FERHENGÊN KURDMANCÎ

Naverok

Ferhenga Celadet Alî Bedirxan ----------- 2

Ferhenga Kamêran Silêman Botî ----- 395

Ferhenga Umîd Demîrhan ------------ 1000

FERHENGA

CELADET ALÎ BEDIRXAN

Ferhenga

Mîr Celadet Alî Bedirxan

(Kurdî - Kurdî)

© Avesta, 2009

ISBN: 978-9944-382-80-9

A

a

tîpa yekem a elfabêya kurdî

a

nîşana mêyatiyê, amêreta dupatekirinê

ab

tebax

abîde

pêker, peyker

abikef

kef, protan

abone

beşdarî

aborî

debarî, mîqvatî

aborînas

pîsporê aborî

aborîzan

aborînas

abûr

amîretên kêlanî (wekgasinî)

abzung

toqe, awzone

ac

şaxikê fîlî

acin

ben, kevir

acinpij (an acinpêj)

çêkerê sazker keviran (bo avakirinê)

aclafman

texlît, mane

aciz

bêhnteng, perîşan, enirî, tore

acizbûn

bêhntengbûn, enirîn, torebûn

aciz dibe

bêhnteng dibe, dienirît, perîşan dibe

acun

Acin

adar

avdar, heyv (meh) ya sêyem a salê

adarik

xecxecok, gula adarê, kulîlka adarê

ade

aşêf, kezax

adekirin

kezaxkirin

adekirî

kezaxkirî

adem

yekem pêxember (silavên xwedê li ser bin)

ademîzad

Mirov

adrês

carak navnîşan

adet

awa, rêbaz, nêrît

adûde

xile, amêrata helkêşana helezî

afir

alif, axîn, dangî, delav

afirandekar

çêker, sazkar,

afirandêr

daner, nivîser

afsûn

anû, cadûbazî, cadûgerî, xirskerî

afsûnkar

cadûbaz, cadûgerî, xirsker, cadûkar

agah

serwext, haydar, hişdarî

agahî

hisdarî, haydarî

agahdar

Hisdar

agahdar dibe

hişdar dibe

agehdarî

vîn

agahname

belgename

agir

alav, bilêse, pêt, gorîk, şewat

agirbaz

yarîker bi agirî

agirbazî

yarî bi agirî

agirberdan

tevandin, hawêştin

agirdank

tifik, pixêrik, argon, kaçik

agirjen

heste, çevbev, beniste

agirkuj

karkerê temirandina agirî

agirliz

agirbaz

agirok

awan, ewan, giriftarî çêker, nexweşiyek pezî

agirnok

dehnî, demarî

agirpij

gungan, agirvejan, burkan

agirxane

perestgeha agirî

agir xweşkirin

nivînkirin

agul

helezek dinyê

ah-ax

ahunal, amêrêt û deng (nîşan) ya êşê

aheng

bezm, şadî, şayî, şahînet

ahengbêj

stranbêj

ahengdar

saz, goncaw

aheste

hêdî, mitî

ahin

hesin, asin

ahkêş

mirîto, xemdar, dilzar

aho

xezal (pezkuvî)

ajok

hajo

ajotin

nandin, (hajotin) kêlan, cotkirin

ajotinek

han(der)

ajotî

kêlayî, hajotî

ajotker

cotyar, cotkar

ajnê

avjenî, melevanî, ketin av

ajnêgeh

avjenîngeh

ajnêker

melevan

ajvor

lawaz, sist

ajovonkî

lawazî, sistî

akad

kevne milletek, înavî, bizhayî

akam

encam, dumahî, dawî, (mirin)

akincî

niştecî, dêmanî, cotkar, cotyar

al

la, sorê vekirî

ala

bêrav, peydax, beyax

alahilgir

mirovê alayê radike

alal

helezek bîhn xweşe

alandin

pêçan, girêkirin

alandî

pêçayî

alastin

zimandan, alîstin

alav

alawî, amêr, gunî

alavê cot

amêrên kêlanê

aldar

ala yan bêreq hilgir

alet

das, diyos, çinok

alêne

bêhnvekirina peziya nîvro

algon

sorgulî

alif

afir

alî

la, kêlek

alîgirtin

lagirî

alîk

parçe, pîtak

alîkar

harîkar, arîkar, piştgir

alîkirin

piştgirtin

alîkirî

piştgirtî

alîdike

harîdike, pişt digire

alînok

nokên hênayî

alînde

hingûr

alîsoz

texlît, hirmê yan hirmîk

aloz

şkevakirî, grêkirî, têr girê

altax (artax atak)

sîxor, guhbel, desgiz

altbûn

serketin, serfirazî, altdarî

alûç(e)

erok, xox

alûsî

şefalî, şengî, kokî, cindî, lewendî, çelengî

alûte

lewitî, bêşerm

alûze

mixabinî, kovanîtî, xefet, damat, dax, şayiş, xem û pejare, jovanî

alîya

pêçan

amade

pêkhatî, lêkdayî, hazir

amadeyî

pêkhatin, lêkdan

aman

pertal, kotal

amanc

armanc, mebest

amancegeh

çêregeh, pinçar, aran, çerangeh, mêrg, çêre, koz, lewez

amas

pejbûn, petam, awsan, perçiftin, cedew

amerzîs

lêborîn

amezûd

pisîk, kitik

amojkar

qewitkar, pendiyar

amojin

jinap, jinmam

amojgeh

zanîngeh

Amoz(a)

pismam, kurmam

amûret

amêz, alav, imbûr

amûz

gişt, gelemper

an

yan amnazi (bo hevyaziyê)

avbar

enbar, kewar, depe

ancûmek

komîte, lîjne

amgo

yan ko bi wateyek dî

angore

bicor

angoşt

daxwaz

anî-enî

ber, tewêl

anîn

(hînan) hazirkirin

anînber

berkêşan

anîbeş

destreş

anînberçav

nîşandan

anînberdest

ûlamgirtin, berkêşan, mijokorê, lişt

anînberbêş

pêşkêşkirin

anîncîh

(bicihînan) napezandin, berpekirin, peresendin

anînder

derhînan, derpêrîn, vepengizîn, nakawî, vemistin

anînxwar

êxistin, xistin, kevandin, peyakirin

anha

anka, niha, nihu, vêgavê, vêga, noke

anûh

nuh, nû, nûjen, nî, taze, nivar, niwê

anû

xinskerî, cadûbaz

ano

hal naşav, perjeng, dirom

antîk

entîke, vetlaz, şonwarî, kevn

antîkxane

şonwargeh

ap

mam, binabav

apilk

êpilk, gilolk

apilka

gilolka benkî

apincî

kinasê, konkê zivistanê

apojin

jinap, jinmam

aprax

dolme, belgên mêw (tirî) hepişandî

aprî

nûbenda, avinmiş, poşîn, yan dapoşîna avinmiş

apza

pismam, kurmam

aqilmend

pendiyar

ar

ard, genim, yan cehê têr hêrayî

aram

hedan, qeyn, nizim hedar, nok, bêhnfirehî

arambûn

hedarî

aramdibe

dedar dibe

aramgeh

gon

aramî

aşitî

aramkirin

hedarkirin

aramxweş

heval, hogir, yar

aran

haran, çol, biyabon, bernî sehna

arandin

enirandin, fêtkarî, belqitîn, hêç

arandî

fêtkirî, şarandî, enirandî

araq

alavê cot

aras

xemil

arav

agirav (avekiya aqirpijimî) ava cil şûştinê

arçêm

arçen, lam, navda

ard

ar, genimê qenc hêrayî

ardê

dan, genimê arkirî

ardêsavarî

hurik, (hinik)

ardik

sone, kejmînek, pîne

ardikê

nîska, nîskên arkirî

ardî

malêz, vinik, şorbe (ginaz) ya arî û ronî

ardîpêç

danê, hinik û ronî

ardû

agirdû, êzing, sotemenî

ardûron

dan, yan vizika ar û ronî

arhan

êş, azar

arhandin

arandin, handan, hêriskirin, tojikandin

arengî

zikêş, qolinc, çikî, bapêç, ûr êş, êlinç

arengîbûn

êlincî, bapêcî, ûresî

arezû

hêvî, viyan, mebest, dilxwazî, kam, hewes, hez, niyaz, wîstin, bêz, mereq, meqîz

arezûkirin

hîvîdarî, hezkirin

arênc

pejbon, yan cedewa bi n kefşî

arêx

sing

argûn

mor, al erxiwanî

argûnî

êşanve

arih

siza

arihandin

arandin, tojikandin, hêriskirin

arguşk

hestiyê lamê

argûşketin

hestîketin, alûketin, kulbuna gilaleyan

aring

nesaxiyek peziyê

arî

regezê arî, Hind-Ewrupa

arî

xwelî

arîdank

xwelîdank

arîkirin

piştqirtin, yarmetî

arîşen

wûre

arkork

bista agirî, kurhê

armanc

mebest, stêrk

armanc xistin

stêrk lêdan

arna

mêrxas, aza

aro

xiyar, şiling

arok

texlît kutilk

arperî

permor

arpijîn

agirpijîn, burkan

arpîv

sengkarê arî

arsim

bahûr, persiv, helamet, kulbûna perdeya difnê

artêş

leşker, sopa

arvane

dûndil, mêya huştinê

arxavk

danxavk, texlît şînayî

arzî

sermayeye kesiyê taybetê, xwemalî

asanî

hêsanî, sanahî, sivik

asê

sext, meşkênbaz, çetîn

asêkirin

sextkirin

asêkirî

sextkirî

asêdike

sext dike

asfelt

zift

asfeltkirî

ziftkirî

asik

ahû, xezal

asîb

xiniz

asman

esman, bilindiya valahiyê

asmanêdev

gezo sorçik

asû

hesû, doran, aso

asûyî

asoyî, doranî

ast

berdewam

astank

derazink

asteng

gelî, kosp, tegere, zehmetî

asûde

vesihîn

asya

qare yan kerta Asya

aş

karge

aşan

livîn, zivîrîn

aşandin

temene, silav

aşartin

pênasîn, naskirin

aşevan,

aşvan

aşêba

karge yan aşê bayî

aşartin

pênasîn, maskirin

aşêv

finizî, binîn

aşêv dike

giya dike

aşêvkirin

giyakirin

aşêvkirî

giyakirî

aşêvmalk

komkerê pelot (paşmayî) yê dirûnê

aşger

kargerê aşî

aşîna

nas

aşik

aşê biçûk

aşik

kam (maden, mêrtal)

aşîkar

eşkera ronak, zelal diyar

aşitî

tenayî, asayiş

aşitîbûn

tenabûn, asayiş

aşitîxwaz

asayişperwer

aşkartin

dupatkirin, esehkirin, diruvkirin

aşkartî

dupatkirî, esehkirî

aşnas

nasyar, bilyan pêzan

aşnasbûn

zanin

aşpêj

lênankar

aşt

vesehî, tena, pêkhatî

aştî

aşitî

aştîxwaz

aşitîxwaz

aşûrî

kevne netewê memayî, birhayî

Aşût(ik)

herifina berfê

aşûya

asêkirin

aşvan

xûdanê aşê

aşvanî

qeraşî, karê aşî

atûn

eytûn, êtûn, agirge, kûrhe, firn

av

aw, şileya bê tam û reng bo vexwarinê û çandinê

ava

rojava, roj xewarebûn, têr şinayî

avabûn

tenayi, têr xelk

ava dike

dirûst dike

ava bin erd

karêz

ava dilopkirin

ava ji hilmê, çêker

avahişin

ava şîna ko çavî diqihînit

avahî

xanî, şînyakî, veqeş tenayî, bêr

avakirin

dirûstkirin

avaker

dirûstker, hosta

avanesaz

ava kêr vexwarinê neyêt

ava reş

ava reş a ko çavê mirovî digire

ava spî

ava spî ya çavê mirovî digre

ava şîp

solav, tavge

ava tirş

sîrke sihik

ava zer

nexweşiya ava dilêşê mirovî da kom dibe, avbendî

avaqilê

ava soda

avane awêne

derbeder, ba piv gezal

avbaz

melevan

avbazgeh

melevangeh

avbend

avsing, nexweşiya kêlekê

avbeşink

rêza avê, bo dabeşkirinê

avbir

av helgir

avbirî

av hilgirî

avboş

lehî, leyî, av rabûn, lêmişt, lafaw

avdan

lênik, ava dide, helezî

avdanik

dewlik, delov, setil

avdar

adar, heyva adarê

avdar

keskî, şînatî

avdanok

gul raman, nîsanî

avdayî

av vexwarî

avde

hevda, benik, bendek, benkê dirêjê, tevnî

avdenge

derîn, yan derçeya avê

avdest

destav, avnêj

avdev

meşka avê

avdevwerdan

lêwerdan

avdew

dew, mastaw, mastê li gel avê têkelkirî

avdêr

karkerê çavdêr yê avê avger

avdêrî

avgerî

avdir

kendir, xerend, loç, korjî

avdiz

binîn, kulbûn

avdong

texlît, êxînî, metfînî

avdeng

avend, kêrhatin, goncan

avesta

kitêba Zerdeştî

avên

hayven mast yan şîrê meyî

avêne

bijîn

avêtin

veweşandî

avêtin piştguh

hêrişandin, feramoş, sistgirtin

avgeh

xunav

avger

gerav, av zîvêrk, gêjaw, zîvrek, viz

avgerm

serşo

avgir

pingav, çinav, zong, genav, meraze, zelkaw

avgirt

çandinên binav ketin

avgirtin

şikir çêkirin

avgirtî

şikirkirî

avgoşt

êxinî, meftiniya goştî

avhilmij

mekîneya avê, pemp

avik

rûbar, celal,

avir

tênîwan, dîtin kotî

avî

havî, xwesar, şebnem, xunav, rengav, erdê avî

avîn

nexweşiya avbemdê

avjen

melevan

avjenî

melevanî

avketin

çêbûna şinêza helezî

avkêş

avhilgir, avguhêz

avkêşî

av hilqirî, avquhêzî

avpijîn

av reqşandin

avpîv

av hejmêr

avpîvaz

guvaş yan şinêza pîvazî

avrabûn

lehî, leyî, lêmişt, lêzm, lafaw

avraz

evraz, hevnaz, bilindî, pesar, perkî, hilpirj

avrêj

rêjav, leyî, şîp, finek, tavge, solav, avdestxane

avrêjek

av weşînk

avrêjgeh

rêjgah, mavgeh, berdevê, rubarî

avrêjtin

çaran, delandin, dilopkirin

avrijandin

mîzkirin

avrû

abnû, şehnaz, rûmet, şan, namûs

avrûbirîn

bêrûmetkirin, bênarnûsî

avrûçûn

riswayî, bêrûmetî, eşkerebûn

avir

serban

avis

zikpir, dûcan, bitişt

avisbûn

zikpirî, bitiştbûn

avise

bi zik e, bi tişt e

aviskirin

bi tiştkirin

avisdike

zikpirdike

avsing

nexweşiya avbendê

avsîr

şirêza sîrê

avsîrke

nanê tenik ron û sîrkirî

avsark

berfdan, qersink

avşêlû

avşîr, lêl

avşîle

dûşava, şinêza tiriyê negehiştî, bê sîr e.

avşo

ava ji ber şûştina amanan mayî.

avşork

şorbe, giraz ya hejara, av û xwê.

avatal

ava ne zelal û nezaz birûsk

avtav

ava ber tavê

avteng

berdelîv, avgelî

avtêgerîn

çêbûna şînêza helezan

avtêkilkirin

daketin, nihandin ya newaya jinê

avwerdan

lêwerdan

avûba

seqa, keş, ba û baran

avweşînek

av havêj

avyar

karkerê avê, avger

avyarî

avdanî, avgerî

avzelark

hûr masî

avzelîlk

nexweşiya spilkî

avzîl

gol

avzêm

kaniya beharê, avtêkilî teqnê

avzêmkî

nenas, nediyar

avzêr

ava zêrî

avzêrkirin

bi zêrî nûkeşkirî

avzîv

ava zîvî

avzîvkirin

bi zîvî nûkeşkirî

avzunk

toq, awzone

awa

reng, çeşte, rêbaz, şêwe

awan

ewan, xiniz, amêr

awanî

ewanî, xinizî

awar

ruye, şîrînayî, ar, ron û şekir

awane

derbeder

awareyî

berbederî

awart

bê netê têne

awartandin

tênebûn

awarte

netê

awarteyî

netêyî

awaz

bezm

awazgeh

bezmgeh

awir

dîtin, bîn, nêrîn, mêzekirin, helwîst, hizir

awirek

têniwan

awinî

penabû, hewiya

awîsta

avesta

awîte

terxan, awinteyî

awîstek

gulî, perçem

ax

deng, derbirîn, yan nîşana êşê gil, xak

axa

serdest, mezinê êlê yan hozê

axabunî

jin axa

axaftin

peyv, galgal, şor, gotin, peyivtin

axasor

axa gilkaniyê, kalotî

axazer

hurika zêrî

axayî

axatî, serdestî, rêberî

axbizêr

texlît, xwazîne

axdar

êşayî, xemdar

axeban

ban axkirin

axicandin

axiftin, vekirina birînê yan perçeftinê

axirke

xêrk, pêşî

axekî

reng ax

axereş

belengaz, hejar mendebûz

axiftin

gotin, bêje

axîn

axhilkişîn, êşan, ahîn, xem, kovan, xefet, dax

axlêv

xizêran, dawiya werzê beharê

axokî

reng toz

axoş

hembêz, bûnbar, heyva

axpîne

nûpîvek zeviyê

axsibat

pazde roj ên piştî sibatê

axur

afir, tewle, tewilê piştîn, stewl

axurk

pêşî

ay

ayî, ax derbirîn yan dengê êşê

aya

gelo amraz û nîşana pirsyariyê û sosretê

ayay

awazek kurdî ye

ayende

hatî paşroj

ayil

gunehbar, tawanbar

ayilbûn

gunehî, tawan

ayîn

ol

ayîndar

oldar

ayîndarî

oldarî

ayîne

awêne, xudik, eynik

ayinet

yasaya olî

ayind

dîndar

ayinda

paşaroja nêzîk

ayindê

dahatî, paşro

ayindê berdewam

paşroya berdewam

ayînî

olî, giyanî, dînî

az

xurt qahîm, sert

aza

serbest, dilêr, mêrxas, boke

azabûn

serbestbûn, azadî

azadibe

serbest dibe, rizgar dibe

azadar

azaser, serbest

azadarî

serbestî, rizgarî

azadî

serbestî

azadkirin

rizgarkirin azakirî

azadkirî

rizgarkirî

azad dike

rizgar dike

azahî

azadî

azahîxwaz

azadîxwaz, evîndar

azakirin

rizgar yan serbestkirin

azakirî

rizgar yan serbestkirî

azar

kotîkirin, êş

azale

rîxa ziwakirî

azarî

arhon, êş, jan

azardan

êşandin, şikencedan

azardayî

êşandî, şikencedayî

azarkirin

şikencekirin

azarvan

rezvan

azaser

rizgar, serbestî

azbet

ezbet, tîrek, ji êlê yan ji hozê

azinî

qinî, zêmarkir

azîn

rêbaz, texlît

azlîx

texlît, genimê lib spî û dirêje

azoxe

azoqe, pîtak

azpêjî

karê pêjî yan aşpêjî, lênanvanî

azwer

têkorkî, berzxwazî

azû

didanê hêranê

B

b

tîpa dûwema elfebêya kurdî

ba

keş, hewa, cem, mik, kin

baba

babo, bavo, bav, bab

babekî

heyberî

baberket

pufbo, pirçift

baberketin

pûfbûn, perciftin, awsan

baberketî

pûfbûyi, perçiftî

baberdikeve

puf dibe

babet

mijad, awa heyber

babetkirin

polênkirin, rêzkirin

babetkirî

polênkirî, rêzkirî

babelîs

sedsal

babelîsk

bahoz, ziryan, bazor

babidest

mendebûz

babidestî

mendebûzî

babir

piling

babirek

perdedar, hêlekan

babûtan

yariyek gelêrî

bac

bêş, xogî, kop, xawe

bacan

bacanreş

bacansor

temate

bacbir

bac komker

bacdan

bêşa ko mirov dide

bacdar

bacbir

bacêserbaz

bacê havêtî ser

bacê tekane

bacê yekbûyî, bacê avahiyan

bacê xaniyan

bacê aqaran

bacgeh

bacxane, fermangcha bacê

bacgir

bacbir

bacik

îsot, bîber

bacîk

baçik, garis, herzin

bacstên

bacgir

badak

texlît, heleze

badan

lûlan

badayî

pêçayî, honayî, lolayî

badak

badik, heleza xu li dor daran ba dide

badar

bawî, qeselî

bade

serxweş, mey

badegir

meyger

badek

pêçbadek, çemin, çep, serê goşeyê, vekokê, burxiyan

badev

ba, berf

badide

dihonit

badilhewa

bêhûde, bêtewş

badî

amamê, vexwarinê

badînan

devereka başurê kurdistanê

bafile

fileyê ji nu misilman buyî

bafûn

fafûn, alemînyûrn

bager

bahoz

bagemî

keştiya babirekî, yan hêlekanî

bagirtin

perçiftin, pûfbûn, awsan

bagirtî

perçiftî

bagerîn

bangerîn, girêlkerêya banî

bagiranî

pestana bayî,

bagirdan

bagurdan, banqêrdan, qirêlkcrê serbanî bo nehêlana dilopan

bagûhêrk

alava germ, yan sarkirina bayî

bahatin

hati na bayî, bagerok, balivîn

bahoz

guhart na arasteya bayî, pasîv helamet

bahorîbûn

persiv

bahose

bahoze, barove

bahoz

bazar, ferwaz, talaz

bahûnik

sirwe, şîne, bayî nerm

bajar

sehir, şar

bajarê berdayî

bajar yan şarê çolkirî

bajarvanî

şaristanî, şarvanî

bajarî

dêmanî, jiyarî

bajarîtî

şaristanîtî

bajen

baweşîn

bajêr

bajar

bajêrvan

şarvan

ba ji ber berdan

vesihîn

bakêş

bagûhêrk

bakirin

daneba, karêjî, dêrandin, vedênan, dêran

bakûzîn

germeba

bal

nik, kin, cem, şêqel, şaber, çeng

bala

bejin, qed, bilind

balbalok

texlît, pêtikek firende

balafir

firoke

balafirê dudar

balafirê vizikdar

balafirgeh

balafirxane, firokexane

balarê

rêya giştî balafirvan firokeyan

balave

ber evraz, ber jorve, selal

balavek

alava cilşo

balavkirin

cilşoştin

balavxane

cil şoştingeh

balbas

balbaz, polîs

balberî

berhelîstîn, berperçi

balcan

bacan (reş)

baldan

wûnyayî, hoşyarî, hayjî

baldar

çemgdar, wurya, hoşyar

baldirêj

peşe dirêj, aram, bal fireh, bêhn fireh, lêdan

bale

penc

balendarî

firinde

balêdan

pufdan (ya zurnayî)

balfireh

bêhnfireh

balgeh

serîn, bînser

balgon

balkon, berbank, telar

balîzerk

texlît, xişoke

balkêş

berpalk, palpişt

balme

fişek, gulle, saçme

balifamer

kimkime

balişne

runiştek

bator

girêl

balore

guhdana gêsinî bi gayê ve

balte

tefşo, tivir, bivir, zomp

baltuz

diş, (xwuşka jinê)

balûl

xirp, sakar

balûr

zotik, belalok

balvedan

malbat, babik

balyoz

êlçî, serek, şandeka dewletê li derveyî welat

bavmehir

zirbav, zirbab

bamişt

bapeşk, bahoza berfê

bamî

zerzewatê bo lênanê

ban

miç, sabutik, deng, gazî

bana

baniya şîrdan

banandin

dilovanî

bandev

badev, bayê sor, sir, bahoza berfê bamişt

bandor

bandûr, nîr, yax kartêkirin

baneşan

amnaza gaziyê (rêziman)

banêçavî

nav qepolk (ya çavî)

bangdan

gaziya nivêjê

bangdide

gazî dike (bo nivêjê)

bangdêr

qaziker

banger

bangeran, bagurdan

bangder

demgder, deng mezinker, yan gewreker

bangweş

radyo

banî

bala, ser, bilind, zir

bank

benk

banker

benkdar, bangdêr

banok

dilovan

banû

xanim, kebanî

bapeşk

bahoza berfê

bapêç

çikî, zikêş, arenqî

bapîr

babkalk, babê yan daykî

bapîrî

hinara tal

bapîsok

gerdelole, babelîsk

bapîv

pîveka leza bayî

bapûk

barova berfê

baq

vekirina navbera tila beranî û tila nîsanker, şikefalîs

baqo

hêjîra kerik, negehiştî

baqûn

garan, maxir (kerê çêlan)

bar

giranî, rewş, pergal

baran

ava ji asmanî dihêt xwarê, şilî

barandin

barbar

barane

kirêya barkirinê

baranî

paltoyê baranê

baranpîv

pîveka baranê

barperdan

vekirina barî

barbûn

yarmetî alîkarî

bare

pîvana helbestê

barek

çayxane

barhilgir

barbir, kolî, kolhilgir

bardanîn

barî dihînit xwarê, vala kirin, zan (biçûkbûn)

bardar

barguhêz

bargeh

depo

bargiran

seng

bargil

bergil, hespê mê resen

barhingêv

lawaz, sist

barik

texlît, balinde

barîn

barandin, baran

barît

barîtik, texlît balinde ye, kotefir

barke

sûsik, (balinde ye)

barkelî

dezdmend, dilşewitî

barkêş

guhezoka mezin

barkêşî

awayê guhestina barî

bars

şilx, kom, mêş hingiv

barû

kelhê qela

barût

şore, kejmîrêkê teqîn

barûte

berdayî, gelho, xirpo, sersam, tirok

barxane

barkirin

basark

bagûhêrk

basimbaz

şeva 25ê adarê

basimbêl

fort, part, qebe

baspî

texlît nexweşî ye, bayê spî

basirme

nexweşiya mav qepulka çavî

bask

çeng, bal, per

basme

perûkê pembû

basor

bayê sor, bawesîr, nexweşî qorkî

basûr

pêtika genim û cehî

baş

qenc, çê, çak

başî

qencî, çakî

başbîn

qencbûn, çakbûn

baştir

çêtir, çaktir

başax

gulî genimê paş dirûnê

başbiyek

xelat

baş êver

êvar baş, êvare baş, silava êvarê

başok

tefşo yan bivrê dû ser

başoke

simsiyark

başûr

xwaro, berjêr, rajêr

batek

akar û newişt

batismî

cejnoka êzdiyan

batî

berdêl, şon

batov

helezeka sor, bo paqijkirina dewaran

bav

bab, bawk

bavan

babirek, hêlekan, perdedar

bavanî

babanî, hişa babî, bavîtî

bavik

tîrek ji hozê yan hêlê

bavbira

mam, ap

bavçî

xwedî bavikê resen

bavînî

zê, yekem seredana bûkê bo malbabê

bavo bavo

dengê şîn û zêmarê

bavmarî

zirbav

bav û bapîr

babik

baw

rêzik, nêrît

bawer

ewele, ewlehî, ol

bawerdan

dilniyakirin, razî kirin, qîm, hemmet dilniyayî

bawerî

qimyat

bawermend

bawerkar, dilsoz, canecan, dilrast

bawername

belgename

baweranîn

dilniyakirin

bawerkar

bawerbar

bawerkirin

hemmetkirin

bawerhişk

serreq, tundrew

baweşîn

bajen

bawîşk

pirze

bawîte

pendol

bawîtî

şehtî, goçî, şeple

bax

baxçe, çîmen, rez, cinik

baxê gulan

çîmen

baxe

deng jêketî

baxistin

leza hespî

baxo

xanedan

baxweş

baguhêr

bayê barîriê

bayê baranê, rojavayî

bayê hênik

bahîn, şîne, sirwe, bayê nerm

bayê kûr

bayê bakur, bayê jor, yan najor

bayê rohelat

bayê ji rojhelatê tê

baz

beh, xugî, bêş, eylo, bazdan

bazar

dera firotinê

bazarkarî

bazirganî

bazargermî

xweş bazarî, bazirganî

bazarker

merckerê kirîn û firotinê

bazarkirin

merckirin, li kirîn û firotinê

bazarsarî

kêm bazarî

bazbazik

bazin

bazbend

niviştî, destbend, noşte

bazçî

raman

bazçîda dest

zend, meçek

bazdan

bazîn, nevîn, herane, lîtik, qelbez, firqas

bazdonek

bor, berdebaz

baz dide

direvît

bazên

texlît perûk

bazgûz

hêvî, ûmêd

bazin

bazbazik

bazgurî

yarmetî alîkarî

bazik

bask, zend, çeng

bazinê dest

zend

bazinê sing

girk, kilîlka milî

bazinê pê

pajne, gozek

bazinok

bazinê biçûk

bazirgan

bazarvan, mirovê kirîn û firotinê dike

bazirganî

bazarvanî karê kirîn û firotinê

bazîn

bazên

bazo

stranek jina ye

bazor

bayê xurt

bazû

belek, pinîkirî

be

dibe, çêdibe, bibe

bebe

bebik, zarok, biçûk

bed

bedbext, xirab, sik, nebaş, çirûk, pûç

bedbext

malmîrat, bubelat, bextreş

bedbazî

pawan, malgirtin, girdan

bedbextî

bêbextî, xinizî

bedbêj

pûç axaftin yan gotin

bedbêjî

zimanpîs

bedbîn

kirêt

bedbîhn

genî

bedbîhnî

genîtî

bedbînî

reşbînî

bedçehn

rû kirêt

bed emeg

bê dilsozî

bedgeh

guhê derve

bedew

ciwan çeleng

bedewî

ciwanî, çelengî, xweşik, cindî

bedewîtî

ciwanîtî

bedgo

ziyankar, şofar

bedgoman

gomandar

bedhal

belengaz, nexweş

bedhalî

Belenqazî, nexweşî

bedirxan

mîrê pêgotiyê botan (1802-1868) danerê binemala Bedirxaniyan, ronakbîr, rêber û niştimanperwerê kurd

bedkar

ewan çikos, garis, xiniz, kinoj, rijd

bedkarî

qarisî, çikosî, ewanî

bedmest

serxweş

bedmestî

serxweşî

bedmam

mirovê xirab

bednav

navtoyî, bê rûmet

bedmavî

navtoyîtî

bedmijad

bedregez yan bi meret

bedmijadî

bedregazî yan bi meretî

bedmiyaz

pîsmebest

bedmiyazî

bedxû

bedzewişt

bedrêbaz, bed akar

bedxuyî

dirr

bedxwaz

kîmo kîmdar, zikreş, dûşvan

bedxwazî

kîndarî, zikreşî

befr

berf, hilma asmanî kû diqerise û dibe cemed û wiçiniya dibare

befş

alavik xanotê, wek şchî

befşik

bot, zend

befşmar

texlît kimkime

beg

xaneda, serek, hozek mezin yan xwediyê erdek berîn

begçî

pamdî, pasvan

begzade

kurê begî

beh

bih, bihok, texlît, fêkî, yan mîwe

behadar

hêja, mirxgiran

behane

mehane, destevan, desteberî, sedem, eger, semed

behanîn

destevamî, desteberîtî

behaneyî

desteberîtî

behar

buhar, bihar, werzî xweşê salê

behbeh

balebal, meîn. kalkal, kalîn, barbar

behdînan

devereke başûrê kurdistan

behevok

defter

beheşt

buhuşt, cinîk, çîmen

behîv

bahîv, badem

behîvterk

kesk yan sewze behîv

behirdar

beşdar

behram

stêra mars (merîx)

behremend

beşdar, pardar, mifadar, havilkar

behreyezd

pîroz

behrînok

baweşîn

behvan

enirî, tore, zîz, filan navê wî çiye

bej

hişke zevî yan erd

bejahî

zevî, zewî, hişk (erd)

bejavî

zevî, avî

bejik

heleza bi baranê dihêt avdan

bejî

serbazê merêzikî

bejin

bejn, bala, qam

bejinbostek

rewilî, qut, (bêqam kurt)

bejinek

kesek, mirovek

bejinzirav

marîn, barîk

bejinziravî

marînî

bejnubal

zirav û dirêj, çeleng

bejqandin

teqîn, pijilîn, teq, peqîn

bejqavandî

peqî, pijilî

bejqî

teqî, peqî

beko

bed, xiniz

bel

miç, rep, belav, diyar, xuya

belafiroş

şerfiroş

belalîzk

binebeleka çolî

belalûk

behlûk, balîke, behlûlk, darek teraşî gêlas, alûbalû (yên tirş)

belalûs

gula bimebelekî

belaş

mift, herwe

belatink

pelpelitk

belav

naçandî, pertbûn, pejilîn, hawir, bervedayî

belavbûn

pertbûn

belavbûyî

pertbûyî

belam

lê

belavok

weşînek

belavxane

weşîngeh

belbelîsk

peqîşk

belbelîtanik

pelîtamk, pelpelîtk, perperok

belçim

pelçim, serikê belgê darê, belg

belek

bazû, bazî, pinîpinî, rengîn

belekbûn

kelpikbûn, ceh û genim

belekanîn

çuçika çiyayî

belekiya berfê

pinî yan keviyê berfê

belekî

qole, leş (rû), bêqam spî

belendir

şîşek, (miha sê salî) mer

belengaz

zivar, geda, kesif, xizan reben

belengazî

zîvarî, xizanî

belê

erê

belênî

peyv, soz, peyman, kargirtin

belg

per, berg

belik

keya jîr, muxtarê gundî

belge

qoçan, destavêj, bawername

beligoşk

belika guhî

belim(sor)

pîneya birincî

beliyandin

jîr, hişyarkirin, wuryakirin

beliqandin

derperîn

belişandin

nîşandan, herişandin

belişandî

belqitand, êkser

belîse

pêt, gurî

belkî

belko, maçiye renge, tavil, meger, qey

belok

raz, belavker, derteqîn, çenebaz, pirbêj

beloq

teyisî, şilmaq

belqitandin

hêç yan fêtdana regezî

belqitik

zilqutk, gilik, qitik, navling

beltik

texçika çirayî

belû

xweya, diyar, eşkere

belû dike

diyar dike

belûkirin

diyarkirin

belûkirî

diyarkirî

balûr

maddeyê rohn û dîwederê wek cemed

belweşîn

belûsin gûlî, pîskî, lareg, gurî, belekî

belxem

têkiliya kilmişiya ji singî derdikeve

bem

bezim, awaz, aheng

ben

benik, ta, darê benokê, werîs

benav

benawe, dar berû

bend

pişt, partî, peyman, bingeha gotarê, sikir, benî

bendayî

girêdayî

bende

benî, kolî

bendegeh

molge, qelemrew

bendegir

molgegir, dagîrker, koledar

bendek

xirar

bendekar

erkdar

bendemayîn

ragirtin, çavmêrî

bendeqe

asinê binê berê aşî

bender

lengergeh

bendewar

çavmêr, hêvîdar, ragirtî

bendewarî

çavmêrî, hêvîdarî

bendik

gotar, texlît, helez, qolêra girêdanê

bendkirin

girêdan, girtin

bendkirî

girêdayî, girtî

bend û best

bendan, girêdan, girê

benefş

texlîtek gulê spî ye

benefşe

darek gul spiye

bemefşgun

reng benefşî

bemefşî

binefşî, benefşgun

benêxav

bemê berî badanê

beng

benc, ewcê lawiyê(genciyê)

bengî

evîn, hez, şeydayî

bengîn

law, tekuz

bengkêş

tiryak yan efyonkêş

benik

parçeyek zevî yan ben (ta)

benî

kole, dîl

benîşt

qacik (bo cutinê)

benîtî

koleyîtî

benk

bank, diravgeh

benkirin

zevî, erd, tankirin

benkirî

tankirî

benkulave

ben nîr

ben şerwal

doxîn

benzîn

panzîn, (êzîngî petrolî yan neftî)

beq

boq, giyanewerê biçûkê avî

beqbeqok

paqîşkên avê

beqeme

reng, demdar

beqik

koxka dû deng

beqil

texlît heleze bo lênanê mexasimê îpraxan

beqteqandin

teqteqa tilan

ber

pêş, la, al, bere, rû, kevir, bo, beramber, berik ji bo gulle (fişek) evraz, sing, (memik) dij, sexbirî

beraber

hevkêşe, hawkêşe

beraberî

yeksanî

beraberîtî

hevkêşî, berheslistkarî, rûberî, dijayetî

berabêj

rêber, pendiyar, oldar, amojkar

beraçin

çandina gehiştî

berad

texlît masiye

beradan

berdan, azakirin serbestkirin

beradayî

serserî

beragir

tifik, koçik

berahenk

destpêk, pêşekî

berahîk

rêber, pêşkî, pêşeng

berahevdan

şeqandin

beran

nêre pez, birca beranî, nîşana bircê

beranber

pêşbînî

beranberî

yeksanî

beranek

tiliya mezin

beranî

beranek

beranîn

dorkirin, rakirin, vedan

beranpêl

bilozê dirêj

beraş

berê aşî

beraşe

texlît çuçik yan çivîk

berat

pareguhêz

beratdar

hilgirî pare guhêze

berat(e)

genî, term, xêveya fêkî yan mîweyî cendek laş

beratexwer

kelex xwer

berav

lêwar, qerax, rexav, kenar, cilên pîs, avdan

beravek

vekirina cokê

beravêjek

nameya xwendina bala, diyariya cejnê

beravêtin

ji ber çun

beravêtî

ji ber çuyî

beravî

avdayî

beravok

beravek

beraz

domiz, yekane, maloze, singê berê aşî

berba

bermayiyê, dêran yan vedêranê

berbac

dikeve ber bacî, bac kirinbar

ber balafir

dijbalafir, bergir

berbang

spêdê

berbanik

texçika ser derî

berbar

dewarê serbanekê hildigire serbaz, paze

berbarî

firehbîhnî, bêhnfirehî

berbaran

palto

berbejin

niviştî

berbend dike

girê dide

berber

porbir, sertiraş

berberî

qayiş, hevrikî, meyarî

berberîkirin

kêş, hevrikî

berberik

kêş, meyarî

berberîtî

meyarîtî

berberiyê

dike mayeriyê dike

berberoj

gulberoj

berbest

sikir

berbestkirin

sikirkirin, girtin

berbestkirî

sikirkirî

berbext

keçika gehiştî

berbextî

gehiştin, keç yan kur

berbêj

berbîn, xefzan

berbiçav

berêz, rêzdar, maqol, mavdar, giring

berbêjî

berbînî, xefzanî

berbiba

li ber bayî

berbiber

piç piç

ber bi ben

aram

berbihev

pêkve

berbihevanîn

hevberî, beramberî

berbijar

nayab, hêja

berbijarî

nayabî

berbijarîtî

nayabîtî

berbijêr

bo xwarê, jêr

berbijêrbûn

daxistin, ketin xwarê, nizirnbûn

berbijor

bo selal

berbipirs

berbûn, berpirs

ber bi paş

paşve, paşkişan

ber bi pêş

pêşve, pêşveçun

berbixwe

xuyî

berbî

belkî, belbî, belko, maçiyê

berbîn

çavdêr, bîner, dîdevan, xefzan

berbînî

berbêjî, xefzanî

berbû

beşdarên dawetê (bûkê)

berbûk

xwuşk zavayî, hevalbûk

berbuhar

berî buharê

berbûn

serbestî, dûrketin

berbûr

berpirsiyar

bercan

berbar, tevger

bercil

fotka ber singê zarokî berdilk, pêşmal

bercîs

stêra gerok muşterî copîter

bercok

colik

bercot

lêkdayî bo kêlanê

bercuste

bergûzîn, nayab

berçav

diyar, berz, biro

berçavk

çeşmik, çavik

berçavaye

diyar

berçavkirin

çavdêrkirin

berçavker

çavdêr

berçek

çekdar

berçekkirin

bi çekkirin, çekdarkirin

berçekkirî

çekdar

berçem

perçem, bisk, zulf

berçem

çekçekîle

berçend

lêdwan, berhevdan

berçeq

destik

berçile

çileyê yekê, çileyê pêşî

berçîçeq

berkurk

berçînkirin

berçimkirin, bizmarkirin

berçinkirî

berçimkirî, bizmarkirî

berçîndike

berçîm dike bizmar dike

berçit

singê perdeya bin xîvetî (kûnî)

berçîz

bêbeş, rûtkirî

berçûn

dilçûn (xwarin)

berdan

azakirin

berdayî

azakirî, serbestkirî

berdanser

êniş, pelamar

berdan

berhemdar, têrber yan berhem

berdas

dexlê ber dirûnê

berdebar

debarker, peydaker

berdebarî

debarkirî, peydakarî

berdeng

dengvedan

berdelîv

com, kendaw, qiliç

berdeq

berhevdan

berder

xuya, diyar, berhemdar, aşop

berderî

dergevan, xulam, xuyayî, eşkerayî

berderkirin

xuyakirin

berdest

lêkdayî, amade, destpêk e

berdestî

alîkarî, yarmetî

berdestîkirin

xizmetpêkirin

berdestik

şûrik

berdev

berav, rêjgeya rûbarî

berdevk

amojkar, qewitîker, devik, serdevik, serbend

berdevkî

amojkarî, qewîtkarî

berdewam

pêdaçun

berdêl

mîmak, şon

berdêlî

pêkguhartin, jin be jinê

berdêlvan

çavî, mimakî

berdêlvanî

çavîtî, mimakîtî

berdil

berdilk, vexwandin, xoşevî, viyayî, evîndar

berdildan

dilxoşkirin

berdîlek

beranberkiya helbestê

berdîr

bêndî, pezê dû salî

berdûv

goştê nik dungî

berebon

bonebar, urima çêlê

berdûlav

axaftina jinan li kombûna ristina hiriyê

beredayî

barûte, sakût, serserî

berepaş

paşve

berepêş

pêşve

bereşî

kêmtir

bereşkirin

kêmkirin

bereşîşk

texlît heleze

berev

berhev pêkve

berevan

bergir

berevanî

bergirî

berevez

kevirê wek sêwanê, erdê kunkirî tijî av, lehî dibe

berevker

bac yan kirê komker

berevkirin

komkirin

berevkirî

komkirî

berevok

bihevdok, giroyek, komek

bereyişk

hêlekan, çimçir, kevirkanî

berê

berêda, pêş

berêdanê

berhemê darê

berê doşekê

rûyê doşekê

berê lihêfê

rûyê lihêfê

berêpê

şehê pê, binêpê

berêpêş

berî her tiştî

berêxwedan

berxwedan, desthilanîn, bergirî

berêvarî

danê êvarî

berf

befr ava qerisiya ji asmanî dihêt xwarê

berfbarî

ketin yan barîna berfê

berfdank

sanik, qerisînk

berferman

amade, li ber dest

berfindeyek

çiyayê berfî

berfmal

befrik

berfxurk

gijik ya hûr

berfine

berîn, pan, firawan

berg

metrik, çekên jinan, belg

bergavtin

çareserkirina pirsê

bergaz

yekeya pîvana dirêjiyê

berge

wêne, dîmen

berger

lavakirin, berevan, parêzger, berî hêrana genimî

bergerane

baca, dilxoşî

bergerîn

bazin, dilxoşî

bergerîş

lavelav

bergeş

sifrî

berqeştin

cudayî

bergeştîman

şîretkirin

bergîftek

aheng, pêşwazî

bergir

berhemdar

bergirî

berevanî

bergirtin

berhemdan (mîwe)

bergirtî

helalekirî

bergîr

bergîl, exte

bergoş

piştemal, bervanok

bergotin

berbêjî, berdîtin, xefzanî

bergotinek

pêşgotin, pêşek

berguhan

kiskê lemî, qilî yan gamdilî (guwanî)

berguman

gamandar, gunehbar

berguzîn

nayab, hêja

berhavêtin

ji ber çûn (zaro)

berheg

bor, valatî, valayî, biwar

berhem

ber, deramet, helberî

berheng

neks, pîşo, soyarî, bêhn tengî

berhenqdar

nexweşê neksê yan bêhn tengiyê

berhelîste

rikeberî, dijayetî, berperçî

berheste

beriste

berhev

pêkve

berhevbûn

kombûn

berhevdan

hevrikî, axiftin

berhevdanîn

beramberkirin

berhevî

beramberî

berhevok

namîlke

berhevkirin

komkirin

berhevkirî

komkirî

berhevdike

kom dike

berhinde

ji ber kû, wisa, weha

berhimgêv

xwazek, hete, riştî, pelokar

berihek

penageh

berihî

kete ber mirinê

berik

kevir, fişek, tej

berikvan

çêkerê berikan

berindir

belindêr, berdin, bizin

beristin

mezinkirin

beristî

mezinkirî

beristan

biyaban, çol

beriste

berê çeqmaqî texlit dar

beristû

serê gomlegê

berî

pêşî, çol, deşt

berîdan

pêşketin, pêşbezin, pêşbirkî

berîk

kîfon, bêrik, gîrfan

berîn

berfîne

berîtir

pêşîtir

berjen

berjeng, nişaneyên nexweşiyê

berjêr

nişîv, başor

berjewend

sûd, mifa

berjor

evraz, bakûr

berkamîk

berdeqanî

berkapk

bercil, yê solger û karkerê ristinê

berkaş

sernişîn

berkaşkirin

girêlkirin

berkaz

kulek, pencere

berkeş

bergeş, sêniya misiya xwarinê

berkelle

gamêşa sê salî

berkepî

berpoz, hevrik, neyar

berketin

javanî, şermezarî, poşmanî, têgehiştin

berketî

javan, şermezar, poşman, têgihiştî

berkêlk

kêla li serê gorê

berkinc

berkiras, etek

berkoş

bercil

berkoz

meydanka beramberî pawamê

berkûr

jêr erzînk

berkurk

tovdank, ya balindeyî

berma

paşma

bermak

şîr mij, ber şîr, sava

bermakî

sermakî, şîrxwerê yan mijî savakî

bermal

xulam û xidam, berdest, erdêjorê, mêzelkê

bermalî

kebar, kebanî, balindeyên kehî (carî)

bermalik

sifnik, qaruşe, gezî, gêsik, malîk

bermalk

bercil, berkoş, bervank

bermayî

paşmayî (xwarin)

bermil

tatiyê bin nîrî, nîva rûberê çiyayî

bermilk

parçeyek tatî li ser stûyê dewarî

bername

nexşeya karî

bernav

pironav, ranav, ranaw, cinav, nasnav

bernavdan

têkilkirin

bernavdayî

têkilkirî

bernût

tûtina hûr

beroçiqî

çenebazî, axaftina pûç

beroj

dera tavkirî

beroş

qazan

berovajî

pêçewanî, niqot, vajî, kêrnehatî

berpal

palpişta benarê çiyayî

berpaş

paşve, dijaraste

berpeykirin

berpêkirin, nîşandan

berpeykirî

nişandayî

berpêbûn

çêbûn, helketin

berpêçûn

serrêketin

berpêçûyî

çuyî (bo)

berpêk

kosp, tegere, astengî, kevandin

berpêkirin

avakirin, damezrandin

berpêş

bo pêşve

berpêşkirin

pêşkêşkirin

berpêşkirî

pêşkêşkirî

berpêşkî

seretayî

berpêşçav

li ber biryardanê

berpirs

berpirsiyar, erkdar

berpirsî

berpirsyarî, erkdarî

berpîrik

dapîrk

berpişt

peruke bin xûrcê zîna hespî, berpalk

berpoz

berkepî, hevrik, neyar

berqef

qef, şikeft, eşkewt

berqoş

teng, qoş, palandov

beravût

dilbir, xwarin û vexwarina berî danê serekî

berrabûn

bergirî, berhelistî, berperçî

berravêtin

nîşankirin

berravêtî

nîşan kirî

berragotin

veketin, veqetandin

berrehek

vekirina fireha di çiyayîda wek şikeftê

berroj

dera tavkirî demê roj derketinê

berrûbûn

rûberî

bersef

parêzera derî yan pencerkê

bersêl

agirkerê bin sêlê bo nan pehtinê

bersîv

welam

bersîvdar

welamkar

bersî

sî, bêtav, sih

bersîkirin

tarîkirin

bersîkirî

tarîkirî

bersing

navkêl singê hespî

bersing

navkîla singê hespî

bersingkirin

hinbêzkirin

bersor

texlît balindeye

berstû

serê komlekî, yaxe, nîrê dewarî

bersîr

bermak

berşîv

xwarina sivika berî şîvê

berşo

kirasê cilşoyê

berşoşk

tirşiya ûrkî

berta

berjeng yan nîşaneya tayê wek lerzê

bertaşt

bertêşt, lexrînî, weşîn

bertav

niskeya hûrbûnê (mikroskopê)

bertelef

telefbaz, bê tewş

berteng

sext

bertîl

hibûdi, bertir, zûtir

bertîl wergirtin

hibûdî wergirtin

bertîlxwar

hibûdî xwer

bertîş

ber yan kevirê hûlî

berû

berî darê çilî

berûk

sorsork, parçeyek, gasinî, sîng

berûpêç

şolkandin, rîp

berûpişt

bervajî

bervedêr

parêzer

bersî

sî, aşop, sîber, sawir

bersîbûn

sîberbûn

bersîkirin

sîberkirin

berwar

berwal, rêya çiyayî ya çep çîr, hevraz

berwec

texlît tifenge

berwer

aborî

berweşandin

belavkirin

berweşîn

belavbûnî

berx

pez, mih

berxa mê

mê pez, mih

berxbir

hilbijartina pezî bo xudankirinê

berxênêr

nêrepez

berxê şemze

pezê sibatê bûyî, zayî

berxik

kehrik

berxistek

hevjîn, havêjek, pêşxistek

berxistin

pêşkêşkirin, nîşandan

berxistî

pêşkêşkirî, nîşandayî

berxudar

serketî

berxudarî

serketin

berxurk

zîpik, gijika hûr, terze

berxvan

şivan

berxvanî

şivanî

berxwar

berjêr

berxwebûn

eşkerekirin, danezanîn

berxwedan

desthilanîn, bergirî

berxwedayî

ragirtî, bêdeng, mit

berxwedikeve

şermezar dibe

berxwedide

bergirî dike, berevamî dike

berxwebir

kêşana di new tekê da

berxwedar

pîroz

berxweketin

şermezarî

berxweketî

şermezar

berxwe dikeve

şermezar dibe

berxwer

berdewam, mifadar, baca xuyî

berxweve

xuyikî

beryan

parîv, goştê biraştî

berz

bilind, serkeftî

berza

berzê winda

berzayî

bilindî

berzanîn

destpêka zanînê

berze

meznatî, gewreyî, winda, payedarî

berzex

derav, av gelî

berzengûş

helezek bihîndar (bêhn xweş)

berzirav

kevir, ziravî, yan zerdav, berikê zerdavê (ziravê)

berzik

pişlik, rovik

benzîn

caniyê dişêt siwarî rabike

berziyan

ziyanbar, li ber doranê ye

bes

hew

bese

hewe

besbûn

hewbûn

besîne

şilûr

beskirin

dawî, rawestandin

beskirî

rawestandî

beske

hewke

best

girêdan, bestin, qerax, deşt

beste

girêdayî, bendkirî

bestek

destek, qeftek

bestik

bestîlokên nihalî

bestin

girêdan

bestî

kotra girêdayî, cih da, erdê nizim

beş

bir, bar, perçe

beşbir

mîratxwer, mîratgîr, pêma

beşdar

pardar, behirdar

beşê biyanî

dabire yan kertê biyanî

beşê giştî

dabine yan kertê gelemperî

beşê serxwe

dabire yan kertê taybetî, xwemalî

beşge

hevkarî

beşim

bişkûrî

beşk

pişk, pehir

beşkar

beşker, belavker, dabeşker

beşkirin

belavkirin, dabeş kirin

beşkirî

belavkirî, dabeşkirî

beşo

gayê spiyê ber sorive

best

pirek sapiteyî bi panî danayî kêran kariteyê kaşxanan

beş têkile

dabire yan kertê têki, giştî û taybetî xwemalî

beter

giriftarî

bevş

didanên zivir

bevşik

pajne gozek

bewamek

sergo, ting, gofik

bexçe

rez, cinîk, bîstan, çîmen

bexçevan

rezvan

bexçevanî

rezvanî

bexçik

boxçe, perûkê cilan dikin navda

bexş

diyarî, danek

bexşandin

diyarîkirin

bexşandî

diyarîkirî

bexşbar

Lêborî

bexşber

diyarker

bexşer

diyarîker

bexşinde

lêborî

bexşîn

lêborîn

bexşîngeh

weşîngeh

bexşîş

danek

bext

dawer

bextdar

bextewer

bextebaran

cozerdan, gulan

bextewar

rastgo

bextewer

bextdar, bextiyar

bextreş

bedbext, sergerdan, bêw, xopan

bextwar

bextewehr, kêm yan bedbext

bextxweş

bextewer

bextiyar

bextdar

bextiyarî

hozên kurd li dewr û berên Esfehanê

bextspî

rastgo

beyaban

çol, berî, sehra

beyar

bur, mus

beybûn

bebûmok, texlît gul zer bêhnxweş caran bo dermanî bikar dihêt

beyder

bêder, coxnî, koma genimî bo cencerê

beyhûde

bêhûde, mefile, bêmifa, bê feyde, pûç

beyik

rewt, gers, stûma zirav û dirêj

beyindî

beyindir, bizin, yan miha sê salî

beyî

destpêka derketin, şînbon ya helezî bazdan

beyîk

mîkroba ko bi çavî nayêt dîtin, kirmê biçûk

beytar

ajelsaz

beytik

texlît çuçik e, navbera xanî û avahiyan da dijît

beytilşa

kevin, peritî

beytûle

bêkes û mal

bez

çewr, qelewî wek dungî, perûk don

beza

lez, bezîn, bezek, lezîn, lezdar

bezandin

xar, bezîn

bezdarî

qelew

bezdayî

têrbez, qelew

bezaz

firoşkerê perûkan

bezek

belavbûna zû ya nexweşiyê, kulbûna tîj

bezer

bezirbûn, wendabûn

bezim

awaz, aheng

bezirxan

givaşgeh

bezîn

pêşbezîn, hevbirkê, bazdan

bezîniş

xemlkirin

bezm

aheng

bezmik

devgirê pezî, kehrikê kirnî

bezmişk

gen

bezok

lezok

bez û benîşt

dermanê birînan

bê

tê, bêyî

bêageh

bê mûçe, nişkî

bêalî

nêtar, bêlagirî

bêalîkar

bêlagir

bêar

pûç

bêaram

bêhnteng

bêaramî

bêhntengî

bêav

dexlê bi baranê tê avdan

bêavûrû

bêabrû, bêşerm, bêxîret

bêayîn

bêbawer, bêol

bêbanû

serkan, derbeder

bêbas

bêşon li ser wenda, berze

bêbask

bêçeng, bêkes û kar bêpişt

bêbav

bê bab, bijî, bêjî, piç, pûç

bêbavekî

rikdar, xiniz, bêbext

bêbayan

bêqam, fort

bêbawerî

bê olî

bêbazarî

kêm kirin û firotin

bêbeha

bêqam, fort

bêbehayî

bêtewşî, berbad, bênirxî

bêbehre

belengaz, perişan

bêbend

rewa, helal

bêbendî

rewayî

bêber

xirş, stewr

bêberî

xirşî, stewrî

bêberwa

xirpo

bêber û dawî

herdemî

bêbeş

bêbehr, bêparî

bêbeşî

bêbehrî, bêparî

bêbext

şeşperdar, xiniz

bêbextî

xinizî

bêbin

bêkok, bêbinyat

bêbinî

nekeç, nekiç

bêbîlan

biçûk, zaro

bêbir

bêyad

bêbûngeh

bê bunyad, bêbinyad

bêcan

bêgiyan, kan

bêcanî

bêgiyanî, mitî

bêceger

bêcî, bêwar, bêkêr, nedicîhda

bêcerg

tirsonek

bêcir

bêrewişt

bêçare

bêhêz, bêşivan

bêçarî

bêhemdî

bêcot

bêkêlan, bêzevî

bêçav

kore

bêçax

bêkat, demê kêrnehatî

bêçek

neçekdar

bêçekkirin

ji çek xistin, ne çekdar kirin

bêçix

xizar, here

bêçî

pez û bizinên biçûk, berx û kehrik

bêçîk

tembel, sist, lawaz

bêçir

bênewişt, bêakar

bêdad

sitemkar, zînat, zordar

bêdadî

zordarî

bêdar û mal

hejar

bêdas

bêkar

bedaw

nemir

bêdawî

nemirî

bêdeng

mit, kip

bêdengî

mitî

bêdengkirin

mitkirin

bêderman

bêhêvî

bêdest

bêşiyan

bêdestî

bêhemdî

bêdev

lal

bêdil

tirsonek

bêdilxwaz

neviya bê arazû

bêditxwazî

arezû

bêdiro

ji nişka ve

bêdunde

bê biçûk yan zaro, kurkunde

bêedeb

bêşerm, bêfihêt

bêesil

bêkok, bêbab

bêetlahî

bêrawestan

bêfatereş

bêceger

bêgane

biyan, bêguhdan, bêguhdarî, guhnedan

bêfedî

bêşerm, nû qayim, bêfêhêt

bêfedîtî

bêşermîtî, nûqayîmî

bêfer

bêtewş neçare

bêguneh

bêsûc, bêtawan

bêgav

kotekî

bêgavî

helketin

bêhevber

bêhember, bê mînak

bêhêl

bêhêz

bêmijandin

pişkandin

bêhêsayî

bêvesihîn

bêhêvî

bêzar

bêhiş

koden, havêlendî

bêhişdar

dermanê tezînker

bêhişketî

dilgirtî

bêhn

bihn, ban, hişa difnê, ximximkê, bo naskirina tiştî

bêhnteng

Enirî tore

bêhogir

bêheval

bêhtir

pitir, gelektir, zortir

bêhûde

besûd, bêfeyde

bêja

axaftinker

bêje

peyv, peyiv

bêjek

sindoqa stranan, gramofon

bêjelan

evîniya helbestî

bêjen

bişkartin eşkerekirin

bêjende

axaftinker

bêjgotin

berhevdan

bêjin

zugird

bêjinî

zugirdî

bêjî

bijî, pûç, pîç, zarokê nerewa

bêjing

serend, dabjan, hêlek, elek

bejnok

bihistok

bêjok

bêjgotin, berhevdan, axaftinker

bêjwer

kardarî, kargêriya berjewendiyê

bêkar

bêtor, bêşol

bêkarî

bêşolî

bêkes

kesok, sêwî, yekane, yekta

bêkesî

yekaneyî, yektayî

bêkêf

bêmad

bêkêfî

bêmadî, mirîto, şepirze

bêkêmasî

tekûz

bêkêr

bêxêr, bêhûde, bêtewş, bêfeyde

bêkês

bêkeys, bêkêr, kêrnehatî

bêkês û fesal

bêrêzikî

bêko

ji bêyî çawa be

bêkovan

bêxem

bêkûl

bê êş, bê derd

bêl

bol parçeyek ji kerê pezî

bêlan

bêavahî

bêlayî

nêtarî

bêlan

çol, bêxelk, merbel

bêlane

bêlayî mirovê kes nezan bû war

belaş

bêleş, bêten

bêleka

bêhejmar, bêqam

bêlesan

texlît dar

bêlûte

govend, helperkê

bêmad

mirûs, mirito, pest, dilzan, qilot

bêmadî

mirûsê, pestî

bêmak

bêdayik, kehnikên dayik nemayîn

bêmahmend

bêmînak, qetlaz

bêmal

derbeder

bêmar

nexweş

bêmehir

bêşokirina rewa

bêmaye

hejar, belengaz

bêmêr

bijin, şomekirî

bêmimet

bêgazinde yan gileyî

bêmirês

genî

bêmîne

yekta, bêheval

bên

bihn

bêna

bêdawî

bênahî

binayî, dîtin

bênamûs

bêabrû

bênanûxwê

nankor, siple

bênav

bednav, navtoyî

bênavî

bêbeha

bênayî

bînayiya çavan

bênder

bêder, coxîn

bêndervan

pasvan, yan şehneyê bêderê

bênefs

çil, çilek

bênfireh

aram

bêngir

belgê nawendî, belgek pan e bo zikçonê baş e

bênijîn

xilmas, xewa sivik

bênivêj

jîna di mehikê da

bêniyaz

dilpak, seyran

bênîş

pîrozkirin

bênteng

enirok

bênxweş

bêngulavî

bêol

bêbawer, bêdîn zindiq

bêolî

bêbawerî, zindiqî

bêpal

bêbinyat, bêberpalk, bêpiştgir

bêpar

bêtiv, bêbeş

bêpare

nabot, memdebûr, qelaş

bêpayan

bêdawî

bêpele

keç

bêperke

bêperge, bêhemdî, bêhişî

bêperwa

bake, dilêr, wêra, aza, bêtirs

bêpêc

rastgo, rastbêj, nesteq

bêpêçî

rastbêjî

bêpêjn

mit, bêqerqeşe

bêpişk

tirsok, tirsinok, tirsonek

bêpişt

bêpiştevanî, bêberpalkî

bêpîvan

bêpayan

bêpîvanî

bêhejmar

bêqam

bêpîvan, bêhejmar bêsînor

bêqar

zehmet, sext

bêqinyat

bêsaman, bêaramî

bêqiram

bêkes, hejar, bêxudan

bêqidoş

destreş

bêqisûr

tekûz, temam, twaw

bêqûdoş

bêpîrozî, destreş

bêr

xêr û xweşî

bêr

bêl, merbêl, dolemer

bêra

beredayî, tewtewe, derbeder, serserî, êperî

bêraman

gewc, hol

bêramanî

gewd, holî

bêrbêr

gaziya pezî bo şîr dotinê

bêreng

pêtî

bêrengî

pêtîtî, zerbûn

bêrê

nerewa

bêrêyî

nerewayî, neasa, neremek, ladayî

bêrêz

nerast, bêrêzik

bêrik

merbêl, yan dolemera biçûk

bêrim

gola çiyayî

bêrî

Jêqut, dotin

bêrîk

berîk, kûrik, girfan, awaz, demê dotinê

berîkbir

diz

bêrîvan

dotinvan yan dotinkara pezî

bêrm

bermek, gola avê, yan baranê

bêrpirs

bersiv, welam

bêrû

şermîn

bêrûmet

bêşerm, bêabrû

bêrûmetî

bêabrûyî

bêrzan

texlît heleze

bêsebir

bêaram, bêhnteng

bêser

nehişikî

bêserûber

bêrêzik

bêserûbin

ne goncaw

bêserûşop

bêserûşon winda berze

bêsincî

bêakarî, bênewiştî

bêsî

bêxwê, nexasime mast

bêsêm

bêsoz, li ser gotina xwe namîne

bêsûc

bêguneh

bêsûcî

bêgûnehî

bêş

bac, xogî, beş, dabeşkirina karî

bêşdar

berçav

bêşerm

bêfêhêt, delqîn

bêşermî

bêabruyî, kirêtî

bêşkirin

dabeşkirin

bêşkirî

dabeşkirî

bêşdike

dabeş dike

bêşêl

ci l bê ser û ber

bêşên

bêşiyan, bêhêz, bêtiwana

bêşûke

dergûş, landik

bêtar

bobelat

bêtaw

bêhêvî, bêhîvî, bêhêwa

bêtawan

bê sûc, bêguneh, pak

bêteqûreq

bê bergirî

bêterşe

ne piştrast, guh nade

bêteşe

bêhemet, bêqîm, bêhêz

bêtêl

bêsîrn, birûsk

bêtêlek

bêtel, birûskek

bêtihn

bêtîn, bêhêz, lawaz

bêtir

pitir, zortir, gelektir

bêtirî

zortirî, gelektirî

bêtirkirin

pirkirin, zortirkirin

bêtirkirî

zortirkirî

bêtirs

wêra, aza, boke

bêtirsî

wênayî, azayî

bêtirs

bêtewş, bêhûde, bêfeyde

bêtişt

wûcdar

bêtiv

rûtkirî, bêbeş

bêtixûb

bêsînor

bêtîn

bêgermî

bêtor

bêkar

bêtoz

zelal, sahî

bêvac

bêvên

bêvên

bêbinyar

bêvil

poz, kep, difin

bêvirî

bêwirî, nexweşê li ber mirinê

bêwar

derbeder, bêcih

bêweç

stewr

bêwejin

bîjin, jinbî, bî, jina mêrê wê mirî

bêweş

bêeger

bêwican

berdewam

bêwij

berdewam

bêwîne

mezne mirov

bêxar û pêç

bêdeng û girêç

bêxew

bênivistin

bêxwedî

bêxudan, bêxawen, mişmer

bêxêr

lawaz, bêsûd, pîç

bêz

şiyan, dilçîn

bêzan

lal, şepirze, xudan

bêzarî

xemdarî, bêzimanî, sosret

bêzav

nehez, şenî, zinx

bêzayend

nenas, mavê, bê nêr û mê

bêzenav

bêzirav, tirsok, newêrek, bêhinav

bêzihûm

bêbez, bêqelewî

bêziman

lal

bêzî

bêzû, bêrîkirin, yan xwarinekê ya jinek zikpir

bêzîn

bêxurcezîn (hesp)

bi

li (daçek e) ji bil

biba

perîna canewerî

bibaşin

berperç, berhelistî

bibaye

li ber ba ye, encam nezan

bibe

çêbe, lêkera ferman

biber

araste, berhemdar, du pan

bibezane

miha perîn

bibîhn

bîhnxweş

bibîr

jîr

bibore

derbas be, bibexşe

bicarek

hemî pêkve

bicerg

perûş

bicî

bicîh, rast, esehî, binecî

bicîanîn

pêkanîn, binecîkirin

bicîbûn

bicîhkirin, peresendin, dabînkirin

bicîkirin

Bicîbûn dabînkirin, tenabûn

bicîkirî

tena

bicîkî

deverî

biçek

çekdar

biçelengî

bi çalakî

biçkov

bişkok, qopçe

biçeng

binçeng, kefş

biçrik

nanê bi ronî qelandî

biçûk

bêbîlan, mindal, zarok

biçûkî

zarokî, mindalî

biçûknan

nanê biçûkkirinê

bidardakirin

daleqandin, sêdarekirin

bidardakirî

sêdarekirî

bidarvedike

sêdare dike

bidebdebe

bi meznayî yan gewneyî

bidehker

rast

bidizî

nihênî

bifêz

fort

bigaye

çêla golikî dixwaze

bigoşt û gewde

mirovê qayîm

bigotin

zarekî

bih

bihok, mîweya req û tirşa wek hermiyê

biha

nirx

bihar

behar, buhar, werzê salê

bihare

alat

biharî

beharî, ji werzê beharê

bihavil

bifeyde

bihawaz

merd

bihayê navî

nirxê her bi navî nerastî

bihayê sincî

nirxê akarî yan rewiştî

bihevî

pêkhatî

bihevdok

bacdarê posteyî

bihevre

pêkve

bi hiş

hişdar

bihêrek

demê berê, katî, pêşîn

bihistin

guhdarî, sehkirin

bihîstek

guhdar

bihîstî

guhgirtî

bihistok

telefon alav

bihîv

bahîv, mîweya bi berik ko kakil tê da ye

bihn

bên, bêhn

bihndar

bêndar

bihnek

bêhmek, bîstek, gavek

bihnfireh

benfireh, aram

bihnî

gulavî

bihmist

pişkandin, biniştin, bênijîn

bihn lêhatî

gumanbar

bihno

bihndar

bihnijî

xilmaş, bênijî

bihnûn

gûlên bêhnxweş, gulavî

bihovîtî

dirindaneyî, dijwarekî

bihîz

zevî, parastin

bihûde

bi sûd

bijamg

mijulang

bijamdin

dilbijandin, dilçûn, arezû

bijare

aşêf, helkêşana giyayê

bijî

bijû, bijyo, mûyê dirêj ê ser stûyê hespî

bijî

her sax bî yan sax be

bijî

temberî

bijiya

arezû, viyan

bijîn

dilçûn, petî

bijîşk

bijîşek, doxtor

bijîşkî

doxtorî, pijişkî

bijîjgeh

pijîşkxane, fermangeha pijişkî

bijîşkname

kaxezka fermana pijîşkî

bijok

solîne, xunce, xar, bijkuj, bergê gulê

bijûn

saxlem, xorakdar

bikel

çêla goliki ji gayî dixwaze

bikêf

şad, kêfxweş

bil

ji bil têne, netê

bikul

belengaz, reben

bilandin

dilmiyakirin

bilandî

dilniyakirî

bilanok

bîbî, bîbok, pîbok

bilate

berate, genî, kelex

bilbal

texlît helez e

bilbiz

helale, xizêm

bitexş

ber yan kevirek hêjaye

bilez

lezdar

bilêc

bilêckirin, kuştin

bilêcdike

dikuje

bilêk

ba û berf

bilêvan

zikçûn

bilbil

balindeyê dengxweş

bilbilînek

lûlik

bilind

berz, bala

bilindbêj

dengmezinker, yan gewreker, bilindgo

bilindbîn

berzîxwazî

bilindbûn

berzbûn, balabûn

bilindek

helbir, nîşan

bilindgeh

berzdir, yan cîh

bilindkeş

navdar, xêrxwaz

bilindkirin

berzkirin, balakirin

bilindkirî

berzkirî

bilinddike

berz dike

biliya

mitbû

bilîmet

fêris, jîn

bilq

peqok, bilqik, peqîşk

bilqdan

peqîşkbûn

bilqik

peqişka avê

bilqitî

kembax

bilûr

alava meziqeyî

bilûrvan

meziqevanê bilûrê

bimbim

dengê topê

bimij

şîr bide

bimirmij

gula mirariyê

bimû

têr mû

bin

binî, jêr

binan

berdar, zevî

binanî

binyat, keçî, binik, binaxe

binanîn

daketin, kofîkirin

binar

benar, binyat, rexê çiyayî

binûtaz

binyat, jêr

binav

noqav

binavbûn

noqîbûn, jêravbûn

binavkirin

noqîkirî, navlêkirin, navdanîn, nav lêkirî

binavûdeng

navdar, pêgotî

binax

jêrxak

binbal

kefş

binban

sapite, binmiç

binbar

jêr berpirsê

binbeş

jêre beşker

bincame

rûbar, pişkar

bincametî

piskarî

bincer

pate, li ser milî yan şanî

bincik

binçik, kirasê ber baranê nemam teraş

binçeng

binkefş

binçe

binemal, babik

binçok

nefsik

bindar

jin, li ber zordariyê, sitemî gelê dagirkirî yan bindest

bindarî

zordarî, sitemî

bindarûk

sîbera li bin darî

bindest

dagirkirî, kotîkirî

bindestî

kotitî

bindestkirin

kotîkirin, dagirkirin

bindestdike

kotî dike, dagir dike

bindûv

çermê navdayê dûvî, kilkê

binecî

hevwelatiyê resen, binelî

binerd

jêr erd serdab

binerdik

kartol, pitat

binêkar

sakar

bineriye

bizina nêrîxwaz

bingeh

kok binyat

binfiskî

pîşkarî

bingehînî

binyatî

bingêr

gayê gêrekirinê

bingûh

nexweşiyek vegir, pejbûna livika nik guhî û livika gilêzê

binhêl

layê jêrî

binik

belgên, jêriyên, tûtinê, bingeh, şaperên masiyê

binî

keçiya qîzê

binîvî

nîvekî, nîv nîv

binkiras

derpiyê jinê

binkovek

melbend, navbend, gok

binkol

alûde, kolek

binkulk

hiriya pûça veçirandî

binpêl

navbera dest û kêlekê

binpişt

tatiyê bin xurcezînê

binpost

bin çermê mirovî

binsêv

texlît zerzewat yan sewze

binrax

firçe

bintaz

zanîn nûçe, ser û şon

bintotî

texlît tirî

binteng

pate, perûk yê bin tenga dewarî

binvekolan

pîşkarî, ewanî

binyad

binyat, reh, rih, kok, bineret

binyadkar

daner

binxanî

serdab

binzîn

tatiyê bin xurcezîna hespî

biqencî

bi nermî, bi tazeyî

bi aqoç

bi şiyan

biqoç

bi şiyan

bi qoç û boç

derewên bê ser û bin

bir

beş, êl, ref, ker, serket

bira

kek, birader

birabav

ap, mam

biraderî

hevbirayî

biramak

birayê ji dayê

birandin

letkirin, hencandin, dabirîn

birandî

letkirî, hencandî

biraştin

birajtin, goştê êkser li ser agirî dadinin

biratî

biraderî

biraza

keç yan kurê birayî

birazava

hevalzava

birazê

biraza

birbir

parçe parçe

birbirok

hac, çawbir

birc

binyatek bilind û girûvir bo çavdêriyê

bircandin

aşefkirin

birçî

birsî, bêxwarin nêz

birçîbûn

birçîtî, birsîtî, nêzî

birçîbûnî

sov, giranî, xela

birçîdibe

bêxwarin dibe

birçîkirin

bêxwarin kirin

birçî dike

bêxwarin dike

birdî

qamiş

bire

pîv

birek

xizar, sêmasî, parçe, tîp, ker, êl

bireka hesin

xizara hesin yan asin

bireng

rengkirî, rengîn

bireser

serket, temamkir, berpêkir

birev

revî

birê

kar, proje

birêketin

çîn, rêbarî

birêkirin

şandin

bingeh

ker, kert, parçe

birêl

teraşkirî

birih

birû, ebrû, kevaneya muyê li ser çavan

bi rêv

berdewam alîkar

bi rêve

peyhev

birêveçûn

piyase, rêbarî

birêveçuyî

piyaseker rêbar

birincik

texlît genim e

birêxistin

şandin spartin

birêxistî

şandî, spartî

bi rêz

rêzdar, rûmetdar

bi rêzêve

peyhatî

bi rêzik

rêzikî, yasa û nerît parêz

biring

hişk, kûlbûn, req, dijwar

birisandin

riskin, xwîn veresîn

birîn

zam

birînbazî

neşterkarî, nijdarî

birh

tundî, wize, aporî birû, vên, helpe, sexbirî, birîn

birhik

birek, xîzar

birîndarî

zamdarî

birînpêç

birînsaz

birînpêçandin

birînsazî

birînpêçandî

birînsazkirî

birînsaz

neşterkar

birînsazî

neşterkarî

birjon

çermik, qepolk yan berî çavî

birk

paşiya gêsinî, texlît nexweşî

birnawiş

ker, kerî, hov

birûketin

rûberkirin

birûketî

hatî

birûsk

bilêc, pispok, bapeşk

birûskname

nameya birûskî, bêtelî

birxul

savar, danê genimê kelandî û hêrayî

biryar

vebirîn

biryarî

vebirîn

biryanî

texlît xwarine danê birinc û goşt û alat

birye

caniya hespî

biryeser

berdewamkar

birzik

livik, toşpî, hilhilank, alû

bisbisûk

pispisûk, kirmikê şevê

bisemt

kêrhatî, baş

biserîve

cih da, dem û dest

biservehatî

xemilandî

bisir

bêsîre, tiriyê tirşê keskê negihiştî

bisk

perçem, berçem, zulf

biskok

dehmena biçûk a ebayî

biskov

bijkoj

bismar

bizmar, mix

bismarê badek

pêçek burxî

bisûlman

musulman, bawermendê dînê îslamî

bist

pewer, pêvir, pêwir (stêr) şîş, şîşik

bistan

çiçik, memik

bistî

mil, polk, gerû, zilik, şîşê asinî bilindiya navbera dû çiyayan, riha nîva belgê darê

bistaq

mewîj, teyk

bist û mêzin

pewer û mêzîn, nîşanak bircan

bişiwaz

bi rûmetî

bişkartin

Aşkerakirin

bişkavtin

vekirin, bişkoj

bişke

dergûş, landik (bo nivistina zarokî)

bişkeftî

vebûyî

bişkoj

bişkov xunce, pindik gopke, mêvok, qopçe

bişkojkirin

qopçekirin

bişkivîn

vebûna gulan

bişûnde

paş

bişûnde kişandin

paşveçûn

bi şûnde vegerandin

zivirandin

bi talent

jîr, zîrek

bi tav

tavkirî

bi telaş

şepirze

bi ten

zirxkirî

biv

dengê hişyarkirina zarokî

bivar

beymar, nexweş, nesax

bivaştin

helandin, qijilîn, vebuhujîn, dahêznan

bivaştî

bişavtî, qijilandî, helandî

bivebiv

debgê lerzê

bivêmevê

çewa be, naçar

bivir

tefşo, tevir

bivirî

li ber mirinê

bi vî awayî

hosa, wilê, wisa

bi vî terzî

bi vê rêbazê

biwartin

ketin, çinîn

biwartî

ketî, çînî

biwarîne

bêje, baxive

biwêj

nîv yan nimçe risteya hoker

biwêja daçikî

kêş û kêşayî, barê daçikî rêziman

biwêja hokerî

nîvristeya lêkerî barê hokerê rêziman

biwî

bi nêrî

biwê

bê mêyê

bix

peyva tirsandinê

bixar

bilez

bixatir

ûxêr

bixavî

tisî, bi tenê, bê tiştek dî, nanê tisî

bixçik

perûkê çarkirî, boxçik

bi xeyd

enirîn, torekî

bixêrî

kolîn, rojîn

bi xurtî

bi kotekî

bixwe

ew bi kesê xwe

bixwebûn

xwe çêkirin, mirovê pêşketî

bixwer

sûd, mifa, feyde

bixwîn

tawanbar

bi ya min

bi hizra min

biyanî

bêgane, nenas, ji derveyî welatî

biyanbeş

kertê xudanê ji derveyî welatî

biyar

xudan dost yan heval

bizav

livîn, colanewe, xebat

biyaşkirin

dirûvkirin, nastandin

bizavkirin

xebatkirin

bizavtin

biziftin, livîn, tevgerek, bizawtin

bizdin

qetîn, tirsîn

bizdandin

tirsandin

bizdandî

tirsandî

bi zend û bend

zeblek badayî

bizin

pez

bizingî

meznatî

bizdok

tirsok, newêrek

bizîşk

bijîşk

bizivandin

arhandin, handan

bizivandî

arhandî, handayî

bizmarok

bizmarka goştî di pêyîda derdikeve

bizme

bazin, elqe

bizmar

mix

bizmik

serdevk, celew, serdifin, hevsar

bizor

bi kotekî, bi xurtî, bi zorî

bizot

sersot, agir

bizrûk

pirzik, zîpik, germişk, pizoke, rîşik

bizû

texlît dar e, leblab

bizûz

xorik xwêrik, xêrk, morane yê sor

bî

bû, çêbû

bibelerz

hişzemîn, nelerze

bîber

îsot

bîberdank

amanê bîberê, filfilê

bîbî

bîlanok, bîbok (çav)

bîca

pûsî, xêlî

bîcad

berek hêja ye

bîçim

bejn û bala, şiklê diyarê mirovî

bîçimkirêt

mirovê netaze, şikil kirêt

bîdad

bêdad, zordarî, sitem

bîgane

bînewer, guhdar, heweskar

bijî

kur yan keçê nerewa

bîjok

gelek şîrî dimêje

bîk

berkên şetrencê, helezek çiyayî

bîlya

dartûn yan çerxa tepkek biçûk di nav da

bîn

bihn, bûn, xewn, bên

bînahî

binayî, dîtina çavî

bînçikî

bêhnbirîn

bîniştin

pişkandin, bênijîn

bînkirin

bêhnkirin

bînkişandin

helmijîn, bêhnkêşan

bînvedan

bêhnderkirin, henasekirin

bênteng

enirok, dehrî, demarî

bîr

birok, yad, kanî

bîra

bîre , avceh

bîrandin

bîranîn, têgehiştin

bîranî

bîrhatin

bîranînek

bîrhatinek

bîrawend

bîranî

bîrawer

bînewer, jîr, zîrek

bîrbir

jîr, zîrek, şehreza

bîrdar

xuyî, rêziman

bîreke

hizrek, ramanek

bîrekûj

xirpo, gelho, debeng

bîrewerî

jîrî, bîrhatin

bîrgeş

ronakbîr

bîrhatiyek

hizrek

bîrkirin

yadkirdin

bîrkûr

yad qayim yan xurt, jîr

bîrname

yadname

bîrov

qiltiş

bîrovaçav

nexweşiya çavan, terahoma

bîrtesek

bêaqil

bîrtûj

bîrtîj, jîr

bîr û bawerî

hizr û ol

bîrxistî

li bîr li yad

bîst

jimare ye, deh û deh

bîstek

gavek, kêlik, çaxek, bîhnek, demek, katek

bistemin

ya bîstê

bîstan

rez, cinîk

bîstançî

rezvan

bîşe

dehil, daristan, teraş, bîşî

bîşk

lêker, kar, (rêziman)

bîşkar

kara, rêziman

bîviltepik

difin pan, moç, difin moç, felc

bîzer

texlît benav yan selte

bo

ji bo, seba, ji bona

bo behêr

keviyên berfê yan befrê

bobelat

bedbextî, dote, derd

bobî

boncî, tîle, seyê biçûk

boc

boce, tiwaz, lenger

boçî

çima, çira

bod

darkê wek şirika kelişandî

bodil

xirpo, gelho

boge

golaş, gemş, zoranî, pijan

bogevan

boxevan, zoranbaz, hembaz, gemşo

boke

mêrxas, wêra, aza, dilêr

bokebok

mezinê mêrxasan

bokeyîn

dîn, har

bol

kerî, pez, ga

bolbol

bi xurtî, bi kotekî, bi zorî

bolke

dever, nawçe, herêm

bolik

parçe, giro, pel, koma çekdaran

bomba

narincok ya destî

bombavêj

balafira barankirina bomban

bomelerze

belelerz erdhejîn

bong

fort, çenedirêj, qapan, basimbêj, fêz

bongî

fortekî, qapanî, fêzî

bona

ji bona, bo, eger

boq

zir, pîvaz, rep

boqeboq

qerqeşe

boqil

ling

bor

derbazgeh, rûbar, tatîboz, bergîr, navê hesp ê Memê Alan

boran

beyar, zeviya nekêlayî şov

borandin

têperîn, (dem) derbazkirin

borandî

têperandî

borangeh

kotirgeh

boranî

texlît xwarin e

borank

boraks, tozika spî ya belorî

bonbor

borîn, ûrûr, ûrîn

borc

mûş, mangane

borebor

lere, şeke

borekirin

berkirina tatî

borekirî

berkirî

borek

şamborek, tenikatiya nanê bi goşt û pîvaz yan penîrê dagirtî

bormotk

bêşik, landik

borxane

axir, tewle

borî

buhurî lûle

bose

bewse, elqe, yan bazina ji darê çêkirî

bost

yekeya pîvanê dûrahiya navbera tila beranî û tila biçûk ji lepê destiyê vekirî

boş

pir, gelek zehf

boşakî

gelekî, zehfî

boşbûn

gelekbûn, zehfbûn

boşe

qereç

boşelat

lehî, lafaw, maser, lêzm, lêmişt, avrabûn

boşeyî

boşetî qereçî

boşî

pûşî xêlî

bot

qûn, qork, şikêv

botbot

yariyek, gelêrî, texlît balinde ye

botan

mîrnişina rnezrn a kurdî li Cizîra botan ko nîv dewlet bû serdemê Mîr Bedirxanî

botik

kirêt, (mirov)

box

nêrê ga, deng mezin

boxe

mezin, yan rêber, axa

boxbox

har

bexçe

bexçik, perûkê tiştî dikin nav da

boyax

boye, ronê teyisandinê

boyaxçî

pêlav, teyiskar

boyaxkirin

teyisandin (pêlav)

boyax dike

diteyisîne

boyîte

soxbîrî, guhdarî, lişt, bayexdan, pîte, pûte

boz

kej, çor, şê, (bi ser spî ve)

bozhişîn

şînbaz, gewr

buruskdan

teyisîna birûskê

buruskî

birûskî, bilêcî, gurjînî

buruske

alava dorbihîsê (telefonê)

buha

beha, nirx

buharat

beharat, alat, wek bîberê

buhartin

borandin

buhartî

borandî

buhêrk

şevbuhêrk, şevborandin

buhêzk

berê, rêziman

buhijtin

helandin, qijilîn, dahêzran

buhuk

texlît pêtike

buhurîn

buhurtin, derbazbûn

buhuriye

gehiştiye

buhurname

borînname, derbazname

buhurt

borî, derbaz bû

buhust

bost, pîvana dirêjiyê ji tila biçûk ta tila beranî dirêjkirî kurt

buhuşt

beheşt, bax, çîmen

buhuştî

beheştî, nemir

buhuştin

beheştîn, nîştecihê beheştî

bulbul

bilbil

bundarî

dagirî

bunyad

binyat, nijad, kok, sirûşt, berik

burc

birc

burca belek

burca ber reş û spî baregehê Mîrê Botan

buruncek

zilkê agirberdanê şixate, xêlî, pûşî rûbend

burx

buxuk, zûxûr, xîçik, berik

buyer

helketin, qewmîn, çêbûn

bû

çêbû

bûda

danerê ola budî

bûdan

buyer, yan bûyer

bûdem

kezax, ade, pijilîn

bûdemkirin

adekirin, kezaxkirin

bûdemkirî

adakirî, kezaxkirî

bûjen

navê maddeyî

bûk

xunce, zîpika bin berê çavî bergê gûlê keça ji nû şû dike

bûkamar

kimkime, marmêlke, margês, sosmar, bûkmar

bûkanî

heyv yan meha hingînî

bûkesor

texlît balinde ye

bûkik

bûka zarokan

bûkin

bûk

bûkînan

aheng yan daweta şûkirina jinê

bûn

bûndin, çêbûn, berdewam, qewmîn

bûnbar

hilbastî, axoş, himbêz

bûnewer

sirûştî

bûnegeh

zayingeh, zêd

bûnebûn

bivê nevê

bûqil

ling, teşk

bûra

hevling, tî

bûrbor

barê avê, derbazgehê avê, rûbarî

bûrî

borî, raborî, lêker berê rêziman

bûrîn

çûyîn

bûrûsk

birûsk

bûsîn

mijin, wek şîrî

bûstin

bûhijtin, helandin, qijilin, dahêzran

bût

mût, bûş, doşav, giya bo alîfa zivistanê

bûtik

lûleya darî

bûyer

bûyer

bûyîn

zayîn

bûz

qeş