infanticidio in artis obstetriciae · dissertatio medica de infanticidio in artis obstetriciae...

30

Upload: duongmien

Post on 21-Sep-2018

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

DISSERTATIO MEDICADE

INFANTICIDIOIN ARTIS OBSTETRICIAE

EXERCITIO NON SEMPER EVITABILI.

QV A M

CONSENTIENTE

GRATIOSO MEDICORVM ORDINE

PRO GRADY DOCTORISDIE XXX. M A I! T. MDCCXCII.

H. L. Q. C.

AD DISCEPTANDVM PROPONIT

CHRISTIANVS FRIDERICVS RICHTERZITTAV. LVSAT.

medicinae baccalavrevs.

LIP S I AEEX OFFICINA SO H-.M E*R IA.

VIRISMAGNIFICIS, ILLVSTRIBVS, EXCELLENTISSIMIS,

EXPERIENTISSIMIS, AMPLISSIMIS.

IOANNI CAROLO GEHLERPH1LOSOPH. ET MEDIC. DOCT. THERAP. P. P. O.FACVLTAT. MED. DECANO, ACAD. DECEMV. COLLEG.

MAJ. ET MIN. PRINC1P. COLL. H. TEMP. PRAEPOS.MAGNO SOCIET. OECON. lips. membr. honor.

CIVITAT. LIPS. POL1ATRO ETC.

CAR OLO CHRISTIANO KRA.VSEPHIL. ET MED. DOCT, ANAT. ET CHIR, P. P. E.

FACVLTAT. MED. ET COLI. PRINC. MIN. SENIORIHVIVSQVE H. T. PRAEPOSITO.

IOANNI GOTTLOB HAASEPH1L. ET MED. DOCT. ANAT. ET CH1RVRG. P. p. O.

FACVLT. MED. ASSESS. SOCIETAT. REG. GOETT1NG.CORRESP. ET OECONOM. LIPS. SODALI.

ERNESTO PLATNERPHIL. ET MED. DOCT. PHYSIOLOG. P. P, O. FACVLTAT.

MED. ASSESS. ACAD. DECEMV. COLLEG. MAJ. PRlNC.COLLEG. NAT ION, SAXON. SENIORI ET SOC1ETAT,

OECON. L1PS, SODALI,

ADAMO MICHAELI BIRKHOLZPHIL. ET MED. DOCT. FACVLT. MEDICAE ASSESS.

COLLEG. MAJ. PRINCIP. SODALI.

10ANNI EHRENFRIED POHLPHIL. ET. MED. DOCT. SERENISS. PRINC. ELECT.

SAXON. CONSIL. AV L. ET ARCHIATRO PATHOE

P. P. O. FACVLT. MED. ASSESS. ACAD. NAT.CVRIOS. ET OECON. UPS. SODALI.

CHRISTIANO FRIDERICO LVDWIGPHIL. ET MED. DOCT. PATHOL. P. P. O. SVBSTIT.

H1STOR. NATVRAL. P. P. E. FAGVLT MED. ASSESS.

PRAEFECTVR. L1PS. PHYS. PROVINC. ACAD. NATVR.CVRIOS. SOC1ETATT. OECON. LIPS. NATVR. CVRIOS.

BEROL. ET HALENS. SODALI, SOGIETT. R. SCIENT.MONSPEL. A G RICVLTVRAE PARIS. MED. TVR1C.

ET MVSE1 PARIS. CORRESP.

ERNESTO BENIAMIN GOTTLIEBHEBENSTREIT

PHIL. ET MED. DOCT. P. p. EXTR. FACVLT. M:ED.ASSESS. ADIVNCT. SOCIETATT. OECON. LIPS. ETNATVR. CVRIOS. HALENS. SODALI, SOCIETT. REG.

GOTT1NGENS. agricvlt. PARIS. ET MVSEIPARIS. CORRESP.

HASCE STVDIORVM ACADEMICORVMPRIMITIAS

¥IA DEVOTAQVE MENTE

D. D. D.

A V C T O R.

cogitauerit, quam difficile fit, arcem obftetriciamprobe edifcere, quam longe difficilius eandem

dextre et cum laude facere, is, puto, haud mirabitur, per-paucos vitro huius artis fiudio fele totos deuouere, pluri-mos immenfis paene difficultatibus abfterritos eam vix a li-mine (atutare. Accedit et hoc, neminem facile tam firmaprofperaquc valetudine frui, quin obftetriciaeartis exercitiofubindc in vitae difcrimen adducatur, neminemque, quan-tumuis habilis peritusque eius artis fit, obtrectatorumcalumnias et inuidiam effugere poffe. Quis enim eft, quinefciar, dummodo fummis tantum labris deguflauerit artisobfiecriciae elementa, quam difficilis vtplurimum fit foe-tus vel quacunque parte praeuia immobiliter haerentisvel ob tumida manuue praepoffera rudique obftetricisfauciata mulieris genitalia, vel denique ob cunctationemet diuturnam moram arctius inclufi verfio? quantaquenonnunquam, fi foetus integer in lucem edi nequit, ob-fterricantis medici fanitati quin eius vitae pericula mine-tur fulgidarum foetus partium prolapfarum impactarum-ve excifio aut capitis in deformata arctaque pelui impactiperforatio atque extractio? Silentio praetereo infignem tae-dioque plenum laborem, quem impendere rudis obftetri-

2

cum turbae inditutioni medicus obtetricius cogitur;neque illum animi fenllim, ingratum omnino atque mole-dum, commemorabo, quo afficitur obtetricans dete-ctis grauiffimis, neque facile condonandis, obtetricumin ope, parturientibus praedita, commi dis erroribus; nihiladdam de viliori ac fane exigua laborum moledidimo-rum remuneratione; quae omnia corte funt eiusmodi, vthaud incongrue mireris, ede adhuc aliquos, qui artitam ingratae operam dare fuftineant. Inhorrefcunt multiartis ignari, ficubi alicuius obdetriciae operationis mentioiniicitur, parumque abed, quin decedentur ferociam me-dici obftetricii, quem putant fiepe praeter neceflitatemaut laniandi cupiditate incendam, carnificem agere noua-que miferarum feminarum fupplicia excogitare, vel peri-culi faciundi cauda in viuae matris foetusque vifcera fae-vire. Atque hoc, proh dolor! verum ed, multisque ad-huc medicorum in foro verfantium relationibus et ded-itionibus demondratur, aliquos ede, imo multOS, in qUOShaec opprobria non immerito coniiciantur, quique, duefeftinanter id faciant, due genuinae artis prorfus ignarifmt, due denique omnem humanitatis fenfum depofue-xint, protinus, vt ad parturientes accerfuntur, praeteromnem necefiitatem vncis, cultris terebrisque matres etinfantes dilaniant. Illud autem plane ferendum non ed,idorum hominum facinora aliis exprobrari peritioribus,qui inexpugnabili neceditate coacti ferro operantur, Atta*nien vtiliffimum ed, nec fatis commendandum praecep-tum: medicos et chirurgos non modo non imprudentesac feroces ede, verum etiam, ne videri quidem oportere.Quod tum maxime tenendum fi matris pariter acinfantis vita periclitari videtur, ne imprudenter quidquammoliendo arti, famae ac confcientiae nodrae noceamus.

3Difficillimum autem eft omnem culpam effugere, fi ob in-fignem capitis foetus molem, vel ob anguftiffimum peluismaternae diftortae et deformis fpatium, vel denique obconfumtas paene matris vires vitales, neque foetus inte-ger matre in lucem protrahi, neque mater, nili di£lecto foetu feruari, neque partus negotium fine fumumvtriusque pernicie diutius foli naturae committi poceft,Quidcunqus enim agere decreneris, aut foetum, aut ma-trem perire tantum non femper neceue efl, hoc autemincertum efl, an vnius morte vitam alterius redemtu-rus fis.

i.

Sed ne in recenfendis difficultatibus in artis exercitioobuenientibus illam partus difficilis caufam omittam,quae paragompholis dicitur; necelfe eft, vt nonnullasanimaduerliones, ad hanc fpectantes, Si nempecaput foetus vel ad olla pubis vel ad ifchia matristantopere adpreflum eft , Vt inpaccum firmiter haereat,paragomphofis hoc litus vitium vocatur; cuius variosgradus effie experientia docet» Alias enim caput, eo, vtplerumque folet, modo de pelui defcendit, alias obliqueimminet, alias iplis peluis orfeae anguftiis, alias genitaliumexternorum tumore alioue graui vitio retinetur. Acciditetiam, vt ipfum foetus viui caput ob diuturnam in clau-•ftris maternis moram immaniter intumefcat, libique viampraecludat. Vnde facile inrelligitur, paragompholeoseuentum pro diuerlis eius caulis varium elfe polle. Equi-dem omiffis caeteiis huius vitii generibus, quae vel parumdifficultatis habent, vel a meo propofiro aliena funt,illud tantum attingam, quod nullam inflantis partus feli-citer terminandi Ipem relinquit, nili vel ventre feminae

4incifo, vel diflecta pubis cartilagine, vel cranio diflecto,cerebroque exemto foetus protrahatur. Ego vero nonignoro, inter recentiores anis magiftros efle nonnullos,qui veram paragomphofin accidere negent, nifi obfletri-cis vel culpa, vel negjigenria illa fiat. Scilicet haud in-congrue illi monent, caput foetus, quod plerumque ma-iore fuo diametro in ampliorem feu tranfuerfam peluislineam incidat, inter duo tantum peluis puncta e regionefibi oppofita immobiliter .haerere pofle, v. c. inter pubemet offis facri promontorium, atque tum facili negotioprotrahi pofle, praefertim fi in fuperiori peluis aperturaretineatur. In his fane nihil eft, quod veritati repugnet,fed rarum efl, medici obftetricii operam fatis tempefliuepoftulari, longe frequentius, eum tum demum aduocari,cum caput foetus iam infignitcr tumidum a matris geni-talibus inflammatis , tumefactis vel adeo gangraena cor-ruptis tam arcte continetur, vt fere impofiibiie fit vnnmfaltem digitum intromittere. Vtcunque autem iffa fe ha-beant, hoc tamen neminem negare puto, paragomphofin,fiiie vera fit et abfblutn, flue ab initio in duobus tantumpunctis fiat, difficillimum efle partus obffaculum, quodnon nifi efficaciflimis artis adminiculis fuperari poflic.

2*

Quodfr igitur vel ob in(ignem capitis infantilismolem, vel ob nimiam peluis offeae maternae anguftiam,yel ob alias matris conditiones, v. c. partium vel inter-narum vel externarum tumorem, laefiones, gangraenam,parturientis conuulfiones, praegreffam haemorrhagiametc. neque forcipibus neque aliis enchirifibus quidquamprofici poterit, inter haec tria modo optio daturj

5fectionem nimirum caefaream, Synchondrotomen er ca-pitis foetus perforationem. De his artis auxiliis diuerfaeilmt auctorum fententiae; aliis fectionem caefaream,aliis Synchondrotomiam, aliis capitis foetus perforatio*nem commendantibus. Atque inter hos etiam difienfioeft, qui foetum, exemto cerebro, vncis protrahi volunt;longe plures enim id fieri debere negant, nifi foetu anteamortuo; reliqui autem neglecta mortis expectatiohe foe-tum, fi feruari nequeat, trucidari, quam matrempn extre-mum periculum adduci malunt. Habent hi omnes argu-menta, quibus fuam fententiam exornent atque propu-gnent; et neminem efieexiftimo, quin videat, caefareamlectionem et Synchondrotonpam fua commoda habererneque caput foetus fefiinanter ferro perfodiendum efie,dum tuto absque matris difcrimine eius mortem expe-crare licear. Mihi aurem propofirum efi, hac fcriptiun-cula ofiendere, trifiem illam necefiitatem vere fubindeincidere, quae, nulla alia fpe relicta, foetum, etiamviuum, vita prluari iubear.

3»Dixi autem, multos artis obftetriciae magiftros

fuadere ac fedulo commendare; expectandam efie foetusipfius mortem, ne forte viuum adhuc et vegetum truci-demus. —- Sed aegre definiri atque rite cognofci potefi:foetus mors, et tempus in quod illa incidit, quia i) foe-tus exanimis videri potefi:, eriamfi adhuc viuit et viceverfa 2) mortuus efie potefi, licet viuum vegetumqueillum exiftimauerimus. Et fi vel maxime 3) de foetusvita certi fimus, quaedam tamen marris conditiones y* c*haemorrhagia infignis etc. luminum ac certe tantum' peri-

6

culum matri minitari poflunt, vt partus, quocunquemodo fiat, nulla ratione procraftinari debeat. Quid?quod 4) obfterricans medicus, qui rebus fic flan-tibus, foetus mortem placide expeccat, nihil agendo,eodem modo quam ille, qui ferro velpugione caput per-fodit, arte fua mortis foetus auctor eft. Vterque igiturinfantem, quem fernare haud poterat, neca 11 e vide-tur. — Aiunt quidem, mortem foetus expectandam efTe.loritur ineuicabilem dfe fatentur, hoc tamen aflcouifuo conhlio volunt, fcilicet vt per vnam alteramue horu-lam diutius vita foetui feruetur, qua tamen, in tantisvteri materni anguftiis prefilis vndique et con qua flatus,tfui omnino nequit! Quod vero obiiciunt, infantemperforato cranio viuum adhuc cx vtero protrahi pofie,planctuqne miferabili tortoris fui chirurgi atrocem crude-litatem fubinde reflari, id

4 quideni magis ad commonen-dum animum effictum, quam veritati confentaneum eft,>s Tam fieri omnino ncn poteft, vt foetus, exfecto cerebro,vinus in lucem prodeat. Neque fatis video, quomodoin ea, de qua nunc difputamus, rerum conditione mor-tem foetus expsctare pofiimus cum certa eius indicia verenulla habeamus. Varia quidem, quae huc faciunt, fignaab auctoribus recenfentur, nempe: ol ) Foetus motus invtero prorfus ceftans, /3) arteriarum vel in foetus mem-bris, vel in fonticulis, vel denique in funiculo quies:y) Cuticulae a cute facilis feceffio, |) Putredo, e) Prae-viarum partium flacciditas rugofa, tum maxime mani-fefta, fi paulo antea illae duriores tenfaequc fuerant;A Meconii effluxus.

At facile oflendi poteft, inter haec figna nullumefTe, cuius praefentia mortem, abfcntia vitam foetus con-ftamer ct indubitanter indicet. Nam, quae primo loco

7commemoratur motus omnis in foetu cenatio, ea parumvalet ad mortem declarandam. Scilicet quotidiana expe-rientia perfuademur, motum omnem in vkimo partusmomento prorfus deficere, praepiimis, fi caput in pel-vis aperturam dolorum vi intrufum immobile haeret,omnisque amnii liquor iampridem effluxit. Praetereatanta faepenumero efi mulierum, primipararum maxime,ignorantia, vt fruftra fcifciceris, an motum infantis fen-O *

'

f

tiant. Aliae malitiofe et confulto perceptum motumdiffimulant, aliae vel experientia priftina edoctae, veladftanrinm promifiione perfuafae fperant, fore, vt me-dicus, foetum, quem putat exanimem, fine mora, quo-vis id modo fieri poflit, extrahat, feque moleftis partuscruciatibus exfoluat; atque hae quidem, cum omnilabore nihil profici vident, foetum necari, quam ipfaeyitae diferimen fubire malunt. Alterum vero foetus inVtero monui lignum, arteriarum nempe in cranii fonti-culis, in membris et umbilico quietem neque diiudicarifemper pofie, neque, fi pofiet, certum ac indubitatummortis praebere indicium, nemo non fatebitur, quiartem obfietriciam exercet, Nam digitis tangi nequitarteriarum pullus, vita foetus adhuc forte fuperftite, fiis in arctifiima pelui comprefius, non capite, neque vm-bilico, fed aliis corporis fui partibus haeret, vel, fi arte-riae in angufto loco comprefiae filent* vel denique, fivmbilicalis funiculus praepinguis eft aut aquae in eiuscellulas effufae copia nimium intumefeit. Haud raroetiam fieri poteft, vt medicus pulfum foetus fe percepilfefalfo exiftimet, fuarumipfius arteriarum in digitis micatudeceptus. Multi denique arris nofirae doctorcs teftantur 7fe viuos partus, in quorum vmbilicali funiculo pulfusarteriarum prorfus defierat, firbinde prorraxiffe.

Cuticulae autem in foeta a fubiacente cute facilisfeceflio vel abrafio ad certa mortis indicia referri nequit.Nemo enim nefcit, varia fubinde exanthematum generafoetum in vtero adhuc inclufum, infeftare pofTe; etiamyarios in eius fuperficie abfcefTus *) nafci poffe, deniquefortuito cafu et vi foris illata cutim lacerari, quod ma-xime fieri folet agreftium obfietricum rudi opera, quaefaepenumero fcabris callofisque manibus et fordidorumvnguium acie tum feminarum vterum, tum foetus partesobuias mifere vellicant, lacerant ac dilaniant, quo fictocuticulam abfcedere neceffum eft, Quapropter non mi*ror, qui fat, vt interdum abrafae epidermidis fruftulaadhaereant digitis explorantibus. Vt nihil dicam deexioua, (exceptis artubus praeuiis, vel toto ex vrericauTtate ad caput vsque extracto corpore) fuperficie,quae vtplurimum in male conformata atque angufta peluiexploranti manui fefe offert, quamque circumductis digi-tis facile difquirere operatori licet.

De putredine autem, quamuis certum fit, eam,vbi foetum inuafit, huius mortem certo fignificare, diffi-cile tamen plerumque eft, indicium ferre, an vere illaadfit, an adeffie tantum videatur. Nam, qui vulgo proeius dgno habetur cadauerofus halitus ex puerperae'pudendis prodiens, is multum abed, vt femper mortuifoetus putredini tribui poffit, cum nonnunquam ab

*) Nuperrime explorans capitis fat magni atque incuneati fitum, inaltero eius bregmate talem abfceffum, nimia capitis compreffionedUruptum, pusque multum profundentem , nec non plures cuti-culae pure refolutae deprauatae particulas digitis explorantibusadglutinatas deprehendi. Nihilo tamen fecius riuam prolem for-cipe extraxi.

9interno quodam partium muliebrium vitio , frequentiusautem a (anguine ibi collecto et diuturniori mora cor-rupto pendeat, foetu ipfo adhuc (aluo et vegeto *). Ne-que vero fufci vel nigrefcentis humoris ex vulua defluxusfoetus putridi, adeoque emortui, fat fidum indiciumfubmlniftrat, cum idem a fanguine , vel a meconio,viuo adhuc foetu excreto, accidere poflic. Digitis autemputredinem dignofcere et de eius praefentia carniumfoetus, emortuarum et mollitie fua paene diffluentium,attactu certiorem fieri, admodum difficile eft, ne dicamimpoffibile in tanta, quam pofuimus, peluis maternaearccitudine Quamquam igitur Wrisbergius etIaegerus bene de arte obftetricia meruerunt, collectisexpofuisque (ignis iis omnibus, quibus putredo foetusin vtero cognofcitur; dubito tamen, an ea in talicafu, qualem fupra depinximus, fine omni erroris peri-culo inueftigari atque intelligi poflint. Praecipue autemconfiderandum eft, putredinem non protinus, vt foetusextinccus eft, fefe euidentiflimis fignis manifeftare, fedlento gradu illam ingruere; ideoquc, fi eam expectare ve-lis, vt de infantis morte certo tibi conftet , fieri facilli-me pofle, vt mulier parturiens, dum cunctaris otiofum-que fpectatorem agis, tot tantisque malis opprefla, ani-mam reddat.

Flaccida antem et fere emarcida partium foetus prae-viarum mollities pro certo mortis figno eo minus haberipoteft, quo notum eft, eam plerumque in ea par-

*) Vidi viuum puerum nafci, cum horrendus foetor ex mulieris (Inuantea proruperat, quem poftea ab vteri exulceratione ortum efleconftitit. V

10

tus conditione, quae infantem ob nimiam 'peluis angu-fliam, per genitalia viaum progredi haud finit, ob mino-rem corpufculi portionem., digitis palpabilem, apte difcerni non poffe. Praeterea non defunt exempla, quaeedoceant, infantem, cuius tota fuperficies mollis et tu-gofa eft, viuum fubinde edi pofle. His adde; par-tem foetus cafu quocunque antea tumefactam collabimarcidamque fieri pofle, Interim non nego, maioremfuperftitis vitae fpem facere partes foetus praeuias tumen-tes , elafticas et multo fanguine repletas, quam flaccidasmarcidasque. Denique eos etiam vehementer errafle, quifoetus in vtero haerentis meconium efliucns vt certifiimummortis fignum depracdicarunt, ex diuerfis clarifiimorumvirorum fcriptis liquet, et quotidiana experientia com-probatur. Itaque ledulo inculcandum efle arbitramurobftetricibus, ne foetum, cuius meconium effluxerit, fla-rim pro mortuo habeant, fed potius pronidam curamadhibeant omnique ftudio allaborent, VE eius yitaeparcant.

Caetera vero minus certa mortis figna omitto, v. c*diuerfi infantis fitus explorationem, temporis ab inceptopartus negotio vfque ad medici aduentum elapfi computa-tionem, caudarum dein vela matris diaetae vitiis, vel abexterna quauis iniuria in foetum turpiter illatapendentiumferutinium, ete, ex quibusomnibus nunquam aliquid ha-riolari, nihil autem decernere licet, cum vtplurimum exfola relatione feminarum innotefcanc, quarum fides obfummam ignorantiam, vel focordiam, vel adeo malitiamadmodum fufpecta efl, — In tanta igitur lignorum vitaeac mortis incertitudine neminem facile fore exiftimo,quin fibi perfuadeat, in eo foetus fitu, qui viuum illum

11

in lucem edi plane non permittit, medicum non femperline certillimo matris mortis periculo foetus mortem ex-pectando, cunctari eta capitis perforatione abftinere polle.

4-Aiunt alii: perforationi praeferendas e(Te et lectio-

nemcaefaream, et fynchondrotomiam. At nunquam im-pune adhibebis alter vtram operationem: II i) obnimiamhaemorrhagiam praegreflam matris vires nimis cxhauftaefunt. 2) Raro praeterea parturientes has operationes ad-mittunt; neque li illas admiferint, 3) ab omni vitae peri-culo immunes ac liberae funt. 4) Incertum infuper ellatque dubium, an huius vel illius exercitio foetus vitamferuaturus lis.

Paucifiimac omnino feminae de vita prolis ita funtfollicitae, vt iplae mortem oppetere, quam illam necarimalint; longe plures autem, cum vident, (e exhauftisomnibus artis auxiliis In extremo ritac dlfcrimine verfari*medicum obftetricantem, vt foetum, qui integer nafci ne-quit, diflecet, implorant atque enixe obteftantur, Intermillenas autem vix vnam reperies, quae lectionem caefa-ream aut lynchondrotomiam fubire, nedum pofcereaudeat. Neque vero etiam* fi parturiens mulier tamforti intrepidoque animo efi, vt cultrum ipfa non refor-midet, fectio pubis vel vteri ftatim fieri poteft, vel debet.

Oportet enim medicum ante omnia probe perpen-dere, an quidquam huic chirurgiae obftet. Ea videlicetnon vbique recte et apte adhibetur, immo multa funt,quae medicum ab ea inftituenda abfterrere debeant. An-ceps enim eft, vtraque tum vteri grauidi, tum pubisfectio, et plena periculi, quod paucillimae mulieres, eam

partae, euadunt. Vt autem bene cedat, permulta cbn-fpirare debent: toci, in quo fiat opportunitas, (nam nonin quolibet lecto vel cubiculo apte peragi potcft), tum,quod caput rei eft, exquifitum victus et medicamentorumregimen, quo fine, chirurgus, licet dexterrime fecuerir,feminam feritatum iri nequicquam fperare potert. Atnemo eft, quin, me etiam non monente, videat, quamdifficile fit, ne dicam impofiibile, haec omnia apud ple-rafque feminas illo chirurgiae auxilio indigentes, vtpoteruri habitantes et pauperrimas, procurare. Accedit et hoc,faepenumero neminem efte, qui lectionem caefaream velfynchondrotomiam facere calleat, et inter medicos obfte-tricios pauciflimos efte huius chirurgiae peritos. Dixe-rit fortafle quispiam, ab artis obftetridae exercitio prorfusremonendos efte, qui cultro chirurgico aptevti nefciant.At, fi huic obtemperandum eflet confilio, vereor, vtbene cum republica ageretur. Sic enim necertarium foret,iis omnibus obftetricio munere interdici, qui, quamuisin hac arte dexterrimi et exercitatiflimi fint, ea chirurgi-carum operationum peritia animique conflantia ac forti-tudine carent, qua ad Tectionem vteri grauidi, vel ortiumpubis difcirtionem opus eft; et in horum locum fufficialios eosque paucos, qui in vtraque arte excellunt. Hivero, vt pauci, labori impares forent; frequemiflimeenim incidunt partus laboriofi et difficiles, artis auxiliumpofcentes; contra (quod generi humano gratulamur)fectionis caefareae et fynchondroromes rara omnino eftneceffitas, eaque, vbi occurrit, id in magnis plerumquevrbibus eft, earumque vicinia, vbi chirurgos peritos, quiobftetricanti auxilium ferre poffint, habemus. Nequeomittendum efle credo, perpaucos inueniri chirurgos,qui in omnibus omnino operationibus eadem manuum

dexteritate excellant, cum multi fint, qui aliquas tantumoperationes docte et fubciliter exercent , promi vel inge-nio, vel crebriore eas inftituendi opportunitate hanc peri-tiam fibi ftudiofe compararunt. — Quae cum ita fint;non video, cur eadem venia medicis obftetriciis dene-ganda fit. ; '■ ■: .' i■: ;• ;j

Denique, fi nihil aliud eft, quod alterutri, de quanunc loquimur operationi chirurgicae obftet, hoc tamenab illa haud raro deterrere poteft, quod videas ,

mulie-rem fanguine iam exhauftam et paene exanimem, velmorbo grani quocumque laborantem, illi fine cemfiimaemortis difcrimine fuftinendae omnino imparem fore.Quid enim fperes vulnus tam amplum tamque horren-dum, quod ne fane quidem mulier impune pafiura efiet,in debili corpore, humorumque putredine aliisue vitiislabefactato, apte ac facile conglutinari iterum pofie?

5.

Si igitur nulla ratione parturienti aut eius amicisfectionem caefaream, fumme neceftariam, medicus perfua-dere poteft, fi ipfi dexteritas animique conflantia ad eamperficiendam omnino defnnt, aut, fi qua alia Caufa eft,quae hanc chirurgiam profpere cadere haud patiatur;porro, fi fectione fynchondrofeos tantum ampliari angu-fta peluis nequit, quantum ad tantae molis caput extrahen-dum fufficiat; in tali peluis anguftia, exhauftis propemo-dum matris viribus omnibusque fruftra tentatis enchire-fibus, nihil, fi quid video, chirurgo, quod faciat, relin-quitur, nifi foetus viui adhuc capitis perforatio, Duriffi.ma certe neceflitas eft, quae infantem in ipfa vitae ianuamorti devouet, vt mater falua fit, dum hanc cum illo

14fimul feritari impoflxbile efl:. Nefcio autem, an aequioreet tranquilliore animo ferri pofllt puerperae mors, quaefaepiflime in ea, quam pofui, rerum conditione, procra-ftinata foetus diflectione accidit, cum cogites, te cuncta*tione et vitam foetus incertam feritandi ftudio, matrisvitam perdidifle. Quod confilium fupra iam recenfitum,vehementer quidem probandum efl; dummodo femperilli fine noxa obtemperare licitum eflet! Etenim, quodofficii ratio ipfeque humanitatis fenfus ab vnoquoquemedico poftulaf, vt occidat neminem, quem leruare ne-queat; id quidem obftetricanti etiam tenendum efl., ne-que citius [truculentas manus infonti foetus capiti inferredebet, quam matris vita, cunctatione mortisque foetusexpectatione vehementer periclitatur. Immo vero nihil,Vt infanticidii necefiitatem declinet, intentatum relinquere,nihil incOnfiilto ec fefdnanter in grauifiima caufa decer-nere vel agere debet. Exemplo fit femina, ruri degens.Ponamus eam per aliquot dies obfletricis imprudentismanibus iam commiflam, omnes difperdidxfle vires, liuenimia corporis agitatione, fiue nimia fanguinis iactura idfactum fit; peluim eius capite exitum moliente anguftio-rem efle, vel foetus caput in ipfam ita impactum efle, vtneque forcipis ope, neque alio modo dimoueri vel adeoextrahi queat, feccionem vteri ofliumue pubis' impoffibi-lem efle, et, quo magis denique cunctemur, eo certiusfeminae mortem expectandam efle*}. Adde; eam iamplures antehac peperifle infantes viuos, quorum vt ma-rito, vt ipfi reipubiicae, illam in viuis fuperefle multum

*) Qua cunctatione in. tali caiu nonnunquam vteri rupturam accider*pofle, nonnunquam vidi. Conf. etiam Exci. Geileri programm.de neri in ipartu rupti therapia Lipf. 1784.

intereft; infantem autem, quem nunc enixura eft, feritarinullo modo pofle, er, fiferuetur, admodum incertum e(Te,an diu luce fruiturus, an per tot vitae tenerrimae et fani-tatis difcritnina ad virilem aetatem peruenturus (it. An<non quaefo, penfitatis hifce omnibus, iufioque et matriset foetus vitae pretio flaturo, confultius videbitur, foe-tus mortem, quam ille tamen effugere non poteft, accele-rare, quam odofa illius commiferatione miferam matremin certiffimum mortis periculum adducere?

Quorfum vero haec omnia? Scilicet vt*oftende-rem, quam arduum fit, in eo parturitionis ftatu, quifoetum viuum per genitalia prodire non permittit, con-filium extemplo ita capere, vt neque puerperae falutemnegligas, neque propriam famam peflundss. , Mihi vero,haec omnia confideranti perfuafum efi, in tam trifti cafiiomnibus adminiculis incaflum antea adhibitis, medicummelius plerumque et publicae faluti, et fuae confcientiaeac famae confidere, fi foetus, fiue iam mortuus fit, fiueadhuc viuat, caput difcindat, quam fi puerperam deftituatmortique certae committat, vel operationi fubiiciat, quamneque femper infiirui pofie neque probabilem vitae fpemfacere diximus. Nemo tamen putet, me infanticidii cau-fam agere, aut illa tempora reuocare velle, vbi crudeli acimmani aufu infantes nafcituros dilaniare!, prolapfa eo-rum bracchia amputare, crania perterebrare, cerebra exi.mere absque ylla et matris* et foetus vitae ratione habitaipfi artis magiftri confueuerant. Hoc tantum volo, faepe-numero ob magnam peluis ofieae anguftiam et malam eiusformam, ob nimiam foetus praecipue capitis eius molemac deformitatem aliasque caufas medicum obftetricantemeo adduci pofie, vt vrgente neceflitate coactus et fruftraantea fufceptis variis enchirifibus matris, quam foetus

16vitae parcere malit! Nam fi incafTnm quicquid arS fiiahabet auxilii, medicus obftecricius impendit, nec ven-trem feminae, vel offa pubis fecare licitum eft, humaniuseum agere exiftimamns, fi foetui vitam adimat, quam fiinutili huius commiferatione eo fe adduci patiatur, vtmatrem, auxilio omni deftitutam morti certiftimae tradat.Equidem, fi quid criminis habet huiusmodi infanticidium(quod tamen nullum effe puto, cum in foetum, cui omnisvitae fpes ab ipfa natura ademta eft, et matris feritandaecaufa committatur), id non medicis exprobrandum effe putofed magiftratibus et legislatoribus. Ab his enim, cumreipublicaeciuiumquefingulorumfalutiprofpiceredebeant,inter alia multa etiam hoc iure meritoque poftulatur, vtfeminas deformes et gibbofas, quarum pelues diftortaeviuos infantes in lucem edi non permittunt, viris nuberehaud patiantur, iisdem iam maritatis et infelici partu foe-tum capite truncandos enixis, dinortium auctoritate publi-ca indicant. Onod nifi faciant, fe folos iri culare debent,quandocunque triftis illa viuos foetus in matris finu inter-ficiendi neceflitas incidit, quam crebro incidere non mi-rum eft dum nulla lex eft, quae feminas puerperio nonidoneas a coniugio arceat. Quidquid enim faciant me-dici, quidquid moneant atque rogent, vt tales mulieres,foetus diflectione feruatae, a virorum amplexu dehorten-tur, furdis illud auribus dictum eft. Optime autem cumrepublica priuatofumque faluce ageretur, fi caneri poflet,ne yllae effent feminae, quibus vel matrimonio interdice-re, vel nuptis et parturientibus foetus excidio vitam fer-vare oporteret. Quis autem eft, qui ignoret, hoc impofifibile efte, nifi fexus fequioris educatio et vniuerfa vitaeratio naturae conuenienter inftitnatur, animisque femina-rum damnofa illa vanitas euellatur, qua occoqcatae vefti-

17

tus lenocinio/ vt procis placeant, uinceam gracilitatemaffectare, quam foecundae matres efie malunt. Equidemprobe video, quam difficile fit, hoc efficere, Ted hac ipfare perfuadeor, legibus deformium feminarum matrimo-nia permittentibus, et perniciofo illo formae cultu, quideformes reddit, non abrogato, triftes illos cafus puer-perii

, foetus truncatione terminandi nunquam defutu-ros efie.

6.At, fi eiusmodi acciderit infortunium, vt foetum

per matris genitalia viuum in lucem prodire plane im-poffibile fit, medicus obfietricius omnia fedulo circum-Ipicere et penfitare debet. — Et ab initio quidem

1) feminae habitus vulmsque conditio perlufiran-da, pulfus explorandus, elapfi temporis fpatium com-putandum eft. Deinde opus efi percontari, quae in gra-viditate vel nuperrime acciderint, quo victu mulier viafit, an pluries iam pepererit/etviuam prolem femper enixafit: an facilis parturitio olim fuerit, an difficilis et in-ftrumentis adiuuanda; an nunc dolores ad partum iamdefierint, an adhuc durent?

2) Medicus rerum flatum iplamque peluis ofleae con-ditionem ac diametrum, capitis aut alius partis in vteroobuiae fitum ac magnitudinem, peluis fpatio haud con-gruentem exploret, vitam aut mortem foetus, quantumid fieri poteft, perferutetur, aliorum impedimentorum vi-tiorumque, fi quae funt praeter peluis offeae diflorfio-nem, caufas ftudiofe perquirat.

3) Omnes omnino enchirefes manibus tum nudis,tum armatis perficiendas, variosque parturientis fitus iu-vandi partus caufTa experiatur, antequam aliud capiatauxilium.

4) Porro, fi omnibus artificiis fruftra tentatis,nihil fe proficere videat, ftudiofe et accurate perpenderedebet, quid fibi nunc faciendum fit, vtrum fectioneracaefaream inflituere, an pubis offa difcindere, an deniquefoetus caput ferramento immitto perfodere prncfier. Namfingulae iftae operationes fua, quibus commendentur,commoda habent.

5) Att nihil intuta, et inopinante muliere molien-dum eft, cum de eius vita et falute nunc agatur. Pro-pterea tum illi, tum cognatis medicus confilium, quod cepit,aperire, eiusque operationis, quammaxime conuenire putat,jiecettitatejn atque vtilitatem, non intermitta tamen peri-culi commemoratione, offendere debet. Si autem illis,_vt lectioni caefai-eae vel fynchondrotomiae mulier fe fub-mittat, perfuaderi nequit; videndum ett,

6) An fine matris periculo mors foetus expectaripoflit. Quod, fi fieri poteft, nihil moliendum eft. Siautem

7) ex fignis, vteri rupturam, vel aliud grane peri-culum portendentibus conftiterit, diuturniorem foetusin vtero moram perniciofam fore, de eo, an viuat ille,an iam mortuus fit, nihil amplius Pollicitum ette oportet,fed, quae necefiitas iubet, facere, et caput foetus pertere-brare et cerebro expreffo cranium eximere, ita tamen, vtcaneatur fedulo, ne mulier, vteri vel alius partis laefionedetrimentum capiat.

Appendicis loco defcriptionem foetus monftrof,cfiigie illuliratam, addere liceat. AcceiTebar anno 1790,menfe lulio, in pagum quendam fuburbanum ad femi-nam, cuius ex vtero portentum profpicere fuperftitiofaeobftetrici videbatur. Explorato rerum flatu inueniebamquidem caput in inferiorem peluis aperturam ingrefilim,fed plane lingulari forma praeditum, Nefciebam, quideflet prodigii, praefertim cum incredibili foetore cadaue-rofo ex vtero puerperae fpirante, tantum non fuffocarer.Tandem fola naturae opera infantem vitium mater enixaeft, cuius infolenti horridoque adlpectu omnes percelle-bamur. Tres dies infans vixit, mortuus poftmodum exdefectu alimenti, quod, li ori forte inflillabatur, mox prae-focatus relpuebat. Non dubitabam, fub lingulari ifta cor-poris externa forma monftrolam latere partium fabricam,praefertim cum deglutitio plane eflet impoflibilis, digi-toque admoto gula cum larynge in faecumconfluere videretur. Vehementer igitur optabam, vt hocmonftrum cultro anatomico fubiicere mihi liceret. Atparentes, nefeio qua fuperftitione ducti, di(Tectionemeius pertinaciter recurabant, nec vilis precibus commo-veri poterant, vt cadauer domum alportandum mihi tra-derent. Caeterum puerpera, roganti mihi, an quidquamliniftri libi, dum vterum ferret, acciderit, refpondit, fenullius vel terroris, vel infortunii, vel geauioris animiadfectionis, quam palfa elfet, meminilfe neque praeterconfuetudinem aegrotalfe, liifi quod fubinde ia lateredextro dolorem pungentem fenferit.

20

TABULAE EXPLICATIO.Oftenditfaciem anteriorem et externam foetus feminini

octimeflris, infigniter mortftrofi. Notanda funt inprimisA. Caput, a coniueta forma in eo abhorrens, quod

a) fuprema eius pars f. capillata admodum deprefla erat.b) Illa loca, vbi in caeteris tubera frontalia deprehen-

duntur, plana depreflaque ac multis fetis obfefla erant.c) Ex vtraque orbita oculorum loco propendebant globi car-

nofi, fanguinei, admodum fenfiles.d) Nafo et e) auribus prorfus carebat, fi exceperis forami.

nula, quae ibi in conlpectum vr eniebant.f) Os turpiter hiabat eiusque

i) labia tenuia, nimis expanfa ab ipfo margine inferioriolfiam nafi, quae ibi deerant, porrigebantur et in or-bem ducta ad marginem maxillae inferioris excurre-bant, ita, vt libere paterent,2 — 3) Gingmae et lingua fat magnae, in medio4) profunde vsque ad fauces fulcata.

B. Manuum loco erant tubera, cutis colori difiimiiia, quarum ex-trema verrucas quasdam fiue excrefeentias digitorum formammale mentientes gerebant.

Q Pedum eadem erat forma, exceptis excrefcentiis , quae ibideerant.

D. Labia pudendi externa reflexa erant, vt hymen a) facillimeconfpiceretur.

E. Tumidus venter cum funiciilo vmbilicali putredine exefo.Orificio ani prorfus carebat.Totius cutis color rufus erat flauo mixtus, ct per totam

corporis fuperficiem innumerabiles difeurrebant fiflurae difpari for-ma ac colore, qui in aliis ruber in aliis coeruleus erat. Ex hishumor purulentus foetidus ftillabat.

s&dpr- u() 7%cc6: Jetb& fc