Huiselijk Geweld & Signs of Safety

Avans Hogeschool 19 mei 2009

Eric Sulkers, BJZ Zeeland

Signs of Safety

The only avenue toward lasting protection of children – except the extreme measure of permanently removing them from the home - depends upon establishing a cooperative relationship between the parent(s) and case worker (Weakland & Jordan, 1990)

Signs of Safety

Vaak naar je gevoel of teveel met ouders ‘meepraten’ om relatie goed te houden

òf onevenredig gebruik van ‘macht’

In beide gevallen veiligheid niet optimaal

Groot gat tussen theorie en praktijk

Signs of Safety

Signs of Safety: ‘Practice-based Evidence’ door Australische gezinstherapeut Turnell

Geworteld in oplossingsgerichte therapie

Gedetailleerde aandacht voor wat goed gaat levert energie voor gedetailleerde aandacht voor de gevaren die kind (mogelijk) bedreigen

Signs of Safety

S of S is een benadering (‘approach’)

Combinatie van visie en technieken

Wereldwijd ervaring met toepassing in verschillende situaties

Signs of Safety

Voorbeeld van andere visie: veiligheid is niet alleen nodig bij bewezen mishandeling maar ook bij serieuze mogelijkheid daarvan

Energie wordt afgeleid van discussie over waar/niet waar. Gericht op acceptatie van redelijkheid van de zorgen en de professionele noodzaak voor het AMK om veiligheid te scheppen ‘voor de zekerheid’

Signs of Safety

• Andere visie ook t.a.v.:

Minimum-eisen

Gevaar / complicerende factor

Sterke kant / bescherming

Verwijzing naar hulpverlening

Signs of Safety

• Voorbeeld ‘Minimum eis’:

Als je vindt dat deze ouders met beperkt inzicht, verslavings neiging etc. nooit goed als geïsoleerd stel voor hun kinderen voor hun kinderen kunnen zorgen, zeg dat dan ook! (aan het begin het liefst)

Suggereer niet dat wij denken dat een opvoedingsondersteuning ze zal ‘repareren’

Signs of Safety

• ‘gevaar’ vs ‘complicerende factor’:

Verslaving is geen onoverkomelijk gevaar en niet altijd bewezen schade. Veiligheidsplan kan ook prima, wel extra mensen nodig

Nooit afkicken als voorwaarde vooraf, wel altijd een nuchter/clean persoon aanwezig

Signs of Safety

• Voorbeeld ‘sterke kant vs bescherming’

Sterke punten zijn belangrijk, maar:

Veiligheid wordt pas getoond bij terugkerende inzet van sterke kanten ten opzichte van het gevaar

‘Safety is strengths, demonstrated as protection over time’

Signs of Safety

• Voorbeeld visie doorverwijzing:

Een lijst van doorverwijzingen is niet gelijk aan een veiligheidsplan!

Veiligheidsplannen vereisen minimaal 6 verantwoordelijke volwassenen

Signs of Safety

• Voorbeeld van technieken:

Schaalvragen

‘Externaliseren’

Concrete doelen

Wondervraag

Signs of Safety

• Voorbeelden van de ‘tools’

Hoe veilig is het hier als ik weg ga op een schaal van 1 tot 10?

Wat maakt het een 6?

Wat denk je dat je dochter / je schoonmoeder / mijn supervisor zou zeggen?

Wat moet er gebeuren om het een 7 te maken?

erke punte

Signs of Safety: incest (1)

Praktijkvoorbeeld: Bij het AMK (net als bij Raad en politie) wordt vaak gewacht op het kunnen bewijzen van incest, terwijl dit heel moeilijk is. Overigens, 80% van plegers zal nooit bekennen, zelfs niet na een veroordeling.De meeste aanklachten zullen niet tot een veroordeling zullen leiden. (Overigens zelfs met veroordeling is er vaak nog niet eens veilige situatie bereikt!)

Signs of Safety: incest (2)

S of S benadering: Allereerst een veiligheidsplan. De mogelijkheid van incest is voldoende om te eisen dat kind niet meer alleen is met eventuele plegers.

In de praktijk blijken de meeste ouders mee te gaan met het plan.

Moeder groeit vaak onder begeleiding van AMK in beschermende rol

Signs of Safety: incest (3)

Familie en omgeving (kerk!) worden opgeleid in beschermende rol en gaan die steeds meer zelf voeren.

Invloed van pleger brokkelt vaak af in de loop der tijd…

Als het slachtoffer zich echt veilig gaat voelen komen vaak later bekentenissen en aangiftes die gedragen worden door de gehele omgeving!

Signs of Safety: incest (4)

• ‘Ik wilde alleen maar dat je eind aan mijn misbruik maakte, maar jij maakte een einde aan onze familie’

• Uitspraak van incest slachtoffer

Hoe kun je zien dat we Signs of Safety doen? (1)

• Cora verbeterde haar werkrelatie met een pleger nadat ze vroeg waar hij bezorgd over was

Hoe kun je zien dat we Signs of Safety doen? (2)

• Frank gaf vertrouwen aan een moeder met een alcoholverslaving en probeerde te blijven focussen op de veiligheid.

Hoe kun je zien dat we Signs of Safety doen? (3)

• We zijn in staat betere relaties op te bouwen. We krijgen toestemming om clienten te interviewen.

Hoe kun je zien dat we Signs of Safety doen? (4)

• Werkers hebben meer overzicht en zelfvertrouwen.

Hoe kun je zien dat we Signs of Safety doen? (5)

• Werkers zeggen niet meer: Je moet alle contact verbreken, maar hebben focus op veiligheid

Do’s and dont’s Olmsted (1)

Bescherm kinderen door hun moeder veiligheid te bieden

Werk constructief samen met de vrouwenopvang

Interview moeders altijd eerst apart

Do’s and dont’s Olmsted (2)

Vertrouw op de mening van moeders over wat veilig is

Licht moeders voor over de dynamiek van Huiselijk Geweld

Betrek het hele systeem gezamelijk bij een veiligheidsplan

Do’s and dont’s Olmsted (3)

Besef dat veiligheidsplannen dynamisch en veranderlijk zijn

Het is belangrijk dat plegers aan wettelijke restricties worden gehouden

Besef dat het grootste gevaar bestaat bij het weggaan uit de relatie

Do’s and dont’s Olmsted (4)

Bedenk dat mannen gevoeliger zijn voor bevragen van hun vader-rol

Licht mannen voor over de impact van Huiselijk Geweld op hun kinderen

Zorg voor specifieke trainingen op het gebied van huiselijk Geweld

Lessen geleerd zijn exact gelijk aan die van Olmsted

(1)1 hulpverlener per gezin is nodig, die zonodig langdurig contact houdt

Wegsturen naar individuele hulpverleners is gevaarlijk

Continuïteit is nodig, ‘via de vrouw de weg naar de man vinden’

Lessen geleerd zijn exact gelijk aan die van Olmsted

(2)Gevaar ‘revictimizatie’ van de vrouw bij te vroege aanmelding Jeugdzorg

Een goed veiligheidsplan maken en testen kost 3-4 maanden!

Een gespecialiseerd team met affiniteit voor werken met HG lijkt nuttig

Lessen geleerd zijn exact gelijk aan die van Olmsted

(3)Kwaliteit kost wat; gemiddeld 30 uur

Op lange termijn goedkoper. Vele gezinnen waren al jaren bekend bij gefragmenteerd pallet aan hulpverleners, inclusief verslavingszorg, MW schuldsanering, MW woningbouw, kinderarts, etc etc

Olmsted waarschuwt voor: (1)

Alle opties die in de ogen van het slachtoffer het gevaar groter maken, bijvoorbeeld gebruik van huis- of straatverbod tegen de wil van het slachtoffer in (sic!).

Onoordeelkundig adviseren van relatie therapie

Onoordeelkundig adviseren van mediation

Olmsted waarschuwt voor: (2)

Onoordeelkundig een familieontmoeting organiseren

‘Agressieregulatie’ adviseren (in plaats van meer specifieke behandel-programma’s voor HG-plegers)

Een bezoekregeling zonder supervisie van gespecialiseerde mensen

HG

‘Knooppunt’

Info

‘therapie’

‘Knooppunt’

Info

veiligheidsplan!

BJZ GGZAMW

Huiselijkgeweldzeeland.nl

OCTIR.nl

Signsofsafety.net