V . *

i

':^.iv?- -i**»,!

'I'

'' ' t. J ...*"•' -' V --

•

;,•• ''^^''.i^-^^mk''^^.'

,-

*>

*;;" ;,^

-A

\^-\ . I

'^^-

'"*

.:^.-'I

i <* -

< ',- c

.'".w^. ."'-,

- '> V ^7-.^n'.

" ^,:* ,-^ '"

v*""»—

.-/<-:^\- ...

' : •

- -3?3v-'^->|^,.-

f-'?^'^,»'.•"

i'^'-

•^^i,MmM^'^'^^^^''fmsh

?-.-.-• ,, '-'»* ^,-. i*

;;i<.v"fs''<*

ti^ -*"--^

^•^^

:';r

»*-,;^^«*uV\^* .

•^^ ^i--^'j^HEDAE HISTORICAE

'~:4^

5«'..-/,-,

•

w^

y

QtJIBUS

, pE R£EUS PTdt«^UR,

. ^^:/ ^

• s c my s I T

JET AUCtORITATE A. ORDINIS PHILOSOPHORUNt•

- PRO LOCO PROPESSORIS EXTRAORDXNARII:. Ti>)lN EODEM RITE OBTINENDO ^

'. ^ :.

k K

AUOFTOIUO SOGIETATJS TEUTQNtCAE REOIAE,,'-''- _

• •..•" ^ . .

.

-'

«BIJCi. S* ST BI^< PKOF. PUBL. 9ZTHAOIU)« OSSlCW^

:; RESPONDENTE V

.' '^[\ ^'''KAUFMAIfNO LEm$'c;^'fi^

-:v-?^i^/.. ;-:... ..':-•' ^/", -^-

A OP^ONENTIBUS

tARO% J^m. PMRDm, SElp^^0X2>A.KBI»I

''^fe>^^?-:...-:-:"7--.'-"',: ;: 'tW?^ ..

ASOJOMOVTAirO.:

^^

"^ -^«li-ito^> f

•

.x...'» »>H iii»ii f i

.yii

I O M O N T I/^ .:^^r%S^^ >' ,. ^^:<;^vOTt'

^ R E G

./'•^^^^Mv ilftis" ACADEMICI», HARTUN&iAWIS.;:«le^'- -.

' V' - » . K: -f

"

^Tt -

j «t- '~

Ai'^^', .

'

•' "" - •

.

- •....- • .-' . S *''^<'

>Mk0a0«0«0«0«0«0iai

>^'-,--

I^

$ I. - -

^

^^uod saec. XVII. virupi eruditissimum scripsisse

iaiven-imus: „m intimas Antiquitatum Ptplemaeo-rum tenebras me immisi, et operam dedi, ut illi his-*

toriae et chrpnologiae parti , quae in difficillimis ha-

betur ab oranibus, ^ffeirem lucem," ^) auctori etiam

hodie in hunc campuii^ descendenti ob magnas , in

quas incurrit difficultates, profiteri licet. Nam re-

busaeg^j^ptiis Serioris aevi nostris etiam temporibus

tenebrae obductae sunt, .qnas unquam plane remo»

tum iri, x)b praesidiorum inopiam, quantum video,\ desperandum est,") -Cum igitur rei difficilioris

quam gratioris periculum faciam, id.cum excusa-

tione me admittere velim, ut minuis audacter quamveritatis studio adductus admittere videar. Adli-

ciunt qudsi et laboreni incitant v«l ipsa nomiua,quae a veteribus regiaePtolemaeorum imposita^unt.AlexLandriam enim non solura ob eximias opes au-

ream,3) sed etiam tanquam sedem eorum omnium^

1) Humfred. Hodius contra Historiam Ariste&e (Atistaei)-

.diss. Oxon. 1685. »

,

,J$) Chamjwllioo Annalet des t<agides, 2 '^oL Paris 1819- / cum nondum ad manus sin^, ^.t\id lucis ex hoc opere

rei affiilgeat, equidem . non. satis spio; sed Jie ipsi^-

quidem Viris doctis FrancogaUorum iatis probatuia.

^

- ^esse videtur,. £um complura, liimis audacter coniec-tura collecta, in^^^ubium vocaverit t. Saif)t Martin in.

^ r 'Opere, -qued inscripsit: Nouvelles recherches sur Fd-

t>oque a^ la 'mort d'Alezandre «t sux'U chxoai^ogi*' des Ptolem^eS» , > ,

^.

, 3) AtHea. Oe^jpn, 1. f, QQ, «A. CMaHb,'

mM^.-^ ^•^'ir#;rtnr 'iiA^^"^'^^

^- -'"^' -'-^ "

^'

-•'

'•>' ,*' '

"Vli.U^ ,

-

I ; ,

quae iirbem ornare possint, pulclirani,*) vel xAt

i^(r/yh noA»y,'^et tottov*) dictam, imo una cumEphe-

so instai cniusvis magnae urbis commeihoratam

esse,^) accipimus, ut laydes mittam, quibus ob mag-nitudinem et ob nun^erum intolarum Achillem Ta-

tium Alexandriam ailecisse constat.')

§• «• •*

, De anno natali urbls nec inter .veteires riec iiltet

aticlores recentioris aevi convenit. Fundanos etJFor-?

mianos eodem tempqre ih civitatem a Rottianis re-

ceptos esse referens, hariolatur Velleius Paterculus.')Nec cumEusebiq*®) faciemus, vel cUm Cyrillo,"; quianno VII. regni Afexaindri M. uibem conditam esse

censent. (Ol. CXII. j.) Quinto pptius , quoduni-' versa regis historia evincit, coildita est, licet Diodo-

ru8 Siciilus disseiitiat") quem Freretus**) ^t auctot

Examinis critici, qui hac in re in sententiam Frereiti

pedibus ^iscedit**) merito erroris arguunt. Pliilip-

pum enim Ol. CXI« i « intetfectum esse, Diodorua

cum ettarraverit, tamen ad 01. CXI. a, ita rationem

compi^itat, quasi nunC demum pdtri success,erit Ale-

xander,* quo faptum est, ut de tempore Alejfandri-ae conditae dis$erens, Olympiadi CXII* a, daret,

z'

4) Id' i. P- 3. 15. p 673.• V ^ ,

5) Enstftth. ad Iliad.yS.

'

clt. los. Scalig. ad Euseli. Chrdn. No. 1973^ f- 158.

63 UI Maccab. c. 3 v. 12., , ,

7) Settec. epist. 102' "'.'.,§3 de Clitoph. et Leuclpp. amor. 1. J. c. 1. .

*

. .

• '

d^. L C. Valckena^r diatrib. de Aristotiiil. Iiidstio

ed. J. Luzad. J. IS- «Ktr«' ^

9) Hist. 1, 14.'

;

• r;

/

10) Chrdn. J. o, No. 1687- ^ .;/

'

i '

li) adv. Iuliati< L i. p. 13« 6cl. Sbiiik«toti ^

. 12) \i.h% ' X- ''

;.*

.13) Remarques sur le eftft. &str6n.' Ment, 1d« rA<^<4. d« ttt«

script. T. 27 p. 150' '

.

'

.,

14) Eicaioen criti«u« d. anc. hist. d'Alftx. lc Of. Fa^. 1804<. . i .

.

ylAamtiiiii^

quod Ol. CXII» 1. tjEibuendum erat.»<) Quamvi»Alexandro, Tyium oppugnami, urbem, libertatera

p^rtinaciter retinentem, aemula commercii opprime-re iam*in vcJtjs fuerit, (Ironsilium uibis Alexstndriae

condendae non nisi in ipsa Aegypto iniir. Qui lito-

ris septentrionalis Aegypti- indolem in castris, dumtotus erat in bellis gerendis, Macedo ita exploratamhabere potuit, ut urbi locum XII. millia passuum abostito canbpico distantem voluerit occupare?'*) Si

sententia arridet Arriani,*^ cui Curtiusadsentit,'*)

ses in dubium vocari non potest

- ' -' ) .:

--,- * " ' '

', • . .- .,. .-

^,

< .

Virgirfem, ttii nomen M^cedoniae indiderit,

ad urbem quasi consecrandam, ab Alexandro immo-latam esse, temere finxerunt;**} moribus, qualestuhc elrant, Macedbnum repugnat ; Carthaginiensium

magis etEtruscorum redolet saevitiam; aregisetiam,'u^ ita dicam, synGretismo poKtico plane absonumest»' ,At quod fines urbis ,

creta deficiente, polenta,mox ab avibus innumeris devorata, circumscripse-

runt, quod qiiidem fktale prodigium, quid sibi vel-

let, Aristander, vates telmi8sensis,explicavit, aut Ale-

xander, aut Dinocrates, architectus, superstitioni de-

disse videtur,^®} non Macedonuip, quibus id pa-trium et usitatum fuit,*^ sed Gra^ecorum etBarba-

15) 16. 91. 17, 2. a^ '-

16) Tlin. H. N. 5, 10' .'•

.

t7) 3, 1. .. .•...,.'" '"

-

19) loann. Malala. Hist. Oiron. 1. S. ?• 244>

20) Arrian. 3, t-

'

"StirabolT, p mPlin. H. N. 7. 37. extr.

VaJ. Max. 1. 4. externa'.

Anmi.:Marc«U. 22, 1*.1

^) Ciurt. 4. 8. ,'

. : .

iilliiligittH^ii

rbrum* Sed vatumpraesa^iijj^^ipsa incepti ratip dq

disciplina longe piaestantior fuit: ipsi.enim, quourbs exstxuenda erat, Ipcus,*') Tyrus in akgustias ajd-

ducfa, populi a rege irt ditionem redacti Vel redi-

gendi €1 omnis generis com.mercio miscendr magnarei bene gerendae et lucri ex mercatura faciendi

quam plurimi praesida, * .,^

In facie ac figura urbis exponenda veteres, hac

in re linguae inopia-coUuctantes , valde sudaverunt,nec quae compluribus recentioris aevi auctqribus vi-

sa sunt, npbis satis sana prohantur* Desiderat enimlucem illud plinii: metatiis est e^m Dinochares^Di-

nocrates)— ad

effigieiiimac^donicae chlamydis,

orbe gyratP laciniosam, dextera laevaque angulosoprPcursu;*') quae feire to£idem verbis apud Phitar-

chum leguntur.**) Quae tum ol> figuram chtemydisifaacedonicae nullo loco satis delineatam obscdiius

dicta sint, valde opportune illud Strabonis se pffert,

quo TO (r%*ifut TttQ yii Ttn oUsfiiviis %Aa/ttt/Jo£<<5«c esse

dicit,— iK ry T(X

eucpet fivnpi^nv r« th fuiMtg tKctTtpoi-

dfy, KXv^ofjbSvO'^ cbno Tfjg •&ceA<tTT9(, Keu dcpaiptiv .ri(

9xAaT»f,"') fem ita igitur exp^iens, ut extrema prbi»

terrarum, paralellogrammo ihtellecto,^ ab utraque,

parte mari coarctari, eoque latitudinem minui do-'

ceat; efficere studet , ut extrema paralelli nbn habe-

antur. Quod si ad Alexandriam an^mum adverti-

mus, latitudine orientem et occidentem versus de<*

crescente, media urbs latissima fuit* Senteniiaf

22) cb F. S. de Schmidt oputc. diss. IV. pi 134. tcqa.23) H. N 5. 10. ^: --f

• .

24) vit Alex. 26- '< / .

^

cfr..Diod. sic. 17, 52. '''•-, ^-

et Bonamy detcript. de la Vjille d'Al«x. p. 647*

^5^2. p. 11» «t 119. «£if., J7> p. 793.^

\

•H

v>-

«uctorum, urbem XXX'*) vel XC*'') stadia in longi

tudinem, VII vel VIIl*^) vel X*?) in latitudinem pa-

tuisse, ena^rrantium , idem evincere videtur : namin numeris diversis non solum nihil est, quod nos

mor€tur, sed ab ipsa figura Alexandriae, mediamurbfcm versus crescente, discrepJintia pronciscitur.

— Ptolemaeos stirpis a^gyptiae nfin fuisse, vei

liummi, in facie eorum nihil aegyptii referentes,

^rodunt,3°) et tanta fuitPhilippi atque Alexandri

gloria' rerumque niutatio, ut, ^um reges macedo-nici gestirent Graeci , Argivi salutari ,.

et Aiexander,

Amyntae filius, ^aufJtao^tuv in Olympiis libentissime.

sulJiret,?*) Ptolemaeus contra quidam, bigis victor

in Pythiis, se Macedonis' nomine inscribi^ fecile

passus sit : „ix««^v yap Sn MaitfJbvi? e< iv AtyvTTtp

Kd/^tm QatrtAMti^ Kct&dtvsp ys jj«ra>.**) Statuam qup*

que , Ptolepaaei Lagi donarium, prope templumlovis Olympii in Elide , r^emque in inscriptioneM^cedbnem vocatum se invenisse Pausanias re-

ferj.**) Nec poetae regiae defiierunt iactantiae.**)

Non macedonicae solum^sed regiae stirpisPtoIemaei, fuerunt. Ptolemaeum enim T^r>}fKz Philippus, paterAlexandti M.exArsinoe, licet eam Lago, Macedo-

iiiv' obscuro loco nato, grsividam locaverit, filium

spurium procreavit.»') Regemautem, Lagidarummm^^^fmmtmm

26) Strabo 17, P. 793^ «;

iseph. de 0«""

27) Diod. sic. 17- 52-loseph. de bell. luft. '% 16«

28), Strabe 1. c.

29) loiepli 1. c.

30) I Vaillrfnt. Hist. Ptolem. Amstel. 1701.31) H«rod'5, 22 cfr, 8> 137- 138- 9, 4A-32) Pausan 10, 7. -'. .

'

.33) 6, 3.'

'

34) Gallimach. Hymn. in Del. r. 1^-"168«35) Pausan 1, 6-

c£r. Hc^n. in Appollodor. 2« c. 8. §* "S'

^6 ^—primum, ortum regiumcum depretaretur, errdr»

lapsum, aut, quod verisimilius, nothi nomen per"-

taesum vlura argunnt. Ut enim Curtiimi mitta-

xnus, eum Alexandrum sanguine attigisse doceii-

tem**) quin Ptolemaeus^ scriptorum auctoi* et iau»-

tor aitium insignis, graecis literis, quibus in M^ce-donia non nisi in aula regia institui potuit, imhutusfuerit, vix dubitarp iicet, Lagus autem, cum nec

inter nobiles esset neo inter regis, quos dicebant,

amicos, qui fieri potuerii, utPtolemaeo aditus adaulam pateret, nisi Pausaiiiam recte narrasse sen-

tiamus, nonintelligitur. Quo accedit, et Ptolemai,

Philippo superstice, magna esset in aula auctoritas.

Nam cum Philippus Oiympiaden, in cuius partes

Alexandertransierat, repudiaret, Ptolem&eus, regii

filii alacer satelles, extorris factus est»*^) Philippomortuo Ptolemaeus non epularum soliim ministe-

lio praefuit (i^MT^ s.^AsaTpoi),^') munus honorifii-

cum, sed inter praefectos etiam custodiae regiae

(itufjkaToCpvAaKaff) receptus est*^) Ptolemaeum abAlexandro fortitudinis causa ex gregario milite ad

maiorem dignitatem evectum esse, cum afferat, Tro»

gum Pompeium errasse,*®) ac Lucianum iocpse tan-

tum eum W«6S7r«s7fv pro cufiauro(pv\ctM.<z dicere,**) vel

ex eo coUigitur, quod supra monitum est. Prae-

fectorum custodiae regiae numerus semper exiguuset dum Alexander in India morabatur, septem so-

lum haec provincia mandata, fuif.**)" - ^ f

"

f'

>f

36) 9> 8-

'—•'7'.^)

r': '.%^'^--:,i'/ §, 6.'V -'

)

-"^

••-*:;

losephum 'e ficto Aristaeores fictas qua"m plu-rimas traclere, nemo infitias ibit* Ne autem de dig-nitatibus et moribus mentionem faciens falsa profer-

ret, aequales obstiteruht."

Magnam igitur Plole-

maeos cohortem aulicomm coroifatam esse, cumenarret, hocce cum auctore facere fton dubitamus.

Amicos autem non dico ad rem pubUcam adminis-

trandam accedente^-, de quibus inframonebo, sed

qui apud Polybium otiFtpt mv «cvAitv vocantur.**]^

Ptolemaeos, animo hilari et laeto, quaii Graecos

fuisse constat, mores regum ori^ntalium iuxuriante*

sectatosesse) argumento sunt. Quod nomen pro-

•dit, cives et peregrinos ad co^nam invitare, voca-

torum fuit;**> sed, quae erat bibliothecas instituen-

di regum cupiditas, codices etiam manuscriptos ad-

venarum, praesertim in pprtibUs, sub specie vocan-

di perscrutati esse videntui^. Alia T«ir §vt rns rm^smv ctiFcio^^ T6Tay(M)/Uv ratio, peregrinis, quos Pto-

lemaeus comniendatos sibi esse voluit , regis sumti-

?bus victus suppeditantium; qua in re complures iis

affuerunt hiinistri.**) o< T»f rOTras ttarac rW ^(tetv

iietvifiovtebi ordinis, quo convivae in coena regis dis-

cumberent, raoderatores fueruiit.**) Omnis generi*divitiis affluentes gemmis quoque asservandis mi-

nistros quosdam reges praefecerunt: ^t/totxaig rwKt0(iroov i» <us «Ti^aw» ki&ot.^^ Aulam regum, qui-^s omnia, literae etiam et literarum cultores , ioco,

et ludibrio fuerynt, quodDiodoro, K/»i6) male au-

clienti, fatale,**) Zoilo Homeroraa*tici fraudi fuit,**)> r 'l \ ^M •

*

4a) is, 3«.'

44) Plin. H. N. 35, 36, 5- 14. --

45) Ibseph. Ant. lud. 12, 2. 5« II.

46) Id. fbid, lo. 4. J. ^. ,^

^ '-\-:

•

. 47) Id. ibid 12, 2 §. 4-

48TDioj; Laert. 2. segm. lU.49) Vitruv. de archit. Lv7, praef. J, 8.

'

.tmtitmtmMttmtmtiSii

... ^-

. .\. '

.

<;--^

>'

;-•

scUnas quoqfte iuvisSe, facileintelU^itun Sed^ndil^

"

de^unt, quae rem argumentis firment, De Trypho-ne enim, ludaeos,, tributqjrunl mancipes saevissimps-,

«lerito notante , mentionem facit losephus : 'os nv t*'j

f^etfft^Mii d&vpfjbcc, KOf 'Ti^s rcc (ntoiufjtctra, KOt ihq iv.fotg^

jtorots ytMtTAs «vf^JisxTO.'®) M-eretriciae artes et ,va-

fritl^ eunuchorum quam<im m hac aula valuerint,

hoc loco sUentio praetereuudum. ^^ : ,- t /-/

§•7-Permulta instituta Plolemaei ab aulis macedo-

nica et orientaiibus mutuati sunt, Quam discerent

VTX dignsun habuerunt linguam^aegyptiam ; graece

loquemes cum aulicis yel macedonlcam dedidice*

lunt.') Inter Aegyptios autem indigenas, prae^ertim

inTheb^ide, lingua patria, dum Ptolemaei regna"bant, nunquam plane aboievit, quod yel inscriptip

prope Rosettam inventa et triplici charactere exarata

evincit, tots ^sItpotg ^at ey^ptots kcu iXXttvoiofjs ypeifjh

fMctv',*) imo Cleopatra, reginarum Aegypti fan^q-;

sissima tot linguas edocta fuit, ut non cum peregri-nis soluni sed ctiam cuin iis, qui sub eius ditione

erant, remoto interprete loqueretur.^) Reghum cumSortiretur Ptolemaeus, quem to KfiaToi (m salutave-^

mnt,*) ludos solemries datos esse, e; pqmpa Phila-

delphi colligere non licet, quamvis nonmdlis*) ita ;

50) Ant. lud. 12, 4. 5^ 9."'

r ^ "^''

' "^'

l).Plutarch. Anton. p. 927. edU I^wncof. . .:.' ;""cfir. F. Sturx. de dialecto macedon. et alfxahdr. Iilf^

Lips. 1808.

2) • 54.. *:

cfr. Comment. soc. ireg. 3cien,t* .Gotting. Vol. XV.et Inscript. 'perantiquam sacris, Aegyptiorum ctq^ -•

«rte lith<^graph. domest, repetit. Monach. -in Bavar*^

-

1817 7 tab- fol. ,•

^ Pltttarch. 1. c_

•'

\; . i^ ^ •

i''»i

4) Epiphan. de mens. et pond. c. 9. • •'..-"'^

. ;

5) Athen. D. 5. p- 196.'

'^

Vaillant. Histor. Ftolem. p. 22' _ "^ ^ '

'

Rollin. Hist. anc. ^. 7- Ar|^.2« P' 255« >~\ i

^^Mi^iiiMMiii^diMMiil&titetiii^k;v<'«»

visum sit: at fjlJQ a rege susc^pto jol^nia natalitia

a proceribus celebrata sunt, nam aut ipsi gramla-limndi cum rauneribus regem adierunt, aut fastus

et largitiohis aemuli, qtii gratularenstur et magnamvii?! peciuiiae regi 'dorio darent miserunt Alexan-

chiam.*) Quod si hapcorientem sapiunt, reges tem-

poribus statutis, Alexandrinis, uti videtur, «Juinto

quovis die,caeteris semel per m^nsem", copiam sui

facientes, a more oriientalium plane recessenint,T)

inio, qui artes cotuerant, f^cetis praesertim mpribus

dictisque lepidis insignes, humilibus quoque parcit'

tibufi nati aliisque addiqti religionibus ad co^namvocati sunt.*) . Grientali igitur fastu> superstitione

aegyptia et iudaica atque hilaritate graeca ia hac< au«

la Riixtis, novum parari r6nim orc[inenr>, cui Jibet

«u^picari in promtu erat. Quod HOratio , a Maece-mte vocato, displicuisse videmus , Alexandriae ac»-

cidif: Ptolemaei enim animuih fexh^hre studuerunt;,

_ ne« ipsps convivas laceraire ttupe fuit. Id miu*ii' igi-

tur agentes ut se oblectarent, reges, seiioris praescr-tim aevi, et religionibus et literi? atque artibus buucin finem'uti no« dedignati sunt.

'

Ih- coUoquia ve-

nientes cu^ viris doctis scurrili dicacitate vel eoruoj^

(^UEi ft^ribus serviebaiit, blanditiis laetati sunt, aut,' quod argutiis opponerent, in expedito non haben-

tes.deris^runt**) Nec, ex superstitione ^egrotantes,^ninis generis nova audiendi, ut te^pus fallerent,

sy^udiosi , et , qhod libidipibuy et metu debilibus ac-

cidere assoIet,.futiira,praesagieHdi.cupidi, coehan-

tes, a/w»?pyx«ef^i^.^«TfiC5 respuerunt,^®; nec iyya<r(icfMh

6) loseph. Ant. Iu4- 1!^ 4« 5« 7- 8. 9«-

" "

'

cfr. Diotd. sicl fragm. 1. 33i» (die Tirt et Vit.^ 320f7) losenh, Ant, Ijid, 12, 2» i« lOi

•'

^

-8!) id. ibid. 5. 11. _ ;:

'^

*

-'

9) Diog. Laert. 2. segm. 111. ••'

'' " '^

|Q) loseph. Ant. lud.12,^. 5- li» ^ " *'

'

- ' ''- -

> > -.^Mry.'

•M,'

ro -:.;•

;. , ,

3K>ri elc^ofieivrsti 2LC rtTpactcoitSi , quoruih praestigiis'

stupor et admiratio ornnium animos incessit.") Imovile etiam oblectationis adiumentum in hac aula

musica fuit. Quod si „in Graecia," ut verba refe-

Tam Ciceronis, „musici floruerunt, Epaminondas fi-

dibus praeclare cecinisse dicitur, Themistoclesque,cUm in epulis recusasset lyram , habitus est in doc-

tior*'") Alexandriae contra mores ab honesto tamalieni fuerunt , ut non Philopator soluip , „qui noniam spectator sed magister nequitiae nervdrum ob-^iectamenta modulabatur," **) sed etiam alii, inpri^,

mis AuAiyT^ff iste, cui hoc nomen nota,**) histrionum

et tibicinum laudes apud multitudinem acclamah'*

teiii aemularentur. Auctorem stirpis Lagidarum«i exCipiaS , cui , quod Cyrenaicum Hegesiam de

morte \n scholis disputare interdixerit, ne vitio ver-

tamus,^') moxes in aula Ptolemaeorum ab initib iri

corruptelam delapsi, stronuae ^ quae in virum ca-

dunt virtutes nihil pensi habitae sunt. Ab omrli par-te quidem Alexandriae inaidiis atque iliecebris malivirttifi circumdata fuit :

OtT mtyrtt dvigtt it Kagn^n h^ i n>.ivt»' '

^ed eo magis regum erat, c^stitate morukn caeteri^

praestare. Yjx. quo velut contagione pestis muliere»

etiam perditos mores induebant, omnis ad meliorem

frugem redeundi in hac aula ispes abiicienda erat;,

nam proles a pueris fjfagitiis assuefacta cst, eunuchi

"et pravitate et ai^ctoritate pollentes potentesque fulft-

runt. Quod vere magnam et laiidaliile laete pitove-- ^

iiiire non potest, ubi lebus bene gestis st^re uoh U-

*Q512) T

bilo de somn. p. 596* B« C. ed. j^rancof^

usc. Qua6st. 1, 2« -

13) lustin. 30, 1.

14) Strabo 17. p. 796-,'

'

15) Cic. Tusc. Qtt&eft. 1, 34»' »

; 4

t' cet se<l bianditUs, quia viris,^^ui de republica benc^

; meruerunt, in sede libidinis et luxuriae ius dicitui^

,^

ubi bene vivere pfo recte vivere , divitiae pro virtu-

^ tibus, ampUe opes dissipatae pro gloria habentur ex

, hostibus reportata, ubi cuiusvis generis sppudicjtia

, ingr^vescit^ ubi^graeco more pueros amai%> multa-

^um uaautl mulierum consoitio, connubiis germa»'norum ab.ipsis parentibus conflatis aut in testamen-

tis constimtis, incesta admittere nihil turpitudini«

habet, ubi denique malisex his sc^leribus ortis pa^ parricedia medieri, iur^ praecipne successionis sta^

InUre, mala. ex malis serere in consuetudinem vcnit»

Katiortem huiujs xei aHius repeiere longum cst et

\taedium afFert; in pausa conferam. Praesidia lu>

Kuriae Ptoleraaeos non. dJfeceBtint. IripompaPhi»-

ladelphi in iino taliternacidb, ut reliqua raittam, va-

ride fabricae yasa aurea et ai^entea, quibus pondusdecem fere millium talentotum argenti, in conspec*

. tu Alexandrinorqm ejq^osjta ac ter mille ducentae

coronae aureae delatae «unt.'*) Ab initio quidemgenio minus indulsisse videntur quamseriori;aevD;nam aquamNili filiae Berenici mJSyxia degenti mit-

,\ tere Philadelphus non dubitavit;*^) postea autenl

aquae potoribus temperaritia parum laudi fiiit,.quod

in aukt Evergetis IL Demetrius, Academicus, cUiri'~fCkude sua persensit.**) Iri libro., quem wrofivniieutia,

inscripsit, sciUcet ut Physconis nomen promereri: fjderetar, quict m^xime gulis in avibus spectandum

-' - . 1. I

16) Athen. D. 5. p. 197 et 202. >'

17) Polyb. Frag. 54. . . , .. ,1,"

.

-

^^ Athen. D.. 2 p. 43.'' \ ^'. Achill. Tat. de Clitoph. et Leucip., amo)'.

if.c. 18.)

cfr. Plutaroh. de Isid. et O^ir. Op. Tom. IX. p* 353«ed. Trai. ad B.hen. ^

. ,

1$) Luciwu !p*4ui^ ^ le. ;'^ ...

' •"[

'•'

. -^' #'.' .•^«•'' ' i

'' 1 .

\.' . i-

, .-. '.-

:?v:

' '

(', : '

Bit, iste Evergetet diserte cxposuit»'*) Sed sumtaq«>

S£i> etiam et rara hosce rege» ivivabant :. \

.,ivjilmparibus lonnU decepfeam fe patet.—^ f*»; t

.

^ •; . : Ducit te spccie$ video.*",

,, ...''i .

.' ^, r"!"?^

ct cuin apud veteres ..;^de medio potare die" in vi-

rurh honestum non caderet^ Ptolemaei inde a prim^luce coenis helluati sunt.*') Duin S^leucidae, ii»*

dem, quibus Lagidae flagitiis infames, parco the-

«auro parce plerumque vivere cogebantur, Alexan-

driae contra rege« divitias ostentare avebant, et pOst

>Eyergetem Lpraecipue fastu^ se hic insolehtius ex-,'

tulit.: Mox indecora etiam, etqu^e oe^os jmpu*dicospascerent, opes iactantes^-sectati sunt. Regi.naute Evergete If# pcUucidis vestibus omati aulrci

in publicum prodierwut et saltlverunt, et he Sciplo»nis quidem Africani gravitas regem istum ipsumdeterrere potuit , ne rafa,vfM^v*^ . indueffet."?) Hac

quidein in aula eorum«tiam )?cgum ing;enium, quiborna indole fuisse dicuntur, tanquam m voragine,omnis generis turpitndinum xontamiitatum et sub-

mersum ac plerosqiiei priiisquam regnum ad eos

rediret^ servos supnrni servorum, vitiorum aemulos

fe.isse) apparet; vGlisCebant^ autem haec. mala ad^

unum tpaene omnia in tvnrpi, quod rege^ cum mu-lieribus fiabuerunt, comm^cio. Ptolemaeus Xjagicum se in^Artacames et Thaidis consutetudinem d*C

ret, facem quasi ad libidines praetulit. Nec Phila-i

delphus, statuas ponens mulierculis, poculiim te-^

r— X3.

— •

iiafites,**)^conciiTnnatiim eruburt; ne cum Myrtio

quidem, prostibulo, rem habere, et splendissimasei exstruere aedes dubitavit,**) ut, qua^ Agathoclesa PhilQpatore pas»us «it, silentio praeteream.*') Sedaliud quoque venenum Ptolemaeus caeterique Ale-

xandri successores in Oriente imbiberunt : complu-res qiiide^m una duxerunt mulieres , quod cum re«.

giblis Oriehtis pestiferum esset, Alexandrims quo-

que^ praesertim cuin incesta etiam flagitia noriaverr

sarentur, ind^ ab initio pemiciosum ftiit.**) Forsan

haC in rePhiladelphus, quem-primum incestus reulh'

£aciunt, eo magis se sibi indulgere pcsse^ censuit,

qnod non praeter mbrem Aegyptiorum -erat,*')

qulaihvis ab Osiride eum* proficisci Eusebius magt»poetice quam recte contendat.*') Graecorvun animi '

quantopere hac turpitudine ofFensi sint, vel exco

coUigere licet, quod Sotades, Maronita, Philadel-

phum datis acerbe et commata vere sotaiieo nota-^

verit.*') Nec Macedonibus id moris fuitj^o) Alexan-driae fcontra pestis illa detestabilis.ita invaluit, utPhilometor sororem tleopatram duceret, quae dein*

de alteiri fratri Everg^ti II. nupsit, hic autem, ea re-

pudiat^., f)liam"eius ex Philometore , quam vitrave-^

rat, coniugem sortir^tur. Ea lege Cleopatram ac

Dipnysumj filioS, in regno sibi succedere Auletes in

testapiento statuit^ ut matrimonio iuncti essent»

Cum igitUr, quis consanguinitate ad re^^em moj;-

23) Polyb. Fr»gm. 14, H- . .^.

V Athen. D. 10. p. 426* 13. I», 576,, .'

24) Polyl.. L c.-^

' '

^ :

ikthen. D 2. p 61-' '

. .

25) Hieronym. in Daniel. p.. H24>V 26) Piitt«an. 1, 6- .5. 8»

^ '

-,

27) id. 1.7. j.i: ^28) Prjaepar. Evang. 2* P- A$y29) Athen. D. 14. p. 630.

I

30) Pcus.\a. 1» c* ^^ i- ^

'

«>v;

'-.

• / ."^,- • '.^:1.' . ."'** -:;.-.: . :-v^j

tuum propius accederet vjx vel omhino neri iudicaii"

;.

possit, iufa successionis miscebantur. Sed Ale- V »i

xandrum iniitati sunt: auctore et suasore quasi par- ^(i

ricidii Philadelpho, fratrem. interficiente Argaeum, ,

ferro nodum secuerunt. Qui enitn ^atres necar^ iis Vi

in religionem vehire poterat, cum soroires in hiatri-

xnonium ducerent, qui filtos, quos tali in coniugio^

susceperant { Ex imitatione morum orientaUum '

pestis etiam nata est eunuchorum*,' quam turpitudi-nis labem haec aula non ea mente sustinuit, ut libi-

, d6 coerceretur mulierumj sed quod dignitatis splen»dorem et mimm ornamentum aiferre videbatuiv

-

,

Inde ab Amistrii temporiWis usque ad Ptolemaeoi,

,

«unuchi alacres caedis et conspirationis iSatellites at- ^,

que administri fiierunt; nec cum eiusmodi facinora

patranda essent, primas partes agere xletiectarun^Alexandriae. Tutores etiam constituti, et cum rege$

puerilem aetatem agerent, iis, qui eos educarerit,

praefec,tisunt: quibus quam fideliter functi siril

,

xpuneribus v. c. Eulaeus, tutor Philometoris patre or?':, ,

bi, ac Pothinus, cui res Ptolemaei Dionysi adminis-

trpindae concreditae , feciie intelligitur. Quodstre-nue nonnuUi naunus militiae sustinuemnt, qualem

praecipue.Ganymedem Caesar expertus est, rei ra- i

tionem nqn mutat: inter effeminatos etmoUesnoli

magna mole emergunt, qui st praeter solitumi for-

te&. essie sentiunt. Fastus igitur cum istud genufhominum aleret, Alexandriae potestati timor, re- ^

bus amplis admiratio, divitiis sordida auri fames,'

adulatores quoque' pedisequos coriciliJavit. Quid henim tertii iam Ptolemaei temporibus ad graUam

'

apud regerri ineundatti maxime valuerit, Gallipla-'

,

tes, laudancU non parcu9, argumento €Stj'*) etail ^

^?

31) Atlien. D. fi. p. HSU'" ''

...; \r r . ,Si

1

j^ t --.-. <.'.' '

•

;'' ,

-

"%-"' '

'V

1

''•':- ^ ^ ','".'' . .' [,'

''-

favorem qubque pfocerem, qui iegibuB blandie-

bantur, maguus grex adsentatorum adspiraveruriu

Quod Augustus Maecenati dedit, ut magno fastu

oculos populi a principe detorqueret, Agathoclem,scortum Philopatoris sibi sumsisseinv&nimus; namaula eiiis, aula regia s^endidius comparata, Pfair

lonem aliusqUe parasitos aluit, plui^s adlexit ft

spe metuque suspensos tenmt, quorum iUud: *.

•..'•.>'.,...'*—~ -w. ',-——' Hab«re$ ^'

,-

'/ ','V'-- '

'

-- Magnu^ adiutorem, posset qui ferre secnnda^,;, .

, Hunc hominem fi velles tradere; dispereajn ni\ 'f'- Summosses dnmes»

^uo magls meres Ptolemaeonim in deterius mu^

tabatit, eo m^ior parva aulicorum sedulitas, utvi-

tia laudibus compensarent; vix fingere licet, ubi

praeclare jfactis reges se omant. Sed si qua alio-

rum regum, Ftolemaeorum praecipue fortuna hac

in le in ancipiti fuit: Graeci, dum afflicta ethu«mill cbnditione erant, a gr^vitate quoque maio-fuih dege^erantes, at, quantam. servili animo qon-

tingere pdtest, literamm studio praeclari, a Pto-

lemafis, artium fautoribits, acciti sunt, et reget

ddulandi, a quo per se non abhotrebant, incita-

mentum museum se iis obtulit, tfuvt^tt six^s ct^

rijo*<ff 4/yfwrT*a,^") cui Timon iile Sil^ographpi in-.

vitus ^his ipsis verbis magis laudem tribuit quamdettasdtt

''

•

:

'

;' "'-";• '/'.,'(/'''^"-

'''',.:•'

'-".:' '''

';/ 'M«^«i»r' ly r*X«^|»*33)-.

rpAiFt^optiTtfuv in numero ^sse, nihilo miiius emni«

buf in yotis fuit.**) Sed iift omnibus, qui reges,

'

; 325 PhiiosWt. Tit. Hopiiut. U Dlonjriljl p. 924- e^ MorclLId. 411 FolemOne p; /}33i,,

^3) Atheii. D. 1, p. 22. «xtr. \Eustath. in Odyst. A. p* 1488* 1. 6d> i^<lt*

84ul cfr. Ft,M«tttr Sstai liistorigue «ur Il#c<(le d'jUfxAnirie,

\.>

^ i ^n. ^r , I., ,

•

rt-f

praesertim adolescentiilos laudibus efferebant, adu-

htoruniJgnorainiam iniungamus, cum, quo tur-

pius- rex se gesserit, eo maior eius, ad que^i reg-nun redit, expectatio atque eo laetior sp^s in eo

esse soleat. Nec apotheosis, quae Alexandriae Sa-

tis usirata, ita vitio vertenda est,^ et summi nu-minis irrisio habeatur: ul^i, an vere Dii sint, in

dubium vocatur, quod tunc temporis et Graecis

et Alexandrinis accidit , inter Deo* refprre hotrii-

lies, altaria iis eXstruere, nihil' significat, quairisummum tribuere honoVem, sumrna colere obser-

vantia, sed non tanquam Deum. At ajia sacer-

dotum aegyptiomm ratio, q«i, quae ersrt: eorum

Supeistitio Deos patrios esse censentes, aut prp

praestigiis sacerdotalibus pii eorum cultores habeiij

cupieiites, liihilo secius Ptolemaeum V Epiphauemob beneficia, quae in eos contuierat, in numerumDeorum adsciipserunt, verbis si inscriptioni apudRosettam inventae fidem habejnqs, non solnni

ses(}uipedalibus sed redolentibus etiam animumplane servilem. Adulatorum laiidihus ab jpmnivituperio munitos ^e haben|;jis ac defensos et eosecurius in flagitia quasi se ingurgltantes, Ptole^

paei eo praecipue mores corruperunt, qupd nonobscuri dditescentes , uti reges X)rientales, sed in

promtu et propatulo luxuriabantur: ,,regis (Philq-

patoris) mores omnis s(icuta legia ejrat. Itaqueiion amici tantum praefectique, verum etiam om-nis exercitus, depositis militiae studiis, ptia ac

desidia corrlipti marcebant." *') % .^ ,

Dum summi rerum penes Ptolemaeos erat,

Aegyptus haereditaiio iure ita possessa est, ut regi

. '-'-«

35) lustin» 3Q> !•- ' .-*. ^ f - v- „ «''^ (- ->

-A^:::.^^-.

'

. .

'".

» _J^:'-.V:: /„ - ^ -r ••r^fAt^

^^::Gr'-

'-'

'

..

- .

- .'.--- ^ >-

.-.

-^ ^ '•-l- . .

,..- .•.--/.,-•i^li quis fiibi «uccederet, vel mas vel mulier, Con-•

sttitiier^, imo uxoxi fiUum, quem dignissimum ha-

beret, regem creandi ius potestatemque tribuere,

aut testamento -eive alio pacto regnum alius'

po-

puli facere, liceret,' quod ipsis etiam regis propjn-

quis, quorum sub ditione proviriciae erant, con-

cessum esf. At sensim tamen succe^ssit^ licet pu-blice et diserti"? verbis non sanctae sint, legibus

.quibusdam adstricta est. Virili sexui feinineum

.plerumque posthabitum esse invenimus» Exstincta

solum proie virili, aut filio, in connubio suscepto,

noji superstite,'*) aut cum frater sororem duc^-

ret*0, rarius, tum ob teneriores puerorum annos

-tutipla impendere videretur diuturna,'*) mulieres

,ad regnum admitti solebant. Cum plures regi fi-

lii essent, ,in morem venerat,^ ut natu maximus

legitjmus haberetur successor, quod si reges secus

constituebant, populus tali conatui obstitit.*') Oc-.curtit etiam apud Polybium illud Antiochi Epi-

phanis: ov Tr^siets&cit . TrokAoiV ^.oyav'

rtiv fuv yappcWiAiicu^ iivat UTCiMueun jrif v^aihjra^^) Contra?morAi> '4gitur et consuetudinem accidit,"ut filii

spurif summae rerum potirenturj vel reges syriaci,-

d,u^mmodo a filiabus reg«>m aegyptiorum iusto

matrimonio procreatis ofiginem ducerent, potioreshaeredes esse censebant»**) Qui nondum «id ae->

tatis agebant, ut legitime regnare possent, regumfilii in t'itelam, pervenerunt, ab omnibus, spe dig-nitate eos firaudandi- arrectis, summo studio affec*

tatani; R-^g'» «lut rege intestito mortuo, re^nae'

«1 I II.. '..v'^ '-'.' ':

36) Pausain. 1, 9. 5« 3« >

'.

37), Caes. de bell. civil, 3, 108.38) Strabo'i7. p- 796.

*

; . ,,

39) lustin 39, S. ,

•

40) Polyh Pragm. 28, 19. CLegat. £4) -40 Cic. itt Veri:. 4,.27»

- •'

.

: \

:-«^.:3<•^ xS —

% •

^

'

y '

. •

'

viduae, cuius in tutelam natura filios tradidissi

videbaturj ius tutorem instituendi fuit. At per-

multis, ut cuiquam animus atque vires erant, in

testamenta, regum tutoribus irrepentibus aut eo

provectis audaciae, ut se ipsi regni moderatores

obtruderent, quod post Ptolemaei III. mortem pri^mum accidisse refertur^ populus iudicia tutelae

agere solebat/*) Regnum cum ad Ptolemaeumrediret adultum, statim post antecedentis oljitum,sin minus , cum ad vifilem peiveniret aetatem,sacra solemnia Memphi instituta sunt.*') Ptole-

maeura autem Lagi hoc solemni ritu consecratum

esse,*^> et Philadelphum, cuius pompam Alexan-

driae duxerunt, illo modo diem, quo regni don-

sors a patre coiistitutus sit, . festum habuisse, falso

contendunt; quid autem de duobus proximis suocessoribus eius statuendum sit, iure

,diibitatur,

At inde a P^olemaei V. temporibus, nisi res prae»t^ spem impedimento essent, solemnia illa sacra,

quibus nomen-.afflfcxA»7Ti;/)/at, semper peracta sunt.

^Cuius supra mentio facta est, inscriptio,.ita defi-

nit, ut essent: rl« TT^flKoyra votfUjJbct rn 'nct.^aM<l/ti

rf}ff fixCiMiets,*'^) Simile quiddam in P^efsia obti-

nuisse Plutarchus-monet: dXtya i" 'vrspov n T«Afv-

trficrau Actpsiovy s^ri^curev tlff naca.fryuSebff *o fiaxriAgvt

(Apfa^gp^Vi;) 0VU9 tsXga-^iai rijv ^atrtKauiv TsXtxriv^

VTTO r(t>i iv Uspffais Ispsuv sTtv Bt S^tagyTioMfiiwig

isppVf ^v A&ftva dv ni slxacstsv. iis THro ^n rov ri-

Aifjiwyo» «"«fJfAdo^T*, tVv (Mv iitav diro&sgStat <?o?ifivi

dva\aQstv 3'f]v Kvpoco 7ra?iaiog ^jopst, tt^vV j3a«nA»t/$^

ysvsgStittf Kxt ffVKit 7S<tha^ris ifJt^dyovta, jspfMvBit

42) lustin. 30, 2.' ' *'

*

Polyb. 15, 25. seqq.,

43) Diod. sic. Fragm, 1. 33« (de rirt. et^t. 32) _

44) Exameu crit. d. anc. hist. d^Aler. ^jeOr. ,p. 64^45) Inscxipt. prope Kosett. inr. 1. 28r

M iiMAiiMililii

f:''.-<^ v •/'•',' 'i V' • .'"• ••

'• '

?»:--^

^ • ''^- V -> .:,'j:':'-!

' ^^ '-^r^:. .

.•^ • ' ^ •«•' lO • >*••,

.-

"-•

- V^

-

,

\--

.

''

,

''\' wm^aJt^tffptVy

xcu ^oTfj^tov iKyrittv o^vyaXetHTOt. tl 3g

<

vipoi rHTotg iTtji «Tra ip^ctv , d^fjKov i^i tois dWots.*^)

,

^

Quod si hoc igitur non sine exemplo institutum

€st, tamen alienum morem Ptolemaei imitati esse

,

non videntur. Sacerdotes , quorum toiv&povt^ttv

,€rat, haud dubie rei auctores fuerunt, ut Persa-

rum sub ditione saevissime oppressi, pristinae alj-

quid potentiae recuperarent. Per se enim regemin solio collocare, quod in templo 'Vulcani sive

Fhth^ fieri solebat,*^) noii leve anctoritatis ec^Umadminiculum fuit, et regem consetriandum^ad ius*

iurandum adegerunt, se neque fastos neque die$

festos', diem^ vel menscm int(fercalantem, n^utare

^^ellfe**)^ Ipsa autem solemnia, qiiae qualiaquefuerint, per veteres, rem ^trictim ac levitei tar»>^

gentes, acciiratius exponere non licet; plura tra-

dere, pra^senim sacerdotibus , uti in Persia, reli-

gio fiiisse videtur. Uti in praestjgiis sacerdotumfieri solet, totius rei vis ac ratio sub

SYnibolis la-

/ tuit. Ea praecipue mente regem regia fasda re-

dimitum Memphin intrasse verisimile est, ne sa-

cerdotibus regnum debere crederetur. Fasciam,(3cur*A«tf* vocaverunt,*') quod Laur. Rh6donianusfalso: reginam vertit,, cum potius, quod scriptoresmedii- aevi dixerunt, regnum signifjcet, i. e, (icca-t-

^tiov TtfJtfJtet,'

StotStjjfjuL,sive illnd, quidquid sit, quod

ad etymologiam attinet, f'x^vr in inscriptione

apud p.osettam inventa commemoratum.'°) Pileummacedohicum (tutucrtttf) hic dici, suspicari posse-

., miis, cui diadema adligatum; tale enim regum' '

,

•'

^.' ' —

46) Plutarch, Artaz. 3.k' 47) Inscr. supr. laud. L 3 'et'4.

, 48) German. Caes.. in Arat. Pluienom. comment. ed. Biihle.T. II. p. 71.-

49) Diod sic, 1, 47.50) 1. 44.

' ^.

^ -'

V •

^

'1

'

•, a

*' "^ "

• -.

'^ y' \

i .

'

'

'

•

^ •^-.

"

;'' " ' ^

1

i3::^.iiI^-iT ft !"'-:';:•:•

v' .: .\'^ ""

-r:.-, >-"'

i«Q -ji

'

Alexandro succedentium omamenfum capitis fui^se,

Plutarchus, refert,^) sed sacerdotes ad sacra aliquid

'.profani et alieni ndmisisse, vix- nobis probftri pot-^st. Dum inaugurabatur rexiri solio sedit; postconsecrationem iugum Apis per vicum unum.

Memphis portare debuit, ut, quid sit in vita hu*mana laboriosi expertus, molestias hominum le*

• vare studeret,,*j sed sacerdotes, conditionis Aegyp*tiorvim curam se gcrere simul^ntes pristinam in

•

reges severitat^m exercuisse ac Ptolemae4.;s iugum,quod et taurinum et sacerdotale erat, plerumquedeprecatos esse, facile adducimur, ut credamiis.

Diem inaugurationis sacrificia et epulae excep^-runt, qua in re aulici regio apparatu»' usi sunt.*)In memoriara

dveaChirfi^ioi}»nummos cusos esse,

Ptolemaei Niii^r^^, ^fratris Cleopatrae natu.miho-

ris nummurn* liteiis ME. signatum, argumento 'esse

censent;*) sdd ante sacra solemnia peragenda rex' interfectus est; ex eo igitur Memphi sohim ius

nummps - cudendi fuisse recte coUigitur. Amuletis

autem aureis, cpwAfitxTjy^iO^f, adrogantius quam su-

perstitiosiussacerdotes regcs ornaverunt.') Uti

pontificum romanorum rosam aure^m hoc redo-

let, ita iioc etiam sacerdotes sibi swmserunt, tvt

cognomina ampla et gloriosa in anackteriis regi-

bus imponerent,*) Sed popuhis scapham sca-

pham dicens, nomina invehit ignominiosa; Ever-

getem II Physconem, et quem sacerdotes v«w

A<ovwo"ov vocaveYunr, av?j}T*if nunQupavit. Qua ae-

i) vit. Anton. p, 941. «a. Prancof. ^

2) Germanic. 1 c.'

.-

3) Inscr. Ros inv. 1. 48 «* 52.

Polyh. 18, 38.

4) loan. Vaillant. Hist: Ptolem. p. 1$6.*'

.

6) Inscr supr laud. 1. 45« ^

€) Ibid. l. 1— 4.

','<

-^. fir-"r-

«»tat<e^Pt6lema€is fas et ius fuerit ad regnum acce-'

dere, ndh sati» constat; a nullo enim auctdre,

quantum scimus , diserte relatum legimus. lUud

Polybii: QTetv nV ^?^civ i^B^axriv'^ ad rem expli-

candam non raagis expedit, quam quod alioloco.

monet, Epjphanem regem consecratum esse;

ouhTiOi rni fjAiKiets KaTS7i8ty8<nfg;^) imo ro) n^tKtet

hic alii. vis esse videtur, quam in loco superiore,ita ut.sit maturitas aetatis ad regnandum,liofr aetas legitima, Nam anno decfmo quartovel quintO' Ptolemaei, quanturri coniectura coUi-

gere licet, puberes habiti sOnt. Id ^etatis, cum.anacWteria eius celebrarentur, Epiphanes egit.')

Auletes moribundus filium Dionysum a.nnos tre-

decim natum in tutela populi romani esse vo-

luit.*°) Fratrem natu rninorem, Nffiuff^v, annodecirno quinto aetatirCleopatra necari iussit, quoddiutius a regni- consortio-, <f lulio Caesare consti-

tiito, eum excludere non ^oterat: t6v imv «JeAC^oiLa rn^ 0ouriMtet.» ^itt ysvfiarofisviiv, •^^poa.vsXRcra, (^apfAix-

Jtotq, 'nSvTB jceu hKetrov itoi ixovrec etc") Recentio-

ris quidern. aevi auctorem contendisse invenimus,

Ni«rfpo» Memphi cori'secratnm esse;^*) at illever-

bis Poq)hyrii: 6 vsartpos et^sM^os K^«o«"«Tp<x? <rw;ff-

; &po\>is&i} T>; aJiACPj?,'') in errorem inductus est, uti

ro&povi^siv saepius falso interpretati sunr.

^'Aegyptus arinis quidem iri ditionem Ptole-

maeorUm redac^ est,- sed non ad arbritiium suurn

7) 28, 10. (Legat. 78)8) 18, 38.9).Inscr. supra laud. 1. 4 et 8.

10> Eutrop. 6, 21, .

11) loseph. Aat.-Iud. 15, 4-61.12) Vaillaut. Hist. Ptol. p. 164.13) Gra.«q.

'

chron. Euseb. ed. Maii et Zohrah. c. 22- /§> 7*

v:'-

— »a -^ ,.

regcs res putlicas moderari potuerunt. Maeedp*,nes, quorum summa Alexandriae auctoritas, liberg

semper et ingenue, quid sibi videretur, cum regi-bus macedonicis communicaverunt: ilxov ya^ cisi

rfiv Touuntiv htiyof^av MoKtSovK Trfoi rm Q^tMts;^*)imo et Archelaus, de civitate meritissimus, proce-res adversarios expertus est, Quantum Macedoni"bus Alexandriae a regibus co^cessum sit, aut

quantum ipsi sibi sumserint, scriptores exacte non

exponunt. Comitia autem, populo aut in hippo-dromum aut in stadium, aut, pra^sertim seribri

aevo, in gymnasia se, congregante, ibi liabita esse,

gatis hquet.**) Comitiprum Macedonum mentio-nem faciunt, qui, Aegypti expugnatores , semperarmis accincti et hanc ob rem ra t^rtaraikot, vo»

cati, diira caeteri Alexandrini ra ifokiriiM uominai^

bantur, prope regiam seorsum a caeteris civibus,

contingua tabemacuta habitabant, una quoque,qua arctius coniuncti essent, coenantes»**) Seripri

etiam aevo, regnantibus Epiphane et Philippo III,

tantum nomen macedonicum valuit, ut Ptolemaeus,Sosibii filius, cum peregrinans aulicis PliiUppi fa-

miliariter usus esset, rhagnam sui persuasionemsibi indueret, ac caeter6s Alexandrinos mancipiaet moUes (obSfdlroia koi Q\ccx,ttff) haberet.*') Sed

summa iide erga reges legitimos insignes, fi^de

quoque ingenita solium fulcientes, Macedones sae-

pius satis diu rem publicam ab illis male admi-

nistrari passi sunt. Cum autem, i^ialorum, quo»rum ob Ptolemaeorum vel tutorum perversitatenjnullum esse medicamen videbatur , ultores habiti.

14) Polyb. 5, 27.

15) Id. 15, 26 30.

16) Id. 15, 26. 28. 29-

17) Id. 16. 22. Cd« virt. et vit, iSy

r ,

i^iMMHirittMiiiiiMiiBiaiiiiiii

;\' /; :;<;> .

:"^-'' .", — 25 —' • -

et cib idipsum, qui ah iUis oppressi de saliite ^s-»

perabant, se in fidem eorum permittentibus, sedi-

tionem excitarent, omne$ iis.praesto esse solebant

-Alexandrini. R,ebus integris reges puber^s et le-

gitimos Macedones nec in consilium adhibuisse,

nec ad ea^ quae constituerant, sancienda provo-

C3s.se,rebus contra suis labantibus, aut cum vel

reges ipsi vel tutores et ministri: iustituta sua po^

puio probare cuperent, Macedones semper primos

coegisse ihvenimus.*®) Macedohibus consiliis eo-

rum obstailtibus,caetera congregaverunt corpora,

avipjficcTa,^^^ quod non varias, quas cives exerce-

bant artes, sed varias gentes, e quibus popultis'Alexandrinus coaluerat, et quae singulae in con-

eiones cogebantur, significare videtur. Quantum'populo per constitutiones regni in comitiis iubere

'

licuerit, incertum est; sed, pb scurrilitatem et l6-

vitatem merito ihale audientes, Alexandrini tamen .

maiestatem ess^ populi senserunt, qua muniti,:

quo minus aut pravi tutores regem aut pravi re-

ges rem publicam pessum darent impedire et pos-.

sent et deberent. Minime igitur ficta auctoritate

freti temere civitati tumultus iniicientes , pessima^

potius quaeqiie perpessi d^i iu regibus fiduciam

collocantes, cum^ reges remedium malorum ac so-

latium allaturos esse, spes plane ad irritum cade-

ret, ipsi a rebus ,eldversis se vindicarunt, Ut rem

exemplis firmemus, Agathoclem, post jnortem.

Philopatori^• ad summam rerum adspirare .atque

accedere au^um, popuhis, coi^atus tam nefarios'

infiringens, intferfecit.*^ Philometori contra, matre

Cleopatra mortua, Lenacum et Eulaeum tutores

18XId. 15, 26.

19) Id. ibid. . .

20) Id. 15, 30 seijq.

iiii.-,.»/..

.r .^

constituit*") Cum post obitum Physconis Gleo*

patra', ut ad Alexandrum, filium hatu minoremv

regnum rediret, in Lathurum,, filium natu maio-lem iniwsie et gravius statueret, Alexandrini, ^tLathurus patri succederet, evicerunt,") ttegi nii-

nistri quoque pubiici et aulici summo loco atqueordine in consilio affuerunt: ol cvvtS^, sive o^

T« owsSptn, Synediiuin, cui legati aliorum popu-lorum nonnunquam intererant, regi solum licuit

cogere^ awarysiv roGvvs^ptov; sin minus, nec im-

pune convenit, nec, quod statuit, ratum habi-

tum est. Vocato contra non venire fraudi fuit.**)v

Quamquam de iis, quae in synedrio agerentur,-inihil certi refertur, nisi quod summis iii rebus

domi bellique moderandis regis /ninistri electi,**)

et, cum Crimina admisissent, damnati sint,*')'

tamen, quin de aliis quoque hic deliberatum at-

que in utramqiie partem disputatum sit, dubi-

tari nequit. Nam qui primum tenebat locum,eorum, quae proponenda tiranf, rogationem,itiioctv sive snSocnv ad^ regem tulit> Apud Euse-bium de Philadelpho mentionem facientem, haec-

ce occurrunt: ik^v(r$» xov AfffMfTptov iK^aveu Trept'

TiK rm lit$aJaiuv fiifiXtuv eucty^ct(^i'et inferius:.

T>f{J« rns inhcscag itrat dnfypaJ^ov toh;*^) at(^tie ea-

dem fere apud losephum -leguntur.*^) Falsi no-

minis quidem Aristaei auctoritatem in rebus com-menticiis interponunt, sed more« et instituta aulae

> Alexandrinae ille fingere nou potuit, T§p)ulae

21) Hieronym. in Daniel, P; 1127.cfjf. Polyh. 28, 17.

^

22) lustin. 39, 3.

23^ Polyb. 18, 36- 37. ^fr. 16, 22.

24) Id. 16, 22.-

, 25) Id. 18, 37.

26^ Euseb. Praep. Evang. 8, 3.

27; Aati^u. lud. 12, 2- J. i et4.

\

i

^_mw^^^^r-'^'- ("^. '--'

.,' . •'

"^ a6 -r- •

,

tiiB publicatis confectae aerario tradenctae, sortili'

^sse videntur.'*) Militibus quaestores militares,

ovfipiraji rav xciyfiurm, stipendium solverunt;'^^alii magistratibus civilibus.'*) Quantum ex iis,

qua^ Appianus*') de tabulis regiis publicis refert,

coUigere licet, omnes quaestores accepti et ex-'

pensi rationem regibus reddere debuerunt; imo

Athenaeus quoque*®) tabulas commemorat, qui-bus non solum nomina eorum, quibus stipendiura

^rat solvendum, continebantur, sed etiam, iquod ,

quisque acceperit vel non acceperit, inscriptumerat (ra, fitli^ia,^ gv ok uci eit

eaet.yfrt^curat rteq

trwrct^tti Xafj0avQvrufii)i Omnes^ administri regis,

ac magistratas annuo stipendio fruebantur.*')*

Quo minus ad summos honores eveheretur, nec* -

patria, nec, quibws addictus erat, religiones ulU

|uerunt impecHmento. At externis, honores in.

Aegypto adeuntibus, vestitum aegyptium deprecari <

non licuit.*')

§. 10.

De iurisdictione et cura urbis exponentes,

quidquid sit, huius etiam rei spinosae expedien-dae leve aliquod momentum veteres afferuiit,

X.ites Aegyptiprum reges pon ad arbitrium ^umtdisceptasse cognoscimus. Ptoleinaeo Lagi, popu-lorum valde mixtorum imperium nacto, id pri-

'

mum curae cordique fuit, ut leges, qtiibus et regnt'

moderatores et cae^eri Aegyptii adstricti esseiit,

'..

'

^ f .

36^ loseph. Ant. lud. 12» 2. S* 3 ejtr,.

37) Id. ibid., ,

—38) Atben. 1, c.

'

,

.

39) iri praefat. ^s .

40) 1. c.•

41) Polyb. 15, 31. X :, .

Athen. 1. c.~

42) Cic. pro lUliir. Fostum. c* Iflw' ./ ,

-1y .,

«':j' ' '

'' " ^ •

; r'

proftiulgatet. 'Legum jferendartim munus viris^

qnibus Demetrius Phalereus praeerat (yofio^ttrtag

i^p^t)manclasse videtuir.**) Pemetrium ac socips

eius leges a Graecis et" Macedonibus Timtuato^ et ,

eo solum bene meritos esse, verisinjile ^st, quodea,s ita in unum redigerent, ut praesenti congru-!

'

ereiii regni Aegyptii conditioni. Indigenae qui-dem Aegyptii, quot patrlos mores in nomis ser-

yabaiit, quae erat hac in re Macedonum huma-nitas, haud dubie patrio more iudicati sunt; iii,

ludaeos Alexandrinos ethnarchae (alabatchae) e/ gente eorum oriundi, iudicia exercuerunt

; *) sed

ob advencirum et multLtudinem et diversam ori-.

gjnem, atque ob sacerdotes in pristinam non res-

tttuendoa dignitatem et auctoritatem'leges aegyp-tiae Ale;candriae liubus ' dirimendis sufficere non

pOterant* Quae cum se ips.a nobis satis probent,

paijcissirna quoque, qna^e de novis, Aegyptiorumlegibus et in^titutis memoriae prodita sunt, rei

hdem afferiint: Philonern enim, in flagellandis ci-

yibus nationis vel .digi^tatis rationem habitam -

esse, testari invenimus; Aegyptii indigeiiae alio

modo et a^b ilH* flagellati sunt, qu^m Alexandri-

ri, qui, cuip.*aliquid deUquissent, . a ministris pu-,blicis alcTi^p^ndrinis (<r^cc&n(^ofoi$) spathulis vapula-.bant. Adfgyp^i in flagell^tione cmdelius habiti

sunt.*') ludicihus dpx/^accbriji praefectus, est.**)

Complura eriam, quibus regis, regiae et r0gni se-

curitatem assequerentur instituentes , Ptolerrfeei,

longe maiori studio quam Rom^ni seriori aevo,ne

iiegUgerentur, vigilarunt. Rege nescio et invito_ t . •/

''

43> Ael. V. H. 3, 17. -

'

44D loseph. Ant. lud. 14, 7- 5. 2.'

^

45VPhilo in Flaco. p. 976. ed. Francof.„ 46) Strabo 17- p. 797v

" '

^mmk

' .i» ^ft w. - . . •

jiemini Alexahdria avehi licuit; quod ne legemi--"grata admitteretur, non ir\ portibus solum sed in

reliquis quoque exitibus custodes in statione fue-

runt.*'') Easdem cum ad 'sinum arabicum statio-

nes dispositas esse relatuiA legamus, ab itineribu»

saltem clam lege maii susceptis in toto regnoomnino interdictum esse videtur.**) Advenaium.

quoque Conditionem custode& perscrutati sunt, nonsolum librorum causa ruv ac '^Xouav, sed si^ua/.sibi suspicio periculi ab illis regno imminentis in-

"cideret, ut regem eius rei certiorem facerent.**}Sed commercii quoque et redituum publicorumcurain in causis fuisse, cur ita statuerent, facile

'

:

adducimur iit concedamus. Nam quibu§ regemdefraudare possent, permulta fuerunt. Portitoria

'non iSchediae solum, quod sententiam Strabonis

ferre vidcmus,'®)^ sed aliis etiam in locis reges

quam plurima eoegerunt. Propter auri fodinas,

in Aethiopia et ob facilitateni , apud Aethiopes,metalla mutando, ferro, quod ilU summi faciebant,

aurum sibi parandi, ne quid metaHi exportareturvel impartaretur, cavendum erat.') Venationes ad-

das elephantorum , quas^Ptoltmaeus Philadelphus ^

primus institui iussrt.*) Magna lucro reges ebur :

vendiderunt.') Deinde a charta papyractea expor- .

tanda reges, Attalorum aemuli, interdixerunt.*)

47) Ui 2. p. 101.•

\. .;

48) M, 2. P- 98. ( - ^

49) Id. ibid.

50) Jd. t7. P- 800. • ', .

, i) Diod. sic. 3, U seqq.-

'

2) Monum. Adulit. in Fabr. Bibl. Gr. lib. 3 p. 605.'

e£r. Strabo 17« p- 789.

3) Peripl. Mar. Erythr.cfr. Bredow ttntecfU(^. 2, P' 749.et F. S de Schmidt oputfc. p. 214» ' -^--

4) Plin. H. 12, 13. 11.

cfr. Scbmidt op. p. 368« seqq^ -;

- -•.{.^•^_,

-•

•

^.•..-. ,

^ - . . .

• * . j. •.'. '.-.

.,> .^ .

^>'^v •,..- V .- .'

• -.- ,"

.,•< .

-

. «»— fl9' ^T"

^v, Quamvis «atis caute igitnr peregrinos admitterent,

tamen in tanta hominum colluvione ab incendia-

/ riis, effractoribus , homicidis ect. excubiis noctur-

riiis, quibus praefeqtus vigiliini, wxjs^ws ^fieirtryog,

praeerat, se 4efendere debuerunt.*) Pjraefectu.m

<luoque annonae, i^nyiTtiv, purpura insignem, de-

. legerunt, qui annonae et copiam et vilitatem,

:^commeatus igitur e caeteris A.egvpti n6mis Ale-

xandriae subv^ehendos procuraret (^tia-ifiet jij?ro-

*Afi),*) Hanc ob rem apud Polybium: 'Kfitm 'vm

/jTctj^ciHOfu^^fUyoiv iwtTtj^ituv tlf T*iv 'A}^^av^na».Kpcnodv

vdcatur.'} Nam quae kixuriam alunt, iis omni-' bus ipidustria mercatorum urbs abundavit. .Rege

, abs^te, tjui inter aulicos vel amicos summa dig-- -nitate erat, in vicem imperii successit: 6 sti iijc

^oXtag avoXtXMtf^moi,^) praecipue ut securitati pu>vblicae consuleret.

•

- '-.^v. -

f.••.•.

lAlia autein fuh Aiexandriae, alia Aegypti,'alia denique provinciarum administratio. Quamaiori singiilae momehto- erant ad regnum tu^n»

dum^ ab maiorem curam earum servandar.um Pt,o-

,. lemaei gesserunt. Caput igitur et cardo rerum

-

Alexahdri^ habita est, ita utAegypto ab Antiocho

^ . Epiphane expu^nata, tamen, . Alexandria incohirai,'

T^num atare videretur» . . DeiHde propter belli terra

inariq^ue , gerendi' atque'

opum mercatura hicran-

darum opportunitates Aegypto xtantum tribuerunt,^" ut cum ab incursu hOstiUm defensa esset, caete-

ris perditis, de salute- non desperarenr, Non pa-temo anitno igitur, s«d suae ipsorum fortuhaft

-•* ^ strabo 17. p. 79:^.

6) H ibid.

7) 15» ''e.

8) Polyb. 3, 39.

r'::"C "-.':, ,-• '.' -^^v ,

-"

•'- , '

, : ^ ^o — /- -'•.

^ '..... '

•'

'

''"'.

'

ciira 'ddducti leges Aegypto, irtdtgenas caeterityAincolas provinciis posthabentes , ita conisulaerunt,et prospexerunt. Aegyptum in vofjtit^ (praefectu-

ras)') dispositam nacti Btolemaei hac in re nihil _

mutarunt. Licet nec cum Diodoro Siculo facia-

mus, ^Sesostri hanc divisionem tribundam esse,

censente,^°) "nec cuin Philone, qui fosephum, lu-

daeum, auctorenf laudat et hanc ob rem iure cas»-

tigatur,*') remotissimis tamen haud dubie tempo- r

ribus orta^ est. SinguUs nomisvofJkct.frxjx4» praeftie-

runt, -quomm 'praecipue tributum exigere fuissi^

videtur.") Vetera nomina- suh imperio Ptoleilriaeo-

rum plerumque non abolita sunt; ^') sed praefectq!-

ras novas^*) et nomina'0 addiderunt» Cum in

oppidis aegyptiis magistratus, ol int rav iroAawv

xaS-s^tetpievoi,^^) patrio quisque m©r6 cuncta admi-

niBtrarent, in iis, quae a Ptolemaeis condita sunt,

. de more graecarum urbium res pubUcae modera-'

^

tae esse videntur. Ptolemaid^ in Thebaide ita

obtinuisse apnd Strabonem legimiis (ix^orci, kcu

<rv7tf(*ot '^oPuTocov iv rca, *eAAi7p<x&> rpovojy^) Alexrfm-

driae, aUisque in locis, praecipue Schediae, vecti-i

gal exportatorum et importatorum exactum est,*')

ac cuique prafecturae (vofjuo) aerarium peculiare fuit» '

, cui qui praeerant, tpef^Ti^tjai Qeta^tXtKot vocati sunt/*)

In populos^ qnos reges armis siiae ditioix^ feec*'

*"

9) lustin. 30, 2.- '

,

'•

.

' - >lO:) 1. 54- cfr. 73. •

'

il) 4« migrat. Abrah. p. 420« A» i

12) Diod. sic. 1. c. : . / . ,13) Epiphan. lib. 1. in ha^resi Basilid.

14) IcL ibid. ,

'. -r

15) Pausan. i, 7. extr. /, „

Strabo 17 p. 801. ^ .

"^

16) Polyb. -5, 27. ,

i7) i7, p. 813-'

:

18) Strabo ij, p. 800- «xtr, i

.'

'

.

i9) loseph. Aut, lud. i2, 2» ^. 3. extr._^

*"

• v^&^m

--> ..Vf>•

. .V ' . '

, .

'''.Vl /,'\''i. > •• -

.,s ,

i\.A" : < •">

"/ .

•^i

"

iraiit, partem incolamm provindae -expugnataie In

Aegyptum migrare iubentes,"°) aut captivos servos

aut bononim eorum^ partem vendentes vel dimi-

diumy*') iure belli severe usi sunt;

et ciim Ever'-"

getem I, Africanis victis^ Ut agr6s suos vectigales

retinererit, concessisse ac mulieres adqlescerites et

vjrgines sibi elegisse accipiam^us,*') ex eo efficitur,

/ ut P^oiemaei , non secus ac Romani , quorum, in

^fidem popuii se permiserant, non bonia public*

>j,«olum, Sed etiam privata et ipsos hominfes, ad:" unum omnia in firubus expugnatis sibi propria€sse censerent* Sed in administrandis et oman-dis provinciis non eadem, qua Komani experien-tia et prudentia,-usi sunt» Nulla rei publicae mo-derandae aequalitate pro temporum ratione mi*-

tius aut gravius in debellatos statuerunt. Kegegsuperatos, de novarum rerum studio non suspeo»tos regrio pellere non soliti sunt;"*) munus, secii'-

rilatem maris vel mercaturam Afegyptioru^ iuvan-

di, iis iniun^entes, vectigales eosfecerunt.'**) Ubi

igitur ex re publica esse videbatur, milites solumin praesidiis relinquentes, alio tempore, praecipuesi populus ad hostes defecerat, praetores provinciift

imposuerunt,**) Ptolemaeis, quod yel ex hoc col-

ligitur, minus, ne populi desciscerent, cavere^

quam, cum «iescivissent, graves ex iis poenas re-

petere laborantibus, auctores sedltionis, praesertiin

reges, imperiuna detractarites, capitis daoinati,**)

20) Id. ibid. t2, l.

Id. contra Apion. I.. t. §. i|.~

20 Mouum.. Adul; p. ^. v

22) Ibid. p. 607.

23) Diod. sic. 19. 79. 20, 2i.

24) Mon., Adul. p. 607 et $08*25) Diod, sic. i9, 79«

'Se) Id. -20» 21.

m

,LV

/ (

caeteri armis privati"^ aut urbe eorum eversa, in

alias vel urbes vel provincias Tranjlati sunt.'^) Sed'«

porie quidem, Pt;olemaeo3 regnurh ita adrpinistrare

vvoluisse, ut et in provinciis iis omnia ab ornni

parte tuta. ac defensa essent, et plurima ex provin-

'

ciis in sedem regni redundareht commoda(, quod,qui caute, iion temere termmos proferunt imperii,efficere student', res ipsa magnas difficultates affe- .

rebat. Perincommpde cadit, si sortes quasi it^ /

aequales sunt, ut terra marique fere totidem regni >"

partes sibi vindicare possinti Venetorum civitati'.'

fotale fiiit, nec hodie Dani meliori . gaudent foitu- -

•na; regni aegyptii, nisi quod ab oriente solum et'

a septentrione peritula ab extei^is impendebant, ,

eandem rationem fuisse, facile intelligitur, Suih-

mopere . igitur Ptoleraaeis annitendum erajt, ut

Cyrenaica semper pacat^ esset. Cyrenaeos, cumseditionem movissent, valido quidem exercitu Pto-

lemaeus Lagi coercuit et quas commercio para*

bant, opura partem maxunam Alexandrinis cura-

'vit lucrandam, sed quid Ophellas, quem provinciae

pr?jefecerat, moliretur, securus. lUis autem tem-'

poribus, quibus ima paene ubique surrimis mixtaeraht et pro viribus regnum quisque cond^re stu-

'

debat, Ophellas, Alexaudro duce in Asia stipendiajneritus , dictis Ptolemaeo. audiens esse aegerrime .

!

ferebat. Defecit igitur a irege, cui mox, ab Aga-, ,

thocle. interfectus , poenani luit."5") Ne nunc qui-<lem reges melius sibi conlulue/iint, Nam cura,filiis *aut fratribus natu minoribus Cyrenei) ad-

ininistrandam permittefent, qua in re Ptolemaeus.

-,

' ^

:;. , Lagvr~^ •"-' -'- --:.. -.v V

27)lH. '9. 79. .,,'

: ;

28^ Jd. ibi4.,

'

^'

r.

39) Id. 20^40—42« ,>-. :^

^ — 13—

tagi 'primum 'c6nsilio lapsus efit, tes eo redilt,

Ut Eyerget^ II fiUo spurio Api^ni, qui deinde

populum romanum haeredem scripsit, provinoiaiii

testamentp relinqueret,***) Incuria regum Cyprumladministrantium/insulam et ad mercaturam et ad

potestatem ebrum iiivandam plurimum valentem,^aves constructuris et adoraaturis materig, cupro

aliisque, quae exportarentiir, mercibus abundanteru

§^tmaximis gaudentem oppoftunitatibus ad bel«

mm terra maiique gerendum, eodem vel maiori

lure casrigatur. Magnum Aegypti propugnaculum,hostes semper anxios habens, Aegyptiis bello su-

peratis, ex quo facillime prorumpere^ maris me-diterranei litora, vel ,siia praesidiis munire, vel

hostilia infesto agmine . adgredi possent, firmissi-

^uin obtulit refugium» Quanta in hac una in*

^ula belli sub^idia quasi. occulte laterent, Lathu»rus Alexandro lannaeo cum triginta millibus mi»

]Utum bellum inferens, manifestavit.**) Rettus tur-

bulentis in Aegypto territi Cyprb opum quoqueservandarum receptaculo Ptolemaei usi sunt» Ni-

bilo secius autem eorum, quae taiis insulae con-ditio ferre videbatur, contrarium accidit. Regulisdemum imperiuni detrectantibui Nicocreonta^ utet ducis et reditus^illorum ^ogendi munus jobireu

Ptolemaeus Lagi Cypio praeiecit.*') Quod cumde more PerSariim institueret, eodem cmodo res

publica Jabefacta es.t. Polycrates^ dux Cypro im-

positus, dum^piphanes sub tutela etat, tributumse Alexandriam missurum esse pl^ne negavit,**}

30) Appi&iii dc t)ell. mifhrid. p. 4!20' ed. Aiiisi(»U

lustia. 39, 5.7

Eutrop. 6i 9«^

,

.' - ,

31) loseph. Ant. lud. iti, i2> §* ^i

32) t>iod. »ic. 19, 79» \ ,

33) Polyb* 18, 38. : .)

'

.^ v ..

) '

'^ 34 —' ^ '

'

'

-^ -.''../.

eX qui ei siicces^it^ Ptolema«us Macer, Iicet «fcp»

dem fide regem Philometora , col^t , idem sibi

sumsit,'*) ac deinde ab aula initiiia affectus insu->

lam Syris tradidit.^0 Cypro recuperata, Ptole-

maeos, aut- ob aetatem Alexaridriae . ad rejgnumnon accedentes aut regno-pulsos ad insulam con*

fugere ibique sui iuris esse, Aegyptii facile passi

sunt.**) Filio postea spuiio Lathuri, Ptolen:iaeo,

in patrimonium et Romanis dpi\ique, Publio Clo-

dio Pulchro avaritia regis exacerbato, in praedamcessit.37) Provinciae asiaticae, Palae&tina, Phoeni-

ce ac Coelesyria Ptolemaeis, nisi Syria quoque et

Asia trans Taurum in drtione eorum erarit, ma-

gis danlno quatn Commodo esse debuerunt« Onl*

nia quidem maris mediterranei interioris litora,

imo Peloponneium expugnare conati, s^d, qiiod

appetebant^ parum assecuti sunt. Quae^cum ita

essent, firmissimis omni tempore praesidiis pro^vinciae illae, tanquam militares, ab in<:ursu Sy-rorum vicinorum ^t invidorum muniendae erant;

sed non nisi bellis imminentibus a^it flagrantihushuic rei operam dederunt, Saepius igitur,^ ut el*

ab hostibus subito impetu invasis denuo potiren-

tur, quam ut ab initio propitio Marte eas defen-'

derent, accidit. Administratio et civilis et niili-

taris, praefectis proyinciarum mandata,'*) in hocuno in provinciis asiaticis pectdiari quadam ra-

tione ac discipUpa litit, qiv)d indigena» roditus,. . .^. ;

,"• m' ' ;- '•-,^-' !;:•*' . "•r','.; :*fr»=K

'34) la. 27, 12. (dfe irirt. et tit. 27.^-"^ >;.,

;f

» • ^ '

^

35) II Maccab. iQ, 13.. . '.r?^" -^-^—

36) Paus.an.i t, j. „ ,. '. ; .5 ,:i^ . ''

'jvl

lustin. 39, 4,"

37) Strabo 14. p- 684.Plutarch. in Caton, mia,.

- ^,•l .-

Dio Cass 38. P. 78-

38) loKpli. Ant. lud. 15, 5' §• i» . {

^^^ii,^^^

l' ,- ^ .,

' -.-.'.

'"

, -'-

''- .^. >

",

.'

pnblicos, in licitatione, Alexanclriae facta, iis, qui

superiores eiant, addictos, Alexandriae quoque-

pecuniam solventes, conducebant.^') Qua de re

autem aiia hic publica redigendi-jatioiie usi sint,

ut praefectosy quibus magna ad Syros deficiendi'

opportanitas erat, coercerent, an ab ipsis proceri-

bus et opulentis harum proyinciamm incolJLS ^d-

yiupti| quod VerisimiUus, non satis licjuet. .

, .^^« -Epaminonda, Philjppo atque Alexandio et

^ui exercitui eius praefecti erant, iiucibus velpo-y steris eorum auctotibus^ scientia rei beUicae valde^

, aucta et omnis beUa gerendi ratio mutata est.'

Nec defuere, qui, qwae in proeliis et oppugna*,tionibus evenire possent, omnia ordine et. docte

in scriptis enarrarent, T«tT«to<, quales^ Atheuaeuni .

Sicuhimi qui de' machinis bellicis scrip^t et Philo-

stephanum, castra Lathuri sequentem, fuisse ac*

cipimus.*°) Quod m^tum quoque conducticior

rum usiis ex Alexandri saeculo longe frequentior'

fuit, moribu? ad moUitrem lapsis, popuhs, quinova iiriperia inviti tolerabant, opportunitati mi- >

litiqs conducendi, a maiori et coinrnercio et pau-

pertate gentium ortutti habenti,' tribuendum est»-

Qrdine ^militari haeredjtario VVegfptiorum a Ptole-

maeis sublato, genus' tamen quoddam mihtum^nostratum simile, qui semper beUum meditantuir^

regibus fuit. Hisce ehim advenis ,nisi exercitu,

tanquam propugnaculo, circtimdatis , in tantpm

populum firmum esse non poterat imperium.DTabernacula igitut vel cksas Macedonibus alias-

que iis contiguas caeteris militibus exitrueiites,

-1'

I—.36

—;

^

'

,••

v''

-. \'

^^^-•;

•

•^

;-^s

in ipsa urbe Alexandria, ut in colonia ttiilitari^

castra iriuniverunt.*'^) MiTum erat, nisi Macedo-

nes, armis Aegypto potiti, armati eundem locuiri a /

habitantes, se caeteris civibus potiores Ijabuissent*-

Vere autem et dignitate et auctoritate omnibus ,

praesfantes, tamen, praetorianorum quae redole-^

rent facinora rarissime aut plane nunqUam admi-

serunt, sed Ptolemaei, nisi a virtutibus rnaiorum

plane degenerabant, summam eorum fidem experti• sunt, licet non candore solum anir^i adducti, <»ed

quaerant ^onditione etiam coacti, cum non liisi

tebus regurn integris ipsi incolumes esse possent,Macedones ita Ptolemaeis mores probaverint.

Aegypto pacata et quieta Macedon^bu§ et iiiiliti-i

^'bu8 conductis exerdtus continebatur; castia con-

tra metantes aut proelium conjmiitentes a caete-

ris Alexandrinis Macedones s^parati non ftterunt,

ita ut nomen eorum sub voce: Alexandrini late-

. ret.**) Aegyptiis quidem indigenis, quos ad <con-

fligendum cum hostibus arma quyque cepisse re-

fertur, reges, voluntate et virtute eorum minjmefreti ,

stratbfibus et calonibus , qui tela et caetera

impedimeiita portarent, potius uti voluerunt, quairt

militibus.**) Cum autem a Persis devicti totiea^et tam prospero successu rebellarent, AegyptitAlexandri aevo ignavia et '«ocordia plane torpere

non potuerunt. In fide ac virtute ludaeorum,

quamvis inde a Ptolemaei Lagi temporibus won-

nunquam per urbes\p. praesidiis dispositi sint,*^)

41) Polyb. 15, 26. 28. 29 ^^ ....... .', , .,

De q^uinque regionibus urbis adi Phllon. in Flacc. p.973. A. B. et Th. B.eiDesii Vat. I«ect. 1. c. 9* ad

. li .....,,-....^y

., . . . ...

,.^»

42) Strabo 17. p- 797. .^.

43) Diod. sic. 19, 80. ^*

44) losepb. A» lud. 12, L -.

.w< ••'

\

I

^SBssaisSsi&^sssssam^^

',•.'«; ',>

-^- V

^ et Cleopatra, mater Lathuri, Chekiam et Ana-

zuam, ludaeos, duces constituerit,'»') Ptolemaeis' ^tiam minus acquiescere licuit. Nara quae ami-

citiarrt inter eos aliosque populos eorumque reges'

dissociarent, permulta fuQrunt. „0b hostileenim

odium adversus pmnes- alios," *)- tioKs^s uVoAa,a-

s ^vo»76s '«rfltvTrtr,*^^ quippe quibus, ,/&OT-<»v^^Mwrotf

Tii HMf fMKro^svoi fitOff" esset,*^) male audjenres apudyeteres, Aegyptios praecipue odio et contemtui

habuerunt. Inani sui persuasione tumescentes et

i

fortuuai maiorum, a pigritia ad laborem vi voca-

torum exacerbkti , populum aegyptium moUitiaej'

«egnitiae, sese oblectandi et luciandi studii in-;

simulantes,*') boves atque arietes, pecudes uti-

les, eum coluisse satis humane excusantes,: .ojb

adorationem t^tromm crocodilorura et saevorunat

leonura euin perversissimum et perditissimuniesse eensuerunt.l®) Macedonibus igitur ettnerce- ^

nariis Ptolemaeos salutem credere mahiisse appa-ret. Initip quidem, ubi fines Aegypti arctio^es

et gravissima bella gerenda erant, reges, ut nave^

^urmarent, oppida firmarent praesidiis, portus. et

*ostia Nili ab impetu hostiura munirent, miUtes

apud exteros nqn potuerunt non cogere. Mox,Aethiopia expugnata, cuius in. fodinis peimultiaut bello capti aut ob maleficia ad metaUa dam-nati aurum eruere coacti sunt, alia accessit opeconductorum niiUtum utendi necessitas, bar-» «

y barorum, quibus servis pmni cum iis sermo»

45) Id. ibid. 13, 10 et 13.46) Tacit. Hist.^5, 5,

47) Diod. siq. 34» Fragm.48) Id. 40. Fragin.49) loseiA. A. lud. o, 9.

50) Philo de decal; p.- 755.Id. d^ loseph. p. 56)2.

t-.. .

nis commercio ademto, excubitoribus certis con-fidcre possent.*) Ciim autem inde a Philopatoretam male in regnum ^suum consuhere inciperent^ut et Mac.edqnes fiirores eorum comprimere co-

narentur, in mercenariis summam Ptolemaei fi-

duciam collocaverunt. Auxilio e^qrum fretum

Physconem et cognatos et Alexandrinos crudeli-^

ter persecutum,*) Auletem contra ab hac par^eron amplius munitum solum vertere coactum,^)et, quae regnandi studio regni iacturam fecir'^

Cieopatram quadringentis Gallis custodibus COr>»

poris usam esse,*j relatum legimus. Sfed Istud

regiae potestatis tuendae adminiqulum, cum nou

magna vis solum stipendii militibus conducticiis

persolvenda et largissime parandus commes^tus^^csset, quibus deficientibus seditionem*excitare so-

lebant, jsed summis etiain.' gauderent iuribus^ pes-tis reipublicae fuit. Ducibus, qui et arma para-rent et armaturae praeessent, e gente sua oriun-

dis usi sunt,*) aef, dummodo imperat^ facerent;cuiusvis crimiriis admittendi licentia iis data est;*)

,imo eciaudaciae processerunt, ut regnante Phifa-

delpho quatuor millia Gallorum Aegyp|:o potiundiconsilium inirent; rex, qoae erat veterum in mer-

ce^arios crudelitas, a CalUiiiacho, Philadelphumadulante, temere laudibus praedicata,^) Gallosindesertam Nili insulam, ubi, fame laborantes, mu- .

tua caede se confecerunt, mitti iussit.*) In scifip-

l}^Diod sic. 3, 11— 13, 1 ^ ,

*

2J lustin.' 38, 8. -. , ..

- •

S) Dio Cass. 39, p. 97.

4) loseph. A. lud. 15, ?• §* ^»' • *

5) Polyb. 5, 63. 64.'

.

6) lustin, 38, 8. '

^- '

L'

\Strabo 17, p. 797. :

'

7) Hymn. in Del. .. 182, sec[C[«et scholt -- J

8) Pausan. I, 7,

^: ,.,

>;

iMiMiiiHiii

,j-

.--*. -39 ^/

tis tabiil^i regii ducenta' millia peditum, quadra-

ginta inillia. equitum, trecentos elephantos , bis

mille. xurrus falcatos, et arma, ,quae, tr^centis mil-

Iibu9 militum sufficerent, Philadelphp fuisse, re-

latum est.') Apu<i Hieronymum^ nisi qiiod de

yiginti millibus equitum et de quadringentis ele-

phaiitis meiiiLtiouem facit, idem fere legitur."*)

^Quin vere tantis copiis rex gavisus sit, non est,

;^tiod dubitemuSj^cum pompam Philadelphi qnin--

jfjuagintaL septem miliia peditura et sexcentos et

M^iginti tria miliia equitum et ducentos ornasse;")«t Lathurum in una insula Cypro. triginta mil-

lia IniUtum alerepotuis^e,"; constet. Sed, quodscimus, numetosissimus , qua unquam Ptolemaei

vere usi sunt, exercitus, numerum septuagintajtniHium peditum, quinque millium equitum et

/ «eptuaginta trium elephantorum » quibus ad Ra-

.phiam Ant^iochus Mi^ a Philopatore debellatus est,

«xplevit***y Militibus ant^ tempora Phllopatoris

per gentes solum, et qui ex eadem gente oriun<Ji

eraiit, pro ratione stipendii centuriatis, illo regnan'-

teEchecrates, Thessalus, Phoxidas, e Mehtaea oriun-

dusl, Eurylochus, Magnes, Socrates, Boeotius, et

.Cnopias, Alorita^ qui, diiobus prioribus exceptis,

^ntigono et Demetrio Poliorcete ducibus stipen-'

dia meruerant, exercitum ratione rei militari ma-

gis convepiente, per gentes quidem sed etiam per

^tftatem, cuivis agmini (jrxKnfjLcLXi) armis ciun a^4;ate et cnmgenere militiafe, cui vacabant, congruis

*^.Hdatis/ descripserunt. Regem, ad' bellum proficis-

^f-r-'—•-

'.-. -

.,'L'.- '.

-

.

^v 9) Appian. prAef. iri Rom» Hist. p.^ '

. .» .

- .S cfr.*Theocrit. Idyll. J7. 93. 94«-^ v • -

10) in Daniel. T. 3. p. 1122» -' '.•"'

^ 11) ^^then. D. 5- p. 203.'

., r . .-

.' "

12) loseph. A. liid. 13, 12- i- 3. .*

7 ,13; Polyb.,5,-79., , j-i j-f'- ..'.;:;• ,\ : -...'.. .:

'

•

'

. .-^

'

.'

\ '".. -

."''-

-'... ^'".,

-.

'

.

'

.

-

/'

'/ '.

'

/',.. ^

V.A''-^ ^ : vM ,

.: . •- ^ -

t

'

h

— 4o —cehtem tria millia peditum, ceytffAei, quod illi m-«tituerunt, et septingenti ecjuites, w

cfrip<mv at/Aw,

custodes comitati, jeliquis militibus cives, quiinoribus et lingui» eorum periti eos cohortandoalacriores

a^d pugngndum facere possent, praefecti

sunt, et>eadem so]ertia, ut non singula solum ag-znina sed plura -etiam una eodem in campo remmilitarem exercerent, ijli constituerunt.^) Pedes,

quod inter barJaaros raro aut plane nunquam ob-

tinet, pars exercitus validigsima habitus, atqueusus curruum falcatorum, quorum Philadelphpmduo mitlia adornasse constat,") apud Aegyptiospaullatim abolitus profectum quoque quendamiru re militari redolet. Currus, sumtnam et loci et

temporis opportunitatem poscentes, armatura vaide

incommoda et sumtuosa fuerunt. 'Seleucidae^

proelia elephantis potissimum dirimi posse, Conii-

«i, ludis viros saepe summo loeo natos et expe^-

lientissimos praeficientes,**) cum Ptolertiaeis, bel-

lum gerentibus cum Asiaticis, pessime agi, magnoGum commodo suo senserunt Elephanti enira

,

africani, indicis et tobore et fortitudine cedentes,ne barritum^ .quidem et odorcm eorum tolerare so-

lent, et Aegyptiis, huic rei eo raederi conantibus,ut homiaes, cum indicis pugnam conserere iube-

lent, ob equos, vel' odore elephantorum perc^pta,inetu et terrore perculsos, ne ab hac quidem parteorania tiita fuerunt» Cum, Indis vulneratis

'

aut

interfectis, plerumque acciderit, ut bestiae hosti-

bus nulluir^ amplius usiim ufferrent aut ma-ximam eorum strageiu edereut, illos potius

pedites iacuUs et telis, et qui turribus sup^r

14) Polyb. 3, 63— 65.

15) Hieron. 1 c. .»

J6) Pojyb. 5, 82. et Dioa. lic. 19, 80,

"".

'«

bestiis impbsiti erant, millt^s sarissls occidere co*-

})abantuT, quam elephantos. Ipsi autem elephantisecum pugnantes ita dentibus se adgressi sunt,-

«t eos^ Uti boves cornua, alterum alteri impli-

cantes, iisque summa* vi nisi se loco detrudero'

/et reiicere studerent, donec alter, sese flectens et

lecedens, alteri latus f)roboscide aut dentibus cae-

dtendum offerret*^^) Primos elephantos Antipaterin Europam transtulit, a. 3^0 d« C. n. primosRomani in proehis, cum PyrrhoII commissis, vi-

derunt; sed Europaeis, parum momenti ad dimi-

candum in iis esse censentibus, mox usu eorum .1

abstinendum esse visum- est. Exercittim Pto-

lemaeorum magna vis cacularum, equisonunt

(i«nroxojt«a>v) (atque irapedimenta gestantium (<riMuo-

po^«v) secuta c$t.^*) In Aegypto vet in provincia

magnum numerura niilitum cogentes, frumentl

atque alius generis commeatus promtuaria (orrrap-

y^i) reges procuraverunt.^') Aerarii qiieque 'mi-

litaris, quo pecunia ,• quam quaestores (o« wrtiftrat

im xayyMrm') militibus pendereut, asservabatur,«hentionem faciunt.'*)

-

,

•--!-• .:. - -^^-^. 13.- .•- -

•;'

^

•

' Apparatus nautici, bellum spectantis, ihitiumac- fundamentum Alexandrini Ptolemaeo Lagidebuerunt. Magno ei deinde incremento allato a

Philadelpho, cui tamen commercium magis quambehum navale iuvandum curae cordique erat, re-

gnante Evergete I. et numero naviiim et existi-

matione summopere floruit, quamvis, quantumfamosa ista Cleopatra classibus valuerit, legentes,

17) Polyb. S, 84. '<.18) Diod. eic. 19, 80«

19) Polyl). 5, 63. :• :

^

^O) loseph» A. lud. 12, 2-5- 3- - '

ircm navalem a Ptolem^eis nunquam plane neglei-rtam esse, intelligamus. Inter initia regni Ptole-

l^iaeorum Antigono et Demetrio Poliorcete tanta

itndustria naves construentibus, ut octo millia

hominum materiem in Libano caed,erent et serra

discinderent, mille iumenta Tripolin, Byblum et

Sidonem eam deveherent ad navalia, ac Tauro

ligna suppeditante, in Ciligia quoque naves com»

pingerentur atque in Rhodo,") Ptoiemaeus Lagi,classe phoenicia potitus, quae centum naviumi^isse videtur,**) dominium maris, iamiam pericli-

tans, firmare coactus est. In proeho ad Salami-

nem commisso, dum sexaginta naves diice Mene«<

lao in portu liuius urbis in statione erant, cen-

tum quadraginta navibus, quarum maxima quin«.

queremis, minima quadriremis fuisse dicitur, cumDemetrio, licet, iniquo Marte, pugnavit.**) Nume-yosiori classe Philadelphus gavisus est: centum^iuodecim navibus ^ triginta ordinibus usque ad

quinque, ducentis vigi^ti quatuor a quadiremibiis

usque ad hemiolia, et quae „in insulas et in alia«,

quibus imperabat, civitates et in Africam mitte-»

bantur" s'uper quatuor millibus navium.**) Forsan

earum in numero naves quoque mercatprias fuisse

^uis dixerit, sed quo minufr rem ita se habui^ae

censeamus, aliorum obstat scriptoium «auctoritas,

Appiani, testantis, regi mil^e quingentas naves loni

gas quinqueremes et minores, duo millia navigio-rum non ita magnorum et remis actorum, ac prae-terea arnjamenta, quae tribus millibus navium

longarum adornandarum suf^cerent (fKsvtj j^n^rnuC^

21") Diod, sic. 19> 58.

22) Id. ibid.

23) Id 20, -49.

24) Athen. D. 5* P- 203>

}dmmmmmmmmmm^mmm^^^^^^^^mmmmmii,,miiiM

— 4$ —:

1

/

fuisse; quibus octingentae navcs cubiculatae (&ei^

/^fjLnyot), qiias, inaiuratis puppibus et rostris orna* -

tas, reges ipa, ad bellum proficiscentes, ascenders

soliti sunt, accesseiunt.*') Nec Hieronymus, clas-*

• sem aegyptiam mille quingentis navibus longis ao

mille vectoriis constitisse, referens, disseutit.*^)

Philadelphus, ut fines qegyptios ^t asiaticos atqueinsTilas ab incursionibus hostium et res Alexandri-.

norum commercio florentissimas a piratis tuereturfnon potuit non magnam parare classem, ^uodpoetam etiam cecinisse invenimus:

'

.v

•: - ., ^---n&vro» hintXuotri* ^atkoisa» it ntttf» xeit ttix ^

/''V ,:.'.•' Keu iter»/iiotxt>Mao»rfS £vtivcoyr»t liToXtfttu^'^ ,^

Classis Evergetis I. cuius^ jnonumentum adulita-

nurn identidem mentionem facit,**) quae qiianta-.

que fuerit, rion satis liquet; regem autem et in ,

fnari mediferraneo contra Syros et in mari rubro

contra Arabes rii^gna ,vi navium usum esSe, exilio mOniimento coUigitUr^ ac ratio ingenii et reg-ii\ eius ipsa evincit: nam non tueri solum sed

etiam proferre terminos studuit Haud dubie igi--tur tunc temporis Aegyptii re nautica plurimumvaluerunr. iFato Evergete fi^^ntto, cum regufir se4

rioris aevi.nem6 eum virtutibus bellicis aequipa-raret, ac Cyprp et aSiaticis provinciis Ptoterriad,'

regno pulsi, aut^ reg^ Syrii in aliquod aut in

omne^ tempus potiretltur, illa decrescere coepit»Taihen tempqribus etiam bellorum civilium ror-

manorum tantam classem Aegyptus parare potuit,ut CJleopatra Antohio", bellura actiacum gesturo,'

25) Appian. praef. ut Hist. Hoxii. p. '^rt',"-

' S

26) in Daniel. T. III. p. il22.*

^ 275 TKeocrit. Mylt f7, 90— 93-- ^*' ^ ''

"

"1\

^8) p. 605 9Vmi 4 '--i' ^ ^ - *^^ - V

litt

— 44 —'tiucentew naves, quatum sexaginta lohgae erant^

mitteret.*') Ptolemaeis autem naves constructuris

matewes non suppetiit. Sycoipori qviiclem, ficis

dulcrbus Aegyptios alentis, lignum nou putrescitet a carie immune est, sed cum Ptolemaeos adnaves aedificandas arboribus Tauri et cediis Xi-bani plerumque usos esse referatur, numerum il-

larum arborum non suffecisse apparet. Quae PJi-

mum ' de sycomoro exposuisse invenimus : „arbormoro similis folio, magnitudine, aspectu. — -—

lyfateries proprii generis inter utilissimas« —^—^Caudex arboris siinilis populo, folium ulmo"3°j

paene eadem apud Nordenum, addentem, arbo-

rem nunc apud Arabes Giomez vocari *^) et apudSieberum*') leguntur. Cur Ptolemaei igitur Coe-

iesyxiam ^t caeteras provincias in litqre maris

mediterranei orientali sitas expugnare et tu«ri co-

narentur, deficiens materies in causis fiiit. Archi-

tecti contra, qui nayes mira magnitudine et stri^c-

tura insignes compingerent, iis non defuere, Illi

tamen magis architecturae nauticae pericuium fa-

Cerc;, quantum valeret, et fastum aulae luxurian-

tis iuvare, quam quod usu militaii ubique proba-retur, parare conati, maiora et audaciora animb

concipere quam manu praestare potUerunt. Namartis eximias moles constmendi et Ipco tuto, quoelementa non reluctabantur , magna cum dexteri-

tate movendi non iglaari, haves insanae illius mag-nittidinis ita nessiverunt aedificcu:e, ut niari apertbvel in proeliis navaUbus nautae facile eas movereet secure regere possent. Ars igitur nayes guber'

^) Flutarch. Anton. p. ^l. 944» 946*

30) H. 11 13, 14. '

31) STetfe but^ ^tqtfptm unb 'Jtuhitn. p. 117 et %i.32) fdti^tzibmiii a[>ersei(^ni| etc. SGDietu 1820- .

'».

Jbssa pdsuit. Aqua postea tnaris immissa, havis

in trabes deducta est, atque aqua machinis qui-- busdkm adhiliitis exhausta, ne carina putresceret,

> et ostiis 4bssae clausis, quotiescunque- videbatiir,

GStia aperire et navem in mare dec^ucere licnit.

Navem cubiculatam, ^aKawiycv^ trecentos pedes

longam , triginta cubitos , ubi latissima;, latam et

a carina us^ue ad fastigium tabernaculi navi su-

perstrucu paene quadraginta cubitos altam, Phi-

lopator, ut opes ostentaret, addidir. Ut reliqua

mittamus, duas navi proras et puppes, malum

septuagii^ta cubitorum, vdo bysso aegyptia con-

texto ornatoque fimbria purpurea, pern^ulta^ coc'^

nacula et cubicula, tribus lateribus duplices por-ticiis .atque intus paene omnia e cedro et cypressovel citro constructa, aut aurea vel inaurata fui&s€>

accipimus. Sed .quamvis tali tantaque navi Pto-

leniaeus summopere gloriaretur, tame^, quanto-

pere a . pristina vrrtute ars deg^eneraveritj magis

argumento est. ^am quo^ adsolet, cum aites-

•

deflorescant, materie magis qiiam'fbrma laeti, ilia

^potissimum pretiotissima , quid walerent ostentafe

conati sunL In^ columnis nihil gmecae elegan-tiae inventum est: capitufis columnarum rotun-

dis ac, rosae paulkilum expiicitae similibus orna-

xnenta non graeca, qiialia volutae, sed aegyptia,

calJLCes lotomih et palmarum fructus, fuerunt i .

'^.•

'

o .. ___ --'^<\ ;.;;'V ,

r" ''.' '

*;* Tn inscriptiorieaegyptijlcSi prop^Hdsettam in-

Venta**) permulta occurrunt, quae, magis explir

^;34) VixM doctosy qui in ea interpretanda' operam \:pnsui|i-

serunt, enulherat v. d. SchlichtegroU i.n additam. ly*

operis, quod inscripsit: U<t>er t>nl>ti fKofetU tn !K^d9P(en gtfun^ene &mfa4)e 3nr<^«tft.

! /

(

MMiiaiiilMiiiitflMliiiiiii

u cata, antiquitates et hirtoriam Aegypt|oram accn-* ratim enartandas valde iuvabunt. Eorum, quaelucem mihi desiderare videntur, noh nisi paucastrictim attingam, caetera in opusculo expoaiturus,

quod historiae Ptc^emaeorum prodromum eder»

mihi propositum est. .;-

.

; r? Ad/lin. 7. U^petfJifuiTttf, Non repetam, <5Uiae

lablonskius in Pantheo Aegyptiorum de his scri-»

bis ffionuit;»*) tamen viro fnejito summis lau?

diijus celebrato Frid. de Schmidt boc dare non^' pos^um, ut cum eo sentiam, omniai^ quae ad *

^

hqsCe scribas pertijieant, ita ab illo pertractata; esse, ut inutile- sit, de iis mtdtis; verbis disputa-'

re.'*) Nam scribae a caete^is sacerdotibus quodifFerant^ qiio raunere peculiari fuiicti &int,''Ia*

bionsldus norii satis exposuit, atque alii etiam in

hac quaestione licet abstrusior et spinosiar si^ .

latiuS quam par est errant et vagantur, Ut pri-mum de nomine morieam, ^oC gehus sacer^otuniet nude y^afifMTSii^''^ et ornatius U^^fAfAUTuq^qaasi dicas sacforum scribae, voCatum est Quid-*

quid id est, quod iis cuni caeteris sacerdotibus*

'[ ^ommune fiiit, tamen -Scientiam et munera ^cri-

barum praecipue ad libros hermeticoVspectasse,

apparet, Hermete enmi. magisfero et capite ujte»,

baniur^ qulppe qUi ipsius Osiridis scriba et^ iii

omni re ab eo in cbnsilium vocatus fuerat, quiliteras invenerat et Deoarum citlturn atqu« "'prhne

-r^enus sacridciorum instituorat, ^*) cui Aegyptii,,

.1 ' ^i- •••

"•. . .'. .»;..

35) Proleg. p. 96 seq^..>^ J^d^ de^chmidt de sacezdotib. et «ltcri£ciif Aertf»*

tiojum. p. 148.•

.

37) A^ulei. Me^amorpb^ 11. p, jg^. ed LUgd. Bak98) HioA. sic 1, 16^ . .,> •

:-\ •

V

-<-." y^i^^

/ ''

..

'

:

*-^

"

; ^ , !-*;

' '

leges**5 et cpmplttres, V. c. Sesostxis,^ sajcrorwp^«cientiam debebanu Libri hcrm«tici, HumeriiaaXLII. explentes,^*) decretjiles fictitiae Aegyptiorum^jriventum, sacerdotum, quae pro ratione tempo-lum ^ res humanas et divjnas pertinere vide*

ibantur, ad unum omnia continebant* In duas

partes distribuebantur, quarum altera libris .XXXVIphilosophiae, altera Ubris VI medicinae praeceptatradita esse relatum legimus^*'*) Prioris geheri^iibros II, hymnos Deorum et praeCepta. in omDiyitae ratione regibus observanda tContinfentes/«it)efo< mernpriae mandare debuerunt, sive vfAvaSoi s*

greuctvi^ar,*^) IV. astrologicos horoscopi 8./horolo-

gi.^) De sacrificiis, de precibus, pompis, die^uslestis etC4 X» Ubris agebatur, quos ediscere

stoli^tarum (ttpofoPu^uv*^) s. apoi^uv*^) ftusse videtur j

X aho» hbiros, proprie ^ictoS/ sacfcrctotdle* , ac d^

legibus, de Diis et univ^rsa aacerdotum discipliria

iconscriptos, prophetae memoria coiptplecti debue-;

irunt, Cuhi phires hbros Glqmens Alexandrlnug,tie reliquos quidem satis distincte 'eijumerans, si-

lentio praetermiserit, ad Diodorum Siculum con-

iiigiendum est, VIII Ubros, qiiibus universae -le^

ges Continebantnr^ commenidranteiii/'^) ,Ne sic

quidem ratio cbustat, nisi annahuin, de quibu»idem auc^r jiiehtionem

facit,*8^|^t^^^ ^no$ fuisse,

':''-

'

--' ^

.' •^''V. •

. ^tdu^

40) id. V. H, h, 4. ' \r4|^ Qlcm. Alex. Httbm» i. p» ^U* A* Hti 061^»^/'',

'^" \r

42> Id, ibid. ? '

i^

45S cfr. Pofph^^n de abstin* 4« §. g,f,;~«- ,

^^ . ! ,.

44) cfir. Porpliyr* ibid. J* 8*'

','

45) id. i.\6. :''

:-.

-'"'

•,'-''•'

•

46) Plat&rch. de Icidi «t Osir< (t; 352. fi. «el»fral. aclRknti47) 1, 75.

• ,*'- 'y'

'cfr. Ael.- V. H» 12, .4« " •. ....

-v- ^LO ;•:.•:. .. ..,,..{-' ,'.'5. XZi

48) 1, 46. •. ••.

.v>. . -'...^-^^^^, 'oi>

'

•

'

l'-

r »

:< '

I

'

f -T v.^^ ^^ ,^, ,

.^ .-*>' -- : .*

* - '-^

.

^-:^:k.^ .'

'

^.-^^Qir:'-''^"' :-' -

"

: .

*>;*:^i'- vf-

ui^ jSjpCyi libjomin cxpletum

ailia^uht,l^uae quaerimu^; quo maxi-

tiunere scribae fuueti siht, quatenus ratioi^r^-K ,, 1 j- •$^ IJiun«re caeterorum sacerdotum diversa

V,^^^pgfiiff£i*«rui^

Ift verbo dkam, quid

l^'.^^5iie^tii^ iriea tferat, scribae libros h^rmeticos as-

t^^r^ ,- eorum omnium, quSe ii^ continebantur,

,^;^; "fj^lttitionem diligfentissime sibi comparare et rio-^

|^>^ j^U digrii addere debuerunt. Gaeteri quidemfc

iacerd^t^es; Ubros- ad munus suum spectantes edi-

"^^^ /diceriint, Ifeaiqui XXXVI prioris generis memoria

V, tenebam, plvlosophi dicti sunt, quo sub nomine

>J|Cl^e(mrSeribae latent ;*')^a<ro(popw, medicinam artem

/• ;^8^oc^^^^ ab hoc honore eiclUsi sunt.^f) Sfcribae

$'^

ebritr^ ,^quae ^ libri illi complectebantur , , penitus

^*;"^^^^^ quidem, ut in ronsilium vo-

0->^pati, "iaUtV cum res in ^dubio esset, quid praeceptum

lp;^^>^:, ^^^^ic^ jd^eje/pos^bnt^ . Scripta: quotidie ma-V 3.<:»ttJt^^ qiiiS coiitra ac mandatum ,erat,

% '^15$re^3 myigilaruHt*^ ^

'

l^ omnis paene vita prae-

^V^'Jl<6^ti8: feUgionis adstrieta tenebatur, .hasce partes

^ ,£^|^e«(&«haua^dubie satis difficile erat. Rem ita se

^^^;:'f^«^i45sij;veKhoc siispiciojiem quandam' movet^

v^|lKaoi h^ eadem mu»oii

'

^^ta, -iiii^je aiiis, ^^dtiibuuntur, dum mani|este abM»- ditTert^^r-AiVeteribu^ rectius rionnunquam re-

;feiftw, 1;^^^se.referre semiunt, quod Cle-

.:! ..jBaeQti quoque Alexandrino accidit, a quo se in

5^* \^:<irt6rem induci vel lablonskius passus est: nullos

"flle lib^s scribis piQprios 'et. pfjculiares vindicati". JBI if^Ct€^quid«;ri, Cjim, qubd hoc- lo^o monere

'* V- . • »

A. *'^ '

-Vt'

.' i' ^•P' 'x^4^ Ppr^Tiyr r. c.

"*.•,"•. *sr-'*^

' ' " "" " "'

i,rA - A^».

— 5o —tr ,

-Ir:

i

iiium igitiirsacerddtutn aegyptiorum scribas doc-

tissimos, et cognitiones, quibus gaudere debebant,

"sibi comp^rare^^, magni negotii fyasse, ita ut Pan-

crates ille discendi causa tres et viginti annos in

%dyl?is subterraneis latuisse dicatur,') iiiter omiies

coiiyenit. Gum pro dodtrinae Aegyptiorum ra-

iione scribae insignb sapientiae famam non nisi

ex?ctiori curae debere possent, qua librorum her-

meticorum/ praecepta discebant et perpendebant,

procul dubio esse videtur, quod supra monui,omnium librorum lectioni iis vacandum fuisse, ut

in omni re, quid , maxime Hermes, praeceperit do-

eere posseiK. . Verbo quidem veteres rem nobis

expeditain tradere potuissent; qiiod cum omise-

rint, quia magna ex parte- eorurn iam temporibus. obsoleta erat, betievoli in tenebris e lunginqudlucem petentem argutiarum non damttabunt»

Quotquot sacerdotum ordine^ (ju^sii) in Aegyptofuerunt, solis scribis datum est, ut tilo purpureoet accipitris pennis caput omarent:^®) accipiter,

ita xem a veteribus explicatam esse invenio, anti-

quissimis temporibus librum filo purpureo liga-

tum^ quo omnis cultus divini ratio exposita erat,

sacefdotibus thebanis attulit. Cur igitur non ho-

}pjM:opi, stolistae, propbetae etc» ^ioc ornamentousi sunt, nisi quod illi certa quaedam, scribae

contra universa haec Scripta dihgentissime legeredebebant? Hermetis praecepta primitus colum-nis insculpta fuisse, Manetho, Achilies Tatius, alii

referi|Lnt;-^') antiquissimis autem temporibus in mo-nniVientis publicis Aegyptios characteribus hiero-

9) L-ucian. Philops. ^. 34.-'

,

10) Diod, sic. 1, 77.Clem. Alex. 3trom 6. p. 633- C '

11) Ad«as lablonsk. Pant^. p. III. p. 175 seqq.'

'

. ... , /. '...' ',

'i. .-y

• C

. -... .-^s.T. 7 : ..*--. .-'• . > ' i- .•. . . . /I ' ^^...:....; .7 .'., .......i -.. , ,. .

j ll.fJ .. \. ., - _ .. '..-,. /

'.. .. <. .^... ..V'.. . .f... . X .; ^l .' ^^ ,Ai.Miiyi;ii'.rf ':' ^ . ~ ' - - ^'^ - -- •^ - ^,

- l^'

' -^'

*- ^ JL^j^^^j^,

.^^^

, ^,•

• — ^» ^ ^.

:

•

l;;.-^N •

,

^' .

glyphicis usos ^sse, obelisci testantur et pyfami*des; quorum c^m chaiacterum scientia, ad scri-

barum sapientiam pertineret,") omnia vitae publircae et privatae recte instituendae praecepta, quaea Diis proficisci sacerdotes fingebant, scribis con**

crecfita fuisse, verisimile est. £adem deinde, scili-

cet si sacerdotibus antiquitate Ubrorum auctorita-

tem suam firmare coijiantibus fidem habemuS, Sut

alia omnia quae iis e re sua esse videbantur, li-

teris mandarunr ItpatMcugy „quibus scribae utun>

tur" : si quid igitur unquam coniectura colligere

licet, scribis, quamvis, quo iure a sacrarum litera-

rum peritia noihen traxisse dicantur,*^ parum U-

queat^, praeceptorum hermeticorum asservandarum

et tradendorum curam fuisse, recte colligitur» In

pompa isiaca ab Apuleio adumbrata,^') cum ad

templurii perventum esset, in coetu Pastaphorum&Criba ,,de sublinri suggestu, de libro, de hteris

fausta vota prfiefatus est." Cum igitur e sacris

libris aliquid recitandum esset, ad huius generis«acerdotum mtmus revocabatur, quod quidem, ^

firequentem vel adsiduum, horum librorum usum .

iis fuisse, novo argumento est, Quo accedit, ut

ciim regum omnis fitae ratio ad praecepta Her-

metis i. e. sacerdotum conformauda esset, 'paftes,

iis e sacris hbris praelegendi, quae xonsilio vel

exemplo more» eorum firigerent, scribis datts esse

inveniamus»**) Cum ^gittir tutores quasi- et rtia-^

gistri regum constituti essent, quid? nonig^e filids

sacerdotum qiioque, qui XX annos egressi, re-

12) Clem. Alex. 1. c. > ;

13) Id- strom. 5. p. 555. D. ^

'

, 14) lul. Firmic. Metkes. 3» c. S»'

15) Metamorpli.ll. p. 205. •, .'

16) Diod. sic. 1, 70» i^

f ,- . . • •

,

•^ i -'^ ..•-

;'' -*

. A,, --, .

•

,

.•

^li^ contra praecepta vHermetis admit-

teret, ubiqiie circumdabant/^) a scribis ad omnedfficii sui munus institutos^ esse, censebimus?

'

Qua ratione confusioni munerum ct omamento-

tum, quae et scribis et caeteiis sacerdotibus at-

tribuuntUT, mederi possimus, si quaeTitur,--cum

V, ci, et horoscopos et scribas astrologica calluisse

ireferatur, scribis ^tu^oay c^eteris ^pot^sv^ sit renia

verbis, fciisse, illos praecepta aC mandata Herme»^tis ad uhum omnia cognovisse, hosceeav quaead provinciam suam pertinerent, exsecutps esse^

contendo. '

"^' Sed quod reliquum est veri nominis quoquescribarum munere iili functi sunt. Clemens Ale^

kandrinij8;„deinceps, inquit, scrTba procedit, pen»nas gestins in capite et librUm manibus tenen»

ac fegulam, in qua atfamenturft est et iuncus,

quo scribunt." In monumentis aegyptiis, figuraevolumen apertum gestantes saepissime occurrunt,

xzui^ in aJiis tum mnris porticus templi sive pa*latii cuiusdam prope Thebas, ubi nunc castelluin

jMedinet Abou exstructum est; Denoni ttiumphusJjic regis aegyptii opere caelatu expressus essevi-

H^etur.") Sacerdotum doctrina et industria cumpmnem Aegyptiorum vitam amplecteretur, eventaet reis gestas, quae ad reges, sacerdotes, templaet in universum ad populufn aegyptiiim pertine-

bant, atqjie ad res publicas et privatas constitu*

endas aliquid rnomeiiti habere videbantur, scri»

"bae literis consignarunt. In sacris libris v. c. re-

la.tum est, XLVII olim sepylcra regum thebano-

17) Id. 1. c. init.

l^) Strom^ 6; Bf. 633- C. V19) Voys^ daxi* la })asfe et la haute Egypte. tab. l34>

•A

umu^L..^^ r^ . ..

.

>. liffiii

'

, :> •'.— .•• -'- ^ ":- , 7-^f^.

. ,/ N

' ' "'-' ',:,-norum fuisse, quoium tem{)oribi}8 PtolemaeiX<lgiXVfl tantum inveniebamuir."**) Cum yicto Necta-nebo II post tertiam seditionem a. 550 a. Chr.H. Aegy^tiis denuo in ditiQnem Persarum redacfa

esset, Artaxerxes Ilt, Ochus, commentarios sa- -

cerdotum ex templis' secum in Petsiam asporta*

vit, quos sacerdotes ab eUnucho BagOa, qui Ar-taxerxem a. 338 venefio interfecerat

, magna vi

pecuniae redemerunt.'') Pristinam autem digni-tatem, superstitibnem, qua sacerdotum viget auc- •

toritas, redimere iis non licuit. Adsijue Ae-

gyptiorum quidem ingenium toqpuit, at Macedb»dones, advenae, sacerdotum praestigias rlihil cu-

lae habuerunt, sed, rebus suis laberactis, illi^ utrecentiori aevo\ papae eorumque satellites, vanis

artibus, quas nostra quoque redolet inscriptio,conditionem maiorum recuperare frustra conati

:,sunt. Eos non tam Epiphanem laudibus omare,quam rebus tenebras temporis praeterlapsi ob-

ducere voluisse, Ut haberent, quo vitam susten-

tar^ pQSsent,*alio loco exponam. ,/-);«

Ad L 2 2. Lycopolitarum *editio oppressa* "ii^t^

Ante inscriptionem prope Rosettam inventan*;

nemo de hae seditione ^mentionem fecit. Nai^'i quos auctoritate nisi Polybii") recentioris aet^

scriptores enarrant,"') motus Lycopolitarum, in ah»

num 183 ^* Chr. n. incidunt, cum Ptolemaeufft

Epiphanem apnum XX.V aetatis hoc tempore

egrsse, Polybius referat. Arino V ante patris Pto-

lemaei Phiiopatoris mortem, a. £04. a jpht. m fato'

'.——— '^-

.- .d«*."

26) Diod. sic. i, 46. .~ i «V ^^

20 Id 16* 51.^

,"

'

' -- -'

22) 23, 16 fed Schweigtn ; ^ v

23) V»illaut. Hist Ptolem. p. gjj. Mot.'RolUn. Hist. anc. YoL 8« 1. 18« P* 42^ s^f. - t

'

Wm ,-f &

A':-.',: ' jn- * ' /•* ^ "•'• "^. •'• ^* " ':•'«•

'.,«>•: !•- ' . • L .-- >• "^^ «» "- , - ..

-jr *".'. '•,»; V., V-,. ,- ;!... ^i'-' ' ^. «

^^efuncti, natus est;*^) ip$criptione»i iwtwni, qut;'f sc^ilitid XycopoU iam exstincta commemoratur^V saceisdote?, qubJ, IVlemphi aHacl^terjji celebxaren»

:V^tur, a. i^ a. Clir, n. Epiphani 4e^rev«ruar.^)IBi^ igityr Xyci>polin af> Epiphan^ descivissc eo*

»que belium exaisissa intestiHUm appafet, atqutf

f csuid^m c|uid^em urbem et ia in^riptjone trt a Po»

;^^vM>i0 diciy non celebriorem in Aegypto ^superio-

^ ;i&Q's^d alterjam q^uandam in Pelta sitam: nam"^ in inscription^ in numerum lubium nomi Bnsiri*

'

.ris adscribitur,'0 et apud Polybium Sain.et Naui

j^-'crarin Ipca vieina fuisse, Bcile inblligitur* Quid;in causis fiierit pidoris seditionis saceidotes , mal«

," «eduli regem adulari, non refeyut^t* Sed tamenad rem investigandam e verbis: -— X3is h Tdie

duTQts Toirvts «Vosrfl^i?Tf«f Tr^T^ov,'®) aliquod praesi-

dium petere licet. . Patri§ spectjSttit' tempoia Phi*

: lopatpris. Quo regriante qui tumultus in AegyptQmoti sint, Polybius se ordine enarraturum esse pro-

.

fitetur,**) sed pars operis , qiMi promissis satisfecit,

npn snperstes esi. Nos tamen, quae omnia aiia

agens obiter protulit^ cum, 4e quo nunc agitur,locura inscriptionis ijlustrent, ne aspememur«

V Bellutn gesturuscum Aniiocho M. Aegyptio$

; quoque, qui deinde ^'ihoria ad Raphiam ex hos-

tibus reportata superbientes i|i<:>se sibi su£B.cei6

r-^^4>.V

24.) Itistin 30. 2.

.,^£ Hieronym. in Daniel. p. 1124« e«U Ffldrii.

. J,

'

; loseph. A. lud. 12, 4, 5. 7,- ;

•

;-: ,35) Inicript. 1. 4. . .'

; 26) Strabo 17« p. 813-- -,

-

\ PUh. H. n 5, 9'

-

. j^, . Plutarch. de Isid. et Oair. p. 3$0* B.r 27): 1-22

28)1.-26. 2?^' •. t^- '•, >c,.

-v^;-.'t.v.N

.>:.;;.29) 3, 2. cfr, li .Ji vl

.^.:,:.

,. .:'A.:^..- . /: Vcv'::--~>;-t •; y \: v^:..^" y. ^i' '^',^'' .,

''''S

"• '

.N .it' .: -. i --.'

.-.

• i-,'. I -'t^v-^' ^

;

- •-

^."/^' T >, .•...... ....

<- v^ - .-•'. .^:

'*.\J --

iM

V -•>- • i'

.i-\- „'.?'«• .i'jri?f \ " % ' vV'- •. v ^i^^..- .^'»^'<''-i^ ...

. -

, V"^ v • i -c^.- -'; ,->-;!• /.'-'^' •' '^/'''''\i:^Sh.-x, :% '

lni^i peisilasum habientes^ niov» 'reTjiis itp^iieirunt^ *'^t^;

Philopator armavit,'^ Macedones cum siiae ipso- i|;^xum salutis cailisa semper in ficlie bona Ptolemaed- '3

itim essent, non nisi Aejgyptii Aidigenae hic no* ,

tari possunt, et ob illud:' iv V9t( durotf rofntfy<

Lycopolitae. BeUum ab *utraque parte summa v y

cum crudelitate gestum a Philopatore confecttini'

.

esse, apud Polybiam non legitttr; steditiosi' Hi 1 yobsidione quidem cincti suht.'')'. Lycopolin igituttr ''.;

expugnatam ac setiitionem extiuctam esse, perhi- '^;

bere non licet» Epiphani contra, bellum redinte- ' ''

'^

granti, quod inscriptio monet, res.ita succeise-C

runt, ut Lycopolitae rursus sub ditibnem ejus-

subiungerentur» Laudibus autem Epiphanem, hoc

tempore puerum, qui ne postea quidem, rebellanti-

bus Lycopolitis, in castris a^ent,*'} p|ia>>e imo^!^ritis ,tac€?dojtes . aSeceruat^ .. ..^•"'^'^-'•'•'v-v '^-v.^

'

'ii' =.*-•

*'*'il' 4, Jl'

'^'f\v:-

U^i- -.•

: •

,.^-;v'--V;

•v%,^';'v::Ki /:

'^<^:\

. .- * », *

i,c

i l

U.«M '^''r-y.:,^^^^;i-^^,'

.,v',,v'^.X^^.^!-i-^^^^i'^-;''>*^-

/.'

>^^'

•*.v^-

'

•V''''^ ''•'{<*' .- :-':.:H'-^':/t^-x>y'-i^-:y\v.- ..'f^'/: *•

,V;-^-^'.•'

-

.'' -::'-:?';!: ?.;; ".i /';

---''^ :.',

,^>a ..' \^/:i--im-:A,^', »•' '''«- ••:^

""'"'"*>-«» <5'

1

• , .0».;«-. v.,,. j:^ •^-

^' ".^—':? .\^T, .>^T'

'

^•-<• : •.;-v,-.), f l;: ;

.; f.

30) Polyb. S, <07.

31) Id 14 12.

92) I(l< 23i 16-

-' ». /'•«'• >" *

^ •

•/ V t^^:K;.C^ '•,'

-

- »» tt^i .'"- ^'->-•;.>» >^ •* I" - .

- '^ '! ^..>J -K,. ,;,?.•

<.'"-..iM':^t<^:^

•'^-

^•j:^'.

i»m0»0mm»t»atmi

\vm ;..•< t

T H E S 'E S.;-^'^^^^^*'-^'^'^'^^^¥•'./.:

.*X-iJv.

-x

'/{

, I» Regna qaQedai|i anti^onim populo-^ rum cer(^ cbnditionibws, aut a po-jxulis atit ab ip^is iegibus c(^i||^|i^u-

tis , adrainistrata sunt»J

"^ ^

JBrrdribus populoram m^dii aevi

lotige plurima |tipaitfi>^ de--'T^ ^

' bentUl^^

x:-.-:-.:>y^ 's .".

"

iJL 'Dominatio civilis pontifices roma-

J^ r hos ad pessima facinora incitavit,,

^^ilaitque auctoritatem ^. ^i^tktem^ ;g >eprum yalp^^

||^»(;^ collegib episcoporumi cardinaiium

^-^ ipsts pjOiiti^cibus romanis et civi^

pll^r^i pqht^cJae i^maiiae et ecdesiae

^|v• catbQlicae plurima mala orta sunt»

fl^v ImperatQr Ma^milianus L aG, Roscoefe: I V in v^ta Liebnis X» (S» p» 169) fiaJsissime

•S^l imbecilfo, se^iper inter diversa coiir

^^^g >ilia fluctuans, ostentat^o^e plenus^^i. ^ Vanae ^<:mae studiosus, ob hebes et

^^; tardum ihgehiUm prayorum consitip-V rum praeto et imperii ge^manid 4©-^

decilsijjcitur» \

f|Magna%animiJaciiltate$eQrum, qi^^abmma potestate in civitatibus gaii-

a0^ y ]^ltgisa pmyis fadnoribus et a

in^lii pilSiicis defenduht, quam bo- . -m

•nitas^^i^ ..^.::' . '/^^ie^-ra

".Jt^»

^' ' !-*.'

Wim —^v-' . - »v ^

.-f - -^- ' ; -

.OB-- .V

^ ^v;il'^>:^* - .--'«.-.•,-•

.»<T

''i

•.

'V

.

'"'. »

.^..^' . ^ . .... »•

• -.

' ^'

ERRATA OPERARUM,

P. 1.8. l.serioris. P, 4. 7. 1, praesidia. 19. ! sx,t(*** Tt^

1» paraUelogr^mmo. 25, ! paraUeli. P* 51 l;, 1. XL,

P» 6. 12. 1. ut Ptoleraaei, ig. ministerio. P. 7*

s5. 1. (pvXxKou, 29. 1* Homeroma&tiji. P. {.> 20. 1«

etiam* 22. 1, sortiretur, P, 9, 18. 1. exhilarf^re, E', iO. .

.. 1, 1, rtgxffxon»s. P, II. H. 1. parricidia. 14. 1, pauca. ,

P, 13. 12. 1. posse. 18. ]. commate, P. 14. 16. 1, de-

trectarunt. P. 15. 1. 1. procerum 14. 1, prava, P. i6.

4. 1. regnum. 6. 1. ut, P. 18. 6. 1. Ptolemaei IV. P, 22,

16* 1. «reX<rix«, P, 26,, 14. U magistratus, P, 27» 23. I,

ab aliis. P. 30. 20. 1, apud, P. 45. 19, l^rostra» P.48.

1, 1, complures reges. . >, • "

' 1»

< 5 ,- •