guidelines for desired morality and cultivation of ethics...

ISSN 1686-1442 Guidelines for Desired Morality and Cultivation of Ethics JBS | 147

Journal of Behavioral Science Vol. 23 No. 1 January 2017 Copyright by Behavioral Science Research Institute Srinakharinwirot University

DOI: 10.14456/jbs.2017.7

Guidelines for Desired Morality and Cultivation of Ethics

among Thai Higher Education Students1

Rungnapa Tangchitcharoenkhul2

Wichuda Kijtorntham3

Sureeporn Anusasananan4

Pikun Ekwarangkoon5

Janpen Tangjitjaroenkun6

Received: April 8, 2016 Accepted: May 2, 2016

Abstract

The purposes of this research are 1) to study and formulate the conceptual framework pertaining

to indicators and guidelines for desired morality and cultivation of ethics of higher education

students corresponding to Thai higher education context and to examine the indicators and

guidelines for evaluating desired morality and ethics cultivation; 2) to evaluate desired morality

and cultivation of ethics of higher education students; 3) to evaluate guidelines for desired morality

and cultivation of ethics of higher education students corresponding to Thai higher education; and

4) to study factors affecting desired morality and cultivation of ethics of Thai higher education

students. The research findings were 1) Seventy eight related literatures were reviewed for

synthesis the conceptual framework pertaining to indicators and guidelines for desired morality

and cultivation of ethics of students in Thai higher education six experts, and 120 stakeholders

helped verifying the content validity, appropriateness, feasibility and utility. They were 2

components of desired morality and ethics cultivation of higher education students 1.1) morals and

ethics for themselves composed of 7 sub-indicators. 1.2) morals and ethics for others composed of

4 sub-indicators, and the guidelines for desired morality and cultivation of ethics of higher

education students composed of 7 components: morality and cultivation of ethics of higher

education students through educational institutions, family, media/press, religion/ ideology/beliefs,

government policy, faith persons and community. 2) The result of current and goal evaluation of

desired morality and cultivation of ethics of the students evaluated from 4 groups of stakeholders

(students, faculty members, administrators, parents) were significantly different between current and

desired goal evaluation of all desired morality and cultivation of ethics students. 3) The guidelines

for desired morality and cultivation of ethics among students in Thai higher education were

developed using Data Envelopment Analysis. It found that education institutes ought to increase

morality and ethics cultivation of higher education students through educational institutions,

family, media/press, religion/ideology/beliefs, government policy, faith persons and community,

3-5 components by either increasing (8.31-56.26%). 4) The result of multi-level analysis indicated

that factors explaining the desired morality and cultivation of ethics among higher education

students were through morality and ethics participation by students, and also morality and

cultivation of ethics of higher education students through educational institutions and family.

Keywords: guidelines, desired morality and ethics, morality and ethics cultivation, higher

education students

1 This research was funded by the Office of the National Research Council of Thailand (NRCT) 2 Lecturer in Graduate School, Suan Dusit University 3 Assistant Director, Behavioral Science Research Institute, Srinakarinwirot University 4 Head of Educational Research, Measurement and Statistic Department, Faculty of Education, Burapa University 5 Vice Dean, Faculty of Education, Kasetsart University 6 Assistant Dean, Faculty of Science at Sriracha, Kasetsart University, Sriracha Campus

148 | JBS การศกษาแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาไทย ISSN 1686-1442

วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 23 ฉบบท 1 มกราคม 2560 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

DOI: 10.14456/jbs.2017.7

การศกษาแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาไทย1

รงนภา ตงจตรเจรญกล2 วชดา กจธรธรรม3

สรพร อนศาสนนนท 4 พกล เอกวรางกร5

จนทรเพญ ตงจตรเจรญกล6

บทคดยอ งานวจยมวตถประสงค คอ 1) เพอก าหนดกรอบของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาทสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย และตรวจสอบคณภาพของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค 2) เพอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย 3) เพอประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และ 4) เพอศกษาปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมท พงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผลการวจย พบวา 1) จากการสงเคราะหจากเอกสารของประเทศไทยและตางประเทศจ านวน 78 ฉบบ เพอพฒนาตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา ความเหมาะสม ความเปนไปได และความเปนประโยชนจากผทรงคณวฒจ านวน 6 คน และจากการส ารวจความคดเหนผมสวนไดเสยจ านวน 120 คน ทงนตวบงชประกอบดวย 2 องคประกอบหลก 1.1) ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง ประกอบดวย 7 ตวบงชยอย และ 1.2) ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน ประกอบดวย 4 ตวบงชยอย สวนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมพบวา ประกอบดวย 7 องคประกอบหลก คอผานทางสถาบนการศกษา ครอบครว สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ สอมวลชน ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา 2) ผลการประเมนเปรยบเทยบคาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามกลมผประเมนทง 4 กลม (ผบรหาร อาจารย นกศกษา ผปกครอง) พบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทกตวบงช 3) ผลประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล พบวา สถาบนการศกษาตองวางนโยบายเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษา ดวยการปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคผานสถาบนการศกษา ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ บคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา และชมชน โดยแตละสถาบนการศกษาตองปรบเพม 3-5 องคประกอบ (8.31-56.26%) และ 4) ผลการวเคราะหพหระดบ พบวา ปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย คอ การเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว ค ำส ำคญ: แนวทาง คณธรรมจรยธรรมทพงประสงค การปลกฝงคณธรรมจรยธรรม นกศกษาระดบอดมศกษา 1 งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 2 อาจารยประจ าบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสวนดสต 3 ผชวยผอ านวยการสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 4 หวหนาภาควชาวจย วดผลและสถตการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา 5 รองคณบด คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 6 ผชวยคณบด คณะวทยาศาสตร ศรราชา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา



บทน า สงคมไทยยคโลกาภวฒนและโลกไซเบอร ท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงดานเทคโนโลย สภาพแวดลอม การหลงไหลของวฒนธรรมตะวนตก มความเจรญทางดานวตถมากขน ทงนการเปลยนแปลง ของสภาพสงคมไทยปจจบนในดานทกลาวมา ท าใหคนเรามความเหนแกตวจนยอมใชทกวธทางในการแสวงหาผลประโยชนโดยไมค านงถงหลกคณธรรมจรยธรรม การพฒนาประเทศโดยมงความเจรญทางเศรษฐกจและความกาวหนาทางดานเทคโนโลยอยางรวดเรว โดยขาดความสมดลกบการพฒนาทางดานจตใจ คณธรรมจรยธรรม และคานยมไดกอใหเกดปญหาทสงผลกระทบตอคณภาพชวตของคนในประเทศจ านวนมาก ทงนส าระ ของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (2555-2559) ใหความส าคญกบการพฒนาทรพยากรมนษย โดยก าลงคนในอนาคตจะตองมคณภาพ โดยการพฒนาใหเกดคณภาพนนนอกจากจะใหการศกษาทมคณภาพแลวยงจะตองมเรองของคณธรรมจรยธรรมควบคกนไปดวยเพอใหเกดสงคมทอยรวมกนอยางมความสขตอไป (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554) โดยเฉพาะอยางยงในสภาพปจจบนปญหาเรองคณธรรมจรยธรรมของนสตนกศกษาไดเพมความหนกใจใหผบรหาร ครอาจารย และผปกครอง เปนอยางมาก สภาพพฤตกรรมนกศกษาโดยทวไปทกอความไมสบายใจแกครอาจารย มอยหลายรปแบบ ตงแตเรองเลกนอยไปจนถงเรองใหญ เชน การไมตงใจเรยน การหนเรยน การแตงตวไมสภาพ การรวมตวกนเปนกลม ท าทาทไมสภาพและไมเหมาะสมในทตาง ๆ การพกพาอาวธและยกพวกเขาชกตอยกน การตอนรบนองใหมดวยวธทารณและโหดรายตาง ๆ การแสดงความรกตอกนระหวางนกศกษาชายหญงในลกษณะทไมเหมาะสม จากสภาพดงกลาวแสดงถงการขาดคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาอยางนาเปนหวง สมควรทผมหนาทใหการศกษาหรอผใหญทกคนในสงคมจะไดรบหาแนวทางแกไขปญหาเหลานใหบรรเทาเบาบางลงใหไดโดยเรว (จกรพนธ จนทรเจรญ, 2551)

ทงนคณธรรมทจ าเปนจะตองมการปลกฝงหรอพฒนาใหเกดขนตามกระบวนการพฒนาทรพยากร มนษยนน ผทรงคณวฒหลายทานไดศกษาไว โดยไกรยทธ ธรตยาคนนท (2531) สรปวาสงคมจะเจรญงอกงามได คนในสงคมจะตองมคณธรรม การพฒนาคณธรรมระดบบคคล จงเปนสงส าคญทจะน าไปสการพฒนาคณธรรมระดบภาพรวม จงไดสงเคราะหคณธรรมระดบบคคลเพอมงความส าเรจของสวนรวมตามแนวพระราชด าร ของพระเจาอยหว โดยแบงออกเปน 4 มต คอ 1) คณธรรมทเปนปจจยแรงผลกดน ไดแก ความขยนหมนเพยร ความอดทน การพงตนเอง ความมวนย ความรบผดชอบ 2) คณธรรมทเปนปจจยหลอเลยง ไดแก ฉนทะ ความศรทธา สจจะ ความรบผดชอบ ความส านกในหนาท และความกตญญ 3) คณธรรมทเปนปจจยเหนยวรง ไดแก ความมสต ความรอบคอบ และความตงจตใหด และ 4) คณธรรมทเปนปจจยสนบสนน ไดแก ความเมตตา ความปรารถนาดตอกน ความเออเฟอกน ความไมเหนแกตว ความไมเอารดเอาเปรยบผอน และความอะล มอลวยถอยทถอยอาศยกน นอกจากน พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต) (2547) กลาววา การมคณภาพชวตทมความสข สามารถพจารณาได 3 ระดบ คอ ระดบท 1 ทฏฐธมมกตถะหรอประโยชนปจจบน เปนจดหมายขนตาเหนทตองพจารณาเปนพนฐานกอน เปนคณภาพชวตดานวตถหรอรปธรรม ม 4 ประการ กลาวคอ ประการแรก ความขยนหมนเพยร รจกใชปญญาในการด าเนนการ เรยกกวา อฎฐานสมปทา ประการทสอง รจกรกษาทรพยสนและผลแหงกจการงานใหรอดพนอนตรายไมเสอมเสย เรยกวา อารกขสมปทา ประการทสาม รจกเสวนาคบหาคนดทเกอกล แกการงาน ความดงาม และความกาวหนาของชวต เรยกวา กลยาณมตตตา ประการสดทาย รจกเลยงชวตแตพอดใหมความสขไดโดยไมสรยสรายฟมเฟอย สามารถประหยดทรพยไวใหเพมพนขนได เรยกวา สมชวตา ระดบท 2 สมปรายกตกะ หรอประโยชนเบองหนา เปนจดหมายขนเลยตาเหน เนนดานนามธรรมใหชดขน เปนการด าเนนชวตโดยสจรต ไมผดกฎหมาย รจกเสยสละ บ าเพญประโยชนชวยเหลอเพอนมนษย ประโยชนดานนท าใหคณภาพ



ชวตดเพราะรสกวาชวตมคณคา มความหมาย ท าใหเกดปต อมใจและความสขทลกซงยงยน ระดบท 3 ปรมตถะหรอประโยชนอยางยง เปนจดหมายสงสด ในระดบนบคคลจะมจตใจไมหวนไหว มความมนคงทางใจ เมอเจอกบความผนผวนแปรปรวน อนไดแก โลกธรรม 8 ไดลาภ เสอมลาภ ไดยศ เสอมยศ นนทา สรรเสรญ สข ทกข หรอการแปรปรวนของธรรมชาตสงแวดลอม สงคม เหตการณบานเมองของชวต กสามารถปรบจตใจใหเปนอสระ ไมหวนไหวมนคงไวได สวนทางส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550) ไดกลาวถงคณธรรมพนฐาน 8 ประการทควรใหเกดขนแกผเรยน ไดแก 1) ขยน 2) ประหยด 3) ซอสตย 4) มวนย 5) สภาพ 6) สะอาด 7) สามคค และ 8) มน าใจ นอกจากน นงลกษณ วรชชย และคณะ (2550) ศกษาการส ารวจและสงเคราะหตวบงชคณธรรมจรยธรรม สรปวาชดตวบงชคณธรรมจรยธรรม 3 ชด รวม 14 ตวบงช ชดแรก คอ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมพนฐาน ประกอบดวย ความเปนอสระ การมงผลสมฤทธของงาน ความมวนย และความอดทน ชดทสอง คอ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมประโยชนปจจบน ประกอบดวย ฉนทะ ความขยนหมนเพยร ความประหยด ความซอสตยสจรต และความมสตสมปชญญะ และชดทสาม คอ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมประโยชนเบองหนา ประกอบดวย ความรบผดชอบ ความยตธรรม ความสามคค ความเปนกลยาณมตร และความกตญญกตเวท ส าหรบ ตวบงชคณธรรมจรยธรรม ทจ าเปนเรงดวนส าหรบการเฝาระวงระดบคณธรรมจรยธรรม (Moral Watch) ในสงคมไทยม 5 ตวบงช คอ 1) ความซอสตยสจรต 2) ความรบผดชอบ 3) ความมสตสมปชญญะ 4) ความขยนหมนเพยร และ 5) ความมวนยผวจยจงศกษาแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ทงน จากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา การวจยเกยวกบคณธรรมจรยธรรมสวนใหญศกษาในกลมตวอยางทเปนเดกเลก คอ นกเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน คอ ปฐมวย ประถมศกษา และมธยมศกษา ส าหรบ ในสวนของอดมศกษายงไมพบมากนก ผลการวจยนจะสะทอนภาพของระดบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาทจะเปนก าลงส าคญของชาตตอไป ตลอดจนผลทไดจากการวจยจะเปนขอมล ทชวยวางแผนการผลตบณฑตของสถาบนอดมศกษาใหมความรคคณธรรมตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพอก าหนดกรอบของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย และตรวจสอบคณภาพของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย 2. เพอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยตามตวบงช ทพฒนาขนจากผมสวนไดเสย (Stakeholders) 4 กลม คอ นกศกษา คณาจารย ผบรหาร และผปกครอง โดยพจารณาศกษาจากการเปรยบเทยบการประเมนสภาพปจจบนและเปาหมายระดบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย เพอใหไดชองวาง (Gap) ทตองการพฒนา 3. เพอประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย 4. เพอศกษาปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ขอบเขตการวจย ขอบเขตของประชากรในการวจยครงนเปนการศกษาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยของสถาบนอดมศกษาในจงหวดกรงเทพมหานคร รวม 6 แหง ไดแก มหาวทยาลย



เกษตรศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มหาวทยาลยกรงเทพ มหาวทยาลยเทคโนโยลยราชมงคลพระนคร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา และมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต วธด าเนนการวจย การวจยครงนมขนตอนการด าเนนการวจยรวม 3 ขนตอน รายละเอยดดงน

ขนตอนทหนง การพฒนาตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย มรายละเอยด ดงนคอ การสบคนเอกสารและงานวจยทงของไทยและตางประเทศทเกยวของกบตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และน าสาระจากเอกสารและงานวจยทงของไทยและตางประเทศมาวเคราะหจดแยกหมวดหมตามประเดนทก าหนด ตอจากนนผวจยไดน าผล การสงเคราะหกรอบตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ดงกลาวมาสงเคราะหรวมกน เพอใหไดตวบงชหลกและตวบงชยอยของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยทคดสรร การวเคราะหขอมลจากเอกสารทงหมดเปนการวเคราะหโดยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

ขนตอนทสอง การตรวจสอบคณภาพของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย มรายละเอยด ดงนคอ 1. การตรวจสอบคณภาพตวบงช แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และการตรวจสอบคณภาพเครองมอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย มรายละเอยดดงนคอ 1.1) จากการสมภาษณเชงลกผเชยวชาญ การตรวจสอบคณภาพดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ของตวบงช แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และ การตรวจสอบคณภาพเครองมอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย โดยผวจยน าตวบงช แนวทาง และเครองมอประเมนทสรางขนไปสมภาษณเชงลกผเชยวชาญ จ านวน 6 คน ไดมาโดยใชเกณฑในการเลอกผเชยวชาญรวม 4 ขอ คอ 1) มประสบการณในการท างานดานการบรหารระดบอดมศกษา ไมต ากวา 3 ป 2) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท 3) มประสบการณในการท างานหรองานวจย ทเกยวของกบดานคณธรรมจรยธรรม และ 4) เปนผมความรดานการวดและประเมนผลการศกษา ทงน การตรวจสอบความตรงเชงเนอหา ดวยการสมภาษณผเชยวชาญจ านวน 6 ทาน เกยวกบคณภาพในดานความตรง ความเหมาะสม ความเปนไปได ความเปนประโยชนของตวบงช แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และคณภาพเครองมอประเมนตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย 1.2) จากขอมลเชงประจกษดวยการส ารวจความคดเหนของผมสวนไดเสย การตรวจสอบคณภาพของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมตามกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และการตรวจสอบคณภาพเครองมอวดคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย รวม 3 ดาน คอ ดานความเหมาะสม (Appropriateness) ความเปนไปได (Feasibility) และดานความเปนประโยชน (Utility) จากการส ารวจความคดเหนของผมสวนไดเสย 4 กลม รวม 120 คน



การตรวจสอบคณภาพดานความเทยง (Reliability) และอ านาจจ าแนก (Discrimination Power) ของเครองมอวด โดยผวจยน าแบบประเมนทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบกลมทมลกษณะคลายคลงกบ กลมตวอยางทง 4 กลม รวม 120 คน เพอหาคณภาพของเครองมอการประเมน โดยน าผลทไดมาวเคราะห หาคาความเทยงตามวธของครอนบาคโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา และคาอ านาจจ าแนก โดยจะเลอกสรรตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยทเหมาะสมไปใชตอไป ขนตอนทสาม การประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย การประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยตามตวบงชทพฒนาขนจากผมสวนไดเสย 4 กลม โดยพจารณาศกษาจากการเปรยบเทยบการประเมนสภาพปจจบนและเปาหมายระดบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย เพอใหไดชองวาง (Gap) ทตองการพฒนา และการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และการศกษาปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย

ในขนตอนนใชทงการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยมวธด าเนนการวจย ดงน

1) การวจยเชงปรมาณ การก าหนดกลมตวอยาง กลมตวอยางเกบรวบรวมขอมลจากสถาบนอดมศกษาในจงหวดกรงเทพมหานครรวม 6 แหง โดยกลมประชากรผใหขอมลคอผมสวนไดเสย รวม 4 กลม รวมทงสน 1,140 คน กลมตวอยางผใหขอมลส าหรบการวจยครงนไดมาโดยวธการเลอกแตกตางกนด งน กลมตวอยางผบรหารสถานศกษาไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) 6 แหง ๆ ละ 10 คน รวม 60 คน ไดมาโดยใชเกณฑในการเลอกผบรหารสถานศกษารวม 3 ขอ คอ 1) มประสบการณในการท างานดานการบรหารระดบอดมศกษาไมต ากวา 3 ป 2) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท และ 3) มประสบการณในการท างานทเกยวของกบดานคณธรรมจรยธรรม สวนการเลอกกลมตวอยางอาจารยไดมาโดยการเลอก 6 แหง ๆ ละ 20 คน รวม 120 คน สวนการสมตวอยางนกศกษาและผปกครองทงสาขาวทยาศาสตรและสาขาสงคมศาสตร โดยการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) จากมหาวทยาลยทง 6 แหง ๆ ละ 80 คน รวม 960 คน รวมทงสน 1,140 คน โดยประเมน 1) สภาพปจจบน 2) เปาหมายระดบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และ 3) แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบประเมนสภาพปจจบน และเปาหมายระดบคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และแบบประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย การวเคราะหขอมล แบงการวเคราะหออกเปน 2 ตอน คอ 1) การประเมนสภาพปจจบนและเปาหมายระดบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยเพอใหไดชองวาง (Gap) ทตองการพฒนาตามตวบงชทพฒนาขน ตลอดจน การวเคราะหปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย 2) การประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษา ของไทย



2) การวจยเชงคณภาพ การประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และแนวทาง การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาจากการวจยเชงคณภาพ โดยใชการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) ผมสวนไดเสย 4 กลม ไดแก กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง กลมละ 10 คน รวม 40 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณเชงลกในการประเมนสภาพปจจบน และเปาหมายคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และแบบสมภาษณเชงลกในการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย การวเคราะหขอมล ใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ตามวตถประสงคการวจย หลกการ ในการวเคราะหใชหลกการสงเคราะหโดยการเปรยบเทยบสาระทไดจากการสมภาษณเชงลกทง 4 กลม สรปรวมสวนทเหมอนและวเคราะหน าเสนอสวนทตางกน ผลการวจย

ผวจยแบงสาระการน าเสนอออกเปน 3 หวขอ มรายละเอยดดงน คอ 1. ผลการสงเคราะหตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย และผลการตรวจสอบคณภาพตวบงช แนวทาง และเครองมอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผวจยสงเคราะหกรอบตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทสอดคลองกบ บรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทยจากเอกสารของไทยและตางประเทศจ านวน 78 ฉบบ พบวา องคประกอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ประกอบดวยตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง รวม 7 ตวบงชยอย ไดแก ความซอสตยสจรต การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวนยความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) รวม 4 ตวบงชยอย ไดแก ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา ดงภาพประกอบ 1 สวนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทพงประสงคและสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวา ควรมแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานทางสถาบนการศกษา ครอบครว สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ สอมวลชน ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา ดงภาพประกอบ 2



ภาพประกอบ 1 กรอบตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย

ภาพประกอบ 2 กรอบแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทพงประสงค และสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย

ตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค

ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย

คณธรรมจรยธรรม ตอตนเอง

คณธรรมจรยธรรมตอผอน

(ครอบครว/ ชมชน/สงคม/ประเทศชาต)

ความซอสตยสจรต

การมงผลสมฤทธ

ความมสตสมปชญญะ

ความมวนย

ความขยนหมนเพยร

ความอดทน

ความประหยด

ความรบผดชอบ

ความกตญญกตเวท

ความสามคค

ความมจตอาสา

แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาท

สอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย

ครอบครว สถาบนการศกษา

สอ/สอมวลชน

สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ

การก าหนดนโยบายจากภาครฐ

บคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา

ชมชน



ผลการตรวจสอบคณภาพตวบงช แนวทาง และเครองมอประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย น าเสนอแยกเปนสองหวขอ คอ 1) ผลการตรวจสอบคณภาพตวบงช แนวทาง และเครองมอประเมนคณธรรมจรยธรรมท พงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย จากการสมภาษณเชงลกผเชยวชาญ และ 2) ผลการตรวจสอบคณภาพตวบงช และแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจากขอมลเชงประจกษดวยการส ารวจความคดเหนของผมสวนไดเสย ดงน 1) จากการสมภาษณเชงลกผเชยวชาญ ผลจากการสมภาษณผเชยวชาญ ทง 6 ทาน พบวา มความเหนสอดคลองกนวา ตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยทพฒนาขนมความเหมาะสม (Appropriateness) และมความเปนไปได (Feasibility) ซงเปนไปตามบรบท (Context) ของการจดการศกษาของสถาบนอดมศกษาของไทย เนองจากตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพฒนาขนมการพจารณาทงตอตนเองและตอผอนท าใหสามารถน าไปปรบหรอพฒนาคณธรรมจรยธรรมโดยเรมตนนาจะพฒนาตอตนเองกอน และตอผอนตอไป นอกจากนยงมการบรณาการมตคณธรรมจรยธรรมทหลากหลาย คอ มตคณธรรมจรยธรรมระดบบคคลเพอมงความส าเรจของสวนรวมตามแนวพระราชด ารของพระเจาอยหว โดยไกรยทธ ธรตยาคนนท (2531) มตคณธรรมจรยธรรม โดยพระพรหมคณาภรณ ป.อ.ปยตโต (2547) คณธรรมพนฐาน 8 ประการทควรใหเกดขนแกผเรยน โดยส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550) มตคณธรรมจรยธรรม โดยนงลกษณ วรชชย และคณะ (2550) และเอกสารและงานวจยทเกยวของกบตวบงชคณธรรมจรยธรรมในประเทศไทยและตางประเทศ รวม 78 ฉบบ และปรบใหเขากบบรบทของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย จงท าใหได กรอบ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมมความเหมาะสมและมความเปนไปได ในการน าไปใชไดจรง นอกจากนผเชยวชาญบางทานไดใหความคดเหนเพมเตมในเรองของการปรบการใชภาษาของตวบงชคณธรรมจรยธรรมบางตว สวนเรอง ของความเปนประโยชน (Utility) ผเชยวชาญทง 6 ทานใหความคดเหนสอดคลองกนวาชดตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพฒนาขน สวนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพฒนาขนนน เปนแนวทางการผานการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคผานทางสถาบนการศกษา สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ สอมวลชน ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา นน มประโยชน ตอการน าไปพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยตอไปไดจรง เนองจากพจารณาจากทกภาคสวนทมความเกยวของกบนกศกษาจงท าใหสามารถควบคม หลอหลอม และสงเสรมคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคใหแกนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยไดอยางเปนรปธรรมตลอดจนผเชยวชาญ ใหความเหนวาจากการศกษาเรองแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมท พงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจะท าใหไดผลการศกษาท เปนรป ธรรมคดวาจะสงผลใหมความตนตวในเรอง ของการพฒนาคณธรรมจรยธรรมตอไปอกทางหนงดวย

สวนการตรวจสอบคณภาพเครองมอวดคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษา ของไทยดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) จากผ เชยวชาญดานความตรงเชงเนอหา โดยเปน การตรวจสอบความครอบคลมของขอค าถาม ความถกตองเหมาะสมและความชดเจนของการใชภาษาในขอค าถาม และความเหมาะสมของรปแบบของเครองมอประเมน พรอมทงใหขอเสนอแนะเพมเตม พบวา เครองมอวจย มความตรงเชงเนอหาพจารณาไดจาก คา IOC ทมคาอยระหวาง 0.67-1.00

2) จากการส ารวจความคดเหนของผมสวนไดเสย ผลการตรวจสอบความเหมาะสมของตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจากการส ารวจความคดเหนของผมสวนไดเสยความเหมาะสม (Appropriateness) พบวา คาเฉลย ความเหมาะสมอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 4.02 - 4.57, S.D. = 0.19 - 0.72) โดยตวบงชความซอสตย



สจรตมความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมาคอตวบงชความมสตสมปชญญะ และตวบงชความม จตอาสา สวนดานความเปนไปได (Feasibility) พบวา คาเฉลยความเปนไปไดอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 3.98-4.26, S.D. = 0.81-1.43) โดยตวบงชการมงผลสมฤทธ มความเปนไปไดมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมาคอตวบงชความซอสตยสจรต และตวบงชความรบผดชอบ ส าหรบดานความเปนประโยชน (Utility) พบวา คาเฉลยความเปนประโยชนอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 4.02-4.34, S.D. = 0.51-1.02) โดยตวบงชความซอสตยสจรตมความเปนประโยชนมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมาคอ ตวบงชความรบผดชอบ และ ตวบงชความมจตอาสา สวนผลการตรวจสอบความเหมาะสมของแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมท พงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยกบขอมลเชงประจกษจากการส ารวจความคดเหนของผมสวนได สวนเสย ความเหมาะสม (Appropriateness) พบวาคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 4.12-4.49, S.D. = 0.34-0.98) โดยแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา มความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ แนวทางผานครอบครว และแนวทางสอ/สอมวลชน สวนดานความเปนไปได (Feasibility) พบวา คาเฉลยความเปนไปไดอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 4.11-4.73, S.D. = 0.79-1.26) โดยแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว มความเปนไปไดมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมาคอแนวทางผานสถาบนการศกษา และแนวทางสอ/สอมวลชน ส าหรบดานความเปนประโยชน (Utility) พบวาคาเฉลยความเปนประโยชนอยในระดบมากถงมากทสด (Mean = 4.15-4.82, S.D. = 0.61-0.97) โดยแนวทาง การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชนมความเปนประโยชนมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ แนวทางผานสถาบนการศกษา และแนวทางผานบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา สวนคณภาพของเครองมอดานความเทยง (Reliability) โดยน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) แลวน าแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง กลมละ 30 คน รวมจ านวน 120 คนทไมใชกลมตวอยาง โดยน าผลทไดมาวเคราะหหาคาความเทยง (Reliability) จากผลการวเคราะหแสดงใหเหนวาขอมลของทกตวแปรมคาความเทยงสง โดยมคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาอยระหวาง 0.8427 – 0.9614 2. ผลการประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผวจยน าเสนอเปน 2 สวน มรายละเอยดดงนคอ 1) ผลการวจยเชงปรมาณ ผลการประเมนสภาพปจจบนของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามประเภทของคณธรรมจรยธรรม พบวา ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเองสงทสด (Mean = 2.19, S.D. = 0.83) รองลงมาคอ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (Mean = 2.07, S.D. = 0.66) สวนผลการประเมนสภาพปจจบนของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามกลมผประเมนทง 4 กลมคอ กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง มคาเฉลยอยระหวาง 1.78-2.19 เมอพจารณาจากคาเฉลยรวมจากทกกลมผประเมน พบวา สภาพปจจบนของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคทมคาเฉลยสงสด คอ ตวบงชความอดทน (Mean = 2.16, S.D. = 0.53) รองลงมาคอ ความกตญญกตเวท (Mean = 2.15, S.D. = 0.48) และความขยนหมนเพยร (Mean = 2.10, S.D. = 0.78) และความมวนยเปนอนดบสดทาย (Mean = 1.89, S.D. = 0.92) ผลการประเมนเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามประเภทของคณธรรมจรยธรรม พบวา ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเองสงทสด (Mean = 4.52, S.D. = 0.71) รองลงมาคอ ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (Mean = 4.50, S.D. = 0.66) สวนผลการประเมน



เปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามกลมผประเมน ทง 4 กลมคอ กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง มคาเฉลยอยระหวาง 4.34-4.81 เมอพจารณาจากคาเฉลยรวมจากทกกลมผประเมน พบวา เปาหมายของคณธรรมจรยธรรมท พงประสงค ทมคาเฉลยสงสด คอ ตวบงชความมวนย (Mean = 4.73, S.D. = 0.72) รองลงมาคอ ความซอสตยสจรต (Mean = 4.69, S.D. = 0.64) ความรบผดชอบ (Mean = 4.59, S.D. = 0.39) และความประหยดเปนอนดบสดทาย (Mean = 4.38, S.D. = 0.59) ผลการวเคราะหเปรยบเทยบคาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยดวยสถตการทดสอบทแบบกลมตวอยางไมเปนอสระจากกน (Paired Sample T-Test) ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา คาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ไดแก ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง คอ ความซอสตยสจรต การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวนย ความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) คอ ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา 2) ผลการวจยเชงคณภาพ ผลการประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจากการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) ผมสวนไดเสย 4 กลม พบวา ผใหขอมลทกกลมใหความเหนวาคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยยงอยในระดบคอนขางต า ยงจะตองมการพฒนาคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาอยางตอเนองเพอใหไปถงเปาหมายทควรจะเปนในเรองคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย โดยเฉพาะคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง ซงเปนคณธรรมจรยธรรมเบองตน ทงน คณธรรมจรยธรรมเรงดวนทควรพฒนาอยางมาก คอ ความมวนย และความซอสตยสจรต เนองจากเดกและเยาวชนไทยในปจจบนขาดในเรองของความมวนยมากทสด พจารณาไดจากการทนกศกษามาเขาเรยน ในปจจบนขาดเรองความมวนยดานความตรงตอเวลามาก การแตงกายทผดไปจากระเบยบวนยของทางมหาวทยาลย การสงงานของนกศกษายงขาดความเปนระเบยบเรยบรอยในการท างานสงอาจารย สวนดานความซอสตยสจรต นกศกษาบางสวนยงมพฤตกรรมการลอกเลยนรายงานเพอนนกศกษามาสงอาจารย การมพฤตกรรมทสอในเรองของการทจรตในการสอบ การพดโกหกผปกครองเพอออกจากบานไปเทยวหรอท ากจกรรมอนทไมใชการเรยน นอกจากน คณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) คณธรรมจรยธรรมเรงดวนทควรพฒนาอยางมาก คอ ความรบผดชอบ ความสามคค และความมจตอาสา เนองจากเดกและเยาวชนไทยในปจจบนขาดในเรองของความรบผดชอบมากทสด พจารณาไดจากการขาดความรบผดชอบตองานทมอบหมายในชนเรยน การผลกความรบผดชอบในการท างานไปใหเพอน ขาดความรบผดชอบตอการท ากจกรรมตามททางมหาวทยาลยก าหนด ขาดความรบผดชอบตอสภาพแวดลอมคอยงมการทงขยะในทไมควรทง สวนดานความสามคค พจารณาไดจากนกศกษายงขาดการรวมแรงรวมใจในการกจกรรมของมหาวทยาลยใหส าเรจ มความขดแยงในการท างานรวมกนระหวางนกศกษา และดานความมจตอาสา พจารณาไดจากนกศกษายงขาดการเสยสละเพอชวยเหลอกจกรรมของทางมหาวทยาลย หรอกจกรรมเพอชวยเหลอสงคม โดยไมมการอาสาเพอชวยเหลอกจกรรมดงกลาวหรอการอาสาหรอชวยเหลออาจารยผสอน หรอผปกครองเอง



3. ผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผวจยน าเสนอเปน 2 สวน มรายละเอยดดงนคอ

1) ผลการวจยเชงปรมาณ ผวจยน าเสนอผลการวจยเชงปรมาณ เปน 2 สวนคอ 1.1) ผลการประเมน แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ในภาพรวม และ 1.2) ผลการวเคราะหแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามสถาบนการศกษา 1.1) ผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวา แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยผานสถาบนการศกษามคาเฉลยสงสด (Mean = 4.56, S.D. = 1.23) รองลงมาคอ ผานครอบครว (Mean = 4.48, S.D. = 0.85) ผานสอ/สอมวลชน (Mean = 4.38, S.D. = 0.75) ผานสถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ (Mean = 4.27, S.D. = 0.26) ผานการก าหนดนโยบายจากภาครฐ (Mean = 4.21, S.D. = 0.91) ผานบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา (Mean = 4.18, S.D. = 0.42) และผานชมชนเปนอนดบสดทาย (Mean = 4.18, S.D. = 0.42) 1.2) ผลการวเคราะหแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามสถาบนการศกษาดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล พบวา รอยละของตวบงชทตองปรบเพมเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามสถาบนการศกษา ไดเปน 3 กลม ดงตาราง 1 1.2.1) กลมสถาบนการศกษา U1Sci U2Soc U3Sci U5Sci และ U6Sci ทตองปรบเพมตวบงชการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา (EDUC) รอยละ 50.23, 41.69, 54.24, 39.76 และ 36.84 ตามล าดบ ปรบเพมตวบงชการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว (FAMI) รอยละ 46.11, 35.15, 48.32, 43.31 และ 32.71 ตามล าดบ ปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชน (MEDI) รอยละ 37.48, 42.83, 33.18, 38.56 และ 31.78 ตามล าดบ และปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ (RELI) รอยละ 36.32, 35.42, 29.89, 32.41, และ 29.67 ตามล าดบ 1.2.2) กลมสถาบนการศกษา U1Soc U3Soc และ U4Soc ทตองปรบเพมตวบงชการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา (EDUC) รอยละ 51.26, 56.26 และ 48.24 ตามล าดบ ปรบเพมตวบงชการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว (FAMI) รอยละ 38.84, 31.45 และ 39.44 ตามล าดบ ปรบเพม การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชน (MEDI) รอยละ 29.26, 21.34 และ 18.74 ตามล าดบ ปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ (RELI) รอยละ 18.58, 19.67 และ 21.67 ตามล าดบ และปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานการก าหนดนโยบายจากภาครฐ (POLI) รอยละ 12.32, 10.87 และ 12.45 ตามล าดบ 1.2.3) กลมสถาบนการศกษา U2Sci U4Sci U5Soc และ U6Soc ทตองปรบเพมตวบงช การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา (EDUC) รอยละ 49.32, 53.56, 43.78 และ 44.13 ตามล าดบ ปรบเพมตวบงชการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว (FAMI) รอยละ 33.18, 41.56, 33.67 และ 31.32 ตามล าดบ ปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชน (MEDI) รอยละ 37.48, 42.83, 33.18, 38.56 และ 31.78 ตามล าดบ ปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา (PERS) รอยละ 16.32, 8.78, 12.44 และ 10.23 ตามล าดบปรบเพมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานชมชน (COMM) รอยละ 12.65, 8.31, 11.78 และ 9.94 ตามล าดบ



ตาราง 1 ผลการวเคราะหแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษา ของไทยจ าแนกตามสถาบนการศกษา ดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล สถาบนการศกษา รอยละของตวบงชทตองปรบเพม

EDUC FAMI MEDI RELI POLI PERS COMM กลมท 1 ปรบเพม EDUC FAMI MEDI RELI U1Sci 50.23 46.11 37.48 36.32 U2Soc 41.69 35.15 42.83 35.42 U3Sci 54.24 48.32 33.18 29.89 U5Sci 39.76 43.31 38.56 32.41 U6Sci 36.84 32.71 31.78 29.67 กลมท 2 ปรบเพม EDUC FAMI MEDI RELI POLI U1Soc 51.26 38.84 29.26 18.58 12.32 U3Soc 56.26 31.45 21.34 19.67 10.87 U4Soc 48.24 39.44 18.74 21.67 12.45 กลมท 3 ปรบเพม EDUC FAMI MEDI PERS COMM U2Sci 49.32 33.18 33.62 16.32 12.65 U4Sci 53.56 41.56 30.73 8.78 8.31 U5Soc 43.78 33.67 29.45 12.44 11.78 U6Soc 44.13 31.32 28.76 10.23 9.94

2) ผลการวจยเชงคณภาพ ผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจากการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) จากผมสวนไดเสย 4 กลม พบวา ผใหขอมลทกกลมใหความเหนวาแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยมหลายรปแบบ โดยแนวทางหลก ๆ ในการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม คอ การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา โดยใหความเหนวาการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษาเปนแนวทางทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษามากทสด รองลงมา คอ ครอบครว และสอ/สอมวลชน ผใหขอมลทกกลมใหความเหนวาการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษาจะใหผลดทสด เนองจากสถาบนการศกษาจะใกลชดกบนกศกษาในวยเรยนมากทสด และสามารถปลกฝงหรอสงเสรมใหนกศกษาในหลายแนวทาง ไดแก การสอนแบบสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม การจดกจกรรมหรอจดโครงการเพอสงเสรมหรอปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทงภายในมหาวทยาลยและรวมกบหนวยงานภายนอกมหาวทยาลย การอบรมสงสอนเรองคณธรรมจรยธรรม การท าตวใหเปนแบบอยางทดของอาจารยและผบรหารของมหาวทยาลยในดานคณธรรมจรยธรรมแกนกศกษา ส าหรบการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว ผใหขอมลทกกลมใหความเหนวา เนองจากครอบครวเปนอกสถาบนหนงทใกลชดกบนกศกษา จงสามารถปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษา ไดเปนอยางดอกทางหนง ดวยการท าตวเปนแบบอยางทดเรองคณธรรมจรยธรรมใหแกลกหลาน การชแนะตวอยางของการด าเนนชวตทดและทไมดในเรองของคณธรรมจรยธรรมแกลกหลาน เพอปลกฝงคณธรรมจรยธรรมอนดแกลกหลาน สวนการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชน เนองจากนกศกษาในปจจบนเกยวของกบ



สอ/สอมวลชนคอนขางมาก ทงโทรทศน วทย สอทเปนสอสงคมออนไลนควรมการอบรมใหความรแกนกศกษา ในเรองการรเทาทนสอ (Media Literacy) ทางการควรมการก าหนดนโยบายโดยเพมรปแบบของเนอหา/รายการ ทสงเสรมเรองคณธรรมจรยธรรมมากขน และควรมการควบคมดแลเนอหา/รายการทท าใหคณธรรมจรยธรรม ของคนในสงคมถดถอยลง 4. ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ดวยการวเคราะหพหระดบ (Multi-Level Analysis) ในการวจยนเปนการวเคราะห 2 ระดบคอ 1) ระดบบคคล (Micro Level) และ 2) ระดบมหาวทยาลย (Macro Level) พบวา ปจจยทส งผลตอคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยในระดบบคคล คอ การเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว โดยมอทธพลทางบวกตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 (t = 2.548, 2.317 และ 2.218 ตามล าดบ) และปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยในระดบมหาวทยาลย คอ ตวแปรการเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา ตวแปรการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และตวแปรการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว โดยมอทธพลทางบวกตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 (t = 5.423, 5.138 และ 4.821 ตามล าดบ) ทงนตวแปรอสระการเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา ตวแปรการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และตวแปร การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครวรวมกนอธบายความผนแปรของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยได รอยละ 50.32 อภปรายผลการวจย จากการด าเนนการวจยเรอง “การศกษาแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย” ผวจยสรปประเดนอภปรายผลการวจยรวม 4 หวขอ มรายละเอยดดงน คอ 1. ตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผลการสงเคราะหกรอบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยและ แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย จากการสงเคราะหจากเอกสารของประเทศไทยและตางประเทศจ านวน 78 ฉบบ พบวาองคประกอบและตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ประกอบดวย ตวบงชคณธรรมจรยธรรม ตอตนเอง รวม 7 ตวบงชยอย ไดแก ความซอสตยสจรต การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวนย ความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) รวม 4 ตวบงชยอย ไดแก ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา ซงสอดคลองกบคณธรรมพนฐาน 8 ประการทควรใหเกดขนแกผเรยนของส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2550) ซงสวนใหญจะศกษาเฉพาะคณธรรมจรยธรรมระดบบคคล นอกจากน งานวจยของนงลกษณ วรชชย และคณะ (2550); นงลกษณ ใจฉลาด (2553) ; Sherblom (2012); Ethics Research Center (2005); Cline (2006); DeMoor แ ล ะ Gerrit (2011); Koh (2012); California State University และ Bonner Center for Character Education (2006) ศกษาการส ารวจและสงเคราะหตวบงชคณธรรมจรยธรรมทงในระดบบคคล ระดบวชาชพ และระดบสงคม ซงสอดคลองกบผลการวจยทตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพฒนาขน ประกอบดวย



ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอนทพจารณาทงตอครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต แตเนองจากการศกษาครงนเปนการศกษาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ทงนจากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของทงของไทยและตางประเทศ จงท าใหมการใหความส าคญกบตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง ประกอบดวย ตวบงชยอย ไดแก ความซอสตยสจรต การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวนย ความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด โดยคณธรรมจรยธรรมทควรพฒนาอยางมากคอ ความมวนย และความซอสตยสจรต และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) รวม 4 ตวบงชยอย ไดแก ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา โดยคณธรรมจรยธรรมท ควรพฒนาอยางมากคอความรบผดชอบ ความสามคค และความมจตอาสา สวนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาทสอดคลองกบบรบทการศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวาควรมแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานทางสถาบนการศกษา ครอบครว สถาบนศาสนา /ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ สอมวลชน ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา สวนปจจยทสงผลตอการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม คอ ปจจยดานนกศกษา ปจจยดานครอบครว และปจจยดานสถานศกษา ซงสอดคลองกบงานวจยของนงลกษณ วรชชย และรงนภา ตงจตรเจรญกล (2550) ศกษาการวเคราะห การเปลยนแปลงคณธรรมจรยธรรมของคนไทย ผลการวเคราะหบทบาทในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมในระดบตนเอง ระดบครอบครวและระดบสงคม พบวาความส าคญของบทบาทในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมในระดบตนเองมาจากการอบรมสงสอนจากพอแม การอบรมสงสอนจากโรงเรยน การเลยนแบบบคคลส าคญทมคณธรรม การปฏบตธรรมะ การเขารวมกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรม การดโทรทศน การฟงวทย การไปวดเปนประจ า การอานคอลมนธรรมะจากหนงสอพมพ และการเขาอนเทอรเนต และงานวจยของจมพล พลภทรชวน และคณะ (2549) Krettenauer, Campbell และ Hertz (2013) ศกษาเรองการวจยและพฒนากระบวนการสรางความด มคณธรรม ผลการวจยพบวา กระบวนการสรางความดมคณธรรมควรสงเสรมผานครอบครว ศาสนา และชมชน นอกจากน งานวจยของสมณฑา สวนผลรตน (2550); Lumpkin (2008); Koh (2012); University of Bristol, Teaching Support Unit (2005); Zhu (2006) พบวา การพฒนาผเรยนใหมคณธรรมจรยธรรมท าไดโดยผานรปแบบการสอนและการจดกจกรรมทมประสทธภาพ และการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอมวลชน จากงานวจยของ Wonderly (2009) ซงสอดคลองกบผลการวจยทพบวา แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานทางสถาบนการศกษา ครอบครว สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ สอมวลชน ชมชน และบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา 2. ผลการประเมนคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผลประเมนสภาพปจจบนของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย เชงปรมาณจ าแนกตามกลมผประเมนทง 4 กลมคอ กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง มคาเฉลยอยระหวาง 1.78-2.19 เมอพจารณาจากคาเฉลยรวมจากทกกลมผประเมน พบวา สภาพปจจบน ของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคทมคาเฉลยสงสด คอ ตวบงชความอดทน รองลงมาคอ ความกตญญกตเวท และความขยนหมนเพยร ความประหยดและความมจตอาสา ความมสตสมปชญญะ ความสามคค การมงผลสมฤทธและความรบผดชอบ ความซอสตยสจรต และความมวนยเปนอนดบสดทาย สวนผลการประเมนเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยจ าแนกตามกลมผประเมน ทง 4 กลมคอ กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง มคาเฉลยอยระหวาง 4.34-4.81 เมอพจารณาจากคาเฉลยรวมจากทกกลมผประเมน พบวา เปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค



ทมคาเฉลยสงสด คอ ตวบงชความมวนย รองลงมาคอ ความซอสตยสจรต ความรบผดชอบ ความสามคค การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความอดทนและความมจตอาสา ความขยนหมนเพยร และความประหยด เปนอนดบสดทาย นอกจากน ผลการวเคราะหเปรยบเทยบคาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวา คาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมาย ของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .01 ไดแก ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง คอ ความซอสตยสจรต การมงผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวนย ความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด และตวบงชคณธรรมจรยธรรม ตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) คอ ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา จะเหนไดวาผลจากการประเมนเชงปรมาณสอดคลองกบผลการประเมนเชงคณภาพจากการสมภาษณชงลก (In-Depth Interview) ผมสวนไดเสยทง 4 กลมคอ กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา และกลมผปกครอง โดยผใหขอมลทกกลมใหความเหนวาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษา ของไทยยงอยในระดบคอนขางต า ยงจะตองมการพฒนาคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาอยางตอเนองเพอให ไปถงเปาหมายทควรจะเปนในเรองคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ซ งสอดคลองกบงานวจยของ ศรนนท กตตสขสถต และคณะ (2550) ; Mayhew (2012); Hill (2013); Ben-Porath และ Sigal (2013); Drews (2003); นงลกษณ ใจฉลาด (2553); กตตศกด องคะนาวน (2553) ; จกรพนธ จนทรเจรญ (2551); นงลกษณ วรชชย และรงนภา ตงจตรเจรญกล (2550) ทประเมนคณธรรมจรยธรรม ในสภาพปจจบนวาคอนขางอยในระดบต า ดงนนจงควรมการก าหนดเปาหมายคณธรรมจรยธรรมอยในระดบทสง โดยเฉพาะคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง ซงเปนคณธรรมจรยธรรมเบองตน ทงนคณธรรมจรยธรรมเรงดวน ทควรพฒนาอยางมาก คอ ความมวนย และความซอสตยสจรต นอกจากน คณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) คณธรรมจรยธรรมเรงดวนทควรพฒนาอยางมาก คอ ความรบผดชอบ ความสามคค และความมจตอาสา ซงสอดคลองกบตวบงชคณธรรมทควรเฝาระวงในสงคมไทยจากงานวจยของนงลกษณ วรชชย และคณะ (2550) ซงทางผบรหารสถาบนอดมศกษาควรเรงพฒนาตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษาดงกลาวอยางเรงดวน 3. แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยเชงปรมาณ พบวา แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ผานสถาบนการศกษามคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ผานครอบครว ผานสอ/สอมวลชน ผานสถาบนศาสนา/ลทธ/ ความเชอ ผานการก าหนดนโยบายจากภาครฐ ผานบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา และผานชมชนเปนอนดบสดทาย ซงสอดคลองกบผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษา ดวยการวเคราะหวางกรอบขอมลจ าแนกตามสถาบนการศกษา พบวา ในภาพรวมของการพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยควรปรบเพม คอ การปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยผานสถาบนการศกษา ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ บคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา และชมชน ดงนน ผบรหารสถาบนอดมศกษาควรใหนโยบายหรอแนวทางดงกลาวในการพฒนาตวบงชคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษา และสอดคลองกบผลการประเมนเชงคณภาพจากการสมภาษณเชงลก ( In-Depth Interview) ผมสวนไดเสยทง 4 กลม โดยผใหขอมลทกกลมใหความเหนวา แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยมหลายรปแบบ โดยแนวทางหลก ๆ ในการปลกฝงคณธรรม



จรยธรรม คอ การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ ชมชนและบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา โดยใหความเหนวา การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษาเปนแนวทางทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงค ของนกศกษามากทสด รองลงมาคอ ครอบครว และสอ/สอมวลชน ทงนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมท พงประสงคของนกศกษาผาน สถาบนการศกษาระดบอดมศกษาของไทยจะใหผลดทสด เนองจากสถาบนการศกษาจะใกลชดกบนกศกษาในวยเรยนมากทสด และสามารถปลกฝงหรอสงเสรมใหนกศกษาในหลายแนวทาง ไดแก การสอนแบบสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม การจดกจกรรมหรอจดโครงการเพอสงเสรมหรอปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทงภายในมหาวทยาลยและรวมกบหนวยงานภายนอกมหาวทยาลย การท าตวใหเปนแบบอยางทดของอาจารยและผบรหารของมหาวทยาลยในดานคณธรรมจรยธรรมแกนกศกษา ส าหรบการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว ซงเปนอกสถาบนหนงทใกลชด กบนกศกษา จงสามารถปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาไดเปนอยางดอกทางหนง ดวยการท าตว เปนแบบอยางทดเรองคณธรรมจรยธรรมใหแกลกหลาน การชแนะตวอยางของการด าเนนชวตทดและทไม ด ในเรองของคณธรรมจรยธรรมแกลกหลาน เพอปลกฝงคณธรรมจรยธรรมอนดแกลกหลาน สวนการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสอ/สอมวลชน เนองจากนกศกษาในปจจบนเกยวของกบสอ/สอมวลชนคอนขางมาก ทงโทรทศน วทย สอทเปนสอสงคมออนไลน ควรมการอบรมใหความรแกนกศกษาในเรองการรเทาทนสอ (Media Literacy) ทางการควรมการก าหนดนโยบายโดยเพมรปแบบของเนอหา/รายการทสงเสรมเรองคณธรรมจรยธรรมมากขน ตลอดจน ควรมการควบคมดแลเนอหา/รายการทท าใหคณธรรมจรยธรรมของคนในสงคมถดถอยลง ส าหรบแนวทางผานสถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอดวยการสงเสรมใหนกศกษาเขามาชวยงานของศาสนสถาน ควรสงเสรมคณธรรมจรยธรรมดานความมจตอาสาแกสงคม การจดการท าบญตามประเพณตาง ๆ เพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมแกประชาชน และการจดโครงการอบรมรวมกบทางพระนกเทศนใหนกศกษามความเขาใจคณธรรมจรยธรรม สวนแนวทางการก าหนดนโยบายจากภาครฐ ควรมการก าหนดใหมการปลกฝงเรองคณธรรมจรยธรรมเปนวาระแหงชาต การก าหนดใหมหนวยงานเฝาระวงคณธรรมจรยธรรมของคนไทยทกกลม รวมทง กลมนกศกษา และใหรางวลแกผท าความดทางดานคณธรรมจรยธรรมอยางชดเจนเพอสนบสนนการท าความด ส าหรบแนวทางผานบคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธาดวยการน านกจดรายการโทรทศนทมชอเสยงและ มความประพฤตดมาเปนตนแบบทดในเรองคณธรรมจรยธรรมใหกบนกศกษา การน าดารา และการน าพระ/นกบวชทมชอเสยงและมความประพฤตดมาเปนตนแบบทดในเรองคณธรรมจรยธรรมใหกบนกศกษา และแนวทางผานชมชนดวยการน าคนในชมชนมาถายทอดเรองการท าความด การใหนกศกษาเขาไปมสวนรวมในการจดกจกรรมดานความกตญญรวมกบชมชน และใหนกศกษาเขาไปมสวนรวมในการจดกจกรรมกบชมชน เพอสงเสรมดานความรบผดชอบตอชมชน ดงนนผบรหารสถาบนอดมศกษาควรใหนโยบายหรอแนวทางดงกลาวในสวนทเปนกระบวนการในการพฒนาตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษา 4. ปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย จากการวเคราะหปจจย/เงอนไขทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยดวยการวเคราะหพหระดบ (Multi-Level Analysis) พบวา ปจจยระดบบคคลและระดบมหาวทยาลย ทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย คอ การเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานครอบครว โดยรวมกนอธบายความแปรปรวนของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยไดรอยละ 50.32 ซงสอดคลองกบงานวจยของนงลกษณ วรชชย และรงนภา



ตงจตรเจรญกล (2550) ไดวเคราะหบทบาทในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมในระดบตนเอง ระดบครอบครว และระดบสงคม โดยบทบาทในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมควรมาจากการอบรมสงสอนจากพอแม การอบรม สงสอนจากโรงเรยนการเลยนแบบบคคลส าคญทมคณธรรม การปฏบตธรรมะ การเขารวมกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรม การดโทรทศน การฟงวทย การไปวดเปนประจ า และการอานคอลมนธรรมะจากหนงสอพมพ ทงนผลการวจยพบวา ปจจยการเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และผานครอบครวสงผลทางบวกกบคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ซงสอดคลองกบงานวจยของศรนนท กตตสขสถต และคณะ (2550); อาภรณ พลเสน (2550); ฉลอง ชาตรประชวน (2552); Seider, Novick และ Gomez (2013); Mayhew และ Matthew (2012); Ben-Porath และ Sigal (2013); Walker, Hennig, และ Kavettanauer (2000); Koh (2012) ทงนปจจยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยทมบทบาทส าคญมากทสด คอ การเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษา ดงนนผบรหารสถาบนอดมศกษาควรสงเสรมใหนกศกษาเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาตอไป ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. ผลจากการสงเคราะหตวบงช และแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ตลอดจนมการตรวจสอบความเหมาะสมของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยดงกลาวทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ ท าใหไดชดของตวบงชและแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย ทมความเหมาะสมในการน าไปใชประโยชนได 2. จากผลการวเคราะหเปรยบเทยบคาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวา คาเฉลยสภาพปจจบนและเปาหมายของคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยแตกตางกนทกตวบงช ไดแก ตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอตนเอง คอ ความซอสตยสจรต การม งผลสมฤทธ ความมสตสมปชญญะ ความมวน ย ความขยนหมนเพยร ความอดทน ความประหยด และตวบงชคณธรรมจรยธรรมตอผอน (ครอบครว/ชมชน/สงคม/ประเทศชาต) คอ ความรบผดชอบ ความกตญญกตเวท ความสามคค และความมจตอาสา ซงแสดงใหเหนถงภาวะเรงดวนทตองแกไข และทกฝายทเกยวของตองรวมมอกนในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมดงกลาว 3. จากผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย พบวา แนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาผานสถาบนการศกษามคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ บคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา และชมชน ซงสอดคลองกบผลการประเมนแนวทางการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาดวยการวเคราะหวางกรอบขอมลจ าแนกตามสถาบนการศกษา พบวา แนวทาง การพฒนาคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยควรปรบเพม คอ การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยผานสถาบนการศกษา ครอบครว สอ/สอมวลชน สถาบนศาสนา/ลทธ/ความเชอ การก าหนดนโยบายจากภาครฐ บคคลทเปนศนยรวมแหงศรทธา และชมชน ดงนน ผบรหารสถาบนอดมศกษาควรใหนโยบายหรอแนวทางดงกลาวในการพฒนาตวบงชคณธรรมจรยธรรมทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทยตอไป



4. จากการวเคราะหพหระดบปจจยระดบบคคลและระดบมหาวทยาลยทสงผลตอคณธรรมจรยธรรม ทพงประสงคของนกศกษาระดบอดมศกษาของไทย คอ การเขารวมกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรม ของนกศกษา การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษา และการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ผานครอบครว ดงนน จงควรสงเสรมใหมการจดกจกรรมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมของนกศกษามากยงขน ตลอดจนมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมผานสถาบนการศกษาดวยการสอนแบบสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม การจดกจกรรมหรอโครงการเกยวกบการพฒนาหรอการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมโดยใหนกศกษาเขามามสวนรวมดวย และการสงเสรมใหสถาบนครอบครวเขามามบทบาทในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาดวย เอกสารอางอง กตตศกด องคะนาวน. (2553). คณธรรมและจรยธรรมของนกเรยนโรงเรยนเทคโนโลยภาคตะวนออก (อ.เทค.)

ระดบการศกษาประกาศนยบตรวชาชพและประกาศนยบตรวชาชพชนสง จงหวดชลบร. การศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยบรพา.

ไกรยทธ ธรตยาคนนท. (2531). แนวพระราชด ารดานการพฒนาทรพยากรมนษยของพระบาทสมเดจ พระเจาอยหว. กรงเทพมหานคร: สถาบนไทยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จกรพนธ จนทรเจรญ. (2551). การพฒนาการด าเนนงานเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาโรงเรยน เทคโนโลยบรหารธรกจรกไทย. การศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย มหาสารคาม. จกรพนธ จนทรเจรญ. (2551). การพฒนาการด าเนนงานเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาโรงเรยน เทคโนโลยบรหารธรกจรกไทย อ าเภอสวรรณภม จงหวดรอยเอด. การศกษามหาบณฑต มหาวทยาลย มหาสารคาม. จมพล พลภทรชวน. (2549). การวจยและพฒนากระบวนการสรางความดมคณธรรม. กรงเทพมหานคร: ศนย

สงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (ศนยคณธรรม). ฉลอง ชาตรประชวน. (2552). การพฒนากลยทธการสงเสรมการจดกจกรรมเพอสรางคณธรรมทพงประสงค

ของนสตนกศกษาในสถาบนอดมศกษา. การศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร. นงลกษณ ใจฉลาด. (2553). รปแบบการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมของนสตนกศกษา สถาบนอดมศกษาไทย. การศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร. นงลกษณ วรชชย และรงนภา ตงจตรเจรญกล. (2550). การวเคราะหแนวโนมการเปลยนแปลงคณธรรมจรยธรรม ของคนไทย. กรงเทพมหานคร: ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (ศนยคณธรรม). นงลกษณ วรชชย ศจมาจ ณ วเชยร และพศสมย อรทย. (2550). การส ารวจและสงเคราะหตวบงช คณธรรมจรยธรรม. กรงเทพมหานคร: ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (ศนยคณธรรม). ศรนนท กตตสขสถต รศรนทร เกรย รตนาพร อนทรเพญ และ วรรณภา อารย. (2550). การวจยและพฒนา

กระบวนการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมโดยอาศยแนวทางพระบรมราโชวาทเรองคณธรรม 4 ประการ เปนพนฐานในการเรยนรสวถ “เศรษฐกจพอเพยง”. สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555-2559). กรงเทพมหานคร. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). รายงานการเสรมสรางคณธรรมในระบบการศกษาไทย. ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน.



สมณฑา สวนผลรตน. (2550). การสรางชดการสอนกจกรรมแนะแนวเพอพฒนาคณธรรมและจรยธรรม ของนกเรยนชวงชนท 3. สารนพนธ การศกษามหาบณฑต (จตวทยาการแนะแนว). กรงเทพ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อาภรณ พลเสน. (2550). ผลการวเคราะหตวแปรพหของคณธรรมจรยธรรมเพอพฒนาแนวทางการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรมของราชนาวไทย. ครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Ben-Porath & Sigal. (2013). Deferring Virtue: The New Management of Students and the Civic Role of Schools. Theory & Research in Education, 11(2), 111-128. California State University and Bonner Center for Character Education. (2006). Virtues and Character Recognition Award: 2006 Elementary Schools. Retrieved from: http:// www. education. csufresno.edu/bonnercenter/Award%20Programs/A_P_VCRAESA06.pdf Cline, A. (2006). Virtue ethics: morality and character. Retrieved from: http://www.atheism. about.com/od/ethicalsystems/a/virtueethics.htm De Moor & Gerrit. (2011). Supporting Moral Development: The Virtues Project. Reclaiming Children & Youth, 20(2), 54-57. Drews, C. (2003). Methodology of the morality index. Retrieved from: http://www.morality index.com/methodology.html Ethics Research Center. (2005). Common Ethics Code Provision. Retrieved from: http://www.

ethics.org/commonprovisions.html Hill. (2013). Two Conceptions of Virtue. Theory & Research in Education, 11(2), 167-186. Koh. (2012). Moral Development and Student Motivation in Moral Education: A Singapore study.

Australian Journal of Education, 83-101. Krettenauer, T., Campbell, S., & Hertz, S. (2013). Moral Emotions and the

Development of the Moral Self in Childhood. European Journal of Developmental Psychologyn, 10(2), 159-173.

Lumpkin, A. (2008). Teachers as Role Models Teaching Character and Moral Virtues. The Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 79(2), 45-49.

Mayhew. (2012). A Multilevel Examination of the Influence of Institutional Type on the Moral Reasoning Development of First-Year Students. Journal of Higher Education, 83(3), 367-388.

Seider, S., Novick, S., Gomez, J. (2013). The Effects of Privileging Moral or Performance. Journal of Early Adolescence, 33(6), 786-820.

Sherblom, Stephen A. (2012). What Develops in Moral Development? A Model of Moral Sensibility. Journal of Moral Education, 41(1), 117-142.

University of Bristol, Teaching Support Unit. (2005). Characteristics of Excellence Teaching. Retrieved from: http://www.bris.ac.uk/tsu/lta/ltlinks/excellent.html Walker, L. J., Hennig, K.H., & Kavettanauer, T. (2000). Parent and Peer Context for Children’s Moral Reasoning Development. Child Development, 71(4), 1033-1048.



Wonderly, Monique. (2009). Children’s Film as Instrument of Moral Education. Journal of Moral Education, 38(1), 1-15. Zhu, Xiaoman. (2006). Moral Education and Values Education in Curriculum Reform in China. Frontiers of Education in China, 191-200. Translated Thai References (สวนทแปลรายการอางองภาษาไทย) Chartuprachewin, C. (2009). Development Startegies for developing desired moral of students in

higher education institutes. Ph.D. Education. Naresuen University. Jancharoen, J. (2008). The Development of Students’ Moral of Rakthai Technology and

Business Administration School. M.Ed. Mahasarakham University. Jichalad, N. (2010).Model of Strengthen Moral Students in Thailand. Ph.D. Education. Naresuen University. Kittisuksatit, S. et al. (2007). Research and Development the Cultivating Moral Process of the Royal Guidance based on Four Learning Aspects "Sufficient economy”. Institute for Population and Social Research, Mahidol University. Office of the National Economic and Social Development Board. (2011). The National Economic and Social Development Plan (The Eleventh Plan: 1012-2016). Bangkok. Office of the Education Council. (2007). Strengthening the moral in education system of Thailand. V.T.C. Communication. Ponsen, A. (2007). Results of a multivariate analysis of moral virtues to develop guidelines for moral virtues enhancement of royal Thai navy. M.Ed. Chulalongkorn University. Poonpattrachewin, J. (2003). Research and Development the process to creating moral.

Bangkok: Moral Center. Suanpholrat, S. (2007). A Construction of Guidance Activity Teaching Package for Moral and Ethical Development of the Third Level – Secondary Education Students. M.Ed. (Guidance and Counseling Psychology).Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Teeratayakeenan, K. (1988). Works on the human resources development of the King. Bangkok: Institute of thai Studies. Chulalongkorn University. Ungkanavin, K. (2010). Morality and ethics of the Eastern School of Technology (E. Tech.) Certificate and Diploma Degree in Chonburi province. Burapa University. Wiratchai, N., Na Wichien, S. & Oratai, P. (2007). Exploration and Synthesis of indicator of Moral

and Ethics. Bangkok: Moral Center. Wiratchai, N., & Tangchitcharoenkhul, R. (2007). Analysis of the Moral’s Changing Trends of Thai People. Bangkok: Moral Center.

guidelines for desired morality and cultivation of ethics...

Documents