macro economic of cambodia

37
សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស Macro Economic I. សសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសស សសសសសសសសសសស (សសសសសសសសសស) [សសសសសសសសសស ] សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសស សស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសស សស សសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសស សសសសសសសស សសស សសសសសសសសសសសសសសសសស ស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសស សសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សស សសសសសសសសសស សសសសសសសសស សសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសស សសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសសស Prepared by Group 11 Page 1 សសសសសសសសសសសសសសសស សសសសសសស

Upload: bun-chhe

Post on 25-Jun-2015

156 views

Category:

Education


2 download

DESCRIPTION

Prepared by Leng Bunchhe at HRU

TRANSCRIPT

Page 1: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

I. ទយា�តា�ងភ�ម�សាសរតសស�

ទយា�តា�ង ពរះ��រាជាណាចពរះ��មព�ជា  

ក��ងអាសា� ន  (សរត�ផេះ� ចាសស")  —  [សសញញា$ ផែ�នទយា�] សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជាមានទយា�តា�ងសស-�តផេះ/ ភ�ម�ភាគអាសស��អាផេះគ�យ3 ខាងត5�ងឧ�ទយា7��ឥណឌ:� ច�ន។ សរត�ផេះទយាសសកម+�ជា ជាសរត�ផេះទយាសសម=យនៃនអាសស��ម�សស�ងផែ?លសស-�តផេះ/ចផេះ@A ផែB�សរតសស�ទយា�១០ ន�ងផែB�សរតសស�ទយា�១៥ នៃនរយGទយាទយាHងខាងផេះI�ង ន�ងផេះ/ចផេះ@A ផែB��ផេះណាJ យទយា�១០២ ន�ងផែB� �ផេះណាJ យទយា�១០៨ នៃនរយG�ផេះណាJ យខាងផេះក�ត ។ ក�អរផេះNផេះនភ�ម�សាសរតសសJផេះន �ញញាO ក"ឲយQផេះR�ញចTសស"ថា សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា សស-�តផេះ/ក��ងត��ន"សរតតV&�ច គW ផេះX� ផេះY�យផេះសស�ម ម�Zងផេះទយា[ត សស-�តផេះ/ក��ង ត��ន"អាសស��ម�សស�ងគW សសម5�រផេះភA\ង ផែ?លជាត��ន"មាន លក]ណឌGលសរត�ផេះសស�រ ?ល"ការល�តលាសស"នៃនរ �ក]ជាត� ន�ង?�ណា�សរតគ�"សរត�ផេះភទយា។ ផេះNយផេះaងផេះbផេះល�លក]ណឌG ទា�ងអសស"ផេះន ផេះY�យ បានផេះធ7�ឲយQសរត�ផេះទយាសសផេះយ�ង មានលក]ណឌGលក��ងការអភ�វឌឍfផេះល� វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3 ជាត� ផេះសរតg ជាត��ន"ទយាទយា=លឥទយាh�&លផេះX� ផេះសសi�រផេះ&ញម=យឆនា� �។

ភ�ម�សាសរតសស�សរត�ផេះទយាសសផេះន មានរាងជាបាតBi លក]ណឌG&�ផេះសសសសភ�ម�សាសរតសស�ផែ�Aក����តគWI�នន"នៃន�HងទយាផេះនAសា� ផែ?លវាសស"ផេះbសរត�ផែYល២៥៩០សសហាត�មាសរតតកាផេះរ n រ o គ�ឡ�ផែមqសរតតកាផេះរ n (១០០០ មាq យ កាផេះរ n) ក�ឡ�ងរ?�វសរតបា�ង ន�ងរ rកផេះឡ�ងសរត�ផែYល២៤៦០៥សសហាត�មាសរតតកាផេះរ n រ oគ�ឡ�ផែមqសរតតកាផែរ n (៩៥០០ មាq យ កាផេះរ n) ក�ឡ�ងរ?�វវសសu។ ផេះន បាន@�ឱយQមានមន�សស�រសស"ផេះ/?wផេះសរតច�នផេះ/វាលទយា�@� ផែ?លសរតតVវទយា�កសសសរតមា�"ការN�?� សរតសសVវផេះឡ�ងទយាHក ជាផែ?ន?�ផេះ� ?�ងនៃនកម+�ជា។ ភាគផេះសរតច�ននៃនត��ន"ផេះន សរតតVវបានផេះគក�ណឌត"ជាត��ន"អភ�រក�I�វមណឌ: ល។

1. នៃ�i?�

Prepared by Group 11 Page 1

ផេះសស?xក�ចyសរត�ផេះទយាសសកម+�ជា

Page 2: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជាជាសរត�ផេះទយាសសទយា�៨ ផេះ��គ�ត&�នៃ�i?� ១៨១ ០៣៥ គ�ឡ�ផែមqសរតតកាផេះរ n ក��ងច�ផេះណាមសរត�ផេះទយាសសទា�ង១០។ ទយា�តា�ងភ�ម�សាសរតសសJផេះន បាន��ល"ន�វទយា�@ក"ទយា�នង aq ងងាយសរតសស{ល ក��ងវ �សស�យផេះសស?xក�ចyផេះទយាសសចរណឌ3ជាម=យសរត�ផេះទយាសសI�តខាងន�ងផេះល�&�ភ&ផេះលាក។

2. សរត&�ផែ?ន

សរត�ផេះទយាសសកម+�ជាមានសរត&�ផែ?នទយាល"នHងនៃ|ផេះ/ភាគខាងផេះI�ងន�ងខាងល�ច៨០០គ.មព ន�ងឡាវផេះ/ភាគខាងផេះក�តផេះ~[ងខាងផេះI�ង៥៤១គ.មព ន�ងផេះវ[តណាមផេះ/ភាគខាងផេះក�ត ន�ងខាងផេះក�តផេះ~[ងខាងត5�ង១២២៨គ.មព។ វាមានផែB�សរតចា�ងសសម�សរតទយា៤៤៣ គ�ឡ�ផែមqសរតត (២៧៥ មាq យ) តាម�ផេះណាJ យឈ�ងសសម�សរតទយានៃ|។

A. ពរះ��ពរះ�ទល�ពរះ�ទេទស៖ សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា មានសរត&�សរត�ទយាល"សរត�ផែវង ២៦០០គ.មព គWសរត&�សរត�ទយាល"?�ផេះ�ក ៥ភាគ៦ ន�ង ផេះ~�រសសម�សរតទយាមាន ១ភាគ៦។

ពរះ��ពរះ�ទល�ដ�ទេ �៖ សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា មានសរត&�សរត�ទយាល" ខាងផេះI�ងជា�"សាធារណឌរ?xសរត�ជាធ��ផេះតយQសរត�ជាមាន�តលាវ ខាងផេះក�តន�ងភាគខាងត5�ងជា�"ជាម=យ សាធារណឌរ?xសសង�មន�យមផេះវ[តណាម ន�ង ខាងល�ចជាម=យសរត& រាជាណាចសរតកនៃ| ផែ?លសស�ទយាhជាសរត�ផេះទយាសស បានច� ក�ចyសរត&មផេះសរត&[ង ផេះធ7�ក�ចyសសYសរត�ត��ត��ការខាង នផេះaបាយ ន�ងអភ�វឌឍfន3សរត�ផេះទយាសសជាត�។

ពរះ��ពរះ�ទល�សមព�ពរះទ៖ សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា មានទយា�តា�ងជា�"សសម�សរតទយា ផេះNយមានផេះ~�រ ៤៤០ គ�ឡ�ផែមqសរតត ជាយទយា7��ទយា�លាយ ន�ង សសម�សរតទយាសរតតV&�ច Iផេះសរត�មធQមសសម5�រIល�ល សរតគ�"ផែ��aq ងងាយសរតសស{ល ?ល"ការធ7�អាI�វកម�ផេះនសាទយាសសម�សរតទយា ច�ញចyHមសសត7សសម�សរតទយា ន�ង ជាកផែនAងផេះទយាសសចរណឌ3 ?wលសរត�ណឌ� ត លាយឡ�ជាម=យBuច"&ណឌ� សស សរត�ក�ផេះNយ BQល"អាកាសស�រ �សស�ទយាh។

B. ពរះទង�ពរះ"យ ន%ងទ�ហ�៖ សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា មានរាងចត�&Y�ផេះកាណឌផេះសសi�រសរតI �ង ផែ?លមានច�ណឌ� ចកណា� លផេះ/ ផេះBត�ក�&ង"ធ� ផេះNយមានសរត�ផែវង&� ផេះI�ងផេះbត5�ង៤៤០គ.ម &�ល�ចផេះbផេះក�ត ៥៦០ គ.ម ។ ទយា�Y�សរតទយាង"សរតទាយផេះន &���ផេះង��តឲយQមានការល�បាក ?ល"ការអភ�វឌឍf ផេះល�វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3 ផេះទយា ជា&�ផេះសសសសគWមាន ភា&ងាយសរតសស{លក��ងការផេះធ7�?�ផេះណឌ� ររ�សស"ផេះភ�\វផេះទយាសសចរណឌ3 ។ ផេះសរតX&�ផេះន សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា &��ផែ?លបានទយាទយា=លន�វផេះសរត� ធម�ជាត�ធ�ៗ ណាម=យផេះទយា ?�ចជា �នi� ភ��ផេះភA�ង ការរញចO=យ?�។ ម�Zងវ �ញផេះទយា[ត សរត�ផេះទយាសសផេះយ�ង សស-�តផេះ/ផេះសរតXមណឌ: លBQល"&Q� ផេះទយា[ត�ង។

ផេះទយាសសភា&កម+�ជាសរតតVវបានក�ណឌត"លក]ណឌG ផេះNយវាលទយា�@�កណាJ លផែ?ល&�ទយាhI��វ �ញផេះNយ?�B+សស"ន�ងភ��ទា�ៗ ន�ងរ =មមាន�HងទយាផេះនAសា� ន�ងការលាតសសនhHងនៃន ?�សសណឌJ ទយាផេះនAផេះមគង�B+សស"ៗ។ ការលាតសសនhHងផេះbខាងផេះសរតXចា�"&�ត��ន"កណាJ លផេះន គWជាវាលទយា�@�ចផេះ@A ៗ ផែ?លមាននៃសរត&ផេះឈ�ផេះសសJ�ង ន�ងការផេះក�នផេះឡ�ងកម+សស"ចា�"&�សរត�ផែYល២០០មាសរតត (៦៥០ភ7�ត)ផេះល�កសរតម�តទយាHកសសម�សរតទយា។ ផេះbខាងផេះI�ងវាលទយា�@�កម+�ជាទយាល"នHងច�ផេះណាត|�ភក" ផែ?ល�ផេះង��តន�វច�ផេះណាត|�ទយាល"ម�B�� ផេះbភាគខាងត5�ងផែ?លសសនhHងផេះសរតច�នជាង៣២០សសហាត�មាសរតត រ o គ�ឡ�ផែមqសរតត(២០០ មាq យ) ចា�"&�ខាងល�ចផេះbខាងផេះក�ត ន�ងផេះង��ផេះឡ�ងទយាល"ផេះbផេះល�វាលទយា�@�?ល"កម+សស"&�១៨០ផេះb៥៥០មាសរតត រ o ផែមqសរតត(៦០០?ល"១៨០០ភ7�ត)។ ច�ផេះណាតផេះន ក�ណឌត"ន�វសរត&�ផែ?នខាងត5�ងនៃនI=រភ��?ងផែរក។

ល�Y�រផេះbខាងត5�ង~Aងកាត"ត��ន"ខាងផេះក�តសរត�ផេះទយាសសផេះន គWទយាផេះនAផេះមគង� ផែ?លមានសរត�ភ&មក&�B+ង"រា�ទយា�ផេះ� ជា�A�វទយាHក?wសស�ខាន"Y�រកាត"ផេះBត�សសiHងផែសរតតង ផេះBត�សរតកផេះច  ផេះBត�ក�&ង"ចាម  ផេះBត� កណា� ល ន�ង ផេះBត�នៃសរត&ផែវងមក��ផេះ&ញ ទយាផេះនAសា� ន�ង �HងទយាផេះនAសា� ផែ?លជាសរត�ភ&  មចា� ជាត�ម�នផេះច រ rងសស�=តរ�សស"កម+�ជា ផែ?លសរត�ជាIនកម+�ជា&Hងផែ�កសសសរតមា�"ទយាទយា=លទាននHងសរត�ក�រ�រអាI�វកម�ផេះ?�ម5�I=យ��ត"��ង"សរតគ{សារ។ ភាគខាងផេះក�តនៃនផេះមគង� វាលទយា�@�ចផេះ@A ៗ��សសផេះឡ�ង�ន��ចមJងៗជាម=យផែ?ន?�B+សស"ភាគខាងផេះក�ត ជាត��ន"ផែ?លសសម5�រផេះNយនៃសរត&ភ��ន�ងB+ង"រា�B+សស"ៗផែ?លលាតច�លផេះbក��ងសរត�ផេះទយាសសលាវ ន�ងផេះវ[តណាម។ ៧៥%នៃននៃ�i?�សស-�ត ផេះ/រយGក�&សស"ត�ចជាង១០០ម ផេះល�ន�វ n�ទយាHកសសម�សរតទយា ផេះល�កផែលងផែតសរត�I��ភ��សរតកវាញ (រយGក�&សស"B+សស"ជាងផេះគ ១៨១៣ ម) ន�ងសរត�I��ភ��?�រ r (៥០០- ១០០ ម) កw?�ចជាត��ន"B+ង"រា�ខាងផេះI�ងនៃន I=រភ��?ងផែរក (ជាមធQម ៥០០ម) តាម�ផេះណា� យសរត&�ផែ?នជា�"ត��ន"ឦសានសរត�ផេះទយាសសនៃ|។ ផេះ/ភាគខាងល�ចផេះ~[ងខាងត5�ង �ណឌJ�� ផែ?ន?�ផេះល�&�រផេះ��ង�� នៃនកម+�ជា គWI=រភ��សរតកវាញ ន�ងI=រភ��?�រ r�ផេះង��តត��ន"ផែ?ន?�B+សស"ម=យផេះ��ងផេះទយា[តផែ?លសរតគ�?ណឌJ �"ភាគផេះសរតច�ននៃនត��ន"ផែ?ន?�រវាង�HងទយាផេះនAសា� ន�ងឈ�ងសសម�សរតទយានៃ|។ ក��ងត��ន"Nច"សរតសសaលន�ង�� នមន�សស�ផេះ/?wធ�ផេះន  ភ��ឱយរាnល"គWជាក�&�លភ��B+សស"����តរ�សស"កម+�ជា ផេះង��ផេះឡ�ង?ល"កម+សស"

Prepared by Group 11 Page 2

Page 3: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

១៨១៣មាសរតត រ oផែមqសរតត (៥៩៤៩ភ7�ត)។ ត��ន"សរតចា�ងសសម�សរតទយាភាគខាងត5�ងផែ?លជា�"នHងឈ�ងសសម�សរតទយានៃ|គWជាចផេះសរតម[កផែ?ន?�B+សស"ចផេះង\តម=យ ផែ?លបានសរតគ�?ណឌJ �"ផេះNយនៃសរត&ផេះឈ�?wផេះសរតច�នន�ងមានមន�សស�រសស"ផេះ/រាយបាq យ ផែ?លផេះ/ឃលាA តឆនា� យ&�វាលទយា�@�កណាJ លផេះNយផែ?ន?�B+សស"ៗផេះ/ខាងល�ចផេះ~[ងខាងត5�ង។

1. សសណាx ន?�  ផេះNយផេះaងផេះbតាមលក]ណឌGទយា�ផេះbនៃន សសណាx ន?�នៃន សរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជា មាននៃ�i�តកណា� ល ជាទយា�@� ផេះY�យ&�ទយាhI��វ �ញផេះNយភ�� ន�ងB+ង"រា� ន�ង ទយា�សសន�រត�ជាត��ន"ឈ�ងសសម�សរតទយា។ មq�ងផេះទយា[ត ផេះNយផេះaងផេះbតាម ផេះ�លការអភ�វឌឍfន3 ត��ន"ផេះទយាសសចរណឌ3 ផេះគបានផែចកសរត�ផេះទយាសសកម+�ជា ជា៤ ផែ��កធ�ៗ គW៖

A. ត��ន�វាលរា�៖ ត��ន"វាលរា� មានសរតកលានៃ�i ២៥០៦៩ គ.ម២ មានសរត�ជាIនរសស"ផេះ/សសរ �� ៥៨៩៨ ៣០៥ @ក" ន�ង ?ង"សស��ផេះត សរត�ជាIនក��ងត��ន"ផេះន គW ២៣៥ @ក" ក��ង ១ គ.ម២(I�ផេះរ�នឆនា� � ១៩៩៨) ផែ?លក��ងផេះ@ មានសរតសស �ក-សរតក �ង-Bណឌ:  ច�ន=ន៦៣ R��-សសងា� ត" ច�ន=ន ៧០០ ន�ងភ�ម�ច�ន=ន ៦៤១៤។ ត��ន"ផេះន រ =មមាន រាIធាន�ភ��ផេះ&ញ ផេះBត�កណា� ល ផេះBត�ក�&ង"ចាម ផេះBត�សា7 យផេះរ[ងផេះBត�នៃសរត&ផែវង ន�ង ផេះBត�តាផែកវ ។ ត��ន"វាលរា� ជាត��ន"ផែ?លមានសរត�ជាIនរសស"ផេះ/ចសរតម � ផេះសរតច�នជាត�សាសសន3 ផេះសរតX&�ផែB�រ មានIនជាត�ច�ន ផេះវ[តណាម ចាម នៃ| ឡាវ ន�ង សរតក �មIនជាត�ផែសស5កសសផែ?លមានត�ចត=ច។ ច�ផែនកIនជាត�ភាគត�ច មានរសស"ផេះ/ក��ងសរតសស �ក &ញាផែសរតកក ផេះមមត" ក��ងផេះBត�ក�&ង"ចាម Iនជាត�ទា�ងផេះ@ រ =មមានIនជាត�ក=យ ន�ង ផេះសសi\ង។

B.ត��ន��)ងទទេន*សា�៖ ត��ន"�HងទយាផេះនAសា� មានសរតកលានៃ�i ៦៧៦៦៨គ.ម២ មានសរត�ជាIនរសស"ផេះ/សសរ �� ៣ ៥០៥ ៤៤៨ @ក" ន�ង ?ង"សស��ផេះតសរត�ជាIន ៥៧គ.ម២(I�ផេះរ�ន ឆនា� �១៩៩៨) ផែ?លក��ងផេះ@ មានសរតសស �ក-សរតក �ង-Bណឌ: ច�ន=ន៦០ R��-សសងា� ត" ៤៨៨ ភ�ម�ច�ន=ន ៤០៤១ ។ ត��ន"ផេះន រ =មមាន ផេះBត�ក�&ង"ធ� ផេះBត�ផេះសស[មរា� ផេះBត�ឧត�រមានI�យ ផេះBត��@i យមានI�យ ផេះBត�បាត"?��ងផេះBត�នៃ��ល�ន ផេះBត�ផេះgធ�សាត" ន�ង ផេះBត�ក�&ង"ឆនា� �ង ។ ផេះ/ត��ន"�HងទយាផេះនAសា� ផេះសរតX&�Iនជាត�ភាគត�ច ផែ?លរសស"ផេះ/តាមត��ន"ភ�� ?�ចជា សស^=ច ផេះសសi\ង ន�ង សស�ផែរ ជាផេះ?�ម។

C. ត��ន�ទេ,-រសមព�ពរះទ៖ ត��ន"ផេះ~�រសសម�សរតទយាមានសរតកលានៃ�i ១៧២ ៣៧ គ.ម២ មានសរត�ជាIនរសស"ផេះ/ច�ន=ន ៨៤៤ ៨៦១ @ក" ន�ង ?ង"សស��ផេះត សរត�ជាIន ៤៩ @ក" ក��ង ១ គ.ម២(I�ផេះរ�ន ឆនា� �១៩៩៨) ផែ?លក��ងផេះ@ មានសរតសស �ក-សរតក �ង-Bណឌ: ច�ន=ន២១ R��-សសងា� ត" ច�ន=ន ១៥២ ន�ងភ�ម�ច�ន=ន ៧០៥។ ត��ន"ផេះន រ =មមាន ផេះBត�សរត& សស�Yន� ផេះBត�ក�&ត ផេះBត�ផេះកា ក�ង ផេះBត�ផែក� ។ ផេះBត�ទា�ង ៤ផេះន មានទយា�តា�ងជា�"នHងសសម�សរតទយាកម+�ជា ផែ?លមានសរត�ផែវង ៤៤០ គ.ម។ ត��ន"ផេះ~�រសសម�សរតទយាកម+�ជា គWសរតតVវបានក�ណឌត"យក ផេះBត�សរត& សស�Yន� ជាច�ន�ចកណា� ល ផែ?លមានច�ងាយ ២៣២ គ.ម &�រាIធាន�ភ��ផេះ&ញ។ ផេះ/ត��ន"ផេះន ផេះគសសផេះង�តផេះR�ញ មានIនជាត�ផែB�រច�ន=ន ៨០% ផេះសរតX&�ផេះន មានIនជាត� ឥសាA ម ផេះវ[តណាម ច�ន នៃ| ន�ង Iនជាត�ភាគត�ច?�ចជា Iនជាត�សស^=ច។ សរត�ជាIនភាគផេះសរតច�ន មានI�វភា&ធ�ធារក��ងការសរត�ក�រ�រ កសស�កម� ន�ង ផេះនសាទយា។

ផេះ/ត��ន"ផេះ~�រសសម�សរតទយា សសណាx ន?�មានលក]ណឌG ជាB+ង"រា� វាលរា� ន�ង ផេះ~�រសសម�សរតទយា ន�ង ឈ�ងសសម�សរតទយា។ ?�ត��ន"ផេះន មានលក]ណឌGជា?�Buច"ផេះសរតច�ន ។ ត��ន"ផេះន អាចសរត�ក�រ�រN� ?�ណា�?�ងផេះសរត�ង ផេះXសស�� ?�ង ផេះសរតមច ទយា�ផេះរន។ល។ ជា&�ផេះសសសស ត��ន"ផេះន សសម5�រ ផេះbផេះNយ ផេះ?�មផេះកាងកាងជា� ផេះសរតច�នសរត�ផេះភទយា។ ផេះសរតX&�លក]ណឌG ទា�ងអសស"ផេះន ផេះគសសផេះង�តផេះR�ញមានផេះកា  ច�ន=ន ៦០។ ក��ងផេះ@ ផេះ/ ផេះBត�ផេះកា ក�ង មាន ២៣ ផេះBត�ក�&ត មាន២ ផេះBត�សរត& សស�Yន� មាន២២ ន�ងផេះBត�ផែក� មាន១៣។ ក��ងច�ផេះណាម សរត�ផែវងផេះ~�រសសម�សរតទយាសសរ �� ៤៤០ គ.ម ផេះBត�ផេះកា ក�ង មានសរត�ផែវង ២៣៧ គ.ម ផេះBត�ក�&ត មានសរត�ផែវង ៦៧គ.ម សរតក �ងសរត& សស�Yន� មានសរត�ផែវង ១១០គ.ម ន�ង សរតក �ងផែក� មានសរត�ផែវង ២៦គ.ម ។ ឈ�ងសសម�សរតទយាកម+�ជាមាន Iផេះសរត�&��សស�វផេះសរត��q�@� នផេះទយា ផេះY�យមាបាតរាវផេះសស�� ។ Iផេះសរត�ទយាHកជាមធQម ៥០ផែមqសរតត Iផេះសរត�គ�តជា អត��រមាម�នផេះល�សស &�៨១ផែមqសរតតផេះទយា ។ ឈ�ងសសម�សរតទយាផេះន Bណឌ: សរត�ផេះទយាសសកម+�ជា ជា&�រ

Prepared by Group 11 Page 3

Page 4: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ឧ�ទយា7��មាq ឡាកា ។ ត��ន"ផេះ~�រ មាននៃ�i?� ១៧២៣៧ គ.ម២ ផេះBត�ផែក� មាន ៣៣៦គ.ម២ ផេះBត�ក�&ត មាន ៤៨៧៣ គ.ម២ ន�ង ផេះBត�ផេះកា ក�ង មាន ១១១៦០គ.ម២ ។

D. ត��ន�ភន-� ន%ង ខពង�រា�៖ ត��ន"ភ�� ន�ង B+ង"រា�មានសរតកលានៃ�i ៦៨ ០៦១ គ.ម២ មានសរត�ជាIនរសស"ផេះ/ច�ន=ន ១១៨៩ ០៤២ @ក" ន�ង ?ង"សស��ផេះតសរត�ជាIន ១៧គ.ម២ (I�ផេះរ�នឆនា� � ១៩៩៨) ផែ?លក��ងផេះ@ មានសរតសស �ក-សរតក �ង-Bណឌ: ច�ន=ន៣៩ R��-សសងា� ត" ច�ន=ន ២៨៣ ន�ងភ�ម�ច�ន=ន ២២៤៦។ ត��ន"ផេះន រ =មមាន ផេះBត�ក�&ង"សស+W ផេះBត�សរត& វ �ហារ ផេះBត�សរតកផេះច  ផេះBត�សសiHងផែសរតតង ផេះBត�រតនគ�រ rន�ងផេះBត�មណឌ: លគ�រ r ។ សរត�ជាIនផែ?លមានផេះ/ក��ងត��ន"B+ង"រា� ន�ងភ�� ផេះសរតX&�Iនជាត�ផែB�រ ឡាវ ច�ន នៃ| ផេះវ[តណាម ផេះ/មាន Iនជាត�ភាគត�ចមានច�ន=ន ១៨សរតក �មផេះទយា[តG Iនជាត�&�ង ផេះសសi\ង ផេះសរតកាលរអ=ង ទយា�&�ន |��ន សរត�� Vវ សស��ល គ=យ អាផេះ@ង ចារាយ សរតគHង រផែ?រ ខា សស^=ច កាចក" កាផែវ nត ន�ង ល�ន។ ក��ងច�ផេះណាម Iនជាត�ទា�ងអសស"ផេះ@ Iនជាត�&�ងមានច�ន=ន ផេះសរតច�នជាងផេះគ គW ៤៥% នៃនIនជាត�ទា�ងអសស"។

II. សរត�ជាសាសរតសស�1. សរត�ជាIនន�ងរបាយ&=Iសាសសន3

លទយាh�លនៃនការអង�តចផេះ@A I�ផេះរ�ន��ជាសាសស� កម+�ជា ឆនា� � ២០១៣ រ�សស"វ �ទយា�សា- នជាត�សស-�ត�នៃនក�សស=ងផែ�នការ�ងា� ញ ថា ច�ន=ន��ជាIន កម+�ជា បានផេះក�នផេះឡ�ង?ល" I�ត ១៥លាន @ក" (១៤.៦៧៦.៥៩១) ផែ?លក��ងផេះ@ ��សសមានច�ន=ន ជាង ៧លាន @ក" (៧.១២១.៥០៨) ន�ងសស�មានច�ន=ន I�ត ៨លាន@ក" (៧.៥៥៥.០៨៣) ។ ច�ន=ន��ជាIនសសរ ��ផេះក�នផេះឡ�ង ជាង ១លាន @ក" (១.២៨០.៩០៩) ផេះ�����ផេះធ[�នHងលទយាh�លI�ផេះរ�នឆនា� � ២០០៨ ផែ?លមានច�ន=នសសរ �� ជាង ១៣លាន @ក" (១៣.៣៩៥.៦៨២) គ�តជាភាគរយផេះក�នផេះឡ�ង��ផែYល

I�ត ៩ ភាគរយ (៨.៧) ផេះ/ រយGផេះ&ល ៥ឆនា� �ច�ងក�យ ផេះន ។ ផេះNយផែឡក ��ជាIនផេះ/ទយា�ក�ង ផេះក�នផេះឡ�ង&� ១៩. ៥ ?ល" ២១.៤ ភាគរយ នៃនច�ន=ន��ជាIនសសរ ��។ 

៩០ភាគរយនៃនសរត�ជាIនកម+�ជាមានផេះ?�មក�ផេះណឌ� តផែB�រន�ងន�aយភាសាផែB�រ ភាសា�A�វការរ�សស"សរត�ផេះទយាសសផេះន ។ សរតក �មភាគត�ចរ�សស"BA=នច�ន=ន៥%រ =មមានយ=ន (២២០០០០០@ក")  ច�ន  (១១៨០០០០@ក") ចាម (៣១៧០០០@ក") ភ�មា ន�ងផែB�រផេះល� (៥៥០០០០@ក") ។ អសរតតាក�ផេះណឌ� តរ�សស"សរត�ផេះទយាសសផេះន គW២៥,៤ក��ង១០០០@ក" (ផេះaងផេះbតាមផេះគYទយា�&�រ www.wikipedia.com)។

2. វ�5ធម�ន�ងសាសស@

កតា� ផេះ��ងៗផែ?លច�លរ =មវ �ភាគទាន?ល"វ�5ធម�កម+�ជារ =មមាន&�ទយាhសាសស@ផេះ|រវាទយា សរត&Y�ញច$សាសស@ អាណាន�គមន�យមបារា�ងន�ងសសកលភាវ ��ន�យកម�ទយា�ផេះន��។ វ�5ធម�កម+�ជាម�នសរតតHមរ =ម�ញចy�លផែតវ�5ធម� Iនជាត�ភាគត�ចផែ?ន?�ផេះសរតកាម �q�ផែន�ក�លសសម+�នhភ��ផេះ��ងៗផែ?លមានវ�5ធម�ច�ន=ន២០ភាគBA ផែ?រ ផែ?លផេះគសា� ល"ជាធម�តាថាផែB�រផេះល�gកQម=យផែ?លបាន�ផេះង��តផេះឡ�ងផេះNយសរត& នផេះរាត�ម-សស�Yន� ផេះ?�ម5�Iសរតម �ញឱយQមានសាមគ��ភា&រវាង&=កអ�កផែ?ន?�B+សស" ន�ង&=កអ�កផែ?ន?�ទយា�@�។ សរត�ជាIនផែB�រតាមIន�ទយាផេះសសA\កgក"សរតកមាផែ?លជាទយា�?xភា&ផែតម=យគត"នៃនការផេះសសA\កgក"ផែB�រ។ សស�& គWជាការគ�@�"តាមសរត�នៃ&ណឌ� ផែB�រ រ oកw វ �ធ�ម=យផេះ?�ម5��ងា� ញការផេះ�រ&?ល"អ�ក?នៃទយា។ វ�5ធម�ផែB�រ ផេះ&ល?�ច�� ផែ?រ បានរ rកចផេះសរតម�នន�ងរ rកសាយភា&ផេះNយអធ�រាជាណាចសរតកផែB�រ មានរច@�|នៃនរបា� សា- �តQកម�ន�ងចមាA ក"ផេះ��ងៗ ផែ?លសរតតVវបានផេះN ?�រជាម=យលាវ ន�ងនៃ|I�តខាងតាមរយGសរត�វត��សាសរតសស�។អង�រវត�គWជាឧទាYរណឌ3 ផែ?លបានគង"វង�ល����តនៃនសា- �តQកម�ផែB�រចា�"&�សសម�យអង�ររ =មជាម=សរតបាសាទយាផេះ��ងៗផែ?លសរតតVវបានរកផេះR�ញផេះ/ក��ងន�ងI��វ �ញត��ន"ផេះ@ ។

តាមសរត�នៃ&ណឌ� សរត�ជាIនផែB�រមានវ�ធ�ផែតម=យគត"នៃនការកត"សរតតា&�ត�មានផេះល�សសAHករ �ត។ ផេះសស[វផេះ�សសAHករ �តកត"សរតតាវrរកថានៃនសរត�ជាIនផែB�រ រាមាយណឌG ក�ផេះណឌ� តនៃន&�ទយាhសាសស@ ន�ងផែB�ផេះសស[វផេះ�ធម�ផេះ��ងៗផេះទយា[ត។ សសAHកទា�ងនHងសរតតVវបានផែ|រកuaq ងលផេះNយ ន�ងបានរ ��ក��ងសស�&ត" ផេះ?�ម5�ការgរ&�សស�ផេះណឌ� មន�ងអាកាសសធាត�។ ផេះNយបានផែ�កផេះល�សរត�ត�ទយា�នសស�រ �យគត�ឥណា: ��រាណឌ ន�ងសរត& &�ទយាhសាសស@ផេះ|រវាទយា ច�លឆនា� �|��ផែB�រគWជានៃ|�ឈ�"សសសរតមាក?wសស�ខាន"

ម=យផែ?លសរតបារ&hផេះឡ�ងផេះ/ផែBផេះមសា។

Prepared by Group 11 Page 4

Page 5: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ពរះ����ទ1សាសនាទេ3រវាទគWជាសាសស@�A�វការកម+�ជា ផែ?លសរតតVវបានសរត�ត��ត��ផេះNយ៩៥ភាគរយផេះសរតច�នក��ងច�ផេះណាមអសរតតាសរត�ជាIន។ សរត�នៃ&ណឌ� &�ទយាhសាសស@ផេះ|រវាទយាគWរ rកសាយភាយន�ងរ �ងមា�ក��ង�ណាJ ផេះBត�ទា�ងអសស" ផែ?លមានវត�អារាម៤៣៩២តាមបាq ន"សា� នទយា�ទា�ងសរត�ផេះទយាសសផេះន ។ ភាគផេះសរតច�ន?wធ�នៃនIនជាត�ផែB�រគWជា&�ទយាhសាសសន�ក ន�ងមានសសមាគមI�តសស��ទយាជាផេះសរតច�នរវាងសរត& &�ទយាhសាសស@ សរត�នៃ&ណឌ� វ�5ធម� ន�ងI�វ �តសរត�ចា�នៃ|�។ ការសរត�កាន"ខាO �"ច�ផេះg សរត& &�ទយាhសាសស@ជាទយា�ផេះbសរតតVវបានផេះគចាត"ទយា�កថាជាសស��លអត�សសញញា$ ណឌIនជាត�ន�ងវ�5ធម�រ�សស"សរត�ផេះទយាសសផេះន ។ សាសស@ផេះ/កម+�ជា រ =មមាន សរត& &�ទយាhសាសស@ សរតតVវបានសសង�ត"សសង��នផេះNយ&=កផែB�រសរតកYមក�ឡ�ងច�ងទយាសសវត�១៩៧០ កw�q�ផែន�កwមានវ�ញចា�"តា�ង&�~Aងកាត"ន�វការផេះធ7�ឱយQរសស"រានផេះឡ�ងវ �ញ។

ឥសាA មគWជាសាសស@នៃន&=កភាគផេះសរតច�ននៃន&=កចាមន�ង&=កភាគត�ចមាq ផេះឡផេះ/កម+�ជា។ ភាគផេះសរតច�ននៃន&=កម�សស�A�មគWជា&=កសស�ន�នៃនសាលាឝាផែ�7យន�ងសរតតVវបានសរតទយាសរតទយាង"aq ងB+សស"ផេះ/ផេះBត�ក�&ង"ចាម។ |��ៗផេះន មាន&=កម�សស�A�មជាង៣០០០០០@ក"ផេះ/ក��ងសរត�ផេះទយាសសផេះន ។

ម=យភាគរយនៃនសរត�ជាIនកម+�ជា សរតតVវបានផេះគសស��ល"អត�សសញញា$ ណឌថាជាសរតគ�សស�សាសសន�ក ផេះ/ក��ង&=កកាត�ល�កផែ?ល�ផេះង��តផេះឡ�ងន�វសរតក �ម?wធ�����តបានផេះ?�រតាមផេះNយ&=កសរត�Vផេះតសស�ង"។ |��ៗផេះន មាន&=កកាត�ល�ក២០០០@ក"ផេះ/កម+�ជាផែ?លត�ណាងឱយQ០,១៥%នៃនសរត�ជាIន សសរ ��។ ន�កាយផេះ��ងៗផេះទយា[តរ =មមាន &=កបា�ទយា�សស�3 សសម+�នhភា&សរតគ�សស�សាសសន�កន�ងសាសសនទយា�ត &=ក&�ធ�ន�យម&=កសាក��សរត& ផេះយqY�វាn &=ក�ញញា$ សាសាវ �ក រ o រ =�រ =ម ន�ងសរត& វ �ហារផេះយសស��សរតគ�សស�នៃន&=កសសន�Gនៃ|�ច�ងផេះសរតកាយ។ 

&�ទយាhសាសស@មហាaនគWជាសាសស@នៃន&=កភាគផេះសរតច�នច�នន�ងយ=នផេះ/កម+�ជា។ ធាត�សស�ខាន"នៃនការសរត�ត��ត��សាសស@ផេះ��ង?�ចជា &=កវ rរ��រសសន�ង��&7ការ rIនអ�កសរតសស �ក សាសស@B�ងIWន�ងសាសស@តាវលាយឡ�ជាម=យ&�ទយាhសាសស@ច�នកwសរតតVវបាន�?��ត��ផែ?រ។

សាសនាទេ4�មព�ជាសាសស@ ភាគរយសរត& &�ទយាh    ៩៦,៤%

ឥសាA ម    ២,១%

សរតគ�សស�    ១,៣%

ផេះ��ងៗ    ០,២%

III. នផេះaបាយ1. រ��នផេះaបាយ

នផេះaបាយជាត�ផេះ/កម+�ជាច�លរ =មក��ងសរតក�Bណឌ: រ?xធម�ន�ញច$រ�សស"ជាត�ផេះ/ឆនា� �១៩៩៣។ រNx ភ�បាលផេះន គWជារាជាធ��ផេះតយQអាសរតសស�យរ?xធម�ន�ញច$ផែ?លបាន?�ផេះណឌ� រការជាសរត�ជាធ��ផេះតយQអ�កត�ណាងអាសរតសស�យសសភា។ @យករ?xមនតរន��កម+�ជាមនតរន��ម=យរ ��ផែ?លបានកាន"ផេះNយY��ន-ផែសសនតា�ង&�ឆនា� �១៩៨៥ គWជាសរត�ម�BរNx ភ�បាល ផែ?លកាលផេះណា សរត& មហាក�សរតតកម+�ជា (|��ៗនផេះរាត�ម-សស�Yម�ន�) គWជាសរត�ម�Bរ?x។ @យករ?xមនតរន��សរតតVវបានផែតងតា�ងផេះNយសរត& មហាក�សរតត តាមការសរត�Hកuន�ងជាម=យការយល"សរតសស�ផេះNយរ?xសសភា។

@យករ?xមនតរន�� ន�ងអ�កផែ?លសរតតVវផេះគផែតងតា�ងជារ?xមនតរន��ផេះសរត��សរតបាសស"អ�ណាចន�ត�សរត�ត��ត�� សរត�ផេះ@ ផែ?លអ�ណាចន�ត��ញច$ត��សរតតVវបានផែចករ�ផែលកផេះNយន�ត�សរត�ត��ត�� ន�ងសសភាត�ណាងរាសរតសស�កម+�ជាទយា7�សសភា ផែ?លសរត�ក�ផេះNយវ�មានជាន"ទា� រ?xសសភា ន�ង វ �មានជាន"B+សស" សរត&Hទយាhសសភា។ &=កសសមាI�កនៃនសសភាមាន១២៣អាសសនGសរតតVវបានផេះសរតI�សសតា�ងតាមរយGសរត�&�នhត�ណាងសសមាមាសរតត ន�ងផេះសរត��សសសរតមា�"រយGផេះ&លអត��រមាសរតបា�ៗ ឆនា� �។ សរត&Hទយាhសសភាមាន៦១អាសសនG &�រក��ងច�ផេះណាមអាសសនGផេះ@ សរតតVវបានផែតងតា�ងផេះNយសរត& មហាក�សរតត ន�ង&�រផេះទយា[តផេះNយរ?xសសភា ន�ងផេះ/សសល"បានផេះសរតI�សសតា�ងផេះNយសសមាI�កសរតក �មសរត�HកuR��-សសងា� ត"&�២៤ផេះBត�-សរតក �ងកម+�ជា។ &=កសរត&HទយាhសសមាI�ក�ផេះសរតម�ការរយGកាលសរតបា�ម=យឆនា� �មJង។

2. រ?xធម�ន�ញច$

Prepared by Group 11 Page 5

Page 6: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

តាមរ?xធម�ន�ញច$នៃនសរត& រាជាណាចសរតកកម+�ជាឆនា� �១៩៩៣ សរត�ផេះទយាសសកម+�ជាសរត�កាន"រ��

សរត�ជាធ��ផេះតយQរាជាន�យម ផេះសសរ r&Y��ក� អាសរតសស�យរ?xធម�ន�ញច$ រ =មមាន ��អ�ណាចធ�ៗ ៖ អ�ណាចន�ត�សរត�ត��ត��

អ�ណាចន�ត��ញច$ត�� ន�ងអ�ណាចត�លាការ ។

អ�ណាចន�ត�សរត�ត��ត�� សស-�តផេះ/ផេះសរតកាមការអន�វត� រ�សស"រNx ភ�បាល ផែ?លមាន@យករ?xមនតរន��ម=យរ �� ជា

អ�ក?Hក@�រNx ភ�បាល ផេះសសរ r&Y��ក�។រNx ភ�បាលរ =មមានរ?xមនតរន��សរតគ�"សរតកសស=ង ន�ងឧ�@យករ?xមនតរន��

ផេះសរតច�នរ ��។ @យករ?xមនតរន�� សរតតVវបានផែតងតា�ងផេះNយសរត& មហាក�សរតត ន�ង ផេះNយមានការ��ល"

ផេះa�ល"/ឯកភា&&�រ?xសសភា។ @យករ?xមនតរន�� ន�ង សរតគ�"មនតរន��សរតកសស=ងផេះសរតកាមឱយវាទយា មានត=@ទយា�អន�វត�ចT�"

(ន�ត�សរត�ត��ត��) ផេះNយផេះចញជាសរតកHតQ អន�សរតកHតQផេះ��ងៗ ផេះ?�ម5�ឲយQ��គ�លសរតគ�"រ ��អន�វត�តាម។

អ�ណាចន�ត��ញច$ត�� សស-�តផេះ/ផេះសរតកាមការអន�វត� រ�សស"រ?xសសភា ន�ង សរត&Hទយាhសសភា។ សា- ��នទា�ង&�រផេះន មាន

ត=@ទយា�&�ន�តQ ន�ងសសផេះសរតមចអន�ម�តចT�" ន�ង តាមNនរNx ភ�បាល ក��ងការអន�វត�ចT�" ។ រ?xសសភា មានសស�ទយាh�

ផេះកា ផេះ� @យករ?xមនតរន�� ន�ង រ?xមនតរន��សរតគ�"សរតកសស=ង មក�ងា� ញម�Bផេះ/រ?xសសភា ផេះ?�ម5�ផេះ~A�យសស�ណឌ= ររ�សស"

ត�ណាងរាសរតសស� ជាសសមាI�ករ�សស"រ?xសសភា។

អ�ណាចត�លាការ ឋ�តផេះ/ផេះសរតកាមការអន�វត� រ�សស"អង�ផេះ�សរតកម។ អង�ផេះ�សរតកម ផែតងតា�ងផេះNយ

សរត& មហាក�សរតត។ អង�ផេះ�សរតកម មានត=@ទយា�កាត"ក��សរតគ�"��គ�លតាមចT�" ក��ងផេះ@ កាត"ក��ទា�ង@យករ?xមនតរន��

ន�ងរ?xមនតរន��ផេះទយា[ត�ង។

3. ក�ចyសសYសរត�ត��ត��ការអន�រជាត�

កម+�ជាជាសសមាI�កម=យនៃនសសYសរត�ជាជាត�តា�ង&�នៃ|�ទយា� ១៤ធ�� ឆនា� � ១៩៥៥ មកផេះមAq ផេះY�យកw

ជាសសមាI�កនៃនធ@�រ&�ភ&ផេះលាក ន�ងម�លន�ធ�រ ���យវត-�អន�រជាត�។ កwជាសសមាI�កម=យនៃនធ@�រអភ�វឌឍfន3

អាសស�� (ធ.អ.អ.) ជាសសមាI�កអាសា� នផេះ/នៃ|� ទយា� ៣០ ផែB ផេះមសា ឆនា� � ១៩៩៩ ន�ងបានច�លរ =មអ.&.&.ផេះ/នៃ|� ១៣

ត�លា ២០០៤។ ផេះ/ឆនា� �២០០៥ កម+�ជាបានច�លរ =មក�ចyសរត�I��ក�&�លអាសស��ខាងផេះក�តសសផេះមា� ធផេះ/មាq ផេះឡសស��។ នៃ|� ២៣

វ�ច��កា ២០០៩ កម+�ជាបានI�ន=សសវ�ញន�វសសមាI�កភា&រ�សស"BA=នផេះbក��ងទយា�ភា� ក"ងារថាម&ល�រមាណឌ� អន�រជាត�(ភ.|.

�.អ.)។ កម+�ជា?���ងបានកាA យជាសសមាI�កម=យនៃនភ.|.�.អ.ផេះ/នៃ|� ៦ក�ម�G ១៩៥៨ កw�q�ផែន�បាន?កសសមាI�កភា&

វ�ញផេះ/នៃ|� ២៦ម�@ ២០០៣។ កម+�ជាបាន�ផេះង��តផេះឡ�ងន�វទយា�@ក"ទយា�នងការទយា�តជាម=សរត�ផេះទយាសសជាផេះសរតច�ន រNx ភ�បាលផេះន

រាយការណឌ3 ថាសា- នទយា�តនៃម�ក��ងសរត�ផេះទយាសសផេះន រ =មមាន&=កអ�កI�តខាងអាសស��ន�ង សរត�ផេះទយាសសទា�ងផេះ@ ក��ងច�ផេះណាម&=ក

អ�កផេះ?�រត=សស�ខាន" ក�ឡ�ងក�ចyចរចាសសន��ភា& បាq រ rសស រ =មមានសស.រ. អ�សរតសា� ល� កាណាN ច�ន សសYភា&អWរ n�� (សស.អ.)

I�q�ន ន�ងរ �សស��� សរត&មទា�ង២០សា- នទយា�តនៃនសរត�ផេះទយាសសI�តខាងផេះ/អាសស�� រ =មមាន សាធារណឌរ?xសរត�ជាមាន�តច�ន

សាធារណឌរ?xសសង�មន�យមផេះវ[តណាម សាធារណឌរ?xសរត�ជាមាន�តលាវ សាធារណឌរ?xក�ផេះរ nខាងត5�ង សាធារណឌរ?x

សរត�ជាមាន�តក�ផេះរ nខាងផេះI�ង ន�ងសរត& រាជាណាចសរតកនៃ|។ ជាលទយាh�លម=យនៃនទយា�@ក"ទយា�នងអន�រជាត�រ�សស"BA=ន អង�ការ

សស�5�រសសធម�ផេះ��ងៗបានI=យជាម=យតសរតមVវការផេះYNx រច@សសម+�នhសសង�ម ផេះសស?xក�ចy ន�ងអផេះសសន�ក។

ក��ង�q�@� នឆនា� �|��ៗផេះន ទយា�@ក"ទយា�នងផេះទយា7ភាគ�រវាងសសYរ?xន�ងកម+�ជាបាន&សរតងHង។ សស.រ.��សរតទយា?ល"

ក�ចyសរត�Hងផែសរត�ងផេះ/កម+�ជាផេះ?�ម5�សរត�ឆនា�ងនHងផេះភរវកម� កសាងសា- ��នសរត�ជាធ��ផេះតយQ ផេះល�កកម+សស"សស�ទយាh�មន�សស�

Prepared by Group 11 Page 6

Page 7: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ផេះល�កសសi=យការអភ�វឌឍfផេះសស?xក�ចy ល����បាត"អ�ផេះ&�&�ករល=យ សសផេះសរតមចការទយាទយា=លB�សសសរតតVវផែ?លអាចផេះbរ =ចផេះ&ញទយា�����ត

រ�សស" &=កអាផេះមរ �កផែ?លBកខានចា�"&�សសម�យសសនតរងា� មផេះវ[តណាមន�ង ផេះ?�ម5�@�យ�ត��ធម�ទា�ង�q�@� នផែ?ល

ទយាទយា=លB�សសសរតតVវផេះសរតច�ន����តច�ផេះg ការរ�ផេះលាភ��gននៃនចT�"មន�សស�ធម�អន�រជាត� បានសរត�សរត&Hត�ផេះសរតកាមរ��ផែB�រសរតកYម។

ច�ណា�"អារម�ណឌ3 ភ�ម�សាសរតសស�នផេះaបាយច�នផេះ/កម+�ជាបានផលាA សស"�J�រគ=រឱយQកត"សសមា� ល"រ =មជាម=យការ�ញចy�"នៃន

សសនតរងា� មសរតតជាក"។ សរត�ផេះទយាសសផេះន ទយាទយា=លបានឥទយាh�&លជាផេះសរតច�ន រ =មមានទយា�@ក"ទយា�នងI�តសស��ទយាជាម=យអត�តសរត& បាទយា

នផេះរាត�ម-សស�Yន� &=កសសមាI�កផេះI�ងចាសស"នៃនរNx ភ�បាលកម+�ជា ន�ងសសYគមន3Iនជាត�ច�នផេះ/កម+�ជា។ មាន

ការផេះN ?�រកសរតម�តB+សស"ជាផេះទយា[ងទាត"រវាងសរត�ផេះទយាសសទា�ង&�រ។ I�q�នជាអ�ក�រ �ចាy គ?wសស�ខាន"ម=យច�ផេះg ការផេះធ7�ឱយQបានល^

ផេះឡ�ងវ �ញន�ងការកសាងផេះឡ�ងវ �ញផេះNយផេះYត�ផេះ�សសកកម�អាជា� ធរអន�រកាលសស.�. (អ��នតាក")ទយាសរតមង"ជាន"B+សស"ន�ង

ការផេះបា ផេះឆនា� តផេះ/ឆនា� �១៩៩៣។ I�q�នបាន�Jល"១,២ ១០០ផេះកា?�$សស.រ.ផេះ/ក��ងI�ន=យអភ�វឌឍfន3ឯ@យសសម�សរតទយា (I.អ.

ន.)ក�ឡ�ងសសម�យផេះន ចា�"តា�ង&�ឆនា� �១៩៩២ ន�ងផេះ/ផែតជាសរត�ផេះទយាសសមាy សស"I�ន=យក�&�លរ�សស"កម+�ជា?ផែ?ល។

I.ផេះសស?xក�ចy

សរត�ផេះទយាសសកម+�ជា បានសរត�កាន"យករ��ផេះសស?xក�ចyទយា��uរផេះសសរ r។

1. រ ���យ�ណឌ¡ជាត�

រ ���យ�ណឌ¡ជាត�រ�សស"សរត�ផេះទយាសសកម+�ជាគW ផេះរ[ល (៛)។

ជារ ���យវត-�ផែB�រ?���ង����តសរតតVវបានផេះបា &�ម+Nក"ឲយQចរាចរ ផេះ/ក��ងរាIQសរត& សរតសស�ផេះINx ធ�រាIរាមាធ��ត� ផេះ� ផេះសសJចកន ផេះ?�ម5�ផេះN ?�រទយា�ន�ញgណឌ� IOកម�ជាម=យ�រផេះទយាសសផេះ/ផេះ?�ម សសតវត�ទយា� ១៦ ។

សមព5យអង7រ

Prepared by Group 11 Page 7

Page 8: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សមព5យអាណាន%គមពន%យមពបារា:ងអាណាន�គមន�យមបារា�ង 1827

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1847) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1860)

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1900) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1903)

Prepared by Group 11 Page 8

Page 9: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1912) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1920)

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1925) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1927)

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1928) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1930)

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1933) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1939)

អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1941) អាណាន�គមន�យមបារា�ង(1943)

ពរះបា��ទេរ;លខមែខព=រសមព5យសង7មពរាពរះស>ន%យមព

Prepared by Group 11 Page 9

Page 10: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រសសម�យសសង�មរាសរតសស�ន�យម ឆនា� � 1959

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G(ឆនា� � 1955) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G(ឆនា� � 1955)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G(ឆនា� � 1955) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G(ឆនា� � 1956)

Prepared by Group 11 Page 10

Page 11: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1956-1972) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1956-1972)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1956-1972) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1956-1972)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1958-1973) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1961-1975)

Prepared by Group 11 Page 11

Page 12: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1963-1972) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1956-1972)

ពរះបា��ទេរ;លសមព5យខមែខព=រសាធារណៈAរដB (លន� ណៈ� ល ឆនា- � 1972)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1974) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1974)

សមព5យសាធារណៈAរដBពរះ�ជាមាន%ត�មព�ជា 1979

Prepared by Group 11 Page 12

Page 13: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979)

Prepared by Group 11 Page 13

Page 14: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979)

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G (ឆនា� � 1979) សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G 1987

Prepared by Group 11 Page 14

Page 15: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សរតបាក"ផេះរ[លផែB�រផេះបា &�ម+G 1987

សមព5យរដB�មព�ជា

សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1990 សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1991

Prepared by Group 11 Page 15

Page 16: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1992 សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1992

សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1992 សសម�យរ?xកម+�ជា ឆនា� �1992

សមព5យ�ចE��Fន- (ពរះ��រាជាណាចពរះ��មព�ជា)

១០០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៥៦មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

Prepared by Group 11 Page 16

Page 17: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

៥០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៥០មម *៧០មមផេះបា &�ម+G០៦ ផេះមសា ២០០១

៥០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៤៧មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

២០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៥០មម *៧០មមផេះបា &�ម+G១២ ឧសសភា២០០៨

២០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៤៧មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

១០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៤៦មម *៦៨មមផេះបា &�ម+G០៦ ផេះមសា ២០០១

១០.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៨មម *៦៧មម

Prepared by Group 11 Page 17

Page 18: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ផេះបា &�ម+G០៦ ម�@ ១៩៩៥

៥.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៤៦មម *៦៨មមផេះបា &�ម+G០៦ ផេះមសា ២០០១

៥.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៨មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

២.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៤៦មម *៦៨មមផេះបា &�ម+G មករា ២០០៨

២.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១២៨មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

១.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G ១៤៥មម *៦៨មមផេះបា &�ម+G ២៩ មករា ឆនា� � ២០១៣

Prepared by Group 11 Page 18

Page 19: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

១.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៨មម *៦៤មមផេះបា &�ម+G០៦ មករា ២០០៦

១.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៨មម *៦៤មមផេះបា &�ម+G២៤ ធ��១៩៩៩

១.០០០ផេះរ[លទយា�Y�G១២៨មម *៦៧មមផេះបា &�ម+G២៥ ម�@ ១៩៩៥

៥០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៨មម *៦៤មមផេះបា &�ម+G០៤ ផេះមសា ២០០៣

៥០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣៣មម *៦២មមផេះបា &�ម+G២៧ ធ��១៩៩៥

២០០ផេះរ[លទយា�Y�G១២៦មម *៦០មមផេះបា &�ម+G២៧ ធ��១៩៩៥

Prepared by Group 11 Page 19

Page 20: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

១០០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣០មម *៦០មមផេះបា &�ម+G០៩ សស�ហា ២០០១

១០០ផេះរ[លទយា�Y�G១២៣មម *៥៩មមផេះបា &�ម+G២៧ ធ��១៩៩៥

៥០ផេះរ[លទយា�Y�G១៣០មម *៦០មមផេះបា &�ម+G២៩ សស�ហា ២០០២

សរត�ផេះភទយាកាសសនៃ�iខាងម�Bនៃ�iខាងB�ង៥០០ផេះរ[លផេះបា &�ម+នៃ|�ទយា� ២៥ ម�@ ១៩៩៥

សរត�ផេះភទយាកាសសនៃ�iខាងម�Bនៃ�iខាងB�ង២០០ផេះរ[លផេះបា &�ម+នៃ|�ទយា� ២៥ ម�@ ១៩៩៥

សរត�ផេះភទយាកាសសនៃ�iខាងម�Bនៃ�iខាងB�ង១០០ផេះរ[លផេះបា &�ម+នៃ|�ទយា� ២៥ ម�@ ១៩៩៥

សរត�ផេះភទយាកាសសនៃ�iខាងម�Bនៃ�iខាងB�ង៥០ផេះរ[ល

Prepared by Group 11 Page 20

Page 21: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ផេះបា &�ម+នៃ|�ទយា� ២៥ ម�@ ១៩៩៥(រ G�ភា� រ G�%យវតJ�"�ងទេន�ដ�ពរះសងទេចញ��ទេគហទ��5ររ�ស�ធនា រជាត%នៃន�មព�ជា)

2. វ �សស�យសសកម�ភា&ផេះសស?xក�ចy

កម+�ជាបានចាត"ទយា�កវ �សស�យធ�ៗ៤ ផែ?លI=យ�ផេះង��នសសនi� ផេះសស?xក�ចyរ�សស"BA=នឱយQឈានផេះឡ�ង

ក��ងផេះ@ រ =មមានG វ �សស�យកាត"ផេះ?រសសផេះមA\ក��gក", កសស�កម�, ផេះទយាសសចរណឌ3 ន�ង

វ �សស�យសស�ណឌង"។ ផេះសរតX&�វ �សស�យធ�ៗទា�ង៤ផេះន កម+�ជាកw&Hងផែ�កផេះbផេះល�វ �សស�យផេះ��ងៗជាផេះសរតច�នផេះទយា[ត ។

A. វ �សស�យកសស�កម�

កម+�ជា&Hងផែ�កផេះល�វ �សស�យកសស�កម� ជាសស��លនៃនក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyរ�សស"BA=ន ក��ងផេះ@ មាន�ល�តកម�

សរតសសVវ សសសរតមា�"@� ផេះចញផេះXសស�� ន�ង�ល�ត�លជាផេះសរតច�នផេះទយា[ត ។

ផេះ��តាមរបាយការណឌ3 ��កសសរ ��ការងារកសស�កម� រ �កា] សរត�មាញ" ន�ងផេះនសាទយា ឆនា� �២០១១−២០១២បាន ~A� �ញញាy �ងឱយQផេះR�ញអ�&�សសម�ទយាx�ល ផែ?លសសផេះសរតមចបាន ជាវ�ជាO មាន។ជាក"ផែសស�ងសរតសសVវរ?�វវសសuឆនា� �២០១១ �ល�ត�លជាមធQមច�ន=ន២,៩២ត/YតផេះNយទយាទយា=ល�រ �មាណឌ�ល សសរ ��សរត�មាណឌ៦,៧លានផេះតាន ន�ងសរតសសVវរ?�វសរតបា�ងឆនា� �២០១១−២០១២ ផេះល�នៃ�i?�ជាង០,៤៧លានY�ចតា ផែ?លមានទយា�ន��លជាមធQម៤,៤ត/Yត ផេះNយទយាទយា=លបាន�រ �មាណឌ�លសសរ ��សរត�មាណឌ៨,៧៨លានផេះតានសរតសសVវ ន�ងទយា�ន��លមធQមសរត�ចា�ឆនា� �៣,១៧ត/Yត។ ច�ផេះg ?�ណា�អច�ផែនតរន�យ3?�ចជា ផេះXសស�� សា7 យចនi� ?�ណា�ផេះឈ�Y��ផែ�Aផេះ��ងៗ ន�ង ច�ការ។ ក�&�ងមានការរ rកចផេះសរតម�ន ជា�ន��@i �"ជាលក]ណឌ:សរតគ{សារ ន�ងជាលក]ណឌ:វ �ន�ផេះaគខា� តត�ច មធQម ន�ងធ�។ គ=រកត"សសមា� ល"ថាមក?ល"ឆនា� �២០១១ នៃ�i?�N�?� ផេះXសស��ទយា�ទា�ងសរត�ផេះទយាសសមានច�ន=ន ២១៣.១០៤ Y�តា គWផេះក�នផេះឡ�ង ១៧,៥% ផេះសរត�[�ផេះធ[�ផេះb ន�ងឆនា� �២០១០ ក��ងផេះ@ ការអភ�វឌឍfនwវ �សស�យផេះXសស��សរតគ{សារ មានការអភ�វឌឍfនwតាមសសនi� ម=យគ=រឱយQចា�"អារម�ណឌ3 ។ មក?ល"នHងឆនា� � ២០១១សសកម�ភា&N�ផេះឈ�ជាច�ការសសផេះសរតមចបានសសរ ��ច�ន=ន ៣៣.៥៥០Yត ក��ងផេះ@ រ?xបាល នៃសរត&ផេះឈ�N�បានច�ន=ន ១,៨២០Yត សរតក �មY��នវ �ន�ផេះaគឯកIនN�បានច�ន�ន ៣០.៣៦៥Yត។ ទយានiHមនHងផេះ@ សសYគមន3នៃសរត&ផេះឈ�សសរ ��ច�ន=ន ៥៦១សសYគមន3សរតតVវបាន�ផេះង��តផេះឡ�ង ផេះY�យសរតគ�"សរតគង"ផេះល� នៃ�i?�សសរ ��ច�ន=ន ៤៨១.៧៧៩Yត។ច�ផែនកវ�សស�យIល�ល ការផេះធ7�អាI�វកម�ផេះនសាទយាទយាHកសា�បានផេះក�នផេះឡ�ង ១០% គW&� ៤០៥gន" ផេះតានផេះ/ឆនា� �២០១០ ?ល" ៤៤៥gន"ផេះតានផេះ/ឆនា� �២០១១ ផេះY�យអាI�វកម�ផេះនសាទយាសសម�សរតទយា សសផេះសរតមចបាន ៩១gន"ផេះតាន ផេះក�នផេះឡ�សសឆនា� �ម�ន ៧%។ ការអភ�វឌឍfនwវារ rវ�5កម� ?�ចជាការច�ញចyHមសរតត� �ងា� ការភា� សស" ក�នសរតត�&�I សរតកផេះ&� សសផេះសរតមចបាន ៧២gន"ផេះតាន ផេះក�នបាន ២០% ន�ង សសYគមន3ផេះនសាទយា មានច�ន=ន ៤៦៩សសYគមន3 ផែ?លបានច� �ញចO�ការផេះធ7�អាI�វកម�ផេះនសាទយា ច�ន=ន ៣២៤សសYគមន3រ =ចផេះY�យ។

B. វ �សស�យកាត"ផេះ?រសសផេះមA\ក��gក"

វ �សស�យកាត"ផេះ?រសសផេះមA\ក��gក"សរតតVវបានចាត"ច�លជាវ�សស�យ អាទយា�ភា& ម=យ ក��ង ច�ផេះណាម វ �សស�យធ�ៗទា�ង៤។ ផេះaងតាមរបាយការណឌ3 រ�សស" គ�ផេះរាងផេះរាងចសរតកកាន"ផែតសរត�ផេះសស�រផេះ/កម+�ជា នៃនអង�ការ&លកម�អន�រជាត� (ILO) ផេះ/នៃ|�ទយា�៣០ ផែBមករា ឆនា� �២០១២ បាន�ងា� ញឲយQផេះR�ញថា គ�តមក?ល"នៃ|�ទយា�៣១ ផែBត�លា ឆនា� �២០១១ កម+�ជាមានផេះរាងចសរតកសសរ ��៣០០ ផែ?លបានច� �ញចO�ការ ជាម=យគ�ផេះរាងផេះរាងចសរតកកាន"ផែតសរត�ផេះសស�រផេះ/កម+�ជា មានផេះរាងចសរតកច�ន=ន ១៦៩ សរតតVវបានផេះធ7�ការសរតត{ត&�ន�តQន�វលក]Bណឌ: ការងារ។ របាយការណឌ3 ផេះន បាន�ងា� ញ&�ការផេះក�នផេះឡ�ង?wB+សស" នៃនច�ន=នកម�ករន�ផេះaI�តរY�ត?ល" ៣៤៥.៣៦៤ @ក" �ផេះសរតម�ការងារផេះ/ក��ងផេះរាងចសរតកច�ន=ន ៣០០ ផែ?លបានច� �ញចO�ការ។ ច�ន=នផេះរាងចសរតកមានការផេះក�នផេះឡ�ងច�ន=ន ៩ ភាគរយ ផេះY�យច�ន=នកម�ករន�ផេះaI�តកwផេះក�នផេះឡ�ងច�ន=ន ៧ ភាគរយ�ងផែ?រ។ ផេះaងតាមទយា�ន�ន�យសរតកសស=ងgណឌ� IOកម� ការ@�ផេះចញសសផេះមA\ក��gក"កាត"ផេះ?រ

Prepared by Group 11 Page 21

Page 22: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

&�សរត�ផេះទយាសសកម+�ជា បានផេះក�នផេះឡ�ងរY�ត?ល" ៣,៤៧ ផេះកា?�?�លាA រ ក��រយGផេះ&ល ១០ ផែB ?���ង@ឆនា� �២០១១ ផែ?លបានផេះក�តផេះឡ�ងច�ន=ន ៣៤ភាគរយផេះ��ផេះសរត�[�ផេះធ[�នHងរយGផេះ&ល?ផែ?លក��ងឆនា� �២០១០។

C. វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3

វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3 សរតតVវបានផេះគចាត"ទយា�កថាជាឧសសuYកម��� នផែ��ង ផែ?លបានរ =មច�ផែណឌកផេះល�កសសi=យក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyកម+�ជា តាមរយGផេះភ�\វផេះទយាសសចរជាត� ន�ងអនJរ ជាត� ច�លទយាសស�@សរតបាសាទយាអង�រវតJ ន�ងរមណឌ� យNx នធម�ជាត�@@ទយា�ទា�ងសរត�ផេះទយាសស។ ផេះ��គ�តមក?ល"ផេះ?�មឆនា� �២០១៣ កម+�ជាបានទយាទយា=លផេះភ�\វផេះទយាសសចរណឌ3 អន�រជាត�សរត�មាណឌជាI�ត៣លាន@ក" ន�ងតាមការបាq ន"សរត�មាណឌសរត�ផែYល៥លាន@ក"ផេះ/ឆនា� �២០១៥។ ផេះភ�\វផេះទយាសសចរណឌ3 អន�រជាត�ផែ?លបានច�លមកទយាសស�@ ក��ងផេះ@ មាន ក�ផេះរ nខាងត5�ង ច�ន I�q�ន សសYរ?xអាផេះមរ �ក ផេះវ[តណាម អ�សរតសាJ ល� ន�ង�A�កអWរ n��ម=យច�ន=ន រ =មទា�ង �ណាJ សរត�ផេះទយាសសជាសសមាI�កអាសា� នទា�ងអសស"។ឧទយា�នសរត�វត��សាសរតសស� អង�រវត�ផេះ/ផេះBត�ផេះសស[មរា� ផេះ~�រសសម�សរតទយាផេះ/សរត& សស�Yន� ន�ងទយា�សរតក �ងរាIធាន�ភ��ផេះ&ញ គWជាការទាក"ទាញសស�ខាន"សសសរតមា�"&=កផេះទយាសសចណឌ3 រ�រផេះទយាសស។

D. វ �សស�យសស�ណឌង"

សរតសស�"ផេះ&លផែ?លផេះសស?xក�ចyកម+�ជាក�&�ងផែតមានការរ rកចផេះសរតម�នផេះ@ វ �សស�យសស�ណឌង" កwសរតតVវបានផេះគ

ផេះម�លផេះR�ញថា មានការរ rក?� Nល"?�ច���ត។ ការកសាងទយា�សរតក �ងរណឌ� ន�ង��រ rមានជាអាទយា¤ កា�ក�សស��ធ� ផេះសរតY�នភ��ផេះ&ញ

��រ rវ rរIន (ផេះកា ផេះ&សរតI) ផែសរត&កផេះ¥� ��រ rសាន"ផេះវ n ��រ rឧទយា�នទយាផេះនAបាសាក" ��រ rផេះ�qងY�=ត ��រ r&�ភ&|�� ��រ rអង�រ ��រ rវ �មាន

ភ��ផេះ&ញ។ល។ សរត&មទា�ងការសាងសសង"អ�រgណឌ� IOកម� សសណាx �រ អ�រការ �aល�យB+សស"ៗម�នសរត�ន"ផែតផលាA សស"���រ

ម�Bមាត"នៃនទយា�សរតក �ងភ��ផេះ&ញឲយQកាA យផេះbជាទយា�សរតក �ងទយា�ផេះន���q�ផេះណា¡ ផេះទយាគWផែ|មទា�ងI=យIសរតម �ញទយាសស�នវ�សស�យជាវ�IOមាន

សសសរតមា�"ការអភ�វឌឍfវ �សស�យអចលនសរតទយា&Qន�ងសស�ណឌង"@ផេះ&លអ@គត�ងផែ?រ។ ផេះNយវ�សស�យសស�ណឌង"អ�រផេះន កw

ទយាទយា=លរងឥទយាh�&លនៃនវ��ត��ផេះសស?xក�ចy&�ភ&ផេះលាកផែ?រ ការ វ �ន�ផេះaគធ�ៗមានការ|យច� ជា�ន��@i �" ចា�"&�ច�ងឆនា� �

២០០៨ មក ន�ង�ន�ច� ក��ងឆនា� �២០០៩ ន�ងផេះ?�មឆនា� �២០១០។ �q�ផែន�ផេះទា ��ការវ �ន�ផេះaគ|��មានការ|យច� ផេះNយ

សស�ណឌង"ម=យច�ន=នមានការ &ន�ផេះ&លសាងសសង" ឬ�ន-យទយា�Y�សស�ណឌង" ផែតការវ �ន�ផេះaគចាសស" ន�ងវ �ន�ផេះaគ|��

ម=យច�ន=នផេះ/ផែត �ន�សសកម�ភា&?ផែ?ល ជាក"ផែសស�ង?�ចជា គផេះសរតមាងអភ�វឌឍfផេះ/ផេះកា ផេះ&សរតIរ�សស"សរតក �មY��ន OCIC អ�រ

gណឌ� IOកម�វឌឍfនG ៣៨ ជាន" សរត&មទា�ងវ �មានកាណាឌឍ�aq ៣០ ជាន" ��រ rវាnយសសWវ �ន សស-�តក��ងផេះBត�ក�&ង"សស+W អ�រ

�ផេះសរតម�ឲយQវ �សស�យរ?xបាល?�ចជា វ �មានសសន��ភា& វ �មានម�ត�ភា& អ�រ|��ទយា�សស��ការ សរតកសស=ងផេះរ[�ច�ផែ?ន?� នគរ ��ន�យកម�

ន�ងសស�ណឌង" សរតកសស=ងនៃសរត�សសណឌ� យ3 ន�ងទយា�រគម@គមន3 សា- នទយា�តផេះវ[តណាម|�� ន�ងសស�ណឌង"ទយា�សស��ការរ�សស"សា- ��ន

ផេះ��ងៗផេះទយា[តផេះ/តាម�ណា� រាIធាន� ផេះBត� សស�ណឌង"�ផេះសរតម�ឲយQវ �សស�យឧសសuYកម�?�ចជា ផេះរាងចសរតក�ល�តI�ផលា� យសរតបា�

កម+�ជាផេះ/សរតសស �កផេះក[នសា7 យ សស�ណឌង"វារ rអគ��សសន�សសiHង��សស��សរតI ��ផេះសរតកាម ផេះBត�ផេះកា ក�ង ផេះរាងចសរតក�ល�តសស�រសសផេះ/សរតសស �ក

ឱយរាnល" ផេះBត� ក�&ង"សស+W ផេះរាងចសរតកអគ��សសន�ផេះ?�រផេះNយធQ�ង|�កមាA �ង ១០០ ផេះមហា� វាnត" សស-�តផេះ/ក��ងត��ន"ផេះសស?xក�ចy

&�ផេះសសសសផេះBត�សរត& សស�Yន�។ល។ ក��ងផេះ&លជាម=យ�� ផេះន ផែ?រ អ�រសសកលវ�ទយា�ល�យ មនi�រផេះ&ទយាQ ឯកIន វ �សស�យ

ផេះYNx រច@សសម+�នhរ ��វ �ន� |�ល" សា+ ន ទយា�ន�" សរត�ឡាយបានសរតតVវសាងសសង"ផេះឡ�ងផេះNយបាន�ងា� ញន�វការIសរតម �ញការ

វ �ន�ផេះaគផេះbផេះល�វ �សស�យសស�ណឌង"។ គ�តសរតតHមឆនា� �២០១១ គផេះសរតមាងសាងសសង"ផែ?លផេះក�នផេះឡ�ងសរត�មាណឌជា ៨៤ភាគរយ

ផែ?លមានទយាHកសរតបាក"សរត�មាណឌ ៧៤៧.៧ លាន?�លាA អាផេះមរ �ក។ រយGផេះ&ល ៦ផែBផេះ?�មឆនា� �២០១១ ការ@�ច�លសសមា� រG

�ផេះសរតម�ឲយQការសាងសសង"មាន ៣៥១.៩ លាន?�លាA អាផេះមរ �ក ផេះ��ផេះសរត�[�ផេះធ[�រយGផេះ&ល?�ច�� ឆនា� �កនAងមក មានផែត

Prepared by Group 11 Page 22

Page 23: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

៩២.៩ លាន ?�លាA អាផេះមរ �កផែត�q�ផេះណា¡ ។ �ចy��5ន�កម+�ជាមានសសYសរត�សស ន�ងសរតក �មY��នសស�ណឌង"ច�ន=ន ១០៧៤ ក��ង

ផេះ@ សរតក �មY��នក��ងសរតសស �ក ៨៤៧ ន�ងសរតក �មY��ន�រផេះទយាសស ២២៧ ផែ?លបានច� �ញចO�សរត�ក�អាI�វកម�ផេះ/សរតកសស=ងផេះរ[�ច�

ផែ?ន?�នគរ ��ន�យកម�ន�ងសស�ណឌង"។

គ�តសរតតHមឆនា� �២០១១សា- នភា&វ�ន�ផេះaគផលាi ល"�រផេះទយាសសមានទយា�Y� ៦,៨៥០gន"លាន?�លាA អាផេះមរ �ក ផែ?ល

មក&�សរត�ផេះទយាច�ន១៦% មាq ផេះឡសស��១៤% ក�ផេះរ n១១% ផេះវ[តណាម៩%

នៃតវាnន"៨% ន�ងនៃ|៧%។ល។ រ rឯល�Y�រច�លវ�ន�ផេះaគផលាi ល"�រផេះទយាសសសសសរតមា�"ឆនា� �២០១១ មានទយា�Y�៨៩១,៧លាន

?�លាA អាផេះមរ �ក ផេះក�ន១៤%ផេះធ[�នHងឆនា� �២០១០។ ក��ងទយា�Y�ទយាHកសរតបាក"វ �ន�ផេះaគផេះន មានសរត�ផេះទយាសសច�នបានវ�ន�ផេះaគ

២០% ក�ផេះរ n១៦% នៃតវាnន"១២% ផេះវ[តណាម១២% មាq ផេះឡសស��៨%

ន�ងនៃ|២%។ ម�Zងវ �ញផេះទយា[ត ទយា�Y�ទយាHកសរតបាក"ផេះន សរតតVវបានសរតសសV�ផេះNយ វ �សស�យធ@�រ២៤%

វ �សស�យកាត"ផេះ?រ២៣% វ �សស�យកសស�កម�២០% វ �សស�យរមណឌ� យNx ន៣% វ �សស�យទយា�រគម@គមន3១% សសណាx �រ១% ន�ងវ �សស�យផេះ��ងៗផេះទយា[ត២៨%។(របាយការណៈO ឆនា- �២០១២ នៃន�%ចEពរះ�ជ��គណៈA�មព=ការទេ លនទេQបាយរ G�%យវតJ�ទេល��ទ�២៥)។

របាយការណៈO ឆនា- �២០១២ នៃន�%ចEពរះ�ជ��គណៈA�មព=ការទេ លនទេQបាយរ G�%យវតJ�ទេល��ទ�២៥

មក?ល"សសម�យ�ចy��5ន� វ �សស�យ ផេះYNx រច@សសម+�នhបានរ rក?� Nល ន�ងជាសរត�ភ& ច�ណឌ� លម=យ

�ងផែ?រ សសសរតមា�" ទាក" ទាញ សរតក �ម វ �ន�ផេះaគ�ន�រផេះទយាសសច�លមក�ណាJ ក"ទយា�នផេះ/កម+�ជា ។ ក��ងផេះ@ មានវ�សស�យ

ទយា�រគម@គមន3 នៃសរត�សសន�យ3 ន�ងវ �សស�យឧសសuYកម�ផែរ n ន�ងថាម&លផែ?លកម+�ជា រ�&Hងថា នHង ទយាទយា=ល បាន ច�ណឌ� ល

តាមរយGការរ �កផែរ nផេះសរត�ងកាត ផេះល�ក?���ងផេះ/កម+�ជា@ផេះ&លអ@គតខាងម�B ។

Prepared by Group 11 Page 23

Page 24: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

3. GDP ន�ង GDP សសសរតមា�"មន�សស�មា� ក"ៗ

ករ&�ករណឌ3 រ�សស"ធ@�រអភ�វឌឍfន3អាសស��(ADB)

ផេះ/ឆនា� � ២០១៣ តាមការ&�ករណឌ3 �ឋម ផេះNយផេះaងតាមទយា�ន�ន�យសស-�ត��A�វការរ�សស"សា- ��នgក"&នh ការតាមNនរ =ម�� រ�សស"សរតកសស=ងផេះសស?xក�ចy ន�ងY�រញច$វត-� ន�ងវ �ទយា�សា- នជាត�សស-�ត�ផេះ/ផែB ម�|�@ ឆនា� � ២០១៣ ក�ផេះណឌ� ន �សសសស ផេះ/ឆនា� � ២០១៣ មានច�ន=ន ៧,៦% តាមនៃ|Aផេះសស-រ ទយានiHមនHងអសរតតា�រ �ត���រណា (GDP deflator) មានក�រ �ត ០,៨% ។ �សសសស នៃ|A�ចy��5ន�ឆនា� � ២០១៣ អាចនHងមានច�ន=ន ៦១.៥២៥ gន"លានផេះរ[ល ឬសរត�មាណឌ ១៥.១៩១ លាន?�លាA រ ន�ងក��ងច�ន=នសរត�ជាIន ១៤,៧ លាន@ក" ផេះ/ឆនា� � ២០១៣ �សសសស សសសរតមា�"មន�សស�មា� ក"មានច�ន=ន ១.០៣៦ ?�លាA រអាផេះមរ �ក ។

4. អសរតតាក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចy តាមការ&�ករណឌ3 រ�សស"សរតកសស=ងផេះសស?xក�ចy ន�ងY�រញច$វត-� ន�ងវ �ទយា�សា- នជាត�សស-�ត�ផេះ/ផែB ម�|�@ ឆនា� � ២០១៣ សសមាសសធាត�នៃនក�ផេះណឌ� នមាន?�ចជា៖

ផែ��កកសស�កម�មានក�ផេះណឌ� ន ៤,២% ក��ងផេះ@ វ �សស�យ?�ណា�មានក�ផេះណឌ� ន ៤,១% ន�ង វ �សស�យផេះនសាទយាន�ងវារ rវ�5កម�មានក�ផេះណឌ� ន ៧,១% ។

ផែ��កឧសសuYកម�មានក�ផេះណឌ� ន ៩,៣% ក��ងផេះ@ វ �សស�យកម�ន�សាលមានក�ផេះណឌ� ន ៧% វ �សស�យអគ��សសន� ឧសស��ន ន�ងទយាHកសាតមានក�ផេះណឌ� ន ៨,៥% ន�ងវ �សស�យសស�ណឌង"មានក�ផេះណឌ� ន ១៧,២% ន�ង

ផែ��កផេះសសវាកម�មានក�ផេះណឌ� ន ៨,៨% ក��ងផេះ@ វ �សស�យgណឌ� IOកម�មានក�ផេះណឌ� ន ៧,៧% វ �សស�យសសណាx �រន�ងផេះភាIន�យNx នមានក�ផេះណឌ� ន ១៣,៧% វ �សស�យY�រញច$វត-�មានក�ផេះណឌ� ន ១២,៣% ន�ង វ �សស�យអចលនសរតទយា&Qន�ងI�ន=ញមានក�ផេះណឌ� ន ១០,៩% ។ ក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyសសសរតមា�"រយGផេះ&ល ២០០៨-២០១២ សសផេះសរតមចបាន ៥,៦ ភាគរយ ក��ងម=យឆនា� �។ �q�ផែន�ផេះ��ម�ន�ញចy�លក�ផេះណឌ� នឆនា� �២០០៩ ផែ?លជាឆនា� �នៃនការធាA ក"ច� នៃនវ ��ត�ផេះសស?xក�ចyសាកល ក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyកម+�ជាសសផេះសរតមចបានជាមធQម៦,៨ភាគរយ។ 

ក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyឆនា� �២០១២ |��ៗផេះន សរតតVវបាន&�ន�តQផេះឡ�ងវ �ញ ន�ងមានអសរតតាB+សស"ជាងម�B គW&�អសរតតា ៧ភាគរយ ផេះb?ល" ៧,៧ ភាគរយ។ ការផេះក�នផេះឡ�ងនៃនវ �ន�ផេះaគសាធារណឌG ន�ងឯកIន ការផេះង��ផេះឡ�ងវ �ញនៃនវ �សស�យឧសសuYកម� ជា&�ផេះសសសសការ@�ផេះចញសស�ផេះល[ក��gក" ការ�ន�នៃនក�ផេះណឌ� ន?wរ �ងមា�នៃនវ �សស�យផេះសសវា ផែ?លភាគផេះសរតច�នជា�"ទាក"ទយាងផេះbនHងវ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3 ន�ងវ �សស�យអចលនសរតទយា&Q ន�ងរ =មជាម=យនHងការរ rកចផេះសរតម�នaq ងខាA �ងនៃនវ �សស�យY�រញច$វត-� ន�ង?�ផេះណឌ� រការលនៃនវ �សស�យឧសសuYកម� ន�ងកសស�កម� ជា&�ផេះសសសស ការ�ល�តន�ង@�ផេះចញសរតសសVវ ផែ?លទា�ងអសស"ផេះន ជាម�លNx នសរតទយាសរតទយាង"នៃនក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyនៃនឆនា� �២០១២។ ជាម=យ�� ផេះន ផែ?រ �ល�ត�លក��ងសរតសស �កសសរ ��(�សសសស) សសសរតមា�"មន�សស�មា� ក" បានផេះក�នផេះឡ�ង&� ៧៦០ ?�លាA រ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០០៨ ?ល"សរត�មាណឌI�ត ១០០០ ដ�លលា* រក��ងឆនា� �២០១២ ផេះY�យរ�&Hងថា នHងអាច

Prepared by Group 11 Page 24

Page 25: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ផេះឡ�ង?ល" ១.០៨០ ?�លាA រ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០១៣។ ជាលទយាh�លអសរតតានៃនភា&សរតក�សរតកបានធាA ក"ច� មកសរតតHម ២០ភាគរយ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០១២ ផេះY�យរ�&Hងថា អាចនHងច� មកសរតតHម ១៩ ភាគរយផេះ/ឆនា� �២០១៣។  សរត�ការផេះន បានញា� �ងឲយQកម+�ជាទយាទយា=លបានន�វការវាយតនៃមA ជាសរត�ផេះទយាសស សស-�តផេះ/ក��ងច�ណាត"ថា� ក"ទយា�១៥ ផែ?លទយាទយា=លបានន�វក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyB+សស" ផេះ/ផេះល�&�ភ&ផេះលាក ក��ងរយGផេះ&ល ១០ឆនា� �ន�ងជាសរត�ផេះទយាសសសស-�តផេះ/ក��ងច�ណាត"ថា� ក"ទយា�៥ ក��ងច�ផេះណាមសរតក �មសរត�ផេះទយាសសក�&�ងអភ�វឌឍfន3 ផែ?លនHងអាចសសផេះសរតមចបានន�វផេះ�លផេះ§អភ�វឌឍfន3សសYសស�វត�រ¨ សរត&មទា�ងជាសរត�ផេះទយាសសសស-�តក��ងច�ណាត"ថា� ក"ទយា�១ ផេះ/អាសស��-បាq សស��Y7�ក ផែ?លសសផេះសរតមចបានន�វផេះល5©នក��ងការផែកលមសស�ច@ករផែ��កសសង�មក�ចy។

ផែ�កផេះល�អ�កផេះសស?xវ �ទយា� ម.រ.អ.:ក�ផេះណឌ� ន�សសសសជាមធQមសរត�ចា�ឆនា� �សសសរតមា�"សសម�យកាល២០០១-២០១០គWមាន៧,៧%ផេះធ7�ឱយQវាកាA យជាម=យក��ងច�ផេះណាមសរត�ផេះទយាសសក�&�លទា�ង?�"រ�សស"&�ភ&ផេះលាកផែ?លមានក�ផេះណឌ� ន�សសសសជាមធQមសរត�ចា�ឆនា� �B+សស"����ត។ ផេះទយាសសចរណឌ3 ធាA �"ជាឧសសuYកម�ផែ?លមានក�ផេះណឌ� នផេះល�ន����តរ�សស"កម+�ជា ជាម=យន�ង?�ណឌល"ផែ?លផេះក�នផេះឡ�ង&�២១៩០០០ក��ងឆនា� �១៩៩៧ផេះbជាង២លានផេះ/ឆនា� �២០០៧។

ច�នគWជាសរត�ភ&នៃនវ �ន�ផេះaគទយា�នផលាi ល"�រផេះទយាសសធ�����តរ�សស"កម+�ជា។ ច�នបានផេះធ7�ផែ�នការច�ណាយ៨ 

រយទេកាដ%$ ក��ងគផេះសរតមាងការ៣៦០ក��ងសរតបា�&�រផែB?���ងនៃនឆនា� �២០១១។ វាកwជាសរត�ភ&I�ន=យ�រផេះទយាសស?wធ�����តផែ?រ ផែ?ល

�Jល"សរត�ផែYល៦០០ លាន$ផេះ/ឆនា� �២០០៧ ន�ង២៦០ លាន$ផេះ/ឆនា� �២០០៨។

ធ@�រជាត�កម+�ជា គWធ@�រកណាJ លនៃនសរត& រាជាណាចសរតកផេះន ន�ង�Jល"ការសរតត{តសរតតា ន�យ�តកម�ផេះbផេះល�

វ �សស�យធ@�ររ�សស"សរត�ផេះទយាសសផេះន ន�ងកwទយាទយា=លB�សសសរតតVវជាផែ��កសសសរតមា�"ការ�ផេះង��នវ �ន�ផេះaគទយា�នផលាi ល"�រផេះទយាសសផេះ/ក��ង

សរត�ផេះទយាសសផេះន ។ រវាងឆនា� �២០១០ន�ង២០១២ច�ន=ននៃនធ@�រផែ?លបានផេះធ7�ន�យ�តកម�ន�ងសា- ��នច�លA-Y�រញច$វត-�ផែ?ល

បានផេះក�នផេះឡ�ង ចា�"&�អង�ភា&៣១សរតគ�?ណឌJ �"ផេះល�សា- ��នផេះNយផែឡកៗ៧០ផេះសរតកាម�@i ត"ក�ផេះណឌ� នក��ងវ �សស�យធ@�រ

ន�ងY�រញច$វត-�កម+�ជា។

ផេះ/ឆនា� �២០១២ការ�aល�យឥណឌទានកម+�ជាសរតតVវបាន�ផេះង��តផេះឡ�ងជាម=យការសរតត{តសរតតាន�យ�តកម�ផលាi ល"

ផេះNយធន�រជាត�កម+�ជា។ ការ�aល�យឥណឌទានផេះក�នផេះឡ�ង�ផែន-មផេះទយា[តន�វតមាA ភា&ន�ងផេះសស-រភា&ផេះ/ខាងក��ង

វ �សស�យធ@�រកម+�ជា ផេះ&លផេះ@ ផែ?រ ធ@�រទា�ងអសស"ន�ងសរតក �មY��នច�លA-Y�រញច$វត-�ឥឡ�វសរតតVវតសរតមVវតាមចT�" ផេះ?�ម5�

រាយការណឌ3 ភា&ជាក"ផែសសJងន�ងត=ផេះលBផេះទយា[ងទាត"ផែ?លទាក"ទយាងនHងការសរត�សរត&Hត�កមy�ក��ងសរត�ផេះទយាសសផេះន ។

5. ន�កម�ភា&

អសរតតា�� នការងារផេះធ7�ផេះ/ក��ងសរត�ផេះទយាសសកម+�ជា បាន|យច� ០.២០%ផេះ/ក��ងឆនា� �២០១១ មកផេះ/សរតតHម ០.១០%ផេះ/ក��ងឆនា� �២០១២ (របាយការណឌ3 រ�សស"ធ@�រអភ�វឌឍfន3អាសស��)។ ម�ផេះលYត� ម=យច�ន=ន នៃន អ�ក�� នការងារផេះធ7� ផេះ��ផេះaងតាម អង�ការ&លកម�អន�រជាត� គWថា ភាគផេះសរតច�ន ជាង ៨០ % សរតតVវបានផេះគផេះធ7�ការ ផេះ/ក��ងវ �សស�យម�ន�A�វការ ។ សរតបាក"ឈ�=ល ក��ង វ �សស�យម�ន�A�វការ ជាញHកញា�" ម�នបានច� �ញចO� ។ ឧទាYរណឌ3 ធម�តា ការងារកសស�កម�

ឬ ក��ងសរតគ{សារ ផែ?លមានម�លNx នផេះល� សសYសរត�សសធ�នត�ចន�ងខា� តឧសសuYកម�ន�ងសស��5កម�។ ។

ច�ន=នសរត�ជាIនផែ?លច�លមកក��ងទយា��uរការងារជាផេះរ[ងរាល"ឆនា� �គW៣០០,០០០@ក"ផេះb៤០០,០០០@ក"។ សរត�ផេះទយាសសកម+�ជា|7�ត5�តផែតជាផែ?ន?�សស�វណឌ¡ភ�ម�  ?wសស���រផែ��កw�q�ផែន�កម+�ជាបានI=�សរត�ទយា ន�វ�ញញា�ជាផេះសរតច�ន  ផេះសរតច�នសារ ផែ?ល�ញញា� ផេះ@ គWសសនតរងា� ម។ សសនតរងា� មអាណាន�គមសសនតរងា� មផេះសរតច�នទយាសស�វត�ផែ��ផេះន ផេះទយា��       បានជាផេះធ7� ឲយQសរត�ផេះទយាសសផេះយ�ងកាA យជាសរត�ផេះទយាសសម=យផែ?លក�&�ងអភ�វឌឍªនw។ ក��ងការអភ�វឌឍªនwផែ?លឈាន     ផេះbម�ងម=យ

Prepared by Group 11 Page 25

Page 26: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

?�ណាក"ៗគWមានការល�បាកជាផេះសរតច�នបានផេះក�តផេះឡ�ង  ផេះ��ផេះទា ��ជាផេះយ�ងបាន&�aមរក    ?�ផេះណា សរតសាយនHង ផេះសរតសាចសរតសសង"វ �សស�យជាផេះសរតច�ន?�ចជា៖  វUស5យអ��រ:  វUស5យស�ខាភន%បាល  វUស5យទេទសចរណៈX  នHង វUស5យ ទេសដB�%ចEពរះ�មព"�ងទេហដធា1 រចនាសមពន51ទេZ[ងៗ  កwផេះNយកwផេះ/ផែតមាន      �ញញា�       ជាផេះសរតច�នផេះទយា[តផែ?លច�លមកgក"&�នh។ ជាក"ផែសស�ង?�ចជា�ញញា� ន�កម�ភា&ផេះន ជាផេះ?�មផេះ/ក��ង       �ណា� វ �សស�យទា�ង�q�@� នខាងផេះល�ផេះន វ �សស�យផេះសស?xក�ចyរ =មនHង វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌw កwមានការgក"&�នhន�ងន�កម�ភា&ផេះន ន�វច�ន�ចម=យច�ន=ន�ងផែ?រ។ ផេះYត�ថា កម+�ជាជាសរត�ផេះទយាសសក�&�ងអភ�វឌឍªនw ម�លផេះYត�ម=យ     ច�ន=នផែ?លផេះគសសផេះង�តផេះR�ញថាភាគផេះសរតច�នអាច �ណា� លឲយQ មានន�កម�ភា&?�ចជា៖

��ទេន�នពរះ�ជាជន ពរះ�ជាជនទេ4តាមពទ�ជន�ទខព�ច�ទេណៈ�ដ)ងឬជ�នាញ ការវUន%ទេQគ���រទេទសមាន��រUត ពរះ�ជាជនទេ4�)ងខមែZ�ទេល��ស%�មព= ភា�មព%នទេស=�រ - �-�ងការZ>ល�ឪកាសការងារ

           ផេះសរតX&�ច�ណឌ� ចទា�ង�q�@� នផេះន កwផេះ/មានច�ណឌ� ចត�ចៗ    ផេះ��ងផេះទយា[តម=យច�ន=នផែ?លកw�q�ផែន�ភាគរយ     ផែ?ល�ណា� លឲយQមានន�កម�ភា&រ�សស"ច�ណឌ� ចទា�ងផេះ@ គWមានក�រ �តទា�។ផេះYត�ផេះន ផេះយ�ងគ=រសស�កuឲយQបាន ចTសស"លាសស"&��ញញា� ខាងផេះល�ផេះ?�ម5�ងាយសរតសស{លរក?�ផេះណា សរតសាយ?�ចជា៖ 5.1 ��ទេន�នពរះ�ជាជន           �@i �"&�ផេះយ�ងបាន�ញញាy �"សសនតរងា� ម    នHងទយាទយា=លបានសស�Bសសន��ភា&ច�ន=នសរត�ជាIនរ�សស"ផេះយ�ងកw     បានផេះក�តផេះឡ�ងជាល�N�"&�ម=យឆនា� �ផេះbម=យឆនា� �។ �ចy��5ន�សរត�ជាIនកម+�ជាមានច�ន=ន ជាង១៤លាន@ក" ផេះNយផេះYត�ថា ផេះយ�ងក�&�ងផេះធ7�ការអភ�វឌឍªនwរាល"�ណា� លវ�សស�យជាផេះសរតច�នកង7 ខាត@@ផេះ/មានផេះសរតច�ន?�ចផេះន    ទយា��uរការងារសស�រា�"សរត�ជាIនរ�សស"ផេះយ�ងកwម�នទាន"សស���រផែ��ផេះ/ផេះឡ�យផែ?រ។ ក��ងច�ផេះណាម សរត�ជាIន    ១៤លាន@ក"gក"កណា� លគWជាIនផេះ&ញវ �យ រ oផេះ&ញក�លា�ងផែ?លសរតតVវសរត�ក�ការងារ ច�ញចyHមI�វ �ត �q�ផែន�    ផេះNយផេះYត�ថាផេះយ�ង�� នការងារសរតគ�"សរត�ន"សស�រា�"សរត�ជាIនរ�សស"ផេះយ�ង  ផេះទយា��សរត�ជាIនផេះ/តាម �ណា� ផេះBត�      Nច"សរតសសaលម=យច�ន=នបាន�ង]�ច�ត�ផេះធ7�ច�ណាកសរតសស �កផេះbរកការងារផេះ/សរត�ផេះទយាសសI�តខាង ជាក"ផែសស�ង?�ចជា សរត�ផេះទយាសសនៃ| មាq ផេះឡសស�� រ oBA ផេះទយា[ត?�ចជាក�ផេះរ n។ ផេះNយសារផែតមានការrកច�ផេះរ rនផេះធ7� ?�ផេះណឌ� រផេះbសសន�Hមៗ    រ rឯសរត�ជាIនផេះច ផែតផេះក�នផេះឡ�ងជាល�N�"យ�វIនឬIនផេះ&ញក�លា�ងរ �តផែតផេះសរតច�ន រ rឯការងារ�� នភា&សស���រ    ផែ��ផេះ/ផេះឡ�យ ផេះន ផេះY�យជាផេះYត��ល�ណា� លឲយQមានន�កម�ភា&។ 5.2 ពរះ�ជាជនទេ4តាមពជន�ទខព�ច�ទេណៈ�ដ)ងឬជ�នាញ          ផេះទា ជាផេះយ�ងបានអភ�វឌឍªវ �សស�យអ�"រ�  ន�ងរ�ត"អ�"រ�ឲយQមានភា&រ rកចផេះសរតម�នក�� កwផេះ/តាម�ណា� ផេះBត�       ឬIន�ទយាម=យច�ន=នសរត�ជាIនផេះ/B7 ច�ផេះន ?Hងផេះ/ផេះឡ�យ។ ?�ចផេះន ផេះទយា��ផេះ/តាម�ណា� ផេះBត�ម=យច�ន=នផេះ/ម�ន    ទាន"មានការរ rកច�ផេះរ rនផេះ/ផេះឡ�យផេះទយា ។ វ �សស�យអ�"រ�&�តជាមានសារ សស�ខាន"ណាសស" វាផេះធ7�ឲយQ&លរ?xរ�សស"    សរត�ផេះទយាសសផេះយ�ងមានI�@ញ ន�ងច�ផេះណឌ ?Hងផេះសរតg សរត�សស�នផេះ��&លរ?x មានច�ផេះណឌ ?Hងផេះ@ សរត�ផេះទយាសសផេះយ�ងគWមាន  ធនធានមន�សស���ករ =មនHងសរត�ផេះទយាសសមានការអភ�វឌឍªនw ការវ �ន�ផេះaគកwមានក�ផេះន�ន សរត�ជា&លរ?x គWអាចទយាទយា=ល     បានការងារផេះbតាមI�@ញនHង��ន�នផេះធ7�រ�សស"BA�នផេះ&លផេះ@ ន�កម�ភា& កwផែលងផេះចាតជា�ញញា� ផេះទយា[តផែ?រ។ 5.3 ពរះ�ជាជន�)ងខមែZ�ទេល��ស%�មព=         ផេះNយផេះYត�ផែតផេះយ�ងផេះទយា��ផេះធ7�ការអភ�វឌឍªនwសរត�ជាIនផេះយ�ង គW&Hងផែ�កផេះល�វ �សស�យកសស�កម�?ល"ផេះb៨៥%

ផេះYត�ផេះន ផេះទយា��សរត�ជាIនកម+�ជាភាគផេះសរតច�នសរត�ក�រ�រផេះធ7�ផែសរតសសច�ការ។ តាមការ&�តការសរត�ក�រ�រផេះធ7�ផែសរតសសច�ការ&��ផែមន�ង�រឲយQមានន�កម�ភា&ផេះ@ ផេះទយា�q�ផែន�សរត�សស�នផេះ��?�នតាសរត�ក�រ�រ ឬទយា�លា�"ក��ងការរសស"ផេះ/aq ងផេះមqចផេះ@ ផេះ@ រ�ត"រសស"

Prepared by Group 11 Page 26

Page 27: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ផេះ/នHង�ន�?ល"ក�នផេះ�I�@ន"ផេះសរតកាយ។ ការទយាទយា=លត�ណឌរ         រផេះ�[�ផេះន ផេះធ7�ឲយQមន�សស�រសស"ផេះ/ក��ងរ�ត"ផេះសស?xក�ចyម=យ គWផេះសស?xក�ចyសរត�នៃ&ណឌ� �� នការអភ�វឌឍªនw�� នភា&រ rកច�ផេះរ rន។ ម=យវ�ញផេះទយា[តផេះ/រ?�វសស�រាក&�ការសរត�ម�ល�ល សរត�ជាកសស�ករម=យច�ន=នគW�� នរ�រ ឬអាI�&អ7��ផែន-មផេះ@ ផេះឡ�យ កតា� ផេះន �ណា� លឲយQកាA យជាភា&អសសកម�ផេះន កwជា       ម�លផេះYត�ផែ?ល�ណា� ឲយQមានន�កម�ភា&�ងផែ?រ។ 5.4 ការវUន%ទេQគ���រទេទសទេ4មាន�ពរះមព%ត      ?�ចផែ?លបាន?Hង ន�ងបាន�ញញាO ក"ជាផេះសរតច�នផេះល�ករ =ចមកផេះY�យថាសរត�ផេះទយាសសផេះយ�ងគWជាសរត�ផេះទយាសសក�&�ងអភ�វឌឍfន3 ?�ចផេះន ផេះយ�ងកwក�&�ងកសាងទយា�ន�កច�ត�ជាម=យ នHង�រផេះទយាសសផេះ?�ម5�ផេះអាយផេះគអាចច�លមក      �ណា� ក"ទយា�នរកសស��ផេះ/ សរត�ផេះទយាសសរ�សស"ផេះយ�ង។ ផេះសសi�ផែតទា�ងអសស"នៃនការ�ណា� ក"ទយា�ន��ល"មកផេះអាយផេះយ�ងវ �ញន�វភា&ច�ផេះណឌញជាផេះសរតច�ន ?�ចជាការអភ�វឌឍfរ rកច�ផេះរ rន រ r ឯសរត�ជាIនផេះយ�ងកwមានការងារផេះធ7�ផែ?រ។ 5.5 ការមព%នទេស� =ភា��-�ងការZ>ល�ឳកាសការងារ            កតា� ផេះន កwជាកតា� ម=យក��ងច�ផេះ@មកតា� ខាងផេះល��ងផែ?រ។ ផេះ/តាម�ណា� សា- ��ន អង�ការរ?x        ឬកwឯកIន សស&7នៃ|�ភាគផេះសរតច�នគW �� នតមាA ភា&ក��ងការ��ល"ឳកាសសការងារ I�ន&លរ?xកw?�ចជាន�សស��ត     ផែ?លផែសស7ងរក ការងារផេះ@ ផេះទយា។ ផេះNយសស�អាងផេះល�ផេះYត��លជាផេះសរតច�ន?�ចជា កង7 �ទយា&�ផេះសាធន3    សសមត-ភា&ម�នច�I�@ញ ច�ផេះន ?Hងទា� រ o កwធាA �"ទាក"ទយាងនHង មានសរត�វ �ត�ម�នល^-ល-។ �i�យផេះbវ�ញ     រាល"�ណា� ��គ�ល ឬ ន�សស��តម=យ ច�ន=នផែ�រជាមានឳកាសសទយាទយា=លបានការងារទា�ងផេះ@ BណឌGផែ?ល&=ក       ផេះគមានផែB�សរតសសលាយ �ង��ន ឬ សាច"ញាត� ជាម=យនHង ��គ�ល�ក អង�ការ ឬ សា- ��នរ?xទា�ងផេះ@ ។     ម=យវ�ញផេះទយា[ត Iនផែ?លធាA �"សរត�សរត&Hត�អ�ផេះ&�ម=យច�ន=ន ?�ចជា ផេះសស&ផេះសរតគ�ងផេះញ\ន ~ផេះបាក រ o អ�ផេះ&�ផេះ��ងៗ    ជាផេះសរតច�នផេះទយា[ត កw&��សរតតVវការឳកាសសការងារ�ងផែ?រBណឌG ផែ?លសស&7នៃ|�មានចT�"សស��អ�&�ការ�ញចª�"  ការផេះរ rសសផេះអ�ងរ =ចផេះY�យកwផេះNយ។ កតា� ទា�ងផេះន ផេះY�យផែ?ល  �ណា� លឲយQមានន�កម�ភា&ផេះ/កម+�ជាផេះយ�ង។  

  

ន�កម�ភា& ឬ ភា&អត"ការងារផេះធ7�ផេះន គWជា �ញញា� ?wធ�ផែ?លមានវ�សាលភា& �ង�ន�វ�ល�q gល"ជាផេះសរតច�ន។ ជាក"ផែសស�ង?�ចជាផេះ/ក��ងសរត�ផេះទយាសសកម+�ជាផេះយ�ង ផេះNយផេះYត�ថាទយា��uរការងារ&��ទាន"មានភា&    សស���រផែ��សស�រា�" សរត�ជាIនសរតគ�"រ �� សរត�ជាIនម=យច�ន=នបាន�ង]�ច�ត�ផេះធ7�ច�ណាក សរតសស �កផេះbរកការងារ     ផេះ/សរត�ផេះទយាសសI�តខាង ត=រaq ង?�ចជាសរត�ផេះទយាសសនៃ|ជាផេះ?�ម។ ការផេះធ� 7ច�ណាកសរតសស �កម�នផែមនជាផេះរ�ងងាយ    សរតសស{លផេះ@ ផេះទយា ផេះសរតg ផេះយ�ង&�� បានសា� ល"&�ទយា�តា�ងភ�ម�សាសរតសស�នៃនសរត�ផេះទយាសសផេះគចTសស"លាសស"  រ �តផែតម�ន   យល"&�រផេះ�[�រ��ផេះ/ក��ងសសង�មរ�សស"ផេះគ គWងាយសរតសស{លរងន�វការ    ភ�តភរក�Yក&�Iនផេះបាកសរតបាសស"      ណាសស"។     ជាក"ផែសស�ងមានសរតសស�� នHង ក�មារម=យច�ន=ន ផែ?លផេះធ7�ច�ណាកសរតសស �ក ផេះbសរត�ផេះទយាសសនៃ| តាមរយG       ផេះមBQល" ផេះNយងងHតងងល"ទយា� ����តកwធាA ក" BA=នក��ង �នផេះ&សស�ចារ ផេះNយសរតតVវផេះមBQល" @�ផេះbលក"។       ផេះន សរត�ន"ផែតជាគ�ណឌវ��ត��នៃនការផេះធ7�ច�ណាកសរតសស �កផេះ/មាន កតា�ផេះសរតច�នផេះទយា[ត?�ចជាភា&អសសកម�រ�សស"សរត�ជាIន គWផេះ/ផេះ&លផែ?លមន�សស�ផេះ&ញវ �យ សរត�ឈមផេះbនHងភា& អត"ការងារផេះធ7�យ�រផេះbគW កាA យផេះb    ជាទយា�លា�"អសសកម� ទយា�លា�" អសសកម�ផេះន ផេះទយា��ការអភ�វឌឍfន3  បាន�ន-យផេះល5©នច�ន=ន��ល"ការងារ?ល"សរត�ជាIន។ ម�នសរតតHមផែត�ណា� សរត�ផេះទយាសសផែ?លក�&�ងអភ�វឌឍfន3�q�ផេះណា¡ ផេះទយា សរត�ផេះទយាសស ផែ?លអភ�វឌឍfន3រ =ចផេះY�យកwធាA �"មាន�ទយា&�ផេះសាធន3 ក��ងការកាត"�ន-យច�ន=ន��គ�ល�កផេះ/តាម�ណា� សរតក �មY��ន ឬអង�ភា&ផែ?រ។      ផេះYត�ផេះន អាច�ញញាO ក"បានថា�ចy��5ន�កម+�ជា �ញញា� ន�កម�ភា&ផេះ/ផែតផេះចាទយាផេះឡ�ង ផេះY�យជាច�ន=នផេះសរតច�នផេះទយា[ត�ង។ ផេះ/ផេះ&លបាត"�ង" ការងារការបាត"�ង"       I�រកកwផេះក�តមាន ភា&សរតក�សរតកកwផេះក�តផេះឡ�ងជា�ន��@i �"។

6. អសរតតាអត��រណា

Prepared by Group 11 Page 27

Page 28: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

កម+�ជារ�&Hងថា អសរតតាអត��រណា ទយា�ន�ញផេះឡ�ងនៃ|A ក��ងឆនា� �២០១៣ មានសរតតHមផែត ៤ ភាគរយ�q�ផេះណា¡ BណឌGផែ?លក�ផេះណឌ� នផេះសស?xក�ចyកម+�ជាក��ងឆនា� �២០១៣នHងផេះក�ន?ល"ជាង៧%។ សរត�ម�BរាIរNx ភ�បាលកម+�ជា កwបាន�ន�ថា អត��រណា សរតតVវបានរកuឲយQសស-�តផេះ/ក��ងកសរតម�ត ផែ?លអាចសរតគ�"សរតគងបាន។ ជាក"ផែសស�ង អសរតតាអត��រណាមធQម បានធាA ក"ច� &� ១៩,៧ ភាគរយ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០០៨ ផេះ/ផេះ&លផែ?លកម+�ជាទយាទយា=លរងន�វវ ��ត��ក�ផេះណឌ� ននៃ|Aផេះសរត�ង ន�ងម���អាហារ មកផេះ/ទា�ជាង ១ភាគរយ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០០៩ ន�ងផេះក�នផេះឡ�ង�ន��ច?ល" ២,៥ ភាគរយ ក��ងឆនា� �២០១២ ផែ?លជាកសរតម�តម=យ អាចសរតគ�"សរតគងបាន ន�ងមានលក]ណឌGលសរត�ផេះសស�រ សសសរតមា�"សសកម�ភា&ផេះសស?xក�ចyសរតគ�"សរត�ផេះភទយា ជា&�ផេះសសសសការរកuបានន�ល�នHងI�វភា&រ�សស"ផេះ/សរត�ចា�នៃ|�រ�សស"សរត�ជាIន។  អសរតតាអត��រណា រ�&Hងថា នHងសសផេះសរតមចបានសរតតHម ៤ ភាគរយ ផេះ/ក��ងឆនា� �២០១៣។ ក��ងផេះ@ “�?�វត�ន3 ក��ងវ �សស�យIល�ល” ផេះ/ក��ងសរតក�B�ណឌ: ទយា�ទា�ងសរត�ផេះទយាសស បាន ន�ងក�&�ងរ =មច�ផែណឌកaq ងសស�ខាន"តា�ង&�ឆនា� �២០១១?ល"ការកាត"�ន-យកសរតម�តអត��រណាផេះ/កម+�ជា។ អសរតតា���រសរតបាក" សរតតVវបានរកuឲយQមានសស-�រភា&ជាទយា�ផេះb ក��ងរយGផេះ&ល�q�@� នឆនា� �ច�ងផេះសរតកាយផេះន ផេះY�យតនៃមAសរតបាក"ផេះរ[ល បានផេះក�នផេះឡ�ង�ន��ច។ ជាក"ផែសស�ងផេះ/ក��ងឆនា� �២០០៨ សរតបាក"ផេះរ[លមានតនៃមA ៤.០៦៥ ផេះរ[ល ក��ង១?�លាA រ ផេះY�យផេះ/ក��ងឆនា� �២០១២ មានតនៃមA ៤.០៥០ ផេះរ[ល ក��ង ១?�លាA រ។ ក��ង�រ �ការរ�សស"កម+�ជា ផែ?លការរកuបានន�វល�នHងអសរតតា���រសរតបាក"ផេះន ម�នសរតតHមផែតបានI=យ&សរតងHងសស-�រភា&មាq សរតកVផេះសស?xក�ចy�q�ផេះណា¡ ផេះទយា វាផែ|មទា�ងបានI=យរកuត�លQភា&�លសរត�ផេះaIន3រវាងអ�កផេះសរត��សរតបាសស"សរតបាក"ផេះរ[ល ន�ងសរតបាក"?�លាA រអាផេះមរ �កផេះទយា[ត�ង សរត&មទា�ងបានI=យ�ផេះង��នភា&ផេះI�នទយា�កច�ត�ផេះbផេះល�សរតបាក"ផេះរ[ល�ងផែ?រ។ 

7. ការ@�ផេះចញ@�ច�ល

ឱយនភា&អញចO�ង gណឌ� IOកម� កម+�ជាមានជាង១ gន?�លាA រ រយGផេះ&ល៨ផែB?���ង (ទយា�Y�ទយាHកសរតបាក"នៃនការ@�ច�ល ផេះសរតច�នជាងការ@�ផេះចញ) មានជាង១gន"លាន?�លាA រ អាផេះមរ �ក។ ផេះaងតាមទយា�ន�ន�យ ការ@�ផេះចញ@�ច�លរ�សស"កម+�ជា ផេះ/៨ផែBផេះ?�មឆនា� �២០១៣ ផែ?លច� �uយផេះNយ ទយា�ភា� ក"ងារ&�ត�សស��នY=រ ផេះ/នៃ|�ទយា�១៦ ផែBកញញា$ បានឲយQ?Hងថា ផេះ/៨ផែBផេះ?�មឆនា� �២០១៣ គ�តចា�"តា�ង&�ផែBមករា ?ល"ផែBសស�ហា សរត�ផេះទយាសសកម+�ជាបាន@�ផេះចញ ន�ង@�ច�លទយា�ន�ញសសរ ��គ�ត ជាទយាHកសរតបាក"មានច�ន=ន ១០,៤៥ពាន�លលាន?�លាA រ អាផេះមរ �ក ផេះក�នផេះឡ�ងសរត�មាណឌ២០ភាគរយផេះ��ផេះធ[� នHងរយGផេះ&ល?�ច�� កាល&�ឆនា� �២០១២ ផែ?លមានទយាHកសរតបាក"ផែត ៨,៦៧ gន"លាន?�លាA រ�q�ផេះណា¡ ។

ការ@�ផេះចញបានផេះក�នផេះឡ�ង២៧ភាគរយ ផេះសស��នHងទយាHកសរតបាក"សរត�មាណឌ ៤,៥២gន"លាន?�លាA រ BណឌGផែ?ល@�ច�លវ�ញ ផេះក�នផេះឡ�ង ១៥ភាគរយផេះសស��នHងទយាHកសរតបាក" ៥,៩៣gន"លាន?�លាA រ ។ ?�ផេះច� @�ឲយQមានឱយនភា&gណឌ� IOកម�ន�វទយាHកសរតបាក" ១,៤១gន"លាន?�លាA រ។

�ល�ត�លច��ងៗផែ?លកម+�ជា @� ផេះចញផេះb�រផេះទយាសសមានរ =មមាន?�ចជា អង�រ សសផេះមA\ក��gក" I�រផេះXសស�� ន�ង�ល�ត�លកសស�កម�ម=យច�ន=នផេះទយា[ត រ rឯ�ល�ត�ល@�ច�លវ�ញ មាន?�ចជា ម���អាហារ ផេះភសសIOG សារ ធាត�គ�ម� ផេះសរត�ងឥនhនG ឱយសស|�រ �កា] រផេះ&ទយាQ ផេះសរតគ�ងសស�អាង វត-�ធាត�ផេះ?�ម សសសរតមា�"ឧសសuYកម�កាត" ផេះ?រ សសមា� រGសស�ណឌង ន�ងaនI�ន� សរតគ�"សរត�ផេះភទយា។ សរត�ផេះទយាសសធ�ៗផែ?លជានៃ?គ�gណឌ� IOកម� រ�សស"កម+�ជា មាន?�ចជាសសYរ?xអាផេះមរ �ក សរត�ផេះទយាសសក��ងសសYគមន3អWរ n�� ច�ន ក�ផេះរ nខាងត5�ង I�q�ន នៃ| ផេះវ[តណាម សស�ង���រ r ន�ង មាq ផេះឡសស�� ។

ផេះaងតាមផេះគYទយា�&�រ រ�សស"សរតកសស=ងផេះសស?xក�ចyន�ងY�រញច$វត-�បានផេះល�កផេះឡ�ងថា

ឱយនភា&gណឌ� IOកម�កwបាន|យច� គ=រឲយQគត"សសមា� ល"ផេះgល គW&�-១៥,៣ ភាគរយ នៃន�សសសស ផេះ/ឆនា� �២០០៨ មក -៩,១ភាគរយនៃន�សសសសឆនា� �២០១២ ផែ?លផេះធ7�កម+�ជារកuបានន�វត�លQភា&នៃនIញចO�ងgណឌ� IOកម�ក��ងកសរតម�តសសមសរតសស�។  សរត�ការផេះន ផេះNយសារផែតសសមត-ភា&�ល�ត សសសរតមា�"តសរតមVវការក��ងសរតសស �ក ន�ងសសសរតមា�"ការ@�ផេះចញរ�សស"កម+�ជា បាន

Prepared by Group 11 Page 28

Page 29: Macro economic of cambodia

សាកលវ�ទយា�ល�យធនធានមន�សស� Macro Economic

ន�ង�ន�ផេះក�នផេះឡ�ងជាល�N�" ន�ងម�Zងផេះទយា[ត ផេះNយសារសសមត-ភា&@�ផេះចញ ន�ងការសរត�ក=តសរត�ផែIងរ�សស"កម+�ជា កាន"ផែតB+សស" ផេះY�យមានភា&កាន"ផែតសរត�ផេះសស�រផេះឡ�ង។ ផេះទា ��កម+�ជា បានទយាទយា=លរងន�វ�ល�q gល"&�វ ��ត��

ផេះសស?xក�ចy&�ភ&ផេះលាក ន�ងផេះសរត� ធម�ជាត� ញHកញា�"ក�� កwច�ណឌ� ល|វ�កាជាត� ក��ងរយGផេះ&លចា�"&�ឆនា� � ២០០៨-២០១២ បានផេះក�នផេះឡ�ងជាមធQម ១៣,៦ភាគរយ ក��ងម=យឆនា� � ផែ?លក��ងផេះ@

ច�ណឌ� ល&នhNរ បានផេះក�នផេះឡ�ង ១៥,៣ ភាគរយ ច�ណឌ� លគយ ន�ងរNx ករ ១១,៨ ភាគរយ ន�ងច�ណឌ� លម�នផែមនសារផេះ&�&នh១១,៦ភាគរយ។

ផេះសស?xក�ចyរ�សស"សរត�ផេះទយាសស ផែ?លជាសសមាI�ករ�សស"អាសា� នម=យផេះន &Hងផែ�កaq ងខាA �ងផេះbផេះល�វ �សស�យកាត"ផេះ?រ ផែ?លរ =មច�ផែណឌកជាង៨០ភាគរយ នៃនការ@�ផេះចញសសរ �� វ �សស�យផេះទយាសសចរណឌ3 វ �សស�យកសស�កម� ន�ង វ �សស�យអចលនសរតទយា&Qជាផេះ?�ម។

ស�មព=ភា�ការងាររ�ស��មព=�រទេ4�-�ងទេរាងចពរះ�កាត�ទេដរសទេមព*e���ពា��

V. ឯកសារផេះaង

http://www.mef.gov.kh http://www.cen.com.kh http://www.wikipedia.com http://www.nbc.org.kh/khmer របាយការណឌ3 រ�សស"ធ@�រអភ�វឌឍfន3 អាសស�� (ADB)

Prepared by Group 11 Page 29