hİpertansİyon 2010yon 2010 - kvakademi.org · fundoskopi glukoz tolerans testi (açlık plazma...
TRANSCRIPT
HİPERTANSİYON 2010HİPERTANSİYON 2010HİPERTANSİYON 2010HİPERTANSİYON 2010
Prof.Dr. Giray Kabakcı, F.E.S.C.HÜTF Kardiyoloji Anabilim Dalıy j
KILAVUZLARKILAVUZLARKILAVUZLARKILAVUZLAR
JNC VI (1997)JNC VI (1997)WHO/ISH (1999)WHO/ISH (1999)TKD (2000)TKD (2000)JNC 7 (2003)JNC 7 (2003)ESC (2003)ESC (2003)ESC (2003)ESC (2003)BHS (2004)BHS (2004)NICE (2006)NICE (2006)NICE (2006)NICE (2006)CHEP (2006)CHEP (2006)CHEP (2007)CHEP (2007)CHEP (2007)CHEP (2007)ESC (2007ESC (2007--2009)2009)CHEP (2010)CHEP (2010)CHEP (2010)CHEP (2010)
Kılavuzların amacıKılavuzların amacı
B k l l A Hi t i Bi liği A K di l ji Bi liğiBu kılavuzlar Avrupa Hipertansiyon Birliği ve Avrupa Kardiyoloji Birliği tarafından atanan bir Uzman Komitesi tarafından hazırlanmış (ESC-ESH) ve Uluslararası Hipertansiyon Birliği tarafından onaylanmıştır
Bu kılavuzlar, öneriler sağlanmasını gerektiren tüm konulara ilişkin mevcut engerektiren tüm konulara ilişkin mevcut en iyi kanıtlar temel alınarak ve kılavuzların salt buyurucu olmaktan çok eğitimesalt buyurucu olmaktan çok, eğitime yönelik bir amaca sahip olması gerektiği dü ü ül k h l tdüşünülerek hazırlanmıştır.
ESC-ESH/2003ESC-ESH/2003
Hipertansiyon PrevalansıHipertansiyon Prevalansı50
36.140
50
31.827.5
30
40
%
20
30
Yüzd
e %
10
0Tüm grup Erkek Kadın(4910)Tüm grup Erkek Kadın
TÜRK HİPERTANSİYON PREVALANS ÇALIŞMASI
(4910)
Kan Basıncını Düşürmenin Kan Basıncını Düşürmenin şşYararlarıYararları
Ortalama % AzalmaOrtalama % Azalma
İnme İnsidansıİnme İnsidansı 3535––4040
İİMiyokard İnfarktüsüMiyokard İnfarktüsü 2020––2525
Kalp YetersizliğiKalp Yetersizliği 5050Kalp YetersizliğiKalp Yetersizliği 5050
JNC 7
Hipertansiyon; Sınıflandırma (JNC VI)Hipertansiyon; Sınıflandırma (JNC VI)
Sistolik DiyastolikOptimal <120 ve <80 Normal <130 ve <85Yüksek-normal 130-139 veya 85-89 HipertansiyonHipertansiyon Evre 1 Evre 2
140-159 160-179
veyaveya
90-99 100-109 Evre 2
Evre 3 160 179 ≥180
veyaveya
100 109≥110
Yüksek Normal KBYüksek-Normal KB
Yüksek-Normal KB
4 4 yıllık izlemdeyıllık izlemde HT gelişme oranıHT gelişme oranı(<6(<65 y5 yaş)aş)
Hasta sayısıHasta sayısı 44--yılda HTyılda HT gelişme gelişme KBKB
(<6(<65 y5 yaş)aş)
40674067
yy
5 3% (4 45 3% (4 4--6 3)6 3)
yy ggoranıoranı*(95% CI)*(95% CI)
OptimOptimalal (<120/80 mm Hg)(<120/80 mm Hg)
KBKB
17.6% (15.217.6% (15.2--20.3)20.3)23992399Normal (120Normal (120--129/80129/80--84 mm 84 mm Hg)Hg)
40674067 5.3% (4.45.3% (4.4--6.3)6.3)OptimOptimalal (<120/80 mm Hg)(<120/80 mm Hg)
Hg)Hg)
17781778 37.3% (33.337.3% (33.3--41.5)41.5)YüksekYüksek--normal (130normal (130--139/85139/85--89 mm Hg)89 mm Hg)
*Hipertensiyon: ≥140/90 mm Hg
Vasan RS et al. Lancet 2001:358(9294);1682-6
Yüksek-Normal KB
4 4 yıllık izlemdeyıllık izlemde HT gelişme oranıHT gelişme oranı((≥≥65 y65 yaş)aş)((≥≥65 y65 yaş)aş)
Hasta sayısıHasta sayısıKBKB 4 yılda HT gelişme oranı
432432
Hasta sayısıHasta sayısı
16 0% (12 016 0% (12 0--20 9)20 9)OptiOptimalmal (<120/80 mm Hg)(<120/80 mm Hg)
KB KB 4 yılda HT gelişme oranı
25.5% (20.425.5% (20.4--31.4)31.4)545545Normal (120Normal (120--129/80129/80--84 mm 84 mm Hg)Hg)
432432 16.0% (12.016.0% (12.0--20.9)20.9)OptiOptimalmal (<120/80 mm Hg)(<120/80 mm Hg)
Hg)Hg)
624624 49.5% (42.649.5% (42.6--56.4)56.4)YüksekYüksek--normal (130normal (130--139/85139/85--89 89 mm Hg)mm Hg)
*Hipertensiyon: ≥140/90 mm Hg
Vasan RS et al. Lancet 2001:358(9294);1682-6
Kan Basıncı SınıflamasıKan Basıncı SınıflamasıJNC 7
KBKB SKBSKBHH
DDKBKBHH
Kan Basıncı SınıflamasıKan Basıncı Sınıflaması
sınıflamasısınıflaması mmHgmmHg mmHgmmHg
NormalNormal <120<120 ve ve <80<80
PrePrehipertansiyonhipertansiyon 120120––139139 veyaveya 8080––8989
EE 11Evre Evre 1 1 HipertansiyonHipertansiyon 140140––159159 veyaveya 9090––9999
EvreEvre 2 2 HipertansiyonHipertansiyon >>160160 veyaveya >>100100
YüksekYüksek--normalnormal KBKB veve KKV riskV riskYüksekYüksek normal normal KBKB ve ve KKV riskV risk
Kadınlarda KV olay sıklığıKadınlarda KV olay sıklığı
Yüksek-normal KB
10
Kümülatif insidans (%)
130–139/85–89 mm Hg8
6insidans (%) ve 95% GA
Normal KB120–129/80–84 mm Hg
6
4
Optimal KB<120/<80 mm Hg
2
00 2 4 6 8 10 12
Yıllar
Vasan RS et al. N Engl J Med. 2001;345:1291-7.Framingham Heart Study
YüksekYüksek normalnormal KBKB veve KKV riskV riskYüksekYüksek--normal normal KBKB ve ve KKV riskV riskErkeklerde KV olay sıklığıErkeklerde KV olay sıklığı
Kan Basıncı Düzeyi ve Kan Basıncı Düzeyi ve ESRDESRD gelişimi:gelişimi:Uyarlanmış Relatif RiskUyarlanmış Relatif Risk
KKB (mm Hg)B (mm Hg) Uyarlanmış RRUyarlanmış RR 95% 95% GAGA
<120/80<120/80 ReferenceReference ——120120--129/80129/80--8484 1.621.62 1.271.27--2.072.07130130--139/85139/85--8989 1.981.98 1.551.55--2.522.52140140--159/90159/90--9999 2.592.59 2.072.07--3.253.25160160 179/100179/100 109109 3 863 86 3 003 00 4 964 96160160--179/100179/100--109109 3.863.86 3.003.00--4.964.96180180--209/110209/110--119119 3.883.88 2.822.82--5.345.34>210/120>210/120 4 254 25 2 632 63 6 866 86>210/120>210/120 4.254.25 2.632.63--6.866.86
316.675 kişi, 20 yıl izlem; GFR>60ml/dk; proteinüri (-)
Hsu CY et al. Arch Intern Med 2005; 165:923-928.
ESH/ESC-2007 Hipertansiyon Tedavi Kılavuzu:p yKB Sınıflaması
K b ( H )Kan basıncı (mmHg) Kategori Sistolik Diyastolik
Optimal < 120 ve < 80Normal < 130 ve < 85Yüksek normal 130 - 139 ya da 85 - 89Hipertansiyon
E 1 hi t i 140 159 d 90 99Evre 1 hipertansiyon 140 - 159 ya da 90 - 99Evre 2 hipertansiyon 160 - 179 ya da 100-109Evre 3 hipertansiyon ≥ 180 ya da ≥ 110Evre 3 hipertansiyon ≥ 180 ya da ≥ 110
İzole sistolik hipertansiyon ≥ 140 ve < 90
ESH ESC Guidelines. Journal of Hypertension 2007;25:1105–1187.
Journal of Hypertension 2009, 27:2121–2158Journal of Hypertension 2009, 27:2121 2158
Klinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik Değerlendirme
KB yüksekliğini KB yüksekliğini KESİNLEŞTİRKESİNLEŞTİR
Sekonder HT sebeplerini araSekonder HT sebeplerini ara
Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV i k f ktö l i i kli ik d l ti k f ktö l i i kli ik d l trisk faktörlerini ve klinik durumları araştırrisk faktörlerini ve klinik durumları araştır
H d f h tH d f h tHedef organ hasarını araştırHedef organ hasarını araştır
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH – ESC)
Değişik Ölçümlerde HipertansiyonDeğişik Ölçümlerde HipertansiyonT İ i K B E ik D ğ l iT İ i K B E ik D ğ l iTanımı İçin Kan Basıncı Eşik DeğerleriTanımı İçin Kan Basıncı Eşik Değerleri
Sistolik kan basıncı Sistolik kan basıncı Diastolik kan basıncı Diastolik kan basıncı (mm Hg)(mm Hg) (mm Hg)(mm Hg)
Ofiste ya da klinikteOfiste ya da klinikte 140140 9090
24 saatlik24 saatlik 125 125 –– 130130 8080
GündüzGündüz 130 130 –– 135135 8585
GG 120120 7070GeceGece 120120 7070
EvdeEvde 130130 –– 135135 8585EvdeEvde 130 130 135135 8585
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH – ESC)
İzole Ofis (veya Klinik) Hipertansiyonuİzole Ofis (veya Klinik) Hipertansiyonu(B Gö l k Hi t i )(B Gö l k Hi t i )Tanı Ofiste KB >140/90 mm Hg (en azından 3 vizitte);
(Beyaz Gömlek Hipertansiyonu)(Beyaz Gömlek Hipertansiyonu)Tanı Ofiste KB >140/90 mm Hg (en azından 3 vizitte);
24 saatlik ortalama ve gündüz KB normal
Evde kan basıncı normal
İnceleme Olası metabolik risk faktörleri;
Olası hedef organ hasarı
Tedavi Yaşam tarzı değişikliği ve yakın takip;ş ğ ş ğ y p;
Hedef organ hasarı belirtisi varsa ilaç tedavisi
Kardiyovasküler riski yüksekse ilaç tedavisiKardiyovasküler riski yüksekse ilaç tedavisi
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH – ESC)
İzole Ambulatuvar Hipertansiyonİzole Ambulatuvar Hipertansiyon(M k li Hi t i )(M k li Hi t i )(Maskeli Hipertansiyon)(Maskeli Hipertansiyon)
Klinikte veya ofiste kan basıncı normal (<140/90 mm Hg)(<140/90 mm Hg)
Ambulatuvar kan basıncı veya evde ölçülen kan basıncı yüksekkan basıncı yüksek
k li i iMaskeli Hipertansiyon
B 140B
M S
KB
z A
KB
Hg
Gerçek HTMaskeli HT
Gün
düz
mm
H
Gerçek
135 135
veya
G
GerçekNormotansiyon Beyaz Önlük HT
Ofis SKB mmHgEv v 140
2010 Canadian Hypertension Education Program RecommendationsPickering, Hypertension 1992
Maskeli HipertansiyonPrevalans
Genel popülasyonda maskeli HT prevalansı %10HT prevalansı ~ %10
(Prevalans diyabetiklerde daha yüksek)(Prevalans diyabetiklerde daha yüksek)
J Hypertension 2007;25:2193-98
Maskeli Hipertansiyon’da PrognozGenel popülasyonda maskeli HT prevalansı %10 (Prevalans diyabetiklerde daha yüksek)
2
2.5
1.5
2 KVO Relatifriski
1
0.5
0Normotnsiyon Beyaz önlük HT Maskeli HT Hipertansiyon
2010 Canadian Hypertension Education Program Recommendations
J Hypertension 2007;25:2193-98
Klinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik Değerlendirme
KB yüksekliğini KB yüksekliğini KESİNLEŞTİRKESİNLEŞTİR,,
Sekonder HT sebeplerini ara,Sekonder HT sebeplerini ara,
Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV i k f ktö l i i kli ik d l ti k f ktö l i i kli ik d l trisk faktörlerini ve klinik durumları araştır.risk faktörlerini ve klinik durumları araştır.
H d f h tH d f h tHedef organ hasarını araştır,Hedef organ hasarını araştır,
Hipertansiyonun tanımlanabilir Hipertansiyonun tanımlanabilir p yp ynedenleri nedenleri
U k iU k iUyku apnesiUyku apnesiİlaçlaİlaçla--indüklenen veya ilaca bağlı nedenler indüklenen veya ilaca bağlı nedenler Kronik böbrek hastalığıKronik böbrek hastalığıPrimer aldosteronizmPrimer aldosteronizmRenovasküler hastalıkRenovasküler hastalıkKronik steroid tedavisi veya Cushing sendromuKronik steroid tedavisi veya Cushing sendromuKronik steroid tedavisi veya Cushing sendromuKronik steroid tedavisi veya Cushing sendromuFeokromasitomaFeokromasitomaAort koartasyonuAort koartasyonuAort koartasyonuAort koartasyonuTiroid veya paratiroid hastalık Tiroid veya paratiroid hastalık
JNC 7
HipertansiyonHipertansiyon-Primer (esansiyel)-Sekonder
5%
95%
5% PrimerSekonder95%
Klinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik DeğerlendirmeKlinik Değerlendirme
KB yüksekliğini KB yüksekliğini KESİNLEŞTİRKESİNLEŞTİR
Sekonder HT sebeplerini araSekonder HT sebeplerini ara
Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV Prognoz ve tedaviyi etkileyecek diğer KV i k f ktö l i i kli ik d l ti k f ktö l i i kli ik d l trisk faktörlerini ve klinik durumları araştırrisk faktörlerini ve klinik durumları araştır
H d f h tH d f h tHedef organ hasarını araştırHedef organ hasarını araştır
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Prognozu Etkileyen FaktörlerPrognozu Etkileyen FaktörlerPrognozu Etkileyen FaktörlerPrognozu Etkileyen Faktörler
Risk faktörleriRisk faktörleri
S bkli ik hS bkli ik hSubklinik organ hasarıSubklinik organ hasarı
Di b t llitDi b t llitDiabetes mellitusDiabetes mellitus
K di kül l h t l kK di kül l h t l kKardiyovasküler veya renal hastalıkKardiyovasküler veya renal hastalık
2007 ESH/ESC Kılavuzu :prognozu etkileyen faktörler
Risk faktörlerip g y
Si t lik di t lik KB dü l i- Sistolik ve diyastolik KB düzeyleri- Nabız basıncı düzeyleri (yaşlılarda)- Yaş (E > 55 yaş K > 65 yaşYaş (E > 55 yaş, K > 65 yaş- Sigara- Dislipidemi-Açlık kan şekeri - Anormal glukoz tolerans testiAbd i l b it- Abdominal obezite
Bel çevresi E > 102 cmK > 88 cmK > 88 cm
- Erken KV hastalık aile anamneziE< 55 yaş
28K< 65 yaş
21 Ekim 2007, İEMS
2007 ESH/ESC
2007 ESH/ESC kılavuzu :prognozu etkileyen faktörler
Subklinik organ hasarı
p g y
LVH Karotis duvar kalınlığı ( IMT >0.9 mm ) veya plakğ ( ) y pKarotis- femoral nabız dalga hızı >12 m/snBilek/ brakiyal KB indeksi < 0.9Bilek/ brakiyal KB indeksi < 0.9Plazma kreatinin’ de hafif artış(E 1 3 – 1 5 mg/dl K 1 2 – 1 4 mg/dl)(E 1.3 1.5 mg/dl, K 1.2 1.4 mg/dl)
Düşük GFO <60 ml/dak/1.73 m²Mikroalbuminüri 30-300 mg / 24 saatMikroalbuminüri 30-300 mg / 24 saatveya albumin-kreatinin oranı
E ≥ 22 mg/g kreatinin
29
K ≥ 31 mg/g kreatinin
21 Ekim 2007, İEMS
2007 ESH/ESC
Prognozu Etkileyen Faktörler
Diyabetes Mellitus Tanı konmuş KV veya renal hastalıkAçlık KŞ lerinin tekrarlayan ölçümlerde ≥126 mg/dL, veya
Serebrovasküler hastalık: iskemikinme; serebral hemoraji; geçiciiskemik atak
Tokluk KŞ inin >198 mg/dLolması
Kalp hastalığı: miyokard infarktüsü; anjina; koroner revaskülarizasyon; kalp hastalığıkalp hastalığıRenal hastalık: diyabetik nefropati; renal bozukluk (serum kreatinin (E >133, K >124 mmol/l); proteinüri(>300 mg/24 s)Periferik arter hastalığıPeriferik arter hastalığı
İlerlemiş retinopati: hemoraji veya
30
İlerlemiş retinopati: hemoraji veyaeksuda, papilla ödem
21 Ekim 2007, İEMS
2007 ESH/ESC
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH – ESC)
Laboratuar İncelemeleriLaboratuar İncelemeleriRutin TestlerRutin TestlerAçlık plazma glukozuAçlık plazma glukozuT l k l lT l k l l
Rutin TestlerRutin Testler
Toplam kolesterolToplam kolesterolLDL kolesterolLDL kolesterolHDL kolesterolHDL kolesterolHDL kolesterolHDL kolesterolAçlık serum trigliserid düzeyiAçlık serum trigliserid düzeyiSerum potasyum düzeyiSerum potasyum düzeyiSerum ürik asit düzeyiSerum ürik asit düzeyiSerum kreatinin düzeyiSerum kreatinin düzeyiKreatinin klirensi (CockcroftKreatinin klirensi (Cockcroft Gault formülü ile) veya GFR (MDRD formülü ile)Gault formülü ile) veya GFR (MDRD formülü ile)Kreatinin klirensi (CockcroftKreatinin klirensi (Cockcroft--Gault formülü ile) veya GFR (MDRD formülü ile)Gault formülü ile) veya GFR (MDRD formülü ile)Hemoglobin ve hematokritHemoglobin ve hematokritİdrar tahlili (mikroalbüminüri ve mikroskopik inceleme dahil)İdrar tahlili (mikroalbüminüri ve mikroskopik inceleme dahil)ElektrokardiyogramElektrokardiyogram
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH – ESC)
Laboratuar İncelemeleriLaboratuar İncelemeleriÖnerilen TestlerÖnerilen Testler
EkokardiyografiEkokardiyografi
Karotis ultrasonografisiKarotis ultrasonografisigg
Kantitatif proteinüri (idrar çubuğu testi pozitif ise)Kantitatif proteinüri (idrar çubuğu testi pozitif ise)
Ayak bileğiAyak bileği--brakiyal kan basıncı indeksibrakiyal kan basıncı indeksiy ğy ğ yy
FundoskopiFundoskopi
Glukoz tolerans testi (açlık plazma glukozu >5.6 mmol/L (>100 mg/dl) ise)Glukoz tolerans testi (açlık plazma glukozu >5.6 mmol/L (>100 mg/dl) ise)
Evde ve 24 saatlik ambulatuvar kan basıncı ölçümleriEvde ve 24 saatlik ambulatuvar kan basıncı ölçümleri
Nabız dalga hızı ölçümü (olanak varsa)Nabız dalga hızı ölçümü (olanak varsa)
Organ Hasar Göstergelerinin Kullanılabilirlikleri, Prognostik Değerleri ve Maliyetleri
2007 ESH/ESC
Prognostik Değerleri ve Maliyetleri
+++++++ElektrokardiyografiMaliyetKullanılabilirlikKV öngörü değeriGöstergeler
++++++++Karotis İntima- Media Kalınlığı
++++++++Ekokardiyografi
+++++++Elektrokardiyografi
+++++Bilek- Dirsek oranı
++++++Arteriyal sertlik(Nabız dalga hızı)
+++?Kardiyak/Vasküler dokukompozisyonu
++++++Koroner kalsiyum içeriği
++++++Endotel disfonksiyonu+++?Plazma kollajen göstergeleri
kompozisyonu
++++++++Glomerüler Filtrasyon Oranıveya kreatinin klirens
++++++?Serebral lakün/ Beyaz cevher lezyonları
++++++++Mikroalbuminüriveya kreatinin klirens
Üniversite
RutinÜniversite
Ileri
Birinci Basamak
Rutin
Birinci Basamak
Ileri (n= 800) (n= 200) (n= 9000) (n= 1000)
Hasta kriter kontrolü + + + + Demografik veri (yas, cinsiyet) + + + + H t ö kü ü ( i k f ktö l i lik dHasta öyküsü (risk faktörleri ve eslik eden hastaliklar) + + + +
Antihipertansif tedavi öyküsü + + + + Fiziksel muayene ve vital bulgular + + + +Fiziksel muayene ve vital bulgularBoy, kilo, bel ve kalça, vücut-kütle indeksi + + + + Mikroalbüminüri tarama (kantitatif) + + - + Mikroalbüminüri tarama (kalitetif) - - + -Mikroalbüminüri tarama (kalitetif)Hasta ürinalizi + + +/-* + Lipid profili + + +/-* + Artan kan glikoz seviyesi + + +/-* +Artan kan glikoz seviyesi /Kreatinin (serum ve ürine) + + +/-* + CRP (kantitatif) + + +/-* + ECG + + +/-* +ECG + + +/ +Ekokardiyografi - + - - Karotis Dopler USG - + - - *Son 12 aya ait veriler mevcutsa CRF’e eklenecektirSon 12 aya ait veriler mevcutsa CRF e eklenecektir.
Büyüköztürk K,İlerigelen B,Kabakcı G,Koylan N,Kozan Ö. Blood Press. 2006;15(5):291-30
ICEBERG 1-2Çalışma Gruplarındaki HastalardaMikroalbüminüri
BİRİNCİ BASAMAK RUTİN İNCELEME GRUBU OLMAKSIZIN
Büyüköztürk K,İlerigelen B,Kabakcı G,Koylan N,Kozan Ö. Blood Press. 2006;15(5):291-301.
ICEBERG 1-2ICEBERG 1 2Mikroalbüminüri(Negatif-20 mg/l=Yok, 50-100 mg/l=Var)
BİRİNCİ BASAMAK RUTİN İNCELEME GRUBUNDA
Büyüköztürk K,İlerigelen B,Kabakcı G,et al . Blood Press. 2006;15(5):291-301.
Hi t ifl d Mik lb i ü iHi t ifl d Mik lb i ü iHipertansiflerde MikroalbuminüriHipertansiflerde Mikroalbuminüri
27 4 28 130 27.4 25.928.1
25
30
20
%
15
Yüzd
e
MikroalbuminuriAlbuminüri
3.75.6
2.75
10
2.7
0
5
Tüm grup Erkek KadınTüm grup Erkek Kadın
PATENT
2007 ESH/ESC Kılavuzu :kardiyovasküler risk sınıflamasıy
Diğer risk Normal Yüksek normal Evre 1 HT Evre 2 HT Evre 3 HT Faktörleri, OH SKB 120 -129 veya SKB 130 – 139 veya SKB 140 – 159 SKB 160 – 179 SKB ≥ 180Faktörleri, OH SKB 120 129 veya SKB 130 139 veya SKB 140 159 SKB 160 179 SKB ≥ 180veya hastalıklar DKB 80 – 84 DKB 85 – 89 veya DKB 90 – 99 veya DKB 100 -109 veya DKB ≥ 110
Diğer riskfaktörü yok Ortalama risk Ortalama risk Düşük ek risk Orta derecede
ek riskYüksek ek
risky
1 – 2 riskfaktörü Düşük ek risk Düşük ek risk Orta derecede
ek riskOrta derecede
ek riskÇok yüksek
ek risk
3 veya daha fazla risk faktörü,MS, OH veya DM
Saptanmış KV
Orta derecedeek risk
Yüksek ekrisk
Yüksek ekrisk
Yüksek ekrisk
Çok yüksek ek risk
Çok yüksek Çok yüksekÇok yüksek Çok yüksekÇok yüksekveyaböbrek hastalığı
Çok yüksek ek risk
Çok yüksek ek risk
Çok yüksek ek risk
Çok yüksek ek risk
Çok yüksek ek risk
SKB : Sistolik kan basıncı, DKB: Diyastolik kan basıncı, KV: Kardiyovasküler, HT: HipertansiyonMS Metabolik sendrom OH S bklinik organ hasar Düşük orta derecede üksek e çok üksek
38
MS: Metabolik sendrom, OH: Subklinik organ hasarı. Düşük, orta derecede, yüksek ve çok yüksekrisk 10 yıllık fatal ve non- fatal kardiyovasküler olay riskini göstermektedir.
21 Ekim 2007,İEMS
Yüksek/ Çok Yüksek Riskli BireylerYüksek/ Çok Yüksek Riskli Bireyler
• Sistolik KB ≥180 mmHg ve/veya diyastolik KB ≥110 mmHgmmHg
• Sistolik KB >160 mmHg ile beraber düşük diyastolikKB (<70 mmHg)
• Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
• Metabolik sendrom
• ≥3 kardiyovasküler (KV) risk faktörü
392007 ESH/ESC
Yüksek/ Çok Yüksek Riskli Bireyler
• Bir veya daha fazla subklinik organ hasarı:
Yüksek/ Çok Yüksek Riskli Bireyler
Bir veya daha fazla subklinik organ hasarı:- Elektrokardiyografik (özellikle "strain“ bulgusu ile)veya ekokardiyografik (özellikle konsantrik) solveya ekokardiyografik (özellikle konsantrik) solventriküler hipertrofisi
- Ultrasonografik olarak gösterilen karotis duvarUltrasonografik olarak gösterilen karotis duvar kalınlığı veya plak
- Artmış arter sertleşmesiş ş- Hafif artmış serum kreatinini- Azalmış glomerüler filtrasyon oranı veya kreatinin klirensiş g y y- Mikroalbüminüri veya proteinüri
• Tanı konmuş kardiyovasküler veya renal hastalıkş y y
2007 ESH/ESC
TEDAVİTEDAVİTEDAVİTEDAVİ
Hipertansiyonda Hipertansiyonda
NonNon--Farmakolojik TedaviFarmakolojik TedaviNonNon Farmakolojik TedaviFarmakolojik Tedavi
Yaşam Biçimi DeğişiklikleriYaşam Biçimi DeğişiklikleriYaşam Biçimi Değişiklikleri Yaşam Biçimi Değişiklikleri (Non(Non--Farmakolojik Tedavi) Farmakolojik Tedavi) -- II
Kilo vermeKilo vermeBMI (kg/mBMI (kg/m22) >27 (>25 K)) >27 (>25 K)BMI (kg/mBMI (kg/m22) >27 (>25 K)) >27 (>25 K)Bel çevresi (cm)>88 (K)Bel çevresi (cm)>88 (K)
>102 (E) 1 kg 1 mmHg>102 (E) 1 kg 1 mmHg>102 (E) 1 kg 1 mmHg>102 (E) 1 kg 1 mmHgAlkol alımının kısıtlanmasıAlkol alımının kısıtlanmasıE < 30 mL/gün etanolE < 30 mL/gün etanolE < 30 mL/gün etanol E < 30 mL/gün etanol K < 15 mL/gün etanolK < 15 mL/gün etanolFiziksel AktiviteFiziksel AktiviteFiziksel AktiviteFiziksel AktiviteAerobik egzersiz, 30Aerobik egzersiz, 30--45 dk x 3/hafta45 dk x 3/hafta
Yaşam Biçimi Değişiklikleri Yaşam Biçimi Değişiklikleri ş ç ğ şş ç ğ ş(Non(Non--Farmakolojik Tedavi) Farmakolojik Tedavi) -- IIII
SigaraSigaraBeslenme alışkanlığı K, Ca, Mg, sebze, Beslenme alışkanlığı K, Ca, Mg, sebze, meyve, lifli gıdalar, az yağmeyve, lifli gıdalar, az yağTuz < 6 gr/ günTuz < 6 gr/ günAntistres tedaviAntistres tedaviAntistres tedaviAntistres tedaviRelaksasyon, biofeedback, yogaRelaksasyon, biofeedback, yogaKahveKahveKahveKahveSarmısakSarmısak
Yaşam Biçimi DeğişikliğiYaşam Biçimi DeğişikliğiYaşam Biçimi DeğişikliğiYaşam Biçimi DeğişikliğiDeğişiklikDeğişiklik Yaklaşık SKB düşüşüYaklaşık SKB düşüşü
Kil il iKil il i 2020 H /10 kH /10 k kil k bkil k bKilo verilmesiKilo verilmesi 55––2020 mmHg/10 kg mmHg/10 kg kilo kaybıkilo kaybı
DASH diyetine uyumDASH diyetine uyum 88––14 mmHg14 mmHgDASH diyetine uyumDASH diyetine uyum 88 14 mmHg14 mmHg
Diyette sodyum Diyette sodyum kıstlanmasıkıstlanması 22––8 mmHg8 mmHgkıstlanmasıkıstlanması gg
Fizik aktiviteFizik aktivite 44––9 mmHg9 mmHg
Orta düzey alkol Orta düzey alkol tüketimitüketimi 22––4 mmHg4 mmHg
JNC 7
Hipertansiyon Tedavisine2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Hipertansiyon TedavisineYaklaşım
HEDEF
<140/90 mmHg
• Erken• 24 saat boyunca<140/90 mmHg
Yaşam tarzının düzenlenmesi
24 saat boyunca
Eşlik Eden Özel Bir Endikasyon Yoksa
Beta-bloker*
Uzun etkiliKKBDiüretik ACE-İ ARB
*BB (özellikle tiyazid diüretikleriyle birlikte) metabolik sendromu
Monoterapi ya da kombinasyon şeklinde
olan ya da diyabet gelişme riski yüksek olan hastalarda kullanılmamalı
Özet: Zorlayıcı Endikasyon Yokluğunda, Sistolik-Diyastolik Hipertansiyonu Olan Hastalardaki Tedavi Algoritmasıp y g
HEDEF <140/90 mmHg
YTD
Tiyazid ACE-I Uzun-etkili Beta-bl k *ARBTiyazid ACE I
DHP-KKB bloker* ARB
* 60 yaşın üstünde ilkDÜŞÜNUyum problemi?Sekonder HTN?Etkileşen ilaçlar veya
İkili kombinasyon* 60 yaşın üstünde ilk tercih olarak kullanma
yaşam tarzı?Beyaz önlük etkisi? Üçlü veya dörtlü tedavi
2006 Canadian Hypertension Education Program Recommendations CHEP 2010
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Tiyazid DiüretiklerTiyazid DiüretiklerEndikasyonlarEndikasyonlar
İzole sistolik hipertansiyon (yaşlılar)İzole sistolik hipertansiyon (yaşlılar)Kalp yetersizliğiKalp yetersizliğiSiyahlarda hipertansiyonSiyahlarda hipertansiyony p yy p y
KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlarMutlak:Mutlak: GutGutOlOl M t b lik dM t b lik dOlası:Olası: Metabolik sendromMetabolik sendrom
Glukoz intoleransıGlukoz intoleransıGebelikGebelik
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Beta BlokerlerBeta BlokerlerEndikasyonlar
Angina pektoris, miyokard infarktüsü sonrası,Angina pektoris, miyokard infarktüsü sonrası,kalp yetersizliği, taşiaritmiler, glokom, gebelikkalp yetersizliği, taşiaritmiler, glokom, gebelik
KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarMutlak:Mutlak: Astma, AAstma, A--V blok (2. veya 3. derece)V blok (2. veya 3. derece)Olası:Olası: Periferik arter hastalığıPeriferik arter hastalığıOlası:Olası: Periferik arter hastalığıPeriferik arter hastalığı
Metabolik sendromMetabolik sendromGl k i t lGl k i t lGlukoz intoleransıGlukoz intoleransıAtletler ve fiziksel olarak aktif hastalarAtletler ve fiziksel olarak aktif hastalarK ik b t üktif k iğ h t l ğK ik b t üktif k iğ h t l ğKronik obstrüktif akciğer hastalığıKronik obstrüktif akciğer hastalığı
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Beta BlokerlerBeta BlokerlerBeta BlokerlerBeta BlokerlerYeni başlayan diyabet tehlikesi, dismetabolik Yeni başlayan diyabet tehlikesi, dismetabolik ş y y ,ş y y ,
etkileri daha az olan vazodilatör özellikteki etkileri daha az olan vazodilatör özellikteki
beta blokerler (örneğin, karvedilol ve beta blokerler (örneğin, karvedilol ve
nebivolol) için geçerli olmayabilir.nebivolol) için geçerli olmayabilir.
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Dihidropiridin Grubu Kalsiyum AntagonistleriDihidropiridin Grubu Kalsiyum AntagonistleriEndikasyonlarEndikasyonlar
İzole sistolik hipertansiyon (yaşlılar)İzole sistolik hipertansiyon (yaşlılar)Angina pektorisAngina pektorisSol ventrikül hipertrofisiSol ventrikül hipertrofisippKarotis / koroner aterosklerozuKarotis / koroner aterosklerozuGebelikGebelikGebelikGebelikSiyahlarda hipertansiyonSiyahlarda hipertansiyon
KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarOlasıOlası TaşiaritmilerTaşiaritmiler
Konjestif kalp yetersizliğiKonjestif kalp yetersizliği
NN Dihid i idi G b K l i Dihid i idi G b K l i 2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
NonNon--Dihidropiridin Grubu Kalsiyum Dihidropiridin Grubu Kalsiyum AntagonistleriAntagonistleriAntagonistleriAntagonistleri
EndikasyonlarEndikasyonlarEndikasyonlarEndikasyonlar
Anjina pektorisAnjina pektoris Karotid aterosklerozisS pra entriküler taşikardiSupraventriküler taşikardi
KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKesin Kesin Konjestif kalp yetmezliği,
A V blok (2 3)A-V blok (2-3)
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
ACE İnhibitörleriACE İnhibitörleriİİİndikasyonlarİndikasyonlar
Kalp yetersizliğiKalp yetersizliğiS l t ikül di f k iS l t ikül di f k iSol ventrikül disfonksiyonuSol ventrikül disfonksiyonuMiyokard infarktüsü sonrasıMiyokard infarktüsü sonrasıDiyabetik nefropatiDiyabetik nefropatiDiyabetik nefropatiDiyabetik nefropatiDiyabet dışı nefropatiDiyabet dışı nefropatiSol ventrikül hipertrofisiSol ventrikül hipertrofisiSol ventrikül hipertrofisiSol ventrikül hipertrofisiKarotis aterosklerozuKarotis aterosklerozuProteinüri / mikroalbüminüriProteinüri / mikroalbüminüriProteinüri / mikroalbüminüriProteinüri / mikroalbüminüriAtrial fibrilasyonAtrial fibrilasyonMetabolik sendromMetabolik sendrom
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
Anjiyotensin Reseptör BlokerleriEndikasyonlar
Kalp yetersizliğip y ğMiyokard infarktüsü sonrasıDiyabetik nefropatiDiyabetik nefropatiProteinüri / mikroalbüminüriSol ventrikül hipertrofisiAtrial fibrilasyonyMetabolik sendromACE inhibitörüne bağlı öksürükACE inhibitörüne bağlı öksürük
2002007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH 7 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension (ESH –– ESC)ESC)
ACEi-ARB
KontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlarKontrendikasyonlar
Gebelik
HiperkalemiHiperkalemi
Bilateral renal arter stenozu
Tedavi HedefiTedavi Hedefi
• Hipertansif hastalarda tedavinin birincil amacı uzun dönem KV hastalık riskini azaltmakuzun dönem KV hastalık riskini azaltmak.
• Bunun için yüksek KB tedavi edilmeli ve mevcut düzeltilebilen risk faktörleri ortadan kaldırılmalı.
• Hedef KB değeri < 140/90 mmHg• Hedef KB değeri < 140/90 mmHg
5621 Ekim 2007,İEMS
2007 ESH/ESC
Tedavi HedefiTedavi Hedefi
KV ve Renal morbidite ve mortaliteyi azalt
KB değerlerini <140/90 mmHg, Diyabet ve Kronik Böbrek
Hastalığı olan hastalarda <130/80 mmHg değerlerinin
altında tutaltında tut
Özellikle 50 yaş üzeri bireylerde SKB hedeflerine ulaşÖzellikle 50 yaş üzeri bireylerde SKB hedeflerine ulaş
JNC 7
II. Goals of Therapy
Blood pressure target values for treatment of hypertensiontreatment of hypertension
Condition Target
SBP d DBP HSBP and DBP mmHgIsolated systolic hypertension <140Systolic/Diastolic HypertensionSystolic/Diastolic Hypertension• Systolic BP • Diastolic BP
<140<90
Diabetes or Chronic Kidney Disease• Systolic • Diastolic
<130<80 Diastolic <80
CHEP 2010
SKB/DKB: Birincil Son Nokta İçin RiskSKBSKB/D/DKB:KB: Birincil Son Nokta Birincil Son Nokta İİççin Riskin RiskINVEST Subanaliz: KB ve Risk INVEST Subanaliz: KB ve Risk
6 6
ççç
4
Nadir = 119.2 mm Hg
4
Nadir = 84.1 mm Hg
Haz
ard
Rat
io
2
H
2
0 0105 115 125 135 145 155 165 55 65 75 85 95 105
SKB (mm Hg) DKB (mm Hg)
55 65 75 85 95 105
JAMA .2003;290:2805-2816
DDKBKB: Fatal : Fatal veve Nonfatal MINonfatal MI İİççin Riskin RiskINVEST Subanaliz: KB ve Risk INVEST Subanaliz: KB ve Risk
105
6
MI 5
6
Ri k O
Nadir = 82.7 mm Hg
nı
nsı(
%)
4
5MI
4
5Risk Oranı
Ris
k O
ran
MI I
ncid
an
2
3
2
3
görü
len
R
0
M
0
1
0
1
Öng
0 0
70< to ≤8
0
60< to ≤7
0≤60
80< to ≤9
0
90< to ≤1
00100<
0
DBP (mm Hg)
24412147378113242239177Toplam hasta
JAMA .2003;290:2805-2816
DDKBKB: Fatal: Fatal veve Nonfatal StrokeNonfatal Stroke İİççin Riskin RiskINVEST SubanaliZ: KB ve Risk INVEST SubanaliZ: KB ve Risk
10 5
6
nı
DDKBKB: Fatal : Fatal veve Nonfatal StrokeNonfatal Stroke İİççin Riskin Risk
5
6Nadir = 76.4 mm Hg
10nsı(
%)
4
5
Ris
k O
ranStrok
4
5Risk Oranıok
Inci
dan
2
3
görü
len
R
2
3
Stro
1
Öng
1
0 0
70< to ≤8
0
60< to ≤7
0≤60
80< to ≤9
0
90< to ≤1
00100<
0
DKB (mm Hg)
24412177366113202253175Toplam Hasta
9
JAMA .2003;290:2805-2816
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
The J-Curve Between Blood Pressure and CoronaryArtery Disease or Essential Hypertension
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
The J-Curve Between Blood Pressure and CoronaryArtery Disease or Essential HypertensionArtery Disease or Essential Hypertension
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
The J-Curve Between Blood Pressure and CoronaryArtery Disease or Essential HypertensionArtery Disease or Essential Hypertension
In most studies, the J-shaped curve was found to be in the physiologic range at levels of DBP below 70 to 80 mm Hg
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
The J-Curve Between Blood Pressure and CoronaryArtery Disease or Essential HypertensionArtery Disease or Essential Hypertension
This adverse effect of too low a diastolic pressure on coronary heart disease leaves the practicing physician with the disturbing possibility that, in patients at risk, lowering p y , p , gblood pressure to levels that prevent stroke or renal disease might actually precipitateor renal disease might actually precipitate myocardial ischemia.
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
The J-Curve Between Blood Pressure and CoronaryA t Di E ti l H t iArtery Disease or Essential Hypertension
However, these concerns should not deter physicians from pursuing a more aggressive control of hypertension,because currently blood pressure is brought to recommended p gtarget levels in only approximately one-third of patients.of patients.
J Am Coll Cardiol 2009;54:1827–34
William C Cushman MD FACP FAHA William C. Cushman, MD, FACP, FAHA Veterans Affairs Medical Center, Memphis, TN
For The ACCORD Study Group
Published online March 14, 2010
Mean # MedsIntensive: 3.2 3.4 3.5 3.4Standard: 1.9 2.1 2.2 2.3
Average after 1st year: 133.5 Standard vs. 119.3 Intensive, Delta = 14.2Average after 1 year: 133.5 Standard vs. 119.3 Intensive, Delta 14.2
20
Primary Outcome Nonfatal MI Nonfatal Stroke or CVD Death
(%)
15
Nonfatal MI, Nonfatal Stroke or CVD Death
vent
s w
ith E
v
10
ient
s w
HR 0 88
Pati 5 HR = 0.88
95% CI (0.73-1.06)
0
Years Post-Randomization0 1 2 3 4 5 6 7 8
Intensive StandardIntensive Events (%/yr)
StandardEvents (%/yr) HR (95% CI) P
Primary 208 (1.87) 237 (2.09) 0.88 (0.73-1.06) 0.20
Total Mortality 150 (1.28) 144 (1.19) 1.07 (0.85-1.35) 0.55
Cardiovascular 60 (0 52) 58 (0 49) 1 06 (0 74 1 52) 0 74Deaths
60 (0.52) 58 (0.49) 1.06 (0.74-1.52) 0.74
Nonfatal MI 126 (1.13) 146 (1.28) 0.87 (0.68-1.10) 0.25
Nonfatal Stroke 34 (0.30) 55 (0.47) 0.63 (0.41-0.96) 0.03
Total Stroke 36 (0.32) 62 (0.53) 0.59 (0.39-0.89) 0.01
Also examined Fatal/Nonfatal HF (HR=0.94, p=0.67), a composite of fatal coronary events, nonfatal MI and unstable angina (HR=0.94, p=0.50) and a composite of the primary outcome revascularization and unstable anginacomposite of the primary outcome, revascularization and unstable angina
(HR=0.95, p=0.40)
IntensiveN (%)
StandardN (%) P
Serious AE 77 (3.3) 30 (1.3) <0.0001
Hypotension 17 (0.7) 1 (0.04) <0.0001
Syncope 12 (0.5) 5 (0.2) 0.10
Bradycardia or Arrhythmia 12 (0.5) 3 (0.1) 0.02
Hyperkalemia 9 (0.4) 1 (0.04) 0.01
Renal Failure 5 (0.2) 1 (0.04) 0.12( ) ( )
eGFR ever <30 mL/min/1.73m2 99 (4.2) 52 (2.2) <0.001
Any Dialysis or ESRD 59 (2.5) 58 (2.4) 0.93Any Dialysis or ESRD 59 (2.5) 58 (2.4) 0.93
Dizziness on Standing† 217 (44) 188 (40) 0.36
† Symptom experienced over past 30 days from HRQL sample of† Symptom experienced over past 30 days from HRQL sample of
N=969 participants assessed at 12, 36, and 48 months post-randomization
Primary Outcome by Pre-defined Subgroups
Also examined DBP tertiles (p=0.70) and number of screening meds (p=0.44)
The ACCORD BP trial evaluated the effect of targeting a SBP goal of 120 mm Hg compared to a targeting a SBP goal of 120 mm Hg, compared to a goal of 140 mm Hg, in patients with type 2 diabetes at increased cardiovascular risk at increased cardiovascular risk.
The results provide no conclusive evidence that the intensive BP control strategy reduces the rate of a composite of major CVD events in such patients.
Primary Outcome Nonfatal MI Nonfatal Stroke or CVD Death Total Stroke
20 20
Nonfatal MI, Nonfatal Stroke or CVD Death
HR = 0 88 HR 0 59
vent
s (%
)
15
vent
s (%
)
15
HR = 0.8895% CI (0.73-1.06)
HR = 0.5995% CI (0.39-0.89)
NNT for 5 ears 89
s w
ith E
v
10
s w
ith E
v
10
NNT for 5 years = 89
Patie
nts
5
Patie
nts
5
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Years Post-Randomization Years Post-Randomization
Monoterapinin kan basıncı kontrolünde başarı oranı hangi ilaçkontrolünde başarı oranı hangi ilaç
kullanılırsa kullanılsınkullanılırsa kullanılsın
%50 dolayındadıry
K biKombinasyon
Tedavisi
ESHESH--ESC 2007ESC 2007
Tiyazid diüretikler
β‐blokerler Anjiyotensin reseptörreseptör
antagonistleri
K l ibl k l Kalsiyum antagonistleri
α‐ blokerler
ACE inhibitörleri
81Kalın çizgiler en uygun kombinasyonları, kırık çizgiler daha az uygun kombinasyonları göstermektedir.21 Ekim 2007,İEMS
Etkin kombinasyonlarEtkin kombinasyonlar
• ACEi + Diü• ARB + DiüARB + Diü• ACE + KKB• ARB + KKB• BB + KKB• BB + KKB• BB + Diü
82
Takip ve MonitorizasyonTakip ve MonitorizasyonTakip ve MonitorizasyonTakip ve Monitorizasyon
Hastalar KB’ları hedeflenen yere çekilinceye kadarHastalar KB ları hedeflenen yere çekilinceye kadar ilaç tedavi idamelerinin kontrolü ve takip için kliniğe belli dönemlerde gelmelidirler.g
En sık ziyaret ikinci evre HTN veya eşlik eden komplike komorbidite durumları bulunan hastalar tarafından yapılmalıdır.
Serum potasyumu ve kreatinin yılda 1-2 kere monitörize edilmelidir.
KB sabitleştikten sonra 3-6 ay aralıklarla klinik i dil lidiziyaret edilmelidir. JNC 7
K t l Alt d Hi t iK t l Alt d Hi t iKontrol Altında HipertansiyonKontrol Altında Hipertansiyon
35
40
2025
30
%
815
20
25
Yüzd
e %
8
5
10
15Y
0
5
Tüm hipertansifler Antihipertansif alanlarTüm hipertansifler Antihipertansif alanlar
TÜRK HİPERTANSİYON PREVALANS ÇALIŞMASI
HT Hastalarında GruplandırılmışHT Hastalarında GruplandırılmışKan Basıncı Değerleri- ICEBERGICEBERGğ
7.6 14 7 15 1100
37.9
16.127.0 24.5
32.4
7.6 14.7 15.1 22.6
60
80
e (%
)
20 3
18.213.6
50.334.3
39.620
40
Yüzd
e
20.3 12.48.0 5.40Üniversite Rutin Üniversite İleri Birinci Basamak
RutinBirinci Basamak
İleri
Normal Yüksek normal 1. derece HT 2. derece HT 3. derece HT
American Journal of Hypertension, Volume 18, May 2005, A141