long term athlete development...

LONGTERMATHLETEDEVELOPMENTTRIATLON

REINOUTVANSCHUYLENBERGH

Versie1.5

V T D L v z w D i e s t s e s t e e n w e g 4 9 , 3 0 1 0 K e s s e l - L o h t t p : / / v t d l . t r i a t h l o n . b e

LTADTRIATLON[versievoordeclubtrainers]2016

Hoofdstuk:In

houd

stafel

2

Titel: LongTermAthleteDevelopmentplanVlaamseTriatlonenDuatlonLiga

Auteur: ReinoutVanSchuylenbergh

Uitgever: VlaamseTriatlonenDuatlonLigavzw

Diestsesteenweg49

3010KesselLo

E-mail: [email protected]

Versie: 5deversie

VlaamseTriatlonenDuatlonLigavzw2016

Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigden/ofopenbaargemaaktwordendoormiddelvandruk,

fotokopie,microfilmofopwelkeanderewijzedanook,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvande

uitgever.

VTDL-clubsmogenditdocumentgebruikeninhetkadervandeclubwerkingofdebegeleidingvanatletenzonder

commercieeloogmerk.Wezoudenhetopprijsstellenmochtuonshieroververwittigenvia

[email protected].


Hoofdstuk:In

houd

stafel

3

INHOUDSTAFEL

Inhoudstafel.......................................................................................................................................................................3

Inleiding..............................................................................................................................................................................6

Jongerenzijngeen‘mini’volwassenen..............................................................................................................................7

Biologischeleeftijd.............................................................................................................................................................7

FrameworkLTADplan......................................................................................................................................................10

Fasenindeontwikkeling..................................................................................................................................................11

Lichamelijkeenmotorischeontwikkeling...................................................................................................................11

Lichamelijkeontwikkeling...........................................................................................................................................12

A.Gestalte..............................................................................................................................................................12

B.Gewicht...............................................................................................................................................................12

C.Lichaamssamenstelling.......................................................................................................................................12

Gevoeligeperiode.......................................................................................................................................................13

Ontwikkelingvandefysiekeeigenschappen...............................................................................................................14

A.Kracht.................................................................................................................................................................14

B.Uithouding..........................................................................................................................................................15

C.Lenigheid............................................................................................................................................................15

D.Snelheid..............................................................................................................................................................16

E.(Sport)motoriek..................................................................................................................................................17

Watistalent?...................................................................................................................................................................19

HetVTDLtalentmodel.................................................................................................................................................19

Fasenindeontwikkelingvanjongsporttalent............................................................................................................21

Fasevanbewegingservaring:‘activestart’.............................................................................................................21

Fasevanbasistraining:‘FUNdamentals’.................................................................................................................22

FasevanLerentraining:‘Learningtotrain’............................................................................................................25

Fasevanopbouwtraining:‘trainingtotrain’[Topsport]........................................................................................27

Fasevanopbouwtraining:‘trainingtotrain’[Breedtesport]..................................................................................29

Fasevanaansluitingstraining:‘Trainingtocompete’[Topsport]...........................................................................30

Fase:‘Trainingtocompete’[Breedtesport]............................................................................................................33


Hoofdstuk:In

houd

stafel

4

Fasevantopsporttraining:‘Trainingtowin’...........................................................................................................34

Fasevandrop-out:‘activeforlife’..........................................................................................................................35

Bijlage1:Tipsvoordejeugdtrainer..................................................................................................................................36

Bijlage2:TalentmodelvandeVTDLinmeetbaregrootheden........................................................................................37

Bijlage3:HetVlaamsSportkompas.................................................................................................................................38

Bijlage4:Hettrajecttothetverwervenvanmeesterschap.............................................................................................39

Bijlage5:Demodaliteitenvankrachttraining..................................................................................................................40

Bijlage6:DeVTDLtopsportpiramide...............................................................................................................................41

Bijlage7:Verklarendewoordenlijst.................................................................................................................................42

A..................................................................................................................................................................................42

B...................................................................................................................................................................................42

C...................................................................................................................................................................................42

D..................................................................................................................................................................................42

E...................................................................................................................................................................................42

F...................................................................................................................................................................................43

H..................................................................................................................................................................................43

I....................................................................................................................................................................................43

K...................................................................................................................................................................................43

L...................................................................................................................................................................................43

M.................................................................................................................................................................................44

P...................................................................................................................................................................................44

R...................................................................................................................................................................................44

S...................................................................................................................................................................................45

T...................................................................................................................................................................................45

U..................................................................................................................................................................................45

V..................................................................................................................................................................................45

W.................................................................................................................................................................................46

Referentiesenaanbevolenliteratuur..............................................................................................................................47

Websites......................................................................................................................................................................47


Hoofdstuk:In

houd

stafel

5

Boeken.........................................................................................................................................................................47

Artikels.........................................................................................................................................................................48

Dankwoord.......................................................................................................................................................................48


Hoofdstuk:In

leiding

6

INLEIDING

DitLongTermAthleteDevelopmentplan(LTADplan)iseenalgemeneleidraadvoordecarrièreopbouwvaneentriatleet1.HetLTADplanbeschrijftdestappen indeontwikkelingvan jeugdatleet totvolwassen triatleetmet respect voor de eigenheid van het opgroeiende kind. De tekst vormt een leidraad voor jeugdtrainers enclubtrainers indeopbouwvanoefen-,begeleidings-entrainingsprogramma’svoortriatletenvan6-23jaar.DeVTDLzalcomplementairaanditLTADplanondersteunendemediaontwikkelen,zoalsleerplannen,kijkwijzers,beeldmaterialen,...Letwel:ditLTADplanisgeenindividueelmeerjarenplan.Detrainerdientnogsteedsopbasisvandeindividuelesterkte-zwakteanalyseaangepastedoelstellingenentrainingsplannenoptestellen.DitLTADplankanhierbijals inspiratiebronentoetsingsinstrumentvoorhet individuelemeerjarenplandienen.VoordetriatlonclubvormtditLTADplaneeninspiratiebronomdejeugdwerkingendeclubstructuurteontwikkelen.

Het LTAD plan is vanuit een multidisciplinair perspectief opgebouwd en beoogt een harmonieuze atletischeontwikkelingvandejongetriatleet.HetLTADplanpromooteenlevenslangegezondeenactievelevensstijl.HetLTADplanisgebaseerdopdemodellenvanIstvanBalyi23.Daarnaastiserinputvanuitinternationaalaanvaardetopsportstandaarden. Tot slot hebben onze wetenschappelijke experts en trainers verbonden aan de VTDLtopsportwerkinghuninbrenggehadinhetverwezenlijkenvanditLTADplan.

BijhetopmakenvanditLTADplanhebbenwevolgendeprincipesgehanteerd:

• Deatleetstaatinditplancentraal.Programma’sdienengebaseerdtewordenopdeindividuelenodenenontwikkelingsfases.“Doingtherightthingattherighttime”.

• Fundamenteel is dat het LTAD plan niet uitgaat van de kalenderleeftijd als het enige criterium voormaturatie, aangezien dit geen rekening houdt met de individuele variatie in de biologischeontwikkelingssnelheid. Het is daarom essentieel dat trainingsprogramma’s en competities aangepastzijnaandeindividuelebiologischeontwikkeling.

• Atletenwordenaangemoedigdpasnaareenvolgendontwikkelingsstadiumteevoluerenwanneerallevaardighedenuithetvoorgaandestadiumverworvenzijn.

• Allestakeholdersensportaanbieders4hebbenerbelangbijomsamentewerkenenditLTADplanalsbasistehanteren.

• Inhoudelijk is het LTAD plan in eerste plaats gebaseerd op algemeen aanvaarde standaarden vanuitwetenschappelijk onderzoek (‘position stands’) aangevuld met succesvolle praktijkervaringen(‘goodpractices’)

TopsportprestatiesalsnevenproductenvanhetLTADplan

Hetbehalen vanmeer topsportresultaten is niethetuitgangspunt vandit LTADplan,wel het rekruteren vanmeerjeugdleden, het reduceren van drop-outcijfers en blessurestatistieken, … Betere topsportresultaten zullen hieruitvoortvloeienalsinteressant‘nevenproduct’.

1Inditdocumentsprekenweovertriatleetentriatlon.Echter,deduatlontrainerkanzicheveneensopditdocumentbaseren.Immers,inhetkader van de LTAD is het aan te bevelen dat jonge duatleten hun trainingsprogramma aanvullen met zwemtraining. Het ogenblik vanspecialiserensitueertzichpasvanafjuniorleeftijd.2WebsiteLTAD:www.ltad.ca3EeninteressantereviewoverLTADmodel,waaroverwelwatwetenschappelijkecontroversebestaat,kanulezenbijFordenmedewerkers(Fordetal.,2011).4Stakeholdersensportaanbiederskunnenzijn:ouders,sportclubs,deschool,defederatie,trainersencoaches,…


Hoofdstuk:Jo

ngeren

zijngeen‘m

ini’volwassene

n

7

JONGERENZIJNGEEN‘MINI’VOLWASSENEN

Indetriatlonsport ishetgebruikelijkdaterreedsvanaf jongeleeftijdrelatiefveelgetraindwordt.Bij jeugdigeatleten ishetnoodzakelijkdaterenerzijdsnaastde triatlondisciplinesookanderesportenophetprogrammastaanendateranderzijdsbijdekeuzevandetrainingsoefeningenrekeninggehoudenwordtmethetbiologischeontwikkelingsstadiumvandetriatleet.Hiervoorzijnenkelebelangrijkeredenen:

• eenonvolgroeidlichaamisnognietsteviggenoegomeenderwelketrainingsbelastingzonderrisicoopkwetsurenofgroeistoornissenteondergaan,

• tevens is het gekenddat bepaalde conditionele eigenschappen op jonge leeftijd niet of slechtsweinigdoor training kunnenworden verbeterd.Het zoudanook tijdverlies betekenen endemotiverend zijnwanneerdekinderenmerkendatalsmaaroefenennietsopbrengt,

• hetisnietmogelijkomenkelviadetriatlondisciplinesallemotorischevaardighedeneneigenschappenoptimaal te ontwikkelen. Er is bijgevolg een noodzaak om een breder en rijker sport- enbewegingsaanbodtevoorzien.

BIOLOGISCHELEEFTIJD

Alsjeugdtrainerishetbelangrijkrekeningtehoudenmetdebiologischeleeftijdvanuwatletenennietlouterde kalenderleeftijd in acht te nemen. Tieners van eenzelfde kalenderleeftijd kunnen soms meer dan 2 jaarverschillen in biologische leeftijd. Dit heeft belangrijke gevolgen naar het optimale sportprogramma voor elkkind.

Debiologischeleeftijdgeeftaanhoesneldebiologischeontwikkelingverloopt.Erzijnverschillendemethodenomeenzichttekrijgenopdebiologischeleeftijd.Eenhandigemaatisdeleeftijdvanmaximalegroeisnelheid(ageatpeakheightvelocity,APHV).DeAPHVverwijstnaardeperiodemetdesnelsteveranderingingroei.Hetisdaaromeenbelangrijkeparameteromdesportieveenmotorischeontwikkelingaantekoppelen.

DeAPHVkanbepaaldwordenvanuit2methodes.

1. Viaherhaaldegestaltemetingen2. ofvoorspeldwordenaandehandvandeformulevanMirwald(Mirwald,Baxter-Jones,Bailey,&Beunen,

2002).

DeVTDLzalondersteunendemediaaanbiedenomdeAPHVtehelpenbepalen.

Tip:meetjongenstot18jaarenmeisjestot16eenspermaand.

Belangrijkisomdelengtemetingenalsvolgttestandaardiseren:

- Meetdeatleetblootsvoets- Meetbijvoorkeur’smorgens(oftenminsteopsteedshetzelfdetijdstip)- Meetdeatleetin‘uitgegroeide’,fierehouding(Franfürterplan)


Hoofdstuk:Biologische

leeftijd

8

Gemiddelde groeisnelheid bij meisjes en jongens (figuurnaar(Malina,Bouchard,&Bar-Or,2004)

Opgelet:Beginvandegroeispurt?Matigdetrainingsbelasting.

Er bestaat een wetenschappelijke consensus dat bij begin van de groeispurt tot 1,5 jaar na de groeispurt debelastbaarheid van de jonge atleet gevoelig vermindert. In deze periode van 2 à 4 jaar dient er voorzichtig metintensiteitenvolumeomgesprongenteworden.Progressiesmoetensteedsafgetoetstwordenaandebelastbaarheidvandeopgroeiendeatleet.

APHV kan via deze online tool berekendworden: http://taurus.usask.ca/growthutility/phv_ui.cfm?type=1. Devolwassen gestalte kan met deze tool berekend worden:http://taurus.usask.ca/growthutility/phv_ui.cfm?type=2. Opgelet: de metingen dienen zeer zorgvuldig tegebeurenconformdeerkendestandaardenomeenpreciezevoorspellingtebekomen.

Gemiddeld ligt de APHV bij meisjes op 12 jaar en bij jongens op 14 jaar. Er bestaan grote individueleverschillen.Dezeverschillen zijnbelangrijk in functie vanhet inschattenvandebelastbaarheidvande jongeatleet, de trainingsgevoeligheid van de atleet, het inschatten van het sportieve talent en het bepalen vangeschiktetrainingsoefeningen5.

VóórdeleeftijdvanPHVishetzeermoeilijkvoorspelbaarhoeeenjongeatleetzalontwikkelen:alsduursporter,teamsporter,gymnast,sprinter,….Hetisdaaromcruciaalomeenbredebasisteleggenvanalgemenesport-en

5Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat in de praktijk nog al te vaak vroeg mature kinderen voor (top)sportprojecten wordengeselecteerdendateronvoldoenderekeningwordtgehoudenmetdebiologischeleeftijd(Helsenetal.,2012).

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819

Groeisneheid(cm/jaar)

Leeftijd(jaar)

meisjes

jongens


Hoofdstuk:Biologische

leeftijd

9

bewegingsvaardigheden. Dit geeft de atleet de nodige bagage om op latere leeftijd eender welke sport tebeoefenen.TijdensAPHVervarenatletensomsdatzehunmotorischebagagekwijtzijn,maarditisslechtseentijdelijkfenomeentengevolgevanhetlichaaminverandering.DemotorischevaardighedenwordennadeAPHVterugingehaald.

Bijmeisjesmoetaandachtgegevenwordenaandebiologischeveranderingentijdensdemenarcheleeftijd.Dehormonaleveranderingendiehiermeegepaardgaan,kunnenimpacthebbenopdelichaamssamenstellingendetrainbaarheid. De verhouding vermogen/lichaamsgewicht kan negatief beïnvloed worden en leiden tot eenplateau inhetprestatievermogen. Indezeperiodedienthet trainingsprogrammavolgehoudentewordenmetinbegrip van het ontwikkelen van andere prestatiebepalende factoren. Op die manier kan er aangeknooptwordenmetheteerderverworvenprestatieniveauenprestatiewinstindetoekomst.

Als coach is het van belang van elke atleet de APHV te kennen om het trainingsprogramma te kunnenindividualiseren. Dit zal tevens vroegtijdige specialisatie vermijden en atleten de kans geven om een solidemotorischebasisteverwerven.Erisgeenenkelewetenschappelijkeevidentiedatvroegtijdigegespecialiseerdetraining tot een hoger prestatieniveau op latere leeftijd leidt. Twee jaar na APHV (APHV+2)wordt algemeenaanvaardalsdeoptimaletimingomprogressiefdetrainingsloadoptedrijven.

TIP:Communicatievantestresultaten

Hettestenvanjongeatletenhoudtindaterpositievemaarookminderpositieve testresultaten worden geobserveerd. Belangrijk is om dezeresultatenopeenpedagogischverantwoordemaniertecommuniceren.Betrek de ouders en communiceerwaarheidsgetrouw en transparant.Wees ook bewust dat een meting een momentopname is. Eenstandalonemetingheeftgeengoedevoorspellendekracht.Weeserdusopbedachtomgeenkinderenal te snel ineenbepaalde ‘categorie teklasseren’of ‘afteschrijven’,maarvolgdeevolutievandeatleetvooreenlangeretijdopomeenjuisteroordeeltekunnenvellen.

Ook al sluitende testresultatenniet aanbij bepaalde criteria van een(top)sportproject,communiceer inelkgevaldepersoonlijkeprogressieinde testresultaten.Voorelkkind ishetbelangrijkenmotiverendomdepersoonlijkeprogressietekennen.


Hoofdstuk:Framew

orkLTAD

plan

10

FRAMEWORKLTADPLAN

Activeforlife

Activeforlife

Topsport Breedtesport

Activeforlife,einde

carrière,omschakeling

OmschakelingnaarTriatlonLongDistance,Duatlon

TrainingtoWIN

10+

9

Post

APHV

• Topniveau• Fysiekpotentieel

gerealiseerd• Onafhankelijkeatleet• Carrièreomschakeling

• Nationaaleliteteam• HighPerformance

coaches• Topsportclub• EK,WK,OS,WTS

• Vlaamsewedstrijdcircuits

• AgeGroupcompetities

TrainingtoCOMPETE

8

7

6

• Identiteit=‘internationalperformer’

• Beheersenvan‘self-management’

• Regelmaatinwedstrijdprestaties

• HighPerformancecoaches

• Topsportclub• Nationaaleliteteam• Beloftenteam(Be

Gold)• EKU23,WKU23,ITU

CC,ITUWC

TRAININGtotrain

5 • Talentselectie• Identiteit=triatleet• Keuzevoortrainingen

competitie• Lerenonafhankelijkte

worden

• Nationaaljuniorteam• Regionalewerking• Topsportclub• EK-junioren,WK

junioren,EKJeugd,ITUCCJunioren

• Vlaamsjeugdcircuit

• Nationaaljeugdcircuit

• Sterrenclubs4 APHV+2

3

APHV+1

LEARNINGtotrain

2 APHV • Talentdetectie• Lerentegenietenvande

inspanning• Technischevervolmaking

• Vlaamsjeugdcircuit• Regionalewerking• Topsportclub• Talentdetectie• Triatlon,ookvooru?• Zwemclubenzwemstages

1

Pré

APHV

FUN-damentals

• Ontwikkelenvanbredemotorischebasis

• Positieveattitude• Fundamentals• Lereninspelvormen

• Naschoolsesport• (Multi)Sportclub(balsporten,zwemmen,atletiek,

gymnastiek,…)• Sterrenclub• Recreatieveactiviteiten• Triatlon,ookvooru?

Activestart

• Algemenemotorischeontwikkeling

• Ouders• Kleuterschool• Bewegingsschool• Recreatieveactiviteiten• Sterrenclub• Multimove

Faseatletischeontwikkeling

#jaartraining

t.o.v.APHV

Klemtonenindeatletischeontwikkeling

Structurenenprogramma’s


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

11

FASENINDEONTWIKKELING

LICHAMELIJKEENMOTORISCHEONTWIKKELING

Inditdeelbeschrijvenwedelichamelijkeenmotorischeontwikkelingvaneenkind.Inhetbegeleidenvanjongeatletendienenweterdegerekeningtehoudenmetde lichamelijkeontwikkelingsfasen,deontwikkelingvande fysiekeeigenschappenendesportmotoriek.Dooroordeelkundigopdeze fasen intespelen,kunnenwehetkindoptimaalenopeengezondemanierlatenontplooien.

De ontwikkelingsfasen en de ontwikkeling van de verschillende lichaamsweefsels voor jongens en meisjeswordeninonderstaandefiguurmeegegeven. Individueelkande leeftijdwaaropeenkinddezefasendoorlooptsterkverschillen,zekerronddeperiodevandepubertijd.Verschillenvan2jaartussendekalenderleeftijdendebiologischeleeftijdzijngeenuitzondering.Ditheeftuiteraardeenbelangrijkeinvloedopdetrainingsinhoudende-belastingindezegroepkinderen.

Gemiddeldegroeicurven(figurennaar(Malinaetal.,2004)

0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

0,70

0,80

0,90

1,00

0

10

20

30

40

50

60

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Ontwikkelingtenopzichtevanvolwassenheid(%

)

Groeisnelheid(cm/jaar)

Leeftijd(jaar)

Gestaltemeisjes

Gestaltejongens

skeletaalmeisjes

skeletaaljongens

Neuraal

Musculairmeisjes

Musculairjongens


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

12

LICHAMELIJKEONTWIKKELING

A.GESTALTE

DeontwikkelingvandegestalteisaangegevenindefiguuropdevorigebladzijdeenisgebaseerdoponderzoekvanMalinaetal(2004).Eenkritiekeleeftijdisdezevandegroeispurt.Ophetmomentvandegroeispurt(APHV)zijndekinderenminderbelastbaarendientbijgevolgdetrainingsloadaangepastteworden.Kinderenkunnenookvageklachtenaangeven, aldanniet tengevolgevaneen tijdelijkeverminderde coördinatieof flexibiliteit.Sommigeauteurssprekenvaneentijdelijkereductieindetrainingsloadvancirca30%tijdensAPHV.Deleeftijdvanmaximalegroeispurt(APHV)ligtbijmeisjesrond12jaarenbij jongensrond14jaar.Zoalseerdergemeld,zijnergroteverschillenindezeleeftijdtussendekinderenmogelijk.Hetisnietongewoonineengroepvan14-jarigenzowelkinderenaantetreffenmeteenbiologischeleeftijdvan12alsmeteenbiologischeleeftijdvan16jaar.VandaarhetbelangomdeAPHVvanelkejongeatleettebepalenoftelatenbepalen.

Waarofnietwaar?“Vanbasketbalwordjegroot,vangymnastiekblijfjeklein”

Bijdebredebevolkingleefthetideedatsportbeoefeningeeneffectheeftopdegroeienmaturatievanhetkind.Zeinterpreterenhierbijverkeerdelijkheteffectvandesportbeoefeningopde lichaamsbouwvan jeugdigetopsporters.Delichamelijkegroeiiszosterkgenetischbepaald,datdeimpactvanomgevingsfactorenzoalssportminimaalis.Despecifiekelichaamsbouwvanjongetopsportersiseeneffectvan‘natuurlijkeselectie’:grotereenkrachtigejongerenzijnbevoordeeldinbasketbalterwijldekleinereenminderkrachtigeleeftijdsgenotenindezesportmindersuccesvolzullenzijnensnelleruitvallen.Degrotereensterkerejongerenblijvendusovernadit‘selectieproces’.

Echter,wanneerdesportbelastingextreemhoogligtendevoedingwordtbeperkt,kanergroeivertragingoptreden.Hetspreektvoorzichdatdittenallenprijzetevermijdenis!Inditdocumentvindtualvastenkelerichtlijnenomopeenverantwoordemanierdetrainingbijdejongerenoptebouwen.

B.GEWICHT

De ontwikkeling van het lichaamsgewicht loopt parallel aan de curve van de gestalteontwikkeling. Ook hetlichaamsgewichtkenteenspurtdieevenwelietslaterkomtdandegroeispurtvoordelichaamslengte.Kinderenkrijgen dus eerst een “groeischeut” en groeien pas nadien ook “in de breedte” uit. In de periode waarin deontwikkelingvanhet lichaamsgewicht achter looptopdegestalteontwikkeling ishetkindextragevoelig vooroverbelasting.Waakzaamheidisduszekergeboden.

C.LICHAAMSSAMENSTELLING

De lichaamssamenstelling geeft aan hoeveel procent van het lichaamsgewicht bestaat uit vetvrije massa enhoeveel bestaat uit vetmassa. In de trainingspraktijk is vooral het vetpercentage een bekend begrip. Hetvetpercentagegeefthetprocentueelaandeelvanhetvetgehalteinhetlichaamaan.


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

13

Infunctievaneengezondelevensstijlenoptimalesportprestatiesiseenlaagvetpercentagevanbelang.Normalewaarden voor vetpercentages bedragen 25% voor meisjes en 15% voor jongens. Sportieve jongeren hebbendoorgaans5à7%mindervetentopsportershalennog lagerewaarden.Letwel,eente laagvetpercentage iseenrisicovoordegezondheidenstaatdesportprestatieindeweg!Volgendealgemenerichtwaardenkunnenjedaarbijhelpen inhet interpreterenvanhetvetpercentage.Atletendie sterkvandezewaardenafwijken,ofbijwiehetvetpercentagezeerplotswijzigt,dienenadviesintewinnenbijeensportdiëtist(e)ofsportarts.

TIP:Metingvandelichaamssamenstelling:eenspecialistenzaak

Tegenwoordig bestaan er goedkope toestelletjes die de lichaamssamenstelling schatten. De nauwkeurigheid vandergelijketoestelletjeslaatdoorgaanstewensenover.Jedoetergoedaanomnaareengespecialiseerdlaboratoriumte gaan wanneer je de lichaamssamenstelling precies wilt kennen. In dergelijke laboratoria bepalen ze delichaamssamenstelling via een onderwaterwegingstechniek of via magnetische beeldvorming. Technieken via bio-elektrische impedantiemetingen of huidplooimetingen geven niet altijd een correct beeld van delichaamssamenstelling.

Eetstoornissenindesport

Eetstoornissen komen zeer frequent voor in de sportwereld.Onderzoekwijst op een prevalentie van 20 à 30%bijduursporters.Eetstoornissenzijnsteedszeerernstigtenemenenkunnenleidentotlevensbedreigendesituaties.Alsouder, trainer, begeleider dient u hiervoor alert te zijn en tijdig sporters door te verwijzen naar professionelehulpverleners.Meerinformatieovereetstoornissenindesportvindtuopvolgendesites:

http://www.cjsm.vlaanderen.be/gezondsporten/sport/eetstoornissen.htm

http://www.eetexpert.be/

GEVOELIGEPERIODE

De gevoelige periode verwijst naar de leeftijd waarop een bepaalde eigenschap optimaal kan wordenontwikkeld.Mengaathiersteedsuitvandebiologischeleeftijdennietvandekalenderleeftijd.Omwillevandeverschillendetiming indebiologischeontwikkelingvandekinderen,kunnenersomszeergroteverschillen inbiologischeleeftijdmerkbaarzijnineengroepkinderenvandezelfdekalenderleeftijd.Daaromishetvanbelangals trainer een duidelijk beeld te hebben van de biologische ontwikkeling van het kind en hettrainingsprogrammahieraanaantepassen.


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

14

Enkelebelangrijkeperiodesindeontwikkeling:

• 0-6jaar:zeersnelleneuro-musculaireontwikkeling• 8-11(m)12(j)jaar:1stefysiekeenmotorischebelastbaarheidsperiode• 11-15(m)12-16(j)jaar:grotediversiteitinfysiekeenmotorischeparameters.Lagefysiekebelastbaarheid• 16-18jaar:2defysiekeenmotorischebelastbaarheidsperiode

ONTWIKKELINGVANDEFYSIEKEEIGENSCHAPPEN

A.KRACHT

De ontwikkeling van de spierkracht volgt ruwweg de curve van de gestaltegroei. Vóór de groeispurt zijn deverschillen tussen jongens enmeisjes gering. Jongens hebben tijdens de adolescentie een echte groeispurt inspierkracht, terwijl bij demeisjes de kracht geleidelijk toeneemt. Vanaf de groeispurtwordende jongensdussterkerdandemeisjes.Deontwikkelingvanbepaaldemotorischevaardigheden,zoalsverspringen,hangtsamenmetdeontwikkelingvandespierkracht.

Bij kinderen vóór de adolescentie wordt de trainingswinst in spierkracht veroorzaakt door neurologischefactoren(neuromusculairecoördinatie)ennietdoorverdikkingvandespieren(hypertrofie).Ditlaatstegebeurtwél tijdensennadeadolescentie.Spierkrachttrainingheeft tevenseenpositieve invloedopdebotdensiteitenbotmineralisatie.Eenvoudiggezegd:doorsportactiviteitenwordthetskeletsterker.Tochmoetmenbijkinderenvóór de adolescentie opletten met krachttraining aangezien de belastbaarheid van het skelet beperkt is. Degevolgen van onaangepaste krachttraining laten zich pas voelen op latere leeftijdmet chronische letsels.Wevattendetrainingsrichtlijnenvoorkrachttrainingbijkinderensamenindeonderstaandetabel.

Gevoeligefase

Kindertijd(vanaf6jaar) APHV APHV+2 Volwassenheid

Veelzijdigespier(kracht)oefeningen

Steedsonderdeskundigebegeleiding

Correctetechnischeuitvoering

Steedsonderdeskundigebegeleiding

Voldoendeopwarmenenstretchen


Steedsonderdeskundige

begeleiding

Voldoendeopwarmen


Onderdeskundigebegeleiding

Voldoendeopwarmen

Initiatie(“lerenomgaan”)

Evenwicht

Rangeofmotion

Evenwicht

Rangeofmotion

Volume(krachtuithouding)

Hoogpiramidaal

(basiskracht).

Rangeofmotion.

Allekrachtvormenzijnmogelijkinfunctievansportspecifiekeenindividuelenoden.

Laagpiramidaal

Functioneletransfer.

Finetuning.

Steunen,hangen,klimmen,duwen,trekken,dragenvanpartner,werp-ensprongvormen

Algemeenkrachtcircuit. Krachtcircuitmettoestellenen

metvrijegewichten.

Alletrainingsmethodenzijnmogelijk

Bronnen:VTSTrainerBontwikkelingsleer.BLOSOBPopleidingkrachttraining.


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

15

B.UITHOUDING

De ontwikkeling van de uithouding houdt sterk verband met de ontwikkeling van het hart-long systeem(cardiopulmonairsysteem).Dezesystemenvolgendealgemeneontwikkelingscurve(curvevandegestaltegroei),zo ook de ontwikkeling van de uithouding. We vatten de trainingsrichtlijnen voor uithoudingstraining bijkinderensamenindeonderstaandetabel.

Gevoeligefase

Kindertijd APHV APHV+2 Volwassenheid

Aerobeoefeningenkunnengeprogrammeerdwordenzondergezondheidsrisico’s.Hettrainingseffectisevenwelbeperkt.Gebruikvanspelvormensterkaanbevolen.

Trainingseffectenbijaerobe

uithoudingsoefeningenzijn

optimaal.

Trainingseffectenzijnoptimaalvooraerobeoefeningen

Sterketrainingseffectenvanaerobeuithouding.

Geensystematischeanaerobetrainingomwillevanlagebelastbaarheidvanditsysteem.

Sporadischanaerobetraining

overkortefractiesenbeperkt

involume.

Meersystematischeanaerobetrainingkan,mitsgoedeaerobebasiseninfunctievanindividuelenoden.

Maximaletrainbaarheidvananaerobeuithouding

Bron:VTSTrainerBontwikkelingsleer

C.LENIGHEID

Jongekinderenzijndoorgaansvannaturezeerlenig.Ditdoetvelenveronderstellendathetonderhoudenvandelenigheidbijkinderennietbelangrijk is.Hettegendeel iswaar.Eenvoldoendelenigheid isnoodzakelijkomdesportbewegingen technisch correct te kunnen uitvoeren en om het risico op overbelastingsletsels teminimaliseren. Tijdens APHV kan de lenigheid tijdelijk verminderen door de snelle lengtegroei. Hetonderhoudenvandelenigheidisindezeperiodevanbelang.

Oefenenvandeactievelenigheidindehamstrings


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

16

Wevattendetrainingsrichtlijnenvoorlenigheidstrainingbijkinderensamenindeonderstaandetabel.

Gevoeligefase


Vanaf6jaarkandelenigheidsystematischgeoefendworden.

Lenigheiddaaltdoordesterke

lengtegroeivandebotten.

Lenigheidsoefeningenzijn

cruciaal.

Specifiekelenigheidstrainingomdelenigheidteonderhouden

Specifiekelenigheidstrainingomdelenigheidteonderhouden

Algemenelenigheidvoorallespiergroepen.

Systematischeenspecifieke

lenigheidstrainingismogelijk

Systematischeenspecifiekelenigheidstrainingismogelijk

Systematischeenspecifiekelenigheidstrainingismogelijk

Indientechnischcorrectuitgevoerdishetrisicoopletselsgering

Oplettenvoorextremebuigen

draaibewegingenvanderomp

enheupgewricht

Naastspecifiekeoefeningenookalgemeneoefeningenblijvenuitvoeren

Naastspecifiekeoefeningenookalgemeneoefeningenblijvenuitvoeren

Allelenigheidsoefeningenkomeninaanmerking

Actievelenigheidstrainingen

stretching

Actieveenpassievelenigheid,statischendynamisch

Actieveenpassievelenigheid,statischendynamisch

Krachttrainingenlenigheidstrainingkunnengecombineerdworden,ondervoorwaardedaterbijdekrachttraininggeengrote

spierschadeisopgetreden.Delenigheidstrainingdientdesgevallenduitgesteldtotdespierkatervoorbijis.


D.SNELHEID

Snelheidiseenbasismotorischeeigenschapbestaandeuitverschillendedeelvaardigheden,metname:

• Reactiesnelheid

• Startsnelheid

• Versnellingsvermogen

• Maximalesnelheid

• Snelheidsuithouding

• Wendbaarheid(snelheidvanrichtingsverandering)

Wevattendetrainingsrichtlijnenvoorsnelheidstrainingbijkinderensamenindevolgendetabel.


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

17

Gevoeligefase


Snelheidwordtonbewustdoor

kinderengeoefendinhet

spontaanspel.Spelstimuleren.

Kansystematischgeoefendworden

Waakzaamheidmbtverminderdefysiekebelastbaarheid.

Systematischoefenen Systematischoefenen

Accentopreactiesnelheid,

startsnelheid,wendbaarheid

enbewegingsfrequentie.

Metuitzonderingvansnelheidsuithouding(~anaeroobvermogen),kunnenallesnelheidscomponentengetraindworden.

Allesnelheidscomponentenkunnengetraindworden.

Allesnelheidscomponentenkunnengetraindworden.

Snelheidmoetvanopzeerjongeleeftijdsystematischgeoefendwordenomeenoptimaleontwikkelingteverzekeren.


E.(SPORT)MOTORIEK

De motorische ontwikkeling is het proces waarbij de kinderen nieuwe bewegingsvaardigheden aanleren. Demotorische ontwikkeling houdt verband met de ontwikkeling van het zenuwstelsel, de lichamelijkeontwikkeling,reedsverworvenmotorischevaardighedenendetrainingsprikkelsdiehetkindontvangt.

Hetmotorischleerprocesverlooptviaeencontinuproceswaarinonderstaandetussenstappenteherkennenzijn:

• Een fase vanervaren. Erwordt door gissen enmissen een ruw beeld van de beweging opgebouwd. Hetaantaluitvoeringsfouten isnogvrijhoog.Deatleet ‘zoekt’naardegoedeuitvoeringenprobeerteenbeeldvandebewegingoptebouwen.

• Eenfasevanbeseffen.Debewegingskwaliteitverbetertenwordtconsistenter.Hetaantaluitvoeringsfoutendaalt. Het leerproces in deze fase kan versneld worden door aangepaste feedback te geven over debewegingsuitvoering.

• Eenfasevanbeheersen.Debewegingisgeautomatiseerd.Erkomtaandachtvrijvoortactischeelementen.

Uitwetenschappelijkonderzoekisgeblekendathetleerprocesversneldwordtdoorfeedbacktegeven.Enkelepraktischerichtlijnen:

• Feedbackoverdeuitvoeringisveelkrachtigerdanfeedbackoverhetresultaat.Videoregistratieiseenzeerkrachtighulpmiddelomeenbeeldvandeuitvoeringaandeatleetmeetegeven.Videobeeldenkunnenookaangewendwordenomdeatleeteenbeeldtegevenvandegoedeuitvoering,bijvoorbeeldomdebewegingvaneentopsportertetonen.

• Feedbackdientzoveelmogelijkindepositievezingeformuleerdteworden,metdeaandachtopdejuisteuitvoering.Zegdusniet“jestuurpositieistesmal”,maarwel“neemjestuurpositiebreder”.Taalkundigisdeinformatieidentiek,maardoordezepositiefteformulerengaatdeatleetzichspontaanconcentrerenopdecorrecteuitvoering.


Hoofdstuk:Fasen

indeon

twikkeling

18

• Te weinig feedback geven vertraagt het leerproces, maar ook te veel feedback geven resulteert in eensuboptimaal leerproces. Beperk je feedback tot 1 à 2 elementen. Kies deze die op dat moment hetbelangrijkstezijn.Laatdeatleetvragenwanneerdezefeedbackoverdeuitvoeringwenstvooreenoptimaalleereffect.

Opstellingvideofeedbacksysteemtijdenseenzwemtraining

Gevoeligefase


Erzijn2‘windowsof

opportunity’:6-8jaaren10-12

jaar.

Omwillevandesnellegroeiiseentijdelijkeafnameinbewegingskwaliteitenmotorischleervermogenmogelijk.6

Deatleetisterugtrainingsgevoeligervoorcomplexesportmotorischevaardigheden.

Motorischevaardighedenkunnennogverfijndworden.Hetleerprocesverlooptdoorgaanstragerdanopjongereleeftijd.

Bewegingsschool.Basis

atletischevaardigheden.

Ondersteuneninhetontwikkelenvaneennieuw‘lichaamsplan’.

Sportspecifiekevervolmaking Sportspecifiekevervolmaking

Multimoveforkids

Multimove forkids iseenproject,ondersteunddoordeVlaamseOverheid,omkinderen indesportclubeenbreedbewegingsaanbodaantebieden.Meerinformatieistevindenviadezeweblink:www.multimove.be

6Indewetenschappelijkeliteratuurspreektmensomsover“adolescentawkwardness”(Beunen&Malina,1988),(Philippaertsetal.,2006).


Hoofdstuk:W

atista

lent?

19

WATISTALENT?

HETVTDLTALENTMODEL

Iederkindheefteensetaanvaardighedenenkandezeontwikkelenbinnengenetischbepaaldegrenzen.Maarwanneerspreektmenvantalent infunctievantopsport?Rekeninghoudendmetdehogetopsporteisen,iseentopsporttalent een kind met uitzonderlijke sportieve vaardigheden (Tucker & Collins, 2012). Bij talentspreektmen ook van de (genetische) aanleg, namelijk wat het kind ‘van nature’ bezit aan eigenschappen envaardigheden.Maarookdetrainings-ensportervaringendeomgevingronddejongesporterbepalenmeehet“talent”. Hoewel een aantal auteurs melden dat een expertiseniveau kan bereikt worden mits voldoendekwaliteitsvolletraining(∼10.000uur){Ericsson:1991uk}{Ericsson:2004vv}, isditnietdeenigeverklaringvoorhetbereikenvaneenexpertniveau(Tucker&Collins,2012){ElferinkGemser:2011hv}7.

InfiguuropdevolgendebladzijdeisschematischhetVTDLtalentmodelweergegeven.Hettriatlontalentwordtbepaald door verschillende eigenschappen, die in de loop van de sportcarrière worden ontwikkeld. Desuccesratio in de ontwikkeling van toptalent tot topatleet hangt dus af van het initieel talent (~genetischecomponent),maarevenzeervanhetafgewerktetopsportprogramma(~talentontwikkeling).Zowelhettalentalsdeontwikkelingkanviagerichtetestproceduresgemetenofgeschatworden.

Eenbelangrijk facet in een talentdetectiemodel is omeen longitudinale opvolging vanhet potentiële talent tevoorzien.Dezeopvolgingdienttebestaanuithetmetenvandeprestatiebepalendefactorenalsookhetopvolgenvandeprestatieevolutie{ElferinkGemser:2011hv}.

JelleGeens,eenvandemeesttalentrijkeBelgischetriatletenopdeOlympischeafstand

7Ditverwijstnaardetheoryofdeliberatepractice.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

20

TalentmodelvandeVTDL,vantoptalenttottopatleet(bepalendefactoren)8

TalentmodelvandeVTDL,vantoptalenttottopatleet(inmeetbaregrootheden)

8Verklaringenbijdeafkortingen:ziebijlage7‘verklarendewoordenlijst’.

Capaciteiten)*)Aanleg) Capaciteiten)*))Ontwikkeling) Wedstrijd)presta6e)*))Ontwikkeling)

Fysiologie)* )VO2max)* )vLamax)* Spiervezeltypologie))

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)* )Sport)(a*specifiek))

Antropometrie)* )Gestalte))* )Gewicht)* )Vetpercentage)* )Biologische)leeMijd)* )KalenderleeMijd)

Motorisch)leervermogen)*)Motorisch)quo6ënt)

Fysiologie)* )VO2max)(δ):pre*post)training))* )vLamax)(δ):)pre*post)training))* )Prikkelgevoeligheid)(δ/t))

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)* )Sport)(specifiek)en)a*specifiek))

Trainingsachtergrond)* )carrière))en)laatste)seizoen)* ))specifiek,)a*specifiek)

Mentale))* )Pijntoleran6e)* )Intrinsieke)mo6va6e)* )DoorzeZngsvermogen)

Coacheability)

Mentale))* )Pijntoleran6e)* )Intrinsieke)mo6va6e)* )DoorzeZngsvermogen)

Biologische)ontwikkeling)(δ/t)))

Sociale)omgeving)* )Gezin)* )Peers)* )Studieklimaat,)werkklimaat)

Belastbaarheid)* )#)blessuredagen)/)jaar)* )#)ziektedagen)/)jaar)* Trainingsload/jaar)

Fysiologie)* )MLSS)speed)/)power)output)* )Prikkelgevoeligheid)(δ/t))

Wedstrijdpresta6es)

Belastbaarheid)* )#)blessuredagen)/)jaar)* )#)ziektedagen)/)jaar)* Trainingsload/jaar)

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)* )Sport)(specifiek))


Coacheability)

Mentale))* )Pijntoleran6e)* )Intrinsieke)mo6va6e)* )DoorzeZngsvermogen)* )Zelfregula6e)

Sociale)omgeving)* )Gezin)* )Peers)* )Studieklimaat,)werkklimaat)

Toptalent) ) ) ) ) ) ) )Topatleet)

Capaciteiten)*)Aanleg) Capaciteiten)*))Ontwikkeling) Wedstrijd)presta6e)*))Ontwikkeling)

Fysiologie)* )VO2max)–)POF)criterium)

Efficiën6e)–)bewegingskwaliteit)* )Sport)(a*specifiek))

Antropometrie)* )Gestalte))* )Gewicht)* )Vetpercentage)* )Biologische)leeLijd)* )KalenderleeLijd)

Motorisch)leervermogen)*)Motorisch)quo6ënt)

Fysiologie)* )VO2max)–)POF)criterium)* )vMFOR)(δ):pre*post)training))* )vMLSS)(δ):pre*post)training))

Efficiën6e)–)bewegingskwaliteit)* )Sport)(specifiek))


Mentale)factoren)* )Pijntoleran6e)* )Intrinsieke)mo6va6e)* )Doorze\ngsvermogen)

Coacheability)

Mentale)factoren)

Biologische)ontwikkeling)(δ/t)))

Sociale)omgeving)* )Gezin,)peers)* )Studieklimaat,)werkklimaat)

Belastbaarheid)

Fysiologie)* )vMLSS)* )vMFOR)* )Prikkelgevoeligheid)vMFOR;)vMLSS))(δ/t))

Wedstrijdpresta6es)Zwempresta6e)*)POF)criterium)Looppresta6e)–)POF)criterium)

Belastbaarheid)* )#)blessuredagen)*)ziektedagen)/)jaar)* Trainingsload/jaar)

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)* )Sport)(specifiek))


Coacheability)

Mentale)factoren)*  Stress)bestendigheid)*  Zelfregula6e)

Sociale)omgeving)Antropometrie)ontwikkeling)(δ/t)))

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)

Efficiën6e)*)bewegingskwaliteit)* )ADL)en)sport*a*specifiek)

Antropometrie)ontwikkeling)(δ/t)))

Zwempresta6e)*)POF)criterium)Looppresta6e)–)POF)criterium)

Selec6e)

Profi

el)


Hoofdstuk:W

atista

lent?

21

FASENINDEONTWIKKELINGVANJONGSPORTTALENT

FASEVANBEWEGINGSERVARING:‘ACTIVESTART’

Tot6jaar

FasevanBEWEGINGSERVARING- Hetkind leert algemenebewegingsvaardigheden, zoals klimmen, lopen, rollen,werpen, springen,evenwichthouden,… Ditwordt viaeen

breedbewegings-enspelaanbodaangeleerd(bewegingsschool,multimove).- Verkennenvanrisico’sengrenzenineenveiligespeelomgeving.- Hetbewegingsprogrammabevatgestructureerdeenongestructureerdebeweging(spontaanspel).Erisgeenperiodisering.- BewegenisFUN.

Benchmarks

Socialeomgeving Kinderopvang.Kleuterklas.Leeftthuis.Oudersstimulerenenondersteunenhetkind,maarniettefanatiek.Sportinfrastructuur Zwembad,bos/park/grasvelden,omnisportzaal,gymzaal,speelplein,….Coaching Initiatortriatlonofhogeropgeleid.Clubcontext.Bewegingsschool,kleutergym,zwemschool,triatlonschool.

trainingsachtergrond

Zwemmen 1xperweek,watergewenning,zwemschool,spelvormen.Fietsen Loopfiets,step.Lopen Bewegingsspelen.Stabilisatie/kracht Nietvantoepassing.Crosstraining Kleutergym,bewegingsschool,speeltuin,spontaanspel.Trainingsuren/jaar Elkedagbewegingsactief.Periodiseringmodel Gansedagbewegingsactief.Wedstrijden Geenwedstrijden.Weldeelnameaansportieveevenementen.

Vaardighed

en

Mobiliteit, stabiliteit,kracht

Onbewustdebewegingsrijkdomopbouwenviaspontaanengestructureerdspelenbewegen.Verkennenvanrisico’sengrenzenineenveiligespeelomgeving.

Zwemmen Angsten overwinnen, waterwennen, horizontaal evenwicht, evenwichtsherstel, rotaties rond 3 assen,springen,beginselenvanstuwingmetarmenenbenen.

Fietsen Lopen/stappenmetdefiets,fietsoprapen,afstappen,opstappen,sturen,beginselenvanstuurvaardigheid.Lopen Spontaan,natuurlijklooppatroon.Warm-up/cooldown Keuzevandeactiviteitenbiedeneenspontanewarmupencooldownaan.Starts/wissels Opstappenenafstappenvandefiets.Trainingsschema Dejongesporterheeftvastemomentenindeweekvangestructureerdesportenspelendagelijksemomenten

vanongestructureerdspel.

Tactiek

Pacing Nietvantoepassing.Ploegtactiek Nietvantoepassing.Regels Nietvantoepassing.Fairplay Respecteertdefairplay.

Socialevaardigheden Naareindevandefase,lereningroepspelen.Spelenmetrespectvoorelkaar.(Sport)materiaaldelen.Mentalevaardigheden Kanonderbegeleidingeenvoudigebewegingsopdrachtenuitvoeren.Isgemotiveerdomdathetleukis.Voeding Drinktwaterenbeperktsnoepenfrisdranken.Eetfruitalstussendoor.Hygiëne Poetst tanden, wast handen na toiletbezoek, wast handen voor en na de maaltijd, doucht dagelijks. Gaat

slapenopsignaalvandeouders.Materiaalkennis Draagtzorgvoorhetsportmateriaal.Prestaties Prestatiesgevenindezefasevandeontwikkelinggeenvalideindicatievaneenvoorspoedigeontwikkeling.

TIP:“Walkthetalk”

Alscoachgeeftusteedshetgoedevoorbeeld.Verwachtustiptheiden inzetvanuwatleten,weesdanzelfstiptentooninzet.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

22

FASEVANBASISTRAINING:‘FUNDAMENTALS’

6totAPHV-1

FasevanSPORTSTIMULERING- Hetkindontwikkeltalgemenebewegingsvaardigheden,zoalsklimmen, lopen, rollen,werpen,springen,evenwichthouden,…Ditwordtvia

eenbreedsport-enspelaanbodaangeleerd.- Het sportprogramma bestaat uit 60% sport-a-specifieke oefeningen, 40% sportspecifieke oefeningen. Accent op zwemtechniek en brede

motorischevorminginhetwater.- Hetsportprogrammaisevenwichtigengestructureerdsamengesteld.Erisgeenperiodisering.Erblijftveelruimtevoorspontaanspel.- Aanlerenvandebeginselenvandefair-play.- Hetsportenisfunbeleven.Denadrukligtopparticipatie.

Benchmarks

Socialeomgeving Lageronderwijs.Leeftthuis.Oudersstimulerenenondersteunenhetkind,maarniettefanatiek.Sportinfrastructuur 25mzwembad,bos/park/grasvelden,omnisportzaal,gymzaal,speelplein.Max8kinderenper25mbaan.Coaching Initiatortriatlonofhogeropgeleid.Clubcontext.Coachbegeleidt8-16kinderen.


Zwemmen9 6-7jaar:1à2xperweek.1,5à3kmperweek.Techniek,bredemotorischevorming,kortesprints.8–APHV-1:progressiefopbouwendvan3naar6kmgemiddeldperweek.Aanvullenmetaerobetraining.

Fietsen 6-7jaar:0à1xperweek.15kmgemiddeldperweek.Techniek,souplesse.8–APHV-1:progressiefopbouwendvan20tot40kmgemiddeldperweek.Aanvullenmetaerobetraining.

Lopen 6-7jaar:1à2xperweek.Loopspelen,atletiekvaardigheden,geenduurvormen.8–APHV-1:Loopspelen,korteduurvormen,opbouwendtot15kmperweek.

Stabilisatie/kracht Minimaal 2x per week onder de vorm van lichamelijke opvoeding, gymnastiek, sporten spelvormen,evenwichtsspelen,atletiekvaardigheden(werpen,lopen,springen,…).Crosstraining

Trainingsurenperjaar Elkedagsport-enbewegingsactief.Periodiseringmodel Elkedagsport-enbewegingsactief,vlakkeperiodisering.Wedstrijden Mixvanwedstrijdvormenendisciplines.ParticipatieenFUNstaatcentraal.

Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit Bewust worden van eigen lichaam en de bewegingen die je ermee kan maken. Veel spelelementencreëren.Reactiespelen.kracht

Zwemmen Durftinopenwaterzwemmenineenbeveiligdezwemzone,kaneenopenkeerpuntuitvoerenmetpijlen.Aanlerenvanverschillendestuwingsvormen(oawrikken),crawlbeenstuwing,ademeningolfdal.Startduik.Kantenminste2gereglementeerdezwemslagenzwemmen.

Fietsen Kanbochtenmakenenremmen(snelheidbeheersen)opeeneenvoudigeafgeslotenomloop.Lopen Lopeninspelvormen,metrichtingsveranderingen,startenopsignaal,opvlakenoff-roadterrein.Warm-up/cooldown Doetwarm-up/cooldownmeemetdecoach.Starts/wissels Kanstartduikenopenwaterstartuitvoeren.Aanlerenwisseltechniekzwemmen-lopen.Trainingsschema Decoachmaakteenjaarplanmethierineengevarieerdsportaanbod.Desporterheeftvastemomentenin

deweekvangestructureerdesportenspelendagelijksemomentenvanongestructureerdspel.

Tactiek

Pacing Nietvantoepassing.Ploegtactiek Kansamenwerkeninspel-entrainingsopdrachten.Regels Heeftkennisvandebelangrijkstesportregels.Fairplay Respecteertdefairplay.

Socialevaardigheden Heeft invloed of hij/zij naar de training gaat. Moedigt andere kinderen aan. Kan korte opdrachtenuitvoereninkleinegroepjes.Positieveattitude.

Mentalevaardigheden Kanonderbegeleidingeenvoudigetechnischedoelentoepassen.Kandeconcentratievasthoudentijdensdeinstructieoptraining.Isgemotiveerdomdathetleukis.Kanomgaanmetspanningoptraining.

Voeding Drinktwateroptrainingenbeperktsnoepenfrisdrank.Eetvolgensdevoedingsdriehoek.Hygiëne Draagtsteedseenhelmtijdenshetfietsen.Poetsttanden,wasthandennatoiletbezoek,neemtdagelijks

eendouche.Gaattijdigslapenopeigenbewegingofopsignaalvandeouders.Materiaalkennis Gaatzorgzaamommetmateriaalenkanzichkledeninfunctievandeweersomstandigheden.

Prestatie

s Zwemmen Prestatiesopzwem, fiets,of looptests,nochwedstrijdprestatieszijnopdeze leeftijdeenvalide indicatievan het talent. Prestaties zijn slechts relevant in demate dat ze een spiegel zijn van een toegenomenbewegingsvaardigheid (skills). Prestaties dienen in de tijd opgevolgd te worden, zodat de evolutie kanbeoordeeldworden.

LopenWedstrijden

9Trainingsvolumesen–inhoudenaantepassenvoorzeercompetitiefingesteldejongeren.MeerinformatieistevindeninhettopsportLTADplan.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

23

Indeonderstaandetabelvindtueenlijstvanvaardighedendiedebasisvormenvansportieveprestaties.Omeensportieftalentoptimaaltelatenontwikkelendienendezevaardighedensystematischaangeleerdofgeoefendteworden.Eenaantalaspectenkomenongetwijfeldalaanbodindelessenlichamelijkopvoeding.Tochishetaante bevelen om tijdens de clubtraining deze vaardighedenextra aan bod te laten komen.Dit kan bijvoorbeeldtijdenseenwarmup,slotspel,hindernissenparcours,‘reis-rond-de-wereld’,loopspel,atletiekmeerkamp,...

Tijdenszwemtrainingendienendemotorischevaardigheden inhetwater tewordenontwikkeld. Inhetwaterwordtmengeconfronteerdmetuitdagingendienietoplandontwikkeldkunnenworden.Dehorizontaleligging,hetonderdrukkenvanademhalingsreflexen,rotatiesronddeverschillendelichaamsassen,…kunnenviazwem-enspelvaardighedenaangebodenenontwikkeldworden.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

24

TIP:“Aangepastetrainingsvolumesvoorzeercompetitievejeugd”

Sommigejongerenhoudenheelergvancompetitieenwillenhunniveauomhoogbrengen.Belangrijkinditverhaalisdat dit de ambitie van het kind moet zijn, niet van de ouders! Voor deze groep competitief-ambitieuze jongerendienendevooropgesteldetrainingsvolumesaangepastteworden.Dezetrainingsvolumeszullenaansluitenbijwatinhetcompetitiezwemmengebruikelijkis.MeerinformatieoverhettopsportLTADplanvindtuopdeVTDLwebsite.

TIP:Oudersspeleneencrucialerolindesportieveontwikkelingvanhunkinderen

Oudersspeleneenzeerbelangrijkerolindeopvoedingensportieveontwikkelingvanhunkinderen.Eengezondeensportieve levensstijl wordt in belangrijke mate via de ouders meegegeven. Specifiek naar de ouders van jongetopsporttalenten heeft Sport Vlaanderen een campagne uitgewerkt, waarbij de oudersworden geïnformeerd overhun belangrijke rol in de sportieve ontwikkeling. Meer informatie over deze campagne vindt u op:www.sport.vlaanderen


Hoofdstuk:W

atista

lent?

25

FASEVANLERENTRAINING:‘LEARNINGTOTRAIN’

APHV-1enAPHV

FasevanTALENTIDENTIFICATIE- Fase van grote veranderingen in de lichaamsverhoudingen (ledematen, romp) en lichaamseigenschappen (kracht, lenigheid, stabiliteit).

Hierdooriseentijdelijkeverminderdecontroleoverhetlichaamendalingbewegingskwaliteitmogelijk.- Het ontwikkelen van de algemene sportieve vaardigheden is prioritair. De sport specifieke vaardigheden moeten aangeleerd en

geautomatiseerdwordenvooraleerdefasevandeopbouwtraining(‘trainingtotrain’)aantevatten.- Hetsportprogrammabestaatuit30/70verhoudingsport-a-specifiekeversussportspecifiekeoefeningen.- Hettrainingsprogrammaisgeperiodiseerdvolgenseenenkelofdubbelperiodiseringsmodel.- Medischescreeningifveventuelemedischeproblemenmetnegatieveimpactinlateretrainingsstadia.- Aanvangvan talentidentificatieopbasis van (1)eenantropometrische screening (2)eenmotorische screening (3)een screeningvande

fysiekeontwikkelingen(4)eenprestatiemetinggekaderdbinnendebiologischeontwikkeling.- OpvolgingviahetBLOSOtopsportervolgsysteemenhetatletenvolgsysteemvandefederatie.

Benchmarks

Socialeomgeving Lageronderwijsenlagersecundaironderwijs.Leeftthuis.Oudersstimulerenenondersteunenhetkind.Trainersenoudersrelativerenhetbelangvanhetwedstrijdresultaat.

Sportinfrastructuur 25mzwembad,bos/park/grasvelden,omnisportzaal,gymzaal,speelplein.Max8/25mbaan.Coaching TrainerBof hogeropgeleid.Clubcontext. Clubcoachbegeleidt 8-12 kinderen.Ondersteuning vanuit de

federatieviaregionalewerking.


Zwemmen10 APHV:tot10kmgemiddeldperweek.Techniek,regeneratie,extensieveduur,snelheid.Fietsen APHV:tot100kmgemiddeldperweek.Techniek,regeneratie,extensieveduur,souplesse.Lopen APHV:tot20kmgemiddeldperweek.Techniek,regeneratie,extensieveduur,snelheid.Stabilisatie/kracht Startmetbasisvormenvanstabilisatietraining.Traininevenwicht.Crosstraining Minimaal2xperweekonderdevormvanlichamelijkeopvoeding,gymnastiek,sport-enspelvormen.Trainingsurenperjaar Progressiefopbouwendnaar440uurtrainingperjaaropAPHV.Periodiseringmodel Gansejaarsportactief,enkelvoudigeofdubbeleperiodisering.Wedstrijden Maximaal6wedstrijdenperperiode(12perseizoen),mixvanwedstrijdvormen.Perperiode,maximaal3

wedstrijdenineenzelfdediscipline.Jaarlijkstenminste4triatlons.

Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit Bewust worden van eigen lichaam en de bewegingen die je ermee kan maken. Veel spelelementencreëren.Aandachtvoortraineninevenwicht.Kracht

Zwemmen Aanleren2-takten6-takt.Ademenaanvoorkeurszijdeenniet-voorkeurszijde.Kande4wedstrijdslagenzwemmen. Vervolmaken van starts, keerpunten, beenstuwing en crawl. Open water vaardigheden:oriëntatie,boeienronden.

Fietsen Start met peloton vaardigheden. Optimaliseren bochten- en remtechniek road en off-road. Aanlerenschakeleninfunctievanparcourseneigenmogelijkheden.Aanlerenrondepedaaltred.

Lopen Lopenenloopspelenondergevarieerdeomstandigheden(parcours,ondergrond).Spelvormenenglobaleoefenvormenvoorritmisch,reactiefenefficiëntlopen.Aanvoelenvanvariatiesinpaslengteenpasfrequentieoploopefficiëntie.Aanvoelenvanheteffectvande‘forward/backwardlean’oploopsnelheid.

Warm-up/cooldown Weetwaaromwarmingupencoolingdownnodigzijnenvoerthetookuit.Starts/wissels Aanlerenbeachstart.Aanlerenwisselszwemmen-fietsen,fietsen-lopen.Trainingsschema Kaneentrainingsschemalezenenbegrijptdeopdrachten.

Tactiek

Pacing Leertdeinspanningdoserenenbegrijptdegevolgenvaneentesnellestartofdemarrage.Ploegtactiek Kansamenwerkeninspel-entrainingsopdrachten.Regels Begrijptdesportreglementenenpastzetoe.Fairplay Begrijpt de regels van de fair play en past ze toe. Gaat respectvol om met collega-atleten, trainers,

begeleiders,ouders,…Socialevaardigheden Benoemtwathij/zij leukvindtaantriatlon.Weetnadewedstrijdwatgoedenmindergoedging.Leeft,

met dehulp vandeouders, volgens een evenwichtig programma school/sport/vrienden/familie/…Kanmet ‘vreemden’praten. Laatdegroepbeter trainendoorhet voorbeeld te geven.Heeft eenpositieveattitude.

Vervolgopdevolgendebladzijde

10Trainingsvolumesen–inhoudenaantepassenvoorzeercompetitiefingesteldejongeren.MeerinformatieistevindeninhettopsportLTADplan.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

26

Mentalevaardigheden Weethetverschiltussenkorteenlangetermijndoelen.Kanconcentratieaanhoudentijdensinstructieenoefeningoptraining.Weetietsovervisualisatieenpastditineenvoudigesituatiesenonderbegeleidingtoe.Kanmomentanegoestingineenlangetermijnplanningzien.Zetzichinoptrainingenwedstrijd.Kanomgaanmetwedstrijdspanningdoormiddelvaneenvoudigeontspanningstechnieken.

Voeding Gezonde snack na training.Weetwat fast food is en gebruikt ditmetmate. Drinkt regelmatigwater.Beperktsnoepenfrisdrank.Eetvolgensdevoedingsdriehoek.

Hygiëne Weetwaaromslaapbelangrijkis.Gaatuitzichzelfoptijdslapen.Kanziekteenpijnaangeven.Materiaalkennis Weetwanneermateriaalmoetvervangenworden.Kaneenvoudigonderhoudaandefietszelfuitvoeren.

Kaneigensporttasinpakken.Fasevan talentdetectie in functievan topsport.Volgendeprestatiecriteriawordengehanteerd. Inhetkadervandebreedtesport zijndeze

prestatiesnietrelevant.

Prestati

es

Zwemmen 12jaar:prestatieniveauisoriënterend:140ptnJonesTabel.Minimaal67ptninelkediscipline.IndienAPHVmeerdan1jaarverschiltmetdegemiddeldeAPHV,danisereendeliberatiemargevan5punten.Lopen

Wedstrijden Nationalejeugdwedstrijdenwaarbijprestatiesondergeschiktzijnaanhet‘leren’.

TalentindicatorenindeVTDLTalentIdentificatieProgramma(TIDP)

HetVTDL-talentidentificatieprogramma(TIDP)hanteertvolgendemetingenencriteriaomatletenteselecterenvoorhaartopsportprojecten(demeestrecentecriteriazijnopdeVTDLwebsiteterugtevinden):

- Mentaleeigenschappen:uitgesprokengedrevenheidvoordesport.- Motorischquotiënt,bepaaldmetbehulpvanhetVlaamsSportKompas(VSK):minimumscorevan100.Hoehoger,

hoebeter.- FysiekquotiëntbepaaldmetbehulpvanhetVSK:oriënterend:minimumscorevan90.- Prestaties:volgendecriteriawordenbepaald infunctievandekalenderleeftijd.Atleten(U18)waarvandeAPHV

meerdaneenjaarlatervaltdangemiddeld,hebbeneendeliberatiemargevan5puntenopdezeprestatiecriteria.

Meisjes Jongens

Zw. Lpn. Som Zw. Lpn. Som

JeugdA* A Min72ptn/disc. 150ptn Min72ptn/disc. 150ptn

B Min70ptn/disc. 145ptn Min70ptn/disc. 145ptn

JeugdB A Min75ptn/disc. 156ptn Min75ptn/disc. 156ptn


JeugdC A Min67ptn/disc. 140ptn Min67ptn/disc. 140ptn


*400/3000mtest


Hoofdstuk:W

atista

lent?

27

FASEVANOPBOUWTRAINING:‘TRAININGTOTRAIN’[TOPSPORT]

APHV+1–APHV+3

FasevanTALENTONTWIKKELING

- Startvandeprogressieveuitbouwvankrachtenuithouding,indiendesportievevaardighedenvoldoendebeheerstworden.- Hetsportprogrammabestaatuit15%sport-a-specifiekeoefeningen,85%sportspecifiekeoefeningen.- Hettrainingsprogrammaisgeperiodiseerdvolgenseendubbelperiodiseringsmodel.- Kiesvooreenmixvanwedstrijdvormen(aquatlon,triatlon,duatlon,off-road,…)enwedstrijdniveau’s(sterkenmatigbezet).

Benchmarks

Socialeomgeving Secundair onderwijs (F-statuut). Woont thuis aangepast aan de sport. Ouders stimuleren enondersteunenhetkind.Trainersenouderskaderenhetwedstrijdresultaatinfunctievandeontwikkeling.

Sportinfrastructuur Atletiekpiste,25mzwembad,bos/parkomgeving,gym-enpowerzaal,video-instructie.Max6atletenper25mbaan.

Coaching TrainerAofgelijkgesteld.Decoachbegeleidt4-10atleten.Decoachfunctioneertineenteammetandereexperts/coaches.Decoachstuurtdeexperts/assistentcoachesaan(coördinerendefunctie).RegionalewerkingvandefederatieinsamenwerkingmetdeVTDLtriatlonclub.


Zwemmen 16-24(APHV+1)à18-32(APHV+3)kmperweek.Regeneratie,UC,WCensnelheid.Fietsen 100-250(APHV+1)à150-300(APHV+3)kmperweek.Regeneratie,UC,WCensnelheid.Lopen 25-35(APHV+1)à35-60(APHV+3)kmperweek.Regeneratie,UC,WCensnelheid.Stabilisatie/kracht 2-5xperweek,46wekenperjaar.Crosstraining 1-2xperweekonderdevormvanlichamelijkeopvoeding,gymnastiek,sport-enspelvormen.Trainingsurenperjaar 550u(APHV+1)–900u(APHV+3).Meisjesgemiddeld-5%vandetotaletrainingsload.Periodiseringmodel Dubbelperiodiseringsmodel.Tijdigrelatieverustwekeninteplannen(2:1,3:1,3:2).1à3BTsessiesper

week.Wedstrijden 6à8triatlons,1à3duatlonsperseizoen.Indewinterperiodekunnenookveldlopen,zwemwedstrijden

enwinterduatlonsingelastworden,maximaal5wedstrijdenintotaal.

Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit Basisprogramma.Individueleaccenten.Kracht Startkrachttrainingmetlagegewichten,inevenwichtenfullrangeofmotion(APHV+1).Hoogpiramidaal

enfullrangeofmotion(APHV+2enAPHV+3).Zwemmen Volledig vertrouwd in open water en kan de stijl aanpassen ifv de open water omstandigheden.

Perfectionerenskills.Aanpassenbeentaktenslagfrequentieifveigenmogelijkhedenenwedstrijdsituatie.Traineninde4wedstrijdslagen.

Fietsen Vervolmakenvaardighedenaanwedstrijdtempo.Kaninwaaiersrijden.Perfectioneren(U-)bochten.Lopen Aanvangvananalytischeoefenstofinfunctievanefficiëntlopen.Aanvangvanhillsinfunctievanefficiënt

lopenenterondersteuningvandekracht-enstabilisatietraining.Warm-up/cooldown KanzelfstandigeenWU/CDuitvoeren.Starts/wissels Pontonstart.Perfectionerenwisseltechniek.Op-enafspringenvandefiets.Trainingsschema Begrijptdesamenhangtussendetrainingenifvdekorteenmiddellangetermijn.

Tactiek

Pacing Kanflexibelomgaanmetdepacingstrategie,ifvtactischeenomgevingsfactoren.Ploegtactiek Kansamenwerkenmetbekendeninfunctievaneenteamprestatie.Regels Weetwaaromregelsnodigzijnenpastzetoe.Fairplay Weetwaarom.Weetwaardegrenzenliggen.

Socialevaardigheden Beschrijftglobaaleigenkarakter.Steltzelfprioriteiten.Geeftgedetailleerdaanwatgoedginginwedstrijdenwat niet. Voorkomt problemen, lost ze zelf op of zoekt hulp. Begrijpt dat keuzesmoeten gemaaktwordentussensport,hobby’s,schoolwerk,…Houdteentrainingsdagboekbij.Kanmet iedereenpratenenzichverstaanbaarmaken inFransenEngels.Kanpersinterviewsgeven inhetNederlands.Empathie.Laatdegroepbetertrainendoorverbaleinstructietegeven.

Mentalevaardigheden Kan droomdoel formuleren alsook jaardoelen. Kan met hulp van trainer doelen formuleren. Kantaakconcentratie aanhouden tijdens een wedstrijd. Kan visualisatie toepassen in dewedstrijdvoorbereiding. Is gemotiveerd om de levensstijl aan te passen om de triatlonprestatie teverbeteren.Kan tothetuiterstegaan,maarweetdat 'trainhard,butsmart'de juistehouding is. Leertarouselniveaubeheerseninwedstrijdenvannationaalniveau.

Voeding Kent verschil dorstlesser/energiedrank. Eet volgens de voedingsdriehoek. Heeft vast protocol voorwedstrijden.Kentzweetverlies.Neemtsportvoedingoptrainingenwedstrijdindiennodig.



Hoofdstuk:W

atista

lent?

28

Hygiëne Drinkt in het buitenland enkel flessenwater. Kent arbeid/rust principe en past dit toe. Is alert voorspierpijnenbeginnendeletsels.Communiceertnaardetrainers,oudersendemedischestaf.

Materiaalkennis Kan materiaalkeuzes maken ifv de wedstrijdomstandigheden. Kan het materiaal onderhouden eneenvoudige herstellingen uitvoeren. Kan trainenmet HFmeter en rollen. Kan gebruikmaken van ICTtoepassingenvoorcommunicatieenrapporteringmetbetrekkingtotdetrainingen(vbTrainingpeaks).

Prestatie

s

Zwemmen 14jaar:156ptnJonesTabel(200/1500tests).Minimaal75ptninelkediscipline.16jaar:150ptnJonesTabel(400/3000tests).Minimaal72ptninelkediscipline.IndienAPHV>1jaarverschiltmetdegemiddeldeAPHV,danisereendeliberatiemargevan5punten.

Lopen

Wedstrijden Eersteinternationaleervaring(16jaar)AansluitenbijTop3-8ETU-cup(17jaar)Top16-8EK-juniorenopeindevandefase‘trainingtotrain’(17jaar).ZieookVTDLtopsportpiramide;bijlage6.

Naastuithoudingenkrachtwordtookdementaleontwikkelinggestimuleerdzoalshet lerenvoluitgaan, lerenomgaan met verlies en tegenslag, leren omgaan met wedstrijdstress en het aanhouden van hetconcentratievermogen.

Indeopbouwtrainingwordtdetrainingsbelastingprogressiefopgedrevendoorhetaantaltrainingseenhedentevergroten.Ineentweedefase,afhankelijkvanhetconditiepeilvandeatleet,magdeduurvantrainingseenhedenworden verhoogd. Er wordt stilaan meer sport specifiek gewerkt. Het beoefenen van andere sporten wordtingepast ter versterking van de sport specifieke ontwikkeling. Er gaat steeds meer aandacht naar hetperfectionerenvande techniekvandeatleetdiehijmoetkunnenbenutten indeverschillende situaties en instressvollesituaties.Hetbelangvandestructuurvandetrainingsperiodiseringwordtbelangrijker.

TIP:Trainingsintensiteiten–volumealsmiddel,nietalsdoel

In de fase ‘training to train’ wordt het trainingsvolume en –intensiteit opgebouwd. Echter, het volume en deintensiteit zijn geen doel op zich,maar eenmiddel om de vooropgestelde doelstellingen te realiseren. Indien eenatleetoptechnischvlakfundamenteletekortenheeft,danishetverhogenvanhettrainingsvolumeen–intensiteitnogniet aan de orde en dient eerst de techniek bijgeschaafd te worden. Het opdrijven van het trainingsvolume en –intensiteitdienttevenssamentegaanmetblessurepreventievemaatregelen.

Watistopsport?

Hetbegriptopsportkentgeenuniverseledefinitie.Allichtheeftiedereeneigenmeningoverwatondertopsportvalt.

DeVTDLdefinitieert topsportalshetbehalenvantop8plaatsenopWK/WTS/OSalsookdeweghiernaartoe.Dit iseenzeerhogelateninhetlichtdaarvanmoetendeontwikkelingsfasenvandejongetopsporterbegrepenworden.Dittraject is niet voor iedereenweggelegd en vraagt eenuitzonderlijk en specifiek talent, trainingsinzet, levensstijl enomkadering.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

29

FASEVANOPBOUWTRAINING:‘TRAININGTOTRAIN’[BREEDTESPORT]

APHV+1–APHV+3

FasevanTALENTONTWIKKELING

- Startvandeprogressieveuitbouwvankrachtenuithouding,indiendesportievevaardighedenvoldoendebeheerstworden.- Hetsportprogrammabestaatuit15%sport-a-specifiekeoefeningen,85%sportspecifiekeoefeningen.- Hettrainingsprogrammaisgeperiodiseerdvolgenseendubbelperiodiseringsmodel.- Kiesvooreenmixvanwedstrijdvormen(aquatlon,triatlon,duatlon,off-road,…)inhetnationalecircuit.

Benchmarks

Socialeomgeving Secundaironderwijs.Woontthuisaangepastaandesport.Oudersstimulerenenondersteunenhetkind.Trainersenouderskaderenhetwedstrijdresultaatinfunctievandeontwikkeling.

Sportinfrastructuur Atletiekpiste,25mzwembad,bos/parkomgeving,gym-enpowerzaal,video-instructie.Max6atletenper25mbaan.

Coaching Trainer B of hoger opgeleid. De clubcoach kan beroep doen op experts/coaches in functie van eenbepaalde vraagofproblematiek.De clubcoach stuurtdeexperts/assistent coaches aan (coördinerendefunctie).


Zwemmen Technisch vervolmaken heeft prioriteit op de trainingsload. Trainingsvolume in functie van demogelijkhedenvandeatleet.Regeneratie,UC,WCensnelheid.Fietsen

LopenStabilisatie/kracht 1à2xperweek,46wekenperjaar.Crosstraining Minimaal1xperweekonderdevormvanlichamelijkeopvoeding,gymnastiek,sport-enspelvormen.Trainingsurenperjaar Technischvervolmakenheeftprioriteitopdetrainingsload.Maximaal15%jaarlijksetoenameinload.Periodiseringmodel Dubbel periodiseringsmodel aangepast aan schoolkalender. Relatieve rustweken in te plannen tijdens

examenperiodesofnaeenintensieftrainingsblok.1à3BTsessiesperweek.Wedstrijden 6à8triatlons,1à3duatlonsperseizoen.Indewinterperiodekunnenookveldlopen,zwemwedstrijden


Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit Basisprogramma.Individueleaccentenmogelijk.Kracht Startkrachttrainingmetlagegewichten,inevenwichtenfullrangeofmotion(APHV+1).Hoogpiramidaal

enfullrangeofmotion(APHV+2enAPHV+3).Zwemmen Volledig vertrouwd in open water en kan de stijl aanpassen ifv de open water omstandigheden.

Verbeteren van de skills. Aanpassen beentakt en slagfrequentie ifv eigen mogelijkheden enwedstrijdsituatie.Trainenintenminste3wedstrijdslagen.

Fietsen Vervolmakenvaardighedenaanwedstrijdtempo.Kaninwaaiersrijden.Lopen Aanvangvananalytischeoefenstofinfunctievanefficiëntlopen.Aanvangvanhillsinfunctievanefficiënt

lopenenterondersteuningvandekracht-enstabilisatietraining.Warm-up/cooldown KanzelfstandigeenWU/CDuitvoeren.Starts/wissels Verbeterenwisseltechniek.Veiligenvlotop-enafspringenvandefiets.Trainingsschema Begrijptdesamenhangtussendetrainingenifvdekorteenmiddellangetermijn.

Tactiek

Pacing Kanflexibelomgaanmetdepacingstrategieifvdeeigenmogelijkhedenendeomgevingsfactoren.Ploegtactiek Kansamenwerkenifveenteamprestatie.Regels Weetwaaromregelsnodigzijnenpastzetoe.Fairplay Weetwaarom.Weetwaardegrenzenliggen.

Socialevaardigheden Beschrijftglobaaleigenkarakter.Steltzelfprioriteiten.Geeftgedetailleerdaanwatgoedginginwedstrijdenwat niet. Voorkomt problemen, lost ze zelf op of zoekt hulp. Begrijpt dat keuzesmoeten gemaaktworden tussensport,hobby’s, schoolwerk,…Houdteen trainingsdagboekbij.Empathie. Laatdegroepbetertrainendoorverbaleinstructietegeven.

Mentalevaardigheden Kan droomdoel formuleren alsook jaardoelen. Kan met hulp van trainer doelen formuleren. Kantaakconcentratie aanhouden tijdens een wedstrijd. Kan visualisatie toepassen in dewedstrijdvoorbereiding. Is gemotiveerd om aanpassingen in zijn levensstijl aan te brengen om detriatlonprestatieteverbeteren.Kantothetuiterstegaan,maarweetdat'trainhard,butsmart'dejuistehoudingis.Leertarouselniveaubeheerseninwedstrijdenvannationaalniveau.

Voeding Kent verschil dorstlesser/energiedrank. Eet volgens de voedingsdriehoek. Heeft vast protocol voorwedstrijden.Neemtsportvoedingoptrainingenwedstrijdindiennodig.

Hygiëne Kent arbeid/rust principe en past dit toe. Is alert voor spierpijn en beginnende letsels. Communiceertnaardetrainers,oudersengaattijdigteradebijde(sport)arts.

Materiaalkennis Kan materiaalkeuzes maken ifv de wedstrijdomstandigheden. Kan het materiaal onderhouden eneenvoudigeherstellingenuitvoeren.KantrainenmetHFmeterenrollen.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

30

FASEVANAANSLUITINGSTRAINING:‘TRAININGTOCOMPETE’[TOPSPORT]

APHV+4-22jaar

TRANSITIEnaartopsport- Detrainingstaatinfunctievandespecifiekesportdisciplineeninfunctievanhetindividueelprofielvandeatleet.- Detechnischeentactischetrainingissteedssportspecifiek.- WedstrijdprogrammaiseenmixvanContinentalcups,WorldcupsennationalewedstrijdenmeteenpiekophetEKenhetWK.- Fasevanspecialiseren(triatlonOD,triatlonLD,duatlon).- Selectiemomentinfunctievanhetbelofteteam(BeGold),topsportstatutenBLOSO,TopsportDefensie(TSD).- Kritiekeperiodeinfunctievandoorstromingnaarhetmondiaaltopniveau(talentconfirmatie).

Benchmarks

Socialeomgeving Secundair en hoger onderwijs. Kotleven. Situatie is volledig aangepast aan topsport (gespreidstudieprogramma,F-statuut,BLOSOstatuut).Ondersteunenderolvanpartneren/ofpeers.

Sportinfrastructuur Atletiekpiste,25/50mbad,gym-enpowerzaal,video-instructie,parkenbosomgeving.Max4atletenvanhomogeenprestatieniveauper25mbaan.

Coaching Trainer A of hoger opgeleid. Federatiecoach, clubcoach, of personal coach. De coach begeleidt 2-8atleten. De coach functioneert in een team met andere experts/coaches. De coach stuurt deexperts/assistentcoachesaan(coördinerendefunctie).


Zwemmen 18-30(17-18jaar)à20-42(22jaar)kmperweek.Alletrainingsvormenzijnmogelijk.Fietsen 160-300(17-18jaar)à200-400(22jaar)kmperweek.Alletrainingsvormenzijnmogelijk.Lopen 40-65(17-18jaar)à40-85(22jaar)kmperweek.Meisjes-5%.Alletrainingsvormenzijnmogelijk.Stabilisatie/kracht 2à4xperweek,46wekenperjaar.Infunctievanindividuelenoden.Crosstraining Hoofdzakelijkinderelatieverustperiodeenditsteedsvolgensindividuelenoden.Trainingsurenperjaar 930u(17-18jaar)–1200u(22jaar).Meisjes-4%.Periodiseringmodel Dubbelperiodiseringsmodel.Mesostructuur2:1en1:1.3à4BTsessiesperweek.Wedstrijden 8à10triatlons,1à3duatlonsperseizoen.Indewinterperiodekunnenookveldlopen,zwemwedstrijden


Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit,kracht Infunctievandeindividuelenoden.Zwemmen Perfectionerenvandezwemvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Fietsen Perfectionerenvandefietsvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Lopen Perfectionerenvandeloopvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Warm-up/cooldown VasteroutinesvoorWU/CD,aangepastaandeomstandigheden.Starts/wissels Perfectionerentechniekaanwedstrijdtempoenonderwedstrijdstress.Trainingsschema Kanflexibelinpasseninheteigenweekprogrammametbehoudvandedoelstellingenvanhetschema.

Tactiek

Pacing Kanpacingstrategieaanpassenifveigenmogelijkhedenenwedstrijdverloop.Ploegtactiek Samenwerkenifvprestatie.Zonodigzichwegcijferenifvteamresultaatofhetresultaatvaneen‘kopman’.Regels Compleetbegripenacceptatievandesportspecifiekeregels.Fairplay Weetwaardegrenzenliggen;gaaternietover.

Socialevaardigheden Heeft inzicht in eigen mentale vaardigheden. Kan problemen prioretiseren. Minimaliseert negatieveeffectenopeigenfunctioneren.Wintaanzelfstandigheidomlevensstijlvormtegeven.Creëertomgevingdie levensstijl ondersteunt. Kaneenweekplanningmakenen toepassen rekeninghoudendmet sport /werk/studies/herstel/familie/vrienden/…Werktmeteendigitaalagendasysteemomdeplanningoverzichtelijkoptemaken.KanvlotcommunicereninFransenEngels.KanpersinterviewgeveninFransenEngels.Weetanderenoptrainingenwedstrijddoor(non)verbaleinstructietemotiveren.

Mentalevaardigheden Kan doelen situeren in de ontwikkeling als topatleet en rekening houden met de finaliteit. Flexibelomgaan met doelen ifv gewijzigde omgeving. Kan taakconcentratie terugvinden bij verstoring inwedstrijdsituaties. Kan visualisatie toepassen in de wedstrijdvoorbereiding en tijdens wedstrijden vanEuropeesniveau.Isgemotiveerdomprioriteitoptopsportteleggen.Identiteit=internationaletopatleet.Kantothetuiterstegaan;durftberekenderisico’snemen.VoldoendezelfkennisomhetarouselniveautebeheerseninwedstrijdenvanEuropeesniveau.

Voeding Kan zelf een correcte maaltijd samenstellen/bereiden. Gebruikt supplementen slechts na advies vansportarts/diëtist/trainer.Pastvoedingaan ifvgezondheid,prestatieenherstel.Volgtontwikkelingenopvlakvanvoedingen/oflaatzichdoorexpertsadviseren.

Hygiëne Iswaakzaamvoorvoedselveiligheidinhetbuitenland.Vermijdinrisicolandenhetgebruikvanslaatjes,ijs,… Is alert voor spierpijn en beginnende letsels. Kent de regels van handhygiëne en past ze toe.Communiceertnaardetrainersendemedischestaf.



Hoofdstuk:W

atista

lent?

31

Materiaalkennis Kan hetmateriaal gebruiken, onderhouden, vervangen, aanpassen en optimaliseren ifv prestaties. Kantrainenmeteenvermogensmeter.

Prestati

es

Zwemmen ZieookVTDLtopsportpiramide;bijlage6.LopenWedstrijden

Daarwaardetrainingsdoelstellingenindeopbouwtraining(‘trainingtotrain’)eerdernogpastenindealgemeneatletischeontwikkeling,zijnzeindezefasevan‘trainingtocompete’bijnahelemaalbepaalddoordespecifiekebehoeften van de atleet. De training is gericht op de maximale ontwikkeling van alle sportspecifieke enprestatiebepalende factoren.Desalnietteminwordenookde indirecteprestatiebepalende factorenopgedreventot het optimale niveau en daar gestabiliseerd. De betrokkenheid van de atleet in de planning en hettrainingsproceswordtsteedsnadrukkelijker.Eenonvoorwaardelijkengagementnaartopsportvandeatleetenzijnomkaderingisessentieel.

Essentieelvoordezefaseis:

• Hetprofiel van de sterke en zwakke eigenschappen van de atleet te kennen.Dit profielmoet vanuit eenbredeenmultidisciplinairevisieopgesteldworden.Elementendieopgenomendienentewordenzijn:

§ Fysiologischprofiel.

§ Morfologischprofiel.

§ Profielvandefysiekebelastbaarheid(bewegingsapparaat).

§ Profielvandebewegingskwaliteitindetriatlondisciplines.

§ Socialecontextvandeatleetenzijnomgeving.

§ Mentaalprofiel.

§ Materiaal,trainingsaccommodatie,…

• Deatleetzijnmogelijkheidtotreagerenenaanpassentekennenvoordeverschillendetrainingsoefeningen(trainingsgevoeligheid).

Dit vraagt een voortdurende opvolging van de conditieontwikkeling en een regelmatige evaluatie van deuitgevoerde trainingen waaruit moet blijken of de atleet optimaal op het afgewerkte trainingsprogrammagereageerdheeft.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

32

TIP:Hoedetrainingevalueren?

Standaardisatie Validiteit Meetfrequentie Kostprijs(indicatief)

Conditietest(veldtest/labotest):

Trainingstest(performanceindicator):

Trainingsdagboek:

++++

+++

++

++

++++

++++

+

++

++++

50à200EUR/test

0à50EUR/test

0à15EUR/maand

Deverschillendeevaluatiemethodenvullenelkaarperfectaan.Maakalstrainergebruikvanelkvandezemethodenomeenzocompleetmogelijkbeeldvandeatleettekrijgenenhettrainingsprocesoptevolgenenbijtesturen.

Eendigitaaltrainingsdagboekiseenidealetoolomdetrainingsplanningenhettrainingsprocesoptevolgen.


Hoofdstuk:W

atista

lent?

33

FASE:‘TRAININGTOCOMPETE’[BREEDTESPORT]

>APHV+4

- Detrainingstaatinfunctievandespecifiekesportdisciplineeninfunctievanhetindividueelprofielvandeatleet.- Detechnischeentactischetrainingissteedssportspecifiek.- Wedstrijdprogrammaiseenmixwedstrijdvormeninhetnationalecircuit.

Benchmarks

Socialeomgeving Secundairenhogeronderwijs.Kotleven.Ondersteunenderolvanpartneren/ofpeers.Sportinfrastructuur Atletiekpiste,25/50mbad,gym-enpowerzaal,video-instructie,parkenbos.Max6atletenper25mbaan.Coaching Trainer B of hoger opgeleid. Clubcontext en/of personal coaching. De coach kan beroep doen op

experts/coachesinfunctievaneenbepaaldevraagofproblematiek.Decoachstuurtdeexperts/assistentcoachesaan(coördinerendefunctie).


ZwemmenTechnisch vervolmaken heeft prioriteit op de trainingsload. Trainingsvolume in functie van demogelijkhedenvandeatleet.Alletrainingsvormenzijnmogelijk.

FietsenLopen

Stabilisatie/kracht 2à4xperweek,46wekenperjaar.Infunctievanindividuelenoden.Crosstraining Hoofdzakelijkinderelatieverustperiodeenditsteedsvolgensindividuelenoden.Trainingsurenperjaar Technischvervolmakenheeftprioriteitopdetrainingsload.Maximaal15%jaarlijksetoenameinload.Periodiseringmodel Dubbelperiodiseringsmodel.Mesostructuur2:1en1:1.2à3BTsessiesperweek.Wedstrijden 8à10triatlons,1à3duatlonsperseizoen.Indewinterperiodekunnenookveldlopen,zwemwedstrijden


Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit,kracht Infunctievanindividuelenoden.Zwemmen Verbeterenvandezwemvaardigheden.Fietsen Verbeterenvandefietsvaardigheden.Lopen Verbeterenvandeloopvaardigheden.Warm-up/cooldown VasteroutinesvoorWU/CD,aangepastifvomstandigheden.Starts/wissels Verbeterenvandevaardigheden.Trainingsschema Kanflexibelinpasseninheteigenweekprogrammametbehoudvandedoelstellingenvanhetschema.

Tactiek

Pacing Kanpacingstrategieaanpassenifvdeeigenmogelijkhedenenhetwedstrijdverloop.Ploegtactiek Samenwerkenifvprestatie.Zonodigzichwegcijferenifvteamresultaat.Regels Compleetbegripenacceptatievandesportspecifiekeregels.Fairplay Weetwaardegrenzenliggen;gaaternietover.

Socialevaardigheden Heeft inzicht in eigenmentale vaardigheden.Minimaliseert negatieve effecten op eigen functioneren.Wintaanzelfstandigheidomlevensstijlvormtegeven.Creëertomgevingdielevensstijlondersteunt.Kaneenweekplanningmakenentoepassenrekeninghoudendmetsport/werk/studies/herstel/familie/vrienden/…Weetanderenoptrainingenwedstrijddoor(non)verbaleinstructietemotiveren.

Mentalevaardigheden Kanflexibelomgaanmetdoelenifvgewijzigdeomgeving.Kantaakconcentratieterugvindenbijverstoringinwedstrijdsituaties.

Voeding Kan zelf een correcte maaltijd samenstellen/bereiden. Gebruikt supplementen slechts na advies vansportarts/diëtist/trainer.Pastvoedingaanifvgezondheid,prestatieenherstel.

Hygiëne Iswaakzaamopvoedselveiligheidinhetbuitenland.Vermijdinrisicolandenhetgebruikvanslaatjes,ijs,…Isalertvoorspierpijnenbeginnendeletsels.Communiceertnaardetrainerende(sport)dokter.

Materiaalkennis Kanmateriaalkeuzesmakenifvdewedstrijdomstandigheden.Kanhetmateriaalgebruiken,onderhouden,vervangen,aanpassen...


Hoofdstuk:W

atista

lent?

34

FASEVANTOPSPORTTRAINING:‘TRAININGTOWIN’

Vanaf23jaar

‘WORLDCLASSPERFORMANCE- Perfectionerenvandefysiek-conditionele,technischeentactischevaardigheden.- Periodiseringifveenhoogconsistentprestatieniveauindetriatloncircuits(WC,WTS)enpiekwedstrijden(EK,WK,OS).- Hettrainingsprogrammabevatquasiuitsluitendsportspecifieketrainingenenblessurepreventiefwerk.- Prestatiemaximalisatiedoortechnologischeinnovatiesenbijzonderetrainingstechnieken,voedingssupplementen,etc.

Benchmarks

Socialeomgeving Topsportenstudies,professionelesport.Situatie isvolledigaangepastaantopsport.Oudersenpartnerondersteunendetopsporter.

Sportinfrastructuur Atletiekpiste, 25/50m bad, gym- en powerzaal, acclimatiesatiezaal, video-instructie, bos/park. Max 3atletenvanhomogeenprestatieniveauper25mbaan.

Coaching TrainerAofhogeropgeleid.Federatiecoach,clubcoachofpersonalcoach.Decoachbegeleidt2-8atleten.De coach functioneert in een teammet andere experts/coaches. De coach stuurt de experts/assistentcoachesaan(coördinerend).


Zwemmen 20-45km,alletrainingsvormenmogelijkinfunctievandeindividuelenoden.Fietsen 250-450km,maximadames-8%.Alletrainingsvormenmogelijkinfunctievandeindividuelenoden.Lopen 50-100km,maximadames-10%.Alletrainingsvormenmogelijkinfunctievandeindividuelenoden.Stabilisatie/kracht 2à4xperweek,46wekenperjaar,infunctievanindividuelenoden.Crosstraining Enkelinoff-seasoneninfunctievanindividuelenoden.Trainingsurenperjaar 1200–1300uperjaar.Maximadames–10%.Periodiseringmodel Allemodellenmogelijk, inclusief blokperiodisering. Keuze ifv de gewenste piekperiodes en individuele

noden.2-5BTsessiesperweek.Wedstrijden 10 à 12 triatlons, 0 à 2 duatlons per seizoen. In de winterperiode kunnen ook veldlopen,

zwemwedstrijdenenwinterduatlonsingelastworden,maximaal6wedstrijdenintotaal.

Vaardighed

en

Mobiliteit,stabiliteit,kracht Stabilisatie,mobilisatieenkrachtprogramma'svanuitspecifiekeindividuelenoden.Zwemmen Completebeheersingvandezwemvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Fietsen Completebeheersingvandefietsvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Lopen Completebeheersingvandeloopvaardighedenaanwedstrijdtempoenmetwedstrijdstress.Warm-up/cooldown VasteroutineWU/CD,aangepastifvomstandigheden.Starts/wissels Perfectionerenaanwedstrijdtempoenonderwedstrijdstress.Trainingsschema Kanoverhettrainingsschemainhoudelijkdiscussiërenmetdetrainerenzelfvoorstellenformulerenom

hetschemateoptimaliseren.

Tactiek

Pacing Kanpacingstrategieaanpassenifveigenmogelijkhedenenwedstrijdverloop.Ploegtactiek Samenwerkenifvprestatie.Zonodigzichwegcijferenifvteamresultaatofhetresultaatvaneen‘kopman’.Regels Compleetbegripenacceptatievandesportspecifiekeregels.Fairplay Weetwaardegrenzenliggen.Zoektzonodigdegrenzenop,maargaaternietover.

Socialevaardigheden Maakt een reële inschatting van de kans om de wereldtop te halen.Weet welke vaardigheden bij testuren.Overzietdegevolgenvandetopsportkeuze.Anticipeertopproblemenenhandeltdesgevallend.Schakelt de juistemensen in. Behoudt focus op de gestelde doelen.Weet alle teamleden (atleten enkader)intrainingenenwedstrijdenoptimaaltemotiveren.

Mentalevaardigheden Kanopzeergedetailleerdewijzedoelenstellenopkorte(jaarniveau)enmiddellangetermijn(Olympiade)dieleidennaarTop8plaatsopdeOS.Kanconcentratieterugvindenbijverstoringinwedstrijdsituaties,ook bij hoge wedstrijddruk. Kan visualisatie toepassen in de wedstrijdvoorbereiding en tijdens dewedstrijd, zelfs onder extreme wedstrijddruk of vermoeidheid. Materiële en financiële motivatorenondersteunendeintrinsiekemotivatie.Kanactueleprestatieniveauvolledigaanboren.Kanarouselniveaubeheerseninwedstrijdenvanhethoogsteniveau.

Voeding Kan zelf een correcte maaltijd samenstellen/bereiden. Gebruikt supplementen slechts na advies vansportarts/diëtist/trainer.Pastvoedingaan ifvgezondheid,prestatieenherstel.Volgtontwikkelingenopvlakvanvoedingen/oflaatzichdoorexpertsadviseren.

Hygiëne Schakeltsteedstijdigmedischestafin.Vermijdverhoogderisico'sopblessures/ziekte.Respecteertsteedsarbeid/rust.

Materiaalkennis Volgtdeevolutiesvanhetmateriaalopdevoetenkanoptimalekeuzesmaken.



Hoofdstuk:W

atista

lent?

35

Prestatie

sZwemmen J:1500m:16:15(personalbest) M:1500m:17:30(personalbest)Lopen J:10k:29:30(personalbest)11 M:10k:33:30(personalbest)Wedstrijden GroteregelmaatinprestatiesopWC,WTS,EKenWKmetuitschietersoppodiumniveau.FinaliteitTop8

OS.ZieookVTDLtopsportpiramide,bijlage6.

De trainingsdoelstellingen worden vanuit het oogpunt van prestatieregelmaat (triatloncircuits) enprestatiemaximalisatie (EK,WK,OS)opgesteld.Ditwilnietzeggendatersteedsmeteenkortetermijnfocuswordtgewerkt.HetbehalenvaneenOlympischticketmoetjarenopvoorhandgeplandworden.Deatleetmaaktgebruik van toegelatenmethoden enmiddelen ter ondersteuning van een topprestatie.De trainingwordt viasportwetenschappelijkebegeleidingentechnologischeondersteuninggeoptimaliseerd.

FASEVANDROP-OUT:‘ACTIVEFORLIFE’

Elketopatleetkomtophetmomentdatdetopsportcarrièrenaarheteindeloopt.Soms,maarnietaltijd,gaatditgepaard met tegenvallende resultaten, stagnatie in de resultaten, een verminderde motivatie of letsels. Detopatleetvaltweguitdetopsportpiramide.Ditbetekentheteindevandetopsportloopbaan.Maardithoeftzekernietheteindetebetekenenvaneenengagementindesport.Meerzelfs,wepleitenvooreenlevenlangactiefzijn in de triatlonsport. Dit kan als competitiesporter op een lager prestatieniveau, als recreatieve sporter,sportvrijwilliger,coach,…Defederatievoorzietindezena-topsportfaseeenbegeleidenderol.

Ex-topatletenLucVanLierdeenKathleenSmetactiefalsjeugdtrainersbijdefederatie

11VoorpodiumniveauOSenGrandFinaliseenPBvan28:30(heren)of32:30(dames)vereist.


Hoofdstuk:Bijlage1:Tipsv

oord

ejeugdtrainer

36

BIJLAGE1:TIPSVOORDEJEUGDTRAINER

1. Zorg voor een meerjarenplanning en jaarplanning. Met jeugd werken is steeds met de blik op de

toekomst.

2. Richtjetrainingsdoelstellingenopdeambities,deverwachtingenenhetniveauvandejongeatleet.Inde

recreatieve sport moeten sociaal-affectieve doelen prioritair aan bod komen. Sport moet plezierig

blijven.DenkaandeperiodevandeFUNdamentals.

3. Bewaakhetevenwichttussenbelastingenherstel.Slechtsdooreengoedevenwichttussenbeidekaner

supercompensatieplaatsvinden.Weeswaakzaamvoorperiodesvansterkelichamelijkeveranderingen

enverminderdebelastbaarheid.Verminderzonodigdetrainingsbelasting.

4. Traininghoudtnietalleeneenfysiekebelasting,maarookeensocialeenmentalebelastingin.Detrainer

moetzichhiervanbewustwordendataldeze‘stressfactoren’hetherstelprocesbeïnvloeden.

5. Bewaakeengolfpatroonindetrainingsbelasting,zowelopjaarbasis,maandbasis,weekbasisalsophet

niveauvaneenenkeletrainingssessie.

6. Houdrekeningmetdeschoolbelasting.Kinderenhebbennaastdesportievebekommernissenineerste

plaatsdeschooltakentevolbrengen.Voorziedenodigerustmomententijdensdeexamens.

7. Varieer.

8. Vermijd al te vroege specialisatie. Specialiseer pas vanaf jeugdA leeftijd in triatlon of duatlon enpas

vanafeliteleeftijdnaarafstand(langeafstand,korteafstand).

9. Vermijdaltevroegresultaatgerichtetraining(wedstrijdtempotraining).

10. Weesvoorzichtigmethetweg-selecterenvankinderendiewatminderpresteren.Misschienzijnzelaat

matuurenbeschikkenzetochoverhetnodigesportieftalent.BepaaldaaromdeAPHV.Evalueertevens

de trainingsachtergrond, meet de kwaliteit van de motoriek en neem deze informatie mee in de

interpretatievanbepaaldetestwaarden.

11. Beschikt een kind niet over het talent om het topsportproject verder te doorlopen, biedt dan

alternatieven aan, bijvoorbeeld in breedtesport, jeugdbestuur, trainersopleiding etc. Promoot een

actieveengezondelevensstijl.

12. Letopmettraininginextremeweersomstandigheden.Dethermoregulatiebijjongekinderenisnogniet

volledigontwikkeld,waardoorzemindergoedkoudeenwarmteverdragen.

13. Leerkinderendebasisbeginselenvangezondevoedingenhygiëne.

14. Wees attent voormeisjes die ten gevolge vande trainingmenstruatiestoornissen ervaren.Verwijs de

atletenaardesportarts.

15. Leerjongeatleten,vanzodrazeopgestructureerdewijzetrainen,eentrainingslogboekbijtehouden.


Hoofdstuk:Bijlage2:Talen

tmod

elvan

deVT

DLinm

eetbaregroo

thed

en

37

BIJLAGE2:TALENTMODELVANDEVTDLINMEETBAREGROOTHEDEN

Fase Test Gemeteneigenschapp(en) Relatiegenetischeaanlegen

ontwikkeling

Topa

tlee

tTo

ptalen

t

200mzwemmen–1500mlopen vVO2max=f(VO2maxenefficiëntie) Aanlegenontwikkeling400mzwemmen–3000mlopen vVO2max=f(VO2maxenefficiëntie) AanlegenontwikkelingLeuvensemotivatievragenlijst Motivatieprofiel AanlegVlaamsSportkompas Fysiekquotiënt

MotorischquotiëntBiologischerijpheid(APHV)

AanlegenontwikkelingAanleg(beperkt:ontwikkeling)Aanleg

StatischDynamischeEvaluatie Bewegingskwaliteit(analytisch) Aanleg(beperkt:ontwikkeling)Videoanalyse Bewegingskwaliteitindesport OntwikkelingLactaattest MaximalLactateSteadyState(MLSS)

MaximalFatOxidationRate(MFOR)vVO2max–MAPvLAmax

Ontwikkelingbasiseigenschappenenwedstrijdprestatieontwikkeling

Performancematrix Globalelichaamscontroleenstabiliteit AanlegenontwikkelingInterviewenobservaties Coachability

MentalevaardighedenOntwikkelingbasiseigenschappenenwedstrijdprestatieontwikkeling

Trainingsdagboekanalyse Trainingsachtergrond°Capaciteit/vermogen°Periodisering°Intensiteitscontrasten°Volume(#uur/week/maand/jaar)°Specifiek/a-specifiek

Ontwikkelingbasiseigenschappenenwedstrijdprestatieontwikkeling

Vragenlijst #ziekte/blessuredagenThuis/gezinssituatieStudie/werksituatieFinanciëlesituatie

Aanlegenontwikkeling

Antropometrie Antropometrischeeigenschappen°Gestalte°Gewicht°Vetpercentage°Vetvrijemassa°Somatotype°Skeletaleleeftijd,biologischeontw.

Aanlegenontwikkeling

Performanceindicators vVO2max–MaximalAerobicPowerMLSSMFOR

Wedstrijdprestatie-ontwikkeling

Wedstrijdprestatie Wedstrijdprestatie°finishtijden°deeltijdenperdiscipline

Wedstrijdprestatie-ontwikkeling


Hoofdstuk:Bijlage3:HetVlaam

sSpo

rtkompa

s

38

BIJLAGE3:HETVLAAMSSPORTKOMPAS

Het Vlaams Sportkompas (VSK) is een wetenschappelijk gevalideerdetestbatterij die toelaat een profiel op temaken van de antropometrische,fysiekeenmotorischekenmerkenvaneenjongesporter.Dezetestskunnenaangewendwordeninhetkadervansportoriënteringentalentdetectie.

De testresultatenwordenuitgedrukt ineenquotiëntdatopdezelfdewijzedient geïnterpreteerd te worden als een IQ-test (intelligentiequotiënt). Een score 100 komt overeenmet hetgemiddeldevooreengegevenpopulatie.Despreiding(standaarddeviatie)bedraagt15.Ditwilzeggendattussen85en11568%vandepopulatieligtentussen70en13095%.Eenscorevan115wilduszeggendatdeatleetbijde84%bestescoortvandepopulatie(P84).

Hetfysiekquotiënt iseenmaatvoorfysiekeontwikkeling.Elementenvanlenigheid,kracht,sprongvermogen,snelheidenuithoudingladensterkophetfysiekquotiënt.

Het motorisch quotiënt geeft aan hoe succesvol een kind nieuwe motorische vaardigheden aanleert enontwikkelt.Hetquotiëntwordtberekendopbasisvanevenwichts-envaardigheidstests.

DetestleiderkanopbasisvanhetVSK-profielvandesporteradviserenwelkeclustersvansportenhetbestbijdemogelijkhedenvandesporteraansluiten.Eensporterdiekiestvooreensportdieophet lijfgeschrevenis,zalhierinsuccesvollerzijnenallichtookmeervoldoeninghalenenlangersportactiefblijven.

Wetenschappelijkonderzoek toontaandathetmotorischquotiënteensterkverbandheeftmethet succesalstriatleet op latere leeftijd.Demotorisch vaardige atletenhebbendusmeer kans om tot een toptriatleet uit tegroeien. Dit is een belangrijk gegeven in het kader van talentidentificatie. Uit de testgegevens van de VTDLstellenwevastdathetmotorischquotiënt,ennietzozeerhet fysiekquotiënt,eensterkverbandheeftmethetprestatievermogenopmaximale zwem- en looptests.Dit kanwijzenophet belang van een sterkemotorischevaardigheidophetprestatievermogen(ontwikkeling).


Hoofdstuk:Bijlage4:Hettrajecttothetverwervenvanmeesterscha

p

39

BIJLAGE4:HETTRAJECTTOTHETVERWERVENVANMEESTERSCHAP

Indetrainingsliteratuurtrefturegelmatigdestellingaandatdevormingvaneensportieftalenttottopsportercirca10jaaren10.000trainingsurenvergt.Dezestellingkloptalseengemiddelderichtlijnenondervoorwaardedat dit traject wordt ondersteund met close-feedback loops. Dit wil zeggen dat het trainingsproces intensiefopgevolgd en geoptimaliseerd wordt. Niet alleen volumeparameters (uren training) zijn van tel in deontwikkelingvantalentnaartopatleet,maaruiteraardookkwaliteitsparameters.Derealiteittoontookaandattopatleten soms op veel kortere termijn tot topprestaties kunnen komen. Het is dus een sterk individueelverhaal.

In het voorliggende LTAD-plan hebben we per leeftijdscategorie richtlijnen gegeven rond de inhoudelijkeaspectenvandetraining,hetvereistebegeleidingskaderalsookdeglobaletrainingsvolumes.Indeonderstaandegrafiek vindt u alvast een schematisch overzicht van het trainingsvolumedoorheen de jeugdjaren tot aan hetverwerven van het ‘meesterschap’, namelijk op het moment van ‘topatleet’. Met deze opbouw voorzien westructureelvandenodigetrainingsvolumesdieallekansenopenhoudenomtotmeesterschaptekomen.

Ontwikkelingintrainingsvolume,vantalentdetectietottopatleet

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24Meisjes 380 780 1230 1730 2330 2980 3730 4566 5466 6466 7516 8616 9716 10866 12016

Jongens 380 780 1180 1590 2040 2540 3140 3790 4540 5420 6370 7470 8620 9820 11070

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

Cumulatieftrainingsvolume(urentraining)

Leeftijd(jaar)


Hoofdstuk:Bijlage5:Demod

alite

itenvankrachttraining

40

BIJLAGE5:DEMODALITEITENVANKRACHTTRAINING

Bron:BLOSOBPopleidingkrachttraining

Type Doelen RM Herhalingen Aandachtspunten

Initiatie

Aanlerenvanoefenstof 3*10-12hh Technischeperfectie

Vanbewustesturingnaarautomatiseren

Even

wicht Inbalansbrengenvanspiergroepen

(o.a.agonist/antagonist)

Inbalansbrengenvanspierkettingen

3*10-12hh Analytischeenglobaleoefeningen

Geenspiervermoeidheid

Sporta-specifiek

Ran

geof

motion

Vergrotenvanbewegingsbereiken-mogelijkheden

Actieveenpassievelenigheid

UitvoerenovervolledigeROM

Externebewegingsbaan

Sporta-specifiek

Volum

e

Vergrotenkracht-uithouding

Metabooleffect

Capilarisatiespierenvergroten

15à20RM

Intotaal+/-40

Vb.3*15hh;2*20hh;15-12-10hh,…

Stationsvorm

Afwisselenflexie-extensiepatroon

Hoo

g

piramidaal Krachtwinst(1RM)inSlowtwitchen

ookeendeelfasttwitchfibers12-15RM Intotaal+/-30

Vb.12-10-8hh,3*10hh,…

Analytischeoefeningen


Rustigeuitvoering

Ganshetlichaamtrainen

Laag

piramidaal Krachtwinst(1RM)

Sterkereprikkelnaarkrachtwinst(meerfasttwitchfibers)

8-10RM Intotaal+/-20

Vb.8-6-4hh

Overloa

d Krachtwinst(1RM)

Sterkereprikkelnaarkrachtwinst(meerfasttwitchfibers)

5-8RM Intotaal+/-15

Vb.3*5hh

(sup

ra)

Maxim

aal

Krachtwinstinalle‘beschikbarevezels’

1-5RM Intotaal+/-5 Analytischeoefeningen


Rustigeuitvoering

Nietvoortriatlon/duatlon

Function

ele

tran

sfer Krachtwinstomzetteninfunctievan

desportbeweging Sportgerelateerdeketenoefeningen(><

sportspecifiekebeweging)

Fine

tun

ing Afrondentrainingsproces Laatsteindividueleaandachtspunten

Neuraleprikkeling

Geenvermoeidheiduitlokken


Hoofdstuk:Bijlage6:DeVT

DLto

pspo

rtpiramide

41

BIJLAGE6:DEVTDLTOPSPORTPIRAMIDE

Het topsportmodel dat de VTDL focust op een zo accuraat mogelijke talentidentificatie en zo optimaalmogelijke begeleiding van het toptalent. Hierdoor wordt vermeden dat er een overdreven drop-out plaatsvindtdoorheenditontwikkelingstraject.

HetVTDL-topsportmodel

DecriteriaomineenVTDL-topsportprojecttewordenopgenomenzijnterugtevindenopdeVTDL-website.WeverwijzengraagnaardeVTDL-websitevoordemeestrecenteproceduresencriteria.


Hoofdstuk:Bijlage7:Verklaren

dewoo

rden

lijst

42

BIJLAGE7:VERKLARENDEWOORDENLIJST

A

Aanleg:eigenschapdie(hoofdzakelijk)genetischisbepaald.Bvbgestalte.

ADL:afkortingvooralledaagsleven.Ditverwijstnaaralledaagsemotorischevaardigheden.

Aerobe drempel: intensiteit waarbij de hoogste inbreng vanuit de vetverbranding wordt gerealiseerd. Dezeintensiteitkomtovereenmetdehoogsteintensiteitaaneenrust-lactaatniveau(syn.maximalfatoxidationrate).

Anaerobedrempel: isdehoogstmogelijke intensiteitdienogvolledigvia aërobeenergieleveringkangedektworden(syn.Maximalelactaatsteadystate).

APHV:afkortingvoorageatpeakheightvelocity,deleeftijdvanmaximalegroeisnelheid(syn.groeispurt).

Arbeid/rust principe: Er kunnen slechts positieve trainingsaanpassingen plaatsvinden indien er een juistebalansistussendetrainingsbelastingenhetherstel.Zieooksupercompensatieprincipe.

B

Bewegingsschool: Organisatie die een brede motorische ontwikkeling aanbiedt aan jonge kinderen(kleuterleeftijd).

Biologischeleeftijd:Leeftijdgebaseerdopdebiologischeontwikkeling(maturatie).

Botdensiteit:Dichtheidvanhetbotweefsel.Eenhogerebotdensiteithoudtverbandmetsterkerbotweefseleneenhogerebelastbaarheid.

Botmineralisatie:Mineralengehaltevanhetbotweefsel.

Breedbewegen:gevarieerdbewegen,polyvalentbewegen.

Breedtesport:sportbeoefeninginrecreatieveofcompetitievecontext,echternietophethoogsteinternationaleniveau.

BT:afkortingvanbreakthrough.Trainingwaarbijeenacuteoverloadwordtgecreëerd.

C

Capaciteit: verwijst naar de hoeveelheid energie dat een energiesysteem kan leveren. Capaciteitstraining isbijgevolggelinktaanhet‘volhouden’vaneeninspanning;aanhet‘duurvermogen’.

CD:afkortingvancoolingdown.Hetbeëindigenvandeinspanningmetactiviteitenaanlageintensiteitenditomhethersteltebevorderen.

D

Dropout:hetuitvallenuiteenprojectofuitdesport.

E

Extensieve duur: verwijst naar duurinspanningen die qua intensiteit de aërobe drempel (vetdrempel) nietoverschrijden.



dewoo

rden

lijst

43

ETU:AfkortingvoorEuropeanTriathlonUnion.

F

Feedback:hetgevenvaninformatiemetalsdoelhetleerprocesteoptimaliseren.Feedbackkangerichtzijnophetresultaatofophetproces(uitvoering).

Finetuning:gaatoverdelaatstetrainingsaccenteninfunctievanhetbereikenvaneentopconditie.Menzouhetplastisch‘descherpekantjesafronden’kunnennoemen.

Functionele transfer: trainingsmethodiekendie tot doel hebbenomde algemene conditie af te stellenopdewedstrijdspecifiekevereisten.

Fundamentals:Elementairemotorischevaardigheden.

H

Hoogpiramidaal:krachttrainingsmethodiekdieeentoenameindemaximalekracht indeslowenfast twichtfibersbeoogt.Dezemethodiekmaaktdebrug vanvolumetraining,met voornamelijk aanpassingen inde slowtwitchfibers,naarlaagpiramidaaltraining,dievooralaanpassingenindefasttwichtfibersbeoogt.

Houdingstraining:Trainingsvormwaarbijeengezondelichaamshoudingwordtaangeleerdenvervolmaaktenditinalledaagsebewegingenensport-as-specifiekebewegingen.

I

Intensieve duur: verwijst naar duurinspanning die qua intensiteit boven de aërobe drempel en onder deanaërobedrempelliggen.Eriseenverhoogdelactaatspiegel,zonderlactaataccumulatie.

ITU:afkortingvanInternationalTriathlonUnion.Ditisdeofficiëlewereldfederatievoortriatlonenmultisport.

K

Kalenderleeftijd:dereëleleeftijdvolgensdekalender.

Kracht: is een natuurkundige grootheid die, uitgeoefend op een lichaam, daarin een spanning of druk doetontstaan,ofdiehetlichaamvanbewegingdoetveranderen,doetversnellen.

L

Laagpiramidaal: krachttrainingsmethodiekdie een toename in demaximale kracht (1RM) in de fast twitchfibersbeoogt.

Lenigheid: bewegingsbereik in een gewricht. Men onderscheidt: actieve lenigheid: bewegingsbereik dat kangerealiseerdwordenvanuitactiefspierwerkenpassievelenigheid:bewegingsbereikdatkanbereiktwordenviadeinwerkingvaneenuitwendigekracht(bvbzwaartekracht,partner,…).

Lichaamsplan: Het beeld dat een persoon van zijn eigen lichaam heeft met betrekking tot het motorischfunctioneren.

LTAD:LongTermAthleteDevelopment:plandatfocustopdeharmonieuzeontwikkelingvandejeugdigeatleet.LTADhoudthierbijondermeerrekeningmetdebiologischerijpheidvandeatleet.



dewoo

rden

lijst

44

M

Macrocyclus:periodetussen2piekwedstrijdenofwedstrijdperiodes.Omvateenalgemenevoorbereiding,eenspecifiekevoorbereiding,eentapering,eenwedstrijdperiodeeneenrustperiode.

MAP:afkortingvoormaximalaerobicpower.DeMAPverwijstnaarhetvermogenaanVO2max.

Mesocyclus:periodeindetrainingvan3à6weken.

MFOR:afkortingvoormaximalfatoxidationrate.Syn.Aerobedrempel.

Microcyclus:periodeindetrainingvandoorgaans1week.

MLSS:afkortingvoormaximalelactaatsteadystage.Synvooranaërobedrempel.

Motoriek: betreft debasismotorische eigenschapdie refereertnaarhet gecoördineerdkunnenaansturenvanhetbewegingsapparaat(spieren).

Multimove:projectwaarbijkindereneenbredemotorischevormingwordtaangeboden.

P

Pacing:Tempogevoel,indelenvanhettempotijdenseeninspanning.

PB:afkortingvoorpersonalbestofpersoonlijkebestprestatie.

Periode(indetraining):synmacrocyclus.

PeriodiserenHetorganiserenvandetrainingseenhedenineentijdsperspectiefenditomhetrealiserenvandetrainingsdoelstellingenteoptimaliseren.

POF:afkortingvoorpassorfail.Ditverwijstnaareennietdelibereerbaarselectiecriterium.

Prevalentie:Hetvoorkomenvaneenaandoeningopeenspecifiekmomentindebevolking.Ditwordtdoorgaansuitgedruktinhetaantalpatiëntenper1000personen.

Prikkelgevoeligheid: mate waarin een persoon vatbaar is voor trainingsprikkels. Atleten die snel en sterkaanpassenaandetrainingsprikkelshebbenduseengroteprikkelgevoeligheid.Ditkanbeoordeeldwordenaandeveranderingenindetijd,tengevolgevaneentrainingsinterventie(δ/t).

R

Rangeofmotion:syn:bewegingsbereik.Amplitudedatineengewrichtkangehaaldworden.Zieooklenigheid.

Regeneratie:syn.Actiefherstel. Trainingendietotdoelhebbenomhetherstelprocestebevorderen.Deduurvandetrainingiskortendeintensiteit is laag. Regeneratietrainingenlokkengeen ‘overload’prikkeluit,maarbevorderendetrainingsaanpassingendoorhetstimulerenvanhetsupercompensatieproces.

RM: afkorting voor repetitie maximum. Het RM geeft aan hoeveel technisch juiste herhalingen met eenopgegevenbelastingmogelijkzijn.Bvb8RM:8technischcorrecteherhalingenzijnmogelijkmethetopgegevengewicht.

ROM:afkorting:rangeofmotion.



dewoo

rden

lijst

45

S

Snelheid:debasismotorischeeigenschapomeenbewegingaaneenhogesnelheiduittevoeren.

Souplesse:deeigenschapdierefereertnaareenefficiëntepedaleertechniekeneenvlottetrapfrequentieinhetfietsen.

Sportoriënteren:Eenatleetadviesverlenenoverdeclustervansportendiehetbestaansluitmethetprofielvandeatleet.

Stabiliteit:Eng:corestability.Verwijstnaardespierwerkingvandiepergelegenspiergroependieinhoofdzaakeenondersteunende,stabiliserendefunctiehebben.

Stabilisatietraining:trainingvandecorestability.

T

Topsport:sportbeoefeningwaarbijhetbehalenvantopprestatiesopWTS/WK/OSdedoelstellingis.

Trainingsdagboek:dagboekwaarindetrainingenenandererelevanteparametersdagelijkswordengenoteerd.Eentrainingsdagboekkanoppapiergemaaktworden,maarerzijnookdigitalesystemen.

Trainingsload:ishetproductvandetrainingsintensiteitenhettrainingsvolume.

Trainingsplan:iseenuitgewerktestrategiehoedetrainingindetijdwordtopgebouwdomdevooropgesteldetrainingsdoelentebereiken.

TSD:AfkortingvoorTopsportDefensie.DitgaatovereentewerkstellingsprojectvoortopsportersgeorganiseerddoorDefensie.

U

UC:afkortingvanuithoudingscapaciteit.Ditzijntrainingsvormendietotdoelhebbendemogelijkheidommeerarbeidte leverenviaaërobeenergieleveringsprocessenoptebouwen.Detrainingenkenmerkenzichdooreenlangeduur,eenlagetotmatigeintensiteit(extensief)enkunnenkorteintensieveprikkelsbevatten.

UV:afkortingvanuithoudingsvermogen.Ditzijntrainingsvormendietotdoelhebbenomeenhogervermogen(watt) te ontwikkelen via aërobe energieleveringsprocessen. De trainingen kenmerken zich door een relatieflangeduuraaneenintensiteitronddemaximalelactaatsteadystateofrondwedstrijdintensiteit.

V

Vermogen:verwijstnaardehoeveelheidenergiepertijdseenheiddateenenergiesysteemkanleveren(watt).

Vetdrempel:zieookaërobedrempel.

Vetpercentage:Procentueelaandeelvandevetmassaindetotalelichaamsmassa.

Vetvrijemassa:Massavandevetvrijelichaamsdelen(bot,spier,…)

Visualisatie:mentaletechniekomscenario’sofbewegingenmentaalvoortestellenalseenvormvanmentaleherhalingstrainingofsimulatietraining.

vLAmax:afkortingvoordemaximalelactaatproductiesnelheid.



dewoo

rden

lijst

46

VO2max:afkortingvoordemaximalezuurstofopname.Demaximalezuurstofopnamegeeftaanhoeveelzuurstof(l/min)eenpersoonkanopnemenenverbruikentijdensinspanning.Demaximalezuurstofopnamewordtsomsookrelatiefuitgedrukttenopzichtevanhetlichaamsgewicht(ml/kg/min).

VSK:AfkortingvoorVlaamsSportKompas.Voormeertoelichting:ziebijlage3.

VTDL:AfkortingvoorVlaamseTriatlonenDuatlonLigavzw.

W

WC:afkortingvanweerstandscapaciteit.Ditzijntrainingsvormendietotdoelhebbendemogelijkheidommeerarbeid te leveren via anaërobe energieleveringsprocessen op te bouwen. De trainingen worden alsintervaltrainingen georganiseerd en kenmerken zich door fracties van 10 à 30 sec aan een zeer hoge totmaximaleintensiteit,onderbrokendoorrustintervallenvantenminste3xdeinspanningsduur.

Wetenschappelijk onderzoek: is de zorgvuldige, verifieerbare en systematische studie van een bepaaldekwestie volgens conventies zoals deze binnen dewetenschap gelden. Eenwetenschappelijk onderzoekwordtslechtsgepubliceerdineenvaktijdschrift,nadekritischereviewvantenminste2wetenschappelijkeexpertstehebbendoorstaan.

WU:AfkortingvanWarmingup:opwarming.Deactiviteitsgraadopdrijvenomopgewarmdenvoorbereidtezijnopdeinspanningdievolgt.

WV:afkortingvanweerstandsvermogen.Ditzijntrainingsvormendietotdoelhebbenomeenhogervermogen(watt)teontwikkelenviaanaërobeenergieleveringsprocessen.WV-trainingenkunnengeorganiseerdwordenalsintervaltraining met korte (10-30”), intensieve inspanningen met weinig rust (cf ‘broken swims’) of alsintervaltrainingenmetmiddellange(30-90”),intensieveinspanningen.Dezetrainingenveroorzakeneensterkelactaatopstapelingindespierenendebloedbaan.


Hoofdstuk:Referen

tiese

naanb

evolen

literatuur

47

REFERENTIESENAANBEVOLENLITERATUUR

WEBSITES

www.ltad.ca

http://www.nedtriathlonbond.org/Startpagina/Topsport/Meerjarenopleidingsplan/tabid/163/language/nl-NL/Default.aspx

http://www.britishtriathlon.org/performance/index.php

http://www.ausport.gov.au/participating/got_talent

http://www.topsportvlaanderen.be/Topsporters/Ik-word-topsporter/Van-talentvolle-jongere-tot-topsporter/Vlaams-Sport-Kompas

http://www.samenintopform.be/

http://www.triathlon.org

http://vtdl.triathlon.be

http://www.eetexpert.be

http://www.gezondsporten.be

http://www.baanvier.be

http://www.multimove.be

BOEKEN

Malina,Bouchard,Bor-Or,2004,Growth,Maturation,andPhysicalActivity,HumanKinetics.

Olbrecht,J,sa,Planning,periodizingandoptimizingswimtraining,282p(ISBN978-90-7815-806-6)

Olbrecht,J,sa,Plannen,periodiseren,trainenbijsturenenwinnen,239p(ISBN978-90-7815-807-3)

PedagogischecelVlaamseTrainersschool,sa,Ontwikkelingsleer.

NOC*NSF,2009,Smedentotgoud,108p.


Hoofdstuk:Dan

kwoo

rd

48

ARTIKELS

Beunen,G.,&Malina, R.M. (1988). Growth andphysical performance relative to the timing of the adolescentspurt.Exerciseandsportsciencesreviews,16,503–540.

Ford,P.,DeSteCroix,M.,Lloyd,R.,Meyers,R.,Moosavi,M.,Oliver,J.,Till,K.,etal.(2011).TheLong-TermAthleteDevelopmentmodel:Physiologicalevidenceandapplication.JournalofSportsSciences,29(4),389–402.

Helsen,W.F.,Baker,J.,Michiels,S.,Schorer,J.,VanWinckel,J.,&Williams,A.M.(2012).TherelativeageeffectinEuropeanprofessionalsoccer:Didtenyearsofresearchmakeanydifference?JournalofSportsSciences.

Malina,R.M.,Bouchard,C.,&Bar-Or,O.(2004).Growth,maturation,andphysicalactivity.

Mirwald, R. L., Baxter-Jones, A. D. G., Bailey, D. A., & Beunen, G. P. (2002). An assessment of maturity fromanthropometricmeasurements.Medicine&ScienceinSports&Exercise,34(4),689–694.

Philippaerts,R.M.,Vaeyens,R.,Janssens,M.,VanRenterghem,B.,Matthys,D.,Craen,R.,Bourgois,J.,etal.(2006).The relationship between peak height velocity and physical performance in youth soccer players. Journal ofSportsSciences,24(3),221–230.

Tucker, R., & Collins, M. (2012).Whatmakes champions? A review of the relative contribution of genes andtrainingtosportingsuccess.BritishJournalofSportsMedicine,46(8),555–561.

DANKWOORD

Deauteurdanktallendiemeegeholpenhebbenbijderealisatievandezetekst.

long term athlete development...

Documents