introduction to latin

DegreePlus http://www.um.edu.mt/degreeplus

Malta Classics Association http://www.classicsmalta.org

1

Introduction to Latin

Summer 2012

Syllabus and Scheme of Work

Session Hour 1 Hour 2 Week 1 General Introduction to Indo-

European Languages. Existence of Proto-Indo-European. Latin

Alphabet & phonology.

Catullus

Week 2 Voices of the verb. Present & Future Indicative Active of Amo. Nouns of 1st

Declension

Horace

Week 3 Nouns of 2nd declension in –us, -um. Present & Future Indicative

active of Moneo

The Battle of Lake Regillus

Week 4 Present/future/ imperfect Indicative Active of Sum.

Nouns of 2nd declension in -er, Adjectives in –us –a, –um:

Bonus-Bona-Bonum;

Cicero

Week 5 Imperfect of Amo & Moneo Adjectives in –er –a, –um:

Niger-Nigra-Nigrum

Cicero

Week 6 Perfect, Future Perfect and Pluperfect of Amo/Moneo Present, future, Imperfect indicative active of Rego.

Trojan Horse

Week 7 Possum, prolative infinitive Nouns of the 3rd Declension –

consonant and I stems

Wrath of Achilles

Week 8 Perfect, Future Perfect and Pluperfect of Possum

Perfect, future perfect, pluperfect indicative active of Rego

Cicero

Week 9 Perfect, Future Perfect and Pluperfect of Possum

Present, future, Imperfect indicative active of Audio.

Cicero

Week 10 Perfect, future perfect, pluperfect indicative active of Audio

Cicero



2

Latin Texts

Week 1, Hour 2:

Salve, O Patria. Plautus

Fama et sententia volant. Virgil

Da veniam puellae, amabo te. Terence

Clementia tua multas vitas servat. Cicero

Multam pecuniam deportat. Cicero

Fortunam et vitam antiquae patriae saepe laudas sed recusas. Horace

Me vitare turbam iubes. Seneca

Me philosophiae do. Seneca

Philosophia est ars vitae. Cicero

Sanam formam vitae conservae. Seneca.

Puella mea me non amat. Vale, Puella! Catullus Obdurat: poeta puellam non amat, formam

puellae non laudat, puellae rosas non dat, et puellam non basiat! Ira mea est magna! Obduro,

mea puella – sed sine te non valeo.

(Catullus 8; prose adaptation).



3

Week 2, Hour 2: Debetis, amici, de populo Romano cogitare. Cicero

Maecenas, amicus Augusti, me in numero amicorum habet. Horace

Libellus meus et sententiae meae vitas virorum monent. Phaedrus.

Pauci viri sapientiae student. Cicero

Fortuna adversa virum magnae sapientiae non terret. Horace

Cimon, vir magnae famae, magnam benevolentiam habet. Nepos

Semper avarus eget. Horace

Nulla copia pecuniae avarum virum satiat. Seneca.

Pecunia avarum irritat, non satiat. Publilius Syrys.

Secrete amicos admone; lauda palam. Publilius Syrus.

Agricola et vitam et fortunam nautae saepe laudat; nauta magnam fortunam et vitam poetae

saepe laudat; et poetae vitam et agros agricolae laudat. Sine philosophia avari viri de pecunia

semper cogitant: multam pecuniam habent, sed pecunia multa virum avarum non satiat.

(Horace, Sermones 1.1; free prose adaptation)



4

Week 3, Hour 2:

Fortuna est caeca. Cicero

Si pericula sunt vera, infortunatus es. Terence

Salve, O amice; vir bonus es. Terence

Non bella1 est fama fili tui. Horace

Errare est humanum. Seneca

Nihil est omnino beatum. Horace

Remedium irae est mora. Seneca

Bonus Daphnis2, amicus meus, otiam et vitam agricolae amat. Virgil

Magistri parvis pueris crustula et dona saepa dant. Horace

Amicam meam magis quam oculos meos amo. Terence.

Pauci viri veros amicos habent, et pauci sunt digni. Amicitia vera est praeclara, et omnia

praeclara sunt rara. Multi viri stulti de pecunia semper cogitant, pauci de amicis; sed errant:

possumus valere sine multa pecunia, sed sine amicitia non valemus et vita est nihil. (Cicero,

De Amicitia 21.79-80)

1 The adjective meaning pretty/handsome/charming NOT the noun Bellum, -i. 2 A pastoral character.



5

Week 4, Hour 2:

Battle of Lake Regillus

In Etruria habitant Etrusci: Inter Etruscos Lars Porsena regnat. Ubi Romani Tarquinium in

Etruriam fugant, Etrusci contra Romanos pro Tarquinio coniurant et socios validos ad bellum

vocant. Copias nunc prope muros Romae collocant et agros vastant: Romanos trans fluvium

altum fugant. Iam Etrusci Romam fere expugnant, sed Horatius Cocles, cum Spurio Lartio et

Tito Herminio, patriam servat. Postea Tarquinius amicitiam cum Latinis confirmat et bellum

foedum iterum parat. Romani Tarquinium non timent. Prope Regillum Lacum Etrusci cum

Romanis diu et acriter pugnant. Tandem Romani Etruscos superant victoriamque magnam et

praeclaram reportant.

.



6

Week 5, Hour 2:

Invidiam populi Romani cras non sustinebis. Cicero

Periculumne igitur heri remanebat? Cicero

Angustus animus pecuniam amat. Cicero

Supera animos et iram tuam. Ovid

Culpa est mea, O amici. Cicero

Propter adulescentiam, filii mei, mala vitae non videbatis. Terence

Amabo te, cura filiam meam. Cicero

Vita humana est supplicium. Seneca

Satisne sanus es? Terence

Semper gloria et fama tua manebunt. Virgil

“Exercitus noster est magnus”, Persicus inquit “et propter numerum sagittarum nostrarum

caelum non videbitis!” Tum Lacedaemonius respondet: “In umbra, igitur, pugnabimus!” Et

Leonidas, rex Lacedaemoniorum, exclamat: “Pugnate cum animis, Lacedaemonii; hodie apud

inferos fortasse cenabimus!”

(Cicero Tusculanae Disputationes 1.42. 101; adaptation.)



7

Week 6, Hour 2:

Elementary Latin Translations No. 14

Graeci Troiam obsidebant: saepe muros oppugnabant, saepe Troanorum copias superaverant,

non tamen oppidum expugnaverunt. Tandem Ulixes clamat “Armis oppidum non

expugnavimus: consilio expugnabimus”. Tum consilium ostendebat. Graeci libenter equum

ligneum aedificaverunt: in equo viros multos et intrepidos collocant: tum ad oram discedunt

et equum prope muros oppidi relinquunt. Magna turba Troianorum ex oppido excedit. Unus e

Graecis in silva prope equum latebat. Troiani a latebris trahebant et multa interrogabant.

Multa et falsa respondet. “Graeci ad oram discedunt: mox ad patriam navigabunt: equum

Minervae dedicaverunt. Vos si equum in oppidum trahetis, copias in Graeciam ducetis et

Graecos bello superabitis.”



8

Week 7, Hour 2:

Week 7, Hour 2:

Ubi Graeci Troiam obsidebant, Achilles magna virtute contra Troianos pugnavit; agros late

vastabat, multa oppida expugnavit. Agamemnon rex Graecorum erat copiarum imperator.

Magna erat rixa inter regem et Achillem. Ardebat ira animus Achillis propter minas et

contumelias Agamemnonis: Itaque ad tabernaculum discedebat nec iam pro Graecis

pugnabat. Tum ubique Troani Graecos superaverunt: magnum erat periculum Graecorum.

Tandem rex legatos ad Achillem misit: munera portabant, multa frustra promittebant. Achillis

animum nec muneribus nec promissis movebant. Patroclus tamen amicus Achillis contra

Troianos pugnavit. Hector, Priami Regis Troiani filius, Patroclum necacit. Magnus erat dolor,

magna ira Achillis, ubi Graeci mortem Patrocli nuntiaverunt. Tum, magna ira, pugnavit

Hectoremque necavit.



9

Week 8, Hour 2:

Frater meus vitam in otio semper aget. Terence

Age, age! Iuva me! Duc me ad secundum filium meum. Terence

O amici, libertatem perdimus. Laberius.

Nova pericula populo Romano exponam sine mora. Cicero

Numquam periculum sine periculo vincemus. Publilius Syrus

Ex meis erroribus hominibus rectum iter demonstrare possum. Seneca

Catullus Marco Tullio Ciceroni magnas gratias agit. Catullus

Eximia forma virginis oculos hominum convertit. Livy

Agamemnon magnas copias e terra Graeca ad Troiam ducet, ubi multus viros necabit. Cicero.

Amor laudis homines trahes. Cicero

Civitas bellum sine causa bona aut propter iram gerere non debet. Si fortunas et agros

vitasque populi nostri sine bello defendere poterimus, tum pacem conservare debebimus; si,

autem, non poterimus esse salvi et servare patriam libertatemque nostram sine bello, bellum

erit necessarium. Semper debemus demonstrare, tamen, magnum officium in bello, et

magnam clementiam post victoriam.

(Cicero De Officiis 1.11.34-36 and De Re Publica 3.23.24-25. Adapted)



10

Week 9, Hour 2:

Nihil cum amicitia possum comparare; di hominibus nihil melius dant. Pecuniam alii malunt;

alii, corpora sana; alii, famam gloriamque; alii, voluptates – sed hi viri nimium errant,

quoniam illa sunt incerta et ex fortuna veniunt, non ex sapientia. Amicitia enim ex sapientiaet

amore et moribus bonis et virtute venit; sine virtute amicitia non potest esse. Si nullos amicos

habes, habes viram tyranny; si invenies amicum verum, vita tua erit beata.

(Cicero De Amicita, adapted excerpts)

Note: Here, it is advisable to translate “Virtus” into “excellence” not “virtue”



11

Week 10, Hour 2:

Quid facis, Catilina? Quid cogitas? Sentimus magna vitia insidiasque tuas. O tempora! O

mores! Senatus haec intellegit, consul videt. Hic tamen vivit. Vivit? Etiam in senatum venit;

etiam nunc consilia agere audit; oculis designat ad mortem nos! Et nos, boni viri, nihil

facimus! Ad mortem te, Catilina, consul et senatus ducere debent. Consilium habemus et

agere debemus; si nun non agimus, non, nos – aperte dico – erramus! Fuge nunc, Catilina, et

duc tecum amicos vos. Nobiscum remanere non potes; non te, non istos, non consilia vestra

tolerabo!

(Cicero, In Catilinam 1.1 ff. Adapted)

introduction to latin

Documents