jslhu journal of science journal of science ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát...

6
Tp chí Khoa hc Lc Hng 27 XÂY DNG QUY TRÌNH TRNG NM MILKY (CALOCYBE INDICA) Establishing the process for cultivating Milky mushroom (Calocybe indica ) Nguyn Mai Minh Tuyn 1,a* , Nguyn Th Thanh Nhã 1 , Tn Phát 1 , oàn Th Tuyt Lê 1 1 Khoa K thut Hóa Hc và Môi Trng; Trng i hc Lc Hng, ng Nai, Vi t Nam TÓM TT. Nghiên cu này c thc hi n nhm xây dng quy trình trng nm Milky (Calocybe indica). Nghiên cu ã kho sát nh hng ca vi c b sung các ngun m hu c nh: cám go, cám bp, phân trùn qu lên mt s c cht nh rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut nm thu hái và tit ki m chi phí nguyên liu u vào. iu kin nuôi trng là nhit 25 - 35 o C, m 80 - 85%. Kt qu cho thy nghi m thc CBG5: phi trn rm r vi 5% cám go, cám bp cho t c lan t 0,43cm/ngày, thi gian ra qu th 25 ngày, nng sut nm ti thu c 435,25g/kg trên môi trng c cht và hiu sut sinh hc (BE%) là 87,87%. Ngoài ra vic phi tr n mùn ca vi 45% phân trùn qu (CQ45) cho tc lan t 0,883 cm/ngày, thi gian ra qu th khong 26 ngày, nhng nng sut sinh hc thp hn so vi nghi m thc CBG5. T KHOÁ: calocybe indica; phân trùn qu, cám go, cám bp ABSTRACT. This study was establishing the process for cultivating Milky Mushroom ( Calocybe indica). The study investigated the effect of supplementation of organic nitrogen sources such as rice bran, maize powder, vermicompost on some substrates such as paddy straw, sawdust, coconut fiber and monitoring of growth and development of Milky mushroom (Calocybe indica) to find the best mixing ratio to increase yield of mushrooms and save raw material costs. Cultivation temperature is 25 - 35 o C, humidity 80 - 85%. The results showed that CBG5: mixed rice straw with 5% rice bran, maize powder at mycelial growth rate of 0.43 cm / day, fruit yield 25 days, biological yield 435,25g / kg on the substrate medium and the biological efficiency (BE%) was 87.87%. In addition, the mixing of sawdust with 45% vermicompost (CQ45) gave mycelial growth rate of 0.883 cm / day, fruit yield about 26 days, but biological efficiency was lower than that of CBG5. KEYWORDS: calocybe indica, vermiproducts, rice bran, maize power 1. GII THIU Nm Milky (Calocybe indica ) là thc phm giàu cht dinh dng, có th thay th m ng vt. Nm Milky có nhiu protein, cht béo, cht x, khoáng cht, carbonhydate và cha mt lng l n acid amin thi t yu [1]. Ngoài ra, nm Milky giàu hàm lng cht chng oxy hóa, tác dng bo v và làm tr hóa c th, ngn chn s hình thành các cht béo gc t do có hi cho c th (ây là cht béo b oxy hóa có kh nng tiêu dit enzyme quan trng ca c th, y nhanh quá trình lão hóa, phá hy t bào não làm mt trí nh...) [2]. Các phng pháp nuôi cy cng nh k thut tr ng nm Milky tng i n gin và r ti n. Trên th gi i, nm Milky c tr ng ch yu châu Á c bit là n trên c cht rm r [3]. Vi t Nam hin nay vn cha có công trình nghiên cu c th nào c công b v nuôi trng nm Milky cht lng, hiu qu. Hn na, nhm tng nng sut và rút ngn thi gian thu hoch, mt s c s tr ng nm ã b sung nhi u loi phân hóa hc giàu m nh urea, sulfat ammon… mang li mi lo ngi v an toàn thc phm i vi ngi tiêu dùng. Do ó, mt trong nhng hng nghiên cu mi gii quyt vn này ang c các nhà trng nm quan tâm ó là vic thay th s dng các ngun m vô c b sung trong nm bng các ngun dinh dng hu c nh cám go, cám bp, phân trùn qu lên các c cht t nhiên nh mùn ca, rm, x da. Nghiên cu này c thc hin vi mc tiêu tìm ra t l ca các ngun dinh dng hu c t cám go, cám bp, phân trùn qu phi tr n phù hp vi c cht mùn ca, rm, x da tr ng nm Milky cho nng sut cao, cht lng t t, t hiu qu kinh t , cung cp sn phm giàu dinh dng và an toàn thc phm. 2. VT LIU VÀ PHNG PHÁP 2.1 Vt liu nghiên cu Qu th nm Milky Calocybe indica do công ty Meo Ging Trng Bình, 327 Man Thin- P.Tng Nhn Phú A- Q9 cung cp; Mùn ca cao su cung cp bi công ty TNHH Vit Khanh Food s 314 ng H Th Hng, kp5, phng Xuân An, th xã Long Khánh tnh ng Nai; Rm c l y t h nông dân Tân An, Long An; X da cung cp bi Công Ty TNHHMTV da Mi Hin, s 18B, khu ph 1, Phng 8, Thành ph Bn Tre, Bn Tre; Phân trùn qu cung cp bi Công ty CP Trùn Qu C Chi, 1A ng 29, p Tân nh, xã Tân Thông Hi, huyn C Chi, Tp H Chí Minh; t tht cung cp ti Ông Hng, xã Thin Tân, huyn Vnh Cu, ng Nai; Cám bp cung cp ti s 12, Hunh Vn Ngh, Bu Long, Biên Hòa, ng Nai; Cám go cung cp ti 12, Hunh Vn Ngh, Bu Long, Biên Hòa, ng Nai. 2.2 Phng pháp nghiên cu Nguyên liu trng nm là mùn ca cao su c b sung 1% CaCO3 và iu chnh m n 60% sau ó ng trong vòng 5 - 7 ngày. Rm c trn vi nc cha CaCO3, trong 10 - 15 ngày. X da c b sung 2% CaCO3 trong vòng 5 7 ngày. Sau khi xong, ti n hành phi tr n mùn ca, rm r, x da vi các ngun m hu c: phân trùn qu, cám bp, cám go (cám bp và cám go c b sung thêm CaCO3 1%) theo các t l m hu c khác nhau và riêng bit. óng bch PE 500g. Kh trùng c cht 121 0 C trong 1 gi. Bch sau khi cy gi ng c chuyn vào ni nuôi t nm. Khi t nm lan y b ch, h si nm dày trng, bch c chuyn xung nhà trng m bch ph 1 lp t Received: December, 11th, 2018 Accepted: July, 26th, 2019 *Corresponding Author Email: [email protected] JOURNAL OF SCIENCE OF LAC HONG UNIVERSITY JSLHU https://tapchikhdt.lhu.edu.vn Tp chí Khoa hc Lc Hng

Upload: others

Post on 06-Mar-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng 27

JSLHU JOURNAL OF SCIENCE OF LAC HONG UNIVERSITY http://tapchikhdt.lhu.edu.vn T�p chí Khoa h�c L�c H�ng 2019, 7, 001-001

XÂY D�NG QUY TRÌNH TR�NG N�M MILKY (CALOCYBE INDICA)

Establishing the process for cultivating Milky mushroom (Calocybe indica)

Nguy�n Mai Minh Tuy�n1,a*, Nguy�n Th� Thanh Nhã 1, �� T�n Phát1, �oàn Th� Tuy�t Lê 1 1Khoa K� thu�t Hóa H�c và Môi Tr��ng; Tr��ng ��i h�c L�c H�ng, ��ng Nai, Vi�t Nam

TÓM T�T. Nghiên c�u này ���c th�c hi�n nh�m xây d�ng quy trình tr�ng n�m Milky (Calocybe indica). Nghiên c�u �ã kh�o sát �nh h��ng c�a vi�c b� sung các ngu�n ��m h�u c� nh�: cám g�o, cám b�p, phân trùn qu� lên m�t s� c� ch�t nh� r�m r�, mùn c�a, x� d�a và theo dõi sinh tr��ng, phát tri�n c�a n�m Milky (Calocybe indica) �� tìm ki�m t� l� ph�i tr�n t�t nh�t giúp t�ng n�ng su�t n�m thu hái và ti�t ki�m chi phí nguyên li�u ��u vào. �i�u ki�n nuôi tr�ng là nhi�t �� 25 - 35oC, �� �m 80 - 85%. K�t qu� cho th�y nghi�m th�c CBG5: ph�i tr�n r�m r� v�i 5% cám g�o, cám b�p cho t�c �� lan t� 0,43cm/ngày, th�i gian ra qu� th� 25 ngày, n�ng su�t n�m t��i thu ���c 435,25g/kg trên môi tr��ng c� ch�t và hi�u su�t sinh h�c (BE%) là 87,87%. Ngoài ra vi�c ph�i tr�n mùn c�a v�i 45% phân trùn qu� (CQ45) cho t�c �� lan t� 0,883 cm/ngày, th�i gian ra qu� th� kho�ng 26 ngày, nh�ng n�ng su�t sinh h�c th�p h�n so v�i nghi�m th�c CBG5.

T� KHOÁ: calocybe indica; phân trùn qu�, cám g�o, cám b�p

ABSTRACT. This study was establishing the process for cultivating Milky Mushroom (Calocybe indica). The study investigated the effect of supplementation of organic nitrogen sources such as rice bran, maize powder, vermicompost on some substrates such as paddy straw, sawdust, coconut fiber and monitoring of growth and development of Milky mushroom (Calocybe indica) to find the best mixing ratio to increase yield of mushrooms and save raw material costs. Cultivation temperature is 25 - 35oC, humidity 80 - 85%. The results showed that CBG5: mixed rice straw with 5% rice bran, maize powder at mycelial growth rate of 0.43 cm / day, fruit yield 25 days, biological yield 435,25g / kg on the substrate medium and the biological efficiency (BE%) was 87.87%. In addition, the mixing of sawdust with 45% vermicompost (CQ45) gave mycelial growth rate of 0.883 cm / day, fruit yield about 26 days, but biological efficiency was lower than that of CBG5.

KEYWORDS: calocybe indica, vermiproducts, rice bran, maize power

1. GI�I THI�U

N�m Milky (Calocybe indica) là th�c ph�m giàu ch�t dinh d��ng, có th� thay th� ��m ��ng v�t. N�m Milky có nhi�u protein, ch�t béo, ch�t x�, khoáng ch�t, carbonhydate và ch�a m�t l��ng l�n acid amin thi�t y�u [1]. Ngoài ra, n�m Milky giàu hàm l��ng ch�t ch�ng oxy hóa, tác d�ng b�o v� và làm tr� hóa c� th�, ng�n ch�n s� hình thành các ch�t béo g�c t� do có h�i cho c� th� (�ây là ch�t béo b� oxy hóa có kh� n�ng tiêu di�t enzyme quan tr�ng c�a c� th�, ��y nhanh quá trình lão hóa, phá h�y t� bào não làm m�t trí nh�...) [2].

Các ph��ng pháp nuôi c�y c�ng nh� k� thu�t tr�ng n�m Milky t��ng ��i ��n gi�n và r� ti�n. Trên th� gi�i, n�m Milky ���c tr�ng ch� y�u � châu Á ��c bi�t là � �n �� trên c� ch�t r�m r� [3]. � Vi�t Nam hi�n nay v�n ch�a có công trình nghiên c�u c� th� nào ���c công b� v� nuôi tr�ng n�m Milky ch�t l��ng, hi�u qu�. H�n n�a, nh�m t�ng n�ng su�t và rút ng�n th�i gian thu ho�ch, m�t s� c� s� tr�ng n�m �ã b� sung nhi�u lo�i phân hóa h�c giàu ��m nh� urea, sulfat ammon… mang l�i m�i lo ng�i v� an toàn th�c ph�m ��i v�i ng��i tiêu dùng. Do �ó, m�t trong nh�ng h��ng nghiên c�u m�i �� gi�i quy�t v�n �� này �ang ���c các nhà tr�ng n�m quan tâm �ó là vi�c thay th� s� d�ng các ngu�n ��m vô c� b� sung trong n�m b�ng các ngu�n dinh d��ng h�u c� nh� cám g�o, cám b�p, phân trùn qu� lên các c� ch�t t� nhiên nh� mùn c�a, r�m, x� d�a.

Nghiên c�u này ���c th�c hi�n v�i m�c tiêu tìm ra t� l� c�a các ngu�n dinh d��ng h�u c� t� cám g�o, cám b�p, phân trùn qu� ph�i tr�n phù h�p v�i c� ch�t mùn c�a, r�m, x� d�a �� tr�ng n�m Milky cho n�ng su�t cao, ch�t l��ng t�t, ��t hi�u qu� kinh t�, cung c�p s�n ph�m giàu dinh d��ng và an toàn th�c ph�m.

2. V�T LI�U VÀ PH��NG PHÁP

2.1 V�t li�u nghiên c�u

Qu� th� n�m Milky Calocybe indica do công ty Meo Gi�ng Tr�ng Bình, 327 Man Thi�n- P.T�ng Nh�n Phú A- Q9 cung c�p; Mùn c�a cao su cung c�p b�i công ty TNHH Vi�t Khanh Food s� 314 ���ng H� Th� H��ng, kp5, ph��ng Xuân An, th� xã Long Khánh t�nh ��ng Nai; R�m ���c l�y t� h� nông dân � Tân An, Long An; X� d�a cung c�p b�i Công Ty TNHHMTV d�a M��i Hi�n, s� 18B, khu ph� 1, Ph��ng 8, Thành ph� B�n Tre, B�n Tre; Phân trùn qu� cung c�p b�i Công ty CP Trùn Qu� C� Chi, 1A ���ng 29, �p Tân ��nh, xã Tân Thông H�i, huy�n C� Chi, Tp H� Chí Minh; ��t th�t cung c�p t�i Ông H��ng, xã Thi�n Tân, huy�n V�nh C�u, ��ng Nai; Cám b�p cung c�p t�i s� 12, Hu�nh V�n Ngh�, B�u Long, Biên Hòa, ��ng Nai; Cám g�o cung c�p t�i 12, Hu�nh V�n Ngh�, B�u Long, Biên Hòa, ��ng Nai.

2.2 Ph��ng pháp nghiên c�u

Nguyên li�u tr�ng n�m là mùn c�a cao su ���c b� sung 1% CaCO3 và �i�u ch�nh �� �m ��n 60% sau �ó � ��ng trong vòng 5 - 7 ngày. R�m ���c � tr�n v�i n��c ch�a CaCO3, trong 10 - 15 ngày. X� d�a ���c b� sung 2% CaCO3 trong vòng 5 – 7 ngày. Sau khi � xong, ti�n hành ph�i tr�n mùn c�a, r�m r�, x� d�a v�i các ngu�n ��m h�u c�: phân trùn qu�, cám b�p, cám g�o (cám b�p và cám g�o ���c b� sung thêm CaCO3 1%) theo các t� l� ��m h�u c� khác nhau và riêng bi�t. �óng b�ch PE 500g. Kh� trùng c� ch�t � 121 0C trong 1 gi�. B�ch sau khi c�y gi�ng ���c chuy�n vào n�i nuôi � t� n�m. Khi t� n�m lan ��y b�ch, h� s�i n�m dày tr�ng, b�ch ���c chuy�n xu�ng nhà tr�ng �� m� b�ch ph� 1 l�p ��t

Received: December, 11th, 2018

Accepted: July, 26th, 2019

*Corresponding Author

Email: [email protected]

JOURNAL OF SCIENCEOF LAC HONG UNIVERSITY

JSLHU https://tapchikhdt.lhu.edu.vnT�p chí Khoa h�c L�c H�ng ����� �� �������

Page 2: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng28

Nguy�n Mai Minh Tuy�n

và t��i sàn thu hái qu� th�. Nhi�t �� nhà tr�ng n�m kho�ng 25 – 35 0C. Ánh sáng khu�ch tán 200 - 300 lux. �� �m nhà tr�ng 80 - 85%. Nhà tr�ng ��m b�o �� thông thoáng và tránh gió lùa tr�c ti�p [4][5].

2.2.1 Kh�o sát s� lan t� c�a n�m trên m�t s� lo�i giá th� Thí nghi�m b� trí theo ��n y�u t�, 3 l�n l�p l�i, s� li�u

���c ghi nh�n m�t cách ng�u nhiên. C� ch�t mùn c�a, r�m r�, x� d�a ���c ti�n x� lý v�i CaCO3. Các thí nghi�m ���c b� trí theo các t� l�: MC: 100% mùn c�a, R: 100% r�m, XD: 100% x� d�a

Ch� tiêu theo dõi g�m s� t�ng tr��ng (t�c �� lan t�, ngày lan t�), các s� li�u ���c ghi nh�n sau 7 ngày k� t� lúc c�y gi�ng vào b�ch.

2.2.2 Kh�o sát �nh h��ng c�a phân trùn qu� ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

Thí nghi�m ���c b� trí theo ��n yêu t�, 3 l�n l�p l�i, s� li�u ���c ghi nh�n m�t cách ng�u nhiên. C� ch�t mùn c�a, r�m r�, x� d�a ���c ti�n x� lý v�i CaCO3. Các thí nghi�m ���c b� trí theo các t� l�: CQ25/RQ25/DQ25: 25% phân trùn qu�, CQ330/RQ30/DQ30: 30% phân trùn qu�, CQ35/RQ35/DQ35: 35% phân trùn qu�, CQ40/RQ40/DQ40: 40% phân trùn qu�, CQ45/RQ45/DQ45: 45% phân trùn qu�, CQ50/RQ50/DQ50: 50% phân trùn qu�.

Trong �ó: Ngu�n ��m t��ng �ng v�i vi�c b� sung CQ: mùn c�a + phân trùn qu�, RQ: r�m + phân trùn qu�, DQ: x� d�a + phân trùn qu�.

Ch� tiêu theo dõi g�m s� t�ng tr��ng (t�c �� lan t�, ngày lan t�) và s� phát tri�n (tr�ng l��ng qu� th�, ngày ra qu� th�), các s� li�u ���c ghi nh�n sau 7 ngày k� t� lúc c�y gi�ng vào b�ch.

2.2.3 Kh�o sát �nh h��ng c�a cám b�p và cám g�o ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

Thí nghi�m ���c b� trí theo ��n y�u t�, 3 l�n l�p l�i, s� li�u ���c ghi nh�n m�t cách ng�u nhiên. C� ch�t mùn c�a, r�m r�, x� d�a ���c ti�n x� lý v�i CaCO3. Các thí nghi�m ���c b� trí theo các t� l�:

CBG5/RBG5/XBG5: 5% cám b�p, cám g�o; CBG10/RBG10/XBG10: 10% cám b�p, cám g�o; CBG15/RBG15/XBG15: 15% cám b�p, cám g�o; CBG20/RBG20/XBG20: 20% cám b�p, cám g�o; CBG25/RBG25/XBG25: 25% cám b�p, cám g�o.

Trong �ó: CBG: mùn c�a + cám b�p và cám g�o; RBG: r�m + cám b�p và cám g�o, XBG: x� d�a + cám b�p và cám g�o.

Ch� tiêu theo dõi g�m s� t�ng tr��ng (t�c �� lan t�, ngày lan t�) và s� phát tri�n (tr�ng l��ng qu� th�, ngày ra qu� th�), các s� li�u ���c ghi nh�n sau 7 ngày k� t� lúc c�y gi�ng bào b�ch.

Các ph��ng pháp phân tích Phân tích thành ph�n dinh d��ng n�m theo các ch� tiêu

nh� B�ng 2. · Hi�u su�t sinh h�c

T� nghi�m th�c t�t nh�t trong các thí nghi�m, áp d�ng tr�ng trên b�ch 1 kg và thu nh�n k�t qu� tr�ng l��ng qu� th� thu ���c trong su�t quá trình thu ho�ch. Hi�u su�t sinh h�c (BE) c�a n�m là t� l� gi�a tr�ng l��ng qu� th� n�m thu ���c trên l��ng c� ch�t khô [6].

Hi�u su�t sinh h�c (BE%) b�ng tr�ng l��ng n�m t��i trên l��ng c� ch�t khô nhân 100

* X� lý s� li�u S� li�u ���c thu nh�n, x� lý và phân tích b�ng ph�n m�m

Microsorf Exel 2013 và Statgraphics Centurion XVI.

B�ng 2.2 Các ch� tiêu phân tích và ph��ng pháp phân tích

Tên ch� tiêu Characteristic

Ph��ng pháp th� Test method

Protein QTTN/KT3 140:2016

Kjeldahl method

Lipid QTTN/KT3 139:2016 (có

th�y phân)

Carbonhydrate US-FDA 21 CFR 101.9

3. K�T QU� VÀ TH�O LU�N

3.1 Kh�o sát s� lan t� c�a n�m trên m�t s� lo�i giá th�

B�ng 3.1 �nh h��ng c�a m�t s� lo�i giá th� ��n s� lan t� n�m

C� ch�t T�c �� lan t�

(cm/ngày)

Th�i gian lan t�

(ngày)

Mùn c�a 0,40 ± 0,01b 35,3 ± 1,5a

R�m r� 0,34 ± 0,01a 38,0 ± 1,0b

X� d�a 0,33 ± 0,01a 39,3 ± 0,6b

*Các m�u t� khác nhau a, b, c, d…bi�u th� s� khác bi�t có ý ngh�a v�i P ≤ 0,05 b�ng phép th� LSD

Bi�u �� 3.1 Bi�u �� �nh h��ng c�a giá th� ��n s� lan t� n�m Milky

A: Bi�u �� th� hi�n t�c �� lan t�, B: Bi�u �� th� hi�n th�i gian lan t�

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

M�t c�a R�m X� d�a

(cm

/ngày)

Nghi�m th�c

T�c �� lan t� A

B

Page 3: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng 29

Xây d�ng quy trình tr�ng n�m milky (Calocybe Indica)

Hình 3.1 S� lan t� n�m trên 3 c� ch�t mùn c�a, r�m r�, x� d�a trong 15 ngày

K�t qu� � B�ng 3.1 cho th�y t�c �� lan trên c� ch�t mùn c�a là nhanh nh�t (0,40 cm/ngày) nhanh h�n so v�i t�c �� lan t� c�a r�m (0,34 cm/ngày) và x� d�a (0,33 cm/ngày). Ngoài ra th�i gian lan t� c�a mùn c�a c�ng nhanh h�n r�m và x� d�a. Theo Frimpong-Manso [7], mùn c�a cao su ch�a nhi�u cellulose, ít hemicellulose và lignin, c�u trúc h�t nh�, ��ng th�i mùn c�a c�ng có �� thoáng khí và kh� n�ng gi� �m t��ng ��i t�t nên t� n�m lan nhanh. R�m giàu cellulose nh�ng c�ng có c�u trúc d�ng s�i nên enzyme c�a t� n�m khó th�y phân các h�p ch�t cao phân t� c�a c� ch�t và �� thoáng khí kém nên t� n�m phát tri�n ch�m h�n so v�i mùn c�a. X� d�a có c�u trúc d�ng s�i và ch�a nhi�u ch�t chát lignin khó x� lý h�t nên t� n�m phát tri�n ch�m và không hình thành qu� th�.

3.2 Kh�o sát �nh h��ng c�a phân trùn qu� ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

B�ng 3.2 �nh h��ng c�a phân trùn qu� ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

NT

T�c �� lan t�

(cm/ngày)

Th�i gian

ra qu� th�

(ngày)

Tr�ng l��ng

n�m (g)

CQ25 0,673±0,02c 31,67±0,6d 74,02±1,50a

CQ30 0,843±0,04de 29,67±0,6c 88,86±3,02b

CQ35 0,533±0,02b 28,33±0,6b 90,70±1,52b

CQ40 0,797±0,02d 28,0±1,0b 91,54±1,31bc

CQ45 0,883±0,04e 25,33±0,6a 147,18±6,17d

CQ50 0,430±0,04a 30,67±0,6cd 96,59±1,26c

RQ25 0,367±0,01a 31,0±1,0c 74,31±1,91a

RQ30 0,353±0,01a 28,0±1,0b 76,01±3,06ab

RQ35 0,383±0,01ab 27,67±1,5ab 94,29±2,24cd

RQ40 0,41±0,01b 27,33±1,5ab 86,29±5,6abc

RQ45 0,496±0,04d 25,67±0,6a 87,70±2,2bc

RQ50 0,457±0,01c 27,72±1,2ab 106,16±14,81d

XDQ25 0,403±0,06a - -

XDQ30 0,433±0,06b - -

XDQ35 0,413±0,06a - -

XDQ40 0,463±0,06e - -

XDQ45 0,457±0,06c - -

XDQ50 0,437±0,06b - -

*Các m�u t� khác nhau a, b, c, d…bi�u th� s� khác bi�t có ý ngh�a v�i P ≤ 0,05 b�ng phép th� LSD

B

C

A

Page 4: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng30

Nguy�n Mai Minh Tuy�n

Bi�u �� 3.2 Bi�u �� th� hi�n �nh h��ng c�a cám b�p ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m Milky

A: bi�u �� th� hi�n t�c �� lan t�, B: bi�u �� th� hi�n th�i gian lan t�, C: bi�u �� th� hi�n tr�ng l��ng qu� th�, D: bi�u

�� th� hi�n th�i gian b�t ��u thu hái qu� th�

Hình 3.2a �nh h��ng c�a phân trùn qu� trên giá th� mùn c�a ��n s� lan t� n�m

Hình 3.2b �nh h��ng c�a phân trùn qu� trên giá th� r�m r� ��n s� lan t� n�m

K�t qu� � B�ng 3.2 cho th�y � các nghi�m th�c ph�i tr�n phân trùn qu� v�i các giá th� mùn c�a, r�m r�, x� d�a cho th�y h� s�i n�m Milky có th� phát tri�n t�t. Nh�ng � nghi�m th�c ph�i tr�n các t� l� phân trùn qu� v�i x� d�a thì không có s� hình thành qu� th� n�m là do c� ch�t x� d�a nghèo dinh d��ng giàu lignin và tanin nh�ng ít cellulose nên t� n�m v�n lan kh�p trên b� m�t c� ch�t, nh�ng t� phát tri�n ch�m và y�u (t� m�nh), không �n sâu vào trong c� ch�t, khi �ó h� s�i t� không �� dày �� k�t ch�t l�i v�i nhau t�o qu� th� [7], [8]. Bên c�nh �ó, khi b� sung phân trùn qu� v�i các t� l� khác nhau v�i r�m r� và mùn c�a, t�c �� lan t� ��u có s� chênh l�ch gi�a các nghi�m th�c. C� th�, t�c �� lan t� c�a mùn c�a b� sung 45% phân trùn qu� có t�c �� lan t� cao nh�t (0,883 cm/ngày), ti�p ��n là mùn c�a b� sung 30% phân trùn qu� (0,843 cm/ngày) cao h�n h�n so v�i các nghi�m th�c khác.

Theo Bi�u �� 3.2, khi b� sung phân trùn qu� v�i các t� l� khác nhau, th�i gian ra qu� th� và tr�ng l��ng n�m t��i ��u có s� chênh l�ch gi�a các nghi�m th�c. Trong �ó, nghi�m th�c mùn c�a b� sung 45% phân trùn qu� có th�i gian ra qu� th� ng�n nh�t (25 ngày, s�m h�n 3-5 ngày so v�i các nghi�m th�c khác). Xét v� tr�ng l��ng n�m t��i sau thu ho�ch thì các nghi�m th�c khác ��u có tr�ng l��ng n�m t��i th�p h�n so v�i nghi�m th�c CQ45. B� sung 45% phân trùn qu� v�i

mùn c�a cho tr�ng l��ng n�m t��i l�n nh�t (147,18 g) g�p 1,3~1,9 l�n so v�i các nghi�m th�c khác. K�t qu� c�a nghi�m th�c CQ45 cho th�y có s� t��ng ���ng so v�i k�t qu� nghiên c�u k�t qu� t�t nh�t c�a Rakesh S. Yadav [9].

3.3 Kh�o sát �nh h��ng c�a cám b�p và cám g�o ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

Bi�u �� 3.3. Bi�u �� th� hi�n �nh h��ng c�a cám b�p và cám g�o ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m Milky

A: bi�u �� th� hi�n t�c �� lan t�, B: bi�u �� th� hi�n th�i gian lan t�, C: bi�u �� th� hi�n tr�ng l��ng qu� th�, D: bi�u �� th� hi�n

th�i gian b�t ��u thu hái qu� th�

D

A

D

C

B

Page 5: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng 31

Xây d�ng quy trình tr�ng n�m milky (Calocybe Indica)

B�ng 3.3 �nh h��ng c�a cám b�p và cám g�o ��n s� lan t� và hình thành qu� th� n�m

Nghi�m

th�c

T�c �� lan t�

(cm/ngày)

Th�i gian ra

qu� th�

(ngày)

Tr�ng l��ng

n�m (g)

CBG05 0,38±0,01c 29,0±1,0b 77,94±2,5a

CBG10 0,35±0,01c 27,67±0,6b 83,24±1,8a

CBG15 0,377±0,01c 28,67±0,6b 91,00±1,2b

CBG20 0,31±0,01a 30,67±1,1c 77,44±0,9a

CBG25 0,357±0,01b 25,67±0,6a 118,55±6,3c

RBG05 0,43±0,01d 25,0±1,73a 179,18±7,3d

RBG10 0,33±0,01b 30,33±0,6cd 81,37±6,7ab

RBG15 0,36±0,02c 27,33±0,6b 98,6±11,9b

RBG20 0,293±0,01a 31,67±0,6d 79,08±1,6a

RBG25 0,317±0,01b 29,33±0,6c 119,4±17,8c

XBG05 0,383±0,01c - -

XBG10 0,367±0,01b - -

XBG15 0,347±0,01a - -

XBG20 0,337±0,01a - -

XDBG25 0,35±0,01a - -

*Các m�u t� khác nhau a, b, c, d… bi�u th� s� khác bi�t có ý ngh�a v�i P ≤ 0,05 b�ng phép th� LSD

Hình 3.3a. �nh h��ng c�a cám b�p cám g�o trên giá th� mùn c�a ��n s� lan t� n�m

Hình 3.3b. �nh h��ng c�a cám b�p cám g�o trên giá th� r�m r� ��n s� lan t� n�m

Theo k�t qu� � B�ng 3.3 cho th�y t�c �� lan t� c�a nghi�m th�c RBG5 cao nh�t (0,43cm/ngày), ngoài ra th�i

gian lan t� c�a nghi�m th�c RBG5 (30,0 ngày) nhanh h�n 4,5 ngày so v�i các nghi�m th�c khác.

Theo Bi�u �� 3.3 thì khi b� sung cám b�p và cám g�o v�i các t� l� khác nhau, th�i gian ra qu� th� và tr�ng l��ng n�m t��i ��u có s� chênh l�ch gi�a các nghi�m th�c. Trong �ó, nghi�m th�c mùn c�a b� sung 5% cám b�p và cám g�o có th�i gian ra qu� th� ng�n nh�t (25 ngày, s�m h�n 3-5 ngày so v�i các nghi�m th�c khác). Xét v� tr�ng l��ng n�m t��i sau thu ho�ch thì các nghi�m th�c khác ��u có tr�ng l��ng n�m t��i th�p h�n so v�i nghi�m th�c RBG5%. B� sung 5% cám b�p và cám g�o v�i r�m cho tr�ng l��ng n�m t��i l�n nh�t (179,18 g) g�p 1,5~2 l�n so v�i các nghi�m th�c khác.

K�t qu� phân tích và tính toán Hàm l��ng dinh d��ng có trong n�m sau khi phân tích

thì cho ���c k�t qu� sau:

B�ng 3.4. B�ng k�t qu� hàm l��ng dinh d��ng có trong n�m

Ch� tiêu phân

tích K�t qu� phân tích

Protein 2,29%

Lipid 0,54%

Carbonhydrate 5,31%

K�t qu� phân tích ���c tính theo tr�ng l��ng t��i c�a n�m. D�a vào b�ng cho th�y hàm l��ng protein trong n�m ��t 2,29%. So v�i hàm l��ng cao nh�t ���c xác ��nh b�i nghiên c�u c�a Alam Nuhu (2.25%) thì cao h�n 0,04%. Hàm l��ng ch�t béo chi�m 0,54% th�p h�n so v�i k�t qu� nghiên c�u c�a Alam Nuhu (0,59%). Hàm l��ng carbohydrate phân tích là 5,31% th�p h�n so v�i nghiên c�u Aham (6,3%) t�m 0,99%. Cho th�y quy trình xây d�ng n�m Milky mang tính kh� thi. * Hi�u su�t sinh h�c

B�ng 3.5 B�ng hi�u su�t sinh h�c c�a n�m Milky

Tr�ng l��ng qu� th� thu ���c (g)

Hi�u su�t sinh h�c BE%

Trung bình

435,25 87,87%

Tr�ng l��ng n�m t��i thu hái khi tr�ng trên b�ch 1 kg v�i ph�i tr�n cám g�o và cám b�p lên r�m sau 3 l�n thu hái s� cho tr�ng l��ng là 435,25 g trên t�ng tr�ng l��ng n�m t��i 1 kg t��ng �ng v�i hi�u su�t sinh h�c BE ��t 87,87%. K�t qu� này cho th�y có s� t��ng ���ng so v�i nghiên c�u c�a Nuhu Alam là 173,8 – 459,3 g n�m t��i trên 1 kg môi tr��ng c� ch�t và BE thu ���c là 35 - 92%. Nh� v�y, vi�c s� d�ng c� ch�t r�m b� sung 5% cám g�o và cám b�p là ngu�n dinh d��ng b� sung t�t nh�t �� cho n�m có kh� n�ng h�p th� chuy�n hóa t� c� ch�t thành qu� th� cao làm t�ng hi�u su�t sinh h�c BE lên nhi�u l�n.

N�ng su�t thu hái c�a n�m c�ng ��t trung bình là 435,25 g trên b�ch 1 kg sau thu khi thu hái nhi�u ��t, n�ng su�t này t��ng ���ng so v�i nghiên c�u Nuhu Alam.

4. K�T LU�N

Quy trình tr�ng n�m Milky ���c xây d�ng nh� sau: N�m Milky ���c tr�ng trên giá th� r�m ph�i tr�n v�i thành ph�n cám g�o và cám b�p 5% làm rút ng�n th�i gian thu ho�ch cho n�ng su�t cao, th�i gian lan t� nhanh nh�t kho�ng t� 25 ��n 30 ngày, th�i gian ra qu� th� c�ng nhanh nh�t kho�ng t� 25 ��n 30 ngày và tr�ng l��ng qu� th� thu ���c cao nh�t,

Page 6: JSLHU JOURNAL OF SCIENCE JOURNAL OF SCIENCE ......rm r, mùn ca, x da và theo dõi sinh trng, phát trin ca nm Milky (Calocybe indica) tìm kim t l phi trn tt nht giúp tng nng sut

T�p chí Khoa h�c L�c H�ng32

Nguy�n Mai Minh Tuy�n

hi�u su�t sinh h�c BE ��t cao nh�t. Ngoài ra v�i nh�ng n�i không có r�m ta có th� s� d�ng giá th� mùn c�a ph�i tr�n v�i thành ph�n phân trùn qu� 45% c�ng cho th�i gian thu ho�ch ng�n và n�ng su�t cao ch� th�p h�n so v�i ph�i tr�n r�m v�i cám g�o và cám b�p 5%.

5. CÁM �N

Nhóm nghiên c�u xin c�m �n Ban Giám hi�u Tr��ng ��i h�c L�c H�ng, quý th�y cô Khoa k� thu�t Hóa h�c và Môi tr��ng, và Trung tâm Nghiên c�u Khoa h�c và �ng d�ng Tr��ng ��i h�c L�c H�ng.

6. TÀI LI�U THAM KH�O

[1] Alam, N, Amin, R, Khana, A, Ara, I, Shim, MJ, Lee, MW and Lee, TS. Nutritional analysis of cultivated mushrooms in Bangladesh: Pleurotus Ostreatus, Pleurotus Sajor-Caju Pleurotus Florida and Calocybe indica, Mycobiology, 2008, 36, 228-232.

[2] Shankar, S, Anand, R and Ramesh, K. Antibacterial activity of diethyl ether extract of calocybe indica, Asian Journal of Chemistry, 2009, 21, 1, 802-804.

[3] Vijaykumar, G, John, P, Ganesh, K. Selection of different substrates for the cultivation of milky mushroom (Calocybe ondica P&C), Indian Joumal of Traditional Knowledge, 2014, 13, 2, 434-436.

[4] Alam, N, Amin, R, Khan, A, Lee, TS. Influence of Different Supplements on the Commercial Cultivation of Milky White Mushroom. Mycobiology, 2010, 38, 3, 184-188.

[5] Lê Duy Th�ng. K� thu�t tr�ng n�m (t�p 1), Nhà Xu�t b�n Nông nghi�p, 2006.

[6] Medany, G M. Cultivation possibility of golden oyster mushroom (Pleurotus citrinopileatus) under the Egyptian conditions. Journal of Food Technology, 2014, 92, 2, 749- 762.

[7] Frimpong-Manso, J, Obodai, M, Dzomeku, M and Apertorgbor, M. M. Influence of rice husk on biological efficiency and nutrient content of Pleurotus ostreatus International Food Research Journal, 2011, 18, 249 - 254.

[8] Krishnamoorthy, A,S. Muthusamy, M, Marimuthu, T, Narasimhan, V, and Muthusankaranarayanan, A 1992. APK2 milky mushroom-Extn.Bulletin, RRS, TNAU, Aruppukottai.

[9] Rakesh, S, Yadav. Use of vermiproducts in the cultivation of Milky mushroom(Calocybe indica). Department of agricultural microbiology college of agriculture, Dharwad university of agricultural sciences, Dharwad, 2006, 580- 585.