तिन+ार र्छ, परिरष्कार र्छ। तिवचार र भावना यिमक्तिसएका रु्छने कतिवता र्छन् ।उनका कतिवतामा रा�प्रेम र्छ, eायास्पोरिरक जीवनको अशुरक्षा वॊध र अफ्ट्यारो र्छ , कतै कुनै Sरमा वा हृदय$े रँु्छदा उठेको मन र्छ ।कही साधारर्ण मूe का पतिन

र्छन्, केही असाधारर्ण मूe का पतिन र्छन् ।- eा गोतिवन्दराज भट्टराई

६. श$ैेन्द्र साकार

-I Know Namrata for past 22 years. Her personality is caring for the most part but challenging sometimes. As a writer and poet, her creations are beautiful and express some kind of societal sufferings in varying stages. Mostly they are straightforward but hard hitting at times. I really enjoy reading her works and wish she continues to proceed in her current personal and professional path.

-Sharad Acharya, Namrata’s Husband

सन्तानका आँ+ामा नम्रताMom, we love you so much! Thank you for always being there and supporting us in all of our endeavors. We are so proud of you for getting this far in your life, and we hope that your presence will continue to be felt all over the world by readers. You are one of the most inspiring people ever, keep doing what you do best! Love you the most!!! -Sampada and Sagun

तिनष्कष� - पतिह$ो चरर्णमा कतिवताको +ोजी गद� नम्रता देशको पुव�देखि+ पभि�मसम्म तिवभिभन्न ठाउँमा eु$ेको देखि+न्र्छ भने पक्तिर्छल्$ो चरर्णमा

कतिवता$े नम्रता$ाई +ोजेको देखि+न्र्छ ।- नम्रताका कतिवतामा तिवषयको तिवतिवधता, प्रस्तुतितमा सर$ता पाइञ्र्छ।- वौजिद्धक पाठकदेखि+ तिनरक्षर स्रोतासम्म$े नम्रताका कतिवता बुझ्दर्छन ।

- पतिह$ो चरर्णका कतिवता आगो ओकल्ने +ा$का क्तिथएभने पक्तिर्छ$ो चरर्णका कतिवता फू$ बसा�उने +ा$का र्छन् ।- समग्रामा नम्रताका कतिवता$े यथाथा�को बोध गराउञ्र्छन, यथाण्डिस्थतितको तिवरोध गर्छ�न, जीवनप्रतित आशा जगाउञ्र्छन, परिरवत�न र

प्रगतितको संकेत गर्छ�न ।- नम्रताका सबैजसो कतिवताहरू गद्यकतिवता हुन् यद्यतिप यी कतिवताहरूमा $य, अनुप्रास र सर$ शव्द चयन$े यिमठास भरिरएका र्छन् ।- शै$ीका तिहसाब$े नम्रताका कतिवतामा तिनजत्व तिबस्तारै तिनमा�र्ण हँुदैर्छ ।- नम्रताका कतिवता पढ्न सजिज$ा र्छन्, बुझ्न त्यतित अफ्ठ्यारा रै्छनन् तर नम्रताकै जस्ता कतिवता $ेख्न भने उतित सजिज$ो रै्छन ।