lásìkò tí ẹ wà papọ lú àwọn ọmọdé ̀
TRANSCRIPT
1.
Chan
ging
life
sto
ries
Àw
ọn ìd
áray
á tó
rọ
rùn
láti
ṣe
pẹlú
àw
ọn ọ
mọd
é ní
nú il
é
Lásì
kòtí
ẹ w
à pa
pọ
2. 3.
Ẹ ká
àbọ
Bíb
á ọm
ọ-ìk
ókó
tabi
ọm
ọ rẹ
ké
keré
sọr
ọ at
i kík
àwèé
pọ
pẹlu
wọn
máa
n fú
n w
ọn n
í ìb
ẹrẹ
ìgbé
-ayé
tó d
ára
jùlọ
O n
í ipa
àrà
-ọtọ
kan
áti
kó
gẹgẹ
bi ò
bí Ir
oyin
ayọ
ibẹ
ni
pé o
kò
nilo
lati
jẹ a
kọṣẹ
mọṣ
ẹ kí
o tó
lè ṣ
èràn
wọ
fún
ọmọ
rẹ
lati
kọ ọ
lẹkọ
ọ.
Àw
ọn o
lobó
oní
ràw
ọÀ
wọn
olo
bó o
nírà
wọ
tí n
bẹ n
inu
ìwé
yìí n
fúnn
i ní
àw
ọn à
mọr
àn n
la lo
ri bí
o ṣ
e lè
ṣat
ilẹyi
n fú
n ẹk
ọ ọm
ọ rẹ
, kí o
sì m
ú w
ọn w
à ní
ìgba
radì
fun
ilé-ẹ
kọ.
Àw
ọn ọ
rọ k
úkur
úLò
àw
ọn à
mọr
àn ló
rí sí
sọrọ
kúk
urú
lati ṣ
èràn
wọ
fún
ọmọ
rẹ lá
ti kọ
èdè
tí w
ọn y
oo m
aa s
ọ ní
ilé-ẹ
kọ.
Gbì
yànj
ú aw
ọn y
ìí fú
n ìb
ẹrẹ.
O lè
rí à
wọn
àm
ọràn
dí
ẹ sí
lori
ayél
ujár
a ní
bí s
mal
l-tal
k.or
g.uk
.
Olo
bó o
nírà
wọ
Inú
ọmọ
rẹ y
óò d
ùn g
an a
n ni
gba
tí ìw
ọ bá
sọ
fún
pé 'o
kár
e’! Ọ
pọlọ
pọ ọ
rọ-ìw
úrí y
oo
mú
ara
ọmọ
rẹ y
á-gá
gá n
ípa
arar
ẹ.
Njẹ
ìwọ
mọ
pé à
wọn
ọm
ọdé
máa
n k
ẹkọọ
pup
ọ lá
ra rẹ
nip
aṣẹ
awọn
ìrírí
ké
ékèè
ké o
jooj
umọ
bí!
Lọrọ
kúk
urú
Ba
ọmọ
rẹ tà
kurọ
sọ n
ígbà
kigb
à tí
o bá
lè ṣ
e bẹ
ẹ –
tí ẹ
bá jọ
nrìn
lọ lo
ju ọ
na, n
ínu
ọkọ,
àní
ní
gbàk
igbà
! Wọn
lè k
ọ ọp
ọlọp
ọ ọr
ọ tu
ntun
lati
ẹnu
rẹ.
4. 5.
Tàku
rọsọ
, Ṣer
é, K
àwé
Ìtàku
rọsọ
ṣe
kókó
!B
á ọm
ọ rẹ
sọr
ọ, jẹ
kí ò
un n
aa s
ọ; tẹ
tí sí
ọm
ọ rẹ
, jẹk
í òun
naa
tẹtí
sí ọ
pẹl
u.
Awọn
ọm
ọdé
maa
nkẹ
kọọ
nípa
sẹ b
íbéè
rè
ìbéè
rè, s
ísọr
ọ ní
pa à
wọn
èrò
inu
wọn
, ṣíṣ
e ap
ejuw
e aw
ọn o
hun
tí w
ọn n
rí à
ti àw
ọn è
yí
tó n
yà
wọn
lẹnu
.
Nig
ba ti
o b
á n
sọrọ
pẹl
u ọm
ọ rẹ
, fàá
jì ló
jẹ
fún
yin
papọ
. Gbì
yànj
ú lá
ti:•
Bèè
rè ìb
éèrè
• S
ísọ
fún
wọn
nip
a aw
ọn ìr
írí o
jooj
umọ
•
Ṣíṣ
e àw
àdà
• D
ídá
àpár
á•
Tita
àyò
pọ
• K
íkọ
orin
Njẹ
ìwọ
mọ
pé b
í ó b
á ṣe
n s
ọrọ
pẹlu
ọm
ọ rẹ
tó a
ti bí
wọn
bá
ṣe n
rí i
tí o
n lò
aw
ọn ọ
rọ p
upọ
tó, b
ẹẹ n
i o ṣ
e n
mú
wọn
peg
edé
tó n
í ọm
ọ-ọd
un m
ẹwaa
(1
0) n
í ilé
-ẹkọ
?
Olo
bó o
nírà
wọ
Fún
àmọr
àn s
iwaj
u si
i, lọ
sí l
itera
cytru
st.o
rg.
uk/fa
mily
-zon
e/
Lọrọ
kúk
urú
Ṣọr
ọ pẹ
lu ọ
mọ
rẹ n
ípa
àwọn
ohu
n tí
o m
aa n
ṣe
nin
u ak
itiya
n oj
ooju
mọ
rẹ, b
i i fí
fọ a
bọ ta
bi
dídá
ná o
unjẹ
alẹ
Ṣeré
Ò
ye o
hun
tó n
lọ la
yika
a m
aa n
yé
awọn
ọm
ọdé
nípa
sẹ e
ré ṣ
íṣe
wọn
!
Eré
ṣíṣ
e ṣe
pat
aki p
upọ
fun
ìdàg
bàsó
kè
awọn
ọm
ọdé.
Bíb
á àw
ọn ọ
mọd
é m
íràn
ṣeré
pọ
n ṣe
ranw
ọ fú
n w
ọn fú
n ìb
áraẹ
nisọ
rọ, ṣ
íṣe
nnkn
an n
í tẹl
é-n-
tẹlé
, pí
pín
nnka
n la
arin
ara
ẹni a
ti ṣí
ṣe ọ
rẹ.
Àw
ọn ọ
mọd
é m
aa n
gba
dun
títẹl
é èr
ò tó
sọ
sí w
ọn lọ
kàn
lati
sọ o
riṣiri
ṣi n
nkan
di
ohu
n-èl
ò ìṣ
eré
wọn
. O lè
pes
e aw
ọn
ohun
ìmúr
a bí
i bà
tà a
gbal
agba
, aṣọ
, ap
amọw
ọ, ta
bi p
áálí
òfìfo
paa
paa,
yoo
da
ra p
upọ
fún
ìṣer
é w
ọn!
Njẹ
ìwọ
mọ
pé g
bígb
a ọm
ọ rẹ
láày
è la
ti yà
n oh
un ìṣ
eré
n ṣe
agb
átẹr
ù fú
n òm
ìnira
rẹ, t
í ó s
ì tún
ṣer
anw
ọ fú
n un
lati
gbar
adì f
ùn il
é-ẹk
ọ?
Lọrọ
kúk
urú
Dar
apọ,
kí o
sì d
i òṣe
ré la
siko
tí a
wọn
ọm
ọ rẹ
bá
nṣer
e tó
sọ
sí w
ọn lọ
kàn!
Bee
re ib
eere
lori
ìwà-
ọmọl
uwab
i lọw
ọ w
ọn ta
bi k
í o ṣ
apej
uwe
awọn
oh
un tí
o n
ṣe fu
n w
ọn. E
yi lè
fún
ọmọ
rẹ n
í an
faan
i lati
gbọ
awọn
ọrọ
tunt
un, k
í o s
ì lè
yanj
u aw
ọn ìṣ
òro
kan.
Olo
bó o
nírà
wọ
Tí a
riwo
eré
ṣiṣe
bá
ti n
pọjù
, ẹ k
ọrís
í páp
á ìṣ
eré
agbe
gbe
yin!
Lọrọ
kúk
urú
Sọ
ìtàn
‘A fẹ
lọ ṣ
e ọd
ẹ B
éárì’
fún
wọn
, lẹ
yi n
aa, ẹ
lọ s
í pá
pá ìṣ
eré
agbe
gbe
yin
bí e
yi p
é ẹ
fẹ lọ
pa
béá
rì lo
otọ!
6. 7.
Kík
a àw
ọn à
kọlé
Àkọ
jáde
n b
ẹ ní
bi g
bogb
o!
Awọn
ọm
ọde
ngbé
nín
ú ay
é tó
kún
fún
àkọj
áde,
tí w
ọn s
ì n rí
aw
ọn à
tẹjíṣ
ẹ, a
wọn
aw
oran
ati
awọn
àlẹ
mọ
níbi
gbo
gbo.
Did
á ilé
-oun
jẹ ta
bi o
rukọ
ile-
itaja
tó jẹ
àày
ò w
ọn m
ọ jẹ
aw
ọn ig
besẹ
akọ
kọ s
í kík
ọ kí
kàw
é at
i kik
ọwe.
Njẹ
o m
ọ pé
bí ọ
mọ
rẹ b
à ṣe
n rí
ọ tí
o n
kaw
e tó
, bẹẹ
na
a ni
òun
naa
yoo
ṣe
maa
ni
fẹẹ
lati
kàw
é pẹ
lu!
Olo
bó o
nírà
wọ
Rí d
aju
pé ọ
mọ
rẹ n
rí ọ
pé
o n
kà a
wọn
iw
e tí
o gb
adun
, bí i
aw
ọn ìw
é, iw
e-iro
yin
àtìg
bàdé
gbà,
àw
òrẹr
ìn ín
, iw
e-dí
dáná
ou
njẹ
tabi
aw
ọn it
ọnis
ọna,
kí o
sì s
ọ id
i tí
o fi
n ṣe
bẹẹ
fun
wọn
Lọrọ
kúk
urú
Nig
baki
gba
tí o
bá n
jade
kiri
pẹl
u ọm
ọ rẹ
, m
aa w
o aw
ọn à
kọlé
, àm
ì, àl
ẹmọ
ati ọ
rọ g
bogb
o la
yiik
a rẹ
Fún
wọn
ní ì
wúr
í kí w
ọn m
aa fi
aw
ọn
tí w
ọ dá
mọ
hàn
ọ, k
í o s
ì maa
ran
wọn
lọw
ọ la
ti 'k
à' w
ọn!
Jẹun
, sùn
, gbé
raFi
oun
jẹ b
ọ aw
ọn ọ
mọd
é bí
wọn
ṣe
n dà
gbà
Oun
jẹ à
dàlù
, oló
ríṣirí
ṣi p
ẹlu
èṣo
tùtù
, ew
ébẹ
ati a
wọn
er
oja
ara
maa
lu ṣ
e pa
taki
fun
ṣíṣè
rànw
ọ fú
n id
agba
soke
ar
a at
i egu
ngun
inu
ilera
. Díd
áná
ounj
ẹ la
ti ìb
ẹrẹ
kò
náni
lów
ó bí
i kí
a m
aa rà
oun
jẹ tí
wọn
ti ṣ
è sí
lẹ lọ
. Àw
ọn
ounj
ẹ gb
ígbẹ
ati
ti in
u ag
olo
bí i
past
a, to
mat
i ati
ẹwà
jẹ
awọn
oun
jẹ-o
jooj
umọ
ori p
ẹpẹ
tó d
ára,
tí o
wó
wọn
kò
pọ, t
í a lè
fi w
ọn p
èsè
oniru
uru
ounj
ẹ m
iran.
Njẹ
o m
ọ pé
ọpọ
plọp
ọ aw
ọn il
e-ita
ja ló
ní
awọn
iwe-
ìdán
á ou
njẹ
tí ow
ó w
ọn k
ò ga
ra
rara
? Ta
bi k
í o w
o or
i aye
luja
ra fú
n aw
ọn
ọgbọ
n-àt
inúd
á m
iran:
go
odto
know
.co.
uk/fo
od/re
cipe
-col
lect
ions
Lọrọ
kúk
urú
Jẹki
ọm
ọ rẹ
kóp
a ni
gba
tí o
bá n
dán
á ou
njẹ
nipa
síṣ
ọ aw
ọn o
hun
tì o
n ṣe
fún
wọn
Olo
bó o
nírà
wọ
Beer
e lọ
wọ
awọn
ọrẹ
rẹ ir
u ou
njẹ
tí aw
ọn ọ
mọ
wọn
fẹra
n la
ti m
aa jẹ
, kí ẹ
ṣe
pasi
paar
ọ aw
ọn iw
e-dí
dáná
oun
jẹ y
in!
Olo
bó o
nírà
wọ
Bee
re n
ipa
ẹgbẹ
olo
unjẹ
aar
ọ at
i ọsá
n tí
o lè
wù
ọ lọ
wọ
ile-ẹ
kọ ọ
mọ
rẹ!
8. 9.
Sùn
daad
aaSi
nmi,
bara
lẹ!
Sís
ùn a
ti sí
sinm
i daa
daa
nigb
agbo
gbo
ṣe
pata
ki fú
n aw
ọn ọ
mọd
é bí
wọn
ṣe
n ga
, tí
wọn
sì n
dag
baso
ke.
Aw
ọn ìl
ànà
ní à
ṣáál
ẹAw
ọn ìl
ànà
ní à
ṣáál
ẹ lọ
bay
ii:•
Ago
go 6
.45
alẹ:
wọ
pija
mas
i, fọ
ẹnu
, lọ
si i
lé-ìy
àgbẹ
.•
Ago
go 7
.15
alẹ:
àkó
kò ìd
ákẹj
ẹẹ p
ẹlu
iwe
kan,
píp
a ìtà
n ta
bi s
ísọr
ọ kẹ
lẹkẹ
lẹ.
• A
gogo
7.3
0 al
ẹ: k
á sù
n lá
yọ, k
í a s
ì pa
ná1
Njẹ
o m
ọ pé
aw
ọn o
rin
amọk
ànba
lẹ a
ti or
in tú
tù lè
mu
ara
awọn
ọm
ọdé
balẹ
kí w
ọn s
ì lè
sùn
wọr
a bí
?
Olo
bó o
nírà
wọ
Gbi
yanj
u la
ti dí
n 'à
kókò
ìwòr
an k
ù lo
ri m
ohun
maw
oran
tabi
kọm
puta
ní a
wọn
ìgbà
tó
ṣaaj
u kì
oor
un tó
tó s
ùn, t
orip
e ó
lè d
ènà
kí
awọn
ọm
ọ m
a fẹ
sùn
.
Fún
awọn
àm
ọràn
lati
ṣera
nwọ
fun
ọ ni
pa
ooru
n aw
ọn ọ
mọ,
lọ s
í sle
epfo
unda
tion.
org
Lọrọ
kúk
urú
Díp
ò ki
o k
àwé
kan
ní à
ṣáál
ẹ, g
biya
nju
kí o
ro
nú ìt
àn k
an tó
sọ
sí ọ
lọkà
n.
Ó y
á gb
éra
Asi
ko tó
lati
gbọn
ara
nù
Ìwád
ìí ti
sọ p
é aw
ọn ọ
mọd
é tí
ọjọ-
orí w
ọn tó
ọdu
n m
arun
un
ní b
í i w
akat
i mẹt
a fu
n àk
ókò
idar
aya
tó p
ín y
ẹlẹy
ẹlẹ
kaak
iri
ọjọ
kan2 .
Èyí t
í rírì
n, fí
fò, s
ísár
é, g
ígòk
è at
i fífa
-tẹẹt
ẹ w
à ni
nu
rẹ. A
ra a
wọn
ọm
ọdé
n ga
, ó s
ì n d
agba
soke
kán
mọk
ánm
ọ ní
àkó
kò y
ii. A
ra à
wọn
ọm
ọdé
a m
aaa
yá g
ágá,
wọn
sì n
ilo
lati
maa
gbe
ra s
ọ la
ti w
à ní
iler
a at
i ara
yíy
a.
Lára
àw
ọn g
bápá
-gbẹ
sẹ tó
dar
a jù
fún
awọn
ọm
ọdé
tí w
ọn lè
rìn
fúnr
a ar
awọn
ni y
ii:
• E
répá
(bí i
boj
úboj
ú ta
bi k
ẹsẹ-
bodò
)•
Sís
áré
kiri
• Fi
fò lo
ri tir
ampo
lini
• G
íun
kẹkẹ
• Ijó
jíjó
• Lí
lúw
ẹẹ•
Okù
n fíf
ò•
Jim
nasi
tiki3
Olo
bó o
nírà
wọ
Wá
ìdar
aya
kan
tí o
ma
n gb
adun
lati
ṣe (b
oya
ijó jí
jó s
í or
in ta
bi s
ísár
é-jẹ
jẹ),
kí o
sì
gba
awọn
ọm
ọ rẹ
niy
anju
kí
ọn d
arap
ọ m
ọ ọ!
Lọrọ
kúk
urú
Bee
re lọ
wọ
ọmọ
rẹ k
í ó s
ọ irú
er
é ka
n tí
wọn
maa
nṣe
ni
kila
asi a
wọn
èw
e. B
eere
ohu
n tí
wọn
fẹ ta
bi e
yi tí
wọn
kò
fẹ
- ati
ìdí r
ẹ.
10.
11.
Ìwád
ìí fih
àn p
é aw
ọn n
nkan
mej
e ka
n nb
ẹ ti
awọn
òbí
lè ṣ
e pẹ
lu a
wọn
ọm
ọ w
ọn la
ti ra
n w
ọn
lọw
ọ ni
pa k
íkẹk
ọọ la
ti ṣe
àṣe
yege
láyé
4 .
Kín
i o lè
ṣe
lati
ṣatil
ẹyin
fún
ọmọ
rẹ
Awọn
idar
aya
keek
eeke
yii
maa
n
mú
ìyàt
ọ bá
bí ọ
mọ
rẹ ṣ
e n
kẹkọ
ọ tí
ó sì
n
dagb
asok
e ni
nu
fifet
í-sílẹ
, sís
ọrọ,
kí
kàw
é at
i kík
ọwé.
Ẹ
lè jọ
gba
dun
aray
in
papọ
, kí ẹ
sì m
aa
gbar
adi f
un il
é-ẹk
ọ ni
gba
kann
aa!
Ẹ jọ
kàw
é, k
í ẹ tú
n jọ
pa
ìtàn
Jíjọ
maa
wo
awọn
ìw
é pa
pọ jẹ
ọna
kan
tó
dar
a jù
lati
kẹkọ
ọ
lati
ìgbà
èw
e.
Kọ
orin
àti
àkọs
órí
Kíkọ
àkọ
sórí
ati o
rin
fún
awọn
èw
e m
aa n
ṣe
ranw
ọ fu
n ọm
ọ rẹ
la
ti kọ
aw
ọn ìr
ó àt
i ọr
ọ tu
ntun
nip
asẹ
àkọs
órí a
ti kí
kọ o
rin
ní ọ
pọ ìg
bà.
Ẹ ṣe
ré p
apọ
Awọn
ọm
ọdé
a m
aa
kẹkọ
ọ bí
wọn
bá
ti n
ṣeré
. Ṣíṣ
eré
papọ
m
aa n
ran
awọn
ọm
ọdé
lọw
ọ la
ti m
ú kí
ìjá
fáfá
tí w
ọn n
ilo n
ipa
bíbá
niṣọ
rọ a
ti bí
báni
ṣepọ
gbe
ru s
í i.
Fi a
wọn
A
lufa
bẹẹt
i ṣer
éṢí
ṣeré
pẹl
ú aw
ọn
àrà
ati p
ípè
awọn
lẹ
ta a
lufa
bẹẹt
i maa
n
sọ ẹ
kọ d
i fàá
jì.
Kùn
ọdà
, yà
àwòr
ánYí
ya à
mì à
ti kí
kọ
ohun
kóhu
n jẹ
ib
ẹrẹ
kíkọ
bí a
ṣe
nkọ
wé.
Nín
i anf
aani
sí a
wọn
ìwé
Tí g
bọng
àn-iw
é ag
begb
e yi
n bá
ṣí,
o lè
yá
ìwé
ọfẹ,
kí
o s
ì kóp
a ni
nu a
wọn
ìd
áray
á fú
n aw
ọn ọ
mọd
é.
Awọn
ilé-
ẹkọ
àwọn
èw
e,
gbàg
ede
ati i
lé-ẹ
kọ a
wọn
ọm
ọdé
lè p
ese
anfa
ani s
í aw
ọn ìw
é ọf
ẹ. Ìw
ọ ṣa
bè
èrè!
Bọ
síta
, lọ
kiri
Ẹ rìn
jade
tabi
kí ẹ
jọ
lọ s
í ilé
-ìtaj
à, y
oo fu
n ìw
ọ at
i ọm
ọ rẹ
ní
awọn
ìrírí
tunt
un,
ninu
eyi
tí a
ti rí
w
íwòr
an n
íní
ìmọl
ára,
gbí
gbọ
òórù
n, ṣ
íṣe
ìtọw
ò at
i gb
ígbọ
ọrọ
ati
pẹlu
ọp
ọ tít
àkur
ọsọ!
12.
13.
Ẹ m
áa p
ìtàn
O k
ò ni
lo la
ti ka
aw
ọn ọ
rọ n
aa n
igba
gbo
gbo.
Wíw
o àt
i ṣí
ṣe à
làyé
aw
ọn ìw
é al
áwòr
án jẹ
ọna
pat
aki k
an la
ti ṣe
kó
ríyá
fún
ọmọ
rẹ la
ti m
aa g
bádù
n ìtà
n. T
í ẹ b
á n
sọ è
dè
mira
n ní
lé, ẹ
maa
sọ
ìtàn
nipa
aw
ọn a
wor
an y
ii ní è
dè y
in.
Tí ẹ
bá
n pí
n aw
ọn ìw
é kà
laar
in a
ra y
in, ó
maa
jẹ fà
ájí
fún
yin
papọ
ni.
• Ẹ
sọ n
ipa
ohun
ti n
bẹ
lẹyì
n pá
álí ì
wé
naa,
kí ẹ
sì
tọka
sí à
kọlé
rẹ.
• Jẹ
ki ọ
mọ
rẹ m
ú ìw
é na
a lọ
wọ,
kí ó
sì m
áa ṣ
í aw
ọn
ojú-
ewé
rẹ.
• G
bá w
ọn n
íyàn
jú la
ti sọ
rọ n
ipa
awọn
aw
oran
naa
.•
Lò o
hùn
oriṣ
iriṣi
fun
awọn
olù
ṣe in
ú aw
ọn a
wor
an
naa.
Fi o
hùn
dábí
rà fu
n aw
ọn n
nkan
bí i
om
i tó
fọn
síni
lára
, ọkọ
tó n
fọn
fèrè
tabi
díd
ún a
wọn
ẹra
nko.
•
Nig
ba ti
ìtàn
naa
ba
tán,
o lè
bee
re lọ
wọ
wọn
pé
ṣe
wọn
gba
dun
rẹ à
ti pé
njẹ
wọn
ní o
lùṣe
kan
tó jẹ
àà
yò w
ọn.
Njẹ
o m
ọ pé
aw
ọn ọ
mọd
é tí
àwọn
òbí
wọn
maa
n k
awe
sí le
ti ni
gbog
bo ìg
bà lá
kòók
ò tí
wọn
wà
ní ọ
mọ-
ọdun
mar
un u
n m
aa n
ṣe
daad
aa n
inu
ìdán
wò
ìṣirò
ati
sípẹ
lì tí
wọn
bá
ti di
ọm
ọ-ọd
ún
mẹr
indi
nlog
un (1
6) ju
aw
ọn tí
w
ọn k
ò ṣe
irú
iranw
ọ bẹ
ẹ fu
n?5
Njẹ
o m
ọ pé
aw
ọn ọ
mọd
é m
aa
nsaa
ba n
í àày
ò ìtà
n ka
n tí
wọn
m
aa n
fẹ g
bọ la
imọy
e ìg
bà b
í?
Eyi m
aa n
ràn
wọn
lọw
ọ la
ti m
ọ ni
pa à
àtò
ọrọ,
tí w
ọn s
ì n lè
so
ọrọ
naa
mọ
ìtàn
naa
– ey
i tí í
ṣe
awọn
igbe
sẹ à
kọkọ
nin
u kí
kàw
é!
Lọrọ
kúk
urú
Ba
ọmọ
rẹ s
ọrọ
nipa
aw
ọn o
hun
tí o
ṣe n
igba
ti ìw
ọ na
a w
à ní
ọm
ọdé.
Jẹk
i gb
ogbo
ẹbí
kóp
a –
awọn
òbí
-àgb
à pẹ
lu lè
fẹ p
a aw
ọn ìt
àn la
ti ak
oko
tí aw
ọn n
aa n
dag
ba!
Olo
bó o
nírà
wọ
Ẹ d
ìjọ k
ọ ih
ò-ẹr
anko
(ẹ d
a aṣ
ọ bò
tabi
li), p
ẹlu
àyè
tí ẹy
in m
ejee
ji m
aa jọ
wà.
O lè
kọ
ihò-
ẹran
ko tì
rẹ la
ti in
u ìtà
n na
a –
ó lè
jẹ ih
ò iw
in,
ọkọ
rọkẹ
ẹti,
tabi
ọw
ọn ọ
mọ-
ọbab
inrin
kan
.
14.
15.
Kọ
orin
àti
àkọs
órí
Orin
ati
akọs
ori m
aa n
mú
ìpèd
è,
ìgbá
págb
ẹsẹ
awọn
ọm
ọdé
gbèr
ú sí
i, tí
w
ọn b
á ní
aw
ọn ìṣ
e ka
n ni
nu. A
wọn
mírà
n pẹ
lu m
aa n
ṣer
anw
ọ la
ti m
ọ òn
kà.
Má
mik
àn b
í ohù
n rẹ
kò
bá ti
lẹ d
ùn fu
n or
in k
íkọ,
kò
ṣe n
nkan
kan,
àti
pé b
í o b
á ṣe
n tú
bọ k
ọrin
pẹl
u ọm
ọ rẹ
ni i
gboy
a rẹ
na
a yo
o ṣe
maa
ga
sí.
Tì o
kò
bá m
ọ oh
ùn o
rin n
áà, l
ọ yá
àw
o C
D a
wọn
àkọ
sórí
naa
lati
gbọn
gàn
ìkàw
é ta
bi k
í o w
ò w
ọn lo
ri Yo
uTub
e. O
tilẹ
lè ṣ
e or
in tì
rẹ g
an a
n fú
nraà
rẹ, t
abi k
í ẹ jọ
kúk
ú m
aa k
ọrin
tẹle
redi
o pa
pọ.
Njẹ
o m
ọ aw
ọn o
rin a
ti àk
ọsór
í tilẹ
lè
ṣera
nwọ
lati
kọ ọ
mọ
rẹ n
ipa
àgbá
yé b
í?
O lè
ṣe
dídú
n aw
ọn ẹ
rank
o tí
n bẹ
nin
u
orin
"Old
Mac
Don
ald
Had
A F
arm
" kí
o sì
ka
ònkà
1, 2
, 3, 4
, 5 tí
n b
ẹ ni
nu
"Onc
e I C
augh
t A F
ish
Aliv
e"!
Orin
"In
cy W
incy
Spi
der"
Ṣe b
í òṣe
ré fu
n aw
ọn n
nkan
tí o
rin n
aa n
sọ
bi
ẹ ti
nkọr
in n
aa, t
abi k
í o ṣ
e al
ánta
kùn
àti ọ
pá-
omi t
ìrẹ n
ipa
lílo
awọn
kòk
ò yó
gọọt
ì, òw
ú at
i aw
ọn à
gbà
bébà
-ìnuw
ọ la
ti in
u ilé
-ìdán
á. O
lè rí
fíd
íò o
rin n
aa k
an p
ẹlu
ìdár
ayá
rẹ lo
ri Yo
uTub
e:
yout
ube.
com
/wat
ch?v
=m7fl
W0x
EIak
.
Incy
Win
cy S
pide
r clim
bed
up th
e w
ater
spo
utD
own
cam
e th
e ra
in a
nd w
ashe
d th
e sp
ider
out
Out
cam
e th
e su
nshi
ne a
nd d
ried
up a
ll th
e ra
inAn
d In
cy W
incy
Spi
der c
limbe
d up
the
spou
t aga
in.
Olo
bó o
nírà
wọ
Tí o
bá
awọn
orin
ati
àkọs
órí m
íran
ní
awọn
èdè
mírà
n, k
ọrin
naa
pẹl
u ọm
ọ rẹ
.
16.
17.
Ẹ ṣe
ré p
apọ
Kík
ọ bí
a ṣ
e n
pín
nnka
n, ṣ
e nn
kan
ní
tẹlé
ntẹl
é, b
ánis
ọrọ,
wà
ní ìb
alẹa
ra, à
ti ṣí
ṣe
ọrẹ
pẹlu
aw
ọn m
íràn
jẹ à
wọn
ìṣe
tí en
iyan
ní
lò fú
n ig
be-a
ye ṣ
ugbọ
n tí
ó m
aa n
gba
as
iko
lati
kọ a
wọn
ìṣe
yii!
O lè
ran
ọmọ
rẹ
lọw
ọ la
ti kọ
nip
a aw
ọn ìṣ
e pa
taki
yii
nipa
ṣì
ṣeré
pap
ọ, ta
bi k
í o ṣ
ètò
ọjọ
ìṣer
épọ
pẹlu
aw
ọn ọ
rẹ ta
bi a
wọn
mọl
ẹbí,
bóyá
ní
ojúk
ojú
tabi
lori
Face
Tim
e ta
bi W
hats
App
.
Njẹ
o m
ọ pé
kik
ọ bi
a ti
nbá
àw
ọn
ẹlòm
iràn
ṣeré
ṣe
pàtà
ki fú
n id
àgbà
sókè
ti
ara,
ti à
wùj
ọ àt
i ti i
rònú
àw
ọn ọ
mọd
é?
O tú
n nr
àn w
ọn lọ
wọ
láti
kọ p
é àw
ọn
ẹlòm
iràn
ni è
rò à
ti im
ọlár
a ti
ó yà
tọ
si ti
wọn
.
Olo
bó o
nírà
wọ
Gbo
gbo
ọmọd
é ló
yàt
ọ! A
ra à
wọn
kan
yá
gágá
wọn
si n
i igb
óyà
ju à
wọn
ẹlò
mirà
n –
máṣ
e ṣe
àfiw
é ki
o m
á si
ṣe
dààm
ú –
iwọ
ni o
mọ
ọmọ
rẹ jù
lọ n
itori
náà
fún
wọn
ni à
tilẹy
in à
ti iw
úri t
i ó n
ilò.
Àw
ọn ọ
mọd
é nṣ
eré
ni o
nirú
urú
ọnà
tó p
ọ:•
Ṣiṣ
eré
fúnr
a w
ọn
• W
iwo
bí à
wọn
ọm
ọdé
mirà
n ti
nṣer
é •
Bib
á àw
ọn m
iràn
ṣeré
; ṣiṣ
e irú
nnk
an
kan
náà
ṣùgb
ọn lá
i dar
a pọ
mọ
ara
wọn
• Fí
fi ìfẹ
hàn
si e
ré ti
àw
ọn m
iràn
nṣe
ki
wọn
si b
ẹrẹ
si i
bá a
ra w
ọn s
ọrọ
• B
ibá
ara
wọn
ṣer
é, n
i ọpọ
igbà
ni i
sọri
kéré
je
Olo
bó o
nírà
wọ
Ṣe
kóriy
á fú
n ọm
ọ rẹ
ki o
si f
ún u
ni
idán
ilójú
láti
gbé
igbó
yà rẹ
ró b
i ó ti
bẹr
ẹ si
i ni à
wọn
ọrẹ
tirẹ
.
18.
19.
Fi a
wọn
lẹta
àti
nọm
ba ṣ
eré
Oni
rúur
ú er
é ni
ó w
à ti
o lè
fi à
wọn
lẹta
àti
nọm
ba
ṣe, l
áti a
ra ir
i àti
ohùn
wọn
titi
dé k
ikọ
àwọn
ọrọ
tu
ntun
ti w
ọn jọ
ni l
ẹta
ibẹr
ẹ ka
n ná
à. O
lè w
á nọ
mba
ti ọ
mọ
rẹ lè
dám
ọ, b
ii nọ
mba
ara
ilẹk
ùn rẹ
tà
bi ọ
jọ o
ri w
ọn, k
i o s
i rii
bóyá
o lè
ri à
wọn
nọm
ba
yii l
óri à
wọn
ọkọ
nlá
, ilé
itaj
à tà
bi à
mi o
jú ọ
nà. R
ánti
pé à
wọn
lẹta
àti
nọm
ba n
bẹ
kaak
iri!
Olo
bó o
nírà
wọ
Ka
ònkà
sók
è pẹ
lú ọ
mọ
rẹ –
wo
iye
àwọn
ig
bésẹ
ti o
nilò
láti
dé ib
i ilẹ
kùn
iwaj
ú ilé
rẹ
tàbi
iye
òpó
iná
ti ti
o là
kọj
á bi
o ti
nlọ
si i
bi
igba
fẹ!
Lọrọ
kúk
urú
Sọr
ọ ni
pa à
wọn
lẹta
ti o
lè ri
nin
ú àfi
ránṣ
ẹ àt
i iw
é-iro
yin
àtig
bàdé
gbà
àtijọ
. Gé
àwọn
kan
lára
lẹ
ta à
wọn
lẹta
náà
ki o
si ṣ
e àw
òrán
alá
ṣàpọ
. W
ò bó
yá o
lè ri
lẹta
àkọ
kọ o
rúkọ
ọm
ọ rẹ
. Ti k
ò bá
tii d
á lẹ
ta n
áà m
ọ si
bẹ, y
a àw
òrán
rẹ p
apọ
ki o
si r
ii b
óyá
o lè
rii n
igbà
ti o
bá
jáde
ti o
si
nrin
káà
kiri.
‘Mo
nlọ
ọgbà
igba
fẹ’
Ẹ jọ
ṣe
eré
kan
nipa
ṣiṣ
e é
ni à
ṣegb
à ki
o s
ọ oh
un ti
iwọ
yóò
mú
nigb
à ti
o bá
nlọ
si i
rinàj
ò si
ọgb
à ig
bafẹ
. Ìlà
nà n
áà
ni p
é o
lè m
ú àw
ọn n
nkan
ti ó
ni o
hùn
‘p’ n
ikan
(fún
àp
ẹẹrẹ
, ‘M
o nl
ọ si
ọgb
à ig
bafẹ
, mo
sì m
aa m
ú ou
njẹ/
ayék
òótọ
/lẹẹd
i ikọ
wé
kan’
). O
lè jẹ
igbá
dùn
sis
nipa
ṣiṣ
e ày
ipad
à ib
i ti o
nlọ
(fún
àpẹ
ẹrẹ,
si e
ti òk
un, n
ibi t
i o ti
lè m
ú àw
ọn o
hun
ti ó
bẹrẹ
pẹl
ú ‘s
’). N
jẹ o
lè rá
nti o
hun
gbog
bo ti
iw
ọ yó
ò m
ú lọ
wọ?
Plas
tisiin
i tàb
i àw
ọn ìṣ
ù lẹ
ta fú
n ìṣ
eré
Ẹ g
biya
nju
kí ẹ
jọ fi
pla
stis
iini ṣ
e àw
ọn à
rà lẹ
ta p
apọ,
tàbi
ki
ẹ ṣe
iṣù
lẹtà
fún
iṣer
é tiy
in.
Ẹ ṣ
e àw
ọn à
pòpọ
yii:
• ife
iyẹf
un-b
urẹd
i lás
án m
éji
• id
aji i
fe o
mi t
útù
• ṣi
bi ò
róró
ijẹu
n m
ẹta
• ṣi
bi o
mi ọ
sàn
wẹw
ẹ ka
n (k
ì í ṣ
e da
ndan
)•
ohun
tó n
fún
ounj
ẹ lá
wọ
tàbi
mú
ounj
ẹ dá
n tó
wù
ọ.
Lọrọ
kúk
urú
Láti
ṣe k
óriy
á fú
n ọm
ọ rẹ
láti
lè tè
tè m
ọ iw
é ki
kà, l
o àw
ọn
ohùn
lẹta
di p
ò àw
ọn o
rúkọ
lẹ
ta a
lfabẹ
ẹti.
Lilo
àw
ọn o
hùn
lẹta
nig
bà ti
ẹ b
á jọ
nṣe
àw
ọn
eré
bii ‘
mo
nlọ
sibi
igba
fẹ’ t
àbi
‘mo
ṣe a
mi’,
yóò
ṣe
irànl
ọwọ
fún
u lá
ti pe
àw
ọn ọ
rọ já
de b
i ó
ti nk
ọ bi
a ti
nkà
wé.
20.
21.
Bọ
síta
, lọ
kiri
Ayé
kún
fún
àwọn
ọrọ
àti
àwòr
án à
ti nn
kan
ti ó
yáni
lára
láti
ṣe, fi
ọw
ọ kà
n w
ọn w
o ki
o s
i yẹ
wọn
w
ò, lá
ti or
i àw
ọn p
ááli
onjẹ
oni
wór
ó àt
i àw
ọn
pátá
kó ig
boro
titi
dé à
wọn
adá
gún
omi k
éker
é ti
ó ni
ẹrọ
fọ à
ti àw
ọn e
wé
tó ti
jábọ
.
Ṣe
kóriy
á fú
n ọm
ọ rẹ
láti
ṣe à
yẹw
ò ày
iká
rẹ.
• Ẹ
rin
jáde
, ki ẹ
si s
ọrọ
nipa
àw
ọn lẹ
ta, ọ
rọ à
ti nọ
mba
tí n
bẹ
lóri
àwọn
àkọ
lé o
ju-p
opo
àti
niw
ájú
awọn
ilé
itajà
• N
igbà
ti o
bá
nra
ounj
ẹ, ṣ
e àfi
wé
titób
i, àw
ọn
àwọ
àti ò
órùn
àw
ọn è
so à
ti ew
ébẹ
Njẹ
o m
ọ pé
jijá
de lá
ti rin
nṣe
irà
nlọw
ọ fú
n ọm
ọ rẹ
láti
kẹkọ
ọ.
Maṣ
e yá
ra rí
n ju
ìgbé
sẹ ọ
mọ
rẹ
lọ, s
ọrọ
ki o
si fi
ọkà
n si
àw
ọn
nnka
n ti
ó bá
kiy
èsi t
abi t
í o
nbéè
rè ib
eere
nip
a rẹ
.
Olo
bó o
nírà
wọ
Àw
ọn à
tẹbọ
kọk
ọrọ
oni k
aadi
àw
òrán
jẹ ọ
nà p
àtàk
i lát
i bá
ọmọ
rẹ
ṣeré
. Gbi
yànj
ú lá
ti ṣe
àtẹ
bọ k
ọkọr
ọ ti
àwòr
án ti
o lè
ri n
igbà
ti o
bá
jáde
ti
o si
nrin
kiri
.
Bi a
ti n
ṣe ti
a s
i nlo
àtẹ
bọ k
ọkọr
ọ on
i kaa
di
aláw
òrán
Ohu
n ti
o ni
lò•
Lẹẹd
i ikọ
wé
àti b
eba
fún
àtòk
ọ oh
un ti
o fẹ
rà
• À
wọn
àw
òrán
èso
àti
àwọn
ew
ébẹ
• S
isọọ
si ọ
mọd
é ti
kò lé
wu
• Ìlu
ihò
• Ò
wú
tàbi
ohù
n fú
n si
so à
wọn
àw
òrán
náà
pa
pọ
Ohu
n ti
o m
aa ṣ
e W
á àk
ọsilẹ
èrò
jà o
unjẹ
kan
ki o
si ṣ
e àt
òkọ
kan
papọ
nip
a gi
gé à
wọn
àw
òrán
àw
ọn è
ròjà
láti
ara
àwọn
iwé
iléw
ọ àt
i iw
é àt
igbà
dégb
à.
Ṣe
itẹbọ
kọk
ọrọ
kan
nipa
lilu
ihò
si ig
un k
an lá
ra
àwòr
án k
ọọka
n ki
o s
i fi o
kùn
kan
so w
ọn p
ọ.
Jẹ k
i ọm
ọ rẹ
lo it
ẹbọ
kọkọ
rọ n
áà n
igbà
ti o
bá
lọ
rajà
. Yóò
ràn
á lọ
wọ
láti
fi àw
ọn à
wòr
án n
áà w
á ou
njẹ.
Ẹ jọ
sọr
ọ ni
pa o
hun
ti ẹ
ri ki
ẹ s
i jọ
ka iy
e ti
ẹ ni
lò.
Lọrọ
kúk
urú
Nig
bà ti
o b
á já
de ti
o s
i n rì
n ki
ri pẹ
lu ọ
mọ
rẹ, f
eti s
ilẹ s
i àw
ọn o
hùn
ti o
lè g
bọ, t
iti d
óri à
wọn
ariw
o ọk
ọ, fè
re o
ri ọk
ọ, o
rin, à
wọn
ajá
ti
ó ng
bó, à
wọn
ẹyẹ
ti ó
nkọ
rin à
ti àw
ọn ọ
kọ ò
fúru
fú ló
kè. S
ọrọ
nipa
oh
un ti
o g
bọ. G
biyà
njú
kí o
dún
bí
àwọn
ohù
n ná
à --
ṣé
o lè
dún
bí
awọn
ohù
n ná
à?
22.
23.
Nín
í anf
aani
sí a
wọn
ìwé
Ilé-iw
é, g
bọng
an ìk
àwé,
ibi-ì
ṣeré
àw
ọn ọ
mọd
é tà
bi jẹ
léós
inm
i agb
ègbè
rẹ lè
fún
ọ ni
àày
è lá
ti dé
ib
i ti à
wọn
iwé
ọmọd
é w
à. P
è ki
o s
i béè
rè!
Ti w
ọn b
á ṣí
gbọ
nga
n ìk
àwé
rẹ, o
lè tọ
rọ iw
é lọ
fẹẹ!
Njẹ
o m
ọ pé
bi o
bá
ti ni
iw
é àw
ọn
ọmọd
é si
lé s
i ni ọ
mọ
rẹ y
óò ti
ṣe
dára
dára
tó n
igbà
ti ó
bá
bẹrẹ
ilé
-iwé?
Àw
ọn y
ii kò
ni l
áti j
ẹ iw
é tó
jẹ
tìrẹ
– k
ódà,
bi i
wé
ti a
yá b
á ti
pọ
si n
i ó ti
dár
a si
Wiw
á iw
é ka
n ti
ó tọ
daa
daa
O tú
bọ ṣ
eéṣe
ki ọ
mọ
rẹ tú
bọ fẹ
ṣe
aláb
àápi
n iw
é ka
n ti
ó bá
jẹ p
é òu
n fú
nra
rẹ n
i ó y
àn á
. Àw
ọn ọ
nà k
an ti
o lè
gb
à rà
n á
lọw
ọ lá
ti ya
n iw
é ka
n ti
yóò
gbád
ùn rẹ
niy
i:
• Yẹ
páá
li ẹy
in ìw
é w
ò
Njẹ
wọn
lè ri
aw
ọn iw
é ni
pa o
hun
ti w
ọn n
ifẹẹ
sí b
í?•
Tojú
bọ
ọ!
Wo
inú
rẹ. Ṣ
é ó
fẹrà
n àw
ọn à
wòr
án n
áà?
• Ṣé
ó n
i àw
ọn ẹ
ni it
àn ti
ó fẹ
ràn?
Ṣ
é ó
fẹrà
n àw
ọn e
wèl
è tà
bi è
re tà
bi à
wọn
àjè
ji tà
bi
ọkọ
ojú
irin?
• N
jẹ ọ
kan
ninú
ẹyi
n m
éjèè
ji lè
par
iwo
láti
bá
àwọn
àw
òrán
náà
mu?
A
riwo
àwọn
ẹra
nko,
ariw
o àw
ọn ọ
kọ a
yọkẹ
lẹ, ọ
kọ
ojú
irin
tàbi
rọkẹ
ẹti.
• Ṣé
itàn
ti ó
ni i
ṣe n
i?
Ṣé
ó fẹ
ràn
láti
dara
pọ
pẹlú
irú
àwọn
itàn
yii?
• Ṣé
iyan
u ka
n n
bẹ n
ibẹ?
Ṣ
é w
ọn fẹ
ràn
àwọn
iwé
tó n
i àw
ọn à
wòr
án ti
ó n
mi
tàbi
taab
u tó
n y
i? N
jẹ o
lè ri
olù
ṣe tó
fara
sin
bí?
Olo
bó o
nírà
wọ
Pa
àwọn
iwé
ilé iy
áwék
à ti
ọmọ
rẹ m
ọ ki
ó lè
yàn
láti
wo
ọkan
ni
gbàk
úùgb
à ti
wọn
bá
fẹ ṣ
e bẹ
ẹ À
bi k
i ló
dé ti
o k
ò pa
àw
ọn iw
é ọm
ọ rẹ
mọ
pẹlú
ohu
n iṣ
eré
rẹ?
Àw
ọn è
re à
ti oh
un iṣ
eré
ọmọd
é fẹ
ràn
láti
kàw
é bá
kan
náà!
Lọrọ
kúk
urú
Àwọn
iwé
àtig
bàdé
gbà
dára
láti
pin
báka
n ná
à. S
ọrọ
nipa
àw
ọn
onirú
urú
àwòr
án n
áà k
i o s
i béè
rè
lọw
ọ ọm
ọ rẹ
, èyi
ti ó
fẹrà
n jù
lọ.
24.
25.
Gbá
dùn
kikù
n nn
kan
àti
yiyà
àw
òrán
K
ikùn
nnk
an à
ti yi
yà à
wòr
án n
ran
ọmọ
rẹ lọ
wọ
láti
mú
ki if
ojús
ilẹ, o
jú ọ
nà, à
ti àw
ọn im
ọ ti
yóò
nilò
fú
n iw
é ki
kọ rẹ
dàg
bà s
ókè.
Lo o
nirú
urú
ohun
èlò
ti a
fi n
sàm
i si a
ra n
nkan
—ke
reyọ
ọnu,
lẹẹd
i ikọ
wé,
nnk
an if
árun
gbọn
ti ó
le
àti ọ
dà. O
jẹ o
hun
igbá
dùn
láti
lo o
mi à
ti iri
n iṣ
ẹ ti
a
fi nk
un n
nkan
lóri
òkút
a ti
a tẹ
silẹ
.
Olo
bó o
nírà
wọ
Ni o
jú ọ
nà. Ṣ
e kó
riyá
fún
ọmọ
rẹ lá
ti sà
mi,
ya à
wòr
án k
i o s
i fi ọ
pá y
a àw
ọn à
wòr
án ti
a
fi on
irúur
ú nn
kan
bi iy
ẹ, ik
arah
un tà
bi
ọmùn
ú-ig
i. G
é àw
ọn à
àyò
àwòr
án lá
ti in
ú àw
ọn iw
é àt
igbà
dégb
à ki
ó s
i ṣe
àwọn
àw
òrán
alá
ṣàpọ
.
Bi o
ti lè
ṣe
iwé
ìránn
ilétí
tìrẹ
Ohu
n ti
o ni
lò•
Ìwé
ti a
nlẹ
àwọn
àw
òrán
mọ
• À
wọn
pẹẹ
ni, k
erey
ọọnu
àti
lẹẹd
i ik
ọwé
• À
wọn
fọtò
• À
wọn
iwé-
ìròyì
n àt
igbà
dégb
à àt
i iw
é àw
òrán
ọjà
• S
isọọ
si ọ
mọd
é ti
kò lé
wu
• G
úluù
Ohu
n ti
o m
aa ṣ
e•
Ran
ọm
ọ rẹ
lọw
ọ lá
ti ṣe
iwáj
ú iw
é irá
nnilé
ti rẹ
lọṣọ
ọ. Ẹ
jọ k
ọ or
úkọ
wọn
sii.
• Fi
kún
àwọn
ọrọ
tàbi
àw
òrán
nip
a oh
un ti
wọn
yàn
láày
ò, b
i oun
jẹ, à
wọn
ib
ikan
tàbi
ohu
n iṣ
eré,
tàbi
àw
ọn fọ
to
idilé
rẹ tà
bi à
wọn
ohu
n ọs
in rẹ
.•
Gba
tikẹ
ẹti ọ
kọ à
ti àw
ọn m
iràn
nigb
à ti
bá já
de k
i o s
i jẹ
ki ọ
mọ
rẹ lẹ
wọn
mọl
ẹ.•
Gbi
yànj
ú lá
ti jẹ
ki ọ
mọ
rẹ lọ
ohu
n ti
ó nd
án, ọ
dà, à
lẹm
ọ tà
bi o
hunk
óhun
lá
ti m
ú ki
iwé
iránt
i rẹ
wun
i ki ó
si n
i on
irúur
ú àw
ọ.
Lọrọ
kúk
urú
Sọr
ọ ni
pa à
wọn
ohu
n ti
ọmọ
rẹ fi
ọw
ọ yà
ki
o si
béè
rè o
hun
ti ó
ti yà
. Ṣa
àwọn
iri à
ti àw
òrán
ti a
lè d
ámọ
ki o
si f
únra
rẹ y
a àw
ọn k
an.
26.
27.
Gbi
gbár
adi f
ún il
é-ẹk
ọO
lè m
úra
ọmọ
rẹ s
ilẹ fú
n ilé
-ẹkọ
nip
a:•
Ṣiṣ
e àw
ọn e
ré ti
ó la
ṣiṣ
e àṣ
egbà
àti
ṣiṣe
alá
bàáp
in lọ
• Ṣ
eràn
wọ
fún
un lá
ti bé
èrè
ohun
ti ó
nilò
, ti e
bi b
á np
a á,
ti ò
ngbẹ
bá
ngbẹ
ẹ tà
bi ó
rẹ ẹ
.•
Kik
ọ ọ
láti
wọṣ
ọ fú
nra
rẹ, j
ẹun
fúnr
a rẹ
ki ó
si f
únra
rẹ
lọ il
é ig
bọns
ẹ.
Bib
ẹrẹ
ilé-ẹ
kọ lè
jẹ ir
iri re
re fú
n gb
ogbo
èni
yàn
• G
ẹgẹ
bi ò
bi, i
wọ
ni o
lùkọ
àkọ
kọ fú
n ọm
ọ rẹ
.•
Wád
ii ni
pa il
é-ẹk
ọ ná
à ki
o lè
lóye
ohu
n ti
yóò
ṣẹlẹ
ni
gbà
ti ọm
ọ rẹ
bá
bẹrẹ
.•
Fi à
àyè
gba
ibẹw
ò ilé
láti
ọdọ
olùk
ọ ki
ó tó
bẹr
ẹ ilé
-ẹk
ọ ti
a bá
gbà
á w
ọlé.
• W
o ib
ùdó-
ayel
ujar
a fu
n ilé
-ẹkọ
náà
.
Rii
dájú
pé
o m
ọ oh
un ti
ó y
ẹ lá
ti ṣe
ni ọ
jọ à
kọkọ
: ibi
ti ó
yẹ
láti
lọ n
i òw
úrọ,
àti
ibi t
i o ó
ti g
bé ọ
mọ
rẹ.
Njẹ
o m
ọ pé
bi à
wọn
ọm
ọdé
bá ti
nm
ojú
ilé-ẹ
kọ tà
bi jẹ
léós
inm
i w
ọn tu
ntun
ni a
ra w
ọn
yóò
balẹ
nib
ẹ si
?
Ka
àwọn
iwé
nipa
bib
ẹrẹ
ilé-ẹ
kọỌ
pọlọ
pọ o
nirú
urú
iwé
ni ó
wà
ti o
lè ṣ
e al
ábàá
pin
nipa
ilé-
ẹkọ.
Èyi
lè ra
n ọm
ọ rẹ
lọw
ọ lá
ti ni
im
ọlár
a im
úra
láti
bẹrẹ
tàbi
pad
à si
ilé-
ẹkọ.
Àw
ọn iw
é di
ẹ ni
a ṣ
e àt
òkọ
si is
àlẹ
yii:
• S
tarti
ng S
choo
l lát
i ọw
ọ Ja
net à
ti A
llen
Ahl
berg
• To
psy
and
Tim
Sta
rt S
choo
l lát
i ọw
ọ Je
an a
nd G
aret
h A
dam
son
• G
oing
to S
choo
l lát
i ọw
ọ A
nna
Civ
ardi
àti
Ste
phen
Car
twrig
ht•
Har
ry a
nd th
e D
inos
aurs
Go
To S
choo
l lát
i ọw
ọ Ia
n W
hybr
ow•
Com
e to
Sch
ool T
oo, B
lue
Kan
garo
o! L
áti ọ
wọ
Em
ma
Chi
ches
ter C
lark
• I A
m T
oo A
bsol
utel
y S
mal
l For
Sch
ool l
áti ọ
wọ
Laur
en C
hild
Ṣiṣe
àw
ọn è
tò iṣ
ẹ tu
ntun
Ṣe
àwọn
ètò
iṣẹ
òwúr
ọ lá
ti jij
i loj
u oo
run,
ki a
wọṣ
ọ, à
ti jij
ẹ ou
njẹ
òwúr
ọ ‘lá
kòók
ò fú
n ilé
-ẹkọ
’ R
ii dá
jú p
é ọm
ọ rẹ
sùn
dár
adár
a ki
ó s
i ṣet
án fú
n ilé
-iwé
ni ọ
jọ á
kókọ
.
Olo
bó o
nírà
wọ
Lópi
n ọj
ọ ná
à—ki
ọm
ọ rẹ
pẹl
ú ẹr
in k
ii si
i ṣe
ẹrọ
alág
bèék
á!
Lọrọ
kúk
urú
Ṣe
aláb
àápi
n ọk
an lá
ra à
wọn
iwé
ti a
tokọ
ná
à. S
ọrọ
nipa
ohu
n ti
ọmọ
rẹ n
rò n
ipa
bi
bẹrẹ
ilé-
ẹkọ.
The
Nat
iona
l Lite
racy
Tru
st jẹ
àjọ
alá
ánú
ti nọ
mba
rẹ jẹ
111
6260
àti
ilé iṣ
ẹ ka
n lá
bẹ ò
fin n
ipas
ẹ nọ
mba
583
6486
ti a
fi o
rúkọ
rẹ s
ilẹ n
i Eng
land
àti
Wal
es ti
ó s
i jẹ
àjọ
aláá
nú ti
a
fi or
úkọ
rẹ s
ilẹ n
i Sco
tland
nọm
ba rẹ
jẹ S
C04
2944
. Adi
rẹsi
wa
tó w
à ní
àkọ
silẹ
: 68
Sou
th L
ambe
th R
oad,
Lon
don
SW
8 1R
L.
Pat
ron:
HR
H T
he D
uche
ss o
f Cor
nwal
l
© N
atio
nal L
itera
cy T
rust
202
0. A
fún
Eve
ryon
e R
eady
for S
choo
l Res
ourc
e yi
i ni à
ṣẹ lá
bẹ O
pen
Gov
ernm
ent L
icen
ce 3
.0.
Àw
ọn à
tọka
sí:
1. h
ttps:
//rai
sing
child
ren.
net.a
u/sc
hool
-age
/sle
ep/u
nder
stan
ding
-sle
ep/s
choo
l-age
-sle
ep2.
http
s://w
ww
.gov
.uk/
gove
rnm
ent/p
ublic
atio
ns/u
k-ph
ysic
al-a
ctiv
ity-g
uide
lines
3. h
ttps:
//ww
w.n
hs.u
k/liv
e-w
ell/e
xerc
ise/
phys
ical
-act
ivity
-gui
delin
es-c
hild
ren-
unde
r-fiv
e-ye
ars/
4. E
ffect
ive
Pre
scho
ol, P
rimar
y an
d S
econ
dary
Edu
catio
n (E
PP
SE
). K
athy
Syl
va e
t al
5. S
ocia
l ine
qual
ities
in c
ogni
tive
scor
es a
t age
16:
The
role
of r
eadi
ng. A
lice
Sul
livan
, Mat
t Bro
wn,
201
36.
6. P
aren
t’s p
ersp
ectiv
es: C
hild
ren’
s us
e of
tech
nolo
gy in
the
Ear
ly Y
ears
, Dr S
usie
For
mby
, Nat
iona
l Lite
racy
Tru
st, 2
014
T: 0
20 7
587
1842
E: c
onta
ct@
liter
acyt
rust
.org
.uk
W: l
itera
cytru
st.o
rg.u
k
A w
à ló
rí Fa
cebo
ok: f
aceb
ook.
com
/nat
iona
llite
racy
trus
tẸ
tẹlé
wa
lórí
Twitt
er: @
Lite
racy
_Tru
stẸ
tẹlé
wa
lórí
Inst
agra
m: @
Lite
racy
_Tru
stẸ
fi o
rúkọ
sílẹ
fún
àtẹj
áde
ọfẹ
wa
lorí
imee
li: li
tera
cytr
ust.o
rg.u
k/ne
wsl
ette
r