inside book burmese ·...

ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရကကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက

ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသဖြ႕ၿဖးေရးအတြကျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသဖြ႕ၿဖးေရးအတြကဂပနႏငငအျပညျပညဆငရာပးေပါငးေဆာငရြကဂပနႏငငအျပညျပညဆငရာပးေပါငးေဆာငရြကေရးေအဂငစ၏ အေသးစတပစ (Blueprint)ေရးေအဂငစ၏ အေသးစတပစ (Blueprint)

အေပၚ ဆနးစစေဝဖနမႈအေပၚ ဆနးစစေဝဖနမႈ

အစရငခစာ အျပညအစအစရငခစာ အျပညအစစကတငဘာလ၊၂ဝ၁၄စကတငဘာလ၊၂ဝ၁၄

II 1ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက

JICA .zGd@jzdK;a&;aqmif&Gufr_vkyfief;pOftay:qef;ppfa0zefr_.zGd@jzdK;a&;aqmif&Gufr_vkyfief;pOftay:qef;ppfa0zefr_

အထးအကဥးခပအထးအကဥးခပ

ဂပနႏငင အျပညျပညဆင ရာပးေပါငးေဆာငရြကေရးေအဂငစ (JICA) သည ကရငျပညနယႏင မြနျပည နယတ႔တြင ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား (IDPs) ျပနလညေနရာခထားေရးက အကအညေပးရနအဆျဖင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင စကမႈက႑ဆငရာဖြ႕ၿဖးတး တကရန ရညရြယသည အေသးစတပစကမၾကာေသးမကထတျပနခသည။ သ႔ေသာ ဂပနႏငင အျပညျပညဆင ရာ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးေအဂငစ (JICA) အား စစဒဏခေနရေသာ အေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင လမးမားႏငစက မႈဇနမားကသ႔ေသာ အေျခခအေဆာကအအဖြ႕ၿဖးမႈအတြက ၎၏စမခကသည ေစာလြနးေန ၿပး အားနညးခကမားရကာ ပဋပကၡပ၍ဆးရြားလာေစႏငသညအလားအလာရ ေၾကာငးက ျမနမာႏငငရ ကရငတငးရငးသားအဖြ႕အစညးေပါငး ၃ဝ နးပါးပါဝငေသာကြနရကျဖစသည ကရငၿငမးခမးေရးအ ေထာက အကျပကြနရက (KPSN) မ သတေပးလကသည။

KPSN (ယခင KCBPSN) သည ျမနမာႏငငတြင အႀကးဆးကရငလ႔အဖြ႕အစညးဆငရာအဖြ႕အစညးမား ျဖငဖြ႕စညးထားသညကြနရကျဖစသည (ပါဝငသည အဖြ႕ဝငအဖြ႕အစညးမား၏စာရငးအား ေနာကဆက တြ ၁ တြင ေဖာျပေပးထားသည)။ ၎အဖြ႕အစညးမားသည ဆယစႏစေပါငးမားစြာ ပဋပကၡဒဏခေနရ ေသာ ဤေဒသရ ခခႏငစြမးမရေသာလမားႏင ရပရြာလထမားအတြက အေထာကအပမား ေပးလကရၿပး လပပငခြငအာဏာေပးကာ၊ ပြငလငးျမငသာၿပးတာဝနရသညအဖြ႕အစညးမား ထေထာင၍ ျမနမာႏငင တြင ေရရညတညတခင ၿမသည ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငရန ဝငးဝနးကည ေဆာငရြကလကရသည။ ထ႔ေၾကာင KPSN ႏင၎၏အဖြ႕ဝငအဖြ႕အစညးမားသည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငး ကရငနယေျမ မားအတြငး မညသညဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာ လပငနးစဥေရးဆြမႈတြငမဆ ပါဝငရမညျဖစသည အေရးႀကး ေသာ အကးသကေရာကသမား ျဖစၾကသည။ ဖြ႕ၿဖးမႈသည ၎အဖြ႕အစညးမားႏငအတ လပကငေဆာငရြကသည ေဒသခကရငရပရြာလထမားအေပၚ တကရကအကးသကေရာကမႈရမညျဖစေသာေၾကာင ျဖစသည။

JICA အေသးစတပစအား ျမနမာႏင ငအေရ႕ေတာငပငးေဒသရ တငးရငးသားလနညးစမားအားအေထာကအပေပးျမနမာႏင ငအေရ႕ေတာငပငးေဒသရ တငးရငးသားလနညးစမားအားအေထာကအပေပးသည ေဒသဆငရာဘကေပါငးစဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအစအစဥအတြကအႀကေလလာမႈ သည ေဒသဆငရာဘကေပါငးစဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအစအစဥအတြကအႀကေလလာမႈ - အၿပးသတ အစရငခစာ (ေအာကတဘာ၊ ၂ဝ၁၃)ဟတရားဝငေခၚသည ။1 ၎သည အေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး ဂပနႏငင၏ရငးႏးျမပႏမႈက ဥးေဆာငလမးျပရနရညရြယၿပး၊ ထအထတြင လမးပနးဆကသြယမႈမားအား အဆငျမငျခငးႏငတးခ႕ျခငးႏင စကမႈဇနမား၊ၿမ႕ျပအေျခခအေဆာကအအမားႏင ရာဘာစကခငးမားကသ႔ေသာ စကမႈလယယာက႑တ႔အား ထေထာငျခငးတ႔အေပၚအာရစကသည။

အဓကကသညဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားအား ေဆာငရြကရနအတြက ဗဟအစးရႏင၎တာဝနေပးထားသညျပညနယအစးရမားႏင အဓကတြလပျခငးျဖင JICA ၏ ခဥးကပပသည တညရေနေသာဗဟခပကငသညအစးရ ဖြ႕စညးတညေဆာကပမားက တရားဝငျဖစေစၿပး အားျဖညေပးသည။ ဖြ႕ၿဖးမႈပ၍ျဖစေပၚလာသညအခနတြင ဒကၡသညမားႏင

1 An abbreviated document was released in February 2014 enti tled, “Project for the Integrated Regional Development Plan to Support Ethnic Minoriti es in the South-East Myanmar in the Republic of the Union of Myanmar Incepti on Report”. JICA’s website does not contain any direct links or documents related to the Project. This link does menti on development in southeast Burma/Myanmar: htt p://www.jica.go.jp/english/about/president/speech/130809_01.html

2 IIကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက


ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား (IDPs) သည မမတ႔၏ဆႏၵအေလာက ျပနလညေရာကရလာၾကမညဟ အေသးစတပစက ယဆၿပး၊ ကယျပန႔သည စကမႈလပငနး ႏင အေျခခအေဆာကအအဆငရာ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမားသည ေဒသအတြက သငေတာကာ ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥႏငအၿပင အေကာငအထညေဖာႏငမညဟလညး ယဆသည။ သ႔ေသာ KPSN ၏ ကယပငပဋပကၡစစစေတြ႕ရခကက ထယဆခကမားမာ မားသညဟ ျငငးဆသည။

ကၽြနပတ႔၏စစစေတြ႕ရခကက ျပသသညမာ ျမနမာႏငငရ တငးရငးသားလမးစနယေျမမားတြင ႏစေပါငး ၆ဝ ေကာျဖစပြားခေသာပဋပကၡ၏ အဓကအေၾကာငးရငးႏစခမာ အခပအျခာအာဏာရေသာ စစအာဏာပငမား၏ ေဒသတြငးရသဘာဝသယဇာတမားအား ေခါငးပျဖတျခငးႏင ေျမလပပငခြငမားအား မေလးစားျခငးတ႔ျဖစသည (ေနာကဆကတြ ၂ အားၾကညပါ)။ ၎အား ပမကယျပန႔သည တငးရငးသား မား၏ ကယပငအပခပခြင ေတာငးဆခကက ႏငငမျငငးဆျခငးအားအေျခခၿပး နားလညသငသည။ အစးရ၏ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးမဝါဒမား ခမတရာတြင ေဒသခတငးရငးသားမား၏အသအား ပါဝငေစႏငသည အဓပၸာယျပညဝသည ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒဆငရာ အခြငအာဏာမားအား ဗဟခပကငမႈမ ေလာကလာသညအထ လကရၿငမးခမးေရးလပငနးစဥသည မပ႔ေဆာငႏငေသးပါ။ ကၽြနပတ႔စးရမသညမာ JICA ၏ အေသးစတပစသည ဤအႏရာယမားသည အေျခအေနက လေလာကစြာ အသအမတမျပႏငရသာ မက လသားဗဟျပသည ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက ေရြးခယစရာလမးမားကလညး မတငျပႏငမညက ျဖစသည။2

ေဒသတြငးရ ပဋပကၡျဖစေစသည အေျခခအေၾကာငးတရားမားက မသကးကၽြနျပျခငးႏင လထအသငးအဝငးမား၏ပပနမႈမားက ရပရြာလထမားႏငေဆြးေႏြးတငပငျခငး သ႔မဟတ ၎တ႔၏စးရမမႈမားအေပၚ အေလးထားေပးျခငးမရဘ ေငြမားရငးႏးျမပႏျခငး သ႔မဟတ နညးပညာအေထာကအပမားေပးျခငးတ႔ ျပလပျခငးသည အမနတကယ အႏရာယမားသည။ အေလးအနကအကျဖတျခငးအပါအဝင အမးမးေသာဇာစျမစမားမ ခငလေသာအခကအလကမားျဖင ခငမာစြာအေျခချပျခငးမရသည ဖြ႕ၿဖးေရးမဟာဗဟာတစခသည ေရရညတညတသည ဖြ႕ၿဖးေရးဆသ႔ ဥးတညရန အလားအလာမရပါ။ ပ၍ျဖစလာႏငသညရလဒမာ ပဋပကၡ ပမတးပြားလာၿပး ထ JICA အေသးစတပစသည လကရဗဟခပကငသည အစးရဖြ႕စညးတညေဆာကပမားက အားေကာငးလာေစသညနညးလမးတစချဖစလာၿပး၊ တစခနတညးမာပင ေဒသတြငးရ တငးရငးသားလမးစမားပါဝငျခငးက မသကးကၽြနျပေနလင ေရရညတည တခငၿမသည ၿငမးခမးေရးတစခက အေထာကအကျပမညထက ျဖစေနဆပဋပကၡက ပ၍တြနးအားေပးလာလမမညျဖစ သည။

အေရ႕ေတာငပငးေဒသ၏ လမႈစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈႏငပတသကသည ဤအတငးအတာရေသာ အေသးစတပစသည ပထမဆးအႀကမျဖစသည။ မးဆကေပါငးမားစြာ ဖႏပခပခယခရျခငးႏင လကလႊတဆးရႈးခရျခငးမားေအာကတြင ရနးကနေနရေသာ ကၽြနပတ႔ရပရြာလထမားအား ျဖညဆညးေပးရန ဂပနျပညသ မားႏင အျခားအျပညျပညဆငရာအဖြ႕အစညးမား၏ ႀကးပမးေဆာငရြကမႈမားက ကၽြနပတ႔ႀကဆပါသည။ သ႔ေသာ JICA အေသးစတလပငနးစဥ၊ ၎၏အစအစဥမား၊ ေထာကခခကမားႏင အနာဂတ အကးဆကမားအေပၚ ကၽြနပတ႔သည ေလးနကသညသသယမားရသည။ ကရငႏငအျခားတငးရငး သားလမးစရပရြာလထမားအၾကားရ လ႔အဖြ႕အစညးဆငရာအဖြ႕အစညးမားသည ဆယစႏစေပါငးမားစြာ ပဋပကၡဒဏခေနရေသာ ဤေဒသရ ခခႏငစြမးမရေသာလမားအတြက အေထာကအပမားေပးလကရသည။ သ႔ေသာ JICA သည ကၽြနပတ႔ အဖြ႕အစညးမားႏင အဓပၸာယျပညဝသည ေဆြးေႏြးညႏႈငးမႈမား သ႔မဟတ အမားျပညသေရ႕ ၾကားနာမႈမားက ျပလပချခငးမရပါ။

ထအခကႏငကၽြနပတ႔၏ေလးနကေသာသသယမားရေနေသာလညး ေကာငးမြနေသာရညရြယခကမားျဖင ဂပနႏငငသည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအား ခဥးကပေနသညဟယဆၿပး KPSN သည JICA ႏင ထေတြ႕လပေဆာငရန လလားလကရသည။ ကၽြနပတ႔သည JICA အား ေကာငးမြနေသာ ရညရြယခကမားျဖငလညး ခဥးကပလကရၿပး၊ ၎တြင ေအာကေဖာျပပါ ခငမာေသာအႀကျပခက ၈ ခက ပါဝငသည။

2 See JICA president’s speech: htt p://www.jica.go.jp/english/about/president/speech/130924_01.html



သ႔ေသာ ကၽြနပတ႔ ပထမဥးစြာ အထးအေလးထားရမညမာ ကၽြနပတ႔ရပတညခက၏ အေျခခသေဘာ တရားမားအေနႏင တစခမာ အျပညအဝၿငမးခမးေရးသေဘာတညခကရရၿပး ဒမကရကတစရပငခြငမားက အာမခႏငကာ ဗဟခပကငမႈေလာကသည ဖကဒရယျပညေထာငစအား မရရေသးမကာလတြင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြင အႀကးစားဖြ႕အႀကးစားဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားျပလပျခငးအေပၚ ယာယဆငးငထားရနၿဖးေရးစမကနးမားျပလပျခငးအေပၚ ယာယဆငးငထားရန3 ျဖစသည။ ထမသာ ေဒသချပညသလထသည ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားထမ အခြငအေရးမားမတစြာ ရရမညျဖစသည။ အမးသမးမား၊ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား ပါဝငႏငမႈအပါအဝင အဓပၸာယျပညဝေသာ ထေတြ႕မႈႏငေဆြးေႏြးညႏႈငးမႈ မျပလပႏငေသးမကာလတြင ေပၚထြကလာမည အလရငက လႈ႕ေဆာသည ေရ႕ေျပးစမကနးလပငနးစဥမားအား ယာယဆငးငထားရနေပၚထြကလာမည အလရငက လႈ႕ေဆာသည ေရ႕ေျပးစမကနးလပငနးစဥမားအား ယာယဆငးငထားရနအတြကလညး ကၽြနပတ႔ ေတာငးဆသည (အႀကျပခက နပါတ ၈ အား ၾကညပါ)။4

အႀကျပခကမား၏အကဥးခပ -အႀကျပခကမား၏အကဥးခပ -

၁။ JICA ၏ အေရ႕ေတာငပငးေဒသႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကမႈမားတြင ထေဒသ၏ပဋပကၡဇာစျမစမား ထေဒသ၏ပဋပကၡဇာစျမစမား ႏငပတသကသည နကရႈငး၊စလငၿပး သးျခားလြတလပသည ေလလာစစစမႈမား ပါဝငရမည၊

၂။ အေရ႕ေတာငပငးေဒသတြငျပလပမည ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမား၏လပငနးစဥႏင အေကာငအထညေဖာရာတြငအနညးဆးအားျဖင အျပညျပညဆငရာ လသားခငးစာနာေထာကထားေရးဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈ အေျခခသေဘာတရားမားအားအျပညျပညဆငရာ လသားခငးစာနာေထာကထားေရးဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈ အေျခခသေဘာတရားမားအား လကနာေစာငထနးသြားမညက JICA သည ရငးလငးျပတသားစြာ အာမခခကမား ျပလပႏငရမညျဖစသည၊

၃။ အဓပၸာယျပညဝသည မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတမႈျပလပမဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတမႈျပလပ သြားမညက JICA က အာမခေပးရမညျဖစၿပး ၎၏မဝါဒမား၊ စမကနးမားႏငအစအစဥမားတြင ပတဝနးကငထနးသမးေရးႏငဆငသညအေလးထားမႈမားအား ထညသြငးျပလပသြားရမည ျဖစသည၊

၄။ JICA သည စမကနးစစဥျခငး၊ ပစေရးဆြျခငးႏငအေကာငအထညေဖာျခငး အဆငဆငတ႔တြင လ႔ အဖြ႕အစညးဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင အျပညအဝလပေဖာကငဖကမားအေနႏင ထေတြ႕ျခငးျဖင အမား၏ဆႏၵသေဘာက ရယမညဆသည ၎အဆျပထားသညမဝါဒမားႏငအည ေဆြးေႏြးညႏႈငးျခငးလပငနးစဥေဆြးေႏြးညႏႈငးျခငးလပငနးစဥအား ျပျပငေျပာငးလရမညျဖစသည၊

၅။ လပငနးစဥမားႏငပတသကၿပး ေဆြးေႏြးညႏႈငးျခငး၊ အစအစဥေရးဆြျခငးႏင လပငနးစဥမား အေကာငအထညေဖာျခငးတ႔အား ဥးေဆာငသြားႏငရန ကယစားျပအဖြ႕ကယစားျပအဖြ႕အား ေဖာထတရန JICA သည KPSN ႏငအတ လပကငေဆာငရြကသငသည၊

၆။ JICA ၏ေလလာမႈမား၊ သေဘာတညခကမားႏင အႀကျပခကမားအားလးအတြက အျပညအဝ အခကအလကအျပညအဝ အခကအလကေဖာျပေဖာျပသညစနစတစခက JICA က ေဖာထတသငသည၊

၇။ JICA က ရငးလငးျပတသားစြာ အာမခရမညမာ ၎၏အေသးစတပစႏငဆကႏြယသည မညသညဖြ႕ၿဖးတးတကမႈစမကနးမဆ ေဒသတြငးလပႏငစြမးရညအား ျမငတငရနႏင ေရရညတညတခငၿမမႈအား အာမခႏငရန ေဒသခေဒသခလအဖြ႕အစညးဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင အဓပၸာယျပညဝသည လပေဖာကငဖကမားအျဖစ ျပလပသြားရမညလအဖြ႕အစညးဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင အဓပၸာယျပညဝသည လပေဖာကငဖကမားအျဖစ ျပလပသြားရမညျဖစသည၊

3 KPSN uses the term Large-scale development projects to refer to top-down, multi -sectoral projects involving extensive social and environmental impacts and oft en costi ng millions of dollars or more; examples include the integrated plan proposed by JICA, as well as the proposed Dawei mega-port project.

4 When referring to consultati on we refer JICA to the Shift Project’s “Conducti ng Meaningful Stakeholder Consultati on in Myanmar”.



၈။ JICA သည ေရ႕ေျပးစမကနးမားအတြက လကေတြ႕ေရြးခယစရာလမးမား စးစမးႏငရန KPSN၊ အမးသမးမား၊ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားပါဝငသည ကရငလ႔အဖြ႕အစညး ဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင ကရငလ႔အဖြ႕အစညး ဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင ထေတြ႕ရမညျဖထေတြ႕ရမညျဖစသည။

ထအႀကျပခကမားႏငအတ KPSN သည ျမနမာႏငငရ ကရငနယေျမမားရ ဂပနႏငင၏ ထေတြ႕ေဆာင ရြကမႈလပငနးစဥမားအေပၚ လႊမးမးမႈရရန အမနတကယ ေမာလငပါသည။ ဆယစႏစေပါငးမားစြာ မၾကာ ခဏျဖစေလရေသာ အဖကသေဘာေဆာငသည စးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈမားထမ ကမၻာႀကးသည မားစြာသငယ ခၿပးျဖစသည။ ယခအခါတြင ဖြ႕ၿဖးမႈသည ကၽြနပတ႔ေျမဆသ႔ ေရာကရလာၿပျဖစၿပး ပထမဆးအႀကမ ေရာကရလာျခငးလညးျဖစသည။ ၂ဝ၁၄ ခႏစတြင ရရခေသာသငခနးစာအားလး၊ အသပညာအသစမား ႏငအေလအထမားအား ဆြယသးစြႏငသညအခနတြင ဂပနျပညသမားအား ကယစားျပသည ေအဂငစ တစခအေနႏင ေခတမမေတာေသာ၊ အားကး၍မရေသာလပငနးစဥမားအား ဆကလကသးစြသြားရန မသငေတာပါ။ သ႔ေသာ JICA သည ၎၏နညးလမးမားအား ျပငဆငႏငၿပး စစမနေသာ ျပညသဗဟျပ သည ေရရညတညတခငၿမေသာဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြက လပကငေဆာငရြကမညဆလင KPSN သည လကတြေဆာငရြကရန လလားပါသည။



၁။ နဒါနး -------------------------------------------------------------------------------------------------------------

၂။ ကရငျပညနယ ဖြ႕ၿဖးေရး အေျမာအျမငႏငဥးစားေပးမႈမား -----------------

၃။ JICA အေသးစတပစ အကဥးခပေဖာျပခက --------------------------------------

၄။ ကရငျပညသတ႔၏ စးရမပပနမႈမား ---------------------------------------------------------

၅။ အႀကျပခကမား -----------------------------------------------------------------------------------------

၆။ နဂး -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

မာတကာမာတကာ

6

8

9

1111

2222

2626



၁။ နဒါနး

ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက (KPSN) သည ကရငတငးရငးသားလထအဖြ႕အစညး ေပါငး ၃ဝ နးပါး ပါဝငသညကြနရကတစချဖစၿပး လပေဆာငရန ရညရြယထားသညမာ -

• ကရငတငးရငးသားရပရြာလထမားအၾကားတြင ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥႏင လ႔အခြငအေရးဆငရာကစၥမားႏငပတသကၿပး ႏးၾကားမႈက ျမငတငျခငး၊

• ၎တ႔၏ရပငခြငမားအား ရယပငဆငႏငရနအတြက ရပရြာလထမား၏ လပႏငစြမးရညက တညေဆာကျခငး၊• ေရရညတညတခငၿမသည လေနမႈဘဝမား ဖနတးေဖာထတႏငရနႏင ၎တ႔၏ဘဝမားအား ျမင တငေပးႏငရနအတြက ရပရြာလထမားအား လကေတြ႕ကသညေထာကပမႈမား ျဖညဆညးေပး ျခငး၊

• ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား (IDPs) ႏင ျပနလညေရာကရလာသမားအား ေထာကပေပး ျခငး၊• ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥအား ေလလာေစာငၾကညျခငးႏင၊• ျမနမာႏငငတြင ေရရညတညတၿပး မတသည ၿငမးခမးေရးအတြက ေဆြးေႏြးညႏႈငးမႈႏင ေထာက ခအားေပးမႈ ပပးေပးျခငး။

JICA ၏အေသးစတပစအား ျပနလညသးသပၿပးေနာက JICA ၏ အႀကျပခကမားႏင အဆျပထားသည ရညရြယခကႏငပတသကၿပး တ႔ျပနသည အေနႏင ရပရြာလထအေျချပသညရႈေထာငအား ဤေနရာတြင ကၽြနပတ႔ ေဖာျပေပးထားသည -

“(က) လပႏငစြမးရညမား အျပညအဝရရႏငရနအတြက ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယတ႔ ပါဝင သည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး ဖြ႕ၿဖးေရးဥးတညခကမားက ရငးလငးေဖာျပ ရနႏင ထမတစဆင ျဖစေပၚလာမည ဘကေပါငးစေဒသတြငးဖြ႕ၿဖးေရးအဓကစမကနး၏ လပ ငနးမား၏နယပယအား ေဖာထတရနျဖစသည” (JICA အၿပးသတအစရငခစာ စာမကႏာ ၁-၃)

ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး ဖြ႕ၿဖးေရးဥးတညခကအား ရငးလငးေဖာထတရနႏင ေငြမ တညျခငးႏင နညးပညာေထာကပေပးမညဆသညကတ ပးတြပါဝငသည ဖြ႕ၿဖးေရး စမကနးမား၏ လပ ငနးနယပယအား ေဖာျပရနရညရြယသည မညသညေလလာမႈမဆ ကၽြနပတ႔၏ရပရြာလထႏင အနာဂတ အေပၚ ႀကးမားသညထေရာကမႈရႏငသည။ KPSN ႏင ကၽြနပတ႔၏အဖြ႕ဝငမားသည ကရငျပညနယ၏ အနာဂတအတြက အေရးႀကးေသာအကးသကေရာကသမားျဖစၾကသည။ ကၽြနပတ႔သည ႏငငတကာ အသငးအဝငး၏ ထေတြ႕မႈႏငအေထာကအပက ႀကဆေသာလညး



ကၽြနပတ႔လထအသငးအဝငး၏ အနာဂတအေပၚထားရသည ကၽြနပတ႔၏အေျမာအျမငမားသည မရမျဖစလအပသညဟ ကၽြနပတ႔ ယ ၾကညသည။ KPSN သည ကရငျပညနယအတြငး ေရရညတညတသည လမႈစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈအား ေထာကခေသာလညး အကးအျမတက ျပညသမား မတစြာရရျခငးႏင ကၽြနပတ႔၏လထ အသငးအဝငး အခြငအာဏာရရျခငးတ႔အား ကၽြနပတ႔ ဥးစားေပးသည။

ကရငရပရြာလထ၏ ရးရာအသပညာတြင သဘာဝပတဝနးကင၌ ၎အား ႀကးမားသညထခကနစနာမႈ မရေစဘ မညသ႔ေနထငမညဆသည အသပညာပါဝငသည။ ကၽြနပတ႔သည ပကစးေစေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈအား ခငမာစြာဆန႔ကငၿပး ရပတညသည။ ကၽြနပတ႔သည လသားဖြ႕ၿဖးမႈႏငပတဝနးကငအား ကာကြယမႈႏင အတ အသကေမြးဝမးေၾကာငးမႈမား၏ တးတကမႈမားက ရာေဖြသည။ ထရညမနးခကသည သးျခားရပတည၍ မရပါ။

ကရငရပရြာလထ၏ရႈေထာငမားက ေရာငျပနဟပသည ကၽြနပတ႔ အေလးထားသညအရာမားက JICA အေသးစတပစတြငပါရသည အယအဆမားက အဆးအျဖတေပးသမားအား အသေပးလပါသည။ ထနညးတ ဖြ႕ၿဖးမႈအားေရ႕ဆကသြားေအာင ေဆာငရြကရာတြင ပါဝငလာမည ကရငရပရြာလထရ အျခား သမားအား အခကအလကမားေပးရန ကၽြနပတ႔ လလားသည။ ကၽြနပတ႔၏ရညမနးခကမာ အေျခခ အေဆာကအအႏငတငပ႔မႈအားအေျခခသည စကမႈဖြ႕ၿဖးေရးတ႔ကသာ အာရစးစကသည JICA အေသးစတပစထက စစမနသည လမႈစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈဆငရာ တးတကမႈကသာျဖစသည။

ဤစာတမးတြငတငျပထားသည အေလးထားစးရမမႈမားမာ KPSN တြငပါဝငသည အဖြ႕မားထမငါးလေကာကာလအတြငး ေကာကယချခငးျဖစသည။ ဤအထတြငပါဝငသညအယအဆမားအား KPSN အတြငးပါဝငသည အပစမားႏင ႀကတငေဝငၿပးျဖစကာ မၾကမးေရးဆြသညအခါတြငလညး အယအဆမား၊ တ႔ျပနခကမားႏင ေဝဖနသးသပခကမား ထပမထညသြငးႏငရနအတြက လေလာကသညအခနေပးခသည။ ဤစာတမးသည KPSN အတြငးပါဝငသည အဖြ႕အစညမားႏင ၎တ႔ကယစားျပသည ကရငရပရြာလထမား၏ရႈေထာငႏငအမားဆႏၵက ေရာငျပနဟပသည။



ကရငျပညနယမျပညသမားအတြက ေရရညတညတခငၿမသညၿငမးခမးေရးေရရညတညတခငၿမသညၿငမးခမးေရးထက မညသညအရာမ ပ၍ အေရးမႀကးပါ။ ေရရညဖြ႕ၿဖးမႈအလားအလာမားအားလးသည ၿငမးခမးေရးမရပါက ေအာငျမငမညမဟတပါ။ အဓပၸာယသကေရာကသညမာ မတေသာၿငမးခမးေရးသည KPSN ၏ ထပဆးဥးစားေပးမႈ ျဖစသည။ ဤစာတမးတြငပါဝငသညသေဘာထားမားသည ၿငမးခမးေရးအလားအလာမားက အကးသကေရာက ေစသည ကရငျပညနယအတြငး မညသညေဆာငရြကမႈကမဆ အေသးစတအာရစကျခငးက ေရာငျပနဟပသည။ ၿငမးခမးေရးကရရရနအတြက ပဋပကၡအားေျဖရငးရန အကးသကေရာကသမား အားလးပါဝငရနလအပၿပး ပဋပကၡအား ေရာငလႊၿပးလပကငႏငသညဟ မျပလပရန လအပသည။

ကၽြနပတ႔၏ဒတယဥးစားေပးမႈမာ ရပရြာလထ ပးေပါငးပါဝငလပပငခြငရပရြာလထ ပးေပါငးပါဝငလပပငခြင ျဖစသည။ ၎အခကသည ဒြနတြ ၍လာေသာအခကျဖစၿပး ပးေပါငးပါဝငလပပငခြငသည ေရရညတညတခငၿမသည ၿငမးခမးေရးမရမခငး အျပညအဝ အေကာငအထညေဖာရန မျဖစႏငသလ ၿငမးခမးေရးႏင ကၽြနပတ႔၏ရပရြာလထ အနာဂတတြင လၿခမႈရဖ႔သညလညး တကၾကြစြာပါဝငဝငမရဘ မရရႏငပါ။ ၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးစဥတေလာကတြင ရပရြာလထပးေပါငးပါဝငမႈတညေဆာကရန အခြငအေရးရရတငး အားထတၿပး ျပလပသြားရမညျဖစသည။ ဒမကေရစသည ေကာငးမြနစြာအသကဝငႏငရန လ႔အဖြ႕အစညးႏငထေတြ႕မႈရ ရနလအပၿပး ယခအေျပာငးအလကာလအတြငးတြင ကၽြနပတ႔ရပရြာလထ၏ လပႏငစြမးရည ဆကလက ျမငတကလာသညက ကၽြနပတ႔ လလားသည။

လေနမႈဘဝမား တးတကေကာငးမြနလာရနႏင အရညအေသြးပမျမငမားလားရန ကၽြနပတ႔၏ ေဆာင ရြကမႈမားသည တစနညးအားျဖင ထဥးစားေပးမႈ ၂ခမတစဆင ျပလပသြားရမည။ လေနမႈဘဝမား တးတကေကာငးမြနလာရနႏင အရညအေသြးပမျမငမားလာရနအတြက တကရကႀကးပမးမႈမားသည ပဋပကၡႏင ရပရြာလထပါဝငလပပငခြငတ႔အား မထေတြ႕ပါက ေရရညတြင ေအာငျမငမညမဟတပါ။ မၾကာခဏျဖစတတလြနးသညမာ ကတမားသည ပကကြကျခငး သ႔မဟတ ၾကာရညမချခငး သ႔မဟတ ပမဆးရြားသည လေနမႈဘဝမား ေရရညတးတကမႈက ပကစး ေစေသာ ေျမႏင၎၏သယဇာတမားအား ကဆငးေစျခငးမးမား ျဖစေလရသည။

၎ကသ႔ေသာ အေျမာအျမငနညးၿပး ပကစးေစေသာဖြ႕ၿဖးေရးအစား ကမၻာဘဏ၏ ၁၉၉၁ ခႏစ ဖြ႕ၿဖးေရး အစရငခစာတြင ေဖာျပထားသည ဥးတညခကမားႏင စနေခၚမႈမားအား ေရာငျပနဟပသည ဖြ႕ၿဖးမႈက ကၽြနပတ႔ လလားသည -

ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ၏စနေခၚမႈမာ . . . လေနမႈဘဝ တးတကလာရန ျဖစသည။ အထးသျဖင ကမၻာ အဆငးရဆးႏငငမားတြင ပမေကာငးမြနသညလေနမႈဘဝဆသညမာ ေယဘယအားျဖင ပမျမငမား သညဝငေငြက ဆလေသာလညး ထထကမားစြာပမၿပး ပါဝငသည။ ထအထတြင တနးတပါဝငသည မားမာ ပမေကာငးမြနသညပညာေရး၊ ပမအဆငျမငသည ကနးမာေရးႏငအာဟာရ၊ ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာပါးျခငး၊ ပမသန႔ရငးသည ပတဝနးကင၊ ပမမတသညအခြငအေရး၊ တစဥးခငး၏ ပမလြတလပမႈႏင ယဥေကးမႈအား ပမထနးသမးႏငသည ဘဝတ႔ ပါဝငသည။5

5 World Bank Development Report, 1991, Overview – Introducti on. “World Bank. 1991. World Development Report 1991: The Challenge of Development. New York: Oxford University Press”. htt ps://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/5974

၂။ ကရငျပညနယ ဖြ႕ၿဖးေရး အေျမာအျမငႏငဥးစားေပးမႈမား



ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသရ တငးရငးသားလနညးစမားအတြက ေဒသတြငးဘကေပါငးစဖြ႕ၿဖးေရး ဆငရာ ကနဥးဆနးစစေလလာခကသည မြနျပညနယႏငကရငျပညနယ၏ လကရ ပတဝနးကငဆငရာ၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရးႏငအေျခခအေဆာကအအ အေျခအေနမားအား ဆနးစစေလလာၿပး ျမနမာအစးရ၏ လကရဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာမဝါဒမားႏငအစအစဥမားအား ပေဖာကာ ေဒသအတြက ဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥမား အား အဆျပသည။ JICA ၏အဆျပခကအရ ၎၏ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြငး ဖြ႕ၿဖး ေရးအေပၚ အာရစးစကမႈသည အဓကအားျဖင ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား ျပန လညေနရာခထားေရးအတြက ျဖစသည။

JICA ၏ ေလလာေရးအဖြ႕သည မြနျပညနယႏငကရငျပညနယ အစးရမားႏင ျမနမာႏငင နယစပေရးရာ ဝနႀကးဌာန၊ အထးသျဖင နယစပေဒသႏငတငးရငးသားလမးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးဌာနတ႔ႏင လကတြ လပေဆာငခသည။ ေလလာေရးအဖြ႕သည ျမနမာၿငမးခမးေရးစငတာ၊ ကရငအမးသားအစညးအရး (KNU)6၊ မြနျပညသစပါတႏင ဒမကရကတစကရငအကးျပတပမေတာ (DKBA) တ႔ႏငလညး ညႏႈငး တငပငသည။ သေတသနျပခကမားမာ အစးရထမ ရႏငၿပးေသာ သတငးအခကအလကမားကသာ အဓကအေျခခထားခကာ သးသန႔နယေျမ၌သာ သေတသနလပချခငးျဖစၿပး လထႏင ေတြ႕ဆချခငး မရပါ။ ေလလာေရးအဖြ႕၏အဆအရ “အကးသကေရာကသမား” ႏငညႏႈငးေဆြးေႏြးခသည ဆေသာ လညး ၿမ႕နယအဆငႏငၿမ႕နယခြအဆငမားရ ျမနမာအစးအရတာဝနရသမားႏငသာ ေတြ႕ဆခၿပး ေဒသ ခအခ႕ႏင ေတြ႕ဆေမးျမနးျခငးမား ျပလပချခငး ျဖစသည။

တညရေနေသာ အစးရအေဆာကအအမားအား အဓကကသညဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားကစတငရန ျမင တငၿပး ေထာကပရန အေသးစတပစကလလားၿပး ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမား ဆးျဖတခကခရနႏင အေကာင အထညေဖာရန အဓကအားျဖင ဗဟ ႏငျပညနယအစးရမားႏင လပကငေဆာငရြကသြားရန ျဖစသည။ အ ေသးစတပစက ယဆသညမာ ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားသည ဖြ႕ၿဖးမႈမား ပ၍ ျဖစေပၚလာသညအခါတြင ျပနလညေရာကရလာမညဟ ျဖစသည။

JICA ၏ အေသးစတပစသည ၎ေဒသအား သဘာဝသယဇာတမား ေပါၾကြယဝၿပး ေစးကြကအတြက မဟာဗဟာေျမာကသညေနရာဟ ျမငသည။ JICA သည ထေဒသသည ႏငငျခား ရငးႏးျမပႏမႈမားအား ဆြေဆာငမညဟ JICA ကျမငၿပး၊ အထးသျဖင ျပနလညေရာကရလာသည ဒကၡသညမားထမ လပအား ကေစးေပါေပါျဖင ရရႏငေသာေၾကာင ျဖစသည။ JICA ၏ အေသးစတပစ အဆအရ ေအာကေဖာျပပါ အစတအပငး ၄ ခသည “ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးဖြ႕ၿဖးမႈအလားအလာအား အေကာငအထညေဖာရနလအပသည”။ ၎တ႔ႏငအျခားအေရးယေဆာငရြကခကမားအား အေျခခဇနတစခခငးစတြင လပေဆာငၿပး အစးရထနးခပထားသညဇနမားတြင ပထမဆးစတငၿပး အေကာငအထညေဖာသငသည။

6 htt p://www.irrawaddy.org/burma/japanese-donors-govt-knu-discuss-aid-projects-rebel-areas.html

၃။ JICA အေသးစတပစ အကဥးခပေဖာျပခက



၁) စးပြားေရး စႀကလမးမားစးပြားေရး စႀကလမးမား - (က) ထငးႏငငႏငေမာလၿမငၿမ႕အၾကား လမးပနးဆကသြယေရး ပမ ေကာငးမြနလာရန မြနျပညနယရ ကကၡမတြင တညေဆာကရနကမးလမးထားသည ဆပကမးအ သစႏငခတဆကရန လမးမားအဆငျမငၿပးတးခ႕ရနႏင (ခ) ျပညတြငးေစးကြကစႀကလမးမား ဖန တးရနႏင စစဥထားသည နယစပေဒသမားရ ဒကၡသညျပနလညေနရာခထားေရး စခနးတညေနရာ မားထသ႔ သြားေရာကႏငရန လမးမားတးခ႕ေဖာကလပျခငး။

၂) အေကာကခြနမကနသြယေရးဇနမားႏင စကမႈဇနမားအေကာကခြနမကနသြယေရးဇနမားႏင စကမႈဇနမား - (က) အေကာကခြနမကနသြယေရးဇနမား၊ ကမၸဏမားသည စကရမားအား ကနကစရတနညးစြာျဖင ထေထာငႏငၿပး ျမနမာႏငင၏လပအားခသကသာမႈက အခြငအေရးယရနႏင (ခ) ပလတစတစႏငအျခားကနၾကမးမားအား ထတလပရန အတြက “စကမႈဇနမား” ထေထာငျခငး။

၃) စကမႈပေဒသာမားစကမႈပေဒသာမား - ရာဘာ၊ သဟဠ၊ ဝါး၊ သစႏင ေဆးဘကဝငအပငမားကသ႔ေသာ စကပးေရး ထတကနမားအတြက အကးရမည အေထာကအကစကမႈလပငနးမား ေဖာထတရန။

၄) ၿမ႕ျပဖြ႕ၿဖးမႈၿမ႕ျပဖြ႕ၿဖးမႈ - ေဒသတြငးႏငကမၻာစးပြားေရးႏင ခတဆကရနႏင ဝနေဆာငမႈေပးသညဗဟအခက အခာမားျဖစလာႏငရနအတြက ေမာလၿမင၊ဘားအႏငျမဝတၿမ႕မားကသ႔ေသာ ၿမ႕မားအား အဆင ျမငတငျခငး။

JICA ၏ေသးစတပစက အဆျပသညမာ “ၿငမးခမးေရးအား ဖြ႕ၿဖးမႈမတစဆငျမငတငရန” ႏင ဖြ႕ၿဖးေရး ေဆာငရြကခကမားအား ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြမားႏင “ယဥ၍တစၿပငတညး” ျပလပသြားရနျဖစသည။ JICA အဆျပသညမာ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားႏငဒကၡသညမား ျပနလာျခငးက သတငးအခက အလကေပးသညစငတာမားမတစဆင အေထာကအကေပးရန ရညရြယထားသညစခနးတညေနရာ၏ အေျခအေနမားႏင ေဒသအတြငး အလပအကငအခြငအလမးမားအေၾကာငးက ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငး ဒကၡသညမား သရႏငရန ျဖစသည။ ထ႔အျပင စခနးတညရရာ ေနရာ ၄ ခက ကည သင၊မသငႏင မညသညအတငးအတာျဖင ကညရမညကလညး စဥးစားသြားမညျဖစသည။

နယစပေဒသမားရ လထအေျချပအဖြ႕အစညးမားကေပးေသာ ကရငကနးမာေရးႏငပညာေရးဝနေဆာငမႈမား၏အရညအေသြးႏင အခနးက႑အား အေသးစတအစအစဥက အသအမတျပသည။ ၎အႀကျပသညမာ ဝနေဆာငမႈမား ထေရာကစြာေပးေဆာငႏငရနအတြက အဖြ႕အစညးမားႏငအစးရအၾကား နးကပစြာ ညႏႈငးေဆာငရြကရနျဖစသည။ သ႔ေသာ လထအေျချပအဖြ႕အစညးမားအတြက ဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥမားႏင အေကာငအထညေဖာျခငးတ႔တြငမညသညသးျခားအခနးက႑မ ေဖာျပထားျခငး မရပါ။

အေသးစတစမခကထတျပနၿပးေနာက JICA ျပလပသည တငျပမႈတြင ေရ႕ေျပးစမကနးမား၊ ေဒသဆင ရာဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥမားႏင ဒကၡသညမား ျပနလညေနရာခထားေရး အစရသည ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနး၏ က႑တစခခငးတြင အားလးပါဝငသည စမကနးေရးဆြျခငးအား ရညညႊနးထားသည။ သ႔ေသာ စမကနး လပငနးစဥတြင မားေသာအားျဖင ေနျပညေတာတြငျပလပမည ေဆြးေႏြးပြမားႏင ျပညနယအစးရ အရာရမားႏငျပလပမည အစညးအေဝးပြမားအား ရညညႊနးထားသည။ ကမးလမးခကတြင KNU ႏင အစညးအေဝးျပလပရန တစခႏင ညညြတေသာ တငးရငးသားလမးမား ဖကဒရယေကာငစႏငတစႀကမ ထငးႏငငတြင ျပလပသြားရန ပါဝငသည။ အေသးစတညႏႈငးေဆြးေႏြးရန အစအစဥမပါဝငေသာ လညး ဆလကတစခတြင “တငးရငးသားလနညးစအပစမားႏင ေဆြးေႏြးၿပး စမကနးအယအဆမားႏင ဖြ႕ၿဖးမႈ အေျခအေနအား သေဘာတညခကရယရန” ဟ ေဖာျပထားသည။



၄။ ကရငျပညသတ႔၏ စးရမပပနမႈမား

JICA အေသးစတပစႏင ၎၏ဥးတညခကႏငပတသကၿပး KPSN အဖြ႕ဝငမားသည စးရမပပနမႈ မားစြာ ရပါသည။ ေယဘယအားျဖင ကရငရပရြာလထအဖြ႕ဝငမားက ယၾကညသညမာ JICA ၏ခဥးကပပသည ရပရြာလထ၏ေဆာငရြကမႈ၊ ပါဝငလပပငခြငႏင ေရရညတညတခငၿမသည ၿငမးခမးေရးရရရန အခြငအလမးမားကအားနညးေစလမမညဟ ျဖစသည။ ၎တ႔သည KPSN အတြက အဓကအေရးပါသညတနဖးမား ျဖစသည။ ကရငျပညနယႏငကရငလမးမားသည အဓပၸာယျပညဝသည လမႈစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈကလအပၿပး လလားသညဆသညကသသယရစရာမလပါ။ ကၽြနပတ႔အားလးရငဆငေနရသည ေမးခြနးမာ ဖြ႕ၿဖးမႈသည မညသညအခနတြင၊ မညသညပစျဖင မညကသ႔ ျဖစေပၚလာမညဆတာပင ျဖစသည။ ရပရြာလထအတြက အဓပၸာယျပညဝသည ပးေပါငးပါဝငလပပငခြငသည အေျခခလအပခကျဖစၿပး အထးသျဖင ပဋပကၡဒဏခေနရေသာနယေျမမားတြင ပ၍အေရးႀကးသည။

ဤအခနးတြင ကၽြနပတ႔ အဓကစးရမသညက႑မား၏အကဥးခပ ပါဝငသည။ ပထမဥးစြာ ကၽြနပတ႔သညၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးေရးအၾကားရ အခတအဆကက ေဆြးေႏြးၾကၿပး စကမႈဖြ႕ၿဖးမႈသည ပဋပကၡအား ပမဆးရြားသြားေစႏငေၾကာငးအား ေဖာျပကာ အထးသျဖင ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယအတြငး သမငးတေလာကျဖစပြားခသည လယေျမဆငရာပဋပကၡမားႏင စစတပ၏ခးေဖာကမႈမား ရေနခေသာေၾကာင ျဖစသည။ ဒတယအေနႏင JICA ၏ ခ႕ယြငးခကမားပါဝငသည ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈလပငနးစဥႏင ပတသကၿပး ကၽြနပတ႔၏စးရမမႈမားက ေဖာျပသည။ တတယအေနႏင ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယ အစးရမား၏ေဆာငရြကမႈမားအေပၚ JICA ၏အေလးေပးမႈက ကၽြနပတ႔ေဝဖနကာ ထကသ႔ေသာ အေလး ေပးမႈသည ေဒသခရပရြာလထ၏ လပပငခြငမားက ေလာကေစမညဆသည ကၽြနပတ႔၏စးရမမႈမားက လညး ေဝငသည။ စတတအေနႏင JICA ၏အစားထးစးပြားေရးသအရအား အသးခသညဆေသာ အဆ ျပခကက ကၽြနပတ႔ ေမးခြနးထတသည။ ေနာကဆးအေနႏင ပတဝနးကငအေပၚ ၎အဆးျပသည ဖြ႕ၿဖး မႈအစအစဥမား၏ အကးသကေရာကမႈအား ထညတြကရန JICA ၏ ပကကြကမႈအား ကၽြနပတ႔ ေဝဖနသည။ ၿခငၿပးေျပာရလင အေျခအေနမား ပမဆးရြားသြားျခငးက ေရာငရာ းႏငရန ဤအေသးစတပစတြငပါဝငသည ဆးရြားသညခ႕ယြငးခကမားအား ကငတြယရန လအပသည။

၄.၁ ၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးမႈ၄.၁ ၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးမႈ

က) ပဋပကၡ ေလလာသးသပခကက) ပဋပကၡ ေလလာသးသပခက - ပဋပကၡႏင၎၏အေနအထားအား အနာဂတတြင ျပလပမည မညသညအစအစဥ သ႔မဟတ ေဆာငရြကမႈမား မျပလပမ JICA သည မညသည စလငသည ေလလာသးသပမႈမးမ မျပလပပါ။ ႏငငေရးအေနအထားႏင ထအေျခအေနတြင ၎၏အခနးက႑အား အသအမတျပ ျခငးျဖင ႏငငေရးရႈတေထြးေနသညအေနအထားအတြငးသ႔ မမပါဝငလာျခငးအတြက JICA က တာဝနယေဆာငရြကရမည ျဖစသည။

ဖြ႕ၿဖးမႈသည အလးစၿငမးခမးေရးသေဘာတညခက မရရမ ျဖစေပၚႏငသညဆေသာ ယၾကညမႈအား JICA ၏ အစရငခစာက ေရာငျပနဟပသည။ ကရငသဘာဝပတဝနးကငႏငလမႈေရးရာလႈပရားမႈကြနရက (KESAN) အေပၚ ၂ဝ၁၄ ခႏစ၊ ေဖေဖာဝါရလ ၂ဝ ရကေန႔ ရကစြပါ JICA ၏တ႔ျပနခကသည အထကပါ အဆျပခကအား အတညျပေပးသည။7 သ႔ေသာ ယခအခနတြင မညသညအကးသကေရာကသည အပစအခတရပစေရးမ

7 htt p://www.kesan.asia/index.php/what-we-do/advocacy-campaign/development-and-resources-extracti on-monitoring/281-kesan-s-briefi ng-on-japanese-government-plan-for-development-of-southeast-burma-myanmar



မရေသးပါ။ ထ႔ေၾကာင ဤဖြ႕ၿဖးမႈသည ပဋပကၡမား ဆကလကျဖစေပၚျခငးက မညကသ႔အားေပးႏငျခငးအား မေလလာဘ ဖြ႕ၿဖးမႈက ၿငမးခမးေရးက အေထာကအကျပမညဟ အေသးစတပစက ေထာကခထားသည။

အေရ႕ ေတာငပငးေဒသတြင ပဋပကၡမားျဖစေပၚျခငးမာ ဆငးရႏြမးပါးျခငးေၾကာငျဖစပြားၿပး စကမႈဆငရာ ဖြ႕ၿဖးမႈသည ၎အတြက အေျဖျဖစသညဟ ယၾကညထားပရသည။ ဆငးရႏြမးပါးမႈႏငပဋပကၡအၾကား ရႈတေထြးသညဆကႏြယမႈရသညက ကၽြနပတ႔ အသအမတျပေသာလညး ဤအျဖစအပကတြင ဆငးရႏြမးပါးျခငးသည အဓကအေၾကာငးတရား မဟတပါ။ ပဋပကၡတစေလာကတြင ကရငျပညသမား၏ အဓကေတာငးဆခကမာ လ႔အခြငအေရးႏင ကယပငအပခပခြငတ႔အား ကာကြယႏငရနျဖစသည။ ထေတာငးဆခကမားသညစးပြားေရးအေပၚ အာရစကျခငးမဟတဘ ကၽြနပတ႔၏ ယဥေကးမႈႏငကၽြနပတ႔၏ဘဝမား၊ သဘာဝသယဇာတမားႏငေျမက ကယတငအပခပပငခြငတ႔အေပၚ ျဖစသည။ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားသည ဗမာစစတပ၏တကခကမႈႏင ေကးရြာေပါငး ၃ဝဝဝ ေကာ မးရႈ႕ခ ရျခငးတ႔ထမ ထြကေျပးတမးေရာငျခငးျဖစၿပး “ဆငးရႏြမးပါးမႈ” ထမ ထြကေျပးျခငး မဟတပါ။ စးပြားေရး အေၾကာငးမားေၾကာင ထငးႏငငဆသ႔သြားသည ေရႊ႕ေျပာငးအလပသမားမားရေသာလညး JICA ၏ အေသးစတပစမာ ထသမားအား အာရစကထားျခငးမဟတပါ။ ဒကၡသညမားႏင စးပြားေရးေၾကာင ေရႊ႕ေျပာငးသြားလာသမားတ႔အၾကား ကြာဟမႈက ႏငငတကာကအသအမတျပၿပးျဖစကာ ဒကၡသညမားအတြက သးျခားအခြငအေရးမားပါ သတမတထားလကရသည။8 အေျခခအေဆာကအအဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈ မရျခငးသည ပဋပကၡျဖစေပၚလာျခငး၏ဇာစျမစမဟတေသာေၾကာင ၎သည အေျဖလညးမဟတႏငပါ။ အေျခခအေဆာကအအဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈသည ရပရြာလထအဖြ႕ဝငအခ႕အတြက ႀကဆ၍ရသညအခြငအလမးမား ေဖာထတေပးႏငေသာလညး ပဋပကၡျဖစေပၚရနအတြက အေၾကာငးအသစမားလညး ေဖာထတမညအလားအလာရေသာေၾကာင ေရရညတညတခငၿမသည ၿငမးခမးေရးအား ရရရနအတြကပမခကခေစမည။ အားလးလကခႏငသည ခငမာေသာ သေဘာတညခကမးဆသ႔ ဥးတညသည အကးသကေရာကသေပါငးစပါဝငေသာ လပငနးစဥအား အသးခၿပး ဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာဆးျဖတခကမား မျပလပသည အခါမးတြင ၎အခကသည ပ၍မနကနသည။

ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈသည ပဋပကၡအား ပမဆးရြားလာေစႏငသည အလားအလာရသညက ကခငျပညနယ၏ အေတြ႕အႀကက ျပသသည။ ကခငျပညနယ၏ ၁၇ ႏစၾကာ အပစအခတရပစေရးတြင ႀကးမားသည အတငးအတာျဖင ဖြ႕ၿဖးမႈမားျဖစထြနးခၿပး ၎တ႔ထတြင လမးတညေဆာကျခငး၊ ထတလပမႈလပငနးမား ကယျပန႔စြာလပေဆာငျခငးႏင ေလာငးကစားရမားျပလပျခငးတ႔ ပါဝငသည။ သ႔ေသာ ပဋပကၡသည ဆကလကေပၚထြကလက ရသည။ အေျခခအေဆာကအအဆငရာႏင စကမႈဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈမားသည ၿငမးခမးေရးဆသ႔ ဥးတညျခငးမရဘ၊ အခ႕က ယၾကညသညမာ ပဋပကၡမားျပနလညျဖစေပၚရနကပင အေထာကအကျပသည။ ကခငဖြ႕ၿဖး တးတကေရး ကြနရကအပစ၏အဆအရ -

ကခငျပညနယမ သဘာဝသယဇာတမား ကယျပန႔စြာအျမတထတျခငးခခရၿပး “ဖြ႕ၿဖးေရး” စမ ကနးမား ျပလပခရာ ေဒသချပညသမား၏ဘဝမား ပမတးတကလာျခငး မရသညအျပင ပ၍ ဆးရြားသြားသည။ တနဖးရသည သဘာဝသယဇာတမားသည ေကာငးခးတစချဖစေသာလညး ေဒသခမားအတြက ကနစာတစခကသ႔ ျဖစေနသည။ အပစအခတရပစေရးကာလတြင ဖြ႕ၿဖးေရး စမကနးမားျပလပခေသာလညး ကခငျပညနယရျပညသမားသည မဖြ႕ၿဖးလာဘ အမနတကယ တြင တစေန႔တစျခား ၎တ႔၏လ႔အခြငအေရးမားသာ ဆးရႈးလာၾကရသည။9

8 UNHCR 2011: Conventi on and Protocol Relati ng to the Status of Refugees. htt p://www.unhcr.org/3b66c2aa10.html 9 Page 10, Lessons from the Kachin Development Experience, published by the Kachin Development Network. Please see Kachin Development

Network Paper for more informati on: htt p://www.kdng.org/images/stories/publicati on/lessons%20from%20the%20kachin%20development%20experience%20longer%20paper.2.pdf



အမနအားျဖင၊

သဘာဝသယဇာတမားအား စနစတကအျမတထတျခငးသည နကရႈငးသညလမႈေရး ျပနာမားက ျဖစေပၚေစသည။ ေျမသမးဆညးမႈႏငအတငးအဓမၼေရႊ႕ေျပာငးျခငးေၾကာင လမား အးမ၊ အမမ ျဖစကာ ဝငေငြ သ႔မဟတ အသကေမြးဝမးေၾကာငးလပငနးမား မရၾကေတာဘ မငးတြငးစခနးမား သ႔မဟတ အမနးခငးႏငငမားထသ႔ မလႊမေရာငသာ သြားေရာကခၾကရသည။ ထေရႊ႕ေျပာငးသြား သမားထတြင အမးသမးငယမားစြာတ႔သည တရတႏငငသ႔အပ႔ခရၿပး အမေထာငဘကမားအေနျဖင သ႔မဟတ လငေစးကြကအတြငးသ႔ ေရာငးစားခၾကရသည။10

ထ႔ေၾကာင ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈသည ပဋပကၡႏငေရႊ႕ေျပာငးျခငးမားအား ျဖစေပၚႏငေစသလ ၿငမးခမးေရးကလညး ရရေစႏငသည။

ဂပနျပညသမားသည အေျခအေနအား ပမဆးရြားလာေစရန တမငလပသညဟ ကၽြနပတ႔ မထငေသာလညး ကၽြနပတ႔အေနႏင JICA ကမးလမးသည စမကနးမားႏငလပငနးစဥမားသည ပဋပကၡကတးပြားေစမညက ေလးနကစြာစးရမၾကသည။ ယေန႔တြင ကရငျပညနယရ အစးရထနးခပသညေနရာမားတြင ဆးျဖတခကမားအေပၚ စစတပထနးခပမႈေအာကရ အေနအထားအရ လြတလပၿပးျပညဝသည ဒမကရကတစလပေဆာငမႈမားအတြက အခြငအေရးအလြနနညးပါးသည။ လ႔အခြငအေရးအား အာမခႏငရနႏင ကာကြယရနအတြကမညသညလပငနးစဥမ မရပါ။ ၎သည ယေန႔ကရငျပညနယ၏ အေျခအေနမန ျဖစသည။ ဒမကေရစႏငလ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမားရပဆငးျခငးသည အလးစျပညစသည ၿငမးခမးေရးသေဘာတညခကႏင တရားဥပေဒစးမးမႈရရသည အခနတြငသာ ျဖစေပၚႏငသည။ ၎တ႔သည ရပရြာလထမား၏ လအပခကမားႏငဥးစားေပးမႈမားအား ေရာငျပနဟပသည မညသညမနကနေသာ လမႈစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈအစအစဥမဆ၏ အေျခခကေသာ အစတအပငးမား ျဖစသည။

ေဒသအတြငးတြင လၿခေရးၿခမးေျခာကမႈမားႏင အစးရႏငေဒသခရပရြာလထမားအၾကား ယၾကညမႈမရျခငးသည အမနတကယပင ျပနာမားျဖစသညဟ အေသးစတပစက ေဆြးေႏြးေျပာၾကားေသာလညး အေျခခအေဆာကအအဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈမားသည ေရ႕ဆကသြားၿပး ထမတစဆင ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငျခငးအား အေထာကအကျပမညဟ ေမာလငကာ ပဋပကၡအား လစလရႈထားပရသည။ JICA ေလလာ ေရးအဖြ႕သည ကရငျပညနယတြင အစးရႏငတငးရငးသားလနညးစအပစမား ပးတြအစညးအေဝးအား မစစဥႏငျခငးမာ အဖြ႕ႏစဖြ႕အၾကား သမေမြ႕သညအခကမားရေနေသာေၾကာငျဖစေသာလညး ျပနာမားဆသ႔ ျပနဥးတညမသြားမညဟနျဖင ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားအား ဆကလကေထာကခအားေပးလက ရသည။ ပတသကသညအခကအလကမားအေပၚ မျပညမစျပလပထားသည ေလလာမႈအေပၚအေျခခကာ ေကာငးမြနေသာ ရလဒမားေပၚထြကလာမညဟ ကၽြနပတ႔ မယၾကညပါ။

KESAN ၏အကဥးေဖာျပခကအေပၚ JICA ၏တ႔ျပနခကတြင ေျပာသညမာ - “ကၽြနပတ႔ေမာလငသညမာ ဖြ႕ၿဖးေရးေဆာငရြကခကမားသည လကရျပလပေနသည ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြမားအေပၚ မညသညနညးႏငမ အေႏာကအယကမရေစရန ျဖစသည။” ေသခာသညမာ ထခကမႈမရေစရနဆသည အနမဆးဥးတညခကရရရန ေမာလငခကထားျခငးသည လေလာကသညနညးလမး မဟတပါ။ ကရငျပညသမားသည ေမာလငခကထက မားစြာပၿပးလအပသည။ ကၽြနပတ႔လအပသညမာ ၿငမးခမးေရးႏငစစမနသည လမႈစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈျဖစၿပးအေျခခအေဆာကအအဖြ႕ၿဖးမႈႏငပင မလေလာကပါ။ ကၽြနပတ႔ေဆာငရြကၿပးေနာက ျပညသျဖစႏငသေလာကအေရအတြကအမားဆး အကးအျမတရရႏငသည လပငနးစဥမး ကၽြနပတ႔ လအပသည။ ထဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥသည

10 ibid, page 6



ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယရ ျပညသမားအား ထညတြကရမည ျဖစၿပး၊ လပငနးစဥ၏အဆငတငးတြင ေစာငၾကညသညလေလာကေသာယႏရားမား ပါဝငရမညျဖစကာ လ႔အခြငအေရးခ းေဖာကျခငးသည ပမမားျပားလာမညအစား ကဆငးသြားရမညျဖစကာ လပငနးသည ရပရြာလထမားအတြငးတြင အျပသေဘာေဆာငသည အခနးက႑မပါဝငကာ အစအစဥထတြင ရပရြာ လထသည ပါဝငလပပငခြငလညး ရရမညျဖစသည။

ခ) ေျမသမးဆညးျခငး ခ) ေျမသမးဆညးျခငး - လမးမားေဆာကလပျခငး၊ သဘာဝသယဇာတမားအား ထတလပမႈ တးျမငလာျခငးႏင ေရအားလပစစထတလပျခငး သ႔မဟတ မၾကာခဏ လမးမားေဆာကလပအၿပးတြင ေနာကဆကတြအေနႏငပါလာတတသည စစစခနးမား တးခ႕ခထားျခငးတ႔ေၾကာင ေျမသမးဆညးမႈမား ပမျဖစေပၚ လာေစႏငသည JICA ၏ ဖြ႕ၿဖးေရးအေသးစတ ပစႏငပတသကၿပး KPSN အဖြ႕ဝငအမားအျပားက စးရမ ပပနၾကသည။11 ၎သည အေစာပငးကပင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငး အႏ႔အျပားတြင ျဖစေပၚေနေသာ ပဋပကၡမားအား ပမမားျပားလာေစသည အဓကအေၾကာငးရငးတစချဖစသည။ ဤေဒသတြင လယေျမႏငသယဇာတမား ပငဆငမႈဆငရာ အျငငးပြားမႈမားရၿပး တရားဝငစနစမရျခငးအေပၚ စစတပခရနမားသည မၾကာခဏဆသလ အလြသးစားျပလပေလရသည။ ဤအေျခအေနမးတြင ဖြ႕ၿဖးမႈသည ပဋပကၡၡအား ပ၍သာ ျဖစေပၚေစသည။ ထ႔အျပင အစရငခစာက အျပညအဝထည၍မတြကသညမာ -

၁။ ဒကၡသညမား ၎တ႔ပငသညေျမမားထသ႔ ျပနလာလျခငး - ထအခကသည ကရငႏငမြန ျပညနယ တ႔ရ ေျမကစၥအားလးက ရႈပေထြးေစသည၊

၂။ ေျမအျငငးပြားမႈမား၊ ဒကၡသညမား၏ ရပငခြငမားအား သတမတရန၊ အမားပငေျမမားအား အသအမတျပရန အစရသညတ႔အား ေျဖရငးႏငရန သေဘာတညခကရရထားသည ယႏရားမား မရျခငးတ႔ျဖစသည။

ကရငရပရြာလထမားအတြငး ကၽြနပတ႔ ကယျပန႔စြာလပကငခသညအေတြ႕အႀကမားမ သခရသညမာ ျပညသမားသည လမႈစးပြားေရးတးတကမႈ၊ ေစးကြကမားႏငအေျခခအေဆာကအအအား ထေတြ႕ႏငမႈတ႔က လလားၾကသည။ သ႔ေသာ ၎တ႔သည ၎တ႔၏ေျမမားႏင သယဇာတမားအား ဆးရႈးရန မလလား သကသ႔ ထပမၿပး ေနရာေရႊ႕ေျပာငးခရျခငးမးကလညး မလလားၾကပါ။

ဂ) မြနျပညနယႏငကရငျပညနယအၾကား ပးတြဖြ႕ၿဖးမႈဂ) မြနျပညနယႏငကရငျပညနယအၾကား ပးတြဖြ႕ၿဖးမႈ - ရေနေသာပဋပကၡမားတြင မြနျပညသမားႏင ကရငျပညသမားအၾကား ျဖစေပၚေနေသာ ေျမပငဆငမႈ၊ နယနမတႏင အပခပမႈဆငရာ ပဋပကၡမားသည ေျဖရငး၍ မရႏငေသးပါ။12 JICA ကအဆျပသညမာ မြနျပညနယႏငကရငျပညနယ ႏစခစလးပါဝငေသာ ညႏႈငးေဆာငရြကသည ဖြ႕ၿဖးေရအစအစဥ ျဖစသည။ အခနအားေလာစြာ ၎သည အဓပၸာယရလာႏငေသာလညး ထကစၥမားႏငပတသကၿပး သေဘာတညခကအရင ရရထားရမည ျဖစသည။ ထသ႔ေသာ ဆးျဖတခကမး မပါဝငေသာေၾကာင JICA ၏ေဒသတြငးဖြ႕ၿဖးမႈအစအစဥသည မြနႏငကရငအၾကား ပဋပကၡမား အလြယတက တးပြားျဖစေပၚႏငေစသည။ ထ႔အျပင ဗဟအစးရႏင ၿငမးခမးေရးရရရန လအပၿပး အားလးညႏႈငး၍ ေရးဆြသည ေဒသတြငးဖြ႕ၿဖးမႈအစအစဥအား ထညသြငးမစဥးစားမ လတငး၏အခြငအေရးမားအား အသအမတျပၿပး အကာအကြယေပးထားျခငးက အာမခခကေပးႏငရန တရားေရးႏငအပခပေရးဆငရာစနစမား ခမတထားရမညျဖစသည။

11 For additi onal informati on regarding land confi scati on and confl ict please see: “Losing Ground: Land Confl icts and Collecti ve Acti on in Eastern Myanmar” writt en and published by Karen Human Rights Group, 2013. Link: htt p://www.khrg.org/2013/03/losing-ground-land-confl icts-and-collecti ve-acti on-eastern-myanmar

12 For example, see the following account of an ongoing land dispute in July 2014: htt p://www.bnionline.net/index.php/news/imna/17238-rubber-plantati on-owners-in-yethakon-area-threatened-by-karen-armed-group.html. This parti cular case has since been resolved by the parti es involved, and resoluti on of similar cases is occurring on an ongoing basis.



ဃ) စစတပဝငေရာကသြားလာမႈႏင လၿခမႈမရျခငး ဃ) စစတပဝငေရာကသြားလာမႈႏင လၿခမႈမရျခငး - JICA ၏အဆအရ လမးမအသစမားသည ေစးကြကမားႏင ထေတြ႕မႈ ပမေကာငးမြနလာေစၿပး ၎သည ျပနာ၏အေျခခအေၾကာငးရငးျဖစသညဟ သတမတယဆႏငသည။ သ႔ေသာ ထလမးမားသည ဗမာစစတပအား ကရငျပညနယ၏အခကအခာကသည အလယဗဟသ႔ပင အလြယတကေရာကရလာေစႏငသည။ ကရငျပညနယတြင KPSN အဖြ႕ဝငမားႏင အတလပကငသည ျပညသမားသည ယာယအပစအခတရပစေရးကာလအတြငး စစတပ၏တးခ႕ေနရာခထားမႈေၾကာင လၿခေရးၿခမးေျခာကမႈႏငစစတပ၏တကခကမႈမား အသစတဖနျပနလညစတငလာမညက ေၾကာကရြ႕လကရသည။ လမးမားပတ၍ အတငးအဓမၼအခြနေတာငးချခငးသညလညး ဆကလက၍ တညရေနသည ျပနာတစချဖစသည။ အပစအခတရပစမႈမား စတငသညအခနမစ၍ ေျမသမးဆညးမႈမားႏင ပတဝနးကငဖကစးမႈမား ပမျဖစပြားလာကာ ရြာသားမား အစားအစာစကပးႏငမႈအားလညး ကဆငးေစသည။ ထ႔အျပင တပမေတာ (ဗမာစစတပ) ၏ လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမားသည နညးအမးမးျဖင ဆကလကျဖစပြားလကရသည။13 စစတပႏငပမထေတြ႕လာႏငမႈသည ေၾကာကရြ႕ျခငးႏင မယၾကညမႈမား ပမျဖစေပၚလာေစျခငးေၾကာင ေၾကာကရြ႕ေနေသာ လယသမားမားသည ၎တ႔ပငဆငသည လယေျမမားႏငစကခငးမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈျပလပျခငးမား ကဆငးလာသည။ ၎သည အေျခခ အေဆာကအအဆငရာ တးတကမႈအေပၚ ဆးကးမားကေရာကေစျခငး သ႔မဟတ အနညးဆးအေနႏင ေမာလငထားသညထက ပမကန႔သတသညစးပြားေရး အကးျဖစထြနးမႈသာ ရရေစသည။

င) ဒကၡသညမားဆငရာ အခကအလကေပးသညစငတာမားင) ဒကၡသညမားဆငရာ အခကအလကေပးသညစငတာမား - ေနာကဆးအေနႏင ကမးလမးထားသည စမးသပစမကနးမားျဖစေသာ အခကအလကေပးသညစငတာမားသည ႏငငေရး သ႔မဟတ ပဋပကၡဆင ရာပေရာဂမားကငးရငးသည အယအဆအျဖစ ရညရြယထားေသာလညး ထကသ႔ေသာ ေရ႕ေျပးစမကနး မားသည အစးရ၏အကးအျမတအတြက ကရယာမားျဖစလာမည အလားအလာရသည။ ဒကၡသညမားအား လပပငခြငေပးသညစငတာမားစမကနးတြင ထေနရာခထားေပးသည ေနရာမားႏငစကမႈဇနမားအတြက “ဆြေဆာငသညပစၥညးမား” ေဖာထတျခငးပါဝငၿပး ထအရာသည အခကအလကေပးရသာမကဘ အဓကအားျဖင ဒကၡသညမားအား ထေနရာမားဆသ႔ ျပနသြားရနဖအားေပးျခငးျဖစသည။ ဆြေဆာငျခငးသည ၾကားေနျခငးမဟတပါ။ ျပနလညခထားေပးသညေနရာမားသည ဆြေဆာငႏငစြမးရပါက ျပနာမား ေျဖရငးၿပးသားျဖစသြား၍ သတ႔ ျပနလာၾကမညျဖစသည။ “ဆြေဆာငသညပစၥညးမား” မလအပပါ။ ျပနလညေနရာခေပးသညေနရာမားတြင အစးရမေဖာျပထားသည ျပနာမားစြာရၿပး အခ႕မာ ဗမာစစတပစခနးမား၏ေဘး သ႔မဟတ အနးတြင တညရၿပး အခပအေႏာငခ ေစးေပါသည လပအားမား ေပၚထြကလာႏငကာ ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားက ၎တ႔၏မလ ေျမလပပငခြငမားအား ဆးရႈးေစႏငသည။ အခကအလကေပးျခငးအပါအဝင ဒကၡသညမား ျပနလညေရာကရလာျခငးႏငပတသကသည မညသညလပေဆာငခကမးမဆ ထဒကၡသညမားႏငေဆြးေႏြးတငပငၿပးမသာ လပေဆာငသငသည။ ျပညသမားကယတင မညသညအခကအလကမားသည လအပသည၊ အားကးလ႔ရၿပး အေထာကအကျပသညတ႔က ေဖာထတသငသည။

၄.၂ ညႏႈငးတငပငမႈ၄.၂ ညႏႈငးတငပငမႈ

ရပရြာလထဗဟျပသည ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈသည ကၽြနပတ႔ျပညသမားအတြက အဓကမရမျဖစ ျဖစသည။ ရပ ရြာလထအေနႏင ဒမကေရစ၊ လ႔အခြငအေရးႏင ကယပငအပခပခြငမားအတြက ႏစေပါငးမားစြာ ရနးကနခရၿပးျဖစသည။ ဖြ႕ၿဖးမႈသည ထဥးတညခကမားက အားျဖညေပးသငၿပး ၎တ႔အား ဆြမခသငပါ။ ကၽြနပတ႔ရပ ရြာလထ၏ ျပငပမလမား ျဖညဆညးေပးႏငသည နညးပညာအတြက အခနးက႑ႏင လအပခက ရပါသည။ သ႔ေသာ JICA ၏အေသးစတပစသည ဤအခကက ေျပာငးျပနျဖစေစသည။ မတလတြင JICA သည အေနအထားေဖာျပသည

13 Truce or Transiti on? Trends in human rights abuse and local response in Southeast Myanmar since the 2012 ceasefi re, writt en and published by Karen Human Rights Group, May, 2014 - See full report: htt p://www.khrg.org/2014/05/truce-or-transiti on-trends-human-rights-abuse-and-local-response



စာတမးအား ထတျပနခၿပး (ေနာကဆကတြ ၃ တြင ၾကညပါ) ထအထတြင ေျပာသညမာ မအားျဖင “တငးရငးသားလနညးစအပစမား၊ ေဒသခအပခပေရး အဖြ႕အစညးမားႏင ရပရြာေနထငသမားကသ႔ေသာ အျခားအကးသကေရာကသမား ႏငပးေပါငးေဆာငရြက၍ JICA စမကနးအဖြ႕ႏင ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယရ လကတြလပကငေနေသာအဖြ႕မားအၾကား အတတကြ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြက ေဒသတြငးဘကေပါငးစးဖြ႕ၿဖးေရး အစအစဥအား ျပလပသြားမညျဖစသည”။ သ႔ေသာ JICA သည အေသးစတပစအတြက ရပရြာလထႏင ညႏႈငးတငပငျခငး မျပလပခ သ႔မဟတ မျပလပႏငခပါ။ ထ႔ေၾကာင အျမငအရ ကရငႏငမြနျပညနယတ႔ရ ျပညသမားအတြက ဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥျပလပေနၿပး ၎တ႔ႏင ျပလပေနျခငး မဟတပါ။ JICA တြင တနဖးရသည နညးပညာဆငရာကၽြမးကငမႈမားရေသာလညး ကရငျပညနယႏင မြနျပညနယတ႔အတြက အစအစဥမားက ကမၸဏက မေဖာထတသငဘ ထရပရြာမ ျပညသမားကသာ ေဖာထတသငသည။

ထညသြငးမစဥးစားရေသးသည လမႈစးပြားေရးကစၥမားစြာ ရေနေသးသည။ အစအစဥထတြငပါသည အ ယအဆမားအားတ႔ျပနရန ႏငငေတာႏငျပညနယအဆင ဆးျဖတခကမားခေပးသည အဖြ႕အစညးမားႏင ခတဆကရန ဒမကရကတစယႏရားသည ဤရပရြာလထထတြင မရပါ။ ၎တ႔၏ဘဝမားႏငပတသကသည ဆးျဖတခကမားအေပၚ ထေရာကစြာဝငေရာကစြကဖကပငခြင ေပးႏငသည ယႏရား မရၾကေသးပါ။ ၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥမားအတြက ဒမကရကတစဖြ႕စညးပရရသညႏငတၿပကနက ထအစအစဥမားႏငဆးျဖတခကမားအား ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြငေနထငေသာ ျပညသမားက ျပလပသင သည။ ဖြ႕ၿဖးမႈျဖစေပၚလာႏငရနအတြက ကရငျပညနယရ ျပညသမားအား လြတလပၿပးႀကတငအသေပးမႈပါသည ခြငျပခကေပးပငခြငရရန လသည။14 JICA ၏လပငနးစဥသည အျခားသမား၏အႀကျပခကမားအား လစလရႈေနၿပး ထအထတြင လတတေလာကပင ျပလပသြားသည Myanmar Peace Support Initiative ၏ “MPSILessons Learned March 2014” စာတမးသည ပမကယျပန႔ၿပး အဓပၸာယပမ ျပညဝသည ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈႏင ရပရြာလထႏင ထေတြ႕မႈစာတမးအား ေတာငးဆထားသည -

ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈမားသည အဓပၸာယျပညဝရနလအပၿပး မနကနစြာ အေျချပထားရန လအပသည. . . သ႔ေသာ အေရးအႀကးဆးမာ မညသညဝငေရာကေဆာငရြကမႈမားမ မစစဥမႏင မေဆာငရြကမ အဓပၸာယျပညဝသည ညႏႈငးမႈျပလပရန လအပၿပး ထညႏႈငး ေဆြးေႏြးပြမားတြင လပကငေဆာငရြကခြငက ရငးလငးျပတသားစြာ ေတာငးခရမညျဖစသည။ ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈထတြင ပါဝငရမညမာ ဝငေရာကေဆာငရြကမႈမားက မညသညအခါ၊ မညကသ႔ႏင မညသညဝင ေရာကေဆာငရြကမႈမး ျပလပမညက ဆနးစစေလလာၿပး သေဘာတညခက ရယရမညျဖစသည။15

MPSI အား ႏငငတကာအသငးအဝငးက ေထာကခသညျဖစၿပး ရရခသညသငခနးစာမားအား JICA ကသ႔ေသာ ႏငငတကာေဆာငရြကသမားက အေလးအနကထားမညဟ ကၽြနပတ႔ေမာလငသည။

ၿမ႕ေတာျဖစေသာ ေနျပညေတာသည JICA အေသးစတပစအတြက ညႏႈငးေဆြးေႏြးပြမား ျပလပသည အဓကေနရာျဖစၿပး၊ အေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင မဟတပါ16 ေနျပညေတာသည မြနျပညနယႏငကရင ျပညနယရ ရပရြာလထမားအား အေကာငးဆးကယစားျပသညေနရာ မဟတပါ။ အေသးစတပစသည အေပၚယတြင ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား ျပနလာျခငးက ေထာကပသည ေဆာငရြကခကဟ ဆေသာလညး ယေန႔အထ ထငးႏငငတြငေရာကရေနေသာ ဒကၡသညမားႏင မညသညည ႏႈငးေဆြးေႏြးမႈမ ျပလပထားျခငးမရသညအျပင ထစာရြကစာတမးမားထတြင ထကသ႔ေသာ မညသည အစအစဥမ ထညသြငးေဖာျပထားျခငး မရပါ။ ထငးႏငငအတြငးရ ဒကၡသညမားသည သတ႔ျပနလည ေရာကရလာသညအခါတြင ထေတြ႕ရန ေတာငးဆၾကသည။ ဒကၡသညမားသည

14 See the United Nati ons Declarati on on the Rights of Indigenous Peoples, to which both Myanmar and Japan are signatories: htt p://www.un.org/esa/socdev/unpfi i/documents/DRIPS_en.pdf

15 htt p://www.peacedonorsupportgroup.com/mpsi-lessons-and-refl ecti ons.html16 JICA documents, including its incepti on workshop powerpoint, are available from Kesan upon request.



စနစတကရၾကၿပး ၎တ႔၏လအပခကမားႏင ရႈေထာငမားက နညးမးစျဖင သရႏငရနအတြက ေတြ႕ဆမႈမား ျပလပႏငသည။ JICA သည မညသညအေၾကာငးမးေၾကာင ဒကၡသညမားႏငျပညတြငးေရႊ႕ ေျပာငးဒကၡသညမားအား မေတြ႕ဆေသးသနညး။

အစးရအရာရမားႏငတငးရငးသားေခါငးေဆာငမားႏငသာ အဓကအားျဖငေတြ႕ရရနဟသည JICA ၏ ဆးျဖတခကသည အမးသမးမား ၎တ႔၏ဘဝမားက ကယပငထနးခပပငခြငအား ကန႔သတေစသည။ ေလလာမႈတစခၿပးတစခက ျပသသညမာ ကရငအမ းသမးမားသည တပမေတာ၏လကခကျဖင အဆးရြားဆးဒဏမားခခၾကရသည။17 ရပရြာလထတစခအေနႏင ဆကလကေလာကရမညဆလင အမးသမးမား တနးတညမပါဝငႏငျခငးသည အေရးႀကးၿပး မညသညဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးစဥမဆ ရပရြာလထတစရပလးႏင ထေတြ႕ရမညျဖစၿပး တစဝကျဖငသာ ျပလပ၍မရပါ။ အမးသမးမားအား မဆႏၵေပးႏငသအေနႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကပငခြငေပးႏငရန သးသန႔ရပရြာလထညႏႈငးေဆြးေႏြးပြမား ျပလပေပးျခငးသည အမးသမးမား၏ ထေတြ႕မႈက ပမျမငမားလာေစသည ကရယာတစခ ျဖစသည။ ရပရြာလထအတြငးတြင သမငးတေလာက အမးသမးမား၏အခနးက႑အား ၾကညျခငးအားျဖငအမးသမးမား သးျခားပါဝငလာႏငရနႏင ရပရြာလထအလးစ အစညးအေဝးမားတြင ပါဝငႏငရန အခြငအလမးမား လအပသည။

တငးရငးသားေခါငးေဆာငမား၊ အစးရကယစားလယမားႏင ညႏႈငးေဆြးေႏြးျခငးသည အကးရေသာလညး ထထကပ၍ လအပသည။ ထညႏႈငးေဆြးေႏြးပြမားသည ေခါငးေဆာငမားအား ပညာေပးျခငးႏင ပါဝငလပေဆာငခြင ေပးျခငးတ႔အတြက အေထာကအကျပေသာလညး KNU ႏင သ႔မဟတ ျပညနယအစးရမားႏင လပကငေဆာငရြကျခငးသည ရပရြာလထႏင ထေတြ႕မႈအား အစားထး၍ မရႏငပါ။

JICA သည ေဒသခရပရြာလထမားအား ပညာေပးျခငးႏင ပါဝငလပပငခြငေပးျခငးတ႔အား အေထာကအကျပသည ပမေကာငးမြနေသာ အစအစဥဖနတးရနအတြက ရပရြာလထႏင ရပရြာလထအေျချပေသာ အဖြ႕အစညးမားႏင အတလပကငေဆာငရြကသငသည။ ထသ႔ေသာလပငနးစဥသည အကးအျမတမားက ရပရြာလထအၾကား ကယျပန႔စြာမေဝသည ပမေကာငးမြနေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈလပငနးစဥက ဖနတးလမမည။

၄.၃ ျပညနယအစးရ၏ေဆာငရြကခကမားက အားေပးျခငး၄.၃ ျပညနယအစးရ၏ေဆာငရြကခကမားက အားေပးျခငး

ကရငျပညနယႏငမြနျပညနယအစးရမား၏ ေဆာငရြကမႈမားက ေထာကခအားေပးျခငးသည JICA စမကနး၏ အဓကဥးတညခက ျဖစသည။ ၎သည ပဋပကၡတစဖကျခမး၏လပႏငစြမးရညက ျမငတငၿပး ပဋပကၡအားေလလာသးသပျခငးပင မျပလပဘ ကနတစျခမးက လစလရႈထားျခငး ျဖစသည။ ျပညနယ အစးရတာဝနရသမားအား ရပရြာလထမ တရားဝငကယစားျပ ေခါငးေဆာငမားအျဖစ အသအမတမျပပါ။ ျပညနယဝနႀကးခပႏငျပညနယဝနႀကးမားအား ေနျပညေတာက ခန႔အပထားျခငးျဖစၿပး ၎တ႔သည စစတပထနးခပထားသည အစးရဖြ႕စညးတညေဆာကပဆသ႔ သတငးပ႔သည။ ခရငႏငၿမ႕နယအပခပေရးမးမားသညလညး ဗဟအစးရအရာရမားျဖစသည။ ၎အား တစဘကသတလပေဆာငမႈဟပင ကရငျပညသအမားစက ျမငၾကမညျဖစၿပး၊ ထ႔ေၾကာင ၎သည ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥအား အေႏာကအယကျဖစေစသည။

JICA အစအစဥ၏ အပငးအမားစအား အစးရဌာနမားမ ေဆာငရြကရမညျဖစၿပး ၎တ႔သည ပဋပကၡ၏ အစတအပငးတစချဖစသည။ ျပညနယအစးရတြင ကန႔သတထားသည ဘ႑ာေရးႏင ႏငငေရးအာဏာသာရသည။ ႀကးမားသညစမကနးမားသည ဗဟအစးရႏငစစတပက ထနးခပထားသည အေထြေထြအပခပေရးဌာနတ႔၏ ခြငျပခက လသည။ ထလပငနးစဥက အားျဖညျခငးသည ၿငမးခမးေရးအား ဆန႔ကငျခငးျဖစသည။ ၎တ႔သည ကရငလမးမားအေပၚ ရာဇဝငရညႀကးတေလာက ခြခြာၿပး ဖႏပထားေသာ အစးရအရာရမား ျဖစၾကသည။ မားစြာေသာရပရြာလထမား၏အစးရအေပၚ ယၾကညမႈမရျခငးသည နကရႈငးစြာကနးေအာငးလကရၿပး ၎အား ေလာတြက၍မရပါ။

17 Please see latest report from the Women’s League of Burma, Same Impunity, Same Patt erns. htt p://womenofb urma.org/wp-content/uploads/2014/01/SameImpunitySamePatt ern_English-fi nal.pdf



ထ႔အျပင ၿမ႕နယအဆငအား အေထြေထြအပခပေရးဌာနက ထနးခပထားသညျဖစၿပး ၎အားျပညထေရးကတကရကအပခပေသာေၾကာင စစတပေအာကတြငပင ရေလသည။ ထျမနမာအစးရ၏ အဆငဆငတ႔သည ရပရြာလထ၏ အျမငတြင ၾကားေန၊ ကယစားျပ သ႔မဟတ တရားဝင မဟတပါ။

ထျပညနယအစးရအား တညေဆာကျခငးက အေလးေပးမႈေၾကာင အစးရမဟတသည ေဆာငရြကသမားႏင ရပရြာလထအေျချပအဖြ႕အစညးမားေဆာငရြကေသာ ဝနေဆာငမႈမားအား မညကသ႔ ေထာကပေပးမညႏင ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးစဥသည အဓကကေသာဝနေဆာငမႈမားအား အေႏာကအယကမျပျခငးႏင ဖကစးျခငးက မညကသ႔ အာမခမညဆသညက မရငးပါ။ ျပညနယအစးရ၏ဖြ႕စညးပမားအား အေလးေပးျခငးသည အမးသမးမား၏ အဓပၸာယျပညဝသည ထေတြ႕မႈကလညး ေဘးဖယထားသညျဖစၿပး အေၾကာငးမာ ထဖြ႕စညးပမားထတြင အမးသမးမားအား မနကနသည ကယစားျပျခငးမးမား မရပါ။

၄.၄ စးပြားေရးသအရ၄.၄ စးပြားေရးသအရ

ကၽြနပတ႔သည JICA အေသးစတအစအစဥ၏ စးပြားေရးသအရအေပၚ စးရမပပနမႈအခ႕ရေသာလညး ၎၏ အပငးအမားစမာ အစအစဥေရးဆြသည အဆငတြငသာ ရေသးသညက ကၽြနပတ႔ အသအမတျပ ၿပး ေလလာမႈထမ အခ႕အယအဆမားသည အသးခႏငမညျဖစသည။ ကၽြနပတ႔ ယၾကညသညမာ ၂၁ ရာစ၏ေရ႕ေျပး လမႈစးပြားေရးဖြ႕ၿဖးမႈမဝါဒမားအား အသးျပလင JICA သည ကရငျပညနယရျပညသ မားအတြက အခြငအလမးမား ေပးႏငသညဆတာျဖစသည။ ၎မဝါဒအခ႕အား အေသးစတပစထတြင ေဖာျပထားသညျဖစၿပး ပတဝနးကငဆငရာထခကမႈနညးပါးရန သဟဠေစထတလပျခငးအား ရာဘာထတလပျခငးအစား စကပးရန ထညသြငးစဥးစားျခငးကသ႔ေသာအကးရသည ႀကးစားမႈမားကလညး ေတြ႕ရရသည။ ထအရာအားလးသည အသးဝငသည။ သ႔ေသာ ကၽြနပတ႔သညအယအဆမားစြာႏင ကမးလမးခကအခ႕အေပၚ ေလးနကသညစးရမမႈမား ရေနေသးသည။

ကမးလမးခကမားထတြင ျမနမာႏငငရ အျခားေဒသမားမအလပသမားမား ဝငေရာကလာျခငး၏ အကးသကေရာကမႈအား ေလလာသးသပထားျခငးမရကာ ၎သည တငးရငးသားလမးစပဋပကၡအား တးပြားလာေစႏငၿပး IDP မားႏင ဒကၡသညမားသည သတ႔၏လေနမႈဘဝမား တးတကရန အမနတကယ အခြငအေရးမရပါ။ ၿငမးခမးေရးေၾကာင ကရငျပညနယအတြငးသ႔ လမားဝငေရာကလာေစမညက ကၽြနပတ႔ နားလညသည။ သ႔ေသာ ၿငမးခမးေရးသေဘာတညခကမရေသးမ ျပငပမအလပသမားမားစြာ ဝငေရာကလာျခငးသည လယေျမကစၥမားအား ပမဆးရြားလာေစၿပး တငးမာမႈမားေျဖရငးၿပး ေလာကလာေစျခငးကလအပသညအခနတြင ၎တ႔သည ပ၍ပင မားျပားလာႏငသည။

သးျခားကမးလမးသည စမကနးမားတြင ကနကစရတႏငအကးအျမတေလလာခက သ႔မဟတ ျမနမာႏငငတြင အလားတဖြ႕ၿဖးေရးေဆာငရြကမႈမားအေပၚ ေလလာသးသပခကမား မပါဝငပါ။ စကမႈဆငရာ အပစမားတြင ေဒသခမား ပးေပါငးပါဝငႏငျခငး၊ ပငဆငမႈဆငရာအကးသကေရာကမႈ သ႔မဟတ ပဋပကၡ အေပၚ အကးသကေရာကမႈတ႔အား ေလလာသးသပမႈျပလပထားျခငးမရပါ။ ယခငျမနမာႏငငတြင ျပလပရနႀကးပမးခေသာ စကမႈဇနမားထမ သငခနးစာယရန မားစြာရေသာလညး ေလလာထားျခငး မရပါ။ လြနခေသာ ႏစ ၂ဝ အတြငးတြင စကမႈဇနမားစြာ ထေထာငခေသာလညး ၎တ႔သည ျပညသမား၏ဘဝမားအား သသာသည ျပျပငေျပာငးလမႈဆသ႔ ဥးမတညပါ။ ထအေတြ႕အႀကမားထမ သငခနးစာမား ယသငသည။ ရနကနၿမ႕ေတာငပငးရ သလဝါစကမႈဇနတြင JICA ကယတငရငဆငခရေသာ အျဖစအပကကၾကညျခငးအားျဖင အေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင ျဖစေပၚလာႏငသည အခကအခ မားအား ေမာမနးလ႔ရသည။18

ထ႔အျပင ကမးလမးထားသည ကယျပန႔ေသာဖြ႕ၿဖးေရးစႀကမားသည အလြနမားျပားေသာေၾကာင စႀက မား၏အစအစဥေနာကသ႔လကျခငးျဖင ဖြ႕ၿဖးမႈအား အာရစကသညဥးတညခက ေပာကဆးသြားႏငသည။ ေပၚလြငသညဥပမာတစခမာ ဘားအႏငေမာလၿမငအၾကား တညေဆာကရနကမးလမးထားသည ေလယာဥကြငးအသစျဖစသည။

18 htt p://www.mmti mes.com/index.php/nati onal-news/10635-jica-rejects-thilawa-allegati ons.html



ထေနရာတြင အသးနညးေသာ ေလယာဥကြငး ၂ ခတညရကာ တတယ ေလယာဥကြငးေဆာကလပျခငးသည မညကသ႔ထးျခားမညက စဥးစားရခကသည။

မၾကားေသးမက ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးတြင ေတြ႕ရသည ဧရာမဖြ႕ၿဖးမႈအမားစမာ သယဇာတ ထတယျခငးႏင ေရအားလပစစထတလပမႈမားအေပၚတြင အေျခခသည။ JICA အေသးစတပစက အဆျပသညမာ ျမနမာႏငငသည သယဇာတအား အျခားတငးျပညမားသ႔တငပ႔ေရာငးချခငးမ သယဇာတအား အကးရရအသးချခငးဆသ႔ ကးေျပာငးသည အခနကာလျဖစသည။ ကၽြနပတ႔သည ၎မနေၾကာငးက သာဓကအနညးငယျဖငသာ ျမငရသည။ ထတယျခငးႏငေရအားလပစစအေျခခသည စကမႈဇနမားသည ေဒသချပညသမားအတြက အလပအကငအနညးငယကသာ ဖနတးေပးေသာလညး ေျမအမားအျပားက ပကစးေစသည။ ထစကမႈလပငနးမားသည ဝငေငြအား ကယျပန႔စြာျဖန႔ျဖးမညအစာ လအနညးငယ၏ခမးသာၾကြယဝမႈကသာ တးပြားလာေစသည။ ထစမကနးမားအနးအနားတြင အျခားစက မႈဆငရာဖြ႕ၿဖးမႈ အနညးငယသာ ရခသည။ ေနာကဆးအေနႏင ထတယမႈႏငေရအားလပစစဖြ႕ၿဖးမႈ အေပၚ ထေရာကသညဒမကရကတစအပခပမႈ မရျခငးသည ေဒသခရပရြာလထအေပၚ မညသည အကးသကေရာကမႈမမရဘ ေျမမားႏင သယဇာတမား ပမပကစးျခငးကသာ ျဖစေပၚေစမည။ ၎သည ပဋပကၡတးျမငျခငးကသာ အေသအခာ ဥးတညမညျဖစသည။

JICA သည အစားထးလမႈစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမႈသအရအေၾကာငးက ေျပာေသာလညး အမနတကယတြင အေသးစတပစသည ထကသ႔ေသာသအရအား မကးကားသညအျပင အေျခခအေဆာကအအအား အေျချပသညနညးလမးမား သ႔မဟတ အျခားေခတမမေတာသည ပစနမနာမားအား အသးျပမညအစား ပမကယျပန႔သညဖြ႕ၿဖးေရး အယအဆမားအေပၚ အေျခခသည ေလလာသးသပမႈမားဆသ႔ ဥးတညေသာ အမတအသားမားပငမရပါ။

၄.၅ ပတဝနးကငဆငရာ အကးသကေရာကမႈ၄.၅ ပတဝနးကငဆငရာ အကးသကေရာကမႈ

ဤဖြ႕ၿဖးေရးအဆျပခကမားေၾကာင ပတဝနးကငထခကမညက ကၽြနပတ႔အေလးအနကစးရမသည။ အေသးစတပစသည ကရငျပညနယရ ဇဝမးကြေပါၾကြယဝသည သစေတာမား၏အေရးႀကးမႈႏင ၎တ႔၏ ကၽြနပတ႔ကရငျပညသမားအေပၚ အေရးပါမႈတ႔အား အသအမတျပရန ပကကြကသည။ ၎တြင JICA ၏အစအစဥအား လမးညႊနရန မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတမႈ (SEA) မပါရပါ။ ကမၻာဘဏက အေရ႕ေတာငအာရရ တငးျပညမားအားလးအား အသအမတျပသညမာ “ဆးရြားလာေသာ ပတဝနးကငအရညအေသြးႏငသဘာဝသယဇာတမား ေလာပါးသြားျခငးသည လြနခသည ဆယစႏစေပါငးမားစြာကပင မၾကာခဏ ထတလန႔ဖြယရာႏႈန းမားသ႔ ေရာကခသည”။ ထ႔ေၾကာင ဘဏက ေဆာၾသသညမာ “ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးစဥမားတြင ပတဝနးကငဆငရာ ေလလာသးသပမႈမားအား သးျခားအားထတၿပး ျမငတငကာျပလပသြားသငသည”။19 JICA ၏ အေသးစတပစတြင SEA ဆငရာ ၎၏ေဆာၾသခကက လကနာေသာ မညသညသကေသအေထာကအထားမ မရပါ။

အဆျပထားသည ေရကာတာမား သ႔မဟတ ထတယေရးလပငနးမား၏ အကးသကေရာကမႈသည ပတဝနးကငအား ဆးရြားစြာအကယထခကပကစးေစသညက ေဆြးေႏြးထားျခငး မရပါ။ ျပနလညသးသပရနလသည ျပနာမားစြာရပါသည။ ဥပမာအားျဖင -

19 htt p://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/EASTASIAPACIFICEXT/EXTEAPREGTOPENVIRONMENT/0,, contentMDK:20438708~menuPK:502915~pagePK:34004173~piPK:34003707~theSitePK:502886~isCURL:Y,00.html



• မကဂသတျမစဝမးေရကာတာသည KNU ၏ သတမတထားေသာ ေဘးမေတာတစခရေသာ ေနရာက ေရလႊမးမးႏငသည။

• ဘးလငးျမစဝမးေရကာတာသည လမားက ေရႊ႕ေျပာငးေစကာ ထသမားသည အကာအကြယ ေပးထားသငသည ေျမာကပငးရေနရာမားထသ႔ သြားေရာကရန အ လားအလာမားသည။ KNU သည ထေနရာမားအား ေဒသတြငးတြင အနညးငယသာ တစစတစစညးအေနႏငကနရေတာေသာ ဇဝမးကြေဒသမားဟ လတတေလာတြငပင သတမတခၿပး ထေနရာအား သပေဘးမေတာ ဟ ေခၚေဝၚသတမတခသည။

• ယြနဇာလငးျမစစမကနးသည သဘာဝအလႏင ယဥေကးမႈအတြက အေရးႀကးသည အစဥအလာအရကာကြယေပးထားေသာ ငါးကနရၿပး ကရငရပရြာလထအတြက ၎သည ကာကြယထားသငသည သဘာဝႏငယဥေကးမႈအေမြအႏစတစချဖစသည ေဒသအား ေရလႊမးမးႏငသည။

ဤေနရာမားသည ေဒသခ ရပရြာလထမားႏင KNU သစေတာဌာနမ ကာကြယထားၿပး သ႔မဟတ တစေန႔တြင ပမကယျပန႔ေသာကာကြယမႈေပးရန သတမတမည ေနရာမားျဖစသည။ လကရတြင ကာကြယမႈက အဆးအျဖတေပးရန ဒမကရကတစယႏရားမရဘ အရပသားအစးရ၏ ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးရ ပတဝနးကငထနးသမးေရးႏငပတသက၍ ပပနမႈကငးမျခငးက အထငအရား ျပသေနသည။ ဤအဆျပ ခကမားသည အစးရႏငေဒသရျပညသတ႔အၾကား ပဋပကၡအသစမား ပမျဖစေပၚလာေစၿပး ရလဒမာ JICA စမကနးေဖာျပထားသည ရညမနးခကမားႏင တကရကဆန႔ကငေနသည။



ေအာကတြင ေဖာျပထားသညမာ ဤရႈတေထြးၿပး လၿခမႈစတမခရသညပတဝနးကငတြင ဂပနျပညသမား၏ထေတြ႕ပတသကမႈက လမးျပေခၚေဆာငလာေသာ JICA အတြက KPSN ၏ အႀကျပခက ၈ ခကအား အကဥးခပ၍ ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။ ကၽြနပတ႔၏တညသညရညမနးခကမာ JICA ကသ႔ေသာ ႏငငတကာဖြ႕ၿဖးေရးေအဂငစမားသည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသ၏ ၿငမးခမးေရးႏငဖြ႕ၿဖးေရးက မညကသ႔ အဓပၸာယျပညဝၿပး ေရရညအကးသကေရာကမႈရေစႏငမညက အဆးအျဖတေပးရန ျဖစသည။ ေဒသတြင အမနတကယအခနမေရြးျဖစလာႏငသညပဋပကၡအား ထခကေစမႈမားႏငပမဆးရြားေစမႈမားက ေရာငရားရနမာလညး ကၽြနပတ႔၏တညေသာ အေရးႀကးသည အရာျဖစသည။

သ႔ေသာ ကၽြနပတ႔ ပထမဥးစြာ အထးအေလးထားေျပာရမညမာ ကၽြနပတ႔ရပတညခက၏ အေျခခသေဘာတရားမားအေနႏင တစခမာ အျပညအဝၿငမးခမးေရးသေဘာတညခကရရၿပး ဒမကရကတစရပငခြငမားက အာမခႏငကာ ဗဟခပကငမႈေလာကသည ဖကဒရယျပညေထာငစအား မရရေသးမကာလတြင ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင အႀကးစားဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမား ျပလပျခငးအေပၚ ယာယဆငးငထားရနအႀကးစားဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမား ျပလပျခငးအေပၚ ယာယဆငးငထားရန ျဖစသည။ ထမသာ ေဒသချပညသလထသည ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားထမ အခြငအေရးမား မတစြာ ရရမညျဖစသည။ အမးသမးမား၊ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမာ း ပါဝငႏငမႈ အပါအဝင အဓပၸာယျပညဝေသာ ထေတြ႕မႈႏငေဆြးေႏြးညႏႈငးမႈ မျပလပႏငေသးမကာလတြင ေပၚထြကလာမညအလ႕ရငက လႈ႕ေဆာသည ေရ႕ေျပးစမကနးလပငနးစဥမားအား ယာယဆငးေပၚထြကလာမညအလ႕ရငက လႈ႕ေဆာသည ေရ႕ေျပးစမကနးလပငနးစဥမားအား ယာယဆငးငထားရနငထားရနအတြက လညး ကၽြနပတ႔ ေတာငးဆသည (အႀကျပခက နပါတ ၈ အား ၾကညပါ)။20

၅.၁ ပဋပကၡအား ေလလာသးသပျခငး၅.၁ ပဋပကၡအား ေလလာသးသပျခငး

JICA သည အေရ႕ေတာငပငးေဒသရ ပဋပကၡ၏ဇာစျမစမားက လြတလပ၊နကနၿပး ျပညစစြာ ေလလာ သးသပႏငရမည။ JICA သည အေရ႕ေတာငပငးေဒသရ ပဋပကၡ၏ဇာစျမစမားက လြတလပ၊နကနၿပး ျပညစစြာ ေလလာ သးသပႏငရမည။ KPSN က ေတာငးဆသညမာ ဤေလလာသးသပခကသးသပခကအား ရပရြာလထအေျချပသည အဖြ႕အစညးမား၊ NGO မားႏင ကရငႏငမြနျပညသမားအား ကယစားျပသည တငးရငးသားလကနက ကငအဖြ႕အစညးမားႏင ပးေပါငး၍ေဖာထတထားေသာ အားလးပါဝငသညနညးလမးအား အသးျပသည သးျခားတတယပါတျဖင ျဖညဆညးေပးရန လအပသည။ ထျဖညဆညးမႈသည ကမၻာေပၚရ အျခားေဒသမားတြငရေသာ ပဋပကၡနယေျမမားတြင ေအာငျမငစြာျပလပခဖးေသာ မတတမးရရနလအပသည။ ထကသ႔ ပဋပကၡအားေလလာသးသပျခငးသည ျမနမာႏငင၏ မညသညတငးရငးသားလမးစေဒသမားတြငမဆ ဖြ႕ၿဖးမႈဆသ႔ ဆကမသြားမ ၎သည မရမျဖစ ျဖစသည။ စမကနးတစခလးတြငျဖစေစ၊ သးျခား အဆျပထားသည စမကနးတစခစတြငျဖစေစ စမကနးေရးဆြသညအဆငႏင စမကနးမားျပလပသည တေလာကလး၌ ၎တြင အႏရာယအားေလလာသးသပမႈႏင ေလာပါးသကသာေစသညအစအစဥ ပါဝငႏငရမည။ စမကနး လပေဖာကငဖကမားသည ယၾကညစတခရေသာ ရငးႏးျမပႏမႈအစရငချခငးဆငရာ သတမတခကမားႏငအည ဤအေျခအေနတြင ပါရေသာအစရငခစာမားအား အကျဖတၿပး တရားဝငျဖစ ေစရနလညး ျပလပသငသည။21 ပဋပကၡေလလာသးသပမႈမားအားလးတြင ပဋပကၡကေျပာငးလေစ ႏငေသာ ဆကစပမႈအားလး၌ မညသႏငစာခပခပ

20 When referring to consultati on we refer JICA to the Shift Project’s “Conducti ng Meaningful Stakeholder Consultati on in Myanmar”.21 htt p://www.humanrights.gov/2013/06/19/fact-sheet-burma-responsible-investment-reporti ng-requirements/

၅။ အႀကျပခကမား



ဆထားသည၊ မညသညႏငငေရးလပကငေဆာငရြကသမား ပါဝငသညႏင ေဒသခမားသည အျခားေဒသမားမလမားႏငႏႈငးယဥပါက အကးအျမတက မညသ႔ရသည အစရသညတ႔အား ေလလာေဖာထတရန ဖြ႕ၿဖးမႈစမကနးမား၏ အကးသကေရာကမႈ ေလလာခကမားသည သတမတထားသညလဥးေရအပငးအျခားမားထက ေကာလြန၍ အကျဖတမႈမား ျပလပသငသည။

၅.၂ လသားခငးစာနာေထာကထားမႈဆငရာ အေျခခသေဘာတရားမားႏင ၅.၂ လသားခငးစာနာေထာကထားမႈဆငရာ အေျခခသေဘာတရားမားႏင ၾကတငေလလာသးသပမႈ ၾကတငေလလာသးသပမႈ

JICA သည JICA သည ထခကမႈမရေရးအေျခခသေဘာတရားအပါအဝင အျပညျပညဆငရာ လသားခငးစာနာ ေထာကထားအျပညျပညဆငရာ လသားခငးစာနာ ေထာကထားမႈဆငရာ ဖြ႕ၿဖးေရးအေျခခသေဘာတရားမားက ေလးစားၿပး ဖြ႕ၿဖးေရးက တကစြာအာမခႏငရမည။မႈဆငရာ ဖြ႕ၿဖးေရးအေျခခသေဘာတရားမားက ေလးစားၿပး ဖြ႕ၿဖးေရးက တကစြာအာမခႏငရမည။22 ဤအေျခခသေဘာတရားမားတြင ကန႔သတခကမားရေၾကာငး အခနကာလ၏သကေသျပမႈမား ရေနခနတြင - အဆငျမငျမငစႏႈနးမားက ရညမနးခကႀကးစြာထားသငေသာျငားလညး - JICA အေနျဖင အနညးဆး ျပလပသငသညမာ အေကာငးဆးအေျခခသေဘာတရားမားႏငအေလအထမားက လကနာ ေစာငထနးႏငရမည။

သာဓကအားျဖင ကမၻာကလသမဂၢ၏စးပြားေရးႏငလ႔အခြငအေရးဆငရာအေျခခသေဘာတရားမားလမး ညႊနစမကနးမားတြငထေတြ႕လပေဆာငသည မညသညလပငနးအစတအပငးမားကမဆ ၾကတငေလလာသးသပမႈမားျပလပရနလအပသည။23 စမကနးႏငပတသကသည လပေဖာကငဖကမား သညလညး သးျခားႏငငတကာအေျခခသေဘာတရားမားႏငစႏႈနးမားက လကနာကငသးရန ၾသဇာအာဏာရသည သေဘာတစာခပမား လကမတထးရနလအပလမမည။ သ႔ေသာ ႏငငတကာအေျခခသေဘာတရားမား အားေဆြးေႏြးေနခနတြင တငးျပည၏ႏငငေရးအေျခအေနက ေမမထားသငေပ။ ဥပမာအားျဖင အစးရ၏ ပငဆငမႈအားလအပသညဖြ႕ၿဖးေရးအေျခခသေဘာတရားအခ႕သည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသ ရပဋပကၡအေျခအေနမားတြင အသးျပ၍မရႏငပါ။

၅.၃ မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးမႈဆငရာ အကျဖတျခငး၅.၃ မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးမႈဆငရာ အကျဖတျခငး2424

JICA သည မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတျခငး (SEA) အား ျပလပမည က JICA သည မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတျခငး (SEA) အား ျပလပမည က အာမခရမညျဖစၿပး ၎၏အေသးစတပစတြင ပတဝနးကငထနးသမးေရး ထညသြငးစဥးစားမႈမားက ေပါငးစညးအာမခရမညျဖစၿပး ၎၏အေသးစတပစတြင ပတဝနးကငထနးသမးေရး ထညသြငးစဥးစားမႈမားက ေပါငးစညးရမညျဖစသည။ ရမညျဖစသည။ ထ႔အျပင သဘာဝပတဝနးကငအေပၚအၾကးအကယထခကမည JICA အဆျပ ထားေသာစမကနးမားျဖစသည ရာဘာစကပးေရးစမ ကနးႏငေရကာတာစမကနးမားႏင ပတသကၿပး ၎၏အေသးစတပစသည အေရ႕ေတာငပငးတြင ေရကာတာႀကးမားႏင အျခားအဓကအေျခခအ ေဆာကအအစ မကနးမားအတြက ျမနမာအစးရ၏အစအစဥမားက အားေပးေၾကာငးက JICA က အသအမတျပရမည။ ေဖာေဆာငသညအဓပၸာယမာ ျပညစေသာ မဟာဗဟာေျမာက ပတဝနးကငထနးသမးေရးဆငရာ အကျဖတျခငးသည အလြနအေရးႀကးသညဆတာပင ျဖစသည။

၅.၄ ညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥ၅.၄ ညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥ

JICA သည ၎၏ညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥက ခငခၿပးအဓပၸာယျပညဝလာရန ျပျပငရမည။ JICA သည ၎၏ညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥက ခငခၿပးအဓပၸာယျပညဝလာရန ျပျပငရမည။ ၂ဝ၁၄ ခ ႏစ၊ မတလ ၂ဝ ရကေန႔ပါ အေနအထားေဖာျပေသာစာတမးတြင သေဘာျဖငေဖာျပထားသညမာ ၎၏ “စမကနးအေကာငအထညေဖာျခငးဆငရာ မဝါဒမားအေပၚ ရငးလငးခက” ျဖစသည။25 ၎မဝါဒမား လ အပသညမာ ေဒသဆငရာဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥတြင “သကဆငရာအကးသကေရာကသမား၏ သေဘာ တညခက” ႏင “ပးေပါငးလပကငေဆာငရြကမႈမား”

22 “Do No Harm How Aid Can Support Peace or War”, Mary Anderson, 1999 published by Lynn Reinner Publishers.23 United Nati ons Human Rights Offi ce of the High Commissioner: www.ohchr.org/Documents/Publicati ons/GuidingPrinciplesBusinessHR_

EN.pdf24 World Bank: Strategic Environmental Assessment25 The principles are outlined in Appendix 3.



ျဖစသည။ သ႔ေသာ ေဖာျပထားသညအတငး JICA သည ကရငရပရြာလထအေျချပေသာ အဖြ႕အစညးမားႏင ထေတြ႕မႈမရဘ ၎၏အေသးစတပစအား ေဖာထတခသည။ ထအဖြ႕အစညးမားသည ဤပဋပကၡေဒသတစခလးတြင လမႈေရးႏငလသားခငးစာနာေထာကထားမႈဆငရာ ဝနေဆာငမႈမားကျဖညဆညးေပးခၿပး အစအစဥမား တးတကေကာငးမြနလာရနႏင လပေဖာကငဖကမားအျဖစ အေကာငအထညေဖာေဆာငႏငရန ေဒသဆငရာဗဟသတႏင လပႏငစြမးရညအမားအျပားရသည။ ေဒသတြငးရျပညသမား၏ဘဝမား တးတကေကာငးမြနရန ရညရြယသည မညသညဖြ႕ၿဖးမႈမဆ ဤအဖြ႕မားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးမရပါက ၎သည ေအာငျမငရန အလားအလာမရႏငပါ။ ညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥတြင ရပရြာလထပါဝငလာမႈက အားေပးရန ေဆြးေႏြးပြမား၏ လမးညႊနမဝါဒမား၊ ပစ၊ ကငးပမညေနရာ၊ ကငးပမညေန႔ႏင တကေရာကမညသမား သတမတရာတြင ရပရြာလထအေျချပသညအဖြ႔မား ပါဝငသငသည။ ေနာကထပမညသည ညႏႈငးတငပငမႈမးတြငမဆ လ႔အဖြ႕အစညးမား၏ အျပညအဝလကတြလပေဆာငမႈက ရယသငၿပး၊ သတငးအခကအလကမားက ေဖာထတကာ အေၾကာငးအရာမားအား သရနားလညရန၊ ေဆြးေႏြးပြမားတြင ပါဝငေဆြးေႏြးႏငရနႏင စကားအေျခအတငေျပာဆသည ကစၥမားအတြက ဆကသြယမႈဆငရာ အေထာကအကျပ ကရယာမားက ရာေဖြသငသည။26

ဤညႏႈငးတငပငျခငးလပငနးစဥတြင လ႔အဖြ႕အစညး၏ တငျပမႈမားႏငမဝါဒမားက တရားဝင အသအမတျပမႈ ပါဝငရမည။ KPSN သည ထကသ႔ လပေဆာငႏငရန JICA ႏငလကတြလပေဆာငလ သည။ ဖြ႕ၿဖးေရးဆငရာနညးပညာမားႏင အေရးႀကးသည အကးသကေရာကသမားႏင မတဖကမားအား ေဖာထတရာတြင ကၽြနပတ႔ကညႏငသည။ ဤလပငနးစဥသည ေဒသခရပရြာလထမားအား ပညာေပးရနႏင လပပငခြငေပးရန ျဖညဆညးေပးလမမညျဖစၿပး၊ ထ႔မတဆင ျမနမာႏငငရ လ႔အဖြ႕အစညးမားက အားျဖညေပးရာ ေရာကသည။ ဤတစခသညသာ ကၽြနပတ႔ရပရြာလထ၏အနာဂတအား သသာထငရားသည အေထာကအကက ေပးလမမည။ လပငနးစဥတြင တငျပပမား၊ ထငျမငခကမားႏင ေမးခြနးမားသာ မပါဝငသငဘ ပါဝငတကေရာကသမား ပမနားလညရနႏင ရပရြာလထ၏ အေရးထားမႈကစၥမား၊ အမားျပညသေရ႕ၾကားနာမႈမား၊ အစရသညတ႔အား ၎တ႔မ တငျပေပးႏငရန ကၽြမးကငေသာ ပညာရငမား ဥးေဆာငသည စကားရညလပြမားက ဖြငထားေပးျခငး ပါဝငေစရမည။

၅.၅ ကယစားလယအဖြ႕၅.၅ ကယစားလယအဖြ႕

JICA သည စမကနး၏အဆငမားအားလးတြင ညႏႈငးတငပငမႈ၊ အစအစဥေရးဆြျခငးႏင အေကာငအထည JICA သည စမကနး၏အဆငမားအားလးတြင ညႏႈငးတငပငမႈ၊ အစအစဥေရးဆြျခငးႏင အေကာငအထည ေဖာသညလပငနးစဥမားအား ဥးေဆာငရန ကယစားလယအဖြ႕တစခဖနတးရာတြင KPSN ႏငလကတြလပ ေဆာငေဖာသညလပငနးစဥမားအား ဥးေဆာငရန ကယစားလယအဖြ႕တစခဖနတးရာတြင KPSN ႏငလကတြလပ ေဆာငသငသည။ သငသည။ ဤအဖြ႕တြင JICA၊ ျမနမာအစးရအရာရမား၊ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕မားႏင တငးရငးသားႏငငေရးပါတမား၏ ေခါငးေဆာငမားႏင KPSN အပါအဝင လ႔အဖြ႕အစညးကယစားလယမား ပါဝငမညျဖစသည။ ထအဖြ႕သည အစးရတစခတညးအတြက တာဝနခယမႈအာမခေပးျခငးတြငမကဘ ျမနမာႏငငရျပညသမားအတြကပါ ျပလပေပးရမညျဖစသည။ ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမားသည ၿငမးခမးေရး ဆသ႔ေျဖာငေျဖာငသြားႏငေစရနႏင ပ၍ကယျပနသည လမႈစးပြားေရးဆငရာအညႊနးမားက တနဖးျဖတႏငရနအတြက ၎သည ေဆြးေႏြးမႈမားျပလပၿပး စႏႈနးမားကခမတသငသည။ ထကသ႔ေသာအဖြ႕ ဖြ႕စညးျခငးသည အပစမားအၾကား ယၾကညမႈတညေဆာကရန ကညသည JICA ၏ရညမနးခကက ျဖညဆညးေပးလမမည။

၅.၆ သတငးအခကအလက အျပညအစအား ေဖာထတျခငး၅.၆ သတငးအခကအလက အျပညအစအား ေဖာထတျခငး

JICA သည သတငးအခကအလကအျပညအစအား နားလညရနလြယကသည ဘာသာစကားမားႏင ပစမားျဖင JICA သည သတငးအခကအလကအျပညအစအား နားလညရနလြယကသည ဘာသာစကားမားႏင ပစမားျဖင ေဖာထတႏငရမညေဖာထတႏငရမည။ JICA သည ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသတြင အကးသကေရာကႏငသည JICA ေလလာမႈမား၊ သေဘာတညခကမားႏငအႀကျပခကမားအားလး၏ သတငးအခကအလကအျပညအစအားေဖာထတမညစနစက ေဖာထတရမညျဖစသည။ ထေဖာျပခကမားထတြင စမကနးဘတဂကႏငပတသကသည အခကအလက

26 Again, please see Shift Project



မားလညး ပါဝငရမည။ ကရငႏငမြနရပရြာလထမားအတြက သတငးအခကအား နားလညရနလြယကသည ဘာသာစကားႏငပစမားျဖင ျဖန႔ခသငသည။

၅.၇ ေဒသတြငး မတဖကမား၅.၇ ေဒသတြငး မတဖကမား

၎၏အေသးစတပစႏငဆကႏြယေနသည မညသညဖြ႕ၿဖးမႈစမကနးမဆသည ေဒသတြငးလ႔အဖြ႕အစညး ဆငရာအဖြ႕၎၏အေသးစတပစႏငဆကႏြယေနသည မညသညဖြ႕ၿဖးမႈစမကနးမဆသည ေဒသတြငးလ႔အဖြ႕အစညး ဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင အဓပၸာယျပညဝသညမတဖကမားအျဖစ ထေထာငျခငးက JICA က ျပတသားစြာ အာမခေပးရမည။ အစညးမားႏင အဓပၸာယျပညဝသညမတဖကမားအျဖစ ထေထာငျခငးက JICA က ျပတသားစြာ အာမခေပးရမည။ ၎သည ေဒသတြငးလပႏငစြမးရညအား ျမငတငေပးမညျဖစၿပး ေရရညတညတခငၿမမႈကလညး အာမခေပးမညျဖစသည။ JICA ကေငြေၾကးေထာကပေသာ စမကနးမားသညလညး ေဒသချပညသမားျဖစေသာ ရပရြာလထအဖြ႕ဝငမား၊ ေဒသတြငး၌အလပလပေနေသာ အစးရဝနထမး မဟတသမားတ႔အား စမကနး၏အဆငမားအားလးတြင ရပရြာလထက သေဘာတလကခသည ရငးလငးေသာစမားႏင ကန႔သတပမာဏမားျဖင အလပခန႔ထားႏငရမည။ စမကနးတစခအား ျဖညဆညးေပးႏငရန ေဒသတြငးလပႏငစြမးရည မလေလာကသညအခါမားတြင သေဘာတညထားသညအခနအကန႔အသတအတြငး၌ ေဒသချပညသမားအား အသပညာမား ပပးေပးရနႏင ကၽြမးကငမႈမားရရလာေအာင ျပလပသြားရမညျဖစသည။ ထလအပခကသည ေဒသတြငး ရပရြာလထလပႏငစြမးရညအား ျမငတငၿပး အလပအကငအခြငအလမးမား ရရရနအတြကသာမဟတဘ ေဒသတြငးပငဆငမႈ၊ ေဒသတြငးဆးျဖတ ခကမား ခမတျခငးႏင ေဒသတြငးအသပညာမား ျဖညဆညးေပးရန ျဖစသည။ ကမၻာေပၚရ ႏငငတကာ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈထတြင ေဒသတြငး အသတရားမားႏငအေျခအေနမားအား လစလရႈသည မသငေတာေသာ စမကနးဥပမာမားႏငျပညႏကေနသည။

ညႏႈငးေဆြးေႏြးမႈမားႏငပတသကၿပး အထကပါ အႀကျပခကမားတြင ေဖာျပထားသလ ရပရြာလထ အေျချပအဖြ႕အစညးမားသည ဤေဒသ၏ ပဋပကၡျဖစေနသညကာလတေလာကလးတြင လမႈေရးႏင လသားခငးစာနာေထာကထားမႈဆငရာ ဖြ႕ၿဖးေရးဝနေဆာငမႈမားက ေထာကပေပးျခငးမား ျပလပေပးခ သညျဖစၿပး ရပရြာလထ၏အဖြ႕ဝငမားအေနႏင လပကငသညအလပမားႏင ရရသညအေတြ႕အႀကမား မတစဆင အသပညာႏငလပႏ ငစြမးရညမားရရခသည။ မညသညဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမဆ ေဒသတြငးရ ျပညသလထတ႔၏ဘဝမား တးတကရနရညရြယမႈသညထအဖြ႕မားအား မတဖကအျဖစ လကခေဆာင ရြကမသာလင ေအာငျမငလမမည။

၅.၈ ေရ႕ေျပးစမကနးမားျပလပရနအတြက လအပေသာအေနအထားမား၅.၈ ေရ႕ေျပးစမကနးမားျပလပရနအတြက လအပေသာအေနအထားမား

ေနာကဆးအေနႏင ေရ႕ေျပးစမကနးမားအတြက လကေတြ႕ေရြးခယမႈနညးလမးမား ေလလာႏငရန JICA သည KPSN၊ ေနာကဆးအေနႏင ေရ႕ေျပးစမကနးမားအတြက လကေတြ႕ေရြးခယမႈနညးလမးမား ေလလာႏငရန JICA သည KPSN၊ အမးသမးမား၊ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားပါဝငသည ကရငလ႔အဖြ႕ အစညးဆငရာ အမးသမးမား၊ ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားပါဝငသည ကရငလ႔အဖြ႕ အစညးဆငရာ အဖြ႕အစညးမားႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကသငသည။အဖြ႕အစညးမားႏင ထေတြ႕ေဆာငရြကသငသည။ ထကသ႔ျပလပရန JICA သည အားလး ပါဝငသညနညးလမးမားအား အေလးထားေသာ ၎၏စမကနးအေကာငအထညေဖာျခငး အေျခခသေဘာတရားမားအား လကနာရမညျဖစၿပး မညသညေရ႕ေျပးစမကနးအစအစဥ ေရးဆြျခငးႏငအေကာင အထညေဖာျခငးအတြကကမဆ အမားသေဘာတညခက ရရရန လအပသည (ေနာကဆကတြ ၃ တြင ၾကညပါ)။ ထ႔အျပင လထအေျချပအဖြ႕အစညးမားအား ေရ႕ေျပးစမကနးလပငနးစဥ၏အဆငတငးတြင ပါဝငေစျခငးသည တာဝနယမႈအာမခႏငရန အေကာငးဆးနညးလမးျဖစၿပး ထခကမႈမား၊ လအခြငအေရး ခးေဖာကမႈမား၊ ေျမသမးဆညးမႈမားႏင ပတဝနးကငပကစးျခငးမား ထပမျဖစပြားျခငးကလညး တားဆး ေပးသည။ မညသညေရ႕ေျပးစမကနး ေရ႕ဆကသြားရနကမဆ ေဒသခရပရြာလထ၏ အျပညအဝသေဘာ တညမႈ ရရရနလအပသည။ ေဒသခေခါငးေဆာငမား၏ ခြငျပခကရရျခငးသည အေရးႀကးေသာလညး မလေလာကပါ။



ထသးသပခကမားအား အျပသေဘာအေနႏင သေဘာထားမညဟ KPSN က ေမာလငသည။ အျပညျပညဆငရာအကအညႏင နညးပညာအေထာကအကမားသည ကၽြနပတ႔ရပရြာလထမား အမနတကယ လအပသညအရာမား ျဖစသညဆသညမာ သသယျဖစစရာမရပါ။ အေထာကအပမားအျမငမားဆး တနဖးေဖာေဆာငႏငရနႏင ေရရညတညတခငၿမသည အျပသေဘာေဆာငေသာ အကးသကေရာကမႈဆသ႔ ဥးတညႏငရနအတြက ေဒသတြငးလအပခကမားက လကေတြ႕သရေသာအကးသကေရာကသမား၏ လမးညႊနမႈႏငပေဖာမႈ ရရရနလအပသည။ ကၽြနပတ႔၏ကယပငအနာဂတက ဖနတးႏငသည ျပညသတစစအေနႏင ကၽြနပတ႔ရပရြာလထမားႏင ကၽြနပတ႔၏လပႏငစြမးရညက တညေဆာကရာတြင ကညရန ကၽြနပတ႔သည အကအည လအပပါသည။ သ႔ေသာ ကၽြနပတ႔အလြနစးရမသညမာ JICA စမ ခကအား ၎၏လကရပစအရ အေကာငအထညေဖာခလင ၎သည ၿငမးခမးေရးသေဘာတညခက အတြက ကၽြနပတ႔၏ေမာလငခကမားက အပကသေဘာေဆာငသည အကးသကေရာကမႈမား ျဖစေစၿပး၊ ကၽြနပတ႔ ရပရြာလထမား၏ ဘဝအရညအေသြးက အႏရာယျဖစေစကာ ဆးျဖတခကခမတသည လပငနးစဥတြင ေျပာဆခြငရရန ႀကးပမးေနေသာ လထအေျချပအပစမားအား လပပငခြငမေပးျခငး တ႔ျဖစမညက ျဖစသည။ ၎သည အလြနထခကလြယေသာ ကၽြနပတ႔တငးျပည၏ ေျပာငးလမႈကာလတြင အားလးျဖစေပၚလမမည။ အထကတြငေဖာျပထားသည အေၾကာငးျပခကမားေၾကာင JICA ၏စမကနးမားသည ေစာလြနးေနၿပး ေနာကဆးတြင ေရရညတညတခငၿမသညၿငမးခမးေရးက ရရႏငျခငးအား ထခကႏငသညဟ ကၽြနပတ႔ယၾကညသည။

ကၽြနပတ႔ေမာလငသညမာ ကၽြနပတ႔၏ပပနမႈမားက ရငးလငးေအာငေဖာျပၿပး အႀကျပခကမားတငျပျခငးျဖငစမကနးမားမ အႏရာယျဖစေစေသာအကးသကေရာကမႈမားက ကၽြနပတ႔ တားဆးႏငၿပး JICA တြင ပါရေသာအခြငအလမးႏငကၽြမးကငမႈက အသးျပကာ ကၽြနပတ႔ ရပရြာလထမား ၿငမးခမးေသာ အနာဂတဆသ႔ကးေျပာငးရာတြင အေထာကအကျပႏငေစရန ျဖစသည။ ကၽြနပတ႔ေမာလငသညမာ ကရငရပရြာလထမားႏင အတလကတြလပေဆာငျခငးျဖင JICA သည အျခားပဋပကၡနယေျမမားတြင စမကနးမားခမတျခငးႏင ဖြ႕ၿဖးမႈမားျပလပျခငးအတြက အတယစရာဥပမာအျဖစ အသးျပသြားႏငရန ျဖစသည။ ကၽြနပတ႔၏အႀကျပခကမားက အေကာငအထညေဖာလင လပငနးစဥႏငဖြ႕ၿဖးေရး ေႏာငေႏးမညက ကၽြနပတ႔နားလညသညျဖစေသာလညး ကၽြနပတ႔ယၾကညသညမာ ရရသညလပငနးစဥသည ပမေကာငး မြနၿပး ခငၿမသညရလဒက အေသအခာရရမညဟ၍ ျဖစသည။

၆။ နဂး



ေနာကဆကတြ ၁ -

ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက (KPSN) အဖြ႕ဝငမားစာရငးကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက (KPSN) အဖြ႕ဝငမားစာရငး

အဖြ႕အစညး အတေကာက ဝကဘဆက (ရခလင)

1 Burma Issues BI

2 Back Pack Health Worker Team BPHWT www.backpackteam.org/3 Burma Medical Association BMA www.bmahealth.org/4 Committee for Internally Displaced Karen People CIDKP5 Federal Trade Union of Kawthoolei FTUK6 Karen Affairs Committee KAC7 Karen Baptist Convention KBC http://kbcm1913.org/8 Karen Development Committee KDC9 Karen Development Network KDN10 Karen Education Department KED www.kareneducation.org/11 Karen Environmental and Social Action Network KESAN http://kesan.asia/12 Karen Human Rights Group KHRG http://khrg.org/13 Karen Offi ce for Relief and Development KORD http://kordcentre.org/14 Karen Refugee Committee KRC15 Karen Refugee Committee Education Entity KRCEE www.krcee.org/16 Karen Rivers Watch KRW www.karenyouthktl.org/

krw.html17 Karen Student Network Group KSNG www.ksng-karen.org 18 Karen Teacher Working Group KTWG http://ktwg.org/19 Karen Women Empowerment Group KWEG20 Karen Women Organization KWO http://karenwomen.org/21 Karen Youth Organization KYO www.karenyouthktl.org/22 Mae Tao Clinic MTC http://maetaoclinic.org/23 Hsar Mu Htaw HMH24 Hku Po Ka Paw HPKP25 Karen Environment Network KEN26 Youth Circle YC 27 Mutraw Community Development Committee MCDC28 Taw Oo Development Committee TODC



ေနာကဆကတြ ၂ - KPSN (KCBPSN) ၂ဝ၁၃ ပဋပကၡေလလာမႈအလပရေဆြးေႏြးပြရလဒKPSN (KCBPSN) ၂ဝ၁၃ ပဋပကၡေလလာမႈအလပရေဆြးေႏြးပြရလဒ

ကရငလထအေျချပၿငမးေရးအေထာကအကျပကြနရကအတြက ပဋပကၡေလလာမႈအား ၂ဝ၁၃ ခႏစ၊ ၾသဂတလ ၂၈ ရကမ စကတငဘာလ ၁ ရကေန႔အထ ထငးႏငင၊ ခငးမငၿမ႕တြင ကငးပခသည။ သငတနးအား KPSN က စစဥခၿပး ထငး-ျမနမာနယစပႏင ျမနမာႏငငအတြငးရ ၎၏ကြနရကအဖြ႕ဝငအဖြ႕အစညးမား တကေရာကခၾကသည။ သငတနး၏ရညရြယခကမာ ကရငျပညနယအတြငး ပဋပကၡအားျဖစေစသည အဓကအေၾကာငးတရားမားအား တညသညနားလညမႈ ေဖာထတႏငရနျဖစသည။

အလပရေဆြးေႏြးပြတကေရာကသမားသည ျမနမာႏငငအတြငးရ ကရငေဒသမားတြင ဆယစႏစေပါငးမားစြာျဖစပြားေနေသာပဋပကၡအားျဖစေပၚေစသည အေၾကာငးမားစြာပါေသာစာရငးရညႀကးအား ေဖာထတခၾကသည။ သးသပေဆြးေႏြးမႈမားျပလပၿပးသညအခါ ေဒသတြငးပဋပကၡ၏ အဓကတြနးအားေပးသညအခက ၆ ခကက ေဖာထတခသည -

၁။ ခြျခားဆကဆၿပး ဗလကစးမးသည ျမနမာအပခပသမား၏ ဓေလထးစမား (မဝါဒမားႏငဥပေဒမား)၁။ ခြျခားဆကဆၿပး ဗလကစးမးသည ျမနမာအပခပသမား၏ ဓေလထးစမား (မဝါဒမားႏငဥပေဒမား)၂။ အစးရ အားေပးသည စစပသြငးျခငးႏင ႏငငေရးလႊမးမးမႈ၂။ အစးရ အားေပးသည စစပသြငးျခငးႏင ႏငငေရးလႊမးမးမႈ၃။ ကယပငအပခပခြငႏငလ႔အခြငအေရးမား ရရရန လကနကကငေတာလနမႈက အသးျပျခငး၃။ ကယပငအပခပခြငႏငလ႔အခြငအေရးမား ရရရန လကနကကငေတာလနမႈက အသးျပျခငး၄။ သဘာဝသယဇာတမားအား ေခါငးပျဖတျခငးႏင ေျမရပငခြငမားက မေလးစားျခငး၄။ သဘာဝသယဇာတမားအား ေခါငးပျဖတျခငးႏင ေျမရပငခြငမားက မေလးစားျခငး၅။ အယအၾကညကငးမမႈအေမြမား၅။ အယအၾကညကငးမမႈအေမြမား၆။ လကနကကငအပစမားအၾကား အငအားၿပငဆငမႈႏင ေသြးကြမႈမား။၆။ လကနကကငအပစမားအၾကား အငအားၿပငဆငမႈႏင ေသြးကြမႈမား။

ေနာကဆကတြ ၃ - “စမကနးအေကာငအထညေဖာရနအတြက အေျခခသေဘာတရားမားအား ရငးလငးျခငး”“စမကနးအေကာငအထညေဖာရနအတြက အေျခခသေဘာတရားမားအား ရငးလငးျခငး”

JICA အေနအထားစာတမးပါ အပငး ၅၊ ၂ဝ၁၄ ခႏစ မတလ ၂ဝ ရကJICA အေနအထားစာတမးပါ အပငး ၅၊ ၂ဝ၁၄ ခႏစ မတလ ၂ဝ ရက

စမကနးေအာကရ သးျခားစမကနးမားအား အစအစဥေရးဆြၿပး အေကာငအထညေဖာရန ကၽြနပတ႔သည ေအာကေဖာျပပါ အေျခခသေဘာတရားမားအား ကငသးသည -

(၁) ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသအတြက ေဒသတြငးဘကေပါငးစဖြ႕ၿဖးေရးအစအစဥအား JICA စမ ကနးအဖြ႕ႏင ကရငႏငမြနျပညနယမားမ အဖြ႕မားသည တငးရငးသားလနညးစအပစမား၊ ေဒသခအပခပေရးအဖြ႕မားႏင ေဒသတြငးေနထငသမားအပါအဝင အျခားအကးသကေရာကသမား၏ ပးေပါငးပါဝငမႈျဖင ေဆာငရနသြားရန၊

(၂) မညသညေရ႕ေျပးစမကနးမ စမကနးအကးသကေရာကသည တငးရငးသားလနညးစအပစမားႏင ေဒသချပညသမားအပါအဝင သကဆငသညအကးသကေရာကသမား၏ အမားသေဘာတညမႈ မရရဘ မျပလပရန၊

(၃) စမကနးသည အကးအျမတရရသမား၏လအပခကမားႏင ကကညရနအတြက မညသညေရ႕ေျပး စမကနးကမဆ အားလးပါဝငသညနညးလမးႏငျပလပရနႏင

(၄) ပတသကသည အကးသကေရာကသမားအားလး၏ အမားသေဘာတညခကမပါဘ မညသည ႀကးမားသညစမကနးမားအေစာတလငအေကာငအထညေဖာမႈအား ေထာကခမႈ မျပလပရနတ႔ျဖစသည။

ကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရကကရငၿငမးခမးေရးအေထာကအကျပကြနရက

ျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသဖြ႕ၿဖးေရးအတြကျမနမာႏငငအေရ႕ေတာငပငးေဒသဖြ႕ၿဖးေရးအတြကဂပနႏငငအျပညျပညဆငရာပးေပါငးေဆာငရြကဂပနႏငငအျပညျပညဆငရာပးေပါငးေဆာငရြကေရးေအဂငစ၏ အေသးစတပစ (Blueprint)ေရးေအဂငစ၏ အေသးစတပစ (Blueprint)

အေပၚ ဆနးစစေဝဖနမႈအေပၚ ဆနးစစေဝဖနမႈ

အစရငခစာ အျပညအစအစရငခစာ အျပညအစစကတငဘာလ၊၂ဝ၁၄စကတငဘာလ၊၂ဝ၁၄