insurjensi komunis di sempadan thai-malaysia, 1968-1989

INSURGENSI' KOMUNIS DI SEMPADANTHAI-MALAYSIA, 1968-1989

Mahmud Embong

ABSTRACf

Early communist movement in Malaya / Malaysia can be traced to the 1920s. The communist attempt to seize power led to the declaration oj the Emergency which lasted Jrom 1948 - 1960. This first insurgency Jailed and members oj the Communist Party of Malaya (CPM) retreated to the Thai - Malaysia border. a process that had actually begun in the 1950s.

This struggle from the new base, the second insurgency, also failed. The communists were not able to attract enough local sympathy and support. Finally in 1989 the CPM reached an agreement with both the Malaysian and Thai goverments allowing them to surrender. They laid down their arms and thus their militant struggle for power came to an end.

The revolutionary war is a war oJthe masses, it can only be waged by mobilizing the masses and relying on them '.

Kata-kata Mao-Tse Tung

Sesuatu kajian mengenai komunisme di Malaysia hingga ke era muktahir ini tidak memerlukan sebarangjustifikasi lanjut. Walaupun ancaman komunisme ke alas negara ini sudah berakhir, namun ia terus menjadi bahan perbualan dan kajian di kalangan orang ramai, termasuklah bekas anggota komunis sendiri.1 Sejak komunisme bertapak di negara ini seawal-awal tahun 1920-an, pihak komunis tidak pernah sedikitpun lentur dalam percubaannya untuk merampas kuasa serta menubuhkan apa yang dipanggil People s Republic of Malaya. 3 Walaupun jelas kecewa dalam percubaan tersebut semasa insutjensi pertama (1948-1960), 4 namun Parti Komunis Malaya (PKM) terus ken tal dalam memperjuangkan hasrat mumi untuk menumbangkan kerajaan yang sah. Pengunduran PKM ke Selatan Thailands

memberi kesempatan kepada parti tersebut merancang dengan lebih teliti untuk memperkemaskan strategi petjuangan bersenjata melalui unit-unit militan mereka.

Sebenamya, pergunduran pada tahun 1953 tersebut tidak sedikitpun melemahkan semangatjuang komunis, malahan perpindahan strategik itu disifatkan sebagai sesuatu yang konsisten dengan doktrin revolusioner Lenin, yang an tara lain menjelaskan:

There are retreat and retreats. There are times when party or any army has to retreat because it has suffered defeat. But there are other

Mahmud Emboftg

times. when in its advance a victorious party or army run too far ahead. without providing itself with an adequate base in the rear ..• So as not to loose connection with its base. an experienced party or army generally finds it necessary in such cases to fall back a lillie, to draw closer to and establish beller contact with irs base. •

Dengan bersandarkan kata-kata Lenin di atas, PKM lelah mengambil masa kira_ kira 14 tahun dari tarikh pengunduran lantas menjadikan sempadan Thai-Malaysia 'sanctuary' bagi menyusun semula parti, mengkonsolidasikan kedudukan~ memperbaharui azam serta melakukan self·criticism, menjalani proses indoctrination. mengkaji kegagalan Parti yang lepas dan membendung seman gat perjuangan PKM. Turut diberikan tumpuan oleh PKM ialah gerakan ma~ khususnya dari kalangan orang-orang Melayu.'

Kajian ini cuba melihat kebangkitan semula PKM me)a)ui perang insurjensi kedUa serentak dengan perayaan menyambut ulangtahun yang kc-20 perjuangan bersenjata Parti tersebut. Jawatankuasa Pusat PKM te)ah mengeluarkan Satu kenyataan pada 1 Jun 1968 bertajuk, 'Hold high the great red banner of a""'~d struggle and valiantly march forward', yang menggariskan strategi perjuangan serampang dua mata iaitu: i) gerakan subversif bawah tanah dan penyusuPan unit-unit pengganas ke Semenanjung ii) menjadikan kawasan luar bandar sebagai sasaran demi menjayakan 'strategy of surrounding the cities fro", lh~ countryside'. Justeru. bagi melihat bagaimana proses kebangkitan semu)a PI<lvt berlaku dan reaksi pemcrintah khususnya Kerajaan Malaysia dalam menghadapi an cam an PKM (dan seterusnya berjaya da)am membanteras ancaman komunis) beberapa aspek penting di bawah ini harus diberi perhatian. Antaranya: •

l.

2

3.

4.

5.

Melihat direktif PKM 1968 yang merupakan titik tolak bermulanya perjuangan bersenjata PKM kali kedua.

Kewujudan unit-unit penggempur PKM dan bagaimana PKM melancark.an 'incursion' ke Semenanjung Malaysia.

Kegiatan organisasi bawah tanah komunis.

Membincangkan langkah-Iangkah kerajaan bagi membanteras ancall\a kumpulan insurjen komunis, dan; n

Kegagalan PKM da)am perjuangan bersenjata kedua yang berakhir dengan perletakan senjata oleh Parti tersebut.

62

Insurgensi Komunis dl Sempadan Thai.Malaysia. 1968.1989

DIREKTIF 1968 DAN KEBANGKITAN SEMULA PERJUANGAN BERSENJATA KOMUNIS

Sebelum dibincangkan punca dan proses kebangkitan semula PKM (1968) serta aktiviti-aktiviti komunis di Selatan Thailand adalah wajar dipaparkan terlebih dahulu kedudukan PKM setibanya mereka di sempadan Thai-Malaysia pada tahun 1954. PKM tiba di Selatan Thailand dengan kehilangan 213 daripada kekuatan sebenar yang berjumlah kira·kira 10,000 orang.· Sebagai langkah awal, PKM telah menyusun semula organisasi Parti dengan harapan dapat memantapkan anggota-angota bersenjata serta melicinkan pentadbiran. Anggota-anggota dari kumpulan Pulau PinanglKedah telah digabungkan menjadi lawatankuasa Negeri Pulau Pinang/Kedah atau dikenali sebagai Regimen Kelapan Tentera Pembebasan Nasional Malaya (Malayan National Liberation Army, MNLA) yang'bergerak di Sadao, Nathawi dan Kau Mai Yai termasuk kawasan KedahIPerlis.9 Sementara ahli kumpulan asal dari Kelantan dan Perak pula digabungkan ke dalam Jawatankuasa Sempadan KelantanIPerak atau lebih dikenali sebagai Regimen Ke-12 Tentera Pembebasan Nasional Malaya dan bergerak di kawasan YalaIBan TolBetong dan Utara Perak.lo Anggota kumpulan Melayu dari Pahang yang bergerak sampai ke Weng dan Dusun Nyior yang bersempadan dengan Kelantan, telah memasuki Selatan Thailand dengan imej baru. Mereka ini merupakan para ahli Central Department of Malay Work. II Dalam proses memperkukuhkan Parti, terdapat pembahagian menarik dalam keseluruhan struktur organisasi PKM. Terdapat sebuah Jawatankuasa Pusat Sekretariat PKM yang menguasai keseluruhan perjalanan Parti. Antara tokoh utama yang menduduki jawatankuasa tertinggi ini ialah Chin Peng selaku Setiausaha Agong, Musa Ahmad sebagai Pengerusi dan ahli lain termasuklah Abdullah C.D., Eng Meng Cheng, Lo Tse Ia dan Ah SOO.12 Chin Peng mempunyai kumpulan tersendiri dan beliau dibantu oleh Li Ching Yang (ahli dalam Jawatankuasa Daerah), Di samping Kumpulan Setiausaha Agong terdapat juga sebuah Biro Utara Malaya; sebuah badan yang mewakili PKM di Bangkok; Jawatankuasa Sempadan Kelantan/Perak; Jawatankuasa Bersama Negeri KedahIPerlis dan Jabatan Pusat Kerja Melayu.13

Biro Politik Utara Malaya merupakan satu-satunya komponen penting dalam keseluruhan biro politik PKM, dan ia juga mengawasi beberapa unit MNLA, seperti jabatan propaganda, politik dan militer. Antara ahli jawatankuasanya ialah Ah Soo, Lo Li, Chan lien, Cheung Chor dan Abdullah C.D,14 Biro ini berpengkalan di Betong Salient. 15 Satu-satunya struktur organisasi di sempadan Thai-Malaysia yang menarik ialah labatan Pusat Kerja Melayu. Jawatankuasa ini terdiri daripada Musa Ahmad, Abdullah C.D., Berahim Cik, Abu Samah Kassim dan Suraini.16 Tiga lagi cabang kepadajabatan ini ialah Kumpulan Regimen Ke-lO, Pas uk an

-"" Ketiga Unit Kombat dan Pasukan Penggempur Platoon Merdeka (PPPM) yang di!ubuhkan pada ~hun 1970 dengan kaw~an operasinya di Selatan WengIBkt. Llpae, termasuk Juga kawasan SemenanJung Batu Melintang, Kg, Nibong

63

Mahmud Embong

Kembubu di Kelantan. 17 Jabatan Mclayu ini bergerak agak cergas dengan penubuhan organisasi massa (Min Yuen) di daerah Banang Sata, Dusun Niyor dan Weng}'

Proses konsolidasi dan penyusunan PKM di Selatan Thailand berjalan dengan serius, bersesuaian dengan tempo dan agenda untuk melancarkan perjuangan bersenjata kedua. Tidak dinafikan pada perrnulaannya kehadiran PKM mendapat sambutan dingin dari masyarakat setempat. Keadaan ini memaksa pihak Parti mengarahkan kader-kader PKM menjalankan kerja-kerja mengenali lebih dekat lagi masyarakat Thai tempatan bagi mendapatkan ahli-ahli baru di kawasan seperti Yala, Pattani, Noratthiwat, Sadao, Labu dan Betong Salient. I

' Usaha, misalnYa. tclah dijala~kan di kalangan ahli agar mereka dapat menguasai bahasa Thai. Usaha atau program ini turut melibatkan seramai 24 ahli anggota Kumpulan Setiausaha Agong PKM.20

Pada tahun 1958 PKM melancarkan polisi demobilisasi yang memberi kesempatan kepada anggota untuk berundur dari menjadi anggota MNLA. Polisi ini ditu jukan terutamnya kepada golongan tua dan tidak sihat yang ingin kembali ke China_ Dianggarkan seramai 200 anggota telah mengundurkan diri pada tahun 1961. dan sejumlah 167 orang daripadanya menyerah diri.ll Menjelang akhir tahun 1961 beberapa pihak Jawatankuasa Pusat mula melancarkan program dan aktiviti seperti latihan ketenteraan, penerapan ideologi/politik komunis. mengadakan sekolah_ sekolah Parti serta kerja-kerja massa khas bagi anggota-anggOla Melayu.22

Mengenai penerapan ideologi dan politik komunis, biasanya anggota-anggOta komunis didedahkan kepada buku-buku dan dokumen seperti. 'The Line of Struggle Advocated by the CCP in their Revolutionary War'; 'Documents 011

Five Anti-Campaigns'; Hsueh Hsih. 'Quotations of Mao Tze-tung '; 'The Three Most Widely Read Articles by Mao', dan Ah Soo. 'To Serve the Masses' • ~ Sementara itu, latihan ketenteraan menitikberatkan kaedah 'jungle warfare' yang menumpukan perhatian kepada latihan taktikal seperti bagaimana untulc melancarkan serang hendap, melakukan serang balas, menyerang pos-pos POlis dan peraturan yang harus dipatuhi sekiranya berhadapan dengan musuh seperu mempastikan tembakan yang tepat, merapati sasaran musuh, bersifat tenang dan tleksibel dalam menggunakan taktik militer.24 Tumpuan serius juga diberikan kepada kerja-kerja massa, terutama yang melibatkan penyertaan dari anggOta_ anggota Regimen Ke-IO Melayu.~ Kumpulan-kumpulan Min Yuen turUt diwujudkan dan yang terutama darinya ialah yang diketuai oleh seorang Yang bemama Kamal @ Jain @ Halim.16 Aktiviti-aktiviti Min Yuen Melayu ini dilebarka;; bagi meliputi kawasan-kawasan Kg. Maju (Weng). Kajang (Dusun JIlyior ) Machang dan Katak (Dusun Nyior). Aktiviti Min Yuen ini biasanya dibantu PU)~ oleh Armed Work Force yang khas ditugaskan melakukan pembunuhan terhadaJ) anggota Cawangan Khas dan In/ormer.l'

64

Insurg~nsi Komunis di Sempadan Thai-Malaysia, /968-/989

Beberapa buah Sekolah Parti telah ditubuhkan dan ahli-ahli PKMlMNLA dipaksa menjalani kursus selama 6 bulan. Antara Sekolah Parti yang agak popular ialah Sekolah Parti No. I di Kg. Tok; Sekolah Parti No.2 di Dusun Nyior; Sekolah Parti No.5 di kawasan Nahat dan Sekolah Parti No.6 di Weng.28 Di antara perkara utama yang disuakan kepada anggota-anggota yang menghadiri Sekolah-sekolah Parti tersebut ialah indoktrinisasi politik dan latihan ketenteraan Min Yuen (pentadbiran). Anggota Melayu daripada Regimen Ke-IO pula diwajibkan mengikuti program khas di Sekolah Lenin di Dusun Nyior dan Sekolah Revolusioner Massa di Hutan Bukit Paneho_29 Sekolah Lenin adalah bertujuan untuk menyemarakkan pengetahuan komunisme dan pendedahan kepada politik dunia luar serta memperkenalkan anggota kepada strategi perjuangan eara Vietcong.30 Sekolah ini dihadiri oleh kira-kira 75 orang Melayu. Antara penceramah yang terlibat ialah Abdullah C.D., Suraini, Abu Samah Kassim, Kamal dan Medan Saed.l' Seorang komunis yang terlibat dalam pengendalian sekolah ini menjelaskan:

... the (Malay) CTs were urged to enhance their knowledge in Maoism by studying Quotations of Mao Tse-tungfrom Radio Peking. Only this ideology can provide the right guidance in the revolutionary war. J2

Bagi terus memantapkan kedudukan serta pengaruh PKM di sempadan ThaiMalaysia, beberapa organisasi berbentuk barisan hadapan telah dibentuk. Antaranya ialah Liga Pemuda Komunis Malaya, Pertubuhan Wanita, Kor Pemuda dan Pertubuhan-pertubuhan Kampong.ll Keseluruhan penyusunan semula yang dilalui oleh PKM sejak ia melakukan pergunduran ke Sempadan Thai-Malaysia memang rapi. Pada masa itu PKM hanya menantikan masa paling sesuai bagi melanearkan perang insurjensi buat kali keduanya.

Menjelang tahun 1968 genaplah 20 tahun usia Darurat yang pada permulaanya telah dilancarkan oleh pihak British di Tanah Melayu. Sebagai mengembalikan seman gat juang bersejarah PKM menentang British, maka PKM telah memilih tahun 1968 bagi melanearkan perang insurjensi kedua dengan mengeluarkan satu kenyataan bertarikh I haribulan lun 1968, bertajuk 'June 1968 Resolution of the Border District Central Committee '. J4 Resolusi ini mengandungi 25 perkara, dan 4 daripadanya khusus digubal untuk diedarkan kepada seluruh warga Parti dan selebihnya telah diedarkan kepada anggota-anggota tertinggi Parti. Antara agenda atau perkara yang dijadikan tumpuan warga Parti ialah:

(a) Pa~i ak~n ~enub~hkan apa yang dipa~ggil • Border Work Forces' yang juga mehputJ kelJa-kelJa propaganda komums sebagai memulihkan semula aktivitiaktiviti massa di Semenanjung.

(b) Dalam menjalankan aktiviti tersebut, sekiranya perjalanannya didap t' d· maka' a J ltentang, anggota-anggota mesh berwaspada dan tidak berundur. Merek mesti cekal dalam meneruskan perjuangan di kawasan yang telah ditentukan~

6S

Mahmud Embons

(c) Usaha-usaha hendaklah dibuat bagi menjalankan usaha ke arah 'National United Front' di Semenanjung dengan berselindung di sebalik parti-pani politik tempatan dan 'all the petty-bourgeoisie organizations'.

(d) Tentera-tentera insurjen yang ditubuhkan nanti dinasihatkan supaya menjauhi pasukan keselamatan Thai. Tetapi sekiranya diserang, mereka hendaklah bertindak balas serta memastikan kerja-kerja massa di kampungkampung yang disasarkan tidak terjejas.

(e) Menubuhkan unit-unit penggempur bagi memudahkan PKM mendirikan pengkalan gerila bagi memudahkan kegiatan "infiltrating into strategic areas that were formerly ero strongholds during the First Emergency ".35

Apakah punca yang memaksa PKM mengisytiharkan perang insurjensi kedua ini? Sejauh manakah faktor luaran memainkan peranan dalam mendesak PKM melancarkan perang tersebut? Memang tidak dinafikan faktor dalaman, iaitu konsolidasi serta penyusunan Parti, jumlah keanggotaan baru yang meningkat. tahap latihan persenjataan yang dicapai oleh pengganas, semuanya menyumbang ke arah tindakan PKM melancarkan perang bersenjata kedua ini. Namun faktor luaran dapat dianggap sebagai faktor pen cetus di sebalik tindakan pihak pengganas memulakan perjuangan bersenjata. Sebagaimana yang dinyatakan PKM mempunyai wakilnya di Peking yang tugasnya ialah 'to receive, train and arrange for the return of personnel back to South Thailand'. J6 SesungguhnYa Chin Peng dan beberapa anggota penting PKM di China, senantiasa memantau apajuga perkembangan yang berlaku di Sempadan Thai-Malaysia.37 Dalam hal ini pengiriman Lau Li ke sempadan pada lewat tahun 1966 adalah bertujuan untuk membeTi key akin an kepada pengganas, sambi! mengadakan kursus khas untuk kader-kader PKM mengenai teoTi komunis.38 Seperkara lagi yang menarik. beberaPa orang anggota PKM turut dihantar ke Vietnam bagi mendapatkan latihan peperangan gerila. Antara yang berpeluang ke Vietnam ialah seorang Mclayu. Saed.39 Beliau turut didedahkan kepada cara-cara mengendalikan booby traps dan explosives. Dilaporkan bahawa sekembalinya Saed daTi China dan Vietnam beliau telah ditugaskan ke sempadan bagi memberi syarahan dan demonstrasl yang berkaitan dengan teori dan teknik militer.40 Kesimpulannya di sini, gabungan kedua-dua faktordalaman dan luaran tadi meletakkan PKM dalam keadaan paling selesa untuk memulakan satu lagi percubaan untuk merampas kuasa melalui perang insurjensi kedua daTi tahun 1968 hingga 1989. Perbincangan beTikut berlegar di sekitar unit-unit penggempur PKM yang ditugaskan untuk melakukan penyusullan ke Semenanjung.

66

Insurgensi Komunis di Sempadan Thai·Malaysia, 1968.1989

UNff·UNIT PENGGEMPUR KOMUNIS DAN AKI1Vl11.AKI1VITI DI KEDAH, PERAK, PAHANG DAN KELANfAN

Dalam keghairahan PKM melakukan persiapan rapi melancarkan gerakan insurjensi kedua ini, secara tiba-tiba masalah dalaman telah menghantui badan komunis tersebut. Adalah dipercayai pada tahun 1971 pihak Jawatankuasa Pusat Parti menyedari bahawa adanya percubaan melakukan 'coup' di beberapa unit di Betong Salient. Seramai 20 orang kader-kadcr baru telah terkorban atas tuduhan menjadi agen-agen kerajaan.41 Ekoran daripada itu Jawatankuasa Pus at juga telah mengarahkan supaya kesemua unit menjalankan 'liquidation campaign' (kempen penghapusan) pada bulan lanuarilFebruari 1970. Semua pengambilan kader-kader baru yang berumur 12 tahun ke alas pada hari mereka menganggotai MNLA selepas 1962 hendaklah dihapuskan.42 Langkah ini mencetuskan perpecahan parti pada IS Februari 1970 yang turut menyaksikan kelahiran CPM Revolutionary Faction (Puak Revolusioner PKM) pada tahun 1974.43 Wilayah kedua daripada Regimen Kelapan telah berpecah dari badan induk PKM dan kumpulan ini telah menamakan diri mereka CPM Marxist-Leninist (CPMML). CPMML mempunyai sayap miIitemya sendiri, iaitu Malayan People Liberation Anny (MPIA).44 Ekoran daripada perpecahan tersebut PKM kini mengandungi: (a) CPM Proper (PKM Induk), termasuk Regimen Ke-12, Special District dan Regimen Ke-lO, (b) CPMML, (c) CPMRF.

Bagi PKM Induk, perpecahan parti tersebut tidak mematahkan seman gat untuk meneruskan langkah melancarkan perang insurjensi kedua ini. Malahan Parti memperlihatkan keupayaan yang tinggi bagi meneruskan cita-cita melancarkan penubuhan unit-unit penggempur komunis dan pengkalan uta rna di Semenanjung. Mulai tahun 1970, PKM berjaya menjalankan tanggungjawabnya bagi melakukan penerobosan melalui unit-unit gerilanya ke negeri-negeri Semenanjung seperti Kedah, Kelantan, Perak, Pahang Barat, Utara Sclangor dan sempadan Pahang! Negeri Sembilan. Unit-unit gerila yang diwujudkan dan bergerak di Semenanjung terdiri daripada:

(i) Unit Penggempur Kelapan di Kedah (li) Unit Penggempur Ke-12 di Perak (iii) Unit Penggempur Keenam di Pahang (iv) Tiga Kumpulan Bersenjata di Ulu Selangor (v) Unit Penggempur Ketujuh, Ke-lO dan Ke-16 di Kelantan.4S

Adalah dipercayai bahawa kekuatan keseluruhan unit-unit penggempur di Semenanjung berjumlah di antara 500 hingga 600 orang.46 Namun. kekuatan sebenar pengganas komunis yang berpusat di Sadao, Betong dan Weng dianggarkan berjumlah 2,500 orang.47 Sejauh manakah terbinanya tahap kehebatan keseluruhan unit penggempur PKM ini? Siapakah tokoh yang menerajui setiap unit tersebut? Mampukah mereka membuktikan kehandalan mereka setelah lama

67

Mahmud Embong

berundur dan tewas? Perbincangan seterusnya cuba menjejaki seliap Unit penggempur PKM ini di negeri-negeri yang disebulkan di alas.

Sebagai salah sebuah negeri yang bersempadankan Thailand. Kedah telah menjadi sasaran komunis paling awal iailu pada tahun 1969 lagi. Kekualan Unit Penggempur Kelapan sebenar ialah 33 orang dan kawasan operasi mereka ialah di Selangor. Kedah dan beberapa kawasan di persempadanan Thailand - Perak, q

Organisasi Unit Kelapan ini diketuai oleh SCM Siew Chong. dan beliau telah melakukan • incursion' sebanyak tiga kali ke Kedah. Pada tahun 1 %9, Siew Chong berjaya menempatkan unitnya di kawasan Gunong InasIBongsu Forest Reserve dan berjaya juga meluaskan pengaruhnya sehingga ke daerah-daerah Kulim dan Baling.49 Walau bagaimanapun, unit ini terpaksa berundur semula ke Selatan Thai setelah menerima tentangan he bat daripada pasukan keselamatan. Percubaan kedua dilakukan pada bulan September 1976. tetapi sekali lagi mereka gagal dan menerima padah lantas berundur pada bulan Oktober 1976.'" Percubaan kali ketiga telah dilakukan oleh Unit Kelapan pad a bulan Julai 1978, dan sekali lagi mereka tidak mendapat sambutan massa tempatan.

Di Perak, terdapat ancaman komunis yang agak serius dari Unit-unit PenggernpUr Kelima dan Ke-12. Kekuatan Unit Kelima ini adalah seramai 290 orang dan i dikepalai oleh CCM Nam Yat yang beroperasi di kawasan Ayer Kola meren~ sampai ke Gopeng Selatan." Memandangkan kedudukan negeri Perak yang begitu strategik, maka Unit Penggempur Kelima ini diperbesarkan lagi melalui penubuhan apa yang dipanggil Anned Work Face Unit (AWF).S2 Jadi. di bawah Narn y: terdapat 4 AWF sementara 6110 A WF pula diletakkan di bawah Kin Meng di A.~ at Kala; 7'" AWF yang terdiri daripada liga kumpulan diketuai olehAh Soo Chye; ~! A WF di bawah Chee Fei. beroperasi di Lasah: dan 9'" A WF. terdiri daripada elllPa kumpulan, diletakkan di bawah Lap San dan kawasan operasinya agak luas y~ ~ meliputi Tanah Hitamrranjung Rambutan, Keledang Saiong. Gopeng dan Carne~ Highlands.53 Sementara itu, Unit Penggempur Ke-12 mempunyai kekuatan se~ kira-kira 30 orang pengganas. dan beroperasi di sempadan Selatan Thailand d Grik.S4 Unit ini diketuai oleh Kim Kok dan mulai menerobos ke Perak pada bUl an Februari 1977, dan cuba untuk menguasai Gunong KerunaiIKendering COmPlean di bahagian Barat Grik.55 Namun. tindakan unit ini telah dapat ditumpaskan 01 ~ pihak pasukan keselamatan dan pada Julai 1977 unit ini terpaksa berundur ~ Thailand Selatan.56 Walaupun percubaan unluk menerobos masuk ke Perak te~ dilakukan oleh Unit Ke-12 ini pada bulan Februari 1978. namun dalam masa sebul sahaja ianya sekali lagi telah dikecewakan oleh pasukan keselamatan. Satu-sattltl an negeri di Semenanjung yang memang menjadi sasaran utarna PKM ialah PahClt)~a Dengan diketuai oleh Chong Chor. unit ini mempunyai anggota seramai 200 ~g. pengganas. Kawasan operasinya adalah di Pahang Barat. sampai ke \j g Selangor.S7 Markas utam~ ~nit ~ee~~m ini sebenamya terletak di kawasan S lu LianglCheroh. Kawasan tn1 mellpau Juga kawasan-kawasan JerkohlBenta., n g. BalaiIDamak, Sg. RuanlSempalil, Karak dan TelemongIManchis.SI penero~

68

Insurgensi Komunis di Sempadan Thai-Malaysia. 1968-1989

awal unit penggempur ini ke negeri Pahang berlaku pada tahun 1973. Menjelang tahun 1975, Chong Chor berjaya melebarkan kekuatannya di Pahang dengan kejayaan memperolehi anggota bam seramai 50 orang pengganas tempatan. Beberapa gerakan melalui Min Yuen di kalangan Cina tempatan berjaya dilakukan, terutamanya di kawasan-kawasan yang telah disebutkan sebelum ini. Langkah drastik pas uk an keselamatan berjaya menghapuskan tujuh pengganas dan mengakibatkan juga penyerahan diri beberapa orang pengganas pada tahun 1978.59

Di Kelantan pula, terdapat tiga unit penggempur komunis, iaitu Unit Ketujuh (di VIu Kelantan), Unit Ke-16 (di Gua Musang) dan Unit Ke-IO (di Wias/Kemubu).60 Memandangkan Unit Penggempur Ke-l 0 ini agak lebih mencabar, maka tumpuan perbincangan di sini akan diberikan ke atas unit tersebut. Penerobosan ke Semenanjung dilakukan melalui sebuah organisasi yang dikenali sebagai Pasukan Propaganda Khas61 dan ia dilakukan dalam tiga fasa. Fasa pertama telah dikendalikan seawal-awal bulan Februari 1969. Pada masa itu satu kumpulan seramai 15 orang pengganas di bawah Abu Samah Kassim telah memasuki Kelantan dan berkhemah di hutan yang bersempadankan Kg. Bintang, Tanah Merah. Percubaan untuk melebarkan pengaruh di kawasan-kawasan Kg. Pondok dan Kg. Lawa gaga!. Mereka tidak lama berada di Kelantan dan akhimya pasukan ini terpaksa berundur ke sempadan, Kg. ladeh.62 Fasa kedua dalam proses penyusupan Unit Penggempur Ke-IO ini ke Sernenanjung berlaku pada bulan April 1970. SekaH lagi ia dikendalikan di bawah kelolaan Abu Samah Kassim dan Pasukan Penggempur Platoon Merdeka. Para pengganas telah menerobos mas uk ke Kg. Ayer Long, Tanah Merah, Kelantan melalui Bukit Bawang, Bukit Raemah, JeliIBatu Melintang dan Sg. Pergau.6J Kerjakerja massa turut dilakukan sehingga Kg. Pasir Ousun. Walau bagaimanapun, setelah berada seminggu di Pasir Ousun, mereka telah diserang oleh pasukan keselamatan dan tiga orang pengganas telah terbunuh.64 Akhirnya, pada pertengahan Ogos 1972 Unit Penggempur Ke-l0 ini terpaksa berundur ke Selatan Thailand_ Fasa ketiga pula bermula pada pertengahan 1973, dan seramai 60 orang pengganas di bawah pimpinan Abu Samah Kassim telah melakukan penyusupan ke Kelantan.65 Oi antara pertengahan tahun 1973 sehingga lewat 1976, unit penggempur ini beroperasi di kawasan Kompleks KembubuIBertamlWias. SekaH lagi, unit ini gaga} mencapai hasrat untuk menguasai Kelantan dan ia terpaksa berundur ke Selatan Thailand pada pertengahan 1978.66

Oi VIu Selangor, seramai 32 orang pengganas komunis di bawah sayap Unit Penggempur Keenam berjaya menempatkan diri mereka di Kalumpang, Kuala Kubu Baru, Rasa dan Serendah, dengan dibantu oleh empat kumpulan kecil.67 Kekuatan Unit Penggempur Keenam ini meningkat kepada 114 orang, hotsil daripada gabungan para anggota pengganas dari Perak Selatan.68 Namun ekoran dan akibat daripada kombinasi kekuatan pasukan polis dan tentera, operasi unit ini terjejas.lajuga gagal meraih simpati rakyat tempatan dan akhimya tumpas.

69

Mahmud Embong

ORGANISASI BAWAHTANAHPKM

Kejayaan unit-unit penggempur PKM menyusup masuk ke negeri-negeri Semenanjung sebenamya dibantu oleh satu clemen uta rna dalam strategi perjuangan bersenjata komunis. Elemen yang dimaksudkan itu ialah organisasi bawah tanah komunis yang memainkan peranan penting mewujud dan mempertahankan kedudukan infrastruktur logistik semasa penyusupan dilaJculcan oleh anggota-anggota komunis. Walaupun terdapat kira-kira 24 buah organisasi bawah tanah komunis. namun hanya empat sahaja yang agak aktif dan mempunYai kekuatan anggota keseluruhan seramai 12.000 orang." Sebahagian besar anggota bawah tanah ini terdiri daripada para pekerja binaan. kilang dan penoreh gelah. Empat organisasi yang utama ialah:

(a) Barisan Pembebasan Nasional Malaya (b) Liga Demokratik Pemuda Malaya (c) Liga Pembebasan Rakyat Malaya (d) Liga Pemuda Komunis Malaya70

Antara tanggungjawab yang perlu dilakukan oleh keempat-empat organisas' bawah tanah tersebut ialah: •

(a) Menyediakan sokongan serta bantuan logistik kepada unit-unit penggelllp\lr yang berjaya menduduki kawasan-kawasan tertentu di Semenanjung.

(b) Menjalankan kerja-kerja massa terutama yang berkaitan dengan kerja racial dan barisan bersatu.

(c) Menjalankan kerja-kerja sabotaj dan pembunuhan. (d) Mendapatkan dana. mengambil anggota-anggota baru sebagai langkah untu.lc.

memperhebatkan lagi operasi-operasi sulit yang dijalankan. (e) Mendapatkan serta mengeluarkan senjata dan bahan-bahan letupan.'1

Seperkara yang menarik dalam pembicaraan tentang perjalanan serta kedUdule organisasi bawah tanah komunis iaIah penubuhan apa yang dipanggil 'peopk s mil~~ Selaras dengan dictum Mao Tse-tung, • Political power grows out of the ba~l • a gun 'J maka kumpulan bersenjata ini diwajibkan melaksanakan tugas-tugas beri.~

(a) Membunuh anggota-anggota keselamatan dan polis Cawangan Khas. (b) Melakukan keJja-keJjasabotaj dengan pengeboman ke alaS tempat-tempal ~ (c) Memperhebatkan lagi penggunaan bahan-bahan letupan, sambil melancan.._ -

serangan ke atas kern-kern tentera.71 - 'ClIl

Aktiviti-aktiviti bercorak terorisme ini dilakukan di bawah naungan ~~ Pembebasan Nasional dan Liga Pembebasan Rakyat yang sejak tahun 19 nt dilaporkan berjaya rnencapai beberapa kejayaan. Misalnya. sembi Ian orang a",-" "16 terbunuh, iaitu lima orang di Pahang, dua orang di Selangor dan masing-mas ~

'rag 70

Insurg~nsi Komunis di Sempadan Thai·Malaysia, 1968.1989

seorang di Kuala Lumpur dan Melaka.73 Terdapat juga pereubaan untuk memburu anggota-anggota Rela dan Rukun Tetangga,74 Sebenamya, tiga organisasi bawah tanah yang paling aktif dan menggugat keselamatan ialah Front Pembebasan Nasional, Liga Pembebasan Rakyat dan Liga Pemuda Komunis.

Front Pembebasan Nasional Malaya ini lebih dikenali sebagai lines, iaitu badan penguasaan yang meliputi negeri Perak (North Line), Selangor dan Pahang (Central Line) dan Negeri Sembilan (Southward line).75 Kesemua lines atau jalur ini terletak di bawah Jawatankuasa Pusat Front Pembebasan Nasional yang juga menguasai Unit-unit Penggempur komunis. Di Perak,jalur-jalur bawah tanah ini bertanggungjawab membekalkan alat-alat logistik (600 home-made landmilles and 900 home-made hand grenades) kepada Unit-unit Penggempur Kelima dan Keenam,76 Unit Penggempur Keenam dilaporkan menerima bekalan berbentuk senjata-senjata berat dari Selatan Thailand melalui salah satu daripada empat jalur utama,77 Sementara itu, jalur Selatan yang bertanggungjawab ke atas semua aktiviti pengganas di Negeri Sembilan (juga termasuk Melaka, Johor, Selatan Pahang dan Singapura) telah dilaporkan mempunyai 'inter-state courier network', dan juga dua pus at yang mengeluarkan senjata-senjata api.78 Liga Pembebasan Rakyat merupakan satu-satunya organisasi di bawah naungan CPM-ML di Semenanjung. Keahliannya berjumlah kira-kira 600 orang dan aktivitinya adalah melalui Jawatankuasa Pusat bermarkas di Betong.79 Aktiviti organisasi ini dilaksanakan melalui beberapa bahagian, misalnya bahagian lima dan tapan yang meliputi Kuala Lumpur dan Setangor, Bahagian dua pula meliputi gerakan di Johor; bahagian tiga dan lapan di Singapura; bahagian empat di Perak; bahagian enam di Pahang; bahagian tujuh di Pulau Pinang dan bahagian ke-IO di Kedah.80

Satu-satunya gerakan bawah tanah PKM yang agak serius dalam tugas-tugas racial, khususnya dalam usaha menarik minat belia-belia Melayu ialah Liga Pemuda Komunis. Aktivitinya Icbih tcrtumpu kcpada negeri Kclantan, Terengganu dan Pahang, Ia juga bertanggungjawab membekalkan keperluan logistik untuk Unit Penggempur Ke-l 0, dan juga markas induknya di Weng, Thailand Selatan,81 Sebuah buku keeil bertajuk 'Malayan Communist Youth League Constitution', versi Melayu yang dijumpai di Weng memberikan satu gambaran tentang aktiviti ini. Ia menunjukkan betapa ghairahnya PKM menggunakan organisasi bawah tanah Komunis ini bagi memikat hati orang Melayu untuk mempe~uangkan perang revolusioner di negara inLI2 Antara maklumat penting yang terkandung di dalam buku terse but ialah yang bersabit dengan:

(a) perjuangan Pemuda Komunis bagi memikat hati belia-belia pelbagai bangsa. Melayu khususnya.

(b) perjuangan yang akan mengambil kira golongan massa Melayu terutama dalam mempertahankan slogan perjuangan proletarian internationalism.

(c) Usaha PKM melalui Tentera Pembebasan Nasional untuk memberi sokongan padu kepada perjuangan rakyat (Melayu).1l

71

Mahmud Embong

Namun, atas tindakan pasukan keselamatan scjak tahun 1975 bolch dikatakan keseluruhan organisasi bawah tanah anjuran PKM ini akhimya menjadi lumpuh. Pada tahun 1976 misalnya, sejumlah 1.000 anggota dan mereka yang bersimpati dengan perjuangan bawah tanah komunis telah diberkas.14

Ini termasuklah 461 orang dari anggota Front Pembebasan Nasional, 64 dan Liga Demokratik Pemuda dan 25 dari Liga Pembebasan RakyaL IS

LANGKAH-LANGKAHMEMBANTERAS ISSURJENSI KOl\n.Jl\'1S

Memandangkan perang insurjensi komunis kedua ini berakar umbi di selatan Thailand dan segal a perancangan strategi PKM datang dan arah yang sarna,. maka segal a perhatian kerajaan tertumpu kepada satu persoalan: bagaimana untuk berkerjasama dengan kerajaan Thai bagi membanteras ancaman tersebUl Walaupun kerja-kerja membanteras ancaman PKM ini telah dijalankan sejak komunis bertapak pada tahun 1954 sehingga lewat mhun 1960-an, namun hasH nYa tidak begitu memberangsangkan.16

Akhimya, penyusupan secara berleluasa oleh unit-unit penggempur PKM. dan disertai pula oleh beberapa organisasi bawah tanah, telah memaksa kedua-QUa buah negara mengadakan kerjasama rapi dalam usaha membanteras ancalllan komunis. Tiga langkah paling awal yang telah diambil ialah:

1.

2

3.

Menubuhkan Pejabat Jawatankuasa Sempadan peringkat regional (ti, Regional Border Commillee Office) yang berpengkalan di Songkhla. Ie merupakan scbuah agensi mengumpul maklumat-maklumat rahsia tentan a segala pergerakan PKM di Selatan Thailand. g

Menubuhkan Pasukan Tinjauan Bersama bagi kedua buah negara sebagai lltiUan menentukan kawasan sempadan masing-masing. Serentak dengan itu ju~ kerja-kerja memagar telah dilakukan di kawasan paling strategik di sepanjan a" sempadan Thai-Malaysia. Di samping menyekat aktiviti-aktiviti penyusu~ anggota komunis, ia juga bertujuan membanteras penyeludupan senjata

Bebera.pa ben.tuk operasi bersama telah dirancang ~agi memak~a penggal'\ komunIs menmggalkan tempat-tempat persembunYlan dan sekallgus dijang:: dapat menafikan mereka dari mendapatkan 'sanctUflry' dari pihak Thai Ian <1 • .,

Hanya pada 4 Mac 1977, sesuatu yang konkrit wujud di anlara kedua-dua ~ 1 pihak dalam membaharui tekad bersama untuk membanleras ancaman dari~ ah PKM. Perjanjian Baru Sempadan yang ditandatangani di Bangkok, menunjukl( da bahawa perjanjian tersebut: an

... brought about a new era of border coopaation between rhe two countries. Both signatories are determined to take effective measures

72


to counter and eliminate the Communist Terrorists and members of their related organizations along the Malaysian and Thai border and to intensify their cooperation on other matters pertaining to their mutual interests in order to find effective solutions to problems arising therefrom. 88

Apa yang dapat disimpulkan di sini ialah kedua-dua pihak merasakan keperluan, 'to establish a team of military intelligence operators at the ground level to collect, collate and disseminate combat intelligence for the military commanders of both countries for their operational requirements. 89 Namun, pada hakikatnya ancaman dan pergerakan komunis dalam masa perang insUljensi kedua ini telah dapat dibendung oleh kerajaan. Justeru, tindakan membanteras PKM dan unit-unit penggempumya mesti dimulai di negara ini sendiri. Di Malaysia segala tanggungjawab ini terletak di atas bahu pihak kerajaan, khususnya anggota polis dan tentera demi melenyapkan impian PKM untuk merampas kuasa di negara ini. Jadi perhatian pada masa ini tertumpu kepada usaha-usaha kerajaan membanteras komunis. Hasilnya terbukti berjaya, bukan sekadar ancaman komunisme akhimya len yap di negara ini, tetapi PKMjuga terpaksa mele,takkan senjata dan bersetuju untuk berdamai.

Seperkara yang agak menarik dalam pembicaraan tentang proses membenteras ancaman PKM di negara ini ialah operasi screntak yang dikendalikan oleh Polis Cawangan Khas dengan pasukan Tentera. Sasaran utama mereka ialah organisasiorganisasi bawah tanah komunis: tindakan-tindakan berbentuk suppressive dan disruptive telah dilancarkan.90 Sejak ia dilancarkan pada tahun 1975, sejumlah 60 elemen bawah tanah komunis teluh menyerah diri, dan pad a tahun 1977 seramai 43 orang lagi turut menyerah diri.91 Sebahagian besar anggota pengganas ini tclah digunakan kemudiannya bagi tujuan psywar dan pSYOpS.92 Ini pastinya telah menjejaskan beberapa rangkaian logistik dan keperluan-keperluan lain unitunit penggempur. Kehancuran unit-unit penggempur ini jelas kelihatan di dua buah negeri iaitu Perak dan Pahang. Namun, sebelum infrastruktur unit penggempur tersebut dihancurkan pihak anggota keselamatan telah berjaya meleburkan jalur-jalur penyusupan komunis yang selama ini digunakan oleh Regimen Ke-12 dan Ke-l 0 PKM.93 Bagi Regimen Ke-12 jalur-jalur penyusupan adalah seperti berikut:

(a) Jalur 1: ia merupakanjalan yang melalui Gunung Lang menuju ke Kg. Ulu; tempat ini kerap digunakan oleh elemen Koy Kombat CPMML.

(b) Jalur 2: jalan yang melintasi Bukit Damarlong menuju ke Timor Kroh dan Klian lntan.

(c) Jalur4dan 5)a1~dari arahLepan~Neneringsarnpai ke Kg. Alai dan Kliang Intan. (d) Jalur 6: mehntasl Lepang Nenenng, Utara Kg. Alai sampai ke Tanah Hitam. (e) Jalur 6 dan 8: jalan yang melintasi Bukit Koben (t) Jal~ 9, 10, 1 ~ dan 12:}alan-jalan ~ri Utara Bukit Kobeh sepanjang sempadan

That-MalaysIa sampal ke selatan htngga ke Grik dan Lebuhraya TimurlBarat94

73

Mahmud Embong

Jalur-jalur penyusupan bagi Regimen ke-IO yang disekat termasukJah:

(a) Jalur 1: dari arah Betong melalui Perak U1u. ke arah selatan menuju ke Kg. Lawas... (b) Jalur 2: bennula dari Kg. Bukit Bawang ke arah Kuala Long. sepanjang Lembah

Pergau rnenuju ke BukitJual. Pasir Dusun Lubok Bonggardan Kompleks Stong. (e) Jalur3: melintasi sempadan menyulusuri Sg. Mekong menuju ke Kg. Long.~

Jadi. dengan terhapusnya unit-unit penggempur. organisasi-organisasi bawah tanah. rangkaian jalur-jalur penyusupan PKM. dan penempatan pasukan tentera di kawasan-kawasan sempadan maka harapan PKM untuk terus menggugat kerajaan lebur dan lenyap. Namun begitu. ini tidak bermakna 'sanctuary' di sempadan Thai-Malaysia terus terhakis. Agak malang. pihak Thailand kurang serius membanteras aneaman PKM. Ini bukanlah sesuatu yang menghairankan kerana Thailand tidak melihat PKM sebagai musuh nombor satu negara. Ini berbeza sekali dengan Malaysia yang menganggap aneaman komunisme, dan bukannya Kumpulan Pemisah Islam Selatan Thailand, sebagai aneaman utarna negara. Thailand pula menganggap kumpulan pemisah tersebut menerirna perlindungan dan bantuan Malaysia.96 Pada tahun-tahun pertengahan 1980-an pengaruh PKM mulai susut. dan sudah ada tanda-tanda yang menunjukkan pengaruh itu akan terus tandus. Oleh itu Malaysia terpaksa menyusun langkah_ langkah awal dalam urusan membanteras komunis. tetapi nampaknya kali ini Thailand pula mengatur strategi mengadakan kompromi dengan PKM derni meneari penyelesaian muktamad. Perbineangan bahagian akhir ini akan cUba melihat faktor-faktor yang membawa kepada kegagalan perang insurjensi kedua anjuran PKM yang pada kesudahannya telah memaksa mereka menandatangan' perjanjian dengan Kerajaan Thailand dan Malaysia pada tahun 1989. •

KEGAGALAN PKM DA.'J PERLETAKAN SENJATA KOMUNIS

Beberapa faktor telah dapat dikenal pasti sebagai bertanggungjawab melernah dan menghaneurkan gerakan insurjensi komunis di sempadan Thai-Malaysia Seperti yang dinyatakan tadi. Thailand merupakan faktor penggerak utama k • arah usaha menamatkan perjuangan militan komunis di negara ini. Prog~ Pengampunan Thai 1987 telah berjaya memujuk feksyen PKM dari kumpu1a PKMAL untuk tampil berdarnai.97 Sejumlah 661 anggota PKMAL telah mele~ senjata dan ekoran daripada itu. anggota-anggota yang menyerah diri ini te1ah ditempatkan di perkampungan-perkampungan yang dikenali sebagai • Friendsh • Villages' berhampiran dengan sempadan Thai-Malaysia.- Tawaran beru~P peruntukan wang saguhati. pemberian tanah serta tawaran wang pinjaman peri~ ~ dan pemberian taraf Permanent Resident atau pilihan pulang ke Malaysia ba ~ mereka yang memiliki kerakyatan negara ini telah memberi kesan mendalam ke~ pengganas-pengganas komunis PKM di sempadan. terutama anggota-angg0la Melayu daripada Rejimen Ke-IO PKM.99 Apa yang mempereepatkan Jagi detik_

74


detik ke arah kemusnahan PKM ialah faktor China. Suatu anjakan penting dalam dasar China terhadap parti-parti komunis di bawah naungannya telah berlaku dan ini telah memberi tamparan hebat kepada PKM.IOO

Satu perkara yang menghantui Chin Peng sepanjang beliau menerajui PKM ialah sambutan hambar orang Melayu terhadap perjuangan PKM. Menjelang pertengahan tahun 1985, Rejimen Ke-l 0 Melayu sudah tidak berdaya lagi untuk tinggal selama-Iamanya di hutan belantara dan mulai menun jukkan sikap bertolak ansur untuk menamatkan perjuangan. Sebenamya. punca kehancuran peIjuangan anggota Rejimen Ke-lO dapat dikesan sebaik saja Kerajaan Malaysia berjaya membawa pulang ke pangkuan masyarakat Musa Ahmad. bekas Pengerusi PKM dalam satu operasi yang dipanggil Operasi Pangkal"o'Pada tahun 1987, pihak keselamatan telah menamatkan sarna sekali saki-baki pengganas komunis biIamana Chong Chor serta 83 orang lagi anggota Unit Penggempur Keenam menyerah diri. I02 Kematian Ah Keong. ketua unit penggempur di Selangor. telah juga memusnahkan sarna sekali rangkaian jalur komunis yang meliputi Hutan-hutan Simpan Batang Kali, Serendah dan Ulu Selangor, termasuk juga kawasan-kawasan Kelumpang, Kerling dan Kuala Kubu Bahru di negeri tersebut. JOJ

Insurjensi komunis yang dilancarkan pada tahun 1968 kini sampai ke penghujung jalan. Sudah ada tanda-tanda bahawa PKM berhasrat untuk menamatkan perjuangan bersenjata dan mengadakan perundingan dengan pihak kerajaan. Sebenamya. proses ke arah perdamaian begitu rumit dan memerlukan pertimbangan yang serius memandangkan tuntutan daripada PKM amat tidak munasabah. 104

Usaha awal telah diIakukan oleh pihak Thailand yang mengadakan pertemuan bermula dari tahun 1984 sehingga ke awal tahun 1987"~ Antara bulan Ogos hingga Oktober 1987, pihak Thailand telah mengadakan pertemuan tidak formal dengan PKM.I06 Perbincangan berJegar di sekitar soal mencari jalan agar pucuk pimpinan PKM bersetuju mengadakan perundingan langsung dengan pihak pemerintah Thailand. '07 Pada tahun 1987 telah berlangsung pertemuan secara formal dan hasilnya Kerajaan Thailand telah akur dengan beberapa permintaan PKM. Perundingan di Haadyai pada bulan Januari hingga Jun 1988 telah menyaksikan pertemuan di antara pihak berkuasa Thailand dengan Jawatankuasa Parti PKM.I08 Kedua-dua belah pihak menekankan aspek-aspek yang berkaitan dengan keikhlasan masing-masing, terutama pihak Thailand yang telah dipertanggungjawab untuk menguruskan soal penyerahan diri beramai-ramai anggota PKM. Bagi PKM pula, mereka harus mempastikan bahawa pada setiap kali perundingan diadakan, wakil-wakil PKM hendaklah terdiri dari anggota sebenar parti tersebut. PKMjuga berharap supaya pihak Thailand dapat memberi pcngiktirafan yang diperIukan apabila anggota-anggota parti terse but menyertai Pembangunan Nasional Negara itu kelak. I09 Seterusnya, dua lagi pertemuan telah diadakan, iaitu pada 7 hingga 12 Ogos 1988 dan pad a 16 hingga 25 November 1988 yang masing-masing berlangsung di Haadyai dan Pulau Pinang dan turut disertai oleh pihak Cawangan Khas Malaysia."O PKM dalam pertemuan tersebut

75

Mahmud Embong

telah menyenaraikan syarat-syarat kesanggupan unluk meletakkan senjata dan antara syarat-syaratnya ialah:

(a) pihak PKM akan menghentikan tindakan bersenjata mereka. (b) Malaysia rela menerima bekas anggota PKM dan sebarang warganegara dan

sanggup juga memberikan bantuan awal bagi membolehkan mereka memulakan penghidupan bam.

(c) Kerajaan Malaysia juga sanggup memberi persetujuan sekiranya ada bekas anggota PKM dari warganegara ini yang berkeinginan untuk menetap di Thailanc:t...

(d) PKM hanya akan menyerahkan segala kelengkapan senjata kepada pihak berkuasa Thailand. 111

Sehingga akhir tahun 1988 masih belum ada persetujuan konkrit antara pihak_ pihak yang terlibat. Keadaan disulitkan lagi dengan permintaan dan syarat-sYat"at yang dikemukakan oleh Regimen ke-12 dan ke-IO yang nampak agak keterlaluan_ Misalnya. Regimen ke-12 inginkan supaya anggota-anggota PKM yang bakal rnenyerah diri terkecuali dari dikenakan hukurnan di bawah ISA; Kerajaan MalaY8ia diminta supaya membebaskan kesemua anggota PKM yang masih di dalarn tahanan; Kerajaan Malaysiajuga diminta agar sedia memaafkan dan melupakan setiap lindak-tanduk serla aktiviti anggota-anggota PKM masa lampau dankerajaan negara ini juga diminta agar menyediakan imbuhan kepada anggo~ PKM, bersesuaian dcngan pengorbanan mereka menentang British bagi membolehkan negara mencapai kemerdekaan.1I2 Regimen Jee-IO juga turut menurunkan beberapa syarat yang antaranya: penyerahan diri mereka hendaklah disifatkan sebagai 'tamat perkhidmatan; perselujuan mereka keluar menyerah diti hams diberikan publisiti meluas hingga ke peringkat antarabangsa; pihak kerajaan harus bersetuju dengan proses pengendalian penyerahan senjata-senjata dikendalikan oleh pihak Thailand dan; kesemua keanggotaan Regimen ke-IO Melayu dibebaskan daripada dikenakan proses 'penyesuaian' oleh pihak kerajaan. 1IJ Walau bagaimanapun, proses ke arah mencapai persetujuan bagmenyelesaikan segal a kebuntuan di antara ketiga-tiga pihak terus diadakan. Phuke~ Thailand terus menjadi pusat tumpuan bagi mencari suatu formula yang boleh memberi kepuasan kepada semua pihak. Setelah menjalani lima rasa. ',riparri, peace talks' telah diadakan. Sesi perlama berlangsung pada 2 Februari hingga : Februari 1989; sesi kedua pada 15 Mac hingga 17 Mac, 1989; scsi ketiga. pacta 1 I Mei hingga 13 Mei 1989; sesi keempat, pada 2 Oktober hingga 3 Oktober 19&9_ dan sesi kelima pad a 12 November hingga 4 Disember 1989 .... Pad a akh' ~ perlemuan kelima itu, ketiga-tiga pihak bersetuju menubuhkan satu 'Joi~r Secretariat' bagi membuat rumusan terakhir dan merangka perjanjian yang bak ~ ditandatangani oleh ketiga-tiga belah pihak. Akhimya, berlangsunglah 8a~ peristiwa paling bersejarah pad a 2 Disember 1989 di Haadyai, selatan Thailan~ yang menyaksikan tamatnya pcrjuangan bersenjata PKM.IIS

76

Insurgensi Komunis di Sempadan Thai·Malaysia. 1968.1989

Empat perkara utama yang terkandung dalam perjanjian tersebut ialah:

1. Kedua-dua pihak. PKM dan Kerajaan Malaysia bersetuju menamatkan segal a aktiviti bersenjata.

2 PKM akan membubarkan unit-unit bersenjata mereka. sambi! memusnahkan segala senjata api. bahan-bah an letupan dan jerangkap samar.

3. Perkara yang menyentuh hak pemastautinan anggota-anggota PKM dan unit-unit penggempur komunis; Kerajaan Malaysia sedia memberi kebenaran kepada mereka pulang dan terus tinggal di negara ini dengan syarat mereka mematuhi undang-undang negara. Bagi anggota yang bukan warganegara Malaysia. merekajuga dibenarkan tinggal dan perlu patuh kepada undangundang negara ini.

4. Pihak pemerintah negara ini akan membantu anggota-anggota PKM dan para ahli unit-unit bersenjata komunis untuk memulakan penghidupan baru."6

Dengan termeterainya Perjanjian Haadyai ini. maka lenyaplah impian PKM untuk merampas kuasa serta menubuhkan sebuah negara Republik Komunis. Persoalannya. adakah PKM jujur dalam segala tindak-tanduknya? Tidakkah perjanjian ini hanya merupakan satu strategi yang dirangka untuk perjuangan yang lebih serius pada masa akan datang? Apakah pula muslihat PKM mengadakan memorandum berasingan dcngan Thailand? Namun t apa juga persoalan yang mungkin timbul, hakikatnya PKM serta perjuangan bersenjata kedua mereka sebenarnya sudah sampai ke penghujung jalan. Perpindahan strategik ke sempadan Thai-Malaysia pada tahun 1953 sudah jelas menunjukkan bahawa PKM telahpun tewas. Jadi. kebangkitan buat kali kedua ini lebih menyulitkan mereka walaupun pada tahun-tahun awalnya keadaan agak mencemaskan. Namun begitu perjuangan yang menyimpang jauh dari landasan yang telilh ditentukan oleh Mao itu agak sukar dilaksanakan dalam masyarakat majmuk seperti Malaysia.

Tidak dinafikan sejak PKM melakukan perpindahan strategik ke selatan Thailand. ia telah menjalani proses pemulihan yang rapi. Setiausaha agung dan pengerusinya berada di China bagi mengemudi perjalanan parti. Perang insurjensi komunis bermula dengan pengiriman tentera-tentera insurjen komunis yang bergerak di bawah lambang unit-unit penggempur komunis. Penerobosan berlaku berleluasa di Perak, Pahang. Kelantan dan Selangor dengan bantuan organisasi-organisasi bawah tanah. Malangnya strategi 'using the countryside to encircle the cities and seizing power', gagal diimplementasikan ekoran sokongan paling hambar daripada orang Melayu. Kerjasama sempadan antara Malaysia-Thailand. terutama operasi membanteras habis-habisan pengganas komunis, misalnya Gerakan Doyai Musnah, Gerakan Cahaya Bena dan Gerakan Selamat Sawadee telah memberikan suatu tamparan hebat kepada PKM. Walaupun timbul beberapa kesulitan antara kedua-dua buah negara. terutama dalam hal persepsi keselamatan

77

Mahmud Embong

yang berbeza, namun pihak ThaUand telah mengambil inisiatif awal ke arah mengheret PKM ke meja perundingan. Setelah merasakan bahawa perjuangan berbentuk terorisme mereka gagal, PKM tiadajalan lain melainkan akur kepada pihak Malaysia dan Thailand lantas menandatangani perjanjian perdamaian di Haadyai, yang sekaligus menyaksikan PKM meletakkan senjata. Tindakan tersebut bukan sekadar menamatkan perang insurjensi kedua mereka tetapi telah juga mengakhiri perjuangan yang dianggap sia-sia.

NOTAHUJUNG

'Insurgensi bermaksud satu percubaan oleh sebuah organisasi atau kumpulan untuk menghasut rakyat bagi menjatuhkan kerajaan yang sedia ada dengan cara kekerasan ataupun kekerasaan yang berbentuk ancaman. Insurgensi biasanya melalui 3 fasa utama, iaitu (i) latent and incipient insurgency (ii) guerrilla warfare (iii) war of movement. Untuk keterangan lanjut sila rujuk t.n. 1981. Low Intensity Conflict. Headquaners Depanment of the Army, January. Para sarjana kerap juga menggunakan istilah insurjensi ini secara benukar ganti dengan istilah perang revolusioner.people~ war. small war. inurnal war; unconventional war. panisan war dan ada kalanya digunakan juga istilah peperangan gerila. Lihat John Baylis. Ken Booth. 1987. Contemporary Strategy: Theories alld Concepts. 1987. London: Croom Helm; Harry Ekstein (ed.) 1964. Internal War Toronto: Collier-MacMillan. Insurjensi boleh juga dilihat dari sudut yang berbentuk, reactionary. conservative, restorational, reformist and revolutionary. Sila rujuk Bard E.O. 1974. Neil Alberts and SJ. Rossetti. Political Violence atlli Insurgency: A Comparative Approach Colorado: Phoenix Press; P. Kecskemeti. 1967 . Insurgency As A Strategic Problem. Santa Monica: The Rand Corporation. Di Malaysia perang insurjensi dikaiktan dengan Tentel';l Insurgen Parti Komunis Malaya (PKM) dan North Kalimantan Communist Parry (NKCP). Bagi keterangan lanjut sila lihat W020813933. 1983. ""The Insurgent Army in Malaya". Ancaman Pengganas PKKU Sarawak Kuala Lumpur: Kementerian Pertahanan.

• 1 Lihat misalnya Ian Ward and N. Miraflor. 2003. Chin Peng: My Side of Hislory Singapore: Media Masters; Abdullah C.D.l998. Perang Anti-British dan Pertiamaieua Hong Kong: Nan Dao Publisher; Abu Samah Kassim. 1999. Sejarah dan Perjuangeua Kemerdekaan. Hong Kong: Nan Dao Publisher. Dan sejak beberapa tahun kebelakangan ini timbul kecenderungan dari kalangan bekas anggota keselamatan menulis ten tang gerakan komunis. Iihat misalnya Lim Cheng Leng. 2000. The Story of A Psy-Warrior. Kuala Lumpur: Interpress Printers; A. Navaratnam. 2001. The Spear and the Kerambit. Kuala Lumpur: Utusan Publication; Alysious Chin. 1995. The Communist Party of MalayQ. The Inside Story. Kuala Lumpur. Vinpress Sdn. Bhd., J.J. Raj. 2000. The War Years Cln4 After. Subang Jaya: Pelanduk Publications.

lUntuk keterangan lanjut mengenai rupa bentuk Republik Demokratik Rakyat MalaYa sila rujuk Republik Demokratik Rakyat Malaya (tulisan Jawi) Pejabat Suluh Kebenaran Sempadan Perak-Kelantan, November 1955; Communist Party of Malaya Directives,April' 1985; The Draft of MCP National Programme, MCP Central Committee, 25.6.1981. •

4 Mengenai perjuangan PKM melalui perang insurjensi penama, sila lihat E.O' Balance. 1966 Malaya: The Communist Insurgent War, 1948-1960. London: Faber ar"l~ Faber. Richard Stubbs. 1989. Heans and Minds in Guerrilla Warfare. The MalayQ.#a Emergency 1948-1960 Singapore: Pxford University Press; Donald Mackey. 1997. n. Malayan Emergency 1948-60: The Domino That Stood Brassey's London; John Coate: 1992. Suppressing Insurgency: An Analysis of the Malayan Emergency 1948-/954 BOU]de";

78

Insurg~nsi Komunis di S~mpadan Thai-Malaysia. 1968-1989

Westview Press; Karl Hack. 1995 .• ''The Malayan Emergency. Decolonisation and Ethnicity".lmperial Policy and South East Asia Nationalism, 1930-1957 (ed.) London: Cruzon Press; Karl Hock. "Iron Claw on Malaya: The Historiography of the Malayan Emergency". Journal of Southeast Asian Studies. 30. 1 March 1999. Handbook to Malaya and the Emergency. Prepared by the Regional Infonnation Office of the United Kingdom. Department of Information FMS. Singapore. December 1951.

5 Pada tabun 1953 PKM menghadapi tekanan berterusan daripada pihak British. ramai pengganas terkorban dan ditangkap. Justeru, pucuk pimpinan PKM telah memutuskan bahawa keadaan di Tanah Melayu tidak lagi selamat dan PKM terpaksa

. berundur bagi mendapatkan 'sanctuary' di Selatan Thailand. Lihatlrrl12dr Regiment MNLF (Cawangan Khas KedahIPerlis. 20 Mei. 1970); "Appreciation of Tactical Intelligence Affecting the Thai-Malaya Border Area. dated 5.1.55", C08251PRO. London. Melalui satu dokumen yang ditemui di Perak. " Ku 7ien Conference and the CCP Long March" Lim Cheng Leng menyatakan. " that Chin Peng and the Central Committee had embarked in early 1953 on a tactical retreat along the classic line of the Long March of the Communist Party of China (CCP) to establish its own local version of the Yenan sanctuary and liberated area in South Thailand", Lim Cheng Leng. him. 98; Ii hat juga "CPM Withdrawal to South Thailand". dalam. The Common Threat Posed by the Communist Party of Malaya in the Border Area of Thailand and Malaysia. (Kuala Lumpur: Kementerian Pertahanan Malaysia. I 977).

6 Petikan dari The Communist Reinsurgency in Malaysia (Kuala Lumpur: Kementerian Pertahanan Malaysia, April 1973).

7 Lihat Percakapan Berahim Cik,26 Ogos 1993. (Cawangan Khas. Kuala Lumpur). Lihat juga F0371/Annexure to the Appreciation of Tactical Intelligence Affecting the Thai/Malay Border Area, dated 5.1.55. Enc\. 'MCP Policy and Progress Among the Malays in South Thailand and Nonh Malaya. 22 January 1955.

• "The Communist Reinsurgency in Malaysia, him. 9. Lihatjuga "Overall Communist Terrorist Strength in Southern Thailand ...... (Polis DiRaja Malaysia. October 1985).

9 Communist Revolutionary Warfare: Strategy and Tactics Phase 1-The Organzation Phase (Kuala Lumpur: Kementerian Pertahanan Malaysia, 1980).

10 Lihat Monthly Emergency and Political Repon,15 January-15 February, 1955. No. 61, COl02211955.

II Ibid.Menurut Berahim Cik. Central Department of Malay Works (CDMW) mengambil alih nama Regiment ke 10 Melayu PKM yang ditubuhkan di Pahang memandangkan pasukan militant Melayu ini gagal dalam mendapatkan keyakinan orang Melayu semasa proses PKM mengadakan perjalanan ke Selatan Thailand. Lihat Percakapan Berahim Cik,26 Ogos 1993, him. 36.

12 Bagi butiran terperinci mengenai kedudukan tokoh-tokoh tersebut sila rujuk Special List Secretary-General's Group (Cawangan Khas. Kuala Lumpur), hIm. 32-36 (t.b.).

IJ Lihat CPM Organisaion Structure ami CTO Operation Area in Thailand and Malaysia (Cawangan Khas, Kuala Lumpur), him. 2-4.

14 Detailed CT Organisation. Nonh Malaya Bureau Members and Guard Units (Cawangao Khas, Kuala Lumpur), him. 3 .

.. Lihat Detail CT Organisation. Central Depanment of Malay Work (CDMW). 10'. Regiment (Cawangao Khas. Kuala Lumpur). Mengenai butiran perioci tokoh-to~oh Melayu tersebut sila rujuk Special List-CDMWIlrr REGr.

17 Communist Parry of Malaya- 10 R~giment MNU (Cawangan Khas, Kuala Lumpur, 31 October 1980), him. 13-14. PPPM dltubuhkan pada tahun1970 terdiri daripada 23 anggota dan diketuai oleh Abu Samah Kassim. Antara tugas paling utama PPPM ialah

79

Mahmud Embong

menyusup ke Kelantan. "to form organizational footholds and to ~stablish guarilla bas~ areas". Lihat juga Abu Samah Kassim. Sejarah dan Perjuangan K~m~rrlelwan. bab 9.

I' Communist Party of Malaya - /0 Regiment MNU. hIm. 14-15. 19 Lihat The Common Threat Posed by theCommunist Party of Malaya, hIm. 3. :zo Ibid. 21 Ibid. Untuk keteragan lanjut mengenai polisi d~mobilization PKM sila rujuk Aloyius

Chin. The Communist Party of Malaya.bab 4; Mohd. Reduan Hj. Asli. Pemberontakan Bersenjata Komunis Di Malaysia (Kuala Lumpur: DBP. 1993).

hIm. 94. n Surrendered Enemy Personnel (SEP) Statement 18.2.70. 2.l SEP Statemelll7 .5. 70. ]A SEP Statement 11.10.84. 25 SEP Statement 21.1 0.76. 26 Beliau lahir di Pahang dan merupakan ahli Jawatankuasa Pusat kepada CDMW.

Paling aktif dalam aktiviti-aktiviti Min Yuen. Beliau adalah di antara 77 orang komunis Melayu yang dipilih mengikuti Sekolah Lenin di Kg. Jok pada tahun 1963. dan juga merupakan salah seorang course instructors.Lihat Identification of Personalities. Ap~ndUc 'H' (Cawangan Khas. Alor Star. 22 Ogos. 1970).

l7 Lihat CPM Disposition in Southern 71uJi/and and Its I~diate Thr~at to PeninsulQ Malaysia (Kementeian Penahanan. Kuala Lumpur. 1980). hIm. S.

21 The Common Threat Posed by the CPM ... 5-6. Lihat juga Aloysius Chin. oP.cil. bab 6. terutama hIm. 103-110.

19 Mengenai perjalanan sekolah-sekolah pani ini sila Iihat Suraini Abdullah. Regi~,. K-JOdan Kemerdelwan (Hong Kong: Nan Dao Publisher. 1999). 153-162.

JO SEP Slatement.18.2.70. n SEP Statement. 18.2.70. JJ CPM Disposition in Southern 71uJiland ... hlm. 5. SEP Statement 16·20 Mac 198,3

(File Regional Border Committee Office. Songkhla. Thailand. 23 November 1983). :w CPM Directives. December 1984; June 1968 Resolution. hIm. 134; Aloysius Chin

op.cit. 104-166; Reduan Asli. hIm. 115; C.c. Too. "Armed Struggle That Was Dooll\~ To Fail". New Straits Times. 13.12.89.

J' Petikan dari June Resolutions.hlm. 135-137. J6 Lihat Internal Communist Threat 10 Malaysia (Kementerian Penahanan. Kual

Lumpur. November 1979). hIm. 3. Lihat juga Profile of Musa Ahmad [Ex-Chairman ()~ CPM). hIm. 259-263.

n Ibid.

• Lau Li @ Li On Tung pemah menjawatjawatan sebagai Deputy Secretary-Genel"lll of CPM dan juga ahli Politbiro. Beliau sebenarnya dilahirkan di China. tempi berhijrah Ie. Tanah Melayu dan pemah menuntut di Chung Ching School. Singapore. Terlibat sec"': serius dalam pergerakan komunis pada tabun 1935 dan aktif dalam MPAJA di Pe Pada tabun 1948 masuk hutan di Bentong. Pahang dan pada tabun 1961 pulang ke c~ dan dihantar semula ke Sempadan Thai-Malaysia oleh Chin Peng pada tabun 196616'1-Beliau sebenamya menggantikan Musa Ahmad yang juga diarah oleh Chin Peng ke Sela~ Thailand untuk membantu anggota-anggota komuns Regimen ke-IO. Tetapi MusaAhIllad menolak. Temubual dengn Musa Ahmad 28.2.85.

19 Berasal dari Pahang dan pemah tinggal di China selama 7 tabun dan kembaJi ~ Se1atan Thailand pada 1963. Beliau cergas dalam kerja Min Yuen di Weng. Semasa c: Vietnam beliau menerima latihan cara Vietcong dan pakar dalam selok belok perang. c:t.

40 SEP Statement 7.5.70.

80

[nsurgensi Komunis di Sempadan Thai.Malaysia. 1968.1989

42 C.C. Too. "The Communist Party of Malaya and Its Attempts to Capture power". Kuala Lumpur. November 1989. Lihat juga Komunisme Di Semenanjung Malaysia (Cawangan khas. Kuala Lumpur) (t.b.) hIm. 13·16: Aloysius Chin. bab 13.

43 Ibid .• hIm. 212. Lihat juga Assessment 0/ the Strength in Southern Thailand (As at 31 December 1978). hIm. I-B.

44 Ibid.Mengenai kedudukan dan keanggotaan dalam kedua-dua feksyen tersebut sila rujuk CPM Revolutionary Faction (CPMRF). Chart 23. 24 dan 25.cPM Marxism·Leninism Faction (CPMMLF).Chart 11.

4S Lihat Development o/the Security Situation in Peninsula MaJaysia.Joint Intelligence Directorate. Ministry of Defence. Kuala Lumpur. dated November 1977. hIm. 5-10. Mohd. Reduan Asli. hIm. 123 dan' 124.

46 Lihat Overall Communist Terrorist Strength in Southern Thailand. Peninsula Malaysia and Sarawak,Polis Di Raja Malaysia. 1985. hIm. 2-3.

47 Ibid. 41 Regional Border Committee (RBO) Secretariat RBCO. Songkhla. 25 September

1973 hIm. 3-8. Lihat juga Development 0/ the Security Situation in Peninsula Malaysia. hIm. 4.

49 Ibid. 51 Ibid .• hIm. 13. '2 Lihat 1977. Development o/Security Situation in Peninsula Malaysia Kementerian

Pertahanan. Kuala Lumpur. 5. Juga Assault Units in Peninsular Malaysia: Distribution 0/ the CT Units Peninsular Malaysia.

'3 Communist Threat in Malaysia, November 1979.hlm. 14. 54 Ibid.. hIm. 16. " Lihat Development 0/ Security Situation in Peninsula Malaysia. 12. Mid-Year

Assessment 0/ the Militant Threat Posed by the Communist Terrorist Organisation in Southern Thailand/Peninsular Malaysia As At 30 June 1979. hIm. 29-31.

" Ibid. " Lihat CTO Development in Ulu Selangor and Southern Perak. Polis Di Raja

Malaysia. 10. Chong Chor merupakan komanden Unit Penggempur ke-6 dan telah menjadikan Pahang sasaran utama beliau bersama-sama pengganas·pengganas Choong Chuen. Ah Pang. Man Fong dan Chong Meng. Mengenai kedudukan lanjut tokoh komunis ini sila rujuk 6'" Assault Unit Malayan National Liberation Army (MNLA) Operating in Pahang.Polis Di Raja Malaysia (t.b.): Review o/the Threat Posed by the 6'* Assault Unit and Force Level Requirement in West Pahang/or 1979.(t.b.).

"lbid .• hlm.9-12. 60 Communist Threat in Malaysia. 15. Mid· Year Assessment o/the Militant Threat

posed by CTO .•• 35-38. 61 Sila rujuk n.k. 17. Temubual dengan Abu Samah Kassim 27.9.2000. di Ban

Chulabom Pattana 12. Selatan Thailand. 62 Communist Party 0/ Malaya - 10 Regiment MNLA.hlm. 13. " Ibid .• hIm. 14. 64 Lihat Development o/the Security Situation in Peninsula Malaysia. hIm. 9. "Communist Party 0/ Malaya - 10 Regiment MNLA.hlm. 15. 66lbid. 61 Communist Threat in Malaysia.hlm. 16 . .. Ibid.. hIm. 18. 70 Ibid. Lihat juga Development o/Security Situation in Peninsula Malaysia, hIm. 13. 72 Lihat Notes on the Internal Threat to Malaysia.dated June 1980. hIm. 18.

81

Mahmud Embong

73 Notes on the Communist Threat in Malaysia.hlm. 19. 7. Lihat Development of the Security Situation in Peninsula Malaysia. hIm. 13. "Ibid .• hlm .. 14-16. "Ibid. n General Security Situation in the State of Peninsula ... hIm. 4. 7. Ibid. 79 Lihat Development of the Security Situation in Peninsula Malaysia. hIm. 15. CPM

Directives to the Underground Organisation (Cawangan Khas, Kuala Lumpur, 1977). 10 Ibid. II The Common Threat Posed by the Communist Party of Malaya. 22-23. 12 Maklumat diambil dari Translation of a Booklet ill Rorrumised Malay entitled, "MCYL

Constitution ". 20 Disember 1972. IJ Ibid . .. Lihat Notes on Communist Threat in Malaysia. 19-20. ~ Ibid. 16 Bagi mendapatkan gambaran ten tang kedudukan awal kerjasama antara Thai dengan

British terutama yang berkaitan dengan Operasi 1954 di perbatasan, operasi masa depan serta cadangan bagaimana pihak Thai dan British boleh berkerjasama menentang komunis dengan menggunakan tentera dan pengeboman melalui udara sila lihat F03711117344 Mal/aig Conference Supplementary Agenda. Item 1 - Defence Arrangement on the Federation/Siam Border. dated 2 Februari 1955.

17 Notes on the Internal Threat to Malaysia. 1980. 11-12. Lihat juga Agreement Between the Government of Thailand and the Government of Malaysia in Border Cooperation.hlm.1965.

II Petikan dari Joint Military Operations Along the Common Border Between the Thai and Malaysian Security Forces. dated November 1977. Joint Intelligence Directorate Ministry of Defence, Kuala Lumpur. hlm.9. •

19 Ibid. 90 Lihat Development of the Security Situation in Peninsula Malaysia. 19. 91 Ibid. 92 Ibid. 18. 9] Segala maklumat diperolehi dari CT Infiltration Routes From Southern Thailand

into Peninsula (Kementerian Pertahanan. Kuala Lumpur, 1980). "Ibid. 'IS Ibid.

96Lihat Surin Pitsuwan. Issues Affecting Border Security between Malaysia and Thailand. Monograph Series No.4 Thammasat University, Bangkok 1982, hIm. 7.

97Lihat Mahmud E., "Perjanjian Damai Haadyai: Punca. proses dan ImplikasinYa Terhadap Keselamatan Dalaman Negara", Seminar FSKK, Universiti Kebangsaan Malaysia, 19-300gos, 1995. C.C. Too, "The Communist Party of Malaya and Its Attempts to Capture Power", November 1989.

98Perletakan Senjata PKM (Kementerian Pertahanan, Kuala Lumpur, 6 Februari 1990), him. 9.

"Temubual dengan Abdullah C.D. 17.9.2000 Ban Chulabhom Paltana 12. IOOMengenai perubahan dasar luar Beijing serta kedudukan Pacti Komunis di Asi

Tenggara. sila lihat Perletakan Senjata PKM, Polis Di Raja Malaysia. 6 Februari 1990a

him. 3-5. • IOIKempen Ops Pangkal merupakan singkatan kepada Operasi Kembali ke Pangkal

Jalan. Ia merupakan kempen geraksaraf yang dilaksanakan di Semenanjung yang menyelUPai

82


kempen semasa darurat 1948-60. Matlamat utama kempen ini tertumpu kepada Bekas pengerusi PKM, Musa Ahmad. Sila Iihat Ops Pallgkal. Kementerian Pertahanan, 1981.

un Lihat Kajian Tahunan Ancaman Komunis Terhadap Keselamatan Tahun /988 (Kementerian Pertahanan, 1988), him. 25.

'03/bid .• him. 34 dan 35. Lihat juga Gan Seng Lock, "Insurjensi Di Malaysia. Satu Kajian Terhadap Unit Penggempur Ke Enam Di Pahang Barat", Kertas projek Sarjana Sastera, 1997. Unit Pengajian Strategi dan Keselamatan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi,I997.

'OOPerletakan Senjara PKM. Lihat misalnya proses tawar menawar antara PKM dengan wakil Malaysia dalam pertemuan mereka pada 11 Mei 1989-12 Mei 1989 dan 4111 Tripartite Meeting pada 2 Oktober 1989 terutama yang berkaitan dengan Kerakyatan. lumlah Wang Pendahuluan dan Pemusnahan Senjata. Lihat Kitti Ratanachaya 1966. The Communist Party of Malaya. Malaysia and Thailand (Bangkok: Duangkaew Publishing House). 190-192 dan 223-225.

IO'Lihat "Proses Perundingan Pihak Berkuasa Thailand dengan PKM", Perletakan Senjata PKM, Kembaran E.

106lbid. II17/bid. loa/bid. 'lJ9/bid.,2. lIoLihat Risalah Perlaksanaon Perjanjian (Majlis Keselamatan Negara, Kuala

Lumpur, 1990) (t.b.). II'Perletakan Senjata PKM, him. 2. IIllbid., hIm. 10-12. Ill/bid. 114Lihat Kiui Ratanachaya, The Communist Party of Malaya .•. , bab 3. "'Perletakan Senjata oleh PKM pada 2 Disember 1989 (t.b.); Risalah Perlaksanaan

Perjanjaian: Killi Ratanachaya. bab 4. 116 Maklumat diambil dari "Agreement Between the Government of Malaysia and

the Communist Party of Malaya To Terminate Hostilities". Perletakan Senjata PKM. Kembaran F.

83