ﻲﺠﻧﻄﺷﻧﺮﻄﺷ يﺎﻫ ﻦﻴﺠﻧا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و...

ن شط ا ان بررسي و مقايسه انجين هاي شطرنجيقا

درس كاربرد رايانه در شطرنجآقاي هامون هرندي:استاد

1محمد نوري–رضا عبداله زاده : دانشجويان

1392پاييز

كارداني حرفه اي مربيگري پايه شطرنج–دانشگاه جامع علمي كاربردي

شطرنج شطرنج(انجين 2چيست؟)موتور 2چيست؟)موتور شطرنج(انجين شطرنج

را شطرنجي هاي وضعيت كه است كامپيوتري برنامه يك )شطرنج موتور( شطرنج انجين .كندميگيريتصميمحركتبهترينبرايوكندميبررسي

طور به معموال اما دهند انجام حركتي چه كه گيرند مي تصميم شطرنج هاي انجين رابط خودشان شطرنجي هاي انجين از بسياري .كند نمي برقرار ارتباط كاربر با مستقيم

ككا اف ند(GUI)گ اندا لهاآنهااها دكن ندكا تفاداكهدا ا استفاده با كهدارندكاربرديكنسولهايآنها جايبهاماندارند(GUI)گرافيكيكاربري مانند( .كند مي برقرار ارتباط گرافيكي كاربري رابط با استاندارد پروتكل از

WinBoard, Arenaانجين، چندينبرابردركهدهدميامكانكاربر بهاين.)...واجازه ها انجينبههمچنينوكندبازيجديد،گرافيكيكاربريرابطيادگيريبدون.دهد مي يكديگر مقابل در بازي


GUI (Graphical User Interface)3چيست؟ GUI (Graphical User Interface)3چيست؟

به .گيرد مي صورت )شطرنج( برنامه و كاربر بين تعامل آن در كه كاربري رابط يك بكار انسانبهتركاربريوراهنماييبراي ،گرافيكيمحيطيكساده تر،عبارتي

.مي شودناميده)GUI(كاربرگرافيكيواسطمي گيرندنمود بندي تقسيم تجاري و رايگان دسته دو به را گرافيكي هاي واسط معموال.باشدداشتهرازيرهايويژگي حداقلبايدشطرنجيگرافيكيواسطيك:

بورد يك داشتن( بازي انجام براي محيط يك(شدهانجامحركاتثبتزمان كنترل


شطرنجي معروف گرافيكي رابط چند 4:معرفي 4:معرفي چند رابط گرافيكي معروف شطرنجي

WinBoardArena Chess GUIArena Chess GUIScid vs. PCDeep Fritz 14Deep Fritz 14Tarrash Chess GUIChessBase 12ChessBase 12


Wi B d5 WinBoardWeb: http://hgm.nubati.net/

5

Programming Language: C

Free Software

GNU license

رايگان: نوع نرم افزارافزار نرم گنو:مجوز گنو:مجوز نرم افزار


A Ch GUI6 Arena Chess GUIWeb: http://www.playwitharena.com/

6

Free Software

Copyright license

رايگان: نوع نرم افزار كپي رايت: مجوز نرم افزار


S id PC 7 Scid vs. PC Web: http://scidvspc.sourceforge.net/

7

Free Software

GNU license

رايگان: نوع نرم افزار گنو: نوم افزاريمجوز


D F it 148 Deep Fritz 14Web: http://en.chessbase.com/

8

تجاري: نوع نرم افزار رايتكپي:نرم افزارمجوز رجوز ز يپيرم ر


T h Ch GUI 9 Tarrash Chess GUI Web: http://www.triplehappy.com/

9

Programming Language: C & C++

Free Software

GNU license

رايگان: نوع نرم افزار افزارمجوز گنو:نرم گنو:نرم افزارمجوز


Ch B 1210 ChessBase 12Web: http://en.chessbase.com/

10

تجاري: نوع نرم افزار كپي رايت:مجوز نرم افزار ر ز رم يجوز ر پي


Daly CPDaly CPDaly نام به ، كينگ ال كنت همكاري با دالي كريس ، NASA محقق توسط اوليه شطرنج برنامه CP

شدمنتشرميالدي1970 سال در

11

يلر ري


Universal Chess Interface (UCI)12چيست؟ Universal Chess Interface (UCI)12چيست؟

رابط با سازد مي قادر را شطرنجي برنامه يك انجين كه است باز ارتباطي پل يك .كندبرقرارارتباطكاربرگرافيكي

شطرنج انجين :مثال)Chess Engine( در است، خودرو يك موتور يك مانند به دو اين .است )GUI( گرافيكي رابط يك مانند ... و فرمان گاز، پدال كه حاليدي دخ تندفايدهبخ نيكشماه كابطيكداخلدانج اف بگ كا كاربر گرافيكيرابطيكداخلدرانجين يكشما.هستندفايدهبيخودخودي

)GUI( از استفاده با و داده قرار GUI، كنيد مي كنترل را انجين. UCI پروتكلي .كنندمياستفادهGUIبابرقراري برايشطرنجهايانجينبيشتركهاست


و ازتوضيحمعرفي انجينقسمتي 13شطرنجتنظيمات 13شطرنجتنظيمات انجينقسمتي از توضيحمعرفي و

Hash Table MemoryEndgame tablebaseEndgame tablebaseChess opening book


Hash Table Memory14 Hash Table Memory14

ساختمان دادهاست كه نوعي جدول هش يا جدول درهم سازي علوم رايانه، دركليدهاي با)درهم سازي(كه بايد ذخيره شوند را به وسيله تابع هش مقدارهايي

عمليات اوليه اي كه اين جدول تسهيل مي كند عمل .مرتبط مي سازدويژه ايمورد نظرش را داده مي تواند با سرعتي كارآمد كاربر به اين معني كه. مراجعه استدر جدول هاي هش همچنين افزودن داده هاي جديد در زمان كم .در آن بيابد ب بي ن مر ن ز ر ي ج ي ن زو ين چ ش ي ول ج ر

زمان الزم براي جستجو و افزودن وابسته به نوع جدول و ميزان . امكان پذير استمرتبه اين زمان مي تواند با انتخاب جدول مناسب به. داده ها هستند

ان د(O(1ز ب .برسد(O(1زماني بهترين زمان جستجوO(1) و بدترين زمان جستجوO(n) است.


Endgame tablebase15 Endgame tablebase15

Endgame tablebase يك پايگاه داده كامپيوتري است كه شامل تجزيه وبه همين دليل در .تحليل از قبل محاسبه شده از موقعيت آخر بازي شطرنج است

طول بازي توسط انجين هاي شطرنجي يا توسط انسان و يا توسط كامپيوتر مورد .استفاده قرار مي گيرد

Syzygy EGTBSyzygy EGTBGaviota EGTBNalimov EGTBNalimov EGTB


Chess opening book16 Chess opening book16

كتاب شروع بازي اغلب براي توصيف ديتابيس شروع بازيهاي انجام شده به برنامه، PGNاين كتاب معموال با فرمت هاي.شطرنج در كامپيوتر استفاده مي شود

ctg)استفاده در برنامهchessbase ( ياabk)استفاده در برنامهArena (.استفاده مي شود


17برترانجين10معرفي برترانجين 10معرفي١Houdini)http://www cruxis com/chess/houdini htm(

17

١.Houdini)http://www.cruxis.com/chess/houdini.htm(

٢.Komodo )http://komodochess.com/(

٣.Stockfish )http://stockfishchess.org/(

۴.Critter )http://www.vlasak.biz/critter/(

۵.Rybka )http://www.rybkachess.com/(

۶B t)htt // it l / it / h b t/( ۶.Bouquet)https://sites.google.com/site/chessbouquet/(

٧.Gull )http://sourceforge.net/projects/gullchess/(

٨.Strelka )http://strelkachess.narod.ru/(

٩.Hannibal )https://sites.google.com/site/edapostol/hannibal(

١٠.Naum )http://naumchess.brinkster.net/(


H di i18 HoudiniWeb: http://www cruxis com/chess/houdini htm

18

http://www.cruxis.com/chess/houdini.htm

Houdini 4: آخرين نسخه تجاري:نوع نرم افزار

كپي رايت: مجوز نرم افزار


K d19 KomodoWeb: http://komodochess.com

19

Komodo 6: آخرين نسخه افزار نرم تجاري:نوع تجاري:نوع نرم افزار



St kfi h20 StockfishWeb: http://stockfishchess.org

20

Stockfish: آخرين نسخه DD وStockfish 4

رايگان: نوع نرم افزار )GPLv3(گنو : مجوز نرم افزارن ه نا ان ++C:ز ++C:زبان برنامه نويسي

سورس اين نرم افزار آزاد است و همه مي توانند .در گسترش اين انجين كمك كنند

Source: https://github.com/mcostalba/Stockfish


C itt21 CritterWeb: http://www.vlasak.biz/critter

21

Critter 1.6a: آخرين نسخهرايگان:نوع نرم افزار ر ز رم نوع ي ر

++Cو Delphi: زبان برنامه نويسي


R bk22 RybkaWeb: http://www.rybkachess.com/

22

Rybka 4.1: آخرين نسخهتجاري:نوع نرم افزار ر ز رم ريوع ج



B t23 BouquetWeb: https://sites google com/site/chessbo

23

https://sites.google.com/site/chessbouquet/home

نسخه Bouquet 1.8:آخرين Bouquet 1.8:آخرين نسخهرايگان: نوع نرم افزار


G ll24 GullWeb:http://gullchess.sourceforge.net/

24

Gull 2.3: آخرين نسخه رايگان:نوع نرم افزار ر ز رم نوع ي ر

)GPLv3(گنو : مجوز نرم افزار++C: زبان برنامه نويسي

سورس اين انجين باز و در دسترس تمامي .كاربران مي باشد


H ib l25 HannibalWeb: https://sites google com/site/edapost

25

https://sites.google.com/site/edapostol/portal

نسخه Hannibal 1.4b:آخرين Hannibal 1.4b:آخرين نسخهرايگان: نوع نرم افزار


N26 NaumWeb: http://naumchess.brinkster.net

26

Naum :نسخه آخرين 4.2رايگان:افزارنرمنوع ررموع نز ي ر

رايت كپي :افزار نرم مجوز

ديگر بعد به2012سالازافزارنرماين.شود نمي داده ارتقاء و پشتيباني


هم با شطرنجي هاي انجين 27:مقايسه 27:مقايسه انجين هاي شطرنجي با هم

مراكز معتبري كه انجين هاي شطرنج را با هم مقايسه مي كنند به شرح زير است:CCRL)http://www.computerchess.org.uk( )p // p g(CEGT )http://www.husvankempen.de/nunn/(SWCR )http://www.amateurschach.de/(SSDF )http://ssdf.bosjo.net/(


CCRL (Computer Chess Rating Lists)28 CCRL (Computer Chess Rating Lists)28

شرايط تستCCRL 40/40:Endgame Tablebase:4 or 5 piece Endgame Tablebase:4 or 5 pieceحركت 40دقيقه به ازاي 40: كنترل زمانانجين هر زمان در فقط )Pondering: OFF(تفكر تفكر فقط در زمان هر انجين)Pondering: OFF(Hash Table :128 مگابايت 256ياOpening Book:تا حركت12حداكثر Opening Book:حركت 12حداكثر تامشخصات سخت افزار :AMD64 X2 4600+ (2.4GHz)شده تست زمان December 7:آخرين 2013 آخرين زمان تست شده:December 7, 2013


CCRL 40/40 Rating List — All engines29 CCRL 40/40 Rating List — All enginesRank Name Rating

Elo

29

1 Houdini 3 64-bit 4CPU 32452 Komodo 6 64-bit 4CPU 32283 Stockfish 4 64-bit 4CPU 3219

4 Critter 1.6a 64-bit 4CPU 31745 Rybka 4 64-bit 4CPU 31626 8 64 bi 4C 31486 Bouquet 1.8 64-bit 4CPU 31487 Gull 2.3 64-bit 4CPU 31468 Strelka 5.5 64-bit 31189 Hannibal 1.4b 64-bit 4CPU 3091

10 Naum 4.2 64-bit 4CPU 307811 Protector 1.5.0 64-bit 4CPU 307712 Hiarcs 14 4CPU 3073


در شده انجام بازيهاي شروع CCRL 40/4030بيشترين CCRL 40/4030بيشترين شروع بازيهاي انجام شده در

Sicilian, Najdorf (B90)Queen's Indian, 4.g3 (E15)Queen s Indian, 4.g3 (E15)QGD; Semi-Slav 5.e3 (D45)Queen's Indian defense (E12)Queen s Indian defense (E12)QGD; Semi-Slav 7.Bc4 (D47) Reti Opening (A04)Reti Opening (A04)


Rating list Time control Year Games Top three engines Rating31 g (moves/minutes) started playedp g g

CCRL 40/40Ponder OFF 2005 482,981 Houdini 3 x64 4CPUKomodo 6 x64 4CPUSt kfi h 4 64 4CPU

32473228

31

Stockfish 4 x64 4CPU 3222

CEGT 40/20Ponder OFF 2006 702,372 Houdini 3 x64 4CPUKomodo 6 x64 4CPUSt kfi h 4 0 64 4CPU

31423128

Stockfish 4.0 x64 4CPU 3095

SWCR 40/10Ponder ON 2009 161,160 Houdini 2.0c x64 1CPUCritter 1.4 x64 1CPUR bk 4 E 42 64 1CPU

30192980

Rybka 4 Exp. 42 x64 1CPU 2968

SSDF 40/120Ponder ON 1984 132,746 Komodo 5.1 MP x64 2GBStockfish 3 MP x64 2GBD R bk 4 64 2GB

32413211

Deep Rybka 4 x64 2GB 3208


شطرنج هاي انجين بين 32:تورنمنت 32:تورنمنت بين انجين هاي شطرنج

تورنمنت رسميICGA)http://ilk uvt nl/icga/( ICGA)http://ilk.uvt.nl/icga/(تورنمت غير رسمي

nTCEC)chess net/http://www tcec( nTCEC)chess.net/-http://www.tcec(


Thoresen Chess Engines Competition33 Thoresen Chess Engines Competition(TCEC or nTCEC)

33

2010از سال : شروع تورنمنتمدير :Martin Thoresenسايت تورنمنت:chess.net-www.tcechttp://يا

tcec.chessdom.comhttp://و در , كه مرحله آخر مسابقه نهايي بين دو انجين.مرحله انجام مي شود1+4مسابقات در

گ48 ا گ .دور برگزار مي گردد 48ثانيه افزايش به ازاي هر حركت 30+ دقيقه 120: زمان هر بازيري:مشخصات سخت افزاري ز

CPUs: 2 x 8 core Intel Xeon E5-2689 @ 3300 MHz

RAM: 32 GB Samsung MV-3V4G3D


تورنمنت nTCEC34تنظيمات nTCEC34تنظيمات تورنمنت Graphical User Interface (GUI): ChessGUI Graphical User Interface (GUI): ChessGUI

Protocol: Winboard, UCI

Number of Cores/Threads (per engine): 8 or 16

Main Hash Size: 8192 MB (Maximum)

Engine Opening Book: OFF

E d T bl b 6 S 5 N li 5 G i t Endgame Tablebases: 6-men Syzygy, 5-men Nalimov, 5-men Gaviota(cp2), 5-men Shredderbases and 5-men Robbobases (Totalbases + Triplebases) supported

Tablebase Cache: 1024 MB (Maximum) Tablebase Cache: 1024 MB (Maximum)

Ponder/Permanent Brain: OFF


تورنمنت5مشخصات nTCEC35دور nTCEC35دور تورنمنت5مشخصات

انجين 36با حضور , دور به روش سوئيسي 7: دور اولانجين برتر دور اول 19به صورت دوري و با حضور:دور دوم وم ورور ب و وري ور ولب ور ر بر جينانجين برتر دور دوم 10و با حضور , به صورت دوري و رفت و برگشتي: دور سومانجين برتر دور سوم6و با حضور,دور6به صورت دوري و:دور چهارم رم چه وور وري ور ور,ورب ب ومو ور ر بر جيندور 48و , انجين برتر دور چهارم 2با حضور ): فينال(دور چهارم


تورنمنت nTCEC36نتايج nTCEC36نتايج تورنمنت

Season Year Winner Runner-Up

TCEC S 1 2010 H di i 1 5 R bk 4 0TCEC Season 1 2010 Houdini 1.5a Rybka 4.0

TCEC Season 2 2011 Houdini 1.5a Rybka 4.1

nTCEC Season 1 2013 Houdini 3 Stockfish 250413

nTCEC Season 2 2013 Komodo 1142 Stockfish 191113


Shredder vs Gull nTCEC Season 137 Shredder vs Gull, nTCEC Season 137

سفيد شروع و مساوي ميكند

38از جمله آن دو خانه ديدمشطرنج چو صد هزار خانه است

النا ت 38ض حضرت موالنا

ﻲﺠﻧﻄﺷﻧﺮﻄﺷ يﺎﻫ ﻦﻴﺠﻧا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و...

Documents