JTDISSERTATIO

• STATIONES SUCCESSIVAS

PHILOSOPHIE PROGREDIENTE ADUMBRANS,

CUJUS

P A R T E M PRIMAM

VENIA AMPI, ORD. PHIL. ÜPSAL,

PUBLICO EX AMINI PROPONUNTt

mag SAMUEL GRUBBEPH1L. THÉOR, DOC. STIP. ORD. EQU.

ET

ANDR. PETR. TRANEUSGOTHOBURGENSES,

IN AUDIT. GUST. DIE X MAJI MDCGCIX.

H. A. M. S.

UPSALIJ&) TYPIS EDMANNIANIS.

CELEBERRIM O VIRO

MED. DOC T. ET PROTO ■ MEDICO

CHRISTOPHORO CARLANDER

?ATRONO OPTIMO

S A C R ü M

voluit, debuitcnltor devotisfimus

ANDR, PETR. TRANiEUS.

DISSERTATIO

STATIONES SUCCESSIVAS

PHILOSOPHIE PROGREDIENTE ADUMERANS.... ■....

PARS PR IM A.

k s acerrima, qux pr^fcn-tem ver fat seratem, principitbo ii & cv n £tatione, pulchrioreoi paulatim

enafci humaniutis bodiernas fpeciem, teftantur, prästercetera omnia, ipfi, quos jamdiu emilit turbata fenfus com¬munis inerria, live gemitus, live clamores. Summovitloco Empirismum, Ideis penitus orbatum, revivifcens Ab-foluri deftderiurn: qui in angufta abstra&orum inveftigatio-ne nuper mirifice nobis placuimus, iidem, finitae cujusvisformas pertasli, ad religiofam Totius contemplationem re-vertimur: & quoe antea, intelle£lus molimine continuo ex*animata, in moles indigeftas fcientiarum, religionum &artium elegantiorum adgregabantur, hurnanitatis nobilio-ris elementa, jam , principio unitatis & vitae jumfta in-terno, in vegetum & indisfolubilem abirc videnturcultus univerli organismum. Cujus germina tenera li for¬te oppresfura videatur faeculi procelloli fasvitia, ne tarnenopprimi oredas, quod indolis eft aeternas: ceterum, nequeeamdem, quae fparfa viderit femina, fru&us vifuram ma-turatos, fperes aetatem. Namque mentes in relationumconfiderationem prorfus efFufas, ad ./Eterni intuitionemrevocare, arduum eft opus. Scilicet ß vel reluftanrem

A Sen-

% i

Senfualismum, qui animi elangvefeentis vires penirtis fe-folvit nobiliores, fuperaverir prtcpotens niius idealis; ta¬rnen ur hofpiti, Eleufinem facram acteunri', non nifi poftmukös initiamenri labores, interiörs fapientise adyta re-cludebantur, ita menti phiiofophanri, non nifi elu&ataereflexionis antithefin omnem, exorirur, ut loquitur Flato,reminifcentia Idearum.

Verum enim vero fi re£le adfirmaveris, noftramaetatem in Zodiaco cultus humani ipfum, qui dire&ionesoppofitas tangit, Tropicum exprimere, id eft, reflexioni,antea in adfcendendo ad cognitionis abfolutae pun£lumverfatae, jam ab ifto culmine defeenfura*, patere campumrelativorum ingentem, menfura e Philofophia petita eme-tiendum j proximam quamdam attentionem fuo quafi jurefibi vindicare dixeris ipfam,quam eluclandam habuit re-flexio ifta philofophans, viam, luce ex altiori loco difFufaluftrandam. Cum enim per easdem progresfionis ftatio-nes necesfarias, individuum atque genus humanum ab in»finao coortae confcientiae fubje&ivas pun£lo ad ejusdem inAbfoluro reftin£tionem evehatur; praeparationem animiPhilofophiae initiandi effieiet aptisfimam fpecularionis, aprimis cultus iniriis ad cognitionem abfoiutam progre-dientis, confpe&us. Quare-, cum materia na&atu afpera& ferme inta&a a) virium admittere videretur tum exer-

cita-

a) Cum omnis Ideae, ut in mundo reali, ita in ideal i quoque,evolutio, ex inferiori, quem occupat intelle&us, contemplandi locaconfiderata, in immenfam abeat phaenomenorum farraginem, r.ullo,r»xfi Mechanismi mortui, vinculo jui:6torum; nihil eft, quod rriremur,Philofophiae Hiftoriam adhuc prorfus defiderari. Verum licet ii nonflmus , qui meritam perfpicacise & diligentia^ laudem Tennemanno,Tiedemanno, Buhlio , ceteris , velimus ereptam ; nefcire tamen«os fatemur , an in ifta disquifidonum fylva , non verum modo fpecu-

eitationem egregiam excolendarum, tum deficientium ali-quam certe excufationem; credidimus, operam nonomni-no disperditam, in primariis ftadii iftius ftationibus defi.-niendis, coliocari.

Verum qucevis ex principiis ruprernis conftru£lio eperfpe<fto reflexu originario, quo in relativa disjicitur Ab¬folutum, pender. Scilicet Abfolutum, cum identitatemconfiituar puram, omnis expertern antithefis> vel fubje£to-obje&ivitatem aeternam, qua nihil praeter ipfum Abfolu¬tum exiftat; manifeftum eft, relativorum nullam concipiposfe genefin ex Abfoluto immediatam. Ex Abfoluto igi-tur, ad phsenomenon mundi relativi explicandurn, nullus,nifi per faltum, patet transitus, id eft, per a£tüm origi-narium libertatis a necesfitate fejun£tae, quo fubje&ivumab obje&ivo, quocum in abfoluta identitate abfolute eftconjunftum, diveilatur, fic vero infiniri idealis & realisfiniti continua oriatur, qua relativum quodvis conflatunieft, antithefis Sc fynthefis. Iftam vero, facile perfpici-tur, oppofitorum confli&ationera Sc identitatem relarivtmin polos abire oppofitos exiftentiae Sc cognitionis, quo-rum uterque relativa identitate oppofita conjungat; fic ve¬ro Abfolutum, in polaritatem reflexum, in mundos relä-tivos dilabi oppofitos, realem Sc idealem.

Unumquodque igitur relativum duplici modo, ideft, vel relative, vel abfolute confiderari poteft. Relative

A 2 fpe-

lationis hiftoriam , fed fidam quoque Pbilofophematuro expofitionem fin-guloruro, ex eadetn, quam tenuere eorumdem Auftores, reflexionisftatione confpeftorum, judex fit peritior, quam mitior defideraturus.Principia Philofophiae detnura ftabilita nondum, nifi a paucis, ad hauemateriem vidimus applicata.

Ifpe&atum, relativam infiniti & finiti corftirult idéntita-tem, vel in polo reaJi, vel in ideali expresfarn, de ve-ro, vel obje&i, vel fubje&i fpeciem eft indutum. >n eo-dem aurem quid verum lic Sc abfolutum, fi qtueritur, luh-lata antitheli, omnis five exiftent;a, live cognitio ad ab-folutam redit idenritatem, Sc jo hac cum Abfoluto iden-titate, Ideam conftituit. Itaquc mundus relarivug lofinitamentium comple&itur differentiam quantitativam, quce vero,eodem absolute confiderato, in pura Abfoluci ipiius iden-rtitate prorfus reftingvirur.

Mundus igitur relativus cum nihil Ht aliud, rißipfum Abfolutum, in oppofita mundi realis Sc idesdis ,per fuccesfionis ferien? infinitatn evolvenda, quafi refra-£lum; univerfe fpeclarus, necesfum ef!, compieram Abfo-iuti praebeat expofitionem. Hinc licet in eodern ab ob-je£livo prorfus fejun&utn videatur fubje&ivutn, ideoquefuccesfio infinita in feries abeat oppofitas, quarum alte¬ram necesfitatis ccecae Mechanismura, alteram luium exle-gern libertatis continere exiftimes; ifta tamen progresfio,univerfe confiderara, perfe&isfimam exhibebit, quae inAbfoluto concipitur, libertatis 8c necesfitatis hairaoniam.Itaque ex altiori cooremplandi lcco, iftum, qui in mun-do ideali cernitur, infinitum libertatis lufum, necesfiratisoccultae vi praepotente ad fixam metam ita dirigi videbis,ur ad compJetam oppofitorum harmoniam univerfa ren-dat linea fuccesfionis. Iftam vero Abfoluti, in conrimiamundi relativi evolutione, fuccesfivam manifeftationem»Hiftoria inrendit delineandam»

Intelligenria vero, quoniam in polaritare fupremacognitionis polurn exprimar, abfolme, vel Idese luftar con-fiderata, confcientiam vel cogrfitiousui conftituir abfolu-

tam a

s

tam, cum exlftentia nbfoluta idenricam. Mundi iglturidciJs evolutio fuccesfiva, ur Hiftorie adequet ideam,oportet, in univerfitate generis humani, libertatis ifte lu-fus, qui in fingulis reflexionis St vohintatis fun&iomb*seft cooipicuus, necesfitati altiori ira obtemperet, ut con-fclenriae relative cöntinuus fit ad cognitionem abfolutam

f progresfus, fic vero, evanefcente demum fubje&ivitareobje&ivitati oppofita, completa Intelligentie 8c Abfolutiharmonia finern progresfionis ultimum exhibear.

Que de relarivorum ad Abfolutum relatione demon-firat Philofophia, jam in Mythologie fragmentis, ex ul¬tima amiquicate fervaris, fymbolice expresfa facile agnö-fcss. Seilicet quum ens quodübet, Idee inftar confidera-tum, cum Abfoluto coincidat, nec nifi per faltum ex Ab¬foluto exiftere posfit relativum, Idearum nos edocet ifta

i Mythologia vitam, que relativam precesfit, abfolutam &? veram, qua, cum Abfoluto conjun£Ve, pura ejusdem con-

templatione gauderentl hinc vero Inteiiigentie relativaeörtum, adfirmat, per Idee ab Abfoluto defe&ionem esfeexpiicandum, qua a centro, unde emanaret, fupremo re-cedens, Sc in corpus carceris inftar demerfa, fingularemadipifceretur exiftentiam fuccesfivam St fenfualem: deni-que, defe&ione expiata, redintegrari Idee a fenfualitatefejun&e cum Abfoluto unionem. Qua imagine fi utaris*defe&ionis completa expiatio Hiftorie finem conftituetultimum.

Progresfus ifie cöntinuus, quo confcientia relativain abfolutam demum fitabitura, cultus norionem adequatfupremam. Qui quidem cum in eo femper verfetur, uta phenomenis, que in confcientia deprehenduntur rela¬tiva, ad Abfolutum adfcendat, cui fint eadera fubjicienda,.

6

licet ex diverfis Intelligentice regionibus ad Abfolurum ex-furgat, ad unicam tarnen progresfus univerfi metam diri-gitur. Scilicet ab altera parte, onrnia in confcientia, qutereflexioni confideranda fiftuntur, relativa oppoflta, ad ab-folutam identitatem referre, arque ex eadem explicare ,ultimo inrendit cultus Theoreticus, quo igitur progredien¬te, omnes patet fcientias fpeciales ad unicam Abfoluri fci-entiam esfe redituras. Ab altera vero parte, ad agno-fcendam libertatis abfolutas, quae voluntatis legem fupre-mam exhibet, cum necesfitate abfoluta harmoniam com-

pletam, arque eidem fubjiciendam volunratem empiricam,"frientem evehit cultus Pra£ticus, in moralitatem & reli-gionem puram exiturus. Denique contemplatio eefthetica,cum fupremam in confcientia relativa exprimat fubje&i-vitatis <k obje&ivitatis harmoniam, Abfoluti, in mundofenlibili fymbolice effi&i, perfe&isfima imagine animumpafcit. Sic vero omnia cultus elementa, convergentibusquaft in focum Ideoe refra&ae radiis, in completam Intel¬ligentia cum Abfoluto harmoniam ultimo coalefcent.

Itaque cultus, ad hanc meram progredient^, fi eamexpofueris partem, quae reflexionis ad cognitionem abfo-lutam progresfum cornple&itur, reflexionem videbis libe-ram, necesfitatis occultae potentia, verfus pundtum ftadiitotius extreraum continue impelii. Ut vero ifte progres¬fus fuccesfivam Ideas evolutionem exhibeat, providam pa¬tet fati curam non nifi in fubminiftrandis, quae refle£len-di nifum continue exerceant, incitamentis cerni posfe,ipGts vero, quas transitura fit reflexio, ad cognitionemabfolutam evehenda, ftationes necesfarias ex ipfa reflexio¬nis natura pendere, atque ideo ex originaria Intelligentiaeconftru&ione ultimo esfe determinandas.

Sei-

7

Scilicet ifta, qua oritur Intelligentia, principii idea-lis & realis confli&auo, per imaginationem produ&ivamin relativaro identitatem abiens, dum in potentia finiticonfideratur, intuitionem conftituir produ£bvam, qua non-dum fubjedtum, fed mundus obje£hvus enafcitur. Intelli¬gentia in hoc polo reali conftiruta cum organismo fuocoincidit, atque confcienriae & libertatis expers, non nifibruto rapitur inftin£tu Quemadmodum vero iftum polumrealem necesfario transitura fit oppofirorum pugna, ut adidealem perducatur; ita huic in Inteliigentiae evolvendahiftoria pun&o, quod confcientiam enatam antecedit, re-fpondet in univerfitate generis humani prima illa, quaecultum omnem praecedit, inftinclus aetas, in qua primitivaadeft hominis & naturae harmonia, cujus mernoriam elonginquo confufam, in aetatis aureae imaginibus, gentiumferme omniurn fervavit Mythologia.

Ut vero ex confli&atione & identitate relativa ©p-pofuorum fubj.e£lum fui confcium enafcatur, eadem opor¬tet in porenriam infiniti transvehatur. Ifte vero peragi-tur transitus per originarium libertatis a£tum, quo cum amundo obje&ivo per intuitionem ccecam produ£to fe di-vellat principium ideale, exoritur fubje&um obje£lo op-pofitum, fic vero ex nova principii idealis ßz realis con-fli£latione nova exfiftit imaginationis produ£tivae potentia,quae in confcientia fubje£tiva cernitur. Itaque confcien-tialibertatis a£lu abfolu-to oriunda, non nifi per conti»nuam libertatis fun&ionem fubfiftit, quae theoretice re-fiexione, pra£tice voluntate enunciata, obje£tum fubje£loopponit, quafi ab eodem penitus fubigendum. Per pri-mum igirur reflexionis & voluntatis a£tum, tollitur ori-ginaria illa naturae & Inteliigentiae harmonia, & oritur inmente pugna oppofitorum continua, quae, nifi evanefcente

eon-

8

confcientia fubje£liva, exftingui nequit. Ab hoc vero inconftru&ione Intelligentia pun&o ut omnis tncipit con-fcientia, ita generis quoque humani ab inftin&u ad liber-tatem transitus cultus Sc hiftoriae initium exhibet, Cultusigitur a prima ifta obje£ti & fubje&i oppofitione orfus,confummatus denique erit, cum in confcientia abfoluraoppoütorum inimicitia, in potentiam aeterni translata, vi-cisfim reftinguetur, fic vero nova exorietur fuhje&ivitatisSc obje&ivitatis harmonia completa.

Itaque progresfionis linea inter pun£la ha?c fixa in-ßin&us & cognitionis abfolutae conclufa, ut ipfum in re-flexione principium progresfivum inveniamus, duplicemdiftinguamus oportet ejusdem contentionem, alteram, quain ipfis, quae in confcientia deprehendunrur, oppofiris re-'lativis confiderandis verfarur, alteram, qua eorutndem op-pofitionem in identitate abfoiuta reftinguere conatur.

Scilicet reflexio quamdiu, Abfoluti prorfus r.efcia,meram moliatur relativorum, quae confcientia vulgariscontinet, cognitionem, fenfum, quem dicunt communemabfolvit. Qui quidem, relativorum oppofitione confufepercepta, utriusque oppofiti veritatem aeque abfolutam cce-ca fide recipit, fic vero non nifi in quodam errorum op-pofitorum aequilibrio, quietem incertam quaerir. Ifta veroreflexio vulgaris, cum extra confcientiam empiricam nonegrediatur, ceterum cognitione finita fenfuali & infinitaintelle&uali fit conflata, phaenomena relativa vel in con¬creto tantum confiderat, vel in abstra&a disjicit, per na-turam vero reflexionis, primum non nifi quod menti ob-verfatur externum, tum vero internum quoque, quod inconfcientia empirica låret, diftin&ius apprehendir. Hincomnis facile perfpicitur, quae in fenfu communi cerni pos-

9

fit, progresfio reflexionis, qua idem, primum incultus>paulatim excolitur. Haec vero reflexio relativorum confi-derationi prorfus immerfa, ranrum abeft, ut ad Cognitio¬nen! abfolutarn progrediatur, ut potius, ubi excultisfimatandem fibi videatur, fubje&i finiti naturam mere relati-vam diftinfte perfpiciens, nullam vero cognitionis regio-nem, extra confcientioe empiricae iimites fitam, fufpicans,in completum, quem noftra vidic seras, Empirismum feconjiciat.

Verum reflexio cum ex originaria fubjeéti 8c ob-je£ti oppolitione enafcatur, licet ab altera parte r.on nifiper hanc antithefin continuatam fubfiftat, tarnen ab alteraiftam disfenfionem inrernam dirimere, atque omnem idea-litatis & realitatis antithefin in identitate abfoluta reftin*guere, continuo nifu laborat. Mens igitur ad diftin&amrelativorum confcientiam excita relativa illa fibi invicemoppofira, quae nullam efficiunt cognitionem in fe ipfa con«fumm a tam, ad Abfolutum antithelis expers referre 8c exeodem derivare continue findet. Sic vero ex ifta, quaein omni refiexione latet, idealitatis 8c realitatis oppofitio-ne, continuus oritur philofophandi ftimulus, Empirismo,qui in relativorum fphaeram mentem detrahere totam ftLi¬det , numquam penitns exfiinguendus.

Abfolutum vero, in quo omnis evanefcat antithefis,cum non nifi cognitione abfoluta, in qua abfoluta ideali¬tatis 8c realitatis ad Ii t identiras, concipi queat, reflexio-nem manifefium efi philofophantem, infra hoc punctumfupremum confiitutam, Abfoluti ideam, licet, phantasma-tis inftar, menti obverfantem, numquam asfequi posfe.In hac igitur fpeculatione, licet negativus quidarri Abfo¬luti chara£ler, vel porius non - relativ), quod nihil, e quo

B de-

JO

dependest, fibi habeat oppofitum, agnofcatur, cum tam enpofitive nihil, praeter relativa, concipiatur, Abfolutum pa¬ret, ficubi, ut relativorum explicationem prasbeat, pcfiti-ve fit decerrmnandum, nihil futurum esfe aliud, ruft rela-tivum quoddam in reflexione fupiemum, neg&tivutp iftumAbfoluti charaeferem indutum. Hoc vero Abfolutum cum

completam oppofitorum identitarem non continear, vel,quod idem valet, plenam relativorum explicationem nonexhibeat, antithefis, quse rollenda erat, remanentis moxreflexioni parebunt indicia, fic vero relativa iftius Abfo¬luti natura perfpecta, disfenfio interna inftaurata novumexcirabit philofophandi conamen, quod relativum altiusin Abfoluti evehet dignitarem , mox ipfum in relativorumclasfem detrudendum. Quare cum hoc Abfoluti d^fide-rium neque in mente reftingui, neque, nifi reflexione incognitionem abfolutam abeunre, expleri posfit, manife-ftum eft, ex iflo nifu philofophandi oriri cortinuum, quemquaerimus, reflexionis ad cognitionem abfolutam pio-gresfum; eumque igitur delineandum, fejun&a, qua; inipfa relativorum cognitione comparanda cernirur, fenfuscommunis progresfione fatis angufta, abire in hifloriamfpeculationis ad puram Abfoluti ideam progredientis.

Iftius vero, qua ftc oritur, progresflonis ftationesprincipales ex ipfa reflexionis natura facile perfpicies.Scilicet cum in reflexione omni idealitati necesfario op-ponatur realitas, ifta demum reflexionis contentiore fu-prema , qua abfoluta oppeflrorum in reflexione antithefiscum identitate eorumdeirs abfoluta coincidit, Abfolutumforma abfoluta concipietur. Cum vero confcientiae fub-je&ivae, per porentias a&ionis idealis conrinue alrioresprogredientis, ea ftc indoles, ut in quovis refle&endi s&unon nifi quod reale fir, diftin£le percipiatur, quod vero

in

in eoderrv ideale fir, non nifi aftu refle£tendi alriori, inproduftum abiens, ad confcienriam evehatur; reflexionisinfra cognitionis iftius abfolutce pun&um conflitutae pro-gresftiri* rotiim duse inter fe partientur ftationes principa-les, quas transeundo eadem, in relativorum oppofitorumconfideratione, ab infima apprehenfione obje&orum ex-ternorurn ad intelle&ualem usque fubje&i puri, ab obje-dis prorfus divulfi, intuitionem exfurger. Altera fcilicetrefiexio eft inferior, vulgaris, quae non nifi ipfum, quodex principii idealis 8c realis antithefi 8c fyntbefi enafci-rur, pfödu&um, id eft, ipfa, quee in confcientia vulgariempirica deprehenduntur, relativa oppofita fibi fiftit con-fideranda: altera refiexio eft altior transfcendentalis, quaipfe, unde oritur confcientia vulgaris, producendi a&us,id eft, ipfa , quee ex identitate abfoluta originario reflexuquafi disje&a enafcitur, a£lionis realis limitarae 8c idealislimitantis antithefis 8c fynthefis, diftin&o confcientiae pu-rae ab empirico quovis fejun&ae conceptu effi&o, fimulta-neo a£hi libere producitur 8c reflexioni exhibetur. Alteraintelle&us, altera intuitionis intelle&ualis (recepta, quae inIdealism© relativo ufurpatur, vocis fignificatione) dielpoteft ftatio.

In confcientia vulgari empirica fubje&o fui confcio8c libero , in fuccesfionis ferie infinita fe ipfum limitatumfentienti, limitantis inftar opponitur obje&um confcientiae8c libertcvtis expers, extenfum , produ&i finiti indolemgerens. Utrumque vero oppofitorum, tum obje&um, tumfuhje&um empiricum, realitatis ab alrerius exifientia pror¬fus fejun£tae, 8c eadem abstrt&ionis epe fublata, ramenmanfurae, prae fe fert fpeciem. Hinc reflexionis inferio-ris, in oppofitorum • iftorum entium in fe relationibus con-fiderandis occupatae, haec eft per naturam reflexionis pro-

B 2 x gres-

12

gresfio continua, ut phaenomenorum, quibus conflata fitconfcientia empirica, primum non nifi quae ad ferdum ex-ternum pertineant, & objedla abfolvant externa, tum ve-ro ea quoque, quae fenfu tantum interno percipiantur, &fubje£tum coaftituant empiricum, urraque vero primumin concreto, tum in abstracto diftindta refiexione conci-piantur. Itaque quohiam, quo apertius firaul cum externoin reflexione emergat internum , hoc difiindtior necesfarioconcipiatur, quae in confcientia vulgari lateat, fübjedti &objedti oppofitio, progresfum huoc oriturum esfe pater,ut ifta obj^dti finiti & fubjedti finiti antithefis, primumadmodum impura, continue acrior enuncietur. Trans-irum ad altiorem illam reflexionis ftationem efficit, quaeex diftin&a abstradtionis transfcendentalis confcientia ena-

fcitur, antithefis puri & empirici e confcientia explicata:qua diftindte coneepta, cum tollatur abfoluta illa objecti& fubjedli empirici, quafi realitatum a fe invicem pror-fus fejundlarum, exiflentia, fic vero confcientiae purae abobjedtivo quovis divulfae norio enafcatur diftindlior, faci-lis patet adirus ad ipfam, ex qua relativa omnia emanant,principii idealis & realis antithefin & fynthefin e confci¬entia pura explicandam , & in fingulis conftructionis po-tentiis exponendam. Quoniam vero in hac reflexionisftatione altiori manet, quae in confcientia fubjedtiva tollinequit, confcientia fubjedtivae & realitatis abfolutae extraeamdem ponendae oppofitio, non nifi hac exfupcrataidealitatis & realitatis antithefi fuprema, exhibeb'tur re¬flexion! completa, quae in cognitione abfoluta deprehen-ditur, oppofitorum identitas.

Verum in hac reflexionis progresfione, ex continuoantithefls tollendae nifu exorta, quoniam Abfolutum nonnifi oppofitorum, quae reflexioni exhibentur, idenriratem

con-

conft'fuir, diverfas Abfoluti notiones, fic vero Philofophiaeprogrediertis formas fuccesfivss, ex fuccesfivis refleXio-nis itarionibus, p tct, esfe explicandas. Itaque conftitutain ftdtione Ifta iuferiori rtfkxio philofophans, quoniamoppofitorum , q rix comprehendit confcientia vulgaris,urruinqu -, fubjectum & obj.&um finiti fpeciem eft indu-tu a, ipfum Abfo'urum ron nih finiti realis norione con-cipiet, fic v v to ex antirh.fi inf-riori Reajisrn i reUtivi fy-ftema explicabit. Contra nflexio in oppofitam ftationemträn?v. di, d ftincle concepta, quae in confcienria pura lä¬tet, principe idealis & realis oppofitione, Ideale infini¬tiv n vel Agere purum, ex quo ifta enafcirur antithefis,Abfoluti nomine infigniet, fic vcro Idealismi relativL.fy*Rem a exftruet. Omnis igitur, qui ante puram Abfolutiideam enunciaram cernatur, Philofophiae progresfus, adduas referendus erit formas principales fuccesfivas, qua-rum altera ex Realismi, alrera ex Idealismi relativi locoerit confideranda. Utrlusque vero fyfterr.aris formas fin-gulas ex connnua refiexionis in utroque ftadioprogresiio-ne facile explicabis.

At cum in neutro fyftemate antithefis tollenda veretolli posfir, refiexionem patet philofophantem eo usqueesfe progrt sfuram, donec omnem in idea Abfoluri relati-vitatem elu&na, Abfoluti conceptum purum effiuxerir.Itaque fi in Abfoluto ifto reali, ex quo Realismus exitrelativus, omnis rollirur relativitas, fubftantia abfoluta,vel Abfoluti esfenria adaequata notione concipietur, & o-lietur, cujus exempla infra videbimus, Realismus abfolutus.In quo vero ex ipfis Realismi relativi fyftematibus expli-cato fi vel omnis in ipfo realitstis abfoluras conceptu an¬tithefis videatur exfuperara, ramen credibile eft, ajiquamfemper manfuram esfe confcientiae & Abfoluti differen-

tiam4

14

tiam. Verum enato 'Idealismo relativo, fi reflexio, inaltiorem locum compulfa, omnem in Abfoluto ideali re-larivitatem exftinguere valuerit, Abfoluti demum formacum esfentia ejusdem identica diftin£le concipietur, licvero,enata cognitione abfoluta, qua omnis tollitur con-fcientiae & Abfoluti differentia, vera demum oritura eftfcientia Abfoluti.

His perfpe&is, patebit, univerfam Philofophiae pro-gresfionem tres ftationes fuccesfivas comprehendere, qua-runa in prima finitum, in fecunda inlinitum, in tertia de-nique abfoluta finiti & infiniti identitas vel aeternum, Ab¬foluti nomine infigniatur. Alterum fyftema in polo exi-ßentiae, alterum in oppofito cognitionis polo Abfolutumquaerit expresfum , tertium vero in abfoluta exiftentiae &cognitionis identitate oppofitas poli utriusque relativitatespenitus reftinguit.

Quod fi in conrinua fyflematum fuga iftas reflexio-nis phiiofophantis ftationes diftinguere voTueris, Realis-mum relativum, vel Philofophiain obje£tivitatis, continuaformarum diverfarum fuccesfione verfus Idealismum trans-euntem (interfperfis quibusdam Realismi abfoluti veftigiis)ante Kantii tempora invenies: Idealismum relativum,vel Philofophiam fubjeftivitatis, noftra setate, a Kantiopraeparatam, t Fichtio plene expofitam videbis: tum ve¬ro ScHELLiNGiuM, antithefi prorfus exfuperata, Abfolurumforma abfoluta conceptum exhibuisfe > lic vero Idealis¬mum exftruxisfe abfolurum cum Realismo abfoluto coinci-dentem, facile exiftimabis.