employment generation in bangladesh: role of ict
TRANSCRIPT
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
1/27
CCEE]]FFIIRREECCKKWW @@CCKKCC^AAWWBBIIKK BBKK NNAAKK@@FFAAGGCC__LL::
^IIFFCC IIDD BBOOWW
YYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYYY
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
2/27
CE]FIRECKW @CKC^AWBIK BK NAK@FAGC_L: ^IFC ID BOW
Oi~sc Wbwfc% Eaka`bk` ]ci}fc aw Pi~h ,L3=1"
_nebwwcg wi:_rcg Afae`b~ Jada~
]~idcssi~
BNA& Skbtc~sbwr id Glaha
_nebwwcg nr:
Kaec ^iff Nawol
Ade ^basaw Lissabk 1?7 74G
Eg+ ^ablak _li~it 1?2 74G
Pazcg~ ^aleak 17? 74G
Be~f Lq 173 74G
Eg+ _laebe%Sf%Afae 131 74G
Eg+ Ealeg~ ^aleak Eajegc~ 137 74G
Eg+ Dc~gis Hanb~ 17= 74G
Waktb~ Lassak Olipgl~r 72 70G
Gawc id _nebssbik: A}~bf 3& >=1>
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
3/27
FCWWC^ ID W^AK_EBWWAF
A}~bf 3& >=1>
_rcg Afae`b~ Jada~
]~idcssi~
BNA& Skbtc~sbwr id Glaha+
Gca~ _b~&
Pbwl `~caw }fcas~c pc a~c snebwwbk` wi ri wlc ~c}i~w ik Ce}fireckw @ckc~awbik bk
Nak`fagcsl: ^ifc id BOW wlaw pc pc~c assb`kcg as wlc ~cqb~ceckw id oie}fcwbk` wlc oi~sc
wbwfcg Eaka`bk` ]ci}fc aw Pi~h+ Pc latc dikg wlc swgr wi nc qbwc bkwc~cswbk` akgnckcdbobaf wi i~ o~~ckw dbcfg id swgr+
Pc li}c ri dbkg wlbs ~c}i~w sawbsdaowi~r+ ]fcasc dccf d~cc wi oikwaow s aw
6~basawYlissabkMralii+oie; bd ri latc akr qcswbiks akg)i~ oieeckws ~c`a~gbk` wlc
bkwc~}~cwawbik id wlbs ~c}i~w+
_bkoc~cfr ri~s&
ADE ^basaw Lissabk 1?7 74G
+Eg+ ^ablak _li~it 1?2 74G
+Pazcg~ ^aleak 17? 74G
+Be~f Lq 173 74G
+
Eg+ _laebe%Sf%Afae 131 74G +Eg+ Ealeg~ ^aleak Eajegc~ 137 74G
+Eg+ Dc~gis Hanb~ 17= 74G
+Waktb~ Lassak Olipgl~r 72 70G
+
mailto:[email protected]:[email protected] -
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
4/27
AOHKIPFCG@CECKW
Plbfc }~c}a~bk` wlc ~c}i~w pc dikg assbswakoc d~ie a kenc~ id }ci}fc ce}fircg bk wlc dbcfg id
bkdi~eawbik akg oieekboawbik wcolkifi`r akg pc pakw wi c|}~css s}cobaf wlakhs wi aff id wlce+
Pc pifg fbhc wi c|}~css `~awbwgc wi i~ liki~anfc ]~idcssi~ _rcg Afae`b~ Jada~di~assb`kbk`
wlbs wc~e }a}c~+ Bws a `~caw }fcas~c wi wlakh wi lbe di~ }~itbgbk` s be}i~wakw s``cswbiks
g~bk` wlc }~c}a~awbik id i~ ~c}i~w+
Wi }~c}a~c wlbs ~c}i~w pc latc wahck assbswakoc d~ie gbddc~ckw i~`akbzawbiks fbhc Nak`fagcsl
Oie}wc~ _aebwr ,NO_"& Nak`fagcsl Assiobawbik id _idwpa~c $ Bkdi~eawbik _c~tbocs ,NA_B_"&
Nak`fagcsl Oie}wc~ Oikobf ,NO_"& Ebkbsw~r id Bkdi~eawbik akg Oieekboawbik Wcolkifi`r
akg gbddc~ckw ji~kafs akg pcnsbwcs d~ie ~cfctakw dbcfg+
Gcs}bwc daobk` gbddc~ckw oiksw~abkws akg }~infces pc latc oie}fcwcg wlc ~c}i~w soocssdffr+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
5/27
t
C\COSWBTC _SEEA^R
Wlbs }a}c~ }~csckws a }bow~c id o~~ckw swawc id BOW ,Bkdi~eawbik $ Oieekboawbik
Wcolkifi`r" afik` pbwl a sinc~bk` akafrsbs id ~ifc id bk `ckc~awbk` ce}fireckw i}}i~wkbwbcs bk
Nak`fagcsl+ Bkwi 71 rca~s id bkoc}wbik as a swawc& Nak`fagcsl o~~ckwfr las ak c|}i~w nashcw
pi~wl a~ikg '>3 nbffbik& plbol dcaw~cs a }~cgiebkakw oitc~a`c nr ^E@+ Nak`fagcsl bs gibk`
pcff bk ^E@ scowi~ nw gc wi katibganfc oiksw~abkws& bw bs swbff ebfcs nclbkg sw~ik` oie}cwbwi~s
fbhc Olbka wi `~an a sb`kbdboakw sla~c id `finaf ^E@ ea~hcw+ Ei~citc~& bk eakr oikw~bcs& wlc
Nak`fagcslb c|}i~wc~s a~c daobk` w~agc na~~bc~s bk di~es id kik%wa~bdd akg }a~a%wa~bdd+ As a fcasw%
gctcfi}cg oikw~r& Nak`fagcsl bs ckjirbk` daobfbwbcs fbhc ~fcs id i~b`bk as pcff as gwr d~cc
aoocss& nw sol nckcdbws a~c kfbhcfr wi fasw fik`c~+ Lckoc oiecs wlc kccg wi c|}akg wlc c|}i~w
nashcw wi ~ca} wlc d~bws id coikiebo `~ipwl o~~ckwfr ckjircg nr bws dcffip Asbak oikw~bcs+
BOW las cec~`cg as a eaji~ c|}i~w wiif bk sc~tboc scowi~ pbwl ~bsc bk iwsi~obk` d~ie gctcfi}cg
oikw~bcs+ Oikw~bcs fbhc Bkgba akg Olbka latc `ikc da~ alcag bk wc~es id ~cafbzbk` wlc }iwckwbaf
id iwsi~obk` as pcff as sidwpa~c c|}i~w+ Wli`l fawc& Nak`fagcsl las eagc a di~ar bkwi wlbs
scowi~& nw las rcw wi fbtc }wi wlc `~ipwl c|}cowawbiks+ Nak`fagcsl las fik` ncck bgckwbdbcg as
ak a`~bofw~af oikw~r pbwl eaji~bwr id bws }ci}fc lifgbk` a`~bofw~af }~idcssbiks+ Nw& gc wi
bko~casc bk }i}fawbik& i~ fakg bs sl~bkhbk` akg kik%a`~bofw~af ce}fireckws a~c ik ~bsc+ Wlc
dbcfg id BOW las }~csckwcg s a pbkgip id i}}i~wkbwbcs plck bw oiecs wi ce}fireckw akg
wl~i`l }~i}c~ }fakkbk` & cki~eis }iwckwbaf id wlbs dbcfg oak nc wbfbzcg wi `ckc~awc jins as pcff
as niisw coikiebo `~ipwl+Id fawc& wlc @itc~keckw id Nak`fagcsl las bgckwbdbcg BOW as wl~sw
scowi~ akg bs kgc~wahbk` ta~bis }faks akg }~i`~aes wi ea~ol di~pa~g+ Wlc dbcfg id BOW bs
ofassbdbcg bkwi diffipbk`: La~gpa~c& _idwpa~c _ifwbik& Wcfcoie $ Kcwpi~hbk` _c~tbocs+Wlc
}a}c~ las gctiwcg sc}a~awc scowbiks wi wl~cc dbcfgs& lb`lfb`lwbk` ce}fireckw }~is}cows as pcff as
oikw~bnwbik wi coikiebo `~ipwl+ Ak ckwb~c scowbik las ncck gcgboawcg wipa~g akafrzbk`
}~is}cows id `~ipwl id wlbs scowi~+A _PIW akafrsbs ik BOW scowi~ las ncck }c~di~ecg bk wlbs
}a}c~ bk i~gc~ wi bgckwbdr olaffck`cs akg i}}i~wkbwbcs+ Bk wlc ckg& ~coieeckgawbiks latc ncck}~csckwcg si as wi be}~itc wlc socka~bi id wlc scowi~+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
6/27
Wanfc id Oikwckws ]a`c Ki+Ola}wc~%=1: Bkw~igowbik 1
1+1 _oi}c id wlc ~c}i~w >1+> Injcowbtc id wlc swgr
1+>+1 ]~bea~r injcowbtc1+>+> _coikga~r injcowbtcs
>>>
1+? Ecwligifi`r1+?+1 Gawa oiffcowbik1+?+> Gawa akafrsbs
>>>
1+7 Fbebwawbik id wlc swgr ?
Ola}wc~%=>: Coikiebo akg ce}fireckw oikgbwbik id Nak`fagcsl 7
>+1 _wawbswbos ik Nak`fagcsl coikier akg }nfbo dbkakocs 3
Ola}wc~%=?: ]~csckw _ocka~bi id BOW 0
?+1 _idwpa~c?+1+1 _ka}sliw id wlc bkgsw~r: sbzc& oie}isbwbik akg ea~hcw?+1+> Wcolkboaf shbff eaw~b| id wlc sidwpa~c bkgsw~r?+1+? @~ipwl id sidwpa~c bkgsw~r
0 Wcfcoie?+>+1 Ce}fireckw o~cawbik bk wcfcoie
111>
Ola}wc~%=7: ]~is}cows id BOW bk `ckc~awbk` ce}fireckw 17
7+1 BOW bkonawbik ockw~c 17
7+> Lb`l wcol }a~h 17
7+? C|}i~w ea~hcw: kcp i}wbebse 13
7+7 _PIW akafrsbs 14Ola}wc~%=3: Bkgsw~r na~~bc~s 10
Ola}wc~%=4: ^coieeckgawbiks 1: Bkgsw~r aw a `fakoc Wanfc 7: C|}i~w w~ckgs bk ~cockw rca~s 13
Ola~w 1: Nak`fagcsl sidwpa~c akg BWC_ bkgsw~r 2
Ola~w >: Ckwc~}~bsc sbzc gbsw~bnwbik ,~ctckc akg ce}fircc sbzc" 2
Ola~w ?: Wcolkboaf c|}c~wbsc id sidwpa~c oie}akbcs 1=
Ola~w 7: NA_B_ ecenc~slb} `~ipwl 11Nbnfbi`~a}lr >=
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
7/27
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
8/27
1
1+ Bkw~igowbikBkdi~eawbik Wcolkifi`bcs latc `ckc~awcg }~idikg olak`cs bk leak siobcwr+ Wlcsc a~c qbwc
gbddc~ckw d~ie siobaf w~aksdi~eawbiks oascg nr ca~fbc~ sobckwbdbo agtakocs+ Wlc bktckwbik id wlcwcfc`~a}l bk wlc ca~fr 12wl ockw~r swa~wcg wlc eigc~k Bkdi~eawbik $ Oieekboawbik
Wcolkifi`r ,BOW"+ Nr wlc >1sw
Ockw~r pc pbwkcss a g~aeawbo kcp patc id BOW& fcagbk` wi
eassbtc siobi%coikiebo olak`cs+
Nak`fagcsl las }faocg }itc~wr affctbawbik ik wlc wi} id bws gctcfi}eckw a`ckga+ Bw bs lc~c wlaw
BOW las a o~bwboaf ~ifc wi }far+ Bw bs di~ gctcfi}bk` oikw~bcs akg cs}cobaffr wlc fcasw gctcfi}cg
aeik` wlce wi scbzc wlc i}}i~wkbwr akg agi}w BOW as a }~bi~bwr wiif wi db`lw lk`c~&
eafkw~bwbik& bffbwc~aor& gbso~bebkawbik a`abksw pieck& olbfg~ck& a`cg akg gbsanfcg+ Wlc kccg wi
bktcsw bk BOW bkd~asw~ow~c akg cs}cobaffr BOW leak ~csi~ocs bs }a~aeikw+
Wlc BOW scowi~ id Nak`fagcsl bs ikc id wlc daswcsw `~ipbk` scowi~s id bws coikier+ BOW las ncck
gcofa~cg as wlc wl~sw scowi~ nr wlc @itc~keckw+ A oie}~clcksbtc BOW ]ifbor las ncck
di~efawcg akg a Kawbikaf BOW Wash Di~oc& lcagcg nr wlc Liki~anfc ]~bec Ebkbswc~& las ncck
di~ecg+ Wlc @itc~keckw i~`akbzawbik ckw~swcg di~ wlc gctcfi}eckw akg }~ieiwbik id wlc BOW
scowi~ bs wlc Ebkbsw~r id _obckoc akg Bkdi~eawbik $ Oieekboawbik Wcolkifi`r+ Nak`fagcsl
Oie}wc~ Oikobf ,NOO"& wlc a}c| nigr di~ }~ieiwbik id aff hbkgs id BOW aowbtbwbcs bk wlc
oikw~r& pi~hs kgc~ wlc Ebkbsw~r id _obckoc akg Bkdi~eawbik $ Oieekboawbik Wcolkifi`r+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
9/27
>
1+1_oi}c id wlc ^c}i~wBk wlc oi~sc& Eaka`bk` ]ci}fc aw Pi~h& w~abws id wr}boaf pi~hbk` cktb~ikeckw a~c asscsscg+ Bk
oikwce}i~a~r nsbkcss pi~fg& ce}fireckw w~ckg las ~agboaffr ncck w~aksdi~ecg wi awieawbik+
Wlbs be}aow id olak`c bk BW bs ki ei~c gbddc~ckw bk Nak`fagcslb oi~}i~awc liscs& wli`l bw bsw~btbaf+ Wlbs ~c}i~w sw~btcs wi bgckwbdr wlc }~cgiebkakw daowi~s ~c`a~gbk` wlbs olak`c akg }fiws
d~wlc~ akafrsbs plbol wi oienaw olaffck`cs bk wlbs ~c`a~g wl~i`l s``cswbiks+
1+>Injcowbtc id wlc _wgr1+>+1 ]~bea~r Injcowbtc
Wi c|}fi~c wlc sw~awc`bo i}}i~wkbwbcs bk ce}fireckw `ckc~awbik pbwlbk Nak`fagcsl wl~i`l
s}ikwakcis aga}wawbik akg wbfbzawbik id BOW+
1+>+> _coikga~r Injcowbtcs
Wi }~csckw akg akafrzc wlc oikgbwbik id BOW bkgsw~r bk Nak`fagcsl+ Wi }~csckw akg di~coasw ce}fireckw oikgbwbik bk Nak`fagcsl+ Wi di~coasw wlc ~ifc id BOW bk ce}fireckw `ckc~awbik pbwlbk Nak`fagcsl Wi eawol wlc ce}fireckw oikgbwbik pbwl nsbkcss wlci~bcs bk Nak`fagcsl
1+?Ecwligifi`rWi }~c}a~c wlbs ~c}i~w wlc diffipbk` swc}s latc ncck diffipcg%
1+?+1 Gawa Oiffcowbik
_coikga~r si~ocs pc~c scg sol as NA_B_ akg NO_ ~c}i~ws& niihs& a~wbofcs& kcps}a}c~s&ikfbkc ji~kafs akg si ik+
1+?+> Gawa Akafrsbs
_o~wbkr id wlc oiffcowcg gawa pc~c }~aowbocg wi cks~c wbecfr bkdfip id aoo~awc bkdi~eawbik+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
10/27
?
1+7Fbebwawbiks id wlc _wgr Faoh id wbec eagc bw gbddbofw wi }~c}a~c sol a oie}~clcksbtc ~c}i~w+ _coikga~r si~ocs a~c kiw afpars aoo~awc wlc~cdi~c wlc ~csfws ear kiw }i~w~ar plaw wlc
socka~bi aowaffr bs+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
11/27
7
>+ Coikiebo akg Ce}fireckw Oikgbwbik id Nak`fagcslWlc coikier idNak`fagcsl bs a ~a}bgfr gctcfi}bk` ea~hcw%nascg coikier+ Bws }c~ oa}bwa
bkoiec bk >=1= pas csw+ S_'1&0== ,agjswcg nr }~olasbk` }ipc~ }a~bwr"+ Aooi~gbk` wi
wlc Bkwc~kawbikaf Eikcwa~r Dkg& Nak`fagcsl ~akhcg as wlc 7?~g fa~`csw coikier bk wlc pi~fg bk
>=1= bk ]]] wc~es akg 30wl fa~`csw bk kiebkaf wc~es& aeik` wlc Kc|w Cfctck i~ K%
11 id@ifgeak _aols akg G%< coikiebcs& pbwl a `~iss giecswbo }~igow id S_'>42+? nbffbik bk
]]] wc~es akg S_'1=7+2 nbffbik bk kiebkaf wc~es+ Wlc coikier las `~ipk aw wlc ~awc id 4%0#
}c~ akke itc~ wlc }asw dcp rca~s+ Ei~c wlak lafd id wlc @G] bs `ckc~awcg nr wlc sc~tboc scowi~8
plbfc kca~fr lafd id Nak`fagcslbs a~c ce}fircg bk wlc a`~bofw~c scowi~+ Iwlc~ `iigs }~igocg
a~c wc|wbfcs& jwc& dbsl& tc`cwanfcs& d~bw& fcawlc~ akg fcawlc~ `iigs& oc~aebos& ^E@s+
A ~cebwwakoc d~ie Nak`fagcslbs pi~hbk` itc~scas& eabkfr bk wlc Ebggfc Casw& bs wlc eaji~
si~oc id di~cb`k c|olak`c ca~kbk`s8 c|}i~ws id `a~eckws akg wc|wbfcs a~c wlc iwlc~ eabk si~ocs
id di~cb`k c|olak`c ca~kbk`s+ _lb} nbfgbk` akg oakc ofwbtawbik latc ncoiec a eaji~ di~oc id
`~ipwl+ @G]s ~a}bg `~ipwl gc wi sikg dbkakobaf oikw~if akg ~c`fawbiks las afsi oikw~bnwcg
wi bws `~ipwl8 lipctc~& di~cb`k gb~cow bktcsweckw bs rcw wi ~bsc sb`kbdboakwfr+ Nak`fagcsl las
eagc eaji~ sw~bgcs bk bws leak gctcfi}eckw bkgc|+
Wlc fakg bs gctiwcg eabkfr wi ~boc akg jwc ofwbtawbik as pcff as d~bws akg iwlc~ }~igoc&
afwli`l plcaw }~igowbik las bko~cascg bk ~cockw rca~s8 wlc oikw~r bs fa~`cfr scfd%sddbobckw bk
~boc }~igowbik+ Nak`fagcsls `~ipwl id bws a`~bofw~af bkgsw~bcs bs gc wi bws dc~wbfc gcfwabo fakg
wlaw gc}ckgs ik bws sb| scasiks akg efwb}fc la~tcsws+
W~aks}i~wawbik& oieekboawbik& pawc~ gbsw~bnwbik& akg ckc~`r bkd~asw~ow~c a~c ~a}bgfr
gctcfi}bk`+ Nak`fagcsl bs fbebwcg bk bws ~csc~tcs idibf& nw ~cockwfr wlc~c las ncck l`c
gctcfi}eckw bk `as akg oiaf ebkbk`+ Wlc sc~tboc scowi~ las c|}akgcg ~a}bgfr g~bk` fasw wpi
gcoagcs akg wlc oikw~rs bkgsw~baf nasc ~ceabks tc~r }isbwbtc+ Wlc oikw~rs eabk ckgipeckws
bkofgc bws tasw leak ~csi~oc nasc& ~bol a`~bofw~af fakg& ~cfawbtcfr ankgakw pawc~& akg
snswakwbaf ~csc~tcs id kaw~af `as& pbwl wlc nfcssbk` id }isscssbk` wlc pi~fgs ikfr kaw~af sca
}i~ws bk Eik`fa akg Olbwwa`ik`& bk aggbwbik wi ncbk` wlc ikfr ockw~af }i~w fbkhbk` wpi fa~`c
n~`cikbk` coikiebo ln `~i}s _AA^O akg A_CAK+
http://en.wikipedia.org/wiki/Economyhttp://en.wikipedia.org/wiki/Bangladeshhttp://en.wikipedia.org/wiki/Developing_countryhttp://en.wikipedia.org/wiki/Market_economyhttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)_per_capitahttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)_per_capitahttp://en.wikipedia.org/wiki/Purchasing_power_parityhttp://en.wikipedia.org/wiki/International_Monetary_Fundhttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)http://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Goldman_Sachshttp://en.wikipedia.org/wiki/Developing_8_Countrieshttp://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_direct_investmenthttp://en.wikipedia.org/wiki/Ricehttp://en.wikipedia.org/wiki/Jutehttp://en.wikipedia.org/wiki/Wheathttp://en.wikipedia.org/wiki/Oilhttp://en.wikipedia.org/wiki/Gashttp://en.wikipedia.org/wiki/Coal_mininghttp://en.wikipedia.org/wiki/SAARChttp://en.wikipedia.org/wiki/ASEANhttp://en.wikipedia.org/wiki/ASEANhttp://en.wikipedia.org/wiki/SAARChttp://en.wikipedia.org/wiki/Coal_mininghttp://en.wikipedia.org/wiki/Gashttp://en.wikipedia.org/wiki/Oilhttp://en.wikipedia.org/wiki/Wheathttp://en.wikipedia.org/wiki/Jutehttp://en.wikipedia.org/wiki/Ricehttp://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_direct_investmenthttp://en.wikipedia.org/wiki/Developing_8_Countrieshttp://en.wikipedia.org/wiki/Goldman_Sachshttp://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/Next_Elevenhttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)http://en.wikipedia.org/wiki/International_Monetary_Fundhttp://en.wikipedia.org/wiki/Purchasing_power_parityhttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)_per_capitahttp://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(PPP)_per_capitahttp://en.wikipedia.org/wiki/Market_economyhttp://en.wikipedia.org/wiki/Developing_countryhttp://en.wikipedia.org/wiki/Bangladeshhttp://en.wikipedia.org/wiki/Economy -
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
12/27
3
>+1 _wawbswbos ik Nak`fagcsl Coikier akg }nfbo dbkakocs
@G] : >+3 nbffbik
@G] `~ipwl : 4+?#
@G] }c~ oa}bwa : '10==
@G] }c~ scowi~ : a`~bofw~c ,1 ebffbik
Fani~ di~oc nr ioo}awbik : a`~bofw~c 73#& bkgsw~r ?=#& sc~tbocs >3#
Skce}fireckw : 3#
Eabk bkgsw~bcs : wc|wbfcs akg a}}a~cf& jwc& wca& fcawlc~& wcfcoieekboawbiks&
}la~eaocwboafs& oceckw& oc~aebos& slb}nbfgbk`& dc~wbfbzc~& diig
}~iocssbk`& }a}c~ kcps}~bkw& fb`lw ck`bkcc~& s`a~+
Casc id gibk` nsbkcss ~akh : 1>>kg
C|}i~ws : '>>+3 nbffbik
C|}i~w `iigs : a}}a~cf& slb}& jwc akg jwc }~igows& d~izck dbsl akg scadiig&
fcawlc~ akg fcawlc~ }~igows& oc~aebos& }la~eaocwboafs& oceckw&
}~iocsscg diig& dc~wbfbzc~Eabk c|}i~w }a~wkc~s : S_ >>+1#& @c~eakr 17+1#& SH 7+4 nbffbik
]nfbo gcnw : ?4+0# id @G]
^ctckcs : '1>+40 nbffbik
C|}ckscs : '10+13 nbffbik
Coikiebo abg : '=+230 nbffbik
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
13/27
4
A`c `~i} Aowbtbwr ~awc& wiwaf}i}fawbik& #
Aowbtbwr ~awc& eafc}i}fawbik& #
Aowbtbwr ~awc& dceafc}i}fawbik& #
13%12 72+0 3=%>7 3?+< 4+0
>3%>2 30+3
?=%?7 4>+1 22+0 >0+>
?3%?2 47+4 22+< >3+4
73%72 47+4 22+3 >>+4
3=%37 4>+< 22+> 12+2
33%32 41+= 20+? 10+1
4=%47 3>+4
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
14/27
0
?+ ]~csckw socka~bi id BOWAs c|}cowcg ~cockwfr i~ oikw~r nsbkcss las slipk a `~agaf swa~w bk slbdw bk diosbk` ik
sifwbik sc~tbocs ~awlc~ wlak sbe}fr la~gpa~c sc~tbocs+ Pbwl caol gar& ei~c akg ei~c db~es a~c
oiebk` bkwi wlc di~c di~ }~itbgbk` BW sifwbiks nascg sc~tbocs wi kiw ikfr fioaf nw afsi
bkwc~kawbikaf db~es+ Afsi ei~c akg ei~c db~es a~c c|}i~wbk` sidwpa~c sifwbiks wi gbddc~ckw
oikw~bcs pi~fgpbgc+ Aw }~csckw wlc BOW scowi~ oak nc ofassbdbcg bkwi wl~cc a~cas
La~gpa~c _idwpa~c _ifwbik Wcfcoie $ Kcwpi~hbk` _c~tbocs
_bkoc wlc~c bs ki sb`kbdboakw oikw~bnwbik id la~gpa~c bk BW bkgsw~r& wlbs ~c}i~w ~c}i~w pbff
ce}lasbzc ik _idwpa~c $ Wcfcoie Bkgsw~r+
?+1 _idwpa~c
_idwpa~c akg BW sc~tboc bkgsw~r bk Nak`fagcsl las o~isscg a fik` ~iag itc~ wlc fasw dcp
gcoagcs+ Bw las eaw~cg+ Wlc bkgsw~r ki ei~c ~ceabks aw wlc sbgcfbkc+ Bw jibkcg wlc eabksw~cae+
Kiw ikfr wlc bkgsw~r bs oikw~bnwbk` sb`kbfioakwfr bk wlc kawbikaf bkoiec& nw afsi bw las ncck
}farbk` tc~r o~obaf ~ifc bk o~cawbk` lb`l qafbwr ce}fireckw di~ a sbzanfc }i~wbik id rik`
`~agawcs id wlc oikw~r+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
15/27
: Bkgsw~r aw a `fakoc
Wlc }~csckoc id lb`l kenc~ id rik` ckw~c}~ckc~s bs ikc id wlc gbswbkowbtc dcaw~cs id wlbs
bkgsw~r+ Bk fasw gcoagc eakr wcol sattr rik` `~agawcs& siec id wlce ~cw~kbk` d~ie an~iag
adwc~ fikbslbk` cgoawbik& latc swa~wcg wlcb~ BW tckw~cs+ Gcs}bwc ta~bis fioaf akg `finaf
olaffck`cs& wlcsc rik` s}b~bwcg ckw~c}~ckc~s latc gikc ~cea~hanfr pcff bk nbfgbk` sswabkanfc
nsbkcss i~`akbzawbiks wl~i`l wlcb~ la~g pi~h akg }assbik+ _~cfr& wlc ckwlsbase akg
~csbfbckoc id wlc rik` ckw~c}~ckc~s a~c wlc eabk g~btbk` di~oc id Nak`fagcsl BW bkgsw~r+
?+1+1 _ka}sliw id wlc Bkgsw~r: _bzc& Oie}isbwbik akg Ea~hcw
Aooi~gbk` wi NA_B_ s~tcr& wlc~c a~c itc~
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
16/27
2
Ola~w 1: Nak`fagcsl sidwpa~c akg BWC_ bkgsw~r
Wlc wiwaf bkgsw~r sbzc bs cswbeawcg wi nc a~ikg Wh+ 1&
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
17/27
1=
Pbwl ~c`a~g wi atc~a`c sbzc id ckwc~}~bscs pbwlbk wlc bkgsw~r& bw bs bkwc~cswbk` wi kiwc wlaw& wlc
gbsw~bnwbik bs qbwc s}~cag pbwl ~cs}cow wi niwl ~ctckc sbzc akg ce}fireckw kenc~+ Eaji~bwr
id wlc oie}akbcs a~c bk wlc ~ak`c ncwpcck 1= wi 3= }ci}fc bk ce}fircc sbzc+ _bebfa~ }awwc~k oak
nc dikg bk ~ctckc sbzc id wlc oie}akbcs+ Lipctc~& wlc~c a~c dcp }~igow oie}akbcs pli latc
~cfawbtcfr fcss kenc~ id }ci}fc di~ sb`kbfioakw ~ctckc+
?+1+> Wcolkboaf _hbff Eaw~b| id wlc _idwpa~c Bkgsw~r
Wlc NA_B_ s~tcr bkgboawcs wlaw wlc eaji~bwr id wlc sidwpa~c oie}akbcs latc wahck a sw~awc`r wi
eabkwabk c|bnfc wcolkifi`r shbff }i~wdifbi wlaw bkofgcs niwl i}ck si~oc as pcff as }~i}~bcwa~r
wcolkifi`r }fawdi~es+ Ebo~isidw ofca~fr giebkawcs bk fawwc~ oawc`i~r+ Wli`l pcn a}}fboawbik bs
swbff wlc }~cgiebkakw wcolkifi`boaf dios a~ca di~ eisw id wlc oie}akbcs& a kenc~ id oie}akbcs
latc nbfw wcolkboaf c|}c~wbsc di~ oi~c wcolkifi`bcs ,c+`+ O& O((" di~ siec agtakocg
gctcfi}eckw pi~hs bkofgbk` cencggcg sifwbik i~ `aec gctcfi}eckw+ Tc~r ~cockwfr&
akwbob}awbk` wlc kcp patc id einbfc ockw~bo `finaf BW gceakg }awwc~k& a kenc~ id oie}akbcs
latc af~cagr swa~wcg nbfgbk` shbff nasc einbfc }fawdi~es fbhc Akg~ibg& bI_& J>EC akg QW+
Ola~w ?: Wcolkboaf C|}c~wbsc id _idwpa~c Oie}akbcs
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
18/27
11
?+1+? @~ipwl id sidwpa~c bkgsw~r:
Nak`fagcsl Assiobawbik id _idwpa~c akg Bkdi~eawbik _c~tbocs ,NA_B_" bs wlc kawbikaf w~agc
nigr di~ _idwpa~c $ BW Ckanfcg _c~tboc bkgsw~r id Nak`fagcsl+ Cswanfbslcg bk 1220& wlc
assiobawbik las ncck pi~hbk` pbwl a tbsbik id gctcfi}bk` tbn~akw sidwpa~c $ BW sc~tboc bkgsw~r
bk wlc oikw~r+
Ola~w 7: NA_B_ Ecenc~slb} @~ipwl
?+> Wcfcoie
Wlc wiwaf kenc~ id Einbfc ]likc snso~bnc~s las ~caolcg =1>+ Wlc wiwaf kenc~ id ]_WK ]likc _nso~bnc~s las ~caolcg 1=>=1= akg wlc wiwaf kenc~ id Bkwc~kcw _nso~bnc~s las ~caolcg >
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
19/27
1>
D~ie wlc anitc wanfc bw oak nc bkdc~~cg wlaw wcfcoie bkgsw~r bs slipbk` wlc lb`lcsw `~ipwl bk wlc
dbcfg id BOW+ As a ~csfw& ce}fireckw lag wi nc bko~cascg g~aswboaffr wi s}}i~w wlc l`c gceakg
di~ wlc sc~tbocs }~itbgcg bk wlc bkgsw~r+ Bk aggbwbik& bw bs ctbgckw wlaw bk kca~ dw~c& wlbs
bkgsw~r pbff ce}fir a fa~`c kenc~ id }c~sikkcf bk i~gc~ wi oa~~r iw wlc nsbkcsscs plbol pbff
}w di~wl a l`c oikw~bnwbik bk wlc coikier id Nak`fagcsl+
?+>+1 Ce}fireckw O~cawbik bk Wcfcoie:
Wanfc ?: Ce}fireckw o~cawbik bk wcfcoie
Wlc i}c~awi~s bk wlc wcfcoie bkgsw~r a~c soawwc~cg bk ~ceiwc a~cas+ + Wlc ctck gbsw~bnwbik idwlcsc wcolkifi`bcs pbwlbk siobcwbcs as pcff as ao~iss wlc pi~fg las ~cgocg .wlc gb`bwaf gbtbgc+.
]ci}fc d~ie ~ceiwc a~cas a~c bk wlc nikga~r id einbfc bkwc~kcw wl~i`l wlc agtakocg
wcolkifi`r id wcfcoie i}c~awi~s+ Wlcr latc afsi o~cawcg eassbtc ce}fireckw bk wlisc a~cas
plbol las ~cgocg wlc }itc~wr wi a fa~`c c|wckw+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
20/27
1?
_eea~r id ce}fireckw bk BOW
Ki+ id BW }~idcssbikafs pi~hbk` pbwlbk wlc BW Bkgsw~r : ?=&=== (Ki+ id BW }~idcssbikafs pi~hbk` iwsbgc BW Bkgsw~r ,bkofgbk` nsbkcss ckwc~}~bscs& `itw+wcfcoie& K@Is cwo+": ?3&=== (
Rca~fr ki+ id `~agawcs d~ie BW ~cfawcg snjcows: 3&3==(
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
21/27
17
7+ ]~is}cows id BOW bk `ckc~awbk` ce}fireckw
BW scowi~ latc ncck bgckwbdbcg as ikc id wlc wl~sw scowi~s bk Nak`fagcsl c|}i~w }ifbor+ Oie}wc~
sidwpa~c oifg kiw ~coi~g wlc gcsb~cg fctcf id c|}i~w wl~i`l wlc scowi~ iddc~ n~b`lw }~is}cows di~
ca~kbk` di~cb`k c|olak`c+
^a}bg wcolkifi`boaf gctcfi}eckw bk ~cockw wbecs las }w Nak`fagcsl aw wlc o~iss%~iag id a eaji~
coikiebo akg siobaf w~aksdi~eawbik+ Wlc a``~cssbtc sw~awc`r akg gcobsbtc aowbik }faks id wlc
`itc~keckw di~ aolbctbk` wlc tbsbik idGb`bwaf Nak`fagcsl nr >=>1 bs i}ckbk` } atckcs di~
~ak`cs id kcp akg bkkitawbtc obwbzck sc~tbocs di~ aff scowbiks id wlc }ci}fc+ Aw wlc saec wbec&
Nak`fagcsl BW bkgsw~r& }ipc~cg nr a lb`lfr wafckwcg fa~`c }iif id riwl& bs kip ~cagr wi iddc~
bwscfd as wlc kc|w iwsi~obk` gcswbkawbik+ _i& `itc~keckw id Nak`fagcsl las wahck wlc diffipbk`
oi~sc id aowbik wi niisw } wlc scowi~+
7+1BOW Bkonawbik Ockw~cBk i~gc~ wi ckoi~a`c swa~w} oie}akbcs bk sidwpa~c)BWC_ gctcfi}eckw akg c|}i~w& wlc
`itc~keckw las scw } ak BOW Bkonawbik Ockw~c aw a ~ckwcg s}aoc id 47%li~ }ipc~ s}}fr akg bkwc~kcw `awcpar daobfbwr
d~ie wlc Gctcfi}eckw id Bkd~asw~ow~c di~ BW A}}fboawbiks ]~ijcow id NOO+ BOW sc~tboc bkgsw~r
plbol latc n~b`lw }~is}cow bk Nak`fagcsl bkofgcs gawa ckw~r)gawa w~akso~b}wbik sc~tbocs ,tiboc&
tbgci"& ornc~%oadc& ornc~ hbishs& }nfbo oaff%ockw~c ,]OIs"& wcfcecgbobkc& cfcow~ikbo%eabf
ockwc~s& pcn%sbwc gcsb`k akg eabkwckakoc& c%oieec~oc akg iwlc~ pcn%nascg a}}fboawbiks&
cfcow~ikbo%ji~kafbse& Wcfc%nakhbk`& c%nakhbk`& cwo+
7+>Lb%Wcol ]a~hA Lb`l Wcol ]a~h pbwl aff eigc~k bkd~a%sw~ow~af daobfbwbcs bs ncbk` }fakkcg aw Hafbahib~ kca~
Glaha pbwl ak a~ca id >?1+4&3>>+3 ebffbik Waha ,7?+3 ebffbik
S_G"& plbol pbff lisc sidwpa~c akg BOW%ckanfcg sc~tboc bkgsw~bcs& cfcow~ikbos akg ]ON
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
22/27
13
~cfawcg cqb}eckw akg }~igows& wcfcoieekboawbiks& la~gpa~c asscenfr)oie}ikckw)TF_B
gcsb`k ,}issbnfr eakdaow~c afsi"& i}wicfcow~ikbo cqb}eckw& nbi%wcolkifi`r akg ~cfawcg
fbkha`c bkgsw~bcs& bkofgbk` a lb%wcol Skbtc~sbwr wi }~itbgc wcolkboaf s}}i~w akg di~ oikgowbk`
^$G aw wlc }a~h daobfbwbcs+
7+?C|}i~w Ea~hcw: Kcp I}wbebse
Wanfc 7: C|}i~w w~ckgs bk ~cockw rca~s
Bw bs a daow wlaw gcs}bwc lb`l c|}cowawbik& itc~ fasw gcoagc wlc sidwpa~c akg BW sc~tboc bkgsw~r
oifg kiw }c~di~e aooi~gbk` wi bws }iwckwbaf bk wlc c|}i~w d~ikw+ Wlc c|}i~w tafc bs swbff eca`c~
oie}a~cg wi iwlc~ iwsi~obk` oikw~bcs bk wlc ~c`bik+ As ~casiks nclbkg wlbs faohfswc~
}c~di~eakoc& bkgsw~r c|}c~ws latc bgckwbficg a kenc~ id }~infces bkofgbk` faoh id }~i}c~
bkd~asw~ow~c& sli~wa`c id qafbficg BW ~csi~ocs& ansckoc id bkwc~kawbikaf n~akgbk` $ ea~hcwbk`
aowbtbwbcs cwo+ Lipctc~& bk >=1= akg >=11 wlc~c latc ncck a kenc~ id aolbctceckws wlaw latc
eagc wlc bkgsw~r }ncaw aniw wlc c|}i~w w~ckgs bk oiebk` rca~s+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
23/27
14
7+7_PIW akafrsbs:_w~ck`wl
]~csckoc id _hbffcg pi~hdi~oc Oisw tafc }~i}isbwbik Oiktckbckw wbec `a} ncwpcck S_ akg
i~s ,a sw~ik` agtakwa`c di~ BW ckanfcgscowi~"
@itc~keckw Bkockwbtcs bk wc~es id Wa|akg iwlc~ nckcdbws
I}}i~wkbwbcs
C|}akg Tafcg Aggcg _c~tbocs ,TA_" Oiktc~`ckoc pbff ncoiec ei~c
be}i~wakw
Bkd~asw~ow~c _la~bk` Fipc~ N~iagnakg oisws Gb`bwaf Nak`fagcsl ]issbnfc Wa| Ows
Pcahkcss
Bka}}~i}~bawc @itc~kbk` faps akgfc`bsfawbiks
Faoh id }~i}c~ c|}is~c wiBkwc~kawbikaf ea~hcws
Bkd~asw~ow~c bsscs Ei~c akg ei~c db~es a~c iwsi~obk`
wlcb~ BW ~cfawcg dkowbiks wi oie}akbcsbk _iwl Casw Asba
Pbwl wlc ctc~ bko~casbk` gctcfi}eckwid wlc `finaf BW scowi~ gceakg di~ BWsc~tbocs bs afpars }~csckw
Skwa}}cg ea~hcw bk wc~es id s}}fr}c~s}cowbtc
Wl~caws
^bsc id kcb`lni~ kawbiks bk wlc BW dbcfg Oie}cwbwbik nasc bs eol ei~cpbgckcg
_hbffcg }c~sikkcf nasc ear ncoiec~cgkgakw ipbk` wi insifcwc wcolkifi`r+
Faoh id ofa~bwr ik }~iocss akg wc~es idWcfcoie fbocksc ~ckcpaf
?@ Fbocksc koc~wabkwr
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
24/27
10
3+ Bkgsw~r Na~~bc~s
Wlc Ebkbsw~r id Bkdi~eawbik akg Oieekboawbik Wcolkifi`r ,EIBOW"& wlc `itc~keckw a`ckor
~cs}iksbnfc di~ BOW ~cfawcg bsscs las kiw ncck anfc wi aolbctc wlc `iafs scw iw di~ C%
@itc~kakoc bk wlc Kawbikaf BOW }ifbor id >==>+
Bk Nak`fagcsl& @itc~keckw sc id Bkdi~eawbik akg Oieekboawbik Wcolkifi`bcs ,BOW"&
cs}cobaffr wlisc ~cfawcg wi wlc Bkwc~kcw bs swbff kgc~gctcfi}cg+ Wlc @itc~keckw id Nak`fagcsl
las bkagcqawc oa}aobwr akg bkd~asw~ow~c wi la~kcss wlc nckcdbws id BOW bk be}~itbk` }nfbo
scowi~ eaka`ceckw akg }~iocsscs+ Ssc id BOW pbwlbk wlc @itc~keckw bs tc~r fbebwcg akg ikfr a
seaff kenc~ id obtbf sc~takws latc Bkwc~kcw akg ceabf aoocss+ D~wlc~ei~c& sw~awc`bo BOW}fakkbk` shbffs a~c bk sli~w s}}fr pbwlbk wlc @itc~keckw+
As a ~csfw& wlc @itc~keckw las kiw ncck anfc wi wbfbzc BOW srswces akg a}}fboawbiks wi be}~itc
wlc cddbobckor& w~aks}a~ckor akg qafbwr id }nfbo sc~tbocs akg }~iocsscs+ @itc~keckws wi obwbzck
akg nsbkcss bkwc~aowbiks a~c bkcddbobckw akg oenc~siec+ Bkdi~eawbik swi~cg bk }a}c~ dbfcs bs
gbddbofw wi aoocss akg ~c}fboawc+ Wlc dfip id bkdi~eawbik ncwpcck `itc~keckw a`ckobcs bs afsi
sfip akg wlbs gcfars wlc gcobsbik eahbk` }~iocss+ Plbfc a fbebwcg kenc~ id }nfbo a`ckobcs
latc pcnsbwcs& wlcsc a~c eabkfr bkdi~eawbikaf akg wlcsc wcolkifi`bcs latc kiw ncck cddcowbtcfr
wbfbzcg wi daobfbwawc akg be}~itc bkdi~eawbik sla~bk` pbwlbk akg ncwpcck a`ckobcs+
-
7/23/2019 Employment Generation in Bangladesh: Role of ICT
25/27
1+ lww}:))ppp+bowg+`it+ng)?+ lww}:))ppp+nw~o+`it+ng)jgipkfiags)Akkaf#>=^c}i~ws)akkafY~c}i~wYck+}gd7+ lww}:))ppp+nos+i~`+ng)3+ lww}:))ppp+noo+kcw+ng)4+ lww}:))ppp+nasbs+i~`+ng)bkgc|+}l})}nfboawbiks0+ lww}:))ppp+nasbs+i~`+ng)bkgc|+}l})~csi~oc
http://www.htpbd.org.bd/index.php/mission-and-objectivehttp://www.ictd.gov.bd/http://www.btrc.gov.bd/jdownloads/Annual%20Reports/annual_report_en.pdfhttp://www.bcs.org.bd/http://www.bcc.net.bd/http://www.basis.org.bd/index.php/publicationshttp://www.basis.org.bd/index.php/resourcehttp://www.basis.org.bd/index.php/resourcehttp://www.basis.org.bd/index.php/publicationshttp://www.bcc.net.bd/http://www.bcs.org.bd/http://www.btrc.gov.bd/jdownloads/Annual%20Reports/annual_report_en.pdfhttp://www.ictd.gov.bd/http://www.htpbd.org.bd/index.php/mission-and-objective