lingua_6.pdf
TRANSCRIPT
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
1/168
6PRIMARIA
Vocabulario temtico .............................. ................................. ................................. ....... 113
Comprensin lectora ....................................................................................................... 119
Anlise gramatical ............................. ................................. ................................ ............. 163
Traballos en grupo ............................. ................................ ................................. ............. 179
Traballo co dicionario .................................. ................................. ................................. .. 185
Pezas teatrais ................................................................................................................... 197
Guas de lectura ................................ ................................. ................................. ............. 121
Banco ortogrfico .............................. ................................. ................................. ............. 139
Ditados .............................................................................................................................. 161
Lingua
Mis recursos
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
2/168
Mis recursos Lingua 6 unha obra colectiva concibida, creada e realizada
no Departamento de Primaria de Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.,
baixo a direccin de Ana Mara Guerra e Jos Toms Henao.
Ilustracin:Eduardo Fuentes
Edicin:nxela Carril e Mercedes Rubio
Fotografas:J. Jaime; Krauel; S. Enrquez; AGENCIA ESTUDIO SAN SIMN/A. Prieto;HIGHRES PRESS STOCK/AbleStock.com; ISTOCKPHOTO; J. M. Barres;European Community/EC/ECHO/Franois Goemans; ARQUIVO SANTILLANA
Calquera forma de reproducin, distribucin, comunicacin pblica outransformacin desta obra s pode ser realizada coa autorizacin dos
seus titulares, salvo excepcin prevista pola lei. Dirxase a CEDRO (CentroEspaol de Dereitos Reprogrficos, www.cedro.org) se necesita fotocopiarou escanear algn fragmento desta obra.
2010 by Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.Ruela de Entrecercas, 2 - 15705 Santiago de CompostelaPRINTED IN SPAINImpreso en Espaa por
CP: 234698Depsito legal:
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
3/168
Vocabulario temtico
21. O corpo humano
12. Os sentimentos
13. A infancia
14. Os dereitos humanos
15. A solidariedade
16. Os materiais
7. Os sons
18. A electricidade
19. O relevo
10. O clima
11. A contaminacin
12. A localidade
13. A ciencia
14. A arte
15. A historia
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
4/168
4 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Nome Data
Vocabulario temtico
Ficha
1
O corpo humano
1. Escribe outras palabras relacionadas co corpo humano.
Substantivos Adxectivos Verbos
abdome corpulento alimentarse
membros esmirrado coidarse
musculatura suorento erguerse
omoplatas forte xemer
osamenta saudable engordar
2. Escribe unha oracin con cada un destes significados da palabra cadeira:
Cadeira1.Cada unha das das partes que sobresaendo corpo por debaixo da cintura; cadril. 2.Asento
para unha soa persoa e con respaldo.
Significado 1:
Significado 2:
3. Completa as seguintes expresins cunha das palabras do recadro.
dente ollo costa ombreiro orella p cbado man
Se queres rematar o traballo a tempo, tes que arrimar o
Cando lle falei do asunto fixo de mercador.
Estiven toda a tarde botndolle unha co traballo de ciencias.
O can ladrou toda a noite, non me deixou pegar
Este rapaz fala polos , non o aturo.
Non lle puiden ver a cara porque se sentou de
Con el non ters problema hora do xantar, che de bo
Hoxe ergueuse co esquerdo.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
5/168
5 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
2
Os sentimentos
1. Escribe outras palabras relacionadas cos sentimentos.
Substantivos Adxectivos Verbos
envexa angustiado amar
amizade egosta desprezar
euforia covarde calmar
ira feliz aflixir
pesadume respectuoso chorar
2. Le e marca a oracin en que a palabrapenase podera substitur
pola palabra mgoa.
O xuz impxolle unha pena de dous anos de crcere.
Sentou a descansar nunha pena do camio.
A Marta deulle moita pena aquel can abandonado.
3. Relaciona.
Substantivos Verbos
furia entenrecer
tristeza enrabechar
rabecha enfastiar
tenrura enfurecer
fasto entristecer
4. Clasifica estas palabras segundo expresen alegra ou tristeza.
ledicia congoxa fortuna aflicin
Alegra:
Tristeza:
5. Cal dos seguintes significados lle corresponde a eufrico? Mrcao.
Moi triste. Irritable.
Extremadamente nervioso. Moi contento.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
6/168
6 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
3
A infancia
1. Escribe outras palabras relacionadas coa infancia.
Substantivos Adxectivos Verbos
educacin infantil aprender
escola inocente crecer
mestre obediente enredar
nenez rebuldeiro estudar
cativo traveso xogar
2. Completa coas palabras do recadro.
neno nenez neneiro nenada anenado
Ese peiteado dlle un aspecto
Na clase hai un novo.
Roi e Mara enfadronse por unha
Ao meu av gstalle contar cousas da sa
Mario moi , coida moi ben do seu irmn pequeno.
3. Explica o significado que ten a palabra cativoen cada oracin.
Este xersei sau moicativo, xa se esta esfiaando.
O cativoestaba agochado debaixo da cama.
Ese caldeiro moi cativo, treme outro mis grande.
Aquel home estivo cativonunha prisin africana.
4. Que significa trasnada? Le o texto do recadro e explcao coas tas palabras.
Atoulle os cordns dos zapatos cadeira. Que trasnada!
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
7/168
7 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
4
Os dereitos humanos
1. Escribe outras palabras relacionadas cos dereitos humanos.
Substantivos Adxectivos Verbos
democracia axuizado garantir
igualdade equitativo legalizar
xustiza ilegal perseguir
liberdade lextimo protexer
tolerancia xusto regulamentar
2. Escribe a palabra tab que equivale a cada un destes eufemismos.
centro penal invidente
enfermo mental dar a luz
3. Busca eufemismos que substitan a palabra tab que aparece destacada
nas das frases seguintes. Xurxo cego
Un familiar seu acaba de morrer
4. Explica o significado da palabra dereitonestas oracins.
Henrique mancouse no p dereito.
Xoel tamn ten dereitoa participar.
Ese cadro non est dereito.
5. Le e explica o significado das palabras destacadas.
elixir eleccins electorado electoral
Hoxe da de .Todos os cidadns temos que
os nosos representantes. A xornada empeza s novee o poder votar deica o final da tarde.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
8/168
8 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
5
A solidariedade
1. Escribe outras palabras relacionadas coa solidariedade.
Substantivos Adxectivos Verbos
camaradara comprometido solidarizar
compaeirismo desfavorecido auxiliar
cooperacin humano compartir
xenerosidade responsable contribur
auxilio solidario socorrer
2. Escribe as siglas que correspondan.
Organizacin Mundial da Sade
Ensinanza Secundaria Obrigatoria
Organizacin Non Gobernamental
Organizacin das Nacins Unidas
Unin Europea
3. As seguintes parellas estn formadas por palabras parnimas. Elixe unha de cada
para completar cada frase.
Un famoso actor (asignou/asinou) hoxe en Ourense
o contrato da sa nova pelcula.
O piragista cangus volveu demostrar as sas (actitudes/aptitudes).
Rescataron o nufrago dun mar (infectado/infestado) de quenllas.
Botoulle potaxe demasiadas (especies/especias).
4. Escribe un sinnimo e un antnimo de cada unha destas palabras.
Axdate do dicionario.
Sinnimo Antnimo
xeneroso
favorecer
indixencia
escaseza
ESO
UE
ONU
OMS
ONG
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
9/168
9 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temticoNome Data
Ficha
6
Os materiais
1. Escribe outras palabras relacionadas cos materiais.
Substantivos Adxectivos Verbos
cermica engurrado encoller
coiro elstico afiar
madeira natural estirar
metal impermeable fabricar
lio txtil romper
2. Une e forma parellas de palabras de significado contrario.
brando flexible
rxido frxil
resistente duro
3. De que poden estar feitas as cousas? Escribe unha lista.Plstico
4. Sublia as palabras que non pertencen a cada familia.
Familia de papel: papelara empapelar papeiras papeleira
Familia de metal: metalizado metalurxia metlico metano
5. Engade palabras pertencentes ao campo lxico das artes.
As artes
PERSOAS
artista
OBXECTOS
lenzo
ACCINS
pintar
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
10/168
10 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
7
Os sons
1. Escribe outras palabras relacionadas cos sons.
Substantivos Adxectivos Verbos
orneo agudo ornear
berro enxordecedor ladrar
gruido grave ouvear
ruxido melodioso bisbar
asubo rouco tintinar
2. Forma antnimos engadindo os prefixos de negacin: in-ou des-.
montar cmodo enredar
visible culto aceptable
conxelar seguro abotoar
enganchar san atascar
3. Escribe palabras onomatopeicas.
chap chapuzar
piiiiiii!
zmmmmmm
Escribe unha oracin con cada unha das palabras que escribiches.
4. Completa a oracin coa palabra correcta.
Esa raza de cans ten un (ravo/rabo) curto.
Xa teo as maletas na (vaca/baca) do coche.
Ese anaco de queixo est cheo de (valor/balor).
5. Nesta familia hai un intruso. Descbreo e rscao.
voceiro vocear vocal vociferar portavoz evocar
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
11/168
11 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
8
A electricidade
1. Escribe outras palabras relacionadas coa electricidade.
Substantivos Adxectivos Verbos
corrente illante apagar
enerxa aceso conectar
circuto elctrico electrocutar
cable luminoso acender
voltaxe resistente enchufar
2. Que lle pasa a unha persoa que bota chispas? Marca.
Est moi nerviosa. Est moi enfadada. Est moi triste.
3. Sublia no texto os substantivos que estean relacionados co tema da electricidade.
Unha reforma total
Aquel piso estaba nun estado penoso: cables soltos e interruptores colgando da paredes,tboas do parqu levantadas con perigosos cravos despuntando, lmpadas que non acendan...
O electricista e o carpinteiro tian moito que traballar al.
4. Ordena ben as slabas das palabras de cada cadro, forma unha palabra relacionada
coa electricidade e cpiaa coa sa definicin.
1. Conxunto de cables ou condutores unidos poronde pasa a corrente elctrica:
2. Dispositivo para conectar un aparello elctrico rede, a outro aparello, etc.:
3. Dispositivo que serve de soporte dunha lmpadae asegura a conexin co circuto elctrico:
4. Enchufe con varios buracos para distintosaparellos:
5. O que fai que os corpos se movan ou funcionen:
CUTOCIR
EXANER
DRNLA
FECHUEN
TADAPORLMPA
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
12/168
12 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
9
O relevo
1. Escribe outras palabras relacionadas co relevo.
Substantivos Adxectivos Verbos
outeiro accidentado acampar
serra costento deforestar
deserto fluvial erosionar
chaira chan escalar
meseta rochoso esquiar
2. Le e marca. Que significa a expresin vir ao rego?
lvaro veu ao rego e admitiu que era mellor coller o bus.
Pasear pola beira do ro.
Enfadarse moito por algo. Convencerse dun erro, atender a razns.
3. Fai corresponder as palabras coas sas definicins. Axdate co dicionario.
arroio Ampla desembocadura dun ro.
encoro Ro que desemboca noutro mis importante.
fervenza Cada de auga desde certa altura por un desnivel brusco.
afluente
Ro pequeno e con pouca auga. esteiro Lago artificial onde se retn e almacena a auga dun ro.
4. Completa coas palabras do recadro.
prados val cadea veiga cumios
Ao lonxe vase a de montaas. Os mis altos
estaban cubertos de neve. O gando paca nos que haba
no , e nunha un labrego labraba co seu tractor.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
13/168
13 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
10
O clima
1. Escribe outras palabras relacionadas co clima.
Substantivos Adxectivos Verbos
borrasca ardente escampar
inundacin temperado sarabiar
meteoroloxa caloroso chuviscar
precipitacins polar nevar
seca xlido tronar
2. Completa as oracins coa palabra axeitada en cada caso.
trompa
tromba
O elefante levantou a sa e fixo un sado.
Onte caeu unha de auga na vila.
3. Clasifica as seguintes palabras:
cicln vendaval chaparrada brisa balln chuvisca
CHUVIA
VENTO
4. Forma palabras terminadas en -ada.
neve trono
sarabia ro
xeo chuvasco
5. Marca das expresins que poderas empregar para dicir que non para de chover.
Vn unha escampada. Chove a varrer.
Cae auga a xerros. Fai boa hora.
Explica o que significa cada unha das expresins que non marcaches.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
14/168
14 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
11
A contaminacin
1. Escribe outras palabras relacionadas coa contaminacin.
Substantivos Adxectivos Verbos
quecemento inmundo ensuciar
fume irrespirable contaminar
osxeno puro purificar
lixo san respirar
refugo txico verter
2. Que significa a expresin cambiar de aires? Mrcao.
Nas vacacins gstalle viaxar e cambiar de aires.
Ventilar.
Ir a outro sitio.
Reducir a contaminacin dun lugar. Protexerse do vento.
3. Une cada palabra co seu sinnimo. Se non coeces o significado dalgn termo,
bscao no dicionario.
malgastar pracenteiro
coidado danio
minguar desbaldir
prexudicial entretido
ameno obsoleto desfasado decrecer
obriga precaucin
agradable deber
4. Indica se o significado das palabras destacadas literal (L) ou figurado (F).
Aquel vecio chupoulle todos os cartos e desapareceu.
Aquela pomba non poda voar, estaba ferida.
Sau vent a observar as estrelasfugaces.
Tom estivo toda a tarde navegandopola Internet.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
15/168
15 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
12
A localidade
1. Escribe outras palabras relacionadas coa localidade.
Substantivos Adxectivos Verbos
alcalde cntrico derrubar
concello industrializado asfaltar
barrio municipal edificar
capital rural poboar
concelleiro urbano urbanizar
2. Relaciona cada estranxeirismo co seu correspondente en galego.
light tenda
parking percorrido
tour afeccionado
boutique aparcadoiro
amateur lixeiro
3. Escribe unha oracin con cada un dos significados da palabra capital.
capital1.Poboacin principal dun Estado, dunha Comu-nidade Autnoma ou dunha provincia. 2.Dieiro ou
bens dunha persoa ou dunha sociedade.
Significado 1:
Significado 2:
4. Que significa a palabra urbe? Mrcao. Consulta no dicionario se tes dbidas.
casa cidade aldea vila
5. Marca as das palabras da familia de urbe.
urna urbano perturbar urbanizacin
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
16/168
16 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
13
A ciencia
1. Escribe outras palabras relacionadas coa ciencia.
Substantivos Adxectivos Verbos
anlise cientfico descubrir
frmula experimental experimentar
investigador probado inventar
laboratorio tecnolxico investigar
teora terico verificar
2. Que che suxiren as seguintes palabras? Escrbeo.
Ten en conta que o que suxire unha palabra pode ser algo negativo (tristeza, perigo)ou positivo (alegra, tenrura).
cadelio
vacacins
parasol
biscoito
3. Explica coas tas palabras o significado de aparelloen cada frase.
a) Rompeu o aparelloe perderon todo o peixe.
b) Non sei que lle pasa ao aparellode radio, soa moi mal.
c) O mdico confirmou que ten unha afeccin no aparellorespiratorio.
a)
b)
c)
4. Que significa a expresin destacada? Marca.
Rosala di que cambiar a roda dunha bicicleta non ten ciencia ningunha.
Non o pode facer unha persoa soa.
un traballo pouco divertido.
Hai que facelo guindose por un manual.
Non difcil.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
17/168
17 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
14
A arte
1. Escribe outras palabras relacionadas coa arte.
Substantivos Adxectivos Verbos
arquitectura artstico restaurar
escultura fermoso esculpir
galera clsico expoer
msica decorativa pintar
pintura moderna labrar
2. Indica se as palabras destacadas estn usadas en sentido figurado (F) ou en sentido
literal (L).
Descubriron unha nova tumbadun faran.
Rosa unha tumba: gardarache o segredo.
Ao saber a nova, invadiunoa ledicia.
Destruron o castelo cando invadirona cidade.
Naquel museo reinabaun silencio absoluto.
Daquela reinabaDona Urraca en Galicia.
3. Relaciona cada edificio co contido que conserva ou que expn.
pinacoteca libros
biblioteca pelculas, filmes
filmoteca xornais
hemeroteca pinturas
4. Copia as palabras relacionadas coa msica.
meloda compositor pincel partitura
metfora lenzo pavilln solfexo
valse batuta paleta cicel
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
18/168
18 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Vocabulario temtico
Nome Data
Ficha
15
A historia
1. Escribe outras palabras relacionadas coa historia.
Substantivos Adxectivos Verbos
lembranza histrico datar
cronoloxa lendario documentar
vestixio ruinoso narrar
memoria moderno avanzar
testemua tradicional resgardar
2. Copia cada oracin substitundo o adxectivo antigopolo sinnimo mis apropiado.
arcaico pasado veterano
a) Ricardo o mestre mis antigodo colexio.
b) A decoracin deste saln est un pouco antiga.
c) Os restos atopados no castro son moi antigos.
a)
b)
c)
3. Forma substantivos a partir destes verbos engadindo -(a)nzaou -(e)nza.
lembrar comparar
renacer saber
puxar crer loar manter
4. Ordena cronoloxicamente. Numera do 1 ao 4.
Idade Antiga Idade Contempornea
Idade Moderna Idade Media
5. Nesta familia hai dous intrusos. Sublaos.
data datar posdata dtil datacin datable dativo
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
19/168
Comprensin lectora
1. Unha barreira no horizonte
2. Quita lobos...!
3. Fabulosos poderes
4. Rede de redes
5. A calor da Terra
6. A historia dun dente de allo
7. Relixins orientais
8. Ulises e o ciclope
9. Unha doce historia
10. O labrego e o rei
11. Desertos no Planeta Azul
12. Que risa!
13. Todos e... todas
14. Ponlle vontade
15. A eleccin do nome
16. Vers que fcil
17. As orellas de Midas
18. Un espectculo mxico
19. Cando en Miln choveron sombreiros
20. Un lugar nico
21. Demter e Persfone
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
20/168
20 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Ficha
1
Nome Data
Unha barreira no horizonte
No norte da China hai un inmenso
muro que constite un dos principais
smbolos desta milenaria civilizacin:a Gran Muralla.
A Gran Muralla o resultado do afn
de numerosos emperadores durante
mis de mil anos e, sobre todo, do enorme
esforzo de multitude de traballadores
e prisioneiros.
A finais do sculo a. C., Xi Huang
Ti unificou o pas e foi o primeiro soberano
en recibir o ttulo de emperador. A el
se debe a decisin de levantar unha barreira
para protexer o seu extenso territorio de ataques
inimigos. As comezou a construcin da muralla. En sculos posteriores, a muralla foi
amplindose. Pero ata principios do sculo , co emperador Iung Lo, non alcanzou
a sa lonxitude definitiva.
Construda con diferentes materiais (ladrillo, terra, pedra calcaria e granito), a Gran
Muralla est composta por unha sucesin irregular de muros e valados, xa que se construu
aproveitando restos de antigos muros que se uniron con grosas paredes de terra. Chegou a medir
case 6 400 quilmetros e estendase desde a fronteira coa actual Corea ata o deserto de Gobi.Ademais, contaba con miles de torres defensivas: unha cada medio quilmetro.
Na actualidade, cerca das das terceiras partes do total do que foi a Gran Muralla estn
derrudas. Para contribur sa conservacin, en 1987 a Unesco declarouna Patrimonio
Mundial da Humanidade.
Algns astronautas, ao regreso das sas viaxes espaciais, afirmaron que viran nitidamente
a Gran Muralla desde o espazo, pero nos ltimos anos comprobouse que, a pesar da sa
magnitude, non posible albiscala a esa distancia.
1. Escribe un ttulo que exprese de forma exacta de que trata o texto.
Escribe unha afirmacin verdadeira e outra falsa sobre a Gran Muralla.
2. Que tipo de construcin a Gran Muralla? Mrcao.
artstica defensiva decorativa
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
21/168
21 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Que se di da Gran Muralla? Mrcao.
Cando comezou a sa construcin.
Cando alcanzou a sa lonxitude definitiva.
Onde est situada.
Que materiais se utilizaron para construla.
Cal foi a sa mxima lonxitude.
Cal o seu estado de conservacin.
Quen foron os enxeeiros que a construron.
Numera os pargrafos do texto e localiza neles todos os datos
que marcaches.
4. Se tiveses que acurtar o texto, que suprimiras? Explica por que.
Ten en conta que non debes suprimir nada importante.
5. Escribe unha oracin que recolla o contido do primeiro pargrafo do texto.
6. Por que o texto que acabas de ler informativo? Explcao.
7. Contesta.
Pareceuche interesante este texto? Por que?
Cres que ofrece suficiente informacin sobre a Gran Muralla?
Onde poderas encontrar un texto coma este?
8. Que sabas sobre a Gran Muralla antes de ler o texto? Responde.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
22/168
22 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
2
Quita lobos...!
Din que, nunha ocasin, a un neno moi mentireiro co seu pai por un camio de montecara a unha vila na que nunca estivera. A tarde era solla e o camio, longo. Camiaban
contentos e falaban. s veces era o pai quen falaba e outras facao o fillo. Nunha voltada conversa, o rapaz dixo:
Sabes, pap, unha vez vin moitos lobos! Que manda de lobos!
Cantos? preguntou o pai, que saba ben de que p coxeaba o seu fillo. Catro quizais?
Catro? Non, ho! indignouse o rapaz. Eran moitos mis!
Doce?
Non. Mis!
Trinta?
Moitos mis! Non che digo que nunca vira tantos? E todos xuntios!Cincuenta, quizais?
Mais de cen!
Parcencheme moitos lobos dixo o pai, incrdulo.
Esta conversa acabou e continuaron o camio, que era ben longo. Comezaron outrase mesmo cansaron de falar. Camiaron en silencio e, ao cabo dun bo anaco, candoo sol xa se puxera e a noite lles caa enriba, comezouse a sentir un rumor incesante, montonoe cada vez mis perceptible. O fillo espantouse un pouco, arrimouse ao pai sen dicir ren,
ata que lle preguntou:Que ese rudo?
Non teas medo! E a auga dun ro que pasa por aqu preto. De aqu a un pouco temos queatravesalo por unha vella ponte.
unha ponte resistente? preguntoulle o rapaz, que sempre lle tivera medo auga.
Si, moito; s afunde cando pasa algn mentireiro por ela.
O neno quedou calado, pero deseguida dixo:
Pap, agora que o penso... creo que non vin tantos lobos como che dixen antes.
Xa me pareca que non podas ter visto tantos. Seguro que non pasaban de cen.Incluso menos.
Oitenta?
Menos, pap, menos. Quita lobos! Quita lobos!
Cincuenta..., corenta..., trinta...? o pai sorrindo malicioso a diminundo, pouco e pouco,o nmero de lobos e o fillo negbao humildemente coa cabeza.
Cinco seran.
E mis algn menos tamn, si, si.
Xa estaban a dous pasos da estreita ponte, cando se adiantou o pai e tentou tirar da mando fillo, pero o rapaz recuou e dixo:
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
23/168
23 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Agarda, pap, creo que vin menos de cinco!
Tanto ten. Apura.
Oes, non estou seguro se eran dous ou se era un.
Moi ben, pero atravesa a ponte.
Non, non, que anda podera afundir.
Por que?
Porque xa non sei se vin un lobo ou unha torada de carballo.
C
1. Contesta. Que personaxes interveen no conto e onde estn?
2. Lembra esta frase da lectura e responde.
A ponte s afunde cando pasa algn mentireiro por ela.
Quen o di?
Por que cres que di iso?
Que efecto tivo no rapaz esta expresin?
Cres que a ponte a afundir de verdade?
Parceche que o pai lle deu un bo escarmento ao rapaz?
3. Explica o que significa a expresinsaber de que p coxea algun.
4. Escribe un resumo do conto.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
24/168
24 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
3
Fabulosos poderes
En todo o mundo existen historias sobre magos
e bruxos lendarios que posuan fabulosos poderes.
Moitas desas historias teen miles de anos,pero os seres dos que falan seguen interesando
a todos na actualidade.
Un deses seres o mago Djedi, que, segundo
contan as lendas do antigo Exipto, era capaz
de unir a cabeza cortada dun animal co seu corpo,
de amansar feros lens ou de atopar os tesouros mellor
gardados.
Outro famoso personaxe foi a meiga Circe,
que as lendas mitolxicas da antiga Grecia
lle atriben a facultade de converter os homes
en lens, porcos, cans Ademais, din que poda
adiviar o futuro e devolver a xuventude aos ancins.
Moi clebre tamn na Roma antiga foi Moeris. Segundo parece, polos relatos
que chegaron ata ns, tia facultades sorprendentes: poda cambiar de sitio
os campos de cultivo, converterse en home lobo ou resucitar os mortos.
Pero, para moitos, o mago mis grande de todos os tempos foi o sabio Merln,
que, segundo se contaba, viva en terras de Inglaterra e era capaz de converter a noite
en da, adoptar calquera forma animal ou humana, ou facer aparecer nun santiamn
poderosos exrcitos en batallas cruciais.
Narracins e lendas foron as encargadas de facer chegar ata ns
a suposta existencia destes seres fabulosos.
1. Que informacin non se encontra no texto? Marca.
En que converta Circe os homes.
Onde viviu Moeris.
Como consegua Merln converterse en animal.
2. Numera os pargrafos do texto e di de que trata cada un dos seguintes.
Debes responder cunha palabra.
Pargrafo 2
Pargrafo 3
Pargrafo 4
Pargrafo 5
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
25/168
25 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Que dous datos se ofrecen no texto sobre cada mago? Marca.
O lugar en que viviu.
O rei ao que axudou.
Os poderes que posua.
4. Completa e copia no teu caderno o esquema do texto. Ademais do nome
de cada mago debes inclur de onde era e que poderes tia.
5. Inventa e escribe un pargrafo sobre este magopara inclulo no texto.
Nome:
Lugar:
Poderes:
6 Que significa a expresin nun santiamn? Sinala a resposta correcta.
Con moita educacin.
Rapidamente, en pouco tempo.
Con moita calma, tranquilamente.
Marca a expresin que ten un significado parecido a nun santiamn.
Nun chiscar de ollo. Con ps de la. De cabo a rabo.
MAGOS LENDARIOS
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
26/168
26 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
4
Rede de redes
A Internet ou a rede son termos que denominan un medio de comunicacin totalmente
implantado nos nosos das e ao que accedemos de forma continua, pero que resultou ser
un sistema revolucionario no seu momento.
A Internet naceu hai corenta anos nos Estados Unidos. Anda que en principio xurdiu
para resolver cuestins de defensa, axia se converteu nun proxecto para comunicar
con rapidez e seguridade os ordenadores de institucins dedicadas investigacin.
A idea foi realmente enxeosa. Desde un lugar conectado rede podanse enviar
directamente mensaxes electrnicas a calquera outro lugar que tamn estivese conectado,
sen ter que pasar por un gran centro que distribuse as mensaxes.
Desde entn, o nmero de usuarios
da Internet creceu tanto que, actualmente,
sera imposible prescindir deste sistema para
consultar todo tipo de documentos,
intercambiar informacin, enviar e recibir
mensaxes, desenvolver certas actividades
profesionais a distancia e facer todo tipo
de xestins de compra e venda, operacins
bancarias, etc.
Cada vez mis fcil reunir as condicins necesarias para poder navegar pola Internet.
1. Dispoer dunha lia telefnica.
2. Ter un ordenador cuns requisitos mnimos en canto a potencia, velocidade
e accesorios perifricos.
3. Dispoer dos programas informticos axeitados.
4. Contratar a conexin cunha empresa que nos permita acceder rede.
1. Copia a oracin que recolle mellor o contido do texto.
O texto fala dos problemas informticos en Estados Unidos hai moitos anos.
O texto explica o que a Internet e o que se necesita para utilizar esa rede.
O texto fala dos programas informticos que se utilizan na Internet.
2. Escribe V (verdadeiro) ou F (falso).
A Internet ou a rede son distintas denominacins para nomear
un mesmo sistema de comunicacin.
Para utilizar a Internet non necesario dispoer dunha lia telefnica.
A Internet naceu en Estados Unidos hai vinte anos.
A Internet converteuse nun proxecto para comunicar con rapidez e seguridadeos ordenadores de diferentes institucins.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
27/168
27 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Le detidamente o terceiro pargrafo do texto e contesta. Que imaxe representa
mellor o funcionamento da Internet?
Imaxe 1 Imaxe 2
4. Contesta.
Cantos requisitos hai que cumprir para poder utilizar a Internet?
Hai algn requisito que sexa mis importante ca outro? Por que?
5. Explica o significado que teen no texto as seguintes palabras.
rede
usuarios
navegar
6. Escribe un texto en que expliques os requisitos que se han de cumprir
para participar nun concurso e gaar un destes regalos.
1. premio: Un ordenador porttil
2. premio: Un reprodutor porttil de DVD 3. premio: Un reprodutor de Mp3
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
28/168
28 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
5
A calor da Terra
Desde hai uns anos, representantes de pasesde todo o mundo celebran reunins para falar sobre
o quecemento da Terra. E que a temperaturada atmosfera terrestre est aumentando perigosamentedebido acumulacin de certos gases emitidosdesde o noso planeta.
Moitos cientficos pensan que, se non evitamoso progresivo quentamento da Terra, se desencadearnunha serie de consecuencias catastrficas, non s para a humanidade,senn tamn para o resto dos seres vivos.
Os cientficos que defenden esta idea utilizan os seguintes argumentos:
1. Se contina a emisin deses gases ao ritmo actual, poderan producirse cambios climticosimportantes: aumento significativo de chuvias torrenciais, longas pocas de seca
2. Se sobe en exceso a temperatura terrestre, poderase chegar a fundir o xeo dos casquetespolares, o que xerara un aumento do nivel do mar. Daquela, algns territoriose poboacins costeiras poderan inundarse e desaparecer baixo as augas.
Desde logo, se estes cientficos estn no certo, as consecuencias poden ser terribles.Por iso, moitos expertos cren necesario que cada pas controle a emisin destes gasesnocivos para a atmosfera. fin e ao cabo, a Terra a nosa casa e somos ns
os que debemos coidala.
1. Marca a resposta mis precisa. De que trata o texto?
Das reunins de cientficos.
Do aumento da temperatura na atmosfera terrestre.
Do desxeo dos casquetes polares.
2. Inventa outro ttulo que recolla con exactitude o tema do texto.
3. Marca unicamente as oracins que sexan verdadeiras.
Desde hai tempo celbranse reunins sobre o quecemento da Terra.
Por moito que quecese a atmosfera, nunca causara graves problemas
ao ser humano.
Os cientficos que estn preocupados polo quecemento da Terra
cren que a causa a acumulacin de certos gases na atmosfera.
Algns cientficos pensan que, se o quecemento da Terra segueaumentando, as consecuencias para o noso planeta sern catastrficas.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
29/168
29 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
4. Que idea defenden algns cientficos en relacin co quecemento da Terra?
Marca a resposta correcta.
Hai que evitar o progresivo quecemento da Terra.
Hai que celebrar moitas reunins de cientficos. Hai que vixiar o nivel do mar nas zonas costeiras.
Explica en que lugar do texto se inclen os argumentos que dan os cientficos
para apoiar a sa idea.
5. Copia o esquema sobre o texto e compltao.
TESE ARGUMENTOS
Argumento 1:Argumento 2:
6. Marca a afirmacin mis precisa.
No texto exponse unha tese e dse un argumento para apoiala.
No texto expense das teses diferentes e dse un argumento para apoiar
cada unha delas.
No texto exponse unha tese e danse dous argumentos para apoiala.
7. Fai un resumo do texto.
Comeza expoendo a idea defendida por algns cientficos.
Exemplo: Moitos cientficos pensan que
8. Busca informacin sobre as vantaxes da enerxa solar.
Pensa e escribe argumentos para defender a seguinte tese:
A utilizacin de enerxa solar moi positiva.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
30/16830 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
6
A historia dun dente de allo
A un vampiro vello que viva nun castelo hmido
e ruinoso pasoulle que un da lle caeu un dente cairo.Un dos dous dos que se vala para procurar mantenza.
Non puido ir ao dentista para que llo repuxese,xa que estes consultan polo da e aos vampirossntalles moi mal tomar o sol.
Aquela noite, como non poda facer o seu traballo,deitouse no seu cadaleito e baixo a sa almofadade raso vermello deixou o dente cado cunha cartapara o Rato Prez. A carta dica as:
Ao Rato Prez, que era moi listo e aborreca os vampiros malos, ocorruselle cambiaro dente do vampiro por un dente de allo e deixoulle un debaixo da almofada.
Amenca. O vampiro foi cerrar as contras das vents, para que non entrase claridade.s escuras apalpou por baixo da almofada en busca do dente novo. Botoulle un pouco de colaultrarrpida e encaixouno a todo correr na sa boca.
Ben saberedes que os vampiros detestan os allos e, cando este notou un forte sabor na boca,pensou tolear. Empezou a voar de ira por todo o castelo coma un paxaro doente
dando bandazos cegos contra as paredes de pedra.Auuuuuuu
O coitado laibase. Daquela o sol xa apuntaba no alto e deulle de cheo na cara.Entn, coma se fose atravesado por milleiros de coitelos luminosos, esvaeceuse no airecoma un globo furado; caeu no chan convertido nun cinsento montn de lixo negroe fumegante.
Por iso en Transilvania, que onde viven os vampiros, os nenos, cando lles cae un dente,dixano baixo a almofada xunto cun dente de allo, para que o Rato Prez sempre tea algn man para acabar cos vampiros chupasangues.
G SCabecia a paxaros e outras historias. (Adaptacin)
Querido Rato Prez:
Caeume un dente e non atopo reposto.
Por iso, pdoche que en lugar de deixarme moedas
ou caramelos, me deixes un dente novo
para poder comer.
Teu, agradecido.
O Vampiro Chupasangues.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
31/168
31 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
1. Contesta.
Cal o dente cairo?
Por que importante para o vampiro?
Quen o Rato Prez? Por que o protagonista lle escribe unha carta?
2. Explica cales son as das cousas que lles fan mal aos vampiros segundo o texto.
3. Conta a historia en forma de cmic.
Distribea en catro partes. Pensa primeiro a escena que vas debuxar en cada unha.
Utiliza un globo con texto en cada vieta, algunha onomatopea e lia narrativa.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
32/168
32 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
7
Relixins orientais
Sabas que o hindusmo e o budismo son das
das relixins que teen maior nmero de seguidores
no mundo? Anda que as das son relixinsorientais, teen moitas diferenzas entre si.
A primeira diferenza ten relacin cos deuses.
Os hindustas adoran moitos deuses: Shiva, Vishnu,
Krishna, Kali En cambio, os budistas non seguen
os preceptos de ningn deus concreto, senn as ensinanzas
de Buda, unha persoa que viviu hai 2500 anos.
Moi diferentes son tamn as crenzas de cada relixin. Para os hindustas
fundamental a idea da reencarnacin. Eles cren que, ao morrer, volvern nacer
noutro ser: nun ser superior se foron bos e nun ser inferior se foron malvados.
Para os budistas fundamental a idea do sufrimento. E cren que a meditacin
lles ofrece o camio para liberarse de todo sufrimento.
Tampouco coinciden os textos sagrados das das relixins. Os Vedas consisten
en himnos e cnticos e conteen as primeiras crenzas hindustas. O Tripitaka recolle
o conxunto das ensinanzas de Buda.
Outra diferenza mis entre ambas as relixins son os seus lugares sagrados. Benars,
na India, a cidade de peregrinacin hindusta mis importante. Al, no Ganxes, o seu ro
sagrado, banse cada ano millns de persoas para purificarse.Para os budistas, un dos templos mis importantes o pagode dourado de Skwe Dagon,
que est en Rangn (Birmania). Al encntranse restos dos cabelos de Buda.
A pesar das sas moitas diferenzas, hindusmo e budismo tamn teen cousas en comn:
as das relixins naceron na India, son moi antigas e teen millns de seguidores.
Se algunha vez tes ocasin de contemplar unha cerimonia dunha destas relixins,
non deixes de facelo; sorprenderate.
1. Marca a oracin que se axusta mellor ao contido do texto.
O texto fala da India.
O texto fala das diferenzas entre hindusmo e budismo.
O texto fala dos deuses hinds.
2. Numera os pargrafos do texto e escribe de que tratan os pargrafos seguintes.
Pargrafo 2:
Pargrafo 3 e 4:
Pargrafo 5:Pargrafo 6 e 7:
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
33/168
33 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Contesta.
Cales son os deuses do hindusmo? E do budismo?
En que cren os hindustas? E os budistas?
Como se chaman os textos sagrados hindustas? E os budistas?
Que cidade sagrada para os hindustas? Cal un dos mis importantes templos
budistas?
4. Completa o esquema.
Diferenzas entre hindusmo e budismo
Hindusmo
Deus
Crenza
Texto sagrado
Lugar sagrado
Budismo
5. Que oracin expresa a idea principal do texto? Mrcaa.
Hindusmo e budismo teen crenzas diferentes.
Entre hindusmo e budismo existen semellanzas e diferenzas.
Entre hindusmo e budismo existen diferenzas en canto aos seus deuses.
6. Observa e escribe un pargrafo para inclur no texto Relixins orientais.
Celebracin
hindusta Nacemento de Krishna
Celebracin
budista Nacemento de Buda
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
34/168
34 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
8
Ulises e o ciclope
Conta unha antiga historia grega que Ulises, reide taca, tras participar na guerra de Troia, emprendeu
a viaxe de regreso sa patria.Ao comezo daquela viaxe, as sas naves foron empuxadas
polo vento s costas de Sicilia, a fermosa illa das augasde cor zafiro. Despois de desembarcar, o rei e algnssoldados empezaron a explorar a illa. Descoecan queestaban no territorio dos ciclopes, horrendas criaturasde tamao colosal que tian un s ollo na fronte.O mis temido de todos os ciclopes era o fero Polifemo.
Tras unhas horas de camio, Ulises e os seus soldados
chegaron entrada dunha cova.
Vamos dentro! ordenou o rei.
A caverna estaba escura e despeda un desagradable cheiro. Pese a iso, os homes entraron.Era unha cova xigantesca: a sa amplitude e altura resultaban arrepiantes. Absortos comoestaban na contemplacin daquel lugar desmesurado, non repararon en que Polifemose acercaba co seu rabao.
O ciclope non tardou en advertir que os homes estaban na cova. Inmediatamente,desatouse a ira do coloso. Proferiu horribles insultos que retumbaron coma os tronos
dunha violenta tempestade, arrancou de raz rbores centenarias, fixo voar polo airerochas de tamao descomunal
Despois de dar renda solta sa clera, Polifemo entrou na gruta co gandoe pechou a entrada cunha enorme pedra para impedir que os homes escapasen.
Un indescritible terror apoderouse dos soldados. Entn, Ulises, dando mostraunha vez mis do seu esprito heroico, acercouse ao xigantesco monstro mentres os seus homespermanecan inmbiles.
Toma dxolle tendndolle as provisins da viaxe. Aqu tes o noso vioe a nosa comida.
O ciclope ruxiu e estendeu a sa man repulsiva para agarrar o que Ulises lle ofreca.Logo, baixando a cabeza, preguntou despectivamente:
E ti, quen es? Dime como te chamas.
O de taca dubidou un momento e respondeu con astucia:
Ningun. Chmome Ningun.
Despois, Polifemo pxose a comer. Comeu e bebeu ata fartarse. Tras o opparo banquete,quedou sumido nun profundo sono e comezou a roncar. Aqueles ronquidos do ciclope xeabano sangue.
Vamos, temos que aproveitar este momento ordenoulles Ulises aos seus.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
35/168
35 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Seguindo as indicacins de Ulises, os soldados colleron unha enorme e afiada estacae feriron no ollo o temible ser. Polifemo espertou entre laios de dor. Non va nada.O seus berros de desesperacin oronse en toda a illa e os demais ciclopes acercronse cova.
Polifemo, que che ocorre? Quen te atacou?Ningun! Ningun feriume! respondeu.
Ante aquela estraa resposta, os ciclopes marcharon. Polifemo, cego, sau s apalpadasda cova e sentou fra, despois de cerrar a entrada de novo. Al pasou toda a noite.
Ao amencer, o ciclope decidiu abrir a cova para que os seus rabaos sasen a pacer.Pero o que Polifemo non puido ver foi que co gando tamn saan os seus prisioneiros.E que, durante a noite, Ulises atara xuntas todas as ovellas e ordenralles aos seus homesque se escondesen debaixo delas. Ata el mesmo se suxeitou barriga dun enorme cordeiro.
As foi como, grazas ao enxeo de Ulises, el e os seus se libraron da fereza do ciclope.
E conta tamn esta antiga lenda grega que, cando todos os homes embarcaran, Ulisesberrou desde a sa nave:
Polifemo!, se algun che pregunta quen te deixou cego, dille que foi Ulises, rei de taca.
Ao or aquilo, Polifemo, fra de si, invocou a Neptuno, o deus do mar, para queo axudase a vingarse. E, por iso, a ira das augas perseguiu os navegantes na sa longa viaxede regreso casa.
1. Contesta.
De onde via Ulises?
A onde a? A onde chegou?
Quen era Ulises?
Por que cres que un heroe?
Como se chamaba o ciclope?
2. Explica o plan de Ulises para escapar da cova do ciclope. Utiliza estas palabras:
provisins
estaca
rabao
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
36/168
36 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
9
Unha doce historia
Cando os espaois chegaron a Amrica na poca do Descubrimento, frecuentemente
eran agasallados polos indxenas coa bebida dos deuses. Esta bebida, amarga e mesta,
estaba elaborada con auga e sementes de cacao, e adoitaba tomarse fra. Esa mestura a orixede noso actual chocolate.
Anda que aquela bebida resultaba algo amarga, tia propiedades enerxticas:
s con tomar uns grolos, e sen inxerir mis alimento, unha persoa poda camiar unha longa
xornada ou realizar grandes esforzos sen chegar a esgotarse.
Pouco a pouco, esa bebida foi evolucionando para adaptarse aos gustos dos descubridores.
Queres saber como chegou a converterse no noso chocolate en cunca?
Nun primeiro momento, caeuse na conta de que o cacao con auga era mis agradable
se se tomaba quente ou, polo menos, a temperatura ambiente e se se adozaba con azucre.
Posteriormente, comezaron a engadirlle vainilla, canela ou anises e a batelo todo ata
conseguir unha riqusima bebida espumosa.
Mis tarde, incorporronselle froitos secos triturados, sobre todo, amndoas e abels.
Nese momento, a deliciosa e nutritiva bebida pxose moi de moda non s en Espaa, senn
en gran parte de Europa.
Moitos anos despois, por fin, introduciuse un cambio definitivo: para elaborar o chocolate
empezou a utilizarse leite en vez de auga.
As como o tomamos na actualidade e est riqusimo!
1. Marca a afirmacin verdadeira de cada par.
Ao principio, o chocolate
era amargo e mesto elaborbase con leite
era doce e mesto elaborbase con auga
2. Contesta.
Con que se elaboraba a bebida dos deuses?
Como se tomaba: fra ou quente?
Quen a elaboraba?
A quen llela ofrecan?
Que propiedades enerxticas tia?
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
37/168
37 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Numera os pargrafos do texto e copia as palabras que indican orde en cada
un dos que se indican a continuacin.
Pargrafo 4 Pargrafo 6
Pargrafo 5
Pargrafo 7
Utiliza esas palabras para explicar como foi evolucionando a antiga bebida
ata converterse no chocolate actual.
4. Fai un esquema coma o seguinte a partir da informacin do texto.
Nun primeiro momento
5. Contesta.
Por que Unha longa historia un texto informativo?
Por que dicimos que ten estrutura de secuencia?
Que proceso se conta en forma de secuencia?
De cantas fases diferentes consta esa secuencia?
6. Marca a afirmacin verdadeira.
Os indxenas agasallaban os descubridores.
Os descubridores agasallaban os indxenas.
Os indxenas e os descubridores agasallbanse.
Explica coas tas palabras o significado do verbo agasallar.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
38/168
38 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
10
O labrego e o rei
Henrique IV, rei de Navarra e de Francia, foi un dos mellores reis que houbo no mundo.
Era moi falangueiro, moi divertido e moi natural, igual se daba cos grandes seores coma
cos paisanos e a todos falaba con agarimo e cortesa.
Cntase del que unha vez sau de caza con toda a sa corte onde an os mis grandes
seores de Francia. Como naquel pas case todo terreo chan, al hai costume de cazar
a cabalo: botan os cans detrs dos corzos ou das lebres e os cazadores van a cabalo
tras dos cans.
Pois indo aquela vez Henrique IV de caza cos seus cortesns, aconteceulle que se arredou
tanto deles que se perdeu. Por mis voltas que daba non atopaba alma vivente por aquelas
gndaras e por mis que tocaba o seu corno de caza ningun responda.
El tia mentes de que iran durmir nunha aldea prxima, pero non saba o camio
para chegar a ela.
Xa co sol pondose pasou por unha encrucillada e viu un labrego que estaba subido
a un alto.
E logo ti que fas a arriba?
Eu respondeu o labrego; dixronme que andaba por aqu El-rei que seica vai de caza
e estaba a ver se o va.
E ti tes gana de velo?
Teo; si, seor.
Pois logo dixo Henrique IV, imos facer unha cousa. Ti amsasme o camio para ir
aldea de Champenoise e al eu lvote onde vexas ben o rei, queres?
Trato feito respondeu o labrego.
Pois baixa e monta a cabalo detrs de min.
O labrego baixou da rbore, montou a cabalo atrs de Henrique IV e botoulle os brazos
arredor da cintura para non caer.
E dgame, seor preguntou, logo entre tantos seores como haber al, como hei
saber quen o rei.
Mira dixo Henrique IV, cando cheguemos onda eles has ver que todos sacanos chapeus, ags o rei, que fica cuberto. O que vexas que est co seu chapeu posto
mentres os outros se descobren, aquel o rei.
Polo camio foron de moita conversa e El-rei a moi admirado do agudo que era
aquel labrego. Xa cando chegaron a Champenoise atoparon a todos os seores da corte
de El-rei que estaban deliberando sobre como an facer para ir buscar o monarca.
Ao velo chegar, todos sacaron respectuosamente os chapeus, ags Henrique IV e mais
o seu compaeiro, o labrego que via con el no cabalo:
Entn El-rei volveuse cara ao labrego e preguntou:
E logo viches o rei? Cal de todos estes seores?
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
39/168
39 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
E o labrego respondeu:
Pois ou vostede ou son eu, porque soamente ns os dous estamos co pucho posto.
Aquela noite Henrique IV fixo sentar o labrego sa mesa, no medio de duques
e prncipes de Francia e concedeulle carta de fidalgua e outros favores.
V R
Tres contos marabillosos.(Adaptacin)
1. Contesta.
Onde transcorreu esta historia segundo o narrador?
Quen eran os personaxes protagonistas?
Como se encontraron o rei e o labrego?
Por que o labrego e mais o rei marcharon xuntos?
2. Explica.
Que unha persoa falangueira?
Como recoeces unha encrucillada?
Que fan as persoas cando deliberan?
3. Xustifica a contestacin que d o labrego sobre quen, de todos os presentes, pode ser o rei.
4. Inventa o comentario que podera facerlle o rei ao labrego ao final da historia.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
40/168
40 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Desertos no Planeta Azul
Desde o espazo, o Planeta Azul,
a Terra, vese dunha intensa cor azulada
debido gran masa de auga que formanos seus ros, mares e ocanos. Ademais
da auga, pdense distinguir con certa
nitidez os grandes bosques, as principais
cordilleiras e as rexins mis inhspitas
da Terra: os desertos.
Normalmente, a xente imaxina
un deserto con dunas, camelos, cactos
Pero, anda que pareza asombroso, hai desertos onde sera posible patinar sobre xeo.
Un deserto unha zona onde calquera forma de vida animal ou vexetal se desenvolve
con gran dificultade. Segundo iso, na Terra podemos distinguir basicamente dous tipos
de desertos: os desertos ridos e os desertos polares.
Os desertos ridos son aqueles en que as temperaturas dirnas son moi altas
e nos que apenas chove ao longo do ano. Entre estes desertos, podemos distinguir dous tipos
bsicos: os desertos pedregosos e os desertos de area. Os primeiros presentan a imaxe desolada
dun chan cheo de pedras, e nos segundos o efecto da erosin converteu as pedras nun mar
de abrasadoras dunas.
No extremo oposto, con temperaturas dirnas moi baixas, sitanse os desertos polares,que se caracterizan por un trazo sorprendente: neles hai auga!
O problema que non se pode aproveitar porque est xeada.
1. Cal o tema do texto? Marca.
O planeta Terra.
As temperaturas do planeta Terra.
As clases de desertos.
A cor dos planetas.
2. Analiza o ttulo e contesta.
Cal di o texto que o Planeta Azul?
Parceche axeitado ese nome? Explica por que.
Pensa e escribe outro ttulo para o texto.
Ficha
11
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
41/168
41 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. En que parte do texto se dan estas informacins? Numera os pargrafos do texto
e escribe o nmero do pargrafo que corresponde a cada informacin.
Que un deserto?
Que caracteriza os desertos polares? Que pode verse da Terra desde o espazo?
Que dous tipos de desertos ridos existen?
4. Que lugares, segundo o texto, se consideran desertos? Marca.
Aqueles en que vai moita calor.
Aqueles en que vai moito fro.
Aqueles en que calquera forma de vida se desenvolve con dificultade.
5. Define estes tipos de deserto segundo o que se di no texto.
Deserto rido:
Deserto polar:
6. Completa o seguinte esquema. Faino as:
Escribe no primeiro recadro o tema do texto. Escribe nos seguintes dous recadros os dous grupos principais de desertos.
Copia baixo o tipo de deserto correspondente os dous subgrupos que se distinguen.
Utiliza o esquema que elaboraches e escribe un resumo do texto.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
42/168
42 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Que risa!
Deberiamos rir mis. E non que defenda que non haique tomar as cousas en serio, senn que, sen dbida, rirse resulta
moi beneficioso para calquera.Unha boa razn para seguir este consello son os beneficios
que a risa lle d nosa sade. Sabas que nunha gargalladase moven centos de msculos? E non s da cara, tamndo abdome, dos brazos Ademais, a risa aumenta o ritmocardaco e mellora a circulacin e a respiracin.
Outra razn para rirmos en canto teamos a menoroportunidade que a risa favorece a nosa capacidadede comunicacin, xa que provoca un estado de nimo pracenteiro que facilita as relacins
cos demais. A que, en xeral, resulta mis sinxelo levarse ben coas persoas querin moito?
E, por se anda non ests convencido, hai unha terceira razn para concederllemis tempo risa: ao parecer, algns estudos demostraron que o rendemento das persoasmellora considerablemente nos lugares onde abundan os chistes e as gargalladas.
Xa ves o bo que rirse, e ademais, non hai que pagar por iso. de balde para todos.As que viva a risa e a rir!
1. De que trata este texto? Marca.
Da sade.
Da risa.
Da xente.
Dos chistes.
2. En calquera texto argumentativo, o autor defende unha idea ou tese.
Cal a idea que defende o autor deste texto? Marca.
xente gstalle moito rirse. Hai que rir mis.
A risa fainos mis comunicativos.
Hai moitos estudos sobre a risa.
3. Numera os pargrafos e elixe. Que razn se expn no pargrafo 2?
Que a risa gratis.
Que a risa beneficiosa para a sade.
Que mellor rir ca tomar as cousas en serio. Que a risa nos facilita as relacins cos demais.
Ficha
12
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
43/168
43 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
4. Que razn se d en cada un destes pargrafos? Pensa e escribe.
Pargrafo 3
Pargrafo 4
5. Completa o esquema coa informacin do texto.
Lembra cal a tese do autor e que tres razns d para apoiala.
Razn 1
TESE Razn 2
Razn 3
6. Un destes pargrafos unha razn que podera inclurse no texto para apoiar
a tese do autor. Que pargrafo ? Arrodao.
7. Modifica o texto seguindo estas pautas:
Inventa un novo ttulo.
Incorpora o pargrafo que elixiches na actividade anterior. Redacta o texto sen copialo, utilizando as tas propias palabras.
Rirse moi beneficioso porque,
ao parecer, a risa estimulaa imaxinacin, o que nos
converte en persoas moito
mis creativas.
A graza dun chiste pode estar
no enxeo dun xogo de palabras,na comicidade dunha esaxeracin,
no dobre sentido dunha frase,
e, desde logo, na chispa de quen
o conta.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
44/168
44 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Todos... e todas
Era o primeiro da de clase e estabamos todos os rapaces e as rapazas de 6. amoreadosante a porta da aula, agardando a que o titor nos chamase e dixese onde tiamos que sentar.
A min todos os cursos me tocaba nas ltimas filas, unha das vantaxes de se apelidarSaavedra Lpez. As que agardei a que o profesor me nomease e ocupei o asento que mesinalou. Marta xa se a sentar onda min, pois fora a mia compaeira en cuarto e quinto.Pero don Ramn dixo: Salgueiro Torres, Ana, e entn aquela rapaza morena de ollos vivossentou cabo de min.
Uff! Demasiadas cousas novas nunha soa semana! dxome Ana cun sorriso de amizade.Ti levas moito neste colexio?
Levo, desde os catro anos dixen eu. Ti es nova, non si?
Son. Nova no colexio e nova na vila. S hai das semanas que viemos para aqu, antesviviamos en Vigo.
Pareca empeada en darme informacin bsica sobre ela.
que meu pai veu traballar a LAGASA, a fbrica procesadora do leite, e tivemos quenos trasladar todos. Vivimos nun piso alugado, enriba das oficinas de Correos. Ti chmasteRaquel, non ? Eu son Ana, xa oches, espero que sexamos boas amigas.
Don Ramn deunos a benvida e empezou a explicar o que se agardaba de ns no curso.Despois de soltar o discurso preguntounos se tiamos algo que comentar; como houbo silencioxeral, pasou a dicirnos as cousas que debiamos traer a partir da seguinte semana. A lista era
bastante obvia e eu a anotando todo nunha folla anda que s fose por non me aburrir.... e ademais dica don Ramn cada alumno traer tamn tres rotuladoresde diferentes cores, para os esquemas de Naturais.
Entn Ana ergueu a man:
E as alumnas? Temos que traer algo especial para Naturais?
Como especial? Don Ramn estaba desconcertado. Non dixen que haba que traer tresrotuladores?
Si, iso os alumnos. Pero ns, as alumnas, tramolos tamn ou traemos outra cousa?
Seorita, non ou ben ou quere tomarme o pelo?
Nin unha cousa nin outra, don Ramn. S pregunto que traemos as alumnas.
E que dixen logo? don Ramn tia un ton de falsa amabilidade que empregaba candoestaba enfadado de verdade.
Vostede dixo que cada alumno traer...
Exactamente, seorita, cada alumno. E vostede debe saber que cando se fala dun xeitoxenrico, dirixndose a un colectivo en que haxa xente dos dous sexos, emprgase sempreo masculino. Cando digo cada alumno quero dicir cada alumno e cada alumna. Entendido?
Pois se mo permite, a profesora de Lingua que tiven o ano pasado dicanos que iso
podera ser correcto, pero nin era xusto nin recomendable. Que se falabamos para toda a clasehaba que dicir os alumnos e as alumnas e eu...
Ficha
13
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
45/168
45 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Pois esa profesora podera dicir o que quixese, pero neste colexio rexen as normas
de toda a vida, as que sente e cale.
Houbo un ruxerruxe pola clase. Supoo que a todos lles pasaba o mesmo ca a min,
que nunca me decatara do que acabara de dicir Ana. Pero o profesor axia parou coas conversas.Silencio! Silencio, todos! Todos... e todas! Entendido?
O timbre do cambio de clase veu en axuda de don Ramn. Colleu a carteira e sau da aula
con cara de poucos amigos. Eu mirei a Ana de fronte e ela sorriu con aquel ollar retranqueiro
que me haba acabar sendo tan familiar. E daquela tiven a certeza de que o curso que
comezaba non a ser nin aburrido nin rutineiro.
A F P
Rapazas. (Adaptacin)
1. Contesta. Como se chama a rapaza nova na clase?
Como se chama a compaeira con que senta esa rapaza nova?
Cal das das conta a historia?
2. Completa coa resposta. Quen di estas palabras e que quere dicir?
Cando se fala dun xeito xenrico, utilzase o colectivo
Do e quere dicir que
Iso pode ser correcto, pero non xusto nin recomendable
Explica con cal das das posicins ests de acordo.
3. Di que significa a palabra ruxerruxe. Despois, explica por que se formou un ruxerruxe
na aula?
4. Rel o derradeiro pargrafo. Explica que conclusin tirou Raquel da influencia da nova
compaeira.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
46/168
46 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ponlle vontade
En Espaa, mis de dous millnsde persoas dedcanse a axudar os demais
sen cobrar nada. Esas persoas sonos voluntarios. O seu traballo consisteen colaborar con distintas organizacinse asociacins con fins altrustas.
Quizais, a faceta que mis chamaa atencin do traballo dos voluntariossexa a axuda que prestan en situacinscatastrficas: terremotos, inundacinsPero os voluntarios tamn desenvolven
outros labores, mis silenciosos peroigualmente importantes, de apoio cotinnas localidades onde viven. As, ocpanse de atender persoas maiores, necesitados,discapacitados, enfermos Hai tanta xente a quen axudar!
Entre os voluntarios hai persoas de todas as idades: mozos que dedican partedo seu tempo libre a labores humanitarios e persoas maiores que, libres de obrigas laborais,decidiron dedicar parte do seu tempo aos demais.
ta idade normalmente non se pode ser membro activo de ningunha organizacinsolidaria, pero si podes informarte dos labores que realizan estes colectivos e, talvez, poidas
botar unha man nalgunha campaa ou actuacin determinada.
Por que non te animas? Ponte en contacto con algunha organizacin deste tipo;as estars informado e preparado para poderes colaborar no futuro. E, ademais, seguroque coeces un montn de xente que comparte as tas mesmas ideas e preocupacins.
Non o dubides, decdete!
1. Cal o tema do texto? Mrcao.
A idade dos voluntarios.
As distintas organizacins de voluntarios.
O voluntariado.
2. Marca as afirmacins que sexan verdadeiras.
Os voluntarios s interveen en catstrofes naturais.
Hai voluntarios novos e maiores.
En Espaa hai mis de dous millns de voluntarios.
Os voluntarios non cobran nada polo labor que realizan.
Localiza no texto os pargrafos en que aparecen as afirmacins verdadeiras.
Ficha
14
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
47/168
47 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Que pretende o autor do texto? Marca.
Dar informacin sobre o voluntariado.
Animarnos a colaborar con algunha organizacin solidaria.
Dicirnos os pasos que hai que seguir para ser voluntario.
Escribe un resumo do texto.
4. Que das razns se ofrecen no texto para animarnos a contactar con algunha
organizacin solidaria? Marca.
Gaar cartos.
Coecer xente que comparte as nosas preocupacins.
Informarse e prepararse para o futuro.
5. Escribe, a partir de cada situacin, mensaxes que animen a ser solidario.
Situacin 1:
Situacin 2:
6. Substite por un verbo as palabras destacadas en cada oracin.
O meu amigo Roi prestou axudaaos seus vecios.
Sabela prestou atencinao profesor en todo momento.
A polica prestou auxilioaos feridos no accidente.
Agora substite por un sinnimo o verbo prestarnesta oracin.
Branca prestoume a bicicleta.
Situacin 1:
Unha catstrofe natural deixa sen vivenda
e alimentos a miles de persoas.
Situacin 2:
Nunha zona desfavorecida non hai
medios para escolarizar os nenos.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
48/168
48 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
A eleccin de nome
Acordouse que a nena, cando nacese, se chamara Anelise, que era o nome da protagonista
da novela que mia nai andaba a ler. Anelise de ollos azuis e cabelos roxos, tal cal a da novela,
cun final tan infeliz, coitadia, sempre espera dun noivo que non chegara nunca, polo menosao tempo de entrar na ltima pxina do libro.
Anelise, pois.
O pai engruou un pouco a sobrecella. Al no ntimo sempre pensara darlle primeira filla
o nome de Constanza, que na sa familia se prolongaba por xeracins. Mais non dixo nada.
Prometralle sa muller ser ela a que escollese o nome e agora non poda botarse atrs.
Anelise. Pois, entn, que fose Anelise.
A avoa rosmou:
Onde tal nome se viu! Ata me custa dicilo A-ne-li-sa..., coitadia a nena, lisa desdeo nacemento!
Lise, mam, o nome Anelise, non Analisa.
E que diferenza hai, coa chea de nomes bonitos que hai polo mundo adiante.
Pero tamn a avoa acabou por se acostumar.
O av s preguntou:
Onde fostes descubrir esa perla?
O pai encolleu os ombros e respondeu:
Parece que est de moda.
E agora a xente tamn ten que seguir as modas no nome dos fillos? asombrouse o av.
E as rematou a conversa.
A nai, entre tanto, chegara ao final do libro. Al ben dentro de si, atopaba un pouco ridcula
a figura de Anelise, sempre a suspirar, sempre na vent ollando a estrada baleira, esperando que
todo lle caese do ceo. Non lle gustara que a sa filla fose as. A sa filla que estaba por nacer,
que se chamara Anelise, que tera ollos azuis e cabelos roxos. De repente, comezou a pensar que
na familia todos tian os cabelos e os ollos ben escuros, e que polo tanto difcil sera que Anelise
nacese roxa. E Anelise tia que ser forzosamente roxa. Entn non tia sentido chamarse Anelise.E unha tarde, dxolle ao marido:
Silvia tamn e bonito, non ?
O pai ollou sorprendido para a nai, pero cando viu o novo libro que ela andaba a ler,
comprendeu todo. Chambase O espertar de Silvia. Anda as fixo unha nova tentativa.
Non che gusta nada Constanza, eh?
A nai deu unha risada:
Es de ideas fixas! Non me gusta nada Constanza e, por riba, na ta familia hai unha
infinidade de Constanzas, que ningun se entende. Non imos ns aumentar a confusin.Pero, sen non che gusta Silvia
Ficha
15
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
49/168
49 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Non, non, interrompeu o pai, con medo de que volvese a Anelise. Gstame moito Silvia.
Acordouse entn que a nena, cando nacese, se chamara Silvia. Silvia, herona decidida
e con vontade propia, que nunca ficara, como Anelise, espera de que a felicidade se lembrase
dela. Silvia sen ollos azuis nin cabelos roxos.E unha noite, das semanas antes do que estaba previsto, a nai sentiuse indisposta de repente.
Telefonou ao mdico que axia ordenou: Vaia para o hospital! Minutos despois, o pai puxo
o coche a andar. Meteu a primeira, que rascou porque cos nervios pisara mal o pedal
do embrague, e sau pitando. Entre un sinal vermello respectado e outro no que fixo a vista gorda
a nai murmurou:
Anelise non nada feo
Mais o pai (Burro, dixeme pasar, non ve que unha urxencia, berroulle pola xanela
a un condutor) dixo:
Silvia, Silvia como a nena se vai chamar e acabouse.
E foi nesa madrugada cando eu nacn. Eu. Ou como di o certificado: un individuo de sexo
masculino, con 2.100 gramos de peso a quen lle foi dado o nome de Abilio.
Como deron con ese nome, non o sei. Cada vez que falo do asunto, todos encollen
os ombros.
A V
Viaxe arredor do meu nome.(Adaptacin)
1. Contesta.
Que nome quera poerlle a nai filla primeiro? Por cal se decidiu despois?
Que fixo que cambiase un nome feminino por outro?
Estaba conforme o resto da familia co primeiro nome?
Que pasou ao final da historia?
2. Imaxina e escribe unha razn pola que, ao final, escolleron o nome de Abilio para o fillo.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
50/168
50 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Vers que fcil
Gustarache sorprender os teus familiares ou amigos facendo un xogo de maxia?
En realidade un truco matemtico. Resultar moi doado. S tes que seguir estes pasos:
1. Prepara das caixas de mistos. Escribe nunha delas un A e na outra, un B.
Pon trinta mistos na caixa A e vinte e nove na caixa B.
2. Agora empeza a funcin: entrega as das caixas a unha persoa do pblico e sitate
de costas a ela.
3. Pide a esa persoa que retire o mesmo nmero de mistos de ambas as caixas,
pero que non che diga cantos mistos quitou!
4. Despois pdelle que saque da caixa A un determinado nmero de mistos,
o que ti queiras; por exemplo, sete.
5. A continuacin, mndalle que baleire a caixa A e conte os mistos que quedan.Por suposto, tamn sen dicilo!
6. Pide que retire da caixa B o mesmo nmero de mistos que ten agora a caixa A.
7. Por ltimo, dille que conte ben os mistos que quedan na caixa B e que a cerre.
8. Agora ti debes adiviar os mistos que ten a caixa B. Vlvete cara ao pblico,
finxe que te ests concentrando e di: Seis!, quedan seis!.
O truco dicir un misto menos ca os que mandaches retirar no paso 4 (lembra: neste caso
eran sete). Non falla!
Vers o xito que tes! E xa sabes, os magos nunca revelan os seus trucos.
1. De que trata o texto? Marca.
Dos mistos ou fsforos.
Dos magos e os seus trucos.
Dun xogo de maxia.
Escribe un ttulo que recolla o contido do texto e que comece por unha
destas palabras:
por que que como onde
2. Contesta.
Cantos pasos son necesarios para facer o truco de maxia que se explica
no texto?
Cres que importante seguir a orde das instrucins neste tipo
de textos? Por que?
Ficha
16
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
51/168
51 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Localiza rapidamente no texto as seguintes palabras.
Debes dicir o nmero do paso en que aparecen.
funcin truco pblico
Xoga a localizar con rapidez outras palabras no texto.
4. En que parte do texto se revela o truco? Responde.
Explica en que consiste.
5. Contesta.
Cantos mistos quedaran na caixa B se mandamos retirar cinco mistos
no paso 4?
E se mandamos retirar oito?
Que ocorrera se se suprimise un dos pasos?
E se alterases a orde dos pasos?
6. Escribe a palabra do texto a que se refire cada definicin.
Definicin 1 Definicin 2
Di outro significado diferente de cada unha desas palabras.
Palabra - definicin 1
Palabra - definicin 2
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
52/168
52 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
As orellas de Midas
Hai moito, moito tempo, o deus Pan, seor dos campos e dos pastores,orgulloso dos sons que saan da sa frauta, atreveuse a desafiar ao mesmsimo Apolo,
deus da harmona. Apolo aceptou o reto e os dous deuses acordaron celebrar un combatemusical no que a frauta de Pan se medise coa lira de Apolo.
O da sinalado, a expectacin era enorme. Ademais do rei de Lidia, encargadode arbitrar a disputa, encontrbase presente Midas, rei de Frixia e amigo do deus Pan.
Chegou o momento de que as nosas voces dean paso aos harmnicos sons dos vososinstrumentos dixo o rbitro dirixndose aos deuses.
O deus Pan foi o primeiro en interpretar a sa meloda. Da sa frauta de sete tubos saronunhas notas desafinadas e bastas. Despois, chegou a quenda de Apolo, que, de acordo co quese esperaba del, deleitou a todos coa exquisita msica da sa lira.
O rei de Lidia reflexionou durante uns segundos; despois, pronunciou un veredicto quepareca indiscutible: a msica de Apolo era superior e el era o vencedor daquela disputa.
Nese momento, a voz do rei Midas protestou:
Non estou de acordo: Pan tocou mellor! Non fostes imparcial dixo dirixndose ao reide Lidia en ton acusador.
Cando anda se encontraba defendendo a actuacin do seu amigo Pan, Midas notou quelle medraban as orellas e que se lle cubran de pelo, ata facerse enormes e adquirir un granparecido coas de certos animais. Era a vinganza do poderoso Apolo, que decidira castigar
a conduta do rei e a sa ignorancia.A partir de entn, Midas intentou gardar celosamente o seu segredo e comezou a usar
un elegante gorro, que lle permita ocultar a sa deformidade. Con todo, houbo unha persoa que o rei non lle puido ocultar a verdade: o seu barbeiro.
Ooooh! exclamou o home a primeira vez que Midas quitou o gorro.
O rei dirixiulle unha mirada ameazante e o barbeiro comprendeu que a sa vida corraperigo se se lle ocorra contar o que vira. O home acabou coa sa tarefa e despediuse do reirespectuosamente, como se nada ocorrese.
Maxestade, se non ordenades ningunha outra cousa dixo facendo unha reverencia.
Ao sar do palacio, o barbeiro comprendeu o difcil que lle resultara gardar silencio.El era un home contieiro, acostumado a dar conversacin aos seus clientes. Como poderaevitar contar tan sorprendente feito? Pero algo si saba, a vinganza do rei sera terrible!
Pasaron varios das de autntico sufrimento para o barbeiro. Apenas daba durmido,temeroso de que en soos puidese desvelar o terrible segredo. s veces, mentres estabacon algun, tia que sar correndo de repente porque se senta incapaz de seguir suxeitandoa lingua. A xente comentaba que o barbeiro se estaba volvendo tolo.
Un da, o home tivo unha brillante idea para acabar con aquela incmoda situacin.
Marchou a unha inmensa chaira que haba no campo e al fixo un pequeno burato. Logo,axeonllouse, achegou a boca ao burato e bisbou:
Ficha
17
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
53/168
53 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
O rei Midas ten orellas de burro.
Despois, tapou o burato con terra para que non escapase o segredo e foise de al
moi aliviado. Por fin liberrase do peso de semellante segredo!
Pasou o tempo e, ao chegar a primavera, o lugar en que o barbeiro cavara o buratoconverteuse nun canaval.
E entn, sucedeu algo extraordinario: cando o vento comezou a soprar, as canas repetiron
en murmurios o segredo que o barbeiro lle confiara terra.
O rei Midas ten orellas de burro. O rei Midas ten orellas de burro repetan as canas,
arroladas polo vento.
E as foi como, sen que o barbeiro dixese nada, o segredo de Midas difundiuse ata o cabo
do mundo, por todos os lugares aos que chega o vento.
1. Cres que o ttulo do conto ofrece suficiente informacin para deducir
de que trata a historia? Explcao.
Inventa outro ttulo para o texto.
2. Di quen cada un destes personaxes.
O deus da harmona.
O deus dos campos e dos pastores.
O rei de Lidia.
O rei de Frixia.
3. Contesta.
Que fixo Midas o da que competiron Pan e Apolo?
Que fixo Apolo para castigalo?
Que fixo Midas a partir de entn para ocultar o ocorrido?
4. Explica o problema que tivo o barbeiro despois de coecer o segredo de Midas.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
54/168
54 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Un espectculo mxico
Entre os pobos mis interesados
polo Sol, a La e as estrelas
encntrase a civilizacin maia.Este antigo pobo de Amrica
realizou grandes descubrimentos
relacionados co universo.
A importancia que para eles tian
os astros e os seus movementos
reflctese en moitas das sas
construcins, como na famosa
pirmide chamada O castelo.
A pirmide o edificio mis alto das runas dunha antiga cidade maia:Chichn Itz. No seu cume encntrase o templo de Kukulcn, o deus con forma de serpe
ao que est dedicada a construcin.
A pirmide ten catro lados con escaleiras para poder ascender deica o alto. Cada un
dos lados dispn de 91 chanzos, que, sumados ao que serve de entrada ao templo, fan
un total de 365. Un por cada da do ano! E que os maias xa lograran, hai mis
de mil anos, fixar o mesmo calendario que anda manexamos hoxe.
Pero o mis sorprendente deste lugar un fenmeno moi especial que se produce
cada ano nos equinoccios de primavera e de outono, dicir, nos dous momentos en que
as noites e os das teen a mesma duracin. Neses das pdese ver o deus con formade serpe descender desde o alto da pirmide. E que, cando os raios do Sol caen sobre ela,
as luces e as sombras forman algo parecido ao corpo dunha serpe que escorrega polo lateral
dunha das escaleiras. E precisamente ao final dela, xunto ao chan, est esculpida a cabeza
do deus serpe que, ao ser iluminada polo Sol, parece cobrar vida.
Por iso, cada 21 de marzo e 21 de setembro miles de persoas de todo o mundo se acercan
a este fascinante lugar para poder contemplar o que para moitos , sen dbida, un espectculo
mxico.
1. Completa con nmeros.
A pirmide ten lados.
Cada lateral ten chanzos.
A pirmide ten chanzos.
A aparicin de Kukulcn prodcese cada de marzo e cada
de setembro.
2. Escribe unha afirmacin verdadeira e outra falsa sobre o texto.
Verdadeira:Falsa:
Ficha
18
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
55/168
55 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
3. Cal destes ttulos cres que recollera mellor o contido do texto? Marca.
Kukulcn, o deus serpe.
A pirmide O castelo.
A Terra, o Sol e as estrelas.
Inventa outro ttulo para o texto.
4. Explica coas tas palabras cal o tema do texto. Comproba que ese tema
aparece en todos os pargrafos do texto.
5. En que consiste o espectculo mxico? Responde.
Por que mxico?
6. Fai unha ficha cos datos mis importantes do texto.
O castelo
Onde est?
Como ?
Que fenmeno curioso se produce al?
7. Que tipo de texto cres que este? Marca. Un texto en que se describe unha pirmide.
Un texto con instrucins sobre as pirmides.
Un conto en que se narra un feito fantstico.
Xustifica a eleccin.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
56/168
56 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Ficha
19
Cando en Miln choveron sombreiros
Unha ma, en Miln, o contable Bianchini a ao banco enviado pola sa empresa.
Era un da precioso con sol, algo incrible no mes de novembro. O contable Bianchini estaba
contento, e ao andar con paso lixeiro cantaruxaba para os seus adentros: Pero que da tanbonito, que da tan bonito, que da tan bonito, realmente bonito e bo.
De repente, esqueceu cantar, esqueceu andar e quedou al, coa boca aberta, mirando
o ceo, ata que un transente se lle botou encima e lle cantou as corenta:
Ei, vostede!, que se dedica a ir por a contemplando as nubes? Non pode mirar
por onde anda?
Pero se non ando, estou quieto Mire.
Mirar que? Eu non podo andar perdendo o tempo. Mirar onde? Eh? Oh!
Arre demo!Ve? preguntou o contable. Que lle parece?
Pero iso son son sombreiros!
En efecto, do ceo azul caa unha chuvia de sombreiros. Non un nico sombreiro, que poda
ser arrastrado polo vento. Nin tampouco dous sombreiros, que podan caer dun beiril. Eran cen,
mil, dez mil sombreiros os que ondeando descendan do ceo. Sombreiros de home, sombreiros
de muller, sombreiros con plumas, con flores, gorras de viseira, de pel, boinas, chapelas, gorros
de esquiar
Xunto ao contable Bianchini e a aquel outro seor, pararon a mirar o ceo moitos outros
seores e seoras.
Que marabilla! Parece imposible! dican.
Ser para anunciar madalenas? preguntaba un. Ou para facer propaganda do turrn?
Desde logo, vostede non pensa mis ca en cousas que levar boca. Os sombreiros
non son comestibles.
Daquela, son de verdade sombreiros?
Non, se lle parece son timbres de bicicleta!
Desde logo, parecen sombreiros. Pero, sern sombreiros para poer na cabeza?
Perdoe, onde coloca vostede o sombreiro: no nariz?
Mentres continuaban as discusins, os sombreiros an caendo ao chan, sobre os coches,
e a xente recollaos e empezaba a probalos.
Este demasiado amplo.
Probe este, contable Bianchini.
Pero ese de muller.
Pois lvello sa muller, non? Ou damo a min, que lle vn ben a mia avoa.
Pero tamn lle vale irm do meu cuado.
Este collino eu.
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
57/168
57 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Haba xente que saa correndo con tres ou catro sombreiros, un para cada membro
da sa familia. E cantos mis recolla a xente, mis caan do ceo. O contable Bianchini
xa tia dezasete entre os brazos e non se decida a seguir o seu camio.
Non todos os das hai unha chuvia de sombreiros, hai que aproveitar a ocasin.Un aprovisinase para toda a vida, como aos meus anos a cabeza xa non medra
E os sombreiros chovan, chovan Un caeu xusto enriba da cabeza do garda
(que xa non dirixa o trfico; total, os sombreiros an onde queran): era unha gorra
de xeneral e todos dixeron que era un bo sinal e que pronto ascenderan ao garda.
Unhas horas despois, no aeroporto de Frankfurt, aterraba un xigantesco avin
que via de Italia e que dera a volta ao mundo cargado con toda clase de sombreiros para ser
expostos na Feira Internacional do Sombreiro.
O alcalde de Frankfurt fora recibir a preciosa carga. Unha banda municipal entoou
o himno Oh, ti, sombreiro protector das cabezas de valor!Como natural, o himno
interrompeuse metade cando se descubriu que os nicos sombreiros que quedaban
no avin eran os do comandante e os dos outros membros da tripulacin.
Por suposto, a Feira Internacional tivo que adiarse sen data establecida.
Ah! E o piloto que deixara caer os sombreiros sobre Miln por erro foi severamente amoestado
e condenado a voar sen gorra durante os seguintes seis meses.
G R
Contos para xogar. (Adaptacin)
1. Contesta. Como se chama o nico personaxe con nome desta historia?
Bichini Bianchini
A que se dedica?
contable nun banco. contable nunha empresa.
Onde transcorre a accin?
Que explicacin se d no texto chuvia de sombreiros?
2. Segundo o lugar en que transcorre a accin, en que das partes podes dividir o texto? Di
onde empeza e onde termina cada parte.
3. Busca e copia estes datos.
O nome do autor do conto: O ttulo do libro en que aparece o conto:
-
8/11/2019 Lingua_6.pdf
58/168
58 2010 Edicins Obradoiro, S. L. / Santillana Educacin, S. L.
Comprensin lectora
Nome Data
Un lugar nico
Seguro que tes odo falar do Coliseo,
un dos monumentos mis grandiosos dos antigos
romanos. Trtase dunha construcinde proporcins colosais, que est situada
na cidade de Roma.
Desde fra, o Coliseo parece un enorme
anel de catro pisos. Ao principio, o exterior
do edificio estaba recuberto de mrmore de gran
calidade, o que o faca anda mis fermoso.
No interior, as bancadas rodeaban a arena, que era o lugar onde se celebraban
os espectculos. Baixo o chan haba galeras, cuartos, gaiolas e ata unha especie
de ascensores para subir e baixar os homes e os animais! Desde logo, o edificio estaba preparado
para todo; por iso, cando chova ou a sol, poda cubrirse cun xigantesco toldo.
E para despregalo cumpran centos de homes traballando vez!
O pblico entraba ao Coliseo polos arcos da planta baixa. Unha vez nas bancadas, cada
un colocbase segundo a sa clase social. Abaixo, os senadores, separados da arena por un alto
muro e unha rede, por se algunha fera se achegaba demasiado! Eran os privilexiados
e dispoan de asentos de mrmore cos seus propios nomes. Mis arriba colocbanse outros
cidadns importantes e na parte mis alta, de p, o pobo.
Como podes supoer, a inauguracin do Coliseo foi unha festa grandiosa, medidado edificio. Con tal motivo celebrronse xogos que duraron cen das, e sacrificronse
uns cinco mil animais.
Durante anos, houbo al loitas de gladiadores, pelexas de feras e, incluso, combates navais.
E que en poucos minutos o chan podase encher de auga a travs dun enxeoso sistema
de canles!
A maxestosidade do Coliseo resistiu o paso do tempo. Anda hoxe parece que podemos
or al os ruxidos das feras ou os gritos afervoados do pblico que aclama os seus dolos:
os gladiadores.
1. Que cres que significa o adx