(ed. p. wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · library of...

21
Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 3. Berlin: Reimer, 1898 (repr. De Gruyter, 1962), pp. 72–109. PERI THS PROS TA PROPAIDEUMATA SUNODOU 1 "Sa/ra de\ h( gunh\ )Abraa\m ou)k e)/tikten au)tw=|. h)=n de\ au)th=| paidi/skh Ai)gupti/a, h(=| o)/noma )/Agar. ei)=pe de\ Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou/, sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein, ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn 2 mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1. 2$. to\ Sa/raj o)/noma metalhfqe/n e)stin "a)rch/ mou": fro/nhsij de\ h( e)n e)moi\ kai\ swfrosu/nh h( e)n e)moi\ kai\ h( e)pi\ me/rouj dikaiosu/nh kai\ e(ka/sth tw=n a)/llwn a)retw=n, h(\n peri\ e)me\ mo/non ei)=nai sumbe/bhken, a)rch/ e)stin e)mou= mo/nou: e)pistatei= ga/r mou kai\ h(gemoneu/ei peiqarcei=n e)gnwko/toj, basili\j e)k fu/sewj u(pa/r- 3 cousa. tau/thn Mwush=j, to\ paradoxo/taton, kai\ stei=ran a)pofai/nei kai\ polugonwta/thn, ei)/ ge to\ poluanqrwpo/taton tw=n e)qnw=n e)x au)th=j o(mologei= gene/sqai. tw=| ga\r o)/nti h( a)reth\ pro\j me\n ta\ fau=la pa/nta e)stei/rwtai, tw=n de\ a)gaqw=n eu)toki/a| crh=tai toiau/th|, w(j 4 mhde\ maieutikh=j te/cnhj-fqa/nei ga\r a)poti/ktousa-dei=sqai. ta\ me\n ou)=n zw=|a kai\ futa\ dialei/ponta to\n plei/w cro/non a(/pax h)\ di\j to\ plei=ston tou\j oi)kei/ouj di' e)niautou= fe/rei karpou/j, kaq' o(\n e)/taxen a)riq- mo\n e(ka/stoij h( fu/sij e)narmozo/menon tai=j e)thsi/oij w(/raij: a)reth\ de\ ou) dialei/pousa a)nellipw=j de\ kai\ a)diasta/twj kata\ tou\j a)merei=j cro/nouj a)ei\ genna=|, bre/fh me\n ou)damw=j, lo/gouj de\ a)stei/ouj kai\ boula\j | a)nepi- 5 lh/ptouj kai\ e)paineta\j pra/xeij. a)ll' ou)/te plou=toj, w(=| mh\ dunato/n e)sti crh=sqai, tou\j kekthme/nouj w)felei= ou)/te h( fronh/sewj eu)toki/a, e)a\n mh\ kai\ h(mi=n au)toi=j ta\ w)fe/lima ti/kth|. tou\j me\n ga\r ei)sa/pan a)xi/ouj e)/krine th=j sumbiw/sewj au)th=j, oi( d' ou)/pw %th\n& h(liki/an e)/doxan e)/cein, w(j e)paineth=j kai\ sw/fronoj oi)kouri/aj a)ne/cesqai: oi(=j ta\ prote/leia tw=n ga/mwn e)fh=ke poiei=sqai, e)lpi/da kai\ tou= qu/sein tou\j ga/mouj parascou=sa. 6 Sa/ra ou)=n, h( a)/rcousa/ mou th=j yuch=j a)reth/, e)/tikte me/n, e)moi\ d' ou)k e)/tikte: ou) ga\r h)duna/mhn pw ne/oj w)\n ta\ gennh/mata au)th=j parade/cesqai, to\ fronei=n, to\ dikaiopragei=n, to\ eu)sebei=n, dia\ to\ plh=qoj tw=n no/qwn

Upload: others

Post on 02-Sep-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Library of

Ruslan Khazarzar

1

Philo Judaeus

De congressu eruditionis gratia

(ed. P. Wendland)

Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 3. Berlin: Reimer, 1898 (repr. De Gruyter, 1962), pp. 72–109.

PERI THS PROS TA PROPAIDEUMATA SUNODOU

1 "Sa/ra de\ h( gunh\ )Abraa\m ou)k e)/tikten au)tw=|. h)=n de\ au)th=| paidi/skh Ai)gupti/a, h(=| o)/noma )/Agar. ei)=pe de\ Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou/, sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein, ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn 2 mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1. 2$. to\ Sa/raj o)/noma metalhfqe/n e)stin "a)rch/ mou": fro/nhsij de\ h( e)n e)moi\ kai\ swfrosu/nh h( e)n e)moi\ kai\ h( e)pi\ me/rouj dikaiosu/nh kai\ e(ka/sth tw=n a)/llwn a)retw=n, h(\n peri\ e)me\ mo/non ei)=nai sumbe/bhken, a)rch/ e)stin e)mou= mo/nou: e)pistatei= ga/r mou kai\ h(gemoneu/ei peiqarcei=n e)gnwko/toj, basili\j e)k fu/sewj u(pa/r- 3 cousa. tau/thn Mwush=j, to\ paradoxo/taton, kai\ stei=ran a)pofai/nei kai\ polugonwta/thn, ei)/ ge to\ poluanqrwpo/taton tw=n e)qnw=n e)x au)th=j o(mologei= gene/sqai. tw=| ga\r o)/nti h( a)reth\ pro\j me\n ta\ fau=la pa/nta e)stei/rwtai, tw=n de\ a)gaqw=n eu)toki/a| crh=tai toiau/th|, w(j 4 mhde\ maieutikh=j te/cnhj-fqa/nei ga\r a)poti/ktousa-dei=sqai. ta\ me\n ou)=n zw=|a kai\ futa\ dialei/ponta to\n plei/w cro/non a(/pax h)\ di\j to\ plei=ston tou\j oi)kei/ouj di' e)niautou= fe/rei karpou/j, kaq' o(\n e)/taxen a)riq- mo\n e(ka/stoij h( fu/sij e)narmozo/menon tai=j e)thsi/oij w(/raij: a)reth\ de\ ou) dialei/pousa a)nellipw=j de\ kai\ a)diasta/twj kata\ tou\j a)merei=j cro/nouj a)ei\ genna=|, bre/fh me\n ou)damw=j, lo/gouj de\ a)stei/ouj kai\ boula\j | a)nepi- 5 lh/ptouj kai\ e)paineta\j pra/xeij. a)ll' ou)/te plou=toj, w(=| mh\ dunato/n e)sti crh=sqai, tou\j kekthme/nouj w)felei= ou)/te h( fronh/sewj eu)toki/a, e)a\n mh\ kai\ h(mi=n au)toi=j ta\ w)fe/lima ti/kth|. tou\j me\n ga\r ei)sa/pan a)xi/ouj e)/krine th=j sumbiw/sewj au)th=j, oi( d' ou)/pw %th\n& h(liki/an e)/doxan e)/cein, w(j e)paineth=j kai\ sw/fronoj oi)kouri/aj a)ne/cesqai: oi(=j ta\ prote/leia tw=n ga/mwn e)fh=ke poiei=sqai, e)lpi/da kai\ tou= qu/sein tou\j ga/mouj parascou=sa. 6 Sa/ra ou)=n, h( a)/rcousa/ mou th=j yuch=j a)reth/, e)/tikte me/n, e)moi\ d' ou)k e)/tikte: ou) ga\r h)duna/mhn pw ne/oj w)\n ta\ gennh/mata au)th=j parade/cesqai, to\ fronei=n, to\ dikaiopragei=n, to\ eu)sebei=n, dia\ to\ plh=qoj tw=n no/qwn

Page 2: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

2

pai/dwn, ou(\j a)peku/hsa/n moi ai( kenai\ do/xai. trofai\ ga\r ai( tou/twn kai\ sunecei=j e)pime/leiai kai\ fronti/dej a)/lhktoi tw=n gnhsi/wn kai\ w(j a)lhqw=j 7 a)stw=n o)ligwrei=n h)na/gkasan. kalo\n ou)=n eu)/cesqai th\n a)reth\n mh\ mo/non ti/ktein, h(\ kai\ di/ca eu)ch=j eu)tokei=, a)lla\ kai\ h(mi=n au)toi=j ti/ktein, i(/na tw=n sperma/twn kai\ gennhma/twn au)th=j metalagca/nontej eu)daimonw=men. ei)/wqe ga\r qew=| mo/nw| ti/ktein, ta\j a)parca\j w(=n e)/tucen a)gaqw=n eu)cari/stwj a)podidou=sa tw=| th\n a)eipa/rqenon mh/tran, w(/j fhsi Mwush=j, a)noi/xanti 8 #Gen. 29, 31$. kai\ ga\r th\n lucni/an, to\ a)rce/tupon tou= mimh/matoj para/deigma, e)k tou= e(no\j me/rouj fhsi\ fai/nein, dhlono/ti tou= pro\j qeo/n: e(bdo/mh ga\r ou)=sa kai\ me/sh tw=n e(\x kalami/skwn di/ca dih|rh- me/nwn ei)j tria/daj, e(kate/rwqen doruforou/ntwn, a)/nw ta\j au)ga\j a)poste/llei pro\j to\ o)/n, lampro/teron h(goume/nh to\ fe/ggoj h)\ w(j du/nasqai 9 qnhth\n au)tw=| prosba/llein o)/yin #Exod. 25, 37. 31$. dia\ tou=to ou)/ fhsi mh\ ti/ktein th\n Sa/ran, a)ll' au)tw=| tini mh\ ti/ktein. ou) ga/r e)smen i(kanoi\ de/xasqai/ pw gona\j a)reth=j, ei) mh\ pro/teron e)ntu/coimen au)th=j th=| qerapaini/di: qerapaini\j de\ sofi/aj h( dia\ tw=n propaideuma/twn e)gku/klioj 10 mousikh/. w(/sper ga\r e)n me\n oi)ki/aij au)/leioi pro/keintai klisia/dwn, e)n de\ po/lesi ta\ proa/steia, di' w(=n ei)/sw badi/zein e)/nestin, ou(/twj kai\ a)reth=j pro/keitai ta\ e)gku/klia: tau=ta ga\r o(do/j e)stin e)p' e)kei/nhn fe/rousa. 11 Crh\ d' ei)de/nai, o(/ti tw=n mega/lwn u(poqe/sewn mega/la kai\ ta\ prooi/- mia ei)=nai sumbe/bhke. megi/sth de\ u(po/qesij a)reth/: kai\ ga\r peri\ megi/sthn u(/lhn katagi/netai, to\n su/mpanta a)nqrw/pwn bi/on. ei)ko/twj ou)=n ou) bra- ce/si crh/setai prooimi/oij, a)lla\ grammatikh=|, gewmetri/a|, a)stronomi/a, r(h- torikh=|, mousikh=|, th=| | a)/llh| logikh=| qewri/a| pa/sh|, w(=n e)sti su/mbolon h( 12 Sa/raj qerapaini\j )/Agar, w(j e)pidei/xomen. "ei)=pe" ga/r fhsi "Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou\ sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein: ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1$. ta\j swma/twn pro\j sw/mata mi/xeij kai\ o(mili/aj h(donh\n e)cou/saj to\ te/loj u(pexairete/on tou= paro/ntoj lo/gou: nou= ga\r pro\j a)reth/n e)sti su/nodoj e)x au)th=j e)fieme/nou paidopoiei=sqai, ei) de\ mh\ du/naito eu)qu/j, a)lla/ toi th\n qerapaini/qa au)- 13 th=j, th\n me/shn paidei/an, e)ggua=sqai didaskome/nou. a)/xion de\ th=j ai)dou=j kataplagh=nai sofi/an, h(/tij to\ bradu\ pro\j ge/nesin h)\ tele/wj a)/go- non ou)k h)xi/wsen h(mi=n o)neidi/sai, kai/toi tou= crhsmou= ta)lhqe\j ei)po/ntoj, o(/ti "ou)k e)/tikten," ou) dia\ fqo/non, a)lla\ dia\ th\n h(mw=n au)tw=n a)nepith- deio/thta: "sune/kleise" ga/r fhsi "me\ ku/rioj tou= mh\ ti/ktein", kai\ ou)ke/ti prosti/qhsin "u(mi=n", i(/na mh\ profe/rein a)tuci/an kai\ o)neidi/zein e(te/roij dokh=|. 14 "ei)/selqe" ou)=n fhsi "pro\j th\n paidi/skhn mou," th\n tw=n me/swn kai\ e)gkukli/wn e)pisthmw=n me/shn paidei/an, "i(/na teknopoih/sh| pro/teron e)x au)th=j": au)=qij ga\r dunh/sh| kai\ tw=n pro\j th\n de/spoinan o(miliw=n %e)p&i\ 15 gene/sei pai/dwn gnhsi/wn a)po/nasqai. grammatikh\ me\n ga\r i(stori/an th\n para\ poihtai=j kai\ suggrafeu=sin a)nadida/xasa no/hsin kai\ poluma/qeian e)rga/setai kai\ katafronhtikw=j e)/cein a)nadida/xei tw=n o(/sa ai( kenai\ do/xai tufoplastou=si, dia\ ta\j kakopragi/aj, ai(=j tou\j a)|dome/nouj par' au)toi=j 16 h(/rwa/j te kai\ h(miqe/ouj lo/goj e)/cei crh/sasqai. mousikh\ de\ to\ me\n a)/r-

Page 3: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

3

ruqmon [e)n] r(uqmoi=j, to\ d' a)na/rmoston a(rmoni/a|, to\ d' a)pw|do\n kai\ e)kmele\j me/lei katepa/|dousa to\ a)su/mfwnon ei)j sumfwni/an a)/xei. gew- metri/a d' i)so/thtoj kai\ a)nalogi/aj e)mballome/nh ta\ spe/rmata ei)j yuch\n filomaqh= glafuro/thti sunecou=j qewri/aj dikaiosu/nhj zh=lon e)mpoih/sei. 17 r(htorikh\ de\ kai\ to\n nou=n pro\j qewri/an a)konhsame/nh kai\ pro\j e(rmh- nei/an gumna/sasa to\n lo/gon kai\ sugkroth/sasa logiko\n o)/ntwj a)podei/xei to\n a)/nqrwpon e)pimelhqei=sa tou= i)di/ou kai\ e)xaire/tou, o(\ mhdeni\ tw=n a)/llwn 18 zw/|wn h( fu/sij dedw/rhtai. dialektikh\ de\ h( r(htorikh=j a)delfh\ kai\ di/- dumoj, w(j ei)=po/n tinej, tou\j a)lhqei=j tw=n yeudw=n lo/gouj diakri/nousa kai\ ta\j tw=n sofisma/twn piqano/thtaj e)le/gcousa mega/lhn no/son yuch=j, a)pa/- thn, a)ke/setai. tou/toij ou)=n kai\ toi=j paraplhsi/oij e)nomilh=sai kai\ e)m- promeleth=sai lusitele/j: i)/swj ga/r, i)/swj, o(\ polloi=j sune/bh, dia\ tw=n 19 u(phko/wn tai=j basili/sin a)retai=j gnwrisqhso/meqa. ou)c o(ra=|j, o(/ti kai\ to\ sw=ma h(mw=n ou) pro/teron pephgui/aij | kai\ polutele/si crh=tai trofai=j, pri\n h)\ tai=j a)poiki/loij kai\ galaktw/desin e)n h(liki/a| th=| brefw/dei; to\n au)to\n dh\ tro/pon kai\ th=| yuch=| paidika\j me\n no/mison eu)trepi/sqai trofa\j ta\ e)gku/klia kai\ ta\ kaq' e(/kaston au)tw=n qewrh/mata, teleiote/raj de\ kai\ prepou/saj a)ndra/sin w(j a)lhqw=j ta\j a)reta/j. 20 Oi( de\ prw=toi th=j me/shj paidei/aj carakth=rej dia\ duei=n par- i/stantai sumbo/lwn, tou= te ge/nouj kai\ tou= o)no/matoj. ge/noj me/n e)stin Ai)gupti/a, kalei=tai de\ )/Agar, tou=to de\ e(rmhneuqe/n e)sti paroi/khsij: a)na/gkh ga\r to\n e)gcoreu/onta tai=j e)gkukli/oij qewri/aij kai\ polumaqei/aj e(tai=ron o)/nta tw=| gew/dei kai\ Ai)gupti/w| proskeklhrw=sqai sw/mati, crh/|- zonta kai\ o)fqalmw=n, w(j i)dei=n kai\ a)nagnw=nai, kai\ w)/twn, w(j prosscei=n te kai\ a)kou=sai, kai\ tw=n a)/llwn ai)sqh/sewn, w(j e(/kaston tw=n ai)sqhtw=n 21 a)naptu/xai. di/ca ga\r tou= kri/nontoj to\ krino/menon ou) pe/fuke katalam- ba/nesqai: kri/nei de\ to\ ai)sqhto\n ai)/sqhsij, w(/st' a)kribwqh=nai/ ti tw=n kata\ to\n ai)sqhto\n ko/smon, e)n oi(=j h( plei/wn moi=ra tou= filosofei=n, ou)k e)nh=n a)/neu ai)sqh/sewj. ai)/sqhsij de/, to\ swmatoeide/steron yuch=j me/roj, tw=| th=j o(/lhj yuch=j a)ggei/w| proserri/zwtai, to\ de\ th=j yuch=j a)ggei=on 22 Ai)/guptoj dia\ sumbo/lou prosonoma/zetai. carakth\r me\n ei(=j o( a)po\ tou= ge/nouj ou(=toj, o(\n h( qerapaini\j a)reth=j e)/lacen: o( de\ a)po\ tou= o)no/matoj poi=o/j e)stin, e)piskeyw/meqa. th\n me/shn paidei/an paroi/kou lo/gon e)/cein sumbe/bhken: e)pisth/mh me\n ga\r kai\ sofi/a kai\ a)reth\ pa=sa au)qigenh\j kai\ au)to/cqwn kai\ poli=tij w(j a)lhqw=j e)sti mo/nh tou= panto/j, ai( de\ a)/llai paidei=ai deute/rwn kai\ tri/twn kai\ u(sta/twn a)/qlwn tugca/nousai meqo/rioi xe/nwn kai\ a)stw=n ei)sin: ou)dete/rou te ga\r ge/nouj a)kra/tou kai\ 23 pa/lin a)mfoi=n kata/ tina koinwni/an e)fa/ptontai. pa/roikoj ga\r tw=| me\n e)ndiatri/bein a)stoi=j, tw=| de\ mh\ katoikei=n a)llodapoi=j i)sou=tai: kaqa/per, oi)=mai, kai\ oi( qetoi\ pai=dej, h(=| me\n klhronomou=si ta\ tw=n qeme/nwn, toi=j gnhsi/oij, h(=| d' ou) gege/nnhntai pro\j au)tw=n, toi=j o)qnei/oij. o(\n dh\ lo/gon e)/cei de/spoina me\n pro\j qerapaini/da, gunh\ de\ a)sth\ pro\j pallakh/n, tou=- ton e(/xei to\n lo/gon a)reth\ Sa/rra pro\j paidei/an )/Agar: w(/st' ei)ko/twj tou= qewri/an kai\ e)pisth/mhn e)zhlwko/toj, )Abraa\m o)/noma, ge/noit' a)\n h( me\n a)reth/, Sa/rra, gunh/, pallakh\ de\ )/Agar, h( e)gku/klioj mousikh\ pa=sa.

Page 4: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

4

24 w(=|tini me\n ou)=n fro/nhsij e)k didaskali/aj perigi/netai, th\n )/Agar ou)k a)\n a)podokima/zoi: pa/nu ga\r a)nagkai/a h( tw=n propaideuma/twn kth=sij. ei) de/ tij tou\j u(pe\r a)reth=j a)/qlouj e)gnwkw\j diaponei=n mele/taij crh=tai sunece/sin a)nendo/twj e)/cwn pro\j a)/skhsin, du/o me\n a)sta/j, pallaka\j de\ 25 ta\j i)/saj, tw=n a)stw=n | qerapaini/daj, a)/xetai. fu/sin de\ kai\ i)de/an e)/lacen au)tw=n e(ka/sth dia/foron. au)ti/ka tw=n a)stw=n h( me/n e)stin u(gieinota/th kai\ eu)staqesta/th kai\ ei)rhnikwta/th ki/nhsij, h(\n a)po\ tou= sumbebhko/toj w)no/mase Lei/an. h( de\ e)/oiken a)ko/nh|, kalei=tai de\ (Rach/l, pro\j h(\n o( fi/laqloj kai\ filogumnasth\j nou=j paraqhgo/menoj o)xu/netai: e(rmhneu/etai de\ o(/rasij bebhlw/sewj, ou)k e)peidh\ bebh/lwj o(ra=|, a)lla\ tou)nanti/on, o(/ti ta\ o(rata\ kai\ ai)sqhta\ para\ th\n a)kh/raton fu/sin tw=n a)ora/twn kai\ noh- 26 tw=n ou)k eu)agh= be/bhla de\ ei)=nai nomi/zei. th=j ga\r yuch=j h(mw=n dimerou=j u(parcou/shj kai\ to\ me\n logiko\n to\ de\ a)/logon e)cou/shj, a)reth\n e(kate/rw| u(pa/rcein sumbe/bhke, Lei/an me\n tw=| logikw=|, tw=| de\ a)lo/gw| (Rach/l. 27 gumna/zei ga\r h(ma=j h( me\n dia\ tw=n ai)sqh/sewn kai\ tw=n tou= a)lo/gou me- rw=n pa/ntwn katafronhtikw=j e)/cein w(=n a)logei=n a)/xion, do/xhj kai\ plou/- tou kai\ h(donh=j, a(\ peri/blepta kai\ perima/chta o( polu\j kai\ a)gelai=oj a)nqrw/pwn o)/cloj kri/nei dedekasme/naij me\n a)koai=j, dedekasme/nw| de\ kai\ 28 tw=| a)/llw| tw=n ai)sqh/sewn dikasthri/w|: h( de\ a)nadida/skei th\n a)nw/malon kai\ tracei=an o(do\n a)/baton filare/toij yucai=j e)ktre/pesqai, lei/wj de\ dia\ th=j 29 lewfo/rou bai/nein a)/neu ptaisma/twn kai\ tw=n e)n posi\n o)li/sqwn. a)nag- kai/wj ou)=n th=j me\n prote/raj e)/stai qerapaini\j h( dia\ tw=n fwnhthri/wn o)rga/nwn e(rmhneutikh\ du/namij kai\ h( logikh\ sofisma/twn eu(/resij eu)sto/cw| piqano/thti katagohteu/ousa, th=j de\ a)nagkai=ai trofai/, po/sij te kai\ brw=- 30 sij. o)no/mata de\ h(mi=n tw=n duei=n qerapaini/dwn a)ne/graye, Ze/lfan te kai\ Ba/llan #Gen. 30, 3. 9$. h( me\n ou)=n Ze/lfa metalhfqei=sa poreuo/menon kalei=tai sto/ma, th=j e(rmhneutikh=j kai\ diexodikh=j su/mbolon duna/mewj, h( de\ Ba/lla kata/posij, to\ prw=ton kai\ a)nagkaio/taton qnhtw=n zw/|wn e)/reisma: katapo/sei ga\r ta\ sw/mata h(mw=n e)normei=, kai\ ta\ tou= zh=n pei/smata e)k 31 tau/thj w(j a)po\ krhpi=doj e)xh=ptai. pa/saij ou)=n tai=j ei)rhme/naij duna/me- sin o( a)skhth\j e)nomilei=, tai=j me\n w(j e)leuqe/raij kai\ a)stai=j, tai=j de\ w(j dou/laij kai\ pallaki/sin. e)fi/etai me\n ga\r th=j Lei/aj kinh/sewj- lei/a de\ ki/nhsij e)n me\n sw/mati ginome/nh u(gei/an, e)n de\ yuch=| kaloka)ga- qi/an kai\ dikaiosu/nhn a)\n e)rga/saito-, (Rach\l de\ a)gapa=| pro\j ta\ pa/qh palai/wn kai\ pro\j e)gkra/teian a)leifo/menoj kai\ toi=j ai)sqhtoi=j pa=sin a)n- 32 titatto/menoj. dittoi\ me\n ga\r w)felei/aj tro/poi, h)\ kata\ a)po/lausin a)ga- qw=n w(j e)n ei)rh/nh| h)\ kata\ a)nti/taxin kai\ u(fai/resin kakw=n w(j e)n | po- le/mw|. Lei/a me\n ou)=n e)sti, kaq' h(\n sumbai/nei ta\ presbu/tera kai\ h(ge- moneu/onta a)gaqa\ karpou=sqai, (Rach\l de/, kaq' h(\n ta\ w(j a)\n e)k pole/mou 33 la/fura. toiau/th me\n h( pro\j ta\j a)sta\j sumbi/wsij. crh/|zei de\ o( a)skhth\j Ba/llaj me/n, katapo/sewj, a)lla\ w(j dou/lhj kai\ pallaki/doj- a)/neu ga\r trofh=j kai\ zwh=j ou)d' a)\n to\ eu)= zh=n perige/noito, e)peidh\ ta\ me/sa tw=n a)meino/nwn a)ei\ qeme/lioi-, crh/|zei de\ kai\ Ze/lfaj, diexodikh=j e(rmhnei/aj, i(/na to\ logiko\n au)tw=| dico/qen sunerani/zhtai pro\j telei/wsin, e)/k te th=j kata\ dia/noian phgh=j kai\ e)k th=j peri\ to\ fwnhth/rion o)/rganon

Page 5: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

5

34 a)porroh=j. a)ll' ou(=toi me\n kai\ pleio/nwn gunaikw=n kai\ pallaki/dwn, ou)k a)stw=n mo/non, a)/ndrej e)ge/nonto, w(j ai( i(erai\ mhnu/ousi grafai/: tw=| de\ )Isaa\k ou)/te plei/ouj gunai=kej ou)/te suno/lwj pallakh/, mo/nh d' h( kou- 35 ri/dioj a)/cri panto\j sunoikei=. dia\ ti/; o(/ti kai\ h( didaktikh\ a)reth/, h(\n )Abraa\m me/teisi, pleio/nwn dei=tai, gnhsi/wn me\n tw=n kata\ fro/nhsin, no/- qwn de\ tw=n kata\ ta\ e)gku/klia propaideu/mata qewrhma/twn, kai\ h( di' a)skh/sewj teleioume/nh, peri\ h(\n )Iakw\b e)spoudake/nai fai/netai: dia\ pleio/- nwn ga\r kai\ diafero/ntwn ai( a)skh/seij dogma/twn, h(goume/nwn e(pome/nwn, proapantw/ntwn u(sterizo/ntwn, po/nouj tote\ me\n e)la/ttouj tote\ de\ mei/- 36 zouj e)co/ntwn. to\ de\ au)tomaqe\j ge/noj, ou(= kekoinw/nhken )Isaa/k, h( eu)- paqeiw=n a)ri/sth cara/, fu/sewj a(plh=j kai\ a)migou=j kai\ a)kra/tou memoi/ra- tai, mh/te a)skh/sewj mh/te didaskali/aj deo/menon, e)n oi(=j pallaki/dwn e)pi- sthmw=n, ou)k a)stw=n mo/non, e)sti\ crei/a. qeou= ga\r to\ au)tomaqe\j kai\ au)- todi/dakton a)/nwqen a)p' ou)ranou= kalo\n o)mbrh/santoj a)mh/canon h)=n e)/ti dou/laij kai\ pallakai=j sumbiw=nai te/cnaij, no/qwn dogma/twn oi(=a pai/dwn 37 o)recqe/nta. despoi/nhj ga\r kai\ basili/doj a)reth=j o( tou/tou lacw\n tou= ge/rwj a)nh\r a)nagra/fetai: kalei=tai de\ para\ me\n (/Ellhsin u(pomonh/, para\ de\ (Ebrai/oij (Rebe/kka. zhtei= ga\r o( a)/ponon kai\ a)talai/pwron eu(ra/me- noj sofi/an di' eu)moiri/an fu/sewj kai\ eu)toki/an yuch=j ou)de\n tw=n ei)j bel- 38 ti/wsin. e)/cei ga\r e)n e(toi/mw| te/leia ta\ tou= qeou= dw=ra ca/risi tai=j presbute/raij e)pipneusqe/nta, bou/letai de\ kai\ eu)/cetai tau=ta e)pimei=nai. paro/ moi dokei= kai\ o( eu)erge/thj, i(/na diaiwni/zwsin ai( ca/ritej au)tou= tw=| labo/nti, gunai=ka th\n e)pimonh\n e)gguh=sai. 39 )Ana/mnhsi/j ge mh\n mnh/mhj ta\ deuterei=a fe/retai kai\ o( a)nami- mnh|sko/menoj tou= memnhme/nou: o( me\n | ga\r e)/oike tw=| sunecw=j u(giai/nonti, 40 o( de\ tw=| e)k no/sou a)nalamba/nonti: lh/qh ga\r no/soj mnh/mhj. a)na/gkh de\ to\n u(pomnh/sei crw/menon e)klaqe/sqai pro/teron w(=n e)me/mnhto. th\n me\n ou)=n mnh/mhn )Efrai/ m, e(rmhneuo/menon karpofori/an, o( i(ero\j o)noma/zei lo/- goj, th\n de\ a)na/mnhsin e)k lh/qhj Manassh=n prosagoreu/ousin (Ebrai=oi. 41 o)/ntwj ga\r h( me\n tou= memnhme/nou yuch\ karpoforei= a(\ e)/maqen ou)de\n a)poba/llousa au)tw=n, h( de\ tou= a)namnh/sei crwme/nou e)/xw lh/qhj gi/netai, h(=| pri\n u(pomnhsqh=nai kate/schto. mnhmonikw=| me\n ou)=n a)ndri\ a)sth\ sum- bioi= gunh/, mnh/mh, e)pilanqanome/nw| de\ pallaki/j, a)na/mnhsij, Su/ra to\ 42 ge/noj, a)lazw\n kai\ u(pe/raucoj: Suri/a ga\r e(rmhneu/etai mete/wra. th=j de\ pallaki/doj tau/thj, a)namnh/sewj, ui(o/j e)sti Macei/r, w(j (Ebrai=oi kalou=- sin, w(j de\ (/Ellhnej, patro/j: nomi/zousi ga\r oi( a)namimnh|sko/menoi to\n pate/ra nou=n ai)/tion ei)=nai tou= u(pomnhsqh=nai, kai\ ou) logi/zontai, o(/ti o( au)to\j ou(=toj e)cw/rhse/ pote kai\ lh/qhn, ou)k a)\n dexa/menoj au)th/n, ei) par' 43 au)to\n h)=n to\ memnh=sqai. le/getai ga/r: "e)ge/nonto ui(oi\ Manassh=, ou(\j e)/teken au)tw=| h( pallakh\ h( Su/ra, to\n Macei/r: Macei\r de\ e)ge/nnhse to\n Galaa/d" #Gen. 46, 20$. kai\ Nacw\r me/ntoi, o( a)delfo\j )Abraa/m, e)/cei du/o gunai=kaj, a)sth/n te kai\ pallakh/n: o)/noma de\ th=j me\n a)sth=j Melca/, 44 (Rouma\ de\ th=j pallaki/doj #Gen. 22, 23. 24$. a)ll' ou)c i(storikh\ genea- logi/a tau=t' e)sti\n a)nagrafei=sa para\ tw=| sofw=| nomoqe/th|-mhdei\j tou=t' eu)= fronw=n u(ponoh/seien-, a)lla\ pragma/twn yuch\n w)felh=sai duname/-

Page 6: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

6

nwn dia\ sumbo/lwn a)na/ptuxij. ta\ d' o)no/mata metabalo/ntej ei)j th\n h(mete/ran dia/lekton ei)so/meqa th\n u(po/scesin a)lhqh=. Fe/r' ou)=n e(/kaston 45 au)tw=n e)reunh/swmen. Nacw\r e(rmhneu/etai fwto\j a)na/pausij, Melca\ de\ basi/lissa, (Rouma\ de\ o(rw=sa/ ti. to\ me\n ou)=n fw=j e)/cein kata\ dia/- noian a)gaqo/n, to\ de\ a)napauo/menon kai\ h)remou=n kai\ a)ki/nhton ou) te/leion a)gaqo/n: h(suci/a| me\n ga\r ta\ kaka\ crh=sqai lusitele/j, ta\ de\ a)gaqa\ 46 kinh/sei sumfe/ron. ti/j ga\r o)/nhsij eu)fw/nou h(suca/zontoj h)\ mh\ au)lou=n- toj au)lhtou= h)\ kiqaristou= mh\ kiqari/zontoj h)\ suno/lwj tecni/tou ta\ kata\ th\n te/cnhn mh\ e)nergou=ntoj; h( ga\r a)/neu pra/xewj qewri/a yilh\ pro\j ou)de\n o)/feloj toi=j e)pisth/mosin: ou) ga\r o( pagkratia/zein h)\ pukteu/ein h)\ palai/ein ei)dw\j e)xagkwnisqei\j a)po/nait' a)\n a)qlh/sewj h)\ o( th\n tou= tre/- cein e)pisth/mhn e)kmaqw/n, ei) podagrikw=| crh/saito pa/qei h)/ tina a)/llhn 47 peri\ ta\j ba/seij kh=ra a)nade/xaito. fw=j de\ yuch=j h(lioeide/staton e)pi- sth/mh: kaqa/per ga\r ta\ o)/mmata au)gai=j, kai\ h( dia/noia sofi/a| perila/m- petai kai\ | o)xuderke/stera e)mble/pein e)gcriome/nh kainoi=j a)ei\ qewrh/masin 48 e)qi/zetai. fwto\j ou)=n a)na/pausij e(rmhneu/etai Nacw\r ei)ko/twj: h(=| me\n ga\r )Abraa/m e)sti tou= sofou= suggenh/j, fwto\j tou= kata\ sofi/an mete/- schken: h(=| d' ou) sunapodedh/mhken au)tw=| th\n a)po\ tou= genome/nou pro\j to\ a)ge/nhton kai\ th\n a)po\ tou= ko/smou pro\j to\n kosmopla/sthn a)podh- mi/an, cwlh\n kai\ a)telh= th\n e)pisth/mhn e)kth/sato, a)napauome/nhn kai\ me/- 49 nousan, ma=llon d' a)ndria/ntoj a)yu/cou tro/pon pephgui=an. th=j ga\r Caldai kh=j ou) metani/statai cw/raj, toute/sti th=j peri\ a)stronomi/an qew- ri/aj ou) diazeu/gnutai, to\ geno/menon pro\ tou= pepoihko/toj kai\ ko/smon pro\ qeou= tetimhkw/j, ma=llon de\ to\n ko/smon au)to\n qeo\n au)tokra/tora nomi/zwn, 50 ou)k au)tokra/toroj e)/rgon qeou=. Melca\n de\ a)/getai gunai=ka, ou)k a)nqrw/pwn h)\ po/lewn a)fhgoume/nhn, %h)\n& tu/ch|, basili/da, a)ll' o(mw/numon au)to\ mo/non e)kei/nh|. kaqa/per ga\r to\n ou)rano/n, a(/te kra/tiston o)/nta tw=n gegono/twn, basile/a tw=n ai)sqhtw=n ei)/poi tij a)\n ou)k a)po\ skopou=, ou(/twj kai\ th\n peri\ au)to\n e)pisth/mhn, h(\n meti/asin oi( a)stronomou=ntej kai\ 51 Caldai=oi diafero/ntwj, basili/da tw=n e)pisthmw=n. gunh\ me\n ou)=n h(/de a)sth/, pallakh\ de\ h( e(/n ti tw=n o)/ntwn o(rw=sa, ka)\n ei) pa/ntwn eu)tele/sta- ton u(pa/rcoi. tw=| me\n ou)=n a)ri/stw| ge/nei to\ a)/riston o(ra=n, to\ o)/ntwj o)/n, sumbe/bhken- )Israh\l ga\r o(rw=n qeo\n e(rmhneu/etai-, tw=| de\ deute- rei/wn e)fieme/nw| to\ deu/teron, to\n ai)sqhto\n ou)rano\n kai\ th\n e)n au)tw=| tw=n a)ste/rwn e)narmo/nion ta/xin kai\ pa/mmouson w(j a)lhqw=j corei/an. 52 tri/toi de/ ei)sin oi( skeptikoi/, tw=n me\n e)n th=| fu/sei krati/stwn, ai)sqhtw=n te kai\ nohtw=n, ou)k e)fapto/menoi, peri\ mikra\ me/ntoi sofi/smata tribo/me- noi kai\ gliscrologou/menoi. tou/toij h( o(rw=sa/ ti ka)\n to\ smikro/taton pal- laki\j (Rouma\ sunoikei= mh\ duname/noij pro\j th\n tw=n a)meino/nwn e)lqei=n 53 e)/reunan, e)x w(=n to\n e(autw=n bi/on o)nh/sousin. w(/sper ga\r e)n i)atroi=j h( legome/nh logiatrei/a polu\ th=j tw=n kamno/ntwn w)felei/aj a)postatei=- farma/koij ga\r kai\ ceirourgi/aij kai\ diai/taij, a)ll' ou) lo/goij, ai( no/soi qerapeu/ontai-, ou(/tw kai\ e)n filosofi/a| logopw=lai kai\ logoqh=rai/ tinej au)to\ mo/non ei)si/, to\n a)rrwsthma/twn ge/monta bi/on qerapeu/ein ou)/te e)qe/- lontej ou)/te e)pithdeu/ontej, e)k prw/thj de\ h(liki/aj a)/cri gh/rwj e)sca/tou

Page 7: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

7

gnwsimacou=nte/j te kai\ sullabomacou=ntej ou)k e)ruqriw=sin, | w(/sper th=j eu)daimoni/aj e)p' o)noma/twn kai\ r(hma/twn [ka]i\ a)pera/ntw| kai\ a)nhnu/tw| pe- riergi/a| keime/nhj, a)ll' ou)k e)n tw=| to\ h)=qoj, th\n tou= a)nqrwpei/ou %bi/o&u phgh/n, a)/meinon katasth/sasqai, ta\j me\n kaki/aj u(perori/ouj fugadeu/santa 54 au)tou=, ta\j de\ a)reta\j ei)soiki/santa. pallaka\j me/ntoi []h)\ do/xaj kai\ do/gmata prosi/entai kai\ oi( fau=loi. fhsi\ gou=n o(/ti Qamna/, h( pal- lakh\ )Elifa\j tou= ui(ou= )Hsau=, e)/teke tw=| )Elifa\j to\n )Amalh/k #Gen. `36, 12$. w)\ th=j tou= a)pogo/nou lampra=j dusgenei/aj: o)/yei de\ au)tou= th\n dusge/neian, e)a\n a)posta\j tou= peri\ a)nqrw/pwn tau=ta ei)rh=sqai nomi/- 55 zein th\n yuch\n w(/sper e)x a)natomh=j e)piske/pth|. th\n me\n toi/nun a)/logon kai\ a)/metron o(rmh\n tou= pa/qouj )Amalh\k prosagoreu/ei: metalhfqei\j ga/r e)sti lao\j e)klei/cwn: kaqa/per ga\r h( tou= puro\j du/namij th\n parablh- qei=san u(/lhn a)nali/skei, to\n au)to\n tro/pon kai\ to\ pa/qoj a)naze/on ta\ e)n 56 posi\ pa/nta e)pilicma=tai kai\ diafqei/rei. tou/tou tou= pa/qouj path\r )Elifa\j a)nagra/fetai deo/ntwj: e(rmhneu/etai ga/r: qeo/j me die/speiren. a)ll' ou)c o(/tan a)naskeda/sh| h)\ diaspei/rh| kai\ skoraki/sh| th\n yuch\n a)f' e(autou= o( qeo/j, to\ a)/logon eu)qu\j genna=tai pa/qoj; th\n me\n ga\r o(ratikh\n au)tou= filo/qeon o)/ntwj dia/noian, klhmati/da eu)genh=, katafuteu/ei r(i/zaj a)potei/nwn pro\j a)idio/thta kai\ eu)fori/an karpw=n didou\j pro\j kth=sin kai\ 57 a)po/lausin a)retw=n. dio\ kai\ Mwush=j eu)/cetai fa/skwn: "ei)sagagw\n kata- fu/teuson au)tou/j" #Exod. 15, 17$, i(/na mh\ e)fh/mera a)ll' a)qa/nata kai\ makrai/wna ge/nhtai ta\ qei=a blasth/mata. th\n de\ a)/dikon kai\ a)/qeon yu- ch\n fugadeu/wn a)f' e(autou= porrwta/tw die/speiren ei)j to\n h(donw=n kai\ e)piqumiw=n kai\ a)dikhma/twn cw=ron. o( de\ cw=roj ou(=toj prosfue/stata a)sebw=n kalei=tai, ou)c o( muqeuo/menoj e)n (/Aidou: kai\ ga\r o( pro\j a)lh/- qeian (/Aidhj o( tou= mocqhrou= bi/oj e)sti/n, o( a)la/stwr kai\ palamnai=oj 58 kai\ pa/saij a)rai=j e)/nocoj. e)/sti de\ kai\ e(te/rwqi to\ gra/mma tou=to e)sthliteume/non: "h(ni/ka dieme/rizen o( u(/yistoj e)/qnh, w(j die/speiren ui(ou\j )Ada/m" #Deut. 32, 8$, tou\j ghi/ nouj a(/pantaj tro/pouj ou)ra/nion ou)de\n a)gaqo\n e)spoudako/taj i)dei=n h)/lasen, a)oi/kouj kai\ a)po/lidaj kai\ spora/daj o)/ntwj e)rgasa/menoj. ou)deni\ ga\r tw=n fau/lwn ou)k oi)=koj, ou) po/lij, ou)k a)/llo tw=n ei)j koinwni/an ou)de\n diasw/|zetai, a)ll' a)ni/drutoj w)\n spei/retai, pa/nth| forou/menoj kai\ metanista/menoj a)ei\ kai\ mhdamo/qi sthricqh=nai 59 duna/menoj. gi/netai ou)=n tw=| fau/lw| e)x a)sth=j me\n kaki/a, to\ de\ pa/qoj e)k pallakh=j. logismou= ga\r h( me\n o(/lh yuch\ kaqa/per a)sth\ su/mbioj | -yuch\ de\ e)pi/lhptoj ti/ktei kaki/aj-, h( de\ tou= sw/matoj fu/sij pallakh/, di' h(=j h( ge/nesij tou= pa/qouj qewrei=tai: h(donw=n ga\r kai\ e)piqumiw=n cw/ra 60 to\ sw=ma. kalei=tai de\ Qamna/, h(=j metalhfqe/n e)sti tou)/noma e)/kleiyij saleuome/nh: e)klei/pei ga\r kai\ a)dunatei= h( yuch\ tw=| pa/qei, sa/lon kai\ klu/dwna polu\n a)po\ sw/matoj e)ndexame/nh dia\ to\n katarrage/nta baru\n 61 ceimw=na e)x a)metri/aj o(rmh=j. kefalh\ de\ w(j zw/|ou pa/ntwn tw=n lec- qe/ntwn merw=n o( gena/rchj e)sti\n )Hsau=, o(\j tote\ me\n poi/hma, tote\ de\ dru=j e(rmhneu/etai, dru=j me/n, paro/son a)kamph\j kai\ a)ne/ndotoj a)peiqh/j te kai\ sklhrau/chn fu/sei, sumbou/lw| crw/menoj a)noi/a|, dru/inoj o)/ntwj, poi/hma de/, paro/son pla/sma kai\ mu=qo/j e)stin o( meta\ a)frosu/nhj

Page 8: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

8

bi/oj, tragw|di/aj kai\ kenou= ko/mpou kai\ pa/lin ge/lwtoj kai\ kwmikh=j cleu/hj a)na/plewj, u(gie\j e)/cwn ou)de/n, kateyeusme/noj, e)ktetoxeukw\j a)lh/qeian, th\n a)/poion kai\ a)nei/deon kai\ a)/plaston fu/sin e)n ou)deni\ lo/gw| tiqe/menoj, h(=j 62 o( a)skhth\j e)ra=|. marturei= de\ Mwush=j fa/skwn, o(/ti "h)=n )Iakw\b a)/pla- stoj, oi)kw=n oi)ki/an" #Gen. 25, 27$, w(/ste o( e)nanti/oj tou/tw| a)/oikoj a)\n ei)/h, pla/smatoj kai\ poih/matoj kai\ muqikw=n lh/rwn e(tai=roj, ma=llon de\ skhnh\ kai\ mu=qoj au)to/j. 63 (H me\n dh\ logismou= filoqea/monoj pro\j a)sta\j kai\ pallaki/- daj duna/meij su/nodoj, w(j oi(=o/n te h)=n, ei)/rhtai: to\n d' ei(rmo\n tou= lo/gou sunufante/on ta)ko/louqa diereunw=ntaj. "u(ph/kouse" fhsi/n " )Abraa\m th=j fwnh=j Sa/rraj" #Gen. 16, 2$: a)nagkai=on ga\r toi=j paragge/lmasin a)reth=j 64 to\n manqa/nonta peiqarcei=n. ou) pa/ntej de\ peiqarcou=sin, a)ll' o(/soij sfodro\j e)/rwj e)nte/thken e)pisth/mhj: e)pei\ kaq' e(ka/sthn scedo\n h(me/ran ta/ te a)kroath/ria kai\ ta\ qe/atra plhrou=tai, diexe/rcontai de\ a)pneusti\ 65 sunei/rontej tou\j peri\ a)reth=j lo/gouj oi( filosofou=ntej. a)lla\ ti/ tw=n le- gome/nwn o)/feloj; a)nti\ ga\r tou= prose/cein e(te/rwse to\n nou=n a)postei/lan- tej oi( me\n plou= kai\ e)mpori/aj, oi( de\ proso/dwn kai\ gewrgi/aj, oi( de\ ti- mw=n kai\ politei/aj, oi( de\ tw=n a)f' e(ka/sthj te/cnhj kai\ e)pithdeu/sewj kerdw=n, a)/lloi de\ timwri/aj e)cqrw=n, oi( de\ tw=n e)n tai=j e)rwtikai=j e)pi- qumi/aij a)polau/sewn kai\ suno/lwj e(te/rwn e(/teroi diame/mnhntai, w(j e(/neka tw=n e)pideiknume/nwn kekwfh=sqai, toi=j me\n sw/masi parei=nai mo/non, tai=j de\ dianoi/aij a)phlla/cqai, ei)dw/lwn kai\ a)ndria/ntwn diafe/rein mhde/n. 66 ei) de/ tinej kai\ prose/cousi, tosou=ton cro/non kaqe/zontai mo/non a)kou/ontej, a)pallage/ntej d' ou)deno\j tw=n ei)rhme/nwn diame/mnhntai, kai\ h(=kon terf- qh=nai di' a)koh=j ma=llon h)\ w)felhqh=nai: w(/ste ou)de\n au)tw=n i)/scusen h( yuch\ sullabei=n kai\ kuoforh=sai, a)ll' a(/ma to\ kinou=n th\n h(donh\n ai)/tion 67 | h(su/case kai\ h( prosoch\ katesbe/sqh. tri/toi de/ ei)sin oi(=j e)/naula me\n ta\ lecqe/nta u(phcei=, sofistai\ de\ a)nti\ filoso/fwn a)neuri/skontai. tou/twn o( me\n lo/goj e)paineto/j, o( de\ bi/oj yekto/j e)sti: dunatoi\ me\n ga\r ei)pei=n, 68 a)du/natoi de/ ei)si pra/ttein ta\ be/ltista. mo/lij ou)=n e)/stin eu(rei=n prose- ktiko\n kai\ mnhmoniko/n, to\ pra/ttein tou= le/gein protimw=nta, a(\ dh\ martu- rei=tai tw=| filomaqei= dia\ tou= "u(ph/kouse th=j fwnh=j Sa/rraj." ou) ga\r a)kou/wn a)ll' u(pakou/wn ei)sa/getai: to\ de/ e)sti tou= sunainei=n kai\ peiqar- 69 cei=n eu)qubolw/taton o)/noma. ou)k a)po\ skopou= de\ pro/skeitai to\ "th=j fwnh=j," a)lla\ mh\ th=j fwnou/shj Sa/rraj u(pakou=sai. i)/dion ga\r tou= manqa/nontoj fwnh=j kai\ lo/gwn a)kroa=sqai, dida/sketai ga\r tou/toij mo/- noij: o( de\ a)skh/sei to\ kalo\n a)lla\ mh\ didaskali/a| ktw/menoj ou) toi=j legome/noij a)lla\ toi=j le/gousi prose/cei, mimou/menoj to\n e)kei/nwn bi/on e)n 70 tai=j kata\ me/roj a)nepilh/ptoij pra/xesi. le/getai ga\r e)pi\ tou= )Iakw/b, h(ni/ka ei)j to\n suggeniko\n ga/mon pe/mpetai: "ei)sh/kousen )Iakw\b tou= pa- tro\j kai\ th=j mhtro\j au)tou=, kai\ e)poreu/qh ei)j th\n Mesopotami/an" #Gen. 28, 7$, ou) th=j fwnh=j ou)de\ tw=n lo/gwn-tou= ga\r bi/ou mimhth\n e)/dei to\n a)skhth/n, ou)k a)kroath\n lo/gwn ei)=nai: tou=to me\n ga\r i)/dion tou= didaskome/nou, e)kei=no de\ tou= diaqlou=ntoj-, i(/na ka)ntau=qa diafora\n a)skhtou= kai\ manqa/nontoj katala/bwmen, tou= me\n kosmoume/nou kata\ to\n

Page 9: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

9

le/gonta, tou= de\ kata\ to\n e)kei/nou lo/gon. 71 "Labou=sa" ou)=n fhsi "Sa/rra h( gunh\ )Abraa\m )/Agar th\n Ai)gupti/an, th\n e(auth=j paidi/skhn, meta\ de/ka e)/th tou= oi)kh=sai )Abraa\m e)n gh=| Canaa/n, e)/dwke tw=| )Abraa\m tw=| a)ndri\ au)th=j au)tw=| gunai=ka" #Gen. 16, 3$. ba/skanon me\n kai\ pikro\n kai\ kako/hqej fu/sei kaki/a, h(/meron de\ kai\ koinwniko\n kai\ eu)mene\j a)reth/, pa/nta tro/pon tou\j eu)fuw=j 72 e)/contaj w)felei=n h)\ di' au)th=j h)\ di' e(te/rwn e)qe/lousa. nuni\ gou=n mh/pw duname/noij h(mi=n e)k fronh/sewj paidopoiei=sqai th\n e(auth=j e)ggua=| qera- paini/da, th\n e)gku/klion, w(j e)/fhn, paidei/an, kai\ mononou\ proxenei=n kai\ numfostolei=n u(pome/nei: au)th\ ga\r le/getai labou=sa dido/nai tw=| a)ndri\ 73 au)th=j gunai=ka tau/thn. a)/xion de\ diaporh=sai, dia\ ti/ nuni\ pa/lin gunai=ka tou= )Abraa\m ei)=pe th\n Sa/rran, polla/kij h)/dh pro/teron memhnukw/j: ou) ga\r makrologi/aj to\ faulo/taton ei)=doj, tautologi/an, e)piteth/deuke. ti/ ou)=n lekte/on; e)peidh\ me/llei th\n qerapaini/da fronh/sewj, th\n e)gku/klion pai- dei/an, e)ggua=sqai, fhsi\n o(/ti ou)k e)xela/qeto tw=n pro\j th\n de/spoinan au)th=j o(mologiw=n, a)ll' oi)=de me\n e)kei/nhn e(autou= no/mw| kai\ gnw/mh| gunai=ka, 74 tau/thn de\ a)na/gkh| kai\ bi/a| kairou=. tou=to de\ panti\ sumbai/nei filomaqei=: ma/rtuj d' o( peponqw\j ge/noit' a)\n a)yeude/statoj. | e)gw\ gou=n h(ni/ka prw=- ton ke/ntroij filosofi/aj pro\j to\n po/qon au)th=j a)nhreqi/sqhn, w(mi/lhsa komidh=| ne/oj w)\n mia=| tw=n qerapaini/dwn au)th=j, grammatikh=|, kai\ o(/sa e)ge/nnhsa e)k tau/thj, to\ gra/fein, to\ a)naginw/skein, th\n i(stori/an tw=n 75 para\ poihtai=j, a)ne/qhka th=| despoi/nh|. kai\ pa/lin e(te/ra| sunelqw/n, gew- metri/a|, kai\ tou= ka/llouj a)ga/menoj-ei)=ce ga\r summetri/an kai\ a)nalo- gi/an e)n toi=j me/resi pa=si-tw=n e)ggo/nwn ou)de\n e)nosfisa/mhn, a)lla\ th=| 76 a)sth=| fe/rwn e)dwrhsa/mhn. e)spou/dasa kai\ tri/th| sunelqei=n-h)=n de\ eu)/ruqmoj, eu)a/rmostoj, e)mmelh/j, mousikh\ de\ e)kalei=to-kai\ e)ge/nnhsa e)x au)th=j diatonika\ crw/mata kai\ e)narmo/nia, sunhmme/na, diezeugme/na me/lh, th=j dia\ tetta/rwn, th=j dia\ pe/nte, th=j dia\ pasw=n sumfwni/aj e)co/- mena, kai\ pa/lin ou)de\n au)tw=n a)pekruya/mhn, i(/na plousi/a moi ge/nhtai 77 h( a)sth\ gunh/, muri/wn oi)ketw=n u(phretoume/nh plh/qei. tine\j ga\r toi=j fi/ltroij tw=n qerapaini/dwn deleasqe/ntej w)ligw/rhsan th=j despoi/nhj, fi- losofi/aj, kai\ kategh/rasan oi( me\n e)n poih/masin, oi( de\ e)n grammai=j, oi( de\ e)n crwma/twn kra/sesin, oi( de\ e)n a)/lloij muri/oij, ou) dunhqe/ntej e)pi\ 78 th\n a)sth\n a)nadramei=n. e)/cei ga\r e(ka/sth te/cnh glafuro/thtaj, o(lkou/j tinaj duna/meij, u(f' w(=n e)/nioi yucagwgou/menoi katame/nousin, e)klelhsme/- noi tw=n pro\j filosofi/an o(mologiw=n. o( de\ e)mme/nwn tai=j sunqh/kaij pori/zei pa/nta pantaco/qen pro\j th\n a)re/skeian au)th=j. ei)ko/twj ou)=n th=j pi/stewj au)to\n a)ga/menoj o( i(ero\j lo/goj fhsi/n, o(/ti kai\ nu=n h)=n au)tw=| gunh\ Sa/rra, o(/te th\n qerapaini/da pro\j th\n e)kei/nhj a)re/skeian h)ga/geto. 79 kai\ mh\n w(/sper ta\ e)gku/klia sumba/lletai pro\j filosofi/aj a)na/lhyin, ou(/tw kai\ filosofi/a pro\j sofi/aj kth=sin. e)/sti ga\r filosofi/a e)pith/deu- sij sofi/aj, sofi/a de\ e)pisth/mh qei/wn kai\ a)nqrwpi/nwn kai\ tw=n tou/twn ai)ti/wn. ge/noit' a)\n ou)=n w(/sper h( e)gku/klioj mousikh\ filosofi/aj, ou(/tw 80 kai\ filosofi/a dou/lh sofi/aj. filosofi/a de\ e)gkra/teian me\n gastro/j, e)gkra/teian de\ tw=n meta\ gaste/ra, e)gkra/teian de\ kai\ glw/tthj a)nadida/skei.

Page 10: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

10

tau=ta le/getai me\n ei)=nai di' au(ta\ ai(reta/, semno/tera de\ fai/noit' %a)/n&, ei) qeou= timh=j kai\ a)reskei/aj e(/neka e)pithdeu/oito. memnh=sqai ou)=n dei= th=j kuri/aj, o(po/te me/lloimen au)th=j %ta\&j qerapaini/daj mna=sqai: kai\ legw/- meqa me\n a)/ndrej ei)=nai tou/twn, u(parce/tw d' h(mi=n e)kei/nh pro\j a)lh/qeian gunh/, mh\ lege/sqw. 81 | Di/dwsi d' ou)k eu)qu\j ei)j th\n Cananai/wn gh=n a)fikome/nw|, a)lla\ meta\ dekaeti/an th=j e)kei= diatribh=j. ti/ de\ tou=t' e)sti/n, ou)k a)me- lw=j e)piskepte/on: e)n a)rch=| me\n th=j gene/sewj h(mw=n h( yuch\ suntro/foij toi=j pa/qesi mo/noij crh=tai, lu/paij, a)lghdo/si, pto/aij, e)piqumi/aij, h(do- nai=j, a(\ dia\ tw=n ai)sqh/sewn e)p' au)th\n e)/rcetai, mh/pw tou= logismou= ble/pein duname/nou ta/ te a)gaqa\ kai\ kaka\ kai\ h(=| diafe/rei tau=ta a)llh/- lwn a)kribou=n, a)ll' e)/ti nusta/zontoj kai\ w(j e)n u(/pnw| baqei= katamemu- 82 ko/toj. cro/nou de\ proi o/ntoj o(/tan e)kbai/nontej th=j paidikh=j h(liki/aj mei- rakiou=sqai me/llwmen, to\ di/dumon ste/lecoj eu)qu\j e)k mia=j, a)reth\ kai\ kaki/a, fu/etai r(i/zhj: kai\ poiou/meqa me\n th\n kata/lhyin a)mfoi=n, ai(rou/- meqa de\ pa/ntwj th\n e(te/ran, oi( me\n eu)fuei=j a)reth/n, kaki/an d' oi( 83 e)nanti/oi. tou/twn prou potupwqe/ntwn ei)de/nai crh/, o(/ti paqw=n me\n Ai)/guptoj su/mbolo/n e)sti, kakiw=n de\ h( Cananai/wn gh=: w(/st' ei)ko/twj a)nasth/saj a)p' Ai)gu/ptou to\n lew\n ei)j th\n Cananai/wn ei)sa/gei cw/ran. 84 a)/nqrwpoj ga/r, w(j e)/fhn, a(/ma me\n th=| gene/sei to\ Ai)gu/ption pa/qoj e)/lacen oi)kei=n h(donai=j kai\ a)lghdo/si proserrizwme/noj, au)=qij d' a)poiki/an ste/lletai th\n pro\j kaki/an, h)/dh tou= logismou= pro\j to\ o)xuwpe/steron e)pidedwko/toj kai\ katalamba/nontoj me\n a)mfo/tera, a)gaqo/n te au)= kai\ kako/n, to\ de\ cei=ron ai(roume/nou dia\ to\ polu\ mete/cein tou= qnhtou=, w(=| 85 to\ kako\n oi)kei=on, e)pei\ kai\ tou)nanti/on tw=| qei/w|, to\ a)gaqo/n. a)ll' ai( me\n fu/sei patri/dej au(=tai, paidikh=j me\n h(liki/aj to\ pa/qoj, Ai)/guptoj, h(bw/shj de\ kaki/a, h( Canani=tij. o( de\ i(ero\j lo/goj, kai/toi safw=j e)pista/- menoj ta\j tou= qnhtou= ge/nouj patri/daj h(mw=n, u(poti/qetai ta\ prakte/a kai\ sunoi/sonta paragge/llwn misei=n ta\ e)/qh kai\ ta\ no/mima kai\ ta\ e)pith- 86 deu/mata au)tw=n e)n oi(=j fhsi: "kai\ ei)=pe ku/rioj pro\j Mwush=n le/gwn: la/lhson toi=j ui(oi=j )Israh\l kai\ e)rei=j pro\j au)tou/j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n: kata\ ta\ e)pithdeu/mata gh=j Ai)gu/ptou, e)n h(=| katoikh/sate e)p' au)th=j, ou) poih/sete: kai\ kata\ ta\ e)pithdeu/mata gh=j Canaa/n, ei)j h(\n e)gw\ ei)sa/gw u(ma=j e)kei=, ou) poih/sete: kai\ toi=j nomi/moij au)tw=n ou) poreu/- sesqe: ta\ kri/mata/ mou poih/sete, kai\ ta\ prosta/gmata/ mou fula/xesqe, poreu/esqe e)n au)toi=j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n. kai\ fula/xesqe pa/nta ta\ prosta/gmata/ mou kai\ ta\ kri/mata/ mou, kai\ poih/sete au)ta/. o( poih/- saj au)ta\ zh/setai e)n au)toi=j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n" #Lev. 18, 1_5$. 87 ou)kou=n h( pro\j a)lh/qeian zwh\ peripatou=nto/j e)stin e)n tai=j tou= qeou= kri/sesi kai\ prosta/xesin, | w(/ste qa/natoj a)\n ei)/h ta\ tw=n a)qe/wn e)pith- deu/mata. tina\ de\ a)qew/rhta pa/qouj kai\ kakiw=n e)stin, e)x w(=n ta\ a)se- 88 bw=n kai\ a)nosiourgw=n plh/qh fu/etai. meta\ dekaeti/an ou)=n th=j pro\j Cananai/ouj metoiki/aj a)xo/meqa th\n )/Agar, e)peidh/per eu)qu\j me\n geno/me- noi logikoi\ th=j fu/sei blabera=j a)maqi/aj kai\ a)paideusi/aj metapoiou/meqa, cro/nw| d' u(/steron kai\ e)n a)riqmw=| telei/w|, deka/di, nomi/mou paidei/aj th=j

Page 11: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

11

w)felei=n duname/nhj ei)j e)piqumi/an e)rco/meqa. 89 To\n de\ peri\ deka/doj lo/gon e)pimelw=j me\n h)kri/bwsan mousi- kw=n pai=dej, u(/mnhse de\ ou) metri/wj o( i(erw/tatoj Mwush=j, a)naqei\j au)th=| ta\ ka/llista, ta\j a)rca/j, ta\j a)parca/j, ta\ tw=n i(ere/wn e)ndelech= dw=ra, th\n tou= Pa/sca diath/rhsin, to\n i(lasmo/n, th\n dia\ penthkontaeti/aj a)/fesi/n te kai\ ei)j ta\j a)rcai/aj lh/xeij e)pa/nodon, th\n kataskeuh\n th=j a)dialu/tou 90 skhnh=j, a)/lla muri/a, w(=n makro\n a)\n ei)/h memnh=sqai. ta\ de\ kai/ria ou) parete/on. au)ti/ka to\n Nw=e h(mi=n-prw=toj d' ou(=toj di/kaioj e)n tai=j i(erai=j a)nerrh/qh grafai=j-a)po\ tou= diaplasqe/ntoj e)k gh=j ei)sa/gei de/katon, ou)k e)niautw=n plh=qoj parasth=sai boulo/menoj, a)lla\ dida/xai safw=j, o(/ti w(/sper deka\j a)riqmw=n tw=n a)po\ mona/doj e)sti\ pe/raj teleio/- taton, ou(/tw to\ di/kaion e)n yuch=| te/leion kai\ pe/raj o)/ntwj tw=n kata\ to\n 91 bi/on pra/xewn. th\n me\n ga\r pollaplasiazome/nhn e)f' e(auth\n tria/da pro\j e)na/tou ge/nesin a)riqmou= polemiwta/thn e)xei=pon oi( crhsmoi/, th\n de\ e)pibebhkui=an mona/da pro\j e)kplh/rwsin deka/doj w(j fi/lhn a)pede/xanto. 92 shmei=on de/: ta\j e)nne/a tw=n basile/wn a)rca/j, h(ni/ka h( e)mfu/lioj a)nerri- pi/sqh sta/sij, tw=n tetta/rwn paqw=n pro\j ta\j pe/nte ai)sqh/seij konisa- me/nwn kai\ po/rqhsin kai\ kataskafh\n kinduneuou/shj tro/pon po/lewj th=j o(/lhj a)nade/cesqai yuch=j, e)kstrateu/saj o( sofo\j )Abraa\m kate/luse de/- 93 katoj e)pifanei/j #Gen. 14$. ou(=toj a)nti\ ceimw=noj galh/nhn kai\ u(gei/an a)nti\ no/sou kai\ zwh/n, ei) dei= ta)lhqe\j ei)pei=n, a)nti\ qana/tou pareskeu/ase, tou= nikhfo/rou qeou= tropaiofo/ron au)to\n a)nadei/xantoj, w(=| kai\ ta\j deka/- 94 taj caristh/ria th=j ni/khj a)nati/qhsi #Gen. 14, 20$. kai\ panto\j me/ntoi tou= e)lqo/ntoj "u(po\ th\n r(a/bdon," le/gw de\ th\n paidei/an, h(me/rou kai\ ti- qasou= qre/mmatoj to\ de/katon a)pokri/netai, no/mou prosta/xei gino/menon "a(/gion" #Lev. 27, 32$, i(/n' e)k pollw=n didaskw/meqa th\n deka/doj pro\j qeo\n oi)keio/thta kai\ th\n tou= e)nne/a a)riqmou= pro\j to\ qnhto\n h(mw=n ge/noj. 95 a)lla\ ga\r ou)k a)po\ zw/|wn | mo/non a)pa/rcesqai deka/taj, a)lla\ kai\ a)po\ tw=n o(/sa e)k gh=j blasta/nei diei/rhtai. "pa=sa" ga/r fhsi "deka/th th=j gh=j a)po\ tou= spe/rmatoj kai\ tou= karpou= tou= xuli/nou e)sti\n a(/gion tw=| kuri/w|: kai\ pa=sa deka/th bow=n kai\ proba/twn, kai\ pa=n o(\ a)\n die/lqh| e)n tw=| a)riqmw=| u(po\ th\n r(a/bdon, to\ de/katon e)/stai a(/gion tw=| kuri/w|" 96 #Lev. 27, 30. 32$. o(ra=|j o(/ti kai\ a)po\ tou= peri\ h(ma=j o)/gkou swmatikou=, o(\j gew/dhj kai\ xu/linoj o)/ntwj e)sti/n, oi)/etai dei=n a)pa/rcesqai; h( ga\r zwh\ kai\ diamonh\ kai\ au)/xhsij kai\ u(gi/eia au)tw=| qei/a| gi/netai ca/riti. o(ra=|j d' o(/ti kai\ a)po\ tw=n e)n h(mi=n au)toi=j zw/|wn a)lo/gwn-tau=ta d' ei)si\n ai)- sqh/seij-pa/lin a)pa/rcesqai diei/rhtai; to\ ga\r o(ra=n kai\ a)kou/ein kai\ o)sfrai/nesqai kai\ geu/esqai, e)/ti de\ a(/ptesqai dwreai\ qei=ai, u(pe\r w(=n eu)- 97 caristhte/on. a)lla\ ga\r ou) mo/non e)pi\ toi=j xuli/noij kai\ ghi/noij sw/matoj o)/gkoij ou)d' e)p' a)lo/goij zw/|oij, tai=j ai)sqh/sesi, to\n eu)erge/thn e)painei=n didasko/meqa, a)lla\ kai\ e)pi\ tw=| nw=|, o(\j kuri/wj ei)pei=n a)/nqrwpo/j e)stin e)n 98 a)nqrw/pw|, krei/ttwn e)n cei/roni kai\ a)qa/natoj e)n qnhtw=|. dia\ tou=to oi)=mai ta\ prwto/toka kaqie/rwse pa/nta, th\n deka/thn, le/gw Leuitikh\n fulh/n, a)ntikatallaxa/menoj pro\j diath/rhsin kai\ fulakh\n o(sio/thtoj kai\ eu)sebei/aj kai\ leitourgiw=n, ai(\ pro\j th\n tou= qeou= timh\n a)nafe/rontai.

Page 12: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

12

to\ ga\r prw=ton kai\ a)/riston e)n h(mi=n au)toi=j o( logismo/j e)sti, kai\ a)/xion ta\j sune/sewj kai\ a)gcinoi/aj katalh/yew/j te kai\ fronh/sewj kai\ tw=n a)/llwn duna/mewn, o(/sai peri\ au)to/n ei)sin, a)parca\j a)natiqe/nai qew=| tw=| 99 th\n eu)fori/an tou= dianoei=sqai parasco/nti. e)nqe/nde o( me\n a)skhtiko\j o(rmhqei\j eu)co/menoj ei)=pe: "pa/ntwn w(=n a)/n moi dw=|j, deka/thn a)podeka- tw/sw soi/" #Gen. 28, 22$, o( de\ crhsmo\j o( meta\ ta\j e)piniki/ouj eu)ca\j a)nagrafei/j, a(\j o( th\n au)tomaqh= kai\ au)todi/dakton lacw\n i(erwsu/nhn poiei=tai Melcisede/k, "e)/dwke ga\r au)tw=|" fhsi/n "deka/thn a)po\ pa/ntwn" #Gen. 14, 20$, a)po\ tw=n kat' ai)/qhsin to\ kalw=j ai)sqa/nesqai, a)po\ tw=n kata\ 100 lo/gon to\ eu)= le/gein, a)po\ tw=n kata\ nou=n to\ eu)= dianoei=sqai. pagka/lwj ou)=n kai\ a)nagkai/wj a(/ma e)n ei)/dei paradihgh/matoj, h(ni/ka th=j ou)rani/ou kai\ qei/aj trofh=j to\ mnhmei=on e)n sta/mnw| crusw=| kaqierou=to, fhsi\n w(j a)/ra "to\ gomo\r to\ de/katon tw=n triw=n me/trwn h)=n" #Exod. 16, 36$. e)n h(mi=n ga\r au)toi=j tri/a me/tra ei)=nai dokei=, ai)/sqhsij, lo/goj, nou=j: ai)sqhtw=n me\n ai)/sqhsij, o)noma/twn de\ kai\ r(hma/twn kai\ tw=n lego- 101 me/nwn o( lo/goj, nohtw=n de\ nou=j. a)f' e(ka/stou dh\ tw=n triw=n me/trwn tou/twn a)parkte/on w(/sper tina\ i(era\n deka/thn, i(/na kai\ to\ le/gein kai\ to\ ai)sqa/nesqai kai\ to\ katalamba/nein a)nupaiti/wj kai\ u(gieinw=j kata\ qeo\n e)xeta/zhtai: to\ ga\r a)lhqino\n kai\ | di/kaion me/tron tou=t' e)sti/, ta\ de\ 102 kaq' h(ma=j yeudh= te kai\ a)/dika. ei)ko/twj ou)=n kai\ e)pi\ tw=n qusiw=n to\ me\n de/katon tou= me/trou th=j semida/lewj toi=j i(erei/oij e)pi\ to\n bwmo\n sunanenecqh/setai #Exod. 29, 40$, o( de\ e)/natoj a)riqmo/j, to\ lei/- 103 yanon tou= deka/tou, par' h(mi=n au)toi=j paramenei=. tou/toij suna/|dei kai\ h( tw=n i(ere/wn e)ndelech\j qusi/a: to\ ga\r de/katon to\ tou= oi)=fi semida/lewj a)ei\ diei/rhtai prosfe/rein au)toi=j #Lev. 6, 20$. e)/maqon ga\r to\n e)/naton u(perbai/nontej ai)sqhto\n dokh/sei qeo\n to\n de/katon kai\ mo/non o)/nta a)yeu- 104 dw=j proskunei=n. e)nne/a ga\r o( ko/smoj e)/lace moi/raj, e)n ou)ranw=| me\n o)ktw/, th/n te a)planh= kai\ e(pta\ ta\j peplanhme/naj e)n ta/xesi ferome/naj tai=j au)tai=j, e)na/thn de\ gh=n su\n u(/dati kai\ a)e/ri: tou/twn ga\r mi/a sugge/- 105 neia tropa\j kai\ metabola\j pantoi/aj decome/nwn. oi( me\n ou)=n polloi\ ta\j e)nne/a tau/taj moi/raj kai\ to\n page/nta ko/smon e)x au)tw=n e)ti/mhsan, o( de\ te/leioj to\n u(pera/nw tw=n e)nne/a, dhmiourgo\n au)tw=n, de/katon qeo/n: o(/lon ga\r u(perku/yaj to\ e)/rgon e)po/qei to\n tecni/thn, kai\ i(ke/thj kai\ qe- rapeuth\j e)spou/dazen au)tou= gene/sqai: dia\ tou=to deka/thn e)ndelech= tw=| 106 deka/tw| kai\ mo/nw| kai\ ai)wni/w| o( i(ereu\j a)nati/qhsi. tou=t' e)sti\ kuri/wj ei)pei=n to\ yuciko\n Pa/sca, h( %a)p&o\ panto\j pa/qouj kai\ panto\j ai)sqh- tou= dia/basij pro\j to\ de/katon, o(\ dh\ nohto/n e)sti kai\ qei=on: le/getai ga/r: "deka/th| tou= mhno\j tou/tou labe/twsan e(/kastoj pro/baton kat' oi)ki/an" #Exod. 12, 3$, i(/na a)po\ th=j deka/thj tw=| deka/tw| kaqierwqh=| ta\ qu/mata diathrhqe/nta e)n th=| yuch=| kata\ du/o moi/raj e)k triw=n pefwti- sme/nh|, me/crij a)\n o(/lh di' o(/lwn genome/nh fe/ggoj ou)ra/nion, oi(=a plhsi- fah\j selh/nh kata\ deute/raj e(bdoma/doj parau/xhsin, mh\ mo/non fula/t- tein a)lla\ kai\ i(erourgei=n h)/dh du/nhtai ta\j a)sinei=j kai\ a)mw/mouj proko- 107 pa/j. tou=t' e)sti\n i(lasmo/j-kai\ ga\r ou(=toj deka/th| tou= mhno\j bebai- ou=tai #Lev. 23, 27$, to\n de/katon i(keteuou/shj qeo\n yuch=j kai\ th\n ta-

Page 13: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

13

peino/thta kai\ ou)de/neian tou= genhtou= peri/noian logismou= pepoiqui/aj kai\ ta\j e)n a(/pasi toi=j kaloi=j u(perbola\j kai\ a)kro/thtaj tou= a)genh/tou dedi- dagme/nhj. i(/lewj ou)=n kai\ a)/neu i(ketei/aj i(/lewj eu)qu\j gi/netai toi=j e(au- tou\j kakou=si kai\ suste/llousi kai\ mh\ kauch/sei kai\ oi)h/sei fuswme/noij-, 108 tou=t' e)sti\n a)/fesij #Lev. 25, 9sqq.$, tou=t' e)leuqeri/a pantelh\j yuch=j o(\n e)planh/qh te pla/non a)poseiome/nhj kai\ pro\j th\n a)planh= fu/sin meq- ormizome/nhj kai\ e)pi\ tou\j klh/rouj e)paniou/shj, ou(\j e)/lacen, h(ni/ka lam- pro\n | e)/pnei kai\ tou\j peri\ tw=n kalw=n po/nouj h)/qlei. to/te ga\r au)th\n tw=n a)/qlwn a)ga/menoj o( i(ero\j lo/goj e)ti/mhse, ge/raj e)xai/reton dou/j, 109 klh=ron a)qa/naton, th\n e)n a)fqa/rtw| ge/nei ta/xin. tou=to kai\ )Abraa\m o( sofo\j i(keteu/ei, mellou/shj e)mpi/prasqai lo/gw| me\n th=j Sodomi/tidoj gh=j, e)/rgw| de\ th=j e)steirwme/nhj ta\ kala\ kai\ tuflh=j to\n logismo\n yuch=j, i(/n', e)a\n eu(reqh=| to\ dikaiosu/nhj mnhmei=on, h( deka/j, e)n au)th=|, tu/ch| tino\j a)mnhsti/aj #Gen. 18, 32$: a)/rcetai me\n ou)=n th=j i(kesi/aj a)po\ tou= th=j a)fe/sewj a)riqmou=, penthkonta/doj, lh/gei de\ ei)j deka/da, th\n teleu- 110 tai/an a)polu/trwsin. a)f' ou(= moi dokei= kai\ Mwush=j meta\ th\n cilia/rcwn kai\ e(katonta/rcwn kai\ penthkonta/rcwn ai(/resin e)pi\ pa=si dekada/rcouj ceirotonei=n #Exod. 18, 25$, i(/n', ei) mh\ du/naito dia\ tw=n presbute/rwn ta/xewn beltiou=sqai o( nou=j, a)lla/ toi dia\ tw=n u(sta/twn 111 kaqai/rhtai. pa/gkalon de\ do/gma kai\ o( tou= filomaqou=j pai=j e)/maqen, h(ni/ka th\n qaumasth\n e)kei/nhn e)pre/sbeue presbei/an, au)tomaqei= sofw=| proxenw=n oi)keiota/thn a)reth/n, e)pimonh/n. "de/ka ga\r kamh/louj lamba/- nei," th\n deka/doj, le/gw de\ paidei/aj o)rqh=j, a)na/mnhsin, a)po\ pollw=n 112 a)pei/rwn me\n ou)=n tou= kuri/ou mnhmw=n. "lamba/nei de\ kai\ tw=n a)gaqw=n e)kei/nou" #Gen. 24, 10$ dh=lon w(j ou)k a)/rguron ou)de\ cruso\n h)/ tina a)/lla tw=n e)n u(/laij fqartai=j-th\n ga\r a)gaqou= pro/srhsin ou)de/pote tou/toij e)pefh/mise Mwush=j-, a)lla\ ta\ gnh/sia, a(\ dh\ yuch=j e)sti mo/na, e)fodia/zetai kai\ e)mporeu/etai, didaskali/an, prokoph/n, spoudh/n, 113 po/qon, zh=lon, e)nqousiasmou/j, profhtei/aj, tou= katorqou=n e)/rwta: oi(=j e)mmeletw=n kai\ e)naskou/menoj, o(/tan w(/sper e)k pela/gouj e)normi/zesqai lime/ni me/llh|, lh/yetai du/o me\n e)nw/tia, a)na\ dracmh\n o(lkh/n, ye/lia de\ de/ka crusw=n e)pi\ ta\j cei=raj th=j proxenoume/nhj #Gen. 24, 22$. w)\ qeoprepou=j ko/smou, dracmh\n mi/an ei)=nai to\ a)/kousma kai\ mona/da a)rragh= kai\ o(lko\n fu/sei-a)koh\n ga\r ou)deni\ scola/zein e)mprepe/j, o(/ti mh\ lo/gw| e(ni/, o(\j a)\n ta\j tou= e(no\j a)reta\j kai\ mo/nou qeou= kalw=j diexe/rch- tai-, de/ka de\ crusw=n ta\ e)gceirh/mata: pra/xeij ga\r ai( kata\ sofi/an telei/oij a)riqmoi=j bebaiou=ntai, kai\ e)/stin e(ka/sth timiwte/ra crusou=. 114 toiau/th ti/j e)sti kai\ h( a)risti/ndhn e)pikriqei=sa tw=n a)rco/ntwn ei)sfora/, h(\n e)poih/santo, h(ni/ka h( yuch\ kataskeuasqei=sa u(po\ filoso- fi/aj i(eroprepw=j ta\ e)gkai/nia h)=gen au)th=j eu)caristou=sa tw=| didaska/lw| kai\ u(fhghth=| qew=|. "qui/ skhn ga\r de/ka crusw=n plh/rh qumia/matoj a)nati/qhsin" #Num. 7, 14$, i(/na ta\j u(po\ fronh/sewj kai\ pa/shj a)reth=j 115 a)nadidome/naj au)/raj o( mo/noj e)pikri/nh| sofo/j. e)peida\n de\ do/xwsin ei)=nai proshnei=j, to\ e)fu/mnion | a)/|setai Mwush=j le/gwn: "w)sfra/nqh ku/rioj o)smh\n eu)wdi/aj" #Gen. 8, 21$, to\ o)sfranqh=nai tiqei\j e)pi\ tou= sunaine/-

Page 14: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

14

sai: ou) ga\r a)nqrwpo/morfoj ou)de\ mukth/rwn h)/ tinwn a)/llwn o)rganikw=n 116 merw=n crei=oj. proi w\n de\ kai\ to\ qei=on e)ndiai/thma, th\n skhnh/n , "de/ka au)lai/aj" #Exod. 26, 1$ e)rei=: to\ ga\r th=j o(/lhj ph=gma sofi/aj a)riqmo\n te/leion ei)/lhce, deka/da: sofi/a de\ au)lh\ kai\ basi/leio/n e)sti tou= 117 panhgemo/noj kai\ mo/nou basile/wj au)tokra/toroj. o( me\n dh\ nohto\j oi)=koj ou(=toj, ai)sqhto\j d' o( ko/smoj e)sti/n, e)pei\ kai\ ta\j au)lai/aj e)k toiou/twn sunu/fhnen, a(\ tw=n tetta/rwn stoicei/wn su/mbola/ e)stin: e)k ga\r bu/ssou kai\ u(aki/nqou kai\ porfu/raj kai\ kokki/nou dhmiourgou=ntai #ibid.$, tetta/- rwn, w(j e)/fhn, a)riqmw=n. su/mbolon de\ gh=j me\n h( bu/ssoj-fu/etai ga\r e)k tau/thj-, a)e/roj de\ o( u(a/kinqoj-me/laj ga\r ou(=toj fu/sei-, u(/datoj de\ h( porfu/ra-to\ ga\r th=j bafh=j ai)/tion e)k qala/tthj, h( o(mwnumou=sa ko/gch-, puro\j de\ to\ ko/kkinon: e)mfere/staton ga\r flogi/. 118 pa/lin ge mh\n Ai)/gupton a)fhnia/sasan, h(ni/ka to\n a)nti/qeon a)pese/- mnune nou=n ta\ para/shma th=j basilei/aj a)nadou=sa au)tw=|, to\n qro/non, to\ skh=ptron, to\ dia/dhma, de/ka plhgai=j kai\ timwri/aij o( tw=n o(/lwn e)pi/tro- 119 poj kai\ khdemw\n nouqetei=. to\n au)to\n de\ tro/pon kai\ )Abraa\m u(piscnei=- tai tw=| sofw=| ou)/te pleio/nwn ou)/te e)latto/nwn, a)lla\ au)to\ mo/non de/ka e)qnw=n a)pw/leian kai\ pantelh= fqora\n e)rga/sesqai kai\ th\n tw=n a)naire- qe/ntwn cw/ran dw/sein toi=j e)ggo/noij au)tou= #Gen. 15, 18_20$, panta- cou= deka/di kai\ pro\j e)/painon kai\ pro\j yo/gon kai\ pro\j timh\n kai\ pro\j 120 ko/lasin katacrh=sqai dikaiw=n. kai/toi ti/ tou/twn memnh/meqa; th\n ga\r i(era\n kai\ qei/an nomoqesi/an de/ka toi=j su/mpasi lo/goij Mwush=j a)nage/gra- fen: ou(=toi de/ ei)si qesmoi/, tw=n kata\ me/roj a)pei/rwn no/mwn genika\ ke- fa/laia, r(i/zai kai\ a)rcai\ %ka&i\ phgai\ a)e/naoi diatagma/twn prosta/xeij kai\ a)pagoreu/seij perieco/ntwn e)p' w)felei/a| tw=n crwme/nwn. 121 Ei)ko/twj ou)=n meta\ dekaeti/an th=j ei)j Cananai/wn gh=n a)fi/xewj h( pro\j th\n )/Agar koinwni/a gi/netai: ou) ga\r eu)qu\j logikoi\ geno/menoi pladw/shj e)/ti th=j dianoi/aj o)recqh=nai paidei/aj th=j e)gkukli/ou duna/meqa, a)ll' e)peida\n su/nesin kai\ a)gci/noian krataiwsa/menoi mhke/ti kou/fh| kai\ e)pipolai/w|, a)lla\ bebai/a| kai\ pagi/a| gnw/mh| peri\ a(pa/ntwn crw/meqa. 122 dio\ ta)ko/louqon prosufai/netai | to\ "ei)sh=lqe pro\j )/Agar" #Gen. 16, 4$: h)=n ga\r a(rmo/tton tw=| manqa/nonti pro\j e)pisth/mhn dida/skalon foita=n, i(/na a)nadidacqh=| ta\ prosh/konta a)nqrw/pou fu/sei paideu/mata. nuni\ me\n o( gnw/rimoj ei)j didaska/lou badi/zwn ei)sa/getai: proektre/cei de\ polla/- kij e)xoiki/sasa fqo/non a)f' e(auth=j kai\ tou\j e)/contaj eu)fuw=j e)pispa=tai. 123 th\n gou=n a)reth/n, Lei/an, e)/stin i)dei=n proapantw=san kai\ le/gousan tw=| a)skhth=|: "pro\j me\ ei)seleu/sh| sh/meron" #Gen. 30, 16$, h(ni/ka e)kei=noj a)gro/qen e)panh/|ei. pou= ga\r w)/feilen %ei)&selqei=n o( tw=n e)pisth/mhj sper- ma/twn kai\ futw=n e)pimelhth/j, o(/ti mh\ pro\j th\n gewrghqei=san a)reth/n; 124 e)/sti d' o(/te kai\ a)popeirwme/nh tw=n foithtw=n, w(j e)/cousi proqu- mi/aj kai\ spoudh=j, ou)c u(panta=| me/n, e)gkaluyame/nh de\ to\ pro/swpon w(/sper Qa/mar e)pi\ trio/dou kaqe/zetai, po/rnhj do/xan parascou=sa toi=j o(dw=| badi/zousin #Gen. 38, 14. 15$, i(/na oi( perie/rgwj e)/contej a)nakalu/- yantej a)nafh/nwsi kai\ kataqea/swntai to\ a)/yauston kai\ a)mi/anton kai\ 125 parqe/nion o)/ntwj ai)dou=j kai\ swfrosu/nhj e)kprepe/staton ka/lloj. ti/j

Page 15: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

15

ou)=n o( e)xetastiko\j kai\ filomaqh\j kai\ mhde\n a)/skepton kai\ a)diereu/nhton tw=n e)gkekalumme/nwn pragma/twn paralipei=n a)xiw=n e)stin, o(/ti mh\ o( a)rcistra/thgoj kai\ basileu\j kai\ tai=j pro\j qeo\n o(mologi/aij e)mme/nwn te kai\ cai/rwn, o)/noma )Iou/daj; "e)xe/kline" ga/r fhsi "pro\j au)th\n th\n o(do\n kai\ ei)=pen: e)/aso/n me ei)selqei=n pro\j se/" #ibid. 16$-a)ll' ou)k e)/melle parabia/zesqai-kai\ skopei=n, ti/j te h( e)gkekalumme/nh du/nami/j e)sti 126 kai\ e)pi\ ti/ pareskeu/astai. meta\ toi/nun to\ ei)selqei=n ge/graptai "kai\ sune/labe" #ibid. 18$ kai\ to\ "ti/j" r(htw=j ou) memh/nutai: sullamba/nei ga\r kai\ sunarpa/zei h( me\n te/cnh to\n manqa/nonta e)rwtikw=j e)/cein a)na- pei/qousa e(auth=j, o( de\ manqa/nwn th\n dida/skousan, o(po/te filomaqh\j 127 ei)/h. polla/kij de/ tij tw=n me/saj e)pisth/maj u(fhgoume/nwn gnwri/mou tucw\n eu)fuou=j hu)/chsen e)pi\ th=| didaskali/a| mo/noj u(polabw\n tw=| foithth=| gegone/nai th=j eu)maqi/aj ai)/tioj, kai\ metewri/saj kai\ fush/saj e(auto\n u(yaucenei= kai\ ta\j o)fru=j eu)= ma/la a)naspa/saj tetu/fwtai kai\ para\ tw=n boulome/nwn sundiatri/bein pa/mpolla ai)tei=: ou(\j d' a)\n ai)/sqhtai pe/nhtaj me/n, diyw=ntaj de\ paidei/aj, a)postre/fetai, w(/sper qhsauro/n tina sofi/aj 128 mo/noj a)neurhkw/j. tou=t' e)sti\ to\ "e)n gastri\ e)/cein", oi)dei=n kai\ tetu- fw=sqai kai\ o)/gkon plei/ona tou= metri/ou peribeblh=sqai, di' w(=n kai\ th\n kuri/an tw=n me/swn e)pisthmw=n, a)reth/n, e)/doxa/n tinej a)tima/zein, e)pi/timon 129 ou)=san e)x e(auth=j. o(/sai me\n ou)=n yucai\ meta\ fronh/sewj kuoforou=si pragma/twn ti/ktousin o(/mwj, ta\ sugkecume/na diakri/nousai kai\ | diaste/l- lousai, kaqa/per h( (Rebe/kka-labou=sa ga\r e)n gastri\ tw=n dittw=n dianoi/aj e)qnw=n e)pisth/mhn, a)reth=j te kai\ kaki/aj, eu)toki/a| crwme/nh th\n e(kate/rou fu/sin diaste/llei te kai\ diakri/nei #Gen. 25, 23$-: o(/sai de\ a)/neu fronh/sewj, h)\ a)mbli/skousin h)\ du/serin kai\ sofisth\n ba/llonta kai\ toxeu/- 130 onta #Gen. 21, 20$ h)\ ballo/menon kai\ toxeuo/menon a)poku/ousi. kai\ mh/- pote ei)ko/twj: ai( me\n ga\r lamba/nein, ai( de\ e)/cein e)n gastri\ oi)/ontai, pammege/qouj %ou)/sh&j diafora=j. ai( me\n ga\r e)/cein nomi/zousai th\n ai(/re- sin kai\ ge/nesin e(autai=j e)pigra/fousai semnomuqou=sin, ai( de\ lamba/nein a)xiou=sai to\ me\n mhde\n oi)kei=on e)x e(autw=n e)/cein sunomologou=si, ta\ de\ spe/rmata kai\ ta\j gona\j e)/xwqen a)rdome/naj katalamba/nousai kai\ qauma/zousai to\n dido/nta kako\n me/giston, filauti/an, a)gaqw=| telei/w|, qeo- 131 sebei/a|, diwqou=ntai. tou=ton to\n tro/pon kai\ ta\ nomoqetikh=j th=j para\ a)nqrw/poij kateblh/qh spe/rmata: "h)=n ga/r tij" fhsi/n "e)k th=j fulh=j Leui/, o(\j e)/labe tw=n qugate/rwn tw=n Leui/, kai\ e)/scen au)th/n. kai\ e)n gastri\ e)/labe kai\ e)/teken a)/rren: i)do/ntej de\ au)to\ a)stei=on o)\n e)ske/pasan au)to\ mh=naj 132 trei=j" #Exod. 2, 1. 2$. ou(=to/j e)sti Mwush=j, o( kaqarw/tatoj nou=j, o( a)stei=oj o)/ntwj, o( nomoqetikh\n o(mou= kai\ profhtei/an e)nqousiw/sh| kai\ qeo- forh/tw| sofi/a| labw/n, o(\j ge/noj w)\n th=j Leuitikh=j fulh=j kai\ ta\ pro\j 133 patro\j kai\ ta\ pro\j mhtro\j a)mfiqalh\j th=j a)lhqei/aj e)/cetai. me/giston de\ e)pa/ggelma tou= gena/rcou th=j fulh=j e)sti tau/thj: qarrei= ga\r le/gein, o(/ti au)to/j moi mo/noj e)sti\ qeo\j timhte/oj #Exod. 20, 3$, a)/llo d' ou)de\n tw=n met' au)to/n, ou) gh=, ou) qa/lassa, ou) potamoi/, ou)k a)e/roj fu/sij, ou) pneuma/twn ou)c w(rw=n metabolai/, ou) zw/|wn ou) futw=n i)de/ai, ou)c h(/lioj, ou) selh/nh, ou)k a)ste/rwn plh=qoj e)n ta/xesin e)narmoni/oij peripolou/ntwn,

Page 16: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

16

134 ou)c o( su/mpaj ou)rano/j te kai\ ko/smoj. mega/lhj kai\ u(perfuou=j yuch=j to\ au)/chma, ge/nesin u(perku/ptein kai\ tou\j o(/rouj au)th=j u(perba/llein kai\ mo/nou tou= a)genh/tou perie/cesqai kata\ ta\j i(era\j u(fhgh/seij, e)n ai(=j diei/- rhtai "e)/cesqai au)tou=" #Deut. 30, 20$. toiga/rtoi toi=j e)come/noij kai\ a)diasta/twj qerapeu/ousin a)ntidi/dwsi klh=ron au(to/n. e)ggua=tai de/ mou th\n u(po/scesin lo/gion, e)n w(=| le/getai: "ku/rioj au)to\j klh=roj au)tou=" 135 #Deut. 10, 9$. ou(/twj e)n gastri\ lamba/nousai ma=llon h)\ e)/cousai ai( yucai\ ti/ktein pefu/kasi. kaqa/per d' oi( sw/matoj o)fqalmoi\ polla/kij me\n a)mudrw=j polla/kij de\ thlaugw=j o(rw=si, to\n au)to\n tro/pon kai\ to\ th=j yuch=j o)/mma tote\ me\n u(posugkecume/naj kai\ a)dh/louj tote\ de\ kaqa- 136 ra\j kai\ trana\j de/cetai ta\j a)po\ tw=n pragma/twn | i)dio/thtaj. h( me\n ou)=n a)safh\j kai\ a)dhloume/nh prosbolh\ e)/oike tw=| mh/pw kata\ gastro\j e)mbru/w| diatupwqe/nti, h( de\ e)nargh\j kai\ tranh\ ma/lista tw=| diapeplaj- me/nw| kai\ kaq' e(/kaston tw=n e)nto/j te kai\ e)kto\j merw=n tetecniteume/nw| 137 kai\ th\n a(rmo/ttousan i)de/an a)peilhfo/ti. no/moj de\ e)pi\ tou/toij e)gra/fh pa/nu kalw=j kai\ sumfero/ntwj teqei\j ou(=toj: "e)a\n macome/nwn a)ndrw=n du/o pata/xh| tij gunai=ka e)n gastri\ e)/cousan kai\ e)xe/lqh| to\ paidi/on au)- th=j mh\ e)xeikonisme/non, e)pizh/mion zhmiwqh/setai: kaq' o(/ ti a)\n e)piba/lh| o( a)nh\r th=j gunaiko/j, dw/sei meta\ a)xiw/matoj: e)a\n de\ e)xeikonisme/non h)=|, dw/sei yuch\n a)nti\ yuch=j" #Exod. 21, 22. 23$. ou) ga\r h)=n o(/moion, te/- leio/n te kai\ a)tele\j dianoi/aj e)/rgon diafqei=rai, ou)de\ ei)kazo/menon kai\ 138 katalambano/menon, ou)de\ e)lpizo/menon kai\ h)/dh u(pa/rcon. dia\ tou=to o(/pou me\n e)piti/mion a)/dhlon e)p' a)dh/lw| pra/gmati, o(/pou de\ w(risme/non e)pi\ te- lei/w| nomoqetei=tai, telei/w| de\ ou)ci\ tw=| pro\j a)reth/n, a)lla\ tw=| kata/- tina te/cnhn tw=n a)nepilh/ptwn genome/nw|: kuoforei= ga\r au)to\ ou)c h( la- bou=sa, a)ll' h( e)n gastri\ e)/cousa, oi)/hsin pro\ a)tufi/aj e)paggellome/nh. kai\ ga\r a)mh/canon a)mbli/skein th\n e)n gastri\ labou=san, e)pei\ to\ futo\n u(po\ tou= spei/rantoj e)mprepe\j telesforei=sqai: th\n de\ e)/cousan ou)k a)noi/keion, a(/te no/sw| cwri\j i)atrou= kateschme/nhn. 139 Mh\ nomi/sh|j de\ th\n )/Agar le/gesqai e(auth\n o(ra=n e)n gastri\ e)/cousan dia\ tou= "i)dou=sa o(/ti e)n gastri\ e)/cei" #Gen. 16, 4$, a)lla\ th\n kuri/an au)th=j Sa/rran. kai\ ga\r u(/steron au(/th peri\ e(auth=j fhsin: 140 "i)dou=sa o(/ti e)n gastri\ e)/cei, h)tima/sqhn e)nw/pion au)th=j" #ibid. 5$. dia\ ti/; o(/ti ai( me/sai te/cnai, kai\ ei) ta\ kaq' au(ta/j, w(=n ei)sin e)gku/monej, o(rw=sin, a)lla/ toi pa/ntwj a)mudrw=j o(rw=sin, a)ll' e)pisth=mai thlaugw=j kai\ sfo/dra e)nargw=j katalamba/nousin: e)pisth/mh ga\r ple/on e)sti\ te/cnhj, 141 to\ be/baion kai\ a)meta/ptwton u(po\ lo/gou proseilhfui=a. te/cnhj me\n ga\r o(/roj ou(=toj: su/sthma e)k katalh/yewn suggegumnasme/nwn pro/j ti te/loj eu)/crhston, tou= eu)crh/stou dia\ ta\j kakotecni/aj u(giw=j prostiqeme/nou: e)pisth/mhj de/: kata/lhyij a)sfalh\j kai\ be/baioj, a)meta/ptwtoj u(po\ lo/gou. 142 mousikh\n me\n ou)=n kai\ grammatikh\n kai\ ta\j suggenei=j kalou=men te/cnaj -kai\ ga\r oi( a)potelou/menoi di' au)tw=n tecni=tai le/gontai mousikoi/ te kai\ grammatikoi/-, filosofi/an de\ kai\ ta\j a)/llaj a)reta\j e)pisth/maj kai\ tou\j e)/contaj au)ta\j e)pisth/monaj: | fro/nimoi ga/r ei)si kai\ sw/fronej kai\ filo/sofoi, w(=n ou)de\ ei(=j e)n toi=j th=j diapeponhme/nhj e)pisth/mhj sfa/lletai

Page 17: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

17

do/gmasi, kaqa/per oi( proeirhme/noi e)n toi=j tw=n me/swn tecnw=n qewrh/- 143 masin. w(/sper ga\r o)fqalmoi\ me\n o(rw=sin, o( de\ nou=j di' o)fqalmw=n thlauge/steron, kai\ a)kou/ei me\n w)=ta, o( de\ nou=j di' w)/twn a)/meinon, kai\ o)sfrai/nontai me\n oi( mukth=rej, h( de\ yuch\ dia\ r(inw=n e)narge/steron, kai\ ai( a)/llai ai)sqh/seij tw=n kaq' au(ta\j a)ntilamba/nontai, kaqarw/teron de\ kai\ ei(likrine/steron h( dia/noia-kuri/wj ga\r ei)pei=n h(/d' e)sti\n o)fqal- mo\j me\n o)fqalmw=n, a)koh\ de\ a)koh=j kai\ e(ka/sthj tw=n ai)sqh/sewn ai)/sqh- sij ei(likrineste/ra, crwme/nh me\n e)kei/naij w(j e)n dikasthri/w| u(phre/tisi, dika/zousa d' au)th\ ta\j fu/seij tw=n u(pokeime/nwn, w(j toi=j me\n sunainei=n, ta\ de\ a)postre/fesqai-, ou(/twj ai( me\n lego/menai me/sai te/cnai tai=j kata\ to\ sw=ma duna/mesin e)oikui=ai toi=j qewrh/masin e)ntugca/nousi kata/ tinaj a(pla=j e)pibola/j, a)kribe/steron de\ e)pisth=mai kai\ su\n e)xeta/sei peritth=|. 144 o(\ ga\r nou=j pro\j ai)/sqhsin, tou=t' e)pisth/mh pro\j te/cnhn e)sti/: kaqa/per ga\r ai)/sqhsi/j tij ai)sqh/sewn, w(j e)le/cqh pro/teron, e)sti\n h( yuch/ *** e)kei/nwn me\n ou)=n e(ka/sth mikra\ a)/tta tw=n e)n th=| fu/sei parespa/sato, peri\ a(\ ponei=tai kai\ pragmateu/etai, gramma\j me\n gewmetri/a, fqo/ggouj de\ mousikh/, filosofi/a de\ pa=san th\n tw=n o)/ntwn fu/sin: u(/lh ga/r e)stin au)th=j o(/de o( ko/smoj kai\ pa=sa h( tw=n o)/ntwn o(rath/ te kai\ a)o/ratoj ou)- 145 si/a. ti/ ou)=n qaumasto/n, ei) h( ta\ o(/la kaqorw=sa qea=tai kai\ ta\ me/rh, kai\ a)/meinon e)kei/nwn, a(/te o)fqalmoi=j mei/zosi kai\ o)xuderkeste/roij e)nom- matwqei=sa; ei)ko/twj ou)=n h( kuri/a filosofi/a th\n me/shn paidei/an, th\n qerapaini/da au)th=j, e)gku/mona qea/setai ma=llon h)\ e(auth\n e)kei/nh. 146 kai/toi g' ou)de\ tou=to/ tij a)gnoei=, o(/ti pa/saij tai=j kata\ me/roj ta\j a)rca\j kai\ ta\ spe/rmata, e)x w(=n a)nablastei=n e)/doxe ta\ qewrh/- mata, filosofi/a dedw/rhtai. i)so/pleura ga\r kai\ skalhna\ ku/klouj te kai\ polugw/nia kai\ ta\ a)/lla sch/mata gewmetri/a prosexeu=re, shmei/ou de\ kai\ grammh=j kai\ e)pifanei/aj kai\ stereou= fu/sin, a(\ dh\ r(i/zai kai\ 147 qeme/lioi tw=n lecqe/ntwn ei)si/n, ou)ke/ti gewmetri/a. po/qen ga\r au)th=| le/- gein o(rizome/nh|, o(/ti shmei=on me/n e)stin ou(= me/roj ou)de/n, grammh\ de\ mh=- koj a)plate/j, e)pifa/neia de\ o(\ mh=koj kai\ pla/toj mo/non e)/cei, stereo\n de\ o(\ ta\j trei=j e)/cei diasta/seij, mh=koj, pla/toj, ba/qoj; tau=ta ga\r a)na/- 148 keitai filosofi/a| kai\ h( peri\ o(/rwn pragmatei/a pa=sa tw=| filoso/fw|. to/ ge mh\n gra/fein kai\ a)naginw/skein grammatikh=j th=j a)teleste/raj e)pa/g- gelma, h(\n paratre/ponte/j tinej grammatistikh\n kalou=si, th=j de\ teleio- te/raj a)na/ptuxij tw=n para\ poihtai=j te kai\ suggrafeu=sin. | e)peida\n ou)=n peri\ tw=n tou= lo/gou diexe/rcwntai merw=n, to/te ou) ta\ filosofi/aj eu(rh/- 149 mata paraspw=ntai/ te kai\ parergolabou=si; tau/thj ga\r i)/dion e)xeta/zein, ti/ su/ndesmoj, ti/ o)/noma, ti/ r(h=ma, ti/ koino\n o)/noma, ti/ i)/dion, ti/ e)llipe\j e)n lo/gw|, ti/ plh=rej, ti/ a)pofanto/n, ti/ e)rw/thma, ti/ pu/sma, ti/ periekti- ko/n, ti/ eu)ktiko/n, ti/ a)ratiko/n: ta\j ga\r peri\ au)totelw=n kai\ a)xiwma/twn 150 kai\ kathgorhma/twn pragmatei/aj h(/d' e)sti\n h( sunqei=sa. h(mi/fwnon de\ h)\ fwnh=en h)\ pantelw=j a)/fwnon stoicei=on i)dei=n, kai\ pw=j e(/kaston tou/twn ei)/wqe le/gesqai, kai\ pa=sa h( peri\ fwnh=j kai\ stoicei/wn kai\ tw=n tou= lo/gou merw=n i)de/a ou) filosofi/a| pepo/nhtai kai\ kath/nustai; bracei/aj d' w(/sper a)po\ ceima/rrou spa/santej liba/daj kai\ bracute/raij tai=j e(autw=n

Page 18: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

18

yucai=j e)napoqli/yantej to\ klape\n oi( fw=rej ou)k e)ruqriw=si profe/rontej w(j i)/dion. 151 Ou(= ca/rin fruatto/menoi th=j kuri/aj, h(=| to\ ku=roj o)/ntwj kai\ h( tw=n qewroume/nwn a)na/keitai bebai/wsij, a)logou=si. sunaisqome/nh de\ au(/th th=j o)ligwri/aj tou/twn e)le/gxei kai\ meta\ parrhsi/aj fh/sei: a)dikou=mai 152 kai\ paraspondou=mai to/ ge e)f' u(mi=n o(mologi/aj parabai/nousin. a)f' ou(= ga\r e)nekolpi/sasqe ta\ propaideu/mata, th=j e)mh=j qerapaini/doj ta\ e)/ggona, th\n me\n w(j gameth\n e)xetimh/sate, e)me\ de\ ou(/twj a)pestra/fhte, w(j mhde\ pw/pote e)j tau)to\n e)lqo/ntej. a)ll' i)/swj e)gw\ me\n tau=ta peri\ u(mw=n u(pei/lhfa, e)k th=j fanera=j pro\j th\n oi)ke/tin o(mili/aj th\n a)/dhlon pro\j e)me\ au)th\n a)llotri/wsin tekmairome/nh: ei) d' u(mei=j e)nanti/wj h)\ w(j u(pei/lhfa dia/keisqe, gnw=nai me\n a)mh/canon e(te/rw|, r(a/|dion de\ mo/nw| qew=|. 153 dio/per oi)kei/wj e)rei=: "kri/nai o( qeo\j a)na\ me/son e)mou= kai\ sou=" #Gen. `16, 5$, ou) prokategnwkui=a w(j h)dikhko/toj, a)ll' e)ndoia/zousa w(j ta/c' a)\n i)/swj kai\ katorqou=ntoj: o(/per a)yeudw=j ou)k ei)j makra\n a)nafai/netai di' w(=n a)pologou/menoj kai\ to\n e)ndoiasmo\n au)th=j e)xiw/meno/j fhsin: "i)dou\ h( paidi/skh e)n tai=j cersi/ sou, crw= au)th=|, w(j a)/n soi a)resto\n h)=|" 154 #Gen. 16, 6$. kai\ ga\r o( paidi/skhn ei)pw\n a)mfo/tera o(mologei=, to/ te dou/lhn kai\ to\ nhpi/an ei)=nai-to\ ga\r th=j paidi/skhj o)/noma e(kate/rw| tou/twn e)farmo/zei-, sunomologei= de\ pa/ntwj eu)qu\j kai\ ta)nanti/a, th=| me\n nhpi/a| th\n telei/an, th=| de\ dou/lh| th\n kuri/an, mononou\ bow=n a)/nti- kruj, o(/ti th\n me\n e)gku/klion paidei/an kai\ w(j newte/ran kai\ w(j qerapai- ni/da a)spa/zomai, th\n de\ e)pisth/mhn kai\ fro/nhsin w(j telei/an kai\ de/spoi- 155 nan e)kteti/mhka. to\ de\ "e)n tai=j cersi/ sou" dhloi= me\n to\ u(pocei/rio/j e)sti/ soi. shmai/nei de\ kai\ toiou=ton e(/teron: ta\ me\n th=j dou/lhj ei)j cei=raj | a)fiknei=tai sw/matoj-swmatikw=n ga\r o)rga/nwn kai\ duna/mewn ta\ e)gku/klia crei=a-, ta\ de\ th=j kuri/aj ei)j yuch\n e)/rcetai: logismoi=j 156 ga\r ta\ kata/ te fro/nhsin kai\ e)pisth/mhn a)nati/qetai. w(/sq' o(/sw| duna- tw/teron kai\ drastikw/teron kai\ toi=j o(/loij krei=tton dia/noia ceiro/j e)sti, tosou/tw| th=j e)gkukli/ou mousikh=j e)pisth/mhn kai\ fro/nhsin qaumasiwte/- ran ei)=nai neno/mika kai\ diafero/ntwj e)kteti/mhka. labou=sa ou)=n, w)= kai\ u(pa/rcousa kai\ pro\j e)mou= nomizome/nh kuri/a, th\n e)mh\n a(/pasan paidei/an 157 w(j qerapaini/di crw=, "w(j eu)a/resto/n soi." to\ de\ soi\ eu)a/reston ou)k a)gnow= o(/ti pa/ntwj e)sti\n a)gaqo/n, ei) kai\ mh\ proshne/j, kai\ w)fe/limon, ei) kai\ makra\n tou= h(de/oj a)fe/sthken. a)gaqo\n de\ kai\ w)fe/limon toi=j e)le/g- cou deome/noij nouqesi/a, o(\ e(te/rw| o)no/mati ka/kwsin o( i(ero\j mhnu/ei lo/goj. 158 Dio/per e)pife/rei: "kai\ e)ka/kwsen au)th\n" #Gen. 16, 6$, i)/son tw=| e)nouqe/thse kai\ e)swfro/nise. lusitele\j ga\r sfo/dra toi=j e)n a)dei/a| kai\ e)keceiri/a|, kaqa/per i(/ppoij a)fhniastai=j, o)xu\ ke/ntron, e)pei\ 159 ma/stigi mo/lij kai\ a)gwgh=| damasqh=nai kai\ tiqaseuqh=nai du/nantai. h)\ ta\ prokei/mena a)=qla ou)c o(ra=|j toi=j a)nepiplh/ktoij; lipw=sin, eu)ru/nontai, piai/nontai, lampro\n pne/ousin: ei)=ta ai)/rontai ta\ a)sebei/aj, oi( pana/qlioi kai\ barudai/monej, oi)ktra\ brabei=a, %e)p'& a)qeo/thti khrutto/menoi kai\ stefanou/menoi. dia\ ga\r th\n lei/wj r(e/ousan eu)tuci/an u(pe/labon e(autou\j

Page 19: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

19

ei)=nai tou\j u(pargu/rouj kai\ u(pocru/souj qeou/j, nomi/smatoj kekibdhleume/- 160 nou to\n tro/pon, tou= a)lhqinou= kai\ o)/ntwj o)/ntoj e)klaqo/menoi. marturei= de\ kai\ Mwush=j e)n oi(=j fhsin: "e)lipa/nqh, e)pacu/nqh, e)platu/nqh kai\ e)gkate/lipe qeo\n to\n poih/santa au)to/n" #Deut. 32, 15$: w(/ste ei) h( e)pi\ ple/on a)/nesij to\ me/giston kako/n, a)se/beian, w)di/nei, tou)nanti/on h( meta\ no/mou ka/kwsij a)gaqo\n te/leion a)poti/ktei, th\n a)oi/dimon nouqesi/an. 161 e)nqe/nde o(rmhqei\j kai\ th=j prw/thj e(orth=j to\ su/mbolon "a)/rton kakw/- sewj" ei)=pe #Deut. 16, 3$, ta\ a)/zuma. kai/toi ti/j ou)k oi)=den, o(/ti e(ortai\ kai\ qali/ai peripoiou=sin i(lara\j eu)frosu/naj kai\ eu)qumi/aj, ou) kakw/seij; 162 a)lla\ dh=lon, w(j o)no/mati katake/crhtai po/nou, tou= swfronistou=. ta\ ga\r plei=sta kai\ me/gista tw=n a)gaqw=n a)skhtikai=j a)qlh/sesi kai\ h(bw=si po/noij ei)/wqe perigi/nesqai: yuch=j de\ e(orth\ zh=loj o( tw=n a)ri/stwn kai\ telesfo- rou/menoj po/noj. ou(= ca/rin diei/rhtai kai\ "e)pi\ pikri/dwn ta\ a)/zuma e)sqi/ein" #Exod. 12, 8$ ou)c w(j proseyh/matoj, a)ll' e)peidh\ to\ mh\ oi)dei=n kai\ a)nazei=n tai=j e)piqumi/aij, e)sta/lqai de\ kai\ sunh=cqai pro\j a)hdi/aj oi( polloi\ ti/qentai, pikro\n h(gou/menoi to\ | a)pomaqei=n to\ pa/qoj, o(/per e)sti\n 163 eu)frosu/nh kai\ e(orth\ dianoi/a| fila/qlw|. tau/thj e(/neka/ moi dokei= th=j ai)ti/aj e)n cwri/w|, o(\ ke/klhtai pikri/a, ta\ no/mima a)nadidacqh=nai: h(du\ me\n ga\r to\ a)dikei=n, e)pi/ponon de\ to\ dikaiopragei=n: tou=to de/ e)stin o( a)yeude/statoj no/moj. e)xelqo/ntej, ga/r fhsin, e)k tw=n Ai)guptiakw=n paqw=n "h)=lqon ei)j Merra/, kai\ ou)k h)du/nanto piei=n u(/dwr e)k Merrw=n: pikro\n ga\r h)=n. dia\ tou=to e)pwnoma/sqh to\ o)/noma tou= to/pou e)kei/nou pikri/a. kai\ diego/gguzen o( lao\j kata\ Mwush= le/gontej: ti/ pio/meqa; e)bo/hse de\ Mwush=j pro\j ku/rion, kai\ e)/deixen au)tw=| ku/rioj xu/lon, kai\ e)ne/balen au)to\ ei)j to\ u(/dwr, kai\ e)gluka/nqh to\ u(/dwr. e)kei= e)/qeto au)tw=| dikaiw/mata kai\ kri/seij, ka)kei= au)to\n e)pei/razen" #Exod. 15, 23_25$. 164 h( ga\r a)/dhloj a)po/peira kai\ dokimasi/a th=j yuch=j e)stin e)n tw=| ponei=n kai\ pikrai/nesqai: o(/ph| ga\r talanteu/sei, calepo\n diagnw=nai. oi( me\n ga\r prokamo/ntej a)ne/peson, baru\n a)nti/palon h(ghsa/menoi to\n po/non, kai\ ta\j cei=raj u(p' a)sqenei/aj w(/sper a)peirhko/tej a)qlhtai\ kaqh=kan, palin- 165 dromei=n ei)j Ai)/gupton e)pi\ th\n a)po/lausin tou= pa/qouj e)gnwko/tej. oi( de\ ta\ fobera\ kai\ deina\ th=j e)rh/mhj pa/nu tlhtikw=j kai\ e)rrwme/nwj a)na- deco/menoi to\n a)gw=na tou= bi/ou dih/qlhsan a)dia/fqoron kai\ a)h/tthton fula/xantej kai\ tw=n th=j fu/sewj a)nagkai/wn katexanasta/ntej, w(j pei=nan, di/yoj [r(i=go]j, kru/oj, qa/lpoj, o(/sa tou\j a)/llouj ei)/wqe doulou=sqai, kata\ 166 pollh\n i)scu/oj periousi/an u(pa/gesqai. ai)/tion de\ e)ge/neto ou) yilo\j o( po/noj, a)lla\ su\n tw=| glukanqh=nai: le/gei ga/r: "e)gluka/nqh to\ u(/dwr," gluku\j de\ kai\ h(du\j po/noj e(te/rw| o)no/mati filoponi/a kalei=tai. to\ ga\r e)n po/nw| gluku\ e)/rwj e)sti\ kai\ po/qoj kai\ zh=loj kai\ fili/a tou= kalou=. 167 mhdei\j ou)=n th\n toiau/thn ka/kwsin a)postrefe/sqw, mhd' "a)/rton kakw/- sewj" nomisa/tw pote\ le/gesqai th\n e(orth=j kai\ eu)frosu/nhj tra/pezan e)pi\ bla/bh| ma=llon h)\ w)felei/a|: tre/fetai ga\r toi=j paidei/aj do/gmasin h( 168 nouqetoume/nh yuch/. to\ a)/zumon pe/mma tou=to ou(/twj e)sti\n i(ero/n, w(/ste crhsmoi=j proste/taktai dw/deka a)/rtouj a)zu/mouj tai=j fulai=j i)sari/qmouj protiqe/nai e)pi\ th=j e)n toi=j a)du/toij crush=j trape/zhj

Page 20: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

20

169 #Exod. 25, 29$, kai\ kalou=ntai proqe/sewj. kai\ no/mw| de\ a)pei/rhtai pa=san zu/mhn kai\ pa=n me/li prosfe/rein tw=| bwmw=| #Lev. 2, 11$: calepo\n ga\r h)\ ta\j gluku/thtaj tw=n kata\ to\ sw=ma h(donw=n h)\ ta\j th=j yuch=j a)raia\j kai\ cau/nouj e)pa/rseij kaqierou=n w(j a(/gia, ta\ fu/sei be/bhla kai\ 170 a)ni/era e)x au(tw=n. a)=r' ou)=n ou)k ei)ko/twj e)pisemnuno/menoj o( profh/thj lo/goj, o)/noma Mwush=j, e)rei=: "mnhsqh/sh| pa=san th\n o(do\n h(\n h)/gage/ se ku/rioj o( qeo\j e)n e)rh/mw|, o(/pwj a)\n kakw/sh| se kai\ e)kpeira/sh| se kai\ diagnwsqh=| ta\ e)n kardi/a| sou, ei) fula/xeij e)ntola\j au)tou= h)\ | ou)/: kai\ e)ka/kwse/ se kai\ e)limagco/nhse/ se kai\ e)yw/mise/ se to\ ma/nna, o(\ ou)k h)/|deisan oi( pate/rej sou, i(/na a)naggei/lh| soi, o(/ti ou)k e)p' a)/rtw| mo/nw| zh/setai o( a)/nqrwpoj, a)ll' e)n panti\ r(h/mati e)kporeuome/nw| dia\ sto/matoj 171 qeou=" #Deut. 8, 2. 3$; ti/j ou)=n ou(/twj a)no/sio/j e)stin, w(j u(polabei=n kakwth\n to\n qeo\n kai\ limo/n, oi)/ktiston o)/leqron, e)pa/gonta toi=j a)/neu trofh=j zh=n mh\ duname/noij; a)gaqo\j ga\r kai\ a)gaqw=n ai)/tioj, eu)erge/thj, swth/r, trofeu/j, ploutofo/roj, megalo/dwroj, kaki/an o(/rwn i(erw=n a)pelh- lakw/j: ou(/tw ga\r ta\ gh=j a)/cqh, to/n te )Ada\m kai\ Ka/in, e)fuga/deusen 172 e)k tou= paradei/sou. mh\ paragw/meqa ou)=n tai=j fwnai=j, a)lla\ ta\ di' u(ponoiw=n shmaino/mena skopw=men kai\ le/gwmen, o(/ti to\ me\n "e)ka/kwse" i)/son e)sti\ tw=| e)pai/deuse kai\ e)nouqe/thse kai\ e)swfro/nise, to\ de\ "limw=| pare/balen" ou) siti/wn kai\ potw=n ei)rga/sato e)/ndeian, a)ll' h(donw=n kai\ e)piqumiw=n fo/bwn te kai\ lu/phj kai\ a)dikhma/twn kai\ suno/lwj a(pa/ntwn 173 o(/sa h)\ kakiw=n e)stin h)\ paqw=n e)/rga. marturei= de\ to\ e)pilego/menon e(xh=j: "e)yw/mise/ se to\ ma/nna." a)=ra/ ge to\n th\n a)/ponon kai\ a)talai/- pwron trofh\n di/ca spoudh=j tw=n a)nqrw/pwn ou)k e)k gh=j, w(j e)/qoj, a)nadoqei=san, a)p' ou)ranou= de/, tera/stion e)/rgon, e)p' eu)ergesi/a| tw=n crhsome/nwn parasco/menon a)/xion le/gein limou= kai\ kakw/sewj h)\ tou)nan- 174 ti/on eu)qhni/aj kai\ eu)ethri/aj a)dei/aj te kai\ eu)nomi/aj ai)/tion; a)ll' oi( polloi\ kai\ a)gelai=oi nomi/zousi tou\j lo/goij qei/oij trefome/nouj a)qli/wj kai\ talaipw/rwj zh=n-a)/geustoi ga/r ei)si tou= pantro/fou geu/matoj sofi/aj-, oi( d' %e)n& tai=j eu)paqei/aij kai\ eu)frosu/naij lelh/qasi dia/- 175 gontej. ou(/tw toi/nun h( poia\ ka/kwsij w)fe/limo/n e)stin, w(/ste kai\ to\ tapeino/taton au)th=j, h( doulei/a, me/ga a)gaqo\n neno/mistai. kai\ tau/thn hu)/xato/ tij e)n tai=j i(erai=j a)nagrafai=j path\r ui(w=|, tw=| a)/froni )Hsau= o( 176 a)/ristoj )Isaa/k. ei)=pe ga/r pou: "e)pi\ macai/ra| sou zh/seij, kai\ tw=| a)delfw=| sou douleu/seij" #Gen. 27, 40$, lusitele/staton kri/nwn tw=| po/- lemon a)nt' ei)rh/nhj ai(roume/nw| kai\ w(/sper e)n ma/caij o(ploforou=nti dia\ th\n e)n th=| yuch=| sta/sin kai\ tarach\n u(phko/w| gene/sqai kai\ douleu=sai kai\ e)pita/gmasin, a(/tt' a)\n o( swfrosu/nhj e)rasth\j e)pikeleu/sh|, pa=si pei- 177 qarcei=n. e)nqe/nde moi dokei= tij tw=n foithtw=n Mwuse/wj, o)/noma ei)rh- niko/j, o(\j patri/w| glw/tth| Salomw\n kalei=tai, fa/nai: "paidei/aj qeou=, ui(e/, mh\ o)ligw/rei, kai\ mh\ e)klu/ou u(p' au)tou= e)legco/menoj: o(\n ga\r a)gapa=| ku/rioj e)le/gcei, mastigoi= de\ pa/nta ui(o\n o(\n parade/cetai" #Prov. 3, 11. 12$. ou(/twj a)/ra h( e)pi/plhxij kai\ nouqesi/a kalo\n neno/mistai, | w(/ste di' au)th=j h( pro\j qeo\n o(mologi/a sugge/neia gi/netai. ti/ ga\r oi)- 178 keio/teron ui(w=| patro\j h)\ ui(ou= patri/; a)ll' i(/na mh\ lo/gon e)k lo/gou

Page 21: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

21

sunei/rontej mhku/nein dokw=men, e)nargesta/thn di/ca tw=n ei)rhme/nwn pi/stin parexo/meqa tou= th\n poia\n ka/kwsin a)reth=j e)/rgon ei)=nai: no/moj ga/r e)sti toiou=toj: "pa=san ch/ran kai\ o)rfano\n ou) kakw/sete: e)a\n de\ kaki/a| kakw/- shte au)tou/j" #Exod. 22, 22$. ti/ le/gei; a)=r' u(po/ tinoj e)/stin a)/llou kakou=- sqai; ei) ga\r kaki/aj e)/rga mo/nhj ai( kakw/seij, peritto\n to\ o(mologou/menon 179 gra/fein, o(\ kai\ di/ca prosqh/khj a)nomologhqh/setai. fh/sei de\ pa/ntwj: oi)=da kai\ u(po\ a)reth=j e)legco/menon kai\ u(po\ fronh/sewj paideuo/menon. dio/per ou) pa=san ka/kwsin e)n ai)ti/a| ti/qemai, a)lla\ th\n me\n dikaiosu/nhj kai\ nomoqetikh=j e)/rgon ou)=san-e)piplh/xei ga\r swfroni/zei-ma/lista qauma/zw, th\n de\ a)frosu/nhj kai\ kaki/aj, blabera\n u(pa/rcousan, a)po- 180 stre/fomai kai\ kaki/zw deo/ntwj. o(/tan ou)=n th\n )/Agar kakoume/nhn u(po\ Sa/rraj a)kou/sh|j, mhde\n tw=n e)n tai=j gunaikei/aij zhlotupi/aij ei)wqo/twn gi/nesqai u(ponoh/sh|j: ou) ga\r peri\ gunaikw=n e)stin o( lo/goj, a)lla\ dia- noiw=n, th=j me\n gumnazome/nhj e)n toi=j propaideu/masi, th=j de\ tou\j a)reth=j a)/qlouj diaqlou/shj.