library online translation
Upload: national-science-and-technology-development-agency-nstda-thailand
Post on 27-Jun-2015
1.048 views
DESCRIPTION
ห้องสมุดกับการแปลภาษาออนไลน์ บริการเสริมมูลค่าของห้องสมุด โดย ดร.เทพชัย ทรัพย์นิธิ หน่วยปฏิบัติการวิจัยวิทยาการมนุษยภาษา ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติTRANSCRIPT
ห�องสม�ดกบการแปลออนไลน�
การแปล● การถ�ายทอดข�อความจากภาษาหน��งไปย�งอ�กภาษาหน��งโดย
ร�กษาใจความของภาษาเด�มให�สมบ!รณ#● ระด�บค%า● ระด�บประโยค● ระด�บข�อความ● ระด�บเอกสาร
ม�ต�ของการแปล● การแปลโดยใช�คน/เคร)�อง● การแปลออนไลน#/ออฟไลน#● การแปลข�าว หน�งส)อ, เอกสารเฉพาะทาง, ค!�ม)อ● การแปลข�อความ, การแปลเส�ยง ● การแปลภาษา, การถอดเส�ยง
ความท�าทายของการแปล
● ความต�างของว�ฒนธรรม● ความต�างของไวยากรณ#ของแต�ละภาษา● ความต�างของเน)1อหา (โดเมนของข�อความ)
หล�กการแปล
● หล�กการแปลโดยย�ดแนวทางจากต�นฉบ�บ● หล�กการแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง
● ว�เคราะห#ความส�มพ�นธ#ระหว�างต�นฉบ�บก�บงานแปล เช�น การหาค%าแปลท��ตรงก�น เท�าก�น หร)อ เท�ยบเค�ยงก�น(equivalence/correspondence) ไม�ว�าจะแปลค%าหร)อแปลความก2จะวนกล�บไปหาต�นฉบ�บ โดยถ)อความซ)�อส�ตย#ต�อเน)1อความในต�นฉบ�บเป4นหล�กหร)อว�ธ�การแปล
● การแปลท��ด�– การคงสภาพความหมายไว� (dynamic equivalence)
– สามารถปร�บเปล��ยนร!ปแบบหร)อโครงสร�างของภาษาได� (formal correspondence)
– การเร�ยบเร�ยงประโยคเข�ยนข�1นใหม� (paraphrase)
– ไม�สามารถเพ��มเต�ม ต�ดทอนหร)อบ�ดเบ)อนความหมายให�ไม�ตรงก�บต�นฉบ�บได�
●หล�กการแปลโดยย�ดแนวทางจากต�นฉบ�บ
● เน�นความส%าค�ญและหน�าท��ของการแปลรวมถ�งเจตนา จ6ดประสงค# และเป7าหมายของการแปล
● ย�ดแนวค�ดการปร�บให�เข�าก�บว�ฒนธรรม (cultural license) ท��จะเป4นล�กษณะบ�งบอกว�าเป4นงานท��แปลมาและบ�งช�1ให�เห2นความแตกต�างของงานแปลก�บงานท��ไม�ใช�งานแปล
● หาระเบ�ยบว�ธ� แบบแผน หร)อ กฎ (norm/law) ท��เป4นต�วช�1หร)อก%าหนดขอบเขต (parameter) ของความส�มพ�นธ#เหล�าน�1น ต�1งแต�ต%าแหน�งและหน�าท��ในว�ฒนธรรมท��การแปลอย!� ซ��งเป4นต�วก%าหนดกระบวนการท%าให�เปล��ยนจากต�นฉบ�บมาเป4นงานแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง
หล�กการแปลท��เน�นว�ฒนธรรมปลายทาง
การแปลออนไลน!ท��พบในป$จจ%บ�น● การแปลวรรณกรรม● การแปล subtitle
● การแปลเน)1อเพลง● การแปลในเคร)อข�ายส�งคม (social network)
● ซอฟต#แวร#เคร)อข�ายส�งคม (facebook)
● ว�ก�พ�เด�ย
ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น● http://www.wanakam.com/
ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น
ต�วอย&างการแปลออนไลน!ในป$จจ%บ�น● http://www.thaisubtitle.com/
ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น
ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น● http://www.ethaimusic.com
ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น
ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น
ต�วอย�างการแปลออนไลน#ในป:จจ6บ�น
wikipedia
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#การแปลอ�ตโนม�ต�● การแปลโดยใช�กฎไวยากรณ# / สถ�ต�● การแปลสองภาษา / หลากภาษา● การแปลท��วไป / การแปลเฉพาะทาง
● การแปลก��งอ�ตโนม�ต�● Translation memory (ระบบช�วยแปล)● Language search engine software● Terminology management software● Alignment Software
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�
● Google translate (51 ภาษา)
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�
● Systran (15 ภาษา)
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�+ก��งอ�ตโนม�ต�
● Suparsit (http://www.suparsit.com)
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#อ�ตโนม�ต�+ก��งอ�ตโนม�ต�
● กระบวนการท%างานLogin เพ)�อใช�
งานระบบน%าเข�าข�อม!ลท��ต�องการแปล
ร�บผลล�พธ#การแปล
ใช�งานแก�ไข
แก�จากผลการแปลของระบบ
แก�จากผลการแปลท��ม�ผ!�อ)�นแก�ไขก�อนหน�า
บ�นท�กเพ)�อใช�งาน
เคร)�องม)อส%าหร�บใช�ในการแปลออนไลน#ก��งอ�ตโนม�ต�
● OmegaT (ระบบช�วยแปล)
เคร)�องม)อช�วยแปลท��เป4น open source● http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-
assisted_translation#Language_Search_Engine_Software● LPGL license
– Okapi Framework● GPL License
– Anaphraseus, Attesoro, gtranslator, OmegaT, Pootle, Transolution, Virtaal
● Others– Poedit (MIT License)
มาตรฐานระบบช�วยแปล● TMX (Translation Memory eXchange) by LISA● Aligned in sentence level
● http://www.lisa.org/Translation-Memory-e.34.0.html● xml:TM (xml in text memory)
● http://www.lisa.org/XML-Text-Memory-xml.107.0.html
โครงการแปลภาษา EU
● พ�ฒนาระบบแปลภาษาอ�ตโนม�ต�เพ*�อรองร�บภาษาในกล%&มย%โรป
โครงการล�ามอ�เล2กทรอน�กส#หลากภาษา● 9 ภาษา 8 ประเทศ
ไทย จ�น ส�งคโปร# เกาหล�● ญ��ป6=น เว�ยดนาม● อ�นโดนน�เซ�ย อ�นเด�ย
การแปลออนไลน#ก�บห�องสม6ด● แปล เฉพาะส�วนท��ส%าค�ญเพ)�ออธ�บายหน�งส)อ (snippet)
● แปล สารบ�ญของ หน�งส)อ● แปลหน�งส)อท��ม�การใช�งานส!ง
● Genre ต�างๆ
แปลจาก ภาษาต�างประเทศเป4นภาษาไทย● แปลจากภาษาไทยเป4นภาษา ต�างประเทศ
บรรณาน6กรม● มณ�ร�ตน# สว�สด�ว�ฒน# ณ อย6ธยา. 2548. การแปล: หล�กการและการว�เคราะห#. กร6งเทพมหานคร:ส%าน�ก
พ�มพ#แห�งจ6ฬาลงกรณ#มหาว�ทยาล�ย.
● วรรณา แสงอร�ามเร)อง. 2545. ทฤษฎ�และหล�กการแปล. กร6งเทพมหานคร: ส%าน�กพ�มพ#แห�งจ6ฬาลงกรณ#มหาว�ทยาล�ย.
● http://www.wanakam.com/● http://www.thaisubtitle.com/● http://www.ethaimusic.com● http://www.suparsit.com● http://www.systran.net● http://www.translate.google.com● http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-
assisted_translation#Language_Search_Engine_Software
บรรณาน6กรม● Basnett, S. 1991. Translation Studies. London: Routledge.
● Newmark, P. 1988. A Textbook of Translation. New York: Prentice.
● Nida, E. A. 1975. Language Structure and Translation. Stratford: Oxford University Press.
● Nida, E. A., and Taber, C. R. 1969. The Theory and Practice of Translation. Leiden: Brill.
● Reiß, K., and Vermeer, H. J. 1984. Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tubingen: Niemeyer.
● Snell-Hornby. 1995. Translation Studies: An Integrated Approach. Amsterdam: Benjamins.
● Toury, G. 1995. Descriptive Translation and Beyond. Amsterdam: John Benjamins.
● Vermeer, H. J. 1998. Didactics of Translation. New York: Routledge.